text_structure.xml 11 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JerzyJaskiernia">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek dzienny został państwu przedstawiony na piśmie. Czy są uwagi do porządku obrad? Nikt się nie zgłasza, zatem stwierdzam, że porządek został przyjęty. Porządek przewiduje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych, sporządzonej w Hadze dnia 5 października 1961 r. (druk nr 3024). Otrzymali państwo projekt ze szczegółowym uzasadnieniem, a także opinię Biura Studiów i Ekspertyz, niemniej jednak prosiłbym ministra Jakuba Wolskiego o uzupełnienie tej wiedzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JakubWolski">Ponieważ minister spraw zagranicznych został upoważniony przez Radę Ministrów zarówno do reprezentowania rządu w toku prac parlamentarnych nad ustawą ratyfikacyjną, jak i do późniejszego wykonywania Konwencji znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych, pozwolą państwo, że pokrótce odniosę się nie tylko do kwestii proceduralnych, związanych z przystąpieniem do Konwencji, ale także do aspektów merytorycznych dotyczących realizacji postanowień Konwencji. Chciałbym także nadmienić, że problematyka poruszana w Konwencji jest mi szczególnie bliska, bo ściśle wiąże się z początkiem mojej kariery w MSZ, kiedy jako attaché konsularny w Nowym Jorku wielokrotnie zajmowałem się legalizacją zagranicznych dokumentów urzędowych. Przedmiotem prezentowanej przeze mnie Konwencji jest zniesienie wymogu legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych, a więc czynności stosowanej w sytuacji, gdy dokument sporządzony w jednym kraju, ma być użyty czy przedstawiony w innym kraju. Co prawda instytucja legalizacji wypełnia bardzo ważną funkcję w zakresie weryfikacji autentyczności dokumentu, należy jednak wskazać, że jest ona związana z procedurą długotrwałą i kosztowną, znacząco utrudniającą międzynarodowy obrót dokumentami. Powolność procesu legalizacyjnego i stale zwiększający się międzynarodowy obrót dokumentami spowodowały konieczność stworzenia umowy międzynarodowej, która przy jednoczesnym zniesieniu wymogu dokonywania czynności legalizacyjnych utrzymywałaby pozytywne skutki weryfikacyjne. Długotrwałe procedury legalizacji dokumentów można zilustrować następującym przykładem. Aby polski dokument notarialny mógł zostać przedłożony w innym kraju, podpis i pieczęć notariusza wymagają uwierzytelnienia przez prezesa sądu okręgowego, z kolei podpis i pieczęć prezesa sądu wymagają legalizacji w MSZ, a następnie uwierzytelnienia przez przedstawicielstwo dyplomatyczne kraju, w którym dokument ma być stosowany. Wskazane powyżej problemy rozwiązuje Konwencja opracowana pod auspicjami Haskiej Konferencji Prawa Międzynarodowego Prywatnego znosząca wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych sporządzona w Hadze dnia 5 października 1961 r. Konwencja ta, znosząca tradycyjną legalizację dokonywaną przez przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne, zastępuje ją znacznie uproszczoną procedurą. Polega ona na wystawieniu przez wyznaczony do tego organ w kraju pochodzenia dokumentu pojedynczego poświadczenia zwolnionego z jakichkolwiek dalszych poświadczeń. Poświadczenie to zwane Apostille jest oznaczone indywidualnym numerem oraz rejestrowane, co przy jednoczesnym wytworzeniu mechanizmu prostego sprawdzania stosownych rejestrów stwarza gwarancję autentyczności dokumentu. Dla realizacji Konwencji niezbędne jest wyznaczenie organu krajowego właściwego do wydawania Apostille. Trwały długie dyskusje na temat wyboru właściwego organu, w trakcie których brany był pod uwagę zarówno minister sprawiedliwości, jak i wojewodowie. Ostatecznie funkcja organu krajowego właściwego do wydawania Apostille powierzona została ministrowi spraw zagranicznych, z uwagi na fakt długotrwałej praktyki i doświadczenia Ministerstwa Spraw Zagranicznych w legalizacji dokumentów przeznaczonych do zagranicznego obrotu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JakubWolski">Za przystąpieniem Polski do Konwencji przemawia szereg czynników. Po pierwsze, poważny wzrost obrotu prawnego między naszym krajem a stronami Konwencji. Po drugie, przyjęcie postanowień Konwencji przyczyni się do usprawnienia obrotu prawnego poprzez odbiurokratyzowanie obiegu dokumentów w stosunkach międzynarodowych. Po trzecie, bezpośrednie korzyści z przystąpienia do Konwencji odniosą polscy obywatele i polskie firmy, pragnący przedłożyć za granicą polskie dokumenty urzędowe. Z jednej bowiem strony unikną uciążliwej procedury legalizacyjnej w zagranicznych przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych państw-stron Konwencji, a z drugiej znacząco zmniejszą koszty przygotowania dokumentów przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu międzynarodowego. Warto także zaznaczyć, że spośród wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej jedynie Polska i Dania nie są stronami Konwencji, przy czym w przypadku Danii fakt ten wynika z braku w jej