text_structure.xml
122 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#StanisławStec">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Dzisiejszy porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie opinii Komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za 2002 r., w tym opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o części 01 - Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i części 83 - Rezerwy celowe, w zakresie poz. 38 oraz opinii Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o częściach związanych z opieką społeczną, z ubezpieczeniem. Rozpoczynamy od części budżetowej 01 - Kancelaria Prezydenta RP. Kancelarię Prezydenta RP reprezentuje podsekretarz stanu Edward Szymański. Proszę przedstawiciela Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#TeresaJasztal">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich, zgodnie z postanowieniem marszałka, rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu Kancelarii Prezydenta RP i w swojej pozytywnej opinii podczas dyskusji zwróciła uwagę na to, że sprawozdanie budżetowe sporządzone przez Kancelarię Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pokazuje prawdziwy i rzetelny obraz dochodów i wydatków w 2002 r. Dochody zaplanowane przez Kancelarię Prezydenta RP były rzetelne i prawidłowo pozyskiwane i były wyższe od dochodów z roku poprzedniego. Zrealizowane zostały wydatki na inwestycje budowlane i modernizacyjne oraz zakupy inwestycyjne, a zamówienia publiczne odbywały się zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Środki wydatkowane były w sposób celowy i oszczędny. Niewykorzystane środki budżetowe w terminie zostały zwrócone do budżetu państwa. Zgodnie z obowiązującymi przepisami rozliczone zostało gospodarstwo pomocnicze. Kancelaria Prezydenta prawidłowo wydatkowała środki przeznaczone na wynagrodzenia. Opinia Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich jest pozytywna i nie wnosimy żadnych uwag do sprawozdania. W związku z tym wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w zakresie części 01 - Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#GrzegorzWoźny">Prawdziwą przyjemnością jest ocenianie wykonania budżetu państwa za 2002 r. w części 01 - Kancelaria Prezydenta RP. Sprawozdanie zostało przygotowane profesjonalnie, szczegółowo i rzetelnie. Szczegółowość przedstawionych danych nie pozostawia jakichkolwiek wątpliwości i niedomówień. Realizacja budżetu Kancelarii Prezydenta RP przebiegała zgodnie z ustawą o finansach publicznych, a na podstawie Informacji Najwyższej Izby Kontroli można stwierdzić, że również zgodnie z przepisami ustawy o zamówieniach publicznych i ustawy o rachunkowości. Wydatki budżetowe - jak mówiła już posłanka Teresa Jasztal - były dokonywane w sposób celowy, z zachowaniem zasady gospodarności. Gospodarka finansowa w Kancelarii Prezydenta RP jest prowadzona na bieżąco, praktycznie nie ma żadnych kwot zaległych, żadnych zobowiązań przeterminowanych. Zarówno dochody, jak i wydatki w części 01 nie zostały zrealizowane w planowanych kwotach. Biorąc pod uwagę fakt, że dochody przekroczyły zaplanowany poziom, a wydatki były niższe od planu, przy równoczesnym wywiązaniu się ze statutowych zobowiązań, tę sytuację należy ocenić bardzo pozytywnie. Godny podkreślenia jest fakt wysokiej oceny pracy Kancelarii Prezydenta RP, w zakresie planowania i wykonywania budżetu oraz prowadzenia gospodarki finansowej, przez Najwyższą Izbę Kontroli. Dochody w 2002 r. wyniosły 994.800 zł i w stosunku do ustawy budżetowej były wyższe o prawie 53 tys. zł, tj. o prawie 6 proc. W porównaniu do poprzedniego roku uzyskane dochody były w ujęciu nominalnym wyższe o prawie 190 tys. zł, tj. o 25 proc. W 2002 r. wydatki Kancelarii Prezydenta RP wyniosły 141.030.300 zł, tj. 99 proc. budżetu po zmianach. W porównaniu do 2001 r. wydatki były wyższe o 8428 tys. zł, tj. o 6,3 proc. Biorąc pod uwagę powyższe, proszę Komisje Finansów Publicznych o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 01 - Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej bez uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WaldemarDługołęcki">Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie budżetu państwa przez Kancelarię Prezydenta RP pozytywnie, a stwierdzone uchybienia miały w istocie rzeczy charakter formalny i nie miały większego znaczenia dla wykonania budżetu. Dodam, że w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne szef Kancelarii Prezydenta poinformował NIK, że większość ze spraw, które podnosiliśmy - a nie było ich wiele - została już usunięta. Nie zgłaszamy uwag do wykonania dochodów i wydatków przez Kancelarię Prezydenta RP, jak również co do prawidłowości udzielania zamówień publicznych, których zbadaliśmy 20 podczas przeprowadzonej kontroli. Ze spraw, które są do rozważenia, jest kwestia ograniczenia zakresu zamówień publicznych udzielanych w ramach tzw. umowy ramowej, zawieranej na wykonywanie remontów w obiektach Kancelarii Prezydenta. O tym problemie mówiłem już podczas dyskusji nad wykonaniem budżetu przez Kancelarię Sejmu. Druga kwestia dotyczy ujmowania w ocenach gospodarki finansowej w części 01 sposobu wykorzystania dotacji przez Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków Krakowa - do czego szef Kancelarii Prezydenta odniósł się pozytywnie. Ten problem też ma szerszy charakter. To jest w ogóle problem określenia obowiązków dysponentów części budżetowych, którzy udzielają takie dotacje w ustawie o finansach publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#EdwardSzymański">Chciałbym podziękować za wnikliwą, jak zawsze, ocenę. Wszystkie uwagi przyjęliśmy do realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#StanisławStec">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 01 - Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja Finansów Publicznych pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 01 - Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Przechodzimy do opinii Komisji Polityki Społecznej. Część budżetowa 14 - Rzecznik Praw Dziecka. Rzecznika Praw Dziecka reprezentuje dyrektor Biura - Agnieszka Morawska, za zgodą przewodniczącego Komisji - Mieczysława Czerniawskiego. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#HalinaTalaga">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w części 14 - Rzecznik Praw Dziecka i zaopiniowała go pozytywnie. Przychody w części 14 wynosiły 8983 tys. zł. Składały się na to wynagrodzenia z tytułu terminowego naliczenia i przekazywania podatku od wynagrodzeń, zwrotu nadpłaconych składek do ZUS, jak również zwrotu środków po korekcie rachunków telefonicznych. Wydatki zostały powiększone o kwotę 6847,32 zł z rezerwy celowej poz. 14 na sfinansowanie wynagrodzeń audytora z pochodnymi. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu sprawozdania nie stwierdziła uchybień. Również Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła - oprócz braku dokumentującej procedury kontroli wewnętrznej - uchybień. Dodam, że instrukcja kontroli wewnętrznej została uzupełniona jeszcze podczas kontroli NIK. W związku powyższym Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wnosi o przyjęcie wykonania budżetu państwa za 2002 r. w części 14 - Rzecznik Praw Dziecka.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#StanisławStec">Ponieważ chwilowo nieobecny jest nasz koreferent, proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#GrzegorzBuczyński">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 14 - Rzecznik Praw Dziecka. Aspekty planowania i sprawozdawczości, jak i dochodów i wydatków przebiegały prawidłowo. Stwierdziliśmy jedynie bardzo drobne uchybienia, które nie miały wpływu na prawidłowość wykonania budżetu. Te uchybienia to np. przypadek niezachowania terminu przekazania niewielkich kwot dochodów do budżetu państwa czy pewne niedoskonałości w instrukcji kontroli wewnętrznej, które zresztą usunięte zostały w trakcie trwania kontroli. W ocenie trzeba podkreślić, iż w pełni zostały wykonane wnioski po kontroli wykonania budżetu w 2001 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję. Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu zwraca uwagę na dynamikę wzrostu czynszu najmu oraz opłat telefonicznych i internetowych. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AgnieszkaMorawska">Jeśli chodzi o czynsz najmu, w bieżącym roku wygasa umowa, zawarta w 2000 r. Będziemy renegocjować stawkę czynszu, aby była adekwatna do obecnej sytuacji na rynku wynajmu nieruchomości. Postaramy się o to, by była to zdecydowanie mniej istotna pozycja w budżecie Rzecznika Praw Dziecka. Jeśli chodzi o opłaty telefoniczne - tu również staramy się zdyscyplinować wydatki. Nasze własne badanie - analiza wydatków - wykazuje, że wiążą się one z uruchomieniem w roku minionym bardzo istotnego narzędzia komunikacji Rzecznika Praw Dziecka z obywatelami, a mianowicie telefonu interwencyjnego Rzecznika Praw Dziecka, który w roku minionym przyjął prawie 3 tys. spraw indywidualnych obywateli. Jeśli chodzi o opłaty internetowe, one również są dyktowane przez rynek. Internet jest w tej chwili jednym z narzędzi bezpośredniego kontaktu takiej instytucji, jaką jest Rzecznik Praw Dziecka, z klientami. Jest to element pracy Rzecznika wykorzystywany bardzo intensywnie przez innych europejskich rzeczników praw dziecka.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#StanisławStec">Mamy już na sali naszego koreferenta. Prosimy o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AnnaFilek">Przychylam się do wniosku Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, aby pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu w części 14 - Rzecznik Praw Dziecka. Zwracam uwagę, że zatrudnienie u rzecznika wzrosło o 7 osób, fundusz płac - w stosunku do 2001 r. - o 13,36 proc., a średnie wynagrodzenie kierownictwa wzrosło o 112, 6 proc., natomiast osób zatrudnionych w systemie mnożnikowym zmalało o 17 proc. Generalnie wydatki majątkowe ograniczono, co jest uzasadnione, bowiem Rzecznik Praw Dziecka kończył zasadnicze wydatki na wyposażenie Biura. Wydatki na wynagrodzenia wynoszą prawie połowę ogólnych wydatków ponoszonych przez Rzecznika Praw Dziecka. Rzecznik Praw Dziecka pozyskał środki z rezerwy celowej na audytora. Wynosiły one 6880 zł. Niewykorzystane środki w wysokości 32,68 zł zostały w terminie zwrócone do budżetu państwa. W 2002 r. nie występowały należności budżetowe oraz nie wystąpiły zobowiązania wymagalne.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#StanisławStec">Proszę panią dyrektor o ustosunkowanie się do poruszonej kwestii wzrostu wynagrodzeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AgnieszkaMorawska">W minionym roku stan zatrudnienia w Biurze Rzecznika Praw Dziecka wynosił 27 osób pełnozatrudnionych. Ścisłe kierownictwo to 3 etaty dyrektorskie. Biuro ma rozbudowane struktury poziome. Natomiast hierarchia jest stosunkowo płaska. Jeśli chodzi o wynagrodzenie, muszę podkreślić, iż wynagrodzenia w Biurze Rzecznika spadły w porównaniu z 2001 r. o 750 zł. Jest to dowód, że Biuro ogranicza wynagrodzenia swoich pracowników.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#AnnaFilek">Ja wyraźnie zaznaczyłam, że wynagrodzenia osób zatrudnionych w systemie mnożnikowym zmalały, natomiast w tym samym czasie wzrosły wynagrodzenia ścisłego kierownictwa. Stąd pytanie - dlaczego?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#StanisławStec">Widzę, że pani dyrektor nie jest w stanie teraz wyjaśnić tej sprawy. Wobec tego proszę o wyjaśnienie na piśmie do wtorku. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 14 - Rzecznik Praw Dziecka. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 14 - Rzecznik Praw Dziecka. Przechodzimy do części 31 - Praca, części 44 - Zabezpieczenie społeczne oraz części 83 - Rezerwy celowe - w zakresie poz. 22 i 60. Witam przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej - min. Krystynę Gurbiel. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JózefMioduszewski">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przeanalizowaniu sprawozdania i Informacji NIK zaopiniowała pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 31 - Praca, części 44 - Zabezpieczenie społeczne oraz części 83 - Rezerwy celowe poz. 22 i 60. W części 31 - Praca dochody zostały zrealizowane w 83,2 proc. ponad plan. Największe dochody zrealizowano z tytułu świadczenia usług poligraficznych. Poza tym dochody uzyskano z tytułu rozliczeń z lat ubiegłych oraz z wynajmu pomieszczeń. Wydatki powyżej 2,5 mld zł zrealizowane zostały w 97,9 proc. Do wydatków - zarówno w centrali, jak w poszczególnych jednostkach - nie wniesiono najmniejszych uwag. Wydatki w części 44 - Zabezpieczenie społeczne zrealizowane zostały w 99,1 proc. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wnosi o przyjęcie sprawozdań z wykonania budżetu państwa w części 31, 44 i 83 poz. 22 i 60.