text_structure.xml
61.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Otwieram posiedzenie Komisji. Stwierdzam kworum. Stwierdzam przyjęcie protokołu z 43–55 posiedzenia Komisji oraz z 57 i 60 posiedzenia wobec niewniesienia do nich zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Dzisiejszy porządek posiedzenia to przedsiębiorczość w Polsce – prezentacja Raportu o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2010–2011 oraz raportu Global Entrepreneurship Monitor dla Polski. W drugim punkcie mamy rozpatrzenie informacji o stanie negocjacji i stanowisku Polski w kontekście programu Unii Europejskiej Programme for the Competitiveness of Enterprises and SMEs. Powyższy porządek i materiał członkowie Komisji otrzymali. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny posiedzenia bez zmian. Jest jednak propozycja zmiany kolejności, gdyż ze względu na pilne zajęcia jest prośba przedstawiciela rządu, pani minister, żeby przesunąć punkt drugi na początek posiedzenia, a punkt pierwszy na dalszą część posiedzenia. Czy jest zgoda na taką zmianę? Jest zgoda, jak słyszę nie ma sprzeciwu, zatem zamieniliśmy kolejność porządku dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Przechodzimy do realizacji porządku po zmianach. Proszę przedstawicielkę ministra gospodarki panią minister Grażynę Henclewską o przedstawienie informacji. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Bardzo dziękuję panie przewodniczący za uwzględnienie mojej prośby, za przychylność państwa posłów również. Jeżeli chodzi o informację o stanie negocjacji i stanowisko Polski odnośnie do projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Programu na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, w skrócie COSME, na lata 2014–2020, to ten program będzie stanowił kontynuację funkcjonującego w obecnej perspektywie finansowej Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji, w skrócie CIP. Według danych Komisji Europejskiej do połowy 2011 roku z tych instrumentów poręczeniowych CIP skorzystało już 160 tys. małych i średnich przedsiębiorstw, które zatrudniają w sumie prawie pół miliona osób. Polska jest liderem wśród państw, w których instytucje finansowe zakontraktowały największą liczbę instrumentów finansowych dla małych i średnich firm, poręczonych w ramach unijnego programu ramowego CIP. W Polsce wyniki tego programu to 17 instrumentów finansowych dla firm, 6 polskich pośredników kredytowych, leasingowych i poręczeniowych i 4 mld zł preferencyjnego finansowania.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Natomiast jeżeli chodzi o program COSME na lata 2014–2020, Komisja Europejska proponuje ustanowić budżet tego programu w wysokości 2.520.000 tys. euro, z czego 1.400.000 tys. euro będzie przeznaczone na instrumenty finansowe na ten okres 7 lat. Program COSME będzie finansowany w całości ze składek państw członkowskich, w ramach tej składki, którą każde państwo członkowskie przekazuje do budżetu Unii. Natomiast zarządzanie środkami finansowymi programu przejmuje Komisja Europejska, bo też program COSME ma charakter ogólnoeuropejski, co oznacza, że całość tej dostępnej kwoty finansowania będzie znajdowała się w dyspozycji i w gestii Komisji Europejskiej. Te 1.400.000 tys. euro, o których mówiłam, to są środki adresowane do wszystkich państw członkowskich na te 7 lat i program COSME nie przewiduje podziału na mniejsze koperty o charakterze narodowym. Tak jak powiedziałam, ma on charakter ogólnounijny. Pozostała część środków z tej kwoty, 2,5 mld euro zostanie przeznaczona na budowę infrastruktury przedsiębiorczości, czyli upraszczanie procedur administracyjnych, prawa, szkolenia, poprawy funkcjonowania sieci europejskich, które obsługują sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Chodzi o tę sieć Enterprise Europe Network.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Szanowni państwo. Szczegółowe cele programu COSME, to przede wszystkim, w skrócie mówiąc, poprawa ramowych warunków konkurencyjności i trwałości przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw, sektora turystyki, w którym niedofinansowana jest część małych i średnich przedsiębiorstw. Cele tego programu to również promocja przedsiębiorczości, to również poprawa dostępu małych i średnich przedsiębiorstw do finansowania, poprawa dostępu do rynków trzecich.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Program ten zakłada wsparcie dla całego sektora małych i średnich przedsiębiorstw niezależnie od rodzaju działalności, a też poziomu innowacyjności. Instrumenty finansowe stosowane w ramach programu COSME będą miały charakter zwrotny. Chciałabym zwrócić uwagę na to, że instrumenty oferowane za pośrednictwem tego programu ułatwią małym i średnim przedsiębiorstwom, do których jest szczególnie kierowany, dostęp do preferencyjnego finansowania, co w dalszej części może przełoży się również na kondycję sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Ale tu trzeba wyraźnie podkreślić, że stopień wykorzystania tych instrumentów w ramach programu COSME będzie uzależniony od zdolności polskich pośredników finansowych do poprawnego przygotowywania wniosków, aplikowanie o wsparcie, które adresowane będzie bezpośrednio do Komisji Europejskiej. Biorąc pod uwagę doświadczenia zdobyte w tej perspektywie finansowej przy realizacji obecnego programu CIP, należy spodziewać się, że ta sprawność instytucji będzie odpowiednia i spodziewamy się wzrostu zainteresowania instrumentami w kolejnym okresie.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Z perspektywy interesów polskich przedsiębiorców istotna jest również propozycja Komisji Europejskiej, która zawiera postanowienia, w myśl których możliwa będzie harmonizacja instrumentów finansowych w ramach tego programu z innymi ramami i z innymi funduszami unijnymi. Pozwoli to na komplementarność w wykorzystywaniu finansowania w ramach jednego projektu, który będzie przedsiębiorca realizował.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Ten program umożliwi również korzystanie z usług sieci Enterprise Europe Network. To jest sieć, która funkcjonuje we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej i zapewnia przedsiębiorcom kompleksową usługę i wspiera działania przedsiębiorstw w zakresie poszukiwania możliwości biznesowych na jednolitym rynku. Ale nie tylko, bo też wychodzenie poza rynek europejski.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Stanowisko, które było przygotowane do tego dokumentu Komisji Europejskiej, popiera ustanowienie programu COSME. To stanowisko było dyskutowane w ramach komisji Sejmu, szczególnie jeśli chodzi o finansowanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw, którego problemem, bolączką, jest utrudniony dostęp do finansowania. Szczególnie ważna jest ta propozycja Komisji Europejskiej przeznaczenia środków tylko dla tego sektora, środków dedykowanych. Wychodzi naprzeciw tym wyzwaniom, które przed tym sektorem stoją, bo te problemy dotykają sektora małych i średnich przedsiębiorstw nie tylko w Polsce, ale generalnie w Europie. To stanowisko zostało skonsultowane z partnerami społecznymi. Uwagi zgłosiła Konfederacja Pracodawców Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego, Business Centre Club, Związek Banków Polskich. Uwagi partnerów społecznych zostały uwzględnione w tym stanowisku, które przygotowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Teraz informacja o przebiegu prac legislacyjnych nad programem COSME. Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, który ustanawia ten program, został opublikowany 30 listopada 2011 roku, a w dniach 30–31maja 2012 roku obradowała Rada do spraw Konkurencyjności i przyjęła tak zwane częściowe podejście ogólne projektu rozporządzenia. To częściowe podejście ogólne obejmuje akceptację przez państwa członkowskie Unii Europejskiej tych celów programu COSME, które dotyczą ułatwień małym i średnim przedsiębiorstwom dostępu do finansowania, poprawy konkurencyjności, poprawy funkcjonowania sieci Enterprise Europe Network, która służy małym i średnim przedsiębiorstwom, jakie działają na rynku jednolitym, ale też na rynkach trzecich, o których wspominałam. Zgodnie z procedurą czy z zasadami procesu decyzyjnego w Unii Europejskiej ten dokument został przekazany po akceptacji Rady do spraw Konkurencyjności do akceptacji Parlamentu Europejskiego Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii i Parlament 29 listopada przyjął poprawki do projektu rozporządzenia. Prace nad tym projektem rozporządzenia obejmujące poprawki Parlamentu były następnie kontynuowane, bo wróciło to do Rady, na poziomie Grupy roboczej do spraw konkurencyjności i wzrostu. Następnie w tym roku odbył się pierwszy trilog prezydencji irlandzkiej z Parlamentem Europejskim, teraz trwają spotkania techniczne i przygotowania do drugiego trilogu z Parlamentem Europejskim, jako że Parlament Europejski zgłosił szereg uwag. Kalendarz prac prezydencji irlandzkiej w tym pierwszym półroczu przewiduje prowadzenie drugiego trilogu właśnie teraz w kwietniu i przewiduje się, że projekt rozporządzenia będzie przyjęty przez Radę do końca pierwszego półrocza 2013 roku. Tak chce prezydencja irlandzka, bo z początkiem 2014 roku powinien już być program operacyjny. Bardzo dziękuję panie przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Dziękuję bardzo. Mam taką prośbę, gdyby można było powiedzieć, jak konkretnie polski przedsiębiorca mógłby z tego skorzystać? Bo słyszymy, że jest problem europejski, że to są miliardy euro, ale co przedsiębiorcy mają zrobić i jakie mogą mieć z tego korzyści? Czemu ten program miałby służyć, gdybyśmy mogli też usłyszeć, jak to w praktyce miałoby wyglądać, bo wiemy, że jest jakiś program, który ma pomagać małym i średnim firmom, jakoś uzyskiwać kompleksowe usługi, ale konkretnie, o co chodzi? Żebyśmy mogli usłyszeć, jest przedsiębiorca, ma jakiś problem, w czym mu to pomoże, gdzie ma się zgłosić? Krótko mówiąc, jeśli będziemy na przykład rozmawiać z przedsiębiorcami, żebyśmy mogli powiedzieć, taką i taką kwestię rozwiązuje ten program, w taki i taki sposób można próbować wejść do tego programu. Czy można jeszcze taką informacje uzyskać?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMGGrażynaHenclewska">Panie przewodniczący. Może niezbyt pełną informację przekazałam na temat tego, że ten program jest programem ogólnounijnym i korzystanie z niego zależy od sprawności instytucji finansowych, bo podobnie dzisiaj CIP, czyli program na rzecz konkurencyjności, działa tak, że instytucjami pośredniczącymi w ramach tego programu jest w Polsce na przykład Bank Przemysłowo-Handlowy, Bank Pekao SA, Europejski Fundusz Leasingowy, Fundusz Poręczeń Kredytowych, BNP Paribas Bank, Polski Fundusz Gwarancyjny, które oferują różnorakie instrumenty inżynierii finansowej, które wspierają działalność polskich przedsiębiorstw. Polski przedsiębiorca zgłasza się do tych instytucji finansowych, bo te instytucje finansowe w ramach tego programu uzyskują dostęp. Muszą swój projekt złożyć, uzyskać kontraktację tych środków finansowych i polski przedsiębiorca zgłasza się do tych instytucji finansowych. To są instrumenty inżynierii finansowej. Czyli kredyty, poręczenia i wsparcie na przykład na rozpoczęcie działalności, ale to są instrumenty zwrotne, to nie są instrumenty dotacyjne. Jest łatwiej je uzyskać, na warunkach korzystniejszych niż te, które są ogólnodostępne, natomiast to są instrumenty zwrotne. Tak jak powiedziałam, instrumenty dotacyjne będą w ramach programów w ramach koperty narodowej, a tu, tak jak powiedziałam, nie ma koperty narodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Czyli te państwa, których gospodarki i małe i średnie firmy będą sprawniejsze, skorzystają więcej. Ci, którzy będą słabsi – mniej, skoro nie ma tego podziału na pakiety narodowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMGGrażynaHenclewska">Tak, do tego to się sprowadza. Natomiast, tak jak powiedziałam, doświadczenia z okresu bieżącego, kiedy te instytucje pośredniczące uzyskały i zakontraktowały dużą liczbę instrumentów finansowych, wskazują na to, że jesteśmy liderem w tym względzie. Więc jakby nasze przedsiębiorstwa mają możliwość korzystania z tego programu.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Biorąc pod uwagę, powiedzmy, wysokość oprocentowania i koszty kredytu w Polsce i trudność uzyskania tego kredytu w naszych bankach, jeżeli tutaj jest niższy procent i łatwiej można uzyskać kredyt, to nie ma co się dziwić. Bo rzeczywiście u nas małe firmy cierpią na brak możliwości uzyskania kredytu bardzo często, więc to jest też wynikiem z lekka wydrenowanego systemu bankowego w Polsce, że te pieniądze odpłynęły gdzie indziej.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Dobrze, szanowni państwo. Bardzo proszę, pan poseł się zgłasza.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanKaźmierczak">Dziękuje bardzo panie przewodniczący. Pani minister, chciałbym dopytać o kwestię nie samych narzędzi, ale swego rodzaju otoczenia tych narzędzi. Po czyjej stronie i w jakim zakresie jest realizowana akcja informacyjno-promocyjna. Bo jeżeli są to programy operacyjne, nasze narodowe, mieszczące się w narodowych ramach odniesienia, to wtedy miej więcej wiadomo, kto program prowadzi i kto za niego odpowiada, kto co robi? A tutaj, jeżeli jest to program europejski i jest lista tych instytucji, które pani wymieniła, to jak wygląda założenie dochodzenia do tego przedsiębiorcy, który nieraz funkcjonuje gdzieś na peryferiach wielkiego świata i żeby skutecznie mógł aplikować, musi pewne rzeczy wiedzieć. Ja wiem, że są pewne doświadczenia, o których pani przed chwilą mówiła, ale jak to w tej chwili wygląda? Kto za to odpowiada i w jakim zakresie, i jak to jest robione?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">W ogóle musi wiedzieć, że taka możliwość istnieje.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanKaźmierczak">No właśnie. Pani powiedziała nam o tym tutaj, na posiedzeniu Komisji, okej, my mniej więcej wiemy, ale ważny jest ten docelowy adresat.