text_structure.xml
58.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JerzyCiemniewski">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Polityki Społecznej, Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Zdrowia oraz Ustawodawczej, w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych podczas drugiego czytania poselskiego projektu o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Wniesione do rozpatrzenia poprawki, Komisja może tylko rekomendować lub nie.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JerzyCiemniewski">Mamy do rozpatrzenia poprawki zgłoszone przez panów posłów: Krzysztofa Budnika, Jana Rulewskiego i posła Stanisława Kowalika - w imieniu Klubu Parlamentarnego BBWR KPN. Proponuję rozpoczęcie posiedzenia Komisji od rozpatrzenia poprawek zgłoszonych przez pana posła K. Budnika.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JerzyCiemniewski">Poprawka I dotyczy art. 3 zestawienia poprawek. Proszę wnioskodawcę o przedstawienie uzasadnienia.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JerzyCiemniewski">Proponuję następujące prowadzenie obrad, mianowicie poseł wnioskodawca będzie przedstawiał stanowisko w kwestii zgłoszonych przez siebie poprawek i jeden głos przeciwny. Sprawa jest powszechnie znana i nie budzi wątpliwości merytorycznych. Dlatego proszę o umożliwienie przeprowadzenia sprawnie posiedzenia, zwłaszcza że jest dużo poprawek, a sprawozdanie z tego posiedzenia musimy przedłożyć do jutrzejszego rannego głosowania.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JerzyCiemniewski">Proszę pana posła K. Budnika o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrzysztofBudnik">Poprawka I dotyczy art. 3 zestawienia poprawek. Ale zanim zacznę omawiać, chciałbym najpierw wyjaśnić, że na str. 3 zestawienia poprawek, poprawka oznaczona jedynką rzymską powinna być rozpatrywana łącznie z poprawkami zapisanymi na str. 3 zestawienia poprawek oznaczonymi dwójką rzymską oraz na str. 5 zestawienia poprawek oznaczonymi jedynką arabską i dwójką arabską. W poprawkach pisemnych zaznaczyłem, że poprawki te powinny być rozpatrywane łącznie i tak poddane pod głosowanie. Natomiast odrębnie powinna być rozpatrywana poprawka oznaczona trójką arabską na str. 5 zestawienia poprawek i odrębnie poddana pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KrzysztofBudnik">Łączne rozpatrzenie i poddanie pod głosowanie tych przepisów, stanowi całościową alternatywę w stosunku do przepisów wypracowanych przez połączone Komisje i ściśle się ze sobą wiążą.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#KrzysztofBudnik">Istotne poprawki I sprowadza się do tego, że stanowiąc całościową alternatywę, proponuje ograniczony zapis ingerencji w ustawę Kodeks karny, a także zachowanie dotychczasowej konstrukcji przepisów karnych, a w szczególności dotyczy to art. 149a. Podstawowym zapisem, wokół którego budowana jest poprawka będzie nowy pkt 5 art. 149a Kodeksu karnego, stanowiący próbę przedstawienia propozycji liberalizacji przepisów karnych, ponieważ sprawozdanie połączonych Komisji uważam za rozwiązanie skrajne. Formułę tę bardzo trudno było wypracować w trakcie prac podkomisji, a sprowadza się ona do brzmienia, że nie zachodzi przestępstwo przerwania ciąży, jeżeli matka dziecka poczętego znajduje się w szczególnie ciężkich i trudnych do poprawy warunkach życiowych. Wydaje mi się, że tu rozpatrywana formuła zawiera w sobie również zasadę, iż przerwanie ciąży jest ostatecznością.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#KrzysztofBudnik">Z tym zapisem ściśle związane są następne, proponowane w postaci nowego brzmienia art. 4a do ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Zachowana została generalna myśl, natomiast novum tej poprawki stanowi propozycja wprowadzenia systemu kontroli, ustalania przesłanek, czy zachodzą warunki wymienione w ustawie, aby można było dokonać tego zabiegu.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#KrzysztofBudnik">Dla wniesienia tej poprawki, zostałem zainspirowany przez posła sprawozdawcę w trakcie debaty sejmowej, podczas II czytania stwierdzeniem, że ustalenie przesłanek z obecnego art. 4a ust. 1 dokonuje się w zasadzie na podstawie oświadczenia samej kobiety, która stwierdzi np., że znajduje się w trudnej sytuacji osobistej. Podstawowym celem konsultacji są treści zawarte w ust. 7 ust. 1 art. 4a, czyli przekazanie kobiecie maksymalnie informacji o konsekwencjach dokonania tego zabiegu, np. zdrowotnych, życiowych i innych. Odsyłam tutaj do brzmienia przepisu przedmiotowego ust. 7.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#KrzysztofBudnik">W tej alternatywnej propozycji sugeruje się, aby jednak w pewnym zakresie wprowadzić kontrolę sądową takich sytuacji. Polega ona na tym, że zgodnie z ust. 5, a także w proponowanym 3 „celem konsultacji jest w szczególności ustalenie sytuacji zdrowotnej i życiowej kobiety ciężarnej”. Jeżeli w trakcie tych konsultacji stanie się rzeczą oczywistą, że nie zachodzi żadna z przesłanek, które można byłoby określić jako trudną sytuację osobistą i ciężkie warunki życiowe, aby ta osoba miała prawo odmówić wydania zaświadczenia o przeprowadzeniu konsultacji. Wówczas kobiecie przysługiwałoby prawo wniesienia wniosku do sądu rodzinnego, który rozpatrywany byłby w trybie nieprocesowym z dużymi ograniczeniami terminowymi, mianowicie w terminie 3 dni wniosek musiałby być rozpoznany w sądzie I instancji i środek odwoławczy również w terminie 3 dni. Licząc się z trudną sytuacją sądownictwa, to musimy jednak, ze względu na specyfikę i wagę sprawy, wprowadzić taki szczególny tryb przyspieszonego postępowania.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#KrzysztofBudnik">Uważam, że poprawka ta stanowi całościową propozycję, nie zawiera „lub”. Jej słabością jest niedookreślenie statusu osób uprawnionych do przeprowadzania konsultacji. Pozostawiam to do określenia w akcie wykonawczym ministra zdrowia i opieki społecznej, wydanym w porozumieniu z ministrem pracy i polityki socjalnej i po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#KrzysztofBudnik">To są generalne założenia tej poprawki. Konsekwencją przyjęcia dotychczasowej formuły prawnej ochrony życia poczętego są dalsze szczegółowe przepisy, włączone do tej poprawki, aby poddać pod jedno głosowanie, ponieważ uważałem, że jeżeli podstawowy zapis, tj. pkt 5 w par. 3 art. 149a nie zostanie przyjęty, to z pewnością również będą odrzucone pozostałe poprawki. Dlatego nie było sensu rozpisywania ich na poszczególne pozycje.