text_structure.xml 297 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#BogdanKrysiewicz">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej poświęcone rozpatrzeniu sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 1995 r. Zgodnie z przedłożonym porządkiem obrad w pierwszym punkcie zajmiemy się planem finansowym Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#BogdanKrysiewicz">W drugim punkcie, tj. ok. godz. 12 zajmiemy się rozpatrzeniem sprawozdania z wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy. Około godz. 13.30 rozpatrzymy trzeci punkt, tj. zbiorczy budżet wojewodów w zakresie działu 86 i rezerwami celowymi część 83.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#BogdanKrysiewicz">Na zakończenie dzisiejszego posiedzenia Komisji ok. godz. 15.30 wysłuchamy sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli. Po wysłuchaniu tej informacji i zajęciu stanowiska, będą głosowania we wszystkich sprawach rozpatrywanych przez 3 dni na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#BogdanKrysiewicz">Otrzymali państwo projekty stanowisk i opinii. Zgodnie z nimi będziemy głosować, dołączając wnioski zgłoszone na dzisiejszym posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#BogdanKrysiewicz">Witam zaproszonych gości. Zgodnie z przyjętą zasadą proszę, aby informację o planie finansowym Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przedstawił pan Roman Sroczyński. Następnie projekty wniosków w imieniu Komisji zaproponuje pani poseł Krystyna Sienkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RomanSroczyński">Otrzymali państwo sprawozdanie z działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 1995 r., opracowane przez zarząd PFRON i zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, a także ocenę realizacji planu finansowego przedłożoną przez Najwyższą Izbę Kontroli. Na podstawie tych dokumentów niniejszego wystąpienia prezesa ocen i wniosków, które zaprezentuje pani poseł Krystyna Sienkiewicz oraz przebiegu dyskusji, Komisja dokona oceny działalności PFRON w 1995 r. Stanowisko Komisji będzie miało podstawowe znaczenie dla konkretyzowania przez zarząd kierunków przebudowy działalności PFRON.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#RomanSroczyński">Po objęciu pod koniec 1995 r. stanowiska zastępcy prezesa zarządu i zapoznaniu się z procedurami finansowymi stosowanymi w PFRON, dostrzegłem pilną potrzebę ich weryfikacji. Stąd pomysł kompleksowego, tzn. wykraczającego poza rutynową weryfikację sprawozdania finansowego, tzn. wykraczającego poza rutynową weryfikację sprawozdania finansowego, zbadanie gospodarki finansowej Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#RomanSroczyński">W wyniku przetargu została wyłoniona firma „Artur Andersen” i opracowała następujące dokumenty: sprawozdanie finansowe za kończący się 1995 r. wraz z opinią biegłego rewidenta, raport sprawozdania finansowego za 1995 r., analizę systemu informacji zarządczej wykorzystywanego przez PFRON, ocenę procedur stosowanych przez PFRON i rekomendacje dla zarządu. Prawie równocześnie otrzymałem protokół, a następnie wystąpienie pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli. Z analizy tych dokumentów wynika, że obie instytucje zwracają uwagę na podobne problemy i niedoskonałości w działalności PFRON.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#RomanSroczyński">Z przykrością stwierdzam, że wiele z nich powtarza się, np. zarzuty dotyczące ewidencji i rozliczania podmiotów z wpłat na PFRON oraz egzekucji należności z tego tytułu. Podzielając stanowisko co do meritum tych uwag i zaleceń w mojej ocenie wskazane uchybienia nie mają charakteru fundamentalnego i nieodwracalnego. Te, które dotychczas nie zostały wyeliminowane, są lub będą usuwane.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#RomanSroczyński">Już w 1995 r. PFRON podjął działania eliminujące negatywne zjawiska, np. pozyskano z Głównego Urzędu Statystycznego materiały niezbędne dla utworzenia pełnej bazy danych o podmiotach zobowiązanych do dokonywania wpłat na PFRON, z tytułu nie zatrudnienia 6% osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#RomanSroczyński">Baza jest systematycznie uaktualniana ma charakter płynny, bowiem z dnia na dzień zmienia się liczba i wykaz płatników. Postęp prac utrudnia dodatkowo uchwała Trybunału Konstytucyjnego dotycząca interpretacji pojęcia „zatrudnienie ogółem” i obowiązuje ona wstecznie, tzn. od wejścia w życie ustawy z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Dlatego też konieczna jest ponowna weryfikacja sald podmiotów już rozliczonych.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#RomanSroczyński">Mając na względzie wnioski kontrolujących oraz kontynuację wcześniej rozpoczętych prac powołałem zespół, którego zadaniem jest opracowanie zasad pełnego ewidencjonowania i rozliczania podmiotów zobowiązanych do wpłat, w tym zakładów pracy chronionej. Prace te zostaną zakończone do 31 października 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#RomanSroczyński">W 1995 r. wprowadzono zmiany do obowiązujących kryteriów dotyczących tworzenia nowych miejsc pracy. Opracowano także zasady przyznawania środków na dofinansowanie do: oprocentowań kredytów bankowych, turnusów rehabilitacyjnych, utrzymanie zatrudnienia osób psychicznie chorych i upośledzonych umysłowo, zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny i środki pomocnicze.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#RomanSroczyński">W 1995 r. PFRON, tak jak i w latach poprzednich przyczyniał się do rozwiązywania wielu problemów ludzkich, środowiskowych, regionalnych i państwowych. Nie jest zadaniem Najwyższej Izby Kontroli postrzeganie tych aspektów. Jednakże nie sposób dokonać prawidłowej oceny bez uwzględnienia tego, co nie budzi zastrzeżeń, a przeciwnie wywołuje pozytywne emocje i refleksje, a także wyrazy uznania.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#RomanSroczyński">W 1995 r. utworzono 9863 miejsca pracy dla 10945 osób niepełnosprawnych. Objęto szkoleniem 1681 osób, przyznano 1181 osobom pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej, a 1116 osobom umorzono otrzymane pożyczki. Utworzono 66 nowych warsztatów terapii zajęciowej, a finansowano 206 istniejących. Z dofinansowania kredytów bankowych skorzystało 596 zakładów pracy chronionej. 212 zakładów pracy chronionej otrzymało refundację za poniesione straty w postępowaniach ugodowych, bankowych i układowych. Dofinansowano 24 zakłady pracy chronionej, w których utrzymano 1704 miejsca pracy zagrożone likwidacją. Dofinansowano wynagrodzenie i ubezpieczenie ok. 14 osób psychicznie chorych i umysłowo upośledzonych. Udzielono pożyczek 123 zakładom pracy chronionej. Dofinansowano 209 placówek służby zdrowia, 181 placówek oświatowych, 49 placówek pomocy społecznej. Dofinansowano uczestnictwo w turnusach rehabilitacyjnych 98235 osobom. Dofinansowano zakup 95 mikrobusów, 140 autobusów i 2 tramwajów. Przygotowano tzw. program samochodowy, umożliwiający dofinansowanie zakupu samochodów przez ok. 10 tys. osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#RomanSroczyński">Cieszę się, że w Najwyższej Izbie Kontroli znajduję wsparcie w ocenie stanu skomputeryzowania pracy PFRON. Nie można prowadzić prawidłowej gospodarki pieniężnej na taką skalę bez sprzętu i oprogramowaniu odpowiadającego standardom XX i XXI wieku. Postęp w wyposażeniu będzie miał wpływ na postęp we wszystkich dziedzinach działalności PFRON.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#RomanSroczyński">Próbuję przeprosić rzeszę beneficjentów za zwłokę w rozpatrywaniu wniosków, a obserwatorów i kontrolerów za wydłużone oczekiwanie na usprawnienie naszej działalności. Jakościowego postępu można będzie oczekiwać dopiero w 1997 r. Decyzje kierunkowe już zapadły, po ich wdrożeniu PFRON będzie dysponował bazą danych pozwalającą tworzyć profesjonalną informację analityczną i zarządczą.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#RomanSroczyński">Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w swoich działaniach będzie kierował się wewnętrznymi procedurami. Relacje z jego beneficjentami będą wówczas czytelne i jednoznaczne, a decyzje finansowe uwolnione od uznaniowości.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#RomanSroczyński">Dlatego też zarządziłem modernizację procedur już funkcjonujących, z uwzględnieniem zaleceń pokontrolnych NIK oraz wniosków audytora. Równocześnie poleciłem sporządzenie procedur w tych zakresach działań, które takich unormowań nie posiadają. Obecnie konstatacje Najwyższej Izby Kontroli dotyczące braku procedur w znacznej mierze są już nieaktualne.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#RomanSroczyński">Ustawa z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych jednoznacznie nie wymaga stosowania zasady kolegialności w podejmowaniu uchwał zarządu. Podzielam pogląd, że jej nie stosowanie jest niewłaściwe. Opracowany regulamin pracy zarządu uwzględnia zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#RomanSroczyński">Nie budzi wątpliwości pogląd, że PFRON powinien aktywnie windykować wszystkie należności. Proces został uruchomiony, co dostrzegła Najwyższa Izba Kontroli. Chcemy, aby PFRON uzyskiwał wizerunek instytucji, która nie tylko wydatkuje środki, ale także umie skutecznie sięgać po swoje należności. Nie jest to proste z uwagi na dość powszechnie zwaną długotrwałość drogi prawnej niezależną od PFRON.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#RomanSroczyński">Czasami występują dylematy przed podjęciem działań windykacyjnych wobec niektórych beneficjentów PFRON. Nie można zabierać, np. maszyny i urządzenia zakupione przez Spółdzielnię Inwalidów z pożyczki zaciągniętej w PFRON bez rozważenia, jakie to może spowodować dramaty inwalidów tam zatrudnionych. PFRON jest funduszem pomocowym a nie bankiem.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#RomanSroczyński">Przyjmuję krytyczną ocenę „parawanowej” działalności PFRON. Najwyższa Izba Kontroli odnosi to przede wszystkim do praktyki związanej z udzielaniem poręczeń kredytowych. PFRON zaprzestał już udzielania poręczeń. Stworzyliśmy warunki ku temu, by zakłady pracy chronionej zwielokrotniły zasilanie finansowe w drodze zaciągania kredytów bankowych, od których PFRON spłaca odsetki w wysokości 50%. Drugi strumień zasilania, to nowo utworzona spółka leasingowa własna, działająca tylko w obrębie zakładów pracy chronionej, która rozpocznie działalność jesienią br.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#RomanSroczyński">Ponadto chcemy zmodernizować, tzw. program samochodowy. Szlachetna idea przyjścia z pomocą w nabyciu środków transportu zaowocowała, bowiem wielką biurokratyczną mitręgą i niezadowoleniem tysięcy potencjalnych pożyczkobiorców, co nie było możliwe do przewidzenia na etapie konstruowania programu. Przygotowujemy się do nowej formuły polegającej na tym, że jeśli niepełnosprawny uzyska w banku pożyczkę na zakup samochodu, to PFRON przejmie ciężar spłat części lub całości odsetek.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#RomanSroczyński">Oceniając krytycznie zdolności planistyczne PFRON, przystąpiliśmy do opracowania metodologii prawidłowego planowania dochodów i wydatków Funduszu. Z ocenami i zaleceniami NIK koresponduje wniosek audytora, aby przestawić księgowość Funduszu z zasady kasowej na memoriałową. Oceniając gospodarkę finansową przez pryzmat stosowania zasady kasowej, audytor podkreśla rzetelność sprawozdania za 1995 r., lecz zaleca zmienić samą zasadę. Audytor stwierdza następnie „Fundusz nie dysponuje obecnie systemem ewidencji i kontroli, który pozwoliłby na stosowanie zasady memoriałowej. Dla zastosowania zasady memoriałowej niezbędne jest przeprowadzenie zmian systemowych, wymagających czasu i poniesienia dodatkowych nakładów”. Uważam, że tę cenę trzeba zapłacić za uzyskanie faktycznego stanu środków Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#RomanSroczyński">Panie przewodniczący, Fundusz przystąpił do wyeliminowania uchybień. Wydałem zarządzenie, celem wdrożenia przez podległe mi służby wniosków pokontrolnych w ściśle określonych terminach. Ich realizacja nastąpi do końca grudnia 1996 r. Przedsatwiając powyższe wyjaśnienia, zwracam się do Komisji z wnioskiem o przyjęcie sprawozdania z działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#RomanSroczyński">Analiza omawianych dokumentów i wyniki poprzednich kontroli dają mi asumpt do osobistych refleksji i jednocześnie prośby do członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#RomanSroczyński">Fundusz potrzebuje pomocy, ale nie finansowej. Chciałbym prosić, aby posłowie mający realne wpływy w środowiskach, podjęli próbę przyjścia z pomocą i nakłonienia dłużników w swoich okręgach do uregulowania zobowiązań wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wykazy dłużników możemy udostępnić. Jednocześnie informuję, że przy prezesie zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych działa Rada Konsultacyjna. Moim zamiarem jest rozwijanie współpracy z Radą Konsultacyjną i zasięganie jej opinii w kluczowych sprawach. Proszę, aby członkowie Komisji Polityki Społecznej przyjęli zaproszenie do pracy w tej Radzie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AndrzejLewiński">Nawiązując do wypowiedzi pana prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych chciałbym zaakcentować, że w związku z kontrolą wykonania planu finansowego przeprowadzoną przez NIK sformułowane uwagi, oceny, wnioski przedstawione zostały panu prezesowi w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 11 lipca 1996 r. W związku z tym wystąpieniem pan prezes poinformował nas, że nie skorzysta z przysługującego mu prawa złożenia zastrzeżeń w sprawie zawartych w wystąpieniu ocen, uwag i wniosków. Z satysfakcją odnotuję, że w większości punktów istnieje zgoda co do oceny i sformułowanych uwag i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#AndrzejLewiński">W analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 1995 r. zatwierdzonej w dniu 26 lipca br. przez kolegium Najwyższej Izby Kontroli o realizacji w ub.r. planu finansowego PFRON, jego działalność oceniona została negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#AndrzejLewiński">Chciałbym wyjaśnić dlaczego? Ocena ta jest wynikiem skali stwierdzonych nieprawidłowości, które zostały przedstawione w analizie, jak również w dokumentach skierowanych do prezesa zarządu PFRON. W ocenie uwzględniono fakt zbyt wolnego usuwania nieprawidłowości, które stwierdzono podczas poprzedniej kontroli NIK. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do prezesa zarządu PFRON, Najwyższa Izba Kontroli zaakcentowała, że wnioski z przeprowadzonej kontroli w br. są zbieżne z analogicznymi wnioskami Najwyższej Izby Kontroli z lat ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#AndrzejLewiński">Sądzę, że w tym przypadku nie ma kontrowersji. Powyższe stwierdzenie nie oznacza, że w działalności Funduszu brak widocznej poprawy. Jest poprawa, ale zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, powinna mieć znacznie większy wymiar. Działania porządkujące i racjonalizujące powinny przynosić znacznie większe efekty. W związku z tym zapowiedź podjętych działań, a częściowo zrealizowanie wniosków Najwyższej Izby Kontroli odbieramy z satysfakcją.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#AndrzejLewiński">Chciałbym wspomnieć o przyczynach obiektywnych tego stanu. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli podstawową wadą, która sprzyja powstawaniu nieprawidłowości w funkcjonowaniu Funduszu, jest nadmierna ogólnikowość ustawy z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, ustawa koncentruje się na strukturze formalnej zdefiniowanych celów, natomiast następuje zaniedbanie kwestii decydujących o praworządnym i sprawiedliwym stosowaniu przepisów ustawy. Są to zasady dotyczące procedowania, reguły wyboru celów, często konfrontacyjnych bardzo trudnych do zdefiniowania, ale i trudnych do wyboru, z uwagi na ogromne potrzeby tego środowiska. Dotyczy to trybu i zasad rozstrzygania indywidualnych wniosków. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, brakuje instancyjnej kontroli podejmowanych decyzji. Ale nawet przy tych wadach obowiązująca jeszcze ustawa o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych daje zarządowi PFRON, a przede wszystkim Radzie Nadzorczej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, uprawnienia i kompetencje, które przy właściwym i konsekwentnym ich wykorzystaniu usprawniłyby w znaczący sposób gospodarkę ośrodkami Funduszu. Szczególnie chodzi o treść art. 33 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zgodnie z jej treścią: „... do zadań Rady Nadzorczej należy dokonywanie kontroli i oceny działalności zarządu Funduszu”.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#AndrzejLewiński">W związku z taką konstatacją, w ocenie Najwyższej Izby Kontroli, zarówno zarząd jak i rada nadzorcza PFRON nie wykonywała państwowych zadań. Do prezesa rady nadzorczej PFRON skierowane zostało wystąpienie pokontrolne, w którym Najwyższa Izba Kontroli wniosła o uwzględnienie przedstawionej informacji o wynikach kontroli w dokonywanych przez radę nadzorczą, okresowych ocenach pracy zarządu PFRON. Wyniki kontroli uzasadniają celowość ustalenia przez radę nadzorczą kryteriów wyboru, przedsięwzięć finansowych ze środków Funduszu w sposób uniemożliwiający rozszerzającą interpretację, jak również zapewniający angażowanie środków Funduszu jedynie w te przedsięwzięcia, których koszty pozostają w ścisłym związku z oczekiwanymi efektami.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#AndrzejLewiński">Nie będę nawiązywał do tego materiału, ponieważ państwo otrzymali w postaci sprawozdania z działalności PFRON w 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę panią poseł Sienkiewicz o przedstawienie projektu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Każdorazowo ocena funkcjonowania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych również ta, której dziś dokonujemy, a która dotyczy wykonania budżetu państwa w części dotyczącej planu finansowego Funduszu, ma charakter fragmentaryczny i odnosi się do pewnego odcinka okresu. W tym przypadku jest to ograniczone do 31 grudnia 1995 r. bez spojrzenia w perspektywę. Nasza ocena nie uwzględnia wszystkich dokonanych zadań i tych, które są kontynuowane. Natomiast każdorazowo powtarza się stała praktyka, inna osoba przygotowuje plan finansowy, inna osoba składa sprawozdanie. Tym razem ta praktyka złagodzona jest o unię personalną. Pozostał jeden z wiceprezesów PFRON pan poseł Tadeusz Madzia, a drugi wiceprezes stał się prezesem PFRON, dlatego ta zmiana jest złagodzona.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Drugim stałym zjawiskiem jest rozbieżność między planem finansowym Funduszu na 1995 r. przyjętym przez Sejm wraz z ustawą budżetową a wykonaniem budżetu.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#KrystynaSienkiewicz">Plan finansowy przygotowany na początku roku, w żadnym stopniu przez wszystkie lata, nie jest ani dostosowany lub zbliżony do rzeczywiście realizowanych wydatków. Tak duże rozbieżności, np. przychody przekroczono o 24,4% wielkości planowanej, świadczą o braku należytego rozpoznania przez organy Funduszu zarówno części dochodowej, jak i możliwości realizacji zakładanych planów konkretnych działań i przedsięwzięć finansowych ze środków Funduszu, a przede wszystkim rozeznania faktycznych potrzeb osób niepełnosprawnych w dziedzinach określonych ustawą z 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, a nie potrzeb wszechstronnych. Widoczny jest brak pomysłu i mechanizmów na rozdysponowanie większych niż planowano dochodów, czyli realizację dodatkowych zadań na rzecz osób niepełnosprawnych. Ten zarzut formułuję w oparciu o podział środków finansowych z podwyżki za 1995 r., a dokonany w lipcu 1995 r. Jest to spontaniczna akcja rozdawania pieniędzy. Elementem stałym jest również negatywna ocena wykonania planu finansowego, wystawiona przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Proponuję teraz spojrzeć na sprawozdanie z działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych szerzej niż tylko na zgodność liczb i procentów, ponieważ to zbadała Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#KrystynaSienkiewicz">Chciałabym odwołać się do niektórych powtarzających się zarzutów. Należy krytycznie ocenić przyjętą praktykę planowania dochodów i wydatków, rozpoznanie w 1/4 części ogólnej liczby podmiotów zobowiązanych do wnoszenia wkładu w poziom wierzytelności Funduszu, brak wiedzy o rzeczywistym stanie zadłużeń i zobowiązań, brak dbałości o wierzytelności Funduszu. W 1995 r. nie skierowano żadnej sprawy do egzekucji. Poważnym zarzutem jest niewykonanie planu wydatków związanych z finansowaniem ustawowych zadań, przy jednoczesnym przekraczaniu wydatków biura Funduszu. Innym zarzutem jest postępująca centralizacja decyzji finansowych, mimo istnienia sieci wyspecjalizowanych wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych i oddziału Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#KrystynaSienkiewicz">Uważam, że centrala Funduszu powinna koordynować i mieć program oraz prowadzić politykę wobec osób niepełnosprawnych. Natomiast wykonanie budżetu powinno być zdecentralizowane. Następnym zarzutem są rażące dysproporcje pomiędzy planowanymi i wykonanymi wydatkami, w przypadku niektórych zadań, np. szkolenia i przekwalifikowania 2,9% oraz umorzenie pożyczek 14% planu wydatków. Świadczy to o złym rozeznaniu potrzeb środowiska osób niepełnosprawnych. Negatywne skutki zasad realizacji zwrotu kosztów ze środków PFRON przygotowane w biurze pełnomocnika, niecelowa decyzja o zwiększeniu w IV kwartale puli środków na wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, ponieważ zostały wykorzystane w 10%.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#KrystynaSienkiewicz">Krytyczne uwagi budził sposób wydatkowania tej części środków finansowych, którą przeznaczono na dofinansowanie zadań realizowanych przez organizacje, pozarządowe jednostki budżetowe, zakłady pracy państwowe i prywatne oraz osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#KrystynaSienkiewicz">Stanowi to 29% ogólnej kwoty udzielonych dotacji. Przedstawiłam zarzuty różnorodne wynikające z ułomności nieskonstruowanego ostatecznie urzędu centralnego.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#KrystynaSienkiewicz">Zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wykraczał poza uprawnienia określone przez radę nadzorczą PFRON oraz brak było spójnych reguł postępowania, a także brak przepisów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#KrystynaSienkiewicz">Chciałabym, abyśmy spojrzeli na tło tej permanentnej sytuacji, którą każdego roku prezentujemy: czyli brak prawnie określonych zasad gospodarki finansowej Funduszu, niejasny i nieprecyzyjny stan prawny wynikający z ustawy z 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych powodujący, że nie ma obiektywnych kryteriów, na podstawie których można dokonać oceny działalności Funduszu. Ponadto ustawa stosuje zamiennie różne nazewnictwo na określenie tej samej czynności przyznawania przez Fundusz środków nie rozróżniając znaczenia pojęć, np. dotacja, finansowanie, zwrot kosztów, uzyskiwanie środków itp. Do każdego z tych określeń można podkładać różne definicje i wtedy można by interpretować różne fakty.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#KrystynaSienkiewicz">Jedną z przyczyn takiej sytuacji w Państwowym Funduszu i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest brak wyszkolonej kadry w planowaniu i w realizacji zadań, czego efektem są częste zmiany kadrowe. 31 grudnia 1995 r. w wojewódzkich ośrodkach zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych pracowało 439 pracowników, czyli stanowi to 16% zatrudnionych ogółem w wojewódzkich urzędach pracy, tej liczby 54% pracowników posiadało wyższe wykształcenie i byli zatrudnieni, np. w jednym WOZiRON. Zmiany polityczne powodują zmiany kadrowe, a to ma wpływ na działalność PFRON.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#KrystynaSienkiewicz">Innym zagadnieniem są zakłady pracy chronionej. 42% z nich korzystało co najmniej jeden raz z pomocy Funduszu i nadal jej potrzebuje, co świadczy o tym, że środki służą odroczeniu upadłości, a jest to ponad 1/4 środków Funduszu, czyli znacznie ponad 100 mln zł. Natomiast to, ile te zakłady pracy chronionej płacą na PFRON, będąc głównym beneficjentem jego środków i co z obligatoryjnym zadaniem zakładów pracy chronionej w tworzeniu warsztatów terapii zajęciowej, pozostanie niewiadomą.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#KrystynaSienkiewicz">Na zakończenie chciałam zapytać o kilka kwestii, a wnioski zaproponuję po dyskusji, aby uwzględnić opinie występujących posłów i wypowiedzi przedstawicieli PFRON. Pierwsze pytanie dotyczy podziału nadwyżki w 1994 r., która wynosiła 136.600 tys. zł, z tego 61.794 zł przekazano beneficjentom, a wykorzystano tylko 29.499 tys. zł, co dzieje się z pozostałą nadwyżką, a także z nadwyżką finansową z 1995 r.? Gdzie została wykazana? Jak wykorzystano nadwyżkę rozdzieloną na podstawie uchwały Rady Nadzorczej PFRON nr 1895 z 24 lipca 1990 r., m.in. na: utworzenie centrum gospodarczego zakładów pracy chronionej, realizację umowy z MSW, czyli rehabilitację osób niepełnosprawnych obsługiwanych przez służbę zdrowia MSW. Jaki jest udział nadwyżki 1994 r. w realizacji planu budżetowego 1995 r.? Dochody i nadwyżki to są ogromne środki. Wobec tego, czy zarząd PFRON w sytuacji dużego rezonansu społecznego i wnikliwego spojrzenia na Fundusz, jest w stanie gospodarować tak ogromnymi środkami finansowymi? Dotyczy to takich kwestii, jak: organizacja, logistyka, obecny stan zorganizowania i kiedy zostanie ostatecznie ukształtowana struktura wewnętrzna PFRON? Kiedy zakończy się proces komputeryzacji? Jak duże jest nasycenie PFRON komputerami? Ile osób umie obsługiwać komputer? Ilu podmiotom gospodarczym nadano statut zakładu pracy chronionej?</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#KrystynaSienkiewicz">Rozumiem, że jeżeli nie udzieli pan dzisiaj odpowiedzi na moje pytania, to zostaną przygotowane w późniejszym terminie w formie biuletynu, ale przy omawianiu działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych związanego z wykonaniem planu finansowego, takie informacje są niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#KrystynaSienkiewicz">Czy można stwierdzić z pełną odpowiedzialnością, że funkcjonowanie ustawy o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych i Państwowego Funduszu i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, doprowadziło do wzrostu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, bo utworzenie 51679 nowych miejsc pracy nie bilansuje likwidowanych stanowisk pracy?</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#KrystynaSienkiewicz">Z zestawienia wydatków z podziałem na charakter rehabilitacji wynika, jak maleją nakłady na tworzenie nowych miejsc pracy, refundacje wynagrodzeń i składek ZUS, a rosną na inne zadania rehabilitacji społecznej, gdzie powinien partycypować budżet państwa. Są to programy komunikacyjne, sprzęt, ośrodki rehabilitacyjne, a z tego wydatkowano 76,6% budżetu. Dlaczego zmniejsza się udział wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w strukturze wydatków, a w wojewódzkich ośrodkach ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych udział środków na zadania związane z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, ponieważ jest to główny cel ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#KrystynaSienkiewicz">Chciałabym zapytać, o skutki lub efekty udzielania dotacji zakładom produkującym wyroby ortopedyczne, protetyczne, sprzęt rehabilitacyjny, czyli zadania wynikające z art. 38 ustawy o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Ile zobowiązań 1995 r. przejdzie na 1996 r.?</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#KrystynaSienkiewicz">Istnieją wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, terenowe oddziały Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i przybył jeszcze program „Medium”, który jest częścią „Rządowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych i ich integracji ze społeczeństwem”. Ile kosztował ten program? Jakie przyniósł efekty? Jak działa program „Medium”? Jaka jest zależność w tej triadzie? Kto, kogo nadzoruje? Kto nadzoruje „Medium”? W jaki sposób powstały zobowiązania w zakresie dofinansowania infrastruktury rehabilitacyjnej i ile tych zobowiązań przeszło na 1996 r.? Ile zadań będzie niemożliwych do zrealizowania w 1996 r.?</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#KrystynaSienkiewicz">Mimo krytycznych uwag stwierdzam, że 1995 r. był efektywnie wykorzystanym czasem na porządkowanie ewidencji wpłat, rozliczeń, spraw związanych z umorzeniem, odraczaniem oraz zaniechaniem ustalania poborów i wpłat.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#KrystynaSienkiewicz">W 1995 r. minęły 3 lata kadencji spłat pożyczek, a wobec tego był on szczególnie obciążony decyzjami finansowymi. Dokonano częściej ewidencji podmiotów zobowiązanych do wpłat. 1995 r. to część 14-miesięcznego sprawowania funkcji prezesa zarządu PFRON pana Karola Świątkowskiego, który ma zasługi w istotnych działaniach doskonalących pracę Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i jego stabilizacji. Pozytywne działanie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dostrzegła Najwyższa Izba Kontroli, eksponując je w swojej analizie.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#KrystynaSienkiewicz">Mam jeszcze uwagę do Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, mianowicie sprawozdanie odnosi się do realizacji ustawy planu finansowego, bez powiązania z zadaniami wynikającymi z „Rządowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych i ich integracji ze społeczeństwem”. Chciałabym otrzymać oficjalne sprawozdanie z realizacji tego programu, który istnieje od 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#KrystynaSienkiewicz">W wystąpieniu pan prezes Sroczyński wyjaśnił wiele uwag Najwyższej Izby Kontroli. Do wielu uwag ustosunkował się też dyr. Lewiński.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#KrystynaSienkiewicz">Będę rekomendowała Komisji trzy różne warianty do naszej opinii, ale po zakończeniu dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#BogdanKrysiewicz">Otwieram dyskusję, kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanRulewski">Najwyższa Izba Kontroli dokładnie sporządziła dokument, który zawiera informacje o tym, że nie skorzystał pan prezes z prawa wniesienia zastrzeżeń. Czy oznacza to, że w pełni uznaje pan wnioski i sformułowanie wraz z negatywną oceną wykonania budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#BolesławMachnio">W przedstawionym sprawozdaniu podano wiele cyfr. Natomiast nie ma wyjaśnienia dotyczącego poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych, którym udzielono lub umorzono pożyczki. Chcemy wiedzieć, czy wydatkowane pieniądze przynoszą określone efekty w postaci poprawy sytuacji życiowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejMachowski">Myślę, że problem dotyczący Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych podobny jest do lat poprzednich, ponieważ sytuacja nie zmienia się. Sądzę, że mamy do czynienia z przyczynami zarówno subiektywnymi, jak i obiektywnymi. Na podstawie opinii wyrażonej przez Najwyższą Izbę Kontroli i uwzględniając informacje przekazane przez prezesa PFRON, sugerowałbym w tej sytuacji sformułowanie, że Komisja nie może pozytywnie ocenić wykonanie planu finansowego PFRON. Obecnie sytuacja w PFRON jest znana i napięta, że stała się przedmiotem głośnego artykułu w czasopiśmie „Wprost” i myślę, że na temat tego artykułu uzyskamy wyjaśnienie, a zwłaszcza w kontekście politycznego funkcjonowania PFRON.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AndrzejMachowski">Kolejny raz zajmujemy się analizą wydatkowania funduszy PFRON, które są coraz większe a to, że PFRON dysponuje taką sumą pieniędzy wynika, ze źle funkcjonującej ustawy, mianowicie celem ustawy o zatrudnianiu zawodowej osób niepełnosprawnych było: integracja osób niepełnosprawnych. Ten cel nie został spełniony dlatego istnieją tak duże fundusze.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#AndrzejMachowski">Myślę, że Komisja powinna zastanowić się nad funkcjonowaniem ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych, która prowadzi do patologii a nie osiągnięcia celu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#AndrzejMachowski">Uważam, że nasza opinia uwzględniała wariant I proponowanych wersji opinii w połączeniu z wariantem III w sformułowaniu, że jest konieczna taka modyfikacja ustawy, która spowoduje, że więcej osób niepełnosprawnych będzie zintegrowanych ze środowiskiem osób zdrowych, a fundusze będą mniejsze, ponieważ taki miał być cel ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanLityński">Pani poseł Sienkiewicz zwracała uwagę na płynność stanowiska prezesa PFRON, chciałbym się dowiedzieć od pana ministra Kwiatka, jakie są przyczyny takiej płynności i dlaczego odszedł prezes Świątkowski. Jak pełnomocnik rządu i Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej ocenia działalność obu prezesów PFRON.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JanLityński">Mam pytanie do prezesa PFRON, w sprawozdaniu z wykonania budżetu PFRON jest mowa o tym, że trudności i problemy PFRON zaczęto rozwiązywać w III kwartale 1995 r., takie jak: niskie wykonanie zadań, słabo przebiegającą realizację zadań, a środki zaradcze stworzono od sierpnia. Czy oznacza to, że do tego momentu nie podejmowano żadnych działań?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanRulewski">Myślę, że na to posiedzenie Komisji powinien być zaproszony minister, który jest odbiorcą wielu zarzutów przedstawionych przez panią poseł Sienkiewicz i innych mówców. Huśtawka personalna w PFRON spowodowała brak stabilizacji i właściwej działalności. Problemy przedstawione dzisiaj były już poruszane w Sejmie. Uważam, że w tym przypadku winę ponosi minister, ponieważ nie wykorzystał swoich prerogatyw do inicjatywy ustawodawczej. Dlatego nie wykorzystał, ponieważ nie miał właściwych urzędników z powodu ciągłej wymiany. Wobec tego nie ma obiektywnej przyczyny niewłaściwego funkcjonowania PFRON polegającej na złej ustawie. Trudno jest grupie posłów nie operujących danymi stworzyć inicjatywę ustawodawczą. Obowiązek ten należał do ministerstwa, które takiej inicjatywy w stosownym czasie nie spełniło, mimo wielokrotnego sygnalizowania takiej potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JanRulewski">Z informacji Najwyższej Izby Kontroli, a także prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wynika, że żadne zadanie PFRON nie zostało wykonane dobrze. Stwierdzam, że z toku dyskusji nie wynika, żeby jakiekolwiek zadanie zostało wykonane w stopniu dobrym lub dostatecznym. Wszędzie wystąpiły braki, nadużycia lub poważne zarzuty. Największy zarzut dotyczy „koszuli”. Otóż Najwyższa Izba Kontroli dowodzi, że „koszula” była bardzo bogata. Zwiększono stan zatrudnienia o 200 osób w warunkach, gdy Fundusz nie spełniał wszystkich zadań, a stan zatrudnienia w centrali wzrósł o 203 osoby. Nie było to zawarte w planie finansowym. W związku z tym powstała w ramach Prawa Parkinsona potrzeba zakupu olbrzymiego wieżowca, a także dużej liczby komputerów. Przypomina to zasadę, że głowa przerosła tułów, a jeśli tak to taka konstrukcja ulega kabotażowi.