PPC / ppc

text_structure.xml 797 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Zych oraz wicemarszałkowie Olga Krzyżanowska, Aleksander Małachowski i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Beatę Świerczyńską, a także panów posłów Witolda Firaka, Tadeusza Sławeckiego i Marka Rojszyka.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Witold Firak i Tadeusz Sławecki.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Witold Firak i pani poseł Beata Świerczyńska.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatu o posiedzeniu komisji, które odbędzie się w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">Informuję, iż, za zgodą marszałka Sejmu, w dniu dzisiejszym odbędzie się posiedzenie Komisji Polityki Społecznej o godz. 11.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 23 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Wiesława Ciesielskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 1 Senat proponuje, aby skreślić pkt 3 stanowiący, że ustawa normuje deklaracje majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka nr 17, w której Senat proponuje, aby w dziale II skreślić rozdz. 16 „Deklaracje majątkowe”.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Konsekwencjami przyjęcia tych poprawek będzie:</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">— dodanie art. 118a, co jest treścią poprawki nr 16,</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">— zmiana w art. 282 pkt 1 lit. a, co jest treścią poprawki nr 20,</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">— skreślenie art. 307 i 352, co jest treścią poprawek nr 22 i 23,</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">— zmiana powołania w art. 356, co jest treścią poprawki nr 24.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu nr: 1, 16, 17, 20 oraz 22–24, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 299 posłów. Większość bezwzględna wynosi 150. Za odrzuceniem poprawek głosowało 107 posłów, przeciw - 182, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#Marszałek">Poprawka nr 2 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 28 § 3 pkt 2 i art. 52 § 1 pkt. 1, 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 294 posłów. Większość bezwzględna wynosi 148. Za odrzuceniem poprawki głosowało 243 posłów, przeciw - 23, 28 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszałek">Poprawka nr 3 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 28 § 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 311 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za odrzuceniem poprawki głosowało 281 posłów, przeciw - 19, 11 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszałek">W poprawkach: nr 4 do art. 34 § 1, nr 7 do art. 36, nr 8, polegającej na skreśleniu art. 37, nr 9, polegającej na dodaniu art. 38a, oraz nr 10 do art. 39 § 1 Senat proponuje, aby skarbowi państwa i gminie na nieruchomościach, na których nie jest prowadzona księga wieczysta, przysługiwała hipoteka ustawowa, natomiast na nieruchomościach, które mają urządzoną księgę wieczystą, hipoteka przymusowa.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu nr 4 oraz nr 7–10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 314 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawek głosowało 237 posłów, przeciw - 74, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 do art. 34 § 3 Senat proponuje, aby skreślić pkt 5 stanowiący, że przedmiotem hipoteki ustawowej jest również wierzytelność zabezpieczona hipoteką.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka nr 11 do art. 40 § 1, w której Senat proponuje, aby organy podatkowe wydawały zaświadczenie o wysokości nie ujawnionych hipotek ustawowych za zgodą użytkownika wieczystego lub osoby, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe albo wierzytelność, wymienione w art. 34 § 3.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 34 § 3, polegającej na skreśleniu pkt. 5, oraz poprawki do art. 40 § 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 322 posłów. Większość bezwzględna wynosi 162. Za odrzuceniem poprawek głosowało 244 posłów, przeciw - 76, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 35 pkt 1 Senat proponuje, aby hipoteka ustawowa powstawała z dniem wymagalności decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, a nie - jak uchwalił Sejm - z dniem doręczenia tej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 35 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za odrzuceniem poprawek głosowało 313 posłów, przeciw - 5, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#Marszałek">Poprawki nr 7–11 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#Marszałek">Poprawka nr 12 ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 64 § 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawek głosowało 7 posłów, przeciw - 317, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#Marszałek">W poprawce nr 13 do art. 85 pkt 1 Senat proponuje, aby skreślić lit. a, stanowiącą, że minister finansów może określić grupę podmiotów obowiązanych do składania zeznań, wykazów, informacji lub deklaracji oraz ustalać zakres danych zawartych w tych dokumentach, terminy ich składania i rodzaje dokumentów, które powinny być dołączone.</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 85 pkt 1, polegającej na skreśleniu lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 322 posłów. Większość bezwzględna wynosi 162. Za odrzuceniem poprawki głosowało 236 posłów, przeciw - 81, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#Marszałek">W poprawce nr 14 do art. 111 Senat proponuje, aby dodać § 1a stanowiący, że odpowiedzialność członka rodziny podatnika nie dotyczy osób, które w okresie stałego współdziałania z podatnikiem były osobami, wobec których na podatniku ciążył obowiązek alimentacyjny w zakresie wynikającym z obowiązku alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 111, polegającej na dodaniu § 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.80" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 11 posłów, przeciw -312, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.81" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.82" who="#Marszałek">W poprawce nr 15 do art. 112 § 8 Senat proponuje, aby skreślić przepis stanowiący, że nabywca odpowiada za zaległości podatkowe, które nie zostały wykazane w zaświadczeniu o wysokości zaległości podatkowych, gdy zbywca w składanych przez siebie deklaracjach nie ujawnił organowi podatkowemu rzeczywistej wysokości zobowiązań podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-4.83" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.84" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 112 § 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.85" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.86" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.87" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 126 posłów, przeciw - 173, 27 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.88" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.89" who="#Marszałek">Poprawki nr 16 i 17 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.90" who="#Marszałek">W poprawkach nr 18 i 21 Senat proponuje, aby do sporządzania i przekazywania informacji, o których mowa w art. 192 i art. 285, obowiązane były domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską oraz towarzystwa funduszy inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-4.91" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.92" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-4.93" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 192 oraz art. 285, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.95" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.96" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawek głosowało 8 posłów, przeciw - 315, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.97" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.98" who="#Marszałek">W poprawce nr 19 Senat proponuje, aby dodać art. 195a dotyczący prawa wniesienia sprzeciwu do sądu rejonowego przez podatnika będącego osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej na skierowane przez urząd skarbowy do instytucji finansowej żądanie sporządzenia i przekazania informacji.</u>
          <u xml:id="u-4.99" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.100" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na dodaniu art. 195a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.101" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.102" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.103" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 218 posłów, przeciw — 106, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.104" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.105" who="#Marszałek">Poprawki nr 20–24 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.106" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowanie nad poprawkami Senatu do ustawy Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-4.107" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 24 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-4.108" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Wiesławę Ziółkowską i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.109" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.110" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 6 ust. 1 pkt 1 Senat proponuje, aby skreślić wyrazy: „nie będącej bankiem”.</u>
          <u xml:id="u-4.111" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.112" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.113" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.114" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.115" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 281 posłów, przeciw - 37, 11 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.116" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.117" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 50 ust. 1 Senat w dodawanym pkt. 5 proponuje, aby banki mogły poza wymienionymi w szczególności w tym przepisie rodzajami rachunków prowadzić także rachunki wkładów pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-4.118" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.119" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.120" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.121" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.122" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 323 posłów, przeciw - 6, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.123" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.124" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 57 ust. 3 Senat proponuje, aby także kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 1, nie wchodziła do spadku po posiadaczu rachunku.</u>
          <u xml:id="u-4.125" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.126" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 57 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.127" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.128" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.129" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 328 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 321, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.130" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.131" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 do art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b Senat proponuje, aby bank miał obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową na żądanie sądu lub prokuratora tylko w związku z toczącym się przeciwko posiadaczowi rachunku będącemu osobą fizyczną postępowaniem karnym lub karnym skarbowym.</u>
          <u xml:id="u-4.132" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.133" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.134" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.135" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.136" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 327 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosował 1 poseł, przeciw - 325, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.137" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.138" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 do art. 105 ust. 1 pkt 2 Senat w nowym brzmieniu lit. d proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-4.139" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-4.140" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.141" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.142" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.143" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 325, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.144" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.145" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 113 ust. 2 Senat proponuje, aby wyrazy „zgromadzeniu banków” zastąpić wyrazami „zgromadzeniu każdego banku zależnego”.</u>
          <u xml:id="u-4.146" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.147" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 113 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.148" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.149" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.150" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 327 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 6 posłów, przeciw - 317, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.151" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.152" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 113 ust. 5, art. 117 ust. 3 i ust. 6 pkt 1 oraz art. 119 ust. 1 Senat proponuje, aby wyrazy „o zawiązaniu” zastąpić wyrazami „o powołaniu”.</u>
          <u xml:id="u-4.153" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.154" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 113 ust. 5, art. 117 ust. 3 i ust. 6 pkt 1 oraz art. 119 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.155" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.156" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.157" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 331 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 326, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.158" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.159" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 114 ust. 2 Senat proponuje, aby odpowiedzialność banku należącego do bankowej grupy kapitałowej za zobowiązania innych banków dotyczyła zobowiązań powstałych w okresie przynależności banku do bankowej grupy kapitałowej.</u>
          <u xml:id="u-4.160" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.161" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 114 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.162" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.163" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.164" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 332 posłów. Większość bezwzględna wynosi 167. Za odrzuceniem poprawki głosowało 13 posłów, przeciw - 318, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.165" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.166" who="#Marszałek">W poprawce nr 9 do art. 173 ust. 1 Senat proponuje, aby powołanie dotyczące art. 32 ograniczyć do ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-4.167" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.168" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 173 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.169" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.170" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.171" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 330 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 322, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.172" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.173" who="#Marszałek">W poprawkach: nr 10 do art. 188 oraz nr 12, polegającej na dodaniu art. 189a-189c, Senat proponuje, aby dodać zmiany w przepisach obowiązujących, będące konsekwencją rozwiązań przyjętych w ustawie Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-4.174" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.175" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-4.176" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 188 oraz polegającej na dodaniu art. 189a-189c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.177" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.178" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.179" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawek głosowało 4 posłów, przeciw - 323, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.180" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.181" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 do art. 188 Senat w dodawanym pkt. 7 proponuje, aby Bankowi Unii Gospodarczej oraz Gospodarczemu Bankowi Południowo-Zachodniemu przysługiwały w stosunku do zrzeszonych w nich banków spółdzielczych uprawnienia i obowiązki banków regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-4.182" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.183" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 188, polegającej na dodaniu pkt. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.184" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.185" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.186" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 330 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za odrzuceniem poprawki głosowało 27 posłów, przeciw - 297, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.187" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.188" who="#Marszałek">Poprawkę nr 12 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.189" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-4.190" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 25 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-4.191" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Mieczysława Czerniawskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.192" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.193" who="#Marszałek">Poprawki nr 1, 4, 11 oraz 15 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-4.194" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez ich opisu, co jest zgodne z przyjętą wczoraj zasadą.</u>
          <u xml:id="u-4.195" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie wymienionych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.196" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawkami nr 1 i nr 11.</u>
          <u xml:id="u-4.197" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 3 ust. 2 pkt 6 oraz do art. 23 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.198" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.199" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.200" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 321 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za odrzuceniem poprawek głosowało 298 posłów, przeciw - 19, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.201" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.202" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 4.</u>
          <u xml:id="u-4.203" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 14 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.204" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.205" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.206" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 327 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 301 posłów, przeciw - 23, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.207" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.208" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 15.</u>
          <u xml:id="u-4.209" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 27 ust. 3 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.210" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.211" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.212" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 327 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 270 posłów, przeciw - 43, 14 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.213" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.214" who="#Marszałek">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-4.215" who="#Marszałek">W poprawkach nr 2 i 6 Senat proponuje, aby treść ust. 2, który ustala sposób powołania i odwołania wiceprezesów Narodowego Banku Polskiego i członków zarządu Narodowego Banku Polskiego, przenieść z art. 10 do art. 17.</u>
          <u xml:id="u-4.216" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.217" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.218" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 10 i 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.219" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.220" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.221" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawek Senatu głosowało 297 posłów, przeciw - 12, 16 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.222" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.223" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 11 ust. 1 Senat proponuje, aby pragmatyka służbowa pracowników Narodowego Banku Polskiego była określona odrębną ustawą, a nie, jak uchwalił Sejm, odrębnymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-4.224" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.225" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.226" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.227" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.228" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 7 posłów, przeciw - 316, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.229" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.230" who="#Marszałek">Poprawkę nr 4 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.231" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 do art. 16 ust. 3 Senat proponuje, aby uchwały Rady Polityki Pieniężnej podejmowane były bezwzględną większością głosów, a nie, jak uchwalił Sejm, większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.232" who="#Marszałek">Sejm ponadto uchwalił, że w przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego rady.</u>
          <u xml:id="u-4.233" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.234" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.235" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.236" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.237" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 309 posłów, przeciw - 13, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.238" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.239" who="#Marszałek">Poprawkę nr 6 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.240" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 17 ust. 4 pkt 11 Senat proponuje, aby skreślić wyraz „projektów”.</u>
          <u xml:id="u-4.241" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.242" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17 ust. 4 pkt 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.243" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.244" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.245" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 8 posłów, przeciw - 318, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.246" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.247" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 19 Senat proponuje, aby uchwały zarządu Narodowego Banku Polskiego zapadały w obecności co najmniej połowy liczby członków, a w przypadku równej liczby głosów za i przeciw - a nie, jak uchwalił Sejm, równej liczby głosów - rozstrzygał głos prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.248" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.249" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.250" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.251" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.252" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 330 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za odrzuceniem poprawki głosowało 314 posłów, przeciw - 12, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.253" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.254" who="#Marszałek">W poprawce nr 9 do art. 23 ust. 1 Senat proponuje, aby prezes Narodowego Banku Polskiego przekazywał projekty założeń polityki pieniężnej Radzie Ministrów i ministrowi finansów, a nie, jak uchwalił Sejm, Sejmowi i Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-4.255" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.256" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 23 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.257" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.258" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.259" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 8 posłów, przeciw - 311, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.260" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.261" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 do art. 23 ust. 2 Senat w zdaniu wstępnym proponuje, aby wyrazy: „władzy państwowej i administracji rządowej oraz samorządowej” zastąpić wyrazami: „państwowe organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego”.</u>
          <u xml:id="u-4.262" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.263" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 23 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.264" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.265" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.266" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 7 posłów, przeciw - 316, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.267" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.268" who="#Marszałek">Poprawkę nr 11 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.269" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 do art. 25 ust. 1 Senat proponuje, aby Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego nie tylko wykonywał, ale również koordynował decyzje i określone przez Komisję Nadzoru Bankowego zadania.</u>
          <u xml:id="u-4.270" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.271" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.272" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.273" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.274" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem poprawki głosowało 5 posłów, przeciw - 318, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.275" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.276" who="#Marszałek">W poprawce nr 13 do art. 26 Senat proponuje, aby skreślić ust. 3, który uprawnia przedstawiciela Związku Banków Polskich do uczestniczenia w posiedzeniach Komisji Nadzoru Bankowego dotyczących określania zasad działania banków zapewniających bezpieczeństwo środków pieniężnych zgromadzonych przez klientów w bankach.</u>
          <u xml:id="u-4.277" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.278" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 26, polegającej na skreśleniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.279" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.280" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.281" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 196 posłów, przeciw - 126, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.282" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.283" who="#Marszałek">W poprawce nr 14 do art. 27 ust. 1 Senat proponuje, aby Komisja Nadzoru Bankowego podejmowała decyzje zwykłą większością głosów w obecności co najmniej 2/3 ustawowej liczby członków, a nie, jak uchwalił Sejm, większością głosów przy obecności co najmniej połowy składu komisji.</u>
          <u xml:id="u-4.284" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.285" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 27 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.286" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.287" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.288" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 302 posłów, przeciw - 17, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.289" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.290" who="#Marszałek">Poprawkę nr 15 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.291" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam, że zakłócam tak sprawny rytm głosowania.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Przechodzimy do poprawki nr 16, bardzo istotnej. Chodzi tutaj o sposób wyboru czy mianowania generalnego inspektora nadzoru bankowego. W dyskusji i w komisji zdania były podzielone. Sejm przyjął, iż generalnego inspektora nadzoru bankowego na wniosek prezesa Narodowego Banku Polskiego w uzgodnieniu z ministrem finansów powołuje premier. Przy pozostawieniu nadzoru bankowego jako praktycznie integralnej części, chociaż ogromnie usamodzielnionej, w strukturze narodowego banku, Senat postanowił zgłosić poprawkę, iż generalnego inspektora nadzoru bankowego powołuje prezes Narodowego Banku Polskiego w uzgodnieniu z ministrem finansów. W moim przekonaniu poprawka Senatu jest wielce zasadna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">W poprawce nr 16 do art. 29 ust. 3 Senat proponuje, aby generalnego inspektora nadzoru bankowego powoływał i odwoływał prezes Narodowego Banku Polskiego w uzgodnieniu z ministrem finansów, a nie, jak uchwalił Sejm, prezes Rady Ministrów na wniosek prezesa Narodowego Banku Polskiego uzgodniony z ministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 29 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 63 posłów, przeciw - 257, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">W poprawce nr 17 do art. 33 ust. 2 Senat proponuje, aby wycofywanie z obiegu określonych znaków pieniężnych należało do kompetencji prezesa Narodowego Banku Polskiego, a nie, jak uchwalił Sejm, zarządu Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest odrzuceniem poprawki Senatu do art. 33 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 328 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 324, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#Marszałek">W poprawce nr 18 do art. 38 ust. 2 Senat proponuje, aby wyrazy „w przypadku” zastąpić wyrazem „także”.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 38 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 321 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za odrzuceniem poprawki głosowało 10 posłów, przeciw - 307, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#Marszałek">W poprawce nr 19 do art. 41 ust. 2 Senat proponuje, aby stawka odsetek za naruszenie przepisów o utrzymywaniu rezerw obowiązkowych nie przekraczała dwukrotnej wysokości stopy oprocentowania kredytu lombardowego, a nie, jak uchwalił Sejm, wartości kredytu lombardowego.</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 41 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 5 posłów, przeciw - 315, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#Marszałek">W poprawce nr 20 do art. 74 Senat w dodawanym ust. 3 proponuje, aby pracownicy Narodowego Banku Polskiego uprawnieni do wykonywania czynności nadzoru na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów mogli wykonywać obowiązki inspektorów nadzoru bankowego do dnia 31 grudnia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-6.30" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.31" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 74, polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.33" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.34" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 317, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.35" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.36" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-6.37" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 27 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-6.38" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Aleksandra Bentkowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.39" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-6.40" who="#Marszałek">Poprawki nr 1, 3, 7, a także nr 9–18 i nr 20 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-6.41" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-6.42" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-6.43" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 1.</u>
          <u xml:id="u-6.44" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 2 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.45" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.46" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.47" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem poprawki głosowało 122 posłów, przeciw - 183, 19 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.48" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.49" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 3.</u>
          <u xml:id="u-6.50" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 8 ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.52" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.53" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 320 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 307, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.54" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-6.56" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 1 pkt 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.57" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.58" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.59" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 320 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 307, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.60" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.61" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 9.</u>
          <u xml:id="u-6.62" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 33 ust. 2 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.63" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.64" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.65" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosował 1 poseł, przeciw - 312 posłów, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.66" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.67" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 10.</u>
          <u xml:id="u-6.68" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 34 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.70" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.71" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 314 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawki głosowało 9 posłów, przeciw - 297, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.72" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.73" who="#Marszałek">Przystępujemy do łącznego głosowania nad poprawkami nr 11 i 12.</u>
          <u xml:id="u-6.74" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 36 i art. 37, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.75" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.76" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.77" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 312 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za odrzuceniem poprawek głosowało 6 posłów, przeciw - 301, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.78" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.79" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 13.</u>
          <u xml:id="u-6.80" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 45 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.81" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.82" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.83" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 308 posłów. Większość bezwzględna wynosi 155. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 303, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.84" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.85" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 14.</u>
          <u xml:id="u-6.86" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 46 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.88" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.89" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 311 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 305, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.90" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.91" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 15.</u>
          <u xml:id="u-6.92" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 63 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.93" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.94" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.95" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 306, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.96" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.97" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 16.</u>
          <u xml:id="u-6.98" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 67 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.99" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.100" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.101" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw głosowało 314 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.102" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.103" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 17.</u>
          <u xml:id="u-6.104" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 71 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.105" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.106" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.107" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 314 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 310, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.108" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.109" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 18.</u>
          <u xml:id="u-6.110" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 72 ust. 2 i 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.111" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.112" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.113" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 313, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.114" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.115" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 20.</u>
          <u xml:id="u-6.116" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 95 zmiana 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.117" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.118" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.119" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 311, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.120" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.121" who="#Marszałek">Poprawki nr 2 i 5 mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-6.122" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-6.123" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-6.124" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-6.125" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.126" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.127" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.128" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosowało 114 posłów, przeciw - 184, 18 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.129" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.130" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 5.</u>
          <u xml:id="u-6.131" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 12 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.132" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.133" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.134" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za odrzuceniem poprawki głosowało 48 posłów, przeciw - 260, 11 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.135" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.136" who="#Marszałek">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-6.137" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 do art. 8 Senat proponuje, aby dodać ust. 8 stanowiący, że komornik za zgodą wierzyciela może przekazać całość lub część sprawy egzekucyjnej innemu komornikowi, jeżeli ten wyrazi na to zgodę, a przekazanie sprawy nie wpływa na wysokość opłat.</u>
          <u xml:id="u-6.138" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.139" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 8, polegającej na dodaniu ust. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.140" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.141" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.142" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za odrzuceniem poprawki głosowało 6 posłów, przeciw - 312, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.143" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.144" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 15 ust. 1 pkt 3 Senat proponuje, aby minister sprawiedliwości odwoływał komornika, jeżeli ukończył on 65 rok życia, a nie, jak uchwalił Sejm, uzyskał prawo do emerytury.</u>
          <u xml:id="u-6.145" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.146" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.147" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.148" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.149" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 318 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 312, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.150" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.151" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 18 ust. 2 Senat proponuje, aby wyrazy „w czasie wolnym”, odnoszące się do przyjmowania interesantów w sytuacjach szczególnych, zastąpić wyrazami „w niedzielę i święta”.</u>
          <u xml:id="u-6.152" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.153" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 18 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.154" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.155" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.156" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 312 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 307, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.157" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.158" who="#Marszałek">W poprawce nr 19 do art. 85 Senat proponuje, aby dodać ust. 1a, stanowiący, że w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej przez Krajową Radę Komorniczą oświadczenia woli w jej imieniu składa prezes lub wiceprezes oraz jeden z członków.</u>
          <u xml:id="u-6.159" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.160" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 85, polegającej na dodaniu ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.161" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.162" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.163" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 311 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 307, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-6.164" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.165" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-6.166" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 29 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o strażach gminnych.</u>
          <u xml:id="u-6.167" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Piotra Pankanina oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.168" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-6.169" who="#Marszałek">Poprawki Senatu nr 4, 5 oraz 8 mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-6.170" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-6.171" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-6.172" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 4.</u>
          <u xml:id="u-6.173" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.174" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.175" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.176" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 307 posłów. Większość bezwzględna wynosi 154. Za odrzuceniem poprawki głosowało 65 posłów, przeciw - 236, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.177" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.178" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 5.</u>
          <u xml:id="u-6.179" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.180" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.181" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.182" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 313 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za odrzuceniem poprawki głosowało 77 posłów, przeciw - 227, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.183" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.184" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 8.</u>
          <u xml:id="u-6.185" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 14 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.186" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.187" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.188" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosowało 56 posłów, przeciw - 254, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.189" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.190" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 2 ust. 3 Senat proponuje, aby w gminach, w których przewodniczącym zarządu jest burmistrz (prezydent), straż nosiła nazwę „straż miejska”.</u>
          <u xml:id="u-6.191" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.192" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.193" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.194" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.195" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 305 posłów. Większość bezwzględna wynosi 153. Za odrzuceniem poprawki głosowało 34 posłów, przeciw - 264, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.196" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.197" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 3 Senat proponuje, aby dodać ust. 3 stanowiący, że ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o gminie, radzie gminy i zarządzie gminy, rozumie się przez to odpowiednio miasto będące związkiem komunalnym oraz jego radę i zarząd.</u>
          <u xml:id="u-6.198" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.199" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.200" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.201" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.202" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 314 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawki głosowało 11 posłów, przeciw - 301, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.203" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.204" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 5 Senat proponuje, aby skreślić przepis stanowiący, że koszty związane z funkcjonowaniem straży w mieście, które jest związkiem komunalnym, są pokrywane z budżetu miasta.</u>
          <u xml:id="u-6.205" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.206" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.207" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.208" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.209" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 315 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawki głosowało 277 posłów, przeciw - 33, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.210" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-6.211" who="#Marszałek">Poprawki nr 4 i 5 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-6.212" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 11 pkt 1 Senat proponuje, aby do zadań straży należała także ochrona bezpieczeństwa i zdrowia obywateli.</u>
          <u xml:id="u-6.213" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.214" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.215" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.216" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.217" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 317 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosowało 288 posłów, przeciw - 21, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.218" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-6.219" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 11 pkt 2 Senat proponuje, aby zadania straży w zakresie czuwania nad porządkiem i kontrolą ruchu drogowego wynikały z przepisów o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-6.220" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.221" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.222" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.223" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.224" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosowało 91 posłów, przeciw - 219, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.225" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.226" who="#Marszałek">Poprawkę nr 8 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-6.227" who="#Marszałek">W poprawce nr 9 do art. 28 Senat proponuje, aby sankcja za przekroczenie przez strażnika uprawnień dotyczyła naruszenia dóbr człowieka, a nie, jak uchwalił Sejm, obywatela.</u>
          <u xml:id="u-6.228" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.229" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 28, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.230" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.231" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.232" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 314 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawki głosowało 284 posłów, przeciw - 23, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.233" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-6.234" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 Senat proponuje, aby dodać art. 37a, stanowiący, że straże gminne działające w dniu wejścia w życie ustawy stają się z tym dniem strażami w rozumieniu ustawy, chyba że wcześniej rada gminy postanowi o likwidacji straży.</u>
          <u xml:id="u-6.235" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.236" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na dodaniu art. 37a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.237" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.238" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.239" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 320 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za odrzuceniem poprawki głosowało 10 posłów, przeciw - 308, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.240" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.241" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 do art. 40 Senat proponuje, aby art. 38 ust. 1, 3 i 4 wszedł w życie z dniem następującym po upływie bieżącej kadencji rad gmin, a nie - jak uchwalił Sejm - z dniem upływu tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-6.242" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.243" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 40, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.244" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.245" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.246" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem poprawki głosowało 5 posłów, przeciw - 309, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.247" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.248" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o strażach gminnych.</u>
          <u xml:id="u-6.249" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełPiotrPankanin">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ jest to pierwsza w historii parlamentu ustawa, która dotyczy straży gminnych, chciałbym życzyć tej formacji, żeby pod rządami tej ustawy swoją trudną i często niewdzięczną funkcję spełniała tak, by przyjaźnie zapisała się w krajobrazie polskich osiedli, wiosek i miast.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełPiotrPankanin">Chciałbym również podziękować przedstawicielom Związku Miast Polskich i Komendy Głównej Policji za pomoc przy pracy nad tą ustawą; panu prefektowi Szelągowi z Warszawy, panu komendantowi Krupiarzowi z Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełPiotrPankanin">Czy mogę dokończyć?</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełPiotrPankanin">Wszystkim, którzy pomogli, chcę bardzo podziękować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy poranną serię głosowań.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały Sejmu RP w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 2679).</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu marszałka Sejmu pana Józefa Zycha w celu przedstawienia uzasadnienia projektu.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy będą głosowania?)</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowania odbędą się dzisiaj, w zależności od tego, jak będą napływały sprawozdania. Mniej więcej będzie to około godz. 17–19. Powiadomimy o tym godzinę wcześniej. W tej chwili nie jesteśmy w stanie określić dokładnej godziny. Postaramy się określić ją jak najwcześniej.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa o przerwanie rozmów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! W imieniu Prezydium Sejmu mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie projekt uchwały Sejmu w sprawie zmiany regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawowym powodem przedłożenia tego projektu są zmiany, jakie wprowadziła w zasadach funkcjonowania Sejmu i innych władz publicznych Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalona w dniu 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe, która wejdzie w życie z dniem 17 października br.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MarszałekJózefZych">Projektowana zmiana regulaminu Sejmu ma na celu dostosowanie, w niezbędnym stopniu, jego przepisów do nowych rozwiązań zawartych w konstytucji. Nie jest to jednak próba pełnego uregulowania wszystkich problemów wynikających z przepisów konstytucji. Dostosowanie regulaminu Sejmu uchwalonego w swojej pierwotnej postaci jeszcze pod rządami konstytucji z 1952 r. wymaga obszernej nowelizacji dostosowawczej, poprzedzonej rozstrzygnięciem wielu problemów politycznych i prawnych. Dokonanie takiej nowelizacji będzie z pewnością ważnym zadaniem Sejmu III kadencji. Przedstawiony projekt stawia sobie o wiele skromniejsze zadania. Założono bowiem, że w chwili obecnej niezbędne są takie zmiany w regulaminie Sejmu, które umożliwią funkcjonowanie Sejmu w początkowym okresie nowej kadencji. Dlatego też nowelizacja obejmuje te przepisy, które, jak wynika z dotychczasowej praktyki, muszą być bądź są najczęściej stosowane podczas pierwszych posiedzeń Sejmu. Projekt zawiera dwie zmiany o charakterze generalnym oraz wiele zmian szczegółowych, precyzujących i ujednolicających dotychczasowe przepisy regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MarszałekJózefZych">Do pierwszej kategorii należy wprowadzenie do regulaminu zasady trzech czytań również w przypadku rozpatrywania projektu pilnego. Zmiany te zawarte są w pkt. 10–12. Jest to konsekwencją reguły zapisanej w art. 119 ust. 1 konstytucji, zgodnie z którą Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach. Dotychczas zasada ta nie miała charakteru konstytucyjnego, a jedynie wynikała z przepisów regulaminu. Wynika z niej, że wszystkie projekty ustaw, niezależnie od ich charakteru, muszą podlegać trzem czytaniom. Tym samym odrębności w postępowaniu ustawodawczym w sprawie projektu pilnego, które można ująć w regulaminie Sejmu, nie mogą obejmować kwestii liczby czytań.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MarszałekJózefZych">Do tej samej kategorii należy zaliczyć zmiany dotyczące interpelacji i zapytań poselskich — pkt. 17–19. Wynikają one z faktu, że — zgodnie z art. 115 konstytucji — obok interpelacji i zapytań posłowie będą mieli prawo zadawania na każdym posiedzeniu pytań w sprawach bieżących. Powstała więc potrzeba zmiany przepisów regulujących te zagadnienia. Zasadniczym rozwiązaniem w tym zakresie jest pozostawienie dotychczas obowiązujących zasad w odniesieniu do interpelacji. Istotne zmiany zaproponowano natomiast w stosunku do zapytań poselskich. Mają one być zadawane na piśmie, podobnie jak interpelacje, z tym że odpowiedź na zapytanie będzie udzielana wyłącznie na piśmie, bez możliwości ewentualnego skierowania zapytania do rozpatrzenia na posiedzeniu Sejmu, a interpelacja może być wniesiona. Natomiast pytania w sprawach bieżących będą formułowane na zasadach dotychczas obowiązujących w odniesieniu do zapytań poselskich, z pewnymi modyfikacjami wynikającymi z charakteru tej formy aktywności poselskiej. Polegają one na ograniczeniu możliwości zadawania pytań dodatkowych wyłącznie do jednego, zadawanego przez posła, który złożył pytanie w sprawie bieżącej, oraz skreśleniu przepisu umożliwiającego w przypadku niewyczerpania czasu przeznaczonego na pytanie w sprawach bieżących, zadawania innych pytań zgłaszanych podczas posiedzenia bez wyprzedzającego (a więc na 12 godzin przed rozpoczęciem posiedzenia) informowania przez posłów o zamiarze zadania takiego pytania. Rozwiązanie takie wynika z konieczności obecności na sali posiedzeń Sejmu członka Rady Ministrów uprzedzonego o skierowaniu do niego pytania. Umożliwi to ponadto, ze względu na ustny i natychmiastowy charakter odpowiedzi, dokładniejsze przygotowanie się udzielającego odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MarszałekJózefZych">Jednocześnie zaproponowano skrócenie czasu przeznaczonego na interpelacje i pytania w sprawach bieżących łącznie do dwóch godzin, a więc po jednej godzinie na każdą z tych form, oraz ograniczenie kręgu osób, do których mogą być kierowane interpelacje i pytania, do członków Rady Ministrów. Takie ograniczenie adresatów wynika ze zdefiniowania go w sposób zamknięty w art. 115 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MarszałekJózefZych">Pozostałe zapisy nie zmieniają w istotny sposób instytucji regulaminowych, mają jedynie charakter dostosowujący te instytucje do nowych rozwiązań konstytucyjnych lub wprowadzają pewne rozwiązania porządkujące procedury wynikające z regulaminu Sejmu. W szczególności, jako najistotniejsze, można wśród nich wymienić takie propozycje, jak:</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MarszałekJózefZych">1) dostosowanie do unormowań zawartych w konstytucji przepisów regulujących tryb składania ślubowania poselskiego oraz konsekwencji odmowy lub uchylania się od jego złożenia,</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MarszałekJózefZych">2) precyzyjne uregulowanie trybu wyboru marszałka i wicemarszałków Sejmu oraz określonych osób na stanowiska państwowe, z jednoczesnym wprowadzeniem do regulaminu ujednoliconych zasad zgłaszania kandydatów na te stanowiska, co dotychczas było regulowane w kilku odrębnych uchwałach Sejmu,</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#MarszałekJózefZych">3) zmiany dotyczące wydawania sprawozdania stenograficznego (bezpośrednio po każdym dniu obrad każdego posiedzenia), w związku z propozycją zaprzestania z początkiem III kadencji wydawania Diariusza Sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#MarszałekJózefZych">Zaproponowane w projekcie rozwiązania mają charakter ograniczony potrzebą zapewnienia prawidłowości przebiegu posiedzeń Sejmu III kadencji już w pierwszym okresie jego działania. Projekt pomija tak istotne problemy - wymienię tylko dla przykładu - jak dostosowanie norm regulaminowych do konstytucyjnej zasady podziału i równowagi władz, zakres przedmiotowy tych norm w świetle art. 112 konstytucji, dostosowanie struktury komisji sejmowych do rozwiązań zawartych w ustawach regulujących reformę centrum administracyjnego czy też wprowadzenie ewentualnych uregulowań szczegółowych po uchwaleniu ustaw o komisjach śledczych oraz o obywatelskiej inicjatywie ustawodawczej. Powinny być one rozstrzygnięte już przez Sejm następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#MarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Już po zgłoszeniu tego projektu Prezydium Sejmu doszło do wniosku, że konieczne jest wniesienie także autopoprawki. Mianowicie dotyczy to podmiotów uprawnionych do przedstawiania wniosków w sprawie wyboru przez Sejm na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego. A zatem należy w proponowanym ust. 1 art. 27a regulaminu dodać poprawkę przez dodanie po wyrazach „co najmniej 35 posłów” wyrazów „z tym że na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego — co najmniej 50 posłów lub Prezydium Sejmu”. Chciałbym w tym miejscu podkreślić, że Sejm w III kadencji przy dostosowywaniu regulaminu będzie mieć pewne problemy, które trzeba rozstrzygnąć. Jeżeli bowiem chodzi o konstytucję, która wchodzi w życie z dniem 17 października, to nie przewiduje ona takiego organu, jakim jest Prezydium Sejmu. Natomiast jeżeli chodzi o regulamin Sejmu, w wielu przypadkach odwołuje się on do uprawnień Prezydium Sejmu, a zatem dochodzimy do przekonania, że w sprawach wewnętrznych, dotyczących naszego porządku sejmowego, utrzymujemy Prezydium Sejmu, natomiast te uprawnienia Prezydium Sejmu nie mogą być sprzeczne z konstytucją. Chciałbym w tym miejscu także podkreślić, że konstytucja jako organ Sejmu na zewnątrz ustanawia marszałka Sejmu i jemu przypisuje wiele uprawnień — tych, które dotychczas miało Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#MarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Chciałbym podkreślić, że Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich pracowała nad bardzo obszerną zmianą regulaminu Sejmu. Są to niezwykle ważne, zaawansowane prace. Chciałbym na ręce pana przewodniczącego Grodzickiego złożyć za to serdeczne podziękowanie. Mam nadzieję, że Sejm przyszłej kadencji skorzysta z tego niezwykle ważnego opracowania, bo przecież zmierza ono do tego, aby regulamin Sejmu był absolutnie dostosowany do potrzeb i aktualnej sytuacji. W imieniu Prezydium Sejmu wnoszę o uchwalenie zmian w regulaminie Sejmu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Ryszarda Grodzickiego o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Tadeusz Sławecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nowa konstytucja wprowadza szereg zmian w funkcjonowaniu organów państwa. Część tych zmian dotyczy także Sejmu, jego struktury, dotyczy także posłów, pozycji posła, charakteru mandatu. To wszystko powoduje, iż od 17 października staniemy przed problemem dostosowywania regulaminu Sejmu do treści konstytucji. Mówił przed chwilą pan marszałek Zych o tym, że trzeba będzie poczekać na uchwalenie przez Sejm kilku ustaw, ustaw konkretyzujących normy konstytucyjne, i to nie tylko te, o których pan marszałek wspomniał — jest kilka dalszych zagadnień, które takiej konkretyzacji będą wymagały. Od tego nie uciekniemy. Wydaje się więc, że w ciągu najbliższych dwóch lat liczyć się musimy z tym, iż wydanie którejkolwiek z tych ustaw będzie musiało powodować dokonywanie zmian w regulaminie Sejmu. I to raczej nie podlega dyskusji. Stąd też przygotowanie treści regulaminu w pełnej jego szacie, od pierwszego do ostatniego artykułu - ta inicjatywa będzie musiała poczekać jeszcze stosunkowo długo, właśnie do czasu skonkretyzowania norm konstytucji. Wreszcie trzeba pamiętać i o tym, że o treści regulaminu w jakiejś mierze przesądzać będzie także praktyka, ta, która pod rządami nowej konstytucji się ukształtuje, a na to trzeba czasu. Stąd też nie możemy rozpatrywać dzisiaj projektu nowego regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Komisja regulaminowa przygotowała projekt zmiany regulaminu, jak się nam wydawało, prostujący szereg elementów zawartych w dotychczasowym regulaminie i zgodny z nową konstytucją, który pozwoliłby przejść ten okres przejściowy. Było to 108 zagadnień związanych z treścią regulaminu. Tak się jednak złożyło, że Komisja Ustawodawcza i Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich na wspólnym posiedzeniu w głosowaniu podjęły decyzję, by odroczyć rozpatrywanie tej propozycji. Tym samym inicjatywa Prezydium Sejmu jest jak najbardziej zasadna. Dokonanie w regulaminie zmian, które pozwolą Sejmowi przyszłej kadencji wystartować i przejść bez problemów regulaminowych przynajmniej przez pierwsze dwa miesiące swojej pracy, jest jak najbardziej zasadne.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera tę inicjatywę w całej rozciągłości. Nie oznacza to, że nie mamy pewnego niedosytu i że nie mamy pewnych wątpliwości. Podstawowy problem, jaki się pojawia, jest związany z relacją pomiędzy organem Sejmu, jakim jest marszałek, organem konstytucyjnym, i organem Sejmu - który zapewne będzie istniał na mocy regulaminu - jakim jest Prezydium Sejmu. Które kompetencje dotychczasowego Prezydium Sejmu trzeba przesunąć w ręce marszałka, które można przesunąć, a które wypadałoby pozostawić Prezydium Sejmu, jeśli uznamy, że powinny one funkcjonować. Jest to problem wysoce dyskusyjny, o który można się spierać zarówno w płaszczyźnie teoretycznej, jak i płaszczyźnie praktycznej.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełRyszardGrodzicki">Komisja przygotowała pewną propozycję, która tutaj nie została uwzględniona. Ale można mieć wątpliwości, czy nie byłoby warto postawić kropki nad „i”. Jesteśmy w o tyle dobrej sytuacji, że mamy za sobą czteroletnie doświadczenia i te doświadczenia warto by w regulaminie skonsumować. Mamy więc pewien niedosyt, bo taka propozycja się nie znalazła — przecież większość propozycji Prezydium Sejmu to przejęcie tych inicjatyw, które były zawarte w propozycji komisji regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełRyszardGrodzicki">Druga kategoria spraw, która budzi w nas pewien niedosyt, to właśnie ten punkt związany z interpelacjami i zapytaniami. Konstytucja wprowadza nową instytucję pytań ustnych, zgłaszanych przez zaskoczenie, można by powiedzieć, w stosunku do członków rządu. Natomiast przy tej redakcji, którą proponuje Prezydium Sejmu, zapytania odchodzą jakoś na ubocze. Jest przepis, który mówi: Przepisy dotyczące interpelacji stosuje się odpowiednio do zapytań. Nie wiem, czy warto tak potraktować tę instytucję, ale to już bardziej w kategoriach redakcyjnych niż w kategoriach merytorycznych. Sądzimy, że instytucja pytań powinna zdynamizować funkcję kontrolną Sejmu i uczynić ją bardziej, no, nie chciałbym powiedzieć, atrakcyjną dla tych, którzy przysłuchują się obradom Sejmu, ale przede wszystkim stworzyć tej funkcji efektywną formułę, która pozwoli szybko reagować na bieg wydarzeń. W tym kontekście nie wydaje się zasadne ograniczanie czasu poświęcanego w trakcie posiedzenia Sejmu na instytucję zapytań tylko do godziny, przy konwencji, że rozpatrywaniu ewentualnych odpowiedzi na interpelacje również poświęcamy godzinę. To, jak się nam zdaje, nie jest najlepszy pomysł. Sprawa jest dyskusyjna, wydaje się, że to praktyka powinna przesądzić, i warto pamiętać, że akurat przy rozpatrywaniu odpowiedzi na interpelacje i zapytania, najczęściej nie chciano podporządkowywać się normom czasowym przewidzianym w odpowiednich przepisach regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełRyszardGrodzicki">I jeszcze jeden niedosyt, który warto zasygnalizować. Trzeba się chyba jednak zastanowić, czy w tej nowelizacji nie powinno się uregulować tych wszystkich spraw, które w procedurze ustawodawczej powodują niekiedy konflikty. Projekt Prezydium Sejmu zawiera tutaj relatywnie niewiele propozycji. Jest to jak gdyby tylko retusz przepisów dostosowujący je do tego jednego przepisu konstytucyjnego mówiącego o trzech czytaniach. Ale z praktyki wiemy, że pojawia się tam więcej problemów konfliktowych i być może warto by, przynajmniej niektóre z tych propozycji, które już w komisji regulaminowej zostały opracowane, przenieść do tej nowelizacji, tak aby nowy parlament mógł wystartować bez tych potencjalnie istniejących konfliktów. A wiadomo, że te zgrzyty pojawiają się najczęściej na początku kadencji, kiedy nowi posłowie niezbyt dokładnie jeszcze zapoznają się z treścią regulaminu. W tym kontekście można by się zastanawiać nad wykorzystaniem niektórych propozycji zgłaszanych w poselskich inicjatywach zmiany regulaminu, a dotyczących warunków, jakie powinny spełniać uzasadnienia projektów ustaw. To być może również powinno znaleźć swoje odbicie w tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełRyszardGrodzicki">Generalnie rzecz biorąc, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera tę inicjatywę. Jak mówimy, są tutaj elementy, nad którymi warto by się jeszcze zadumać, i w tym kontekście być może posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich i Komisji Ustawodawczej, aby jeszcze raz rzucić okiem na tę inicjatywę, byłoby zasadne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Grodzicki.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Tadeusza Sławeckiego o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Ludwik Turko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszSławecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niedobrze się stało, że dopiero na ostatnim planowanym posiedzeniu Sejmu zajmujemy się tak ważną sprawą, jak zmiana regulaminu Sejmu. Uważam bowiem, że w ciągu 4 lat pracy parlamentarnej wszyscy wzbogaciliśmy się o pewne doświadczenia i widzimy mankamenty w funkcjonowaniu naszego parlamentu, dostrzegamy także konieczność zmian w regulaminie Sejmu. W tej kadencji zgłoszono kilka projektów zmian, którymi zajęła się podkomisja wyłoniona z Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, w której miałem zaszczyt pracować. Komisja ta przygotowała sprawozdanie, w którym uwzględniono zarówno propozycje zmian zawarte w projektach, jak i zmiany w konstytucji i w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Mamy świadomość, że zmiany proponowane w druku nr 2679 są niezbędne i mają na celu dostosowanie przepisów do nowych rozwiązań zawartych w konstytucji. Mamy świadomość, że nowelizacja nie rozwiązuje wszystkich problemów wynikających ze zmian w konstytucji. W szeregu zmian o charakterze generalnym na poparcie, moim zdaniem, zasługuje wprowadzenie zasady trzech czytań w przypadku projektu pilnego. Oddzielnym problemem jest wykorzystywanie przez rząd możliwości nadania klauzuli pilności ustawom przygotowanym wcześniej i często leżącym wiele miesięcy w biurkach urzędniczych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszSławecki">Oddzielnym problemem jest sprawa interpelacji i zapytań poselskich. Art. 115 konstytucji wprowadza obowiązek udzielenia odpowiedzi w sprawach bieżących przez Radę Ministrów na każdym posiedzeniu Sejmu. Stąd też wynika potrzeba nadania nowego brzmienia art. 117. Uważam, podobnie jak mój przedmówca, że czas przeznaczony na zapytania poselskie winien być dłuższy niż 1 godzina. Proponuję, aby w propozycji brzmienia art. 117 projektu zawartego w druku nr 2679 w ust. 2 skreślić ostatnie zdanie i dodać po przecinku zdanie: „a czas przeznaczony na zapytanie w sprawach bieżących nie dłuższy niż 2 godziny”.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełTadeuszSławecki">Jeśli chodzi o zmianę 8 dotyczącą art. 27, uważamy, że autopoprawka zgłoszona przez Prezydium Sejmu jest zasadna, gdyż konieczność zebrania 50 podpisów pod kandydaturą zmusza posłów do osiągnięcia pewnego konsensusu. Także upoważnienie Prezydium Sejmu w miejsce marszałka Sejmu do zgłaszania kandydatury na sędziego Trybunału Konstytucyjnego wydaje się rozwiązaniem lepszym.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełTadeuszSławecki">Jeśli chodzi o zmianę dotyczącą art. 102, uważamy, że proponowany zapis pozwalający na autoryzację i wnoszenie uwag i poprawek redakcyjnych w ciągu 4 godzin należy zmienić, gdyż jest to czas za krótki. Proponujemy wydłużyć go do 12 godzin. Składam stosowną poprawkę w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełTadeuszSławecki">Jesteśmy przeciwni propozycji zaprzestania wydawania w III kadencji Diariusza Sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełTadeuszSławecki">Popieramy zmiany porządkujące procedury wynikające z regulaminu Sejmu i wprowadzające pewne rozwiązania, m.in. precyzyjne uregulowanie trybu wyboru marszałka i wicemarszałków oraz określonych osób na stanowiska państwowe. Mamy świadomość, że proponowana regulacja jest doraźna, bez niej utrudnione byłoby funkcjonowanie nowego parlamentu, dlatego też rezygnuję ze zgłaszania większej liczby poprawek.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełTadeuszSławecki">Mój klub widzi konieczność nowelizacji regulaminu Sejmu. Popiera uchwałę proponującą zmiany w regulaminie Sejmu. Widzi jednak potrzebę szybkiej, gruntownej nowelizacji regulaminu przez przyszły Sejm i uwzględnienia rozwiązań wypracowanych przez podkomisję obecnego parlamentu. Do rozważenia pozostaje wiele takich spraw, jak chociażby sprawa powołania Sądu Marszałkowskiego czy kwestia liczby komisji funkcjonujących w przyszłym parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełTadeuszSławecki">W imieniu klubu wnoszę o przejście do drugiego czytania bez odsyłania projektu do komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Tadeusz Sławecki.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Ludwika Turko o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Sergiusz Karpiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełLudwikTurko">Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Na początku wyrażam nadzieję, że ten punkt 13 porządku dziennego, który na dodatek jest rozpatrywany w piątek, pecha nam nie przyniesie, a są pewne podstawy, ażeby tak sądzić, ponieważ regulamin Sejmu nie miał dotąd szczęścia w toku prac Sejmu obecnej kadencji. Bardzo obszerny projekt nowelizacji regulaminu Sejmu, który był owocem kilkudziesięciu godzin pracy komisji regulaminowej, niestety nie doczekał się swojego finału. Obecnie omawiamy przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt nowelizacji regulaminu, który wiąże się tylko i wyłącznie z koniecznymi, niezbędnymi zmianami - a przynajmniej powinno tak być - związanymi z funkcjonowaniem Sejmu nowej kadencji w pierwszych paru tygodniach jego działania, tak ażeby Sejm działał zgodnie z wymogami nowej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełLudwikTurko">Na wstępie chciałbym powiedzieć w imieniu klubu Unii Wolności, że uważamy, iż ten projekt powinien bezwzględnie być rozpatrzony przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich i Komisję Ustawodawczą jeszcze dzisiaj. Przejście bezpośrednie do drugiego czytania i uchwalenie byłoby daleko idącą przesadą, a to z tego względu, że aczkolwiek regulamin Sejmu jest uchwałą, to jest to uchwała o całkowicie wyjątkowym statusie, która niesie skutki sprawcze właściwie równe tym, jakie przynosi ustawa. Potwierdzeniem tego jest choćby zapis art. 112 nowej konstytucji, który bardzo wysoko stawia regulamin Sejmu, twierdząc, że m.in. określa on sposób wykonywania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków organów państwowych wobec Sejmu, a więc oznacza to, że regulamin Sejmu reguluje nie tylko wewnętrzną pracę Sejmu, ale również powinności organów państwowych wobec Sejmu, a więc właściwie ma niemalże rangę ustawową. Tutaj jest wymagana precyzja słowa i to musi przejść przez sito komisji.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełLudwikTurko">Zgadzamy się, że ten projekt nowelizacji jest niezbędny w takim zakresie, w jakim to dotyczy nowych rozwiązań konstytucyjnych oraz pierwszego okresu pracy Sejmu nowej kadencji. Natomiast wszelkie zmiany wykraczające poza to nie powinny być jednak pospiesznie uchwalane. Jeśli się zastanowimy, co Sejm nowej kadencji robi w pierwszych tygodniach swojej działalności, to poza ukonstytuowaniem się, a więc wyborem marszałka, wicemarszałków, wybiera sędziów Trybunału Stanu, określa podział komisji sejmowych. Wyrażam wielki żal, że nie byliśmy w stanie zaproponować nowej struktury komisji sejmowych, a jest to wręcz niezbędne w świetle nowych rozwiązań dotyczących funkcjonowania rządu i nowego określenia działów gospodarki narodowej. Jednak będzie to już zmartwienie posłów nowej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełLudwikTurko">Wyrażam też wielkie ubolewanie, że nie zdobyliśmy się na powołanie od dawna postulowanej przez nas komisji etyki - żeby określić jednoznaczne, nie poddające się różnej interpretacji reguły postępowania parlamentarzysty. Społeczeństwo oczekiwało tego od Sejmu i niestety do sformułowania tego typu zasad nie doszło.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełLudwikTurko">Natomiast jeśli chodzi o propozycje, to uważamy, że ich zakres, przedstawiony przez Prezydium Sejmu, w kilku miejscach jest zbyt szeroki, niektóre rozwiązania wykraczają poza to, co jest konieczne w świetle nowej konstytucji. Nowa konstytucja na szczęście ma walor bezpośredniej stosowalności, co jest zapisane w jej art. 8, i nie wymaga żadnych ustaw o charakterze wykonawczym.