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMGGrażynaHenclewska">Tak jak powiedziałam, ten program COSME będzie następcą programu CIP i w ramach programu CIP funkcjonuje Krajowy Punkt Kontaktowy, który promocją tego się zajmuje, ale takim miejscem, które temu służy, to jest właśnie ta sieć Enterprise Europe Network, czyli Europejska Sieć Przedsiębiorczości. I z jednej strony ten program COSME służy rozwojowi…</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Przez związki pracodawców jest realizowany…</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuwMGGrażynaHenclewska">Nie, to jest sieć, która w Polsce funkcjonuje, ma już doświadczenia. Pani prezes więcej wie, dlatego że tak naprawdę wdrażaniem i współpracą zajmuje się Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości i to jakby funkcjonuje też w ramach punktów Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i to są punkty informacyjne, promocyjne, mające na celu dotarcie do przedsiębiorców z tą informacją. Jesteśmy zainteresowani tym, żeby było ich jak najwięcej. Skoro już kontraktujemy te środki, to żeby w jak największym stopniu nasze przedsiębiorstwa mogły z tego korzystać…</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Kiedy będą mogły korzystać?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuwMGGrażynaHenclewska">Korzystają już teraz z CIP-u, który jest na lata 2007–2013, a to będzie jakby kolejny okres finansowania. Ale tak jak mówię, trzeba będzie najpierw zakontraktować te środki w ramach nowej perspektywy finansowej. Natomiast te, które są w tej chwili, są jeszcze do wykorzystywania. Cały czas ten proces trwa, i przedsiębiorstwa z tego korzystają.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Czy możemy mieć informację, jakie są różnice kosztów uzyskania kredytu w porównaniu z tymi komercyjnymi, które można na przykład na naszym rynku pozyskać?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzstanuwMGGrażynaHenclewska">Jest to bardzo preferencyjne finansowanie, oprocentowanie kredytu wynosi około 1–2%. I tak jak powiedziałam, 4 mld zł preferencyjnego finansowania w wyniku tego programu zostało już w Polsce wykorzystane.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Bardzo proszę, kto z pań i panów posłów chciałby jeszcze zabrać głos, zadać pytanie, uzyskać informacje? Jeżeli nikt z posłów, to może ktoś z zaproszonych gości? Nie widzę zgłoszeń. Zatem dziękuję bardzo za informację.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Przechodzimy do punktu drugiego, tak naprawdę pierwszego, ale obecnie drugiego, przedsiębiorczość w Polsce – prezentacja Raportu o stanie sektora MSP w latach 2010–2011 oraz raportu Global Entrepreneurship Monitor dla Polski. Bardzo proszę prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, pani Bożena Lublińska-Kasprzak.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Dziękuję bardzo. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Chciałabym przedstawić państwu informacje, jakie wynikają z naszych dwóch raportów, które, mam nadzieję, do wszystkich z państwa dotarły, raportów dotyczących stanu przedsiębiorczości w Polsce. Pierwszy z tych raportów, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce to jest taka publikacja, którą Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowuje co roku, jest to nasz obowiązek ustawowy. Raport Global Entrepreneurship Monitor dla Polski jest przygotowywany przez zespół organizacji i badaczy z całego świata. My przystąpiliśmy do tego zespołu, aby uczestniczyć w tym badaniu i również w tym badaniu partycypować w formie wkładu polskiego, bo myślę, że bardzo ważne jest, by porównywać stan sektora i kondycję naszych firm z tym, co się dzieje na świecie. Zarówno pierwszy jak i drugi raport wykorzystujemy do rekomendacji i opracowania nowych aktywności, nowych działań, które mają na celu właśnie wspieranie pewnych słabości, które z tych raportów wynikają.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Ponieważ bardzo trudno byłoby mi się odnieść czy przedstawić całe dwa raporty, które są bardzo bogate, więc oczywiście wybrałam tylko pewne kluczowe, najważniejsze kwestie, które ułożyłam w ten sposób, żeby odnieść się do tego tematu, który pani minister przedstawiała, czyli do programu COSME. W tym programie COSME, jak pani minister mówiła, zostały zidentyfikowane pewne wyzwania czy problemy, które oczywiście również w pewien sposób odzwierciedlają problemy naszych firm, naszego sektora MSP w szczególności, chociaż niektóre w mniejszym zakresie. Te główne obszary to trudności w dostępie do finansowania, słaby duch przedsiębiorczości w społeczeństwie, ale tutaj można powiedzieć, że jeżeli chodzi o Polskę, to jest zupełnie nieźle, to są bardziej słabości innych krajów europejskich, otoczenie sprzyjające zakładaniu i rozwijaniu biznesu i ograniczone możliwości MSP do wdrażania technologii prośrodowiskowych oraz ograniczone możliwości do internacjonalizacji. To są właśnie te dwa raporty, które, tak jak powiedziałam, państwo otrzymali.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Z tych dwóch raportów wynika kilka istotnych kwestii, które charakteryzują nasze przedsiębiorstwa, w szczególności nasz sektor MSP, bo my pochylamy się głównie nad firmami mikro, małymi i średnimi. Po pierwsze, mamy wysoki poziom przedsiębiorczości w Polsce, jeszcze do tego się odniosę. Polskie przedsiębiorstwa są małe i to jest charakterystyczne i wolniej, słabiej się rozwijają niż generalnie przedsiębiorstwa w Unii. Mamy 95% firm mikro, podczas gdy w Unii Europejskiej średnia wynosi 92%. Polskie firmy charakteryzują się niskimi nakładami inwestycyjnymi, bardzo mały procent firm w ogóle inwestuje, niecałe 15%. Nakłady inwestycyjne w zależności od roku kształtują się na poziomie 140–160 mld zł. Tutaj można zauważyć bardzo ważne oddziaływanie, taki aspekt motywacyjny środków unijnych. Z naszych analiz wynika, że właśnie środki unijne czy to w formie dotacji, czy instrumentów zwrotnych są takim instrumentem zachęcającym przedsiębiorców do inwestycji. Średnio w naszych programach przedsiębiorca dokłada 50% środków własnych, czyli w pewien sposób motywujemy przedsiębiorcę do inwestowania, czego w innym przypadku by nie robił. I to nie jest tylko kwestia braku finansowania, chociaż oczywiście finansowanie to jeden z największych problemów polskich przedsiębiorców, czy dostęp do źródeł finansowania, o czym mówił również pan przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Kwestia produktywności jest też bardzo ważna w kontekście dyskusji na temat wsparcia finansowego instrumentów ze środków publicznych. Polskie przedsiębiorstwa cechuje niska produktywność na jednego pracującego, chociaż mamy dużą dynamikę. To świadczy o tym, że ciągle jest jeszcze bardzo duża przestrzeń w Polsce do inwestowania nie tylko w badania i rozwój, ale również we wdrożenia czy nawet zakup technologii, które poprawią tę produktywność i pozwolą nam się przesunąć na wyższy poziom w porównaniu z innymi krajami.