text_structure.xml 40.3 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 8 maja 1972 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Majewskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim Planie Społeczno-Gospodarczego Rozwoju Kraju w latach 1971-1975 w częściach dotyczących budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych oraz gospodarki mieszkaniowej, gospodarki komunalnej i ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z ministrem Alojzym Karkoszką, Ministerstwa Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z wiceministrem Michałem Zubelewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, Centralnego Urzędu Geodezji i Kartografii, dyrektorzy zespołów NIK Jan Ciesielski i Jan Sokół oraz prezes Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego - Stanisław Kukuryka.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były doręczone posłom przed posiedzeniem materiały opracowane przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwo Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Z materiałów przedstawionych przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych wynika, że w latach 1971-1975 planuje się oddanie do użytku 1.080 tys. mieszkań o powierzchni 60,6 mln m³, co stenowi wzrost w stosunku do ubiegłej 5-latki o 25,7proc. O 45 proc. wzrośnie udział budownictwa z wielkiej płyty. W latach 1971-1975 rozpocznie się budowę 16 zakładów stałych i 22 poligonowych, pracujących w oparciu o nowe technologie.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Program rozwoju przemysłu materiałów budowlanych przewiduje położenie maksymalnego nacisku na produkcję tych gałęzi przemysłu, które decydują o zabezpieczeniu wykonania założonego programu budownictwa w kraju. Zaliczono do nich przemysł cementowy, betonów i kruszyw.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Nakłady na inwestycje własne resortu wyniosą ponad 80 mld zł. Nakłady na rozwój przemysłu cementowego będą ponad 5 razy większe niż w ub. 5-latce, nakłady na rozwój przemysłu prefabrykatów betonów - blisko 5-ktotnie większe, nakłady na przemysł konstrukcji metalowych oraz okuć budowlanych i materiałów z tworzyw sztucznych - 5,5- krotnie.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W handlu zagranicznym planowane obroty w latach 1971-1975 wyniosą 3.834 mln zł dewizowych, z tego eksport 1.912 mln zł dewizowych, a import 1.922 mln zł dewizowych. W stosunku do ubiegłej 5-latki jest to wzrost obrotów o około 65 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Koreferat do materiałów przedstawionych przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych wygłosił poseł Henryk Hałas (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Zwiększenie rozmiarów inwestycji wymaga zasadniczego usprawnienia procesów inwestowania w całej gospodarce narodowej. Szczególne znaczenie ma lepsze przygotowanie inwestycji do realizacji i eksploatacji, zasadnicze skrócenie ich cykli oraz przestrzeganie dyscypliny kosztów.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Aktualna sytuacja na tym odcinku poprawia się, nie jest jednak jeszcze zadowalająco opanowana. W 1971 r. oddano do użytku przed terminem około 26 proc. przed zaplanowanym terminem, w planowanym terminie - 57 proc. obiektów i z opóźnieniem - również 57 proc. obiektów. Wyniki te mogłyby być lepsze, gdyby lepsze było zaopatrzenie materiałowo-techniczne, terminowość, rytmika i kompletność dostaw urządzeń. Trudności zaopatrzeniowe występują również w 1972 r.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W wielu ważnych inwestycjach, wydłużenia cyklu budowy są duże i przynoszą znaczne straty w postaci wzrostu kosztów inwestycji oraz opóźnienia produkcji. Np. w elektrowni „Łaziska” blok 200 MW oddano z opóźnieniem 6-ciu miesięcy, w Zakładach Produkcji Elementów Budowlanych w Puławach cykle budowy wydłużono o 9 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Wciąż jeszcze wiele oddawanych do eksploatacji nowych zakładów przemysłowych nie osiąga projektowanych zdolności produkcyjnych. Straty wynikające z tych opóźnień są znaczne.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Poczynania resortu zmierzają do stosowania w możliwie najszerszym zakresie budownictwa wielkopłytowego, wysoko uprzemysłowionego, co pozwala na obniżenie pracochłonności, wzrost wydajności pracy, intensyfikację produkcji oraz - co jest szczególnie ważne - na wydatne skrócenie cykli budowy. Jest to w tej chwili kierunek najsłuszniejszy gwarantujący w maksymalnym stopniu zabezpieczenie rosnących potrzeb budownictwa mieszkaniowego i przemysłowego.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Niepokojącym zjawiskiem jest osłabienie harmonijnego rozwoju przemysłu materiałów budowlanych. Nie nadąża za potrzebami m.in. produkcja materiałów wykończeniowych dla budownictwa mieszkaniowego, wyrobów drewno-pochodnych, wapna.