text_structure.xml
115 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dzisiejsze posiedzenie, zgodnie z tym, co zapowiadaliśmy w debacie plenarnej, poświęcone będzie omówieniu wniosków, które zostały przedstawione w trakcie debaty plenarnej Sejmu RP na temat raportu o podstawowych problemach osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#BogdanKrysiewicz">Wśród specjalistów, którzy zajmują się tą problematyką, znane jest powiedzenie: „Pokaż mi, jaka jest u was rehabilitacja, a powiem ci, jaki jest u was poziom kultury”.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#BogdanKrysiewicz">Mówiąc o problemach ludzi niepełnosprawnych mówimy właśnie o różnych formach rehabilitacji, począwszy od podstawowych przez pracę, naukę, wypoczynek, zmierzającą do adaptacji ludzi niepełnosprawnych w społeczeństwie, aż do bardziej złożonych form uwarunkowanych i uzasadnionych medycznie.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#BogdanKrysiewicz">Nasza Komisja systematycznie zajmuje się problematyką osób niepełnosprawnych. Mamy stałą podkomisję do tych spraw, która pracuje w strukturze organizacyjnej Komisji. Można ocenić, że jest to dobra tradycja dla rozwiązywania tych problemów. Staramy się udowodnić społeczeństwu, że Komisja rozumie, że niesprawność nie jest zjawiskiem w jakimś sensie szczególnym, „nadprzyrodzonym”. Jest to problem człowieka, który żyje tuż obok nas. Oczekuje on akceptacji i normalnych reakcji.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#BogdanKrysiewicz">Niestety, nasza codzienna normalność daje szanse na normalne życie ludzi niepełnosprawnych, jednakże społeczeństwo nie zawsze jest otwarte na problemy życiowe tych ludzi. Musimy więc dążyć wszelkimi sposobami ku temu, by społeczeństwo otwarło się rzeczywiście na życiowe potrzeby tych ludzi. Istnieją jeszcze nadal problemy prawne, techniczne, organizacyjne, przeszkadzające w tym.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#BogdanKrysiewicz">Nie tak dawno podczas dyskusji z przedstawicielami tego środowiska otrzymaliśmy taką informację, że to, co wśród ludzi zdrowych jest nie do pomyślenia, ażeby człowiek rezygnował z propozycji odpoczynku w doskonałych warunkach, to zdarza się często wśród niepełnosprawnych, gdyż obawiają się oni barier, które sprawiają, że dla nich niedostępne są różne formy wypoczynku i rekreacji. Ta niepewność i obawa przed tymi barierami istnieje, niestety, po obu stronach.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#BogdanKrysiewicz">Trzeba przyznać jednak, że nastąpiła pewna poprawa sytuacji. Inna jest już świadomość społeczeństwa i powstają lepsze możliwości likwidacji różnego rodzaju barier.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#BogdanKrysiewicz">Można powtórzyć tezę, którą wyrażaliśmy w naszej debacie plenarnej, że właśnie dzięki naszej zapobiegliwości ślepa i bezmyślna pogoń za rynkiem, za radykalnymi zmianami nie zmiotła doszczętnie naszego dorobku cywilizacyjnego, którym jest ogólnie określana rehabilitacja osób niepełnosprawnych. Mam nadzieję, że uczynimy kolejny krok w tym kierunku.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#BogdanKrysiewicz">Chciałabym, aby dyskusja nasza udowodniła, że stawiamy trafne oceny i że potrafimy je właściwie zaadresować, a także, że przy wsparciu naszej Komisji potrafimy skutecznie rozwiązywać trudności odczuwane przez osoby niepełnosprawne.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#BogdanKrysiewicz">Temu właśnie ma służyć materiał, który przedstawiliśmy w formie wybranych wniosków i postulatów na plenarnym posiedzeniu Sejmu RP dnia 15 grudnia 1995 r. na temat raportu o podstawowych problemach osób niepełnosprawnych. Temu służą również wnioski z dyskusji, którą przeprowadziliśmy w sierpniu 1995 r. na posiedzeniu naszej Komisji. Temu też powinny służyć wszelkie uwagi i wnioski, jakie przedstawiają nam dzisiaj nasi zaproszeni goście, których serdecznie witam.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#BogdanKrysiewicz">Próbujmy odpowiedzieć sobie na pytanie, jakie to problemy mają szczególne znaczenie w aktualnej sytuacji? Gdzie nadal jest sytuacja niezadowalająca i jakie prace należy zaktywizować, by przezwyciężyć te trudności?