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#AnnaFilek">Jeśli chodzi o część 31 - nie mam większych zastrzeżeń. Nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości w pozyskiwaniu dochodów. Znaczne przekroczenie wydatków, w stosunku do 2001 r., jest tłumaczone likwidacją KUP i przejściem funduszy do ministerstwa. Jeśli chodzi o dział - Edukacyjna opieka wychowawcza, przesunięto środki dla OHP na Centrum Kształcenia i Wychowania, co oczywiście oceniam pozytywnie, jako że jestem orędowniczką pomocy OHP. Jeśli chodzi o zatrudnienie - nastąpił wzrost o 72 etaty. Średnie wynagrodzenia były niewielkie: w przetwórstwie - 2300 zł, w administracji - 3960 zł, w kulturze - 2533 zł, w edukacji - 1678 zł. Jeśli chodzi o środki bezzwrotne - również nie wnoszę uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#EdwardMacierzyński">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 31 - Praca, części 44 - Zabezpieczenie społeczne. Mamy jedynie dwie uwagi. Pierwsza dotyczy planowania dochodów na 2002 r. Plan dochodów został ustalony na poziomie o 40 proc. niżej od wykonania 2001 r. i zdaniem Izby został on zaniżony. Mamy świadomość, że nie wszystkie dochody można było precyzyjnie zaplanować - dotyczyło to zwłaszcza zwrotu przez organizacje pozarządowe niewykorzystanych środków z lat ubiegłych - niemniej jednak niektóre pozycje dochodów, np. z tytułu usług poligraficznych, gdzie wykonano plan w 183 proc., czy z tytułu wynajmu pomieszczeń, gdzie wykonano plan w 191 proc., powinny być zaplanowane trafniej. W rezultacie plan dochodów ministerstwa został przekroczony o 83 proc. Ministerstwo w odpowiedzi na nasze wystąpienie pokontrolne zadeklarowało, że w przyszłym roku plan będzie opracowywany z uwzględnieniem tych elementów. Uwaga druga dotyczy przekazywania środków Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na realizację zadań w ramach programu PHARE. Ministerstwo przekazało Agencji w listopadzie 2002 r. całość środków w kwocie 507 tys. zł, mimo, że było wiadome, iż środki te nie będą mogły być wykorzystane do końca roku. Agencja wykorzystała zaledwie 56 proc. tej kwoty. Odrębnym problemem było zbyt późne - bo dopiero w grudniu - uruchomienie środków z ogólnej rezerwy budżetowej na realizację zadań w ramach programu „Bezdomność”. Organizacje pozarządowe, które były adresatem tych środków, często nie były w stanie ich wykorzystać zgodnie z umową, tj. do 31 grudnia. Znaczna część tych środków, sięgająca nawet 30 proc., wydatkowana była po tym terminie. Jeśli chodzi o wydatki z centrali ministerstwa - nie budzą zastrzeżeń. Nie stwierdzono wydatków zbędnych, a zakupów dokonywano zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#AnnaFilek">W ramach uzupełnienia podam pewną informację, która być może państwa zainteresuje. Otóż przesunięto środki z rezerw celowych w wysokości 402,7 tys. zł, z czego 149,9 tys. zł to była odprawa dla sekretarza stanu odchodzącego z ministerstwa, włącznie z zaległym urlopem i nagrodą jubileuszową. Kwota nie jest rozpisana, więc nie wiadomo, ile było tego niewykorzystanego urlopu, ale myślę, że w przyszłości trzeba uważać, by sekretarze stanu wykorzystywali swoje urlopy w terminie. Jeśli chodzi o uwagę NIK w sprawie zbyt późnego przekazania środków na program „Bezdomność” mam nieco inne zdanie. Otóż uważam, że gdyby przekazano te środki wcześniej, wówczas organizacje pozarządowe w pierwszym rzędzie zużyłyby je na własne potrzeby. Taka sytuacja często - niestety - się zdarza. Trudno oczywiście nie współpracować z organizacjami pozarządowymi, ale wyegzekwowanie od nich środków jest rzeczą trudną.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#StanisławStec">Czy są pytania lub uwagi? Nie widzę. Wobec tego bardzo proszę panią minister, by powiedziała, który z ministrów był tak mocno zapracowany, że nie zdążył wykorzystać urlopu.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#KrystynaGurbiel">W 2002 r. niewykorzystany urlop miało kilku podsekretarzy stanu, którzy zakończyli pełnienie swoich funkcji. Przypadek, o którym wspomniała posłanka Anna Filek dotyczył pani min. Joanny Staręgi-Piasek.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#StanisławStec">Czy z punktu widzenia ministra finansów wszystko w tej sprawie jest w porządku?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Na kwotę 149.909 zł złożyły się trzy sprawy, które łączyły się w wypłacie dla jednej pani sekretarz stanu. Była to nagroda jubileuszowa za 40 lat pracy, odprawa emerytalna i ekwiwalent za urlop. Stąd taka kwota. Z punktu widzenia prawa wszystko się zgadza. Pani min. Joanna Staręga-Piasek z zajmowanego stanowiska przechodziła na emeryturę, miała 40 lat pracy i miała niewykorzystany urlop. Dokładnie trudno mi w tej chwili rozdzielić tę kwotę na poszczególne elementy. Dodam, że odprawa jest sześciomiesięczna. Wynagrodzenie sekretarza stanu wynosiło w 2002 r. około 10 tys. zł, wobec tego 60 tys. zł było z tytułu samej odprawy emerytalnej. Nagroda jubileuszowa też jest jakąś krotnością wynagrodzenia, więc sam ekwiwalent za urlop odegrał tu już zdecydowanie mniejszą rolę.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#StanisławStec">Bardzo proszę o kopię tego wyliczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mogę dać jedynie kopię decyzji, którą podjęliśmy na podstawie przekazanego nam przez ministra pracy wyliczenia, a tam jest wszystko razem.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#StanisławStec">Czy są inne uwagi? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 31 - Praca, części 44 - Zabezpieczenie społeczne, środki bezzwrotne pochodzące z zagranicy i wydatki nimi finansowane w zakresie programów związanych z resortem pracy i części 83 -Rezerwy celowe w zakresie poz. 22 i 60. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu w wyżej wymienionych częściach. Przechodzimy do części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych, planów finansowych Funduszu Alimentacyjnego oraz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, części 83 - Rezerwy celowe w zakresie poz. 80 i 87. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#ElżbietaSzparaga">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny na swym posiedzeniu w dniu 25 czerwca, po zapoznaniu się z realizacją wykonania budżetu w części 73 - ZUS, pozytywnie oceniła realizację budżetu za 2002 r. Wykonanie planu finansowego Funduszu Alimentacyjnego również zostało pozytywnie zaopiniowane. Jednakże Komisja zwróciła uwagę na nierealność ściągnięcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych większości należności od zobowiązanych do alimentacji, z przyczyn od ZUS niezależnych. Działania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zmierzające do zwiększenia egzekucji, mogą zwiększyć nieznacznie przychody, ale nie rozwiążą problemu. Komisja pozytywnie opiniuje także wykonanie planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za 2002 r. Równocześnie Komisja zwraca uwagę na: - wzrost zobowiązań FUS z 18.207.653,9 tys. zł na koniec 2001 r. do 21.600.887,6 tys. zł na koniec 2002 r., tj. o 26,6 proc. oraz wzrost tych zobowiązań w stosunku do planu 2002 r. o 12,5 proc., - zmniejszenie się wpływów ze składek na ubezpieczenie społeczne o 2,9 proc. w stosunku do 2001 r. i o 4 proc. w stosunku do planu, - zmniejszenie się w stosunku do planu 2001 r. wskaźnika ściągalności składek o 1,5 proc., tj. z 98,1 proc. w 2001 r. do 96,6 proc. w 2002 r., - wzrost z winy pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w stosunku do 2001 r. wysokości nadpłaconych świadczeń o 31,3 proc., tj. o 11.759,95 tys. zł oraz o 24,9 proc., tj. o 9.630,1 tys. zł niedopłaconych świadczeń emerytalno-rentowych, co pociągnęło za sobą łącznie 5842,7 tys. zł odsetek za zwłokę - stanowi to w ocenie NIK naruszenie dyscypliny finansów publicznych w myśl art. 138 ust. 1 pkt 11 ustawy o finansach publicznych, - zmniejszone wpływy z egzekucji należności w stosunku do 2001 r. o 31,4 proc. oraz zwiększenie stanu zadłużenia płatników składek o 12,2 proc. do kwoty 11.444.874 tys. zł, - zwiększenie się kosztów obsługi kredytów w bankach komercyjnych w stosunku do 2001 r. o 40,9 proc. przy równoczesnym zmniejszeniu się tych kosztów w stosunku do planu na 2002 r. o 49,1 proc. - koszty te wyniosły w 2002 r. 130.900 tys. zł, - łączną kwotę zobowiązań FUS z tytułu kredytów bankowych na 31.12.2002 r. wynoszącą 2.395.662 tys. zł, co stanowi 80 proc. planowanego na 2002 r. zadłużenia, - szacunkowe zobowiązanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wobec OFE z tytułu nieprzekazanych składek wynosi 6.586.750 tys. zł Komisja stwierdza, że większość wykazanych wyżej nieprawidłowości w znacznym stopniu wynika z błędów popełnionych przy wprowadzaniu reformy w latach 1999 i 2000. Do błędów tych należy, po pierwsze - wprowadzenie reformy bez przygotowania i przetestowania Kompleksowego Systemu Informatycznego, w tym aplikacji Systemu Ewidencji Kont i Funduszy, który to system mimo postępów w jego uruchamianiu nie został w całości do dnia dzisiejszego wdrożony i najprawdopodobniej nie zadziała w pełni przed 2006 r., w konsekwencji uniemożliwia to pełną realizację przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zadań ustawowych, w szczególności pełne ustalenie, monitorowanie i egzekucję należnych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#ElżbietaSzparaga">Po drugie - wprowadzając reformę nie zadbano o zabezpieczenie wpływów z prywatyzacji majątku państwowego na cele tej reformy, tj. na uzupełnienie FUS ubytku wpływów z tytułu ograniczenia rocznej składki na ubezpieczenie społeczne do wysokości 30-krotnego średniego wynagrodzenia oraz ubytku składki przekazywanej do OFE. Wykonanie budżetu w części 83 -Rezerwy celowe, w zakresie pos. 80 i 87 zostało przez Komisję pozytywnie zaopiniowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AnnaFilek">Jeśli chodzi o część 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ustawa budżetowa nie przewidywała dochodów, jednak ZUS uzyskał dochody w wysokości 369 tys. zł z tytułu zwrotów nieterminowych zasiłków. Wydatki w części 73 w sumie obejmowały kwotę 34.531.210 tys. zł. Główna dotacja, w kwocie 7.090.737 tys. zł, skierowana była do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Oprócz tego dotacja poszła na ochronę zdrowia - wysokości 136.357 tys. zł oraz na opiekę społeczną, na zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne i wychowawcze - w kwocie 4.885.173 tys. zł. NIK zwróciła uwagę, iż nie dokonano w terminie zwrotu do budżetu kwoty 102.841 tys. zł dotacji, oraz że nieterminowo dostarczono sprawozdania roczne. Niemniej jednak wnoszę o przyjęcie wykonania budżetu w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przy Funduszu Alimentacyjnym chce zwrócić uwagę, że wprawdzie stan Funduszu się powiększył na koniec roku z 4.637.315 tys. zł do 5.887.583 tys. zł, ale jest to powiększenie prawie wirtualne, ponieważ problem jest nadal. Fundusz wypłaca świadczenia, natomiast nie jest w stanie wyegzekwować od osób obowiązanych tych świadczeń, które wypłaca. Praktycznie można to uznać za dług nieściągalny, ponieważ na 4.625.773 tys. na początku roku ściągnięto jedynie 169.564 tys. zł. Tak więc jest to problem, z którym coś trzeba zrobić. Jeśli chodzi o Fundusz Ubezpieczeń Społecznych zgadzam się ze wszystkimi uwagami, które wyspecyfikowała Komisja Polityki Społecznej i Rodziny. Dodam jedynie, że większość tych mankamentów spowodowała reforma emerytalna, która - moim zdaniem - była wprowadzona w sposób skandaliczny. Uważam, że najpierw powinna być ustanowiona ustawa z odpowiednim vacatio legis, następnie pod tę ustawę powinien być przygotowany odpowiedni program i przetestowany system informatyczny, a dopiero potem ustawa powinna wejść w życie. Niestety, tak się nie stało. Ponadto nie zabezpieczono odpowiednich środków z prywatyzacji majątku państwowego na cele tej reformy. Przypomnę, że przed wprowadzeniem reformy mieliśmy taki stan, że i tak około 3 proc. trzeba było dopłacać do bieżących świadczeń. Jeżeli odjęliśmy od tego prawie całą składkę, jaką płacą pracownicy na otwarte fundusze emerytalne, to nic dziwnego, że powstała dziura w wypłatach na bieżące potrzeby. W rezultacie na koniec roku były zobowiązania na kwotę 21.600.887 tys. zł, co stanowi duży wzrost. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w swej opinii wniosła o pozytywne zaopiniowanie wykonania planu finansowego FUS. Myślę, że kierowała się tym, iż są to przede wszystkim długi z poprzednich lat. A skoro przyjmowaliśmy wykonanie planu w poprzednich okresach, to tym bardziej powinniśmy przyjąć go teraz. Pragnę zaznaczyć, że ministerstwo stara się rozwiązać ten „spadek” po poprzednich rządach. W tym roku już umorzono 8.142.133 tys. zł z pożyczki wobec budżetu państwa. W tej chwili jest też w Sejmie rozpatrywana ustawa dotycząca oddłużenia ZUS. Niestety, mimo tych zabiegów, z tym problemem będziemy mieli do czynienia w dalszym ciągu przez najbliższe lata. Zaległości w rozszyfrowywaniu wpłat z 1999 r. i 2000 r., a nawet i 2001 r., nie zostaną rozwikłane w całości wcześniej, niż w 2007 r. Dlatego kierując się tymi przesłankami wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#StanisławStec">Powiedziała pani, że stan zadłużenia wynosi 21.600.887 tys. zł i że był to duży wzrost. Proszę określić, ile wynosi w procentach. Jaki jest stan należności FUS od płatników na koniec 2002 r.?</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#AnnaFilek">Ogółem należności FUS wynoszą 3.582.556 tys. zł. Wzrost zadłużenia wyniósł 26 proc.