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Równolegle z wzrostem produkcji materiałów budowlanych iść musi troska o poprawę ich jakości; dostosowania w tym zakresie żelaznej dyscypliny.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Dla zapewnienia pełnych dostaw na budowę nie wystarczą tylko wysiłki resortu budownictwa. Takie samo działanie charakteryzować musi poczynania innych resortów produkujących materiały budowlane. Jeśli inne resorty nie będą w stanie pokryć zapotrzebowania budownictwa na ich wyroby, powinny pokrywać zaistniałe niedobory drogą importu.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Jednym z problemów nie opanowanych jeszcze, jest zapylenie w zakładach produkujących materiały wiążące. Nie mniej poważnym zadaniem jest wyeliminowanie hałaśliwości urządzeń, która wielokrotnie przekracza dopuszczalne normy, co powoduje szereg schorzeń u pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Słuszne byłoby, by Komisja w uwagach skierowanych do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zwróciła uwagę na potrzebę stworzenia takiego systemu organizacyjnego i ekonomicznego, który będzie zapewniał skracanie cykli inwestycyjnych średnio o 50 proc. oraz zapewni szybsze osiąganie zdolności produkcyjnych w przekazywanych do eksploatacji zakładach średnio o 25 proc. Trzeba udoskonalić organizację procesu inwestycyjnego poprzez kompleksową obsługę w ramach generalnego wykonawstwa - od momentu zaprojektowania obiektu, do chwili przekazania go do użytku. Usprawnienia wymaga system dostaw maszyn i urządzeń dla budowanych zakładów. Należy wprowadzić na dużych budowach funkcje generalnych dostawców maszyn i urządzeń. Trzeba też zwiększyć samodzielność biur projektowych oraz ich odpowiedzialność za właściwe opracowanie dokumentacji.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Przy widocznej poprawie ilościowych dostaw materiałów z jednostek podległych resortowi budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych, należy przedsięwziąć wszelkie środki zmierzające do poprawy jakości produkowanych wyrobów. Dotyczy to również dostaw z innych resortów. Od resortu budownictwa trzeba egzekwować pełne zaopatrzenie rynku w materiały budowlane w ilościach przewidzianych planem.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W materiałach przedstawionych przez Ministerstwo Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska przewiduje się wzrost budownictwa mieszkaniowego, wyraźną poprawę stanu technicznego oraz poziomu eksploatacji istniejących zasobów mieszkaniowych. W związku z tym nakłady na kapitalne remonty zwiększają się do 26 mld zł tj. o 28 proc. w porównaniu z minioną 5-latką.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Należy uzyskać wyraźną poprawę w funkcjonowaniu istniejących urządzeń gospodarki miejskiej, a w szczególności wodociągów, kanalizacji i komunikacji. Jednocześnie ma być zapewniona budowa i rozbudowa urządzeń komunalnych, warunkujących rozwój budownictwa mieszkaniowego i innych dziedzin gospodarki narodowej oraz przygotowanie terenów uzbrojonych pod zabudowę.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Długość sieci wodociągowej wzrośnie z 24.400 km do 26.100 km, zaś sieci kanalizacyjnej z 18.900 km do 20.400 km. Przyrosty te będą osiągnięte w głównej mierze dzięki realizacji inwestycji w dużych miastach.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Aktualna prognoza motoryzacyjna zakłada, że ilość pojazdów indywidualnych wzrośnie w bieżącej 5-latce prawie 2-krotnie i wyniesie w 1975 r. 900 tys. samochodów osobowych, zaś w 1990 r. - 5,3 mln. Rozwój motoryzacji łączcie z postępującą urbanizacją stwarza potrzebę zwiększenia intensyfikacji prac związanych z dostosowaniem układów komunikacyjnych do wzrastających potrzeb ruchu kołowego. Zakłada się, że w latach 1971-1975 wybudowanych zostanie ponad 420 km ulic o nawierzchni ulepszonej oraz 54 mosty i wiadukty.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Nastąpi rozbudowa ogólnomiejskich sieci ciepłowniczych; długość sieci cieplnej wzrośnie o ponad 40 proc. Poprawi to zaopatrzenie w ciepło, nie stwarzając jednak rezerw w mocy cieplnej. Do 1975 r. usunięte zostaną przede wszystkim deficyty mocy cieplnej w Warszawie i Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Dla poprawy stanu sanitarno-porządkowego kraju ogromne znaczenie ma oczyszczanie miast, szczególnie na odcinku wywozu nieczystości stałych i płynnych oraz oczyszczania ulic. Plan przewiduje wzrost stanu wyposażenia przedsiębiorstw i zakładów oczyszczania do 6.200 samochodów specjalnych (wzrost o 27 proc.) i 2.200 zestawów specjalnego taboru (wzrost o 48 proc.).