text_structure.xml
20.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 4 min. 35 po poł.)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Przedstawiciele Rządu: Minister Poczt i Telegrafów Władysław Stesłowicz, Kierownik Ministerstwa Aprowizacji Jan Stoiński, Minister b. Dzielnicy Pruskiej Józef Wybicki.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Otwieram posiedzenie. Protokół 256 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Protokół 257 posiedzenia leży w biurze sejmowem do przejrzenia. Jako sekretarze zasiadają posłowie Sołtyk i Szymczak. Listę mówców prowadzi poseł Sołtyk.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WojciechTrąmpczyński">Proszę p. Sekretarza o odczytanie interpelacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. ks. Londzina i tow. do p. Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych w sprawie zarządzenia Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dn. 25 września 1920 r., normującego wykonywanie zarządu przymusowego państwowego nad dobrami arcyksięcia Fryderyka na Śląsku Cieszyńskim.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Makucha i tow. z Klubu P. S. L. do p. Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych w sprawie dzierżawy młyna przez p. St. Jastalskiego w Zagożdżonie pow. kozienickiego, woj. kieleckiego.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Stapińskiego i tow. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych z powodu bezprawi, dokonanych na gminie chrześcijańskiej w Borysławiu pod osłoną i przy pomocy policji państwowej.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Baworowskiego i tow. do pp. Ministrów Sprawiedliwości, Skarbu i Robót Publicznych w sprawie stosunków urzędowych w sądzie okręgowym w Czortkowie.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do p. Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie łamania kontraktów o najem pracy w dobrach Siemieńskiego, powiecie jarosławskim.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do p. Ministra Skarbu w sprawie wymiarów podatkowych, dokonywanych przez inspektorat podatkowy w Oświęcimiu.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Skarbu w sprawie rujnowania finansów gmin przez niedbałe urzędowanie organów samorządowych i rządowych.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do pp. Ministrów Rolnictwa i Dóbr Państwowych i Spraw Wewnętrznych w sprawie urzędowania referenta rolnego w starostwie w Łańcucie.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Matusza i tow. do p. p. Ministrów Rolnictwa i Dóbr Państwowych i Sprawiedliwości w sprawie łamania ustawy z 2 lipca 1920 r. o ochronie drobnych dzierżawców przez Adama Meczkowskiego w gm. Bosko, pow. sanockiego.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Lewandowskiego i tow. do p. Prezydenta Ministrów w sprawie zamierzonego zamykania restauracji przez ich właścicieli w dni świąteczne.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Dobrowolskiego i tow. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie samowolnej rekwizycji lokalu nr 5 przy ul. Wilczej, dokonanej przez ppor. Przypkowskiego, podczas której ppor. Bogdański dokonał włamania.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Borunia i tow. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie handlu końmi wojskowymi przez por. Mieczysława Niwińskiego.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Regera i tow. do p. Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie rugów robotników polskich z Czechosłowacji.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. St. Szymańskiego i tow. ze Zw. L. N. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie niestosowania rozporządzenia Rady Obrony Państwa w przedmiocie utraty obywatelstwa Państwa Polskiego wskutek niespełnienia obowiązku służby wojskowej.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Piotrowskiego i tow. z klubu N. Z. L. w sprawie nadużyć starosty pow. brzezińskiego woj. łódzkiego.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Hellicha i tow. z klubu N. P. R. do p. Prezydenta Ministrów w sprawie celowego obniżania dochodów Skarbu przy sprzedaży majątków ziemskich i unikania rządowej parcelacji w woj. białostockiem.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#WincentySzymczak">Interpelacja p. Laskudy i tow. z klubu P. S. L. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie zaniedbania niszczących się wozów kanonierskich na st. kolejowej Bogdanówka w Małopolsce.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Interpelacje te odeślę Panu Prezydentowi Ministrów.