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#LechRejnus">Najwyższa Izba Kontroli ocenia wykonanie budżetu w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych pozytywnie z nieprawidłowościami. Jak już powiedziano, niewykorzystaną dotację w kwocie 102 mln zł nie odprowadzono w przewidzianym terminie. Dodam jednak - jakby usprawiedliwiając ZUS - że to konieczność przetworzenia aż 230 mln dokumentów pierwszorazowych i korygujących w zasadniczy sposób zadecydowała, iż zwrotu dokonano dopiero 31 marca. NIK ocenia wykonanie budżetu przez ZUS pozytywnie, mimo że ZUS jest dysponentem Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przy omawianiu planu finansowego FUS nie powiedziano do tej pory o jednej rzeczy. Otóż Zakład nie posiada rzetelnej wiedzy o rzeczywistym zadłużeniu płatników z tytułu składek za okres od stycznia 1999 r. do chwili obecnej. Szacunkowe zadłużenie, według sald winien, na koniec 2002 r. wynosi 8.436 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#AnnaFilek">Chciałabym dodać, że zaniepokoiła mnie różnica między sprawozdaniem z wykonania budżetu ZUS, gdzie te zaległości do otwartych funduszy emerytalnych wynosiły 8.436 mln zł, a tym, co nam przedstawiono kilka dni temu, kiedy mówiono o oddłużaniu i kwocie ponad 9 mld zł. Min. Krzysztof Pater - do którego zwróciłam się w tej sprawie - oświadczył, iż do sprawozdania z budżetu były brane ogólne szacunki, natomiast w momencie, gdy rząd przedstawiał ustawę oddłużeniową, to wówczas wyliczenia były bardziej szczegółowe, na podstawie istniejących, dostępnych dowodów.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#MarekZagórski">Prosiłbym panią prezes o informację, czy system informatyczny w ZUS wreszcie działa. Ile kosztuje roczna obsługa systemu? Czy są wyliczenia, ile ten system generalnie od początku kosztował?</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#StanisławStec">Musi niepokoić wynik finansowy FUS w ujęciu kasowym. Najbardziej jednak niepokoi mnie to, że nadal ustalany jest szacunkowo stan należności, stan zobowiązań wobec otwartych funduszy emerytalnych. W związku z tym pytanie do pani prezes - co dało nałożenie dodatkowego obowiązku na płatników, którzy mając sześciu zatrudnionych muszą przekazywać elektronicznie informacje do ZUS? Jaki jest efekt tego? Kiedy pani na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych będzie w stanie powiedzieć, że ma pełną ewidencję płatników, pełną ewidencję należności? Interesuje mnie również jeszcze jednak sprawa. Otóż jestem kibicem sportowym i interesuje mnie sprawa licencji dla drużyn I ligi piłki nożnej. Wiem, że muszą otrzymać zaświadczenie z ZUS, że nie zalegają z płatnościami. Jestem ogromnie ciekawy - jak pani to zrobi, bo już mam nieoficjalną wiadomość, że wszystkie 14 drużyn takie licencje otrzyma. Wiemy, że łączna suma wypłat z tytułu emerytur i rent w 2002 r. wyniosła 87,3 mld zł. Czy mógłbym się dowiedzieć jaka kwota dotyczy samych emerytur, jaka z tytułu rent z powodu niezdolności do pracy, rent rodzinnych oraz rent tzw. stałych i przyznanych czasowo? Oczywiście wszystkie te informacje proszę przekazać na piśmie. Proszę również na piśmie o stanowisko pani, jako prezesa ZUS, w sprawie odbierania rent osobom tuż przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Niestety takie przypadki zdarzają się, a przecież takie osoby nie mają żadnych szans na rynku pracy. Czy są jeszcze pytania lub uwagi? Nie widzę. Proszę zatem o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#AleksandraWiktorow">Zacznę od pytań końcowych. Wprawdzie prosił pan przewodniczący o odpowiedzi na piśmie, gdyż są to dane szczegółowe, ale na część możemy odpowiedzieć już teraz. Otóż z ogólnej kwoty 87,3 mld zł emerytury wynoszą 50,4 mld zł. 21,7 mld zł to są renty z tytułu niezdolności do pracy, 15,2 mld zł to są wydatki z tytułu rent rodzinnych. Ta struktura mniej więcej utrzymuje się na tym samym poziomie od kilku lat, bowiem teraz nie ma nowych wcześniejszych emerytur, które kiedyś zwiększały udział emerytur w tym portfelu. Niestety nie mam przy sobie danych dotyczących szczegółowego rozpisania na renty z tytułu niezdolności częściowej, okresowej, całkowitej czy pełnej. Te dane dostarczymy na piśmie łącznie ze stanowiskiem na temat rent inwalidzkich, bo teraz trwają prace nad zmianą tego systemu. Generalnie mogę powiedzieć, iż wzorując się na doświadczeniach wszystkich krajów europejskich i zmian, jakie w tej dziedzinie robią, nie przewidujemy wzrostu liczby rent przyznawanych na stałe. W gruncie rzeczy we wszystkich systemach renty są przyznawane okresowo, z wyjątkiem określonych kategorii ściśle w ustawie zapisanych: kogo i kiedy dotyczą. My również takie rozwiązania będziemy proponować i wówczas nie będzie problemu, że osoby w wieku przedemerytalnym podlegają dodatkowym badaniom lekarskim. Pytano, ile kosztuje system informatyczny w ZUS. Temu tematowi można by w zasadzie poświęcić całe posiedzenie Komisji i kilka godzin opowiadać. System informatyczny to jest oprogramowanie, sprzęt, ludzie budynki, serwisy, licencje itd. Generalnie wydatki na tak szeroko rozumiany system informatyczny są rzeczywiście bardzo wysokie. Jeśli chodzi o 2002 r., wyniosły one 306.996 tys. zł. Umowa z firmą PROKOM to 40 mln zł. Pozostała kwota wynika z bieżącego funkcjonowania systemu. Tu dodam, że w ZUS pracuje 47 tys. osób i większość z nich jest użytkownikami systemu informatycznego. Jeśli chodzi o spór z wykonawcą, muszę powiedzieć, że w ZUS pracuję 2 lata i w tym czasie nie było żadnych kłopotów. W tym czasie wprowadziliśmy nowy sposób zarządzania projektem informatycznym, ścisłego rozliczania wykonanych prac i przyjmowania prac, a także ścisły harmonogram działań. Specjalny zarząd projektu, złożony zarówno z pracowników ZUS, jak i kierownika projektu ze strony generalnego wykonawcy, co tydzień rozlicza na bieżąco wszystkie działania. Muszę podkreślić, iż bardzo poprawiła się jakość pracy. Poprawiły się również wyniki uzyskiwane poprzez system informatyczny, jeśli chodzi o część dochodową. Na bieżąco jest rozpoznawanych ponad 99 proc. płatników. Zatem można powiedzieć, że system działa poprawnie, bowiem wiadomo, że zawsze znajdą się tacy płatnicy, którzy coś źle wypełnią - stąd jakaś tolerancja dla błędu być musi. Do osiągnięcia tych efektów przyczyniła się współpraca z płatnikami, jak również elektroniczny przekaz dokumentów. Rzeczywiście przy elektronicznym przekazie robi się znacznie mniej błędów, niż przy przekazie tradycyjnym. Oczywiście rozumiem obawy małych płatników, zatrudniających powyżej 5 osób, związane z koniecznością zakupu komputera czy nauczenia się przesyłania tych danych. Przypominam jednak, że w ustawie było przewidziane, że niektórych płatników możemy - na ich wniosek - zwolnić z prowadzenia elektronicznego przekazu, albo odłożyć ten termin w czasie i rzeczywiście niektórzy płatnicy z tego korzystają.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#AleksandraWiktorow">Generalnie jednak elektroniczny przekaz bardzo przyczynia się do poprawy jakości przysyłanych dokumentów. Zobowiązania na koniec roku rzeczywiście wzrosły, ale przypominam, że w tych zobowiązaniach jest jeszcze dwukrotna pożyczka z budżetu w 2000 r. i odsetki. Poza tym wzrosły zobowiązania kredytów bankowych i oczywiście odsetek od kredytów. Kredyty bierzemy dlatego, że nie wyobrażamy sobie sytuacji, iż można byłoby się spóźnić chociaż o jeden dzień z wypłatą jakichkolwiek świadczeń. Dlatego jeśli nie otrzymujemy w odpowiednim terminie i w odpowiedniej wysokości dotacji budżetowej, wówczas zmuszeni jesteśmy do wzięcia kredytu. To nie jest tak, że zawsze na stałe mamy kredyty w dużej wysokości. To są kredyty krótkoterminowe i często występują okresy, że w ogóle nie mamy żadnych kredytów bankowych. Sytuacja zawsze jest trudniejsza na koniec roku, gdyż wówczas musimy zapłacić terminy z 1 i z 5 stycznia, co powoduje spiętrzenie wypłat. Następne pytanie dotyczyło OFE. Tu rzeczywiście w ciągu roku wzrosły prawie o 1 mld zł nasze nierozliczone składki do OFE. Jeśli chodzi o kwestię poruszoną przez posłankę Annę Filek - nie uczestniczyłam w tym posiedzeniu i nie bardzo rozumiem, o co chodzi. My we wszystkich dokumentach zawsze podajemy jednakową kwotę. Tu, w sprawozdaniu podajemy stan na koniec 2002 r., z tym że trzeba pamiętać, iż dochodzą do tego odsetki, które nie są w FUS, tylko w części 73 - ZUS. Natomiast w ustawie, która przewiduje przejęcie zobowiązań należności do OFE przez Skarb Państwa, stan jest podany na inny termin niż koniec 2002 r. Pan przewodniczący pytał o kluby piłkarskie. Rzeczywiście, są zakłady pracy, w których ich zobowiązania wobec ZUS są obliczane szacunkowo. Natomiast jeśli ktoś przychodzi po zaświadczenie, wówczas takie wyliczenie nie jest szacunkowe, ale rzeczywiste. Dlatego zapewniam, mimo całej sympatii dla sportu, że jeśli ktoś nie wywiązuje się ze swych powinności wobec ZUS, to nie dostanie zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#StanisławStec">Proszę jednak powiedzieć, kiedy ZUS nie będzie szacował, ale będzie podawał stan należności wynikający z ewidencji komputerowej. Kiedy to nastąpi?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#AleksandraWiktorow">Bieżące informacje mamy rzeczywiste. Szacunki dotyczą zaległości, głównie z lat 1999–2000. Dopiero po wyjaśnieniu wszelkich niejasności związanych z dokumentacją zakładów pracy będziemy mogli odejść od szacunków. Przypuszczamy, iż wyjaśnianie potrwa do końca przyszłego roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#StanisławStec">Czy nie boi się pani przedawnienia?</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#AleksandraWiktorow">Nie. Nasza ustawa jest tak skonstruowana, że w tej kwestii przedawnienia nie ma.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#StanisławStec">A co pani zrobi w sytuacji, gdy firma już nie istnieje?</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#AleksandraWiktorow">W takiej sytuacji nie tylko my jesteśmy. Ten problem niestety występuje wszędzie, gdzie pojawiają się zaległości. Na zakończenie jeszcze raz podkreślę: ponad 99 proc. płatników jest rozliczanych na bieżąco i ponad 95 proc. ubezpieczonych.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#StanisławStec">Pytanie do NIK. Mam przed sobą opinię Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu dotyczącą Funduszu Alimentacyjnego. Wynika z niej, że koszty obsługi Funduszu Alimentacyjnego poniesione przez ZUS stanowią 44 proc. wpływów, że nadal zwiększają się zobowiązania i że Fundusz jest niewydolny. Tymczasem w ocenie Najwyższej Izby Kontroli jest ocena pozytywna. Jak to jest z tą oceną?</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#StanisławCzuba">Ocenę wykonania planu finansowego Funduszu Alimentacyjnego dokonano według kryteriów przyjętych w programie kontroli NIK. Wykonanie planu nie rzutowało na ogólny stan tego Funduszu.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#StanisławStec">Zwracam się do pani min. Krystyny Gurbiel. Proszę o informację na piśmie - co resort zamierza uczynić, żeby ten Fundusz był funduszem, żeby jego działanie nie opierało się głównie na dotacji z budżetu państwa. Proszę też o kilka słów na temat przyszłości FUS. Chodzi o to, żeby nie absorbował on tak mocno budżetu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Po części mogę odpowiedzieć na to ostatnie pytanie. Fundusz Alimentacyjny od kilku lat przeżywa wielkie trudności, wynikające z dwóch różnych przesłanek. Jedna jest ta sama, co w innych funduszach, tzn. zmniejszenie liczby osób pracujących zobowiązanych do łożenia na dany fundusz. To samo jest, jeśli chodzi o osoby zobowiązane do alimentacji - część z nich jest bezrobotna i nie ma z czego egzekwować należności na rzecz Funduszu. Druga przesłanka, to fakt, iż do 2003 r. nie było ograniczenia dochodowego, kto może korzystać z Funduszu Alimentacyjnego. Sądy orzekały o wysokości alimentów tak, jak dany komplet sędziowski zadecydował. Efekt jest taki, że świadczenia z Funduszu bywają bardzo różne, relatywnie wysokie. Powstaje zatem rozziew miedzy tym, co można wyegzekwować, a tym, co jest wymagalne do wypłacenia. Jeśli chodzi o kwestię przyszłości Funduszu Alimentacyjnego, to przypominam, że w ustawie, nad którą pracuje podkomisja powołana przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, jest przewidziana reforma systemu świadczeń na rzecz rodziny. Wśród różnych świadczeń powstanie również świadczenie dla osób samotnie wychowujących dzieci, w wysokości dodatkowych 200 zł, w stosunku do świadczenia rodzinnego podstawowego. W związku z tym jakby automatycznie ginie Fundusz Alimentacyjny w jego dotychczasowym kształcie. To, co pozostanie i co prawdopodobnie pozostanie w ZUS, to będzie kwestia wyegzekwowania należności zaległych. Tak więc przyszłość Funduszu nie jest przyszłością, o którą pan przewodniczący wnosił: żeby bardziej oddzielić budżet od Funduszu Alimentacyjnego. Nie, przeciwnie. Po tych wszystkich doświadczeniach proponuje się zmianę zasad korzystania z tego świadczenia i przejęcie tego świadczenia w całości przez budżet oraz rezygnację z funduszy jako instytucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#StanisławStec">Zatem jakaś reforma będzie. Wobec tego może pani minister od razu powie, jak sobie poradzi z Funduszem Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Tu, prawdę powiedziawszy, sprawa jest dużo bardziej skomplikowana i kwoty w grze są znacznie większe. Jest - oczywiście - ustawa mówiąca o rozstrzygnięciu zobowiązań ZUS wobec OFE. Powiem szczerze, że w tej chwili wiemy, jaka jest ewidencja zobowiązań, natomiast jak to faktycznie będzie wyglądało, czy to się potwierdzi po obu stronach - tego jeszcze nie wiemy. Drugą sprawą jest kwestia różnego rodzaju restrukturyzacji, które są podejmowane. Pytanie - czy tutaj także, tak jak w przypadku ubiegłego roku, będziemy korzystali z szerokiej możliwości umorzenia należności FUS? Jeśli tak, to sprawa będzie cały czas polegała na bardzo wysokich dotacjach budżetowych. Moim zdaniem, problem można rozpatrywać jakby w trzech płaszczyznach. Jedna to kwestia poprawiającej się ściągalności na rzecz FUS i tego, że prognozowanie także będzie się poprawiało, gdyż ewidencja będzie bardziej szczelna. Miejmy nadzieję, że wzrost gospodarczy - zapowiadany i rzeczywisty - będzie sam poprawiał tę sytuację, przy zaostrzonej ewidencji tych, którzy powinni płacić. Druga płaszczyzna - to kwestia windykacji należności FUS, które istnieją. Tutaj jednak trudniej mi coś powiedzieć, ponieważ są różne na ten temat i wnioski, i postulaty kierowane pod adresem rządu. Nie wiem, jakie będą ostateczne decyzje. Jeżeli byłyby to decyzje mówiące o dalszym umarzaniu, to oznaczałoby, że budżet musiałby w latach kolejnych przejmować - poprzez większą dotację - koszt obsługi tych niedoborów, które będą w Funduszu. Jeśli takiej decyzji nie będzie - będzie trochę lepiej, bo będzie można windykować przynajmniej część należności w momencie, kiedy poprawi się sytuacja gospodarcza podmiotów.