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełLudwikTurko">Przechodzę do omówienia poszczególnych propozycji - do ważniejszych z nich. Pierwsza zmiana dotyczy formy składania ślubowania poselskiego. Jest to zmiana, prawdę mówiąc, o charakterze kosmetycznym, gdyż ten zapis można bezpośrednio wziąć z zapisu konstytucyjnego, ale oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie - to nie jest kontrowersyjne - ażeby to wprowadzić do regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełLudwikTurko">Natomiast, Wysoki Sejmie, kwestię dyskusyjną stanowi zmiana nr 8, odnośnie do tego, iż wnioski w sprawie wyboru lub powołania przez Sejm poszczególnych osób na stanowiska państwowe mogą zgłaszać marszałek Sejmu albo co najmniej 35 posłów. Tu dochodzi jeszcze autopoprawka zgłoszona przez Prezydium Sejmu, że w odniesieniu do sędziów Trybunału Konstytucyjnego ma to być 50 posłów lub Prezydium Sejmu. Autopoprawka ta wynika z potrzeby dostosowania tego do wymogów uchwalonej przed paroma tygodniami ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełLudwikTurko">Trzeba z ubolewaniem stwierdzić, że jeśli chodzi o pozycję marszałka, Prezydium Sejmu, to w świetle niedawno uchwalonych, nawet w ostatnim czasie, ustaw i konstytucji jest dużo niejasności, które muszą być wyjaśnione dopiero w praktyce. Na przykład ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli i o rzeczniku praw obywatelskich mówią o tym, że kandydatów na te stanowiska zgłasza grupa 35 posłów lub marszałek Sejmu. Są to ustawy, które były uchwalone przed dwoma laty. Z kolei uchwalona przed kilkoma tygodniami ustawa o Trybunale Konstytucyjnym określa, że kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyjnego może zgłaszać grupa 50 posłów lub Prezydium Sejmu. Aby było ciekawiej, jednocześnie konstytucja, uchwalona w kwietniu, nie wymienia Prezydium Sejmu jako organu Sejmu. Jest to także dowód na to, że nadmierny pośpiech legislacyjny nie sprzyja spójności prawa. I teraz, Wysoki Sejmie, zapis mówiący o tym, iż kandydatów również na inne stanowiska państwowe może zgłaszać marszałek Sejmu albo co najmniej 35 posłów, jest już regulaminowym rozszerzeniem kompetencji marszałka Sejmu, które nie ma oparcia w ustawach. Takie rozszerzenie uprawnień marszałka Sejmu jest więc zmianą co najmniej dyskusyjną, która wymaga przedyskutowania w komisji.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełLudwikTurko">Dalej. Oczywiście potrzebne było uregulowanie dostosowujące rozpatrywanie pilnych projektów rządowych do procedury trzeciego czytania, bo jest to wymóg konstytucyjny, musi to być zrobione w regulaminie. Natomiast wydaje się, że jeśli chodzi o zmianę 13, która dotyczy postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i określa, iż Sejm jest reprezentowany przez przedstawiciela, którego wyznacza marszałek Sejmu, to zapis ten wymaga w toku prac komisji ewentualnie pewnego rozszerzenia, w którym byłaby mowa o konsultacjach marszałka Sejmu z odpowiednimi komisjami sejmowymi bądź Komisją Ustawodawczą; jest to propozycja.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełLudwikTurko">Uważamy również, że niektóre propozycje nie są potrzebne, albowiem regulacje, których dotyczą, nie muszą być obecnie uchwalone, ponieważ praktycznie w ogóle się nie łączą z nową konstytucją. Takimi propozycjami są w szczególności pomysł zrezygnowania z wydawania Diariusza Sejmowego - zostawmy jednak tę sprawę posłom przyszłej kadencji - skrócenie terminu wnoszenia poprawek, korekty, do własnych wystąpień z 24 do 4 godzin, co ma charakter czysto porządkowy, a także pewne propozycje dotyczące uprawnień marszałka prowadzącego obrady, jeśli chodzi o skreślenie ze stenogramu fragmentu wypowiedzi posła. Myślę, że tego nie warto rozpatrywać.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#PosełLudwikTurko">Uważamy również, że zbyt pobieżnie została potraktowana kwestia nowej instytucji - pytań w sprawach bieżących. Pytania w sprawach bieżących powinny jednak, jeśli chodzi o formę, przypominać to, co teraz nazywa się zapytaniami poselskimi. Jest to potrzebna forma bezpośredniego kontaktu parlamentarzystów z członkami rządu i w szczególności czas na to przeznaczony nie powinien ulec zmianie.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#PosełLudwikTurko">Biorąc to wszystko pod uwagę, wnosimy o to, ażeby propozycja Prezydium Sejmu nowelizacji regulaminu została skierowana do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej, które powinny przygotować sprawozdanie tak, abyśmy na posiedzeniu Sejmu w dniu 4 września mogli te wszystkie zmiany uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Ludwikowi Turko.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Sergiusza Karpińskiego z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełSergiuszKarpiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie trzeba by się zastanowić, jak sądzę, nad pewną kwestią ogólniejszą. Otóż sytuację mamy taką, że po pierwszym czytaniu, po pracy w podkomisji, a na etapie opracowania przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich oraz Komisję Ustawodawczą jest projekt czy zbitka kilku projektów poselskich, w tym Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, dotycząca zmiany regulaminu Sejmu. I tam procedura jest jakby zawieszona. Komisje podjęły decyzję o odroczeniu rozpatrywania tego projektu. I oto wpływa nowy projekt w tej samej materii. W normalnym trybie wyglądałoby to tak, że trafia to do komisji i wypracowuje się wspólne sprawozdanie dotyczące i tamtych, i tego dodatkowego projektu. Natomiast rozumiem, że tu się oczekuje, że o tamtym projekcie zapomnimy na moment, a do tego projektu ukaże się albo dodatkowe sprawozdanie, albo - był wniosek o to posła Sławeckiego - przejdziemy bezpośrednio do drugiego czytania i uchwalania. W moim przekonaniu mimo że mówimy o regulaminie, trafiamy na problem regulaminowy. Uważam, że ten sam cel można było osiągnąć dokonując nawet drastycznych cięć w tamtym projekcie, bo praktycznie rzecz biorąc wszystkie czy prawie wszystkie zmiany, które są w propozycji Prezydium Sejmu, znajdowały się w sprawozdaniu podkomisji dotyczącym tamtych projektów i można było uzyskać ten sam efekt. Natomiast gdybyśmy mieli faktycznie o tamtym projekcie i tamtych sprawozdaniach zapomnieć, to w podobny sposób powinniśmy potraktować ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełSergiuszKarpiński">Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące poszczególnych przepisów, to chciałbym zwrócić uwagę, że mówimy w regulaminie na przykład o początkowej fazie pracy nowego Sejmu - że będzie wybierany marszałek Sejmu, będą wybierani wicemarszałkowie. W obowiązującym regulaminie i w propozycji Prezydium Sejmu mamy formułę, że do obu tych wyborów, i marszałka, i wicemarszałków, stosujemy ten sam tryb, te same zasady. W moim przekonaniu jest to dokładnie tak samo, jakbyśmy chcieli określać wynik wyborów na podstawie tych samych zasad w okręgu jednomandatowym i w okręgu wielomandatowym. Jest różnica między wyborem jednego marszałka spośród kilku kandydatów i kilku wicemarszałków spośród kilku kandydatów. Nie da się określić wyniku różnych wyborów za pomocą tych samych zasad i w moim przekonaniu trzeba określić dla wyboru wicemarszałków trochę inny tryb, inne zasady.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełSergiuszKarpiński">Chciałbym także zwrócić uwagę, że w zmienianym art. 3 ust. 5 dotyczącym wyboru marszałka Sejmu mówi się, że gdy w wyniku zastosowania procedury nie dojdzie do dokonania wyboru, bo żaden z kandydatów nie uzyskał bezwzględnej większości głosów, czyli wybory zakończą się niepowodzeniem, to przystępujemy do kolejnej, drugiej fazy - zgłaszania innych kandydatów i ponowienia całej procedury. W kolejnych wyborach kandydatami na marszałka Sejmu nie mogą być osoby, które były kandydatami w poprzednich wyborach. Gdybyśmy tu mówili tylko i wyłącznie o kolejnej fazie tego samego wyboru marszałka Sejmu, byłoby wszystko w porządku, ale jeżeli mówimy o kolejnych wyborach, to może się okazać, że po roku zwolni się funkcja marszałka Sejmu, trzeba będzie przystąpić do nowych wyborów i na podstawie tego przepisu, w moim przekonaniu, nie mogłyby kandydować osoby, które kandydowały wcześniej. Tak że jest to dość istotny problem, nad którym też nie możemy przejść do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełSergiuszKarpiński">W zmianie 5 Prezydium Sejmu proponuje, aby poseł pełniący funkcje ministra lub sekretarza stanu nie mógł być członkiem komisji. W projekcie podkomisji czy w projekcie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich był podobny zapis, ale rozszerzony. Chodziło o bardzo konkretną komisję sejmową, która sprawowała kontrolę nad urzędem, nad resortem danego posła, ministra czy sekretarza stanu. Natomiast tu proponuje się zasadę, że zabraniamy pracy w komisji w charakterze jej członków wszystkim ministrom i sekretarzom stanu będącym posłami. Nie wiem, czy taka była intencja, w każdym razie tak, w moim przekonaniu, z tego wynika.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełSergiuszKarpiński">Podobnie jest, jeśli chodzi o zmianę 9, w której to się wiąże z trybem wyłaniania marszałka i wicemarszałków Sejmu. W ust. 2 chodzi o wybory w wypadku zgłoszenia więcej niż jednego kandydata na dane stanowisko — chodzi o stanowiska wymienione w art. 25–27 — a w razie wybrania większej liczby kandydatów, niż wynosi liczba stanowisk, o których mowa w art. 25 ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 3 ust. 4 i 5, które regulują tryb wyboru marszałka i wicemarszałków. I tu mamy znowu podobną sytuację. Jeśli chodzi o wybór w okręgu jednomandatowym i w okręgu wielomandatowym, w moim przekonaniu nie można stosować tych samych zasad. Jeżeli chodzi o szczegóły, nie chciałbym się wdawać szerzej w dyskusję, ale wydaje mi się, że ta dyskusja powinna się odbyć. Natomiast gdyby było zamiarem Sejmu odłożenie sprawozdania Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, poświęconego projektom poselskim, nad którymi dotychczas pracowaliśmy, a zająć się tylko tym projektem, to chciałbym zgłosić wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Sergiuszowi Karpińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Eugeniusza Janułę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełEugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! U schyłku kadencji Sejm zmienia regulamin Sejmu. Jest to bardzo słuszne, dlatego że właśnie ustępujący Sejm powinien przygotowywać nowemu określone warunki prawne, zwłaszcza że zmienia się konstytucja i nowy Sejm rozpocznie pracę już w okresie obowiązywania nowej konstytucji. Art. 12 konstytucji, która wejdzie za kilkadziesiąt dni w życie, stawia na bardzo ważnym miejscu właśnie tę ustawę, jaką jest regulamin Sejmu. W związku z tym - argument pierwszy - trzeba na tyle zmienić regulamin Sejmu, żeby w pierwszym okresie pracy nowego Sejmu (może chodzi o dwa miesiące, może o kwartał) nowy Sejm nie musiał przystosowywać podstawowego dokumentu, podstawowych warunków prawnych, bo może to budzić nie tyle podejrzenia, co złe skojarzenia. Jest to warunek pierwszy i w całej rozciągłości popieramy tę nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełEugeniuszJanuła">Trzeba przypomnieć, że były dwa warianty nowelizacji. Nowelizacja głębsza — była tam między innymi koncepcja wprowadzenia Sądu Marszałkowskiego i szeregu innych instytucji — i ta, nad którą dyskutujemy dzisiaj, a którą można by nazwać nowelizacją płytszą. Tamta nowelizacja nie weszła pod obrady i z różnych względów nie wejdzie już w tej kadencji. Praktycznie rzecz biorąc, wymaga pewnej refleksji, pewnego zastanowienia się, również pewnych analiz prawnych, w związku z czym wprowadzamy nowelizację płytszą, która, mamy nadzieję, będzie w pierwszym okresie pracy nowego Sejmu służyć. Za bardzo dobre posunięcie uważamy inne usytuowanie zapytań poselskich, w szczególności zapytań, nie tylko interpelacji, bo rzeczywiście powinny być one korelowane na bieżąco. Powinna być również możliwość formułowania pytań ustnie, żeby na temat ważnych aktualnych zagadnień posłowie mogli otrzymać od razu informacje. Ramy czasowe, które dotąd obowiązywały, nie zawsze zdawały egzamin. Ich zmianę w obecnej nowelizacji również uważamy za dobrą.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełEugeniuszJanuła">Wiele zastrzeżeń oraz argumentów za i przeciw zgłosili tu już moi przedmówcy. Tak się składa, że ustawa ta nie budzi kontrowersji politycznych, są w zasadzie tylko pewne kontrowersje prawne. Chyba jest niezbędne odbycie, być może jeszcze dzisiaj, posiedzenia komisji, żeby ta bardzo ważna ustawa nie tylko dla pracy Sejmu, ale i dla całego państwa jeszcze w tej kadencji została uchwalona.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełEugeniuszJanuła">Należy wyrazić głęboką wdzięczność panu marszałkowi Zychowi i prezydium Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, że jednak - mimo trudnej pracy - ta nowelizacja została w sposób bardzo dobry, moim zdaniem, przygotowana. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Eugeniuszowi Janule.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę uprzejmie pana posła Zbigniewa Zyska, nie zrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełZbigniewZysk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt wpłynął dość późno, ale wydaje mi się, że rzeczywiście jest za pięć dwunasta dla przyjęcia zmiany regulaminu Sejmu. Wynika to z nowej konstytucji. Zdaniem Unii Prawicy Rzeczypospolitej zmiana musi być wprowadzona jeszcze przez ten parlament, który ma pewne doświadczenia, ma pewne uwagi, żeby przygotować nowy parlament do właściwej procedury.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełZbigniewZysk">Pozytywnie oceniamy uregulowania dotyczące nowej formuły ślubowania poselskiego, jak również wygaśnięcia mandatu posła w związku z odmową przyjęcia tego ślubowania, a także ujednolicenie zasad zgłaszania kandydatów na marszałka i wicemarszałków Sejmu. Negatywnie natomiast oceniamy propozycję zaprzestania wydawania Diariusza Sejmowego. Wydaje mi się, że jest to dokument bardzo cenny.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełZbigniewZysk">Bardzo cenna jest poprawka zmierzająca do ustalenia, iż ustawy, które rząd proponuje rozpatrzyć w trybie pilnym, będą rozpatrywane w trzech czytaniach, w trzech etapach. Ten Sejm miał w tej sprawie doskonałe doświadczenia, nieraz stwierdzając, że tryb pilny, który był bardzo często stosowany przez rząd, czasami budził podejrzenie, że jest podejmowany tendencyjnie, po to, aby nie dać możliwości w drugim czytaniu zgłaszania przez posłów poprawek. Wiele aktów prawnych po forsowaniu w Sejmie trybu pilnego przepadało i nie dochodziło do ich konkretnych rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełZbigniewZysk">Pozytywnie również oceniamy uregulowania dotyczące interpelacji, zapytań pisemnych, jak również pytań bieżących. Chciałbym jednak, panie marszałku, zgłosić w tej sprawie jedną uwagę. Wydaje mi się, że trzeba doprowadzić do pewnego uściślenia, co to jest interpelacja, a co to jest sprawa indywidualna. Spotykałem się z tym problemem. Czasami otrzymywałem pouczenia od marszałka Sejmu, że sprawa nie nadaje się do rozpatrzenia jako interpelacja, że nie ma charakteru zasadniczego i dużego znaczenia, że jest sprawą jednostkową. Czasami próbowałem z marszałkiem Sejmu polemizować, że w moim odczuciu jest to sprawa o zasadniczym znaczeniu dla regionu, dla społeczności, w której imieniu chcę wystąpić, chociaż rzeczywiście dla całego kraju jest jednostkowa. Ale często sprawa nie była dopuszczana do rozpatrzenia w trybie interpelacji i nie miałem możliwości uzyskania od rządu wiążącej odpowiedzi co do sposobu rozwiązania problemu.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełZbigniewZysk">Kończąc, chcę powiedzieć, że Unia Prawicy Rzeczypospolitej wnosi o przejście do drugiego czytania i przyjęcie tej ustawy jeszcze przez ten parlament. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jako ostatni zapisał się do głosu pan poseł Janusz Szymański, nie zrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">6 minut, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiem szczerze, że mam bardzo mieszanie uczucia co do tego, czy tę propozycję zmiany regulaminu Sejmu przyjmować, tym bardziej że nazwałbym to płytką zmianą. Powiedziałbym, że niezupełnie dostosowuje ona reguły procedur parlamentarnych do przepisów konstytucji, która wejdzie w życie przed zwołaniem nowo wybranego parlamentu na pierwsze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełJanuszSzymański">Otóż, jeżeli miałbym oceniać ten projekt, to przede wszystkim zadałbym zasadnicze pytanie: Jak dalece ta zmiana regulaminu Sejmu realizuje dyspozycje art. 112 nowej konstytucji, która wejdzie w życie 17 września? Chciałbym, panie marszałku, zwrócić uwagę na zapis art. 112. Ten przepis przewiduje, że organizację wewnętrzną i porządek prac Sejmu oraz tryb powoływania i działalności jego organów jak też sposób wykonywania — to jest ten nowy element — konstytucyjnych i ustawowych obowiązków organów państwowych wobec Sejmu określa regulamin Sejmu uchwalony przez Sejm. Powiem szczerze, że nie widzę, by proponowana zmiana realizowała tę dyspozycję — a jeżeli, to najwyżej w bardzo ograniczony sposób. Co mi się wydaje zasadne: przecież wiemy dobrze, że nowo wybrany Sejm może na pierwszym posiedzeniu uchwalić nowy regulamin. Można, jak sądzę, pro memoria zostawić pewne propozycje. Wiem, że komisja regulaminowa przedstawiła takie propozycje w szerszym zakresie: propozycje rozbudowanej nowelizacji regulaminu, obejmującego nowe instytucje parlamentarne zawarte w regulacjach nowej konstytucji potwierdzonej w referendum. Poza, być może potrzebną, regulacją dotyczącą trybu wyboru marszałka Sejmu — bo ten tryb jest bardzo precyzyjny, precyzyjniejszy niż obecny — zmiana ta byłaby w takim zakresie pożądana.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełJanuszSzymański">Chciałbym, panie marszałku, postawić pytanie. Nie rozumiem, jak można realizować swoje konstytucyjne uprawnienia wynikające z uzyskania mandatu poselskiego, czy raczej nie móc ich realizować w pracach komisji, kiedy ktoś pełni jednocześnie funkcję ministra czy sekretarza stanu w resorcie spraw wewnętrznych i administracji. Czy minister spraw wewnętrznych i administracji albo sekretarz stanu w tym ministerstwie nie może być członkiem Komisji Spraw Zagranicznych, albo, załóżmy, Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich? W czym to przeszkadza?</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełJanuszSzymański">Otóż mnie się wydaje, że, jak słusznie stwierdził jeden z posłów biorących udział w tej debacie, taki zakaz byłby właściwy. Proszę zauważyć, że chociaż nie ma wyraźnie określonej normy, z reguły ministrowie czy wiceministrowie powstrzymują się od prac w merytorycznie właściwej komisji. Nie znam takiego przypadku, żeby ktoś z członków kierownictwa resortu spraw wewnętrznych i administracji był członkiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. W tym wypadku obowiązuje pewien zwyczaj. Myślę, że tutaj pomysłodawcy postąpili zbyt restrykcyjnie.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełJanuszSzymański">Szalenie ważne jest regulaminowe określenie nowych instytucji interpelacji i zapytań, zapytań w sprawach bieżących. Powiem szczerze: kiedy pisaliśmy ten przepis konstytucji, to - pamiętamy z posłem Grodzickim - chodziło o wyeliminowanie nagminnej praktyki zgłaszania wniosków do porządku dziennego, aby rozszerzyć go o takie punkty jak informacja premiera czy informacja rządu dotycząca jakiegoś istotnego wydarzenia czy spornego problemu. Mnie się wydaje, panie marszałku, że to, co proponuje Prezydium Sejmu, jest rozwiązaniem niepełnym, które moim zdaniem wprowadza pewną błędną praktykę albo błędne rozumienie tych instytucji. Mogę powiedzieć, że jako wieloletni członek wielu komisji konstytucyjnych inaczej tę instytucję widzę.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PosełJanuszSzymański">Stąd w konkluzji chciałbym sformułować taki pogląd: nie będę popierał tej zmiany. Wydaje się, że parlament tej kadencji powinien pozostawić gotowy projekt rozwiązań w szerszym zakresie parlamentowi wybranemu w wyborach 21 września, który sam rozstrzygnie strukturę i treść instytucji prawa parlamentarnego oraz opis procedur. My tego i tak nie rozstrzygniemy za niego. Stąd przychylam się do tych wniosków i do tej argumentacji, które kładą na szalę wniosek o oddalenie tej propozycji w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę zatem o zabranie głosu marszałka Sejmu pana Józefa Zycha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MarszałekJózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prezydium Sejmu miało do wyboru kilka sposobów i kwestii. Po pierwsze, skoro prace w Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich zostały zawieszone, skoro nie ma szans, mogliśmy odstąpić od jakiejkolwiek regulacji. Po drugie - i ten sposób przyjęliśmy - w tej sytuacji należało wybrać te problemy, które powinny być, naszym zdaniem, uregulowane przed zebraniem się Sejmu III kadencji. Mieliśmy pełną świadomość również tego, że niektóre kwestie są tu kontrowersyjne.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MarszałekJózefZych">Zacznijmy teraz od początku. Skoro pan poseł Szymański przywołuje art. 112 konstytucji, to muszę powiedzieć, że ten artykuł stwarza w ogóle nową sytuację, do której Sejm w przyszłości będzie musiał się odnieść, a także do pewnej praktyki. Proszę bowiem zauważyć, że to jest konstytucyjny zapis, iż w regulaminie trzeba również określić zakres obowiązków organów państwowych wobec Sejmu. Tak więc skoro jeden z panów posłów nazywał tę uchwałę ustawą, to trzeba powiedzieć, że właściwie konstytucja sprowadza to do rangi ustawowej. Jeżeli bowiem w regulaminie Sejmu mamy w przyszłości uregulować obowiązki organów państwowych wobec Sejmu, to jest to już nowe zagadnienie, które dotychczas było poruszane często - chociażby w czasie interpelacji - że nie ma członków Rady Ministrów, były dyskusje, czy wszyscy muszą być, czy nie wszyscy. I teraz mamy już konstytucyjny wymóg. Tak więc zgadzam się, panie pośle, że to jest problem, który wymaga rozstrzygnięcia, ale nie dzisiaj, bo to jest poważne zagadnienie teoretyczne.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MarszałekJózefZych">I druga sprawa bardzo istotna. Jeżeli popatrzymy na kwestię wyjścia od konstytucji - a to jest klucz do wszystkiego - to musimy dojść do bardzo istotnego problemu, że w przyszłości nie może być takich rozbieżności, iż w jednej ustawie mówi się o tym, że jeżeli marszałkowi Sejmu przysługuje uprawnienie, to w jednym przypadku 35 posłów, w innym 50 posłów - to wymaga jednolitego uregulowania sprawy, a także odniesienia się do kwestii Prezydium Sejmu. A więc jeżeli w konstytucji nie mamy tego organu, to trzeba odnieść się do tego, jaki będzie zakres zadań Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#MarszałekJózefZych">Muszę państwu powiedzieć, a wiem to z własnej praktyki, że nie wyobrażam sobie, żeby te poważne obowiązki, jakie konstytucja nakłada na marszałka, mogły być realizowane bez określenia współpracy, odpowiednich zadań Prezydium Sejmu. To jest zbyt poważna sprawa. Trafnie zatem mówił jeden z panów posłów, kiedy mówił chociażby o problemie - mówił to pan poseł Turko - że jeżeli chodzi o występowanie z odpowiednimi wnioskami, to trzeba tutaj zdecydować się na opiniowanie przez komisje. Jest problem, czy przez komisje, czy przez Prezydium Sejmu. Podzielam także ten pogląd, że tak powinno być.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#MarszałekJózefZych">Pan poseł Szymański podniósł bardzo istotną kwestię - komisje a członkowie rządu. To się przewija cały czas. Chcę powiedzieć, że w czasie dyskusji na posiedzeniu Prezydium Sejmu poszedłem jeszcze dalej. Moim zdaniem bowiem jest to stworzenie sytuacji zaprzeczającej w ogóle kwestie uprawnień posłów i senatorów, wyłączenie poniekąd, rozgrzeszenie członka rządu, że nie musi on przychodzić na posiedzenie komisji. Jest pytanie wobec tego... Z góry założenie takiej koncepcji w regulaminie usprawiedliwia. Proszę bardzo, to ja nie mam obowiązku uczestniczenia.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#MarszałekJózefZych">Jak powstał problem? Otóż problem powstał w pierwszym okresie. Chodziło o to, żeby członkowie rządu nie byli przewodniczącymi komisji bądź członkami prezydiów tych komisji. Otóż to było faktyczne utrudnienie. Chodziło o to, żeby te komisje, do których zakresu należy ocena tych resortów, nie były w rękach tych ludzi. A zatem myślę, że pozostawienie sprawy członkostwa w komisjach jest nie tylko prawem, ale i obowiązkiem Sejmu. Nie można tworzyć w Sejmie dwóch kategorii posłów, z tym się absolutnie zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#MarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Pan poseł Karpiński bardzo trafnie zauważył, mówiąc o wyborze marszałka Sejmu, że musi to dotyczyć tylko tego jednorazowego, konkretnego głosowania - chodzi o to stopniowanie, żeby wyeliminować taką na przykład sytuację: jeśli w pierwszej czy drugiej turze żaden kandydat nie uzyska... i trzeba przystąpić do zgłaszania nowych, należy wyłączyć tych, którzy kandydowali, bo to nie stwarza szansy. Natomiast na pewno nie może się to odnosić się do przyszłych wyborów. A więc musi to być - uwaga jest trafna - wyraźnie podkreślone w tym projekcie, że chodzi o taką właśnie sytuację.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#MarszałekJózefZych">Wysoki Sejmie! Padły tutaj różne wnioski - i o odrzucenie w pierwszym czytaniu. Do tych zagadnień możemy podchodzić różnie. Prezydium Sejmu było przekonane, że ta regulacja jest potrzebna, i ja, pilnie słuchając, o czym tutaj była mowa, jakie są uwagi, wyrażam pogląd w imieniu Prezydium Sejmu, że skierowanie do komisji obydwóch wniosków, przeanalizowanie ich jeszcze raz, być może zgłoszenie dalszych wniosków jest w pełni uzasadnione i jest możliwe. Mamy zaplanowane na 4 września kolejne posiedzenie Sejmu, a więc gdyby komisje nie zakończyły prac w dniu dzisiejszym, to jest pełna możliwość ich kontynuowania - tym bardziej że to posiedzenie Sejmu nie będzie tak mocno obłożone, i jeżeli wolno, to chciałem prosić o taki tryb.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#MarszałekJózefZych">Ubolewam nad tym, że tej poważnej zmiany regulaminu nie udało się nam wprowadzić, ale chciałbym także powiedzieć, że w tej kadencji dokonywaliśmy wielokrotnie zmiany regulaminu Sejmu. Proszę porównać chociażby takie rzeczy. Gdy pan poseł Szymański częściej zasiadał tutaj w ławach poselskich aniżeli w rządowych, prawie na każdym posiedzeniu były sytuacje sporne wokół regulaminu, albo wątpliwe, i wtedy tutaj pan poseł miał możliwość wpływania, a także - powiedziałbym - wykazania swojej wiedzy. Dzisiaj już jest panu posłowi trudniej w tych regulaminowych sprawach, bo myśmy jednak uregulowali wiele niejasności, do czego się także przyczynił - i to chciałbym podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#MarszałekJózefZych">A zatem, proszę państwa, uznając ogromny wkład komisji jestem przekonany, że jeżeli poszłoby to do komisji, to będą one miały możliwość zgłoszenia czy uzupełnienia tych propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Karpiński.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pytam, w jakim trybie, bo to jest mój obowiązek, a pan poseł Karpiński określi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełSergiuszKarpiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Żeby umożliwić merytoryczne posiedzenie obu komisji nad tym projektem, wycofuję wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Sławecki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełTadeuszSławecki">W związku z wycofaniem wniosku przez posła Karpińskiego i zapowiedzią zwołania posiedzenia Sejmu na 4 września wycofuję również swój wniosek o przejście do drugiego czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Szymański.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam, ale w jakim trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJanuszSzymański">W dopuszczalnym. Panie marszałku, ja też byłem wnioskodawcą odrzucenia w pierwszym czytaniu, w związku z tym wycofuję swój wniosek. Natomiast chciałbym złożyć jedno oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełJanuszSzymański">Mianowicie mnie jest trudniej w tej chwili zabierać głos w sprawie regulaminu nie dlatego, że nie ma wątpliwości - bo są, tylko po prostu uniemożliwia mi to obecna sytuacja. Natomiast to, co jeszcze jest istotne, to: zmiana konstytucji zawarta w art. 112 przesądza odwieczny dylemat, czy regulamin ma być w formie uchwały, czy w formie ustawy. Przyjmując zasadę autonomii parlamentu twórcy konstytucji stanęli na stanowisku, a więc przyjęli tezę zasadniczą, że to powinna robić właśnie uchwała. A więc ani rząd, ani prezydent nie ma możliwości ingerencji, jak również Senat, który uczestniczy w normalnym postępowaniu ustawodawczym. I moim zdaniem słusznie. Natomiast wszelkie wątpliwości odnośnie do tego, czy możemy normą regulaminową zobowiązać do czegoś jakikolwiek organ państwowy, od tej pory znikają. Właśnie istotne jest to, na ile dobrze to uregulujemy. Myślę, że pan marszałek proponując kolejne posiedzenie komisji i możliwość pochylenia głowy nad treścią tych rozwiązań, dał tu asumpt do tego, aby wycofać pierwotny wniosek, albowiem jest nadzieja, że ten projekt zostanie ulepszony. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Sytuacja jest skomplikowana, dlatego że jeden z wnioskodawców opuścił salę, co jest w moim przekonaniu niezbyt właściwym postępowaniem. Nie możemy przystąpić w tej chwili do skierowania, ponieważ pan poseł Zysk też zgłosił wniosek o przejście do drugiego czytania, ale opuścił salę.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie zgłosił.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zgłosił. Tak jest w protokole. Właśnie otrzymałem sygnał z Biura Legislacyjnego, które obserwuje nasze obrady - pan poseł Zysk.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W związku z tym odraczam zakończenie debaty w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeśli odnajdziemy posła Zyska, wtedy będziemy mogli skierować do komisji. Nie ma na to rady. Taka jest regulaminowa zaszłość, która została zasygnalizowana przez Biuro Legislacyjne. Mimo tych wycofań - za co dziękuję panom posłom, że ułatwili prace - został jednak w mocy wniosek o drugie czytanie, w dobrej woli zapewne złożony. Jest niedobrze, a to się stało nagminne w Sejmie, że posłowie, którzy zabierają głos w debacie, wychodzą, szczególnie jeśli składają wnioski. To jest nagminne. Nic nie możemy w tej sytuacji poradzić.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Odraczam zakończenie debaty.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31 porządku dziennego: Sprawozdanie z działalności rzecznika praw obywatelskich w 1996 r. z uwagami o stanie przestrzegania praw i wolności obywatelskich (druk nr 2390) wraz ze stanowiskiem komisji (druk nr 2555).</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu rzecznika praw obywatelskich pana prof. Adama Zielińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sprawozdanie, które mam zaszczyt przedstawić dziś Wysokiemu Sejmowi, jest pierwszym sprawozdaniem rzecznika III kadencji. Jest zarazem ostatnim dokumentem o takim charakterze prawnym, jaki rzecznik składa parlamentowi. Nowa konstytucja wprowadziła bowiem zamiast sprawozdania instytucję corocznego informowania przez rzecznika Sejmu i Senatu o swej działalności oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela. Zmiana charakteru dokumentu, który rzecznik przedstawia parlamentowi, ze sprawozdania na informację miała na celu wzmocnienie pozycji rzecznika jako organu w swojej działalności niezawisłego, niezależnego od innych organów państwowych i odpowiadającego na zasadach określonych w ustawie jedynie przed Sejmem.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Kiedy ponad rok temu Wysoka Izba powierzyła mi tę niezwykle odpowiedzialną funkcję, miałem świadomość tego, iż podejmuję się zadania bardzo zaszczytnego, ale i niezwykle trudnego. W ciągu minionych miesięcy przekonałem się w praktyce, jak wielka jest skala tych trudności. Rzecznik praw obywatelskich w Polsce jest instytucją szczególną. Towarzyszą mu ogromne oczekiwania społeczne wyrażające się m.in. w liczbie kierowanych doń wystąpień. Przypomnę, że w minionym roku wpłynęło blisko 47 tys. listów. A więc przeciętnie prawie 3900 miesięcznie. Znaczna część skarg zawartych w tych listach nie jest wprawdzie zasadna. Obywatele próbują nieraz zjednać rzecznika do swego poglądu, który trafny nie jest. Bywa, że żądają od rzecznika działań, które wykraczają poza jego możliwości ustawowe. W wielu wypadkach jednak dopiero skarga do rzecznika pozwala na ochronę ich naruszonych praw obywatelskich. W naszym biurze znajduje się symbol, który przekazywany jest kolejnym rzecznikom jako ważne memento. To kawałek drewnianej deski z napisem: „ostatnia deska ratunku”, strzałką w kierunku jednego rogu i dopiskiem: „trzymać z tej strony”. Kiepsko świadczy to o innych mechanizmach funkcjonowania państwa, że tej deski obywatele tak często muszą się chwytać.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Rzecznik angażuje się nie tylko w załatwianie bardzo licznych spraw indywidualnych, ale i podejmuje określone działania generalne. W sprawozdaniu mowa jest w szczególności o tym, że w ciągu ostatniego roku rzecznik podjął 310 spraw o charakterze generalnym, w tym w 183 przypadkach skierował wystąpienia do naczelnych i centralnych organów władzy i administracji państwowej, m.in. w takich sprawach, jak kwestia prawa do sądu i praworządnej procedury, ochrony prywatności, sytuacji bezdomnych, zagrożeń praw dzieci i młodzieży, przestrzegania praw osób pozbawionych wolności, stosunków własnościowych, spółdzielczości mieszkaniowej i mieszkalnictwa w ogóle, ochrony konsumentów, danin publicznych i wielu innych. W 20 sprawach rzecznik wszczął postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, w tym w 17 zakwestionował zgodność przepisów prawnych z konstytucją lub ustawami. 6 razy rzecznik zwrócił się do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwał wyjaśniających przepisy prawne, które budziły wątpliwości w praktyce lub których stosowanie wywoływało wątpliwości w orzecznictwie. Nie podaję innych danych statystycznych, w szczególności dotyczących wniesionych przez rzecznika rewizji nadzwyczajnych i kasacji do Sądu Najwyższego, których łączna liczba w stosunku do rewizji nadzwyczajnych wnoszonych w poprzednim okresie znacznie wzrosła, czy wszczynanych przez rzecznika postępowań sądowych. Znajdują się one bowiem w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Wiele organów państwowych ogania się od rzecznika jak od natrętnej muchy. Nie zawsze, na szczęście, skutecznie. Rzecznik nie ma zresztą władzy. Nie może wydawać decyzji, rozstrzygać spraw, polecać organom państwowym podjęcia określonych czynności. Jego oddziaływanie nie jest jednak małe. Wynika ono z trzech głównych źródeł: z siły argumentów, które rzecznik jest w stanie przytoczyć w swych wystąpieniach, z gotowości słuchania tych argumentów przez adresatów wystąpień i z poparcia społecznego dla działalności rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Jest oczywiste, że rzecznik stara się przekonać adresatów swych wystąpień do swych racji najlepiej, jak umie. Pomaga mu w tym zespół pracowników biura rzecznika, doświadczonych i mających wysokie kwalifikacje. Pomagają mu eksperci, do których się zwraca. Ostatnio na tle przygotowywania stanowisk rzecznika coraz częściej badać trzeba systemy obcego prawa, zwłaszcza prawa europejskiego. Powoli przestaje wystarczać ogólne tylko odwoływanie do zasady państwa prawnego czy dotychczasowych przemyśleń polskich. Poważnym problemem są zaś trudności w dotarciu do informacji o prawie obcym i o praktyce istniejącej w Europie Zachodniej w zakresie wiążącym się z ochroną jednostki ludzkiej. W bieżącym roku utworzyliśmy w związku z tym w biurze rzecznika nową jednostkę organizacyjną do spraw stosowania konwencji europejskich i współpracy międzynarodowej, co powinno w jakiejś mierze ułatwić pracę rzecznika w tej dziedzinie. Trudno jednak powstrzymać się od refleksji, że jest to słabość ogólniejszej natury i że dotyczy ona bardzo wielu instytucji państwowych. Bez podwyższenia zaś poziomu wiedzy o prawie innych krajów europejskich i o prawie Unii Europejskiej trudno nam będzie szybko dostosować się do reguł obowiązujących we wspólnocie europejskiej. Wydaje się, że sprawa dostępności do tego rodzaju informacji w obecnym okresie rozwoju Polski powinna stać się przedmiotem szerszej debaty, być może także parlamentarnej. Dziś zbyt często organy państwowe powołują się na różne nie sprawdzone informacje oraz wybierają jedynie dogodne dla siebie rozwiązania, pomijając szerszy kontekst, w jakim rozwiązania te funkcjonują w macierzystych systemach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Truizmem byłoby stwierdzenie, że bez właściwej reakcji organów państwowych na sygnały o naruszeniach praw obywatelskich trudno budować państwo prawne. Wystąpienia rzecznika powinny zresztą być traktowane przez różne organy państwowe przede wszystkim jako danie im szansy wykazania się właściwym stosunkiem do kwestii przestrzegania praw człowieka. Powszechnie przyjmuje się, że nie można dziś mówić o dobrym państwie, jeśli nie odpowiada ono trzem kryteriom: demokratyczności ustroju, wysokiego poziomu gospodarki i przestrzegania praw człowieka. Nieraz odnoszę wrażenie, jakby nie wszyscy zdawali sobie sprawę z wagi tego trzeciego kryterium. To chyba nie paradoks, że łatwiej nieraz przekonać do stanowiska rzecznika najwyższe organy w państwie niż organy niższych szczebli.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Rzecznik prezentuje nieraz poglądy wyprzedzające istniejący sposób myślenia o statusie człowieka i obywatela. Charakterystyczną cechą ochrony praw obywatelskich jest bowiem stałe podnoszenie poprzeczki standardów ochronnych. Bardzo często stosowana przez różnych ombudsmanów oraz organizacje społeczne zajmujące się obroną jednostki wykładnia prawa zyskuje aprobatę dopiero po pewnym czasie. Wydaje się, że wielką osobistą satysfakcję powinni mieć moi znakomici poprzednicy, widząc jak ich ówczesne poglądy, w swoim czasie odrzucane, traktowane są dziś jako norma. Co więcej, ówcześni przeciwnicy tych poglądów są dziś często gorliwymi ich orędownikami. Także więc i rzecznik obecnej kadencji na swoją satysfakcję będzie pewnie musiał w niektórych sprawach jeszcze trochę poczekać. Myślę tu na przykład o takich kwestiach, jak sposób interpretacji przepisów dotyczących ochrony prywatności, istota zawodowej służby wojskowej czy zakres uprawnień niektórych organów państwowych, a zwłaszcza sposób kontroli tych organów.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Są wszakże kwestie, które nie powinny mieć miejsca. Należy do nich m.in. zbyt długi czas reakcji na wystąpienia rzecznika, sporadyczne wprawdzie, ale zdarzające się przypadki bezzasadnego kwestionowania rzeczywistych uprawnień ustawowych rzecznika, resortowość spojrzenia powodująca, że odpowiedzi na wystąpienia rzecznika opracowywane są nieraz z nadmiernie ograniczonej perspektywy, wyolbrzymianie trudności w pozytywnym załatwieniu sprawy, brak tego, co można nazwać wyczuleniem na problemy ludzkie, przede wszystkim zaś konieczność stałego powtarzania wielu uwag krytycznych. Podpisując niektóre wystąpienia mam nieraz świadomość, iż powtarzam prawie dosłownie to, z czym zwracała się do tych samych organów profesor Ewa Łętowska i to już w pierwszych miesiącach jej pracy. Rzymianie mawiali wprawdzie, że powtórka jest matką nauki, częstotliwość ponawiania przez kolejnych rzeczników wielu spraw musi jednak prowadzić do postawienia pytania, czy to tylko kolejni nauczyciele są tak nieudolni, czy może raczej uczniowie wyjątkowo odporni na naukę.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">W sprawozdaniu zamieszczone zostały krótkie uwagi o reakcji organów rządowych na wystąpienia rzecznika. Nie chodzi tu o wystawianie jakichś ocen, a tym bardziej o chęć drapowania się przez rzecznika w togę jedynego sprawiedliwego. Sposób ustosunkowania się do wystąpień rzecznika jest jednak sprawą ważną. Rzecznika można nie lubić, można kwestionować jego szczegółową argumentację, nie zgadzać się z niektórymi wnioskami. Nie należy jednak zapominać, że źródłem wystąpień rzecznika są sygnały pochodzące od obywateli. Choć więc sprawozdanie rzecznika jest przede wszystkim informacją o działalności urzędu, stanowi ono zarazem obraz poglądów piszących do rzecznika Polaków na temat tego, jak w Polsce przestrzegane są prawa obywatelskie. W zdanie obywateli wsłuchiwać się zaś trzeba. Przy okazji prezentowania sprawozdania rzecznika w Senacie niektórzy senatorowie zgłosili w związku z tym nawet propozycje zorganizowania jeszcze w tej kadencji senackiej szerszej dyskusji przy udziale członków rządu na temat stanu przestrzegania praw obywatelskich w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Zastanawiam się nieraz, dlaczego niektóre organy państwowe wbrew oczywistym racjom starają się uchylać od uwzględnienia wystąpień rzecznika i dlaczego czynią to nawet osoby, od których należałoby oczekiwać wyczulenia na przestrzeganie praw człowieka. Trudno wykluczyć, że motywem takiego postępowania może być nieraz chęć uchronienia się przed zarzutem niewłaściwego wykonywania swych obowiązków. Wystąpień rzecznika nie powinno się jednak traktować jako wniosków personalnych. Te wystąpienia to sygnały istnienia określonych problemów społecznych, krzywd ludzkich, spraw, które wymagają załatwienia w sensie merytorycznym. W tych wszystkich przypadkach, w których zamiar rzecznika jest inny, zaznacza on to wyraźnie we wniosku. Rzecznik może bowiem żądać również wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub zastosowania sankcji służbowych wobec określonych osób.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Ciągle też spotyka się sytuacje, gdy funkcjonariusze państwowi bronią z uporem godnym lepszej sprawy dawnych poglądów kierowanych przez nich urzędów, mimo że od czasów sformułowania tych poglądów sytuacja w istotny sposób się zmieniła.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Reakcje na wystąpienia rzecznika są zresztą nieraz dość nieoczekiwane. Podjąłem na przykład problem podsłuchów telefonicznych, zwracając uwagę na możliwe zagrożenia dla praw obywatelskich w tym względzie. Ktoś powiadomił mnie, iż w wyniku mojej interwencji w jednym z urzędów państwowych pojawiły się wypowiedzi mogące budzić istotne zastrzeżenia z punktu widzenia stosunku ich autorów do problematyki ochrony obywateli przed nieuzasadnioną ingerencją w ich prywatność. Zapytałem o to, czy to prawda, szefa wspomnianego urzędu. Wynikiem tego zapytania była wizyta w biurze rzecznika funkcjonariusza policji w celu ustalenia, kto był moim informatorem. Władze policyjne uznały bowiem, że w wyniku przekazania mi tej informacji zostało popełnione przestępstwo. Mojego anonimowego informatora oczywiście nie ustalono. Potem przyszły pisma z tłumaczeniami się za treść wypowiedzi. Okazało się, że informator miał rację. Pisma te czytałem bez satysfakcji. Pomijam zadziwienie tym, iż ocena wystąpień rzecznika przez niektórych wysokich funkcjonariuszy państwowych jest u nas objęta tajemnicą państwową specjalnego znaczenia. Chodzi o coś znacznie ważniejszego. Działalność organów państwowych wyposażonych w szerokie uprawnienia ingerowania w życie obywateli stwarza na całym świecie liczne możliwości naruszania praw i wolności obywatelskich. Działalność taka podlega w konsekwencji w państwie prawnym kontroli różnego rodzaju organów niezależnych, w tym także instytucji ombudsmańskich. W kwestiach związanych z ustaleniem tego, czy prawa obywatela nie zostały działaniami tych organów naruszone, ważne są dowody pochodzące z różnych źródeł, także informacje od funkcjonariuszy państwowych. Uznanie za przestępstwo przekazania konstytucyjnemu organowi kontroli przestrzegania praw obywatelskich, jakim jest rzecznik, informacji przez funkcjonariusza państwowego o tym, że prawa te zostały przez określony organ naruszone, oznaczałoby, że rezygnujemy z jednej z ważnych form zewnętrznej kontroli takich organów. W świetle obowiązującego prawa zrobić tego zresztą nie można. Należy pamiętać, iż rzecznik został z mocy ustawy upoważniony do dostępu do informacji i akt objętych tajemnicą państwową i służbową, zaś w ustawie o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej za naruszenie tajemnicy państwowej uznaje się nie każde jej ujawnienie, a jedynie ujawnienie osobom nieupoważnionym. Chodzi przecież o to, żeby takie organy, jak rzecznik, kontrolowały, czy nie naruszono praw i wolności obywatelskich także w sprawach objętych klauzulą tajności.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Pragnę w związku z tym zapewnić, iż nie zaprzestanę interesować się naruszeniami praw obywatelskich przez organy państwowe bez względu na to, o jakie organy będzie chodziło i czy naruszenia tych praw będą konsekwencją jawnych działań tych organów czy działań tajnych. Pragnę też zapewnić, że będę chronił anonimowość wszystkich osób, które zechcą mnie powiadomić o naruszeniu praw obywatelskich. Jeśli zaś ktoś chciałby się dowiedzieć, dlaczego we współczesnych państwach prawnych gwarantuje się anonimowość osobom, które sygnalizują instytucjom ombudsmańskim przypadki naruszania praw obywatelskich przez organy państwowe, zapraszam do otwartej dla wszystkich biblioteki w biurze rzecznika, w której zgromadziliśmy całkiem już niezłą literaturę na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">W sprawozdaniu zwracam zresztą uwagę na generalniejszą tendencję do zwiększania liczby organów państwowych wyposażonych w szerokie uprawnienia w zakresie wkraczania w życie obywateli. Tendencja ta budzi mój niepokój. Rozumiem oczywiście, że pojawiły się nowe zagrożenia dla społeczeństwa: zorganizowana przestępczość, handel narkotykami, szara strefa w gospodarce. Ze zjawiskami tymi trzeba walczyć, zwłaszcza że walka ta jest jedną z ważnych form ochrony wolności i praw uczciwych ludzi. Nie jest jednak tak, że silne państwo to państwo wszechwładne, zwłaszcza zaś, że to państwo, którego organy działają bez niezależnej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Ostatnio jeden z wysokich urzędników państwowych nazwał na łamach prasy propozycję poddania kontroli sądowej zgodności z prawem wglądu urzędów skarbowych w konta bankowe obywateli kuriozalną. Pomijam kwestię merytoryczną, którą zajmowała się Wysoka Izba, gdyż rzecznik sformułował tu już wcześniej swoje stanowisko we wniosku do Trybunału Konstytucyjnego. Dodam jedynie, że jeśli już w ogóle przy okazji rozważań na temat potrzeby sądowej kontroli działań administracji używa się takiego przymiotnika, jak „kuriozalny”, to w państwie prawnym bardziej kojarzyłby się on z poglądem przeciwnika takiej kontroli niż jej zwolennika.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">W okresie sprawozdawczym miał miejsce jeden przypadek zakwestionowania ustawowych uprawnień rzecznika. Minister obrony narodowej wydał mianowicie zarządzenie zakazujące przesyłania rzecznikowi akt spraw sądów wojskowych potrzebnych w celu wszczynania postępowań mających na celu uchylanie wyroków tych sądów z dawniejszego okresu, którymi skazywani byli niewinni ludzie. Ponieważ minister nie był skłonny zmienić zarządzenia, które notabene nie wprowadzało analogicznych ograniczeń w zakresie dostępu do akt sądowych wobec prokuratorów, a więc w ewidentny sposób naruszało tzw. zasadę równości broni, rzecznik wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego. W toku postępowania przez Trybunałem prokurator generalny podzielił pogląd rzecznika, iż zarządzenie ministra obrony narodowej narusza prawo. Dopiero wówczas minister uchylił zarządzenie. Był to więc jedyny przypadek, kiedy któryś z ministrów zakwestionował ustawowe kompetencje rzecznika. Nawet jednak o ten jeden raz było to za dużo.</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Działalność rzecznika praw obywatelskich spotyka się w Polsce z dużym zainteresowaniem społecznym. Jest to konsekwencją wielu przyczyn. Doceniam rolę, jaką odegrali w tym względzie moi poprzednicy, i to zwłaszcza teraz, gdy sam zasiadam na krześle, które zajmowali oni przede mną. Ma tu pewne znaczenie także fakt, iż rzecznik nikomu żadnej szczególnej krzywdy wyrządzić nie jest w stanie, co najwyżej - nie pomoże. Na instytucję tę patrzy się więc mniej niechętnie niż na organy, które stosują kary, wprowadzają zakazy czy nakładają obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-33.17" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Jest wszakże jeszcze jedna przyczyna, mianowicie działalność mediów. Nie chodzi oczywiście o to, że prasa, radio czy telewizja oceniają instytucję rzecznika na ogół dość życzliwie. Ważniejsze jest coś innego, to mianowicie, że nasze media - przy wszystkich swoich różnych ewidentnych grzechach w innych dziedzinach - są silnie wyczulone na sprawy naruszania przez organy państwowe praw i wolności obywatelskich. Z mediów rzecznik dowiaduje się o wielu takich naruszeniach, w mediach znaleźć można przykłady braku umiejętności godzenia przez organy państwowe troski o interes społeczny z ochroną praw jednostki i niewłaściwego stosunku do obywatela. A ponieważ media to nie tylko papier gazetowy, urządzenia radiowe i telewizyjne, tytuły gazet i audycji, a nawet nie różne redakcyjne krasnoludki, chciałbym wykorzystać tę okazję, aby podkreślić rolę polskich dziennikarzy w tworzeniu klimatu wymuszającego przestrzeganie przez organy państwowe wolności i praw obywatelskich. W toku debaty w Senacie podniesiono nawet problem szerszego dostępu rzecznika do mediów elektronicznych jako elementu kompleksowego programu edukacji prawnej społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-33.18" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Ważnym wsparciem dla rzecznika jest też działalność organizacji i instytucji społecznych zajmujących się ochroną praw ludzkich, od wielu lat bardzo szeroko zaangażowanych w taką ochronę. W sprawozdaniu poza wieloma uwagami szczegółowymi starałem się sformułować ogólną ocenę stopnia przestrzegania wolności i praw obywatelskich. Ocena ta jest niejednolita. Są dziedziny, w których osiągnęliśmy znaczny postęp, co dotyczy przede wszystkim praw politycznych. Są takie, w których dajemy sobie radę, choć nie bez trudności. Są jednak dziedziny, w których postęp jest mniejszy. Wprawdzie zza biurka rzecznika praw obywatelskich świat chyba nigdy nie będzie wyglądał zbyt optymistycznie, wyglądałby jednak znacznie lepiej, gdybyśmy w działalności państwowej pozbyli się pewnych niedobrych cech.</u>
          <u xml:id="u-33.19" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Rodzaje naruszeń praw i wolności obywatelskich różnią się zresztą w zależności od tego, o jaką władzę chodzi. Najliczniejsze są skargi na naruszenia praw obywatelskich przez organy władzy wykonawczej. Jest to zrozumiałe, jako że obywatel styka się z organami administracji państwowej niemal codziennie. Z kierowanych do rzecznika listów wynika, że organom administracji najczęściej nie wystarcza cierpliwości na wysłuchanie obywatela. To prawda, że obywatel jest nieraz nudny, natarczywy, nawet niezbyt grzeczny, słuchać go jednak trzeba. W czasie inauguracji roku akademickiego na jednej z uczelni medycznych znakomity lekarz wygłosił wykład na temat postępu w diagnostyce w wyniku stosowania nowoczesnych urządzeń technicznych. Stwierdził, że dzięki współczesnej diagnostyce wiemy o zdrowiu pacjenta prawie wszystko. Zakończył wszakże te rozważania ważnym apelem do młodych adeptów medycyny: Pamiętajcie, drogie koleżanki i koledzy - mówił - że niezależnie od tego, co wykażą wyniki badań prowadzonych za pomocą tych wspaniałych urządzeń, kiedy pacjent mówi, że go boli, to znaczy, że go boli i trzeba się nim zająć. Mam wrażenie, że wielu funkcjonariuszy państwowych nie zetknęło się nigdy z tego rodzaju przesłaniem, jeśli chodzi o sposób reakcji w sytuacji, gdy obywatel twierdzi, że dzieje mu się krzywda. Zbyt często bowiem uznają wyłącznie swoją rację, dostrzegają jedynie własne osiągnięcia, upajają się różnymi korzystnymi danymi statystycznymi, zbyt rzadko za tym wszystkim dostrzegają możliwość naruszeń praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-33.20" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">To oczywiste, że stosunek między obywatelem a państwem nigdy nie będzie równorzędny. Państwo jest nosicielem władzy, obywatel - tej władzy adresatem. Współczesne państwo to jednak zarazem państwo obywatelskie, państwo współuczestnictwa społeczeństwa w sprawowaniu władzy, państwo służebne wobec obywateli. Właśnie dlatego, że obywatel w kontaktach z organami państwowymi jest stroną słabszą, trzeba go traktować w sposób szczególny. W tej dziedzinie mamy jeszcze bardzo wiele do zrobienia. Już ponad 15 lat temu Naczelny Sąd Administracyjny sformułował pogląd, że jeśli jakiś przepis pozostawia rozstrzygnięcie do uznania organu administracji, a nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny ani nie przekracza to możliwości organu, ma on obowiązek załatwienia sprawy w sposób pozytywny dla obywatela. Pogląd ten jest często cytowany w literaturze prawniczej, znacznie rzadziej natomiast bywa stosowany w praktyce. Organy państwowe często pohukują na obywatela, straszą konsekwencjami, kiedy obywatel chce korzystać z przysługujących mu uprawnień, tworzą wrażenie, iż wolności obywatelskie to coś, co może, ale nie musi być obywatelowi przyznane.</u>
          <u xml:id="u-33.21" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Naruszenia praw obywatelskich przez władzę sądowniczą to przede wszystkim ogromna przewlekłość postępowania sądowego, wysokie koszty dochodzenia swych praw przed sądami, trudności z wykonywaniem wyroków sądowych. Polskiemu sądownictwu potrzebna jest pomoc, bez niej nie upora się ono z czekającymi go zadaniami. Rok miniony przyniósł wprawdzie w tym względzie poprawę - wpływ spraw do sądów nieco się ustabilizował, wzrosły nakłady na resort sprawiedliwości, zwiększono liczbę etatów, poprawiono płace. Rzecznik zwracał jednak uwagę także na to, że w wielu jeszcze sprawach droga sądowa jest zamknięta i że obywatel - wbrew współczesnym standardom - pozbawiony jest ochrony sądowej. Nie jest też w pełni przestrzegany wymóg dwuinstancyjności postępowania sądowego w sprawach o charakterze karnym. Należy mieć nadzieję, że po wejściu w życie nowej konstytucji, w tym przepisu stwierdzającego, iż ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej przy dochodzeniu naruszonych wolności lub praw, występujące w tym względzie ograniczenia zostaną usunięte.</u>
          <u xml:id="u-33.22" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">I wreszcie władza ustawodawcza. O błędach w dziedzinie ustawodawstwa, czy szerzej - prawotwórstwa, mówi się w sprawozdaniu dość szeroko. Na dobrą sprawę nie ma tam nic odkrywczego, od wielu lat mamy bowiem do czynienia stale z tymi samymi błędami. Nie ma konferencji naukowej, na której by o nich nie mówiono. Ciągle też jest to zapowiadane, wyrażana jest chęć zmiany istniejącego stanu rzeczy. Rzecz w tym, że nie są podejmowane działania, które taką zmianę czyniłyby realną. Jest więc tak, jak z tym chórem w operze, który powtarza: chodźmy więc, spieszmy się, równocześnie zaś stoi na scenie i nie myśli się ruszyć.</u>
          <u xml:id="u-33.23" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Szerzej o uchybieniach naszego systemu prawnego mówiłem w swoim wystąpieniu w Senacie, nie chciałbym tego powtarzać. Pragnąłbym jednak nawiązać do wątku terminów, w jakich wprowadza się zmiany ustawowe. Często nie uwzględnia się bowiem tego, że obowiązujące przepisy kształtują określoną praktykę społeczną. Obywatele uczą się tych przepisów, przyzwyczajają do ich treści, dostosowują do nich swoje postępowanie, działają w zaufaniu do systemu prawnego. Okazuje się zaś, że ustawodawca tego stanu rzeczy nieraz nie szanuje, wprowadza zmiany zbyt częste, przede wszystkim zaś nie przewiduje wystarczającego okresu dostosowania przez obywateli ich działań do nowego stanu prawnego. To prawda, że występują tu określone zjawiska pozytywne, nie zmienia się już na przykład przepisów podatkowych w ciągu roku podatkowego, dłuższe są okresy vacatio legis przy aktach typu kodeksowego. Ciągle jest jednak wiele do zrobienia. Okresy dostosowawcze są bowiem nieraz zbyt krótkie. W związku z wprowadzaniem zmian zasad odliczenia wydatków remontowo-inwestycyjnych od podatku od dochodów osobistych za rok 1997 dopiero w ostatnich miesiącach 1996 r. rzecznik otrzymał ponad 2 tys. listów od obywateli, którzy to kwestionowali, powołując się na straty, jakie z tego tytułu ponieśli. Rzecznik wystąpił w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego. Nie chodzi tu jednak o sprawę jednostkową, ale o pewien sposób myślenia o prawie i jego zmianach. Nie od rzeczy będzie przypomnieć, że na przykład uchwalony w okresie międzywojennym Kodeks postępowania cywilnego wprowadzony został w życie z ponad 2-letnim okresem vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-33.24" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Nasze prawo jest często niejasne i wewnętrznie nie skoordynowane. Rzecznik wielokrotnie zwracał też uwagę na ograniczenia w dostępności prawa dla obywateli. Ustalanie daty wejścia w życie niektórych aktów normatywnych na dzień, w którym akt ten w ogóle nie mógł jeszcze dotrzeć do adresatów, niewydawanie jednolitych tekstów aktów często zmienianych, brak możliwości zapoznawania się przez obywateli z aktualnymi tekstami w urzędach państwowych, wszystko to bardzo dalekie jest od zasad państwa prawnego, które przecież ma być oparte nie tylko na prawie, ale wręcz na kulcie prawa. Ciągle też nie możemy zwalczyć zjawiska erozji prawa w wyniku wydawania różnego rodzaju aktów prawa powielaczowego.</u>
          <u xml:id="u-33.25" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">W 52 przypadkach rzecznik wystąpił z wnioskami o podjęcie inicjatywy prawodawczej. Zainteresowanie rzecznika obejmuje, co oczywiste, przepisy dotyczące praw i wolności obywatelskich. Tylko takich przepisów dotyczyło też wystąpienie w swoim czasie rzecznika do marszałka Sejmu, w którym zwracał uwagę na projekty ustaw, nad jakimi warto byłoby zakończyć prace przed końcem obecnej kadencji parlamentu, między innymi w związku z art. 236 nowej konstytucji, który przewiduje konieczność przygotowania projektów ustaw niezbędnych do stosowania konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-33.26" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Nie zawsze wystąpienia rzecznika, dotyczące konieczności normatywnego zajęcia się określoną dziedziną, są uwzględniane. Z satysfakcją należy odnotować uwzględnienie wielu uwag rzecznika w toku prac nad ustawami z zakresu mieszkalnictwa, bez satysfakcji - pominięcie w noweli do ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych niezwykle ważnych z punktu widzenia praw obywatelskich kwestii meldunkowych, których wadliwa regulacja prowadzi do rozszerzania się kręgu osób bez zameldowania, będących obywatelami drugiej kategorii. Na trudności napotyka też realizacja wniosku rzecznika o poprawienie błędu, który ogranicza możliwość wnoszenia rewizji nadzwyczajnych od orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego - okazuje się, że nawet zmiana jednego wyrazu w ustawie, pozwalająca liczyć termin do wniesienia takiej rewizji nie od wydania orzeczenia, a od doręczenia orzeczenia stronie, jest trudna do szybkiego wdrożenia.</u>
          <u xml:id="u-33.27" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Z listów kierowanych do rzecznika wynika ogromne wyczulenie społeczeństwa na naruszanie zasady sprawiedliwości, a zwłaszcza zasady równego traktowania obywateli. Równość, zakaz dyskryminacji to zresztą zasady zasad praw obywatelskich. Międzynarodowe pakty praw człowieka nadały im szczególne znaczenie, wyciągając je niejako przed nawias wszelkich dalszych uregulowań szczegółowych. Ciągle zaś mamy do czynienia z sytuacjami, gdy organy państwowe kogoś premiują, dla kogoś ustanawiają wyjątki od reguł, komuś przyznają przywileje. Ludzie się z tym nie godzą i piszą skargi do rzecznika. Zarzut naruszenia zasady sprawiedliwości pojawił się na przykład w licznych ostatnio listach kwestionujących nadmierne uprzywilejowanie pracowników prywatyzowanych zakładów pracy w wyniku wprowadzenia zasady nieodpłatnego przekazywania im części akcji, z równoczesnym pominięciem niektórych byłych pracowników tych zakładów oraz innych członków społeczeństwa, których wysiłek również przyczynił się do powstania majątku prywatyzowanych zakładów, w tym pracowników sfery budżetowej. W sprawie tej zwracali się do mnie także niektórzy z szanownych pań i panów posłów. Zdaję sobie sprawę, jak bardzo trudny jest to problem z punktu widzenia społecznego, gdyż chodzi o pogodzenie różnych racji. Jest to też problem trudny prawnie. Na jego temat wypowiedział się już Trybunał Konstytucyjny, który uznał, że określenie kręgu uprawnionych należy do parlamentu. Można było więc jedynie sformułować stanowisko rzecznika. Stanowisko takie sformułowałem i skierowałem je do panów marszałków obu Izb oraz prezesa Rady Ministrów, zwracając uwagę na problemy, które należałoby w tym względzie ponownie rozważyć. Tylko parlament może bowiem tu coś zmienić.</u>
          <u xml:id="u-33.28" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Wielu obywateli kwestionuje też to, że rekompensaty z tytułu nie wypłaconych wynagrodzeń i uposażeń oraz dodatków do rent i emerytur, których brak zakwestionował Trybunał Konstytucyjny, będą wypłacane w postaci świadectw rekompensacyjnych, a nie w pieniądzach.</u>
          <u xml:id="u-33.29" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Ostatnio wszyscy przeżywaliśmy tragedię niespotykanej od stuleci powodzi. Teraz nadszedł czas już nie bezpośredniej akcji ratowniczej, lecz odbudowy, pomocy, refleksji. Chodzi o to, by podejmowane czynności zapewniały poszanowanie praw obywatelskich wyrażonych w wydanych przepisach prawnych, w tym zwłaszcza zasady sprawiedliwości. Sygnały nadchodzące do biura rzecznika świadczą o tym, że różnie z tym bywa. To również problem o niesłychanie wielkim znaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-33.30" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W sprawozdaniu mowa jest o trudnościach w pracy biura rzecznika. Wielkość zadań powoduje bowiem zwiększone zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowaną kadrę, na środki, powierzchnię biurową. Załatwienie wielu takich spraw, zwłaszcza w Warszawie, nie jest proste. Nie chcę tej kwestii rozwijać. Wysoka Izba jest zresztą przyzwyczajona do tego, że kierownicy poszczególnych jednostek organizacyjnych prezentują przed nią różne swe żale. Jeśli jednak o tym mówię, to głównie dlatego, by nie powstało wrażenie, że gmach przy alei Solidarności 77 jest z tego punktu widzenia jakąś oazą szczęścia i spokoju, i by uświadomić wszystkim, że istnieje w tym względzie pewien problem do rozwiązania. W sprawozdaniu wyjaśniam też, dlaczego nie doszło do powołania pełnomocników terenowych rzecznika - postulat w tej sprawie sformułowany został w swoim czasie w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-33.31" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Wysoki Sejmie! Wkrótce wejdzie w życie nowa konstytucja. Ustanowił ją naród polski - jak mówi się o tym w preambule do konstytucji - pomny gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej ojczyźnie łamane, i pragnący zagwarantować prawa obywatelskie już na zawsze. Nie można dopuścić, aby słowa te pozostały jedynie na papierze. Konstytucja będzie wielką szansą między innymi dla poprawy sposobu naszego myślenia o prawach człowieka. Rok przyszły to zresztą także rok pięćdziesiątej rocznicy uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Rzecznik zamierza czynnie uczestniczyć w przygotowaniu i realizacji programu działań, jaki zostanie zapewne z tej okazji opracowany. Tak się zresztą składa, że 1 stycznia 1998 r. przypada dziesiąta rocznica rozpoczęcia funkcjonowania instytucji rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-33.32" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Ostatnio zwrócił się do biura rzecznika przedstawiciel programu ONZ dotyczącego rozwoju (UNDP) z propozycją podjęcia się przez rzecznika koordynacji organizowanych wraz z Radą Europy, OBWE i innymi organizacjami międzynarodowymi działań w dziedzinie instytucji ombudsmana i innych instytucji ochrony praw człowieka w tym regionie świata. Przez wiele lat występowaliśmy w roli uczniów. Teraz zaczynamy uczyć niektórych innych. To kolejny dowód tego, że zaangażowanie wielu osób broniących praw obywatelskich w Polsce w ciągu minionych lat nie poszło na marne. Pamiętać wszakże musimy o tym, że nauczyciel, który nie doskonali swych umiejętności, zwłaszcza zaś nauczyciel, który nie stara się oddziaływać na swych uczniów własnym przykładem, jest nauczycielem kiepskim.</u>
          <u xml:id="u-33.33" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Panie Marszałku! Proszę mi pozwolić, że wystąpienie swoje zakończę złożeniem wyrazów bardzo serdecznego podziękowania wszystkim wielce szanownym paniom posłankom i panom posłom za pomoc, jaką rzecznik uzyskiwał w swej pracy od Wysokiej Izby, za życzliwość, którą odczuwał przy wykonywaniu swych zadań i za zasługujące na uznanie zaangażowanie Wysokiego Sejmu w ochronę i rozwój wolności i praw człowieka w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-33.34" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Proszę mi także pozwolić, w związku z zakończeniem kadencji parlamentu, że do słów podziękowania dla państwa dołączę życzenia wszystkiego, co najlepsze. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-33.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo rzecznikowi praw obywatelskich panu prof. Adamowi Zielińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Wierchowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełJerzyWierchowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 8 maja minął pierwszy rok trzeciej kadencji rzecznika praw obywatelskich. Działając na podstawie ustawy z 1987 r., rzecznik przedstawia Sejmowi sprawozdanie ze swej działalności za okres od 8 maja 1996 r. do 7 maja 1997 r. wraz z uwagami o stanie przestrzegania praw i wolności obywatelskich. Sprawozdanie obejmuje 18 zagadnień tematycznych, to jest prawa i wolności polityczne i obywatelskie, naruszenia prawa w stosunkach pracy i możliwości wykonywania zawodu, ubezpieczenia społeczne, bezrobocie, problemy zabezpieczenia i pomocy społecznej, realizacja prawa do ochrony zdrowia, sprawy mieszkaniowe, daniny publiczne, ochrona praw obywateli w stosunkach z bankami, ochrona praw konsumentów, prywatyzacja, waloryzacja wkładów spółdzielczych, reprywatyzacja i problematyka nieruchomości, ochrona praw obywateli w stosunkach z administracją lokalną, ochrona praw dzieci i młodzieży, ochrona praw żołnierzy i funkcjonariuszy publicznych, ochrona praw osób niepełnosprawnych, ochrona praw osób pozbawionych wolności i ochrona praw cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełJerzyWierchowicz">W roku sprawozdawczym rzecznik podjął 310 spraw o charakterze generalnym. Skierował 183 wystąpienia problemowe do naczelnych organów władzy i administracji państwowej oraz instytucji centralnych. W 52 z nich zwracał się o podjęcie inicjatywy prawodawczej. Skierował 20 wniosków do Trybunału Konstytucyjnego oraz 6 wniosków do Sądu Najwyższego o odpowiedź na zapytanie prawne. Wniósł 97 rewizji nadzwyczajnych i kasacji. 4-krotnie zaskarżył decyzje do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Po raz pierwszy rzecznik wszczął postępowanie w sprawie opiekuńczej przed sądem rejonowym w interesie dziecka.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełJerzyWierchowicz">Szczególne miejsce w sprawozdaniu rzecznika zajmuje praktyka tworzenia prawa. Zdaniem rzecznika, po pierwsze, musi być zapewniona przede wszystkim powszechna dostępność dzienników urzędowych publikujących akty prawne.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PosełJerzyWierchowicz">Po drugie, rozwiązany musi być problem nieczytelności prawa związany z wielokrotną nowelizacją aktów prawnych. Rzecznik zwrócił uwagę m.in., że nie istniejący już dzisiaj Urząd Rady Ministrów, przygotowując projekty ustaw, czynił to z naruszeniem uchwały Rady Ministrów nr 147 z 5 listopada 1991 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej, która zalecała ogłaszanie tekstu jednolitego, jeżeli liczba zmian jest znaczna lub gdy ustawa była uprzednio wielokrotnie nowelizowana. Drastycznym tego przykładem, choć nie wymienionym w sprawozdaniu, jest prawo podatkowe. Brak tekstu jednolitego dotyczy np. ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, mimo 8 zmian od roku 1993, ustawy o podatku od osób fizycznych, mimo 16 zmian od roku 1993, i ustawy o podatku od osób prawnych, mimo aż 22 nowelizacji od roku 1993.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PosełJerzyWierchowicz">Jak w tej sytuacji obywatel ma znać prawo, ma to prawo rozumieć? Czy można tego zrozumienia i tej znajomości wymagać, jeżeli wyspecjalizowane służby gubią się w gąszczu nowelizacji i zmian? Dlatego też parlament winien jak najszybciej uchwalić ustawę o ogłaszaniu aktów normatywnych, której projekt rząd wniósł w roku 1997, ale niestety po pierwszym czytaniu projekt ten ugrzązł w komisji.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PosełJerzyWierchowicz">Po trzecie, należy uporządkować sposób wydawania przepisów wykonawczych, które często wydawane są z przekroczeniem upoważnień ustawowych. Dotyczy to szczególnie zarządzeń i rozporządzeń ministra finansów, a więc znowu prawa daninowego. Również liczne są wypadki opóźnień w wydawaniu przepisów wykonawczych — np. z 41, jak pisze rzecznik, aktów wykonawczych, których wydanie przewiduje ustawa o Policji, w chwili obecnej weszło w życie zaledwie 29. Rażące opóźnienia w wydawaniu przepisów wykonawczych dotyczą ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, obowiązującej od roku 1992.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełJerzyWierchowicz">Ciągle utrzymuje się niepokojące zjawisko wyjaśniania prawa na drodze wewnętrznych wytycznych - wspominał o tym pan profesor. Szczególnie często stosowane są one w prawie podatkowym, celnym oraz dotyczącym ubezpieczeń społecznych. Stawia to obywateli, którzy przecież nie mają możliwości poznania tych powielaczowych wytycznych, w nierównej sytuacji w stosunku do organów stosujących prawo.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PosełJerzyWierchowicz">Prawo do sądu należy do istotnych uprawnień obywatelskich. Jest ono naruszane na skutek m.in. przewlekłości postępowań sądowych. Średni czas załatwiania spraw cywilnych w roku 1996 w sądach wojewódzkich wyniósł 9,6 miesiąca (w 1995 r. był nieco krótszy - 9,3 miesiąca), w sądach rejonowych natomiast - 4,3 miesiąca (w 1995 r. również taki okres). Jeśli zaś chodzi o sprawy karne, to w sądach wojewódzkich okres ich załatwiania wynosił 7,1 miesiąca. Wyjątkowo zła sytuacja w tej sprawie występuje w dużych miastach. Na skutek odchodzenia wykwalifikowanej kadry sędziowskiej na lepiej płatne posady w prywatnych firmach oraz z powodu trudności w pozyskaniu na ich miejsce odpowiednich kandydatów, a także zdecydowanie zbyt małej liczby etatów sędziowskich zaległości w sądach niestety się zwiększają. Należy stwierdzić, że państwo, które nie zapewnia swoim wysoko wykwalifikowanym funkcjonariuszom odpowiedniego wynagrodzenia, długo nie będzie państwem mocnym.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PosełJerzyWierchowicz">Jak ważna i aktualna jest ta uwaga rzecznika, przekonujemy się w tej chwili, gdyż w tych dniach prasa doniosła, iż Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu przyjął do rozpoznania skargę obywatelki polskiej przeciwko państwu polskiemu. W skardze tej Polska jest pozywana i wnosi się o odszkodowanie za to, że polski sąd zbyt długo rozpoznawał sprawę, czym naraził powódkę na szkodę. Okoliczności sprawy przytaczane w tejże informacji wskazują, iż Polska sprawę przegra. To naraża na szwank prestiż naszego państwa i to nie jest winą tej obywatelki, która skargę wniosła, ale państwa polskiego, które nie zapewniło rozpoznania sprawy przed sądem polskim w rozsądnym terminie, a więc w terminie, o którym mówią konwencje międzynarodowe. Jakże proroczo pisze o tym rzecznik w sprawozdaniu. Poszerzenie katalogu spraw, które mogą być dochodzone na drodze sądowej, prowadzi do dalszego wzrostu obciążenia sądów. Z tego też powodu należy się spodziewać dalszego wzrostu liczby skarg oraz niekorzystnych dla Polski orzeczeń międzynarodowych organów kontroli przestrzegania prawa w związku z nieprzestrzeganiem art. 6 ust. 1 europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, statuującego prawo do rozpatrzenia sprawy obywatela w rozsądnym terminie. Dlatego też ta sytuacja musi w naszym kraju być radykalnie poprawiona, co wymaga konkretnych posunięć władzy ustawodawczej i wykonawczej, polegających m.in. na dofinansowaniu wymiaru sprawiedliwości. Przyjęcie wczoraj ustawy o specjalnych uprawnieniach emerytalnych sędziów i prokuratorów jest, myślę, dobrą decyzją w sprawie radykalnej poprawy w dofinansowaniu trzeciej władzy.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#PosełJerzyWierchowicz">Równie przewlekle prowadzone są postępowania egzekucyjne. Niezmiernie wysokie koszty egzekucji i konieczność wpłacania zaliczek stanowią poważną barierę w dochodzeniu swoich słusznych praw dla wielu wierzycieli, zwłaszcza dla osób fizycznych i niedużych podmiotów gospodarczych. W tej sytuacji często skuteczne wykonywanie prawomocnych orzeczeń sądowych staje się iluzoryczne. Dzisiaj przyjęliśmy ustawę o komornikach sądowych i egzekucji. Myślę, że ta ustawa wychodzi naprzeciw oczekiwaniom tak obywateli, jak i rzecznika w sprawie skuteczności egzekucji. Myślę, że mogę wyrazić nadzieję, że w przyszłym roku w związku z wejściem w życie tej ustawy uwaga o nieskuteczności egzekucji w sprawozdaniu pana profesora się nie znajdzie.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PosełJerzyWierchowicz">Zdaniem rzecznika występują także luki w zakresie sądowej kontroli działań administracji, działań, które nie mają formy decyzji lub postanowienia administracyjnego. Przykładowo w konkretnej sprawie, dotyczącej skierowania do sanatorium, Sąd Najwyższy podzielił stanowisko rzecznika i uznał, że odmowa skierowania do sanatorium podlega kontroli Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#PosełJerzyWierchowicz">Wielu naruszeń, jak stwierdza rzecznik, doznaje konstytucyjna zasada równości praw. Zmiana systemu pomocy państwa w spłacie kredytów mieszkaniowych doprowadziła do podziału członków spółdzielni przekształcających prawo do lokalu z lokatorskiego na własnościowe na dwie grupy: pierwszą, która musi to robić na dotychczasowych zasadach, i drugą, która od 1 stycznia 1996 r. może korzystać z umorzeń zadłużenia. W efekcie osoby, które dokonały w przeszłości spłaty kredytu mieszkaniowego, są w wielu wypadkach obowiązane wnieść większy wkład budowlany niż osoby, które nie dokonały takiej spłaty. W tej sprawie rzecznik już wystąpił do marszałka Sejmu pismem z 5 maja 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#PosełJerzyWierchowicz">Uzasadnione poczucie krzywdy i dyskryminacji mogą mieć też pracownicy przedsiębiorstw prywatyzowanych w oparciu o nie obowiązującą już ustawę z 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych w związku z uchwaleniem i nowelizowaniem ustawy późniejszej, o komercjalizacji, z 1996 r. Ta druga ustawa znacznie poszerza krąg osób uprawnionych do otrzymywania nieodpłatnych akcji prywatyzowanych przedsiębiorstw w stosunku do ustawy z 1990 r. W tej sprawie na ostatnim posiedzeniu Sejmu składał zapytanie do rządu pan poseł Piotr Pankanin, jednak odpowiedź rządu w tej sprawie nikogo, myślę, nie usatysfakcjonowała. Sądzę też, że bez pomocy, bez interwencji rzecznika praw obywatelskich w tej sprawie się nie obędzie, tym bardziej że liczba pokrzywdzonych tą regulacją jest znaczna.</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#PosełJerzyWierchowicz">Naruszenie prawa do równego traktowania występuje też w regulacjach podatkowych. Dotyczy to rozwiązania określającego dolny limit wydatków remontowych uprawniających do ulgi, które dyskryminuje uboższych obywateli. Unormowanie to zostało zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego. Również opodatkowanie samotnych rodziców wychowujących dzieci w sposób nieuzasadniony różnicuje rodziny niepełne w stosunku do pełnych.</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#PosełJerzyWierchowicz">Wiele skarg kierowanych do rzecznika dotyczyło naruszania prawa do swobodnego poruszania się. Chodzi o przedsiębiorców - dłużników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jak pamiętamy, oddziały ZUS zostały zobowiązane przez prezesa ZUS do występowania do organów paszportowych w wypadku dłużników wyjątkowo opornych o odmowę wydania paszportu lub jego unieważnienie. W swoim wystąpieniu rzecznik, piętnując tę praktykę, przypomniał, że prawo poruszania się obywatela nie może być w ten sposób ograniczane, a paszport jest jedynie formalnym dowodem prawa przysługującego każdemu obywatelowi.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik wielokrotnie występował w interesie pracowników medycznych skarżących się na warunki pracy i płacy. 18 kwietnia 1997 r. wystąpił do Sądu Najwyższego o odpowiedź na pytanie prawne, czy lekarzowi pełniącemu dyżur zakładowy przysługuje oprócz wynagrodzenia określonego w § 11 rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 2 lipca 1992 r. także dodatek za wysługę lat. Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego jeszcze nie zapadło. Rzecznik także interweniował w sprawie wypłacania lekarzom zaległych 20-procentowych dodatków za pełnienie dyżurów w porze nocnej. Prawo do tych dodatków potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 8 marca 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik oczekuje również na informację od ministra sprawiedliwości w sprawie skarg pracowników administracyjnych i obsługi prokuratur rejonowych, a także pracowników administracyjnych z niektórych sądów. Stan, w którym funkcjonariusze państwowi zmuszeni są do dochodzenia swoich praw przeciwko pracodawcy na drodze sądowej, świadczy jednak o niewydolności państwa i - sądzę - niefrasobliwości sprawujących władzę.</u>