</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W ramach usług dla ludności rozwijane będzie przede wszystkim pralnictwo, gazownictwo bezprzewodowe i usługi remontowo-budowlane. Wartość usług remontowo-budowlanych powinna osiągnąć w 1975 około 410 mln zł., co w stosunku do 1970 r. oznacza wzrost o 49 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Zakłada się, że w wyniku działalności inwestycyjnej na wsi przybędzie w gromadach 364 km ulic, 500 km sieci wodociągowej i 50 km sieci kanalizacyjnej oraz 22.500 punktów świetlnych. Liczba pobiorców gazu płynnego na wsi wzrośnie o około 50.000.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">W części dotyczącej ochrony środowiska główne prace resortu koncentrować się będą na ochronie wód, powietrza i powierzchni ziemi przed zanieczyszczeniami, na walce z hałasem i wibracją oraz na ochronie roślinności przed dewastacją i świata zwierzęcego przed wyniszczeniem. W planie na lata 1971-1975 nakłady na ten cel wyniosą o 34 proc. więcej niż w ubiegłym 5-leciu.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Koreferat na temat założeń planu Ministerstwa Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska przedstawił poseł Zdzisław Kwieciński (PZPR): W wyniku wybudowania w bieżącym 5-leciu ponad miliona mieszkań, wskaźnik zaludnienia w miastach i na wsi zmniejszy się z 1,37 osób na izbę w roku 1970 do 1,26 osób w roku 1975. Średnia wielkość mieszkania w wielorodzinnym budownictwie mieszkaniowym wzrośnie z 42,6 m2 w r. 1970 do 46,4 m2 w roku 1975.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Potrzeby w zakresie remontów nie są w pełni zaspokajane. Dlatego resort i rady narodowe podjąć muszą działanie dla jak najbardziej efektywnego wydatkowania postawionych do ich dyspozycji środków na ten cel. Wymaga to usprawnienia procesu remontowego: projektowania robót, ich organizacji, eliminowania nieterminowości i złej jakości pracy. Wzrost zdolności produkcyjnych przedsiębiorstw budownictwa komunalnego ma następować głównie poprzez koncentrację małych przedsiębiorstw w przedsiębiorstwa większe i silniejsze, oparte na znacznie lepszej organizacji i technice, produkcji oraz posiadające korzystniejsze warunki do szerszego stosowania postępu technicznego. Przesunięcia te pozwolą na lepsze wykorzystanie posiadanego parku maszynowego, zwiększenie mechanizacji robót i wydajności pracy oraz obnażenie kosztów.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Rozpatrując program rozwoju budownictwa mieszkaniowego na lata 1971-1975, należy traktować go jako wycinek długofalowego programu rozwiązania kwestii mieszkaniowej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Realizacji zadań w bieżącym 5-leciu powinna towarzyszyć poprawa jakości mieszkań i zespołów mieszkaniowych, zwiększenie powierzchni lokali, lepsze układy funkcjonalne, poprawa jakości materiałów oraz podniesienie poziomu robót budowlano-montażowych. Należy zlikwidować zaległości w robotach elewacyjnych oraz usunąć wady powodujące przeciekanie i przemarzanie budynków mieszkalnych. Zagadnienia te powinny się znaleźć w centrum uwagi zainteresowanych resortów, Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, rad narodowych oraz wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Szczególnej uwagi wymaga stworzenie warunków do dalszego rozwoju indywidualnego budownictwa mieszkaniowego, które w szczególności w małych miastach stanowi podstawową formę zaspokajania potrzeb mieszkaniowych. Rozważenia wymagałaby sprawa bardziej elastycznego ustalania w planach rocznych wysokości kredytu bankowego na to budownictwo w dostosowaniu do występującego zapotrzebowania i możliwości w zakresie zaopatrzenia materiałowego.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Równie ważnym zadaniem jest przygotowanie w bieżącym 5-leciu warunków do znacznie szybszego wzrostu rozmiarów budownictwa mieszkaniowego po roku 1975.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W odniesieniu do zarządów budynków mieszkalnych należy rozważyć możliwość zwiększenia swobody dysponowania przez władze lokalne środkami przeznaczonymi na utrzymanie techniczne budynków i przesuwanie ich w miarę potrzeb z remontów kapitalnych na bieżące i odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Prawidłowe skoordynowanie rozwoju urządzeń komunalnych w budownictwie mieszkaniowym, w decydującej mierze zależy od prezydiów rad narodowych. Wydaje się konieczne, aby resort gospodarki terenowej i ochrony środowiska, wspólnie z prezydiami rad narodowych, prowadził stałą konfrontację programu budownictwa mieszkaniowego oraz inwestycji komunalnych dla maksymalnego ich wzajemnego skoordynowania.