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JanRulewski">Mój zarzut dotyczy zjawiska, że zajmowano się budową centrali Funduszu, a nie problemami osób niepełnosprawnych i ich strukturami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#LeonGrela">Posiedzenie Komisji Polityki Społecznej poświęcone omówieniu sprawozdania z działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych każdego roku wzbudza największe zainteresowanie. Dlatego dzisiaj uczestniczy tak liczna grupa zaproszonych gości, a to świadczy o ważności problemu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#LeonGrela">Po pierwsze, negatywną ocenę PFRON osoby niepełnosprawne odbierają jako atak na Fundusz. Po drugie krytyczne uwagi, które odbierał obecny prezes zarządu PFRON były nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#LeonGrela">Mówi się o tym, że jest zła ustawa, tzn. nadmiernie ogólnikowa. Sądzę, że to nie jest zarzut, ponieważ zdarzało się nam pracować nad reglamentacyjnymi ustawami, które ograniczają możliwość podejmowania decyzji, bo one zostały uchwalone w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#LeonGrela">Ta ogólnikowość może być pewną zaletą, ponieważ daje uprawnienia zarządowi PFRON do określenia konkretnego sposobu realizacji zadań wynikających z ustawy. Sądzę, że tej możliwości PFRON nie wykorzystał w pełni.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#LeonGrela">Dyskusja nad działalnością PFRON ma inny kontekst, znacznie ogólniejszy. PFRON jest jedynym Funduszem realizującym zadania w środowisku osób niepełnosprawnych. Obserwujemy wycofywanie się państwa, a także samorządów z realizacji zadań związanych z usuwaniem barier, z ułatwianiem życia, integracją osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. W związku z tym wszelkie potrzeby kieruje się do PFRON, który musi finansować różnego rodzaju zadania i potrzeby, które są znacznie większe niż możliwości. Dlatego jest wiele osób niezadowolonych nie tylko wśród pracodawców, ale także wśród osób działających w organizacjach na rzecz osób niepełnosprawnych. Myślę, że ten kontekst musimy wziąć pod uwagę przy ocenie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#LeonGrela">Jeśli chodzi o kwestię zakładów pracy chronionej, to większość tych zakładów znajduje się w bardzo złej sytuacji ekonomicznej. Pierwszoplanowym zadaniem stojącym przed tymi zakładami jest restrukturyzacja sfery zarządzania nimi. Stwierdzam, że PFRON nie ma w tej kwestii wypracowanej strategii dotyczącej relacji zakładów pracy chronionej. Zakłady pracy chronionej posiadają indywidualne, jednostkowe programy, które nie są programami restrukturyzacji, a są programami naprawy lub poprawy ekonomicznej. W efekcie zadania restrukturyzacyjne stawiane sobie przez zakłady pracy chronionej nie są realizowane, o czym świadczy wielokrotność starań o udzielenie pożyczki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#LeonGrela">Myślę, że problem dotyczy restrukturyzacji zakładów pracy chronionej, powinien znaleźć inne rozwiązanie niż obecne. Uważam, że istnieje potrzeba powołania agencji restrukturyzacji zakładów pracy chronionej, która precyzyjnie określałaby cele jakim powinny one służyć i cele restrukturyzacyjne zakładów pracy chronionej. PFRON może mieć w tym podstawowy udział. Spółka leasingowa jest dobrym początkiem, ale sądzę, że proces zmiany należy kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#LeonGrela">Drugą grupą problemów związaną z funkcjonowaniem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest praca osób zatrudnionych w biurze. W tej kwestii było wiele uwag, zastrzeżeń i krytyki. Raport Najwyższej Izby Kontroli wskazuje na centralizację decyzji nawet jednoosobowych. Myślę, że to jest przyczyną kierunków wydatkowania budzących zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#LeonGrela">W związku z finansowaniem różnych przedsięwzięć mamy do czynienia z pewnymi nierytmicznymi różnego rodzaju zrywami. Jeśli w 1995 r. 80% funduszu przekazano na tworzenie nowych miejsc pracy w wojewódzkich ośrodkach ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w IV kwartale, to jest to informacja określająca potrzebę większej rytmiczności wydatków, bo albo środki te nie były wypłacane lub robiono to zbyt pobieżnie.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#LeonGrela">Z działalnością Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wiąże się kwestia sprawności urzędniczej. Z otrzymanych informacji wynika, że biuro PFRON nie odpowiada na pisma lub odpowiada z dużym opóźnieniem. Przy działaniach restrukturyzacyjnych może to mieć istotne znaczenie, ponieważ biznesplan ważny jest np. przez 3 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#LeonGrela">Brak szerszej strategii PFRON wiąże się z tym, że pewne decyzje były podejmowane na bieżąco i stanowią one dużą grupę, dlatego mogły przeważać nad decyzjami strategicznymi.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#LeonGrela">Następna kwestia dotyczy dotacji do zakładów pracy produkujących sprzęt rehabilitacyjny. Zdaniem środowisk niepełnosprawnych - dotowane zakłady pracy produkujące sprzęt rehabilitacyjny, produkują niewłaściwy jakościowo sprzęt. Proponuje się dofinansować zakup, a nie producenta.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#LeonGrela">W poprzednich latach, przy znacznie niższym zatrudnieniu i mniejszych wydatkach na działalność biura, wiele zadań nie było realizowanych. W tym przypadku chodzi o skuteczność realizacji zadań, związanych ze zdobyciem środków finansowych i ich dysponowaniem.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#LeonGrela">Plan na 1997 r. zapowiadający podniesienie wydatków na obsługę biura do 5% ogółu wydatków, uważam za zawyżony. W związku z tym należy rozważyć kwestię racjonalności wydatków na obsługę biura. Zostały podjęte pewne działania naprawcze. Jeśli można mówić o błędach w PFRON to myślę, że dotyczy to właściwego podejmowania decyzji we właściwym czasie i nakładu na obecny zarząd i obecnego prezesa, kwestie skutecznego, szybkiego i adekwatnego do sytuacji podejmowania decyzji i wyciągania wniosków. Myślę, że temu powinno służyć dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefMioduszewski">Ocena wykonania planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych od lat wzbudza najwięcej emocji. Analizując poszczególne pozycje w materiale można znaleźć dużo nieprawidłowości. Uważam, że w ślad za ocenami stwarza się przesadzoną krytykę nie tylko w mediach.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JózefMioduszewski">Z oficjalnego dokumentu - ekspertyzy wykonanego przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu wynika, że: „Przedstawiony powyżej stan prawny powoduje, że nie ma obiektywnych kryteriów, na podstawie których można by dokonać oceny działalności PFRON. Ten stan jest o tyle niepokojący, że dotyczy w sumie kwoty ok. 10 bln starych zł, która corocznie jest wydatkowana, a efektywność tych wydatków jest niekiedy iluzoryczna.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JózefMioduszewski">Ze sprawozdania wynika, że w 1994 r. wydatki wynosiły 470 mln zł, a w 1995 r. - 548 mln zł, w oficjalnym dokumencie jest mowa o 10 bln starych zł.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JózefMioduszewski">Sądzę, że na podstawie wypowiedzi i ocen, zwłaszcza że podjęte zostały działania naprawcze, proponuję przyjąć wariant II z zakończeniem wariantu II, którym sformułowane są wnioski dla PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#DorotaDancewicz">Moje pytanie związane jest z kwestią pomocy egzekwowania zadłużeń wobec PFRON. Do tego celu powołane są specjalne służby, np. w ZUS. Sądzę, że tym problemem powinny zająć się urzędy skarbowe umożliwiając prowadzenie ewidencji w celu ściągalności tych zadłużeń. Należy w tej kwestii znaleźć inne rozwiązanie, aby odciążyć PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AnnaFilek">Chciałam ustosunkować się generalnie w odniesieniu do poszczególnych sprawozdań. Państwowy Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w świetle opinii pracodawców i stowarzyszeń zaczął działać znacznie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#AnnaFilek">Zgodnie z ustawą zatrudnienie osób niepełnosprawnych jest możliwe pod warunkiem, że znajdą się chętni pracodawcy. W takiej sytuacji z pomocą przychodzą wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Nie można winą obciążać ustawy, ministerstwa lub PFRON za zatrudnianie inwalidów w małym stopniu na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#AnnaFilek">Zasięgnęliśmy opinii rejonowych urzędów pracy, to najciężej poszkodowani inwalidzi znajdują miejsce zatrudnienia w zakładach pracy chronionej. Wolny rynek pracy zgłasza zapotrzebowanie na zatrudnienie „inwalidów zdrowych”.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#AnnaFilek">Jeśli chodzi o stwierdzenie, że mimo nakładów zatrudnienie osób niepełnosprawnych maleje, to zapaść w zatrudnianiu tych osób była w latach 1989–1990 przed wejściem w życie ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Nie można porównywać zatrudnienia osób niepełnosprawnych w 1988 r. lub w 1989 r. Przeszliśmy ogromną zmianą jakością, która pociągnęła za sobą zmiany ilościowe. Na zatrudnienie osób niepełnosprawnych należy spojrzeć jako odtworzenie wcześniejszego procesu.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#AnnaFilek">Chciałam zwrócić uwagę na potrzebę zatrudnienia nowych osób niepełnosprawnych, ale także utrzymanie dotychczasowych miejsc pracy. Wiąże się to z nowym orzecznictwem rent, ponieważ w najbliższych latach nastąpi dopływ osób niepełnosprawnych, które nie będą miały żadnych zabezpieczeń. W związku z tym utrzymanie dotychczasowych zakładów pracy jest bardzo istotne, bo pozwoli wchłonąć nadwyżkę tych osób, a także utrzymać osoby obecnie zatrudnione, które pobierają świadczenia emerytalno-rentowe. Sądzę, że działalność prozatrudnieniowa powinna być zachowana w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#AnnaFilek">W sprawozdaniu Najwyższej Izby Kontroli jest mowa o tym, że nie zostały spożytkowane pieniądze przeznaczone na umorzenie pożyczek z powodu słabego rozeznania zarządu PFRON w potrzebach planowania budżetu. Sądzę, że w tym przypadku powodem były trudności w interpretacji przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#AnnaFilek">Jeżeli chodzi o wykorzystanie kredytów przez wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, to kwestia ta dotyczy urzędu pracy oraz merytorycznego nadzoru przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej poprzez Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych. Przyjmuje się, że zmiana decyzji z centralnych na terenową daje dobre efekty. Należy rozważyć, czy zawsze dobre efekty wynikają z decentralizacji. Przykładem tego jest wykorzystanie środków przez wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, gdzie jeden wykonuje 19% a inny 400%. W związku z tym należy zwrócić uwagę, w jakim czasie fundusze te wpłynęły na konto wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, ponieważ inwalidzi zatrudnieni w okręgu, w którym jest niskie wykorzystanie środków są poszkodowani. Przy decyzjach centralnych jest możliwość większego zobiektywizowania kryteriów przyznawania kredytów.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#AnnaFilek">Chciałabym zwrócić uwagę, że w przyszłym planie budżetowym powinny znaleźć się znaczne fundusze na restrukturyzację zakładów pracy chronionej, ponieważ dają większe efekty ekonomiczne na jedno miejsce pracy niż przy tworzeniu nowych stanowisk i stanowią bazę, na której można oprzeć działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#EwaTomaszewska">Chciałam zwrócić uwagę na dwie ważne kwestie. Cel ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, na przestrzeni lat jest w mniejszym stopniu realizowany. W br. przeznaczono ok. 50% środków na stymulację większego zatrudnienia i tworzenia miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Dzieje się to tak dlatego, że od początku powstania PFRON istniały zakusy finansowo-wymierne ze strony rządowej na używanie tych środków do innych celów. Początkowo była to pożyczka na środki rehabilitacyjne, a później rozszerzanie możliwości używania tych środków na inne cele, np. z zakresu ochrony zdrowia i oświaty, a zwłaszcza szkolnictwa specjalnego i integracyjnego. Na te cele środki powinny znaleźć się w ustawie budżetowej w konkretnych jej częściach, innych niż PFRON. Jest to wniosek dotyczący konstrukcji budżetu państwa i zwrócenia uwagi na miejsce usytuowania środków przeznaczonych na realizację zadań. Dopóki niedobory finansowe w tych dziedzinach będą wywoływały poszukiwania środków w dowolnym funduszu, to PFRON będzie narażony na naciski, by przeznaczać je na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#EwaTomaszewska">Należy zastanowić się nad opracowaniem systemu zatrudniania osób niepełnosprawnych, który byłby skuteczny w integracji społecznej.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#EwaTomaszewska">Druga kwestia dotyczy zakładów pracy chronionej. Fundusze PFRON przeznaczone są na miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych. Tworzenie nowych miejsc pracy jest trudniejsze niż podtrzymywanie istniejących. Na rynku pracy istnieje konkurencja i część osób niepełnosprawnych przegrywa. Wobec tego należy wypracować metodę, określić kryteria w realizacji problemów finansowych tych zakładów z funduszy PFRON lub wprowadzić stosowne programy naprawcze. Osobom niepełnosprawnym łatwiej jest uzyskać pracę w zakładzie pracy chronionej niż w innych miejscach i dlatego należy objąć ochroną istniejące stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#EwaTomaszewska">Uważam, że należy rozważyć przedstawione przeze mnie kwestie przy podejmowaniu decyzji dotyczącej dalszego funkcjonowania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AlicjaMurynowicz">W momencie, kiedy rozmawiamy o Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, to najczęściej jest narzekanie, krytyka itd.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#AlicjaMurynowicz">Cieszę się, że w swoim wystąpieniu pan prezes Sroczyński przedstawił nam, że oprócz zarzutów zawartych w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, są również elementy pozytywne w działaniu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i zostały one przedstawione. Każda kontrola służy po to, aby wykazać wszystkie nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#AlicjaMurynowicz">Po przeczytaniu informacji Najwyższej Izby Kontroli i końcowego wniosku, w którym wykonanie planu budżetowego PFRON w 1995 r. zostało ocenione negatywnie, wywołało to moje zdziwienie. Nie neguję rzetelności kontroli i prawdziwości przedstawionego sprawozdania, ale nie zgadzam się z posłem Rulewskim, że jeżeli jest rzetelne sprawozdanie to nie należy go podważać. Nie podważam zasadności, natomiast nie zgadzam się z negatywnym wnioskiem o negatywnej ocenie wykonania budżetu PFRON. W mojej 3-letniej kadencji poselskiej i zajmowaniem się działalnością PFRON, jest to pierwsza informacja Najwyższej Izby Kontroli, która oprócz przedstawiania negatywnych zjawisk, przedstawia wielokrotnie i pozytywne zjawiska. Na wielu stronach pojawiają się stwierdzenia „niegospodarne”, „nierzetelne” i taki zarzut jest bardzo mocny. Wobec tego za nim powinny iść konkretne działania, np. skierowanie sprawy do prokuratora. Na podstawie przedstawionego materiału nie sformułowałabym takiego zarzut Państwowemu Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#AlicjaMurynowicz">Jeśli chodzi o stwierdzenie pana posła Rulewskiego, że żadne zadanie nie zostało wykonane dobrze to uważam, że publicznie nie można głosić takich stwierdzeń dlatego, że gdyby tak było, to wszyscy pracownicy PFRON powinni przed zakończeniem kontroli NIK ponieść odpowiedzialność. Nie zgadzam się z takim upublicznianiem i upowszechnianiem tych stwierdzeń.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#AlicjaMurynowicz">Pani Ewa Tomaszewska powiedziała, że w 50% jest zrealizowany prozatrudnieniowy cel ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, to zarząd PFRON wraz z Pełnomocnikiem ds. Osób Niepełnosprawnych będą realizowali tylko prozatrudnieniowy charakter tej ustawy a nie będą zajmować się potrzebami środowisk niepełnosprawnych, np. w organizacjach pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#AlicjaMurynowicz">Proszę o wyjaśnienie polityki finansowej w odniesieniu do organizacji pozarządowych i zakładów pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#AlicjaMurynowicz">Inny zarzut potwierdzony przez Najwyższą Izbę Kontroli dotyczy mechanizmów przekazanych zarządowi PFRON. Podjęto próbę nowelizacji tej ustawy, ale zanim to nastąpi proponuję, aby Komisja wystąpiła z projektem uszczelnienia działania funkcjonowania zarządu PFRON, aby nie negować totalnie wszystkiego mając świadomość, że jest to z naszej winy, czyli ustawy.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#AlicjaMurynowicz">Z wczorajszego posiedzenia Komisji dowiedzieliśmy się, że wskaźnik egzekwowania składek ZUS jest najwyższy ze wszystkich instytucji, bo stanowi 98,5%. Tak wysoki wskaźnik jest dzięki nowelizacji ustawy, która wyposażyła Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiednie mechanizmy. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych mechanizmów nie ma, nie może współdziałać z urzędami skarbowymi, nie ma policji fiskalnej. Uważam, że przy niedostatecznym technicznym wyposażeniu PFRON nie jest w stanie wykonać wszystkich zadań, a w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zmienności obliczania liczby zatrudnionych pracowników, za których płacony jest podatek.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#AlicjaMurynowicz">Jeśli chodzi o zatrudnienie i ogrom pracy, to proszę o odpowiedź pana prezesa PFRON, jaki jest stan zatrudnienia, o ile zwiększyło się w stosunku do zadań wykonywanych przez PFRON? Jakie jest średnie zatrudnienie osób niepełnosprawnych w PFRON w porównaniu do średniego zatrudnienia osób niepełnosprawnych w całym kraju?</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#AlicjaMurynowicz">Chciałabym jeszcze dowiedzieć się, co to są koszty własne Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych?</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#AlicjaMurynowicz">Pan poseł Grela mówił o powołaniu agencji restrukturyzacji zakładów pracy chronionej. Sądzę, że jest to powołanie następnego ciała powielającego obowiązki funkcjonujących obecnie rad nadzorczych i związków tych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#AlicjaMurynowicz">Powinniśmy dokonać rzetelnego przyjrzenia się zakładom pracy chronionej, czy warto je finansować, aby utrzymać miejsca pracy. Trudno jest pogodzić partykularne i legislacyjne podejście do sprawy, że ma wynikać z ustawy nie patrząc na społeczny aspekt tego zagadnienia. Nie można zabrać maszyny w ramach windykacji należności, aby uzyskać pieniądze dla PFRON, a niepełnosprawni nie będą mieli zajęcia. Podobną sytuację miałam w Łodzi, starałam się pomagać, ale jest to dramatyczne stać przed 200-osobową załogą osób niepełnosprawnych i tłumaczyć im brak pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PiotrPolmański">Najpierw posłużę się fragmentem artykułu z tygodnika „Wprost”, a później zadam pytanie panu prezesowi PFRON. Treść jest następująca: „... największe straty ok. ćwierć bln starych zł PFRON poniósł na interesach z holdingiem Normiko. Ta utworzona 1 września 1993 r. spółka istnieje do dnia dzisiejszego, choć zdaniem Najwyższej Izby Kontroli powinna dawno zostać zlikwidowana. Obecnie tworzy w kraju sieć wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego. Teoretycznie Normiko miało się zajmować windykacją należności i utrzymywać się z prowizji. Prawdziwym powodem powstania spółki były jednak nietrafne kontrakty zawarte przez PFRON ze spółką IPC Coroporation. Chodziło o dostawę kas komputerowych, które okazały się elektronicznym złomem. Normiko przejęła kontrakty po to, aby ukryć gigantyczne straty Funduszu”.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PiotrPolmański">Czy prawdą jest, iż pan Michał Jakonowicz do niedawna szef Normiko, pełni od niedawna funkcję wiceprezesa zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SylwesterPeryt">Mój głos będzie wystąpieniem w obronie interesów ludzi niepełnosprawnych reprezentującego organizacje pozarządowe, które powinny być w dużej części beneficjentami Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Nie mogę podzielić optymistycznego stwierdzenia pani prezes Filek, iż stowarzyszenia są zadowolone z działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i widzą poprawę. Udręka stowarzyszeń w kontaktach z PFRON trwa nadal, czego wyrazem może być moje wczorajsze pismo skierowane do pana przewodniczącego Komisji i do pani poseł Sienkiewicz z egzemplifikacją na podstawie wniosku o interwencję skierowanego przez Polski Związek Głuchych.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#SylwesterPeryt">Informacja o wykonaniu budżetu PFRON w 1995 r. była dla mnie bolesną lekturą. Na całym świecie, najlepiej wykorzystywana jest pomoc, która jest adresowana konkretnie, natomiast prawie wszystkie finansowane działania przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych adresowane są do konkretnych ludzi niepełnosprawnych, np. zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny - w tym planie nie są wykonane. Natomiast działania tworzące otoczkę biurokratyczno-menedżerską są wykonane w znacznie większym procencie.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#SylwesterPeryt">Sądzę, że czas, który upłynął od wejścia w życie ustawy od 1991 r. wskazuje na to, że to rozwiązanie źle funkcjonuje. Dlatego istnieje potrzeba szybkiej, konkretnej pracy nad zmianami w ustawie. W przeciwnym razie dyskusje i wnioski będą się powtarzały.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#SylwesterPeryt">Mimo wielkiego nakładu pracy zarządu PFRON i życzliwości Komisji, stworzono w ub.r. mechanizmy pomagające w efektywniejszym wykorzystaniu Fundusz, np. doszedł trzeci członek zarządu PFRON, powstała możliwość dofinansowywania miejsc pracy w zakładach pracy chronionej, zagrożonych upadłością, powstała prawna możliwość dofinansowania rehabilitacji dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#SylwesterPeryt">To sprawozdanie tego nie odzwierciedla. W niektórych przypadkach wzrost, w porównaniu z latami poprzednimi nie konsumuje wzrostu inflacji. Należy urealnić działalność Funduszu na rzecz stowarzyszeń pozarządowych, bo one najefektywniej pracują na rzecz osób niepełnosprawnych. Środowisko osób niepełnosprawnych jest konfliktowe dysproporcjami pomiędzy zakładami pracy chronionej a resztą środowiska. Przypominam, że w zakładach pracy chronionej pracuje ok. 10% wszystkich niepełnosprawnych pracujących.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#SylwesterPeryt">Ponadto, jeżeli chodzi o próbę pożyczki, umorzenia lub dofinansowania do miejsc pracy zagrożonych likwidacją, to stopień wykonania jest znacznie wyższy niż, np. w przypadku zakupu sprzętu rehabilitacyjnego lub prowadzenia ośrodków rehabilitacyjnych przy zakładach pracy chronionej. Jest to symptom, który wskazuje na to, że niekoniecznie osoba niepełnosprawna znajduje się w epicentrum zainteresowań i celów finansowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#ZofiaWilczyńska">Każdy ma prawo do tego, aby na posiedzenie Komisji można było wnieść o rozpatrywanie artykułów zawartych w czasopismach na różne tematy. Sądzę, że dzisiejsze posiedzenie Komisji nie jest poświęcone rozpatrywaniu treści artykułu zawartego w tygodniku „Wprost”. Dzisiaj rozpatrujemy sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Poseł może zadać bezpośrednie pytanie wynikające z treści artykułu, natomiast wnoszę sprzeciw rozszerzaniu i omawianiu tego artykułu, wniesionego przez pana posła z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#ZofiaWilczyńska">Wypowiedź swoją zacznę od ustawy z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, ponieważ w X kadencji byłam jej współautorką. Była to pierwsza powojenna ustawa regulująca problemy ludzi niepełnosprawnych i do tej pory jest pierwszą i jedyną ustawą w Europie dotyczącą tego środowiska. Po wielu miesiącach funkcjonowania jej okazuje się, że jest w dużym stopniu nieprecyzyjna, o czym świadczą niektóre wypowiedzi przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli, a także wystąpienie pana prezesa Sroczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#ZofiaWilczyńska">Na mocy tej ustawy powstały: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. WOZiRON działające w ramach wojewódzkich urzędów pracy funkcjonują z pieniędzy Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Ten problem omawialiśmy na jednym z poprzednich posiedzeń Komisji. Błędem jest, że zarząd PFRON nie ma wpływu na kontrolę wydawanych środków budżetowych. Brakuje instrumentu w ramach ustawy, który kontrolowałby dalszą działalność WOZiRON. Dlatego błędy te wynikają z ustawy z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, dotyczącej osób niepełnosprawnych. Problem ten należy podjąć w trakcie prac nad nowelizacją tej ustawy, której czytanie odbyło się 10 maja br. W ub.r. Komisja omówiła stronę merytoryczną tej sprawy i pozostawiła, co jest naszym błędem,</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#ZofiaWilczyńska">Chciałabym zwrócić uwagę na politykę personalną zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zwracałam się z prośbą do pani poseł Sienkiewicz, aby PFRON dać czas na stabilizację personalną. Tym okresem było 14-miesięczne urzędowanie pana prezesa Świątkowskiego, ale poprzedni prezesi swój urząd sprawowali jednoosobowo.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#ZofiaWilczyńska">Pani poseł Sienkiewicz wniosła nowelizację ustawy, w której wprowadzono dwa artykuły, mianowicie dwóch wiceprezesów. Jeden objął stanowisko od 1 sierpnia br., natomiast wiceprezes Sroczyński od 1 grudnia 1995 r. Rozliczanie polityki kadrowej byłoby nietaktem, ponieważ każdy prezes urzędował pewną część roku, a w ciągu 4 lat było 4 prezesów to wynika z obliczeń, że każdego roku był nowy prezes. Dobrze się stało, że jeden z wiceprezesów został prezesem zarządu PFRON.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#ZofiaWilczyńska">Nie ma ustawy, która reguluje tak rygorystycznie skład zarządów lub liczbę wiceprezesów. Jedyną jest ustawa o Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Pracuje tam ponad 400 osób i uważam, że o 50% za dużo. W związku z tym skład zarządu powinien być rozszerzony, ze względu na bardzo różnorodną działalność. W nowej ustawie należałoby artykuł mówiący o składzie zarządu zmienić, pozostawiając w ustawie wybór prezesa zarządu, natomiast liczbę członków zarządu powinien regulować prezes i minister.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#ZofiaWilczyńska">Drugi artykuł odnosił się do możliwości rehabilitacji dzieci. Dobrze się stało, że Fundusz przystąpił do decentralizacji biurowca przy ul. Jana Pawła II i przy ul. K.I. Gałczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#ZofiaWilczyńska">Pozytywnym działaniem jest powstawanie oddziałów terenowych, ponieważ uważam, że najlepsze rozeznanie w terenie mają osoby na nim zamieszkujące. Jestem jedną z tych osób, które publicznie wniosły interpelację w dniu 27 października 1995 r. o decentralizację PFRON i złożyłam odpowiednie dokumenty.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#ZofiaWilczyńska">Po szczegółowym zapoznaniu się ze sprawozdaniem z działalności Państwowego Fun-duszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, informacji Najwyższej Izby Kontroli, wysłuchaniu wszystkich wypowiedzi dyskutantów uważam że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dobrze wykonuje swoją pracę, pomimo że możemy do niej wnieść wiele zastrzeżeń. Czynniki takie jak: częsta zmiana prezesów zarządu, sposobu finansowania, nieprecyzyjna ustawa - nie pozwoliła na stabilizację Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#ZofiaWilczyńska">Chciałabym złożyć życzenia panu prezesowi, całemu zarządowi, dobrze przygotowanym pracownikom Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, życząc prawdziwych osiągnięć w wybranej dla siebie działalności.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#ZofiaWilczyńska">Zalecenia i uwagi zawarte w sprawozdaniu muszą być dokładnie przeanalizowane i omówione w sercu PFRON.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#ZofiaWilczyńska">Popieram wariant II przygotowany przez panię poseł Sienkiewicz i proponuję przyjęcie go. Natomiast proszę pana posła Jurka o przystąpienie do pracy nad nowym projektem ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzySzreter">Reprezentuję spółdzielcze zakłady pracy chronionej, które dominują w zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. Uważam, że w ub.r. i obecnie dokonuje się postęp w funkcjonowaniu PFRON. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych powszechnie oceniany jest pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JerzySzreter">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana posła Machowskiego, mianowicie obfitość środków finansowych PFRON jest świadectwem braku integracji niepełnosprawnych ze środowiskiem. Sądzę, że niespodziewana w pierwotnych założeniach ustawy obfitość środków finansowych PFRON wskazuje na to, że koncepcja powszechnego zatrudnienia niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy sprawdza się w stopniu mniejszym niż pierwotnie zakładali konstruktorzy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JerzySzreter">Na otwartym rynku pracy z większym trudem znajdują zatrudnienie inwalidzi najciężej poszkodowani i nie mają możliwości rehabilitacji i innych świadczeń niż inwalidzi pracujący w zakładach pracy chronionej. Uważam, że zakłady pracy chronionej, zwłaszcza spółdzielcze mają w Polsce wieloletnią tradycję i uznanie międzynarodowe. Podtrzymywanie ich istnienia w warunkach gospodarki rynkowej jest istotne, ponieważ ich liczba nie zmniejsza się i liczymy na to, że zarząd PFRON znajdzie odpowiednie środki w planie budżetowym na restrukturyzację i wspomaganie zakładów pracy chronionej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JanuszJurek">Omawiając zagadnienia związane z funkcjonowaniem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, nauczyłem się nie poddawać zbyt daleko idącym emocjom. Posłowie obserwujący moje wystąpienia przy omawianiu budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w minionym okresie, zapewne zauważyli istotną zmianę, że wtedy wypowiadałem się bardzo emocjonalnie. Wchodziłem w głębokie polemiki bardzo szczegółowe, nie zgadzając się z wynurzeniami Najwyższej Izby Kontroli. Dzisiaj nie zmieniłem swojego stosunku do pewnych określonych spraw i w dalszym ciągu twierdzę, że jeszcze długo podstawowym segmentem gospodarczym będą zakłady pracy chronionej, gwarantujące podstawowe miejsca pracy. Podzielam pogląd pana prezydenta Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych, że jest to tylko część osób niepełnosprawnych, funkcjonujących w naszym społeczeństwie. Ale wszystkim należy się stosowne wsparcie środkami Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JanuszJurek">O tym, jak trudna jest to problematyka, miałem okazję przekonać się przy tworzeniu nowej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, uczestnicząc w wielu spotkaniach, np. w Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych, w Spółdzielczych Zakładach Pracy Chronionej zgromadzonych w Krajowym Związku Rewizyjnym, w Spółdzielni Inwalidów i Niewidomych, w Krajowej Izbie Gospodarczo-Rehabilitacyjnej, a także na ogólnopolskim spotkaniu stowarzyszenia organizacji pozarządowych skupiającego osoby niepełnosprawne lub działające na jego rzecz.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JanuszJurek">Przyjmuję apel pani poseł Wilczyńskiej o przyspieszenie prac nad nową ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, ponieważ uważam, że zatrudnienie jest elementem rehabilitacji zawodowej. Mimo braku oficjalnych spotkań, prace nad ustawą w dalszym ciągu trwają, a świadczą o tym różnorodne spotkania środowiskowe, a także spotkanie na bazie wykonania budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za 1995 r. W niektórych wypowiedziach sugerowano zbytnią ogólnikowość dotychczasowej ustawy, konieczność doprecyzowania pewnych mechanizmów w nowej ustawie, tak aby kwestie budzące wiele kontrowersji nie występowały w przyszłości. To także jest praca nad nową ustawą. W tym względzie pojawiają się różnice. Otóż część środowisk osób niepełnosprawnych uważa, że dotychczas funkcjonująca ustawa z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych nie jest złą ustawą w świetle zaproponowanych nowych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JanuszJurek">Stwierdzam, że obecne organy Funduszu, tj. zarząd i rada nadzorcza, funkcjonują na bazie określonych rozwiązań prawnych. Na podstawie materiału przedłożonego przez Najwyższą Izbę Kontroli, a także współuczestnicząc w jednym z tych organów stwierdzam, że nie ma elementów wskazujących na wyraźnie negatywną ocenę, podobnie jak to miało miejsce w poprzednich latach, zarówno w dokumentach Najwyższej Izby Kontroli, jak i w ocenie sprawozdania z wykonania budżetu, dokonanym przez radę nadzorczą PFRON nie ma tych elementów. Świadczy to o postępach poczynionych przez PFRON w porównaniu z poprzednim okresem.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JanuszJurek">Chciałbym zwrócić uwagę na element, który przy okazji nowelizacji ustawy z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych poszerzający możliwości wydatkowania środków, a nie wszyscy państwo zwrócili uwagę, przy omawianiu wykonania budżetu. Myślę, że tego elementu powinniśmy pozbyć się w nowej ustawie. Możliwość utrzymania miejsc pracy, a przede wszystkim rehabilitacja dzieci i młodzieży jest możliwa, z tzw. nadwyżki budżetowej. Jeżeli obecnie nie ma zdefiniowanej tej nadwyżki, to proszę sobie wyobrazić taką sytuację w świetle istniejących potrzeb, że budżet w 1995 r. byłby wykonany w 100%, nie pozostawiając żadnych środków finansowych na 1996 r. W związku z tym, jakie decyzje np. w zakresie sfinansowania całego bloku zagadnień związanych z rehabilitacją dzieci i młodzieży, mogłaby podjąć rada nadzorcza i w oparciu o jakie środki? W praktyce nie byłoby możliwości sfinansowania tej istotnej dziedziny przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a nowelizacji tej ustawy dokonaliśmy prawie 100% liczbą głosów w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#JanuszJurek">Wykorzystując dotychczasowe przepisy prawne musimy uwzględniać aspekt wynikający z zapisu aktualnej ustawy, mianowicie nie do końca zagospodarować środki w minionym roku, aby sfinansować rehabilitację dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#JanuszJurek">Nie wierzę w rozwiązania, które powodowałyby poprzez zapisy prawne, możliwość integrowania się osób niepełnosprawnych z pozostałą częścią społeczeństwa. Żadne administracyjne nakazy nic nie zmienią. Uważam, że podstawowym środowiskiem, które powinno mieć bezpośredni wpływ na ostateczne zapisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, powinny mieć środowiska zainteresowane, tzn. ludzie niepełnosprawni zgromadzeni w organizacjach typu zawodowego, jak również w organizacjach pozarządowych, które spełniają większą rolę niż zakłady pracy chronionej, nastawione niekiedy na szybkie i maksymalne zyski i nie zawsze mające na względzie dobro osoby niepełnosprawnej.