PPC / ppc

text_structure.xml 846 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 8 min 59)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Małgorzata Gosiewska, Piotr Zgorzelski, Ryszard Terlecki i Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ElżbietaWitek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Karolinę Pawliczak, Martę Kubiak, Mateusza Bochenka i Piotra Saka.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Karolina Pawliczak i Mateusz Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ElżbietaWitek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Piotr Sak i Mateusz Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KarolinaPawliczak">Pani Marszałek! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KarolinaPawliczak">— Gospodarki i Rozwoju wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#KarolinaPawliczak">— Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#KarolinaPawliczak">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#KarolinaPawliczak">— Zdrowia — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#KarolinaPawliczak">— Nadzwyczajnej do spraw deregulacji — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#KarolinaPawliczak">— Finansów Publicznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#KarolinaPawliczak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#KarolinaPawliczak">— Infrastruktury — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#KarolinaPawliczak">— Obrony Narodowej — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#KarolinaPawliczak">— Infrastruktury — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#KarolinaPawliczak">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#KarolinaPawliczak">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#KarolinaPawliczak">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#KarolinaPawliczak">— Zdrowia — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#KarolinaPawliczak">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#KarolinaPawliczak">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#KarolinaPawliczak">— Infrastruktury — godz. 18. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja do Spraw Unii Europejskiej przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie apelu do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii w celu ochrony wszystkich obywateli państw Unii Europejskiej, druk nr 2601.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę o zadanie pytania panią poseł Joannę Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JoannaBorowiak">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Posłowie! Rząd Prawa i Sprawiedliwości wspiera samorządy w realizacji ich zadań. Przygotowaliśmy i wdrażamy specjalne programy adresowane do samorządów, dzięki którym w gminach, powiatach i miastach prowadzone są inwestycje od lat oczekiwane przez mieszkańców, a dotąd niemożliwe do zrealizowania z uwagi na brak pieniędzy. Jest to pięć wielkich programów drogowych, Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych, z którego to do samorządów trafiło 13 mld zł, Program Inwestycji Strategicznych: pierwsza edycja — 23 mld, druga edycja — ponad 30 mld i edycja dla gmin popegeerowskich — ponad 4 mld zł. Dzięki temu wszystkiemu nasze samorządy się rozwijają.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JoannaBorowiak">Wsłuchujemy się w głosy samorządów i dziś w niezwykle trudnej sytuacji spowodowanej wojną na Ukrainie i błędną polityką energetyczną Unii Europejskiej podjęliśmy decyzję o kolejnym wsparciu jednostek samorządu terytorialnego, blisko 14 mld zł trafi jeszcze w tym roku do gmin, powiatów i województw na realizację zadań publicznych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JoannaBorowiak">Chciałam zapytać panią minister: Na jakie zadania samorządy będą mogły wykorzystać te pieniądze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaWitek">Pytanie uzupełni pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Gminy otrzymają na tzw. wydatki bieżące od 2900 tys., powiaty — 6100 tys., województwa — ponad 32 700 tys.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#BarbaraBartuś">Pani Minister! Te pieniądze są bardzo oczekiwane, bo jak powiedziałam, są one na wydatki bieżące. To jest kwota minimalna. Czy są określone maksymalne kwoty? I tak naprawdę, bo samorządy bardzo czekają, mają pieniądze na inwestycje: Kiedy te pieniądze trafią do samorządów?</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#BarbaraBartuś">I jeszcze jedno pytanie. Czy te pieniądze na wydatki bieżące mogą stanowić uzupełnienie środków, które tak szeroko płynęły ostatnio do samorządów na inwestycje? Bo często przetargi kosztowały dużo więcej, niż wcześniej było planowane. Czy te pieniądze mogą być uzupełnieniem tych środków inwestycyjnych? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ElżbietaWitek">Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pani minister Małgorzata Golińska.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MałgorzataGolińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Poseł! Faktycznie dzisiaj mierzymy się wszyscy z olbrzymimi wyzwaniami związanymi z jednej strony ze skutkami pandemii, z drugiej strony z napaścią Rosji na Ukrainę. Przerwane łańcuchy dostaw, rosnące ceny energii — to wszystko przekłada się na wzrost kosztów funkcjonowania obywateli, ale również na wzrost obciążeń dla jednostek samorządu terytorialnego. Stąd wskazujemy, że nie ma pomiędzy nami podziału na rząd i samorząd. Rząd uważa, że silny samorząd to polska racja stanu, i podejmujemy działania, aby wspierać samorządy również w tym trudnym czasie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MałgorzataGolińska">2 września tego roku Sejm jednogłośnie — co jest bardzo ważne — przyjął nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Ta ustawa charakteryzuje się jedną zdecydowaną cechą: po pierwsze, jest wysoka, a po drugie, jest elastyczna. I to jest odpowiedź na to pytanie pani poseł, na co samorządy mogą wydać te pieniądze. To jest ich decyzja, bo każdy samorząd ma inne potrzeby, ma inną sytuację. Niektóre samorządy wykorzystają je na zwiększoną potrzebę własnych wkładów, chociażby w realizację inwestycji, które zostały dofinansowane z Polskiego Ładu w każdej edycji, inne samorządy mogą je wydać na kwestie związane chociażby z inwestycjami, które prowadzą w ramach innych programów rządowych. Natomiast na pewno w latach 2022–2027 samorządy powinny wydać równowartość co najmniej 15% tej kwoty na zwiększenie energooszczędności. Te działania dotyczące nowoczesnych technologii, które są skoncentrowane na energooszczędzaniu, na pewno nie tylko obniżą koszty funkcjonowania wielu jednostek użyteczności publicznej, ale również przełożą się na czystsze powietrze, w którym żyjemy, i będą z korzyścią dla każdego obywatela.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MałgorzataGolińska">Warto przy tej okazji wskazać, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska, które popiera działania zmierzające do oszczędzania energii przez jednostki sektora publicznego… W ustawie z 2016 r. o efektywności energetycznej zostały wpisane dla jednostek sektora publicznego zobowiązania, które dotyczą właśnie podejmowania środków w celu poprawy efektywności energetycznej. Są to działania dotyczące realizacji finansowania przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej, rozwiązania dotyczące nabywania urządzeń, instalacji, pojazdów, które charakteryzują się niskim zużyciem energii, a także niskimi kosztami eksploatacji, wymiany eksploatowanego urządzenia, instalacji czy pojazdu oraz realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych i niskoemisyjnych, jak również wdrażania systemu zarządzania środowiskowego EMAS. Jednym z przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej może być np. sterowanie czasem działania oświetlenia czy wprowadzenie systemu zarządzania energią celem utrzymywania temperatury w budynku na odpowiednim poziomie. I tak jak powiedziałam, to są kwestie, które funkcjonują już w polskim porządku prawnym — ustawa z 2016 r. Ale z uwagi na to, jak bardzo ważne dzisiaj są te kwestie w kontekście sytuacji, którą obserwujemy, i wyzwań, przed którymi wszyscy stoimy, dodatkowe środki, blisko 14 mld zł dla samorządów, również są wsparciem w tym trudnym czasie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MałgorzataGolińska">W 2021 r. został powołany Centralny Rejestr Oszczędności Energii Finalnej. Ten rejestr został powołany w celu agregacji oszczędności energii uzyskanej u odbiorcy końcowego w latach 2021–2030. Obok systemu białych certyfikatów jest drugi system, który funkcjonuje na rzecz efektywności energetycznej i działa w naszym kraju. Od 1 stycznia do końca marca tego roku w tym systemie zarejestrowało się już kilkadziesiąt instytucji, w tym urzędy miast, starostwa powiatowe, urzędy marszałkowskie, wojewódzkie fundusze ochrony środowiska. Te jednostki już raportują oszczędzanie energii.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MałgorzataGolińska">Myślę, że to wszystko pokazuje, że z jednej strony dedykujemy środki, z drugiej strony tworzymy narzędzia i jednocześnie uelastyczniamy regułę fiskalną dla jednostek samorządu terytorialnego. Jest to zawarte właśnie w nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Do 2025 r. wydłużamy m.in. możliwość równoważenia wydatków bieżących wolnymi środkami, czyli nadwyżką środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu JST z lat ubiegłych. Takie rozwiązanie pozwoli jednostkom maksymalnie wykorzystywać potencjał inwestycyjny i umożliwi dalszy rozwój. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie dodatkowe zada pani poseł Lidia Burzyńska.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LidiaBurzyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#LidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Pani Minister! Rząd w wielu obszarach i w wielu dziedzinach, jeśli chodzi o zadania, które są realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego — co wybrzmiało zarówno w pytaniu, jak i w odpowiedzi pani minister — wspiera i jest to fakt bezsprzeczny. Jednak sytuacja, w jakiej obecnie się znajdujemy, jest wyjątkowa, trudna, wymagająca nie tylko od rządu, ale również od samorządów pracy na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Środki, które dodatkowo otrzymają samorządy, mają się przysłużyć złagodzeniu, że tak powiem, tej trudnej sytuacji. Samorządy mogą, i to jest dobre, wykorzystywać te fundusze według własnych potrzeb, ale w obecnej sytuacji bardzo istotne, bardzo ważne są odnawialne źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#LidiaBurzyńska">Moje pytanie brzmi: Pani minister, czy rząd w jakikolwiek sposób będzie zachęcał jednostki samorządu terytorialnego do tego, aby z tych funduszy w jakiejś części właśnie sfinansować te rzeczy i aby OZE było…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam panią minister.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pani minister Małgorzata Golińska.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MałgorzataGolińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MałgorzataGolińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Poseł! Cieszę się, że temat oszczędności, temat związany z transformacją energetyczną i temat odnawialnych źródeł energii są podejmowane przez państwa posłów. To jest dzisiaj działanie szczególnie oczekiwane przez coraz większą liczbę mieszkańców naszego kraju. Warto wskazać, że OZE to nie tylko wiatraki na lądzie, bo o nich najczęściej się mówi, ale także pozostałe rozwiązania, o których niestety się zapomina, chociażby wiatraki na morzu, biogazownie, geotermia czy fotowoltaika.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MałgorzataGolińska">Ministerstwo Klimatu i Środowiska od kilku lat prowadzi działania przy pomocy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które wspierają samorządy w realizacji inwestycji w OZE. Tymi najbardziej znanymi programami są: „Czyste powietrze”, „Mój prąd”, „Agroenergia”, który jest dedykowany rolnikom. Są też trzy dopiero planowane programy, które mają ruszyć od 2023 r. To będą: program „Energia dla wsi”, program „Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny” czy program „Ciepła woda użytkowa”. Już dzisiaj funkcjonują takie programy jak „Udostępnianie wód termalnych w Polsce” dla jednostek samorządu terytorialnego. Jednocześnie zwracam uwagę, że obecnie w Sejmie procedowany jest projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MałgorzataGolińska">Jest to projekt prezentowany przez ministra rozwoju i technologii we współpracy z ministrem klimatu i środowiska, a dotyczy m.in. zwiększenia skali realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych, zwiększenia produkcji energii właśnie z odnawialnych źródeł energii, zmniejszenia emisyjności sektora mieszkaniowego czy poprawy stanu technicznego budynków komunalnych. Ten projekt przewiduje bardzo istotne zmiany, na podstawie których zostaną wprowadzone nowe instrumenty wsparcia: grant termomodernizacyjny, czyli zwiększone wsparcie na głębokie i kompleksowe termomodernizacje, grant OZE, czyli nowy instrument wsparcia właścicieli lub zarządców budynków wielorodzinnych, a także grant mieszkaniowy zasobu gminy udzielany na poprawę efektywności energetycznej w budynkach z mieszkaniowego zasobu gminy. Warunkiem jest, by przed realizacją lub w ramach realizacji tego przedsięwzięcia termomodernizacyjnego czy remontowego w poddawanym temu przedsięwzięciu budynku albo zostało wykonane przyłącze do scentralizowanego źródła ciepła, albo wymieniono źródła energii na OZE, albo zastosowano wysokosprawną kogenerację lub wymieniono źródło ciepła na niskoemisyjne. W tak krótkim czasie już widzimy, na jak dużą skalę rząd podejmuje działania poprzez swoje jednostki nadzorowane i jak duże środki trafiają do naszych obywateli bardzo często właśnie przez samorządy, ale tak jak powiedziałam na początku, dla nas rząd i samorząd to wspólna sprawa. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję uprzejmie pani minister.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane zostało przez panie i panów posłów z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie konieczności zamrożenia cen energii elektrycznej dla przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Mirosława Nykiel.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kryzys energetyczny już się zaczął. Ceny energii szaleją, galopują, inflacja również. I mamy taką sytuację: z jednej strony bogacą się na tym firmy energetyczne, państwowe molochy — przypomnę, że PGE w zeszłym roku zarobiła 4 mld — i budżet państwa przez inflację, mając jeszcze wpływy z ETS-u, a z drugiej strony mamy przedsiębiorców, którzy nie mają żadnego wsparcia i wołają, i proszą, apelują. A my w ślad za tym w ich imieniu zwracaliśmy się do rządu kilka razy.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MirosławaNykiel">Na ostatnim posiedzeniu Sejmu Koalicja Obywatelska złożyła poprawkę do ustawy wspierającej odbiorców indywidualnych, ale została ona odrzucona. Ja prosiłam z mównicy sejmowej o zamrożenie cen energii. Odpowiedziano mi, że to niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MirosławaNykiel">Pani Minister! Jednoosobowe spółki, jednoosobowe firmy mówią o tym, że przejdą w szarą strefę. Mikroprzedsiębiorstwa planują już zwolnienie pracowników na poziomie 30%, a po podwyżce płacy minimalnej i po wzroście płatności za ZUS od stycznia pewnie zwolnią ich jeszcze więcej. W jaki sposób rząd planuje wesprzeć przedsiębiorców? Bo przypomnę, że małe i średnie firmy wypracowują co drugą złotówkę do polskiego PKB i nie możemy zostawić ich teraz bez wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MirosławaNykiel">Mam pytania, pani minister: Czy rząd i pani ministerstwo pracuje nad wsparciem dla przedsiębiorców? Czy zamierzacie zamrozić ceny energii na poziomie I kwartału tego roku? Czy planujecie jakieś inne wsparcie? Ursula von der Leyen wczoraj też apelowała o te same sprawy, a państwo zawsze się tłumaczyliście, że to Unia Europejska nie pozwala.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MałgorzataGosiewska">Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pani minister Anna Łukaszewska-Trzeciakowska.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Rzeczywiście mamy kryzys i mówimy o tym od dawna, że ten kryzys jest najtrudniejszy w historii powojennej Europy i dotyczy wszystkich nośników paliw. Rząd reaguje na ten kryzys reaktywnie i intensywnie. W celu ochrony polskich odbiorców wprowadzono tarczę antyinflacyjną, to również jest skierowane do przedsiębiorców. Ten pakiet to jest czasowe zmniejszenie obciążeń podatkowych w zakresie energii elektrycznej, gazu ziemnego, ciepła, paliw. Przypominam, że obniżono VAT na energię elektryczną do 5%, VAT na gaz ziemny do zera, obniżono stawkę akcyzy na energię elektryczną do minimalnego dozwolonego przepisami prawa europejskiego poziomu. I to jest to, co już się wydarzyło. W jednym zdaniu tylko państwu przypomnę, że jeżeli chodzi o odbiorców końcowych, to mamy już dodatek węglowy. Mam nadzieję, i o to wnoszę też do państwa przy okazji, że dzisiaj zostanie przegłosowana ustawa dotycząca dodatków i kompensacji wzrostu ceny paliw dla ciepła systemowego, pelletu, oleju, drewna kawałkowego, gazu LPG. Tak że te działania są podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Natomiast rząd nie pozostaje bierny, pracuje dalej, proponuje i wdraża krajowe rozwiązania zarówno na poziomie rynku detalicznego, jak i hurtowego. Naszym głównym zadaniem i naszą główną ideą jest to, żeby obniżyć ceny na rynku hurtowym, co wpłynie na rachunki nie tylko końcowych odbiorców, ale również przedsiębiorców. W tym zakresie przedłożyliśmy do konsultacji — one zakończyły się wczoraj — projekt zmiany rozporządzenia ministra klimatu zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. I tam, poza innymi zmianami, wprowadzono nowy mechanizm uprzedniej weryfikacji ofert na rynku bilansującym. Jego elementami jest wprowadzenie obowiązku składania ofert bilansujących na podstawie indywidualnych kosztów zmiennych wytwarzania energii przez składających oferty bilansujące. Co ważne, wprowadzenie maksymalnej ceny ofertowej wraz z precyzyjnym określeniem sposobu jej ustalania i wprowadzenie automatycznego ograniczenia cen ofertowych składanych przez uczestników do maksymalnej ceny ofertowej, jeśli taka złożona cena ofertowa jest wyższa niż ta maksymalna. Wykorzystanie tak ustalonych cen ofertowych jest ważne w dalszych procesach na rynku bilansującym.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Te wszystkie działania — mam nadzieję, że wdrożymy je, i tak pracujemy jak najszybciej — będą miały określony skutek. Bo jeżeli obniżymy ceny na rynku technicznym, na rynku bilansującym, to skutkiem będzie obniżenie cen na rynku energii elektrycznej, a w konsekwencji pojawienie się kolejnych impulsów dla rynku hurtowego, a na horyzoncie rynku terminowego. To jest działanie, które wpływa na cenę energii, na ceny ofertowe dla przedsiębiorców, obniżając je. Mamy sygnały z rynku, ale też komentarze ekspertów, że to jest bardzo skuteczne i dobre rozwiązanie. My je promujemy również w Europie w czasie rozmów z naszymi europejskimi partnerami. Konsekwencją tego są analizowane i projektowane kolejne mechanizmy, które znów wpływają na rynek hurtowy, na to, żeby nie zakłócać konkurencji na tym rynku, a jednocześnie spowodować, że ceny ofertowe zbliżą się do kosztów wytwarzania.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Teraz to, o co pani poseł była uprzejma zapytać.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeszcze ważna rzecz, zanim do tego przejdę. W Ministerstwie Rozwoju i Technologii trwają z kolei prace nad programem pomocy dla przedsiębiorców z sektorów energochłonnych. Tam jest budżet w wysokości blisko 5 mld zł. I w ramach tego programu rozważane jest udzielenie wsparcia w formie dotacji dla podmiotów gospodarczych, które są na tej szerokiej liście, ale precyzyjnej liście podmiotów energochłonnych.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o Unię i prace na forum unijnym, to rzeczywiście to, co się dzieje na rynku energii, boli nie tylko Polaków, boli Włochów, Greków, Węgrów, Hiszpanów, Niemców i Francuzów. Widzimy te niepokoje na wszystkich rynkach, bo rzeczywiście ten kryzys jest europejski. Wczoraj zostało opublikowane rozporządzenie, które adresuje jakieś rozwiązania. Ja za chwilę o nich odrobinę państwu opowiem.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">W zeszłym tygodniu odbywało się posiedzenie Rady Ministrów dotyczące spraw energii, w czasie którego była wymiana poglądów pomiędzy uczestnikami. Jakimś efektem tej pracy jest ten proponowany projekt rozporządzenia. Tu chciałabym zaznaczyć, że myśmy tam również, tak samo jak na rynku krajowym i w polskiej legislacji wprowadzamy to rozporządzenie dotyczące rynku bilansującego, przedstawili swoją propozycję non-paper’a, gdzie zaproponowaliśmy wprowadzenie limitu ceny na hurtowym rynku energii elektrycznej — przypominam, że to jest wspólny rynek — i limitu ceny na importowany do Unii gaz ziemny.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o opublikowany dnia 14 września projekt rozporządzenia, w którym zaproponowano wprowadzenie określonych środków, to najpierw je przedstawię państwu bardzo krótko. Jestem gotowa, jeżeli trzeba, doprecyzować, a potem jedno zdanie komentarza. Pierwsze to jest ograniczenie zapotrzebowania na energię elektryczną, obowiązkowe redukcje w peak hours i globalnego zużycia. Dalej ograniczenie przychodów wytwórców, wprowadzenie opłaty solidarnościowej…</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Prosiłabym jeszcze o 2 minutki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MałgorzataGosiewska">Będzie też odpowiedź uzupełniająca potem, ale bardzo proszę kończyć powoli, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">…ograniczenie przychodów wytwórców energii elektrycznej połączone z redystrybucją środków, wprowadzenie opłaty solidarnościowej płaconej przez branżę energetyczną inną niż elektroenergetyka, rozluźnienie przepisów dotyczących regulacji cen oraz możliwość regulacji cen poniżej kosztów. Niestety z naszego punktu widzenia, póki co, te propozycje Komisji Europejskiej skupiają się na ograniczeniu przychodów wytwórców oraz redystrybucji pozyskanych środków. I to niestety ma jedną wadę, o której mówiłam na początku i którą my się staramy adresować — nie ma bezpośredniego wpływu na poziom cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych, a przekazanie środków jest przesunięte w czasie, bo czas podsumowania i wypisania tych podatków to jest 2023 r., więc jest to odsunięte w czasie. My stoimy na stanowisku, że należy interweniować na rynkach hurtowych, bilansujących, tak żeby cena końcowa energii dla użytkowników zarówno domowych, jak i tych przedsiębiorców była niższa. My dalej będziemy aktywnie w tych pracach uczestniczyć, tak aby jak najlepiej odzwierciedlały interesy Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Maria Małgorzata Janyska zada pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MariaMałgorzataJanyska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Państwo! Nie ma żadnych wątpliwości, że zamrażanie cen energii dla przedsiębiorców to jest podwójny efekt. To po pierwsze jest szansa na przetrwanie, czyli w wymiarze makroekonomicznym szansa na szybkie ożywienie gospodarcze po kryzysie. A po drugie są to wreszcie jakieś skuteczne działania, które byłyby antyinflacyjne, hamujące wzrost cen. Są kraje, które już to wprowadziły i te efekty już tam widać.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MariaMałgorzataJanyska">Mam pytanie: Czy w związku z tym monitorujecie państwo, co jest niezwykle istotne przy podejmowaniu decyzji, dane w zakresie zagrożenia firm likwidacją, jeśli nie zostaną zamrożone ceny energii, czy także zapowiadane przez przedsiębiorstwa ograniczenia produkcji i zwolnienia pracowników, bo jako posłowie otrzymujemy ze swoich okręgów szereg takich informacji i obaw przedsiębiorców?</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#MariaMałgorzataJanyska">2 dni temu minister Dworczyk poinformował w mediach, że w ramach rządu trwają prace nad rozwiązaniami, które będą jakimś rodzajem pomocy przedsiębiorcom, ale prosi jeszcze o odrobinę cierpliwości. Czy to było to rozporządzenie właśnie? To jest pierwsze pytanie. Drugie pytanie: Czy planujecie państwo konkretne rozwiązania skierowane nie tylko do gałęzi energochłonnej, ale także do tych konkretnych podmiotów, którymi są branża mleczarska, mięsna, piekarnictwo i inne branże, które zastanawiają się, czy wyłączyć lodówki, czy ograniczyć technologię, co właściwie może wpłynąć na to, że bezpieczeństwo żywnościowe Polaków może być zagrożone?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani minister, zapraszam do udzielenia odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Wracam do tego, że rynek energii jest rynkiem wspólnym europejskim, i bardzo wyraźne sygnały płyną z Unii Europejskiej w tym kierunku, żeby wpływać raczej na obniżenie przychodów podmiotów, które zajmują się wytwarzaniem energii, i redystrybuować wśród reszty społeczeństwa środki tak uzyskane w długiej perspektywie czasowej, natomiast nie wpływać na ceny hurtowe, bo to jest zachęta do oszczędzania. I to jest raczej takie stanowisko: oszczędzajmy, redystrybuujmy środki, ale nie wpływajmy bezpośrednio na ceny energii elektrycznej. Mogę, jeżeli będzie czas i potrzeba, opowiedzieć dokładniej o tym rozporządzeniu Rady Europejskiej. Nasze stanowisko jest odmienne i stąd to rozporządzenie o rynku bilansującym, które — w mojej opinii — w bardzo szybkim czasie wpłynie nie tylko na rynek bilansujący, ale też rynek splotowy, czyli rynek dnia następnego, a następnie na rynek krótkoterminowy i terminowy. Czyli to będzie impuls, który obniży ceny energii dla wszystkich, a jednocześnie zachowa konkurencyjność. My nie zmieniamy sposobu ustalania cen, tylko zbliżamy cenę wytwarzania z ceną ofertową. I to jest to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o rozwiązania dedykowane przedsiębiorcom przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, to o tym mówił pan minister Buda. To jest ten program pomocy dla sektorów energochłonnych. Nie będę jeszcze raz tego powtarzać, państwo to na pewno wiecie. Wiem też, że wprowadzane są kolejne prace dedykowane przedsiębiorcom, żeby bardzo szybko zapewnić wsparcie i ulgi, tak żeby nie musieli czekać roku fiskalnego na uzyskanie wsparcia, tak jak jest to projektowane w rozporządzeniu unijnym. Przypominam też, że my bardzo precyzyjnie i po kolei, planowo wprowadzamy te rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">W sierpniu miałam przyjemność mówić do państwa w ramach wypowiedzi o dodatku węglowym o tym, że planujemy kolejne rozwiązania regulacyjne, jeśli chodzi o ciepło i inne nośniki paliw. We wrześniu przedstawiliśmy projekt ustawy. Mam nadzieję, że Wysoki Sejm ją dzisiaj ostatecznie przyjmie i będziemy lada moment komunikować kompleksowe rozwiązanie dla energii elektrycznej. Tu zarówno pan prezes Kaczyński, jak i pan premier Morawiecki wstępnie o tym już mówili. Wiem, że w ciągu najbliższych dni będą te rozwiązania prezentować bardziej precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Widzę, że czas się kończy, natomiast jeżeli będzie taka potrzeba, to ja o tym rozporządzeniu Rady Europejskiej oczywiście mogę państwu opowiedzieć, ale bardzo bym chciała, żeby wybrzmiała jedna rzecz: ono się skupia na ograniczeniu zużycia, w tym obowiązkowych redukcjach, też dla przedsiębiorców. 10% względem okresów referencyjnych to jest cel indykatywny, ale 5% w peak hours obowiązkowo ma być. My się z tym bardzo głęboko nie zgadzamy. Uważamy, że nad tym powinno się głosować jednogłośnie. Reszta mechanizmów to jest raczej redystrybucja rozciągnięta w czasie, a nie wpływanie bezpośrednio na ceny dla przedsiębiorców, dlatego że Unia stoi na stanowisku, że to wymusza oszczędność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy, szanowni państwo, do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zostało przygotowane przez panie i panów posłów z klubu Lewica w sprawie odblokowania rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie, co ma kluczowe znaczenie dla gospodarki, ochrony klimatu i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Anita Sowińska.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AnitaSowińska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! 5 lipca Rada Ministrów ogłosiła publicznie, że przyjęła projekt nowelizacji ustawy znoszącej zasadę 10H, która do tej pory blokuje inwestycje w wiatraki na lądzie. To było kłamstwo. Tej ustawy jeszcze nie ma w Sejmie. Pomimo kilku posiedzeń od tego czasu, od 2,5 miesiąca od ogłoszenia tego, projekt ten nie znalazł się w harmonogramie żadnego z posiedzeń. Rząd opóźnia rozwój energetyki wiatrowej na lądzie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#AnitaSowińska">Energetyka wiatrowa na lądzie ma kluczowe znaczenie dla gospodarki, ochrony klimatu, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski. Wiatraki na lądzie to szereg korzyści. Po pierwsze, to świetny biznes dla małych i średnich przedsiębiorstw, dla rolników, którzy mogliby zarabiać na dzierżawie, i również dla wszystkich mieszkańców gminy, którzy mogliby stać się udziałowcami spółdzielni energetycznych, a także mieć własną tanią energię. Wiatraki to więcej pieniędzy dla samorządów, które mogłyby być zasilane z podatków z farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AnitaSowińska">Energia wiatrowa na lądzie to również najtańszy prąd dla odbiorców. W momencie kiedy mamy tak wysokie ceny gazu i prądu, rząd blokuje rozwój najtańszej energii, skazując ludzi na ubóstwo energetyczne. Rozproszona energetyka z OZE to także bezpieczeństwo energetyczne, bo wiatru i słońca nie trzeba sprowadzać z Rosji ani z żadnego innego kraju, a rozproszenie produkcji energii daje odporność na ewentualne awarie oraz potencjalne ataki.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#AnitaSowińska">I na koniec: energetyka wiatrowa to inwestycja w przyszłość naszych dzieci — zarówno jeśli chodzi o zrównoważony rozwój, jak i zdrową gospodarkę, dla której potrzebujemy taniej i zielonej energii. Blokowanie rozwoju energetyki na lądzie jest sprzeczne z polską racją stanu, dlatego zwracam się do pana premiera Morawieckiego i pani minister: Dlaczego do tej pory w harmonogramie Sejmu nie znalazł się projekt nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowej? Chcemy wiedzieć, kto go blokuje i czego boi się rząd — bo nawet jeżeli rząd nie ma większości, to opozycja go poprze — i przede wszystkim kiedy będziemy procedować nad tym projektem?</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MałgorzataGosiewska">Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan minister Ireneusz Zyska.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#IreneuszZyska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Najpierw krótko, ale muszę odkłamać rzekomą tezę o tym, że energetyka wiatrowa na lądzie została zablokowana przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Proszę państwa, ustawa, która wprowadziła 16 lipca 2016 r. tzw. regułę 10H do polskiego porządku prawnego, jednocześnie gwarantowała realizację wszystkich projektów, które były w toku wydania decyzji o pozwolenie na budowę. Tak że w roku 2021 wyrównaliśmy termin do realizacji niezakończonych projektów do 16 lipca 2024 r. I fakty: w grudniu 2015 r. moc zainstalowana elektrowni wiatrowych w Polsce to 4958 MW, czyli niespełna 5000 MW.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#IreneuszZyska">Przez te 7 lat, niespełna 6,5 roku, do końca lipca 2022 r., moc zainstalowana wzrosła w tych projektach do 7521 MW. To jest przyrost o ponad 2,5 tys. MW. Czyli, proszę państwa, w ciągu tych ostatnich lat przyrost mocy to jest połowa tego, czym polski system energetyczny dysponował w grudniu 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#IreneuszZyska">Zgadzam się, że energetyka wiatrowa na lądzie to bardzo ważny obszar energetyki odnawialnej, to dzisiaj najtańsza energia w krajowym systemie energetycznym. Aukcje OZE ubiegłego z roku przyniosły odpowiedź jednoznaczną. Cena 1 MWh wyprodukowanej, zakontraktowanej w ramach aukcji OZE w ubiegłym roku zeszła poniżej 250 zł, nawet w okolicach 200 zł niektóre kontrakty były zawierane, versus to, co jest dzisiaj — oczywiście sytuacja nadzwyczajna wywołana wojną na Ukrainie, szantażem energetycznym ze strony Rosji. I to są prawdziwe przyczyny wzrostu cen energii. Ale na Towarowej Giełdzie Energii dzisiaj są notowane ceny w tzw. transakcjach uśrednionych dziennych base 1600 zł, 1800 zł, zaś w kontraktach terminowych na przyszły rok nawet powyżej 2 tys. zł, 2,5 tys. zł. To pokazuje jednoznacznie, że w sytuacji kryzysu energetycznego, w sytuacji kiedy zmierzamy do suwerenności energetycznej — to zostało też wpisane uchwałą Rady Ministrów z marca tego roku do polityki energetycznej Polski — musimy otworzyć się na dodatkowe projekty w ramach lądowej energetyki wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#IreneuszZyska">Rząd nie blokuje tej ustawy. Ustawa została przygotowana. Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 5 lipca przyjęła rządowy projekt ustawy, wniosła go w dniu 14 lipca do Sejmu. Można stwierdzić, szanowni państwo, zobaczyć na stronie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, że ten projekt oczekuje na nadanie numeru druku sejmowego i skierowanie do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#IreneuszZyska">To bardzo dobra ustawa, skonsultowana społecznie, jest pozytywna opinia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Rozwiązania podstawowe, które zostały zawarte w tej ustawie, to liberalizacja reguły 10H oraz, co najważniejsze — wbrew temu, co do tej pory opozycja też próbowała chociażby w projekcie senackim proponować — udział społeczeństwa, decyzja lokalnych społeczności w zakresie realizacji tych projektów. Podniesienie do rangi podmiotowości, upodmiotowienie lokalnych społeczności, danie de facto decyzji w ręce lokalnych społeczności co do realizacji tych projektów wiatrowych jest kluczem w tej ustawie i to ta ustawa zapewnia. To znaczy: podwójne konsultacje publiczne, raz, na etapie przystąpienia do uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, dwa, na etapie wyłożenia uzgodnień w tzw. dialogach, spotkania z inwestorami, z ekspertami, z administracją rządową i samorządową. Tutaj te konsultacje są na bardzo wysokim poziomie i tam, gdzie lokalna społeczność nie wyrazi zgody na realizację takiej inwestycji albo wyznaczy czy zgodzi się na odległość od zabudowy taką jak w tej chwili, 10H, może, nie wiem, troszkę mniejszą, realizacja tej inwestycji będzie wyznaczona w takim stopniu, w jakim zostanie to przyjęte w uchwale rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#IreneuszZyska">To jest podstawa myślenia i działania. Chcemy robić to dla ludzi i w zgodzie z lokalną społecznością, a nie przeciwko lokalnym społecznościom. Bo dzisiaj potrzebujemy taniej, czystej energii. Mamy kryzys energetyczny i również energia odnawialna z wiatru na lądzie jest niesłychanie potrzebna. Ona zwiększa konkurencyjność polskich przedsiębiorców, szczególnie przemysłu energochłonnego.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#IreneuszZyska">Z tym wiążą się inne regulacje w prawie, nad którymi pracujemy, takie jak linia bezpośrednia, jak inne rozwiązania, które pozwolą na to, żeby np. polskie spółki Skarbu Państwa, energochłonne podmioty mogły bezpośrednio korzystać w ramach linii bezpośredniej z takich instalacji jak elektrownie wiatrowe czy też elektrownie fotowoltaiczne, farmy czy też jeszcze inne instalacje, z innych technologii OZE.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#IreneuszZyska">Proszę państwa, zapewniamy również w ramach tej ustawy pełną ochronę, jeżeli chodzi o proces techniczny, ścisły nadzór Urzędu Dozoru Technicznego, ale również na etapie oddziaływania środowiskowego — strategiczna ocena oddziaływania na środowisko, ocena regionalnej dyrekcji ochrony środowiska. Wszystko jest tak obliczone, że jest bardzo dużo zabezpieczeń, bezpieczników, które pozwalają na to, aby zdecydowanie stwierdzić, że proces inwestycyjny w ramach tej ustawy będzie bezpieczny dla lokalnych społeczności, zapewni również skuteczność dla przedsiębiorców, bo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#IreneuszZyska">…rzecz jasna to jest rozwiązanie dwukierunkowo oddziałujące.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MałgorzataGosiewska">Powtórnie pani poseł Anita Sowińska z pytaniem uzupełniającym.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MałgorzataGosiewska">I bardzo proszę o trzymanie się czasu, który określa regulamin Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#AnitaSowińska">Panie Ministrze! Dziękuję za tę odpowiedź. Cieszę się, że w końcu zrozumiał pan, że energetyka wiatrowa na lądzie jest najtańsza, bo do tej pory, mam wrażenie, państwo tego nie rozumieli. Niestety za tym nie idą czyny, bo to, co odpowiedział przed chwilą pan minister, dokładnie znaczyło: przygotowaliśmy dobrą ustawę, dużo o niej się dowiedzieliśmy i włożyliśmy ją do zamrażarki. Dokładnie to zostało powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#AnitaSowińska">Wasza polityka jest oparta na kłamstwie. To jest zwykły greenwashing. Kłamaliście w przypadku katastrofy smoleńskiej i tak samo kłamiecie w przypadku energetyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, do rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AnitaSowińska">Niestety za tym wszystkim nie idą czyny.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#AnitaSowińska">Pytanie jest konkretne: Kiedy ta ustawa trafi do komisji na pierwsze czytanie i potem będzie procedowana? Kiedy będziemy nad nią głosować? Pytanie jest bardzo proste i mam nadzieję, że pan minister je rozumie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, naprawdę zachęcam do bardziej kulturalnej debaty.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie ministrze, o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#IreneuszZyska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że tak doświadczona parlamentarzystka jak pani poseł rozumie proces legislacyjny. Jeżeli rząd kieruje ustawę rządową, która została przyjęta przez Radę Ministrów, do Sejmu, to na dalszym etapie w parlamencie, czyli w Sejmie i w Senacie, tym procesem, dalszą realizacją zarządza marszałek Sejmu bądź marszałek Senatu. A więc adresowanie na tym etapie do rządu pretensji o to, że ta ustawa nie jest procedowana, jest nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#IreneuszZyska">Natomiast, szanowni państwo, wiemy z dyskusji publicznych, że te rozwiązania też w naszym środowisku politycznym budzą pewne zastrzeżenia. Mam głębokie przekonanie jako pełnomocnik rządu do spraw OZE, jako osoba, która pracowała nad projektem tej ustawy, że wynika to z nieznajomości problemu, z niezapoznania się ze wszystkimi argumentami, które stoją za rozwojem energetyki wiatrowej na lądzie. Dzisiaj, szanowni państwo, potrzebujemy energii odnawialnej jak tlenu. To jest sprawa priorytetowa, to jest sprawa, można powiedzieć, fundamentalna dla bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju, przy czym — żeby to źle nie wybrzmiało, żeby ci, którzy mają odmienne zdanie, źle mnie nie zrozumieli — w ramach Ministerstwa Klimatu i Środowiska pracujemy, pani minister, wszyscy wiceministrowie, nad budową odpowiedzialnego, zrównoważonego miksu energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#IreneuszZyska">Odnawialne źródła energii, w tym energia wiatrowa na lądzie, nie będą mogły się rozwijać nawet przy dobrych regulacjach prawnych, przy przyjęciu tej ustawy, jeżeli nie będziemy mieć stabilnej mocy w podstawie, która będzie elastyczna, która będzie regulowała, bilansowała system energetyczny. W Polsce nie mamy innego źródła, nie mamy szczytowych mocy, chociażby opartych na gazie ziemnym, jak to jest w Niemczech. Oni odczuwają skutki tego kryzysu wywołanego przez Rosję. Nasze źródła elastyczne, szczytowe są oparte na węglu i musimy o nie dbać. To jest podstawa naszego systemu energetycznego. Im więcej będziemy mieć… Może nie im więcej, to musi być zrównoważone. Powinniśmy mieć sprawne źródła wielkoskalowe, oparte na węglu kamiennym, na węglu brunatnym, które pozwolą nam w większej ilości zrealizować inwestycje w odnawialne źródła energii w różnych technologiach. Dla przykładu w tym roku w czerwcu, dokładnie 4 czerwca — to są oficjalne dane z polskich sieci elektroenergetycznych — fotowoltaika uratowała Polskę przed blackoutem. Niski poziom wód, które wykorzystujemy do chłodzenia bloków węglowych, duże nasłonecznienie… To dzięki odnawialnym źródłom energii udało się uniknąć krytycznego momentu.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#IreneuszZyska">Już kończę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#IreneuszZyska">Podobnie oddziałuje lądowa energetyka wiatrowa w okresach jesienno-zimowych. Jak państwo pamiętają, zima, przełom roku to bardzo wietrzne okresy. Wtedy mamy zwiększone zapotrzebowanie na energię elektryczną w naszych domach, w przemyśle, też z uwagi na ogrzewanie, wykorzystywanie energii do celów ciepłowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#IreneuszZyska">Stąd też ta energia jest nam bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#IreneuszZyska">Wierzę w to, że ta ustawa jako ważna będzie w trybie pilnym przekazana do prac legislacyjnych w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#MałgorzataGosiewska">To pytanie przygotowane przez panie i panów posłów z Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska w sprawie trudnej sytuacji finansowej polskich szpitali.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Ziejewski.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#ZbigniewZiejewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dyrektorzy szpitali alarmują, że brak środków na wypłaty wynagrodzeń powoduje zadłużenie polskich szpitali na niespotykaną skalę. Należy pamiętać, że przepisy ustawy nakładają obowiązek przyznania podwyżek medykom oraz pozostałemu personelowi podmiotów leczniczych, w tym administracyjno-technicznemu.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#ZbigniewZiejewski">Narodowy Fundusz Zdrowia podkreśla, że ponad 90% szpitali podpisało aneksy do umów. W sposób ewidentny został popełniony błąd w kalkulacji niezbędnych środków na pokrycie kosztów funkcjonowania szpitali, a winą za to obarczani są zarządzający szpitalami. Dyrektorzy podpisali aneksy do umów, żeby przynajmniej częściowo zrealizować podwyżki dla personelu zatrudnionego na umowy u pracę. Nie powinni, ale działali w trosce o pracowników. Poza tym środki zostały rozdzielone nietransparentnie. Wzrost kontraktów na skutek tej ustawy i sposobu jej realizacji wynosi od 13%, głównie w szpitalach powiatowych, takich jak np. Szpital Powiatowy w Nowym Mieście Lubawskim — 13,2%, do 25% w szpitalach wojewódzkich. Przyznane środki finansowe nie starczą na realizację podwyżek, a nie ma ich w ogóle na zrównoważenie inflacji — wzrost cen wszystkich usług i towarów o więcej, niż wynosi wartość inflacji. Żywienie — 80%, energia elektryczna — 500%, energia cieplna — 50%.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Ministrze! Przywołam przykład Szpitala Powiatowego w Nowym Mieście Lubawskim. Kontrakt tego szpitala, realizującego świadczenia zdrowotne z zakresu interny, chirurgii, pediatrii i ginekologii z położnictwem, w roku 2015 wynosił 18 mln, a w roku 2022–26,6 mln. Przy tych samych zakresach i ilościach realizowanych świadczeń zdrowotnych wzrost nakładów ze strony NFZ wyniósł 48%. W tym samym okresie budżet NFZ wzrósł z 68 mld w 2015 r. do 128 mld w roku 2022. To wzrost o 88 mln. Skąd wynikają takie dysproporcje? Czy są to celowe działania na niekorzyść szpitali? Czy te działania zmierzają do likwidacji szpitali powiatowych?</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#ZbigniewZiejewski">Ponadto proszę o odpowiedź, czy znana jest panu wartość realizacji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#ZbigniewZiejewski">Tylko jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#ZbigniewZiejewski">Czy znany jest panu zakres realizacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#ZbigniewZiejewski">…zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych i zakres skutków tej realizacji? Proszę o odpowiedź na te pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan minister Maciej Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MałgorzataGosiewska">A państwa bardzo proszę o przestrzeganie regulaminu i czasu z tego regulaminu wynikającego. Nie jesteśmy w parlamencie pierwszy rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MaciejMiłkowski">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowny Panie Pośle! Bardzo dziękuję za to pytanie. W związku ze zmianą ustawy dotyczącej ustalania najniższego wynagrodzenia w ochronie zdrowia od 1 lipca, tak jak pan poseł powiedział, bardzo mocno wzrosły najniższe wynagrodzenia personelu medycznego. Podmioty lecznicze nie mogą dać pracownikom mniej. W związku z tym musiały otrzymać środki finansowe na realizację tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MaciejMiłkowski">Do tej pory od 2015 r., od pierwszego porozumienia pana ministra Zembali były przekazywane części personelu medycznego dodatki w formie dodatku dla etatu pielęgniarskiego. Później zostały zawarte w tym kierunku kolejne porozumienia z ratownikami, z lekarzami. Część grup była w tym zakresie pominięta, chociaż od 2018 r. działała ustawa o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia. Wiele grup personelu, w szczególności lekarze, pielęgniarki, przekraczało poziom minimalnego wynagrodzenia, w związku z czym tych grup przeważnie nie obejmował ten skokowy wzrost co roku, żeby dobić do docelowych wynagrodzeń. Dopiero od ubiegłego roku i w bieżącym roku nastąpił bardzo istotny wzrost kosztów wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#MaciejMiłkowski">W związku z tym, żeby dojść do sytuacji, w której Narodowy Fundusz Zdrowia płaci za świadczenia zdrowotne, gdzie jest jednolita wycena dla całego systemu ochrony zdrowia, gdzie jest porównywalność świadczeń ochrony zdrowia pomiędzy różnymi rodzajami, przyjęto założenie, że NFZ powinien płacić za świadczenie zdrowotne i to świadczenie zdrowotne zostało właśnie przeszacowane przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji i jeśli chodzi o wszystkie dodatki, które do tej pory były wypłacane odrębnie, odrębnym strumieniem, w ubiegłym roku to się trochę zmieniło, nie było płacone za etat co 3 miesiące, tylko została ustalona jedna stawka ryczałtowa i te dodatkowe elementy zostały włączone w wyceny świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#MaciejMiłkowski">Dodatkowo, żeby pokryć wzrost wynagrodzeń w systemie ochrony zdrowia, agencja przeszacowała wzrost świadczeń zdrowotnych. Przeszacowała to na podstawie danych zebranych od podmiotów leczniczych. Na przełomie marca i kwietnia zbierała dane. Informacje o ok. 55% wynagrodzeń poszczególnych pracowników zostały przekazane do Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, w tym również dane dotyczące szpitali I i II poziomu referencyjnego, tj. 380 szpitali, z czego 215 szpitali to były szpitale właśnie powiatowe.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#MaciejMiłkowski">NFZ czy AOTMiT przyporządkował to do 48 grup, uwzględniając koszty wyceny pracy, koszty pracochłonności poszczególnych rodzajów świadczeń od podstawowej opieki zdrowotnej, nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej poprzez ambulatoryjną opiekę specjalistyczną czy świadczenia kosztochłonne, jak również właśnie ryczałt w szpitalach. I ta cena w poszczególnych zakresach jest jednakowa.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#MaciejMiłkowski">W związku z tym każdy podmiot leczniczy ma identyczne wynagrodzenie w Polsce i to wynagrodzenie, jeśli chodzi o cenę jednostki rozliczeniowej, zostało przyjęte w wysokości 1,59 w ryczałcie szpitalnym oraz w poszczególnych innych zakresach odpowiednio inaczej, 1,44 w niektórych zakresach, a w przypadku świadczeń pozaryczałtowych Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przyjęła założenie, ponieważ jeśli chodzi o kontrakty w poszczególnych oddziałach NFZ i w poszczególnych okresach, to było to kontraktowane i te ceny były bardzo zróżnicowane, żeby w przypadku tych podmiotów, które mają najniższą cenę, wypłacić minimalne wynagrodzenia po tej najniższej cenie, bo one mogą sobie nie poradzić. W związku z tym przyjęto, że na samym wstępie ta cena świadczeń zdrowotnych zostanie podniesiona do szóstego decyla. I do tej wartości wszystkie ceny świadczeń zostały podniesione, a później dodatkowo odpowiedni wzrost wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#MaciejMiłkowski">Faktycznie jeszcze później agencja przeanalizowała to i dodatkowo o 3 gr przeszacowała cenę punktu dla świadczeń ryczałtowych we wszystkich szpitalach sieciowych oraz o 2% podniosła wynagrodzenia w szpitalach I i II poziomu referencyjnego, ponieważ te szpitale podstawowego poziomu miały dodatkowy wskaźnik korygujący jak za realizację swoich świadczeń zdrowotnych. To zostało zrobione od 1 sierpnia.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#MaciejMiłkowski">Ostatnio pan minister przedstawił jeszcze plan zmian, który został też uzgodniony z komisją wspólną rządu, bo są jeszcze bardzo istotne oczekiwania właśnie w stosunku do I i II poziomu referencyjnego, tj. nocna i świąteczna pomoc lekarska, SOR i izby przyjęć. Te zmiany będą od 1 października, a docelowo od 1 stycznia przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Grzyb zada jeszcze pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Przedstawiciele w szczególności powiatów zwrócili uwagę, że szpitale powiatowe zostały przyjęte w tej kalkulacji agencji ze zbyt niską ceną, żeby rozliczyć przede wszystkim błędy również z przeszłości, o których trudno tutaj powiedzieć w minutowym wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#AndrzejGrzyb">Ale przytoczę takie stwierdzenie. Zawsze byłem i jestem przeciwnikiem ustawowo regulowanych odrębnych pieniędzy na podwyżki płac — to mówi prezes Narodowego Funduszu Zdrowia z lat 2018 i 2019. Pieniądze na wypłacenie podwyżek w ochronie zdrowia są, pochodzą z nadwyżek z naszych składek zdrowotnych. Ministerstwo Finansów nie pozwala ich użyć, a fundusz zapasowy utworzony tą decyzją wynosi w chwili obecnej 10 mld zł. Poprzednio było to 1–1,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#AndrzejGrzyb">Szpitale powiatowe wykazały, że jest wielomilionowa zaległość między tym, co zostało wyliczone w formie dodatkowych pieniędzy, a tym, co one muszą wypłacić w roku bieżącym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejGrzyb">…i to się będzie pogłębiało. W chwili obecnej jest próba renegocjacji tych kontraktów z presją na likwidację niektórych usług medycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie ministrze, uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, naprawdę trzymajmy się regulaminu. Pan jest doświadczonym parlamentarzystą i zna pan zasady. Sami kiedyś uchwalaliśmy ten regulamin. Bardzo proszę o trzymanie się go.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MaciejMiłkowski">Dziękuję bardzo serdecznie za potwierdzenie, że de facto to jest porządkowanie systemu ochrony zdrowia, w przypadku którego efektywność pracy jest bardzo istotna, a każdy podmiot otrzymuje identyczne wynagrodzenie. To właśnie chciałem powiedzieć. Nie jest prawdą, że podmioty pierwszego, drugiego… powiatowe dostają niższe wynagrodzenie. Tam właśnie jest dodatkowy wskaźnik — 3% bądź 4% na zakresy świadczeń. I tym się to różni. Dodatkowe wskaźniki pojawiają się jeszcze w niektórych innych przypadkach, np. w onkologii za realizację dużej liczby świadczeń. Są ewidentne dowody naukowe na to, że w przypadku zespołu, który wykonuje dużą liczbę świadczeń, jakość wykonywanych świadczeń jest wyższa. W niektórych zakresach są tam dodatkowe wskaźniki.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o fundusz zapasowy, to faktycznie sytuacja w ciągu 2 ubiegłych lat, sytuacja COVID-owa spowodowała, że tryb pracy części świadczeniodawców został przemodelowany w taki sposób, żeby realizowali świadczenia dla istotnej części pacjentów COVID-owych. W związku z tym w tym czasie nie mogli realizować zadań wynikających z ich normalnego kontraktu. Ponieważ świadczenia COVID-owe były opłacane z odrębnego funduszu, miały odrębne źródło finansowania — nie były opłacane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, tylko z dotacji celowej przekazanej Narodowemu Funduszowi Zdrowia — nie wszystkie świadczenia zdrowotne w tym okresie zostały zrealizowane. Plan na najbliższe 2 lata zakłada, że nie będzie już sytuacji, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia będzie miał oszczędności. Fundusz zapasowy będzie zwiększany. W tym roku nie zostanie to jeszcze zrealizowane w całości, ale już w przyszłym roku w znaczącej mierze przebiegnie to zgodnie z planami. Oczywiście wiemy, jaka jest sytuacja finansowa szpitali. Monitorujemy to. Każdy szpital co kwartał przekazuje dane na temat swoich zysków i swoich wszystkich przychodów.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Grzyb: Strat, panie ministrze, strat.)</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#MaciejMiłkowski">Zysków i strat. Rachunek także przekazywany jest nam. Jest on trochę rozszerzony, ponieważ zawiera również informacje na temat wynagrodzeń, również wynagrodzeń wypłacanych na podstawie innych umów, umów kontraktowych. To nie było często wymieniane. Traktujemy wszystkie świadczenia na rzecz pracowników jako koszty pracy. Na podstawie tego staramy się, żeby system ochrony zdrowia był stratnie dofinansowany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez panie i panów posłów z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie refundacji leku na SMA i Funduszu Medycznego.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadają pani poseł Barbara Dziuk i pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#BarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W tym roku pacjenci zyskali dostęp do 84 nowoczesnych terapii. Rodzice chorych dzieci oczekiwali na refundację leku Zolgensma. Na wrześniowej liście leków refundowanych znajduje się najdroższy lek na SMA. To wszystko za sprawą Funduszu Medycznego, który powstał z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy. Będzie nadal wspomagał polskich pacjentów, którzy potrzebują drogich leków. Zolgensma to przełomowy lek, który zmienia życie. Jestem dumna, że w moim kraju, w Rzeczypospolitej nadszedł kres zbiórek zrozpaczonych rodziców dzieci cierpiących na rdzeniowy zanik mięśni. Rzeczpospolita Polska staje się liderem wśród krajów walczących z SMA.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#BarbaraDziuk">Panie Ministrze! Bardzo proszę o przedstawienie szczegółów refundacji w kontekście działania Funduszu Medycznego. Proszę również o informację na temat badań przesiewowych na SMA u noworodków. Muszę podkreślić, że przeprowadzamy takie badania jako pierwsi w Europie. Jesteśmy też jednym z pierwszych krajów na świecie. Chciałam w imieniu pacjentów i rodziców podziękować za bardzo ważną decyzję, która wprowadza działania Ministerstwa Zdrowia w XXI w. Działamy według standardów, których życzyliby sobie pacjenci. Bardzo proszę, panie ministrze, o odpowiedź na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WaldemarAndzel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pełni zgadzam się z pytaniem, które zadała pani poseł Barbara Dziuk. Od lat walczyliśmy o to, aby najdroższy lek na SMA był finansowany. Do tej pory kosztował on 9 mln zł. To koniec zbiórek zrozpaczonych rodziców dzieci chorych na rdzeniowy zanik mięśni. Tak że bardzo się cieszę i bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan minister Maciej Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MaciejMiłkowski">Szanowna Pani Marszałek! Dziękuję bardzo serdecznie. Pytanie dotyczy dostępu do nowych, innowacyjnych terapii lekowych i wykorzystania Funduszu Medycznego w tym zakresie. Trochę historii. Faktycznie jest to bardzo istotna zmiana. Nastąpiła ona 1 września br. Główna zmiana miała miejsce jednak 1 stycznia 2019 r., kiedy cała populacja Polski — jesteśmy jednym z pierwszych krajów w Europie — została zabezpieczona. Chodzi nie tylko dzieci, ale również o dorosłych. Wszyscy mają możliwość leczenia SMA. Powstał zespół koordynacyjny, który kwalifikuje wszystkich pacjentów, który monitoruje stan wszystkich pacjentów, który wykorzystuje również informacje i dane, które zbiera i publikuje w najlepszych czasopismach światowych, pokazując, że system polski jest liderem w całej Europie i na całym świecie. W tym okresie pracowaliśmy również dalej. Było dowiedzione, że im wcześniej pacjent otrzyma, rozpocznie terapię, tym stan pacjenta jest lepszy, ponieważ nie pogarsza się. Wszystkie leki, które są w tej terapii, nie są lekami, które leczą chorobę. W związku z tym Nusinersen, Zolgensma i Risdiplam to są leki nie leczące chorobę, tylko zatrzymujące postęp choroby. W związku z tym najważniejsze jest niezwłoczne rozpoczęcie terapii. Żeby to zrobić, w Polsce od ponad 20 lat działa system badań przesiewowych. System badań przesiewowych jest monitorowany, nadzorowany przez Instytut Matki i Dziecka. Ten system bada wszystkie noworodki urodzone w Polsce. W pierwszej, drugiej dobie życia jest pobierana krew i pacjent jest badany pod kątem trzydziestu kilku chorób, czy jest na nie chory, po to, żeby rozpocząć wstępne leczenie jak najszybciej. W związku z tym koło 10., 11. dnia jest potwierdzenie wszystkich jednostek chorobowych. To są często choroby: fenyloketonuria czy właśnie ostatnio SMA. W tym roku w I kwartale zakończył się etap pilotażu, włączania kolejnych ośrodków. Od tego roku 100% pacjentów już z tego programu korzysta i faktycznie już teraz wszystkie osoby są identyfikowane w ramach tego programu.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MaciejMiłkowski">Od 1 września po raz drugi był proces nowych refundacji. Był złożony wniosek firmy Novartis o refundację tego leku w ramach Funduszu Medycznego. Po trudnych negocjacjach, dwukrotnych negocjacjach udało się stronom dojść do porozumienia na temat finansowania. To było bardzo duże wyzwanie dla obu stron. Oczywiście Ministerstwo Zdrowia i firma oparły się na badaniach, które były przedstawione przez agencję oceny technologii medycznych w lutym 2021 r., które były podstawą do rejestracji leku. Badania kliniczne, rejestracyjne były do 6. miesiąca życia, a ze wszystkich trzech badań, które były podstawą podjęcia decyzji, główne badanie, które dotyczyło dzieci do 6. tygodnia życia, pokazało najwyższą skuteczność u pacjentów przedobjawowych, czyli właściwie grupa docelowa, najważniejsza to są pacjenci przedobjawowi, bez rozpoczęcia innej terapii, którzy rozpoczęli leczenie w 1. miesiącu życia. I tak dokładnie jest przygotowany aktualnie system w Polsce, którzy jest jednym z najlepszych systemów na świecie.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MaciejMiłkowski">W związku z tym muszę też powiedzieć, że firma była skłonna do rozmów z Ministerstwem Zdrowia, ponieważ oczekuje, że właśnie w Polsce efekty kliniczne tego leczenia będą najlepsze. Tak jak powiedziałem wcześniej, terapia nie leczy, nie ma żadnych badań… Normalnie powinno się wykonywać badania, czy lek jest bardziej skuteczny od standardu postępowania. Firma tego nie zrobiła… Badała… W stosunku do pacjentów wcześniej nieleczonych, nigdy do grup kontrolnych, w związku z tym de facto do placebo… Czy ten lek jest skuteczny… Uzyskał taką skuteczność jak Nusinersen i Risdiplam, który również został przyjęty w tym okresie. Jest ten lek finansowany, tak jak powiedziałem, w ramach ścieżki funduszu prezydenckiego, bez konieczności złożenia wniosku przez podmiot odpowiedzialny, bez konieczności żadnych opłat. To agencja przygotowała pełen raport, firma się do tego dostosowała, w żadnym zakresie nigdy nie było mowy o żadnych innych wskazaniach. Zresztą firma bardzo podziękowała za pełen zakres wskazań medycznych, za pełen zakres finansowania osób, które uzyskują ten lek. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Waldemar Andzel — pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WaldemarAndzel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeszcze raz dziękuję rządowi Prawa i Sprawiedliwości za to, że w tym roku pacjenci zyskali dostęp do 84 nowoczesnych terapii, w tym do leku refundowanego, znajduje się tam najdroższy lek na SMA. Czy w innych krajach europejskich terapie przeciwko SMA są równie szeroko dostępne co w Polsce? Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych ocenia, że Polska jest jednym z czterech krajów najlepiej sobie radzących na świecie, biorąc pod uwagę standardy leczenia SMA. I jeszcze pytanie: Na czym polega i jak działa terapia genowa przy SMA? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie ministrze, zapraszam na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę udzielić odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MaciejMiłkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MaciejMiłkowski">Tak, Polskie Towarzystwo Neurologiczne bardzo intensywnie współpracowało, wielokrotnie składało wnioski o poszerzenie programu lekowego w tym zakresie. Mieliśmy różne interpelacje posłów, senatorów w tym zakresie i dlatego to też było istotnym wsparciem w tym zakresie. Dlaczego Polskie Towarzystwo Neurologiczne uważa, że ten program jest jednym z najlepszych w Europie? Głównie dzięki temu, że mamy pewność, że osoby, które dostaną ten lek, będą w istotnym okresie przedobjawowym, czyli zanim rozwiną się pierwsze objawy.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#MaciejMiłkowski">W tym roku, w pierwszym miesiącu podawania leku 2/3 pacjentów, którzy dostali nusinersen, stanowili pacjenci przedobjawowi. Pozostała część miała objawy w pierwszym miesiącu życia. W związku z tym te rokowania tej pozostałej grupy są zdecydowanie gorsze. Tam istotny jest element decyzji rodziców i lekarzy, który lek należy przyjąć ze względów medycznych, czy rozpocząć właśnie terapię genową, czy terapię nusinersenem. Wiemy, że w przypadku nietolerancji czy w przypadku problemów technicznych z wykonaniem zabiegu dokanałowego podania nusinersenu istnieje możliwość przejścia na podawanie doustne. Stosuje się wówczas proszek do sporządzania roztworu dla pacjentów. Jest to równie skuteczna terapia jak terapia nusinersenem czy terapia przy użyciu Zolgensmy.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#MaciejMiłkowski">Wczoraj rozpoczął się także zjazd Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. Z rozmów wiem, że od 1 września żaden pacjent nie został jeszcze zdiagnozowany. Jest bardzo różnie, czasami jest kilku pacjentów w miesiącu. Przewiduje się, że w Polsce może być łącznie ok. 50–52 pacjentów zdiagnozowanych z SMA. Jest różnie w różnych latach. Z tego ok. 30–33 pacjentów będzie miało wskazania do Zolgensmy, ponieważ tych wskazań jest zdecydowanie mniej niż u pacjentów, jeśli chodzi o nusinersen. Również pacjenci, którzy mają istotnie znaczne objawy, czyli poniżej 12 według takiej skali CHOP-INTEND, nie powinni rozpoczynać tej terapii. Oczywiście bardzo istotny jest też wiek, ponieważ im masa ciała jest większa, tym więcej tego wirusa trafia do organizmu, a ten lek jest wtedy coraz bardziej niebezpieczny dla zdrowia pacjenta. Ten okres pierwszych 2 tygodni życia jest zatem bezwzględnie najlepszym okresem do podania leku. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do szóstego pytania.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#MałgorzataGosiewska">Jest to pytanie przygotowane przez parlamentarzystów z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie nieumieszczenia w raporcie końcowym przez Podkomisję ds. Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego dowodów wykluczających tezę o wybuchu w skrzydle maszyny oraz zatajenia kosztów funkcjonowania ww. podkomisji Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pan poseł Marcin Kierwiński…</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pierwszy jest pan…)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#MałgorzataGosiewska">Dostałam taką informację, ale to nieistotne, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Lasek.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MaciejLasek">Przepraszam za zamieszanie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MaciejLasek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Przewodniczący! Czy kiedykolwiek pan albo pana współpracownicy z podkomisji byliście w Smoleńsku na miejscu wypadku? Mieliście dostęp do wraku? Wykonaliście kopię zapisów czarnych skrzynek? Przypomnę, że 18 członków komisji Millera było w Smoleńsku. Byli tam również polscy prokuratorzy, prokuratorzy Zespołu Śledczego Nr 1, który dzisiaj prowadzi śledztwo. Byli tam polscy biegli. Byli tam polscy pirotechnicy. Byli tam nawet polscy archeolodzy. Tylko pana ludzie nigdy tam nie dojechali. 6 lat działania podkomisji i nic.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#MaciejLasek">Czy nie zastanowiło to pana, panie przewodniczący, dlaczego tak wiele osób, które wcześniej powołał pan do podkomisji, nie podpisało się pod raportem lub złożyło zdania odrębne? Nie zastanowiło pana, dlaczego tak wielu z nich odeszło, mimo że były to osoby, które współpracowały z panem od wielu lat? Przypomnę, że spośród 34 członków komisji Jerzego Millera, w której miałem zaszczyt pracować, wszyscy podpisali się pod raportem, nie było ani jednego zdania odrębnego. Po latach pomimo szykan nikt nie sprzeniewierzył się swojemu podpisowi, nikt nie zmienił zdania.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#MaciejLasek">W związku z tym mam pytanie: Czy zna pan powody, dlaczego pana współpracownicy nie chcieli podpisać się pod raportem podkomisji? Od kilku dni Polacy znają odpowiedź na to pytanie. Okazało się, że nie chcieli podpisać się pod czymś, co nie jest zgodne z prawdą. Dlaczego nie umieściliście wyników i wniosków amerykańskiego instytutu NIAR, które udowadniają, że skrzydło samolotu przegrało w zderzeniu z brzozą, że samolot leciał tak, jak było to zapisane w czarnych skrzynkach?</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#MaciejLasek">Panie Przewodniczący! Trudno jest mi to mówić, ale liczba kłamstw i fałszerstw w raporcie jest porażająca. Mieliście czelność rozesłać ten dokument do rodzin ofiar tragedii smoleńskiej. To jest niemoralne, to jest haniebne, to jest barbarzyństwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli przewodniczący Podkomisji ds. Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego pan minister Antoni Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AntoniMacierewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że przede wszystkim trzeba odpowiedzieć na inne pytania. Przede wszystkim, proszę państwa, trzeba powiedzieć, że do zbrodni smoleńskiej nigdy by nie doszło, gdyby nie polityczna i organizacyjna współpraca Donalda Tuska, Radosława Sikorskiego, Bogdana Klicha z Władimirem Putinem i z rosyjskimi służbami specjalnymi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jezu, wstyd…)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Trzeba było pojechać do Smoleńska.)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#AntoniMacierewicz">To dlatego oddano tym służbom możliwość remontu samolotu, a potem możliwość badania katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Gdzie byłeś? Bohater.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, bardzo proszę o uspokojenie emocji.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przewodniczący Podkomisji ds. Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego Antoni Macierewicz:</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MałgorzataGosiewska">To dlatego zrezygnowano z badań bezpieczeństwa lotniska w Smoleńsku i nie przygotowano zapasowego samolotu, co było obowiązkiem ministra Arabskiego. To ci ludzie, a także pan minister Siemoniak i pan minister Grabarczyk, oddali badania tragedii smoleńskiej Władimirowi Putinowi i zdecydowali, że ze strony polskiej zamiast ekspertów wojskowych decydowali ludzie tacy jak Maciej Lasek, którzy znają się na szybowcach…</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: A na czym ty się znasz?)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#MałgorzataGosiewska">…ale nigdy nie badali katastrof samolotów skali TU-154. To ci ludzie zgodzili się, by nie było wspólnej komisji polsko-rosyjskiej, i z góry zakładali, że winni byli polscy piloci, oraz fałszowali wyniki ekspertyz stwierdzających, że doszło do wybuchu w samolocie.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#MałgorzataGosiewska">Jeżeli chodzi o wyniki badania przeprowadzonego przez podkomisję we współpracy z instytucją NIAR, kłamstwem jest, że te wyniki nie zostały opublikowane. Odwrotnie — te wyniki zostały opublikowane, zarówno w raporcie, obejmują tam blisko 30 stron 300-stronnicowego raportu, jak i w załączniku, gdzie obejmują 1300 stron. To jest załącznik nr 23. Zarówno raport, jak i załączniki zostały udostępnione wszystkim rodzinom i m.in. pani Nowacka się z nimi zapoznawała. To TVN oszukał państwa, nie ujawniając tych wyników. To jest istota kłamstwa, oszustwa TVN-u. Te wyniki, które są w raporcie, te wyniki badania NIAR, które są w załączniku, nie zostały udostępnione, nie zostały omówione przez ten reportaż TVN.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#MałgorzataGosiewska">Myślę, że warto wskazać tutaj państwu te wyniki, żebyście zdawali sobie sprawę z tego, na czym polegały badania NIAR. Celem badania NIAR, które my zadaliśmy, było zrekonstruowanie lotu samolotu TU-154 zgodnie z parametrami, jakie uzgodniła zarówno komisja Millera, jak i komisja pani Anodiny. I zgodnie z tymi parametrami miało nastąpić w tej symulacji NIAR uderzenie w ziemię i rozbicie samolotu, żeby można było zweryfikować, czy raport Millera i Anodiny jest prawdziwy, czy jest kłamliwy, czy samolot, zgodnie z ich parametrami, rozbijający się po uderzeniu w ziemię rozbije się tak samo, jak mamy to na wrakowisku, czy zupełnie inaczej. To jest podstawowe zadanie, jakie ma każda komisja, zweryfikowanie innych koncepcji. Nasza komisja nie przyjmowała z góry pewnych założeń. Nie — zweryfikowała inne raporty. I okazało się oczywiście, że zniszczenie samolotu po symulacji, po uderzeniu zgodnie z symulacją według raportu Millera i raportu Anodiny jest zupełnie inne. Nie ma żadnego porównania, samolot rozpada się absolutnie, zupełnie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#MałgorzataGosiewska">Myślę, że warto przywołać niektóre z tych zniszczeń. A więc przede wszystkim tylna część kadłuba, która zostaje w symulacji wgnieciona do środka po uderzeniu samolotu w ziemię, gdy w rzeczywistości na miejscu tragedii leży z burtami wywiniętymi na zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Byłeś?)</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#MałgorzataGosiewska">Z burtami wywiniętymi na zewnątrz, bo to był właśnie skutek wydarzenia w powietrzu.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#MałgorzataGosiewska">Po drugie, część ogonowa samolotu, która w symulacji zostaje zniszczona przez środkowy silnik wywinięty na zewnątrz, a w rzeczywistości na wrakowisku część ogonowa jest cała i została oderwana od kadłuba wraz z grodzią ciśnieniową. Tych różnic jest taka masa, że nie ma wątpliwości, potwierdzają one, że do tragedii nie doszło na skutek uderzenia samolotu w ziemię, lecz nad ziemią na skutek eksplozji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#komentarz">(Głos z sali: To kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle Rutnicki, zwracam panu uwagę, że pana zachowanie jest bardzo niestosowne…</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale ja tylko mówiłem, że pana Macierewicza nie było na miejscu.)</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#MałgorzataGosiewska">…i bardzo proszę o opamiętanie, panie pośle, i zachowanie po prostu kultury, zwyczajnej kultury, tak?</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Gdzie jest wrak? Macierewicza nie było na miejscu.)</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#MałgorzataGosiewska">Słyszy pan, co do pana mówię? Pan nie jest na mównicy w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo uprzejmie proszę, pan poseł Marcin Kierwiński z pytaniem uzupełniającym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Macierewicz! Kłamie pan. Kłamie pan od 6 lat i dzieli pan Polaków.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#MarcinKierwiński">Jedyna zbrodnia, z jaką mamy do czynienia, to ta zbrodnia, której pan dokonuje na Polakach, oszukując ich cały czas.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Platforma kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#MarcinKierwiński">Czas pana kłamstw już niedługo się skończy i już za chwilę pan i pana mocodawcy, kimkolwiek są, zapłacicie za fałszerstwa, za kłamstwa, za marnotrawstwo publicznych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#MarcinKierwiński">Pan obraża pana doktora Macieja Laska. Pan zarzuca mu brak kompetencji? A kim pan jest?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MarcinKierwiński">Pana doświadczenie, jeżeli chodzi o służbę publiczną, sprowadza się tylko i wyłącznie do szkodzenia państwu polskiemu. To pan odpowiada za rozwalenie polskiego wywiadu, to pan odpowiada za osłabienie polskiej armii, to pan odpowiada wreszcie za podział polskiego społeczeństwa…</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Przeproś pana ministra Macierewicza.)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#MarcinKierwiński">…podział polskiego społeczeństwa, który jest zbrodnią, która jest na pana sumieniu, i…</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Skandal!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle, czas się skończył.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze, do udzielenia odpowiedzi. Zapraszam na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Powiedz, gdzie jest wrak.)</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, znowu pan ma jakiś problem?</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek ma problem.)</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AntoniMacierewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tutaj w sposób oczywisty nie było żadnych pytań. To była po prostu wypowiedź sowieckiej agentury…</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak o sobie mówisz?)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#AntoniMacierewicz">…która broni za wszelką cenę agentów rosyjskich z WSI.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Dla kogo pan pracuje?)</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#AntoniMacierewicz">Broni za wszelką cenę tych, którzy zdradzili Polskę…</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyli ty.)</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wreszcie coś o sobie.)</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#AntoniMacierewicz">…oddając możliwości badania stronie rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Dla kogo pan pracuje? To było pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#AntoniMacierewicz">Broni tej części komisji, komisji pana Millera, komisji pana Laska, która z góry, od samego początku oszukiwała Polskę, mówiąc, że to jest wina polskich pilotów.</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#AntoniMacierewicz">Oszukiwała Polaków, mówiąc, że to jest wina generała Błasika. Ba, nawet mówiąc o tym, że to jest wina pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który miał zmuszać pilotów…</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Nawet raportu nie przeczytałeś.)</u>
          <u xml:id="u-71.14" who="#AntoniMacierewicz">Jest to po prostu rosyjska wersja, mająca za wszelką cenę zniszczyć polski ruch niepodległościowy, polską formację niepodległościową, jaką jest Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-71.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, mam luźne pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-71.16" who="#AntoniMacierewicz">Trzeba powiedzieć też dwa słowa o tym, jak wyglądały te badania. Otóż wbrew temu, co zostało tutaj powiedziane, pan Lasek wtedy, gdy nie był jeszcze członkiem komisji, podpisał wniosek o to, żeby wyrzucić z komisji Edmunda Klicha, oskarżając go, że współpracował z Rosją, oskarżając go, że kłamał w swoich działaniach, oskarżając go, że jest niekompetentny i uniemożliwia badanie katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-71.17" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Odpowiedz na pytanie. Odpowiedz na jedno chociaż pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-71.18" who="#AntoniMacierewicz">Ten sam człowiek, który teraz kłamie, kiedy dążył do tego, żeby wejść do komisji, oskarżał Edmunda Klicha — słusznie — że cały początek badania katastrofy był oddany w ręce rosyjskie.</u>
          <u xml:id="u-71.19" who="#komentarz">(Poseł Maciej Lasek: To było rok…)</u>
          <u xml:id="u-71.20" who="#AntoniMacierewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Badania katastrofy smoleńskiej nie było do momentu, dopóki nie powstała podkomisja. Dopiero podkomisja zabrała się do rzeczywistej analizy, a wyniki instytutu NIAR są fundamentem stwierdzenia, że samolot nie rozbił się, tak jak zakładała wasza komisja …</u>