</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#BogdanKrysiewicz">Otwieram dyskusję i traktując na szczególnych prawach naszego sprawozdawcę, współautorkę tego raportu, poseł Krystynę Sienkiewicz, udzielam jej głosu w pierwszej kolejności, chyba że ktoś chciałby zgłosić jakieś inne propozycje, zmiany lub sugestie do porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#BogdanKrysiewicz">Nie słyszę, więc udzielam głosu poseł K. Sienkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Dziękuję za udzielenie mi głosu, a także za pomoc Komisji w przygotowaniu merytorycznym raportu i sformułowaniu wniosków uzupełniających. Pewne luki tego raportu zostały „uszczelnione”. Przedstawicielom resortów dziękuję za przychylne stanowisko wobec naszych postulatów i wniosków, zaś pracownikom sekretariatu za pomoc w zebraniu podstawowych wniosków i postulatów wniesionych w trakcie debaty sejmowej w dniu 15 grudnia 1995 r.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Dobrze byłoby, gdybyśmy ustanowili wspólną platformę dla przeprowadzenia debaty w skali Komisji na temat problemów osób niepełnosprawnych w aktualnej sytuacji. Posługując się zapisami zawartymi w sprawozdaniu z tej debaty oraz wypowiedzią ministra A. Gwary, chciałabym zapytać, a równocześnie usłyszeć potwierdzenie tego: co jest podstawą działania pełnomocnika rządu do spraw niepełnosprawnych na rzecz osób niepełnosprawnych?</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#KrystynaSienkiewicz">W debacie padła odpowiedź, że podstawą są standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych przygotowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Aczkolwiek nie są one wiążące prawnie, to widać jednak, że ich treść została uwzględniona w nowelizacji ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji inwalidów. Chciałam jednak zwrócić uwagę, że ratyfikowaliśmy wiele dokumentów międzynarodowych, które w żaden sposób nie harmonizują prawa wewnętrznego, ale mogą one - i w wielu przypadkach stały się one prawem zwyczajowym - przez silne zobowiązania moralne, polityczne; określają też ramy, w których rozpatrujemy tę sprawę.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Takie uzasadnienie złożył pan minister w trakcie debaty plenarnej Sejmu. Chciałabym przygotowane wnioski przedłożyć w kilku kierunkowych blokach.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#KrystynaSienkiewicz">Pierwszą grupę tych wniosków przedkładam do pełnomocnika dla spraw osób niepełnosprawnych. Moim zdaniem, wymaga opracowania definicja niepełnosprawności. Termin ten obejmuje ograniczenia funkcjonalne, które mogą być ograniczeniami fizycznymi, intelektualnymi, lub też oznacza dysfunkcję zmysłów. Niesprawność może wynikać z choroby somatycznej lub choroby umysłowej i może mieć charakter stały lub też przejściowy. To są takie obiegowe określenia, które wszyscy dobrze znamy.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#KrystynaSienkiewicz">W ustawie o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych z 9 maja 1991 r. definicja ta obejmuje jedynie osoby orzeczonej przez Komisję do spraw inwalidztwa i zatrudnienia grupie inwalidzkiej. Mój pierwszy postulat wynikający z tego domaga się ścisłej definicji inwalidztwa, a więc definicji określającej niezbędną interwencję państwa na rzecz osób niepełnosprawnych. Idzie mi więc nie o definicję stosowaną do orzekania z tytułu ubezpieczeń, nie definicję na rzecz zatrudnienia, tylko o taką definicję niepełnosprawności, która będzie stanowiła katalog działań państwa na rzecz osób niepełnosprawnych. Ta moja propozycja konsumuje część propozycji zawartych we wnioskach opracowanych na podstawie debaty plenarnej. Mam nadzieję, że w dyskusji zarówno posłowie, jak i pan minister ustosunkują się do wniosków szczegółowych.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#KrystynaSienkiewicz">Oczekujemy, mówię to nie tylko we własnym imieniu, ale też jako o kwestii wynikającej z podsumowania dyskusji, regulacji ustawowych dotyczących ogólnych spraw związanych z niepełnosprawnością i rolą państwa w tym zakresie. Idzie mi o system, który by w sposób jasny określał tę rolę państwa. Ustawa z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych oraz akty wykonawcze do tej ustawy, instytucje, które powstały z mocy tej ustawy i fakty, które funkcjonują, mogą być uznane za ważny element tworzonego systemu i podstawę do opracowania tego systemu.