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#JanuszJurek">Utrzymanie jednego miejsca pracy w zakładzie pracy chronionej kosztuje ok. 5.900 zł, natomiast utworzenie jednego nowego miejsca pracy wynosi ok. 15.000 zł. Wobec tego obie kwestie muszą być traktowane w sposób racjonalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#BogdanKrysiewicz">W tej fazie dyskusji będzie to już ostatni głos. Po zakończeniu dyskusji poproszę pana prezesa Sroczyńskiego o odpowiedź na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MarianLeszczyński">Chciałbym zwrócić uwagę na jeden z czynników w sposobie wykonywania przez PFRON swoich ustawowych funkcji, który musi decydować o ocenie działalności nie tylko zarządu PFRON, ale całej instytucji. Wydaje mi się, że ten czynnik od wielu lat nie jest w pełni wyartykułowany. Uważam, że nie można oceniać działalności PFRON w oderwaniu od oceny faktu, czy w Polsce istnieje klarowna i jasna polityka społeczna w zakresie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, a także w zakresie wyrównywania szans osób niepełnosprawnych w innych dziedzinach życia. Uważam, że taka polityka nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MarianLeszczyński">Komisja Polityki Społecznej rozpatruje zagadnienia związane z działalnością PFRON w okresach rocznych. Brakuje oceny tej problematyki w okresach dłuższych, a tylko w okresach wieloletnich można rozwiązać wiele istotnych zagadnień, związanych z warunkami życia osób niepełnosprawnych. O tym, że brakuje konsekwentnej, jasnej i klarownej polityki może świadczyć fakt, na który wskazała pani Ewa Tomaszewska, że nie ma odpowiedzi na podstawowe pytania, które powinny kształtować założenia kierunków działania PFRON. Może o tym świadczyć fakt, że w programie rządowym w działaniu na rzecz osób niepełnosprawnych dominują problemy związane z likwidacją barier architektonicznych w prokuraturach, więziennictwie, aresztach i w sądach. W ocenie środowiska ludzi niepełnosprawnych nie są to najważniejsze problemy z jakimi spotykają się w Polsce osoby niepełnosprawne. Konkludując ten fragment chciałbym powiedzieć, że w przyszłości prace zarządu Funduszu, kierunki jego działania, racjonalność podejmowanych decyzji ułatwiłoby istnienie takiej polityki.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MarianLeszczyński">Na dzisiejszym posiedzeniu stwierdzono, że ustawa z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych jest złą ustawą. Sądzę, że do formułowania takich zarzutów brakuje podstaw. Nie dokonano analizy działań, ustawy z 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, a z pewnością nie była udostępniona opinii publicznej. Wydaje mi się, że bez takiej analizy ustawy, którą środowiska osób niepełnosprawnych przyjęły z ogromną nadzieją, takiej oceny nie należałoby formułować. Obawiamy się nowelizacji ustawy dlatego, że rządowy projekt ustawy o rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, legalizuje wydatkowanie środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na cele nie związane z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#MarianLeszczyński">Obawiamy się, że w przypadku wejścia w życie nowelizacji ustawy zmarginalizuje się problem dofinansowania zatrudniania osób niepełnosprawnych. Osoba niepełnosprawna nie ma w Polsce innej szansy uzyskania pomocy w zatrudnieniu niż poprzez działania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych i instytucji powołanych ustawowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#RomanSroczyński">Dyskusja była tak bogata w różne wypowiedzi, że nie ułatwia mi to zadania. Powinienem zacząć od odpowiedzi na fundamentalne pytanie zadane przez pana posła Rulewskiego. Jeśli nie odpowiedziałem natychmiast to zrozumiałem, iż zgodnie z porządkiem obrad po wypowiedziach ustosunkowuje się prezes. Przypadający mi zgodnie z ustawą okres do podjęcia decyzji w tej sprawie wykorzystałem wraz ze swoimi pracownikami na znalezienie optymalnego rozwiązania. Analizowaliśmy możliwość i zasadność zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń zgodnie z ustawą o Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Uzgodniliśmy, że najważniejsze zastrzeżenia zgłoszone przez Najwyższą Izbę Kontroli dotyczą spraw proceduralnych, tzn. fundamentalnych i zasadniczych. Jeśli NIK wykazała, że podejmowane są decyzje poza procedurami wewnętrznymi, to trudno z tym polemizować.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#RomanSroczyński">W dużym materiale opracowanym przez Najwyższą Izbę Kontroli w trudnych warunkach lokalowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w trudno dostępnej bazie danych, w krótkim określonym czasie, istnieją nawet pewne nieścisłości faktograficzne. Możemy dyskutować z pewnymi interpretacjami danych, ale w przekonaniu prezesa zarządu PFRON nie stanowi to dostatecznego materiału, żeby złożyć umotywowane zastrzeżenie.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#RomanSroczyński">Jeśli chodzi o stosunek do artykułu opublikowanego na łamach tygodnika „Wprost”, to zacytowano wiernie moje jedno zdanie. Rozmawiałem z tym dziennikarzem, przyjął tylko jedną informację z materiału, który mu przekazałem. Kiedy proponował mi rozmowę o poprzednich prezesach odpowiedziałem, że nie jestem historykiem i próbuję patrzeć w przyszłość. Ta formuła także odnosi się do spraw i ocen zaproponowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Ten materiał wykorzystuję i nadałem tryb pracom, tak aby jak najszybciej wnioski i zalecenia zostały wdrożone do praktyki. Zapoznałem się z kilkoma stenogramami z wystąpień i ocen z dyskusji, które odbyły się na ten temat w poprzednich latach, a także z wypowiedziami posłów będących członkami Komisji. Zadaniem obecnego zarządu PFRON i zespołu pracowników jest to, żeby przerwać coś, co jest wynikiem braku vacatio legis. Ustawa o Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych weszła w życie 9 maja 1991 r., a w listopadzie nastąpiły pierwsze wypłaty. W czerwcu byłem z wizytą u prezesów francuskiego funduszu, na którym spotkali się prezesi trzech funduszy i delegacja MOP. Okazuje się, że we Francji było 3,5 roku vacatio legis na przygotowanie wszystkich procedur. Zadałem proste, kompromitujące mnie pytanie, mianowicie kto u was podejmuje decyzje finansowe? Pół godziny zastanawiali się nad odpowiedzią i okazało się, że komputer podejmuje decyzję finansową, a dyrektor finansowy podpisuje tylko przelew bankowy. Na tym kończy się procedura podejmowania decyzji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#RomanSroczyński">Osoby niepełnosprawne są zatrudnione zgodnie z kategorią inwalidztwa, tzn. I kategoria stanowi półtorej jednostki, II kategoria stanowi pełną jednostkę i III kategoria stanowi pół jednostki. W zakładzie pracy jest 70 jednostek, z budżetu wynika średnio, tzn. 1500 franków dla danego zakładu. Po wyliczeniu przez komputer, dyrektor podpisuje przelew bankowy.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#RomanSroczyński">W naszym systemie każda decyzja rozpatrywana jest indywidualnie na posiedzeniu zarządu. W protokole NIK sformułowano zarzut dotyczący braku profesjonalizmu w prowadzeniu gospodarki finansowej. W związku z tym, czy uda nam się przy podziale i obniżeniu kompetencji finansowych pracowników skupić na tyle profesjonalną kadrę w oddziałach, skoro w centrali nie ma jej dostatecznie przygotowanej. Ponadto brak jest dobrego skomputeryzowanego systemu informatyczno-analitycznego. Obecnie dyrektorzy oddziałów zostali na okres próbny, tj. 3 miesiące wyposażeni w kompetencje do podejmowania podstawowych decyzji finansowych do wysokości 20 tys. zł. Po 3 miesiącach, tj. 1 września br. ocenimy sprawność tego systemu i podejmiemy decyzję o dalszym przenoszeniu kompetencji do oddziałów.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#RomanSroczyński">Trudniej jest podjąć decyzję w przypadku wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, ponieważ środki finansowe wydane zostaną WOZiRON zgodnie z ich zapotrzebowaniem i w tym momencie kończy się rola PFRON. Dalej jest to kwestia dobrego ułożenia się w tym trójkącie: Pełnomocnik ds. Osób Niepełnosprawnych, Krajowy Urząd Pracy, prezes zarządu Funduszu. W tej sprawie jest porozumienie podpisane 15 grudnia 1995 r. z załącznikami. Zapewnia to w elementarnym stopniu wpływ funduszu na wykorzystanie tych środków. Uważam, że w przyszłości należy zastanowić się nad tym, jak ten problem rozwiązać. Czy dysponent środków ma być nim do końca, a to oznaczałoby przejęcie obowiązków przez PFRON służb zatrudnieniowych, czy też pieniądze te mają wpływać do służb zatrudnieniowych przed nami, tak jak organizacje pozarządowe rozliczają się z realizacji zadań.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#RomanSroczyński">Cieszę się, że Najwyższa Izba Kontroli dostrzegła zgodność w ocenach i wnioskach. Odpowiadając na dalsze pytania panu posłowi Rulewskiemu, to generalnie mam duży szacunek do organów kontrolnych i do organów stanowiących władzę. Dlatego mniej zajmowałbym się historią, która jest do rozwiązania, bo ona nam ciąży. 35–40% czasu zarządzania gospodarką Funduszu pochłaniają stare sprawy, w tym sprawy Normiko. Padło pytanie, czy sprzedamy? Tak, sprzedamy te rzeczy, bo nie mamy innego wyjścia. Z tytułu sprzedaży można uzyskać korzyści, natomiast przy likwidacji ponieślibyśmy straty.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#RomanSroczyński">Pani poseł Sienkiewicz zadała wiele konkretnych pytań, ale dostrzegła też elementy pozytywne i postęp w pracach. Przy podejmowaniu tak ważnego zadania, należy mieć świadomość ciągłości i poczucie, że w miejscu, w którym się jest znajduje się element, który należy kontynuować i modyfikować. To jest niezbędne zaplecze moralne w tego typu pracy.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#RomanSroczyński">Do niektórych kwestii ustosunkuję się dzisiaj, natomiast do pozostałych ustosunkuję się pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#RomanSroczyński">Jeśli chodzi o rozpoznanie potrzeb osób niepełnosprawnych, to w praktyce pojawia się problem techniczny. Można w ramach Funduszu powołać instytut zajmujący się analizą tych potrzeb, ale to wiąże się ze wzrostem kosztów z tytułu zatrudnienia, które i tak jest wysokie, o czym była dzisiaj mowa w toku dyskusji. Generalnie jest sprzeczność pomiędzy oczekiwaniem, że wnioski Funduszu będą już rozpatrywane prawidłowo, zgodnie z prawem, jak nakazuje Najwyższa Izba Kontroli, a jednocześnie szybko i tanio, tzn. przy zaniżonym zatrudnieniu, niekomputeryzowaniu, w mniejszym lokalu itp.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#RomanSroczyński">W praktyce zarządzania podejmowanie decyzji finansowych jest takie, że należy zastanowić się i rozważyć czy potrzeby, które zostały we wniosku przedstawione na posiedzeniu zarządu, są moralne? Myślę, że w tym trudnym przypadku należałoby szukać instytucji poza Funduszem. PFRON powinien wykonywać cele zawarte w ustawie, których jest bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#RomanSroczyński">Jeśli chodzi o pomysł zarządu dotyczący zagospodarowania nadwyżki budżetowej, to nie ma definicji tej nadwyżki. Zaproponowaliśmy w projekcie aktu prawnego rozwiązanie, aby stan środków na dzień 31 grudnia pomniejszony o zobowiązania wynikające z podjętych decyzji, pomniejszony o ustanowione rezerwy na zagrożone należności stanowił nadwyżkę. Do tej pory dzielono tę nadwyżkę z priorytetem dla celów ustawowych. W 1997 r. Fundusz prawdopodobnie wejdzie z ujemnym wynikiem finansowym lub zbliżonym do ujemnego. Oznacza to, że nie byłoby nadwyżki finansowej w budżecie, ale odpadną możliwości finansowania, zgodnie z art. 32b ustawy dotyczącej rehabilitacji dzieci i młodzieży, utrzymanie zagrożonych likwidacją miejsc pracy, pożyczki dla zakładów pracy chronionej. Jak wówczas postąpić? Co mam zrobić dzisiaj? Sposobem na nadwyżkę jest spowolnienie wydawania pieniędzy, ale na początku roku przyjęliśmy system rytmicznego podejmowania decyzji i wydatkowania środków zgodnie z planem budżetowym.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#RomanSroczyński">Jeśli chodzi o wskaźnik niskich umorzeń, to wynika z terminów płatności i trudno jest je przewidzieć. Ustawa przewiduje w 50% kwoty umorzenie, a w tym terminie przypada określona płatność tylko tyle można umorzyć.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#RomanSroczyński">Jeśli chodzi o wydatki na biuro, to do pozycji koszty funkcjonowania centrali PFRON włączono takie wydatki, które nigdy nie powinny się znaleźć. Wydatki w bilansie można zrównoważyć pożytkiem. Taki pożytek ma Fundusz przy udzielaniu pożyczki, jeśli przekazuje ją za pośrednictwem banku i ponosi opłaty. Jest to dodatkowe finansowanie beneficjenta, a wydatek ten zakwalifikowany jest do kosztów funkcjonowania centrali PFRON.</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#RomanSroczyński">Fundusz zakupuje autobusy i mikrobusy niskopodłogowe, co jest dobrze oceniane w środowiskach i służą one ludziom. Powstają dwa problemy. Po pierwsze, przekazać beneficjentom te środki transportu jest rzeczą trudną, ponieważ nie ma definitywnego rozstrzygnięcia w kwestii zwolnienia ich od płacenia podatku od darowizny, a nie wszystkich stać na zapłacenie go. Wobec powyższego środki finansowe są na koncie Funduszu i oznacza to, że koszty napraw, ubezpieczeń i amortyzacji obciążają centralę Funduszu. Tych przykładów w wyspecyfikowanych kosztach funkcjonowania centrali jest wiele, ale na pytanie, ile należałoby odjąć od tych kosztów, wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, żeby wyczyścić to sprawozdanie, to odpowiedź byłaby niemożliwa, ponieważ księgowość nie jest mobilna, aby przy tym stanie komputeryzacji to wykonać.</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#RomanSroczyński">Według projektu planu finansowego na przyszły rok, po wyczyszczeniu tej pozycji, koszty funkcjonowania centrali Funduszu będą stanowiły 4,3%, a we Francji koszty te stanowią 7,9% wydatków Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#RomanSroczyński">Dzisiejsze spotkanie przeżywam bardzo poważnie. Chciałbym z przykrością podnieść jeszcze jedną sprawę. W piątek rozmawiałem z panem prezydentem Perytem. Z bólem przyjmowałem informacje o tym, że organizacje pozarządowe cierpią. Pan prezydent w drugiej części swojej wypowiedzi wskazał na uwarunkowania prawne, które przyczyniają się do tego cierpienia.</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#RomanSroczyński">W protokole sporządzony przez Najwyższą Izbę Kontroli przeczytałem, iż stosujemy metodę rozliczania uprzednich dofinansowań organizacji pozarządowych, polegającą na tym, że do nas dostarczane są kopie rachunków. Jedna z organizacji pozarządowych za ub.r. dostarczyła 47 tomów kopii rachunków. Jest to zgodne z zaleceniem dotyczącym dokumentowania wszystkich wydatków. To musimy zmienić, za kilka dni będą podjęte nowe procedury. Myślę, że Fundusz i Najwyższa Izba Kontroli zadowolą się podpisaniem sprawozdania z wykorzystanych środków przez prezesa zarządu organizacji pozarządowych i głównego księgowego, a akta będą do kontroli przez NIK.</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#RomanSroczyński">Panie prezydencie, umówiliśmy się w piątek, że decyzja w sprawie finansowania Związku Głuchych zostanie podjęta jutro.</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#RomanSroczyński">W sprawie funkcjonowania programu „Medium”, proszę pana dyrektora Kowalczyka o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MirosławKowalczyk">Jeśli chodzi o program „Medium”, to 12 osób zostało podzielone na 3 zespoły realizacyjne programu „Medium” i działają w fazie pilotażowej, obejmującego województwa rolnicze: koszalińskie, ostrołęckie i lubelskie. Celem programu jest aktywizacja osób niepełnosprawnych zamieszkujących wsie i gminy poniżej 5 tys. mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MirosławKowalczyk">Utworzone 4-osobowe zespoły odwiedziły wszystkich wójtów i sołtysów przekazując informacje o zasadach programu „Medium”. Wzbudziło to duże zainteresowanie. Zespoły realizacyjne mają porównywalną ilość pracy z Wojewódzkim Ośrodkiem ds. Zatrudnienia i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Koszalinie. Pilotaż kończy się we wrześniu br. i złożę sprawozdanie, ponieważ nadzoruję organizację tego programu. Na terenie województwa zarządza kierownik komórki realizacyjnej. We wrześniu rada nadzorcza PFRON, która była autorem tego projektu, otrzyma sprawozdanie i podejmiemy decyzję o dalszych planach. Myślę, że program ten zostanie rozszerzony na 10 województw. W związku z tym planuję utrzymanie istniejących 3 zespołów realizacyjnych po 4 osoby bez zmian, natomiast program „Medium” obejmowałby województwa rolnicze około siedzib jego realizacji. Powstaje pytanie, czy należy komórki realizacyjne programu „Medium” łączyć w oddziały, czy powinny działać samodzielnie? Ten problem przedstawię alternatywnie radzie nadzorczej i zarządowi PFRON na zakończenie okresu pilotażowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PiotrPolmański">Nie otrzymałem odpowiedzi od pana prezesa na swoje pytanie. Wymaga ono odpowiedzi tak lub nie, mianowicie czy były szef firmy Normiko pełni obecnie funkcję wiceprezesa zarządu PFRON?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanLityński">Nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie, jakie były przyczyny odejścia pana prezesa Świątkowskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#RomanSroczyński">Jeśli chodzi o sprawowanie funkcji wiceprezesa przez pana Jakonowicza, to pan poseł przedstawił fragment kontekstu sprawy. Prezes Jakonowicz został prezesem zarządu Normiko holding w styczniu 1995 r. Po zapoznaniu się ze stanem spraw, pierwsze jego decyzje dotyczyły złożenia doniesienia do prokuratury o dokonanym przestępstwie przez poprzedni zarząd. Nie było to główną zasługą przy powoływaniu go na stanowisko zastępcy prezesa zarządu PFRON. Wcześniej wspomniałem, że 35–40% czasu przeznaczonego na zarządzanie Funduszem zajmują sprawy zaszłe. W związku z tym potrzebny był ktoś z doświadczeniem w odzyskiwaniu środków. W ciągu 1,5-rocznego sprawowania funkcji przez pana prezesa Jakonowicza w Normiko, uporządkowano sytuację prawną i odzyskano wiele źle zainwestowanych uprzednio środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#BogdanKrysiewicz">Drugie pytanie dotyczyło sprawowania funkcji przez pana prezesa Świątkowskiego. Sądzę, że odpowiedzi udzieli pan minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LesławKwiatek">Czy oczekiwana jest ode mnie informacja w innych kwestiach, czy mam połączyć to, co...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#BogdanKrysiewicz">Udzieliłem panu głosu. Jeżeli pan odpowie na pytanie, może pan dalej uczestniczyć w dyskusji i podnieść wszystkie kwestie, które uważa pan za stosowne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#LesławKwiatek">Wypowiedź zacznę od udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#LesławKwiatek">Prezes Karol Świątkowski odszedł dlatego, że złożył rezygnację z pełnionej funkcji i inne jego osobiste motywacje nie są mi znane. Natomiast jego prośba o przyjęcie rezygnacji zbiegła się z wnioskiem Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych pana ministra Adama Gwary do ministra Andrzeja Bączkowskiego o odwołanie pana prezesa Świątkowskiego. Prawdopodobnie obaj panowie uzgodnili, że pan Świątkowski ma inne plany w życiu, a funkcję prezesa zarządu PFRON obejmie pan Sroczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanLityński">Moje pytanie było dwuczłonowe. Jak oceniana jest działalność pana Świątkowskiego poprzez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej oraz Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, szczególnie w świetle udzielonej przed chwilą przez pana informacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LesławKwiatek">W drugiej części swojej wypowiedzi chciałem nawiązać do innych wątków poruszonych w toku dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#LesławKwiatek">Jeśli chodzi o odwołanie pana Świątkowskiego z funkcji prezesa zarządu PFRON i złożenia wniosku przez Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, to chcę wyjaśnić, że złożenie takiego wniosku jest wymogiem formalnym. Na tej podstawie minister może podjąć stosowną decyzję, natomiast była to przede wszystkim osobista decyzja pana prezesa Świątkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#LesławKwiatek">Jeżeli chodzi o wątki związane z oceną działalności od przypomnienia wypowiedzi pana posła Lityńskiego, który żałował, że nie ma na dzisiejszym posiedzeniu pana ministra Bączkowskiego. Chcę zapewnić, że pan minister Bączkowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JanLityński">Tego nie powiedziałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#LesławKwiatek">Przepraszam, zostało powiedziane: „szkoda, że pan minister nie został zaproszony na dzisiejsze spotkanie”, jeżeli pomyliłem autorów tej wypowiedzi, to proszę o wyrozumiałość.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#LesławKwiatek">Minister Bączkowski jest w każdej chwili do dyspozycji Komisji, zgodnie z życzeniem. Na dzisiejsze spotkanie z powodu innych obowiązków oddelegował mnie, a jeżeli zakończy się posiedzenie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, to jeszcze przybędzie.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#LesławKwiatek">Chciałbym podziękować państwu za dostrzeżenie pozytywnych zmian w działalności Funduszu, które podkreślił dyrektor Najwyższej Izby Kontroli, pani poseł Sienkiewicz i inni posłowie, zwłaszcza pani poseł Murynowicz. Obserwuję, że od dłuższego czasu pierwszy raz można znaleźć w ocenie Najwyższej Izby Kontroli pozytywne uwagi, dotyczące przemian zachodzących w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Tego rodzaju elementy w ocenie Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej są bardzo optymistyczne.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#LesławKwiatek">Chciałbym zapewnić państwa, że pozytywne oceny nie osłabiają naszego poczucia krytycyzmu, czy też zaniepokojenie jeszcze niedostatecznym postępem w rozwiązywaniu wielu spraw w działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W takiej sytuacji zasadne jest pytanie o proporcje zjawisk negatywnych do zjawisk pozytywnych i o generalny kierunek ewolucji, z którą mamy do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#LesławKwiatek">W imieniu kierownictwa ministerstwa chciałbym wyrazić przekonanie, że odpowiedź na te dwa pytania jest jednoznaczna, zarówno jeśli chodzi o różne jednostkowe zjawiska negatywne, wywołujące w przeszłości głośną krytykę publiczną. Obecnie takich przykładów jest zdecydowanie mniej, a nawet nie mamy do czynienia z tak bulwersującymi opiniami i zdarzeniami.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#LesławKwiatek">Jest oczywiste, że mamy do czynienia z pozytywną ewolucją, jeżeli chodzi o zarządzanie środkami Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Świadczą o tym wszystkie wskaźniki ekonomiczne, treść materiałów wpływających do ogólnej oceny państwa, a także generalnie spokojna atmosfera wokół działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#LesławKwiatek">Chciałbym przypomnieć, że zmiana sytuacji, klimatu jest efektem wielu czynników, a nie kwestia funkcjonowania prezesa. Do istotnych zmian w takiej instytucji, jak PFRON można doprowadzić na przestrzeni dłuższego okresu. Dzisiaj na pozytywną ocenę wpłynęły starania bardzo wielu gremiów, np. nieustanne kontrole Komisji, a także bardziej wnikliwe ze strony Najwyższej Izby Kontroli. Jest to nowej jakości działalność rady nadzorczej Funduszu, przez nowy zarząd zostały podjęte prace nad nową ustawą o rehabilitacji osób niepełnosprawnych, a także podjęto bardzo istotne decyzje odnośnie do uporządkowania zasad gospodarki finansowej, obowiązującej w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, jako fundusz celowy.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#LesławKwiatek">Chciałbym przypomnieć, że w minionym roku funkcjonował taki system prawny, w którym nie były określone zasady prowadzenia gospodarki finansowej i Fundusz w wielu sprawach zwracał się z zapytaniami do stosowanych instytucji. Dzięki klarownej wykładni zasad dotyczących prowadzenia przez fundusz celowy gospodarki finansowej, dzięki tej zmianie w trakcie realizacji wcześniej przyjętego planu, nastąpiła zmiana sposobu wydatkowania. W dużej mierze jest to instrument porządkujący działalność Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#LesławKwiatek">Kończąc swoją wypowiedź chciałbym potwierdzić przekonanie, iż w działalności Funduszu zachodzą korzystne zmiany. W świetle tego nie mogę podzielić domniemania pana posła Rulewskiego i innych posłów, że na przeszkodzie w sposób dramatyczny stoją często zmiany personalne, ponieważ zmiany te, nie stanęły na przeszkodzie w dokonywaniu kolejnych etapów zmian. Może wpłynęły pozytywnie, ponieważ każdy nowy prezes przystępował z nową energią do powierzonych mu zadań.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#LesławKwiatek">Chciałbym wyrazić przekonanie, że opinie przedstawione przez państwo na dzisiejszym posiedzeniu Komisji, będą dla ministra pracy i polityki socjalnej dodatkowym elementem do ukształtowania swojej opinii w odniesieniu do omawianych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#LesławKwiatek">Pragnę poinformować, że w sprawach ocenianych i budzących kontrowersje lub krytyczne oceny, co do których minister pracy i polityki socjalnej powziął świadomość na podstawie dokumentów Najwyższej Izby Kontroli, wdrożył postępowanie wyjaśniające i w najbliższym czasie należy oczekiwać ostatecznych decyzji ze strony Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej w kwestiach, o których mowa w zaleceniach pokontrolnych lub innych materiałach NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#AndrzejLewiński">Chciałbym ustosunkować się do tego fragmentu dyskusji, w którym była mowa o ocenach zawartych w materiale Najwyższej Izby Kontroli z sugestią, że są zbyt ostre. Odpowiednią uchwałę na podstawie przedłożonych materiałów podejmie Komisja. Analiza wykonania budżetu państwa została uchwalona przez kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Były dyskutowane kwestie związane z każdą częścią budżetu i funduszem celowym. Ocena negatywna została zamieszczona w tym jednym przypadku. Świadczy o tym, że podana ocena jest bardzo wyważona. Dla potwierdzenia jej i podtrzymania w imieniu NIK, odczytam fragment z użytym sformułowaniem o nierzetelności i niegospodarności. Chodziło o sprawę udzielania poręczeń kredytów bankowych zaciąganych przez zakłady pracy chronionej. Pan prezes zarządu PFRON ustosunkował się do kwestii i podziela stanowisko z naszym stanowiskiem.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#AndrzejLewiński">Nie zostały określone szczegółowe zasady i warunki udzielania tych poręczeń. Natomiast zarząd Funduszu dowiadywał się po fakcie, otrzymując wezwania do zapłaty od potencjalnych wierzycieli Funduszu, ponieważ zakłady pracy chronionej nie wywiązywały się z tych zobowiązań. Dopiero w czasie kontroli na wniosek Najwyższej Izby Kontroli sporządzono ewidencję tych poręczeń. Z analizy wtórnej naszych materiałów wynika, że ewidencja nie obejmuje wszystkich udzielonych poręczeń. Sądzę, że ta sprawa uprawniała nas do sformułowania zarzutu do nierzetelności i niegospodarności w funkcjonowaniu biura Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#AndrzejLewiński">Z woli Sejmu, Najwyższa Izba Kontroli otrzymała narzędzie swojej pracy jako kryteria postępowania kontrolnego. Jesteśmy zobowiązani do oceniania tych zjawisk i w wyniku kontroli ustalamy stan faktyczny, w związku z tymi czterema kryteriami, czyli legalności, gospodarności, celowości i rzetelności w przypadku jednostek państwowych, którym jest Fundusz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JanLityński">Czy pan minister Kwiatek mógłby przybliżyć nam problemy zasugerowane w ostatniej części wypowiedzi, mianowicie „pewne problemy podniesione przez NIK zostały zauważone przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, a obecnie są analizowane i wyciągane stosowne wnioski”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#LesławKwiatek">Myślałem o wnioskach i zaleceniach pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli. Obecnie, jeżeli wpłynie w najbliższym czasie do rady nadzorczej PFRON kolejny dokument tak samo zatytułowany, to powinien być przedmiotem zainteresowania ze strony ministra nadzorującego to zagadnienie i będzie podstawa do wyciągnięcia odpowiednich wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę, aby problem dotyczący zasad udzielania poręczeń został dokładniej omówiony. Sprawa ma zasadnicze znaczenie z powodu użytych radykalnych sformułowań w przedłożonej informacji NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#RomanSroczyński">Fundusz przestrzega nie tylko postanowień ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Może stosować również przepisy prawa cywilnego. Instytucja poręczeń jest instytucją prawa cywilnego, a Fundusz w kodeksie ma umocowanie do udzielania poręczeń. Podzielając ocenę wystawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli, że niesie niebezpieczeństwa i zagrożenie poleciłem, aby natychmiast zaprzestać poręczeń. W tej sprawie na wrześniowym posiedzeniu rady nadzorczej PFRON zarząd wniesie projekt stosownej poprawki do uchwały rady nadzorczej PFRON. W praktyce ten zarzut został wyeliminowany po przekazaniu informacji przez NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JanLityński">Chciałbym sformułować wniosek. Nie możemy nie zajmować się historią. Musimy się nią zajmować, ponieważ mamy ocenić działalność PFRON w 1995 r., a to jest historia.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JanLityński">Mamy negatywną ocenę planu finansowego. W związku z tym wszystkie zgłoszone uwagi są bardzo potrzebne, ale te, które dotyczą sposobu funkcjonowania i wychodzące w przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#JanLityński">Informacja z wykonania planu finansowego PFRON przedstawiona przez NIK zawiera negatywną ocenę, a także negatywną ocenę Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, który na wielu stronach podaje o niedostatecznym lub złym wykonaniu planu finansowego. Podane są liczby, z których wynika, że PFRON nie wykonał planu w 100%. Wobec tego nie możemy ocenić pozytywnie wykonania planu finansowego PFRON, ponieważ nie został wykonany, bez względu na to, czy podjęto środki zaradcze. Głosy w dyskusji świadczą, że podjęto środki zaradcze. Wobec tego mamy nadzieję, że w 1996 r. plan finansowy zostanie wykonany.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#JanLityński">Usprawiedliwieniem nie może być zła ustawy, ponieważ przy konstruowaniu planu finansowego była ona znana i wszystkie okoliczności towarzyszące wykonaniu tego planu. W sprawozdaniu nie powoływano się na nieprzewidziane okoliczności, które mogły wyniknąć w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#JanLityński">Chciałbym zwrócić uwagę na większe wyegzekwowywanie należności. Uważam, że byłoby to zaletą, gdyby środki te wykorzystywano. Na koniec 1995 r. w planie finansowym przewidywano środki finansowe w wysokości 33 mln zł, a otrzymano w wysokości 239 mln zł, czyli więcej o ponad 200 mln zł. Jednocześnie przewidywano, że nie będzie udziału papierów wartościowych w stanie funduszu. Natomiast koniec 1995 r. kształtuje się na poziomie 106 mln zł. Łącznie ponad 300 mln zł zostało wyegzekwowane od przedsiębiorstw w sposób fiskalny, a pieniądze te nie są wykorzystane. Oznacza to, że zatrudnienie i rehabilitacja osób niepełnosprawnych powoduje, że zakłady pracy chronionej są bardziej obciążone.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#JanLityński">Łączne fundusze w przeliczeniu na miejsca pracy wskazują, że gospodarka w tym czasie została pozbawiona ok. 150 tys. miejsc pracy miesięcznie. Stanowi to ok. 10 tys. miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#JanLityński">Plan finansowy w 1995 r. został wykonany w granicach 62%–297%, a tylko raz w 100% w przypadku należności z tytułu udzielonych pożyczek. W tej sytuacji plan finansowy za 1995 r. nie został wykonany i innego wniosku nie możemy sformułować. Wniosek ten nie oznacza, że w 1996 r. Fundusz źle pracuje. Z wypowiedzi wynikało, że poprawia swoją działalność, ale żeby rozróżnić funkcjonowanie w następnych latach, to na pytanie, czy Fundusz wykonał plan finansowy w 1995 r. musimy odpowiedzieć negatywnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#RomanSroczyński">Wykonanie planu finansowego w 83,6% powoduje, że dzięki temu była nadwyżka w budżecie. Brak definicji nie przeszkadza w realizacji celów ustawowych. Każdego roku procent ten zwiększa się. Jeżeli w tym roku zostanie wykonany plan finansowy w 100%, to w przyszłym roku nie będzie nadwyżki finansowej.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#RomanSroczyński">Żaden przedstawiciel PFRON nie ocenił wykonania planu negatywnie. Ma pan rację, panie pośle, że zajmujemy się historią, ale nie mówiłem o takiej historii, lecz o firmie Normiko.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#RomanSroczyński">Proponuję, aby do niektórych kwestii finansowych odniósł się pan dyrektor Tomczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MirosławTomaczak">Przygotowałem sprawozdanie za 1995 r. i patrzę na nie inaczej. PFRON wychodzi do ustawy budżetowej z załącznikiem. Konstrukcja planu finansowego na dany rok odbywa się z półrocznym wyprzedzeniem. Niesie to określone skutki. Mamy gotowy projekt planu finansowego na 1997 r. Wyprzedzenie konstrukcji planu wywołuje określone skutki, mianowicie porównałem przewidywane wykonanie planu finansowego za 1994 r. z podanym w sprawozdaniu wykonaniem. Dochody zostały oszacowane na poziomie wyższym od faktycznego wykonania tylko o 9%. Wydatki zostały zaniżone o 17%. Skutek jest taki, że różnica powiększa się bardziej.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#MirosławTomaczak">Plan finansowy nie w każdej części jest właściwy, m.in. wydatki bieżące biura PFRON. Trudno sobie wyobrazić, że jako ekonomika z 25-letnim doświadczeniem, plan na następny rok mam założyć na poziomie 70% wykonania poprzedniego roku. Do tego dochodzi inflacja, rozwój firmy itp.