          <u xml:id="u-71.21" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Będziesz za to siedział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle Kierwiński, zwracam panu uwagę.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#MałgorzataGosiewska">Straszenie to nie tu.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pani marszałek nie ma żadnej odpowiedzi na pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#MałgorzataGosiewska">Przewodniczący Podkomisji ds. Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego Antoni Macierewicz:</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#MałgorzataGosiewska">…odwrotnie, rozpadł się nad ziemią, a identyfikacja miejsca, czasu i dźwięku eksplozji rozstrzygnęła o tym wraz ze znalezieniem materiałów wybuchowych i identyfikacją tych materiałów wybuchowych na częściach samolotu. To rozstrzyga o tym, co się stało.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pani marszałek gdzie odpowiedź na pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#MałgorzataGosiewska">Boicie się odpowiedzialności za kłamstwo smoleńskie, za zbrodnię, jaką jest utajnienie, i wsparcie pana Putina, żeby za wszelką cenę nigdy nie osądzić winnych tej zbrodni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Odpowiesz za te kłamstwa, będziesz jeszcze siedział.)</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle Kierwiński, zwracam panu uwagę. Groźby to nie tu. Proszę we własnym klubie w ten sposób się odnosić.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Pani marszałek, ale pan Macierewicz mówił o panu Putinie, a to jest zbrodniarz Putin.)</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#MałgorzataGosiewska">Zakłócacie państwo obrady Sejmu. Wymienić państwa z nazwiska? Chcecie państwo konsekwencji?</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie siódme, przygotowane przez parlamentarzystów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, w sprawie nowego programu ministra edukacji i nauki „Międzypokoleniowe Centra Edukacyjne — wsparcie integracji międzypokoleniowej”, kierowane do ministra edukacji i nauki.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Barbara Dziuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#BarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Program „Międzypokoleniowe Centra Edukacyjne — wsparcie integracji międzypokoleniowej” powstał w myśl koncepcji lifelong learning oraz edukacji międzypokoleniowej. Dofinansowanie mogą otrzymać projekty, które wspierają integrację międzypokoleniową opartą na wymianie wiedzy, doświadczeń i umiejętności oraz promują uczenie się przez całe życie i kształtowanie koncepcji związanych z rozwojem osobistym, społecznym, obywatelskim i zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#BarbaraDziuk">Szanowny Panie Ministrze! W związku z powyższym mam…</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle Rutnicki, zwracam panu uwagę. Zakłóca pan obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę kontynuować, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#BarbaraDziuk">Szanowny Panie Ministrze! W związku z powyższym mam następujące pytania. Jaki jest budżet przeznaczony na ten program i jaka jest maksymalna kwota dofinansowania? Kto może ubiegać się o dofinansowanie i od kiedy można składać wnioski?</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#BarbaraDziuk">Panie Ministrze! Chciałam też bardzo podziękować za dostrzeżenie tej wielkiej więzi między seniorami a młodszym pokoleniem i za stworzenie tego programu, który tak naprawdę jest budujący zarówno dla młodego pokolenia, jak i dla seniorów. Bardzo proszę, panie ministrze, o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udziela sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki minister Włodzimierz Bernacki.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WłodzimierzBernacki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za skierowanie tego pytania do ministra edukacji i nauki ze względu na to, że jest to chyba bardzo dobra forma dotarcia do szerokiego grona tych, którym leży na sercu kwestia nie tylko edukacji, ale przede wszystkim wychowania młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WłodzimierzBernacki">Program, który nosi tytuł „Międzypokoleniowe Centra Edukacyjne”, jest wprost nawiązaniem do innych programów, które już są realizowane, właściwie są rozstrzygane, chociażby „Program wsparcia edukacji”, gdzie wśród trzech modułów znajduje się również pokrewny moduł, dotyczący wychowania patriotycznego czy edukacji patriotycznej.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WłodzimierzBernacki">Natomiast rzeczą bardzo istotną i ważną jest budowanie realnych więzi pomiędzy poszczególnymi pokoleniami. To jest fundament tak naprawdę naszej przyszłości, kojarzenia i przekazywania pewnych określonych systemów wartości z pokolenia na pokolenie.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o ogólną kwotę przeznaczoną na ten program, to jest to kwota blisko 20 mln zł, dokładnie 19 700 tys. zł. Natomiast jeśli chodzi o kwoty, o które można się ubiegać, to minimalna kwota dofinansowania wynosi 15 tys. zł, natomiast maksymalna — 500 tys. zł. To jest, jak powiedziałem, rzecz bardzo istotna i ważna.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#WłodzimierzBernacki">Owszem — uprzedzam też kolejne pytania — nie chodzi tutaj o budowanie w sensie materialnym, w sensie stawiania budowli czy jakichkolwiek miejsc owych centrów. Te centra mają być takimi punktami na mapie wspólnotowej Polski. Chodzi o punkty, w których pokolenia młodych Polaków, tych, którzy wchodzą w świat edukacji, będą skojarzone wprost z pokoleniami starszymi. To jest tak, że długość trwania jednego pokolenia liczy się średnio jako 25 lat. Tym samym zyskujemy taką oto perspektywę, że uczniowie szkół podstawowych będą mieli możliwość kontaktu nie tylko ze swoimi rodzicami czy dziadkami, bo z tymi przecież mają kontakt na co dzień, ale przede wszystkim z wybitnymi osobistościami czy osobistościami, które są istotne i ważne dla danej małej ojczyzny. Chodzi o tych, którzy walczyli o niepodległość w czasach komuny, w czasach PRL-u, ale również o tych, którzy walczyli o niepodległość w czasie II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#WłodzimierzBernacki">Bardzo ważne jest też budowanie pamięci historycznej. Pamięć historyczna to nie tylko to, co zawiera się w podręczniku, ale pamięć historyczna, ta najmocniejsza, to jest pamięć o osobach i o działaniach, bardzo konkretnych działaniach w przestrzeni lokalnej. To wiąże się również z tym, że młode pokolenie czy kolejne pokolenia zbyt słabo pochylają się nad przeszłością. Owszem, z okazji stulecia niepodległości podejmowane były akcje przypominania bohaterów czasów walki o niepodległość, ale jak się wydaje, tego rodzaju aktywność powinna być aktywnością ciągłą, a przede wszystkim aktywnością, która przełamuje pewne stereotypowe myślenie. Można by dawać tutaj bardzo wiele przykładów, ale myślę, że w dalszych pytaniach państwo też będą być może… Te przykłady będą możliwe do przytoczenia.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#WłodzimierzBernacki">Natomiast beneficjentami tego programu są organizacje pozarządowe. Ale z naszego punku widzenia, z punku widzenia ministra edukacji i nauki, ważnymi organizacjami będą w tym wypadku harcerze, ale również koła gospodyń wiejskich czy inne struktury, które są bardzo mocno osadzone właśnie w tym życiu wspólnotowym.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#WłodzimierzBernacki">Mam 53 sekundy, więc przepraszam, w pewien sposób nawiążę do poprzedniego punktu. Bardzo proszę posłów o zapoznanie się zarówno z raportem, jak i z rezolucją Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 12 października 2018 r., która odnosi się nie tylko do tych wydarzeń, które miały miejsce 10 kwietnia 2010 r., ale też do całego procesu, z którym mieliśmy do czynienia w następstwie wydarzeń z 10 kwietnia oraz wydarzeń wcześniejszych. Ten raport został przygotowany przez Pietera Omtzigta, który wcześniej przygotował też raport i rezolucję dotyczące zestrzelenia samolotu malezyjskich linii lotniczych, więc bardzo proszę również uzupełnić wiedzę w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie uzupełniające zada pan poseł Mariusz Trepka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MariuszTrepka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#MariuszTrepka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To cenna inicjatywa ministerstwa, za którą bardzo dziękuję. Uczymy się przez całe życie. To wiemy po sobie, że uczymy się cały czas. Nawet będąc tu, w Sejmie, też zdobywamy wiedzę i doświadczenia i też się uczymy. Dziękuję za tę informację, kto może się ubiegać o te środki.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#MariuszTrepka">Natomiast jeszcze jest pytanie: Czy organizacje pozarządowe typu: uniwersytety trzeciego wieku też będą mogły się ubiegać o te środki? Bo to już są takie organizacje, które, bym powiedział, nie są chyba dobrze opisane, i tutaj nie wiem. Natomiast czy o te środki mogą się jeszcze ubiegać, poza kołami gospodyń wiejskich, takie organizacje jak ochotnicze straże pożarne? Tak że bardzo bym prosił o taką szczegółową informację i o informację, od kiedy mogą składać te wnioski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie ministrze, zapraszam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pan minister Włodzimierz Bernacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WłodzimierzBernacki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o terminy, to wnioski już można składać. Godz. 12 dnia 30 sierpnia — to jest ten moment, w którym program ruszył. Natomiast termin graniczny, do którego można zgłaszać wnioski, to jest 23 dzień września 2022 r. Prosimy o przesyłanie tych wniosków w systemie elektronicznym. Jeśli zaś chodzi o podmioty, które mogą się ubiegać, to właściwie formuła jest bardzo, bardzo szeroka. Chodzi o wszystkie organizacje pozarządowe, które posiadają osobowość czy podmiotowość, a więc tę zdolność również nie tylko w tym wypadku do składania wniosków, ale później do ich rozliczania. To też jest ważne, o tym nie mówiłem, ale te środki powinny być wykorzystane do końca tego roku kalendarzowego. Możliwe jest zatem tylko skupienie, skoncentrowanie się na tych kilku miesiącach, więc to jest rzeczywiście ważne.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WłodzimierzBernacki">Natomiast wracając jeszcze do tej kwestii, na którą pan poseł wskazał, czyli uniwersytetów trzeciego wieku, to najczęściej one posiadają taką osobowość, więc takie wnioski z ich strony mogą być składane. I co istotne w tym kontekście, w mojej opinii, właśnie często dzieje się tak, że uniwersytety trzeciego wieku zamykają się w pewnej przestrzeni ludzi określonego wieku, natomiast wyjątkowo cenne byłoby, gdyby rzeczywiście…</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Trepka: …otworzyły się na to młodsze pokolenie.)</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WłodzimierzBernacki">…doszło do budowania solidarności międzypokoleniowej. Jest to zjawisko bardzo dobrze też opisane w literaturze, zarówno jeśli chodzi o psychologię, jak i pedagogikę, istnienia właściwie trzech zasadniczych światów, których na co dzień nie zauważamy: świata dziecka, który jest światem odrębnym, to są inne przestrzenie, nawet jeśli chodzi o miasto czy przestrzeń w sensie fizykalnym; zupełnie inna przestrzeń ludzi aktywnych zawodowo; i wreszcie ta trzecia przestrzeń to jest przestrzeń osób, które są w wieku emerytalnym czy też już są tuż przed emeryturą, osób wyłączających się z aktywności — to jest zupełnie inna przestrzeń. Proszę zwrócić uwagę na ulicy, na godziny, w których te grupy, te światy ze sobą mogą się komunikować, ale rzadko kiedy komunikują. Tworzenie takich centrów to jest uświadomienie sobie, że tworzymy jedną wielką wspólnotę i powinniśmy mieć świadomość nie tylko współistnienia, ale rzeczywiście współpracy i przekazywania doświadczenia ze strony starszych w kierunku młodszych, ale też uczenia młodych wielkiego szacunku, jednocześnie takiej zdolności empatii i myślenia tymi kategoriami, które są właściwie dla ludzi już w wieku podeszłym. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez panie i panów posłów z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie dzierżawy i poddzierżawy gruntów rolnych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w latach 2017–2022, kierowane do ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Dorotę Niedzielę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#DorotaNiedziela">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Od początku września biura poselskie są wręcz zasypywane informacjami i pytaniami od małopolskich, ale nie tylko, rolników, odnośnie do bulwersującej sprawy poddzierżawy 141 ha gruntów rolnych we wsi Kępie pod Miechowem w Małopolsce przez rodzinę byłego już wiceministra rolnictwa. Oburzenie rolników wzbudza zarówno tryb przystąpienia do umowy poddzierżawy członków rodziny wiceministra, jak i jej podpisanie, zatwierdzenie wniosku przez samego ówczesnego dyrektora generalnego KOWR-u, wysokość czynszu dzierżawnego poddzierżawy, a w szczególności fakt, że powierzchnia całkowita poddzierżawionych nieruchomości dla jednego użytkownika rolnikowi niespokrewnionemu z dotychczasowym dzierżawcą, prowadzącemu gospodarstwo na odległość spoza danej gminy nieposiadającej gruntów rolnych w gminie, gdzie znajduje się nieruchomość, lub w gminie sąsiedniej o powierzchni powyżej 100 ha. Jest sprawą powszechnie znaną, że na terenach, gdzie występuje ww. nieruchomość, wolnych gruntów rolnych po prostu nie ma ani w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa, ani nie pojawiają się tak atrakcyjne działki dla osób prywatnych, zarówno jeśli chodzi o powierzchnię, klasę ziemi, jak i czynsz dzierżawny — równowartość 9 q pszenicy za 1 ha rocznie. W Małopolsce od lat panuje głód ziemi, a zaoferowanie miejscowym rolnikom tylko 16 ha ze 157 to złamanie obietnic publicznie danych rolnikom przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#DorotaNiedziela">Moje pytanie: Ile gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa poddzierżawiono w latach 2017–2022? Ile średnio wyniosła powierzchnia poddzierżawionej działki? Ile działek i o jakiej powierzchni w tym czasie poddzierżawiono na terenie małopolskiego oddziału KOWR-u w woj. małopolskim? Ile zgód na poddzierżawę gruntów rolnych na terenie woj. małopolskiego wydał małopolski dyrektor KOWR-u — na poddzierżawę gruntów dla osób trzecich niespokrewnionych z dzierżawcą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Proszę o odpowiedź na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#MałgorzataGosiewska">Odpowiedzi na pytanie udzieli minister rolnictwa i rozwoju wsi pan minister Henryk Kowalczyk.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#HenrykKowalczyk">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Posłowie! Wysoka Izbo! Dzierżawa gruntów z KOWR-u jest podstawową formą działalności użytkowania gruntów rolnych, szczególnie w momencie kiedy uchwalona została ustawa z 30 kwietnia 2016 r. niejako powstrzymująca sprzedaż tych gruntów rolnych. To rozdysponowanie gruntów rolnych w formie dzierżawy realizowane jest przez oddziały terenowe Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa zgodnie z przepisami ustawy z 1991 r., oczywiście wielokrotnie zmienianej.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#HenrykKowalczyk">Generalną zasadą jest, że nieruchomość rolna w pierwszej kolejności wydzierżawiana jest rolnikom na powiększenie gospodarstw rolnych. Dalsze przepisy uściślają…</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Słabo to idzie.)</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#HenrykKowalczyk">…co to znaczy: rolnikom na powiększenie gospodarstw rolnych, czyli rolnikom, którzy są, zamieszkują na terenie danej gminy, w gminach sąsiednich lub mają gospodarstwa na terenie tej gminy lub gmin sąsiednich oraz ich miejsce zamieszkania jest co najmniej od 5 lat na terenie tych właśnie gmin.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#HenrykKowalczyk">To jest jedna forma. Dzierżawy z zasobu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa dokonywane są w dwóch formach, tj. wyłanianie dzierżawców albo w formie licytacji, gdzie do licytacji dopuszcza się rolników spełniających powyższe kryteria, oczywiście również z wykształceniem, gdzie o dany grunt następuje licytacja, a głównym kryterium jest oferowana cena…</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale czemu znajomy?)</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#HenrykKowalczyk">…albo stosuje się również oferty pisemne, w których głównym kryterium nie jest cena, tylko są parametry spełniania tego przez rolnika. Gdy parametrem jest cena, to jest oczywiste i dość proste, natomiast w momencie, kiedy są to oferty pisemne, krajowy ośrodek wsparcia reguluje, czyli wybiera oferenta do dzierżawy na podstawie kryteriów, a tymi kryteriami są odległość działki od adresu zameldowania lub od gospodarstwa rolnego czy od wydzierżawianej działki. To jest precyzyjne opisane, że jeśli to przekracza 15 km, to już jest właściwie zero punktów, a jak najbliżej to jest 10 punktów.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A 60?)</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#HenrykKowalczyk">Powierzchnia gruntów rolnika, który nie korzystał z zasobu do tej pory, czyli jeśli nie korzystał w ogóle, to 20 punktów, a jeśli korzystał, to punktacja jest odpowiednio mniejsza. Brana jest pod uwagę również intensywność produkcji zwierzęcej, też do 10 punktów. Jeśli nie ma produkcji zwierzęcej, to zero, jeśli do 1,5 dużej jednostki przeliczeniowej na ha…</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Pod dzierżawę.)</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#HenrykKowalczyk">…to jest 10 punktów i tak jest to liczone proporcjonalnie. Również wiek rolnika ubiegającego się o dzierżawę jest istotny: do 40 lat to jest 10 punktów, 65 lat — zero i proporcjonalnie malejąco od 40 do 65. Oraz regionalna struktura obszarowa, tam gdzie jest jak gdyby malejąca, czyli maksymalna jest, jeśli dotychczasowe gospodarstwo nie ma więcej niż trzykrotna średnia wojewódzka, natomiast maleje do 300 ha, a przy 300 ha już jest zero. Na podstawie tych kryteriów w sposób obliczony matematycznie wybiera się ofertę pisemną, jeśli chodzi o dzierżawę.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A dzierżawa?)</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#HenrykKowalczyk">A a więc dwie formy ustalania dzierżaw. Jedna forma to licytacja ustna, gdzie czasami ceny rzeczywiście dochodzą do bardzo wysokich, później są też kwestionowane przez rolników, niestety tak też się zdarza. Druga forma to kryteria oceny ofert pisemnych. Natomiast jak to wygląda z poddzierżawami.</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: O właśnie, bo to jest bardzo ważne.)</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#HenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o poddzierżawy, to generalną zasadą regulującą poddzierżawy jest zarządzenie dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i poddzierżawy realizowane są, można powiedzieć, w wyjątkowych sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Za zgodą.)</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#HenrykKowalczyk">Tymi wyjątkowymi sytuacjami dla poddzierżaw są sytuacje, kiedy rolnik czy dzierżawca główny nie jest w stanie prowadzić gospodarstwa z przyczyn zdrowotnych… Które jak gdyby mają szansę być zaprzestane. Kolejne — gdy rozpoczął starania o uzyskanie emerytury lub renty, przygotowywany jest następca i ten następca może być poddzierżawcą. Również nie może prowadzić działalności z powodu pełnienia funkcji publicznych, choćby gdyby został parlamentarzystą…</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A brat już może?)</u>
          <u xml:id="u-85.18" who="#HenrykKowalczyk">…czy z przyczyn ekonomiczno-technicznych, ale powiązanych z wykorzystaniem budynków, które są nieużytkowane, a są związane z gruntem, wobec tego poddzierżawa dla gruntów związanych z tym budynkiem.</u>
          <u xml:id="u-85.19" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: A co z Kaczmarczykiem?)</u>
          <u xml:id="u-85.20" who="#HenrykKowalczyk">Generalną zasadą jest, że do 12 miesięcy zgody na poddzierżawę dokonuje dyrektor oddziału terenowego KOWR-u, natomiast powyżej 12 miesięcy wymagana jest zgoda dyrektora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-85.21" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A maksymalnie jak długo może być taka zgoda? 5 lat czy ile?)</u>
          <u xml:id="u-85.22" who="#HenrykKowalczyk">Dyrektor generalny może wyrazić zgodę na poddzierżawę nie dłuższą niż trwająca umowa dzierżawy.</u>
          <u xml:id="u-85.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Kazimierz Plocke zada pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#MałgorzataGosiewska">Panu posłowi Rutnickiemu po raz kolejny zwracam uwagę. Po raz kolejny zwracam uwagę, za chwilę pójdziemy procedurą.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle, pytanie uzupełniające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#KazimierzPlocke">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Ile zgód na poddzierżawę gruntów i na jaką powierzchnię w latach 2017–2022 wydał dyrektor generalny KOWR-u na terenie województw świętokrzyskiego, wielkopolskiego, małopolskiego i śląskiego? Jakimi względami kierował się, wydając zgodę na poddzierżawę gruntów na rzecz osób trzecich niespokrewnionych z dzierżawcą? Ile razy od 2017 r. do dziś KOWR wyraził zgodę na przedłużenie umowy dzierżaw rolnikom prowadzącym gospodarstwa na odległość spoza danej gminy o powierzchni ponad 100 ha? Ile zawarto umów poddzierżawy z osobami niespokrewnionymi w stosunku do dotychczasowych dzierżawców? Ile wyniósł czynsz dzierżawny dla nowo zawieranych umów w latach 2017–2022 w przetargach ograniczonych ofertowych na dzierżawę nieruchomości rolnych zasobów własności rolnej Skarbu Państwa?</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#KazimierzPlocke">Panie Ministrze! Jak pan ocenia dotychczasowe przepisy dotyczące poddzierżawy gruntów rolnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#KazimierzPlocke">Czy w sposób wystarczający zabezpieczają interesy Skarbu Państwa i rolników indywidualnych? Bardzo prosilibyśmy o odpowiedź na piśmie, zarówno w stosunku do pani Doroty Niedzieli, jak i do mnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie ministrze, panie premierze, uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#HenrykKowalczyk">Pani Marszałek! Państwo Posłowie! Jeżeli chodzi o precyzyjne odpowiedzi, to rzeczywiście zwrócenie się o odpowiedź na piśmie jest zasadne, dlatego że generalnie krajowy ośrodek wsparcia nie prowadzi ewidencji poddzierżaw we wszystkich przypadkach,</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#HenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o te elementy, które tutaj padły, precyzyjne, to oczywiście przygotujemy je na piśmie i uzupełnimy co do średnich, natomiast w tym momencie mogę powiedzieć tylko tak, że jeśli chodzi o zgody dyrektora generalnego KOWR-u, czyli dzierżawy powyżej roku, to w okresie ostatnich lat tych dzierżaw tych wniosków było ok. 40, kilka zostało ocenionych negatywnie, a ponad 30 zgód pozytywnie. Mówię teraz o dzierżawach, które są powyżej 1 roku. Więc to jest ten element. Natomiast my przygotujemy precyzyjnie na piśmie, jak to wygląda, jeśli chodzi o statystykę umów, czyli poddzierżaw w poszczególnych oddziałach terenowych, ze względu na to, że takich informacji poddzierżaw do roku centrala KOWR-u nie prowadzi.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#HenrykKowalczyk">Jeśli chodzi o wielkości, to też przygotujemy te wielkości poddzierżaw. Co do dzierżaw to jest to rzeczywiście podstawowa forma rozdysponowania gruntów, zasobów własności rolnej Skarbu Państwa. Tych gruntów dzierżawionych jest 1082 tys. ha obecnie. Przez ostatnich 5 lat od 2017 r. systematycznie wzrasta ilość umów dzierżaw, co oznacza jak gdyby rozdrobnienie gruntów dzierżawionych na poszczególnych dzierżawców. 58 tys. umów było w 2017 r., 68 tys. umów było w roku 2022, a więc to świadczy o tym rozdrobnieniu. Przypomnę, że funkcjonuje też jeszcze ustawa bodajże z 2013 r., która określa, że jest zakaz przedłużania umowy dzierżawy wprost, jeśli dzierżawca dzierżawiący powyżej 300 ha gruntów rolnych nie wyłączył z dzierżawy 30%, i to jest dość rygorystycznie egzekwowane. Padało to tutaj w kontekście pewnej poddzierżawy. Doskonale to rozumiem, przejrzałem ten proces poddzierżawy, jak on się odbywał. Trwał od roku 2020. Najpierw była odmowa, był wniosek dyrektora oddziału terenowego w Krakowie o dzierżawienie, o poddzierżawienie na kilka lat, do końca umowy, potem ten wniosek został oddalony przez generalną dyrektor KOWR-u. Stąd dyrektor terenowy podjął decyzję o umowie 12-miesięcznej. Następnie w roku 2021, mniej więcej wrzesień, październik, w przypadku kolejnego wniosku o poddzierżawienie na dalszy okres dyrektor terenowy KOWR-u wystąpił o zgodę i nastąpiła zgoda jednego z zastępców dyrektorów KOWR-u na 2 lata. Pragnę tylko zaznaczyć, że wszystkie te procedury zgód następowały we wrześniu i na początku października 2021 r. Pan Norbert Kaczmarczyk nie był wówczas wiceministrem rolnictwa — tak tylko dla wyjaśnienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zostało przygotowane przez parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości w sprawie zwoływania walnych zgromadzeń w spółdzielniach mieszkaniowych w związku z uchyleniem art. 90 i art. 90a ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Pytanie kierowane jest do ministra rozwoju i technologii.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Gabriela Masłowska.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#GabrielaMasłowska">W tej kwestii mamy wiele zapytań ze strony spółdzielców, działaczy spółdzielczych, dlatego kierujemy następujące pytanie do pana ministra. Ustawa z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych itd. w art. 90 i art. 90a mówiła o tym, że jeżeli termin walnego zgromadzenia lub też ustawowy termin w spółdzielni lub zebrania właścicieli lokali przypada w okresie obowiązywania epidemii — będę skracać — to termin ten ulega przedłużeniu o 6 tygodni od odwołania tego stanu. Jednocześnie była też mowa o przedłużeniu w takiej sytuacji kadencji rady nadzorczej do czasu pierwszego walnego zgromadzenia.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#GabrielaMasłowska">Ponieważ ten artykuł, który mniej więcej zacytowałam, został uchylony w zmianie ustawy o sposobach finansowania programów mieszkaniowych z 7 lipca 2020 r., ten przepis już wszedł w życie, ale ten artykuł został uchylony, są kierowane do nas pytania. W związku z tym w jakim terminie miałyby być, odbywać się walne zgromadzenia, np. jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa w 2022 r. nie przeprowadziła walnego zgromadzenia ani w formie stacjonarnej, ani w formie zdalnej? W jakim terminie powinno się to dokonać? Kolejne pytanie: Czy w związku z tym, że znaczna część obostrzeń została zniesiona odpowiednim rozporządzeniem Rady Ministrów, od 28 marca walne zgromadzenia mogą się odbywać już bez żadnych przeszkód w formie stacjonarnej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pana ministra Piotra Uścińskiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PiotrUściński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za to pytanie, bo tę kwestię rzeczywiście trzeba wyjaśnić. Jest dużo pytań — ma je pani poseł, wielu z nas, posłów, również takie pytania otrzymuje. Chodzi o kwestię zwoływania walnych zgromadzeń w spółdzielniach mieszkaniowych w związku z uchyleniem art. 90 i 90a ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PiotrUściński">Szanowni Państwo! Faktycznie to uchylenie weszło w życie 7 września br. Te przepisy umożliwiały przesunięcie zorganizowania walnych zgromadzeń w spółdzielniach na czas po odwołaniu stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego i wydłużały również kadencję rad nadzorczych. Zwoływanie walnych zgromadzeń od 7 września, czyli od kiedy te przepisy przestały obowiązywać, już jest realizowane na mocy przepisów ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Ustawa przewiduje, że zarząd zwołuje walne zgromadzenie przynajmniej raz w roku w ciągu 6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego. Również może być ono zwołane na żądanie rady nadzorczej lub przynajmniej 1/10, 10% składu, ale nie mniej niż 3 członków rady nadzorczej. Jeśli w statucie nie ma mowy o innej, większej liczbie członków, to jest to minimum 3 członków i to musi być minimum 10% rady nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PiotrUściński">Jeżeli w spółdzielni rok obrachunkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, to spółdzielnia taka zobowiązana jest przeprowadzić stacjonarnie walne zgromadzenie do 30 czerwca w terminie 6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PiotrUściński">W odniesieniu do walnego zgromadzenia organizowanego na wniosek rady nadzorczej lub odpowiedniej liczby członków, o czym mówiłem, zwołuje się je w takim terminie, aby mogło się ono odbyć w ciągu 4 tygodni od dnia wniesienia tego żądania. Powinno być ono złożone pisemnie z podaniem celu jego zwołania.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PiotrUściński">Jeżeli jednak zarząd spółdzielni nie zwoła walnego zgromadzenia na ten wniosek albo w związku ze swoim obowiązkiem, to zwołuje je rada nadzorcza, związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, lub Krajowa Rada Spółdzielcza na koszt spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PiotrUściński">Walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej na żądanie rady lub odpowiedniej liczby członków spółdzielni może być zwoływane w dowolnym terminie w ciągu roku, a tym samym przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawierają rozwiązania, które przyznają członkom spółdzielni uprawnienie do zorganizowania walnego zgromadzenia, o ile jest to w ich ocenie potrzebne do prawidłowego funkcjonowania spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PiotrUściński">Myślę, że ta odpowiedź jest już chyba wyczerpująca, chociaż zostało jeszcze parę minut. Dziękuję. Jeśli są jeszcze jakieś pytania uzupełniające, to chętnie odpowiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie uzupełniające zada pani poseł Ewa Szymańska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#EwaSzymańska">Szanowny Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Chciałam prosić o uzupełnienie, ponieważ nie odbywały się walne zgromadzenia za lata 2019, 2020 i 2021. Czy w takim razie powinno się odbyć jedno walne zgromadzenie za te lata czy osobne zgromadzenie za każdy rok? Bo dochodzą do mnie głosy, że w tym roku, kiedy nie ma już takich obostrzeń, walne zgromadzenia do końca czerwca również się nie odbyły. Czy stacjonarne walne zgromadzenia można przeprowadzać bez przeszkód czy ewentualnie w inny sposób? Dziękuję bardzo. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze, i uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PiotrUściński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z ustawy — Prawo spółdzielcze wynika, które uchwały należą do właściwości walnego zgromadzenia w spółdzielni. Co roku walne zgromadzenie musi podejmować uchwały m.in. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego oraz w przedmiocie udzielenia absolutorium członkom zarządu oraz w sprawie podziału nadwyżki bilansowej oraz sposobu pokrycia strat.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PiotrUściński">Jeśli w czasie pandemii w danej spółdzielni nie były podejmowane uchwały za pomocą środków umożliwiających porozumiewanie na odległość, bo była taka możliwość, ale nie było konieczności, to na najbliższym walnym zgromadzeniu członkowie muszą podjąć uchwały za lata ubiegłe, np. za 2019 r., 2020 r., 2021 r. w zakresie zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Informacje o podjęciu takich uchwał następnie spółdzielnia musi wysłać do Krajowego Rejestru Sądowego w ciągu 15 dni od daty ich zatwierdzenia. Musi też być podjęta uchwała w sprawie podziału nadwyżki bilansowej lub pokrycia strat za lata ubiegłe. Jednak nie wydaje się konieczne, żeby za każdy rok odrębnie głosować nad udzieleniem absolutorium członkom zarządów. W przypadku nieudzielania absolutorium na najbliższym walnym zgromadzeniu możliwe będzie podjęcie uchwały w sprawie odwołania poszczególnych członków zarządu, w tym prezesa i jego zastępców.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PiotrUściński">Z przepisów ustawy z 7 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych uchylających art. 90 ustawy COVID-owej, jak również z pozostałych aktów prawnych powszechnie obowiązujących nie wynika, aby spółdzielnie zobowiązane były do organizowania odrębnych walnych zgromadzeń za każdy rok — 2019 r., 2020 r. i 2021 r. Więc w sprawach dotyczących czasu pandemii i tych z roku bieżącego walne zgromadzenie odbędzie się na jednym posiedzeniu, ale będą podejmowane odrębne uchwały za każdy rok, dotyczące każdej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego, przedostatniego już pytania.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez posłów Marka Polaka, Kazimierza Smolińskiego i Piotra Polaka z Prawa i Sprawiedliwości w sprawie korzyści gospodarczych wynikających z uruchomienia przekopu Mierzei Wiślanej, kierowane do ministra infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie zadają pan poseł Marek Polak i pan poseł Kazimierz Smoliński.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MarekPolak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Już za 2 dni, bo w najbliższy weekend, nastąpi oficjalne otwarcie nowej drogi wodnej, czyli przekopu Mierzei Wiślanej, która bez przeszkód, z pominięciem rosyjskich morskich wód terytorialnych i pozwoleń, otworzy dostęp do portu w Elblągu i innych portów Zalewu Wiślanego, dając tym samym bezcenną niezależność i suwerenność gospodarczą, a także poprawiając nasze bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#MarekPolak">To bez wątpienia wspaniała, trwająca niespełna 2,5 roku narodowa i historyczna inwestycja. Ale, o ile wiem, otwarcie kanału żeglugowego nie kończy tego zadania, a tylko jego pierwszy etap. Aby do portu mogły docierać również wielkie statki, o pełnych parametrach nawigacyjnych, trzeba pogłębić tory wodne i rzekę Elbląg oraz umocnić jej brzegi. Chciałbym zapytać: Kiedy można spodziewać się zakończenia tych prac? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Smoliński w drugiej części…</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#MałgorzataGosiewska">Nie? Nie zadaje pytania?</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zadaje.)</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zadaje.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#MałgorzataGosiewska">To bardzo proszę. Na co czekamy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#KazimierzSmoliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#KazimierzSmoliński">Panie Ministrze! W prasie, w mediach i ze strony opozycji też są takie głosy, że kanał jest budowany dla kajaków, że tam będą przepływały jakieś małe jednostki. Czy pan mógłby podać parametry jednostek, które będą mogły tam przepływać? Czy będą jakieś ograniczenia dla jachtów morskich czy śródlądowych, które tam też będą mogły przepływać?</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#KazimierzSmoliński">Kolejne pytanie, związane z kontynuacją tej inwestycji w postaci toru wodnego. W Elblągu ostatnio było sporo mowy o tym, że są jakieś kontrowersje. Czy powstał zespół, który koordynuje te prace między miastem Elblągiem a ministerstwem? Bo słyszałem, że taki zespół powstał. Czy pan minister mógłby potwierdzić, że faktycznie taki zespół powstał?</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#KazimierzSmoliński">I jeszcze jedna kwestia. Czy pan minister mógł też przybliżyć kwestię korzyści gospodarczych wynikających z eksploatacji nie tylko portu Elbląg, ale również innych portów i przystani, które są na terenie Zalewu Wiślanego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Marka Gróbarczyka o udzielenie odpowiedzi na pytania panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MarekGróbarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przede wszystkim na początku trzeba powiedzieć, że budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską to przedsięwzięcie realizowane w ramach programu wieloletniego „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską” na lata 2016–2023, który został przyjęty w dniu 24 maja 2016 r. uchwałą nr 57/2016 przez Radę Ministrów. Koszt realizacji inwestycji to 1984,5 mln zł. Okres realizacji inwestycji to lata 2016–2023.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#MarekGróbarczyk">Zakres przedsięwzięcia obejmuje: budowę kanału żeglugowego, zwanego przekopem, przez Mierzeję Wiślaną, w tym budowę portu osłonowego od strony Zatoki Gdańskiej, budowę kanału żeglugowego oraz śluzy z konstrukcją zamknięć, budowę połączeń drogowych i mostowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą na Mierzei Wiślanej; budowę sztucznej wyspy na Zalewie Wiślanym; budowę toru wodnego na Zalewie Wiślanym — od kanału żeglugowego do Zatoki Elbląskiej; regulację i pogłębienie toru wodnego na rzece Elbląg do punktu charakterystycznego P2 oddalonego od istniejącego mostu w Nowakowie o ok. 4,5 km w górę rzeki; roboty pogłębiarskie między punktami P1 i P2, punkt P2 styczny z obrotnicą projektowaną przez zarząd portu.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#MarekGróbarczyk">Na jakim etapie jesteśmy? Siedemnastego nastąpi zakończenie pierwszego etapu, a więc 100% wykonania zakresu pierwszego etapu, który obejmuje prace związane z budową portu osłonowego na Zatoce Gdańskiej, budową nabrzeża południowego i połączeniowego, budową kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną, wykonaniem śluzy, budową Kapitanatu Portu Nowy Świat, wykonaniem mostu północnego i południowego, a także wykonaniem sztucznej wyspy na Zalewie Wiślanym. Drugi etap obejmuje pogłębienie i obudowę brzegów rzeki Elbląg oraz budowę nowego, ponad 100-metrowego mostu obrotowego w Nowakowie, to jest zaawansowanie 67%. I trzeci etap — zakres obejmuje wykonanie robót pogłębiarskich na Zalewie Wiślanym, to jest zaawansowanie 29%. Wszystkie prace są prowadzone zgodnie z harmonogramem i ostateczny termin zakończenia nastąpi jesienią przyszłego roku poprzez oddanie całkowitej drogi wodnej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#MarekGróbarczyk">Jeśli chodzi o parametry jednostek — to są tzw. coastery — które będą mogły wpływać na ten tor wodny i poruszać się po nim: jednostki do 100 m długości, zanurzenie 4,5 m, o szerokości 20 m oraz zestawy barek do 180 m. Port w pełni przygotowany na przyjmowanie jednostek w pełni oceanicznych, ponieważ są to jednostki, które operują na Morzu Bałtyckim, na Morzu Północnym i które mogą poruszać się w ruchu międzykontynentalnym. Port będzie przede wszystkim obsługiwał nowych klientów, a więc nowych operatorów w zakresie nowych ładunków. To przede wszystkim drobnica i operatorzy, którzy będą mogli, jeśli chodzi o wymogi finansowe, lokować się na tym obszarze portowym.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#MarekGróbarczyk">Oczywiście prowadzimy teraz bardzo intensywne prace z zarządem portu Elbląg, ponieważ jest to port komunalny. W zeszłym tygodniu odbyło się spotkanie, na którym ustaliliśmy zakres działań zmierzających do modernizacji portu w Elblągu. W pierwszym etapie przygotowaliśmy na ten cel 100 mln zł. Przede wszystkim będzie on wymagał uzyskania zgód właścicielskich i wykonania wszelkich prac związanych z wyceną spółki i ze strategią. Nie ma żadnych planów związanych z nacjonalizacją tego portu. Przede wszystkim ma się to odbywać na zasadzie kompromisu i inwestycji w port przy zgodzie miasta, jak i oczywiście operatorów czy Skarbu Państwa, nazywając to bardzo szeroko.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#MarekGróbarczyk">Całe zadanie, jak już powiedziałem, zostanie zakończone w przyszłym roku. Będzie również bardzo szeroko oddziaływało na wszystkie porty Zalewu Wiślanego. Już obecnie trwają prace w portach we Fromborku czy w Nowej Pasłęce. W pierwszej kolejności będzie to niezwykle duża atrakcja w przypadku jachtów. Będą tam mogły wchodzić jachty pełnomorskie, co stanowi przede wszystkim element rozwojowy. Szacujemy przychód jednostek samorządu terytorialnego w ramach podatków i ceł w tym zakresie na blisko 400 mln. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Polak oraz pan poseł Piotr Polak — pytania uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#MarekPolak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Głównym celem oddania do użytku nowego szlaku wodnego jest otwarcie portu w Elblągu na Bałtyk i stworzenie możliwości całorocznej swobodnej żeglugi statków morskich różnych bander. Chciałbym zapytać, w jaki sposób uruchomienie tej inwestycji wpłynie na zdolność, czyli dynamikę wzrostu, polskich portów do przeładunku towarów, w tym tak potrzebnego dziś węgla. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MałgorzataGosiewska">Jeszcze pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PiotrPolak">Panie Ministrze! Gdy w 2006 r. Rosjanie zamknęli Cieśninę Pilawską i możliwość ruchu po zatoce, ruch turystyczny zamarł całkowicie — wcześniej kursowały promy — a ruch gospodarczy był symboliczny, bo przeładowywano tylko ok. 3 tys. t materiałów. Później, od 2010 r. do 2014 r., przewóz gospodarczy wzrósł do 300–400 tys. t. Po 2014 r., gdy zostały nałożone sankcje, znów zmalał. Jakie są szacunki co do możliwości przeładunku towarów gospodarczych i przewozu tych towarów przez Zatokę Gdańską i wybudowany nowy kanał? Czy wróci ruch turystyczny, który zamarł całkowicie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie ministrze, bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#MarekGróbarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przede wszystkim trzeba przypomnieć, że port w Elblągu historycznie odgrywał bardzo ważną rolę, jednak uzależnienie od strony rosyjskiej… Zresztą cały akwen Zalewu Wiślanego znajdował się pod jurysdykcją rosyjską, oczywiście w przypadku wpłynięcia tam jakichkolwiek jednostek. W związku z tym, że 17 września nastąpi otwarcie, i nie jest to data przypadkowa, całkowicie zrywamy z tą podległością wobec Rosji i zależnością od niej.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#MarekGróbarczyk">Wejście swobodnych jednostek nas zabezpiecza, również pod kątem rozwoju gospodarczego. Kiedy większość towarów, przede wszystkim związanych z bezpieczeństwem energetycznym, jest transportowana, importowana, eksportowana przez polskie porty, czynimy jak najwięcej starań w zakresie pozyskania nowych zdolności przeładunkowych. Ewidentnie takim miejscem jest dla nas Elbląg, niezwykle istotny jako port feederowy, świetnie skomunikowany, będący ciągiem Via Carpatia i znajdujący się w niedalekiej odległości od portów trójmiejskich, przede wszystkim w Gdańsku. W związku z tym nasze prace związane z uzgodnieniem wspólnych inwestycji z zarządem miasta dążą do tego, aby stworzyć nowe powierzchnie do przeładunku, ale przede wszystkim do składowania węgla jako elementu feederowego. Wielkie jednostki będą rozładowywać się w Gdańsku, natomiast na odkład będzie to składowane właśnie w Elblągu.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#MarekGróbarczyk">Jak pan poseł przytoczył, możliwości przeładunkowe w ostatnim okresie bardzo wzrosły. Oczywiście wynikało to z procesu budowlanego. W zeszłym roku przeładunki osiągnęły tam blisko 2 mln t, co wynikało przede wszystkim z transportu materiałów na budowę kanału żeglugowego, ale to pokazuje, że te zdolności już istnieją. Naszym celem jest rozwijanie tych zdolności. W związku z tym plany mają skupić się również na budowie terminali zewnętrznych, ale to jest dalszy proces.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#MarekGróbarczyk">Oczywiście jest to niezwykle ważna atrakcja turystyczna, którą chcemy wspierać i rozwijać. Otwarcie bardzo zaniedbanych terenów związanych z tamtym obszarem Polski ma stworzyć warunki rozwojowe właśnie poprzez budowę nowej drogi wodnej. W pierwszej kolejności, jak to zawsze bywa, będzie się rozwijać turystyka, i to również jest naszym niezwykle istotnym zadaniem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MałgorzataGosiewska">I przechodzimy do ostatniego pytania.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości w sprawie realizacji programów budowy zbiorników retencyjnych, kierowane do ministra infrastruktury, zadaje pani poseł Anna Kwiecień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AnnaKwiecień">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AnnaKwiecień">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sytuacja hydrologiczna pod kątem suszy jest cały czas bardzo niekorzystna. Wpływ na obecną sytuację, a więc na znaczne zagrożenie suszą hydrologiczną, ma dość łagodny przebieg zim. Pomimo opadów śniegu nie wytwarza się zasobna w wodę pokrywa śnieżna, która wraz z wiosennymi roztopami mogłaby uzupełnić jesienne braki w retencji. Wyjątek stanowi północny wschód kraju i rejony górskie, gdzie nastąpiła odbudowa zasobów wodnych.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AnnaKwiecień">Kolejnym znaczącym czynnikiem jest deficyt opadów, na który nakłada się okres wzmożonej wegetacji i parowania, czemu sprzyjają wysokie wartości temperatury powietrza. Zmiana klimatu powoduje, że pojawiające się opady są bardzo intensywne i zwykle rozdzielają dłuższe okresy bezdeszczowe. Taka charakterystyka opadów przyczynia się z kolei do intensyfikacji zjawiska suszy. Priorytetem w sytuacji takich zjawisk jest retencja wody deszczowej, czyli gromadzenie jej w miejscu opadu. Możemy stosować różne rozwiązania, od stosunkowo prostych, odpowiednich dla indywidualnych konsumentów, po bardzo skomplikowane, np. inwestycje związane z budową zbiorników retencyjnych. W Wodach Polskich w ramach programu „Stop suszy!” rząd promuje i realizuje działania związane ze zwiększeniem retencji na wsi i w mieście, w lasach, na polach i nieużytkach.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#AnnaKwiecień">Dlatego w związku z tym programem i innymi programami mam pytanie do pana ministra: Jak wykorzystywane są środki przeznaczone na poszczególne programy? Chodzi szczególnie o budowę mikro- i małych zbiorników na terenach wiejskich. Jakie są plany związane z budową zbiorników retencyjnych w kolejnych latach? Jakie rząd planuje przedsięwzięcia, aby poprawić sytuację hydrologiczną Polski? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Marka Gróbarczyka o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#MarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#MarekGróbarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obserwowane zmiany klimatu i wynikające z nich m.in. zmiany rozkładu opadów, intensywności i częstotliwości susz są faktem. Powodują, że konieczne jest podejmowanie skutecznych i efektywnych działań związanych z adaptacją do zmian klimatu. Wobec powyższego ministerstwo przygotowało kilka programów mających na celu przeciwdziałanie skutkom powodzi i suszy. Dotyczą one w pierwszej kolejności oczywiście działań związanych z małą retencją związaną przede wszystkim z rolnictwem. Chodzi o działania oparte na Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020. Komisja Europejska zaakceptowała strategiczną zmianę Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020, wprowadzając m.in. wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa w przypadku operacji typu „Zarządzanie zasobami wodnymi”. Przewiduje ono dofinansowanie inwestycji związanych z budową i przebudową urządzeń wodnych i hydrotechnicznych na ciekach, które służyć mają ograniczeniu odpływu i zwiększeniu możliwości retencjonowania wody. Wsparcie ma na celu zwiększenie możliwości retencji oraz przeciwdziałania powodzi i suszy w zlewniach rolniczych. Beneficjentem przedmiotowego poddziałania są Wody Polskie, w związku z czym do realizacji wytypowano 194 zadania na kwotę 570 mln zł. Przewidziane jest zwiększenie retencji wodnej o ok. 100 mln m3 wody na obszarze ok. 66 tys. ha, w tym 52 tys. ha to grunty rolne.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#MarekGróbarczyk">Drugim działaniem jest działanie związane z tzw. małą retencją. Ministerstwo Infrastruktury 3 września 2021 r. opublikowało rozporządzenie w sprawie przyjęcia „Planu przeciwdziałania skutkom suszy”. Plan zawiera m.in. ocenę stanu naturalnej i sztucznej retencji z uwzględnieniem podziału kraju na obszary dorzeczy, opis możliwości zwiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych, w tym zarówno technicznych, jak i nietechnicznych metod zwiększania naturalnej i sztucznej retencji, oraz szereg propozycji, działań i zadań, w tym w zakresie zwiększania retencji. Załącznik nr 1 stanowi listę działań inwestycyjnych służących zwiększeniu retencji oraz wspierających działania w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy. Zawiera 78 inwestycji realizowanych przez Wody Polskie na kwotę 10,5 mld zł. Załącznik nr 2 stanowi listę działań inwestycyjnych służących zwiększeniu retencji korytowej w zlewniach na obszarach wiejskich. Zawiera 54 inwestycje na obszarach rolnych w ramach założeń do „Programu kształtowania zasobów wodnych” realizowanych przez Wody Polskie na kwotę 137 mln zł. Załącznik nr 3 stanowi listę inwestycji zgłoszonych przez podmioty zewnętrzne poza Wodami Polskimi, który również zawiera szereg inwestycji zmierzających do zwiększenia retencji. Zawiera 182 inwestycje na kwotę ponad 2,2 mld zł zgłoszone do realizacji przez jednostki samorządu terytorialnego. Załącznik nr 4 zawiera katalog działań służących przeciwdziałaniu skutkom suszy. Zawiera 27 działań katalogowych związanych ze zwiększaniem retencji wód oraz działaniami formalnymi oraz edukacyjnymi w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#MarekGróbarczyk">Oczywiście program wieloletni gospodarowania zasobami wody to główne inwestycje, które mają za zadanie realizację, budowę i przebudowę 20 dużych zbiorników wodnych, m.in. budowę nowych zbiorników Kąty-Myscowa, Wielowieś Klasztorna, zbiornik Kotlarnia, Kamieniec Ząbkowicki oraz zbiorniki na Stradomce. Efekty to zwiększenie poziomu ochrony przeciwpowodziowej na ok. 249 mln m3 rezerwy przeciwpowodziowej, działanie przeciw suszy, zwiększenie ilości retencjonowania wody o 286 mln m3, co istotnie przyczyni się do wypełnienia wskaźnika retencji do 15% średniorocznego odpływu. Projekt zakłada finansowanie programu w wysokości 6,3 mld zł. Aktualnie trwają prace i weryfikacja uwag zgłoszonych w trakcie uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji publicznych, które odbyły się na przełomie lipca i sierpnia. Równolegle trwają prace nad przygotowaniem dokumentów przetargowych, jeśli chodzi o przeprowadzenie postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla projektu oraz opracowania prognozy oddziaływania na środowisko. Dodatkowy element, który trzeba nadmienić, to fakt podjęcia prac w zakresie specustawy dotyczącej przede wszystkim Odry. W zakres prac będą wchodziły zadania związane z infrastrukturą, odbudową biologiczną oraz działaniami środowiskowymi w postaci budowy nowych oczyszczalni ścieków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Elżbieta Płonka z pytaniem uzupełniającym.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#ElżbietaPłonka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#ElżbietaPłonka">Panie Ministrze! Retencja wiąże się niewątpliwie z dobrą melioracją, a w związku z tym mamy duże trudności sprzed wielu, wielu lat, ponieważ z tą melioracją nie było tak dobrze. Znam w tej chwili gospodarstwa wiejskie, które budują studnie, żeby w ogóle zapewnić sobie wodę. Ale co się okazuje? Otóż to, że trzeba je coraz bardziej pogłębiać, czyli deficyt wody już jest od nas w jakimś stopniu też i niezależny, ponieważ poziom wód gruntowych stale się obniża. W związku z tym zadania, które pan minister przedstawił, które będą wykonywane, będą wymagały także coraz większych środków. Moje pytanie jest takie, ponieważ mieszkam nad Wartą, która wpływa do Odry, która przeżyła swój wielki kryzys: Jak ministerstwo skupia się na regulacji Odry, czy to da także jakiś pozytywny wynik dla retencji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#MarekGróbarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak już powiedziałem, są te dwa działania, które obecnie są podejmowane, przede wszystkim melioracja rolna, czyli przekształcenie systemu odwodnieniowego na system nawodnieniowo-odwodnieniowy. Trzeba oczywiście cały czas pamiętać, że zagrożenie powodziowe…</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#MarekGróbarczyk">…również nas dotyczy. Dzisiaj mamy niski stan wód, ale jesienią przewidujemy, że będą wzmożone opady, w związku z czym będą również występowały powodzie. I oczywiście inwestycje, które zostały zakończone, przede wszystkim w dorzeczu Odry. Zbiornik Racibórz w sposób bardzo skuteczny, nawet w 90%, ograniczy ryzyko powodzi, natomiast cały obszar nowych działań to przede wszystkim działania mające na celu przeciwdziałanie suszy, a więc budowa nowych zbiorników retencyjnych. Tutaj największy — Wielowieś Klasztorna, który będzie budowany na tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#MarekGróbarczyk">Budowane zbiorniki w dorzeczu Odry mają za zadanie podnoszenie wysokości wód gruntowych poprzez podnoszenie na ciekach wodnych poziomu wody i retencjonowanie wody w zbiornikach. Zakładamy oczywiście budowę wszelkiego rodzaju zabudowań na Odrze w postaci tam podłużnych, opasek brzegowych czy ostróg mających na celu spiętrzenie Odry. Z drugiej strony budowa dwóch stopni wodnych, która obecnie jest weryfikowana, o dodatkowy. Ma to się znaleźć w ustawie, w specustawie dotyczącej Odry. Przede wszystkim będzie to dotyczyło całego dorzecza Odry, a więc w tym zakresie musi być ujęta również Warta. Zresztą Wielkopolska jest obecnie obszarem najbardziej wysuszającym się, w związku z tym cały zakres prac, które obecnie trwają, poprzez wypełnianie wszelkiego rodzaju koryt, pustostanów, a przede wszystkim nawadnianie czy wyrównywanie stanu poziomu w istniejących jeziorach.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#MarekGróbarczyk">Mamy nadzieję, że ten proces zakończy się już w przyszłym roku, natomiast kolejne działania są związane z PROW i tutaj jest główny nacisk położony na Wielkopolskę. To oczywiście budowa zabudowań melioracyjnych i związanych z podnoszeniem poziomu wód gruntowych, o których mówiłem w ramach działań na Odrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#MałgorzataGosiewska">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie dochodzenia reparacji wojennych od Niemiec z tytułu strat poniesionych przez Polskę w czasie II wojny światowej, o przedstawienie której wnosił Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#MałgorzataGosiewska">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno: przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#MałgorzataGosiewska">Ponieważ zgłosiło się do dyskusji ponad 43 parlamentarzystów, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na wypowiedź — 1 minuta, tak byśmy mogli zmieścić się w tych 90 minutach.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest. Dziękujemy, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Arkadiusza Mularczyka.</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Spraw Zagranicznych! W pierwszych słowach chciałem serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za przyjęcie w dniu wczorajszym niezwykle ważnej uchwały w sprawie dochodzenia przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej. To bardzo ważne, że ponad podziałami politycznymi Wysoka Izba niemal jednogłośnie przyjęła taką uchwałę. Przypomnę, że w tej uchwale polski Sejm wzywa rząd Niemiec do jednoznacznego przyjęcia odpowiedzialności politycznej, historycznej, prawnej, a także ekonomicznej i finansowej za wszystkie skutki rozpętania przez Trzecią Rzeszę II wojny światowej w odniesieniu do Polski i jej obywateli. To bardzo ważna decyzja polskiego Sejmu, bardzo ważny akt, który pokazuje, że polski naród, polskie społeczeństwo, też polska klasa polityczna są zjednoczone wokół tego celu. Przed nami, drodzy państwo, długa droga. Na pewno trudna, ale jestem przekonany, że jeśli będziemy zjednoczeni, osiągniemy sukces.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Do dnia dzisiejszego Rzeczpospolita Polska nie uzyskała kwoty reparacji wojennych przyznanych decyzją wielkich mocarstw w Poczdamie ani tym bardziej odszkodowań adekwatnych do poniesionych strat wojennych i zniszczeń okupacyjnych wynikających z agresji niemieckiej podczas II wojny światowej. Miliony polskich obywateli, naszych rodziców, dziadków, członków naszych rodzin, którzy doznali niewyobrażalnych cierpień fizycznych i psychicznych, a nadto często utracili cały swój dobytek, nie uzyskały nigdy żadnych odszkodowań. Próby dochodzenia indywidualnych roszczeń i odszkodowań przed polskimi sądami oraz sądami niemieckimi zawsze były nieskuteczne. Nie ma też żadnej ścieżki międzynarodowej do dochodzenia roszczeń dla ofiar agresji niemieckiej. Niemcy nie uznają orzeczeń sądowych, które zapadają w innych państwach, w których dopuścili się zbrodni wojennych. Nawet na obecnym etapie rozwoju praw człowieka i rozszerzenia reguł praworządności w Unii Europejskiej, do której i Polska, i Niemcy należą, unikają oni odpowiedzialności odszkodowawczej, kryjąc się za immunitetem jurysdykcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Nie istnieje niestety w powszechnej świadomości rzetelna wiedza o historii Polski, o sytuacji obywateli polskich, którzy dochodzili przez wiele ostatnich dziesiątek lat w sposób bezskuteczny odszkodowań. Do dzisiaj Niemcy również nie rozliczyły się z działalności rabunkowej, grabieży należących do państwa polskiego, ale też do obywateli polskich dzieł kultury i dzieł sztuki. Trzeba podkreślić ponadto, że zrabowane zostały także zasoby bankowe naszych dziadków, pradziadków, rodziców, z których Niemcy do dzisiaj się nie rozliczyły.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#ArkadiuszMularczyk">Od zakończenia II wojny światowej Niemcy nie poczuwali się i nadal się nie poczuwają do obowiązku zadośćuczynienia Polsce za zbrodnie wojenne. Kwestionują swoją polityczność odpowiedzialność prawną za skutki II wojny światowej, a ich reakcja ogranicza się jedynie do symbolicznych gestów i słów o moralnej odpowiedzialności. Pomimo istnienia takiej możliwości Niemcy unikali i nadal unikają uregulowania tej sprawy w formie umowy bilateralnej. Od czasu zakończenia II wojny światowej skutecznie stosują wobec Polski grę na przemilczenie, przedawnienie i zapomnienie.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#ArkadiuszMularczyk">Należy podkreślić, że do dzisiaj Niemcy nie zawarły z Polską ani traktatu pokojowego, ani jakiejkolwiek innej umowy, która nawet częściowo regulowałaby skutki zakończenia II wojny światowej, a dotyczyła reparacji wojennych, odszkodowań indywidualnych czy też restytucji mienia. O ile w związku z sytuacją międzynarodową po wojnie ani Polska, ani Niemcy nie decydowały o wysokości i jakości czy rodzaju reparacji wojennych i sposobie uregulowania tej sprawy, to po 1989 r. i zjednoczeniu Niemiec sprawa ta powinna być uregulowana w relacjach dwustronnych pomiędzy obydwoma krajami. Państwo polskie bezskutecznie podejmowało liczne próby uregulowania tych kwestii. Obywatele polscy nie otrzymali jednak jakichkolwiek odszkodowań z tytułu dyskryminacyjnego ustawodawstwa Republiki Federalnej Niemiec. Wręcz przeciwnie, należy powiedzieć, że całe ustawodawstwo Republiki Federalnej Niemiec było tak ustawione, aby tego odszkodowania obywatelom polskim nie wypłacać.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#ArkadiuszMularczyk">Społeczność międzynarodowa powinna wiedzieć, jakie były rzeczywiste skutki II wojny światowej dla Polski, jakie poniosła straty, a także jakie reparacje wojenne i odszkodowania otrzymali, a w zasadzie jakich nie otrzymali obywatele polscy od czasu jej zakończenia. Trzeba podkreślić, że dzisiaj Rzeczpospolita Polska i Niemcy są członkami wielu organizacji międzynarodowych, których celem jest przestrzeganie praw człowieka, praworządności, demokracji oraz prawa międzynarodowego. W związku z powyższym rządom oraz społeczeństwom obu krajów powinno zależeć na tym, aby kwestie te w sposób konkretny, konsekwentny i całościowy były uregulowane w umowie bilateralnej zawartej przez rządy Polski i Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#ArkadiuszMularczyk">Chcę podkreślić, Wysoka Izbo, że nasze działania, które podjęliśmy 1 września: publikacja raportu, w którym zaprezentowaliśmy skalę strat materialnych i niematerialnych oraz demograficznych, ale także wczorajsza uchwała Sejmu, zapoczątkują etap, który doprowadzi nas do zawarcia takiej umowy z rządem Niemiec. Głęboko w to wierzę.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#ArkadiuszMularczyk">Dziękuję jeszcze raz za podjętą w dniu wczorajszym uchwałę i myślę, że ta sprawa powinna nas jak żadna inna zjednoczyć w tym słusznym celu, który powinien być już dawno uregulowany. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest. Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęka.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze, na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo Posłowie! Panie Przewodniczący! W pierwszej kolejności chciałbym bardzo serdecznie podziękować Sejmowi, wszystkim państwu posłom, na czele z panem posłem Arkadiuszem Mularczykiem, szefem zespołu parlamentarnego, który od września 2017 r. poświęcał swój czas, energię, zaangażowanie i wykonywał ciężką pracę, wspierany przez zespół ekspertów, historyków. To była niemal 5-letnia praca, bo za chwilę, panie pośle, będzie mijało 5 lat od daty powołania zespołu, z końcem września 2017 r. I ktoś mógłby powiedzieć, że to długi czas. To prawda, ale to czas bardzo efektywnie przez zespół wykorzystany, skonkludowany raportem, który jest pierwszym dokumentem o takiej skali, można powiedzieć, jeśli chodzi o ustalenia i dokumentację w warstwie faktograficznej, prawnej argumentacji oraz bogatą dokumentację fotograficzną, obrazujące skalę niemieckich zbrodni realizowanych, po pierwsze, przez agresję zbrojną, a po drugie — co było znacznie bardziej dolegliwe dla naszego państwa — przez zbrodniczy charakter okupacji Rzeczypospolitej Polskiej. Ten raport i ta praca dają rządowi mocne narzędzie i pozwolą zrealizować polityczną decyzję w tej sprawie — w sprawie oficjalnego już dochodzenia od Republiki Federalnej Niemiec roszczeń w tym zakresie. Gdyby nie było tego dokumentu, to oczywiście byłoby to znacznie utrudnione. Ta baza merytoryczna jest doskonałym punktem wyjścia. Tak że za nią i za tę pracę bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Oczywiście raport jest głównym powodem i zdefiniował moment, w którym przystępujemy do kolejnego etapu zaplanowanych prac w tym zakresie, natomiast nie jest jedynym punktem odniesienia. Przygotowując notę dyplomatyczną do rządu niemieckiego w tej sprawie, oczywiście będziemy odnosić się też do innych dokumentów, które, po pierwsze, uzasadniają skalę tych roszczeń i kwotę tych roszczeń, a po drugie, obrazują, że tego rodzaju odpowiedzialność nigdy nie została zrealizowana przez Niemcy. Wypłat choćby z Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” nie można traktować jako realizacji odpowiedzialności odszkodowawczej z dwóch powodów. Po pierwsze, dlatego że nie było to odszkodowanie, tylko miało charakter pomocy humanitarnej dla ofiar, i zostało wypłacone w trybie tzw. ex gratia, czyli z łaski. A więc nie było to przedmiotem przyznania, że jest to rodzaj odszkodowania, tylko właśnie miało to charakter pomocy humanitarnej ze strony RFN. A po drugie, ze względu na skalę tych wypłat. Wypłacono ok. 731 mln zł dla ok. 1 mln osób, co oznacza, że per capita, na osobę, na jedną ofiarę, czy to robotnika przymusowego, czy to więźnia obozu koncentracyjnego, wypłacono 689 zł. To jest, szanowni państwo, skala tej pomocy i myślę, że dla wszystkich jest jasne, że trudno uznać tę skalę za satysfakcjonującą.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Oczywiście będziemy też odnosić się do argumentów prawnych w sposób jasny — w mojej opinii — przesądzających o tym, że ta odpowiedzialność nie tylko nie została zrealizowana w warstwie faktycznej, ale także nie wygasła w warstwie prawnej. W mojej opinii — zarówno analiza zespołu, jak i analiza choćby Biura Analiz Sejmowych z września 2017 r. jasno to pokazują — nie ma żadnego argumentu, nie ma żadnego dokumentu o mocy prawnej, który mógłby świadczyć o tym, że Polska zrzekła się reparacji czy zrzekła się odszkodowań bądź że te odszkodowania na jakiejkolwiek innej podstawie prawnej wygasły. Przeciwnie, analiza BAS z września 2017 r. jasno definiuje też fakt, i potwierdza to, co później zostało ustalone w raporcie, że ze wszystkich państw europejskich największe w stosunku do całkowitej liczby ludności, majątku narodowego straty osobowe i materialne poniosła Polska, nie tylko ze względu na działania wojenne, ale także z uwagi na charakter polityki okupacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Uwzględniając konwencję haską z 1907 r. i ustalenia konferencji poczdamskiej oraz postępowanie Niemiec w stosunku do innych państw polegające na zawieraniu umów i wypłacie odszkodowań, Niemcy powinny skompensować straty, szkody związane z II wojną światową. To zostało skompensowane wielu państwom. Konferencja poczdamska i późniejszy układ paryski pozwoliły na zdefiniowanie odszkodowań dla krajów Europy Zachodniej i ich wypłatę. Następnie w stosunku do 33 państw kwestie te regulowała konwencja bońska, w stosunku do 12 państw — umowy bilateralne w latach 1959–1964. Mówił o tym pan poseł Mularczyk. Niemcy z Polską takiego traktatu czy takiej umowy bilateralnej, która by tę kwestię rozwiązywała, nigdy nie zawarły.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Powoływanie się w tej sprawie na quasi-dokument, na jednostronne oświadczenie Rady Ministrów z sierpnia 1953 r. jest z kilku względów nietrafne. Jest kilka bardzo istotnych wad prawnych tego quasi-dokumentu. I zwracam państwu na to uwagę, bo warto prostować kłamstwa, które pojawiają się w przestrzeni publicznej, niestety także ze strony polskich polityków czy niektórych polskich publicystów, jakoby ten dokument uzasadniał zrzeczenie się roszczeń. Po pierwsze, przyjął ten quasi-dokument organ nieuprawniony, bo nie Rada Państwa, tak jak to powinno być zgodnie z konstytucją PRL, tylko Rada Ministrów. Po drugie, był to dokument przyjęty nie z inicjatywy rządu polskiego, ale z inicjatywy i w wyniku nacisku ZSRR. Mówi o tym prof. Sandorski w swojej opinii prawnej z 2004 r. Po trzecie, wiele wskazuje na to, że ten quasi-dokument został sfabrykowany, ponieważ nie ma śladu w protokołach o odpowiednim posiedzeniu Rady Ministrów czy o trybie przyjęcia uchwały. Nie ma po tym śladu w protokołach, więc pozwala to sądzić, że po prostu takiego posiedzenia ani przyjęcia takiej uchwały nie było.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">I wreszcie ten quasi-dokument mówił też o zrzeczeniu się roszczeń w stosunku do Niemieckiej Republiki Demokratycznej, nie do całego państwa niemieckiego. Później pojawiały się dokumenty inne, podtrzymujące kwestię aktualności roszczeń. Odsyłam państwa do oświadczenia przedstawionego Organizacji Narodów Zjednoczonych z 1969 r. przez Polskę, w którym Polska potwierdziła aktualność roszczeń i to, że one nie wygasły. Tych momentów było więcej — także 21. i 22. sesja Komisji Praw Człowieka ONZ i głos polskiego delegata wskazujący na dyskryminacyjne prawodawstwo RFN i brak realizacji obowiązku spłaty odszkodowań, a już w wolnej Polsce oczywiście do uchwała Sejmu z 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni Państwo! Będziemy tych argumentów prawnych używać. Ja te najważniejsze państwu wymieniłem. W tej chwili jesteśmy właśnie w fazie przygotowywania noty dyplomatycznej. Pewnie państwo będziecie zainteresowani tym, jaki jest termin złożenia tej noty dyplomatycznej. Jest to raczej kwestia tygodni niż miesięcy, tyle mogę w tej sprawie powiedzieć. Nie będzie to na pewno termin odległy, bo materia w warstwie faktograficznej jest ustalona w raporcie, tak że nie będziemy musieli na pewno czekać, nie będziecie państwo musieli czekać długo na tę notę, ona jest już w fazie zaawansowanych przygotowań.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Jeżeli oczywiście jakieś dodatkowe kwestie interesowałyby państwa w tej sprawie, to mogę tylko powiedzieć jeszcze, już poza samą notą, że oczywiście nie ograniczamy się tylko do wysłania noty. Obudowujemy to również docieraniem z tymi informacjami o skali zbrodni niemieckich i o tym, jaki jest powód zgłoszenia naszych roszczeń, do niemieckiej opinii publicznej. W tej sprawie aktywnie zabierają głos polscy politycy w mediach niemieckich. Pan premier udzielił wywiadu w zeszłym tygodniu dla „Der Spiegla”, opublikował artykuł we „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Również minister spraw zagranicznych i wiceministrowie w tej sprawie zabierają głos w mediach poza granicami naszego kraju. Oczywiście będziemy to kontynuować. Jeżeli chodzi o przekazanie raportu stronie niemieckiej, to zanim jeszcze to nastąpi w formule oficjalnego skomunikowania notą dyplomatyczną, miałem okazję 2 września przekazać raport w wersji anglojęzycznej niemieckiemu koordynatorowi do spraw współpracy polsko-niemieckiej oraz 12 września w tym tygodniu w poniedziałek niemieckiej wiceminister spraw zagranicznych. Tak że niemieccy politycy już w tej chwili po pierwsze mają okazję z tym raportem się zapoznać, co też jest dla nas ważne, będziemy docierać do jak największej liczby niemieckich polityków i interesariuszy, ale z drugiej strony też mają świadomość, bo tę informację przekazujemy, że planujemy w najbliższym czasie złożenie odpowiedniej noty dyplomatycznej.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Tyle z mojej strony. Oczywiście jestem otwarty na państwa pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#MałgorzataGosiewska">Przypominam, że czas określony na wystąpienie pań i panów posłów to 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#MałgorzataGosiewska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To jest zbrodnia bez kary. Niemcy zamordowali 5 mln polskich obywateli, zniszczyli II Rzeczpospolitą, a nie zapłacili ani 1 złotówki za reparacje. My te reparacje odzyskamy, bo to jest obowiązek narodowy.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#JanuszKowalski">Dziękuję posłowi Mularczykowi za tę 5-letnią pracę, że w końcu robimy pierwszy podstawowy krok, aby Niemcy w końcu za swoje zbrodnie zapłacili. I trzeba o tym mówić głośno, że do dnia dzisiejszego esesmani, żołnierze Wehrmachtu, którzy mordowali Polaków, otrzymują renty, emerytury od państwa niemieckiego.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#JanuszKowalski">Trzeba o tym głośno mówić, że 80% członków, żołnierzy, nawet nie żołnierzy, a zbrodniarzy z Auschwitz włos z głowy nie spadł po II wojnie światowej. Ta cała potęga Niemiec zbudowana jest na krzywdzie Polski. I dzisiaj cynicznie mówią o tym, że poczuwają się do moralnej odpowiedzialności, a nie chcą zapłacić za zniszczenie Warszawy, za zniszczenie całej Polski, za swoje zbrodnie. My o to się upominamy, tak samo jak upominamy się o prawa mniejszości polskiej w Niemczech, o to, że Niemcy dyskryminują od 1939 r. Polaków w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Bartłomiej Sienkiewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#BartłomiejSienkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 5 lat pracy, przygotowania do uchwały, która jest w duchu zresztą uchwały sejmowej z 2004 r. To jest rzecz oczywista, że chyba wszyscy w Polsce są za wypłaceniem tych reparacji.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Poza Platformą.)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#BartłomiejSienkiewicz">To jest naturalne. Wczoraj zresztą głosowanie nad tym było tego dowodem.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#BartłomiejSienkiewicz">Natomiast mam pytanie, jak to się stało, że po 5 latach pracy, kiedy trzeba było zrobić tę uchwałę, kompletnie wyparował z głowy autorów tej uchwały problem ZSRR. Dopiero Platforma Obywatelska musiała wam przypomnieć o tym, że tak naprawdę problem nie jest wyłącznie niemiecki.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Szkoda, że nic nie zrobiła… 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#BartłomiejSienkiewicz">Jak to się stało, że dopiero pod wpływem naszych głosów dopisaliście fragment dotyczący zadośćuczynienia? Jak to się stało, że ta kompetentna ekipa wpisała słowo „roszczenie”, które następnie w autopoprawce dopiero musiała tworzyć, poprawiać?</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale o co panu chodzi?)</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale my dzisiaj o czymś innym mówimy.)</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#BartłomiejSienkiewicz">Wy jesteście w tej sprawie tak kompetentni jak w sprawie węgla, w sprawie cen energii, drożyzny i Odry.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Boże drogi…)</u>
          <u xml:id="u-127.10" who="#BartłomiejSienkiewicz">I nic po was się nie można spodziewać dobrego w tej sprawie. Dopiero następny rząd będzie w stanie sobie z tym poradzić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-127.12" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A co pan chciał powiedzieć?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, może jednak skupmy się na temacie dzisiejszego punktu.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Polski Sejm dwukrotnie przyjął uchwałę wzywającą do zadośćuczynienia w wyniku zbrodniczej działalności III Rzeszy Niemiec na terytorium Rzeczypospolitej. Ten dokument jest bardzo istotny, bo po pierwsze pokazuje wolę klasy politycznej, po drugie daje ważny argument do decyzji rządowych i podjęcia stosownych działań.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Ministrze! Chciałbym zapytać o dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#TadeuszTomaszewski">Po pierwsze, mówił pan w swoim wystąpieniu, że oprócz ważnego raportu pana posła Mularczyka istnieją również inne dokumenty, w oparciu o które pan i rząd będziecie przygotowywać notę dyplomatyczną i inne działania. Zacytował pan w wystąpieniu opinię Biura Analiz Sejmowych. Jakie to są dokumenty?</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#TadeuszTomaszewski">Mam drugie pytanie. Dotyczy ono właśnie tej sekwencji o napaści Związku Radzieckiego. Jak rząd będzie realizował te zapisy uchwały? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JacekProtasiewicz">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#JacekProtasiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Podczas wczorajszej debaty doszło do istotnej moim zdaniem zmiany stanowiska klubu Prawa i Sprawiedliwości. Otóż z projektu uchwały, który został złożony przez wasz klub, drodzy państwo, zniknęło słowo: reparacje. W to miejsce pojawiło się słowo: zadośćuczynienie. Żądamy zadośćuczynienia od Niemiec za prawdziwe, realne, nierozliczone krzywdy wyrządzone podczas II wojny światowej. To była zresztą propozycja naszego klubu, którą rekomendował tutaj pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#JacekProtasiewicz">W związku z powyższym chcę zapytać pana ministra: Czy to oznacza, że macie świadomość tego, że droga prawna w tej sprawie będzie prawdopodobnie nieskuteczna i trzeba będzie użyć instrumentów politycznych? Zadośćuczynienie jest ważniejsze niż formalne słowo: reparacje. Przed jakim trybunałem chcielibyście dochodzić reparacji?</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#JacekProtasiewicz">Mam drugie pytanie. Zaproponowaliśmy wczoraj powołanie nadzwyczajnej komisji sejmowej, która wspomoże rząd w działaniach politycznych. Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże raz jeszcze, panowie i panie, w tym dziele, które podjęliście, oby ze szczerym zamiarem.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#GrzegorzBraun">Dalej nie odpowiadacie na dość istotne pytania. Pan poseł sprawozdawca Mularczyk wzruszał wczoraj ramionami, pan minister to zignorował, więc jeszcze raz zacytuję Jarosława Kaczyńskiego: „jeżeliby państwo Izrael było zainteresowane jakimś udziałem w tym przedsięwzięciu, udziałem oczywiście z odpowiednimi skutkami finansowymi w dalszym etapie, to my jesteśmy na tego rodzaju działania, tego rodzaju rozmowy, bo najpierw trzeba o tym rozmawiać, otwarci”.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#GrzegorzBraun">Otóż, panie ministrze i panie pośle sprawozdawco, pytanie brzmi: Co to znaczy: my? Kto jest otwarty na tego typu rozmowy i działania? Czy to jest wypowiedź…</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Szefa partii.)</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#GrzegorzBraun">…stanowiąca element jakiegoś scenariusza znanego przynajmniej Ministerstwu Spraw Zagranicznych?</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Teoria spiskowa.)</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#GrzegorzBraun">Kto to skierował do realizacji? Czy Jarosław Kaczyński był łaskaw uzgodnić tę wypowiedź z resortem? Jakie działania są prowadzone? Będę bardzo wdzięczny za szczegółową odpowiedź na piśmie w tej sprawie. Powtórzę diagnozę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle, już nie będzie jej pan powtarzał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#GrzegorzBraun">Wiązanie kwestii reparacji niemieckich…</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Dziękujemy bardzo, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, już pan skończył. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Bogu dzięki, że już jest po…)</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Głos z sali: My też chcemy zabrać głos.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na mocy postanowień konferencji w Jałcie Związek Sowiecki zyskał prawo do używania, że tak powiem, ludności niemieckiej do prac na terenie republik Związku Sowieckiego. Na mocy tego prawa z województwa śląskiego, mojej małej ojczyzny, wywieziono 30 tys., może 40 tys. mężczyzn: górników, hutników, mężczyzn w kwiecie wieku, którzy nadawali się do pracy. Tylko połowa z nich przeżyła. Nieliczni wrócili do Polski, stan ich zdrowia był fatalny. Wśród tych ludzi byli powstańcy śląscy, żołnierze AK, a nawet byli więźniowie niemieckich obozów koncentracyjnych. Mam szacunek dla autorów raportu za dostrzeżenie tragedii górnośląskiej i za ujęcie jej w opracowaniu.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MichałGramatyka">Abp Skworc powiedział, że ludność Górnego Śląska stała się żywą reparacją wojenną. Jaki macie pomysł na zadośćuczynienie za krzywdę tych ludzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zanim udzielę głosu kolejnej osobie, chciałabym bardzo serdecznie przywitać członkinie kół gospodyń wiejskich z Iławy, Susza, Zalewa, Kisielic i Lubawy,…</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#MałgorzataGosiewska">…które goszczą u nas na zaproszenie pana posła Zbigniewa Babalskiego. Witamy serdecznie, życzymy owocnego zwiedzania.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#MałgorzataGosiewska">Kolejną osobą, której udzielam głosu, jest pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo Marszałkowie! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Pośle Wnioskodawco! Pragnę bardzo serdecznie podziękować za tę informację bieżącą i za cały raport. Te podziękowania składam na ręce pana posła Arkadiusza Mularczyka, bo to wszystko, ta dzisiejsza dyskusja, uchwała i cały raport, jest bardzo ważne i to nie tylko w kontekście finansowym, ale jest bardzo ważne, jeżeli chodzi o pamięć historyczną.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Przez lata zapomniane było to, że 1 września 1939 r. Niemcy pierwsze napadły na Polskę. Doszło nawet do tego, że na świecie przyjęło się sformułowanie: polskie obozy śmierci. Kiedy w ramach OBWE miałam okazję spotkać się z przewodniczącą delegacji Izraela, usłyszałam od niej, że to Polacy wymordowali 3 mln Żydów w czasie II wojny światowej. Z tego powodu ten raport jest bardzo ważny.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#BarbaraBartuś">Bardzo proszę też o odpowiedzialność w czasie dyskusji na tej sali, o to, żebyśmy nie fałszowali prawdy historycznej. Przestańmy zafałszowywać prawdę historyczną. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Kowala.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PawełKowal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak, dwa słowa będą nam towarzyszyły, kiedy będziemy patrzyli, jak większość rządowa zajmuje się tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PawełKowal">Dokładnie. To będzie słowo: odpowiedzialność i to będzie słowo: skuteczność. Wczorajszy dzień pokazał nam, że nie jesteście do tego dobrze przygotowani. Tam, gdzie chodzi o interes prawny państwa polskiego, będziemy twardo stali po jego stronie, ale nie traktujcie naszego wczorajszego głosowania jako aprobaty dla trybu waszych działań, bo dopiero się okaże, czy jesteście skuteczni i czy działacie odpowiedzialnie.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie mamy złudzeń co do was.)</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PawełKowal">Wzięliście za to odpowiedzialność, dlatego zadaję fundamentalne pytania panu ministrowi. Czy ten dokument, który wyszedł spod ręki pana Mularczyka, jest w takim kształcie podstawą do roszczeń, czy on będzie jeszcze zmieniany? Czy były prowadzone studia prawne na temat odpowiedzialności Związku Sowieckiego za wypłacenie reparacji niemieckich?</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To chyba niemieckie pytania?)</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PawełKowal">Czy nasi sojusznicy: Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Francja zostały poinformowane w trybie dyplomatycznym o tych działaniach i czy jest harmonogram dalszych działań dyplomatycznych w sprawie reparacji i odszkodowania od Niemiec?</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Marka Dyducha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem zwrócić uwagę na jedną groźną sytuację. Wielu polityków PiS-u podważa, że jedna umowa z Niemcami była dobra, druga była zła, na pewno była ułomna, bo podpisana przez Polskę Ludową.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MarekDyduch">Polska Ludowa faktycznie miała dużo słabych punktów, ale była podmiotem prawa międzynarodowego i członkiem ONZ. Każda umowa podpisana jest ważna dla ciągłości państwa. Nie podważajcie tego.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Suwerenna nie była.)</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#MarekDyduch">Pan minister mówił o tym, że w 1953 r. była umowa podpisana z NRD, czyli nie z całymi Niemcami…</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Komuna nie była demokratyczną władzą.)</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#MarekDyduch">Ja nic nie powiedziałem, że była, tylko mówiłem, że była ułomna. I proszę mi nie przerywać, bo marszałek będzie musiał przedłużyć czas mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o umożliwienie wypowiedzi panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarekDyduch">A więc, po pierwsze, nie podważajcie państwo tego, bo zweryfikujecie wszystko: od konferencji poczdamskiej poprzez umowę w 1970 r. z Republiką Federalną Niemiec, jak i w 1991 r. już państwa demokratycznego. Nie podważajcie państwo tego.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#MarekDyduch">Natomiast to nie zwalnia Niemców z odpowiedzialności i reparacji czy zadośćuczynienia, bo to będzie nowa umowa, jeżeli uda nam się to podpisać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Dariusz Kurzawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#DariuszKurzawa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#DariuszKurzawa">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jako zawodowy historyk spodziewałem się…</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Histeryk.)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#DariuszKurzawa">…że ten raport będzie istotną dobrą informacją dotyczącą właśnie strat poniesionych przez Polskę, taką ciekawą monografią. Natomiast po takiej na razie dość pobieżnej analizie mam wiele zastrzeżeń do merytoryki…</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To proszę przeczytać dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#DariuszKurzawa">Ja panu nie przeszkadzałem. Niech się pan przynajmniej raz zachowuje kulturalnie.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#DariuszKurzawa">…i przede wszystkim też do podejścia metodologicznego do całego tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#DariuszKurzawa">Przede wszystkim interesuje mnie, kto oprócz polityków, o których dowiadujemy się z pierwszych stron tego raportu, jest jeszcze jego autorem, bo jeżeli chodzi o historyków, to wiemy przede wszystkim o panu prof. Wnęku, który notabene jest specjalistą od historii XIX w., a nie XX w., a zwłaszcza II wojny światowej, a myślę, że tutaj bardziej w tym kierunku powinno się pójść, jeżeli chodzi o specjalistów. Nie zauważyłem też informacji choćby o bydgoskiej Dolinie Śmierci.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#DariuszKurzawa">A tak na koniec chcę powiedzieć, że w średniowieczu rzemieślnika, który nie należał do cechu, nazywano partaczem. Nie chciałbym, żeby ten raport też potem był uważany za partactwo.</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Michał Urbaniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 18 lat minęło od pierwszej uchwały sejmowej dotyczącej zadośćuczynienia Polakom za krzywdy, jakie wyrządził nam naród niemiecki w czasie II wojny światowej. Przez 18 lat niestety nic szczególnego się nie wydarzyło, nie poszło to do przodu.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MichałUrbaniak">Niemcom trzeba pokazywać, że są hipokrytami, a nie moralnymi prymusami w Unii Europejskiej. Ten naród ma na rękach krew milionów ludzi. Wszyscy o tym wiemy i o tym trzeba mówić. Polsce zadośćuczynienie po prostu się należy.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#MichałUrbaniak">Ale co to też jest za porządek, że rząd nie reaguje w sytuacji, gdy na polski naród pluje się także z innych stron.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zawsze rząd reaguje.)</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#MichałUrbaniak">„Times of Israel” informuje: Polacy chcą reparacji za Żydów zabitych przez Polaków. A w artykule pomówienia o Jedwabne, choć do dziś nie zostało to dostatecznie zbadane. Gdzie jest ekshumacja? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#MichałUrbaniak">Ciekawe jest też to, że pomimo takiego ataku na Polskę Jarosław Kaczyński nie wycofał się z deklaracji, by Izrael przyłączył się do roszczeń wobec Niemców i wspólnie z Polską domagał się zadośćuczynienia. Tu polska dyplomacja powinna zadziałać, ambasador Izraela powinien przepraszać i gęsto się tłumaczyć za to, co wyszło z jego kraju, z tej gazety.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MichałUrbaniak">Tutaj trzeba o to zadbać, bo inaczej wywrócicie się o własne nogi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PiotrZgorzelski">W trosce o to, aby wszyscy posłowie mieli możliwość zabrania głosu, będę dyscyplinował, jeżeli czas będzie przekraczany.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Jana Mosińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#JanMosiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyłączę się do podziękowań dla pana posła Arkadiusza Mularczyka i jego zespołu, bo dzięki pracy, jaką wykonali w związku z opublikowaniem raportu, opinia międzynarodowa żyje reparacjami czy zadośćuczynieniem ze strony Niemiec dla Polski. To jest pierwszy ogromny sukces tego zespołu.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#JanMosiński">Trzeba kontynuować działania i myślę, że pan minister odpowie na pytanie o budowę solidnej koalicji międzynarodowej, bo to jest też bardzo istotne w zakresie skutecznego prowadzenia działań wobec rządu niemieckiego.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#JanMosiński">Niestety wczoraj mieliśmy próbę rozmiękczenia intencji reparacji czy też zadośćuczynienia ze strony polityków Platformy Obywatelskiej. Ich stanowisko miało właśnie taki zamysł, ale myślę, że to wczorajsze głosowanie nie jest tylko chwilową kunktatorską grą, tylko faktycznym dbaniem o polskie interesy, a nie interesy niemieckie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Katarzyna Lubnauer.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Zarzucacie nam, że jeden z posłów Koalicji Obywatelskiej wypowiedział się być może niejasno, nieprecyzyjnie w sprawie prawa Polski do reparacji.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie jeden, nie jeden.)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#KatarzynaLubnauer">Natomiast chciałabym przypomnieć, że w roku 2006 pani minister spraw zagranicznych Anna Fatyga w odpowiedzi na interpelację pana Janusza Dobrosza…</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Myli pani.)</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#KatarzynaLubnauer">…odpowiedziała, że temat reparacji jest zamknięty. Dokładnie przytoczę zapis tej interpelacji: Pomimo przytoczonej dyskusji stanowisko polskiej doktryny prawa międzynarodowego w przeważającej mierze jest jednoznaczne i nie pozostawia wątpliwości co do faktu zrzeczenia się przez Polskę reparacji od Niemiec. W latach późniejszych rząd polski wielokrotnie stwierdzał, że problem realizacji uprawnień reparacyjnych Polski do Niemiec jest zamknięty.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#KatarzynaLubnauer">Moje pytanie brzmi następująco: Czy takie stanowisko pani Anny Fatygi nie jest utrudnieniem w staraniu się o reparacje czy zadośćuczynienie od Niemiec? Czy takie stanowisko nie powoduje, że rzeczywiście strona niemiecka może, przytaczając je, powiedzieć, że temat jest zamknięty?</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani poseł, nie było takiej pani minister… Nazywa się Fotyga.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Wysoki Sejm wczoraj podjął uchwałę w sprawie reparacji. Niestety, panie ministrze, w pana wypowiedzi brakuje ram czasowych realizacji tych reparacji dla Polski oraz nie zaprezentowano żadnej strategii czy scenariusza wychodzącego na przyszłość oprócz noty dyplomatycznej. Jeżeli byłby pan minister uprzejmy uzupełnić tę informację, będę wdzięczny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Andrzej Grzyb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Apelowałbym, aby docenić też tych, którzy wcześniej pracowali nad tym dokumentowaniem, akurat z zakresu strat, które poniosła Polska, m.in. ekspertyzy pana prof. Klafkowskiego są tu bardzo potrzebne. Nie wszystko zaczyna się od początku.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#AndrzejGrzyb">Po drugie, chcę powiedzieć, że rozmiar strat, a w szczególności zaś rozmiar wypędzeń polskiej ludności… Przypomnę, że tylko w ciągu 2 lat z Wielkopolski zostało wypędzonych 160 tys. polskich obywateli i w ich miejsce przyszli tzw. baltocy, jak mówiono popularnie i szwarcmerzy. A w sumie wypędzonych z Wielkopolski było prawie 860 tys. To jest rozmiar strat, bo przecież tam byli też przymusowo zatrudnieni w granicach Rzeszy.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#AndrzejGrzyb">Natomiast chciałbym zapytać, czy zamierzamy również popularyzować tę informację z tego raportu i naszych źródłowych materiałów wśród ośrodków opiniotwórczych: dziennikarzy, ekspertów, ludzi sztuki, wszystkich tych, którzy tworzą opinię publiczną w Niemczech, bo bez tego, wydaje się, że sama nota dyplomatyczna kierowana do niemieckiego rządu nie będzie wystarczająca. Tutaj potrzeba poruszenia niemieckiej opinii publicznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Kazimierz Choma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#KazimierzChoma">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Choma Stanisław, nr więźniarski 72 181. Losy: 3 listopada 1942 r. — Auschwitz, przybycie do obozu. Przeniesiony w 1943 r. do Gross-Rosen, następnie do Sachsenhausen, następnie pędzony w marszu śmierci do zatopienia w Bałtyku.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#KazimierzChoma">5 mln ludzi więzili Niemcy w obozach koncentracyjnych, 3,5 mln zamordowali. Wbijali ludziom, zwłaszcza Polakom, do głowy, że są untermenschami, oni są übermenschami. Zmieńmy to w sposobie myślenia. Ta Izba nie jest po to, żeby dawać argumenty Niemcom do obrony.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest, tak jest. Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#KazimierzChoma">My mamy prawo do reparacji, do zadośćuczynienia. Skończcie z tą retoryką.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Izabela Leszczyna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#IzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oprócz ważnego, symbolicznego wymiaru zadośćuczynienia jest także wymiar finansowy. Jest takie mądre stare przysłowie: lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu. To znaczy, że lepsze są mniejsze korzyści, ale pewne, niż nawet większe, ale obarczone dużym ryzykiem.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Lepsza kasa na kampus niż reparacje.)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#IzabelaLeszczyna">Platforma Obywatelska, Koalicja wspiera rząd PiS-u w staraniach o zadośćuczynienie od Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Od Niemców bierzecie pieniądze na te swoje kampusy…)</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#IzabelaLeszczyna">Ale mówimy o pieniądzach, na które będziemy czekać kilkadziesiąt lat, sami mówicie, że dwa pokolenia. Tymczasem polskie rodziny, polskie firmy i polskie samorządy potrzebują pieniędzy dzisiaj. Dlatego żądamy od was… Żądamy od was, macie…</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: 14 mld, pani poseł, 14 mld dodatkowo.)</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Przestańcie pisać donosy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani poseł, momencik.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PiotrZgorzelski">Czy można prosić o spokój? Dlaczego państwo przeszkadzacie w wypowiedzi pani poseł? Bardzo proszę o umożliwienie wystąpienia pani poseł,</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Zdrajcy, zdrajcy.)</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PiotrZgorzelski">Tak samo, jak dbam o to, żeby posłowie Prawa i Sprawiedliwości mogli występować w spokoju. I bardzo proszę jeszcze raz o umożliwienie wystąpienia pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Proszę posłuchać, jak ich wspiera Platforma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#IzabelaLeszczyna">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#IzabelaLeszczyna">Dlatego żądamy od was, żebyście zajęli się wróblem, którego macie w garści. To jest bardzo tłusty wróbel, 270 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#IzabelaLeszczyna">Nie blokujcie pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy, bo tam są pieniądze na tani prąd dla Polaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#IzabelaLeszczyna">Na tanią energię dla firm.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Jasne, jasne.)</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#IzabelaLeszczyna">I to, że blokujecie te pieniądze, to jest zdrada polskiej racji stanu. I kiedyś za to odpowiecie.