text_structure.xml
51.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#ZbigniewKledecki">Dnia 26 września 1980 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Zbigniewa Kledeckiego (SD), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#ZbigniewKledecki">- działalność statutową i gospodarczą PTTK.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#ZbigniewKledecki">W posiedzeniu udział wzięli: przewodnicząca Głównego Komitetu Turystyki Teresa Andrzejewska, prezes PTTK Stanisław Lewandowski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#ZbigniewKledecki">Informację opracowaną przez PTTK omówił wiceprezes Towarzystwa Tadeusz Rycerski: Towarzystwo powstało 17 grudnia 1950 r. z połączenia Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, istniejących już ponad 100 lat.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#ZbigniewKledecki">Statutowym zadaniem PTTK jest rozwijanie masowej turystyki i krajoznawstwa, szerzenie wiedzy o ochronie środowiska naturalnego, aktywne uczestnictwo w ochronie dóbr kultury, popularyzowanie dorobku Polski wśród turystów krajowych i zagranicznych. PTTK działa na rzecz wszystkich środowisk. Kontrolę nad tą organizacją sprawuje minister spraw wewnętrznych w porozumieniu z Głównym Komitetem Turystyki. PTTK jest uznane za towarzystwo wyższej użyteczności. Jest ono członkiem międzynarodowych organizacji turystycznych.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#ZbigniewKledecki">Towarzystwo liczy ponad 760 tys. członków zrzeszonych w kołach i klubach PTTK. Zadania statutowe Towarzystwo realizuje przy czynnym udziale 152-tysięcznej społecznej kadry programowej. W Towarzystwie działa również 160-tysięczna kadra funkcyjna, tj. członkowie władz PTTK wszystkich szczebli.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#ZbigniewKledecki">Wszystkimi formami działalności Towarzystwo obejmuje rocznie przeszło 20 mln osób, w zagranicznym ruchu turystycznym PTTK uczestniczy 120 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#ZbigniewKledecki">PTTK dysponuje stosunkowo rozległą bazą turystyczną: 291 obiektów z ponad 29 tysiącami miejsc noclegowych, 266 zakładów i punktów gastronomicznych z ponad 20 tys. miejsc konsumpcyjnych, 187 wypożyczalni sprzętu turystycznego.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#ZbigniewKledecki">PTTK produkuje, głównie metodą chałupniczą, około 25% ogólnej ilości pamiątek turystycznych. Prowadzi też zakłady wytwarzające sprzęt i ekwipunek turystyczny. Ogółem działalność Zrzeszenia Gospodarki Turystycznej pozwoliła na samofinansowanie się PTTK, co ostatnio zostało zakłócone zwiększonym opodatkowaniem działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#ZbigniewKledecki">W okresie od 1973 r. Towarzystwo wpłaciło 193 mln z tytułu podatku dochodowego do kasy państwa. Dochody te miały być przeznaczone na organizowanie różnego rodzaju imprez masowych. Wprawdzie budżet Towarzystwa został wprowadzony do narodowego planu, ale nie ma ono przyznanego priorytetu i otrzymuje niejednokrotnie mniej niż inne organizacje.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#ZbigniewKledecki">Kolejnym zadaniem PTTK jest obsługa turystyczna. W 1979 r. obroty z tego tytułu osiągnęły kwotę 2,2 mld zł. PTTK grupuje 14,5 tys. przewodników turystycznych, obsługuje rocznie ok. 250 tys. wycieczek z udziałem 9 mln uczestników. W okresie nasilonego ruchu turystycznego przewodnicy ci nie są w stanie zaspokoić zapotrzebowania.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#ZbigniewKledecki">PTTK zajmuje się ponadto wytyczaniem i znakowaniem ogólnodostępnych szlaków turystycznych, opieką nad zabytkami, organizacją muzeów krajoznawczych.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#ZbigniewKledecki">W roku ubiegłym Towarzystwo otrzymało tylko 2 autokary. Musiało też przekazać wojewódzkim przedsiębiorstwom turystycznym wiele stacji turystycznych, które służyły turystyce kwalifikowanej. Przekazane również zostało, na polecenie Głównego Komitetu Turystyki, schronisko PTTK na Ślężej i Sobótce a ostatnio schronisko w Lublinie. Piętrzą się trudności we współpracy z administracją.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#ZbigniewKledecki">Przewiduje się rewizję statutu PTTK idącą w kierunku ograniczenia jego samodzielności w działalności inwestycyjnej, organizowania turystyki zagranicznej, organizowania wypożyczalni sprzętu i produkcji pamiątek. Jeżeli mimo tych wszystkich trudności PTTK uzyskiwało dobre wyniki, świadczy to o dużej sile tej organizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#TeresaAndrzejewska">Wśród organizacji społecznych, zajmujących się turystyką najpoczęstniejsze miejsce przyznać trzeba PTTK. Bardzo wysoko oceniamy dorobek PTTK w zakresie kształcenia kadr dla turystyki, organizowania turystyki kwalifikowanej, szerzenia oświaty krajoznawczej itp.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#TeresaAndrzejewska">Powierzono nam nadzór nad organizacjami społecznymi. Wnioski dotyczące ustalenia jak najbardziej prawidłowych zasad współdziałania, opieramy na opiniach działaczy organizacji społecznych i pracowników urzędów wojewódzkich, jak również fachowców z Instytutu Turystyki. Musimy odpowiedzieć sobie na pytanie czy PTTK rzeczywiście wykonuje swoją działalność statutową, czy nie nadmiernie koncentruje się na działalności gospodarczej, która na przestrzeni ostatnich lat rozwijała się zbyt dynamicznie. Podejmowano prace, które często nie miały nic wspólnego z zadaniami statutowymi jak np. prowadzenie remontów nie tylko dla potrzeb Towarzystwa, zbyt szeroko rozwijana działalność gastronomiczna, turystyka zagraniczna, której ceny nie były niższe od cen pobieranych przez ORBIS.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#TeresaAndrzejewska">Dążymy do tego, ażeby uwolnić PTTK od zbędnej działalności gospodarczej i na ten temat będziemy prowadzić wspólne rozmowy przy udziale Ministerstwa Finansów. Trzeba podkreślić, że od 1973 r. PTTK otrzymało z dotacji państwowych blisko 2 mld zł na rozwój bazy.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#TeresaAndrzejewska">Zlecono PTTK opracowanie planu działania na lata 1981 i następne, uwzględniającego w szerszym zakresie m.in. środowisko studenckie i osiedla. Przewiduje się umożliwienie tej organizacji korzystania z funduszu rozwoju turystyki. W 1981 r. PTTK otrzyma z tego funduszu około 200 mln zł. Przypuszcza się, że w latach następnych można będzie zwiększać te środki.