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Tak jak wspomniałam, polskie przedsiębiorstwa mają ciągle trudności z dostępem do finansowania, ale również jest tak, że mówią o tym, że niechętnie inwestują, a jeśli już inwestują, to wykorzystują głównie środki własne, które stanowią 65% źródła finansowania nakładów inwestycyjnych. Inne źródła to środki z zagranicy, kredyty i pożyczki krajowe oraz środki budżetowe. Nasze badanie z 2011 roku potwierdza tę tendencję dominacji środków własnych jako źródła finansowania inwestycji. Tylko 11% przedsiębiorców skorzystało z kredytu bankowego, 6% z leasingu. Uważam, że to jest też bardzo ważna informacja.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Z innych naszych badań wynika, że nie tylko niezdolność kredytowa czy niemożność finansowania przedsięwzięcia przez bank jest przyczyną finansowania z środków własnych. Mamy tutaj również do czynienia w ogóle z niechęcią do finansowania dłużnego. To tak wygląda w większości krajów, natomiast to jest ważna informacja, którą na pewno należy uwzględnić przy projektowaniu przyszłych programów.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Mówi się o tym, że w przyszłych programach finansowanych z środków unijnych zostanie znacząco zwiększone finansowanie zwrotne. Uważamy, że jest to zasadne, bo poprzez finansowanie zwrotne można wykorzystać te pieniądze w ten sposób, że więcej projektów, więcej przedsiębiorców będzie mogło z tego finansowania skorzystać. Możemy się jednak spotkać, zwłaszcza w początkowym okresie, z pewną barierą i niechęcią korzystania przez przedsiębiorców z tego źródła. Dlatego też należy tutaj bardzo ostrożnie rozważyć ten podział. Bardzo ważne jest również przygotowanie przedsiębiorców do tego.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Realizujemy w tej chwili z jednej strony projekt badawczy dotyczący właśnie tego, w jaki sposób przedsiębiorcy korzystają z finansowania zwrotnego, a z drugiej strony projekt o charakterze doradczym, testujemy w jaki sposób przedsiębiorców można wspierać, aby częściej sięgali i bardziej efektywnie po źródła finansowania swojej aktywności, źródła w postaci właśnie finansowania zwrotnego. Jeśli spojrzymy na odsetek firm, którym udało się uzyskać finansowanie zwrotne w ostatnich latach, to widać, że ich odsetek spadł. Tu chodzi o różne finansowanie, kredyt w rachunku bieżącym, kredyt obrotowy, kredyt inwestycyjny, inny rodzaj kredytu bankowego. To oczywiście może być spowodowane tym, że badania były przeprowadzane w perspektywie lat 2009–2011, kiedy odczuwalne były skutki kryzysu gospodarczego. Dlatego z jednej strony przedsiębiorcy mniej korzystali z kredytów, z drugiej zaś strony nastąpiło zaostrzenie warunków bankowych. O tym trzeba powiedzieć i to prawdopodobnie najbardziej zadziałało. Tak że mamy tutaj również bardzo duże wyzwanie, adresuję to do siebie, jako instytucji wspierającej przedsiębiorców, ułatwienie firmom dostępu do finansowania, jak również zwiększenie liczby firm, które w ogóle finansują inwestycje z środków zewnętrznych czy w ogóle realizują inwestycje.</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Wspominałam o poziomie przedsiębiorczości. Tutaj jest sprawa, którą możemy się pochwalić, bo dość wysoko plasujemy się w tym względzie w Europie. Samozatrudnienie wybrałoby obecnie 49% Polaków. Ponad 60% osób w wieku do 34 lat wybrałoby samozatrudnienie, czyli działalność gospodarczą jako sposób na funkcjonowanie w sferze zawodowej. To są bardzo dobre informacje, bo państwo widzicie, że nie wszędzie, nie we wszystkich krajach tak to wygląda. Dlatego to jest rekomendacja, żeby to wspierać, bo nasze badania pokazują, że wobec problemów i ograniczeń, ale również braku umiejętności czy braku wiedzy i informacji, niektóre osoby tracą tę intencję i dużo mniej osób tę działalność gospodarczą rozpoczyna. Oczywiście są to różne przyczyny, bardzo skomplikowane, ale to jest również rekomendacja dla nas, aby ten bardzo dobry kierunek, ten swoisty, można powiedzieć, boom na przedsiębiorczość w Polsce wykorzystać i zapewniać takie instrumenty wsparcia publicznego, które wykorzystają to. Coraz więcej, zwłaszcza młodych, Polaków będzie wybierało ten sposób funkcjonowania na przyszłość.</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Są też tutaj ciekawe informacje dotyczące oceny zdolności przedsiębiorczych przez Polaków. Bardzo dobrze się oceniamy, prawie na poziomie Stanów Zjednoczonych i dużo wyżej niż niektóre kraje europejskie czy większość krajów europejskich. Znacznie gorzej rozpoznajemy swoje szanse biznesowe. Mamy trudności z odróżnieniem dobrych okazji na rynku lub nie wiemy jak je wykorzystywać, co obrazuje właśnie ten dolny wykres. Tutaj jest znowu miejsce na różne aktywności instytucji otoczenia biznesu czy instytucji, które wspierają przedsiębiorców poprzez na przykład dostarczanie wiedzy czy informacji. My na przykład prowadzimy cieszący się bardzo dużym zainteresowaniem przedsiębiorców portal dotyczący gospodarki elektronicznej, gdzie staramy się dostarczać aktualną wiedzę na temat tego, co się dzieje w tym sektorze, jakie są szanse możliwości na biznes, jak to wygląda za granicą.</u>
<u xml:id="u-19.10" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Przedsiębiorczość we wczesnym stadium to też bardzo ciekawy wskaźnik. Tutaj też jesteśmy na przeciętnym poziomie w porównaniu z innymi krajami. Polska znajduje się w środku stawki z odsetkiem osób dorosłych prowadzących działalność we wczesnym stadium na poziomie około 9%. Można powiedzieć zatem, że poziom przedsiębiorczości jest w Polsce wysoki. To oczywiście nie oznacza, że nie powinniśmy tego, tak jak wcześniej powiedziałam, wspierać, zwłaszcza poprzez różnego rodzaju instrumenty, które będą podtrzymywały czy urzeczywistniały te intencje osób do prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-19.11" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Otoczenie sprzyjające zakładaniu i rozwijaniu biznesu to jest ten temat z COSME. Jest to postawione jako kolejne wyzwanie. Dla Polski to też jest bardzo duże wyzwanie, chociaż należy zwrócić uwagę, że bardzo wiele w ciągu ostatnich lat zostało w tym zakresie zrobione poprzez deregulację kwestii związanych ze zmniejszaniem barier administracyjnych. Jak tutaj państwo zauważycie na wykresie, Polska jest dość dobrze oceniana, jeśli chodzi o politykę państwa, wspierającą przedsiębiorczość. Mamy jednak sporo do nadrobienia, jeśli chodzi o biurokrację i podatki, programy państwowe mogą być jeszcze lepsze. Natomiast warto zwrócić uwagę na te kwestie związane z otoczeniem i wspieraniem biznesu.</u>