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Wystarczy już tego kłamstwa.)</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie blokujcie, ma pani rację, nie blokujcie.)</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Platformo, nie blokuj pieniędzy dla Polski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jan Szopiński.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, zakończyła się wypowiedź pani poseł i niepotrzebne są komentarze, które wydłużają czas, uniemożliwiając de facto zabranie głosu wszystkim posłom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na pytania, czy dobrze, gdyby Polska otrzymała ogrom środków wynikających z tej uchwały, uchwały zresztą nawiązującej do podobnego stanowiska Sejmu z 2004 r., odpowiedź brzmi bez wątpienia „tak”. Nikt nie może i nie powinien kwestionować cierpień i strat naszego narodu.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JanSzopiński">Chciałbym jednak zapytać, czy mamy szansę na wyegzekwowanie kwot, o których mówi pan Kaczyński ustami swoich partyjnych kolegów. Jaka jest opinia rządu w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#JanSzopiński">Jak wygląda nasze dyplomatyczne przygotowanie w tej kwestii? Bo chyba na razie ono, mówiąc oględnie, leży, skoro w Berlinie od stycznia nie mamy polskiego ambasadora. Boję się, że zamiast sukcesu Polska z reparacji zobaczy tyle pieniędzy, ile do tej pory zobaczyła ze środków z KPO. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdyby rządziła Lewica, toby nie było szans.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie! Wysoka Izbo! Gdybyście państwo odwiedzili w tej chwili muzeum warszawskie, bylibyście świadkami wystawy o Heinzu Reinefarcie, „Rzeźniku Woli”, który zabił 65 tys. mieszkańców Warszawy, Rzeźniku, który zniszczył całą dzielnicę Warszawy, i człowieku, który zrobił karierę polityczną w Niemczech. Trzeba o tym mówić i pamiętać, dlatego że to są korzenie istoty problemu — tych polityków, założycieli partii niemieckich, z których w tej chwili wywodzą się kanclerze, wywodzą się politycy Bundestagu i politycy europarlamentu, czyli polityków, którzy współdziałali, przyczynili się do rzezi polskiego narodu. Trzeba o tym wiedzieć, mówić i pamiętać, gdyż stąd rodzą się wszelkie problemy i natury Parlamentu Europejskiego, i natury Bundestagu, który nie chce o tym słyszeć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Cezary Grabarczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dobrze, że Prawo i Sprawiedliwość zmieniło trochę stanowisko i domaga się reparacji i zadośćuczynienia także od Związku Radzieckiego.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#CezaryGrabarczyk">Chciałbym zapytać pana ministra, czy zna traktat ryski, czy zna art. 13 tego traktatu. Na mocy tego traktatu Rosja zobowiązała się wypłacić Polsce 30 mln rubli złotych w złotych monetach albo w sztabach. 30 mln w złocie to ok. 46,5 t złota. Polskie rezerwy złota dzisiaj to ok. 228 t złota, czyli prawie 1/5 tych rezerw, które dzisiaj mamy, możemy na podstawie traktatu ryskiego domagać się od Rosji jako prawnego sukcesora.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Traktat w Polanowie również można przytoczyć, żeby rozumieć.)</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#CezaryGrabarczyk">Czy była już nota w tej sprawie? To jest szansa, aby te sprawy doprowadzić do końca. Jeżeli podejmujemy kwestię reparacji, to trzeba to zrobić raz i dobrze.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Zdzisław Wolski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Lewica popiera nasze starania o zadośćuczynienie, bo miliony ofiar śmiertelnych, miliony kalek, potworne straty materialne… Każdy chciałby około dziesięciokrotności rocznych dochodów państwa, bo o takiej kwocie mówimy, ale starania powinny być skuteczne. Możliwości prawne — wszyscy jesteśmy zgodni — w zasadzie są wyczerpane, mamy możliwości polityczne, dyplomatyczne. Zgoda rządu niemieckiego czy Bundestagu nie wystarczy, musi być przychylna niemiecka opinia publiczna, bo inaczej na pewno nic z tego nie będzie. Mam pytanie do rządu: Czy w tych staraniach zamierza walczyć z pojawiającymi się agresywną retoryką i językiem nienawiści? To finalnie bardzo zaszkodzi sprawie, bo usztywni niemiecką opinię i skieruje przeciwko nam. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Michał Szczerba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MichałSzczerba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każda polska rodzina poniosła straty w wyniku II wojny światowej. Moja rodzina straciła dwóch pradziadków. Jeden pradziadek w wieku 39 lat został zastrzelony przez gestapo, drugi pradziadek po powstaniu został zaciągnięty do niewolniczej pracy w Niemczech, wrócił o wadze 40 kg, 3 lata później zmarł w wieku 39 lat. Moja rodzina cudem przeżyła rzeź Woli.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MichałSzczerba">Chciałbym zapytać o konsekwencję w działaniach. Skoro stanowisko rządu w 2004 r. zostało wyrażone, dlatego w latach 2005–2007 nie zostało zmienione. Dlaczego wtedy kiedy pan poseł Adam Ołdakowski w 2017 r. pytał ministra Waszczykowskiego, jakie jest stanowisko w sprawie reparacji, w sprawie odszkodowań, dostał odpowiedź od podsekretarza stanu w MSZ z informacją: oficjalne stanowisko rządu RP wyrażone w uchwale z 2004 r. nie uległo zmianie.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: A co było w latach 2007–2015?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MichałSzczerba">To był rok 2017. To było 5 lat temu. Dlaczego taki brak konsekwencji? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: A co było przez 8 lat, jak rządziliście?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, jeszcze raz się do pana zwracam, żeby pan nie przerywał w trakcie wystąpienia poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PiotrZgorzelski">Nie wiem, czy pani poseł Masłowska przybyła już do nas.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#GabrielaMasłowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Z powodu innych obowiązków troszeczkę kolizja nastąpiła.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#GabrielaMasłowska">Mam pytanie: Czy w ramach tego raportu — i w jakim stopniu — zostały uwzględnione straty polskiej wsi? Być może takie informacje padły, ale my przez te dni mamy tyle obowiązków, że nie miałam okazji usłyszeć tego. Wiemy: polska wieś, kilkaset wsi spacyfikowanych, spalonych, wywózki, eksterminacje, wywózki dzieci do rodzin niemieckich lub do obozów itd. W jakim stopniu zostało to uwzględnione? Polska wieś — jej straty przeogromne — była ostoją polskości i obrony przed Niemcami, oczywiście za to ponosiła cenę. Czy będą jeszcze możliwe jakieś korekty? Bo odnoszę wrażenie, że ten raport po prostu w niedostatecznym stopniu uwzględnia całe męczeństwo polskiej wsi i polskiego narodu. Ostatni artykuł w „Sieciach” polecam państwu. Tutaj, centrum Warszawy, po którym chodzicie, to było cmentarzysko. W ciągu 1 dnia spadło 400 t bomb na Warszawę. I to jest właśnie to, czego my nie możemy po prostu zapomnieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PiotrZgorzelski">Jeśli państwo posłowie pozwolicie, to chciałbym włączyć się bardzo krótko do dyskusji i odpowiedzieć pani poseł Masłowskiej.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PiotrZgorzelski">Już przez Delegaturę Rządu na Kraj w latach 1944–1945 został przygotowany raport o stratach poniesionych przez polską wieś. Raport był autorstwa ludowca prof. Franciszka Piaścika. Jesteśmy jako ruch ludowy w posiadaniu tej dokumentacji.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Przemysława Koperskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie ma w Polsce rodziny, która nie straciłaby bliskich, majątku, zdrowia w wyniku napaści faszystowskich Niemiec na Polskę. Również w mojej rodzinie te rany nadal są otwarte pomimo upływu 80 lat. Świadkowie zbrodniczych działań III Rzeszy żyją jeszcze m.in. na Żywiecczyźnie. O to chciałem pana ministra zapytać. W okresie od września do grudnia 1940 r. wywieziono z Żywiecczyzny kilkadziesiąt tysięcy rodzin. Te brutalne wywózki dotknęły 30% mieszkańców tego regionu. Tylko część z nich po wojnie wróciła do domu. Chciałem się dowiedzieć, na ile państwo wyceniacie straty mieszkańców Żywiecczyzny. Jak pan minister ocenia szanse na uzyskanie reperacji, odszkodowań dla mieszkańców, biorąc pod uwagę, że w przypadku innej bardzo ważnej podnoszonej przez was w 2015 r. kwestii — chodzi o zwrot Tupolewa… Przez 7 lat nie byliście w stanie tej bardzo ważnej dla Polski sprawy załatwić? Bardzo dziękuję i proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie łącz tego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Gabriela Lenartowicz.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#GabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać o inwentaryzację strat powstałych oczywiście w wyniku napaści Niemiec na Polskę, ale strat, które zostały poczynione przez armię radziecką na Śląsku. Chodzi o straty powstałe nie w wyniku działań wojennych, ale po zakończeniu tych działań. Zwracam się bezpośrednio do posła Mularczyka. Pochodzi on z Raciborza, który został spalony przez Sowietów i to nie w wyniku działań wojennych. Nie było tam już ani jednego Niemca. Była tam śląska ludność cywilna. Chcę zapytać także o maszyny wywożone do Związku Radzieckiego, o splądrowane dzieła sztuki. O tragedii górnośląskiej, tragedii Ślązaków wywożonych do rosyjskich kopalń już kolega wspominał. Czy taka inwentaryzacja została poczyniona? Z tego co widzimy w raporcie, ogólnie wspomniane zostały straty ludzkie związane z tragedią górnośląską. Nie ma tam wymiaru materialnego. O ten wymiar materialny chciałabym się upomnieć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Lidia Burzyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#LidiaBurzyńska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Każde poważne państwo, a Polska jest obecnie poważnym państwem, musi dbać o interesy swojego narodu i o swoją godność. Tak więc dochodzenie odszkodowań wojennych od Niemiec z tytułu strat poniesionych przez Polskę w czasie II wojny światowej jest ze wszech miar niezbędne, potrzebne i konieczne.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#LidiaBurzyńska">Dbanie o interesy swojego państwa. Ponad 70 państw otrzymało odszkodowania. Polska, moja ojczyzna, nasza ojczyzna — nie. W końcu głośno, zdecydowanie, z pozycji państwa suwerennego, a nie kolonialnego, nie podległego, mówimy: to nie jest łaska, to jest prawo.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#LidiaBurzyńska">Chodzi o dbanie o interesy swojego narodu. Wszyscy jesteśmy zobowiązani zarówno wobec ofiar, wobec naszych ojców, dziadków, jak i wobec przyszłego pokolenia. Tę sprawę raz na zawsze należy rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#LidiaBurzyńska">Po trzecie, chodzi o dbanie o naszą godność. Niemcy celowo napadli na Polskę, mordowali, zniszczyli nasz kraj.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: I budowali się na naszej krzywdzie.)</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#LidiaBurzyńska">Mordowali dzieci, mordowali Polaków. Czy życie polskiego dziecka i polskiego obywatela jest gorsze niż życie i godność niemieckiego dziecka? Proszę państwa, jesteśmy to winni poprzednim pokoleniom, jak również naszym następcom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jan Warzecha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To dobrze, że w raporcie została ujęta sprawa porwania 200 tys. dzieci poddanych następnie rasistowskiej selekcji, germanizacji, selekcji pod kątem koloru oczu, koloru włosów. Jeśli wynik selekcji był negatywny, to te dzieci były kierowane do obozów koncentracyjnych, jeśli był dla Niemców pozytywny, to dzieci były oddawane do niemieckich rodzin i tam poddawane germanizacji. 30 tys. tych dzieci udało się odzyskać. Niestety, pozostałe pod zmienionymi nazwiskami budowały bogactwo Niemiec. Chciałem tylko powiedzieć, że jeśli chodzi o straty ludzkie, to zostały one oszacowane na 5220 tys. ludzi. To są straty, które trudno tak naprawdę oszacować. Dlatego ten raport jest formą ubiegania się o zadośćuczynienia. To jest naszym moralnym, politycznym i prawnym obowiązkiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niemcy zniszczyli Polskę w czasie II wojny światowej. Niemcy chcą nas pouczać na temat praworządności. Wszystkie dobra ukradli Niemcy. Niech potomkowie Niemców oddadzą zrabowane pieniądze, majątki, dobra materialne. Polsce nalicza się kary za Turów, a nie chce się oddać pieniędzy za zniszczenie Polski w czasie II wojny światowej i zamordowanie przez Niemców ponad 5 mln Polaków. To wielki skandal. Odpowiedzialność prawna Niemców nie wygasła.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WaldemarAndzel">Polacy na pokolenia utracili możliwość zgromadzenia kapitału. Łączna strata na 31 grudnia to 6220 mld zł. Czy znane są jakieś badania opinii publicznej w Niemczech dotyczące zasadności polskiego żądania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W czasie ostatniej wojny narzuconej Polsce bez wypowiedzenia nasz kraj spotkał wyjątkowy los, formalnie i materialnie. Opublikowany raport zawiera zgromadzone w czasie prac komisji dane, poparte wyliczeniem strat. W czasie wojny m.in. 200 tys. gospodarstw niemieckich korzystało z pracy obywateli Polski, a potem Niemcy przez lata dysponowali zagrabionym nam kapitałem. Korzystając z niego, obracając nim, bogacili się naszym kosztem.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Polsce należy się zadośćuczynienie za narzuconą wojnę i zbrodniczą okupację, za straty i zniszczenia wojenne. Polsce należy się zwrot zagrabionego mienia. Być może wysiłki polskiej strony będą ignorowane, odpowiedzi na nasze pytania będą przychodziły zbyt późno albo wcale. Być może będziemy traktowani jak natrętni petenci. Potrzeba świadomości tych wydarzeń.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Moje pytanie dotyczy kolejnych działań. W jaki sposób planowane jest dotarcie do szerokiej grupy odbiorców, również poza granicami Polski, z informacjami zawartymi w przygotowanym raporcie? Czy również przez media niemieckie? Dla wielu osób te fakty są całkowicie nieznane, a potrzebna jest powszechna świadomość w przypadku tych danych. Czy jest możliwość uzupełniania tych danych o kolejne, jeśli są takie osoby, które chcą to zrobić, i mają stosowne dokumenty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pani poseł Joanna Borowiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JoannaBorowiak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie II wojny światowej wiele polskich dzieci zmuszanych było do pracy dla Niemców i u Niemców. Moja mama Anna jako 6-letnie dziecko była przymuszana do pracy w polskim gospodarstwie rolnym zawłaszczonym przez niemiecką rodzinę. Za 4 lata przymusowej pracy otrzymała 670 zł jednorazowego świadczenia. Tato wykonywał jako dziecko podobną przymusową pracę, ale żadnego odszkodowania nie otrzymał. Trzeba podkreślić, że wiele polskich dzieci, wielu polskich obywateli za przymusową pracę nie doczekało się żadnego odszkodowania z powodu cynicznego podejścia Niemiec do problemu odszkodowań za straty materialne, psychiczne i moralne spowodowane wywołaniem wojny. Ale mamy taką oto sytuację, że oprawcy, tzw. weterani SS, pobierają świadczenia emerytalne i rentowe, i to sowite świadczenia. Niemcy powinny wreszcie naprawić krzywdy, które wyrządziły i których są winni. Czas na naprawienie krzywd, czas na reparacje dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Władysław Kurowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WładysławKurowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dzięki pracy komisji ds. reparacji wojennych, determinacji polskiego rządu, rządu Zjednoczonej Prawicy, i wsparciu zdecydowanej większości posłów możemy jako Polska podjąć dyplomatyczne kroki w zakresie uzyskania od Niemiec zadośćuczynienia za straty wojenne, które się Polsce należą. Ogrom strat II wojny światowej dotyka każdego zakątka naszej ojczyzny, a skutki agresji niemieckiej są przez Polskę odczuwane do dziś.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WładysławKurowski">Również w moim powiecie, powiecie myślenickim, te straty były ogromne. Chodzi o straty materialne, ale przede wszystkim osobowe. Podczas pacyfikacji spalono dziesiątki zabudowań, zamordowano dziesiątki osób w Wiśniowej, Lipniku, Zawadce, Jaworniku, Rudniku, Sukowicach. Ponadto wywieziono myśleniczan podczas czarnej niedzieli, a także zamordowano obywateli polskich, myśleniczan i mieszkańców Dobczyc, narodowości żydowskiej — 1200 osób i 900 osób.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WładysławKurowski">Dzisiaj oczekujemy od Niemiec zadośćuczynienia. Tego zadośćuczynienia oczekują dzisiaj również, albo przede wszystkim, ofiary agresji niemieckiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Paweł Rychlik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PawełRychlik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! II wojna światowa rozpoczęła się w Wieluniu. Na śpiące, bezbronne miasto spadły bomby. Te bomby zniszczyły miasto doszczętnie. Pierwsze bomby spadły na Szpital Wszystkich Świętych, który dzień wcześniej został oznakowany czerwonym krzyżem na dachu. Mimo to Niemcy zdecydowały się na taki bestialski, barbarzyński, terrorystyczny atak. Wiemy o tym tak wiele za sprawą pracowników Muzeum Ziemi Wieluńskiej, którzy przez lata pod przewodnictwem pana Tadeusza Olejnika opracowywali, liczyli straty, które są ujęte w raporcie pana posła Arkadiusza Mularczyka. Należy wyrazić również wdzięczność tym wszystkim, którzy przez lata zbierali właśnie te informacje.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PawełRychlik">Dzisiaj o raporcie mówimy tutaj, w Warszawie, ale panie ministrze, panie przewodniczący, pragnę zapytać: Czy te dyskusje będą również prowadzone w innych miastach, setkach miast polskich, takich jak Wieluń, Złoczew, Działoszyn?</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Violetta Porowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#ViolettaPorowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tak, raport przeraża, przeraża metodologicznie, syntetycznie, merytorycznie, i obiektywnie obnaża zbrodnię, bezgraniczne bestialstwo Niemców na narodzie polskim. Ale raport dowodzi także, jak bardzo zagłada narodu polskiego była aktem świadomym, przemyślanym, perfekcyjnie przygotowanym w każdym aspekcie. Dziś byśmy powiedzieli, że stworzono procedurę, proces technologiczny wytępienia Polaków, wraz z naszymi dobrami kulturowymi, majątkami, kontami bankowymi, całym dziedzictwem. To na naszych, polskich pieniądzach Niemcy się wzbogaciły.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#ViolettaPorowska">Dziś te same Niemcy, potomkowie złodziei, potomkowie bandytów, odmawiają nam zadośćuczynienia, bo podobno nie ma takiej drogi prawnej, bo nie ma międzynarodowych ścieżek prawnych, które na takie zadośćuczynienie by pozwoliły, bo wszystko zostało już zamknięte, jak twierdzą Niemcy, a czasami też niektórzy przedstawiciele opozycji, czego dowody mieliśmy tutaj, na sali.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#ViolettaPorowska">Niemieckie media w Polsce wciąż torpedują nas taką argumentacją.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#ViolettaPorowska">Panie Ministrze! Panie Pośle! Proszę o jasną, zdecydowaną odpowiedź. Czy jest droga prawna? Czy Polska ma prawną, polityczną szansę na arenie międzynarodowej na odszkodowania? Proszę Polaków uspokoić, proszę potwierdzić, że będziemy walczyć o zadośćuczynienia.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Paweł Hreniak.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie ma, to pan poseł Czesław Hoc.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Kwiecień.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Biegnę.)</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zacznę od podziękowań. Chciałabym bardzo serdecznie podziękować panu posłowi Mularczykowi za tę wielką pracę. Wiem, co pan przeżywał przez te 5 lat. Bardzo często na portalach społecznościowych dopytywano o ten raport, nawet obrzucano pana błotem za to, że go nie ma, a pan po prostu ze spokojem nad nim pracował. Wielkie ukłony i wielkie podziękowania, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#AnnaKwiecień">Chciałam spytać o jedną rzecz, która mnie ostatnio zbulwersowała. Otóż, szanowni państwo, znalazła się niemiecka parafia, która chciała oddać dzwon ukradziony polskiej parafii, która zwróciła się do niej z taką prośbą. A trzeba powiedzieć, że Niemcy podczas II wojny światowej ukradli z państw Europy Wschodniej kilka tysięcy kościelnych dzwonów, z których ok. 1,3 tys. do dziś wisi przy tamtejszych świątyniach. Jak można odnieść się do odpowiedzi obecnych władz niemieckich? Rzecznik ministerstwa spraw zagranicznych Niemiec wyjaśnił, że nie można oddać tego dzwonu, bo w czasie wojny został on skonfiskowany. Skonfiskowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#AnnaKwiecień">Jaka jest różnica między konfiskatą…</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A kradzieżą.)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Rabunkiem.)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#AnnaKwiecień">…a kradzieżą? Stał się własnością Rzeszy Niemieckiej, której prawnym następcą jest Republika Federalna Niemiec. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Ewa Szymańska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#EwaSzymańska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Byłam na uroczystej prezentacji raportu o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej i z wielką uwagą słuchałam wystąpień. Mam jednak pytanie, czy w raporcie oprócz strat bezpośrednio poniesionych podczas wojny, a więc strat w majątku, strat ludzkich — przecież zginęło 6 mln polskich obywateli — uwzględnione zostały straty pośrednie. Mam na myśli to, ile Polska straciła po wojnie, bo strata obywateli to również brak ich pracy dającej wzrost gospodarczy. Nie urodziły się ich dzieci, które również mogły przyczynić się do rozwoju kraju. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Patryka Wichra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PatrykWicher">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku również chciałem się zwrócić z podziękowaniem i wielkimi gratulacjami do kolegi z okręgu, pana posła Arkadiusza Mularczyka, który ciężką, wieloletnią pracą osiągnął dla nas, dla Rzeczypospolitej Polskiej sukces w postaci tego raportu. Bardzo serdecznie dziękujemy ci za twój wkład w pracę.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PatrykWicher">Moi Drodzy Państwo! Reparacje to w pewnym sensie rekompensaty tych wszystkich strat. Niektórym coś się pomyliło i myślą, że jeśli kilku osobom wypłaciło się indywidualne rekompensaty, to już wszystko jest cacy. Moi drodzy państwo, nie, to jest dopiero szczyt góry lodowej. Czekamy na sprawiedliwość dziejową. RFN dopiero w 2010 r. skończył wypłacać Francji i Wielkiej Brytanii reparacje za I wojnę światową. Co ciekawe, te same Niemcy w XIX w. chętnie przyjmowały reparacje od Francuzów, jedne za 1815 r., drugie za 1870 r. Rozwijali się dzięki temu. Ale nam dzisiaj odmawia się tego prawa. Oni, jak byli pokrzywdzeni, chcieli reparacji, ale my nie możemy, my nie mamy takiego prawa. Fałsz i obłuda. Pora zrekompensować nam te straty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Elżbieta Płonka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#ElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Straty Polski i Polaków z powodu napaści Niemiec, a także napaści 17 września drugiego agresora, Związku Radzieckiego na Polskę są przeogromne. To straty, które próbowano oszacować już w okresie powojennym, straty materialne, straty personalne, straty terytorialne. Okazuje się, że w wyniku zabrania nam ziem na wschodzie i oddania części ziem po stronie zachodniej nieodwracalnie straciliśmy 77 tys. km. To też są straty, które należy uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#ElżbietaPłonka">Ale ja bym chciała spytać o Polaków, którzy mieszkali po stronie niemieckiej, zrzeszonych w Związku Polaków w Niemczech. Oni w tym roku obchodzą 100-lecie swojego związku. Ponieśli ogromne straty. To były również wysiedlenia, przymusowe wpisywanie na volkslisty, a także odbieranie im majątków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Zielińska.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#ElżbietaZielińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W 1945 r. biuro rewindykacji i odszkodowań przygotowało bogatą dokumentację, która już w 1951 r. decyzją władz komunistycznych w większości została bezpowrotnie zniszczona. To świadczy o tym, że już parę lat po wojnie próbowano niszczyć dowody tego, jak duże były straty Polski poniesione w wyniku II wojny światowej. Kiedy płonęła Warszawa, oficerowie niemieccy, ale także żołnierze Wehrmachtu z jednej strony mordowali dzieci i kobiety, wszystkich warszawiaków, Polaków, z drugiej strony szabrowali w Muzeum Narodowym. Do dzisiaj nasze dzieła sztuki oznaczone sygnaturą Muzeum Narodowego znajdują się w ich domach. Naprawdę dziwię się niektórym posłom, którzy potrafią przytaczać historie rodzinne, a potem zadawać pytanie o to, jaki jest tego sens i czy w ogóle to jest dobry czas. Tak, drodzy państwo, zawsze jest dobry czas na to, żeby Niemcy odpowiedzieli za swoje zbrodnie.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#ElżbietaZielińska">A na pytanie, czy powinniśmy się pytać, jeden, drugi rząd, czy się konsultowaliśmy… To może jeszcze z Niemcami się mamy skonsultować? Z nikim nie musimy się konsultować w sprawie reparacji, one nam się należą moralnie i pod każdym innym względem.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo, pani poseł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PiotrZgorzelski">Listę posłów zapisanych do głosu zamyka pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#DariuszKlimczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek tylko małe uzupełnienie odpowiedzi, której udzielił pan marszałek Piotr Zgorzelski pani poseł Gabrieli Masłowskiej. Właśnie dlatego, że te straty wsi były oszacowane, Polskie Stronnictwo Ludowe w 2017 r. wystąpiło z projektem ustawy, aby ustanowić nowe święto państwowe, czyli Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej obchodzony 12 lipca, i mam nadzieję, że pani poseł Gabriela Masłowska także obchodzi to święto.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#DariuszKlimczak">Druga sprawa, dzisiaj Polskie Stronnictwo Ludowe wystąpiło z projektem uchwały w celu powołania Komisji Nadzwyczajnej do spraw kontroli działań Rady Ministrów w celu uzyskania zadośćuczynienia od Republiki Federalnej Niemiec za straty w trakcie II wojny światowej. Proponujemy, żeby taka komisja powstała, w jej skład wchodziły wszystkie stronnictwa reprezentowane dzisiaj w Sejmie, a przewodniczącym był pan prof. Władysław Bartoszewski. Wszyscy doskonale wiemy, że to właśnie prof. Bartoszewski jest autorem poprawki, którą Prawo i Sprawiedliwość uwzględnia w nazewnictwie uchwały, która jest podstawą do uzyskania zadośćuczynienia. Bardzo proszę pana wiceministra o polityczne odniesienie się do naszego wniosku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Arkadiusza Mularczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo chciałem podziękować wszystkim parlamentarzystom, którzy wzięli udział w tej dyskusji, w tej debacie. Przykłady, pytania, które państwo podnosicie, pokazują, że sprawa reparacji, odszkodowań — ale też krzywd, które zostały wyrządzone podczas II wojny światowej — jest nadal wciąż żywa w polskim społeczeństwie. Historie, które państwo przedstawiliście, historie waszych rodzin, rodziców, dziadków, są wstrząsające, zwłaszcza w zestawieniu z tym, że polskie społeczeństwo, które zostało tak dotknięte zbrodniami niemieckimi, nie otrzymało należnych odszkodowań ani żadnych świadczeń, natomiast po drugiej stronie żołnierze SS, Wehrmachtu, również z Holandii, z Francji czy z innych krajów Europy Zachodniej, do dzisiaj otrzymują świadczenia rentowe i emerytalne od rządu Republiki Federalnej Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Kilka dni temu byłem w Oświęcimiu, brałem udział w wycieczce, zwiedzaniu muzeum w Oświęcimiu. Rzeczywiście jeden z przewodników powiedział, że 80% strażników, którzy odpowiadali za masową śmierć milionów obywateli II Rzeczypospolitej, a także Żydów z całego świata, spokojnie wróciło do Niemiec i pełniło szereg funkcji publicznych w Federalnych Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Drodzy Państwo! Padło tu bardzo wiele szczegółowych pytań do mnie jako autora czy też współautora raportu — ja też koordynowałem prace, kierowałem pracami wielu ekspertów z różnych dziedzin. Przypomnę, że ponad 30 naukowców przygotowywało ten raport. Drodzy państwo, zdecydowaną większość odpowiedzi na państwa pytania znajdziecie na stronie straty-wojenne.pl.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#ArkadiuszMularczyk">Na tej stronie, drodzy państwo, znajdują się trzy tomy raportu o stratach wojennych.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#ArkadiuszMularczyk">Pierwszy tom dotyczy oszacowań strat wojennych i są tam oszacowane zarówno straty materialne, wszystkie straty materialne, jak i straty demograficzne, straty ludzkie. Chcę podkreślić, że jeśli chodzi o straty materialne, są tam uwzględnione straty majątku w nieruchomościach, w miastach i na wsiach, straty w ruchomościach, a także są opisane straty w rolnictwie. Dane są oparte przede wszystkim na dokumentach archiwalnych, statystycznych. Jeśli chodzi o straty ludzkie, to nasi eksperci przyjęli nowoczesną metodę liczenia strat, ale wszystkie te straty są liczone bardzo rzetelnie, dokładnie i opierają się na bardzo konserwatywnych wartościach.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#ArkadiuszMularczyk">Chcę, drodzy państwo, powiedzieć, że drugi tom raportu to jest dokumentacja zdjęciowa. W tym drugim tomie znajdziecie państwo setki zdjęć pokazujących niemieckie zbrodnie wojenne: jak wyglądała niemiecka okupacja, jak byli mordowani polscy obywatele, jak to wyglądało w rzeczywistości. Na tym zdjęciu widzicie państwo ofiarę bombardowań niemieckich, młodą kobietę, która została zamordowana w wyniku nalotu lotników niemieckich, i płaczącą nad nią siostrę, która niedawno zmarła. Takich zdjęć są setki, warto tę stronę odwiedzić i zobaczyć drugi tom.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#ArkadiuszMularczyk">Trzeci tom, drodzy państwo, to jest z kolei lista miejscowości. Chcę to podkreślić jeszcze raz, bo ten indeks miejscowości jest przedmiotem manipulacji międzynarodowych. Otóż ten indeks miejscowości, 10 tys. miejscowości, gdzie doszło do męczeńskiej śmierci Polaków, został przygotowany i sporządzony przez Główną Komisję Badania Zbrodni Niemieckich, a później Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Jest to spis aktualny na połowę lat 90., ponieważ później niestety już nikt nic innego nie przygotował. Myślę, że podejmiemy pracę, żeby ten indeks aktualizować. To jest spis prawie 10 tys. miejscowości, gdzie doszło do egzekucji, pacyfikacji wsi, publicznych mordów oraz rozstrzelań dokonywanych przez Niemców na niewinnej ludności polskiej. To jest indeks niemal 10 tys. miejscowości, gdzie doszło do męczeńskiej śmierci Polaków. Trzeba jasno podkreślić, drodzy państwo, bo ta sprawa jest przedmiotem manipulacji międzynarodowych, że w świetle konwencji haskich odpowiedzialność za zbrodnie popełnione na okupowanych ziemiach podnosi okupant. Ponosi okupant — żeby to jasno wybrzmiało. Odpowiedzialność za wszelkie zbrodnie popełnione na ziemiach polskich pod okupacją sowiecką czy niemiecką ponoszą okupanci. Musi to jasno wybrzmieć.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#ArkadiuszMularczyk">Dziękuję państwu bardzo za uwagę. Bardzo proszę o odwiedzanie i propagowanie strony internetowej raportu straty-wojenne.pl. Tam znajdziecie państwo wszystkie informacje, które można pobrać i wydrukować, analizować i rozpowszechniać, w języku polskim i angielskim. Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu i udzielenie odpowiedzi na zadane pytania sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Również dziękuję za tę potrzebną debatę, za wszystkie pytania, za zainteresowanie tym tematem. To, że jest zainteresowanie tym tematem, też podnosi rangę tej sprawy, również ilość pytających. To wszystko oczywiście jest istotne.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Mularczyk odesłał większość pytań, tu pełna zgoda — odpowiedź na pytania znajduje się w samym raporcie, który jest zamieszczony na stronach internetowych.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Natomiast padło kilka pytań takich, do których pewnie ja też chciałbym się odnieść, część pytań niewątpliwie natury politycznej, będących niejako zarzutami, ale to kilku słów komentarza być może w niektórych przypadkach wymaga.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Sienkiewicz. Nie ma go chyba na sali, ale…</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Ale przekażemy mu.)</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Dobrze, to prosiłbym o przekazanie. Pytał on, jak to się stało, że nie była ujęta w pierwotnym projekcie kwestia ewentualnych roszczeń wobec Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Wydaje mi się, że powód jest dość prosty. Po pierwsze, mieliśmy do czynienia z opublikowaniem raportu w sprawach zbrodni niemieckich i podliczeniem strat w tymże raporcie, w związku z tym uchwała Sejmu powinna się co do zasady na tym koncentrować.</u>
          <u xml:id="u-219.7" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Mam takie wrażenie, że w pewnym momencie wśród części posłów opozycji powstał pomysł, żeby tę sprawę spróbować rozwodnić takim oto sposobem, aby skierować dyskusję na roszczenia w kierunku Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. I po to, żeby na tym się nie skoncentrowała dyskusja, ostatecznie w drodze autopoprawki w projekcie uchwały autorzy zawarli też odniesienie do tej kwestii — ale odniesienie w zupełnie innym kształcie, bo w tej chwili zupełnie inny jest status możliwości dochodzenia tych roszczeń niż w przypadku Niemiec. W przypadku Niemiec mamy do czynienia z przygotowanym raportem, mamy do czynienia z przygotowywaną notą dyplomatyczną, mamy do czynienia z bilateralnymi kontaktami z państwem prawa, z którym jesteśmy wspólnie w Unii Europejskiej, w NATO, w różnych innych strukturach międzynarodowych, od którego można oczekiwać reakcji na podstawie i w granicach prawa. Natomiast w przypadku Federacji Rosyjskiej, która jest następcą Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, mamy do czynienia z państwem bezprawia, z państwem, które w tej chwili jest państwem agresorem, posługuje się działaniami terrorystycznymi, jest wykluczone z najważniejszych międzynarodowych organizacji, jak np. Rada Europy, właśnie ze względu na nieprzestrzeganie prawa międzynarodowego. Jak państwo sobie wyobrażacie przy zamrożonych kontaktach politycznych w tej chwili formułowanie roszczeń wobec Federacji Rosyjskiej? Proszę powiedzieć: Czy państwo rzeczywiście ten postulat stawiacie w jakimkolwiek chociaż stopniu na poważnie?</u>
          <u xml:id="u-219.8" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Grabarczyk mówił o traktacie ryskim i rublach w złocie. Nie wiem, potrafi utrzymać bardzo poważną minę do bardzo niepoważnego postulatu. Gratuluję tej umiejętności, ale apelowałbym o to, aby w sytuacji, w której rozmawiamy o sprawach poważnych, zachowywać tę powagę nie tylko w wyrazie twarzy, ale także w przesłaniu werbalnym.</u>
          <u xml:id="u-219.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: To są cynicy po prostu, cynicy.)</u>
          <u xml:id="u-219.10" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni Państwo! Zresztą powiem, mógłbym odpowiedzieć, jak to się stało, że akurat 1 września tego roku, kiedy opublikowany został raport… Bo było też kilka pytań odnoszących się do różnych stanowisk w przeszłości, czy to w odpowiedziach na interpelacje, czy to w stanowiskach rządu, które nie utożsamiały się z tym nurtem dotyczącym aktualności roszczenia odszkodowawczego pozostającego w mocy.</u>
          <u xml:id="u-219.11" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pani poseł Lubnauer pytała o to w odniesieniu do pani minister Fotygi. Pani minister Fotyga jasno się wypowiedziała w tej sprawie, że jej podpis fizyczny pod tą odpowiedzią nie istnieje, że jej stanowisko w tej sprawie zawsze było inne, i zwróciła się do Ministerstwa Spraw Zagranicznych o wyjaśnienie, w jaki sposób tego rodzaju treść mogła zafunkcjonować w przestrzeni elektronicznej z adnotacją, że jest rzekomo przez nią podpisana. Będziemy to wyjaśniać. Ona odcina się jednoznacznie od tej odpowiedzi i w związku z tym zabrała głos chyba 2 czy 3 dni temu. Sprawa wydaje się dość jasna. Tutaj oczywiście mówimy o dojściu do prawdy. Trzeba to wyjaśnić w stosunku do roku 2007. A ja nie będę tak daleko sięgał, pani poseł. Ja sięgnę do 1 września 2022 r. Pan poseł publikuje raport i tego samego dnia zabierają głos w tej sprawie dwa podmioty: niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, które mówi, że oświadczenie o zrzeczeniu się z 1953 r. zamknęło tę sprawę, i Grzegorz Schetyna, poseł Platformy Obywatelskiej, który mówi, że oświadczenie z 1953 r. zamknęło tę sprawę. Zaskakujące podobieństwo sprzed 3 tygodni…</u>
          <u xml:id="u-219.12" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Jedność przekazu.)</u>
          <u xml:id="u-219.13" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Skandaliczne to jest.)</u>
          <u xml:id="u-219.14" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">…i później zaskakująca ewolucja państwa poglądu. Jak już wczoraj mówiłem, państwa przekonaliśmy w tej sprawie dość szybko i liczymy, że Niemców też się uda w tej sprawie przekonać.</u>
          <u xml:id="u-219.15" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Tomaszewski pytał, jakie inne dokumenty będą przedmiotem podniesienia w naszej nocie i naszych rozmów z Niemcami. Wszystkich kart na stół nie kładziemy w momencie przygotowywania rozsądnej taktyki negocjacyjnej, rzecz jasna, ale żeby pana posła nie pozostawić zupełnie bez odpowiedzi, to mogę powiedzieć, że takim silnym argumentem — tu państwa nieco zaskoczę — na rzecz aktualności roszczeń odszkodowawczych jest opinia Bundestagu z sierpnia 2017 r. Ona wykazuje tak dużo cech niespójności argumentacji prawnej, że daje nam bardzo poważne podstawy, żeby posługując się tą opinią, wykazywać niespójność tejże argumentacji.</u>
          <u xml:id="u-219.16" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pomijam fakt, że w tej opinii myli daty, myli nazwy traktatów. Byłem tym dość zaskoczony, kiedy ją czytałem. Natomiast sama argumentacja prawna jest bardzo niespójna, opiera się mniej więcej na tym, że najpierw odwołuje się do tego quasi-dokumentu z 1953 r. — to akurat jest łatwo obalić — a później odwołuje się do traktatu 2 + 4. Traktat 2 + 4, przypomnę, w ogóle nie zajmował się kwestiami reparacji, nie odnosił się do tej kwestii, ale prawnicy Bundestagu twierdzą, że jeżeli jakiś traktat się do jakiejś kwestii nie odnosi, to ostatecznie ją zamyka. To jest bardzo ciekawa argumentacja. Szczególnie że Polska nie była sygnatariuszem tego traktatu, a więc można uznać, że kwestia reparacji została zamknięta w taki oto sposób, że nie została ujęta w dokumencie, pod którym Polska się nie podpisała. Jak sami państwo widzicie, nie trzeba być prawnikiem, żeby zobaczyć, że coś się chwieje w tej argumentacji.</u>
          <u xml:id="u-219.17" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Wczoraj o tym mówiłem, przepraszam, że część z państwa, będzie słuchać tego drugi raz, ale powiem o tym, bo to jest mój ulubiony fragment opinii prawnej Bundestagu, odnoszący się do kwestii przedawnienia, którą niekiedy podnosi strona niemiecka. Jest to jedyny taki przypadek, kiedy słyszałem, że jest to przez kogoś podnoszone. Niemieccy prawnicy w stosunku do prawa międzynarodowego sformułowali tezę, że ma miejsce przedawnienie.</u>
          <u xml:id="u-219.18" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni Państwo! Proszę o chwilę cierpliwości, bo akurat teraz mi się ta karta zamknęła, ale zaraz to znajdziemy. O, jest ta kwestia. To są dwa zdania, które mówią tak — przypominam, że to jest opinia prawna pracowników Bundestagu: Ze względu na to, iż przedawnienie znajduje się w relacji napięcia z ogólną zasadą dobrej wiary przy zawieraniu umów, prawo międzynarodowe nie zna ogólnych terminów przedawnienia. W odniesieniu do roszczeń reparacyjnych w stosunku do Niemiec argumentuje się jednakże, że po upływie 50 lat muszą być one uznane za przedawnione.</u>
          <u xml:id="u-219.19" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Nie ma terminu przedawnienia, ale doktryna niemiecka uważa, że w stosunku do Niemiec reparacje po 50 latach się przedawniają. To tak skrócie.</u>
          <u xml:id="u-219.20" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">W związku z tym mamy argumenty prawne, żeby uzasadnić jednoznacznie, że nie da się obronić tezy, że roszczenia wygasły.</u>
          <u xml:id="u-219.21" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Protasiewicz pytał, dlaczego odszkodowanie, a nie reparacje. W skrócie wyjaśnię, że te pojęcia są rozróżniane w literaturze, choć nie zawsze bardzo jednoznacznie zdefiniowane. Mówiąc w skrócie, reparacje za straty wojenne odnoszą się do stosunku państwo — państwo, a odszkodowanie to jest odpowiedzialność państwa wobec osób indywidualnych. Tak się zwykle przyjmuje w literaturze, ale przyjmuje się też, że odszkodowanie jest pojęciem szerszym i może obejmować zarówno reparacje, jak i odszkodowania indywidualne. W tym sensie używanie terminu „odszkodowanie” jest pojemniejsze. Uważam, że w tym przypadku lepiej go używać.</u>
          <u xml:id="u-219.22" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Jest szereg pytań bardziej szczegółowych. Niekiedy były prośby o odpowiedzi na piśmie — takich oczywiście będziemy udzielać.</u>
          <u xml:id="u-219.23" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Kowal pytał już po raz kolejny o harmonogram naszych działań. Harmonogram oczywiście jest przyjęty, jest bardzo jasny, transparentny, ale nie czas teraz, żeby ujawniać panu posłowi harmonogram, bo w ten sposób ujawniłbym z mównicy nasz plan naszym partnerom, z którymi będziemy w tej sprawie rozmawiać. Chciałbym, żeby nasz plan był realizowany bez uprzedzenia, jak on dokładnie wygląda.</u>
          <u xml:id="u-219.24" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Może pan Kowal ma zamiar prowadzić wywiad?)</u>
          <u xml:id="u-219.25" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Sprostowanie dotyczące wypowiedzi pana posła Dyducha — w 1953 r. nie było żadnej umowy, tylko był quasi-dokument: jednostronny quasi-dokument, quasi-oświadczenie, nie żadna umowa zawarta z NRD czy kimkolwiek.</u>
          <u xml:id="u-219.26" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Adamczyk pytał, co poza notą, mówił, że brak scenariusza. Mówiłem o docieraniu do opinii publicznej, do ośrodków opiniotwórczych, odpowiadając posłowi Grzybowi na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-219.27" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: To jest też nasze zadanie.)</u>
          <u xml:id="u-219.28" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Oczywiście, że będziemy promować wśród ośrodków opiniotwórczych tę kwestię. To bardzo ważny element. Oczywiście, że będziemy pamiętać o opiniach prawnych prof. Klafkowskiego, z ośrodka poznańskiego, jakże mógłbym zapomnieć o ośrodku poznańskim i formułowanej tam istotnej myśli prawnej w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-219.29" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-219.30" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pani poseł Leszczyna zaczęła mówić coś o KPO. Chyba pomyliła debaty, to nie będę się do tego odnosił.</u>
          <u xml:id="u-219.31" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pan poseł Szopiński mówił, że nie ma ambasadora w Berlinie. Wczoraj został zaopiniowany przez Komisję Spraw Zagranicznych kandydat na ambasadora — pan Dariusz Pawłoś jest tym kandydatem. Liczę, że na przełomie września i października obejmie on placówkę w Berlinie.</u>
          <u xml:id="u-219.32" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni Państwo! Pani poseł Kwiecień podjęła bardzo ważny wątek dotyczący bulwersującej sprawy zagrabionego dzwonu, który — decyzją państwa niemieckiego — ma nie być zwrócony. Będę rozmawiał o tym z ministerstwem kultury, bo to ministerstwo jest odpowiedzialne za tego typu sprawy. Uważam, że wymaga to naszej jednoznacznej reakcji. Z drugiej strony jest doskonałym argumentem przemawiającym za tym, że mamy w pełni prawo domagać się odszkodowań, bo jeżeli nie będziemy się ich domagać, strona niemiecka zrobi wszystko, żeby od swojej odpowiedzialności uciec, także w tak drobnych sprawach, bo przecież nie jest to sprawa materialnie znacząca.</u>
          <u xml:id="u-219.33" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Pani poseł Banaszek pytała, czy jest możliwość uzupełniania ustaleń raportu. Nie chcę odpowiadać za autorów raportu i za pana posła Mularczyka, natomiast uważam, że to dzieło jest dziełem bardzo pojemnym i bardzo dobrym. Oczywiście żadne dzieło nie jest doskonałe i nie wypełnia całości argumentacji. Tak to stawiają autorzy, którzy we wstępie piszą, że jest to pierwszy krok, że jest to dzieło otwarte i że są oni otwarci na ewentualne uwagi, sugestie. Zwracam uwagę, że nie było krytyki pod adresem konkretnych tez zawartych w raporcie, co potwierdza, że jest to bardzo dobry dokument. Ale jak sądzę, i będę do tego namawiał autorów raportu, jeżeli byłyby sygnały o chęci uzupełnienia raportu jakimiś tezami, że warto pomyśleć o jakimś rodzaju uzupełnienia tego raportu o dalsze refleksje za jakiś czas. Uważam, że to byłaby wartość — nie dzisiaj, nie za miesiąc, nie za trzy miesiące, ale w perspektywie kilku lat. Skoro ten temat wywołaliśmy i on budzi to zainteresowanie opinii publicznej, na pewno można ten raport w perspektywie czasu wzbogacić i myślę, że autorzy będą na to otwarci i gotowi.</u>
          <u xml:id="u-219.34" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni Państwo! Ostania rzecz: był taki apel ze strony jednej pani poseł, żeby jasno powiedzieć, chyba była to pani poseł Porowska, jeśli dobrze pamiętam, żeby jasno…</u>
          <u xml:id="u-219.35" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Borowiak, Borowiak.)</u>
          <u xml:id="u-219.36" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Porowska, tak mi się wydaje, że pani poseł Porowska powiedziała, żeby jasno powiedzieć, w sposób niebudzący wątpliwości o tym, jaki jest status prawny i że nam te roszczenia przysługują. Otóż tak, chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że po lekturze raportu, po lekturze argumentów prawnych, opinii prawnych w tej sprawie, prof. Sandorskiego, prof. Klafkowskiego, ale też prof. Jastrzębskiego, opinii BAS-u, po analizie prawno porównawczej, jeśli chodzi o inne państwa — zachęcam też do tego, w grudniu 2017 r. zrobiono analizę dotyczącą tego, w stosunku do ilu państw Niemcy zawarły umowy i wypłaciły roszczenia reparacyjne — po całym przeanalizowaniu tego zestawu argumentów uważam, że nie ma żadnych wątpliwości, absolutnie żadnych wątpliwości, że roszczenie w związku z poniesionymi stratami, z agresją niemiecką na Polskę pozostaje w mocy, a naszym obowiązkiem jest tego roszczenia dochodzić. Rząd jest zdeterminowany w tej sprawie i użyje wszelkich narzędzi dyplomatycznych i pozadyplomatycznych, żeby w tej sprawie dojść do prawdy i uzyskać odszkodowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-219.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PiotrZgorzelski">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kwestia reparacji osadzona jest w bardzo dramatycznych, wojennych doświadczeniach Polek i Polaków, którzy doświadczyli okrucieństwa ze strony faszystowskich Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MirosławSuchoń">Zwracam uwagę, iż najlepszym rozwiązaniem w kontekście dochodzenia polskich praw byłaby współpraca z niektórymi państwami, które tworzyły koalicję antyhitlerowską. USA, Francja, Wielka Brytania to państwa, które mógłby służyć wsparciem. Brak takich działań ze strony obecnej władzy wskazuje na czysto polityczny i wewnętrzny charakter działań. Jest to szkodliwe dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#MirosławSuchoń">Zwracam się więc do pana ministra z pytaniem: Z jakich powodów pominięto ten ważny aspekt współpracy z innymi państwami w dotychczasowych działaniach w sprawie reparacji?</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#MirosławSuchoń">Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#AndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy w przedmiotowych roszczeniach Polski w stosunku do Republiki Federalnej Niemiec za szkody wojenne uwzględniono zobowiązania ZSRR, na mocy Układu Poczdamskiego z 2 sierpnia 1945 r., do zaspokojenia polskich żądań o odszkodowanie z części odszkodowań należnych Związkowi Radzieckiemu? Reparacje dla ZSRR miały być pokryte w części z majątku niemieckiego położonego w trzech zachodnich strefach okupacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł, już jesteśmy po czasie, tak że myślę, że…</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: 1 minuta, pan minister też przedłużył.)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, ale tutaj nie było…)</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł, bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: 1 minuta tylko.)</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A dlaczego? W jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#PiotrZgorzelski">W trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#KatarzynaLubnauer">Chciałam bardzo jasno powiedzieć, że jeśli chodzi o panią minister Fotygę, to jest to pismo z 28 listopada 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Głos z sali: No proszę…)</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak frakcja niemiecka.)</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#KatarzynaLubnauer">Jest to dokument z archiwum sejmowego opatrzony wszystkimi oznaczeniami. Każdy minister odpowiada za te dokumenty, które sam napisze albo do napisania których upoważni innego urzędnika. Ja nie rozumiem. Czy pani minister w ten sposób chce powiedzieć, że nie miała żadnej kontroli nad Ministerstwem Spraw Zagranicznych w roku 2006?</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Na galerii znajduje się grupa młodzieży licealnej z Bochni.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#PiotrZgorzelski">Czy można państwa prosić o to, żebyśmy wyciszyli emocje i przywitali grupę młodzieży licealnej z Bochni, Dąbrowy Tarnowskiej i Żegociny, która przybyła na zaproszenie posła Stanisława Bukowca?</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#PiotrZgorzelski">Witamy naszych młodych przyjaciół bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej o poselskim projekcie uchwały w sprawie apelu do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii w celu ochrony wszystkich obywateli państw Unii Europejskiej (druki nr 2585 i 2601).</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Rafała Bochenka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#RafałBochenek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej o poselskim projekcie uchwały w sprawie apelu do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii w celu ochrony wszystkich obywateli państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#RafałBochenek">Szanowni Państwo! W dniu wczorajszym na posiedzeniu Komisji do Spraw Unii Europejskiej rozpatrywaliśmy projekt uchwały, który został przygotowany przez grupę parlamentarzystów. W toku debaty, dyskusji nad tym dokumentem zostało zgłoszonych kilka poprawek i właściwie w konsensusie na koniec ten dokument został uzgodniony i przyjęty przez uczestników posiedzenia Komisji do Spraw Unii Europejskiej. A dokument dotyczy bardzo ważnej kwestii. Z uwagi na to, że od lutego tego roku mamy do czynienia z wojną za naszą wschodnią granicą, która bardzo mocno rezonuje, jeżeli chodzi o gospodarkę, na całą Unię Europejską, wręcz na świat w zakresie dostępności surowców energetycznych i ma wpływ na koszty tych surowców — mam tutaj na myśli oczywiście koszty gazu i koszty węgla — wszyscy byliśmy zgodni co do tego, że należy zaapelować do Komisji Europejskiej, aby również na poziomie unijnym podjąć pewne działania, które mają przyczynić się do tego, aby ceny tych surowców zostały maksymalnie zminimalizowane, a ich negatywne skutki dla obywateli Unii Europejskiej zmitygowane.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#RafałBochenek">W tym dokumencie, szanowni państwo, zostały przedstawione cztery propozycje. Komisja w uchwale zaproponowała reformę systemu ETS i obniżenie ceny emisji CO2 z obecnego poziomu 90 euro na maksymalnie 30 euro. Przypomnę, że w ramach systemu ETS kupowane są przez poszczególne kraje uprawnienia do emisji. To jest taki para-podatek unijny, który w 60% przyczynia się do wzrostu kosztów produkcji energii.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#RafałBochenek">W treści uchwały jest również propozycja i apel do Komisji, aby zmienić, zreformować system giełdowy obrotu energią. W ramach tego giełdowego obrotu energią koszt energii jest ustalany w oparciu o zasadę ceny krańcowej. I jest sugestia, aby odejść od tego systemu, odstąpić od tej zasady z uwagi na gwałtowny wzrost cen węgla i gazu, co generalnie przyczynia się do wzrostu cen energii w całej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#RafałBochenek">Kolejna propozycja, która została zawarta w tym apelu, to wprowadzenie mechanizmów wsparcia finansowego dla przedsiębiorców i samorządów w zakupie energii.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#RafałBochenek">Ostatnia propozycja, która została w drodze poprawki wdrożona do pierwotnego dokumentu, to apel o uelastycznienie reguł kształtowania wysokości podatku VAT dla różnego rodzaju paliw.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#RafałBochenek">Szanowni Państwo! W ostatnim czasie docierają do nas różne głosy z Unii Europejskiej, ostatnio od szefowej Komisji Europejskiej pani Ursuli von der Leyen, że trzeba było słuchać Polski. Aby nie było za późno, apelujemy dzisiaj do Komisji, aby Komisja podjęła systemowe działania, żeby reagować na bieżąco na wzrastające koszty, ceny energii i żeby ulżyć obywatelom całej Unii Europejskiej, którzy dzisiaj borykają się ze wzrastającymi cenami gazu, węgla i energii elektrycznej. Obudźmy Unię Europejską. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Beata Mateusiak-Pielucha, która wygłosi oświadczenie w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#BeataMateusiakPielucha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Poselski projekt uchwały w sprawie apelu do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii ma pokazać Komisji Europejskiej, że w jej rękach jest skuteczny i prosty sposób na ograniczenie cen energii, a także innych towarów i usług objętych systemem ETS. W sytuacji kiedy Unia Europejska emituje do atmosfery ok. 10% globalnej emisji CO2, wydaje się zasadne, żeby w czasach wojennych i COVID-owych rynek handlu emisjami został czasowo zawieszony albo ceny uprawnień do emisji zostały drastycznie ograniczone. Nic oprócz działań spekulacyjnych na tych rynkach nie usprawiedliwia tak horrendalnych podwyżek cen w tak dramatycznym czasie. Kraje zachodniej Europy nadające ton polityce unijnej, które przez lata uzależniały Unię Europejską od rosyjskich surowców, głównie gazu, m.in. budując Nord Stream 1 i Nord Stream 2, powinny teraz zrobić absolutnie wszystko, żeby Europa mogła jak najszybciej podźwignąć się z energetycznej i surowcowej zapaści i być konkurencyjna na rynkach światowych.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#BeataMateusiakPielucha">Na posiedzeniu komisji przedstawiciele wszystkich ugrupowań parlamentarnych poparli pomysł tego apelu, chociaż różniliśmy się w ocenie przyczyn. Także polski rząd stoi na podobnym stanowisku. W sierpniu premier Morawiecki podczas wizyty w Paryżu przedstawił propozycję zamrożenia cen emisji CO2 na poziomie 30 euro za 1 t na 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#BeataMateusiakPielucha">Mam nadzieję, rekomendując w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości przyjęcie tego projektu, że także Wysoka Izba przyjmie ten apel jednogłośnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Tomasz Piotr Nowak i wygłosi oświadczenie w imieniu koła…</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Klubu.)</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#PiotrZgorzelski">Pozwoli pan, że od początku, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tomasz Piotr Nowak, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#TomaszPiotrNowak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Najpierw powiem o czymś, co się nie dokonało, a powinno się dokonać, bo to był obowiązek tego rządu, żeby pieniądze z KPO trafiły na polski rynek.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#TomaszPiotrNowak">Brak tych pieniędzy powoduje, że mamy także kłopoty z rynkiem energii i cenami na tym rynku. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#TomaszPiotrNowak">Po drugie, obowiązkiem tego rządu jest skuteczne reprezentowanie polskich interesów na terenie Unii Europejskiej, a mamy — obserwujemy to — z tym wielki kłopot. Polski rząd niestety w Unii Europejskiej nie jest tym, który przewodzi i gra pierwsze skrzypce, nie potrafi organizować większości dla rozstrzygnięć, które są niezbędne. Bo my się zgadzamy, że jest problem spekulacji na rynku ETS, że nie tylko instytucje finansowe powinny być dopuszczone do tego rynku, ale nie rozumiemy, dlaczego polski rząd uparcie, także tutaj, w Sejmie, mówi, że nie konsumuje pieniędzy z ETS, a to są jedyne pieniądze znaczone na rzecz transformacji energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#TomaszPiotrNowak">Tymczasem my jako klub Koalicji Obywatelskiej zwróciliśmy się o to, żeby te pieniądze były sprawozdawane tu, w Sejmie. Jest taka ustawa, ale pani marszałek nie wprowadza jej pod obrady.</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#TomaszPiotrNowak">Zgadzamy się jednak, że trzeba wprowadzić mechanizm, który będzie regulował ceny ETS w dobie kryzysu, dlatego w dobie kryzysu i w dobie wojny zgadzamy się z tym postulatem i wnosimy o to, ażeby rząd skutecznie zabiegał o regulacje do wysokości 30 euro.</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#TomaszPiotrNowak">Drugi mechanizm to mechanizm krańcowych cen. W pełni się zgadzamy. To jest przykład tego, co się wydarzyło chociażby w Wielkopolsce z cenami gazu zaazotowanego, który po kosztach powinien wynosić określoną X kwotę, a na skutek ceny krańcowej, ceny spotowej, ceny giełdowej zaczął wynosić X plus 300%, 400%, 500%. I mówiliśmy rządowi: zróbcie coś, a oni: Unia Europejska, Unia Europejska. No to już rok temu trzeba było walczyć o to, aby byli skuteczni w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#TomaszPiotrNowak">Następny — wprowadzenie wsparcia finansowego dla przedsiębiorców. Tego każdy z nas, każdy klub z tej mównicy domaga się od dawna. Przedsiębiorcy nie mogą zostać sami.</u>
          <u xml:id="u-230.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.12" who="#TomaszPiotrNowak">A co słyszymy? No rząd nic nie może…</u>
          <u xml:id="u-230.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-230.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba wspierać przedsiębiorców.)</u>
          <u xml:id="u-230.15" who="#TomaszPiotrNowak">…bo Unia Europejska. Obudźcie się wreszcie i róbcie w tej Unii Europejskiej, reprezentujcie interesy Polaków.</u>
          <u xml:id="u-230.16" who="#TomaszPiotrNowak">I ostatnia rzecz. Wczoraj jako Koalicja Obywatelska wprowadziliśmy poprawkę, którą, dziękujemy, przyjęliście. Ale przyjęliście dlaczego? Dlatego że zorientowaliście się, że to faktycznie jest problem, uelastycznienie podatku VAT. Przecież była także niedawno ustawa o dodatkach do różnych źródeł, postulowaliśmy, żeby z 23% zejść do zera czy chociażby do 5%, żeby obniżyć te ceny.</u>
          <u xml:id="u-230.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.18" who="#TomaszPiotrNowak">No i też mówiliście: Unia Europejska. Ta uchwała i ten apel pomaga w tym, ażebyście zrealizowali cel, który nazywa się interes Polski. Dbajcie o ten interes skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-230.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Maciej Konieczny i przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rosyjska napaść na Ukrainę i kryzys energetyczny pokazują nam wiele błędów europejskiej polityki. Dzisiaj, kiedy wielu ludzi nie wie, czym ogrzeje dom zimą, jak zapłaci rachunki, czy uniesie ciężar drożyzny, na te błędy nas po prostu nie stać. Dlatego warto upominać się w Europie o rozwiązania, które pomogą zwykłym ludziom i ukrócą niebotyczne zyski spekulantów, spółek i korporacji energetycznych. Spekulacyjny charakter ETS przyczynia się do wysokich cen energii. Nie ma powodu, żeby za zyski spekulantów płacili zwykli ludzie rachunkami grozy. Z tym trzeba skończyć.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MaciejKonieczny">Jednak nawet w obliczu nadchodzącej zimy nie możemy zapominać o ochronie klimatu, inaczej, radząc sobie z obecnym kryzysem, zafundujemy sobie kolejne, dużo gorsze i poważniejsze. Cieszy to, że została przyjęta przez komisję poprawka Lewicy o ochronie klimatu. Potrzebujemy nowego, lepszego mechanizmu opłat od emisji, bardziej przewidywalnego od ETS, niepodatnego na spekulacje, pozwalającego racjonalnie planować transformację, takiego, z którego pieniądze w całości będą przekazywane na cele klimatyczne.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#MaciejKonieczny">Horrendalne ceny prądu to jednak nie tylko ETS. Cena prądu bardzo często kompletnie nie przystaje do realnych kosztów jego produkcji. Wyznacza ją zawsze najdroższy producent, nieważne, o ile taniej produkuje reszta. To jest kosztowny absurd, za który płacą zwykli ludzie. To również trzeba zmienić, ale nie na chwilę, nie na czas wojny, lecz na dobre, tak aby polityka energetyczna Unii była w końcu prowadzona w interesie jej obywateli, a nie koncernów energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#MaciejKonieczny">Zżymamy się często, i słusznie, na Niemców, którzy poprzez handel chcieli ułożyć się z putinowską Rosją. Skończyło się, jak wiemy, tragicznie. Prawda jest taka, że mierzony w euro zysk koncernów przeważył tutaj nad bezpieczeństwem Europy. Warto wyciągnąć z tego wnioski, tak abyśmy i my sami w przyszłości nie bili się w piersi i nie wołali: byliśmy głupi.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#MaciejKonieczny">Wolny rynek nas nie zbawi, nie tylko w obliczu wojny, ale także w obliczu kryzysu klimatycznego. Bezpieczeństwo energetyczne to nie handel jogurtami. Przyszłość kolejnych pokoleń nie może zależeć od tego, czy komuś w danym kwartale Excel zaświecił na zielono od krótkotrwałych zysków.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#MaciejKonieczny">Potrzebujemy europejskiej unii energetycznej, która w sposób planowy zadba o bezpieczeństwo, stabilne dostawy prądu, przeprowadzi nas przez trudny czas energetycznej transformacji, chroniąc jednocześnie nasz poziom życia. Jak już zdążyliśmy boleśnie się przekonać, głos Polski i państw naszego regionu jest tutaj kluczowy. Mówiła o tym ostatnio w Parlamencie Europejskim premier Finlandii Sanna Marin, przyznała to wprost sama Ursula von der Leyen. Ale też nie miejmy złudzeń — na coraz mniej przyjaznej globalnej arenie osamotniona Polska będzie skazana na bardzo trudny los. Prawdziwie silni i suwerenni energetycznie możemy być jedynie siłą zjednoczonej i suwerennej Europy. Przyznam więc, że dziś szlag mnie trafia, jak patrzę na obecny rząd, który rozpętuje szkodliwe antyeuropejskie histerie, wyrzuca do kosza jakże potrzebne Polsce europejskie pieniądze. Zamiast zajmować się kluczowymi dla Polski sprawami, marnuje nasz polityczny kapitał na niepotrzebne awantury i obsesje ministra Ziobry, szczególnie teraz, kiedy w obliczu wojny i kryzysu energetycznego nasz głos mógłby naprawdę wiele znaczyć. Ta uchwała jest tutaj niedoskonałym, ale chwalebnym wyjątkiem i dlatego ją poprzemy.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Andrzej Grzyb, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Rzeczywiście, to jest unikalna rzecz: uchwała przygotowana przez grupę posłów ze strony Zjednoczonej Prawicy znalazła powszechne poparcie po pracach w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#AndrzejGrzyb">Natomiast ja chcę zwrócić uwagę, że kwestia cen energii to nie jest kwestia tylko kryzysu wywołanego wojną na Ukrainie, ale wcześniejszym już procesem, który rozpoczął się w IV, III kwartale zeszłego roku. Dlatego też jako Koalicja Polska zgłosiliśmy projekt ustawy o obniżeniu cen energii elektrycznej dla przedsiębiorców na poziomie przynajmniej czerwca 2022 r. Ponadto też wystąpiliśmy do tych, którzy są decydentami, łącznie z szefem EPL w Parlamencie, partii ludowej, aby poparli ten proces interwencji, bo uważamy, że tutaj kluczowy wpływ mają szefowie państw i rządów.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#AndrzejGrzyb">Ponadto chcę zwrócić uwagę, że w pracach nad tym projektem proponowałem, w imieniu klubu Koalicji Polskiej, aby ten apel był skierowany nie tylko do Komisji Europejskiej, ale również do Rady Europejskiej. Dlaczego? Bo, proszę państwa, 21 i 22 października 2021 r. w konkluzjach Rada Europejska zwróciła się do Komisji, aby przeanalizowała funkcjonowanie rynków gazu, energii elektrycznej, ETS-u — przy pomocy Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, jak również przy pomocy innych instytucji — i oceniła, jakie polityki handlowe i regulacyjne wymagają zmian. Czyli Rada Europejska powinna w chwili obecnej sprawozdać, jak te elementy, w tym sprawozdaniu wyznaczone w kierunku zarówno Komisji Europejskiej, jak również innych instytucji europejskich, są realizowane. A my przecież w pkt 1 mówimy o reformie ETS-u, w szczególności zaś o wyłączeniu systemu ETS z systemu giełdowego, a więc z czegoś, na co nie mamy wpływu. Bo to głównie instytucje finansowe podwyższyły wartość tychże uprawnień na rynku, które z poziomu 7–9 euro podskoczyły aż do 90 euro. Więc wydaje się zasadne, żeby adresatem tego wystąpienia polskiego parlamentu była również Rada Europejska, gdzie są szefowie państw i rządów. To oni mają w swoim ręku decyzje o charakterze politycznym. Oni mogą powiedzieć: Komisjo, nie dość dobrze wywiązałaś się z tych założeń określonych w konkluzjach z 21 i 22 października 2021 r., bo to na to wskazuje. Zresztą elementy tych konkluzji przejawiają się w pracach rady do spraw energii, w poszczególnych miesiącach, oraz innych instytucji Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#AndrzejGrzyb">Po drugie, chciałbym zwrócić uwagę, że sam system ETS przyniósł przecież Polsce ponad 60 mld dochodów, łącznie z rokiem bieżącym. Nie wszystko zagospodarowaliśmy we własnym zakresie tak jak należy na procesy transformacji.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#AndrzejGrzyb">Zgadzam się w pełni z tym, że ten system kształtowania cen w Unii Europejskiej powinien odejść od zasady ceny krańcowej. On spowodował, że cena gazu była wyznacznikiem cen energii, również energii elektrycznej. Przykład z Wielkopolski, gdzie są źródła gazu zaazotowanego, sprawił, że mieszkańcy tych terenów i firmy nie są w stanie sprostać podwyżkom cenowym, a przecież cena eksploatacji tak nie wzrosła.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#AndrzejGrzyb">Poprzemy również pkt 4, dotyczący obniżenia podatku VAT, który jest też źródłem kosztów. Dlatego, panie marszałku, Wysoka Izbo, przedstawiając swoje stanowisko, chcę powiedzieć, że klub Koalicji Polskiej poprze tę uchwałę, uznając, że jest to jeden z elementów wpływania na decyzje polityczne Unii Europejskiej, zarówno Rady, jak i Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PiotrZgorzelski">Chciałbym w imieniu nas wszystkich powitać przybyłą do Sejmu grupę seniorów z Mieroszowa, która jest tutaj na zaproszenie pani poseł Katarzyny Mrzygłockiej.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PiotrZgorzelski">Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Krzysztof Tuduj, który wygłosi oświadczenie w imieniu koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zacząć od zaprezentowania polskiego węgla. Oto bryłka polskiego węgla. Szanowni państwo, drodzy Polacy, bryłka polskiego węgla, niedługo coś takiego będzie można zobaczyć niestety już tylko w muzeum.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#KrzysztofTuduj">Boże Dary, Brzeszcze Wschód, Centrum, Jas-Mos, Krupiński, Makoszowy, Mysłowice, Mysłowie — Wesoła I, Piekary I, Pokój I, Rydułtowy I, Śląsk, Wieczorek I i Wieczorek II. Szanowni państwo, to harmonogram likwidacji kopalń na lata 2019–2023 przyjęty przez PiS, prowadzony przez PiS.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#KrzysztofTuduj">Szukamy rozwiązania problemu nie tam, gdzie trzeba. Forma wezwania Komisji Europejskiej — uchwała, to jest pisanie na Berdyczów. Czy ktoś inaczej myśli, to byście się, szanowni państwo, dowiedzieli, gdyby Konfederacja miała przedstawiciela w Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Adresat jest współwinny tej sytuacji. W Unii Europejskiej prym wiodą Niemcy, które są winne temu energetycznemu samobójstwu, do którego są zmuszone państwa Europy, w tym Polska. To przymuszanie do odnawialnych źródeł energii, które nie zastąpią twardej energetyki, odchodzenie od węgla.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#KrzysztofTuduj">Szanowni Państwo! W tym wniosku jest mowa o reformie europejskiego systemu handlu emisjami, o poprawianiu czegoś. Tu nie ma co poprawiać, to trzeba odrzucić, ten podatek od emisji to jest absurd.</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#KrzysztofTuduj">Jesteście, szanowni państwo, niewiarygodni w kwestii bezpieczeństwa energetycznego Polski. Zamykacie kopalnie, mówiąc o atomie. Atom będzie za 10 lat. Jak będzie, to świetnie, ale dzisiaj nie możemy ani o atom, ani o OZE się oprzeć. Spowodowaliście państwo, że jesteśmy razem z Unią Europejską przez waszą politykę podatni na szantaż gazowy ze Wschodu. To nie jest odpowiedzialne działanie.</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#KrzysztofTuduj">Harmonogram likwidacji kopalń. Przeznaczonych jest 29 mld na to, żeby zamykać kopalnie. Kiedy kopalnia powinna być zamknięta, szanowni państwo? Kiedy ideolog z Unii Europejskiej sobie tego zażąda? Tylko wtedy, kiedy się węgiel w niej skończy. Ten węgiel tam jest. Dzisiaj jesteśmy w dramatycznej sytuacji. Nie wiadomo, jak będzie wyglądała jesień i zima, komu będzie ciepło, a komu będzie zimno. Państwo, które leży na węglu. To jest absurd, a wy jesteście temu winni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Paulina Hennig-Kloska, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Powiedzmy sobie szczerze, kryzys energetyczny nie trwa od czasów wojny. Dobrze pamiętam, jak w 2018 r. zjeżdżaliśmy tutaj, do Sejmu, na nadzwyczajne posiedzenie, by przyjąć regulacje, które uchronią gospodarstwa domowe w Polsce przed 40-procentowymi wzrostami cen energii. Kryzys energetyczny w Polsce nabrał na sile z powodu wojny, ale trwa od wielu lat, bo od wielu lat mamy zacofanie w transformacji energetycznej i do póki nie nadrobimy tego straconego czasu, dobrze nie będzie. Węgiel? Tak, to koło ratunkowe, którego potrzebujemy do czasu nadrobienia zaległości. Polakom trzeba zapewnić zdrową, czystą energię, która nie będzie przyprawiała nas o zawał i udar. I to jest zadanie domowe, które musimy odrabiać dużo szybciej, niż było to założone dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PaulinaHennigKloska">Tak, od wielu tygodni obserwujemy nieuzasadniony ekonomicznie wzrost cen energii na rynku hurtowym, który w sposób bezpośredni rzutuje na cenę energii, którą otrzymują dzisiaj w swoich taryfach szkoły, szpitale, biznes. Z tym wzrostem trzeba coś zrobić, bo system kalkulacyjny energii przyjęty w Unii Europejskiej w czasach wojny się po prostu nie sprawdza. Chociażby odejście od ceny krańcowej jest jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu. To, co dzieje się dzisiaj na rynku energii, może wywołać w Polsce na początku przyszłego roku wtórny szczyt inflacyjny. To jest ostatni moment, by ten problem rozwiązać i by się z nim zmierzyć.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PaulinaHennigKloska">ETS. Wprowadzenie praw do emisji CO2 na giełdę było błędem. ETS jest pewnego rodzaju podatkiem. Podatki muszą być pewne i przewidywalne, a nie powinny być przedmiotem gry rynkowej. To też mówimy od dawna. Niestety pieniądze z ETS-u rząd przepala — to też jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#PaulinaHennigKloska">System kształtowania cen na rynku energii musi się zmienić. Potrzebujemy obniżenia także cen dla gospodarki w zakresie marży, bo to uspokoi sytuację, ale również w obszarze paliw opodatkowanie nadmiarowych zysków to jest rzecz, której w tej ustawie brakuje, a która leży totalnie po stronie rządu. Mówiliśmy o tym jako Polska 2050 chyba z miesiąc temu. To jest rzecz, która może doprowadzić do samoograniczania się spółek energetycznych, i to jest inicjatywa, którą rząd powinien podjąć dawno temu. Myśmy o problemie, o którym dziś mówimy, mówili na konferencji miesiąc temu. Pokazywaliśmy rozwiązania, które tutaj, w Polsce, mogliśmy przyjąć samodzielnie, które są w kompetencji parlamentu krajowego. Ale oczywiście te rozwiązania przyjęte w apelu są spójne z tym, o czym mówimy od wielu tygodni, w związku z czym Polska 2050 ten apel poprze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze się dopisać na tej liście?</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu czytamy: Komisja Europejska od wielu lat, budując kompetencje i harmonizując wiele dziedzin gospodarki, w tym rynek energii, za cel stawia skuteczne koordynowanie działań w przypadkach kryzysowych, a obecna sytuacja do takich należy. Obecne ceny energii uderzają w społeczeństwa i gospodarki wszystkich krajów europejskich oraz mają ogromny wpływ na wzrost cen i wraz z innymi skutkami agresji Rosji na Ukrainę stanowią główną przyczynę wysokiej inflacji. W tym aspekcie chciałem zapytać o kwestie dotyczące z jednej strony harmonizowania gospodarki, z drugiej strony — wysokich cen.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#JanSzopiński">Panie i Panowie! Drogi Rządzie! A co z kwestią dotyczącą KPO? Na jakim to jest etapie? Kiedy Polska otrzyma w związku z tym pieniądze? Kiedy wyślemy pierwszy rachunek w związku z KPO do Brukseli? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Brukseli niech się pan zapyta.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt uchwały w sprawie apelu do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii w celu ochrony wszystkich obywateli państw Unii Europejskiej. Ale ja z tego miejsca chciałem zadać pytanie, które dotyczy wyłącznie Polek i Polaków. Prosiłbym o pisemną odpowiedź pana premiera na pytanie: Jakie działania podejmował pan premier w ciągu ostatnich 3 miesięcy, żeby zapewnić i chronić obywateli Polski w tym obszarze? Proszę o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście ceny energii to jest temat niezwykle ważny, natomiast zastanawiam się, co robiły polskie spółki energetyczne, kiedy spółki energetyczne z innych państw kupowały na rynku uprawnienia do emisji po niższej cenie, przewidując, że wprowadzenie tych praw na giełdę spowoduje wzrost ich cen. Wtedy polskie spółki, którymi rządzili nominaci Prawa i Sprawiedliwości, spały. Nic nie robiły, żeby zabezpieczyć polskich klientów.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym mam pytanie dotyczące tego, czy rząd zacznie od siebie. Czy rząd poskromi apetyty spółek energetycznych na rekordowe zyski, które już są deklarowane? Czy rząd wprowadzi mechanizmy, które będą zbliżały cenę za MWh oferowaną przedsiębiorcom, szkołom, szpitalom do tej, która jest obecnie na giełdzie? A przypomnę, na giełdzie to jest ok. 700 zł, natomiast wasze spółki, wasi nominaci żądają od firm, od instytucji po 2,5 tys. zł. Czy rząd zacznie w końcu coś robić tutaj, w Polsce? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Anita Sowińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AnitaSowińska">Wzywacie Unię do działań, ale to wy nie działacie. Unia inwestuje w odnawialne źródła energii i banki wodoru, a wy trawicie czas na puste dyskusje i marnujecie nasze pieniądze. Dyskusja o ETS ma ukryć to, że cały czas opóźniacie inwestycje w wiatraki na lądzie i w sieci przesyłowe. Dziś minister Zyska przyznał mi rację, że energia z wiatru na lądzie jest najtańszą energią w Polsce. Pytanie: Dlaczego ją blokujecie? Opłaty z ETS są nakładane na bogate firmy energetyczne. Te pieniądze trafiają do budżetu i to z tych pieniędzy finansowane są np. dopłaty dla ludzi do pomp ciepła czy termomodernizacji. Wy chcecie zabrać te pieniądze biednym i oddać bogatym. Spółki energetyczne zarabiają krocie na wysokich cenach energii, a wy chcecie, żeby zarabiały jeszcze więcej.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#AnitaSowińska">W związku z tym mam pytanie: Kiedy zajmiecie się propozycją Unii Europejskiej, aby nałożyć na koncerny energetyczne podatek od nadmiarowych zysków, i przeznaczycie te pieniądze na rozwój taniej i zielonej energii dla ludzi?</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Gadowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kiedy pomożecie małym i średnim przedsiębiorstwom? Z tej trybuny wnosimy o to, apelujemy praktycznie przy każdej ustawie, która ma wesprzeć indywidualne osoby czy gospodarstwa domowe. Dziś zapisujecie w swojej uchwale, że szukacie jakichś rozwiązań, żeby Unia wskazała. Nie trzeba daleko szukać. Rzecznik małych i średnich przedsiębiorstw kieruje do premiera pismo i pokazuje, że Grecja znalazła rozwiązanie i po raz wtóry podwaja pomoc, m.in. dla małych i średnich przedsiębiorstw. Rzecznik pisze do premiera: żadne prawo unijne nie stoi na przeszkodzie, żeby ta pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw była. Grecja przekazuje prawie 2 mld euro na wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw, a nasz rząd co? Nasz rząd pisze apele, projekty, że trzeba stworzyć mechanizm. Nawet nie wie, co ma. Nie wie, co zrobić, czego użyć, żeby wspomóc małe i średnie przedsiębiorstwa, żeby pomóc Polakom.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Tomasza Piotra Nowaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mamy problem. Mamy problem z pieniędzmi z Unii Europejskiej chociażby na sprawiedliwą transformację. Do tej pory było tak, że pieniądze z ETS-u dawały nam poduszkę umożliwiającą realizację programów transformacyjnych. W tej chwili, w dobie kryzysu, faktycznie musimy zejść z tego pułapu, na którym zarabialiśmy do 70 mld zł na to, żeby tę transformację przeprowadzać. Ale my ich wtedy nie wykorzystywaliśmy na transformację, my je przejadaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#TomaszPiotrNowak">I mamy taki oto problem. Panie ministrze, proszę o odpowiedź na pytanie. Bo tak: nie mamy pieniędzy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Może te pieniądze będą, ale czy na pewno? Przy takiej umiejętności pozyskiwania przez was pieniędzy ze środków europejskich mam co do tego wątpliwości. Nie będzie ETS-u na tym poziomie, bo — tutaj się zgadzamy — trzeba to zmniejszyć do 30 euro ze względu na ceny energii. To w takim razie jak pan minister chciałby zapewnić nam realizację sprawiedliwej transformacji bez tej poduszki finansowej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Przemysława Koperskiego.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli go nie ma, to zapraszam pana posła Marka Sowę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MarekSowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na względzie szczególną dbałość o dobro obywateli, dostrzegając konieczność ochrony klimatu, utrzymania stabilnego rozwoju gospodarki i zapobiegania bezrobociu, rząd PiS-u powinien zainwestować 70 mld zł z handlu emisjami, a nie je stracić. Te pieniądze się rozpłynęły, nie wiadomo, na co zostały wydane. Rząd PiS-u powinien ograniczyć gigantyczne zyski spółek energetycznych. Czy wiecie państwo, że PGNiG ma ponad 15 mld zysku operacyjnego po pierwszym półroczu bieżącego roku? To 20-procentowa rentowność.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A inwestycje?)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo ma za mało.)</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#MarekSowa">Nie, to nie nas to boli. To boli wszystkich przedsiębiorców, którzy płacąc rachunki, w każdym 1 mln zł płacą 200 tys. zł niepotrzebnej daniny dla zarządów waszych spółek. To jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#komentarz">(Głos z sali: My za darmo pracowaliśmy…)</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#MarekSowa">Jednym ruchem można ograniczyć gigantyczne rachunki — poprzez rezygnację z tego zysku. Spekulacje na cenach węgla: to wszystko robią zależne od PiS-u państwowe spółki energetyczne. To trzeba ukrócić, z tym trzeba skończyć.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Tuduj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak wygląda polski węgiel. To w tej chwili rzadki widok.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#KrzysztofTuduj">Mam pytanie dotyczące zamykania kopalń. Państwo zamykacie kopalnie w taki sposób, żeby tam, broń Boże, jak się zmieni wola polityczna, już nic nie było. Zasypujecie szyby, zalewacie wyrobiska wodą, zrównujecie z ziemią zakłady na powierzchni. Czy to jest rozsądna polityka?</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#KrzysztofTuduj">Węgiel jest dzisiaj bardzo potrzebny pod względem bezpieczeństwa energetycznego. Może z upływem lat rzeczywiście będzie wypierany przez bardziej ekologiczne źródła. Ale kto to wie? Kto zagwarantuje, że nie będzie wykorzystywany w inny sposób za 10 lat, 20 lat, 30 lat? Dlaczego palicie tę ziemię? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MichałGramatyka">Wysoka Izbo! Do tego apelu do Unii Europejskiej trzeba dodać apel do polskiego rządu. Możecie jednym posunięciem ograniczyć cenę energii dla przedsiębiorców o 1/3. Wystarczy, że będziecie kontrolować marżę w kwestii wytwarzania, która w ciągu ostatnich 5, 6 lat wzrosła o 700%, wzrosła ze 100 zł do 600 zł zaraportowanych w sierpniu przez wasz think tank, przez wasz instytut.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#MichałGramatyka">Trzeba zaapelować do rządu, żeby wreszcie wrócić do kwestii 10H. Dlaczego ciągle istnieją bariery w rozwoju energetyki odnawialnej? Trzeba zaapelować do rządu, żeby pieniądze, które wpływają do polskiego budżetu z ETS, były przeznaczane na rozwój zielonej energii, a nie na wynagrodzenia pociotków, bratanków, siostrzeńców i znajomych, co niestety jest dzisiaj w Polsce czymś normalnym.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#MichałGramatyka">Apelujcie do własnej odpowiedzialności, zamiast apelować do Unii Europejskiej, bo to możecie zrobić, a na tamto nie za bardzo macie wpływ.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Panie pośle, 600 tys. za 2 miesiące…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Marek Dyduch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Debata nad…</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: 600 tys., jak panu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o umożliwienie wystąpienia panu posłowi Markowi Dyduchowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MarekDyduch">Debata nad tym punktem uzmysłowiła mi, jak dużych zaniedbań dopuściliśmy się wszyscy razem. Najpierw w latach 90. kazali nam zamykać kopalnie. Byliśmy dość biednym krajem, więc trudno było inwestować w energetykę. Przemysł upadał, ta energia była potrzebna, ale zabrakło nam wyobraźni. Zamknęliśmy kopalnie, nie odbudowaliśmy linii energetycznych ani nie zbudowaliśmy chociażby energii atomowej jako alternatywy. W następnych latach każdy rząd przyjmował inne koncepcje. Nie zbudowaliśmy żadnej elektrowni atomowej.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#MarekDyduch">Przyszedł kryzys. Mówiliśmy: nie chcemy ropy od Rosji. Było jednak wiadomo, że połowę ropy będziemy kupować na giełdzie i będzie droższa. Wreszcie przyszła wojna i wszyscy widzimy, gdzie jesteśmy, w jakim miejscu jesteśmy.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#MarekDyduch">Myślę, że w tej chwili trzeba przyjąć tę uchwałę, ale w naszym wydaniu to trochę takie wołanie na puszczy. To trochę usprawiedliwia rząd, że te ceny i tak będą rosły. Zastanówmy się nad tym, jak przyspieszyć te procesy, które uzdrowią naszą energetykę i stworzą jej nowoczesne wydanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta uchwała to nic innego jak próba odwrócenia uwagi od nieudolności rządu w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w naszym kraju, jeśli chodzi o zbliżającą się zimę.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#MałgorzataPępek">Premier Morawiecki nie pamięta tego, co mówił w marcu albo liczy na to, że Polacy mają problemy z pamięcią. Narzekał na Unię Europejską, przez którą w Polsce brakuje rosyjskiego węgla objętego embargiem. Zapomniał albo nie chce pamiętać tego, że sam o to embargo wnioskował, nie zabezpieczając żadnych dostaw z innych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#MałgorzataPępek">Do tego zablokowaliście odnawialne źródła energii w naszym kraju. Dalej nie wiemy, co będzie z gazem z Norwegii, bo rozmowy o przyszłorocznych dostawach wciąż się toczą i nic nie wskazuje na to, żeby się szybko zakończyły. Wszystko nadal trwa. Krótko mówiąc, porażka goni porażkę.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#MałgorzataPępek">Może powiedzcie Polakom, gdzie są pieniądze z praw do emisji dwutlenku węgla, które zasilają polski budżet. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Grabczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ceny węgla, gazu, energii elektrycznej biją dzisiaj wszelkie rekordy i nie jest to problem tylko dla zwykłych mieszkańców. Z jednej strony mamy bardzo wysokie ceny, z drugiej strony brak jest np. węgla. To wielki problem dla spółdzielni mieszkaniowych, ale także problem dla przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Te ceny, które są dzisiaj, i te, które proponuje rząd w przyszłym roku, przewrócą wielu przedsiębiorców. Wiele przedsiębiorstw straci płynność finansową. Apelowaliśmy i apelujemy raz jeszcze: nie może być takiej sytuacji, że z jednej strony ludzie cierpią, bo nie mają środków finansowych, a z drugiej strony spółki Skarbu Państwa podległe pod ten rząd biją wszelkie rekordy, jeśli chodzi o dochody, i chwalą się, że w ciągu pół roku miały zysk na poziomie kilku miliardów złotych. To wszystko kosztem właśnie zwykłych mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#KrzysztofGrabczuk">Ostatnia rzecz. Po raz kolejny do was apelujemy: odblokujcie fundusze europejskie. Te fundusze europejskie są dzisiaj potrzebne wszystkim Polkom i Polakom. Być może wam nie, bo wy i tak dużo zarabiacie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Paulina Hennig-Kloska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Zwracam się głównie do prawej strony sali plenarnej. Od wielu tygodni mówimy o tym, że podwyżki cen energii o 300–400% dla organizacji pożytku publicznego, biznesu, szkół i szpitali są nie do przyjęcia. Nie może tak być, że szpital, który jeszcze rok temu za energię płacił 270 tys., dzisiaj nagle musi zapłacić rachunek w wysokości 1300 tys. zł, firma, która płaciła 10 tys. musi zapłacić 40 tys., a firma, która płaciła 100 tys. — 400 tys. To jest oczywiście sytuacja, w której nasza gospodarka traci opłacalność i traci konkurencyjność.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PaulinaHennigKloska">Pytanie jest zasadnicze. Rząd ma w swoich rękach pewne narzędzia, których może użyć, żeby przeciwdziałać skutkom wzrostu cen energii. Jakie działania podjął rząd, żeby im przeciwdziałać? Dzisiaj Unia Europejska podjęła decyzję o tym, że będzie interweniować na rynku energii. Bardzo dobrze. Rząd mógł np. wprowadzić podatek od nadmiarowych zysków dla monopoli czy oligopoli. Dlaczego dotychczas, panie ministrze, tego nie zrobiono?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#KrystynaSkowrońska">Deklaracja rządu: będzie Krajowy Plan Odbudowy. Do dzisiaj nie ma. To nieudolność rządu. Działania osłonowe dla przedsiębiorców? Brak. PGNiG ma 20 mld zysku. Jak podaje Polska Agencja Prasowa, w tym czasie rząd Grecji podjął decyzję o podwojeniu dopłat do energii dla odbiorców indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorców. Dopłacono prawie 90% wzrostu cen dla firm. U nas takiego działania brak. To nieudolność rządu. Podatek od nadmiarowych zysków zapowiadany przez premiera Morawieckiego? Działań do dzisiaj brak. Do dzisiaj brak rozliczenia się… Przez te wszystkie lata z emisji ETS do budżetu wpłynęło 70 mld zł. Brak informacji, na co zostały one wydane. Brak działań dotyczących Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Poprzemy to, ale będziemy was rozliczać ze wszystkich braków, z waszej nieudolności. Nieudolność rządu w tym zakresie jest największa.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kiedy jest kryzys europejski na rynku energii, trzeba podejmować wspólne działania. Dobrze, że sobie o tym przypominamy. Wiemy, że jest źle. Teraz apelujemy w tej sprawie do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać pana ministra, gdzie są środki z podatku od emisji CO2, z wpłat na ETS? Państwo od roku pokazujecie taką żaróweczkę każdemu obywatelowi, który płaci rachunki. Tam jest napisane, że 59% to efekt polityki klimatycznej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kłamią.)</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Ministrze! Ci mieszkańcy, ci odbiorcy, ci płatnicy mają prawo się dowiedzieć, gdzie są pieniądze z tych wpłat. Te 70 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Na giełdzie w Lipsku.)</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#TadeuszTomaszewski">Proszę, żeby uzyskali oni tę wiedzę.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#TadeuszTomaszewski">Druga rzecz. Oprócz pomocy dla przedsiębiorców bardzo ważna jest również pomoc dla samorządowców. Chodzi o wzrost kosztów energii. Wczoraj w Gnieźnie otwarto przetarg. Wcześniej za 2 lata płacono w mieście 4 mln, teraz 21,4 mln zł — pięciokrotny wzrost. Samorządowcy podejrzewają zmowę oferentów. W związku z powyższym mówią, że tą sprawą musi się zająć rząd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mateusz Bochenek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie chciałbym, żeby ktokolwiek na tej sali, ani tym bardziej nasi obywatele mieli jakiekolwiek wątpliwości dotyczące tego, gdzie płyną środki ze sprzedaży praw do emisji CO2. One nie trafiają gdzieś za granicę, do innych państw. Trafiają do budżetu państwa polskiego. W ostatnich latach były to dziesiątki miliardów złotych. W ostatnim tylko roku było to 25 mld zł. Środki powinny być przeznaczone na transformację energetyczną. Powinniśmy zainwestować je m.in. w odnawialne źródła energii, w energię czystą, gwarantującą nam bezpieczeństwo, w energię, która zapewni nam pewną stabilizację. Miks energetyczny powinien być zmieniany, a część dotycząca OZE zdecydowanie powinna wzrastać. Stąd też moje pytanie. Na co w ostatnich latach zostały przeznaczone te pieniądze? Proszę o pełną informację dotyczącą ostatnich 8 lat. Na co zostały przeznaczone pieniądze ze sprzedaży praw do emisji?</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Mamy deficyt.)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#MateuszBochenek">Proszę o pełną informację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Dariusza Kurzawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#DariuszKurzawa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 70 mld z tytułu opłat za emisję CO2 to biogazownia w każdej gminie, to rozwój energetyczny naszego kraju. W moim okręgu, w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, przepraszam, w powiecie inowrocławskim dwóch przedsiębiorców, którzy chcieli budować właśnie biogazownię, otrzymało negatywną odpowiedź z Enei. Enea stwierdziła, że nie mogą przyłączyć tych biogazowni ze względu na to, że grozi to uszkodzeniem bądź też zniszczeniem sieci energetycznych. To gdzie jest to 70 mld?</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#DariuszKurzawa">Moi koledzy już wcześniej o to pytali. Jakie inwestycje zostały z tego zrealizowane? Dlaczego nie wybudowaliśmy biogazowni? Dlaczego nie zmodernizowaliśmy sieci ani nie wybudowaliśmy nowych?</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Bo mamy deficyt.)</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#DariuszKurzawa">Teraz nie mielibyśmy problemów z energią elektryczną. Doprowadziliście do tego, że zabiliście tego typu działalność gospodarczą nie tylko w powiecie inowrocławskim, ale także w wielu innych powiatach naszego kraju. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Wszystkim cierpiącym na niewiedzę lub też osobom, które nie chcą za dużo czytać, uczyć się, chciałbym przypomnieć, jakie jest wydobycie węgla brunatnego w Niemczech. Ponad 160 mln. Jakie mamy wydobycie węgla brunatnego w Polsce? Sześćdziesiąt parę milionów. Niemcy mogą, my nie możemy. Nam się każe zamknąć kopalnie, oni nie muszą. Emisje są takie same. To jest hipokryzja polityki Unii Europejskiej. Francja, kraj wytwarzający dużą część energii z atomu, chciałaby podwyższenia opłat za emisję CO2. Dlaczego? Dlatego że zajmuje się handlem emisjami. Te wszystkie mechanizmy — łatwo można mówić o jednej wielkiej hipokryzji — mają na celu wyłącznie realizację celów europejskich koncernów energetycznych. Taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jest komunikat Komisji Europejskiej adresowany do Parlamentu, Rady, Komitetu Regionów oraz Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, w którym stwierdza się m.in.: Większość państw członkowskich wprowadziła obniżone stawki VAT na gaz, energię elektryczną lub ciepło w systemach lokalnego ogrzewania, ale dotąd nie wykorzystano w pełni wielu możliwości, szczególnie przewidzianych w dyrektywie w sprawie opodatkowania energii, tj. dyrektywie z 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, aby uniknąć zakłóceń na jednolitym rynku.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#AndrzejGrzyb">Po drugie, stwierdza się, że finansowaniu… Trzeba też podkreślić, że wiele przedsiębiorstw produkujących energię ma zyski, które odbiegają od koniecznych, od tych, które powinny pokryć koszty wytwarzania tej energii. Proszę państwa, wytwórcy energii uzyskują te nadmierne zyski, wykorzystując sytuację na rynku. Chciałem w związku z tym zapytać, jak ta sytuacja wygląda w Polsce. Czy wykorzystaliśmy te wszystkie możliwości, również możliwość kontrolowania podwyższonych zysków producentów energii?</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Wanda Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Uchwała, którą mamy podjąć, jest tak naprawdę, trzeba to przyznać, dokumentem całkiem zbędnym, a na pewno anachronicznym. Gdybyście państwo wczoraj słuchali wystąpienia Ursuli von der Leyen, to wiedzielibyście, że wiele z tych postulatów, które są w uchwale, już zostało w nim zawartych. Apelowanie o coś, co już i tak jest w planach Unii Europejskiej, jest co najmniej zbędne, ale wiadomo, że uchwały mają służyć wyłącznie działalności na arenie krajowej, a nie międzynarodowej. Tak naprawdę powinniśmy apelować do premiera Morawieckiego, żeby wziął się do roboty…</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest. Do roboty.)</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WandaNowicka">…żeby realizował cele, które mamy zapisane, a przede wszystkim, żeby prowadził taką politykę na forum Unii Europejskiej, żeby te cele osiągać. Apelami Unii do niczego nie przekonamy.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WandaNowicka">Mam prośbę, panie ministrze, o odpowiedź na piśmie w sprawie szczegółowej informacji na temat ETS. Na co te środki zostały wydane w ciągu ostatnich 7 lat? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PiotrZgorzelski">Poseł Dobromir Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#DobromirSośnierz">Poseł Lorek przed chwilą narzekał, że jesteśmy w Unii traktowani nierówno, że sędzia kalosz Niemcom pozwala, a nam nie pozwala. A teraz do tego sędziego kalosza apelujemy, żeby nam pomógł. Co innego robicie? Po raz kolejny wpuszczacie lisa do kurnika, po raz kolejny prowadzicie politykę na kolanach, prosicie Niemców: daj żyć, zamiast po prostu wypowiedzieć ten pakt energetyczny, zamiast po prostu wypowiedzieć ten system ETS. Dlaczego nie możecie po prostu czegoś zrobić, zamiast wiecznie o coś prosić? Dlaczego nie możecie wstać z tych kolan, otrzepać się i prowadzić politykę z jakąś godnością? Zwłaszcza że to jest żałosne. Gdzie te wpływy z ETS? Przejedliśmy, przepiliśmy je przez te wszystkie lata, a teraz, jak cała Europa widzi nas bez spodni, znowu będziemy prosić Niemca, żeby nam pomógł.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#DobromirSośnierz">Ze strony Lewicy też idziemy w zaparte. Wolny rynek nas nie zbawi — krzyczał poseł Konieczny. Nawet w obliczu bankructwa tego przeregulowanego systemu, gdzie nie ma ani grama wolnego rynku, Lewica krzyczy: Cała naprzód, lecimy jak najbardziej w unijne regulacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Kwiecień.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wczoraj w trakcie dyskusji na temat tej uchwały bardzo często państwo podzielaliście z nami pogląd, że ETS jest systemem w tej chwili dotkniętym spekulacją, że w momencie kiedy certyfikaty zostały dopuszczone do obrotu finansowego, stały się przedmiotem spekulacji finansowych. To ja pytam, jak to jest, szanowni państwo, że ta praworządna instytucja — wy się modlicie do tych komisarzy, do tej Unii…</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale wy macie swojego komisarza.)</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#AnnaKwiecień">…pozwoliła na to, żeby tak patologicznie zreformowano ten system.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#komentarz">(Głos z sali: O czym pani mówi?)</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#AnnaKwiecień">Mało tego, jeszcze w tej chwili mówią, że nie chcą tego zreformować, mimo że mają świadomość, że uprawnienia do emisji kosztują 100 euro, 80 euro, a nawet oni planowali, że w roku 2022, 2023 te uprawnienia będą na poziomie 30 euro.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Potrafi krzyczeć w Polsce…)</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#AnnaKwiecień">I tylko o to chodzi, żeby wrócić do tych planów, do tego, co oni sami przewidywali — że tak będzie. Tak że, szanowni państwo, przede wszystkim niech praworządność wróci do Unii Europejskiej. Do roboty. Do roboty, szanowni państwo. Macie tam większość.</u>