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WojciechTrąmpczyński">Przystępujemy do porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#WojciechTrąmpczyński">Nr 1: Pierwsze czytanie ustawy o dobrach rodzinnych w b. dzielnicy pruskiej (Druk nr. 3036). Głosu nikt nie żąda, sprawa idzie do Komisji Prawniczej.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#WojciechTrąmpczyński">Nr 2: Pierwsze czytanie ustawy o rozciągnięciu na całą Rzeczpospolite mocy ustawy z dn. 6 lipca 1920 r. o ujednostajnieniu ustaw i rozporządzeń o państwowym podatku przemysłowym (Druk nr. 3048). Głosu nikt nie żąda, sprawa idzie do Komisji Skarbowo-Budżetowej i Przemysłowo Handlowej.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#WojciechTrąmpczyński">Przechodzimy do nr. 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o ustawie w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji, dotyczącej utworzenia międzynarodowego instytutu chłodnictwa (Druk nr. 3053 i 2491). Głos ma p. Rosset.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">(Nieobecny).</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#WojciechTrąmpczyński">Ponieważ niema sprawozdawcy, przystępujemy do nr. 4 porządku dziennego: Trzecie czytanie ustawy, dotyczącej opłat stemplowych od rachunków i poświadczeń odbioru sum (Druk nr. 3044 i 2355).</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#WojciechTrąmpczyński">Głos ma p. Rząd.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AntoniRząd">Wysoki Sejmie! Przy omawianiu ustawy o opłatach stemplowych od rachunków i poświadczeń odbioru sum pieniężnych i papierów wartościowych na ostatniem posiedzeniu Sejmu postawiono poprawkę do art. 11, żeby ten artykuł złączyć z art. 12 i stawki przewidziane w art. 11 ujednostajnić ze stawkami art. 12 i w związku z tem skreślić art. 22.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#AntoniRząd">Poprawka ta była dziś przedmiotem obrad na posiedzeniu Komisji Skarbowo-Budżetowej i wnioskodawca po wysłuchaniu argumentów przedstawiciela Ministerstwa Skarbu poprawkę swą cofnął.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#AntoniRząd">Przy tej okazji jednak zauważono następujące drobne usterki do poprawienia: W ustępie 2 art. 6 po wyrazić „nieostemplowanego” wstawić „lub”. W art. 7 w ostatnim wierszu zamiast „komisjonarza” należy powiedzieć „komisjonera”.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#AntoniRząd">W art. 12 zamiast: „od 5 do 50.000” ma być: „powyżej 5 do 50.000” i ewentualnie „powyżej 50.000.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#AntoniRząd">Następnie zwrócono uwagę na ostatnie zdanie w art. 17 brzmiące: „o ile nie zachodzi wypadek przewidziany w punkcie 12 art. 14”. Wobec brzmienia tego punktu 12 art. 14 jest to zgoła niepotrzebne przeto polecono zdanie to wykreślić, co niniejszem czynię. W art. 23 wyraz „celem” ma brzmieć „do”. Po zatem żadnych innych zmian nie wprowadzono. Proszę przeto o ostateczne zatwierdzenie projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Czy stawia kto wniosek o osobne głosowanie?</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Nikt)</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#WojciechTrąmpczyński">Zatem przystępujemy do głosowania en bloc z poprawkami, zgłoszonemi przez referenta. Proszę Posłów, którzy są za przyjęciem całej ustawy, aby powstali.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Większość)</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#WojciechTrąmpczyński">Ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#WojciechTrąmpczyński">Przystępujemy teraz do nr. 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o ustawie w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji, dotyczącej utworzenia międzynarodowego instytutu chłodnictwa. (Druk nr 3053 i 2491).</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#WojciechTrąmpczyński">Głos ma p. Rosset.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AleksanderHenrykdeRosset">Wysoki Sejmie! W Komisji Spraw Zagranicznych przedstawiony został wniosek Rządu w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji, dotyczącej Międzynarodowego Instytutu Chłodnictwa.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#AleksanderHenrykdeRosset">Skoro w Sejmie mówię po raz pierwszy o tym dziale nauki polskiej, nie wolno mi nie przypomnieć wielkiego inżyniera francuskiego Carnot, który przez swoją teorię ciepła stworzył początek wielkiej nauki. Następnie znakomite odkrycie w zakresie skraplania gazów dokonane przez Raoula Pictet w Genewie i Wróblewskiego w Krakowie, a następnie teoria ciepła prof. Zeunera z Drezna postawiły naukę tę na wysokim szczeblu rozwoju, a tem samem dały początek praktycznemu stosowaniu chłodnictwa. W tym kierunku prace profesora Lindego znalazły szereg naśladowców i od dłuższego czasu chłodnictwo odgrywa olbrzymią rolę w gospodarstwie społecznem, jako sposób magazynowania i przechowywania materiałów. Chłodnictwo jest właściwie niczem innem jak ogrzewanie; ogrzewa się kiedy jest zimno, chłodzi, kiedy jest ciepło. Człowiek chce owładnąć naturą i rządzić nią tak, jak dla niego jest dogodne.