text_structure.xml 37.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 28 czerwca 1973 r. komisje: Budownictwa i Gospodarki Komunalnej oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradujące na wspólnym posiedzeniu pod przewodnictwem posła Jerzego Majewskiego (PZPR), rozpatrzyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- zagadnienia budownictwa indywidualnego na wsi - plany rozwoju do 1980 r.;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- stan realizacji ustawy o terenach budowlanych na obszarach wsi ze szczególnym uwzględnieniem przestrzennego zagospodarowania wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z wiceministrem Czesławem Kotelą, Ministerstwa Rolnictwa z wiceministrem Mieczysławem Soleckim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, CBS „Samopomoc Chłopska”, dyrektor Zespołu NIK - Józef Ciesielski.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W związku z posiedzeniem komisji zaprezentowana została posłom wystawa projektów typowych wiejskich budynków inwentarskich i mieszkalnych oraz nowych materiałów budowlanych (plansze, makiety).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Uwagi na temat stanu i planów rozwoju budownictwa indywidualnego na wsi przedstawił poseł Janosz Biernacki (ZSL): Przygotowując uwagi i wnioski podkomisja zapoznała się z rozwojem budownictwa na wsi w woj. gdańskim, krakowskim i lubelskim, jak też z informacjami przedstawionymi przez zainteresowane resorty i wojewódzkie rady narodowe. Podkomisja zapoznała się również z uwagami użytkowników budynków na wsi oraz konsultowała problemy z pracownikami służb budowlanych i rolnych. Przeprowadzając analizę stanu budownictwa wiejskiego, podkomisja wzięła pod uwagę oceny i opinie wysunięte przez komisje, które rozpatrywały ten problem w 1970 r. W rezultacie prowadzonej przez rząd polityki rolnej wytworzyła się na wsi dobra koniunktura dla rozwoju rolnictwa, która ma swoje odbicie również w ożywieniu ruchu budowlanego; w okresie ostatnich 2 lat uzyskany został w tym budownictwie istotny postęp.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Sprzyjające warunki dla rozwijania budownictwa indywidualnego stworzyło przekazanie całej problematyki budownictwa wiejskiego z resortu budownictwa do resortu rolnictwa oraz przejęcie szeregu istotnych kompetencji z tego zakresu przez gminne rady narodowe.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Założenia dotyczące budownictwa indywidualnego na wsi do 1980 r. są ambitne i dostosowane do realnych możliwości. Ich realizacja napotyka jednak na szereg trudności. Dlatego właśnie wprowadzenie na terenie całego kraju planowego budownictwa w oparciu o założenia przestrzennego zagospodarowania kraju jest sprawą bardzo złożoną, wynikającą m.in. z dużego rozdrobnienia gospodarstw i uzależnienia inwestycji od indywidualnych decyzji, od bardzo zróżnicowanych warunków poszczególnych gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wciąż jeszcze zbyt wiele domów mieszkalnych budują na wsi ludzie z rolnictwem niezwiązani, zwłaszcza na terenie woj. krakowskiego, gdańskiego i warszawskiego, zbyt małe jest zaangażowanie potencjału wykonawczego w budowę pomieszczeń inwentarskich, wiele nowobudowanych zagród ma tradycyjne rozwiązania, które nie odpowiadają potrzebom nowoczesnej organizacji produkcji rolnej, zbyt częste są przypadki podejmowania budowy na rozproszonych działkach.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Czynnikiem hamującym racjonalne budownictwo wiejskie są niektóre przepisy. Anachroniczne są np. przepisy nie zezwalające na bliskie sytuowanie, a tym bardziej na łączenie budynków inwentarskich. Wręcz niemożliwe do realizacji są niektóre wymagania, jakie stawia przed budującym się rolnikiem prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Czynnikiem limitującym tempo budownictwa jest zaopatrzenie materiałowe, które nie pokrywa zapotrzebowanie, zwłaszcza na materiały ścienne, dachówkę ceramiczną, eternit, dźwigary, stolarkę budowlaną, cement itp. Konieczność modernizowania zagród zwiększa zapotrzebowanie na materiały instalacyjno-sanitarne, których brak jest szczególnie dotkliwy. Trzeba lepiej przystosować asortyment przydzielanych wsi materiałów budowlanych do potrzeb; z uwagi na specyfikę budownictwa wiejskiego dostawy tych materiałów koncentrować się powinny przede wszystkim w Ⅰ i II kwartale. W przydziałach materiałów rozdzielanych centralnie należałoby preferować regiony intensywnego rozwoju produkcji rolnej oraz województwa, gdzie proces dekapitalizacji