          <u xml:id="u-284.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy większość?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jakuba Rutnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#JakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mieliśmy przed chwilą wystąpienie PiS-u. Pani poseł z PiS, to wy macie swojego komisarza Wojciechowskiego w Komisji Europejskiej. Co robicie? Do roboty.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#JakubRutnicki">Do roboty się proszę zabrać, a nie tutaj opowiadać bajki.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#JakubRutnicki">Szanowni Państwo! Mniej apeli, więcej działania. Możecie jutro zacząć. Powiedzcie przedsiębiorcom z Szamotuł, z Obornik, z Nowego Tomyśla. Dostają w Pniewach podwyżki: pięć razy wyższe ceny za energię. Pan poseł Kowalski jest spokojny. Ile pan poseł zgarnia z PGNiG-u? 1 mln zł pan zarobił, pracując w spółkach? Pewnie zarobił.</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dwa.)</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#JakubRutnicki">Milionerzy z PiS-u mają się spokojnie, a ludzie mają płacić. Tak to wygląda, szanowni państwo. A od jutra można by sprawę załatwić. Zrezygnujcie z 30-procentowych marży. 30-procentowe marże mają firmy energetyczne. To jest podatek dla naszych polskich przedsiębiorców. Nie robicie z tym nic. PGNiG za I półrocze — 13 mld zł zysku netto. Nie robicie z tym nic. Dlaczego? Żeby koledzy pana posła Kowalskiego dalej zgarniali miliony. Taka jest o was prawda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Wróćmy do uchwały w sprawie apelu. System ETS jest obecnie jednym z bardzo ważnych czynników wpływających na cenę gazu i energii. Można mówić o zielonej inflacji. System ETS powstał, aby tworzyć warunki dekarbonizacji przemysłu i w konsekwencji spowodować zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, ale obecny kształt, windowanie cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla to jeden z najważniejszych problemów branży ciepłowniczej i energetycznej. Aktualne spekulacje dotyczące cen nie pomagają wypełnić pierwotnych zamierzeń. Wręcz przeciwnie, płacone pieniądze są bardzo dużym obciążeniem, są za wysokie. Koszt stały ustalany w wysokości przewidywanej na 2022 r. pozwoli na lepsze przewidywalne działania. Apel da dodatkowe narzędzie naszemu rządowi, aby działać na rzecz obniżenia cen energii. Popierajmy ten apel. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Piątkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ten rząd zmarnował czas i pieniądze, które powinny być przeznaczone na transformację polskiej energetyki. Jaki jest efekt tego marnotrawstwa, tej bezczynności, nieudolności? Otóż taki efekt ogłosił niedawno pan poseł Kaczyński, zrobił to we wtorek w Pruszkowie, plan: sznur+ dla Polaków. Okazuje się, że wszyscy Polacy, którzy ogrzewają swoje domy i mieszkania prądem, będą musieli zapłacić — jeśli zużyją ponad 2 tys. kWh — dwa, może trzy razy więcej za prąd. To jest pomysł Prawa i Sprawiedliwości pana posła Kaczyńskiego. To Polacy mają zapłacić za waszą nieudolność, za waszą bezczynność.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedawno procedowaliśmy nad Kodeksem spółek handlowych. 70% tego projektu nadawało się do poprawy, chodziło o poprawki merytoryczne, merytoryczno-legislacyjne i legislacyjne. I takie projekty PiS wnosi do Sejmu. Ale szczytem wszystkiego, proszę państwa, jest projekt tej uchwały. Proszę zobaczyć, ile jest błędów stylistycznych i językowych na 27 wersów. To wstyd. Ale ten projekt uchwały jest obrazem tego, jakie projekty wnosicie państwo do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieaktualny dokument.)</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#BarbaraDolniak">Krzyczycie z mównicy, mieliśmy przed chwilą okazję słyszeć. Krzyczą i posłowie, i premier rządu, zarzucając nam mnóstwo rzeczy, ale to do was należy działanie i na arenie międzynarodowej, i tu, w kraju, a już na pewno tworzenie dobrego projektu. Ta uchwała jest obrazem tego, jakie tworzycie projekty.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieaktualny dokument.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#BarbaraDolniak">Bo już jest poprawione, panie pośle, poprawione. Ale złożyliście tak fatalnie napisany projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Zdzisław Wolski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zgłosić parę wątpliwości na temat zaopatrzenia w gaz. Mamy 3,7 mld m3 własnego gazu. Mamy złoża w Norwegii. Chodzi mi o Norwegię. Norwegia stała się największym w świecie eksporterem gazu ze swoich szelfów. My mamy Baltic Pipe, który w tym roku jeszcze ma przetłoczyć kilkaset milionów metrów sześciennych gazu. Jego pełna przepustowość w przyszłym roku to będzie 10 mld m3 gazu, a nam w 2021 r. potrzeba było 20 mld. W tym roku niestety — mówię to z powagą — spadnie zapotrzebowanie na gaz, jak się szacuje, do 18 mld. Ciągle tego gazu brakuje. Mam pytanie do rządu: Czy są wreszcie podpisane przez PGNiG umowy z dostawcami z Norwegii? Jak wiemy, Niemcy niedawno zawarły umowę, nie znamy szczegółów, na ile. Czy ten gaz dla Polski będzie?</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, jestem za tym, żeby Sejm podjął uchwałę wzywającą do stabilizacji cen energii, ale skierowaną nie do Komisji Europejskiej, lecz do polskiego rządu. Najwyższa pora, by ta Izba wezwała rząd do odblokowania zielonej energii z wiatru i z fotowoltaiki, aby zainwestowali wreszcie w remont sieci przesyłowych, magazyny energii i walkę ze smogiem, by wykorzystali miliardy z Unii na sprawiedliwą transformację, zamiast władowywać pieniądze z ETS-u w paliwa kopalne, by polski rząd wreszcie zrozumiał, na czym polega kryzys klimatyczny i zaczął nas chronić przed zbliżającą się katastrofą. To nie Unia ponosi winę za obecną sytuację na rynku energetycznym, ale polski rząd i 7 lat jego zaniechań.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Urszula Zielińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#UrszulaZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W raporcie NIK za zeszły rok prezes Banaś przedstawił miażdżącą ocenę działań rządu w zakresie bezpieczeństwa energetycznego i stabilizacji cen energii. Prezes Banaś zwracał uwagę, że pomimo wiedzy o tym, jak działa ETS i że jego ceny będą rosnąć — cytuję — minister energii nie podejmował rzetelnych, skutecznych ani adekwatnych działań w celu zapobieżenia skokowemu wzrostowi cen. Jednostki finansów publicznych nie stosowały zasady oszczędnego wydatkowania środków publicznych przy zakupie usług dystrybucji energii. Ustawa o cenach energii była instrumentem doraźnym i kosztowała budżet 4,5 mld zł. Koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#UrszulaZielińska">Proszę państwa, od wystąpienia prezesa NIK 22 lipca tego roku te doraźne instrumenty kosztowały podatników już ponad 70 mld zł i ani złotówka z tej kwoty nie została zainwestowana w tanie źródła energii, czyli jedyny znany od dekad sposób na obniżenie cen energii. To nie system ETS trzeba zreformować. To rząd Prawa i Sprawiedliwości trzeba głęboko, raz a dobrze zreformować, najlepiej przez gruntowną wymianę.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Wojciechowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#AnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy to nie dziwne, że rząd za wszystkie podwyżki, za wszystko, na czym zarabia, obwinia natychmiast Unię Europejską? To jest typowe dla PiS.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy nie rozumiecie, co wy czytacie.)</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#AnnaWojciechowska">Rząd zarabia na inflacji, bo ma zwiększony podatek VAT, na paliwach, bo jest właścicielem Orlenu, nawet na mediach, bo Orlen i tym się zajął. A ogromny zysk spółek Skarbu Państwa za energię? Gdzie są inwestowane te pieniądze? Odnawialne źródła energii? Proszę państwa, tam są limity, bo okazuje się, że sieci są w takim stanie, że nie są w stanie tej energii przyjąć, energii wyprodukowanej przez osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#AnnaWojciechowska">W rachunku za energię jest siedem składników, ale tylko jeden za energię pobraną. Reszta to są, proszę państwa, podatki, które zostają w naszym kraju. Za to tworzy się nowe spółki córki w tych firmach: spółkę od przesyłu, spółkę od sieci, a nawet spółkę od wystawiania faktur. Wkrótce będzie również spółka od pieczętowania rachunków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Janusz Kowalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wy Pełna Hipokryzji Platformo Obywatelska! Zadajmy sobie pytanie: Kto objął wszystkich producentów energii elektrycznej tym spekulacyjnym podatkiem EU ETS? Platforma Obywatelska od 2013 r.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Wojciechowska: A pan był…)</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#JanuszKowalski">Kto dopuścił spekulantów do tego, żeby spekulowali na rynku EU ETS? Platforma Obywatelska w latach 2014 i 2015. Doprowadziliście do gigantycznego kryzysu i dzisiaj dokładnie tak jak pani Leszczyna nie potraficie liczyć i zrozumieć jednego podstawowego terminu: deficyt. Mamy deficyt uprawnień CO2, czyli więcej kupujemy, niż otrzymujemy bezpłatnych uprawnień. W tym roku polska gospodarka straci 20–25 mld zł, a wy jak ignoranci nie rozumiecie tego, że Polska na tym traci. Musimy 50 mld przez eurokratów i przez was dopłacać dzisiaj do cen energii i ciepła, a wy mówicie, że na czymś zarabiamy. Polacy przez was zbankrutują, przez wasze decyzje, przez decyzje rządu Tuska, tylko dlatego, że miał zostać szefem Rady Europejskiej na 5 lat i zarabiać gigantyczne pieniądze…</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ej, bo ci żyłka strzeli.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, mam prośbę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#JanuszKowalski">…a dzisiaj przez was mamy ten kryzys. To Platforma Obywatelska jest odpowiedzialna za kryzys na rynku EU ETS i za te wielkie podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PiotrZgorzelski">Chciałem tutaj przeprosić młodzież, która aż wstała, i powiedzieć, że teraz będzie trochę spokojniejsze wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Zobaczymy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PrzemysławKoperski">Teraz już trzeba będzie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tak, potrzebujemy stabilizacji cen energii elektrycznej. Dzisiaj przedsiębiorcy i samorządy zmuszani są do tego, żeby płacić nawet 2,5 tys. zł za 1 MWh energii. To powoduje, że wiele samorządów, wiele przedsiębiorstw po prostu najbliższych miesięcy, najbliższego roku nie przeżyje. Restauratorzy, którzy płacili do tej pory po 10–15 tys. zł miesięcznie, muszą płacić po 30–40 tys. Zakłady produkcyjne w moim regionie, które sygnalizują, że płaciły do tej pory 70–80 tys., muszą płacić 400 tys. za zużycie na tym samym poziomie, które było w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PrzemysławKoperski">Tymczasem w Ukrainie są ogromne nadwyżki energii elektrycznej. Tam cena waha się między 300 zł a 400 zł za 1 MWh. Jest linia energetyczna 750 kV pomiędzy Chmielnicką Elektrownią Atomową a Rzeszowem. Polski rząd, rząd PiS przez pierwsze 6 lat nic nie zrobił, żeby ten tani prąd płynął z Ukrainy do Polski.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#PrzemysławKoperski">Dzisiaj są takie nagłe próby, żeby tę linię energetyczną uruchomić, ale chcecie ją państwo uruchomić na poziomie 400 kV, a nie na poziomie 750 kV. Znowu przez to, że robicie jakieś blokady, polscy przedsiębiorcy będą musieli płacić więcej. Dlaczego? Dlaczego nie jesteście w stanie tego uruchomić na poziomie 750 kV? Jakie są przeszkody? Dlaczego polscy przedsiębiorcy muszą za to płacić? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PiotrZgorzelski">Na tym zakończyliśmy serię pytań.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PiotrZgorzelski">Teraz bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pana ministra Adama Guibourgé-Czetwertyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Było bardzo dużo pytań i bardzo duża część z nich właściwie była niezwiązana z tematem albo skierowana do innych resortów, więc może na te odpowiemy pisemnie w późniejszym terminie.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Jeżeli natomiast chodzi o te wątki, które były tematem tej uchwały, to pierwsza wątpliwość, która się pojawiła w wielu pytaniach, dotyczyła tego, czy kierujemy tę uchwałę do właściwego adresata, do Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Chciałbym tutaj zwrócić państwa uwagę, że te wszystkie konkretne propozycje, które są tu zawarte, akurat odnoszą się do zagadnień, które są dokładnie w kompetencjach Unii Europejskiej. Oczywiście rząd, w ramach kompetencji, które Polska ma jako państwo członkowskie, podejmuje działania, wspiera naszych obywateli, wspiera przedsiębiorstwa, żeby obniżać ceny energii. Natomiast np. system określenia ceny na rynkach energii elektrycznej wynika z aktu delegowanego przyjętego przez Komisję. Jeżeli chcemy te zasady zmieniać, to Komisja, jako jedyna upoważniona do propozycji legislacyjnych, w Unii musi podejmować taką decyzję.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Czy przekonamy dzięki temu Brukselę do działania? Mam wątpliwości, bo czasami wołamy o te sprawy od wielu lat i wołamy trochę w puszczy. Ale widzę też w ostatnich miesiącach ewolucję poglądów w Brukseli i coraz więcej naszych pomysłów, które są uznane. Przykładem tego jest wczorajsze wystąpienie pani prezydent Komisji, która przyznała, że trzeba było wcześniej słuchać Polski. Mam nadzieję, że to też wydarzy się w tych kwestiach energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Pojawiło się też bardzo dużo pytań odnośnie do wykorzystania środków ETS-u. Odpowiedzieliśmy też wielokrotnie na takie pytanie, na takie interpelacje w formie pisemnej, więc też odpowiemy, wskażemy, gdzie można znaleźć sprawozdania na ten temat. Ale w skrócie: dzisiaj te środki są inwestowane w modernizację energetyki z jednej strony. Ale w obecnej sytuacji są też przede wszystkim przeznaczane właśnie na wszystkie mechanizmy wsparcia, redukcji kosztów energii dla naszych obywateli. I na to idą, jak państwo wiedzą, miliardy złotych.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Jakie też działania jeszcze podejmujemy na w tym zakresie, żeby ilustrować właśnie ten fakt, że jako rząd podejmujemy już w tej chwili działania ograniczające ceny energii? Podam przykład efektu publikacji przez ministerstwo w zeszłym tygodniu projektu rozporządzenia, w którym zmieniamy w ramach kompetencji — znowu — które mamy jako państwo członkowskie, sposób kontroli cen ofertowych wyznaczonych przez firmy energetyczne na rynku bilansującym, które doprowadziły do znaczących obniżek. Jeżeli dzisiaj mamy jedne z najtańszych, wręcz najniższe ceny energii elektrycznej w Europie, to jest właśnie efekt propozycji i rozwiązań, które wprowadzamy na poziomie krajowym. Natomiast jeżeli chcemy iść dalej, jeżeli chcemy zmienić system kształtowania się cen, a nie tylko wyznaczenia cen ofertowych, musimy wprowadzić taką zmianę na poziomie unijnym.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">To, co Komisja zaproponowała wczoraj jako rozwiązanie, ma naszym zdaniem bardzo dużą wadę. To jest rozwiązanie, które zakłada, że zbierzemy z rynku z nadzwyczajnych zysków jakieś środki, które później będziemy mogli wypłacać naszym firmom. Natomiast zapomina to o tym, że w międzyczasie trzeba będzie jeszcze wybłagać w Komisji zgodę na wypłatę pomocy publicznej dla naszych firm. Proponujemy rozwiązanie, które zmienia sposób kształtowania się cen na rynku energii od razu i od razu przyniesienie ulgę nie tylko obywatelom, ale też firmom, nie tylko w Polsce, ale w całej Unii Europejskiej. I takie rozwiązania naszym zdaniem są dzisiaj konieczne.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#AdamGuibourgéCzetwertyński">Jeżeli chodzi jeszcze o propozycję dotyczącą reformy systemu ETS, to składaliśmy w poprzednich latach różne propozycje w tym zakresie, ale tutaj, tak jak zostało podkreślone wcześniej, sama Komisja oceniała, że po to, żeby osiągać cele klimatyczne na 2030 r. wystarczy cena na poziomie ok. 30 euro. Więc skoro wystarczy taka cena, to dlaczego mamy obciążać europejskich i przede wszystkim polskich podatników dodatkowymi kosztami, jeżeli realizację naszych celów jesteśmy w stanie zapewnić przy dużo niższej cenie niż dzisiaj obowiązują na rynku? I to jest znowu decyzja, która jest w zakresie Komisji Europejskiej, żeby wprowadzić mechanizm obniżający te koszty. Tak jak powiedziałem na wstępie, myślę, że na pozostałe pytania odpowiemy na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz rozumiem, że pan poseł sprawozdawca także zechce?</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#RafałBochenek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Bardzo kwiecista dyskusja, wiele nieprawd, półprawd i kłamstw, które tutaj padło. Aż uszy więdną, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale pan nie ma oceniać dyskusji.)</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#RafałBochenek">KPO, szanowni państwo, doskonale wszyscy wiemy: winę za blokowanie KPO na forum Unii Europejskiej ponoszą politycy Platformy Obywatelskiej…</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Sprawozdawcy komisji… Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#RafałBochenek">…którzy mają większość dzisiaj w Parlamencie Europejskim, i to oni decydują o tym, aby te środki były wypłacane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PiotrZgorzelski">A ja bardzo proszę, aby umożliwić wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#RafałBochenek">Pan wyłączył mikrofon?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#RafałBochenek">I to politycy Platformy Obywatelskiej, którzy dzisiaj są w ugrupowaniu rządzącym w Parlamencie Europejskim, powinni odblokować te pieniądze polskim obywatelom, polskim przedsiębiorcom, bo oni na te pieniądze czekają. A polski rząd spełnił wszystkie oczekiwania Komisji Europejskiej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#RafałBochenek">ETS? Wiem, że dzisiaj państwu ciężko się przyznać do błędu, bo to wy wprowadziliście ten system handlu emisjami, to wy dopuściliście do tego systemu wiele instytucji finansowych, które tak naprawdę spekulują uprawnieniami do emisji. I dzisiaj ta cena została wywindowana nawet ponad prognozy Komisji Europejskiej do poziomu ok. 90 czy 100 euro za jedno uprawnienie. A Komisja Europejska jeszcze kilka lat temu prognozowała, że poziom ceny za jedno uprawnienie będzie kształtował się na poziomie ok. 30 euro. Wiem, że ciężko się przyznać do błędu, ale rozumiem, że oczywiście też jako niemiecka przybudówka partyjna tutaj w Polsce dzisiaj tak jak Niemcy nie chcecie ruszać tego systemu. Tak, tak, pani poseł do pani też mówię.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#RafałBochenek">Szanowni Państwo! Gdyby nie decyzja Prawa i Sprawiedliwości o tym, aby budować gazoport w Świnoujściu, gdyby nie decyzja rządu Zjednoczonej Prawicy jeszcze 6, 7 lat temu, aby uruchomić, wznowić tę inwestycję, która była blokowana przez rząd Platformy Obywatelskiej, a ta decyzja dotyczyła budowy gazociągu Baltic Pipe, dzisiaj Polska szłaby na ścianę, byłaby w niezwykle trudnej sytuacji, bo nie byłoby w ogóle źródeł energii, dzisiaj nie byłoby gazu w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#RafałBochenek">W ostatnich miesiącach rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął szereg inicjatyw, jeżeli chodzi o wsparcie dla polskich obywateli, polskich przedsiębiorców. Obniżyliśmy podatki, przygotowane zostały tarcze antyinflacyjne, szereg różnych dodatków i dopłat, które również państwo przecież uchwalaliście, i dobrze, doskonale o tym wiecie, a dzisiaj kompletnie o tym nie wspominaliście. Natomiast teraz jest czas — i ta uchwała jest tego dowodem — aby Unia Europejska, również po części odpowiedzialna, w dużej części odpowiedzialna za ten kryzys energetyczny i poziom energii w całej Unii, instytucje unijne dzisiaj przyznały się do błędu i podjęły bardzo konkretne działania. Te działania są wyszczególnione właśnie w tej uchwale. Aby nie było za późno, pani przewodnicząca von der Leyen, posłuchajcie Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Z wnioskiem formalnym, aby sprawozdawca komisji nie przekraczał uprawnień, które mu przysługują. Miał się odnieść jedynie do projektu, który prezentuje, a temperament pana posła sprawozdawcy był znacznie większy niż pana ministra i nie odpowiedział on na żadne…</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Ale też się może odnieść…)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#KrystynaSkowrońska">Pana marszałka uprzejmie proszę — to wniosek formalny — aby w sytuacji kiedy poseł sprawozdawca przekracza regulaminowy sposób występowania, można było posłowi zwrócić uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#KrystynaSkowrońska">A co do opcji niemieckiej to chciałabym bardzo poprosić o zwrócenie uwagi Prawa i Sprawiedliwości na pana posła Kowalskiego. Nie życzymy sobie. Jesteśmy partią polską, w polskim parlamencie, i nie życzymy sobie, żeby ktokolwiek nas obrażał.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: No to zmieńcie swoje zachowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PiotrZgorzelski">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2429 i 2587).</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Teresę Wargocką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#TeresaWargocka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#TeresaWargocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Projekt ustawy — druk nr 2429, sprawozdanie — druk nr 2587.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#TeresaWargocka">Pierwsze czytanie powyższego projektu odbyło się w dniu 21 lipca br. Projekt został skierowany do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia. W dniu wczorajszym, 13 września, komisja rozpatrzyła przedłożenie rządu.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#TeresaWargocka">W trakcie dyskusji na posiedzeniu komisji zgłoszono do projektu ustawy 44 poprawki legislacyjno-redakcyjne i porządkujące, które wobec braku sprzeciwu komisji zostały przyjęte przez komisję. Komisja przyjęła także siedem poprawek, które uzyskały pozytywną rekomendację rządu. Jedna z nich dotyczy stworzenia możliwości pozostawania w pieczy zastępczej dzieci z niepełnosprawnością do ukończenia 25. roku życia pomimo niekontynuowania nauki. Wiemy, że w mniejszych miejscowościach też są rodziny zastępcze, nie wszystkie dzieci z orzeczeniami o stopniu umiarkowanym, znacznym mają możliwość kontynuowania nauki. Kolejna przyjęta poprawka dotyczy umieszczenia w wykazie dzieci przebywających w pieczy zastępczej również numeru PESEL, nie tylko imienia i nazwiska rodziców zastępczych. Zapewni to łatwiejszą identyfikację potrzeb zarówno rodzin zastępczych, jak i dzieci. Otwarta została możliwość udostępniania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych danych z wykazów dotyczących pieczy zastępczej w celu weryfikacji danych osób ubiegających się o dofinansowanie opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym i u dziennego opiekuna. To oczywiście też jest ułatwienie dla rodzin zastępczych. Wprowadzono podstawę prawną do opracowania przez właściwego ministra do spraw rodziny programów służących promocji rodzicielstwa, w tym oczywiście rodzicielstwa zastępczego, bo myślę, że wszyscy państwo parlamentarzyści zgadzają się z tym kierunkiem organizacji opieki dla dzieci, jaka jest określona w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Wprowadziliśmy również zmianę, która upoważnia ministra do wydania rozporządzenia w sprawie standaryzacji usług świadczonych przez podmioty zapewniające opiekę dzieciom do lat 3. Kolejna poprawka dotyczy podniesienia kwoty środków finansowych, które mogą zostać przekazane przez właściwego ministra do spraw rodziny na realizację zadania publicznego w związku ze wzrostem wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych. Kolejna poprawka, w ustawie o ekonomii społecznej, dopuszcza możliwość zwiększenia liczby członków spółdzielni socjalnej niebędących osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym z 50% do 70% po uzyskaniu przez spółdzielnię statusu przedsiębiorstwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#TeresaWargocka">W toku dyskusji posłowie będący przedstawicielami Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska, Koalicyjnego Klubu Poselskiego Lewicy, Koła Parlamentarnego Polska 2050 zgłosili 23 poprawki, które uzyskały negatywną rekomendację rządu i w głosowaniu zostały odrzucone przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#TeresaWargocka">Poprawki te dotyczyły m.in. wprowadzenia do opieki zastępczej terminu: długoterminowa rodzina zastępcza, pozostawienia w bazie rodzin zastępczych, których wychowankowie już opuścili rodzinę zastępczą, powiązania wynagrodzenia rodziców zastępczych z wysokością minimalnego wynagrodzenia, podwyższenia kwoty świadczenia pieniężnego w ramach pomocy na usamodzielnienie, zdefiniowania liczby wychowanków przypadających na jednego opiekuna usamodzielnienia, rezygnacji z ustalenia limitu liczby rodzin zastępczych zawodowych w powiatowych planach rozwoju pieczy zastępczej. Była również poprawka dotycząca powierzenia w całości budżetowi państwa z pominięciem samorządu finansowania wydatków na wspieranie rodziny w kryzysie oraz rodzinną pieczę zastępczą oraz zapewnienia wychowankom z niepełnosprawnościami opuszczającym rodzinę zastępczą miejsc w mieszkaniach chronionych. I wreszcie była poprawka idąca w kierunku udzielenia wsparcia ukraińskim rodzinom zastępczym, również dania możliwości przejścia do polskiej instytucjonalnej pieczy zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#TeresaWargocka">Część zgłoszonych przez kluby opozycyjne poprawek była tożsama z wcześniej przyjętymi poprawkami zgłoszonymi przez posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Komisja rozpatrzyła powyższy projekt ustawy, upoważniła Biuro Legislacyjne do dokonania w jego treści poprawek redakcyjno-legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#TeresaWargocka">Wskutek dyskusji w momencie głosowania komisja jednogłośnie przyjęła wniosek o przyjęcie całego projektu ustawy z przyjętymi w trakcie głosowania poprawkami. W związku z tym zwracam się do Wysokiej Izby o przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-322.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł, za przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Urszula Rusecka, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#UrszulaRusecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#UrszulaRusecka">Podstawowym celem projektowanej ustawy jest rozwój i wsparcie rodzinnej pieczy zastępczej, przyśpieszenie tempa deinstytucjonalizacji oraz zachęcanie kandydatów do przysposobienia adopcyjnego dzieci starszych.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#UrszulaRusecka">Projekt był długo oczekiwany i konsultowany przez wszystkie środowiska działające na rzecz rodzicielstwa zastępczego. Również Komisja Polityki Społecznej i Rodziny podczas swojego wyjazdowego posiedzenia w Małopolsce wsłuchiwała się w propozycje zmian do tej ustawy bezpośrednio osób zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#UrszulaRusecka">Zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, w rodzinnych domach dziecka stanowi ogromne wyzwanie i zobowiązanie obecnego rządu. Rodzina stanowi kluczowy element funkcjonowania społeczeństwa. To ona daje młodemu człowiekowi poczucie bezpieczeństwa i potrzebny kapitał kulturowy, niezbędny do startu w dorosłe życie. Ważnym jest, aby reforma pieczy zastępczej sprzyjała rozwojowi rodzinnej opieki nad dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#UrszulaRusecka">Procedowana ustawa przewiduje co do zasady zakaz tworzenia nowych placówek opiekuńczo-wychowawczych. Będzie to możliwe tylko i wyłącznie za zgodą wojewody w szczególnych przypadkach i po zasięgnięciu opinii rzecznika praw dziecka. Proponuje się w ustawie zwiększenie minimalnej wysokości wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych, dla osób prowadzących rodzinne domy dziecka oraz rodzin pomocowych. Podkreślam, jest to wynagrodzenie minimalne.</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#UrszulaRusecka">W tym miejscu chciałabym złożyć poprawkę, ponieważ do tej pory to minimalne wynagrodzenie wynosiło 2 tys. zł dla rodzin, które pełniły funkcję rodzinnych domów dziecka, rodziny zastępczej, a 2600 zł to była kwota, jaką otrzymywały rodziny pełniące funkcję pogotowia rodzinnego. W przedłożeniu rządowym była to kwota odpowiednio 3100 zł i 3844 zł. My, panie marszałku, składamy poprawkę, poprawkę Prawa i Sprawiedliwości. Zwiększamy tę kwotę odpowiednio do kwoty 4100 zł, co stanowi 117% minimalnego wynagrodzenia za pracę przewidzianego w pierwszej połowie 2023 r., a dla rodzin zastępczych zawodowych pełniących funkcję pogotowia rodzinnego — do kwoty 5084 zł, co stanowi 146% minimalnego wynagrodzenia za pracę w pierwszej połowie 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#UrszulaRusecka">Projekt wprowadza również szereg innych zmian, tj. chociażby system teleinformatyczny obejmujący wykaz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. Ten wykaz będzie się składał z kilku modułów. Będzie tam wykaz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, wykaz osób usamodzielnianych, wykaz osób, które posiadają negatywną lub pozytywną opinię wstępną w kwalifikacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, wykaz rodzinnych domów dziecka i tych instytucjonalnych form opieki. Nowelizacja wprowadza również możliwość jednorazowego, jednokrotnego powrotu osoby usamodzielnianej do pieczy zastępczej, którą opuściła.</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#UrszulaRusecka">W ustawie zostaje również podwyższony wiek dziecka. Obecnie jest to 7 lat, a teraz do 14. roku życia rodzice adopcyjni będą mogli korzystać ze wszystkich urlopów przewidzianych dla rodziców w Kodeksie pracy. Analogicznie będzie w przypadku rodziców adoptujących dzieci młodsze lub rodzin biologicznych. Ponadto proponuje się również zmiany w zasadach przekształceń rodzin zastępczych niezawodowych w zawodowe oraz wprowadzenie pewnych elementów derejonizacji rodzinnej pieczy zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-324.8" who="#UrszulaRusecka">W kolejnej poprawce, którą chcemy złożyć jako Prawo i Sprawiedliwość do rządowego przedłożenia, proponuje się rezygnację z progu dochodowego w odniesieniu do przyznania pomocy na usamodzielnienie oraz pomocy na zagospodarowanie osoby usamodzielnionej.</u>
          <u xml:id="u-324.9" who="#UrszulaRusecka">Bardzo dziękuję pani minister za przygotowanie tego projektu ustawy. Tak jak już powiedziałam na wstępie, jest on oczekiwany przez rodziny zastępcze, idzie w dobrym kierunku. Czekamy na kolejne, już przygotowywane w resorcie, zmiany w tych ważnych programach. Bardzo dziękuję. Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie ocenia tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-324.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-324.11" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#UrszulaRusecka">Panie marszałku, tutaj są trzy poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ta ustawa ma swoje cienie i ma swoje blaski. Z pewnością ogromnym plusem jest stworzenie rejestru, który wypełni białe plamy. Bardzo ważne są rejonizacja i wzrost wynagrodzenia. Mam nadzieję, że wszyscy z komisji przychylą się do poprawki Prawa i Sprawiedliwości i że realnie wzrośnie wynagrodzenie rodzin zastępczych.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#MonikaRosa">Natomiast musimy sobie odpowiedzieć na bardzo ważne pytanie, czy ten projekt ustawy sprawi, że rodzin zastępczych będzie więcej. Z danych Ministerstwa Polityki Społecznej i Rodziny jasno wynika, że kandydatów na rodziny zastępcze z roku na rok jest coraz mniej, że średnia wieku rodzin zastępczych też rośnie. Te osoby w najbliższych kilku latach przejdą na emerytury. Pytanie, czy ich miejsce zajmą nowe rodziny, osoby młodsze, które przez lata będą mogły pełnić te funkcje. Pytanie, czy ten projekt ustawy sprawi, że dzieci z niepełnosprawnościami znajdą takie rodziny. Czy takich rodzin nie spotka pauperyzacja właśnie dlatego, że zdecydowały się, że swoją miłością, rodziną obdarzą dzieci z niepełnosprawnością, dzieci głęboko chore, które często, zbyt często trafiają do instytucji, do DPS-ów, do zakładów opiekuńczo-leczniczych, co w polskim państwie nie powinno mieć miejsca? Czy ten projekt ustawy sprawi, że nigdy więcej małe dzieci, poniżej roku życia, nie trafią do instytucji opieki? Trafia ich tam ciągle zbyt wiele.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#MonikaRosa">Pani minister, to jest pytanie, które pani po prostu zadaję otwarcie: Czy pani uważa, że ten projekt wystarczy? Czy to pozwoli na rewolucję, na to, żeby tych rodzin zastępczych w Polsce było po prostu więcej? Żeby te dzieciaki nie pałętały się od instytucji do instytucji?</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Ewolucja, nie rewolucja.)</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#MonikaRosa">Czekamy na to, żeby nie ewolucyjnie, bo te dzieci nie mogą czekać… Powiedzmy sobie to jasno: są dzieci, które wyszły z trudnych rodzin, których często powrót do rodziny nie będzie możliwy, dzieci z niepełnosprawnościami, które także po 25. roku życia zostają dziećmi. Co takie rodziny zastępcze mają zrobić? Już nie mogą dla nich pełnić funkcji rodziny zastępczej. Co takie dziecko z niepełnosprawnością po 25. roku życia ma zrobić? Co mają zrobić ci rodzice?</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Ale to inny system.)</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#MonikaRosa">To jest pytanie, które również zadaję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#MonikaRosa">Chodzi o zmianę sposobu zatrudnienia, tak aby te rodziny czuły się bezpieczne, np. na umowę o pracę, żeby taka możliwość fakultatywnie istniała. Aby były dodatkowe ubezpieczenia obejmujące dzieci, żeby mogły one iść do lekarza, na rehabilitację, na terapię, aby był lepszy dostęp do przedszkoli. To wszystko jest bardzo potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-328.8" who="#MonikaRosa">Składam poprawki.</u>
          <u xml:id="u-328.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Iwona Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ta ustawa jest bardzo oczekiwana zarówno przez rodziny zastępcze, jak i instytucje pomocy społecznej oraz samorządy. Jednak projekt ten wymaga jeszcze rozszerzenia i nie wyczerpuje wszystkich problemów, które są związane z pieczą zastępczą. Rozmawiamy dzisiaj o najbardziej delikatnej kwestii, a mianowicie o dzieciach. To one powinny być tu podmiotem i do nich ta ustawa powinna być w pełni skierowana.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Chciałabym przejść teraz do konkretów. Ze względu na dobro dziecka zebrania zespołów do spraw okresowej oceny sytuacji, oczywiście bez czynnika zagrożenia i stanu epidemii, powinny odbywać się stacjonarnie w celu wykluczenia nadużyć, bo tylko bezpośredni kontakt z badanym daje rzetelną informację o jego sytuacji. Zdecydowanie też diagnoza dziecka i działania diagnostyczne kandydatów na rodziców adopcyjnych powinny być przeprowadzone osobiście i stacjonarnie.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#IwonaMariaKozłowska">Niezmiernie ważne jest skrócenie czasu regulowania przez sądy sytuacji prawnej dziecka przebywającego w pieczy zastępczej w przypadku, kiedy wyczerpały się możliwości powrotu dziecka do rodziny biologicznej. Jak długo dziecko ma czekać na adopcję? Jak długo mają czekać rodziny, które zdecydowały się na adopcję? Procedura doboru dziecka, ukończenie szkolenia, uzyskanie kwalifikacji przez rodziców może trwać nawet 4 do 5 lat. Przecież to jest niedorzeczne.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#IwonaMariaKozłowska">Duże zmiany w projekcie dotyczą systemu teleinformatycznego, co powinno być uregulowane rozporządzeniem wykonawczym do ustawy, pani minister. Ośrodki adopcyjne zgłaszają również potrzebę zabezpieczenia w budżecie państwa środków finansowych na odpowiednie wyposażenie w sprzęt komputerowy i obsługę informatyczną. Mają przecież prowadzić rejestry. Nie wolno też dopuścić, aby kandydaci na rodziców adopcyjnych poszukiwali dzieci poza ośrodkami adopcyjnymi, w szarej strefie. Dlatego tak ważne jest ujednolicenie zapisów w kodeksach i we wszystkich ustawach.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#IwonaMariaKozłowska">Proszę również o rozpatrzenie możliwości powołania przy ministrze rodziny i polityki społecznej ciała kolegialnego złożonego ze specjalistów, które będzie rozpatrywało na wniosek osób zainteresowanych zasadność decyzji ośrodka adopcyjnego, w którym kandydaci byli diagnozowani, zamiast prowadzenia kontroli sądowoadministracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! W imieniu klubu Koalicja Obywatelska, Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni składam poprawki i proszę o uwzględnienie powyższych propozycji zmian w dalszych pracach nad projektem ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie marszałku, składam poprawki.</u>
          <u xml:id="u-330.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zajmujemy się projektem ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Czyli tak naprawdę rozmawiamy o dzieciach, o tych, które trafiły do placówek instytucjonalnych, a bardzo często mogłyby trafić, znaleźć ochronę w rodzinie zastępczej. Mam pytanie do Prawa i Sprawiedliwości, które — widać, jak jest liczne — mówi często o dzieciach: Czy wam naprawdę zależy na losie dzieci, a szczególnie tych z niepełnosprawnościami? Bo mam niestety ogromne wątpliwości, szczególnie kiedy na posiedzeniach komisji słyszę rozmowy o dzieciach, a tak naprawdę cały czas mówimy o pieniądzach.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#MonikaFalej">Tutaj akurat bardzo się cieszę, że Prawo i Sprawiedliwość posłuchało Lewicy, posłuchało głosu rodzin zastępczych, że te pieniądze są potrzebne, bo samą miłością nie da się prowadzić pieczy zastępczej. To jest bardzo ważny element i rzeczywiście pieniądze są potrzebne, żeby tak naprawdę zwiększyła się liczba osób chcących prowadzić rodziny zastępcze. Bez pieniędzy nie da się tego zrobić. Samymi chęciami nie da się prowadzić pieczy zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Dlatego mówimy o pieniądzach.)</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#MonikaFalej">Również mówiliśmy o tym, i bardzo nas to cieszy, że państwo mieliście tę refleksję i taką poprawkę wprowadzacie. Tak że to jest dla mnie niezwykle istotna rzecz, bo często słyszymy o dzieciach, ale nie widzę takich prawdziwych rozwiązań, które by poprawiały ich los. Takimi chociażby rozwiązaniami jest wprowadzanie standardów w ramach rodzin zastępczych, gdzie mówimy o tym, by nie było dużej liczby osób w placówkach, by nie dyskryminować dzieci z niepełnosprawnościami, bo wówczas będą mieć lepszą opiekę. Ale jeżeli będą przebywać w placówkach, gdzie jest 30–45 dzieci, to jak mają mieć tę ochronę? Jak rodzice mają sprawować nad nimi pieczę? Ma to ogromne znaczenie, bo jeżeli dopuścimy taką możliwość, to nie będzie możliwości odpowiednio, zgodnie z odpowiednimi standardami nimi się zajmować i trafią rzeczywiście do takich placówek jak zakłady lecznicze, DPS, gdzie jest po 100 osób, i nie dostaną tej opieki, jaką powinny dostać. Jest mi też niezmiernie przykro i ze zdziwieniem często słyszę o stanowisku związku powiatów i miast polskich. Tak, proszę państwa, mówię teraz do samorządów: razem z rządem mówicie o tym, że nie macie pieniędzy i nie będziecie się zajmowali własnymi mieszkankami, mieszkańcami, bo nie ma na to środków.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#MonikaFalej">Przytoczę w takim razie dane. Liczba dzieci umieszczonych w domach w pieczy zastępczej w danym roku kalendarzowym, 2018, z powiatu braniewskiego: piecza instytucjonalna — 16 osób, piecza rodzinna — 16 osób, ogółem 32 osoby. Mam rozumieć, że dla tej 16 po prostu nie ma pieniędzy? Jest to dla mnie niewiarygodna sytuacja. Przykro… No właśnie nie ma rodzin, bo nie ma pieniędzy na to, żeby stwarzać warunki, żeby one chciały być rodzinami zastępczymi. Dlatego bardzo proszę o przemyślenie jeszcze raz propozycji Lewicy, nie tylko tej, o której mówiliśmy, o wzroście wynagrodzeń, ale również o tym, by systematycznie — to jest bezkosztowa rzecz — co 3 lata…</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#MonikaFalej">Tu mamy taką poprawkę i też te poprawki, panie marszałku, zaraz panu przedłożę.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#MonikaFalej">Mówimy jasno: można składać i pokazywać 3-letnie programy dotyczące rozwoju pieczy zastępczej zawierające m.in. plan rozwoju rodziny, pieczy zastępczej. Te plany są bezkosztowe. Państwo tę poprawkę odrzuciliście.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: To jest w ustawie.)</u>
          <u xml:id="u-332.8" who="#MonikaFalej">A wtedy będziemy tak naprawdę widzieć, czy jest szansa, czy jest progres, jeżeli chodzi o pieczę zastępczą. To jest naprawdę niezwykle ważna rzecz, żeby widzieć, czy rzeczywiście jest przyrost, czy też nie. Więc proszę państwa, żebyście naprawdę się nad tym zastanowili, i składamy akurat te poprawki, bo dzieci są tu najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-332.9" who="#MonikaFalej">Rozumiem, że pieniędzy na wiele rzeczy nie ma, ale na dzieci, które doświadczyły takiego losu, pieniądze muszą być. To nie może być tak, że nagle się okazuje, że samorządu nie stać na to, nie ma szansy na to, żeby 16 dzieci czy podobnej liczbie osób zapewnić odpowiednie warunki. To jest bardzo ważne i bardzo istotne, żeby państwo pokazało ludzką twarz, a nie mówiło, że dzieci to pieniądze. Tak, pieniądze, ale które powinny się znaleźć. Rodziny w pieczy zastępczej również powinny mieć szansę na to, żeby mieć środki na funkcjonowanie, i wówczas rzeczywiście te rodziny się znajdą. Będą miały jasne informacje, że mogą działać i stać je na to.</u>
          <u xml:id="u-332.10" who="#MonikaFalej">Panie Marszałku! W imieniu klubu Lewicy przekazuję poprawki.</u>
          <u xml:id="u-332.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam stanowisko klubu do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Ustawa jest po pierwszym czytaniu i po bardzo intensywnych pracach w komisji, w której przyjęliśmy wiele poprawek, ale też ta wymaga — jak słyszę, ale też i sądzę — dalszych prac w komisji. Ja również dzisiaj zgłoszę poprawki. Bo jednym z najważniejszych obowiązków państwa jest troska o dzieci. Dzieci są przyszłością naszego narodu, dlatego też zmiany w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej będące odpowiedzią na potrzeby i wymogi dzisiejszych czasów są niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#BożenaŻelazowska">Na ten projekt czekały rodziny zastępcze, czekały też dzieci. Projekt ustawy zawiera rozwiązania, które usprawniają system wspierania rodziny, pieczy zastępczej i adopcji. Chodzi m.in. o wsparcie rozwoju rodzinnych form pieczy zastępczej oraz o poprawę sytuacji pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej. Ważną kwestią jest także poprawa organizacji procedur adopcyjnych oraz uprawnień dotyczących macierzyństwa, które przysługują osobom adoptującym dzieci starsze. Ponadto podwyższona zostanie wysokość wynagrodzenia rodzin zastępczych, zawodowych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka. Najważniejsze rozwiązanie to podwyżka z 2168 zł do 3100 zł — podwyższona zostanie wysokość wynagrodzenia rodzin zastępczych zawodowych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#BożenaŻelazowska">Wynagrodzenie to będzie waloryzowane. I to jest oczywiście bardzo dobre, ale chcę tutaj również upomnieć się o dzieci z niepełnosprawnościami, bo im ta kwota zdecydowanie nie wystarczy. W tym zakresie nasz klub składa poprawkę, którą przedkładam na ręce pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#BożenaŻelazowska">Ustawą wprowadzona zostanie również możliwość powrotu do dotychczasowej rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej osoby, która opuściła już te formy pieczy, rozpoczęła proces usamodzielniania, jednak z różnych powodów chciałaby wrócić do pieczy zastępczej. I to rozwiązanie również jest bardzo słuszne.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#BożenaŻelazowska">Ułatwiony zostanie proces adaptacji dziecka, w szczególności dziecka starszego, to jest powyżej 7. roku życia, w nowej rodzinie adopcyjnej. Pracownikowi, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, przysługiwać będzie urlop ojcowski i urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego. To również jest bardzo dobre rozwiązanie. Podobne zmiany zaproponowano także w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w zakresie nadania prawa do świadczenia rodzicielskiego osobom, które przysposobiły dziecko.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#BożenaŻelazowska">Wprowadzone zostaną zmiany w zasadach przekształceń rodzin zastępczych niezawodowych w zawodowe i podpisywania umów z nowymi rodzinami zastępczymi i prowadzącymi rodzinne domy dziecka. Zmiany ułatwią podpisywanie umów ze starostami innymi niż starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej czy kandydata. Funkcjonować będzie zasada, że m.in. powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodziny zastępcze lub rodzinne domy dziecka, może odmówić umieszczenia dziecka w danej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka tylko w sytuacji, gdy liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej spoza powiatu przekracza 25%. Rozwiązanie to ograniczy umieszczanie dzieci w instytucjach pieczy zastępczej mimo posiadania wolnych miejsc w rodzinnej pieczy zastępczej. Bardzo dobrze, że zmiany te wejdą w życie, bo na nie, jak wspomniałam, czekają zarówno rodziny zastępcze, jak i dzieci. Jak widzimy, wiele z tych rozwiązań jest bardzo słusznych i potrzebnych.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#BożenaŻelazowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wiemy, że dzieci z niepełnosprawnościami, dzieci chore, które trafiają do rodzin zastępczych, potrzebują rehabilitacji, potrzebują terapii, potrzebują też odpowiednich leków, które po prostu są bardzo drogie. Obawiam się, że kwota 3100 zł, która jest przewidziana w projekcie tej ustawy, będzie zdecydowanie niewystarczająca. Dlatego też nasz klub złożył poprawkę w tym zakresie i będziemy głosowali za przyjęciem rozwiązań zawartych w tej ustawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#KrzysztofBosak">Można by powiedzieć: wreszcie. PiS wreszcie zajął się tematem, przestał kisić ten projekt w przepastnych szufladach ministerstwa i zrobił kroczek w dobrą stronę. Tysiące rodziców zastępczych czekało na to, żeby te kwoty się zwiększyły. Natomiast zwróćmy uwagę na pewien podstawowy fakt. Jeżeli rząd wspiera trend tzw. deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej, czyli przejście od domów dziecka do rodzin zastępczych, to powinny być przepisy, które sprawią, że więcej pieniędzy otrzyma rodzina zastępcza niż otrzymają domy dziecka na opiekę nad dziećmi. Te przepisy, mimo zmiany w dobrym kierunku, ciągle nie wprowadzają tego typu wyrównania, a nawet preferencji finansowej na rzecz rodzin zastępczych. Trudno więc się dziwić, że ten trend deinstytucjonalizacji idzie wolno i końca nie widać.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#KrzysztofBosak">Brak też przepisów o wzmocnieniu kompetencji wojewodów. Bardzo rzadko, naprawdę bardzo rzadko jako przedstawiciel opozycji domagam się tu wzmocnienia kompetencji wojewodów, ale w tej sprawie przydałoby się. Chodzi o to, żeby wojewodowie mieli jakiś wpływ, jeżeli w jakimś samorządzie obchodzone są przepisy dotyczące deinstytucjonalizacji. Słyszałem o jednym z województw, w którym duży dom dziecka został fikcyjnie podzielony na kilka mniejszych, kierownictwo przekształciło się w centrum koordynacji pieczy instytucjonalnej i wszystko jest po staremu, poza tym, że są wymurowane osobne wejścia. Takie sytuacje nie powinny mieć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#KrzysztofBosak">Następna rzecz, która zasługuje na krytykę, to sytuacja, w której preferowane są dzieci zdrowe, a nie niepełnosprawne. To jakieś straszne niedopatrzenie, które, mam nadzieję, jeszcze zostanie dzięki poprawkom z tej ustawy wyeliminowane. Nie może być tak, że limit placówki instytucjonalnej dla dzieci zdrowych wynosi 14 osób, a dla dzieci niepełnosprawnych, które potrzebują więcej opieki i więcej uwagi, wynosi 45 osób. Proszę wyprowadzić mnie z błędu, proszę mi powiedzieć, że tego nie ma w tej ustawie. Ale jeżeli jest, to zmieńcie to. Jeżeli to jest w tej ustawie, to zmieńcie to koniecznie, odnieście się do zastrzeżeń organizacji reprezentujących osoby z niepełnosprawnością. Poprawmy to prawo.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#KrzysztofBosak">Dalej. Co zasługuje na krytykę? Wprowadzacie system teleinformatyczny. Wedle mojej wiedzy, informacji docierających od osób zajmujących się tym tematem, system teleinformatyczny, który miał służyć zarządzaniu w skali kraju procesem adopcji dzieci, przekazywania do pieczy zastępczej, był gotowy od miesięcy, o ile nie od lat, wykonany za pieniądze unijne i z jakiegoś powodu nie wdrażany. Nie może być tak, że dzieci nie mogą się doczekać rodziców zastępczych tylko dlatego, że system nie działa i papierowa dokumentacja gdzieś, w jakichś przepastnych szufladach, latami po prostu tkwi. Dzieci nie są przedmiotem, który z powodu biurokratycznej obstrukcji może być gdzieś zatrzymany. W szczególności nie dzieci z niepełnosprawnością, nie dzieci z upośledzeniem, które powinny być przedmiotem szczególnej troski. Przypomnę, że w Nowym Ładzie, Polskim Ładzie miały być zawarte jakieś przepisy, zapowiadała je jeszcze premier Beata Szydło w programie „Za życiem”, i nie doczekaliśmy się tych przepisów. Zróbcie coś z tym wreszcie.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michała Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! System pieczy zastępczej to jest zagadnienie, które często pozostaje na uboczu społecznej dyskusji, ale dla nas, dla Polski 2050, jest kwestią priorytetową. Od ponad roku nasze ugrupowanie dysponuje szczegółowym dokumentem programowym na ten temat, hasłem tego dokumentu jest truizm: rodziny dla dzieci są prawem, a nie przywilejem. Oczywista oczywistość, cytując klasyka. Niestety tak często i dla tak wielu nieoczywista.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#MichałGramatyka">Bardzo dziękuję za tę ustawę, ona idzie w dobrym kierunku i trzeba to docenić. Na przykład stworzenie ogólnopolskiej cyfrowej bazy danych rodzin zastępczych czy też zmiany dotyczące urlopów i świadczeń, wiele, wiele innych rozwiązań również. Na tych pozytywach warto się skupić, chociaż oczywiście składamy także poprawki.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#MichałGramatyka">Największą wątpliwość mamy w odniesieniu do kwestii finansowych Minimalne wynagrodzenie dla rodzin zastępczych zawodowych, nawet wraz ze wskaźnikiem waloryzacji o inflację dziś, powinno być powiązane z minimalnym wynagrodzeniem za pracę. Określanie go w formie kwotowej to jest pomysł cokolwiek archaiczny. Nie dalej jak wczoraj o tym rozmawialiśmy przy okazji finansowania dojazdów do szkół dla rodziców odwożących do szkół dzieci niepełnosprawne. Przy inflacji podchodzącej pod 20 punktów procentowych za chwilę będzie nas czekać kolejna rewaloryzacja tych kwot.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#MichałGramatyka">Inny temat — cyfryzacja. Ona powinna skracać procesy, a nie te procesy wydłużać. Stąd nasza poprawka i propozycja skrócenia terminu dla sprawozdań ze strony Rady Ministrów do 31 maja. Państwo chcecie ten termin wydłużyć do końca września, podczas gdy dziś jest on zakreślony na koniec lipca.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#MichałGramatyka">Tych poprawek jest 11. Mam nadzieję, że nie będą dla Wysokiego Sejmu kontrowersyjne, tym bardziej że przyjęcie tych poprawek jest w interesie dzieci. Bardzo, ale to bardzo niepokoi nas punkt przewidujący gromadzenie danych dotyczących pochodzenia etnicznego i wyznania rodzin. Ten rząd ma gigantyczny apetyt na dane.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Przepisy unijne.)</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#MichałGramatyka">Ma również niestety zerowe zaufanie społeczne wobec wykorzystywania tych danych, więc jeżeli tego typu rozwiązania są wprowadzane, to dobrze by było również wskazać, w jaki sposób te dane będą chronione, komu one posłużą, na co, kto będzie miał do nich dostęp, a przede wszystkim, jaka jest procedura kasowania i niszczenia tych danych, w momencie kiedy przestaną być potrzebne administracji.</u>
          <u xml:id="u-338.7" who="#MichałGramatyka">Ustawa idzie w dobrym kierunku, na szczęście bardzo mocno liczymy na wsparcie, na poparcie naszych poprawek. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#RyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#RyszardTerlecki">Teraz przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#RyszardTerlecki">Mamy już listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Chciałam zapytać, czy pani minister ma wiedzę na temat trudnej sytuacji dzieci oczekujących na miejsce w pieczy zastępczej. Miejsc brak, rodzin zastępczych jest za mało i jest słabe zainteresowanie tworzeniem nowych miejsc. W pieczy instytucjonalnej miejsc również brakuje, gdyż potrzeby są tak ogromne, że te placówki nie są w stanie sobie z tym poradzić. Każdego dnia tysiące zapytań o wolne miejsca dla dzieci krążą po Polsce. Do jeleniogórskiego ośrodka pomocy społecznej każdego dnia kilkadziesiąt pytań. Co dalej? Ten projekt nie rozwiązuje tego problemu, bo tutaj są potrzebne działania natychmiastowe. Co dalej, pani minister? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o długoterminową opiekę zastępczą, długoterminową rodzinę, termin długoterminowej rodziny zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#MirosławSuchoń">Otóż w naszej ocenie i realia wskazują, że dla wielu dzieci trafiających do opieki zastępczej taka opieka staje się formą docelową, w której będą przebywać aż do uzyskania pełnoletności, a czasem nawet dłużej. Dlatego, panie ministrze, nasze pytanie zmierza do tego, czy ministerstwo rozważa wprowadzenie właśnie takiej definicji formy długoterminowej rodziny zastępczej? Wydaje się, że z punktu widzenia dobra podopiecznych, tworzenia więzi i pewnej stabilizacji powrót do tej formy byłby jak najbardziej wskazany. Pytanie, czy ministerstwo jest otwarte na to rozwiązanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałem zapytać, czy ministerstwo identyfikuje taki problem wynikający bardziej z praktyki, bo adopcja to jedno, a piecza zastępcza to drugie. Są różnice, są różne warunki, kiedy jedno i drugie jest uzasadnione. Natomiast czasem koordynatorzy pieczy zastępczej zwyczajowo zachęcają do adopcji, wypychając rodziny z tego systemu pieczy zastępczej. To może wynikać z różnych powodów. Czasem są przeładowani pracą i po prostu może…</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#KrzysztofTuduj">I tutaj właśnie stawiam kwestię, czy państwo to identyfikują, czy to jest podejmowane na szkoleniach, czy są państwo na to uwrażliwieni, czy są prowadzone jakieś badania, czy po prostu niektóre adopcje nie były w pewnym sensie wymuszone, czy zachęta urzędników przekroczyła granicę dobrego smaku? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 85 ustawy precyzuje, że wynagrodzenie dla rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka powinno wynosić nie mniej niż 3100 zł. Były takie głosy w dyskusji… Myślę, że konieczne jest związanie poziomu tego wynagrodzenia ze średnią krajową. To jest zapewne najniższe wynagrodzenie w kraju. Chodzi o to, żeby zasady były uczciwe i ci, którzy decydują się na prowadzenie takich rodzin, mieli poczucie, że będą mieli wynagrodzenia na stabilnym poziomie. Myślę, że w dalszych pracach — jest to zresztą pomysł Lewicy — do tego dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#ZdzisławWolski">Mam konkretne pytanie. Jakie jest uzasadnienie dla prowadzenia rejestru usamodzielnionych wychowanków? Komu i jakim celom ma to służyć? Wiele nieufności we wszystkich budzi szczególna tendencja tego rządu do gromadzenia wszelkich danych, w tym danych bardzo wrażliwych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Kotula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#KatarzynaKotula">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chcę zapytać, dlaczego pomimo dobrych zmian, które oczywiście chwalę, projekt nadal dopuszcza dyskryminację i nierówności, jeśli chodzi o respektowanie praw dziecka, w zależności od tego, do jakiej instytucji dziecko trafi. Podam przykład. Jeśli dziecko z niepełnosprawnością trafi np. do specjalistycznej placówki opiekuńczo-wychowawczej, to wskakuje w standard opieki z maksymalną ilością dzieci na poziomie 14. Jeśli trafi do regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, to trafia do innego standardu — opieki nad co najmniej 45 dziećmi. Jeśli trafi do TPS, to wpada w standard opieki nawet nad setką dzieci. Czyli można powiedzieć, że w każdej z tych instytucji — to jest oczywiste — są inne standardy opieki, terapii, inna liczba wychowawców, inne finansowanie. To samo dziecko jest traktowane wszędzie trochę inaczej. Jego prawa do opieki także. Jest to jednak pewnego rodzaju dyskryminacja. Dlatego chciałbym zapytać panią minister: Dlaczego nie wdroży pani zapisów obligujących do pilnych działań na rzecz zmniejszenia liczebności dzieci w placówkach regionalnych dla dzieci z niepełnosprawnością do 14, tak jak w przypadku dzieci zdrowych w instytucjonalnej pieczy zastępczej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#MonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nawiązując do wypowiedzi koleżanki, chciałam się upewnić — chciałabym usłyszeć od państwa deklarację — jakie konkretne działania będą podjęte i w jakim terminie. Przypomnę państwu, że Lewica również złożyła projekt o pieczy zastępczej. Może warto sięgnąć po rozwiązania, które proponujemy. Tam są konkretne przepisy. Szczególnie wrażliwi jesteśmy na potrzeby osób z niepełnosprawnościami oraz na koszty. Jeżeli mówimy o osobach, w przypadku których w oryginalnej placówce koszt wynosi w granicach 10 tys. zł, to te pieniądze można naprawdę przeznaczyć na rodziny zastępcze. Wówczas będą to środki mogące skłonić rodziny do tego, żeby zechciały podjąć się takiego trudu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#KrystynaSkowrońska">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Przyłączam się do dyskusji o środkach, które powinny być przeznaczone na dzieci w rodzinnych domach dziecka i w pieczy zastępczej, dzieci z niepełnosprawnościami. Podzielam te wszystkie głosy.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#KrystynaSkowrońska">Przy okazji chciałabym zadać pytanie o działania, które zmierzają do tego, aby dziecko, które jest w pieczy zastępczej, mogło mieć uregulowaną w pełni sytuację prawną w związku z adopcją. Kiedy dziecko ma uregulowaną sytuację? Kiedy ustalono, że nie ma szans na powrót do rodziny biologicznej. Terminy sądowe w przypadku pełnej adopcji są bardzo długie. Uprzejmie proszę o zainteresowanie się tymi sprawami, bo to jest pierwszy… Moja wrażliwość jest taka sama jak państwa na tej sali, jeśli chodzi o wsparcie dla osób niepełnosprawnych, ale ta sytuacja wymaga również wsparcia instytucjonalnego. Tam już nie potrzeba pieniędzy, tam potrzeba państwa działania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WandaNowicka">Co zrobicie, żeby liczba rodzin zastępczych zwiększyła się i zwiększała się w sposób regularny? Co zrobicie, żeby rodziny zastępcze zmniejszyły konieczność korzystania z instytucjonalnej opieki, a z czasem ją wyparły? W jaki sposób sprawicie, żeby rodziny wraz z dziećmi, które oddane zostaną pod ich opiekę, żyły w sposób godny? Czy zwiększona przez pana premiera płaca minimalna do 3400 zł, a potem do 3600 zł może być punktem odniesienia? Chodzi o to, żeby również rodziny zastępcze cieszyły się takimi korzyściami. I wreszcie, w jaki sposób sprawicie, żeby procedury adopcyjne nie były tak długotrwałe, żeby dzieci nie musiały latami czekać na adopcję? Jest to szkodliwe dla dzieci. Musimy zrobić wszystko, żeby dzieci jak najszybciej otrzymywały niezbędną opiekę.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spośród dzieci zgłaszanych do ośrodków adopcyjnych część stanowią dzieci, które w procesie kwalifikacyjnym nie uzyskają kwalifikacji do przysposobienia. W świetle zapisów ustawowych ich dane również będą wprowadzane do systemu teleinformatycznego. Czy zatem te dane — mimo niezakwalifikowania tych dzieci do przysposobienia — będą widniały w systemie bezterminowo?</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#BarbaraDolniak">Druga kwestia. Czy nie wydaje się istotna potrzeba zamieszczenia w projekcie, a następnie w ustawie, przepisu stanowiącego delegację dla ministra właściwego do spraw rodziny do wydania rozporządzenia wykonawczego regulującego szczegółowo kwestię prowadzenia systemu teleinformatycznego oraz wprowadzenia do niego danych, ich pseudonimizacji i usuwania danych z systemu teleinformatycznego? Czy nie jest istotna kwestia załączania, wprowadzania dokumentów?</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#BarbaraDolniak">Wydaje się, że takie rozporządzenie jest potrzebne, chyba że państwo macie w tym zakresie inną propozycję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Iwona Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wszyscy na tej sali zdają sobie doskonale sprawę, z jakiego powodu dzieci w różnym wieku, z różnymi chorobami, z różnego rodzaju niepełnosprawnościami trafiają do pieczy zastępczej — bo w swoich biologicznych rodzinach przeżywają traumę. Ich dzieciństwo nie jest szczęśliwe, ich dzieciństwo nie jest beztroskie. Te dzieci umieszczane w pieczy zastępczej są poranione psychicznie. Chciałabym zapytać panią minister, jakie zmiany w ustawie zamierza wprowadzić ministerstwo w kwestii pomocy dzieciom i rodzinom w dostępności specjalistycznej opieki psychologicznej, terapeutycznej, rehabilitacyjnej. W placówkach opiekuńczo-wychowawczych są psycholodzy, ale to jest kropla w morzu potrzeb. A co z rodzinami zastępczymi, adopcyjnymi, którym nie gwarantuje się wsparcia? Odbijają się od drzwi gabinetów psychologów, psychiatrów, rehabilitantów, szukając tam pomocy. Tak przy okazji, pani minister, bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, ile tak naprawdę mamy ośrodków psychoterapeutycznych w Polsce skierowanych właśnie do rodzin zastępczych, do pomocy rodzinom adopcyjnym. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od samego początku pamiętam debaty o tym, żeby zaopiekować się dziećmi, które nie mają rodziców. Na domy dziecka antidotum miały być rodziny zastępcze. Na przemoc w domach dziecka antidotum miały być rodziny zastępcze. Wszyscy myśleli na tej sali, że jak przyjmiemy odpowiednią ustawę, to wszyscy będą wrażliwi, grzeczni wobec tych dzieci. A skala przemocy w domach i w rodzinach zastępczych jest duża. Czyli nasze oczekiwania się nie spełniają. Nie da się ustawą bądź finansami zapewnić miłości do dzieci albo troskliwości. Wydaje mi się więc, że trzeba postawić na profesjonalizm — oczywiście nie wykluczając ani miłości, ani troski o te dzieci — i przez wynagrodzenie oraz skierowanie odpowiednich środków do domów dziecka i do rodzin zastępczych… Bo inaczej będziemy mieć kłopot. Będzie ich za mało i będą to często przypadkowi ludzie i instytucje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#RyszardTerlecki">Nie widzę…</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#RyszardTerlecki">A, jest pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Piecza zastępcza to bardzo często szansa dla młodych ludzi na godną młodość. Niestety w Polsce, zgodnie z raportem ministerstwa, w 2021 r. znajdowało się ponad 1100 dzieciaków poniżej 7. roku życia w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Zgodnie z ustawą to w ogóle nie jest możliwe. Oczywiście są wyjątki, ale tak duża liczba pokazuje, ile mamy jeszcze do zrobienia. Szczególnie dużo do zrobienia jest w mniejszych miejscowościach, powiatach. Przykład to województwo kujawsko-pomorskie. W Żninie, w Tucholi, w Nakle nad Notecią czy w innych miejscowościach ten problem jest cały czas gdzieś obok głównych problemów merytorycznych samorządu czy zadań, które przekazuje rząd. On pozostaje nierozwiązany. Proszę o odpowiedź na piśmie na pytanie, jak w tych mniejszych miejscowościach rząd planuje wzmocnić rolę pieczy zastępczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#MagdalenaBiejat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dzieci trafiające do pieczy zastępczej trafiają tam, bo ich rodziny biologiczne nie były w stanie o nie zadbać. To są dzieci z licznymi deficytami, a ich rodzice zastępczy muszą każdemu z dzieci zorganizować diagnostykę i wizyty u licznych specjalistów, psychologów, psychiatrów, rehabilitantów i terapeutów. Tymczasem realna wartość świadczenia na utrzymanie dziecka w pieczy zastępczej maleje z każdym rokiem, bo jej wzrost, dość symboliczny, nijak ma się do wzrostu inflacji czy pensji minimalnej.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#MagdalenaBiejat">Padały tu dzisiaj pytania, czy dyskutowana nowelizacja zachęci więcej osób do tworzenia rodzin zastępczych. Obawiam się, że nie bardzo, skoro pensja minimalna tych rodzin będzie w przyszłym roku niższa niż wartość płacy minimalnej, a do terapii i leczenia dzieci będą musiały dopłacać rodziny. Mam więc pytanie: Dlaczego nie zdecydowali się państwo na wprowadzenie mechanizmu waloryzacji świadczenia na utrzymanie dzieci w stosunku do wartości płacy minimalnej lub wskaźnika inflacji? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Tą ustawą, zgodnie ze sprawozdaniem, w art. 18 nowelizujemy ustawę o ekonomii społecznej. Ustawa o ekonomii społecznej była przyjęta 5 sierpnia tego roku i ma wejść w życie 30 października.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#TadeuszTomaszewski">Dwie zmiany. Pierwsza zmiana naszym zdaniem nie jest uzasadniona, dlatego że państwo chcecie wykreślić słowo „osoba fizyczna”, czyli możliwość posiadania udziału 50% w przedsiębiorstwie społecznym tej osoby fizycznej. Zresztą tę poprawkę państwo przyjęliście jakby ze strony klubu Lewicy. Natomiast druga zmiana w artykule dotyczącym ekonomii społecznej, dotycząca spółdzielni socjalnych, jest w pełni uzasadniona. Dlatego też chciałem zapytać panią minister o przesłanki tej pierwszej zmiany z artykułu dotyczącego ekonomii społecznej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Beata Strzałka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#BeataStrzałka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W zmianach ustawy zawarto podwyżkę wynagrodzeń dla rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka. Obecnie wynagrodzenie nie będzie mogło być niższe niż 3100 zł. W rodzinach zawodowych pełniących funkcję pogotowia opiekuńczego będzie to kwota — 124% kwoty bazowej. Myślę, że należy pamiętać, że praca osób podejmujących trud wychowania dzieci w rodzinach zastępczych jest ponadwymiarowa w stosunku do osób pracujących w jednostkach instytucjonalnych i powinna być doceniana. Jednak nie wszystkie samorządy płacą wynagrodzenie powyżej kwot ustawowych. Dlatego chcę zapytać, czy kwoty wynagrodzenia dla osób, rodzin sprawujących pieczę zawodową będą objęte waloryzacją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Marcelina Zawisza, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! To, że dobro dziecka to sprawa najważniejsza, myślę, łączy całą Izbę. Dlatego w tym duchu chciałbym zadać pierwsze pytanie dotyczące finansowania pieczy zastępczej. Widzimy, jak duże nakłady w tym obszarze ponoszą jednostki samorządu terytorialnego. Chciałbym dopytać o finansowanie projektów, działań i wsparcie ze strony budżetu centralnego. Jakie w tym obszarze państwo macie plany i jakie konkretne działania zamierzacie podjąć?</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#MateuszBochenek">I druga sprawa dotycząca promocji pieczy zastępczej. Widzimy, jak gminy te działania i to zakładanie rodzin pieczy zastępczej promują. Chciałbym prosić również o takie wsparcie w ramach kampanii ogólnopolskiej. Państwo macie w tym obszarze duże doświadczenie i dobrze byłoby także w tym jakże potrzebnym obszarze je zastosować. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielki szacunek dla 140 rodzin w Opolu, które wychowują 200 dzieci, ale nadal 120 dzieciaków znajduje się w domach dziecka. Ta ustawa o wspieraniu rodziny, przygotowana przez rząd Prawa i Sprawiedliwości i Solidarnej Polski, idzie w dobrym kierunku. Jak nigdy w większości zgadzam się z głosami ze strony opozycji. To, co powiedziała pani Wanda Nowicka — absolutnie się podpisuję pod tymi słowami. I zachęcam do ponadstandardowego dialogu w tej sprawie, w sprawie poprawek, bo sam tworzyłem w 2015 r. jako wiceprezydent Opola dział opieki nad dzieckiem właśnie wzmacniający taką indywidualną opiekę, po to żeby likwidować domy dziecka. W tej sprawie nie może być żadnych sporów politycznych. Szukajmy jak najlepszych rozwiązań dla dzieci. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anita Sowińska, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#AnitaSowińska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać panią minister o osoby z niepełnosprawnościami. Osoby takie mogą przebywać w pieczy zastępczej tylko do 25. roku życia. Potem następuje zakończenie finansowanie pieczy i kończy się odpowiedzialność państwa. Na taką sytuację nie może być zgody, szczególnie gdy wychowankowie z racji niepełnosprawności nie uzyskują zdolności do samodzielności i nie jest możliwe skorzystanie przez nich ze wsparcia dedykowanego osobom z niepełnosprawnością, np. z mieszkań chronionych. Te osoby trafiają do DPS-ów. Dlatego zwracam się z pytaniem, czy rząd pracuje nad rozwiązaniami umożliwiającymi długoterminową pieczę zastępczą po 25. roku życia.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Prawie wszyscy zatrudnieni w rodzinnych domach dziecka od wielu lat zatrudniani są na umowach śmieciowych. Podpisywane są 4-letnie umowy-zlecenia, które są systematycznie odnawiane. Osoba prowadząca taki dom otrzymuje wynagrodzenie na poziomie minimalnej stawki krajowej, a jednocześnie wykonuje swoją pracę 24 godziny na dobę i ciąży na niej ogromna odpowiedzialność. Co więcej, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka może korzystać z pomocy osób trzecich, co ma szczególne znaczenie w wypadku domów opiekujących się dużą ilością dzieci, ale od wielu lat obowiązuje limit pracy takich osób w wymiarze 16 godzin na dziecko. Co można zrobić w czasie 16 godzin w skali miesiąca z dziećmi potrzebującymi specjalnej pomocy, których przecież nie brakuje w takich domach? Kiedy i jak zmienią się te skandaliczne regulacje? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Prosiły mnie o to rodziny z Bydgoszczy, Tucholi, Nakła i Sępólna. Jeszcze raz bardzo uprzejmie proszę panią minister o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zawodowi rodzice zastępczy z Zagłębia prosili o zadanie tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#RafałAdamczyk">Od stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 3383 zł. W 2021 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło 1,5 tys. zł, a minimalne wynagrodzenie dla zawodowego rodzica zastępczego — 2 tys. zł, czyli 133% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Czy możliwe jest, żeby od stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę rodzica zastępczego było również 133-procentową stawką minimalnego wynagrodzenia za pracę i wynosiło 4,5 tys. zł? Bardzo bym prosił o odpowiedź, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Nie ma Sterczewskiego.)</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#RyszardTerlecki">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedowana ustawa wymaga szczególnej rozwagi, bo chodzi tutaj o dobro dzieci, dlatego decyzje podejmowane w tej kwestii muszą być szczególnie przemyślane. Rozwiązania w niej zawarte, takie jak wzrost minimalnego wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych czy podwyższenie praw do urlopów rodzicom dzieci, należy ocenić pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#MałgorzataPępek">Mam jednak pytanie dotyczące zakresu wsparcia rodzinnej pieczy zastępczej. Czy w związku z powyższym planuje się podjąć działania zmierzające do zwiększenia częstotliwości kontaktu z opiekunami? Chciałabym wiedzieć, jak przedstawia się pomoc tym rodzinom i nadzór, czy nadzór jest dostateczny.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#MałgorzataPępek">Chciałam zapytać, czy ministerstwo ma wiedzę, ile dzieci wraca z rodzinnej pieczy zastępczej, z rodzin adopcyjnych do placówek opiekuńczo-wychowawczych i jakie są powody powrotu, bo często się tak zdarza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Franciszek Sterczewski zdążył.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W debacie o dzieciach warto w tym miejscu oddać głos Agnieszce Szpili — pisarce oraz matce dzieci z niepełnosprawnościami, która w „Krytyce Politycznej” opublikowała ważny tekst o tym, jak to państwo nie działa. Jako matka pani Szpila otrzymuje na swoje dzieci nieco ponad 2 tys. zł — kwotę niegodną, która nie starcza absolutnie na nic. W dodatku nie może dorabiać, bo wtedy musiałaby stracić to świadczenie. Nie może legalnie zarobić nawet 10 zł.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#FranciszekSterczewski">Pani Szpila pisze: „Potrzebuję was. Wraz z moimi dziećmi i innymi opiekunami osób z niepełnosprawnością, a także innymi wykluczonymi, także tymi skazanymi przez rząd na wieczny projektariat albo w ogóle bez pracy, proszę was, byście zrobili dla nas miejsce w swoim stadzie. Stoimy przed wami nadzy, dotkliwie zranieni, bezradni i bezbronni”.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#FranciszekSterczewski">Czy czytaliście ten tekst? Czy zastanawialiście się, co możecie zrobić, żeby dzieci z niepełnosprawnościami i ich rodzice czy opiekunowie mogli normalnie żyć? Oni oczekują od was po prostu podstawowego wsparcia, szacunku i normalnego życia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#FranciszekSterczewski">Autorka na końcu pyta o to, gdzie są te dzieci. To pytanie z waszych ulubionych bilbordów. Odpowiedź przeczytajcie sobie w tym tekście. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani Barbara Socha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#BarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsze czytanie nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest bardzo ważne dla całego systemu pieczy zastępczej w Polsce. Bardzo się cieszę, że jesteśmy w tym miejscu, że już wkrótce Wysoka Izba głosami, mam nadzieję, wszystkich klubów poselskich przyjmie ten projekt i trafi on do Senatu, a później do podpisu do pana prezydenta i wiele problemów, które dzisiaj dotyczą rodzin zastępczych, placówek, a przede wszystkim dzieci, które nie mają odpowiednich warunków w swoich rodzinach biologicznych, zaczniemy rozwiązywać w świecie realnym.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#BarbaraSocha">Jedną z tych ważnych zmian, które wprowadzamy tą nowelizacją, jest derejonizacja, czyli to koniec tzw. blokowania miejsc w rodzinnej pieczy zastępczej. Aby to mogło się wydarzyć, aby sądy rodzinne mogły to skutecznie robić, potrzebne jest wprowadzenie narzędzi teleinformatycznych, czyli rejestrów, o których była tutaj mowa. Nie jest to oczywiście jakaś specjalna potrzeba rządu czy dzisiejszej władzy, aby zbierać nadmiarowe dane. To podstawowe narzędzie, które będzie służyło sądom rodzinnym przede wszystkim do tego, by rozwiązywać te problemy.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#BarbaraSocha">Cieszę się, że udało się rozwiązać te kwestie w tej nowelizacji. Oczywiście mogę dzisiaj powiedzieć, że jestem dumna z tego, że udało się wprowadzić cały ten zakres zmian, który jest wprowadzany tą ustawą, tą nowelizacją.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#BarbaraSocha">Nie oznacza to, że żyjemy w świecie idealnym. W świecie idealnym piecza zastępcza w ogóle by nie istniała i tak naprawdę naszym długodystansowym celem powinno być nie to, by w Polsce powstawało jak najwięcej rodzin zastępczych, ale to, by dzieci w ogóle nie trafiały do rodzin zastępczych. Wiemy o tym, że nie żyjemy w świecie idealnym. Z tego powodu system pieczy zastępczej będzie rozwijany. Nadal będziemy pracować nad kolejnymi zmianami, bo oczywiście mam świadomość, że ta ustawa nie rozwiązuje jeszcze wielu problemów — zgadzam się w tej kwestii z głosami wielu z państwa, dlatego też potrzebne są kolejne prace.</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#BarbaraSocha">Jak już wielokrotnie i w wielu miejscach mówiłam, będziemy proponować kolejną nowelizację, będziemy zajmować się kolejnymi problemami. W ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest cały obszar, którego ta nowelizacja nie dotknęła. Mam na myśli profilaktykę oraz funkcję asystentów rodziny. Kwestię tego obszaru, co zostało obiecane środowiskom asystentów rodziny, zostało obiecane samorządom, podejmiemy w najbliższych tygodniach. Mam nadzieję, że jeszcze w tym roku uda się przedstawić kolejny projekt, kolejną nowelizację tej ustawy, która obok tych zapowiadanych zmian związanych z asystentami rodzin będzie obejmowała również część tych problemów, które dzisiaj państwo poruszyliście.</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#BarbaraSocha">Cieszę się, że udało się doprowadzić do zmiany, jeśli chodzi o to, co najczęściej powtarzało się w państwa wystąpieniach, czyli kwestie związane z wynagrodzeniami dla rodzin zastępczych zawodowych, dla rodzinnych domów dziecka. Tak, mamy świadomość, że te wynagrodzenia są niskie. Tak, chcemy je podnosić, chcemy je podnosić realnie i stąd ta dzisiejsza poprawka klubu Prawa i Sprawiedliwości, za którą dziękuję. Ten kierunek będzie utrzymany.</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#BarbaraSocha">Warto zwrócić uwagę na to, że poziom płacy minimalnej w Polsce w ostatnim czasie zbliża się do poziomu średnich wynagrodzeń. To znaczy, że w gospodarce zmniejsza się różnica między minimalnym wynagrodzeniem a przeciętnym wynagrodzeniem. Oznacza to, że te dysproporcje się zmniejszają, a zatem każde podniesienie wynagrodzeń powyżej poziomu minimalnego wynagrodzenia realnie zbliża je do poziomu średniego wynagrodzenia. A zatem ten problem istnieje i to oczywiście nie rozwiąże w całości problemu z naborem kandydatów na rodziców zastępczych, ale w dużej mierze jest to, można powiedzieć, rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#BarbaraSocha">Padło również pytanie o dane, o rejestry. Tak jak powiedziałam, tworzymy rejestr po to, by utworzyć narzędzia potrzebne sądom rodzinnym, ale są one potrzebne też ośrodkom adopcyjnym, jeśli chodzi o procesy adopcyjne. Ta kwestia cyfryzacji, tego usprawnienia technologicznego, a także kwestia dostępu do odpowiednich potrzebnych danych — dzisiaj jest to niekwestionowane. Zresztą cyfryzacja dotyczy nie tylko tej sfery, ale wszystkich sfer naszego życia. Chcemy wykorzystywać tutaj te narzędzia, nie ma tu absolutnie żadnego niezdrowego zainteresowania dostępem do danych.</u>