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#TeresaAndrzejewska">Zmuszeni jesteśmy do porządkowania niektórych sfer dzielenia w turystyce i przewidujemy m.in. stworzenie dla różnych organizacji turystycznych, w tym również dla PTTK, wspólnego zaplecza remontowo-budowlanego. Mamy zamiar zorganizować 17 transportowych baz międzywojewódzkich, w których dokonywane będą przeglądy samochodów oraz ich remonty, organizować będziemy również wspólne bazy zaopatrzenia materiałowego dla przedsiębiorstw turystycznych. Tylko przez obniżenie kosztów, możemy utrzymać dotychczasowe ceny za usługi turystyczne.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#TeresaAndrzejewska">Wydaje się również konieczne przejrzenie aktualnej struktury PTTK i potanienie kosztów administracji. Musi to być struktura odpowiadająca podziałowi administracyjnemu naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#TeresaAndrzejewska">Mamy zamiar opracować informację turystyczną o wszystkich imprezach organizowanych w kraju; jest to chyba konieczne, gdyż przy dużej ilości organizatorów, informacja o wielu imprezach nie dociera do szerszych mas społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#TeresaAndrzejewska">Należy przypuszczać, że na drodze wspólnego zrozumienia i rozmów zdołamy uzgodnić wszystkie spore problemy. Musimy wykonywać jako Komitet swoje ustawowe zadania, które zobowiązują nas do nadzoru i koordynacji całej działalności turystycznej kraju.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#TeresaAndrzejewska">Koreferat przedstawił poseł Wacław Auleytner (bezp. „Znak”): PTTK jest towarzystwem o dużych tradycjach i dużych zasługach w dziedzinie rozwoju ruchu turystycznego. Tradycje te czerpie Towarzystwo z dorobku działających przed wojną światową organizacji społecznych: Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego oraz Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, które w 1950 r. połączyły się w jedną organizację PTTK. Zgodnie ze statutem, członkowie PTTK dzielą się na zwyczajnych, nadzwyczajnych i honorowych. Członkami zwyczajnymi Towarzystwa są oddziały terenowe posiadające osobowość prawną, członkami nadzwyczajnymi mogą być organizacje społeczne o zasięgu krajowym a członkami honorowymi osoby fizyczne, szczególnie zasłużone dla turystyki i krajoznawstwa. PTTK jest więc w rzeczywistości związkiem oddziałów będących stowarzyszeniami zarejestrowanymi, posiadającymi osobowość prawną i oczywiście własne statuty. Istnieje więc sprzeczność między statutem PTTK a kartą praw i obowiązków członka PTTK”, która uchwalona 15 sierpnia ub. roku jest drugą podstawową, obok statutu, normą działania PTTK. Karta ta głosi, że PTTK jest organizacją turystów powołaną w celu wzajemnej pomocy w uprawianiu turystyki. „Karta” więc jakby ignorowała sformułowania statutu dotyczące podwójnego członkostwa, innego dla osób fizycznych, a innego dla osób prawnych, jakimi są oddziały. Członkowie - osoby fizyczne wpłacają składki w wysokości 36 zł rocznie, z czego 75% przekazywane jest do oddziału. Z kolei oddziały PTTK na podstawie § 61 p. 4 statutu obowiązane są płacić składki członkowskie, które wpływają jako fundusze do Zarządu Głównego. Wysokość tych składek nie jest jednak określona. W statucie i karcie brak określenia źródeł pochodzenia funduszy na składki opłacane przez członków - oddziały PTTK. Z analizy działalności Towarzystwa wynika, że fundusz na składki pochodzi z działalności gospodarczej oddziału.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#TeresaAndrzejewska">Struktura organizacyjna PTTK charakteryzuje się wieloszczeblowością i wielopionowością. Wieloszczeblowość struktury jest częściowo wynikiem rozczłonowania terytorialnego organizacji. Poszczególne szczeble hierarchii organizacyjnej ustawiane są w zależności od rejonu działania. Najmniejszą jednostką organizacyjną PTTK jest koło. Kolejne nadrzędne jednostki organizacyjne to oddziały i zarządy wojewódzkie. Taki podział istnieje w pionie tzw. programowym. Obok tego pionu działa wyraźnie wyodrębniony pion gospodarczy w postaci Zrzeszenia Gospodarki Turystycznej wraz z jego wielostopniowymi agendami terenowymi, biurami obsługi ruchu turystycznego, okręgowymi biurami turystyki i biurami turystyki zagranicznej.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#TeresaAndrzejewska">Wbrew widocznym objawom przerostów strukturalnych oraz nadmiernej formalizacji działania, PTTK ciągle pozostaje organizacją zrzeszającą ludzi, dla których turystyka jest czymś znacznie większym aniżeli tylko formą spędzania wolnego czasu. Periodyczne wydawnictwa np. rocznik „Wierchy”, miesięcznik „Gościniec” konsekwentnie i uparcie prowadzą czynną walkę o ocalenie najistotniejszych treści i wartości turystyki oraz krajoznawstwa. PTTK działa na rzecz ochrony przyrody poprzez komisje ochrony przyrody, w ramach których działają strażnicy ochrony przyrody itd. Towarzystwo organizuje także szereg akcji na rzecz ochrony zabytków oraz prowadzi „Izby Pamięci”, „Izby Regionalne”, muzea, biblioteki, czytelnie. Szeroko rozwijana jest akcja wycieczek pieszych w dni wolne od pracy. Nabiera ona szczególnego znaczenia w związku ze zbliżającym się wprowadzeniem wszystkich wolnych sobót w roku. Na uwagę zasługuje też działalność Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej i Narciarskiej.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#TeresaAndrzejewska">W działalności PTTK występuje jednak szereg nieprawidłowości. Towarzystwo liczy 760 tys. członków - osób fizycznych zrzeszonych w około 13 tys. kół i klubów oraz 580 oddziałów - członków PTTK. Na wszystkich szczeblach, od Zarządu Głównego począwszy na kołach i klubach skończywszy, działa około 3600 komisji programowych. Kadra programowa liczy około 140 tys. osób, w tym ok. 72.500 organizatorów turystyki, 17. 500 przewodników i instruktorów turystyki, 14. 