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#AleksanderHenrykdeRosset">Należenie nasze do tego instytutu ma uzasadnienie z trzech punktów widzenia: przedewszystkiem z punktu widzenia międzynarodowego, iż należy do tego czterdzieści kilka państw, byłoby więc dziwne, gdyby Polska nie znalazła się w ich szeregu; następnie ważne jest, że w nauce tej, jak już wspomniałem, nazwisko Wróblewskiego wskazuje, że Polska brała znaczny udział, więc nie należy nauki tej zaniedbywać i pozwolić jej toczyć się dalej bez naszego udziału. Wreszcie, po trzecie, wobec tego, iż ludzkość przy wymianie materiałów i wyrobów stara się płodami jednej dzielnicy świata zaspokoić drugą, chłodnictwo ma ekonomicznie wielkie znaczenie w transportowaniu materiałów spożywczych i wogóle psujących się. Ponieważ w konsekwencji dla nas pociągnie ta konwencja wydatek tylko 4.000 fr. rocznie, więc Komisja Spraw Zagranicznych w myśl wniosku rządowego uznała za stosowne ratyfikować ów projekt bez żadnych zmian, o co też Wysoki Sejm w tej chwili proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Głosu nikt już nie żąda. Proszę Posłów, którzy są za tą ustawą, ażeby wstali.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Większość)</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#WojciechTrąmpczyński">Zatem w drugiem czytaniu ustawa przyjęta.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(P. Rosset: Proszę o trzecie czytanie)</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#WojciechTrąmpczyński">Przystępujemy do trzeciego czytania. Nikt nie protestuje, głosu nikt nie żąda. Bez głosowania mogę przypuszczać, że i w trzeciem czytaniu ustawa została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#WojciechTrąmpczyński">Przystępujemy do nr. 5 porządku dziennego: Ustne sprawozdanie Komisji Oświatowej o statucie Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach (Druk nr. 2938).</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#WojciechTrąmpczyński">Głos ma p. Balicka.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#GabrielaBalicka">Świeżo na Komisji Oświatowej rozpatrywaliśmy ustawę Instytutu w Puławach. Sprawa Instytutu w Puławach od kilku lat czekała na ramy ustawowe, któreby mogły pomóc w rozwoju jej życia. Wszyscy wiemy, jaką drogą Instytut ten dostał się od okupantów w ręce polskie ile było wysiłków i entuzjazmu, tych, którzy stali na czele tej instytucji, ażeby z niej stworzyć jedyną do tej pory taką placówkę w Polsce. Instytut naukowo-badawczy, oderwany od uczelni, a zatem posiadający warunki do rozwoju szerokiej myśli naukowo badawczej do tego, ażeby ta myśl mogła się zogniskować i promieniować na całą Rzeczpospolitą.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#GabrielaBalicka">Kraj skołatany wojną, skołatany materialistycznem pojmowaniem interesów łudzi, zrozumiał, że stworzenie placówki naukowej, która będzie zajmowała się badaniami czysto naukowemi, będzie ochłodą i odpoczynkiem dla myśli i będzie bodźcem do tego, ażeby praca naukowa w Polsce szła w tym kierunku. Z wielu trudnościami musieli borykać się ludzie, którzy stwarzali tę placówkę, bo trudno było przeszczepić w Polsce myśl, ażeby instytut był instytutem badawczym, oderwanym od nauczania, które aczkolwiek daje materiał żywy dla tych, którzy jednej rzeczy i drugiej się oddają, utrudnia jednak pracę i musi zmniejszać nieraz jej intensywność, jeśli nie wydajność.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#GabrielaBalicka">Same nazwiska tych ludzi, którzy stali na czele tej instytucji, mówią o tem, co chcieli z tej instytucji stworzyć, a sprawozdania drukowane pokazują nam, że nie tylko była tu chęć, ale był to czyn, dlatego, że i pod względem naukowym, i pod względem praktycznego gospodarstwa praca ich rozwijała się bardzo pomyślnie.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#GabrielaBalicka">Długo, tej ustawy nie było; od 1920 r. już projekt miał być dany i rozpatrywany był w Komisji. Uległ on rozmaitym zmianom, jednakże prace w Instytucie nie krępowały się brakiem ustawy, postępowały i rozwijały się. Teraz ustawa niniejsza tak jak ją Rząd przedstawia z matami zmianami, została przez Komisję Oświatową przyjęta.