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#StanisławStec">Dlaczego na dzisiejszym posiedzeniu nie jest obecny min. Krzysztof Pater, dobrze zorientowany w sytuacji ZUS?</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Dzisiaj od godz. 10.00 trwa plenarne posiedzenie Komisji Trójstronnej. W pierwszej części tego posiedzenia rozmawialiśmy na temat założeń przyszłorocznych do budżetu państwa na 2004 r., wobec czego angażowało to pana premiera Jerzego Hausnera, min. Andrzeja Raczkę i mnie - stąd przepraszam za spóźnienie. Natomiast tematem drugiej części posiedzenia były uzgodnienia dotyczące skali wzrostu w roku przyszłym wynagrodzenia minimalnego i wynagrodzeń w sferze budżetowej oraz wynagrodzeń w przedsiębiorstwach. Te trzy zagadnienia są zagadnieniami, które w ramach Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej we współpracy z Komisją Trójstronną koordynuje min. Krzysztof Pater.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#AnnaFilek">Być może rzeczywiście niezbyt jasno sformułowałam pytanie. Otóż chodziło mi o to, że w nowej ustawie, dotyczącej oddłużenia, budżet państwa przejmuje nie tylko to, co się znajduje w FUS, ale również przejmuje odsetki, które do tej pory płacił ZUS. W uzupełnieniu odpowiedzi pani prezes na pytanie pana przewodniczącego dodam, że na koniec 2002 r. w sumie było 7123 tys. emerytur i rent, w tym emerytur 3479 tys., rent 2400 tys., a rent rodzinnych 1244 tys. Zwracam uwagę, że w tych 2400 tys. rent są również osoby, które mają uprawnienia emerytalne, ale ponieważ nie mają odpowiedniego wieku do dodatku, więc wolą korzystać z uprawnień rentowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#StanisławStec">Proszę też dodać, że wśród tych, którzy mają emerytury, są też tacy, którzy pracują dodatkowo na pełnych etatach.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#MarekZagórski">Nie uzyskałem odpowiedzi na pytanie, czy jest wyliczenie, ile system informatyczny w ZUS kosztował od początku.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#AleksandraWiktorow">Biorąc pod uwagę takie szerokie rozumienie - łącznie ze sprzętem, licencjami, oprogramowaniem, wszystkim co jest związanym z funkcjonowaniem, w tym również umowę z PROKOM - jest to kwota 1535 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Dodam, że pierwsza umowa, jaka była zawierana i dyskutowana w sprawie systemu informatycznego przed laty, mówiła, iż koszt techniczny programu - czyli opracowanie projektu i sprzęt - wyniesie 780 mln zł. Przypominam, że to były lata 1996–1997.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#AleksandraWiktorow">Umowa z firmą PROKOM opiewała na kwotę 700 mln zł, ale to była umowa tylko i wyłącznie na oprogramowanie. Do tej pory za oprogramowanie zapłaciliśmy 448 mln zł. Na sprzęt wydaliśmy 695 mln zł, natomiast na wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem, czyli zakup licencji, serwis itd. - 391 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#StanisławStec">Zwracam się do pani min. Krystyny Gurbiel. Proszę do wtorku o informację, jakie ministerstwo chce podjąć działania, żeby zmniejszać zaangażowanie budżetu państwa w dofinansowaniu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Czy to w ogóle jest możliwe, czy nie? Pamiętajmy bowiem, że budżet państwa musi zabezpieczyć środki na współfinansowanie programów unijnych, które są bardzo ważne w uaktywnieniu procesów gospodarczych. Proponuję, aby pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu w części 73 - ZUS, planu finansowego Funduszu Alimentacyjnego z uwagi na to, że on wygasa, oraz części 83 - Rezerwy celowe poz. 80 i 87. Decyzję w sprawie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odkładamy do wtorku, do czasu uzyskania dodatkowych informacji. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że propozycja została przyjęta. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych, planu finansowego Funduszu Alimentacyjnego oraz części 83 - Rezerwy celowe poz. 80 i 87. Przechodzimy do planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#ElżbietaSzparaga">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny na posiedzeniu w dniu 25 czerwca dokonała wnikliwej analizy i przeprowadziła dyskusję nad przedłożonym sprawozdaniem z realizacji planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Po wysłuchaniu uwag przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli i wyjaśnieniach prezesa PFRON Komisja opiniuje pozytywnie wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2002 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#AnnaFilek">Przede wszystkim chcę zwrócić uwagę na następującą rzecz. Otóż decyzją Sejmu przekazujemy teraz część środków do samorządów, a niestety - samorządy wydatkują te pieniądze w zdecydowanej większości na turnusy rehabilitacyjne, na działania niezwiązane z tworzeniem miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych - co przecież jest zadaniem zasadniczym. Dlatego uważam, iż powinniśmy się zastanowić nad tą sprawą.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#StanisławStec">Jest to sprawa, którą musi się zajmować Komisja Polityki Społecznej i Rodziny. My mamy dość własnych spraw.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#AnnaFilek">To jest związane z wykonaniem budżetu w tych częściach, bowiem uważam, że środki mogłyby być lepiej wykorzystane. Chciałabym też ustosunkować się do zarzutów NIK, że z Funduszu było organizowane szkolenie orzecznictwa. Rzeczywiście z przyczyn formalnych te wydatki powinny być raczej w ministerstwie. Jednak ze względu na szczególnie trudną sytuację związaną ze zmianą ustawy o orzekaniu niepełnosprawności dzieci sądzę, iż można PFRON usprawiedliwić. Do pozostałych rzeczy nie mam uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#EdwardMacierzyński">Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pozytywnie z nieprawidłowościami. Przychody w 2002 r. wyniosły 1600 mln zł i ukształtowały się korzystnie, zarówno w stosunku do planu - przekroczenie o 5,7 proc. - jak i w stosunku do wykonania z roku poprzedniego - wzrost o 15,6 proc. Te korzystne wskaźniki nie świadczą jednak, że przychody nie mogłyby być większe. Świadczy o tym fakt, iż na koniec 2002 r. należności przeterminowane, dotyczące głównie składek, wyniosły 1493 mln zł i były wyższe od rocznej kwoty deklarowanych wpłat na PFRON przez zakłady pracy. Niepokój budzi to, że Fundusz nie dysponował danymi o dacie powstania należności z tytułu składek, które - zdaniem Izby - umożliwiłyby monitorowanie należności oraz analizę pod względem ściągalności i ryzyka przedawnienia. W 2002 r. z tytułu przedawnień obowiązkowych wpłat wpisano w koszty Funduszu kwotę 4856 tys. zł. Należy jednak wyjaśnić, że ponad połowa tych należności dotyczyła okresu sprzed 1996 r., co oznacza, że uległy one przedawnieniu przed 2002 r. Należności te zostały ujawnione w wyniku przeprowadzonej w 2002 r. modyfikacji systemu komputerowego ewidencji poboru wpłat. Działania w zakresie modyfikacji systemu należy ocenić bardzo pozytywnie, ponieważ to rokuje, iż w przyszłości tych przedawnień będzie mniej i że windykacja będzie prowadzona sprawniej. Duża część przedawnionych należności dotyczyła podmiotów restrukturyzowanych, zlikwidowanych, w upadłości oraz w likwidacji. Te przedawnienia nie obciążają zatem PFRON w 2002 r. Kontrola NIK wykazała jednak, że część przedawnień należności powstało w 2002 r. z winy Funduszu. Przyczyną powstania tych przedawnień było m.in. to, iż nie było ustalane zadłużenie, nie były wystawione tytuły wykonawcze. Jeśli chodzi o wydatki uwagi krytyczne NIK dotyczą głównie umarzania części pożyczek udzielanych zakładom pracy chronionej na zakup maszyn i urządzeń oraz udzielania pomocy finansowej na utrzymanie zagrożonych likwidacją miejsc pracy osób niepełnosprawnych. Zdaniem NIK zasady i kryteria umarzania pożyczek były często zbyt ogólnikowe. Zgodnie z uchwałami rady nadzorczej i zarządu PFRON, aby umorzyć pożyczkę, powinny występować w zakładach pracy chronionej „szczególne względy” - nigdzie jednak nie zdefiniowano, co należy rozumieć pod tym pojęciem. W tej sytuacji jako „szczególne względy” przemawiające za umorzeniem pożyczki uwzględniane były argumenty mało konkretne, niewymierne i niepoparte odpowiednimi danymi - np. „trudna sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy” lub „liczne poparcia władz lokalnych”. Zarząd PFRON nie ustalił terminów składania wniosków o umorzenie pożyczek, co powodowało, że niektóre zakłady pracy chronionej korzystały z tej pomocy dwukrotnie, a innym, którzy złożyli wniosku później, odmawiano z powodu wykorzystania środków przewidzianych w planie. Z kolei przy rozpatrywaniu wniosków o przyznanie środków na utrzymanie zagrożonych likwidacją miejsc pracy nie zawsze były przestrzegane zasady i kryteria ustalone przez zarząd PFRON.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#EdwardMacierzyński">Liczne przykłady świadczące o nieprzestrzeganiu kryteriów w zakresie przyznawania środków zostały zaprezentowane w Informacji NIK, więc nie będę ich szczegółowo omawiał. Zdaniem NIK, zarówno ogólnikowość kryteriów, jak i nieprzestrzeganie już ustalonych zasad i kryteriów prowadziło do uznaniowości w przyznawaniu środków, naruszało zasadę równego traktowania wszystkich wnioskodawców ubiegających się o pomoc finansową, a w konsekwencji prowadziło do powstania sytuacji korupcjogennych. NIK w roku ubiegłym w zaleceniach pokontrolnych wnioskowała o przestrzeganie kryteriów, dotyczących udzielania pomocy finansowej. Wniosek ten nie został jednak w pełni zrealizowany. W 2002 r. wystąpił wzrost, w stosunku do roku poprzedniego, wydatków z tytułu umów zleceń i umów o dzieło o 1700 tys. zł, tj. o 141 proc. NIK nie kwestionuje celowości umów dotyczących dodatkowych zadań wynikających z ustawy o restrukturyzacji. Część jednak zadań wykonywanych w ramach tych umów, jak np. rozliczanie kont analitycznych, kompletowanie dokumentów pracowników, winna być wykonywana w ramach obowiązków służbowych przez osoby zatrudnione w PFRON. Ustalenia powyższe wskazują, że nie został również zrealizowany wniosek NIK w tej sprawie z poprzedniej kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję. Widzę, że nikt się nie zgłasza. Wobec tego proszę przedstawiciela PFRON o ustosunkowanie się do stwierdzonych przez NIK nieprawidłowości.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#JanuszWesołowski">W Informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli przesłanej do Sejmu na str. 50 czytamy: „Prezes Zarządu PFRON skorzystał z prawa złożenia zastrzeżeń do ocen uwag i wniosków przedstawionych w wystąpieniu pokontrolnym. Zastrzeżenia dotyczyły dwóch wniosków pokontrolnych, trzech ocen oraz trzech zapisów i uwag. Komisja Rozstrzygająca, powołana przez Wiceprezesa NIK, na posiedzeniu w dniu 26 maja 2003 r. podjęła uchwałę o uwzględnieniu w całości zastrzeżeń dotyczących 2 ocen i 1 zapisu oraz o częściowe uwzględnienie zastrzeżeń dotyczących 2 zapisów i 1 wniosku”. Celowo przytoczyłem ten fragment, abyście państwo nieco inaczej spojrzeli na wypowiedź pana dyrektora. Chciałbym jeszcze podkreślić, że przy realizacji programów nie da się w elementach ocennych wnioskodawców jednoznacznie stwierdzić, że pomoc publiczna jednemu przysługuje, a drugiemu nie. Fundusz nigdy nie miał pieniędzy w programach celowych, aby zaspokoić wszystkie potrzeby. Dlatego przy podejmowaniu decyzji najważniejsze dla Zarządu PFRON były względy społeczne. Natomiast inne elementy ocenne były elementem pomocniczym. I tutaj właśnie rozbieżność między stanowiskiem NIK a stanowiskiem Zarządu PFRON jest widoczna.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#StanisławStec">Zwracam się do dyr. Waldemara Długołęckiego. Proszę wyjaśnić tę sprawę. Jeżeli faktycznie na ostatniej stronie Informacji jest cytowany zapis, to dlaczego te wnioski są ujęte w tym materiale?</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#WaldemarDługołęcki">Zgłoszenie zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego przewiduje ustawa o NIK i prezes Funduszu w tym przypadku z tego prawa skorzystał. Opis postępowania z zastrzeżeniami jest zgodny z ustawą o NIK. Natomiast ta Informacja, zgodnie z obowiązującymi nas zasadami, uwzględnia już rozstrzygnięcia ujęte w uchwale komisji rozstrzygającej i zatwierdzone przez prezesa NIK. Taka jest procedura. Jeżeli pan przewodniczący życzy sobie, żeby w tej chwili udowodnić, że tak właśnie jest - uczyni to dyr. Edward Macierzyński.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#StanisławStec">Nie proszę o udowodnienie. Wierzę panu. Wobec tego zwracam się do pana prezesa Janusza Wesołowskiego - o jakich nieaktualnych już wnioskach mówił przedstawiciel NIK?</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#JanuszWesołowski">Uważam, że jeśli komisja rozstrzygająca przyjmuje zastrzeżenia, to w Informacji dla Sejmu tych zastrzeżeń być nie powinno.