text_structure.xml
429 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 9 minut 15)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Grażyna Sztark i Zbigniew Romaszewski)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Wojtczak. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SenatorMichalWojtczak">Panie Marszałku! W związku z tym, że Komisja Środowiska zakończyła rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010", proszę o uzupełnienie porządku obrad o taki właśnie punkt. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Zatem proponuję uzupełnienie porządku obrad... Ale czy sprawozdanie... czy druk jest gotowy?</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#SenatorMichalWojtczak">(Chyba jeszcze nie, dlatego że posiedzenie skończyliśmy dziesięć minut temu.)</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze. Panie Senatorze, gdy druk będzie gotowy, ja zaproponuję wprowadzenie tego punktu.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#SenatorMichalWojtczak">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 1158, a sprawozdania komisji - w drukach nr 1158A i 1158B.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, pana senatora Pawła Klimowicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SenatorPawelKlimowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#SenatorPawelKlimowicz">Przedstawię sprawozdanie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji dotyczące uchwalonej przez Sejm w dniu 25 marca 2011 r. ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#SenatorPawelKlimowicz">Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w dniu 7 kwietnia 2011 r. komisja wnosi o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#SenatorPawelKlimowicz">Ustawa o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw, która jest przedłożeniem rządowym, wprowadza szereg różnorodnych zmian, jednak główna przyczyna zmian legislacyjnych jest związana z przyszłością sądów wojskowych. Po wprowadzeniu uzawodowienia Wojska Polskiego wiele spraw o przestępstwa pospolite popełnione przez żołnierzy przejęły sądy powszechne. Działalność sądów wojskowych ograniczyła się tylko do spraw karnych, które mają miejsce na terenie jednostek...</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panowie Senatorowie, proszę przerwać rozmowy.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#SenatorPawelKlimowicz">...Wojska Polskiego. Spraw tych jest bardzo mało, dlatego zaistniała konieczność redukcji wielu sądów garnizonowych. Sądy garnizonowe w Krakowie, Bydgoszczy i Zielonej Górze zostały już zlikwidowane.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#SenatorPawelKlimowicz">Poprawki zaproponowane podczas posiedzenia komisji zostały przyjęte jednomyślnie. Dyskusja koncentrowała się - oprócz przyczyn likwidacji sądów garnizonowych, o których wcześniej wspomniałem - tylko wokół przedstawionych poprawek. I teraz pozwolę sobie, Panie Marszałku, przedstawić, omówić poprawki, które zostały przyjęte przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#SenatorPawelKlimowicz">Poprawka pierwsza zmierza do usunięcia fragmentu przepisu, który powtarza normę prawną zawartą w innym przepisie ustawy. Poprawka druga ujednolica terminologię nowelizowanej ustawy i wprowadza "odwołanie" w miejsce "skargi". Poprawka trzecia dostosowuje definicję przewinienia dyscyplinarnego do terminologii stosowanej w ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Poprawka czwarta wprowadza nowy przepis, który pozwala w wyjątkowych przypadkach na przekazanie sprawy dyscyplinarnej wszczętej przeciwko sędziemu sądu wojskowego do rozpatrzenia przez sąd dyscyplinarny ustanowiony dla sędziów sądów powszechnych. Poprawka piąta dostosowuje brzmienie dodawanych ustawą przepisów do terminologii stosowanej w ustawie o ustroju sądów wojskowych. Poprawka szósta usuwa przepis odsyłający do odpowiedniego stosowania przepisów ustawy o ustroju sądów powszechnych w zakresie delegowania sędziów na czas nieokreślony. Poprawka siódma poprawia oznaczenie jednostki redakcyjnej, do której odsyła zmieniany przepis. Poprawka ósma ma charakter redakcyjny. Poprawka dziewiąta wprowadza pełną nazwę organu samorządu sędziowskiego w miejsce skrótu, czyli wyrazy "Zgromadzenie Sędziów" zastępuje się wyrazami "Zgromadzenie Sędziów Sądów Wojskowych".</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#SenatorPawelKlimowicz">I poprawka dziesiąta. Poprawka wprowadza przepis przejściowy dotyczący stosowania przepisów ustawy w dotychczasowym brzmieniu w odniesieniu do spraw dyscyplinarnych rozpoznawanych w wojskowym sądzie dyscyplinarnym drugiej instancji.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#SenatorPawelKlimowicz">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, jak już wcześniej powiedziałem, te poprawki zostały przyjęte jednomyślnie. Dyskusja koncentrowała się wokół poprawek i senatorowie nie mieli do nich większych zastrzeżeń. Wszyscy widzieliśmy potrzebę modyfikacji w tym kontekście, o którym mówiłem wcześniej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę teraz sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji... O, przepraszam, to pan.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej, pana senatora Andrzeja Misiołka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 12 kwietnia rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw. W trakcie obrad komisji zgłoszono dziesięć poprawek i to są dokładnie te poprawki, o których mówił przed chwilą sprawozdawca komisji praw człowieka, więc nie będę ich referował - mają dokładnie takie samo brzmienie. Wszystkie poprawki zostały przez Komisję Obrony Narodowej przyjęte jednomyślnie, dyskusja koncentrowała się głównie wokół nich. Ponadto zostały zgłoszone dwa wnioski mniejszości, ale te wnioski omówi już sprawozdawca mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Obrony Narodowej, pana senatora Henryka Górskiego, o przedstawienie wniosków mniejszości komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#SenatorHenrykGorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#SenatorHenrykGorski">Jeżeli chodzi o wnioski mniejszości, to są to dwie poprawki. Brzmią one następująco. Pierwsza: "w art. 1 w pkt 14, we wprowadzeniu do wyliczenia wyrazy «art. 73-75» zastępuje się wyrazami «art. 73-76»". I druga: "w art. 1 w pkt 14, we wprowadzeniu do wyliczenia wyrazy «art. 77 §2, 2a i 4-6» zastępuje się wyrazami «art. 77 §2-3 i 5-7»". Generalnie te poprawki dotyczącą zwrotu kosztów czy ogólnie spraw finansowych związanych z delegowaniem sędziów do pracy w innym sądzie, co się często wiąże także ze zmianą miejsca zamieszkania. To tyle, dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma...</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#SenatorTadeuszGruszka">(Jest, jest.)</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Jest pytanie? To przepraszam.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#SenatorTadeuszGruszka">(Pan senator Jurcewicz.)</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jurcewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Mam pytanie do pana senatora Misiołka.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Czy na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej podana została informacja dotycząca dalszych losów sędziów, którzy pracowali w zniesionych sądach wojskowych? Jaka jest skala tego zjawiska? Czy sędziowie są w dalszym ciągu zatrudnieni, czy nie? Ilu osób to dotyczy? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Panie Marszałku, Panie Senatorze, nie było informacji na temat liczby sędziów, była natomiast informacja, która jest zresztą zawarta w nowelizowanej ustawie, że sędziowie z likwidowanych sądów, na swój wniosek lub za ich zgodą, są przenoszeni do sądów powszechnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(Ja mam pytanie, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze!</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#SenatorPiotrZientarski">(Ale już jest po czasie.)</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(Słucham?)</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Po czasie. Po czasie.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#SenatorPiotrZientarski">(Jest już po czasie.)</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#SenatorStanislawBisztyga">(Na następnym posiedzeniu...)</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#SenatorPawelKlimowicz">(Trzeba wcześniej przyjść...)</u>
<u xml:id="u-16.10" who="#SenatorLeonKieres">(Już po czasie.)</u>
<u xml:id="u-16.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, no niestety... Do pana ministra pan będzie miał...</u>
<u xml:id="u-16.12" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(Jak po czasie, to dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-16.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Do pana ministra może pan...</u>
<u xml:id="u-16.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-16.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister Wrona pragnie zabrać głos</u>
<u xml:id="u-16.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">w sprawie tej ustawy?</u>
<u xml:id="u-16.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Właściwie zakres tej ustawy został już omówiony. Przypomnę, że są cztery tematy, cztery najważniejsze zagadnienia, które powinny być uregulowane w sposób zgodny z regulacjami dotyczącymi sądów powszechnych. Chodzi o uregulowanie postępowania dyscyplinarnego sędziów wojskowych na zasadach zbliżonych do obowiązujących w ustawie - Prawo o ustroju sądów powszechnych; uregulowanie kwestii związanych z zatrudnianiem asystentów sędziów, urzędników i pracowników w sądownictwie wojskowym; wprowadzenie przepisów regulujących status asesorów sądów wojskowych, którzy nie spełnili wymagań formalnych do powołania na stanowisko sędziego wojskowego sądu garnizonowego; i są wreszcie przepisy regulujące status sędziów w przypadku zniesienia sądu wojskowego. Te kwestie, co do zasady, nie budziły wątpliwości komisji. I bardzo dziękuję za debaty komisyjne, za rozpoznanie tego projektu i za poprawki. Ja się oczywiście w pełni identyfikuję z poprawkami legislacyjnymi, które zostały zgłoszone przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i przez Komisję Obrony Narodowej, dlatego że eliminują one oczywiste omyłki redakcyjno-legislacyjne, a także zmierzają do zapewnienia wewnętrznej i zewnętrznej spójności ustawy.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jeśli jednak chodzi o wnioski mniejszości zawarte w sprawozdaniu mniejszości Komisji Obrony Narodowej, to jesteśmy im przeciwni, ponieważ - zdaniem ministra sprawiedliwości i naszym - propozycja dotycząca odpowiedniego stosowania art. 76 ustawy o ustroju sądów powszechnych wbrew intencji zrównania uprawnień sędziów sądów wojskowych z uprawnieniami sędziów sądów powszechnych może prowadzić do pogorszenia sytuacji i zmniejszenia uprawnień sędziów sądów wojskowych, czyli żołnierzy zawodowych. Pamiętajmy, że te osoby są sędziami posiadającymi pełne uprawnienia sędziowskie takie jak niezależność i niezawisłość sędziowska, a jednocześnie podlegają rygorom dyscypliny wojskowej, oczywiście w zakresie niezwiązanym z orzekaniem, i stosuje się wobec nich przepisy ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Dlatego takie automatyczne podporządkowanie ich wyłącznie regulacjom wzorowanym na ustawie o ustroju sądów powszechnych spowodowałoby, że w pewien sposób straciłoby się z pola widzenia ich podwójny status - żołnierzy i jednocześnie sędziów. A poprawka dotycząca odpowiedniego stosowania art. 77 §7 ustawy o ustroju sądów powszechnych może powodować skutki finansowe dla budżetu państwa w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej. Z tego względu nie możemy poprzeć także i tego wniosku mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Andrzejewski, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Ministrze, jak wygląda przepływ kadrowy, jeśli chodzi o sędziów, między sądami wojskowymi a sądami powszechnymi? Czy ustawa coś tu wprowadza? Prosiłbym o przybliżenie tego tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jurcewicz zadaje pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Panie Ministrze, ja w pewnym sensie ponowię swoje pytanie. Przed chwilą usłyszeliśmy, że sędziowie mogą być później powołani do sądów powszechnych, ale to w konsekwencji oznacza zwolnienie ich z pracy zawodowej, o której pan mówił, czyli ze służby wojskowej. Chciałbym zatem uzyskać informacje dotyczące tego, ilu sędziów odeszło ze służby, jaka jest sytuacja w tym zakresie itd. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Bisztyga, a potem poproszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#SenatorStanislawBisztyga">Koledzy już zadali część pytań, ja więc chciałbym się skupić tylko na jednej kwestii, mianowicie na skali problemu, jeżeli chodzi o asystentów sędziów i urzędników, a także o asesorów sądowych. Jaki to jest rząd wielkości? Panie Ministrze, a co będzie, jak asesor sądowy odmówi przyjęcia funkcji asystenta, bo to nie jest może jakaś bardzo zaszczytna funkcja? Czy przewiduje pan takie sytuacje?</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#SenatorStanislawBisztyga">I jeszcze chciałbym, żeby pan nas uspokoił: jak wygląda kwestia przepływu do Krajowej Rady Sądownictwa... Sędzia może zaledwie wystąpić z wnioskiem... Ale czy jest jakaś specjalna ścieżka, czy to będzie podlegało ogólnemu trybowi, a ten tryb jest niezwykle rygorystyczny, jeżeli chodzi o drogę kariery? Czy więc to nie jest tak, że dajemy możliwość, z której nie będzie można skorzystać? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Odpowiadam na pytanie senatora Andrzejewskiego. Jednym z najbardziej istotnych elementów tej ustawy jest umożliwienie sędziom sądów wojskowych, po likwidacji sądu wojskowego do sądownictwa powszechnego. Obecna sytuacja prawna w tym zakresie jest taka, że jest możliwa delegacja, czyli sędziowie sądu wojskowego mogą być delegowani, ale nie ma tutaj otwartej drogi przepływu, że po prostu mogą się stać sędziami sądów powszechnych w sytuacji, gdy nie mają już możliwości wykonywania pracy w sądownictwie wojskowym. I ta ustawa właśnie poprzez te zapisy w pełni otwiera taką możliwość. Oczywiście nie ma tu żadnego przymusu, ale jeżeli ktoś będzie chciał być sędzią sądu powszechnego, to będzie miał taką możliwość. Chodzi po prostu o wykorzystanie tych zasobów kadrowych, bo przecież są to w pełni wykwalifikowani sędziowie, mający wszystkie atrybuty konieczne do wymierzania sprawiedliwości, do wydawania wyroków w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, i nie ma żadnego powodu, dla którego konieczne zmiany organizacyjne w sądownictwie wojskowym... Myślę, że nie trzeba tutaj tłumaczyć, dlaczego te zmiany są konieczne. To było już zresztą powiedziane, uzawodowienie służby wojskowej, to jest oczywiście jedne element. Ktoś, kto często jeździł pociągami przez ileś lat, a ja się do tych osób zaliczam, wie, o czym mówię, otóż liczba żołnierzy, którzy byli potencjalnymi, a niestety często i rzeczywistymi sprawcami w pociągach różnych wykroczeń... No, już tego zjawiska praktycznie nie ma, bo jest zawodowa służba wojskowa. Drugim powodem likwidowania sądów wojskowych jest ograniczenie w kodeksie postępowania karnego wprowadzone dwa lata temu, kiedy to w sposób istotny ograniczono zakres właściwości sądów wojskowych. Ogólnie można powiedzieć, że istota tego ograniczenia polegała na tym, że do momentu wejścia w życie tej nowelizacji sądy wojskowe zajmowały się wszystkimi przestępstwami i wykroczeniami popełnionymi przez żołnierzy czynnej służby wojskowej. Nie było ważne, czy to w jakikolwiek sposób jest związane z pełnieniem obowiązków przez żołnierza, z wykonywaniem służby, z interesami jednostki wojskowej czy wojska jako takiego, ze szkodami majątkowymi czy innymi wyrządzonymi wojsku, jednostkom wojskowym. To wszystko było nieważne. Czyli racją, uzasadnieniem rozpoznania była osoba, ratione personae. A obecnie jest tak - znów nieco to uogólnię - że sądownictwu wojskowemu podlegają tylko te czyny i wykroczenia, które są związane z pełnieniem służby wojskowej, które polegają na wykroczeniu przeciwko obowiązkom tej służby, które są związane z wyrządzeniem szkody majątkowej lub niemajątkowej jednostce wojskowej. Z tego też względu doszło niedawno do likwidacji dwóch sądów wojskowych i być może - chociaż nie mamy w tym roku dalszych planów w tej mierze - ten proces będzie postępować. Dlatego absolutnie konieczne było stworzenie możliwości tym sędziom, żeby znaleźli się jako pełnoprawni - nie delegowani tylko, ale po prostu pełnoprawni - sędziowie sądów, już na stałe. Sędzia delegowany też ma pełne prawa do orzekania, ale tylko w okresie delegacji, a tutaj chodzi o stałe zatrudnienie w sądzie powszechnym.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Ile sędziów odeszło ze służby? Istnieje specjalna ścieżka dla sędziów ze znoszonych sądów. Dotyczy to dwunastu sędziów. Wszyscy wyrazili zgodę na przejście. Większość już wcześniej orzekała w sądach powszechnych na zasadzie delegacji albo już wcześniej byli sędziami sądów powszechnych, a potem stali się żołnierzami. W tej chwili cała ta dwunastka jest w okresie wypowiedzenia. Tak wygląda ich sytuacja. Tak że w tym momencie dotyczy to dwunastu osób.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Co będzie, jeżeli asesor odmówi przejścia na stanowisko asystenta sędziego? To było pytanie pana senatora Bisztygi. W sądach garnizonowych obecnie jest tylko trzech asesorów. Nie ma oczywiście przymusu, ale instytucja asesury w pewnym momencie się kończy. Ona jest tylko czasowa. Nie można być przez całą karierę zawodową asesorem. Asesura trwa parę lat i trzeba się na coś zdecydować. Ten przepis umożliwiający przejście na stanowisko asystenta sędziego w praktyce jest po to, żeby można było już wcześniej, zanim upłynie ten okres asesury, z tego zrezygnować, oczywiście za zgodą i na wniosek osoby będącej asesorem. Ponieważ instytucja asesury, jak wiadomo, już od paru lat nie funkcjonuje w sensie orzekania, więc nie było potrzeby sztucznego niejako przedłużania jej życia. Tak że jeżeli ci asesorzy zechcą, to będą mogli przejść na stanowisko asystenta sędziego. To chyba tyle, jeśli chodzi o pytania.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">(A jeżeli nie? Takie pytanie też było. To tracą pracę?)</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">No, to jak skończą asesurę, utracą pracę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Więcej pytań nie ma.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut, a podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Piotra Zientarskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Chciałbym wyrazić pełne poparcie dla zmian proponowanych w tej ustawie. Uważam, że są to istotne zmiany, o tym już była tu mowa.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#SenatorPiotrZientarski">W pytaniach podnoszono tu problem związany z możliwością - w przypadku zniesienia sądu wojskowego - powołania byłego sędziego sądu wojskowego na jego wniosek lub za jego zgodą na urząd sędziego sądu powszechnego.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#SenatorPiotrZientarski">Również istotną zmianą jest zdefiniowanie przewinienia dyscyplinarnego. Dotychczasowe pojęcie zostało poszerzone o przypadki oczywistej, rażącej obrazy przepisów prawa.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#SenatorPiotrZientarski">I ja składam jedną poprawkę dotyczącą właśnie postępowania dyscyplinarnego, a konkretnie - wyboru kandydatów na rzecznika dyscyplinarnego. Proponuję, aby §2 w art. 1 pkt 10 lit. a otrzymał następujące brzmienie: Spośród sędziów sądów wojskowych zgromadzenie wybiera co najwyżej trzech kandydatów na rzecznika dyscyplinarnego. Chodzi o to, żeby nie doszło do sytuacji, że jest tylko jeden kandydat, bo w dotychczasowym przepisie jest mowa o tym, że co najwyżej dwóch, a z tego wynika, że de facto może być jeden. I chodzi o to, żeby przedstawiać nie jednego kandydata. Stąd moja propozycja zmiany, poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że pan senator Grzyb złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu*.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję też, że wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Zientarski.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy przedstawiciel rządu</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">chce ustosunkować się do przedstawionego wniosku?</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">(Tak, do poprawki.)</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tak?</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">(Właściwie tak.)</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tak, tak.</u>
<u xml:id="u-28.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">(Mogę z miejsca?)</u>
<u xml:id="u-28.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tak, proszę z miejsca.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Poprawka zasługuje na przychylność w sensie merytorycznym, ponieważ są przypadki, w których...</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przepraszam, okazuje się, że tu chodzi o inną poprawkę. To ja się ustosunkuję do tej propozycji na posiedzeniu komisji. Dobrze?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">(Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Ponieważ został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisję Obrony Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o petycjach.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 1036, a sprawozdanie - w druku nr 1036S.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji,</u>
<u xml:id="u-30.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">pana senatora Leona Kieresa, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#SenatorLeonKieres">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#SenatorLeonKieres">Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji 15 marca 2011 r. rozpatrzyły w pierwszym czytaniu przedstawiony przez wnioskodawców - ponieważ jest to projekt grupy senatorów - projekt ustawy. Komisje wprowadziły do niego poprawki i wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego, załączonego do druku nr 1036S, projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu uchwały o petycjach.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#SenatorLeonKieres">Chciałbym państwu przypomnieć, że o petycjach mówi art. 63 konstytucji: "Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa.".</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#SenatorLeonKieres">Ta inicjatywa jest właśnie realizacją nałożonego na ustawodawcę przez ustrojodawcę, czyli przez ustawodawcę konstytucyjnego, obowiązku określenia w formie ustawowej trybu rozpatrywania petycji. Jeśli bowiem chodzi o skargi i wnioski, to tryb ich rozpatrywania został uregulowany przez ustawę z 1960 r., - Kodeks postępowania administracyjnego. W jej dziale VIII "Skargi i wnioski" wprawdzie też mówi się o petycjach, ale w tym samym dziale w rozdziale 2 uregulowano problematykę trybu postępowania w związku ze składanymi skargami, a w rozdziale 3 - postępowanie w sprawie wniosków składanych przez odpowiednie podmioty. W tym samym dziale VIII kodeksu postępowania administracyjnego uregulowano również oczywiście zagadnienie udziału prasy i organizacji społecznych, a dalej - przyjmowanie skarg i wniosków. Nadzór i kontrola to już jest odrębna problematyka.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#SenatorLeonKieres">Można więc powiedzieć, że regulamin Senatu rzeczywiście w pewnym stopniu stanowi wypełnienie obowiązku nałożonego przez konstytucję na obydwie Izby polskiego parlamentu - choć w tym przypadku mam na myśli przede wszystkim Senat - jednak, zgodnie z art. 63 polskiej konstytucji, tryb rozpatrywania petycji powinien być określony ustawowo.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#SenatorLeonKieres">Jak powiedziałem, grupa senatorów przygotowała taki projekt ustawy, 15 marca tego roku komisja wniosła do niego poprawki i przedstawia Wysokiej Izbie jednolity, załączony projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#SenatorLeonKieres">Czego dotyczy petycja i jakie są istotne elementy tego projektu ustawy? Przede wszystkim za konstytucją, ale nie dosłownie, określamy podstawowe elementy tej instytucji polskiego prawa, mianowicie: przedmiot petycji; to, kto może być podmiotem wnoszącym petycje; to, do kogo petycje mogą być adresowane; w jakim trybie są one rozpatrywane oraz jakie są skutki rozpatrzenia właśnie tej formy aktywności, generalnie mówiąc, obywatelskiej wobec władz publicznych. Mianowicie petycje mogą składać osoby fizyczne, a więc obywatele, osoby prawne i jednostki organizacyjne, na przykład takie, które nie mają osobowości prawnej jak stowarzyszenia zwykłe czy innego rodzaju instytucje. Petycje powinny być adresowane do organów władzy publicznej, bo chodzi oczywiście o petycje, które są składane w interesie publicznym - za chwilę o tym zagadnieniu będę mówił.</u>
<u xml:id="u-31.7" who="#SenatorLeonKieres">Wnioskodawcy słusznie uznali, że adresatem petycji, oprócz podmiotów, które są organami władzy publicznej, jak mówi ustawa w art. 1, powinny być także te podmioty, które według polskiego prawa nie są organami władzy publicznej: minister, zarząd województwa, wójt, burmistrz, prezydent, właśnie obydwie Izby polskiego parlamentu. Przecież są w Polsce instytucje, które nie są organami władzy publicznej, a wykonują zadania z zakresu władzy publicznej, tak zwane, jak to ujęto w art. 2 ustawy, zadania zlecone z zakresu administracji publicznej. Prawo polskie albo w formie ustawy, albo w innej formie uprawnia pewne organy społeczne czy inne, jednak niebędące władzą publiczną, do wykonywania właśnie władzy publicznej. Ot, chociażby organy samorządu zawodowego lekarzy, pielęgniarek i położnych prowadzą różnego rodzaju postępowania w imieniu państwa, na przykład rejestracyjne, uprawniające do wykonywania zawodu - jako żywo jest to wykonywanie władzy publicznej. W związku z tym takie instytucje i takie funkcje również muszą być objęte przedmiotem petycji.</u>
<u xml:id="u-31.8" who="#SenatorLeonKieres">Petycja nie może być składana w sprawach, które zostały już uregulowane odrębnymi przepisami. Po posiedzeniu komisji zostałem zapytany przez dziennikarza o to, czy w trybie tej ustawy obywatele mogą występować z inicjatywą ustawodawczą, nadając jej nazwę petycji. Oczywiście, że nie mogą, bo akurat problematyka inicjatywy ustawodawczej została uregulowana w konstytucji. Konstytucja mówi, kiedy i w jakiej liczbie obywatele muszą zebrać podpisy, żeby móc wystąpić z taką inicjatywą. Oczywiście brak inicjatywy ustawodawczej w formie petycji nie oznacza wyeliminowania prawa obywateli do występowania z petycjami do parlamentu czy do rządu w związku z toczącymi się pracami legislacyjnymi. Tak więc nadal będziemy otrzymywali różnego rodzaju wnioski i uwagi formułowane właśnie w formie petycji z prośbą, aby uwzględnić jakieś rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-31.9" who="#SenatorLeonKieres">Jednak tutaj znowu trzeba pamiętać o ustawie o działalności lobbingowej, bowiem ta instytucja nie może zastępować postępowania uregulowanego przez ustawę o działalności lobbingowej, a więc uregulowania w toku prac parlamentarnych rejestracji i udziału instytucji lobbingowych w celu wyrażania przez nie swojego stanowiska i promowania, przede wszystkim w postępowaniu legislacyjnym, pewnych interesów zbiorowych.</u>
<u xml:id="u-31.10" who="#SenatorLeonKieres">To postępowanie w sprawie petycji może być, jak powiedziałem, złożone w interesie publicznym. Każdy podmiot wymieniony przeze mnie, czyli osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna, może składać petycje także w imieniu własnym, czyli w imieniu tego podmiotu, który tę petycję składa, a także można ją składać za zgodą podmiotów trzecich, w ich imieniu. Ustawa szczegółowo reguluje wymóg uzyskania tej zgody, a także to, jak rozstrzygane są wątpliwości co do tego, czy ta zgoda została udzielona itd.</u>
<u xml:id="u-31.11" who="#SenatorLeonKieres">I wreszcie: co może być przedmiotem petycji? Jak powiedziałem, jest ona składana w interesie własnym składającego, a przede wszystkim w interesie publicznym albo w interesie osoby trzeciej. Ustawa wyraźnie mówi - w pewnym stopniu doprecyzowując postanowienia konstytucji, ale w żadnym wypadku ich nie zmieniając, bo nie jest to dozwolone - że przedmiotem petycji mogą być sprawy dotyczące życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczące się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji. Tak więc na przykład do Sejmu czy Senatu nie można składać petycji w związku z działalnością innego podmiotu w zakresie zadań i kompetencji organów władzy publicznej, chyba że chodzi o sprawowanie nadzoru. Jeśli Sejm, parlament - Senat też, choć w ograniczonym zakresie - sprawuje konstytucyjny nadzór nad organami administracji publicznej, to w zakresie sprawowania tego nadzoru taka petycja może być złożona. Ona oczywiście również może zostać złożona w zakresie wykonywanych przez organizacje, instytucje społeczne, przez Senat również, o czym już tutaj mówiłem, zadań zleconych z zakresu administracji publicznej.</u>
<u xml:id="u-31.12" who="#SenatorLeonKieres">I wreszcie: jaki skutek, w świetle tego projektu, powinna wywierać petycja? Otóż celem petycji jest podjęcie określonego działania, zaniechania podjętego działania lub zajęcie określonego stanowiska. Jednak chodzi o podjęcie tego działania wtedy, kiedy organ może je podjąć, bo nie można domagać się od organu działania nieprzewidzianego w jego kompetencjach. Jak powiedziałem, nie można od Senatu domagać się, żeby sam uchwalił czy zmienił konstytucję. Można od organu, od adresata petycji domagać się zaniechania określonego działania, jeśli on podjął takie działanie, jak powiedziałem, a ten, który petycję składał, uważa, że w interesie dobra wspólnego, w imię dobra wspólnego, w imię ochrony szczególnych wartości takie działanie powinno być zaniechane, lub też można domagać się zajęcia określonego stanowiska, sformułowania opinii, wyrażenia poglądu na temat problemów związanych z interesem publicznym podmiotu składającego petycję lub podmiotów trzecich za ich zgodą.</u>
<u xml:id="u-31.13" who="#SenatorLeonKieres">Teraz zagadnienia szczegółowe. Jak powiedziałem, jest tutaj uregulowana w sposób szczegółowy problematyka postępowania, tego, w jaki sposób petycje się składa w formie pisemnej, w formie elektronicznej, i jak wyrażana jest zgoda, jeśli składa się petycję w imieniu osoby trzeciej. Jest też mowa o działalności lobbingowej, o czym tutaj już mówiłem; podmiot wykonujący zawodową działalność lobbingową nie może składać petycji w sprawie projektu aktu normatywnego będącego właśnie przedmiotem prac rządu, Sejmu, Senatu, a nawet ujętego i ogłoszonego w programie prac legislacyjnych Rady Ministrów, jeżeli prowadzi na rzecz osób trzecich działalność lobbingową dotyczącą tego właśnie projektu. W innych sprawach oczywiście może składać petycje tak jak każda instytucja.</u>
<u xml:id="u-31.14" who="#SenatorLeonKieres">Wreszcie mówi się, jeśli idzie o Sejm i Senat, że problematyka rozpatrywania petycji powinna być uregulowana odpowiednio w Regulaminie Sejmu i Senatu, że jest ona prowadzona przez właściwą komisję - w Senacie ten wymóg w zasadzie został już spełniony. Problematyka rozpatrywania petycji, która budziła wątpliwości, dotycząca tego, czy ona jest obecna, czy nie jest obecna, w jakiej formie, jeśli idzie o samorząd terytorialny, została tutaj jednoznacznie uregulowana. Organy jednostek samorządu terytorialnego poddane są tej ustawie; też będą miały obowiązek rozpatrywania petycji w sprawach, które tutaj wymieniłem, w interesie, o którym tutaj mówiłem, przy czym przez właściwą komisję... Mowa jest również o informacjach, o terminie, w jakim petycja powinna być rozpatrzona - chodzi tu o trzy miesiące. Mowa jest o tak zwanych petycjach wielokrotnych, bo kilka podmiotów może składać petycje w tej samej sprawie, i określa się, w jakim terminie te petycje powinny być wówczas rozpatrywane. Istnieje możliwość przedłużenia terminu rozpatrzenia petycji z trzech miesięcy do, w gruncie rzeczy, pięciu miesięcy, bo w formie publicznego ogłoszenia ma się dać tym podmiotom, które już wcześniej zgłosiły, że mają zamiar złożenia petycji, dwumiesięczny okres na to, żeby tę petycję złożyły. A kiedy pozostawia się petycję bez rozpatrzenia? Żeby nie było pieniactwa, określa się, że w sprawie, w której petycja była już raz rozpatrzona, petycji składać nie można; jeśli ktoś, mimo że petycja w jakiejś sprawie została już rozpatrzona, złożona i rozpatrzona, wnosi petycję, to taka petycja zostaje bez rozpatrzenia. Mówi się o wyniku rozpatrzenia petycji, o tym, w jaki sposób jest informowany ten, który... Nie chcę powiedzieć "petent", bo nie chodzi o petenta, tylko podmiot, który składa petycję. Tak więc pewnie będzie musiało to być tutaj jakoś określone, potrzebny jest jakiś termin mówiący, jak ta osoba składająca petycję się nazywa. Poza tym wyraźnie wskazano, znając zdolności kreatywne naszych obywateli, naszego społeczeństwa - i to jest bardzo dobre rozwiązanie - że wynik rozpatrzenia petycji nie może być przedmiotem tej skargi, którą reguluje kodeks postępowania administracyjnego. Inaczej w nieskończoność byśmy angażowali instytucje publiczne, z wykorzystaniem różnych środków prawnych, żeby zajmowały się naszymi sprawami.</u>
<u xml:id="u-31.15" who="#SenatorLeonKieres">Znowelizowano jednocześnie - i to jest moja ostatnia uwaga - kodeks postępowania administracyjnego, wykreślając z niego sformułowanie o tym, że k.p.a. reguluje postępowanie w sprawach petycji. Nie reguluje postępowania w sprawach petycji, bo do tej pory nie regulowało, a nie będzie regulował, bo mamy odrębną ustawę. Tyle tylko, że w sprawach nieuregulowanych w tej ustawie subsydiarnie będzie się stosowało k.p.a., ale tylko w przypadku zagadnień, które w tej ustawie zostały pominięte.</u>
<u xml:id="u-31.16" who="#SenatorLeonKieres">W imieniu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Mowa jest o druku nr 1036S. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#SenatorLeonKieres">(Chciałbym jeszcze dodać, jeśli mogę...)</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tak, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#SenatorLeonKieres">Pan marszałek Romaszewski wnosi poprawkę do projektu ustawy o petycjach. Ponieważ go nie ma, to jestem upoważniony... No, nie przez pana marszałka, ale legislacyjnie czuję się upoważniony, żeby państwa o tym poinformować. Chodzi o dodanie art. 15a. Proszę pana marszałka i Wysoką Izbę, byśmy mogli jeszcze na tej sesji rozpatrzyć tę poprawkę, ustosunkować się do niej i przegłosować projekt z tą poprawką.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Mieczysława Augustyna.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy są takie pytania?</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Wojciechowski, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Krótkie pytania odnośnie do powtórnego złożenia petycji. Bo z tego sprawozdania wynika, że w ogóle nie można jej potem złożyć. Ale jeżeli zmienią się jakieś istotne okoliczności, które spowodowały określoną odpowiedź na petycję, jeżeli te okoliczności się zmienią, to czy będzie można złożyć powtórnie petycję?</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#SenatorLeonKieres">(Tak, oczywiście, bo artykuł... Panie Marszałku, mogę odpowiedzieć?)</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Oczywiście, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#SenatorLeonKieres">W art. 14 ust. 1 jest mowa, że petycję złożoną w sprawie, która była już przedmiotem rozpatrzonej petycji, można pozostawić bez rozpatrzenia. Ale to nie jest oblig, organ może ją również rozpatrzeć. I druga sprawa, drugie zagadnienie - chodzi o petycję złożoną w sprawie. Jeśli zmieniły się istotne okoliczności, to znaczy, że mamy jakby nową sprawę, więc petycja może być złożona.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Zientarski, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Mam jedno pytanie w związku z poprawką złożoną przez pana marszałka Romaszewskiego. Pan senator, pan profesor informował, że jest to poprawka natury legislacyjnej. Wiem, że była dyskutowana w kuluarach poprawka dotycząca jakby uniemożliwienia dyskontynuacji petycji z chwilą upływu kadencji. Czy ta poprawka tego dotyczy?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#SenatorLeonKieres">Tego dotyczy poprawka pana marszałka Romaszewskiego.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#SenatorPiotrZientarski">(Tego właśnie dotyczy poprawka...)</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#SenatorLeonKieres">Tak jest, tego problemu.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#SenatorPiotrZientarski">(Czyli ona ma charakter merytoryczny, a nie legislacyjny.)</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#SenatorLeonKieres">Dotyczy tego, co się dzieje z petycjami z upływem kadencji Sejmu i Senatu.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#SenatorPiotrZientarski">(Rozumiem. Dziękuję bardzo.)</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Zastanawiam się, jak będzie się nazywał ten, który składa petycję. Petent? Nie. Petycjusz?</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#GlosyZSali">(Petycjusz.)</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#GlosZSali">(Petent - nie.)</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Petent nie może być. To pozostanie petycjusz.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję...</u>
<u xml:id="u-41.7" who="#GlosZSali">(Jeszcze pan minister.)</u>
<u xml:id="u-41.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">A, pan minister, oczywiście.</u>
<u xml:id="u-41.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Mogę tylko wyrazić duże poparcie i uznanie dla Wysokiej Izby za ten projekt. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przyjmujemy to uznanie, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym porządkiem obrad. Nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut, a podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Mieczysława Augustyna.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Przemawiam w imieniu wnioskodawców. Na początku chciałbym powiedzieć parę słów o tym, jak powstała ta ustawa. Ustawa ta jest wynikiem szerokich konsultacji, prowadzonych w ramach Parlamentarnego Zespołu do spraw Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi kierowanego przez pana marszałka Bogdana Borusewicza. Taki był właśnie początek.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Grupa organizacji wskazywała potrzebę uregulowania kwestii rozpatrywania petycji, co nie zostało w pełni uregulowane w kodeksie postępowania administracyjnego. Senat zlecił ekspertyzy, przygotował założenia, następnie na dorocznym spotkaniu organizacji pozarządowych w Pałacu Staszica odbyliśmy coś na kształt wysłuchania publicznego, w czasie którego składano uwagi do założeń. Potem prowadzone były konsultacje wewnątrz klubu parlamentarnego, zbieraliśmy opinie resortów, zwłaszcza resortu sprawiedliwości oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Procedura uzgodnieniowa trwała prawie rok. Zebrano podpisy i oczywiście złożono projekt. Wtedy gdy projekt był rozpatrywany przez Komisję Ustawodawczą, prowadzone były szerokie konsultacje społeczne, za co panu przewodniczącemu Zientarskiemu chciałbym podziękować, bo opinie, które napłynęły, wniosły bardzo wiele do tego projektu i po raz kolejny dokonywaliśmy korekt, o czym wspominał pan przewodniczący i sprawozdawca komisji.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Dlaczego przystąpiliśmy do przygotowania tego projektu? Przede wszystkim dlatego, że składanie petycji to jedno z najważniejszych praw politycznych i wyraz wolności obywatelskiej, o czym świadczy umieszczenie tego prawa w rozdziale dotyczącym wolności i praw politycznych, w art. 63 konstytucji. Jest to jeden z najistotniejszych instrumentów demokracji bezpośredniej obok inicjatywy ustawodawczej, ale przypomnijmy, że tam trzeba zebrać sto tysięcy podpisów, oraz referendum, gdzie wymaga się zebrania pięciuset tysięcy podpisów. Jednocześnie jest to o wiele łatwiejszy sposób wpływania na działania władz publicznych, bo petycję tak naprawdę może złożyć każdy.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Dobre regulacje prawa do petycji w naszym przekonaniu mogą zmniejszać poczucie bezradności społecznej, osłabiać przekonanie, że władze publiczne nie są skłonne do dialogu i uwzględniania postulatów obywateli i ich organizacji. Na to właśnie wskazywały organizacje pozarządowe, twierdząc, że składają petycje, ale do tej pory, ponieważ nie wiadomo, czym jest petycja, na dobrą sprawę można ich było nawet nie rozpatrywać. Zdaniem organizacji tak się działo.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Sprawa trybu rozpatrywania petycji nie została w pełni uregulowana ustawowo, o czym mówił pan senator sprawozdawca. W 2008 r. uregulowania tej kwestii domagał się również rzecznik praw obywatelskich. Resort spraw wewnętrznych i administracji podjął prace dotyczące zmian w kodeksie postępowania administracyjnego, ale doszliśmy do przekonania, że czytelniejsze, bardziej kompleksowe i dogodniejsze dla obywateli będzie ujęcie kwestii petycji w odrębnej ustawie. Chciałbym w tym momencie Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, a w szczególności panu ministrowi Siemoniakowi bardzo serdecznie podziękować za to, że uznał nasze racje i że tak czynnie ministerstwo współdziałało w pracach nad ulepszeniem projektu, który przygotowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Proponujemy uregulowanie kwestii dotyczących petycji w odrębnej ustawie, ponieważ chcemy podkreślić wagę tego jednego z najstarszych praw obywatelskich, pochodzącego - pamiętajmy - z czasów jeszcze przedkonstytucyjnych, gwarantowanego też w Konstytucji II Rzeczypospolitej oraz w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Umieszczenie kwestii petycji w jednym przepisie art. 63 konstytucji jest według tych, którzy przygotowali dla nas ekspertyzy, pewnym zbanalizowaniem tej instytucji, naprawdę szacownej instytucji demokratycznej. Wydaje nam się, że stworzenie odrębnej ustawy pozwoli zwrócić uwagę obywateli i instytucji na możliwość korzystania z tego prawa, pozwoli sprawy petycji ująć w jednym miejscu, uwzględniając realizację prawa do składania petycji także do Sejmu i Senatu, czego w k.p.a. nie można by było zrobić. Pozwoli to na rozwinięcie jawności postępowania, w którym rozpatruje się petycje, co ma być jednym z gwarantów poważnego potraktowania osób składających petycje. Treść tych petycji, ich streszczenie będzie zawieszane na stronach internetowych, będą tam również umieszczane informacje o trybie postępowania w sprawie danej petycji, obywatele będą mogli to śledzić, tak jak pan senator mówił, będą mogli się także do tego przyłączyć i wtedy będzie to petycja wielokrotna.</u>
<u xml:id="u-44.7" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">W ustawie można wreszcie zobaczyć różnice między petycją a skargą i wnioskiem. Wiele razy byłem pytany o tę kwestię. Różnicuje te formy przede wszystkim inny cel, inny jest cel składania petycji. Skarga i wniosek mogą być składane w podobnym trybie w interesie samych obywateli, ich grup albo w interesie publicznym, jeśli jednak chodzi o petycję, to jej celem jest spowodowanie działania określonych władz lub zaniechania tego działania, ewentualnie zajęcie określonego stanowiska. Gdy chodzi o skargę, to jest ona wezwaniem do naprawienia szkody, która została czymś spowodowana, zaś wniosek jest przedłożeniem pewnej propozycji rozwiązania problemu. Dlatego to tak naprawdę cel zdecydowanie odróżnia petycję od wniosku i od skargi.</u>