600 przewodników. Kadra funkcyjna wynosi ok. 28 tys. osób. W ub. roku we wszystkich formach turystyki kwalifikowanej uczestniczyło, w/g Informacji PTTK, 2.400 tys. osób. Dane wynikające z działalności finansowej są jednak dużo niższe. Porównując wpływy roczne ze składek z ilością członków wynika, że ok. 80% członków nie płaci składek dłużej niż rok, a więc nie jest właściwie członkami PTTK. NIK jest tu bardziej optymistyczny, gdyż stwierdza, że tylko ok. 30% członków nie płaci składek więcej niż rok. Zawyżone są też dane dotyczące uczestników turystyki kwalifikowanej. NIK podaje, że w połowie skontrolowanych oddziałów ustalono, iż sprawozdanie GUS nie odzwierciedla rzeczywistego stanu działalności PTTK, szczególnie w zakresie liczebności członków, kół, komisji statutowych, imprez turystycznych oraz uczestników. Wobec braku rzetelnych danych dotyczących działalności PTTK, należałoby generalnie przeprowadzić weryfikację na wszystkich szczeblach. Niezależnie od trudności kadrowych (zbyt małe oddziały nie wystarczające szkolenie, nieproporcjonalne rozmieszczenie kadr), organizowanie kilkudniowych imprez przez PTTK było utrudnione z powodu braku bazy noclegowej, która znajduje się w plonie Zrzeszenia Gospodarki Turystycznej PTTK i coraz częściej przeznaczana jest na wczasy o charakterze pobytowym. Stanowi to swoisty paradoks, podobnie jak sprawa z wypożyczalniami sprzętu turystycznego. Mimo ogromnego zapotrzebowania na sprzęt turystyczny, wiele oddziałów zlikwidowało wypożyczalnie na skutek ich nierentowności. Działalność statutowa coraz bardziej hamuje źle działającą bazę gospodarczą. Bardzo trudno w tej gmatwaninie organizacyjnej zorientować się w działaniu gospodarczym PTTK.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#TeresaAndrzejewska">Zgodnie z informacjami NIK w kraju działa 348 biur obsługi ruchu turystycznego. W 16 biurach wyniki finansowe stale się pogarszają. Bardzo spadła liczba organizowanych imprez oraz 3-krotnie obrót turystyki zagranicznej. Spowodowane to było m.in. wzrostem cen, złymi warunkami atmosferycznymi, brakiem możliwości korzystania z bazy noclegowej PTTK, niedoborem środków transportu itd. Na złe wyniki gospodarcze wpływała również niegospodarność oraz nieodpowiedzialność w podejmowaniu decyzji. Przykład - sekretarz oddziału PTTK w Częstochowie zawarł w ub. roku umowy z prywatnymi właścicielami kwater i jadłodajni o wynajęcie 3.157 miejsc wczasowych, w których 890 nie sprzedano z powodu bardzo niskiego standardu. Strata wyniosła 1.190 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#TeresaAndrzejewska">Coraz trudniejsza sytuacja biur obsługi ruchu turystycznego odbija się niekorzystnie na działalności programowej oddziałów. Również nie najlepiej pracuje Zrzeszenie Gospodarki Turystycznej PTTK. Skupia ono 29 jednostek gospodarczych, działających na pełnym wewnętrznym rozrachunku. Jednostki te zatrudniają około 10 tys. osób. Wyniki gospodarcze Zrzeszenia systematycznie pogarszają się, zysk stale maleje. W 1979 r. wyniósł on 121.700 tys. zł. Był więc o 42 mln zł mniejszy od uzyskanego w r. 1976. Ten stan rzeczy przy obligatoryjnych odpisach na rzecz Zarządu Głównego PTTK, w wysokości 70 mln zł, doprowadził do sytuacji, w której niedobór środków własnych Zrzeszenia na koniec ub. roku wyniósł 88 mln zł. Największe straty począwszy od 1977 r. powstają przy wynajmie noclegów.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#TeresaAndrzejewska">Ogromnie rozbudowano aparat administracyjny PTTK. Na 97 zatrudnionych ogółem, 37 zajmuje stanowiska kierownicze, w tym 11 dyrektorskie. NIK stwierdził również nieprawidłowości w kierowaniu na kierownicze stanowiska osób niekompetentnych. PTTK nie wykorzystało w pełni możliwości zwiększenia obrotów turystyki zagranicznej. Ustalony przez Zrzeszenie Gospodarki Turystycznej system rozliczeń pomiędzy BTZ a BORT stwarza przeciwstawność interesów oraz wywołuje działania konkurencyjne.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#TeresaAndrzejewska">Wnioski wynikające z analizy działalności PTTK są następujące: niezbędne jest przywrócenie Towarzystwu jego społecznego i samorządnego charakteru; uproszczenie struktur organizacyjnych i gospodarczych PTTK; zweryfikowanie liczby członków PTTK; zaktywizowanie działalności zarządów i komisji w zakresie ich obowiązków statutowych i zadań programowych; prowadzenie wypożyczalni sprzętu turystycznego; właściwe wykorzystywanie schronisk górskich dla turystyki kwalifikowanej. Za słuszny uznać też trzeba wniosek NIK postulujący udzielenie pomocy finansowej PTTK. Zachodzi pytanie czy PTTK powinno w ogóle zajmować się turystyką zagraniczną oraz czy cofnięto decyzję w sprawie płacenia podatku dochodowego przez to Stowarzyszenie.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#TeresaAndrzejewska">Po wygłoszeniu koreferatu poseł Wacław Auleytner odczytał postulaty aktywu partyjnego pracowników i członków PTTK dotyczące stosunku administracji państwowej do tego Stowarzyszenia:</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#TeresaAndrzejewska">1. Udzielenie PTTK przez organa administracji państwowej zgodnej z prawem samodzielności działania. Uznanie PTTK jako organizacji podporządkowanej Głównemu Komitetowi Turystyki jest sprzeczne z prawem o stowarzyszeniach. Nadzór nad PTTK jako stowarzyszeniem wyższej użyteczności, sprawuje minister spraw wewnętrznych w porozumieniu z przewodniczącym Głównego Komitetu Turystyki. Przewodniczący GKT powinien określić zakres własnego nadzoru nad PTTK oraz nadzoru wydziałów k. f. i t. terenowych ogniw administracji państwowej.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#TeresaAndrzejewska">2. Ograniczenie wskaźników dyrektywnych do planów gospodarczych PTTK oraz konsultowanie tych wskaźników przed ich zatwierdzeniem z władzami PTTK.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#TeresaAndrzejewska">3. Uregulowanie stosunków płacowych przez uznanie zasady, że władze PTTK mają prawo ustalania siatek płac w porozumieniu ze związkami zawodowymi oraz dokonywania regulacji i podwyżek w ramach zatwierdzonego przez Komisję Planowania funduszu płac. W całym PTTK jako w jednej i jednolitej organizacji powinna obowiązywać, w zasadzie, jednolita siatka płac, która pozwoli na swobodne przepływy kadrowe pomiędzy pracownikami programowymi i gospodarczymi.