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#StanisławStec">Proszę wskazać, o czym mówił przedstawiciel NIK, a co zostało uwzględnione przez komisje rozstrzygającą.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#JanuszWesołowski">Na przykład była to sprawa wynajęcia komputerów do obsługi programu tzw. oddłużenia jednostek.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#StanisławStec">Ja o tym nie słyszałem w wypowiedzi przedstawiciela NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#JanuszWesołowski">Ale jest to w Informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#StanisławStec">To mnie nie interesuje. O tym nie było mowy na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#JanuszWesołowski">Ja odnosiłem się do Informacji NIK, którą otrzymali posłowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#StanisławStec">Proszę, by odniósł się pan do tego o czym mówiła posłanka Anna Filek, oraz do tego, że nie macie pełnej ewidencji należności.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#JanuszWesołowski">Jeśli pan pozwoli, w tej sprawie wypowie się prezes Marian Leszczyński.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#MarianLeszczyński">Zarząd PFRON podziela opinię Najwyższej Izby Kontroli odnośnie do faktu, iż poziom należności na Fundusz jest bardzo wysoki i rzeczywiście kształtuje się na tym poziomie, o jakim wspominał pan dyrektor, czyli ponad 1400 mln zł. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na strukturę tych należności. Otóż większość należności Funduszu pochodzi od tych branż gospodarki, które podlegają restrukturyzacji. Na przykład kopalnie i huty zalegają Funduszowi na kwotę ponad 162 mln zł, przemysł zbrojeniowy na kwotę 28 mln zł, Polskie Koleje Państwowe na kwotę 234 mln zł. Ponad połowa należności, z którymi Fundusz nie może sobie poradzić dysponując takimi, a nie innymi narzędziami dochodzenia do należnych mu pieniędzy, pochodzi z branż podlegających restrukturyzacji, gdzie ustawodawca świadomie zakładał, że te pieniądze będą wpłacane do PFRON albo w określonym czasie i w określonym rytmie, albo też, że Fundusz w danym momencie nie będzie w stanie do nich dojść. Problemem Funduszu jest to, że w ciągu ostatnich lat należności z roku na rok powiększają się o kwotę około 200 mln zł. Taki stan obserwujemy od czterech lat. Zarząd Funduszu podejmuje liczne działania, które mają w konsekwencji doprowadzić do zmniejszenia stanu należności, ale te działania można oceniać jedynie na tle oceny ogólnej sytuacji gospodarczej kraju, a zwłaszcza płynności finansowej firm i innych płatników, którzy są zobowiązani do wpłat na PFRON. Duże nadzieje wiążemy z ustawą z 30 sierpnia o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych. Fundusz objął restrukturyzacją ponad 700 mln zł należności. Ten rok rozstrzygnie, w jakim stopniu będziemy w stanie zmniejszyć poziom swoich należności. Jeśli chodzi o przedawnienia, rzeczywiście stan faktyczny podany przez pana dyrektora odpowiada ewidencji PFRON. Chciałbym panu dyrektorowi podziękować za wskazanie na czynniki, które wpłynęły na wysokość i poziom przedawnień. Fundusz, według danych NIK a także naszych, dopuścił do przedawnień 0,3 swoich należności, z czego znaczna część nie jest z winy PFRON. Przy okazji chciałbym zwrócić uwagę na fakt, iż w ubiegłym roku wprowadziliśmy zasadniczą modyfikację systemu ewidencji poboru wpłat. Dzięki temu znaczna część pracy jest dokonywana automatycznie, np. podział wpłaconych kwot na odsetki i na kwotę główną. Modernizacja systemu spowodowała, iż w ciągu tego roku generalnie rozwiążemy problem przedawnień, z którym od 1997 r. nie byliśmy w stanie sobie poradzić.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#StanisławStec">Muszę dodać, że w stosunku do tego, co było w poprzednich latach, uwag do wykonania planu finansowego jest znacznie mniej. Niewątpliwie jest poprawa. Niepokoi mnie, że NIK musiała się wycofać w całości z zastrzeżeń dotyczących dwóch ocen i jednego zapisu oraz częściowo z kilku innych. Wniosek stąd, że przedstawiciel NIK powinien lepiej współpracować z kontrolowanym i oceny formułować bardziej precyzyjnie, a wówczas mniej pracy będzie miała komisja rozstrzygająca. Proponuję pozytywnie zaopiniować wykonanie planu finansowego za 2002 r. Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie planu finansowego za 2002 r. Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie planu finansowego za 2002 r. Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Przechodzimy do części 57 - Krajowy Urząd Pracy, planu finansowego Funduszu Pracy, planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz części 83 - Rezerwy celowe poz. 23. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#EugeniuszWycisło">2002 r. był ostatnim rokiem funkcjonowania Krajowego Urzędu Pracy. Decyzją ustawy z dania 1 marca 2002 r. o zmianach organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej zniesiony został urząd prezesa Krajowego Urzędu Pracy i zlikwidowany Krajowy Urząd Pracy. Zadania i kompetencje przejęło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W zakresie gospodarowania funduszami celowymi prezes KUP, jako dysponent główny Funduszu Pracy, prowadził analizę wykorzystania i efektywności Funduszu Pracy. Ponadto Krajowy Urząd Pracy kontynuował obsługę merytoryczną, prawną i finansową Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Budżet Krajowego Urzędu Pracy w 2002 r., określony ustawą budżetową, wyniósł 3.646.963 tys. zł, w tym wydatki budżetowe 12.338 tys. zł, inwestycje 273 tys. zł. W dziale 853 ustawa budżetowa określiła dotację dla Funduszu Pracy w wysokości 3.634.600 tys. zł. Sprawozdanie nie rozbija wykonania na okres I kwartału 2002 r., w którym KUP jeszcze funkcjonował, i na II, III, IV kwartał. Niemniej widoczne są zmiany spowodowane ustawą. Otóż w konsekwencji zaplanowane w ustawie budżetowej wydatki w kwocie 3.646.938 tys. zł zostały zmniejszone do wysokości 1.231.774 tys. zł, tj. o 2.415.164 tys. zł mniej, w tym wydatki majątkowe o kwotę 272 tys. zł. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu w części 57 - Krajowy Urząd Pracy. Jeśli chodzi o Fundusz Pracy - jego głównym celem jest łagodzenie skutków pozostawania bez pracy dla osób tracących pracę oraz finansowanie programów na rzecz aktywizacji zawodowej osób poszukujących pracy. Dysponentem Funduszu Pracy do 31 marca 2002 r. był prezes Krajowego Urzędu Pracy, zaś od 1 kwietnia 2002 r. zadania te przejęło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Podstawowy wpływ na skalę i strukturę wydatków Funduszu Pracy miała sytuacja na rynku pracy, w szczególności poziom bezrobocia, liczba osób uprawnionych do zasiłków i świadczeń z tego funduszu, oraz przewidziane w planie finansowym środki na finansowanie programów aktywnego przeciwdziałania bezrobociu. Nowelizacja ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu nie przyniosła spodziewanych oszczędności i odnotowano wzrost łącznej liczby zasiłków i świadczeń przedemerytalnych o ponad 54 tys. zł powyżej planu. Stan Funduszu Pracy na koniec roku zamknął się wielkością in minus 685.246 tys. zł. Na ujemny stan Funduszu wpłynęły przede wszystkim zobowiązania w wysokości 2 mld zł, wynikające z zaciągniętych w 2002 r. przez Fundusz nowych kredytów na łączną kwotę 1800 mln zł. W 2002 r. Fundusz spłacił kredyt zaciągnięty w 2001 r. w wysokości 904 mln zł. Z uwag zasadniczych, które zostały podniesione w trakcie prac Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, przede wszystkim wymienić należy, iż wydatki na zasiłki i świadczenia utrzymywały się na zbyt wysokim poziomie i były zdecydowanie wyższe niż planowano, mimo nowelizacji ustawy likwidującej zasiłki przedemerytalne, zaś wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu stanowiły zaledwie 8 proc. wydatków ogółem i były najniższe od początku istnienia Funduszu. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny oceniła pozytywnie wykonanie planu finansowego Funduszu Pracy za 2002 r. jednak zwróciła uwagę na zbyt wysoki poziom zadłużenia i zaciągnięte kredyty, które będą skutkowały koniecznością spłat zarówno w 2003 r., jak i w 2004 r. Jeśli chodzi o Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - jego podstawowym celem jest ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, w wyniku upadłości, likwidacji lub zaprzestania działalności gospodarczej. Fundusz ten nie jest dotowany przez budżet.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#EugeniuszWycisło">Głównym źródłem dochodów Funduszu są składki od pracodawców oraz odsetki od lokat bankowych. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pozytywnie zaopiniowała wykonanie planu finansowego za 2002 r. Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zwracając uwagę, iż również w tym przypadku - jak przy Funduszu Pracy - zbyt duży jest udział kredytów i że kredyty te będą miały wpływ na wypłatę zaległych i ponadplanowych świadczeń. Jeśli chodzi o część 83 - Rezerwy celowe, poz. 23 - są to środki przewidziane na inwestycje infrastrukturalne w gminach zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym. Rezerwa w budżecie na ten cel, na wydatki majątkowe, zaplanowana została w wysokości 30 tys. zł i została rozdysponowana zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z 18 sierpnia 1999 r. Kwoty dotacji na dofinansowanie poszczególnych inwestycji są ustalane przez wojewodów, na wniosek zarządów gmin szczególnie zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym, po zasięgnięciu opinii marszałków. Środki z tej rezerwy zwiększyły budżety wojewodów: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego, pomorskiego, świętokrzyskiego, śląskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu w części 83 - Rezerwy celowe, w zakresie poz. 23, pomimo że sprawozdanie rzeczowe otrzymaliśmy dopiero po omawianiu tego na Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#AnnaFilek">Jeśli chodzi o część 57 - Krajowy Urząd Pracy, uwag nie wnoszę, z tym że chciałabym podkreślić, iż niezmiernie długo przekazywano majątek KUP, bo dopiero w grudniu przejęło go ministerstwo. Jeśli chodzi o Fundusz Pracy - potwierdzam, że udział środków na walkę z bezrobociem maleje: w 2001 r. wynosił 9,7 proc., teraz jest 8 proc., przez co rosną kwoty na zasiłki przedemerytalne i dla bezrobotnych. Konsekwencją tego jest też wzrost udziału dotacji w ogólnej kwocie przychodów. W 2001 r. dotacja stanowiła 31,9 proc., natomiast w 2002 r. już 39,3 proc. Również zobowiązania wzrosły o 183 proc., co oczywiście będzie dużym problemem. Mamy coraz większe koszty, jeśli chodzi o zasiłki i niestety obciąża to budżet państwa. Zwracam też uwagę na pewną nieprawidłowość - nie rozliczono środków przekazanych na inwestycje do Urzędu Pracy w Szczecinie. To są dość duże środki w wysokości 5.895.500 zł. Oczywiście popieram wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w części 57 - KUP oraz planu finansowego Funduszu Pracy, gdyż te nieprawidłowości nie rzutują na wykonanie. Jeśli chodzi o Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - fundusz wynagrodzeń nie został przekroczony. Zatrudnienie wyraźnie zmalało: w 2001 r. było 454 etatów, w 2002 r. - 404 etaty. Płace są w normie. Sprawozdawczość prawidłowa. Przychylam się do wniosku o pozytywne zaopiniowanie z wykonania planu finansowego w 2002 r. To samo dotyczy części 83 - Rezerwy celowe, poz. 23.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#EdwardMacierzyński">Jeśli chodzi o część 57 - KUP kontrola NIK ustaliła, że likwidacja Krajowego Urzędu Pracy przebiegała zgodnie z trybem określonym w zarządzeniu prezesa Rady Ministrów i właściwie poza przewlekłym trybem likwidacji tego Urzędu nie mamy żadnych istotnych uwag. Dodam, że opóźnienia wynikały z inwentaryzacji, która się przedłużała. Jeśli chodzi o Fundusz Pracy, nasza ocena wykonania planu finansowego za 2002 r. jest pozytywna z nieprawidłowościami. Moi poprzednicy już przedstawili dane cyfrowe, więc nie będę ich powtarzał. Zwrócę jedynie uwagę na niektóre niekorzystne zjawiska, jakie wystąpiły w funkcjonowaniu tego Funduszu. Niewykonanie planu przychodów spowodowane zostało niższymi o 10 proc. wpływami z tytułu składek od pracodawców. W porównaniu z 2001 r. dotacje z budżetu państwa wzrosły o 37 proc., natomiast składki od pracodawców były niższe o 0,3 proc. W rezultacie w 2002 r. uległa pogorszeniu struktura przychodów Funduszu, wzrósł bowiem udział dotacji z budżetu państwa z 32 proc. do 39 proc. Jeśli chodzi o wydatki, największy wzrost dotyczył zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. Zasiłki wzrosły o 7 proc. więcej niż planowano i o 32,8 proc. więcej, niż w roku poprzednim. Przyczyną przekroczenia planu było niedoszacowanie liczby osób, którym przyznano zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Zjawiskiem niepokojącym jest to, że pomimo wzrostu, w stosunku do 2001 r., dotacji z Funduszu Pracy o 37 proc. wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu uległy obniżeniu o 2 proc. Udział wydatków na aktywne formy w wydatkach ogółem zmniejszył się z 16,4 proc. w 2000 r., 9,7 proc. w 2001 r. do 8 proc. w 2002 r. Oceniając efektywność poszczególnych form aktywnego przeciwdziałania bezrobociu należy stwierdzić, iż najwyższą efektywnością oznaczały się prace interwencyjne. Z ustaleń kontroli wynika, że 68 proc. osób zatrudnionych przy tych pracach otrzymało stałe zatrudnienie. Najniższą efektywnością charakteryzowały się roboty publiczne, bo tylko 18 proc. osób zatrudnionych przy tych pracach otrzymało propozycje dalszej pracy. W 2002 r. pomimo zwiększania dotacji państwa do Funduszu Pracy o 985 mln zł Fundusz zmuszony był zaciągnąć kredyt obrotowy w kwocie 1800 mln zł na wypłatę świadczeń obligatoryjnych, a więc zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. Opracowując plan Funduszu zakładano zaciągnięcie kredytu w wysokości 12,5 proc. planowanych przychodów. W rzeczywistości kredyt wyniósł 19,4 proc. Z tytułu zaciągniętego kredytu zapłacono w 2002 r. odsetki w kwocie 85,5 mln zł. Na koniec 2002 r. powstały zobowiązania Funduszu Pracy w kwocie 2052 mln zł, tj. o 929 mln zł wyższe, niż zakładano w ustawie budżetowej, co stanowi przekroczenie planu o 83 proc. Wykonanie planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie z nieprawidłowościami. Najpoważniejszym problemem Funduszu w 2002 r. były niskie przychody, przede wszystkim z tytułu składek od pracodawców. Przypomnę, że składki te stanowią ponad 90 proc. ogółu przychodów. Wpływy z tytułu składek wyniosły 112 mln zł i były niższe prawie o 11 proc. od planu i o 8 proc. niższe od wykonania w 2001 r. Jedną z przyczyn tego stanu było pogorszenie się sytuacji finansowej przedsiębiorstw. Z powodu braku środków własnych Fundusz - aby realizować zobowiązania ustawowe - zaciągnął kredyt w PKO w wysokości 150 mln zł.