          <u xml:id="u-386.8" who="#BarbaraSocha">Padło też pytanie: Po co rejestr usamodzielnianych? Właśnie po to, żeby osoby usamodzielniane były otoczone opieką swoich opiekunów. To narzędzie w tym pomoże. Chcemy zajmować się również profilaktyką. To są te zapowiadane zmiany, o których mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-386.9" who="#BarbaraSocha">Jest jeszcze kwestia dzieci niepełnosprawnych, standardów ośrodków, które otaczają opieką przede wszystkim dzieci niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-386.10" who="#BarbaraSocha">Chcemy rozmawiać o rozwiązaniach. Stąd kolejna nowelizacja, o której wspomniałam. Mam nadzieję, że w tej nowelizacji uda się zawrzeć rozwiązania, które będą odpowiadały na te problemy. W kolejnej nowelizacji chcemy się również pochylić nad problemem związanym z dostępem do diagnostyki dla tych dzieci. Rozumiemy, widzimy ten problem, natomiast nie wszystko, jak mówiliśmy od początku, uda się rozwiązać i załatwić od razu.</u>
          <u xml:id="u-386.11" who="#BarbaraSocha">Ta ustawa, ta nowelizacja z poprawkami, które już zostały przyjęte, i tymi, które — mam nadzieję — uda się jeszcze przyjąć, to olbrzymi krok naprzód. To olbrzymi krok, który jest bardzo potrzebny, i to nie jest krok ostatni. Tak jak powiedziałam, w najbliższych tygodniach… My już pracujemy nad kolejną nowelizacją. Konsultacje z asystentami rodzin w sprawie tej kolejnej nowelizacji już są za nami. Pracujemy intensywnie i mam nadzieję, że o tych kwestiach, które dzisiaj były poruszane, niedługo będziemy rozmawiać również w tej Izbie i że będziemy rozwiązywać kolejne problemy. Bardzo państwu dziękuję i proszę o poparcie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-386.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#RyszardTerlecki">Czy pani poseł sprawozdawca komisji chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#RyszardTerlecki">Nie.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-387.6" who="#RyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-387.7" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane (druki nr 2539 i 2560).</u>
          <u xml:id="u-387.8" who="#RyszardTerlecki">Witamy na galerii seniorów z Żywca zaproszonych przez panią poseł Małgorzatę Pępek. Pozdrawiam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-387.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-387.10" who="#RyszardTerlecki">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#AnnaPaluch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane z druku nr 2539 wpłynął do Sejmu w dniu 5 sierpnia tego roku. 19 sierpnia został skierowany do pierwszego czytania w Komisji Infrastruktury. Pierwsze czytanie nastąpiło 14 września. Po jego przeprowadzeniu Komisja Infrastruktury przystąpiła do szczegółowych prac nad projektem. Ich rezultatem jest sprawozdanie, które mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie, zawarte w druku nr 2560.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#AnnaPaluch">Projektowana ustawa wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2010/30/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Termin jej transpozycji minął w marcu 2020 r., zatem Komisja Europejska wszczęła postępowanie formalne przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej. Może to skutkować nałożeniem kar, dlatego trzeba tę dyrektywę wdrażać, chociaż może nie wszystkie rozwiązania witalibyśmy z wielką radością. Z drugiej strony przy drożejących przez agresję Rosji na Ukrainę surowcach energetycznych racjonalne i wskazane jest podjęcie działań, które przyspieszą poprawę efektywności energetycznej, ograniczenie zużycia energii i zmniejszenie zapotrzebowania na surowce energetyczne. Zmiany zawarte w omawianej ustawie służą temu, aby w Polsce powstawały budynki o jak najwyższych parametrach cieplnych, z nowoczesnymi, dobrej jakości i ekologicznymi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Oto zmiany zawarte w omawianym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#AnnaPaluch">Po pierwsze, nastąpi udostępnienie danych z centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków w zakresie podstawowych informacji zawartych w świadectwach charakterystyki energetycznej, co umożliwi wynajmującym albo kupującym lokale podjęcie racjonalnej decyzji, z uwzględnieniem kryterium energooszczędności lokalu bądź budynku. Jawność danych z rejestru pozwoli też na ich wykorzystanie przy wdrażaniu programów dofinansowania w zakresie modernizacji i energooszczędności budynków.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#AnnaPaluch">Po drugie, nastąpi cyfryzacja procesu sporządzania i przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej budynków, protokołów kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji. Właściwy dokument będzie mógł zostać przekazany w formie papierowej albo cyfrowej.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#AnnaPaluch">Po trzecie, będą wprowadzane sankcje za nienależyte sporządzanie świadectw charakterystyki energetycznej albo protokołów kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji, co ukróci nierzetelne praktyki w tym zakresie. Mieliśmy do czynienia z tym, że przekazywano coś, co nie było świadectwem charakterystyki energetycznej, a trzeba było za to zapłacić. Nie spełniało to ustawowych warunków. Ustawa jasno określa, że trzeba się zalogować w systemie, w tym systemie sporządzić świadectwo charakterystyki i je przekazać. Nie zawsze to było dochowywane.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#AnnaPaluch">Po czwarte, w obrocie lokalami i budynkami nastąpi upowszechnienie stosowania danych z rejestru charakterystyki energetycznej, w tym wskaźników charakterystyki energetycznej, np.: wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię końcową, wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, udziału odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową oraz jednostkowej wielkości emisji CO2. Te wszystkie wskaźniki mówią o kosztach eksploatacji budynku lub lokalu, co powinno być brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o inwestycji w nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-388.7" who="#AnnaPaluch">Po piąte, przy nabywaniu budynku lub lokalu świadectwo charakterystyki energetycznej bądź też kopia tego dokumentu będą otrzymywane przy zawieraniu umowy najmu. Jak mówię, upowszechni się stosowanie tych dokumentów. Ponadto kopie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku w postaci papierowej lub wydruki świadectwa w postaci elektronicznej będą dołączane do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie.</u>
          <u xml:id="u-388.8" who="#AnnaPaluch">To jest przepis, który może zostać powitany bez entuzjazmu przez inwestorów, bo w 2015 r. była zmiana, która zwalniała z tego obowiązku, niemniej jednak należy zauważyć, że dyrektywa tego wymaga. Z tego względu należy ten przepis przywrócić.</u>
          <u xml:id="u-388.9" who="#AnnaPaluch">Kolejna kwestia dotyczy rozszerzenia zakresu systemów objętych obowiązkiem kontroli. Mówimy tutaj o systemach o mocy przekraczającej 70 kW.</u>
          <u xml:id="u-388.10" who="#AnnaPaluch">Ponadto nastąpi nałożenie w terminie do dnia 31 grudnia 2024 r. obowiązku instalacji systemów automatyki i sterowania w budynkach wyposażonych w duże systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji, tzn. o mocy powyżej 290 kW. Instalowanie takich systemów pozwoli na to, żeby monitorować, rejestrować i analizować zużycie energii w budynku, pozwoli na wykrywanie utraty efektywności systemów technicznych i na informowanie zarządcy o możliwościach poprawy efektywności energetycznej. Chodzi o racjonalizację i oszczędność zużywanej energii w budynkach.</u>
          <u xml:id="u-388.11" who="#AnnaPaluch">Oczywiście padnie na pewno pytanie o koszty wprowadzanych rozwiązań. Z punktu widzenia obywatela, który potrzebuje zamówić taką charakterystykę energetyczną, jego cena waha się od kilkuset złotych dla budynku jednorodzinnego do ok. 1000 zł dla budynku wielorodzinnego. Ważność tego świadectwa — przypominam — to jest okres 10-letni. Z kolei koszty kontroli systemów ogrzewania i klimatyzacji dla kotłów o mocy od 20 kW, dla urządzeń chłodniczych od 12 kW, a dla połączonych systemów klimatyzacji i wentylacji od 70 kW są uzależnione od rozmiarów tego systemu i ich wielkość wynosi od kilkuset złotych do ok. 1500 zł. Te kontrole należy wykonywać co kilka lat. Tak w największym skrócie to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-388.12" who="#AnnaPaluch">Przechodząc, proszę państwa, do projektu ustawy, nad którym pracowała Komisja Infrastruktury, przypomnę, że art. 1 zawiera 23 zmiany w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków, art. 2 zawiera dwie zmiany w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane, art. 3–8 zawierają przepisy przejściowe, natomiast zgodnie z art. 9 ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-388.13" who="#AnnaPaluch">W trakcie prac w Komisji Infrastruktury zostało wprowadzonych do tekstu 10 poprawek sugerowanych przez Biuro Legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-388.14" who="#AnnaPaluch">Całość sprawozdania Komisji Infrastruktury została przyjęta 25 głosami za, bez głosów przeciwnym, przy 1 głosie wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-388.15" who="#AnnaPaluch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury uprzejmie proszę o uchwalenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane, zawartego w sprawozdaniu komisji, druk nr 2560. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Mariusz Trepka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#MariuszTrepka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane, druk nr 2539.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#MariuszTrepka">Niniejsza ustawa wdraża przepisy dyrektywy 2010/31/UE w zakresie wprowadzonych w niej zmian dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. dotyczące długoterminowej strategii renowacji budynków, udostępniania do celów statystycznych i badawczych, a także właścicielowi budynku co najmniej zagregowanych, zanonimizowanych danych dotyczących świadectw charakterystyki energetycznej, wyposażenia budynków niemieszkalnych w systemy automatyki i sterowania oraz przeglądów systemów ogrzewania i klimatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#MariuszTrepka">Projektowane przepisy w zakresie poprawy istniejących mechanizmów już wcześniej wdrożonej dyrektywy 2010/31/UE dotyczą kwestii braku obowiązku sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, braku skutecznych mechanizmów gwarantujących przekazywanie świadectw charakterystyki energetycznej w związku ze sprzedażą lub wynajmem budynków lub części budynków, uzależnienia obowiązku przeprowadzania regularnych kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji od dokonania zmian mających wpływ na ich efektywność energetyczną, doprecyzowania regulacji dotyczących weryfikacji świadectw charakterystyki energetycznej, umożliwienia funkcjonowania świadectw charakterystyki energetycznej budynków lub części budynków oraz protokołów kontroli systemu ogrzewania lub klimatyzacji również w postaci elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#MariuszTrepka">Wprowadzenie powyższych rozwiązań odbywa się poprzez nowelizację ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków i ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#MariuszTrepka">W ramach uproszczenia procedur budowlanych zniesiony został wówczas obowiązek załączenia przez inwestora świadectwa charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie.</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#MariuszTrepka">Należy zwrócić uwagę, że w chwili obecnej w przypadku tzw. budownictwa na własne potrzeby informacja dotycząca charakterystyki energetycznej stanowi jedynie element projektu technicznego.</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#MariuszTrepka">Obowiązek dołączenia kopii świadectwa charakterystyki energetycznej budynku przekazanego w postaci papierowej albo wydruku świadectwa przekazanego w postaci elektronicznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie odnosi się do wszystkich budynków.</u>
          <u xml:id="u-390.7" who="#MariuszTrepka">Obowiązek dołączenia kopii świadectwa charakterystyki energetycznej przekazanego w postaci papierowej albo wydruku świadectwa przekazanego w postaci elektronicznej odnosi się również do budynków wybudowanych na podstawie projektów budowlanych zatwierdzonych decyzjami przed 19 września 2020 r., kiedy nie było jeszcze obowiązku dołączenia projektu technicznego.</u>
          <u xml:id="u-390.8" who="#MariuszTrepka">Projektowana zmiana przepisów wyjaśnia jednoznacznie pojawiające się wątpliwości odnośnie do prawidłowego wdrażania dyrektywy 2010/31 Unii Europejskiej w zakresie art. 12, zgodnie z którym państwa członkowskie zapewniają wydawanie świadectw charakterystyki energetycznej dla budynków lub modułów budynków, które są wznoszone, sprzedawane lub wynajmowane nowemu najemcy.</u>
          <u xml:id="u-390.9" who="#MariuszTrepka">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość zgłasza dwie poprawki, w tej chwili je panu marszałkowi przekazuję…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#MariuszTrepka">…i będzie głosował za uchwaleniem niniejszej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Sibińska, Lewica, przepraszam, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#KrystynaSibińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawię opinię na temat druków nr 2539 i 2560. Te druki dotyczą projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynku oraz ustawy — Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#KrystynaSibińska">Świadectwo charakterystyki energetycznej to swego rodzaju paszport energetyczny, który wskazuje na zapotrzebowanie budynku na energię, potrzebę dotyczącą ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody, klimatyzacji, oświetlenia. Określa też źródła pochodzenia energii i emisji dwutlenku węgla przez budynek. Dzisiaj to się okazuje bardzo ważne, bardzo istotne, ponieważ jak obserwujemy badania, to w Polsce aż 80% emisji dwutlenku węgla generują budynki mieszkalne.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#KrystynaSibińska">O tym, w jaki sposób ta nowelizacja zostanie przeprowadzona, mówili moi przedmówcy, nie będę tego powtarzała. Podkreślę tylko, że jest to rzeczywiście implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego związanego z tym tematem.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#KrystynaSibińska">Projekt mówi o kilku przedsięwzięciach, które powinny i będą realizowane. Myślę, że jedną z takich ciekawszych rzeczy, o które będziemy też dopytywać, interesować się tym, jest coś, co będzie wykonywało Ministerstwo Infrastruktury, to znaczy przygotowanie długotrwałej strategii renowacji budynków. Jeśli chodzi o zasoby mieszkaniowe w Polsce, to nowych powstaje niedużo, większe są zasoby wieloletnie, związane z dawnymi technologiami, wielką płytą. Pan minister Adamczyk bardzo dużo i często w dawnych czasach mówił o wielkiej płycie, o potrzebie sprawdzenia tego pod względem wytrzymałościowym. Tu jednak pojawia się nowy wątek, mianowicie związany z charakterystyką energetyczną, i wydaje się, że również takie elementy w tej długotrwałej strategii renowacji budynków powinny być ujęte.</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#KrystynaSibińska">Mówimy dzisiaj o tym, że właściwe podejście do odpowiedniego budowania jest związane z ochroną naszego klimatu, ale też z kosztami utrzymania budynków. W dobie drożyzny, jaką zafundował nam rząd PiS-u…</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Jaką zafundował nam Putin, wszczynając wojnę, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-394.6" who="#KrystynaSibińska">…drożyzny prądu, gazu, widzimy, jak bardzo trudne będzie utrzymanie. Pani minister Moskwa mówi, że 17 stopni to jest zdrowa temperatura, więc dalej nie musimy się ogrzewać. Więc podkreślanie tego, jak bardzo ważne jest, żeby budować nowocześnie, w dobrych technologiach, jest jak najbardziej na czasie.</u>
          <u xml:id="u-394.7" who="#KrystynaSibińska">Jest to w zasadzie techniczny projekt, ale okazuje się, że wątki, które się w nim pojawiają, są dosyć aktualne. Dekarbonizacja budynków — o tym właśnie wspominałam. To budynki źle wybudowane, ze złych materiałów, źle ocieplone, powodują, że emisja dwutlenku węgla jest duża. Poprzez dekarbonizację budynków możemy w dosyć prosty sposób złagodzić zmiany klimatyczne i to może być też kluczowe w osiągnięciu neutralności klimatycznej. Dlatego będziemy popierać ten projekt jako właśnie jeden z elementów na tej drodze, ale też, tak jak wspomniałam, żeby zwiększyć świadomość wszystkich i budować tę świadomość, że to, jak budujemy, w jaki sposób eksploatujemy nasze budynki, jest też niezwykle istotne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#MaciejKopiec">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane, która dostosowuje nasze prawo do dyrektywy unijnej po 12 latach od wprowadzenia jej w życie, co jest bardzo niepokojące, zważywszy na fakt, że niedobór energii i niski poziom bezpieczeństwa energetycznego to coraz większe zagrożenie. Wynika ono z wieloletnich zaniedbań z sferze inwestycji w tych sferach i indolencji rządów PiS w sprawach odnoszących się do nowych źródeł energii, elektrowni atomowych czy odnawialnych źródeł energii oraz sposobów jej magazynowania.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#MaciejKopiec">W projekcie ustawy dotyczącej dostosowania polskiego prawa do dyrektywy Unii Europejskiej z 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wprowadzony zostaje obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej każdego budynku indywidualnego czy wielorodzinnego. Inwestorzy indywidualni, a także deweloperzy będą mieli obowiązek dołączać świadectwa charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie obiektu.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#MaciejKopiec">Projekt wprowadza obowiązek instalowania w określonych warunkach, zgodnych z prawem unijnym, systemów automatyki i sterowania. Nowe rozwiązania wynikają także z wymogu dotyczącego zwiększenia skuteczności systemu oceny efektywności energetycznej budynków w Polsce. Polegają m.in. na zmianie wymagań związanych z kontrolą systemów ogrzewania i klimatyzacji, rozszerzających zakres systemów objętych obowiązkiem kontroli. Obecnie obowiązkowe przeglądy dotyczą systemów, w których kotły mają moc 20 kW lub większą, a urządzenia chłodnicze — więcej niż 12 kW. Po nowelizacji przepisy będą bardziej restrykcyjne.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#MaciejKopiec">Zmiany umożliwiają powszechny dostęp do podstawowych informacji zawartych w świadectwach gromadzonych w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków. Przez efektywność energetyczną budynku należy rozumieć stopień przygotowania do użytkowania budynku zgodnie z przeznaczeniem, przy jednoczesnym możliwie jak najniższym zużyciu przez ten budynek energii.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#MaciejKopiec">W zakres sporządzania certyfikatów wchodzą ocena sprawności zainstalowanych w nim urządzeń grzewczych, klimatyzacji, wentylacji czy rekuperacji, ale także izolacje termiczne ścian, dachu czy rodzaju okien, jakie zamontowane są w obiekcie. Pod uwagę bierze się także usytuowanie obiektu i wszelkie urządzenia w nim zainstalowane, takie jak pompy ciepła i inne instalacje. Świadectwo charakterystyki energetycznej określa całkowite zapotrzebowanie na energię, co jest ważne także przy tworzeniu polityki energetycznej państwa i jej dostosowania do poszczególnych obszarów zamieszkania.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#MaciejKopiec">Gdybyśmy w Polsce mieli do czynienia z odpowiedzialnym rządem, którego celem nadrzędnym jest bezpieczeństwo i państwa, i jego mieszkańców, ta dyrektywa byłaby już dawno przyjęta. Charakterystyki energetyczne byłyby codziennością, bo stworzenie odpowiedzialnej, rozsądnej strategii energetycznej nie mogłoby się bez nich obejść. Mam na myśli wykorzystywanie środków unijnych na alternatywne do gazu i węgla źródła energii. Jak ważna to sprawa i z jak wielkimi zaniedbaniami w tej sprawie musimy się borykać, mieszkańcy Polski wiedzą najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#MaciejKopiec">Od 2015 r. przez 5 lat przejadano pieniądze z Unii Europejskiej, w tym z handlu prawami do emisji CO2, i nie zrobiono nic w kierunku nowych źródeł energii dla odbiorców indywidualnych, takich jak atom czy odnawialne źródła energii, które dzisiaj mogłyby stanowić o tym, że bylibyśmy bezpieczniejsi energetycznie, nie musielibyśmy szukać rozwiązań, których dzisiaj szukamy.</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#MaciejKopiec">W 6. roku rządów PiS zablokowano ogromne pieniądze z Funduszu Odbudowy, które także mogły pracować nad bezpieczeństwem energetycznym i także mogły spowodować przejście na inne, alternatywne w stosunku do konwencjonalnych źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#MaciejKopiec">W 7. roku rządów PiS nie ma już węgla, nawet tego węgla, którego miało wystarczyć na ponad 200 lat, a na portalach internetowych jako oferta zakupu opału pojawia się gumowy ekogroszek. I taki mamy klimat.</u>
          <u xml:id="u-396.9" who="#MaciejKopiec">Z uwagi na to, że sam projekt ustawy jest dobry i będzie pomagał w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego w Polsce — jeżeli będzie wzięty pod uwagę na poważnie, a nie będzie to tylko świstek biurokratyczny, coś, co trzeba będzie spełnić, a nie będzie służył do budowania strategii energetycznej — klub Lewicy poprze te rozwiązania, jak również ewentualnie pojawiające się w drugim czytaniu poprawki. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-396.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane, druki nr 2539 i 2560.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#StefanKrajewski">Chodzi o rządowy projekt nowelizacji ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz Prawa budowlanego. Dostosowuje on polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Nowe rozwiązania wynikają również z konieczności poprawy skuteczności obecnego systemu oceny efektywności energetycznej budynków w Polsce. Zmiany mają dotyczyć wymagań związanych z kontrolą systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji, rozszerzają zakres systemów objętych obowiązkiem kontroli do systemów o mocy ponad 70 kW. Kolejna nowość to powszechny dostęp do podstawowych informacji zawartych w świadectwach charakterystyki energetycznej, które znajdują się w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#StefanKrajewski">W ogłoszeniach lub reklamach o zbyciu lub najmie budynku lub jego części, gdy dla budynku zostało już sporządzone takie świadectwo charakterystyki energetycznej, trzeba będzie podać wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową, wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową i jednostkową wielkość emisji CO2.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#StefanKrajewski">Autorzy tego projektu tłumaczą, że celem zmian jest to, by w Polsce powstawały budynki o jak najwyższych parametrach cieplnych z nowoczesnymi, dobrej jakości ekologicznymi rozwiązaniami. To w konsekwencji przyczyni się do znaczących oszczędności energii i zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych budynków. Ma zostać również podniesiona jakość świadectw charakterystyki energetycznej. Dotyczyć to będzie także protokołów sporządzanych z kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#StefanKrajewski">Projekt ma wyeliminować sytuacje, w których osoby uprawnione do rozporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków przekazują swoim zleceniodawcom quasi-świadectwa, które nie spełniają wymagań ustawowych. Po zmianach osoba uprawniona do sporządzania wspomnianych dokumentów, która utraciła uprawnienia po raz drugi lub przekazała dokument sporządzony poza rejestrem, nie będzie miała możliwości ponownego wpisu do wykazu osób uprawnionych. Wprowadzone zostaną też kary grzywny za przekazanie świadectwa i protokołu wykonanego poza systemem centralnego rejestru oraz za nieprzekazanie świadectwa nabywcy lub najemcy. Zmienią się mechanizmy dotyczące sporządzania i przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji. Dokumenty te będą mogły być wydawane również w formie elektronicznej. Świadectwo charakterystyki energetycznej będzie przekazywane przy sporządzaniu aktu notarialnego lub zawarciu umowy najmu.</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#StefanKrajewski">Zgodnie z przepisami unijnymi obowiązkiem stanie się też montaż systemów automatyki i sterowania w budynkach wyposażonych w duże systemy ogrzewania, klimatyzacji, połączone systemy ogrzewania i wentylacji lub klimatyzacji i wentylacji.</u>
          <u xml:id="u-398.6" who="#StefanKrajewski">To wszystko, co jest zapisane w tych zmianach, ma prowadzić do tego, żeby było lepiej, tak jak zawsze tutaj słyszymy: było źle, będzie dobrze. Ale tak naprawdę z tego miejsca chciałbym zaapelować do wszystkich Polek i Polaków, tych, którzy rozpoczęli kilka lat temu swoją przygodę z morsowaniem. Przygotujcie się do sezonu, bo kąpiele w zimnej wodzie mogą stać się normą — trzeba to w każdym miejscu podkreślać — jeśli rząd nie zajmie się na poważnie tymi problemami, o których mówimy, czyli zablokowaniem cen energii na poziomie z czerwca 2022 r. Nie zmieni tego żaden zapis, którym będziecie chcieli poprawić efektywność energetyczną budynków. Z drugiej strony słyszymy, jak pan prezes mówi, że wszystkim — oprócz opon i tego, co bardzo szkodliwe — można palić w piecach. Z jednej strony naprawa, poprawa, a z drugiej — będzie, jak będzie. Czas pokaże, jak będą wyglądać najbliższe miesiące.</u>
          <u xml:id="u-398.7" who="#StefanKrajewski">Poprzemy ten projekt dlatego, że go trzeba prawo dostosować do zapisów unijnych. Mamy nadzieję, że przynajmniej trochę się poprawi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja jestem już morsem, więc nie muszę się do tego przystosowywać. Jak się okazuje, morsowanie dobre jest na lockdowny i być może na zimę, bo właśnie nadchodzi zima, zima grozy.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#KrzysztofTuduj">Czytam to przedłożenie w kontekście całej polityki energetycznej PiS-u i jawi się pytanie: Co wy robicie z Polakami? Dotacje do węgla, którego nie ma. Węgiel na raty może dopłynie z Kolumbii, ale Kolumbia leży dość daleko od Polski.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#KrzysztofTuduj">Kolejny nowy ciekawy pomysł: wymiatanie resztek kurzu i brudu ze składów, żeby to potem zmieszać z węglem, żeby było więcej tonażu. Bardzo, bardzo twórcze. Kupowanie węgla z Ukrainy. Słyszymy, że jedynym winowajcą ciężkiej sytuacji jest Rosja i jej napaść na Ukrainę, a wszystkie państwa mają problem, ale od Ukrainy można kupować. I to wszystko w stosunku do nas, do Polski, do państwa, które leży na złożach. Dzisiaj z mównicy pokazywałem ten węgiel, polski węgiel. Absurd, to jest kraina absurdu. 40% domostw nie ma zapasu węgla na zimę, 40% domostw, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#KrzysztofTuduj">Dzisiaj rozmawiamy o termoizolacji — ekologiczne trendy nas dociskają nas, dociska nas Unia Europejska rękami PiS-u. Termoizolacja, ekologia na skutek waszej polityki będzie wyglądała tak, że ludzie tej zimy będą rzeczywiście palić śmieciami i tyle będzie z ekologii.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#KrzysztofTuduj">Szanowni Państwo! Tą regulacją chcecie przerzucić odpowiedzialność za brak opału na Polaków, którzy się za słabo ocieplili — i będzie winny. Akurat teraz musi być wpychana aktualizacja dyrektywy z 2018 r., już i tak opóźniona, jak słyszeliśmy. Jest to projekt, który spowoduje rozrost biurokracji, obciąży właścicieli, obciąży urzędników, notariuszy, spółdzielnie — po prostu biurokracja w pełnej krasie, PiS to lubi. Nawet przy najmie trzeba będzie przedstawiać charakterystyki energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-400.5" who="#KrzysztofTuduj">Szanowni Państwo! Jeśli to są takie doskonałe pomysły, to po co do tego zmuszać? Jeśli to są takie rewelacyjne rzeczy, które naprawdę otworzą przyszłość, bezpieczeństwo energetyczne domostw, miast, państwa, po co do tego zmuszać, po co wprowadzać kary, grzywny, po co to robić drogą przymusu zamiast drogą zachęty? Zostawcie ludziom ich domy i ich samych w spokoju. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-400.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#HannaGillPiątek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W normalnej sytuacji ten projekt nie budziłby większych kontrowersji. Ot, deregulowanie wynikające z unijnego prawa, byśmy ściślej pilnowali ważności świadectw energetycznych budynków. Przypomnijmy, że certyfikaty mają pomóc w obniżeniu emisji CO2 o 20% do 2030 r. — to mówi dyrektywa. Za brak czy przeterminowane świadectwa rząd proponuje sankcje karne w postaci grzywien. Problem jednak w tym, że dziś mamy szczególne okoliczności. Chwilę temu PiS wrzutką do ustawy zdjął w Polsce praktycznie wszystkie normy emisyjne, a przedwczoraj dodatkowo pozwolił na obrót podłej jakości paliwami, rozregulowując narodowy cel wskaźnikowy.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#HannaGillPiątek">Pracujemy zatem nad ustawą, która pozwoli nałożyć wysoką grzywnę na właściciela domu, który jeden dzień spóźnił się z odnowieniem świadectwa, które służy obniżeniu emisji, a jednocześnie pozwalamy mu na palenie w piecu czymkolwiek, co jest działaniem wręcz odwrotnym. Ale to nie jedyny problem. Ustawa nie definiuje górnej granicy grzywny, zatem za brak świadectwa efektywności energetycznej grozić będzie kara do kilku tysięcy złotych. Narusza to zasadę proporcjonalności, na co zwracała uwagę Krajowa Rada Notarialna i wiele innych podmiotów, które konsultowały ten projekt — tu składamy stosowną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#HannaGillPiątek">Co więcej, rząd wprowadza obowiązek, uwaga, umieszczenia certyfikatu w widocznym miejscu w zajmowanych budynkach. Zatem każdy dom jedno- lub wielorodzinny w Polsce, a nawet każde własnościowe mieszkanie spółdzielcze, będzie musiał odtąd być przystrojony stosownym wydrukiem.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#HannaGillPiątek">Za brak tej dekoracji również grozi grzywna o maksymalnym wymiarze. Certyfikat energetyczny to koszt kilkuset złotych dla domu jednorodzinnego. Badania wskazują, że właśnie w tych domach kwitnie ubóstwo energetyczne, szczególnie dotkliwe dla seniorów na wsiach. Ci ludzie nie mają na węgiel, a na świadectwo będą musieli mieć. Rozumiem cele polityki klimatycznej, ale nie wiem, czy akurat w środku zimy, gdy ta ustawa wejdzie w życie, rozsądnym rozwiązaniem jest egzekwowanie od nich tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-402.5" who="#HannaGillPiątek">W tej pozornie neutralnej ustawie absurd goni absurd, a dotknie ona wszystkich właścicieli i zarządców budynków oraz właścicieli mieszkań spółdzielczych w Polsce. Zdejmujecie kary z państwowych koncernów — nakładacie je na biednych emerytów.</u>
          <u xml:id="u-402.6" who="#HannaGillPiątek">Koło Polska 2050 nie poprze tej ustawy, jeżeli nie będzie w niej górnego limitu grzywny i dłuższego vacatio legis. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-402.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#RyszardTerlecki">Wyczerpaliśmy wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#RyszardTerlecki">Do pytań zapisało się 17 osób.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-403.4" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-403.5" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Świadectwo charakterystyki energetycznej to wydatek rzędu od 200 do 1000 zł. Można je bez problemu uzyskać zdalnie na podstawie wypełnionej przez nabywcę ankiety. Czy zatem dokument ten nie jest fikcją, gdyż nikt mieszkający w mieszkaniu, które ma 10 lat, nie ma pojęcia o przenikalności termicznej okien czy drzwi? Czy nie jest to kolejny fikcyjny dokument, który nie posiada żadnej mocy sprawczej, niesie natomiast groźbę odpowiedzialności karnej za podanie danych, których właściciele nieruchomości nie mają prawa znać?</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#JanSzopiński">Gdyby podejść do tematu rzetelnie i badać wszystkie współczynniki przenikalności termicznej, takie świadectwo kosztowałoby ok. 10 tys. zł. Czy zatem nie będą to zmarnowane pieniądze za wystawienie bezprzedmiotowych, aczkolwiek obowiązkowych certyfikatów? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozmawiamy o projekcie ustawy, który został przygotowany na podstawie dyrektywy z 2018 r. i w związku z tą dyrektywą, której termin wdrożenia minął w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#RafałAdamczyk">Chciałbym zapytać o inną rzecz, o to, o co pytają mieszkańcy Zagłębia, którzy palą węglem. Czy węgla starczy dla nich? Czy będą mieli ciepło w domu? Czy rzeczywiście trzeba będzie palić wszystkim, oprócz opon, także rzeczami, które są szkodliwe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać o kwestię maksymalnej grzywny. W projekcie ustawy nie została ona określona. Jest tam odniesienie do Kodeksu wykroczeń. Panie ministrze, czy to jest celowy zabieg, żeby w tych trudnych warunkach, kiedy brakuje środków na życie, kiedy życie staje się coraz droższe, ceny galopują, jeszcze dołożyć Polakom dodatkowych obciążeń? Bo to jest niezrozumiałe, że państwo, wprowadzając tego rodzaju przepisy, nie przewidują w tej ustawie jakiegokolwiek górnego limitu, jaki może osiągnąć taka grzywna. W sytuacji, w której mamy do czynienia z pauperyzacją społeczeństwa, co jest wynikiem działalności rządu i prezesa Narodowego Banku Polskiego, tego rodzaju przepisy nie powinny trafiać do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#MirosławSuchoń">Pytanie: Czy znajdzie się gdzieś refleksja i czy rząd poprze poprawkę Polski 2050, która jest słuszna? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anita Sowińska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#AnitaSowińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest przykładem dobrych regulacji Unii Europejskiej, które wdrażamy do swojego porządku prawnego. Pytanie jest tylko, dlaczego tak późno. Dlaczego ta dyrektywa wdrażana jest z ponadrocznym opóźnieniem? Czy trzeba było wojny i wysokich cen energii, abyście obudzili się z ręką w nocniku i zaczęli działać?</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#AnitaSowińska">W związku z tym mam pytanie do pana ministra o konkretne działania. Czy został wykonany audyt energetyczny budynków tego parlamentów, również tej sali, w której siedzimy, a także wszystkich budynków ministerstw? Jaki był zakres tych kontroli, w tym, w szczególności czy obejmował przegląd systemów ogrzewania i klimatyzacji? Ile pieniędzy moglibyśmy zaoszczędzić jako państwo, jeżeli zastosowalibyśmy się do wszystkich zaleceń z audytu?</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#AnitaSowińska">Proszę o udostępnienie dokumentów z tego audytu i odpowiedź w formie pisemnej w postaci elektronicznej. Jeśli audyt do tej pory nie został wykonany, to kiedy go zrobicie?</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie: Czy nie dało się jeszcze wdrożenia tej dyrektywy odłożyć? Rzeczywiście naprawdę jest krytyczny moment w Polsce. Krytyczny moment tutaj, z tej mównicy, dzisiaj już wiele razy był podkreślany. Teraz pchamy jakąś biurokrację unijną, którą naprawdę nic nie uratujemy, a tylko popsujemy komfort funkcjonowania Polaków.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#KrzysztofTuduj">Jakie kary wy za to przewidujecie? Czy one są konieczne? Czy nie można byłoby trochę wykastrować tej dyrektywy unijnej, żeby było minimalnie, spowodować, żeby Polacy zastosowali to tak, jak sami uznają, jak do tego dojrzeją? Czy nie można w ten sposób jej wprowadzać? Czy musicie robić zamieszanie i biurokrację? A jeżeli Unia Europejska wymyśli, że w mieszkaniach ma być 16 stopni i powie, że to jest dobra temperatura dla ludzi, to też będziecie wdrażać to z takim zacietrzewieniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z tego, co ja zrozumiałem, to pani sprawozdawca, pani poseł Anna Paluch, powiedziała, że musimy to zrobić, dlatego że będą nam grozić kary? Tak, dobrze zrozumiałem?</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#MarekDyduch">To teraz opozycja, która łoi ten rząd za kary, powinna się trochę zreflektować, bo Unia ze względu na wszystko chce nam kary dawać. Unia nam narzuca, że mamy zbadać energetyczność naszych mieszkań za nasze pieniądze. Dzisiaj to jest 500 zł, ale to jeszcze nie wszystko, bo przecież domy są różne. Ktoś przyjdzie opomiarować, ktoś poprosi o dokumentację. Nie wszystkie domy mają dokumentację.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#MarekDyduch">Moim zdaniem Unia wyraźnie tu przesadziła, bo to, że potrzeba jakichś danych, które my chcemy znać, to jest jedno, a jakie są możliwości, to jest drugie. Nie wiem, czy nie jest zasadne wystąpić do Unii, żeby to sfinansowała. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WandaNowicka">Pani sprawozdawczyni wspomniała o tym, że wprowadzamy tę dyrektywę właściwie w ostatnim momencie, żeby nie płacić kolejnych kar za nierealizowanie unijnych zobowiązań. Mam w związku z tym pytanie do rządu. Mianowicie jeżeli do tej dyrektywy czy do projektu tej dyrektywy, kiedy była ona dyskutowana w Europie, mieliście zastrzeżenia, to czy braliście aktywny udział w pracach nad tą dyrektywą, jakie były zastrzeżenia rządu polskiego do tej dyrektywy i jakie działania podjęliście, żeby nie było rozbieżności między tym, co jest w Polsce, a tym, co przyjęto w dyrektywie? Czyli, innymi słowy, jaka była wasza aktywność w przygotowaniu i w przyjęciu tej dyrektywy, którą teraz realizujemy?</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#TomaszOlichwer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postarajcie się ocieplić domy jeszcze przed tym sezonem grzewczym — tak premier Mateusz Morawiecki apelował w lipcu do Polek i Polaków. Chciałbym się dowiedzieć, jakie działania podjął rząd Prawa i Sprawiedliwości, żeby uchronić polskie rodziny przed doświadczeniem zimna w zbliżającym się okresie jesienno-zimowym.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#TomaszOlichwer">Wiemy już, że zakup węgla, o ile oczywiście kogoś na to stać, graniczy z cudem, chociaż miało być go ponoć pod dostatkiem. Jestem ciekaw, czy kwestia dociepleń ma się równie źle czy jeszcze gorzej. Co przez te 2 miesiące udało się zdziałać rządowi dla zwiększenia wydajności energetycznej gospodarstw domowych? Proszę o konkretną i wyczerpującą odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#KrystynaSkowrońska">Nie wiem, jak będzie tej zimy, dla tych wszystkich morsów pewno będzie zimno, ale inflacja dzisiaj wynosi 16,1%, węgiel kosztuje 3–4 tys. i go nie ma, a państwo proponujecie audyt systemu ogrzewania i klimatyzacji jako wypełnienie dyrektywy i implementację przepisów prawa unijnego. Chciałam zapytać, kto, kiedy i jakie stanowisko zajął ze strony polskiej w sprawie wyrażenia zgody na implementację i z jakich środków można byłoby to zrobić. Kowalski pyta: To będzie 500 zł czy 1000 zł, które będę musiał zapłacić za takie badanie i za taki certyfikat? Gdzie mam go sobie powiesić?</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#KrystynaSkowrońska">Zawsze byłam zwolennikiem tego, i wielokrotnie podczas spotkań z przedstawicielami Unii Europejskiej i poszczególnych prezydencji to mówiłam, że powinniśmy dyrektywę przed, w trakcie i po procedować również w polskim parlamencie. Dlaczego dzisiaj rządzący nie informowali nas, jak będą wchodziły przepisy unijne? Kowalski zapłaci 500, 1000 i więcej przy tej drożyźnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące art. 1 pkt 2 lit. c bodajże przedłożenia. Czy wy naprawdę chcecie wymagać od ludzi, żeby w każdym oknie, w każdym domu było wywieszone świadectwo energetyczne? Czy ten program: świadectwo energetyczne w każdym okienku ma sens? Przecież mamy 2022 r. To jest rok, w którym wszyscy korzystamy z elektronicznych map. To jest rok, w którym nie ma w Polsce samorządu, który nie miałby dostępu do Geoportalu, w którym systemy informacji o terenie są dobrem powszechnym. A wy naprawdę chcecie znakować wszystkie budynki analogowymi świadectwami energetycznymi? Gdzie jest sens, gdzie jest logika takich działań?</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem proponowanych zmian jest to, aby w Polsce powstawały budynki o jak najwyższych parametrach cieplnych, z nowoczesnymi, dobrej jakości i ekologicznymi rozwiązaniami. To w konsekwencji ma przyczynić się do znaczących oszczędności energii i zmniejszenia kosztów eksploatacji budynków. I to jest cel szczytny. Ale jak przyczyni się to do wzrostu kosztu budowy domu? Aby zmniejszyć koszty eksploatacji, należy najpierw ten budynek postawić, wybudować z odpowiednich, droższych materiałów, które są energooszczędne, a to z kolei przyczyni się do tego, że jego budowa stanie się relatywnie droższa i mało dostępna dla mieszkańców Polski.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#MałgorzataPępek">Efektywność energetyczna budynków to jedno, ale Polaków musi być stać na budowanie domów według tych standardów. Za coraz bardziej rygorystycznymi przepisami powinna iść wymierna pomoc, która zrefunduje różnicę, jeśli chodzi o budowę domu mniej i bardziej energooszczędnego. Co rząd ma obywatelom do zaoferowania w tej kwestii? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: A ja to co?)</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#RyszardTerlecki">A, przepraszam, pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#AnnaPaluch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra. Dokładnie rok temu, 17 września 2021 r., Sejm uchwalił nowelizację Prawa budowlanego i ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której zezwolono na uproszczoną procedurę, tzw. zgłoszenie z projektem budowlanym, dla nie więcej niż dwukondygnacyjnych budynków mieszkalnych o powierzchni zabudowy nieprzekraczającej 70 m2. Czyli to jest bardzo uproszczona forma uzyskania zgody na budowę, a z drugiej strony nie ma obowiązku powoływania kierownika budowy i nie ma obowiązku prowadzenia dziennika budowy. Czy w sytuacji tej uproszczonej procedury nie byłoby zasadne uproszczenie również kwestii dotyczących charakterystyki energetycznej takiego budynku? Bo ma to być jednoznaczne ułatwienie dla inwestora. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, do tej pory była ona, zdaniem wnioskodawców, nieszczelna, bo na 270 tys. transakcji umowy kupna-sprzedaży, również sprzedaży spółdzielczego prawa do lokalu, w tym okresie tylko ok. 152 tys. tych świadectw było sporządzonych. Jednym z elementów była możliwość wzajemnego zrzeczenia się, przekazania tychże świadectw.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#TadeuszTomaszewski">Czy te rozwiązania w ustawie, które mówią o zakazie zrzeczenia się prawa do otrzymywania świadectwa charakterystyki energetycznej, wprowadzeniu odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, jak również to, że fakt przekazania tego świadectwa musi być odnotowany w akcie notarialnym, zaproponowaliście państwo po analizie dotychczas funkcjonujących przepisów? Czy to jest ewaluacja nasza, czy są to zalecenia Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan premier Morawiecki zachęca do ocieplania domów. Trudno się nie zgodzić z tym apelem i go nie poprzeć. Zresztą warto do tego jeszcze dorzucić inwestowanie w odnawialne źródła energii. Ale do tego wszystkiego potrzebne jest właściwe finansowanie i opracowanie takich programów, z których ludzie będą korzystali. Jak widać, te, które dotychczas funkcjonują, nie są wystarczającą zachętą dla obywateli. Dlatego niezbędne jest dzisiaj skorzystanie chociażby ze środków ze sprzedaży praw do emisji CO2, które powinny być przeznaczone na transformację energetyczną, ale także ze środków z Funduszu Odbudowy, które także mogą być na ten cel przeznaczane.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#MateuszBochenek">Chcę powiedzieć, że jest zgoda co do samego kierunku, natomiast do tego niezbędne są konkretne działania, o które apeluję. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#UrszulaZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sposób wdrożenia tej ustawy to kolejny dowód na to, że to nie polityka klimatyczna Unii Europejskiej, ani system redukcji emisji ETS wymagają reformy, tylko rząd Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#UrszulaZielińska">Dyrektywa, która ma prowadzić do poprawy efektywności energetycznej budynków, do obniżenia rachunków za ciepło i energię, jest wdrażana z prawie 3-letnim opóźnieniem. I to nie dlatego, że dbacie państwo o klimat czy rachunki Polek i Polaków, tylko dlatego, że — jak szczerze wyznała pani poseł sprawozdawca — grożą nam kolejne kary za jej niewdrożenie. A przecież termomodernizacja i docieplenie to oszczędność na rachunkach za energię nawet do 60%. Przez te 3 lata można było docieplić ok. 1 mln polskich domów i zabezpieczyć je na zimę, a tak jest ciemno, zimno i nadziei trochę brak.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#UrszulaZielińska">To ten rząd, proszę państwa, wymaga reformy, gruntownej, najlepiej przez odsunięcie od władzy.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#RyszardTerlecki">He, he, nie doczeka się pani.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Doczekam, doczekam.)</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#GrzegorzBraun">Apage! Precz z takim ustawodawstwem, które łamie wszystkie prawa, zasady i dobre obyczaje, kiedyś tak doskonale znane Polakom. Z jednej strony zaglądanie już nie tylko do cudzej kieszeni, ale również do cudzego domostwa przez władzę, która rości sobie pretensje do dyktowania nam wszystkich szczegółów naszego życia, to jest moim zdaniem niekonstytucyjna ingerencja w życie Polaków pod pretekstem kontroli stanu docieplenia budynków. Jak to nazywacie? Szczelność nazywacie energetyczną wydajnością — mniejsza o to, eurokołchozowa nowomowa. To jest, szanowni państwo, naruszenie cywilizowanej zasady: mój dom, moja twierdza, co w polskiej wersji brzmiało: wolnoć, Tomku, w swoim domku. A poza tym to ociera się o grzech wołający o pomstę do nieba, tzn. nękanie, uciskanie biednych, wdów i sierot poprzez narzucanie rozmaitych ciężarów powinności biurokratycznych. A zatem precz z tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos ma sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pan Piotr Uściński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#PiotrUściński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana ustawa w zakresie swojej regulacji faktycznie wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę z 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Faktycznie termin transpozycji minął w marcu 2020 r. i faktycznie w związku z tym Komisja Europejska wszczęła postępowanie formalne przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#PiotrUściński">Konsekwencją powyższego może być odpowiedzialność finansowa i dlatego powinniśmy tę ustawę przyjąć czym prędzej. Tu odpowiadam tym, którzy mówią, żeby tej ustawy nie przyjmować. Tym, którzy pytają, dlaczego tak późno, odpowiadam: nie mamy jeszcze w tym zakresie jakichś negatywnych konsekwencji, nie ma nałożonych żadnych kar w zakresie tej ustawy. Jednakże trzeba przyznać, że to jest kompetencja Unii Europejskiej przekazana w traktatach, wobec czego takie dyrektywy należy wdrażać.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To jest moja kompetencja, nie państwa polskiego, moja kompetencja.)</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#PiotrUściński">Ta dyrektywa z jednej strony zobowiązuje nas np. do wprowadzenia sankcji, które już są wprowadzone na mocy dyrektywy z 2010 r. Teraz dostosowujemy to do nowej dyrektywy. Odpowiadam w ten sposób na pytania z państwa strony o sankcje, które są przewidziane w ustawie: one po prostu wynikają z dyrektywy i powinny być wprowadzone, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#PiotrUściński">Ale ta ustawa to nie tylko sankcje. Tak naprawdę ta ustawa — zapominając o tym całym obudowaniu, że to jest dyrektywa, że musimy ją wdrożyć, bo nadal jesteśmy do tego zobowiązani — w obecnej sytuacji, kiedy jest kryzys energetyczny, kiedy ciężko o surowce, kiedy koszty energii są coraz wyższe, polepszy sytuację Polaków. Ta ustawa wpłynie na polepszenie charakterystyki energetycznej budynków, dlatego że same obowiązki, które są tam wdrażane, spowodują, że wykonawcy będą lepiej przygotowywali, realizowali swoje budowy, będą lepiej te budynki ocieplone, docieplone, będą spełniały wyższe standardy, a tak naprawdę przełoży się to w końcu na to, że użytkownicy tych budynków będą płacili mniej za energię na ogrzewanie.</u>
          <u xml:id="u-436.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale produkcja styropianu też zużywa energię.)</u>
          <u xml:id="u-436.6" who="#PiotrUściński">Zgadzam się z panem posłem, który powiedział, że produkcja budynków też zużywa energię. Tak, to jest ważne i nad tym też pracujemy, żeby takiej energii mniej zużywać, żeby używać takich materiałów…</u>
          <u xml:id="u-436.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I styropianu.)</u>
          <u xml:id="u-436.8" who="#PiotrUściński">…które wymagają mniej energii, ale to jest wielką naszą troską, żebyśmy…</u>
          <u xml:id="u-436.9" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To jest mój problem.)</u>
          <u xml:id="u-436.10" who="#PiotrUściński">Na razie wspieramy firmy budowlane, producentów wyrobów budowlanych, nawet tych, którzy w tej chwili zmagają się z trudnościami związanymi z wysokimi kosztami energii.</u>
          <u xml:id="u-436.11" who="#PiotrUściński">Szanowni Państwo! Wracając do tych pytań, które były formalnie zadane, a nie do tych, które teraz pan poseł zadaje. W ministerstwie pracujemy nad kolejnymi rozwiązaniami, nad zmianą obecnego wzoru świadectwa charakterystyki energetycznej, a także nad nową metodologią obliczania charakterystyki energetycznej budynków. Robi to dla nas Krajowa Agencja Poszanowania Energii. W listopadzie będziemy mieli taką ekspertyzę, pojawi się nowy, myślę, bardziej przyjazny ludziom wzór świadectwa, pojawi się nowa, lepsza, skuteczniejsza i łatwiejsza w zastosowaniu metodologia obliczania charakterystyki.</u>
          <u xml:id="u-436.12" who="#PiotrUściński">Jakie jeszcze były pytania? W niektórych pytaniach pojawiały się błędne, nieprawdziwe informacje, dlatego wymagają one sprostowania. Po pierwsze, nie będzie żadnego obowiązku. My nie wprowadzamy żadnego obowiązku wywieszania świadectwa charakterystyki energetycznej w budynkach mieszkalnych — czy to jednorodzinnych, czy przed, nie wiem, mieszkaniami w bloku — tak jak zostało to powiedziane przez któregoś z państwa posłów w pytaniach. Nie wprowadzamy takiego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-436.13" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Nie wszyscy posiedli umiejętność czytania ze zrozumieniem.)</u>
          <u xml:id="u-436.14" who="#PiotrUściński">Natomiast już w dotychczasowej ustawie jest obowiązek wywieszania takiego świadectwa, kopii takiego świadectwa charakterystyki energetycznej, np. w budynkach użyteczności publicznej, i np. w naszym Ministerstwie Rozwoju i Technologii… Tu też sprostowanie, bo jedna z pań mówiła cały czas o Ministerstwie Infrastruktury. Akurat dzisiaj jest ustawa, którą prowadzi Ministerstwo Rozwoju i Technologii, nie infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-436.15" who="#PiotrUściński">W naszym budynku, który jest budynkiem użyteczności publicznej, takie świadectwo energetyczne, takie świadectwo charakterystyki energetycznej jest wywieszone, jest wykonany audyt. Odpowiadam w ten sposób na jedno z pytań, które się pojawiło.</u>
          <u xml:id="u-436.16" who="#PiotrUściński">Co do tego budynku, w którym się znajdujemy, też państwo o to pytali. A więc jeśli chodzi o ten budynek, nie mam pewności, że jest takie świadectwo, pewnie trzeba by zapytać kancelarię. Ale jaka tu jest różnica? Myślę, że ten budynek jest zabytkowy, wobec czego budynków zabytkowych nie dotyczy obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej i audytów, bo to wynika z naturalnych zależności, z tego, że budynki zabytkowe trudno jest poddawać takim termomodernizacjom, jakie w tej chwili przewidujemy.</u>
          <u xml:id="u-436.17" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kościoły.)</u>
          <u xml:id="u-436.18" who="#PiotrUściński">Kościoły również, tak jak pani mówi.</u>
          <u xml:id="u-436.19" who="#PiotrUściński">Było pytanie dotyczące domów 70-metrowych. My faktycznie wprowadziliśmy, pani poseł, procedurę uproszczoną w zeszłym roku i pomijającą zbędne formalności przy budowie domów jednorodzinnych do dwóch kondygnacji — posadowionych na działce, tak że nie oddziałują na działki sąsiednie — na własne potrzeby budowlane, bo chcieliśmy, żeby Polacy mogli bez zbędnych formalności takie domy budować. I faktycznie takiej kategorii nie przewiduje do końca dyrektywa, która stanowi, że jeśli chodzi o budynek do 50 m, to ustawodawca może zwolnić z obowiązku sporządzania charakterystyki energetycznej. Ale ponieważ w naszym Prawie budowlanym nie ma takiej kategorii budynków mieszkalnych do 50 m, trudno teraz, żebyśmy tworzyli nową kategorię w Prawie budowlanym albo jeszcze dodatkowo komplikowali przepisy, które raczej wymagają dalszych deregulacji niż dalszych komplikacji. Dlatego też ta poprawka zgłoszona w drugim czytaniu, dotycząca tego, aby jednak dla domów 70-metrowych nie było obowiązku sporządzania tego świadectwa, jest moim zdaniem bardzo trafnym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-436.20" who="#PiotrUściński">Jeśli chodzi o niektóre pytania, na które prosili państwo o odpowiedź na piśmie, to już nie będę w tej chwili w te sprawy wchodził. Z tego, co miałem zapisane, chyba odpowiedziałem na wszystkie pytania. Dziękuję państwu serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-436.21" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Dyskusja nad dyrektywą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#PiotrUściński">A, dyskusja nad dyrektywą.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#PiotrUściński">Jeszcze tylko, panie marszałku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#RyszardTerlecki">Teraz poseł sprawozdawca pani Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PiotrUściński">Odpowiemy na piśmie. Mnie wtedy nie było w ministerstwie, ale odpowiemy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: To poproszę na piśmie, bo ja nie zgłosiłam.)</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#PiotrUściński">Natomiast ministerstwo i polski rząd zawsze biorą aktywny udział przy przygotowywaniu i wdrażaniu dyrektyw unijnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: To na piśmie poproszę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#AnnaPaluch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padło tutaj wiele pytań, przynajmniej dwa z nich odnosiły się do kwestii terminów wdrożenia dyrektywy. Jedna z pań poseł zadała nawet pytanie: Kto, kiedy i w jakim trybie zezwolił na obciążanie Polaków kosztami wykonania charakterystyki energetycznej? Więc, pani poseł, odpowiem krótko: Donald Tusk albo podległy mu urzędnik, ponieważ ustawa uchwalona z czteroletnim opóźnieniem, to znaczy 29 sierpnia 2014 r., wdrażała dyrektywę z roku 2010, z 19 maja dokładnie, nr 2010/33/UE. Wskutek przyjęcia tej dyrektywy do polskiego porządku prawnego jest obowiązek wykonania charakterystyki energetycznej budynku. Natomiast ustawa, o której mówimy, która wdraża… Mówiłam to zresztą na początku, ale zapewne mnie państwo posłowie nie słuchali. Dyrektywa z 2018/844 z 30 maja 2018 r. zmienia tę dyrektywę z 2010 r. i wprowadza tylko pewne obostrzenia. Natomiast obowiązek jest od dosyć dawna. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#AnnaPaluch">Padały tutaj trochę histeryczne pytania o pomoc rządu dla obywateli. Przypomnę państwu, że program „Czyste powietrze” wdrażany jest 2018 r. Mam dane sprzed wakacji. 7700 mln to jest wartość złożonych wniosków. 6,5 mld to jest wartość podpisanych umów. 3 mld to są wypłaty dla beneficjentów tego programu. Wszystko ze środków krajowych. Przypomnę o programie „Mój prąd”, który cieszył się ogromną popularnością i był bardzo chwalony przez wszystkich beneficjentów. Przypomnę o programie „Moje ciepło” wdrożonym ostatnio. W odróżnieniu od wszystkich poprzednich programów, które dotyczą budynków już istniejących, program „Moje ciepło” dotyczy budynków w budowie i zawiera dotacje na pompy ciepła powietrzne albo gruntowe, na wszystkie nowoczesne urządzenia, które mają zaopatrzyć budynki w niskoemisyjne albo bezemisyjne ciepło. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#RyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2540).</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#RyszardTerlecki">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana Rafała Webera o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-443.7" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw zawarty w druku nr 2540 zakłada prawidłowe wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/45/UE w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#RafałWeber">Celem tej dyrektywy jest poprawa bezpieczeństwa drogowego przez wyznaczenie minimalnych wymagań dla okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów i przyczep w Unii Europejskiej. Tworzy ona ramy dla ustanowienia prawidłowego i sprawnego systemu funkcjonowania badań technicznych pojazdów. Dyrektywa ta wpisuje się w jeden z siedmiu celów strategicznych Unii Europejskiej w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa pojazdów i tym samym zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników dróg.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#RafałWeber">Dyrektywa w pkt 6 preambuły bezpośrednio wiąże wczesne wykrywanie nieprawidłowości stanu technicznego pojazdu z zapobieganiem wypadkom. Prawidłowy stan techniczny pojazdu jest bowiem niezwykle ważny dla zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ma to wpływ na całe społeczeństwo. Badania techniczne pojazdów są częścią systemu utrzymania ich w bezpiecznym i akceptowalnym z punktu widzenia ochrony środowiska stanie w trakcie użytkowania. Jak podkreśla dyrektywa, badania okresowe pojazdów powinny stanowić główne narzędzie zapewniania zdatności do ruchu drogowego. Kontrole drogowe pojazdów użytkowych powinny być jedynie uzupełnieniem badań okresowych. W tym duchu projektowane były przepisy projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#RafałWeber">Projekt realizuje tzw. minimum implementacyjne, powtarzam, minimum implementacyjne w systemie badań technicznych pojazdów. Po pierwsze, wprowadza zmiany w zakresie sprawowanego nadzoru nad prawidłowością przeprowadzania badań technicznych, po drugie, wprowadza zmiany w celu stworzenia spójnego systemu nadzoru nad badaniami technicznymi pojazdów, po trzecie, tworzy nowy system prowadzenia szkoleń dla diagnostów, po czwarte, ustanawia organ odpowiedzialny za sprawowanie nadzoru nad ośrodkami szkolenia diagnostów oraz reguluje kwestie działalności tych ośrodków, po piąte, wprowadza zmiany w zakresie egzaminowania i nadawania uprawnień diagnostom oraz, po szóste, wyznacza krajowy punkt kontaktowy odpowiedzialny za wymianę informacji z pozostałymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Komisją Europejską.</u>
          <u xml:id="u-444.5" who="#RafałWeber">Główne założenia, jeżeli chodzi o zmiany w systemie badań technicznych pojazdów, które są zawarte w tym druku, czyli w projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym, to pozostawienie starostom nadzoru nad przedsiębiorcami prowadzącymi stacje kontroli pojazdów i wprowadzenie technicznego nadzoru nad prawidłowością badań technicznych pojazdów, które będą przeprowadzane przez wykwalifikowane osoby. Nie obciążamy w tym momencie finansowo starostów.</u>
          <u xml:id="u-444.6" who="#RafałWeber">Kolejna rzecz to powierzenie starostom — jest to nowe zadanie — nadzoru nad przedsiębiorcami prowadzącymi ośrodki szkolenia, w tym wydawania decyzji administracyjnych związanych z wpisem bądź wykreśleniem z rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodki szkolenia diagnostów.</u>
          <u xml:id="u-444.7" who="#RafałWeber">Kolejna rzecz to powierzenie dyrektorowi Transportowego Dozoru Technicznego jako jednostce podległej ministrowi właściwemu do spraw transportu kompetencji organu odpowiedzialnego za organizację, funkcjonowanie i poprawę jakości systemu badań technicznych. Podkreślam — samych badań technicznych. Projekt ustawy wskazuje dyrektora TDT jako organ właściwy do wydawania, zawieszania, przywracania i cofania uprawnień diagnosty do przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz sprawowania nadzoru nad prawidłowością przeprowadzenia badań technicznych, umieszczania cech identyfikujących oraz dokonywania innych czynności diagnosty związanych z dopuszczeniem pojazdów do ruchu.</u>
          <u xml:id="u-444.8" who="#RafałWeber">Projekt zakłada również wykonywanie nadzoru nad badaniami technicznymi pojazdów przez przeprowadzenie, po pierwsze, kontroli i weryfikacji wyników wybranych losowo badań technicznych pojazdów przeprowadzonych w stacji kontroli pojazdów przy użyciu wyposażenia kontrolnopomiarowego gwarantującego wykonanie odpowiedniego zakresu badań technicznych w okresie 3 miesięcy poprzedzających kontrolę, po drugie, analizy wyników przeprowadzonych badań technicznych oraz wykrytych usterek, po trzecie, analizy dokumentacji fotograficznej udokumentowanej obecności pojazdu na badaniu technicznym. Kolejna zmiana wprowadzana za pośrednictwem tego projektu to nowe rozwiązanie dla właścicieli lub posiadaczy pojazdów, jakim jest możliwość przeprowadzenia ponownego badania technicznego pojazdu w przypadku, gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że badanie techniczne zostało przeprowadzone z naruszeniem przepisów prawa.</u>
          <u xml:id="u-444.9" who="#RafałWeber">Projekt wprowadza również możliwość przedstawiania pojazdu do badania technicznego 30 dni przed i 30 dni po uprzednio wyznaczonym terminie bez skracania okresu ważności kolejnego badania technicznego, np. dla osób, które planują wyjazd w okresie, w którym wypada badanie techniczne. Projekt wprowadza obowiązek dokumentowania fotograficznego obecności pojazdu na badaniach technicznych w celu wzmocnienia rzetelności i jakości wykonywanych badań technicznych oraz obowiązek przechowywania tej dokumentacji przez okres 5 lat od dnia przeprowadzenia badania, co umożliwi identyfikację i weryfikację, czy dany pojazd faktycznie został poddany badaniu technicznemu. Zobowiązuje przedsiębiorcę do zapewnienia warunków organizacyjnych umożliwiających diagnoście zachowanie wysokiego poziomu bezstronności i obiektywizmu przez np. uniezależnienie wysokości wynagrodzenia diagnosty od liczby przeprowadzonych badań technicznych z wynikiem pozytywnym.</u>
          <u xml:id="u-444.10" who="#RafałWeber">Projekt zakłada wyeliminowanie przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów, którzy dopuszczają pojazdy do ruchu mimo ich złego stanu technicznego. Wprowadza unijne standardy wobec diagnostów oraz podwyższa poziom ich kwalifikacji i kompetencji. Wprowadza obowiązkowe okresowe szkolenie diagnostów umożliwiające pozyskanie wiedzy z zakresu nowych technologii mających zastosowanie w pojazdach. Wprowadza nową działalność gospodarczą: ośrodki szkolenia diagnostów. Wprowadza gradację kar dla diagnostów nieprawidłowo wykonujących badania techniczne. Wyznacza dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego do prowadzenia punktu kontaktowego odpowiedzialnego za wymianę informacji związanych z badaniami technicznymi z pozostałymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Komisją Europejską.</u>
          <u xml:id="u-444.11" who="#RafałWeber">Jakich efektów spodziewamy się po wprowadzeniu tych przepisów? Po pierwsze, uszczelnienie systemu badań technicznych pojazdów, po drugie, zmniejszenie liczby pojazdów poruszających się z nieważnymi badaniami technicznymi. Tutaj należy zaznaczyć, że zgodnie z danymi z CEP liczba pojazdów bez ważnych badań technicznych na początku 2022 r. wynosiła 4700 tys. pojazdów, co stanowi 16% wszystkich zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-444.12" who="#RafałWeber">Spodziewamy się zwiększenia poziomu jakości, rzetelności i terminowości przeprowadzonych badań technicznych, a także podniesienia poziomu kwalifikacji i kompetencji zawodowych diagnostów, wzmocnienia nadzoru i transparentności procesu prowadzenia badań technicznych i wdrożenia mechanizmów zapewnienia uczciwej konkurencji na rynku przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów przez eliminację nieuczciwych praktyk.</u>
          <u xml:id="u-444.13" who="#RafałWeber">Wszystkie nasze działania będą skutkowały najważniejszym efektem, a ma nim być poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym i zmniejszenie liczby wypadków na drodze, szczególnie spowodowanych przez niesprawne od strony technicznej pojazdy mechaniczne.</u>
          <u xml:id="u-444.14" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! To tyle tytułem wstępu. Myślę, że Komisja Infrastruktury będzie dobrym miejscem do tego, żeby rozmawiać o szczegółach, do tego, aby rozłożyć ten projekt na czynniki pierwsze. Na taką dyskusję podczas posiedzenia Komisji Infrastruktury w najbliższym czasie liczymy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Jerzy Paul, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#JerzyPaul">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2540.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#JerzyPaul">Proponowane zmiany wiążą się z wdrożeniem dyrektywy 2014/45 Unii Europejskiej uchylającej dyrektywę 2009/40 w sprawie badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep. Dyrektywa ta określa minimalne wymagania niezbędne do wprowadzenia w zakresie badań technicznych pojazdów przez poszczególne państwa członkowskie Unii Europejskiej, tworząc ramy do ustanowienia prawidłowego i sprawnego systemu funkcjonowania badań technicznych pojazdów. Zmiany dotyczyć będą stworzenia spójnego systemu nadzoru nad badaniami technicznymi pojazdów oraz działalnością stacji kontroli pojazdów mającego zapewnić wysoki poziom badań technicznych i poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, wprowadzenia instrumentów oddziaływania przez organy nadzoru na system badań technicznych pojazdów i stacji kontroli pojazdów, stworzenia nowego systemu szkolenia dla diagnostów, wprowadzenia możliwości ponownego badania technicznego, wprowadzenia zmian w zakresie egzaminowania i nadawania uprawnień diagnostom, a także wyznaczenia punktu kontaktowego odpowiedzialnego za wymianę informacji z pozostałymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Komisją Europejską.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#JerzyPaul">Wsłuchano się w głos właścicieli stacji kontroli pojazdów. Starosta pozostanie organem nadzoru nad prowadzonymi przez nich stacjami kontroli. Będzie też wyznaczony jako nadzorujący przedsiębiorców prowadzących ośrodki szkolenia diagnostów. Z kolei dyrektorowi Transportowego Dozoru Technicznego powierzony zostanie nadzór nad diagnostami. Podział systemu nadzoru oraz obowiązek fotograficznego dokumentowania obecności pojazdu na badaniach technicznych i przechowywania tej dokumentacji przez 5 lat wpłyną na podniesienie jakości wykonywania badań technicznych, a tym samym przyczynią się do wyeliminowania z ruchu pojazdów w złym stanie technicznym. Takie uszczelnienie badań technicznych podniesie również poziom bezpieczeństwa w obrocie pojazdami na rynku wtórnym.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#JerzyPaul">Proponowane w ustawie zmiany dotyczą także wprowadzenia obowiązkowych szkoleń dla diagnostów. W ten sposób nie tylko podniosą oni swoje kwalifikacje i kompetencje, ale też wzrośnie rzetelność wykonywanych przez nich badań.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#JerzyPaul">Podsumowując, najważniejszym celem zmiany ustawy jest prawidłowe wdrożenie dyrektywy Unii Europejskiej. Oprócz tego wprowadzenie zmian w systemie badań technicznych będzie skutkowało poprawą stanu technicznego na drogach, co wpłynie na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz na ochronę środowiska.</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#JerzyPaul">Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem proponowanych zmian w ustawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Joński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#DariuszJoński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#DariuszJoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu wobec projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2540.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#DariuszJoński">Chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że w tym projekcie nie chodzi o bezpieczeństwo. Chodzi o wielkie pieniądze, dokładnie o 200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#komentarz">(Poseł Stefan Krajewski: 250.)</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#DariuszJoński">Chodzi o nowe stanowiska pracy, o 300 nowych stanowisk pracy. W konsekwencji wprowadzenia tej ustawy… Niestety będzie to kosztem przedsiębiorców, którzy będą bankrutować. Myślę tutaj o stacjach kontroli pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#DariuszJoński">Tak na dobrą sprawę nie mówię niczego odkrywczego. W 2018 r., kiedy był omawiany dokładnie ten sam projekt, Jarosław Kaczyński wyszedł na tę samą mównicę i go wycofał, bo wiedział, co grozi tym, którzy prowadzą stacje kontroli pojazdów, jeśli ta ustawa wejdzie w życie. Po 4 latach ona wraca. Ustawodawcy powołują się na implementację dyrektywy z 2014 r. Gdyby to była wyłącznie implementacja dyrektywy, to oczywiście klub Koalicji Obywatelskiej poparłby tę propozycję, ale przecież tu jest dużo więcej.</u>
          <u xml:id="u-448.7" who="#DariuszJoński">Jeśli chodzi o pięć głównych założeń, czyli elastyczność terminu okresowego badania — plus minus 30 dni — szkolenia przypominające dla diagnostów co 2 lata, powstanie ośrodków szkolenia diagnostów, kosmetyczną zmianę dotyczącą definicji samochodów zabytkowych czy w końcu Krajowy Punkt Kontaktowy do spraw Badań Technicznych, to nie widzimy żadnych przeciwwskazań. Wręcz odwrotnie, Koalicja Obywatelska to popiera. Ale przy okazji tej ustawy ministerstwo proponuje nadregulację, która powoduje, że dzisiaj wielu przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów — w ostatnim roku upadło 150 takich stacji — zastanawia się, jak będzie mogło dalej prowadzić firmy.</u>
          <u xml:id="u-448.8" who="#DariuszJoński">Po pierwsze, chodzi o dualizm sprawowania nadzoru. Do tej pory robił to starosta. Teraz częściowo będzie to robił starosta, a częściowo będzie to przechodziło na Transportowy Dozór Techniczny. To niby nieduża zmiana, ale chodzi o pieniądze. Na przestrzeni 10 lat koszty, gdyby robił to starosta, wyniosłyby 23 mln. Jeśli przejdzie to do Transportowego Dozoru Technicznego — 220 mln. To 200 mln, chodzi o ogromne pieniądze. Podwyższamy, znaczy ministerstwo podwyższa, koszty nadzoru prawie dziesięciokrotnie.</u>
          <u xml:id="u-448.9" who="#DariuszJoński">Jeśli chodzi o te pieniądze, słyszymy, że ma być zatrudnionych 300 nowych pracowników ze średnim wykształceniem, ale z ogromnymi uprawnieniami. Ci urzędnicy będą mogli m.in. kontrolować diagnostów i wydawać decyzje o cofnięciu uprawnień diagnosty. Te decyzje będą miały rygor natychmiastowej wykonalności. Mogę sobie wyobrazić stacje kontroli pojazdów, które mają dwóch diagnostów — a muszą ich mieć co najmniej dwóch. Następnego dnia po cofnięciu uprawnień bez możliwości odwołania, co jest chyba najgorsze, przedsiębiorca będzie mógł zamknąć taką stację kontroli pojazdów, dlatego że nie będzie tam wymaganej liczby diagnostów.</u>
          <u xml:id="u-448.10" who="#DariuszJoński">Oczywiście rodzi się zasadnicze pytanie: W czym jest lepszy ten urzędnik ze średnim wykształceniem, który zostanie zatrudniony, od diagnosty, który ma wykształcenie, uprawnienia i który co 2 lata ma przechodzić pewne szkolenia? Co ciekawe, jeśli kierowca pojedzie na stację kontroli pojazdów i otrzyma wynik negatywny, po kilku dniach będzie mógł odwołać się do urzędnika z TDT, a ten będzie mógł nakazać diagnoście zmienić decyzję. W moim przekonaniu, i nie tylko moim, ingerowanie w decyzje niezależnych diagnostów w ogóle nie powinno mieć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-448.11" who="#DariuszJoński">Oczywiście chcę bardzo wyraźnie zaznaczyć, że odnoszę wrażenie, że ta ustawa się pojawia, bo państwo poszukujecie pieniędzy. Otóż TDT wybudował budynek za 100 mln zł w centrum Warszawy. W budynku zamiast 3 tys. m2, jak było do tej pory, jest 15 tys. m2, 19 pięter. 100 mln zł, 15 tys. m2 powierzchni. Jak czytamy, na kilku piętrach jest część hotelowa, restauracyjna, są sale klubowe, bankietowe. To wszystko znajduje się w jednym budynku. Oczywiście trzeba to wszystko utrzymać, a dodatkowo zatrudnić kolejnych urzędników, bo ten budynek nie ma najmniejszego sensu. On mieści się na rogu ulic Puławskiej i Bukowińskiej.</u>
          <u xml:id="u-448.12" who="#DariuszJoński">Krótko mówiąc, ten projekt ustawy, tak jak powiedziałem, nie dotyczy bezpieczeństwa, tylko dużych pieniędzy i zatrudnienia kolejnych osób. Niestety, jeśli wejdzie w życie, zlikwiduje stacje kontroli pojazdów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Aktualnie obowiązujący w Polsce system przeprowadzania badań technicznych pojazdów, określony w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. — Prawo o ruchu drogowym, jest oparty na regulacjach Unii Europejskiej, tj. dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie badań zdolności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#JanSzopiński">W związku z powyższym w celu prawidłowego wdrożenia dyrektywy należy wprowadzić rozwiązanie przewidujące stworzenie spójnego i szczelnego systemu nadzoru nad badaniami technicznymi pojazdów oraz działalnością stacji kontroli pojazdów, mającego zapewnić określony poziom badań technicznych i poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, jak również umożliwić sprawne reagowanie na nieprawidłowości związane z przeprowadzaniem badań technicznych i prowadzeniem działalności w tym zakresie oraz eliminowanie tych nieprawidłowości i zapobieganie im.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#JanSzopiński">Niemniej poza oczywistym wprowadzeniem tych ważnych regulacji chcę zwrócić uwagę na zapis, który budzi niepokój wielu stowarzyszeń pojazdów zabytkowych. Proponuje się zatem pozostawienie obecnego przepisu w dotychczasowym brzmieniu, gdyż jego zmiana zdaniem tych środowisk wprowadzi niekorzystne, wręcz rewolucyjne zmiany w szeregu ustaw i bardzo zmniejszy ochronę pojazdów zabytkowych.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#JanSzopiński">Definicja pojazdu zabytkowego zawarta w tej ustawie ma zastosowanie także w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji czy ustawie o opłatach i podatkach lokalnych. W konsekwencji za pojazdy zabytkowe ich posiadacz będzie musiał płacić OC, nawet jeśli one nie jeżdżą i są eksponatami.</u>
          <u xml:id="u-450.4" who="#JanSzopiński">Nie będzie też można odzyskać z demontażu młodszego pojazdu, nawet jeśli zostanie wpisany do rejestru zabytków lub włączony do inwentarza muzeów. Zmiana ta zapewne spowoduje załamanie rozwijającego się rynku pojazdów zabytkowych i likwidację części warsztatów. Wiele pojazdów wartych zachowania i odrestaurowania zostanie zniszczonych, co stanowi nieodwracalną wręcz stratę. Części muzeów grozi likwidacja, bo nie utrzymają eksponatów ze względu na wygenerowane koszty związane z tymi zmianami ustawowymi.</u>
          <u xml:id="u-450.5" who="#JanSzopiński">Przepisy Unii Europejskiej zawarte w dyrektywie dotyczą wszystkich pojazdów 30-letnich, w których dokonano zasadniczych zmian konstrukcyjnych i w przypadku których nie ma innych dodatkowych warunków wpisu. Nie wyważajmy zatem otwartych drzwi i nie psujmy tego, co w tym zakresie dobrze u nas funkcjonuje. Proszę zatem o uwzględnienie tego wniosku, który pozwoli na zachowanie sprawnie działającego systemu ochrony pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-450.6" who="#JanSzopiński">Sprawa druga to badania techniczne pojazdu, które zdaniem branży zostały celowo pominięte, mianowicie badania techniczne ciągników i przyczep rolniczych. Od lat mówiło się, aby wzorem Niemiec, Litwy i innych wprowadzić te badania ciągników i przyczep poza stacjami, u rolnika. Jeżeli skuteczną kontrolę na drodze może przeprowadzić policjant lub inspektor transportu ruchu drogowego, to diagnosta wyposażony w odpowiednie narzędzia do kontroli zrobi to lepiej, tylko trzeba posłuchać rolnika, który ma akurat żniwa lub inne prace gospodarcze i nie może czekać, a musi przejechać ciągnikiem np. 30 bądź 50 km w jedną stronę na badania.</u>
          <u xml:id="u-450.7" who="#JanSzopiński">Zdaniem tych, którzy prowadzą stacje kontroli pojazdów, ta ustawa doprowadzi przedsiębiorstwa do bankructwa i jest powodem głębokiej troski tych, którzy prowadzą te stacje.</u>
          <u xml:id="u-450.8" who="#JanSzopiński">Chciałbym powiedzieć, że na tym etapie mój klub będzie głosował przeciw tej ustawie, wnosząc o to, aby kolejny, poprawiony przez rząd projekt trafił do Wysokiej Izby, bo ten projekt niczego nie rozwiązuje, a jest powodem wielu problemów, o których tutaj powiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-450.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2540.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#StefanKrajewski">Na tym projekcie nie zostawiają suchej nitki żadna organizacja branżowa ani właściciele stacji kontroli pojazdów. W projekcie ustawy — Prawo o ruchu drogowym, która ma implementować do naszego porządku prawnego dyrektywę w sprawie okresowych badań zdolności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep, znalazło się wiele dodatkowych regulacji, których nie wymaga w żaden sposób prawo europejskie. W tej sprawie alarmują Konfederacja Lewiatan i Związek Pracodawców Stacji Kontroli Pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#StefanKrajewski">Przepisy zawarte w ustawie, którymi zajmuje się Sejm, naruszają prawo przedsiębiorców, w którym jest wyraźnie zapisane, że implementując prawo Unii Europejskiej i prawo międzynarodowe, należy dążyć do nakładania wyłącznie obowiązków administracyjnych niezbędnych do osiągnięcia celów implementowanych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#StefanKrajewski">Te dodatkowe kosztowne regulacje dla firm, których nie oczekuje Unia Europejska, dotyczą dualizmu w nadzorze nad stacjami kontroli pojazdów — teraz starosta, a po zmianie starosta plus Transportowy Dozór Technicznych, systemu kontrolnych badań technicznych, wyników kwestionowanych przez posiadaczy pojazdu, systemu karnych, dodatkowych opłat za badania techniczne pojazdów wykonane po terminie, systemu dodatkowego dokumentowania obecności pojazdu na badaniu technicznym — foto drogomierza, a także sankcji karnych dla przedsiębiorców i personelu diagnostycznego związanych z działalnością stacji kontroli pojazdów. Dyrektywa 2014/45/UE nie wymaga takich regulacji. To zbędne koszty budżetowe, które wynoszą ok. 250 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#StefanKrajewski">Tymczasem Ministerstwo Infrastruktury od niemal 18 lat nie dokonało żadnych zmian w rozporządzeniu regulującym wysokość urzędowych opłat za badania techniczne pojazdów. Blisko 6 tys. przedsiębiorców grozi upadłość z powodu drastycznego wzrostu kosztów oraz wysokiej inflacji, a tysiącom pracowników obsługi diagnostycznej utrata miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#StefanKrajewski">Wszyscy, jak tutaj jesteśmy, wiemy, że w dobie szalejącej drożyzny i wysokiej inflacji nie wolno podnosić opłat za badania, ale potrzeba realnego wsparcia dla wszystkich właścicieli stacji kontroli pojazdów, żeby utrzymali się na rynku. Tutaj będziemy oczywiście popierać wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu i dodatkowo niech wpłynie dobry projekt, który będzie można poprzeć, który będzie implementował te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#StefanKrajewski">Naprawdę, nie oceniajcie wszystkich Polaków według siebie. Uważacie, że wszyscy kradną, oszukują i tylko szukają możliwości, żeby dokonać jakiegoś nadużycia? To nie są spółki Skarbu Państwa, to są prywatni przedsiębiorcy, którzy od lat dbają o te firmy. Mówicie o tym, że wyjadą samochody, które nie spełniają norm. Chyba dzisiaj takich samochodów już nie ma na polskich drogach. Rozlewający się dobrobyt w całej Polsce sprawił, że już nie ma takich aut, które nie spełniają norm.</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#StefanKrajewski">I dalej mówicie, że będzie tylko lepiej. Słyszeliśmy takie uzasadnienie, kiedy głosowaliśmy za tym, żeby podwyższyć mandaty, kary, miało to służyć poprawie bezpieczeństwa. Dziś to pokazuje, że tylko i wyłącznie służy temu, by poprawić stan budżetu państwa. Bo coraz częściej słyszymy o tym, że nieoznakowane samochody wyjeżdżają, podpuszczają kierowców, wyprzedzają, zatrzymują się po to tylko, żeby doprowadzić do przekroczenia prędkości przez kierowcę i nałożyć wysoki mandat, a za chwilę może zabrać uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#StefanKrajewski">Więc naprawdę już starczy opowieści, że chcecie coś poprawić. Ciągle tylko utrudniacie przedsiębiorcom, utrudniacie użytkownikom aut, użytkownikom ruchu życie i nic więcej z tym się nie dzieje. Nie da się tego gniota, mówiąc krótko, poprzeć, bo to tylko będzie rodziło negatywne konsekwencje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.10" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor w imieniu koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#ArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#ArturDziambor">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Zaufanie jest dobre, ale kontrola lepsza. To taki cytat. Polecam wyguglować, kto jest jego autorem, ale jest to idea, która przyświeca ustawodawcy. Chciałem powiedzieć, że antysamochodzizm to jest obrzydliwa religia, to jest religia, którą zwalczam i wypalam ogniem, kiedy tylko się da. Jest to religia, którą wyznaje Unia Europejska, jest to też religia, którą wyznaje duża część tej sali, ale jest to religia, którą ja się brzydzę. Wszelkie próby uprzykrzenia życia kierowcom to są próby, które należy zwalczać, i to są próby, które, myślę, są po prostu niegodne ludzi, którzy myślą poważnie o świecie.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#ArturDziambor">Mamy oszczędne państwo, w związku z czym właśnie tworzymy kolejne urzędy i kolejnych urzędników, którzy będą kontrolowali — będą kontrolowali kontrolerów. Następnie stworzymy urząd, który będzie kontrolował kontrolerów kontrolerów. Czyli stać nas. Jest rozmach, jest pięknie.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#ArturDziambor">Szanowni Państwo! Właściciele stacji kontroli pojazdów już dawno zgłaszali masę różnych problemów, przede wszystkim to, że nie działają na wolnym rynku, oni działają na rynku regulowanym, na rynku, na którym państwo ustaliło cenę ich usługi, w związku z czym oni nie mogą się rozwijać, oni mogą tylko mieć nadzieję. I ta nadzieja jest im właśnie odbierana tą ustawą. Nie wiem, co ona ma rzeczywiście spowodować, ale przede wszystkim nie wiem, co ustawodawca sobie wyobraża.</u>