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#TeresaAndrzejewska">4. Pilne uregulowanie tych spraw płacowych, które dotychczas zależą od GKT, a to: podniesienie zasadniczego wynagrodzenia każdego pracownika PTTK jako rekompensaty dotychczasowego wzrostu cen (wniosek RZ ZG PTTK i ZW Gdańsk); wprowadzenia z dniem 1 sierpnia br. w jednostkach gospodarki turystycznej PTTK płac analogicznych jak w wojewódzkich przedsiębiorstwach turystycznych; wprowadzenie z dniem 1 sierpnia br. w Zakładach Produkcyjnych „Foto-Pam” PTTK płac na poszczególnych stanowiskach analogicznych do obowiązujących w przemyśle lekkim, a w szczególności w zakładach Zjednoczenia Sprzętu Sportowego „Polsport”; zezwolenia na utworzenie w jednostkach gospodarczych PTTK z dniem 1 stycznia 1981 r. zakładowego funduszu nagród; zezwolenie na podwyższenie minimalnej płacy chałupników zatrudnionych w Zakładach Produkcyjnych „Foto-Pam” PTTK z 1.100 zł (tj. 50% najniższej płacy w gospodarce narodowej) do 2.000 zł miesięcznie; zezwolenie na szersze stosowanie wypłat tzw. „trzynastki”.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#TeresaAndrzejewska">5. Doprowadzenie do trwałego zwolnienia PTTK z podatku dochodowego lub też wprowadzenie takich zmian w sposobie jego naliczania, które by zdecydowanie ograniczały i urealniły wysokość tego podatku. Blisko dwuletnie przewlekanie decyzji w tych sprawach spowodowało już duże szkody w PTTK i poderwało zaufanie do władz administracyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#TeresaAndrzejewska">6. Spowodowanie oficjalnego oświadczenia władz państwowych o nienaruszalności substancji gospodarczej PTTK, traktowaniu PTTK jako jednolitej społecznej organizacji działającej na rzecz swych członków i ludzi pracy w zakresie organizacji turystyki i krajoznawstwa oraz miejscu PTTK w modelu organizacyjnym turystyki w Polsce. Wpłynie to na stabilizację PTTK i wyzwoli nową aktywność społeczną działaczy.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#TeresaAndrzejewska">7. Przywrócenie PTTK prawa do urządzania i eksploatacji stacji turystycznych jako naturalnego wyposażenia znakowanych szlaków turystycznych oraz centrów krajoznawczych. Ilość stacji turystycznych, które powinny zostać zwrócone PTTK sięga 20 tys. miejsc. PTTK powinno mieć swobodę w nawiązywaniu prawnych umów z kwaterodawcami, kategoryzacji i wyposażenia stacji według zasad przyjętych przez władze PTTK.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#TeresaAndrzejewska">8. Przekazanie PTTK całości spraw przewodników turystycznych, łącznie z nadawaniem w imieniu państwa uprawnień. Zniesienie obowiązku uzyskiwania zezwoleń zakładów pracy na wykonywanie funkcji przewodnika, jako że przepis ten jest sprzeczny ze statutem PTTK.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#TeresaAndrzejewska">9. Podwyższenie stawek wynagrodzenia przewodników, zapewnienie im odzieży i obuwia pracowniczego (wniosek Koła Przewodników - Gdańsk). Podwyższenie cen za usługi przewodnickie do 100 zł za godzinę oraz pozwolenie na sezonowe podwyższenie tam ceny do 150 zł za godzinę w związku z nieracjonalnym wykorzystaniem przewodników przez organizatorów wycieczek (wniosek COP - Warszawa).</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#TeresaAndrzejewska">10. Zapewnienie PTTK rozwoju odpowiedniej bazy transportowej, głównie przez przydziały autokarów. Rozdział autokarów przez GKT powinien odbywać się jawnie i według z góry ustalonych kryteriów. Przydział autokarów nie może być przez GKT traktowany jako zachęta do tworzenia terenowych przedsiębiorstw turystycznych, lecz odpowiadać faktycznym wynikom eksploatacyjnym transportu turystycznego. Przydział autokarów dla PTTK powinien wynosić około 100 jednostek rocznie.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#TeresaAndrzejewska">11. Traktowanie PTTK w zakresie zaopatrzenia materiałowego, zwłaszcza materiałów reglamentowanych, czasu przydziału maszyn i urządzeń na równi z innymi o zbliżonym profilu gałęziami gospodarki.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#ZbigniewKledecki">Złączenie w PTTK działalności gospodarczej ze społeczną sprawiło, że każda z tych dziedzin wpływa na efekty pozostałej i to niestety nie zawsze dodatnio. Gospodarcza działalność PTTK coraz bardziej koliduje z zadaniami społecznymi Towarzystwa. Na dzisiejszym posiedzeniu Komisja zajrzy trochę głębiej - z jednej strony w starą, społecznikowską erę PTTK a z drugiej w nową erę komercjalizacji. Omawianie problemów PTTK nie ma być równoznaczne ze stawianiem go pod pręgierz, a jedynie pokazaniem co jest złe, co należy zmienić, aby w ten sposób pomóc PTTK w kultywowaniu turystyki ambitnej, kształcącej i jednocześnie powszechnie dostępnej, więc taniej.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#ZbigniewKledecki">Dyskusja:</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#ZbigniewKledecki">Dyrektor Zespołu NIK Klemens Romanowski: NIK przy współudziale GKT oraz okręgowych zarządów dochodów państwa i kontroli finansowej przeprowadził kontrolę działalności statutowo-programowej i gospodarczej PTTK konkretnie zaś 70-ciu różnych jednostek reprezentujących wszystkie rodzaje działań Towarzystwa.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#ZbigniewKledecki">Z ustaleń kontroli wynika, że PTTK, obok szeregu osiągnięć, posiada również cały szereg nieprawidłowości. Dlatego też NIK wystąpił do PTTK, GKT i Ministerstwa Finansów z odpowiednimi wnioskami. W wystąpieniu skierowanym do prezesa Zarządu Głównego PTTK postulowaliśmy m.in. zwiększenie aktywności oddziałów i kół poprzez szkolenie kadry, następnie tworzenie bardziej korzystnych warunków dla turystyki kwalifikowanej w drodze udostępnienia turystom indywidualnym bazy noclegowej oraz rozwijania sieci wypożyczalni sprzętu turystycznego. Kolejnymi sprawami wymagającymi uregulowania - to wzmocnienie dyscypliny finansowej, zmniejszenie zatrudnienia, uproszczenie struktur organizacyjnych i podniesienie efektywności działań.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#ZbigniewKledecki">W wystąpieniu skierowanym do przewodniczącej GKT NIK postulował m.in. usprawnienie działalności PTTK, jak również polepszenie wyników finansowych Towarzystwa, poprzez udzielenie mu pomocy.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#ZbigniewKledecki">W ramach usprawnień koordynacyjnych GKT powinien zintegrować w poszczególnych województwach jednostki remontowo-budowlane oraz zapewnić im przydziały materiałów z centralnego rozdzielnika. Kontrola NIK przedstawiła swą opinię także ministrowi finansów stwierdzając, iż dalsza działalność PTTK jest w poważnym stopniu zagrożona i wymaga obecnie dofinansowania.