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#EdwardMacierzyński">Kredyt z odsetkami ma być spłacany w 2003 r. i w 2004 r., co oczywiście będzie miało niekorzystny wpływ na jego funkcjonowanie w tych latach. Mimo zaciągnięcia kredytu Fundusz nie w pełni realizował ustawowe zadania dotycząc wypłaty świadczeń pracowniczych. Z powodu niedoboru środków nie zostały wypłacone świadczenia w kwocie 78 mln zł, tj. 19,3 proc. wielkości planowanych. Przyznać trzeba, że zapotrzebowanie w 2002 r. na Fundusz było wysokie, gdyż pogorszeniu uległa sytuacja finansowa wielu przedsiębiorstw i wzrosła liczba postępowań likwidacyjnych. Ponieważ składka wzrosła z 0,08 proc. do 0,15 proc., więc jest nadzieja, że sytuacja Funduszu poprawi się. W 2002 r. Fundusz podejmował różnorodne działania i wykazywał wiele inicjatywy w celu poprawy windykacji należności z tytułu wypłaconych świadczeń. Jedną z tych form była sprzedaż majątku przejętego w zamian za należności. Najwięcej trudności stwarzała windykacja należności w kwocie prawie 140 mln zł z tytułu wypłaconych w 2002 r. odpraw pieniężnych dla pracowników przemysłu węglowego. Odzyskano zaledwie 34,8 mln zł, w tym 30,5 mln zł zwróciło Ministerstwo Gospodarki. Przyczyną tego była zła sytuacja finansowa zakładów przemysłu węglowego, które są w likwidacji lub objęte są działaniami restrukturyzacyjnymi. Kontrola NIK wykazała także występowanie na koniec 2002 r. przeterminowanych należności Funduszu z lat 1999–2001 z tytułu wynajmu i dzierżawy majątku, w wysokości 127 tys. zł. Stwierdzono, że podejmowane przez biura terenowe działania windykacyjne były mało skuteczne. Jeśli chodzi o wydatki na działalność Krajowego Biura FGŚP kontrola nie stwierdziła żadnych nieprawidłowości.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję. Nie widzę chętnych, wobec tego proszę panią minister o zwięzłe ustosunkowanie się do zgłoszonych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#KrystynaGurbiel">Mówiąc ogólnie, te kwestie, na które i posłowie, i przedstawiciel NIK zwracali uwagę - tzn. że wydatki były wyższe, niż planowane, a dochody niższe - wynikają bezpośrednio z sytuacji na rynku pracy, z faktu, że nie tylko rosło bezrobocie, ale spadało zatrudnienia, a ponadto część firm - ze względu na sytuację finansową - nie realizowała swoich zobowiązań w stosunku do Funduszu Pracy, co oczywiście odbijało się na wpływach Funduszu i powodowało konieczność zaciągania kredytów. Rzeczywiście to są problemy, z których zdajemy sobie sprawę, ale - niestety - wynikają one z sytuacji gospodarczej, z sytuacji na rynku pracy i nie sądzę, żeby wynikały ze sposobu zarządzania tymi środkami. Podobna sytuacja występuje przy aktywnych formach przeciwdziałania bezrobociu. Natomiast nie chciałabym podkreślić, że w bieżącym roku udział aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu w ogółu wydatków Funduszu Pracy znacząco wzrósł, dlatego mam nadzieję, iż w przyszłym roku przy rozpatrywaniu sprawozdania z wykonania budżetu państwa ta uwaga już nie pojawi się. Posłanka Anna Filek zwróciła uwagę na sprawę nierozliczonych środków dotyczących inwestycji w Szczecinie. Ta sprawa jest w egzekucji. Jeśli egzekucja nie przyniesie skutków, wówczas wystąpimy na drogę sądową.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#StanisławStec">Zatrzymajmy się na chwilę przy tych 5 mln zł. Komu przekazaliście te pieniądze?</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#MarekMuszyński">Środki zostały przekazane do Urzędu Miejskiego w Szczecinie na kontynuację budowy Powiatowego Urzędu Pracy w Szczecinie. Dwa tygodnie temu wysłaliśmy monit ostateczny o zwrot ponad 3 mln zł. Jeśli do końca tego tygodnia nie otrzymamy zwrotu na konto Funduszu, wówczas skierujemy sprawę do sądu.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#StanisławStec">Proszę o pisemną informację do wtorku, dlaczego przekazano pieniądze z wyprzedzeniem, a nie na podstawie zrealizowanego zadania. Jak można środki budżetowe dawać awansem, mając tak poważne problemy w Funduszu Pracy?</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Obawiam się, że to wystąpienie, aczkolwiek chwalebne, może nie przynieść rozstrzygnięcia. W czasie, o którym rozmawiamy, art. 55 lub 56 ustawy o przeciwdziałaniu bezrobociu był zapisem wynegocjowanym w trakcie prac sejmowych, który mówił, iż Fundusz jest zobowiązany zakończyć inwestycje, jakie były rozpoczęte przed 1999 r. Ta inwestycja szczecińska należała do tej grupy.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#StanisławStec">Zakończyć inwestycję, to nie znaczy zapłacić wcześniej, niż roboty zostały zakończone.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Myślę, że przekazano pieniądze według kosztorysu.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#StanisławStec">Właśnie o to chodzi. Ktoś za to powinien odpowiadać. Dlatego proszę o wyjaśnienie szczegółowe, bowiem środki publiczne muszą być dokładnie rozliczane. Oczekujemy na wyjaśnienie do wtorku, natomiast dzisiaj proponuję pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 57 - KUP, planu finansowego Funduszu Pracy, planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz części 83 - Rezerwy celowe, poz. 23. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 57 - Krajowy Urząd Pracy, planu finansowego Funduszu Pracy, planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz części 83 - Rezerwy celowe, poz. 23. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 57 - Krajowy Urząd Pracy, planu finansowego Funduszu Pracy, planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz części 83 - Rezerwy celowe, poz. 23. Przechodzimy do części 54 - Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i plan finansowy Państwowego Funduszu Kombatantów. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#EdmundStachowicz">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w dniu 25 czerwca br. po wysłuchaniu sprawozdania przedstawicieli Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, wystąpieniu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli oraz dyskusji posłów - pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 54 - Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów. Dochody w części 54 w 2002 r. w stosunku do planowanych były wyższe o 46,7 proc. i wynosiły 88 tys. zł, z czego 33 tys. zł w dziale 921 stanowił zwrot niewykorzystanych dotacji celowych otrzymanych w 2001 r. przez związki i stowarzyszenia kombatanckie. Główne dochody pochodziły ze sprzedaży miesięcznika „Kombatant”, tj. 53 tys. zł. Wydatki w części 54 zostały zrealizowane w 99,8 proc. Najwyższe wydatki były w dziale 853 i wyniosły 88.067 tys. zł. W strukturze wydatków działu 750 głównymi wydatkami były wynagrodzenia wraz z pochodnymi i stanowiły 68,4 proc. wydatków ogółem. Do wykonania budżetu w części 54 nie było istotnych uwag tak ze strony członków Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, jak i ze strony Najwyższej Izby Kontroli. Nieco więcej kontrowersji wystąpiło w przypadku planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów. Gospodarka finansowa Państwowego Funduszu Kombatantów jest dosyć specyficzna, bowiem przychody w 2002 r. wynosiły 88.093 tys. zł, a wydatki 171.349 tys. zł. Zobowiązania na koniec 2001 r. wyniosły minus 28.814 tys. zł, co spowodowało, że na koniec 2002 r. stan Funduszu był ujemny i wynosił minus 11.189 tys. zł. Największą pozycję wydatków stanowiła refundacja zwolnień z abonamentów rtv - 39.160 tys. zł i refundacja ulg za abonament telefoniczny - 123.142 tys. zł. Bardzo niewielkie środki przeznaczono na pomoc społeczną dla kombatantów - 1055 tys. zł, w tym 700 tys. zł dodatkowo przyznanych zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów z rezerwy ogólnej. W 2001 r. na powyższy cel wydatkowano 15.401 tys. zł. Niewielkie środki przeznaczono także na inwestycje kombatanckie, albowiem kwota ta wynosiła 1063 tys. zł z przeznaczeniem na domy kombatanta. Należy podkreślić, że Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała negatywnie wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów za 2002 r. Ocena ta wynika głównie ze złej gospodarki Funduszu w zakresie nieterminowej płatności zobowiązań i wynikającej z tego konieczności płacenia odsetek w kwocie 9353 tys. zł, powstania na końcu roku zobowiązań wymagalnych na kwotę 111.702 tys. zł, a więc wyższych o 287,7 proc. od stanu na koniec 2001 r., przeniesienia środków przeznaczonych w planie na refundacje zniżek w opłacanie składek na ubezpieczenia obowiązkowe pojazdów samochodowych na wydatki inwestycyjne. Członkowie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny otrzymali informacje kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych odnoszące się do tych opinii i ocen zawartych w Informacji NIK. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny podzieliła argumenty, które zostały zawarte w tej informacji i pozytywnie oceniła wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów. W kilku zdaniach uzasadnię tę decyzję. Otóż jeśli chodzi o zarzut przekroczenia wydatków na refundację z tytułu ulg telefonicznych i abonamentów rtv, uznaliśmy go za bezzasadny, bowiem przyczyną zwiększonych kosztów była nowelizacja ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego wprowadzająca z dniem 1 stycznia 2003 r. dodatek kompensacyjny w zamian za likwidację ulg kombatanckich.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#EdmundStachowicz">Na przekroczenie wydatków miały wpływ obciążenia za jednostki licznikowe dotyczące grudnia 2002 r., które przed zmianą ustawy obciążyłyby wydatek stycznia 2003 r. Zasadą było, że Zakłady Telekomunikacji w fakturach za ulgi obciążały 50% abonamentem za miesiąc bieżący, natomiast za jednostki licznikowe za miesiąc poprzedni. W celu rzetelnego przedstawienia kosztów z tytułu refundacji ulg telekomunikacyjnych faktury za jednostki licznikowe, które wpłynęły w styczniu 2003 r., do czasu sporządzenia sprawozdania zobowiązań, wprowadzono do ksiąg rachunkowych miesiąca grudnia 2002 r. Zapłacenie odsetek w wysokości 9353 tys. zł z tytułu nieterminowej płatności należności wynikało również ze skutków nowelizacji ustawy o kombatantach. Wierzyciele mając świadomość końcowych rozliczeń z tytułu refundacji obciążyli Urząd odsetkami ustawowymi z tytułu nieterminowych refundacji ulg za okresy poprzednie. Na powyższy wydatek Urząd nie miał żadnego wpływu. Wyniki kontroli przedstawione w Informacji NIK potwierdzają, że stan Funduszu został spowodowany brakiem środków budżetowych, a nie niewłaściwą realizacją planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów przez Urząd. Urząd czynił wszystko, aby wydatkować przyznane - niezwykle skromne - środki na Państwowy Fundusz Kombatantów w sposób celowy oraz oszczędny. Jeszcze raz podkreślam, że Komisja Polityki Społecznej i Rodziny jednomyślnie podjęła decyzję o pozytywnym zaopiniowaniu planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#AnnaFilek">Jeżeli chodzi o wykonanie budżetu w części 54 - Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, nie mam żadnych uwag. Popieram pozytywną opinię Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Natomiast jeśli chodzi o Państwowy Fundusz Kombatantów uważam, że Urząd miał tu pewien wpływ. Otóż Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nie zrealizował obligatoryjnych wydatków, ale równocześnie prezes Urzędu przeniósł środki z wydatków obligatoryjnych na inwestycje. Uważam, że należy się nam tu jakieś wyjaśnienie. Wśród uwag w stosunku do PFK jest także zarzut nierzetelności sprawozdawczości. Tu również sądzę, że za tę sprawozdawczość przede wszystkim odpowiadają urzędnicy i kierownictwo Urzędu.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#EdwardMacierzyński">Jeśli chodzi o część 54 - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wykonanie budżetu NIK ocenia pozytywnie z uchybieniami. Drobne uchybienia dotyczyły sprawozdawczości oraz innych spraw formalnych, które nie miały wpływu na rzetelność tych sprawozdań. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie wydatków. Urząd dokonywał zakupów w sposób celowy, zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Jeśli chodzi o wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów ocena Najwyższej Izby Kontroli jest negatywna. Poseł sprawozdawca przedstawił szczegółowo stan faktyczny oraz ustalenia NIK, które złożyły się na negatywną ocenę, więc nie będę tego powtarzał. Przedstawił również uzasadnienie Kierownika Urzędu, który nie zgodził się z oceną NIK. NIK nie kwestionuje tego uzasadnienia. Kontrola nie wykazała jakiś istotnych nieprawidłowości, aby środki PFK były wydawane z naruszeniem zasady legalności i celowości. Wątpliwości może jedynie budzić przeniesienie środków z wydatków obligatoryjnych na fakultatywne, w wysokości 1800 tys. zł, na dofinansowanie inwestycji - niemniej jest to zadanie ustalone w ustawie o kombatantach. Zgadzamy się jednak z posłanką Anną Filek, że tych zmian nie powinno się dokonywać i że ta sprawa obciąża Urząd. NIK ustalając ocenę negatywną podkreśla, że podstawową przyczyną była zbyt niska dotacja. Dotacja w 2002 r. była niższa, w stosunku do roku poprzedniego, o ponad 120 mln zł, tj. o 57,8 proc. Podkreślam - ocena negatywna dotyczy nie działalności Urzędu, ale funkcjonowania Państwowego Funduszu Kombatantów, w tym przede wszystkim niezrealizowania zadań wynikających z ustawy o kombatantach z powodu braku środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#StanisławStec">Zanim zabierze głos pani minister, chciałbym dowiedzieć się od przedstawiciela NIK, czy wszystko - oprócz przeniesienia środków na inwestycje z wydatków obligatoryjnych - na co miał wpływ Urząd w zakresie realizacji planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów zostało zrealizowane prawidłowo?</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#EdwardMacierzyński">Tak. Poza przeniesieniem środków oraz sprawozdaniem, które zostało sporządzone nierzetelnie, innych uwag do działalności Urzędu nie mamy.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chcę dodać, że porównanie dotacji, jaką otrzymał Państwowy Fundusz Kombatantów w 2002 r. z tą, jaką otrzymał w 2001 r., jest wyjątkowo mylące. W 2001 r. Fundusz miał różnego rodzaju zaległości z poprzednich lat. Stąd pod koniec 2001 r. PFK otrzymał ekstra dotację w wysokości 106 mln zł na to, aby spłacił wszystkie swoje zadłużenia, bowiem w takiej wysokości Fundusz je wówczas określił. Okazało się później, że zadłużenie jest większe o 13 mln zł, ale oczywiście dotacja przyznana już na bieżącą obsługę była niższa - co wydawało się w pełni uzasadnione. Działamy teraz w innych warunkach - zmieniła się ustawa. Natomiast faktycznie budżet państwa, jak zawsze w takich sytuacjach, pozostaje z koniecznością rozwiązania tych zaległych zobowiązań. One dotyczą należności w stosunku do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz TP SA. W tej chwili szukamy ile to faktycznie jest i czy wszystkie te wystawione rachunki są rachunkami, za które Skarb Państwa musi zapłacić. Zdarza się bowiem, że są ludzie, którzy chcą skorzystać z przywilejów kombatantów nie mając ku temu uprawnień. Kilkanaście takich przypadków odnotowaliśmy w tym roku, przy refundowaniu kosztu wykupu mieszkań przez kombatantów.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#MarekZagórski">Jak się to kontroluje? Wielokrotnie bowiem o takich przypadkach słyszymy, a wniosków zakończonych pozytywnymi konkluzjami i naprawą tego stanu rzeczy jakoś nie widać. Pani minister powiedziała, że 2001 r. przekazano 106 mln zł na zlikwidowanie zobowiązań, a zobowiązań nie zlikwidowano, bo ich stan na początek 2002 r. wynosił prawie 28 mln zł. Co stanowi tak dużą trudność w oszacowaniu rzeczywistych wydatków? Ja rozumiem, że można się pomylić raz czy dwa, ale jeśli zdarza się to rokrocznie, to już jest patologia. Przypominam, że ta patologia kosztowała nas w 2002 r. ponad 9 mln odsetek. Przypuszczam, że i w tym roku będzie podobna historia. Proszę zatem przedstawiciela Urzędu o odpowiedź, czy są już jakieś szacunki w tym zakresie. Czy podejmowane są próby dotyczące renegocjowania spłaty lub umarzania tych odsetek? Rozumiem, że to trudne zadanie, ale uważam, iż takie próby należy podjąć.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#WaldemarDługołęcki">Poseł Marek Zagórski zadał pytanie, które w istocie rzeczy wyjaśnia ocenę negatywną Najwyższej Izby Kontroli. My rzeczywiście nie mamy większych uwag, poza tym, co tutaj było powiedziane, do wykonywania planu finansowego przez Urząd. Natomiast sytuacja jest taka, że ustawowe zadania Funduszu nie są realizowane. Tę ocenę negatywną należy postrzegać w kontekście uwag zgłaszanych przez NIK pod adresem funduszy celowych, jako całości. Tu mamy do czynienie z funduszem, w którym całość jego dochodów stanowi dotacja z budżetu zaniżana na etapie planowania budżetowego - stąd biorą się te odsetki. Dlatego też powiedziałem, że pytanie posła Marka Zagórskiego jest odpowiedzią na naszą negatywną ocenę. Chcieliśmy w ten sposób wskazać na błąd systemowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych o odpowiedzi na zadane pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#JerzyKozłowski">Zacznę od tego, że my nie spoczywamy na laurach, jako Urząd, i robimy wszystko, żeby przynajmniej te zaległości nie zwiększały się. My nie śpimy spokojnie, bowiem każdy dzień to kolejne 30 tys. zł odsetek od sumy 111 mln zł. W związku z tym czynimy wszystko, żeby w jakiejś mierze uszczuplić te wierzytelności. Podam przykład. Otóż w czasie kiedy Telekomunikacja Polska SA sprzedała wierzytelność dla ProConsult sp. z o.o. Urząd prowadził intensywne negocjacje o umorzenie części należności głównej, jak również samych odsetek. Te działania przyniosły taki skutek, że wynegocjowane zostały upusty na łączną kwotę blisko 1,5 mln zł. Przeniesienie środków na wydatki inwestycyjne, z przeznaczeniem na dokończenie rozpoczętych inwestycji, w naszej ocenie było uzasadnione i w pełni celowe. Zwracam uwagę, że inwestycje rozpoczęte, a niedokończone wymagają ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z zabezpieczeniem czy gwarancjami. Utrzymywanie takiego stanu rzeczy jedynie zwiększa, a nie obniża, koszty inwestycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#StanisławStec">Proszę wymienić, o jakie inwestycje chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#JerzyKozłowski">Chodzi tu o Dom Kombatanta w Miechowie i Dom Kombatanta w Biłgoraju. Inwestycje w tych obiektach w 2002 r. były prowadzone na ogólną kwotę 1063 tys. zł - stąd to przeniesienie środków. Była też rozpoczęta inwestycja w Legionowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#StanisławStec">Co by jednak było, gdyby we wszystkich częściach przenoszono wydatki bieżące na inwestycyjne? Oczywiście z punktu widzenia gospodarki - byłoby dobrze, ale z punktu widzenia budżetu - chyba nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#JerzyKozłowski">Zgadzam się, ale jeśli np. w Legionowie mieliśmy należność do spłacenia i gdybyśmy tego nie zrobili, wówczas rozpocząłby się proces i zapłacilibyśmy w rezultacie dwa razy więcej.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#StanisławStec">Proponuję byśmy pozytywnie zaopiniowali wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 54 - Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, natomiast decyzję w sprawie planu finansowego Państwowego Funduszu Kombatantów odłożymy do wtorku. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że propozycja została przyjęta. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 54 - Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#MarekZagórski">Przypominam, że nie usłyszałem odpowiedzi w sprawie szacunków.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#ZdzisławaGozdan">Pytanie brzmiało - co stanowi trudność w oszacowaniu realnych wydatków? Otóż nie ma żadnych trudności w szacowaniu, ponieważ w ustawie budżetowej ustalona jest wysokość dotacji oraz szacunki wydatków na poszczególne tytuły. W opisówce naszego materiału wszystko to jest zawarte. Jeżeli w ustawie budżetowej dotacja jest zapisana w wysokości 87.305 tys. zł, a wydatki w kwocie 166 mln zł, to już gołym okiem widać, że w ustawie budżetowej jest deficyt prawie 92 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#StanisławStec">Proszę powiedzieć, jak pani, jako główna księgowa, kontroluje refundacje wydatków mieszkaniowych?</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#ZdzisławaGozdan">W Urzędzie jest departament merytoryczny, który kontroluje przychodzące faktury za refundacje wszelkich ulg, łącznie z wykazami. To departament merytoryczny akceptuje fakturę pod względem merytorycznym.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#KrzysztofSkolimowski">Kwestia weryfikacji wykazów wygląda następująco. Otóż gminy mają możliwość uzyskania 10 proc. refundacji ulgi z tytułu wykupu mieszkania przez kombatantów. Ministerstwo Finansów, wojewodowie i gminy przysyłają do nas wykazy osób, którym tych ulg udzielili. My zestawiamy te wykazy z wykazem osób, które są uprawnione do ulgi i określamy, czy danej osobie ulga przysługiwała w dniu zawarcia aktu notarialnego. Jest to dość benedyktyńska praca, ale wykonujemy ją sumiennie.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#MarekZagórski">To jest jednak jakaś patologiczna sytuacja. Otóż są określone wydatki, które musimy ponieść, a budżet jest określany mniej więcej w połowie zapotrzebowania. Rzeczywiście trudno ganić Państwowy Fundusz Kombatantów za niewykonanie budżetu - bo faktycznie go nie wykonał, co do tego nie ma wątpliwości - natomiast generalnie trzeba powiedzieć, że źle to zostało zaplanowane. Zwracam uwagę, że zaplanowanie niższej dotacji kosztuje 30 tys. zł dziennie. Mówię to mając na uwadze przyszły rok.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Zaplanowanie to jest jedna sprawa, a kontrola, o którą pan pytał przedtem - to druga. W przypadku zniżek mieszkaniowych rzeczywiście kontrolujemy to bardzo ostro. Zwracam jednak uwagę, że tego nie płaci Fundusz, to płaci budżet państwa bezpośrednio ze swoich zobowiązań. Jeśli chodzi o Państwowy Fundusz Kombatantów - konto jest zasilane co roku. Tak naprawdę to nie jest fundusz - to się tylko tak nazywa. Problem nie polega na tym, czy Urząd kontroluje, czy nie, ale na tym, że zdarza się, iż ulga jest wykorzystywana choć kombatant dawno nie żyje. Zdarza się to w około 30 proc. - jak dowiodły poprzednie, robione 3 lata temu, rozliczenia tych ulg i zwolnień. Cały problem polega więc na tym, jak wdrożyć efektywny sposób kontroli - bo tego typu kontroli nie ma ani Poczta, ani Telekomunikacja. Ani Poczta, ani Telekomunikacja nie sprawdzają, czy osoba, której przysługiwała ulga, faktycznie jeszcze z niej korzysta.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#StanisławStec">Problem jest też w tym, że mija coraz więcej lat po wojnie, a kombatantów mamy coraz więcej. Oczywiście wszystkich tych problemów teraz nie rozstrzygniemy. Proszę zastanowić się nad tym przy planowaniu budżetu na 2004 r. Natomiast ze strony Urzędu proszę o pisemne wyjaśnienie, kto rozpoczął inwestycje, które Urząd dofinansował w 2002 r. oraz na jakiej podstawie przeniesiono środki na inwestycje. Po otrzymaniu tych informacji podejmiemy we wtorek decyzję w sprawie Państwowego Funduszu Kombatantów. Przechodzimy do części 62 - Urząd Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi oraz części 87 - Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w częściach 48 - PUNU, 62 - UNFE, 87 - KNUiFE. Tak się złożyło, że te dwie pierwsze instytucje zostały zlikwidowane uchwałą sejmową po I kwartale 2002 r. i teraz funkcjonuje już tylko KNUiFE. Niemniej jednak przypomnę państwu, że w I kwartale PUNU osiągnął dochody w wysokości 4741 tys. zł, a wydał 3852 tys. zł. Dochody te były z tytułu składek z zakładów ubezpieczeniowych w wysokości 0,075 proc. od składek brutto. UNFE był finansowany z budżetu, niemniej miał przychody w wysokości 189 tys. zł. Wydatkował 3350 tys. zł. KNUiFE za okres działania trzech kwartałów miała dochody w wysokości 66.389 tys. zł, wydała 21.140 tys. zł, odprowadzając do Skarbu Państwa 45.885 tys. zł - co było rezultatem likwidacji środka specjalnego. Tu drobna uwaga - zastanawiam się, czy likwidacja środka specjalnego nie była decyzją zbyt pochopną, bowiem uważam, iż powinna ona stanowić źródło działalności edukacyjnej i propagatorskiej tego organu nadzoru. Łączne zatrudnienie w PUNU i UNFE w I kwartale 2002 r. wynosiło 277 osoby. Przeciętne zatrudnienie w KNUiFE w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2002 r. wynosiło 224 etaty i było niższe od łącznego zatrudnienia w PUNU i UNFE i od planowanego zatrudnienia dla tego nowego urzędu o 53 etaty. Analiza gospodarowania środkami budżetowymi w części 87 - KNUiFE oraz w częściach: 48 -PUNU i 62 - UNFE pozwala generalnie na pozytywną ocenę wykonania budżetu państwa w 2002 r. w zakresie tych trzech części. Zarówno dochody, jak i wydatki organów nadzorujących były realizowane prawidłowo. Stanowi to podstawę uznania, że wykonanie budżetu w części 48, 62 i 87 było zgodne z prawem oraz cechowało się co do zasady rzetelnością, celowością i uzyskało pozytywną ocenę Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#AnnaFilek">Moja ocena również jest pozytywna. Niemniej chciałabym ustosunkować się do tego, co mój przedmówca powiedział o środku specjalnym. Otóż jestem niezwykle zadowolona z faktu, iż ten środek zniknął. Zwracam uwagę, że w I kwartale 2002 r. wypłacono w UNFE ze środka specjalnego 7774 tys. zł na bardzo wysokie premie. W rezultacie wpłata do budżetu z tytułu likwidacji środków specjalnych była niższa o około 1.025,7 tys. zł. Oczywiście, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w części 62 i 87.