          <u xml:id="u-454.4" who="#ArturDziambor">Jest jeszcze jedna kwestia — podniesienie wieku zabytków do 30 lat, właściciele Samochodów Daewoo Lanos właśnie zapłakali, ponieważ wchodzą w 25. rok, czyli będą mogli przerobić swoje tablice na żółte. I tutaj, szanowni państwo, chciałem powiedzieć, że żółte tablice to miało być coś, z czego my, kierowcy, jesteśmy dumni. My się cieszymy, to jest taki gadżet, że ja już mam tak stary samochód, że już jeżdżę na żółtych tablicach. Tymczasem spróbujcie państwo, jak już wpadniecie raz kiedyś w te żółte tablice, dowiedzieć się, jaki będzie problem, gdy spróbujecie sprzedać ten samochód albo gdy spróbujecie cokolwiek w nim zrobić. To już nie jest własność wasza, to już jest własność narodowego muzeum. Jest to utrudnione na wszelkie możliwe sposoby.</u>
          <u xml:id="u-454.5" who="#ArturDziambor">I na koniec, szanowni państwo, przy okazji tej dyskusji o warunkach korzystania z samochodów, o stanie samochodów, o tym, kiedy samochód jest zabytkowy, bo ta granica jest ustalona na wiek, a nie na stan ani na popularność samochodu, chciałem powiedzieć, nie wiem, czy wiecie, jak się sprowadza samochód ze Stanów Zjednoczonych, to VAT, akcyza i cło razem wynoszą 51%. Żebyście państwo sobie to zobrazowali: jeżeli sprowadzam samochód, który wart jest 10 tys. dolarów, kupiłem go za 10 tys. dolarów w Nowym Jorku, muszę do tego samochodu dopłacić 5100 dolarów rządowi Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ rząd Rzeczypospolitej Polskiej partycypuje w moim zakupie samochodu ze Stanów Zjednoczonych, bo byłem tak bezczelny, że śmiałem go sobie zakupić.</u>
          <u xml:id="u-454.6" who="#ArturDziambor">Pierdołami się tutaj zajmujemy, a poważne rzeczy to jest to, co powiedziałem: walczcie z tą akcyzą, z tymi podatkami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-454.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń w imieniu koła Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! System badań technicznych pojazdów w Polsce z pewnością wymaga wzmocnienia, ponieważ ma bardzo duże znaczenie dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym i oczywiście Polska 2050 w pełni popiera realizację obowiązkowych zapisów dyrektywy. Niestety projekt rządu idzie w zupełnie innym kierunku i kładzie nacisk na dochody ponad 200 mln zł i uprawnienia Transportowego Dozoru Technicznego, a nie na doskonalenie systemu kontroli.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#MirosławSuchoń">Warto przypomnieć, że w trakcie prezentacji tego projektu pan minister porównał przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów i diagnostów do Reksiów, którzy przybijają pieczątki tak jak w znanej bajce. Te absolutnie skandaliczne słowa są wyrazem pogardy, którą Ministerstwo Infrastruktury okazuje zarówno branży transportowej, jak i środowisku stacji kontroli pojazdów. Swoje wystąpienie, panie ministrze, powinien pan zacząć od słowa: przepraszam, to przynajmniej pokazałoby, że jest jakaś refleksja. Niestety nie zaczął pan, jak widać tej refleksji brakuje.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#MirosławSuchoń">Podobny projekt ustawy był już w tej Izbie w grudniu 2018 r., wycofał go prezes Jarosław Kaczyński z powodu poważnych wątpliwości. Teraz niemalże taki sam projekt powraca, zielone światło dla lobbistów będzie oznaczało szkodę dla bezpieczeństwa i to dzisiaj obciąża sumienie pana ministra. Co istotne, ministerstwo wraz z rządem doprowadzili do pauperyzacji systemu badań technicznych. Po pierwsze, ograniczyli dochody samorządów, czyli środki na nadzór, i nie aktualizowali zakresu działania i cennika stacji kontroli pojazdów. A największym hipokrytą w tej sprawie jest pan minister Adamczyk, który 10 lat temu alarmował w interpelacji o tej właśnie sprawie. Od 7 lat jest ministrem i nic nie zrobił, ale uległ lobbingowi TDT. Tam znajdą się pieniądze i to również jest groźne dla bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#MirosławSuchoń">Co ważne, zgodnie z ustawą zespoły kontrolne będą mogły paraliżować stacje kontroli pojazdów z powodu rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji o zawieszeniu diagnosty. To poważne naruszenie wolności gospodarczej. Co istotne, ścieżka odwoławcza jest niezwykle uciążliwa, więc skończy się to paraliżem. Ustawa wprowadza dualizm w nadzorze, zamiast przede wszystkim wzmocnić finansowo cały system i wprowadzić te regulacje z dyrektywy, o których mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-456.5" who="#MirosławSuchoń">Ministerstwo proponuje system takich 7-dniowych odwołań, które w praktyce będą czasem na zmiany w pojeździe i będą służyły do podważania kompetencji diagnostów. To też na pewno poprawi ten system. Dużo złego robi zielone światło ministerstwa dla wielu patologii, np. dla sprowadzania takich samochodów, które w innych państwach zostały uznane za niezdatne do użytku. Ministerstwo nie naprawia takich rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-456.6" who="#MirosławSuchoń">Trzeba powiedzieć wprost, że strona społeczna masakruje ten projekt. W związku z tym w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 wnoszę o odrzucenie tego złego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka, poseł niezależny.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#PawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie ministrze…</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Halo, halo.)</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber: Mam podzielną uwagę.)</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#PawełSzramka">Aha, super.</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#PawełSzramka">Panie Ministrze! Nie czułem w pańskich słowach entuzjazmu. Mam wrażenie, że pan sam nie jest przekonany do tej ustawy, ale nie dziwię się, bo większość wypowiadających się na tej sali także nie jest. Ponadto, delikatnie mówiąc, nagina pan trochę rzeczywistość, mówiąc, że jest to tylko wypełnianie dyrektywy unijnej. Narusza to przepisy ustawy — Prawo przedsiębiorców, w której widnieje zapis, zgodnie z którym należy dążyć wyłącznie do nakładania obowiązków administracyjnych niezbędnych do osiągnięcia celów implementowanych przepisów. Niestety ta ustawa wykracza daleko poza implementowane przepisy. Do tych przepisów, które musimy implementować, nikt nie ma pretensji, natomiast ta cała nadbudowa jest niepotrzebna.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#PawełSzramka">Jest jeszcze jedna kwestia, o której mówili już zresztą moi przedmówcy. Z troski i szczerej sympatii do pana ministra przypominam, że 4 lata temu ten projekt wycofał sam prezes Kaczyński. Wie pan, dziś jest się ministrem, a jutro można nie być ministrem. Nie warto ryzykować.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, na tym zakończyliśmy wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#MałgorzataGosiewska">Do pytań zgłosiło się 18 parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-459.6" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MichałSzczerba">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Transportowy Dozór Techniczny — myślę, że mało jest Polek i Polaków, którzy wiedzą, co to za instytucja, ale wyobraźcie sobie państwo, że jest to gigantyczna instytucja, która wybudowała 19-piętrowy budynek w środku Warszawy, przy ulicy Puławskiej 25. Aż siedem kondygnacji to kondygnacje z miejscami noclegowymi. Stąd też pierwsze pytanie, panie ministrze: Kto tam mieszka? Kto tam mieszka?</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#MichałSzczerba">Nie wiem, czy państwo wiecie, ale to jest instytucja, która ma 111 samochodów, a kilka miesięcy temu kupiła kolejne 22. Wiem to z zamówień publicznych, bo robią teraz przegląd okresowy samochodów.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#MichałSzczerba">Panie Ministrze! Ile osób pracuje w tej instytucji, skoro już w tej chwili ma 133 samochody w samej Warszawie? Żeby było jasne, to są same skody.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber: Niesamowite.)</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#MichałSzczerba">Chciałbym dowiedzieć się, czy trwa teraz poszukiwanie kompetencji dla tej nowo powstałej instytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#MichałSzczerba">Czy zasadne jest, że tego typu środki, 100 mln, zostały wydane na siedzibę, a więc de facto na zbytki?</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Według danych Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w 2021 r. 2,26% pojazdów, które podeszły do badania, nie zaliczyło przeglądu technicznego. Według Ministerstwa Infrastruktury w Niemczech ten odsetek wynosi aż 16%. Jak łatwo się domyślić, różnica nie wynika z tego, że po naszej stronie Odry dbamy o auta bardziej niż nasi zachodni sąsiedzi. Ministerstwo Infrastruktury jawnie przyznaje to, że system badań technicznych w Polsce jest nieszczelny.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#JanSzopiński">W związku z tym mam pytanie do pana ministra: Co należy zrobić, aby zmienić tę sytuację? Ta ustawa, nad którą tutaj procedujemy, na pewno w żaden sposób nie zmienia tej sytuacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Stowarzyszenia pojazdów zabytkowych, fanatycy i użytkownicy tych samochodów proponują pozostawienie regulacji dotyczących samochodów zabytkowych na tym samym poziomie, proponują, żeby nie zmieniać tych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#RafałAdamczyk">Panie Ministrze! Co jest powodem wprowadzanych zmian dotyczących rejestracji samochodów zabytkowych? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#MałgorzataGosiewska">Chyba nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chcę zapytać o dostępność egzaminów dla diagnostów. Ministerstwo zamierza przydzielić TDT nowe zadania, ale przecież TDT nie radzi sobie z tymi zadaniami, które już dzisiaj nałożone są na tę jednostkę, a np. dostępność tych egzaminów dla diagnostów zdecydowanie zmalała.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#MirosławSuchoń">Moje pytanie brzmi: Czy ministerstwo będzie wymagało od TDT polepszenia tej organizacji, zwiększenia dostępności tych egzaminów np. poza Warszawą i organizowania ich częściej niż do tej pory? Widać, że tutaj TDT organizacyjnie niedomaga.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#MirosławSuchoń">I drugie pytanie: Czy pan minister zna sytuację dotyczącą takiego nieuprawnionego potwierdzenia ok. 200 badań technicznych, która to sytuacja dotyczy funkcjonariusza Policji, który awansował, ponieważ gorąco popierał dobrą zmianę?</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber: Są tacy, są tacy.)</u>
          <u xml:id="u-468.5" who="#MirosławSuchoń">To są właśnie tacy ludzie, którzy korzystają z tego systemu. To są wasi ludzie. Czy pan minister zna tę sytuację? Czy była interwencja w ministerstwie administracji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WandaNowicka">Ktoś na tej sali powiedział, że tu tak naprawdę nie chodzi o kontrolę, tylko chodzi o opłaty. Trudno nie zgodzić się z tą opinią, bo zbudowana w tej ustawie została piętrowa konstrukcja kontroli jednej instytucji nad drugą instytucją, a w tej kontroli głównie chodzi o to, żeby pobrać opłaty. Jak się czyta tę ustawę, to cały czas jest: opłata jest pobierana, musi ją zapłacić właściciel pojazdu itd. Można sobie wyobrazić, jakie to są koszty i jakie to są ogromne straty.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#WandaNowicka">Mam w takim razie pytanie do pana ministra: Czy wy w ogóle słuchacie głosu osób i instytucji, które będą podlegały temu potworkowi, jeżeli ostatecznie Sejm go przyjmie? Czy w ogóle zamierzacie wprowadzić jakieś uwagi czy uwzględnić jakieś uwagi czy postulaty środowisk protestujących przeciwko temu projektowi? Bo chyba dobrze by było, żeby słuchać głosu społecznego właśnie w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Część zmian zapisanych w projekcie odbierana jest pozytywnie przez środowisko branżowe, jak i samych kierowców, jednak nie mówi się w nim nic o kosztach wprowadzenia nowych przepisów. Do nowelizacji ustawy skierowanej do Sejmu dołączono projekty rozporządzeń, tyle że zarówno w przypadku szczegółowych wymagań w stosunku do stacji kontroli pojazdów, jak i w przypadku wysokości opłat za badania techniczne nie dają one odpowiedzi na pytanie, co się zmieni, jeśli chodzi np. o wysokość opłat za te badania. Proszę zatem o wskazanie, czy i o ile wzrosną opłaty za ich wykonywanie. Branża zrzeszająca stacje kontroli chce wiedzieć, czy wprowadzane zmiany nie sprawią, że ich biznesy staną się nieopłacalne. Już przed wprowadzaniem zmian płynęły głosy, że wiele stacji może zbankrutować. Jeśli aspekt ten nie zostanie wyjaśniony, za chwilę nie będzie gdzie wykonywać tych badań, bo stacje diagnostyczne będą się zamykać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#MałgorzataPępek">Proszę o pisemną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka, poseł niezależny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poruszał pan sprawę, o której rozmawiałem nawet wczoraj z przedstawicielem branży stacji kontroli pojazdów. Mianowicie chodzi o zdjęcia, które będą robione podczas badań — zdjęcia samochodu, zdjęcia licznika. Zastanawia mnie, czy zdajemy sobie sprawę, ile tego będzie, czy to będzie w formie elektronicznej, czy to ma być faktycznie fizyczne zdjęcie…</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber: To jest w ustawie.)</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#PawełSzramka">…ponieważ to będą miliony zdjęć w skali roku. Jest tutaj pytanie i o ekologię, i o czas. A przede wszystkim tych zdjęć nie potrzeba, jeśli po prostu zaufamy Polakom.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber: Paweł, w ustawie jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Frydrych, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#JoannaFrydrych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#JoannaFrydrych">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Procedowane przepisy ustawy tylko w części są implementacją dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, dyrektywa umożliwia zaostrzenie obowiązujących przepisów. Chcę podkreślić, że umożliwia, a nie nakazuje, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#JoannaFrydrych">Dzisiaj mamy do czynienia z bardzo trudną sytuacją małych i średnich przedsiębiorstw. Sytuacja ta wynika z polityki prowadzonej przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Inflacja i związane z nią stale rosnące koszty, nowe zadania administracyjne, nowe podatki i daniny w dobie kryzysu to nic innego jak atak na małe i średnie przedsiębiorstwa. Zmiany, które wprowadzacie, a które wykraczają poza dyrektywę, doprowadzą do tego, że prowadzenie stacji kontroli pojazdów stanie się po prostu nieopłacalne, a przedsiębiorcy nie udźwigną dodatkowych kosztów. Już w I półroczu tego roku działalność zakończyło ponad 150 stacji.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#JoannaFrydrych">I moje pytania: Czy przepisy te były konsultowane z branżą? Jaki cel ma dzisiaj wprowadzanie tego i obciążanie dodatkowymi kosztami przedsiębiorców prowadzących stacje? Czy pan minister wie, że takie działania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#JoannaFrydrych">…mogą doprowadzić do zamykania się stacji kontroli pojazdów…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#JoannaFrydrych">…a tym samym do likwidacji miejsc pracy? Czy pan minister wie, w jakich krajach nie ma…</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł nie przesadzajmy, dobrze? Przepraszam najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa ma na celu wdrożenie przepisów Unii Europejskiej, ale nie może być wprowadzana na rympał, w oderwaniu od rzeczywistości. Projekt ma zapewnić wysoki poziom badań technicznych pojazdów, ale to nie będzie możliwe bez waloryzacji stawek za badania. Ich wysokość nie była zmieniana już od 18 lat. W tym czasie zupełnie zmieniły się realia rynkowe, wartość nabywcza pieniądza, ale także zakres obowiązków wykonywanych przez diagnostów podczas badania. Zmieniły się też same pojazdy, ich systemy są bardziej skomplikowane, a do badania potrzebny stał się specjalistyczny sprzęt, którego zakup to również dodatkowe koszty dla stacji. Jeśli nie podniesiemy stawek, to jakość tych badań się pogorszy, a same stacje będą musiały zrezygnować z ich wykonywania. Waloryzacja jest konieczna, a kolejnym krokiem musi być stworzenie mechanizmu wiążącego stawki z aktualną sytuacją gospodarczą. Dlatego, panie ministrze, mam pytanie: Czy planujecie waloryzację w tym zakresie? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Podstawą tej ustawy, wdrażania dyrektywy unijnej, jest zwiększanie bezpieczeństwa na drogach. Podstawa słuszna. O bardzo wielu zastrzeżeniach mówili przedmówcy. Ja tylko chciałem się odnieść do tego, że badanie techniczne jest obowiązkowe, podobnie jak OC. Oczywiście to jest inny temat, niezwiązany wprost z tą ustawą. Sam pan minister oszacował, że jest 16% zarejestrowanych samochodów bez ważnych badań technicznych, w tym niektóre jeżdżą latami, ale bardzo wiele nie jeździ, bo np. właściciel jest ciężko chory. Jest mnóstwo tego typu sytuacji i mam nadzieję, że nie dojdzie do takiej brutalizacji w dalszych pracach dotyczących OC, że sam fakt nieposiadania OC spowoduje wysokie kary — aż do 6 tys., na razie — i że do takich rozwiązań nie dojdzie w dalszych pracach. I że nie policja będzie łapać, tylko karę ściągnie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#ArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#ArturDziambor">Pani Marszałek! Ja jeszcze pociągnę kwestię opłat procentowych przy sprowadzaniu samochodów, bo odkryłem, dlaczego z 25 na 30 lat przesunięto wiek samochodu zabytkowego. Konkretnie: 10% to jest cło, następnie mamy 18,7% — akcyza, i 23% — VAT. Samochód jest zwolniony z tej opłaty akcyzowej, jeżeli jest samochodem zabytkowym. Jeżeli w obecnej ustawie samochód zabytkowy miał 26 lat, to wtedy 18,7% spadało z kosztu tego samochodu. Tymczasem teraz linia jest przesuwana na 30 lat, w związku z czym ci, którzy będą sprowadzali 26-letnie, 27-letnie samochody, będą te 18,7% płacili. Czyli za każdy samochód, który ktoś sobie śmie sprowadzić ze Stanów Zjednoczonych, za 10 tys. dolarów go kupując, będzie musiał płacić dodatkowo prawie 2 tys. dolarów Mateuszowi Morawieckiemu.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#KrystynaSkowrońska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! 14 grudnia 2018 r. na mównicę wychodzi pan prezes Kaczyński i mówi: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ ta ustawa, która w tej chwili jest procedowana, budzi rzeczywiście wiele wątpliwości, wnoszę o jej wycofanie z porządku dziennego. Na to odzywa się poseł Skowrońska: Trzeba to było zrobić wcześniej. Dzisiaj mówię: Trzeba to zrobić również teraz.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#KrystynaSkowrońska">Pan poseł Joński, pan poseł Szczerba szczegółowo wyjaśnili, jakie są powody i jakie są braki tej ustawy. Złożyli wniosek o jej odrzucenie, tak jak inne kluby, a zatem dalej podtrzymujemy ten wniosek. Nie godzimy się, żeby Transportowy Dozór Techniczny zatrudniał dodatkowo pracowników. Czyli wasze państwo i wasi ludzie, i dodatkowo 133 samochody, i zamykanie małych i średnich zakładów, stacji, które będziecie w ten sposób likwidować, doprowadzając do bankructwa przedsiębiorców. Na to się nie godzimy.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-490.4" who="#KrystynaSkowrońska">To jest dedykacja od prezesa, i moja dzisiaj również.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, klub Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#DobromirSośnierz">Dodatkowe szkolenia, podwyższone wymogi dla diagnostów, zwiększona biurokracja, konieczność wykonywania zdjęć, przechowywanie przez 5 lat, ryzyko dodatkowych kar — to wszystko podniesie koszty tych badań. Rozumie pan to, prawda? Albo diagnostom się przestanie opłacać, albo będziemy musieli zaraz waloryzować to świadczenie, będziemy musieli drożej za to płacić. Widzę, że się pan wesoło uśmiecha na myśl o tym, że będzie drożej — tego nam przecież właśnie teraz trzeba, idzie kryzys inflacyjny, tarcza proinflacyjna ministra Webera, gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#DobromirSośnierz">Po co te 5 lat? Po co te 5 lat, skoro wszyscy wskazują w wyniku konsultacji, że to jest kompletnie bez sensu? No i skok na kasę — teraz można badania nie robić, jeśli się autem nie jeździ, bo nie ma za to sankcji, ale wy chcecie, żeby było jak z OC, że czy się jeździ, czy się leży, haracz się należy. Wprowadzacie jakiś nowy termin daty wyznaczonej, która nie ma uzasadnienia w dotychczasowych przepisach, jest nagle wprowadzana w nowych artykułach. Co jest tą datą wyznaczoną, pytam. Czy data upływu terminu ważności? To nie jest nigdzie zdefiniowane.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Napieralski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#GrzegorzNapieralski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wczoraj w procedowanej ustawie o rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych wprowadzacie kary, każecie kolejnych przedsiębiorców, kolejne firmy. Dzisiaj kolejna ustawa, znowuż kary — kontrolerzy.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#GrzegorzNapieralski">300 kontrolerów. Pytanie, jakie będą mieli wykształcenie i kompetencje. Ale najgorsze w tym wszystkim jest to, i to jest kolejne moje pytanie, że oni będą mogli tak naprawdę natychmiast zakończyć działalność takiego człowieka, który od lat prowadzi zakład. Wyobraźmy sobie taki mały zakład, który od 20–30 lat kontroluje samochody, ma renomę, i on zostanie zamknięty, bo przyjdzie człowiek, np. niedoświadczony, niewykształcony, i zamknie mu ten zakład, bo będzie miał takie widzimisię. Albo w tych mniejszych miejscowościach, w mniejszych miastach będzie tak, że przyjdzie taki zatrudniony kontroler z Prawa i Sprawiedliwości, zamknie, zakaże działalności dwóm, trzem zakładom. Nie będzie żadnego, a ktoś sobie otworzy nowy. Czy jest takie zagrożenie, panie ministrze, czy tak może właśnie myślicie?</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Joński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#DariuszJoński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#DariuszJoński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mnie bardzo interesuje, jak to jest, że w centralnej bazie pojazdów zarejestrowanych jest łącznie 38 674 tys., natomiast badania techniczne przechodzi 18 645 tys. — połowa. Szkoda, że nie ma tutaj przedstawiciela Transportowego Dozoru Technicznego, który potrafił wybudować budynek, który zatrudnia kilkaset osób, ale nikt nie potrafi odpowiedzieć na pytanie, co się dzieje z połową tych samochodów.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#DariuszJoński">Mam też drugie pytanie, chyba jeszcze bardziej istotne. Dotyczy stacji kontroli pojazdów. Otóż nie tylko tą ustawą, ale brakiem działań, brakiem pomocy m.in. dla przedsiębiorców, wyższymi od 1 stycznia składkami ZUS-owskimi spowodujecie, że część tych firm po prostu upadnie. Zażynacie stacje kontroli pojazdów. Chciałbym zapytać pana ministra, jakie podejmujecie kroki, żeby te firmy mogły dalej funkcjonować. Już dzisiaj wiele z nich, 150 firm się zamknęło, a kolejni przedsiębiorcy powiedzieli, że jeśli ta ustawa przejdzie, zamkną swoje firmy. Chciałbym znać program naprawczy dla tych stacji.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mówimy o bezpieczeństwie, zwiększeniu bezpieczeństwa na drogach. Najbardziej niebezpieczne na drogach są te samochody, które nie mają badań technicznych. W jaki sposób ta ustawa zwiększy odsetek samochodów czy zlikwiduje te samochody na drogach, które nie mają badań technicznych?</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#JarosławSachajko">Kolejne pytanie. Ile jest zakładów diagnostycznych, które zatrudniają tylko dwóch pracowników, co może wiązać się z tym, że jeżeli jeden z nich będzie miał zawieszone prawo pracy, to zakład przestanie funkcjonować?</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#JarosławSachajko">Ostatnia rzecz, którą chciałem podkreślić. Nawet 4 lata temu podobny bliźniaczo projekt ustawy został zablokowany przez Kukiz’15, a konkretnie przez obecnego tutaj szanownego posła Pawła Szramkę, więc prosiłbym o rozważenie, czy czasem nie idziemy za daleko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże wszystkim kierowcom, posiadaczom pojazdów rozmaitych marek!</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#GrzegorzBraun">Ratuj się, kto może, kiedy Zjednoczona łże-Prawica, implementując eurokołchozowe totalniackie normy, czyni z kierowców prześladowaną mniejszość. I może to jest ścieżka wyjścia z tego tunelu grozy. Może zamiast walczyć z tymi eurokołchozowymi wiatrakami, należy wystarać się o status mniejszości dla kierowców i wtedy zaczną przysługiwać nam wreszcie jakieś prawa, i będziemy mieli pałkę na was, totalniacy, będziemy się odwoływać do eurokołchozowych trybunałów w każdej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#GrzegorzBraun">Nie, oczywiście tego byśmy nie chcieli. Chcielibyśmy, żeby to w Polsce prawo stanowiło, że jesteśmy ludźmi wolnymi, że wolnoć, Tomku, w swoim domku i wolnoć, Tomku, w swoim samochodzie, w swoim garażu i na polskiej drodze.</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale wolność to nie jazda pod prąd, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#KrzysztofTruskolaski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#KrzysztofTruskolaski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pan minister mówił, że jest to implementacja przepisów unijnych. Panie ministrze, po co te nadregulacje, po co tyle tych przepisów, które nie wiążą się z implementacją przepisów unijnych? Zresztą wy 4 lata temu już implementowaliście te przepisy unijne, wycofaliście się z tego, a tak naprawdę przez 4 lata nic się nie wydarzyło, więc nie wiem, czy te przepisy należy wprowadzać w takiej formie.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#KrzysztofTruskolaski">Szanowni Państwo! Mam pytanie do pana ministra. Czy ta ustawa była konsultowana z polską Izbą Stacji Kontroli Pojazdów, bo ona jednoznacznie sprzeciwia się tej ustawie? Mówi o tym, że ta ustawa zniszczy polskie stacje kontroli pojazdów i one po prostu będę bankrutować. Mam nadzieję, że ta ustawa trafi tak samo jak ta ustawa w 2018 r. na długo do zamrażarki.</u>
          <u xml:id="u-502.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#MałgorzataGosiewska">O udzielenie odpowiedzi na pytania pań i panów posłów uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Rafała Webera.</u>
          <u xml:id="u-503.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zacznę od porównania obu projektów, bo w wielu wypowiedziach państwa, szczególnie opozycji, była mowa o projekcie, który blisko 4 lata temu został przed samym głosowaniem wycofany. Zestawiacie te projekty ze sobą oczywiście w złej wierze. Natomiast gdyby te projekty były takie same, to np. komisja wspólna rządu i samorządu o tym, nad którym dzisiaj procedujemy, nie wydałaby pozytywnej opinii. A komisja wspólna rządu i samorządu, w której zrzeszeni są co do zasady przedstawiciele samorządów opozycyjnych do rządu Prawa i Sprawiedliwości, wydała pozytywną opinię o tym projekcie ustawy. Oznacza to ni mniej, ni więcej jak tylko to, że ten jest diametralnie inny niż ten, który był prezentowany w 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Niech mi pan znajdzie jedną stację diagnostyczną, która to poprze.)</u>
          <u xml:id="u-504.3" who="#RafałWeber">Niech to będzie dla państwa dowód, bo wielokrotnie powołujecie się państwo podczas debat i dyskusji sejmowych na stanowisko KWRiST-u, i słusznie. KWRiST jest ważnym partnerem, jeżeli chodzi o procedowanie projektów rządowych. I do tego projektu ustawy komisja wspólna rządu i samorządu wydała opinię pozytywną.</u>
          <u xml:id="u-504.4" who="#RafałWeber">Po drugie, również inną opinię niż 4 lata temu wydał rzecznik małych i średnich przedsiębiorców. Też spędziliśmy mnóstwo czasu z panem rzecznikiem, który wspólnie z przedsiębiorcami organizował spotkania omawiające ten projekt ustawy. Wiele uwag zarówno samego rzecznika, jak i przedsiębiorców zostało do niego naniesionych. Zasięgnijcie państwo również opinii rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, jeżeli chodzi o ten projekt ustawy. Tak że był przygotowywany naprawdę bardzo długo. Mówicie państwo o grudniu 2018 r. To miało miejsce blisko 4 lata temu. Moim zadaniem było to po to, żeby wprowadzić minimum minimorum implementacyjne. Jeżeli mówicie państwo, że jest coś ponad, to nie wskazujecie konkretów, nie mówicie o szczegółach. Mówicie tylko tyle, że jest nadmiarowy.</u>
          <u xml:id="u-504.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak to nie, przecież podaliśmy…)</u>
          <u xml:id="u-504.6" who="#RafałWeber">To jest określenie, które padało kilka razy. Natomiast nie podajecie żadnych szczegółów, żadnych konkretów, które by na to wskazywały.</u>
          <u xml:id="u-504.7" who="#RafałWeber">Kwestia Transportowego Dozoru Technicznego. To jest ciekawa, szanowni państwo, sytuacja. To jest wasz kolejny atak na instytucje publiczne, na instytucje państwowe odpowiedzialne za bardzo ważną kwestię związaną z bezpieczeństwem urządzeń transportowych, bo za to odpowiada TDT.</u>
          <u xml:id="u-504.8" who="#RafałWeber">Jeżeli wybicie się na niepodległość TDT-u związaną ze swoim lokalem państwa razi, to nic na to nie poradzę. Czy bardziej opłaca się wynajmować powierzchnię na siedzibę i płacić za to horrendalne kwoty…</u>
          <u xml:id="u-504.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież stoi pusty.)</u>
          <u xml:id="u-504.10" who="#RafałWeber">…czy bardziej opłaca się zbudować za własne środki finansowe taki budynek i jeszcze czerpać z tego korzyści, chociażby z wynajmu sal konferencyjnych, bo teraz ma to miejsce? Szanowni państwo, uwaga, kolejne zaskoczenie — pozwolenie na budowę tego obiektu, tej siedziby, o której państwo mówicie, wiecie kiedy zostało wydane? W grudniu 2013 r. To za waszych czasów przecież starano się o tę nową siedzibę…</u>
          <u xml:id="u-504.11" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Ale to miasto chciało…)</u>
          <u xml:id="u-504.12" who="#RafałWeber">…to za waszych czasów zostały podjęte te działania. I bardzo dobrze. My je w tej kwestii kontynuujemy, bo uważamy, że wybicie się na niepodległość lokalową Transportowego Dozoru Technicznego związaną z siedzibą jest potrzebne. Po co płacić deweloperom? Po co im do kieszeni wpychać kasę, jeśli można za własne środki zbudować coś, co jest z jednej strony tańsze, a z drugiej strony na przestrzeni kilku dekad wygeneruje zysk?</u>
          <u xml:id="u-504.13" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Z 5 na 19.)</u>
          <u xml:id="u-504.14" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! To jest konsekwencja decyzji, które były podejmowane w przeszłości, i bardzo dobrze, bo uważam, że Transportowy Dozór Techniczny powinien, tak jak każda inna instytucja publiczna, być niezależny, powinien mieć własną siedzibę, powinien dysponować swoimi lokalami, bo to świadczy o powadze państwa, o silnych strukturach państwa. W tym przypadku tak jest i z tego się bardzo cieszę. Niezależnie od tego, czy ten projekt ustawy wejdzie, czy nie wejdzie, ten budynek stoi. Transportowy Dozór Techniczny miał środki finansowe, żeby go zbudować, i ma środki finansowe, żeby go utrzymywać. Jestem przekonany, że będzie czerpał z niego korzyści, wynajmując innym, którzy korzystają z niego od 2019 r., bo wtedy został oddany do użytkowania, i będą z niego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-504.15" who="#RafałWeber">Dziękuję tym, którzy do 2013 r. podejmowali decyzje, włącznie z pozwoleniem na budowę, zmierzające do tego, aby Transportowy Dozór Techniczny zbudował swoją siedzibę tutaj, w stolicy, w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-504.16" who="#RafałWeber">Jeżeli chodzi o inspektorów, którzy będą dokonywali czynności kontrolnych, to też jest w ustawie bardzo jasno sprecyzowane, jakimi umiejętnościami, jakim wykształceniem będą musieli się sygnować. Nie będą to pierwsi lepsi ludzie. Ci ludzie będą musieli mieć albo wykształcenie, albo doświadczenie związane z kontrolą pojazdów technicznych. Na pewno będą to równi, równoważni partnerzy do dyskusji z diagnostami.</u>
          <u xml:id="u-504.17" who="#RafałWeber">Natomiast jeśli chodzi o kwestie kar, bo to też tutaj z państwa ust padało, to zachęcam do tego, żeby przeczytać dyrektywę. Wiem, że niewielu posłów to robi, wiem, że bardzo pobieżnie czytacie i projekty ustaw, i dyrektywy, które są wdrażane. Tam to wszystko jest określone. Jeżeli chodzi o kwestie kar, o ich gradację, to tam wszystko jest zawarte. Zachęcam do tego, żeby tę lekturę odrobić i przyjść przygotowanym na posiedzenie sejmowej Komisji Infrastruktury. Nawet teraz mogliśmy w krótkiej rozmowie z panem posłem Pawłem Szramką wyjaśnić pewne kwestie, które wcześniej były przez pana posła podnoszone. W krótkiej rozmowie powiedziałem, jak jest, jeżeli chodzi o fotografię, i myślę, że to wyjaśnienie zostało przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-504.18" who="#RafałWeber">Kwestia mojej wypowiedzi z konferencji prasowej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, na której opowiadałem o tym, że Rada Ministrów przyjęła ten projekt i co on zawiera. Pan poseł Mirosław Suchoń zarzucał mi w jednym wystąpieniu, że powiedziałem o tych nieuczciwych, nierzetelnych, a takie czarne owce, tak jak w każdym środowisku, są również w środowisku stacji kontroli pojazdów. Nie ja ich wrzuciłem do jednego worka, tylko pan, panie pośle, swoją pierwszą wypowiedzią. A w drugim wystąpieniu pan poseł pytał o stację kontroli pojazdów, która była opisywana kilka miesięcy temu. Chodzi o to, że dokonano w niej 200 podbić pieczątek dla pojazdów, które nie wjechały na rolki.</u>
          <u xml:id="u-504.19" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! To są takie czarne owce, czy ich nie ma? Są. Tak jak są w każdym zawodzie, tak są i tutaj. Jeżeli chodzi o diagnostów i stacje kontroli pojazdów, to również są. Ci uczciwi tych przepisów nie powinni się obawiać. Tych uczciwych jest zdecydowanie więcej, tak samo jak kierowców, którzy potrafią dostosować się do reguł obowiązujących na drogach, do przepisów prawa, do limitów prędkości. Ich jest zdecydowanie więcej od tych, którzy tego nie potrafią robić. Tak samo i w tym zawodzie są ci, którzy po prostu nie powinni w nim pracować. I mam nadzieję, że te przepisy, a także działalność kontrolna Transportowego Dozoru Technicznego, pozwolą na to, aby te czarne owce wyeliminować.</u>
          <u xml:id="u-504.20" who="#RafałWeber">Kwestie utrzymania kontroli nadzorczej nad stacjami kontroli pojazdów przez samorządy powiatowe. To było kością niezgody 4 lata temu. Jedno z pierwszych uzgodnień w ramach tego projektu było takie, aby tę kontrolę, aby ten nadzór nad stacjami kontroli pojazdów utrzymać w rękach starostów. Na to się zgodziliśmy, na to się zdecydowaliśmy i żadnego problemu tu nie widzę. Myślę, że dlatego też jest ta pozytywna opinia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego odnośnie do tego projektu. Natomiast do państwa wiedzy jest to, że samorządy powiatowe już wcześniej korzystały z usług Transportowego Dozoru Technicznego, jeżeli chodzi o kontrolę stacji kontroli pojazdów. W kolejnych latach były podpisywane porozumienia między samorządem a TDT-em, na bazie którego samorząd przekazywał TDT-owi uprawnienia kontrolne, tak że nie jest to dla Transportowego Dozoru Technicznego nowość. Dotyczy to zakresu działań, które wcześniej były wykonywane przez Transportowy Dozór Techniczny, i nie jest to niczym nowym właśnie dla tego podmiotu.</u>
          <u xml:id="u-504.21" who="#RafałWeber">I, szanowni państwo, kwestia podnoszona w wielu wystąpieniach. Wskazywaliście, że te przepisy doprowadzą do upadku stacji kontroli pojazdów, nałożenia kosztów etc., etc.</u>
          <u xml:id="u-504.22" who="#komentarz">(Głos z sali: No już.)</u>
          <u xml:id="u-504.23" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! Mam przed sobą zestawienie, które pokazuje, ile stacji kontroli pojazdów działało od 2005 r., 2006 r., 2007 r. Otóż, szanowni państwo, ciekawie ta statystyka wygląda w latach 2009, 2010 i 2011. W 2009 r. — 4198 stacji kontroli pojazdów, w 2010 r. spadek — 4042 stacje kontroli pojazdów. Kto wtedy rządził? Platforma Obywatelska. Rok 2011 to kolejny spadek, powtarzam: kolejny spadek — 4007 stacji kontroli pojazdów. Później systematyczny wzrost, który ma miejsce do dziś. W roku 2021 było 5393 stacji kontroli pojazdów, a w roku obecnym — 5415 stacji kontroli pojazdów. No to mniej czy więcej? W mojej ocenie więcej.</u>
          <u xml:id="u-504.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile pojazdów więcej?)</u>
          <u xml:id="u-504.25" who="#RafałWeber">No właśnie: Ile pojazdów więcej? Chodzi o to w tej ustawie, aby pojazdów, które przyjeżdżają i są badane, są weryfikowane, i których sprawność techniczna jest weryfikowana, było jak najwięcej. Dlatego mówię o bezpieczeństwie w ruchu drogowym, bo zależy nam na tym, żeby bezpieczeństwo każdego pojazdu, który porusza się po polskich drogach, ze względu na bezpieczeństwo kierującego, pasażera, ale też innych użytkowników ruchu drogowego, których tym pojazdem się wyprzedza, omija albo wymija, było zachowane i stan techniczny tego pojazdu jest oczywiście kluczową sprawą.</u>
          <u xml:id="u-504.26" who="#RafałWeber">Jeżeli mówicie, drodzy państwo, o zmniejszaniu się liczby stacji kontroli pojazdów, to to faktycznie miało miejsce, ale w roku 2010 i 2011. Za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości ta liczba cały czas rośnie: w 2015 r. — 4599, a w roku 2022, roku obecnym — 5415. W ciągu 7 lat wzrost o 900 stacji kontroli pojazdów. Tak że to jest miarodajna liczba, statystyka, która pokazuje, czy ten biznes jest zagrożony czy nie. Jestem przekonany, że ta ustawa temu biznesowi nie zagraża, zagraża mu szara strefa, zagrażają nieuczciwi, którzy jeszcze raz powtarzam — są w mniejszości, ale są. Pan poseł Mirosław Suchoń wskazał na jeden z takich przypadków, ale o takich przypadkach można przeczytać w Internecie więcej. Jestem przekonany, że ta ustawa nie tyle nie zdegraduje stacji kontroli pojazdów, co przyczyni się do likwidacji szarej strefy, a także do tego, że każdy, kto posiada pojazd i go użytkuje, będzie go co roku badał w terminie, zapewniając bezpieczeństwo sobie i wszystkim innym uczestnikom ruchu drogowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-504.27" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: A jak nie naprawił, to jak go zbada?)</u>
          <u xml:id="u-504.28" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, z zachowaniem zasad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#MirosławSuchoń">Pół minuty, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, można indywidualnie porozmawiać, proszę nie utrudniać prowadzenia obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MirosławSuchoń">Ja do pana ministra. Panie ministrze, jest mi bardzo przykro, ponieważ nie zrozumiał pan moich słów w dwóch obszarach. Pierwsza rzecz. Uprzejmie starałem się stworzyć panu przestrzeń do zachowania się w sposób przyzwoity i wyrażenia żalu za absolutnie niedopuszczalne słowa, których pan użył w stosunku do branży. Nie skorzystał pan z tej możliwości i myślę, że to jest smutny obraz tego, jak ministerstwo traktuje branżę. Naprawdę bardzo pana proszę, żeby jednak stanąć tak, jak stoją przedsiębiorcy w trudnej sytuacji, i wczuć się w ich rolę. Wiem, że to może być trudne, ale naprawdę to ułatwia relacje.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#MirosławSuchoń">Druga rzecz, jeżeli chodzi o przypadek, o którym pan mówi, że pokazuje to problem: to był to funkcjonariusz, który awansował, ponieważ był wdzięczny dobrej zmianie. Czyli wasi ludzie powodują tego typu skandaliczne sytuacje, i tu leży problem. Jeżeli będą awansować ludzie, którzy są moralnie odpowiedni, to nie będzie problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#MirosławSuchoń">A tak, musicie zacząć od siebie.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wiesz, co mówisz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#MichałSzczerba">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pan się jednak nie odniósł do gospodarności w zakresie zarządzania tym budynkiem, bo tam jest 19 pięter, a ostatnio był robiony przetarg na sprzątanie pięciu pięter, które wykorzystuje Transportowy Dozór Techniczny, więc jeżeli mamy 19 minus 5, zostaje 14. Pytanie jest bardzo konkretne: Co się dzieje na tych 14 piętrach, jak one są zarządzane i w jakim celu są wykorzystywane? Jest bardzo dużo, szanowni państwo, instytucji publicznych, to są agencje rolne, to są inne instytucje rządowe, instytuty, które wynajmują na wolnym rynku powierzchnie użytkowe, a tutaj, w tym budynku, powierzchnie albo stoją puste, albo są wykorzystywane od konferencji do konferencji. Tu chodzi, panie ministrze, po prostu o gospodarność. Pan nadzoruje tę instytucję. My dokładnie chcemy wiedzieć — być może będziemy składać z posłem Jońskim wniosek o kontrolę doraźną Najwyższej Izby Kontroli — jak ten budynek jest gospodarowany. Państwo nawet zrobiliście przetarg w tej chwili na zarządcę budynku: 300 tys. rocznie dla osoby, która miałaby zrządzać tym budynkiem? Nie może tego robić urząd? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#MałgorzataGosiewska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#MałgorzataGosiewska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#MałgorzataGosiewska">Ogłaszam przerwę do godz. 18.30.</u>
          <u xml:id="u-513.5" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-513.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 50 do godz. 18 min 38)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 2606.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła opinie w sprawie powołania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-514.5" who="#ElżbietaWitek">Opinie komisji to odpowiednio druki nr 2574, 2575, 2576 i 2577.</u>
          <u xml:id="u-514.6" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt dotyczący tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-514.7" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-514.8" who="#ElżbietaWitek">— o wypowiedzeniu Porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie dnia 4 grudnia 1978 r.,</u>
          <u xml:id="u-514.9" who="#ElżbietaWitek">— o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania, podpisanej w Tbilisi dnia 7 lipca 2021 r.,</u>
          <u xml:id="u-514.10" who="#ElżbietaWitek">— o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Nowym Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-514.11" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2605, 2592 i 2604.</u>
          <u xml:id="u-514.12" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-514.13" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, oraz w dyskusjach nad tymi punktami porządku dziennego wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-514.14" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-514.15" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-514.16" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-514.17" who="#ElżbietaWitek">— o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw,</u>
          <u xml:id="u-514.18" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-514.19" who="#ElżbietaWitek">— o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze.</u>
          <u xml:id="u-514.20" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2581, 2594 i 2595.</u>
          <u xml:id="u-514.21" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-514.22" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-514.23" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-514.24" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-514.25" who="#ElżbietaWitek">Przed powrotem do punktu 1. mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-514.26" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#ArturDziambor">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 75 mln t węgla to jest zapotrzebowanie Polski, ok. 10 mln t to jest tyle, ile sprowadzamy. Sprowadzamy, sprowadzaliśmy dotychczas z różnych źródeł, ale jak wiemy, jedno z nich zostało zamknięte. Od czasu rozpoczęcia wojny na Ukrainie, wojny, w której Rosja napadła na Ukrainę, Polska sprowadziła 2,8 mln t węgla. Do końca tego roku kalendarzowego ma sprowadzić ok. 7 mln t, 1 mln t to jest rezerwa. To są oficjalne dane. Jak by nie liczyć, 2–3 mln t węgla będzie brakowało. W dodatku wasz rząd w tym momencie zaczął jeszcze wprowadzać różnego rodzaju śmieszne i nieśmieszne rozwiązania, żeby ludzie to odczuli mniej lub bardziej.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#ArturDziambor">Zgłaszam wniosek o przerwę, w której premier mógłby się przygotować do wypowiedzi na temat tego, jak zamierzacie przygotować Polaków na nadchodzącą zimę.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Maciej Lasek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#MaciejLasek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Składam wniosek formalny o przerwę do czasu opublikowania pełnej treści raportu Amerykańskiego Instytutu Badań Lotniczych NIAR.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#MaciejLasek">Sfałszowaliście wyniki badań amerykańskich ekspertów od badania wypadków lotniczych w kłamliwym raporcie Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Kłamca! Kłamca! Kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-517.5" who="#MaciejLasek">Waszym obowiązkiem jest opublikowanie pełnej treści tego raportu, oryginału tego raportu.</u>
          <u xml:id="u-517.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź z mównicy!)</u>
          <u xml:id="u-517.7" who="#MaciejLasek">Ostrzegamy, że po jego publikacji zwrócimy się do strony amerykańskiej o potwierdzenie jego oryginalności, bo wam już w niczym nie można ufać. Koniec kłamstw.</u>
          <u xml:id="u-517.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2424-A.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Zbigniewa Dolatę o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#ZbigniewDolata">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie połączonych Komisji: Edukacji, Nauki i Młodzieży i Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe, druk nr 2323 i druki nr 2424 i 2424-A.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#ZbigniewDolata">W toku drugiego czytania Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość złożył cztery poprawki. Połączone komisje rozpatrzyły te poprawki i rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie poprawek i przyjęcie oczywiście w całości projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączą się poprawki od 2. do 4.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek od 1. do 4.?</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-520.6" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-520.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-520.8" who="#ElżbietaWitek">U kogo nie działa? U kogo?</u>
          <u xml:id="u-520.9" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: U Macierewicza.)</u>
          <u xml:id="u-520.10" who="#ElżbietaWitek">Pan karty nie wyciągnął, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-520.11" who="#ElżbietaWitek">Ale pan kłamczuszek, no. Nie działa. Nieładnie. O, nieładnie.</u>
          <u xml:id="u-520.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-520.13" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Prawie jak premier.)</u>
          <u xml:id="u-520.14" who="#ElżbietaWitek">Tak, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-520.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 446 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-520.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-520.17" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-520.18" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2323 wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-520.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-520.20" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-520.21" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 443 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-520.22" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-520.23" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-520.24" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-520.25" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2571.</u>
          <u xml:id="u-520.26" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ja nie słyszę.)</u>
          <u xml:id="u-520.27" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-520.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku 2571?</u>
          <u xml:id="u-520.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-520.30" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-520.31" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 238 — za, 206 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-520.32" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-520.33" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Za cicho pani mówi.)</u>
          <u xml:id="u-520.34" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-520.35" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2559-A.</u>
          <u xml:id="u-520.36" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-520.37" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Roberta Warwasa o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#RobertWarwas">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2559-A.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#RobertWarwas">Sejm na posiedzeniu w dniu 14 września br. skierował ponownie projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia wniosków i ośmiu poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#RobertWarwas">Komisja Infrastruktury, po rozpatrzeniu wniosków i poprawek na dzisiejszym posiedzeniu, rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie wniosku o odrzucenie ustawy a także odrzucenie wszystkich poprawek oraz przyjęcie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu komisji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2559.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również, w dodatkowym sprawozdaniu, wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-522.5" who="#ElżbietaWitek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-522.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-522.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-522.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 207 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-522.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawką 1.</u>
          <u xml:id="u-522.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-522.14" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-522.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.17" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.18" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 241 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.21" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.22" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 3.</u>
          <u xml:id="u-522.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-522.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 206 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.30" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.33" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.34" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 206 — za, 232 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-522.35" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.36" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.37" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.38" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.40" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.41" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 204 — za, 227 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-522.42" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.43" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.44" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.45" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 6.</u>
          <u xml:id="u-522.46" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-522.47" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.48" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.49" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.50" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 206 — za, 241 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.51" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.53" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.54" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.56" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.57" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 206 — za, 241 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.58" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.59" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.60" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.61" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.62" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.63" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.64" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 215 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.65" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.66" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-522.67" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-522.68" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-522.69" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.70" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.71" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 242 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.72" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-522.73" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy z druku nr 2559.</u>
          <u xml:id="u-522.74" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-522.75" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.76" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.77" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 234 — za, 201 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-522.78" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-522.79" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-522.80" who="#ElżbietaWitek">Poprawki zgłoszone w trakcie drugiego czytania projektu ustawy zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-522.81" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-522.82" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2583.</u>
          <u xml:id="u-522.83" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-522.84" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2583?</u>
          <u xml:id="u-522.85" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-522.86" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-522.87" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 436 — za, 11 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-522.88" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami.</u>
          <u xml:id="u-522.89" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o medycynie laboratoryjnej.</u>
          <u xml:id="u-522.90" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2570-A.</u>
          <u xml:id="u-522.91" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-522.92" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o medycynie laboratoryjnej.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Sejm na 61. posiedzeniu skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2570 do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia poprawek. Komisja w dniu 15 września 2022 r. rozpatrzyła 10 poprawek i wnosi, aby Wysoki Sejm raczył dziewięć poprawek odrzucić, jedną poprawkę przyjąć i przyjąć ustawę w całości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2570.</u>
          <u xml:id="u-524.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia jednocześnie wnioski mniejszości oraz w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-524.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-524.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-524.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-524.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-524.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 206 — za, 231 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-524.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-524.14" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-524.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.17" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.18" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 203 — za, 233 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-524.21" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-524.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-524.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 199 — za, 249 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-524.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.27" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-524.28" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej propozycji spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 5.</u>
          <u xml:id="u-524.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-524.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 198 — za, 249 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-524.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.35" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-524.36" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-524.37" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.38" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-524.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.40" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.41" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 196 — za, 250 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.42" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.43" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-524.44" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-524.45" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.46" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.47" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 198 — za, 248 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-524.48" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.49" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką, z którą łączą się poprawki 7. i 10.</u>
          <u xml:id="u-524.50" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-524.51" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-524.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.53" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 6., 7. i 10.?</u>
          <u xml:id="u-524.54" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.55" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.56" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 233 — za, 207 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.57" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-524.58" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-524.59" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-524.60" who="#ElżbietaWitek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 9.</u>
          <u xml:id="u-524.61" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.62" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-524.63" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.64" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.65" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 196 — za, 240 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.66" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.67" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-524.68" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-524.69" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-524.70" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-524.71" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.72" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.73" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 74 — za, przeciw — 248, 125 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.74" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-524.75" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-524.76" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2570, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-524.77" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-524.78" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-524.79" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 242 — za, 162 — przeciw, 44 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-524.80" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o medycynie laboratoryjnej.</u>
          <u xml:id="u-524.81" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-524.82" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2584-A.</u>
          <u xml:id="u-524.83" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-524.84" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Bartłomieja Wróblewskiego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#BartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. To druk nr 2479.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#BartłomiejWróblewski">Sejm na 61. posiedzeniu w dniu 14 września 2022 r. skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2584 do Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja Nadzwyczajna do spraw deregulacji po rozpatrzeniu tych poprawek wnosi, aby Wysoki Sejm następujące poprawki przyjął: 11., 12., 14., 15., 16., 19., 26., 27., 28., 29., a także ustawę w całości, tę ważną ustawę w całości.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#BartłomiejWróblewski">Bardzo serdecznie chciałem przy tej okazji podziękować paniom i panom posłom za dobrą atmosferę i intensywną pracę w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2584.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#ElżbietaWitek">W dodatkowym sprawozdaniu komisja przedstawia poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-526.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 19.</u>
          <u xml:id="u-526.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-526.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-526.6" who="#ElżbietaWitek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 2.</u>
          <u xml:id="u-526.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 19.?</u>
          <u xml:id="u-526.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 220 — za, 229 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-526.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-526.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-526.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-526.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-526.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 65 — za, 233 — przeciw, 150 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-526.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-526.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-526.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-526.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-526.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 210 — za, 230 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-526.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-526.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką, z którą łączą się poprawki 5., 6., od 8. do 10. i od 20. do 24.</u>
          <u xml:id="u-526.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-526.31" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-526.32" who="#ElżbietaWitek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 11.</u>
          <u xml:id="u-526.33" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek od 4. do 6., od 8. do 10. i od 20. do 24.?</u>
          <u xml:id="u-526.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.36" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.37" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 207 — za, 242 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-526.38" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-526.39" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-526.40" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-526.41" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.42" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-526.43" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.44" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.45" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 230 — za, przeciw — 215, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-526.46" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-526.47" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-526.48" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-526.49" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-526.50" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.51" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.52" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 284 — za, 155 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-526.53" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-526.54" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-526.55" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-526.56" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.57" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-526.58" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.59" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.60" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 234 — za, przeciw — 46, 169 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-526.61" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-526.62" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką, z którą łączą się poprawki 17., 18. i 25.</u>
          <u xml:id="u-526.63" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-526.64" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-526.65" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.66" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 13., 17., 18. i 25.?</u>
          <u xml:id="u-526.67" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.68" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.69" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 198 — za, 249 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-526.70" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-526.71" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 14. poprawką, z którą łączą się poprawki 26. i 27.</u>
          <u xml:id="u-526.72" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-526.73" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-526.74" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.75" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 14., 26. i 27.?</u>
          <u xml:id="u-526.76" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.77" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.78" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 285 — za, 10 — przeciw, wstrzymało się 154.</u>
          <u xml:id="u-526.79" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-526.80" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 15. poprawką, z którą łączy się poprawka 28.</u>
          <u xml:id="u-526.81" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-526.82" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-526.83" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.84" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 15. i 28.?</u>
          <u xml:id="u-526.85" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.86" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.87" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 242 — za, 135 — przeciw, 72 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-526.88" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-526.89" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 16. poprawką, z którą łączy się poprawka 29.</u>
          <u xml:id="u-526.90" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-526.91" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-526.92" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-526.93" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 16. i 29.?</u>
          <u xml:id="u-526.94" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.95" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.96" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 284 — za, 161 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-526.97" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-526.98" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-526.99" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2584, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-526.100" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-526.101" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-526.102" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 285 — za, nikt nie był przeciw, 162 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-526.103" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-526.104" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-526.105" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2586-A.</u>
          <u xml:id="u-526.106" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-526.107" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Piotra Polaka o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#PiotrPolak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podczas drugiego czytania do omawianego projektu ustawy zostało zgłoszonych 14 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#PiotrPolak">W dniu dzisiejszym Komisja Finansów Publicznych wnikliwie wszystkie poprawki rozpatrzyła i rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie poprawek nr 1, 3, 6, 9, 12 i 13, a pozostałe poprawki rekomenduje odrzucić. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2586.</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 3.</u>
          <u xml:id="u-528.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-528.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-528.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 3.?</u>
          <u xml:id="u-528.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 435 — za, nikt nie był przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-528.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-528.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-528.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 212 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-528.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-528.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką, z którą łączą się poprawki 11. i 14.</u>
          <u xml:id="u-528.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-528.21" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-528.22" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 4., 11. i 14.?</u>
          <u xml:id="u-528.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.25" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.26" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 216 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-528.27" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-528.28" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.29" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-528.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.33" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.34" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 214 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-528.35" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-528.36" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.37" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-528.38" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.40" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.41" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.42" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 437 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-528.43" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-528.44" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.45" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-528.46" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.47" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.48" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.49" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.50" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 215 — za, 232 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-528.51" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-528.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.53" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-528.54" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.57" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.58" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 215 — za, 233 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-528.59" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-528.60" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką, z którą łączy się poprawka 12.</u>
          <u xml:id="u-528.61" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-528.62" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-528.63" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.64" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 9. i 12.?</u>
          <u xml:id="u-528.65" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.66" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.67" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 428 — za, nikt nie był przeciw, 18 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-528.68" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-528.69" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.70" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-528.71" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.72" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.73" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.74" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.75" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 22 — za, 355 — przeciw, wstrzymało się 68.</u>
          <u xml:id="u-528.76" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-528.77" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-528.78" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-528.79" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-528.80" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-528.81" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.82" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.83" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 429 — za, 2 — przeciw, 18 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-528.84" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-528.85" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-528.86" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2586, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-528.87" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-528.88" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-528.89" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 300 — za, przeciw — 4, 144 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-528.90" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-528.91" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-528.92" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2579-A.</u>
          <u xml:id="u-528.93" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-528.94" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Kazimierza Chomę o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#KazimierzChoma">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi z druku nr 2579-A.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#KazimierzChoma">Sprawozdanie dotyczy rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2452.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#KazimierzChoma">Sejm na 61. posiedzeniu w dniu 14 września 2022 r., zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2579 do Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia poprawki zgłoszonej w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#KazimierzChoma">Komisje: Gospodarki i Rozwoju oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi po rozpatrzeniu poprawki na posiedzeniu w dniu 15 września 2022 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył poprawkę zgłoszoną przez Koło Poselskie Konfederacja odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2579.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#ElżbietaWitek">Komisje przedstawiają również w dodatkowym sprawozdaniu poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-530.3" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-530.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-530.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-530.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-530.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-530.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 42 — za, 236 — przeciw, 168 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-530.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-530.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-530.11" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2579?</u>
          <u xml:id="u-530.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-530.13" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-530.14" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 239 — za, 207 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-530.15" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-530.16" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo pocztowe.</u>
          <u xml:id="u-530.17" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-530.18" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2561.</u>
          <u xml:id="u-530.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-530.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2561?</u>
          <u xml:id="u-530.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-530.22" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-530.23" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 431 — za, 17 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-530.24" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Prawo pocztowe.</u>
          <u xml:id="u-530.25" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej o poselskim projekcie uchwały w sprawie apelu do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii w celu ochrony wszystkich obywateli państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-530.26" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały z druku nr 2601.</u>
          <u xml:id="u-530.27" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-530.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 2601?</u>
          <u xml:id="u-530.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-530.30" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-530.31" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 432 — za, 6 — przeciw, wstrzymało się 10.</u>
          <u xml:id="u-530.32" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął apel do Komisji Europejskiej o podjęcie działań systemowych w zakresie stabilizacji cen energii w celu ochrony wszystkich obywateli państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-530.33" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-530.34" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2560-A.</u>
          <u xml:id="u-530.35" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-530.36" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym odbyło się drugie czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#AnnaPaluch">W trakcie drugiego czytania zostały zgłoszone do niego cztery poprawki. Dwie z tych poprawek zgłoszone przez klub Prawo i Sprawiedliwość były rezultatem uzgodnień z legislatorami, których nie udało się, że tak powiem, wprowadzić na etapie pierwszego czytania, a dwie poprawki zostały złożone przez klub Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#AnnaPaluch">Komisja Infrastruktury spotkała się po drugim czytaniu celem rozpatrzenia tych poprawek i rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie poprawek 1. i 4., przyjęcie poprawek 2. i 3. i oczywiście przyjęcie całości projektu zmiany ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2560.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-532.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-532.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-532.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-532.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-532.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-532.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 211 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-532.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-532.11" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-532.12" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-532.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-532.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-532.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-532.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-532.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 435 — za, 8 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-532.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-532.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-532.20" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-532.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-532.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-532.23" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-532.24" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 437 — za, nikt nie był przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-532.25" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-532.26" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-532.27" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-532.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-532.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-532.30" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-532.31" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 215 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-532.32" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-532.33" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-532.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2560 wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-532.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-532.36" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-532.37" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 387 — za, 9 — przeciw, 52 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-532.38" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-532.39" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-532.40" who="#ElżbietaWitek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-532.41" who="#ElżbietaWitek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-532.42" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-532.43" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 2540?</u>