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#KrystynaSienkiewicz">Ustawa ma ograniczony zakres unormowań i jest ustawą szczegółową, odnoszącą się do zatrudnienia i rehabilitacji zawodowej inwalidów. Mam nadzieję, że po jej nowelizacji będzie ona miała szerszy zasięg i obejmie wiele sytuacji aktualnych w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#KrystynaSienkiewicz">Przykładem braku takich unormowań jest sytuacja dzieci niepełnosprawnych do 15 roku życia. Tę nowelizację uważam za fundament naszego przyszłego systemu prawnego na rzecz osób niepełnosprawnych. Dotychczasowa ustawa miała służyć tylko w okresie przejściowym, do czasu przygotowania pełnego systemu prawnego działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Oczekujemy więc od pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych projektów rozwiązań docelowych. Oczekiwanie to artykułuję na podstawie wniosków złożonych na plenarnym posiedzeniu przez posłów D. Polak i J. Janułę. Mówił również o tym w trakcie debaty plenarnej członek naszej Komisji, poseł P. Borek, a także poseł J. Świrepo, który złożył 6 wniosków, bezpośrednio adresowanych do pełnomocnika. Wszystkie te wnioski, wymagające rozwiązań docelowych na rzecz wspierania osób niepełnosprawnych i ich udziału w życiu publicznym, zawarte są na stronie: 9, 13, 14 i 15 wniosków przygotowanych przez sekretariat Komisji.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#KrystynaSienkiewicz">Rozumiem, że przy opracowaniu tego systemu pan minister będzie porozumiewał się z organizacjami pozarządowymi. W tym zakresie istnieje wiele dobrych precedensów, docierających do nas w opiniach wyrażanych przez Krajową Radę Osób Niepełnosprawnych. Ten przegląd obowiązującego prawa dotyczyłby zarówno prawa budowlanego, podatków od dochodów od osób fizycznych, ustawy o pomocy społecznej, a także innych ustaw, tak ażeby nie było „białych plam” ustawowych, ani też niepotrzebnego powtarzania tych samych działań.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#KrystynaSienkiewicz">Pełnomocnik do spraw osób niepełnosprawnych ma funkcję uregulowaną w ustawie o Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej. Jego kompetencje są szeroko określone w rozdziale 4 ustawy o rehabilitacji i zatrudnieniu inwalidów oraz w nie opublikowanej uchwale 112/91 Rady Ministrów o utworzeniu stanowiska sekretarza pełnomocnika. Pełni on rolę instytucji wiodącej, która monitoruje przebieg procesów gospodarczych, dotyczących środowiska osób niepełnosprawnych i wypracowuje strategię działania wobec ludzi tego środowiska.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#KrystynaSienkiewicz">Na dziś wszystkie te działania są określone w krótkiej perspektywie. Obejmują one działania związane z rocznym planem finansowym Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych, rocznym zwolnieniem od podatku VAT. Wszystko to odbywa się więc w warunkach bardzo krótkiej perspektywy.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#KrystynaSienkiewicz">Niezależnie od rządowego programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych i ich integracji ze społeczeństwem z października 1993 r. proponuję zobowiązanie pełnomocnika do przygotowania strategii działania w tej sferze. Chciałabym pozostać przy tej terminologii strategii. Idzie mi o strategię kształtowania rynku pracy wobec osób niepełnosprawnych, o określenie, przy pomocy Głównego Urzędu Statystycznego populacji i wykształcenia osób niepełnosprawnych w okresie ich aktywności zawodowej.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#KrystynaSienkiewicz">Najczęściej kierujemy się tu obiegowymi stereotypami mówiącymi, iż są to osoby niewykształcone, nieprzygotowane do spełniania jakiejkolwiek roli społecznej.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#KrystynaSienkiewicz">Domagam się także określenia sytuacji społeczno-ekonomicznej rodzin niepełnosprawnych, co mogłoby stanowić podstawę do opracowania długofalowej polityki realizacji celów określonych w ustawie z 9 maja 1991 r.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#KrystynaSienkiewicz">Chciałam teraz zgłosić jeszcze kilka uwag szczegółowych, ale zaznaczam że nie dotyczą one żadnych dodatkowych kosztów, bo na ten temat będzie zupełnie odrębna debata.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#KrystynaSienkiewicz">Państwowy Fundusz Rehabilitacji utworzył oddziały terenowe. Uczestniczyliśmy z posłem Janem Rulewskim w takim spotkaniu osób niepełnosprawnych z pełnomocnikiem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Utworzenie tych oddziałów wszyscy uznali za przedsięwzięcie wypełniające lukę instytucjonalną. Uznali to również za istotny element decentralizacji, ale zwracali uwagę na pewien mankament, co do kompetencji oddziałów terenowych Funduszu i ich relacji w stosunku do wojewódzkich oddziałów zatrudnienia i rehabilitacji.