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyCiemniewski">Panie pośle, proszę jeszcze raz wskazać, które punkty pana poprawki, uważa pan, że powinny być poddane pod głosowanie łącznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#KrzysztofBudnik">Jeszcze raz powtarzam ze str. 3 otrzymanego druku poprawki umieszczone pod moim nazwiskiem oznaczone jedynką rzymską, dwójką rzymską i to przechodzi na s.s. 4 i 5. Następnie ze s. 5 poprawka oznaczona jedynką arabską i dwójką arabską. Na s. 5 również poprawka oznaczona dwójką rzymską, a powinno być trójką rzymską jak w rękopisie. Poprawka ta zobowiązuje do opublikowania tekstu jednolitego i powinna być przegłosowana odrębnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JerzyCiemniewski">Natomiast pozostałe poprawki na s. 5 oznaczone arabską trójką i czwórką, na s. 6 piątką, szóstką, siódemką, dziewiątką, dziesiątką mają być poddane pod głosowanie oddzielnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#KrzysztofBudnik">Tak, ze względu na to, że dalsze poprawki dostosowane są do tekstu podstawowego sprawozdania połączonych Komisji. Natomiast ta pierwsza kompleksowa poprawka stanowi całościową alternatywą. Jest to inny punkt widzenia bardziej zachowawczy, wyrastający z dotychczasowych uregulowań prawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa chciałby zabrać głos w opozycji do głosu posła wnioskodawcy? Proszę, pan poseł M. Balicki - sprawozdawca, w charakterze wyjaśnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MarekBalicki">Chciałem zwrócić uwagę na to, że na s. 4 zestawienia poprawek jest nowa propozycja brzmienia ust. 4 w poprawkach pana posła K. Budnika, mianowicie zaproponowana jest istotna zmiana w stosunku do propozycji, zawartych w sprawozdaniu połączonych Komisji. Otóż osoba konsultująca, zgodnie z poprawką pana posła K. Budnika przeprowadza konsultacje, ale jednocześnie może odmówić wydania zaświadczenia, jeśli uzna, że kobieta ciężarna nie spełnia warunków, o których mowa w art. 149a par. 3 pkt 3 Kodeksu karnego.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MarekBalicki">Jest to zasadniczo nowy pomysł i wówczas następuje odwołanie do sądu, a co za tym idzie procedura sądowa. Komisje przedstawiając projekt „uznały, że w kwestii oceny tych okoliczności wskazań społecznych, czyli znalezienia się w ciężkich warunkach życiowych lub trudnej sytuacji osobistej, ocenę podejmuje kobieta co do zajścia tej przesłanki” i w tej sprawie składa oświadczenie. Jest to zasadnicza różnica, natomiast inne są powiązane, co już pan poseł K. Budnik wyjaśnił.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KrzysztofBudnik">W tej poprawce nie jest zasadne podstawowe pytanie, mianowicie czy ma być kontrola sądu w ogóle w tego rodzaju sprawach, bo ona jest już wprowadzona w sprawozdaniu połączonych Komisji, tylko ta poprawka odpowiada na pytanie, w jakim zakresie ma być kontrola sądu? Przyznaję, że ten zakres jest stosunkowo szeroki, natomiast prawo decyzji zostało przyznane z tego względu, że celem konsultacji - zwracam uwagę na pierwsze zdanie - jest również ustalenie sytuacji życiowej kobiety. W tym upatruję konsekwencje tego uprawnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Jeżeli nie, to poddaję pod głosowanie. Kto z państwa jest za rekomendowaniem przez Komisje poprawki zgłoszonej przez pana posła K. Budnika dotyczącej art. 3 projektu ustawy, art. 1 zmiany 5, art. 3 zmiany 2, art. 1 zmiany 2.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 15 posłów, przeciw 40 posłów, wstrzymało się od głosu 3 posłów.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały poprawki I zgłoszonej przez pana posła K. Budnika.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia następnej poprawki umieszczonej na s. 5 i oznaczonej arabską trójką odnoszącej się do art. 1 w zmianie 5, zgłoszonej przez pana posła K. Budnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofBudnik">Proponowana poprawka jest znana, była omawiana w trakcie debaty sejmowej, a chodzi w niej o to, aby zaostrzyć przesłankę zagrożenia dla zdrowia kobiety w tym kierunku, aby miała ona charakter poważny. Uważam, że gdybyśmy poprzestali na „zwykłym” zagrożeniu zdrowie kobiety, to w zasadzie niezależnie od treści obecnego pkt. 4, byłaby to otwarta droga do każdej aborcji.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#KrzysztofBudnik">W dotychczasowych przepisach prawnych operuje się sformułowaniem „poważne zagrożenie życia”, a praktyka nie dostarczyła żadnych argumentów, aby przepis ten w tym zakresie zmienić.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa chciałby wypowiedzieć się w opozycji do wypowiedzi sprawozdawcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MarekBalicki">Komisje przedstawiając projekt, wprowadziły wiele ograniczeń do pkt. 1, w którym występuje zagrożenie dla życia bądź zdrowia kobiety, m.in. w stosunku do obecnego stanu prawnego. Orzeczenie w tej kwestii może być wydane jedynie przez lekarza, posiadającego kwalifikacje określone przez ministra zdrowia i opieki społecznej. Zgodnie z dzisiejszym stanem prawnym, gdyby go utrzymać, tak jak zmierzają do tego inne zaproponowane poprawki, to każdy lekarz po roku stażu - w tym przypadku dwóch lekarzy - mógłby wydać takie orzeczenie. Czyli w tej kwestii Komisja zaproponowała pełen pakiet przepisów.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#MarekBalicki">Zostało zaproponowane określenie pojęcia „zdrowie”, ponieważ Komisje uznały, że są to rzadkie i dramatyczne sytuacje, w których lekarz jest postawiony przed bardzo trudną decyzją, wspólnie z kobietą, a im bardziej ciąża jest zaawansowana, tym większy jest to dramat. Komisje uznały, iż ustawodawca w takiej sytuacji nie powinien nadmiernie ingerować w tę trudną decyzję pozostawiając ocenę lekarzowi o wysokich kwalifikacjach, który zdecyduje czy należy wydać orzeczenie o dopuszczalności przerwania ciąży. Tyle tytułem wyjaśnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Jeżeli nie, to poddaję pod głosowanie poprawkę oznaczoną arabską trójką na s. 5 dotyczącej art. 1 zmiany 5.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa jest za rekomendowaniem przez Komisje tej poprawki?</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 12 posłów, przeciw 40 posłów, wstrzymało się od głosu 3 posłów. Komisje nie będą rekomendowały tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki oznaczonej arabską czwórką na s. 5 zestawienia poprawek zgłoszonej przez pana posła K. Budnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#KrzysztofBudnik">Poprawka ta stanowi przeniesienie tej przesłanki do treści sprawozdania połączonych Komisji. Propozycja alternatywy dla - moim zdaniem - bardzo złego zapisu w postaci przesłanki trudnej sytuacji osobistej. Przy zachowaniu nawet obecnej konstrukcji prawnej, jest to rozwiązanie słuszniejsze ze względów merytorycznych, zawierające w sobie jednak pewne elementy ograniczenia dopuszczalności przerywania ciąży, w sensie jedynie wniosku samej zainteresowanej.