          <u xml:id="u-35.17" who="#PosełJerzyWierchowicz">W zakresie ubezpieczeń społecznych rzecznik zgłosił wiele nieprawidłowości do uregulowań ustawy z 28 czerwca 1996 r. o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym i ubezpieczeniu społecznym. Zdaniem rzecznika wprowadzenie zasady jednoosobowego orzekania przez lekarza - orzecznika ZUS - o niezdolności do pracy i jej stopniu, bez możliwości odwołania się od tego orzeczenia do komisji lekarskiej, nie jest słuszne i może wydłużać postępowanie. W tej sprawie minister pracy i polityki socjalnej podzielił pogląd rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-35.18" who="#PosełJerzyWierchowicz">Pojawiają się także liczne skargi osób, które nabędą w roku 1997 prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 25 marca 1997 r. w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwolnionych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy, w związku z utratą mocy obowiązującej wymienionego rozporządzenia z dniem 1 stycznia 1998 r. Są sygnały, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zamierza w tej sytuacji odmawiać realizacji praw słusznie nabytych przez obywateli i konieczne wydaje się pilne zajęcie jasnego stanowiska w tej sprawie przez ministra pracy i polityki socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-35.19" who="#PosełJerzyWierchowicz">Długą historię ma sprawa odszkodowań dla osób represjonowanych przez komunistyczne władze radzieckie i polskie za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego na terenach na wschód od tzw. linii Curzona. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że tym poszkodowanym również należą się rekompensaty i zadośćuczynienie na podstawie ustawy z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego. Ponieważ jednak wygasł termin do zgłaszania żądań przez poszkodowanych, niezbędna jest pilna nowelizacja ustawy, bez której nie można dokonywać wypłaty odszkodowań. Szybkie uchwalenie tej noweli leży, jak sądzę, w interesie tych Polaków, którym winniśmy szacunek i uznanie.</u>
          <u xml:id="u-35.20" who="#PosełJerzyWierchowicz">Liczne skargi kierowane do rzecznika wskazują na nieprzestrzeganie uprawnień obywateli do bezpłatności świadczeń zdrowotnych w publicznych zakładach opieki zdrowotnej. Naruszanie tych praw najczęściej polegało na pobieraniu opłat za określone usługi lub świadczenia, także w postaci tzw. dobrowolnych opłat w formie cegiełek czy darowizn, jakkolwiek w okolicznościach - jak czytamy w sprawozdaniu - budzących wątpliwości co do ich dobrowolnego charakteru. Publiczne szpitale, powołując się na trudności finansowe, nadal stosują praktyki wymuszania dostarczania przez pacjentów i rodziny koniecznych do leczenia leków, artykułów sanitarnych i sprzętu jednorazowego użytku. Pomimo kilkakrotnych wystąpień rzecznika do ministra zdrowia i opieki społecznej praktyki te nadal mają miejsce. Następuje także utrudnienie dostępu do świadczeń zdrowotnych spowodowane brakiem odpowiednich lekarzy specjalistów. Naruszanie prawa do bezpłatnych świadczeń ma również miejsce w szpitalach na oddziałach położniczych. Naruszenia te polegają na tworzeniu w szpitalach tzw. enklaw dobrego rodzenia dla wybranych pacjentek czy uzależnianiu porodu w danym szpitalu od uczestnictwa w zajęciach szkoły rodzenia organizowanej przez ten szpital, uzależnianiu od wniesienia opłaty związanej z rozszerzeniem katalogu usług szpitala wobec kobiety i dziecka (np. o porody rodzinne) czy dodatkowym wyposażeniem pokoju porodowego. Pobiera się także opłaty od kobiet uprawnionych do bezpłatnych świadczeń podczas pobytu w szpitalu, jak też opłaty od kobiet spoza rejonu działania szpitala, bądź za zabiegi medyczne wykonywane na życzenie pacjentki.</u>
          <u xml:id="u-35.21" who="#PosełJerzyWierchowicz">Opisany stan wskazuje, że bezpłatny i powszechny dostęp do świadczeń zdrowotnych istnieje wyłącznie w sferze deklaracji. W celu wyeliminowania tych nieprawidłowości konieczne jest podjęcie działań w zakresie poprawy sytuacji finansowej w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, zmiany organizacji udzielania świadczeń zdrowotnych, a także systemowych rozwiązań idących w kierunku wyrównania dysproporcji w dostępie do świadczeń zdrowotnych, szczególnie deficytowych - tak konkluduje rzecznik. Sądzę, że w służbie zdrowia jest szczególnie trudna sytuacja, jeżeli się weźmie pod uwagę, iż jej zadłużenie w ciągu minionych 4 lat wzrosło przeszło 7-krotnie - z kwoty 445 mln nowych złotych w roku 1993 do kwoty 3176 mln zł w roku bieżącym. Służbie zdrowia trzeba pomóc i trzeba to zrobić natychmiast. To już jest moja uwaga, ale myślę, że zbieżna z uwagami rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-35.22" who="#PosełJerzyWierchowicz">Pogorszyła się dostępność do leków i artykułów sanitarnych. W skargach do rzecznika emeryci i renciści najczęściej podnoszą problem cen leków, limitu, ograniczeń w ulgach dla osób uprawnionych do nabycia leków, trudności finansowych związanych z realizacją recept, a także dostępu do leków i testów diagnostycznych w wypadku cukrzycy oraz rozszerzenia katalogu schorzeń uprawniających do ulgowego nabywania leków. Pogarszającej się sytuacji osób chorych, związanej z kosztami leczenia i leków, rzecznik poświęcił wiele wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-35.23" who="#PosełJerzyWierchowicz">Prawie 15% złożonych skarg dotyczyło gospodarki mieszkaniowej. Wiele z poruszonych spraw zostało uwzględnionych w uchwalonej nowelizacji ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. W Trybunale Konstytucyjnym czeka na rozstrzygnięcie wniosek rzecznika o stwierdzenie nieważności jednego z artykułów ustawy z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów, który to artykuł narusza konstytucyjną zasadę zaufania obywateli do państwa, wprowadzając nowe zasady spłaty kredytów z mocą wsteczną, a ponadto arbitralnie ingerując w treść umów kredytowych, jakie łączą obywateli ze spółdzielniami mieszkaniowymi.</u>
          <u xml:id="u-35.24" who="#PosełJerzyWierchowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z art. 11 ust. 1 ratyfikowanego przez Polskę Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych wynika zobowiązanie państwa do podejmowania właściwych kroków w celu urzeczywistnienia prawa obywatela do mieszkania. Wiele skarg dotyczy praktycznej niemożliwości zaspokojenia przez obywateli we własnym zakresie potrzeb mieszkaniowych. Istniejący stan rzeczy wynika między innymi z braku systemowych rozwiązań prawnych w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli o niższych dochodach. Rzecznik pisze, że „nie zamierza wtrącać się do polityki prowadzonej przez poszczególne resorty ani udzielać rad, w jakim kierunku powinny być podejmowane działania. Musi jednak zwracać uwagę organów rządowych na te obszary, w których naruszane są prawa obywatelskie”. I dalej zwraca uwagę, że „problemy mieszkaniowe osób znajdujących się w niedostatku nie zostaną rozwiązane przez system kas mieszkaniowych i towarzystw budownictwa społecznego. Instytucje te są bowiem niedostępne dla osób żyjących w ubóstwie”.</u>
          <u xml:id="u-35.25" who="#PosełJerzyWierchowicz">Odnotować także należy gorzką uwagę rzecznika, że po jego wystąpieniu do premiera o zainspirowanie działań mogących doprowadzić do zmiany sytuacji prawnej w omawianym zakresie odpowiedź, jakiej mu udzielono, wskazuje na „brak zrozumienia problemu”.</u>
          <u xml:id="u-35.26" who="#PosełJerzyWierchowicz">Szereg uwag rzecznika odnoszących się do sytuacji prawnej członków spółdzielni mieszkaniowej uwzględniono w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo spółdzielcze, który został wniesiony pod obrady Sejmu. Liczne skargi dotyczą także problemu rozliczeń kosztów budowy w spółdzielniach mieszkaniowych. Członków spółdzielni obciążają koszty budowy rzeczywiście ponoszone, nawet koszty wygórowane z powodu niewłaściwej gospodarki - a nie koszty, które spółdzielnia powinna ponieść przy prawidłowym gospodarowaniu. Skargi wskazują, że w wielu przypadkach członkowie spółdzielni bezpośrednio zainteresowani budową znajdują się w zdecydowanej mniejszości wobec ogółu członków. Tym samym ich możliwość wpływania na gospodarkę spółdzielni jest nader ograniczona, nie istnieją zaś mechanizmy prawne pozwalające na ochronę ich interesów ekonomicznych. Odpowiedzialność materialna członków organów prowadzących inwestycje w spółdzielni, przewidziana w Prawie spółdzielczym, nie równoważy w żadnym wypadku ewentualnych strat wywołanych zaniedbaniami członków tych organów.</u>
          <u xml:id="u-35.27" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik wytyka liczne błędy legislacyjne w aktach prawodawczych dotyczących podatków. Wynika z tych błędów niepewność stanu prawnego, wynikają nie kończące się wyjaśnienia interpretacyjne, kosztowne procesy sądowe i rozprawy przed Trybunałem Stanu.</u>
          <u xml:id="u-35.28" who="#PosełJerzyWierchowicz">Skarżący się do rzecznika wskazywali przede wszystkim na niestabilność prawa podatkowego, niedostateczne rozwiązania prorodzinne w podatku dochodowym od osób fizycznych, a także niedostateczne realizowanie postanowień Europejskiej Karty Socjalnej Rady Europy w zakresie ochrony socjalnej matki i dziecka — a także, o czym była już tutaj mowa, na interpretowanie prawa daninowego przez Ministerstwo Finansów powielaczowymi pismami, „których podatnicy przecież nie znali” (tzw. lex telex).</u>
          <u xml:id="u-35.29" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik ponownie zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego wprowadzenie w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym sankcji podatkowej poza postępowaniem karnym, sankcji nazwanej dodatkowym zobowiązaniem - co jest przecież niedopuszczalne w demokratycznym państwie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-35.30" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik sygnalizuje także brak kontroli sądowej nad orzecznictwem organów finansowych orzekających w postępowaniu o wykroczenia przewidziane w ustawie karnej skarbowej z 26 października 1971 r. Zdaniem rzecznika jest dyskusyjne, czy opóźnienie złożenia zeznania podatkowego choćby o kilka dni, co stanowi wykroczenie z art. 94 ustawy karnej skarbowej, to istotnie „narażenie skarbu państwa na uszczuplenie podatku w postępowaniu w sprawach zobowiązań podatkowych przez niezgłoszenie danych mogących mieć wpływ na ustalenie zobowiązania podatkowego lub jego wysokość albo przez podanie danych niezgodnie z rzeczywistością”. Jednakże właśnie możliwość kontroli sądowej takiego orzecznictwa została przez ustawę karną skarbową wyłączona i nie jest to zdaniem rzecznika sytuacja właściwa.</u>
          <u xml:id="u-35.31" who="#PosełJerzyWierchowicz">W zakresie ochrony praw obywateli w stosunkach z bankami rzecznik otrzymuje wiele dramatycznych skarg związanych z niewłaściwą reakcją banku przy kradzieży lub zagubieniu blankietów czekowych. Podejmowane w wyniku wystąpień rzecznika działania banków w tej kwestii nie są jednak w stanie w pełni zabezpieczyć klientów przed skutkami utraty tychże czeków.</u>
          <u xml:id="u-35.32" who="#PosełJerzyWierchowicz">W przedmiocie ochrony praw konsumentów rzecznik, tak poprzednio, od kilku lat, jak i obecnie wskazuje przede wszystkim na pilną potrzebę wprowadzenia specjalnego trybu rozpoznawania spraw konsumenckich z tytułu roszczeń wynikających ze sprzedaży wadliwych towarów i usług, a także ustawowego określenia katalogu niedozwolonych klauzul w umowach konsumenckich zgodnie z dyrektywą Rady Europy z 5 maja 1993 r. i uregulowania kwestii odpowiedzialności producenta i importera za produkt.</u>
          <u xml:id="u-35.33" who="#PosełJerzyWierchowicz">Wzrosła potrzeba ochrony producentów przed monopolizacją rynku w zakresie usług telekomunikacyjnych i telekomunikacyjno-pocztowych, a także w zakresie radiofonii i telewizji oraz w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Obecnie w Polsce czeka na telefon 2 341 tys. osób, co oznacza wieloletnie oczekiwanie. Zdaniem rzecznika ten stan telefonii wynika m.in. ze zmonopolizowania usług przez Telekomunikację Polską SA. Na przykład decyzja ministra łączności o warunkach prowadzenia działalności w ramach koncesji na GSM zmierzała do zapewnienia monopolistycznej pozycji Telekomunikacji Polskiej SA. W wyniku skargi rzecznika decyzja została uchylona przez Naczelny Sąd Administracyjny, ale w toku rozprawy okazało się, że Ministerstwo Łączności uzależniało udział w przetargu od spełnienia warunków ograniczających obywatelskie prawo do rozpatrzenia sprawy przez sąd - prawo wynikające z przepisów konstytucyjnych, z europejskiej konwencji, a także z Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych.</u>
          <u xml:id="u-35.34" who="#PosełJerzyWierchowicz">W związku z upadłością pięciu zakładów ubezpieczeń w ostatnich latach i skargami na państwowy nadzór ubezpieczeniowy rzecznik wskazał w wystąpieniu do premiera na celowość szczegółowego zbadania przez specjalistów oraz organy prokuratory przyczyn powtarzających się upadłości zakładów ubezpieczeń zarówno w świetle wykonywania postanowień ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, jak i w świetle przepisów ustawy z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-35.35" who="#PosełJerzyWierchowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nabrzmiałym i wciąż nie rozwiązanym problemem, do którego rzecznik słusznie przywiązuje olbrzymią wagę, jest zadośćuczynienie przez skarb państwa za szkody, jakie ponieśli właściciele z powodu przejęcia ich mienia przez państwo lub utraty mienia w wyniku wojny 1939 r. Najliczniejszą grupę spraw o odszkodowania w dalszym ciągu stanowią sprawy dotyczące realizacji ekwiwalentu za tzw. mienie zabużańskie. Ten problem był przedmiotem ponad 30 wystąpień rzecznika skierowanych do najwyższych organów w czasie działania jego urzędu. Wiele tych wystąpień przyniosło postulowane zmiany, jednak na przykład wniosek Stowarzyszenia Kresowian o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie uznania, że art. 17 ustawy z 1993 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, wstrzymujący realizację ekwiwalentu z nieruchomości wchodzących w skład zasobów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, jest sprzeczny z art. 1 konstytucji, oraz o wykładnię art. 9 ustawy z dnia 10 maja 1990 r., wprowadzającej ustawę o samorządzie terytorialnym, rzecznik pozostawił bez biegu. Wydaje mi się, że uzasadnienie tego stanowiska stwierdzeniem, że ustawa wstrzymująca realizację ekwiwalentów jest słuszna z punktu widzenia gospodarki państwa i kształtowania struktury gospodarstw rolnych, jest nieprzekonywające w świetle braku polityki kształtującej tę strukturę. Dyskusyjny może być również pogląd rzecznika o braku podstaw do wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o wykładnię art. 9 ustawy wprowadzającej ustawę o samorządzie terytorialnym. Przecież realizacja ekwiwalentów należała do obowiązków terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, a te przechodziły w związku z komunalizacją mienia na gminę. W takiej sytuacji myślę, że nie można wykluczyć zwrócenia się pana rzecznika do ministra sprawiedliwości z prośbą o wystąpienie do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały mającej wyjaśnić wyżej wymieniony przepis.</u>
          <u xml:id="u-35.36" who="#PosełJerzyWierchowicz">Wracając do ekwiwalentu za mienie zabużańskie, chciałbym państwu przypomnieć, iż nie tak dawno także Sejm zajmował się problemem dotyczącym tych rekompensat. Po burzliwej dyskusji Sejm bodajże trzy posiedzenia temu odrzucił stanowisko rządu będące odpowiedzią na moją interpelację w tej sprawie. Niestety, do chwili obecnej nie doczekałem się odpowiedzi, nowego stanowiska rządu, mimo że upłynęło już półtora miesiąca. Myślę, że odrzucenie przez Sejm tego stanowiska rządu w sprawie rekompensat za mienie zabużańskie będzie dopingowało nowy Sejm i nowy rząd do tego, by załatwić definitywnie tę bolesną sprawę.</u>
          <u xml:id="u-35.37" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik podejmował działania także na rzecz użytkowników wieczystych w związku ze wzrastającą systematycznie i w krótkich odstępach czasu wysokością opłat za użytkowanie wieczyste. Postulat, aby aktualizacja cen za grunty mogła nastąpić w okresach krótszych niż 5 lat, jest słuszny, z tym że jego realizacja wymagałaby uzupełnienia dochodów gmin z innego źródła. Wydaje się, że problem ten został załatwiony w związku z przyjęciem przez Wysoką Izbę ustawy o przekształceniu prawa wieczystego użytkowania w prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-35.38" who="#PosełJerzyWierchowicz">Ze sprawozdania wynika, że niewystarczająca jest ochrona praw obywateli w stosunkach z administracją lokalną. Istnieje praktyka wydawania przez organy administracji publicznej aktów o charakterze ogólnym, nie odpowiadających wymogom przepisów prawa lokalnego, które, kierowane do bliżej nie określonej grupy adresatów, nakładają na obywateli określone obowiązki. Duża liczba skarg dotyczy uchwał zarządów i zarządzeń burmistrzów, prezydentów, wprowadzających opłaty za parkowanie pojazdów w miastach i sankcje za nieterminowe regulowanie należności. W tej sprawie rzecznik wystąpił do ministra spraw wewnętrznych i administracji z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie uchwalenia przepisów umożliwiających objęcie nadzorem administracji państwowej nie tylko uchwał organów gminy, czyli rad i zarządów, lecz również innych aktów wydawanych przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.</u>
          <u xml:id="u-35.39" who="#PosełJerzyWierchowicz">Z kolei przedstawiciele samorządu terytorialnego w licznych listach do rzecznika prosili o pomoc ze względu na zaniżanie subwencji przekazywanych gminom w związku z obligatoryjnym przejęciem z dniem 1 stycznia 1996 r. prowadzenia szkół podstawowych. „Formułowali ostre wnioski o przekazywaniu gminom jako obligatoryjne tych zadań, z których prowadzeniem administracja rządowa nie dawała sobie rady” — pisze rzecznik, relacjonując tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-35.40" who="#PosełJerzyWierchowicz">W zakresie ochrony praw dzieci i młodzieży rzecznik odnotowuje naruszenia praw i wolności dzieci przez organy i instytucje publiczne wiążące się przede wszystkim z: po pierwsze, wadliwym funkcjonowaniem systemu opieki nad dzieckiem, który nie zapewnia dzieciom właściwych warunków rozwoju; po drugie, ograniczaniem działań państwa na rzecz ochrony dzieci i młodzieży przed patologiami, co było widoczne w ostatnich latach w kontekście ograniczania środków na szeroko rozumianą profilaktykę; po trzecie, niewłaściwą polityką w zakresie podatków i zasad udzielania świadczeń z pomocy społecznej, co powoduje, że znaczna grupa dzieci i młodzieży żyje w złych warunkach. Zdaniem rzecznika taki stan rzeczy spowodowany jest głównie brakiem koordynacji działań na rzecz dzieci na szczeblu ponadresortowym. Przemoc w rodzinie, bezdomność, sekty, przemoc i pornografia w mediach to zjawiska patologiczne zagrażające dzieciom i młodzieży, przeciw którym rzecznik wielokrotnie podejmował działania. Między innymi w swoim wystąpieniu do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji rzecznik prosił o wyjaśnienie, czy wobec nadawców audycji nadających pomiędzy godz. 6 rano a godz. 23 (art. 18 ustawy o radiofonii) programy, które mogą zagrażać psychicznemu, uczuciowemu czy fizycznemu rozwojowi dzieci i młodzieży, stosowano środki przewidziane w ustawie, to znaczy żądanie zaniechania, kary pieniężne czy cofnięcie koncesji. Jak dotychczas koncesji żadnej nie cofnięto. Ostatnio ukarano jednego z nadawców komercyjnych za takie przewinienie karą pieniężną.</u>
          <u xml:id="u-35.41" who="#PosełJerzyWierchowicz">Wiele działań podjął rzecznik na rzecz ochrony praw żołnierzy i funkcjonariuszy służb publicznych. Mimo wielokrotnych wystąpień nie zmieniono jednak praktyk tzw. rejonizacji wcieleń. Kierowanie poborowych do jednostek położonych z dala od miejsca zamieszkania powoduje rozgoryczenie i niezadowolenie żołnierzy. Przedmiotem licznych skarg, podobnie jak w latach poprzednich, były zagadnienia postępowania dyscyplinarnego i tzw. drogi służbowej. Na wystąpienie dotyczące celowości nowelizacji niektórych regulacji zawartych w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych z 24 czerwca 1991 r. w sprawie udzielania wyjaśnień oraz postępowania dyscyplinarnego w stosunku do policjantów rzecznik nie otrzymał odpowiedzi od ministra spraw wewnętrznych i administracji mimo kilkakrotnych monitów. Kilkakrotnie rzecznik interweniował także w związku z nieprawidłowościami, jeśli chodzi o terminowość i wysokość wypłacanego żołnierzom i funkcjonariuszom wynagrodzenia. Dwukrotnie w okresie sprawozdawczym rzecznik występował w sprawie niezasadności wstrzymania wypłaty dodatku walutowego funkcjonariuszom i pracownikom cywilnym Straży Granicznej, wykonującym czynności służbowe na przejściu granicznym. W odpowiedzi zarówno premier, jak i komendant główny Straży Granicznej zajęli negatywne stanowisko. Dodatek nie został przywrócony.</u>
          <u xml:id="u-35.42" who="#PosełJerzyWierchowicz">Rzecznik w sprawozdaniu - o czym wspomniał pan profesor dzisiaj w swoim wystąpieniu - dokonał oceny reakcji organów rządowych na swoje wystąpienia. Częstą praktyką organów administracji jest nieprzestrzeganie 30-dniowego terminu, jeśli chodzi o udzielanie odpowiedzi na wystąpienie rzecznika praw obywatelskich. Pozytywnymi wyjątkami są tutaj Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, mimo negatywnego przykładu, o którym wcześniej wspomniałem. Bywa, że zapowiedź późniejszego nadesłania odpowiedzi nie jest realizowana bądź też wymaga licznych monitów. Zdarza się to Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej. Pozytywnie rzecznik ocenia współpracę z Ministerstwem Sprawiedliwości i dyrektorem generalnym Służby Więziennej. Trudna jest natomiast współpraca z administracją celną. Niełatwo jest uzyskać żądane wyjaśnienia. Napływają one z opóźnieniem, są powierzchowne, skrótowe i wyjaśniają problem cząstkowo lub w ogóle nie zawierają konkretnych odpowiedzi. Brak zrozumienia problemów przedstawionych przez rzecznika i niechęć do zmiany stanowiska dotyczy głównie współpracy rzecznika z ministrem finansów, ministrem gospodarki przestrzennej i budownictwa, a obecnie, jak wiemy, prezesem Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.</u>
          <u xml:id="u-35.43" who="#PosełJerzyWierchowicz">Po raz pierwszy - o czym wspomniał pan profesor i myślę, że trzeba to jeszcze raz powtórzyć - zakwestionowane zostały ustawowe kompetencje rzecznika praw obywatelskich. Chodzi tutaj o ministra obrony narodowej, który odmówił udostępnienia akt rzecznikowi - akt byłego Najwyższego Sądu Wojskowego - uniemożliwiając zajęcie stanowiska co do zasadności podania o wniesienie przez rzecznika kasacji od wyroku tego sądu. Ponieważ próba - jak powiedział pan prof. Zieliński - przekonania ministra o niesłuszności jego stanowiska nie dała rezultatu, sprawa musiała zakończyć się w Trybunale Konstytucyjnym, i dopiero wtedy minister zdanie zmienił.</u>
          <u xml:id="u-35.44" who="#PosełJerzyWierchowicz">Sprawozdanie kończą następujące ogólne refleksje rzecznika praw obywatelskich, nasuwające się w związku z funkcjonowaniem tej instytucji:</u>
          <u xml:id="u-35.45" who="#PosełJerzyWierchowicz">— dla prawidłowego funkcjonowania mechanizmów państwa prawnego niezbędna jest powszechna dostępność treści prawa dla obywateli — dostępność taka jest ciągle niewystarczająca;</u>
          <u xml:id="u-35.46" who="#PosełJerzyWierchowicz">— nie można mówić o państwie prawnym bez dobrego i sprawnie działającego systemu sądowego;</u>
          <u xml:id="u-35.47" who="#PosełJerzyWierchowicz">— kilka niekorzystnych zjawisk zagraża wolnościom i prawom obywatelskim w trudnym okresie transformacji, na przykład: istnienie, ciągle, różnych grup ludzi, którzy nie są w stanie na skutek między innymi biedy, bezrobocia, bezdomności, wielodzietności, choroby, inwalidztwa korzystać w pełni z wolności i praw obywatelskich; utrzymywanie się niedobrej tradycji preferowania przez organy państwowe interesu społecznego kosztem interesu jednostkowego, tymczasem zawarta w art. 7 Kodeksu postępowania administracyjnego dyrektywa, by organy administracji państwowej załatwiając sprawy uwzględniały nie tylko interes społeczny, ale słuszny interes obywateli, jest w istocie generalną zasadą państwa prawnego (przypomnę, że taka zasada nie znalazła się w projekcie Ordynacji podatkowej).</u>
          <u xml:id="u-35.48" who="#PosełJerzyWierchowicz">Pozostaje zatem pytanie, które zapewne najczęściej jest zadawane rzecznikowi praw obywatelskich: Czy Polskę można już uznać za państwo prawa? Z przedstawionego sprawozdania wynika, i z tym się trzeba zgodzić, że choć polskie przemiany zmierzają od 1989 r. w dobrym kierunku, to pełna realizacja zasady państwa prawnego wymagać będzie jeszcze wiele wysiłku - to konkluzja pana profesora.</u>
          <u xml:id="u-35.49" who="#PosełJerzyWierchowicz">Reasumując. Sądzę, iż należy także jednoznacznie stwierdzić, że działalność rzecznika praw obywatelskich pana prof. Adama Zielińskiego dobrze służyła i dobrze służy sprawie realizacji zasady państwa prawnego. Przedłożone i omówione przeze mnie sprawozdanie, myślę, jest tego najlepszym dowodem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-35.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Wierchowiczowi za przedstawienie stanowiska komisji.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm ustalił w debacie nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 35 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jako pierwszą proszę panią posłankę Izabellę Sierakowską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Szanowny Panie Profesorze! Panie i Panowie Posłowie! Przypadło mi w udziale otwarcie debaty nad sprawozdaniem z działalności rzecznika praw obywatelskich i jego uwagami o stanie przestrzegania praw i wolności obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to wszechstronny, gruntowny raport, stanowiący dla nas, posłów, kopalnię wiedzy o funkcjonowaniu prawa, o jego jakości - niestety, głównie o mankamentach.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">Choć polskie przemiany zmierzają w dobrym kierunku, pełna realizacja zasady państwa prawnego wymagać będzie jeszcze wiele wysiłku - taka jest konkluzja rocznego sprawozdania przedłożonego przez rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełIzabellaSierakowska">Poważnym problemem jest nieczytelność wielu aktów prawnych w wyniku ich wielokrotnej nowelizacji. Ustawy określające podstawowe uprawnienia i obowiązki obywateli, dotyczące działalności gospodarczej, podatków, emerytur, rent, zatrudnienia, bezrobocia, spraw mieszkaniowych - nowelizowane są niestety kilkanaście razy, czemu nie towarzyszy wydawanie urzędowych tekstów jednolitych. Liczba tych zmian w regulacjach prawnych dotyczących kwestii najistotniejszych dla sytuacji życiowej obywateli jest dowodem stale dużej niestabilności, niestety, prawa.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełIzabellaSierakowska">Notuje się rażące opóźnienia w wydawaniu przepisów wykonawczych przewidzianych w ustawach. Dotyczy to - tak jak mówił wcześniej poseł sprawozdawca - ustawy o Policji, ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Opóźnienia dotyczyły tak żywotnych dla społeczeństwa ustaw, jak ustawa o odpłatności za leki czy znowelizowana ustawa o planowaniu rodziny i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PosełIzabellaSierakowska">Prof. Adam Zieliński w swojej działalności wykazuje szczególne uwrażliwienie na sposób zagwarantowania i realizacji praw obywatelskich w dziedzinie praw socjalnych, przede wszystkim takich, jak: prawo do pracy, prawo do mieszkania, uwzględniając szczególnie potrzeby tych osób, które mają najniższe dochody, czyli chodzi o mieszkania socjalne, kasy chorych, prawo do ochrony zdrowia i pomocy w razie choroby lub niezdolności do pracy, prawo do ubezpieczenia społecznego, prawo do nauki czy prawo obywateli do korzystania ze zdobyczy kultury. Te kierunki działania rzecznika praw obywatelskich są szczególnie bliskie mojemu ugrupowaniu. Sprzyjać będziemy zawsze takim działaniom, chociaż mamy świadomość, że czynimy to jeszcze za mało skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełIzabellaSierakowska">Rzecznik w swoim sprawozdaniu zwraca uwagę na utrzymującą się niedobrą tradycję nadmiernego preferowania przez organy państwowe interesu społecznego kosztem interesu jednostkowego. Podam kilka przykładów ze sprawozdania rzecznika - pominę te, które były przedstawione przez sprawozdawcę, zwrócę uwagę na inne. Mianowicie warto zaznaczyć, że kwestia równego statusu kobiet i mężczyzn po raz pierwszy stała się wyodrębnionym zagadnieniem w sprawozdaniu rzecznika praw obywatelskich. Fakt ten jest godny odnotowania, albowiem równość płci, ważki problem społeczny i prawny, dotychczas traktowany był w naszym kraju bez należytej uwagi (mimo niewątpliwych osiągnięć organizacji pozarządowych, Parlamentarnej Grupy Kobiet czy nawet pełnomocnika do spraw rodziny i kobiet). Podjęcie i wyodrębnienie przez rzecznika praw obywatelskich nowej kategorii spraw z zakresu równego statusu kobiet i mężczyzn może przyczynić się do tego, iż kwestia równości płci stanie się w procesie tworzenia prawa w naszym kraju zagadnieniem równie istotnym, jak ma to miejsce w krajach rozwiniętej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PosełIzabellaSierakowska">Na stronie 21 rzecznik praw obywatelskich stwierdza, że wprowadzenie w sądowym postępowaniu karnym i cywilnym kasacji w miejsce rewizji nadzwyczajnej nie pozwala mu na odmowę wszczęcia interwencji i jest niejako zmuszany wnioskami obywateli do wnoszenia wniosków procesowych o kasację, a w ten sposób jest wykorzystywany przez strony, które często, tak postępując, chcą uniknąć ciężaru kosztów sądowych. Powoduje to też dodatkowe obciążenie pracą Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Wydaje się, że rzecznik praw obywatelskich błędnie interpretuje nowe przepisy. Z istoty instytucji rzecznika wynika bowiem, że może się on do danej sprawy włączyć tylko wtedy, kiedy sam uzna, że pojawia się groźba naruszenia praw obywatelskich. Nie jest on dodatkową instancją w postępowaniu karnym czy cywilnym ani obrońcą z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PosełIzabellaSierakowska">Kolejna sprawa. Na stronie 46 sprawozdania rzecznik praw obywatelskich wyjaśnia, że nie ingeruje, kiedy obywatele skarżą się na praktyki dziennikarzy, w swych publikacjach obrażających uczucia religijne lub naruszających dobra osobiste obywateli. Rzecznik praw obywatelskich pisze, że nie chce spełniać funkcji cenzury, nawiązując do praktyk poprzedniego ustroju. Z tym stanowiskiem rzecznika nie można się zgodzić. Mamy bowiem w naszym kraju do czynienia z dość powszechnym zjawiskiem, że niestety wolność słowa bywa wyraźnie nadużywana, i to kosztem praw i wolności innych obywateli, których dobra osobiste w mass mediach są jaskrawo naruszane. Rzecznik praw obywatelskich powinien tu interweniować, opowiadając się po stronie pokrzywdzonych obywateli, którzy często są bezbronni. I to nie ma nic wspólnego z przywracaniem cenzury.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#PosełIzabellaSierakowska">Trzecia sprawa. W dziale 15 sprawozdania rzecznik przedstawia problemy ochrony praw obywateli w stosunkach z administracją lokalną. Ta sfera działalności zasługuje na pochwałę. W poprzednich latach było to raczej pole zaniedbane w działalności rzecznika. Jednakże nadal przedsięwzięcia rzecznika w tym zakresie zdają się za mało intensywne i skuteczne. Organy samorządu terytorialnego nie mogą wciąż działać pod parasolem ochronnym jako młode, niedoświadczone dziecko transformacji ustrojowej. Samorząd terytorialny jest niewątpliwym osiągnięciem reform instytucjonalnych dokonanych w ciągu minionych 7 lat. Trzeba jednak pamiętać, że i tu, w tej samodzielnej demokratycznej działalności samorządowej nierzadko dochodzi do prywaty, naruszania praw i wolności obywateli, co bynajmniej nie wynika z dbałości o interesy wspólnoty lokalnej. Organy samorządu terytorialnego są też w niektórych przypadkach sprawcami niejednej krzywdy ludzkiej, a pozostawiona sobie jednostka jest bezbronna. Chodzi tutaj szczególnie o niekompetencję urzędników. Na pewno jako posłowie państwo też spotykacie się z takimi przykładami. Ja natomiast w swoim okręgu wyborczym z takimi przykładami spotykam się jeszcze zbyt często. Dlatego rzecznik praw obywatelskich jeszcze większą uwagę powinien zwrócić na przestrzeganie praw obywateli w działalności samorządu terytorialnego. Próby pozbawienia młodzieży uczącej się i studentów uprawnień do ulgowych przejazdów środkami komunikacji miejskiej na przykład w Bydgoszczy i w Warszawie są takim przykładem naruszenia przez samorząd terytorialny ustawowo przyznanych praw.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PosełIzabellaSierakowska">Czwarta sprawa. Część sprawozdania rzecznika praw obywatelskich, w której jest mowa o ochronie praw dzieci i młodzieży, w sposób przekonywający pokazuje, jak potrzebna jest instytucja rzecznika praw dziecka, której powołanie z inicjatywy Sojuszu Lewicy Demokratycznej przewiduje nowa Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Lekturę tej obszernej części sprawozdania rzecznika warto dedykować tym wszystkim przeciwnikom konstytucji - a zwłaszcza przepisów o prawach dziecka i o rzeczniku praw dziecka - którzy bezzasadnie i kłamliwie rozsiewali fałszywe opinie, że oto ów rzecznik praw dziecka będzie służyć odbieraniu przez bezbożną władzę dzieci rodzicom i pozbawieniu ich wpływu na wychowanie w duchu chrześcijańskim. Aby przekonać, jakie realne zagrożenia czyhają na dzieci i na czym one naprawdę polegają, wystarczy zapoznać się ze sprawozdaniem rzecznika. Będziemy usilnie zabiegać o szybkie uchwalenie ustawy o rzeczniku praw dziecka i to pomimo to, że pan profesor tak jak jego poprzednik oponuje przeciw powoływaniu nowych rzeczników praw obywatelskich. Na szczęście o powołaniu rzecznika praw dziecka rozstrzygnęła definitywnie nowa konstytucja.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#PosełIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowy rzecznik prof. Adam Zieliński otrzymał w ciągu pierwszego roku swej działalności aż 46 tys. listów, w tym nowych spraw było prawie 30 tys. Najwięcej skarg dotyczyło stosunków pracy, ubezpieczeń społecznych - co czwarta skarga. Dalej, skargi dotyczyły spraw gospodarczych, finansowych, podatkowych, działań organów wymiaru sprawiedliwości, prokuratury, policji, gospodarki mieszkaniowej. Aż 310 spraw prowadzonych przez rzecznika miało charakter generalny, aż 183 sprawy to wystąpienia problemowe rzecznika do naczelnych organów władzy i administracji.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#PosełIzabellaSierakowska">Rzecznik praw obywatelskich stwierdza, że polskie przemiany zmierzają we właściwym kierunku. Pozytywny jest wynikający ze sprawozdania fakt, że nie było skarg na nieprzestrzeganie wolności politycznych. Oceniając raport rzecznika o stanie przestrzegania praw i wolności obywatelskich, można uznać, że jest to księga wad i błędów naszego ustawodawstwa. Obraz ten rzecznik jak gdyby łagodzi, wskazując na bezsporne osiągnięcia w tym zakresie, znaczący spadek bezrobocia, reformę ubezpieczeń społecznych, zdrowotnych, wprowadzenie reformy budownictwa mieszkaniowego, natężenie walki z przestępczością przeciwko życiu, zdrowiu i mieniu obywateli. Przyjmując krytyczne uwagi pana profesora, należy stwierdzić, że utrzymują się ciągle przypadki wadliwej działalności władz publicznych w niektórych dziedzinach, że niezadowalający jest jeszcze poziom niektórych aktów prawnych oraz że zauważa się brak zaufania części obywateli do instytucji obowiązanych do przestrzegania praw i wolności obywatelskich. Uwagi te musimy przyjąć, są one adresowane do ustawodawcy. Tak jak powiedział pan profesor, nie można np. akceptować przypadków zwracania się do jego urzędu z sugestią o naprawienie prawa, wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego. Przecież Trybunał nie może zastępować parlamentu w tworzeniu dobrego prawa, a my wszyscy, zarówno posłowie, jak i senatorowie, powinniśmy wnikliwie przestudiować raport rzecznika. Usprawnieniu musi ulec proces ustawodawczy. Mówimy to od dobrych kilku lat. W naszym parlamencie szybciej i skuteczniej musimy reagować na krytyczne uwagi rzecznika. Dobrze jest, że istnieje taka instytucja, która nie tylko spełnia funkcje obrońcy praw obywateli, ale aspiruje do roli recenzenta ustawodawcy. Wyrażamy niepokój z powodu niedoinformowania obywateli o działalności tej jakże potrzebnej instytucji. Niezrozumiałe jest, czemu w telewizji publicznej nie ma miejsca dla programów edukacyjno-publicystycznych prezentowanych przez rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#PosełIzabellaSierakowska">Z relacji rzecznika na temat współpracy z instytucjami i organami państwa można wnioskować, że współpraca ta w większości przypadków przynosi pozytywne rezultaty. Zwracam również uwagę na niepokojący fakt, który może wpłynąć na autorytet instytucji - mówił o tym pan poseł sprawozdawca - na to, iż minister obrony narodowej zakwestionował ustawowe kompetencje rzecznika praw obywatelskich. Dobrze, że sprawa została wyjaśniona, ale myślę, że jest to pewien sygnał - oby więcej nie było takich sygnałów.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#PosełIzabellaSierakowska">Istotną trudność w działalności rzecznika - może to wpływać negatywnie na autorytet tej instytucji - stanowią natomiast problemy lokalowe, finansowe i organizacyjne biura rzecznika. Jak wynika ze sprawozdania, aktualna powierzchnia biurowa jest nieodpowiednia - to samo dotyczy zapewnienia warunków kadrze zatrudnionej w biurze - poziom wynagrodzeń jest relatywnie niski, a nikogo nie trzeba przekonywać, że jakość pracy biura rzecznika, a tym samym skuteczność, zależy w dużej mierze od kwalifikacji kadry i odpowiednich warunków.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#PosełIzabellaSierakowska">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera wniosek rzecznika zmierzający do utworzenia regionalnych biur - zresztą wnosimy o to również od dobrych kilku lat - co ułatwi dostęp obywateli do urzędu rzecznika. Wnosimy też o to, aby w budżecie na rok 1998 uwzględnić dodatkowe środki na funkcjonowanie tego jakże ważnego urzędu. W sumie zważywszy, iż profesor Adam Zieliński w naszym przekonaniu dobrze i prawidłowo wywiązywał się z obowiązków rzecznika praw obywatelskich, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej - wysoko oceniając pana pracę, panie profesorze - opowiada się za przyjęciem jego sprawozdania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Izabelli Sierakowskiej z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Jana Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełJanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dokonana przez rzecznika praw obywatelskich w przedłożonym sprawozdaniu ocena przestrzegania praw i wolności w naszym kraju jest dokumentem wszechstronnym, szczegółowym i zasługuje na uznanie. Jest to wszechstronna i gruntowna informacja o stanie przestrzegania w Polsce praw politycznych i obywatelskich. Dlatego na wstępie już pragnę poinformować Wysoką Izbę, że Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego przemawiam, będzie głosował za przyjęciem sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełJanŚwirepo">Dorobek instytucji rzecznika praw obywatelskich jest od początku jego istnienia i w okresie ocenianym niezaprzeczalny i pokazuje, jak bardzo jest Polakom potrzebny. Świadczy także o wielkim zaufaniu rodaków do swojego rzecznika. Dzisiaj jednak nie chodzi tylko o proste dostrzeżenie tego dorobku, dorobku pierwszego roku trzeciej kadencji rzecznika, ale mamy także okazję do szerszej refleksji nad tym, co ze sprawozdania wynika. Jaki kraj, jakie państwo, jaka demokracja jawi się nam z omawianego w Izbie raportu? Rzecznik, co wynika ze sprawozdania, wykorzystał wszystkie będące w jego dyspozycji środki działania, a to: występując do właściwych organów o inicjatywy ustawodawcze; wnioski do Trybunału Konstytucyjnego o rewizje nadzwyczajne i kasacje do Sądu Najwyższego; wnioski o wykładnię przepisów prawa; wystąpienia do władz pozasądowych - jeżeli tak to wynikało z potrzeb takiego działania i z wniosków i skarg obywateli. Liczba spraw, jakie do rzecznika wpłynęły w rozważanym okresie, w porównaniu do poprzedniego okresu wzrosła. Można by powiedzieć, że ze zwiększeniem liczby spraw rośnie autorytet rzecznika. Ale trzeba widzieć również problem i tak, że dla wielu zwracających się do rzecznika jest to przysłowiowa ostatnia deska ratunku. Liczba skarg, ich zakres tematyczny prowadzą do refleksji, że w dalszym ciągu poważnym problemem w Polsce jest przestrzeganie praw obywatelskich, i to zwłaszcza osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, osób biednych. Czy więc budując demokratyczne państwo prawa nie popełniamy nadal zbyt wielu błędów? Bo przecież podobne problemy były rok temu. A urzeczywistnianie tej idei spowoduje, że po prostu powinno tych spraw być coraz mniej. Rzecznik wskazuje, i poparł to wystąpieniami do Sejmu i Senatu, na niedoskonałe prawo, jakie tworzymy. Jest ono nadal dla przeciętnych ludzi mało czytelne, mało zrozumiałe, czasem wewnętrznie sprzeczne, a zdarza się, że sprzeczne z konstytucją. Zdarza się, że parlament świadomie podejmuje ryzyko tzw. niekonstytucyjności ulegając presji pośpiechu i doraźnych potrzeb. Jak więc może to być prawo stabilne, jak może budzić zaufanie obywateli? Trzeba więc z tego faktu wysnuć odpowiednie wnioski. Może uczyni to nowo wybrany parlament, bo my kończymy kadencję. Trzeba wzmacniać i doskonalić w sposób ciągły sejmowe służby legislacyjne w Biurze Studiów i Ekspertyz i w Biurze Legislacyjnym. Takie same uwagi dotyczą rządu, bo i tam, jak sygnalizuje rzecznik, zdarzają się wcale nie pojedyncze przypadki przekraczania upoważnień ustawowych w wydawanych przepisach wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełJanŚwirepo">Rzecznik wskazuje na występujące ograniczenia obywatela w dostępie do sądów wynikające z sytuacji faktycznej wymiaru sprawiedliwości. Z niezawisłością sądów już nie jest źle. Jakość orzeczeń jest coraz lepsza. Źle jest z ekonomiką postępowania, średni czas prowadzenia spraw cywilnych, jak tutaj mówiono, w sądach rejonowych wynosi 3, 4 miesiące, a jeszcze dłużej, bo 6, 9 miesięcy w sądach wojewódzkich. Wcale nie lepiej dzieje się w sprawach karnych. Spróbujmy więc zrozumieć sytuację tzw. strony, obywatela. Czy może to budzić zaufanie obywatela do sądu i sędziego? Moim zdaniem nie.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PosełJanŚwirepo">Dobrze, że dwa dni temu tak pięknie wszystkie kluby deklarowały zgodę na nowelizację ustawy o ustroju sądów powszechnych, gorzej było wczoraj podczas głosowania. Jeżeli chcemy, by prawo do sądu było realizowane, to musimy przyznać sądom więcej środków, etatów, i to zwłaszcza odnosić się będzie do następnego parlamentu. Dzisiaj mówi się nie o trudnościach kadrowych sądów, lecz o zapaści kadrowej. Zakres spraw rozpatrywanych przez sądy rośnie, natomiast nie idzie z tym w parze wzrost kadr. Jeśli chcemy, by było tak, jak zapisaliśmy w konstytucji, że sądownictwo jest w trójpodziale władzy jednym z ważnych i potrzebnych członów, to musimy zapewnić sądom odpowiednią liczbę sędziów doświadczonych, mających odpowiednie płace, które wystarczą im na godne życie.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełJanŚwirepo">Posłowie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragną podziękować rzecznikowi praw obywatelskich za całokształt działań w tej kadencji Sejmu, za obronę tych najsłabszych ludzi, których nie stać na profesjonalną obronę. Dziękujemy panu i pana poprzednikom za to wszystko.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PosełJanŚwirepo">Będziemy głosować za przyjęciem informacji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Janowi Świrepo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Jacka Taylora z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJacekTaylor">Panie Marszałku! Panie Profesorze! Wysoki Sejmie! Pan profesor tak bardzo króciutko wspomniał o tym, że właśnie obchodzimy jubileusz instytucji rzecznika praw obywatelskich. 15 lipca minęło 10 lat od chwili, kiedy Sejm peerelowski przyjął ustawę o rzeczniku praw obywatelskich. To jest jubileusz, który warto podkreślić. Trzeba przypomnieć, że wówczas, w 1987 r., nie byliśmy przecież jeszcze krajem wolnym, a tym bardziej krajem demokratycznym, a instytucja zafunkcjonowała i odegrała bardzo ważną rolę w przemianach ustrojowych.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełJacekTaylor">Myślę, że przy okazji tego jubileuszu trzeba podkreślić trzy cechy instytucji rzecznika praw obywatelskich jako instytucji służącej demokracji polskiej. Po pierwsze, ten urząd jest bardzo potrzebny obywatelom, jest powszechnie akceptowany. Ilość spraw kierowanych do rzecznika stale wzrasta, urząd jest masowo wykorzystywany i, jak sam pan rzecznik powiedział, jest uważany przez obywateli za ostatnią deskę ratunku. Po drugie, ta instytucja zabezpiecza demokrację w Polsce, do czego jeszcze za chwilę wrócę. A ponadto, instytucja ta służy walce o uczynienie z Polski państwa prawa, którym jeszcze nie jesteśmy, chociaż się o to staramy.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełJacekTaylor">Do tego, jak ten urząd jest potrzebny, wracać już nie muszę, ale jak ta instytucja służy i służyła zabezpieczeniu w Polsce trwania demokracji, wskazuje jej historia. Otóż 10 lat temu ta instytucja została pomyślana jako fasada demokratyzacji. Jak państwo pamiętacie, PRL była państwem opartym na dość powszechnym zakłamaniu — fasada była inna i tyły były inne. Miała to być instytucja fasadowa. Retoryka oficjalna to było jedno, łamanie praworządności — co innego. Otóż wówczas w Sejmie — było to 15 lipca... przepraszam, było to 27 maja 1987 r. — w czasie debaty sejmowej o projekcie ustawy o rzeczniku praw obywatelskich pewna posłanka powiedziała: rzecznik praw obywatelskich to instytucja, która zrodziła się jako rezultat poszukiwań instytucjonalnych rozwiązań związanych z realizacją socjalistycznej odnowy i demokratyzacji naszego życia. Ta „odnowa” była takim pewnym perpetuum mobile. No i, że idee te od początku swego istnienia przejął PRON, widząc w niej instytucję urzeczywistnienia socjalistycznej praworządności, ale też zaznaczyła w związku z tym, że miała to być instytucja wprowadzana w Polsce niejako pioniersko, bo żadne z państw pozostających wówczas w orbicie sowieckiej takiej instytucji jeszcze nie miało, więc ta posłanka powiedziała: „przeniesienie” instytucji rzecznika z krajów zachodnich nie jest możliwe, gdyż inny jest tam system prawa i inne są warunki oraz społeczne zapotrzebowanie.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PosełJacekTaylor">Myślę, że dzisiaj tej inności nie odczuwamy. W 1987 r. w tej Izbie odczuwano inaczej. Pewnie uważamy już dzisiaj wszyscy - nawet lewa strona sali - że mamy mniej więcej takie samo wyobrażenie o sprawiedliwości, jak na zachód od Odry, i że ludzie potrzebują tego samego, tak samo tęsknią do ładu społecznego i sprawiedliwości, jak i gdzie indziej. Ale okazało się, że ta instytucja jako urząd - instytucja rzecznika praw obywatelskich - przysłużyła się erozji państwa komunistycznego. Otóż praca rzecznika, wtedy właśnie rozpoczęta, przed dziesięcioma laty, pomogła łamać barierę strachu, dość wówczas wysoką i powszechną w społeczeństwie. Barierę strachu przed władzą. No i ponieważ społeczeństwo poczuło, że ma obrońcę.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PosełJacekTaylor">Pani prof. Łętowska z tej roli wywiązywała się moim zdaniem świetnie. Zresztą kompetencje, oddanie sprawie i charakter rzecznika praw obywatelskich mają zasadnicze znaczenie, jeśli chodzi o rolę, jaką ta instytucja w państwie odgrywa. O dotychczasowych rzecznikach pod tym względem trzeba mówić wyłącznie w tonie komplementów.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#PosełJacekTaylor">5 lat temu, a mianowicie w styczniu 1992 r., już w III Rzeczypospolitej, odbyła się na tej sali niezwykle burzliwa debata o pracy rzecznika praw obywatelskich. Było to przy okazji przyjmowania przez Sejm sprawozdania z działalności rzecznika praw obywatelskich. Doskonale to pamiętam, bo byłem wówczas sprawozdawcą Komisji Sprawiedliwości, jak Sejm burzliwie przyjmował sprawozdanie pani rzecznik, pani prof. Łętowskiej i jak kontrowersyjna była wówczas dla posłów działalność rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#PosełJacekTaylor">Trzeba powiedzieć gwoli sprawiedliwości, że w Izbie sejmowej działalność rzecznika oceniana była rozmaicie. Natomiast przez moje ugrupowanie, przez Unię Wolności, oceniana była bardzo dobrze. Przez społeczeństwo również bardzo dobrze. Była wówczas pewna różnica między politykami a szarym człowiekiem. Popularność rzecznika praw obywatelskich, zresztą nie malejąca, o ile wiem, do dzisiaj, była ogromna. Tak że można powiedzieć, że społeczeństwo przyjmowało bez najmniejszych zastrzeżeń, a wręcz z aplauzem tę działalność. Ale wówczas ta działalność - oczywiście sprawozdanie było przyjęte, przypominam to już tylko dla historii, ponieważ mamy jubileusz - oceniana była niejednolicie w tej Izbie. Burzliwość tej debaty jeszcze dzisiaj szumi w moich uszach.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#PosełJacekTaylor">Dzisiaj z kolei, sądząc z dotychczasowej temperatury debaty, Sejm nie ma emocjonalnego stosunku do pracy rzecznika, co jest i dobre, i niedobre, dlatego że z jednej strony cieszę się, że pozytywna działalność tej niezwykle potrzebnej naszemu krajowi i naszym obywatelom instytucji jest powszechnie chwalona, ale z drugiej strony dobrze by było, żeby posłowie żywiej uczestniczyli w tej debacie, żeby ich to bardziej obchodziło, bo stan frekwencji na sali i ton wypowiedzi jest, powiedziałbym, raczej letni, a powinien być gorący. I pan profesor też pewnie by lepiej przyjmował uwagi krytyczne, gdyby padały one w trochę gorętszej atmosferze.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#PosełJacekTaylor">Otóż, jak powiedziałem, zasługą rzecznika jest również to, że utrwala w Polsce demokrację. Rozwój historyczny tej instytucji dostarcza ku temu zresztą argumentów, ale przede wszystkim rzecznik wojuje o to, byśmy zostali wreszcie państwem prawa. Oczywiście jest to proces długotrwały. Wszyscy rozumiemy, że to się nie odbywa z dnia na dzień, że tu dobre chęci nie wystarczą. Materiał zamieszczony w bardzo, jak zwykle, obszernym sprawozdaniu dorocznym świadczy o tym, że Polsce jeszcze daleko do tego, by być państwem prawa, ale świadczy też o tym, że Polska w tę stronę nieustannie podąża.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#PosełJacekTaylor">Chciałbym powiedzieć, że najbardziej porażające mnie jako prawnika jest to, co wynika ze sprawozdania już na samym jego początku, że jedno z najbardziej fundamentalnych praw obywatelskich w Polsce jest nadal ograniczane. Wiemy to zresztą z praktyki codziennej, nie tylko ze sprawozdania. Sprawozdanie jest tutaj szczególnie dobitnym dokumentem mówiącym o tym, że w Polsce nadal mamy do czynienia z codziennym i powszechnym ograniczaniem prawa obywatela do sądu, to znaczy prawa do poszukiwania sprawiedliwości, a to jest fundament naszych praw. Tymczasem dzieje się to via facti, z przyczyn faktycznych, drogą faktów. Sądy w Polsce są niedostatecznie wydolne i to też na ogół nie dzieje się z ich własnej winy, tylko z winy, że tak powiem enigmatycznie, budżetowej. To wynika z niedostatecznego dofinansowania sądownictwa, na które, jak się okazuje, nadal nas jeszcze tak całkowicie nie stać dlatego tylko, że rokrocznie Wysoka Izba przyjmuje nieco inny układ priorytetów niż powinna. Dla mnie osobiście i dla mojego ugrupowania wymiar sprawiedliwości jest tym, czego brak w należytym funkcjonowaniu tego segmentu państwa. Odczuwaliśmy to bardzo długo na własnej skórze, więc staramy się tego pilnować. Rokrocznie budżet przewiduje zbyt mało środków na wymiar sprawiedliwości. I nie tylko kadra jest zbyt szczupła, nie tylko warunki są niedobre, ale ta kadra odchodzi. Przypomnę, że w 1996 r. w Polsce sekretarka sądowa zarabiała średnio 750 zł — dawne 7,5 mln zł to jest średnie wynagrodzenie etatowego pracownika sądowego, nie mówię o sędziach — to znaczy, że taki pracownik może pracować tam krótko i to tylko na początku swojej kariery zawodowej, dlatego że bardzo prędko po prostu nie będzie go stać na to, żeby pracować bez pieniędzy. I w związku z tym sądy pracują, jak pracują, to znaczy sytuacja jest fatalna. W odczuciu ogółu obywateli prawo do sądu nie jest zabezpieczone w Polsce. Obciążenie sądów stale rośnie, więc to będzie narastało i już lawinowo narasta. Egzekucja sądowa jest tak przewlekła, że właściwie nie bardzo jest sens się procesować o pieniądze w Polsce, dlatego że tego wyroku nigdy nie można wyegzekwować prędko, a bardzo często i w ogóle. Także ta przewlekłość postępowania sumuje się jeszcze z przewlekłością egzekucji. To jest poniżej wszelkich demokratycznych reguł i to jest pewna gra, którą my politycy prowadzimy z obywatelem. Żeby być demokratycznym państwem prawa, trzeba przede wszystkim honorować właściwe dla nowoczesnych europejskich państw demokratyczne reguły gry — gry, która się toczy między władzą a obywatelem.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#PosełJacekTaylor">Trzeba ku chwale rzecznika powiedzieć, że - jak wynika ze sprawozdania, ale my to wiemy i poza sprawozdaniem - zawsze ostro protestował przeciwko wszelkim próbom instrumentalnego i politycznego traktowania obowiązującego prawa i tendencjom szukania dróg do jego łatwego obchodzenia. To przebija z wielu kart sprawozdania rzecznikowskiego.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#PosełJacekTaylor">Chciałbym już na koniec, żeby nie przedłużać, powiedzieć, że powinny nas szczególnie chwytać za serce te strony sprawozdania, które mówią o tym, że rzecznik nie zapomniał o ochronie najsłabszych. To kwestia równości kobiet i mężczyzn... to są rzeczy dosyć powszechne. Ludzie, jak wiadomo, dzielą się na kobiety i mężczyzn. Ale dla mnie ludzie dzielą się przede wszystkim na tych mocniejszych i tych słabszych - i od ochrony tych słabszych jest właśnie rzecznik. Rzecznik zajmował się, pozostając w zgodzie z wartościami chrześcijańskimi, ochroną więźniów, ochroną żołnierzy, którzy są ludźmi pozostającymi w szczególnym stosunku zależności od innych, ochroną pacjentów - jednym słowem, ochroną ludzi będących w szczególnym stosunku zależności od innych ludzi, reprezentujących czy prezentujących pewną siłę.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#PosełJacekTaylor">Zasługą rzecznika zapewne bardzo ważną dla nas jest to, że rzecznik starał się zapewniać prawo do ochrony prywatności i intymności. To jest całkiem nie utrwalona jeszcze u nas kategoria, dopiero się to powoli do świadomości powszechnej przebija, a tymczasem rzecznik tropił te elementy działań administracji państwowej, które to prawo do prywatności ograniczały. Niestety, jest to codzienna praktyka administracji. Ale rzecznik spisywał się tutaj niezwykle dzielnie.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#PosełJacekTaylor">Kończąc, w imieniu mojego ugrupowania, to znaczy Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, chcę powiedzieć, że przyjmujemy sprawozdanie pana profesora jako rzecznika praw obywatelskich z wielkim uznaniem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Jackowi Taylorowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie panią posłankę Marię Nowakowską z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełMariaNowakowska">Panie Marszałku! Panie Profesorze! Wysoka Izbo! Zacznę od podziękowania panu posłowi Taylorowi, że wprowadził tutaj wątek wspomnień ze względu na jubileusz. Ja tego wątku kontynuować nie będę, ale wypada podziękować. Skupię się na sprawozdaniu obecnym.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełMariaNowakowska">Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze wniosek komisji o przyjęcie sprawozdania z działalności rzecznika praw obywatelskich w 1996 r. Liczba podjętych spraw, liczba interwencji każe pozytywnie ocenić aktywność rzecznika. Popieramy także kierunki podejmowanych przez niego działań, zwłaszcza dotyczących problemów społecznych. Natomiast jeśli chodzi o sprawy jednostkowe, sprawy poszczególnych obywateli, to zastanawiamy się, czy były one traktowane z taką samą wnikliwością, jak sprawy o charakterze problemowym. Z naszych spotkań z ludźmi, którzy zwracali się do rzecznika z prośbą o interwencję, wynika, iż czasami zbyt szybko odstępowano od rozwiązania tych jednostkowych problemów. Nie podejrzewamy, broń Boże, rzecznika o bagatelizowanie tych problemów, zastanawiamy się tylko, jakie mogą być tego przyczyny. Być może tkwią one w zbyt małej liczbie etatów czy w niedoborach finansowych. W sprawozdaniu rzecznik mówi o nowych rozwiązaniach zaplanowanych na 1997 r. Mamy nadzieję, że zaowocują one pozytywnie. Myślę także, że Wysoka Izba, może już nie ta, może następna, będzie musiała wziąć pod rozwagę te informacje rzecznika, które mówią o trudnościach, jakie napotykał w sprawowaniu swojego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełMariaNowakowska">Wysoka Izbo! Jak zwykle przy okazji omawiania sprawozdań rzecznika trudno powstrzymać się od pewnej refleksji na temat przestrzegania prawa w Polsce. Jeśli nawet ktoś nie czytał sprawozdania rzecznika, a słuchał jego wystąpienia czy bardzo szczegółowego sprawozdania posła sprawozdawcy, usłyszał dzisiaj, jak prawo jest w Polsce przestrzegane i może odpowiedzieć sobie na pytanie, czy Polska jest państwem prawa i jakie są niedostatki prawa. Nie będę tego wszystkiego powtarzać, natomiast chciałabym zwrócić uwagę na kilka spraw, które, naszym zdaniem, wymagają pilnych zmian, pilnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełMariaNowakowska">Po pierwsze, nie sposób nie zauważyć, że w całej sumie skarg wyraźnie dominuje jedna grupa. Otóż 1/4 wszystkich spraw dotyczy stosunków pracy i ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełMariaNowakowska">Po drugie, w sprawozdaniach corocznych stale, to nie jest wyjątek, powtarza się problem funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości i jedna z tych zasad jest łamana - prawo do sądu. Musimy z przykrością stwierdzić, że w dalszym ciągu nic nie zmieniło się tutaj na korzyść, jeśli chodzi o terminy rozpatrywania spraw. W Polsce w dalszym ciągu nie jest realizowana zasada, nie jest realizowany międzynarodowy standard rozpatrywania spraw w tzw. rozsądnym terminie. Coraz więcej spraw kierowanych przez Polaków do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczy tego właśnie problemu.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PosełMariaNowakowska">Sprawa kolejna - to problemy związane z dostępem obywateli do informacji. Prawo do pełnej, rzetelnej informacji jest jednym z podstawowych praw obywateli z mocy art. 10, ratyfikowanej przez Polskę Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Niestety, prawo to w Polsce nie jest przestrzegane dostatecznie. Myślę, że nie będzie pocieszeniem dla obywateli dzisiejsza skarga pana profesora, że on również ma problemy z dostępem do niektórych informacji. I tutaj, jeśli chodzi o obywateli, nie chodzi o jakąś taką zwykłą ich ciekawość, chodzi o to, żeby mieli równe szanse z urzędnikami w dostępie do informacji o zmieniających się przepisach prawnych, zwłaszcza tych, których interpretacja odbywa się na podstawie instrukcji czy wytycznych. Myślę, że tutaj Wysoka Izba musi uderzyć się w pierś.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#PosełMariaNowakowska">Chciałabym przypomnieć, że blisko rok temu Klub Parlamentarny Unii Pracy złożył w Sejmie projekt ustawy o dostępie obywateli do informacji. W maju odbyło się pierwsze czytanie, ale, niestety, dalsze prace nie zostały podjęte. Chciałabym przypomnieć, że rzecznik praw obywatelskich w wykazie ustaw, nad którymi Sejm powinien zakończyć prace, wymieniał właśnie tę ustawę. Pozostaje nam tylko czekać na wejście w życie konstytucji, bo tam prawo obywateli do informacji jest zapisane czytelnie i nowy parlament będzie musiał podjąć inicjatywę ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#PosełMariaNowakowska">Sprawą, która powraca w kolejnych sprawozdaniach, są opóźnienia i zaniedbania w wydawaniu przepisów wykonawczych. Cieszyłam się przez moment, widząc tutaj posła Jaskiernię, bo pamiętam, że jak ten parlament rozpatrywał sprawozdanie rzecznika z pracy za 1993 r., to poseł Jaskiernia zwracał uwagę rządowi Hanny Suchockiej, że ten rząd nie wydał wielu aktów wykonawczych. Rządy się zmieniają, minęły cztery lata, a ten zarzut stale się pojawia. Tutaj pan profesor nie podaje dokładnej liczby, ilu tych aktów wykonawczych nie zostało wydanych, ale wymienia takie dziedziny, które wskazują, że te braki są znaczące.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#PosełMariaNowakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzecznik praw obywatelskich w swoim sprawozdaniu zwraca uwagę, że w okresie transformacji ustrojowej pojawiły się zjawiska, które zagrażają wolnościom i prawom obywatelskim. Istnieją różne grupy, które nie mogą korzystać w pełni z tych praw.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#PosełMariaNowakowska">Zacytuję tu, zresztą mówił już o tym poseł sprawozdawca, że „przyczyny są różne: bieda, bezrobocie, bezdomność, wielodzietność, choroba, inwalidztwo i wiele innych”. Mam nadzieję, że nie tylko rzecznik praw obywatelskich, jak mówił tutaj poseł Taylor, będzie o nich pamiętał. Wierzę, że w następnym parlamencie znajdzie się taki układ, który, tworząc prawo, będzie pamiętał o konstytucyjnej zasadzie sprawiedliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#PosełMariaNowakowska">Mamy także nadzieję, że fakt uchwalenia nowej konstytucji wpłynie korzystnie i będzie kolejnym krokiem na drodze do realizowania w Polsce zasady państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#PosełMariaNowakowska">Panie Profesorze! Chciałabym powiedzieć, że głęboko wierzę i mam nadzieję, iż gorzkie pana uwagi o władzy ustawodawczej zostaną w następnym parlamencie uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-43.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Marii Nowakowskiej.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę uprzejmie pana posła sekretarza o odczytanie pilnego komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzPosełTadeuszSławecki">Uprzejmie informuję, że wspólne posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 15.30 w sali nr 118 w gmachu Sejmu. Będzie ono dotyczyło sprawy regulaminu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sprawę, o której mówił pan poseł, wyjaśnię oficjalnie, bo w tym wypadku obowiązuje pewna formalność. Już dzisiaj chcę powiedzieć, że zastrzeżenie, które uniemożliwiło mi zamknięcie debaty, zostało wycofane. Wobec tego proszę się nie dziwić, że jest zwołane posiedzenie komisji. Oczywiście musimy to jeszcze formalnie przeprowadzić, kiedy powrócimy do tego punktu porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Eugeniusza Janułę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełEugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ostatnie w tej formule sprawozdanie rzecznika praw obywatelskich zmusza do pewnych refleksji nie tyle nad osobą, ile nad funkcją i instytucją rzecznika praw obywatelskich. Oczywiście funkcja ta i urząd zostały powołane w innych warunkach politycznych, wtedy kiedy rodziły się, tak można powiedzieć, w Polsce zaczątki systemu demokratycznego. Polska jako jedyny z krajów określonej grupy politycznej taką instytucję powołała i, jak się okazało, zaraz ta instytucja stała się przysłowiowym elementem ostatecznego odwołania. Bo jeżeli obywatel nie mógł znaleźć sprawiedliwości w sądzie, instytucjach państwowych, trafiał do rzecznika. I było to normalne, rzecznik działał, rzecznik wiele spraw załatwiał i rzecznik tym samym budował prawo, może nie w formie ustaw, bo nie był do tego powołany, ale w sferze praktyki. Po przekształceniach, które zaszły, trzeba z nieco innej płaszczyzny spojrzeć na instytucję rzecznika. Mianowicie często, w jakim zakresie w państwie demokratycznym ten sam pakiet skarg, ten sam pakiet nie załatwionych spraw trafia do instytucji rzecznika i w jakim stopniu rzecznik jest w stanie określone problemy załatwiać. Bo trzeba powiedzieć, że urząd rzecznika, w tej sytuacji w szczególności, jest pewnego rodzaju papierkiem lakmusowym systemu demokratycznego. I o ile zmienił się nieco katalog spraw, które dzisiaj urząd rzecznika załatwia, to liczba skarg wpływających, merytorycznie zasadnych, bo przecież są i niezasadne, skłania do refleksji, że w dalszym ciągu musimy usilnie, z mozołem, bo tak się buduje system demokratyczny, budować naszą polską demokrację.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełEugeniuszJanuła">Instytucja rzecznika była i jest bardzo chlubną instytucją, a w szczególności trzy kolejne osoby - pani profesor, pan profesor i obecny pan profesor - są przykładem tego, jak pełniąc urząd, który miał być w pewnym sensie marginalnym, można zyskać wielki autorytet, bo, tak jak urząd rzecznika, osoby kolejnych rzeczników cieszyły się i cieszyły się wielkim autorytetem w naszym kraju. Trzeba powiedzieć również, że urząd rzecznika wpasował się doskonale w system demokratyczny instytucji, a również w świadomość społeczną Polaków. Jeżeli chodzi o znajomość instytucji (mniej więcej od czego jest rzecznik), to taką znajomość sygnalizuje ok. 80% obywateli. To jest bardzo dobrze i bardzo dobrze, że obywatel wie, że w ostatecznym wypadku może odwołać się właśnie do rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełEugeniuszJanuła">Powoli wchodzimy do Europy. Pierwsza sprawa, którą Polska jako państwo przegrała przed Trybunałem Praw Człowieka to oczywiście może być tylko pewien precedens, który powinien pobudzać polski system sądowy do szybszego załatwiania spraw; zbyt daleko idących wniosków z tego jeszcze wyciągać nie należy - również świadczy o tym, że urząd rzecznika był i będzie w dalszym ciągu potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełEugeniuszJanuła">Zmienia się formuła zdawania przez rzecznika sprawozdań. Było to ostatnie sprawozdanie w tej formule. Trzeba powiedzieć wyraźnie, że to sprawozdanie należy przyjąć z pełnym szacunkiem i aplauzem. Instytucja rzecznika praw obywatelskich dobrze służyła i służy pogłębianiu systemu demokratycznego w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Eugeniuszowi Janule.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Było to ostatnie wystąpienie w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przechodzimy do wysłuchania wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pierwszego proszę pana posła Marka Mazurkiewicza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Panie Marszałku! Panie Profesorze! Szanowni Państwo! Wiele przekazano już, i słusznie, wysokich ocen i gratulacji z powodu osiągnięć rzecznika i kierowanego przez niego urzędu. Również chciałbym nawiązać do jubileuszu dziesięciolecia funkcjonowania tego urzędu, ale inaczej niż mój przedmówca. Nie chciałbym wracać do atmosfery debaty z 1992 r., w której też uczestniczyłem, gdy ówczesny rzecznik praw obywatelskich narażony był na ataki z powodu jego zaangażowania w obronę zagrożonych praw i wolności obywatelskich, a ataki te motywowane były tym, że wolności były chronione z naruszaniem fundamentalnych wartości przez demokratyczny proces, demokratyzację państwa, rzekomo zagrożonych. Dzisiaj debatujemy nad tym sprawozdaniem w warunkach jakże rzeczowych, normalnych. W pełni przyłączam się tutaj do ocen i refleksji przedstawionych zarówno przez pana posła sprawozdawcę, jak i przedstawiciela naszego klubu, który zabrał głos w tej mierze.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Chciałbym skoncentrować się na wąskim wycinku bogatej tematyki przedstawionej w dokumencie i w ustnej informacji pana profesora, na tym wycinku, który wiąże się z zadaniami realizowanymi przez rzecznika praw obywatelskich w zakresie doskonalenia prawa i uczestniczenia w tworzeniu dobrze funkcjonującego prawa demokratycznego państwa prawnego realizującego zasady sprawiedliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Na mankamenty istniejącego prawa, zarówno w jego warstwie normatywnej jak i dotyczącej funkcjonowania, zwrócono już tutaj uwagę w kilku wystąpieniach, a także pan profesor w przedstawionym dokumencie. Chciałbym jednak z pozycji zarówno Komisji Ustawodawczej, jak i Komisji Konstytucyjnej, w których miałem zaszczyt pracować (w Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt nadal pracować), zaakcentować wysoką ocenę przejawów działalności rzecznika jako jednego ze współpartnerów w procesie tworzenia prawa i wyrazić mu za to ogromną wdzięczność. Chodzi mi w szczególności o niesłychanie ważne i ważkie działania rzecznika w zakresie sygnalizowania władzy ustawodawczej - zarówno Prezydium Sejmu, jak i poszczególnym komisjom, a Komisji Ustawodawczej w szczególności - w procesie tworzenia konstytucji wielu spraw, memoriałów przedstawionych w związku z rozpatrywanymi instytucjami konstytucyjnymi. Były one z całą powagą rozpatrywane i zostały w dużej mierze skonsumowane w tym dokumencie, który został przez Zgromadzenie Narodowe uchwalony i ratyfikowany w powszechnym referendum. Chciałbym równocześnie zwrócić uwagę na wiele inicjatyw i wystąpień rzecznika, mających charakter nie indywidualny, ale generalny, które docierają do Izby jako refleks wystąpień do Trybunału Konstytucyjnego i są efektem bardzo głębokich studiów i w ostateczności rozstrzygnięć w Trybunale Konstytucyjnym. Nie chcę wymieniać szerokiej gamy problemów, które zostały objęte tego rodzaju inicjatywami. Chciałbym jednak jeszcze raz podkreślić ogromnie inspirującą dla działalności ustawodawczej rolę tego urzędu. Mówię to nie dlatego, by przyłączyć się do chóru pozytywnych ocen, choć też chylę czoło przed osiągnięciami urzędu, ale myśląc już o najbliższej przyszłości, o Sejmie przyszłej kadencji, apelując nawet o zintensyfikowanie tej roli sygnalizacyjnej rzecznika i jego partycypacji w tworzeniu nowego prawa.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Myślę już o 17 października tego roku - o wdrażaniu zasad nowej konstytucji do procesu ustawodawczego. Pamiętajmy, że jednym z podstawowych zadań Sejmu nowej kadencji będzie implementowanie, wprowadzenie zasad nowej konstytucji do bieżącego ustawodawstwa. Niektóre instytucje, których podstawy zostały zasygnalizowane w nowej konstytucji, będą wymagały ustawowego oprzyrządowania. Chodzi także o dostosowywanie obecnego ustawodawstwa do obowiązujących w najbliższym czasie zasad nowej konstytucji. Wprowadzanie standardów demokratycznego państwa realizującego zasady sprawiedliwości społecznej, standardów utwierdzonych w konstytucji z 2 kwietnia, do istniejącego ustawodawstwa i modyfikowanie tego ustawodawstwa przez procesy nowelizacyjne i przez projektowanie nowych ustaw będzie - jeszcze raz powtarzam - podstawowym zadaniem parlamentu nowej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W tej dziedzinie zarówno te utrzymane w dotychczasowym stylu sygnały rzecznika praw obywatelskich kierowane do władzy ustawodawczej, jak i sygnalizowanie - w związku z indywidualną skargą, ale przecież nie tylko konstytucyjną - rozbieżności, luk, konieczności modyfikowania obowiązującego prawa w wystąpieniach do Trybunału Konstytucyjnego - to wszystko będzie miało w moim przekonaniu niesłychanie ważne znaczenie. Dziękując więc za dotychczasowy w tej mierze dorobek i antycypując już rolę przyszłego parlamentu, mogę wyrazić nadzieję, że te zadania również będą mogły być wspólnie i właściwie realizowane. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Markowi Mazurkiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Zygmunta Bartoszewicza z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dziś sprawozdanie rzecznika praw obywatelskich pana prof. Adama Zielińskiego z pierwszego roku jego działalności, to jest za okres od 8 maja 1996 r. do 7 maja 1997 r. Przedłożony został Wysokiej Izbie obszerny, bo liczący ponad 300 stron, raport obejmujący szeroką informację o sprawach i problemach, które trafiły do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, oraz metodach i trybie ich rozpatrywania i załatwiania przez ten urząd.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Lektura przekazanego nam bogatego materiału pozwala na wyrobienia sobie poglądu, czy i w jakim stopniu powołana przed blisko 10 laty instytucja rzecznika praw obywatelskich spełnia oczekiwania, jakie z nią wiązano, czy utrwaliła swoje miejsce w budowanym systemie demokratycznego państwa prawa, czy służy dobrze obywatelom naszego kraju i pozytywnie oddziałuje na funkcjonujące w nim instytucje i organy. W mojej ocenie odpowiedź na te pytania jest pozytywna. Dowodzi tego nie tylko duża liczba spraw kierowanych do urzędu rzecznika praw obywatelskich, ale również szeroki zakres problematyki, jaką zajmuje się ten urząd, formy i metody ich rozpatrywania oraz wiele inicjatyw i działań mających na celu poprawę jakości prawa stanowionego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Wysoki Sejmie! W sprawozdaniu rzecznika praw obywatelskich jak w soczewce skupiają się codzienne sprawy i problemy naszych obywateli, obraz ich trosk i trudności, jakie napotykają w pracy zawodowej i w życiu rodzinnym. Pokazuje ono również, jak duże są jeszcze obszary biedy, nieszczęść, zagubienia w rozwiązywaniu swoich spraw, trudności w posługiwaniu się przepisami prawnymi i korzystaniu z zapisanych w konstytucji praw obywatelskich. Dowodzi tego blisko 50 tys. wniosków i listów, którymi zajmował się urząd rzecznika praw obywatelskich w minionym roku.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Nie ulega wątpliwości, że głównym celem powołania urzędu rzecznika praw obywatelskich było stworzenie obywatelom naszego kraju możliwości zwrócenia się o merytoryczną i fachową pomoc w załatwianiu spraw indywidualnych. Dla wielu spośród tych ludzi jest to ostatnia deska ratunku po wyczerpaniu możliwości rozwiązania swych spraw na różnych szczeblach administracyjnych i samorządowych. To zadanie pan prof. Adam Zieliński wraz z grupą współpracowników wykonuje dobrze, aczkolwiek nie zawsze spotyka się z właściwą reakcją i zrozumieniem instytucji i organów, w których podejmuje interwencje. Wyrażam ten pogląd nie tylko na podstawie własnych doświadczeń z pracy poselskiej, ale również na podstawie licznych głosów i opinii wyrażanych w czasie bezpośrednich spotkań i kontaktów z wyborcami z mojego okręgu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Zadaniem rzecznika praw obywatelskich jest jednak nie tylko reprezentowanie i obrona interesów poszczególnych obywateli, ale również instytucjonalne oddziaływanie na proces tworzenia aktów prawnych, wpływanie na ich jakość merytoryczną i przejrzystość, z uwzględnieniem kwestii dostosowania do standardów europejskich. Wykorzystywane są przy tym również uprawnienia zawarte w ustawie o rzeczniku praw obywatelskich - chodzi tu o występowanie do resortów i innych organów centralnych, o wnioski i zaskarżenia do Trybunału Konstytucyjnego, zapytania prawne do Sądu Najwyższego, rewizje nadzwyczajne i kasacje. Liczba tych działań zwiększa się, co z jednej strony może świadczyć o wzroście aktywności pracy urzędu rzecznika, i to jest pozytywne, ale z drugiej o występującej wciąż niedoskonałości prawa w różnych dziedzinach życia gospodarczego i społecznego, i to trzeba ocenić negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Można powiedzieć tak: gdyby uchwalone przez parlament ustawy oraz wydawane przez rząd akta wykonawcze były lepsze i bardziej precyzyjne, mniej byłoby spraw indywidualnych kierowanych przez obywateli do rzecznika praw obywatelskich i mógłby on skupić większą uwagę na działaniach o charakterze systemowym. Na tym tle rodzi się refleksja dla nas, parlamentarzystów. Mimo że pan profesor Adam Zieliński pozytywnie odniósł się w swoim sprawozdaniu do współpracy z Sejmem i Senatem, to wydaje się jednak, iż w swojej działalności ustawodawczej w zbyt małym zakresie wykorzystywaliśmy dorobek jego codziennej pracy. Jest to wskazówka dla nowego parlamentu, że w pracach komisji nad projektami ustaw trzeba szerzej i w sposób lepiej zorganizowany współpracować z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Wydaje się również wskazane, aby nowo wybrani posłowie i senatorowie przed przystąpieniem do pracy w nowej kadencji wnikliwie przestudiowali raport rzecznika praw obywatelskich, podobnie zresztą jak rozpatrywane wcześniej na tej sali Sejmu sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli za 1996 r. Wnioski zawarte w tych bogatych materiałach powinny służyć poprawie uchwalonych przepisów prawnych, zwłaszcza w sprawach gospodarczych, finansowych i podatkowych, ubezpieczeń społecznych i pracowniczych oraz gospodarki mieszkaniowej, gdyż stanowią one blisko 60% ogólnej liczby spraw, którymi zajmuje się Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Wyraźnej poprawie winna ulec również praca organów rządowych, które nie tylko nie zawsze reagują właściwie na interwencje rzecznika, ale opóźniają wydawanie aktów wykonawczych, stosują nadal szeroko tzw. powielaczowe prawo, nie przestrzegają procedur przewidzianych w Kodeksie postępowania administracyjnego. Funkcja nadzorcza Sejmu na tym odcinku powinna ulec zwiększeniu.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmieniające się przepisy prawne, ich ilość i zbyt częste zmiany, konieczność ich dostosowania do przepisów Unii Europejskiej, nowe możliwości występowania przez rzecznika praw obywatelskich z rewizjami nadzwyczajnymi i kasacyjnymi powodują konieczność odpowiedzialnego zabezpieczenia kadrowego i finansowego dla biura rzecznika. Wskazuje to również pan prof. Adam Zieliński we wnioskach końcowych swojego sprawozdania. Powinno to być sygnałem dla nowego parlamentu przy uchwalaniu ustawy budżetowej na 1998 r. Stare porzekadło mówi, że o wszystkim decydują ludzie, ich przygotowanie zawodowe, zaangażowanie i kompetencje, na to potrzebne są z kolei pieniądze i dla tego urzędu muszą być one zabezpieczone. Będzie na to zapewne przyzwolenie społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Kończąc, pragnę wyrazić pogląd, iż w mojej ocenie działalność rzecznika praw obywatelskich w czasie pierwszego roku III kadencji zasługuje na pozytywną ocenę. Pragnę również podziękować panu prof. Adamowi Zielińskiemu za to, że pełniąc ten zaszczytny i odpowiedzialny urząd, potrafił zachować jego apolityczny charakter.