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Komisja Planowania przy Radzie Ministrów oraz właściwe resorty powinny stworzyć warunki umożliwiające poprawę wyposażenia w maszyny budowlane i środki transportowe, przedsiębiorstw resortowych oraz zapewnić dostawę niezbędnych materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Realizując zadania w dziedzinie ochrony środowiska resort powinien szczególnie wiele uwagi poświęcić sprawie czystości wód. Jest to tym ważniejsze, że spośród 429 oczyszczalni wybudowanych w ubiegłych latach, 175 oczyszczalni nie osiągnęło zakładanej w dokumentacji przepustowości, a w 52 zakładach urządzenia oczyszczające lub ich elementy od kilku lat były nieczynne. Na zanieczyszczenie wód poważny wpływ na także przekraczanie ustalonych ładunków i składów ścieków odprowadzanych do kanalizacji lub bezpośrednio do wód powierzchniowych. Niezbędna jest intensyfikacja prac naukowo-badawczych w zakresie metod oczyszczania i możliwości gospodarczego wykorzystania ścieków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanGarlicki">Analizując projekt planu 5-letniego, podkomisja gospodarki komunalnej uznała za niezbędne zwrócenie uwagi na potrzebę przeciwdziałania pewnym niepokojącym zjawiskom jakie występować mogą w trakcie realizacji planu, w sferze zbilansowania mocy przerobowych z zamierzeniami inwestycyjnymi gospodarki komunalnej. Niezbędne jest w tym celu uzupełnienie wyposażenia w sprzęt przedsiębiorstw komunalnych, łączenie małych przedsiębiorstw w większe, uzbrajanie terenów i należyte wykorzystanie terenów już uzbrojonych. W tej ostatniej dziedzinie można zauważyć dość dużą rozrzutność wyrażającą się w podejmowaniu zbrojenia terenów peryferyjnych, na które wkraczają z dużym rozmachem przedsiębiorstwa budowlane; są natomiast niewykorzystywane możliwości podejmowania t.zw. budownictwa plombowego; tę formę budownictwa należy przywrócić w praktyce inwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JanGarlicki">Dotkliwie odczuć się dają luki w realizacji obiektów towarzyszących budownictwu mieszkaniowemu, głównie obiektów handlowych i usługowych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JanGarlicki">Konieczne jest znacznie szersze stosowanie aparatury pomiarowo-kontrolnej i zwiększenie urządzeń służących uzdatnianiu wody. Większe powinny być środki przeznaczone przez zakłady przemysłowe na cele ochrony środowiska. Konieczność taka występuje m.in. w Krakowie - mieście narażonym na zanieczyszczenia wód i atmosfery przez wielkie obiekty przemysłowe.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JanGarlicki">Dużej uwagi wymagają inwestycje w zakresie komunikacji miejskiej. Szczególnie w wielkich aglomeracjach miejskich niezbędne jest tworzenie tras wylotowych, obwodnic i ciągów bezkolizyjnych. Transport miejski ma być w tym poważnie powiększony. Rozwój tego transportu powinien opierać się na trakcji autobusowej, ponieważ linie tramwajowe są już tak przeciążone, że zwiększenie ilości wozów nie przyniesie oczekiwanej poprawy.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JanGarlicki">W projekcie planu 5-letniego zakłada się zwiększenie o ponad połowę wartości wszelkiego rodzaju usług. Ważną rolę powinny odegrać w tym usługi komunalne. Wiąże się z tym m.in. potrzeba unowocześnienia starych pralni, rozwijanie gazyfikacji bezprzewodowej, a przede wszystkim usług remontowych.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JanGarlicki">W mniejszym stosunkowo stopniu wzrastają nakłady na gospodarkę komunalną w małych miastach. Wiele przedsięwzięć w tej dziedzinie realizuje się tam w czynie społecznym. Istnieje pilna potrzeba nie tylko należytego organizowania tych prac, ale głównie zabezpieczenia środków finansowych na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JanGarlicki">Niezależnie od usprawnienia pracy przedsiębiorstw oczyszczania miast, co powinno być zadaniem rad narodowych, powinny być one lepiej wyposażone w nowoczesny sprzęt i środki transportu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyPiotrowski">Z przedstawionych Komisji materiałów nie wynika, w jakim stopniu - obok rozwoju uprzemysłowionej bazy budownictwa - nastąpi rozwój mechanizacji robót budowlanych. Problem ten ma istotne znaczenie dla postępu prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BronisławJurkiewicz">W projekcie planu nie znajduje odbicia niezwykle ważna sprawa uprzemysłowienia budownictwa jednorodzinnego, Niezbędne jest stworzenie zakładów wytwarzających elementy prefabrykowane dla tego typu budownictwa. Prefabrykaty takie mają wiele zalet: obok możliwości wykorzystania lokalnych surowców, charakteryzują się łatwością montażu, możliwością skrócenia cyklu budowy nawet do kilku miesięcy. W krajach rozwiniętych domy jednorodzinne są w szerokim zakresie wytwarzane, przemysłowo. System ten powinien również i u nas znaleźć zastosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BronisławJurkiewicz">Poseł Bronisław Jurkiewicz (PZPR) - z upoważnienia posła Kazimierza Rokoszewskiego - zwrócił uwagę na konieczność dokonania unifikacji zestawów elementów prefabrykowanych dla budownictwa uprzemysłowionego. Unifikacja powinna nastąpić przede wszystkim w skali kraju, ale również w ramach RWP. Zbyt długotrwały jest proces zatwierdzania zestawów. Należy przyspieszyć tryb uzgodnień w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#BronisławJurkiewicz">Istnieje problem udzielania kredytów na budowę domków jednorodzinnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#GabrielGórtowski">W wielkich miastach istnieją rezerwy terenów uzbrojonych, które powinny być w pełni wykorzystane. Są to place po domach wyburzonych i tereny nadające się pod budownictwo plombowe.