<u xml:id="u-44.8" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Zaznaczamy, że choć petycję można składać w interesie własnym, to zasadniczo musi ona dotyczyć wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego i dotyczących życia zbiorowego, powinna być ona wnoszona w interesie publicznym. W ustawie kładziemy na to nacisk. Tak zresztą pierwotnie było, tak też jest w prawie do składania petycji w bardzo wielu krajach europejskich. W konstytucji jest taki zapis, który sprawił, że szukaliśmy jakiegoś modus vivendi pomiędzy opcją bardzo konkretnego określenia funkcji petycji a tym, co jest zapisane w konstytucji.</u>
<u xml:id="u-44.9" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Petycje mogą być składane do organów władzy publicznej - zaznaczmy - i wykonawczych, i stanowiących, zarówno państwowych, jak i samorządowych, a także do wszystkich instytucji i organizacji, które wykonują zadania zlecone z zakresu administracji publicznej, o czym wspominał już pan senator sprawozdawca.</u>
<u xml:id="u-44.10" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Prezes Rady Ministrów będzie corocznie składał Sejmowi sprawozdanie z rozpatrzenia petycji, a z kolei właściwe komisje Sejmowi i Senatowi. Myślę, że tak się stanie po przyjęciu poprawek, bo pan senator Kieres zwrócił uwagę na to, że uregulowania obecnie zawarte w projekcie spowodowałyby lawinę sprawozdań, których nie bylibyśmy w stanie rozpatrzyć. W związku z tym będę proponował w tym zakresie stosowną poprawkę uściślającą.</u>
<u xml:id="u-44.11" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Ażeby zapobiec - w pewnym sensie odpowiadam tu na zadane wcześniej pytanie - nękaniu władz publicznych w tych samych sprawach, zawarto w ustawie przepis mówiący o tym, że petycję w sprawie, w której już wcześniej została złożona petycja, można pozostawić bez rozpatrzenia, ale wnoszącego tę petycję trzeba powiadomić o poprzednim rozstrzygnięciu. Jest to możliwość. Gdyby bowiem zmieniły się okoliczności i byłaby możliwość innego rozpatrzenia petycji, to oczywiście ta możliwość pozostanie.</u>
<u xml:id="u-44.12" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Chciałbym państwu powiedzieć jeszcze parę słów na temat praktyki, którą zastosowaliśmy. Trzeba przyznać i złożyć za to uszanowanie panu marszałkowi, że po wysłuchaniu tego głosu organizacji pozarządowych, nie czekając na uregulowania ustawowe, nasza Izba dołączyła w regulaminie kwestię rozpatrywania petycji do uprawnień Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, i zostali przydzieleni tej komisji pracownicy, którzy opracowują dla komisji kwestie zawarte w petycjach. Plon tego działania jest dosyć spory. Z ostatniego sprawozdania wynikało, że rozpatrzone zostały sześćdziesiąt dwie petycje i urodziło się z tego już pięć inicjatyw ustawodawczych. Widać, że nie ma jakiegoś masowego napływu petycji, czego się obawiano, i że jest z tego konkretny pożytek. W związku z tym rozszerzenie tego prawa na wszystkie organy władz publicznych, na instytucje i organizacje, które wykonują zadania z zakresu administracji publicznej, wydaje się sensowne. Liczymy na to, że również Sejm, widząc znaczenie tego przedłożenia, widząc, że jest zgoda odnośnie do tego projektu, poparcie resortów, poparcie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądu Najwyższego, Instytutu Spraw Publicznych, rzecznika praw obywatelskich, Ogólnopolskiego Forum Organizacji Pozarządowych, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i jeszcze wielu innych organizacji oraz instytucji, zechce, tak jak i my, podjąć pracę nad tym projektem po to, by został on uchwalony jeszcze w tej kadencji. W moim przekonaniu jest to jedno z poważniejszych przedłożeń senackich, ponieważ dotyczy ono realizacji konstytucyjnego prawa do petycji, a to do tej pory nie było właściwie uregulowane.</u>
<u xml:id="u-44.13" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Na koniec pozwolę sobie złożyć poprawki do tej ustawy. Wnoszę, żeby jeszcze na tym posiedzeniu mogły one zostać rozpatrzone przez komisje. Chodzi o to, byśmy mogli nad tym projektem głosować. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Jurcewicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#SenatorStanislawJurcewicz">Myślę, że to bardzo ważna inicjatywa, która podkreśla - tutaj nawiąże do wcześniejszej wypowiedzi - tradycję prawa petycji, uznając je za jedno z najstarszych tradycyjnych praw ludzkich, najstarszych praw jednostki gwarantowanych w państwach demokratycznych. Bardzo ważne w trakcie interesującego przedstawienia przez pana profesora Kieresa... Zasygnalizowanie poprawki, która zostanie złożona przez marszałka Romaszewskiego... Mam pewną wątpliwość, a co za tym idzie - zapytanie. Otóż co będzie z petycją - chodzi mi tutaj o jednostki samorządu terytorialnego - która wpłynie pod koniec kadencji. O ile dobrze zrozumiałem poprawkę pana senatora Romaszewskiego, tryb będzie kontynuowany w Sejmie i Senacie, ale co do jednostek samorządu terytorialnego, to nie ma tutaj... Sugeruję, aby komisje, jeżeli jest to możliwe, zastanowiły się nad tym, czy w ramach autopoprawki... Jeżeli chodzi o moją sugestię dotyczącą jednostek samorządu terytorialnego, to jeszcze nie przygotowałem... Być może w ramach autopoprawki zastosuje się podobne rozwiązanie. Chodzi o to, aby petycja, która wpłynie pod koniec kadencji samorządu terytorialnego, była rozpatrywana... W art. 11 mówi się, że statut jednostki samorządu terytorialnego może przewidywać rozpatrywanie petycji skierowanych do organu stanowiącego tej jednostki przez właściwą komisję. Ale przecież w momencie zakończenia kadencji już tej komisji nie będzie. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że senator Zientarski złożył swoje przemówienie do protokołu.</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli panowie senatorowie Romaszewski i Augustyn.</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">A pan złożył?</u>
<u xml:id="u-47.5" who="#SenatorStanislawJurcewicz">(Nie, nie.)</u>
<u xml:id="u-47.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nie złożył pan.</u>
<u xml:id="u-47.7" who="#SenatorStanislawJurcewicz">(Ja wnosiłem tylko o...)</u>
<u xml:id="u-47.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-47.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-47.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W związku z tym, że zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
<u xml:id="u-47.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Senatorowie Kieres i Augustyn zgłosili wniosek o wyznaczenie komisjom terminu przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu ustawy jeszcze na tym posiedzeniu Senatu. Jeśli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek. Głosów sprzeciwu nie ma.</u>
<u xml:id="u-47.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.</u>
<u xml:id="u-47.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 1068, a sprawozdanie w druku nr 1068S.</u>
<u xml:id="u-47.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, pana senatora Piotra Zientarskiego, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Projekt został wniesiony przez grupę senatorów. To jest nasz, senacki projekt. Generalnie celem tej nowelizacji jest poszerzenie katalogu podmiotów społecznych włączonych w proces wychowawczy nieletnich, podniesienie poziomu sprawności postępowań w sprawach nieletnich poprzez wykorzystanie dwudziestopięcioletniego doświadczenia między innymi sędziów rodzinnych... Chcę na wstępie przypomnieć, że ustawa, którą nowelizujemy, że tak powiem, przeżyła już ćwierć wieku. Zmieniły się stosunki społeczne, zmieniła się sytuacja, są pewne doświadczenia... W związku z tym okazało się, iż niezbędne jest podjęcie takiej inicjatywy. Jak powiedziałem, potrzeba uzyskania większej sprawności postępowania... Zmiana art. 25 §1 polegająca na umożliwieniu zlecania opinii, poza rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi, tymi słynnymi RODK, biegłemu lub biegłym uzasadniona jest potrzebą uzyskania większej sprawności postępowania. Jak wiemy, właśnie długi czas oczekiwania na opinię rodzinnego ośrodka diagnostycznego-konsultacyjnego był bardzo często powodem przedłużania się spraw rodzinnych. A przecież chodzi o usprawnienie postępowania.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Następna istotna zmiana, proponowana w art. 25 §2 tej ustawy, również pozwoli podnieść sprawność postępowania. Obligatoryjne uzyskanie opinii w sprawie nieletnich kierowanych do młodzieżowego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii, publicznego zakładu opieki zdrowotnej, domu pomocy społecznej albo zakładu poprawczego jest często zbędne w przypadku nieletnich, którzy zostali poddani takiej diagnozie przed wszczęciem postępowania wyjaśniającego. W związku z tym wnioski biegłych pozostają aktualne, ale nie ma bezwzględnego wymogu przeprowadzania ponownego badania, co przedłuża postępowanie, generuje koszty i jest po prostu zbędne.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#SenatorPiotrZientarski">Następna zmiana, dotycząca art. 40 §7 ustawy o postępowaniu w sprawie nieletnich, wynika z potrzeby uwzględnienia doświadczeń sędziów rodzinnych z tych przypadków, w których nieletni samowolnie oddalili się z młodzieżowego ośrodka wychowawczego czy młodzieżowego ośrodka socjoterapii. Dotychczasowy niedostatek uregulowań tego praktycznego problemu wynika w dużej mierze z braku placówek typu interwencyjnego, które przejmowałyby opiekę nad nieletnim po jego zatrzymaniu w trakcie ucieczki, przed przekazaniem go dyrektorowi. Ta zmiana tę lukę uzupełnia.</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#SenatorPiotrZientarski">Dalej. Wynikiem uwzględnienia postulatów środowiska sędziów rodzinnych jest także treść nowego art. 40a. Dotychczasowe przepisy dotyczące umieszczania nieletnich w policyjnej izbie dziecka były niewystarczające w stosunku do potrzeb praktyki związanej z koniecznością sprawnego prowadzenia postępowania w sprawach nieletnich. Proponowane zmiany pozwalają umieszczać nieletnich w policyjnej izbie dziecka w innych sytuacjach niż wynikające z art. 40. Zdarza się bowiem, że przepis ten w praktyce jest obchodzony ze względu na istniejące trudności wynikające z braku w systemie ośrodków resocjalizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-48.5" who="#SenatorPiotrZientarski">Dodanie art. 70a-70e podyktowane jest z jednej strony uznaniem wagi działania kuratorów sądowych w procesie wychowawczym nieletniego na etapie postępowania wykonawczego, a z drugiej - zamiarem bardziej aktywnego włączenia w proces wychowawczy nieletniego podmiotów innych niż państwowe, to jest organizacji społecznych, organizacji młodzieżowych, zakładów pracy, osób godnych zaufania, które udzieliły poręczenia za nieletniego i którym powierzono tytułem środka wychowawczego nadzór nad nieletnim.</u>
<u xml:id="u-48.6" who="#SenatorPiotrZientarski">Jeśli chodzi o kuratorów, to postulowali precyzyjne określenie ich praw i obowiązków w związku z wykonywaniem środka wychowawczego w postaci nadzoru kuratora sądowego. I tutaj też doświadczenia wieloletnich kuratorów zostały wykorzystane i nastąpiło wyliczenie czynności kuratorów w toku postępowania. Ponadto kuratorzy zostali wyposażeni w możliwość zobowiązania nieletniego do przebadania na okoliczność obecności w organizmie alkoholu lub innego środka użytego w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, a jeśli zostanie stwierdzony ten przejaw demoralizacji nieletniego, nawet w okolicznościach uzasadniających przyjęcie domniemania, kurator z mocy art. 70b §2 będzie uprawniony do złożenia wniosku do sądu rodzinnego o zmianę środka wychowawczego. Takiej możliwości zlecenia badań kurator nie posiadał, a chodziło często o udokumentowanie i udowodnienie... Dotychczas gdy w czasie wizyty u nieletniego kurator stwierdzał, że ten nieletni jest pod wpływem alkoholu czy innego środka odurzającego, nie miał możliwości przeprowadzenia dowodu.</u>
<u xml:id="u-48.7" who="#SenatorPiotrZientarski">W przypadku powierzenia dozoru nad nieletnimi organizacjom młodzieżowym lub innym organizacjom społecznym, zakładom pracy czy osobie godnej zaufania, podmioty te powinny być wyposażone w uprawnienia przyznane kuratorom sądowym w związku z wykonywaniem nadzoru. Skoro one są włączone w ten proces, to powinny mieć te same uprawnienia. Funkcję motywującą organizacje społeczne, zakłady pracy i osoby godne zaufania do udzielania poręczeń za nieletnich i sprawowania nadzoru w postępowaniach wykonawczych spełniać ma ryczałt za wykonanie nadzoru wynikający z ponoszenia przez te podmioty kosztów wykonywania środka wychowawczego, jak na przykład koszty dojazdów do miejsca zamieszkania lub pobytu nieletniego, koszty pocztowe, artykułów biurowych, dojazdów na posiedzenia sądowe itp. Przyjęcie zasady wynagradzania podmiotów społecznych za czynności, które leżą w interesie społecznym, wynika z uznania, że wykonywanie nadzoru nad nieletnim nie jest wyłącznie powinnością obywatelską, ale przede wszystkim zadaniem, które niejednokrotnie wymaga kwalifikacji specjalistycznych, na przykład socjologicznych, terapeutycznych, a także, co też jest istotne, wiąże się z poświęceniem czasu, za co się już nie płaci. A więc niech będzie przynajmniej zwrot kosztów, które taka osoba ponosi w związku z dobrowolnym wykonywaniem poręczenia.</u>
<u xml:id="u-48.8" who="#SenatorPiotrZientarski">Dotychczasowy brak przepisów wykonawczych związanych z powierzeniem nadzoru nad nieletnim innym niż kurator sądowy podmiotom przyczynił się do stosunkowo rzadkiego sięgania przez sądy rodzinne po ten właśnie środek wychowawczy w postaci poręczenia organizacji bądź osoby godnej zaufania. Teraz w art. 70d przewidziano dla ministra sprawiedliwości delegację do wydania rozporządzenia szczegółowo określającego zasady i tryb wykonywania nadzoru, w tym szczegółowy sposób wykonywania uprawnień i obowiązków przez kuratorów sądowych w związku z wykonywaniem nadzoru. Powierzono im również możliwość kontrolowania wykonywania przez nieletniego zobowiązań do określonego postępowania, jak również zobowiązań nałożonych w trybie art. 7 §1 ustawy na rodziców lub opiekuna nieletniego.</u>
<u xml:id="u-48.9" who="#SenatorPiotrZientarski">W art. 90a w nowym przepisie dano ustawową podstawę prawną do umieszczania nieletnich w hostelach, z jednej strony wypełniając istniejącą lukę prawną w tym zakresie, z drugiej zaś strony określając niezbędne wymogi do objęcia nieletniego tą tak zwaną grupą hostelową. Nowatorskim rozwiązaniem jest nadto możliwość tworzenia hosteli społecznych przez stowarzyszenia, fundacje lub organizacje społeczne, których celem działania jest pomoc w readaptacji społecznej nieletnich. Umożliwienie tworzenia hosteli przez te organizacje jest praktycznym wyrazem świadczenia pomocy dla nieletnich wynikającym z normy art. 76 §3. W nowym przepisie art. 90a przewidziano podstawowe zasady dotyczące właśnie umieszczania nieletniego w tak zwanym hostelu społecznym. Uzasadnione to ma być w szczególności prowadzonym procesem usamodzielniania się nieletniego lub przygotowaniem nieletniego do zwolnienia z zakładu, zwłaszcza jeżeli podejmie on pracę bądź naukę. Ważnym obowiązkiem nieletniego umieszczonego w hostelu będzie częściowe współfinansowanie kosztów swojego pobytu. Uzasadnione to będzie zwłaszcza w sytuacji podjęcia przez nieletniego pracy zawodowej, tym bardziej, i musimy mieć tego świadomość, że nieletni w hostelu może pozostawać do dwudziestego pierwszego roku życia, gdy przestaje już być nieletnim. Współfinansowanie pobytu w hostelu przez nieletniego ma wypełniać jedno z ważnych zadań, jakim jest rozwinięcie u nieletnich kompetencji społecznych polegających na planowaniu, gospodarowaniu własnymi środkami finansowymi, oszczędzaniu, a w rezultacie - przygotowanie go do samodzielnego życia. Przepis art. 90b ma na celu urzeczywistnienie idei stworzenia i prowadzenia hosteli dla nieletnich przez organizacje społeczne. Takie realizowanie przez podmioty pozarządowe funkcji publicznych powinno być związane z odpowiednim wsparciem finansowym z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-48.10" who="#SenatorPiotrZientarski">Projektowana regulacja nie będzie miała istotnego znaczenia, jeśli chodzi o wpływ na sektor finansów publicznych, ponieważ przyjęte rozwiązania zachowują niemal dotychczasowy stan realizacji zadań i struktur organizacyjnych. Mówię "znaczącego wpływu", ponieważ jakiś wpływ jednak będzie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców. Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Piotra Zientarskiego.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma pytań. A więc dziękuję, Panie Senatorze Piotrze Zientarski.</u>
<u xml:id="u-49.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister Wrona chciałby wypowiedzieć się w sprawie tego projektu ustawy?</u>
<u xml:id="u-49.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Ten senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich przewiduje zmiany stosunkowo wąskie zakresowo, lecz bardzo istotne z uwagi na specjalistyczny przedmiot regulacji. Pozwalają one bowiem na podniesienie sprawności postępowania w sprawach nieletnich oraz poprawę efektywności stosowanych względem nieletnich środków wychowawczych na etapie postępowania wykonawczego.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Odnosząc się do projektowanych zapisów, należy zwrócić uwagę na znaczenie propozycji zmiany art. 25 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, która w sposób bezpośredni wpłynie na skrócenie czasu oczekiwania na uzyskanie opinii, a w konsekwencji spowoduje usprawnienie w tym zakresie postępowania w sprawach nieletnich. Art. 25 §1 określa bowiem podmioty uprawnione do wydawania kompleksowych opinii dotyczących nieletniego. Zgodnie z obecnym brzmieniem takie opinie mogą wydawać wyłącznie rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne oraz inne specjalistyczne placówki, co powoduje niejednokrotnie konieczność długiego oczekiwania na taką opinię. Ten przepis jakby nie zauważa, że odpowiednią wiedzę specjalistyczną mogą posiadać inne instytucje lub nawet indywidualni biegli. I bardzo słuszna jest myśl, aby na ogólnych zasadach, nie rezygnując oczywiście z funkcjonowania wymienionych w tym przepisie instytucji, dopuścić zarówno biegłych instytucjonalnych, jak i biegłych indywidualnych - powtarzam: na zasadach ogólnych - zarówno z listy prowadzonej przez prezesa sądu, jak i tych, o których wiadomo, mimo że nie są na liście, iż mają wymaganą w danej sprawie specjalistyczną wiedzę. To są specjaliści, profesorowie pedagogiki czy też psychologii, wszyscy ci, którzy mogą być zaangażowani w opiniowanie w sprawach nieletnich. Zgodnie z obecnym brzmieniem §2 tego przepisu art. 25 uzyskanie takiej kompleksowej opinii o nieletnim jest obligatoryjne przed wydaniem orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, publicznym zakładzie opieki zdrowotnej, domu pomocy społecznej albo zakładzie poprawczym. Proponowana zmiana tego przepisu polega na dopuszczeniu w takim przypadku możliwości wykorzystania opinii sporządzonej w innej sprawie w czasie sześciu miesięcy poprzedzających wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Zniesienie bezwzględnego wymogu przeprowadzenia ponownego badania bezspornie przyczyni się zarówno do podniesienia sprawności postępowania, jak i do zmniejszenia jego kosztów.</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">I jeszcze inna, bardzo ważna rzecz. Mianowicie cały czas mamy do czynienia z nieletnim, z dzieckiem, tak więc chodzi też o ilość i o częstotliwość badań, częstotliwość poddawania go różnego rodzaju przesłuchaniom - może nie w ścisłym tego słowa znaczeniu, bo choć nie jest to przesłuchanie go w charakterze świadka, ale jednak jest to odbieranie od niego różnych oświadczeń, pytanie go. Tak więc częste poddawanie nieletniego tym sformalizowanym procedurom nie jest właściwe i zawsze zagraża jego prawidłowemu rozwojowi. I jest myślą bardzo cenną unikanie takiego dotykania nieletniego przez państwo - jeżeli nie jest to konieczne - za pomocą procedur. To będzie i dla jego dobra, i dla dobra wyjaśnienia sprawy. Dobrze, że będzie można też wykorzystać opinię sporządzoną nie później niż w ciągu poprzedzających sześciu miesięcy w innej sprawie.</u>
<u xml:id="u-50.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przechodząc do kolejnego z przepisów projektu, należy podkreślić, że projektowana zmiana art. 40 §7 usuwa występującą obecnie lukę, dając podstawę do zatrzymania w policyjnych izbach dziecka nie tylko uciekinierów ze schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych, ale także - i to jest właśnie nowość- uciekinierów z młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii. Ta regulacja wychodzi tym samym naprzeciw praktycznym trudnościom, wynikającym z braku procedur postępowania w stosunku do nieletnich, którzy samowolnie oddalili się z młodzieżowego ośrodka wychowawczego lub młodzieżowego ośrodka socjoterapii.</u>
<u xml:id="u-50.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Trzeba też zwrócić uwagę na to, że dodany art. 40a, który szczegółowo reguluje podstawy prawne i tryb zatrzymania nieletnich w policyjnych izbach dziecka, dotyczy zakresu obecnie nieunormowanego. Proponowane zmiany pozwolą na umieszczanie w policyjnej izbie dziecka nieletnich w innych sytuacjach niż wynikające z art. 40 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, czyli: na czas uzasadnionej przerwy w konwoju - to są właśnie nowości - lecz nie dłużej niż na dwadzieścia cztery godziny, a także na polecenie sądu na czas niezbędny do wykonania czynności, nieprzekraczający czterdziestu ośmiu godzin.</u>
<u xml:id="u-50.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Do tej pory byliśmy tu bezradni, bo instytucja zatrzymania w tych jakże ważnych z praktycznego punktu widzenia sytuacjach nie mogła być stosowana. Propozycje te stanowią wyjście naprzeciw potrzebom, bowiem brak jest ośrodków resocjalizacyjnych, w których byłoby możliwe umieszczanie nieletnich w takich przypadkach. Tak więc niewątpliwie te zmiany usprawnią przebieg postępowań w sprawach nieletnich.</u>
<u xml:id="u-50.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jednocześnie w §2 tego artykułu projektodawca przewiduje gwarancje nienadużywania tego rodzaju możliwości, poddając kontroli sądu rodzinnego fakt umieszczenia nieletniego przez policję bez zarządzenia sądu w policyjnej izbie dziecka na czas uzasadnionej przerwy w konwoju. Zapewniona w ten sposób zostaje kontrola legalności i zasadności czynności policji - bez tej kontroli sądu byłoby to rzeczywiście bardzo wątpliwe rozwiązanie. Z kolei postanowienie sądu w przedmiocie umieszczenia nieletniego w policyjnej izbie dziecka na czas niezbędny do wykonania czynności podlega zaskarżeniu na zasadach ogólnych.</u>
<u xml:id="u-50.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wysoki Senacie, wyrażając poparcie dla proponowanych regulacji dotyczących umieszczenia nieletniego w policyjnej izbie dziecka, należy zauważyć, że odpowiadają one standardom konstytucyjnym oraz tym wynikającym z norm prawa międzynarodowego, a w szczególności z norm Konwencji o Ochronie Praw Dziecka i Podstawowych Wolności oraz Konwencji o Prawach Dziecka... Przepraszam: z norm Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz Konwencji o Ochronie Praw Dziecka.</u>
<u xml:id="u-50.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Stwierdzić przy tym należy, że nie pozostają one w sprzeczności także z zaleceniami Komitetu Praw Dziecka, mam tu na myśli VI Sprawozdanie Okresowe Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiące wyraz troski o to, aby w policyjnych izbach dziecka nie były umieszczane dzieci, które uciekły z placówek opiekuńczo-wychowawczych. To zalecenie Komitetu Praw Dziecka wyraża potrzebę zapewnienia tego, że w policyjnej izbie dziecka będą umieszczane jedynie dzieci, które popełniły czyn karalny. I należy tutaj też zauważyć, że młodzieżowe ośrodki wychowawcze i młodzieżowe ośrodki socjoterapii nie są placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, lecz resocjalizującymi. W większości przypadków trafiają do nich sprawcy czynów karalnych, znacznie rzadziej nieletni, którzy wykazują tylko przejawy demoralizacji, a nie popełnili zabronionego czynu. Jednak ci, którzy nie popełnili tego czynu, najczęściej trafiają tam w sytuacji, gdy zastosowane wcześniej środki o charakterze wolnościowym okazały się nieskuteczne.</u>
<u xml:id="u-50.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Podkreślenia też wymaga to, że literalne rozumienie zalecenia komitetu prowadziłoby do takich sytuacji, że państwo miałoby możliwość oddziaływania, przy pomocy policyjnej izby dziecka, na uciekiniera z jednej z placówek, na przykład na nieletniego sprawcę drobnej kradzieży sklepowej, a nie miałoby takiej możliwości wobec nieletniego, który jest znacznie bardziej zdemoralizowany, choć jego zachowania nie można uznać za czyn naruszający konkretne normy prawnokarne. Właśnie w kontekście przepisów o umieszczaniu w policyjnej izbie dziecka dokonywanie podziału na nieletnich sprawców czynów karalnych i tych, którzy jedynie wykazują przejawy demoralizacji, wydaje się sztuczne i, w świetle oczekiwań Komitetu Praw Dziecka, jest niecelowe. Nie spowoduje to bowiem odseparowania nieletnich zdemoralizowanych od niezdemoralizowanych, a na przykład tylko zaniedbanych opiekuńczo. To odseparowanie jest jednak bardzo istotne.</u>
<u xml:id="u-50.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Kolejne szczegółowe regulacji dotyczą kuratorów sądowych i zawarte są w projektowanych art. 70a-70e. Nadzór kuratora jest szczególnie istotnym środkiem wychowawczym wobec nieletnich, jednak w obecnym stanie prawnym sposób wykonywania praw i obowiązków kuratora w toku postępowania w sprawach nieletnich jest uregulowany w bardzo wąskim zakresie. Proponowane przez projektodawców precyzyjne ustalenie w ustawie praw i obowiązków podmiotów wykonujących środki wychowawcze stanowi wyraz dążenia do zwiększenia ochrony prawnej nieletnich. Projektowane rozszerzenie regulacji wydaje się uzasadnione szczególną rolą kuratorów sądów w procesie wychowawczym nieletniego na etapie postępowania wykonawczego.</u>
<u xml:id="u-50.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Projekt przewiduje także możliwość aktywnego włączania się w proces wychowawczy innych podmiotów niż państwowe, czyli: organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, a także zakładu pracy lub osoby godnej zaufania - o tym mówi projektowany art. 70c.</u>
<u xml:id="u-50.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Projekt ustawa przewiduje również wprowadzenie przepisów dotyczących hosteli, to są art. 90a-90c, bowiem instytucja ta nie jest obecnie uregulowana w przepisie rangi ustawowej. Projektowany art. 90a §1 wprowadza podstawę do umieszczenia nieletniego w hostelu, wypełniając tym samym lukę w tym zakresie, oraz określa niezbędne wymogi do objęcia nieletniego grupą hostelową. W projektowanym art. 90a §2 przewidziana została ponadto możliwość umieszczenia nieletniego w tak zwanym hostelu społecznym, co wiąże się z planowanym włączeniem w proces wychowawczy nieletnich podmiotów pozarządowych wyspecjalizowanych w społecznej readaptacji nieletnich. Rozwiązanie to zasługuje na poparcie, albowiem doprowadzi do wyraźnego wyodrębnienia grupy hostelowej ze struktur zakładu poprawczego. Obecnie jest tak, że hostele działają przy zakładach poprawczych. Chcemy stworzyć warunki do tego, aby ten związek nie musiał istnieć w każdym przypadku, ma to sprzyjać integracji zawodowej i społecznej nieletnich objętych tą grupą hostelową.</u>
<u xml:id="u-50.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Kolejne przepisy projektowanego art. 90b regulują kwestie dotyczące pobytu oraz zasad finansowania pobytu nieletnich w takich hostelach oraz konsekwencje dla innych nieletnich, którzy odmawiają udziału w ofercie resocjalizacyjnej zakładu poprawczego poprzez ucieczki lub samowolne przedłużania przepustek i urlopów. W tym miejscu należałoby także nawiązać do propozycji zgłaszanych do tej części projektu w toku prac połączonych komisji senackich. Zwłaszcza trzeba nawiązać do tych propozycji, które dotyczyły skrócenia wykonywania środków innych niż nadzór kuratora i doprecyzowywania czy też wskazania sposobu postępowania w razie zbiegu orzeczeń sądu karnego i sądu dla nieletnich. Co do zasady te postulaty warte są rozważenia, jednak zdaniem rządu, co należy tu wyraźnie podkreślić, wykraczają one poza ramy tego pilnego i niezbędnego projektu, bowiem nie są ściśle związane z najpilniejszymi sprawami, będącymi właśnie przedmiotem tego projektu, nad którym dzisiaj debatujemy.</u>
<u xml:id="u-50.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Ponadto te dodatkowe propozycje charakteryzuje znaczna ingerencja w system oddziaływania wobec nieletnich, co zawsze może być kontrowersyjne, dlatego trzeba nad tym dłużej popracować. Te okoliczności przemawiają przeciwko włączeniu dodatkowych postulatów do projektowanych zmian.</u>
<u xml:id="u-50.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku, Panie i Panowie Senatorowie, projektowana nowelizacja ma istotne znaczenie dla postępowań prowadzonych na podstawie przepisów ustawy o postępowaniach w sprawach nieletnich. Zawarte tutaj rozwiązania, uwzględniające cenne uwagi zgłoszone w toku prac połączonych komisji senackich, należy ocenić jako legislacyjnie prawidłowe i realizujące cel projektu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Widzę, że zgłasza się pan senator Bisztyga. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#SenatorStanislawBisztyga">Panie Ministrze, gdyby był pan uprzejmy rozwinąć ten wątek hostelowy... Ja rozumiem, że warunki w tych ośrodkach są takie, że ta próba, zresztą bardzo słuszna, stworzenia tej integracji zawodowej i społecznej w hostelach... Pytanie jest takie: czy to na pewno się powiedzie i jaka będzie skala problemu, jeśli chodzi o wydzielanie ich lub tworzenie nowych?</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#SenatorStanislawBisztyga">Drugie pytanie dotyczy instytucji zatrzymania. Czy to jest dość powszechne zjawisko, czy sporadyczne? Gdyby pan był uprzejmy na to pytanie mi odpowiedzieć...</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#SenatorStanislawBisztyga">I jeszcze mam trzecie pytanie, które dotyczy kategorii tych najcięższych przestępstw popełnianych przez nieletnich. Otóż jako kibic sportowy bardzo często obserwuję takie zjawisko, że młodzi ludzie robią straszne rzeczy, bo są karani oczywiście bardziej liberalnie niż osoba pełnoletnia, które popełniłaby to samo przestępstwo. Czy liczba tych najcięższych przestępstw zmniejsza się, czy ona się utrzymuje na stałym poziomie, czy rośnie? Bo ona by świadczyła o tej prewencyjnej i wychowawczej funkcji wszystkich tych ośrodków. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Grażyna Sztark)</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">I bardzo proszę, Panie Ministrze, o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o tę ostatnią kwestię, to niestety, ta przestępczość nieletnich... Tak to nazwijmy, chociaż z punktu widzenia prawa karnego nie są to przestępstwa, jeżeli popełnione zostały przez nieletniego, tylko są to czyny karalne, czyny zabronione popełnione przez nieletniego, za które on odpowiada w tak zwanym postępowaniu poprawczym. Postępowanie poprawcze to jest takie postępowanie, w którym najsurowszym orzekanym środkiem jest pobyt w zakładzie poprawczym. Oczywiście są też lżejsze środki, nadzór kuratora jest niezwykle istotnym środkiem. Nie wszystkich trzeba od razu wysyłać do zakładu, to najgorsze rozwiązanie, bo to demoralizuje. Tak że wysyłanie do zakładu poprawczego - trzeba to sobie wyraźnie powiedzieć - to jest ostateczność. Niestety, w niektórych przypadkach jest to konieczne, zwłaszcza gdy są to powtarzające się bardzo poważne czyny.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Istnieje oczywiście możliwość, żeby nieletni odpowiadał tak jak dorosły. Jeżeli po ukończeniu piętnastego roku życia popełni zbrodnię przeciwko życiu, zdrowiu, rozbój, zabójstwo, te najcięższe przestępstwa wyliczone w art. 15 kodeksu karnego, to o ile działał z rozeznaniem, o ile jego właściwości, warunki osobiste na to pozwalają, odpowiada normalnie tak jak dorosły, czyli w postępowaniu karnym, i są wobec niego stosowane kary, a nie środki poprawcze czy też wychowawcze przewidywane w stosunku do nieletnich.</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Zjawisko rzeczywiście jest dotkliwe. Jeżeli chodzi o dane liczbowe, to przestawię panu senatorowi na piśmie te dane dotyczące skali tych zjawisk, nie mam ich przed sobą, ale rzeczywiście ze względu na bezpieczeństwo imprez masowych i imprez sportowych oddziaływania wychowawcze na tych jeszcze stosunkowo najmniej zdemoralizowanych są bardzo istotne. Współpraca z kuratorem czy też odpowiednia atmosfera w grupie hostelowej, integracja społeczna tych osób - zdecydowanie na to trzeba postawić. I taki jest cel tych przepisów o hostelach.</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o konkretnie hostele, to tak jak powiedziałem, obecnie one są integralnie związane z zakładami poprawczymi. To nie jest dobra sytuacja. To znaczy nie chodzi o to, że to zawsze jest coś złego. Tak też pewnie nadal będzie, ale dążeniem naszym jest jednak stworzenie takich podstaw prawnych, żeby te hostele mogły powstawać z inicjatywy podmiotów pozarządowych specjalizujących się w społecznej readaptacji nieletnich. I ta ustawa ma to umożliwić.</u>
<u xml:id="u-54.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jaka będzie skala? No, trudno mi teraz o tym powiedzieć, bo to jest kwestia przyszłości. Ale niewątpliwie taki jest nasz cel i taki jest właściwy pożądany społecznie kierunek, bo ma to doprowadzić do wyraźnego wyodrębnienia grupy hostelowej ze struktur zakładu poprawczego, a zatem zmniejszenia tych oddziaływań negatywnych, demoralizujących na tego mieszkańca hostelu. Obecnie to oddziaływanie jest, ze względu na połączenie z zakładem poprawczym, w większym stopniu możliwe.</u>
<u xml:id="u-54.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">I w końcu zatrzymania. Dane liczbowe dotyczące zatrzymanych również przedstawimy na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Nie widzę więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać - dziękuję bardzo, Panie Ministrze - dłużej niż dziesięć minut, a podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
<u xml:id="u-55.5" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dla porządku informuję, że senator Stanisław Jurcewicz złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu*. Wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Piotrowicz.</u>
<u xml:id="u-55.6" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-55.7" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania...</u>
<u xml:id="u-55.8" who="#GlosZSali">(Nie, skierowanie do komisji...)</u>
<u xml:id="u-55.9" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">A, przepraszam, dobrze.</u>
<u xml:id="u-55.10" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">W związku z tym, że zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
<u xml:id="u-55.11" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie i Panowie Senatorowie, wnoszę o uzupełnienie porządku obrad o punkty: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010" - i rozpatrzenie go jako punktu dwunastego porządku obrad - oraz zmiany w składzie komisji senackich - i rozpatrzenie go jako punktu ostatniego.</u>
<u xml:id="u-55.12" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przestawione propozycje.</u>
<u xml:id="u-55.13" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawione propozycje przyjął.</u>
<u xml:id="u-55.14" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
<u xml:id="u-55.15" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 1074, sprawozdanie jest w druku nr 1074S.</u>
<u xml:id="u-55.16" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, Komisji Kultury i Środków Przekazu - dziękuję bardzo panom ministrom - oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej</u>
<u xml:id="u-55.17" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">senatora Kazimierza Jaworskiego o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-55.18" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę, Panie Ministrze... Panie Senatorze, jeszcze nie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#SenatorKazimierzJaworski">Jeszcze nie ministrze, ale wszystko przed nami.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#SenatorKazimierzJaworski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#SenatorKazimierzJaworski">Projekt jest inicjatywą grupy senatorów - chciałbym na to zwrócić uwagę - niezrzeszonych, jak też ze wszystkich klubów. Ma to wagę, jako że często w naszej Izbie w głosowaniach uklubowienie nie jest pomocne.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#SenatorKazimierzJaworski">Szanowni Państwo! Komisje wymienione przez panią marszałek w dniu 1 marca 2011 r. na wspólnym posiedzeniu przyjęły tę inicjatywę i wnoszą o przyjęcie przez Wysoką Izbę załączonego projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-56.4" who="#SenatorKazimierzJaworski">Szanując czas zebranych, chciałbym prosić o zwrócenie uwagi na to, o co inicjatorom chodzi. Chodzi im o ograniczenie spożycia alkoholu, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. Chodzi też o przywrócenie stanu z 2002 r., bo rządząca wtedy koalicja z udziałem SLD zliberalizowała przepisy ograniczające dostępność alkoholu, szczególnie dotyczące reklamy. Czyli w tej inicjatywie są jak gdyby dwa ważne punkty. Chodzi o wydłużenie okresu zakazu reklamowania alkoholu do godziny 23.00, bo właśnie wtedy skrócono ten okres do 20.00...</u>
<u xml:id="u-56.5" who="#GlosZSali">(Błędnie.)</u>
<u xml:id="u-56.6" who="#SenatorKazimierzJaworski">...oraz o, co państwo na pewno zauważyli, jako że było to nagłaśniane przez media - wprowadzenie zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach paliw. I głównie te dwa punkty wywołują emocje, szczególnie wśród środowisk, które stracą na tej ustawie, bo wiadomo, jak to w życiu bywa, jeżeli będzie zmiana sytuacji, to ktoś zyska, ktoś straci. Kto zyska? Wydaje się, że zyskają dzieci, młodzież, zyskają nasi milusińscy, zyskają rodziny. Straci trochę biznes alkoholowy, chociaż nie zupełnie.</u>
<u xml:id="u-56.7" who="#SenatorKazimierzJaworski">Ja chciałbym się tu posilić dokumentem, który przez wszystkich tu obecnych jest postrzegany jako poważny dokument. Mam przed sobą raport sporządzony dla Komisji Europejskiej opisujący kwestie dotyczące alkoholu w Europie. W tym raporcie autorzy podnoszą argument, że ograniczenie reklam powoduje zmniejszenie sprzedaży alkoholu. Jest w nim też mowa o tym, że w dzisiejszej sytuacji zmiany są konieczne. Prosiłbym tutaj o pytania, żebyśmy mogli porozmawiać o kwestiach, które państwa interesują.</u>
<u xml:id="u-56.8" who="#SenatorKazimierzJaworski">Wiemy, że sprzedaż alkoholu w naszej ojczyźnie wzrasta, wiemy także, że wzrasta liczba wypadków spowodowanych przez ludzi pod wpływem alkoholu. Oczywiście, nie jest możliwe, żeby wszyscy kierujący pod wpływem alkoholu byli zatrzymywani; są to przypadki. I nie chodzi o to, żeby kontrolować wszystkich, bo w normalnym, wolnym społeczeństwie byłoby to niewskazane. Ale liczby zatrzymanych w czasie kontroli przez policję zatrważają. Podam może te liczby. W roku 2006 policja zatrzymała sto sześćdziesiąt osiem tysięcy kierujących po spożyciu alkoholu. I ta liczba corocznie wzrasta średnio o dziesięć tysięcy.</u>
<u xml:id="u-56.9" who="#SenatorKazimierzJaworski">Proszę państwa, wydaje mi się, że sytuacja jest poważna nie tylko u nas, ale w ogóle w całej Europie, w każdym kraju. Jest wiele krajów, które wprowadziły bardzo restrykcyjne ograniczenia. My chcieliśmy powrócić do rozwiązań z 2002 r., jeżeli chodzi o reklamy. Chcieliśmy wstrzymać sprzedaż i reklamę alkoholu tylko i wyłącznie na stacjach paliw. Stacje paliw są wyśmienicie zorganizowaną strukturą - i dobrze - dostarczania paliw i innych produktów, ale też alkoholu. Około 2% spośród wszystkich punktów sprzedaży alkoholu to stacje paliw, a jeśli chodzi o obrót, to te proporcje są dla nich jeszcze bardziej korzystne - mają prawie 10% obrotu. Tak że widzimy, jaka jest skala tego zjawiska.</u>
<u xml:id="u-56.10" who="#SenatorKazimierzJaworski">Ja jestem za wolnym handlem, za wolnością człowieka, jestem liberałem, niekiedy może nawet większym niż ludzie ze środowisk spod pewnego szyldu politycznego. Mnie jest nawet przykro, że nasza inicjatywa trochę utrudni sytuację tych przedsiębiorców, trochę zmniejszy ich zyski, ale sytuacja społeczna wymaga takich propozycji i takich rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-56.11" who="#SenatorKazimierzJaworski">Bardzo proszę Wysoką Izbę i przedstawicieli wszystkich środowisk i klubów o pochylenie się nad tą inicjatywą. Jeżeli państwo zechcecie uchwalić tę ustawę, myślę, że będzie to dowód na to, iż pomimo dużej polaryzacji stanowisk stać nas na to, żeby przyjąć właściwą, niepolityczną, oddolną inicjatywę. Będzie to dowód na to, że jesteśmy wolnym Senatem. Potrzeba jest, i myślę, że nikt z tu obecnych nie będzie się silił na wyszukiwanie argumentów, że nie ma problemu. Problem jest w całej Europie, my mamy może nawet nie największy problem - i ja się z tego cieszę - bo w Europie średnie spożycie to około jedenastu, dwunastu litrów czystego spirytusu na głowę, a u nas dochodzi do dziesięciu, ale problem wśród dzieci i młodzieży jest ogromny. Dlatego proszę o poważne potraktowanie i, jeżeli to możliwe, o przyjęcie tej inicjatywy ze względu na obecną sytuację w naszej ojczyźnie. Bardzo dziękuję. I proszę o pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Kazimierza Jaworskiego.</u>
<u xml:id="u-57.4" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?</u>