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#ZbigniewKledecki">PTTK jest jedną z wielu organizacji turystycznych. Zakres działalności Towarzystwa powinien zatem wynikać z określonego modelu turystyki w kraju. Obecnie jednak brak takiego modelu i w związku z tym działalność poszczególnych przedsiębiorstw i organizacji turystycznych często się dubluje. Sytuacja PTTK zmieniła się zwłaszcza po utworzeniu w ostatnich latach wojewódzkich przedsiębiorstw turystycznych, które przejęły z PTTK kwatery prywatne. W tej sytuacji Towarzystwo powinno przede wszystkim rozwijać turystykę kwalifikowaną, a zwłaszcza turystykę pieszą (górską i nizinną). W tym celu powinno rozbudowywać bazę noclegową, a zwłaszcza schroniska i stanice wodne. Należy się zastanowić czy obecnie celowe jest budowanie przez PTTK bazy noclegowej w miastach. Wymaga również rozważenia, czy PTTK powinno zajmować się organizacją wczasów i dublować tym samym działalność WPT. Coraz mniej miejsc w schroniskach jest dzisiaj przeznaczanych dla turystów indywidualnych.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#ZbigniewKledecki">Działalność gospodarcza PTTK powinna obejmować przede wszystkim te rodzaje produkcji i usług, które określone są w statucie i programie (sprzedaż pamiątek, przewodnictwo, organizowanie tanich wycieczek). A podstawowym kryterium decydującym o wydaniu zezwolenia na prowadzenie określonego rodzaju działalności powinna być jego efektywność. Trzeba się zastanowić także czy nie byłoby korzystniej i taniej przekazać część produkcji wytwarzanej przez PTTK innym wyspecjalizowanym przedsiębiorstwom; np. chodzi o żaglówki i inny sprzęt pływający. Zastanowić się też trzeba nad możliwością zdecentralizowania systemu zarządzania jednostek remontowo-budowlanych PTTK. Można by połączyć zakłady remontowe PTTK z zakładami remontowo-budowlanymi WPT i utworzyć silniejsze placówki, działające na rzecz całej turystyki w danym województwie. Podobne zmiany można by wprowadzić i w transporcie.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#ZbigniewKledecki">Modyfikując działalność gospodarczą PTTK należy wykorzystać w pełni tradycje i warunki w jakich działa Towarzystwo. Obecnie biura obsługi ruchu turystycznego istniejące w ramach oddziałów PTTK przyczyniają się jednak do podniesienia działalności gospodarczej Towarzystwa. Tak pracują np. oddziały PTTK w Żywcu, Ostródzie i Iławie. Jesteśmy więc zdania, że warto by je zachować.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Na temat działalności PTTK wypowiadaliśmy się już nie raz. Mówiliśmy też o zachwianiu proporcji między działalnością turystyczną Towarzystwa a potrzebami społecznymi. Sprawą najważniejszą dzisiaj jest przyciągnięcie do kół PTTK jak największej liczby ludzi młodych. Trzeba przecież młodych wychowywać w umiłowaniu kraju, w duchu związków i tradycji narodowych. Oczywistym jest, że PTTK powinno przynosić nie tylko korzyści społeczne, ale i finansowe i gospodarcze. Trzeba dobrze pracować, ale nie z takimi ogromnymi przerostami w administracji. Skoro PTTK ma robić turystykę, to musi mieć na ten cel środki, musi te środki wypracować. Nie upatrujmy jednak w działalności gospodarczej PTTK samych błędów. Nie jest bowiem błędem, że Towarzystwo produkuje rzeczy tanie, nie tylko dla wybranych. Istnieje pilna potrzeba określenia pola działalności dla PTTK. Trzeba się zastanowić, jak ożywić pracę kół PTTK. Może poprzez nawiązanie bliskich kontaktów z organizacjami społecznymi skupiającymi młodzież np. z harcerstwem, LZS-em czy PCK. Trzeba też szerzej informować o tym co PTTK robi a imprezy organizować nie dla „odfajkowania” w wykazie, ale dla przyciągania jak najszerszej rzeszy turystów. Trzeba również przekazać schroniska i stanice wodne Towarzystwu oraz całą oddaną uprzednio terenowym przedsiębiorstwom turystyki bazę noclegową. Główny Komitet Turystyki nie jest przecież instytucją rządową i nie może wydawać odgórnych dyrektyw a jedynie koordynować, wspomagać, nadzorować pracę PTTK.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#HelenaJagiełowiczGawle">Działalność PTTK, jako organizacji opierającej się w dużej mierze na pracy społecznej, uznać należy za bardzo pożyteczną. Życzyć sobie można, ażeby organizacja ta rozwinęła szerzej działalność na terenie wsi. Wprawdzie turystyka na wsi nie ma u nas wielkich tradycji, ale przeobrażenia, jakie zaszły w naszym społeczeństwie w okresie powojennym, zmieniły i społeczność wiejską i na tym terenie jest już dzisiaj większe zapotrzebowanie na turystykę zarówno krajową, jak i zagraniczną.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#HelenaJagiełowiczGawle">Obecnie działalność PTTK nastawia się głównie na recepcję, a należy szerzej wykorzystać pracę społeczną, zacieśniać więzi z ludowymi zespołami sportowymi i innymi organizacjami, które mogą przyczynić się do rozwinięcia turystyki masowej i podnoszenia kultury fizycznej.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#HelenaJagiełowiczGawle">Wydaje się, że PTTK powinno skoncentrować się raczej na organizacji turystyki krajowej, a turystykę zagraniczną powinny prowadzić inne specjalnie powołane do tego celu przedsiębiorstwa i organizacje.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#HelenaJagiełowiczGawle">Przemyślenia wymaga organizacja czasu w wolne soboty. Jest to wielkie zadanie dla takiej organizacji jak PTTK.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#StefanDziedzic">Z usług przewodniczych, które są przede wszystkim domeną PTTK, korzysta cała turystyka. Ta bowiem organizacja prowadzi szkolenie przewodników, chociaż formalnie ostateczne przyznanie tytułu przewodnika zatwierdzane jest przez organ państwowy. Główny Komitet Turystyki podjął nawet działania na rzecz prawnego uregulowania spraw związanych z przyznawaniem tytułu przewodnika.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#StefanDziedzic">W PTTK działa ponad 14 tys. przewodników, a mimo to w okresie sezonu nie w pełni zaspokojone są potrzeby. W roku bieżącym 30 proc. wycieczek nie mogło być obsłużonych przez wykwalifikowanych przewodników.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#StefanDziedzic">Do posła wpłynęło pismo Koła Przewodników Tatrzańskich, w którym zwracają się oni o uregulowanie ich statusu prawnego, podniesienie prestiżu społecznego tego zawodu, ustalenie właściwych zasad wynagradzania i ubezpieczenia społecznego.