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#GabrielGórtowski">Pilnym zadaniem jest przestrzeganie kompleksowości budownictwa mieszkaniowego. Dążąc - i to słusznie - do jak najszybszego oddawania do użytku budynków mieszkalnych, pomija się budowę nie tylko żłobków i przedszkoli, lecz także najniezbędniejszych pawilonów handlowych i usługowych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#GabrielGórtowski">Mamy bardzo złe doświadczenia z tzw. budownictwem eksperymentalnym. Wypada wyrazić nadzieję, że nie istnieje ono już w dawnej postaci. Stan istniejący w tych eksperymentalnych budowlach powoduje nie tylko uzasadnione skargi mieszkańców, lecz również duże trudności dla przedsiębiorstw budowlanych w usuwaniu usterek. W Łodzi w ten sposób budowane były 2 osiedla. Postulować trzeba, aby nowe rodzaje technologii stosowane były po uprzednim dokładnym wypróbowaniu ich przydatności.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#GabrielGórtowski">Godne podkreślenia jest zwiększenie w tej 5-latce nakładów inwestycyjnych na komunalne oczyszczalnie ścieków. Zobowiązać należy również resorty przemysłowe, aby we własnym zakresie podjęły na szerszą skalę rozbudowę tych urządzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanuszBiernacki">Zadania i rozmiary budownictwa mieszkaniowego są takie, iż posłowie mogą mieć satysfakcję, że zapoczątkowane zostało rozwiązanie tego często podnoszonego przez Komisję i tak społecznie ważnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanuszBiernacki">O realizacji zadań budownictwa decydować będą kadry. Stąd konieczne skoncentrowanie uwagi na zapewnieniu budownictwu ich dopływu. Zbadać należy, czy wobec poprawy warunków pracy załóg budowlanych są perspektywy dopływu kadr, który by w pełni zaspokoił potrzeby, względnie czy niezbędne są jeszcze jakieś dodatkowe przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanuszBiernacki">W związku z założonym programem inwestycyjnym niezbędne będą pewne terenowe przesunięcia potencjału wykonawczego. Istnieje potrzeba wyrównywania dysproporcji występujących między niektórymi województwami w tym zakresie. Szczególnie niekorzystnie kształtuje się sytuacja w województwach wrocławskim i krakowskim. Należałoby rozważyć zgłoszenie wniosku dotyczącego potrzeby zniwelowania różnic w potencjale wykonawczym, zwłaszcza w tych dwóch województwach.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JanuszBiernacki">Na wsi ma być zrealizowany do końca program wymiany pokryć dachowych na niepalne. Konieczne jest pełne zbilansowanie dostaw niepalnych pokryć dachowych, zapotrzebowaniem, a także poprawa ich jakości. Niezbędne jest przyspieszenie prac nad uruchomieniem produkcji nowych materiałów pokryciowych.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JanuszBiernacki">Przedsięwzięcia podejmowane w dziedzinie gospodarki komunalnej na terenach wiejskich nie są koordynowane; brak gospodarza powoduje rozproszenie wysiłków i środków. Nie osiąga się przez to oczekiwanych efektów. Resort zapowiadał stworzenie odpowiednich powiązań. Są one konieczne i powinny znaleźć odbicie w planie.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#JanuszBiernacki">Sprawy ochrony środowiska, wprawdzie bardzo niedawno przeszłe w gestię resortu, znajdują w projekcie planu odbicie zbyt ogólnikowe. Brak w ogóle informacji, jakie przedsięwzięcia organizacyjne będą podjęte dla opanowania sytuacji w tej dziedzinie i sprawowania skutecznego nadzoru na szczeblu centralnym i terenowym.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JanuszBiernacki">Wiadomo, że materiałów budowlanych przeznaczonych dla wsi ma być w bież. 5-leciu więcej; nie wiadomo jednak jakie będą proporcje poszczególnych rodzajów tych materiałów. Wydaje się, że należałoby ponowić dawny postulat Komisji, aby zaopatrzenia wsi w materiały budowlane oddać w ręce jednego gestora, by w konsekwencji w składnicach mógł się znaleźć pełny ich wybór. W przeciwnym wypadku będą znów występować braki powodujące zwłokę w realizacji inwestycji produkcyjnych na wsi. Powinniśmy wszelkimi siłami przeciwdziałać temu, by budownictwo ograniczało rozwój produkcji rolnej, której dynamika jest silna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzyMajewski">Wydaje się celowe zwiększenie - w miarę możliwości - w toku realizacji planu rozmiarów budownictwa mieszkaniowego, ponad dotychczasowe założenia. Stanowisko Komisji w tej sprawie powinno być przekazane w formie wniosku Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Odpowiada to postulatom wysuwanym na VI Zjeździe PZPR oraz potrzebom szybszej poprawy sytuacji mieszkaniowej ludności. Zauważyć należy, że pod koniec bież. 5-lecia tempo przyrostu ilości gospodarstw domowych będzie szybsze niż budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JerzyMajewski">Nasuwa się pytanie czy i jak projekt planu zabezpiecza realizację wysuniętej przez Komisję poprzedniej kadencji tezy, wg której moce przerobowe i produkcja materiałów budowlanych powinny wyprzedzać zadania inwestycyjne? Nakłady na uzbrojenie terenów powinny wyprzedzać zamierzenia inwestycyjne po roku 1975.