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#PosełZygmuntBartoszewicz">Popieram stanowisko Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z druku nr 2555 i wnoszę o przyjęcie przez Sejm do wiadomości sprawozdania rzecznika praw obywatelskich za 1996 r. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Zygmuntowi Bartoszewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Pawła Kasprzyka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełPawełKasprzyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Profesorze! Z uwagą przeczytałem sprawozdanie rzecznika praw obywatelskich za okres od 8 maja ub. r. do 7 maja br. i muszę powiedzieć, że, tak jak do urzędu pana profesora, odnoszę się do niego z uznaniem i w pełni podzielam szereg zawartych w nim konstruktywnych uwag. Sądzę, że prawdziwe jest stwierdzenie, iż w naszym orzecznictwie ciągle nie docenia się potrzeby ochrony słusznego interesu obywatela. Stąd czasami możemy mówić o ogromnym problemie kryzysu sądownictwa, o którym pan rzecznik raczy tu wspominać. Dlatego też mam do pana profesora pytanie, które sprowadza się do następującej kwestii. W sprawozdaniu czytamy, że nastąpił wzrost o 73,2% liczby wnoszonych przez rzecznika kasacji - w 1995 r. było ich 56, a w 1997 r. stosunkowo więcej. Chciałbym zapytać: Dlaczego w rozprawach kasacyjnych przed Sądem Najwyższym, a osobiście uczestniczyłem w niektórych takich rozprawach wniesionych przez pana rzecznika, rzecznik nie ma swego przedstawiciela, oskarżyciela? W związku z powyższym rodzi się kolejne pytanie: Czy nie jest to czasami praca na próżno? Te sprawy się przegrywa. Byłoby dobrze, gdybym mógł uzyskać informację o tym, ile takich spraw było przegranych.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełPawełKasprzyk">Panie profesorze, muszę panu powiedzieć, że ludzie odnoszą się do pana urzędu z dużym szacunkiem, że praca pana i pańskich poprzedników została przez ludzi naprawdę uszanowana, że ten urząd ma autorytet. Jest pan dla wielu osób ostatnią nadzieją. Chcę tu dodać, że z niektórymi ludźmi osobiście udawałem się do pana urzędu na rozmowy i rzeczywiście rzecznik nie odmawiał wniesienia kasacji. Natomiast pojawiają się w związku z tym takie pytania: Czy faktycznie powinniśmy wnosić tę kasację od orzeczeń sądu I instancji, gdy minął termin wniesienia kasacji przewidzianej dla strony? Czasami strony to wykorzystują. Czy nie powinno być tak, że rzecznik wnosi kasację po obowiązkowym odbyciu dwóch rozpraw przed sądami powszechnymi? Na str. 22 pisze pan, że naruszenie zasady równości w postępowaniu sądowym nie były sygnalizowane ani w skargach do rzecznika, ani we wnioskach o kasacje. Otóż muszę stwierdzić, i tu chciałbym się odnieść do jednego tematu, że nie ma tej zasady równości w sprawach, które pan wnosił do Sądu Najwyższego, jeśli chodzi o traktowanie zarządów spółdzielni i np. członków poszczególnych spółdzielni mieszkaniowych. Są takie sytuacje, w których członkowie spółdzielni bardzo często płacą kredyty za nie swoje mieszkania. Ze zdziwieniem czytałem wyjaśnienia niektórych spółdzielni mieszkaniowych, że nadmiar informacji dla urzędu rzecznika w tym zakresie jest niewskazany. Pozostaje problem, jak to wyegzekwować, jakie zająć stanowisko. Uważam, że w przyszłości należałoby się w większym stopniu odnieść do problemu przewlekłości spraw, szczególnie egzekucji. Wśród skarg, które do mnie zgłoszono, jest jedna sprawa dotycząca tego, że przez 48 lat obywatel polski nie może doczekać się zwrotu przysądzonego mu prawomocnym wyrokiem w Polsce gospodarstwa. I wszystko wskazuje na to, że razem z Komitetem Helsińskim będziemy podejmowali sprawę przedstawienia tego problemu w Strasburgu. Wstępne rozmowy już zostały przeprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełPawełKasprzyk">Tyle moich uwag. Jeszcze raz z całym szacunkiem odnoszę się do pana urzędu i chciałbym, żeby pan wiedział, że dla wielu ludzi jest pan nie tylko ostatnią deską ratunku, ale i nadzieją. Chciałbym, żeby urząd o tym wiedział. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Pawłowi Kasprzykowi.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Jerzego Jaskiernię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ilekroć na forum Sejmu przychodzi nam mówić o działalności rzecznika praw obywatelskich, tylekroć z wielkim szacunkiem odnosimy się zarówno do tego urzędu, jak i do jego kolejnych piastunów, a więc do pana prof. Adama Zielińskiego, pana prof. Tadeusza Zielińskiego, pani prof. Ewy Łętowskiej. Kiedy uczestniczyłem w jednej z dyskusji, kończącej kadencję pani prof. Ewy Łętowskiej, powiedziałem, że tu nie tylko urząd i jego kompetencje są rozstrzygające - tu również liczy się osobowość prawnika, jego determinacja, sposób wykorzystania tych możliwości, tych kompetencji, które urząd posiada. Sądzę, że ten szacunek, który tutaj jest powszechnie wyrażany, jest odzwierciedleniem opinii, które wynosimy ze spotkań wyborczych. Ja również na terenie woj. tarnobrzeskiego, i w Sandomierzu, i w Stalowej Woli, i w Staszowie, i w Połańcu, i w innych miejscowościach, wielokrotnie słyszałem tezę, że fakt istnienia rzecznika praw obywatelskich był jednym z efektów tych przemian ustrojowych, które stworzyły nowe oblicze systemu ochrony praw i wolności obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jeśli nawiązuję, panie marszałku, Wysoka Izbo, do tej genezy, to m.in. dlatego, że jestem poruszony tezą z wystąpienia pana posła Jacka Taylora, który tutaj dzisiaj powiedział, że urząd rzecznika praw obywatelskich to miała być fasada. Otóż nie wiem, w oparciu o jakie przesłanki pan poseł Taylor wypowiada tak kategoryczną tezę. W szczególności trudno uznać za wystarczającą przesłankę te wyrwane z kontekstu wystąpienia jakiejś anonimowej posłanki z debaty na temat rzecznika praw obywatelskich; na marginesie, nawet to, co zostało zacytowane, do takiej tezy prowadzić nie może. Nie, to nie była fasada. Ja przy okazji informacji o Trybunale Konstytucyjnym mówiłem, że polska nauka prawa konstytucyjnego i w ogóle polska nauka prawna oraz demokratyczne, postępowe środowisko prawnicze mogą szczycić się wprowadzeniem instytucji sądownictwa administracyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, instytucji Trybunału Konstytucyjnego, instytucji rzecznika praw obywatelskich. To jest trwały, wielki wkład, i to w czasach, kiedy to nie było takie proste. Przypominam, jakie były argumenty przeciwko powołaniu rzecznika praw obywatelskich - mówiło się: przecież istnieje prokuratura, prokuratorska kontrola przestrzegania prawa, są inne instytucje, po co je mnożyć, jeden rzecznik nie wystarczy, może powołać kilku, może kilkudziesięciu, może w każdym województwie. A więc różne argumenty były prezentowane, i to również w dobrej wierze. Fakt, że doszło do powstania tej instytucji, jak również ta pierwsza kadencja - trudna kadencja w tamtejszych uwarunkowaniach - to była demonstracja tego, że w zakresie ochrony praw obywatelskich Polska szła we właściwym kierunku. Oczywiście kontekst ustrojowy tu rzutuje i to, co się dzieje od 1989 r., niewątpliwie sprzyjało rozwojowi tej instytucji, ale przecież można też i na ten pierwszy etap, etap działalności pani prof. Łętowskiej spojrzeć z pełnym szacunkiem i wszelkie wartościowanie, że wtedy to była fasada, a teraz nie jest fasada, byłoby historycznie nietrafne. To chciałbym bardzo wyraźnie podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdy patrzę na sprawozdanie pana rzecznika, znajduję tam wiele tematów, o których można by mówić. Chciałbym jednak prosić pana rzecznika o pogłębienie informacji w trzech punktach.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Sprawa pierwsza - pan rzecznik w informacji dla Sejmu trafnie eksponuje problemy postępowania ustawodawczego i jego mankamenty, również w zakresie wydawania aktów wykonawczych do ustaw. Nie wiem, dlaczego pani poseł Nowakowska próbuje to upolitycznić; czy chodzi o rząd Suchockiej, czy o rząd Cimoszewicza, to jest bez znaczenia. Akty wykonawcze mają być wydawane i obowiązkiem m.in. Izby jest szukanie instrumentu, żeby nie było tak, że oto jest ustawa i przez wiele miesięcy czy lat nie ma aktu wykonawczego. Tu nie ma nic z polityki, nie chodzi o to, który rząd to będzie robił. Pan trafnie ten wątek podnosi. Swego czasu prof. Tadeusz Zieliński, ówczesny rzecznik praw obywatelskich, powiedział w wywiadzie, że rzecznik chce ostrzegać, chce sprawować funkcję wczesnego ostrzegania. Gdy później analizowałem różne wystąpienia rzecznika, to często spotykałem się z ostrożnością. Chciałbym zapytać, jak pan na to patrzy, czy pan chce sprawować funkcję wczesnego ostrzegania, a to oznacza również włączanie się do postępowania ustawodawczego. Wiem, że tu może być pewna kolizja. Prof. Tadeusz Zieliński mówił, że on nie może na etapie prac sejmowych sugerować, co jest nie tak w projektach, bo on przecież później będzie ewentualnie zaskarżał je do Trybunału Konstytucyjnego, a więc niejako z tego powodu nie chciał się w to włączać. Jednak robił to w odniesieniu do Senatu, gdy prace były w Senacie, kiedy już sprawy się potoczyły. Robił to przy okazji weta prezydenta czy dalszych procedur.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Otóż chciałbym zapytać — biorąc pod uwagę pewną filozofię sprawowania urzędu, bo pan przecież jest w dalszym ciągu w pierwszej fazie swojej kadencji — czy widzi pan możliwość mocniejszego zaangażowania się rzecznika. Osobiście, jako poseł na Sejm, nie widzę szczególnych uwarunkowań, dlaczego organ państwowy, który ma system sygnalizacyjny, do którego ludzie piszą, który ma sztab wysoko kwalifikowanych kadr — bo jest to organ jednoosobowy, ale z bardzo dobrymi kadrami — miałby nie dzielić się z Izbą uwagami, sygnałami o niekonstytucyjności tak szybko, jak tylko poweźmie informacje. Bo przecież naszym celem jest to, żeby prawo było doskonałe. Rzeczą wtórną jest, na którym etapie to się sygnalizuje. Lepiej stwierdzić błąd in statu nascendi niż tolerować go w dalszych fazach.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Sprawa druga. Pan trafnie stawia tezę o niewydolności sądownictwa, o wydłużaniu się postępowań. Zresztą pan jest w szczególnej sytuacji, bo jest pan nie tylko rzecznikiem, ale w przeszłości był pan i prezesem NSA, i sekretarzem stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, a więc pan widzi wymiar sprawiedliwości ze wszystkich możliwych stron. Chciałbym zapytać: Jakie pan dzisiaj wyciąga z tego wnioski i co by pan chciał Wysokiej Izbie rekomendować? Jest to sytuacja błędnego koła. Niewiele ponad 2 mln spraw w 1991 r. i prawie 5 mln spraw obecnie, a znamy uwarunkowania budżetowe. Wiele pytań się nasuwa. Również o to, czy nie poszliśmy za daleko w zakresie rozszerzenia kognicji sądowej. Czy jest to dobre w warunkach państwa prawnego, jeśli rozszerzamy funkcje sądów, a nie dajemy im technicznych możliwości, być może nie damy ich i za rok, i za dwa? Co z tego wynika? Czy chcemy tolerować taką sytuację, jak chociażby ta skarga, która trafiła do Strasburga ze Stalowej Woli, gdy ktoś się skarży na opieszałość (abstrahuję od szczegółów z tym związanych)? Bardzo prosiłbym, żeby pan zechciał nam coś podpowiedzieć. Wczoraj głosowaliśmy nad nowymi uprawnieniami dotyczącymi przechodzenia w stan spoczynku, nad emeryturami sędziów, prokuratorów. Zrobiliśmy krok we właściwym kierunku, żeby wzmocnić władzę sądowniczą i prokuratorską. Czy to wystarczy? Jakie inne ewentualnie możliwości ma władza ustawodawcza?</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wreszcie trzecia kwestia. Podnosi pan sprawę wielu sygnałów dotyczących nierówności mężczyzn i kobiet. To jest dla socjaldemokracji bardzo ważne zagadnienie, w programie SdRP akcentujemy to, szukamy rozwiązań, mówi o tym również Międzynarodówka Socjalistyczna. Czy w pańskiej ocenie obecne instrumenty są wystarczające? Jest klauzula niedyskryminacji w konstytucji, niedyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny. Czy pan, powiem otwarcie, popiera ideę ustawy o równości kobiet i mężczyzn, popiera ten projekt, który jest rozpatrywany? Mówię o tym dlatego, panie marszałku, że nas w Izbie interesuje generalny obraz, ale w szczególności to wszystko, co może sprzyjać doskonaleniu postępowania ustawodawczego, to wszystko, co możemy wykorzystać dziś, jutro i w przyszłej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#PosełJerzyJaskiernia">W związku z tym mam jeszcze jedno pytanie do pana rzecznika. Nie wszystkie konwencje Rady Europy zostały ratyfikowane. Pan z pewnością śledzi na tle standardów Rady Europy... przecież Rada Europy co pewien czas spotyka się z ombudsmanami - na Cyprze było takie ważne spotkanie - promuje instytucje ombudsmana w skali europejskiej i szerzej. Chciałbym zapytać: Czy pan nie uważa, że pewne przyspieszenie prac ratyfikacyjnych w odniesieniu do niektórych przynajmniej konwencji Rady Europy byłoby przydatne? Pytam o to również jako członek Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, bo chcielibyśmy wiedzieć nie tylko, jakie są intencje rządu, ale co rzecznik praw obywatelskich nam w tym zakresie podpowiada. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Jerzemu Jaskierni.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Stefana Cerankę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, krucho z czasem.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Poseł Stefan Ceranka: Tak, tak. To znaczy ile?)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Ma pan minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełStefanCeranka">Wystarczy, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełStefanCeranka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Minuta wystarczy, drodzy państwo, bo w zasadzie mam pytanie, ale przede wszystkim pragnę skierować słowa uznania dla pana profesora Adama Zielińskiego, rzecznika praw obywatelskich, za jego pracę na tym stanowisku. Mam podstawy, żeby tak mówić.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełStefanCeranka">Mam mało czasu, więc swoje krótkie wystąpienie ograniczę do postawienia pytania. W ciągu 4 lat mijającej kadencji w biurze poselskim miałem dziesiątki interwencji mieszkańców z prośbą o pomoc i prawną poradę. Wywiązując się ze swych poselskich powinności zatrudniłem radcę prawnego, do którego zawsze stały kolejki zainteresowanych. Mieszkańcy mówią, że nie mają gdzie chodzić po poradę prawną, po pomoc, nigdzie nie znajdują takiej porady. Moje interwencje były jednak bardzo ograniczone w instytucjach zdominowanych przez inną opcję polityczną; jest to przykre, ale prawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełStefanCeranka">A teraz pytanie: Czy widzi pan potrzebę powołania terenowych oddziałów rzecznika praw obywatelskich? To pytanie w zasadzie powinno być również postawione Wysokiej Izbie. Mam nadzieję, że nowy parlament podejmie w tej sprawie stosowne decyzje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełStefanCeranka">Zmieściłem się w czasie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tak jest, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Janusza Szymańskiego.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, jest pan w trudnej sytuacji. Przez 4 lata dokuczał pan marszałkom Sejmu w związku z nieprzestrzeganiem regulaminu, teraz pan staje przed trudną próbą - zostało panu 27 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełJanuszSzymański">Panie marszałku, dziękuję za to pouczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">To nie pouczenie, to przestroga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJanuszSzymański">Korzystając z możliwości, które regulamin dopuszcza, pan marszałek jest włodarzem mojego czasu i może moje wystąpienie regulować, jak zechce.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełJanuszSzymański">Chciałbym się wypowiedzieć w trzech kwestiach - w sprawach, które były może mniej podejmowane w debacie. Nowa konstytucja już to rozstrzyga, reguluje status normy międzynarodowej, czyli, krótko mówiąc, określa hierarchię norm prawa międzynarodowego w porządku wewnętrznym. Co prawda to sprawozdanie dotyczy roku 1996, ale z pewną troską patrzę, jak będzie następowała implementacja szeregu standardów prawa międzynarodowego do naszego porządku wewnętrznego. To norma międzynarodowa będzie dzisiaj miała moc nadrzędną nad ustawą i w gruncie rzeczy będzie wyznaczała standardy postępowania dla organów państwa.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełJanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzecznik nie jest organem, który ma uprawnienia władcze. Jest organem perswazyjnym, jest organem, który często recenzuje zachowania organów państwa, jego decyzje. Nie może rozstrzygać, czy decyzja jest prawomocna, czy jest decyzją ostateczną, wiążącą, natomiast może tę decyzję zruszać poprzez szereg uprawnień o charakterze interwencyjno-perswazyjnym.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełJanuszSzymański">Z wielkim szacunkiem mówię o pracy pana rzecznika praw obywatelskich w 1996 r. W roku 1997 mam już inną perspektywę oceny, ponieważ pan rzecznik na co dzień sygnalizuje swe zdanie, wskazuje na istniejące nieprawidłowości. Chciałbym powiedzieć, że za mało wniosków wyciągamy z tych sygnałów i takie okazjonalne sprawozdanie, które służy pochyleniu się nad szeregiem problemów ochrony praworządności, a przede wszystkim ochrony praw i wolności jednostki, jest chyba czymś epizodycznym, jednorazowym. Natomiast zbyt mało - myślę, że pan poseł Jaskiernia się ze mną zgodzi - na co dzień w pracy ustawodawczej wyciągamy z tego wnioski. Co prawda w tej kadencji wiele się zmieniło, ponieważ Komisja Ustawodawcza wielokrotnie rozpatrywała to, co sygnalizował rzecznik praw obywatelskich. Natomiast moim zdaniem brakuje, panie profesorze, w tym sprawozdaniu, które właściwie, jeśli chodzi o formę, ciągle przypomina to, od czego zaczęła Ewa Łętowska i biuletyny rzecznika informujące o stanie przestrzegania prawa i praworządności... Wydaje mi się, że za mało jest takich sygnałów praktycznych, jakie wady konkretnie w systemie prawnym rzecznik dostrzega. Jeżeli można, chciałbym przede wszystkim uwypuklić ten obszar zagadnień prawnomiędzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PosełJanuszSzymański">Otóż Polska jest jednym z krajów, który przoduje już na liście podmiotów zgłaszających petycje do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wchodzimy w obligatoryjny tryb rozpatrywania tych skarg przez Trybunał - przedtem było to poprzedzane przez Europejską Komisję Praw Człowieka - i to, moim zdaniem, będzie zachęcało do większej liczby wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PosełJanuszSzymański">Chciałbym, panie marszałku, Wysoka Izbo, powiedzieć, że rzecznik jest rzeczywistym filarem praworządności w naszym państwie. Sądzę, że ta liczba wniosków...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełJanuszSzymański">...jest szalenie istotna. Jeżeli pan marszałek pozwoli, chciałbym o dwóch istotnych sprawach jeszcze powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełJanuszSzymański">Chciałbym zaznaczyć, że istnieje pilna potrzeba rozstrzygnięć takich kwestii, jak pluralizm rzeczników. Pojawiają się inicjatywy, i to już zostało rozstrzygnięte. Chciałbym zapytać rzecznika praw obywatelskich pana profesora Adama Zielińskiego, jaki jest jego pogląd w sprawie wielości rzeczników. Wiemy, że te inicjatywy mają rzeczywisty wymiar. I to, co podjął w ostatniej wypowiedzi pan poseł Ceranka: jak przybliżyć rzecznika praw obywatelskich do obywatela, to jest problem, który występuje w pracy terenowych biur poselskich. Chodzi o to, że często ludzi nie stać po prostu na przyjazd do Warszawy, nie stać ich również na długie oczekiwanie na wysłuchanie przez rzecznika, jego zastępcę czy pracowników biura. I w związku z tym chciałbym zapytać, czy pan rzecznik na tle swojej praktyki nie dostrzega potrzeby zwiększenia na przykład środków finansowych na funkcjonowanie instytucji rzecznika. Sądzę, że to jest właśnie w gestii parlamentu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, ale pan to troszkę rozciąga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełJanuszSzymański">Panie marszałku, nie chcę nadużywać pańskiej cierpliwości...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Naprawdę nie można z 27 sekund, które zostały zgodnie z regulaminem, robić 5 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełJanuszSzymański">Odwołuję się do pańskiej cierpliwości. Szalenie dziękuję za to, że życzliwie pan mi wydłużył czas, a Izba zechciała wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełJanuszSzymański">Byłbym wdzięczny, gdyby pan rzecznik odniósł się do tych kwestii. Chciałbym powiedzieć tylko tyle. Jak zauważyłem, aktów wykonawczych do obowiązujących ustaw w naszym państwie, jak zwykle, brakuje około 100. I to jest tendencja, którą obserwuję od 1990 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, błagam pana, niech pan kończy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełJanuszSzymański">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Chcę panu powiedzieć, że miał pan inną formułę regulaminową, której pan jednak nie wykorzystał. Mógł pan po prostu zadać pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełJanuszSzymański">Proszę zauważyć, że w ostatniej fazie przeszedłem do pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Właśnie, mógł pan od razu zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Michalski.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam pana posła Budnika, ale przedtem jest jeszcze pan poseł Marian Michalski.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Michalski ma dużo czasu, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełMarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analizując sprawozdanie nie tylko roczne, ale miesięczne z prac rzecznika praw obywatelskich, można wysnuć pewne refleksje. Otóż te spostrzeżenia są pewną odpowiedzią na znajomość i umiejętność korzystania z prawa przez obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Muszę wyrazić zadowolenie chociażby z tego, że od momentu powołania tej instytucji mieliśmy szczęście do personalnej obsady rzeczników.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełMarianMichalski">Chciałbym panu, panie rzeczniku, podziękować za to bardzo wnikliwe i analityczne podejście do tych wszystkich problemów, które sygnalizuje nasze społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełMarianMichalski">Moją wypowiedź zakończę następująco: skoro mówimy, że praca rzecznika praw obywatelskich nie ma mocy ustawodawczej, a przecież wiadomo nam wszystkim, że tę moc mają aż 24 komisje, mają ją podkomisje, mamy inne instrumenty mocy ustawodawczej, to chciałbym wiedzieć, ile i jak często przewodniczący komisji, przewodniczący podkomisji lub sprawozdawcy sięgnęli do tych materiałów i próbowali się z panem, panie rzeczniku, skontaktować i wspólnie rozwiązać niektóre problemy, nanosząc je do najrozmaitszych przecież inicjatyw ustawodawczych, które winny być odpowiedzią m.in. na te wszystkie zarzuty i na pewne kontrowersyjne zapisy, nawet ustawodawcze, o których społeczeństwo informuje pana rzecznika. Byłbym wdzięczny, gdyby pan rzecznik chciał odpowiedzieć na to pytanie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Krzysztof Budnik, ale, jak rozumiem, w trybie pytania, bo czas pańskiego klubu niestety się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Ośmielę się skierować trzy pytania do rzecznika praw obywatelskich, nawiązując do sprawozdania, jak również debaty. Jedną z najczęściej podnoszonych spraw była kwestia prawa do sądu. Rzeczywiście w dniu wczorajszym zadbaliśmy o wzmocnienie niezawisłości sędziowskiej poprzez przyznanie uposażenia zamiast emerytury na zasadach ogólnych, czego byłem gorącym zwolennikiem, jak i wielu posłów Unii Wolności. Na pewno musimy zadbać obecnie również o sąd, o pracowników kancelaryjnych, ale chciałbym skierować pytanie dotyczące jednej z istotniejszych chyba barier w dostępie do sądu, myślę o stosunkowo wysokich opłatach i kosztach sądowych. Czy pan rzecznik przewiduje podjęcie interwencji zmierzającej do obniżenia tych opłat i kosztów, czy pan rzecznik po prostu zgadza się z tą tezą, że opłaty w Polsce są zbyt wysokie i często ludzi nie stać na to, aby korzystać z ochrony sądowej?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Drugie pytanie dotyczy realizacji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. W obecnej kadencji w tym zakresie nastąpiła znaczna poprawa, ale jednak nie osiągnęliśmy stanu doskonałego. Stosunkowo szybko rozpatrujemy orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, ale nie zmieniamy prawa, które zostało podważone i uznane za sprzeczne z konstytucją. Jako przykład podam sprawę dotyczącą tzw. kombatantów na wschód od linii Curzona - do dzisiaj mimo rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego nie nastąpiła odpowiednia nowelizacja prawna. Kolejnym orzeczeniem jest orzeczenie dotyczące ustawy o przepadku na rzecz skarbu państwa mienia byłej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej - również tutaj nie nastąpiła nowelizacja. Niestety lista ta nie jest zakończona. Stąd moje pytanie, czy nie należałoby rozważyć, nie wiem, rozszerzenia inicjatywy ustawodawczej, czy pan rzecznik by aspirował do takiej funkcji, ewentualnie podjąłby interwencję w stosunku do tych organów, które mają inicjatywę ustawodawczą, w szczególności rządu, który dysponuje odpowiednim aparatem. Czy dopuszczalna jest w ogóle skarga na bezczynność ustawodawcy? Czy taka bezczynność mogłaby być uznawana za stan niekonstytucyjny?</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełKrzysztofBudnik">Ostatnie, trzecie pytanie dotyczy nowych wyzwań, jakie niesie nowo uchwalona konstytucja, która niedługo wejdzie w życie. Bardzo ważną rzeczą będzie podniesienie świadomości prawnej, uświadomienie praw konstytucyjnych płynących z tej konstytucji, aby konstytucja była prawem żywym. Czy rzecznik praw obywatelskich przewiduje rolę również dla siebie w tym pierwszym okresie propagowania korzyści płynących z praw chronionych konstytucją?</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełKrzysztofBudnik">Na zakończenie również przyłączę się do wyrazów szacunku, ośmielam się złożyć na ręce pana rzecznika podziękowania i wyrazy uznania także dla pracowników urzędu rzecznika praw obywatelskich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tylko że to już nie są pytania.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy jeszcze ktoś z państwa pragnie zadać pytanie panu rzecznikowi? Nie.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czasy klubowe zostały prawie w całości wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę zatem rzecznika praw obywatelskich pana profesora Zielińskiego o zabranie głosu na zakończenie debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Proszę mi pozwolić, że do problemów poruszanych w dyskusji ustosunkuję się w kolejności, w jakiej były one podnoszone. Natomiast już na wstępie, ponieważ mówimy tutaj o instytucji rzecznika, o skuteczności jego działalności, o losach tej instytucji, historii, chcę powiedzieć, że bardzo wielką wagę przywiązuję do tego, żeby ta instytucja funkcjonowała w klimacie zrozumienia dla praw obywatelskich. Dziękowałem już Wysokiej Izbie w swoim pierwszym wystąpieniu za wsparcie w wielu sprawach i chcę powiedzieć, że dzisiaj też odczuwałem tego rodzaju klimat na tej sali. Prawnicy mają takie powiedzenie: Czuję się mocny, kiedy wiem, że mam za plecami Rzymian, myśląc o tym, że jeżeli coś tam Rzymianie wymyślili i dobrze rozwiązali, to będę miał rację. Ja bym to strawestował w taki sposób: Czuję się mocny, wykonując swoją funkcję, mając za plecami parlament życzliwy dla załatwiania pewnych spraw z tego zakresu.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Teraz co do kwestii konkretnych. Chcę wyjaśnić pewne nieporozumienie, które być może na skutek niewłaściwego sformułowania pojawiło się w odbiorze. Mianowicie pani poseł Sierakowska była łaskawa powiedzieć, że błędna jest interpretacja przepisów o kasacji, że rzecznik uważa, iż ma obowiązek wnoszenia kasacji w każdej sprawie. Nie, tu nieporozumienie polega na tym, że zmienił się stan prawny w taki sposób, że do tej pory funkcjonowała instytucja wniosku, podania o wniesienie rewizji nadzwyczajnej. To podanie o wniesienie rewizji nadzwyczajnej mogło być kierowane do określonych podmiotów, nie do rzecznika praw obywatelskich. Podmiot, do którego takie podanie zostało skierowane, miał obowiązek zbadać akta. W związku z tym jeżeli ktoś się zwracał do rzecznika, nie wykorzystawszy tego trybu podaniowego, rzecznik mówił: Nie zajmuję się tą sprawą, dlatego że nie wykorzystano tego trybu. W tej chwili, po tych zmianach, podania kierowane są już bezpośrednio do rzecznika. Rzecznik stał się w wyniku tych zmian podmiotem, do którego się kieruje podania. Rzecznik oczywiście może nie wnieść kasacji czy rewizji nadzwyczajnej, ale ma obowiązek zbadania każdej sprawy. Do tej pory tego nie było. Dlatego zachęta rzecznika do tego, żeby nie wnosił kasacji tam, gdzie nie ma potrzeby, jest oczywiście bardzo cenna, rzecznik w pełni się z tym zgadza, natomiast cały problem polega na tym, że po to, żebym mógł powiedzieć, że nie wnoszę kasacji, najpierw muszę zbadać sprawę, przeczytać akta.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Drugi problem to pewien niedosyt, który tutaj wywołały sformułowania dotyczące ingerencji rzecznika w kwestię naruszania praw obywatelskich przez prasę. Otóż chcę powiedzieć, że z punktu widzenia ustawowego rzecznik praw obywatelskich strzeże właśnie praw jako praw obywatelskich. W prasie sytuacja jest tego rodzaju, że dzienniki to nie są organy państwowe - i chwała Bogu - w związku z tym naruszenie przez redakcję czyjegoś prawa, co oczywiście rzecznik dostrzega, uzasadnia ingerencję rzecznika dopiero wtedy, jeśli organy państwowe, organy władzy publicznej obowiązane do określonej reakcji nie podjęłyby jakichś działań. W tym momencie zaczynamy mówić o naruszeniu praw obywatelskich. Podobnie jak np. ze sprawą rozwodową - rzecznik nie interesuje się tym, czy są podstawy do rozwodu, czy nie ma podstaw do rozwodu, ale tym, czy sąd kompetentny do rozpoznania spraw o rozwód działa sprawnie, szybko i czy nie narusza rażąco prawa. Otóż w sprawach dotyczących naruszeń godności, czci przez prasę rzecznik wyjaśnia, że, po pierwsze, nie ma uprawnienia, żeby zwracać się do redaktorów: Panowie redaktorzy, nie naruszajcie czci. Takie działanie nie mogłoby odnieść żadnego skutku. Po wtóre, w wypadkach, z którymi się rzecznik stykał do tej pory, miał zawsze do czynienia z osobami, które miały możliwość wykorzystywania właściwych dróg, drogi sądowej. Pouczał. Nie wykluczam, że także w takich sprawach rzecznik może działać, jeżeli powstaną takie okoliczności, że organy publiczne nie będą działały w odpowiedni sposób.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Pani posłanka Nowakowska zastanawia się, czy nie za mało jest ingerencji w sprawy indywidualne. To jest oczywiście zawsze bardzo wielki problem. W każdym razie praktyką naszego urzędu jest to, że wszystkie indywidualne sprawy są badane, to znaczy zawsze można dyskutować, czy przypadkiem nie znalazłby się jednak jakiś powód do interwencji. Chcę zapewnić, że wszyscy pracownicy naszego biura starają się czytać te akta, badać te sprawy pod tym kątem, żeby właśnie ingerować, żeby występować. O takiej tendencji świadczy zresztą to, że jest sporo ingerencji, których organy, do których się zwracamy, nie uwzględniają. Czy tego jest za mało, czy tego jest za dużo? W każdym razie to jest podstawowy obowiązek rzecznika. Nie wykluczam tego, że w jakiejś indywidualnej sprawie rzecznik mógł nie mieć racji, nie podejmując ingerencji, ale generalnie biorąc, nastawiony jest na to, żeby podejmować interwencje.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Pan poseł Mazurkiewicz porusza problem wielkiej wagi - pojawia się on również w wystąpieniu pana posła Jaskierni - to znaczy roli rzecznika w działalności ustawodawczej, np. wczesnego ostrzegania. Chciałbym raczej unikać takich określeń słownych, nazw. Natomiast jest podstawowe pytanie: Jakie jest miejsce rzecznika w działalności prawodawczej? Chcę powiedzieć, że tu są oczekiwania, takie sygnały wychodzą zarówno z Wysokiej Izby, jak i z Senatu - żeby rzecznik szerzej włączył się w proces legislacyjny. Nawet w Senacie rozważano problem, czy nie postawić wniosku o przyznanie rzecznikowi inicjatywy ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Moje zdanie w tym zakresie było wstrzemięźliwe, to znaczy uważałem, że inicjatywa ustawodawcza nie jest rzecznikowi potrzebna, jeżeli jego wystąpienia, które, miejmy nadzieję, będą trafne, będą podtrzymywane przez określone organy normalnego państwa. Chcę zresztą powiedzieć, że inicjatywa ustawodawcza rzecznika nie jest instytucją znaną czy popularną w Europie Zachodniej. Wprawdzie tam w ogóle rzecznicy mają trochę słabszą pozycję niż polski rzecznik, ale wystarcza tu już podmiotów, które mają inicjatywę ustawodawczą. Przy czym zawsze z wielkim uznaniem odnoszę się do wszystkich organów, które mając inicjatywę ustawodawczą, przejmują sygnalizację rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Wystąpień rzecznika było tyle, że, można powiedzieć, przeciętnie raz na tydzień w ciągu tego roku występował z jakimś wnioskiem dotyczącym prawotwórstwa, ustawodawstwa. Czy powinien uczestniczyć? Chciałbym poddać pod rozwagę tego rodzaju sprawę. Wydaje mi się, że rzecznik ma obowiązek sygnalizowania, jeżeli jakiś temat wymaga ingerencji prawotwórczej. Natomiast bardzo bałbym się tego, żeby rzecznik włączał się jako strona w momencie, kiedy już problem zostanie dostrzeżony i toczy się dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Siła parlamentu jest ogromna, zawsze z chęcią odpowiem na zapytanie, ale zakres działalności ustawodawczej Sejmu jest tak wielki, że praktycznie biorąc to by oznaczało przy obecnym stanie kadrowym wielkie zubożenie działalności rzecznika w sprawach indywidualnych, dlatego że trzeba byłoby stosunkowo dużo sił temu poświęcić. Nie można po prostu przyjść do Wysokiej Izby i reprezentować samego siebie, uważając, że to coś dobrego przyniesie, tylko trzeba się przygotować merytorycznie, zbadać, wnieść coś sensownego. Otóż, wydaje mi się, że właśnie taki układ, że rzecznik sygnalizuje potrzebę podjęcia pewnych spraw, pewnych problemów społecznych, natomiast w działalności legislacyjnej nie uczestniczy ani jako osoba posiadająca inicjatywę ustawodawczą, ani jako strona czy uczestnik tego procesu ustawodawczego, nie jest złym modelem, choć w jednostkowych sprawach - zgadzam się z tym - można dyskutować, czy tutaj nie było może za mało tego rzecznika, czy gdzieś tam nie było go za dużo.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Jeśli chodzi o to, co pan poseł Mazurkiewicz mówi na temat kodyfikacji - to się pojawiło potem jeszcze także w wystąpieniu pana posła Jaskierni jako pewien element edukacyjny - uważam, że to jest absolutnie niezbędne, żeby rzecznik wykorzystał swoje możliwości, dlatego że to jest w ogóle bardzo ważny obecnie problem, wydaje mi się, ogólnopaństwowy - dostosowanie prawa, ustawodawstwa do nowej konstytucji, wyciągnięcie wniosków wynikających z konstytucji. Myślę, że tu już bez względu na wszystkie szczegółowe podziały trzeba wszystko robić, żeby maksymalnie zrealizować tego rodzaju cel.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Dlaczego rzecznik nie występuje osobiście - pyta pan poseł Kasprzyk - przed Sądem Najwyższym? Tak to się przyjęło. Prawdę mówiąc, jeżeli ma się dobrą pozycję prawną... Jest nawet takie powiedzenie, że kiepski adwokat mówi przed sądem długo, dobry adwokat kłania się i mówi: Zgłaszam zarzut przedawnienia, i siada. W ten sposób wygrywa sprawę dla swojego klienta.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Chcę powiedzieć, że na ogół wszystko to, co mamy do powiedzenia w sprawach kasacji - a zwracam uwagę na to, że kasacja czy rewizja nadzwyczajna jest środkiem szczególnym, tam chodzi tylko o prawo, tam już nie ma dyskusji o kwestiach faktycznych, już się nie ocenia świadków, nie ocenia się dowodów, po prostu mówi się to, co się ma do powiedzenia na temat prawa - nie wiem, czy to jest najgorsza metoda, bo znowu uczestnictwo w nich określałoby określone zaangażowanie. Na pytanie, ile kasacji zostało uwzględnionych, w tej chwili odpowiedzieć nie jestem w stanie, natomiast chętnie panu posłowi Kasprzykowi uzupełnię tę informację. W większości wygrywamy te sprawy, choć oczywiście bywa i tak, że przegrywamy.</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Jeśli chodzi o to, czy jest problem skarżenia orzeczeń pierwszoinstancyjnych. Otóż to jest właśnie problem, mianowicie orzeczenie pierwszej instancji i orzeczenie drugiej instancji z punktu widzenia naruszenia praw obywatelskich niczym się nie różnią, tzn. nie zaskarżone orzeczenie sądu pierwszej instancji może być takim samym naruszeniem praw obywatelskich. Jeżeli obywatel nadużywa instytucji rzecznika, nie wnosi odwołania, nie wnosi środka odwoławczego, a zwraca się bezpośrednio do rzecznika, to jest zapewne postępowanie niegodne pochwały, ale z drugiej strony trzeba powiedzieć, że z tego rodzaju przypadkami rzecznik potrafi postępować.</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Chcę powiedzieć Wysokiej Izbie o innej sprawie, która wydaje mi się w tej chwili bardzo ważna. Mianowicie po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego rzecznik praktycznie został wyłączony z kasacji. To wyłączenie z kasacji wiąże się z tym, że przyjęto, że prokurator może wnieść kasację w sprawie cywilnej tylko wtedy, jeżeli uczestniczył w postępowaniu apelacyjnym. Ponieważ przepisy o prokuratorze dotyczą również rzecznika, to pro futuro rzecznik będzie mógł wnosić kasację w sprawach cywilnych tylko wtedy, jeżeli będzie brał udział w postępowaniu apelacyjnym. Ponieważ to będą przypadki niesłychanie rzadkie, to praktycznie ustawodawstwo... Obecnie zastanawiamy się nad tym. Pozwolę sobie jednak zwrócić się do Wysokiej Izby, prawdopodobnie już w tej kadencji to będzie niemożliwe, z pewną refleksją, czy nie byłoby celowe, żeby w określony sposób, w określonym zakresie jednak umożliwić korektę orzeczeń, które mimo dwuinstancyjnego postępowania albo tylko jednoinstancyjnego naruszają prawa obywatelskie.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Tu dodam, proszę państwa, że jest też jeszcze jeden wielki problem, mianowicie wprowadzono ograniczenia kwotowe przy kasacji, żeby te drobne sprawy niepotrzebnie nie trafiały do Sądu Najwyższego. Sprawa jest tego rodzaju, że z kolei w swoim czasie przyjęto bardzo niską wartość przedmiotu sporu przy sprawach o eksmisję, sprawach dotyczących mieszkań. Chcę powiedzieć, że w sprawach o eksmisję w tej chwili nie ma kasacji. I to nie jest dobre, bo mamy takie przypadki już dzisiaj sygnalizowane. Ta konstrukcja wartości przedmiotu sporu jest prawdopodobnie niedobra, tutaj trzeba będzie pogmerać. To jest jedna z ról, jeśli tak można powiedzieć, właśnie rzecznika, żeby podał Wysokiej Izbie do zastanowienia się, do refleksji, czy to jest dobre rozwiązanie. Bo przy najlepszej intencji przecież można nieraz doprowadzić do skutków, które będą trudne do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Co rekomendować w związku z sądami? Szczęśliwie urząd rzecznika praw obywatelskich jest takim urzędem, który sygnalizuje, który mówi, któremu znacznie trudniej jest formułować wnioski pozytywne. Chcę powiedzieć, że jednak wnioski pozytywne tu się nasuwają. Nasuwa się przede wszystkim wniosek, że tu musi być bardzo wyraźny długoletni program poprawy. Jeżeli ktoś oczekuje, że jednostkowymi posunięciami, proszę się nie gniewać, nawet tymi emerytalnymi dzisiejszymi sprawami, które tutaj były rozpatrywane, szybko się osiągnie jakiś postęp w sądownictwie w kwestii przyspieszenia, to myli się. Dlaczego? Bo jest bardzo długi proces przygotowywania kadry sądowniczej. Jest bardzo skomplikowana sytuacja polegająca na przykład na tym, że nawet zwiększanie liczby etatów sędziowskich, jeżeli nie będzie zwiększenia etatów administracyjnych, jeżeli nie będzie w ogóle warunków pracy, będzie prowadziło do... Zresztą ciągle trzeba mieć świadomość tego, że prawniczy rynek pracy jest dzisiaj niesłychanie chłonny. Proszę się nie gniewać, że tu każdy kuje, każdy swoją łapkę do podkucia wysuwa, ale w tej chwili w sytuacji rynku prawniczego w Warszawie zdobycie do pracy w biurze rzecznika fachowca, który ma oceniać orzeczenia sądów apelacyjnych, przygotowywać wystąpienia do Wysokiej Izby itd., graniczy z cudem. Zawsze są pasjonaci, pocieszam się tym, że zawsze są pasjonaci, ludzie, którzy lubią bronić praw człowieka, i że oni przyjdą, i chwała im za to. Bardzo jestem wdzięczny Wysokiej Izbie, wszystkim paniom i panom posłom, którzy oceniali kadrę urzędu rzecznika, dlatego że sądzę, iż te dysproporcje płacowe są tego rodzaju, że coś tutaj trzeba zrobić, bo ten rynek pracy jest nieubłagany. Warszawski rynek prawniczy jest nieubłagany. Wyciąga wszystko z instytucji państwowych, co wyciągnąć może. Wydaje mi się, że tu musi być po prostu pewien program, spokojny program realizacji, który będzie się zasadzał na rozeznaniu wszystkich potrzeb, i doprowadzi do tego, że - może w przyszłym roku, choć tak bardzo wszyscy oczekujemy szybkich rezultatów, ale w jakiejś dłuższej perspektywie - nauczymy się też rozpoznawać szybciej sprawy pilne; sprawy mniej pilne niech sobie nawet leżą dłużej. Zachód ma na przykład takie doświadczenia. Muszę powiedzieć jako rzecznik, że jeśli chodzi o przegrywanie w trybunale strasburskim - w którym oprócz tego, że się przegrywa merytorycznie, trzeba też płacić pieniądze - to lepiej jest płacić osobom, które są chore, biedne, powodzianom, niż za to, że sąd długo prowadził sprawę. To jest oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Sprawa nierówności mężczyzn i kobiet. Podejmujemy ten temat, w sprawozdaniu piszemy o tym. To dziwne, ale mamy bardzo mało skarg z tego zakresu. Więcej jest tu inicjatyw własnych niż wystąpień. To jest zresztą sprawa bardzo skomplikowana, nie wiem, czy tu rzeczywiście są potrzebne określone, bardzo rozbudowane mechanizmy prawne. Jestem głęboko przekonany, że u nas istnieje dyskryminacja kobiet. Sygnałów w tej sprawie mamy bardzo dużo. Natomiast sprawa dyskryminacji rozgrywa się na płaszczyźnie troszeczkę bardziej złożonej. To nie jest dyskryminacja czysto prawna, choć chcę powiedzieć, że w tej chwili w biurze rzecznika zastanawiamy się nad tym, czy rozwiązania z zakresu prawa pracy nie są dyskryminujące. Ostatnio na przykład występowaliśmy w sprawie dotyczącej dostępu kobiet do wyższych uczelni wojskowych itd. Tak więc tutaj są także pewne elementy prawne, ale głównie polega to na tym, że gdy przychodzi mężczyzna i przychodzi kobieta, to pracodawca prywatny najczęściej wybiera mężczyznę, a gdy trzeba ograniczyć zatrudnienie, pracodawca w pierwszej kolejności zwalnia kobiety. Mając możliwości różnicowania płac... Bo jeżeli tych możliwości nie ma, to oczywiście jest podstawa do wystąpienia rzecznika. Do tego wszystkiego dochodzi to, że rynek pracy jest dzisiaj groźny dla pracownika, ponieważ na rynku pracy dominuje pracodawca. Dlatego też dyskryminowany pracownik-kobieta bardzo często nie zwraca się do rzecznika, ponieważ uważa, że per saldo pomoc rzecznika może wyjść jej bokiem. To jest bardzo wielki problem. Dlatego w związku z projektem ustawy chcę powiedzieć, że do wszystkich takich ustaw - proszę się nie gniewać, że o tym mówię - jednostkowo dotyczących pewnej grupy społecznej mam stosunek raczej umiarkowany. Wolałbym raczej dyskutować o poszczególnych rozwiązaniach, a w jakiej one będą ustawie - to jest naprawdę rzecz drugorzędna. Natomiast jeżeli są potrzebne, powinny to być rozwiązania konkretne.</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Rada Europy, konwencje, czy nie warto tego procesu przyspieszyć - jestem głęboko przekonany, że tak. Będziemy chcieli nawet przygotować pewne nasze refleksje na ten temat. To jest oczywiście bardzo wielki problem. Sądzę, że w ogóle myślenie europejskie w Polsce jest gigantycznym problemem.</u>
          <u xml:id="u-81.17" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">W wystąpieniach pana posła Ceranki i pana posła Szymańskiego pojawiło się pytanie o pełnomocników terenowych. Chcę powiedzieć, że kiedy przyszedłem do biura rzecznika praw obywatelskich, zaawansowana była sprawa powołania eksperymentalnie dwóch rzeczników, pełnomocników terenowych: w Rzeszowie i w Szczecinie. Kontynuowałem te prace i - proszę się nie gniewać - to Wysoka Izba powiedziała mi, że jako rzecznik nie dostanę na to pieniędzy, ponieważ są inne, pilniejsze potrzeby. Na tym zakończyła się dyskusja. Jeden z posłów powiedział mi wprawdzie, żebym się tym nie przejmował i powołał mimo to rzeczników. Jednak wyobraziłem sobie, że będzie niedobrze, jeżeli rzecznik ze swojego wynagrodzenia będzie musiał opłacać jeszcze rzeczników-pełnomocników terenowych, dla których nie dostanie środków. W tej chwili jest także problem wiążący się z mnożeniem rzeczników. Musimy mianowicie mieć na uwadze, że - takie jest moje stanowisko - będziemy jednak dążyli do państwa, w którym głównymi formami ochrony będą formy indywidualne. Znaczy to, że państwo opiekuńcze będzie istnieć w jakimś zakresie, ale tylko w jakimś zakresie, bo nie może być tak, że obywatel, który ma możliwość wystąpienia przed sądem, powiada: ja nie idę do sądu, tylko idę do rzecznika, niech rzecznik za mnie wszystko przygotuje. Jeżeli idziemy do Europy, jeżeli patrzymy na Europę, to musimy zdawać sobie sprawę z tego, że przed instytucją rzecznika jest perspektywa jeszcze długiego okresu działania, ale nie wielkiego rozbudowywania. W tej chwili wszyscy raczej powinniśmy starać się, żeby zaczynały grać normalne mechanizmy.</u>
          <u xml:id="u-81.18" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">W związku z tym chcę powiedzieć, że rzeczywiście prawdą jest to, co mi wytknięto w związku z rzecznikiem praw dziecka. Generalnie biorąc, uważam, że nie ma potrzeby rozbudowywania instytucji różnych rzeczników, natomiast jest potrzebne co innego, a mianowicie bardziej przychylny stosunek do wystąpień rzecznika. Nie chcę mówić o tym, że i na tej sali znajdują się osoby, które nie zawsze uwzględniają wystąpienia rzecznika, które z tytułu swojego urzędu odpowiadają, że rzecznik po prostu nie ma racji. Rzecznik przyjmuje to do wiadomości. Tylko muszę powiedzieć, że kiedy w tej samej sprawie będzie dwóch rzeczników, to pewnie odpowiedź będzie taka sama, dlatego że od samej ilości nie przybywa ani racji, ani...</u>
          <u xml:id="u-81.19" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Proszę państwa, proszę mi darować, ale jest to przede wszystkim pytanie do samego parlamentu. W moim przekonaniu model, który wypracowaliśmy, jest niezły. Ja myślałbym o czym innym: o tym, że nie byłoby źle, gdyby powstawały pewne instytucje towarzyszące rzecznikowi. Trudno mi powiedzieć, w jakiej mierze społeczne czy... Bo na przykład było wielkie oczekiwanie środowiska uczniowskiego, żeby rozbudować instytucję rzecznika praw ucznia, i zaczęły powstawać takie inicjatywy. Oczywiście pojawił się pomysł, pytanie, czy to nie powinien być rzecznik-urzędnik. Samorząd uczniowski, reprezentacja uczniowska - dzieci ze szkół przychodziły do mnie i mówiły, że im chodzi o coś innego. A teraz słyszę, że powołanie rzecznika praw dziecka jest załatwieniem tej sprawy. Muszę powiedzieć, że mam co do tego bardzo poważne wątpliwości, bo rozumiałem, że młodzież chciałaby mieć własnych przedstawicieli.</u>
          <u xml:id="u-81.20" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Otóż myślę, że współpraca na przykład z rzecznikiem ubezpieczonych, powołanym na podstawie ustawy, ale nie wyłączającym, nie ograniczającym kompetencji rzecznika praw obywatelskich... Chcę powiedzieć, że właśnie byłbym wdzięczny, gdyby przy jakiejś okazji doszło do szerszej dyskusji na temat koncepcji działalności rzecznikowskiej w Polsce, perspektyw tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-81.21" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Pełnomocnicy terenowi - uważam, że to jest oczywiście temat do dyskusji, z tym że w tej chwili jest pewna trudność, gdyż konstytucja wprowadziła powszechną skargę konstytucyjną. Nie jest pozbawiony podstaw pogląd, że należy poczekać, sprawdzić, jak powszechna skarga konstytucyjna będzie wykorzystywana, jak na tym tle będzie wyglądała instytucja rzecznika praw obywatelskich. Przy tym pewnie w przyszłym roku i tak ujawni się obciążenie wydatkami związanymi ze skutkami powodzi, a więc przypuszczam, że właśnie w przyszłym roku będzie można już dyskutować o tych kwestiach w kontekście 1999 r. i wtedy dojść do jakiegoś ostatecznego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-81.22" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Wydaje mi się, panie marszałku, Wysoka Izbo, że odniosłem się do wszystkich poruszonych problemów. Niektóre kwestie, jak na przykład opinię, że w sprawozdaniu brakuje praktycznych rad, traktuję po prostu jako zalecenia Wysokiej Izby, które zostaną przez rzecznika rozważone.</u>
          <u xml:id="u-81.23" who="#RzecznikPrawObywatelskichAdamZieliński">Chcę w każdym razie powiedzieć, że 10-lecie instytucji rzecznika - ustawa była uchwalona wcześniej, a 1 stycznia 1998 r. minie 10 lat od chwili, kiedy zaczął funkcjonować rzecznik - chcielibyśmy przede wszystkim wykorzystać do refleksji na temat stanu praw i wolności obywatelskich w Polsce, mniej jako swego rodzaju fajerwerk. Mam nadzieję, że będzie to również okazja do dokonania analizy, także krytycznej, działalności w tym dziesięcioleciu i, być może, do dyskusji o przyszłości tej instytucji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu profesorowi Zielińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Panie marszałku, mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, chcę panu zwrócić uwagę, że mamy dzisiaj 4 godziny głosowań - 200 głosowań, 3 godziny interpelacji i zapytań oraz 12 punktów porządku dziennego. Wszystko na dziś. Tak że będę wdzięczny, jeśli państwo nie będą przedłużać dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sprawozdawca komisji pan poseł Jerzy Wierchowicz pragnie zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: To jest raz w roku.)</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem, tylko że trwa posiedzenie, na którym mamy wykonać to wszystko. Będzie następny rok.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJerzyWierchowicz">Panie Marszałku! Nie było uwag i pytań do posła sprawozdawcy. Pozwólcie zatem państwo, że podziękuję panu profesorowi i wszystkim szanownym państwu. Życzę sobie i także państwu przede wszystkim tego, żebyśmy doczekali czasów, kiedy będziemy równie zadowoleni ze stanu państwa, jak z pracy rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełJerzyWierchowicz">Oczywiście rekomenduję wniosek Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przyjęcie sprawozdania rzecznika praw obywatelskich pana profesora Adama Zielińskiego bez zastrzeżeń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam...</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, musi pan...?</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Dwa pytania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, niech pan się zmiłuje.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: To jest czas na najważniejsze sprawy.)</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pana tu nie będzie o 12 w nocy, a my tu będziemy siedzieć.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Jak to nie będzie?)</u>
          <u xml:id="u-84.9" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie, naprawdę już zamknijmy tę dyskusję, bo to jest niemożliwe. Pytanie będzie wymagało odpowiedzi, a to przeciągnie sprawę. Pan będzie łaskaw porozumieć się z panem profesorem bezpośrednio, bardzo o to apeluję.</u>
          <u xml:id="u-84.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-84.11" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-84.12" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka proponuje, aby Sejm przyjął sprawozdanie rzecznika praw obywatelskich z działalności w roku 1996 do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-84.13" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wniosek komisji przyjął.</u>
          <u xml:id="u-84.14" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sprzeciwu nie słyszę. Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-84.15" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Chcę panu profesorowi z tej okazji, że minął rok pańskiej pracy, życzyć na następny rok tych samych pomyślnych wyników, jakie pan osiągnął, i podziękować za to, co pan i pański urząd już zrobili. Te życzenia dotyczą także urzędu, który pan reprezentuje. Serdecznie dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-84.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-84.17" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Mamy do rozstrzygnięcia pewną sprawę formalną związaną z punktem 13 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-84.18" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały Sejmu RP w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-84.19" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przeszkodą do skierowania tego projektu uchwały był wniosek o drugie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-84.20" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Informuję, że pan poseł Zbigniew Zysk wycofał wniosek o niezwłoczne przejście do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-84.21" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W związku z tym Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz do Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-84.22" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-84.23" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-84.24" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Propozycja została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-84.25" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Chcę powtórzyć, że wspólne posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej odbędzie się dziś, tj. 29 sierpnia, o godz. 15.30 w sali nr 118 w gmachu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-84.26" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych (druki nr 2635 i 2654).</u>
          <u xml:id="u-84.27" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat, rozpatrując nowelizację ustawy o zamówieniach publicznych przedstawioną przez Sejm, zgłosił 12 poprawek, z których część ma charakter merytoryczny, część - legislacyjny bądź redakcyjny. Połączone Komisje: Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Ustawodawcza oraz Systemu Gospodarczego i Przemysłu proponują przyjąć 10 poprawek, uznając je za potrzebne i uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Komisje proponują odrzucenie dwóch poprawek, to jest poprawki nr 8 i poprawki nr 11. Jeśli chodzi o poprawkę nr 8, komisje uważają, iż zastąpienie przez Senat w art. 50 ust. 4 w delegacji do wydania zarządzenia słów: „prezes urzędu” słowami: „prezes Rady Ministrów” bez dalszej zmiany tego artykułu ustawy byłoby niezgodne z obecnie obowiązującymi rozwiązaniami prawnymi. Jeśli chodzi o poprawkę nr 11, dotyczącą art. 71 ust. 3, komisje postanowiły podtrzymać stanowisko Sejmu co do tego, iż z wolnej ręki udziela się zamówień m.in. na twórcze prace projektowe poprzedzone konkursem, z zachowaniem przepisów art. 71 ust. 2, powyżej kwoty 100 tys. ECU, a nie, jak zaproponował Senat, powyżej 60 tys. ECU.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Chciałbym powiedzieć, że część poprawek, które proponujemy Wysokiej Izbie przyjąć, zainspirowana była przez sugestie Urzędu Zamówień Publicznych. Postaram się je pokrótce w tej chwili przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Proponując poprawkę nr 1, Senat miał na względzie konieczność zapewnienia ochrony przewidzianej w art. 18 ustawy o zamówieniach publicznych towarom nie tylko całkowicie wyprodukowanym lub uzyskanym na polskim obszarze celnym, ale także towarom, w których produkcję zaangażowanych było więcej krajów, jeśli w Polsce były one przerabiane i przetwarzane.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W poprawce nr 2 Senat, decydując się na skreślenie delegacji dla ministra spraw wewnętrznych i administracji do wydania rozporządzenia określającego zakres i formę dokumentacji projektowej oraz specyfikację techniczną wykonania i odbioru robót, kierował się przekonaniem, iż materia ta należy do regulacji przepisów Prawa budowlanego, a wykonanie delegacji doprowadziłoby do dualizmu rozwiązań w zakresie dokumentacji projektowej dla robót budowlanych. Za tą poprawką stoi też sprawa odformalizowania procedur w postępowaniu o zamówienie publiczne.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W poprawce nr 3 Senat uznał, iż aby uniknąć przypadków wyboru oferenta nie spełniającego warunków przetargowych, zamawiający winien żądać od wszystkich potwierdzenia spełnienia stawianych im wymogów. Konsekwencją tej poprawki są poprawki nr 4 i 7, w których to Senat proponuje, aby w wypadku gdy oferent wygra przetarg, a przedstawi nieprawdziwe dane, przepadkowi ulegało wpłacone przez niego wadium, zaś następnego wykonawcę wybierałoby się spośród pozostałych złożonych ofert.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W poprawce nr 6 Senat proponuje zmniejszenie znaczenia kosztorysu inwestorskiego do podstawy określenia wartości szacunkowej zamówienia na roboty budowlane.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Ponadto Senat w poprawce nr 12, uznając, iż ust. 4 dodany w art. 90 ustawy nowelizowanej wprowadza zbędny dualizm w zakresie formy rozstrzygania arbitrów pomiędzy przepisami K.p.c., mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego, zgodnie z którymi sąd polubowny rozstrzyga sprawę wyrokiem, a ustawą o zamówieniach publicznych, wprowadzającą szersze pojęcie orzeczenia zespołów arbitrów, zaproponował skreślenie art. 1 pkt 56 lit. c.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Pozostałe poprawki nie mają charakteru merytorycznego, ujednolicają natomiast zapisy ustawy (poprawka nr 10) czy też precyzują odesłania (poprawka nr 5).</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Kończąc, panie marszałku, wnoszę o przyjęcie dziesięciu poprawek, a odrzucenie dwu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Szczepańskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w dyskusji nad sprawozdaniem czterech połączonych komisji: Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie zmiany ustawy o zamówieniach publicznych (druk nr 2635), pragnę powiedzieć, że Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie z propozycją komisji, to jest za przyjęciem dziesięciu poprawek i odrzuceniem dwu. Chciałbym tylko zwrócić szczególną uwagę na poprawkę nr 3, która zobowiązuje wszystkich zamawiających do tego, aby żądali od oferentów właściwie przestawionych informacji, dostarczenie bowiem fałszywych informacji będzie groziło zarówno przepadkiem wadium, jak i odrzuceniem tej oferty z przetargu.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Kończąc, chcę powiedzieć, iż mam nadzieję, że wprowadzenie tej nowelizacji dobrze będzie służyć rozważnemu wydawaniu grosza publicznego, a także wszystkim oferentom i zamawiającym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Szczepańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawę o zamówieniach publicznych po dzisiejszym rozpatrzeniu poprawek Senatu będzie można nazwać ustawą szerokiego kompromisu, jaki został zawarty między stroną rządową reprezentowaną przez Urząd Zamówień Publicznych a dysponentami środków finansowych, środków publicznych, a więc administracją państwową i samorządową. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego ma nadzieję, że po wejściu w życie tej ustawy nie tylko nastąpi złagodzenie procedury związanej z zamówieniami publicznymi, ale także poprawa efektywności wydawanych środków publicznych. Ustawa będzie sprzyjała ugruntowaniu gospodarki rynkowej i zdrowej konkurencji w tak ważnej dziedzinie, jaką są zamówienia publiczne. Olbrzymie środki finansowe wydawane corocznie z budżetu państwa czy też samorządów muszą być wydawane nie tylko celowo, ale i efektywnie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełJanŚwirepo">Połączone komisje w swoim sprawozdaniu (druk nr 2654) proponują z dwunastu poprawek przyjąć dziesięć, a dwie odrzucić. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował zgodnie z sugestią połączonych komisji przedstawioną w sprawozdaniu. Pozytywnie należy ocenić poprawkę Senatu, która wprowadza sankcje wobec oferenta w postaci przepadku wadium, jeżeli przedstawi on nieprawdziwe dane.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PosełJanŚwirepo">Kończąc, należy mieć nadzieję, że nowa ustawa o zamówieniach publicznych będzie coraz efektywniej porządkowała rynek zamówień publicznych, chroniła go przed możliwością działań przestępczych, korupcyjnych, zapewni zdrową konkurencję, która nie tylko obniży koszty zamówień, ale i zwiększy jakość zamawianych towarów czy usług.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PosełJanŚwirepo">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem wszystkich poprawek, z wyjątkiem poprawek nr 8 i 11. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszowskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełJanOlszowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Unii Wolności popiera stanowisko czterech połączonych komisji dotyczące stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych. Senat w swojej uchwale z dnia 14 sierpnia br. stwierdził, że spośród dwunastu wniesionych poprawek osiem ma charakter merytoryczny, pozostałe zaś ujednolicają zapisy ustawy, precyzują odesłania bądź dostosowują przepisy ustawy do nowej konstytucji. Pozostaje mieć nadzieję, że dość gruntownie znowelizowana ustawa o zamówieniach publicznych nie będzie już, tak jak jej poprzedniczka, krytykowana za długotrwałą procedurę, przypadki przetrzymywania wadium, łatwość przedłużania procedur przetargowych itp.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełJanOlszowski">Poszerzony zostanie zakres stosowania ustawy o sejmiki samorządowe, jednostki wykonujące zadania o charakterze użyteczności publicznej oraz agencje państwowe. Dopuszczono wyznaczenie komunalnych jednostek organizacyjnych do prowadzenia postępowania o zamówienie i dokonywanie zmówienia wspólnego. To tylko niektóre zmiany.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełJanOlszowski">Natomiast szczęśliwie okazało się, co zauważył prezes Urzędu Zamówień Publicznych, że Komisja Ustawodawcza uznała, że dotychczasowe rozwiązania pozwalają zamawiającym na szybkie działania w przypadku konieczności zapobiegania klęskom żywiołowym i w tym zakresie nie jest konieczna nowelizacja ustawy.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PosełJanOlszowski">Na zakończenie chciałbym zacytować fragment artykułu pana profesora Jana Winieckiego, który w dosyć czarnych barwach pisze w ten oto sposób: Nasza gospodarka przypomina dziś model włoski — duży i niewydolny sektor państwowy oraz sektor prywatny rozwijający się często na drodze pozaregulacyjnej, czyli rozwiązujący swoje problemy poza obowiązującym prawodawstwem. Kiedy włoski przedsiębiorca ma kłopoty, nie zatrudnia specjalisty od podatków, lecz bierze kopertę i idzie do odpowiedniego urzędnika. Etatyzm, nadmierną skłonność państwa do drobiazgowego regulowania wszystkich przejawów życia gospodarczego, jak również nieuchronnie pojawiającą się w tych warunkach korupcję można zaobserwować w krajach Ameryki Południowej oraz w rosnącym stopniu w całej Europie. Jeśli układ polityczny nie zmieni się, najbliższe lata mogą przynieść gospodarce polskiej nasilenie procesów zlewania się sektora publicznego i prywatnego na modłę włosko-latynoamerykańską. Chcę wyrazić na zakończenie pogląd, że być może to, iż uchwalimy dzisiaj ostatecznie znowelizowaną ustawę o zamówieniach publicznych, zapobiegnie temu i Polska w perspektywie nie będzie postępować właśnie według takiego modelu włosko-latynoamerykańskiego. Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł sprawozdawca pragnie zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A przedstawiciel rządu? Też nie.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W takim razie zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek” (druk nr 2147).</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł marszałek Olgę Krzyżanowską w celu przedstawienia uzasadnienia projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia Wysokiej Izbie projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y na rzecz Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej. Celem tej rezolucji jest zwrócenie się do rządu Rzeczypospolitej Polskiej, żeby przyspieszył i pomógł w przekazaniu tego budynku fundacji, której celem jest opieka lekarska nad kombatantami Armii Krajowej. Budynek PAST-y, znajdujący się w centrum Warszawy, jest sztandarowym obiektem bohaterskich walk żołnierzy Armii Krajowej w czasie powstania warszawskiego. Walki te to jedne z niewielu zwycięskich walk w czasie powstania warszawskiego - może dlatego właśnie ten budynek jest dla wielu tych, którzy ocaleli - żołnierzy powstania - takim wspaniałym symbolem. Walki te zostały okupione śmiercią wielu żołnierzy m.in. batalionu im. Jana Kilińskiego. Dla społeczeństwa polskiego budynek PAST-y mógłby stać się symbolem walk upamiętniających nie tylko żołnierzy Armii Krajowej, nie tylko bohaterstwo całej ludności Warszawy, ale jakby symbolem działalności podziemnego państwa polskiego. Bo my właściwie już zapominamy - tyle lat upłynęło i różne rzeczy się działy w naszym kraju - że polskie państwo podziemne było fenomenem na skalę światową w tamtych czasach i że Armia Krajowa działała w ramach podziemnego państwa polskiego, a powstanie warszawskie było ostatnim, najbardziej może tragicznym akcentem jej walk.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Moralne i społeczne racje przemawiające za przekazaniem budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego pseudonim „Niedźwiadek” są chyba niepodważalne i mają wymiar historyczny. Piętnowane i prześladowane w powojennym okresie środowisko żołnierzy Armii Krajowej jest obecnie pozbawione środków, które umożliwiłyby mu niesienie pomocy swoim kolegom, szczególnie jeśli chodzi o sprawy zdrowotne, o sprawy opieki lekarskiej.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Fundacja Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego otacza opieką lekarską ponad 13 tys. żołnierzy Armii Krajowej i ich współmałżonków - bez względu na ich organizacyjną przynależność. Jest to fundacja na rzecz żołnierzy Armii Krajowej imienia ostatniego dowódcy AK, ale nie chce pomocy lekarskiej, którą organizuje, kierować tylko do tych środowisk. Nie jest jednak w stanie rozwiązać sama problemu konieczności powiększenia bardzo małej bazy, którą ma w tej chwili na ul. Świętokrzyskiej, a której wynajęcie kosztuje duże pieniądze, na co fundacji po prostu nie stać, korzysta ona bowiem tylko z datków społecznych.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Budynek PAST-y stanowi własność państwową. Jego dysponentem jest przedsiębiorstwo państwowe Warszawskie Zakłady Przemysłu Nieorganicznego „Stochem”. Przedsiębiorstwo to w 1990 r. zrzekło się zarządu budynkiem PAST-y, uznając go wówczas za zbędny dla swojej działalności statutowej. Obecnie jest on nadal własnością „Stochemu”, ale nie jest wykorzystywany do działalności produkcyjnej; przedsiębiorstwo „Stochem” wynajmuje go, co przynosi przedsiębiorstwu jedyny, zdaje się, dochód.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">W razie przekazania tego budynku fundacji, o której mówiłam, powstałaby możliwość utworzenia nowych, tak bardzo potrzebnych gabinetów lekarskich, uruchomienia oddziałów stomatologii, fizykoterapii itp., potrzebnych tym starym, schorowanym ludziom. Działalność fundacji stanowiłaby znaczące uzupełnienie spoczywających na państwie obowiązków opieki nad dużą, żyjącą jeszcze i potrzebującą specjalnej może pomocy rzeszą kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Chciałabym przypomnieć, że podstawowym celem fundacji jest bezpośrednia pomoc socjalna i medyczna kombatantom, ale jednocześnie przychodnia fundacji mogłaby czerpać dochody z wynajmowania części pomieszczeń. Umieszczenie fundacji właśnie w tym mającym pewne znaczenie historyczne budynku wydaje nam się niesłychanie warte uwagi Wysokiego Sejmu i dlatego chcielibyśmy przedstawić Wysokiej Izbie projekt rezolucji, zwracając się do rządu Rzeczypospolitej Polskiej o umożliwienie tego, naturalnie drogą prawną, zgodnie z możliwościami, jakie nasze prawo dopuszcza.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Proszę Państwa! Często powtarzamy w tej sali przy okazji różnych rocznic, niejednokrotnie dla nas dramatycznych, że naród, który nie ma pamięci historycznej, nie pamięta o ludziach, którzy poświęcili swoje życie, żebyśmy mogli żyć w wolnym kraju, jakby nie zasługiwał na tę wolność.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">My wszyscy staramy się tę pamięć zachowywać, staramy się o tych ludziach pamiętać. Ale może warto pamiętać i o tych, którzy przeżyli, którzy byli tak samo bohaterami, jak ci, co zginęli. Tym, którzy przeżyli, mogłoby państwo polskie przy współudziale polskiego Sejmu w późnych latach ich życia trochę pomóc - jeżeli uzna przyjęcie tej rezolucji za właściwe - i chociaż na tej drodze wyrazić im cześć i podziękowanie za to, co oni zrobili. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w tym punkcie porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu posła Wita Majewskiego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełWitMajewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, z radością wita intencje wnioskodawców w sprawie Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. Leopolda Okulickiego. Wydaje się, że fundacja, której cele są bardzo zaszczytne, charakter otwarty - jej działalność dotyczy również, jak wiem, osób nie będących powstańcami z Armii Krajowej - jak najbardziej zasługuje na uwagę. Mój klub parlamentarny jest jak najbardziej za tymi celami.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełWitMajewski">Chcę też tu włączyć w pewnym sensie osobisty wątek: Jeśli chodzi o pamięć o członkach Armii Krajowej, jesteśmy im chyba wszyscy jako naród zobowiązani. Moja wrażliwość na sprawy społeczne i państwowe też kształtowała się pod wpływem żołnierza z Szarych Szeregów Armii Krajowej z batalionu „Parasol” Witolda Czostkiewicza, któremu przy okazji chcę złożyć podziękowanie. Myślę, że mamy jako naród wiele do zawdzięczenia tym ludziom. I wtedy, kiedy można pomóc, zrobić to należy.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełWitMajewski">Natomiast, Wysoka Izbo, jest problem, o którym mówiła pani marszałek Krzyżanowska - problem prawny, którego bez Sejmu nie uda się rozwiązać. Szkoda, że mamy tak mało czasu, żeby w tej kadencji przeprowadzić odpowiednie zmiany ustawowe; wydaje się, że obiekt zabytkowy o tym charakterze powinien być inaczej traktowany niż inna własność przedsiębiorstwa, która normalnie służy celom produkcyjnym. Nie jest celem tego obiektu, aby służył produkcji. Z tego względu - jako zabytek - powinien być wyłączony spod działania tych przepisów albo przynajmniej powinny być stworzone inne reguły, aby władze państwowe mogły wobec takich obiektów postępować inaczej niż wobec tych, którymi dysponują dla celów produkcyjnych przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PosełWitMajewski">Obawiam się, że sama rezolucja będzie dopiero początkiem tej drogi, będzie pociągała za sobą konieczność pewnych zmian ustawowych pozwalających władzom państwowym w przypadku obiektów szczególnie historycznych i zabytkowych postępować inaczej. Za takim projektem ustawy - przykro, że zabraknie nam czasu w tej kadencji - jeżeli mielibyśmy możliwość w drugiej kadencji, również będziemy optowali, aby w takich wyjątkowych sytuacjach można było postępować zgodnie z pewnymi racjami historycznymi i narodowymi.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PosełWitMajewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz chciałbym zadeklarować, iż klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera inicjatywę wnioskodawców. Będzie głosował za przyjęciem rezolucji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To był poseł Wit Majewski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Budnika z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności zwracam się z gorącą prośbą o poparcie projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”. Projekt tej uchwały jest kolejną inicjatywą Parlamentarnego Zespołu Tradycji Niepodległościowych, inspirowaną przez środowiska kombatanckie żołnierzy Armii Krajowej. W naszym przekonaniu realizacja postulatu przedstawionej rezolucji będzie symbolicznym oddaniem przez państwo polskie hołdu bohaterom Powstania Warszawskiego. Jego uzasadnienie upatrujemy zarówno w historii samego obiektu PAST-y, jak i w jego symbolicznym znaczeniu w powstańczych walkach w sierpniu 1944 r.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Budynek PAST-y stanowi ważny pomnik kultury technicznej. Zlokalizowana w nim była pierwsza w historii Polski centrala telefoniczna po I wojnie światowej i był to jedyny obok obecnego hotelu „Warszawa” przedwojenny wysokościowiec w stolicy. Przede wszystkim jednak był to obiekt bohaterskich walk Batalionu im. Jana Kilińskiego Armii Krajowej. Obficie zroszony krwią młodych żołnierzy Armii Krajowej, stanowi dla Polaków historyczny sztandarowy pomnik Powstania Warszawskiego. Budynek PAST-y powinien także stanowić pomnik upamiętniający i przypominający kolejnym pokoleniom niezwykły, niespotykany w żadnym innym państwie fenomen, jakim było polskie państwo podziemne, ze swoim zbrojnym ramieniem Armią Krajową. W warunkach bezwzględnej, krwawej okupacji hitlerowskiej, najbardziej okrutnego i ludobójczego terroru, działało zakonspirowane polskie państwo podziemne — delegatura polskiego rządu emigracyjnego. Było ono wyposażone we wszystkie agendy niezbędne do administrowania państwem, powołało własną armię podziemną, doskonale zorganizowaną i zakonspirowaną, działającą na całym obszarze dawnej Rzeczypospolitej — Armię Krajową.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełKrzysztofBudnik">W przekonaniu Unii Wolności za przekazaniem budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej przemawiają niepodważalne racje moralne. Gorzki paradoks historii sprawił, że prześladowane w powojennym okresie środowisko żołnierzy Armii Krajowej pozbawione jest środków, które umożliwiłyby udzielanie stałej pomocy akowskim kombatantom. Statut Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej przewiduje dwa zasadnicze zadania i cele: bezpośrednią pomoc socjalną i medyczną kombatantom oraz upamiętnianie historycznych miejsc walki z okupantem i męczeństwa. Właśnie budynek PAST-y w pełni nadaje się na miejsce, w którym można realizować te funkcje.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełKrzysztofBudnik">Pragnę podkreślić, że Fundacja Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej prowadzi chyba jedyną w Polsce przychodnię lekarską świadczącą kombatantom pomoc lekarską niemal wyłącznie z własnych środków. Są one z wielkim trudem pozyskiwane z darowizn, także przekazywanych przez polską emigrację niepodległościową. Wiele specjalistycznego sprzętu medycznego, nieprzydatnego w przychodni, nieodpłatnie przekazano na rzecz publicznej służby zdrowia. Sama fundacja bez pomocy nie jest jednak w stanie uzyskać nowych pomieszczeń niezbędnych do objęcia opieką większych rzesz kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PosełKrzysztofBudnik">Unia Wolności stoi na stanowisku, że wobec nieskuteczności dotychczasowych starań zmierzających do przekazania budynku PAST-y fundacji niezbędna jest interwencja centralnych władz państwowych. Do postawienia tego postulatu ośmiela nas fakt, że wszystkie władze państwowe zaangażowane w tę sprawę popierają przedstawioną ideę: właściwi ministrowie, wojewoda warszawski, władze miasta Warszawy, a obecny posiadacz wyraził wolę zbycia obiektu PAST-y. W naszym przekonaniu obecnie obowiązujące prawo umożliwia przekazanie budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej. Przy dobrej woli możliwe jest wykupienie tego budynku albo jego komunalizacja. Warto przywołać uchwałę Rady Miasta Stołecznego Warszawy z 20 stycznia 1997 r., zobowiązującą prezydenta miasta stołecznego Warszawy do wystąpienia z wnioskiem o skomunalizowanie nieruchomości położonej przy ul. Zielnej, wraz z budynkiem PAST-y, w celu przekazania jej fundacji.