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#StefanDziedzic">Utworzenie w Zakopanem Oddziału Przewodników Tatrzańskich umożliwiłoby szersze szkolenie w tym zawodzie. We wspomnianym piśmie postuluje się obniżenie wieku do 30 lat kandydatów na przewodników tatrzańskich. Zwraca się również uwagę na konieczność obniżenia wieku emerytalnego oraz podniesienia podstawy wymiaru renty dla tych przewodników, którzy przeszli na emeryturę w ciągu ostatnich lat, gdyż dotychczas podstawą wymiaru ich renty jest kwota 24 tys. rocznie; postuluje się podwyższenie jej do 36 tys.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#StefanDziedzic">Poseł zwrócił również uwagę na bardziej konsekwentne egzekwowanie od organizatorów wycieczek pracowniczych pełnej realizacji programu wycieczek. Zbyt często uczestnicy tych wycieczek znajdują się w stanie upojenia alkoholowego; trudno jest prowadzić ich na szlaki turystyczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JózefRóżański">Trzeba podkreślić, że praca PTTK oparta jest w dużej mierze na aktywnym działaniu społecznym. Wnioski w sprawie przyznania dotacji dla PTTK należy przyjąć z uznaniem, chociaż należałoby rozważyć czy słuszniejsze będzie udzielenie dotacji, czy też zniesienie podatku dochodowego od działalności gospodarczej tego Towarzystwa.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#JózefRóżański">PTTK zarządza wysokogórską bazą. Czy orientuje się ono, że są to stare obiekty, które wymagają kapitalnych remontów, czy jest w stanie przy obecnych warunkach materialnych i organizacyjnych, spełniać swoje zadania w zakresie nie tylko organizacji turystyki, ale również ochrony środowiska?</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#JózefRóżański">Zasygnalizować należy, że w rezultacie tegorocznej powodzi wiele szlaków turystycznych zostało zniszczonych i wymagają one ponownego oznakowania, a nawet ponownego wytyczenia.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#JózefRóżański">W jednym z dezyderatów Komisja postulowała rezerwowanie w schroniskach 25% miejsc dla turystów indywidualnych. Odpowiedź na ten dezyderat była pozytywna. Przyrzeczenie to nie jest dotrzymywane. Nadal spotykamy się z przypadkami, że całe schroniska przeznaczane są na obiekty kolonijne czy też dla wycieczek.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JanSłomski">Brałem udział w pracach podkomisji na terenie woj. lubelskiego. W pełni popieram wnioski zgłoszone w koreferacie posła referenta. PTTK musi koncentrować się na turystyce krajowej, a nie przekształcać się w nowe, goniące za dochodami przedsiębiorstwo turystyczne. Turystyką zagraniczną zajmuje się obecnie zbyt wiele organizacji, wytwarza się niezdrowa rywalizacja.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#JanSłomski">Z nadesłanych informacji wynika, że brygady remontowo-budowlane podlegające PTTK wykonywały prace często dla innych instytucji, podczas gdy wiele schronisk i obiektów turystycznych podlegających PTTK wymaga pilnego remontu i naprawy. Jak usuwane są nieprawidłowości, które przedstawiła w swoich materiałach pokontrolnych Najwyższa Izba Kontroli?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JózefaMatyńkowska">Materiały Najwyższej Izby Kontroli na tle ostatnich wydarzeń, jakie miały miejsce w naszym kraju, napawają dużą troską i niepokojem. Wskazuje się w nich na duże przerosty administracyjne, jakie miały miejsce w PTTK, na przekroczenia funduszu płac, na przerosty stanowisk kierowniczych. Występowały również poważne przekroczenia planowanych kosztów imprez, niewłaściwe kwalifikowanie uczestników itp.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JózefaMatyńkowska">Wszystkim tym zjawiskom towarzyszyła niewłaściwa atmosfera pracy, zmniejszała się wydajność pracy. Sygnalizuje się także, że często na stanowiska kierownicze powoływano ludzi, którzy gdzie indziej nie sprawdzili się, a więc wątpliwa jest ich przydatność w tej organizacji. Kadrę kierowniczą w PTTK cechować musi, obok wiedzy fachowej, duże wyrobienie społeczne.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#JózefaMatyńkowska">Zwrócić trzeba większą uwagę na rozszerzanie działalności PTTK na terenie szkół. Poprzez organizowanie turystyki w szkole rozwiązywać można bowiem wiele trudności wychowawczych wśród młodzieży. PTTK zacieśniać powinno współpracę z organizacjami działającymi na terenie szkół a przede wszystkim ZHP. Szerzej organizować trzeba piesze wycieczki dla młodzieży, kolarskie wędrówki i inne zajęcia ruchowe, rozwijać koła PTTK wśród nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#JózefaMatyńkowska">Zgadzam się z wnioskami w sprawie przyspieszenia aktywizacji turystyki w wolne soboty. Konsekwentnie przestrzegać trzeba również przepisy ustawy antyalkoholowej. Poprzeć należy postulaty o koncentracje działalności PTTK na imprezach krajowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#ZbigniewKledecki">Co się stało z 20 tys. miejsc noclegowych przekazanych wraz ze stacjami turystyki przez PTTK wojewódzkim przedsiębiorstwom turystycznym?</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#ZbigniewKledecki">Wiceprezes PTTK Tadeusz Rycerski: Część tych miejsc nie zasila już bazy turystycznej, gdyż po przejęciu przez wojewódzkie przedsiębiorstwa właściciele kwater nie chcieli przejść do tej organizacji. Inne przeszły do Biura Zakwaterowań Turystyki.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#ZbigniewKledecki">Prezes PTTK Stanisław Lewandowski: Wnioski pokontrolne NIK zbiegły się z równoczesnym przygotowaniem materiałów Komisji Rewizyjnej PTTK. Połączono je i przekazano do realizacji. W stosunku do osób winnych wyciągnięto konsekwencje służbowe i personalne.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#ZbigniewKledecki">Uwagi na temat konieczności rozszerzania działalności PTTK wśród młodzieży i w środowiskach wiejskich są słuszne i będziemy starali się je realizować. Zostało już podpisane porozumienie między ZHP i PTTK. Zalecenia rozwoju turystyki szkolnej przekazało Ministerstwo Oświaty. Trzeba stwierdzić, że nie mamy jeszcze odpowiednio przygotowanej kadry dla prowadzenia turystyki w tych środowiskach. Staramy się nadrobić zaległości, służyć ma temu m.in. nabór młodzieży z ostatnich klas w szkołach na kandydatów na przewodników na tzw. „staż kandydacki”. Przepisy przewidują bowiem, że tytuł przewodnika uzyskać można dopiero po ukończeniu 18 lat.