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#MirosławTomaczak">W wielu miejscach sprawozdania jest informacja o niezrealizowaniu określonych pozycji, ale muszą się znaleźć. Wielkość nadwyżki za 1995 r. miało wpływ w znacznie wyższym stopniu na zrealizowanie dochodów, bo ponad 20%. W porównaniu z 1994 r. jest 20%, a do planu 1995 r. jest 24%. Wydatki w 1995 r. w stosunku do planowanych wynoszą 83,6%. Zostały skorygowane z powodu tworzenia niezbędnych rezerw, m.in. na niespłacane pożyczki, których kończy się termin spłaty.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#MirosławTomaczak">Jeśli chodzi o stany Funduszu, to widać go w konstrukcji planu. Przewidywane wykonanie 1994 r. będące podstawą zbudowania planu na 1995 r., to dochody różniły się o 10% plus, wydatki o 17% minus, a stan Funduszu o minus 80%.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#MirosławTomaczak">Nie można powiedzieć, że pieniądze wyegzekwowane z nakładów pracy chronionej są zmarnowane. Tak nie jest, ponieważ są inwestowane dla określonego zysku wyższego od inflacji. W tym roku, realizując sukcesywnie wydatki, zabrakłoby pieniędzy na dalszą działalność w październiku. Uważam, że powinniśmy pracować do końca roku i w tej sytuacji pieniądze pochodzące z nadwyżki zostaną wydatkowane.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#MirosławTomaczak">W br. dochody Funduszu nie zostaną wykonane z powodu zmiany wykładni przepisów ustawy przez Trybunał Konstytucyjny, ponieważ w konsekwencji musimy zwracać wraz z odsetkami nadpłaty dokonane od 1991 r. Stwarza to problemy finansowe, organizacyjne i techniczne itd.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#MirosławTomaczak">Przychodząc do pracy w Państwowych Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pod koniec ub.r. zastanawiałem się nad nadmiarem pieniędzy w budżecie. W sprawozdaniu za 1995 r. podany jest plan na 1996 r. i decyzje podjęte w 1995 r. są zaplanowane do realizacji w 1996 r. Gdyby nie było pieniędzy, to nie wolno podjąć takich decyzji, które realizowane są w następnym roku. Metoda memoriałowa obliguje do księgowania tych decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JanLityński">Panie dyrektorze, jeżeli plan finansowy był źle zbudowany i źle wykonany, to z tych dwóch minusów nie robi się plusu.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#JanLityński">W rozdziale IV „Zadania realizowane przez wojewódzkie ośrodki do spraw zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych”, znalazłem sformułowanie: „równie słabo przebiegała realizacja zadań w zakresie likwidacji barier architektonicznych”, „... znacznie efektywniej przebiegało tworzenie i finansowanie warsztatów terapii zajęciowej. Z zaplanowanej kwoty 40.000 tys. zł wydatkowano 35.337 tys. zł, tj. 88,3%”, „stosunkowo niskie wykonanie przez WOZiRON zadań planowanych (62,8%) w 1995 r., jak i w porównaniu do poprzedniego 1994 r. (75,9%) miało swoje różne przyczyny”. Ile procent stanowi niskie wykonanie zadań planowanych?</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#JanLityński">Panie dyrektorze, jeżeli pan mówi, że należności są egzekwowane, a następnie lokowane i w ten sposób pracują to sądzę, że zadaniem budżetu państwa nie jest ściąganie pieniędzy od obywateli, a następnie umieszczanie ich na korzystnych lokatach tylko egzekwowanie należności i wydawanie na zadanie wyznaczone ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że dyskusja na temat konkretnych rozwiązań była wielokrotnie, a także problem WOZiRON, angażowania środków i ich wykorzystania był omawiany szczegółowo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#LilianaPindor">Jeśli chodzi o wykonanie zadań przez wojewódzkie ośrodki ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych ze sfery rehabilitacji zawodowej, to mam na myśli zadania dotyczące nowych miejsc pracy, refundacji kosztów związanych z wynagrodzeniem przez okres 18 miesięcy, udzielaniu pożyczek na podjęcie samodzielnej działalności gospodarczej oraz szkolenie osób poszukujących pracy i przekwalifikowanie pracowników.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#LilianaPindor">Zacznę od końca. Jeśli chodzi o sprawę szkoleń, to z inicjatywy Komisji Polityki Społecznej w planie finansowym na 1995 r. została przewidziana wyższa kwota niż pierwotnie planował Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wtedy uzasadniliśmy, że zainteresowanie osób niepełnosprawnych szkoleniem jest małe i prawdopodobnie ta kwota, którą planowano pierwotnie będzie kwotą wystarczającą. Okazało się, że wykonawstwo jest bardzo małe z dwóch powodów, mianowicie oprócz tego, że jest pewna niechęć osób niepełnosprawnych do podnoszenia swoich kwalifikacji, to od 1 stycznia 1995 r. weszła w życie zmiana do ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, która w istotny sposób zmieniła definicję osoby bezrobotnej. Natomiast zgodnie z ustawą o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych możemy szkolić i przeznaczać środki na szkolenie dla tych osób, które mają status osoby bezrobotnej. To nam ograniczyło liczbę potencjalnych kandydatów o połowę, bo tak samo zmniejszyła się liczba bezrobotnych osób niepełnosprawnych wg stanu z 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#LilianaPindor">W trakcie roku, tzn. od października został wprowadzony w życie program celowy, który objął szkoleniem osoby poszukujące pracy. Ale w tym przypadku chodzi o rentobiorców, ponieważ ich nie obejmuje status bezrobotnego i nie mają prawa być osobami bezrobotnymi tylko są osobami poszukującymi pracy.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#LilianaPindor">Jeśli chodzi o sprawę pożyczek na podjęcie samodzielnej działalności gospodarczej to uważamy, że jest to bardzo dobra forma i jest pewne zainteresowanie osób niepełnosprawnych, ale osoby niepełnosprawne nie mają najczęściej pomysłu na prowadzenie działalności gospodarczej i nie mają możliwości zabezpieczenia pożyczki. Bardzo często zdarza się, że nawet, jeśli taką pożyczkę otrzymają, to po roku lub wcześniej zawieszają działalność bądź rezygnują z prowadzenia tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#LilianaPindor">Podstawowy problem jednak tkwi w tym, że osoby niepełnosprawne nie mają możliwości zabezpieczenia pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej. Utrudnione są również spłaty tych pożyczek - w tej sprawie mamy bardzo liczną korespondencję - z tego względu, że wymagany przez ustawę okres do umarzania tych pożyczek nie jest spełniony, to i umorzenia ich być nie może.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#LilianaPindor">W trakcie 1995 r. rozluźniono zasady zarówno dotyczące tworzenia nowych miejsc pracy, jak i udzielania pożyczek na podjęcie działalności gospodarczej. Pożyczki te udzielane są na bardzo korzystnych warunkach, tj. na okres co najmniej 4 lat jest okres kadencji w spłacie i oprocentowanie takiej pożyczki wynosi 5% w skali całego okresu jej spłaty. Pomimo to, jak również tego, że chcemy szkolić każdego chętnego do podjęcia działalności gospodarczej nie wzbudza to zbyt wielkiego zainteresowania i nie ma wielu chętnych.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#LilianaPindor">Mówiąc o zasadach tworzenia nowych miejsc pracy i refundacji kosztów z tym związanych oraz udzielania pożyczek, chciałabym wspomnieć o zaleceniach i wynikach kontroli. Było dużo problemów z nieujednoliceniem procedur i ze zbyt mało rygorystycznym podejściem wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, co do oceny pracowników wnioskujących o tworzenie miejsc pracy. W 1994 r. zostały ustalone procedury i wtedy wydawało się, że postawione kryteria powinny zapobiec nadużyciom. W ub.r. mówiliśmy o sprawach prokuratorskich, kiedy to decyzje były niewłaściwie podjęte w kwestii dotyczącej tworzenia nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#LilianaPindor">Jeśli chodzi o wykonanie zadań w I półroczu 1995 r. to mimo, iż postawiono do dyspozycji 1/3 środków przewidzianych w planie finansowym na tworzenie nowych miejsc pracy, to nie zostały wykorzystane nawet w okresie trzech kwartałów. Wzięło się to w pewnym sensie z tego, że - jak państwo pamiętają - w planie finansowym na tworzenie nowych miejsc pracy jest przewidziana kwota 120 mln zł i założenie, że byłoby dobrze, aby w ramach tej kwoty utworzyć ok. 15 tys. nowych miejsc pracy. Te dwie wielkości spowodowały, że określono pewien koszt jednego miejsca pracy w wysokości średniej arytmetycznej tych dwóch wielkości, czyli ok. 80 mln zł na jedno miejsce pracy.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#LilianaPindor">Mamy analizę kosztów tworzenia nowych miejsc pracy na przestrzeni od 1992 r. Wynika z niej, że w 1992 r. średni koszt wyniósł 3,57 tys. zł. W 1993 r. - wtedy, gdy najwięcej podjęto zobowiązań i kiedy na początku 1994 r., z powodu bardzo dużych zobowiązań trzeba było zawiesić działalność Funduszu, koszt wyniósł 7,57 tys. zł. W 1994 r. - 9,8 tys. zł i w 1995 r. - 9,32 tys. zł. Tak wyglądało wykonanie. Jak ono się ma do maksymalnego kosztu, przewidzianego w ustawie, czyli do 30-krotności przeciętnego wynagrodzenia. Otóż w 1992 r. - 41,5%, w 1993 r. - 63%, w 1994 r. - 50%, w 1995 r. - 42,2% maksymalnego kosztu określonego art. 26 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#LilianaPindor">Dysponuję analogicznymi danymi dotyczącymi pożyczek, jeśli to państwa interesuje. Sytuacja jest bardzo złożona. Skąd bierze się duże zróżnicowanie w wykonaniu zadań pomiędzy poszczególnymi województwami? Jest wiele przyczyn. Pierwszą jest duże zobowiązanie podjęte w poprzednim roku, drugą - to niechęć pracodawców, z tzw. otwartego rynku pracy do zatrudnienia tzw. sprawnych osób niepełnosprawnych, czyli tych z najmniejszym uszczerbkiem na zdrowiu i najbardziej wydajnych. Trzecią pracodawcy chcieliby uzyskać przy najmniejszych nakładach ze swojej strony, maksymalne korzyści przy tworzeniu miejsc pracy. Każdy chciałby uzyskać maksymalną kwotę, ale bez angażowania swoich środków.</u>
          <u xml:id="u-50.10" who="#LilianaPindor">Kolejna sprawa: wprowadziliśmy do zasad taki wymóg, mianowicie, aby można było dokonać oceny pracodawcy i jego wiarygodności czy nie będzie zwalniał osób niepełnosprawnych, musi funkcjonować na rynku minimum pół roku w sposób zadowalający (popyt na jego towary). Okazało się, że w wielu przypadkach pracodawcy tego warunku nie spełniają. Tego rodzaju obiektywnych przyczyn jest sporo. Inna sprawa, iż była pewna rezerwa w działaniach pracowników wojewódzkich ośrodków ds. zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych ze względu na chybione decyzje, którymi zajęły się prokuratury. Każdy wniosek był brany pod lupę i następowało wnikliwe przyjrzenie się pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-50.11" who="#LilianaPindor">Sprawa barier architektonicznych i niski stopień wykonania planu. Na likwidację barier architektonicznych w instytucjach i urzędach wprowadzone zostały zasady wydatkowania środków, a także zasada, że musi być udział własny środków tego, który chce bariery likwidować, w wysokości połowy nakładów niezbędnych do poniesienia. Wszyscy chcieli likwidować bariery architektoniczne, ale żeby to mogło odbyć się kosztem środków PFRON. W latach 1994 r. instytucje zgłosiły potrzeby likwidacji barier w wysokości przekraczającej możliwości finansowe PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję, kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#LesławKwiatek">Chciałem odnieść się do wypowiedzi pana posła Lityńskiego, ponieważ w swojej wcześniejszej wypowiedzi starałem się uzasadnić nieco odmienną opinię.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#LesławKwiatek">Rozumiem, że pewne sprawy podkreślane są z pewną emfazą, zwłaszcza te, które budzą wątpliwości i zastrzeżenia. Chciałem prosić o rozważenie i zweryfikowanie poglądu co do sformułowania opinii, że Fundusz nie wykonał swojego planu, ponieważ uważam, że jest to krzywdząca opinia. Przedstawione przez Fundusz dokumenty zawierające dane finansowe, upoważniają mnie do stwierdzenia, że Fundusz wykonał plan finansowy, akceptowany w załączniku do ustawy budżetowej w różnym procencie w poszczególnych pozycjach, czyli np. w pewnych pozycjach wykonał z dużą nadwyżką i trudno to kwalifikować jako zjawisko świadczące wyłącznie negatywnie o Funduszu, a w innych pozycjach wykonał w niedostatecznym stopniu. Konkretnie w trzech lub czterech pozycjach wymieniony był stan Funduszu dochodowy, wydatki i stan końcowy. Można powiedzieć, że dochody zostały wykonane w 124,4% w stosunku do planu, natomiast wydatki 83,6% w stosunku do planu. Nie można oceniać jednostronnie, rozmawiając o całej sytuacji i perspektywie Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#LesławKwiatek">Drugą uwagę, którą chciałem zgłosić, to prosiłbym o zwrócenie uwagi na wskaźniki procentowe dotyczące porównania wykonania planu w latach 1994 i 1995. Tutaj wszystkie wskaźniki są powyżej 100% i świadczą o jednoznacznym postępie w działalności Funduszu w stosunku do roku poprzedniego i w stosunku do innego planu finansowego, ale budowanego według tej samej metodologii.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#LesławKwiatek">Wcześniej w swojej wypowiedzi wspomniałem, że w trakcie minionego roku finansowego, nastąpiły nowe regulacje dotyczące metodologii księgowania i prowadzenia gospodarki finansowej. To miało wpływ na powiększenie pewnych pozycji w ostatecznym rachunku.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#LesławKwiatek">Jeśli chodzi o historię planu z 1995 r. to należy przypomnieć, że był opracowywany przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w miesiącu sierpniu, zatwierdzony przez radę nadzorczą PFRON we wrześniu, a w Komisji sejmowej musiał być w listopadzie, w celu poddania ostatecznej ocenie. Wtedy dyskutowaliśmy w atmosferze pełnego zrozumienia. Gdyby ktoś z państwa był zainteresowany potwierdzeniem prawdziwości mojej wypowiedzi, to mam biuletyn z tamtego posiedzenia Komisji. Panowała wtedy powszechna zgoda, że w planowaniu i w wykonaniu budżetu zachowane zostały podstawowe, racjonalne kryteria. Dzisiaj rozpatrujemy sprawozdanie z wykonania planu, w związku z tym apeluję, aby uwzględnić fakt, że jest to zróżnicowanie wykonania planu w różnych pozycjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że nie we wszystkich elementach wyjaśnienie pana ministra było do przyjęcia, ponieważ jak pan zauważył, niektóre sformułowania wywoływały odczucie, że niezbyt poważnie traktujemy pewne zasady, które powinny obowiązywać przy analizowaniu tego rodzaju dokumentu w sytuacji już końcowej. Ponieważ zbliżamy się do końca naszego posiedzenia poświęconego Państwowemu Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych chciałbym powiedzieć, że tocząca się dzisiaj dyskusja była jednak bardzo kompleksowa. Ujęła w zasadzie wszystkie kwestie zawarte w idei Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#BogdanKrysiewicz">Gdy tworzono ustawę o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych przyjmowano założenia, że ma ona wypełnić pewną wyrwę, która powstała w 1989 r. po zrównaniu jednostek, które nie miały jednakowych szans. Idea, która miała polegać na wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych na rynku pracy coraz lepiej jest realizowana, co nie zostało w dyskusji zakwestionowane. Oczywiście przy tej dyskusji ciąży problem, który wiąże się z omawianiem realizacji Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jak pamiętamy, w poprzednich latach, dyskusji tej towarzyszyła atmosfera skandalu, sensacji, olbrzymich emocji i napięć. Można powiedzieć, że wiele elementów tej dyskusji ciąży jeszcze z poprzednich prezentowanych ocenach i w materiałach.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#BogdanKrysiewicz">Jest jeszcze wiele spraw takich, które wymagają poprawy przede wszystkim w zakresie zarządzania Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Powiedziano w dyskusji, że zmiany kadrowe nie miały większego wpływu na działalność Funduszu jest to oczywiście nieprawdą. Taka zmiana musi mieć wpływ i odzwierciedlać negatywne efekty funkcjonowania zarówno Funduszu, jak i zarządu, chociażby poznanie uwarunkowań realizacyjnych, zapoznanie się z pewnymi przyjętymi zasadami lub ewentualnie możliwość kontrolowania pewnych procesów w kierownictwie; zawsze będzie utrudniona w sytuacji płynności kadry lub w sytuacji zmian kadrowych, czy w sytuacji małej stabilności.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#BogdanKrysiewicz">Wiele uwag zgłaszanych w dyskusji dotyczących obowiązującego prawa, jego nieścisłości, jest zasadna. Ta samokrytyka, którą niektórzy posłowie w trakcie dyskusji próbowali zgłaszać zwracając uwagę na fakt, że prawo w wielu przypadkach jest otwarte lub niezbyt uszczegółowione. Jest to dobre w sytuacji, kiedy trafia na bardzo dobrze i sprawnie działającą instytucję, która ma pewne tradycje i doświadczenie, a nie która jakby koryguje swoje działania na bieżąco. Sam fakt, o którym wspomniał pan prezes PFRON, że Fundusz uchwalono w maju, a już w listopadzie zaczął wypłacać środki. Później była to ta faza, którą - moim zdaniem - powinniśmy na zawsze wykreślić z naszej pamięci efektywnym działaniem powoduje, że prawdopodobnie wciąż jeszcze istnieją dylematy i zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#BogdanKrysiewicz">Jest jeszcze jeden element, który - moim zdaniem - w sytuacji tak precyzyjnego rozliczania wywołuje różne odczucia i dość różne podejście przy prezentowaniu ocen. Problem ten zapisaliśmy w nowelizacji ustawy, przyjętej przez parlament w trakcie działania tej ustawy, mianowicie cele wynikające z możliwości angażowania nadwyżki Funduszu. W tym momencie pewnie niektórzy z nas będą mieli określone rozterki, czy dążyć do tego, aby ta nadwyżka była, czy też nie. Jeżeli weźmiemy pod uwagę cele, na które ta nadwyżka jest przeznaczona, zgodnie z zapisem ustawowym, to te rozterki są coraz większe.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#BogdanKrysiewicz">Chcę zwrócić uwagę na fakt, jak należałoby odbierać z punktu widzenia celów realizowanych w systemie, w polityce społecznej, w systemie państwa, że w tak dynamiczny sposób rosną środki na Fundusz. Wiąże się to z tymi ocenami, o których mówiłem, mianowicie z wyrównaniem szans będzie jeszcze trudniej, dlatego że, jeśli rosną wpływy to będą musiały również rosnąć zadania Funduszu. Stosownie do tego musi być zmieniana i rozwijana kadra, która tym zadaniom będzie musiała odpowiednio sprostać.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#BogdanKrysiewicz">Drugą sprawą jest to, że rosną te środki świadczy o tym, że równych szans na otwartym rynku pracy, osoby niepełnosprawne nie mają i pewnie nie będą miały. Te szanse coraz bardziej się komplikują.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#BogdanKrysiewicz">Były różne pomysły egzekucji nad Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wiemy, jak odbiera to środowisko. Natomiast w ostatnim czasie w momencie konsultacji projektu nowelizacji zmiany ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, o funkcjonowaniu Funduszu wypowiadały się różne środowiska. W większości tych spotkań o charakterze ogólnokrajowym Funduszu mieliśmy okazję uczestniczyć i mamy stanowiska lub uchwały tych środowisk. Prawie we wszystkich stanowiskach zawarte są pozytywne uwagi na temat postępujących przekształceń w zarządzaniu Funduszem.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#BogdanKrysiewicz">W toku dyskusji zostały zgłoszone wnioski, nad którymi będziemy głosować w późniejszej fazie dzisiejszego posiedzenia. Dwa zostały w sposób szczególny zaakcentowane. Jeden odnosi się do wariantu I, drugi do wariantu II, rozbudowanego o elementy zawarte w wariancie III.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#BogdanKrysiewicz">Ponieważ w zasadzie wszystkie elementy dyskusji zostały wyczerpane, zgłoszone zostały już wszystkie wnioski, chciałbym serdecznie podziękować za udział w dyskusji, za wypowiedzi i wyjaśnienia udzielone na wiele zgłoszonych pytań. Jeśli nie ma innych uwag, tę część dyskusji uznalibyśmy za zakończoną.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#BogdanKrysiewicz">Czy pani poseł sprawozdawca chciałaby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Ponieważ byłam inicjatorką tej dyskusji, to w podsumowaniu chciałabym ograniczyć się do stwierdzenia tego, co najczęściej się powtarzało.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Najczęściej zgłaszanym postulatem była a potrzeba zmiany otoczenia prawnego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i to jest w naszej gestii oraz stabilizacja dotycząca zarówno zarządu PFRON, jak i samej działalności Funduszu, jego niekwestionowane istnienie, w odróżnieniu od stagnacji korpusu, który przygotowuje karty obiegowe, proces decyzyjny - chyba nadmiernie rozbudowanego, co wynikało z wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#KrystynaSienkiewicz">Natomiast zaniepokoiły wypowiedzi prezesa zarządu i dyrektora ekonomicznego dotyczące prognozy wykonania budżetu w 1996 r. i plany na 1997 r. Uważam, że oprócz nasilania postępowania egzekucyjnego i gromadzenia tych środków, potrzebna jest również interwencja nasza jako Komisji Polityki Społecznej, niezależnie od dzisiejszego posiedzenia i prac nad projektem budżetu.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Mam jedną uwagę do uwag i wniosków Najwyższej Izby Kontroli dotyczącą efektywności egzekwowania należności. Uważam, że w praktyce oznaczać to może nałożenie na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, czyli na jego zarząd i pracowników, zakres takich obowiązków, które można by porównać z zadaniami całego aparatu skarbowego, tzn. urzędów i izb skarbowych, ministra finansów związanych z ustaleniem i egzekwowaniem zobowiązań skarbowych podmiotów gospodarczych. Moim zdaniem, ten rygor jest niemożliwy do spełnienia z uwagi na brak instrumentów i otoczenia prawnego.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#KrystynaSienkiewicz">Z woli pana prezesa nie muszę podejmować interwencji poselskiej w sprawie pisma zarządu głównego Polskiego Związku Głuchych, ponieważ zostało to pomiędzy panami wyjaśnione. W czasie przerwy byłam pytana o to, dlaczego zaproponowałam aż trzy warianty opinii.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#KrystynaSienkiewicz">Otóż przewidując taką dyskusję, w której mogą padać różne wnioski, przygotowałam tę możliwość. Natomiast każdy z nas w głosowaniu będzie mógł wyartykułować swoją decyzję. Nie uznaję szybkiego redagowania tak poważnych spraw, jak udzielenie absolutorium bądź nieudzielenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję pani poseł Sienkiewicz za przygotowanie opinii i podsumowanie tej części posiedzenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#BogdanKrysiewicz">Tym akcentem zakończymy dyskusję nad sprawozdaniem z działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#BogdanKrysiewicz">Ogłaszam 15-minutową przerwę. Po przerwie zajmiemy się zagadnieniem Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do kolejnego punktu posiedzenia Komisji, tzn. omówienie sprawozdania z wykonania budżetu część 43 - Państwowej Inspekcji Pracy za 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#BogdanKrysiewicz">Zgodnie z zasadą przyjętą na naszych posiedzeniach Komisji, poprosimy pana dra Sułkowskiego o dokonanie wprowadzenia i zwrócenia uwagi - jego zdaniem - na najważniejsze kwestie, które Komisja powinna wziąć pod uwagę przy opiniowaniu. Później poprosimy pana posła Rulewskiego o dokonanie swoistego koreferatu, zaproponowanie wniosków i zgłoszenie uwag, a następnie odbyłaby się dyskusja i na tym zakończyłaby się kolejna część dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#BogdanKrysiewicz">Ponieważ są osoby zainteresowane, proszę zatem pana dra Sułkowskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#TadeuszSułkowski">W przedłożonej Komisji informacji z wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy za 1995 r. starałem się w sposób syntetyczny zobrazować dochody i wydatki Państwowej Inspekcji Pracy. W związku z tym w swoim wystąpieniu ograniczę się do przedstawienia kilku najistotniejszych liczb i informacji. W przypadku pytań i wątpliwości będę starał się udzielić wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#TadeuszSułkowski">Według ustawy budżetowej z 16 marca 1995 r. budżet Państwowej Inspekcji Pracy po stronie dochodów zamykał się kwotą 5.30909 tys. zł, po stronie wydatków kwotą 62.803 tys. zł. W trakcie realizacji budżetu, w ramach posiadanych środków, zgodnie z prawem budżetowym dokonałem niezbędnych zmian w planie wydatków budżetowych w rozdziałach i paragrafach, w celu pokrycia wyższych niż zakładano wydatków w niektórych paragrafach, przy jednoczesnym oszczędnościach w innych. Wydatki te w całości dotyczyły zadań ustawowych i były ściśle związane z realizacją programu Państwowej Inspekcji Pracy oraz z realizacją dodatkowych tematów wynikających z bieżącej oceny sytuacji i potrzeb okręgowych inspektoratów pracy.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#TadeuszSułkowski">Mimo maksymalnej oszczędności wydatków bieżących tylko 224 tys. zł można było przesunąć na wydatki inwestycyjne z przeznaczeniem na zakup wyposażenia biurowego i dofinansowanie Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy na kontynuację przeprowadzonych prac modernizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#TadeuszSułkowski">Wykonanie budżetu w kwotach globalnych w stosunku do planu przedstawiało się w ten sposób, że dochody wyniosły 6.948 tys. zł, zaś wydatki 62.757 tys. zł, czyli 99,9% planu. Wśród tych wydatków dominującą pozycję, tj. 70% stanowiły wydatki osobowe i pochodne, 18,5% wydatki administracyjne i biurowe oraz 2,5% wydatki na krajowe podróże służbowe. To są najważniejsze grupy wydatków.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#TadeuszSułkowski">Wykonanie dochodów, które zostały zrealizowane w wysokości 131,1%, to efekt zwiększenia liczby kontroli o ok. 3 tys. w porównaniu do roku poprzedniego bardziej aktywnej polityki w orzekaniu kar grzywien przez inspektorów pracy, w rezultacie tego średnia wysokość kar grzywien wzrosła o ok. 40%. W 1995 r. inspektorzy pracy wydali ponad 33 tys. orzeczeń o ukaraniu, czyli o ok. 12% więcej niż w roku poprzednim na łączną kwotę niemal 8,4 mln zł, a więc była to kwota wyższa niż w 1994 r. o ponad 50%.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#TadeuszSułkowski">Pragnę podkreślić, że stosownie do zaleceń Sejmu, a szczególnie Komisji Polityki Społecznej oraz Rady Ochrony Pracy zwiększony został udział kontroli w zakładach sektora prywatnego. W rezultacie zakłady prywatne stanowiły ponad 80% podmiotów kontrolowanych. Skontrolowano o 12% więcej niż w poprzednim roku małych zakładów pracy, zatrudniających do 50 pracowników. Można to skomentować jednym zdaniem - stan przestrzegania prawa pracy w wymienionych kategoriach zakładów, jako wysoce nie-zadowalający znalazł odbicie w procesie orzekania kar grzywien przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#TadeuszSułkowski">Przed chwilą mówiłem o wydatkach Państwowej Inspekcji Pracy, które przede wszystkim dotyczyły wydatków osobowych, administracyjnych i podróży służbowych. Chciałbym przedstawić Komisji, jak one kreowały z funkcjonowaniem i skutecznością działania Państwowej Inspekcji Pracy i w czym ta skuteczność wyrażała się. W 1995 r. poddano kontroli ok. 310 tys. uprzednio wydanych decyzji inspektorskich, co pozwoliło stwierdzić, że decyzje wydane przez organy Państwowej Inspekcji Pracy były zrealizowane w 95%. Jest to wskaźnik, który absolutnie nas nie demobilizuje i nie skłania do spoczynku. Możemy go uznać jednak za satysfakcjonujący, jeśli porównać go ze wskaźnikami uzyskanymi przez inne urzędy administracji państwowej oraz wymiar sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#TadeuszSułkowski">Ponadto chciałbym nadmienić o najważniejszych decyzjach o znaczeniu prewencyjnym orzekanych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy, a dotyczą one wstrzymania robót, które ze swojej istoty wydawane w sytuacji bezpośrednich zagrożeń dla zdrowia i życia stanowią o uniknięciu wypadków, czy innej tragedii. Tego rodzaju decyzji, inspektorzy pracy w czasie swojej działalności w 1995 r. wydali o 11% więcej niż w poprzednim roku, zaś o ponad 20% więcej decyzji skierowania pracowników do innych robót, które również charakteryzują się istotnym znaczeniem prewencyjnym.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#TadeuszSułkowski">W wyniku wykonania decyzji wydanych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy uzyskano poprawę warunków pracy w ok. 22 tys. zakładów pracy, tj. ok. 10% więcej niż w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#TadeuszSułkowski">Chciałbym wspomnieć o tych rodzajach działalności Państwowej Inspekcji Pracy i jej organów, które odpowiadają szczególnemu zapotrzebowaniu społecznemu. W roku sprawozdawczym udzielono ok. 440 tys. porad prawnych i technicznych pracownikom zwracającym się do Państwowej Inspekcji Pracy, z przewagą porad prawnych i był to wzrost o ok. 32%. Jest to działalność pracochłonna i nie znajdująca bezpośredniego odbicia w statystykach kontrolnych, a jednocześnie wykazujące od lat wzrastające zapotrzebowanie społeczne. Również nastąpił wzrost załatwionych przez Państwową Inspekcję Pracy skarg pracowniczych. Pragnę podkreślić, że w ogromnej większości były to skargi uzasadnione. Wzrost tych skarg w roku sprawozdawczym o 12% obrazuje intensywność pracy przedstawicieli Państwowej Inspekcji Pracy. Liczba obiektów inwestycyjnych, których przekazanie do eksploatacji nadzorowali inspektorzy pracy była wyższa o 17% i niemal w 90% przypadków inspektorzy pracy stwierdzili nieprawidłowości, wymagające usunięcia i często stanowiące o zagrożeniach w nowo tworzonych miejscach pracy. Są to przykładowe formy działania, które Komisji zaprezentowałem, jako obraz efektów uzyskiwanych w wyniku działalności nadzorczej i kontrolnej przez Państwową Inspekcję Pracy.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#TadeuszSułkowski">Realizacja wydatków Państwowej Inspekcji Pracy następowała zgodnie z prawem budżetowym, maksymalnie oszczędnie i w całości dotyczyła zadań ustawowych. W okresie od 15 stycznia do 28 marca br. przeprowadzona została kontrola Głównego Inspektoratu Pracy przez Najwyższą Izbę Kontroli. Kontrolą objęto wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy za 1995 r. W jej wyniku nie stwierdzono nieprawidłowości w gospodarce finansowej oraz w realizacji planu wydatków budżetowych w okręgowych inspektoratach pracy i w Głównym Inspektoracie Pracy.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#TadeuszSułkowski">Zwrócono tylko uwagę na zbyt ostrożne planowanie dochodów, które pochodzą z orzekanych kar grzywien. W tym przypadku trudno mówić o planie dochodów, jest to bardziej szacunek, którego ostateczny rezultat zależy od różnokierunkowego oddziaływania czynników, wśród których przede wszystkim trzeba wziąć pod uwagę rodzaj i okoliczności wyliczeń, które mają popełnić pracodawcy, czy które popełnią pracodawcy. Skutki działań dyscyplinujących i promujących z poprzednich okresów, które podejmowała zarówno Państwowa Inspekcja Pracy, jak i inne organy czuwające nad warunkami pracy, a także element niezawisłości decyzji inspektorskich gwarantowanych ustawą.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#TadeuszSułkowski">Chciałbym na zakończenie podkreślić, że wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy po stronie wydatków wzrosło o 134,9% w stosunku do 1994 r. przy wskaźniku wzrostu cen towarów i usług o 27,8% wzroście średniorocznego zatrudnienia o 10% oraz realizacji dodatkowych tematów wynikających z bieżącej oceny sytuacji i potrzeb, szczególnie w terenie ze względu na wzrost samodzielności przyznanych w ostatnich latach okręgowym inspektoratom pracy.</u>