budynków mieszkalnych i gospodarczych występuje najostrzej. Na terenie gminy dysponentem materiałów jest urząd gminny, który dokonywać powinien rozdziału zgodnie z gminnymi planami budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Krytyczne uwagi odnieść należy do działalności placówek handlowych na wsi. Nie zdarza się, aby rolnik otrzymujący zezwolenie na budowę mógł w jednej placówce nabyć wszystkie potrzebne materiały. Gminne spółdzielnie zaopatrują się głównie w te materiały budowlane, które produkowane są w zakładach najbliżej położonych; uzależniają one zakup materiałów wymagających transportu z dalszych odległości od zgody rolnika na przewiezienie tych materiałów jego środkami transportu. Krytyczne uwagi budzi również jakość wielu materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Poprawę zaopatrzenia budownictwa wiejskiego w materiały budowlane można i należy uzyskać na drodze rozbudowy lokalnych wytwórni tych materiałów. Wytwórniom takim należałoby zapewnić sprzęt i maszyny, fachowe kadry; opracować trzeba również uproszczone zasady inwentaryzacji surowców miejscowych. Przedłużyć należy termin, do którego wytwórcom tych materiałów przysługiwać będą ulgi podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Podejmujący budowę rolnicy korzystać powinni z pomocy organizacyjno-technicznej.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Konieczne jest ustalenie bardziej prawidłowych zasad kredytowania budownictwa wiejskiego, udzielania inwestorom ulg w podatku gruntowym, idzie szczególnie o preferowanie budownictwa korzystnego z punktu widzenia intensyfikacji produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Zdaniem podkomisji, należy ustalić program inwestycji budowlanych dla każdego gospodarstwa; opracowanie takiego programu - to zadanie służby rolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Obecnie główny ciężar wykonawstwa budowlanego spoczywa na indywidualnych rzemieślnikach, których ilość na wsi stopniowo maleje. Zdaniem podkomisji, instytucją wiodącą w budownictwie wiejskim powinny być kółka rolnicze; w ich ręku należy koncentrować wszystkie usługi budowlane. Aby jednak mogły wywiązać się z tego zadania, konieczne jest lepsze wyposażenie ich w podstawowy sprzęt i urządzenia budowlane, w środki transportu, w materiały budowlane.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Należałoby zrewidować cenniki zarówno za usługi projektowe, jak i za wykonawstwo budowlane; cenniki powinny być tak opracowane, by rolnikowi opłacał się jego osobisty udział w budowie.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Konieczne jest powołanie placówki naukowej koordynującej całokształt prac naukowo-badawczych w dziedzinie budownictwa wiejskiego.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Uwagi na temat stanu realizacji ustawy o terenach budowlanych na obszarze wsi przedstawił poseł Tadeusz Haładaj (PZPR), Problem racjonalnej gospodarki terenami budowlanymi na obszarach wsi oraz przestrzennego zagospodarowania jest niezwykle istotny zarówno z punktu widzenia gospodarczego, jak i społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Podstawowe zasady w tej dziedzinie regulowane są przez 2 ustawy: o planowaniu przestrzennym oraz o terenach budowlanych na obszarze wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W oparciu o te ustawy opracowano wprawdzie w znacznej większości powiatów plany sieci osadniczej, w praktyce nie osiągnięto jednak poprawy układu przestrzennego wsi. Względami gospodarczymi argumentuje się niejednokrotnie czasowe utrzymywanie dotychczasowej zabudowy, ale równocześnie w ramach tej zabudowy tymczasowej wznosi się metodami tradycyjnymi obiekty trwałe, obliczone na wiele lat; w istniejących osiedlach wydaje się zezwolenia na przebudowę, uzupełnienie i rozbudowę gospodarstw. Rozluźniając wymogi określone we wspomnianych wyżej ustawach utrwalamy niejako archaiczną strukturę zabudowy wsi. Duża ilość rozporządzeń wykonawczych do obu ustaw ułatwia obchodzenie przepisów. Niezbędne jest uproszczenie i skomasowanie wszystkich przepisów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Czynniki hamujące rozwój nowoczesnego budownictwa odpowiadającego bieżącym i przyszłościowym potrzebom rolnictwa - to brak wyznaczonych na ten cel działek, opóźnienie prac geodezyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zdaniem wielu rolników 25-arowa działka pod zabudowę gospodarczą jest zbyt mała i nie odpowiada potrzebom nowoczesnego gospodarstwa rolnego.