<u xml:id="u-57.5" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Pupa, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Ja mam prośbę do pana senatora sprawozdawcy. Proszę powiedzieć, ile jest u nas wypadków spowodowanych jazdą po pijanemu i jak to się ma do prędkości - chodzi o to, żebyśmy mogli sobie wyrobić pogląd na sytuację - i jak ilość spożywanego alkoholu wpływa na liczbę wypadków drogowych. A jak ta sytuacja kształtuje się w innych krajach europejskich? Jakiego rodzaju ograniczenia tam funkcjonują? Czy ewentualnie dysponuje pan jakąś informacją, która pokazywałaby, jak często młodzież korzysta z możliwości nabycia alkoholu na stacjach benzynowych? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Bisztyga, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#SenatorStanislawBisztyga">Drogi Panie Senatorze, ja mam wrażenie... No, jeszcze brzmią mi w uszach echa wczorajszych... Mam wrażenie, że to jest niejako przedłużenie tego, co pan senator tutaj mówił.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#SenatorStanislawBisztyga">Moja wątpliwość dotyczy tego, czy można cokolwiek rozwiązać zakazami. Pamiętam, jak za czasów poprzedniego ustroju - no, jestem już starszym człowiekiem - nie było powszechnego dostępu do alkoholu, a mimo to liczba tych, którzy pija, była ogromna. Pamiętam jeszcze, jak świetnie funkcjonowały tak zwane meliny. A teraz, z tego, co zrozumiałem, rolę tych całodobowych dystrybutorów przejęły stacje benzynowe. Tak więc pierwsza moja wątpliwość jest taka: czy zakazami można cokolwiek rozwiązać. No, wydaje mi się, że trzeba iść raczej w stronę prewencji, tłumaczenia i ewentualnie jakichś rygorystycznych kar, jeśli ktoś w stanie nietrzeźwym, po wypiciu alkoholu na stacji benzynowej... Nie wiem, czy są takie przypadki, że kierowca zatrzymuje się na stacji, pije alkohol, wsiada do auta i jedzie, tego nie wiem. Ale takich kierowców bezwzględnie należy karać.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#SenatorStanislawBisztyga">I teraz chcę jeszcze zapytać, czy państwo rozważaliście taki wariant, wprowadzenie takiej poprawki, żeby stacje paliw... Chodzi nie o to, żeby w ogóle zlikwidować sprzedaż alkoholu na stacjach, tylko o to - tak, jak pan tutaj proponuje zakazać reklam do dwudziestej - żeby był zakaz sprzedaży do dwudziestej, a nie całodobowo, i w sklepach też. Czy taki wariant państwo również braliście pod uwagę?</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Ortyl, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#SenatorWladyslawOrtyl">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#SenatorWladyslawOrtyl">Chciałbym zapytać o taką sprawę. W przypadku tej inicjatywy tak się zdarzyło, że część senatorów wycofała swoje podpisy. I ja bym prosił pana senatora o komentarz w tej sprawie. Czy oni jakoś to argumentowali, czy jakoś uzasadniali ten swój krok? Nie było okazji porozmawiać z nimi indywidualnie, ale myślę, że panu, jako senatorowi sprawozdawcy, oni złożyli jakieś wyjaśnienia. A jeżeli nie, to proszę o informację.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Uprzejmie proszę, Panie Senatorze, o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#SenatorKazimierzJaworski">Może zacznę od ostatniego pytania. Szanowni Państwo Senatorowie, ja bardzo bym prosił postarać się przy okazji tej inicjatywy o szukanie tego, co nas łączy, a nie tego, co nas dzieli. Co mam na uwadze? Ja po tej inicjatywie otrzymałem mnóstwo telefonów, szczególnie od właścicieli stacji benzynowych. No, każdy z nas funkcjonuje w normalnej rzeczywistości, chociaż jesteśmy osobami publicznymi. I, jak już wspomniałem, autentycznie przykro mi jest... Ja tutaj nie podaję się za obrońcę wolności gospodarczej - akurat jestem przedstawicielem takiej opcji - ale uważam, że to rozwiązanie spowoduje duże zmniejszenie przychodów, dochodów, zysku w tej grupie interesów. Myślę, że czym innym można to trochę... że trzeba jednak trochę ustąpić, trzeba w tej kwestii trochę się podsunąć na ławce biznesu, jako że jest prawdziwy problem.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#SenatorKazimierzJaworski">Dlatego ja panu senatorowi Ortylowi odpowiem tak. Ja jestem wdzięczny senatorom, którzy podpisali tę inicjatywę i dzięki którym ta inicjatywa w ogóle zaistniała, ale też rozumiem, że również mogli otrzymać ileś tam próśb telefonicznych, wniosków, by się z tej inicjatywy wycofać. Ja to też rozumiem. Ale ja jestem przekonany, bo zajmuję się tą tematyką od bardzo wielu lat, dlatego też moja postawa jest jak gdyby twardsza... No, żartuję... W każdym razie dziękuję państwu za to, że podpisali tę inicjatywę. Rozmawiałem z tymi senatorami i ich postawę też rozumiem. Ale proszę zauważyć, nie było w ostatnich, powiedzmy, dziesięciu czy kilkunastu latach inicjatyw, które zmierzałyby do ograniczenia w sposób poważny czy do przeciwdziałania... Jak już wspomniałem, w 2002 r. takie pseudoliberalne podejście SLD spowodowało zmianę, spowodowało wręcz zepsucie ustawy. I dopiero teraz nasza inicjatywa, choć może nie w znaczny sposób, ale w sposób bardzo konkretny próbuje zmniejszyć problem, próbuje mu przeciwdziałać. Stąd też ten, tak to nazwę, odruch broniących się środowisk - które będą miały straty, jeśli ta ustawa wejdzie w życie - jest naturalny.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#SenatorKazimierzJaworski">Sprawa druga. W Europie bardzo dużym problemem jest problem związany właśnie z nadużywaniem alkoholu. Jest to wręcz problem cywilizacyjny. Prasa w ostatnich tygodniach prawie codziennie podaje... Albo z naszego podwórka: są wyniki badań, które obrazują, jak bardzo duży jest to problem wśród naszej młodzieży, gimnazjalistów. Tak że ten temat istnieje. Tu nie chodzi już nawet o bezpośrednie liczby, które za chwilę przytoczę. Chodzi o to, że cały cywilizowany i odpowiedzialny świat ukazuje ten problem.</u>
<u xml:id="u-64.3" who="#SenatorKazimierzJaworski">Czy wzrośnie liczba melin? Na pewno trochę tak, ale to nie będzie współmierne z tym, że będzie ograniczenie... Będzie utrudnienie dostępności, a to jest jedna z ważnych metod w postępowaniu trzeźwościowym.</u>
<u xml:id="u-64.4" who="#SenatorKazimierzJaworski">Sprawa następna. My przecież nie chcemy wprowadzić prohibicji - takim czymś, proszę państwa, często można by czyjąś inicjatywę, choćby słuszną, ośmieszyć albo jakoś ją umniejszyć. My chcemy praktycznie tylko w tych dwóch punktach... Tam są jeszcze poszerzenia, na domy pomocy, z inicjatywy samorządowców czy pana senatora Zientarskiego - bo myśmy na posiedzeniu komisji to poszerzyli, choć może niezbyt szczęśliwie... Ale głównie chodzi o te dwa punkty.</u>
<u xml:id="u-64.5" who="#SenatorKazimierzJaworski">Proszę państwa, mamy dane europejskie, mamy też dane WHO, mamy dane z naszej ojczyzny. Ale decyzja w tej sprawie będzie, wydaje mi się, bardziej decyzją podejmowaną w zgodzie z własnym sumieniem niż, powiedzmy, opartą na liczbach. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Teraz, bardzo proszę, pan senator Gogacz, Piotrowicz i Sepioł.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę pana senatora Gogacza.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Senatorze Sprawozdawco, obecnie obowiązujący zapis, który mówi, że reklama i promocja piwa nie może być prowadzona w godzinach od 6.00 do 20.00, jest zastępowany zapisem, że takaż reklama nie może być prowadzona w godzinach między 6.00 a 23.00. No tak, wydaje się oczywiste, że im krótszy będzie przedział czasowy na reklamę alkoholu, tym mniej osób się z nim zetknie. Ale z drugiej strony wydaje się, że tak poważna inicjatywa powinna się opierać na jakichś badaniach empirycznych albo być może na jakimś monitoringu przeprowadzonym przez instytucje, które zajmują się sprawami tego, jakie grupy społeczne, według wieku, i w jakich przedziałach czasowych oglądają telewizję, słuchają radia czy też przebywają w kinie, w teatrze. Proszę mi więc powiedzieć, czy pan jako wnioskodawca kierował się jakimiś badaniami eksperckimi, czy też po prostu to rozwiązanie zostało przyjęte tak ad hoc. Krótko mówiąc: dlaczego nie 22.00 albo nie 24.00? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Piotrowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#SenatorStanislawPiotrowicz">Serdecznie dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#SenatorStanislawPiotrowicz">Panie Senatorze, nie ulega wątpliwości, że inicjatywa ustawodawcza zmierza w kierunku ograniczenia reklamy i ograniczeń dotyczących punktów sprzedaży. I teraz moje pytanie, w kontekście pytania pana senatora Bisztygi, który sugeruje - tak to odebrałem - jakoby w miejsce ograniczeń zwiększyć działania o charakterze prewencyjnym. Czy pan senator nie dostrzega sprzeczności pomiędzy tymi dwoma stanowiskami, to znaczy z jednej strony prewencją, a z drugiej strony reklamą? Bo w moim przekonaniu jest tu zasadnicza sprzeczność. To jest pierwsze pytanie.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#SenatorStanislawPiotrowicz">I drugie, bardzo króciutkie, w kontekście ostatniego pytania. Czy w reklamie chodzi tylko o młodzież, czy chodzi również o wszystkich innych obywateli? A w szczególności czy rzeczywiście konieczne jest propagowanie spożywania alkoholu? Bo jeśli chodzi o to, jaką rolę odgrywa reklama w każdej dziedzinie, to wszyscy przecież doskonale zdajemy sobie z tego sprawę, nawet bez badań naukowych. Gdyby reklama nie przynosiła korzyści, to nikt by jej, przecież za ciężkie pieniądze, nie emitował. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">I ten blok pytań zamknie pan senator Sepioł.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#SenatorJanuszSepiol">Moje pytanie dotyczy szacunku skutków ekonomicznych proponowanego rozwiązania. Według korespondencji, którą otrzymujemy, szacuje się, że zrekompensowanie strat stacji benzynowych będzie wymagało podniesienia cen paliwa od 10 do 15%... groszy, przepraszam, chodzi o grosze. I pytanie: czy to jest bardzo wiarygodne? No ale nie można tego całkiem wykluczyć. Mamy teraz wyjątkowo wysokie ceny paliw, z powodów trendów światowych, to zaś powoduje podnoszenie wszystkich innych cen i wzrost inflacji. A wprowadzenie tej regulacji spowoduje dodatkowy jeszcze impuls cenotwórczy, i to w okresie przypadającym na kampanię wyborczą, co może nie jest całkiem bez znaczenia. A więc pierwsze pytanie: jak pan szacuje, jaki może być ogólny efekt ekonomiczny wprowadzenia tego rozwiązania?</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#SenatorJanuszSepiol">A drugie pytanie dotyczy reklam. Czy było w ogóle rozważane takie rozwiązanie, aby reklamy alkoholu dociążyć dodatkową opłatą, to znaczy, w cudzysłowie, reklamową opłatą akcyzową? A więc żeby ktoś, kto reklamuje alkohol, musiał ponosić dodatkową opłatę, na przykład na fundusz walki z alkoholizmem? Chodzi o to, żeby reklama alkoholu była po prostu droższa, żeby wypierać reklamę alkoholu nie drogą zakazu czy jakichś ram czasowych, tylko dodatkową opłatą za taką reklamę. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#SenatorKazimierzJaworski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#SenatorKazimierzJaworski">Panowie Senatorowie, ja przepraszam, że zacznę od ostatniego pytania, ale ono jest takie najlepsze dla mnie... Panie Senatorze, dziękuję za to pytanie. Ta sprawa ma trochę związek z takim jakby, przepraszam za określenie, korkowym - jest to taki krwawy pieniądz, za którego pomocą ociera się oczy dzieciakom, ale i zabiera to, co tatuś zarobił. Jeżeli nawet reklama będzie obłożona akcyzą, to i tak zapłaci za to końcowy odbiorca, dlatego że... No, wiemy, skąd się to bierze, jak to jest w gospodarce, więc nie będę tutaj robił wykładu. To nie jest budżetowy... To podatnik, ostatni odbiorca za to zapłaci.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#SenatorKazimierzJaworski">Teraz kwestia stacji benzynowych, tego, czy wzrosną ceny paliwa. Ja otrzymałem telefon z informacją, że zachwialiśmy tą inicjatywą, powiedzmy, giełdę Orlenu czy coś takiego. Państwo Drodzy, różne sprawy, niekiedy nawet mniej poważne, podnosi lobby stacji paliw. Ja nawet na blogu pisałem, że jedna ze stacji... Nie na każdej stacji jest alkohol, żeby była jasność. Niektóre stacje, wprawdzie mniejszość, z różnych przyczyn nie otrzymały pozwolenia, choć się o nie starały. Wydaje się, że prawie każda się starała, gdyż jest to dodatkowy pieniądz. To jest tak jak w sklepikach miejskich czy wiejskich, gdy nie ma piwa, to nie utrzyma się sklepu. Tu jest tragedia, Moi Państwo. Dlatego też naszą intencją było, ażeby poprzez prawo zmienić trochę podejście, obyczaj, ażeby ukazać, że problem jest tak duży, że może warto nawet troszeczkę ograniczyć swoją wolność gospodarczą. Pozwala na to konstytucja, pozwalają na to przepisy i obyczaje europejskie. Czy stacje podniosą ceny paliw? Wydaje mi się, że to reguluje rynek. W moim rodzinnym mieście wojewódzkim są stacje, które nie sprzedają alkoholu, a ceny paliwa są niższe niż na tych, które sprzedają alkohol. Nie chcę tu robić reklamy, i tak raczej państwo tam nie pojadą, ale tak jest. Myślę, że w prywatnej rozmowie mogę przedstawić tego dowody.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#SenatorKazimierzJaworski">Czy były robione badania? Nie było. My nie mieliśmy takich możliwości, nie wiem, czy w ogóle jest możliwe wykonanie badania w celu sprawdzenia, o ile wzrośnie cena paliwa, gdy na stacjach nie będzie można kupić alkoholu.</u>
<u xml:id="u-72.4" who="#SenatorKazimierzJaworski">Państwo Drodzy, niektórzy w swym żalu mówią, że i tak zbudują sobie sklep dziesięć metrów od działki i będą handlowali alkoholem. Tyle że rząd pokazał, aktualny rząd pokazał, że może skutecznie walczyć z cwaniakami. Myślę na przykład o dopalaczach. Ja to doceniam, potrafiliśmy to zrobić. Dlatego też argumentem nie jest to, że natychmiast powstaną meliny. Trochę pewnie powstanie, ale przecież są sklepy całodobowe. W każdym razie jest to utrudnienie.</u>
<u xml:id="u-72.5" who="#SenatorKazimierzJaworski">Dziękuję panu senatorowi za poszerzenie, za uzupełnienie w swojej wypowiedzi, jako że tu chodzi o podejście bardzo proste, a zarazem uczciwe. Jeżeli to uchwalimy, wprowadzimy utrudnienie, ograniczenie, wykażemy wolę, pokażemy, że widzimy problem, że próbujemy przeciwdziałać... Do tych zapisów na pewno można mieć uwagi tu czy tam. Ta ustawa, gdy ją - daj Boże - uchwalimy, zostanie przekazana Sejmowi i będzie jeszcze czas na to, aby ją poprawiać, uzupełniać, na pewno będą dyskusje. Ja się cieszę, że w ogóle rozpoczęła się na ten temat dyskusja publiczna, mówi się o tym, że jest problem, bo ten problem był chowany pod dywan.</u>
<u xml:id="u-72.6" who="#SenatorKazimierzJaworski">Panie Senatorze, czy reklamy mają wpływ na zwiększenie...</u>
<u xml:id="u-72.7" who="#SenatorStanislawGogacz">(Nie, nie, chodzi o to, skąd się wzięła ta godzina, bo to, że mamy problem, to ja wiem.)</u>
<u xml:id="u-72.8" who="#SenatorKazimierzJaworski">Aha, przepraszam. Rozumiem, skąd się wzięła godzina. Dziękuję bardzo. Ja jestem zwolennikiem skuteczniejszych rozwiązań. Gdyby w ogóle nie było reklamy alkoholu, byłoby dobrze, ale jest wolność gospodarcza, są przepisy unijne, które mówią o tym, że musi być reklama, więc musimy podejść do tego realnie. Intencją moją nie było wywołanie burzy, nie było, powiedzmy, dopracowanie punktów wyborczych, bo akurat na tym tracę w tej kampanii wyborczej i państwo też, jeśli podejmiecie to wyzwanie. Tak jak mówię, podejdźmy do tego odpowiedzialnie, jeżeli możemy. Jako dorośli ludzie przecież wiemy, że jest problem i trzeba wprowadzić ograniczenia, a Wysoka Izba jest jak najbardziej upoważniona do podjęcia tej inicjatywy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Następny blok pytań otwiera pan senator Kaleta, potem pan senator Augustyn i Sidorowicz.</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Dziękuję bardzo, Szanowna Piękna Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Wysoka Izbo! Panie Senatorze Sprawozdawco!</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#SenatorPiotrKaleta">Ja w dwóch kwestiach. Może najpierw nawiążę do pytania, które zadał pan senator Sepioł. Jak wiemy, na stacjach benzynowych jest sprzedawany nie tylko alkohol. Czy pan uważa, że gdybyśmy wprowadzili obostrzenia dotyczące sprzedaży innych niegodnych produktów, które są dostępne na stacji benzynowej, to właściciele tychże stacji też mogliby wskazywać jako argument to, że w związku z tym cena paliwa będzie musiała iść w górę? Wyobraźmy sobie, że na przykład na stacjach benzynowych są czy były do niedawna sprzedawane dopalacze. Czy w związku z tym też byśmy się przejmowali tym, że cena paliwa może iść w górę? Czy w ogóle ten tok rozumowania jest prawidłowy, czy jest logiczny?</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#SenatorPiotrKaleta">Drugie pytanie, też w nawiązaniu do wypowiedzi mojego szanownego przedmówcy, senatora brata Stanisława Bisztygi. Czy uważa pan, że tworzenie czy powstawanie melin, jak to zostało określone, gdyby taki zakaz został wprowadzony, jest niejako adekwatnym stwierdzeniem na dzisiejsze czasy? Czy w dzisiejszych czasach meliny miałyby rację bytu, miałyby szansę się utrzymywać wobec istnienia pewnych określonych, znanych metod operacyjnych odpowiednich służb, które walczyłyby z tym procederem? Czy one w ogóle miałyby szansę funkcjonowania? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Augustyn.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#SenatorMieczyslawAugustyn">Panie Senatorze, nie było mnie na posiedzeniu tej komisji, nie miałem okazji zadać tego pytania, więc zadaję je teraz. Przez całe lata swojej pracy w samorządzie byłem aktywnym członkiem gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Cały czas toczyła się tam dyskusja na temat skuteczności ograniczenia liczby punktów sprzedaży alkoholu. Czy państwo, projektując te rozwiązania, braliście pod uwagę chociażby doświadczenia szwedzkie i inne, które niestety nie wykazują związku ograniczenia liczby punktów sprzedaży ze zmniejszeniem spożycia alkoholu? W Szwecji dostęp do alkoholu jest bardzo utrudniony, a poziom alkoholizmu jest wyższy niż w Polsce. Czy państwo o tym rozmawialiście i czy braliście te doświadczenia pod uwagę?</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Sidorowicz i jeszcze pan senator Kaleta, pół pytania, dosłownie pół pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#SenatorWladyslawSidorowicz">Pani Marszałek! Panie Senatorze!</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#SenatorWladyslawSidorowicz">Przepisy nakazują każdej gminie uchwalanie programu przeciwdziałania alkoholizmowi i to gminy decydują o liczbie wydawanych koncesji na alkohol. Wpływy z koncesji są przychodem budżetu gminy. Pytanie. Czy ten projekt był w jakiś sposób konsultowany z samorządem, który dzisiaj odpowiada za politykę przeciwdziałania alkoholizmowi? Czy samorząd jest zwolennikiem tego typu rozstrzygnięć, czy to jest zgodne z linią jego polityki? Ja wiem, że na przykład teraz we Wrocławiu toczy się dosyć ostra dyskusja o tym, czy zwiększać liczbę koncesji, czy jej nie zwiększać. Jak u państwa wygląda próba skonsultowania tego z samorządami?</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Proszę uprzejmie, Panie Senatorze, i trzymam pana za słowo.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Senatorze, ja chciałbym nawiązać do pytania, które zadał szanowny pan przewodniczący Mieczysław Augustyn. Czy pan uważa, że we wszystkich sprawach, także w przypadku ustawy, o której w tej chwili mówimy, możemy przywoływać przykłady innych państw, w których akurat takie założenia się nie sprawdziły? Z tego, co mi wiadomo, jest również przykład Litwy, gdzie taka ustawa przyniosła akurat bardzo dobre efekty, podobna ustawa przyniosła bardzo dobre efekty. To w zasadzie tyle, żeby pani marszałek już nie...</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Za nami kolejny blok pytań.</u>
<u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie Senatorze, proszę o udzielenie odpowiedzi. Proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#SenatorKazimierzJaworski">Jeśli mógłbym, to zacząłbym od ostatniego pytania; to nie jest metoda, ale to jest najłatwiejsze pytanie. Według cytowanego dokumentu Komisji Europejskiej zaleca się, ażeby kraje i regiony, w których istnieją ograniczenia co do liczby punktów sprzedaży i gęstości ich sieci, nie liberalizowały swojej ostrej polityki, a kraje, które mają ją w bardzo ograniczonym zakresie, wprowadziły zaostrzenia. Proszę państwa, sądzę, że chyba nikt z obecnych nie myśli, że nie ma problemu. Problem jest, a to jest konkretna propozycja jego zmniejszenia, ograniczenia. Samorządy, które mają niechlubne przychody z tego "korkowego", przepraszam za to określenie, ale upraszczam... Samorządy te judaszowe srebrniki przeznaczają na otarcie łez, na zrobienie boiska, na kupienie piłki dziecku, szczególnie temu pochodzącemu z rodziny alkoholików, które nie powinno czekać na jałmużnę, tylko w godziwy sposób...</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#SenatorKazimierzJaworski">Ja też pracowałem w komisjach do spraw problemów alkoholowych i wiem o tym, że burmistrz, prezydent czy wójt, który by zaczął radykalnie ograniczać punkty sprzedaży, pomimo takich potrzeb i zrozumienia tych problemów, przegra wybory. Państwo drodzy, my wszyscy z powodu tej ustawy w sondażach wyborczych stracimy. Ja delikatnie do tego tematu podchodzę, ażeby nie polaryzować tej dyskusji. Ja tylko proszę zebranych o to, żeby podejść do tego odważnie, bo temat jest ważki. Są liczby, są argumenty... Szwecja, o której tutaj było mówione... Ja nie mam tego dokumentu, nie pamiętam danych, bo tych liczb jest mnóstwo, ale przedstawię to panu senatorowi jeszcze w czasie przerwy. Szwecja nie jest przykładem na to, że radykalne ograniczenie czy utrudnienie dostępu do alkoholu powoduje, powiedzmy, zwiększenie sprzedaży, nasilenie problemu. Tam ten problem został zmniejszony dzięki przepisom, ale poprzez wolny rynek, poprzez dostępność alkoholu w innych krajach, poprzez przewożenie - przepraszam, to chyba szmugiel, nie? - ten problem znowu, powiedziałbym, się odbił. Jednak rozwiązania proponowane przez ludzi z branży, czyli ludzi ze środowisk działających na rzecz przeciwdziałania alkoholizmowi... Proponowane rozwiązania, czyli utrudnienie dostępu, są skuteczne, są jedną ze skuteczniejszych metod. Dlatego też...</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#SenatorKazimierzJaworski">Państwo drodzy, możemy dalej tu rozmawiać, bo ja jestem przekonany co do tej inicjatywy, ale, szanując państwa czas... Wydaje mi się, że problem nie dotyczy zasadności tego projektu, tylko leży gdzieś indziej. Problem, jak to często bywa w naszym działaniu, leży w polityce. Jeżeli państwo z różnych przyczyn nie możecie, powiedzmy, podjąć tego problemu i zagłosować tak, jak podpowiada rozum, sumienie czy potrzeba, to ja to rozumiem. Prawda? Ja wdzięczny jestem za tę inicjatywę i chciałbym bardzo, ażeby ten projekt trafił do Sejmu. Chciałbym, ażeby w sposób bardzo konkretny rozpocząć polityczną dysputę, bo problem jest ogromny i dotyka tkanki narodowej. Wiemy z dokumentów europejskich, na które się powołujemy, że alkoholizm jest trzecim problemem zdrowotnym społeczeństwa, są na to dane. A u nas... Kto będzie płacił emerytury, kto będzie do ZUS wpłacał, jeśli dzieciaki będą... Nie będziemy się powtarzać. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo, chętnych do zadania pytań nie widzę.</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Rząd reprezentuje pan minister Marek Haber. Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy?</u>
<u xml:id="u-83.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze, za bardzo wyczerpujące odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-83.4" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Czy pan minister...</u>
<u xml:id="u-83.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-83.6" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-83.7" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do</u>
<u xml:id="u-83.8" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu</u>
<u xml:id="u-83.9" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-83.10" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?</u>
<u xml:id="u-83.11" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Wojciechowski.</u>
<u xml:id="u-83.12" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Zapraszam pana ministra na mównicę.</u>
<u xml:id="u-83.13" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pan senator Wojciechowski i pan senator Gogacz. Potem pan senator Rulewski.</u>
<u xml:id="u-83.14" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Czy są jakieś badania dotyczące określonych grup alkoholi, które... Bo nie wszystkie alkohole są reklamowane, tylko pewne grupy alkoholi są reklamowane. Czy są jakieś badania dotyczące wpływu reklamy na sprzedaż alkoholu bądź też dotyczące przesunięcia wielkości sprzedaży pomiędzy grupami?</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">I druga rzecz. Czy największym problemem są te grupy alkoholi, które są reklamowane, czy też większym problemem w sensie, nie wiem, spożycia przez kierowców czy... Czy większym problemem są alkohole pochodzące z grup, które, powiedzmy, nie są reklamowane? Wiadomo chyba, o co chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">I pan senator Gogacz.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Panie Ministrze, czy w kontekście obecnej inicjatywy, w związku z tym, że wśród wielu zjawisk związanych z tym problemem są zjawiska bardzo wymierne, jak na przykład zwiększenie spożycia alkoholu o 2 l, przeliczając na czysty spirytus, wypadki z udziałem pijanych kierowców... Ta inicjatywa jest według państwa próbą wyjścia naprzeciw oczekiwaniom związanym z przeciwdziałaniem patologiom, które rodzi spożywanie alkoholu. Czy państwo jako ministerstwo, jako rząd, którzy jesteście szczególnie powołani do ochrony zdrowia publicznego, czyli całych grup ludzkich, podejmujecie jakieś równoległe działania - mam nadzieję, że ustawodawcze - ażeby zaradzić temu zjawisku, które cały czas narasta? Czy państwo jako ministerstwo zgadzacie się z zapisami tej inicjatywy? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Blok pytań kończy pan senator Rulewski. Więcej chętnych do zadawania pytań nie widzę, w związku z tym...</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#SenatorJanRulewski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#SenatorJanRulewski">Panie Ministrze, jak pan ocenia skuteczność dotychczasowych metod przeciwdziałania alkoholizmowi? Czy rząd ma jakieś nowe rozwiązania, zważywszy na fakt, że alkoholizm obejmuje nowe obszary, dotyczy zwłaszcza młodzieży? Jako egzemplum, może zbyt drastyczny, niech posłuży fakt, że chyba przedwczoraj w Bydgoszczy z egzaminu w gimnazjum wycofano szesnastoletnią dziewczynę w stanie upojenia 1,7 promila...</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Nie ma już więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie Ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Szanowni Państwo, na obecnym etapie prac parlamentarnych nie dysponuję stanowiskiem rządu. W związku z tym proszę wybaczyć, ale nie zaprezentuję w chwili obecnej stanowiska rządu, bo nie zostało ono na tym etapie wypracowane.</u>
<u xml:id="u-90.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Co do pytań, które padły... Oczywiście istnieją badania, które w sposób bardzo wyraźny wskazują na określony związek pomiędzy reklamą i spożyciem alkoholu, popularnością alkoholu. Szczegółowe informacje na ten temat jesteśmy w stanie państwu przedstawić pisemnie.</u>
<u xml:id="u-90.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Na pytanie, czy są badania, które by wykazywały związek pomiędzy reklamą konkretnego rodzaju alkoholu i wzrastającym spożyciem tego konkretnego rodzaju alkoholu, trudno jest mi precyzyjnie odpowiedzieć. Aczkolwiek można wyraźnie stwierdzić, że w ciągu ostatnich kilkunastu czy kilkudziesięciu lat doszło do zmiany struktury spożycia alkoholu w Polsce. I tak jak przed kilkudziesięcioma laty przeważało spożycie alkoholi wysokoprocentowych, tak teraz struktura spożycia zmieniła się w kierunku spożywania większej ilości alkoholów niskoprocentowych.</u>
<u xml:id="u-90.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Kwestia wpływu reklamy... Można powiedzieć, że w krajach - takimi danymi dysponujemy - w których istnieje całkowity zakaz reklamy produktów alkoholowych, można obserwować zdecydowanie niższe spożycie alkoholu. Podaje się, że w krajach, w których istnieje całkowity zakaz reklamy napojów alkoholowych, spożycie jest niższe o około 18%. Są badania, które to pokazują i tego dowodzą.</u>
<u xml:id="u-90.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Myślę, że to tyle. Jeżeli na jakieś pytanie nie odpowiedziałem, to postaramy się jeszcze pisemnie...</u>
<u xml:id="u-90.6" who="#SenatorJanRulewski">(Ale jeszcze na moje...)</u>
<u xml:id="u-90.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Panie Senatorze, tak jak powiedziałem...</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie Senatorze, w ustawie nie ma mowy o indywidualnych przypadkach. W związku z tym, gdyby...</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">(Przepraszam, bo o jednej rzeczy zapomniałem.)</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#SenatorJanRulewski">(Pani Marszałek, proszę nie komentować mojego pytania, zwłaszcza że to jest zły komentarz. Ja nie pytałem o indywidualny przypadek, dlaczego w Bydgoszczy coś się stało, tylko o ocenę skuteczności działania dotychczasowej polityki rządu.)</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Ale pan minister odpowiedział.</u>
<u xml:id="u-91.4" who="#SenatorJanRulewski">(Nie, nie odpowiedział.)</u>
<u xml:id="u-91.5" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">No dobrze, dobrze.</u>
<u xml:id="u-91.6" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">Przepraszam, bo o jednym elemencie pytania pana senatora zapomniałem. Było pytanie dotyczące tego, co rząd robi w kwestii wzmocnienia polityki przeciwdziałania alkoholizmowi. Otóż został przygotowany projekt nowelizacji tak zwanej ustawy przeciwalkoholowej i ten projekt obecnie jest przedmiotem prac Komitetu Stałego Rady Ministrów. Tak że jest nadzieja na to, że pewne rozwiązania, które tam zostały zaproponowane, unowocześniające tę ustawę, wychodzące naprzeciw zmianom, które się pojawiają, jeśli chodzi o strukturę spożycia i o pewne przyzwyczajenia, w tym projekcie się znajdą.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaMarekHaber">I jeszcze raz przepraszam, ale stanowiska rządu nie chciałbym tu reprezentować ze względu na brak upoważnienia w tym zakresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców.</u>
<u xml:id="u-93.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut, a podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-93.4" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
<u xml:id="u-93.5" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">W związku z tym zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-93.6" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
<u xml:id="u-93.7" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały z okazji 90. rocznicy III Powstania Śląskiego.</u>
<u xml:id="u-93.8" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest - dziękuję bardzo panu ministrowi i przedstawicielom rządu - w druku nr 1133, a sprawozdanie - w druku nr 1133S.</u>
<u xml:id="u-93.9" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, pana senatora Piotra Zientarskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
<u xml:id="u-93.10" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Czy wiadomo, gdzie się znajduje pan senator Zientarski?</u>
<u xml:id="u-93.11" who="#GlosZSali">(Ukrywa się.)</u>
<u xml:id="u-93.12" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Ukrywa się, tak?</u>
<u xml:id="u-93.13" who="#GlosyZSali">(Jest, jest.)</u>
<u xml:id="u-93.14" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie Senatorze, zapraszam pana senatora na mównicę.</u>
<u xml:id="u-93.15" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypomnę, że mówimy o uchwale z okazji 90. rocznicy III Powstania Śląskiego.</u>
<u xml:id="u-93.16" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Zapraszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-94.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Ustawodawczej przedłożyć Wysokiemu Senatowi sprawozdanie w sprawie projektu okolicznościowej uchwały w związku z dziewięćdziesiątą rocznicą trzeciego powstania śląskiego.</u>
<u xml:id="u-94.3" who="#SenatorPiotrZientarski">Pozwolę sobie odczytać tekst przygotowany i zaproponowany państwu senatorom przez Komisję Ustawodawczą, która naniosła pewne poprawki po otrzymaniu projektu uchwały wniesionego przez wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-94.4" who="#SenatorPiotrZientarski">"Uchwała z okazji 90. rocznicy III Powstania Śląskiego.</u>
<u xml:id="u-94.5" who="#SenatorPiotrZientarski">W tym roku mija 90. rocznica wybuchu III Powstania Śląskiego. Jest to wyjątkowa okazja do refleksji nad przyczynami i skutkami wydarzeń zapoczątkowanych w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku.</u>
<u xml:id="u-94.6" who="#SenatorPiotrZientarski">Odbudowa II Rzeczypospolitej była procesem złożonym a jednym z jej elementów był powrót Górnego Śląska do Macierzy. Choć ta stara piastowska ziemia przez ponad 600 lat pozostawała poza granicami Polski, jej mieszkańcy nie zatracili narodowej tożsamości i wytrwale stali na straży ojczystej mowy. W okresie plebiscytu i III Powstania Śląskiego na terenie całego kraju powstawały komitety pomocy, a na Górny Śląsk przybywały rzesze ochotników, którzy narażali życie w walce o tę ziemię. Sukces Powstania, jednego z nielicznych zwycięskich w historii naszej ojczyzny, był zatem sukcesem nie tylko Ślązaków, ale wszystkich Polaków. Jego współtwórcą był Wojciech Korfanty - Ślązak, Polski Komisarz Plebiscytowy na Górnym Śląsku oraz dyktator III Powstania Śląskiego.</u>
<u xml:id="u-94.7" who="#SenatorPiotrZientarski">III Powstanie Śląskie było nie tylko zwycięstwem o charakterze zbrojnym, ale także doniosłym wydarzeniem, dzięki któremu Górny Śląsk i jego mieszkańcy wnieśli do Polski takie wartości jak śląski patriotyzm, wysoko rozwinięty przemysł, umiłowanie tradycji i etos pracy.</u>
<u xml:id="u-94.8" who="#SenatorPiotrZientarski">Województwo śląskie, które powstało w efekcie zbrojnego zrywu naszych przodków, odegrało niezwykle ważną rolę w rozwoju gospodarczym II Rzeczypospolitej oraz w odbudowie naszego kraju ze zniszczeń II wojny światowej.</u>
<u xml:id="u-94.9" who="#SenatorPiotrZientarski">Senat Rzeczypospolitej Polskiej, upamiętniając i oddając hołd bohaterom sprzed 90 lat, deklaruje swoje wsparcie dla dalszego rozwoju województwa śląskiego i województwa opolskiego - regionów o bogatej tradycji i historii.</u>
<u xml:id="u-94.10" who="#SenatorPiotrZientarski">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»."</u>
<u xml:id="u-94.11" who="#SenatorPiotrZientarski">Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę o pozostanie na mównicy, albowiem obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
<u xml:id="u-95.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Bronisława Korfantego.</u>
<u xml:id="u-95.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie?</u>
<u xml:id="u-95.4" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę, pan senator Ryszka.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#SenatorCzeslawRyszka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#SenatorCzeslawRyszka">Panie Senatorze Sprawozdawco, mam takie pytanie: czy w czasie obrad komisji, gdy omawiany był projekt uchwały, była mowa też o tym, co obecnie dzieje się na Śląsku, a konkretnie o tej politycznej zadymie związanej z Ruchem Autonomii Śląska, która w przyszłości może właściwie całkowicie zniweczyć osiągnięcia trzeciego powstania śląskiego?</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie Senatorze?</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Senatorze, ja odpowiem, że ta dziewięćdziesiąta rocznica nie ma nic wspólnego z jakimiś wydarzeniami politycznymi, które...</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">(Przepraszam, Panie Senatorze...)</u>
<u xml:id="u-98.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Ona nie ma z tym nic wspólnego. To jest okrągła dziewięćdziesiąta rocznica powstania śląskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Panie Senatorze, ja mówiłam, że pytania mogą dotyczyć projektu uchwały. To pytanie daleko wykracza poza materię tej uchwały. Tak że dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#SenatorPiotrZientarski">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Nie ma więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-99.3" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-99.4" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">I otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-99.5" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut. Podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-99.6" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Proszę o zabranie głosu pana senatora Korfantego. Zapraszam serdecznie.</u>
<u xml:id="u-99.7" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">I przypominam o ograniczeniu czasu wystąpień do dziesięciu minut.</u>
<u xml:id="u-99.8" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#SenatorBronislawKorfanty">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#SenatorBronislawKorfanty">W tym roku mija dziewięćdziesiąta rocznica trzeciego powstania śląskiego, jednego z nielicznych zwycięskich powstań narodowych w historii Polski.</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#SenatorBronislawKorfanty">Jestem zaszczycony, że to mnie, Ślązakowi, którego przodkowie żyli na tej ziemi od pokoleń, brali udział we wszystkich zrywach narodowych na Śląsku, przypadło w udziale być wnioskodawcą tej uchwały.</u>
<u xml:id="u-100.3" who="#SenatorBronislawKorfanty">Wysoki Senacie, moje wystąpienie chciałbym zacząć od spraw związanych z procesem kształtowania się polskiej świadomości narodowej w XIX i na początku XX wieku. Sądzę, że sprawy te miały niewątpliwy wpływ na plebiscyt oraz trzecie powstanie śląskie i są warte naświetlenia.</u>
<u xml:id="u-100.4" who="#SenatorBronislawKorfanty">W pierwszej połowie XIX wieku w całej Europie rozpoczął się proces kształtowania się świadomości narodowej, na który istotny wpływ miała rewolucja francuska. W drugiej połowie XIX wieku tendencje takie pojawiły się także na całym pograniczu niemiecko-polskim. Proces ten określany był często mianem odrodzenia narodowego. Przemianom tym ulegały postawy polskich etnicznie Górnoślązaków, którzy stopniowo nabywali polską świadomość narodową. Do polskiej tożsamości prowadziło wiele dróg, z których najważniejszą było zacieśnieni więzi z mieszkańcami innych ziem polskich. Rodzący się polski ruch narodowy szukał pomocy w innych dzielnicach - najpierw w Wielkopolsce i na Pomorzu - które znajdowały się w tym samym państwie.</u>
<u xml:id="u-100.5" who="#SenatorBronislawKorfanty">Ogromny wpływ na kształtowanie się polskiej świadomości narodowej wywarła także polska prasa. Od końca lat sześćdziesiątych XIX wieku do rozpoczęcia I wojny światowej na Górnym Śląsku ukazywało się kilkadziesiąt tytułów wydawanych w języku polskim, z których najważniejszy był "Katolik" pod redakcją Karola Miarki. W wydawanym przez Wojciecha Korfantego "Górnoślązaku" pisano: "Jesteśmy Polakami, synami jednej wielkiej ojczyzny, którą całym sercem kochamy i kochanie to nasze stwierdzić pragniemy".</u>
<u xml:id="u-100.6" who="#SenatorBronislawKorfanty">Duże znaczenie dla rozwoju polskiej świadomości narodowej mieszkańców Górnego Śląska miały kampanie wyborcze do parlamentu ogólnoniemieckiego, Reichstagu, oraz do sejmu pruskiego, czyli tak zwanego Landtagu. W ławach poselskich od końca XIX wieku zasiadali już nie nieokreśleni narodowo Górnoślązacy, lecz Polacy z Górnego Śląska, którzy wstępowali do koła poselskiego skupiającego polskich posłów z Wielkopolski i Pomorza.</u>
<u xml:id="u-100.7" who="#SenatorBronislawKorfanty">W tym czasie ożywiły się także kontakty religijne Górnoślązaków z Krakowem i Częstochową. Wyjazdy stanowiły swoistą lekcję historii dla odwiedzających te miasta.</u>
<u xml:id="u-100.8" who="#SenatorBronislawKorfanty">Od końca XIX wieku na Górnym Śląsku powstało około pięciuset różnych polskich organizacji społeczno-kulturalnych, politycznych, zawodowych, skupiających dziesiątki tysięcy ludzi. Najważniejsze z nich to Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", Towarzystwo "Eleusis", Towarzystwo Polek czy też bardzo liczne towarzystwa śpiewacze. Tak więc nie ulega wątpliwości, że do I wojny światowej polskość ideologiczna zapuściła silne korzenie i była reprezentowana nie przez jednostki, lecz przez dziesiątki tysięcy osób.</u>
<u xml:id="u-100.9" who="#SenatorBronislawKorfanty">Należy także dodać, że pod koniec XIX i na początku XX wieku statystyki pruskie wykazywały w spisach ludności przewagę ludności polskojęzycznej w rejencji opolskiej, do której należał przecież Górny Śląsk. Dokumenty pruskie o Górnym Śląsku mówią, jako o die Polnische Oberschlesien, czyli polski Górny Śląsk. Trzeba także podkreślić, że oficjalne dokumenty pruskie sprzed 1914 r., także takie jak spisy ludności, statystyki szkolne i kościelne, mówią o tym, że mieszkańcy Śląska posługują się nie językiem śląskim czy też górnośląskim, lecz używają :idie Polnische Sprache, czyli języka polskiego.</u>
<u xml:id="u-100.10" who="#SenatorBronislawKorfanty">Wysoki Senacie, klęska państw centralnych po I wojnie światowej, która została przypieczętowana rewolucją w Berlinie i rozkładem Austro-Węgier, wzbudziła na Śląsku nadzieję na przyłączenie do odradzającej się Rzeczypospolitej. Podstawowym dokumentem mówiącym o przyszłym państwie polskim było orędzie prezydenta Stanów Zjednoczonych, Woodrowa Wilsona. W dokumencie tym napisano, że przyszłe państwo polskie powinno obejmować ziemie zamieszkałe przez ludność bezsprzecznie polską.</u>
<u xml:id="u-100.11" who="#SenatorBronislawKorfanty">Projekt traktatu wersalskiego przewidywał, że cały Górny Śląsk wejdzie w granice Polski. Jednak na taki zapis nie zgodziły się mocarstwa zachodnie, bowiem Niemcy zagrozili, że bez Górnego Śląska nie będą mogli spłacać reparacji wojennych. W związku z tym sytuacja uległa zmianie i zdecydowano, że o przynależności Górnego Śląska zadecyduje plebiscyt. Nadzór nad plebiscytem objęła międzysojusznicza komisja rządząca i plebiscytowa. Rząd polski komisarzem plebiscytowym mianował Wojciecha Korfantego. Niemcy i Polacy utworzyli własne komisariaty plebiscytowe, których zadaniem było przygotowanie akcji propagandowej. Na całym terenie plebiscytowym toczyła się walka, a bronią były ulotki, zdjęcia i plakaty. W marcu 1921 r. przeprowadzono plebiscyt, w wyniku którego 40% mieszkańców opowiedziało się za Polską, a 60% za Niemcami. Można by powiedzieć, że była to przegrana strony polskiej, jednak, biorąc pod uwagę fakt, że Górny Śląsk od ponad sześciuset lat pozostawał poza Polską, trzeba stwierdzić, że był to bardzo wieki sukces.</u>
<u xml:id="u-100.12" who="#SenatorBronislawKorfanty">W kilka dni po plebiscycie strona polska przedstawiła linię podziału Górnego Śląska, zwaną linią Korfantego. Była to odpowiedź na niekorzystny dla Polski podział Górnego Śląska, opracowany przez Anglię, który Polsce oddawał tylko część powiatu rybnickiego i pszczyńskiego.</u>
<u xml:id="u-100.13" who="#SenatorBronislawKorfanty">W wyniku tak niekorzystnego dla Polski podziału Górnego Śląska w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. wybuchło trzecie powstanie śląskie. Po stronie polskiej wzięło w nim udział od pięćdziesięciu do sześćdziesięciu tysięcy żołnierzy, w tym od pięciu do siedmiu tysięcy żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego. Trzon sił niemieckich stanowiło około czterdziestu tysięcy żołnierzy tak zwanej samoobrony Górnego Śląska, popularnie nazywanego Selbschutzu, a z głębi Niemiec, między innymi z Bawarii, nadjechały korpusy ochotnicze tak zwanego Freikorpsu. Walki trwały z przerwami do początku czerwca 1921 r. Ostateczną umowę podpisano w dniu 25 czerwca 1921 r. Na jej podstawie obydwie strony wycofały swoje siły zbrojne z rejonu walk.</u>
<u xml:id="u-100.14" who="#SenatorBronislawKorfanty">Ostateczna decyzja dotycząca przebiegu granicy polsko-niemieckiej na Górnym Śląsku zapadała w październiku 1921 r. Zgodnie z tą decyzją do Polski przyłączono powiaty: katowicki, chorzowski, lubliniecki, tarnogórski, świętochowicki, pszczyński i rybnicki. W granice Polski weszła tylko 1/3 obszaru plebiscytowego, była to jednak najbardziej uprzemysłowiona jego część. Z sześćdziesięciu siedmiu kopalń węgla kamiennego Polsce przypadły pięćdziesiąt trzy kopalnie. Polska otrzymała około 90% złóż węgla kamiennego. Na terenie Polski znalazły się wszystkie górnośląskie kopalnie rud żelaza, wszystkie huty ołowiu, cynku i srebra oraz większość kopalń rud cynku i ołowiu, zakładów koksowniczych, fabryk brykietu, wielkich pieców, hut żelaza, odlewni żelaza i stali, walcowni i stalowni. Województwo górnośląskie stanowiło w Polsce międzywojennej najbardziej uprzemysłowiony obszar. Przyłączenie Górnego Śląska powiększyło ogromnie potencjał odrodzonego państwa polskiego. W 1923 r. udział okręgu górnośląskiego w produkcji poszczególnych wyrobów wynosił: 73% - w produkcji węgla kamiennego, 78% - rudy żelaza surowego, 77% - stali surowej, 88% - cynku i 99% - ołowiu. Odrodzona Polska dzięki temu ogromnemu potencjałowi przemysłowemu Śląska z kraju rolniczego przekształciła się w kraj rolniczo-przemysłowy.</u>
<u xml:id="u-100.15" who="#SenatorBronislawKorfanty">Na zakończenie chciałbym przedstawić jeden fragment z przemówienia wygłoszonego przez Wojciecha Korfantego w trakcie powitania wojska polskiego w Katowicach.</u>
