text_structure.xml
67.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Witam państwa na posiedzeniu Komisji Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Porządek dzienny obejmuje rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o leczeniu niepłodności, druki nr 3245, 608 i 3470.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy są uwagi do porządku obrad?</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek obrad został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Szanowni państwo, ponieważ będziemy głosować przy pomocy kart do głosowania, bardzo bym prosił, aby państwo umieścili karty w czytnikach.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy wszyscy państwo są gotowi?</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">W takim razie przechodzimy do rozpatrywania poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka nr 1 polega na dodaniu preambuły w brzmieniu: „Uznając, że przyrodzona, niezbywalna i nienaruszalna godność człowieka jest źródłem przynależnych mu praw i wolności, a ochrona prawna życia ludzkiego na każdym etapie jego rozwoju jest koniecznym warunkiem ochrony godności człowieka, stanowi się, co następuje:”.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę o stanowisko rządu do tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaIgorRadziewiczWinnicki">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rząd jest przeciwny dodawaniu tego typu preambuły, szczególnie w tej ustawie, dlatego, że od początku prac nad ustawą rząd dokładał wszelkich możliwych starań, żeby ustawa nie ingerowała w obszar ideologiczny i nie nadawała żadnych wartości niewymiernych, a jedynie regulowała zakres dopuszczalności leczenia niepłodności oraz kwestie techniczne językiem jak najbardziej budującym kompromis społeczny osób, które wyznają różne światopoglądy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaIgorRadziewiczWinnicki">Wprowadzanie preambuły na tym etapie ustawy jest niejako zaprzeczeniem tej wolności ideologicznej – jeśli wolno tak powiedzieć – ustawy z przedłożenia rządowego. Jednocześnie – w moim przekonaniu – doniosłość tej preambuły jest bardziej typowa dla aktów takich jak konstytucja a nie techniczna ustawa.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaIgorRadziewiczWinnicki">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, pan poseł Gowin.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJarosławGowin">Jako inicjator tej poprawki chcę zwrócić uwagę na to, że to, co pan minister nazywa wtrętem ideologicznym, to są dwie wartości: godność człowieka i ochrona prawna życia ludzkiego.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełJarosławGowin">Nie wydaje mi się, żeby godność człowieka i życie ludzkie to były wartości szczególnie ideologiczne, ale z powagą i ze smutkiem odnoszę się do faktu, że przedstawiciel rządu Rzeczypospolitej Polskiej uważa próbę ochrony tych dwóch wartości za zamach na integralność tego dokumentu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełJarosławGowin">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Zanim ponownie oddam głos panu ministrowi, skieruję pytanie do Biura Legislacyjnego, czy są uwagi do zgłoszonej poprawki?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuBogdanCichy">Jeśli państwo pozwolą, mamy dwie uwagi.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuBogdanCichy">Pierwsza jest taka, że aktualnie raczej nie stosuje się preambuł w ustawach. Nie ma takiego zwyczaju, żeby wprowadzać preambuły.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuBogdanCichy">Poza tym, zwracamy też państwa uwagę na to, że chodzi o charakter prawny preambuł. Są różne poglądy. Są takie poglądy, z których wynika, że preambuła ma wartość normotwórczą, i są też takie poglądy, że preambuła nie ma wartości normotwórczej. My bardziej skłaniamy się ku tej drugiej tezie.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuBogdanCichy">Ponadto, jeżeli wolno, chcemy zwrócić uwagę na art. 4 projektu ustawy, z którego wynika, że leczenie niepłodności jest prowadzone z poszanowaniem godności człowieka, prawa do życia prywatnego i rodzinnego, ze szczególnym uwzględnieniem... itd.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuBogdanCichy">Chodzi więc o to, jaka będzie wtedy korelacja – jeżeliby przyjąć, że ma ona wartość normotwórczą – tej preambuły z konkretnym art. 4. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Panie ministrze, prosiłbym w takim razie o odniesienie się do uwag obu stron a, w szczególności, uwag przedstawiciela wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Jeszcze raz pozostaję przy swoim stanowisku, że godność ludzka jest przyrodzona, niezbywalna i przynależna każdemu człowiekowi. Potwierdzenie jej w ustawie nic nie wnosi.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Z drugiej strony to sformułowanie w aspekcie debaty, jaką przeprowadzaliśmy, przeprowadzamy i jaka toczy się wokół procedowania ustawy o leczeniu niepłodności, świadczyłoby a priori, iż intencją ustawy jest wskazanie enumeratywne momentu, w którym rozpoczyna się życie ludzkie.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">To jest zadanie nader ambitne i ustawa rządowa nie podejmuje się tego określenia.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dlatego, jeszcze raz proszę Wysoką Komisję o nieprzyjmowanie preambuły.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Zanim będziemy głosować, jeszcze jedno zgłoszenie.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, poseł Hoc.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełCzesławHoc">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełCzesławHoc">Podzielę się krótko refleksją, która jest zbieżna ze stanowiskiem pana posła Gowina.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełCzesławHoc">Jeśli przedstawiciel rządu nie przyjmuje tej poprawki to jakby przyznaje się, że w tym rządowym projekcie ustawy nie chodzi o godność człowieka, o ochronę prawną życia ludzkiego... Niejako potwierdzacie to, bo co szkodzi przyjąć coś, co jest w ustawie. Jeśli to jest w ustawie to, co przeszkadza preambuła?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przechodzimy...</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełCzesławHoc">Jaka ideologia?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki?</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Działa... W takim razie, proszę jeszcze nie wyłączać maszyny... Jeszcze momencik, bo rzeczywiście jest jakiś problem techniczny. Już teraz wszystko działa dobrze.