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Gminnym radom narodowym powierzono zatwierdzanie ogólnych i szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wyznaczanie terenów budowlanych na wsi; ma to dodatnie i ujemne strony - z jednej strony przyśpiesza załatwianie spraw, z drugiej - może wpływać na rozluźnienie dyscypliny przestrzennego zagospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W związku z powołaniem gminnych rad narodowych niezbędne jest w planach przestrzennej zabudowy uwzględnienie ośrodków gminnych obejmujących pomieszczenia dla przedsiębiorstw handlowych, usługowych, kulturalnych itp.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W materiałach resortów stwierdza się, że omawiane ustawy spełniają swoją rolę. Działanie ich nie jest jeszcze w szerszym tego słowa znaczeniu odczuwalne, nie wpłynęło jeszcze na widoczną poprawę układu przestrzennego zabudowy wsi, porządkowanie sieci osadniczej i na dostosowanie jej do perspektywicznych potrzeb naszego rolnictwa. Liczyć się trzeba przy tym z migracją ludności wiejskiej do miast i związaną z tym zmianą struktury gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanuszWójcik">Na wsi buduje się nadal głównie metodami tradycyjnymi; procesy inwestycyjne trwają długo, absorbują wiele czasu i energii rolnika.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JanuszWójcik">Z pełnym uznaniem przyjąć należy podejmowane przez CRS „Samopomoc Chłopska” inicjatywy budowy wytwórni gotowych elementów dla tego budownictwa. Podkomisja wizytowała taką wytwórnię w Lubartowie w woj. lubelskim, która produkuje nie tylko elementy budynków mieszkalnych i inwentarskich dla gospodarstw indywidualnych, lecz również prefabrykowane elementy pawilonów handlowych i usługowych - elementy, które obecnie importujemy. Tego rodzaju inicjatywy zasługują na jak najszybsze upowszechnienie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JanuszWójcik">Wznoszone na wsi budynki powinny być odbierane na analogicznych zasadach jak w miastach; w toku tego odbioru badać trzeba jakość wykonawstwa, a także zabezpieczenie przeciwpożarowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MieczysławMedeński">Wyniki wizytacji przeprowadzonych w woj. gdańskim potwierdzają trafność wniosków wysuniętych w referatach.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MieczysławMedeński">Na pełną akceptację zasługuje organizowanie służby budowlanej na wsi - w gminach. Obecnie jednak służby te odczuwają poważne braki kadrowe; zdecydowanie niedostateczna jest ilość kandydatów na stanowiska instruktorów budownictwa wiejskiego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MieczysławMedeński">Opracowane centralnie projekty typowo budynków wiejskich nie przyjęły się na terenie województwa gdańskiego; opracowano tam szereg bardzo dobrych, przystosowanych do potrzeb lokalnych projektów własnych. Trzeba by katalogi projektów typowych zawierały także właśnie projekty.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MieczysławMedeński">Nadal czynnikiem hamujący budownictwo wiejskie jest niedostatek materiałów, zwłaszcza w ściennych; źle zorganizowana jest ich sprzedaż. Rolnik traci wiele czasu na poszukiwanie źródeł zaopatrzenia. Część materiałów budowlanych przeznaczonych dla wsi wykupują spółdzielnie usługowo-wytwórcze, które świadczą usługi na rzecz rolników, obciążają koszty materiałowe wysokimi narzutami.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MieczysławMedeński">Rozwój usług budowlanych na terenie wsi gdańskiej, nie nadąża za zapotrzebowaniem. Na terenie pow. malborskiego rolnicy, po zgromadzeniu materiałów budowlanych, ściągają niejednokrotnie rzemieślników z odległych województw. Trzeba się liczyć z tym, że przez długi jeszcze czas budować będziemy metodami tradycyjnymi, a to stwarza konieczność przygotowania odpowiednich kadr rzemieślniczych.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MieczysławMedeński">Nowe budownictwo jest obecnie kredytowane przez Bank Rolny, remonty - przez SOP-y. Należałoby przekazać całą tę działalność kredytową SOP-om; nie zachodzi dziś obawa, że udzielane kredyty zostaną przeznaczone na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MieczysławMedeński">Zbyt wolno wdrażane są w budownictwie wiejskim nowe technologie. W rezultacie budujemy nadal budynki zbyt ciężkie i mocne, które trudno przenosić, przerabiać, adaptować.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MieczysławMedeński">Służby budowlane koncentrują całą nieledwie uwagę na nowym budownictwie, za mało zainteresowania przejawiają modernizacją istniejących obiektów.