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Panie przewodniczący, czy ta poprawka jest związana z wnioskami mniejszości pana posła K. Budnika, ponieważ również we wnioskach mniejszości jest regulacja dotycząca tego artykułu i tej zmiany?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#KrzysztofBudnik">To jest prawda, ale składając cały ten pakiet poprawek, liczyłem się z możliwością wycofania wielu wniosków mniejszości. Proszę o zrozumienie, ponieważ ten tekst już wydrukowany, otrzymałem dopiero teraz, zgodnie z porządkiem posiedzenia. Bardzo krótki okres nie pozwolił mi przeanalizować relacji poprawek do wniosków mniejszości i skonsultowania ich z kolegami, z którymi opracowywałem wnioski mniejszości. W późniejszym okresie, przed samym momentem głosowania, może istotnie część wniosków mniejszości zostanie wycofanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MarekBalicki">Tak istotnie było, jak pan poseł K. Budnik powiedział. Zostały zgłoszone dwa różne brzmienia pkt. 4 przez te same osoby, w tym przypadku przez pana posła K. Budnika. To pokazuje, jak trudne jest sprecyzowanie tych warunków i potwierdza to długą i trudną dyskusję.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#MarekBalicki">W jednej wersji zaproponowany jest zapis: „ze względu na dobro rodziny”, natomiast w drugiej - „szczególnie trudnych do poprawy warunków życiowych”, tego samego autora. Proponuję pozostawienie zapisu przedłożonego w sprawozdaniu połączonych Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#JerzyCiemniewski">Nie będziemy teraz rozstrzygać wzajemnych relacji pomiędzy poprawkami a wnioskami mniejszości, ponieważ nie jesteśmy w stanie ich przeanalizować ze względu na krótki okres przygotowania sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie przedstawioną poprawkę. Kto z państwa jest za rekomendowaniem poprawki umieszczonej na s. 5 i oznaczonej arabską cyfrą cztery?</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 12 posłów, przeciw 38 posłów, wstrzymało się 6 posłów. Komisje nie będą rekomendowały tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki oznaczonej arabską cyfrą pięć umieszczonej na s. 6 zestawienia poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#KrzysztofBudnik">Sens tej poprawki sprowadza się do ograniczenia dopuszczalności przerywania ciąży w tych przypadkach, kiedy była ona wynikiem czynu zabronionego. Jeżeli ciąża jest następstwem czynu zabronionego ze strony osoby bliskiej w przypadku stosunków kazirodczych, wprowadza się to ograniczenie do czasu, kiedy dziecko osiągnie zdolność do samodzielnego życia poza organizmem matki.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#KrzysztofBudnik">Uzasadnieniem tym, że istotnie w stosunkach rodzinnych ujawnienie faktu popełnienia przestępstwa może nastąpić niejednokrotnie, dopiero po upływie 12 tygodnia. Natomiast w pozostałych przypadkach, np. gwałtu to uważam, że nie jest zasadne, aby stanowić tak daleko idące ograniczenie prawa do życia dziecka poczętego, ponieważ osoba pokrzywdzona od chwili tego przestępstwa wie, że jest już osobą pokrzywdzoną. Z tego względu - zgodnie z rozumowaniem autorów przedstawionych propozycji - proponuję, aby w tym zakresie dokonać tego ograniczenia na rzecz wartości życia poczętego.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#MarekBalicki">Rozumiejąc intencję pana posła K. Budnika sądzę, że przy takim sformułowaniu tego dodatkowego zdania, pojawia się trudność, ponieważ czyny zabronione, które mają miejsce w przypadku tych tzw. wskazań prawnych, to jest gwałt albo kazirodztwo. Osoba bliska może częściej nawet być sprawcą gwałtu niż kazirodztwa, ponieważ kazirodztwo zawęża krąg osób bliskich. W tym przypadku wprowadza się pewne zamieszanie, to jeżeli osoba bliska może dokonać gwałtu lub kazirodztwa no to dlaczego inny gwałt, nierzadko bardziej dramatyczny, miałby być trudniejszą sytuacją dla kobiety, która została w tej tragicznej sytuacji pozostawiona. Gdyby to dotyczyło tylko przestępstw w wyniku kazirodztwa, to wtedy byłoby logiczne, ale ponieważ to jest szerszy zasięg, to byłoby pewne zamieszanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#KrzysztofBudnik">Pan poseł sprawozdawca przyznaje rację dla przestępstw w wyniku kazirodztwa, to tym bardziej dla przestępstw w wyniku kazirodztwa połączonych z gwałtem. To jest taki kierunek rozumowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarekBalicki">O tym nie mówiłem, panie pośle Budnik. Mówiłem o tym, kiedy nie ma takiej relacji, w której czyn można określić jako kazirodczy, tylko kiedy jest gwałt osoby bliskiej. Chodzi i o te sytuacje, kiedy kobiety, które zostały zgwałcone przez osobę nie bliską, są wtedy w nierównej, gorszej sytuacji. Do tego ja nie znajduję uzasadnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie, kto z posłów jest za rekomendowaniem przez Komisję poprawki 5 umieszczonej na s. 6 przedłożonego druku.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 5 posłów, przeciw 33 posłów, wstrzymało się od głosu 7 posłów.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały poprawki 5 zapisanej na s. 6 przedłożonego druku.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki oznaczonej cyfrą 6 umieszczonej na s. 6 zestawienia poprawki zgłoszonej przez pana posła K. Budnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#KrzysztofBudnik">W obecnym brzmieniu art. 4a ust. 4, kwestia w nim poruszana - w mojej ocenie - w związku z treścią zdania trzeciego w tym ustępie, przy podejmowaniu decyzji o przerwaniu ciąży u małoletniej poniżej 13 roku życia, w ogóle nie jest wymagana jej zgoda ani nawet wysłuchanie małoletniej. W zasadzie ona nie ma żadnej możliwości wypowiedzenia się w przedmiocie zabiegu, który będzie dokonywany na jej organizmie. Nie twierdzę, że w tym przypadku powinna być wymagana bezwzględnie zgoda małoletniej, ale uważam, że powinna mieć prawo do wypowiedzenia się w przedmiocie tego zabiegu. Zwracam uwagę na asymetrię, ponieważ w przypadku osób ubezwłasnowolnionych całkowicie, takie prawo istnieje. W skrajnych przypadkach można przyjąć nawet taką sytuację, że małoletnia, np. 12-letnia mająca pełne rozeznanie dziewczynka, która szybciej dojrzała, będąca w ciąży w stosunku do niej może być przeprowadzony zabieg przerwania ciąży nawet wbrew jej woli, bez jej zgody, wyłącznie na podstawie decyzji przedstawicieli ustawowych.