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#KrystynaSienkiewicz">Przy sposobności tej dyskusji chciałabym zapytać, czy coś się zmieniło, czy spisano pewnego rodzaju „pacta conventa”. Czy PFRON ma wizję podporządkowania oddziałów terenowych w odniesieniu do przyszłej nowelizacji ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji inwalidów? Chciałabym również zapytać o skutki nowelizacji ustawy z maja 1991 r. w tym punkcie, który mówi o przeznaczeniu nadwyżek Funduszu na rzecz dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#KrystynaSienkiewicz">Przy okazji tej dyskusji chciałabym również zapytać, jak układa się współpraca z wojewódzkimi oddziałami zatrudnienie i rehabilitacji z okręgowymi inspektoratami pracy w sprawie kontroli wybranych stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych, o miejscach pracy i zakładach pracy chronionej. Warto byłoby na te problemy spojrzeć również i w tym kontekście, bo może nie będzie potrzeby podejmowania żadnych wniosków w tym zakresie, bo strona rządowa będzie kompetentnie reprezentowana.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#KrystynaSienkiewicz">Jak wygląda lista medycznie akceptowanych środków dla osób niepełnosprawnych, ale lista znowelizowana, a nie taka historyczna, jak funkcjonuje na dzień dzisiejszy w zarządzeniu ministra zdrowia i opieki społecznej, uprawniającego do otrzymywania bezpłatnego przedmiotów ortopedycznych. Ta lista stanowi podstawę do dofinansowania zakupu sprzętu i udziału Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Nipełnosprawnych w dofinansowaniu tego sprzętu.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#KrystynaSienkiewicz">Przypomnę, że zakupy sprzętu i udział PFRON stanowi 8,3% na wsparcie zakupu przedmiotów ortopedycznych i sprawa ta była poruszana w debacie sejmowej. Nie jest to więc tylko wniosek wysuwany przeze mnie. Konieczne jest znowelizowanie tej bardzo starej listy opracowanej przez resort zdrowia, w którym nie istnieje jeszcze bardziej nowoczesny sprzęt, który pragną mieć - i mają prawo mieć - osoby niepełnosprawne. Przypomnę przy tej okazji perypetie, jakie zaistniały przy domaganiu się o dofinansowanie zakupu materaców czterokomorowych, czy poduszkami typu „rocho”, czy innymi bardziej nowoczesnymi pomocami ortopedycznymi.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#KrystynaSienkiewicz">W swoim czasie mówiliśmy o konieczności zorganizowania specjalistycznego transportu dla osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#KrystynaSienkiewicz">Mam jeszcze jedno pytanie, na kanwie tego programu samochodowego i dofinansowania tego transportu, jak przebiegają badania w zakresie unowocześnienia tego transportu? Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej otrzymało grant z Komitetu Badań Naukowych, a konkretnie grant ten przeznaczono dla ośrodka badawczego ekonomiki transportu. Ten grant przeznaczony jest na przeprowadzenie dużych badań potrzeb transportowych osób niepełnosprawnych, na podstawie analizy ich ruchliwości i ekonomicznej opłacalności wprowadzania odpowiednich przystosowań. Jaki był wpływ tych badań na planowane zakupy środków transportu - ja otrzymałam już na ten temat odpowiedź prezesa PFRON, pana Świątkowskiego, ale chciałabym, żeby poinformowano wszystkich posłów o tej polityce zakupu środków transportu.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#KrystynaSienkiewicz">Mam jeszcze wnioski bardziej szczegółowe, które kieruję do rządu, a konkretnie do Ministerstwa Finansów, a dotyczące podatku VAT. Nie mogę tych wniosków adresować do pełnomocnika resortu pracy i polityki socjalnej ds. osób niepełnosprawnych. Problem ten odbił się dość szeroką falą w publikacjach prasowych, radiowych i telewizyjnych. Znane jest nam na ten temat stanowisko ministra A. Gwary i ministra L. Millera oraz ministra finansów. Chciałam jednak przypomnieć, że w debacie generalnej zgłosiliśmy postulat ustabilizowania poboru podatku VAT i zaniechania stosowania tego podatku w stosunku do zakładów pracy chronionej na okres dłuższy np. 5 lat. Pozwalałoby to na pewną stabilizację i wypracowanie koncepcji perspektywicznego rozwoju na dłuższy okres. Trudno zgodzić się ze stanowiskiem, że państwo przestało być centralnym planistą. To nie państwo, to prywatny pracodawca zakładu pracy chronionej czy spółdzielczy pracodawca, ktoś, kto prowadzi ten zakład ma mieć tę perspektywę rozwojową, i on powinien tę perspektywę tworzyć tym ludziom.