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MieczysławMedeński">Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych stała się hamulcem rozwoju budownictwa wiejskiego. Wydane w maju br. rozporządzenie ministra rolnictwa tylko połowicznie rozwiązuje ten problem.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MieczysławMedeński">Powoduje to niezdrowe zjawisko obchodzenia przepisów ustawy, ponieważ nabywca musi dopłacać na rzecz państwa różnicę między ceną zapłaconą sprzedającemu działkę, a kwotą określoną w przepisach ustawy, zdarzają się przypadki zawierania fikcyjnych aktów notarialnych opiewających cenę wyższą niż faktycznie płacona sprzedawcy; nabywcy lepiej opłaca się ponieść większe opłaty skarbowe z tytułu takiej umowy, niż dopłacać wysokie kwoty na rzecz skarbu państwa. Tereny budowlane powinny być wykupione przez państwo i przekazywane w wieczystą dzierżawę użytkownikom. Przeciw pobieraniu od rolników tak wysokich opłat przemawia i to, że przecież znaczna część takiej działki jest wykorzystywana na przydomowe gospodarstwo ogrodnicze; ziemia ta jest intensywnie wykorzystywana na cele rolnicze, a więc nie powinna być objęta rygorami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławSochan">Mówiąc o budownictwie rolniczym nie możemy się ograniczać perspektywą roku 1980. W ciągu 7 lat spraw budownictwa rolniczego nie uporządkujemy. Trzeba sięgnąć wzrokiem dalej - opracować wizję rozwoju wsi do r. 2000.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#StanisławSochan">Plany zagospodarowania przestrzennego przewidują, że działka budowlana ma powierzchnię 25 arów. Jest to powierzchnia niedostateczna, jeśli wystawić na niej mamy i budynki gospodarcze, i wykonać silosy, i zbudować garaże. Wielkość działek budowlanych powinna być zróżnicowana w zależności od tego czy przydzielane są one gospodarstwom małym, średnim, czy dużym.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#StanisławSochan">Dziś na wsi podjęcie budowy jest równoznaczne z oderwaniem rolnika od procesów produkcji; rolnik sam musi starać się o materiały, sam wykonywać wiele robót budowlanych. Trzeba zorganizować ekipy budowlane, które przejęłyby na siebie całokształt procesu inwestycyjnego w gospodarstwie indywidualnym. Projekty typowe powinny być łatwiej dostępne. Niezbędne jest również lepsze zaopatrzenie w sprzęt budowlany.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#StanisławSochan">Niemała część przeznaczonych dla wsi materiałów budowlanych jest wykorzystywana na budownictwo miejskie, zwłaszcza domów jednorodzinnych w małych miastach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanMalinowski">Prawdą jest, że w woj. gdańskim osiągnięto w ostatnim okresie poważne postępy w dziedzinie budownictwa wiejskiego, nadal jednak występuje szereg poważnych mankamentów.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JanMalinowski">Poseł podjął w ub. roku modernizację własnych budynków. Tylko dzięki intensywnym zabiegom i okazanej mu życzliwości uzyskał w ciągu roku dokumentację. Ale i ten projekt nie mógł go zadowolić, nie uwzględniał bowiem perspektyw rozwoju gospodarki, w szczególności postępu mechanizacji.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JanMalinowski">Spółdzielnia usługowo-wytwórcza podjęła się realizacji zamierzeń inwestycyjnych posła; uzgodnione terminy nie zostały dotrzymane; obok trudności z dokumentacją wystąpiły braki materiałowe, braki wykwalifikowanej siły roboczej.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JanMalinowski">Trudności na jakie napotyka się w woj. gdańskim z zapewnieniem siły roboczej dla budownictwa wiejskiego są bardzo duże. Nawet karnie zwolnieni ze spółdzielni usług wytwórczych rzemieślnicy znajdują natychmiast pracę w innych przedsiębiorstwach budowlanych gdańskiego zagłębia budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JanMalinowski">Na terenie województwa działają placówki Instytutu Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa, działa ośrodek wdrożeniowy, istnieją przedsiębiorstwa wykonawcze. Ludzie zatrudnieni w tych placówkach nawet się nie znają. Wskazuje to na konieczność lepszej koordynacji poczynań wszystkich instytucji pracujących na rzecz budownictwa wiejskiego.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JanMalinowski">Usprawnić trzeba również informację o nowych materiałach, o nowych rozwiązaniach projektowych.