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#KrzysztofBudnik">Uważam, że to rozwiązanie nie jest dobre, zwłaszcza że chyba według zasad ogólnych prawa rodzinnego, w razie sporu między rodzicami a dzieckiem, ten spór rozstrzyga sąd rodzinny.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MarekBalicki">Popieram poprawkę zgłoszoną przez pana posła K. Budnika do tego punktu.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#JerzyCiemniewski">Pozwolę sobie jeszcze dodać, że zgodnie z projektem konstytucji przewidywane jest branie pod uwagę stanowiska osoby nieletniej, w przypadku rozpatrywania spraw przez sądy opiekuńcze.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#KazimierzPańtak">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, ponieważ nie mam omawianego tekstu, ale czy istotnie nie jest wymagana zgoda osoby poniżej 13 roku życia do przerwania ciąży - tak jak powiedział pan poseł Budnik. Według dotychczasowego naszego dorobku prawnego oznacza to, że ona jest w tym momencie przedmiotem.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#MarekBalicki">Możemy odnosić się do obecnego stanu prawnego, gdzie zgodnie z ustawą o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, ta kwestia nie jest w ogóle regulowana. Reguluje to ustawa o zawodzie lekarza, która zawiera wskazanie, że w przypadku osoby małoletniej, decyzję podejmują rodzice. Jest panujący pogląd w prawie cywilnym w części dotyczącej prawa medycznego, a związany z cywilną odpowiedzialnością lekarza. Uważa się, że zdolność do czynności prawnych nie jest konieczna do wyrażenia zgody, natomiast wystarcza rozeznanie. Ten panujący pogląd zmierza do tego, żeby zawsze była podwójna zgoda nie wyznaczając żadnych granic wiekowych.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#MarekBalicki">Ponieważ są wątpliwości i różny jest stan praktyczny, Komisje chciały znacznie lepiej zabezpieczyć prawo w przyszłości niż jest dzisiaj idąc za wzorem, który Sejm tej kadencji przyjął w ustawie „O ochronie zdrowia psychicznego” i w ustawie „O pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów”, żeby wzmocnić pozycję małoletniego lub osoby ubezwłasnowolnionej. To jest kontynuacja a projekt pana posła K. Budnika zmierza do wzmocnienia praw osoby poniżej 13 roku życia. Dlatego popieram tę propozycję.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#AlicjaMurynowicz">W tej poprawce wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego. Czy tylko sądu, a zgoda rodziców lub opiekunów prawnych nie jest wymagana?</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#KrzysztofBudnik">Tak, ponieważ to zdanie jest włączane po zdaniu 3a ust. 4. Po przeczytaniu w całości tego ustępu będziemy mieli wymienionych przedstawicieli ustawowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#MarekBalicki">Przeczytam cały ten ustęp. „Do przerwania ciąży wymagana jest pisemna zgoda kobiet” - i to jest ta generalna zasada. Następne zdanie „W przypadku małoletniej lub kobiety ubezwłasnowolnionej całkowicie wymagana jest pisemna zgoda jej przedstawiciela ustawowego”. To jest powtórzenie istniejących zasad. Dalej „W przypadku małoletniej powyżej 13 roku życia wymagana jest również zgoda tej osoby” - czyli wprowadzana zostaje zasada zgody podwójnej. „W przypadku kobiety ubezwłasnowolnionej całkowicie wymagana jest także pisemna zgoda tej osoby, chyba że na wyrażenie zgody nie pozwala stan jej zdrowia psychicznego” - czyli niezbędne jest to rozeznanie, o którym mówi dominujący pogląd prawa cywilnego.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#MarekBalicki">Ostatnie zdanie w projekcie brzmi: „W razie braku zgody przedstawiciela ustawowego do przerwania ciąży wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego” - czyli następuje tu wzmocnienie praw osoby małoletniej bądź ubezwłasnowolnionej. Do tej treści dochodzi zdanie proponowane przez pana posła K. Budnika: „W przypadku małoletniej poniżej 13 roku życia wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego, a małoletnia ma prawo do wyrażenia własnej opinii”. Uważam, że ten zapis jest spójny.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#AlicjaMurynowicz">Sądzę, że w związku z art. 4a ust. 2 pkt 4, który odczytał przed chwilą pan poseł M. Balicki, poprawka pana posła K. Budnika jest powtarzaniem pewnych treści. W przypadku dodania w ostatnim zdaniu „w razie braku zgody przedstawiciela ustawowego do przerwania ciąży, wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego, po zasięgnięciu opinii od osoby małoletniej” i ten zapis po przecinku wystarczyłby. Co będzie w sytuacji, kiedy przedstawiciel ustawowy wyrazi zgodę i trzeba zasięgnąć opinii małoletniej, a ona natomiast nie wyrazi zgody i sąd wtedy też nie udzieli zgody.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JerzyCiemniewski">Pani poseł, tutaj jest mowa o tym, że małoletnia ma prawo do wyrażenia własnej opinii, a to jest coś innego niż zgoda. Stanowisko wiążące zajmuje sąd.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#MarekBalicki">Jeszcze raz powtórzę. Powyżej 13 roku życia, żeby móc dokonać przerwania ciąży zawsze potrzebna jest zgoda, nie opinia. Pan poseł K. Budnik proponuje, aby poniżej 13 roku życia był wymóg zasięgnięcia opinii, a decyzję ma podjąć sąd, chroniąc interesy małoletniej poniżej 13 roku życia.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AlicjaMurynowicz">Panie przewodniczący, w dalszym ciągu nie uzyskałam odpowiedzi na pytanie. Jeżeli małoletnia poniżej 13 roku życia wyrazi opinię i będzie to opinia, że wyraża zgodę, zgodę wyrażą opiekunowie ustawowi, to czy w ogóle jest wtedy potrzebny sąd?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy pan poseł K. Budnik chciałby zabrać w tej sprawie głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#KrzysztofBudnik">Tak, pani poseł A. Murynowicz dobrze to rozpatrzyła, dlaczego organ sądowy jest włączany w tę sprawę. Dlatego, iż małoletnia poniżej 13 roku życia ma mniejsze możliwości obrony swoich praw i oceny własnej sytuacji. Dlatego w takich przypadkach sądy rodzinne biorą udział w rozpatrywaniu tego rodzaju spraw.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#KazimierzPańtak">Zwracam uwagę na to, że zawsze stosunek z dzieckiem jest czynem zabronionym, a w większości przypadków będzie to przestępstwo. Dlatego popieram ten wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#JerzyCiemniewski">Przyjęliśmy, że dyskusja będzie miała charakter ograniczony, wobec tego poddaję pod głosowanie poprawkę pana posła K. Budnika.