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#PosełKrzysztofBudnik">Nie czujemy się upoważnieni do rozstrzygania, w jakiej formie prawnej powinno nastąpić pozyskanie przez państwo budynku PAST-y. Przy dobrej woli jest to jednak możliwe, także przy uszanowaniu praw obecnego posiadacza i osób trzecich. Przekazanie budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej, która aspiruje do reprezentowania wszystkich środowisk kombatanckich Armii Krajowej, miałoby ogromny wymiar historyczny, stanowić będzie piękną, symboliczną formę wyrównania dawnych krzywd i upokorzeń, jakich doznali akowcy. Pozwoli również na pełne rozwinięcie statutowej działalności fundacji oraz umożliwi powołanie historycznego ośrodka upamiętniającego nieznany dotąd w dziejach świata fenomen polskiego państwa podziemnego i jego zbrojnego ramienia - Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#PosełKrzysztofBudnik">W imieniu klubu Unii Wolności uprzejmie proszę o poparcie projektu rezolucji oraz o bezzwłoczne, wobec, jak się wydaje, powszechnej akceptacji tej rezolucji, przejście do drugiego czytania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Budnikowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła marszałka Małachowskiego z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełAleksanderMałachowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub, Klub Parlamentarny Unii Pracy, popiera w całej rozciągłości projekt rezolucji przedstawiony przez posłów, przeważnie z klubu Unii Wolności, dotyczący przekazania budynku PAST-y fundacji im. gen. Okulickiego. Bardzo niewielu żołnierzy Armii Krajowej zostało jeszcze przy życiu. Jestem jednym z nich i chcę powiedzieć, że nie żądamy jakiejś wielkiej rzeczy. Wobec naszego środowiska nowo powstające po wojnie niesuwerenne państwo polskie dopuściło się wielu zbrodni, wszystkim nam wyrządzono morze krzywd. Wydaje mi się, że dzisiaj, kiedy jesteśmy już na odchodnym, jak to się mówi, tej resztce żołnierzy Armii Krajowej, która jeszcze pozostała, należy się szczególny szacunek i szczególna opieka. Przekazanie tego budynku będzie elementem zadośćuczynienia - chociaż trudno tu mówić o zadośćuczynieniu - będzie przyjaznym gestem wobec naszego środowiska.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełAleksanderMałachowski">Sądzę, że sytuacja prawna, jaka tam się wytworzyła, jest skomplikowana. To przekazywanie tego gmachu w kontekście fundacji, która tam działała, i tej instytucji, „Stochemu”, który dzisiaj już jest, jak mówiła mi pani marszałek Krzyżanowska, spółką - to może wytworzyć jakąś szczególną komplikację prawną.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PosełAleksanderMałachowski">Apeluję do rządu, aby zechciał to jakoś przezwyciężyć. Istnieje możliwość przekazania fundacji Okulickiego tego budynku nie na wieczność, bo przecież życie nasze dobiega końca, tylko na ileś lat. Potem to wróci do skarbu państwa. Tak że to nie jest wyrzucenie majątku państwowego. To jest po prostu gest wobec środowiska żołnierzy Armii Krajowej. Myślę, że Sejm powinien poprzeć to, o co zarówno w imieniu klubu Unii Pracy, jak i moich kolegów z Armii Krajowej usilnie proszę.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Małachowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Janusza Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie muszę zapewniać o życzliwości i chęci finalnego załatwienia sprawy i o uwzględnianiu zasług historycznych, a przede wszystkim pewnej sprawiedliwości, zasady sprawiedliwości. Niemniej chciałbym powiedzieć o pewnych oczywistych przeszkodach i o tym, jak wygląda aktualnie stan faktyczny w sprawie tej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Otóż w dniu 5 grudnia 1990 r., a więc w dniu wejścia w życie przepisów ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, nieruchomość, która jest położona przy ulicy Zielnej 39, składająca się z działki o powierzchni 705 m2 i znajdującego się na nim budynku PAST-y, stanowiła własność skarbu państwa, ale po wywłaszczeniu znajdowała się w zarządzie Warszawskich Zakładów Przemysłu Nieorganicznego „Stochem” i nie podlegała komunalizacji. To jest bardzo istotny fakt. Fakt ten został potwierdzony dwoma wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Pomimo istnienia przytoczonych wyżej okoliczności wojewoda warszawski jako organ właściwy w sprawie uwłaszczenia osób prawnych decyzjami z 10 lipca oraz z 6 listopada 1995 r. odmówił stwierdzenia nabycia przez warszawskie zakłady „Stochem” z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu wymienionej nieruchomości oraz nabycia własności budynku położonego na tym gruncie. Od tej decyzji „Stochem” odwołał się do ministra gospodarki przestrzennej i budownictwa. W odwołaniu warszawskie zakłady „Stochem” podtrzymały ponadto swój wniosek zawarty we wcześniejszym piśmie z 26 czerwca 1995 r. o wyłączenie wojewody warszawskiego z rozpoznania sprawy.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Minister gospodarki przestrzennej i budownictwa decyzją z 15 listopada 1995 r. uchylił decyzję wojewody warszawskiego i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpatrzenia. Decyzja ministra gospodarki przestrzennej i budownictwa została przez wyżej wymienione zakłady zaskarżona do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W skardze zarzucono ministrowi jako organowi drugiej instancji niezałatwienie sprawy uwłaszczenia oraz naruszenie prawa. Dotychczas Naczelny Sąd Administracyjny nie podjął rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Tak więc uwzględniając aktualny stan faktyczny, a w szczególności mając na uwadze wymienione na wstępie orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego potwierdzające fakt sprawowania zarządu w dniu 5 grudnia 1990 r. przez warszawskie zakłady „Stochem” przedmiotową nieruchomością, należy stwierdzić, że nie jest możliwe dysponowanie tą nieruchomością przez organ administracji rządowej, a tym samym przekazanie jej Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. Leopolda Okulickiego. W obecnym stanie rzeczy wojewoda warszawski mógłby jedynie podjąć negocjacje z wyżej wymienionym zakładem w sprawie ewentualnej zamiany prawa do nieruchomości położonej przy ul. Zielnej 39 na prawo do innej nieruchomości skarbu państwa będącej w dyspozycji organu administracyjnego. Jeżeli doszłoby do aktu zamiany nieruchomości, wówczas nie byłoby przeszkód do przeznaczenia nieruchomości położonej przy ul. Zielnej 39 na rzecz tej fundacji.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Tak więc chciałbym odpowiedzialnie stwierdzić, że możemy zwrócić się z apelem do Naczelnego Sądu Administracyjnego, aby wydał w tej sprawie orzeczenie, albo też - ostatnia wskazana przeze mnie możliwość - po prostu nastąpiłaby zamiana nieruchomości między skarbem państwa a wspomnianym zakładem. Stąd też, deklarując jak najbardziej efektywną pomoc, zechcemy zwrócić się do wojewody warszawskiego o to, żeby takie negocjacje zostały możliwie szybko podjęte. Niemniej w aktualnym stanie prawnym sytuacja wygląda tak, że dopóki nie zostaną spełnione te warunki, a więc jeśli nie skorzysta się chociażby z jednej z możliwych dróg, nie jesteśmy w stanie efektywnie rozstrzygnąć tej sprawy w drodze decyzji administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Tak więc zwracam się do przedstawiciela grupy wnioskodawców, jak również uczestników tej debaty, państwa posłów, o przyjęcie do wiadomości tego stanu prawnego. Z naszej strony deklaruję podjęcie tego typu działań, przy czym zgoda zależy od dwóch stron, nie tylko od strony administracji rządowej. Natomiast jeżeli mogę, to chciałbym powiedzieć, że gdyby sąd administracyjny, w tym wypadku NSA, zechciał możliwie szybko rozpoznać tę sprawę i zakończyć ją efektywnym wyrokiem, wtedy z naszej strony zostałaby podjęta bezzwłocznie decyzja o przekazaniu. Tak więc te względy formalne, te przeszkody formalne powodują bezczynność administracji rządowej. Chciałbym o tym właśnie Wysoką Izbę poinformować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców panią poseł Olgę Krzyżanowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełOlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnioskodawcom są znane te sprawy, o których mówił pan minister, odnośnie do jakby zawieszenia stanu prawnego własności tego budynku. Natomiast to powraca, to już przecież trwa od kilku lat. Dlatego chcielibyśmy — to impuls ze strony Wysokiej Izby — wnosić albo o przyspieszenie decyzji sądu administracyjnego, albo właśnie o, powiedziałabym, dobrą wolę — nie chcę użyć słowa nacisk — ugodowego załatwienia sprawy ze strony administracji państwowej. O tym zresztą pan minister był tu uprzejmy mówić. My w swojej rezolucji nie wskazujemy żadnych dróg rozwiązania, po prostu Sejm nie jest upoważniony do tego, żeby dawać władzy wykonawczej jakiekolwiek wskazówki. Chcieliśmy tą rezolucją wyrazić wolę Wysokiego Sejmu, jeżeli uzna to za stosowne, i apel do rządu, do władz administracyjnych, żeby tę sprawą przyspieszyć. Wydaje mi się, że przy dobrej woli istnieje możliwość zawarcia ugody ze „Stochemem”, istnieje możliwość rozwiązania tej sprawy. Rozumiemy, że jest jeszcze jedna droga, o której tu mówiliśmy między sobą, posłami wnioskodawcami — a mianowicie żeby pole tradycji niepodległościowych potraktować jako tzw. lex specialis, o czym był uprzejmy mówić pan poseł Majewski — to znaczy, żeby potraktować to jako zabytek i w tym wypadku jako specjalne prawo odnoszące się do tego jednego budynku. Ale gdybyśmy wyszli z takim wnioskiem, też mogłyby jednak powstać problemy prawne. W tej chwili chcielibyśmy więc, żeby po prostu ta sprawa znalazła się — używając słowa sądowego — na wokandzie, mając na względzie dobro żołnierzy Armii Krajowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wnioskodawcy wnoszą, aby Sejm przystąpił niezwłocznie do drugiego czytania projektu rezolucji.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu rezolucji?</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania nad projektem rezolucji przystąpimy w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o usługach turystycznych (druki nr 2633 i 2670).</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Szarawarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy toczyliśmy bardzo burzliwe dyskusje na temat ustawy o usługach turystycznych, wielu posłów nie było przekonanych do koncepcji zawartych w tej ustawie. Przez ten czas słuszność jej rozwiązań potwierdziło życie: liczne afery związane przede wszystkim z niesolidnością biur podróży utrudniły kilkuset polskim turystom powrót z zagranicznych wojaży.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Odnosząc się do uchwały Senatu w sprawie ustawy o usługach turystycznych, chciałbym stwierdzić, że Senat nie wniósł poprawek, które odnosiłyby się do filozofii tej ustawy, do merytorycznych zapisów. Przyjął natomiast 24 poprawki, które doskonalą zapisy od strony prawnej; większość tych poprawek ma charakter zdecydowanie legislacyjny. Część z nich w sposób doskonalszy zapisuje pojęcia i definicje stosowane w tej ustawie. Stąd połączone komisje po analizie tych poprawek, po konsultacjach z Urzędem Kultury Fizycznej i Turystyki, rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie wszystkich poprawek Senatu, z których - jeszcze raz podkreślam - żadna nie ma charakteru merytorycznego, wszystkie natomiast poprawiają jakość tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Stąd wnoszę, aby Wysoka Izba pozytywnie odniosła się do poprawek Senatu i przyjęła wszystkie 24 poprawki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę stwierdzić, iż poprzemy wszystkie poprawki Senatu i będziemy głosować zgodnie ze stanowiskiem połączonych komisji. Naszym zdaniem poprawki Senatu służą udoskonaleniu tej ustawy, czynią ją spójniejszą i klarowniejszą. Jednocześnie wyrażamy zadowolenie z faktu, że dobiega dzisiaj końca proces legislacyjny dotyczący ustawy o usługach turystycznych - ustawy, która znacznie zwiększa prawa klienta, co jest zgodne ze standardami europejskimi. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę pana posła Stasiaka.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy jest poseł Stasiak? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jan Okoński, proszę.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Andrzej Aumiller, Unia Pracy - obecny.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając w imieniu klubu Unii Pracy głos w kwestii sprawozdania Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o usługach turystycznych, pragnę oświadczyć, że będziemy głosować za przyjęciem wszystkich poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Spośród 24 poprawek Senatu za najistotniejsze klub Unii Pracy uważa to, że Senat opowiedział się za rozszerzeniem katalogu informacji, jakie organizator turystyki winien zawrzeć w ofercie turystycznej, oraz katalogu obligatoryjnych elementów umowy, oświadczeń i usług turystycznych. Bardzo ważnym zapisem wprowadzonym przez Senat jest dodanie ust. 2 w art. 16 wprowadzającego obowiązek zwrócenia przez organizatora turystyki wszelkich wpłaconych przez klienta kwot na poczet imprezy turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Na zakończenie mojego krótkiego wystąpienia chciałbym powiedzieć, że ustawa, którą dziś przyjmujemy z poprawkami Senatu, uporządkuje rynek usług turystycznych dla dobra klientów usług i uczciwych operatorów usług turystycznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Aumillerowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Innych zgłoszeń nie ma.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 35 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami (druki nr 2636 i 2675).</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Aumillera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zaprezentuję sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami. Senat wniósł cztery poprawki.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Pierwsza poprawka dotyczy art. 9 ust. 2. Wyrazy „odmowy udzielania” zastępuje Senat wyrazami „odmowy udzielenia”. Komisje poparły tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka druga. W art. 11 ust. 2 pkt 3 wyrazy „jednostki certyfikacyjne” Senat proponuje zastąpić wyrazami „jednostki certyfikujące”. Tu także komisje przychyliły się do zdania Senatu i rekomendują przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka trzecia. W art. 11 ust. 3 wyrazy „dla uzyskania” zastępuje Senat wyrazami „w celu uzyskania”. I tu komisje proponują przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka czwarta do art. 16 pkt 2 jest niezrozumiała dla komisji, ponieważ jest taki sam zapis, jak Sejm przedstawił w ustawie, tylko w innym artykule. Komisje proponują odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PosełAndrzejAumiller">To tyle uwag odnośnie do sprawozdania połączonych komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w tym punkcie porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Matyjka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełTadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem sprawozdania Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami zawartym w druku nr 2636. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował w sprawie poprawek zgodnie ze stanowiskiem wyżej wymienionych komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Michalskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełMarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia Wysokiej Izbie stanowiska Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie poprawek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej do ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego po dokładnej analizie treści poprawek zawartych w uchwale Senatu Rzeczypospolitej z dnia 14 sierpnia 1997 r. udzieli rekomendacji redakcyjnym w zasadzie poprawkom wyszczególnionym w punktach 1–3. Poprawka nr 4 odnosząca się do art. 16 ma raczej charakter merytoryczny, lecz nie wnosi do ustawy nowych treści, które zasługiwałyby na poparcie mojego klubu.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełMarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego był inicjatorem prac nad nowym unormowaniem prawnym dotyczącym wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich oraz obrotu tymi wyrobami. Zatem wyrażamy zadowolenie z faktu uchwalenia ustawy, która wnosi wiele nowych, oryginalnych zapisów oraz sankcjonuje niektóre działania pozytywnie zweryfikowane już przez praktykę. Przyszła realizacja zapisów ustawy uporządkuje produkcję, dystrybucję i technologię win i napojów winopochodnych i winopodobnych oraz wzmocni ekonomicznie uczciwych producentów, jak również znacznie poprawi jakość konsumpcyjną wyżej wymienionych win i napojów. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Aumiller podnosił rękę.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Chciałbym sprostować wypowiedź przedmówcy.)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, nie, pan poseł Michalski nie odnosił się do pańskiej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ale odnosił się do sprawozdania.)</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, panie pośle, to nie jest sprostowanie. Przepraszam bardzo, tu będę nieugięty. To jest polemika. Natomiast tak się dobrze składa, że pan jest posłem sprawozdawcą i na końcu pan zabierze głos.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A teraz pan poseł Tadeusz Moszyński z Unii Pracy, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po tym wszystkim, co powiedział poseł sprawozdawca i co powiedzieli panowie występujący przede mną, mogę powiedzieć tylko tyle, że posłowie Unii Pracy poprą przedłożenie komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować, bo padło tutaj stwierdzenie, że ustawa ta z inicjatywy PSL wpłynęła w tej kadencji. Nie wpłynęła z inicjatywy PSL, tylko jest to rządowy projekt. Posłowie PSL pracowali przy tej ustawie. To tyle dla prawdy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 36 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób (druki nr 2639 i 2680).</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Moszyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Senat przedstawił 18 poprawek - nad częścią ich będziemy głosować łącznie, tzn. nad poprawkami nr 1 i 9, 4 i 13, 10 i 14 oraz 11 i 16.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełTadeuszMoszyński">Chciałbym na wstępie przeprosić panie posłanki i panów posłów za błąd zawarty w sprawozdaniu komisji transportu i bardzo proszę o poprawienie tego. Otóż poprawkę nr 7 i poprawkę nr 8 połączone komisje proponują przyjąć, a nie odrzucić, jak napisano w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełTadeuszMoszyński">I jeszcze jedna poprawka. Po wymienieniu wszystkich poprawek jest uwaga, że łącznie należy poddać pod głosowanie poprawki zawarte w pkt. 1 i 9 lit. a, b i c - otóż te literki należy skreślić, czyli zapis: lit. a, b i c podlega skreśleniu. Przepraszam za tę pomyłkę, ale, że tak powiem, na finiszu prac sejmowych, kiedy jest tej pracy bardzo dużo, jest rzeczą normalną, że czasami takie sytuacje mogą zajść. Tym bardziej mogła zajść pomyłka odnośnie do tych pkt. 7 i 8, ponieważ te poprawki były przedmiotem dosyć burzliwej dyskusji na posiedzeniu połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełTadeuszMoszyński">Poprawka nr 7 dotyczy uzupełnienia wymogu posiadania wykształcenia poprzez dodanie po wyrazie „szkoły” wyrazu „wyższej”. Przypominam, że to zostało usunięte z przedłożenia komisji w czasie drugiego czytania na wniosek posła Małachowskiego z Unii Pracy. Wnosił on o skreślenie wyrazu „wyższej”, pozostał tylko zapis „szkoły”. Argumenty za zapisem „szkoły wyższej” są takie, że obecny zapis umożliwia podjęcie działalności w zakresie wykonywania transportu pasażerskiego również osobom np. po szkołach zasadniczych o kierunku technicznym. Jest to bardzo niski wymóg wykształcenia i komisje uznały, że należy dodać ten przymiotnik „wyższej”. W głosowaniu 12 posłów było za, 2 — przeciw i 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PosełTadeuszMoszyński">Druga kontrowersyjna poprawka dotyczyła sprawy posiadania praktyki. Zapis mówił o wykonywaniu przewozu osób przez określony czas, natomiast Senat proponuje dodać tu wyraz: „zarobkowego” (wykonywania zarobkowego przewozu przez określony czas); wtedy byłby spełniony warunek posiadania praktyki. W tej kwestii również głosowanie przebiegało podobnie, z tym że 15 posłów było za, 1 przeciw i 1 wstrzymał się od głosu. Być może z tego powodu w sprawozdaniu popełniono ten błąd.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PosełTadeuszMoszyński">Znaczna większość poprawek dotyczy spraw legislacyjnych, językowych. Nie będę ich omawiał. Omówiłem tylko dwie, które na posiedzeniach komisji wywoływały najwięcej kontrowersji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w tym punkcie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szarawarskiego w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa wbrew pozorom ma olbrzymie znaczenie dla uregulowania kwestii przewozów pasażerskich. W Polsce co roku przewozimy kilkadziesiąt milionów ludzi, często w warunkach urągających bezpieczeństwu, złym taborem, przez niewykwalifkowanych przewoźników i, co warto podkreślić, w warunkach nieuczciwej konkurencji. Stąd ustawa ta wprowadza regulacje porządkujące, od dawna oczekiwane przez przewoźników zarówno państwowych jak i prywatnych i komunalnych wykonujących zarobkowe przewozy osób.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie z przedłożeniem komisji przedstawionym przez pana posła sprawozdawcę Tadeusza Moszyńskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Stasiaka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełStanisławStasiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zarobkowy przewóz osób autobusami i taksówkami wymagał odrębnych uregulowań prawnych uwzględniających specyfikę tej działalności, ponieważ dotychczasowe przepisy są niewystarczające. Istniała też konieczność skorygowania tych przepisów z przepisami stosowanymi w Unii Europejskiej. Trzeba również dodać, że z dotychczasowych przepisów byli niezadowoleni zarówno pasażerowie, jak i przewoźnicy. Ustawa umożliwia gminom i wojewodom koordynację zarobkowego przewozu osób, nadzór, kontrolę nad nim, eliminując nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełStanisławStasiak">Wysoka Izbo! Senat, rozpatrując uchwaloną przez Sejm ustawę, wprowadził 18 poprawek, które zostały rozpatrzone przez Komisję Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisję Ustawodawczą. W przedstawionym sprawozdaniu zawartym w druku nr 2680 komisje proponują odrzucenie poprawek nr 2 i 3, dotyczących art. 9, zalecają natomiast przyjęcie pozostałych poprawek, które powodują, że ustawa jest bardziej czytelna i precyzyjniej ustala przepisy.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełStanisławStasiak">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu występuję, będzie głosował nad poprawkami Senatu do ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób zgodnie ze stanowiskiem Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej zawartym w druku nr 2680. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Budnika z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności poprze część poprawek Senatu do ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób. Już na wstępie należy jednak stwierdzić, że poprawki Senatu nie zmieniają w sposób zasadniczy ustawy uchwalonej przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Klub Parlamentarny Unii Wolności był przeciwny uchwaleniu tej ustawy, uznając, że wprowadza ona nadmierną reglamentację działalności gospodarczej polegającej na przewozie osób. System udzielania koncesji na przewóz osób nie gwarantuje każdemu na podstawie czytelnych i obiektywnych kryteriów prawa podjęcia takiej działalności. W praktyce przyjęte przepisy mogą oznaczać umocnienie pozycji publicznych przewoźników i niemal zupełną eliminację przewoźników prywatnych. Przewoźnikom prywatnym nie gwarantuje się bowiem pełnego dostępu do przystanków oraz konferencji uzgodnieniowych przewoźników już działających na rynku, a bez umowy o korzystaniu z przystanków oraz uzgodnionego rozkładu jazdy wnioskodawca nie uzyska koncesji.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PosełKrzysztofBudnik">Odnosząc się wprost do poprawek Senatu, pragnę oświadczyć, że Klub Parlamentarny Unii Wolności opowiada się za przyjęciem poprawek nr 1, 3–5, 9–11 oraz 13–17. Natomiast wnosimy o odrzucenie poprawek nr 2, 6–8, 12 oraz 18. Najwięcej kontrowersji wywołuje poprawka nr 7, która dotyczy art. 10 ust. 1 pkt 2 i przywraca — poseł sprawozdawca to referował — wymóg posiadania wykształcenia wyższego przez osoby, które mogą prowadzić działalność gospodarczą polegającą na przewozie osób, i to niezależnie od rozmiarów tej działalności. Nie chcę powtarzać wcześniejszej argumentacji z debaty sejmowej w trakcie drugiego czytania. Podtrzymujemy nasze stanowisko, że stawiania takiego wymogu nie uzasadniają warunki prowadzenia takiej działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PosełKrzysztofBudnik">Analogiczną uwagę mamy, jeśli chodzi o poprawkę nr 8. Stoimy na stanowisku, że im bardziej liberalne będą kryteria uzyskania koncesji czy wymogi stawiane wobec osób, które pragną podjąć działalność gospodarczą polegającą na przewozie osób, tym bardziej będzie to sprzyjało uczciwej rywalizacji na rynku, co może jedynie korzystnie się odbić na interesach samych pasażerów, a więc klientów usług przewozowych.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#PosełKrzysztofBudnik">Bardzo wiele kontrowersji wywołuje także poprawka nr 18 dotycząca art. 19 ust. 3 pkt 1 — dodanie wyrazów „do pojazdu”. Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie upoważnienie osób, które będą legitymowały się odpowiednim pełnomocnictwem organu koncesyjnego, a więc na przykład wójta gminy, który w pewnych wypadkach jest również organem koncesyjnym, do wejścia do pojazdu mechanicznego. Przypomnę tylko, że na przykład policjant, aby mieć dostęp do pojazdu mechanicznego w celu na przykład przeprowadzenia przeszukania, musi legitymować się nakazem prokuratorskim. Tutaj doprowadzamy do takiej sytuacji, że organy administracji państwowej stopnia podstawowego, ale jednak najniższego, i do tego poprzez swoich urzędników, będą legitymowały się takim uprawnieniem. Uważamy, że jest to zbyt daleka ingerencja w sferę prywatności, tym bardziej że zgodnie z naszymi regulacjami konstytucyjnymi, zgodnie z Kodeksem postępowania karnego pojazd mechaniczny przyrównywaliśmy do mieszkania, zapewniając mu taką czy analogiczną ochronę.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#PosełKrzysztofBudnik">Na zakończenie pragnę postawić kilka pytań panu posłowi sprawozdawcy, z prośbą o ustosunkowanie się i wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości. Poprawki nr 4 i 13 odnoszące się odpowiednio do art. 9 ust. 3 i art. 14 ust. 3 polegają na wykreśleniu tych przepisów, które mówią o organach odwoławczych od decyzji wydawanych w pierwszej instancji przez organy pierwszej instancji. Czy przepisy te są skreślane wyłącznie z uwagi na to, że według zasad ogólnych, zwłaszcza postanowień Kodeksu postępowania administracyjnego, i tak organy odwoławcze są oznaczone? Czy nie ma tutaj niebezpieczeństwa, że w ogóle kreuje się postępowanie jednoinstancyjne?</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#PosełKrzysztofBudnik">W poprawce nr 6 proponuje się wykreślenie z art. 10 ust. 1 pkt 1 wyrazów „co najmniej jednym”. Czy nie ma tutaj ryzyka, że wówczas przedsiębiorca będzie mógł prowadzić swoją działalność przy wykorzystaniu wyłącznie jednego pojazdu mechanicznego? — bo w tym przepisie przedmiot ten występuje w liczbie pojedynczej.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#PosełKrzysztofBudnik">Na zakończenie pragnę zadać pytanie, które dotyczy poprawek nr 11 i 16, a więc odpowiednio art. 12 ust. 3 pkt 1 i art. 16 ust. 3 pkt 1 — wykreślenia z zapisu mówiącego o podstawie wygaśnięcia zezwolenia, czyli koncesji, jako przesłanki śmierci osoby fizycznej. Senat w uzasadnieniu do tej poprawki podaje, że po wykreśleniu tych przepisów będzie możliwe dziedziczenie koncesji. Tymczasem nam się wydaje, że koncesja, a więc decyzja administracyjna kreująca stosunek administracyjno-prawny, nie upoważnia do postawienia takiej tezy, ponieważ przepisy Kodeksu cywilnego o dziedziczeniu nie mają tutaj zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#PosełKrzysztofBudnik">Generalnie zgadzamy się z proponowanym kierunkiem, jeśli chodzi o głosowanie nad tymi poprawkami, ale uważamy, że tezy postawione przez Senat nie mają oparcia w obowiązującym systemie prawnym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Moszyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Postaram się ustosunkować do zapytań, które skierował pod moim adresem pan poseł Budnik. Otóż pierwszy zarzut ogólny, który postawił w trakcie swojego przemówienia, polega na tym, że stwierdził, że przewoźnicy prywatni nie mają równego prawa udziału w konferencji uzgodnieniowej rozkładów jazdy.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie pośle, w całej ustawie nie znajdzie pan takiego zapisu, który by dyskryminował prywatnych przewoźników. Na równoprawnych warunkach będą korzystać z tego również prywatni przewoźnicy, tak że nie ma tu dyskryminacji.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Prawo przewozowe tego nie gwarantuje.)</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełTadeuszMoszyński">No, nie spierajmy się.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#PosełTadeuszMoszyński">Natomiast co do bardzo konkretnych już zapytań. Poprawki nr 4 i 13. Otóż ust. 3 w art. 9 miał charakter wyłącznie informacyjny, stąd też jego wykreślenie nie wpływa na merytoryczną zawartość ustawy. Zasady w nim ujęte wynikają z Kodeksu postępowania administracyjnego. To jest ponad wszelką wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#PosełTadeuszMoszyński">Poprawka nr 6: skreślenie wyrazów „co najmniej jednym” w art. 10 ust. 1 pkt 1 przyczyni się do poprawy brzmienia tego zapisu, ponieważ dysponowanie co najmniej jednym pojazdem to jest to samo, co dysponowanie pojazdem. Tak więc proponuje się skreślenie zbędnych słów „co najmniej jednym”, które nic nie wnoszą do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#PosełTadeuszMoszyński">W poprawkach nr 11 i 16 jest dokładnie tak, jak pan poseł był łaskaw stwierdzić. Skreślenie pkt. 1 w ust. 3 art. 12 umożliwi to, że w razie śmierci osoby fizycznej, będącej posiadaczem zezwolenia, jej spadkobiercy będą mogli je przejąć i nadal prowadzić przewozy, o ile spełniają warunki wymagane do uzyskania zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#PosełTadeuszMoszyński">Rozwiązanie takie zastosowano również w ustawie o warunkach wykonywania międzynarodowego transportu drogowego, właśnie z myślą o tym, żeby można było dziedziczyć zezwolenie, po spełnieniu oczywiście warunków. To jest rozwiązanie korzystne ze społecznego punktu widzenia i dlatego komisje postulują przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#PosełTadeuszMoszyński">Czy jest coś, na co panu posłowi nie odpowiedziałem?</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-129.10" who="#PosełTadeuszMoszyński">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w drugiej turze głosowań.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 37 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 2637 i 2653).</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Radosława Gawlika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełRadosławGawlik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Senat wniósł 40 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw. Większość z tych poprawek tradycyjnie ma charakter legislacyjny lub redakcyjny. Z większością tych poprawek komisje, posłowie się zgodzili. Część poprawek była związana z równoległym wprowadzaniem czy uchwalaniem ustawy o odpadach. Ponieważ prace nad obiema ustawami toczyły się stosunkowo długo, zaistniała taka sytuacja, że w obu ustawach były regulowane kwestie dotyczące zagospodarowania odpadów i zachodziła — zrobiliśmy to świadomie, uchwalając ustawę — konieczność pewnego wyczyszczenia legislacyjnego, usunięcia tego, co już się znalazło w uchwalonej ustawie o odpadach, z ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, i Senat rzeczywiście to zrobił. Sejm godził się na to z tego względu, że czekanie na wejście w życie ustawy o odpadach groziłoby tym, że dzisiaj omawiana ustawa nie zostałaby uchwalona. Mamy dzisiaj praktycznie przedostatnie posiedzenie Sejmu, pierwotnie miało to być posiedzenie ostatnie - z tą świadomością, licząc na pomoc Senatu, uchwalaliśmy tę ustawę. Senat rzeczywiście kilkanaście takich „czyszczących” poprawek zgłosił. Było wśród tych 40 poprawek także kilka poprawek merytorycznych i o nich chciałem króciutko powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełRadosławGawlik">W poprawce nr 6 proponowano zaostrzenie wymagań związanych z obowiązkiem posiadania decyzji o tzw. dopuszczalnej emisji. Zaostrzenie wymagań sprowadza się do tego, że więcej jednostek opalanych węglem kamiennym, olejem, koksem, drewnem, słomą lub gazem będzie musiało posiadać taką decyzję o dopuszczalnej emisji. Posłowie po krótkiej dyskusji, pamiętając też o sygnałach z województw, gdzie narażenie na emisję jest szczególnie silne - mam na myśli zwłaszcza województwo katowickie - przychylili się do propozycji Senatu. Proponujemy przyjąć to zaostrzenie wymagań w stosunku do przedłożenia sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PosełRadosławGawlik">W poprawce nr 14 proponowano, aby w przypadku przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu wojewódzki inspektor ochrony środowiska ustalił termin usunięcia przyczyn tego przekroczenia. W propozycji sejmowej było to fakultatywne: wojewódzki inspektor może ustalić. Po tym terminie może nastąpić wstrzymanie działalności danego podmiotu gospodarczego. Posłowie uznali, że wprowadzenie obligatoryjności jest poprawką zbyt daleko idącą. Niekiedy wystarczy sygnał od wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, sama kontrola, która spowoduje usunięcie przyczyn przekroczenia poziomu hałasu, toteż nie ma potrzeby usztywniać możliwości działania tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PosełRadosławGawlik">Poprawka nr 17 jest poprawką tzw. pozornie legislacyjną, bo była przedstawiona jako legislacyjna, ale właściwie jest poprawką merytoryczną, gdyż wprowadza zobowiązanie - za pośrednictwem wojewody - do obligatoryjnego wprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. W propozycji sejmowej jest natomiast możliwość zastosowania czy wprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Przypomnę, że jest to często ocena kosztowna i związana z działaniami w długim okresie. Uznajemy, że nie zawsze będzie ona potrzebna, że czasem należy zostawić administracji swobodę w orzekaniu, dlatego raczej opowiadamy się przeciwko tej poprawce.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#PosełRadosławGawlik">Poprawki nr 24 i 25 dotyczą rad nadzorczych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i funduszy wojewódzkich. Senat proponuje wprowadzenie kadencyjności rad nadzorczych narodowego funduszu i wojewódzkich funduszy. Kadencja miałaby trwać 4 lata. Ale jest to właściwie zapis pusty, bez całej obudowy, wskazania, jak miałaby wyglądać ta kadencyjność. Ten zapis nie uwzględnia także tego, co jest w innych przepisach ustawy: rady nadzorcze są konstruowane tak, że poszczególne gremia, środowiska delegują do nich swoich przedstawicieli. Można powiedzieć, że ten zapis kłóci się z innymi zapisami ustawy i został zamieszczony w sposób trochę przypadkowy. Zresztą pan senator, który był sprawozdawcą tej ustawy, przyznał, że ten zapis był, na samym końcu, dosyć przypadkowo przegłosowany w Senacie. Posłowie w komisjach właściwie jednogłośnie sprzeciwili się tym zapisom, natomiast zgodzili się z zapisem innym, związanym z radami nadzorczymi Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, że nie tylko wojewoda nie będzie mógł być członkiem tej rady, ale również wicewojewoda. Wojewoda ma tam kompetencje w zakresie delegowania swoich przedstawicieli. Uznaliśmy, że to delegowanie nie oznacza, że wojewoda albo jego zastępca sami się mogą mianować na członków rady nadzorczej narodowego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#PosełRadosławGawlik">W poprawce nr 28 przychyliliśmy się do propozycji Senatu - propozycji powrotu do sytuacji wcześniejszej, która istniała przed nowelizacją ustawy. Chodzi o maksymalny wymiar zmniejszenia kary, umorzenia czy odroczenia kary pod warunkiem zrealizowania inwestycji. Tutaj wracamy do sytuacji takiej, że to maksymalne zmniejszenie kary może być związane tylko ze środkami rzeczywiście wydatkowanymi na inwestycje - tej zasady nie można naruszyć. Było to bardziej logicznie wcześniej zapisane.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#PosełRadosławGawlik">Poprawka nr 31 zmierza do tego, żeby rozszerzyć możliwość korzystania z odroczenia opłat na 2 lata w ratach, kiedy spłata następuje w ciągu 5 lat, w stosunku do opłat wymierzonych do dnia 31 grudnia 1996 r. Sejm stał wcześniej na stanowisku, że powinno to odnosić się do opłat wymierzonych przed 31 grudnia 1995 r. i podtrzymuje to stanowisko, uważając, że inne rozwiązanie premiowałoby częściowo zakłady, które... Takie informacje przekazywali posłowie, że część zakładów po prostu czekała na przesunięcie tego terminu - celowo nie uiszczając opłat na rzecz wojewody i wojewódzkich funduszy, mimo że posiadały środki - licząc właśnie na możliwość skorzystania z tego odroczenia. Uważamy zatem, że nie powinniśmy premiować tych zakładów, że ta stara propozycja związana z jakimiś zaszłościami, sytuacjami takimi, że zakłady... Wówczas narósł pewien dług, z którym zakłady mają problemy, z tym, żeby go spłacić... Dług wynikający z tych nie uiszczonych opłat. Ten zapis ma pomóc w spłacie tego długu w sytuacji, kiedy kondycja zakładów się poprawia i są one w stanie, korzystając z tego odroczenia i rozłożenia na raty, wywiązać się z wymagań dotyczących ochrony środowiska i konieczności ponoszenia opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska.</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#PosełRadosławGawlik">Kolejna poprawka to poprawka nr 38. Posłowie zgodzili się - to jest poprawka do ustawy o autostradach płatnych - żeby pozostawić jednak obowiązek sporządzania oceny oddziaływania na grunty rolne i leśne oprócz oceny oddziaływania autostrady na środowisko. Można powiedzieć, że tę instytucję oceny oddziaływania na grunty rolne i leśne stworzyła właśnie ta ustawa, ale ma to już pewną tradycję. Szereg takich opracowań zostało zrobionych. Stanęliśmy na stanowisku, że w odniesieniu do tych decyzji lokalizacyjnych, które jeszcze nie zostały podjęte, byłaby tu pewna nierówność; chodzi o podmioty, które startowały w tych przetargach na przygotowanie dokumentacji autostradowej. Ze względu na środowisko - odnośnie do gruntów rolnych i leśnych - chyba jest zasadne pozostawienie konieczności sporządzania tych ocen.</u>
          <u xml:id="u-131.8" who="#PosełRadosławGawlik">Ostatnia poprawka to poprawka nr 40. Jest to propozycja odroczenia wejścia w życie przepisów związanych z organizmami modyfikowanymi genetycznie, konkretnie z regulacjami dotyczącymi reglamentacji i kontroli wprowadzania do środowiska organizmów modyfikowanych genetycznie. Posłowie zgodzili się tutaj, że należy o rok odroczyć wejście w życie tych zapisów, dlatego że sprawa jest dosyć skomplikowana. Ministerstwo się za tym opowiadało, żeby mieć czas na przygotowanie stosownych rozporządzeń wykonawczych wespół z Komitetem Badań Naukowych, wespół z ministrem rolnictwa. Posłowie się przychylili do tego, że będzie dodatkowe roczne vacatio legis dla przepisów związanych z modyfikacjami genetycznymi. Panie marszałku, dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-131.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Stępnia.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy jest pan poseł Stępień?</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie dostrzegam posła Stępnia. Nie dostrzegam również pana posła Jana Pieniądza, natomiast dostrzegam panią poseł Marię Zajączkowską z Unii Wolności, którą proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę powtarzała całej argumentacji, którą przed chwilą przytoczył Wysokiej Izbie pan poseł sprawozdawca. Unia Wolności zgadza się z decyzjami komisji i pragnę Wysoką Izbę poinformować, że będziemy głosowali zgodnie z propozycjami komisji, które rozpatrywały poprawki Senatu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 38 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 2638 i 2652).</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Aleksandra Andryszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełAleksanderAndryszak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw Senat wniósł 18 poprawek. Połączone Komisje: Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Ustawodawcza rekomendują przyjęcie 16 poprawek oraz wnoszą o odrzucenie dwóch. W większości są to poprawki, które nie zmieniają sensu ustawy, doprecyzowują wiele określeń, a jednocześnie sprawiają, że ustawa ta będzie lepiej służyła celowi, dla którego ją uchwaliliśmy.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełAleksanderAndryszak">Pokrótce omówię istotniejsze poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 1 zmierza do powołania właściwych przepisów, które będą miały zastosowanie przy ustalaniu odszkodowania przewidzianego w art. 16 ust. 4 ustawy. Przy ustalaniu odszkodowania za części składowe nieruchomości oraz za nie pobrane pożyczki przysługują odszkodowania określone według zasad przyjętych w całym art. 30, zatem komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 4 zmierza do wyeliminowania wpływu na wycenę bilansową gruntów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa decyzji wojewodów i rad gmin podejmowanych na podstawie ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, dotyczących zaliczania niektórych gmin i wsi do innego okręgu podatkowego niż określony przez ministra finansów, a także obniżania cen żyta przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze gmin. Decyzje takie nie powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu szacunkowej wartości gruntów. Komisje proponują przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 9 określa datę przy ocenie spełniania warunku przystąpienia do spółki ponad połowy pracowników. Ta data jest określana na dzień zawarcia umowy dzierżawy. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 11 zmierza do jednoznacznego określenia rodzaju mienia wchodzącego w skład towarzyszącej mieszkaniom infrastruktury technicznej, którą Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa może przekazać nieodpłatnie na własność gminie lub spółdzielni utworzonej przez nabywców mieszkań. Wnosimy o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 13 jest uzupełnieniem delegacji dla ministra skarbu państwa do unormowania trybu przedstawienia świadectw pracy i dokumentów stwierdzających prawo do nieodpłatnego nabycia akcji. Komisje wnoszą o przyjęcie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 16 ma na celu jednoznaczne określenie, że przepis dotyczy umów, których przedmiotem jest używanie mienia państwowej osoby prawnej przez okres ponad 6 miesięcy. Wnosimy o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 17 wypełnia lukę, jaką stwarza brak przepisu nowelizującego ustawę z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej Akademii Nauk. Poprawka ta zapewni jednakowe warunki korzystania z nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przez użytkowników wieczystych oraz wyeliminuje ewentualne wątpliwości przy stosowaniu przepisu art. 6 ust. 3 ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Wnosimy o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#PosełAleksanderAndryszak">Poprawka nr 18 - przyjęty w art. 9 termin wejścia w życie przepisów rozdziału 9a, dotyczących zasad udziału pracowników w prywatyzacji, wydaje się nie skorelowany z terminem określonym w art. 4 ust. 1. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa dopiero po sporządzeniu przez jednoosobowe spółki sprawozdań finansowych za rok obrotowy 1997 będzie mogła wnieść udziały do tych spółek po wartościach odpowiadających ich wartości bilansowej na możliwie najbliższy dzień w stosunku do dnia ich wnoszenia. Mając na względzie potrzebę prawidłowej wyceny wnoszonych udziałów, zasadne jest, że ten przepis wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 1998 r. Połączone komisje wnoszą o przyjęcie tej istotnej poprawki zaproponowanej przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#PosełAleksanderAndryszak">Połączone komisje wnoszą o odrzucenie poprawki nr 8. Jest to poprawka językowa, komisje uznały, że brzmienie uchwalone przez Sejm jest prawidłowe. Komisje proponują odrzucenie poprawki nr 14; właściwszy jest zapis, że spory w sprawach nieodpłatnego nabycia akcji spółek rozstrzygają sądy powszechne, a nie sądy pracy - jak proponuje tutaj zapisać Senat. Senat zaproponował złe powołanie; w związku z tym komisje proponują odrzucenie poprawki nr 14. Pozostałe poprawki Senatu mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#PosełAleksanderAndryszak">Na zakończenie, panie marszałku, jedna uwaga. Nad poprawką nr 2 lit. a i b powinno się głosować łącznie, natomiast w sprawozdaniu komisji wygląda to tak, jakby zalecano tutaj głosowanie oddzielne. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w tym punkcie porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Matyjka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełTadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem sprawozdania Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 2638).</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełTadeuszMatyjek">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował nad poprawkami zgodnie ze stanowiskiem wymienionych komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę pana posła Ryszarda Bondyrę z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełRyszardBondyra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania stanowiska klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie uchwały Senatu dotyczącej nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz sprawozdania połączonych komisji: Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełRyszardBondyra">Klub nasz będzie głosował zgodnie ze wskazaniami komisji, popierając 16 poprawek i odrzucając 2 poprawki. Stanowisko naszego klubu w wypadku jednej poprawki będzie odrębne, dotyczy to poprawki nr 18, mówiącej o wydłużeniu vacatio legis dla przepisów dotyczących nadania bezpłatnych akcji byłym pracownikom. Zdaniem naszego klubu jakiekolwiek wydłużanie i tak już długiego, bo ponad 6-letniego, okresu w tym wypadku, kiedy pozostali pracownicy, czy inni pracownicy przedsiębiorstw państwowych dawno otrzymali już akcje... Natomiast tutaj ten okres powinien być jak najkrótszy i procedury prawne czy procedury administracyjne, które były wskazywane na posiedzeniu komisji rolnictwa, przeszkadzające w udostępnieniu bezpłatnych akcji, zdaniem naszego klubu nie mogą stać na przeszkodzie zadośćuczynieniu dla przynajmniej części pracowników byłych PGR. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę panią poseł Marię Zajączkowską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę referowała poprawek i odnosiła się do wszystkich zmian zaproponowanych przez Senat. Generalnie klub Unii Wolności będzie głosował zgodnie z propozycjami połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Wracając do wypowiedzi pana posła Bondyry, chciałabym zwrócić uwagę wprowadzających tę ustawę w życie - a zwłaszcza rozdział dotyczący tych instytucji, które będą przygotowywały udostępnianie akcji pracownikom - przestrzec, by nie powtórzyła się historia z ustawą o regulacji rynku cukru, zgodnie z którą również pracownicy mieli uprawnienia, i o prywatyzacji jednoosobowych spółek skarbu państwa, kiedy nie przygotowano odpowiednio akcji udostępniania pracownikom należnych im udziałów. Tak się składa, że Sejm już dwa razy przesuwał termin składania deklaracji, a wydaje się, że jeszcze do października rząd nie zdoła przygotować odpowiednich dokumentów i odpowiedniej informacji dla zainteresowanych. Bardzo bym prosiła, aby taka historia nie powtórzyła się w przypadku tych osób, które pracowały w byłych pegeerach.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełMariaZajączkowska">I, panie marszałku, myślę, że nie powinniśmy głosować nad poprawką nr 10. Jeżeli Sejm będzie głosował nad poprawką nr 10, to może się okazać, że zmieni ortografię. Myślę, że błędy wynikające prawdopodobnie z błędów maszynowych nie powinny być przedmiotem głosowania w Sejmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A co mamy w tej poprawce nr 10?</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest posłem sprawozdawcą?</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan poseł Andryszak.)</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Andryszak: Jest wniosek o przyjęcie tej poprawki, taka jest decyzja komisji.)</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przyjęcie...</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Prawdopodobnie ta poprawka będzie w bloku poprawek, nad którymi będziemy głosować szybko.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Wszystko jedno, ale sam fakt.)</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Niestety, w przyszłości musimy to zmienić w regulaminie. Tym razem...</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Andrzej Aumiller z Unii Pracy, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do tego incydentu można powiedzieć, że będziemy musieli głosować, kto jest za wszystkimi poprawkami stylistycznymi, jednocześnie, w bloku.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Ale zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy w dyskusji nad sprawozdaniem Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie zmiany ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz zmianie niektórych ustaw, chcę stwierdzić, że klub Unii Pracy po zapoznaniu się ze sprawozdaniem połączonych komisji będzie głosował za stanowiskiem prezentowanym w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Popieramy w szczególności poprawki dotyczące powołania właściwych przepisów przy ustalaniu odszkodowania przewidzianego w art. 16 ust. 4 oraz jednoznacznego określenia rodzaju mienia wchodzącego w skład infrastruktury technicznej, które Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa może przekazać nieodpłatnie na własność gminie albo spółdzielni utworzonej przez nabywców mieszkań. Bardzo dobrze, że Senat swoją następną poprawką wyeliminował przy wycenie gruntów decyzje wojewodów i rad gmin, czyli wprowadził zobiektywizowane kryteria wyceny gruntów, ponieważ decyzje te stanowią jeden z elementów oddziaływania władz lokalnych na ekonomikę gospodarstw rolnych i jako takie nie powinny być brane pod uwagę przy wycenie szacunkowej wartości gruntów. I tu należy się podziękowanie Senatowi. Serdecznie dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję, chyba że pan poseł sprawozdawca chciałby zabrać głos. Chciałby jednak? To bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełAleksanderAndryszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Króciuteńko. Mam prośbę do pana posła Bondyry, żeby klub Polskiego Stronnictwa Ludowego przemyślał jeszcze decyzję odnośnie do wprowadzenia rozdz. 9a, ponieważ to, co proponuje Senat, znacznie by usprawniło utworzenie tych spółek. Dyskutowaliśmy o tym na posiedzeniu połączonych komisji. Połączone komisje, uznając, że jest to bardzo ważna poprawka, stoją na stanowisku, że należałoby tę poprawkę przyjąć tak, jak zaproponował Senat. Stąd więc gorąca prośba do kolegi Bondyry. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Rozumiem, że klub PSL rozważy propozycję i wypowie się w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 39 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o finansowaniu dróg publicznych (druki nr 2641 i 2662).</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Szarawarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu czterech połączonych komisji złożyć Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia, na którym komisje rozważyły poprawki Senatu do tej ustawy. Łącznie Senat zgłosił 10 poprawek, z czego wysokie komisje proponują 3 odrzucić, a 7 pozostałych poprawek przyjąć. O poprawkach, które proponujemy przyjąć, mówił nie będę, jako że mają one charakter czysto redakcyjny, legislacyjny i w zasadzie nie wnoszą merytorycznych zmian do ustawy, jaką Sejm przesłał do Senatu. Natomiast w wypadku poprawki nr 1 dotyczącej art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d sprawa rozbija się o przecinek, chociaż ten przecinek nie jest tutaj obojętny. W efekcie dyskusji prowadzonych przez przedstawicieli Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, Biuro Legislacyjne i ekspertów doszliśmy do wniosku, że proponowane przez Senat skreślenie tego przecinka nie jest właściwe. Proponujemy tę poprawkę odrzucić, chociaż chcę zauważyć, że w innych miejscach w ustawie przy powoływaniu się na podobne zapisy nie ma przecinka, stąd będzie pewna trudność interpretacyjna. Uznaliśmy to za mniejsze zło, gdyby bowiem przecinek został skreślony, mogłyby być trudności interpretacyjne związane ze stosowaniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Druga poprawka, którą proponujemy odrzucić, dotyczy art. 3 ust. 2. Senat proponuje dodanie w zapisach dotyczących rekompensowania gminom dochodów z tytułu utraconego podatku od środków transportu, który likwidujemy, w odniesieniu do prywatnych posiadaczy pojazdów, wyrazów „w pełni”. Komisje proponują odrzucić tę poprawkę z uwagi na fakt, że bardzo skomplikowałaby ona w następnych latach obliczanie wielkości należnych gminom środków z tytułu rekompensaty za utracone dochody. Zgodnie bowiem z naszym założeniem przyjmujemy stały procent udziału środków na drogi gminne w akcyzie — na poziomie 6,67%, to oczywiście kwotowo co roku będzie rosło — i algorytm, według którego gminy będą corocznie otrzymywały swój udział z tytułu odpisu związanego z podatkiem akcyzowym. W zdecydowanej większości przedstawiciele gmin zwracają się o taki zapis, bo jest to sposób prosty i czytelny. Pełna rekompensata jako baza wyjściowa dotyczyłaby roku startu, natomiast w następnych latach funkcjonowałby mechanizm 6,67% z akcyzy jako wielkość kwoty do podziału i algorytm ustalony przez ministerstwo wspólnie z przedstawicielami Związku Miast Polskich. Dlatego komisje proponują odrzucić tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Proponujemy również odrzucić poprawkę nr 4 dotyczącą art. 6 i zmiany 2, która wprowadza do naszego prawodawstwa nietypowy zabieg. Otóż ustawą o finansowaniu dróg zmienilibyśmy określony w innych ustawach podatkowych, w ustawie o rachunkowości, sposób zaliczania wydatków na utrzymanie dróg do kosztów uzyskania przychodów. Te wydatki i tak, w odpowiednich kategoriach, zaliczane będą do kosztów uzyskania przychodów, w oparciu o obowiązujące przepisy dotyczące płacenia podatków, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o rachunkowości - nie będzie więc wprowadzane ustawą o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełAndrzejSzarawarski">To są trzy poprawki, które proponujemy odrzucić, natomiast 7 pozostałych poprawek proponujemy przyjąć. Chciałbym w tym miejscu zwrócić uwagę na dwie bardzo ważne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Po pierwsze, środowisko drogowców bardzo oczekuje na tę ustawę. Polskie drogi wymagają jasnego, klarownego systemu finansowania i ta ustawa taki system, który może funkcjonować przez lata, wprowadza. Wprowadza ona dwie bardzo ważne zasady: po pierwsze, wiąże finansowanie dróg ze zwiększeniem na nich ruchu i, po drugie, wiąże stopień używania drogi z wielkością opłat, jakie się na rzecz dróg wnosi.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dlatego uważamy, że ta ustawa daje polskiemu drogownictwu bardzo dobrą perspektywę na stały wzrost środków na finansowanie dróg. Powodem licznych wypadków jest zły stan dróg. Mamy nadzieję, że ustawa przyczyni się do rozwoju polskiego drogownictwa i do zmniejszenia liczby tych wypadków.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Z pełną świadomością rekomenduję więc Wysokiej Izbie przyjęcie siedmiu poprawek senackich, a odrzucenie trzech. W ten sposób spowodujemy przyjęcie bardzo potrzebnej i oczekiwanej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w tym punkcie porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kaletę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełJózefKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiam opinię dotyczącą stanowiska Senatu w sprawie ustawy o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PosełJózefKaleta">Posłowie SLD nie podzielają stanowiska Senatu w odniesieniu do art. 3 ust. 2, zobowiązującego do pełnego rekompensowania gminom dochodów utraconych z tytułu częściowej likwidacji podatku od środków transportowych. Zapis w ustawie, że subwencja drogowa ma rekompensować gminom utracone dochody, jest, zdaniem posłów SLD, zupełnie wystarczający, skoro nie ustala się w nim rekompensaty procentowej.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#PosełJózefKaleta">Klub SLD proponuje także Wysokiej Izbie odrzucenie poprawki nr 4. Posłowie SLD nie podzielają bowiem stanowiska Senatu w sprawie proponowanego umożliwienia podmiotom gospodarczym uznania udziału w kosztach utrzymania dróg jako kosztów uzyskania przychodów.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#PosełJózefKaleta">Pozostałe poprawki Senatu posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponują przyjąć. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy jest pan poseł Tadeusz Moszyński?</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu w imieniu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Unia Pracy poprze przedłożenie komisji i będzie głosować zgodnie ze wskazaniami, które zostały nam doręczone w sprawozdaniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełTadeuszMoszyński">Korzystając z okazji, chciałbym powiedzieć dwa słowa na temat samej ustawy. Otóż pragnę wyrazić żal, że w gąszczu prac legislacyjnych, w gąszczu ustaw, nad którymi w tej chwili głosuje Sejm, ustawa, która, jak nam się wydaje, ma fundamentalne znaczenie dla polskiego drogownictwa, przeszła, praktycznie rzecz biorąc, nie zauważona. Do tego stopnia nie zauważona, że jeden z posłów zwołał nawet w zeszłym tygodniu konferencję prasową, w której domagał się wprowadzenia podatku od środków transportu do ceny paliwa, co na szczęście Wysoka Izba już zrobiła.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PosełTadeuszMoszyński">Życzeniem naszym byłoby, żeby przynajmniej do środowiska drogowców, a także do środowiska kierowców dotarło, iż ta ustawa po kilku latach zmagań, przy udziale zarówno posłów, jak i Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, ujrzała wreszcie światło dzienne i mamy nadzieję, że od nowego roku sytuacja w drogownictwie nieznacznie się poprawi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 40 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi, która miała miejsce w lipcu 1997 r., oraz ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (druki nr 2642 i 2659).</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Cezarego Miżejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Komisji Ustawodawczej przedstawić sprawozdanie o poprawkach Senatu do ustawy o zmianie ustawy o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Senat przedłożył cztery poprawki, z czego poprawki nr 2 i 4 są mają charakter doprecyzowujący, czyli bardziej redakcyjny, poprawka nr 3 w zasadzie przywraca brzmienie art. 1 pkt 3 w art. 11c ust. 2, takie, jakie proponowaliśmy jeszcze na posiedzeniu komisji sejmowej, że przedłużenie prawa do zasiłku jest możliwe tylko dla tych bezrobotnych, którzy utracili prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania, a nie, jak przyjął Sejm, dla każdego bezrobotnego.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Najważniejsza poprawka dotyczy art. 1, dodania ust. 2a i 2b. Otóż przypomnę, że Sejm przyznał uczniom szkół podstawowych i ponadpodstawowych z gospodarstw domowych, które zostały zniszczone w wyniku powodzi, prawo do jednorazowej zapomogi w wysokości 500 zł na zaspokojenie niezbędnych potrzeb związanych z pobieraniem nauki. Sejm postanowił, aby ta zapomoga była w jednakowej wysokości dla wszystkich dzieci. Senat zaproponował tutaj trzy modyfikacje. Po pierwsze, doprecyzował: jeżeli chodzi o uczniów szkół ponadpodstawowych i podstawowych dla dzieci i młodzieży, co jest ważnym doprecyzowaniem. Po drugie, że zapomoga przeznaczona dla dzieci może być przekazana zarówno w gotówce, jak i w postaci rzeczowej. Trzecia, najistotniejsza i najbardziej kontrowersyjna zmiana, polega na tym, iż kwota przyznana gminie stanowi iloczyn liczby uczniów i tej kwoty 500 zł, natomiast o tym, ile się przeznaczy dla konkretnego dziecka, decyduje ośrodek pomocy społecznej w porozumieniu z dyrekcją właściwej szkoły - czyli oznacza to, że jedno dziecko może dostać 100 zł, a drugie 900 zł, w zależności od potrzeb. I to rozwiązanie wydawało nam się bardziej sprawiedliwe, bardziej sensowne, ponieważ mamy do czynienia z rodzinami o różnych dochodach. Natomiast oczywiście budziło to kontrowersje z tego powodu, iż ośrodek pomocy społecznej bez dodatkowych wskazówek będzie musiał sam podjąć decyzję, w jakiej wysokości zapomogę przyznać, co będzie oczywiście rodziło liczne konflikty, jak to zresztą już dzieje się w przypadku zapomóg w wysokości 3 tys. zł, które są przyznawane w ramach tej samej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisje proponują przyjęcie wszystkich czterech poprawek Senatu, czyli tych dwóch redakcyjnych i tych dwóch merytorycznych, i rekomendują je Wysokiej Izbie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Murynowicz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przedłożeniem Komisji Polityki Społecznej i Komisji Ustawodawczej, wychodząc z założenia, że poprawki Senatu, obok uściśleń redakcyjnych, o których mówił pan poseł sprawozdawca... Ta najważniejsza poprawka, nr 1, pozwala dostosować tę pomoc do kryteriów, którymi posługują się ośrodki pomocy społecznej. Te wnioski muszą być zaopiniowane również przez dyrektorów szkół, w związku z czym nie będzie to trafiało w próżnię, tylko właśnie do bardzo konkretnego adresata, z bardzo konkretną opinią. Wydaje nam się, że najważniejsze jest to, że w budżecie państwa zabezpieczy się określoną kwotę dla wszystkich dzieci, natomiast same kryteria wynikające z ustawy o pomocy społecznej będą bardzo dobrą wskazówką, jeśli chodzi o działanie, funkcjonowanie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Tak jak powiedziałam, popieramy wszystkie poprawki Senatu i będziemy głosować zgodnie z przedłożeniem połączonych komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Staręgę-Piasek z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym powiedzieć w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, że klub mój popiera poprawki nr 2, 3 i 4, natomiast nie popiera poprawki nr 1, bowiem byłoby bardzo dobrze, gdyby - tak jak powiedziała pani poseł Murynowicz - był taki zapis, który by mówił, że obowiązują tu kryteria ustawy o pomocy społecznej. W poprawce Senatu jest powiedziane, że jednorazowa zapomoga finansowa lub przekazywana pomoc przysługuje uczniom wszystkich szkół podstawowych i ponadpodstawowych z gospodarstw, no, żargonowo już teraz mówiąc, zalanych, dotkniętych powodzią. Jeśli chodzi o zapomogi w wysokości 3 tys. zł, również nie były stosowane kryteria pomocy społecznej. W sytuacji gdy nie jest to jednakowa kwota dla wszystkich, będzie to rodziło bardzo wiele konfliktów i powodowało bardzo wiele niejasności, tym bardziej, że zasięgnięcie opinii dyrektora szkoły, gdzie zasięg szkoły nie zawsze się pokrywa, czasami jest szerszy, czasami węższy (szczególnie ponadpodstawowych) niż ośrodków pomocy społecznej... Bardzo się niepokoję tym, że techniczno-organizacyjne niejasności spowodują, iż będzie to bardzo gorzkie czy trudne 500 zł. Wydaje się, że intencją ustawodawców było to, żeby te pieniądze jak najszybciej dotarły do dzieci i młodzieży i pozwoliły im - wyposażonym - na podjęcie nauki. Dlatego - przy tak nieprecyzyjnym, niejasnym zapisie - sądzę, iż podobnie jak w wypadku zapomóg w wysokości 3 tys. zł jest to zapis konfliktogenny. Przy różnych mankamentach zapisu sejmowego ta poprawka nie sprzyja intencji wnioskodawców, którzy wprowadzili ten zapis do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Tak więc mój klub będzie popierał wnioski nr 2, 3 i 4, natomiast będzie głosował przeciwko poprawce nr 1. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Sienkiewicz z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy przyjmie w głosowaniu poprawki z druku nr 2659 zgodnie ze stanowiskiem komisji. Tym bardziej że najistotniejsza z nich — bo dwie doprecyzujące nie zasługują na to, by poświęcać im wiele czasu — dotycząca zmiany merytorycznej, czyli poprawka nr 1, jest zgodna z uznawaną przez nas zasadą pomocy kierowanej, pomocy rzeczowej, w zależności od potrzeb. Zmiana ta odchodzi daleko od metody zgodnej z zasadą jednakowych żołądków i równych potrzeb, zgodnie z którą wszyscy byli dotknięci powodzią, więc wszystkim równo się należy. Tak nie jest. I choć przyjęcie zaproponowanego przez Senat rozwiązania stanowić będzie obciążenie dla pomocy społecznej, to tuszymy, iż pomoc społeczna już nabrała na tym obszarze pewnego doświadczenia, borykając się z problemem rozdawania czy to pomocy rzeczowej, czy tych już historycznych i legendarnych 3 tys. zł. Trudność będzie rzeczywiście wynikała z braku przepisu, z niesprecyzowania kryteriów, co może być konfliktogenne. Ale na coś w końcu zdecydować się trzeba, bo czas jest tu wrogiem i możemy nie wypełnić tej funkcji, którą wypełnia ten, kto szybko dając, daje podwójnie.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Z satysfakcją też przyjmujemy to, iż Senat poprawił ten wynikający z wniosku mniejszości zapis o przedłużeniu o miesiąc okresu pobierania zasiłku wszystkim pobierającym go w czasie powodzi. To nie miało większego uzasadnienia; był wtedy taki klimat, głosowaliśmy nad przeznaczeniem zboża niskiej jakości na glikol czy na alkohol, czy na paliwo - i wiele takich głosowań w euforii, w atmosferze entuzjazmu pomocy powodzianom, nie dało się zracjonalizować.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Reasumując, udzielimy poparcia wszystkim czterem poprawkom Senatu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej pana Macieja Manickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejMaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu rządu pragnę zarekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie wszystkich poprawek proponowanych przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejMaciejManicki">Jeśli chodzi o kwestię poruszoną w wystąpieniu pani poseł Staręgi-Piasek, to można zrozumieć, że jest tutaj pewnego rodzaju opór przeciwko obarczaniu ośrodków pomocy społecznej dodatkowym zadaniem, bo będzie to niewątpliwie znacznie bardziej pracochłonne od zasady po 500 zł na każdego uprawnionego, niemniej jednak zwycięża zdecydowanie pogląd, iż pomoc powinna być zróżnicowana w zależności od sytuacji materialnej rodziny, do której jest kierowana, a nie tylko od tego, czy rodzina ta została dotknięta klęską powodzi. W wielu przypadkach rodziny dotknięte klęską powodzi mają jeszcze wystarczająco duże zasoby, co upoważni do tego, aby udzielono im mniejszej pomocy, a chodzące do szkoły dzieci z innych rodzin zostały pozbawione wszystkiego. Umożliwienie zróżnicowania tej pomocy, przy uwzględnieniu opinii szkoły, jest jak najbardziej uzasadnione. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pytanko?</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Chciałabym zadać pytanie panu ministrowi, ponieważ powiedział, że jest to dodatkowe obciążenie dla pracowników socjalnych wynikające jakby spoza ustawy o pomocy społecznej. W ustawie o pomocy społecznej jest zapis, który mówi, że przy wszystkich dodatkowych obowiązkach, które spadają na pomoc społeczną, powinny być uwzględnione również środki na realizację z nimi związanych zadań.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełJoannaStaręgaPiasek">Chciałabym zapytać pana ministra, czy są przewidywane jakieś środki na pokrycie kosztów realizacji zadań wynikających ze skutków powodzi, a wyraźnie dodatkowo obciążających pracowników socjalnych na terenach dotkniętych powodzią. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejMaciejManicki">Rozpatrywane dzisiaj przepisy nie przewidują żadnego zwiększenia środków na pomoc społeczną. Zresztą - tak na marginesie - nie mogłyby nawet przewidywać, bo jeśli chodzi o środki związane z kosztami funkcjonowania ośrodków pomocy społecznej, to są to wydatki bądź odpowiednio gmin, bądź - w przypadku gdy w grę wchodzi określone zadanie wojewódzkiego zespołu pomocy społecznej - są to wydatki finansowane z budżetu wojewody. Niemniej jednak wojewodowie mogą - nie ma żadnych przeszkód - zwrócić się do pełnomocnika rządu ds. likwidacji skutków powodzi, pana ministra - członka Rady Ministrów Andrzeja Piłata o to, aby z rezerwy powodziowej, która została w budżecie państwa utworzona, przeznaczyć środki na sfinansowanie dodatkowych zadań, jakie ta ustawa przewidziała dla służb pomocy społecznej. Myślę, że jeśli odpowiednie zapotrzebowanie zostanie zgłoszone, to Rada Ministrów uwzględni tego typu propozycje i środki na to się znajdą.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejMaciejManicki">Niezależnie od tego jest to przecież ten sam problem, który dotyczy wypłat po 3 tys. i który dotyczyłby również wypłat po 500 zł, bo tak czy inaczej określona ewidencja w tej sprawie musi być prowadzona, pieniądze muszą być przyznawane w oparciu o określone decyzje czy listy, i tej pracy ośrodki pomocy nie unikną. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 41 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o dyscyplinie wojskowej (druki nr 2564 i 2591).</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Włodzimierza Nieporęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o dyscyplinie wojskowej zawarte w druku nr 2591.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Senat w swoim stanowisku przedstawia 51 poprawek do ustawy o dyscyplinie wojskowej. Połączone komisje wnoszą o przyjęcie 38 z nich i odrzucenie 13. Najważniejsze z nich Wysokiej Izbie przedstawię.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">W poprawce nr 3 Senat proponuje, aby ustawa stanowiła, że szef sztabu generalnego jest przełożonym dyscyplinarnym żołnierzy zawodowych pełniących służbę w sztabie generalnym. Poprawka nr 29 jest konsekwencją tej poprawki. Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Przyjęcie poprawki nr 4 wprowadziłoby zasadę, że dowódcy plutonów, niezależnie od posiadanego stopnia i charakteru służby, są przełożonymi dyscyplinarnymi. Sejm natomiast przyjął zasadę, że prawo wszczynania postępowania dyscyplinarnego przysługuje żołnierzowi wyznaczonemu na stanowisko dowódcy kompanii. Art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy usuwał natomiast oczywistą nierówność podmiotów wynikającą z tego, że oficerowie również są dowódcami plutonów. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">W poprawce nr 14 Senat proponuje, aby katalog kar dyscyplinarnych uzupełnić o karę obniżenia stopnia wojskowego. Stopień wojskowy jest tytułem dożywotnim żołnierza. Sąd w swoim orzeczeniu wydanym w związku z popełnionym przestępstwem może żołnierzowi stopień wojskowy obniżyć lub pozbawić go tego stopnia. Ustawa o dyscyplinie wojskowej jednoznacznie określa, że żołnierz ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za czyny, które nie są przestępstwami albo wykroczeniami. Wprowadzenie kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia wojskowego tylko w stosunku do żołnierzy zasadniczej służby wojskowej byłoby jaskrawym naruszeniem zasady równości podmiotów wobec prawa. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">W poprawce nr 17 Senat precyzuje, że orzeczenie wydane w postępowaniu dyscyplinarnym może powodować tylko takie skutki, które przewiduje ustawa. Połączone komisje uważają, że umieszczenie tego przepisu w ustawie o dyscyplinie wojskowej, pomimo jego oczywistości, jest godne poparcia.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Poprawkę nr 18, której istotą jest upoważnienie wszystkich przełożonych do podejmowania decyzji o zatrzymaniu żołnierza będącego w stanie nietrzeźwości na terenie jednostki wojskowej, połączone komisje proponują odrzucić. Poprawka ta, po pierwsze, rozszerza na wszystkich przełożonych uprawnienia przełożonego dyscyplinarnego. Warto przypomnieć, że jednym z istotnych elementów ustawy jest przyznanie prawa do wyróżniania wszystkim przełożonym, a prawa karania i zatrzymywania tylko przełożonym dyscyplinarnym. Po drugie, przepis ust. 1 daje podstawę do zatrzymania w przypadku, kiedy istnieje potrzeba przywrócenia porządku wojskowego. Po trzecie, Senat nie przewidział trybu postępowania z zatrzymanym żołnierzem i jego prawa do obrony. Po czwarte, utrzymane w mocy przepisy dotychczasowej ustawy stanowią podstawę do działania w przypadkach przewidzianych w poprawce.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Poprawki nr 19 i 34 są istotnym uzupełnieniem ustawy, precyzują bowiem zasady powoływania rzecznika dyscyplinarnego i jego odwoływania oraz jego rolę w postępowaniu dyscyplinarnym. Dlatego też komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Poprawki nr 12 i 47 usuwają wadliwe rozwiązanie polegające na uzależnieniu odpowiedzialności dyscyplinarnej od wniosku odpowiedniego organu. Odpowiedzialności dyscyplinarnej podlega osoba, która popełniła czyn zabroniony. Innym natomiast zagadnieniem jest wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, przeprowadzenie dowodu winy czy też wymierzenie kary dyscyplinarnej. Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">W poprawce nr 21 Senat proponuje przepis umożliwiający wyłączenie z postępowania dyscyplinarnego przełożonego dyscyplinarnego, który był świadkiem zdarzenia będącego powodem jego wszczęcia. Brak takiego przepisu jest wadą. Mogłoby to spowodować, że przełożony dyscyplinarny stałby się sędzią we własnej sprawie. Byłoby to sprzeczne z jedną z fundamentalnych zasad procesu. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Poprawki nr 12 i 47 oraz poprawka nr 21 przywracają stan zaproponowany Wysokiej Izbie przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Przyjęcie poprawki nr 31 spowoduje, że nie tylko sąd i prokurator, ale również przełożony dyscyplinarny w sprawach nie uregulowanych ustawą będzie musiał stosować przepisy Kodeksu postępowania karnego. Jest to zgodne z charakterem ustawy. Komisje wnoszą o przyjęcie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-167.12" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Ograniczyłem się do omówienia najważniejszych zgłoszonych poprawek. Pozostałe poprawki, w liczbie 36, mają charakter legislacyjny, redakcyjny bądź uściślający. Stanowisko połączonych komisji do nich przedstawione jest w sprawozdaniu. Wnoszę o zaaprobowanie stanowiska połączonych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Brachmańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałem tylko powiedzieć, że dzisiaj kończymy długi proces prac nad nową ustawą o dyscyplinie wojskowej. Przy drugim czytaniu mówiłem już w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, że jest to ustawa w pewnej mierze rewolucyjna, dość mocno rozgraniczająca pojęcia odpowiedzialności dyscyplinarnej i odpowiedzialności karnej. I sądzę, że nie ma potrzeby przedłużać mojego wystąpienia, ponieważ pan poseł sprawozdawca, który jednocześnie był przewodniczącym podkomisji opracowującej tę ustawę, dokładnie omówił wszystkie poprawki. W związku z tym chciałem tylko powiedzieć, że Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie z rekomendacjami komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła... Pan poseł Zbigniew Mączka jest? Jest.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Zbigniew Mączka, Unia Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełZbigniewMączka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek może krótka uwaga nie związana z ustawą. Gdyby udawało się nam zawsze działać tak sprawnie i nie powtarzać oczywistych rzeczy, prawdopodobnie mielibyśmy trochę więcej powodów do zadowolenia na zakończenie tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełZbigniewMączka">Niemniej jednak wydaje mi się, że w sprawach wojska mamy pewne powody do zadowolenia. Jednym z nich jest fakt, że przyjęliśmy kilka bardzo ważnych ustaw tworzących prawne podstawy nowej demokratycznej armii, funkcjonującej w warunkach państwa demokratycznego i w warunkach cywilnej kontroli nad armią. Jest to oczywistym i koniecznym warunkiem tego, abyśmy zostali przyjęci do NATO - na czym większości Polaków zależy.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PosełZbigniewMączka">Jedną z takich ustaw, która tworzy dobre tego podstawy, jest ustawa o dyscyplinie wojskowej. Nie od rzeczy jest przypomnieć, że nie mamy wciąż ustawy o powszechnym obowiązku obrony, mimo że były szanse na jej uchwalenie. Ale być może właśnie nasze wielosłowie w parlamencie spowodowało, że brakło czasu na dokończenie tej pracy. To zrobią już nasi następcy.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełZbigniewMączka">Niemniej jednak, wychodząc z założenia, że dla cywilnej kontroli nad armią trzeba odejść trochę od wzorca sztabu generalnego, pruskiego wzorca sztabu generalnego, i że trzeba zbliżyć się do modelu połączonych sztabów obowiązującego w armii amerykańskiej, nad jedną poprawką będziemy głosować nieco inaczej w stosunku do propozycji głosowania przyjętej przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełZbigniewMączka">Otóż poprawka nr 3, a także poprawka nr 29 dotycząca art. 5 ust. 1, która mówi o tym, że właściwy w sprawach dyscyplinarnych jest szef sztabu w stosunku do żołnierzy zajmujących stanowiska służbowe w sztabie generalnym, naszym zdaniem niepotrzebnie to kodyfikuje, ponieważ tę część uprawnień minister może bez przeszkód własną decyzją delegować. Nie potrzeba do tego tworzyć ustawy. A ponieważ wciąż jeszcze minister ma za słabą pozycję w stosunku do struktury wojskowej, przeto wydaje nam się, że ta poprawka akurat nie jest konieczna. Nad wszystkimi innymi będziemy głosowali zgodnie z zaleceniami komisji, chociaż niektórzy z naszych posłów twierdzą, że w pkt. 8 mamy troszkę inny gust językowy niż Senat i być może będziemy głosowali inaczej.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PosełZbigniewMączka">Ta sprawa również warta jest krótkiej refleksji. Otóż przez grzeczność z reguły przyjmujemy propozycje językowe Senatu. Może to jest uzasadnione, ale nasuwa się, narzuca się wręcz myśl, ile to wszystko kosztuje. I byłoby dobrze, gdyby przy okazji kolejnej zmiany regulaminu Sejmu przemyśleć sprawę i spróbować uwzględnić w regulaminie Sejmu postulat, aby na zakończenie procesu legislacyjnego każdej ustawy szacowano, powiedzmy nawet w 30 czy 50%, koszt opracowania danego aktu prawnego. Przypuszczam, że w bardzo wielu przypadkach koszt opracowania aktu prawnego znacznie, ale to znacznie przekracza korzyści, jakie z tego aktu odnoszą jakieś małe środowiska - a zwłaszcza korzyści, jakie odnoszą ci panowie senatorowie czy posłowie, którzy bardzo starannie próbują reformować gramatykę czy ortografię polską lub poprawiać styl. Czasem naprawdę warto się zastanowić nad ceną. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Oczywiście zmiana regulaminu będzie konieczna i życzę panu, aby w następnym Sejmie mógł pan to czynić osobiście.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Zygmunt Jakubczyk, Unia Pracy, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opracowanie nowej, przystającej do rzeczywistości ustawy o dyscyplinie wojskowej było dla Ministerstwa Obrony Narodowej sprawą priorytetową. Zwierzchnik sił zbrojnych - prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyszedł naprzeciw tym oczekiwaniom i wniósł do laski marszałkowskiej projekt ustawy o dyscyplinie wojskowej. Został on przyjęty z tym większym zadowoleniem, gdyż jest nowoczesny i odzwierciedla demokratyczne i prawne przemiany w państwie i siłach zbrojnych. Wiele z przyjętych przez Sejm tej kadencji ustaw dotyczących spraw wojska niemal zrewolucjonizowało sposób, zasady i reguły funkcjonowania polskiej armii. Do tych zmian przyczynia się również ustawa o dyscyplinie wojskowej, która nowelizuje ustawę z dnia 21 maja 1963 r. o dyscyplinie wojskowej oraz odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenie honoru i godności żołnierskiej. Inicjatywa zwierzchnika sił zbrojnych została przyjęta z tym większym zadowoleniem, gdyż obowiązujący regulamin dyscyplinarny wydany rozporządzeniem ministra obrony narodowej z dnia 21 października 1994 r. budzi wiele kontrowersji, był nieczytelny, miał ogromne luki interpretacyjne i utrudniał prowadzenie praktyki dyscyplinarnej. I choć proponowana ustawa w wielu punktach nie podoba się kadrze wojskowej - nawykłej do dawnych regulaminów i starej tradycji, w której dowódca zawsze miał rację - trzeba powiedzieć jedno: potrzebą społeczną, a więc naszym obowiązkiem jest cywilizowanie stosunków w wojsku, do czego zobowiązuje choćby ratyfikowana przez Polskę 1 lutego 1995 r. europejska konwencja w sprawie zapobiegania torturom i innemu nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej, zawarte w druku nr 2591, kończy proces legislacyjny związany z ustawą o dyscyplinie wojskowej. Klub Parlamentarny Unii Pracy, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, z zadowoleniem przyjmuje fakt zakończenia prac nad tym projektem ustawy przez obecny parlament. Senat Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza szereg poprawek, w większości mają one charakter porządkujący i w sposób istotny nie zmieniają ducha i litery ustawy.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Dość dużo powiedziano tutaj na temat tej ustawy, jak i proponowanych przez Senat zmian. Nie chcąc powtarzać tych argumentów, opinii i ocen, przedstawię stanowisko mojego klubu. Klub Parlamentarny Unii Pracy głosować będzie zgodnie z rekomendacją połączonych komisji sejmowych w odniesieniu do 51, a więc wszystkich poprawek wniesionych przez Senat. Głosować będziemy w przekonaniu, iż przyjęta przez Wysoką Izbę ustawa o dyscyplinie wojskowej dobrze i w sposób zgodny z oczekiwaniami służyć będzie polskiej armii. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł sprawozdawca zechce zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do głosowania przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, wyczerpaliśmy wszystkie punkty porządku dziennego przed interpelacjami. W związku z tym, żeby dać szansę wszystkim posłom na dotarcie do sali obrad, ogłaszam przerwę do godz. 17.15. Wtedy to przystąpimy do głosowań.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 55 do godz. 17 min 22)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 26 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jerzego Jankowskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przypominam również, że stosować będziemy zasadę, zgodnie z którą poprawki o charakterze redakcyjnym i legislacyjnym rozpatrzymy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 1, 6, 7 oraz 11 mają charakter redakcyjny lub legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 1.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 2 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.13" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało dwustu...</u>