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JanMalinowski">Duże braki występują w działalności handlu. Poseł zamierzał niedawno zainstalować u siebie mechaniczny przenośnik obornika. Po dłuższych staraniach dowiedział się, że w jednej z placówek „Agromy” jest 12 tego rodzaju urządzeń. Personel tej placówki poinformował go, że są to urządzenia niepełnowartościowe, mające błędy konstrukcyjne. Poseł zadał sobie trud, by zbadać jak urządzenie to funkcjonuje u rolnika, który je nabył. Okazało się, że od 2 lat działa bezbłędnie. Trudno zrozumieć taką postawę pracownika handlu.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JanMalinowski">W toku dyskusji wyrażano wątpliwość, czy dostateczna jest 25-arowa działka budowlana. W nowoczesnym wyspecjalizowanym gospodarstwie jest to wielkość optymalna. Trzeba zdawać sobie sprawę, że w przyszłości nie będziemy budować stodół, które zajmują teraz tak wiele miejsca, że sterty lokalizować będziemy w polu. Natomiast prawdą jest, że ceny pobierane za działki budowlane stały się czynnikiem hamującym budownictwo mieszkaniowe na wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#EwelinaSzyszko">Przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych stały się rzeczywiście czynnikiem hamującym rozwój budownictwa na wsi. Dobrze się stało, że minister rolnictwa wydał zarządzenie o stosowaniu ulg. Trzeba zapewnić, by informacja o możliwości ich uzyskania dotarła do wszystkich zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#EwelinaSzyszko">Stworzyć trzeba lepsze warunki budownictwa mieszkaniowego dla kadry POM-ów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#EwelinaSzyszko">Ministerstwo Rolnictwa zaleca swoim służbom propagowanie nowoczesnych materiałów budowlanych - materiałów, których na rynku nie ma. Propaganda taka nie jest celowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZygmuntKopeć">W toku wizytacji posłowie mieli możność stwierdzić, że duża stosunkowo część materiałów budowlanych wytwarzanych przez lokalne wytwórnie wykorzystywana jest nie przez miejscowych rolników.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZygmuntKopeć">Rolnicy budujący zespołowo chlewnie na próżno poszukują na rynku takich gotowych elementów, jak np. drewniane okienka. Elementy te zaprezentowane posłom na wystawie, w pełni odpowiadają potrzebom; natomiast w sprzedaży znajdują się wyłącznie okienka metalowe, znacznie droższe. Podobnie trudno jest wyposażyć chlewnię w odpowiednie koryta; zastąpienie ich dostępnymi w handlu żłobami jest nieekonomiczne; pochłaniają one dużo więcej miejsca.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZygmuntKopeć">Uproszczona została procedura uzyskiwania zezwoleń na podjęcie przez rolnika budowy. Usprawnienia w tej dziedzinie nie poszły jednak zbyt daleko i nadal uzyskanie zezwolenia wymaga starań i czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#EugeniuszMazurkiewicz">Wstępne założenia kolejnej 5-latki przewidują wzniesienie na terenie wsi ponad 700 tys. budynków o większej kubaturze; w stosunku do obecnego planu 5-letniego oznacza to wzrost zadań o około 12 proc. To tempo wzrostu uznać należy za niewystarczające. Równocześnie pamiętać należy, że realizacja tych zamierzeń uwarunkowana jest zapewnieniem odpowiednio większej produkcji materiałów budowlanych, urządzeń dla tego budownictwa itp. Równolegle z nowym budownictwem powinien być realizowany wielki program modernizacji budynków wiejskich. Już dziś należy tworzyć warunki sprzyjające pełnemu wykonaniu tego programu.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#EugeniuszMazurkiewicz">Zarówno nowe budownictwo, jak i prace modernizacyjne powinny być realizowane nowoczesnymi metodami; nie do utrzymania są metody oparte o tradycyjne materiały.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#EugeniuszMazurkiewicz">Resort opracował i rozesłał do wszystkich gmin szereg zestawów nowoczesnych projektów typowych. Konieczne byłoby przeprowadzenie analizy, jak te projekty są wykorzystywane. Spotkać się można z opinią, że zestawy te są niedostosowane do potrzeb, jak też z opinią, że zestawów tych w ogóle brak. Być może w niektórych gminach zostały one odłożone do szuflad i nie prezentuje się ich rolnikom. Zespoły usług projektowych zorganizowane są na zasadach spółdzielczych, są więc zainteresowane w dokonywaniu „adaptacji” projektów; nie zawsze jednak poprawki dokonywane przez te zespoły doskonalą projekt.