ustawodawstwie wymogu legalizacji zagranicznych dokumentów przedstawianych na jej terytorium. Uprzedzając pytania państwa posłów, pragnę również odnieść się do kwestii późnego przystąpienia Polski do Konwencji. Nałożyło się na to kilka problemów. Po pierwsze, w minionym okresie większe znaczenie dla państwa niż interes obywatela miały przede wszystkim względy finansowe. Legalizacja zagranicznych dokumentów urzędowych przynosiła PRL wymierne korzyści finansowe dla budżetu, nie wykazywano więc specjalnego zainteresowania zmianą takiego stanu rzeczy. Nie bez znaczenia pozostają także czynniki polityczne decydujące o przystąpieniu do Konwencji przez wszystkie kraje byłego bloku socjalistycznego, z wyjątkiem Węgier, które stały się stroną Konwencji już w 1972 r. Pozostałe kraje z tego bloku państw dopiero w ostatnich latach nadrabiają stracony czas. Dla przykładu Czechy przystąpiły do Konwencji w 1998 r., Słowacja w 2001 r., Rumunia w 2002 r., Rosja w 1991 r., Ukraina w 2003 r. Od szeregu lat w administracji rządowej toczyła się dyskusja na temat organu właściwego do wydawania poświadczeń. Minister spraw zagranicznych wielokrotnie bez powodzenia występował do Ministerstwa Sprawiedliwości o wszczęcie procedury związania się Konwencją. Należy bowiem zaznaczyć, że właśnie Ministerstwo Sprawiedliwości jest inicjatorem prac nad związaniem się przez Polskę poszczególnymi konwencjami Haskiej Konferencji Prawa Prywatnego Międzynarodowego. Wobec braku zainteresowania ministra sprawiedliwości oraz mając na względzie ogromne oczekiwania ze strony polskich i zagranicznych podmiotów na uregulowanie kwestii legalizacji, MSZ postanowiło przyjąć obowiązki wykonawcy Konwencji. Kwestię związania się Konwencją przyspieszył fakt przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i wynikające z tego oczekiwania ze strony państw unijnych na uproszczenie przez nasz kraj procedur legalizacyjnych. Proszę pozwolić, że przejdę teraz do omówienia aspektów prawnomiędzynarodowych i proceduralnych związanych z przystąpieniem do Konwencji. Tryb związania się przez strony Konwencją określony został w art. 10 i przewiduje ratyfikację. Oczywiście, artykuł nie wskazuje, czy ma to być ratyfikacja za zgodą wyrażoną w ustawie, czy w trybie tzw. małej ratyfikacji. W związku z tym, że postanowienia Konwencji dotyczą spraw uregulowanych w ustawie z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, niezbędne jest przyjęcie trybu przewidzianego w art. 89 ust. 1, czyli ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. Związanie się Konwencją będzie wymagało nowelizacji ustawy z 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej poprzez zamieszczenie w załączniku do niej odpowiednich zapisów regulujących kwestię pobierania opłaty skarbowej od wydawania Apostille.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy do przedstawiciela rządu są pytania w związku z projektem ustawy ratyfikacyjnej? Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w debacie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BarbaraHylaMakowska">Mam pytanie, czy dyplomy szkół średnich i wyższych nie będą wymagały legalizacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są inne pytania bądź wypowiedzi w debacie? Skoro nie ma, proszę pana ministra o ustosunkowanie się do problemu poruszonego przez panią posłankę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JakubWolski">Wobec państw, które są stronami Konwencji, będzie potrzebna tylko pieczęć Apostille.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są dalsze wystąpienia w debacie? Skoro nie ma, przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy. Czy ktoś z państwa posłów wnosi uwagi do tytułu projektu ustawy? Nikt się nie zgłasza, zatem stwierdzam, że tytuł został uzgodniony. Czy do art. 1 są uwagi? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że art. 1 został uzgodniony. Czy do art. 2 są uwagi? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że art. 2 został uzgodniony. Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować inny przepis niż te, które znalazły się w przedłożeniu rządowym? Nikt się nie zgłasza. Czy Biuro Legislacyjne zgłasza uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#TomaszJaroszyński">Biuro Legislacyjne nie zgłasza żadnych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JerzyJaskiernia">Kto z państwa posłów jest za rekomendowaniem Sejmowi projektu ustawy z druku nr 3024? Stwierdzam, że Komisje jednogłośnie rekomendują Sejmowi przyjęcie projektu ustawy. Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BogdanBujak">Proponuję kandydaturę posłanki Anny Górnej-Kubackiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy pani posłanka wyraża zgodę? Dziękuję. Czy są inne kandydatury? Nie ma zgłoszeń. Kto z państwa posłów jest za wyborem posłanki Anny Górnej-Kubackiej na sprawozdawcę? Stwierdzam, że Komisje jednogłośnie wybrały posłankę Annę Górną-Kubacką na sprawozdawcę projektu ustawy. Dziękuję za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>