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#KrystynaSienkiewicz">Krajowa Izba Gospodarczo-Rehabilitacyjna zgłosiła postulat, ażeby określić 5-krotną wielokrotność najniższego wynagrodzenia, w tej chwili obowiązuje 2-krotność, na jednego pracownika niepełnosprawnego do obliczenia wysokości podatku VAT.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#KrystynaSienkiewicz">Otrzymaliśmy również stanowisko Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, które podpisane jest przez wiele podmiotów 13 grudnia 1995 r. w sprawie rozstrzygania spraw zakładów pracy chronionej w formule branżowego zespołu trójstronnego złożonego z pracodawców, związków zawodowych i rządu. Ten ostatni postulat jest zgłoszony przez NSZZ „Solidarność”, to nie jest wniosek wynikający z debaty plenarnej Sejmu na temat sytuacji osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#KrystynaSienkiewicz">Reasumując, wszystkie wnioski i dezyderaty z debaty generalnej przedstawiłam w trzech blokach:</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#KrystynaSienkiewicz">- pierwszy z nich adresowany jest do ministra A. Gwary, jako pełnomocnika ds. osób Niepełnosprawnych,</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#KrystynaSienkiewicz">- drugi skierowany jest do prezesa PFRON i myślę, że ustosunkuje się do nich pan K. Świątkowski,</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#KrystynaSienkiewicz">- trzeci blok zawiera wnioski natury ogólniejszej, które kierowane są do rządu.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#KrystynaSienkiewicz">Wszystkie te wnioski ogólne można podzielić na bardziej szczegółowe, ale dyskusja na dzisiejszym posiedzeniu wykaże czy jest to potrzebne, bo być może już dzisiaj otrzymamy wyczerpujące odpowiedzi i harmonogram ich realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję bardzo za wyczerpującą wypowiedź i udzielam teraz głosu posłowi J. Rulewskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JanRulewski">Chciałbym się skupić głównie na funkcjonowaniu Funduszu Osób Niepełnosprawnych ze zrozumiałych względów. W funkcjonowaniu tego Funduszu na przestrzeni ostatnich 5 lat wystąpiło wiele niepokojących zjawisk. Zarówno parlament, jak i rząd, nie mają pełnego obrazu funkcjonowania tego Funduszu. Jeśli zajmowaliśmy się tym Funduszem, to albo z okazji debaty budżetowej, a dyskusje na posiedzeniach poświęconych budżetowi z racji swojej dynamiki mają czas ograniczony, albo też z racji kontroli przeprowadzanych zwłaszcza przez NIK. Kontrola ta jednak też jest tylko wąskim spojrzeniem, głównie pod kątem zgodności działania Funduszu z obowiązującymi ustawami. Mnie natomiast chodzi o to, ażebyśmy dowiedzieli się, jak naprawdę funkcjonuje Fundusz, jakie są kierunki wydatkowania środków, jaka jest ich efektywność i adekwatność do potrzeb. Wnosiłbym, żeby rząd przedstawił nam analizę funkcjonowania tego Funduszu, rozumianą jako opis sytuacji, jako swoisty rodzaj raportu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#JanRulewski">Dlatego wnoszę taki postulat, gdyż wiem, że wystąpiły pewne blokady w funkcjonowaniu tego Funduszu, m.in. z powodu zmian personalnych bądź też z racji decyzji kontrolnych. Okazało się, że z tych to powodów ten Fundusz przez wiele miesięcy był niewykorzystywany. Spowodowało to zrozumiałe rozgoryczenie środowiska osób niepełnosprawnych. Z tego więc płynie wniosek, który kieruję do rządu i do specjalistów, m.in. do poseł K. Sienkiewicz, niewątpliwie specjalistki w tej dziedzinie, czy nie należałoby rozważyć przy okazji nowelizacji różnych aktów ustawodawczych, ażeby ten Fundusz jeszcze bardziej zdecentralizować.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#JanRulewski">W debacie generalnej stwierdzamy, że podmiot tego Funduszu jest bardzo trudny do opisu, od definicji począwszy, a na potrzebach skończywszy. Podkreślam silne scentralizowanie zarządzania tym Funduszem i nacisk na budowę tej infrastruktury centrali w postaci zakupu komputerów, co pozwala wysunąć wniosek, że nigdy to dzieło centralistyczne nie zostanie zakończone.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#JanRulewski">Wspomniana przez poseł K. Sienkiewicz krótka konsultacja z osobami niepełno-sprawnymi, która była przeprowadzona w Bydgoszczy, wykazała, że ta przestrzeń między centralnymi agendami, o których pisze rząd i które występują, a samymi niepełnosprawnymi jest pusta. Mamy agendy, ale nie mamy specjalistów. Nie ma ludzi, którzy będą służyli dobrą radą i sposobem wykorzystania Funduszu między agendą a osobą niepełnosprawną. Często bowiem niepełnosprawni nie są w stanie dotrzeć do tych agend, gdyż złożeni są niemocą w swoich klitkach mieszkaniowych. Nie pomagają akcje transportowe, które może przez swój wymiar koniunkturalny są mało skuteczne. Nie wszystkich stać na korzystanie z tych propozycji, gdyż często taksówka kosztuje taniej niż korzystanie z mikrobusu marki Volkswagen.