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#EugeniuszMazurkiewicz">Obecnie ponad 21 tys. wsi ma już wyznaczone tereny budowlane w ramach planu przestrzennej zabudowy wsi; w 5 tys. wsi tereny budowlane są już podzielone. Pozostaje jednak stosunkowo duża, licząca ponad 17 tys. grupa tzw. wsi nierozwojowych, w których czasowo utrzymuje się stan obecny. Oznacza to w praktyce, że w tych wsiach zamierzenia inwestycyjne rolników uzależnione będą od dobrej czy złej woli urzędnika w powiecie. Jeśli rolnik ma dobrze gospodarować, trzeba mu stworzyć warunki legalnego, prawidłowego rozwijania budownictwa. Przepisy w tym zakresie powinny być jaśniej sprecyzowane. Nasuwa się obawa, że plany przestrzennej zabudowy są opracowywane zbyt szczegółowo, co uniemożliwia bardziej swobodne działanie.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#EugeniuszMazurkiewicz">W związku z bardzo szybkim tempem rozwoju budownictwa w kraju, odczuwamy i będziemy jeszcze odczuwać niedobory niektórych materiałów budowlanych. Wskazuje to na potrzebę intensywniejszego wykorzystywania lokalnych źródeł surowców. Zespołom produkującym materiały budowlane w oparciu o te źródła lokalne zapewnić należy odpowiednie maszyny i sprzęt, Produkcja nie będzie się rozwijać, jeśli nadal opierać ją będziemy o ręczną pracę członków zespołu.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#EugeniuszMazurkiewicz">Postulowano w dyskusji powołanie placówki naukowej dla budownictwa wiejskiego. Na przeszkodzie organizacji takiego instytutu stoi brak specjalistów z tej dziedziny. Niewielka ich ilość rozproszona jest na terenie kraju. Problematykę budownictwa wiejskiego przejął Instytut Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa; tam należy widzieć zaczyn przyszłego Instytutu Budownictwa Wiejskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WacławŻak">Odczuwa się na wsi brak jednostki, która zajmowałaby się budownictwem wiejskim. Za słuszny uznać należy wniosek w sprawie uznania za najbardziej właściwą komórkę dla prowadzenia tej działalności - kółka rolnicze, które powinny rozwijać usługi budowlane, organizować wypożyczalnie sprzętu budowlanego itp.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#WacławŻak">Instytut Projektów Typowych Budownictwa Wiejskiego w Krakowie ma już na swym koncie szereg ciekawych i funkcjonalnych rozwiązań projektowych. Jednakże te projekty typowe rzadko są na wsi wykorzystywane i raczej namawia się rolników do korzystania z usług architektów powiatowych. Przykład zorganizowanej w Krakowskiem wystawy projektów typowych i zestawów nowoczesnych materiałów budowlanych świadczy, jak wielkie jest zapotrzebowanie wsi na te projekty. Rolnicy oglądający wystawę zgłaszali zapotrzebowanie na prezentowane na wystawie projekty.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#WacławŻak">Rzemieślnicy świadczący usługi budowlane na wsi, z uwagi na obciążenia podatkowe, niechętnie zatrudniają większą ilość pomocników. Dlatego też podejmujący inwestycje chłopi na własną rękę najmują takich pracowników, aby przyśpieszać budowę.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#WacławŻak">Materiały budowlane wytwarzane przez lokalne wytwórnie na bazie miejscowych surowców powinny być przeznaczane wyłącznie dla miejscowych rolników. Obecnie włącza się tę produkcję do ogólnej puli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ZbigniewGołacki">Jedną z dróg zapobiegania budownictwu niezgodnemu z potrzebami gospodarczymi jest uzależnianie ulg inwestycyjnych i przydziału kredytów od typu inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ZbigniewGołacki">W rejonie kanału Wieprz-Krzna obserwuje się małe zainteresowanie rolników budownictwem inwentarskim. Ten teren ma szczególnie sprzyjające warunki dla rozwoju hodowli. Rozważyć więc należałoby możliwość organizowania tam dużych ferm hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ZbigniewGołacki">Dyrektor Zespołu KIK - Józef Ciesielski: NIK podjął kontrolę produkcji materiałów budowlanych w oparciu o surowce lokalne. Wyniki kontroli wskazują, że produkcja ta nie rozwija się, a nawet w niektórych regionach przeżywa regres. Na ten stan wpływ ma wiele czynników, do których m.in. zaliczyć należy niedostateczne wyposażenie lokalnych wytwórni w sprzęt i urządzenia, niedostateczne opanowanie procesów produkcyjnych, niedostateczna jest pomoc władz powiatowych i wojewódzkich dla tych wytwórni; m.in. nie udostępnia się im dokumentacji geologicznej.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#ZbigniewGołacki">Struktura produkcji w tych wytwórniach często niedostosowana jest do potrzeb odbiorcy wiejskiego. Tym należy tłumaczyć fakt odbierania znacznej części wytworzonych materiałów budowlanych przez przemysł kluczowy.