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy wszyscy państwo zagłosowali?</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Jeszcze jedna osoba. Jest to jednak osoba spóźniona a nie problem techniczny...</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Siedem osób głosowało za, osiemnaście – przeciw, jedna osoba wstrzymała się od głosu. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała pozytywnej opinii Komisji.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę, pan poseł Gowin.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełJarosławGowin">Chciałem tylko to zgłosić jako wniosek mniejszości.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Panie pośle, na tym etapie nie ma możliwości zgłaszania wniosków mniejszości, niemniej jednak poprawka ta jest integralną częścią sprawozdania i będzie poddana głosowaniu nie jako wniosek mniejszości, ale poprawka, która nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka druga: „w art. 2, w ust. 1:</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">a) skreślić pkt 5 i 6,</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">b) pkt 7 nadać brzmienie: „7) dawstwo – przekazanie komórek rozrodczych przez dawcę-mężczyznę w celu zastosowania ich w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji u biorczyni pozostającej z dawcą w związku małżeńskim; w dawstwie stosowane są komórki rozrodcze biorczyni;”,</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">c) skreślić pkt 8 i 9,</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">d) pkt 25 nadać brzmienie:</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">„25) testowanie – czynności polegające na przeprowadzeniu badań mających na celu określenie przydatności komórek rozrodczych do zastosowania u ludzi w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji;”...”</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo bym prosił rząd o nierozmawianie w czasie czytania poprawek. Zaraz państwu udzielę głosu, oczywiście.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">„…e) pkt 28 nadać brzmienie:</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">„28) zarodek – organizm ludzki powstały z połączenia ludzkiej gamety męskiej i żeńskiej lub w inny sposób, w szczególności przez wyizolowanie totipotentnej ludzkiej komórki embrionalnej;”,</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">f) pkt 29 nadać brzmienie:</u>
<u xml:id="u-15.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">„29) zastosowanie u ludzi – przeniesienie embrionu ludzkiego do organizmu kobiety w celu zagnieżdżenia, dalszego rozwoju i osiągnięcia zdolności do samodzielnego życia poza tym organizmem.»”.</u>
<u xml:id="u-15.12" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę. Biuro Legislacyjne na początek.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorBogdanCichy">W naszym przekonaniu, poprawkę nr 2 należy rozpatrywać i głosować łącznie z poprawkami nr 5, 8, 10, 11, 12 i 15–25.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#LegislatorBogdanCichy">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czyli, rozumiem, że przyjęcie lub odrzucenie tej poprawki automatycznie będzie oznaczać przyjęcie tamtych...</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy odwrotnie – odrzucenie będzie oznaczać...</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorBogdanCichy">My proponujemy, żeby wszystkie te poprawki rozpatrywać i głosować łącznie, nie – na zasadzie wykluczenia się, tylko rozpatrywania i głosowania łącznie. Poprawki nr 2, 5, 8, 10, 11, 12 i 15–25.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję, panie mecenasie. Rozumiem, że również w sprawozdaniu Komisji, przedłożeniu do głosowania, będzie to podobnie ujęte.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">W takim razie, poprawka nr 5...</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Może zapytam państwa w ten sposób, ponieważ widzę, że mają państwo przed sobą dokumenty: czy jest głos sprzeciwu. Czy mam czytać te wszystkie rozbudowane poprawki, czy nie ma potrzeby?</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Jeżeli nie ma takiej potrzeby to pytam, czy jest głos w dyskusji odnośnie do tych poprawek. Zacznę może od stanowiska rządu.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Stanowisko rządu jest negatywne w odniesieniu do tej poprawki z uwagi na fakt wprowadzenia...</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawek, w liczbie mnogiej...</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Poprawek, w liczbie mnogiej...</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">…z uwagi na fakt, przede wszystkim, zupełnej zmiany brzmienia ustawy. Z jednej strony, ograniczenia zastosowania prawa do leczenia osób a, w zasadzie, podział populacji osób chorych na niepłodność na dwie kategorie niemedyczne: osób żyjących w zawiązkach małżeńskich i osób żyjących w zawiązkach niemałżeńskich. Jest to wprowadzenie kategorii niemedycznej, która by sankcjonowała prawo obywatela dostępu do procedury leczenia.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Z drugiej strony, rząd pragnie zwrócić uwagę na fakt, że poprzez samą zmianę definicji dawstwa w pkt 7 dochodzi do zróżnicowania praw kobiet i mężczyzn. Oto bowiem w konsekwencji wprowadzenia pkt 7, tak na nowo zdefiniowanego, dostęp do procedury leczenia in vitro możliwy jest wyłącznie dla kobiet, które wytwarzają własną komórkę jajową, natomiast w przypadku mężczyzn możliwe jest zastosowanie komórek rozrodczych od innego mężczyzny. Czyli, mamy dodatkową nierówność konstytucyjną kobiet i mężczyzn.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Zatem, rząd prosi Wysoka Komisję o nieprzyjmowanie tej poprawki...</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">I konsekwentnie poprawek...</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Panie ministrze, ja też pozwolę sobie na pewną uwagę, chociaż nie jestem przedstawicielem wnioskodawców, ale popieram tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Myślę, że mamy wiele norm prawnych w różnych dziedzinach, wiele ustaw, gdzie jest rozróżnienie osób, które są w związku małżeńskim lub nie. Zatem to, co tu będziemy rozpatrywać, z pewnością nie jest precedensem.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Ponieważ pan minister w jakim sensie jest wyrazicielem głosu przeciw, pytam, czy jest głos za?</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, pan poseł Gowin.