          <u xml:id="u-532.44" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-532.45" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-532.46" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 216 — za, 227 — przeciw, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-532.47" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-532.48" who="#ElżbietaWitek">Na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu wyznaczam termin przedstawienia sprawozdania komisji do dnia 4 października 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-532.49" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (druki nr 2564 i 2581).</u>
          <u xml:id="u-532.50" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-532.51" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#KrzysztofTchórzewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiam sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, druk nr 2564.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#KrzysztofTchórzewski">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 9 września uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia. W trakcie posiedzenia komisji zgłoszonych zostało do tej ustawy 46 poprawek. Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 13 września 2020 r. wnioskuje, aby z tych poprawek 21 przyjąć, a 25 odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#ElżbietaWitek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-534.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-534.9" who="#ElżbietaWitek">Widzę, że nie działa. Widzę. Ależ ja widzę. Ale już działa, ale już działa.</u>
          <u xml:id="u-534.10" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-534.11" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.12" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.13" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 231 — za, przeciw — 204, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.14" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.16" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.18" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.19" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.20" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 229 — za, 205 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-534.21" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.22" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączą się poprawki 19., 21., 23., 27., 32., 33., 36., 38. i 39.</u>
          <u xml:id="u-534.23" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.24" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 3., 19., 21., 23., 27., 32., 33., 36., 38. i 39.?</u>
          <u xml:id="u-534.26" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.27" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.28" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. Nikt nie była za, przeciw — 448, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.29" who="#ElżbietaWitek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględniej większość głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką, z którą łączy się poprawka 22.</u>
          <u xml:id="u-534.31" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-534.32" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.33" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 4. i 22.?</u>
          <u xml:id="u-534.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.36" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.37" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 232 — za, 207 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-534.38" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-534.39" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.40" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.41" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.42" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.43" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.44" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 435, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.45" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.46" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.47" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.48" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.49" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.50" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.51" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 233 — za, 204 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.52" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.53" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.54" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.57" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.58" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 233 — za, 215 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.59" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.60" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką, z którą łączą się poprawki 10., 12. i 17.</u>
          <u xml:id="u-534.61" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-534.62" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.63" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.64" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 8., 10., 12. i 17.?</u>
          <u xml:id="u-534.65" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.66" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.67" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 233 — za, 207 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.68" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.69" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką, z którą łączą się poprawki 11. i 18.</u>
          <u xml:id="u-534.70" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-534.71" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.72" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.73" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 9., 11. i 18.?</u>
          <u xml:id="u-534.74" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.75" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.76" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 439, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.77" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.78" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.79" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.80" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.81" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.82" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.83" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.84" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 233 — za, przeciw — 203, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.85" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.86" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.87" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.88" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.89" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.90" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.91" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 231 — za, 215 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.92" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.93" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.94" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.95" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.96" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.97" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.98" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 231 — za, 212 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.99" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.100" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 16. poprawką, z którą łączy się poprawka 40.</u>
          <u xml:id="u-534.101" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-534.102" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.103" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 16. i 40.?</u>
          <u xml:id="u-534.104" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.105" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.106" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 447, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.107" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.108" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 20. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.109" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.110" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 20. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.111" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.112" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.113" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 435 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 426, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.114" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.115" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 24. poprawką, z którą łączy się poprawka 35.</u>
          <u xml:id="u-534.116" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-534.117" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.118" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 24. i 35.?</u>
          <u xml:id="u-534.119" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.120" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.121" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 437, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.122" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.123" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 25. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.124" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.125" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.126" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.127" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.128" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. Nikt nie był za, 436 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.129" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.130" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 26. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.131" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-534.132" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 26. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.133" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.134" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.135" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 436, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.136" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-534.137" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 28. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.138" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.139" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.140" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.141" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.142" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.143" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 231 — za, 206 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.144" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.145" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 29. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.146" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.147" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 29. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.148" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.149" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.150" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 241 — za, 201 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.151" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.152" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 30. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.153" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.154" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 30. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.155" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.156" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.157" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 232 — za, 211 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.158" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.159" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 31. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.160" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.161" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 31. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.162" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.163" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.164" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 232 — za, 205 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.165" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.166" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 34. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.167" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.168" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 34. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.169" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.170" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.171" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 233 — za, 212 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.172" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.173" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 37. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.174" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.175" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 37. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.176" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.177" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.178" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 231 — za, 212 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.179" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.180" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 41. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.181" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.182" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 41. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.183" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.184" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.185" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 233 — za, 205 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.186" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.187" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 42. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.188" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.189" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 42. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.190" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.191" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.192" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 232 — za, 214 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.193" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.194" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 43. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.195" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.196" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.197" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 43. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.198" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.199" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.200" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 242 — za, 205 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-534.201" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.202" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 44. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.203" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.204" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 44. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.205" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.206" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.207" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 232 — za, 204 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.208" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.209" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 45. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.210" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.211" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-534.212" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 45. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.213" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.214" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.215" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 232 — za, 206 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.216" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-534.217" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 46. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-534.218" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-534.219" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 46. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-534.220" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-534.221" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-534.222" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 233 — za, 205 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-534.223" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-534.224" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2565 i 2594).</u>
          <u xml:id="u-534.225" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Gabrielę Masłowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-534.226" who="#ElżbietaWitek">Czy jest pani poseł Gabriela Masłowska?</u>
          <u xml:id="u-534.227" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak, pani poseł idzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#GabrielaMasłowska">W związku z posiedzeniem podkomisji, która rozpatrywała poprawki Senatu, pragnę przedstawić następujące sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#GabrielaMasłowska">Senat przedłożył sześć poprawek do ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#GabrielaMasłowska">Komisja Finansów Publicznych rekomenduje przyjęcie poprawek 2. i 6., proponuje głosowanie łączne nad tymi poprawkami, odrzucenie poprawek 3. i 5. oraz przyjęcie całości projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-535.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#ElżbietaWitek">Będziemy głosować zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#ElżbietaWitek">Wszystkie poprawki Senat zgłosił do art. 1.</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-536.4" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-536.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-536.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-536.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-536.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-536.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 232 — za, 213 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-536.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-536.11" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-536.12" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-536.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-536.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-536.15" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-536.16" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 1 — za, 443 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-536.17" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-536.18" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się 5. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-536.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-536.20" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-536.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 3. i 5.?</u>
          <u xml:id="u-536.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-536.23" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-536.24" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 232 — za, 215 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-536.25" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-536.26" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-536.27" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-536.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-536.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-536.30" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-536.31" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 229 — za, 216 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-536.32" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-536.33" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-536.34" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-536.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-536.36" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-536.37" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-536.38" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 445, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-536.39" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-536.40" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze (druki nr 2563 i 2595).</u>
          <u xml:id="u-536.41" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Danutę Nowicką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#DanutaNowicka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, druk nr 2595, o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze, druk nr 2563.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#DanutaNowicka">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 12 września 2020 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#DanutaNowicka">Senat zgłosił 14 poprawek. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 14 września 2022 r. wnosi: Wysoki Sejm raczy poprawki zawarte w uchwale Senatu odrzucić — z uwagą: poprawkę nr 1 należy głosować łącznie z poprawkami nr 2–12 i 14. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-537.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-537.5" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Oklaski.)</u>
          <u xml:id="u-537.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo, Gosia!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#ElżbietaWitek">Z poprawką tą łączą się poprawki od 2. do 12. i 14.</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#ElżbietaWitek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-538.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek od 1. do 12. i 14.?</u>
          <u xml:id="u-538.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-538.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-538.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jeszcze momencik.)</u>
          <u xml:id="u-538.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 232 — za, 215 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-538.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-538.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-538.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-538.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-538.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-538.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-538.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-538.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 230 — za, 214 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-538.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-538.21" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-538.22" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2587-A.</u>
          <u xml:id="u-538.23" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-538.24" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Teresę Wargocką o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#TeresaWargocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny z druku nr 2587-A o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#TeresaWargocka">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny na posiedzeniu w dniu dzisiejszym rozpatrzyła 45 poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja polityki społecznej wnosi do Wysokiego Sejmu, aby poprawki 11., 19., 35. łącznie z 36. i 43. przyjąć, pozostałe poprawki odrzucić. Wnoszę również o uchwalenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#TeresaWargocka">Chciałam powiedzieć, że ponad politycznymi podziałami, przy ogólnym porozumieniu i zadowoleniu, poprawką Prawa i Sprawiedliwości zgłoszoną w drugim czytaniu podnieśliśmy wynagrodzenia dla rodzin zastępczych do 4100 zł.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#TeresaWargocka">Dziękuję wszystkim państwu posłom, członkom komisji za merytoryczną współpracę.</u>
          <u xml:id="u-539.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2587.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 208 — za, 230 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.11" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.14" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 204 — za, 231 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.17" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.18" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.21" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.22" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 207 — za, 230 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.23" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.24" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.25" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.26" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.27" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.28" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.29" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 206 — za, 229 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.30" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.31" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.32" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.33" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.35" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.36" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 205 — za, 231 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.37" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.38" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.39" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.40" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.41" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.42" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.43" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 205 — za, przeciw — 232, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.44" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.45" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.46" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.47" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.48" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.49" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.50" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 206 — za, 231 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.51" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.53" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.54" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 9. do 12.</u>
          <u xml:id="u-540.55" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.57" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.58" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.59" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.60" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.61" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.62" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.63" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 10. do 12.</u>
          <u xml:id="u-540.64" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.65" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.66" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.67" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.68" who="#ElżbietaWitek">Nie działa, nie działa. Wiem, że nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.69" who="#komentarz">(Głos z sali: Zakończyło się.)</u>
          <u xml:id="u-540.70" who="#ElżbietaWitek">Nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.71" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.72" who="#ElżbietaWitek">U kogo nie działa? Proszę państwa, nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.73" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie było zakończonego głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-540.74" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, u mnie nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.75" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie widzimy.)</u>
          <u xml:id="u-540.76" who="#ElżbietaWitek">To proszę przyjść, panie pośle, i pan zobaczy, czy nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.77" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, jeszcze raz, bo nie działa. U mnie nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.78" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-540.79" who="#ElżbietaWitek">Tłumaczę, panie pośle. I widać to po liczbie posłów. 358 jest, więc proszę nie mówić…</u>
          <u xml:id="u-540.80" who="#ElżbietaWitek">Powtarzamy to głosowanie, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-540.81" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Dlaczego to wyświetlacie? Pani marszałek nie zakończyła głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-540.82" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, jeszcze raz czytam 9. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-540.83" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.84" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.85" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 10. do 12.</u>
          <u xml:id="u-540.86" who="#ElżbietaWitek">Teraz działa.</u>
          <u xml:id="u-540.87" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.88" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.89" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.90" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.91" who="#ElżbietaWitek">U kogo nie działa? Teraz u mnie już działa, więc u państwa też powinno.</u>
          <u xml:id="u-540.92" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak u pani działa, to jest wszystko okej.)</u>
          <u xml:id="u-540.93" who="#komentarz">(Głos z sali: W rządzie nic nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.94" who="#komentarz">(Głos z sali: U nas zawsze działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.95" who="#ElżbietaWitek">W opozycji też nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.96" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.97" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.98" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak się zamienimy, to zacznie działać.)</u>
          <u xml:id="u-540.99" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.100" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.101" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 11. i 12.</u>
          <u xml:id="u-540.102" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.103" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.104" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.105" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.106" who="#ElżbietaWitek">Moment. Mamy jakiś błąd.</u>
          <u xml:id="u-540.107" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 207 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.108" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.109" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.110" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-540.111" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 12. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-540.112" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.113" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.114" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-540.115" who="#ElżbietaWitek">U mnie też nie działa.</u>
          <u xml:id="u-540.116" who="#ElżbietaWitek">Teraz działa.</u>
          <u xml:id="u-540.117" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-540.118" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.119" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.120" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 447 — za, nikt nie był przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.121" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-540.122" who="#ElżbietaWitek">Poprawka 12. stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-540.123" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.124" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.125" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.126" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.127" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.128" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, przeciw — 233, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.129" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.130" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.131" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.132" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.133" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.134" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.135" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.136" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.137" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.138" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.139" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.140" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.141" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.142" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.143" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 202 — za, 228 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.144" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.145" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 16. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.146" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.147" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 17. i 18.</u>
          <u xml:id="u-540.148" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.149" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.150" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.151" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.152" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.153" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.154" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 17. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.155" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.156" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 18. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-540.157" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.158" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.159" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.160" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.161" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 207 — za, 232 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.162" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.163" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 18. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.164" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.165" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.166" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.167" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.168" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.169" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 204 — za, 233 — przeciw, 7 — się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.170" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.171" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 19. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.172" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-540.173" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 20. i 22.</u>
          <u xml:id="u-540.174" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.175" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 19. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.176" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.177" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.178" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 442 — za, przeciw nie był nikt, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.179" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-540.180" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, jeszcze raz. Poprawki 20. i 22. są bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-540.181" who="#ElżbietaWitek">Teraz głosujemy nad poprawką 21.</u>
          <u xml:id="u-540.182" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.183" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.184" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.185" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.186" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.187" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 207 — za, 231 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.188" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.189" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 23. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.190" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.191" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 23. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.192" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.193" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.194" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 206 — za, 231 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.195" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.196" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 24. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.197" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.198" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.199" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.200" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.201" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 450 posłów. 207 — za, 234 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.202" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.203" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 25. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.204" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.205" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.206" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.207" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.208" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 207 — za, 231 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.209" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.210" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 26. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.211" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.212" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 26. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.213" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.214" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.215" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 206 — za, 232 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.216" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.217" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 27. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.218" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.219" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.220" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 27. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.221" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.222" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.223" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 207 — za, 232 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.224" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.225" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 28. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.226" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.227" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 29. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-540.228" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.229" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.230" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.231" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.232" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 207 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.233" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.234" who="#ElżbietaWitek">Teraz 29. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-540.235" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.236" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.237" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 29. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.238" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.239" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.240" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 207 — za, 234 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.241" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.242" who="#ElżbietaWitek">Teraz głosujemy nad 30. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.243" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.244" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 30. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.245" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.246" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.247" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449. 207 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.248" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.249" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 31. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.250" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.251" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 31. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.252" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.253" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.254" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 207 — za, 232 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.255" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.256" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 32. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.257" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.258" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 32. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.259" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.260" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.261" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 205 — za, 232 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.262" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.263" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 33. poprawką, z którą łączą się poprawki od 39. do 42.</u>
          <u xml:id="u-540.264" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-540.265" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.266" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-540.267" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 33. oraz od 39. do 42.?</u>
          <u xml:id="u-540.268" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.269" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.270" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 233 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.271" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.272" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 34. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-540.273" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.274" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 34. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.275" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.276" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.277" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 205 — za, 231 przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.278" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.279" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 35. poprawką, z którą łączą się poprawki 36. i 43.</u>
          <u xml:id="u-540.280" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-540.281" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-540.282" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 37.</u>
          <u xml:id="u-540.283" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 35., 36. i 43.?</u>
          <u xml:id="u-540.284" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.285" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.286" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 345 — za, przeciw — 8, 96 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.287" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-540.288" who="#ElżbietaWitek">Poprawka 37. okazała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-540.289" who="#ElżbietaWitek">38. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-540.290" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-540.291" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 38. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-540.292" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.293" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.294" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 450 posłów. 207 — za, 234 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.295" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.296" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-540.297" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2587 wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-540.298" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.299" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.300" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 444 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-540.301" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-540.302" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że uprawnione podmioty złożyły wnioski o uzupełnienie porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-540.303" who="#ElżbietaWitek">— Koalicyjny Klub Poselski Lewicy o punkty:</u>
          <u xml:id="u-540.304" who="#ElżbietaWitek">— pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny (druk nr 1094),</u>
          <u xml:id="u-540.305" who="#ElżbietaWitek">— pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15;</u>
          <u xml:id="u-540.306" who="#ElżbietaWitek">— Koło Poselskie Konfederacja o punkty:</u>
          <u xml:id="u-540.307" who="#ElżbietaWitek">— pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy Tanie paliwo — wniosek w tej sprawie został ponowiony przez wnioskodawcę 7 czerwca br.</u>
          <u xml:id="u-540.308" who="#ElżbietaWitek">— Informacja Prezesa Rady Ministrów na temat zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania przeznaczonych dla polskich służb pasów częstotliwości sieci 5G z uwagi na możliwość zakłócania ich z terytorium rosyjskiego i białoruskiego;</u>
          <u xml:id="u-540.309" who="#ElżbietaWitek">— Koło Parlamentarne Polska 2050 o punkt: Informacja Prezesa Rady Ministrów na temat załamania rynku węgla opałowego skutkującego znaczącym wzrostem cen i brakiem dostaw, a także planów rządu w tym zakresie, możliwych problemów z zapewnieniem dostaw gazociągiem Baltic Pipe oraz planów zwiększenia środków na transformację energetyczną w latach 2022–2025.</u>
          <u xml:id="u-540.310" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zbliżaniem się terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu, poddam kolejno pod głosowanie wnioski o uzupełnienie porządku dziennego o te punkty.</u>
          <u xml:id="u-540.311" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-540.312" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad wnioskiem w sprawie uzupełnienia porządku dziennego o punkt: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny (druk nr 1094).</u>
          <u xml:id="u-540.313" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-540.314" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.315" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.316" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 449 posłów. 215 — za, 234 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.317" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.318" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad wnioskiem w sprawie uzupełnienia porządku dziennego o punkt: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Komisji do spraw wyjaśnienia przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15.</u>
          <u xml:id="u-540.319" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-540.320" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.321" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.322" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 447 posłów. 213 — za, 233 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.323" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.324" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad tożsamymi wnioskami w sprawie uzupełnienia porządku dziennego o punkt: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy Tanie paliwo, zgłoszonymi przez Koło Poselskie Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-540.325" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem tych wniosków?</u>
          <u xml:id="u-540.326" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.327" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.328" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 433 posłów. 172 — za, 240 — przeciw, 21 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-540.329" who="#ElżbietaWitek">Sejm wnioski odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.330" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad wnioskiem dotyczącym informacji prezesa Rady Ministrów na temat załamania rynku węgla opałowego skutkującego znaczącym wzrostem cen i brakiem dostaw, a także planów rządu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-540.331" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-540.332" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.333" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.334" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 448 posłów. 216 — za, 231 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-540.335" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.336" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad wnioskiem dotyczącym informacji prezesa Rady Ministrów na temat zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania przeznaczonych dla polskich służb pasm częstotliwości sieci 5G.</u>
          <u xml:id="u-540.337" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-540.338" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-540.339" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-540.340" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 212 — za, 233 — przeciw, wstrzymał się — 1.</u>
          <u xml:id="u-540.341" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-540.342" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Powołanie członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (druki nr 2533, 2534, 2535, 2536, 2574, 2575, 2576 i 2577).</u>
          <u xml:id="u-540.343" who="#ElżbietaWitek">Wysoka Izbo! 12 września 2022 r. upłynęła kadencja członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pani Elżbiety Więcławskiej-Sauk i pana Witolda Kołodziejskiego.</u>
          <u xml:id="u-540.344" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, zgodnie z art. 214 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 7 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, Sejm powołuje dwóch nowych członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-540.345" who="#ElżbietaWitek">Na stanowiska członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zgłoszono kandydatury pani Agnieszki Glapiak, pana Jędrzeja Skrzypczaka, pana Adama Szynola oraz pana Macieja Świrskiego.</u>
          <u xml:id="u-540.346" who="#ElżbietaWitek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Borowiak w celu przedstawienia kandydatury pani Agnieszki Glapiak zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiam kandydatkę na funkcję członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji panią Agnieszkę Glapiak. Informacje o kandydatce zawarte są w druku nr 2533.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#JoannaBorowiak">Pani Agnieszka Glapiak jest dziennikarzem, politologiem i urzędnikiem administracji publicznej. W swojej pracy udowadnia, że da się pogodzić różne rodzaje służby publicznej, szczególnie w aspekcie komunikacji społecznej i informowania.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#JoannaBorowiak">Pani Agnieszka Glapiak ma wieloletnie doświadczenie kreowania dobrego wizerunku polskich instytucji państwowych i samorządowych. Jest specjalistą w dziedzinie komunikacji społecznej i marketingu politycznego, a także specjalistą w dziedzinie samorządu terytorialnego. Jest doktorantką Uniwersytetu Śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, ale bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pani tam prosi, tam.)</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę wszystkich państwa posłów, którzy nie są zainteresowani, aby przenieśli te rozmowy w kuluary.</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-542.6" who="#ElżbietaWitek">Dotyczy to absolutnie wszystkich, i po prawej stronie, i po lewej stronie, i w centrum, panie pośle, wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-542.7" who="#ElżbietaWitek">Bardzo państwa proszę albo usiąść i słuchać, albo wyjść w kuluary. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-542.8" who="#ElżbietaWitek">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#JoannaBorowiak">Pani Agnieszka Glapiak jest doktorantką Uniwersytetu Śląskiego. Jej rozprawa doktorska jest na ukończeniu i dotyczy językoznawstwa i komunikacji społecznej. Ukończyła Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, studia EMBA, a także podyplomowe studia z zakresu cyberbezpieczeństwa. Utworzyła i prowadzi think tank: Akademickie Centrum Komunikacji Strategicznej, który działa w ramach Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie. Jego misją jest usprawnienie systemu komunikacji w Wojsku Polskim, zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat zagrożeń płynących ze środowiska informacyjnego oraz inicjowanie debaty publicznej na temat komunikacji i przeciwdziałania dezinformacji. Naukowo zajmuje się kulturą języka polskiego w pismach urzędowych. Prowadziła zajęcia na ten temat dla ponad 1 tys. urzędników administracji państwowej i samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#JoannaBorowiak">Pani Agnieszka Glapiak w administracji pełniła funkcje kierownicze. Aktualnie jest dyrektorem Centrum Operacyjnego Ministra Obrony Narodowej, gdzie odpowiada za kreowanie wizerunku MON i Sił Zbrojnych RP oraz za komunikację resortu i Wojska Polskiego ze społeczeństwem. Współorganizowała Wielką Defiladę Niepodległości w 2018 r., defiladę „Silni w Sojuszach”, a także współtworzyła i koordynowała szereg kampanii społecznych Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#JoannaBorowiak">Była dyrektorem Centrum Informacyjnego Rządu. Kreowała politykę informacyjną rządów trzech premierów. Stworzyła m.in. koncepcję monitoringu mediów i odpowiadała za przygotowanie opracowań na temat bieżących wydarzeń w kraju i na świecie. Kierowała również Departamentem Komunikacji Społecznej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, gdzie inicjowała szereg przedsięwzięć służących poprawie wizerunku służb mundurowych. Była odpowiedzialna m.in. za komunikację i współpracę z mediami podczas Światowych Dni Młodzieży w Polsce. Była także współautorką kampanii społecznych MSWiA.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#JoannaBorowiak">Pani Agnieszka Glapiak, co jest niezwykle istotne, posiada wieloletnie doświadczenie dziennikarskie. W 1991 r. rozpoczęła pracę w TVP jako stażystka w zespole reporterów przy realizacji magazynu „Zawsze po 21.00”. Potem w Redakcji Publicystyki i Reportażu Programu I TVP była współautorką magazynów „Nasze Państwo” i „Polska w Parlamencie” oraz autorką reportaży, m.in. cyklu o polskich gminach pt. „Albumy Lokalne”, reportaży o powodzi w 1997 r. oraz filmu dokumentalnego o Wiśle, dzikiej rzece pt. „Wiślany Flis”.</u>
          <u xml:id="u-543.4" who="#JoannaBorowiak">Pracowała w TVP 3, gdzie była odpowiedzialna za współpracę z samorządami lokalnymi oraz największymi organizacjami samorządowymi w Polsce. Pełniła też funkcję sekretarza redakcji rolnej i rozrywki w TVP 1.</u>
          <u xml:id="u-543.5" who="#JoannaBorowiak">Przez 4 lata kierowała Redakcją Audycji Edukacyjnych, Młodzieżowych i Dziecięcych w TVP 1. Współtworzyła oraz nadzorowała realizację m.in. audycji edukacyjnych, poradnikowych, a także młodzieżowych i dziecięcych.</u>
          <u xml:id="u-543.6" who="#JoannaBorowiak">Pracowała też w Sekretariacie Programowym TVP 1, gdzie opracowywała raporty i sprawozdania dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-543.7" who="#JoannaBorowiak">Ma również doświadczenie pracy w prasie drukowanej. Była dziennikarką działu krajowego „Życia Warszawy”, publikowała w „Rzeczpospolitej”, a także pisała artykuły w prasie lokalnej. Obecnie jest członkiem Rady Nadzorczej Polskiej Agencji Prasowej.</u>
          <u xml:id="u-543.8" who="#JoannaBorowiak">Pani Agnieszka Glapiak była współzałożycielką Fundacji Dobro Lokalne, która prowadziła m.in. szkolenia dla samorządowców z Ukrainy. Jej pasją jest Polska lokalna. Jest współautorką książki „Albumy lokalne”, prezentującej atrakcje polskich gmin, miast i miasteczek, oraz autorką dwóch książek dla dzieci opisujących osobliwości polskich krain.</u>
          <u xml:id="u-543.9" who="#JoannaBorowiak">Przez Prezydenta RP została odznaczona Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości. Od Związku Miast Polskich otrzymała medal „Samorząd w służbie społeczeństwu”. Dwukrotnie została wyróżniona w rankingu 100 najbardziej wpływowych dam Warszawy „Życia Warszawy”.</u>
          <u xml:id="u-543.10" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wyróżniająca wiedza i doświadczenie uzyskane przez panią Agnieszką Glapiak w obszarze środków społecznego przekazu wskazują, iż jest ona dobrym kandydatem na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-543.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-543.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-543.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz proszę o zabranie głosu panią poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską w celu przedstawienia kandydatur pana Jędrzeja Skrzypczaka oraz pana Adama Szynola, zgłoszonych przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zastanawiając się nad wysunięciem kandydatów do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, rozważaliśmy osoby i postaci z kręgów, które będą gwarantowały podstawowe zasady i cechy obowiązujące członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Po pierwsze, muszą być to osoby niezależne politycznie. Po drugie, muszą mieć i kompetencje, i ogromną wiedzę dotyczącą rynku medialnego, prawa prasowego, prawa autorskiego, wszystkich tych kwestii związanych z funkcjonowaniem rynku audiowizualnego, ale także ekonomii, bo pamiętajmy, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie zajmuje się wyłącznie telewizją publiczną, ale także zajmuje się całym rynkiem, gdzie są także nadawcy komercyjni.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Te osoby muszą charakteryzować się nieskazitelnym charakterem. Nie może być tak, że do członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w trakcie, kiedy on podejmuje wiążące decyzje, może przyjść polityk rządzącej partii, konferować z nim i ustalać, jakie decyzje ma on podjąć. Taka osoba musi powiedzieć swojemu koledze partyjnemu: Sorry, przepraszam cię, ty jesteś bardzo ważny, ale ja z tobą nie będę rozmawiać, bo my jesteśmy w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, organie konstytucyjnym, niezależnym, który stoi na straży wolności słowa, prawa do informacji i interesu publicznego w radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Te wzorce, te nasze przemyślenia sprawiły, że zwróciliśmy się z prośbami i pytaniami do znanych działających, cieszących się ogromnym autorytetem profesorów, medioznawców. Pierwszym z nich jest pan prof. Jędrzej Skrzypczak z Uniwersytetu Poznańskiego, medioznawca i prawnik zarazem, równocześnie wykonujący te dwie funkcje. W pracy i naukowej, i społecznej działa zarówno jako medioznawca, jako profesor uniwersytecki, ale także jako prawnik, co jest znakomitym połączeniem i znakomitą rekomendacją do pełnienia tej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-545.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeśli państwo pozwolicie, przedstawię chociażby parę faktów, ponieważ życiorys naukowy pana prof. Skrzypczaka jest tak bogaty, że gdybym chciała go tutaj przedstawiać, to prawdopodobnie nawet tych 15 minut by nie starczyło.</u>
          <u xml:id="u-545.4" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak jak powiedziałam, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dr hab. Jędrzej Skrzypczak jest medioznawcą, politologiem i prawnikiem łączącym działalność naukową z potrzebami praktyki. Radca prawny, kierownik Zakładu Systemów Medialnych i Prawa Prasowego na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM w Poznaniu, specjalista z zakresu polityki medialnej i prawa mediów. Posiada ogromne doświadczenie naukowe i zawodowe w obszarze mediów elektronicznych, zarówno na arenie międzynarodowej, jak i krajowej.</u>
          <u xml:id="u-545.5" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Bez jakichkolwiek afiliacji politycznych. Jest to podstawa i jak gdyby taki warunek wręcz zerowy, aby można było kogoś do krajowej rady rekomendować.</u>
          <u xml:id="u-545.6" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Autor licznych ekspertyz i opracowań z tego zakresu, o którym mówiłam. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół kilku różnych obszarów badawczych. Najważniejszy z nich to funkcjonowanie mediów, a w szczególności wolności słowa i nowych mediów, a także prawa autorskiego i praw pokrewnych.</u>
          <u xml:id="u-545.7" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jest laureatem wielu nagród naukowych, jest współautorem i autorem bardzo wielu publikacji, także międzynarodowych, jest uczestnikiem międzynarodowych konferencji. Jego praca habilitacyjna dotyczyła istoty tego, co dzieje się w tej chwili na rynku medialnym, ponieważ dotyczyła polityki medialnej w okresie konwersji cyfrowej radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-545.8" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Prof. Jędrzej Skrzypczak, tak jak powiedziałam, cieszy się ogromnym autorytetem w polskim środowisku, ale nie tylko. Odbywał staże naukowe we Florencji, staże naukowe w Londynie. Jest postacią w środowisku naukowym bardzo dobrze znaną i zapraszaną do różnych gremiów, wybieraną do prezydiów różnych organizacji międzynarodowych, zarówno medialnych, jak i tych prawniczych.</u>
          <u xml:id="u-545.9" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Kiedy proponowałam panu profesorowi w imieniu mojego klubu to ewentualne kandydowanie, odpowiedział tak: Przecież ja bardzo dobrze znam i środowisko parlamentarne, i państwa problemy, i państwa pracę w parlamencie, ponieważ bardzo często jestem autorem ekspertyz dla wszystkich klubów, wszystkich komisji. Bardzo często proszą mnie zarówno Kancelaria Sejmu, jak i Kancelaria Senatu właśnie o ekspertyzy, więc nie jest to dla mnie środowisko nieznane.</u>
          <u xml:id="u-545.10" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Notabene powiem, że 6 lat temu pan profesor także był kandydatem do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i nawet na forum komisji kultury wygrał tę konkurencję, ale tylko na forum komisji kultury.</u>
          <u xml:id="u-545.11" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">A więc, tak jak mówię, zdecydował się, ponieważ uważa, że w obecnej sytuacji w Polsce mediom potrzebni są fachowcy. On się uważa za całkowicie apolitycznego fachowca i gotów jest przyczynić się do funkcjonowania i poprawy sytuacji na polskim rynku medialnym, bo jak wiadomo, na tym rynku dobrze się nie dzieje.</u>
          <u xml:id="u-545.12" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">To jest postać pana prof. Jędrzeja Skrzypczaka. Bardzo gorąco zachęcam, zwłaszcza zachęcam kolegów z prawej strony, mojej prawej strony, do przyjrzenia się raz jeszcze temu życiorysowi i tym dokonaniom, ponieważ dobrze by było, gdyby w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji po nie najlepszym minionym 6-letnim okresie znaleźli się fachowcy, po prostu gdyby znaleźli się fachowcy, gdyby znaleźli się właśnie profesorowi, gdyby znalazły się osoby, które nie narażałyby Polski na konflikty międzynarodowe z powodu uchwalenia lex TVN i z powodu nieumiejętności podjęcia przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji decyzji o przyznaniu rekoncesji jednej z komercyjnych stacji. Bardzo dobrze by było, gdyby decyzje w takich sprawach nie zapadały z powodów politycznych, według politycznego klucza, tylko wyłącznie merytorycznie.</u>
          <u xml:id="u-545.13" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Z takim przesłaniem, wiedząc zresztą, że część państwa także na posiedzeniu komisji raczej z ogromnym zainteresowaniem słuchała wystąpienia pana prof. Jędrzeja Skrzypczaka, polecam uwadze tę kandydaturę i mam nadzieję, że nasze gremium zdobędzie się na gest, by zagłosować za tą kandydaturą.</u>
          <u xml:id="u-545.14" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeśli można, panie marszałku, to przedstawię również drugiego kandydata, ponieważ tak jak pan profesor…</u>
          <u xml:id="u-545.15" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-545.16" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie marszałku, poprosimy o porządek na sali. Poprosimy o reakcję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę o porządek na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja jestem przyzwyczajona. Myślę, że my się musimy po troszku też przyzwyczajać. Szkoda, oczywiście szkoda, zważywszy na postacie, o których mówię, ale tak już tu jest.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">A więc tym drugim kandydatem jest także profesor uniwersytecki, tym razem pan prof. Adam Szynol z Uniwersytetu Wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Pan prof. Adam Szynol jest równie wszechstronnie wykształcony, również z doświadczeniem praktycznym. Powiem, o czym nie mówiliśmy może do tej pory, że swoją edukację zaczął od akademii wychowania fizycznego i po prostu zdobył uprawnienia trenerskie w dziedzinie lekkiej atletyki, ale potem jednak doszedł do wniosku — był młodym człowiekiem — że może nie jest to jego pasja życiowa i rozpoczął studia humanistyczne, które skończyły się magisterium na wydziale filologii polskiej w roku 1998, a w roku 2003 już był doktorem nauk humanistycznych.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Mając profesjonalne doświadczenie i stopień naukowy, pan prof. Adam Szynol rozpoczął pracę pierwotnie w prywatnych uczelniach wyższych we Wrocławiu, a od konkursu na adiunkta w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Wrocławskim objął to stanowisko, na którym pozostaje do dziś. W 2020 r. otrzymał funkcję pełniącego obowiązki kierownika zakładu dziennikarstwa, a w 2021, czyli rok temu, po uzyskaniu habilitacji został już pełnoprawnym kierownikiem tego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-547.4" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeśli chodzi o zainteresowania medialne, to bliżej jest mu do mediów lokalnych — do prasy lokalnej, do mediów lokalnych, także audiowizualnych, więc także z tego punktu widzenia byłby w krajowej radzie postacią bardzo potrzebną i bardzo znakomitą. Ta lokalność nie przeszkadza mu w uczestnictwie w konferencjach międzynarodowych, w tworzeniu publikacji, a także we współpublikacji z autorami zagranicznymi. Jest człowiekiem pełnym pasji i ciągle poszukującym nowych tematów, które mogłyby mu w tym zawodzie, który wybrał, w tej misji, która mu towarzyszy, pomagać w rozwoju i doskonaleniu.</u>
          <u xml:id="u-547.5" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Z pełną odpowiedzialnością i z pełną satysfakcją polecam także Wysokiej Izbie kandydaturę pana prof. Adama Szynola, który jest naukowcem niebanalnym, bo bardzo zainteresowanym także codziennością i bieżącą sytuacją. Podobnie jak prof. Jędrzej Skrzypczak nie jest związany z żadną partią działającą na polskim rynku, nie ma żadnych politycznych afiliacji, po prostu walczy o wolność słowa, prawdę w mediach i utracony prestiż zawodu dziennikarskiego. Myślę, że byłby znakomitym członkiem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-547.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-547.7" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Proponując te dwie kandydatury, chcę jeszcze powiedzieć takie przesłanie. Otóż krajowa rada nie jest przechowalnią polityków, którym się chwilowo powinęła noga. Krajowa rada nie jest miejscem pracy dla rzeczników prasowych.</u>
          <u xml:id="u-547.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Przepraszam, czy życzy sobie pani wody?)</u>
          <u xml:id="u-547.9" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie, mam, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-547.10" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Krajowa rada nie jest miejscem pracy dla twórców takich fundacji jak np. Reduta Dobrego Imienia. Krajowa rada nie jest na pewno miejscem pracy dla działaczy Polskiej Fundacji Narodowej, którzy zajmują się rejsami nieistniejących statków. Krajowa rada jest bardzo poważnym organem konstytucyjnym…</u>
          <u xml:id="u-547.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Milczanowską…</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Panie marszałku, ja mam przecież 30 minut.)</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#RyszardTerlecki">…w celu przedstawienia kandydatury pana Macieja Świrskiego zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Panie marszałku, ja mam…)</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Panie marszałku, przepraszam, pani poseł ma dwie osoby do zgłoszenia.)</u>
          <u xml:id="u-548.6" who="#RyszardTerlecki">Ale już zgłosiła dwie.</u>
          <u xml:id="u-548.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Ale nie, mamy dwa razy po 15 minut.)</u>
          <u xml:id="u-548.8" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Ale pan mi przerwał. Pan mi przerwał w połowie zdania i pan jest…)</u>
          <u xml:id="u-548.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Dwa razy po 15 minut.)</u>
          <u xml:id="u-548.10" who="#RyszardTerlecki">Nie szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-548.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, miało być dwa razy po 15 minut.)</u>
          <u xml:id="u-548.12" who="#RyszardTerlecki">Mam opinię — nie, nie ma. 15 minut.</u>
          <u xml:id="u-548.13" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-548.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-548.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Dwa razy po 15 minut.)</u>
          <u xml:id="u-548.16" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę panią poseł Annę Milczanowską…</u>
          <u xml:id="u-548.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to niech dokończy zdanie, panie marszałku. Niech postawi kropkę.)</u>
          <u xml:id="u-548.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-548.19" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Panie marszałku, na każdego kandydata jest taki sam czas. Przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-548.20" who="#RyszardTerlecki">Pani marszałek, ale mam opinię najlepszych fachowców od regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-548.21" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Jest dwóch kandydatów. Skoro…)</u>
          <u xml:id="u-548.22" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł ma 15 minut i wyczerpała z nadmiarem.</u>
          <u xml:id="u-548.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale dokończyć zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-548.24" who="#RyszardTerlecki">Zdanie tak, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-548.25" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: To nie był jeden… Bo to jest dwóch kandydatów.)</u>
          <u xml:id="u-548.26" who="#RyszardTerlecki">Tak, ale miała pani 15 minut. Trzymajmy się regulaminu i zasad.</u>
          <u xml:id="u-548.27" who="#RyszardTerlecki">Bardzo pani poseł dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-548.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-548.29" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Czy ja mogę skończyć to zdanie?)</u>
          <u xml:id="u-548.30" who="#RyszardTerlecki">Zdanie, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Więc, proszę państwa, krajowa rada, podobnie jak Sejm, nie jest dla osób, które są niewychowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#RyszardTerlecki">Jeszcze raz bardzo proszę panią poseł Annę Milczanowską w celu przedstawienia kandydatury pana Macieja Świrskiego zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dane o panu Macieju Świrskim, kandydacie na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, wraz z uzasadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#AnnaMilczanowska">Pan Maciej Świrski jest magistrem historii Uniwersytetu Warszawskiego. Posiada tytuł MBI — zarządzanie informatyką uzyskany w Wyższej Szkole Zarządzania i Przedsiębiorczości w Warszawie. Jest absolwentem PMTP University of Wisconsin-Milwaukee, innowator, społecznik, edukator. Od 1996 r. pracował w branży nowych technologii w szeregu polskich i zagranicznych firm teleinformatycznych. Był pomysłodawcą pierwszej w Polsce profesjonalnej i regularnej 24-godzinnej transmisji na żywo koncesjonowanego ogólnopolskiego programu radiowego. W 1998 r. doprowadził do realizacji tej audycji. W czasie pracy w polskich i zagranicznych firmach internetowych przeprowadził wiele aranżacji technologiczno-biznesowych z wykorzystaniem nowych technologii takich jak transmisja strumieniowa, sieci rozległe w oparciu o IP z wykorzystaniem VPN. W latach 2006–2009 był członkiem zarządu Polskiej Agencji Prasowej.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#AnnaMilczanowska">Opracował strategię agencji, szczególnie jeśli chodzi o zastosowanie nowych technologii — audio i wideo w strumieniu treści agencyjnych — oraz kreację nowych produktów w obliczu zmieniającego się rynku mediów. Nadzorował wykonanie i końcowe rozliczenie planu restrukturyzacyjnego zmieniającego technologiczne oblicze PAP, z czego najważniejsze było zbudowanie nowego systemu agencyjnego. System ten umożliwił agencji dystrybucję pakietowanych treści multimedialnych, opisanych metadanymi zgodnie ze standardem IPTC. W zarządzaniu projektem budowy systemu wykorzystał metodykę agile project management oraz zbudował wewnętrzny zespół analityczny in-house do sformułowania ponad 500 wymagań systemowych oprogramowania agencyjnego. W ramach podziału kompetencji w zarządzie nadzorował piony: finansowy, techniczny i internetowy. W czasie jego kadencji w zarządzie Polska Agencja Prasowa po raz pierwszy w historii swojego działania jako spółka Skarbu Państwa uzyskała dodatni wynik finansowy.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#AnnaMilczanowska">Od 2010 r. aktywny społecznie w nowych mediach. Przeprowadził szereg wywiadów ze znaczącymi osobami polskiego życia politycznego, które zamieszczał na prowadzonym przez siebie kanale na YouTube, prowadził też blog. W roku 2012 założył Redutę Dobrego Imienia — fundację, której statutowym celem jest obrona dobrego imienia Polski na drodze prawnej i informacyjnej. Jako pierwszy postawił publicznie kwestię związku pomiędzy wizerunkiem Polski a bezpieczeństwem narodowym w kontekście art. 5 traktatu NATO i konsekwentnie zmiany, jeśli chodzi o przekazywanie polskiego kodu kulturowego.</u>
          <u xml:id="u-551.4" who="#AnnaMilczanowska">Autor kilkuset tekstów publicystycznych o tematyce tożsamościowej i dotyczących mediów, publikowanych zarówno w Internecie, na własnym blogu, jak i w prasie tradycyjnej. W dorobku ma także powieść o stanie wojennym. Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.</u>
          <u xml:id="u-551.5" who="#AnnaMilczanowska">Odebrał nagrodę „Strażnik Pamięci” tygodnika „Do Rzeczy” dla Reduty Dobrego Imienia. Nagrodzony „Zwiastunem Dobrej Nowiny” przyznanym przez Akcję Katolicką i Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży za produkcję filmu „Z Wilna do nieba”. Perła Honorowa miesięcznika „Polish Market” dla Reduty Dobrego Imienia za krzewienie polskich wartości i tradycji — 2017 r.</u>
          <u xml:id="u-551.6" who="#AnnaMilczanowska">Zarówno wyróżniająca wiedza, jak i doświadczenie w zakresie środków społecznego przekazu wskazują, iż pan Maciej Świrski jest dobrym kandydatem na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-551.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-551.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Elżbieta Witek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Suskiego w celu przedstawienia opinii komisji.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Idzie pan poseł, idzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#MarekSuski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko komisji kultury wobec kandydatur do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Na początku przypomnę, że regulamin stanowi, iż osoby, które prezentują kandydatów, mają skupić się na prezentacji kandydatów, a nie atakować kontrkandydatów. A więc prezentacja tutaj pani poseł wykraczała poza regulaminowe ramy.</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: W którym punkcie ten regulamin stanowi?)</u>
          <u xml:id="u-553.3" who="#MarekSuski">Natomiast sprawozdawca komisji ma prawo przedstawić argumenty obu stron, nawet oddać atmosferę w komisji.</u>
          <u xml:id="u-553.4" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Od której teraz pan strony…)</u>
          <u xml:id="u-553.5" who="#MarekSuski">Komisji kultury.</u>
          <u xml:id="u-553.6" who="#MarekSuski">Otóż, szanowni państwo, do komisji kultury wpłynęły cztery kandydatury do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji a mianowicie: pani Agnieszki Glapiak, pana Jędrzeja Skrzypczaka, pana Adama Szynola i pana Macieja Świrskiego.</u>
          <u xml:id="u-553.7" who="#MarekSuski">Szanowni Państwo! Komisja dość wnikliwie opiniowała życiorysy, a nawet, można powiedzieć, przesłuchiwała kandydatów, bo miejscami pytania miały charakter przesłuchania, a nawet poszukiwania myślozbrodni — były pytania o filozofię, jaką się pani Agnieszka Glapiak kierowała, pracując jako rzecznik prasowy w Ministerstwie Obrony Narodowej. Często pytania i sugestie wykraczały poza rzeczywiście normalną debatę. Nawet były takie stwierdzenia, że członkiem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji nie może być człowiek, który nie ma w domu telewizora — taki zarzut się pojawił w stosunku do pana Macieja Świrskiego. Ale, szanowni państwo, była również prezentacja pana prof. Jędrzeja Skrzypczaka i pana Adama Szynola.</u>
          <u xml:id="u-553.8" who="#MarekSuski">Powiem państwu, że trzy kandydatury były oceniane w sposób, można powiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-553.9" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: A pan jest sprawozdawcą… dwóch kandydatów.)</u>
          <u xml:id="u-553.10" who="#MarekSuski">Tak, jestem sprawozdawcą komisji i mam prawo powiedzieć, jak wyglądała debata podczas posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-553.11" who="#MarekSuski">Jeśli chodzi o kandydatury trzech kandydatów: pana Macieja Świrskiego, pani Agnieszki Glapiak i pana prof. Jędrzeja Skrzypczaka, to te kandydatury były przedstawione również przez samych kandydatów. Mówili o swoich dokonaniach, umiejętnościach, doświadczeniu życiowym i pewnej wizji, jaką chcieliby realizować, będąc członkami tej rady. Mogę powiedzieć, że te trzy osoby prezentowały się jako fachowcy, z godnością przedstawiając swoje dokonania. Niestety w przypadku pana Adama Szynola to była dość specyficzna, delikatnie mówiąc, autoprezentacja, w której pan Szynol, delikatnie mówiąc, trochę groził obecnej władzy, mówiąc: Niedługo będą wybory, przegracie, będziecie rozliczeni.</u>
          <u xml:id="u-553.12" who="#MarekSuski">Więc tego typu wystąpienia przypominały raczej wystąpienia na manifestacji KOD-u niż prezentacji kandydata, stąd też ta kandydatura uzyskała najmniejszą ilość głosów.</u>
          <u xml:id="u-553.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Liczbę głosów.)</u>
          <u xml:id="u-553.14" who="#MarekSuski">Tak, liczbę głosów. A pozostałe kandydatury oczywiście miały większe poparcie, nawet w przypadku pana prof. Jędrzeja Skrzypczaka były osoby, które go nie poparły, ale się wstrzymały, doceniając kulturę osobistą, wiedzę, umiejętności.</u>
          <u xml:id="u-553.15" who="#MarekSuski">Natomiast, szanowni państwo, jeżeli chodzi o ostateczny wynik głosowania, to za panią Agnieszką Glapiak głosowało 15 członków komisji, 13 było przeciw, nikt się nie wstrzymał. Zatem komisja rekomenduje panią Agnieszkę Glapiak jako kandydatkę do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Również w przypadku Macieja Świrskiego głosowanie było pozytywne: za — 15, przeciw -12, nikt się nie wstrzymał. Stąd też te dwie kandydatury uzyskały akceptację komisji. Natomiast pozostali dwaj kandydaci otrzymali negatywną ocenę komisji. I w związku z tym wnoszę w imieniu komisji o poparcie przez Wysoką Izbę dwójki kandydatów wskazanych przez komisję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-553.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę o zabranie głosu panią poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską w celu przedstawienia opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pan przewodniczący Suski usiłował mnie pouczyć, co może zrobić osoba prezentująca kandydatów, więc powiem tak, że jeśli dobrze pamiętam, a pani marszałek widocznie o tym wie, to pan przewodniczący Suski był posłem sprawozdawcą, jeżeli chodzi o dwóch kandydatów zgłoszonych przez Prawo i Sprawiedliwość, natomiast ja jestem posłem sprawozdawcą, jeżeli chodzi o dwóch kandydatów zgłoszonych przez Koalicję Obywatelską. Więc pozwólcie państwo, że jednak tu będę.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">I powiem tak: nieprawda, że była jakaś zasadnicza różnica w uzyskanych głosach, bo zarówno pan prof. Jędrzej Skrzypczak, jak i pan prof. Adam Szynol otrzymali po 11 głosów. Rzeczywiście w przypadku pana prof. Jędrzeja Skrzypczaka wstrzymały się dwie osoby, co automatycznie zmniejszyło ilość tych, którzy byli przeciw.</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale nie to jest najważniejsze. Najważniejsze jest to, że o ile rzeczywiście z pewną kulturą zachowali się członkowie komisji przy prezentacji i rozmowie z panem prof. Skrzypczakiem, o tyle rzeczami absolutnie niedopuszczalnymi były: ten hałas, rejwach, to targowisko i te niewybredne uwagi kierowane pod adresem pana prof. Adama Szynola — bez jakiegokolwiek powodu. Otóż nieprawda, że pan prof. Szynol mówił, że tu niedługo ktoś przegra wybory, tylko pan prof. Szynol powiedział prawdę, że zawsze jedni rządzący po pewnym czasie mogą nie być rządzącymi i wobec tego on namawia, aby jednak wspólnie w takiej kwestii jak media i to, jak mamy zarządzać rynkiem medialnym, żeby wspólnie się nad tym zastanawiać i żeby wspólnie nad tym pracować. I takie było przesłanie pana Adama Szynola.</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Prawda, wiem, co zdenerwowało, bo powiedział, że te paski w telewizji publicznej to jest skandal, a te kłamstwa w TVP Info to jest drugi skandal. Tak uważa i tak powiedział…</u>
          <u xml:id="u-555.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-555.6" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…i dlatego się to, jak widzę, nie spodobało.</u>