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#ZbigniewGołacki">Konieczne jest wzmocnienie nadzoru nad tą produkcją przez prezydia rad oraz inne organa szczebla powiatowego i wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#ZbigniewGołacki">Wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” Jan Zegarek: Placówki handlowe na wsi mają trudności z odbiorem materiałów budowlanych z zakładów je produkujących. Zakłady położone w większej odległości od placówki handlowej z zasady sprzedają swoje produkty loco zakład przemysłowy. Koszty przewozu pokrywa jednostka handlowa bądź indywidualny nabywca. CRS „Samopomoc Chłopska” czyni starania, aby zasady te zostały zmienione, aby zakłady produkcyjne zobowiązane zostały do dostarczania materiałów do stacji najbliższej odbiorcy.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#ZbigniewGołacki">CRS podjęła wysiłki na rzecz organizowania kompletnych dostaw materiałów budowlanych pod planowe budownictwo na wsi. Upowszechnienie tej formy zaopatrzenia wyeliminuje obecnie występujące zjawisko gromadzenia przez rolników materiałów budowlanych na długo przed rozpoczęciem budowy.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#ZbigniewGołacki">CRS rozwija we własnych zakładach produkcję konstrukcji i elementów zarówno dla potrzeb własnego budownictwa, jak też indywidualnego budownictwa wiejskiego.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#ZbigniewGołacki">Należałoby rozważyć możliwość zmniejszenia opłat za działki budowlane przeznaczone dla organizacji obsługujących rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#ZbigniewGołacki">Coraz bardziej rysuje się potrzeba wkroczenia budownictwa spółdzielczego na teren wsi. Chodzi o zapewnienie mieszkań dla rosnącej ilości osób zatrudnionych w komórkach obsługujących rolnictwo. Brak mieszkań jest hamulcem dopływu kwalifikowanych kadr na wieś.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#ZbigniewGołacki">Wiceminister rolnictwa - Mieczysław Solecki: Budownictwo wiejskie służyć powinno przede wszystkim realizacji zadań, jakie stawiamy przed rolnictwem; głównym zadaniem jest wzrost produkcji mięsa, który osiągnąć musimy przy malejącej ilości rąk do pracy. Wskazuje to na potrzebę koncentracji, specjalizacji produkcji rolnej na konieczność wprowadzania nowych technologii produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#ZbigniewGołacki">Budownictwo inwentarskie musi być szybkie i tanie, wznoszone budynki powinny stwarzać warunki uzyskiwania jednostki produkcyjnej najniższym kosztem, budowa musi być jak najmniej materiałochłonna. Trzeba wszelkimi dostępnymi środkami wpływać, by decyzje inwestycyjne rolników odpowiadały tym założeniom. Nie wolno nam w toku budowy nowych obiektów inwentarskich utrwalać obecnych struktur produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#ZbigniewGołacki">Podejmuje się działania na rzecz unowocześnienia i przystosowania budownictwa inwentarskiego do przyszłościowych potrzeb. Zamierza się upowszechnić budownictwo z elementów gotowych, których montaż będzie wymagał bardzo niewielkiej ilości czasu. Np. budowa obory na 20–30 stanowisk - 2–3 tygodnie. Będą to obiekty lekkie, rozbieralne na bazie tych samych elementów można będzie później montować obiekty większe. Montaż nie wymaga sprzętu i fachowej robocizny. Produkcja takich gotowych obiektów została już podjęta. Tego typu budownictwo pozwoli na znaczną oszczędność deficytowych materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#ZbigniewGołacki">Wytypowane zostały spółdzielnie podlegające kółkom rolniczym, które produkcję taką będą rozwijać. Zakłady wytwarzające obecnie ciężkie elementy budowlane przestawione zostaną na produkcję tych lekkich konstrukcji.</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#ZbigniewGołacki">Podejmuje się produkcję nowoczesnych materiałów budowlanych. Znaczna część tych materiałów przeznaczona zostaje na wytwarzanie gotowych elementów. Na ten cel można będzie wykorzystywać część materiałów budowlanych z tzw. puli indywidualnego odbiorcy wiejskiego; jest to uzasadnione, jako że materiały te trafią do rolnika w formie bardziej przetworzonej.</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#ZbigniewGołacki">Rozwija się produkcję wyposażenia dla budynków inwentarskich, przy czym nacisk położony jest na urządzenia do mechanizacji szczególnie uciążliwych prac hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#ZbigniewGołacki">Tempo realizacji tych wszystkich założeń określone będzie możliwościami materiałowymi całej gospodarki narodowej. Już dziś jednak można przewidywać, że będzie to tempo szybkie.