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełJarosławGowin">Proszę państwa, chciałbym zwrócić uwagę na to, że w tym bloku poprawek – zgadzam się, żeby je głosować łącznie – zawarta jest kluczowa zmiana eliminująca najbardziej elementarny błąd rządowego projektu ustawy, czyli definicja zarodka. W poprawce wyraźnie stwierdzamy, że zarodek to jest organizm ludzki a nie zbiór komórek, jak to definiuje projekt rządowy.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PosełJarosławGowin">Chciałbym bardzo prosić państwa posłów, żebyście nie kierowali się, moim zdaniem – ideologicznymi uprzedzeniami ze strony przedstawiciela Ministerstwa Zdrowia. Kierujcie się państwo zdrowym rozsądkiem – zarodek to jest organizm ludzki.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PosełJarosławGowin">Odrzucenie tego projektu oznacza opowiedzenie się za rozwiązaniami absolutnie unikalnymi, skrajnymi w porównaniu z rozwiązaniami legislacyjnymi obowiązującymi w innych krajach europejskich.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PosełJarosławGowin">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Zanim oddam głos panu posłowi Sztolcmanowi, który zgłaszał się – rozumiem, że jest to zapewne głos przeciw? – chciałbym zwrócić się z pytaniem do Biura Legislacyjnego, czy jest możliwość wyodrębnić tę definicję zarodka, o której wspomniał pan poseł Gowin, do osobnego głosowania, czy kształt tych poprawek nie stwarza takiej możliwości?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#LegislatorBogdanCichy">Uważalibyśmy, że takiej możliwości nie ma.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#LegislatorBogdanCichy">Poprawka została zgłoszona – te wszystkie zmiany są w art. 2 ust. 1 – i, oczywiście, w naszym przekonaniu, powinna być głosowana łącznie. Przy czym, jeżeli wolno, to chcielibyśmy zwrócić uwagę na to, że jest to blok poprawek. Wydaje nam się, że...</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#LegislatorBogdanCichy">To znaczy, mamy wątpliwości, czy wszystkie te poprawki są pełne, czy wszystkie miejsca w ustawie, które powinny być poddane tym poprawkom, zostały uwzględnione. Ze względu na bardzo ogólny ogląd, odnosimy wrażenie, że w ramach tego bloku poprawek należałoby także, na przykład, w art. 91 usunąć zmianę trzecią. Sygnalizujemy więc, że w naszym odczuciu może być sytuacja taka, że pakiet tych poprawek nie jest pełny. Mogą być sytuacje w przypadku przyjęcia tych poprawek, że będą wymagane dalsze korekty.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#LegislatorBogdanCichy">Gdyby ustawa była dalej procedowana w Senacie, w naszym przekonaniu, należałoby dokonać odpowiednich korekt, bo ten blok poprawek może być niepełny. Trudno było szybko dokonać takiej analizy, bo mieliśmy na to dosłownie dwie-trzy godziny, ale z pierwszego oglądu wynika (jak już wspomniałem), że w art. 91 należałoby chyba usunąć zmianę trzecią.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#LegislatorBogdanCichy">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Ponieważ pan poseł Sztolcman zrezygnował z zabrania głosu, przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nadal są problemy techniczne, więc proszę jeszcze nie zamykać głosowania. Dobrze, już możemy zamknąć głosowanie.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Osiem osób głosowało za, dwadzieścia jeden – przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji...</u>
<u xml:id="u-27.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Oczywiście, poprawki...</u>
<u xml:id="u-27.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Blok poprawek nie uzyskał pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-27.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka trzecia. W takim razie, w myśl tego, co przed chwilą ustaliliśmy, nie będę czytać treści poprawki, tylko oddam głos przedstawicielom wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-27.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, pan przewodniczący Hoc.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełCzesławHoc">Ja króciutko.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełCzesławHoc">Pamiętają państwo, że zgłaszaliśmy w trakcie prac Komisji definicję zarodka. Ponieważ uzupełniliśmy ją: „aż do momentu zagnieżdżenia w śluzówce macicy;” nie mogliśmy zgłosić jako wniosek mniejszości, więc zgłosiliśmy w drugim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PosełCzesławHoc">Argumentacja jest taka, jak przed chwilą mówił pan poseł – zarodek to jest organizm na najwcześniejszym stadium rozwoju biologicznego człowieka, powstały wskutek połączenia genomów żeńskiej komórki rozrodczej i męskiej komórki rozrodczej w momencie zapłodnienia, aż do momentu zagnieżdżenia w śluzówce macicy.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PosełCzesławHoc">Istota definicji polega na tym, że jest to organizm ludzki a nie – grupa komórek.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę o opinię rządu w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, opinia rządu jest negatywna w stosunku do tej poprawki, przynajmniej z dwóch powodów.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Po pierwsze, w rządowym przedłożeniu zarodek to grupa komórek powstała wskutek pozaustrojowego połączenia się żeńskiej i męskiej komórek rozrodczych. Zwracam uwagę na to, że w rządowym przedłożeniu definiujemy zarodek jako komórki, które powstały wskutek pozaustrojowego połączenia, czyli – in vitro. Jeżeliby przyjąć definicję zaproponowaną przez pana przewodniczącego Hoca to wówczas wszystkie przepisy karne ustawy dotyczyły również zniszczenia zarodków powstałych także w organizmie kobiety. Powstaje zatem pytanie, na przykład, czy nie wszczynać postępowania karnego wskutek naturalnego poronienia?</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Druga moja uwaga, która również jest przesłanką do odrzucenia tej propozycji poprawki to fakt używania w definicji ustawowej pojęcia „organizmu”. My dyskutowaliśmy o tym długotrwale na posiedzeniach podkomisji i Komisji, i to właśnie pan przewodniczący Hoc był osobą, która przekonała rząd do tego, że należy się wycofać z definiowania i używania pojęcia „organizm” w ustawie z uwagi na fakt, że to pojęcie jest płynne definicyjnie i, że najwybitniejsze autorytety biologii, zoologii i embriologii podają różne definicje organizmów.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">W związku z powyższym, usunęliśmy to nieprecyzyjne pojęcie przychylając się do propozycji pana przewodniczącego tam, gdzie chimera i hybryda były definiowane jako organizmy a zarodek – nie.