          <u xml:id="u-175.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ilu?</u>
          <u xml:id="u-175.17" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-175.18" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, może przeprowadźmy jednak tę próbę, bo na oko wyglądało to lepiej.</u>
          <u xml:id="u-175.19" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-175.20" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę skasować wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.21" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Prosiłbym o zrobienie teraz jeszcze raz próby.</u>
          <u xml:id="u-175.22" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania. Bardzo proszę o przyciśnięcie dowolnego przycisku.</u>
          <u xml:id="u-175.23" who="#komentarz">(Głosy z sali: Działa.)</u>
          <u xml:id="u-175.24" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Działa? Dobrze. Wszyscy przycisnęli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.25" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, czy wszyscy mają karty włożone w urządzenia do głosowania? Proszę sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-175.26" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, kart jest ponad 230. Prosiłbym, żeby państwo się rozejrzeli koło siebie i jeśli są gdzieś karty, a nie ma posła, proszę o ich wyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-175.27" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-175.28" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, jeszcze raz przeprowadzimy próbę, dobrze? Proszę włączyć urządzenie do głosowania. Proszę wszystkich posłów, posłanki również, o naciśnięcie dowolnego przycisku. Naprawdę proszę to uczynić, bo... Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.29" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-175.30" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, mamy w tej chwili 229 naciśniętych przycisków.</u>
          <u xml:id="u-175.31" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-175.32" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, jeszcze jedna próba.</u>
          <u xml:id="u-175.33" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę włączyć urządzenie do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.34" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę wszystkie panie posłanki i wszystkich panów posłów o naciśnięcie przycisków.</u>
          <u xml:id="u-175.35" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy wszyscy nacisnęli przyciski?</u>
          <u xml:id="u-175.36" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-175.37" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jest pan marszałek.</u>
          <u xml:id="u-175.38" who="#komentarz">(Marszałek Józef Zych: Właśnie po to przyszedłem.)</u>
          <u xml:id="u-175.39" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wobec tego możemy przystąpić do głosowań.</u>
          <u xml:id="u-175.40" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Odczytam jeszcze raz...</u>
          <u xml:id="u-175.41" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 1.</u>
          <u xml:id="u-175.42" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przypomnę, że są to poprawki legislacyjne i redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-175.43" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-175.44" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 2 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.45" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.46" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.47" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 240 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-175.48" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.49" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 6.</u>
          <u xml:id="u-175.50" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.51" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.52" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.53" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 234 posłów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.54" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.55" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-175.56" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.57" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.58" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.59" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem opowiedziało się 2 posłów, przeciw - 236, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-175.60" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.61" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 11.</u>
          <u xml:id="u-175.62" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.63" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.64" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.65" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 240 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-175.66" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.67" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-175.68" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 2 do art. 8 Senat proponuje, aby, w zakresie nie uregulowanym niniejszą ustawą, do zasad emisji, obrotu i wykupu hipotecznych listów zastawnych stosować między innymi przepisy Prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także aby przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd mógł określać tryb i warunki wprowadzenia listów zastawnych do publicznego obrotu.</u>
          <u xml:id="u-175.69" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie skreślenie art. 42, co jest treścią poprawki nr 15.</u>
          <u xml:id="u-175.70" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-175.71" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-175.72" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.73" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 8 oraz polegającej na skreśleniu art. 42, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.74" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.75" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.76" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw było 239 posłów, żaden poseł się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-175.77" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.78" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 3 Senat proponuje, aby skreślić art. 9 dotyczący emisji hipotecznych listów zastawnych i publicznych listów zastawnych przez bank hipoteczny.</u>
          <u xml:id="u-175.79" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.80" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.81" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na skreśleniu art. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.82" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.83" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.84" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 239 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-175.85" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.86" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawkach nr 4, 5, 9, 10, 13 do art. 12, art. 18 ust. 3, art. 25 ust. 5, art. 30 ust. 2, art. 35 ust. 4 Senat proponuje, aby zasady działania banków hipotecznych ustalała Komisja Nadzoru Bankowego, a nie, jak uchwalił Sejm, prezes Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-175.87" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Z poprawkami tymi łączą się poprawki Senatu nr 18 i 19 do art. 23 ust. 2, art. 28 ust. 2, art. 29 ust. 1 i 2, art. 31 pkt 3, art. 32 ust. 2, art. 33 ust. 2 i 3, art. 34 ust. 1, art. 35 ust. 2 i 3 oraz do art. 39 pkt 1, polegające na zastąpieniu występujących w różnych przypadkach wyrazów „prezes Narodowego Banku Polskiego” i wyrazów „Narodowy Bank Polski” użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „Komisja Nadzoru Bankowego”.</u>
          <u xml:id="u-175.88" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia poprawki nr 10 będzie skreślenie art. 41, co jest treścią poprawki nr 14.</u>
          <u xml:id="u-175.89" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-175.90" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszę o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-175.91" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.92" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu nr 4, 5, 9, 10, 13, 14, 18 i 19, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.93" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.94" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.95" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 242 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-175.96" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.97" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 6 i 7 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-175.98" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 8 do art. 25 Senat proponuje, aby przepis stanowiący, że do nieruchomości będących przedmiotem zabezpieczenia hipoteką wierzytelności banku hipotetycznego, wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, nie stosować przepisów dotyczących hipoteki ustawowej z tytułu zobowiązań podatkowych, umieścić w dodawanym ust. 4a.</u>
          <u xml:id="u-175.99" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie skreślenie art. 44, co jest treścią poprawki nr 16.</u>
          <u xml:id="u-175.100" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-175.101" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.102" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 25, polegającej na dodaniu ust. 4a oraz polegającej na skreśleniu art. 44, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.103" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.104" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.105" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 239 posłów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.106" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.107" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 9–11 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-175.108" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 12 do art. 34 ust. 2 Senat proponuje, aby bank hipoteczny zapewniał również zastępcy powiernika warunki pracy odpowiednie do wykonywanych przez niego zadań.</u>
          <u xml:id="u-175.109" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.110" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.111" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 34 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.112" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.113" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.114" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 241 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-175.115" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.116" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 13–16 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-175.117" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 17, polegającej na dodaniu art. 45a, Senat proponuje, aby określić warunki, po spełnieniu których banki działające w dniu wejścia w życie ustawy będą mogły wykonywać czynności banku hipotecznego.</u>
          <u xml:id="u-175.118" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.119" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.120" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu polegającej na dodaniu art. 45a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.121" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.122" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.123" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem opowiedziało się 144 posłów, przeciw - 83, wstrzymało się 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.124" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.125" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 18 i 19 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-175.126" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-175.127" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 28 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-175.128" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Marka Lewandowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.129" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-175.130" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 7, 11–13, 15, 17, 18 i 20–28 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.131" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad poprawkami tymi głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-175.132" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-175.133" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-175.134" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.135" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.136" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.137" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedziało się 4 posłów, przeciw - 236, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.138" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.139" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 11.</u>
          <u xml:id="u-175.140" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.141" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.142" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.143" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 240 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.144" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.145" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 12.</u>
          <u xml:id="u-175.146" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.147" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.148" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.149" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem opowiedziało się 3 posłów, przeciw - 232, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.150" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.151" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 13.</u>
          <u xml:id="u-175.152" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 13, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.153" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.154" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.155" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 236 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.156" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.157" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 15.</u>
          <u xml:id="u-175.158" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 15, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.159" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.160" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.161" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 237 posłów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.162" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.163" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 17.</u>
          <u xml:id="u-175.164" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.165" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.166" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.167" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 237 posłów, nie wstrzymał się żaden poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.168" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.169" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 18.</u>
          <u xml:id="u-175.170" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 18, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.171" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.172" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.173" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 240 posłów, nie wstrzymał się żaden poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.174" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.175" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do łącznego głosowania nad poprawkami nr 20 i 21.</u>
          <u xml:id="u-175.176" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu nr 20 i 21, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.177" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.178" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.179" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 243 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 242 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.180" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.181" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 22.</u>
          <u xml:id="u-175.182" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 22, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.183" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.184" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.185" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 240 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.186" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.187" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 23.</u>
          <u xml:id="u-175.188" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 23, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.189" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.190" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.191" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 237 posłów, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.192" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.193" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 24.</u>
          <u xml:id="u-175.194" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 24 do art. 55, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.195" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.196" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.197" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 241 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.198" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.199" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 25.</u>
          <u xml:id="u-175.200" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 25 do art. 56 zmiana 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.201" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.202" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.203" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 239 posłów, nie wstrzymał się żaden poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.204" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.205" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 26.</u>
          <u xml:id="u-175.206" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 26 do art. 57, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.207" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.208" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.209" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedział się 1 poseł, przeciw - 239 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.210" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.211" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 27.</u>
          <u xml:id="u-175.212" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 27 do art. 58 zmiana 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.213" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.214" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.215" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 241 posłów, nie wstrzymał się żaden poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.216" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.217" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 28.</u>
          <u xml:id="u-175.218" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 28 do art. 59, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.219" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.220" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.221" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 246 posłów. Większość bezwzględna wynosi 124. Za odrzuceniem nie opowiedział się żaden poseł, przeciw - 246 posłów, nie wstrzymał się żaden poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.222" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.223" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poprawki nr 1–2, 9–10 i 19 mają również charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.224" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-175.225" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Będziemy głosować, podobnie jak poprzednio, bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-175.226" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 1.</u>
          <u xml:id="u-175.227" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 1 do art. 1 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.228" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.229" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.230" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 246 posłów. Większość bezwzględna wynosi 124. Za odrzuceniem opowiedziało się 210 posłów, przeciw - 34, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.231" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.232" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-175.233" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 2 do art. 2 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.234" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.235" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.236" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 245 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem opowiedziało się 225 posłów, przeciw - 14, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.237" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.238" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 9.</u>
          <u xml:id="u-175.239" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 9 do art. 23 ust.1 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.240" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.241" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.242" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem opowiedziało się 226 posłów, przeciw - 12, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.243" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.244" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 10.</u>
          <u xml:id="u-175.245" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.246" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.247" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.248" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 244 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem opowiedziało się 236 posłów, przeciw - 5, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.249" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.250" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 19.</u>
          <u xml:id="u-175.251" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 19 Senatu do art. 45, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.252" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.253" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.254" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 243 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem opowiedziało się 236 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.255" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.256" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru redakcyjnego i legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-175.257" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 3 do art. 3 ust. 4 Senat proponuje, aby ustawy nie stosować do osób fizycznych, które gromadzą, a nie, jak uchwalił Sejm, przetwarzają dane w celach osobistych.</u>
          <u xml:id="u-175.258" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Senat proponuje jednocześnie, aby dane te mogły być gromadzone jedynie w celach osobistych, a nie, jak uchwalił Sejm, w celach osobistych lub domowych.</u>
          <u xml:id="u-175.259" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 4 do art. 7, polegającej na dodaniu ust. 1a, Senat proponuje, aby słowniczek ustawy uzupełnić o definicję gromadzenia danych.</u>
          <u xml:id="u-175.260" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-175.261" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-175.262" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.263" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 3 ust. 4 oraz do art. 7, polegającej na dodaniu ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.264" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.265" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.266" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 246 posłów. Większość bezwzględna wynosi 124. Za odrzuceniem opowiedziało się 241 posłów, przeciw - 1 poseł, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.267" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.268" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 5 do art. 8 ust. 2 i 9 Senat proponuje, aby generalnego inspektora ochrony danych osobowych powoływał i odwoływał Sejm za zgodą Senatu.</u>
          <u xml:id="u-175.269" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.270" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.271" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 8 ust. 2 i 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.272" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.273" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.274" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 245 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem opowiedziało się 59 posłów, przeciw - 186, nie wstrzymał się żaden poseł.</u>
          <u xml:id="u-175.275" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.276" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 6 do art. 8 ust. 3 pkt 3 Senat proponuje, aby generalnym inspektorem ochrony danych osobowych mogła zostać osoba posiadająca wyższe wykształcenie, niezależnie od kierunku ukończonych studiów, a nie, jak uchwalił Sejm, jedynie osoba posiadająca wyższe wykształcenie prawnicze.</u>
          <u xml:id="u-175.277" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.278" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.279" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 8 ust. 3 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.280" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.281" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.282" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 248 posłów. Większość bezwzględna wynosi 125. Za odrzuceniem opowiedziało się 221 posłów, przeciw - 24, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.283" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-175.284" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 8 do art. 15 Senat proponuje, aby kontrolowany podmiot był obowiązany umożliwić inspektorowi ochrony danych osobowych dokonanie czynności, o których mowa w art. 14 pkt. 1–4, a nie, jak uchwalił Sejm, tylko w pkt. 1 i 4.</u>
          <u xml:id="u-175.285" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.286" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-175.287" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.288" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.289" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-175.290" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 246 posłów. Większość bezwzględna wynosi 124. Za odrzuceniem opowiedziało się 60 posłów, przeciw - 184, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.291" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-175.292" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 14 do art. 27 ust. 2 Senat w nowym brzmieniu pkt. 6 proponuje, aby przetwarzanie danych, o których mowa w ust. 1, było dopuszczalne, jeżeli dotyczy zatrudnienia pracowników i innych osób, w stosunku do których ustawa przewiduje szczególne wymogi.</u>
          <u xml:id="u-175.293" who="#komentarz">(Poseł Irena Lipowicz: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-175.294" who="#komentarz">(Głosy z sali: Oj, nie!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To nie potrwa długo. Chodzi tylko o to, że...</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PosełIrenaLipowicz"> Chciałabym prosić posła sprawozdawcę, aby omówił sens tej poprawki, ponieważ wydaje się, że wnioskodawcy dążąc w istocie do tego samego celu, co osoby przeciwne tej poprawce, przez wadliwą redakcję spowodują tutaj, że błędny będzie tekst tego fragmentu i że uprawnienia pracodawcy do zajmowania się danymi intymnymi, na przykład danymi dotyczącymi kodu genetycznego pracownika, informacjami o chorobie psychicznej w jego rodzinie, o alkoholizmie występującym kiedyś w rodzinie, będą jednak nadmiernie szerokie, a intencje były takie same. Redakcja, jak mi się wydaje, proponowana przez Senat jest tutaj wadliwa. Był spór na posiedzeniu komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełMarekLewandowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Dokładnie były przedstawione dwie argumentacje, dwa argumenty za takim czy innym rozwiązaniem. Pani poseł przedstawiła jedno rozwiązanie. Natomiast większość komisji opowiedziała się za tym rozwiązaniem, które przedłożył Senat. Większością głosów zostało to przyjęte w głosowaniu. Jest tak, jak pani mówi. Musimy w głosowaniu to rozstrzygnąć. Potrafię tylko powiedzieć, co postanowiła komisja. Komisja wskazała rozwiązanie przedstawione przez Senat jako bardziej prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełMarekLewandowski">Moim zdaniem rozwiązanie proponowane przez Senat jest rozwiązaniem prawidłowym.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Józef Zych)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 27 ust. 2 pkt 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki głosowało 174 posłów, przeciw - 44, 20 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#Marszałek">W poprawce nr 16 do art. 36 Senat proponuje, aby administrator danych był obowiązany do zastosowania środków zapewniających skuteczną ochronę przetwarzanych danych.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 36, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.12" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki głosowało 198 posłów, przeciw - 34, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.14" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-178.15" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 32 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-178.16" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-178.17" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-178.18" who="#Marszałek">Poprawki nr 3, 5, 9 oraz 10 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-178.19" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-178.20" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.21" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 3.</u>
          <u xml:id="u-178.22" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 22 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.24" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.25" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem poprawki głosowało 6 posłów, przeciw - 227, posłów wstrzymujących się od głosu nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.26" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 5.</u>
          <u xml:id="u-178.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 33 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.30" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.31" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem poprawki głosowało 7 posłów, przeciw - 225, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.33" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 9.</u>
          <u xml:id="u-178.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 66 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.36" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.37" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 237 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.38" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.39" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 10.</u>
          <u xml:id="u-178.40" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 69 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.42" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.43" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki nie głosował żaden poseł, przeciw głosowało 238 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.44" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.45" who="#Marszałek">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-178.46" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 2 pkt 10 Senat proponuje, aby przez surowce i produkty krajowe rozumieć towary pochodzące z Polski, a nie, jak uchwalił Sejm, towary całkowicie uzyskane lub wyprodukowane na polskim obszarze celnym.</u>
          <u xml:id="u-178.47" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.48" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 pkt 10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.49" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.50" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.51" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki głosowało 5 posłów, przeciw - 236, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.52" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.53" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 17, polegającej na skreśleniu ust. 1a, Senat proponuje, aby skreślić delegację dla ministra spraw wewnętrznych i administracji do wydawania rozporządzenia regulującego szczegółowy zakres i formę dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót.</u>
          <u xml:id="u-178.54" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.55" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17, polegającej na skreśleniu ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.56" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.57" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.58" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki głosowało 18 posłów, przeciw - 221, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.59" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.60" who="#Marszałek">W poprawce nr 4, polegającej na skreśleniu pkt. 5 w art. 27b ust. 1, oraz do art. 27c Senat proponuje, aby określić tryb postępowania w przypadku, jeżeli oferent, którego oferta została wybrana, przedstawił nieprawdziwe dane.</u>
          <u xml:id="u-178.61" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.62" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 27b ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 5, oraz do art. 27c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.63" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.64" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.65" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem nie głosował żaden poseł, przeciw głosowało 237 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.66" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.67" who="#Marszałek">Poprawkę nr 5 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.68" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 35 ust. 2a Senat proponuje, aby kosztorys inwestorski stanowił podstawę do określenia tylko wartości szacunkowej zamówienia na roboty budowlane.</u>
          <u xml:id="u-178.69" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.70" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 35 ust. 2a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.72" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.73" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw głosowało 239 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.74" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.75" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 42 ust. 4 Senat w dodawanym pkt. 4 proponuje, aby oferent, którego oferta została wybrana, tracił wadium na rzecz zamawiającego również w przypadku, gdy przedstawił w ofercie dane nieprawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-178.76" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.77" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 42 ust. 4, polegającej na dodaniu pkt. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.78" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.79" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.80" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 237, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.81" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.82" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 50 ust. 4 Senat proponuje, aby zarządzenie, o którym mowa w ust. 4, wydawał prezes Rady Ministrów, a nie, jak uchwalił Sejm, prezes Urzędu Zamówień Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-178.83" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.84" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.85" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.86" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.87" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki głosowało 215 posłów, przeciw - 21, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.88" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.89" who="#Marszałek">Poprawki nr 9 i 10 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.90" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 do art. 71 ust. 3 Senat proponuje, aby w trybie zamówienia z wolnej ręki poprzedzonego konkursem przeprowadzać zamówienia publiczne na twórcze prace projektowe oraz na prace z zakresu działalności twórczej w dziedzinie kultury i sztuki o wartości przekraczającej 60 tys. ECU, a nie, jak uchwalił Sejm, 100 tys. ECU.</u>
          <u xml:id="u-178.91" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.92" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 71 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.93" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.94" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.95" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 243 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki głosowało 208 posłów, przeciw - 30, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.96" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.97" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 do art. 90 Senat proponuje, aby skreślić ust. 4, stanowiący, że zespół arbitrów rozstrzyga sprawy orzeczeniem.</u>
          <u xml:id="u-178.98" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.99" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 90, polegającej na skreśleniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.100" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.101" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.102" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 244 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 239, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.103" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.104" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-178.105" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 33 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.</u>
          <u xml:id="u-178.106" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu rezolucji przedstawionego przez panią poseł Olgę Krzyżanowską, przeprowadził dyskusję oraz przystąpił do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-178.107" who="#Marszałek">W drugim czytaniu żaden z posłów głosu nie zabrał.</u>
          <u xml:id="u-178.108" who="#Marszałek">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.109" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu rezolucji.</u>
          <u xml:id="u-178.110" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”, w brzmieniu proponowanym w druku nr 2147, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.111" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.112" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.113" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 236 posłów. Za przyjęciem projektu rezolucji głosowało 223 posłów, przeciw - 5, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.114" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.115" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął rezolucję w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.</u>
          <u xml:id="u-178.116" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 34 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o usługach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-178.117" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Szarawarskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-178.118" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-178.119" who="#Marszałek">Poprawki nr 2, 3, 6, 8, 9, 18, 20, 22, 23 i 24 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-178.120" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.121" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-178.122" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 pkt 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.123" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.124" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.125" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki głosowało 10 posłów, przeciw - 223, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.126" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.127" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 3.</u>
          <u xml:id="u-178.128" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 pkt 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.129" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.130" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.131" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki głosowało 6 posłów, przeciw - 229, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.132" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.133" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 6.</u>
          <u xml:id="u-178.134" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.135" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.136" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.137" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, przeciw - 232, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.138" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.139" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 8.</u>
          <u xml:id="u-178.140" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.141" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.142" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.143" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw głosowało 239 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.144" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.145" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 9.</u>
          <u xml:id="u-178.146" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.147" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.148" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.149" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw - 235 głosów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.150" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.151" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 18.</u>
          <u xml:id="u-178.152" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.153" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.154" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.155" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 245 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw głosowało 245 posłów, nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.156" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.157" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 20.</u>
          <u xml:id="u-178.158" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 38, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.159" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.160" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.161" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 240 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.162" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.163" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 22.</u>
          <u xml:id="u-178.164" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 49 ust. 1 pkt. 1 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.165" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.166" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.167" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 243 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 241 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.168" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.169" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 23.</u>
          <u xml:id="u-178.170" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 49 ust. 2 oraz do art. 51 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.171" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.172" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.173" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 241 posłów, nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.174" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.175" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 24.</u>
          <u xml:id="u-178.176" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 51 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.177" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.178" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.179" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki nie oddano żadnego głosu, przeciw głosowało 238 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.180" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.181" who="#Marszałek">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-178.182" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 3 pkt 3 Senat proponuje, aby przez użyte w ustawie określenie „wycieczka” rozumieć rodzaj imprezy turystycznej, której program obejmuje zmianę miejsca pobytu jej uczestników, a nie, jak uchwalił Sejm, także usługę przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek.</u>
          <u xml:id="u-178.183" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.184" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.185" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.186" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.187" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki głosowało 17 posłów, przeciw - 220, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.188" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.189" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 do art. 3 pkt 11 Senat proponuje, aby przez użyte w ustawie określenie „klient” rozumieć osobę, która zamierza zawrzeć lub zawarła umowę o świadczenie usług turystycznych, a zawarcie tej umowy nie stanowi przedmiotu jej działalności gospodarczej, a nie, jak uchwalił Sejm, osobę, która poza przedmiotem swojej działalności gospodarczej zamierza zawrzeć lub zawarła umowę o świadczenie usług.</u>
          <u xml:id="u-178.190" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.191" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 pkt 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.192" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.193" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.194" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 244 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 241, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.195" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.196" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 lit. a do art. 5 ust. 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-178.197" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.198" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.199" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.200" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.201" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 244 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw głosowało 241 posłów, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.202" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.203" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 lit. b do art. 5 ust. 1 pkt 2 Senat proponuje, aby koncesji można było udzielić przedsiębiorcy, który zapewni kierowanie organizacją imprez turystycznych lub pośrednictwem turystycznym, a nie, jak uchwalił Sejm, zapewni kierowanie wyodrębnioną działalnością.</u>
          <u xml:id="u-178.204" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będą odpowiednie zmiany w art. 6 ust. 1 i 2, co jest treścią poprawki nr 7.</u>
          <u xml:id="u-178.205" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-178.206" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.207" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 5 ust. 1 pkt 2 oraz do art. 6 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.208" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.209" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.210" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawek nikt nie głosował, przeciw głosowało 236 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.211" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.212" who="#Marszałek">Poprawki nr 6–9 zostały już rozpatrzone.</u>
          <u xml:id="u-178.213" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 do art. 9 ust. 3 Senat proponuje, aby przepis dotyczący niedopuszczalności wypowiedzenia umowy gwarancji lub ubezpieczenia bez zgody organu koncesyjnego dotyczył organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego.</u>
          <u xml:id="u-178.214" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.215" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.216" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.217" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.218" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki głosował 1 poseł, przeciw - 237 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.219" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.220" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 do art. 12 ust. 1 w dodawanym pkt. 9 Senat proponuje, aby organizator turystyki lub pośrednik turystyczny w materiałach informacyjnych udostępnianych klientom był obowiązany wskazać także podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne wynikające z umowy.</u>
          <u xml:id="u-178.221" who="#Marszałek">W poprawce nr 14 do art. 14 ust. 2 w dodawanym pkt. 9 Senat proponuje, aby także umowa o świadczenie usług turystycznych określała te podstawy i konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-178.222" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-178.223" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.224" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 12 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 9, oraz do art. 14 ust. 2, polegającej na dodaniu pkt. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.225" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.226" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.227" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawek głosowało 43 posłów, przeciw - 193, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.228" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.229" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 do art. 13 ust. 1 pkt 1 Senat proponuje zmianę polegającą na dodaniu po wyrazie „impreza” wyrazu „turystyczna”.</u>
          <u xml:id="u-178.230" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.231" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 13 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.232" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.233" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.234" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw - 233 głosy, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.235" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.236" who="#Marszałek">W poprawce nr 13 do art. 14 ust. 2 pkt 5 Senat proponuje, aby organizator w umowie o świadczenie usług turystycznych określał okoliczności, które mogą spowodować podwyższenie ceny imprezy, a nie, jak uchwalił Sejm, zmianę ceny.</u>
          <u xml:id="u-178.237" who="#Marszałek">W poprawce nr 16 do art. 17 ust. 1 Senat proponuje, aby określić okoliczności podwyższania ustalonej w umowie ceny, a nie, jak uchwalił Sejm, jej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-178.238" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-178.239" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.240" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 14 ust. 2 pkt 5 oraz do art. 17 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.241" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.242" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.243" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 245 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem poprawek głosowało 4 posłów, przeciw - 240, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.244" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.245" who="#Marszałek">Nad poprawką nr 14 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.246" who="#Marszałek">W poprawce nr 15 do art. 16 Senat w dodawanym ust. 2 proponuje, aby organizator turystyki był obowiązany do zwrotu kwot wpłaconych przez odstępującego od umowy klienta, jeżeli wskaże on inną osobę spełniającą warunki umowy.</u>
          <u xml:id="u-178.247" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.248" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16, polegającej na dodaniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.249" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.250" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.251" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw było 241 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.252" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.253" who="#Marszałek">Poprawkę nr 16 rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.254" who="#Marszałek">W poprawce nr 17 do art. 18 ust. 1 Senat proponuje, aby przepis dotyczący zakazu wyłączenia lub ograniczenia odpowiedzialności organizatora turystyki za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umów dotyczył umów zawieranych z klientami.</u>
          <u xml:id="u-178.255" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.256" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 18 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.257" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.258" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.259" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciw głosowało 240 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.260" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.261" who="#Marszałek">Poprawkę nr 18 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.262" who="#Marszałek">W poprawce nr 19 do art. 24 ust. 1 i 2 Senat proponuje, aby szkolenie dla przewodników turystycznych lub pilotów wycieczek mogły prowadzić nie tylko jednostki organizacyjne, jak uchwalił Sejm, ale także osoby upoważnione przez wojewodę.</u>
          <u xml:id="u-178.263" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.264" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 24 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.265" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.266" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.267" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 245 posłów. Większość bezwzględna wynosi 123. Za odrzuceniem poprawki głosowało 6 posłów, przeciw - 237, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.268" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.269" who="#Marszałek">Poprawkę nr 20 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.270" who="#Marszałek">W poprawce nr 21 do art. 601 § 4 Kodeksu wykroczeń Senat proponuje, aby skreślić w pkt. 3 wyrazy: „wynikającemu z odrębnych przepisów”.</u>
          <u xml:id="u-178.271" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.272" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 601 § 4 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.273" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.274" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.275" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 241 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.276" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.277" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowanie nad poprawkami do ustawy o usługach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-178.278" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 35 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami.</u>
          <u xml:id="u-178.279" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Aumillera i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-178.280" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-178.281" who="#Marszałek">Poprawki Senatu nr 1, 2 i 3 mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-178.282" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-178.283" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.284" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 1.</u>
          <u xml:id="u-178.285" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.286" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.287" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.288" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 240 posłów, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.289" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.290" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-178.291" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 2 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.292" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.293" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.294" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 243 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw głosowało 240 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.295" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.296" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 3.</u>
          <u xml:id="u-178.297" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.298" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.299" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.300" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 243 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 240, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.301" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.302" who="#Marszałek">Poprawka Senatu nr 4 do art. 16 zmiana 2 ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-178.303" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.304" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16 zmiana 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.305" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.306" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.307" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki głosowało 214 posłów, przeciw - 23, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.308" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.309" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami.</u>
          <u xml:id="u-178.310" who="#Marszałek">Za chwilę dokonamy zmiany, żeby to nie było takie nudne jak wówczas, gdy jedna osoba czyta wszystko po kolei.</u>
          <u xml:id="u-178.311" who="#Marszałek">Proszę państwa, żeby państwa pocieszyć, powiem, że głosowań jest jeszcze na około 2 godziny.</u>
          <u xml:id="u-178.312" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.313" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 36 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-178.314" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Tadeusza Moszyńskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-178.315" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-178.316" who="#Marszałek">Poprawki nr 6, 10, 14 i 15 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-178.317" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-178.318" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.319" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 6.</u>
          <u xml:id="u-178.320" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.321" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.322" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.323" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki głosowało 40 posłów, przeciw - 195, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.324" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.325" who="#Marszałek">Przystępujemy do łącznego głosowania nad poprawkami nr 10 i 14.</u>
          <u xml:id="u-178.326" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 12 ust. 1 pkt 6 oraz do art. 16 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.327" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.328" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.329" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem poprawek głosowało 4 posłów, przeciw - 227, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-178.330" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.331" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 15.</u>
          <u xml:id="u-178.332" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art.16 ust. 2 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.333" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.334" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.335" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 228 posłów. Większość bezwzględna...</u>
          <u xml:id="u-178.336" who="#komentarz">(Poseł Bronisław Geremek: Nie ma głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-178.337" who="#Marszałek">Przepraszam, unieważniam to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-178.338" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie! Wobec tego dwie minuty odpoczynku, ale na miejscu. Proszę nie wychodzić, bo w ten sposób zacznie się to przedłużać.</u>
          <u xml:id="u-178.339" who="#Marszałek">Przeprowadzimy próbę urządzeń, może się uda.</u>
          <u xml:id="u-178.340" who="#Marszałek">Proszę państwa, proszę o naciśnięcie zielonego przycisku.</u>
          <u xml:id="u-178.341" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.342" who="#Marszałek"> Jeśli nie zielony, to proszę o czerwony.</u>
          <u xml:id="u-178.343" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.344" who="#Marszałek">Widzę, że nie ma reakcji ani na zielony, ani na czerwony. Wobec tego żółty. Proszę o naciśnięcie żółtego.</u>
          <u xml:id="u-178.345" who="#Marszałek">No i co się dzieje? Nie ma wyniku. Należy włączyć te urządzenia. Należy to skasować, od nowa, jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-178.346" who="#komentarz">(Głos z sali: Pewnie aparatura się zmęczyła.)</u>
          <u xml:id="u-178.347" who="#Marszałek">Aparatura się zmęczyła, a co my mamy mówić, panie pośle? Już miałem zapytać, czy czytam za karę.</u>
          <u xml:id="u-178.348" who="#Marszałek">Proszę państwa, spróbujmy jeszcze raz. Proszę nacisnąć żółty przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.349" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie! W tym stanie rzeczy nie pozostaje nam nic innego, jak przerwać głosowania i przystąpić do interpelacji i zapytań.</u>
          <u xml:id="u-178.350" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.351" who="#Marszałek">Dobrze, czy mamy czekać? Co wobec tego mamy robić?</u>
          <u xml:id="u-178.352" who="#komentarz">(Głosy z sali: Przekładamy...)</u>
          <u xml:id="u-178.353" who="#Marszałek">Proszę państwa, jesteśmy w tym momencie bezsilni i wobec tego pozostaje jedyna rada, że kluby podejmą jednak działania i umówimy się, iż głosowania przeprowadzimy o godz. 21.</u>
          <u xml:id="u-178.354" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.355" who="#Marszałek">Proszę o zajmowanie miejsc. Spróbujemy. Jest to ostatnia próba w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-178.356" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.357" who="#Marszałek">Proszę państwa, jeżeli nie będzie wyniku, przechodzimy do interpelacji. Naciskamy żółty przycisk. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.358" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 15.</u>
          <u xml:id="u-178.359" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.360" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16 ust. 2 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.361" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.362" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.363" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki oddano 1 głos, przeciw - 235, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.364" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.365" who="#Marszałek">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-178.366" who="#Marszałek">W poprawce nr 1, polegającej na dodaniu art. 8a, Senat proponuje, aby wymóg zgłaszania organowi udzielającemu zezwolenia zmian stanu faktycznego i prawnego, zaistniałych po udzieleniu zezwolenia, odnosił się nie tylko do przedsiębiorców prowadzących przewóz osób pojazdami samochodowymi nie będącymi taksówkami, jak uchwalił Sejm, ale do przedsiębiorców wykonujących krajowy drogowy przewóz osób.</u>
          <u xml:id="u-178.367" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie skreślenie art. 11, co jest treścią poprawki nr 9.</u>
          <u xml:id="u-178.368" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-178.369" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-178.370" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu, polegających na dodaniu art. 8a oraz skreśleniu art. 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.371" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.372" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.373" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawek głosowało 4 posłów, przeciw - 235, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.374" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.375" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 9 Senat proponuje, aby umożliwić udzielanie zezwoleń na zarobkowy przewóz osób pojazdami nie będącymi taksówkami w zakresie przewozów regularnych i nieregularnych przez przewodniczącego zarządu związku międzygminnego, jeżeli przewozy będą obejmowały obszar tego związku.</u>
          <u xml:id="u-178.376" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.377" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.378" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.379" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.380" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki głosowało 217 posłów, przeciw - 20, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.381" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.382" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. d Senat proponuje, aby zezwolenia na przewozy regularne osób pojazdami samochodowymi nie będącymi taksówkami mogły być udzielane także na cały kraj.</u>
          <u xml:id="u-178.383" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.384" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.385" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.386" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.387" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 242 posłów. Większość bezwzględna wynosi 122. Za odrzuceniem poprawki głosowało 188 posłów, przeciw - 49, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.388" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-178.389" who="#Marszałek">W poprawkach nr 4 do art. 9 i nr 13 do art. 14 Senat proponuje, aby skreślić w tych przepisach ust. 3, stanowiące o organach odwoławczych.</u>
          <u xml:id="u-178.390" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-178.391" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 9, polegającej na skreśleniu ust. 3, oraz do art. 14, polegającej na skreśleniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.392" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.393" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.394" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawek głosowało 4 posłów, przeciw - 232, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.395" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.396" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 do art. 9 ust. 4 Senat proponuje, aby wymóg uzgodnień z wojewodami, związanych z udzieleniem zezwolenia na prowadzenie regularnych przewozów osób na określonej linii komunikacyjnej, dotyczył tylko przewozów obejmujących zasięgiem województwa sąsiadujące.</u>
          <u xml:id="u-178.397" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.398" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.399" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.400" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.401" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem poprawki głosowało 2 posłów, przeciw - 232, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.402" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.403" who="#Marszałek">Poprawkę nr 6 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-178.404" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. a Senat proponuje, aby przynajmniej jeden z właścicieli przedsiębiorstwa ukończył wyższą szkołę o profilu określonym w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-178.405" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.406" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.407" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.408" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.409" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem poprawki głosowało 48 posłów, przeciw - 187, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.410" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.411" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. c Senat proponuje, aby przynajmniej jeden z właścicieli przedsiębiorstwa posiadał praktykę w zakresie wykonywania zarobkowego przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-178.412" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.413" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-178.414" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-178.415" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-178.416" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem poprawki głosowało 45 posłów, przeciw - 192, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-178.417" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.418" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 9 i 10 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawkach nr 11 do art. 12 ust. 3 pkt 1 oraz nr 16 do art. 16 ust. 3 pkt 1 Senat proponuje, aby skreślić zapisy stanowiące o wygasaniu zezwolenia w razie śmierci osoby fizycznej będącej posiadaczem zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 12 ust. 3, polegającej na skreśleniu pkt. 1, oraz do art. 16 ust. 3, polegającej na skreśleniu pkt. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 4 posłów, przeciwko - 231, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.9" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.10" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 12 do art. 12 Senat proponuje, aby skreślić ust. 4 stanowiący o wymogu uzgodnienia z organami właściwymi ze względu na obszar prowadzonej działalności decyzji cofnięcia zezwolenia na prowadzenie regularnych przewozów na określonej linii komunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-179.11" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.12" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.13" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 12, polegającej na skreśleniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.14" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.15" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.16" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 38 posłów, przeciwko - 190, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.17" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.18" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami nr 13–16 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.19" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 17 do art. 17 Senat proponuje, aby limit wydawania nowych zezwoleń określać po zasięgnięciu opinii organizacji zrzeszających miejscowych taksówkarzy, a nie, jak uchwalił Sejm, zrzeszających taksówkarzy.</u>