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#JanRulewski">Nowelizacja ustawy powinna więc wypełnić tę przestrzeń i zmierzać do decentralizacji tego funduszu, ale nie tylko w zakresie organizacyjnym, ale również decyzji merytorycznej. Trzeba może oprzeć się choćby na wolontariacie, na instytucjach pozarządowych. Ta fala przechodzi teraz przez Polskę, w ślad za młodzieżowymi ruchami zachodnimi, jest to wolontariat.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#JanRulewski">Urząd ds. Osób Niepełnosprawnych może w oparciu o organizacje pozarządowe będzie mógł ten wolontariat skierować do osób niepełnosprawnych. To mogłoby być również takie edukacyjne działanie w stosunku do młodzieży.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#JanRulewski">W debacie generalnej pojawiały się wnioski, ażeby poszerzyć formułę PFRON i objąć tym Funduszem dzieci i młodzież. Przeciwstawiam się temu wnioskowi przede wszystkim ze względu na to, że pogubimy się. Nie sprawdziliśmy jeszcze, jak działa ten Fundusz wobec rodzin niepełnosprawnych, a chcemy już rozszerzać go na inne sfery podmiotowe. Poza tym istnieje jeszcze taki głód środków na zatrudnianie niepełnosprawnych, powiększany przez generowanie niepełnosprawnych przez obecny system pracy. Corocznie przybywa kilkadziesiąt tysięcy osób niepełnosprawnych z racji chorób zawodowych wskutek wypadków przy pracy. Te osoby nie są wysyłane do Funduszu, a do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Stamtąd otrzymują świadczenia. Zgodzimy się chyba wszyscy z tym, że ten Fundusz powinien jednak powodować, aby świadczenia otrzymywała przynajmniej część osób niepełnosprawnych, skazanych przez wyrok zakładów pracy na niepełnosprawność.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#JanRulewski">Trzeba pamiętać ponadto o tym, że reforma systemu ubezpieczeniowego spowoduje dodatkowe ssanie środków Funduszu. Pamiętać należy, że niektóre podmioty gospodarcze nie chcą łożyć na Fundusz, gdyż nie widzą jego bezpośredniego oddziaływania i celu, dla którego ten Fundusz został utworzony, co oznacza demoralizację samego Funduszu. To jest pogląd, który może być dyskusyjny, ale należy go widzieć.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#JanRulewski">To są moje uwagi, które przedkładam do rozważenia pełnomocnikowi ds. osób niepełnosprawnych, ale również i członkom Komisji, jak zdecentralizować działanie Funduszu, wypełnić przestrzeń między niepełnosprawnym a agendami, czym ją wypełnić i jak dalece podmiotowo ma obejmować Fundusz rodzinę niepełnosprawną.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy uwagi, które dotyczą analizy funkcjonowania Funduszu są sygnałem jak powinniśmy się przygotować do omówienia sprawozdania z realizacji Funduszu za 1995 r.? Nie chciałbym, ażebyśmy zawężali dyskusję wyłącznie do Funduszu, natomiast chciałbym, ażeby te uwagi wykorzystać do sposobu przekazywania informacji. Wykorzystując te uwagi można dobrze to nasze sprawozdanie przygotować. Między innymi, na podstawie tych pytań i uwag, które przedstawił poseł J. Rulewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#ZofiaWilczyńska">Nie miałam szczęści być na posiedzeniu plenarnym Sejmu w dniu 15 grudnia, ale bardzo szczegółowo wysłuchałam wszystkich wystąpień i zapoznałam się z przedłożonym na dzisiejsze posiedzenie dokumentem. Materiał ten jest przeglądem treści poszczególnych wystąpień, które miały miejsce w debacie sejmowej.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#ZofiaWilczyńska">W całości popieram wystąpienie poseł K. Sienkiewicz. Trudno jest ustosunkować się do pozostałej materii, tym bardziej że wszystkie niemal wnioski ujmuje poseł K. Sienkiewicz niemal w całości. Dotyczy to m.in. dzieci niepełnosprawnych. Rzeczywiście, brakuje definicji, co to jest ta niepełnosprawność wśród dzieci i osób dorosłych. Zdaję sobie sprawę, że opracowanie takiej definicji będzie bardzo trudne. Żaden dokument międzynarodowy ani tak zwane standardy prawne Europy, ani też Konwencja o prawach dziecka czy Międzynarodowy Dokument Haski nie określają tej definicji.