<u xml:id="u-19.12" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Mamy publikację, którą przygotowujemy rokrocznie, dotyczącą instytucji otoczenia biznesu w Polsce, czyli liczymy i analizujemy te instytucje. W 1995 roku tych instytucji było kilkadziesiąt, dzisiaj mamy ponad 800 różnego rodzaju instytucji, na różnego rodzaju poziomie, regionalnym, lokalnym, które wspierają przedsiębiorców. To jest bardzo ważny element, który buduje to otoczenie, ten ekosystem wspierania przedsiębiorczości, wpływa na rozwój przedsiębiorczości. Z naszych analiz wynika, że to się przekłada na liczbę firm i jakość tych firm, liczbę instytucji otoczenia biznesu w regionach. W tych słabszych regionach jest mniej tych instytucji, w związku z tym jest mniej tego typu firm czy te firmy mają mniejszy potencjał. Poprzedni wykres bazował na danych z 2011 roku. Tutaj widać, jak sytuacja zmieniła się w 2012 roku. Widać niewielkie zmiany. Warto podkreślić pozytywną zmianę w zakresie biurokracji i podatków, czyli widzimy, że przedsiębiorcy dostrzegają te pozytywne zmiany związane właśnie z podatkami, z uproszczeniami, z uproszczeniem sposobu rejestracji działalności gospodarczej, czyli „zero okienka”, i to są działania, które są pozytywnie ocenione i powinny być kontynuowane.</u>
<u xml:id="u-19.13" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Kolejne wyzwanie to ograniczenia we wdrażaniu technologii prośrodowiskowych przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Badania przeprowadzone przez Agencję wskazują, że to jest również wielkie wyzwanie dla polskiej przedsiębiorczości. Widzimy tutaj dużą lukę braku wręcz świadomości i korzyści płynących z takich działań przedsiębiorców i w związku z tym niepodejmowanie działań związanych z inwestycjami prośrodowiskowymi. Na wykresie widać, że najwięcej wskazań było przy stwierdzeniu braku potrzeby zmiany dotychczasowego funkcjonowania, braku zachęt ekonomicznych ze strony państwa oraz braku korzyści finansowych. W tym obszarze staramy się odpowiadać na te słabości. Po pierwsze, realizujemy projekty o charakterze doradczym, łącznie z audytem środowiskowym w firmach, ale uruchomiliśmy też ostatnio program, w ramach którego można uzyskać wsparcie na pewne elementy związane właśnie z poprawą sytuacji środowiskowej w przedsiębiorstwie, dofinansowanie w ramach tak zwanego programu szwajcarskiego.</u>
<u xml:id="u-19.14" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">Ograniczone możliwości MSP do internacjonalizacji, to już ostatnie wyzwanie zidentyfikowane przez Komisję Europejską. Przedstawiony wykres prezentuje odsetek eksporterów wśród polskich przedsiębiorców. Tutaj warto zwrócić uwagę na pewną prawidłowość. Staramy się to rekomendować w naszych aktywnościach, i tak to bardzo często wygląda w naszych programach w instrumentach, że firmy zorientowane na innowacje posiadają większy odsetek klientów poza krajem. Natomiast te firmy, które nie są zorientowane czy mniej zorientowane na innowacje, mają ten większy odsetek braku klientów poza krajem, czy nie są firmami wychodzącymi na rynki międzynarodowe. Przeprowadziliśmy też inne badania, gdzie badaliśmy właśnie internacjonalizację, umiędzynarodowienie MSP, i potwierdzają one to, że firmy innowacyjne są bardzo często firmami eksportującymi i odwrotnie, eksport, działalność na rynkach zagranicznych wpływa na zwiększenie innowacyjności firm. Te firmy bardzo często są zmuszone czy zachęcone do wprowadzania innowacji. W przypadku firm działających ponad 3,5 roku, tutaj mamy taki wykres, są to relacje podobne, z tym że różnica w liczbie firm sfokusowanych na eksport nie jest już tak znaczna. Zatem wyzwaniem jest tu znowu zachęcanie większej rzeszy firm do koncentrowania się na eksporcie. Zadowalająca jest natomiast sytuacja, gdy firmy dywersyfikują swoją bazę klientów korzystając zarówno z dużego rynku wewnętrznego, jak i częściowo angażując się w eksport.</u>
<u xml:id="u-19.15" who="#PrezesPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiębiorczościBożenaLublińskaKasprzak">I ostatni slajd, wykres, który pokazuje, w jakim kierunku powinniśmy się przesuwać. Na tym wykresie zobrazowane zostały etapy cyklu życia produktu, od pomysłu do sprzedaży. Na osi pionowej zaznaczona jest wartość dodana na poszczególnych etapach. Z tego wykresu widzimy, że największa wartość dodana osiągana jest na etapie prac badawczo-rozwojowych oraz sprzedaży, najniższa na etapie wytwarzania. W tym kontekście wyzwaniem dla nas jest przesunięcie polskich przedsiębiorców w globalnym łańcuchu dostaw z funkcji małej wartości dodanej, z tego, czego teraz, tak naprawdę, mamy przewagę w wielu firmach, czyli wytwarzanie podzespołów, do funkcji o dużej wartości dodanej, jak prace badawczo-rozwojowe czy marketing i sprzedaż. Tego oczywiście nie uda się osiągnąć bez zwiększania innowacyjności, inwestowania w innowacyjność, w wzornictwo również i zwiększania w ten sposób konkurencyjności polskiej gospodarki. Na tym, myślę, zakończę prezentację. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Dziękuję bardzo. W takim razie przechodzimy do dyskusji, pytań i ewentualnie jakichś wniosków. Może skorzystam z tego przywileju, że jestem przy głosie i zapytam o pewien sposób interpretacji, jaki pani minister przedstawiła, ponieważ pierwsza konkluzja była taka, że nasze firmy mało korzystają z kredytowania, a w większości korzystają z własnych środków. Czy ten czynnik jest odbierany jednoznacznie negatywnie, czy też w jakimś sensie jest to też pozytyw? Gdyby można było powiedzieć, że w polskiej gospodarce i polskie firmy mają dużo kapitału, to wykorzystanie własnego kapitału w jakimś sensie jest pozytywne, bo kredyt wiąże się z opłatami, z prowizjami, odsetkami, co w jakimś sensie odbiera firmom pewną część wypracowywanego zysku. Aczkolwiek u nas raczej kapitał posiadany w rękach przedsiębiorców per saldo jest niewielki w porównaniu z innymi krajami, i to jest, można powiedzieć, różnica klas. Jednak firmy nie są chętne korzystać z kredytów w szerokim zakresie i to wynika w jakimś sensie z naszego doświadczenia, chociażby z biur poselskich.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Jeśli przychodzi przedsiębiorca, który mówi: miałem świetny interes, poszedłem do banku, wziąłem kredyt, rozpocząłem ten interes, a bank zażądał natychmiastowego zwrotu kredytu, kiedy ja go zainwestowałem, no i bank po prostu przerwał mój świetny interes. Sprawa trafiła do sądu, prokurator nakazał nawet kontrolę dokumentów bankowych, okazało się, że ten bank dostał z Wiednia taką po prostu instrukcję, żeby przejąć ten świetny interes, bo bank zarobił ileś tam milionów, nie na kredycie w postaci procentów i odsetek, tylko po prostu przejął jego świetny interes. Jeżeli przedsiębiorcy mają takie doświadczenia, że system bankowy łupi, ma wysokie oprocentowania, a jak widzi, że może zarobić w inny sposób, to w ten sposób zarabia, to później chęć do brania kredytów jest niewielka. Ja bym widział tutaj różne jeszcze przyczyny tego, że polski kapitał nie jest chętny do brania kredytów. To jest jedna rzecz.