          <u xml:id="u-56.13" who="#TadeuszSułkowski">W swoim wprowadzeniu ograniczyłem się do przedstawienia najważniejszych okoliczności realizacji budżetu Państwowej Inspekcji Pracy w 1995 r. W razie zainteresowania Komisji pozostaję wraz ze swoimi współpracownikami do dyspozycji dla udzielenia odpowiedzi na pytania. Proszę jednocześnie Komisję o przyjęcie przedstawionego sprawozdania z wykonania budżetu część 43 Państwowej Inspekcji Pracy za 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję. Proszę pana posła Rulewskiego o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JanRulewski">Mam ułatwione zadanie z dwóch powodów. Po pierwsze, sprawozdanie z wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy jest przedstawione od strony metodycznej. Nie chcę powiedzieć, że jest ono zakamuflowane, ale przedstawia wydatki ogólnie a nie zadaniowo. Jest on zbilansowaniem wydatków i wpływów w przeciwieństwie do poprzednich budżetów, które były konstruowane zadaniowo. Jest w nim mowa o globalnych wydatkach i wpływach.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#JanRulewski">Po drugie, sporządzona informacja istotnie jest pełna i czytelna. Wszelkie dane wskazują - myślę o Radzie Ochrony Pracy - że wydatki przyjęte zostały przez Radę Ochrony Pracy, a także inne instytucje i organy państwowe, w tym Sejm i na ogół odpowiadały nałożonemu planowi działania.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#JanRulewski">Budżet Państwowej Inspekcji Pracy składa się z dwóch części: dochodów i wydatków. Jak już powiedział pan dr Sułkowski powołując się na ustalenia Najwyższej Izby Kontroli; w zakresie dochodów występują ponownie - tak jak w 1994 r. - dysproporcje polegające na niedoszacowaniu przychodów w wysokości 31% i są mniejsze niż w 1994 r., gdy wyniosły 50%. Na to składa się wiele czynników. O niektórych mówił pan dr Sułkowski, ale to działanie jest zasługą posłów, którzy namawiali do podnoszenia kar wobec zjawiska recydywy w prawie pracowniczym i nadal ono występuje.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#JanRulewski">Działalność Państwowej Inspekcji Pracy dowodzi, że takie zjawiska, jak nieprzestrzeganie prawa pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy w próbie badanych zakładów pracy sięga w 40 z nich, stąd tendencja do zaostrzania przepisów, przy czym nie jest ona stawiana obligatoryjnie, przynajmniej przez Radę Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#JanRulewski">Rozważa się, aby w nowych uregulowaniach prawnych wskazywano również na działania motywujące do przestrzegania prawa pracy. Niewątpliwie postępem w tym kierunku jest Kodeks pracy, który w zasadniczej części wszedł w życie w II połowie br. Sądzę, że jednak należy zwrócić uwagę Państwowej Inspekcji Pracy na to, że w zakresie nakładania kar nie wykazuje pełnej konsekwencji. Dane z różnych inspektoratów wskazują, że stosowana jest różna polityka w nakładaniu kar. Bywają okręgi, np. bydgoski, opolski, w których liczba maksymalnie nakładanych wówczas kar, tzn. 5 mln starych zł sięgała wielkości 200–250, wówczas gdy np. w woj. olsztyńskim liczba maksymalnych kar, kiedy wszyscy domagali się ich podwyższenia wyniosła 3-krotnie mniej. To oznacza, że w zakresie realizacji polityki Rady Ochrony Pracy są białe plamy. Zatem nasuwa się wniosek, że w pracach projektowych nad przyszłymi budżetami należałoby się wykazać większą precyzją i pogłębioną analizą. Nie chciałbym wyciągać wniosków, że jest to asekuracja w zakresie stawiania zadań Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#JanRulewski">Jeśli chodzi o wydatki budżetowe, to zawarte są w jednej tabelce zawierającej kilkanaście pozycji. Ich struktura nie odbiega od ubiegłorocznych i składa się z wydatków na wynagrodzenia pracowników i ich ubezpieczenia, co stanowi 73%, następnie na obsługę biur i zaledwie ok. 3% na inwestycje. Struktura budżetu jest prosta i zdawałoby się niepodlegająca dyskusji, ale znaczne przyrosty funduszu płac i etatów wykazują pewną rozbieżność. Sejm zatwierdził ponad 70 etatów, ale Państwowa Inspekcja Pracy nie wykorzystała ich. Tabela wykazuje, że fundusz płac został wykonany prawie w 100%, natomiast zatrudnienie nie było pełne w ciągu całego roku. Mówię to dlatego, że padają zastrzeżenia wobec Państwowej Inspekcji Pracy o nie realizowaniu w pełni swoich możliwości w zakresie dokonywania inspekcji, w tym małe częstotliwości odwiedzania zakładów pracy, a zwłaszcza zakładów pracy chronionej. Zatem byłby to drugi wniosek już powtarzany, aby Państwowa Inspekcja Pracy w przypadku, gdy otrzyma od Sejmu środki wykonywała je w pełni i harmonijnie w okresie całego roku.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#JanRulewski">Powstaje pytanie, dlaczego mimo tak wysokich środków na fundusz wynagrodzeń przekroczono pozycję nagrody i wydatki osobowe o 100%? Jest to niewielka pozycja, ale przekroczenie jej o 100% musi budzić wątpliwości. Ponieważ pan dr Sułkowski protestuje, wobec tego należy odwołać się do dokumentu. W załączniku do informacji nr 2 poz. 7 - nagrody i wydatki osobowe nie zaliczone do wynagrodzeń - wykonanie w 205%. To wymaga wyjaśnienia być może wyniknęły w trakcie roku jakieś zadania i należało zwiększyć te wydatki.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#JanRulewski">Wydatki inwestycyjne - jak już powiedziałem - są bardzo skromną pozycją w budżecie, a jeszcze w 2/3 przeznaczone na komputeryzację, rozbudowę systemu informatycznego. Jest to zgodne z życzeniem wszystkich, aby działalność Państwowej Inspekcji Pracy była racjonalna i pociągała najmniej skutków. Nie wszystkie instytucje chcą udzielać informacji Państwowej Inspekcji Pracy, a na takich założeniach został zbudowany jej system komputerowy. Z informacji dowiadujemy się, że cały ten program obecnie jest aktualizowany, co wiąże się z dużymi kosztami. Sądzę, że kolejny raz zakupuje się inną wersję komputerów, która wymaga zmiany oprogramowania. Wobec tego wnioskuję, aby Komisja Polityki Społecznej i Rada Ochrony Pracy zainteresowały się tą kwestią i w I półroczu przyszłego roku, w atmosferze spokoju dokonano oceny skuteczności wykorzystania bazy informatycznej zainstalowanej w Państwowej Inspekcji Pracy. Jest to liczba wielkości kilkuset komputerów, a obecnie trwa rozbudowa łączy do nich. Wyposażenie w sprzęt powoduje, że siedziba Państwowej Inspekcji Pracy m.in. z tego powodu będzie trudna do zmiany ze względu na koszty przeprowadzki. Część posłów podnosiła kwestię kosztów związanych z wynajmem siedzib Państwowej Inspekcji Pracy, które w większości są wynajmowane.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#JanRulewski">Moje zdziwienie wzbudziła pozycja dotycząca wydatków inwestycyjnych przeznaczonych na zakup 15 kopiarek za bardzo wysoką kwotę. Każda kopiarka kosztowała 20 tys. zł. Jeśli przyjąć, że czasami istnieje potrzeba wykonania większej liczby odbitek, to jednak nie sądzę, żeby istniała potrzeba dokonywania tak drogiego zakupu w każdym inspektoracie. Szacuję, że koszt odbitek sięgałby ok. 6 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#JanRulewski">Przy okazji analizy tych inwestycji wykazano, że dokonano zakupu dwóch budynków. Postulatem Komisji Polityki Społecznej było, że skoro Państwowa Inspekcja Pracy jest elementem trwałym to trudno, żeby w III Rzeczypospolitej Polskiej opierała się na wynajmowaniu siedzib i płaceniu wysokich czynszów. Wątpliwości moje budzi fakt, że następuje rozrost lokalowy Państwowej Inspekcji Pracy w małych ośrodkach.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#JanRulewski">W sprawozdaniu zawarte jest stwierdzenie, że ze względu „na zbliżenie się inspektora do otoczenia”, czyli do zakładów pracy, utworzono oddziały w Zawierciu i Malborku. Również tam należało dokonać zakupu siedzib i wyposażenia. Nie po to wykorzystujemy technikę, aby teraz w każdym miasteczku była siedziba Państwowej Inspekcji Pracy wraz z kierownikiem, telefonem, sekretarką, kserokopiarką, samochodem i dodatkowym łączem komputerowym. Muszę temu zdecydowanie się przeciwstawić, ponieważ obecna technika pozwala na koncentrowanie się w ważniejszych ośrodkach. Nie jestem przeciwnikiem tworzenia różnych elastycznych struktur w ramach Państwowej Inspekcji Pracy. Sądzę, że w Państwowej Inspekcji Pracy ulega się naciskom koniunkturalnym przy tym wydając publiczne pieniądze, czego nie mogę akceptować. Myślę, że ta działalność zostanie ukrócona.</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#JanRulewski">Państwowa Inspekcja Pracy prowadziła rozległą działalność, w tym współpracę z zagranicą. Zauważa się uczestnictwo pracowników również głównego inspektora pracy, który szefuje Międzynarodowej Organizacji Inspektorów Pracy. Z tego tytułu ponosimy pewne wydatki, częściowo refundowane. Zauważyłem również, że odbywa się dużo kontaktów międzynarodowych, co należy pozytywnie ocenić. Jednakże od 2 lat dopominam się, aby kontakty te odbywały się także na poziomie inspektorów o charakterze warsztatowo-szkoleniowym, a nie tylko seminaria i spotkania. Potrzebne są również praktyki, np. w Danii dla problemów kontrolowania warunków pracy w rolnictwie itp. Powinien to być rodzaj użytecznej praktyki, a nie zaledwie kontaktu, który rządzi się pewnymi kwestiami.</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#JanRulewski">Chciałbym wspomnieć o tym, że Główny Inspektorat Pracy prowadzi Ośrodek Szkoleniowy im. prof. Jana Rosnera we Wrocławiu, w którym trwają prace inwestycyjne. Sądzę, że nie jest on w pełni wykorzystany. Brakuje informacji, jak dalece jest wykorzystany w stosunku do swoich możliwości. Poprzednia informacja zawierała liczbę osobodni, szkoleń. Obecnie jej nie ma i dlatego nie mogę dokonać oceny. Proszę pana inspektora o uzupełnienie informacji dotyczącej wykorzystania tego ośrodka, ponieważ czynione są duże nakłady inwestycyjne, a nawet dokonano zakupu dodatkowego budynku.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#JanRulewski">Na zakończenie swojej wypowiedzi wracam do zgłoszonych wniosków, mianowicie bardziej precyzyjna analiza wpływów (uregulowane są przepisy prawne, jest ustawa o wysokości kar i grzywien). Drugi wniosek to bardziej stabilne wykorzystywanie funduszu wynagrodzeń, w tym pełne zatrudnienie w trakcie całego roku. Trzeci wniosek to niedokonywanie rozrostu Państwowej Inspekcji Pracy w oparciu o nowe siedziby w małych miasteczkach, co tym samym pociągałoby dodatkowe środki inwestycyjne. Czwarty wniosek to, żeby w I półroczu przyszłego roku dokonać analizy wykorzystania systemów informatycznych.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#JanRulewski">Jeśli Komisja uzna, że należy zmienić lub poszerzyć proponowane przeze mnie wnioski, nie będę zgłaszał sprzeciwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#BogdanKrysiewicz">Otwieram dyskusję na temat sprawozdania z wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy za 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MarekDyduch">Chciałem zadać pytanie w kontekście wypowiedzi pana posła Rulewskiego w kwestii nagród i wydatków osobowych nie zaliczanych do wynagrodzeń jako zjawisko budzące wątpliwość. Otóż w wykonaniu budżetu ogółem pozycja ta stanowi 205%, proszę o wyjaśnienie dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MarekDyduch">Następna sprawa w pozycji 29 - pozostała działalność. Ponownie jest punkt nagrody i wydatki osobowe nie zaliczone do wynagrodzeń, który stanowi 133,3%. Czy to są odrębne pozycje?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#MarekDyduch">Kolejna sprawa. W przedłożonych materiałach jest porównanie budżetu 1995 r. do założeń 1996 r. W planie na br. pozycja nagrody i wydatki osobowe nie zaliczane do wynagrodzeń wzrastają o 239%, czyli do 1994 r. mogły wzrosnąć o ponad 400%.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#MarekDyduch">Świadczenia te nie są opodatkowane pochodnymi od wynagrodzeń i w związku z tym proszę o wyjaśnienie przyczyn wzrostu tej pozycji w budżecie, czy jest to wynagrodzenie nieodzowne w działalności Państwowej Inspekcji Pracy i jakie jest uzasadnienie tego typu wydatków w tak dużym wymiarze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JanuszJurek">Niedawno zakończyliśmy omawianie wykonania budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w którym mówiliśmy o funkcjonowaniu zakładów pracy chronionej. W tym kontekście mam pytanie do przedstawicieli Państwowej Inspekcji Pracy, jak układa się współpraca i jakie są jej efekty między Pełnomocnikiem ds. Osób Niepełnosprawnych, jeśli chodzi o kontrolę zakładów pracy chronionej w wywiązywaniu się z ich ustawowych obowiązków? Ile wniosków zostało skierowanych do Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, w celu ewentualnego cofnięcia statusu zakładu pracy chronionej? Następne pytanie dotyczy kwestii zamieszczonej na str. 9 informacji, mianowicie Główny Inspektor Pracy przedstawił właściwym ministrom 12 wniosków legislacyjnych, w tym m.in. ministrowi pracy i polityki socjalnej 6 wniosków w sprawie zmiany projektu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. Chciałbym się dowiedzieć, ile z nich zostało skonsumowanych w projekcie rządowym, nad którym trwają prace Komisji Polityki Społecznej?</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#JanuszJurek">Ostatnia sprawa dotycząca podpisania porozumień, mianowicie czy funkcjonuje takie porozumienie - poza wymienionymi - między Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a Państwową Inspekcją Pracy, jeśli chodzi o realizację zadań wspomnianych przeze mnie w pierwszym pytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#BogdanKrysiewicz">Szczególnie chciałbym zwrócić uwagę na ten element pytania zadanego przez pana posła Jurka, który dotyczy wniosków do ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, ponieważ jesteśmy w trakcie prac przygotowawczych nad nowelizacją tej ustawy. Jeżeli dotychczas te wnioski nie zostały uwzględnione w działalności resortu, to istnieje pilna potrzeba zapoznania się z nimi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#GrażynaKotowicz">Chciałabym przedstawić swoją refleksję. Ocena realizacji budżetu Państwowej Inspekcji Pracy nie może być negatywna, podobnie oceniła Najwyższa Izba Kontroli. Myślę, że do zgłoszonych uwag odniesie się Główny Inspektor Pracy. Wzrost płac należałoby skorelować ze wzrostem kontroli o 9%, liczby decyzji o 25% lub liczby wystąpień, a także znaczny wzrost realizacji egzekwowania kar.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#GrażynaKotowicz">Chciałabym odnieść się do sprawy, na którą zwrócił uwagę pan poseł Rulewski mający miejsce na terenie nowosądeckim będącym w zasięgu działania Okręgowego Inspektoratu Pracy w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#GrażynaKotowicz">Poprzez okręgowe inspektoraty pracy inspektorzy pracy przybliżają się do gmin, zakładów pracy, a zwłaszcza teraz jest to bardzo potrzebne, ponieważ wszedł w życie nowy Kodeks pracy i jego realizacja, a szczególnie realizacja zaleceń naszej Komisji dotyczących podmiotów gospodarczych prywatnych wymaga wiedzy. Jest to praca instruktażowo-szkoleniowa, gdzie kierownicy podmiotów gospodarczych nie zawsze spisują prawidłowo umowę o pracę. Wobec tego, jeśli chodzi o wynagrodzenia, to nie rażą mnie wzrosty płac, ponieważ należy tym ludziom zapłacić więcej niż wynika z ich zakresu czynności ze względu na dotarcie do wszystkich jednostek gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#GrażynaKotowicz">Myślę, że to pozytywnie odbija się na nas wszystkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JózefGrabek">Uważam, że skuteczność pracy Państwowej Inspekcji Pracy w dużej mierze - jak wykazał poseł Rulewski na przykładzie komputeryzacji - zależy od współpracy z partnerami. Chciałbym zapytać, jak układa się współpraca z takim podmiotem, jak służby kontrolne urzędów pracy, tzw. policja pracy działająca ze szczebla wojewódzkiego urzędu pracy?</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#JózefGrabek">Następne pytanie, również częściowo mówił pan poseł Rulewski dotyczy oceny ze szczebla Głównego Inspektoratu, zjawiska procesu przebiegu i stanu tego ważnego przedsięwzięcia, jak komputeryzacja całej sieci strukturalnej.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#JózefGrabek">Trzecie pytanie odnosi się do ubiegłorocznej dyskusji, chciałbym zapytać o wykorzystanie sprzętu analityczno-kontrolnego będącego w posiadaniu Państwowej Inspekcji Pracy, zaczynając od poruszonych kwestii w ub.r. dotyczących detektorów CO?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AnnaFilek">W kontekście przedstawionego sprawozdania chciałam zapytać, czy istnieje współpraca z instytucjami, które rejestrują powstanie podmiotów gospodarczych, ponieważ spotykamy się z tym, że bardzo duża część uchybień w zakresie bhp ma swoje miejsce w nowo powstających zakładach pracy, które nie zgłaszają swojej działalności - mimo ustawowego obowiązku do Państwowej Inspekcji Pracy? Jeśli została zgłoszona taka działalność, czy istnieją preferencje w kolejności sprawozdania tych zakładów pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#RyszardBurski">Chciałbym również podzielić się swoim spostrzeżeniami i sugestiami dotyczącymi współpracy Państwowej Inspekcji Pracy z partnerami społecznymi, choć nie tylko. Zgadzam się z opinią pani poseł Kotowicz, a także z opinią pana posła Rulewskiego dotyczącą dość niskich nakładów na inwestycje w kontekście poszerzenia obowiązków dla Państwowej Inspekcji Pracy zawartych w znowelizowanym Kodeksie pracy, chociażby obowiązek przyjmowania rejestracji zakładowych umów zbiorowych, regulaminów pracy itp. To są pozytywne działania Państwowej Inspekcji Pracy. Chciałbym zapytać o sytuację lokalową dotyczącą okręgu tarnobrzeskiego, ponieważ bezpośrednio interweniowałem w Państwowej Inspekcji Pracy w sprawie jego trudności lokalowych. Otóż siedziba Państwowej Inspekcji Pracy okręgu tarnobrzeskiego mieści się w lokalu dyrekcji „Budocop” i są trudności z wyegzekwowaniem różnych obowiązków w stosunku do tego przedsiębiorstwa związanych z kwestią regulaminu pracy i socjalnego funduszu pracy. W tym kontekście jest to jeden z problemów, z którymi boryka się Państwowa Inspekcja Pracy w Tarnobrzegu. Proszę o wyjaśnienie, czy były czynione starania w kierunku zmiany siedziby i czy są możliwości tańszego wynajmu lokalu lub wykupienie, celem przeniesienia tej siedziby, co umożliwiłoby normalne prowadzenia działalności przez ten oddział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#BogdanKrysiewicz">Widzę, że nie ma więcej pytań, wobec tego proszę o udzielenie odpowiedzi. Nie wszystkie pytania dotyczą wykonania budżetu za 1995 r. ale dotyczą działalności bardzo istotnej zasygnalizowanej w sprawozdaniu, tj. porozumienie i współpracy z innymi instytucjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#TadeuszSułkowski">Chciałbym państwu podziękować za wnikliwość stawianych uwag i pytań. Postaramy się w pełni odpowiedzieć. Najpierw odniesiemy się do kwestii poruszonych w kilku wypowiedziach zarówno w koreferacie pana posła Rulewskiego, później pana posła Dyducha i innych osób, tj. kwestia przekroczenia funduszu dotyczącego nagród i wydatków osobowych o 100%. Wyniknęło nieporozumienie i za chwilę pani dyrektor departamentu będzie mogła wyjaśnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#GrażynaWitkowska">Taka jest nazwa tego paragrafu i musimy się do niej stosować. Dotyczy to odpraw za wypadki przy pracy i pośmiertnych w całej Państwowej Inspekcji Pracy, a także małych ekwiwalentów za fartuchy robocze dla maszynistek, co wynosi ok. 1.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#GrażynaWitkowska">Natomiast rozdział pozostała działalność - to są nagrody przyznawane w konkursach organizowanych przez Państwową Inspekcję Pracy za prace dyplomowe w konkursach dla rolników indywidualnych, dla dziennikarzy, dla młodzieży szkolnej z zakresu wiedzy bhp. Nie są to nagrody przyznawane dla pracowników Państwowej Inspekcji Pracy, które występują w par. 11 pod nazwą wynagrodzenia osobowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#TadeuszSułkowski">Jeśli chodzi o inne sprawy podniesione przez pana posła Rulewskiego, to chciałbym odnieść się do kwestii rozbieżności w poziomie orzekanych kar, pomiędzy poszczególnymi okręgowymi inspektoratami pracy, pan poseł Rulewski dokładniej analizując sprawozdanie stwierdził różnicę, przyglądając się okręgom bydgoskiemu i olsztyńskiemu. Z pewnością takie różnice można znaleźć jeszcze w okręgach szczecińskim, rzeszowskim itp.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#TadeuszSułkowski">Naszą intencją i systematycznym działaniem na przestrzeni ostatnich lat jest dążenie do pewnej unifikacji, aby poziom grzywny odpowiadający danemu rodzajowi wykroczenia był możliwie zbliżony, porównywalny bez względu na to, gdzie zostaje wydawany.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#TadeuszSułkowski">Ale musimy brać pod uwagę aspekt, że w świetle zasad metodyki orzecznictwa, kara grzywny przede wszystkim powinna być skuteczna przez swoją dolegliwość. Inną dolegliwością jest kara w regionach charakteryzujących się zamożnością i inną w regionach postrzeganych jako mniej zamożnych, w których występuje niższy poziom wynagrodzeń. Często spotykam się z argumentami przedstawionymi przez dyrektorów Okręgowych Inspekcji Pracy, że wielokrotnie w momencie karania, inspektor stwierdza, że poziom wynagrodzeń nawet kadry kierowniczej jest niski i to musi być uwzględnione przy procesie wymierzania kar.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#TadeuszSułkowski">Następny czynnik, to pan poseł Rulewski porównał dwa okręgi o zupełnie innej wielkości. W związku z tym jest zrozumiałe, że w większym okręgu liczba orzeczeń kar grzywny w kwocie maksymalnej będzie również większa, a w mniejszym odpowiednio mniejsza. Ponadto jest aspekt bardzo istotny, jak kwestia pewnej samodzielności, którą staramy się przyznawać zarówno okręgowym inspektorom pracy i ich kierownictwu, a także niezawisłości inspektora w kwestii wydawania decyzji, o czym już wspominałem.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#TadeuszSułkowski">Polityka prowadzona jest w różny sposób z zamiarem dochodzenia do tych samych efektów przez okręgowych inspektorów pracy, a rzutują na to pewne zaszłości, gdzie inspektorzy pracy stosowali metodę orzekania więcej kar poprzez zwiększanie częstotliwości wizyt, ale stosowanie mniejszych kwot jednostkowych. Stąd prowadzimy długoterminową pracę zmierzającą do pewnej unifikacji, które przedstawiałem na ostatnim posiedzeniu Rady Ochrony Pracy, jako priorytet na lata 1996–1997 dotyczący jakości działalności kontrolnej i orzeczniczej co również znajdując w tym wyraz.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#TadeuszSułkowski">Przyjmuję uwagę pana posła dotyczącą harmonijnej realizacji efektów w trakcie całego roku. Wypełnienie planu etatów przypada na drugą połowę roku, a plan etatów jest zrealizowany na koniec roku, niemniej jednak mamy istotny problem doboru najwłaściwszych pracowników. Często chodzi o kadrę z wykształceniem prawniczym, której nawet z naszymi nie najgorszymi wynagrodzeniami musimy szukać, pozyskiwać i zachęcać a nie odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#TadeuszSułkowski">Pan poseł Rulewski dosyć kategorycznie odniósł się do pewnego przedsięwzięcia, które zaczęliśmy realizować na przestrzeni ostatnich 2–3 lat tytułem pewnej próby w okręgu gdańskim, a ostatnio również katowickim, tj. lokalizowania jednostek terenowych w mniejszych miejscowościach nie będących wojewódzkimi. Panie pośle, w czasie wizytacji okręgu gdańskiego przed kilkoma miesiącami odwiedziłem placówki województwa gdańskiego, które funkcjonują przez 2–3 lata w Stargardzie Gdańskim, Malborku, Wejherowie, tzn. w miastach o dużej intensyfikacji nasilenia przemysłu i aktywności gospodarczej. Okazuje się, że liczne względy dotyczące zarówno doboru kadry, wynagrodzeń i konkurencyjności wynagrodzeń Państwowej Inspekcji Pracy na tamtym terenie, koszty wynajmu lokali, oszczędności na kosztach podróży pozwalają stwierdzić, że są to działania, które okazują się ekonomicznymi. Jednocześnie nie można bagatelizować argumentu podanego w sprawozdaniu jako przybliżeniu urzędu do interesantów. Okazuje się, że zamiast jeździć do Gdańska mając na miejscu zarówno władze miejscowe, jak i społeczność ogromnie sobie chwalą i jest duży aplauz ze względu na operatywność tych jednostek terenowych. Przy projektowaniu nowych rozwiązań organizacyjnych, które przewidujemy do końca tego roku, będziemy chcieli żeby Radzie Ochrony Pracy i Komisji Polityki Społecznej przybliżyć argumenty przemawiające za tworzeniem siedzib tylko w uzasadnionym przypadku i tam gdzie znajdują się duże ośrodki uprzemysłowione nie będące miastami wojewódzkimi, w których lokowanie tego rodzaju placówek wydaje się uzasadnione. Na pewno nie jest to rozrost biurokracji i niegospodarności, a wskazują to nasze dotychczasowe doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#TadeuszSułkowski">Sprawa zakupu kserokopiarek wymaga wyjaśnienia ze strony pani dyrektor Witkowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#GrażynaWitkowska">Panie pośle, chciałabym wyjaśnić, że jest to istotnie dość duża kwota, natomiast cały zakup kserokopiarek odbywał się w formie przetargu nieograniczonego. Wpływ na wysokość tej kwoty ma kupienie jednej dużej kserokopiarki bardzo drogiej, przeznaczonej dla Głównego Inspektoratu Pracy, który przygotowuje całą dokumentację również dla okręgowych inspektoratów pracy i obsługuje je. Prowadzimy również różne wydawnictwa, w związku z tym kserokopiarka była niezbędna i taką podjęto decyzję. Nie umiem powiedzieć dokładnie, ile kosztuje, ale ok. 8 tys. zł., natomiast inne kserokopiarki były dużo tańsze, mniejsze i przeznaczone dla okręgowych inspektoratów pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#TadeuszSułkowski">Pan poseł Rulewski poruszył kwestię kontaktów międzynarodowych i udział w tych kontaktach inspektorów pracy. Otóż chciałem pana posła zapewnić, a także Komisję...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JanRulewski">Chodzi mi o udział w stażach, a nie w wyjazdach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#TadeuszSułkowski">W wyjazdach zagranicznych w 1995 r. dominowała grupa inspektorów pracy, których wyjazdy miały charakter instruktażowo-szkoleniowy lub warsztatowo-szkoleniowy o jakim pan poseł wspominał. W następnych latach dla tego rodzaju wyjazdów przewidujemy priorytet. Pan poseł zadał dość szczegółowe pytanie dotyczące ośrodka szkoleniowego Państwowej Inspekcji Pracy z podaniem wskaźnika wykorzystania liczby osobodni. W tej sprawie przedstawimy panu informacje na piśmie, ponieważ obecnie nie dysponujemy takimi danymi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#TadeuszSułkowski">Jeśli chodzi o inne kwestie poruszane przez państwa, pan poseł Grabek pytał o współpracę ze służbami kontrolnymi urzędów pracy, o komputeryzację sieci Państwowej Inspekcji Pracy i wykorzystanie sprzętu pomiarowo-kontrolnego. Proszę o udzielenie odpowiedzi na te pytania mojego zastępcę pana Celedę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#RyszardCeleda">Zacznę od problematyki związanej z informatyzacją. Efekty, które uzyskaliśmy w 1995 r., a praktycznie od marca 1995 r., to w sposób planowy i harmonijny rozpoczęliśmy fazę projektowania i dokonywania pełniejszej informatyzacji, opracowaliśmy etap analiz wymagań, skonstruowaliśmy metodologię jaką chcemy zastosować w Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#RyszardCeleda">Zakończyliśmy w Olsztynie, Katowicach, Poznaniu, Warszawie i Opolu budowę sieci lokalowej. W tym roku są następne sprawy, które wiążą się z wypowiedzią pana posła Rulewskiego. Jeżeli chcemy komputeryzować, to staramy się tam, gdzie mamy swoje siedziby lub wynajęte pomieszczenia, albo przedłużoną umowę, jak np. w Olsztynie podpisano umowę wynajmu na 25 lat, ponieważ inwestujemy i chcemy mieć efekty. Przeszkoliliśmy kilkaset osób w zakresie informatyzacji, ujednoliciliśmy standardy oprogramowania, zmodernizowaliśmy sprzęt komputerowy oraz dokonaliśmy dość istotnego zakupu sprzętu komputerowego. Pozwoliło to na znaczącą pomoc dla inspektorów pracy, którzy korzystają z konkretnych baz zainstalowanych zarówno w komputerach osobistych, jak i w komputerze-matce, z którego pobierają informacje. Ten system planujemy rozwijać w przyszłym roku i według założeń planowanych na przełomie roku 1997–1998 chcemy zakończyć proces informatyzacji, który pozwoliłby na wysokim poziomie wykorzystywać informacje w sposób optymalny. Uczymy się od Duńczyków i Anglików. W Wielkiej Brytanii budowano system inspekcji angielskiej HSE przez 8 lat i musiano z niego zrezygnować.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#RyszardCeleda">Jeżeli chodzi o wykorzystanie sprzętu kontrolno-pomiarowego, to następuje systematycznie wzrost korzystania ze sprzętu pomiarowo-kontrolnego. Na ostatnim posiedzeniu Rady Ochrony Pracy informowaliśmy o utworzeniu sekcji krajowej dotyczącej pomiarów w zakresie ochrony środowiska. Koordynuje ona całość poczynań w kraju, w szczególności zajmuje się problemem przeszkolenia inspektorów pracy w niezbędnych zakresie korzystania z bardziej skomplikowanego sprzętu typu CO-2 lub inne mierniki nie wymagające żadnej znajomości. Jest to prosty sprzęt dający sygnał świetlny przy przekroczeniu dopuszczalnych stężeń, który zakupiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#RyszardCeleda">Współpraca z urzędem pracy, jak i z Biurem Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych - naszym zdaniem - układa się prawidłowo i nie można wyciągać wniosków w przypadku 100 lub 200 kontroli wspólnie przeprowadzonych. Jeżeli zachodziła potrzeba przeprowadzenia kontroli, to organy porozumiały się ze sobą.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#RyszardCeleda">Niedawno odbyłem spotkanie z szefem Biura Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych i rozmawialiśmy na temat wytycznych, które niedługo ukażą się w obiektach osób niepełnosprawnych. Ustaliliśmy, że jest to zbiór przepisów, który będzie poprzedzony wypowiedzią Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych i moją w tej sprawie, aby nie mylić zagadnień. Uważamy, że konieczne jest upoważnienie dla Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych lub ministra pracy i polityki socjalnej do wydania przepisów wykonawczych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy dla osób niepełnosprawnych, ponieważ w kraju nie ma takich przepisów. Bazujemy na przepisach ogólnych i literaturze opracowanej przez kieleckie biuro projektowe.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#RyszardCeleda">Ten wniosek został zakwestionowany na posiedzeniu Rady Ministrów. Uważamy, że przepis dotyczący bezpieczeństwa i higieny pracy osób niepełnosprawnych powinien być i mimo że jest to trudne, to należy go opracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#TadeuszSułkowski">Chciałbym odnieść się jeszcze do zgłoszonych przez państwo uwag i pytań dotyczących nakładów inwestycyjnych, szczególnie związanych z nabywaniem lokali przez Państwową Inspekcję Pracy. Pan poseł Rulewski w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na kwestię nakładów poniesionych w związku z komputeryzacją na budowę sieci komputerowej. Jest to pewnego rodzaju pułapka, ponieważ wiąże z daną siedzibą a bywa wiele powodów, dla których nie jesteśmy usatysfakcjonowani z konkretnych miejsc przeznaczonych na nasze biura, chociażby ze względu na wysokość czynszów i tych, o których mówił pan poseł Burski. Dlatego jedynym rozwiązaniem w perspektywie czasowej jest nabywanie lokali tak, aby urząd stał się właścicielem swoich siedzib, w które może docelowo inwestować. Obecnie przy projekcie poszczególnych budżetów wprowadziliśmy pewne sumy, oszczędnie planowaliśmy zakupy lokali. W br. zostaną zrealizowane zakupy w Legnicy, Tarnowie i Szczecinie. W przyszłym roku planujemy następne siedziby i będziemy oczekiwali wsparcia Komisji w tej kwestii, w odniesieniu do następnych propozycji siedzib, a także będziemy chcieli uwzględnić sprawę Tarnobrzegu, który w porównaniu z potrzebami innych biur, nie miał jeszcze pozycji priorytetowej. Sądzę, że Komisja i pan poseł Rulewski podzielają zdanie, że jest to właściwe działanie na przyszłość. Na tym chciałbym zakończyć udzielanie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję za bardzo wnikliwe i szczegółowe wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JerzyKowalski">Chciałbym ustosunkować się do jednej kwestii poruszonej w dyskusji i wyjaśnieniu pana inspektora pracy, mianowicie do proponowanej delegacji dla ministra pracy i polityki socjalnej do wydania w trybie rozporządzenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy chronionej zatrudniających osoby niepełnosprawne. Otóż ten wniosek, jak i pozostałe był rozważany w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej. Trudność polega na tym, że w odniesieniu do przepisów prawa uważamy, iż źródłem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy powinien być Kodeks pracy, a nie inne ustawy. Jeśli chodzi o problem tego odrębnego przepisu to uważamy, że przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy powinny równo traktować pracowników, natomiast dostosowanie stanowiska pracy powinno zależeć od rodzaju i stopnia niepełnosprawności. Nie można jednym przepisem uregulować wyposażenia stanowisk pracy w odniesieniu do wszystkich niepełnosprawnych. Byłoby to niemożliwe do wykonania. Generalnie obowiązują wytyczne szczególnie w zakładach pracy chronionej, a także na wolnym rynku pracy, gdzie tworzone są stanowiska dla osób niepełnosprawnych, szczególnie finansowane z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych powinny podlegać weryfikacji przez Państwową Inspekcję Pracy pod kątem dostosowania do potrzeb osoby niepełnosprawnej.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JerzyKowalski">Generalną zasadą jest tworzenie norm minimalnych na poziomie państwa, a warunki szczególne powinny być tworzone indywidualnie do potrzeb danego pracownika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy ktoś z państwa ma inne uwagi lub wnioski? Jeżeli nie, to proszę pana posła Rulewskiego o dokonanie ostatecznego podsumowania tej dyskusji i zwrócenia uwagi na to, czy wszystkie wnioski zgłoszone w projekcie opinii pozostają?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JanRulewski">Z toku dyskusji i z innych wystąpień, tj. Rady Ochrony Pracy nie wynika, aby zgłaszano generalne zastrzeżenie do wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy za 1995 r. Zgłoszone uwagi zostały wyjaśnione, nie są kontrowersyjne z wyjątkiem jednej dotyczącej rozbudowy struktur terenowych pociągających za sobą inwestowanie w budynki i ich wyposażenie. Sądzę, że tę kwestię powinniśmy wyjaśnić na posiedzeniu Komisji. Proponuję się zastanowić nad tym, jeżeli w Malborku i Zawierciu powstają siedziby Państwowej Inspekcji Pracy co jest luksusem, to czy skarb państwa jest w stanie sfinansować 300 dalszych siedzib, ponieważ takie miasto jak Malbork położone 40 km od Gdańska nie jest najważniejszym ośrodkiem przemysłowym w woj. gdańskim. Jeżeli dopuścimy do powstawania w miasteczkach siedzib Państwowej Inspekcji Pracy, to tego procesu nie zahamujemy. Proponuje rozwiązanie, że pracownik pracuje w domu przy pomocy komputera.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JanRulewski">Chciałbym zwrócić uwagę, że w budżecie - panie dr. Sułkowski - domagacie się państwo samochodów i one są w ramach również systemu PHARE po to, żeby podróżować, domagacie się i już wprowadza się telefony komórkowe, komputery osobiste, to wszystko wprowadzane jest po to, aby oszczędzać, a nie żeby mieć. Należy poszerzać swoje możliwości. Tymczasem wracamy do intensywnych sposobów budowy struktur. Nie znam takiej struktury w państwie polskim, która obejmowałaby każde miasto mające więcej niż 50 tys. mieszkańców i 3 zakłady pracy.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JanRulewski">Mamy już siedziby Państwowej Inspekcji Pracy w miastach wojewódzkich, a teraz powstanie w Malborku i Zawierciu. Sądzę, że pani poseł Kotowicz wspominając o przybliżeniu Państwowej Inspekcji Pracy ze środowiskiem, to myśli o przybliżeniu w rejonie Podhala do każdego miasteczka, w którym jest inspektor pracy z siedzibą, telefonem, sekretarką. Tylko czy budżet państwa może to sfinansować? Jeśli tak, to ja nie będę się przeciwstawiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję. Sądzę, że na tym możemy zakończyć dyskusję nad wykonaniem budżetu Państwowej Inspekcji Pracy za rok 1995. Z dyskusji wynika, że Komisja pozytywnie zaopiniuje wykonanie budżetu za 1995 r. W trakcie głosowania nad projektem opinii będzie możliwość wypowiedzenia się na temat ostatecznej opinii Komisji.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#BogdanKrysiewicz">Na tym zakończymy tę część posiedzenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję panu dr. Sułkowskiemu i kierownictwu Państwowej Inspekcji Pracy. Ogłaszam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#BogdanKrysiewicz">Po przerwie zajmiemy się realizacją kolejnego punktu, a po jego omówieniu zrobimy przerwę na obiad.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#BogdanKrysiewicz">Wznawiamy posiedzenie Komisji i przystępujemy do rozpatrzenia kolejnego punktu dzisiejszego porządku obrad, tj. pkt. IV, V i VI zbiorczy budżet wojewodów w zakresie działu 86 - opieka społeczna, rezerwy celowe część 83, dotacje dla jednostek niepaństwowych na zadania państwowe i dotacje celowe na finansowanie zadań zleconych gminom.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#BogdanKrysiewicz">Rozumiem, że wprowadzenie do dyskusji dokona pan minister Nawacki. Pani poseł Staręga-Piasek w imieniu Komisji przedstawi koreferat i propozycję wniosków. Ponieważ wszyscy jesteśmy trochę zmęczeni, proszę o syntetyczne wypowiedzi i uwagi. Po tej części posiedzenia Komisji będzie przerwa obiadowa, a po przerwie zajmiemy się rozpatrzeniem informacji o działalności Departamentu Pracy i Spraw Socjalnych Najwyższej Izby Kontroli i odbędą się głosowania w sprawach konkretnych projektów wniosków, dotyczących opinii wyrażonych przez Komisję Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#BogdanKrysiewicz">Oddaję głos panu ministrowi Nawackiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#LesławNawacki">Ilekroć przypada mi zaszczyt referowania wykonania budżetu w ramach zbiorczego budżetu wojewodów dotyczącego pomocy społecznej, mam wątpliwości, czy te duże agregaty, które państwu przedstawiam oddają istotę i całą złożoność zagadnień realizowane bezpośrednio w gminach, dotyczące prowadzenia pomocy społecznej oraz w jednostkach pomocy instytucjonalnej. Mogę tylko powiedzieć, że oprócz generaliów, które będę za chwilę referował dotyczących głównie strony finansowej, działalności pomocy społecznej, szersze opisanie działalności rzeczowej, merytorycznej pomocy społecznej, znajduje się w informacjach dotyczących realizacji budżetów wojewódzkich. Jest to odrębnie opracowane i każdy z wojewodów szczegółowo opisuje realizację wykonania budżetu dotyczącą części zwanej opieką społeczną.