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#ZbigniewKledecki">Zwracamy uwagę, że PTTK powinno koncentrować się na działalności programowej. Wydaje się że obie dziedziny działania naszego Towarzystwa - programowa i gospodarcza są równie ważne, istnieją m.in. wzajemne zależności i powiązania.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#ZbigniewKledecki">Zastanawiano się czy słuszniej byłoby dotować naszą organizację czy też pozwolić na rozwijanie działalności gospodarczej. Nam wydaje się, że to drugie wyjście jest słuszniejsze. Bardziej szanuje się własną złotówkę, a dotacja obwarowana jest różnego rodzaju rygorami m.in. takimi, że musi być wykorzystana do końca roku.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#ZbigniewKledecki">Od kilku lat postuluje się poprawę sytuacji materialnej przewodników turystycznych, niestety wnioski te nie zostały załatwione.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#ZbigniewKledecki">W dyskusji zgłoszono cały szereg uwag i postulatów, które szczegółowo rozpatrzymy i wszystkie możliwe do realizacji wykorzystamy w bieżącej działalności.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#StanisławTymieński">W czerwcu 1976 r. na wspólnym posiedzeniu PTTK i GKKFiT podjęto decyzję o wprowadzeniu opodatkowania dochodów gospodarczych PTTK. Przy czym w 1977 r. opodatkowanie to zmniejszono do 40%, w 1978 r. do 30%, a w 1979 do 20%. W roku bieżącym wynosi ono tylko 10%. Przyznano PTTK dotację na uporządkowanie sytuacji Górskiego Pogotowia Ratunkowego. Dotacja ta była przyznawana począwszy od 1975 r. Obecnie żadne wnioski w sprawie nowych dotacji nie były składane, nie sygnalizowano nam potrzeb związanych z uporządkowaniem szlaków turystycznych. Zgodzić się chyba musimy, że słusznie przy zmniejszeniu wysokości podatku dochodowego postawiono warunek, że osiągnięte dochody nie mogą być przeznaczone na opłacanie administracji.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#StanisławTymieński">W 1980 r. Ministerstwo Finansów zwróciło się do NIK o przeprowadzenie kontroli działalności finansowej PTTK. Wyniki tej kontroli są posłom znane, nie możemy przyznawać Towarzystwu równocześnie dotacji i zwalniać go z płacenia podatku dochodowego.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#StanisławTymieński">W Głównym Komitecie Turystyki odbyła się konferencja, w której uczestniczyło również PTTK. Podjęto tam decyzję o podwyższeniu płac pracowników PTTK. Łączna kwota podwyżek wynosić będzie około 100 mln zł. Zyski z działalności gospodarczej wynoszą około 150 mln zł, a podatek dochodowy 65 mln zł. Przewiduje się, że od stycznia 1981 r., po wprowadzeniu nowych cen zaopatrzeniowych, działalność gospodarcza PTTK zamknąć się może wynikiem ujemnym, a więc nie będzie podstawy do wymiaru podatku. Czy w tych warunkach jest sens prowadzenia rozważań, co jest słuszniejsze dotacja czy podatek.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Nie chodzi tylko o formę rozliczania, ale o wymowę społeczną faktu, że narusza się samorządność organizacji. PTTK nie jest przecież jedyną dotowaną organizacją społeczną.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Nie należy stosować podatku dochodowego, a raczej prowadzić kontrolę czy osiągnięte zyski były rozchodowane na właściwe cele. Nie możemy ściągać od instytucji społecznej podatku tak samo jak od prywatnego rzemieślnika.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Na czym polegać ma nadzór Głównego Komitetu Turystyki nad PTTK? Wydaje się, że Komitet ma być koordynatorem, a nie kontrolerem społecznej organizacji. Tak dalekie wkraczanie w jego działalność jest w pewnej mierze podważaniem prestiżu organizacji społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WacławAuleytner">Dlaczego Ministerstwo Finansów występuje o zmianę statutu PTTK, czyniąc to bez uzgodnienia z tym Towarzystwem?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#ZygmuntBałkowski">Formalnie GKT ma uprawnienia do kontrolowania działalności PTTK. Mówi o tym przepis art. 2 ustawy powołującej Komitet. Ustala się tam, że poza koordynacją Komitet ma obowiązek kontroli działalności przedsiębiorstw turystycznych, społecznych, spółdzielczych i prywatnych.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#ZygmuntBałkowski">Problemu, o który toczy się spór, nie można rozpatrywać li tylko w stosunku do przepisu prawa o stowarzyszeniach. Jeżeli Główny Komitet Turystyki przyznaje PTTK pewne środki na jego działalność, to ma prawo do kontrolowania prawidłowości ich wykorzystania. Działalność gospodarcza PTTK objęta jest planem gospodarczym i musi również podlegać określonym rygorom i kontroli.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#ZygmuntBałkowski">Jeżeli chodzi o likwidację stacji turystycznych, to - w swoim czasie - prezentowaliśmy Komisji koncepcję zarządzania kwaterami prywatnymi. Główne założenia tej koncepcji zmierzały do tego, ażeby zahamować nadużycia w wynajmowaniu kwater i uznano za słuszną ideę pośrednictwa państwowego. Nie może być mowy o likwidacji 20 tys. miejsc w stacjach turystycznych. Miejsca te przejęły przedsiębiorstwa państwowe, dokonano ujednolicenia cen za kwatery oraz właściwej kategoryzacji. Trzeba przy tym poinformować, że część tych kwater nie była wykorzystywana na cele turystyczne, o czym świadczyć może fakt, że wynajmowano je m.in. na kwatery robotnicze dla robotników Huty Katowice. Przejęcie kwater nie stanowi o likwidacji stacji turystycznych. Jeżeli PTTK przedstawi odpowiedni plan, to stacje takie będą dostępne.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#ZygmuntBałkowski">Dyrektor zespołu w GKT Adam Karolak: W swoim czasie załogi PTTK zgłosiły cały szereg postulatów dotyczących spraw płacowych. Z dniem 1 września 1980 r. podpisano już porozumienie z przedsiębiorstwem „Orbis” i uregulowane zostały tam problemy płacowe. Przekazano z funduszów GKT środki na uregulowanie niektórych spraw płacowych również w PTTK. Pracuje się nad określeniem poziomu wynagrodzeń w Foto-PAM-ie. Wystąpiliśmy do Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych o wyjaśnienie problemów związanych z naliczaniem funduszu nagród dla Zarządu Gospodarczego Turystyki. Uregulowano problemy wynagrodzenia chałupników. Przeciętna płaca dla nich wzrosła z 1.100 zł do 2.000 zł. Przyznano dodatki za wysługę lat dla pracowników Zarządu Głównego PTTK.