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JerzyMajewski">Na remonty bieżące i konserwację budynków mieszkalnych przeznacza się w tym 5-leciu kwotę 9,5 mld zł, co jednak nie pokrywa potrzeb. Przy podwyżce czynszów w 1965 r. zapowiadano, że całkowita nadwyżka z czynszów przeznaczona będzie na ten cel. W ciągu 7 lat wiele zmieniło się jednak w tej dziedzinie, wzrosły m.in. ceny robót i materiałów. Ewentualne przesuwanie funduszów z remontów kapitalnych na bieżące nie rozwiąże problemu.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JerzyMajewski">W MZK w Warszawie wprowadzono nową metodę finansowania remontów, która przyniosła korzystne efekty w postaci kilkudziesięciu milionów zysku. Resort powinien upowszechnić tę metodę.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JerzyMajewski">Istnieje koncepcja stworzenia przemysłu mieszkaniowego. Jaki miał by być w tym udział winnych resortów, które produkują więcej materiałów budowlanych, aniżeli resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WładysławJanik">Bardzo mało miejsca poświęca się w materiale sprawom budownictwa mieszkaniowego rad narodowych. Jest prawdą, że wzrost dochodów ludności uzasadnia zmniejszenie rozmiarów tego budownictwa na korzyść budownictwa spółdzielczego. Niemniej jednak istnieje zjawisko powstrzymywania się od wyburzania zniszczonych budynków i różnych ruder z powodu braku mieszkań zastępczych. Powoduje to również inne niekorzystne zjawisko - przesuwania punktu ciężkości budownictwa na peryferie miast ze szkodą dla otoczenia naturalnego miast i przy znacznym zwiększeniu kosztów wynikającym z konieczności uzbrajania terenów. Rady narodowe z konieczności wykupują niekiedy mieszkania spółdzielcze dla mieszkańców wyburzonych lub przeznaczanych na inne cele budynków, a członkowie spółdzielni muszą w związku z tym dłużej czekać na przydział mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WładysławJanik">Należałoby rozważyć potrzebę prowadzenia określonej polityki w zakresie dalszego rozwoju fabryk domów. Obecnie funkcjonują 3 takie fabryki pochodzące ze Związku Radzieckiego, z NRD i z przemysłu krajowego. Typ fabryki wytworzonej w kraju oceniany jest pozytywnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarianGotowiec">Z pełną aprobatą można się odnieść do tych założeń projektu planu 5-letniego, które przewidują znaczne zwiększenie nakładów inwestycyjnych również dla resortów budownictwa i gospodarki terenowej. Z zadowoleniem przyjąć trzeba również zwiększenie nakładów na pełniejsze wyposażenie przedsiębiorstw wykonawczych w sprzęt.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MarianGotowiec">Trzeba natomiast zwrócić uwagę na potrzebę zwiększenia zakresu budownictwa mieszkaniowego w toku realizacji planu, jeśli pozwoli na to wzrost dochodu narodowego.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MarianGotowiec">Korygując w odpowiednim czasie plan budownictwa mieszkaniowego w górę, nie należy dzielić nadwyżki między poszczególne tereny proporcjonalnie, lecz przede wszystkim uwzględnić te rejony, gdzie wskaźniki zagęszczenia mieszkań są najwyższe.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MarianGotowiec">Można obniżyć koszt budownictwa mieszkaniowego w drodze usprawnienia gospodarki na budowach.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MarianGotowiec">Należałoby rozważyć możliwości tworzenia wspólnego zaplecza dla przedsiębiorstw budowlanych podległych różnych zjednoczeniom. Np. w Olsztyńskiem działają na tych samych terenach przedsiębiorstwa budownictwa ogólnego i budownictwa rolniczego; każde z nich ma oddzielne zaplecze. Komasacja przyczyniłaby się z pewnością do obniżenia kosztów i wyeliminowania innych trudności wynikających z rozproszenia sprzętu, środków transportu itp.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MarianGotowiec">Zwrócić trzeba uwagę na ściślejsze skoordynowanie poczynań gospodarki komunalnej z poczynaniami resortu energetyki. Brak współdziałania daje się tu we znaki. Np. duże elektrociepłownie powstające przy zakładach przemysłowych mogłyby ogrzewać również i część miasta. Podobnie przedstawia się sprawa z gazyfikacją. Koordynacja jest więc niezbędna i powinna być dokonywana na szczeblu wojewódzkim.