          <u xml:id="u-179.20" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.21" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.22" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.23" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.24" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.25" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 233 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.26" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.27" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 18 do art. 19 ust. 3 pkt 1 Senat proponuje, aby w trakcie postępowania kontrolnego prowadzonego przez organ udzielający zezwolenia upoważnić kontrolujących także do wstępu do pojazdu.</u>
          <u xml:id="u-179.28" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.29" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.30" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19 ust. 3 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.31" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.32" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.33" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem głosowało 40 posłów, przeciwko - 194, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.34" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.35" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-179.36" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 37 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-179.37" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Radosława Gawlika i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-179.38" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.39" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.40" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-179.41" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-179.42" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 7, 12, 18 i 35 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-179.43" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-179.44" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-179.45" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.46" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 31 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.47" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.48" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.49" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 228 posłów...</u>
          <u xml:id="u-179.50" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Musimy powtórzyć głosowanie. Proszę wszystkich państwa posłów o zajęcie miejsc i wzięcie udziału w głosowaniu. Powracamy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.51" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-179.52" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 31 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.53" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.54" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.55" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 232, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.56" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.57" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 12.</u>
          <u xml:id="u-179.58" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.59" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 48 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.60" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.61" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.62" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 234, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.63" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.64" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 18.</u>
          <u xml:id="u-179.65" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.66" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 70a ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.67" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.68" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.69" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciw - 237, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.70" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.71" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 35.</u>
          <u xml:id="u-179.72" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.73" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 18a ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.74" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.75" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.76" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciw - 237, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.77" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.78" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 13, 34 i 36 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-179.79" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Będziemy głosować w tym samym trybie.</u>
          <u xml:id="u-179.80" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 13.</u>
          <u xml:id="u-179.81" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-179.82" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 48 ust. 4 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.83" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.84" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.85" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 241 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem głosowało 214 posłów, przeciw - 25, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.86" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.87" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 34.</u>
          <u xml:id="u-179.88" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-179.89" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 zmiana 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.90" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.91" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.92" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 226 posłów, przeciw - 8, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.93" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.94" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 36.</u>
          <u xml:id="u-179.95" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-179.96" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 12 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.97" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.98" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.99" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 225 posłów, przeciw - 10, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.100" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.101" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-179.102" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 1 do preambuły zdanie 1 tiret drugie Senat proponuje, aby wyraz „efektywnego” zastąpić wyrazem „racjonalnego”.</u>
          <u xml:id="u-179.103" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.104" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do preambuły, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.105" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.106" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.107" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 8 posłów, przeciw - 226, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.108" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.109" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 2, 15 oraz nr 19–23, a także nr 27, 32 i 33 mają charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-179.110" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-179.111" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.112" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.113" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu nr 2, 15, 19–23 oraz 27, 32 i 33, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.114" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.115" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.116" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 235, nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.117" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.118" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 3 do art. 16 ust. 2 Senat proponuje, aby wyraz „aktualne” zastąpić wyrazem „obecne”.</u>
          <u xml:id="u-179.119" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.120" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.121" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.122" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.123" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.124" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 3 posłów, przeciwko - 231, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.125" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.126" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 4 do art. 25 Senat proponuje, aby stężenie w powietrzu substancji zanieczyszczających nie przekraczało dopuszczalnych stężeń, a nie, jak uchwalił Sejm, nie przekraczało obowiązujących wielkości dopuszczalnych stężeń.</u>
          <u xml:id="u-179.127" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.128" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.129" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.130" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.131" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.132" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 238 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 227 posłów, przeciwko - 10, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.133" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.134" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 5 do art. 30 ust. 2 i 3 Senat proponuje, aby wyraz „potrzeb” zastąpić wyrazem „wymagań”.</u>
          <u xml:id="u-179.135" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.136" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.137" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 30 ust. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.138" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.139" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.140" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 219 posłów, przeciwko - 15, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.141" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.142" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 6 do art. 30 ust. 4 Senat proponuje inny podział źródeł ciepła oraz odpowiednio obniżenie wydajności cieplnej z tych źródeł, w jednostkach zwolnionych z posiadania decyzji ustalającej rodzaje i ilości substancji zanieczyszczających, dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza.</u>
          <u xml:id="u-179.143" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.144" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.145" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 30 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.146" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.147" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.148" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 19 posłów, przeciwko - 216, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.149" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.150" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad poprawką nr 7 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.151" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 8 do art. 32 ust. 1 Senat proponuje, aby alarmowe poziomy stężeń zanieczyszczeń wojewoda określał obligatoryjnie, a nie, jak uchwalił Sejm, fakultatywnie.</u>
          <u xml:id="u-179.152" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.153" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.154" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 32 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.155" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.156" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.157" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 213 posłów, przeciw - 22, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.158" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.159" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 9 do art. 32 ust. 1 pkt 2 Senat proponuje, aby wojewoda w rozporządzeniu dotyczącym alarmowych poziomów stężeń zanieczyszczeń określał dodatkowo listę jednostek obowiązanych do zakazu emisji, a nie, jak uchwalił Sejm, tylko do ograniczenia emisji.</u>
          <u xml:id="u-179.160" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Z poprawką tą związana jest poprawka nr 10 do art. 32 ust. 1 pkt 4.</u>
          <u xml:id="u-179.161" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-179.162" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.163" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.164" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 32 ust. 1 pkt. 2 i 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.165" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.166" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.167" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 7 posłów, przeciwko - 228, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.168" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.169" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 11 do art. 37a ust. 2 Senat proponuje, aby w określeniu organizmów genetycznie zmodyfikowanych w drodze hodowli organizmów hybrydowych dodać, że chodzi tu o hodowlę z wykorzystaniem techniki inżynierii genetycznej.</u>
          <u xml:id="u-179.170" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.171" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.172" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 37a ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.173" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.174" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.175" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 227 posłów. Większość bezwzględna...</u>
          <u xml:id="u-179.176" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma kworum. Jeszcze raz.)</u>
          <u xml:id="u-179.177" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Prosimy wszystkich państwa o zajęcie miejsca i udział w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-179.178" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy ponownie do głosowania nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-179.179" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 37a ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (1)</u>
          <u xml:id="u-179.180" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw? (225)</u>
          <u xml:id="u-179.181" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu? (1)</u>
          <u xml:id="u-179.182" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę Państwa! Nie ma kworum. Są posłowie, którzy nie brali udziału w tym głosowaniu. Bardzo proszę wszystkich państwa, którzy są na sali, o zajęcie miejsc i udział w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-179.183" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, po raz trzeci przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.184" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 37a ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.185" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.186" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.187" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem poprawki nikt nie głosował, przeciwko - 234 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.188" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.189" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 12 i 13 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.190" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 14 do art. 51 ust. 7 Senat proponuje, aby w przypadku przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu wojewódzki inspektor ochrony środowiska obligatoryjnie ustalał termin usunięcia przyczyn przekroczenia, a nie, jak uchwalił Sejm, fakultatywnie.</u>
          <u xml:id="u-179.191" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.192" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.193" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 51 ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.194" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.195" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.196" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 222 posłów, przeciwko - 14, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.197" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.198" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad poprawką nr 15 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.199" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 16 do art. 70 ust. 2 Senat proponuje, aby wyrazy „koncesję geologiczną” zastąpić wyrazami „koncesję na działalność, o której mowa w art. 15 ustawy Prawo geologiczne i górnicze”.</u>
          <u xml:id="u-179.200" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.201" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.202" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 70 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.203" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.204" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.205" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 4 posłów, przeciwko - 232, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.206" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.207" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 17 do art. 70 ust. 3 Senat proponuje, aby w razie nieprzedstawienia w wyznaczonym terminie oceny oddziaływania inwestycji lub obiektu na środowisko ocena była wykonana na zlecenie organu wydającego decyzję o jej wykonaniu, a nie, jak uchwalił Sejm, jej wykonanie może być zlecone.</u>
          <u xml:id="u-179.208" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.209" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.210" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 70 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.211" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.212" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.213" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem głosowało 216, przeciwko - 19, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.214" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.215" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami nr 18–23 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.216" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 24 do art. 88e ust. 1 Senat proponuje, aby dodać przepis stanowiący, że kadencja Rady Nadzorczej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz rad nadzorczych funduszy wojewódzkich trwa 4 lata.</u>
          <u xml:id="u-179.217" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.218" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.219" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 88e ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.220" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.221" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.222" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 155 posłów, przeciwko - 76, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.223" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.224" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 25 do art. 88e ust. 7 Senat proponuje, aby funkcję członka rady nadzorczej wojewódzkiego funduszu oprócz wojewody mógł pełnić także wicewojewoda.</u>
          <u xml:id="u-179.225" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.226" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.227" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 88e ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.228" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.229" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.230" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 3 posłów, przeciw - 232, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.231" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.232" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 26 do art. 99 ust. 1 Senat proponuje, aby działalność sprzyjającą ochronie środowiska mogły podejmować także jednostki ochotniczych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-179.233" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.234" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.235" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 99 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.236" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.237" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.238" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 232 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 8 posłów, przeciwko - 223, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.239" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.240" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad poprawką nr 27 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.241" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 28 do art. 110c ust. 7 Senat proponuje, aby kary, których płatność została odroczona, tak jak dotychczas, zmniejszać o kwotę środków wydatkowanych na zrealizowane inwestycje zapewniające usunięcie przyczyn wymierzenia tej kary, a nie, jak uchwalił Sejm, umarzać w całości, jeżeli inwestycja została terminowo wykonana i osiągnęła zamierzony cel.</u>
          <u xml:id="u-179.242" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.243" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.244" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 110c ust. 7, zechce podnieć rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.245" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.246" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.247" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 231 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.248" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.249" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 29 do art. 2 ust. 2 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby dotychczasowe przepisy stosować do opłat za 1997 r., a nie, jak uchwalił Sejm, za 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-179.250" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.251" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.252" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ust. 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.253" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.254" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.255" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 228 posłów...</u>
          <u xml:id="u-179.256" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, prosimy o dyscyplinę w głosowaniu. Prosimy wszystkich posłów o zajęcie miejsc i branie udziału w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-179.257" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy ponownie do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.258" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ust. 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.259" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.260" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.261" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 230 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem nikt nie głosował, przeciwko - 230 posłów, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.262" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.263" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 30 do art. 6 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby użytkownicy instalacji mogących spowodować nadzwyczajne zagrożenie środowiska byli obowiązani do sporządzenia raportu bezpieczeństwa w ciągu 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy, a nie, jak uchwalił Sejm, w ciągu 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-179.264" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.265" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.266" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.267" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.268" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.269" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 232 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.270" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.271" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 31 do art. 7 ust. 1 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby odroczenie terminu uiszczenia naliczonych opłat dotyczyło opłat nie pobranych do dnia 31 grudnia 1996 r., a nie, jak uchwalił Sejm, do 31 grudnia 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-179.272" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.273" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.274" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.275" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.276" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.277" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 217 posłów, przeciwko - 21, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.278" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.279" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami nr 32–36 już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.280" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 37 do art. 13 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby utrzymać w mocy dotychczasowy przepis art. 64 ust. 5 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, dotyczący obowiązku przedłożenia przez przedsiębiorcę opinii właściwego organu samorządu terytorialnego odnośnie do planu ruchu zakładu górniczego.</u>
          <u xml:id="u-179.281" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.282" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.283" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 13 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.284" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.285" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.286" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 3 posłów, przeciwko - 235, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.287" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.288" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 38 do art. 15 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby pozostawić dotychczasowy przepis art. 20 ust. 1 pkt 4 ustawy o autostradach płatnych, obligujący do przedstawienia we wniosku o udzielenie wskazań lokalizacyjnych oceny oddziaływania autostrady na grunty rolne i leśne.</u>
          <u xml:id="u-179.289" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.290" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.291" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.292" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.293" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.294" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 5 posłów, przeciwko - 233, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.295" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.296" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 39 do art. 16 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby wyznaczyć na dzień 30 kwietnia 1998 r. termin, do którego minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa ogłosi w Dzienniku Ustaw jednolity tekst ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska.</u>
          <u xml:id="u-179.297" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.298" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.299" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.300" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.301" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.302" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 191 posłów, przeciwko - 39, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.303" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.304" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 40 do art. 17 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby przepisy ustawy dotyczące zmodyfikowanych genetycznie organizmów weszły w życie z dniem 1 stycznia 1999 r., a nie, jak uchwalił Sejm, z dniem 1 stycznia 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-179.305" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.306" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.307" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.308" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.309" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.310" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 234 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 5 posłów, przeciwko - 225, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.311" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.312" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-179.313" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Mamy przed sobą już mniejszą część głosowań.</u>
          <u xml:id="u-179.314" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 38 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-179.315" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Aleksandra Andryszaka i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-179.316" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-179.317" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 2, 3, 5, 6, 10, 12 oraz 15 mają charakter redakcyjny bądź legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-179.318" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami głosować będziemy w pierwszej kolejności i bez opisu.</u>
          <u xml:id="u-179.319" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-179.320" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-179.321" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17b ust. 2 i ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.322" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.323" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.324" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma kworum.)</u>
          <u xml:id="u-179.325" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę wszystkich posłów o powrót na salę i wzięcie udziału w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-179.326" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Powracamy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.327" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-179.328" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17b ust. 2 i ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.329" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.330" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.331" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Niestety, proszę państwa, nie mamy w tej chwili kworum. Proszę państwa, mam tutaj groźne zapowiedzi, że przełożymy głosowania na jutro, więc...</u>
          <u xml:id="u-179.332" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.333" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba powyjmować karty, bo jest dużo pustych...)</u>
          <u xml:id="u-179.334" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, proszę o zajęcie miejsc. Jeszcze raz spróbujemy głosować nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-179.335" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2.</u>
          <u xml:id="u-179.336" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17b ust. 2 i ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.337" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.338" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.339" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 230 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 228, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-179.340" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.341" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 3.</u>
          <u xml:id="u-179.342" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 20c ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.343" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.344" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.345" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 230 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko głosowało 227 posłów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.346" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-179.347" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-179.348" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.349" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 5.</u>
          <u xml:id="u-179.350" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 29 ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.351" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.352" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.353" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 234 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko głosowało 224 posłów, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.354" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.355" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 6.</u>
          <u xml:id="u-179.356" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 29 ust. 3d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.357" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.358" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.359" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Gołębiewski: Prasa, prasa, wydruk do prasy.)</u>
          <u xml:id="u-179.360" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, w ten sposób przedłużamy tylko głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-179.361" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Bardzo uprzejmie proszę o nieopuszczanie sali. Rozumiem, że jesteśmy zmęczeni, ale chcielibyśmy skończyć dziś te głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.362" who="#komentarz">(Głos z sali: Zaprosić nieobecnych.)</u>
          <u xml:id="u-179.363" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Bardzo proszę o nieopuszczanie sali i branie udziału w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-179.364" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Spróbujemy jeszcze raz głosować nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-179.365" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 6.</u>
          <u xml:id="u-179.366" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 29 ust. 3d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.367" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.368" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.369" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 228, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.370" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.371" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 10.</u>
          <u xml:id="u-179.372" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 39 ust. 3 lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.373" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.374" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.375" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 230 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko głosowało 229 posłów, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.376" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.377" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 12.</u>
          <u xml:id="u-179.378" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50 ust. 4 pkt 3 i ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.379" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.380" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.381" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko - 231 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.382" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.383" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 15.</u>
          <u xml:id="u-179.384" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50c ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.385" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.386" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.387" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem nikt nie głosował, przeciwko głosowało 232 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.388" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.389" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 8 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-179.390" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-179.391" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.392" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 35 ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.393" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.394" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.395" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 234 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 201 posłów, przeciwko - 31, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.396" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.397" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Obecnie przechodzimy do poprawek nie mających charakteru legislacyjnego i redakcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-179.398" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 1 do art. 16 ust. 4 Senat proponuje, aby za części składowe nieruchomości oraz nie pobrane pożytki przejęte wraz z nieruchomością przysługiwało dotychczasowemu użytkownikowi odszkodowanie ustalone na zasadach art. 30, a nie, jak uchwalił Sejm, na zasadach określonych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-179.399" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.400" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.401" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 16 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.402" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.403" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.404" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosowało 3 posłów, przeciwko - 228, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.405" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.406" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 2 i 3 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.407" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 4 do art. 20c ust. 3 Senat proponuje, aby wartość gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa ustalać przy uwzględnieniu okręgów podatkowych, określonych przez ministra finansów na podstawie przepisów o podatku rolnym i średniej ceny skupu decytony żyta, ustalanej dla celów tego podatku na podstawie komunikatu prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-179.408" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.409" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.410" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 20c ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.411" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.412" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.413" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 234 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 231, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.414" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.415" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 5 i 6 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.416" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 7 do art. 32 Senat proponuje, aby minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej w porozumieniu z ministrem finansów określał stawki szacunkowe w odniesieniu do zasiewów, budynków, urządzeń, drzewostanów, upraw, maszyn i zapasów inwentarza żywego, a nie, jak uchwalił Sejm, stawkę szacunkową w odniesieniu do ceny 1 ha gruntu.</u>
          <u xml:id="u-179.417" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.418" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.419" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 32, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.420" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.421" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.422" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 232 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 3 posłów, przeciwko - 228, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.423" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.424" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 8 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.425" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 9 do art. 39 ust. 2 pkt 5 lit. b Senat proponuje, aby przetargu nie stosować, gdy spełniony będzie między innymi warunek przystąpienia do spółki więcej niż połowy pracowników gospodarstwa według stanu na dzień zawarcia umowy dzierżawy ze spółką.</u>
          <u xml:id="u-179.426" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.427" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.428" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 39 ust. 2 pkt 5 lit. b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.429" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.430" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.431" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 230 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko głosowało 228 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.432" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.433" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 10 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.434" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 11 do art. 44 ust. 1 Senat proponuje, aby agencja mogła przekazać nieodpłatnie w celu administrowania grunty zabudowane obiektami infrastruktury technicznej towarzyszącej budynkom mieszkalnym wraz z innym mieniem niezbędnym do korzystania z tej infrastruktury, a nie, jak uchwalił Sejm, mienie wchodzące w skład towarzyszącej mieszkaniom infrastruktury technicznej.</u>
          <u xml:id="u-179.435" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.436" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.437" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 44 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.438" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.439" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.440" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 232 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem poprawki głosował 1 poseł, przeciwko głosowało 230 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.441" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.442" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 12 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.443" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 13 do art. 50a ust. 10 Senat proponuje, aby minister skarbu państwa określał także tryb przedstawiania świadectw pracy i dokumentów wystawionych w sytuacjach określonych w art. 50a ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-179.444" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.445" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.446" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50a ust. 10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.447" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.448" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-179.449" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 231, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.450" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.451" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 14 do art. 50a Senat proponuje, aby dodać ust. 11, stanowiący, że spory w sprawach dotyczących nieodpłatnego nabycia akcji spółek zarządzających rozstrzygają sądy pracy.</u>
          <u xml:id="u-179.452" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.453" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.454" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50a, polegającej na dodaniu ust. 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.455" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.456" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.457" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 217 posłów, przeciwko - 20, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.458" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-179.459" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 15 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-179.460" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 16 do art. 6 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym Senat proponuje, aby zezwolenia wymagało nabycie lub objęcie przez podmiot zagraniczny udziałów lub akcji w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością albo akcyjnej, która korzysta z mienia państwowej osoby prawnej na podstawie umowy o używanie tego mienia przez okres ponad 6 miesięcy, a nie, jak uchwalił Sejm, na podstawie umowy określonej w art. 6 ust. 1 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-179.461" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.462" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.463" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.464" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.465" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.466" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 236 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciw - 233, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.467" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.468" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 17 Senat proponuje, aby dodać w art. 6 ustawy o Polskiej Akademii Nauk ust. 3, stanowiący, że przepisu dotyczącego zakładania przez Polską Akademię Nauk oddziałów i placówek naukowych w kraju i za granicą oraz zarządzania placówkami zagranicznymi nie stosuje się do użytkowania wieczystego gruntów wchodzących w skład Zasobu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a z tego tytułu Polska Akademia Nauk ponosi określone opłaty.</u>
          <u xml:id="u-179.469" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.470" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.471" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu, polegającej na dodaniu ust. 3 w art. 6 ustawy o Polskiej Akademii Nauk, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.472" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.473" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-179.474" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 232 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 3 posłów, przeciwko - 228, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-179.475" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.476" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 18 do art. 9 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby rozdział 9a dotyczący zasad udziału pracowników w prywatyzacji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa wszedł w życie z dniem 1 stycznia 1998 r., a nie, jak uchwalił Sejm, po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-179.477" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-179.478" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.479" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.480" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.481" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.482" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 232 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 76 posłów, przeciwko - 153, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.483" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-179.484" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-179.485" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle, rozumiem, że wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJerzySzmajdziński">W sprawie formalnej. Chciałbym prosić o dokonanie zmian w porządku obrad, mianowicie aby dzisiaj rozpatrzyć poprawki do ustawy dotyczącej likwidacji skutków powodzi (to są 4 poprawki), natomiast rozpatrzenie poprawek do ustawy o finansowaniu dróg publicznych (16 poprawek) i ustawy o dyscyplinie wojskowej (45 poprawek) wprowadzić do porządku obrad w dniu 4 września.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wysoka Izbo! Ponieważ zmiana porządku dziennego wymaga formalności, może zmienimy porządek głosowania, to znaczy przystąpimy w tej chwili do głosowania nad tymi ustawami - w skrócie powiem - powodziowymi, o których pan poseł był uprzejmy wspomnieć, potem będziemy głosować nad dalszymi. Jeżeli okaże się to z wielu względów...</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, chodzi o późną porę i ogromną liczbę głosowań, które przed sobą mamy.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Prezydium Sejmu, przypuszczam, podejmie tę decyzję i przystąpimy wtedy do interpelacji i zapytań poselskich.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Słucham, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Proponuję, żeby dzisiaj rozpatrzyć ustawy powodziowe i ustawę o finansowaniu dróg, to jest też tylko 8 poprawek bodajże.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam, może pozwoli pan do mikrofonu, bo nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Proponuję, żeby dzisiaj rozpatrzyć powodziową ustawę, dokonać tej korekty ustawy powodziowej, i ustawę o finansowaniu dróg. Natomiast rozpatrywanie ustawy o dyscyplinie wojskowej odroczyć na następne posiedzenie, bo jest najdłuższa - czterdzieści kilka...</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, przystępujemy w takim razie do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc, bo ustalanie kolejności zająć nam może więcej czasu niż głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 40 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi, która miała miejsce w lipcu 1997 r., oraz ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Cezarego Miżejewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 1 do art. 1, polegającej na nowej redakcji ust. 2a i dodaniu ust. 2b, Senat proponuje, aby: uczniowie z gospodarstw domowych, o których mowa w ust. 1, mogli otrzymywać zapomogę finansową lub pomoc rzeczową; kwota pomocy z budżetu państwa w wysokości 500 zł na jednego ucznia była przekazywana miastu bądź gminie; decyzję o wartości i formie pomocy rzeczowej podejmował miejski lub gminny ośrodek pomocy społecznej w porozumieniu z dyrekcją szkoły.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1, polegającej na nowej redakcji ust. 2a i dodaniu ust. 2b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.9" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.10" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.11" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 239 posłów. Większość bezwzględna wynosi 120. Za odrzuceniem głosowało 47 posłów, przeciwko - 190, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.12" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.13" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 2 do art. 11a ust. 4 Senat proponuje, aby rzeczowe koszty organizacji robót publicznych mogły być refundowane z Funduszu Pracy w wysokości nie wyższej niż 35% kwoty nie tylko wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, ale również nagród finansowanych z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-185.14" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.15" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.16" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11a ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.17" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.18" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.19" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem nikt nie głosował, przeciwko głosowało 239 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.20" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.21" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 3 do art. 11c ust. 2 Senat proponuje, aby prawo do zasiłku dla bezrobotnych przez okres 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy przysługiwało jedynie osobom, które w okresie od 7 do 31 lipca 1997 r. utraciły prawo do tego zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania.</u>
          <u xml:id="u-185.22" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.23" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11c ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.24" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.25" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.26" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosował 1 poseł, przeciwko głosowało 222 posłów, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.27" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.28" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 4 do art. 11d ust. 2 Senat proponuje, aby Rada Ministrów określała również szczegółowy tryb ubiegania się o pomoc, o której mowa w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-185.29" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.30" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.31" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11d ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.32" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.33" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.34" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 240 posłów. Większość bezwzględna wynosi 121. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 236, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.35" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.36" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi, która miała miejsce w lipcu 1997 r., oraz ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-185.37" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 39 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-185.38" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Szarawarskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-185.39" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.40" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-185.41" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 1 do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d Senat proponuje zmianę interpunkcyjną.</u>
          <u xml:id="u-185.42" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-185.43" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.44" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.45" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.46" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-185.47" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 226 posłów. Nie mamy, proszę państwa, kworum.</u>
          <u xml:id="u-185.48" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-185.49" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, proszę bardzo o zajęcie miejsc, branie udziału w głosowaniu. Proszę posłów - w tej chwili wychodzą posłowie - o powrót na salę. Jest 11 poprawek, naprawdę to nie jest wcale dramatycznie długie głosowanie. Warto skończyć głosowanie nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-185.50" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.51" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.52" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.53" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.54" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 233 posłów. Większość bezwzględna wynosi 117. Za odrzuceniem głosowało 228 posłów, przeciwko - 5, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-185.55" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-185.56" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 2 do art. 3 Senat proponuje, aby subwencja drogowa, o której mowa w ust. 2, w pełni rekompensowała gminom utracone dochody.</u>
          <u xml:id="u-185.57" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.58" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.59" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.60" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.61" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.62" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-185.63" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, przedłużamy w ten sposób głosowanie. Potrwa to jeszcze kilka minut. Proszę bardzo o nieopuszczanie sali i branie udziału w głosowaniu. Powtarzamy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-185.64" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.65" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.66" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.67" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.68" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 218 posłów, przeciwko - 15, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.69" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-185.70" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 3 do art. 4 ust. 4 Senat proponuje, aby minister transportu i gospodarki morskiej określił sposób podziału, a nie, jak uchwalił Sejm, kryteria podziału na województwa środków finansowych przeznaczonych na drogi.</u>
          <u xml:id="u-185.71" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.72" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.73" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.74" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.75" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.76" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 7 posłów, przeciwko - 227, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-185.77" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.78" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 4 do art. 6 zawierającego zmiany do ustawy o drogach publicznych Senat w zmianie 2 proponuje, aby w art. 15 tej ustawy dodać ust. 4 stanowiący, że koszty przeznaczone na utrzymanie dróg są kosztami uzyskania przychodów dla podmiotów gospodarczych obowiązanych do ich poniesienia.</u>
          <u xml:id="u-185.79" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.80" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.81" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 zmiana 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.82" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.83" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.84" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-185.85" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 237 posłów. Większość bezwzględna wynosi 119. Za odrzuceniem głosowało 126 posłów, przeciwko - 107, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-185.86" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-185.87" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 5 do art. 7 zawierającego zmiany do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych Senat w zmianie 2 proponuje, aby w art. 9 tej ustawy dodać ust. 1a stanowiący, że w przypadku gdy środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób fizycznych lub prawnych obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych ciąży solidarnie na wszystkich właścicielach. Senat proponuje ponadto zmiany legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-185.88" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.89" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.90" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7 zmiana 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.91" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.92" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.93" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 235 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 233, nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.94" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.95" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawka Senatu nr 6, polegająca na dodaniu zmiany 3a do art. 7, ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-185.96" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-185.97" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.98" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7, polegającej na dodaniu zmiany 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.99" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.100" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.101" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosowało 4 posłów, przeciwko - 226, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.102" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.103" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 7 do art. 9, zawierającego zmiany do ustawy o finansowaniu gmin, Senat w dodawanej zmianie proponuje, aby w art. 4 pkt 6 tej ustawy uzupełnić katalog dochodów gmin o subwencję drogową.</u>
          <u xml:id="u-185.104" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.105" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.106" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9, polegającej na dodaniu nowej zmiany 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.107" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-185.108" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-185.109" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Nikt nie głosował za odrzuceniem, przeciwko odrzuceniu głosowało 229 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-185.110" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.111" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 8, polegającej na dodaniu zmiany 3a do art. 9, Senat proponuje, aby w art. 15b ust. 1 ustawy o finansowaniu gmin dodać pkt 3a stanowiący, że minister finansów - do dnia 31 października - informuje gminy o rocznej kwocie subwencji drogowej.</u>
          <u xml:id="u-185.112" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.113" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.114" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9, polegającej na dodaniu zmiany 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.115" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.116" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.117" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 234 posłów. Większość bezwzględna wynosi 118. Za odrzuceniem nie głosował nikt, przeciwko głosowało 234 posłów, nikt z posłów nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.118" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.119" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 9 do art. 9 zmiana 4 Senat w art. 27f ust. 1 ustawy o finansowaniu gmin proponuje, aby minister finansów określił zasady i tryb przyznawania gminom subwencji drogowej, a nie, jak uchwalił Sejm, zasady przekazywania tej subwencji.</u>
          <u xml:id="u-185.120" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.121" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.122" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 zmiana 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.123" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.124" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.125" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosowało 2 posłów, przeciwko - 228, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.126" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.127" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 10 do art. 11 Senat proponuje, aby art. 4, który ma zastosowanie do projektów ustaw budżetowych, a także art. 7 pkt. 3 i 5, który stosuje się do wydania aktów wykonawczych do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, weszły w życie z dniem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-185.128" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-185.129" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.130" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.131" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.132" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-185.133" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Głosowało 231 posłów. Większość bezwzględna wynosi 116. Za odrzuceniem głosowało 4 posłów, przeciw - 224, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.134" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.135" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o finansowaniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-185.136" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-185.137" who="#komentarz">(Głosy z sali: O finansowaniu dróg.)</u>
          <u xml:id="u-185.138" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-185.139" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-185.140" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-185.141" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam za pomyłkę.</u>
          <u xml:id="u-185.142" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, zgodnie z wnioskiem głosowanie nad punktem 41 porządku dziennego, tj. sprawozdaniem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o dyscyplinie wojskowej, przenosimy na następne posiedzenie Sejmu w dniu 4 września br.</u>
          <u xml:id="u-185.143" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia interpelacji i zapytań, które otrzymują oznaczenie punktu 42 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Punktu o takim oznaczeniu chyba nie mieliśmy jeszcze w czasie tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia interpelacji.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Informuję, że Prezydium Sejmu umieściło w porządku dziennym bieżącego posiedzenia Sejmu dwie interpelacje. Jedna z nich została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, że przy rozpatrywaniu interpelacji stosujemy następujące zasady. Po odpowiedzi, która nie może trwać dłużej niż 10 minut, interpelant może w formie konkretnych pytań zwrócić się o udzielenie dodatkowych wyjaśnień. Wyjaśnienia te nie mogą trwać dłużej niż 5 minut. W dyskusji poseł może zabrać głos dwukrotnie, przy czym pierwsze wystąpienie nie może trwać dłużej niż 5 minut, drugie dłużej niż 3 minuty, a dyskusja nie powinna wykraczać poza temat interpelacji. Po zamknięciu dyskusji interpelowany ustosunkowuje się łącznie do wszystkich wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Krzysztof Budnik złożył interpelację do ministra obrony narodowej, przekazaną następnie według kompetencji ministrowi pracy i polityki socjalnej w sprawie zasad kierowania poborowych do zastępczej służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pisemną odpowiedź przekazaną przez ministra pracy i polityki socjalnej poseł uznał z niewystarczającą. W związku z tym zgodnie z art. 120 ust. 3 regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej zwrócił się do Prezydium Sejmu o umieszczenie interpelacji w porządku dziennym posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Poseł oczekuje uzupełniającej odpowiedzi na następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">1. Czy członkowie komisji poborowych mają odpowiednie kwalifikacje do orzekania o światopoglądzie innych osób?</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">2. Czy w ogóle powyższe sprawy w ujęciu art. 189 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej mogą być przedmiotem rozstrzygania przez organy administracyjne?</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">3. Czy kontrola sądu administracyjnego nad rozstrzygnięciami komisji poborowych jest wystarczająca?</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">4. Czy w świetle skazań karnych i wieloletniego oczekiwania na skierowanie do służby zastępczej można mówić o prawidłowości obecnego systemu organizacji służby wojskowej i służby zastępczej?</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zakres pytań zawartych w ponownej interpelacji wykracza poza kompetencje ministra pracy i polityki socjalnej. Zgodnie z przepisami ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej nadzór nad przeprowadzeniem poboru należy do ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W celu udzielenia odpowiedzi na tę interpelację głos zabierze zatem podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Janusz Szymański.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W tej chwili go nie ma. Był przed chwilą, bo brał udział w głosowaniu, ale wyszedł. Musimy chwilę zaczekać.</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czekamy na pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie ministrze, podejrzewaliśmy, że były przeszkody. Pan zna oczywiście treść interpelacji, nie muszę już tego wszystkiego czytać.</u>
          <u xml:id="u-186.17" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Odpowiadając na ponowną interpelację pana posła Krzysztofa Budnika w sprawie zasad kierowania poborowych do służby zastępczej adresowaną do ministra pracy i polityki socjalnej, a następnie przekazaną ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, chciałbym podtrzymać ogół argumentów zawartych w odpowiedzi udzielonej w dniu 18 kwietnia 1996 r. przez ministra pracy i polityki socjalnej pana Andrzeja Bączkowskiego na interpelację pana posła datowaną 26 lutego 1996 r. w tej samej sprawie. Z uwagi na to, iż odpowiedź ministra pracy i polityki socjalnej interpelujący uznał za niewystarczającą, chciałbym dodatkowo wyjaśnić następujące kwestie. Otóż w aktualnym stanie prawnym orzekanie o skierowaniu poborowych do służby zastępczej lub odmowie skierowania należy oprócz innych zadań do rejonowych, a w drugiej instancji wojewódzkich komisji poborowych. W skład tych komisji, jak zauważa się w interpelacji, powoływani są z tytułu sprawowanego urzędu, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z 5 czerwca 1992 r. w sprawie komisji lekarskich i komisji poborowych, pracownicy rządowej administracji ogólnej, administracji wojskowej oraz samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Podejmując decyzje orzeczenia w sprawach kierowania poborowych do służby zastępczej, komisje poborowe zobowiązane są prowadzić postępowanie w sposób zgodny z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego - przede wszystkim mam tu na myśli art. 7, 10, 77, 80 czy 88 K.p.a. - i mogą w każdej indywidualnej sprawie korzystać z opinii, które są instytucją normowaną w art. 84 K.p.a., a także opinii biegłych psychologów. Mają ponadto obowiązek, wynikający z art. 9 kodeksu, wyczerpującego informowania osób ubiegających się o skierowanie do służby zastępczej o okolicznościach, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków, tak by z powodu nieznajomości przepisów prawa wnioskodawcy nie ponieśli szkody. Komisje informują poborowych również o warunkach służby zastępczej i czasie jej trwania, przybliżonym terminie otrzymania karty skierowania do pracy oraz o terminie przeniesienia do rezerwy w przypadku nieodbycia służby zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Orzeczenia komisji poborowych są decyzjami administracyjnymi, podejmowanymi w postępowaniu dwuinstancyjnym i podlegają zaskarżeniu do NSA. Organom II instancji - komisjom wojewódzkim - przysługują ponadto środki nadzoru w stosunku do orzeczeń rejonowych komisji poborowych. W takich przypadkach poborowy może się odwołać do ministra spraw wewnętrznych i administracji, a w następstwie ewentualnie niekorzystnej decyzji może wnieść również skargę do NSA.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Trzeba podkreślić, iż do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w indywidualnej sprawie poborowego ubiegającego się o służbę zastępczą nie powołuje się do zasadniczej służby wojskowej. To pragnę bardzo wyraźnie podkreślić. Dodać również należy, że wniosek o skierowanie do służby zastępczej może być złożony najpóźniej w dniu otrzymania karty powołania do odbycia służby wojskowej. Złożenie wniosku skutkuje wycofaniem karty powołania, a wniosek kierowany jest do rejonowej komisji poborowej do rozpatrzenia w czasie najbliższego poboru.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Zdaniem ministra spraw wewnętrznych i administracji, sprawującego zwierzchni nadzór nad poborem, zarówno dwuinstancyjność postępowania w sprawach kierowania do służby zastępczej oraz możliwość zaskarżenia decyzji ostatecznej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak też praktycznie nie limitowana w czasie jedynie datą otrzymania karty powołania do zasadniczej służby wojskowej możliwość skutecznego złożenia wniosku o skierowanie do służby zastępczej stanowią wystarczające proceduralne gwarancje dla dochodzenia swoich praw obywatelskich, wynikających z zasad swobody sumienia i wyznania w sprawach dotyczących powszechnego obowiązku służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Otóż zgodnie z zapisami ustawowymi wniosek poborowego musi być złożony na piśmie i wymaga uzasadnienia. Redakcja przepisu art. 189 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wskazuje, że intencją ustawodawcy było przyznanie poborowemu, ze względu na jego przekonania religijne albo wyznawane zasady moralne, prawa do wnioskowania o skierowanie do służby zastępczej, nie zaś prawa do uzyskiwania wprost takiego skierowania. Oznacza to, że skierowanie do służby zastępczej nie jest prostym następstwem deklarowania przez poborowego sprzeciwu wobec czynnej służby wojskowej, lecz że skierowanie może być udzielone po przeprowadzeniu postępowania, w którym uprawniony organ - komisja poborowa - dokonuje oceny motywów wniosku zainteresowanego poborowego przy jego czynnym udziale.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Nie ma wątpliwości co do tego, że decyzje w sprawach kierowania poborowych do służby zastępczej, ze względu na przedmiot rozstrzygnięcia i nieostrość przesłanek ustawowych, należą do najtrudniejszych zadań komisji poborowej. Dlatego też szczególny nacisk kładzie się na sposób dokumentowania rozmów komisji z wnioskodawcą, a także wszelkich innych czynności podejmowanych w toku postępowania w tych sprawach kierowania do służby zastępczej przed komisjami poborowymi. Tego rodzaju wskazówek, wyjaśnień dostarcza komisjom poborowym, za pośrednictwem wojewodów, minister spraw wewnętrznych i administracji, który sprawuje — jak już wspominałem — zwierzchni nadzór nad poborem. Wytyczne dotyczą także szczególnie starannego uzasadniania orzeczeń komisji poborowych, wydawanych w tych sprawach ze wskazaniem na fakty i zachowanie poborowego, które w sposób nie budzący wątpliwości lub bardzo prawdopodobny świadczą, iż ewentualne powołanie poborowego do służy wojskowej może spowodować, że stanie on w konflikcie z własnym sumieniem. W przypadku rozstrzygnięcia niekorzystnego dla wnioskodawcy uzasadnienie orzeczenia powinno zawierać logiczne wytłumaczenie, dlaczego powołane przez poborowego dowody czy argumenty nie są dla komisji wiarygodne i wobec tego nie mogą być podstawą do skierowania do służby zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Ustosunkuję się teraz do podniesionych w interpelacji bardziej szczegółowych kwestii. Po pierwsze, podaje się w wątpliwość kompetencje merytoryczne komisji poborowych za pomocą argumentu, iż członkowie tych komisji nie posiadają odpowiedniego przygotowania zawodowego do orzekania w przedmiocie, czy przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają poborowemu na odbycie czynnej służby wojskowej. Z twierdzeniem tym można byłoby się zgodzić wówczas, gdyby interpelujący podał konkretnie, jaki zawód, jakie kwalifikacje byłyby w takich sprawach odpowiednie i jaki organ - kolegialny czy jednoosobowy - byłby właściwszy niż komisja poborowa. W ocenie ministra spraw wewnętrznych i administracji osoby wchodzące w skład komisji poborowych mają wystarczające doświadczenie i wiedzę praktyczną w tych sprawach, nabyte w pracy komisji poborowych przez kilka lat z rzędu, a wchodzący w skład komisji przedstawiciele administracji samorządowej mają także zorientowanie środowiskowe dotyczące konkretnego poborowego, często bardzo przydatne - na przykład z jakiej rodziny się wywodzi, w jakim środowisku pracuje czy uczy się, czym zajmuje się profesjonalnie. Ponadto w ramach działań przygotowujących członków komisji poborowych do orzekania w sprawach kierowania do służby zastępczej minister spraw wewnętrznych i administracji podejmuje próby uzyskania i udostępnienia komisjom wskazówek o charakterze naukowym, ułatwiających rozumienie przesłanek wymienionych w art. 198 ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Na przykład w 1994 r. przekazano komisjom opinię w sprawie sprzeciwu sumienia co do służby wojskowej autorstwa prof. teologii moralnej w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, a w 1996 r. na zorganizowanym przez ministra szkoleniu z udziałem wybitnych specjalistów w tym zakresie określono generalnie przesłanki skierowania do służby zastępczej. Te pogłębienia czy ta próba systematyzacji pewnych kryteriów czy pewnych zasad, jakimi kierować się mają członkowie komisji, jest przedmiotem i racjonalizacji, i doskonalenia. Dlatego więc zmuszony jestem stwierdzić, że zarzut niekompetencji, który stawia pan poseł Budnik w treści swojej interpelacji członkom komisji poborowych, w naszej ocenie nie znajduje potwierdzenia i nie znajduje, panie marszałku, Wysoki Sejmie, panie pośle, potwierdzenia w takim fakcie jak liczba skarg poborowych na działalność komisji w sprawach kierowania do służby zastępczej.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Druga kwestia, która wymaga wyjaśnienia, to jest stwierdzenie pana posła, że rzadkością jest korzystanie przez komisję poborową z opinii biegłych psychologów. Pragnę poinformować pana marszałka, Wysoką Izbę, że możliwe jest włączenie do procesu decyzyjnego w sprawach kierowania do służby zastępczej psychologów w drodze albo dokooptowania ich do składów komisji poborowych - przynajmniej na czas rozpatrywania wniosków o służbę zastępczą; wiąże się to jednak ze znacznym wzrostem kosztów poboru, co nie jest bagatelne dla budżetu - albo korzystania przez komisję poborową z opinii psychologów w każdej konkretnej sprawie. Jednakże w tym wypadku również jest to przedsięwzięcie bardzo wyraźnie rzutujące na koszty.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Trudno nie zgodzić się co do zasady ze sformułowanym w interpelacji wnioskiem, że jeżeli podstawą skierowania do służby zastępczej są wyznawane zasady moralne, przekonania religijne, to o ich istnieniu powinien decydować sam poborowy. Jest jednak pewne ale, albowiem tylko wprowadzenie służby wojskowej zawodowej i ochotniczej, a tym samym usunięcie prawnych barier wobec wszelkich obiekcji sumienia, może w pełni zrealizować konstytucyjne prawo obywateli do swobody sumienia i wyznania w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-187.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Odpowiadając na dalsze pytanie, panie marszałku, pragnę zauważyć, że nie jest zadaniem ministra spraw wewnętrznych i administracji dokonywanie oceny prawidłowości postępowania Naczelnego Sądu Administracyjnego. Myślę, że na tej płaszczyźnie nie powinno być jakichkolwiek kwestii wątpliwych. Pragnę zauważyć, że od 5 lutego 1997 r. Wysoka Izba prowadzi prace nad nową ustawą o obowiązku wojskowym i innych powinnościach obronnych, która ma uregulować także problem służby zastępczej. O tej służbie miałyby decydować komisje do spraw służby zastępczej, usytuowane przy wojewódzkich urzędach pracy. W ich skład wchodziliby specjaliści z zakresu m.in. psychologii czy socjologii. Niestety, ta ustawa do tej pory przez Wysoki Sejm nie jest uchwalona.</u>