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#JerzyCiemniewski">Kto z posłów jest za rekomendowaniem poprawki zgłoszonej przez pana posła K. Budnika, oznaczonej arabską szóstką umieszczonej na s. 6 przedłożonego druku?</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 30 posłów, przeciw 16 posłów, wstrzymało się od głosu 5 posłów.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#JerzyCiemniewski">Komisje zarekomendowały poprawkę.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki 7 zgłoszonej przez pana posła K. Budnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#KrzysztofBudnik">Tej poprawki nie będę szczegółowo omawiał, ponieważ była przedmiotem dyskusji przy omawianiu pierwszej poprawki kompleksowej. Jest to próba włączenia do obecnego tekstu sprawozdania połączonych Komisji trybu kontroli sądowych, w przypadku uznania przez osobę uprawnioną do przeprowadzania konsultacji, że nie zachodzą żadne przesłanki z pkt. 4 ust. 4 art. 4a.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JerzyCiemniewski">Panie pośle, sądzę, że ta poprawka jest integralnie związana z tamtą częścią i należy potraktować stanowisko w związku z tą poprawką, jako już rozstrzygnięte podczas wcześniejszych głosowań. Dlatego proszę o potraktowanie tej poprawki jako łącznej z poprzednimi już przegłosowanymi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#JerzyCiemniewski">Przyjęcie odrębnie tej poprawki wydaje się tworzyć dziwny stan prawny. W związku z tym albo przyjmuje się wszystkie towarzyszące spójną całość, by nie głosować odrębnie. Co będzie w sytuacji, gdy ta poprawka zostanie przyjęta, a poprzednie wcześniej odrzucono. Sama w sobie nie tworzy rozwiązań sytuacji w funkcjonowaniu systemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#KrzysztofBudnik">Panie przewodniczący, ta poprawka dotyczy pewnego trybu postępowania. Jest to fragment pierwszej poprawki. Poprzednio była zamieszczona w poprawce usytuowanej w zupełnie innych przepisach karnych, czyli w dotychczasowych przepisach Kodeksu karnego. Natomiast w tym brzmieniu koresponduje z ustawą „O planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży” i odnosi się do trybu konsultacji, który ta ustawa ustanawia, ponieważ w tej ustawie według wersji sprawozdania są wprowadzeni, a także do przesłanek, które są wymienione w ust. 1 pkt 4, niezależnie która wersja zostanie przyjęta.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#MarekBalicki">Chciałem poprzeć pana przewodniczącego, ponieważ ta poprawka jest sprzeczna z pozostałymi ustępami nowego art. 4 zaproponowanego przez Komisję. Takie niespójne prawo spowodowałoby, że całość byłaby, tak jak to wczoraj nazwano w czasie debaty...</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#AndrzejGaberle">Czytając ten przepis i ust. 6, do którego ten przepis odsyła to uważam, że poprawka zgłoszona przez pana posła K. Budnika zmierza teraz do poszerzenia możliwości uzyskania zgody na zabieg przerywania ciąży. Bo jeśli w wypadku, o którym jest mowa w ust. 1, kobieta składa pisemne oświadczenie, a ponadto zaświadczenie o odbytej konsultacji u lekarza i jeżeli lekarz uznał, że w ogóle nie ma żadnych podstaw do przerywania ciąży, odmówi wydania zaświadczenia, to wtedy od takiej decyzji kobieta ma prawo odwołać się do sądu.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#MarekBalicki">Lekarz nie wydaje zaświadczenia, a jeśli to w takim trybie, o jakim mowa w ustawie „O zawodzie lekarza”.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#MarekBalicki">Jeśli chodzi o ustawę „O planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach przerywania ciąży” art. 4a, to kobieta składa pisemne oświadczenie, które nie podlega weryfikacji przez lekarza. Do tego oświadczenia przedkłada zaświadczenie o fakcie odbycia konsultacji. W ust. 7 jest mowa o tym, co jest celem konsultacji i tylko w tym zakresie może poruszać się osoba udzielająca konsultacji. Celem konsultacji nie jest weryfikacja oświadczenia kobiety ciężarnej.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#MarekBalicki">Dlatego proponuję odrzucenie tej poprawki w drodze głosowania, ponieważ art. 4a byłby cały niespójny.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#AndrzejGaberle">Nie twierdzę, że celem tej konsultacji jest wyrażenie zgody przez lekarza, ale w tym przepisie jest napisane, że on ma wydać zaświadczenie o odbyciu konsultacji. Co będzie, jeśli lekarz odmówi wydania takiego zaświadczenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MarekBalicki">Komisje, nauczone doświadczeniem ostatnich 5–6 lat, wzięły pod uwagę fakt, że może się tak zdarzyć, iż lekarz pod wpływem nacisków może odmówić wydania zaświadczenia, nawet jeśli znalazłby się na liście osób uprawnionych. Dlatego ustawodawca czy Komisje proponują, żeby kobieta mogła wybrać osobę spośród tych, które posiadają kwalifikacje określone przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej do udzielania konsultacji. Konsultacji może udzielać lekarz lub inna, wybrana przez kobietę osoba, której kwalifikacje określi minister zdrowia i opieki społecznej i która znajdzie się na liście osób uprawnionych. Także gwarancje uzyskania zaświadczenia o kwalifikacji są wystarczające.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#JerzyCiemniewski">Wobec tego poddaję pod głosowanie poprawkę oznaczoną cyfrą 7 na s. 6 przedłożonego druku.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#JerzyCiemniewski">Kto z posłów jest za rekomendowaniem tej poprawki?</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem opowiedziało się 4 posłów, przeciw 35 posłów, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do omówienia poprawki 8 zgłoszonej przez pana posła K. Budnika.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#KrzysztofBudnik">Istota poprawki 8 sprowadza się do nawiązania do niedawnej nowelizacji art. 448 Kodeksu cywilnego. Ust. 2 powtarza w zasadzie treść tego przepisu, ponieważ ujawnienie wiadomości, o których mowa w ust. 1 stanowi naruszenie dobra osobistego kobiety. Ten przepis jest powtórzeniem tamtego przepisu. W odniesieniu do ust. 2 mamy jeszcze taką sytuację, że - jak pamiętamy - Sejm stosownie do poprawek Senatu ustalił treść art. 448 nie zawierając przesłanki winy. Natomiast w tych wypadkach ochrona dobra osobistego kobiety naruszanego w opisanej sytuacji jest ograniczona wymaganiem przesłanki winy, a więc jest bardziej ograniczona niż na zasadach ogólnych Kodeksu cywilnego. Sens tej poprawki sprowadza się do nadania takiej samej ochrony, jak na zasadach ogólnych.