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MarianGotowiec">Decydujące znaczenie ma w budownictwie kadra mistrzów. Trzeba podjąć kroki prowadzące do stabilizacji tej grupy zawodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ZbigniewNadratowski">Mamy obecnie niedobór materiałów budowlanych. Jednocześnie obserwuje się zjawisko, że przedsiębiorstwa budowlane uciekają od robót mniej materiałochłonnych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ZbigniewNadratowski">Mamy do czynienia z dużymi kosztami związanymi z przygotowywaniem dokumentacji dla obiektów przemysłowych. Na całym świecie stosuje się lżejsze konstrukcje, przeszklone, duże hale itp. Powstaje pytanie, czy system powiązań biur projektowych z budownictwem jest optymalny, zachęcający do projektowania w sposób bardziej nowoczesny.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ZbigniewNadratowski">W środowiskach NOT słyszy się skargi na brak centralnie przekazywanej informacji o nowych rozwiązaniach technologicznych i nowych rodzajach materiałów stosowanych w budownictwie. W latach 60-tych ukazywał się taki katalog.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#HenrykStawski">Budownictwo indywidualne stanowi ważną formę zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych ludności miejskiej. Zwłaszcza korzystny jest rozwój tego budownictwa w miastach małych. Z rozwagą i umiarkowaniem gospodarować należałoby terenami pod to budownictwo w dużych miastach. Dokonać trzeba ścisłych rachunków, czy z uwagi na wysokie koszty uzbrojenia terenów nie byłoby korzystniejsze lokowanie na nich budownictwa wielokondygnacyjnego. Decydować powinny względy społeczne.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#HenrykStawski">Przy podejmowaniu remontów kapitalnych starych budynków mieszkaniowych należy tak zaprogramować zakres prac remontowych, aby po ich przeprowadzeniu budynek był zmodernizowany i nie odbiegał standardem od nowoczesnego budownictwa. Wtedy kiedy kapitalnego remontu nie można połączyć z modernizacją - słuszniejsze byłoby rozebranie budynków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanGarlicki">Założona w projekcie planu 5-letniego wielkość nakładów na budownictwo mieszkaniowe w Krakowie odbiega znacznie od średniej krajowej i jest niższe aniżeli w ubiegłej 5-latce. Sytuacja mieszkaniowa w Krakowie nie jest dobra; około 30 proc. mieszkańców zajmuje wspólne mieszkania. Podobnie kształtuje się sytuacja w zakresie kapitalnych remontów; i w tej dziedzinie nakłady są niewystarczające w stosunku do potrzeb, a uwzględnić trzeba, że Kraków jest miastem, którego budownictwo zabytkowe wymaga szczególnej pieczy.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JanGarlicki">Podjęte zostały ustalenia, w myśl których zaplecze wodny pitnej dla Krakowa stanowić ma Raba. Nakłady na ujęcia wód tej rzeki są jednak zbyt niskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MarianMatera">Przemysł cementowy ma poważne trudności z terminowym uruchamianiem produkcji oraz z osiąganiem zakładanych zdolności produkcyjnych z powodu opóźnień w dostarczaniu dokumentacji przez dostawców zagranicznych. Dostawca nie partycypuje w stratach wynikających z niewykonanej z powodu tych przyczyn produkcji. Przy wyborze producentów urządzeń dla przemysłu cementowego należy decydować się na wypróbowanych dostawców zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MarianMatera">Ponadto pytania pod adresem resortów skierowali posłowie: Henryk Hałas (PZPR), Jan Wojno (PZPR), Jan Garlicki (SD) i Marian Gotowiec (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MarianMatera">Dodatkowych wyjaśnień udzielili minister budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych - Alojzy Karkoszka, wiceminister gospodarki terenowej i ochrony środowiska - Michał Zubelewicz, prezes Urzędu Geodezji i Kartografii - Borys Szmielew oraz dyrektorzy Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jerzy Gniewaszewski i Sylwester Wawrzyniewicz.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MarianMatera">Minister Alojzy Karkoszka stwierdził m.in.: Mimo napięć, plan resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych jest w pełni realny, z tym oczywiście, że jego wykonanie wymagać będzie wielu wysiłków. Rok bieżący potwierdza tę tezę, gdyż w ciągu pierwszych 4-ch miesięcy br. uzyskano przyrost produkcji o 17,5 proc. w stosunku do analogicznego okresu ub. roku.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MarianMatera">W I kwartale na 11 zaplanowanych do oddania obiektów przemysłowych - oddano 20, zbudowano około 3,5 tys. mieszkań ponad plan. Istnieją warunki do utrzymania i zwiększenia tego tempa.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#MarianMatera">W dziedzinie kompleksowości budownictwa mieszkaniowego obserwuje się korzystniejsze tendencje. Problem jest jednak nadal trudny. Rozwiązać go można głównie w drodze uprzemysłowienia budownictwa towarzyszącego.