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dlatego też rząd prosi o nieprzyjmowanie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Chcę zauważyć, panie ministrze (dobrze, że pan to powiedział w ostatnim zdaniu), że pan przewodniczący Hoc, wyrażając zresztą opinię całego naszego klubu, mówił o tym, żeby nie uznawać chimery i hybrydy za organizm, natomiast – oczywiście – zarodek jak najbardziej tak. Uważamy, że zarodek jest organizmem a nie grupą komórkową.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Rozumiem, że nie przekonaliśmy pana ministra?</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Mam więc jeszcze pytanie do przedstawicieli Biura Legislacyjnego…</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#LegislatorBogdanCichy">Mogą być wątpliwości odnośnie do precyzyjności sformułowania, bo jesteśmy w części słownikowej. To jest też kwestia medyczna, bo jest definicja „zarodek – organizm na najwcześniejszym stadium rozwoju biologicznego”.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#LegislatorBogdanCichy">Powstaje więc pytanie, czy w praktyce nie będzie to nastręczać trudności.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#LegislatorBogdanCichy">Jeżeli to pojęcie, z punktu widzenia medycznego, jest jasne i nie budzi wątpliwości to – tak, natomiast – jeśli budzi wątpliwości – to będzie mogło nastręczać trudności w realizacji takiej definicji bo, czy jest wiadomo, co to jest: „najwcześniejsze stadium rozwoju biologicznego”?.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Informuję pana mecenasa, że w tym sensie jest to precyzyjne określenie.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę spojrzeć na końcowy zapis: „aż do momentu zagnieżdżenia się w śluzówce macicy”. Jest więc tutaj zdefiniowany przedział czasowy. Rozumiem jednak, że tu wchodzimy bardziej w kwestie merytoryczne niż prawne.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki?</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Cały czas te same problemy… Myślę, że pan poseł będzie musiał zmienić stanowisko... Panowie posłowie. Widocznie coś jest nie tak z czytnikiem. Wstrzymujemy się... Oczywiście, jesteśmy w trakcie głosowania.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Jeszcze raz powtarzam – kto jest za?</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-33.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-33.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-33.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Osiem osób głosowało za, dwadzieścia jeden – przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-33.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka czwarta, proszę przyjrzeć się poprawce czwartej.</u>
<u xml:id="u-33.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-33.12" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie wiem, czy jest w tej chwili przedstawiciel wnioskodawców? Nie widzę go, ale poproszę o opinię rządu w tej sprawie... Przepraszam, jest przedstawiciel wnioskodawców, przepraszam panią przewodniczącą.</u>
<u xml:id="u-33.13" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Panie ministrze, proszę o opinię odnośnie do tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Panie przewodniczący, rząd również negatywnie ustosunkowuje się do propozycji poprawki czwartej.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Mianowicie, ona wprowadza zróżnicowane prawo do finansowania świadczeń zdrowotnych ze środków publicznych w zależności nie od stanu zdrowia, tylko stanu cywilnego. Dodanie ust. 1a wprost wskazuje na to, że finansowanie ze środków publicznych leczenia niepłodności jest możliwe wyłącznie wobec par małżeńskich, natomiast w przypadku osób żyjących w związkach niemałżeńskich nie zachodzi podstawa prawna do finansowania tych świadczeń. Mamy zatem do czynienia z wprowadzeniem nierówności, która nie uwzględnia różnego rodzaju przyczyn pozostawania ludzi w związkach nieformalnych, na przykład wskutek różnych sytuacji losowych, jakie znamy.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#LegislatorBogdanCichy">Nie zgłaszamy zastrzeżeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy przedstawiciel wnioskodawców chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">W takim razie, przechodzimy do głosowania nad tą poprawką.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tej poprawki? Widzę, że kolejna osoba zostaje wykluczona z prezydium Komisji przez aparaturę do głosowania.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziewięć osób głosowało za, dziewiętnaście – przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka szósta.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Otwieram dyskusję w zakresie poprawki szóstej.</u>
<u xml:id="u-37.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę bardzo, panie ministrze, jaka jest opinia rządu?</u>
<u xml:id="u-37.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">A może najpierw poproszę przedstawicieli wnioskodawców o kilka słów w tej sprawie. Oczywiście, jeżeli pan poseł Gowin chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-37.12" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie.</u>
<u xml:id="u-37.13" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, pan minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">To jest poprawka, która w praktyce spowodowałaby wręcz zakończenie możliwości skutecznego leczenia metodą medycznie wspomaganego rozrodu w Polsce. Mianowicie, jest to poprawka, która wprowadza zasadę, że można tworzyć tylko jeden zarodek w celu przeniesienia do organizmu kobiety a jeżeli stworzy się dwa embriony, to jest to dopuszczalne wyłącznie pod warunkiem jednoczesnego ich przeniesienia do organizmu kobiety. Jest to poprawka destrukcyjna dla całości programu leczenia niepłodności, bo już dzisiaj wiemy, na podstawie danych rejestru przy rządowym programie, że przy zapładnianiu sześciu komórek jajowych uzyskuje się 3,31 zarodków, które następnie można wykorzystać do kolejnych transferów a skuteczność metody jest na poziomie 31% w skali całego kraju. Czyli, tak naprawdę, po zapłodnieniu sześciu oocytów dochodzi do urodzenia jednego dziecka – tak można powiedzieć w dużym uproszczeniu.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Z drugiej strony, ta poprawka ma też pewną formalną wadę, która będzie dużym utrudnieniem w przypadku sprawowania nadzoru nad prawidłowym wykonaniem ustawy. Mówi ona wprost o tworzeniu tylko jednego zarodka. Rządowy projekt mówi o zapładnianiu oocytów. Nie każde zapłodnienie oocytu skutkuje utworzeniem zarodka. Dlatego ten błąd formalny trudno będzie w praktyce egzekwować.