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#WaldemarDługołęcki">Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie budżetu w części 87 - KNUiFE jako pozytywne z uchybieniami. Te uchybienia zdefiniowaliśmy w uwagach dotyczących dwóch postępowań w zamówieniach publicznych, które jednak nie skutkowały naruszeniem dyscypliny finansów publicznych - co podkreślam. Podobną ocenę można odnieść w stosunku do UNFE, jak i PUNU. Sądzę, że najistotniejszą sprawą jest jakby zamknięcie - w sumie bardzo pozytywne - rozliczenia likwidacji dwóch instytucji i utworzenia jednej. Ten proces został zakończony, aczkolwiek z pewnymi usterkami, o których piszemy w Informacji w sposób szczegółowy. Na przykład przepisy nie przewidywały utworzenia depozytu ze środków specjalnych, już po likwidacji UNFE, na finansowanie zobowiązań. Drugi przykład podała posłanka Anna Filek, gdzie przyspieszenie wypłat ze środków specjalnych spowodowało skumulowanie wypłat w I kwartale: średnio na jednego pracownika ponad 18 tys. zł, na pracownika pomocniczego - ponad 9 tys. zł, w sytuacji kiedy w budżecie KNUiFE były przewidziane środki na sfinansowanie tych wynagrodzeń. Z tym że podkreślam, iż obowiązujące regulaminy umożliwiały podjęcie takiej decyzji. Poza tym wydaje się nam, że - zgodnie z ustawami - koszty nadzoru nad dwoma typami działalności, które są w KNUiFE, powinny być ponoszone przez odpowiednie towarzystwa czy fundusze emerytalne. Stwierdziliśmy, że w 2002 r. nie były liczone koszty w sposób umożliwiający dokładne wyodrębnienie, ile który z nadzorów kosztował. Można zatem mieć wątpliwości, czy przepisy ustawy są w tym zakresie wykonywane. Kolejną sprawą, na którą zwracamy uwagę, jest kwestia dostosowania terminów przekazywania środków przez towarzystwa obydwu rodzajów na koszty nadzoru do terminów przekazywania środków przez KNUiFE do urzędów skarbowych. Zdarzało się bowiem w 2002 r., że te środki pozostawały przez długi czas na rachunku Komisji. Generalnie jednak biorąc zatrudnienie w nowym urzędzie było w 2002 r. niższe i środki na wynagrodzenia również niższe niż w poprzednim układzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#AnnaFilek">Jeśli chodzi o koszty i ewidencjonowanie, wydaje mi się, że jest to zadanie bardzo trudne i nie jestem przekonana, że potrzebne. Stąd uważam, iż ta uwaga NIK jest bezzasadna.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#StanisławStec">Czy pan dyrektor potwierdza, że wprawdzie premia była wypłacana wcześniej, ale pozwalały na to przepisy?</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#WaldemarDługołęcki">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#StanisławStec">Wobec tego tej uwagi być nie powinno. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 62 - UNFE i 87 - KNUiFE. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 62 - UNFE i 87 - KNUiFE. Przechodzimy do części 72 - KRUS oraz planów finansowych: Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego. Proszę przedstawiciela Komisja Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#MieczysławKasprzak">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wraz z przedstawicielami Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi analizowała wykonanie budżetu w części 72 - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz planów finansowych Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego. Po obszernej dyskusji, po wyjaśnieniach prezesa KRUS, Komisja stwierdziła, że gospodarka finansowa tak w KRUS, jak i w zakresie tych trzech funduszy, była prowadzona prawidłowo. Poprzednie zalecenia pokontrolne NIK w większości zostały zrealizowane. Na podkreślenie zasługuje fakt, że czterokrotnie zostały zmniejszone nadpłaty świadczeń, które obecnie wynoszą 0,015 proc. ogółem wypłacanych rent i emerytur. Na podkreślenie również zasługuje wskaźnik ściągalności składek, który w przypadku KRUS wynosi 96,1 proc. Ze względu na trudną sytuację w rolnictwie w Polsce trzeba przyznać, iż ten wskaźnik jest wysoki i widać w tym dużą pracę KRUS. Ogółem dotacja do KRUS wynosiła 15.900.000 tys. zł. Warto pamiętać, iż nie całość tych środków przeznaczana jest na typowe świadczenia. Część zobowiązań, które wypłaca KRUS, to są zobowiązania budżetu państwa - chociażby z tytułu przejętych przez państwo gospodarstw w zamian za renty, czy dodatki kombatanckie, górnicze lub składka na ubezpieczenia zdrowotne płacona za rolników. Po dogłębnej, szczegółowej analizie Komisja Polityki Społecznej i Rodziny oceniła pozytywnie realizację budżetu państwa za 2002 r. w części 72 - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz planach finansowych funduszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#AnnaFilek">Generalnie zgadzam się z pozytywną oceną Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Jeśli chodzi o część 72, prosiłabym o wyjaśnienia dotyczące uwagi NIK na temat opóźnień w prowadzeniu księgowości. W sprawie Funduszu Emerytalno-Rentowego również nie mam uwag. Natomiast chciałabym zasygnalizować pewien problem, o którym od pewnego czasu głośno. Otóż mówi się, że jakaś część ubezpieczonych w KRUS to są osoby, które w tym celu kupują kawałek ziemi i dzięki temu uciekają z ubezpieczenia w ZUS. Do Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego nie wnoszę żadnych uwag. Przychylam się do propozycji pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu państwa w zakresie części 72 - KRUS i planów finansowych funduszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#StanisławCzuba">Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie budżetu państwa w części 72 - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jako pozytywne z uchybieniami. Uchybienie, o którym wspominała posłanka Anna Filek, dotyczyło opóźnionego wprowadzenia - dopiero od 23 grudnia - zasad rachunkowości, które skutkowało mniejszą szczegółowością księgowań. Mamy już informacje, że to uchybienie zostało usunięte i od dnia 14 lutego ta szczegółowość księgowań została wprowadzona. Wykonanie planu finansowego Funduszu Emerytalno-Rentowego również oceniamy pozytywnie z uchybieniami. Stwierdzonymi uchybieniami są nadpłaty świadczeń emerytalno-rentowych z winy pracowników KRUS oraz wypłaty odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty świadczeń. Podobnie brzmi ocena wykonania planu finansowego Funduszu Administracyjnego. Stwierdzone uchybienia dotyczyły nieterminowego egzekwowania wypłat i rozliczeń z funduszem składkowym. Te rozliczenia zostały już dokonane i, jak zapewnia prezes KRUS, będą przestrzegane odpowiednie zarządzenia dotyczące rozliczeń finansowych. Jeśli chodzi o wykonanie planu finansowego Funduszu Prewencji i Rehabilitacji, ocena NIK jest pozytywna. Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła tu istotnych nieprawidłowości, które miałyby wpływ na wykonanie planu.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#StanisławStec">Pamiętam, że swego czasu była informacja NIK, w której były zastrzeżenia odnośnie do funduszu składkowego i wydatkowania tych środków w zakresie wydatków na członków rady i w zakresie świadczenia dotacji bez określonych kryteriów. Czy pod tym względem sytuacja się poprawiła?</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#StanisławCzuba">Tak, sytuacja się zdecydowanie poprawiła.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#StanisławStec">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#MarekZagórski">Pytanie do pana prezesa o dwie pozycje dotyczące Funduszu Emerytalno-Rentowego. Z materiałów wynika, iż nastąpił wzrost wpływów ze składek - w stosunku do 2001 r. - o ponad 10 proc. Na ile ten wzrost jest spowodowany zwiększeniem wysokości składki, a na ile wzrostem liczby rolników? Chciałbym też dowiedzieć się, w jakiej wysokości przeszacowano - po raz kolejny zresztą - wydatki na zasiłki pogrzebowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#StanisławStec">Czy są inne pytania? Nie widzę. Proszę zatem o odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#JanKopczyk">Zacznę od kwestii, która została poruszona i przez posłankę Annę Filek, i przez posła Marka Zagórskiego. Chodzi o wzrost wpływów Funduszu Emerytalno-Rentowego, ale w podtekście chodzi zwłaszcza o „nieproszonych gości” w systemie, czyli ludzi, którzy kupują kawałek ziemi po to, żeby uniknąć składki do ZUS a wejść do systemu KRUS - co jest zarzutem wobec naszej instytucji dosyć często stawianym, aczkolwiek przesadzonym. Otóż rzeczywiście notujemy w ostatnich latach - od 1999 r. - wzrost liczby ubezpieczonych, ale to nie są ci „prywaciarze”, którzy wchodzą do systemu tylko po to, żeby uniknąć płatności do ZUS. To są przede wszystkim ci ludzie, których sytuacja na rynku pracy pozbawia zatrudnienia w innych dziedzinach gospodarki i oni ubezpieczają się w KRUS choćby tylko dlatego, żeby mieć tytuł do bezpłatnych świadczeń leczniczych. Faktem jest, że rzeczywiście przepisy, wprowadzone w 1997 r. kolejną nowelizacją ustawy, pozwalają na wybór ubezpieczenia dla rolnika, który uprawia ziemię, prowadzi gospodarstwo, a podejmuje dodatkowo działalność usługową, handlową, czy jakąkolwiek inną. Z takiej możliwości korzysta - według naszych szacunków - około 6 proc. ubezpieczonych. Trudno domniemywać - i byłoby to niesprawiedliwe - że wszyscy oni są tymi „nieproszonymi gośćmi”. Oni nie naruszają prawa. Oni wykorzystują furtkę dla obniżenia swoich kosztów. My oczywiście wiemy, że takich „nieproszonych gości” w systemie mamy, ale nie demonizujmy rzeczywistości. To jest margines - kilka czy kilkanaście tysięcy osób na półtora miliona ubezpieczonych. W dodatku oni ponoszą pewnego rodzaju ryzyko. Bowiem trzeba wiedzieć, że co prawda obniżają sobie koszty, ale w momencie choroby otrzymają zasiłek chorobowy w wysokości 5 zł za dzień dopiero po 30 dniach choroby, a gdyby zdarzyło się coś i przeszliby na świadczenie rentowe, to otrzymają niską rentę, jaka jest w KRUS. Tak więc jest tu coś za coś. Oczywiście ci ludzie przychodząc do KRUS nie korzystają z pieniędzy budżetowych. Na początku płacą składkę. Dodam, że nowelizacja ustawy o KRUS, która w tej chwili jest w podkomisji, w sposób dosyć istotny uszczelni system. Dlatego sądzę, że po przyjęciu ustawy tego problemu w ogóle nie będzie. Fundusz składkowy, o którym wspomniał pan przewodniczący, nie jest dotowany przez budżet, więc dzisiaj go nie omawiamy. Mogę jednak zapewnić, iż działania naprawcze zostały już dawno podjęte i dzisiaj sytuacja jest zupełnie inna. Uchybienia, o których wspominał przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli, są rzeczywiście, ale ich skala jest niewielka. Oczywiście jesteśmy wdzięczni za wskazanie naszych niedokładności w pracy, ale to jest ogromna instytucja, w której pracuje spora liczba ludzi, gdzie się wypłaca bardzo dużo świadczeń i pewien margines błędu zawsze może się zdarzyć. Te promilowe wskaźniki nadpłat czy odsetek nie mogą stanowić o zasadniczej ocenie - zresztą tak jest, bo ocena NIK jest pozytywna. Na temat systemu księgowego oraz zasiłków pogrzebowych powie pan prezes Wojciech Kobielski.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#StanisławStec">Na temat systemu księgowego nie musi już pan prezes mówić, z uwagi na to, że przedstawiciel NIK potwierdził, iż zalecenia zostały zrealizowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#WojciechKobielski">Rzeczywiście, planowaliśmy 75 tys. zasiłków pogrzebowych, natomiast wykonanie nieznacznie przekroczyło 65 tys. zasiłków. Jeśli chodzi o kwotę: w ustawie budżetowej zaplanowana była kwota blisko 327 mln zł, natomiast wydatkowaliśmy kwotę 273 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#StanisławStec">Przystępujemy do głosowania. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 72 - KRUS oraz planach finansowych: Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 72 - KRUS oraz planach finansowych: Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszy Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego. Przechodzimy do części budżetowej 85 - Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 853 - Opieka społeczna, oraz części 83 -Rezerwy celowe, w zakresie poz. 11,12, 14, 45, 46, 51, 52 i 78. Proszę przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#RenataSzynalska">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny zaopiniowała pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 85 - Budżety wojewodów ogółem, dział 853 - Opieka społeczna oraz część 83 - Rezerwy celowe w zakresie poz. 11, 12, 14, 45, 46, 51, 52 i 78. Komisja nie wniosła żadnych uwag. Budżet został wykonany w większym zakresie niż w 2001 r. Podczas dyskusji posłowie zwracali jedynie uwagę na elementy, które wiążą się bardziej z planowaniem budżetu w przyszłości, niż na to, co dotyczyło 2002 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#StanisławStec">Proszę o zabranie głosu przez koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#AnnaFilek">Nie mam również żadnych uwag, ani do części 85, ani do części 83.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#StanisławStec">Proszę przedstawiciela NIK o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#WaldemarDługołęcki">Najwyższa Izba Kontroli nie wnosi żadnych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#StanisławStec">Czy są pytania lub uwagi? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 853 - Opieka społeczna, oraz części 83 - Rezerwy celowe, w zakresie poz. 11, 12, 14, 45, 46, 51, 52 i 78. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa za 2002 r. w części 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 853 - Opieka społeczna, oraz części 83 - Rezerwy celowe, w zakresie poz. 11, 12, 14, 45, 46, 51, 52 i 78. Wyczerpaliśmy cały porządek dzienny. Dziękuję wszystkim. Zamykam posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>