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Drugą sprawą jest elastyczność kredytów. Jeśli się coś zaczyna dziać w firmie, to banki nie są często zainteresowane pomocą, tylko po prostu doprowadzają do upadku firmy. To jest kolejny element, który powoduje, że nie ma chęci do brania kredytów. Czy istnieje jakiś pomysł na zwiększenie bezpieczeństwa brania kredytów dla przedsiębiorców? Bo to jest jedna z barier. Jeżeli ktoś się boi, że jak weźmie kredyt, a nie daj Boże mu się noga powinie, to po prostu zostanie zniszczony, to ludzie nie chcą tych kredytów brać. To jest bardzo częsta, przewijająca się nuta w spotkaniach z przedsiębiorcami. To jest moje pytanie, wynikające w jakimś sensie z obaw i też doświadczeń naszych przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Następna sprawa, o której tutaj pani minister powiedziała, to że mamy bardzo wysoki procent przedsiębiorczości i że mamy dobrą tendencję samozatrudnienia, że to jest jakby pozytywne. Jednakże samozatrudnienie w jakiś sposób wynika z bardzo wielkiego bezrobocia, jakie jest w Polsce. W wielu miejscach, szczególnie poza tymi wielkimi ośrodkami, w odległości już kilkudziesięciu kilometrów od Warszawy, jest często tak, że po prostu nie ma pracy i młodzi ludzi czy nawet starsi ludzie mówią: no tak, założymy firmę, będziemy próbować. Zakładają tę firmę bez kapitału, bez pieniędzy, często z pomysłem takim, że jakoś to będzie i coś tam próbują robić. Ale trudno tu mówić, że to jest jakieś przedsiębiorstwo. To jest po prostu nieraz wyraz rozpaczy, że po prostu nie ma co robić. Więc ja nie wiem, czy to jest, jak pani minister powiedziała, takie pozytywne, że mamy taką wysoką przedsiębiorczość.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Bardzo często, niestety, to nie jest tak za bardzo pozytywne, bo ci ludzie mówią: gdybyśmy mogli znaleźć jakąś pracę, to byśmy znaleźli. Często jest tak, że zaczynają, ledwo wyrabiają na jakiś ZUS i mówią, że właściwie to wszystko jest bez sensu. Często kończy się taka próba tym, że ktoś po prostu zostaje z długami i wyjeżdża za granicę, mówi, że nie wróci przez 10 lat dopóki, że tak powiem, mu się nie przedawni to, co za nim zostało. Takich przykładów, niestety, mam wiele ze swojej działalności w biurze poselskim. A tu słyszymy, że nasze firmy są małe, nie biorą kredytów, że mamy niby duży odsetek przedsiębiorczości. To porównanie ze Stanami Zjednoczonymi, gdzie ta, przynajmniej statystyczna przedsiębiorczość, jest porównywalna, jednak moim zdaniem jest ułomne. Więc chciałbym prosić chyba o jakąś korektę, żeby przynajmniej wytłumaczono, jak to się ma u nas w stosunku do przedsiębiorczości czy podobnego odsetka przedsiębiorczości w innych krajach.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Poza samą statystyką rejestracji firm jest jeszcze to, co się za tą rejestracją firmy kryje. Czy tam jest rzeczywiście jakiś kapitał, park maszynowy, technologia? Czy tylko i wyłącznie wynika to z tego, że ci ludzie często nie zakładaliby firmy, gdyby mogli znaleźć pracę. Mam na to przykład. Powiat szydłowiecki, gdzie jest prawie 40% bezrobocie i tam bardzo wiele osób otwiera firmy, kupuje jakiś zdezolowany samochód, gdzieś tam jeździ, handluje na jakichś targach, coś kupuje, próbuje sprzedawać, ale trudno tu mówić o nowoczesnej gospodarce. Nie ma nowoczesnej gospodarki, gdzie nie ma nawet jakby napędu. Wymyślać coś dzisiaj nowoczesnego w takim systemie trochę gospodarskim wydaje się w tym nowoczesnym świecie trochę niewykonalne. Może gdzieś jakiś cudotwórca, ale to nie jest tak optymistyczne.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Miałbym tutaj zastrzeżenia, przynajmniej do tego stwierdzenia, że tyle firm się rejestruje, to jest bardzo dobre, bo to świadczy o tym, że mamy podobną przedsiębiorczość do Stanów Zjednoczonych. W chęci może tak, ale w rzeczywistości to jest zdecydowanie inna struktura. Tak że ja bym prosił o poszerzenie badania tej przedsiębiorczości. Nie tylko stwierdzenie statystyczne, że jest tyle na tysiąc mieszkańców i możemy być z tego zadowoleni. Ja uważam, że niekoniecznie. Bardzo proszę, pan poseł się zgłasza.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanKaźmierczak">Panie przewodniczący, pani prezes, szanowni państwo. Mamy kliniczny przykład tego, w jaki sposób patrząc na te same fakty można dojść do różnych wniosków. Muszę powiedzieć, że jestem szalenie zbudowany tym, co pani prezes powiedziała, ale również tym, co powiedział pan przewodniczący Suski. Jeżeli jest tak rzeczywiście, jak mówił, to szczególnie na tych terenach, które jak wiem, są obszarem jego działania, bo to wynika chociażby z okręgu wyborczego, to wspaniale, że na terenach, które jeszcze nie tak dawno były widziane jako miejsce, w których funkcjonowała jedynie bezradność. Czyli padał duży zakład w mieście, który był jedynym pracodawcą i wszyscy opuszczali ręce i mówili: klęska. Jeżeli nawet rzeczywiście ci młodzi ludzie w porywie jakiegoś odruchu pod wpływem niemożności podejmują działalność gospodarczą, to, powtarzam, dla mnie jest wspaniale. Od dłuższego już czasu, bo to w tej chwili jest już druga edycja, w mojej macierzystej uczelni kieruję programami, które mają nauczyć studentów zachowań przedsiębiorczych.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełJanKaźmierczak">Proszę państwa, my żyjemy mimo wszystko w kraju, w którym raczej ciągle jeszcze są żywe takie retrospekcje z czasów słusznie minionych. Wydaje mi się, że jeżeli Polacy, zwłaszcza młodzi, czyli w tym wieku 30 i nawet mniej lat, nauczyli się już postaw tego typu, że jeżeli nie mam zatrudnienia i nie mogę znaleźć pracy, to biorę się za to na własny rachunek, to jest wspaniała wiadomość.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełJanKaźmierczak">Co do tego, że nie są innowacyjni. Proszę państwa, ja się upieram nawet przy tym. Pamiętamy rok 1989, wchodzenie w gospodarkę rynkową. W Gliwicach, gdzie się dzieje teraz mnóstwo różnych innowacyjnych rzeczy, był plac, na którym na łóżkach polowych ludzie rozkładali różne rzeczy i sprzedawali z tych łóżek. Oczywiście to nie miało specjalnego wymiaru nowości, innowacji, natomiast ruszyło lokalną przedsiębiorczość. Jeżeli jest tak, jak mówią dane z badań światowych, nie tylko badań PARP-u, że w tej chwili gospodarka światowa, nawet w Chinach widzieliśmy tę chęć do samozatrudnienia, bazuje na podmiotach mikro, małych i średnich, no to jeżeli doczekaliśmy się w Polsce, że to się ruszyło, to super. Nawet jeżeli to jest zdezolowane auto, łóżko polowe i coś tam jeszcze. Ale przynajmniej coś się dzieje, bo ja jestem zdania, że to znacznie lepsza sytuacja, kiedy ci ludzie, młodsi, starsi próbują coś robić, niż jeżeli siedzą w domu i narzekają. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Jednak 36% bezrobocia pokazuje, że jednak 36% nawet nie podejmuje działalności, nie widzi nawet możliwości zakupu tego zdezolowanego samochodu.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełJanKaźmierczak">Ale 64% podejmuje, panie przewodniczący. To jest stały dylemat, czy szklanka jest w połowie pusta czy pełna.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">No jakąś tam podejmują, przynajmniej niektórzy. Tak czy inaczej te mechanizmy wsparcia są jednak bardzo trudno dostępne, szczególnie w tych biedniejszych regionach. Nawet jeżeli mówimy, że przedsiębiorca dostaje pewną kwotę na projekt, to połowę pieniędzy musi mieć swoich. Bardzo często jest tak, że ci ludzie zaczynając działalność nie mają żadnych pieniędzy na tę pierwszą swoją połowę. Tutaj jest właśnie problem. Te programy jakby odnoszą się do bogatszego społeczeństwa, gdzie łatwiej zacząć. Łatwiej jest zarobić kolejny milion niż ten pierwszy. My nie jesteśmy zdania, że ten pierwszy milion trzeba ukraść, jednak należałoby go zarobić.