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#ZbigniewGołacki">Ponadto resort podjął cały szereg posunięć mających na celu usprawnienie budownictwa wiejskiego przy uwzględnieniu istniejących możliwości. Wśród tych posunięć wymienić należy m.in. całkowitą wymianę projektów typowych budownictwa inwentarskiego, opracowanie typowych projektów modernizacji niedawno wznoszonych budynków. Ponieważ zapotrzebowanie na projekty typowe jest bardzo zróżnicowane, typizuje się pewne elementy, czy segmenty, w oparciu o które rolnik może indywidualnie montować obiekt zgodnie z własnymi potrzebami.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#ZbigniewGołacki">Uproszczona została procedura uzyskiwania zezwoleń na podjęcie budowy oraz uzyskiwania dokumentacji projektowej.</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#ZbigniewGołacki">Resort podjął wysiłki na rzecz obsadzenia we wszystkich gminach stanowisk instruktorów budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#ZbigniewGołacki">Przyjęto zasadę, że poszczególne regiony nie mogą otrzymywać przydziałów materiałów budowlanych mniejszych niż w roku poprzedzającym; zwiększone dostawy kierowane będą na tereny, gdzie szybki rozwój budownictwa jest gospodarczo szczególnie uzasadniony. Rolnik podejmujący budowę uzyskuje cały przydział materiałów budowlanych jednorazowo. Przyjęto ustalenia chroniące pulę rynkową materiałów budowlanych na wsi przed przechwytywaniem jej części przez innych odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-10.21" who="#ZbigniewGołacki">W budownictwie wiejskim występuje szereg nieprawidłowości i napięć, na które słusznie zwracali uwagę posłowie w dyskusji. Zaliczyć należy do nich niedostateczną ilość materiałów, zbyt wolne tempo wdrażania materiałów nowoczesnych, trudności z obsadzeniem etatów instruktorów budownictwa w gminach itp. Za jedną z podstawowych nieprawidłowości należy uznać rozpiętość między tym co państwo zabezpiecza w oparciu o centralne decyzje, a tym co dociera bezpośrednio w teren. Wskazuje to na potrzebę wzmocnienia kontroli w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-10.22" who="#ZbigniewGołacki">Dodatkowych wyjaśnień udzielili ponadto: dyrektor departamentu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Józef Śliwa oraz wiceminister gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Czesław Kotela.</u>
          <u xml:id="u-10.23" who="#ZbigniewGołacki">Wiceminister Kotela poinformował m.in. o trwających w resorcie pracach nad przygotowaniem projektów zmian prawa budowlanego jak również innych aktów normatywnych regulujących problemy budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-10.24" who="#ZbigniewGołacki">Przewodniczący Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej - poseł Jerzy Majewski (PZPR): Budownictwo indywidualne na wsi warunkuje w dużym stopniu rozwój produkcji rolnej, a także warunki życia mieszkańców wsi. Stąd konieczność otoczenia tego budownictwa szczególną troską.</u>
          <u xml:id="u-10.25" who="#ZbigniewGołacki">Z informacji resortów, z referatów poselskich i z przebiega dyskusji wynika, że osiągamy w tej dziedzinie postęp, nadal jednak we wszystkich fazach procesu inwestycyjnego notuje się poważne niedociągnięcia. Występują one i w dziedzinie projektowania, i w dziedzinie zaopatrzenia materiałowego, i w dziedzinie wykonawstwa.</u>
          <u xml:id="u-10.26" who="#ZbigniewGołacki">Na usunięciu tych mankamentów skoncentrować się powinna działalność resortów, przy czym już dziś trzeba mieć na uwadze poważny wzrost tego budownictwa w następnym 5-leciu, jak również konieczność prowadzenia na możliwie najszerszą skalę modernizacji istniejących budynków. Niezbędne jest uproszczenie przepisów prawnych; powinny one być bardziej zrozumiałe, nie krępujące inicjatywy podejmujących budowę.</u>
          <u xml:id="u-10.27" who="#ZbigniewGołacki">Komisje wybrały zespół międzykomisyjny, któremu zleciły opracowanie projektów wniosków dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
          <u xml:id="u-10.28" who="#ZbigniewGołacki">W kolejnym punkcie porządku obrad komisje uchwaliły dezyderat w sprawie zapewnienia lepszej koordynacji działań na rzecz rozwoju gospodarki komunalnej na wsi i zaopatrzenia rolnictwa w wodę. Problemy te były przedmiotem wspólnego posiedzenia komisji w dniu 31 maja br. - por. BPS 299/VI kad.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>