<u xml:id="u-100.16" who="#SenatorBronislawKorfanty">"Kochani rodacy! Nareszcie nadeszła wielka chwila przez tyle pokoleń górnośląskich upragniona. Nareszcie nastał wielki radosny dzień, przez wszystkie serca polskie pożądany. Śląsk łączy się dzisiaj z Polską. Łączymy się dzisiaj z Matką Ojczyzną. Siedem przeszło wieków niewoli, siedem wieków twardej służby w jarzmie srogiego najeźdźcy, siedem wieków walki o wiarę, język i wolność - to wszystko dzisiaj jest przeszłością. Pękły nasze kajdany niewoli, nadeszła wielka godzina wyzwolenia. Nie żałujemy dziś trudów poniesionych, nie żałujemy prześladowań przecierpianych, nie żałujemy krwi przelanej w trzech krwawych walkach o nasze wyzwolenie. Bo dzisiaj jesteśmy panami swojej ziemi, dzisiaj jesteśmy wolnymi obywatelami Wolnej Rzeczypospolitej, wskrzeszonej i do nowej świetności powołanej. Przybyłaś do nas, Polsko! Z sercem przepełniony czcią nabożną, witamy cię, Matko Ojczyzno. W tej chwili dziejowej my, najmłodsze twoje dzieci, ślubujemy ci wierność, miłość i posłuszeństwo bez granic. A za to przyjmij nas jak oddane ci sercem i duszą dzieci twoje, które zjawienie się na ziemi naszej gorzkimi łzy wypłakały i potokami krwi okupiły".</u>
<u xml:id="u-100.17" who="#SenatorBronislawKorfanty">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-100.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Zapraszam na mównicę pana senatora Gruszkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#SenatorTadeuszGruszka">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#SenatorTadeuszGruszka">Jako Ślązak i Polak z Rybnika wyrażam szczególną radość, że w przededniu rocznicy trzeciego zwycięskiego powstania śląskiego mam okazję zabrać głos na temat uchwały, którą, mam nadzieję, dzisiaj Wysoki Senat przyjmie.</u>
<u xml:id="u-102.2" who="#SenatorTadeuszGruszka">Chciałbym zwrócić uwagę w swoim wystąpieniu na jeden z akapitów naszej uchwały. "Odbudowa II Rzeczypospolitej była procesem złożonym, a jednym z jej elementów był powrót Górnego Śląska do Macierzy. Choć ta stara piastowska ziemia przez ponad 600 lat pozostawała poza granicami Polski, jej mieszkańcy nie zatracili narodowej tożsamości i wytrwale stali na straży ojczystej mowy." Zachowanie tej mowy, kultywowanej przez te wszystkie wieki w domu, w rodzinach, doprowadziło do tego, że dziś Śląsk mówi w języku polskim. To, że proces germanizacji był bardzo nasilony, przedstawiają dokumenty sprzed stu lat, przedruki z ówczesnych gazet, z przełomu wieków XIX i XX, z lat 1880-1890. "Gazeta Górnośląska" pisała w ten sposób: Bracia, jak widzicie, Dolny i Środkowy Śląsk już prawie zupełnie zniemczony, a Górny jest w walce z germanizmem. W szkole uczono dawniej także po polsku, a i to od lat już kilku ustało. Pomimo parcia niemczyzny lud nasz polski z wszelką wytrwałością wierny swej wierze świętej i językowi, tej najdroższej opuściźnie. Do podtrzymania tej już rok szósty pracuje o własnych siłach "Gazeta Górnośląska", przeszedłszy przez ciężkie próby i ognie czyśćcowe. Jeżeli gdzie, to właśnie dziś wszystkie siły oporne zrzucone być powinny na biedny Śląsk Górny. Tak właśnie redakcja "Gazety Górnośląskiej" wzywała do czytania prasy w języku polskim. W tym okresie ważną rolę odegrały szczególnie takie periodyki jak "Katolik", "Światło", "Opiekun Katolicki".</u>
<u xml:id="u-102.3" who="#SenatorTadeuszGruszka">Gazety to nie jedyne miejsce, gdzie język polski był popularyzowany i przypominany Ślązakom. Odbywało się to również podczas wspólnego śpiewania i tworzenia chórów polskich. Śpiewano w języku polskim o Polsce. Mieliśmy okazję obchodzić setną rocznicę chórów polskich, obchodzimy także kolejne rocznice tych chórów, które kultywowały pieśń śląską w języku polskim. Także teatr odegrał ważną rolę w kultywowaniu i utrzymaniu łączności z Polską poprzez język polski. Oto jedna z odezw do młodzieży, która namawiała do tego, aby brać czynny udział w wystąpieniach, przedstawieniach teatralnych: polska młodzież, polskie córy, gdy o sztukę dbacie, przyjdźcie licznie w takie mury, w których teatr macie, bo tam tylko jest rozrywka i nauka zdrowa, tam jest jedność i braterstwo, tam się język chowa. A niech każdy, komu serce polskie w piersiach bije, wspiera teatr myślą, czynem, wszystkich sił użyje, a przekona nieprzyjaciół, że my ręka w rękę to, co polskie, to, co nasze, wskrzesim, choć przez... - i tu wielokropek.</u>
<u xml:id="u-102.4" who="#SenatorTadeuszGruszka">Wysoki Senacie! Swoją wypowiedź chciałbym zakończyć anegdotą... Jest to forma anegdoty - przekaz, o którym wiem od jednego z wnuków powstańców. Dziadek zwrócił się do niego: synku, myśmy mieli w kieszeni - po śląsku "w kapsie" - kiełbasę, a walczyliśmy o chleb. To znaczy tyle, że ekonomicznie mieliśmy się na tyle dobrze, że nie trzeba było walczyć o ten przysłowiowy chleb, ale była nam bliska Polska, do której dążyliśmy. Poświęcili swój - na miarę tamtych czasów - dobrobyt, aby móc przyłączyć się do Polski. I nie była to walka o autonomię. Często nam się wmawia, że to śląscy powstańcy walczyli o autonomię Śląska, a ta autonomia została im dana przez Polskę, przez konstytucję.</u>
<u xml:id="u-102.5" who="#SenatorTadeuszGruszka">Chciałbym jeszcze zacytować prezydenta Komorowskiego: lansowanie, czyli dopuszczanie do współrządzenia środowisk, które stawiają na autonomizację poszczególnych regionów w Polsce, jest niedopuszczalne. Na Śląsku jest takie powiedzenie. Kiedy słyszy się coś niedopuszczalnego, to mówi się, że ktoś się w grobie przewraca. I myślę, że właśnie tak jest w przypadku naszych śląskich powstańców: oni się w grobach przewracają w związku z próbą oderwania Śląska od Polski. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-102.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Zapraszam pana senatora Ryszkę.</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#GlosZSali">(Jak zwykle polityka.)</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#SenatorCzeslawRyszka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#SenatorCzeslawRyszka">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#SenatorCzeslawRyszka">Prace nad uchwałą Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z okazji dziewięćdziesiątej rocznicy wybuchu trzeciego powstania śląskiego to wyjątkowa okazja, aby przypomnieć patriotyzm Ślązaków oraz ich kilkuwiekową tęsknotę za zjednoczeniem z macierzą. Podziw budzi fakt, że mieszkańcy tej ziemi, pozostając przez ponad sześćset lat poza granicami Polski, nie zatracili narodowej tożsamości, strzegli ojczystej mowy, wiary i obyczajów. To dzięki tej wierności udało się w okresie plebiscytu i trzeciego powstania śląskiego przywrócić część Górnego Śląska do Polski. Współtwórcą tego sukcesu, jak podkreślono w uchwale, był między innymi Wojciech Korfanty, Ślązak wychowany w duchu umiłowania polskiej kultury. Zbrojne zwycięstwo ducha polskiego podczas trzeciego powstania śląskiego przyczyniło się do umocnienia więzi z ojczyzną, a powstałe województwo śląskie odegrało, i nadal odgrywa, niezwykle ważną rolę w rozwoju gospodarczym, społecznym i politycznym naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-104.3" who="#SenatorCzeslawRyszka">W kontekście tej rocznicy z dużym niepokojem obserwuję wydarzenia polityczne, które funduje nam wespół z Platformą Obywatelską Ruch Autonomii Śląska. Oczywiście mam na myśli wspólne rządy Platformy z Ruchem Autonomii Śląska w śląskim urzędzie marszałkowskim. Koalicja ta stała się jeszcze bardziej groźna w związku z prowadzonym od 1 kwietnia narodowym spisem powszechnym ludności i mieszkań, podczas którego RAŚ nakłania rdzennych mieszkańców województwa do opowiadania się za narodowością śląską. Wybitni prawnicy twierdzą, że w ankiecie Głównego Urzędu Statystycznego pomieszano kategorię narodową z etniczną. Stoi to także w jawnej sprzeczności ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, który w wyroku z 1998 r. stwierdził wprost: wolność wyboru narodowości może być realizowana tylko w odniesieniu do narodów obiektywnie istniejących, jako ukształtowanych w procesie historycznym. Koniec cytatu. Był to wyrok wydany w związku z odmową zarejestrowania stowarzyszenia pod nazwą Związek Ludności Narodowości Śląskiej, a w 2006 r. pod nazwą Związek Ludności Narodowości Śląskiej - Stowarzyszenie Osób Deklarujących Przynależność do Narodowości Śląskiej.</u>
<u xml:id="u-104.4" who="#SenatorCzeslawRyszka">Czy tym wyrokiem odmówiono Ślązakom prawa do tożsamości? Oczywiście, że nie. Sam jestem Ślązakiem, jestem lokalnym patriotą, jednak w związku z tą sytuacją jeszcze mocniej czuję się narodowo związany z Polską. Dlaczego śląskości nie wolno traktować jako narodowości, jak chce tego Ruch Autonomii Śląska? Ponieważ z założenia istnienie jakiegoś narodu musi mieć ważne uzasadnienie. Naród musi mieć odrębne, czyli własne, historię, kulturę, język, obyczaje. Tymczasem próbę rejestracji, w cudzysłowie, języka śląskiego odrzuciło w 2010 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W uzasadnieniu negatywnej opinii podkreślono, że doprowadziłoby to między innymi do stosowania dwujęzycznych nazw miejscowości oraz nauczania, w cudzysłowie, języka śląskiego w szkołach. Tymczasem śląska mowa nie jest językiem, a jedynie dialektem, odmianą języka polskiego. Ta inność wymowy występuje zresztą w każdej polskiej krainie, czy to na Podhalu, czy na Mazowszu, czy na Podkarpaciu, a za jedyny język regionalny w naszym kraju uznaje się kaszubski, który jest całkowicie odmienny od polskiego. Ale nawet z tego tytułu nie ma narodu kaszubskiego, a jedynie są Kaszubi.</u>
<u xml:id="u-104.5" who="#SenatorCzeslawRyszka">Niestety nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że Ruch Autonomii Śląska testuje Polaków, sprawdza, jak daleko można się posunąć w separatystycznych działaniach i nie narazić na kontrakcję państwa polskiego. Jeszcze kilka lat temu Ruch Autonomii Śląska był postrzegany jako ekstrema, interesował się tą organizacją Urząd Ochrony Państwa, a obecnie, jak wspomniałem, organizacja współrządzi na Śląsku i bodaj z tego powodu jest już poza zainteresowaniem służb specjalnych. Platforma Obywatelska, zawierając koalicję z Ruchem Autonomii Śląska, zaręczyła, że ta organizacja nie zagraża polskiemu porządkowi konstytucyjnemu.</u>
<u xml:id="u-104.6" who="#SenatorCzeslawRyszka">Czy nie zagraża? W statucie Ruchu Autonomii Śląska, który jest rodzajem konstytucji "państwa śląskiego", oprócz kilku sloganów o obowiązywaniu polskiej konstytucji mamy zapisy o utworzeniu własnych sejmu i senatu, urzędu prezydenta, własnego sądownictwa, własnego skarbu oraz policji. Oznacza to, że "państwo śląskie" będzie na przykład nakładało i pobierało wszelkie podatki i jeśli zechce, to odprowadzi coś do Warszawy, ale tylko tyle, ile uzna za stosowne. Ponadto "państwo śląskie" samo zadecyduje, jakie ustawodawstwo Rzeczypospolitej Polskiej będzie w nim przestrzegane. Szef, lider Ruchu Autonomii Śląska Jerzy Gorzelik powiedział 4 kwietnia bieżącego roku, że statut jest zmieniany, ale opisane w nim cele są nadal aktualne i te cele zamierza zrealizować do 2020 r.</u>
<u xml:id="u-104.7" who="#SenatorCzeslawRyszka">Przedstawiciele Ruchu Autonomii Śląska szacują, że w tegorocznym spisie liczba osób deklarujących narodowość śląską może wynieść od trzystu do pięciuset tysięcy. Żeby to uzyskać, RAŚ tylko w ciągu ostatnich dwóch dni marca rozdał na Górnym Śląsku ponad sto tysięcy ulotek namawiających do deklaracji narodowości śląskiej podczas spisu. Jestem ciekawy, kto za to zapłacił.</u>
<u xml:id="u-104.8" who="#SenatorCzeslawRyszka">Ponadto RAŚ walczy z państwem polskim w Trybunale w Strasburgu, a jego czołowi działacze piszą w swoich książkach o polskich obozach koncentracyjnych - Andrzej Roczniok - albo mimo deklarowanej walki o autonomię na okładkach umieszczają hasła "Niech żyje niepodległy Górny Śląsk" - Dariusz Jerczyński. Stadion narodowy w Chorzowie na życzenie RAŚ będzie miał krzesełka w barwach śląskich, żółto-niebieskich, a nie jak do tej pory, biało-czerwonych, ponieważ był to stadion uważany za narodowy. Kazimierz Kutz, poseł, otwarcie mówi o Śląsku, że za dziesięć lat Polski tam nie będzie.</u>
<u xml:id="u-104.9" who="#SenatorCzeslawRyszka">Krótko mówiąc, według separatystów śląskich zadeklarowanie narodowości śląskiej ma doprowadzić następnie do możliwości używania języka śląskiego w urzędach, nauki prawdziwej historii Śląska oraz języka śląskiego w szkołach. Dlatego mam żal do Platformy Obywatelskiej, że wszystkie te działania legitymizuje, czyli ponosi nawet większą odpowiedzialność niż sam ruch Gorzelika. Czy członkowie Platformy Obywatelskiej robią to z kompletnej bezmyślności, czy też godzą się na to, aby w przyszłości uczynić ze Śląska rodzaj enklawy o specjalnym statusie?</u>
<u xml:id="u-104.10" who="#SenatorCzeslawRyszka">Gdyby tak się stało, mielibyśmy w Polsce konflikty, o jakich nawet nam się nie śniło. Niestety w działalności różnych promotorów "narodu śląskiego", a jutro zapewne kaszubskiego, góralskiego czy mazurskiego, autonomia śląska to tylko etap w przekształceniu unitarnego państwa polskiego w państwo federalistyczne. Absurdalnie sformułowane w spisie pytania o narodowość śląską to prezent rządu polskiego dla regionalistów.</u>
<u xml:id="u-104.11" who="#SenatorCzeslawRyszka">Uważam, że polityczne igranie przez Ruch Autonomii Śląska ze śląskością jest wykorzystywaniem emocji Ślązaków, którzy są w swoich przekonaniach bardzo niezależni, pracowici, wrażliwi, a także bardzo patriotyczni. Oby nie dali się nabrać na pseudoniezależność, która może w konsekwencji prowadzić do rozbicia państwa polskiego na regiony, podobnego do rozbicia dzielnicowego w XIII wieku.</u>
<u xml:id="u-104.12" who="#SenatorCzeslawRyszka">Nie zmarnujmy zwycięstwa Ślązaków, a także tych wszystkich, którzy w trzecim powstaniu śląskim przelewali krew, walcząc o przyłączenie Śląska do macierzy. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-104.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekGrazynaSztark">Pani senator Maria Pańczyk-Pozdziej - zapraszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Ja wiem, że redagowanie uchwały rządzi się swoimi prawami i wymagana jest swoista stylistyka, swoista retoryka, ale jeśli można w niej zawrzeć jak najwięcej faktów historycznych, to chyba nie jest źle. A mnie w tekście tej uchwały wyraźnie zabrakło zdania bądź całego akapitu o roli Kościoła na Śląsku w utrzymywaniu polskości.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Przepraszam, że będę się posiłkować własnym życiorysem, właściwie życiorysami członków mojej rodziny, ale to były typowe śląskie losy. Mój ojciec, urodzony w 1900 r. na Opolszczyźnie, nigdy nie chodził do polskiej szkoły, ale dzięki księżom, mądrym księżom, księżom polskiego ducha mógł ukończyć seminarium nauczycielskie. Jak to się działo? Księża spośród swoich uczniów wybierali najzdolniejszych i wysyłali ich do seminarium w Poznańskiem. I w ten sposób mój ojciec na początku lat trzydziestych został absolwentem seminarium nauczycielskiego w Wągrowcu i Kcyni. Ja mam do dzisiejszego dnia dokumenty, które to potwierdzają, na przykład jego świadectwa z roku 1920 i 1921, i na każdym z tych świadectw jest adnotacja o tym, że studiował na koszt komitetu plebiscytowego i pobierał stosowne stypendium. Mam też na przykład świadectwo moralności, bez którego nie mógłby się tam uczyć, a takie świadectwa moralności wydawali księża.</u>
<u xml:id="u-106.3" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Tymi konkretnie księżmi, którzy tak bardzo się zasłużyli dla mojej rodziny, byli ksiądz Józef Wajda, poseł do Reichstagu, oraz ksiądz Józef Czempiel, który zginął w Dachau, a niedawno został wyniesiony na ołtarze. Ale takich księży było bardzo wielu i to oni decydowali o tym, że polskość tam była, nie tylko za sprawą młodych ludzi wysyłanych do szkół, ale i dzięki temu, że w kościołach były nabożeństwa po polsku.</u>
<u xml:id="u-106.4" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Ja mniej więcej trzydzieści pięć lat temu zrobiłam, jak gdyby spłacając dług za mego ojca, reportaż o księdzu Józefie Wajdzie, w którym występowali żyjący jeszcze wówczas jego uczniowie. Oczywiście on nie mógł się ukazać na antenie Polskiego Radia w Katowicach, które wówczas uchodziło za najbardziej reżimowe. Ten reportaż był wyemitowany w Programie 1 z Warszawy. Dopiero gdy zbliżała się pierwsza pielgrzymka naszego papieża do Polski, ktoś sobie przypomniał, że Pańczyk robiła reportaż o księdzu. Wtedy ten reportaż się ukazał w radiu katowickim.</u>
<u xml:id="u-106.5" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Jakie były losy tych uczniów? Mój ojciec na przykład do wybuchu wojny pracował jako kierownik szkoły - wówczas nie było dyrektorów - w szkołach powiatu rybnickiego. Z chwilą, gdy wybuchła wojna, większość tych ludzi, którzy byli z takiego naboru - że tak to brzydko określę - była "P" i musiała się ukrywać. Jakie były ich losy, to mogłaby powiedzieć moja mama, bo ona razem z ojcem to przeżywała, ale ich losy były podobne. Na przykład mój ojciec musiał uchodzić ze Śląska i pracował jako portier w fabryce w Guberni. Wiele lat później, kiedy już nie żył, spotykałam ludzi, którzy go tam widzieli i niezmiernie się dziwili, co to za portier, który w oryginale czyta Kanta i Hegla.</u>
<u xml:id="u-106.6" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">I, proszę państwa, brakuje mi w tej uchwale właśnie wzmianki o roli księży, którzy byli nosicielami polskości.</u>
<u xml:id="u-106.7" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">I kolejny fakt. Myślę, że dziś, gdy pomniejsza się znaczenie powstańczego zrywu, gdy wręcz się mówi, że to była wojna domowa, gdy się mówi - odsyłam państwa do ostatniej "Polityki", gdzie jest obszerny artykuł na ten temat - już mniej wyszukanie, że kilku ożyroków z giwerami poszło się prać pod Annaberg, trzeba nam szczególnie dbać o prawdziwy przekaz historyczny. Również kilkanaście lat temu nagrałam taki obszerny wywiad z jednym z ostatnich żyjących powstańców śląskich, z Janem Wadasem z Chełma Śląskiego, wówczas dziewięćdziesięciopięcioletnim. I proszę mi wierzyć, że w każdym zdaniu, które mówił do mikrofonu, pobrzmiewały słowa: Polska, polskość, biało-czerwona, a Korfanty, odmieniany przez wszystkie przypadki, urastał w wypowiedziach tego człowieka niemal do roli Boga. Myślę, że jest dostatecznie dużo dowodów na to, żeby ten powstańczy zryw traktować z należytą atencją, żeby nie dawać wiary pomówieniom, przekłamaniom, fałszywym ocenom czy krzywdzącym porównaniom. Po prostu trzeba dawać świadectwo prawdzie.</u>
<u xml:id="u-106.8" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Mając to na uwadze, chciałabym do tekstu tej uchwały złożyć trzy poprawki...</u>
<u xml:id="u-106.9" who="#SenatorCzeslawRyszka">(Już chyba nie da rady.)</u>
<u xml:id="u-106.10" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Pierwsza: w drugim akapicie w zdaniu czwartym wyraz "Ślązaków" zastępuje się wyrazami "50-tysięcznej rzeszy powstańców".</u>
<u xml:id="u-106.11" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Druga: w trzecim akapicie proponuję skreślić wyrazy "wysoko rozwinięty przemysł". Dlaczego? Proszę państwa, to jest językowa niezręczność, bo nie można mówić, że mieszkańcy Śląska wnieśli do Polski takie wartości jak śląski patriotyzm i wysoko rozwinięty przemysł. To jest taki lapsus językowy. Poza tym, tak Bogiem a prawdą, ten przemysł przyszedł na Śląsk właśnie z Niemiec i ta industrializacja spowodowała to, że do dziś większość nazw, przede wszystkim w przemyśle czy narzędzi, ma niemieckie konotacje. W gwarze jest bardzo dużo takich określeń jak szraubenzijer, hebel itd.</u>
<u xml:id="u-106.12" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Wreszcie proponuję, aby po trzecim akapicie dodać akapit w brzmieniu: "Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca uwagę na ogromną rolę Kościoła w utrzymaniu polskości na Śląsku. Dzięki księżom wielu młodych Ślązaków zdobywało wykształcenie na polskim Śląsku, co przekładało się na rosnące poczucie tożsamości narodowej".</u>
<u xml:id="u-106.13" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Mam też pewne wątpliwości co do ostatniego akapitu w tej uchwale, bo on w ogóle nie odnosi się do jej tytułu, ale decyzję w tej kwestii pozostawiam już autorom, niech oni zdecydują. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-106.14" who="#SenatorMariaPanczykPozdziej">Panie Marszałku, składam trzy poprawki.</u>
<u xml:id="u-106.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-106.16" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Bogdan Borusewicz)</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Motyczkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#SenatorAntoniMotyczka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#SenatorAntoniMotyczka">Przypadł mi w udziale zaszczyt zabrania głosu na temat Śląska w dziewięćdziesiątą rocznicę trzeciego powstania śląskiego. Chcę przywołać tutaj kilka tematów z mojego doświadczenia, z doświadczenia mojej rodziny. Tak jak tu kolega powiedział, jestem z rybnickiego, konkretnie z Rybnika, bo tam się urodziłem. Tak więc jestem Ślązakiem z krwi i kości, do czego zawsze się przyznawałem i wciąż się przyznaję: jestem nim. Chciałbym państwu przedstawić pewien epizod.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#SenatorAntoniMotyczka">Mianowicie mój dziadek, uczestnik trzech powstań śląskich, po trzecim powstaniu zachorował na zapalenie płuc, a ze względu na to, że był stosunkowo wątłej budowy ciała, zapalenie płuc było dla niego wyrokiem śmierci. I mój dziadek zmarł po tym trzecim powstaniu śląskim, zmarł jako baonowy, czyli dowódca plutonu. Między innymi pan Musioł wspomina o nim przy okazji opisu walki z pociągiem zbrojnym, który miał wjechać do Olzy i Chałupek i po prostu miał pomóc zawładnąć południową częścią powiatu, powiatu wtedy rybnickiego, bo nie było jeszcze powiatu wodzisławskiego, on powstał dopiero później.</u>
<u xml:id="u-108.3" who="#SenatorAntoniMotyczka">Proszę państwa, drugie zdarzenie. Był rok 1939 i w tym to roku o godzinie 6.00 rano - oczywiście Rybnik był udekorowany hakenkrojcami, wszelkiego rodzaju sztandarami niemieckimi - na ulicę Różańskiego, bo ona się nazywała, do państwa Balcarów, u których mieszkała moja rodzina, przyszedł przeczupok, czyli policjant, szukając mojego dziadka, Friedricha, i mojego wujka. Miał rozkaz rozstrzelać ich obu w centrum Rybnika, czyli na placu pod ratuszem.</u>
<u xml:id="u-108.4" who="#SenatorAntoniMotyczka">Proszę państwa, to świadczy o tym, co koledzy mówili o RAŚ, oni mówili o tym, że jest to organizacja, która w tym momencie uzurpuje sobie prawa do reprezentowania nas, Ślązaków. Proszę państwa, to jest nieprawda... My popatrzmy prawdzie w oczy i powiedzmy to, co widzimy, to, co chcemy powiedzieć. Mój dziadek walczył w trzech powstaniach o powrót Śląska do Polski - nie do Niemiec, do Polski. I ja tym się szczycę. I mam po prostu głębokie przekonanie, że gdybym opowiedział się dziś na przykład za narodowością śląską, to nie wiem, ale mój dziadek chyba by się przewrócił w grobie, a najprawdopodobniej by mnie straszył w nocy, kiedy bym spał. Taka jest prawda.</u>
<u xml:id="u-108.5" who="#SenatorAntoniMotyczka">Proszę państwa, my chcemy być i jesteśmy w Polsce, i chcemy, żeby uznawano, że jesteśmy Polakami, choć pochodzenia śląskiego, i nic poza tym. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-108.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Misiołka.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Zabieram głos w tej debacie również jako Ślązak. Właściwie należałoby może zacząć od tego, żeby pokazać, jaka była rola Śląska i województwa śląskiego w Polsce międzywojennej, w Polsce komunistycznej i w dzisiejszych czasach. I oczywiście te rozważania historyczne powinny być głębokie, nie powierzchowne. W mojej ocenie, ta rola była ogromna i do dzisiaj pozostaje ona niedoceniona.</u>
<u xml:id="u-110.2" who="#SenatorAndrzejMisiolek">To, że Śląsk przez sześćset lat pozostawał poza granicami Polski, sprawiło, że w dzisiejszych czasach widzimy pewną odmienność ludu śląskiego na tle innych Polaków, widzimy choćby odmienność języka, bo ją najłatwiej zauważyć, ale jest też odmienność w pewnych kwestiach obyczajowych. To wynika z tego, że Śląsk zawsze był wielokulturowy, bo na Śląsku współżyli ze sobą Polacy, Niemcy, Czesi, Żydzi. Jednak w tej wielokulturowości polski żywioł był najsilniejszy, bowiem rzadko się zdarza, żeby po sześciuset latach bycia poza obrębem, poza granicami państwa, zachował się język, a język polski się zachował. To w języku śląskim, w gwarze śląskiej do dzisiaj odnajdujemy elementy języka staropolskiego, które nie funkcjonują już w żadnym innym regionie Polski. To świadczy o tym, że ludzie przez setki lat zachowali ten język. Dla mnie dzisiaj nie ma problemu związanego z przynależnością Śląska do Polski ani z określeniem tego, czy Ślązacy są Polakami, czy nie są. Jeśli mamy pewnego rodzaju symptomy, które pojawiają się w ostatnim czasie, to wynikają one, w mojej ocenie, z niedalekiej historii, z tego, jak Śląsk, województwo śląskie, był traktowany w czasach komunistycznych. Otóż Śląsk był wtedy traktowany bardzo źle. I jeżeli dziś mamy jakieś może nie tyle odśrodkowe... Jeśli jest wśród Ślązaków jakaś chęć pokazania tego poczucia, że są Ślązakami, jakaś chęć zamanifestowania tego, to wynika ona właśnie stąd, że żyjemy w wolnej Polsce i że jest inaczej niż za czasów komunistycznych. Nie demonizowałbym znaczenia Ruchu Autonomii Śląska. Proszę państwa, to jest organizacja, która istnieje nie od dziś i nie od wczoraj. Ona istnieje od bardzo dawna, ale na czterdziestu ośmiu radnych w sejmiku wojewódzkim ten ruch ma tylko trzech, więc nie stanowi jakiejś ogromnej siły politycznej. Oczywiście zgadzam się z tym, że wypowiedzi pana przewodniczącego Ruchu Autonomii Śląska są niedopuszczalne. Notabene, nie wiem, czy państwo wiecie, że on nie jest Ślązakiem, cała jego rodzina pochodzi spoza Śląska, ze wschodnich rejonów Polski. Jego wypowiedzi - zgadzam się: bulwersujące - nie są popierane przez znaczną część członków tej organizacji, czyli Ruchu Autonomii Śląska. W najbliższym czasie, zobaczycie państwo - wiem, iż odpowiedni wniosek został złożony do sądu - odbędzie się rozprawa pomiędzy członkami Ruchu Autonomii Śląska. Oni sami między sobą nie potrafią dojść do porozumienia. A więc nie demonizowałbym tego. Mam tylko pewien żal do kolegów z Prawa i Sprawiedliwości o to, że przez cały czas podnoszą problem Ruchu Autonomii Śląska i, że tak powiem, podbijają bębenka. Robicie im po prostu reklamę, na którą nie zasłużyli.</u>
<u xml:id="u-110.3" who="#SenatorAndrzejMisiolek">I kolejna sprawa, o której chcę powiedzieć, w mojej ocenie bardzo ważna. Wiedzą o niej ci, którzy mieszkają na Śląsku i interesują się jego problemami. Otóż tam są jakby dwa nurty. Pierwszy, nurt autonomii Śląska, jest bardziej łagodny, drugi zaś, który powinien być mocno napiętnowany, to nurt rozwijający się wokół Związku Ludności Narodowości Śląskiej. To właśnie oni są niebezpieczni, ale stanowią absolutny margines, bo chodzi tu o kilku czy kilkunastu ludzi, którzy robią dla Śląska bardzo złą robotę. Ten Związek Ludności Narodowości Śląskiej jest przy tym mylony z Ruchem Autonomii Śląska. Te ugrupowania często są traktowane jako jedno, a to działa na szkodę Śląska, na szkodę śląskości i na szkodę Ślązaków. A my jako mieszkańcy tego regionu powinniśmy być obowiązani do mówienia o tym wszystkim naszym współrodakom, żeby pokazywać tę prawdę, żeby jej nie zacierać, nie zaciemniać, tylko pokazywać ją taką, jaka jest.</u>
<u xml:id="u-110.4" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Na sam koniec mojego wystąpienia pragnę poinformować panie i panów senatorów, że wczoraj Prezydium Senatu pozytywnie odniosło się do mojej inicjatywy, która wpisuje się w obchody rocznicy trzeciego powstania śląskiego. Chodzi o zorganizowanie w Senacie wystawy pod tytułem "W dziewięćdziesięciolecie powstań śląskich - powstańcza symbolika". Na następnym posiedzeniu, 27 kwietnia, pan marszałek będzie łaskaw tę wystawę otworzyć. Jest ona przygotowana przez Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Bendera.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#SenatorRyszardBender">Po słowach pani senator Pańczyk-Pozdziej mówię wprost: największy ze Ślązaków, Wojciech Korfanty, od 1901 r. wyraźnie pisał - między innymi na łamach "Górnoślązaka" i wydawanego po polsku "Dziennika Berlińskiego" - że Śląsk był, jest i będzie polski. Pisał o tym samym, o czym mówił zarówno w Landtagu pruskim, jak i w Reichstagu Rzeszy - do obu zgromadzeń był wybierany przez Ślązaków. Ten największy ze Ślązaków mówił wyraźnie: szczep śląski - to jego określenie - nie pragnie niczego innego, tylko tego samego, czego pragną mieszkańcy, jak to określał, księstwa krakowskiego i czego pragnie lud Wielkopolski, lud Pomorza i lud Warmii - połączenia się z macierzą. Tak mówił ten największy ze Ślązaków. Mówił to już wtedy, a przecież nawiązywał do tradycji jeszcze dawniejszej.</u>
<u xml:id="u-112.2" who="#SenatorRyszardBender">Pani senator wspomniała, że duchowieństwo na Śląsku, księża, Kościół, byli za tym, żeby Śląsk jak najszybciej mógł się połączyć z macierzą, a drogą do tego było utrzymywanie polskości. Tę polskość utrzymywał Kościół, utrzymywało duchowieństwo. Zresztą to samo, co twierdził Korfanty, że Śląsk był, jest i będzie w Polsce, mówił Bismarckowi w oczy ksiądz Szafranek z partii Centrum. Jak zabroniono mu zasiadania w ławach, to on stojąc - a był wysoki - cały czas powtarzał, że Śląsk był, jest i będzie Polski, i do tego dążył. Jak można przeczytać w listach Bismarcka do rodziny, denerwował tego polakożercę kanclerza Rzeszy swoim widokiem, gdy tak mówił, stojąc przed jego oczami.</u>
<u xml:id="u-112.3" who="#SenatorRyszardBender">Bardzo dziękuję za to, że pan senator Motyczka, Ślązak ze Ślązaków, tak wyraźnie mówi, że Śląsk chciał przyłączyć się do Polski, że właśnie do Polski pragnął dojść. Niech to, co twierdził wręcz ubóstwiany na Śląsku Korfanty, weźmie pod uwagę niedorastający mu do pięt nadgorliwiec Jerzy Gorzelik. Pani senator to stwierdziła. I to jest przecież oczywiste, nie wolno o tym zapominać, że pięćdziesiąt tysięcy powstańców w trzecim śląskim powstaniu... A drugie powstanie? A pierwsze powstanie? Przelaną krwią opłacali Ślązacy drogę do wymarzonej macierzy.</u>
<u xml:id="u-112.4" who="#SenatorRyszardBender">Drodzy Państwo, wydaje mi się, że tutaj jest też jeszcze niekiedy problem pieśni, jak się mówi, bo pieśń Śląska... Wiemy, że jest zespół "Śląsk"; ileśmy razy podziwiali zarówno "Mazowsze", jak i "Śląsk". Ale, cóż, Kaszubi mają Hieronima Derdowskiego, który powiedział wyraźnie, co to już postawiło kropkę nad "i": nie ma Kaszub bez Polonii, a bez Kaszub Polski. Chyba warto byłoby sparafrazować te słowa. I nie byłoby chyba żadnym uproszczeniem, gdybyśmy, parafrazując słowa Derdowskiego, powiedzieli: nie ma Śląska bez Polonii, a bez Śląska - Polski.</u>
<u xml:id="u-112.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Massalskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#SenatorAdamMassalski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#SenatorAdamMassalski">Czuję się zaszczycony, że mogę uczestniczyć w tej debacie, w tym spotkaniu. Na wstępie chciałbym wyrazić ogromny szacunek i wypowiedzieć słowa hołdu dla tych, którzy siedzą na tej sali, a są potomkami ludzi walczących o polskość Śląska w czasie trzeciego, drugiego i pierwszego powstania śląskiego. Proszę przyjąć ode mnie wyrazy najgłębszego szacunku.</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#SenatorAdamMassalski">Proszę państwa, będzie bardzo krótko, chciałbym tylko dodać jedną kwestię, która, jak myślę, jest warta podkreślenia. Nie będę się już odnosił do wszystkich faktów historycznych, które tutaj były tak znakomicie przedstawione przez moich poprzedników, przez moich przedmówców. Chciałbym tylko powiedzieć, że sprawa Śląska, że powstania śląskie odbijały się szerokim echem w całej Polsce. Tego tutaj nie podnoszono, a warto o tym przypomnieć. Ja w swoim rodzinnym archiwum mam taki olbrzymi plakat, z czarnymi literami na żółtym tle "solidarni z walką Górnoślązaków" - bo w Kielcach odbywał się wielki wiec dla poparcia trzeciego powstania śląskiego - i tam wymienione są nazwiska mówców, którzy występowali w czasie tego wiecu. Wiem także z analizy materiałów archiwalnych w innych archiwach państwowych w Polsce, że tego rodzaju wiece, mające być poparciem dla Śląska, dla powstania śląskiego, odbywały się na terenie całej Polski, wtedy jeszcze Polski bez ostatecznych granic, jak pamiętamy. Pozwoliłem sobie tutaj na tę uwagę, aby podkreślić, że sprawy Śląska są ważne dla nas wszystkich. One były i są ważne dla wszystkich regionów Polski. Ślązacy, mieszkańcy Śląska zawsze mogą liczyć, jak myślę, na wsparcie ze strony mieszkańców innych regionów. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poproszę o zabranie głosu pana senatora Andrzejewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Komisja kultury na wniosek naszej koleżanki, pani Marii Pańczyk-Pozdziej, zorganizowała konferencję "W kręgu śląskiej kultury, tradycji i dialektu". Była to ważna konferencja, bo uzmysłowiła nam parę fundamentalnych przesłanek do oceny tego, czym jest śląskość rozpatrywana przez pryzmat kształtowania się nie tylko polskiej kultury, ale i państwa polskiego. Jak stwierdziliśmy na tej konferencji, nie dość doceniana w dzisiejszej świadomości jest kolebka kultury polskiej, która zafunkcjonowała właśnie na Śląsku. To stamtąd pochodzi pieśń "Gaude Mater Polonia". To tam zachowały się pierwsze zabytki języka polskiego. Przecież to tam w XIII wieku zostało zapisane pierwsze zdanie w języku polskim, a od uchwały synodu wrocławskiego z 1248 r. przekładano na język polski modlitwy. Pierwsze polskie teksty drukowane wyszły z wrocławskiej oficyny w 1475 r. Probus śląski czy Piastowie śląscy byli, że tak powiem, pasem transmisyjnym tworzenia państwa polskiego. Co prawda datuje się to od momentu chrztu Polski, bo przedtem Śląsk był pod panowaniem czeskich Przemyślidów, ale stał się fundamentem budowy państwa polskiego. I przez te wieki, kiedy przechodził z różnych... Bo przecież podlegał różnym państwom. I były migracje. Proszę pamiętać, że na Śląsk przybywała ludność flamandzka, walońska, frankońska, łużycka, saksońska; były najazdy tatarskie, mongolskie. Śląsk bronił Europy. Bronił też polskości. Był to jeden z największych konglomeratów, który w jakimś sensie zainicjował to, czym była I Rzeczpospolita. A była ona przecież nie narodem etnicznym, a narodem politycznym. I nikt nikogo siłą nie przekonywał, żeby do tego narodu należał, narodu mocnego właśnie tym, co dzisiaj jest, a przynajmniej powinno być siłą podczas kształtowania, integrowania wspólnoty europejskiej.</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Należało to chyba powiedzieć, bo właśnie z tej tradycji wyrosła świadomość tych, którzy w powstaniach śląskich walczyli o powrót do macierzy. A dlaczego walczyli? I do jakiej macierzy? Oni tę macierz tworzyli, w związku z tym nie wracali do czegoś obcego, tylko wracali na swoje, do swojej macierzy. Oczywiście mijające wieki, pełne politycznych rozgrywek, podbojów militarnych, położyły się piętnem na tradycji tej ziemi, na której przemieszały się różne wpływy, zwłaszcza niemieckie. Ale proszę pamiętać, że nie było Niemców, nie było państwa niemieckiego, kiedy była polskość na Śląsku, która przez ten Śląsk była tworzona.</u>
<u xml:id="u-116.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">A teraz nasze własne małe doświadczenie. Nie ze Śląska; ja się urodziłem w Warszawie, wychowałem się na Pomorzu Gdańskim. W czasie ostatniego, tegorocznego spotkania, konferencji czy zjazdu działaczy kultury polskiej za granicą, odbywającego się w Rzeszowie, w pewnym momencie przysiadł się do mnie jakiś pan. Okazało się, że on ostatnio nie był w Polsce. Odezwał się do mnie, powiedział coś w dziwnym języku. Zrozumiałem wszystko, chociaż tego języka nie znałem. Nie znam go też dzisiaj, mimo że stykam się ze specyfiką języka... No, nie języka, gwary śląskiej. Okazuje się, że tamten człowiek przechował zabytek języka, archaicznego, żywego języka swoich przodków z jednej z pierwszych emigracji z pierwszej połowy XIX wieku. Jego ojciec był raz w Polsce. Z kolei jego pradziadek, tak jak on mówił, przekazywał w rodzinie język mówiony. On nie pisze po polsku. Ale mówi po śląsku, czyli po polsku. To pierwsze doświadczenie.</u>
<u xml:id="u-116.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">I drugie doświadczenie, o którym trudno tu nie wspomnieć. Jest rok 1920, u wrót Europy stoją barbarzyńskie hordy sowieckie. Generał Józef Haller, po porozumieniu z marszałkiem Piłsudskim, tworzy ochotniczą armię. Proszę sobie wyobrazić, że ci, którzy walczyli w powstaniach śląskich, zasilili dziesiątkami tysięcy ogromną ochotniczą armię, która stanęła do walki i obroniła Warszawę. I to też trzeba powiedzieć, bo jest to pewna tradycja pokoleń. Jeżeli płytko sięgamy do tej tradycji, to mamy inną perspektywę. Jeżeli sięgniemy tak głęboko, to widzimy, że to hasło, o którym mówił tutaj senator Bender, że nie ma Polski bez Śląska, a Śląska bez Polski, jest tylko podsumowaniem dwóch wieków, a praktycznie dwóch tysiącleci naszej historii. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-116.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">I proszę o zabranie głosu pana senatora Woźniaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#SenatorHenrykWozniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#SenatorHenrykWozniak">Ta uchwała, ze wszech miar godna szacunku i poparcia, jest dla mnie okazją do wspomnienia o wybitnym synu ziemi śląskiej biskupie Wilhelmie Plucie. Biskup Wilhelm urodził się w Kochłowicach - w ubiegłym roku była setna rocznica jego urodzin - w rodzinie wielodzietnej, w której było ośmioro dzieci, której głową był sztygar w kopalni, a więc rodzinie o głębokich tradycjach związanych z zawodem będącym zawodem o swoistym etosie na Śląsku, w rodzinie o głębokich tradycjach religijnych. Ukończył seminarium duchowne, Seminarium Duchowne Diecezji Śląskiej w Krakowie, pracował jako nauczyciel religii w Bielsku, a później jako młody ksiądz w wielu miastach na Śląsku, między innymi w Chorzowie, w Katowicach. Skierowany został do pracy w tej części Śląska, która leży na pograniczu Wielkopolski i Pomorza Zachodniego i miała epizod polskości w wiekach średnich, zanim sprzedana została przez księcia Bolesława Rogatkę, a po 1945 r. była przywracana polskości, w wielkiej mierze dzięki głębokiej wierze i wielkiemu patriotyzmowi właśnie biskupa Wilhelma Pluty.</u>
<u xml:id="u-118.2" who="#SenatorHenrykWozniak">Biskup Wilhelm, na początku jako administrator administracji apostolskiej lubuskiej, prałatury pilskiej, później jako biskup gorzowski, przez dwadzieścia siedem lat kierował administracją kościelną na 1/7 terytorium powojennej Polski. Był to ogromny obszar od Słupska po Legnicę, który potrzebował zaszczepiania wielkiej siły ducha polskości i religii. I Wilhelm Pluta wniósł w to dzieło wkład trudny do przecenienia.</u>
<u xml:id="u-118.3" who="#SenatorHenrykWozniak">W ubiegłym roku sejmik województwa lubuskiego po raz pierwszy w swojej historii ustanowił rok poświęcony osobie. 2010 r. był w województwie lubuskim rokiem świętej pamięci biskupa Wilhelma Pluty. Biskup Wilhelm Pluta jest swoistym patronem archidiecezji szczecińskiej, która skupia archibiskupstwo szczecińsko-kamieńskie, biskupstwo kołobrzesko-koszalińskie i biskupstwo zielonogórsko-gorzowskie.</u>
<u xml:id="u-118.4" who="#SenatorHenrykWozniak">Dzieło biskupa Wilhelma było źródłem inspiracji spotkania w szczecińskim kościele archidiecezjalnym, w katedrze biskupiej, u grobu biskupa Wilhelma, tam właśnie miał miejsce synod archidiecezjalny, który otworzył dyskusję nie tylko nad historią, ale i nad przyszłością Kościoła w północno-zachodniej Polsce.</u>
<u xml:id="u-118.5" who="#SenatorHenrykWozniak">Mówię te słowa po to, by cieszyć się wspólnie z koleżanką i z kolegami senatorami ze Śląska tą dzisiejszą uchwałą, by jeszcze bardziej wznieść ich w dumie z pochodzenia śląskiego, z wkładu Śląska we wspólny dorobek naszej ojczyzny. Patriotyzm śląski, którego egzemplifikacją były trzy powstania, tak wyjątkowe powstania, zasługuje na uznanie, zasługuje na najwyższy szacunek i ten szacunek z tej mównicy oddaję. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-118.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Szaleniec, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Ja też z dumą przyznam się, że co prawda nie mam korzeni śląskich, ale urodziłem się w Zabrzu na Śląsku, tam się wychowałem wśród ludzi Śląska, poznałem naród śląski czy ludzi ze Śląska - bo "naród" niebezpiecznie dzisiaj mówić - i niezwykle sobie cenię Ślązaków, pracowałem na kopalni, poznałem ich pracowitość. Dzisiaj reprezentuję Zagłębie Dąbrowskie, które znane jest z trochę humorystycznej animozji ze Ślązakami, ale jestem pewny, że mogę powiedzieć w imieniu wielu, wielu Zagłębiaków, że jesteśmy dumni z tego, że Śląsk jest częścią Polski, że w wielu sprawach potrafimy się znakomicie porozumiewać. Wielu Zagłębiaków brało udział w powstaniach śląskich, także w trzecim powstaniu śląskim, które dzisiaj tutaj uroczyście świętujemy.</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Cieszę się również, że taka inicjatywa powstała i chcę pogratulować panu senatorowi Korfantemu, chociaż wiem, że i pani senator Maria Pańczyk-Pozdziej również przygotowywała się z uchwałą do uświęcenia tej wspaniałej rocznicy. No i chcę bardzo serdecznie podziękować wszystkim senatorom, być może oprócz jednego, którego wystąpienie chyba nie licowało z dzisiejszym świętem poświęconym głównie pamięci tamtych ludzi. I z tego miejsca chcę oddać hołd Wojciechowi Korfantemu i wszystkim tym, którzy walczyli i zginęli w powstaniach śląskich. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poproszę o zabranie głosu pana senatora Gruszkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#SenatorTadeuszGruszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#SenatorTadeuszGruszka">W dzisiejszych przemówieniach było wiele dbałości o język polski. Mimo mojej wczorajszej porażki w sprawie "kratki" w kodeksie wyborczym, mam nadzieję, że dzisiaj moja poprawka, także poprawiająca uchwałę pod względem zastosowania poprawnie języka polskiego, zostanie przyjęta. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-123.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że pan senator Skorupa złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu*.</u>
<u xml:id="u-123.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli: pani senator Pańczyk-Pozdziej i pan senator Gruszka.</u>
<u xml:id="u-123.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-123.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W związku z tym, że zostały złożone wnioski o charakterze legislacyjnym, Senat kieruje projekt uchwały do Komisji Ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-123.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Senator Borusewicz zgłosił wniosek o wyznaczenie komisjom terminu przygotowania dodatkowego sprawozdania w celu przeprowadzenia trzeciego czytania projektu uchwały jeszcze na tym posiedzeniu Senatu.</u>
<u xml:id="u-123.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Jeżeli nie usłyszę głosów sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął przedstawiony wniosek.</u>
<u xml:id="u-123.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Głosów sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-123.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010".</u>
<u xml:id="u-123.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 1168, a sprawozdanie komisji w druku nr 1168A.</u>
<u xml:id="u-123.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Środowiska, pana senatora Stanisława Gorczycę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#SenatorStanislawGorczyca">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#SenatorStanislawGorczyca">Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#SenatorStanislawGorczyca">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Środowiska przedstawić sprawozdanie wraz z wnioskami mniejszości komisji o uchwalonej przez Sejm w dniu 1 kwietnia 2011 r. ustawie o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010".</u>
<u xml:id="u-124.3" who="#SenatorStanislawGorczyca">Marszałek Senatu w dniu 4 kwietnia 2011 r. skierował ustawę do komisji. Dzisiaj odbyło się posiedzenie komisji. Komisja Środowiska zwraca się do Wysokiej Izby, aby przyjęła załączony projekt uchwały.</u>