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#KrzysztofBudnik">W wersji sprawozdania podkomisji ta ochrona jest ograniczona. Chcę zwrócić uwagę na to, że na końcu ust. 1 skreśla się wyrazy „stosownie do odrębnych przepisów”. Domyślam się, że chodzi o przepisy dotyczące tajemnicy zawodowej, które znajdują się w ustawie „O zawodzie lekarza” lub ustawie „O zakładach opieki zdrowotnej”, a one bardzo szeroko dopuszczają wgląd w dokumentację lekarską.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MarekBalicki">Intencją wprowadzenia tego przepisu, była rzeczywista ochrona prywatności, zachowania w tajemnicy wszystkiego, co w związku z przerywaniem ciąży może przedostać się do szerokiej opinii publicznej. Dlaczego? Sądzę, że nie muszę uzasadniać.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#MarekBalicki">Dlaczego zostało wprowadzone „zawinionego ujawnienia”? Otóż dlatego, żeby ta ochrona była maksymalnie szeroka. Zawinione ujawnienie będzie obejmowało zachowanie z winy umyślnej, jak również rażące niedbalstwo, a także nie zachowanie należnej staranności. Gdybyśmy to zawęzili, tak jak w obecnym stanie prawnym, to z pewnością stałaby się taka sytuacja, że w wielu przypadkach ujawnienia tajemnicy, nie można byłoby dochodzić odszkodowania przed sądem. Podobna konstrukcja jest zawarta w druku sejmowym dostarczonym państwu w czerwcu, która zmierza do nowelizacji ustawy „O zakładach opieki zdrowotnej” art. 19 i innych, które zmierzają w tym samym kierunku. „Działanie zawinione”, które obejmuje winę umyślną, rażące zaniedbanie, ale również nie dochowanie należytej staranności, czyli dobre zamknięcie szuflady po zakończeniu pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#LidiaBłądek">Sądzę, że powinniśmy zastanowić się nad poprawką pana posła K. Budnika, ponieważ bardziej gwarantuje ochronę prywatności. Wersja przedłożona przez podkomisję nie gwarantuje ochrony prywatności, osobie poszkodowanej, jest to nawet zadośćuczynienie w razie zawinionego ujawnienia wiadomości.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#LidiaBłądek">Uważam, że osoby powinny być zobowiązane do zachowania tego, o czym powzięły wiadomość, w związku z wykonaniem czynności bez odstępstw, obowiązujących w szpitalach o ujawnianiu informacji każdemu, ponieważ są ogólne zasady dopuszczające ujawnienie pewnych informacji, a w tym przypadku, proponuję większe ograniczenie informacji w szpitalach niż w przypadku innych informacji.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#LidiaBłądek">Natomiast pan poseł M. Balicki mówił tutaj o winie przy zadośćuczynieniu. Art. 24 Kodeksu cywilnego nie mówi o winie, tylko o bezprawności działania to znaczy, że jeśli ktoś niezależnie od winy ujawni tajemnicę ten ponosi odpowiedzialność.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#LidiaBłądek">Uważam, że poprawka pana posła K. Budnika lepiej chroni dobro obywateli.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#KazimierzPańtak">Myślę, że powstało nieporozumienie, ponieważ nie w każdym przypadku naruszenie art. 4c ust. 1, tzn. że osoba wykonująca czynność wynikającą z ustawy zobowiązana jest do zachowania tajemnicy. Nie zawsze naruszenie tej tajemnicy będzie naruszeniem dóbr osobistych. Często może być sytuacja, że będzie w interesie tej osoby. Jeżeli nastąpi taka sytuacja, której celem jest ta poprawka, to wówczas na zasadach Kodeksu cywilnego, czyli art.art. 23, 24 i 448 będzie można dochodzić swoich praw. Natomiast, jeśli jest zakaz i zostaje on naruszony, to wówczas trzeba wykazać winę. Ja sprzeczności tu nie widzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#LidiaBłądek">Ja widzę sprzeczność. W art. 24 Kodeksu cywilnego wystarcza bezprawność czynu, niezależnie od winy.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#JerzyCiemniewski">Uważam, że ten przepis ogranicza w stosunku do generalnej zasady zawartej w Kodeksie cywilnym, ale to sądy będą rozstrzygać relację pomiędzy tymi normami.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MarekBalicki">Jako poseł sprawozdawca, chciałem zadać pytanie, ponieważ jutro w czasie głosowania być może będę musiał udzielić odpowiedzi, dlatego chciałbym mieć pełną jasność w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#MarekBalicki">Chcę zapytać panią poseł L. Błądek, czy zachowanie nienależytej staranności jest działaniem bezprawnym? Bo jeśli tak, to wtedy nie ma problemu, jeśli zaś zachowanie nienależytej staranności może nie być działaniem bezprawnym, to wtedy wykreślenie tego ustępu w sposób procentowo ogromny ogranicza podstawę do uzyskania odszkodowania, do uzyskania roszczeń. To jest to, co miała na celu Komisja.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#LidiaBłądek">Panie pośle sądzę, że co to jest szczególna staranność, to każdy lekarz powinien wiedzieć. Wynika to z etyki wykonywania zawodu lekarskiego. Dziwi mnie, że pan pyta, co to jest szczególna staranność? Natomiast wszelkie zaniedbania, brak szczególnej staranności, niedbalstwo jest bezprawne. Tu powinna występować szczególna ochrona tajemnicy. Propozycja podkomisji zawęża tę ochronę.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie tę poprawkę. Kto z posłów jest za rekomendowaniem poprawki 8?</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem opowiedziało się 8 posłów, przeciw 38 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały poprawki 8.</u>
<u xml:id="u-59.3" who="#JerzyCiemniewski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki 9 dotyczącej skreślenia art. 156a Kodeksu karnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#KrzysztofBudnik">Sprawa jest znana, ponieważ na posiedzeniach połączonych Komisji była bardzo szeroko omawiana. Przepis ten poszerza ochronę życia poczętego również o zdrowie. Chodzi o ochronę płodu w trakcie trwania ciąży.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#KazimierzPańtak">Zwracam uwagę na to, że w tekście jest błąd art. 156 „a” a nie „k”.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#JerzyCiemniewski">Jest to błąd maszynowy. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#JerzyCiemniewski">Kto z posłów jest za rekomendowaniem przez Komisje poprawki 9?</u>
<u xml:id="u-62.3" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem opowiedziało się 8 posłów, przeciw 37 posłów, głosów wstrzymujących nie było.</u>