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">I po trzecie, przyjęcie tak restrykcyjnych warunków spowoduje to, że kobiety, które leczą się z powodu niepłodności, będą musiałby za każdym razem podlegać bardzo intensywnej procedurze stymulacji jajeczkowania, żeby pobrać dużą pulę oocytów. Większość z tych oocytów, w myśl poprawki, będzie należało zutylizować a wprowadzić plemnik tylko do jednego lub (jak mówi poprawka) dwóch komórek jajowych, co – jak powiedziałem wcześniej – wcale nie skutkuje powstaniem embrionu, który będzie mógł dalej rozwijać się zgodnie z nauką i sztuką medycyny.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Rząd prosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Panie ministrze, chciałbym zauważyć, że w dniu wczorajszym pan prof. Kuczyński mówił o nieco innych danych, jeżeli chodzi o skuteczność procedury in vitro i to już od pierwszego cyklu, przy okazji implantacji pierwszych zarodków, a nie tylko przy kolejnych w wyniku powstania sześciu zarodków, o których mówił pan minister a kwestionujące...</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">W moim przekonaniu, nie ma sprzeczności z tym zapisem.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">O głos prosi przedstawiciel wnioskodawców, pan poseł Gowin.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełJarosławGowin">Szanowni państwo, ta poprawka służy – z jednej strony – wyeliminowaniu podstawowego dylematu moralnego towarzyszącego metodzie in vitro, czyli tworzeniu tak zwanych zarodków zapasowych, którym przyznaje się wyłącznie warunkowe prawo do istnienia. One są zamrażane i w przyszłości ewentualnie sięga się po nie (albo i nie), jeżeli istnieje taka potrzeba.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełJarosławGowin">Natomiast, kategorycznie chcę się sprzeciwić nienaukowej opinii przedstawiciela Ministerstwa Zdrowia, jakoby wprowadzenie tej poprawki wymuszało, czy pociągało za sobą, konieczność wielokrotnej stymulacji hormonalnej pacjentek, dlatego, że od dawna w wielu krajach, zarówno europejskich, jak i w Stanach Zjednoczonych, z powodzeniem i równą skutecznością co tradycyjna metoda sztucznego zapłodnienia, stosuje się alternatywną propozycję. Polega ona na zamrażaniu nie zarodków ludzkich, tylko komórek jajowych. Czyli, kobieta jest stymulowana jednokrotnie. Pobiera się odpowiednią, możliwie jak największą liczbę komórek jajowych, które są zamrażane i w przypadku, gdy – na przykład – pierwszy zabieg zapłodnienia się nie udaje, to te komórki jajowe są rozmrażane i poddane zapłodnieniu.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełJarosławGowin">Chcę też zwrócić uwagę państwa na to, że w Stanach Zjednoczonych od kilku lat stosuje się metodę, która jest jeszcze nowocześniejsza i która pozwala w ogóle pominąć fazę stymulacji hormonalnej kobiet. Ta faza jest bardzo niebezpieczna z punktu widzenia zdrowia kobiet, czasami prowadzi nawet do śmierci pacjentki. Jest to też faza najbardziej kosztowna z punktu widzenia pacjentów, i obawiam się, niestety, że właśnie dlatego nie jest stosowana w krajach europejskich na skutek lobbingu firm farmaceutycznych, które zarabiają przede wszystkim na lekach stosowanych w trakcie stymulacji hormonalnej.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#PosełJarosławGowin">Chciałbym, żeby państwo posłowie mieli świadomość tych wszystkich argumentów przed podjęciem decyzji w sprawie głosowania.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#PosełJarosławGowin">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Jeszcze pan przewodniczący Hoc, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełCzesławHoc">Podzielam stanowisko pana posła Gowina. Jednocześnie chciałbym zaznaczyć, w jakiej sytuacji teraz się znajdujemy.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełCzesławHoc">Jako Prawo i Sprawiedliwość dawaliśmy projekt ustawy o ochronie embrionu i genomu ludzkiego, gdzie zakazywaliśmy tworzenia zarodka czy embrionu poza organizmem kobiety. To jest fakt niezaprzeczalny. Taka jest nasza wola i taka jest nasza decyzja. Natomiast, z drugiej strony, wiemy również, że na rynku procedury in vitro, czy medycznie wspomaganej prokreacji, jest – kolokwialnie mówiąc – wolnoamerykanka, a więc jest to coś, co jest niecywilizowane i w niektórych przypadkach bardzo dramatyczne.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PosełCzesławHoc">Wobec powyższego, taki zapis, taka propozycja, że można tworzyć jeden zarodek, ewentualnie dwa, ale u par małżeńskich, i wszczepiać je do organizmu obowiązkowo. Ewentualnie (jak pan minister mówił, że są teraz coraz bardziej nowoczesne metody, coraz bardziej innowacyjne) nie musi być tej stymulacji... Przecież ta hiperstymulacja powoduje nie tylko negatywne objawy czy następstwa u kobiety (zresztą ja te panie podziwiam i bardzo im współczuję, bo naprawdę jest to bardzo duże wyrzeczenie), ale także to, że może dojść do wielu przykrych następstw w przyszłości. A pamiętamy przecież, że kobieta ma ograniczoną liczbę komórek jajowych i w normalnym fizjologicznym cyklu wytwarza jedną albo co najwyżej dwie, zdolne do zapłodnienia. Zbliżamy się więc tutaj jakby do zdrowego kompromisu.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PosełCzesławHoc">Uważam, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości w tej sytuacji, kiedy nasz projekt jest całkowicie nie akceptowany przez większość koalicyjną a, z drugiej strony, wiemy, że czasem są rozwiązania dramatyczne albo jest brak rozwiązań... bo, jeśli powiemy o tym (a mówiłem o tych danych brytyjskich), że powstało tam 122 tysiące a około 4 mln zginęło, a tu mówimy o 43 tysiącach utraconych embrionów tylko w jednym roku trwania programu rządowego refundacji to możemy sobie pomyśleć, że tych embrionów bardzo dużo zostaje.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PosełCzesławHoc">Czyli, innymi słowy, konkluzja jest taka, że my byśmy dopuszczali taki kompromis, żeby poprzeć tę poprawkę rezygnując z naszego sztandarowego pomysłu, wiedząc jednocześnie o tym, że nieraz jest to nawet barbarzyństwo, jeśli chodzi o przechowywanie, unicestwianie, zamrażanie czy niszczenie embrionów.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Głos przeciwny, jak rozumiem – pan poseł Ziętek.