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#ZofiaWilczyńska">Zakłady pracy chronionej, o których mówiła w generalnej debacie poseł A. Murynowicz, są w terenie raczej chronione, chociażby z tego tytułu, że rośnie ich liczba. Niepokojącym natomiast zjawiskiem jest to, że zmniejsza się liczba osób niepełnosprawnych zatrudnionych w tych zakładach. Można by więc zadać pytanie, jaki jest stan na koniec 1995 r. zatrudnienia osób niepełnosprawnych na odpowiednio do tego przygotowanych stanowiskach. Wiem, że istnieją trudności w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#ZofiaWilczyńska">Na mocy ustawy z dnia 9 maja 1991 r. zaczęto mówić o ludziach niepełnosprawnych, w tym również o dziecku. Wskazana byłaby nowelizacja dotycząca rehabilitacji dziecka i to mamy w jakimś sensie już poza sobą, ale należy domagać się obowiązku ustawicznego kształcenia dziecka niepełnosprawnego. To, co zrobiliśmy w tym zakresie, nie jest jeszcze wystarczające, ale zdaję sobie sprawę z tego, że zarówno rząd, jak i parlamentarzyści dążą do tego, ażeby te problemy w sposób jasny uregulować.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#ZofiaWilczyńska">Do Komisji Polityki Społecznej i Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego wpłynęły dwa raporty rządowe, między innymi o przestrzeganiu Konwencji praw dziecka. Tym dokumentem zajęły się dwie komisje: Komisja Ustawodawcza i Komisja Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego. Miałam szczęście być koreferentem tego problemu. Te dwie Komisje przyjęły 5 wniosków, które zostały skierowane do rządu.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#ZofiaWilczyńska">Drugi raport dotyczy sytuacji polskich rodzin. W obu przypadkach są również zawarte informacje o dziecku i osobie niepełnosprawnej.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#ZofiaWilczyńska">W dyskusji mówiono o usytuowaniu pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, o skierowaniu do ministra wniosku o opracowanie definicji osoby niepełnosprawnej o rozszerzenie kontaktu z różnymi środowiskami. Trzeba rozstrzygnąć, jakie powinno być usytuowanie pełnomocnika, kto bezpośrednio powinien podlegać jurysdykcji tegoż pełnomocnika.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#ZofiaWilczyńska">Od 1991 r. to jest od momentu przyjęcia ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji inwalidów, jestem posłem również X kadencji Sejmu i w tejże kadencji nie wiem ile razy był zmieniany prezes PFRON, chyba kilkanaście razy. To nie sprzyjało ani pracy, ani właściwemu wykorzystaniu tego Funduszu. Te niedociągnięcia wykazała kontrola NIK, ale teraz, kiedy powołano obok prezesa Funduszu dwóch wiceprezesów, sytuacja w centrali Funduszu uległa znacznej poprawie. Można tam porozumieć się w najważniejszych sprawach, otrzymać odpowiednie dokumenty, można otrzymać odpowiedź. Naturalnie, można zadać sobie pytanie, czy wszyscy niepełnosprawni są z obecnej sytuacji zadowoleni. W ubiegłym tygodniu miałam kontakt z wieloma organizacjami osób niepełnosprawnych i stwierdzili oni, że obecnie są zadowoleni z funkcjonowania PFRON.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#ZofiaWilczyńska">Mam jednak nadzieję, że nastąpi większa decentralizacja PFRON, zarówno w sprawach organizacyjnych, jak i merytorycznych. Nie oszukujmy się, ten, kto będzie pracował w terenie, będzie innego zdania na temat przeznaczenia mikrobusów Volkswagen i myślę, że - jego zdaniem - będzie wolał, ażeby taki mikrobus był przydzielony do ośrodka rehabilitacji, w którym ta rehabilitacja prowadzona jest w sposób fachowy. Moje uwagi opierają się na tym, co usłyszałam w czasie spotkań z organizacjami osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#ZofiaWilczyńska">Musi być jednak wypracowana pewna materia prawna, która by regulowała problemy PFRON i WOZiRON, bo na tym odcinku mogą nastąpić nieporozumienia. WOZiRON nie będzie mógł opiniować tego, co przedstawi PFRON, a również oddział nie będzie mógł opiniować tego, co przedstawi WOZiRON. Może więc nastąpić jakaś rywalizacja nie zawsze logicznie uzasadniona. My natomiast musimy mieć na uwadze przystosowanie do środowiska człowieka niepełnosprawnego oraz jego rehabilitację.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#ZofiaWilczyńska">Chciałam jakoś wyspecyfikować te wnioski, ale nie udało mi się to. Stwierdzam, że w pełni zgadzam się z wnioskami wysuniętymi przez poseł K. Sienkiewicz. Natomiast osobiście jestem przeciwna opracowaniu odrębnej ustawy o dziecku niepełnosprawnym. Te sprawy reguluje Konwencja o prawach dziecka, standardy prawne Europy, Konwencja o ochronie praw człowieka.