<u xml:id="u-124.4" who="#SenatorStanislawGorczyca">Chciałbym jeszcze poinformować, że zostały zgłoszone trzy wnioski mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę teraz sprawozdawcę mniejszości Komisji Środowiska, pana senatora Zdzisława Pupę, o przedstawienie wniosków mniejszości komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#SenatorZdzislawPupa">Chciałbym zwrócić uwagę w sumie na trzy wnioski mniejszości, ale one dotyczą jednej zasadniczej sprawy, a mianowicie tego, aby "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010" w świetle ustawy zmieniającej ustawę o ustanowieniu tego programu był realizowany ze środków budżetu państwa. Problem polega na tym, że w roku 2011 nie przewiduje się finansowania z budżetu państwa tego zbiornika. Wobec tego propozycja mniejszości zmierza do tego, aby utrzymać finansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i żeby w następnych latach, 2012-2013, ten program był finansowany z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-126.2" who="#SenatorZdzislawPupa">Krótkie uzasadnienie. Otóż Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma określone cele, ma określone zadania z zakresu ochrony środowiska, które powinien realizować. I chociaż w nazwie tej instytucji jest jeszcze "gospodarka wodna", to w mojej ocenie narodowy fundusz nie dysponuje takimi środkami jak budżet państwa, pozwalającymi w całości sfinalizować przeciągającą się w czasie budowę tego zbiornika, potrzebnego w miejscowości Świnna Poręba.</u>
<u xml:id="u-126.3" who="#SenatorZdzislawPupa">Dlatego zwracam się do Wysokiej Izby o przyjęcie tego wniosku mniejszości i umożliwienie Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej finansowania zadań, które zgodnie ze statutem należą do tej instytucji, oraz finansowania tej inwestycji z budżetu państwa w latach 2012-2013. Chodzi o to, żeby nie zamykać i nie ograniczać możliwości budowy tego zbiornika w tym roku. Ta poprawka zmierza przede wszystkim do tego, aby można było w tym roku finalizować tę budowę ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Skurkiewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Chciałbym skierować pytanie do pana senatora Gorczycy. Panie Senatorze, czy sama nazwa ustawy, którą nowelizujemy, to jest ustawa o ustanowieniu wieloletniego programu budowy zbiornika wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010... Czy ta ustawa powinna być procedowana dopiero w roku 2011? Czy pan senator mógłby przybliżyć dyskusję, która odbyła się na posiedzeniu komisji w związku - można śmiało powiedzieć - z negatywną opinią Biura Legislacyjnego w sprawie tej ustawy, w związku z opinią, że ustawa ma charakter epizodyczny? Realizacja tej ustawy zakończyła się w ostatnim dniu grudnia 2010 r. i ona nie powinna już być nowelizowana czy przenoszona na kolejne lata.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#SenatorStanislawGorczyca">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#SenatorStanislawGorczyca">W istocie był spór prawny dotyczące tego, czy taka właśnie formuła przyjęta przez rząd powinna mieć tutaj zastosowanie, czy to jest kontynuacja tego zadania, czy też rozpoczynamy już nowy proces, ale kontynuujemy tę inwestycję. To był spór między prawnikiem z ministerstwa a legislatorem z Senatu. Ale prosiłbym pana ministra o wyjaśnienie prawne tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#SenatorStanislawGorczyca">Jedno jest pewne, że należy kontynuować tę inwestycję, tak bardzo potrzebną dla naszej energetyki, trzeba ją realizować dalej. Nie możemy przecież tej inwestycji najpierw zamknąć, a po jakimś czasie otworzyć na nowo. Tak jak mówię, to jest kwestia prawna, którą należy rozstrzygnąć. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd.</u>
<u xml:id="u-131.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister środowiska.</u>
<u xml:id="u-131.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister Gawłowski pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy?</u>
<u xml:id="u-131.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">(Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. Jeżeli będą pytania, to na nie odpowiem.)</u>
<u xml:id="u-131.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-131.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-131.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panowie senatorowie Skurkiewicz i Błaszczyk się zgłosili.</u>
<u xml:id="u-131.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze, to pytanie jest chyba kluczowe w całej debacie nad tą nowelizacją. Czy mógłby pan minister powiedzieć, dlaczego dopiero teraz poddajemy tę ustawę nowelizacji? Pojawia się pewien problem, nieważne, czy to jest problem natury prawnej, czy formalnej, czy jakiekolwiek innej. A wiadomo, że ta inwestycja musi być zrealizowana, bo w nią zostały już zaangażowane tak duże środki, że ona musi być zrealizowana i byłoby wielkim zaniechaniem czy błędem, nieważne, jak to nazwiemy, gdyby ta inwestycja nie została zrealizowana, dokończona. Ale czy nie można było o kilka miesięcy wcześniej tej nowelizacji przeprowadzić? Chociażby po raporcie Najwyższej Izby Kontroli z września ubiegłego roku, gdzie były wskazane pewne kwestie. Czy wtedy nie można było zgłosić do Sejmu projektu ustawodawczego? Co spowodowało, że ta ustawa jest procedowana dopiero teraz, de facto po upływie formalnego terminu zakończeniu realizacji tego programu? Czy może uzgodnienia międzyresortowe trwały zbyt długo i opieszałość innych ministerstw wpłynęła na to, że mamy taki znaczny poślizg w czasie?</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Błaszczyk, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#SenatorPrzemyslawBlaszczyk">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#SenatorPrzemyslawBlaszczyk">Panie Ministrze, ja bym chciał się dowiedzieć, jak w tym okresie, dopóki ustawa nie zacznie funkcjonować, będzie wyglądała sytuacja inwestycji i jak ona się przedstawia od początku roku. Z tego, co wiem z doniesień prasowych, to teraz cały ciężar utrzymania prac prowadzonych przy tym zbiorniku ponoszoną wykonawcy, zapożyczają się na ten cel, żeby inwestycja się nie cofnęła, bo nie ma na to środków budżetowych. One są zapisane w narodowym funduszu, ale nie możemy ich uruchomić, i po to jest ta ustawa. Stąd moje pytanie: jak to będzie rozliczane i jak to na dzień dzisiejszy wygląda? Czy to jest prawda? I o jakie sumy w ogóle tu chodzi? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Pupa, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Ja również chcę przedstawić pytanie, które padło na posiedzeniu komisji. Byłoby dobrze, gdyby pan minister odpowiedział na nie jednoznacznie. Czy ta inwestycja ma szansę zostać ukończona w roku 2013, jak przewiduje program budowy tego zbiornika? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowni Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-138.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Będę odpowiadał na pytania w takiej kolejności, w jakiej były zadawane. Dlaczego dopiero teraz? Są dwa powody. Pierwszy to precyzyjne oszacowanie kosztów związanych z realizacją tego przedsięwzięcia. Tak naprawdę dopiero pod koniec ubiegłego roku Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie był w stanie dokładnie określić, ile będzie kosztować przebudowa linii kolejowej i przebudowa drogi krajowej, czyli tych dwóch ciągów komunikacyjnych, które przebiegają dzisiaj przez czaszę zbiornika, a jak wszyscy tutaj państwo doskonale wiecie, te stare będą po prostu zalane, więc siłą rzeczy trzeba je przebudować. To jest powód pierwszy, czyli precyzyjne oszacowanie kwot potrzebnych na ten cel.</u>
<u xml:id="u-138.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">I powód drugi. Rzeczywiście tu debata... Absolutnie nie było wątpliwości, że ta inwestycja ma być realizowana, była tylko dyskusja, w jaki sposób zapewnić finansowania do zakończenia tego projektu. I ostatecznie ta kwota została określona w budżecie państwa, więc dopiero wtedy było jasne, czy my finansujemy to zadanie wprost z budżetu państwa, czy z budżetu państwa, ale pośrednio, bo ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jako instytucji właściwej do finansowania również tego typu zadań inwestycyjnych. Jak państwo wiecie, jak Wysoka Izba wie, w budżecie państwa, stricte w budżecie, w roku 2011 nie zaplanowano na ten cel żadnych pieniędzy. Pieniądze, dokładnie 325 milionów zł, znajdują się w planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Stąd też niejako ostateczna decyzja i projekt ustawy, który tu trafił.</u>
<u xml:id="u-138.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">W naszej ocenie, w ocenie rządu, również w ocenie sejmowego Biura Legislacyjnego, nie ma żadnych przeszkód, żeby Wysoka Izba debatowała nad tym projektem ustawy. Zresztą w czasie dzisiejszej dyskusji legislator też nie zaprzeczał temu, że Wysoka Izba może głosować nad tym projektem ustawy i go przyjąć, co do tego nie ma tu żadnych wątpliwości. To tyle w odpowiedzi na pytania pana senatora Skurkiewicza.</u>
<u xml:id="u-138.5" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">(Jeszcze ustalenia międzyresortowe.)</u>
<u xml:id="u-138.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">One trwały, ale one skończyły się dużo wcześniej. Projekt ustawy w pierwotnej wersji był przygotowany gdzieś w połowie ubiegłego roku. Mieliśmy tylko problem dotyczący dość precyzyjnego wpisania kwot potrzebnych na zrealizowanie tego zadania. Absolutnie nie było wątpliwości co do tego, czy ta inwestycja ma być realizowana, czy nie, zwłaszcza że w połowie ubiegłego roku, przypomnę, mieliśmy problem z drugą już wtedy powodzią i wszyscy wiedzieli, jak duże znaczenie miał ten budowany zbiornik dla ochrony Krakowa przed powodzią, bo w trakcie pierwszej powodzi przyjął on około 61 milionów m³ wody, co pozwoliło na spłaszczenie fali na Wiśle i skutecznie ochroniło Kraków. Spowodowało to jednak inne komplikacje, dlatego że ten zbiornik został wypełniony tak zwaną wodą zerową. W tej sytuacji konieczne było jej odpompowanie, odpompowanie mechaniczne, Dopiero wtedy można było kontynuować niektóre prace, dotyczące również obszaru przygotowawczego, związane też z dokumentacją. Wszystko razem sprawiło, że ten projekt pod obrady parlamentu trafił dopiero na początku tego roku, choć przez rząd został on przyjęty w roku ubiegłym. Mam nadzieję, że dość precyzyjnie odpowiedziałem na pierwsze pytanie.</u>
<u xml:id="u-138.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Drugie pytanie. Jak wyglądają inwestycje i czy ciężar prac nie jest przeniesiony na wykonawców? Otóż w polskim systemie prawnym jest tak, że w ramach postępowania o zamówienie publiczne wykonawcy zwykle mają opłacane faktury za określony fragment wykonanych prac. Odwracanie tej sytuacji jest dość mocno krytykowane przez Najwyższą Izbę Kontroli, dlatego bardzo rzadko się zdarza, że pieniądze wypłacane są zaliczkowo i później wykonawca wykonuje daną pracę. Wykonawca przystępujący do robót musi się wykazać nie tylko odpowiednią znajomością określonej dziedziny, ale również możliwościami finansowymi, musi wykazać, że ma zdolności do realizacji tego przedsięwzięcia. Jak na razie, nie ma żadnych, że tak powiem, przeterminowanych faktur. Terminy płatności są ustalone, inwestycja jest prowadzona, jest realizowana, wszystko odbywa się zgodnie ze sztuką, zgodnie z umowami. Gdyby ta ustawa miała nie zostać przyjęta, to mniej więcej za dwa miesiące pojawiłyby się komplikacje, komplikacje dotyczące realizacji robót, ale myślę, że za dwa miesiące nikt już nie będzie pamiętał o tym, że trwała debata nad tym projektem ustawy.</u>
<u xml:id="u-138.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Wreszcie pytanie o to, czy ta inwestycja ma szanse realizacji do roku 2013. Tak, trzy zadania, które są zaplanowane do realizacji w ramach tego projektu ustawy, czyli przebudowa linii kolejowej, przebudowa drogi krajowej i niwelacja w czaszy zbiornika, mają szanse na realizację do roku 2013. Takie zdarzenie, jak powódź z 2010 r., może nieco wydłużyć okres realizacji inwestycji, bo ponowne zalanie wymagałoby ponownego odpompowania, a na to jest potrzebny czas, więc może to spowodować przesunięcie tego terminu o kilkanaście tygodni, może o kilka miesięcy. Tak jak w tym projekcie zapisujemy, z punktu widzenia gwarancji planowanych środków w tym przypadku narodowy fundusz jest dużo większym gwarantem niż bezpośrednio budżet państwa, bo narodowy fundusz po prostu podpisze umowę na cały ten okres i będzie zapewniał środki niezbędne do zakończenia inwestycji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Teraz pytania zadają pan senator Misiołek i pan senator Skurkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#SenatorAndrzejMisiolek">Panie Ministrze, ja mam takie pytanie. Czym dla tej inwestycji skutkowałoby ewentualne nieprzyjęcie tej ustawy albo przyjęcie wniosków mniejszości? Jaki byłby skutek dla tej inwestycji? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Skurkiewicz.</u>
<u xml:id="u-141.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze, czy prawdą jest to, że poprzedni rząd w ustawie budżetowej na 2008 r. na realizację tego zadania, na budowę zbiornika Świnna Poręba zapisał kwotę około 240 milionów zł, dokładnie 249 milionów zł, a nowy rząd, konkretnie minister Rostowski, wyciął, tak to nazwę, znaczną część tej kwoty, pozostawiając zaledwie 40 milionów zł, a ponad 200 milionów zostało przeznaczone na inne cele? Zresztą zaplanowanie na to kwoty 249 milionów była zgodne z harmonogramem, który został przyjęty, z harmonogramem stanowiącym załącznik do ustawy o budowie tego zbiornika. Jeśli już ta kwota została wycięta, mówiąc obrazowo, z budżetu w roku 2008, to czy nie można było na przykład rozpisać jej na lata 2009 i 2010. Przecież środki budżetowe w latach 2009 i 2010 również były na poziomie minimalnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Zacznę od odpowiedzi na pytanie pana senatora Misiołka. Nieprzyjęcie tej ustawy de facto wstrzymuje realizację tej inwestycji, dlatego że narodowy fundusz nie miałby podstawy do finansowania tego projektu bezpośrednio, wprost, nie przez rezerwy. Nie chcę wchodzić w zawiłości formalnoprawne. Ażeby dziś narodowy fundusz mógł dofinansowywać czy finansować zadania realizowane przez jednostki sektora finansów publicznych, musi odpowiednio wcześniej zgłosić to do rezerwy budżetu państwa, musi to zostać uchwalone, po czym rezerwa jest przeznaczana na finansowanie. W tej ustawie i w ustawie wprowadzającej ustawę budżetową jest zapis, który mówi o tym, że w tym przypadku zadania związane z budową tego zbiornika można finansować bezpośrednio z narodowego funduszu. Nieprzyjęcie tej ustawy de facto niemożliwa dalszą realizację tej inwestycji w tym roku. Oczywiście w przyszłym roku, gdyby w budżecie państwa znalazły się pieniądze, ten projekt, ta inwestycja mogłaby być realizowana. To w odniesieniu do pierwszej części.</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Teraz odniosę się do drugiej części. Gdyby przyjąć poprawkę mniejszości... W trakcie posiedzenia komisji została ona zmodyfikowana, gdyby nie została ona zmodyfikowana, to skutek jej przyjęcia byłby taki sam. Po modyfikacji w tej poprawce zakłada się, że finansowanie w roku 2011 odbywa się z narodowego funduszu, a w latach następnych już bezpośrednio z budżetu państwa. Otóż przyznam szczerze, że nie za bardzo widzę potrzebę wprowadzania tej poprawki. Dlaczego? Dlatego że w ustawie, o której państwo debatujecie, w art. 1 w ust. 3 w lit. b jest taka możliwość, tam jest przewidziana możliwość finansowania tej inwestycji bezpośrednio z budżetu państwa. Z tego, co rozumiem, intencja jest taka, żeby to na pewno nie był narodowy fundusz. Gdyby intencja była inna i naprawdę zależałoby nam na tej inwestycji, to nie powinniśmy niczego zmieniać, wtedy w przyszłym roku być może byłby to narodowy fundusz i budżet państwa, być może byłby to tylko narodowy fundusz. Ostatecznie to Wysoka Izba będzie rozstrzygała w tej sprawie na etapie debat i przyjmowania budżetu państwa. Wtedy nastąpi ostateczne rozstrzygnięcie. Dzisiaj jest tworzona formuła, zgodnie z którą można przyjąć albo narodowy fundusz, albo budżet państwa, ale dopiero przy okazji uchwalania budżetu państwa podejmowana będzie ostateczna decyzja. Stąd moja gorąca prośba, żeby nie zawężać, nie ograniczać sobie, patrząc trochę przez pryzmat kryzysu stanu finansów, możliwości finansowych na przyszłość. Być może ci senatorowie, którzy dzisiaj zgłaszają ten wniosek, sami będą musieli albo będą mogli dalej realizować te inwestycje i wtedy będą już wiedzieli, że stworzyliśmy im tylko i wyłącznie dobrą możliwość kontynuacji tego zadania. W związku z tym jeszcze raz gorąca prośba, żeby przyjąć projekt ustawy bez uwzględnienia wniosku mniejszości.</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Odpowiadając na pytanie pana senatora Skurkiewicza, powiem: tak, to prawda. Mógłbym teraz postawić kropkę, ale jednak cztery zdania komentarza... Rzeczywiście to prawda, ale żeby ta inwestycja mogła zostać zrealizowana, jak powiedziałem, potrzebna jest realizacja trzech zadań: przebudowa linii kolejowej, przebudowa drogi krajowej i niwelacja czaszy zbiornika. Na żadne z tych trzech zadań nie było dokumentacji technicznej. Pieniądze, które tam zostały skierowane, były przeznaczone na zadania około zbiornikowe, tak je szeroko nazwę. Realizowano tam różne zadania, wybudowano na przykład budynek, w którym miał się znaleźć dom dziecka. Tak się jednak nie stanie, bo gdzieś indziej powstał już rodzinny dom dziecka. Ten wybudowany obiekt przekazaliśmy, żeby się nie niszczył, żeby się nie marnował, samorządowi bodajże województwa, żeby jakoś go zagospodarowali, bo sami nie widzimy potrzeby jego utrzymywania. Wybudowano z tych pieniędzy dworzec autobusowy w Wadowicach. Wybudowano też... Mógłbym jeszcze kilkadziesiąt inwestycji wymieniać, które od roku 1986 do niedawna jeszcze tam realizowano. Wybudowano choćby przejście podziemne pod torami w Wadowicach, a dzisiaj okazuje się, że pociągi po tych torach nie jeżdżą... Różne rzeczy tam zostały zrobione.</u>
<u xml:id="u-144.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">My postanowiliśmy dać sobie spokój z finansowaniem inwestycji, które dotyczą tego wszystkiego, co jest wokół zbiornika, i skoncentrować się tylko i wyłącznie na zbiorniku. Stąd też decyzja o rozpoczęciu projektów technicznych i decyzja o tym, żeby... Skoro nie jesteśmy w stanie wydawać pieniędzy na zadania, które wprost dotyczą budowy zbiornika, to lepiej ich nie marnować. To znaczy lepiej byłoby, żeby one na inne ważne cele publiczne zostały przeznaczone, a nie na realizowanie zadań, które nie są wprost związane z tą inwestycją. Gdyby były dokumentacje, to te pieniądze można było wykorzystać na ten cel, ale nie było. Ja nie chcę oceniać, stwierdzam tylko i wyłącznie suche fakty. Po prostu nie było na co wydać tych pieniędzy.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Teraz panowie senatorowie Pupa i Skorupa.</u>
<u xml:id="u-145.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Skurkiewicz jeszcze się zgłaszał.</u>
<u xml:id="u-145.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Pupa, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#SenatorZdzislawPupa">Ja chciałbym zacząć od tego, że budżet państwa ma ograniczone...</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#SenatorTadeuszSkorupa">(Włącz mikrofon.)</u>
<u xml:id="u-146.3" who="#SenatorPiotrKaleta">(Przyciśnij...)</u>
<u xml:id="u-146.4" who="#SenatorZdzislawPupa">Wciśnięte jest...</u>
<u xml:id="u-146.5" who="#SenatorZdzislawPupa">...Możliwości finansowe, jest problem z finansami budżetu państwa. Chcę zwrócić uwagę, że zapisy tej ustawy ograniczają możliwość korzystania przez samorządy z pieniędzy, które są skierowane z narodowego funduszu ochrony środowiska właśnie dla samorządów, jak również dla innych podmiotów gospodarczych realizujących zadania w zakresie ochrony środowiska. Czy pan minister nie uważa, że będzie to duża strata dla samorządów, które również działają w zakresie ochrony środowiska? Te 325 milionów w tym roku i 689 milionów w latach następnych... To niesamowicie uszczupli budżety samorządów gmin i innych podmiotów gospodarczych, które realizują istotne, tak można powiedzieć, działania w zakresie ochrony środowiska, takie jak budowa kanalizacji, oczyszczalni ścieków, wodociągów i inne, choćby nawet związane z odnawialnymi źródłami energii. Taka zmiana spowoduje, że te podmioty i samorządy nie będą posiadały pieniędzy na realizację inwestycji. A budżet państwa powinien znaleźć pieniądze na to, żeby to zadanie dokończyć. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Skorupa, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Panie Ministrze, tu w tej Izbie wielokrotnie w czasie dyskusji o kolejnych budżetach składaliśmy wnioski, także panowie senatorowie, odnośnie finansowania zbiornika Świnna Poręba i o ile pamiętam, to co roku te środki budżetowe były zmniejszane, odejmowane i nie było w pełni finansowania. Czy to prawda, że przy okazji ostatniego budżetu środki nie zostały przekazane na Świnna Porębę z powodu kłopotów finansowych państwa związanych z wirtualną księgowością, kiedy to chciano zmniejszyć deficyt budżetowy, nie zwiększać długu publicznego? Kto ponosi odpowiedzialność za to, o czym pan tu powiedział, że nie zostały wykonane projekty stricte związane ze zbiornikiem Świnna Poręba, prócz tych około zbiornikowych? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Skurkiewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze, nawiązując do pańskiej odpowiedzi sprzed chwili, chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na jedną kwestię. Jeżeli chodzi o drogi czy kolej... Jeżeli nie było przygotowania projektowego, to jestem w stanie się zgodzić. Pan ma zapewne większą wiedzę na ten temat niż my senatorowie. Ale jeżeli chodzi o zadanie pierwsze, gdzie w planach było 170 milionów zł, a zrealizowano prognozy na poziomie 50 milionów zł, to 120 milionów... Czy rzeczywiście nie można było tych pieniędzy wydać, nie było na co ich wydać, czy też po prostu nie było tych pieniędzy i dlatego ich nie wydaliście?</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Gdyby pan minister był łaskaw przybliżyć procentowe zaangażowanie... Chodzi o rok 2008, 2009 i 2010. Jak procentowo wyglądały wydatki... Plan a rzeczywistość. Czy to było na poziomie 20%, 10% czy może 50%?</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Pierwsza rzecz dotycząca budżetu, ograniczenia możliwości finansowania i zadań realizowanych w tym zakresie przez samorządy... Być może ta obawa pojawia się stąd, że pan senator nie ma precyzyjnej wiedzy - jak tak mówię, ale absolutnie nie ma w tym żadnego słowa krytyki - o tym, jakie programy realizuje w tej chwili narodowy fundusz i jakimi kwotami de facto obraca. W 2007 r. narodowy fundusz na zadania związane z inwestycjami dotyczącymi ochrony środowiska przeznaczył kwotę 1 miliarda 500 milionów zł. Rok 2010 - blisko 6,5 miliarda zł, czyli krotność więcej. Te pieniądze pochodzą z różnych źródeł, również dzięki uelastycznienie systemu, który funkcjonował w narodowym funduszu, który kumulował środki, ale nie pozwalał na to, żeby środki pochodzące na przykład z tak zwanego subfunduszu wrakowego w ramach ustawy o pojazdach wycofanych z eksploatacji, można było przeznaczyć na inne działania. My na początku tej kadencji uelastyczniliśmy ten system, te pieniądze są w obrocie i de facto...</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">(Może poszły tylko na dofinansowanie projektów ISPA?)</u>
<u xml:id="u-152.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">One cały czas są w obrocie... Poszły również na ratowanie projektów ispowskich. One cały czas są w obrocie i to tak naprawdę powoduje, że dzisiaj samorządy nie mają problemów w ubieganiu się o pożyczki na realizację własnych zadań, zadań, które ich dotyczą.</u>
<u xml:id="u-152.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Dodatkowo przypomnę - pan senator doskonale o tym wie, wiele razy o tym dyskutowaliśmy - że dysponujemy ciągle ogromnymi pieniędzmi na zadania dotyczące ochrony środowiska choćby w ramach Programu Operacyjnego "Infrastruktura i środowisko". I o ile w pierwszej osi dotyczącej gospodarki wodno-ściekowej udało się w Polsce wytworzyć swoisty mechanizm zapotrzebowania na te pieniądze... Choć trzy lata temu w pierwszym konkursie zgłoszono do nas inwestycje na mniej pieniędzy, niż chcieliśmy wydać, czyli przekazać na realizację w formie grantowej. Dzisiaj jest jednak tak, że samorządy mają przygotowane dokumentacje, wiedzą, co mają robić i o te pieniądze aplikują. I do tych 2 miliardów 600 milionów euro dołożyliśmy teraz 300 milionów, żeby podnieść poziom dofinansowania w tym obszarze. Ale również narodowy fundusz jest gotowy do działania i wspiera te projekty w różny sposób, forma pożyczkowa i grantowa również funkcjonuje. I nie ma tutaj problemu związanego z brakiem finansów na ten cel. W innych obszarach jest podobnie. W obszarze dotyczącym gospodarki odpadami do ostatniego konkursu, który ogłosiliśmy w marcu czy w lutym, zgłosiło się zdecydowanie za mało beneficjentów, biorąc pod uwagę pieniądze, jakie mieliśmy i ciągle mamy do dyspozycji. My już przynosimy te pieniądze z tej osi do osi pierwszej, związanej z gospodarką wodno-ściekową, bo samorządy nie chcą o to aplikować, nie mają przygotowanych projektów. Być może po zmianie ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach samorządy będą o wiele bardziej zainteresowane korzystaniem z takiej formy pomocy. W innych obszarach dotyczących termomodernizacji konkursy są ogłaszane na bieżąco, pieniądze pozyskujemy między innymi ze sprzedaży uprawnień do emisji... jednostek redukcji emisji, bo tutaj poruszamy się w różnych systemach. Samorządy mogą otrzymywać dofinansowanie. Wystarcza nam pieniędzy na pokrycie tych wszystkich zobowiązań, które funkcjonują. Tak naprawdę, jeśli chodzi o zabezpieczanie spraw samorządowych, to nie ma żadnego zagrożenia. Ale chcę wyraźnie przypomnieć, że ta inwestycja ma priorytetowe znaczenie. Nawet jeśli okazałoby się, że z punktu widzenia decyzji dotyczącej tego, co wspierać w pierwszej kolejności... To zadanie powinno zostać wsparte w pierwszej kolejności, przed zadaniami samorządowymi, bo ono ma znaczenie dla bezpieczeństwa środowiska, ale również ludzi. I stąd też w tak jednoznaczny sposób proszę o przyjęcie projektu tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-152.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">W części dotyczącej wykonania choćby w ubiegłym roku zadań związanych z realizacją zaplanowanych kwot w związku ze zbiornikiem Świnna Poręba... Ja o tym mówiłem w ubiegłym roku, ale jeszcze raz to powtórzę. jeśli przeanalizujemy ostatnie trzy lata, to zobaczymy, że tak naprawdę za każdym razem pojawiały się różnego rodzaju zjawiska atmosferyczne, które trudno było przewidzieć. W ubiegłym roku przez bardzo długi okres ten teren, ten obszar po prostu był zalany i w związku z tym nie można było wykonywać tam żadnych robót. W wyniku powodzi woda skumulowała się w tym miejscu, zbiornik został wypełniony - już o tym mówiłem - tak zwaną wodą zerową, której nie dało się tak zwyczajnie spuścić. Trzeba było ją wypompowywać z czaszy zbiornika, co z kolei spowodowało, że nie było można wykorzystać pieniędzy przeznaczonych na prace ziemne w czaszy... I dlatego regionalny zarząd gospodarki wodnej nie wykorzystał tych pieniędzy, one zostały w budżecie państwa. To nie ma absolutnie żadnego związku ze stanem finansów, bo równocześnie, w tym samym czasie, rząd podjął decyzję o przeznaczeniu z budżetu państwa na usuwanie skutków powodzi, na inwestycje związane również z ochroną przeciwpowodziową około 3 miliardów zł. Tak więc te kilkadziesiąt milionów złotych naprawdę nie miało większego znaczenia. One zostały wykorzystane w nowym obszarze powodziowym, a także w innych miejscach, choćby w części dotyczącej usuwania... naprawy wałów itd. Tak że te pieniądze nie zostały zmarnowane.</u>
<u xml:id="u-152.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Pytał pan również o to, kto ponosi odpowiedzialność za to, że nie przygotowano projektów. To nie jest pytanie do mnie, bo ja rozpocząłem prace w Ministerstwie Środowiska 16 listopada 2007 r. Wtedy tej dokumentacji nie było. Pan doskonale wie, kto był przede mną, kto rządził przede mną, kto pracował w tym ministerstwie. Proszę zapytać tak naprawdę któregokolwiek z moich poprzedników od 1986 r., dlaczego nie podjęto decyzji o rozpoczęciu projektowania tych podstawowych inwestycji. Jeśli chodzi o podstawowe inwestycje, to na początku lat... Podjęto decyzję o projektowaniu tylko jednej podstawowej inwestycji, dotyczącej budowy zapory czołowej. Ta decyzja została podjęta z chwilą uruchomienia tej inwestycji. Wszystkie pozostałe inwestycje były inwestycjami towarzyszącymi. To znaczy jeśli chodzi o tę zaporę czołową, tę gigantyczną, ważną inwestycję, to decyzja została podjęta w 1986 r., a projektowanie tej inwestycji, sama realizacja już od tamtego momentu... Wszystkie pozostałe inwestycje były inwestycjami absolutnie towarzyszącymi, niezwiązanymi bezpośrednio z realizacją tego zadania.</u>
<u xml:id="u-152.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">I pytanie pana senatora Skurkiewicza dotyczące tego, ile środków wykorzystano w poszczególnych lata. Ja już o tym mówiłem. Tak naprawdę jeśli chodzi o przebudowę drogi czy linii kolejowej, to nie można było nic zrobić, dopóki nie mieliśmy dokumentacji. Można było tylko zrealizować prace ziemne, czyli niwelację czaszy zbiornika. Ale do tego, żeby przeprowadzić prace ziemne, potrzebne są odpowiednie warunki atmosferyczne. Pan senator może mi teraz nie uwierzyć na słowo, ale naprawdę - proszę przeanalizować warunki atmosferyczne - albo były długie zimy, albo teren był zalany. Regionalny zarząd gospodarki wodnej - ci ludzie pracują tam od wielu lat i nie mam powodów sądzić, że to wynikało z ich złośliwości - nie był w stanie wykorzystać pieniędzy, które były przeznaczone na ten cel. I to był główny powód tego, że nie zrealizowano kwot zarezerwowanych w budżecie na ten cel. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Klimowicz, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#SenatorPawelKlimowicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#SenatorPawelKlimowicz">Panie Ministrze, czy ministerstwo dysponuje jakimiś opracowaniami... A może pan minister wie, jak przedstawiała się sytuacja, jeżeli chodzi o zbiornik Świnna Poręba, w czasie powodzi, o której pan mówił, w 2010 r.? My w Krakowie mamy przeświadczenie - nie wiem, czy ono jest uzasadnione - że ten zbiornik, mimo tego iż nie jest dokończony, uratował Kraków przed zalaniem. To by była katastrofa dla naszego miasta. Czy pan minister mógłby doprecyzować, czy w 1986 r. - może ja nieuważnie słuchałem - została podjęta decyzja, czy wbito łopatę? Po prostu ciekawi mnie, ile to już trwa. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-154.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">(Inwestycję rozpoczęto...)</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Moment.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">(A, przepraszam.)</u>
<u xml:id="u-155.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Kogut.</u>
<u xml:id="u-155.3" who="#SenatorStanislawKogut">(Ja?)</u>
<u xml:id="u-155.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Tak, ten, który wychodzi z budki telefonicznej i zadaje pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#SenatorStanislawKogut">Ja mam bardzo krótkie pytanie, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#SenatorStanislawKogut">Panie Ministrze, ma takie pytanie: czy pan daje słowo honoru, że w 2013 r. ta inwestycja będzie skończona? Pytam, bo jak wszyscy wiemy, ta inwestycja ciągnie się od 1986 r. Wie pan, te argumenty, o których pan mówił, są argumentami naprawdę uzasadnionymi. Wiem, ile trwało projektowanie itd., jak budowano kolej. Uważam, że w ogóle w Polsce, jak pan dobrze wie, jest więcej problemów po tych powodziach. Co może zrobić RZGW, skoro dostaje 5 milionów zł, jak w samej Małopolsce potrzeba 800 milionów zł? I chciałbym, żeby mi pan powiedział jako senatorowi: daję słowo honoru jako minister środowiska, że w 2013 r., zgodnie z ustawą, problemu nie będzie. Ja panu już kiedyś powiedziałem, że jak się buduje szybko, to się buduje tanio, a jak się buduje długo, to się buduje drogo. Nie wiadomo, czy NIK lub inne służby kontrolne nie powinny przyjść i dokładnie tego skontrolować. Chodzi o to, co pan mówił o tym domu dziecka. Według mnie to jest malwersacja. Niby miał tam być dom dziecka, ale tego domu dziecka nie ma, bo został przeniesiony. Wie pan, nasuwa się tutaj taka myśl, że ktoś tam po prostu dobrze działał, oczywiście w sensie negatywnym. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-158.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-158.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">(Panowie Senatorowie...)</u>
<u xml:id="u-158.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Odpowiem na pytanie pana senatora Klimowicza. Rzeczywiście ma pan rację. Ten zbiornik będący w budowie uratował Kraków, dlatego że przyjął mniej więcej 61 milionów m³ wody. To spowodowało spłaszczenie fali na Wiśle, fali szczytowej w Krakowie. W trakcie tej powodzi fala na Wiśle oparła się o Most...</u>
<u xml:id="u-158.4" who="#SenatorStanislawBisztyga">(...Dębnicki.)</u>
<u xml:id="u-158.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">...Dębnicki. De facto była ona wyższa niż fala powodziowa w roku 1997. I gdyby nie to, że te 61 milionów m³ zostało zatrzymanych w tym zbiorniku, to poziom wody byłby wyższy o kilkanaście, kilkadziesiąt centymetrów - my mamy te wyliczenia, było modelowanie, tylko ja ich w tej chwili nie pamiętam - a efekt byłby taki, że spora część Krakowa byłaby po prostu zalana. A więc z tego punktu widzenia zbiornik już teraz spełnił swoją rolę, rolę ważnej instalacji, ważnego obiektu przeciwpowodziowego.</u>
<u xml:id="u-158.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Rzeczywiście w 1986 r. rozpoczęto... Może powiem precyzyjniej. Dyskusję na temat lokalizacji zbiornika w tym miejscu podjęto chyba w 1928 r., a pierwszą przymiarkę, pierwszą decyzję o rozpoczęciu inwestycji, ale nie chodzi tu o fizyczne wbicie szpadla - były na początku lat trzydziestych. Jednak wtedy nie rozpoczęto tej inwestycji, rozpoczęto ją dopiero w 1986 r. Jest to więc rzeczywiście inwestycja, która ma już poniekąd ogromnie długą brodę. Z tego miejsca mogę po raz kolejny powiedzieć: tak, deklaruję, że mamy zabezpieczone pełne finansowanie zakończenia tych trzech podstawowych zadań. Pozwolenie na uruchomienie tego zbiornika już w pełni, czyli przebudowy linii drogi...</u>
<u xml:id="u-158.7" who="#SenatorStanislawBisztyga">(Z założeniem, że będą drogi.)</u>
<u xml:id="u-158.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Zakładam, że to mamy. I mamy takie optymistyczne przekonanie, że państwo senatorowie będziecie głosować za tym projektem. Tylko jakiejś zjawiska przyrodnicze, powódź czy coś takiego, tylko i wyłącznie to może spowodować, że ta inwestycja zostanie przerwana. Dzisiaj jest pełna dokumentacja techniczna, trwa już inwestycja dotycząca przebudowy drogi, budowany i umacniany jest nasyp, na którym będzie linia kolejowa... To wszystko trwa, więc nie będzie tu żadnych zagrożeń. Do przeniesienia zostało nam dziesięć ostatnich rodzin, z kilkoma z nich w zasadzie już uzgodniono wysokość odszkodowań, w tej chwili czekamy już tylko na pieniądze. Przyjęcie tej ustawy spowoduje, że ostatnie dziesięć zabudowań zostanie przeniesionych, tak więc i ten problem zostanie definitywnie rozwiązany. Tak że ja jestem wielkim optymistą. I koniec 2013 r. oznaczać będzie uruchomienie tej inwestycji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-158.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Zbigniew Romaszewski)</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Skurkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze, jeszcze jedna kwestia dotycząca finansów. W latach 2007-2008, za tych - jak to bardzo często się określa, bardzo złych rządów PiS - na tę inwestycję wydano 383 miliony zł, w ciągu dwóch lat. To były pieniądze z budżetu państwa, a nie z narodowego funduszu ochrony środowiska. Czy pan minister zechciałby przybliżyć, ile środków finansowych z budżetu państwa wydano na tę inwestycję w latach 2008-2010? Ile było tych pieniędzy?</u>
<u xml:id="u-160.2" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Druga sprawa. Panie Ministrze, powiem szczerze, że dziwię się pana stanowisku w sprawie finansowania tego przedsięwzięcia z pieniędzy narodowego funduszu ochrony środowiska. Dziwię się dlatego, że pan jako przedstawiciel resortu środowiska powinien stać na straży dobrego, właściwego, sumiennego wykorzystania tych środków, tym bardziej że stoi pan też na czele rady nadzorczej narodowego funduszu ochrony środowiska. A jest wiele elementów, wiele rzeczy, które mogłyby nie być finansowane z narodowego funduszu ochrony środowiska... Nie mówię, że nie ten, przyjmuję, że oczywiście pierwsze zadanie, budowa samego zbiornika - tak. Ale jeżeli chodzi o budowę infrastruktury kolejowej, drogowej, to jestem przekonany, że w tym powinien partycypować minister infrastruktury, a być może można by było sięgnąć też po środki z Unii Europejskiej, jeśli chodzi o modernizację tej infrastruktury liniowej.</u>
<u xml:id="u-160.3" who="#SenatorZbigniewMeres">(A pytanie?)</u>
<u xml:id="u-160.4" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Proszę?</u>
<u xml:id="u-160.5" who="#SenatorZbigniewMeres">(Pytanie!)</u>
<u xml:id="u-160.6" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze, proszę mi powiedzieć, czy rzeczywiście jest tak, że te pieniądze, które wypływają z narodowego funduszu ochrony środowiska... Bo super, uruchamiany subfundusz wrakowy, pieniądze idą na pomoc tym, którzy uporają się z finansami w ramach ISPA itd., itd., jest dofinansowanie dotyczące konwencji klimatycznej w Poznaniu... Ale czy nie ma innych, ważniejszych zadań w gminach, w powiatach, w miastach, które mogły być finansowane dzięki zaangażowaniu środków narodowego funduszu ochrony środowiska? I to chodzi o formę dofinansowania pożyczkowego - bo to z reguły w ten sposób się odbywa - a nie przejedzenia pieniędzy, które nigdy już do budżetu narodowego funduszu ochrony środowiska nie wrócą.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Zastanawiam się, jak najbardziej właściwie odpowiedzieć, żeby po raz kolejny nikogo nie urazić. Przypomnę może, że po to został utworzony Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. To nie jest instytucja parabankowa, to nie jest instytucja służąca do tego, żeby zajmować się tylko i wyłącznie wspieraniem samorządów terytorialnych. To jest instytucja powołana po to, żeby realizować najważniejsze zadania, które dotyczą ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Tak, i gospodarki wodnej. Jeżeli państwo byście dzisiaj układali listę priorytetów inwestycyjnych i na chwilę zapomnielibyśmy, jakie jest źródło finansowania, to okazałoby się, że ten obszar dotyczący gospodarki wodnej, ten obszar dotyczący ochrony człowieka i środowiska, bezpieczeństwa człowieka i ochrony środowiska, byłby - to nie ulega wątpliwości - na miejscu pierwszym. A skoro to miejsce pierwsze, to przyznam szczerze, że średnio rozumiem całą dyskusję wskazującą na to, że nie chcemy załatwiać sprawy, która jest na miejscu pierwszym, tylko chcemy załatwić sprawę, która jest na miejscu entym. Nie rozumiem tej dyskusji, nie rozumiem. Z całym szacunkiem to mówię, ale nie rozumiem. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej został dwadzieścia lat temu utworzony po to, żeby rozwiązywać problemy największych zagrożeń dotyczących środowiska i gospodarki wodnej, przez lata bardzo aktywnie w tym uczestniczył i uczestniczy dalej, wypełniał i wypełnia swoje zadanie dobrze i bardzo dobrze, a więc na tej liście priorytetów ta inwestycja musi się znaleźć i powinna mieć zapewnione finansowanie. Mówiłem już również, że sprawa tej inwestycji nie jest nowa. Na początku lat dwutysięcznych ta inwestycja była finansowana również z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Z tego funduszu finansujemy i inne zadania dotyczące gospodarki wodnej, choćby budowę stopnia i jazu w Malczycach na Odrze, której historia również liczy lat... nawet nie wiem ile, ale realizujemy to zadanie, bo chcemy je zakończyć. Mamy ileś takich rozpoczętych, trwających od dwudziestu, trzydziestu lat inwestycji w obszarze wodnym, które postanowiliśmy definitywnie pozamykać, zakończyć, a nie udawać, że coś robimy, bo to rzeczywiście jest drogie. Po prostu kończymy to i nie pozwalamy, żeby różne rzeczy działy się w otoczeniu.</u>
<u xml:id="u-162.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Ma pan rację, wydano pieniądze w okresie wcześniejszym, tym, na który pan się powoływał, na zadania dotyczące Świnnej Poręby, ale nie wprost na to zadanie. Tam, poza zaporą czołową, zrealizowano całe mnóstwo historii z gospodarki wodno-ściekowej, z tym że przypomnę, że w polskim systemie prawnym od 1990 r., czyli od dnia utworzenia samorządów terytorialnych, zadania dotyczące gospodarki wodno-ściekowej stanowią zadanie własne samorządu terytorialnego. Z punktu widzenia polskiego systemu prawnego nie ma możliwości zrzucania ścieków do rzeki, zbiornika itd. Jeśli samorządowcy wykorzystywali okazje i cisnęli, żeby rząd uruchomił dodatkowe pieniądze, to trzeba było nie ulegać. Ale skoro już ktoś uległ, to przynajmniej zamiast dać im środki w pierwszej kolejności na kanalizację, powinien najpierw zacząć projektować - ale tego nie robiono. Ja na końcu miałem wybór taki: odciąć kreską... Naprawdę nie sprawa mi przyjemności sięganie do historii sprzed 2007 r., ale nie miałem innego wyboru. A więc mogłem tylko odciąć kreską wszystko to, co się zdarzyło, i powiedzieć: dobrze, skoro różni ministrowie obiecywali złote góry - a naprawdę obiecywano złote góry i zrobiono tam tysiące rzeczy, które nie mają żadnego związku z tym zbiornikiem - to już trzeba je potraktować tak, że to już się zdarzyło, ale ja żadnych zobowiązań już nie zaciągam, bo wiem, jaki jest mój cel, do czego ma służyć ten zbiornik, a więc tylko i wyłącznie na tym się koncentruję. Nie chcę wydawać pieniędzy publicznych na coś, co nie będzie służyć celowi podstawowemu, czyli zapewnieniu bezpieczeństwa. I koniec. Tu jest bardzo proste działanie. Ja mógłbym przecież kontynuować pewne działania - byłbym za to bardzo lubiany przez tamtejszych samorządowców - polegające na tym, że temu dam kilka albo kilkanaście milionów na kolejne kilometry rury kanalizacyjnej, której za chwilę mieszkańcy nie będą w stanie utrzymać, bo takie będą koszty oczyszczania jednego metra ścieków, innemu dam na przeniesienie jakiegoś innego obiektu, tutaj wybudujemy boisko... To są takie projekty - a to wszystko niby w ramach realizacji zbiornika Świnna Poręba. Wszyscy chcą po ileś milionów złotych, ale ja im powiedziałem: nie, wystarczy, nie marnujemy już tych pieniędzy, pieniądze publiczne w tym przypadku nie są na to przeznaczone. Dzisiaj może mieć pan do mnie pretensje, że starałem się maksymalnie najlepiej dbać o zrealizowanie tylko i wyłącznie tego zadania, maksymalnie najlepiej, jak potrafię, dbać o pieniądze publiczne w tej części. Ale nie namówi mnie nikt, również pan, Panie Senatorze - skądinąd bardzo sympatyczny - na to, żebym tak lekko podchodził do pieniędzy publicznych. Nie ma takiej możliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Meres.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#SenatorZbigniewMeres">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#SenatorZbigniewMeres">Pan minister powiedział, że w 1997 r. dzięki temu, że zbiornik przyjął 61 milionów m³...</u>
<u xml:id="u-164.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">(W 2010 r.)</u>