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełJerzyZiętek">Ja króciutko, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosełJerzyZiętek">Gdybyśmy mieli fantastyczną metodę zamrażania oocytów to byśmy tutaj nie siedzieli i nie rozmawiali na temat nadliczbowych zarodków, czy innych... I wszędzie tak jest na świecie, niestety. Zamrażanie oocytów jest stuprocentowe i jest wspaniałe, możemy przechowywać oocyty milion i dwieście milionów lat, natomiast jest problem z ich rozmrażaniem. W czasie tego procesu rozmrażania przeżywa niewielka ilość oocytów i nie do końca mamy pewność, czy one są stuprocentowo procentowo zdrowe, żywe, pełnowartościowe. Tu jest problem. Gdyby tak było, być może...</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PosełJerzyZiętek">Medycyna idzie do przodu, więc może za ileś lat będzie taka możliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Widzę, że wywiązała się dyskusja.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Jeszcze pan poseł Orzechowski, jedno zdanie – pan poseł Hoc i będziemy głosować.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełMaciejOrzechowski">Panie przewodniczący, ja nie będę się odnosić do szczegółów merytorycznych, nie do wszystkich, ponieważ nie mamy ekspertów, jednak zdroworozsądkowo – jeśli między pobraniem oocytów a transferem zarodka (czy to „na świeżo”, czy mrożonego, już nie mówię o skuteczności tego) mijają najczęściej dwie, trzy doby...</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełMaciejOrzechowski">Istnieje hipotetyczna sytuacja, że para, pacjentka, może się rozmyślić i ten zarodek i tak trafi do azotu. Będziemy więc mieć sytuację taką, że dalej warunkujemy to istnienie, mimo że w sporadycznych przypadkach.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PosełMaciejOrzechowski">I moje drugie pytanie do Prawa i Sprawiedliwości: to w końcu państwo są za in vitro, czy przeciwko?</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę nie zadawać sobie wzajemnie pytań i jedno ugrupowanie drugiemu.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Jedno zdanie – poseł Hoc i głosujemy. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełCzesławHoc">W Niemczech, Szwajcarii i Włoszech jest tylko do trzech zarodków i wszystkie trzy muszą być wszczepione do...</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Tak, to prawda. Myślę, że wszyscy mamy tego świadomość...</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełCzesławHoc">Przecież powiedziałem to wszystko. Przecież dokładnie po kolei mówiłem, dlaczego...</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie zmienia to faktu, że już w tej chwili są inne standardy w Europie.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Głosujemy tę poprawkę, którą rekomendował pan poseł Gowin.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-51.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-51.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Osiem osób głosowało za, dwadzieścia – przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-51.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Będę teraz prosić o pomoc Biuro Legislacyjne. Które to były kolejne poprawki, oprócz piątej?</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#LegislatorBogdanCichy">Siódma.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Siódma.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Tak właśnie mi się wydawało, więc nie będziemy w tej chwili nad nią głosować...</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Będziemy, nad siódmą mamy głosować. Właśnie nie byłem pewien, która była w pakiecie, siódma czy ósma. Czy mogą państwo...</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorBogdanCichy">Siódmą poddajemy pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nad siódmą głosujemy, dobrze.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka siódma: w art. 17 skreślić pkt 3.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Rząd, bardzo proszę o stanowisko.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Rząd ma stanowisko jednoznacznie negatywne.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Zastosowanie komórek rozrodczych i zarodków polega na przeniesieniu, pozaustrojowym utworzeniu zarodków, testowaniu komórek i zarodków oraz przeniesieniu utworzonych zarodków. Jeżeli usuniemy testowanie zarodków, to znaczy, że nawet komórek nie będzie można testować, czyli sprawdzać, czy żyją. Testowanie polega na sprawdzeniu, między innymi, czy zarodek jest żywy i rozwija się prawidłowo.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Jeżeli usuniemy ten punkt, to znaczy, że nie będziemy wiedzieć, czy zarodek żyje czy nie i czy transferujemy go, czy nie.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Jest to poprawka absolutnie dysfunkcjonalna.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy jest głos za tą poprawką, bo – jak rozumiem – traktuję wystąpienie rządu jako głos przeciw?</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Pan poseł Gowin, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PosełJarosławGowin">Chodzi o rzecz bardzo prostą: o zakaz selekcji embrionów. To jest forma eugeniki i powinno to być zakazane.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję za te wyjaśnienia.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
<u xml:id="u-59.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-59.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-59.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-59.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Siedem osób głosowało za, dwadzieścia jeden – przeciw, jedna osoba wstrzymała się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-59.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka nr 9... nad poprawką nr 8 już głosowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-59.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka nr 9, bardzo proszę, pan przewodniczący Hoc.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełCzesławHoc">Bardzo króciutko, bo tę poprawkę już czytaliśmy na poprzednim posiedzeniu Komisji.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PosełCzesławHoc">Powiem tylko, że tutaj tworzymy instytucję tak zwanej adopcji prenatalnej. Jeżeli trzy lata temu szacowano, że w Polsce zamrożonych jest około 60 tys. zarodków ludzkich to teraz, po prawie dwuletnim trwaniu rządowego programu refundacji, podejrzewamy, albo szacujemy, że w Polsce zamrożonych jest około 100 tys. zarodków. Tworzymy więc instytucję adopcji prenatalnej.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#PosełCzesławHoc">Oczywiście, jest to wyższa konieczność i chodzi o dobro dziecka. W tym artykule również tworzymy centralny rejestr biomedyczny, bo taki monitoring musi być prowadzony stale.