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Czy ktoś jeszcze z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#DyrektorKrajowegoCentrumInnowacjiNaczelnejOrganizacjiTechnicznejWłodzimierzHausner">Dziękuję uprzejmie. Włodzimierz Hausner, Naczelna Organizacja Techniczna, jednocześnie reprezentuję Krajową Izbę Gospodarczą. Jak zawsze prezentacje pani prezes PARP-u, pani Bożeny Lublińskiej-Kasprzak są interesujące, a opracowania, które przedkładają są jednymi z inteligentnych liczących się źródeł wiedzy. Ja jednak chciałbym trochę krytycznie na te sprawy popatrzeć. Ponieważ pracujemy już nad nowym programem Inteligentny rozwój, również Ministerstwo Gospodarki przygotowuje opracowanie pod tytułem Program rozwoju przedsiębiorstw, więc jako duża organizacja społeczna bierzemy udział w konsultacjach, wyrażamy poglądy w tej sprawie. Ale przede wszystkim chciałbym podziękować, panie przewodniczący, za wizytę szanownej Komisji u nas w Muzeum Techniki i odbycie tam posiedzenia i w imieniu pani prezes chciałbym jeszcze raz wyrazić serdeczne podziękowania.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#DyrektorKrajowegoCentrumInnowacjiNaczelnejOrganizacjiTechnicznejWłodzimierzHausner">I drugie podziękowanie. Wczoraj byłem na dużym spotkaniu w BGK, gdzie jak gdyby świętowano w cudzysłowie pierwszy miliard w kredycie technologicznym. To właśnie dzięki tej Komisji, Komisji Innowacji i Nowoczesnych Technologii udało się szybko w roku 2010, pod koniec, znowelizować ustawę z 2008 roku i otworzyć szerzej drzwi przedsiębiorstwom sektora MSP do kredytu technologicznego. Trochę ubolewam, że ten miliard to nie jest to, co byśmy chcieli, bo tam do wydania jest prawie miliard siedemset, więc jeszcze są pieniądze, ale ten proces zatwierdzania wniosków o kredyt technologiczny i premie technologiczne jest opóźniony.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#DyrektorKrajowegoCentrumInnowacjiNaczelnejOrganizacjiTechnicznejWłodzimierzHausner">Jednak wracając do tematu dzisiaj zaprezentowanego, to w naszym stanowisku dużego środowiska technicznego jasno wyrażamy taką opinię, która mówi: w Polsce nastąpił duży wzrost przedsiębiorstw, to co przed chwilą mówił profesor Kaźmierczak. Mamy ponad 1785 tys. przedsiębiorstw, aktywnych, jak mówi statystyka. Zarejestrowanych jest prawie 3 mln, ale z tej wielkiej zbiorowości 1700 tys. przedsiębiorstw to są przedsiębiorstwa kategorii 1–9 nazywane w nomenklaturze mikroprzedsiębiorstwami. W tym jest ogromna część samozatrudnienia. Czyli mamy ogromną liczbę przedsiębiorstw, tylko tutaj autorzy raportu muszą przyznać, że mamy niedostateczną informację o przedsiębiorstwach kategorii 1–9. Wszelkie nakłady, o których mówimy, są zawsze podawane w różnych raportach z pominięciem tej kategorii 1–9, czyli z pominięciem 1700 tys. przedsiębiorstw. Ja wiem, że trudno zrobić całościowa ocenę, ale nawet badania przekrojowe, badania wyrywkowe na większej zbiorowości, nie na 100 czy 200. My to w swojej opinii mocno krytykujemy. Mówimy, że wiedza o tej wielkiej rzeszy przedsiębiorstw, o których tu dzisiaj już mówiono, jest niedostateczna, zwłaszcza w obszarze ich innowacyjności.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#DyrektorKrajowegoCentrumInnowacjiNaczelnejOrganizacjiTechnicznejWłodzimierzHausner">Pracując w Naczelnej Organizacji Technicznej w Centrum Innowacji przez moje ręce przeszło ponad 1,5 tys. wniosków i ponad 1 tys. umów zawartych na projekty celowe i nie potwierdzam tezy o braku chęci czy zaangażowania przedsiębiorstw. To jest kwestia stworzenia warunków partnerstwa, a nie pozycji darczyńcy. To jest najważniejsze. Przedsiębiorcy w banku spotykają się z wymogiem tak zwanej zdolności kredytowej, ale jeżeli w porę pójdą odpowiednie gwarancje, zabezpieczenia można to rozwiązać. Może zapytajmy dzisiaj, na co poszły środki z funduszu kredytowego, który stworzono, ilu tym przedsiębiorstwom udzielono wsparcia w tej formule. Teraz, po latach, BGK otwiera nową inicjatywę jaką są gwarancje de minimis i stawia do dyspozycji tych gwarancji na prawie 6 mld zł.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#DyrektorKrajowegoCentrumInnowacjiNaczelnejOrganizacjiTechnicznejWłodzimierzHausner">Reasumując chciałem powiedzieć, że raporty naprawdę są źródłem wielkiej wiedzy dla ludzi, którzy zajmują się gospodarką, ale ich słabość czy niedowartościowanie wynika, bo przecież autorzy muszą opierać się na GUS-owskich opracowaniach, bo nie robią przecież do końca pełnych badań, z niedoszacowania wielkości dotyczących kategorii 1–9. Serdecznie dziękuję za możliwość zabrania głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Dziękuję bardzo. Jest tutaj jeszcze na jeden aspekt chciałbym wskazać, aspekt firm jednoosobowych, bo to samozatrudnienie, te jednoosobowe firmy, to jest często po prostu ukryte zatrudnienie w innych firmach, gdzie się wymusza samozatrudnienie, niby rejestrację firm, a tak naprawdę to jest po prostu ucieczka od pewnej części kosztów zatrudnienia. Więc czy mamy jakąś informację, ile w tych firmach wśród zatrudnionych, to są te jednoosobowe firmy, czyli po prostu ludzie, którzy często są zmuszeni do tego, że niby prowadzą działalność. Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrezesPARPBożenaLublińskaKasprzak">Dziękuję bardzo. Może do ostatniego pytania od razu się odniosę. Jeśli chodzi o poziom firm samozatrudnieniowych, to jest ich około 1100 tys. w tej chwili w Polsce. Rzeczywiście jest tak, pan przewodniczący o tym mówił, zresztą tak jest w każdym kraju, że część firm powstaje z przyczyn ekonomicznych, czyli to są firmy powstałe z konieczności, z powodu braku pracy czy takich właśnie sytuacji, które zmusiły daną osobę do tego rodzaju aktywności. Mamy takie badanie, w którym to analizujemy i szacuje się, że z tych 1100 tys. samozatrudnieniowych firm około 20% to są takie właśnie wymuszone działania. I to chyba nie jest tak źle.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrezesPARPBożenaLublińskaKasprzak">Natomiast pan dyrektor Hausner odniósł się do tego, że nasze badanie nie jest pełne. Rzeczywiście jest tak, że my nie badamy firm mikro. To znaczy badamy w różnych naszych badaniach, natomiast nasza statystyka publiczna nie obejmuje czy niereprezentatywnie obejmuje ten sektor MSP, więc nasze badanie jest takie, jakie możemy zrobić, bazując na danych GUS-owskich.