<u xml:id="u-164.3" who="#SenatorZbigniewMeres">W 2001 r. i 2010 r. To były dwa takie okresy moim zdaniem... Dlatego ewentualnie prosiłbym o sprostowanie. To nie był 1997 r., bo to nie była powódź tego typu i nie było to dorzecze Odry, tylko to były 2001 r. i 2010 r. Tak, Panie Ministrze?</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Ja mówiłem o roku 2010, o tym, że przyjął 61 milionów m³ w 2010 r. i że fala na Wiśle była wyższa niż ta w 1997 r. Tylko z tego wzięła się ta data. Ale w 1997 r. zbiornik absolutnie nie pracował, tak że nie przyjmował żadnej wody.</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#SenatorZbigniewMeres">(Jeszcze jedno, jeśli można. Bo w 1997 r. nie pracował, ale w 2001 r. śladowo miały miejsce takie zdarzenia jak w 2010 r.)</u>
<u xml:id="u-165.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Ponieważ nie było jeszcze gotowej zapory czołowej, która piętrzy wodę, to w 2001 r. ten zbiornik i tak nie miał żadnego znaczenia. On po raz pierwszy spełnił swoją rolę w tym roku i przyjął dokładnie...Te zbiorniki - znowu muszę wchodzić w te techniczne sprawy - pełnią podwójną funkcję: przeciwpowodziową i retencyjną. I on zawsze będzie w jakimś stopniu wypełniony wodą. Jego zdolność gromadzenia wody, działania przeciwpowodziowego będzie na poziomie dokładnie 60 milionów m³, czyli później będzie mógł przyjmować dokładnie tyle wody, ile przyjął w trakcie tej powodzi roku 2010, ale będzie łatwiej, że tak powiem, zrzucać wodę do tego stanu i trzymać tę rezerwę 60 milionów m³ na czas zagrożeń powodziowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, pan senator Skorupa.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Panie Ministrze, zadam jeszcze jedno pytanie techniczne, już nie będę wracał do okresu poprzedniego, przed 2007 r., ale będę pytał o czas, gdy pan jest ministrem i jest rząd Platformy Obywatelskiej. Chciałbym uzyskać pewną informację. Otóż często tamtędy przejeżdżałem, bo tam takie filary w Mucharzu straszyły przez paręnaście lat, a teraz ten most już jest dokończony, i często widywałem, jak wywożony jest stamtąd żwir, piasek, że są wyrobiska. Czy mógłby mi pan, może na piśmie, zrobić takie wyliczenie, ile w poszczególnych latach sprzedano żwiru, piasku, ziemi z tych wyrobisk, z tej czaszy tego zbiornika i ile kubików czy ton można jeszcze wywieźć, aby zrekultywować to dno czaszy zbiornika?</u>
<u xml:id="u-167.2" who="#SenatorStanislawBisztyga">(Co, chcesz firmę uruchomić?)</u>
<u xml:id="u-167.3" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Jak te sprawy wyglądają? I ile wpłynęło pieniędzy za ten żwir? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-167.4" who="#SenatorStanislawBisztyga">(Jeszcze się opłaca firmę uruchomić?)</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">To kruszywo wydobywane z czaszy służy do niwelacji i do umacniania skarp, tak że ono jest na miejscu wykorzystywane do budowy tegoż zbiornika i ja nie znam przypadków sprzedaży. No, ja nie jestem tam na miejscu i wiem - mam bogatą wyobraźnię - że różne rzeczy mogą się zdarzyć, ale nie jest przewidziane, że kruszywo tam wydobywane będzie jeszcze jakoś tam sprzedawane. Ono jest wykorzystywane do budowy na miejscu, do budowy samego zbiornika. To po prostu obniża koszty całej inwestycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Skurkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze, czy w związku z tą wieloletnią inwestycją nie warto by pokusić się o wydanie białej księgi pod tytułem "Budowa zbiornika Świnna Poręba"? Bo wie pan, takie mówienie, że jakiś minister, jakiś rząd, kiedyś, że odcinamy grubą kreską... Były różne rządy i prawicowe, i lewicowe. Dlatego też może warto by powiedzieć wprost, konkretnie, kto za co był odpowiedzialny. Ja nie mówię o posiedzeniu Senatu, ale może warto by przygotować taki raport, zrobić to, dokonać pewnego podsumowania i upublicznić pewne kwestie.</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">I jeszcze raz chciałbym ponowić swoje pytanie, bo pan minister bardzo inteligentnie ucieka od odpowiedzi, dotyczące zaangażowania finansowego budżetu państwa w latach 2008-2010. Na jakim poziomie te wydatki były w tych trzech latach, ile pieniędzy z budżetu państwa było przeznaczonych na budowę zbiornika Świnna Poręba?</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Ja nie podam szczegółowych kwot, nie mam ich w głowie. Pan wybaczy, Panie Senatorze, doślę tę informację na piśmie. W jednym roku to było 115 milionów zł, w innym roku - sześćdziesiąt kilka, 68 milionów zł, w jeszcze innym - czterdzieści kilka. To zależało od możliwości przerobowych firm i warunków pogodowych na miejscu. Więc to nie jest tak, że ja je wymienię z głowy, choć w takim dość dużym przybliżeniu już je wymieniłem. Może nawet nie aż tak dużym, bo miliony będą się zgadzać, tylko setek tysięcy nie pamiętam dokładnie.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">Może ktoś kiedyś będzie pisał jakąś rozprawę doktorską albo jakiś inny ważny dokument i będzie miał powód do tego, żeby przeprowadzić badanie, określić, jak nie należy w Polsce realizować inwestycji. Bo to jest sztandarowy przykład, jak nie należy realizować, znaczy...</u>
<u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">(Jest jeszcze kilka innych.)</u>
<u xml:id="u-172.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">No, być może tak, ale... Ja staram się już naprawdę... nie chcę zajmować swojego czasu jakimiś badaniami historycznymi. Uważam, że to ktoś kiedyś może zrobi, raporty od czasu do czasu robi NIK, kontroluje to. Ja staram się skoncentrować tylko na tym, żeby już nie gonić tego króliczka, ale żeby go złapać, zakończyć realizację i zapomnieć o tym.</u>
<u xml:id="u-172.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">W obszarze gospodarki wodnej - pan marszałek ma rację - jest jeszcze więcej takich inwestycji. O Żuławach się mówi od lat, mógłbym tutaj państwu godzinami o tym opowiadać. O Raciborzu i suchym zbiorniku mógłbym opowiadać godzinami, o węźle wrocławskim tak samo. Każda z tych inwestycji ma arcydługą historię i niewiele się dzieje. Każda z nich wymaga nakładów idących w miliardy złotych.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">(Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
<u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Skoro nie ma pytań, to dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-173.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaStanislawGawlowski">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-173.5" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Wobec tego otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-173.6" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Do dyskusji zapisał się pan senator Bisztyga. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#SenatorStanislawBisztyga">Postaram się mówić bardzo krótko.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#SenatorStanislawBisztyga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#SenatorStanislawBisztyga">To jest inwestycja historyczna, faktycznie ciągnie się od 1986 r., wszyscy tą inwestycją się interesują, monitorują ją bez względu na przynależność i opcję i myślę, że każda ekipa w tych latach działała w poczuciu głębokiej troski. A fakty są takie, o jakich państwo już tutaj mówiliście. Jednak w tym dokumencie, który będziemy przyjmować, są określone niezwykle ważne sprawy. Mianowicie jest określona data zakończenia i jest określona kwota. Bo jeżeli mówimy, że w 2011 r. będzie 325 milionów zł, a w 2012 r. i 2013 r. - prawie 690 milionów zł, to oznacza to, że są pewne bardzo ważne konkrety.</u>
<u xml:id="u-174.3" who="#SenatorStanislawBisztyga">My niedawno byliśmy z panem ministrem... Chciałbym wyrazić panu słowa wielkiego uznania, Panie Ministrze, bo ile razy lokalna społeczność prosiła, żeby pan przyjechał, tyle razy pan na tej budowie był. I proszę mi wierzyć, że dla tych ludzi, dla samorządowców kompletnie nie ma znaczenia, czy oni dostaną pieniądze z takiego funduszu czy z innego. Oni bardzo chcą, żeby ta inwestycja została dokończona. Wszyscy, bez względu na sympatie i na zapatrywania, chcą, żeby ta inwestycja została dokończona.</u>
<u xml:id="u-174.4" who="#SenatorStanislawBisztyga">Prawdą jednak jest, że jak się chodzi po terenie budowy - ja tam państwa bardzo serdecznie zapraszam - to tam się pojawiają różne niezwykłe rzeczy. Bo tu się grunt obsunie, tu coś nowego znaleziono w trakcie prac, gdzieś jakąś przekładkę trzeba zrobić, tu linia idzie itd. Pojawiają się niezwykle ważne problemy, które trudno było przewidzieć. Kiedyś oszacowano wskaźnikowo tę inwestycję, dopiero niedawno oszacowano ją, robiąc zbiorcze zestawienie kosztów. A więc jest przygotowany kolejny ważny dokument.</u>
<u xml:id="u-174.5" who="#SenatorStanislawBisztyga">I niezwykle istotny jest jeszcze czynnik ludzki. Pan minister troszkę na ten temat powiedział. Jeżeli było czterysta rodzin, które zostaną przekwaterowane, i z trzystu dziewięćdziesięcioma już się porozumiano, to zostało jeszcze dziesięć. Im bliżej końca realizacji inwestycji, tym większe oczekiwania. Niektórzy najpierw nie decydowali się na sprzedaż, teraz się decydują, są wyceny, procedury, dyskusje, może nawet postępowania sądowe. Bardzo mi się podobała deklaracja pana ministra, jak również dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej: nie chcemy korzystać - to było kierowane do mieszkańców, jak było spotkanie z nimi - ze specustawy, chcemy się z państwem porozumieć, chcemy się z państwem porozumieć co do kwoty, jeżeli jednak te propozycje nie spotkają się, bo jedni eksperci robią takie wyceny, inni robią inne, to wtedy ostateczną instancją będzie sąd.</u>
<u xml:id="u-174.6" who="#SenatorStanislawBisztyga">I jeszcze bardzo ważny jest wątek podnoszony przez kolegów senatorów, że oto znikło zadanie IV, tak zwana ochrona zlewni. Proszę mi wierzyć, a również przez wiele lat funkcjonowałem w samorządzie, było wiele spotkań, że samorządy są niezwykle roszczeniowe. Oczywiście, nie znam burmistrza czy wójta, który, jeśli ma szansę wyegzekwować jakieś pieniądze, to nie będzie ich chciał. Tam są trzy gminy, Stryszów, Mucharz i Zembrzyce, i dla tych gmin te inwestycje są bardzo ważne. Jednak oto pojawia się nowe narzędzie, bo to jest nowe narzędzie, w postaci tego, że kiedy ta inwestycja zostanie zakończona, to - proszę mi wierzyć - gminy zyskają nowy oręż w postaci podatku. Przecież tam już są budowane zajazdy, już jest tworzona infrastruktura turystyczna. I to jest coś, co tam będzie.</u>
<u xml:id="u-174.7" who="#SenatorStanislawBisztyga">Podczas spotkania z samorządowcami pan minister złożył wyjaśnienie, taką deklarację, za którą również bardzo serdecznie dziękuję, że zostanie uruchomiony nowy program i że samorządowcy będą mogli z niego skorzystać. To dotyczy kwestii dróg i jeszcze innych rzeczy. Samorządy dostały już 60 milionów zł, a chcą jeszcze drugie tyle, tak więc myślę, że będzie z nimi prowadzona bardzo spokojna dyskusja.</u>
<u xml:id="u-174.8" who="#SenatorStanislawBisztyga">Najistotniejszą rzeczą jest dokończenie tego zbiornika. I tu jeszcze raz wielkie słowa uznania, bowiem ilekroć była potrzeba, to i pan minister Gawłowski, i pan minister Graś ze swoich punktów widzenia, ze swoich miejsc, zawsze tę inwestycję wspierali.</u>
<u xml:id="u-174.9" who="#SenatorStanislawBisztyga">I może jeszcze jedna kwestia, na zakończenie. Mianowicie była tu już tutaj mowa o skutkach powodzi. Proszę państwa, ja byłem tam wtedy ze strażakami, bo pan generał Meres mnie niejako oddelegował, bo członkowie Parlamentarnego Zespołu Strażaków, dokąd mogli, to w swoim terenie jeździli. Zbiornik Świnna Poręba, zwany inaczej zbiornikiem wadowickim, jest w zachodniej Małopolsce i tam była taka sytuacja, że faktycznie lustro wody miało 600 ha powierzchni, a gdy już będzie uruchomiona cała zapora, to będzie ono miało tysiąc. Panie Ministrze, szacuje się, że o pół metra, od 40 do 50 cm, spłaszczyła się ta główna fala, dzięki czemu Wadowice nie pływały i ostał się nasz ukochany most Dębicki. Wysokość wody wynosiła 26 m przy 30 m, które będą dopuszczalne, kiedy ten zbiornik zostanie już uruchomiony w całości. Tak więc bardzo się cieszę, że dzisiaj jest taka duża dyskusja, taka wielka troska.</u>
<u xml:id="u-174.10" who="#SenatorStanislawBisztyga">Proszę państwa, jeszcze mam gorącą prośbę, żebyśmy ten dokument przyjęli, o co wnosił tutaj pan minister, bez poprawek. Jest to niezwykle ważny dokument, na który czekają i samorządowcy, i inwestorzy.</u>
<u xml:id="u-174.11" who="#SenatorStanislawBisztyga">Mój przyjaciel pan Sepioł również może potwierdzić, bo był marszałkiem, jak wiele trudnych negocjacji, jak wiele trudnych rozmów było w tej kwestii prowadzonych. Z jednej strony są inwestorzy, a z drugiej są samorządowcy. Są też mieszkańcy, którzy są żywą materią i reagują zawsze, gdy kwestia dotyczy zmiany miejscowości. Tak było przy tworzeniu Zalewu Czorsztyńskiego, gdy miejscowości znikały i pojawiały się zupełnie w innym miejscu, jak na przykład Maniowy. Tak więc to są problemy niezwykle delikatne, niezwykle wrażliwe. I dlatego też bardzo państwa proszę o to, aby tę ustawę przyjąć bez poprawek. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Skurkiewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Po tej turze pytań bardzo krótko chciałbym zabrać głos i zgłosić propozycję poprawki do tej ustawy. Jednak przedtem chciałbym jeszcze zwrócić państwa uwagę na kilka kwestii.</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Otóż powiem szczerze, że jestem troszeczkę zniesmaczony tym, że - o czym była już mowa i co podkreślało też Biuro Legislacyjne - nowelizujemy ustawę o charakterze epizodycznym, która ukończyła swój żywot prawny ostatniego dnia grudnia 2010 r. Ta ustawa powinna być zrealizowana do ostatniego dnia grudnia 2010 r., tak więc nowelizujemy coś, co faktycznie w tej chwili, w kwietniu 2011 r., nie istnieje w bycie prawnym, w obowiązującym bycie prawnym. Jest to sytuacja wielce niezrozumiała.</u>
<u xml:id="u-176.4" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">W zeszłym roku mieliśmy uzgodnienia międzyresortowe, pan minister wspomniał, że propozycja nowelizacji była po uzgodnieniach, czyli bodajże już we wrześniu, mamy też raport Najwyższej Izby Kontroli z września ubiegłego roku. Jednak jakiś dziwnym zbiegiem okoliczności nie było czasu, żeby w listopadzie czy też w grudniu 2010 r. przeprowadzić przez Sejm i Senat chociaż najprostszą nowelizację, bo mogliśmy chociaż zmienić w tytule ustawy jej zakres czasowy i zapisać, że obowiązuje nie do roku 2010, tylko do roku 2013. To byłaby najprostsza z możliwych nowelizacji, ale i tego nie zrobiliśmy. Być może za kilka czy kilkadziesiąt lat będą się z nas naśmiewać, pytać: co wy robiliście, co wy wyczynialiście z polskim prawem?</u>
<u xml:id="u-176.5" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Oczywiście nie ma najmniejszej dyskusji co do tego, że tę inwestycję trzeba dokończyć i zrealizować, bo ona jest już prowadzona przez dziesięciolecia. A jak już było tu powiedziane, za to, co buduje się długo, płaci się dwa razy więcej niż za to, co jest zrealizowane w bardzo krótkim czasie.</u>
<u xml:id="u-176.6" who="#SenatorWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Zgłaszam poprawkę może bardziej do załącznika do tej ustawy. Chodzi mi o to, aby każde z tych zadań - tak jak było to opisane w ustawie matce - również miało swoją nazwę, opis, na co te pieniądze idą. To nie powinny być zadania bezimienne: pierwsze, drugie, trzecie, czwarte, one powinny mieć przyporządkowane nazwy, tak jak było w ustawie, którą w tej chwili nowelizujemy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Ze swej strony muszę potwierdzić to, co pan mówił. 13 stycznia 2010 r. występowałem z tej mównicy i w ramach oświadczenia mówiłem właśnie o nowelizacji tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Sepioł, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#SenatorJanuszSepiol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#SenatorJanuszSepiol">Kończy się wielkie przedsięwzięcie, a powinien się zacząć, może się zacząć poważny projekt regionalny. Mówię o tym, mając w tle doświadczenia ze zbiornikami wcześniej ukończonymi jak Klimkówka czy Nidzica. Za każdym razem projekt tego typu wywoływał poważne zmiany w całym subregionie, a nie ulega wątpliwości, że w wypadku zbiornika wadowickiego te zmiany mogą być bardzo poważne. Tych zmian nie da się ogarnąć, ująć i skoordynować wyłącznie poprzez system planów miejscowych. Po to została stworzona kategoria planów obszarów funkcjonalnych, planów subregionalnych, za które odpowiedzialny jest przede wszystkim samorząd województwa, aby właśnie nad tą sytuacją zapanować.</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#SenatorJanuszSepiol">I z tego miejsca apeluję dzisiaj o przypilnowanie tej sprawy. Kiedy w ciągu dwóch lat zbiornik zostanie ukończony, powinniśmy dysponować również wizją sposobu zagospodarowania terenów w szerokim kołnierzu zbiornika Świnna Poręba. Nie ulega wątpliwości, że pojawią się nowe zjawiska gospodarcze, pojawią się różne pomysły inwestycyjne, i dobre, i złe, i trzeba będzie na nie zareagować. Za jedno z podstawowych zadań - jak powiedziałem, nie tylko samorządu województwa, ale również różnych agend rządowych, RZGW i właściwych ministerstw - uważam to, aby ukończenie tego zbiornika stało się początkiem wzorcowych procesów przemian w zagospodarowaniu przestrzennym i ożywieniu gospodarczym na tym obszarze. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Cichoń, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#SenatorZbigniewCichon">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#SenatorZbigniewCichon">Lepiej późno i nie lege artis aniżeli wcale - tak bym podsumował tę ustawę. Późno, bo regulujemy ustawę, która już wygasła, i właśnie też dlatego nie jest to lege artis. Z punktu widzenia prawnego jest to pewnego rodzaju absurd, że usiłujemy przedłużyć byt ustawy, która pod względem prawnym już nie istnieje, bo utraciła moc prawną z dniem 31 grudnia 2010 r. Ale proszę państwa, sprawa jest ważna dlatego, że ta inwestycja jest rzeczywiście prowadzona niebywale - żeby nie powiedzieć: skandalicznie - długo. I najwyższa pora, żeby ją zakończyć i zrealizować to, co było obiecane zwłaszcza tym ludziom, którzy tam mieszkają i od kilkudziesięciu lat żyją w stanie totalnej tymczasowości. Spotkałem się z wójtami tych gmin, o których wspominał mój przedmówca, pan senator Bisztyga. I oni wyrażali ogromne zaniepokojenie, mówili o troskach mieszkańców, a zarazem ich własnych, jako gospodarze tych terenów, troskach o to, kiedy ta inwestycja zostanie wreszcie zakończona. Przecież nie można żyć w stanie ciągłej budowy i tymczasowości przez dziesiątki lat, a taki właśnie jest los tych mieszkańców, którzy z tą inwestycją mają do czynienia na co dzień.</u>
<u xml:id="u-180.2" who="#SenatorZbigniewCichon">Pozostaje nadzieja, że te środki finansowe, które są zapewnione i o które zabiegaliśmy... A przypomnę, że zabiegaliśmy o nie również przy okazji omawiania budżetu, no ale ponieważ te zabiegi wychodziły z niewłaściwej strony, to oczywiście zostały przez matematyczną większość odrzucone. Pora zatem na sięgnięcie do racjonalnego myślenia i uregulowanie tego w taki sposób, aby ta inwestycja rzeczywiście została zakończona. Wyrażam nadzieję, że wystarczy tych środków i za dwa lata wreszcie będziemy mieli zakończoną inwestycję, a nowy region, bardzo zmieniony po jej wykonaniu, będzie podobny do różnych pięknych miejsc, jakie znamy na całym świecie, w których dzięki połączeniu piękna natury z właściwym zagospodarowaniem i rozwojem ekonomicznym terenu rozwija się turystyka. Mam nadzieję, że tak się stanie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o komunikaty...</u>
<u xml:id="u-181.2" who="#SenatorTadeuszGruszka">(Jeszcze tylko...)</u>
<u xml:id="u-181.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">A tak, oczywiście. Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Senator Skurkiewicz złożył wniosek legislacyjny, który zostanie rozpatrzony przez komisję.</u>
<u xml:id="u-181.5" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Bardzo proszę o komunikaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">Bezpośrednio po zakończeniu obrad odbędzie się posiedzenie Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do projektu uchwały z okazji dziewięćdziesiątej rocznicy trzeciego powstania śląskiego.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#SenatorLeonKieres">(Gdzie?)</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">No właśnie...</u>
<u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">(Chyba w sali plenarnej, nie?)</u>
<u xml:id="u-182.4" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">Szukam, ale... Tak, w sali plenarnej.</u>
<u xml:id="u-182.5" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">Wspólne posiedzenie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w toku debaty do ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176.</u>
<u xml:id="u-182.6" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">Piętnaście minut po ogłoszeniu przerwy odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w celu rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do projektu ustawy o petycjach.</u>
<u xml:id="u-182.7" who="#SenatorLeonKieres">(W sali plenarnej.)</u>
<u xml:id="u-182.8" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">W sali plenarnej, tak jest.</u>
<u xml:id="u-182.9" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">Trzydzieści minut po ogłoszeniu przerwy Komisja Ustawodawcza, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Nauki, Edukacji i Sportu rozpatrzą wniosek zgłoszony do projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. To także w sali posiedzeń plenarnych.</u>
<u xml:id="u-182.10" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">Posiedzenie Komisji Środowiska w sprawie rozpatrzenia wniosków do ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy zbiornika wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010", odbędzie się pół godziny po ogłoszeniu przerwy w obradach Senatu w sali nr 176.</u>
<u xml:id="u-182.11" who="#SenatorSekretarzTadeuszGruszka">I to już wszystkie komunikaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Ogłaszam przerwę do 16.30, wtedy odbędą się głosowania.</u>
<u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-183.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 14 minut 04 do godziny 16 minut 35)</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa! Proszę o wygaszenie rozmów.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">I wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Senatorowie sekretarze zajęli miejsca.</u>
<u xml:id="u-184.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Jest wniosek z sali.</u>
<u xml:id="u-184.4" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku, składam wniosek formalny.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu wnoszę o uzupełnienie porządku obrad o punkt: trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich - i rozpatrzenie go jako punktu ostatniego.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że wniosek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Sprzeciwu nie ma, wobec tego punkt ten będzie rozpatrywany jako ostatni.</u>
<u xml:id="u-186.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: zmiany w składzie komisji senackich.</u>
<u xml:id="u-186.4" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przypominam, że wniosek Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w tej sprawie zawarty jest w druku nr 1180.</u>
<u xml:id="u-186.5" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę senatora sprawozdawcę Zbigniewa Szaleńca o przedstawienie wniosku komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">W imieniu Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#SenatorZbigniewSzaleniec">składam wniosek w sprawie zmiany w składach komisji, dotyczący uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. W art. 1 mówi ona, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu odwołuje senatora Grzegorza Czeleja z Komisji Spraw Zagranicznych. Z kolei w art. 2 mówi, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu wybiera senatora Grzegorza Czeleja do Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Wiesława Dobkowskiego - do Komisji Zdrowia, a senator Alicję Zając - do Komisji Spraw Zagranicznych. W art. 3 w uchwale jest mowa o tym, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Uchwała jest przygotowana na wniosek zainteresowanych senatorów. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nikt.</u>
<u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Wobec tego możemy przystąpić do głosowania nad przedstawionym przez Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich projektem uchwały w sprawie zmian w składzie komisji senatorskich.</u>
<u xml:id="u-188.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-188.4" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-188.5" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-188.6" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-188.7" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 81 senatorów, 80 poparło uchwałę, 1 był przeciw.</u>
<u xml:id="u-188.8" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich.</u>
<u xml:id="u-188.9" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.</u>
<u xml:id="u-188.10" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia</u>
<u xml:id="u-188.11" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 1159Z.</u>
<u xml:id="u-188.12" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę Henryka Woźniaka o przedstawienie sprawozdania komisji. Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-188.13" who="#GlosZSali">(Gdzie senator? Śpi?)</u>
<u xml:id="u-188.14" who="#SenatorPiotrZientarski">(Panie Senatorze! Czas, czas.)</u>
<u xml:id="u-188.15" who="#GlosZSali">(Woźniak, Woźniak!)</u>
<u xml:id="u-188.16" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Pan senator Woźniak jest proszony na mównicę.</u>
<u xml:id="u-188.17" who="#GlosZSali">(To się zaspało, Panie Senatorze...)</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#SenatorHenrykWozniak">Bardzo przepraszam, Panie Marszałku, Wysoka Izbo... Przepraszam bardzo.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#SenatorHenrykWozniak">Komisja Zdrowia rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie następujących poprawek wymienionych w punkcie drugim oznaczonym rzymską dwójką: szóstej, siódmej, dziewiątej, trzynastej, czternastej, piętnastej i szesnastej. Mam na myśli poprawki z druku nr 1189Z. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o ciszę, żebyśmy mogli się skupić na głosowaniach.</u>
<u xml:id="u-190.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę mniejszości komisji senatora Stanisława Karczewskiego o przedstawienie wniosku popartego przez mniejszość komisji. Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#SenatorStanislawKarczewski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#SenatorStanislawKarczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja bym chciał zachęcić wszystkich do odrzucenia tej ustawy i do głosowania za moim wnioskiem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Czy senator Karczewski chce jeszcze zabrać głos jako wnioskodawca?</u>
<u xml:id="u-192.2" who="#SenatorStanislawKarczewski">(Nie, dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-192.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-192.4" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania. W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-192.5" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem senatora Karczewskiego o odrzucenie ustawy, popartym przez mniejszość komisji.</u>
<u xml:id="u-192.6" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.7" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-192.8" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.9" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.10" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Jeszcze dwóch nie głosowało... Już w porządku.</u>
<u xml:id="u-192.11" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, 33 poparło wniosek, 53 było przeciw.</u>
<u xml:id="u-192.12" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W tej sytuacji wniosek nie został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-192.13" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">I przystępujemy do głosowania nad poprawkami.</u>
<u xml:id="u-192.14" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki pierwszą, drugą i czwartą należy przegłosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wyklucza głosowanie nad poprawkami: szóstą, trzynastą i czternastą. Poprawki pierwsza i druga zmierzają do tego, aby uprawnienia przyznane przez ustawę spadkobiercom - do wglądu w dokumentację po śmierci pacjenta w następstwie zdarzenia medycznego oraz do złożenia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego - mieli zamiast nich najbliżsi członkowie rodziny pacjenta. Ponadto poprawka czwarta zmierza do tego, aby także wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego zawierał imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego albo najbliższego członka rodziny.</u>
<u xml:id="u-192.15" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.16" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.17" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.18" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.19" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Jeszcze jedna osoba. Tak?</u>
<u xml:id="u-192.20" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">85 senatorów głosowało, 32 poparło poprawki pierwszą, drugą i czwartą, 53 było przeciw.</u>
<u xml:id="u-192.21" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki nie zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-192.22" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzecia ma na celu wydłużenie terminu do złożenia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego.</u>
<u xml:id="u-192.23" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.24" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.25" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.26" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.27" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, 32 poparło poprawkę, 53 było przeciw.</u>
<u xml:id="u-192.28" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka nie została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-192.29" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki piąta, dziesiąta, jedenasta i dwunasta zmierzają do tego, aby propozycja wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia przedstawiana przez ubezpieczyciela nie była ograniczana wysokością wskazaną w ustawie, ale sumą gwarancyjną zawartą w umowie ubezpieczenia.</u>
<u xml:id="u-192.30" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.31" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.32" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.33" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.34" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, poprawki zostały poparte przez 33 senatorów, 53 było przeciw.</u>
<u xml:id="u-192.35" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki nie zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-192.36" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki szóstą i czternastą należy przegłosować łącznie. Głosowanie nad poprawkami szóstą i czternastą następuje tylko w przypadku odrzucenia poprawek pierwszej, drugiej i czwartej, co miało miejsce. Poprawka szósta zmierza do wprowadzenia obowiązku dołączania do wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego pełnomocnictwa do reprezentowania spadkobierców, jeżeli wniosek złożyli spadkobiercy. Poprawka czternasta wprowadza cofnięcie tego pełnomocnictwa jako przesłankę umorzenia postępowania w sprawie ustalenia zdarzenia medycznego.</u>
<u xml:id="u-192.37" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.38" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.39" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.40" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.41" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 84 senatorów. Poprawki szóstą i czternastą poparło 60 senatorów, 24 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.42" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka siódma uściśla terminologię ustawy.</u>
<u xml:id="u-192.43" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.44" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.45" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.46" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.47" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, 69 poparło poprawkę, 17 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.48" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-192.49" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka ósma ma na celu wydłużenie terminu przysługującego komisji na wydanie orzeczenia o zdarzeniu medycznym z trzech do sześciu miesięcy, a w sprawach szczególnie zawiłych do roku od dnia złożenia wniosku.</u>
<u xml:id="u-192.50" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.51" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.52" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.53" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.54" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów, 30 poparło poprawkę, 54 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.55" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka nie została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-192.56" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dziewiąta ma na celu wydłużenie o miesiąc terminu przysługującego komisji na wydanie orzeczenia o zdarzeniu medycznym - z trzech do czterech miesięcy.</u>
<u xml:id="u-192.57" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.58" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.59" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.60" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.61" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, 60 poparło poprawkę, 25 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.62" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzynasta zmierza do wprowadzenia łącznej sumy ubezpieczenia w odniesieniu do wszystkich zdarzeń medycznych objętych ochroną ubezpieczeniową w dwunastomiesięcznym okresie ubezpieczenia w odniesieniu do jednego pacjenta.</u>
<u xml:id="u-192.63" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.64" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.65" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.66" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.67" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Jeden senator jeszcze nie zagłosował... O, już wszyscy.</u>
<u xml:id="u-192.68" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosowało 86 senatorów, 59 poparło poprawkę, 2 było przeciw, 25 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.69" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka czternasta była przegłosowana łącznie z poprawką szóstą.</u>
<u xml:id="u-192.70" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka piętnasta dotyczy rozpatrywania skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia wojewódzkiej komisji i ma na celu wyłączenie z uczestniczenia w rozpatrywaniu tej skargi członka komisji, który brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia.</u>
<u xml:id="u-192.71" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.72" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.73" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.74" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.75" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 84 senatorów, 60 poparło poprawkę, 24 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.76" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka piętnasta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-192.77" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka szesnasta zmierza do zapewnienia zgodności uregulowań ustawy w niezbędnym zakresie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych.</u>
<u xml:id="u-192.78" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.79" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.80" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.81" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.82" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, 56 poparło poprawkę szesnastą, 2 było przeciw, 27 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.83" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-192.84" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-192.85" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-192.86" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-192.87" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-192.88" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-192.89" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, 53 poparło przyjęcie ustawy, 31 było przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-192.90" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.</u>
<u xml:id="u-192.91" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.</u>
<u xml:id="u-192.92" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 1154Z.</u>
<u xml:id="u-192.93" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę senatora Góreckiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
<u xml:id="u-192.94" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#SenatorRyszardGorecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#SenatorRyszardGorecki">Komisja na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia rozpatrzyła wnioski zgłoszone w toku debaty i wnosi o przyjęcie przez Wysoki Senat poprawek zawartych w punkcie oznaczonym rzymską dwójką, ponieważ został wycofany wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy, a więc wnosi o przyjęcie poprawek: pierwszej, drugiej, czwartej, piątej, szóstej, siódmej, ósmej, dziewiątej, dziesiątej, jedenastej, dwunastej, trzynastej, czternastej, piętnastej, szesnastej, siedemnastej, osiemnastej, dziewiętnastej, dwudziestej, dwudziestej pierwszej, dwudziestej drugiej, dwudziestej trzeciej, dwudziestej czwartej, dwudziestej piątej, dwudziestej szóstej, dwudziestej siódmej, dwudziestej ósmej, dwudziestej dziewiątej, trzydziestej, trzydziestej pierwszej, trzydziestej drugiej, trzydziestej trzeciej, trzydziestej czwartej, trzydziestej piątej, trzydziestej szóstej i trzydziestej siódmej.</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#SenatorRyszardGorecki">Po konsultacji z biurem prawnym wnoszę jednocześnie o przegłosowanie w bloku następujących poprawek: piątej, ósmej, piętnastej, szesnastej, siedemnastej, osiemnastej, dziewiętnastej, dwudziestej, dwudziestej drugiej, dwudziestej piątej, trzydziestej drugiej i trzydziestej szóstej. Są to poprawki, które mają charakter korygujący, są to drobne zmiany doprecyzowujące.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#SenatorRyszardGorecki">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę sprawozdawcę mniejszości komisji, senatora Kraskę.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#SenatorWaldemarKraska">Panie Marszałku, proszę Wysoką Izbę o poparcie naszej poprawki. Jest to bardzo dobra poprawka. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Czy senator wnioskodawca lub pozostały senator sprawozdawca chcą jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przypominam, że wniosek złożył senator Okła, a sprawozdawcą mniejszości był senator Karczewski. Nie ma chętnych?</u>
<u xml:id="u-196.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#SenatorStanislawKarczewski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#SenatorStanislawKarczewski">Ja chciałbym powiedzieć, że wycofałem swój wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Wczoraj zostałem przekonany do tego, że pewne elementy ustawy faktycznie są dobre. Element dotyczący likwidacji stażu jest jednak niedobry, bardzo zły, i będziemy głosowali przeciwko likwidacji stażu lekarskiego. Wycofałem jednak swój wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Ponieważ wniosek został wycofany, pytam: czy ktoś z państwa chce podtrzymać wycofany wniosek?</u>
<u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Nie widzę chętnych. Nikt nie podtrzymał wycofanego wniosku, możemy przystąpić do głosowania nad poprawkami.</u>
<u xml:id="u-198.3" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-198.4" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka pierwsza zmierza do zapewnienia ustawie spójności z ustawą o działalności leczniczej.</u>
<u xml:id="u-198.5" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.6" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.7" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.8" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.9" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów i 85 senatorów poparło przedłożoną poprawkę.</u>
<u xml:id="u-198.10" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka druga wskazuje, że dyplom lekarza albo lekarza dentysty potwierdza odpowiednio ukończenie co najmniej sześcioletnich studiów na kierunku lekarskim albo co najmniej pięcioletnich studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym.</u>
<u xml:id="u-198.11" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.12" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.13" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.14" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.15" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Na 75 obecnych senatorów 73 poparło poprawkę drugą, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-198.16" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.17" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzecia przywraca wymóg odbycia stażu podyplomowego jako przesłanki uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza albo lekarza dentysty.</u>
<u xml:id="u-198.18" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.19" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.20" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.21" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.22" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, na 86 obecnych senatorów 32 poprawkę poparło, 49 było przeciw, 4 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-198.23" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W ten sposób poprawka trzecia nie została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.24" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka czwarta doprecyzowuje, że opiekunem osoby odbywającej praktyczne nauczanie zawodu może być lekarz lub lekarz dentysta będący nauczycielem akademickim albo inny lekarz lub lekarz dentysta, posiadający co najmniej trzyletni staż zawodowy.</u>
<u xml:id="u-198.25" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.26" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.27" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.28" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.29" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 86 senatorów i 86 senatorów poparło poprawkę czwartą.</u>
<u xml:id="u-198.30" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.31" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W tej chwili będziemy głosowali nad blokiem poprawek o charakterze formalnym.</u>
<u xml:id="u-198.32" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Czy ktoś zgłasza jakiś sprzeciw?</u>
<u xml:id="u-198.33" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosujemy nad poprawkami piątą, ósmą, piętnastą, szesnastą, siedemnastą, osiemnastą, dziewiętnastą, dwudziestą, dwudziestą drugą, dwudziestą piątą, trzydziestą drugą i trzydziestą szóstą.</u>
<u xml:id="u-198.34" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Czy ktoś jest temu przeciwny?</u>
<u xml:id="u-198.35" who="#GlosZSali">(Nie.)</u>