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#GabrielaBalicka">Komisją Oświatowa postarała się, ażeby w art. 1 zrobić poprawkę i zaznaczyć, że instytut musi mieć charakter akademicki, t. zn. nie w zrozumieniu pracy uczelni, ale na wzór Akademii Umiejętności. Prócz tego Komisja w art. 3 pragnęła, aby zakres pracy był rozszerzony nie tylko do tych rzeczy, które są wymienione w ustawie, ale żeby obejmował różne dziedziny badań naukowych, dotyczące gospodarstwa wiejskiego. Pozatem jest jeszcze zmiana co do wyboru dyrektora, gdzie okres zmieniono z trzechletniego na jednoroczny, a to dlatego, aby ułatwić pozbycie się takich sił, któreby nie były odpowiednie, a utrwalenie tych, któreby były odpowiednie. Pozatem dano jeszcze Kuratorium możność wybierania przewodniczącego. Wszystkie te poprawki składam na piśmie p. Marszałkowi. Są to małe zmiany, które wprowadziła Komisja Oświatowa i prosi Wysoki Sejm o uchwalenie w całości niniejszej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Głosu w tej sprawie nikt nie żąda. Stawiam zatem całą ustawę en bloc pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WojciechTrąmpczyński">Proszę Posłów, którzy są za tą całą ustawą z poprawkami Komisji w drugiem czytaniu, aby wstali. Stoi większość. Ustawa przyjęta w drugiem czytaniu.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(P. Balicka: Proszę o trzecie czytanie)</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#WojciechTrąmpczyński">Jest wniosek o trzecie czytanie. Nikt nie protestuje, głosu nikt nie żąda, mogę przypuszczać na mocy poprzedniego głosowania, że ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#WojciechTrąmpczyński">Przechodzimy do nr. 6 porządku dziennego: ustne sprawozdanie Komisji Oświatowej o wnioskach poselskich, zdążających do podniesienia oświaty na Pomorzu (Druk nr 2637, 2593, 2474 i 2204).</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#WojciechTrąmpczyński">Ponieważ referentka jest nieobecną, sprawa spada z porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#WojciechTrąmpczyński">Na tem porządek dzienny Jest wyczerpany. Wniosków nagłych niema.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#WojciechTrąmpczyński">Proponuję, aby następne posiedzenie odbyło się dopiero 8 listopada we Wtorek o godz. 4 po poł., gdyż niema materiału, opracowanego przez Komisje. Ten tydzień ma być jednak użyty do regularnej pracy w Komisjach. Proponuję, według uchwały, powziętej na konwencie seniorów; aby postawie nieobecni na komisjach podlegali tym samym karom co i nieobecni na plenum.</u>
<u xml:id="u-10.8" who="#komentarz">(Głosy: Słusznie)</u>
<u xml:id="u-10.9" who="#WojciechTrąmpczyński">Przypuszczam, że wszyscy na to się godzą.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#HermanDiamand">Proszę o głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Głos ma p. Diamand.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#HermanDiamand">Ośmielę. się zwrócić uwagę, p. Marszałka, że wielu z nas jest jednocześnie członkami kilku Komisji i że niepodobna jawić się na kilku Komisjach. Następnie istnieje instytucja zastępców niestałych, tak, że niewiadomo będzie kogo ukarać.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Sytuacja prawna jest taka: jeżeli poseł udowodni, że w tym samym dniu był w innej Komisji — karze nie podlega, jednak w każdym razie odpowiada ten poseł, który jest regularnym członkiem Komisji, za to, że jego zastępca nie zjawił się na Komisji.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Głos: Za dużo jest komisji równocześnie)</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#WojciechTrąmpczyński">Na to niema rady.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#AleksanderHenrykdeRosset">Proszę o głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Głos ma p. Rosset.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AleksanderHenrykdeRosset">Ta sprawa musi być załatwiona w związku z jeszcze jedną, a mianowicie, żeby prezesi Komisji porozumieli się w sprawie ich zwoływania, bo zwołują niejednokrotnie na jedną godzinę.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#WojciechTrąmpczyński">To zostało już dawno postanowione, ale nie wykonane.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JanKantyFederowicz">Chciałem zaproponować, ażeby tę sprawę przekazać Konwentowi Seniorów.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Ale nie w najbliższym tygodniu. Na najbliższy tydzień plenum zgodziło się, że nieobecność na Komisjach podlega tym samym karom co nieobecność na plenum.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#WojciechTrąmpczyński">Porządek dzienny będzie później podany. Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 4 m. 55 po poł.)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>