          <u xml:id="u-187.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Mogę zgodzić się z panem posłem Krzysztofem Budnikiem, iż może dochodzić do sytuacji, gdy li tylko z przyczyn ekonomicznych brakuje zakładów pracy, w których poborowi skierowani do służby zastępczej mogliby ją faktycznie odbywać. Dlatego też minister spraw wewnętrznych i administracji apeluje często do wojewodów o podjęcie współpracy w tym zakresie z wojewódzkimi urzędami pracy, a to, że nie zawsze te działania mogą być zrealizowane, jest wynikiem sytuacji ekonomicznej naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-187.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Nie mogę również zgodzić się z oceną pana posła, iż zbyt często i pochopnie wydawane są wyroki skazujące. Biorąc pod uwagę liczbę poborowych podlegających rokrocznie stawiennictwu do poboru, wyroki skazujące należą do rzadkości. W latach 1991–1995 było ich 32. Pragnę z naciskiem również stwierdzić, że są one wydawane przez niezawisłe sądy, które korzystają z pomocy biegłych, w tym psychologów i socjologów.</u>
          <u xml:id="u-187.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Starałem się odpowiedzieć na kwestie, które poruszył w swojej interpelacji pan poseł Budnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan poseł Krzysztof Budnik prosi o dodatkowe wyjaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Interpelacja pochodzi z 26 lutego 1996 r., dosyć długo oczekiwała na możliwość podjęcia jej w trakcie debaty Sejmu. Dlatego nawiążę do pytań pierwotnych. Czy pan minister mógłby podać (np. na podstawie poboru z 1996 r.), jaka obecnie część wniosków o skierowanie do służby zastępczej jest załatwiana negatywnie, i czy mógłby pan minister podać, przynajmniej procentowo, ile w ogóle tych wniosków wpłynęło w trakcie poboru 1997 r.?</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Pan minister wskazał, że w latach 1991–1995 wystąpiły 32 przypadki skazań karnych za odmowę z przyczyn światopoglądowych odbycia służby wojskowej. Czy po tym okresie, a więc w roku 1996 i w roku 1997 nastąpiły nowe skazania karne? Proszę też podzielić się opinią na temat tego, co jest zasadniczą częścią tej interpelacji, a mianowicie czy nastąpiła poprawa w zakresie oczekiwania na konkretne miejsca pracy osób skierowanych do służby zastępczej. Bardzo poważnym problemem było to, że duża część osób była niejako zawieszona w realizacji swoich planów życiowych — byli gotowi odbyć służbę zastępczą, ale nie było miejsc pracy. Czy w tym zakresie nastąpiła poprawa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Poseł Ireneusz Skubis: Czy można?)</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie, panie pośle, jest ustalona kolejność. Pan minister odpowiada, a potem możemy rozpocząć dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem służby zastępczej jest szczególnym problemem, a funkcjonowanie komisji poborowych, wobec których nadzór sprawuje minister spraw wewnętrznych i administracji, od momentu utworzenia nowego kierownictwa stało się przedmiotem szczególnego monitoringu. Przedstawiłem, panie pośle, te dane statystyczne, które mam. Natomiast informacje, o które pan pytał, uzyska pan w innym trybie. Po prostu takimi informacjami w tej chwili nie dysponuję. Natomiast wspólnie z resortem obrony stanęliśmy na stanowisku, że należy instytucję służby zastępczej w sposób pełny, możliwie pełny, uregulować we wspomnianej legislacji. Tak się składa, że kiedy powstawał nowy resort spraw wewnętrznych i administracji, w Sejmie toczyły się prace legislacyjne nad normatywnym określeniem kształtu służby zastępczej, i jak sądzę, nowa ustawa określi w sposób pełny przynajmniej zasadnicze przesłanki, jak również pewne mechanizmy. Podjęliśmy także we współpracy z wojewodami, a głównie z urzędami pracy, sprawę przygotowania określonej liczby stanowisk, miejsc, w których taka służba mogłaby się odbywać. Jak do tej pory, wydaje się, podstawowym mankamentem jest to, że brakuje pełnej regulacji prawnej. Myślę, że co do tego się zgodzimy. Na podstawie tych informacji, które przeczytałem czy prześledziłem, przygotowując się do dzisiejszej interpelacji - a chcę, panie marszałku, Wysoka Izbo, powiedzieć, że dowiedzieliśmy się, że jesteśmy podmiotem, który ma odpowiadać na tę interpelację, 3 dni temu - można jednak twierdzić, że są istotne zaniedbania. Natomiast trudno oczekiwać, żeby w okresie kilku miesięcy zmienić to w sposób zasadniczy. Zostały podjęte takie działania. Mogę powiedzieć publicznie, że w pewnej części praktyczne elementy czy praktyczne trudności zostaną rozwiązane. Natomiast, tak jak sądzę, wraz z resortem obrony narodowej, ale przede wszystkim z administracją rządową ogólną - myślę tutaj o rządowej administracji terenowej - musimy podjąć działania, które zmienią pewien niezadowalający stan. O tym stanie pan poseł Budnik sygnalizował jeszcze w swojej dawnej interpelacji z 1996 r. Chciałbym również, panie marszałku, Wysoka Izbo, powiedzieć, że nie my jesteśmy sprawcami tak późnej odpowiedzi. Starałem się możliwie w pełni i wszechstronnie odpowiedzieć na te istotne wątki czy kwestie problemowe, które zasygnalizował pan poseł Budnik w interpelacji. W dużej części te wątki w naszej ocenie podzielamy. Natomiast nie jest tak, że dzisiaj mamy już pełną receptę na rozwiązanie wszystkich bolesnych kwestii. Wiemy, że funkcjonowanie komisji poborowych również budziło szereg zastrzeżeń samych poborowych oraz rodziców - były kierowane skargi. Natomiast, panie pośle, liczba skarg na funkcjonowanie komisji w tym zakresie, w jakim wiąże się to ze służbą zastępcza, faktycznie nie jest wielka. Ja to podawałem. Na podstawie tej liczby nie można wyciągać takiego wniosku, że w istocie jest tutaj znacząca patologia. Niemniej sam problem służby zastępczej stał się właściwie dynamiczny dopiero od kilku lat, i wymaga on, tak jak powiedziałem, bardzo jasnego, normatywnego zdefiniowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy ktoś z pań posłanek lub panów posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Skubisa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełIreneuszSkubis">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nawiązując do pytania, które zadał pan poseł Budnik w interpelacji, chcę zapytać, w jakim stopniu komisje poborowe uwzględniają lub mają prawo uwzględniać prośby poborowych co do miejsca odbywania służby wojskowej, a właściwie chodzi mi o odległość między miejscem odbywania służby a miejscem zamieszkania, ponieważ wiem z doświadczenia, że jest to jedna z przyczyn szukania możliwości odbycia służby zastępczej. Gdyby komisje poborowe miały prawo uwzględniać takie prośby - dawniej była taka praktyka, mówiło się, że im dalej od domu, tym lepiej, to wydaje mi się, że przypadki (nie chcę użyć słów: unikania służby czynnej) wybierania służby zastępczej byłyby rzadsze. Widzę to jako jedną z przyczyn. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy ktoś jeszcze prosi o głos?</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Cybulski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Budnik także? Ale to nie ogranicza się do pytań.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Cybulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełZygmuntCybulski">W kontekście tej interpelacji chciałbym postawić problem i jednocześnie prosić pana ministra o odpowiedź. Konstytucyjnie każdy obywatel jest zobowiązany do obrony swojej ojczyzny, czyli do obrony współobywateli. Jest więc tu założenie moralne: bronić obywateli. Z drugiej strony powiadamy, że ze względów moralnych dana osoba może tego nie czynić. Pogódźmy więc te obie sprawy, jedną moralność i drugą, które są bardzo różne; zapewne jest to problem wartości. Mnie interesuje w tym wszystkim podstawowe pytanie.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełZygmuntCybulski">Panie ministrze, jeżeli to ma być służba zastępcza, to uczestnik tej służby musi być przygotowany do obrony ojczyzny. Chodzi o służbę zastępczą wojskową, a więc powiedzmy, że w ramach służby cywilnej, pewnych służb, które muszą istnieć w czasie działań wojennych, chociażby np. łączność, wykonywanie zadań budowlanych potrzebnych w czasie wojny, zaopatrzenie itd. Czy i na ile jesteśmy w tej chwili gotowi autentycznie taką służbę zapewnić? Czy i na ile człowiek pełniący zastępczą służbę wojskową będzie faktycznie przydatny w czasie działań wojennych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Budnik, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Dziękuję bardzo panu ministrowi za stosunkowo obszerną odpowiedź, zarówno wcześniejszą pisemną, jak i ustną przedstawioną na posiedzeniu Sejmu. Muszę jednak powiedzieć, że nie ze wszystkimi stwierdzeniami i argumentami potrafię się zgodzić. Chciałbym również odrzucić zarzuty postawione tezom, którym dawałem wyraz w swoich pisemnych interpelacjach.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Wydaje mi się, że powinniśmy przede wszystkim wyjść od podstawowego, zasadniczego założenia odnoszącego się do kwestii: Co jest przedmiotem rozstrzygnięć komisji poborowych w sprawach o skierowanie do odbycia służby zastępczej? Pan minister to zauważył, i mocno to zaakcentujmy, że po prostu sumienie wnioskodawcy. Chodzi zatem o to, że na dobrą sprawę o tej kwestii nie rozstrzygają nawet sądy, ponieważ rozpatrując sprawy należące do ich kompetencji, ograniczają się do orzecznictwa o zachowaniach osób i ich kwalifikacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PosełKrzysztofBudnik">Mam świadomość złożoności tej problematyki, bo wolność sumienia, wyznania, własnej ekspresji jest gwarantowana konstytucją, ale i tą konstytucją jest nakładany powszechny obowiązek obrony własnej ojczyzny, który uzasadnia ograniczenia praw obywatelskich. I z tego względu powinniśmy też pamiętać o zasadzie proporcjonalności. Państwo powinno tak organizować funkcjonowanie obszaru własnego bezpieczeństwa, aby móc uszanować w maksymalnym stopniu prawa innych.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#PosełKrzysztofBudnik">Podtrzymuję pogląd, że obecne komisje poborowe, o których składzie decydują akty wykonawcze do obecnie obowiązującej ustawy, nie są organami właściwymi do rozpatrywania tego rodzaju spraw. Zapraszam do przyjrzenia się temu, kto jest członkiem takich komisji. Są to po prostu urzędnicy administracji terenowej: przedstawiciele urzędu gminy, urzędu rejonowego, administracji wojskowej, również terenowej. Na co dzień urzędnicy ci wykonują zupełnie inne zadania, zajmują się innymi sprawami; czasami są wspaniałymi urzędnikami w zakresie ewidencji ludności czy np. zmiany imion i nazwisk bądź obywatelstwa, bo to jest właściwość obecnych wydziałów spraw obywatelskich w urzędach wojewódzkich i gminnych. Natomiast tutaj wymagamy specjalistycznej wiedzy w zakresie psychologii. I na dobrą sprawę w pisemnej odpowiedzi minister pracy - wówczas odpowiadał mi jeszcze pan minister śp. Andrzej Bączkowski - niejako pośrednio przyznawał, że zachodzi ta okoliczność. Z tym że on rozwiązanie widział w uchwaleniu nowej ustawy, na mocy której będą utworzone właśnie składające się ze specjalistów nowe komisje. Dlatego uważam, że obrona obecnego stanu jest po prostu niesłuszna. Mało tego, w rozmowach z członkami obecnych komisji poborowych otrzymuję takie opinie - i chyba dla każdego to jest dostępne - iż te osoby wcale nie są szczęśliwe, że muszą o tych sprawach rozstrzygać. Przede wszystkim dla nich to jest bardzo trudne, bardzo krępujące również ze względu na ich własną moralność, ich własną etykę.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#PosełKrzysztofBudnik">Ja nie ośmielam się oceniać orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, tylko wskazuję, że w naszym systemie ustrojowym Naczelny Sąd Administracyjny ma kognicję ograniczoną wyłącznie do badania legalności decyzji administracyjnej, a nie ma kompetencji, tak jak sądy powszechne, do rozstrzygania o istocie danej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#PosełKrzysztofBudnik">Prosiłbym pana ministra o udzielenie odpowiedzi na jedną kwestię, która często jest pomijana. Rzeczywiście skazań nie jest dużo, ale o te 32 za dużo. I gdybyśmy spytali służby penitencjarne, dowiedzielibyśmy się, że akurat te osoby, które były skazane za odmowę odbywania służby wojskowej, z powodu nieskierowania do służby zastępczej, cieszą się bardzo dobrą opinią w okresie odbywania kary pozbawienia wolności. Dużo skazań jest z warunkowym zawieszeniem wykonania kary. Mam pytanie: Jak zachowują się wobec tych osób organy wojskowe? Czy ponownie, po wyroku skazującym z zawieszeniem wykonania kary, doręczają im kartę powołania, czy też postępowanie w zakresie odbywania służby wojskowej jest w jakiś sposób zatrzymywane bądź zawieszone?</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#PosełKrzysztofBudnik">I ostatnia kwestia, którą chciałbym poruszyć. To wynika i z odpowiedzi pisemnej, i z wypowiedzi pana ministra. W obu przypadkach mówi się bądź to o możliwości dokooptowania psychologów do składu komisji poborowych, bądź to o możliwości korzystania z opinii biegłych psychologów, ale nie wykorzystuje się tych możliwości - tak pan minister powiedział - przede wszystkim z uwagi na brak środków finansowych, ponieważ komisje nie dysponują tymi środkami. A więc używanie tego argumentu jest fikcją, ponieważ on nie ma żadnego odzwierciedlenia w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#PosełKrzysztofBudnik">Uważam również, że należałoby podjąć jednak próbę rozszerzenia zakresu pracodawców, którzy byliby uprawnieni do zatrudniania osób skierowanych do służby zastępczej, ponieważ zwłaszcza w województwach o wysokim stopniu bezrobocia wykonalność tych skierowań stoi na bardzo niskim poziomie i coraz częściej zdarza się, że te osoby z powodu osiągnięcia odpowiedniego wieku są kierowane do rezerwy bez spełnienia w ogóle jakiejkolwiek powinności wobec ojczyzny, co jest bardzo złym zjawiskiem, bo zachęca innych do składania wniosków w nadziei na to, że w ogóle żadnego obowiązku nie wykonają. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy jeszcze są jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Chciałbym podtrzymać ten zasadniczy właściwie argument, zasadniczą przesłankę, ocenę obowiązującej czy występującej dzisiaj sytuacji, jeśli chodzi o instytucję służby zastępczej, że mizeria regulacji prawnej stwarza pewne trudności w implementacji tej instytucji w praktyce. Chciałbym bardzo wyraźnie wylimitować pole, za które odpowiada minister spraw wewnętrznych i administracji, to jest funkcjonowanie komisji poborowych. I tu przyjmuję różne uwagi krytyczne, bo je podzielam i podzielałem je już wcześniej. Uważam, że trzeba ten stan zmienić. Powiem państwu, że kiedy podjąłem pewną próbę racjonalizacji pracy komisji poborowych, natrafiłem na jeden podstawowy problem, problem finansowy. Jeżeli znajdziemy rozwiązanie — i tu prosiłbym pana posła Budnika o wsparcie, myślę, że to jest nasz cel wspólny, który nie powinien nas różnić - to musimy stworzyć odpowiednie warunki do finansowania komisji poborowych. Nie może być tak, że jest oddelegowanie, płaci się w zakładzie pracy, a później członkowie komisji otrzymują jakieś stawki, które są też mizerne. Zresztą to przycięto, ponieważ jest prawo tylko do jednego wynagrodzenia i to wynagrodzenia wybranego — albo z zakładu, z którego członek komisji jest oddelegowany (w tym wypadku może to być urząd gminy czy urząd miasta, czy odpowiednia jednostka organizacyjna ogólnej administracji rządowej czy innej instytucji), albo też jest to stawka obowiązująca na podstawie odpowiedniego aktu ministra spraw wewnętrznych i administracji. I od tego należałoby w ogóle wyjść, poza podjęciem potrzebnych i koniecznych zmian legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Sądzę, że zdobywamy w tej sprawie doświadczenie. Oczywiście w każdej komisji powinien być psycholog, socjolog, dobrze opłacani, którzy, krótko mówiąc, nie tylko byliby właściwi przy badaniu i rozstrzyganiu przez komisję, czy dana osoba spełnia przesłanki dla zakwalifikowania jej do służby zastępczej czy też nie. Zgodzę się z poglądem, że komisja poborowa nie jest podmiotem, który daje pełną rękojmię czy gwarancje rzetelnej oceny i miarkowania w tym, czy te przesłanki, te argumenty, które dotyczą jednak sfery szczególnej, są w istocie przekonujące czy też nie. Z pewnością organ zbliżony w swym charakterze do organu sądowego byłby tutaj właściwy, niemniej podstawowe gwarancje ochrony praworządności, ochrony praw jednostki są w naszym systemie zapewnione. Możemy mówić, że szkoda, iż nasz sąd administracyjny bada tylko legalność decyzji pod kątem jej zgodności z prawem procesowym, a więc to, czy decyzja jest zgodna z tym w zakresie dochodzenia do skutku, czyli wszelkich przesłanek i wymogów procesowych, ale, panie pośle, sąd ten bada również zgodność z prawem administracyjnym materialnym, a tego pan nie był uprzejmy powiedzieć. Sąd bada również w tym zakresie zgodność decyzji z prawem administracyjnym materialnym.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Myślę, że w tym względzie racjonalizacja pracy komisji poborowych musi nastąpić, sądzę, że trzeba znaleźć rozwiązanie, żeby w większym stopniu angażować do pracy komisji zarówno biegłych psychologów, jak i socjologów, bo to dawałoby szanse ograniczenia pewnych pól patologii, które mogą się pojawić.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Kiedy otrzymałem tę interpelację skierowaną do nas, podjąłem pewną próbę przygotowania fotografii, między innymi w takim zakresie jak pan poseł Budnik. Myślę, że gdzieś za 2 tygodnie będę miał taki obraz i prześlę te informacje, choć to w tej chwili już nie ma większego znaczenia formalnego. Natomiast powiem zupełnie szczerze, że kiedy zapoznałem się ze stanem prac nad odpowiedzią na ten problem, to trochę się zaniepokoiłem, bo upłynęło sporo czasu, a właściwie staliśmy w miejscu. Sądzę, panie marszałku, że ta inspiracja i podjęcie pewnej trudnej problematyki... Nie jest tak, że pan poseł Budnik ma we wszystkich kwestiach rację, tak nie jest, ale ma wiele racji, pokazując, że jest obszar szczególnie wrażliwy czy szczególnie wymagający monitorowania ze względu na ochronę praw jednostki. Ale oczywiście ta ochrona nie może być posunięta chociażby do takiego patologicznego stanu, o jakim wspominał pan poseł Cybulski. Otóż nie może być tak, że nagle wszyscy obywatele zdolni do służby zechcą występować o służbę zastępczą. Czyli muszą być rzetelne czy - inaczej - jasno określone przesłanki, które pozwalają kwalifikować taką osobę do służby zastępczej. Tu zgadzam się z panem posłem Budnikiem - tak ogólne, tak pojemne określenia, które są zawarte w naszej dotychczasowej regulacji, stanowią niewystarczające przesłanki.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę stwierdzić, panie marszałku, Wysoka Izbo, że to wymaga bardzo rzetelnego określenia ustawowego. Tego nie zastąpi nawet najlepszy dobór członków komisji poborowej. Tego nie zastąpi nawet najbardziej efektywny nadzór nad funkcjonowaniem komisji poborowych sprawowany przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Musi istnieć rzetelny czy — inaczej — bardzo jasny, limitatywny, w miarę pełny katalog tych przesłanek zawarty w ustawie. Co do tego nie powinniśmy wieść sporów.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Trudno mi odpowiedzieć na szczegółowe pytanie, czy osoby, które odbyły kary orzeczone przez sądy, jeśli chodzi, krótko mówiąc, o niewykonanie obowiązku obronnego, były ponownie skazywane. Jak to wygląda? Nie mam takiej wiedzy. Nie mogę również odnieść się w sposób rzetelny i pełny do kwestii, jak zachowują się komendy uzupełnień wobec osób, które odbyły karę - czy ponownie te osoby, które uprzednio nie zostały zakwalifikowane do służby zastępczej, a z przyczyn religijnych czy moralnych nie zechciały odbyć służby, takie powołania otrzymały i czy ponownie wobec nich orzeczono karę. Zarejestrowałem tę kwestię. Myślę, że powinna być ona przedmiotem oglądu i oceny, powinny zostać wyciągnięte wnioski. Obiecuję, że to pole będzie monitorowane. Natomiast zgadzam się z generalną opinią, którą ujawnia pan poseł Skubis, że jest tutaj relacja zależna, i z pewnością pan poseł Skubis ma rację, formułując taką ocenę.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie marszałku, chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi o Służbę Więzienną, czyli nadzór penitencjarny - pan poseł Budnik formułował opinię, że osoby skazane za odmowę odbywania służby wojskowej zachowują się w ośrodkach penitencjarnych nienagannie - o kwestie bardzo szczegółowe, mieszczące się już w zakresie kompetencji ministra obrony narodowej, również ministra sprawiedliwości, to postaram się uzyskać taką informację i przekazać ją. Natomiast powinniśmy podjąć podstawowy wysiłek w celu przygotowania pełnej, bardzo poprawnej legislacji. I to jest, jak mi się wydaje, punkt wyjścia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Jedna krótka sugestia. Jest jeszcze jedna droga: maksymalnie duże uzawodowienie armii, a wówczas byłby możliwy nabór ochotniczy. Nie będzie problemu powoływania przeróżnych komisji, zagrożeń związanych z pozbawieniem kogoś wolności i tych ogromnych kosztów, które wiążą się z przedsięwzięciami, o których mówił pan minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jak rozumiem, to już nie wymaga odpowiedzi, bo to jest sugestia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie marszałku, jeżeli mogę o tej porze być odrobinę dowcipny, to powiem, że z pewnością pan poseł Budnik ma rację, ale gdybym do końca przyznał mu rację, to zostalibyśmy posądzeni o tworzenie jakiejś gwardii narodowej.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Oczywiście jest to droga. Niektóre państwa przyjęły akurat takie rozwiązanie, ale to pokazuje, jak trudna jest ta dyskusja, jak trudny jest ten problem, jako że ta kwestia dzisiaj bardzo wyraziście pojawia się w Niemczech.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, iż Sejm uznał za wystarczającą odpowiedź na interpelację posła Krzysztofa Budnika.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia zapytań.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Informuję, że w porządku dziennym Prezydium Sejmu umieściło 6 zapytań.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeśli chodzi o zapytanie nr 2 — pana posła Jana Króla — prezes Rady Ministrów zwrócił się o przełożenie tego zapytania na następne posiedzenie, a z kolei pan poseł Król przysłał mi list, w którym prosi, aby udzielić mu odpowiedzi na piśmie. Pisze tak: „W związku z niemożnością udzielenia przez prezesa Rady Ministrów odpowiedzi na moje zapytanie poselskie, zakwalifikowane na 114 posiedzenie Sejmu, proszę pana premiera o udzielenie mi odpowiedzi pisemnej”. To pismo zostanie przekazane panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zapytanie nr 6 zostało wycofane, a więc mamy 4 zapytania.</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, że postawienie zapytania może trwać nie dłużej 1 minutę, udzielenie zaś odpowiedzi - nie dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-204.9" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nad zapytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji. Marszałek Sejmu dopuszcza jednak do postawienia zapytań dodatkowych; uprawnienie to w pierwszej kolejności przysługuje składającemu zapytanie.</u>
          <u xml:id="u-204.10" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Postawienie dodatkowego zapytania nie może trwać dłużej niż 30 sekund, a łączna uzupełniająca odpowiedź na dodatkowe zapytania nie może trwać dłużej niż 5 minut. Dodatkowe zapytania nie mogą wykraczać poza temat zapytania.</u>
          <u xml:id="u-204.11" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Jeżeli w regulaminowym czasie 5 minut nie będzie możliwe udzielenie odpowiedzi na wszystkie dodatkowe zapytania, minister udzieli na nie odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-204.12" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tyle wstępu.</u>
          <u xml:id="u-204.13" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do zapytań.</u>
          <u xml:id="u-204.14" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Stanisław Stec z Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnie zadać pytanie w sprawie przekształceń prywatyzacyjnych zakładów tłuszczowych w Szamotułach. Pytanie jest skierowane do ministra skarbu państwa. Odpowie na nie podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pan Józef Kowalczyk.</u>
          <u xml:id="u-204.15" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Steca o sformułowanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-204.16" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam o czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Ministrze! Od dwóch lat trwa sprawa przekształceń prywatyzacyjnych zakładów tłuszczowych w Szamotułach. Według opinii pracowników i rolników aktualna sytuacja działa na niekorzyść zakładów, ponieważ nowe zakłady są w stanie nie dokończonym, obiekt niszczeje, a z informacji, jaką ostatnio uzyskałem w oddziale wojewódzkim BGŻ, wynika, że bank ten ma zamiar wycofać się z ugody bankowej z uwagi na to, że nie dochodzi do objęcia akcji.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełStanisławStec">Bardzo bym prosił o informację, jak minister skarbu chce rozwiązać ten problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra Józefa Kowalczyka o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielkopolskie Zakłady Przemysłu Tłuszczowego w Szamotułach są przedsiębiorstwem dwuzakładowym, z tym że produkcja jak dotychczas opiera się wyłącznie na starym zakładzie. Historia budowy nowego zakładu — dużego, nowoczesnego zakładu — sięga roku 1989. Niestety po trzech latach budowa została przerwana. Stało się to z chwilą przyłączenia się Polski do państw, które nałożyły embargo na kontakty handlowe z Jugosławią. Wykonawcą inwestycji była firma jugosłowiańska Minel-Enim. Zniesienie embarga na początku roku ubiegłego nie wpłynęło na poprawę sytuacji w przedsiębiorstwie ze względu na brak środków finansowych na dokończenie budowy nowego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Wojewoda poznański, pełniąc funkcję organu założycielskiego dla przedsiębiorstwa, od 1993 r. poszukiwał inwestorów strategicznych. Niestety bezskutecznie. Potencjalni inwestorzy odstępowali od negocjacji. W czerwcu 1994 r. przedsiębiorstwo rozpoczęło starania o wszczęcie ugody bankowej. Ugoda bankowa została podpisana we wrześniu 1995 r., a uprawomocniła się w październiku 1995 r. Wierzyciele występujący w ugodzie, dodajmy: główni wierzyciele, to BGŻ i Euro Agro Centrum. Łączna kwota wierzytelności wobec dwóch podmiotów przekroczyła 2200 mld starych złotych. Ugoda bankowa zakładała utworzenie przez wierzycieli spółki o kapitale zakładowym 4 tys. nowych złotych, wniesienie przez wojewodę aportem mienia przedsiębiorstwa państwowego do spółki i podwyższenie jej kapitału, a następnie objęcie przez wierzycieli udziałów w podwyższonym kapitale i oczywiście dokończenie inwestycji. Szacunkowe nakłady na dokończenie inwestycji sięgają kwoty 20 mln dolarów.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Wojewoda proponował następujące proporcje udziałów w spółce wierzycielskiej: 22% - skarb państwa, 40% - Euro Agro Centrum i 38% - BGŻ. Propozycje wojewody spotkały się ze zdecydowaną odmową wierzycieli. W efekcie struktura kapitałowa spółki została ustalona w sposób następujący: 51% udziałów - Euro Agro Centrum, 49% - BGŻ i skarb państwa - 0%.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">W dniu 7 czerwca ub. r. wojewoda poznański, pełniąc funkcję organu założycielskiego Wielkopolskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego w Szamotułach, wydał decyzję o likwidacji przedsiębiorstwa w celu wniesienia jego mienia do nowo utworzonej spółki. Postanowieniem sądu w listopadzie ub. r., po uzyskaniu zgody ministra przekształceń własnościowych na likwidację Wielkopolskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego, przedsiębiorstwo zostało wykreślone z rejestru przedsiębiorstw państwowych, a jego mienie w listopadzie wniesione do spółki. W efekcie podwyższono kapitał spółki o kwotę 60 mln nowych złotych. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale w zamian za wniesiony aport objął wojewoda poznański. Niestety wojewodzie nie udało się doprowadzić do wykonania zapisów ugody. W efekcie 19 lutego br. przekazał udziały w spółce ministrowi skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Jednocześnie, wraz z wejściem w życie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych pojawił się zdaniem wierzycieli problem akcji preferencyjnych dla pracowników przedsiębiorstwa i rolników. Stanowiska wierzycieli w tej kwestii nie podziela Departament Prawny Ministerstwa Skarbu Państwa, bowiem przepis art. 63 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych stanowi wprawdzie, że pracownikom przysługują udziały z puli stanowiącej własność skarbu państwa według stanu na dzień wejścia w życie ustawy, jednak przepis ten nie odnosi się do sytuacji, w których co do tych udziałów zostały wcześniej dokonane czynności prawne zobowiązujące skarb państwa do ich zbycia na rzecz osób trzecich. A tak właśnie zakładała ugoda, gdyż zgodnie z zapisami ugody skarb państwa nie obejmował żadnych udziałów w spółce, lecz wszystkie udziały mieli objąć wierzyciele, czyli Euro Agro Centrum i BGŻ.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Tym samym skarb państwa podtrzymał swoje stanowisko co do pełnego wykonania zapisów umowy. Niestety w wyznaczonym terminie w dniu 15 kwietnia 1997 r., jak również w dwu następnych zaproponowanych terminach nie doszło do objęcia udziałów przez wierzycieli. Było to wynikiem podważania przez Euro Agro Centrum możliwości realizacji warunków ugody bankowej w świetle wspomnianego już § 63 ustawy komercjalizacyjnej. Postawę Euro Agro Centrum w świetle stanowiska Departamentu Prawnego Ministerstwa Skarbu Państwa należy traktować raczej jako wybieg niż jako faktyczną przyczynę odmowy objęcia udziałów w spółce wierzycielskiej przez Euro Agro Centrum. Pomimo iż stanowisko Departamentu Prawnego Ministerstwa Skarbu Państwa, stwierdzające, że przepisy cytowanej ustawy nie mają wpływu na treść i wykonanie przepisów ugody bankowej, zostało podtrzymane, nie nastąpiło zbliżenie stanowisk w przedmiotowej sprawie. W tym samym czasie wniosek Euro Agro Centrum o rozwiązanie ugody został skierowany przez bank prowadzący postępowanie ugodowe do sądu. Postępowanie, które się miało odbyć w tej sprawie 26 sierpnia, a więc niespełna trzy dni temu, nie doszło do skutku, gdyż zostało przesunięte na wniosek wierzyciela na termin późniejszy, tj. na 17 października. W tej sytuacji, po analizie prawnej, minister skarbu państwa zamierza wystąpić do sądu o wydanie postanowienia zastępującego oświadczenie wierzycieli o objęciu udziałów, czyli de facto o wydanie postanowienia zmuszającego wierzycieli do wykonania zapisów ugody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie ministrze, proszę kończyć, bo czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Przepraszam, panie marszałku, już kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Oczywiście proszę dokończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Pojawia się pytanie, o co tak naprawdę chodzi w całej sprawie. Zgodnie ze znanym powiedzeniem, jeśli nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Na ukończenie inwestycji potrzeba minimum 20 mln dolarów, jak już wspomniałem. Jednocześnie inwestowanie w branżę zakładów przemysłu tłuszczowego obarczone jest obecnie znacznym stopniem ryzyka. Spożycie margaryny osiągnęło w naszym kraju poziom 14 kg na 1 mieszkańca i trudno liczyć na jego wzrost. Tym samym wejście na rynek z nowym produktem jest trudne i wymaga dużych nakładów. Lepiej - z punktu widzenia zamierzeń inwestycyjnych - przedstawia się sytuacja w zakresie produkcji olejów. Polska importuje ciągle znaczne ilości oleju surowego, co stwarza potencjalne szanse dla inwestycji w Szamotułach. Widocznie jednak nie są one dla wierzycieli przekonujące. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan poseł Stec pragnie zadać dodatkowe pytanie? Ma pan 30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełStanisławStec">Tylko jedno krótkie pytanie, panie marszałku. Panie ministrze, kiedy minister skarbu wystąpi do sądu o wydanie przez sąd postanowienia o objęciu akcji przez wierzycieli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy ktoś pragnie zadać pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Rozumiem, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy ktoś jeszcze w tej sprawie pragnie zadać pytanie? - bo odpowiedź dotyczy wszystkich pytań. Nie.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę zatem o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJózefKowalczyk">Rozumiem, że odpowiedź powinna brzmieć: bez zbędnej zwłoki. Tak się zapewne stanie, gdyż w naszym odczuciu kolizja między dwoma ustawami, o której mówią wierzyciele, a więc ustawą o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków i ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, w tym wypadku absolutnie nie zachodzi. W związku z tym, po wyczerpaniu wszelkich możliwości negocjacyjnych, minister skarbu państwa ma wyłącznie w tym wypadku jedną możliwość - zmuszenia niejako do objęcia udziałów wierzycieli na drodze postępowania sądowego. W ten sposób tylko minister skarbu państwa może wykonać zapisy ugody. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za udział w debacie.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Drugie pytanie zostało wycofane.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Trzecie pytanie w sprawie niesprawności sieci elektroenergetycznych i związanych z tym wypadków śmiertelnego porażenia prądem pragnie zadać pan poseł Ryszard Faszyński z Unii Pracy. Pytanie jest skierowane do ministra skarbu państwa, a odpowie na nie podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pan Jarosław Wyszkowski.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Faszyńskiego o sformułowanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełRyszardFaszyński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wiejskie sieci elektroenergetyczne są w strasznym stanie, coraz częściej słyszymy o tragediach, o wypadkach śmiertelnych. Według danych Państwowej Inspekcji Pracy aż 7/8 wypadków przy pracy w rolnictwie jest związanych z porażeniami prądem. Te sieci stanowią własność spółek skarbu państwa nadzorowanych przez ministerstwo skarbu. Moje pytanie brzmi: Co robi ministerstwo skarbu, aby ludzie przestali ginąć? Dalsze pozostawienie tak tej sytuacji... Moim zdaniem przypomina to podobną sytuację, jaka nie tak dawno miała miejsce w stosunku do instalacji gazowych - też co chwila byliśmy zasypywani informacjami o kolejnych tragediach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra Wyszkowskiego o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam o czasie regulaminowym - 5 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Faszyński sformułował przed chwilą, jak słyszeliśmy, zapytanie dotyczące wypadków śmiertelnego porażenia prądem, związanych z niesprawnością sieci elektroenergetycznych będących własnością spółek skarbu państwa, to znaczy zakładów energetycznych. Sprawa ta wiąże się z szerszym problemem, o czym pan poseł mówił, stanu lokalnych sieci elektroenergetycznych w Polsce oraz kwestii związanych z ich utrzymaniem i modernizacją.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Pan poseł jako przewodniczący Parlamentarnego Zespołu na Rzecz Rozwoju Wiejskich Sieci Elektroenergetycznych występował, jak mi wiadomo, z wieloma propozycjami zmierzającymi do poprawy sieci energetycznych na terenach wiejskich. Jedną z propozycji było skierowane do ministra skarbu państwa niedawno, bo 22 lipca tego roku, pismo zawierające wniosek o podjęcie w spółkach dystrybucyjnych, czyli w zakładach energetycznych, uchwał walnych zgromadzeń zobowiązujących zarządy i rady nadzorcze tych spółek do szczególnej opieki nad wiejskimi sieciami elektroenergetycznymi. Jednocześnie pan poseł preferując, jak pisał, instrumenty ekonomiczne w miejsce administracyjnych, proponował uwzględnienie w projekcie ustawy budżetowej na 1998 rok odpowiednich kwot przeznaczonych na rekompensowanie nadmiarowych kosztów poniesionych w związku z niezbędnymi dla ludności na terenach wiejskich, a nierentownymi inwestycjami.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">W odpowiedzi z dnia 8 sierpnia minister skarbu państwa zwrócił uwagę, że jego rolą jest przede wszystkim dbanie o interes skarbu państwa jako jedynego akcjonariusza zakładów energetycznych. Stąd podejmowanie w ramach walnych zgromadzeń uchwał zobowiązujących zarządy tych spółek do działań z ekonomicznego punktu widzenia wątpliwych mogłoby być uznane za godzenie w interesy tych spółek, a przez to również za naruszające interes skarbu jako jedynego akcjonariusza. Jak się bowiem okazuje, koszty remontów i modernizacji sieci elektroenergetycznych na wsi, zwłaszcza na terenach o niskim zaludnieniu, znacznie przekraczają przychody z ich eksploatacji. Sprawa ma zatem, w naszej ocenie, znaczenie systemowe, a nie indywidualne. Dlatego też zapewne również pan poseł postulował w swoim piśmie podjęcie kroków w celu zapewnienia środków na ten cel w ustawie budżetowej. Odnosząc się do tej kwestii minister skarbu państwa poinformował, iż przekazał wystąpienie pana posła ministrowi gospodarki jako odpowiedzialnemu za politykę przemysłową i system energetyczny kraju oraz ministrowi finansów jako właściwemu w sprawach budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Kolejną propozycją zmierzającą do poprawy stanu sieci wiejskich była inicjatywa poselska przedkładająca projekt ustawy o powszechnej reelektryfikacji wsi i osiedli. Upoważniony do przedstawienia stanowiska rządu w sprawie tego projektu jest minister gospodarki. Zauważyć jednak należy, że sprawy te są objęte regulacją Prawa energetycznego, które, jak wiadomo, wejdzie w życie 4 grudnia tego roku. Wydaje się zatem, że na ocenę skuteczności tych przepisów, także w zakresie zapewniającym modernizację i utrzymanie sieci nierentownych, jest jeszcze w tej chwili za wcześnie. W każdym jednak razie gdyby przyjęte rozwiązania okazały się nieskuteczne, należałoby, w naszej ocenie, poszukiwać odpowiednich modyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Jeśli chodzi o wypadki ciężkiego porażenia prądem, związane z niesprawnością sieci elektroenergetycznych, to w razie wypadków wewnątrzzakładowych spółka ma obowiązek poinformować inspekcję pracy (przesyłając jej protokół wypadku) oraz prokuraturę o zaistniałym wypadku. Formalne działania wyjaśniające przyczynę takich zdarzeń podejmuje właśnie prokuratura. Spółka wysyła również do GUS, bezpośrednio po wypadku, część podstawową tzw. statystycznej karty wypadku, a po wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego - część uzupełniającą oraz raz do roku sprawozdanie Z-10 zawierające informacje o zaistniałych wypadkach. Jeśli natomiast chodzi o wypadki z udziałem osób trzecich, to minister skarbu państwa (poza nielicznymi naprawdę wyjątkami) nie ma informacji o zaistniałych w spółkach energetycznych zdarzeniach ani tym bardziej o tych wypadkach, które wynikały z porażenia prądem na skutek niesprawności sieci elektroenergetycznych.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Trzeba jednak podkreślić, że za majątek spółki i wszelkie działania związane z tzw. ruchem zakładu odpowiedzialność ponosi zarząd spółki. Gdyby więc na przykład prokurator prowadzący postępowanie wyjaśniające obciążył przyczyną wypadku zarząd spółki czy też poszczególnych członków odpowiedzialnych w tym zakresie, w pierwszej kolejności rada nadzorcza, a następnie także minister skarbu jako jedyny akcjonariusz spółki byliby zobowiązani do podjęcia - odpowiednich do oceny konkretnej sytuacji - kroków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Faszyński pragnie zadać dodatkowe pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełRyszardFaszyński">Po wysłuchaniu tej odpowiedzi chcę spytać, czy naprawdę jedynym działaniem ministra skarbu państwa było przekazanie mojego wystąpienia, bo tak to wynika z odpowiedzi pana ministra. Pozwalam sobie wyrazić zaskoczenie, że te działania do tego się ograniczają. Kolejna sprawa - dbanie o interes skarbu państwa, to jest oczywiście ważne, ale giną ludzie i to jest straszliwie bezduszne. Myślę, że jest jednak pewna różnica między prywatnym właścicielem, którego los obywateli może nie obchodzić, a własnością publiczną, w wypadku której to powinno być uwzględnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Skubis, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełIreneuszSkubis">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wspomniał pan, i słusznie, o potrzebie reelektryfikacji zwłaszcza polskich wsi. Czy gdyby nowa ustawa weszła w życie w grudniu i w grudniu lub w styczniu rozpoczęlibyśmy reelektryfikację wsi i w ogóle Polski, to — zdaniem pana — ile czasu potrzeba byłoby na jej zakończenie? — niezależnie od kosztów przyjmujmy, że w kolejnych budżetach znajdą się pieniądze na tak potrzebną inwestycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Nowicki, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, na okoliczność wypadków zawsze wydawane są zalecenia powypadkowe. Jak może pan ocenić realizację tych zaleceń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy jeszcze ktoś z państwa pragnie zadać pytanie? Jeśli nie, proszę pana ministra o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Jeśli chodzi o pierwsze pytanie dotyczące tego, czy to było tylko to działanie związane z wystąpieniem pana posła, które tutaj obszernie omawiałem. Panie pośle, Ministerstwo Skarbu Państwa stoi na stanowisku, że jako jedyny akcjonariusz tej spółki nie powinno podejmować działań władczych - to znaczy uchwał, które pan proponował, zobowiązujących zarząd, czyli organ spółki, ciało, które ponosi odpowiedzialność za właściwe jej funkcjonowanie - wobec zarządu, które zobowiązywałyby ten zarząd do działania, jak pan się wyraził, do szczególnej pieczy nad sieciami elektroenergetycznymi, bo byłyby to działania naszym zdaniem nie z tej epoki. Mimo że przyznajemy panu rację, że zakłady energetyczne, które są w tej chwili spółkami jednoosobowymi skarbu państwa, to nie to samo co przedsiębiorstwa w całości prywatne, to jednak nie wiadomo, jak będzie ta sytuacja niebawem wyglądała, bo przecież rozważane są programy związane z prywatyzacją tych podmiotów. Wydaje mi się, że w tej chwili nie ma takiego znaczenia, czy jest to podmiot całkowicie w gestii skarbu państwa czy też nie. Po prostu działanie, które miałoby polegać - poprzez uchwałę - na zobowiązaniu zarządu do pieczy nad tymi sieciami, wydaje się nam niewłaściwe. A tylko rzeczywiście - ewentualnie rozważając możliwe kroki ze strony ministra skarbu - tego typu działania mogłyby być podjęte. Dlatego też przyznając rację, że jest to problem w skali kraju i że należy podjąć działania, uważaliśmy za właściwe skierowanie tego wystąpienia do, naszym zdaniem, właściwych adresatów. Na czym polega problem? Problem polega - jak pan sam zaznaczył w swoim wystąpieniu - na braku odpowiednich środków na ten cel i na tym, że istnieje znaczna dysproporcja między kosztami modernizacji czy naprawy takiej sieci, zwłaszcza w tych miejscach słabo zaludnionych, a dochodami, jakie spółka z tego tytułu czerpie. Dlatego wystąpiliśmy przede wszystkim do właściwego organu, to znaczy odpowiedzialnego za Prawo energetyczne - do ministra gospodarki. Jak mówię, nie widzimy dla ministra skarbu innej roli w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaJarosławWyszkowski">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące reelektryfikacji, które pan poseł był łaskaw zadać: Gdyby ją zacząć w tej chwili bez względu na koszty, jak długo by to trwało? Panie pośle, z wypowiedzi i pisma pana posła wiem, że jest to problem olbrzymi, wiem, jakie są zaległości, jakie powinny być — według pana posła, który jest znawcą tej problematyki — roczne konieczne inwestycje, żeby ten problem był rozwiązywany prawidłowo, ale ministerstwo skarbu nie ma tego typu informacji. Myślę, że znacząca rola przypada Urzędowi Regulacji Energetyki, czyli instytucji powołanej Prawem energetycznym. To się wiąże jeszcze z jednym pytaniem, które padło, co do zaleceń kontrolnych. Rozumiem, że chodzi o zalecenia pokontrolne dotyczące technicznych zagadnień tych zdarzeń, a nie zaniedbań czysto ludzkich, bo w takim przypadku przychodzi na myśl prokurator i wyciągnięcie konsekwencji tego typu. Jeśli jednak chodzi o pokontrolne zalecenia techniczne, to tutaj właściwe instrumenty przewiduje Prawo energetyczne. Ono również w mojej ocenie przewiduje pewne rozwiązania systemowe związane z modernizacją sieci elektroenergetycznych. Tam jest też określona rola miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, czyli władz miejscowych. Myślę, że trzeba mieć na względzie to, o czym napisaliśmy w tym piśmie, że należy poczekać na ocenę skuteczności rozwiązań przyjętych w Prawie energetycznym i jeśli one byłyby niewłaściwe, to natychmiast je modyfikować lub też, tak jak proponują panowie posłowie, opracować odrębną ustawę dotyczącą problemu reelektryfikacji wsi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Następne pytanie pragnie zadać pan poseł Józef Nowicki z Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie sposobu naliczania emerytur wojskowych. Pytanie jest skierowane do ministra obrony narodowej, a odpowie na nie podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pan Tadeusz Grabowski.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Nowickiego o sformułowanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełJózefNowicki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Podstawą naliczenia emerytury wojskowej jest etat, stopień wojskowy i procentowy dodatek specjalny w dniu odejścia ze służby. Ze środowisk emerytów wojskowych dochodzą takie sygnały, że dodatek naliczany w dniu odejścia ze służby powoduje nieuzasadnione zawyżenie wysokości emerytur, a tym samym tworzy sytuacje, że z jednej strony są wcześniej obliczone emerytury, przed wejściem w życie ustawy, a z drugiej obecnie liczone w taki oto sposób, z tym, ich zdaniem, zawyżonym dodatkiem, co powoduje powstawanie dużych dysproporcji, jeśli chodzi o te świadczenia. Chciałbym pana ministra zapytać: Czy podziela pan te opinie i jaki jest stan faktyczny w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra Grabowskiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawę wymiaru wojskowych świadczeń emerytalnych stanowi uposażenie należne żołnierzowi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, które stosownie do ustawy o uposażeniu żołnierzy obejmuje uposażenie zasadnicze oraz dodatki do uposażenia o charakterze stałym i nagrodę roczną. Tak więc podstawę wymiaru stanowi uposażenie za ostatni miesiąc, panie pośle, uposażenie zasadnicze i wskaźnik procentowy dodatków. Natomiast w myśl art. 6 wymienionej ustawy emerytury wojskowe podlegają waloryzacji w takim samym stopniu i terminie, w jakim następuje wzrost uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Ustalona zasada waloryzacji zabezpiecza stałą relację otrzymywanego świadczenia do aktualnego uposażenia na stanowisku, z którego żołnierz odszedł na emeryturę. Przyjęty mechanizm w sposób skuteczny zapobiega odradzaniu się starych portfeli.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Powyższa zasada nie może jednak być w pełni zastosowana do dodatków, jakie żołnierz zawodowy otrzymuje w trakcie pełnienia służby wojskowej, na przykład z tytułu szczególnych warunków i właściwości służby wojskowej, ponieważ dodatki z uwagi na zmianę warunków organizacyjnych sił zbrojnych, zmiany uzbrojenia, wyposażenia armii, warunki służby ulegały i ulegają na przestrzeni lat określonym modyfikacjom, co ma istotny wpływ na to, że niektóre kategorie żołnierzy zostają objęte dodatkowo dodatkami, niektóre zostają ich pozbawione. Jednocześnie ustalane są różne wysokości tych dodatków - w zależności od tego, jakie warunki służby są w danym okresie preferowane. Z tych względów między innymi dodatków do uposażenia nie można było odpowiednio naliczyć przy wprowadzaniu nowej ustawy - tak jak to ma miejsce w odniesieniu do uposażenia zasadniczego. W związku z tym wprowadzono wskaźnik wysokości dodatków, który ustala się na dzień zwolnienia żołnierza ze służby w relacji do jego uposażenia zasadniczego.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Przyjęte rozwiązanie w pełni zabezpiecza i utrzymuje tę relację w przyszłości, czyli nie następuje zmiana tej relacji. Zdaniem Ministerstwa Obrony Narodowej jest to właściwa i korzystna zasada w odniesieniu do emerytów i rencistów. Należy jednak zauważyć, że w odniesieniu do niektórych żołnierzy - zwłaszcza tych, którzy nabywali prawa emerytalne w latach, kiedy była szczególnie wysoka inflacja, gdy na przestrzeni roku dokonywano kilkakrotnych waloryzacji płac i waloryzacje te nie odnosiły się równomiernie do wszystkich składników uposażenia - powodowało to, że wskaźniki tych dodatków mogą być różne dla tych samych kategorii żołnierzy w zależności od daty zwolnienia do rezerwy. Wynika to jednak nie z uregulowań zawartych w ustawie emerytalnej, lecz z uregulowań zawartych w ustawie o uposażeniu żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Chciałbym też zauważyć, iż brak jest podstaw do twierdzenia, że żołnierze w ostatnim miesiącu pełnienia służby zawodowej otrzymywali ponadnormatywne dodatki. Zasady przyznawania dodatków są ustalone w zarządzeniu ministra obrony narodowej, które określa jednoznacznie zarówno warunki, jak i właściwości pełnienia służby, z tytułu której przysługuje dodatek, a także maksymalną wysokość dodatków. Nie ma więc żadnych podstaw prawnych do przyznawania dodatków żołnierzom zawodowym, którzy nie spełniają tych warunków, jak również przyznawania ich w wysokości innej, niż to określa jednoznacznie zarządzenie ministra.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Nieco inaczej rzecz się ma, jeśli chodzi o dodatek specjalny, który ma charakter uznaniowy. Zasada uznaniowości w wypadku tego dodatku zobowiązuje dowódców uprawnionych do jego przyznawania do odpowiedniego różnicowania tego dodatku - w zależności od stopnia, terminowości, jakości wykonywanych zadań, a także obciążeń dodatkowymi obowiązkami. Tak więc żołnierze zawodowi mający ten sam stopień wojskowy oraz zajmujący analogiczne stanowiska służbowe mogą dodatek specjalny otrzymywać w różnej wysokości, gdyż, jak zaznaczyłem, ma on charakter uznaniowy. To może mieć wpływ na wskaźnik wysokości tego dodatku.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Resort zdaje sobie sprawę, że przy przyznawaniu tego dodatku przez dowódców jednostek wojskowych, szczególnie w ostatnich miesiącach zawodowej służby wojskowej, przed zwolnieniem do rezerwy, mogą występować przypadki nadmiernego, nieuzasadnionego wkładem pracy żołnierza zawyżania lub zaniżania dodatku. Mając to na uwadze, podjęliśmy stosowne działania legislacyjne zmierzające do wyeliminowania tych przypadków. Dodatek specjalny, według opracowanego i już uzgodnionego nowego zarządzenia ministra obrony narodowej, utraci charakter uznaniowy i te przypadki, o których mówiłem, nie będą miały miejsca.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Na zakończenie pragnę zauważyć, że mimo iż w stosunku do niektórych osób zasada ustalania wskaźnika dodatków jest mniej korzystna, to jednak nie ma w tej materii idealnego rozwiązania, które by zadowalało wszystkich emerytów i rencistów wojskowych i które by stworzyło taką zasadę odnoszącą się na przykład do uposażenia zasadniczego, by nie było podstaw do jakiejkolwiek dyskusji. Taki pogląd był prezentowany przez Ministerstwo Obrony Narodowej, ale również przez środowisko wojskowe emerytów i rencistów w trakcie prac nad ustawą emerytalną. Sprawa ta budziła wiele emocji, ale w trakcie prac nad tą ustawą, przy uwzględnieniu dotychczasowego jej stosowania, nie wypracowano innych rozwiązań, które tę zasadę mogłyby podważyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan poseł chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Nowicki.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, 30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, sprawa sprowadza się przede wszystkim do tego dodatku specjalnego i jego uznaniowości. Czy pan minister mógłby powiedzieć, kiedy to zostanie uregulowane? Chodzi o to, by ta uznaniowość nie powodowała ewentualnego nadmiernego zawyżenia czy też zaniżenia, w zależności od tego, jak układają się stosunki między odchodzącym żołnierzem a jego dowódcą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy jeszcze są jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Jak już zaznaczyłem, jest opracowany projekt, uzgodniony w Ministerstwie Obrony Narodowej. Przesłaliśmy go do uzgodnień międzyresortowych, przede wszystkim do ministra spraw wewnętrznych z uwagi na funkcjonowanie w ramach tego resortu wojsk wewnętrznych, i w związku z tym musimy to uzgodnić. Sądzę, że w listopadzie zarządzenie to wejdzie w życie.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszGrabowski">Problem, który podniósł pan poseł, był również zauważany w środowisku wojskowym. Badaliśmy także sprawę wysokości dodatków dla ludzi odchodzących na emeryturę w ostatnich trzech latach i stwierdziliśmy kilkanaście przypadków zawyżania tego dodatku. Niestety problem polega na tym, że dowódca ma takie uprawnienia; trudno zatem wyegzekwować od dowódcy, skoro ma on pewne uzasadnienie i merytoryczne, i prawne dla przyznania takiego dodatku, cofnięcie takiej decyzji. Sprawa ta obecnie jest dość trudna, natomiast tak jak już powiedziałem, najpóźniej od dnia 1 listopada takie zarządzenie wejdzie w życie i ten dodatek straci charakter uznaniowy, w związku z tym bez względu na to, kto jakie zajmuje stanowisko, obligatoryjna maksymalna wysokość dodatku zostanie określona w odniesieniu do podobnych stanowisk na poziomie ustalonym w tymże zarządzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za udział w debacie.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przechodzimy do następnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pani posłanka Maria Zajączkowska z Unii Wolności pragnie sformułować pytanie w sprawie ogólnopolskich programów radiowych, skierowane do prezesa Rady Ministrów, na które odpowie z upoważnienia premiera minister łączności pan prof. Andrzej Zieliński.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo panią posłankę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie marszałku, proszę tylko o trochę więcej czasu niż regulaminowa minuta.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie Ministrze! Właścicielem publicznego radia jest skarb państwa i na walnym zgromadzeniu jest on reprezentowany przez ministra skarbu. Tak stanowi art. 29, natomiast art. 26 mówi, że minister łączności przekazuje Krajowej Radzie z przeznaczeniem dla spółek rozpowszechniających programy częstotliwości niezbędne dla programów I, II, III i IV, a także radia dla zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym zapytać: Co zrobił właściciel, aby utrzymać nadawanie wszystkich programów Polskiego Radia? Dzisiaj toczymy bój o program II, ale sprawa wygląda tak, że chodzi nie tylko o zaprzestanie nadawania programu II, ale wszystkich programów, ponieważ obowiązuje decyzja wojewody warszawskiego z dnia 11 października ub. r., która mówi, że oddziaływanie elektroenergetyczne masztu w Raszynie ma się ograniczyć do terenu, do którego prawo własności... do terenu przynależnego do tego masztu. Tak więc de facto 24 września powinny zamilknąć, i zamilkną prawdopodobnie, wszystkie programy Polskiego Radia. I to jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie marszałku, drugie krótkie pytanie. Panie ministrze, jak pan może tolerować niewykonywanie decyzji? Pan mi odpisuje na moją interwencję, że Polskie Radio SA wykorzystuje częstotliwości niezgodnie z wydanymi decyzjami, a przecież przedstawiciel rządu stanowi niejako walne zgromadzenie. Jak to jest? Jak to jest, że instytucja, której właścicielem jest skarb państwa, może postępować niezgodnie z przyznanym jej prawem? I krótko - absolutnie oczekuję od pana odpowiedzi na pytanie: Jak zamierza pan przyznać częstotliwości, aby 24 września nie zamilkł program II Polskiego Radia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, nie ma pan możliwości zadania w tej chwili pytania.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan minister Andrzej Zieliński. Proszę bardzo, panie profesorze, czekamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Proszę Państwa! Może w świetle tego pytania przedstawię pewne ogólne sprawy. Proszę mi wybaczyć pewien nadmiar kwestii poruszanych w mojej odpowiedzi w stosunku do tego, o co pani zapytuje.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Chciałbym przypomnieć, Wysoka Izbo, że 1 marca 1993 r. weszła w życie ustawa o radiofonii i telewizji, która powołała Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, o czym pani nie wspomniała, pani poseł, i że ustawa ta podzieliła określone kompetencje pomiędzy Radę i rząd, a dokładniej mówiąc, ministra łączności, operatorów, nadawców, a także prezydenta, bo pan prezydent ma też coś do powiedzenia w tej sprawie. Ale w tym wypadku interesuje mnie wyjaśnienie tego wszystkiego odnośnie do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i wyjaśnienie tego, jaki jest mój zakres współdziałania z radą. Tak więc chciałbym przypomnieć, że według mojego rozumienia, a zapisano to dokładnie w art. 6 ustawy, na którą się wspólnie powołujemy, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest organem odpowiedzialnym za politykę rozwojową radiofonii i telewizji w naszym państwie, w tym politykę koncesyjną.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">W ramach procesu koncesjonowania Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji działa w porozumieniu z ministrem łączności w zakresie technicznych aspektów przydziału częstotliwości. Proszę rzucić okiem na art. 26 - pani go cytowała - ust. 5 i 6 oraz zwrócić uwagę zwłaszcza na art. 37 ust. 1 i 3, bo na ten zapis się powołam. Pragnę również powiedzieć, że ustawa definiuje nadawców publicznych jako spółki jednoosobowe skarbu państwa, ale zakres stosowalności Kodeksu handlowego został tu ograniczony i prawne rozstrzygnięcia dotyczące roli Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji są tu dominujące. Owszem, istnieje reprezentacja skarbu państwa, o której pani mówiła, ale proszę zważyć, że w świetle opisu kompetencji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz ministra łączności rola reprezentanta skarbu państwa w istocie rzeczy jest ograniczona do spraw finansowych, nie obejmuje spraw programowych, a spór, o którym mówimy, jest typowym sporem o program, o konkretny program nadawany w Polskim Radio, o II program Polskiego Radia. Tak rozumiem pani interpelację. Być może zachodzi jakieś nieporozumienie, ale wyraźnie podkreślam, że spór dotyczy tego, kto ma nadawać określone treści programowe, bo program II ma określoną treść programową w Polskim Radiu.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Muszę przypomnieć, że radiofonia w Polsce (bo tak jak zrozumiałem zakres pytania pani, dotyczy ono w ogóle radiofonii; później pani je sprecyzowała i do tego się potem jeszcze ustosunkuję) obejmuje nadawanie na falach długich, średnich, ale przede wszystkim na falach ultrakrótkich UKF/FM. Może pomińmy problemy radiofonii długofalowej, ponieważ wydaje mi się, że to, co pan wojewoda mówił o ograniczeniu mocy nadajnika, nie oznacza, że jeśli chodzi o radiofonię długofalową w Polsce, stacja emitująca program z Raszyna musi nadawać... musi to być ograniczone do terenu, na którym znajduje się stacja. Nie rozumiem, dlaczego pani tak twierdzi. Zdaję sobie sprawę z tego - jestem osobiście o tym przekonany - że Polskie Normy w zakresie ochrony środowiska elektromagnetycznego są dalece zawyżone i rozporządzenia wydawane w sprawie stref ochronnych w oparciu o te normy polskie budzą, niestety, poważną krytykę. Ale to nie oznacza, że... Nie zgadzam się z tym stwierdzeniem, nie wiem, dlaczego pani wysnuła taki wniosek, że to, co pan wojewoda na ten temat twierdzi, oznacza zakaz funkcjonowania nadajników radiofonicznych, a prawdopodobnie i telewizyjnych. Nie, nie sądzę, żeby tak było. Problem norm ochronnych jest inną kwestią i na ten temat też można dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Przejdźmy jednak do głównej sprawy. Otóż, proszę państwa, polska radiofonia nadaje na UKF chyba najwięcej treści i uwzględniając to, co wiemy, to, co Polska przyjęła w ramach uzgodnień międzynarodowych, oraz nasze możliwości techniczne, dzisiaj jesteśmy w stanie zorganizować na UKF/FM cztery, a mówiąc dokładnie - nawet pięć sieci ogólnopolskich. Są to następujące sieci: sieć II programu Polskiego Radia, sieć III programu, sieć IV programu, sieć Radia Zet oraz sieć radia RFM. W istocie można do tego dodać jeszcze jedną taką jak gdyby półsieć, można powiedzieć — sieć stacji Radia Maryja, ale ona ma charakter nieco inny i w tej chwili nie jest to przedmiotem mojej odpowiedzi. W Polsce sieć UKF/FM funkcjonuje, jak dobrze wiemy, w dwóch pasmach częstotliwości: w paśmie dolnym, które pokrywa zakres od 87,5 MHz do 108 MHz — i w tym paśmie funkcjonują te wszystkie wskazane przeze mnie powyższe sieci ogólnopolskie — ale również w paśmie wyższym... Przepraszam, górny zakres jest od 87,5 do 108 MHz, a dolny — od 66 do 74 MHz. Przepraszam za pomylenie tych dwóch zakresów. Wiadomo skądinąd, że w wyniku uzgodnień około 2000 r. (prawdopodobną datą jest 1 stycznia 2000 r.) wycofamy się z zakresu dolnego i pozostaniemy w górnym zakresie nadawania. Wbrew pozorom nie ograniczy to zdolności nadawców, którzy funkcjonują, bowiem te nadajniki, te sieci, które mają funkcjonować w trzecim zakresie, w istocie rzeczy są zdublowane w zakresie dolnym, a oswobodzenie dolnego zakresu widma FM poszerzy, proszę państwa, zakres możliwości nadawań w wyższym zakresie. Dzisiejsze zakresy dolne bowiem wywołują zakłócenia na wyższym zakresie i uniemożliwiają znalezienie nowych możliwości kanałowych. Ta okoliczność być może dla niektórych jest paradoksem, ale to wynika z fizyki nadawań i z takiego zakresu ustawienia częstotliwości.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Powiedzieć muszę, proszę państwa, że w zakresie udostępniania parametrów technicznych nadawcom, dokładnie mówiąc tzw. częstotliwości, od momentu wejścia w życie ustawy o Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji do dzisiaj minister łączności przyznał 778 częstotliwości w paśmie UKF/FM, w tym stacjom Polskiego Radia 230 częstotliwości, 78 spółkom regionalnym, 17 I programowi, 62 II programowi, 62 III i 11 IV programowi. Wydaliśmy również 562 częstotliwości stacjom komercyjnym, w tym 311 z przeznaczeniem dla Radia RMF, dla Radia Zet, 131 na przykład dla Radia Maryja, 51 dla stacji katolickich i 251 dla pozostałych nadawców lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Pragnę wyraźnie stwierdzić, że minister łączności wydał dla II programu Polskiego Radia - podkreślam: dla II programu Polskiego Radia - w zakresie wyższym 33 częstotliwości, w zakresie dolnym - 29 częstotliwości. Ze strony ministra łączności, ze strony Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji nie ma żadnych przeszkód, ażeby Polskie Radio mogło organizować w zakresie dolnym i górnym owe 4 własne programy rozwojowe, właściwie 3 własne programy rozwojowe: II, III i IV.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Wyraźnie stwierdzam, że wydaliśmy zezwolenia do roku 1997 włącznie z przeznaczeniem dla II programu i innych programów Polskiego Radia. Natomiast powstała taka sytuacja, że Polskie Radio, zarząd Polskiego Radia SA, jednoosobowej spółki akcyjnej skarbu państwa, wykorzystuje częstotliwości przyznane mu w tych celach do nadawania innych programów. Ta sprawa musi zostać rozwiązana we wzajemnych kontaktach Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i Polskiego Radia. Jest to jedyny sposób na załatwienie tego problemu. Załatwienie tego w taki sposób, jak to niektórzy sobie wyobrażają, że w wyniku zajęcia wskazanych kanałów dla II programu w wyższym zakresie minister łączności znajdzie cudem następne kanały, jest niemożliwe. Dziś w zasadzie wyczerpaliśmy zdolności projektowania sieci ogólnokrajowych i nie ma tych częstotliwości, te częstotliwości pojawią się później w wyniku zaistnienia innych możliwości technicznych. Ale dzisiaj nie ma takich możliwości, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pani posłanka Zajączkowska pragnie zadać pytanie dodatkowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie Ministrze! Bardzo mi przykro, ale pan nie odpowiedział na moje pytanie. Pytanie o II program było fragmentem zapytania. I chciałabym sprostować to, co pan powiedział, że to ja wymyśliłam sobie ten zasięg. Zacytuję panu zdanie z decyzji wojewody...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Uprzedzam: 30 sekund, tym razem nie będę mógł przedłużyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełMariaZajączkowska">„Sterowanie pracą Raszyna do wartości granicznej dla strefy drugiego stopnia zamykało się w granicach RON Raszyn”.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Druga sprawa. Panie ministrze, a jak to będzie ze średnimi falami, na których chyba też od września nie będziemy nadawać?</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PosełMariaZajączkowska">I pytanie: Co państwo zrobicie, żeby zrealizować art. 26?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Mączka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełZbigniewMączka">Panie Ministrze! Proszę powiedzieć, co rząd zrobił, żeby zmienić Polskie Normy, które wskazują, że w Polsce fale radiowe, zwłaszcza o niskich częstotliwościach, są znacznie bardziej zjadliwe niż na zachodzie Europy, np. w Monte Carlo czy w Paryżu. I czy rzeczywiście istnieje potrzeba rezygnowania z nadawania na tych zakresach, gdzie uzyskujemy bardzo duże zasięgi, na przykład na falach długich? Praktycznie Raszyn przecież decyzją wojewody, urzędnika państwowego podległego premierowi, też jest wyłączony. Czyli proste, tanie odbiorniki na Białorusi, na Ukrainie, na Litwie nie będą odbierały polskich audycji, nawet jeśli przydzieli pan setki koncesji na UKF, który ma zasięg ograniczony horyzontem. Czy to jest celowa polityka państwowa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Skubis, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełIreneuszSkubis">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chcę zapytać wprost: Czy dzisiaj możemy już mówić o pewnego rodzaju ładzie w eterze? W tym kontekście, a także w związku z planowanym wycofywaniem się z dolnych pasm nadawania, pytam: Czy planuje się wprowadzenie u nas radiofonii cyfrowej i jak to ma wyglądać w przyszłości? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy jeszcze są dodatkowe pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana ministra o odpowiedź. Przypominam o czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Co się tyczy norm polskich, to pan wybaczy, ale rząd nie zajmuje się normami polskimi. Jest Polski Komitet Normalizacyjny, który te sprawy ustala w oparciu o określone badania naukowe. Sprawa ta będzie być może przedmiotem badań Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Nie jest ani zadaniem ministra łączności, proszę państwa, ani innej znanej mi agendy rządowej, wchodzącej w skład rządu, załatwianie spraw polskich norm. Mogę powiedzieć to samo, co i pan powiedział — że moim zdaniem te normy są zawyżone. Mam nadzieję, że sprawa ta będzie przedmiotem badań, ale nie jest to wcale takie łatwe, dlatego że problem szkodliwego oddziaływania fal elektromagnetycznych na organizm ludzki jest stale problemem dyskusyjnym. Pan dobrze wie, jakie są w tej sprawie poglądy, artykuły, publikacje — np. o szkodliwości fal elektromagnetycznych emitowanych przez aparaty komórkowe i przez inne obiekty nadawcze. Niestety nie podlega to „jurysdykcji” rządu, panie pośle. Na to tylko tak mogę odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Co się tyczy ustaleń pana wojewody, to jeszcze raz powiadam, że nie oznacza to zamknięcia radiostacji w Raszynie. Jest to wynik stosowania tych norm, ale naprawdę nie oznacza to zamknięcia, definitywnego upadku radiostacji w Raszynie. Nie zgadzam się z tym stwierdzeniem.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Padło pytanie o politykę i ład w eterze w zakresie radiofonii. Proszę państwa, zakres fal średnich stoi otworem. Polska jest zainteresowana w utrzymaniu zakresu fal średnich, ale muszą być użytkownicy tego zakresu. Nie jest sprawą rządu ustalanie, kto ma nadawać na jakich falach. Odbywa się to w drodze pozyskiwania zdolności nadawczej w wyniku działań koncesyjnych Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jeżeli będą nadawcy w zakresie fal średnich, będą one wykorzystywane. Niestety wedle dzisiejszej naszej wiedzy zainteresowanie nadawców falami średnimi maleje ze względu na liczne wady tego zakresu nadawania.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Wspomniano tutaj o radiostacji długofalowej. Proszę państwa, jest mi niezmiernie przykro, ale ustawa przyjęta przez parlament w sprawie odbudowy masztu w Konstantynowie koło Gąbina... w świetle Prawa budowlanego, które parlament uchwalił w roku 1995 - ustawa ta weszła w życie z dniem 1 stycznia 1996 r. - wobec licznych zastrzeżeń zgłaszanych wobec tego obiektu budowlanego odbudowa ta odwleka się; sprawa budowy tej stacji przy obecnej procedurze przyjętej w ustawie Prawo budowlane ma niestety długi żywot. Szczerze mówiąc, nie jestem w stanie powiedzieć, kiedy możliwe będzie odbudowanie stacji długofalowej w Konstantynowie koło Gąbina. Taka jest prawda. Niestety, prawo musi być w tym względzie ściśle przestrzegane, muszę to powiedzieć. Bardzo mi przykro, że tak to formułuję, ale jest to wynik restrykcyjnego stosowania Prawa budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">O falach średnich mówiłem. W tej sytuacji głównym medium nadawczym w Polsce obok nadajnika długofalowego, który prawdopodobnie będzie wybudowany przez Polskie Radio w Solcu Kujawskim, pozostają fale ultrakrótkie. Odpowiadając na pytanie pana posła, pragnę powiedzieć, że mamy przed sobą perspektywę rozładowania tłoku w eterze w zakresie ultrakrótkofalowym. Tą perspektywą jest prawdopodobnie — najpewniej tak będzie — tzw. radiofonia cyfrowa DAB, tj. Digital Audio Broadcasting, która ma szanse być wprowadzona w Polsce prawdopodobnie po roku 2000. Co się tyczy zakresu nadawania, to w tej sprawie są jeszcze rozmaite poglądy. Są dwie możliwości: albo wykorzystamy partię wyższą zakresu UKF/FM 104–108 MHz, albo wykorzystamy któryś z niekorzystnych kanałów telewizyjnych leżących w paśmie ok. 200 MHz. Gdyby tak się stało, to mogą pojawić się takie nowe możliwości nadawania, że będziemy być może mogli zorganizować w przyszłości dodatkowych 16 ogólnopolskich sieci radiofonii cyfrowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za udział w debacie.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie mam możności udzielenia pani głosu, regulamin nie przewiduje możliwości udzielenia pani głosu.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Nie chcę zadawać pytania. Chcę tylko sprostować wypowiedź pana ministra...)</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Ale pani nie może prostować wypowiedzi pana ministra, tylko swoje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Pan minister zarzucił mi, że mówię nieprawdę, iż rozgłośnia w Raszynie zamilknie zupełnie. Pan minister mówił o moim stwierdzeniu, więc chyba mogę to wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie Ministrze! Tak się składa, że to nie jest moje stwierdzenie, bo poseł może się mylić, nie znam się na tym aż tak dobrze. Ja panu zacytuję jedno zdanie: „Wobec powyższego jedyną możliwością wykonania przedmiotowych decyzji jest całkowite wyłączenie nadajnika z pracy”... To nie jest moje stwierdzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Ale czyja to jest opinia, pani posłanko,?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Opinia telekomunikacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Bardzo mi przykro, jedynym czynnikiem, który spowoduje, który może spowodować wyłączenie na kilka tygodni nadajnika w Raszynie są względy konserwacyjne. Żadnych innych względów technicznych nie ma i nie będzie. Nadajnik w Raszynie będzie funkcjonował po okresie remontu. To mogę oświadczyć. Natomiast trudno mi polemizować z cytatami, które - proszę mi wybaczyć - nie rozumiem, dlaczego są przytaczane, a z których mam się tłumaczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Takie są dane.)</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam bardzo, ale ciągle nie rozumiem, z czego pani to cytowała. Czy to jest oświadczenie ministra w tej sprawie, czy to jest gazetowa informacja?</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: To nie jest gazetowa informacja, tylko korespondencyjna.)</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">A, korespondencyjna. No to nie potrafię tego zrozumieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Panie Marszałku! Nie mogę się tłumaczyć z takiego stwierdzenia, że zamilknie nadajnik z jakichś bliżej mi nie znanych przyczyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem. Czy to nie jest sprawa ograniczenia siły nadajnika, jeżeli już tak rozmawiamy na koniec nieoficjalnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Panie Marszałku! Moc nadajnika stacji nadawczej w Raszynie być może będzie ograniczona z jakichś powodów, natomiast nie przewiduję takiej sytuacji, która miałaby oznaczać wyłączenie nadajnika radiostacji w Raszynie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Myślę, pani posłanko, że tu jest pies... Czy mogę prosić panią posłankę Zajączkowską o uwagę? Boję się że tu jest pies pogrzebany, jeśli można użyć takiego sformułowania, że chodzi o ograniczenie mocy, co oczywiście odbije się na...</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Panie marszałku, telekomunikacja chce wyłączyć nadajnik w ogóle.)</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">To już jest katastrofa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Może zapoznam się z tym stwierdzeniem, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Pierwsza część tego pisma mówi, że jeżeli się ograniczy moc, to i tak promieniowanie będzie powyżej normy, w związku z tym - i końcowa sentencja jest taka - jedynym rozwiązaniem w przypadku wykonania tej decyzji jest wyłączenie tego w ogóle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MinisterŁącznościAndrzejZieliński">Panie marszałku proponuję takie rozstrzygnięcie - zapoznam się z tą korespondencją, z tym orzeczeniem i odpowiem na to na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy zapytania zgłoszone w trybie art. 122 ust. 3 regulaminu Sejmu, to jest na 12 godzin przed rozpoczęciem posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 114 posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie ma komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nikt się nie zgłosił do złożenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Informacja o wpływie interpelacji i odpowiedzi na interpelacje znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 2685.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Na tym kończymy 114 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-265.9" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu, zwołanego na dzień 4 września 1997 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony do imiennych skrytek poselskich.</u>
          <u xml:id="u-265.10" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-265.11" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-265.12" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 22 min 15)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>