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#PosełCzesławHoc">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">I stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Panie przewodniczący, rząd ma stanowisko negatywne wobec tej poprawki i prosi o jej nieprzyjmowanie z uwagi na fakt, po pierwsze, iż nakłada ona nowe zadania, nietypowe i trudne do zrealizowania na sądy.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Otóż, w myśl tej poprawki, sądy będą musiały przed wyrażeniem zgody na transfer embrionu zbadać kwalifikacje osobiste małżonków w tym zakresie, czy będą należycie wywiązywać się z obowiązków rodzicielskich.</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Po drugie, ta poprawka nie wprowadza także delegacji, na przykład, do rozporządzenia dla Ministra Sprawiedliwości, który wydałby w rozporządzeniu zady oceny kwalifikacji osobistych małżonków i kryteria, jakimi sąd miałby się posługiwać badając te kwestie.</u>
<u xml:id="u-62.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">I wreszcie, po trzecie, poprawka posługuje się pojęciami, które nie są znane ustawie, a mianowicie, „kobieta inna niż matka genetyczna”. Nie mamy tu pojęcia „matek genetycznych”, „embrionu” też nie, jest to zatem poprawka niespójna z siatką pojęciową ustawy.</u>
<u xml:id="u-62.4" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dlatego też rząd prosi o nieprzyjmowanie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-62.5" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#LegislatorBogdanCichy">Mamy uwagę, tu pan minister wspomniał, że z siatką pojęciową…</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Rozumiem, dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki?</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-65.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-65.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Siedem osób głosowało za, dwadzieścia jeden – przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-65.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka nr 13, bo wcześniejsze zostały już przegłosowane. Bardzo proszę...</u>
<u xml:id="u-65.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Podano mi ściągę, że dwunastą już głosowaliśmy, ale zaraz uzgodnię to z Biurem Legislacyjnym.</u>
<u xml:id="u-65.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuAleksandraWolnaBek">Tak, szanowni państwo. W bloku były głosowane poprawki nr 2, 5, 8, 10, 11, 12 i 15–25.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuAleksandraWolnaBek">Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">W takim razie, poprawka nr 13. Proszę o stanowisko rządu do tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">To jest poprawka, która prowadzi do zrezygnowania z pojęcia „zarodka zdolnego do prawidłowego rozwoju”. A zatem, ta poprawka zakazuje niszczenia wszystkich zarodków powstałych w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji, niezależnie od tego, czy rozwijają się one prawidłowo, czy nie rozwijają się prawidłowo, obumarły, albo o których wiadomo, że są obarczone ciężką nieuleczalną wadą genetyczną. Jednocześnie byłyby nieadekwatne przepisy karne, gdyby przyjąć tę ustawę.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">W końcu ta poprawka stoi trochę w sprzeczności logicznej z ustawą antyaborcyjną, z uwagi na fakt, że wskutek tej poprawki, należałoby z mocy prawa, z przymusu, transferować wszystkie zarodki, nawet te, o których wiadomo, że rozwiną się z nich płody mające ciężką nieuleczalną wadę a zatem takie, które będą stanowić przesłankę do przerwania ciąży, zgodnie z przepisami ustawy antyaborcyjnej. Innymi słowy, ta poprawka jest – przepraszam za sformułowanie – nieludzka w skutkach, bo nakazuje kobietom transferować i przyjąć zarodki, o których jednocześnie wiemy, że jeżeli rozwinie się z nich ciąża to, zgodnie z prawem, będzie można taką ciążę przerwać na mocy innej ustawy.</u>
<u xml:id="u-68.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Rząd prosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie ukrywam, panie ministrze, że sprowokował mnie pan do zabrania głosu, zanim oddam głos przedstawicielowi wnioskodawców. Przypomina się dyskusja z dnia przedwczorajszego czy wczorajszego (przepraszam, przedwczorajszego), właśnie na temat art. 23 i 26. Pozwolę sobie zauważyć, że pan chyba nieuważnie czytał tę poprawkę, bo tam nie jest powiedziane o tym obowiązku, o czym pan mówił. Mówimy tu o pewnej ochronie.</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Chcę zwrócić na to uwagę Wysokiej Komisji i przypomnieć dyskusję sprzed dwóch dni. Pan minister wówczas przyznał, że zarodek, u którego stwierdzono nieuleczalną chorobę, niekoniecznie letalną, z którą można dożyć sędziwej starości, zwłaszcza przy odpowiedniej farmakoterapii, nie podlega ochronie a zatem, będzie niszczony, chyba że rodzina, bo ma prawo implantować taki zarodek... Myślę o parze, która wzięła udział w procedurze in vitro. Natomiast, jeśli ta para z różnych powodów (niewiedzy, emocji, niekoniecznie światopoglądu) o to nie wystąpi, ten zarodek ulega zniszczeniu.</u>
<u xml:id="u-69.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">I pozwolę sobie zauważyć, skoro użył pan takich słów, że to jest właśnie nieludzkie, panie ministrze. Co więcej, nieludzkie jest również to, co pan zresztą powiedział i co jest w stenogramie z posiedzenia Komisji, że potencjalnie nie mamy żadnych zakazów dotyczących tego, co będzie się dziać między stwierdzeniem a zniszczeniem tego zarodka. Myślę o być może różnego rodzaju badaniach, eksperymentach, hodowli komórek etc. Różne rzeczy mogą się dziać. Oczywiście, mamy zakaz tworzenia chimer oraz zakaz... Te zakazy mamy, przyznaję. Natomiast, nie mamy zakazu różnych badań.</u>
<u xml:id="u-69.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Oczywiście, są też procedury. W niektórych przypadkach trzeba wystąpić o zgodę komisji bioetycznej, ale możemy sobie wyobrazić testowanie leków i różne inne działania, które potencjalnie mogą być prowadzone. Mówię to specjalnie po to, żebyśmy mieli pełną jasność odnośnie do tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-69.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie wiem, czy pan poseł Gowin jako przedstawiciel wnioskodawców chce zabrać głos w tym punkcie?</u>
<u xml:id="u-69.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-69.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">W takim razie, przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-69.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z państwa posłów jest za przyjęciem tej poprawki? Zaczekam. Spokojnie, panowie posłowie.</u>