<u xml:id="u-62.4" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#KrzysztofBudnik">Chciałbym odnieść się do poprawki dotyczącej ogłoszenia tekstów jednolitych ze s. 5. Uważam, że jest to bardzo ważna sprawa, zwłaszcza ustawa podstawowa „O planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży”, jest już dwukrotnie w sposób zasadniczy zmieniana i dla jasności stanu prawnego celowe jest, aby ogłosić tekst jednolity, ponieważ w tej ustawie zawarte są przesłanki do przepisów karnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#MarekBalicki">Jeśli Biuro Legislacyjne nie znajduje przeszkód, popieram wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Zwracam uwagę na zastosowanie właściwej formuły zgodnej z zasadą legislacyjną, ponieważ jest napisane inaczej niż w zasadach techniki.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#JerzyCiemniewski">Jeżeli poprawka zostanie rekomendowana, powierzamy redakcję Biuru Legislacyjnemu.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#JerzyCiemniewski">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za rekomendowaniem poprawki oznaczonej rzymską trójką na s. 5 dotyczącej ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy „O planowaniu rodziny...”?</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem opowiedziało się 42 posłów, głosów przeciwnych nie było, wstrzymało się 3 posłów.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#JerzyCiemniewski">Komisje postanowiły rekomendować poprawkę przewidującą ogłoszenie tekstu jednolitego ustawy.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#JerzyCiemniewski">Rozumiem, że zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek zgłoszonych przez pana posła K. Budnika.</u>
<u xml:id="u-66.5" who="#JerzyCiemniewski">Przystępujemy do omawiania poprawek zgłoszonych przez pana posła J. Rulewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#JanRulewski">Poprawka 1 była omawiana na posiedzeniu podkomisji i Komisji. Stanowi ona uzupełnienie wyrwy, której idea polegała na tym, aby powrócić do obecnej ustawy, jednakże nie daje ona prawa do powszechnej aborcji, a jedynie stwarza przesłanki, kiedy nie może być naganna. Towarzyszy temu inna zmiana, wcześniej zgłoszona jako oddzielna. W przypadku czynu zabronionego skraca się cezurę do 12 tygodni. Przy czym może ona występować stylistycznie jako oddzielna bądź łączona, jako uzupełnienie art. 4a pkt 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#MarekBalicki">Na ten temat była przeprowadzona wczoraj dyskusja. Jest to zasadniczo inne podejście niż w prezentowanym sprawozdaniu podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Jeśli nie, to poddaję pod głosowanie poprawkę 1 zgłoszoną przez pana posła J. Rulewskiego, dotyczącą art. 1 zmiany 5.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa jest za rekomendowaniem tej poprawki?</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 5 posłów, przeciw 36 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
<u xml:id="u-69.3" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-69.4" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki 2 dotyczącej art. 1 zmiany 5 zgłoszonej przez pana posła J. Rulewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#JanRulewski">Celem tej poprawki jest usunięcie bezsensu obecnego brzmienia pkt. 7, który już w pierwszym zdaniu jest niemożliwy do realizacji. Otóż celem konsultacji jest w szczególności ustalenie sytuacji zdrowotnej. Nikt z konsultantów nie ma możliwości ani instrumentów do ustalenia sytuacji życiowej kobiety, ponieważ musiałby mieć możliwość zweryfikowania tego stanu. Artykuł ten można by było zakończyć tym, iż kobieta w ciąży powinna zwrócić się do placówki pomocy społecznej. Sądzę, że byłaby znacznie lepiej obsłużona, bo udzielono by jej fachowej porady, ale też wydano środki, których tutaj nie ma. Byłaby też zabezpieczona pod względem zachowania tajemnicy jej zeznania.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#JanRulewski">Aby to usunąć trzeba było zaproponować inną redakcję, adekwatną do tytułu. W obecnej ustawie w jej tytule jest mowa o ochronie płodu, ale nigdzie tej ochrony płodu, czy też życia poczętego nie ma. Dlatego w propozycji jest mowa, że „Celem konsultacji jest ochrona nienarodzonych, pomoc kobiecie w zamiarze kontynuowania ciąży, stworzenia jej warunków do życia z dzieckiem. Konsultacje winny wskazać dostępne formy pomocy przysługujących kobietom w związku z ciążą i po urodzeniu dziecka. Kobieta musi być przy tym świadoma, że nienarodzona istota ma także w każdym stadium ciąży prawo do życia, a przerwanie ciąży, zgodnie z porządkiem prawnym wchodzi w rachubę jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy kontynuowanie ciąży naraża kobietę na nadzwyczajne obciążenia. Za zgodą kobiety w konsultacji może wziąć udział partner, członkowie rodzin lub bliska osoba”.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#JanRulewski">Aby nadać tym konsultacjom rangę, żeby nie było to wypisywanie zaświadczeń proponuję, aby były prowadzone przez specjalistyczne placówki. Nie oznacza to, że one muszą być tworzone, mogą być to placówki zlecone, jeśli spełniają zadania już istniejące, m.in. ośrodki pomocy społecznej, o ile będą wzmocnione o lekarza lub psychologa. Formy pomocy społecznej w tym kobiecie ciężarnej integrują to, co zbudowano w III Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#JanRulewski">Aby usunąć deficyt opieki nad płodem i kobietą ciężarną, proszę o poparcie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie poprawkę 2 zgłoszoną przez pana posła J. Rulewskiego. Kto z państwa jest za rekomendowaniem poprawki?</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem opowiedziało się 7 posłów, przeciw 36 posłów, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#JerzyCiemniewski">Komisje postanowiły nie rekomendować poprawki 2 posła J. Rulewskiego.</u>