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#ZygmuntBałkowski">Przewodnicząca GKT - Teresa Andrzejewska: Wszystkie wspominane regulacje płac dokonane zostały nie pod naciskiem ostatnich wydarzeń, ale wcześniej na drodze normalnego porządkowania problemów turystyki. Nigdy nie mieliśmy zamiaru ograniczenia działalności PTTK, ale nie możemy pozwolić na marnotrawstwo środków przeznaczonych na wsparcie działalności społecznej. W kontaktach z PTTK nigdy nie uchybiliśmy samorządności tego Towarzystwa.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#ZygmuntBałkowski">Główny Komitet Turystyki podejmuje najważniejsze decyzje kolegialne, a w skład kolegium wchodzi prezes PTTK.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#ZygmuntBałkowski">Wspólnie z Ministerstwem Finansów i PTTK ustaliliśmy pewne problemy dotyczące dotowania i opodatkowania działalności gospodarczej PTTK i wydawało się, że sprawa jest załatwiona. Jeśli dziś uznano te rozwiązania za niewłaściwe, trzeba będzie od nowa je rozważyć. Chciałam jednak podkreślić, że nie może Towarzystwo przyjmować dotacji na określone cele a równocześnie nie wywiązywać się ze swoich zobowiązań wobec pracowników. Mamy cały szereg skarg na warunki pracy w jednostkach gospodarczych podległych PTTK; są one bardzo złe.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#ZygmuntBałkowski">Na przestrzeni ostatnich lat działalność gospodarcza PTTK wzrosła 2,5-krotnie, a zasadnicze cele, tj. rozwijanie turystyki masowej zeszły na dalszy plan. Domagać się trzeba ustalenia rozsądnych granic działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#ZygmuntBałkowski">17 mln zł przeznaczonych na szkolenie nie zawsze było właściwie wydawane. Jesteśmy przeciwko pompatycznym imprezom, tym bardziej o skali ogólnokrajowej. Chcemy pomóc kołom PTTK. Zaproponowaliśmy na Ostatnim Krajowym Kongresie Turystyki zorganizowanie konkursu wspólnego dla LZS I PTTK i przeznaczyliśmy 100 nagród po 100 tys. zł właśnie dla kół PTTK i oddziałów LZS. Dość długo opracowujemy ustawę o przewodnikach. Ostatnio prowadziliśmy kontrolę funduszy wydawanych na przewodników. Okazało się że z 14, 5 tys. przewodników, tylko 500 faktycznie sprawuje swoje funkcje. Prawdą jest, że niewłaściwy system pozwalał na podawanie nieprawdziwych danych.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#ZygmuntBałkowski">Obecnie otrzymujemy bardzo wiele wniosków i opinii o działalności turystyki. O wszystkich zmianach oczywiście poinformujemy Komisję Zdrowia. PTTK przede wszystkim musi zmniejszyć przerosty administracyjne. Trzeba uregulować sprawę kwater prywatnych. Nie ma co ukrywać, że większość tych kwater to nadwyżki mieszkaniowe. Wynajmowanie kwater nie może być załatwiane na drodze przekupstwa, złej kategoryzacji. W ubiegłym roku co 4 kwatera, po kontrolach PIH-u, miała obniżony standard. Wniosek stąd następujący, musimy podnieść wymagania w stosunku do osób wynajmujących. GKT - nie zamierza przy tym niczego nikomu zabierać. Ostatnio są ogromne naciski na płace. Przecież nie ma obecnie rażących różnic w uposażeniu między pracownikami oddziałów turystycznych a przedsiębiorstw PTTK. Owszem różnice takie są, ale między płacami naszymi i orbisowskimi. Chcemy więc wprowadzić nowe stawki, nowy układ zbiorowy. To jednak musi trochę potrwać. PTTK samo wprowadziło nowe stawki już od 1 września i to bez decyzji rządowej Robi to wiele fermentu. Wszyscy powinniśmy zdawać sobie sprawę, że turystyka w kraju powinna iść w jednym kierunku, że nie może każdy ciągnąć w swoją stronę.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#ZygmuntBałkowski">Sprawą ważną jest dofinansowanie Towarzystwa oraz zniesienie podatku dochodowego. Działalność gospodarcza PTTK musi się rozwijać proporcjonalnie do działalności społecznej. Teraz natomiast wyraźnie ją przerasta. Bardzo ważnym problemem jest budownictwo i remonty w placówkach PTTK. Do problemu właściwego utrzymania szlaków turystycznych, od czego przecież zależy bezpieczeństwo turysty będziemy musieli wrócić.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#ZygmuntBałkowski">Przewodniczący obradom poseł Zbigniew Kledecki (SD): Z wypowiedzi poselskich, opinii NIK-u oraz wyjaśnień przedstawicieli resortu wynika, iż PTTK powinno przede wszystkim zajmować się turystyką krajową. Dyskusja wykazała, że istnieje obecnie cały szereg nieprawidłowości w działalności tego Towarzystwa. Gwarancję ich likwidacji stanowi m. in. deklaracja przewodniczącej GKT T. Andrzejewskiej o partnerstwie między turystycznymi przedsiębiorstwami.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#ZygmuntBałkowski">Na zakończenie posiedzenia poseł Barbara Koziej-Żukowa (SD) poinformowała, że Komisja uzyskała informację o przygotowywaniu decyzji w sprawie połączenia GKT z CT „Orbis”.</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#ZygmuntBałkowski">Nie od rzeczy będzie wspomnieć, że w swoim czasie Komisja była przeciwna rozdzieleniu tych instytucji, bowiem turystyka krajowa i zagraniczna stanowić powinny jedność.</u>
<u xml:id="u-14.14" who="#ZygmuntBałkowski">Przy dokonywaniu zmian zastanowić się trzeba nad właściwym usytuowaniem pozycji turystyki. Aby tak się stało, należy dokonać oceny działalności GKT, z uwzględnieniem działalności przedsiębiorstw turystycznych w terenie, jak również oceny samorządnych organizacji turystycznych, jak np. PTTK i PZMoT. Konieczne jest również przeprowadzenie takiej oceny w stosunku do CT „Orbis”, jak i FWP. Chodzi tu zarówno o rozwój bazy dla organizowania wypoczynku pobytowego i dla turystyki.</u>
<u xml:id="u-14.15" who="#ZygmuntBałkowski">W obecnej sytuacji związków zawodowych, wobec wystąpień części związków z CRZZ, sprawa działalności FWP musi być rozważona oddzielnie. Nie chodzi o zabór dorobku związkowego, ale o podniesienie poziomu i warunków wypoczynku ludzi pracy. Analiza tych wszystkich problemów pozwoliłaby w sposób bardziej prawidłowy określić kierunki rozwoju turystyki oraz usprawnić jej koordynację.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>