<u xml:id="u-198.36" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Nie.</u>
<u xml:id="u-198.37" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Wobec tego poddaję pod głosowanie odczytane poprawki. Czy jeszcze raz mam przeczytać, które to poprawki?</u>
<u xml:id="u-198.38" who="#GlosZSali">(Nie.)</u>
<u xml:id="u-198.39" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-198.40" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poproszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.41" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.42" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.43" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.44" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Na 86 obecnych senatorów 84 senatorów poparło przedłożone poprawki, 2 nie głosowało.</u>
<u xml:id="u-198.45" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką siódmą, która zmierza do...</u>
<u xml:id="u-198.46" who="#GlosZSali">(Szóstą.)</u>
<u xml:id="u-198.47" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przepraszam, szóstą. Dostosowuje ona ustawę do przepisów określających zasady działania organów samorządu zawodowego.</u>
<u xml:id="u-198.48" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.49" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.50" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.51" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.52" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Na 83 obecnych senatorów 79 poparło poprawkę szóstą, 1 wstrzymał się od głosu, 3 nie głosowało.</u>
<u xml:id="u-198.53" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka siódma zmierza do wskazania formy prawnej, w jakiej działa Centrum Egzaminów Medycznych.</u>
<u xml:id="u-198.54" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.55" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.56" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.57" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.58" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 83 senatorów, poprawka została poparta przez 61, a 22 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-198.59" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.60" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do głosowania nad poprawką dziewiątą, która eliminuje z przepisów ustawy określenie "kontrola", ponieważ zawiera się ono w używanym w tych samych przepisach pojęciu "nadzór".</u>
<u xml:id="u-198.61" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.62" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.63" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.64" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.65" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosowało 86 senatorów, 85 poparło poprawkę, 1 głosował przeciw.</u>
<u xml:id="u-198.66" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dziewiąta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.67" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do głosowania nad poprawkami dziesiątą i jedenastą, które zmierzają do zapewnienia należytej precyzji przepisom ustanawiającym wymóg niekaralności wobec członków komisji egzaminacyjnych przeprowadzających egzaminy lekarskie.</u>
<u xml:id="u-198.68" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.69" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.70" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.71" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.72" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosowało 86 senatorów i 86 senatorów poparło poprawki dziesiątą i jedenastą.</u>
<u xml:id="u-198.73" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki te zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-198.74" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Nad poprawkami dwunastą i trzydziestą należy głosować łącznie. Poprawki te określają maksymalną wysokość opłat za przystąpienie do egzaminu lekarskiego po raz czwarty i kolejny oraz za egzamin składany w języku obcym.</u>
<u xml:id="u-198.75" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.76" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.77" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.78" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.79" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Na 84 obecnych senatorów 82 poparło poprawki, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-198.80" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawki dwunasta i trzydziesta zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-198.81" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzynasta wprowadza wymóg dołączenia do wniosku o przystąpienie do lekarskiego egzaminu końcowego i lekarsko-dentystycznego egzaminu końcowego dokumentu potwierdzającego wniesienie opłaty za egzamin zdawany po raz czwarty i kolejny.</u>
<u xml:id="u-198.82" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.83" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.84" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.85" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.86" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Na 84 obecnych senatorów 84 poparło przedłożoną poprawkę.</u>
<u xml:id="u-198.87" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzynasta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.88" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka czternasta ustanawia podstawę do wydania lekarzom dokumentów potwierdzających złożenie lekarskiego egzaminu końcowego i lekarsko-dentystycznego egzaminu państwowego oraz przekazywania danych o wynikach tych egzaminów podmiotom prowadzącym postępowanie kwalifikacyjne do rozpoczęcia specjalizacji.</u>
<u xml:id="u-198.89" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.90" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.91" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.92" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.93" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów i wszyscy poparli poprawkę czternastą.</u>
<u xml:id="u-198.94" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do głosowania nad poprawką dwudziestą pierwszą, która określa zasady finansowania rezydentur, wskazując, że środki finansowe niezbędne do odbywania specjalizacji w ramach rezydentury przez lekarzy, którzy zostali zakwalifikowani do jej odbywania lub odbywają ją w tym trybie, minister właściwy do spraw zdrowia przekazuje na podstawie umowy zawartej z podmiotem prowadzącym szkolenie specjalizacyjne zatrudniającym tych lekarzy.</u>
<u xml:id="u-198.95" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.96" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.97" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.98" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.99" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosowało 85 senatorów, wszyscy senatorowie poparli poprawkę dwudziestą pierwszą.</u>
<u xml:id="u-198.100" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.101" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do głosowania nad poprawką dwudziestą trzecią, uzupełniającą katalog sytuacji, których wystąpienie przedłuża okres trwania szkolenia specjalizacyjnego o nie dłuższą niż dwanaście miesięcy przerwę, wynikającą z realizacji specjalizacji odbywanej w ramach poszerzenia zajęć programowych stacjonarnych studiów doktoranckich.</u>
<u xml:id="u-198.102" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.103" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.104" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.105" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.106" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów i 85 senatorów poparło poprawkę dwudziestą trzecią.</u>
<u xml:id="u-198.107" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.108" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta czwarta doprecyzowuje, że w uzasadnionych przypadkach zgodę na dodatkowe przedłużenie okresu trwania szkolenia specjalizacyjnego lekarza może wyrazić wojewoda, a w odniesieniu do lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentury minister właściwy do spraw zdrowia.</u>
<u xml:id="u-198.109" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.110" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.111" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.112" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.113" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosowało 85 senatorów, 84 poparło poprawkę dwudziestą czwartą, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-198.114" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.115" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki dwudziestej szóstej, która uzupełnia katalog danych zamieszczanych w rejestrze lekarzy odbywających szkolenie specjalizacyjne.</u>
<u xml:id="u-198.116" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.117" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.118" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.119" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.120" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 83 senatorów, poprawka została poparta przez 82 senatorów, a 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-198.121" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.122" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta siódma określa katalog danych, które winien zawierać wniosek o przystąpienie do państwowego egzaminu specjalizacyjnego.</u>
<u xml:id="u-198.123" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.124" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.125" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.126" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.127" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 84 senatorów, wszyscy poparli poprawkę.</u>
<u xml:id="u-198.128" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta siódma została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.129" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki dwudziestej siódmej.</u>
<u xml:id="u-198.130" who="#GlosZSali">(Dwudziestej ósmej.)</u>
<u xml:id="u-198.131" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Tak, dwudziestej ósmej. Poprawka ta zwalnia Centrum Egzaminów Medycznych z obowiązku konsultowania pytań na egzaminy lekarskie z przedstawicielem właściwego towarzystwa naukowego.</u>
<u xml:id="u-198.132" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.133" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.134" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.135" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.136" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 80 senatorów, 78 poparło przedłożoną poprawkę, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-198.137" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta ósma została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.138" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka dwudziesta dziewiąta upoważnia ministra właściwego do spraw zdrowia do określenia w drodze rozporządzenia wykazu dokumentów potwierdzających złożenie egzaminów równoważnych z państwowym egzaminem specjalizacyjnym.</u>
<u xml:id="u-198.139" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.140" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa za?</u>
<u xml:id="u-198.141" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.142" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.143" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Głosowało 85 senatorów i 85 senatorów poparło poprawkę dwudziestą dziewiątą.</u>
<u xml:id="u-198.144" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki...</u>
<u xml:id="u-198.145" who="#SenatorBogdanBorusewicz">(...zmiana.)</u>
<u xml:id="u-198.146" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">To ja może to już dokończę.</u>
<u xml:id="u-198.147" who="#SenatorBogdanBorusewicz">(Dobrze.)</u>
<u xml:id="u-198.148" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzydziesta pierwsza wskazuje na to, że wynik państwowego egzaminu specjalizacyjnego nie stanowi decyzji w rozumieniu kodeksu postępowania administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-198.149" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.150" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.151" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.152" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.153" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Jedna osoba jeszcze nie głosowała... O, już wszyscy głosowali.</u>
<u xml:id="u-198.154" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 82 senatorów, poprawka trzydziesta pierwsza została poparta przez 81 senatorów, wstrzymał się od głosu 1 senator.</u>
<u xml:id="u-198.155" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.156" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzydziesta trzecia nakłada na podmiot, który zrealizował kurs szkoleniowy objęty programem danej specjalizacji, obowiązek przekazania do Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego listy lekarzy, którzy ukończyli kurs szkoleniowy.</u>
<u xml:id="u-198.157" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.158" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.159" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.160" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.161" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 84 senatorów i 84 senatorów poparło poprawkę trzydziestą trzecią, wobec czego została ona przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.162" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzydziesta czwarta rozszerza nowelę o przepis przejściowy, na podstawie którego wnioski o przystąpienie do państwowego egzaminu specjalizacyjnego, złożone przed dniem jej wejścia w życie, uznaje się za złożone zgodnie z nowymi przepisami.</u>
<u xml:id="u-198.163" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.164" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.165" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.166" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.167" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, poparło poprawkę trzydziestą czwartą 83 senatorów, nie głosowało 2.</u>
<u xml:id="u-198.168" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.169" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Przechodzimy do poprawki trzydziestej siódmej...</u>
<u xml:id="u-198.170" who="#GlosZSali">(Do trzydziestej piątej.)</u>
<u xml:id="u-198.171" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Aha, do trzydziestej piątej. Wskazuje ona, że osoby powołane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do zespołów ekspertów lub komisji egzaminacyjnych, o których mowa w przepisach dotychczasowych, stają się członkami zespołów lub komisji utworzonych w oparciu o nowe regulacje.</u>
<u xml:id="u-198.172" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.173" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.174" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.175" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.176" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 82 senatorów, 82 senatorów poparło poprawkę trzydziestą piątą, wobec czego została ona przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.177" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka trzydziesta siódma wydłuża o dwa miesiące termin wejścia ustawy w życie.</u>
<u xml:id="u-198.178" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.179" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.180" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.181" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.182" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 81 senatorów i wszyscy poparli poprawkę trzydziestą siódmą.</u>
<u xml:id="u-198.183" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Poprawka ta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-198.184" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Obecnie przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-198.185" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-198.186" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto z państwa jest za?</u>
<u xml:id="u-198.187" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-198.188" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-198.189" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">W głosowaniu uczestniczyło 85 senatorów, uchwała została poparta przez 51 senatorów, przeciw było 33, nie głosował 1.</u>
<u xml:id="u-198.190" who="#WicemarszalekZbigniewRomaszewski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.</u>
<u xml:id="u-198.191" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-198.192" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Bogdan Borusewicz)</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o systemie informacji o ochronie zdrowia.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-199.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Sprawozdanie znajduje się w druku nr 1156Z.</u>
<u xml:id="u-199.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, senatora Leszka Piechotę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#SenatorLeszekPiechota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#SenatorLeszekPiechota">Komisja na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia bieżącego roku rozpatrzyła wnioski zgłoszone w toku debaty nad ustawą o systemie informacji w ochronie zdrowia i przedstawia Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko. Mianowicie komisja proponuje przyjąć poprawki od pierwszej do dwudziestej pierwszej, bez piątej. Ponadto wnoszę o przegłosowanie w bloku następujących poprawek, mających charakter językowy i porządkowy: pierwszej, drugiej, trzeciej, czwartej, siódmej, jedenastej, trzynastej, czternastej, piętnastej i osiemnastej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senator wnioskodawca Ryszard Knosala chce jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-201.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#SenatorRyszardKnosala">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-202.1" who="#SenatorRyszardKnosala">Proszę o wycofanie poprawki piątej.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy ktoś podtrzymuje poprawkę piątą?</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-203.2" who="#SenatorRyszardKnosala">(Ja nie.)</u>
<u xml:id="u-203.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nikt nie podtrzymuje.</u>
<u xml:id="u-203.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-203.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została wycofana.</u>
<u xml:id="u-203.6" who="#SenatorRyszardBender">(Dlaczego? To trzeba uzasadnić.)</u>
<u xml:id="u-203.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-203.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem całej uchwały ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-203.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Teraz głosujemy nad poprawkami pierwszą, drugą, trzecią, czwartą, siódmą, jedenastą, trzynastą, czternastą, piętnastą i osiemnastą.</u>
<u xml:id="u-203.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy ktoś jest przeciwny przegłosowaniu tych poprawek w bloku, czyli razem? Nie.</u>
<u xml:id="u-203.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 82 głosowało za, 3 nie głosowało.</u>
<u xml:id="u-203.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-203.18" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka szósta zmierza do uzupełnienia katalogu danych przetwarzanych w systemie informacji dotyczących uprawnień do świadczeń zdrowotnych określonego rodzaju, a także o datę utraty tych uprawnień.</u>
<u xml:id="u-203.19" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.20" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.21" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.22" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.23" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.24" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 84 głosowało za, 1 się wstrzymał od głosu.</u>
<u xml:id="u-203.25" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-203.26" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nad poprawkami ósmą, dziewiątą, dziesiątą i dziewiętnastą głosujemy łącznie.</u>
<u xml:id="u-203.27" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka ósma zmierza do zapewnienia spójności terminologii ustawy, uwzględniając terminologię przyjętej ustawy o działalności leczniczej oraz doprecyzowuje jej przepisy w zakresie podmiotów, którym minister zdrowia może zlecić prowadzenie rejestrów medycznych. Uregulowania zawarte w poprawkach dziewiątej, dziesiątej i dziewiętnastej stanowią konsekwencję poprawki ósmej.</u>
<u xml:id="u-203.28" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.29" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.30" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.31" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.32" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.33" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 84 senatorów 84 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-203.34" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-203.35" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka dwunasta zmierza do uregulowania delegacji do wydania rozporządzenia w sposób zapewniający sprawność teleinformatycznego systemu RUM NFZ.</u>
<u xml:id="u-203.36" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.37" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.38" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.39" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.40" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.41" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 81 senatorów 80 głosowało za, 1 się wstrzymał od głosu.</u>
<u xml:id="u-203.42" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-203.43" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawki szesnastą i siedemnastą przegłosujemy łącznie. Zmierzają one do zapewnienia spójności ustawy z uregulowaniami systemowymi dotyczącymi kontroli.</u>
<u xml:id="u-203.44" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.45" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.46" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.47" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.48" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.49" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 senatorów 85 głosowało za, 1 się wstrzymał od głosu.</u>
<u xml:id="u-203.50" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawki zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-203.51" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka dwudziesta ma charakter dostosowujący i jest związana ze zmianą daty wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej - z dniem 1 lipca bieżącego roku, nie zaś 1 maja bieżącego roku.</u>
<u xml:id="u-203.52" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.53" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.54" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.55" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.56" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.57" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 83 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-203.58" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-203.59" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka dwudziesta pierwsza zmierza do synchronizowania obowiązku przetwarzania danych pozostających w zakresie rejestrów powstających na podstawie ustawy o systemie informacji o ochronie zdrowia z obowiązkiem prowadzenia rejestrów na podstawie dotychczasowych przepisów w systemie teleinformatycznym.</u>
<u xml:id="u-203.60" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.61" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.62" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.63" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.64" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.65" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
<u xml:id="u-203.66" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-203.67" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-203.68" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-203.69" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-203.70" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-203.71" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-203.72" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję. Wyniki.</u>
<u xml:id="u-203.73" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 obecnych senatorów 55 głosowało za, 2 - przeciw, 29 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-203.74" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia.</u>
<u xml:id="u-203.75" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-203.76" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 1157.</u>
<u xml:id="u-203.77" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę pana senatora Jana Rulewskiego, sprawozdawcę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Połączone komisje rekomendują Senatowi przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przepraszam, w scenariuszu był błąd...</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#SenatorJanRulewski">(Ja z nazwiska nie rezygnuję.)</u>
<u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-205.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przepraszam, powinienem poprosić pana senatora Zientarskiego o przedstawienie sprawozdania, ale tutaj był błąd.</u>
<u xml:id="u-205.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senator wnioskodawca lub senator sprawozdawca chce jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
<u xml:id="u-205.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-205.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-205.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Ustawodawczej popartym przez połączone komisje o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-205.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-205.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-205.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-205.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-205.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-205.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-205.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 obecnych senatorów 53 głosowało za, 33 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-205.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wniosek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-205.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-205.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-205.18" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 1158Z.</u>
<u xml:id="u-205.19" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Macieja Grubskiego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#SenatorMaciejGrubski">Panie Marszałku!</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#SenatorMaciejGrubski">Połączone Komisja Obrony Narodowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wnoszą o przyjęcie poprawek pierwszej, drugiej, trzeciej, czwartej, piątej, szóstej, dziewiątej, dziesiątej, jedenastej i dwunastej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję. Proszę...</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#GlosZSali">(A trzynasta?)</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#SenatorMaciejGrubski">I trzynasta, przepraszam.</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#SenatorMaciejGrubski">Przepraszam, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-208.2" who="#SenatorMaciejGrubski">Chodzi o poprawki pierwszą, drugą, trzecią, czwartą, piątą, szóstą, dziewiątą, dziesiątą, jedenastą, dwunastą i trzynastą. Przepraszam bardzo.</u>
<u xml:id="u-208.3" who="#GlosZSali">(Dziękujemy.)</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji, pana senatora Piotra Kaletę, o przedstawienie wniosków popartych przez mniejszość połączonych komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Szanowny Panie Marszałku!</u>
<u xml:id="u-210.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Mniejszość komisji prosi o poparcie poprawek ósmej i siódmej.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senator wnioskodawca, Piotr Zientarski, lub pozostali senatorowie sprawozdawcy, Klimowicz, Misiołek, Górski, chcą jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
<u xml:id="u-211.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-211.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości, wraz ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-211.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka pierwsza zmierza do usunięcia fragmentu przepisu, który powtarza normę prawną zawartą już w innym przepisie ustawy.</u>
<u xml:id="u-211.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-211.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka druga ujednolica terminologię nowelizowanej ustawy i wprowadza odwołanie w miejsce skargi.</u>
<u xml:id="u-211.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.18" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 85 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.19" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.20" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka trzecia dostosowuje definicję przewinienia dyscyplinarnego do terminologii ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
<u xml:id="u-211.21" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.22" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.23" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.24" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.25" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.26" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-211.27" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 senator nie głosował.</u>
<u xml:id="u-211.28" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.29" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka czwarta wprowadza nowy przepis, który pozwala w wyjątkowych przypadkach na przekazanie sprawy dyscyplinarnej wszczętej przeciwko sędziemu sądu wojskowego do rozpatrzenia przez sąd dyscyplinarny ustanowiony przez sędziów sądów powszechnych.</u>
<u xml:id="u-211.30" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.31" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.32" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.33" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.34" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.35" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-211.36" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
<u xml:id="u-211.37" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.38" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka piąta określa maksymalną liczbę kandydatów na rzecznika dyscyplinarnego przedstawianych Krajowej Radzie Sądownictwa przez zgromadzenie sędziów sądów wojskowych.</u>
<u xml:id="u-211.39" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.40" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.41" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.42" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.43" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.44" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 85 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.45" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.46" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka szósta dostosowuje brzmienie dodawanych ustawą przepisów do terminologii stosowanej w ustawie o ustroju sądów wojskowych.</u>
<u xml:id="u-211.47" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.48" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.49" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.50" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.51" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.52" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 senator wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-211.53" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.54" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka siódma ma na celu przyznanie sędziom sądów wojskowych prawa do zwrotu kosztów przeniesienia w razie przeniesienia sędziego do innej miejscowości.</u>
<u xml:id="u-211.55" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.56" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.57" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.58" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.59" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.60" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 31 głosowało za, 52 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-211.61" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-211.62" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka ósma ma na celu przyznanie sędziom sądów wojskowych prawa do bycia delegowanym do pełnienia obowiązków w międzynarodowych organizacjach sędziowskich, prawa do zwrotu kosztów codziennych dojazdów do miejscowości delegowania oraz - w przypadku delegowania do sądu równorzędnego - prawa do dodatku funkcyjnego wizytatora.</u>
<u xml:id="u-211.63" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.64" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.65" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.66" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.67" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-211.68" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 35 głosowało za, 47 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu, 1 senator nie głosował.</u>
<u xml:id="u-211.69" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-211.70" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka dziewiąta usuwa zbędny przepis odsyłający do odpowiedniego stosowania przepisów ustawy o ustroju sądów powszechnych w zakresie delegowania sędziów na czas nieokreślony.</u>
<u xml:id="u-211.71" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.72" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.73" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.74" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.75" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.76" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 85 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.77" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.78" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka dziesiąta poprawia oznaczenie jednostki redakcyjnej, do której odsyła zmieniany przepis.</u>
<u xml:id="u-211.79" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.80" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.81" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.82" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.83" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.84" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 84 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.85" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.86" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka jedenasta ma charakter redakcyjny.</u>
<u xml:id="u-211.87" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.88" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.89" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.90" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.91" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.92" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 85 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.93" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.94" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka dwunasta wprowadza w miejsce skrótu pełną nazwę organu samorządu sędziowskiego.</u>
<u xml:id="u-211.95" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.96" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.97" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.98" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.99" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.100" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 85 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.101" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.102" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka trzynasta wprowadza przepis przejściowy nakazujący stosowanie przepisów ustawy w dotychczasowym brzmieniu do spraw dyscyplinarnych rozpoznawanych w wojskowym sądzie dyscyplinarnym drugiej instancji.</u>
<u xml:id="u-211.103" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.104" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.105" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.106" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.107" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.108" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 obecnych senatorów 86 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-211.109" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-211.110" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie ustawy w całości, wraz ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-211.111" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-211.112" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-211.113" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-211.114" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-211.115" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-211.116" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-211.117" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 obecnych senatorów 57 głosowało za, 1 - przeciw, 27 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-211.118" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-211.119" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o petycjach.</u>
<u xml:id="u-211.120" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Senat, po przeprowadzeniu drugiego czytania projektu ustawy, skierował projekt do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i zobowiązał te komisje do przedstawienia jeszcze na obecnym posiedzeniu Senatu dodatkowego sprawozdania. Znajduje się ono w druku nr 1036X.</u>
<u xml:id="u-211.121" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-211.122" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Leona Kieresa, o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#SenatorLeonKieres">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#SenatorLeonKieres">W dniu dzisiejszym, 14 kwietnia, odbyło się posiedzenie, na którym komisje poparły poprawki pierwszą, drugą, trzecią, czwartą, piątą, szóstą, siódmą i ósmą. Komisje wnoszą o ich przyjęcie przez Senat wraz z jednolitym projektem ustawy o petycjach oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy, zawartymi w druku nr 1036S.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#SenatorLeonKieres">Jednocześnie komisje informują, że na podstawie art. 53 ust. 4 w związku z art. 82 ust. 2 Regulaminu Senatu senator Mieczysław Augustyn dokonał zmiany treści swojego wniosku. To jest wniosek szósty w zestawieniu wniosków. Zmiana polega na tym, że oprócz Sejmu także Senat będzie otrzymywał od prezesa Rady Ministrów coroczne sprawozdanie, coroczną informację o petycjach rozpatrzonych przez ministrów i centralne organy administracji rządowej. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos? To znaczy pan senator Augustyn, pan senator Romaszewski. Nie, nie widzę chętnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawców i wnioskodawców w związku z przedstawionym dodatkowym sprawozdaniem. Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić takie zapytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-213.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy więc do głosowania.</u>
<u xml:id="u-213.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami według kolejności przepisów projektu, czyli jak w druku nr 1036X, a następnie nad przyjęciem projektu w całości, to jest ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek - druk nr 1036S.</u>
<u xml:id="u-213.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-213.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka pierwsza określa termin, w jakim potwierdzenie zgody powinno zostać wyrażone przez podmiot, w interesie którego petycja jest składana, oraz skutki jego nieuzyskania.</u>
<u xml:id="u-213.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-213.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 82 senatorów 82 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-213.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka druga ma na celu uszczegółowienie odesłania do wskazanych przepisów.</u>
<u xml:id="u-213.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-213.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.18" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.19" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.20" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 84 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-213.21" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.22" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka trzecia powoduje doprecyzowanie sposobu liczenia terminu na rozpatrzenie petycji, w przypadku gdy petycja dotyczy kilku spraw podlegających rozpatrzeniu przez różne organy.</u>
<u xml:id="u-213.23" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.24" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-213.25" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.26" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.27" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.28" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 84 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-213.29" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.30" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka czwarta usuwa fragment przepisu, który wyłącza możliwość rozpatrywania petycji przez osoby działające z upoważnienia organu rozpatrującego petycję we wszystkich innych przypadkach, niż wskazany w tym przepisie.</u>
<u xml:id="u-213.31" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.32" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-213.33" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.34" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.35" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.36" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 83 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-213.37" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.38" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka piąta powoduje, że zasada dyskontynuacji nie będzie miała zastosowania do projektu ustawy wniesionego do Sejmu w wyniku rozpatrzenia petycji przez komisję właściwą na podstawie Regulaminu Sejmu lub Regulaminu Senatu.</u>
<u xml:id="u-213.39" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.40" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-213.41" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.42" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.43" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.44" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 senatorów 85 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-213.45" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.46" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka szósta nakłada na prezesa Rady Ministrów obowiązek corocznego składania Sejmowi i Senatowi informacji o petycjach rozpatrzonych przez ministrów i centralne organy administracji rządowej.</u>