<u xml:id="u-69.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-69.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-69.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-69.12" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Siedem osób głosowało za, dwadzieścia jeden – przeciw, nie było wstrzymujących się od głosu. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-69.13" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Poprawka nr 14. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Poprawka nr 14, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zakazuje stosowania diagnostyki preimplantacyjnej genetycznej w ogóle...</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Panie ministrze, w takim razie wrócę do czytania, zwłaszcza że zostały nam tylko dwie poprawki, bo kolejny raz...</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przeczytam więc całą poprawkę, bo – być może z braku czasu – nie doczytał pan do końca, w jakiej sytuacji jest to zabronione.</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przeczytam w takim razie poprawkę nr 14 – „w art. 26 ust. 2 nadać brzmienie: „2. Niedopuszczalne jest stosowanie preimplantacyjnej diagnostyki genetycznej w ramach procedury medycznie wspomaganej prokreacji w celu wyboru cech fenotypowych, w tym płci dziecka»”.</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">I to jest dopiero prawdziwe i pełne brzmienie, a nie takie, jak powiedział pan minister. Bardzo proszę...</u>
<u xml:id="u-71.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Pan minister zdążył powiedzieć, że to całkowicie uniemożliwia diagnostykę preimplantacyjną.</u>
<u xml:id="u-71.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Panie przewodniczący, ja podtrzymuję moje stanowisko.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Być może pan mecenas Cichy rozstrzygnie tę wątpliwość legislacyjną, ale ja tak czytam tę poprawkę, dlatego, że w przedłożeniu rządowym jest wyłączenie, owszem, że niedopuszczalne jest stosowanie preimplantacyjnej diagnostyki preimplantacyjnej w celu wyboru cech fenotypowych, w tym płci, z wyjątkiem sytuacji, gdy wybór taki pozwala uniknąć ciężkiej, nieuleczalnej choroby dziedzicznej.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Jeżeli Wysoki Sejm przyjąłby tę poprawkę, to – w moim rozumieniu – w ogóle byłoby niedopuszczalne stosowanie jakiejkolwiek diagnostyki w kontekście pozostałych przepisów ustawy.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Rząd prosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przedstawiciel wnioskodawców, pan poseł Gowin, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PosełJarosławGowin">Pan minister błędnie odczytuje sens tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PosełJarosławGowin">Po jej przyjęciu, diagnostyka preimplantacyjna byłaby nadal dopuszczalna tylko w odniesieniu do chorób, które można w tej fazie embrionalnej leczyć. W przeciwnym wypadku, diagnostyka preimplantacyjna służyłaby po prostu selekcji chorych zarodków.</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#PosełJarosławGowin">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Rozumiem, że innych zgłoszeń nie ma?</u>
<u xml:id="u-75.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
<u xml:id="u-75.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki?</u>
<u xml:id="u-75.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-75.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-75.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Proszę o podanie wyników.</u>
<u xml:id="u-75.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Siedem osób głosowało za, dwadzieścia – przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-75.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">I przechodzimy do ostatniej poprawki. Poprawka dwudziesta szósta. Musimy jeszcze przegłosować tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-75.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę, panie ministrze, o opinię do poprawki dwudziestej szóstej: w art. 38 skreślić ust. 2 i 5.</u>
<u xml:id="u-75.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-75.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Bardzo bym państwa prosił o niepodpowiadanie. Wnioskodawca może, ale nie musi zgłosić się do wypowiedzi. Bardzo proszę...</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Czy ja?</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Tak, proszę bardzo, bo nie widzę na razie żadnych zgłoszeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#PodsekretarzstanuwMZIgorRadziewiczWinnicki">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rząd jest przeciwny także tej poprawce z uwagi na fakt, że ona w tym brzmieniu tak naprawdę likwiduje ograniczenie dostępu do danych dotyczących dawcy materiału genetycznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo za to wyjaśnienie.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy są jakieś głosy w dyskusji?</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie widzę zgłoszeń. W takim razie przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-79.3" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto z pań i panów posłów jest za?</u>
<u xml:id="u-79.4" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-79.5" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-79.6" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Pięć osób głosowało za, dziewiętnaście – przeciw, jedna osoba wstrzymała się od głosu. Stwierdzam zatem, że poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
<u xml:id="u-79.7" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Pozostaje nam wyznaczenie posła sprawozdawcy. Proponuję, aby w dalszym ciągu posłem sprawozdawcą był pan poseł Sztolcman.</u>
<u xml:id="u-79.8" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
<u xml:id="u-79.9" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-79.10" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Czy ktoś z pań i panów posłów jest przeciwny temu, aby pan poseł Sztolcman dalej był sprawozdawcą?</u>
<u xml:id="u-79.11" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że pan poseł będzie sprawozdawcą Komisji.</u>
<u xml:id="u-79.12" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-79.13" who="#PrzewodniczącyposełTomaszLatos">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>