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#LesławNawacki">Chciałbym rozpocząć od informacji globalnej dotyczącej budżetu. Początkowo budżet pomocy społecznej na realizację zadań przewidziany był w wysokości 2 mld zł łącznie z rezerwami celowymi oraz korektą związaną z podwyżką wynagrodzeń w sferze budżetowej, a także z zasiłkami rodzinnymi. Ostatecznie budżet zamknął się kwotą w wysokości 2,2 mld zł. Główną pozycję w wydatkach stanowi pomoc środowiskowa. W 1995 r. środki na realizację zadań pomocy środowiskowej pochodziły w 31,5% z budżetów gminnych, a pozostałe 68,5% z budżetu państwa. Niezależnie od tego na zadania rządowe finansowane w ramach rozdziałów 86 - 12, 13 i 15 wydatkowano 1,2 mln zł, co stanowi ponad 53% wydatków całej pomocy społecznej. Z tej kwoty wydatki na zasiłki i pomoc w naturze wyniosły ponad 1,10 mln zł, co stanowi 99,9% planowanych wydatków i 45,6% kwoty wydatkowanej na pomoc społeczną.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#LesławNawacki">Faktycznie wypłacono łącznie z rezerwami kwotę w wysokości ponad 1 mld 6 mln zł, tj. o 19,1% więcej niż w 1994 r. Oznacza to, że pomocą społeczną objęto ponad 1,150 gospodarstw domowych, co stanowi w stosunku do 1994 r. w zakresie pomocy podmiotowej wzrost o 0,2%.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#LesławNawacki">Środki będące w rezerwie celowej przeznaczone na pomoc środowiskową pozwoliły na pełną realizację wszystkich świadczeń obligatoryjnych, a także na wyrównanie zaległości związanych z zasiłkami dla kobiet będących w ciąży i wychowujących dzieci. W I kwartale 1995 r. na ten cel do budżetów przekazano dodatkowe środki finansowe w wysokości prawie 46 mln zł, co pozwoliło wydać na pomoc dla kobiet łącznie kwotę w wysokości ponad 123 mln zł, co stanowiło ogólnie ponad 12% ogólnej kwoty wydatkowanej na zasiłki. To obrazuje skalę zaangażowania środków budżetowych wsparcie z tytułu ochrony macierzyństwa. W ramach pomocy dla kobiet będących w ciąży zrealizowano świadczenia dla ponad 221 tys. kobiet. Wydatki na wypłatę zasiłku stałego łącznie z przysługującym dodatkiem, stanowiły 32,8% kwoty realizowanej w ramach wydatków przeznaczonych na zasiłki. W 1995 r. zasiłki otrzymało ponad 176 tys. osób, zaś dodatki do nich 47 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#LesławNawacki">Generalnie można skonkludować tę informację następującym stwierdzeniem: wszystkie osoby uprawnione do otrzymania zasiłków w 1995 r. otrzymały tę pomoc. W sumie na świadczenia o charakterze obligatoryjnym wydano w 1995 r. z budżetu państwa kwotę w wysokości 454 mln zł. Największe środki finansowe zostały przeznaczone na wypłatę zasiłku okresowego, bo 54,7% ogólnej puli środków wydatkowanej w ramach tego rozdziału. Główną przyczyną wypłaty zasiłków okresowych był brak możliwości zatrudnienia, co stanowi 56% wypłacanych zasiłków, w dalszej kolejności długotrwała choroba - 15% i pozostałe przyczyny.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#LesławNawacki">Z tej formy pomocy skorzystało ponad 80 tys. gospodarstw domowych na kwotę w wysokości 550 mln zł. Z generalnej oceny wynika, że po poważnym spadku w stosunku do 1993 r., w 1994 r. liczby gospodarstw domowych objętych pomocą w formie zasiłków okresowych, w 1995 r. zanotowano wzrost liczby gospodarstw domowych korzystających z tej formy pomocy. Nie wiadomo, czy ten wzrost odzwierciedla dynamikę rozszerzania się sfery ubóstwa. Uważam, że nie nadąża, ale środki budżetowe w tym zakresie limitują zdecydowanie zakres świadczonej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#LesławNawacki">Jeśli chodzi o pomoc dla jednostek realizujących bezpośrednio zadania zlecone gminom w formie świadczeń i usług, to na działalność 2480 ośrodków, wydano z budżetu wojewodów ponad 172 mln zł, co w 100% stanowiło wydatkowanie planowanych środków, a w ogólnej puli nakładów poniesionych na pomoc społeczną, nakłady tego tytułu stanowiły niecałe 8%. W tej puli największą pozycję stanowią środki przeznaczone za koszty związane z zatrudnieniem pracowników w ośrodkach, tj. prawie 80,5%, natomiast pozostałe środki są przeznaczone głównie na bieżące wydatki rzeczowe. Według stanu na koniec 1995 r. w ośrodkach zatrudnionych było 13448 osób, które otrzymywały przeciętne wynagrodzenie brutto w wysokości 622,7 zł.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#LesławNawacki">Na pomoc instytucjonalną składały się wydatki związane z funkcjonowaniem domów pomocy społecznej. W 1995 r. poniesione wydatki w wysokości przekraczającej 950 mln zł pozwoliły na sfinansowanie funkcjonowania 710 domów pomocy społecznej, w których łącznie było 70580 miejsc. Na koniec 1995 r. liczba domów pomocy społecznej wzrosła o 30 jednostek a miejsc 645. Nie oznacza to zaspokojenia stanu potrzeb w tym zakresie. Nadal na pomoc oczekuje ponad 10 tys. osób, a obowiązująca od 1995 r. ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, która nakłada obowiązki na pomoc społeczną dotyczącą utworzenia bazy domów dla osób chorych psychicznie i umysłowo do końca 2005 r. powoduje to, że deficyt miejsc narasta. Szacujemy, że z tytułu konieczności objęcia pomocą społeczną osób z tymi schorzeniami potrzebujemy jeszcze ok. 17,4 tys. miejsc, z tego ok. 9 tys. osób oczekuje obecnie w szpitalach z tzw. względów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#LesławNawacki">W 1995 r. rozwiązana była nowa forma pomocy instytucjonalnej dla tych osób, mianowicie środowiskowe domy pomocy społecznej. Z rezerwy środków udało się utworzyć tego rodzaju usługi w formie 53 środowiskowych domów, łącznie dysponującymi ponad 1300 miejscami. Na utrzymanie państwowych domów pomocy społecznej wydatkowo kwotę w wysokości ponad 854 mln zł, tj. 38,5% łącznych wydatków przeznaczonych na pomoc społeczną. Przeciętnie bieżący koszt utrzymania w państwowych domach pomocy społecznej (bez wydatków na inwestycje i remonty) wyniósł 791 zł, ale był bardzo zróżnicowany i zależał od typu domu pomocy społecznej, a także od miejsca jego położenia. Koszt ten był wyższy niż w 1994 r. o 43,6%. Największą pozycję w kosztach funkcjonowania domów pomocy społecznej tradycyjnie, stanowią wydatki związane z zatrudnieniem personelu, tj. prawie 65% ogółu wydatków przeznaczonych na funkcjonowanie domów pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#LesławNawacki">W państwowych domach pomocy społecznej było zatrudnionych ponad 38400 osób, przeciętna płaca wynosiła 531,5 zł. Średni dochód uzyskany przez domy pomocy społecznej w przeliczeniu na jedno miejsce wyniósł 156 zł co oznacza, że rzeczywisty koszt jednego miejsca kształtował się przeciętnie na poziomie 633 zł.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#LesławNawacki">Z budżetu wojewodów finansowana była także działalność 160 niepaństwowych domów pomocy, które łącznie mają 11729 miejsc. Przeciętny miesięczny bieżący koszt jednego miejsca w domach pomocy prowadzonych przez jednostki niepaństwowe wyniósł 697 zł i był ponad 27% wyższy niż w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#LesławNawacki">W ramach środków finansowych przyznanych w 1995 r. przeprowadzono wiele prac modernizacyjno-adaptacyjnych, dzięki którym poprawiane są warunki mieszkaniowe, a także zwiększa się liczbę miejsce w domach pomocy społecznej. Następuje wymiana sprzętu i wyposażenia zaplecza gospodarczego tych placówek.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#LesławNawacki">W 1995 r. wydatki związane z budową nowych domów pomocy społecznej, remontami i adaptacją, a także wyposażeniem, stanowiły ponad 30% wydatków poniesionych na państwowe domy pomocy społecznej. Z tego tytułu w 1995 r. udało się uzyskać 2016 miejsc i jednocześnie trwały prace, które w następnych latach będą owocować nowymi miejscami w państwowych domach pomocy społecznej. Zaplanowane wydatki na utrzymanie wojewódzkich zespołów pomocy społecznej zostały zrealizowane na kwotę w wysokości przekraczającej plan o 2% z tytułu podwyżek wynagrodzeń w sferze budżetowej, a także jednorazowymi wypłatami w grudniu 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#LesławNawacki">Kwota wydatków związana z zatrudnieniem pracowników stanowi tradycyjnie główną pozycję, tj. 67% w wydatkach wojewódzkich zespołów pomocy społecznej. Według stanu na ostatni dzień 1995 r. było 1117 osób, a przeciętna płaca brutto wynosiła 813,5 zł. Na wydatki pozapłacowe przeznaczono ponad 32% ogólnej kwoty wydatków poniesionych w wojewódzkich zespołach pomocy społecznej, tj. finansowanie usług związanych z remontami, konserwacją, naprawami maszyn biurowych i urządzeń, opłatami pocztowymi, telefonicznymi itp. oraz usługami niematerialnymi związanymi z wydatkami na szkolenie, prasę, opłaty bankowe itp.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#LesławNawacki">Na sfinansowanie inwestycji przeznaczono kwotę odpowiadającą ok. 8% ogólnych wydatków. Nowym zadaniem dla pomocy społecznej była wypłata od 1 marca 1995 r. przez ośrodki pomocy społecznej obok zakładów pracy, ZUS, KRUS i urzędów pracy, zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych. Na wypłatę tych zasiłków przeznaczono kwotę w wysokości 57 mln zł, co stanowiło niecałe 3% ogólnych wydatków poniesionych przez pomoc społeczną. Środki na wypłatę tych zasiłków zabezpieczono w odpowiedniej wysokości, co oznacza, a z posiadanych przez nas informacji wynika, że w żadnym województwie nie było problemów z finansowaniem tego rodzaju świadczeń. Przeciętna, miesięczna liczba wypłacanych zasiłków rodzinnych wynosiła 50257, pielęgnacyjnych 59727. Przeciętna, miesięczna liczba rodzin otrzymujących zasiłki rodzinne w ośrodkach kształtowała się na poziomie ponad 28 tys.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#LesławNawacki">Jeśli chodzi o stowarzyszenia opieki społecznej, to zgodnie z ustawą były przyznawane środki finansowe na wsparcie organizacji społecznych, związków wyznaniowych, stowarzyszeń o charakterze charytatywnym i fundacji działających w zakresie pomocy społecznej. Z budżetów wojewodów przeznaczono na ten cel środki stanowiące 0,10% środków przeznaczony na pomoc społeczną.</u>
          <u xml:id="u-82.16" who="#LesławNawacki">Organizacje pozarządowe na ogół organizowały swoją pomoc w dziedzinie prowadzenia placówek dla bezdomnych, organizowanie kolonii, letnisk, zimowisk i turnusów rehabilitacyjnych dla dzieci specjalnej troski lub organizowanie kolonii, czy też letniego i zimowego wypoczynku, a także świetlic środowiskowych, głównie dla dzieci z rodzin ubogich i zagrożonych patologią społeczną. Prowadzone były także przez organizacje pozarządowe stołówki dla ubogich i bezrobotnych. Świadczona była pomoc dla chorych na stwardnienie rozsiane, a także uzależnionych od alkoholu lub narkotyków. Prowadzone były także hospicja.</u>
          <u xml:id="u-82.17" who="#LesławNawacki">W zakresie pomocy społecznej najczęściej współpracowały z wojewódzkimi zespołami pomocy społecznej organizacje o charakterze ogólnopolskim, takie jak: Polski Komitet Pomocy Społecznej, Polski Czerwony Krzyż, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Towarzystwo pomocy im. brata Alberta, CARITAS, MONAR oraz liczne fundacje i stowarzyszenia o charakterze świeckim i kościelnym, lokalnym i ogólnopolskim.</u>
          <u xml:id="u-82.18" who="#LesławNawacki">Program finansowego wspierania organizacji był również realizowany nie tylko przez wojewódzkie zespoły pomocy społecznej, ale także przez resort pracy. W ramach tego programu sfinansowano świadczenia pomocy na rzecz osób bezdomnych na kwotę w wysokości 2.800 tys. zł, usług socjalnych na rzecz dzieci i młodzieży na kwotę w wysokości 1.500 tys. zł oraz program osłonowo-aktywizujący dla byłych pracowników dawnych państwowych gospodarstw rolnych w woj.woj. słupskim, koszalińskim i pilskim na kwotę w wysokości 686 tys. zł. Zatem łącznie resort pracy przekazał całą rezerwę na rzecz organizacji pozarządowych na kwotę w wysokości 5 mln zł. W pozostałych wydatkach należy uwzględnić dotację dla pracowniczego hotelu w Krakowie, a w ramach pozostałej działalności kwotę wynoszącą ok. 3,120 tys. zł zrealizowano głównie na szkolenia dla pracowników wojewódzkich zespołów pomocy społecznej, domów pomocy społecznej, terenowych ośrodków pomocy społecznej oraz finansowano działalność charytatywną związaną z inicjatywami lokalnymi.</u>
          <u xml:id="u-82.19" who="#LesławNawacki">Generalnie wydatki poniesione na pokrycie zadań pomocy społecznej, bez środków przeznaczonych na dodatki mieszkaniowe, stanowiły niecałe 13% w budżetach wojewodów w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję, panie ministrze. Proszę panią poseł Staręgę-Piasek o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Analizując tę część budżetu za każdym razem powstaje ten sam problem, mianowicie, na ile ona ma służyć analizie dotyczącej przeszłości czyli 1995 r., a na ile wnioski wynikające z niej mają wpłynąć i ułatwiać nam posłom opinię o przedłożonym budżecie na następny rok, i na ile analiza dokonywanego budżetu również dla resortu pracy ma służyć wnioskom dotyczącym przyszłego budżetu. Mój punkt widzenia na przedłożone dokumenty będzie dotyczył przyszłości, tzn. analizy 1995 r. z punktu widzenia naszych wniosków dotyczących przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Gdyby informacja przekazana przez pana ministra była dołączona do sprawozdania ministerstwa, to część moich krytycznych uwag byłaby mniejsza, ponieważ stopień świadomości pana ministra jest bardzo wysoki w przypadku oceny budżetu 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#JoannaStaręgaPiasek">Uważam, że zasadza się to na dwóch stwierdzeniach, po pierwsze, że na pewno tak grubo zagregowane dane, nam posłom uniemożliwiają wnikliwą analizę sposobu wydatkowania w wydatkowaniu i płynności w przekazywaniu środków. Jest mnóstwo elementów, które wpływają na realizację budżetu, a jest nam trudno je odczytać. Druga sprawa, która uważam, jest słabością przedłożonego materiału, szczególnie w części dotyczącej analizy ministerstwa i to co powiedział pan minister. Otóż budżet ten możemy ocenić wtedy, kiedy są dwie szale, na jednej leżą pieniądze a na drugiej potrzeby. W związku z tym interesuje nas, jak zaplanowane i wydatkowane środki odnoszą się w stosunku do potrzeb. Przy wszystkich świadczeniach określonych przez pana ministra jako obligatoryjne wydaje się, że wydatkowanie środków jest w 100%.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#JoannaStaręgaPiasek">Natomiast problem dotyczy świadczeń fakultatywnych, które są bardzo ważne, jeśli chodzi o skuteczność świadczeń pomocy społecznej. Ponieważ poprzez zasiłki okresowe można indywidualizować tę pomoc w zależności od sytuacji rodziny, a wprowadzać automatyczne wtedy, kiedy jakieś stwierdzenie ma charakter obligatoryjny, np. zasiłki rodzinne dla kobiet będących w ciąży itp. Ta kwestia była przedmiotem kontrowersji i dyskusji w trakcie prac nad nowelizacją ustawy, ponieważ Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministerstwo Finansów miało poczucie, że jeżeli w ustawie będą zapisy dotyczące obligatoryjnych świadczeń, to będzie forma wymuszenia pewnych kwot w budżecie państwa, a tym samym podnoszących skuteczności. Wydaje mi się, że takie rozumowanie jest pewną pułapką.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#JoannaStaręgaPiasek">W związku z tym, to czego bardzo mi brakuje w części analitycznej opracowanej przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, to odniesienia się do potrzeb, próby refleksji nad skutecznością pomocy społecznej, a nie tylko prawidłowością wydawania środków, bo tym zajmuje się Najwyższa Izba Kontroli. Otrzymaliśmy materiał z lipca 1996 r. dotyczący 1995 r., który jest informacją o wynikach kontroli realizacji zadań pomocy społecznej przez administrację rządową oraz gminy. Dopiero te dwa materiały mogą stanowić całość.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#JoannaStaręgaPiasek">W związku z tym, jednym z wniosków nie mieszczących się w temacie naszego dzisiejszego posiedzenia jest konieczność odbycia posiedzenia Komisji Polityki Społecznej na przełomie września i października, na którym skonsumowane byłyby, tzw. miękkie i twarde dane. Moim podstawowym zarzutem odnoszącym się do części, która dotyczy analitycznej oceny budżetu zawartej w dokumentach bezpośrednio przygotowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej jest brakiem odpowiedzi na pytanie, dlaczego koszty utrzymania w domach pomocy niepaństwowych są inne niż w domach pomocy państwowych, dlaczego jest duża różnica w przeciętnym wynagrodzeniu w wojewódzkich zespołach pomocy społecznej w stosunku do ośrodków pomocy społecznej i wiele innych pytań.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#JoannaStaręgaPiasek">Z punktu widzenia przedłożonych nam materiałów jest duże marnotrawstwo papieru polegające, m.in. na tym, że w różnych częściach dokumentacji powtarzają się te same dane. Jedna kartka dotycząca opinii o wykonaniu zbiorczego budżetu województw w 1995 r. jest mało przydatna, ponieważ poza stwierdzeniem, że należy budżet przyjąć i nie ma nieprawidłowości w wydatkowaniu tych środków na poziomie grubego ich podziału i w zasadzie niczego nie wnosi.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#JoannaStaręgaPiasek">Ze względu na czas i na propozycję, mianowicie szczegółowe i analityczne uwagi dotyczące funkcjonowania pomocy społecznej, a nie budżetu będziemy mogli omówić na specjalnym posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej, pozwolę sobie na skrócenie uwag do minimum i obniżenia dramaturgii, zaczynając od przedstawienia wniosków.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#JoannaStaręgaPiasek">Sądzę, że wykonanie zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie pomocy społecznej za 1995 r. można zaopiniować pozytywnie, ponieważ niewielkie w stosunku do planu przekroczenia budżetu są w pełni uzasadnione. W analizie budżetu może budzić wątpliwość wzrost środków w porównaniu z 1994 r., ponieważ bardziej wiążą się z inflacją, a nie ze wzrostem i penetracją rzeczywistych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-84.9" who="#JoannaStaręgaPiasek">Wydaje mi się, że ustawa budżetowa przewiduje rezerwy na poziomie wojewodów, którą konstruuje się z 10% odpisu ze środków w poszczególnych działach. Sądząc na podstawie analizy przedstawionej przez Najwyższą Izbę Kontroli, to 1% środków nie wróciły na potrzeby pomocy społecznej. W opracowaniu tym pojawia brak analizy odmów, rodzaju, zasadności, udzielenia świadczeń. Uważam, że byłaby to odpowiedź na wiele pytań i wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-84.10" who="#JoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o opiekę instytucjonalną, to ten podział na tzw. państwowe domy pomocy społecznej i domy pomocy prowadzone przez organizacje społeczne, to tego typu pomoc powinno powierzać się różnym organizacjom umożliwiając im prowadzenie tych placówek. Demagogicznym uproszczeniem będzie powołanie się na koszty utrzymania tych placówek, ponieważ są to bardzo specjalne domy często dla przewlekle chorych głęboko upośledzonych o zminimalizowanej edukacji i opiece wychowawczej. Część domów pomocy społecznej została przekazana gminom. Przesłanką do analizy kosztów utrzymania tych domów mogłaby być szczegółowa ich analiza w późniejszych latach, kiedy gmina będzie miała na nie wpływ.</u>
          <u xml:id="u-84.11" who="#JoannaStaręgaPiasek">Zakładam, że Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej pełni nadzór merytoryczny nad funkcjonowaniem domów pomocy społecznej, pomocy środowiskowej sięgając do gmin, dzięki zadaniom zleconym w dużym stopniu. Sądzę, że zainteresowałaby nas ogólna opinia, jak to rozkłada się na poszczególne województwa.</u>
          <u xml:id="u-84.12" who="#JoannaStaręgaPiasek">Przy funkcjach kontrolno-analitycznych, które powinien pełnić departament pomocy społecznej, materiał ten jest ubogi w różnice dotyczące poszczególnych województw. Szczególnie ważne jest to przy pomocy instytucjonalnej, a w przedłożonym materiale przekazane jest zdaniem, że nie jest jednolita sieć placówek pomocy instytucjonalnej, powstawały one przypadkowo w chwili otrzymania zbędnego budynku, a nie w świetle rzeczywistych potrzeb. Dla nas posłów byłoby ważne uzupełnienie o informacje dotyczące możliwości społecznych w gminach.</u>
          <u xml:id="u-84.13" who="#JoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o pomoc środowiskową, to tutaj kwestia skuteczności przy analizie wydatków na pomoc społeczną środowiskową jest znacznie ważniejsza i trudniejsza.</u>
          <u xml:id="u-84.14" who="#JoannaStaręgaPiasek">Z przedstawionego materiału nie wynika, w jakim stopniu te same rodziny korzystają ze środków w ramach zadań własnych, zleconych, ile osób odchodzi z pomocy społecznej i w jakich sytuacjach itp. Sądzę, że należałoby dokładniej analizować przyczyny korzystania z pomocy społecznej. Na str. 36 przedłożonego materiału znajduje się tabela pod nazwą „przyczyna przyznania pomocy”. Sądzę, że powinna dokładniej odzwierciedlać te przyczyny, ponieważ przyczyn przyznania pomocy jest z reguły więcej a nie jedna, a zwłaszcza bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-84.15" who="#JoannaStaręgaPiasek">Zaproponowałabym dwie grupy wniosków, jedna grupa dotycząca sprawozdania, które jest bardzo płytkie. Sądzę, że łączenie kategorii ludzi: starzy i niepełnosprawni jest merytorycznym błędem. Braki analizy i oceny zadań na poziomie województwa.</u>
          <u xml:id="u-84.16" who="#JoannaStaręgaPiasek">Natomiast, jeśli chodzi o uwagi dotyczące strony merytorycznej, zdecydowanie opowiadam się za minimalizowaniem rezerwy celowej obejmującej wydatki na pomoc społeczną. Dotyczy to organizacji pozarządowych i świadczeń dla kobiet w ciąży, a także rezerwy celowej na zasiłki okresowe i domy dla osób psychicznie chorych, ośrodki samopomocy. Opowiadałabym się za strukturą pomocy społecznej na poziomie województwa z dobrze zaplanowanymi środkami budżetowymi zgodnie z indywidualnymi potrzebami na tym obszarze, a Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej byłoby zwolnione od przekazywania tych środków. Jednym z powodów jest nadmierna centralizacja, a drugi powód dotyczy Ministerstwa Finansów i płynności przekazywania tych środków w ramach funduszy celowych adekwatnie do potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-84.17" who="#JoannaStaręgaPiasek">Następną kwestią jest sprawa kadry pomocy społecznej, mianowicie w małych ośrodkach wiejskich zatrudniony jest jeden pracownik. Nie wiem, jaką kwotę stanowiły środki na realizację zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, ponieważ nie było to nowe zadanie w gminie. Chcę podnieść kwestię dotyczącą organizacji pozarządowych, mianowicie sądzę, że w znacznie większym stopniu należy wspierać organizacje i działanie o trwałym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-84.18" who="#JoannaStaręgaPiasek">W 1995 r. powstało Centrum Rozwoju Służb Społecznych, które pełni funkcję dokształcania dla pracowników socjalnych. Następna kwestia dotyczy dodatków mieszkaniowych i również brak danych. Inne uwagi dotyczą sprawy komputeryzacji, która jest bardzo ważna dla analizy potrzeb pomocy społecznej, bezrobocie jako przyczyna wejścia w system pomocy społecznej, współpraca z rejonowymi urzędami pracy, relacja między zadaniami własnymi, a zadaniami zleconymi, tendencja przenoszenia pomocy społecznej na teren gmin sprawa zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-84.19" who="#JoannaStaręgaPiasek">Następnie interesują mnie opinie departamentu kontroli przy Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej i opinie Najwyższej Izby Kontroli w kwestii stawianych jej zadań.</u>
          <u xml:id="u-84.20" who="#JoannaStaręgaPiasek">Mam poczucie, że moja wypowiedź jest chaotyczna, ale z racji czasu, w którym zajmujemy się tym i mając perspektywę poświęcenia pomocy społecznej osobnego posiedzenia Komisji, to wtedy do niektórych spraw powrócimy.</u>
          <u xml:id="u-84.21" who="#JoannaStaręgaPiasek">Jeszcze jeden ważny problem, mianowicie leki i rozporządzenie o lekach. Tradycyjne 300 mld starych zł przeznacza się na dopłaty do leków, wzrost cen leków i wykorzystanie środków. W ramach zadań własnych są wydatki na leki i leczenie. Dopłaty do leków z budżetu państwa, jako świadczenie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-84.22" who="#JoannaStaręgaPiasek">Ostatnia kwestia, mianowicie jest nowelizowana ustawa o ochronie macierzyństwa i planowaniu rodziny i wydaje mi się, że w kontekście tej ustawy warto zobaczyć, jaka jest skuteczność zasiłków wynikających z ustawy dla kobiet będących w ciąży. Przy różnych decyzjach Sejmu będzie to dla nas bardzo ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#BogdanKrysiewicz">Pani poseł starannie i bardzo gruntownie przeanalizowała wszystkie kwestie, które dotyczą omawianej przez nas problematyki. Sądzę, że to posiedzenie Komisji, które będzie poświęcone głębszej analizie wyników, danych wymagających porównań, jest możliwe do przeprowadzenia. Planujemy w II połowie roku posiedzenie Komisji poświęcone problematyce pomocy społecznej, aktom wykonawczym wiążących się z niedawno uchwaloną ustawą. Posiedzenie to będzie można poszerzyć o analizę danych wynikowych, dotyczących realizacji zadań przez pomoc społeczną. Rozumiem, że niektóre kwestie poruszone przez panią poseł Staręgę-Piasek w swojej koreferacie, wymagają skomentowania, ponieważ minister Nawacki prosił o zwolnienie z dalszej części posiedzenie Komisji, a biorąc pod uwagę fakt ponownej analizy tej sprawy, to obecnie otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KrzysztofMikulski">Trafnym jest stwierdzenie, że jeżeli ma być posiedzenie Komisji Polityki Społecznej poświęcone tematowi szczegółowych wyników oraz efektów osiąganych przez pomoc społeczną na podstawie dokumentów, którymi dysponujemy i analiz przeprowadzanych przez Departament Pomocy Społecznej, będzie to bardzo dobra okazja, aby przeprowadzić taką dyskusję. Chciałem ustosunkować się do kilku kwestii poruszonych przez panią poseł Staręgę-Piasek i wyjaśnić je.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KrzysztofMikulski">Zagadnienia pomocy społecznej w tym sprawozdaniu będącym w dyspozycji państwa posłów są tylko częścią zadań przypisanych ministrowi pracy i polityki socjalnej, ponieważ generalnie dotyczy części 09 a zatem Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej. Natomiast zbiorczy budżet wojewodów jest inną częścią budżetu. Stąd w swoim wystąpieniu pan minister Nawacki uszczegółowił te wszystkie dane, które mamy w zakresie wykonania zadań za 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#KrzysztofMikulski">Jeśli chodzi o komputeryzację, to działania te podejmowane są w br. Podpisywane są umowy z wykonawcami, dlatego w br. część środków zostaje przeznaczona na realizację zadań, jak również są planowane w 1997 r. co uwzględnia konstrukcja ustawy budżetowej na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#KrzysztofMikulski">Zamówienia publiczne dla pomocy społecznej są w dużej części kwestią wydłużającą czas załatwienia sprawy, podejmowania inwestycji, decyzji o inwestycjach. Dotyczą one ośrodków pomocy społecznej i gmin. Przy kontraktowaniu usług dla osób niepełnosprawnych musimy wybierać właściwych kontrahentów, prowadzić dokumentację. Zatem nie ułatwia to prac i nie daje możliwości na szybkie i skuteczne działanie w tym zakresie dla pomocy społecznej. Myślę, że w trakcie posiedzenia, które będzie poświęcone temu zagadnieniu, będzie można zaprezentować informacje o wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli, jak również te jednostki, które zostały skontrolowane przez Departament Kontroli w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#KrzysztofMikulski">Jeśli chodzi o program dotyczący leków, to obecnie zaproponowaliśmy zmiany rozporządzenia, tzw. programu lekowego czyli na dopłaty do leków dla osób nie osiągających dochodów zgodnie z nowelizowaną ustawą o pomocy społecznej, natomiast próg wydatków zmniejszyliśmy z 5% potrzebnych do uzyskania tej formy pomocy dotychczasowej, na 2% wydatków przeznaczonych na ten cel, jak również pewne możliwości w zakresie dopłacania, a ponad 5% tam, gdzie wydatki sięgają powyżej najniższej emerytury. Intencją zmiany w tym programie było to, żeby była szansa i możliwość na poszerzenie grupy odbiorców tego programu, aby był bardziej skuteczny i szerzej realizowany. Do tej pory za ub.r. kwota ta wynosi 920 tys. zł, a z tego programu skorzystało 26 tys. osób. Nowelizujemy rozporządzenie w sprawie pomocy dla kobiet będących w ciąży i wychowujących dzieci. Związane jest to z nowelizacją ustawy o pomocy społecznej. Na temat pozostałych aktów nie chciałbym się wypowiadać, ponieważ są to jeszcze projekty, niektóre w fazie uzgodnień, ale początkowe koncepcje zostały nakreślone, przy przedstawianiu projektu nowelizacji ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#KrzysztofMikulski">Chciałbym jeszcze wyjaśnić sprawę zasiłków pielęgnacyjnych i rodzinnych. Otóż w ub.r. dysponowaliśmy właściwymi kwotami, a realizowaliśmy to zadanie od 1 marca. W związku z tym pod koniec roku pozostały środki finansowe, ale za te pieniądze można było realizować inne zadania pomocy społecznej. Wojewodowie wykorzystali tę szansę i zrealizowali część zadań w zakresie kultury bądź przede wszystkim służby zdrowia. Wydatki związane z ustaleniem uprawnień, czyli zatrudnieniem do wykonania tego zadania stanowiły 22% ogólnych kosztów. Zatem ta pozycja występuje i są osoby wykonujące to zadanie, a także są uwzględnione w kosztach realizacji tego zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Czy wiadomo, jak wygląda wypłata świadczeń i jaki stanowią procent w kosztach świadczeń, przekazy pocztowe, w jaki sposób gminy ten problem rozwiązują? Przed 2 laty był to duży procent utrzymujący pocztę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#BogdanKrysiewicz">Chciałbym uzupełnić to pytanie, ponieważ analizując realizację wykonania budżetów poszczególnych instytucji stwierdziliśmy, że koszt obsługi finansowej bądź realizacji zleceń czynionych przez pocztę lub banki zaczyna coraz bardziej rosnąć. Ten problem zgłaszał Krajowy Urząd Pracy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że w kontekście zadanego pytania, ten problem powinien być dostrzegany i wnikliwie analizowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#KrzysztofMikulski">Ten problem jest dostrzegany i analizowany już od 2 lat w ośrodkach pomocy społecznej, ponieważ opłata POLTOM miała tendencję zwyżkową. W 1995 r. z budżetu wojewodów, w strukturze wydatków na te opłaty związane z wydatkami na funkcjonowanie terenowych ośrodków pomocy społecznej wydano 4,4% spośród wszystkich środków finansowych przeznaczonych na działalność ośrodka pomocy społecznej. W związku z tym w większych ośrodkach pomocy społecznej, gdzie istnieje możliwość zabezpieczenia pieniędzy podejmuje się wypłatę na miejscu w bardzo różnych terminach, aby nie grupować osób korzystających z tej pomocy. Jest to ponad 2 mln. gospodarstw domowych w skali rocznej. Ale nie wszędzie warunki techniczne pozwalają na wypłaty w gotówce. W sumie większość świadczeń wypłacana jest bezpośrednio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są jeszcze inne wnioski lub uwagi? Nie widzę innych propozycji. Wobec tego kończymy dyskusję na temat zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie pomocy społecznej. Propozycja pani poseł Staręgi-Piasek w postaci projektu opinii wiąże się z pozytywnym zaopiniowaniem wykonania budżetu w tej części, natomiast szczegółowe kwestie dotyczą: jakości sprawozdania, sposobu przygotowania materiałów analitycznych, które powinny być w nim zawarte i innej oceny bardziej analitycznej dotyczącej realizacji zadań na poziomie województwa.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#BogdanKrysiewicz">Następne kwestie dotyczące strony merytorycznej. Chodzi o zminimalizowanie rezerw celowych obejmujących wydatki na pomoc społeczną, aby w budżecie Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej w ramach rezerw celowych były określone środki na kształcenie i dokształcenie pracowników socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#BogdanKrysiewicz">Jeżeli nie ma innych dodatkowych wniosków, to rozumiem, że na tym rozpatrywanie tego punktu zakończymy. Podejmujemy propozycję przedłożoną przez panią poseł Staręgę-Piasek, aby odbyć dodatkowe posiedzenie Komisji Polityki Społecznej, poświęcone bardziej szczegółowej analizie wyników działalności pomocy społecznej w naszym kraju, w tym kwestii analitycznych.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę, aby przedstawiciele Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej przygotowali materiał na to posiedzenie Komisji, a także będą rozpatrzone akty wykonawcze do ustawy o pomocy społecznej. Brak działalności kontrolnej ze strony parlamentu w tej sferze, tworzy w niektórych dziedzinach prawo nieskuteczne, które można zakwestionować, które stwarza określone problemy jego realizatorom i odpowiedzialnym instytucjom.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję za udział w posiedzeniu przedstawicielom resortu. Sądzę, że te wstępne ustalenia powinny satysfakcjonować resort. Teraz ogłaszam przerwę obiadową do godz. 16. Później przystąpimy do rozpatrzenia informacji o działalności Departamentu Płacy i Spraw Socjalnych Najwyższej Izby Kontroli. Następnie odbędą się głosowania nad projektami opinii. Proponuję przygotowanie odrębnej listy posłów na tę część posiedzenia, aby w przyszłości uniknąć zbędnych wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#ZofiaWilczyńska">Proponuję, aby pracownicy sekretariatu telefonicznie poinformowali posłów o głosowaniu o godz. 16, ponieważ część jest na posiedzeniu innych komisji, a część pewnie nie wytrzymuje tempa pracy. O 15 jest posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego i część posłów z naszej Komisji musi przejść na to posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#BogdanKrysiewicz">Ten obowiązek spoczywa na pracownikach sekretariatu Komisji, ale również jako obowiązek koleżeński na posłach, aby powiadomić wszystkich członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#BogdanKrysiewicz">Spotykamy się ponownie zgodnie z zapowiedzią o godz. 16. Ogłaszam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#BogdanKrysiewicz">Wznawiamy posiedzenie Komisji Polityki Społecznej. Przystępujemy do rozpatrzenia jeszcze jednego sprawozdania z działalności Departamentu Pracy i Spraw Socjalnych Najwyższej Izby Kontroli, które zostało do nas skierowane przez Prezydium Sejmu - sądzę, że trochę późno.