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PrezesPARPBożenaLublińskaKasprzak">Odniosę się jeszcze do kwestii, czy to jest zjawisko pozytywne, czy negatywne, to że 65% finansowania pochodzi z środków własnych. To można ocenić i pozytywnie, i negatywnie. Gdyby było tak, że polskie firmy inwestują dużo, czyli mamy wysoki poziom inwestycji, ja wspominałam o tym, że około 15% polskich firm inwestuje, i to są głównie firmy duże, to byłoby dobrze. Mamy dużo kapitału i dużo inwestujemy kapitału własnego. Natomiast niestety tak nie jest, więc w Polsce firmy muszą się posiłkować środkami zewnętrznymi, jeśli chcą się rozwijać. To jest ten kierunek, to jest ta tendencja. Firmy muszą inwestować w innowacyjne rozwiązania, aby być konkurencyjne na rynku krajowym czy na rynkach zagranicznych. I to jest ten kierunek.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PrezesPARPBożenaLublińskaKasprzak">Jeżeli chodzi o przyczyny, to pan przewodniczący dobrze to zdiagnozował. Z jednej strony przez wiele lat, też trzeba to powiedzieć, takich instrumentów banki nie oferowały. My też to analizowaliśmy i takich instrumentów, w szczególności dla mikro i małych firm, nie było, nie było komercyjnej oferty na rynku. Rzeczywiście dopiero teraz banki zaczynają zwracać się coraz bardziej ze swoją ofertą do tego sektora. Pojawiło się też wiele instrumentów, i tu jest trochę odpowiedź na zabezpieczenia, o których też pani minister mówiła, ze środków unijnych, które czynią tę ofertę i dla banków, i dla firm bardziej atrakcyjną. To są instrumenty gwarancyjne, które rozkładają ryzyko przedsiębiorcy i banku. Na pewno w kolejnej perspektywie tych instrumentów będzie coraz więcej. Trzeba powiedzieć również o tym, że zbudowaliśmy czy zainwestowaliśmy środki publiczne w instytucje poręczeniowe i pożyczkowe, które też działają ryku i których wiele lat wcześniej nie było. Takich instytucji poręczeniowych jest około 50, które zostały zasilone ze środków publicznych. Oczywiście ten system też ma swoje słabości i na pewno jest wiele do zrobienia w tym obszarze, ale to jest też sposób na rozkładanie tego ryzyka i zmniejszanie ryzyka przedsiębiorcy oraz obciążania przedsiębiorcy kosztami finansowania zewnętrznego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Tak, tylko nasza krytyka nie była skierowana pod adresem samego raportu. Raport w jakimś sensie ma swoje ułomności, o czym mówił tutaj pan Hausner, ale z drugiej strony musielibyście mieć ogromny aparat, żeby badać wszystkie firmy. Tych milionów firm chyba nie ma potrzeby badać. Po to jest statystyka, żeby wyciągać jakieś wnioski. Natomiast nasza krytyka bardziej polega na krytyce ogólnej sytuacji w Polsce, zresztą z różnych przyczyn. Będąc w opozycji ja nie mówię, że to jest akurat wina rządu, tego czy innego, pewnej sytuacji nawet zastanej, tego braku kapitału, który jest naszą piętą achillesową, co wywodzi się wręcz jeszcze z czasów Peerelu, kiedy nie było tej akumulacji kapitału. Mieliśmy zniszczenie w ogóle polskiej przedsiębiorczości w latach komunizmu, kiedy najpierw nacjonalizowano, zabierano ludziom majątek, środki produkcji. Później zostały one zniszczone i my dziś w jakimś sensie ten polski kapitalizm odbudowujemy, robimy to też przy bardzo ułomnym wsparciu państwa.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Niestety jest tu wiele patologii, a jednocześnie nie ma tej twórczej roli banków. To co było siłą Kas Stefczyka, że ten ekonomista widział, że rola banków po czasach zaborczych banków zagranicznych też nie jest rolą twórczą tylko wręcz drenującą polski rynek, po to były one zakładane, żeby wzajemnie się wspierać i tego rodzaju różne przedsięwzięcia były robione. Dziś też dostrzegamy, zarówno przedsiębiorcy, jak i my, że rola banków nie jest rolą gospodarczo twórczą. Oni działają jako firmy, które chcą zarobić i w dużym stopniu często drenują rynek, co nie jest dobre.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Być może program COSME jest jakimś niewielkim krokiem, bo nawet skala kilku miliardów na całą Europę to jest niewielka skala, a my będziemy mogli z tego skorzystać w jakimś ograniczonym zakresie, ale sytuacja jest rzeczywiście trudna. Brak kapitału w przedsiębiorstwach jest ogromną barierą rozwojową i też brak możliwości brania kredytów wynikających z braku kredytów skierowanych do małych i średnich przedsiębiorstw, których jest większość w Polsce, a banki mimo to nie kierowały do nich swoich produktów albo robiły to z wielką niechęcią. Wolały skredytować wielką inwestycję, wielki kapitał, jedna umowa, wielomilionowe odsetki i tak dalej. Tak więc prostym jest, że duży wysiłek musi być przy małych firmach, gdzie są małe kredyty, mikrokredyty, a umów jest tysiące, a więc trzeba mieć rozbudowany aparat do obsługi różnorodnych umów.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">W jakimś sensie z jednej strony mamy nieprzystosowany jeszcze wciąż sektor bankowy do potrzeb naszej gospodarki, to jedno do drugiego nie przystaje. To nie jest tak, że my zwracając różne uwagi krytykujemy ten raport. Chodzi tutaj o ogólną sytuację i rzeczywiście być może warto by było, ponieważ tych małych firm, mikro firm, jednoosobowych jest więcej, w następnym raporcie czy też przy następnym badaniu trochę skierować bardziej w tym kierunku. Jeżeli tego jest tyle u nas, to warto by było mieć bardziej dokładne dane, bo pani minister powiedziała, że prawdopodobnie jest 200 tys. tych wymuszonych. Gdybyśmy zbadali jakiś procent, to mielibyśmy wtedy bardziej ścisłe dane nie takie intuicyjne.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Myślę, że warto by było, przynajmniej ja mam taką sugestię, troszkę się skoncentrować, o czym też mówił pan Hausner, na tych firmach od 1–9,10 osób. Bo jak mamy tu te większe firmy, to one inaczej działają. Jak już przekroczy się pewien próg, to jest możliwość inżynierii finansowej i można zatrudnić doradców itd., a w małych firmach, często tych rodzinnych, kilkuosobowych ludzie się borykają, bo muszą się znać na wszystkim, na tym co robią, na podatkach, na najmie, czynszach itd. i na tę inżynierię finansową nie starcza czasu po prostu i wiedzy. Może tego typu pogłębione badanie warto byłoby zrobić, co pewnie dałoby nam jakiś impuls do tego, żeby te firmy wesprzeć i poznać, jakie mają potrzeby i jakie są bariery. Prawdę znamy, nawet intuicyjnie, ale takie kompleksowe badanie mogłoby dać możliwość wzrostu rozbudowy tych firm. Gdyby powiedzmy milion tych przedsiębiorstw zatrudniło jedną osobę więcej, to można powiedzieć, że byłby to ponad milion nowych miejsc pracy, a to jest jednak rzecz na razie w kategoriach marzenia. Natomiast warto byłoby to zrobić, żeby na te małe firmy położyć większy nacisk. Przepraszam, ja się rozgadałem, ale to tak już jest jak komuś się da mikrofon, to on to wykorzystuje.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#PrzewodniczącyposełMarekSuski">Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie słyszę. Zatem bardzo dziękuję i zamykam dyskusję w tym punkcie. Jeżeli nie ma żadnych wniosków, to stwierdzam, że porządek dzienny posiedzenia został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji i dziękuję wszystkim państwu i pani minister za przedstawienie raportu. Do zobaczenia na następnym posiedzeniu, które prawdopodobnie nie odbędzie się jutro, jak już rozmawialiśmy z panem przewodniczącym.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>