<u xml:id="u-213.47" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.48" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-213.49" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.50" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.51" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.52" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 senatorów 85 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-213.53" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.54" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka siódma ma na celu doprecyzowanie, że organ rozpatrujący petycję jest obowiązany do corocznego umieszczania na stronie internetowej informacji o rozpatrzonych petycjach.</u>
<u xml:id="u-213.55" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.56" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-213.57" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.58" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.59" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.60" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 86 senatorów 85 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-213.61" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.62" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka ósma ma na celu wskazanie, że w zakresie nieuregulowanym w ustawie do petycji będą odpowiednio stosowane przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-213.63" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.64" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-213.65" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.66" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.67" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.68" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 85 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-213.69" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-213.70" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem projektu ustawy, w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek, oraz nad projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-213.71" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Komisje proponują, aby Senat upoważnił senatora Mieczysława Augustyna do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad projektem ustawy.</u>
<u xml:id="u-213.72" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę, przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-213.73" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-213.74" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.75" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.76" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.77" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki: na 86 senatorów 83 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-213.78" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o petycjach i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-213.79" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił pana senatora Mieczysława Augustyna do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
<u xml:id="u-213.80" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
<u xml:id="u-213.81" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że dziś zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie ustawy oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
<u xml:id="u-213.82" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
<u xml:id="u-213.83" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że w tej sytuacji trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
<u xml:id="u-213.84" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że komisje po rozpatrzeniu przedstawionego przez wnioskodawców projektu ustawy wprowadziły do niego poprawki - druk nr 1074S. Komisje proponują ponadto, aby Senat upoważnił senatora Kazimierza Jaworskiego do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
<u xml:id="u-213.85" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem ustawy oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-213.86" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-213.87" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu?</u>
<u xml:id="u-213.88" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-213.89" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-213.90" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-213.91" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wyniki.</u>
<u xml:id="u-213.92" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 85 senatorów 33 głosowało za, 49 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-213.93" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat nie podjął uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy i tym samym zakończył postępowanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-213.94" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania punktu jedenastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały z okazji 90. rocznicy III Powstania Śląskiego.</u>
<u xml:id="u-213.95" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Senat po przeprowadzeniu drugiego czytania skierował projekt do Komisji Ustawodawczej i zobowiązał komisję do przedstawienia dodatkowego sprawozdania jeszcze na obecnym posiedzeniu Senatu. Znajduje się ono w druku nr 1133X.</u>
<u xml:id="u-213.96" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
<u xml:id="u-213.97" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Piotra Zientarskiego, o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Komisja Ustawodawcza, z udziałem wnioskodawcy, starała się znaleźć konsensus i właściwie jednogłośnie przyjęła zgłoszone poprawki. Co do jednej poprawki, to wycofała ją pani senator Maria Pańczyk-Pozdziej.</u>
<u xml:id="u-214.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Prosimy o poparcie wszystkich czterech poprawek, które są w zestawieniu wniosków...</u>
<u xml:id="u-214.3" who="#GlosZSali">(Trzech.)</u>
<u xml:id="u-214.4" who="#SenatorPiotrZientarski">Tak, trzech poprawek, które są w zestawieniu wniosków, w druku nr 1133X.</u>
<u xml:id="u-214.5" who="#GlosyZSali">(Dwóch!)</u>
<u xml:id="u-214.6" who="#SenatorPiotrZientarski">Trzech, jest pomyłka w naszych... Trzech.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze, zobaczymy, jak jest w scenariuszu.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos? Pan senator Gruszka i pani Pańczyk-Pozdziej. Nie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy i wnioskodawców w związku z przedstawionym dodatkowym sprawozdaniem.</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
<u xml:id="u-215.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Andrzejewski. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Mam pytanie. Jaki był powód wycofania poprawki o roli Kościoła katolickiego w podtrzymaniu...</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#GlosyZSali">(Nie, nie. To zostało!)</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie, nie, ta poprawka oczywiście została przyjęta.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę odpowiedzieć na to pytanie. Jest pytanie, proszę więc odpowiedzieć, Panie Senatorze Zientarski.</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Odpowiadam: ta poprawka została przyjęta, nie była wycofana.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-220.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(Ta poprawka pani Pańczyk-Pozdziej?)</u>
<u xml:id="u-220.2" who="#SenatorPiotrZientarski">(Oczywiście. To było uzupełnienie, a nie...)</u>
<u xml:id="u-220.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panowie, nie dyskutujcie między sobą! Proszę dyskutować ze mną.</u>
<u xml:id="u-220.4" who="#GlosZSali">(Uzupełniono to dzięki pani senator.)</u>
<u xml:id="u-220.5" who="#SenatorPiotrZientarski">(Dzięki pani senator, tak.)</u>
<u xml:id="u-220.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-220.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-220.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma więcej pytań? Nie ma więcej pytań.</u>
<u xml:id="u-220.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przypominam, że senator Maria Pańczyk-Pozdziej wycofała swój wniosek - poprawkę drugą przedstawioną w druku nr 1133X.</u>
<u xml:id="u-220.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów chce podtrzymać wycofany wniosek?</u>
<u xml:id="u-220.11" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(Prosiłbym o podanie treści tego wniosku. Bo rozumiem, że ten o Kościele...)</u>
<u xml:id="u-220.12" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-220.13" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">(...Że wycofała wniosek dotyczący Kościoła katolickiego.)</u>
<u xml:id="u-220.14" who="#SenatorPiotrZientarski">(Nie, nie ten dotyczący Kościoła.)</u>
<u xml:id="u-220.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, w tej chwili nie ma już pytań. Jest tylko informacja, że senator wycofała wniosek, którą podaję.</u>
<u xml:id="u-220.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-220.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami według kolejności przepisów projektu, czyli z druku nr 1133X, a następnie nad przyjęciem projektu w całości, czyli ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek - druk nr 1133S.</u>
<u xml:id="u-220.18" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka pierwsza.</u>
<u xml:id="u-220.19" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-220.20" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-220.21" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-220.22" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-220.23" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-220.24" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-220.25" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-220.26" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka trzecia.</u>
<u xml:id="u-220.27" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-220.28" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-220.29" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-220.30" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-220.31" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-220.32" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-220.33" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-220.34" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka czwarta.</u>
<u xml:id="u-220.35" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-220.36" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-220.37" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-220.38" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-220.39" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-220.40" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 81 obecnych senatorów 81 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-220.41" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-220.42" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-220.43" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-220.44" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
<u xml:id="u-220.45" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-220.46" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-220.47" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję. Wyniki.</u>
<u xml:id="u-220.48" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
<u xml:id="u-220.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-220.50" who="#SenatorRyszardBender">(Tak zawsze powinno być.)</u>
<u xml:id="u-220.51" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę z okazji 90. rocznicy III Powstania Śląskiego.</u>
<u xml:id="u-220.52" who="#SenatorCzeslawRyszka">(Będzie jeszcze czwarte, zobaczycie.)</u>
<u xml:id="u-220.53" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Powracamy do rozpatrywania :bpunktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010".</u>
<u xml:id="u-220.54" who="#SenatorPiotrZientarski">(Jeszcze jeden punkt, jeszcze jeden punkt po drugim. Jeszcze jeden punkt...)</u>
<u xml:id="u-220.55" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Środowiska, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 1168Z.</u>
<u xml:id="u-220.56" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Marka Konopkę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
<u xml:id="u-220.57" who="#SenatorMarekKonopka">(Panie Marszałku, Wysoki Senacie...)</u>
<u xml:id="u-220.58" who="#SenatorPiotrZientarski">(Po drugim jeszcze jeden punkt...)</u>
<u xml:id="u-220.59" who="#SenatorJanRulewski">(O, nowy marszałek!)</u>
<u xml:id="u-220.60" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-220.61" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę mnie nie przekrzykiwać, bo nie przekrzyczycie mnie państwo.</u>
<u xml:id="u-220.62" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-220.63" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#SenatorMarekKonopka">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, komisja wnioskuje o przyjęcie uchwały bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę mniejszości komisji, pana senatora Zdzisława Pupę, o przedstawienie wniosków popartych przez mniejszość komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Wniosek mniejszości zmierza do tego, aby budowa tego zbiornika była finansowana w 2011 r. ze środków narodowego funduszu, a w latach 2012-2013...</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#SenatorCzeslawRyszka">(Wniosek zmierza do tego, żeby wodę...)</u>
<u xml:id="u-223.2" who="#SenatorZdzislawPupa">...ze środków budżetu państwa. Jednocześnie zmierza też do tego, aby umożliwić samorządom i różnego rodzaju instytucjom finansowanie wniosków z zakresu zadań, które leżą w kompetencji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senator wnioskodawca Wojciech Skurkiewicz lub pozostały senator sprawozdawca Stanisław Gorczyca chcą jeszcze zabrać głos? Nie chcą? Dziwię się, ale nie.</u>
<u xml:id="u-224.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
<u xml:id="u-224.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-224.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Środowiska o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-224.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-224.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-224.7" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-224.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-224.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-224.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki.</u>
<u xml:id="u-224.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 79 obecnych senatorów 49 głosowało za, 28 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-224.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania, stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego "Program budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2010".</u>
<u xml:id="u-224.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.</u>
<u xml:id="u-224.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Drugie czytanie tego projektu ustawy odbyło się dzisiaj. Senat po przeprowadzeniu dyskusji skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w celu ustosunkowania się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków i przygotowania dodatkowego sprawozdania w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 1068X.</u>
<u xml:id="u-224.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Piotra Zientarskiego, o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, cztery połączone komisje nie poparły żadnego wniosku i proszą o przyjęcie przez Senat jednolitego tekstu projektu ustawy zawartego w druku nr 1068. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji, pana senatora Piotra Kaletę, o przedstawienie wniosków popartych przez mniejszość połączonych komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, w imieniu mniejszości połączonych komisji wnoszę o przyjęcie niezwykle cennych poprawek: pierwszej, drugiej, trzeciej, czwartej i piątej, autorem których jest niezwykle sympatyczny senator Stanisław Piotrowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy senator wnioskodawca Stanisław Piotrowicz chce jeszcze zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#SenatorStanislawPiotrowicz">(Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-228.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-228.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawców i wnioskodawców w związku z przedstawionym dodatkowym sprawozdaniem.</u>
<u xml:id="u-228.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
<u xml:id="u-228.5" who="#SenatorCzeslawRyszka">(Rulewski!)</u>
<u xml:id="u-228.6" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Rulewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#SenatorJanRulewski">Do pana senatora Zientarskiego: czy możemy głosować bez poprawek?</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#SenatorJanRulewski">(Nie?)</u>
<u xml:id="u-230.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie możemy. Nie było takiego wniosku.</u>
<u xml:id="u-230.3" who="#SenatorGrzegorzBanas">(Ale ja proszę głośniej, tak do protokołu, bo ja nic nie słyszę.)</u>
<u xml:id="u-230.4" who="#GlosZSali">(Nie przyjmujemy żadnej poprawki...)</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie możemy.</u>
<u xml:id="u-232.1" who="#SenatorJanRulewski">(Ja tego nie wiem, Panie Senatorze. Proszę o odpowiedź, Panie Senatorze.)</u>
<u xml:id="u-232.2" who="#SenatorPiotrZientarski">Nie możemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania w sprawie projektu ustawy...</u>
<u xml:id="u-233.2" who="#SenatorCzeslawRyszka">(Rulewski nie chce im dać...)</u>
<u xml:id="u-233.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze...</u>
<u xml:id="u-233.4" who="#GlosZSali">(Przepraszam.)</u>
<u xml:id="u-233.5" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przepraszam pana, ale...</u>
<u xml:id="u-233.6" who="#SenatorPiotrKaleta">(Chyba to żart, ale kiepski.)</u>
<u xml:id="u-233.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-233.8" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami według kolejności przepisów projektu - druk nr 1068 - a następnie nad przyjęciem projektu w całości - druk nr 1068S - ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
<u xml:id="u-233.9" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-233.10" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka pierwsza zmierza do zawarcia w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich listy organów postępowania wykonawczego i przyznania tym organom prawa do wydawania postanowień, zarządzeń i poleceń.</u>
<u xml:id="u-233.11" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-233.12" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-233.13" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-233.14" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-233.15" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-233.16" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 80 obecnych senatorów 32 głosowało za, 47 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-233.17" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-233.18" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka druga przyznaje kuratorom sądowym prawo do wnioskowania o zawieszenie postępowania wykonawczego w przypadku wystąpienia długotrwałej szkody.</u>
<u xml:id="u-233.19" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-233.20" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-233.21" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-233.22" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-233.23" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wyniki. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-233.24" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 76 obecnych senatorów 28 głosowało za, 45 - przeciw, 3 nie głosowało.</u>
<u xml:id="u-233.25" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-233.26" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka trzecia stanowi, że wykonywanie środków wychowawczych będzie ustawało z mocy prawa z chwilą ukończenia przez nieletniego osiemnastego roku życia, chyba że nieletni uczęszcza do szkoły lub gdy kurator sądowy zawnioskuje o przedłużenie wykonywania nadzoru.</u>
<u xml:id="u-233.27" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-233.28" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-233.29" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-233.30" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-233.31" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-233.32" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 79 obecnych senatorów 29 głosowało za, 50 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-233.33" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-233.34" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka czwarta stanowi, że w przypadku oddania nieletniego pod dozór kuratora sądowego z mocy prawa będą ustawać stosowane wobec nieletniego środki wychowawcze.</u>
<u xml:id="u-233.35" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-233.36" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-233.37" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-233.38" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-233.39" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-233.40" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 78 obecnych senatorów 30 głosowało za, 47 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-233.41" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-233.42" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka piąta wprowadza do ustawy szczegółowe rozwiązania dotyczące wykonywania orzeczonych wobec nieletnich środków wychowawczych polegających na obowiązku naprawienia szkody lub wykonania określonych prac.</u>
<u xml:id="u-233.43" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-233.44" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-233.45" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-233.46" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-233.47" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wyniki.</u>
<u xml:id="u-233.48" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Na 78 senatorów 29 głosowało za, 46 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-233.49" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Poprawka została odrzucona.</u>
<u xml:id="u-233.50" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem przedstawionego przez komisje projektu ustawy oraz projektu uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Zawarty jest on w druku nr 1068S.</u>
<u xml:id="u-233.51" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Komisje proponują, aby Senat upoważnił pana senatora Piotra Zientarskiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad projektem tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-233.52" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-233.53" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Jeszcze nie zakończyliśmy głosowania.</u>
<u xml:id="u-233.54" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-233.55" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-233.56" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przycisk obecności.</u>
<u xml:id="u-233.57" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto za?</u>
<u xml:id="u-233.58" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
<u xml:id="u-233.59" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-233.60" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wyniki: na 76 obecnych senatorów 47 głosowało za, 29 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-233.61" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-233.62" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił senatora Piotra Zientarskiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
<u xml:id="u-233.63" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">W związku z podjętymi uchwałami proszę senatorów sprawozdawców o reprezentowanie Senatu w toku rozpatrywania uchwał Senatu przez komisje sejmowe.</u>
<u xml:id="u-233.64" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że porządek obrad siedemdziesiątego czwartego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
<u xml:id="u-233.65" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
<u xml:id="u-233.66" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego. Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż pięć minut. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym mu na to czasie, czyli w ciągu pięciu minut. Nad oświadczeniami senatorskimi nie przeprowadza się dyskusji.</u>
<u xml:id="u-233.67" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Karczewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#SenatorStanislawKarczewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku!</u>
<u xml:id="u-234.1" who="#SenatorStanislawKarczewski">Swoje oświadczenie, składane wraz z senatorami Rzeczypospolitej Polskiej Klubu Parlamentarnego "Prawo i Sprawiedliwość", kieruję do pana, Panie Marszałku. Dotyczy ono zachowania funkcjonariuszy Policji i Biura Ochrony Rządu 10 kwietnia bieżącego roku przed Pałacem Prezydenckim na Krakowskim Przedmieściu.</u>
<u xml:id="u-234.2" who="#SenatorStanislawKarczewski">Panie Marszałku!</u>
<u xml:id="u-234.3" who="#SenatorStanislawKarczewski">10 kwietnia bieżącego roku, w pierwszą rocznicę tragicznej katastrofy pod Smoleńskiem, pragnęliśmy w modlitewnej zadumie uczcić pamięć świętej pamięci prezydenta profesora Lecha Kaczyńskiego i jego małżonki Marii oraz dziewięćdziesięciu czterech poległych wybitnych Polaków, w większości naszych przyjaciół. Mieliśmy zagwarantowane przez Biuro Ochrony Rządu, że po mszy świętej w kościele seminaryjnym przejdziemy przez biuro przepustek pod Pałac Prezydencki, aby tam, jak co miesiąc, złożyć wieńce i zapalić znicze. Jak się okazało, wokół pałacu ustawiono metalowe barierki, odcinając w ten sposób dużą część Krakowskiego Przedmieścia. Dodatkowo dostępu do miejsca, gdzie kiedyś stał krzyż, bronili policjanci wspierani przez straż miejską. Już samo ustawienie masywnych barierek i odgrodzenie pałacu od ludzi sugerowało zagrożenie stwarzane przez tych, którzy każdego dziesiątego dnia miesiąca manifestowali na Krakowskim Przedmieściu. Skoro te osoby zagrażały bezpieczeństwu publicznemu, to znaczy, że są one niebezpieczne. Ta decyzja była zatem stygmatyzowaniem uczestników, przypisywaniem im agresji i złych intencji.</u>
<u xml:id="u-234.4" who="#SenatorStanislawKarczewski">Niestety, przez Pałac Prezydencki funkcjonariusze BOR przepuścili jedynie prezesa partii Prawo i Sprawiedliwość, pana premiera Jarosława Kaczyńskiego, oraz około dziesięciu parlamentarzystów. Ponad stu innych odgrodzono barierką, co spowodowało ogromne zamieszanie, straszny ścisk, ponieważ przed barierką stali jedni, a z tyłu napierali inni. W pewnym momencie kordon policjantów został przerwany i wielu z nas znalazło się przed masywnymi barierkami, które niektórzy próbowali sforsować. Wówczas rozpoczęło się brutalne działanie policji i funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu, odpychanie tych, którzy przeskoczyli przez barierki. Tysiące osób były świadkami, jak parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości funkcjonariusze Policji i Biura Ochrony Rządu traktują jak chuliganów. Nie pomogły trzymane w dłoniach legitymacje poselskie i senatorskie, na nic zdały się okrzyki tysięcy ludzi, aby przepuścić posłów i senatorów. Dopiero interwencja prezesa partii Prawo i Sprawiedliwość, pana premiera Jarosława Kaczyńskiego, zakończyła ten incydent.</u>
<u xml:id="u-234.5" who="#SenatorStanislawKarczewski">Panie Marszałku, dlaczego z niewyjaśnionych przyczyn za barierki przepuszczono tylko dziesięciu parlamentarzystów, co doprowadziło do poturbowania niektórych posłanek i senatorów? Czy to działanie nie miało znamion prowokacji? Nie możemy przechodzić do porządku dziennego nad faktem, że "stróże prawa" zachowali się jak bojówkarze partii rządzącej, uniemożliwiając parlamentarzystom złożenie hołdu ofiarom katastrofy. Nie może być tak, że posłów i senatorów biorących udział w uroczystościach traktuje się jak rzezimieszków.</u>
<u xml:id="u-234.6" who="#SenatorStanislawKarczewski">Dlatego prosimy pana marszałka, aby minister MSWiA wyjaśnił, kto odpowiada za całe zajście. Mamy nadzieję, że opisana reakcja władzy na obywatelskie obchody pierwszej rocznicy katastrofy smoleńskiej nie była wyrazem strachu partii rządzącej przed domaganiem się przez Polaków pełnej prawdy o tej największej po II wojnie światowej tragedii narodowej.</u>
<u xml:id="u-234.7" who="#SenatorStanislawKarczewski">Z poważaniem, senatorowie Klubu Parlamentarnego "Prawo i Sprawiedliwość"... i dalej są podpisy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-234.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-235.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o złożenie oświadczenia pana senatora Gruszczyńskiego. Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-235.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-235.3" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Panowie Senatorowie, jest następne oświadczenie. Jeżeli panów to nie interesuje, to dziękuję.</u>
<u xml:id="u-235.4" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Panie Marszałku, ja mam dwa krótkie oświadczenia.</u>
<u xml:id="u-236.2" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Pierwsze oświadczenie skierowane jest do minister pracy i polityki społecznej Jolanty Fedak.</u>
<u xml:id="u-236.3" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Szanowna Pani Minister!</u>
<u xml:id="u-236.4" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Zwracam się do pani minister z prośbą o udzielenie wiążącej informacji na temat niekorzystnych dla miasta zamiarów restrukturyzacji Inspektoratu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Śremie. W imieniu bardzo zaniepokojonej społeczności Śremu moją uwagę na ten problem zwrócił burmistrz miasta.</u>
<u xml:id="u-236.5" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Gminę Śrem zamieszkuje czterdzieści dwa i pół tysiąca mieszkańców, przy czym zarejestrowaną czynną działalność gospodarczą prowadzi cztery tysiące osiemset podmiotów, w tym wiele firm z kapitałem zagranicznym. Nie tak dawno temu gmina Śrem przygotowała do sprzedaży świetnie położony teren, który został zagospodarowany na nowoczesną siedzibę ZUS. W dobrze pojętym interesie mieszkańców i ZUS ze środków publicznych urządzono parkingi, wybudowano nową drogę. Zatem dobry wizerunek śremski ZUS uzyskał przy wydatnej pomocy miasta. Przesunięcie zadań ZUS do oddalonego o 30 km miasta, do którego dotarcie jest praktycznie niemożliwe, wpłynie na znaczne pogorszenie jakości obsługi klientów.</u>
<u xml:id="u-236.6" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Podzielając w pełni zaniepokojenie, żal i rozgoryczenie społeczności śremskiej, proszę panią minister o wyjaśnienie przyczyn tej decyzji i spowodowanie, aby zmiany strukturalne w każdym przypadku zmierzały do polepszenia, a nie pogorszenia jakości usług ZUS.</u>
<u xml:id="u-236.7" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Drugie oświadczenie skierowane jest do ministra rolnictwa i rozwoju wsi Marka Sawickiego.</u>
<u xml:id="u-236.8" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Szanowny Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-236.9" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Przekazano mi apel Rady Powiatu Gnieźnieńskiego, w którym zwraca się ona do rządu Rzeczypospolitej Polskiej o: uznanie spraw wsi i rolnictwa, w tym zwłaszcza przyszłości wspólnej polityki rolnej, za jeden z zasadniczych priorytetów prezydencji polskiej w Unii Europejskiej w drugiej połowie 2011 r.; podjęcie stanowczych działań na najwyższym szczeblu w celu zapewnienia polskim rolnikom równego i niedyskryminującego poziomu dopłat bezpośrednich po 2013 r.; stanowcze zabieganie o możliwie najwyższy poziom finansowania wspólnej polityki rolnej, który pozwoli na rzeczywiste wyrównanie dopłat rolniczych; inicjowanie i wspieranie takiego kierunku zmian we wspólnej polityce rolnej, który będzie sprzyjał silniejszemu wsparciu małych i średnich gospodarstw rodzinnych; inicjowanie i wspieranie takich zmian we wspólnej polityce rolnej, które będą prowadzić do jej uproszczenia i zmniejszenia biurokracji.</u>
<u xml:id="u-236.10" who="#SenatorPiotrGruszczynski">Zwracam się do pana ministra z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie postulatów zawartych w tym apelu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-237.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę pana marszałka Romaszewskiego o wygłoszenie oświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Moje oświadczenie kieruję do ministra spraw zagranicznych i ministra sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-238.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W dniu 12 kwietnia miał miejsce w Parlamencie Europejskim niezwykle przykry incydent i zaskakujący incydent, kiedy to wystawa poświęcona katastrofie smoleńskiej została przez tak zwanych kwestorów ocenzurowana. Wszelkie podpisy, które zostały zamieszczone, wyjaśniające, czemu wystawa służy, i dotyczące przebiegu katastrofy oraz przebiegu śledztwa zostały po prostu zaklejone.</u>
<u xml:id="u-238.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Muszę powiedzieć, że jest to o tyle zaskakujące, że czynią to Unia Europejska i jej parlament, które są podmiotem realizującym Kartę Praw Podstawowych.</u>
<u xml:id="u-238.4" who="#SenatorRyszardBender">(Mają u siebie też ulice...)</u>
<u xml:id="u-238.5" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Z łatwością można przekonać się, że Karta Praw Podstawowych gwarantuje wolność słowa, gwarantuje wszystkim wolność wypowiedzi, a nie tylko... Bo to jest już nawet ograniczenie dla parlamentarzystów europejskich i wprowadzenie cenzury prewencyjnej.</u>
<u xml:id="u-238.6" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W związku z tym zwracam się do panów ministrów o wyjaśnienie następujących kwestii. Po pierwsze, jakie to podstawy prawne posłużyły do ocenzurowania wystawy i zaklejenia napisów? Czy ta procedura cenzurowania będzie się nasilała, czy mieliśmy do czynienia z jakimś zupełnie wyjątkowym ekscesem? Po drugie, jakie działania zamierza podjąć rząd polski, ażeby tego rodzaju praktyki w Unii Europejskiej nie miały miejsca? W tej Unii Europejskiej, która równocześnie jest zatroskana o wolność słowa na Węgrzech. Myślę, że po prostu bije to rekordy hipokryzji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-238.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę pana senatora Klimowicza o wygłoszenie oświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#SenatorPawelKlimowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#SenatorPawelKlimowicz">Oświadczenie kieruję do ministra skarbu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-240.2" who="#SenatorPawelKlimowicz">Panie Ministrze, proszę o przedstawienie stanowiska w sprawie planowanych działań pana ministra, mających na celu realizację art. 7 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju. Zgodnie z art. 7 tej ustawy roszczenia osób fizycznych, byłych właścicieli lub ich spadkobierców, z tytułu utraty własności zasobów wymienionych w art. 1, w tym lasów, niektórych wód i kopalin - cytuję: "zaspokojone zostaną w formie rekompensat wypłaconych ze środków budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów".</u>
<u xml:id="u-240.3" who="#SenatorPawelKlimowicz">Do tej chwili takie przepisy nie zostały wydane. Powoduje to wszczynanie i prowadzenie spraw administracyjnych i sądowych, zarówno przed sądami powszechnymi, jak i administracyjnymi, w których ujawniana jest istotna nieprawidłowość polegająca na niewydawaniu przepisów mimo istnienia w tym zakresie prawnego obowiązku.</u>
<u xml:id="u-240.4" who="#SenatorPawelKlimowicz">Ocena zaniechania legislacyjnego została wyrażona na przykład w uzasadnieniu do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 kwietnia 2009 r. - sygnatura IV SA/Wa 105/09. Mówi się w nim, że wydanie przepisu blankietowego - art. 7 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju - które nie pociągnęło za sobą uchwalenia przepisów odrębnych, jest niewątpliwie zaniechaniem legislacyjnym, które powinno zostać przerwane działaniem ministra skarbu państwa. Minister skarbu państwa, według art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, jest obowiązany do inicjowania i opracowywania polityki Rady Ministrów w stosunku do działu, którym kieruje, a także przedkładania w tym zakresie inicjatyw, projektów założeń, projektów ustaw i projektów aktów normatywnych. Skoro więc to minister skarbu państwa reprezentuje Skarb Państwa w sprawach dotyczących gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, a także jest dysponentem funduszu reprywatyzacyjnego, to uznać należy, że winien on był wystąpić ze stosownym projektem mającym na celu doprowadzenie do wydania przepisów odrębnych.</u>
<u xml:id="u-240.5" who="#SenatorPawelKlimowicz">A więc zarówno niepodjęcie przez wskazany organ działań zmierzających do uchwalenia przepisów odrębnych, jak i działanie, jakiego dopuścił się w niniejszej sprawie, uznać należy za naruszające wyrażoną w art. 2 konstytucji zasadę demokratycznego państwa prawa. Zasada ta wytycza kierunki rozwoju ustroju państwa, stanowi nakaz dla parlamentu, ale i całego aparatu państwowego, by jego działalność służyła realizacji tej zasady.</u>
<u xml:id="u-240.6" who="#SenatorPawelKlimowicz">Proszę pana ministra o jednoznaczne stanowisko w tej sprawie, w tym w szczególności o odpowiedź na pytanie, czy i kiedy pan minister zamierza podjąć inicjatywę legislacyjną w sprawie wykonania art. 7 wspomnianej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Proszę pana senatora Gogacza o wygłoszenie oświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-242.1" who="#SenatorStanislawGogacz">Oświadczenie moje kieruję do pana premiera Donalda Tuska.</u>
<u xml:id="u-242.2" who="#SenatorStanislawGogacz">Wojewódzka Rada Zatrudnienia w Lublinie, jako organ opiniodawczo-doradczy w sprawach polityki rynku pracy, z zaniepokojeniem przyjęła informację o drastycznym zmniejszeniu środków Funduszu Pracy przeznaczonych na finansowanie aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu w roku 2011 o około 62% w stosunku do roku ubiegłego dla województwa lubelskiego.</u>
<u xml:id="u-242.3" who="#SenatorStanislawGogacz">Na posiedzeniu Wojewódzkiej Rady Zatrudnienia w Lublinie w dniu 1 marca bieżącego roku odbyła się debata, której wynikiem jest następujące stanowisko: Lubelszczyzna, jako region o ogromnym potencjale i ogromnych szansach na rozwój, w szczególności potrzebuje wsparcia w niwelowaniu barier rozwojowych istniejących na rynku pracy. Środki Funduszu Pracy są ważnym elementem polityki rynku pracy w regionie i w powiatach. Tak znaczna dynamika decyzji na szczeblu centralnym, prowadząca ostatecznie do zmniejszenia środków, utrudnia wdrażanie założeń lokalnych strategii i programów z zakresu polityki rynku pracy oraz powoduje zmniejszenie wiarygodności instytucji rynku pracy jako partnerów społecznych.</u>
<u xml:id="u-242.4" who="#SenatorStanislawGogacz">Według Wojewódzkiej Rady Zatrudnienia w Lublinie, w obecnej sytuacji priorytetem jest pilne uruchomienie rezerwy ministra finansów w celu zwiększenia puli dostępnych środków i możliwości aktywnego przeciwdziałania bezrobociu.</u>
<u xml:id="u-242.5" who="#SenatorStanislawGogacz">Wojewódzka Rada Zatrudnienia w Lublinie uważa, że polityka rynku pracy powinna być długofalowa, zintegrowana, sektorowa oraz transparentna. Podejmowanie doraźnych decyzji, zwłaszcza w zakresie zmian finansowania, istotnie zaburza zarządzanie strategiczne w polityce rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-242.6" who="#SenatorStanislawGogacz">Apelujemy o zwiększenie limitu środków Funduszu Pracy i środków Europejskiego Funduszu Społecznego na współfinansowanie programów i aktywnych działań polityki rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-242.7" who="#SenatorStanislawGogacz">Do tego apelu, który przedstawiłem, również się dołączam jako senator i zwracam się do pana premiera o zajęcie stanowiska odnośnie do przedstawionych tez. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-243.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Teraz poproszę pana senatora Cichonia o wygłoszenie oświadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#SenatorZbigniewCichon">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#SenatorZbigniewCichon">Ja pragnę skierować dwa oświadczenia do prezesa Rady Ministrów. Pierwsze w kwestii rozpatrywania skarg na pracowników w randze ministra. Mianowicie zgłosił się do mnie obywatel, który żalił się, że złożona przez niego skarga na jednego z dyrektorów departamentu została rozpoznana przez tegoż samego dyrektora.</u>
<u xml:id="u-244.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-244.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">(Przecież to jest oczywiste. A kto ma rozpoznawać?)</u>
<u xml:id="u-244.4" who="#SenatorZbigniewCichon">Oczywiście jest to absurd. To jest sprzeczne z zasadą nemo iudex idoneus in propria sua causa, czyli starą zasadą prawa rzymskiego, że nikt nie może być sędzią we własnej sprawie.</u>
<u xml:id="u-244.5" who="#SenatorZbigniewCichon">Po korespondencji z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów ten pan uzyskał odpowiedź, że taka jest rzekomo właściwa procedura.</u>
<u xml:id="u-244.6" who="#SenatorZbigniewCichon">W związku z tym zwracam się do pana prezesa Rady Ministrów, żeby zechciał podjąć interwencję w tej sprawie. Chodzi o to, żeby skargi do niego kierowane nie były blokowane przez urzędników mu podległych, tylko do niego docierały, i żeby zechciał je rozpoznawać, zgodnie z dyspozycją art. 229 k.p.a., który stanowi, że skargę zawsze rozpatruje organ wyższego stopnia. W tym przypadku tym organem wyższego stopnia jest prezes Rady Ministrów i zarazem pracodawca określonego dyrektora departamentu. To jest jedna kwestia.</u>
<u xml:id="u-244.7" who="#SenatorZbigniewCichon">Druga sprawa, z którą pragnę się zwrócić do pana prezesa Rady Ministrów, dotyczy kwestii organizacyjnych związanych z korzystaniem z godła - oczywiście godła państwowego - przez jednostki pomocnicze, jakimi są rady dzielnic.</u>
<u xml:id="u-244.8" who="#SenatorZbigniewCichon">Wiadomo, że zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym jednostki pomocnicze mogą być tworzone, ale nie muszą. Szereg większych miast tworzy takowe jednostki pomocnicze, właśnie rady dzielnicowe, dotyczy to zwłaszcza Krakowa i Warszawy. Praktyka korzystania z godła państwowego jest różna. W jednych instytucjach, to znaczy radach dzielnic, są wywieszone te godła, w innych nie, na przykład w Krakowie nie. Należy to ujednolicić. Taka rozbieżna praktyka wynika z bardzo rozbieżnej interpretacji stosownych przepisów.</u>
<u xml:id="u-244.9" who="#SenatorZbigniewCichon">W związku z tym zwracam się do pana... przepraszam, właściwie nie prezesa Rady Ministrów, bo w tym momencie sobie uprzytomniłem, że bardziej właściwy będzie minister spraw wewnętrznych i administracji. A zatem prostuję: to moje wystąpienie, w przeciwieństwie do pierwszego, jest skierowane nie do pana prezesa Rady Ministrów, tylko do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Zwracam się zatem do pana ministra spraw wewnętrznych i administracji o wskazanie organom administracji samorządowej interpretacji i wskazanie im, czy mają prawo posługiwać się godłem państwowym, czy też nie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-245.1" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że protokół siedemdziesiątego czwartego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
<u xml:id="u-245.2" who="#MarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam siedemdziesiąte czwarte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.</u>
<u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 18 minut 02)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>