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#BogdanKrysiewicz">Po przedstawieniu informacji przez przedstawiciela NIK, przystąpimy do zaopiniowania wszystkich sprawozdań budżetowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#StanisławCzuba">Najpierw chciałbym państwu przypomnieć o dokonanej zmianie organizacyjnej w Najwyższej Izbie Kontroli, która nastąpiła w 1995 r. Dotychczas problematyka, którą zajmuje się Komisja Polityki Społecznej znajdowała się w kompetencji Zespołu Pracy Spraw Socjalnych i Zdrowia. Od 17 sierpnia 1995 r. wprowadzono nową strukturę organizacyjną i obecnie problematyka ta jest objęta kompetencjami Departamentu Pracy i Spraw Socjalnych, który reprezentuję. Wyjątek stanowi Państwowy Fundusz Celowy i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będących w kompetencji Departamentu Zdrowia i Kultury Fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#StanisławCzuba">W wykonaniu kontroli koordynowanej przez Departament Budżetu a dotyczącej wykonania budżetu państwa w 1995 r., Departament Pracy i Polityki Socjalnej przeprowadził kontrolę w pięciu centralnych jednostkach administracji państwowej, tj. w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej, Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Krajowym Urzędzie Pracy, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Ponadto kontrolą - wykonaną przez nasz departament, a mianowicie Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Alimentacyjny, Fundusz Pracy, Państwowy Fundusz Kombatantów, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz dwa fundusze objęte działalnością Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, tj. Fundusz Emerytalno-Rentowy oraz Fundusz Preferencji i Rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#StanisławCzuba">Generalna ocena wykonania budżetu państwa w 1995 r. w przeprowadzonych przez nasz departament jednostkach jest pozytywna. Zastrzeżenia budziły nieprawidłowości w przekazywaniu środków na rehabilitację przedrentową dokonywaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Najwyższa Izba Kontroli zajmuje stanowisko, że podjęcie tego problemu jest bardzo istotne dla zagadnień rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Ocena działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie kryterium rzetelności i celowości była pozytywna, ale nieprawidłowość należało wykazać mimo braku rozporządzenia Rady Ministrów. Zastrzeżenia wzbudziła również gospodarka środkami funduszy, w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, gdzie dokonywano przesunięć finansowych bez podstawy prawnej. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał, że braki lub nieścisłości ustawowe utrudniają prawidłową gospodarkę tymi środkami. Pomiędzy Najwyższą Izbą Kontroli, a Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego prowadzona jest znaczna korespondencja na ten temat. Myślę, że ostatnia odpowiedź prezesa KRUS będzie wymagała wymiany poglądów lub interpretacji prawnych dotyczących funkcjonowania tych funduszy.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#StanisławCzuba">Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie funkcjonowanie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jest to jedyna negatywnie opinia, która znalazła się w analizie wykonania budżetu państwa w 1995 r. zatwierdzonym przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli w dniu 26 lipca 1996 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JanuszJurek">Cnciałbym nawiązać do wstępnej informacji przekazanej przez pana dyr. Czubę, ponieważ jest dla mnie zaskoczeniem, że sprawy funduszu celowego, jakim jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych są w Departamencie Zdrowia i Kultury Fizycznej, a nie w Departamencie Pracy i Spraw Socjalnych, gdzie problematyka Funduszu związana jest z tym departamentem. Myślę, że jako Komisja Polityki Społecznej powinniśmy zwrócić na to uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JanRulewski">W niektórych środowiskach poselskich padały zastrzeżenia jakoby Najwyższa Izba Kontroli nie uwzględniała postulatów poselskich. Jaki był system planowania w 1995 r. prac kontrolnych departamentu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Chciałabym przedstawić swoją konstatację, która wiąże się z tym, że każdego roku wzrasta kompetencja lokalnych kontrolerów NIK. Nie jest to zarzut z mojej strony.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Wstępne wyniki kontroli za 1995 r., którą pokazuję jako daleko idącą kompetencję, że kontroler NIK nie jest przeciwnikiem tylko partnerem dla rozwiązania trudnych kwestii. Jest to bardzo pozytywny symptom i podobnie odbierany jest w terenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę. Proszę, panie dyrektorze o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#StanisławCzuba">Jeżeli chodzi o przyjęty system planu kontroli Departamentu Pracy i Spraw Socjalnych w 1995 r., to trudno o nim mówić, ponieważ ten departament istnieje od 6 października 1995 r. Dotychczas tą kwestią zajmował się Departament Zespołu Pracy Spraw Socjalnych i Zdrowia. Jeżeli chodzi o plan pracy Najwyższej Izby Kontroli, to w 1995 r. w planie pracy zapisane były 62 kontrole grupy A z inicjatywy Najwyższej Izby Kontroli i 10 kontroli na zlecenie Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#StanisławCzuba">Odbyły się 54 kontrole grupy B uwzględnione w planie pracy na 1995 r. Obecnie w naszej procedurze nie ma kontroli grupy B. Natomiast kontrole grupy B w dawnej nomenklaturze obejmowały kontrole o zasięgu branżowym i resortowym prowadzonym przez jeden zespół lub delegaturę NIK. 62 kontrole grupy A są to kontrole koordynowane obecnie przez departament i obejmują problematykę w skali ogólnokrajowej.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#StanisławCzuba">Jeśli chodzi o kompetencje lokalnych kontrolerów, to trudno mi się ustosunkować będąc pracownikiem NIK, ale myślę, że należy zauważyć, że wprowadzenie tego systemu i nowa ustawa, która wyprowadziła system odwoławczy mobilizuje pracowników NIK i wyposaża jednostki kontrolne do możliwości odwoływania się na każdym etapie kontroli. Jest to bardzo ważny element w prowadzeniu kontroli. Początkowo sądziliśmy, że ten system może wydłużyć cykl kontroli. Obecnie zauważamy, że istnieją odwołania zarówno do protokołów kontroli, jak i do wystąpień pokontrolnych rozpatrywanych na Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Takie odwołanie złożył prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczy to o tym, że zarówno jednostki kontrolowane, jak i pracowników NIK, zobowiązuje to do bardzo poważnego traktowania możliwości korzystania z tego systemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#BogdanKrysiewicz">Wobec tego chciałbym zaproponować dwie konkluzje dotyczące opiniowania sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#BogdanKrysiewicz">Komisja nie wnosi zastrzeżeń do sprawozdania o działalności Departamentu Pracy i Spraw Socjalnych Najwyższej Izby Kontroli. Proponuję rozważenie zasadności utrzymywania problematyki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Departamencie Zdrowia i Kultury Fizycznej Najwyższej Izby Kontroli. Ze względu na komplementarność problematyki byłoby dobrze, aby w nowym departamencie była rozpatrywana i analizowana.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są inne propozycje wniosków?</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#BogdanKrysiewicz">Jeżeli nie ma przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem sprawozdania z działalności Departamentu Pracy i Spraw Socjalnych Najwyższej Izby Kontroli i proponowanych przeze mnie wniosków?</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu Komisja jednogłośnie przyjęła pozytywną opinię wraz z proponowanymi wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem opinii dotyczącej sprawozdania zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie opieki społecznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Chciałam wprowadzić poprawki do propozycji opinii przedłożonej państwu po dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Proponuję następujące brzmienie opinii Komisji Polityki Społecznej przyjętej w dniu 7 sierpnia br. o wykonaniu budżetu: pomocy społecznej (opieka społeczna) w 1995 r.:</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#JoannaStaręgaPiasek">1. Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu przez wojewodów dział 85 - opieka społeczna (pomoc społeczna), a także wykorzystanie rezerw celowych poz. 12, 13 i 22.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#JoannaStaręgaPiasek">2. Nasuwają się jednak następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#JoannaStaręgaPiasek">a) należy maksymalnie zminimalizować rezerwy celowe obejmujące wydatki na pomoc społeczną w szczególności na organizacje pozarządowe oraz na szczegółowe zadania zlecone gminom mieszczące się jednak w ustawie o pomocy społecznej. Nie ma żadnego merytorycznego i organizacyjnego uzasadnienia przedłużania w budżecie 1997 r. takiego stanu rzeczy,</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#JoannaStaręgaPiasek">b) w budżecie Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej powinny znaleźć się środki na kształcenie i dokształcanie pracowników socjalnych, a nie tylko na szkoły,</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#JoannaStaręgaPiasek">c) zbyt niski jest poziom wynagrodzenia pracowników socjalnych, szczególnie w terenowych ośrodkach pomocy społecznej i w domach pomocy społecznej,</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#JoannaStaręgaPiasek">d) wskazane jest, aby na przełomie III i IV kwartału br. odbyło się posiedzenie Komisji Polityki Społecznej poświęcone wyłącznie pomocy społecznej,</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#JoannaStaręgaPiasek">e) sprawozdanie Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej nie uwzględnia analizy całości wydatków na pomoc społeczną operując jedynie zagregowanymi danymi bez głębszej analizy, oceny poszczególnych województw oraz skutecznego nowego mechanizmu kształtowania budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#BogdanKrysiewicz">Został zmieniony układ proponowanej opinii i dodane nowe uwagi, tj. zwrócenie uwagi na niski poziom wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej i zobowiązanie Komisji do odbycia posiedzenia poświęconego zagadnieniom pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AlicjaMurynowicz">Uważam, że opinia Komisji Polityki Społecznej dotycząca wykonania budżetu nie powinna zawierać informacji o posiedzeniu Komisji. Ponadto proponowany charakter opinii nie konweniuje z tematem dotyczącym wykonania budżetu, pomocy społecznej i opieki. Sądzę, że bardziej jest to dezyderat, ponieważ zawiera wskazówki dla rządu. Sądzę, że nie ma to związku z wykonaniem budżetu za 1995 r. W świetle powszechnej zgody odbycia odrębnego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej na temat opieki społecznej (pomocy społecznej), tego typu propozycje powinny być omówione na tym spotkaniu.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AlicjaMurynowicz">Nie zgadzam się z treścią punktu, w którym jest mowa o maksymalnym zminimalizowaniu rezerw celowych na zadania zlecone gminom. Uważam, że nie możemy przyjąć takiego postulatu, ponieważ gminy zwracają uwagę na to, że nie mogą wykonywać zadań własnych z powodu braku środków, a jeszcze otrzymują zadania zlecone, na które przeznaczane są coraz mniejsze pieniądze i minimalizuje się rezerwy celowe.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#AlicjaMurynowicz">Po przeczytaniu raportu Najwyższej Izby Kontroli na temat wykorzystania pieniędzy na pomoc i opiekę społeczną, nie zgadzam się z wieloma jej elementami, ale tego typu wniosek nie może znaleźć się w opinii do budżetu za 1995 r. skierowany do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Ponadto nie możemy deklarować chęci zlecone gmin.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#AlicjaMurynowicz">Następna sprawa dotyczy środków na kształcenie i dokształcanie pracowników socjalnych, uważam za niecelowe umieszczanie tego postulatu w opinii z wykonania budżetu w 1995 r. Popieram dokształcanie tych pracowników, a także dofinansowywanie organizacji pozarządowych z budżetu państwa, ale w tej kwestii powinna być opinia Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, dotycząca kontroli wykonania tych budżetów nie tylko finansowych, ale również z merytorycznego zakresu działalności organizacji pozarządowych, zajmujących się pomocą i opieką społeczną, a także organizacji prowadzących kształcenie i dokształcanie pracowników socjalnych, ponieważ są sygnały o niewłaściwym, niezgodnym z prawem traktowaniu świadczeniobiorców.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#AlicjaMurynowicz">Sądzę, że są to bardzo ważne i ważkie tematy, którymi Komisji Polityki Społecznej powinna się zająć. Zgadzam się z pierwszym akapitem, że Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu przez wojewodów w 1995 r. i sądzę, że na tym stwierdzeniu powinniśmy zakończyć naszą opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#BogdanKrysiewicz">Prosiłbym nie rozpoczynać powtórnie dyskusji merytorycznej, ponieważ w czasie rozpatrywania budżetu zwracaliśmy uwagę na kierunkowe propozycje w projekcie opinii. Obecnie zatwierdzamy konkretne sformułowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#GrażynaKotowicz">Nie uczestniczyłam w dyskusji, ponieważ musiałam być obecna na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego. Chciałam prosić panią poseł Staręgę-Piasek o wycofanie punktu dotyczącego maksymalnego zminimalizowania rezerw celowych dla gmin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Wydaje mi się, że te dwie wypowiedzi świadczą o niezrozumieniu zwrotu „dotacje celowe”. Dotacje celowe mają charakter taki, że nie gminy otrzymują bezpośrednio przy planowaniu budżetu środki finansowe na organizacje pozarządowe gminy i województwa na zasiłki celowe lub dla kobiet będących w ciąży. Pieniądze te są zbierane w rezerwie celowej i wydzielane. W trakcie planowania budżetu, każda gmina zgłasza do budżetu wojewodów zapotrzebowanie na przewidziane ustawą zadania. Natomiast rezerwy celowe powodują brak płynności przekazywanych środków, często uruchamianych w drugiej połowie roku. Rezerwa celowa - jest to pozycja w budżecie państwa przewidziana na centralną dystrybucję na dodatkowe potrzeby. W czterech województwach wykorzystano rezerwy celowe na wydatki zdrowotne, a nie na pomoc społeczną.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Jeżeli w tych dwóch wypowiedziach intencją jest obrona interesu gminy i stworzenie sytuacji, gdzie jest więcej pieniędzy na decyzje gminy w zakresie pomocy społecznej, to należy to wesprzeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#GrażynaKotowicz">W praktyce zdarzają się w gminie takie sytuacje, że w II półroczu pieniądze z rezerwy celowej są „zbawieniem” dla gminy, ponieważ przybywa osób korzystających z pomocy społecznej i wtedy gmina sama występuje o nie.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#GrażynaKotowicz">Jeden z wojewodów uruchomił te pieniądze na środki sanitarne skreślone z projektu ustawy o lekach. Uważam, że środki finansowe w budżecie państwa zapisane jako rezerwy celowe były przeznaczane na pomoc społeczną i nie należy ich zmniejszać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Pani poseł może łatwo dotrzeć do rezerw celowych, ale gminy nie mogą do nich dotrzeć. W związku z tym nie mogę pozytywnie zaopiniować wykonania budżetu wojewodów w zakresie opieka społeczna, ponieważ rezerwy celowe były w bardzo specjalny sposób dystrybuowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AndrzejMachowski">Apeluję, aby wniosek pani poseł Murynowicz potraktować jako formalny. Rozumiem, że chodzi o skreślenie całego akapitu i pozostawienie jednej części. Proponuję ten wniosek poddać pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#BogdanKrysiewicz">Wcześniej była propozycja pana posła Lityńskiego, aby skreślić wyraz „maksymalnie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MarekDyduch">Rozbieżne stanowiska mogą zmienić ideę przekazaną przez panią poseł Staręgę-Piasek. Proponuję, aby zapisać „przeanalizowanie sposobu realizacji rezerw celowych...”. Natomiast w trakcie omawiania projektu budżetu na 1997 r. podjąć działania w kierunku zminimalizowana rezerw celowych, w przypadku braku postępu w kwestii pomocy społecznej. Wtedy będą podjęte konkretne decyzje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Zgadzam się z panią poseł Murynowicz, co do jednego punktu.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Optowałabym, aby przekazać pozytywną opinię w kwestii wykonania budżetu za 1995 r. i nasze stanowisko w sprawie rezerw celowych sugerujące zminimalizowanie ich w kwestiach objętych ustawą o pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proponuję zachowanie fragmentu dotyczącego jakości sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#RomanBorek">Jeśli pani poseł Staręga-Piasek zgłasza wniosek o pozytywną opinię wykonania budżetu w 1995 r. przez wojewodów w dziale 86, a także wykorzystanie rezerw celowych, to wnioskowanie w następnym punkcie o zminimalizowanie tych rezerw celowych jest zaprzeczeniem. Ponadto pani poseł powiedziała, że gminy mają trudności w uzyskaniu tych środków z rezerw celowych. To nie jest prawdą, ponieważ gminy nie mają możliwości uzyskania tych środków od ministerstwa, bo w przepływie tych pieniędzy pośredniczą wojewodowie.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#RomanBorek">Przy planowaniu budżetu gminy trudno przewidzieć sytuacje losowe i w jakiej wysokości będą te środki potrzebne. Jeśli na ten cel nie będzie rezerwy w budżecie państwa, to proszę powiedzieć, skąd gmina ma brać pieniądze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#BogdanKrysiewicz">Musimy zastanowić się, czy rezerwa celowa jest środkiem zbawiennym, czy ostateczności? Jeżeli ma być środkiem zbawiennym, trwającym wiecznie, to możemy opowiedzieć się za kategorią rezerwy celowej i zapisywać je na trwałe. Natomiast, jeżeli zostanie dokonany zapis, że należy zminimalizować praktykę rezerw celowych obejmujących wydatki, to będzie jako forma trwała.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#BogdanKrysiewicz">Powinniśmy walczyć z rozwiązaniami, tzw. dodatkowymi lub uzupełniającymi. Natomiast wtedy w proporcji budżetu będą spełniać zasadniczą rolę i zostaną centralnie kierowane do różnych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#BogdanKrysiewicz">Powinniśmy dokonać wyboru wariantu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Chciałam odpowiedzieć panu posłowi, że o środki te należy wnioskować. Rezerwy celowe przeznaczone były dlatego na opiekę nad osobami psychicznie chorymi, ponieważ późno weszła w życie ustawa. Gminy i województwa nie były przygotowane na wydatki w tym zakresie. Odzwierciedla to opinia NIK i ministerstwa na temat organizacji pozarządowych i sposobu dystrybuowania przez nie tych środków, które powodują, że do maja 1995 r. żadna organizacja nie otrzymała pieniędzy na działania w zakresie pomocy społecznej. Uruchomienie rezerw następuje z bardzo dużym opóźnieniem i potwierdziło to Ministerstwo Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#BogdanKrysiewicz">Należy ten problem rozstrzygnąć.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za utrzymaniem tej opinii w zmienionym brzmieniu? Proszę, aby pani poseł zaproponowała ponowną redakcję tego punktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Należy zminimalizować rezerwy celowe obejmujące wydatki na pomoc społeczną w szczególności na organizacje pozarządowe oraz na zadania zlecone gminom mieszczące się jednak w ustawie o pomocy społecznej. Nie ma żadnego merytorycznego i organizacyjnego uzasadnienia przedłużania w budżecie 1997 r. takiego stanu rzecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MarekDyduch">Sądzę, że nie każdy z nas umiałby ocenić sposób wydatkowania środków z rezerwy celowej. Po jednej debacie nie powinniśmy podejmować takiej decyzji. Natomiast umożliwiamy Ministerstwu Finansów zabranie pieniędzy z rezerw celowych. Proponuję ponownie, aby zapisać, że należy przeanalizować sposób realizacji wydatków z rezerw celowych i to stwierdzenie będzie stanowiło wyjściowy materiał do podjęcia decyzji przy omawianiu projektu budżetu na 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Różnica między panem posłem, a mną polega na tym, że ja zadałam sobie trud przeanalizowania tej kwestii, jako poseł referujący ten fragment budżetu. Moje stanowisko wynika z przeprowadzonej analizy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#MarekDyduch">Pani poseł, wierzę w pani rzetelność i wiedzę, ale chciałbym mieć z kilku źródeł informację w tej kwestii. Jeżeli zgłosimy wniosek o przeanalizowanie tych wydatków, to będzie konkretna opinia służąca przy konstruowaniu planu budżetu na 1997 r., zwłaszcza że dzięki pani poseł wszyscy są zainteresowani tą częścią wydatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#BogdanKrysiewicz">Są dwie propozycje zapisu: należy zminimalizować rezerwy celowe albo należy dokonać analizy wydatków z rezerwy celowej i trzecia propozycja wykreślić ten zapis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#MarekDyduch">Proponuję zapis: należy przeanalizować sposób realizacji wydatków z rezerw celowych obejmujących wydatki na pomoc społeczną, w szczególności na... i dalej bez zmian. Będzie to podstawowe kryterium do opiniowania projektu budżetu na 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Rezerwy celowe powinny być przeznaczane na te zadania, które wymienia ustawa i wymagają one przeanalizowania i umieszczenia ich w głównym nurcie budżetu, a nie w rezerwach celowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#DorotaDancewicz">Proponuję, aby przystąpić do głosowania nad propozycją pani poseł Staręgi-Piasek z wcześniejszym pkt. A, jako jednej wersji opinii oraz druga wersja cała pierwotna propozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MaciejManicki">Na podstawie swojego doświadczenia, jako członka Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów sądzę, że jeśli wpłynie zapis proponowanej treści z modyfikacji, to będzie odebrany, jako kierunkowe zalecenie zredukowania tych środków. Jeśli nie będzie uzupełnienia wskazującego, aby środki te umieścić w głównym nurcie budżetowym, to może oznaczać, że zostaną wykreślone.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#MaciejManicki">Sądzę, że dokonywanie tego typu sugestii przy omawianiu wykonania budżetu za 1995 r. nie jest na miejscu, ponieważ będzie to bardziej właściwe przy projektowaniu budżetu na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#MaciejManicki">Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów otrzymując tak sformułowaną opinię twierdzi, że rezerwy celowe nie są potrzebne i należy je skreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#BogdanKrysiewicz">W związku z odbywającą się debatą na temat rezerw celowych, proponuję przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem propozycji pani poseł Staręgi-Piasek z uwzględnieniem modyfikacji? Rozumiem, że będziemy głosować nad treścią całej opinii, wycofując punkt dotyczący posiedzenia Komisji, ponieważ jest on adresowany do nas. Pozostaje kwestia wynagrodzeń i zapis dotyczący zminimalizowania środków na rezerwy celowe z określeniem, że chodzi o przekazanie na realizację zadań ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę, aby pani poseł jeszcze raz powtórzyła punkt sporny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Należy zminimalizować rezerwy celowe obejmujące wydatki na pomoc społeczną, a w szczególności na organizacje pozarządowe oraz na zadania zlecone gminom mieszczącym się jednak w ustawie o pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#BogdanKrysiewicz">W II wersji opinii ten punkt jest skreślony, a III wersja jest propozycją pana posła Dyducha, dotyczącą przeanalizowania tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za I wersją opinii proponowaną przez panią poseł Joannę Staręgę-Piasek?</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 3 posłów, przeciw było 14 posłów i 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#BogdanKrysiewicz">Kto jest za II wersją opinii proponowaną przez panią Alicję Murynowicz o skreślenie tego punktu?</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 15 posłów, przeciw było 7, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#BogdanKrysiewicz">Komisja przyjęła II wersję proponowanej opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Przy takim wyniku głosowania, nie mogę ograniczyć się do stwierdzenia, że wykonanie budżetu wojewodów w zakresie działu 86 i w ramach rezerw celowych oceniane jest pozytywnie, w przypadku rezerw celowych jest to bardzo poważne zastrzeżenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#RomanBorek">Pani poseł, zwracałem uwagę na to, że tak sformułowana opinia jest zaprzeczeniem faktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Dyskusja na ten temat trwała od godziny 14 do 15.30. Szkoda, że mimo podpisu na liście obecności, pan poseł był nieobecny, bo mógł pan zabrać głos. Obecnie pan nie rozumie tego, co mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#RomanBorek">To pani poseł teraz powiedziała, że wycofuje się ze sformułowania pozytywnej opinii odnośnie do wykorzystania rezerw celowych. Ja sobie nie zaprzeczam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proponuję zakończenie tej dyskusji, ponieważ spór rozstrzygniemy głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#BogdanKrysiewicz">Do tej pory zgodnie z propozycją pani poseł Murynowicz skreślamy fragment opinii proponowanej wcześniej odnoszący się do rezerw celowych. W tej propozycji pozostają elementy odnoszące się do wynagrodzeń, jakości sprawozdania, a także pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu i o rezerwach celowych na kształcenie i dokształcanie.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#BogdanKrysiewicz">Czy pani poseł Murynowicz podtrzymuje wniosek o skreślenie tej części propozycji opinii?</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#BogdanKrysiewicz">Pani poseł wniosła zastrzeżenie do tego, że nie w całości przyjęliśmy jej wniosek, ponieważ w pierwszej propozycji zgłosiła inicjatywę skreślenia pozostałych części od pkt. B do końca pierwotnego projektu. Natomiast pozostało uwzględnienie pozytywnej opinii wykonania budżetu i uwagę dotyczącą jakości sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#BogdanKrysiewicz">Kto jest za przyjęciem opinii zgodnie z propozycją pani poseł Staręgi-Piasek po wykreśleniu fragmentu dotyczącego rezerw celowych?</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu za opowiedziało się 16 posłów, przeciw 4 posłów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#BogdanKrysiewicz">Opinia Komisji o wykonaniu zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie działu 86 - opieka społeczna została przyjęta zgodnie z projektem zaproponowanym przez panią poseł Staręgę-Piasek po uprzednim wykreśleniu punktu dotyczącego rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#BogdanKrysiewicz">Przechodzimy do zaopiniowania wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JanRulewski">Proponuję zapis następujący: Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy. Zgłasza następujące wnioski przy pracach nad projektowaniem budżetu na 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#BogdanKrysiewicz">Wobec tego odczytam całą propozycję opinii. Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy i równocześnie zwraca uwagę na następujące problemy:</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#BogdanKrysiewicz">- konieczność dokonania przy projektowaniu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy pogłębionego rachunku spodziewanych efektów z tytułu kar pieniężnych,</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#BogdanKrysiewicz">- pełnego i całorocznego zatrudnienia w Głównej Inspekcji Pracy i jej strukturach terenowych,</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#BogdanKrysiewicz">- ograniczenia rozbudowy struktur terenowych pociągających za sobą inwestycje w budynki i ich wyposażenie,</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#BogdanKrysiewicz">- powiązanie wzrostu środków budżetowych, w tym wzrostu zatrudnienia ze skutecznym ograniczeniem łamania przepisów prawa pracy,</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#BogdanKrysiewicz">- dokonanie w I połowie 1997 r. oceny funkcjonowania i wykorzystania systemów informatycznych w Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są inne uwagi do tej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AlicjaMurynowicz">Proszę o wyjaśnienie, czy pkt 3, tj. ograniczenie rozbudowy struktur terenowych pociągających za sobą inwestycje w budynki i ich wyposażenie, dotyczy wyposażenia nowych budynków, czy innych już istniejących, ale wyposażanych np. w komputery, ponieważ jest to łączne.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#AlicjaMurynowicz">Jeżeli Państwowa Inspekcja Pracy, zgodnie z propozycją zawartą w ostatnim punkcie, dokonała oceny funkcjonowanie i wykorzystanie systemów informatycznych, to wcześniej ograniczamy to wyposażenie. Co będziemy nazywać wyposażeniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanRulewski">Proponuję następującą autopoprawkę: „ograniczenie rozbudowy nowych struktur lub rozdrobnienia struktur”. Obecnie istniejące struktury terenowe są nadal rozbudowywane i wyposażane. Wprowadzono trzeci stopień po okręgowych i wojewódzkich, tworzy się powiatowe inspekcje pracy. Przykładem jest Zawiercie i Malbork.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JózefMioduszewski">Zgłaszam wątpliwość do pierwszego punktu. Czy w ramach nowej reformy centrum, zadanie to może być umieszczone w budżecie wojewody?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#TadeuszTomaszewski">Zgłaszam wątpliwość dotyczącą potrzeby umieszczenia w opinii do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów ostatniego punktu, mianowicie dokonania w I połowie 1997 r. oceny funkcjonowania i wykorzystania systemów informatycznych. Sądzę, że ten wniosek skierowany jest do naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#TadeuszTomaszewski">Jeśli chodzi o punkt dotyczący powiązania wzrostu środków budżetowych, w tym wzrostu zatrudnienia ze skutecznym ograniczeniem łamania przepisów prawa pracy. Myślę, że skuteczne ograniczenie łamania przepisów prawa pracy trudno byłoby połączyć ze zwiększeniem skuteczności działania Państwowej Inspekcji Pracy, natomiast czy z ograniczeniem łamania przepisów prawa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#JanRulewski">Jeśli chodzi o punkt czwarty, to nie będę polemizował, ponieważ nie jest on najważniejszy. Natomiast w przypadku ostatniego, to Komisja ponownie spotyka się z problemem polegającym na tym, że dokonuje się dużych zakupów sprzętu i nie można dokonać oceny stopnia ich wykorzystania. W Państwowej Inspekcji Pracy zakupuje się każdego roku wysokiej wartości sprzęt. W trakcie obrad Rady Ochrony Pracy stwierdzono brak danych do tych sprzętów, bo GUS nie chce udostępnić. Uważam, że ten sprzęt nie pracuje w sposób efektywny, stąd nie ma potrzeby zakupowania go albo dokonamy oceny stopnia wykorzystania, co wiąże się z nakładem finansowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MichałKowalczyk">Uważam, że pierwszy wniosek dotyczy projektu budżetu na 1997 r. a nie 1995 r. Należy o tym pamiętać przy pracach nad projektem budżetu na 1997 r. Trudno planować efekty budżetowe z tytułu kar pieniężnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JanLityński">Innej metodologii nie mamy opracowanej, ale wszystkie wnioski dotyczą przyszłości a nie przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#JanLityński">Jeśli chodzi o planowanie, to budżet oparty jest na planowanych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy na bazie pewnych doświadczeń wnioski adresowane do innych, kolejnych rozstrzygnięć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#JanRulewski">Zgodnie z propozycją pana posła Tomaszewskiego, wycofuję czwarty punkt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#BogdanKrysiewicz">Był jeszcze jeden wniosek, aby wycofać ostatni punkt. Rozumiem, że ten pozostaje.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#BogdanKrysiewicz">Panie pośle, czy podtrzymuje pan swój wniosek dotyczący skreślenia punktu piątego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#TadeuszTomaszewski">Tak, jeżeli pan poseł nie dokona zmian, ponieważ skierowany jest do naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy może pan zredagować ten punkt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#JanRulewski">Uwzględnienie w budżecie Kancelarii Sejmu środków budżetowych na dokonanie w I połowie 1997 r. oceny funkcjonowania i wykorzystania systemów informatycznych Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#BogdanKrysiewicz">Po tych zmianach pan poseł Tomaszewski wycofuje swój wniosek.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem projektu opinii dotyczącej wykonania budżetu Państwowej Inspekcji Pracy z uwzględnieniem poprawek?</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#BogdanKrysiewicz">Komisja jednomyślnie przyjęła pozytywną opinię Państwowej Inspekcji Pracy z załączonymi wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia opinii zaproponowanej przez panią poseł Sienkiewicz do wykonania budżetu państwa w części dotyczącej planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#BogdanKrysiewicz">W toku dyskusji zgłoszono dwa warianty opinii. Treść wariantu I opinii brzmiała następująco: „Po odbytej dyskusji i analizie wniosków pokontrolnych NIK, Komisja Polityki Społecznej negatywnie ocenia wykonanie planu finansowego PFRON w 1995 r.”</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#BogdanKrysiewicz">Drugi wniosek zgłoszony przez pana posła Mioduszewskiego dotyczył połączonych zapisów, tzn. wariantu II opinii z fragmentem wariantu III opinii w następującym brzmieniu: „Po odbytej dyskusji i analizie wniosków pokontrolnych NIK, Komisja Polityki Społecznej 1995 r., formułując następujące wnioski do zarządu PFRON:</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#BogdanKrysiewicz">- opracować i wdrożyć w praktyce harmonogram czynności zapewniających skuteczną windykację należności wobec PFRON,</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#BogdanKrysiewicz">- podjąć zdecydowane działania w celu wyegzekwowania zwrotu nie rozliczonych lub wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem dotacji oraz egzekwowanie spłat udzielonych pożyczek,</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#BogdanKrysiewicz">- sporządzić wnikliwą ocenę i analizę efektywności wykorzystania przez zakłady pracy chronionej środków pozyskanych z PFRON na cele inwestycyjne i restrukturyzacyjne, a także na różne inne cele i w różnej formie,</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#BogdanKrysiewicz">- sformułować perspektywiczny model zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz określić w tym modelu miejsce zakładów pracy chronionej”.