          <u xml:id="u-555.7" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Natomiast mnie było bardzo przykro i było mi wstyd, bo w przeciwieństwie do Jędrzeja Skrzypczaka Adam Szynol był po raz pierwszy w Sejmie. I po raz pierwszy spotkał się z taką agresją. Tak mi potem powiedział. Po raz pierwszy spotkał się z taką porcją niegodziwości. Po raz pierwszy ktoś — on mi mówi — jakaś pani posłanka krzyczała na całą salę: Współczuję twoim studentom. A czy ty na pewno pracujesz na uniwersytecie? Myśmy się czuli, ja się czułam odpowiedzialna za narażenie poważnego człowieka, profesora…</u>
          <u xml:id="u-555.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale co to jest sprawozdanie czy co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-555.9" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…osoby kompetentnej na tego typu upokorzenie, bo tak to mniej więcej wyglądało. I za to z tej mównicy jeszcze raz chcę kandydatów, których zaprosiliśmy do Sejmu, przeprosić za wszystko to, co działo się podczas tego nieszczęsnego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-555.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale w jakiej roli? W jakiej roli pani występuje?)</u>
          <u xml:id="u-555.11" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak się wobec gości, nawet jak się z nimi nie zgadzamy, nie zachowuje. I to jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-555.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-555.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to jest sprawozdanie komisji?)</u>
          <u xml:id="u-555.14" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Rozmawiam o posiedzeniu komisji, pani poseł, jeśli pani może powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-555.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pani z kolegami z klubu porozmawia.)</u>
          <u xml:id="u-555.16" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jesteśmy, ja jestem przekonana, że mimo wszystko, że państwo w tym głosowaniu jednak rozważycie raz jeszcze kompetencje i przygotowanie poszczególnych kandydatów. Dlatego raz jeszcze bardzo spokojnie powiem, by rozważyć kompetencje czwórki kandydatów i głosować tak, by Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji mogła wrócić do swojej pozycji ważnego, konstytucyjnego organu.</u>
          <u xml:id="u-555.17" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy jest jakaś szansa, żebyśmy mogli się porozumieć? Chcę wierzyć, że jest. Dlatego jednak cały czas uważam, że należy walczyć o to, by w organach konstytucyjnych państwa były osoby dobrze do tego przygotowane, o odpowiednim charakterze, by te osoby nie mogły zasłaniać się dyspozycjami politycznymi swojego zaplecza partyjnego, dyspozycjami partyjnymi swojego zaplecza politycznego. Z tego powodu jeszcze raz namawiam do przyjęcia tych kandydatur, chociaż, jak mówię, ze sprawozdania mogłoby wynikać, że nie spotkały się one z tak wielkim uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-555.18" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Jeszcze raz powtórzę, że nie odbieram jakichś kompetencji dwójce wcześniej przedstawianych kandydatów, ale jest dla mnie rzeczą nie do pomyślenia, że członkiem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji może być dyrektorka centrum informacyjnego obecnego Ministerstwa Obrony Narodowej. Jest dla mnie nie do pomyślenia, że ktoś tak blisko związany z władzą i z rządem…</u>
          <u xml:id="u-555.19" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale pani ma zdać sprawozdanie komisji, a nie…)</u>
          <u xml:id="u-555.20" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…ma potem decydować o bezstronności i równowadze rynku medialnego. Jest dla mnie nie do pomyślenia, że ktoś tak ideologicznie zafiksowany jak np. pan prezes Świrski może być członkiem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, kiedy z jego licznych wypowiedzi wynika, że jest zwolennikiem cenzury, że jest zwolennikiem sterowania mediami, że jest zwolennikiem prymatu pewnej ideologii nad inną. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie jest miejscem dla kogoś takiego.</u>
          <u xml:id="u-555.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-555.22" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Bardzo dziękuję. Bardzo mi miło. Tak, przyjmuję to za dobrą monetę.</u>
          <u xml:id="u-555.23" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Raz jeszcze, proszę państwa, proszę o namysł i głosowanie zgodnie z rozumem, bo gdy rozum śpi, budzą się upiory.</u>
          <u xml:id="u-555.24" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale pani jest w tej chwili sprawozdawcą.)</u>
          <u xml:id="u-555.25" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Uczyłam się od państwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-555.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, że posłowie zgłosili się do zabrania głosu, otwieram dyskusję i ustalam czas na zabranie głosu — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nareszcie.)</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#ElżbietaWitek">Jako pierwsza zgłosiła się pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#ElżbietaWitek">Rezygnuje pani?</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#ElżbietaWitek">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-556.7" who="#ElżbietaWitek">W takim razie pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-556.8" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Lewica od początku była przekonana, że nie należy głosować na kandydatów zgłoszonych przez Prawo i Sprawiedliwość. To, co działo się na posiedzeniu komisji, to, w jaki sposób panowie odpowiadali na nasze pytania, a nie byli przesłuchiwani, pośle Suski, jeszcze raz utwierdziło nas w tym przekonaniu. Uważajcie państwo, aby nie zagłosować i nie poprzeć pani Agnieszki Glapiak i pana Macieja Świrskiego, którzy są aparatczykami zgłoszonymi przez Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Bardzo dziękujemy, że na posiedzeniu komisji pojawili się inni kandydaci, pan Adam Szynol i pan Jędrzej Skrzypczak, którzy wysłuchali tego popisu chamstwa i arogancji ze strony Prawa i Sprawiedliwości. Osobiście bardzo dziękuję panu Adamowi Szynolowi, że odważył się grzecznie i delikatnie powiedzieć w jednym zdaniu, jaka jest telewizja publiczna i jak słabe są media publiczne.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Lewica nie poprze tych PiS-owskich kandydatur, a zamiast tego poprze kandydaturę pana Adama Szynola i pana Jędrzeja Skrzypczaka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-557.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: A my nie poprzemy nikogo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#GrzegorzBraun">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie jesteśmy rasistami…</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#GrzegorzBraun">…i w tej walce plemion nie będziemy wyróżniać żadnego z nich. Po prostu nie akceptujemy tego systemu, złego systemu, w którym aż dwie instytucje, Rada Mediów Narodowych i, o zgrozo, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, stoją na straży tego cenzorskiego, politpoprawnego porządku, jak upieracie się to nazywać, tego ładu w eterze ustanowionego przecież jeszcze przez nieboszczyków generałów: Jaruzelskiego i Kiszczaka. To przecież oni ręcznie, póki mogli, wybierali i desygnowali tych, którzy stawali na czele instytucji mediów bezczelnie zwanych publicznymi i narodowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#GrzegorzBraun">Z tego powodu nie możemy popierać jakichkolwiek decyzji personalnych, ponieważ nie akceptujemy tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#ElżbietaWitek">Zapraszam pana posła Tomasza Zimocha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam tylko 1 minutę, więc będę mówił w ekspresowym tempie.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#TomaszZimoch">Pan poseł Suski mówił państwu nieprawdę. Prof. Jędrzej Skrzypczak na posiedzeniu sejmowej komisji zapewnił o całkowicie obiektywnym, bo naukowym, spojrzeniu na rolę i zadania regulatora rynku medialnego. To ekspert, fachowiec, z usług którego korzysta obecna rada, a także Kancelaria Sejmu, panie pośle. Prof. Skrzypczak wręcz alarmował, że trzeba inaczej nie tylko myśleć, ale i działać, bo Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji może niebawem nie mieć czym zarządzać, a edukację medialną nazywa wręcz zadaniem cywilizacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#TomaszZimoch">Naukowe, obiektywne doświadczenie ma i dr Adam Szynol. Przyznał, że kandyduje, bo jest zatroskany i widzi potrzebę naprawy relacji między krajową radą a mediami i światem polityki, bo one nie są właściwe. Powiedział, że nowy prezes telewizji publicznej po wyborze nie powinien pierwszej wizyty składać w siedzibie partii, jakiejkolwiek partii, obojętne czy tej, która teraz rządzi, czy tej, która może rządzić w przyszłości. Nie wybierajmy nominatów partyjnych, Wysoki Sejmie. Wybierzmy fachowców.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#ElżbietaWitek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#ElżbietaWitek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#ElżbietaWitek">Na dwa stanowiska członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zgłoszono czterech kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zgłoszeniem większej liczby kandydatur niż liczba stanowisk do obsadzenia Sejm przeprowadzi w tej sprawie głosowanie za pomocą urządzenia do liczenia głosów, wykorzystując funkcję tego urządzenia umożliwiającą dokonanie wyboru z listy.</u>
          <u xml:id="u-564.5" who="#ElżbietaWitek">Przedstawiam zasady głosowania z wykorzystaniem funkcji umożliwiającej dokonanie wyboru z listy.</u>
          <u xml:id="u-564.6" who="#ElżbietaWitek">Po zarządzeniu głosowania na wyświetlaczu pojawią się nazwiska i imiona kandydatów. Lista kandydatów ułożona jest w porządku alfabetycznym.</u>
          <u xml:id="u-564.7" who="#ElżbietaWitek">Aby oddać głos na kandydata, należy zaznaczyć jego nazwisko i imię. Potwierdzenie zaznaczenia pojawi się w polu wyboru.</u>
          <u xml:id="u-564.8" who="#ElżbietaWitek">Aby zmienić decyzję, należy usunąć zaznaczenie kandydata, a znak potwierdzenia obok nazwiska i imienia zniknie.</u>
          <u xml:id="u-564.9" who="#ElżbietaWitek">Po dokonaniu wyboru należy zatwierdzić swoją decyzję przez naciśnięcie przycisku „zatwierdź i wyślij”. Jest to równoznaczne z ostatecznym oddaniem głosu, a zatem brakiem możliwości zmiany decyzji.</u>
          <u xml:id="u-564.10" who="#ElżbietaWitek">Niezaznaczenie żadnego kandydata i naciśnięcie przycisku „zatwierdź i wyślij” jest równoznaczne z oddaniem głosu przeciwko wszystkim kandydaturom.</u>
          <u xml:id="u-564.11" who="#ElżbietaWitek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-564.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm, zgodnie z art. 31 ust. 1 regulaminu Sejmu, wybiera członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-564.13" who="#ElżbietaWitek">Na dwa stanowiska członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zgłoszono czterech kandydatów: panią Agnieszkę Glapiak, pana Jędrzeja Skrzypczaka, pana Adama Szynola oraz pana Macieja Świrskiego.</u>
          <u xml:id="u-564.14" who="#ElżbietaWitek">Po rozpoczęciu głosowania lista w kolejności alfabetycznej zostanie umieszczona w urządzeniu do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-564.15" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że poprzeć można nie więcej niż dwie kandydatury.</u>
          <u xml:id="u-564.16" who="#ElżbietaWitek">Ponownie przypominam, że naciśnięcie przycisku „zatwierdź i wyślij” jest równoznaczne z ostatecznym podjęciem decyzji, a zatem proszę, aby tego przycisku użyć jako ostatniego.</u>
          <u xml:id="u-564.17" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-564.18" who="#ElżbietaWitek">Proszę obecnie panie i panów posłów o podejmowanie decyzji w sprawie powołania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-564.19" who="#ElżbietaWitek">Czy wszyscy państwo oddaliście już głosy?</u>
          <u xml:id="u-564.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-564.21" who="#ElżbietaWitek">Nie słyszę, że nie.</u>
          <u xml:id="u-564.22" who="#ElżbietaWitek">Słyszę, że tak.</u>
          <u xml:id="u-564.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-564.24" who="#ElżbietaWitek">W głosowaniu wzięło udział 449 posłów. Pani Agnieszka Glapiak uzyskała 234 głosy, pan Maciej Świrski — 234, pan Jędrzej Skrzypczak — 205 i pan Adam Szynol — 205.</u>
          <u xml:id="u-564.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-564.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm bezwzględną większością głosów powołał panią Agnieszkę Glapiak na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-564.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-564.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm bezwzględną większością głosów powołał pana Macieja Świrskiego na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-564.29" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2606).</u>
          <u xml:id="u-564.30" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-564.31" who="#ElżbietaWitek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-564.32" who="#ElżbietaWitek">Pan marszałek Terlecki.</u>
          <u xml:id="u-564.33" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#RyszardTerlecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek w sprawie odrębnego głosowania nad propozycją wyboru pana posła Janusza Korwin-Mikkego do Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#ElżbietaWitek">Zgłoszono wniosek w sprawie odrębnego głosowania nad propozycją wyboru posła Janusza Korwin-Mikkego do Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#ElżbietaWitek">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-566.5" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-566.6" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 277 — za, 152 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-566.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-566.8" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-566.9" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania w sprawie wyboru posła Janusza Korwin-Mikkego do składu Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-566.10" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za wyborem posła Janusza Korwin-Mikkego do składu tej komisji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-566.11" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-566.12" who="#ElżbietaWitek">Działa, już działa.</u>
          <u xml:id="u-566.13" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-566.14" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 8 — za, 304 — przeciw, 132 — się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-566.15" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-566.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-566.17" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością wniosku w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-566.18" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 2606?</u>
          <u xml:id="u-566.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-566.20" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-566.21" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 384 — za, 8 — przeciw, wstrzymało się 52.</u>
          <u xml:id="u-566.22" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-566.23" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-566.24" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-566.25" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 52 do godz. 20 min 54)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 15 września br.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia poselskiego?</u>
          <u xml:id="u-567.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli wszyscy już się zgłosili, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-567.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas na wygłoszenie oświadczenia — 3 minuty.</u>
          <u xml:id="u-567.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pierwszy pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże! Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#GrzegorzBraun">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W trybie oświadczenia poselskiego chciałbym zaakcentować kwestię, która nie doczekała się wyjaśnienia w żadnym z punktów harmonogramu posiedzenia, w których była podnoszona. To kwestia bynajmniej nie marginalna, związana ze sprawą reparacji niemieckich czy też zadośćuczynienia, jak ostatecznie Sejm z udziałem mojego koła, koła Konfederacja, uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#GrzegorzBraun">Otóż Konfederacja popiera asertywne prowadzenie polityki w stosunkach międzynarodowych, Konfederacja popiera śmiałe i jasne, czytelne artykułowanie polskiego interesu, polskiej racji stanu i dlatego Konfederacja, nie dzieląc włosa na czworo i nie spowalniając biegu procedury, poparła tę uchwałę. Ale Konfederacja równie stanowczo i zdecydowanie sprzeciwia się wiązaniu kwestii reparacji niemieckich z kwestią roszczeń i uroszczeń żydowskich.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#GrzegorzBraun">Pan poseł sprawozdawca Mularczyk raczył był z tej trybuny wzruszać ramionami i nie odpowiadając na pytanie na ten temat zadane, twierdzić, że w ogóle nie rozumie jego sensu. Pan minister Szynkowski vel Sęk nie odpowiedział na pytanie zadane dzisiaj w serii pytań dotyczących informacji bieżącej. Dlatego jeszcze raz, po raz kolejny, przytaczam cytat z wypowiedzi prezesa Jarosława Kaczyńskiego: Jeżeliby państwo Izrael było zainteresowane jakimś udziałem w tym przedsięwzięciu, udziałem oczywiście z odpowiednimi skutkami finansowymi w dalszym etapie, to my jesteśmy na tego rodzaju działania, tego rodzaju rozmowy otwarci.</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#GrzegorzBraun">Zapytałem dziś rano z tej mównicy, co to znaczy „my”? Kto jest otwarty? Czy to jest koncepcja uzgodniona z Ministerstwem Spraw Zagranicznych? Czy harmonogram, scenariusz działań zmierzających do wyegzekwowania reparacji ze strony Niemiec uwzględnia dopraszanie do spółki Izraela, państwa położonego w Palestynie? Nie doczekałem się odpowiedzi, dlatego dyktuję do protokołu, że jeżeli jest to wypowiedź lidera rządzącej formacji stanowiąca wyraz jego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#GrzegorzBraun">…indywidualnej inicjatywy, to obserwujmy bacznie bieg zdarzeń — puentuję, pani marszałek — ponieważ z mojego punktu widzenia wiązanie tych dwóch kwestii: reparacji niemieckich i roszczeń żydowskich, tego pierwszego nie urealni, a to drugie niestety legitymizuje. I to będzie nadużycie uprawnień najmarniej, a zdrada stanu być może.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o przestrzeganie limitu czasu.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mieczysław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Mirosław.)</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, połączyłam dwa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś przypada 83. rocznica spalenia przez niemieckich nazistów synagogi w Ustroniu. To był tylko pierwszy akt gehenny. Wszyscy członkowie gminy żydowskiej w Ustroniu w kolejnych latach zostali zamordowani. W tych dniach w 1939 r. zaczynał się nowy rok w kalendarzu żydowskim. Zbliżał się Jom Kipur, podczas którego Żydzi modlą się o zapisanie w „Księdze życia”. 6 mln z nich w kolejnych latach nie udało się tego dostąpić. Zostali zamordowani przez ludzi, którzy składali hołd zbrodniczej ideologii.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#MirosławSuchoń">Dzisiaj, tuż za naszą granicą, trwa kolejna wojna. Wojna, w której najeźdźca dokonuje zbrodni przeciwko ludzkości. Zbrodni, jakich Europa nie widziała niemalże od 80 lat. Ofiary wojny w Ukrainie słusznie porównują agresorów do niemieckich faszystów. Na szczęście dzisiaj inaczej niż wtedy miliony ludzi na świecie rozumieją, że można obronić tych, którym grozi śmierć. Rozumieją i robią wszystko, co w ich mocy, aby pomóc ofiarom wojny. Jest to najlepsze, co możemy dzisiaj uczynić, aby upamiętnić 77 Żydów z Ustronia.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#MirosławSuchoń">Obecny 5782 r. jeszcze się nie skończył, a Jom Kipur przypada za 3 tygodnie. Jednak z rachunkiem sumienia nie trzeba czekać na to święto. Już teraz, mając w pamięci hitlerowskie zbrodnie, powinniśmy zadawać sobie pytanie, czy robimy wszystko, aby tym kolejnym zbrodniom, podobnym zbrodniom zapobiegać. Jesteśmy to winni 77 ustrońskim Żydom, ofiarom holocaustu, ale także winni wszystkim ludziom, którym groziła i grozi śmierć z ręki zbrodniczej ideologii. Dziś, w dzień rocznicy spalenia synagogi w Ustroniu, oddajmy cześć pamięci ofiar holocaustu i pamięci wszystkich ofiar niemieckich zbrodni.</u>
          <u xml:id="u-572.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mieczysław Baszko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#MieczysławBaszko">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! 14 września 1947 r. w Okopach koło Suchowoli w powiecie sokólskim urodził się bł. ks. Jerzy Popiełuszko, kapelan „Solidarności”, męczennik za wiarę i za wolność naszej ojczyzny. W ostatni weekend, tj. 10–11 września, w Okopach oraz Suchowoli odbyły się uroczystości związane z 75. rocznicą urodzin bł. ks. Jerzego Popiełuszki, które swym patronatem objął prezydent Andrzej Duda. Organizatorem wydarzenia była fundacja „Dobro” założona przez rodzinę ks. Jerzego, burmistrz Suchowoli, Instytut Pamięci Narodowej oraz parafia w Suchowoli.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#MieczysławBaszko">Niezwykłym wydarzeniem był wyjątkowy koncert „Psalmy z Podlasia” pod dyrekcją Piotra Rubika, który jest również kompozytorem tego oratorium, który odbył się w rodzinnej wsi ks. Jerzego — w Okopach, naprzeciwko jego domu. Wzruszające teksty z życia ks. Jerzego oraz piękna muzyka poruszyły publiczność, która licznie przybyła na ten wyjątkowy koncert w tym wyjątkowym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#MieczysławBaszko">W niedzielę odbyły się oficjalne uroczystości z udziałem rodziny Popiełuszki, pocztów sztandarowych, „Solidarności”, delegacji rządowej, Sejmu i Senatu oraz władz samorządowych. Do uczestników swe pisma skierowali prezydent Andrzej Duda, premier Mateusz Morawiecki, prezes Jarosław Kaczyński, wicepremier minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak oraz minister Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
          <u xml:id="u-574.3" who="#MieczysławBaszko">Jako poseł z ziemi sokólskiej, skąd pochodzi bł. ks. Jerzy Popiełuszko, pragnę bardzo serdecznie podziękować za organizację tego wyjątkowego wydarzenia, jakim było uczczenie pamięci ks. Jerzego, kapelana niezłomnego, w 75. rocznicę jego urodzin. Dziękuję, że państwo polskie oraz samorząd województwa podlaskiego swoją troską otoczyli budowę muzeum bł. Jerzego w Okopach, którego budowa rozpocznie się w przyszłym roku. Zarówno to muzeum, jak i rocznicowe wydarzenia związane z ks. Jerzym są potrzebne zarówno państwu polskiemu, jak i Kościołowi, a w szczególności młodemu pokoleniu, które pozna ogromne zaangażowanie i poświęcenie, jakim wykazali się kapłani niezłomni oraz Kościół polski w odzyskaniu przez Polskę wolności i niepodległości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-574.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Monika Wielichowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#MonikaWielichowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd PiS słynie z politycznego rozdawnictwa publicznych pieniędzy. Z rozdawnictwa, które wyklucza i które dzieli.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#MonikaWielichowska">Przekonał się o tym powiat kłodzki, największy na Dolnym Śląsku, przekonali się o tym mieszkańcy powiatu kłodzkiego.</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#MonikaWielichowska">Najpierw rząd dzielił pieniądze w ramach rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, potem w ramach tzw. Polskiego Ładu. Tak rozdawał, że samorząd powiatu kłodzkiego w Funduszu Inwestycji Lokalnych w drugim i w trzecim etapie otrzymał podwójne zero dotacji z publicznych środków.</u>
          <u xml:id="u-576.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Widocznie źle wniosek napisał.)</u>
          <u xml:id="u-576.4" who="#MonikaWielichowska">Publicznych, bo nie można ich nazywać rządowymi dotacjami, bo przecież rząd nie ma żadnych swoich pieniędzy, tylko dysponuje naszymi, które pochodzą z naszych podatków.</u>
          <u xml:id="u-576.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tak samo jak samorząd.)</u>
          <u xml:id="u-576.6" who="#MonikaWielichowska">Polski Ład też dla powiatu kłodzkiego nie był szczodry. Powiat kłodzki nie otrzymał dofinansowania na budowę Zespołu Szkół Specjalnych w Kłodzku, na przebudowę dróg powiatowych na terenie gminy Bystrzyca Kłodzka i gminy Międzylesie, na przebudowę dróg powiatowych wraz z budową ścieżki rowerowej na trasie Kłodzko — Polanica-Zdrój, na przebudowę drogi do Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie w gminie Stronie Śląskie, na przebudowę drogi na terenie gminy Międzylesie — Nowa Wieś — Goworów — Roztoki — Goworów i na przebudowę drogi w Długopolu Górnym.</u>
          <u xml:id="u-576.7" who="#MonikaWielichowska">Wcześniej w ramach FIL na dziewięć zadań, m.in. na zakup karetek dla szpitala, nie dostał ani na przebudowę skrzyżowań w Kłodzku, ani też na kładkę dla pieszych nad potokiem Dzik w Nowej Rudzie.</u>
          <u xml:id="u-576.8" who="#MonikaWielichowska">Czy to oznacza, że samorząd powiatu kłodzkiego jest bogaty? Czy to oznacza, że w powiecie kłodzkim nie było negatywnych skutków pandemii? Czy to oznacza, że powiat kłodzki nie musi inwestować i się rozwijać dla swoich mieszkańców?</u>
          <u xml:id="u-576.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: I to jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-576.10" who="#MonikaWielichowska">Czy nie ma dróg do remontu? Ma. Ma ich 700 km. Czy to oznacza, że samorządowcy, urzędnicy przygotowali złe wnioski?</u>
          <u xml:id="u-576.11" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: No tak.)</u>
          <u xml:id="u-576.12" who="#MonikaWielichowska">Czy to oznacza, że mieszkańcy powiatu kłodzkiego nie pracują i nie płacą podatków, które idą do budżetu państwa? Otóż nie.</u>
          <u xml:id="u-576.13" who="#MonikaWielichowska">Powiat kłodzki jest pomijany w publicznych dotacjach dlatego, że władza podzieliła Polskę na Polskę PiS i na miasta, gminy i powiaty, w których włodarze, samorządowcy nie chcą partyjnie wiązać się z PiS-em. To kara za to, że władze samorządowe nie wsparły projektu Duda 2020 i nie podpisały politycznego porozumienia z PiS-em, z lokalnymi politykami PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-576.14" who="#MonikaWielichowska">Rządowe programy wykluczyły wiele samorządów w Polsce, a powiat kłodzki jest jaskrawym przykładem tej niesprawiedliwości. Publiczne środki rozdysponowane zostały bez zasad, bez kryteriów, bez możliwości odwołania. Zostały rozdysponowane bez trybu, bez transparentności, zlekceważyły mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-576.15" who="#MonikaWielichowska">Dlatego władze powiatu kłodzkiego starają się opowiedzieć mieszkańcom, dlaczego powiat kłodzki nie inwestuje, jak by inwestować chciał. Dlatego w tym tygodniu zorganizował konferencję, aby o tym opowiedzieć mieszkańcom, i rozpoczął akcję informacyjną. Na terenie powiatu pojawiły się banery, które informują o pomijaniu przez rząd powiatu kłodzkiego w pozyskiwaniu publicznych środków na potrzebne inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-576.16" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Sprawdzimy.)</u>
          <u xml:id="u-576.17" who="#MonikaWielichowska">Dlatego także ja dzisiaj o tym mówię, bo mieszkańcy powiatu kłodzkiego, którzy czekają na powiatowe inwestycje, muszą mieć pełną o tym wiedzę.</u>
          <u xml:id="u-576.18" who="#MonikaWielichowska">Szanowni Mieszkańcy! Musicie wiedzieć, że powiat kłodzki wziął udział we wszystkich edycjach programu Polski Ład, ale także jeśli chodzi o Fundusz Inwestycji Lokalnych. Wziął w tym udział planowo, rzetelnie, prawidłowo składając wiele wniosków na remonty dróg powiatowych, ale także budowę Zespołu Szkół Specjalnych w Kłodzku do rządowego programu Polski Ład na łączną kwotę blisko 130 mln zł. Dofinansowanie otrzymał tylko do dwóch wniosków w kwocie niespełna 10 mln.</u>
          <u xml:id="u-576.19" who="#MonikaWielichowska">Dlatego też ja dzisiaj w polskim Sejmie pytam rząd, dlaczego powiat kłodzki i jego mieszkańcy od lat są pomijani w rozdziale publicznych środków przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-576.20" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: W regulaminie jest napisane… To nie jest pytanie do rządu…)</u>
          <u xml:id="u-576.21" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Łamie pani regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-576.22" who="#MonikaWielichowska">Za jakie środki inwestować ma powiat, który praktycznie nie mając własnych dochodów, musi dopłacać do rządowych zadań? Do oświaty dopłacił 11 mln zł, a do szpitala — 3 mln. To nie koniec dopłat, bo największa inflacja, wszechobecna drożyzna dotknie wszystkie jednostki, które prowadzi powiat. W szpitalu dojdą ustawowe podwyżki, na które trafiły z budżetu państwa niepełne środki.</u>
          <u xml:id="u-576.23" who="#MonikaWielichowska">Władza PiS publiczne pieniądze potraktowała jak polityczny łup. Publiczne pieniądze stały się nieobiektywnym batem dla tych burmistrzów, wójtów i starostów, którzy nie chcieli politycznie bratać się z PiS-em, a chcą jedynie służyć mieszkańcom w małych ojczyznach.</u>
          <u xml:id="u-576.24" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Już minuta jest ponad.)</u>
          <u xml:id="u-576.25" who="#MonikaWielichowska">Tej sprawy nie zostawię. Będę ją w imieniu samorządowców drążyć i informować opinię publiczną o odpowiedziach rządu, bo mieszkańcy powiatu kłodzkiego w niczym od nikogo nie są gorsi i płacą takie same podatki jak Polki i Polacy w całej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-576.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-576.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam pana posła…</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Jawne kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Pani pojedzie do powiatu kłodzkiego…)</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowne Panie! To jest ten czas w Sejmie, w którym każdy poseł może wygłosić swoje oświadczenie. Nie wszyscy muszą się z nim zgadzać, ale proszę szanować osoby, które mówią z mównicy, i nie przeszkadzać.</u>
          <u xml:id="u-577.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Robert Obaz, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-577.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, pan poseł Władysław Kurowski, PiS.</u>
          <u xml:id="u-577.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WładysławKurowski">Zdarza się.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wystąpienie kieruję pamięci ofiar pacyfikacji Rudnika rozstrzelanych przez Niemców w dniu 5 września 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#WładysławKurowski">Właśnie w tym dniu od kul niemieckich żołnierzy zginęło 16 mieszkańców Rudnika z gminy Sułkowice, pięciu mieszkańców Cięciny i jeden mieszkaniec Krzczonowa. W tamtym roku we wrześniu była ładna pogoda. Drogą przez Rudnik uciekali na wschód ludzie, bardzo dużo ludzi. Wycofujące się Wojsko Polskie proponowało 4 września mieszkańcom wsi opuszczenie domów, ponieważ planowano w tym terenie zorganizowanie linii oporu, aby przyhamować błyskawicznie przemieszczający się front.</u>
          <u xml:id="u-578.3" who="#WładysławKurowski">W nocy z 4 na 5 września do wioski wkroczyli Niemcy. Między tylnymi odwodami wycofującego się Wojska Polskiego a przednią strażą niemieckiego agresora doszło do krótkotrwałej strzelaniny, w wyniku której zginęli niemieccy żołnierze, a wśród nich wysoki rangą oficer.</u>
          <u xml:id="u-578.4" who="#WładysławKurowski">Niemcy sądzili, że strzały padły ze strony ludności cywilnej, więc mszcząc się za poniesione straty, wywlekali z domów niewinnych mieszkańców. Kobiety i dzieci prowadzono w stronę Oblaska w Sułkowicach. Rudnik miał być spalony.</u>
          <u xml:id="u-578.5" who="#WładysławKurowski">W pierwszej kolejności rozstrzeliwano mężczyzn z rejonu pod Dalinem, ponieważ z tego punktu dały strzały. Niemcy ustawiali pod ścianą lepianki kolejną dwójkę mężczyzn i strzelali do nich. Nie dobijali konających w męczarniach. Mający być rozstrzeliwani chcieli się ratować. Dwóch z nich podjęło nawet próbę ucieczki. Udało się tylko jednemu — Janowi Kalecie.</u>
          <u xml:id="u-578.6" who="#WładysławKurowski">Okrutny los miał spotkać większą liczbę rudniczan, bowiem drugą grupę mężczyzn z dolnej części wsi prowadzono w pobliże miejsca kaźni. Klęczeli w rowie wzdłuż szosy z rękami podniesionymi do góry i czekali na śmierć. Oprawcy zaprzestali rozstrzeliwania, kiedy wyjaśniło się, że strzały oddało wojsko, a nie cywile. W wyjaśnieniu całej sprawy pomógł mieszkańcom mieszkający u rodziny Dudków i doskonale władający językiem niemieckim przyjezdny zwany Ślązakiem.</u>
          <u xml:id="u-578.7" who="#WładysławKurowski">Tragedia dotknęła również dwie młode dziewczyny — Stefanię Gancarczyk i Rozalię Maślerz, które stojąc w oknie starego domu Gancarczyków, przyglądały się poczynaniom Niemców. Jeden z nich podniósł karabin i strzelił w okno. Obie zginęły od jednej kuli.</u>
          <u xml:id="u-578.8" who="#WładysławKurowski">Kiedy zaprzestano rozstrzeliwań i sytuacja się uspokoiła, Niemcy rozkazali wykopać dół w pobliżu miejsca tragedii. Tam polecili wrzucić wszystkie ofiary. Ciała posypano wapnem. Miały, bez trumien, zostać tam na wieczność. Dzięki usilnym staraniom rodzin ofiar oraz pomocy owego „Ślązaka” Niemcy pozwolili w nocy z 6 na 7 września przewieźć ciała na sułkowicki cmentarz. Nie było czasu na robienie trumien. Ludzie z prostych desek zbijali skrzynie, w których poukładano zwłoki. Czasu było mało, więc w niektórych skrzyniach składano po dwa ciała. 7 września 1939 r. na cmentarzu w Sułkowicach odbył się skromny pogrzeb ofiar.</u>
          <u xml:id="u-578.9" who="#WładysławKurowski">Obecnie na cmentarzu w Sułkowicach stoi piękny pomnik, który powstał dzięki staraniom gminy, trwale świadczący o tragedii z września 1939 r. Pozwala on zachować pamięć o ofiarach niemieckiego okupanta. Cześć ich pamięci! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-578.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Robert Obaz, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#RobertObaz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 7 września zainaugurowana została działalność Dolnośląskiego Centrum Sportu na Polanie Jakuszyckiej. Powstały kompleks jest jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Europie, a jego budowa była jedną z kluczowych inwestycji samorządu województwa dolnośląskiego. W ramach tejże inwestycji zbudowano nowoczesny ośrodek biathlonu oraz narciarstwa biegowego, który spełnia wymagania treningowe zawodników sportów zimowych, jak i letnich. Ponadto obiekt spełnia wszystkie normy umożliwiające organizację na jego terenie zawodów o charakterze europejskim i światowym.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#RobertObaz">Z pewnością mieszkańców powiatu karkonoskiego, jak i województwa dolnośląskiego ucieszy fakt, że w momencie kiedy w obiekcie nie będą odbywały się zawody, Dolnośląskie Centrum Sportu będzie ogólnodostępne dla każdego, kto będzie chciał z niego skorzystać. Warto także podkreślić, że centrum będzie służyło młodym sportowcom uczęszczającym do pobliskich szkół, którzy od najmłodszych lat trenują sporty zimowe. Bez wątpienia wpłynie to pozytywnie na ich rozwój oraz poziom sportowy.</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#RobertObaz">Dolnośląskie Centrum Sportu na Polanie Jakuszyckiej było wyczekiwane przez pokolenia. Trasy biegowe i narciarskie w naszym regionie od lat cieszą się popularnością wśród mieszkańców zarówno naszego kraju, jak i państw sąsiadujących. Polana Jakuszycka jest miejscem obleganym przez sportowców oraz turystów niemal przez cały rok. Tym bardziej cieszy fakt powstania tak nowoczesnego obiektu na tym terenie. Warto podkreślić, że na terenie Dolnośląskiego Centrum Sportu znajdują się m.in. basen, multimedialne muzeum sportu i turystyki, centrum odnowy biologicznej, siłownia czy sale gimnastyczne. Wyjątkowym elementem obiektu jest także inkubator sportowy, który stwarza warunki hipoksji, czyli warunki panujące w wysokich górach, co umożliwia przygotowanie do wysokogórskich wypraw. Dolnośląskie Centrum Sportu na Polanie Jakuszyckiej jest także pierwszym w Polsce obiektem mogącym ubiegać się w Międzynarodowej Federacji Biathlonu o licencję, której posiadanie otwiera drogę do organizacji imprez na najwyższym poziomie — zawodów pucharu świata czy mistrzostw świata. Bez wątpienia powstały kompleks będzie się cieszył uznaniem w Europie i na świecie.</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#RobertObaz">Charakterystyka Dolnośląskiego Centrum Sportu na Polanie Jakuszyckiej nie budzi wątpliwości co do tego, że jest to obiekt najwyższej klasy. Stanowi wizytówkę dolnośląskiego sportu i jest jednym z najważniejszych obiektów w skali całego kraju. Niestety nie wszystkie szczegóły inwestycji zostały wzięte pod uwagę. Mowa o infrastrukturze drogowej prowadzącej do Dolnośląskiego Centrum Sportu. W dniu dzisiejszym można tam dojechać koleją lub samochodem. Droga krajowa nr 3 prowadząca do Jakuszyc już dzisiaj nie spełnia wymagań kierowców. Na biegnącej przez centrum Szklarskiej Poręby trasie nagminnie powstają zatory, co nie sprzyja ani turystom, ani mieszkańcom, ani też kierowcom zmierzającym do granicy polsko-czeskiej. Ruch samochodowy generuje ogromne korki oraz trudności z poruszaniem się czy parkowaniem. Można spodziewać się, że otwarcie Dolnośląskiego Centrum Sportu na Polanie Jakuszyckiej negatywnie wpłynie na sytuację drogową w regionie. Powiat karkonoski, ze wskazaniem na Jelenią Górę oraz Jakuszyce, potrzebuje dojazdowej drogi ekspresowej, dzięki której podróż między Wrocławiem, Bolkowem a Jelenią Górą czy Jakuszycami będzie bezpieczna i szybka. Wzmożony ruch samochodowy, który wraz z inauguracją działalności Dolnośląskiego Centrum Sportu będzie rósł, nie może paraliżować miejscowości leżących w Kotlinie Jeleniogórskiej. Wobec tego apeluję, o jak najszybsze rozpoczęcie prac przy budowie drogi ekspresowej oraz obwodnicy Szklarskiej Poręby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Sulejów to nieduże miasto leżące malowniczo na obu brzegach Pilicy przy drodze z Piotrkowa Trybunalskiego do Kielc. Przed wojną miejscowość szczyciła się ponad 7,5 tys. mieszkańców, z czego prawie jedną trzecią stanowiła ludność żydowska. Położona w dolinie Pilicy, była miejscowością letniskową, z której walorów korzystali mieszkańcy Piotrkowa, a nawet odległej o 50 km Łodzi. Kiedy wybuchła wojna, miasto stało się naturalnym przystankiem dla ludności uciekającej z zachodu i południa przed postępującą armią niemiecką.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#GrzegorzLorek">4 września 1939 r. Sulejów był przepełniony. Uchodźcy przerażeni informacją o okrucieństwie Niemców blokowali ulice. Ok. godz. 17 nad miastem pojawiły się niemieckie samoloty i rozpoczęły bombardowanie. Zebrane przez historyków wspomnienia do dziś budzą grozę. Ci, którzy przeżyli tę hekatombę, wspominają o piekle. Na miasto spadło prawie 50 t bomb o wadze przekraczającej 1 t, 250 różnych… które dokonywały masakry zgromadzonej tam ludności. Ludzie nigdy tego nie zapomną. Kiedy zbrodniarzom z niemieckiej Luftwaffe skończyły się bomby, rozpoczęli polowanie na cywilów za pomocą broni pokładowej. Według ostrożnych szacunków w nalocie tego dnia zginęło od 700 do 1200 cywilów. Dziś dokładna liczba raczej jest nie do ustalenia ze względu na ludność napływową. Ofiary zostały pochowane na miejscowym cmentarzu.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#GrzegorzLorek">Trzeba zaznaczyć, że w Sulejowie nie stacjonował ani jeden żołnierz Wojska Polskiego. W wyniku nalotu zniszczono 80% budynków. O Sulejowie zaczęto mówić: polska Guernica. Znane są relacje samych Niemców, którzy weszli do Sulejowa niedługo później. Byli przerażeni i oszołomieni ogromem zniszczenia, jednak w swojej przewrotności uzasadniali tę zbrodnię koniecznością wojenną. Nikt za tę zbrodnię nigdy nie odpowiedział.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#GrzegorzLorek">Ile było takich miast w Polsce? Ile było matek opłakujących swoje dzieci? Ilu mężczyzn bezsilnie ściskających pięści nad grobami swoich rodzin? Czy jest możliwe zadośćuczynienie? Nic nie wróci życia, ale ci, którzy tej zbrodni dokonali, powinni za nią zapłacić. Nie dosięgnie to już bezpośrednich sprawców, ale musi zapłacić naród, który zaczął tę wojnę, a dziś nie poczuwa się do odpowiedzialności. Powinni za tę zbrodnię zapłacić wszyscy Niemcy, żeby zadośćuczynić tym, którzy jako pierwsi stali się ofiarami zbrodni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#BarbaraBartuś">Demokracja to najgorszy system, ale nie wymyślono lepszego — tak mówił Winston Churchill.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Demokracja opiera się na swobodzie przypisanej obywatelom do podejmowania decyzji o kształcie systemu politycznego, gospodarczego czy społecznego państwa. Współczesna demokracja zbudowana została na doświadczeniach od czasów starożytnych Aten przez rewolucję w Anglii i we Francji w XVII i XVIII w., kiedy to też powstały zasady suwerenności narodu Jana Jakuba Rousseau i zasada trójpodziału władzy Monteskiusza. Duże znaczenie miało uchwalenie konstytucji Stanów Zjednoczonych, konstytucji pierwszej na świecie, oraz pierwszej nowoczesnej europejskiej ustawy zasadniczej uchwalonej w Polsce, czyli Konstytucji 3 maja z 1791 r., która wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz zapewniła chłopom ochronę państwa. Te wydarzenia, wraz z emancypacją kobiet, pozwalały coraz większej ilości obywateli uczestniczyć w głosowaniach i sprawowaniu władzy.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#BarbaraBartuś">Dzisiaj, 15 września, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Demokracji, która dla Polski ma szczególne znaczenie i jest nierozłączną częścią naszego dziedzictwa. System demokratyczny istniał już w Polsce szlacheckiej od XV do XVII w., czyli począwszy od 1454 r., czyli przywilejów cerekwickonieszawskich, aż do 1652 r., czyli do pierwszego zerwania Sejmu na podstawie zasady liberum veto.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#BarbaraBartuś">Dzień święta demokracji to dobry moment, by przyjrzeć się właśnie historii naszej demokracji i naszym działaniom w celu jej rozwoju. Dzisiaj Polska jest m.in. członkiem Unii Europejskiej, organizacji OBWE, Rady Europy, ONZ, a szczególnie chciałam zwrócić uwagę właśnie na OBWE, Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, kiedy to w roku 2022 Polska przewodzi tej organizacji i mało tego, w listopadzie tego roku będziemy gospodarzem sesji zgromadzenia parlamentarnego OBWE tutaj, w Polsce, w polskim Sejmie będziemy gościć parlamentarzystów z ponad 50 krajów.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#BarbaraBartuś">Ostatnie wybory pokazały też wyraźnie, że wbrew różnym fałszywym obrońcom demokracji, totalnej opozycji demokracja w Polsce ma się dobrze, a nawet coraz lepiej. W 2019 r. frekwencja wyborcza osiągnęła jeden z najwyższych wyników od wyborów po obradach Okrągłego Stołu w 1989 r., czyli aż 62%, co dowodzi, że społeczeństwo polskie jest świadome tego, że jego głos naprawdę ma znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-584.5" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polska demokracja jest jedną z najstarszych i jest jednym z fundamentów stabilności współczesnej Europy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-584.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#MaciejKopiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ulubionym fragmentem hymnu klubu PiS jest fragment: Dał nam przykład Łukasz Mejza, jak oszukiwać mamy. Słynny oszust z lubuskiego stał się kuźnią ministerialnych kadr. Tym razem zabłysnął były już wiceminister rolnictwa lub raczej ciągnictwa Norbert Kaczmarczyk.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#MaciejKopiec">Głośno zrobiło się o nim tuż po tym, jak na weselu zorganizowanym w iście pershingowskim stylu w prezencie od brata otrzymał ciągnik John Deere za 1,5 mln zł. Otrzymał w użytkowanie, żeby nie ucierpiało oświadczenie majątkowe, a co do oświadczenia, bo to bardzo ciekawe, wykazane tam gospodarstwo Kaczmarczyka jest warte ponad siedem razy mniej od ciągnika, który według deklarowanego przez wiceministra przychodu z gospodarstwa spłaci się po, uwaga, 25 latach. Przypomina się stary dowcip: Kupię do od polityka PiS za cenę deklarowaną w oświadczeniu majątkowym.</u>
          <u xml:id="u-586.2" who="#MaciejKopiec">Przekazaniem ciągnika zajął się diler producenta, firma Wanicki Agro, która przy okazji wygrała przetargi dla Wód Polskich, Policji i wojska. Wody Polskie to bastion Zbigniewa Ziobry i Solidarnej Polski, do której należy były minister Kaczmarczyk. Wanicki Agro ma też swój epizod wyborczy, firma dostarczyła sprzęt rolniczy na potrzebę spotu wyborczego Andrzeja Dudy, gdy ten ubiegał się o prezydenturę. Niezależnie od tego, czy Kaczmarczyk ciągnik dostał, czy tylko pozwolono mu potrzymać kluczyki, była to pokazówka przed ministrem Ziobrą i resztą PiS-owskich nominatów obecnych na weselu. Tylko premier ostrzeżony w ostatnim momencie, że wesele w stylu Pershinga to zbytnia ostentacja, bo przecież biznes lubi ciszę, nie pojawił się na imprezie. Do wódki przygrywał zespół Bayer Full, znany nam wszystkim również świetnie z tego, że realizuje zlecenia dla Telewizji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-586.3" who="#MaciejKopiec">Przy okazji minister Kaczmarczyk zaliczył debiut aktorski, dostał angaż w filmie reklamowym wspomnianego dilera. Mało tego, Kaczmarczyk to były minister, rolnik, aktor, ale też biznesmen. 2 lata temu pomógł bratu wydzierżawić 141 ha ziemi, oczywiście z pominięciem prawa, które sam ustanowił. W końcu kasta panów. Za ile? Pięć razy taniej od cen rynkowych, a droga, która znajduje się na tym terenie, zostanie wyremontowana z funduszu Polski Ład. Jakie to małe i przewidywalne. Przy okazji brat ministra Kaczmarczyka próbował wyłudzić odszkodowanie za gradobicie, którego, ba, nie było.</u>
          <u xml:id="u-586.4" who="#MaciejKopiec">W sprawie byłego ministra Kaczmarczyka złożyłem zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa i nie mam złudzeń: postępowanie zostanie skasowane jak wiele innych — w sprawie Mejzy, Szumowskiego, długo by wymieniać. Co prawda były minister Kaczmarczyk został już zdymisjonowany — śmiesznie, bo przez komitet partii, a nie premiera — należy jednak przypomnieć, że dymisja nie jest sankcją w rozumieniu polskiego prawa i tę sprawę należy rozstrzygnąć w prokuraturze i w sądzie.</u>
          <u xml:id="u-586.5" who="#MaciejKopiec">Nadejdzie taki czas, że rozliczymy was wszystkich w imię podatników, których okradacie, a materiały, które zabezpieczamy dziś jako opozycja, staną się podstawą wyroków dla łamiącej prawo kasty panów z PiS-u. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-586.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, co dla rządu jest kryzysem energetycznym, dla wielu polskich firm jest dosłownie katastrofą energetyczną. Rząd robi zbyt mało, by ochronić polskich eksporterów przed skutkami podwyżek i ograniczeniami produkcji. Drastyczne podniesienie cen energii może być gwoździem do trumny dla wielu polskich firm, które przez wszystkie minione lata XXI w. z powodzeniem produkowały i eksportowały wysokiej klasy polskie produkty na rynki całej Europy i całego świata.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#JanSzopiński">Z danych przedsiębiorców wynika, że w 2022 r. narzucone im koszty energii wzrosły aż siedmiokrotnie, co przekłada się na wprost dramatyczny wzrost kosztów produkcji, wzrost cen, zmniejszenie sprzedaży i ograniczenie przychodów. W dalszej kolejności oznacza to utratę płynności, konieczność ograniczenia lub wygaszenia produkcji, redukcję zatrudnienia i wstrzymanie współpracy z kooperantami.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#JanSzopiński">Wzrost kosztów i cen ma także bezpośredni wpływ na handlową atrakcyjność polskich wyrobów, które będą teraz przegrywać na światowych rynkach z konkurencją, z firmami z innych krajów, a także z firmami rosyjskimi, białoruskimi, azjatyckimi. O intensywnym wypieraniu polskiej produkcji przez podmioty zagraniczne mówi coraz więcej branż, dlatego zwracam się do pana premiera z apelem o zmotywowanie pańskich ministrów odpowiedzialnych za politykę zagraniczną, energetyczną i finansową, aby w sposób pilny, a zarazem systemowy zajęli się ratowaniem i wspieraniem polskich eksporterów.</u>
          <u xml:id="u-588.3" who="#JanSzopiński">Tu nie ma na co czekać. Polscy przedsiębiorcy postulują rozwiązania nadzwyczajne, np. ustalenie we wszystkich rządowych spółkach energetycznych maksymalnych cen dla polskich przedsiębiorstw na poziomie zbliżonym do cen taryfowych ustalanych dla gospodarstw domowych. Oczekują też, że rząd weźmie udział we wspólnej polityce energetycznej Unii Europejskiej, która dotyczy np. zamrożenia cen gazu i energii elektrycznej na poziomie chroniącym gospodarkę państw Unii Europejskiej przed możliwym załamaniem.</u>
          <u xml:id="u-588.4" who="#JanSzopiński">Apele i postulaty polskich eksporterów przekażę panu premierowi bezpośrednio. Liczę na ich szybką realizację. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#ZbigniewZiejewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od poniedziałku w kilkudziesięciu ośrodkach w całej Polsce trwają protesty egzaminatorów z wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Protesty te praktycznie sparaliżowały możliwość zdawania egzaminów na poszczególne kategorie prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#ZbigniewZiejewski">W ośrodku w Elblągu pracuje aktualnie jeden egzaminator, który odpowiada za przebieg egzaminów teoretycznych na prawo jazdy kategorii B. W tym mieście nie ma aktualnie możliwości zdawania egzaminu praktycznego na prawo jazdy. Do piątku 16 września odwołane są wszystkie egzaminy na prawo jazdy w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w Bydgoszczy. Od wtorku 13 września w ośrodku we Włocławku wznowiono jedynie egzaminy teoretyczne na prawo jazdy kategorii B. W poniedziałek w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w Łodzi zjawiło się 4 spośród 19 egzaminatorów. W Sieradzu do pracy przystąpiło 4 z 18 pracowników.</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#ZbigniewZiejewski">Protestujący egzaminatorzy domagają się wzrostu minimalnego wynagrodzenia do wysokości ok. 150% średniej krajowej. Taka kwota byłaby waloryzacją kwot ustanowionych w 2007 r. Obecnie początkujący egzaminator zarabia nieraz poniżej 3 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#ZbigniewZiejewski">Wzrost wynagrodzenia dla egzaminatorów musi iść w parze ze zwiększonymi nakładami na wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego. Zgodnie z informacjami z ankiet wysłanych do ośrodków 20 WORD-ów aktualnie nie posiada pieniędzy na swoim koncie. Wszystkie ośrodki w pierwszym półroczu 2022 r. osiągnęły stratę, która w skali kraju wyniosła w sumie 13 mln zł. Niestety opłaty za egzaminy są na niezmienionym poziomie od 10 lat. Dyrektorzy wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego wskazują, że bez waloryzacji stawek za egzaminy nie są w stanie sfinansować podwyżek, których oczekują egzaminatorzy.</u>
          <u xml:id="u-590.4" who="#ZbigniewZiejewski">Protestujący ostrzegają, że brak porozumienia między egzaminatorami a Ministerstwem Infrastruktury doprowadzi za chwilę do takiej sytuacji, jaka miała miejsce przed 2007 r., kiedy ludzie oczekiwali na egzamin po 4 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-590.5" who="#ZbigniewZiejewski">Apeluję do przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury o pilne spotkanie z protestującymi egzaminatorami w celu wypracowania porozumienia i zatrzymania paraliżu w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#KrzysztofGadowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Takich osiedli jak m.in. w Jastrzębiu-Zdroju, Żorach, Wodzisławiu Śląskim, Pszowie, Rydułtowach, Radlinie, Rybniku, Raciborzu, Orzeszu, Łaziskach Górnych czy Mikołowie są w Polsce tysiące. Mieszka w nich ok. 15 mln Polaków. Korzystają oni z ciepła systemowego pochodzącego z ciepłowni opalanych węglem. Ich także dotknęły podwyżki w sklepach, dopadła ich galopująca inflacja i szalejąca drożyzna, ich portfele również są drenowane przez rosnące ceny ogrzewania. Na Śląsku od początku roku ludzie dostali już podwyżkę cen ogrzewania o ponad 60%. Co z tą deklaracją pani minister klimatu i środowiska, że podwyżki nie będą większe niż 42%?</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#KrzysztofGadowski">A to nie koniec podwyżek. 2 września Sejm głosami posłów Prawa i Sprawiedliwości przyjął ustawę o udzieleniu wsparcia odbiorcom ciepła. Wydawało się, że w świetle prawa wszyscy zostaną potraktowani sprawiedliwie. I co się okazuje? Ustawa ta wyklucza dużą część Polaków korzystających z ciepła systemowego wykorzystującego węgiel, zwłaszcza na Śląsku. Byłem ogromnie zdziwiony, że żaden z posłów Prawa i Sprawiedliwości ze Śląska nie znalazł w sobie na tyle odwagi, aby poruszyć ten problem, by poprzeć dziś poprawki, które zgłosił Senat, tak żeby mieszkańcy Śląska mogli skorzystać z tych dopłat.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#KrzysztofGadowski">Prezesi spółdzielni alarmują, liczą, piszą do premiera. Mieszkańcy bloków tej zimy mogą zapłacić za ogrzewanie nawet ponad 200% dotychczasowej ceny i wszystko to muszą pokryć z własnych kieszeni. Nie dostaną złotówki i wsparcia od rządu PiS. A dlaczego? Dlatego że przegłosowany ostatnio przez PiS projekt ustawy, który wprowadza mechanizm dopłat do ciepłowni, nie spowoduje obniżki cen za ogrzewanie w świetle obowiązujących dziś taryf na Śląsku. Rozwiązanie to pozwoli dostawcom ciepła windować ceny.</u>
          <u xml:id="u-592.3" who="#KrzysztofGadowski">Panie Premierze! To kolejny przykład dzielenia i segregacji Polaków na tych, którzy coś od was dostają, i tych, których niszczycie i którym w ogóle nic nie dajecie. Ale przecież to ci sami Polacy. Wielu z nich ma emeryturę 1 tys. zł, żyje z potężnymi kredytami, długami, nie potrafi wiązać końca z końcem. To ci, których dopada ubóstwo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-592.4" who="#KrzysztofGadowski">Panie Premierze! Pan chyba zapomniał o tym, że pan jest posłem ze Śląska. Panie premierze, czemu dziś mieszkańcy Śląska mają być pozbawieni wsparcia? Chodzi o wsparcie, które otrzymują wszyscy Polacy korzystający z ciepła systemowego pochodzącego z ciepłowni opalanych węglem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Nowogórska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Miasto Limanowa to przepiękne ok. 15-tysięczne miasto położone w południowej Małopolsce, w Beskidzie Wyspowym, gdzie żyją, pracują mądrzy, gospodarni i życzliwi ludzie.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#UrszulaNowogórska">Chciałam docenić aktywność mieszkańców miasta Limanowa i okolic i podziękować im za merytoryczną pracę przy przygotowaniu społecznego wariantu przebiegu obwodnicy Limanowej. Bezdyskusyjne jest, że tylko budowa obwodnicy Limanowej pozwoli na rozwiązanie istniejących problemów komunikacyjnych. Musi się to jednak dziać w pełnej zgodzie i we wspólnym konsensusie społecznym. Komitet społeczny mieszkańców zasługuje na docenienie. W mojej ocenie ich wkład pracy i poświęcony czas w przygotowanie społecznego wariantu obwodnicy jest bezcenny.</u>
          <u xml:id="u-594.2" who="#UrszulaNowogórska">Z przykrością muszę jednak stwierdzić, że od pewnego czasu głos społeczeństwa nie jest już słyszalny, bo zapadły decyzje o wyborze wariantu obwodnicy, ale nie zostały wysłuchane głosy społeczne przed posiedzeniem zespołu dokonującego wyboru trasy, chociaż Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zapewniła, że mieszkańcy będą mogli zgłosić swoje uwagi. Przykre jest, że mieszkańcy na poważnie podeszli do przygotowania społecznego wariantu, skupili się wyłącznie na merytorycznej pracy i bez zbędnych emocji, które towarzyszą wyborowi wariantu, zgłosili swój pomysł, a mimo to zostali pominięci i odebrano im możliwość ustosunkowania się do wybranych wariantów tras.</u>
          <u xml:id="u-594.3" who="#UrszulaNowogórska">Liczę, że oddolna inicjatywa obywatelska poczyniona przez mieszkańców miasta Limanowa sprawi, że w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad nastąpi refleksja i wariant społeczny obwodnicy zaproponowany przez mieszkańców miasta Limanowa zostanie poddany ocenie oraz że zostanie wydana dla tego rozwiązania, dla tego wariantu decyzja środowiskowa. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje dzisiejsze oświadczenie jest na temat działań rządu neutralizujących skutki światowej inflacji.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#WaldemarAndzel">Żyjemy w czasie skumulowania wielu kryzysów na skutek koszmarnych błędów światowej polityki energetycznej oraz klimatycznej ze strony Unii Europejskiej. Kryzys ten to inflacja i duży wzrost cen, za które odpowiadają wojna na Ukrainie i świadoma polityka Moskwy. Mimo to jesteśmy krytykowani, chociaż to nie my w czasie kryzysu podnieśliśmy wiek emerytalny i to nie my pozbawiliśmy Polaków OFE. Wręcz przeciwnie, podtrzymujemy trzynastą emeryturę i czternastą emeryturę, zapewniamy historyczny wzrost pensji minimalnej, dopłaty do ogrzewania, tarczę antyinflacyjną, a także obniżkę podatku PIT z 17% do 12%. Robimy wszystko, by cena prądu dla gospodarstw domowych nie wzrosła. Jesteśmy blisko Polski i Polaków. Jesteśmy partią na trudne czasy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#MonikaFalej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze Zdrowia! A może i nie zdrowia. Jedyny w województwie warmińsko-mazurskim stacjonarny oddział psychiatryczny dla dzieci i młodzieży za kilka tygodni może przestać istnieć. Lekarze oddziału złożyli wypowiedzenia, bo nie godzą się już dłużej na pracę ponad siły, a do tego na zbyt niskie wynagrodzenia. Dwie lekarki i dwie rezydentki wykonują również obowiązki terapeuty rodzinnego i pracownika socjalnego, gdyż tych również brakuje. Zajmują się nie tylko leczeniem, lecz także sprawami bytowymi, m.in. zdobywaniem dla pacjentek i pacjentów podstawowych produktów jak ubrania, pościel. Sama osobiście brałam udział w takiej zbiórce i prosiłam mieszkańców i mieszkanki o dary dla oddziału psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#MonikaFalej">Zamknięcie oddziału odbyłoby się z ogromną szkodą dla chorych nie tylko z województwa warmińsko-mazurskiego, ale również z Podlasia, gdzie nie ma ani jednego całodobowego oddziału psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży. W Olsztynie leczy się pacjentki i pacjentów w wieku od 4 do 18 lat z różnymi zaburzeniami psychicznymi — depresją, zaburzeniami odżywiania, nerwicami dziecięcymi. Przy oddziale funkcjonują również szkoła podstawowa i liceum ogólnokształcące, w których dzieci i młodzież mogą kontynuować naukę.</u>
          <u xml:id="u-598.2" who="#MonikaFalej">Panie Ministrze! Budzi zdziwienie ministerialna informacja, że środki zaplanowane na rok 2022 na wsparcie oddziałów psychiatrii dziecięcej będą alokowane na rok 2023 z powodu opóźnień w ustalaniu zasad naboru wniosków związanych ze wsparciem oddziałów psychiatrycznych. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że program miał być realizowany od 9 miesięcy. Oczekuję na działania pana ministra. Oczekuję na działania ministra zdrowia, żeby dzieci mogły być zdrowe, aby powstrzymać likwidację oddziałów psychiatrycznych dla dzieci i młodzieży w Olsztynie i w Konstancinie-Jeziornie i aby więcej takich sytuacji nie było, bo naprawdę będzie bardzo źle z tymi dziećmi i młodzieżą. Dziękuję bardzo i liczę na to, że pan się postara.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#MałgorzataSekułaSzmajdzińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje wystąpienie nie będzie miłe, może być nawet uznane za kontrowersyjne. Zacznę od zacytowania wypowiedzi pani Ani, która kiedyś zwróciła się do mnie takimi słowami, prosząc o pomoc: Jestem żoną Hindusa i równocześnie reprezentuję ponad 300 żon i ich mężów Hindusów. Nasi mężowie, zawsze szanowni, ciężko pracujący, płacący podatki i traktujący Polskę jak swoją drugą ojczyznę, w jednej chwili od fali uchodźców z różnych krajów — podkreślam, to ważne — stali się szykanowani na ulicach i w pracy. Życie stało się koszmarem. Dziecko nie może siedzieć w autobusie, bo nie jest Polakiem. Ucieka przed goniącymi je innymi dziećmi, choć urodziło się w Polsce. Mężczyzna nie chce być obsługiwany w restauracji przez Hindusa. Wiem, że to ciężkie i bardzo kontrowersyjne, ale chciałam, żeby państwo to usłyszeli, bo to płynęło z ust tej kobiety.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#MałgorzataSekułaSzmajdzińska">Ludzie dzielą się tylko na dobrych i złych. Nikt nie jest lepszy tylko dlatego, że urodził się biały — to słowa tej pani. Te smutne słowa, bo tak trzeba je nazwać, oby się już nigdy nie musiały powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-600.2" who="#MałgorzataSekułaSzmajdzińska">Szanowni Państwo! Wszyscy jesteśmy równi, dlatego muszą się wreszcie skończyć pogardliwe wypowiedzi wobec osób LGBT, zwłaszcza transpłciowych. Kiedy to słyszę, szczególnie to chichranie, bo tak to trzeba nazwać, na spotkaniach podczas objazdu prezesa Prawa i Sprawiedliwości, to naprawdę boli mnie serce. Oczywiście rodzina jest najważniejsza, nikt tego nie kwestionuje. Sama marzę o tym, żeby w Polsce rodziło się coraz więcej dzieci. Ale prawo do szczęścia i założenia rodziny mają wszyscy i tak jak wszyscy muszą być szanowani. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Paweł Szramka, poseł niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#FryderykKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Remont dworca kolejowego w Mielcu jest długo wyczekiwaną inwestycją zarówno przez mieszkańców miasta Mielca i powiatu mieleckiego, jak również regionu. Bardzo dobrą informacją dla lokalnej społeczności była decyzja z uchwały zarządu Polskich Kolei Państwowych z dnia 2 sierpnia br. o wprowadzeniu budynku dworca PKP w Mielcu do bieżącego programu inwestycji dworcowych. Jest to wynik działań i wniosków polityków Prawa i Sprawiedliwości. Składa się na to wiele spotkań oraz rozmów w Ministerstwie Infrastruktury i Polskich Kolejach Państwowych. To szereg kompleksowych działań trwających od kilku lat. Obecnie trwa wstępna część procesu przygotowania inwestycji, po której będzie znany jej zakres i harmonogram. Rozpoczęcie opracowywania schematów funkcjonalno-przestrzennych zaplanowane jest na październik br. Szacunkowy koszt tej inwestycji to ponad 10 mln zł. Od września ubiegłego roku po rewitalizacji linii L25 pociągi jeżdżą na trasie Mielec — Dębica. W przyszłym roku ta trasa zostanie wydłużona do Padwi Narodowej, a ponad 10 lat temu pojawiły się przecież plany jej likwidacji. Teraz znów stała się ona oknem na świat dla mieszkańców miasta i regionu. Z powrotem pasażerskich połączeń kolejowych do Mielca nierozerwalnie związana jest potrzeba remontu dworca PKP. Najwyższy czas, aby znów służył on podróżnym.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#FryderykKapinos">Z tego miejsca za osobiste zaangażowanie w sprawę remontu dworca kolejowego w Mielcu chciałbym serdecznie podziękować panu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, panu ministrowi Andrzejowi Adamczykowi, panu ministrowi Andrzejowi Bittelowi, panu prezesowi Ireneuszowi Maślanemu. Bardzo dziękuję za wsparcie prac, które przyczynią się do odnowienia dworca PKP w Mielcu. Miejsca, które powinno być jedną z wizytówek miasta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W bieżącym roku uroczyście obchodzony jest jubileusz 150-lecia działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Wieliczce.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#UrszulaRusecka">Historia wielickich ochotników sięga 1872 r. i czyni jednostkę jedną z najstarszych w Polsce. Pierwsze informacje na temat wielickiej straży pojawiają się jednak dużo wcześniej i są nierozerwalnie związane z Kopalnią Soli Wieliczka. Za pierwszą jednostkę strażacką w Wieliczce należy uznać zorganizowane przez kopalnię Pogotowie Pożarowe. Z kolei w 1864 r. zostało powołane Towarzystwo Straży Ogniowej. Powyższe świadczy o prowadzeniu działalności ratowniczej jeszcze przed oficjalną datą zawiązania jednostki.</u>
          <u xml:id="u-604.2" who="#UrszulaRusecka">Na długoletnią działalność OSP Wieliczka składają się wysiłek i zaangażowanie wielu pokoleń druhen i druhów, którzy tym samym zapisali piękną kartę w historii miasta i gminy Wieliczka.</u>
          <u xml:id="u-604.3" who="#UrszulaRusecka">Jubileusz jest okazją do wspomnień oraz podsumowania trudnej pracy ochotników, która nierzadko okupiona była narażeniem własnego zdrowia, a nawet życia. Ochotnicy z Wieliczki znani są ze swojego poświęcenia w służbie drugiemu człowiekowi, kultywują tradycje patriotyczne i narodowe. Swoją postawą dają dowód na to, jak ważna jest dla nich służba ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-604.4" who="#UrszulaRusecka">Jestem pełna uznania dla wysiłku wszystkich druhen i druhów Ochotniczej Straży Pożarnej w Wieliczce. Z całego serca dziękuję za to poświęcenie. Wyrażam także ogromną radość, że będąc honorowym członkiem straży, mogę wspierać działalność tej jednostki. Cieszę się, że moje zaangażowanie i dobra współpraca z Ochotniczą Strażą Pożarną Wieliczka przyniosły w ostatnich latach wymierny rozwój staży.</u>
          <u xml:id="u-604.5" who="#UrszulaRusecka">Na kolejne lata działalności życzę, aby nigdy nie zabrakło wielickim ochotnikom motywacji do dawania siebie drugiemu człowiekowi, a także wytrwałości w tej wymagającej służbie. Niech poczucie spełnienia i satysfakcji towarzyszy strażakom każdego dnia, a ten znakomity jubileusz przypomina o wielkim zaufaniu, jakim strażacy cieszą się w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-604.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polki i Polacy zmagają się obecnie z szeregiem problemów wynikających ze złych decyzji rządu Prawa i Sprawiedliwości. Tysiące rodzin nie mogą zakupić węgla niezbędnego do ogrzewania domów, pomimo że jeszcze kilka miesięcy temu były zapewniane o tym, że Polska kupi węgiel za granicą i nie będzie żadnych problemów z jego dostępnością, a tym bardziej ceną.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#MartaWcisło">Przypomnieć należy, że jeszcze w lipcu premier Mateusz Morawiecki stanowczo zapewniał, że węgla ma być nadmiar. W rzeczywistości w połowie września, na progu sezonu grzewczego, składy są puste, kopalnie sprzedają mniej węgla, niż jest chętnych, a nawet zmniejszają wydobycie.</u>
          <u xml:id="u-606.2" who="#MartaWcisło">Tymczasem wiceprezes Rady Ministrów minister aktywów państwowych Jacek Sasin podjął decyzję o zmianie prezesa kopalni węgla kamiennego w Bogdance. Bogdanka jest jedyną kopalnią węgla położoną poza Śląskiem, jedynym źródłem węgla dla wielu gospodarstw z Polski wschodniej. Zamiast skoncentrować się na zwiększeniu wydobycia, usprawnieniu procesu jego sprzedaży, członkowie zarządu bawią się w swoje wewnętrzne rozgrywki, tarcia, które z pewnością nie doprowadzą do zwiększenia wydobycia.</u>
          <u xml:id="u-606.3" who="#MartaWcisło">Zaś prezes Jarosław Kaczyński zapewniał Polaków, że do końca roku zarządy spółek Skarbu Państwa nie będą otrzymywały premii i nagród. Tak, szanowni państwo, nie będą, bo one już otrzymały. Np. w Zakładach Azotowych w Puławach zostały one wypłacone. Jedne z prezesów otrzymał blisko 0,5 mln zł premii, 2 dni przed wstrzymaniem produkcji w Azotach Puławach. Łatwo składa się takie zapewnienia i mami Polaków pustymi słowami.</u>
          <u xml:id="u-606.4" who="#MartaWcisło">Szanowni Państwo! Wszystkie działania rządu pokazują, że oni nie radzą sobie z bardzo poważnym kryzysem, za który jak zwykle obwiniają a to opozycję, a to Unię Europejską, czy nawet Donalda Tuska. Nie można oprzeć się wrażeniu, że wykorzystywany jest nawet kryzys do uprawiania polityki, propagandy na potrzeby przedwyborcze.</u>
          <u xml:id="u-606.5" who="#MartaWcisło">Szanowni Państwo! Polki i Polacy mówią „dość” i żądają prowadzenia polityki w sposób realizujący ich prawa zagwarantowane w konstytucji. Nie do pomyślenia jest, że w XXI w. w centrum Europy Polki i Polacy muszą obawiać się o przetrwanie zimy i o ciepłą wodę w kranie.</u>
          <u xml:id="u-606.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Premier Morawiecki jeszcze w kwietniu tego roku mówił tak: Otóż mamy także takich polskich twórców inflacji. To ci, którzy proponują, aby podnieść wynagrodzenia np. o 20%. Oni proponują taki scenariusz, z jakim mieliśmy do czynienia w Turcji. Rok, 2 lata temu Turcja inflację miała na poziomie 12–15%. Brzmi znajomo? Dziś w Turcji inflację mamy na poziomie 60%. Ci, którzy proponują takie recepty w Polsce, chcą doprowadzić do hiperinflacji, do wielkiego deficytu budżetowego, który byłby niebezpieczny.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#KlaudiaJachira">Chyba premier zapomniał już o tych słowach z kwietnia tego roku, bo przez ten czas jego rząd przyjął kilka ustaw napędzających inflację, dorzucił do budżetu kolejne kilkadziesiąt miliardów złotych, a co więcej, ostatnio zapowiedział podwyższenie płacy minimalnej od przyszłego roku prawie o 20%.</u>
          <u xml:id="u-608.2" who="#KlaudiaJachira">Więc pytam, cytując pana premiera: Czy chcecie tureckiego wariantu i kilkudziesięcioprocentowej inflacji? Już teraz według danych GUS-u rok do roku cukier kosztował o 109% więcej, mąka — 44%, olej — 40%, masło — 39% i pieczywo — 30%. To jak to jest, panie premierze? Nauczycielom żałował pan 20-procentowej podwyżki, a nie przejmuje się pan tym, do czego doprowadzi drastyczne podwyższenie płacy minimalnej, szczególnie przedsiębiorcom, którzy już teraz mają ogromne wydatki, płacą gigantyczne rachunki za prąd i gaz. Jeszcze zwiększycie koszty zatrudnienia pracownika, czym zmusicie przedsiębiorców do podwyższenia później kosztów produktów lub usług albo do zatrudniania ludzi na czarno, albo do zwalniania ich, albo po prostu doprowadzicie do bankructwa setek tysięcy polskich firm.</u>
          <u xml:id="u-608.3" who="#KlaudiaJachira">Więc czy jesteście pewni, że jak już podwyższycie tę płacę minimalną, to będzie miał kto jeszcze ją wypłacać?</u>
          <u xml:id="u-608.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#UrszulaZielińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako posłanka partii Zieloni jestem szczególnie świadoma wyzwań, jakie stoją przed nami wszystkimi, gdy rozpocznie się sezon grzewczy. Rząd Prawa i Sprawiedliwości nie zapewnił i już raczej nie zapewni nam ciepłej zimy. Zamiast tego urządza hucpę za hucpą i uruchamia temat zastępczy za tematem zastępczym. Reparacje, Smoleńsk, wycofanie Polski z polityki klimatycznej, z ETS-u. Nie znajdziecie tu państwo rozwiązań. Dlatego tym bardziej dziś tutaj, w odpowiedzi na pytanie, które pada w milionach polskich domów, jak przetrwać tę zimę, przedstawię kilka propozycji z najnowszego programu partii Zieloni na zimę.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#UrszulaZielińska">Po pierwsze, koniec z zarabianiem na efektach wojny. Przedsiębiorstwa energetyczne notują dziś ogromne zyski. Kiedy małym, rodzinnym firmom zaciska się finansową pętlę na szyi, firmy takie jak PGNiG inkasują ponad 4 mld zysku w jeden kwartał. Te dodatkowe środki nie mogą zostać po raz kolejny przejedzone i zmarnowane, one muszą wesprzeć zielone inwestycje, które pomogą nam uniezależnić się od paliw kopalnych.</u>
          <u xml:id="u-610.2" who="#UrszulaZielińska">Po drugie, najtańsza energia to ta, której nie zużyjemy. Dlatego musimy postawić na oszczędności i efektywność energetyczną. Proponujemy obniżenie temperatury w Sejmie, w urzędach, obiektach użyteczności publicznej, sklepach do 19 stopni Celsjusza. Pozbądźmy się także zbędnych form zużycia energii w miastach, takich jak reklama świetlna, oświetlenie zewnętrzne budynków użyteczności publicznej czy pomników w nocy. Kluczem do oszczędności jest też zwykła ludzka solidarność. Dlatego potrzebujemy kampanii społecznej, która zachęci Polki i Polaków do oszczędzania ciepła i energii w domach.</u>
          <u xml:id="u-610.3" who="#UrszulaZielińska">I kolejna rzecz. Potrzebujemy natychmiastowego odblokowania programu „Czyste powietrze”, aby zapewnić wymianę drogich źródeł ciepła na te tanie, z energii odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-610.4" who="#UrszulaZielińska">I następny postulat. W obliczu kryzysu żadne środki nie mogą przepadać, a tym bardziej być spalane w wielkim węglowym piecu. Dlatego ogromne wpływy z systemu ETS należy natychmiast przeznaczyć na rozwój sieci przesyłowych i przyłączanie nowych, zielonych źródeł mocy. Przestarzała sieć nie może być już więcej ani przeszkodą, ani wymówką w odchodzeniu od węgla.</u>
          <u xml:id="u-610.5" who="#UrszulaZielińska">Na śmietniku historii musi znaleźć się też zasada 10H, blokująca rozwój energetyki wiatrowej. Instalacje takie jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, wiatraki, magazyny energii powinny zostać objęte zerowym VAT-em — to obniży koszty instalacji o prawie 8%.</u>
          <u xml:id="u-610.6" who="#UrszulaZielińska">Proszę państwa, koniec niedasizmu. Ciepła, bezpieczna zima jest możliwa. Nadzieja i bezpieczeństwo mają dziś kolor zielony, a nie czarnobrunatny.</u>
          <u xml:id="u-610.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Patryk Wicher, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W tym zwariowanym świecie mamy zawsze ostoję i oparcie w takich instytucjach, które może nie są państwowymi fundacjami, ale są instytucjami opartymi na stowarzyszeniach, na wspólnocie, na ludziach, którzy je tworzą. A mianowicie mam tu na myśli takie organizacje, jak WOPR, TOPR, Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, czyli GOPR, ale także ochotnicze straże pożarne. To właśnie ten system dobrowolnych ciał, które naprawdę w kryzysowych sytuacjach potrafią pomóc drugiemu człowiekowi w różnych sytuacjach — w sytuacji, kiedy zagrożone jest życie i zdrowie, kiedy zagrożone jest jego mienie i bezpieczeństwo — ale także potrafią dbać o profilaktykę, o wsparcie społeczeństwa, o edukowanie społeczeństwa w wielu zakresach. Te organizacje, przy wsparciu już państwowych, mundurowych służb, takich jak PSP, Straż Graniczna, Policja, WOT czy też nasi żołnierze, tworzą tę wspólnotę, która daje nam poczucie bezpieczeństwa w różnych wymiarach i w różnych strefach.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#PatrykWicher">Dlatego w szczególności chciałbym podkreślić w moim wystąpieniu znaczenie jednej z jednostek Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w Krynicy-Zdroju, która w tym roku, moi drodzy państwo, obchodzi 70. urodziny, czyli 70 lat swojego istnienia. Ta wspaniała organizacja jest naszą dumą. Zaszczytem jest mieć możliwość współpracowania z tymi wyjątkowymi ludźmi. Na co dzień prowadzą oni szkolenia dla dzieci, mówią, jak zachowywać się bezpiecznie w górach, jak zachowywać się w sytuacjach kryzysowych, jak pomóc drugiemu człowiekowi, uczą pierwszej pomocy przedmedycznej, wspierają różne wydarzenia, festyny, imprezy. To jest ich misja dodatkowa. Robią to zupełnie za darmo, ponieważ serce dyktuje im, że drugi człowiek i bezpieczeństwo drugiego człowieka to jest ich misja. Misja tych organizacji to jest też zaszczyt dla ich członków.</u>
          <u xml:id="u-612.2" who="#PatrykWicher">Z tej mównicy chciałbym bardzo podziękować wszystkich GOPR-owcom, TOPR-owcom, WOPR-owcom, członkom OSP i wszystkich służb mundurowych za wasze oddanie, za wasze wsparcie w trudnych sytuacjach i za to, że dzięki wam czujemy się bezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-612.3" who="#PatrykWicher">Jako druh OSP w Starym Sączu również serdeczne życzenia składam wszystkim moim kolegom, a w szczególności OSP Gołkowice Górne, które miało swoje stulecie ostatnim czasem, ale także wszystkim tym placówkom, strażnicom OSP, które w ostatnim czasie obchodzą swoje różnego typu jubileusze.</u>
          <u xml:id="u-612.4" who="#PatrykWicher">Moi Drodzy Państwo! Drodzy Polacy! Cieszmy się, że mamy tak wspaniałe organizacje, tak oddanych ludzi jak krynicka grupa GOPR-owska, ale także liczą się te wszystkie organizacje, o których przed chwileczką mówiłem. Oni są naszą dumą, a my zachęcajmy nasze dzieci, żeby do tych organizacji wstępowały, współpracowały z nimi, bo oni razem tworzą nasze społeczeństwo, społeczeństwo obywatelskie, społeczeństwo bezpieczne i społeczeństwo otwarte na drugiego człowieka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-612.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#ElżbietaPłonka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 1 września br. w Dobiegniewie w województwie lubuskim miało miejsce uroczyste otwarcie Muzeum Woldenberczyków. Muzeum to zostało przebudowane i rozbudowane oraz unowocześnione dla zwiedzających. To miejsce ma ważne znaczenie dla historii i teraźniejszości, a także przyszłości. Obecnie jest pod zarządem gminy Dobiegniew, a jego rekonstrukcja odbyła się w ramach projektu polsko-niemieckiego finansowanego z programu Interreg VA, pt. „Przebudowa i rozbudowa Muzeum Woldenberczyków na rzecz rozwoju transgranicznej współpracy turystycznej” przy udziale fundacji Kanton z Berlina. Uroczystość otwarcia muzeum uświetnił występ chóru Poznańskie Słowiki ze śpiewem nieformalnego hymnu jenieckiego pt. „Ania”. W ramach obchodów 83. rocznicy wybuchu II wojny światowej odbył się tutaj apel pamięci i salwa honorowa pododdziału Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego. Obecni na uroczystości, złożyliśmy kwiaty w hołdzie woldenberczykom i obrońcom ojczyzny przy tablicy pamiątkowej oraz na cmentarzu jenieckim. Odbył się także pokaz historyczny rekonstrukcji bitwy z czasu II wojny światowej oraz parada ułańska w wykonaniu Lubuskiego Oddziału Kawalerii w barwach Pułku Ułanów Jazłowieckich w Gorzowie Wielkopolskim.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#ElżbietaPłonka">Muzeum jest czynne przez cały tydzień i powinni je odwiedzać przede wszystkim uczniowie i ludzie młodzi, by poznać bohaterstwo, odwagę, dyscyplinę i mądrość polskich jeńców wojennych.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#ElżbietaPłonka">Prawdziwa nazwa obozu: Oflag II C Woldenberg. Był to największy obóz jeniecki dla polskich oficerów i ich ordynansów w czasie II wojny światowej zbudowany przez niemieckiego okupanta. Obóz zajmował ok. 25 ha. Budowało go ok. 500 polskich żołnierzy. Niemcy sukcesywnie zwozili polskich jeńców z wielu małych oflagów rozsianych na terytorium III Rzeszy i okupowanych terenów. W sumie liczba jeńców wyniosła blisko 7 tys. Pierwsi trafili tu 28 maja 1940 r., a w drugiej połowie 1944 r. w obozie znaleźli się także członkowie AK, uczestnicy powstania warszawskiego.</u>
          <u xml:id="u-614.3" who="#ElżbietaPłonka">W obozie prowadzono działalność kulturalno-oświatową, kursy nauczycielskie, biblioteki barakowe, koła zawodowe i kluby sportowe, nawet igrzyska olimpijskie. Naukowcy przebywający w obozie prowadzili seminaria, odczyty, wykłady, np. prof. Kazimierz Michałowski. Działały dwa teatry dramatyczne, jeden kukiełkowy. Występowali aktorzy Kazimierz Rudzki, Jan Koecher. Powstały cztery instytuty językowe. Działali plastycy. Wydawano znaczki poczty obozowej, tworzono obrazy, rzeźby, biżuterię prezentowane na licznych wystawach. Wychodziła w obozie gazeta. Działało radio ukrywane pod podłogą, stąd jeńcy oficerowie mieli wiadomości dotyczące wydarzeń wojennych, których nie znali nawet niemieccy dozorcy. Ta wszechstronna aktywność i wojskowa dyscyplina pomogły przetrwać jeńcom 5 lat wojny, zachowały wiarę religijną jeńców i przygotowały kadry intelektualne dla powojennego państwa. Niektórzy zostali zresztą aresztowani po wojnie, zamęczeni na śmierć przez struktury komunistyczne w Polsce. Oficerowie jeńcy przygotowali się do opanowania obozu w wypadku opuszczenia go przez Niemców z chwilą zbliżania się frontu. Niestety obóz Niemcy ewakuowali w różnych kierunkach. Część, ok. 50 osób, poległa lub została ranna w wyniku wypadku, wybuchu pocisku w czasie oswobadzania przez Armię Czerwoną.</u>
          <u xml:id="u-614.4" who="#ElżbietaPłonka">Po wojnie woldenberczycy organizowali zjazdy w Dobiegniewie, dbali o obiekt z własnych środków, wybudowali szkołę w Dobiegniewie. Dziś już żaden z nich nie żyje, ale działa nadal Stowarzyszenie Woldenberczyków, utrzymywane przez ich krewnych, synów i wnuków, którzy byli obecni przy uroczystości otwarcia muzeum po renowacji. Pamięć historyczna trwa. Dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To było ostatnie oświadczenie poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Jak czytamy w mediach społecznościowych, pani minister klimatu i środowiska zachęca do zakupów węgla na raty. Jednocześnie mówi — źródło: tvn24.pl, 13 września 2022 r. — że „węgla, który jest w dobrej cenie, jest z krajowego wydobycia, nie ma w takiej ilości, że wystarczy dla wszystkich”.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#RafałAdamczyk">Polki i Polacy pytają: Jest ten węgiel? Będzie? I czy dla każdego gospodarstwa domowego będzie dostępny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#JarosławGonciarz">Oświadczenie w sprawie Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#JarosławGonciarz">Poprzez swoje oświadczenie poselskie pragnę zwrócić uwagę na dostępność i funkcjonalność Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa. Mapa ta od kilku lat stwarza możliwości zgłaszania uciążliwości przez mieszkańców, dzięki którym Policja otrzymuje informacje np. w zakresie zakłócania porządku publicznego lub nagminnego i nadmiernego przekraczania prędkości na określonym obszarze lub terenie. Dzięki otrzymanym zgłoszeniom udaje się ustalić, co jest najbardziej uciążliwe dla mieszkańców i w jakim zakresie należałoby zwiększyć ilość kontroli czy też współpracę z podmiotami pozapolicyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#JarosławGonciarz">Dostępność Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa jest także bardzo istotna z punktu widzenia funkcjonowania biur poselskich. Jednymi z najczęściej poruszanych problemów, z którymi mieszkańcy zwracają się także do swoich parlamentarzystów, są właśnie m.in. zagadnienia związane z porządkiem publicznym czy też przekraczaniem prędkości lub łamaniem przepisów drogowych przez kierowców. Dzięki dostępności tego narzędzia zainteresowany mieszkaniec może bez wychodzenia z domu zgłosić potrzebę interwencji lub konieczność zwrócenia większej uwagi na danym obszarze przez funkcjonariuszy, co później zostanie należycie zweryfikowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 90 lat temu 11 września 1932 r. podczas lotu do Pragi polscy lotnicy por. Franciszek Żwirko i konstruktor Stanisław Wigura zginęli w katastrofie lotniczej koło Cierlicka Górnego na Zaolziu w Czechosłowacji. Wcześniej zasłynęli z tego, że upokorzyli Niemców w dość spektakularny sposób podczas prestiżowego wydarzenia lotniczego odbywającego się w Berlinie.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#KrzysztofJanuszKozik">Urodzony w 1903 r. Wigura był jednym z założycieli Sekcji Lotniczej Koła Mechaników Politechniki Warszawskiej. Z czasem wraz z poznanym Stanisławem Rogalskim i Jerzym Drzewieckim założyli zespół konstrukcyjny RWD. To właśnie spod ich rąk wyszedł pierwszy polski sportowy samolot RWD-1. Z czasem powstał RWD-2 i RWD-4, które cieszyły się dobrą opinią i służyły w sporcie lotniczym. Następnie inż. Wigura poznał pilota Franciszka Żwirkę, z którym to stworzył niepowtarzalny duet lotniczy.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#KrzysztofJanuszKozik">Warszawscy konstruktorzy zaprojektowali samolot RWD-6, który miał się zapisać wielkimi zgłoskami w słynnych zawodach Challenge w 1932 r. Pilotem był Żwirko. który wybrał na swojego mechanika Wigurę. Jak wiemy, Niemcy bardzo poważnie podchodzili do takich rywalizacji, bowiem w ten sposób budowali swój wizerunek jako silnego gracza o wielkim potencjale. Z tego względu niemieckie załogi mogły liczyć na duże wsparcie finansowe ze strony państwa, czego nie można było powiedzieć o Polsce, która nie dysponowała takimi środkami. Jednak w ostatecznej rozgrywce to właśnie Polacy zajęli pierwsze miejsce i na dobre zapisali się w historii polskiego i światowego lotnictwa.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#KrzysztofJanuszKozik">Dwa tygodnie po sukcesie w międzynarodowych zawodach Challenge Franciszek Żwirko wraz ze Stanisławem Wigurą zginęli w katastrofie lotniczej w okolicach Cieszyna. Podczas silnej burzy skrzydło samolotu uległo zniszczeniu, co było główną przyczyną tragedii. Samolot RWD-6 zderzył się ze stokiem wzgórza Kościelec. Zmierzali do Pragi na oficjalne zakończenie Challenge’u i rozdanie nagród dla najlepszych załóg.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#KrzysztofJanuszKozik">Ostatnie pożegnanie lotników to wielka manifestacja polskości i dowód uznania dla ich osiągnięć. W kondukcie pogrzebowym na cmentarz Powązkowski szły tłumy. Szacuje się, że było to ok. 300 tys. osób. Obok uroczystości pogrzebowych Piłsudskiego pogrzeb Żwirki i Wigury był jednym z największych w całym dwudziestoleciu międzywojennym.</u>
          <u xml:id="u-618.5" who="#KrzysztofJanuszKozik">Na pamiątkę ich zwycięstwa w Challenge’u w Berlinie 28 sierpnia obchodzimy Święto Lotnictwa Polskiego, wspólne dla lotnictwa cywilnego, wojskowego oraz przemysłu lotniczego. Niech pamięć o naszych lotnikach będzie żywa i niech przypomina nam, że wielkie sukcesy osiąga się ciężką pracą, talentem i pasją, które my, Polacy, mamy we krwi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do 16 września 2022 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 06)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>