<u xml:id="u-71.4" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki 3 zgłoszonej przez pana posła J. Rulewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#JanRulewski">Ten problem był już przedyskutowany na posiedzeniu podkomisji, a następnie na posiedzeniu Komisji. Z przyczyn ode mnie niezależnych nie zostało to zgłoszone. Dlatego ponawiam ten wniosek i liczę na przychylność w głosowaniu. Wniosek mój dotyczy wprowadzenia odpłatności za zabiegi przerywania ciąży.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#JerzyCiemniewski">Panie pośle, rozpatrujemy poprawkę 3, pan zaś mówi o poprawce 4.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#JanRulewski">Poprawka 4 jest kontynuacją poprzednich poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Jeśli nie, to przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za rekomendowaniem poprawki 3 zgłoszonej przez pana posła J. Rulewskiego? W głosowaniu za rekomendowaniem opowiedziało się 7 posłów, przeciw 36 posłów, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#JerzyCiemniewski">Komisje postanowiły nie rekomendować poprawki 3 zgłoszonej przez posła J. Rulewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#JanRulewski">Zasadą miałaby być odpłatność za zabiegi przerywania ciąży. Wprowadzono wyjątek dotyczący kobiet znajdujących się w trudnej sytuacji. Jest to nawiązanie do poprzedniego artykułu. Dodatkowym uzasadnieniem tej poprawki jest fakt, że ta ustawa, która, jak sądzę, będzie uchwalona, wprowadzamy z pewną finansową dziurą w zakresie przeprowadzania tych zabiegów. Polega ona na tym, że w sąsiednich państwach są przeprowadzone reformy ubezpieczeniowe (Czechy, Niemcy, Szwecja) i w przypadku, gdy w Polsce mamy wprowadzone zabiegi bezpłatne, wiele osób posiadających, np. podwójne obywatelstwo skorzysta z tego przywileju. Wszyscy zaś powinniśmy dbać o wydatkowanie pieniędzy na ten cel, a koszty są duże w przypadku zabiegów przerywania ciąży. Przepis ten zmierza w kierunku rozwiązań ubezpieczeniowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie poprawkę 4.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa jest za rekomendowaniem poprawki 4 zgłoszonej przez posła J. Rulewskiego?</u>
<u xml:id="u-77.3" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za rekomendowaniem poprawki opowiedziało się 4 posłów, przeciw 38 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-77.4" who="#JerzyCiemniewski">Komisje nie będą rekomendowały tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-77.5" who="#JerzyCiemniewski">Zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek zgłoszonych przez pana posła J. Rulewskiego.</u>
<u xml:id="u-77.6" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy teraz do poprawek zgłoszonych przez posła S. Kowalika w imieniu Klubu Parlamentarnego BBWR KPN. Nie ma posła wnioskodawcy.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#KazimierzPańtak">Jeżeli nie ma pana posła S. Kowalika, a został zawiadomiony o posiedzeniu Komisji, to proponuję zgodnie z regulaminem Sejmu nie rozpatrywać poprawek przez niego zgłoszonych.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#JerzyCiemniewski">Został zgłoszony wniosek o nie rozpatrywanie poprawek zgłoszonych przez posła S. Kowalika, zgodnie z regulaminem Sejmu.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#JerzyCiemniewski">Wobec tego poddaję go pod głosowanie. Kto z państwa popiera wniosek.</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu za poparciem wniosku opowiedziało się 27 posłów, przeciw 1 poseł, wstrzymało się od głosu 9 posłów.</u>
<u xml:id="u-79.3" who="#JerzyCiemniewski">Komisje postanowiły nie rozpatrywać poprawek zgłoszonych przez posła S. Kowalika na podstawie art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#LidiaBłądek">Chciałabym przejąć poprawkę posła S. Kowalika dotyczącą art. 2, polegającą na skreśleniu zmiany 1. Wczoraj podczas debaty sejmowej, na ten temat mówił poseł A.Bentkowski oraz I prezes Sądu Najwyższego.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#LidiaBłądek">Chciałabym zwrócić uwagę na to, że podkomisje proponują zmienić całą konstrukcję zdolności prawnej, zdolności do czynności prawnych. Dla każdego prawnika są to najważniejsze pojęcia. Już prawo rzymskie przyznawało dziecku poczętemu warunkową zdolność prawną. Kodeks cywilny każdego kraju reguluje to w sposób podobny. Art. 7 kc mówi, że zdolność prawną ma dziecko poczęte, jednakże prawa i zobowiązania uzyskuje pod warunkiem, jeśli urodzi się żywe.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#LidiaBłądek">Chciałabym, żeby tę poprawkę podtrzymać, dlatego że skreślenie jej powoduje zmianę całej konstrukcji zdolności do czynności prawnych. Dla mnie jako prawnika, jest to nie do przyjęcia. Jeśli ta poprawka zostanie skreślona będę głosowała przeciwko tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-80.3" who="#LidiaBłądek">Wyobraźmy sobie sytuację, kobieta w ciąży przychodzi do notariusza i chce sporządzić testament, w którym chce powołać do dziedziczenia swoje jeszcze nienarodzone dziecko. W gruncie obecnego prawa jest to możliwe. Dziecko dziedziczy, o ile rodzi się żywe, jeśli nie żywe, traktuje się je, tak jakby nie dożyło chwili otwarcia spadku.</u>
<u xml:id="u-80.4" who="#LidiaBłądek">Jeżeli skreślimy ten paragraf, to zmienimy całą konstrukcję zdolności prawnej, zdolności do czynności prawnych.</u>
<u xml:id="u-80.5" who="#LidiaBłądek">Dla mnie art. 8 par. 2 zawarty w części ogólnej Kodeksu cywilnego ma odniesienie do działu dotyczącego spadku, dziedziczenia. Poza tym jest bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego na ten temat, dużo ekspertyz prawników-cywilistów.</u>
<u xml:id="u-80.6" who="#LidiaBłądek">Dlatego proponuję przejecie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#JerzyCiemniewski">Niestety, pani poseł, ze względów proceduralnych nie mamy możliwości w tej chwili powrotu do tej sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#AlicjaMurynowicz">W trakcie krótkiej przerwy, którą zrobiłam sobie w korytarzu spotkałam się z posłem K. Budnikiem, który wyraził zgodę na dokonanie autopoprawki do zmiany 6 na s. 6, poprawek przyjętych przez Komisje.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#AlicjaMurynowicz">Jest to poprawka dotycząca zmiany 5 art. 4a w ust. 4. Komisje zdecydowały dodać zdanie w brzmieniu: „W przypadku małoletniej poniżej 13 roku życia wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego, a małoletnia ma prawo do własnej opinii”.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#AlicjaMurynowicz">Poseł K. Budnik podzielił moje stanowisko. że to zdanie nie zawiera ograniczenia czasowego dla sądów w kwestii wydania lub nie wydania zgody. Poseł K. Budnik zgodził się i prosił, abym poinformowała zarówno posła sprawozdawcę, jak i Komisję, że wnosi autopoprawkę dotyczącą ograniczenia czasu dla sądu do 3 dni.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#JerzyCiemniewski">Pani poseł, tego rodzaju zmiana wymagałaby reasumpcji głosowania, co do której nie mam podstaw.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#JerzyCiemniewski">Nie rozstrzygnęliśmy w sprawie posła-sprawozdawcy, ale zgodnie z regulaminem Sejmu jest nim poseł Marek Balicki.</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#JerzyCiemniewski">Dziękuję wszystkim za przybycie. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>