</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#BogdanKrysiewicz">Komisja Polityki Społecznej pozytywnie ocenia podjęte przez zarząd PFRON działania modernizujące zasady, procedury przyznawania środków zmierzające do efektywnego ich wykorzystania i zaleca nasilenie postępowania egzekucyjnego, wykorzystania możliwości dochodzenia należności na drodze prawnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#JanLityński">Proponuję uwzględnić propozycję opinii przedłożoną w wariancie III. Rozumiem, że były zgłoszone 3 warianty opinii. Warianty I i III przewidują negatywną opinię, natomiast proponuję do opinii dołączyć uwagi przedstawione przez panią poseł Sienkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AlicjaMurynowicz">W toku dyskusji mówiono o obu propozycjach. W związku z tym proponuję przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AlicjaMurynowicz">Mam jedną uwagę redakcyjną, otóż w propozycji opinii wariantu II proponuję zmienić zwrot zamiast „w 1995 roku”, napisać „za 1995 rok”, ponieważ wykonanie planu finansowego jest za 1995 r., to jest poprawna forma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proponuję przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem propozycji opinii przedstawionej w wariancie I?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AndrzejMachowski">W swoim wystąpieniu opowiadałem się za negatywną opinią dotyczącą wykonania budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, natomiast oponowałem co do umieszczenia uwag zawartych w projekcie opinii wariantu III.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#AndrzejMachowski">Proponuję ustalić, czy opiniujemy pozytywnie wykonanie budżetu, czy negatywnie, a w przypadku opinii negatywnej zastanowimy się nad przekazaniem samej opinii lub poszerzonej o uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proponowana przeze mnie opinia zawarta w wariancie I nie zawiera uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AndrzejMachowski">Panie przewodniczący, pana propozycja zmierza do tego, że większość z nas opowie się za negatywną opinią, a w konsekwencji pozostanie pozytywna opinia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do głosowania według zaproponowanych kolejności opinii.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa opowiada się za ideą zawartą w wariancie I, aby negatywnie ocenić wykonanie planu finansowego PFRON w 1995 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JanLityński">Przy takim sposobie głosowania, jestem zmuszony opowiedzieć się za wariantem opinii, którego nie chcę, ponieważ popieram wariant zawierający negatywną opinię wraz z uwagami.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#JanLityński">Sądzę, że w drodze głosowania przejdzie wariant II. Proponuję najpierw przegłosować ocenę wykonania planu finansowego, a następnie przystąpić do głosowania nad uzupełnieniem oceny i wtedy będę mógł głosować zgodnie ze swoją wolą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#BogdanKrysiewicz">Panie pośle Lityński, głosowanie zmierza w proponowanym przez pana kierunku. Wariant I odnosi się do oceny negatywnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AndrzejMachowski">Panie przewodniczący, przedstawię to obrazowo: 30% posłów opowiada się za wariantem I dotyczącym negatywnej oceny, 25% posłów opowiada się za wariantem III dotyczącym negatywnej oceny wraz z uzupełnieniem. Wobec tego 55% posłów opowiada się za oceną negatywną, a 45% posłów opowiada się za wariantem II dotyczącym pozytywnej oceny. Mimo większości głosów za opinią negatywną to przejdzie ocena pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#AndrzejMachowski">Proponuję przystąpić do przegłosowania oceny zawartej w wariancie I lub III i oceny zawartej w wariancie II. Jeżeli zostanie przyjęty wariant I lub III, to zostanie wykonana ocena, a później przystąpimy do głosowania nad przyjęciem uzupełnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#LeonGrela">Proponuję przystąpić do głosowania za przyjęciem lub przeciw, a później opowiedzieć się za charakterem opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JózefMioduszewski">Z wypowiedzi pana posła Machowskiego wynika, że pan poseł występuje przeciwko zgłoszonej przez siebie ocenie. Czy pan poseł wycofuje ocenę zawartą w wariancie I?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#AndrzejMachowski">Moje stanowisko potwierdził pan poseł Grela. Najpierw musimy opowiedzieć się za konkretną oceną, a później za uzupełnieniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#BogdanKrysiewicz">Zgłaszam propozycję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za pozytywnym zaopiniowaniem wykonania planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 1995 r.?</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu za opowiedziało się 18 posłów, przeciw 6 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#BogdanKrysiewicz">Z toku dyskusji wynikało, że przyjęta przez nas opinia powinna być uzupełniona o dodatkowe uwagi. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku dotyczącego pozytywnej oceny wykonania planu finansowego z zastrzeżeniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#RomanBorek">Chciałem zwrócić uwagę na to, że w ocenie zawartej w wariancie II występuje zwrot „z zastrzeżeniem”, a w poprzednim głosowaniu przyjęliśmy ocenę bez zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę, aby nie wprowadzać dodatkowych zmian. Został ustalony charakter oceny, którą przyjęliśmy. Następna propozycja dotyczy oceny zawartej w wariancie II i wniosków przedłożonych przez panią poseł Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#BogdanKrysiewicz">Jeżeli pan poseł Borek zgłasza inne poprawki, to proszę je przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#RomanBorek">Uważam, że teraz głosujemy nad innym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#BogdanKrysiewicz">Panie pośle, przed chwilą ustaliliśmy charakter oceny, tzn. pozytywnej, wobec tego teraz przyjętą już opinię uzupełniamy o dodatkowe zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przedłożonym sformułowaniem zastrzeżeń do przyjętej opinii?</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu za opowiedziało się 21 posłów, głosów przeciwnych nie było, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#BogdanKrysiewicz">W drodze głosowania został przyjęty wniosek pana posła Mioduszewskiego, który w trakcie dyskusji zaproponował ocenę zawartą w wariancie II i poszerzoną o elementy oceny zawartej w wariancie II z propozycji przygotowanej przez panią poseł Sienkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MaciejManicki">Rozumiem, że został przyjęty tekst przedłożony w propozycji oceny wariantu II, a następnie tekst przedłożony w propozycji oceny wariantu III od punktu pierwszego do końca. W trakcie ostatniej dyskusji został zmieniony tekst wariantu II. Aktualnie brzmi następująco: „Po odbytej dyskusji i analizie wniosków pokontrolnych NIK, Komisja Polityki Społecznej przyjmuje wykonanie planu finansowego PFRON w 1995 r. z zastrzeżeniem, formułując następujące wnioski do zarządu PFRON”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę, aby pan poseł Miżejewski przedstawił wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#CezaryMiżejewski">Opinie i wnioski do sprawozdań z wykonania poszczególnych części i działów budżetu państwa:</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#CezaryMiżejewski">I. Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 09 - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#CezaryMiżejewski">- stanie realizacyjnym „Programu produktywnego zatrudnienia w ramach pożyczki Banku Światowego” (w tym programu komputeryzacji urzędów pracy).</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#CezaryMiżejewski">II. Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu Funduszu Pracy. Po dyskusji nad wykonaniem planu finansowego, Komisja wnioskuje do ministra pracy i polityki socjalnej o:</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#CezaryMiżejewski">- przedstawienie szczegółowej analizy działań oszczędnościowych w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#CezaryMiżejewski">- analizę efektywności aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu w latach 1990–1995 wraz ze zróżnicowaniem przestrzennym,</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#CezaryMiżejewski">- przygotowanie propozycji zmian legislacyjnych zmierzających do zwiększenia atrakcyjności szkoleń i przekwalifikowań,</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#CezaryMiżejewski">- przedstawienie propozycji działań i ewentualnych zmian legislacyjnych zmierzających do przejęcia zadań pożyczkowych urzędów pracy przez banki i inne instytucje finansowe (udział Funduszu Pracy poprzez gwarancje, poręczenia, zmniejszenie wysokości oprocentowania),</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#CezaryMiżejewski">- upowszechnienie zasad przyznawania środków finansowych dla organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#CezaryMiżejewski">Celem całościowego przeglądu dotychczasowej realizacji pożyczki Banku Światowego. Na osobnym posiedzeniu Komisja Polityki Społecznej dokona szczegółowej analizy wykorzystania pożyczki.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#CezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej po raz kolejny stwierdza, że dotychczasowa struktura działu 86 - opieka społeczna - nie odzwierciedla właściwie rzeczywistego zaangażowania budżetu państwa w finansowaniu pomocy społecznej, jak i Funduszu Pracy. Dotychczasowe wyjaśnienia Ministerstwa Finansów nie są satysfakcjonujące, dlatego też Komisja wnioskuje o podział działu 86 już w pracach nad budżetem na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#CezaryMiżejewski">III. Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje budżet Krajowego Urzędu Pracy - część 46 i zgłasza wnioski o przedstawienie szczegółowych informacji o:</u>
          <u xml:id="u-171.12" who="#CezaryMiżejewski">- potrzebach inwestycyjnych urzędów pracy oraz o stanie ich zaspokojenia według stanu na 31 lipca 1996 r.,</u>
          <u xml:id="u-171.13" who="#CezaryMiżejewski">- stanie realizacyjnym działań służb kontrolnych urzędów pracy oraz o wnioskach finansowych i legislacyjnych na 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-171.14" who="#CezaryMiżejewski">duszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i zgłasza wniosek o przedstawienie szczegółowej informacji dotyczącej możliwości zwiększenia stopnia windykacji świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-171.15" who="#CezaryMiżejewski">V. Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie rezerwy celowej na inwestycje infrastrukturalne w gminach uznanych za szczególnie zagrożone wysokim bezrobociem strukturalnym.</u>
          <u xml:id="u-171.16" who="#CezaryMiżejewski">Komisja po analizie „Informacji NIK” (13/96/A9546) uznaje za zasadne wnioski pokontrolne dotyczące:</u>
          <u xml:id="u-171.17" who="#CezaryMiżejewski">- prowadzenia przez wojewodów, przed podjęciem decyzji o przyznaniu dotacji na realizację kolejnych inwestycji infrastrukturalnych, analizy efektywności wykorzystania przez gminy uprzednio przyznanych dotacji z budżetu państwa i z budżetów wojewodów,</u>
          <u xml:id="u-171.18" who="#CezaryMiżejewski">- wymogu szczegółowych opinii dotyczących wniosków gmin o przyznanie dotacji na poszczególne inwestycje od dyrektorów wojewódzkich urzędów pracy i wojewódzkich rad zatrudnienia,</u>
          <u xml:id="u-171.19" who="#CezaryMiżejewski">- prowadzenie przez wojewodów pogłębionej weryfikacji i analizy wniosków o przyznanie dotacji, przedkładanych przez poszczególne gminy. Weryfikacja ta powinna polegać na szczegółowym sprawdzeniu autentyczności zawartych we wnioskach informacji i rozpoznaniu zadania inwestycyjnego, które ma być objęte dotacją, pod względem jego przygotowania do realizacji od strony formalnoprawnej, finansowej oraz organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-171.20" who="#CezaryMiżejewski">W powyższej sprawie zostały skierowane dezyderaty do ministra-szefa Urzędu Rady Ministrów (w zakresie nadzoru nad wojewodami) oraz do ministra pracy i polityki socjalnej (w zakresie nadzoru nad Krajowym Urzędem Pracy).</u>
          <u xml:id="u-171.21" who="#CezaryMiżejewski">Ponadto zgodnie z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli, zwrócono się do ministra-szefa Urzędu Rady Ministrów o zwiększenie liczby kompleksowych kontroli wykorzystania przez gminy otrzymanych dotacji na dofinansowanie realizowanych przez te gminy inwestycji infrastrukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-171.22" who="#CezaryMiżejewski">VI. Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie rezerwy przeznaczonej na regionalne programy restrukturyzacyjne.</u>
          <u xml:id="u-171.23" who="#CezaryMiżejewski">Komisja z satysfakcją stwierdza, że wnioski zawarte w informacji o wykonaniu rezerwy przedstawione przez Centralny Urząd Planowania zostały w dużej mierze zrealizowane w 1996 r. Rozważenia wymaga jednak tryb i procedura oceny regionalnych programów restrukturyzacyjnych w regionach, na które zgodnie z przepisami ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu przekazywane są środki budżetowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PiotrPolmański">Chciałbym zgłosić dodatkowy wniosek do dezyderatu Komisji Polityki Społecznej - skierowanego do ministra pracy i polityki socjalnej, jako punkt V a obecny punkt V uwzględnić jako punkt VI, następującej treści: „Komisja Polityki Społecznej zwraca się o pilne wykonanie dyspozycji ustawowej wynikającej z art. 18 ust. 6 Prawa budżetowego, tj. określenia szczegółowych zasad gospodarki finansowej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ponieważ w sprawozdaniu z wykonania budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pojawił się zarzut dotyczący braku prawnie określonych zasad gospodarki finansowej Funduszu. Art. 18 ust. 6 nakłada obowiązek na ministra pracy i polityki socjalnej wydanie rozporządzenia w celu uregulowania zasad gospodarowania finansami PFRON, którego nie ma w dalszym ciągu. Uważam, że ten zarzut należy uwzględnić w dezyderacie. Poprzednio ten obowiązek nałożony był na ministra finansów i przez 5 lat nie został zrealizowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#MaciejManicki">Chciałem poinformować o tym, że minister pracy i polityki socjalnej wydał to rozporządzenie i jest już ono poza Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej. Pan poseł Polmański ma rację, że przez 5 lat kwestia ta była w kompetencji ministra finansów i nie została wykonana. W połowie u.b.r. nastąpiła zmiana stanu prawnego. Minister pracy i polityki socjalnej podjął działania zmierzające do wydania tego rozporządzenia jeszcze w ub.r. na przełomie listopada i grudnia, zamknął sprawę na etapie wewnątrzresortowym. Następnie kierując projekt tego rozporządzenia do konsultacji zgodnie z ustawą o związkach zawodowych i organizacjach pracodawców zrzeszających m.in. zakłady pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#MaciejManicki">Po konsultacjach resortowych przeprowadzonych w styczniu br., obecnie projekt ten znajduje się w Urzędzie Rady Ministrów w Komisji rozpatrującej go pod kątem prawnym, jest to ostatni etap wydania tego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#MaciejManicki">Ponieważ jest to pierwszy Fundusz, do którego przygotowywane jest rozporządzenie, a to wymaga szczególnego dopracowania od strony prawnej, bo następne podobne rozporządzenia będą się na nim wzorowały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#BogdanKrysiewicz">Ale w dalszym ciągu nie ma tego rozporządzenia. Na tym etapie prac możemy zgłosić taką uwagę. Wobec tego bardzo proszę, aby pan poseł Polmański przedstawił swoją propozycję uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PiotrPolmański">W dezyderacie do ministra pracy i polityki socjalnej punkt V należy oznaczyć numerem VI, natomiast pkt V brzmiałby następująco: „W zakresie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji i Osób Niepełnosprawnych Komisja Polityki Społecznej zwraca się o pilne wykonanie dyspozycji ustawowej wynikającej z art. 18 ust. 5 Prawa budżetowego, tj. określenia szczegółowych zasad gospodarki finansowej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za rozszerzeniem dezyderatu Komisji Polityki Społecznej do ministra pracy i polityki społecznej o punkt V?</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu Komisja przyjęła proponowany punkt V dezyderatu większością głosów, przy 1 głosie przeciwnym i 1 wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem całej opinii proponowanej przez pana posła Miżejewskiego wraz z dwoma dezyderatami?</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu Komisja przyjęła całą opinię wraz z dwoma dezyderatami jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#BogdanKrysiewicz">Jeszcze jedna sprawa wymaga podjęcia decyzji w drodze głosowania, mianowicie chodzi o wyrażenie opinii Komisji w sprawie powołania stałej podkomisji ds. rynku pracy i polityki regionalnej. Otrzymali państwo projekt wystąpienia do Prezydium Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem treści pisma i skierowanie go do Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu Komisja przyjęła treść pisma - jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę teraz pana posła Dyducha o zaprezentowanie propozycji opinii dotyczącej wykonania budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Funduszu Alimentacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MarekDyduch">Komisja Polityki Społecznej wykonanie budżetu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Alimentacyjnego uznaje za zgodne z przyjętymi założeniami. Zadania realizowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonywane były prawidłowo i terminowo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MarekDyduch">W otrzymanej przez państwa propozycji opinii zaprezentowanej przez pana posła Wiśniewskiego, po dokonaniu zmian w pierwszym akapicie, proponuję następujące brzmienie tekstu:</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#MarekDyduch">„Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych planów finansowych, Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu alimentacyjnego za 1995 r. stwierdzając, że zostały zrealizowane w sposób prawidłowy podkreślając, iż nastąpiła zdecydowana poprawa ściągalności składek, a także pełne zabezpieczenie terminowej wypłaty świadczeń emerytalno-rentowych”.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#MarekDyduch">Następna zmiana dotyczy na str. 2 w brzmieniu: „podjęcie działań legislacyjnych w sprawie odzyskania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych majątku byłych ubezpieczalni społecznych oraz funduszów ubezpieczeniowych lub zapewnienia Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych stosownej rekompensaty z tego tytułu”. Uważam, że ten punkt należy skreślić, ponieważ rozpatrując wykonanie budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 1995 r. nie omawialiśmy tego problemu. Ponadto nie istnieje ustawa o reprywatyzacji i przyjmując ten zapis, wprowadziliśmy propozycję wyjątku ustawowego tylko dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#MarekDyduch">Kolejna zmiana dotyczy wykreślenia wyrazu „intensyfikacji”, ponieważ wczoraj wy-kazaliśmy, że intensyfikacja jest zadowalająca, wobec tego proponuję następujący zapis zdania: „Komisja Polityki Społecznej widzi konieczność działań Zakładu w zakresie:”.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#MarekDyduch">W następnym akapicie proponuję skreślić wyraz „konsekwentnego” i zastąpić wyrazem „kontynuować”, a także skreślenie zwrotu po wyrazie „ratalnych”. Wobec tego proponuję następujący zapis pkt. 4 „- kontynuować dochodzenie należności w drodze egzekucji własnej oraz terminowe kierowanie tytułów egzekucyjnych do urzędów skarbowych” i następny punkt „- kontynuowania działań w zakresie zawierania układów ratalnych”.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#MarekDyduch">Następna zmiana dotyczy punktów zapisanych na str. 3 przedłożonego materiału, mianowicie postulat pana posła Wiśniewskiego brzmi: „Komisja Polityki społecznej widzi również konieczność działań Zakładu w zakresie: - działań umożliwiających podwyższenie wynagrodzeń pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poprzez własny system wynagrodzenia przy założeniu zrównoważenia wynagrodzeń w ZUS z wynagrodzeniami w porównywalnych instytucjach finansowo-ubezpieczeniowych”.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#MarekDyduch">Proponuję te wynagrodzenia zrównać ze sferą budżetową, ponieważ jest to adekwatne w stosunku do rangi centralnych organów administracji państwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#BogdanKrysiewicz">Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest wciąż w sferze budżetowej i ten stan jest jego głównym nieszczęściem. Kategoria etatu przeliczeniowego i inne elementy płacowe są zaniżone, a utrzymanie istniejącego stanu nie jest wielkim osiągnięciem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MarekDyduch">Utrzymanie tego zapisu może mieć konsekwencje w postaci nadania preferencji w zakresie wynagrodzeń, a następnie konieczność zwiększenia dotacji budżetowych z tego tytułu. Z moich obserwacji wynika, że do tej pory wynagrodzenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych były niższe niż w sferze budżetowej. Uważam, że poziom wynagrodzeń ZUS należy utrzymać porównywalnie ze sferą budżetową. Nadając preferencje w wynagrodzeniach powyżej wynagrodzeń sfery budżetowej, musimy wtedy odnieść się do innych instytucji, np. oświaty, pomocy społecznej, służby zdrowia itp.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MarekDyduch">W dalszej części opinii proponuję skreślić następujące stwierdzenie: „definitywnego zlikwidowania zadłużeń jednostek sfery budżetowej, a zwłaszcza Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i jednostek oświaty”.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MarekDyduch">Natomiast proponuję skierowanie dezyderatu, który jest załączony do opinii do prezesa Rady Ministrów w sprawie systemowego oddłużenia publicznych i prywatnych płatników składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Odbieranie paszportów nie załatwi problemu zadłużenia w kwocie 100 bln starych zł wraz z odsetkami. Rada Ministrów powinna podjąć działania podobnie jak przy zadłużeniach podatkowych, aby strukturalnie ten problem rozwiązywać.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#MarekDyduch">Komisja Polityki Społecznej ma nadzieję, iż rząd wspólnie z parlamentem stworzy właściwe warunki prawne i finansowe, aby uporać się z jednym z największych problemów ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#MarekDyduch">Postuluję, aby do przedłożonej opinii dołączyć proponowany przeze mnie dezyderat Komisji Polityki Społecznej do prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są inne propozycje do projektu opinii w sprawie wykonania budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#MaciejManicki">Rozumiem i podzielam intencje dotyczące wzrostu wynagrodzeń pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej. Chciałem zwróci uwagę na to, że ten zapis jest częścią opinii dotyczącej wykonania planu finansowego w 1995 r. W obowiązującym stanie prawnym należałoby rozpatrzyć w kontekście ustawy regulującej kształtowanie środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej i przepisu, który odsyła problem do Komisji Trójstronnej, jeśli chodzi o kształtowanie relacji międzydziałowych.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#MaciejManicki">Na etapie konstrukcji budżetu państwa na kolejny rok budżetowy, komisje sejmowe mają prawo zmienić ustalenia przyjęte przez Komisję Trójstronną. Natomiast formułowanie tego typu zaleceń w kontekście przepisów ustawowych i opinii z wykonania budżetu jest wątpliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#BolesławMachnio">Wykonanie budżetu przez poszczególne jednostki organizacyjne zostało przyjęte pozytywnie. Oznacza to dobre gospodarowanie środkami finansowymi. Spotkania z wyborcami tego nie potwierdzają. Myślę, że budżety realizowane są właściwie, a społeczeństwo ubożeje. Przed pracami nad projektem budżetu na 1997 r. proponuję, aby Komisja Polityki Społecznej reprezentująca ok. 30% społeczeństwa zwróciła się z dezyderatem do ministra pracy i polityki socjalnej, aby na 1997 r. znaleźć środki na poprawę sytuacji emerytów, rencistów a także osób z najniższym wynagrodzeniem. Zdarza się, że emerytura dla jednej osoby jest wyższa niż najniższa płaca w rodzinie wieloosobowej.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#BolesławMachnio">Sądzę, że sytuacja osób najniżej zarabiających nie powinna być obojętna dla rządu. Proponuję, aby do opinii przekazanej do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów dołączyć dezyderat ze wskazówką dla ministra pracy i polityki socjalnej dotyczącą poprawy sytuacji osób najniżej uposażonych i mających trudne warunki życia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#BogdanKrysiewicz">Obecnie nie mówimy o wykonaniu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MarekDyduch">Chciałem odpowiedzieć panu ministrowi i uzasadnić swój wniosek. Proponowany przeze mnie zapis jest zasadny, ponieważ w informacji podane jest, że w porównaniu z innymi zakładami pracy, przeciętne wynagrodzenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych łącznie z nagrodami rocznym z zakładowego funduszu nagród wyniosło 609,54 grosze i stanowi tylko 86,8%, a w oddziałach terenowych stanowi 83,7% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MarekDyduch">W przedstawionym wniosku nawiązujemy z panem posłem Wiśniewskim do tego, aby wynagrodzenie pracowników ZUS zrównać z przeciętną płacą w sferze budżetowej. Pan poseł proponuje, aby wynagrodzenia te były wyższe od przeciętnej płacy w sferze budżetowej, ale to budzi moje wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępując do rozstrzygnięcia tego problemu należy pamiętać, że pan poseł Wiśniewski referując propozycję wniosków i uwag zapisanych w projekcie opinii, szczególnie podkreślał sprawę samodzielnego, wewnętrznego systemu wynagrodzenia pracowników w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych z zapisem dokonanym w pierwszej części opinii dotyczącego ustawy określenia statusu ZUS, jako instytucji prawa publicznego czyli usamodzielnienia, a to daje szansę na stworzenie wewnętrznego wyodrębnienia funduszu administracyjnego, czyli stworzenia własnego systemu płac. Te dwa elementy powinny być ze sobą powiązane.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#BogdanKrysiewicz">Natomiast, jeżeli mamy zagwarantować średnie wynagrodzenie, to obecnie zależy od rozbieżności wynagrodzeń w sferze budżetowej. Dlatego kwestia zasadności tego sformułowania powraca. Proponuję nie koncentrować swojej uwagi na tym zapisie, ponieważ będzie on związany z rozstrzygnięciami prawnymi odnoszącymi się do statusu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#BogdanKrysiewicz">Zwracamy uwagę na problem będący kierunkową propozycją, ponieważ Zakład Ubez-pieczeń Społecznych traci dobrze przygotowaną kadrę na rzecz instytucji finansowych i ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#BogdanKrysiewicz">Pierwsza uwaga dotyczyła podjęcia działań legislacyjnych w sprawie odzyskania przez ZUS majątku byłych ubezpieczalni społecznych.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za pozostawieniem tego zapisu w opinii? Jeżeli pozostanie w takiej formie, to będzie istniało domniemanie, że chodzi o część majątku byłych ubezpieczalni, która już jest zdekapitalizowana i zmuszałaby ZUS do inwestowania. Natomiast należałoby zastanowić się nad kwestią zapewnienia Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych stosownej rekompensaty z tego tytułu. Ale jeżeli nie ma ustawy i rozstrzygnięć prawnych dotyczących szerszego podejścia do tego problemu, to możemy ten fragment skreślić.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za skreśleniem tego zapisu w treści opinii?</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu za opowiedziało się 22 posłów, przy 1 wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#BogdanKrysiewicz">Pozostaje jeszcze kwestia wynagrodzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#AlicjaMurynowicz">Jeżeli Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał określony status, to będzie miał możliwość regulacji wynagrodzeń. W związku z tym proponuję pozostawić ten akapit, ale w następującym zakresie: „działań umożliwiających podwyższenie wynagrodzeń pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poprzez własny system wynagradzania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za dokonaniem zmian zaproponowanych przez panią poseł Murynowicz?</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu Komisja jednogłośnie przyjęła proponowany zapis.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#BogdanKrysiewicz">Jeśli chodzi o proponowany dezyderat, który zawiera dążenie do stworzenia rozwiązań systemowych oddłużenia publicznych i prywatnych płatników składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#BogdanKrysiewicz">Czy ktoś z państwa zgłasza uwagi do tej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MichałKowalczyk">Rozumiem, że zapis w pkt. 3 na str. 2 dotyczy rozwiązań dla aktualnie zadłużonych jednostek gospodarczych a nie nowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MarekDyduch">Obecnie nie wolno oddłużyć żadnych środków z tytułu nie płacenia składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Zapis ten wprowadza możliwość negocjacji związanych z oddłużeniem zgodnym z prawem. Podobne uprawnienia ma urząd skarbowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MaciejManicki">Mam jedną sugestię dotyczącą skreślenia wyrazu „astronomiczną”, ponieważ nie należy używać takiego wyrazu w dokumencie będącym dezyderatem Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#BogdanKrysiewicz">Przyjmujemy uwagę, czy są jeszcze inne uwagi dotyczące projektu przedłożonego dezyderatu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem proponowanego dezyderatu Komisji Polityki Społecznej do prezesa Rady Ministrów w sprawie systemowego oddłużenia publicznych i prywatnych płatników składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych?</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu proponowany dezyderat, Komisja przyjęła jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#BogdanKrysiewicz">Rozumiem, że kwestie związane z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych zostały zakończone. Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do zaopiniowania wykonania budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Proszę o przedłożenie propozycji opinii pana posła Grabka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JózefGrabek">Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu 1995 r. przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Po analizie sprawozdania z realizacji planu finansowego oraz informacji NIK, Komisja uznaje za zasadne wnioski Najwyższej Izby Kontroli dotyczące:</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#JózefGrabek">1) zbyt niskiej dotacji z budżetu państwa stanowiącej jedyne źródło dochodów Państwowego Funduszu Kombatantów, co powodowało powstanie zadłużenia wobec Poczty Polskiej i Telekomunikacji SA oraz naliczenie odsetek za zwłokę,</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#JózefGrabek">2) potrzeby racjonalizacji wydatków na inwestycje socjalne,</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#JózefGrabek">3) wprowadzenie jednolitego planu kont, instrukcji obiegu i kontroli dokumentów księgowych oraz nowych zasad przyznawania pomocy socjalnej ze środków PFK.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#JózefGrabek">Z uwagi na szczególny charakter środowiska obsługiwanego przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Komisja uważa, że w ramach i w czasie tzw. reformy centrum możliwa i niezbędna jest zmiana lokalizacji Urzędu i poprawa warunków pracy stosownie do uwarunkowań wiekowych i zdrowotnych oraz godności kombatantów i osób represjonowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są uwagi do propozycji opinii? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem projektu opinii dotyczącej wykonania budżetu w 1995 r. przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zaprezentowanej przez pana posła Grabka?</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#BogdanKrysiewicz">W głosowaniu Komisja przyjęła proponowaną opinię jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#BogdanKrysiewicz">Przystępujemy do zaopiniowania Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę pana posła Mioduszewskiego do przedłożenia projektu opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JózefMioduszewski">Komisja Polityki Społecznej pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu KRUS za 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#JózefMioduszewski">Po dyskusji nad realizacją planu finansowego i po analizie informacji Najwyższej Izby Kontroli, Komisja uznaje za zasadne wnioski pokontrolne NIK dotyczące:</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#JózefMioduszewski">- przestrzegania obowiązujących przepisów w zakresie dysponowania środkami funduszy Kasy, sporządzania dokumentów, m.in. planu finansowo-rzeczowego Kasy i przedkładania go do zatwierdzenia przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej,</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#JózefMioduszewski">- utworzenie funduszu rezerwowego.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#JózefMioduszewski">Ponadto Komisja zwraca uwagę prezesowi KRUS i Radzie Rolników na potrzebę podjęcia działań w kierunku inicjowania i wspierania ubezpieczeń prowadzonych przez towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, co wynika z postanowień ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy są uwagi do przedłożonej propozycji opinii? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kto z państwa jest za przyjęciem opinii zaproponowanej przez pana posła Mioduszewskiego?</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#BogdanKrysiewicz">Komisja jednogłośnie przyjęła opinię dotyczącą wykonania budżetu w 1995 r. przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#BogdanKrysiewicz">Była to już ostatnia propozycja opinii. Chciałbym podziękować za cierpliwość, szczególnie w tym trudnym momencie głosowania, a przede wszystkim posłom sprawozdawcom za bardzo wnikliwe przygotowanie koreferatów, sprawozdań, projektów, uwag i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#BogdanKrysiewicz">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>