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#MarianMatera">Projekt planu nie rozwiązuje jeszcze postulatów wyprzedzania przez produkcję materiałów budowlanych i rozwój potencjału wykonawczego - zadań inwestycyjnych. Istnieją jednak pełne możliwości realizacji tego postulatu. Pewne efekty przyniosło już przyspieszenie inwestycji w przemyśle cementowym. Przy nowych inwestycjach już z góry zakładane będą krótsze cykle realizacji. Nowe inwestycje w dziedzinie przemysłu materiałów budowlanych przewidziane są także w innych resortach, przede wszystkim w resorcie przemysłu chemicznego i przemysłu ciężkiego. Szereg usprawnień organizacyjnych, np. w przemyśle kruszyw przyczyni się również do zwiększenia podaży materiałów dla budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#MarianMatera">Jak wynika z wyjaśnień udzielonych przez wiceministra Zubelewicza założenia planu nie stwarzają pełnych możliwości zabezpieczenia wszystkich potrzeb w dziedzinie kapitalnych i bieżących remontów budynków mieszkalnych.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#MarianMatera">W przygotowaniu jest kompleksowe opracowanie usprawnienia układu komunikacyjnego miast. Instytut Gospodarki Komunalnej prowadzi badania i w II półroczu br. zaprezentuje materiał dotyczący głównych kierunków i zamierzeń w zależności od wielkości miast i nasilenia ruchu. Dodać trzeba, że inwestycje z zakresie układu komunikacyjnych należą do bardziej skomplikowanych. Wymagają poważnego wkładu prac inżynieryjnych (2-poziomowe skrzyżowania, przejścia podziemne itd.).</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#MarianMatera">Na budowę oczyszczalni ścieków przewiduje się w projekcie planu poważne środki. Hamulcem rozbudowy oczyszczalni jest niedostatek urządzeń i aparatury. Przemysł ciężki, dotychczasowy producent - nie zabezpiecza dostaw odpowiedniej ilości urządzeń. Resort gospodarki terenowej zamierza uruchomić własną ich produkcję w takiej skali, aby problem został do końca tej 5-latki w pełni rozwiązany.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#MarianMatera">W tej 5-latce zakładany jest znacznie większy przyrost ilości autobusów, aniżeli wozów tramwajowych. Komunikacji tramwajowej nie można jednak traktować jako zanikającej. Jeśli w specyficznych warunkach danego miasta nie nadaje się ona do jego centrum, to świetnie spełnia zadania na terenach podmiejskich.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#MarianMatera">Zakłada się całkowitą likwidację do 1975 r. zaległości w budownictwie towarzyszącym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JerzyMajewski">W uwagach i wnioskach, które Komisja skieruje do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów należałoby uwzględnić nie tylko wnioski wysunięte w koreferatach, lecz również i wynikające z dyskusji. Należałoby w szczególności uwzględnić wnioski w sprawie:</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JerzyMajewski">- zabezpieczenia takich rozmiarów produkcji ogniotrwałych materiałów dachowych, aby umożliwić szybką wymianę pokryć łatwopalnych; konieczna jest również poprawa jakości tych pokryć;</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JerzyMajewski">- ustalenia prawidłowych proporcji budownictwa mieszkaniowego w poszczególnych regionach;</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JerzyMajewski">- wykorzystania w toku realizacji planu rezerw wewnętrznych (organizacyjnych, technicznych, kadrowych) budownictwa;</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#JerzyMajewski">- rozwiązania problemu remontów budynków, wobec braku niezbędnych środków na ten cel; należałoby przeznaczać większe środki na konserwacje i bieżące remonty, aby nie dopuszczać do dekapitalizacji obiektów;</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#JerzyMajewski">- zabezpieczenia niezbędnego sprzętu i środków transportu dla przedsiębiorstw wykonawczych remontu gospodarki terenowej i ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#JerzyMajewski">Komisja przyjęła projekt uchwały o 3-letnim planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach 1971–1975 w częściach dotyczących budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych oraz gospodarki terenowej i ochrony środowiska i wystąpiła do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem w sprawie wprowadzenia do tej uchwały sformułowania mówiącego o konieczności zapewnienia - w miarę możliwości - większego wzrostu budownictwa mieszkaniowego; ponadto Komisja skierowała do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów uwagi i wnioski wynikające z koreferatów i dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#JerzyMajewski">Komisja uchwaliła ponadto plan pracy na okres od maja 1972 r. do lutego 1973 r.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>