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#ZofiaWilczyńska">Proponuję, ażeby raport o niepełnosprawnych i wystąpienie poseł K. Sienkiewicz oraz wnioski i postulaty omówić wspólnie z raportami, które zostały przedłożone przez rząd.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#UrszulaPająk">Chciałabym zwrócić uwagę naszej Komisji na problem, który wynika z mojej pracy w innej Komisji sejmowej, to jest Komisji Transportu i Gospodarki Morskiej. Rozważyć musimy przyczyny powstawania niepełnosprawności. Nasza Komisja zajmuje się przede wszystkim problemami osób już niepełnosprawnych, nie mówimy natomiast nic o tym, w jaki sposób ta niepełnosprawność powstaje, i jakie są dalsze prognozy w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#UrszulaPająk">Z mojego rozeznania wynika, że w najbliższym czasie należy spodziewać się dużego wzrostu transportu samochodowego, a co za tym idzie, trzeba liczyć się z tym, że będzie rosła liczba wypadków samochodowych. Rosnąć też będzie liczba osób, które niejednokrotnie do końca życia pozostaną kalekami.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#UrszulaPająk">Jak wynika z analiz prowadzonych przez Komisję Transportu i Gospodarki Morskiej, należy spodziewać się, że rosnąć będzie liczba dzieci rodzących się z wadami genetycznymi, których przyczyną jest zatrute środowisko. To są przede wszystkim środki toksyczne, powstałe w wyniku rozwoju transportu samochodowego.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#UrszulaPająk">Zwróciłam uwagę tylko na dwie przyczyny powstawania niepełnosprawności, ale nasza Komisja mówiąc o pomocy dla osób niepełnosprawnych, powinna spróbować ustalić wszystkie możliwe przyczyny powstawania niepełnosprawności i zastanowić się jak je eliminować, a nie tylko walczyć ze skutkami zaistniałych już zjawisk.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#EwaLewickaŁęgowska">Z naszej dyskusji wynika, iż najpilniejszą sprawą jest nowelizacja ustawy z 1991 r. i mam nadzieję, że wszystkie problemy, na które wskazywano, zostaną uwzględnione w tej nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#EwaLewickaŁęgowska">Chciałam zapytać, czy w naszym posiedzeniu biorą udział przedstawiciele resortu edukacji narodowej oraz resortu zdrowia? Słyszę, że nie ma ich na posiedzeniu, a szkoda, bo mam wiele pytań pod adresem tych resortów, które mogłyby ułatwić wyjaśnienie nam rozwiązanie wielu istotnych spraw. Moim zdaniem, nie wszystko może być rozwiązywane tylko przez pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych, tj. przez ministra A. Gwarę, ale musi być współpraca ze wspomnianymi przeze mnie resortami.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#EwaLewickaŁęgowska">Chciałabym się np. dowiedzieć, jak przebiega organizacja szkół integracyjnych, ile takich szkół powstało od czasu raportu Komisji, do którego ustosunkowywał się rząd. Zdaję sobie sprawę, że nie chodzi tu o budowanie nowych szkół, gdyż samo wyposażenie takich szkół pochłonęłoby olbrzymią część środków. Wiemy dobrze, że obecnie istniejące szkoły nie są dobrze wyposażone w niezbędny sprzęt i urządzenia. Wiele z nich nie ma boisk, ani żadnego miejsca przeznaczonego na rekreację i podnoszenie sprawności fizycznej dzieci.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#EwaLewickaŁęgowska">Pod adresem Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej chciałam skierować pytanie: jakie podejmuje działania dla zapobiegania powstawania skoliozy u dzieci i młodzieży? To schorzenie w konsekwencji prowadzi do inwalidztwa i kalectwa. To są sprawy, o których wszyscy dobrze wiemy.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#EwaLewickaŁęgowska">Istnieją jednostki rehabilitacji zawodowej inwalidów, jaki będzie los tych ośrodków, komu one będą podlegały. Do tej chwili nie został uregulowany status tych jednostek i nie wiadomo, czy mają one podlegać Ministerstwu Pracy i Polityki Socjalne, czy też Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej i kto będzie decydował z kim dyrektorzy tych jednostek będą mogli rozmawiać o swoich trudnościach i podstawowych problemach?</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#EwaLewickaŁęgowska">Stawiam również wniosek o uregulowanie problemów zasiłków rodzinnych i przyznanie ich tym rodzinom, które opiekują się dzieckiem niepełnosprawnym.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#EwaLewickaŁęgowska">Chciałam zapytać, czy pełnomocnik rządu bierze udział przy opracowywaniu formularzy służących do przeprowadzenia spisu ludności. W tych formularzach można by umieścić rubrykę, w której ujęto by osoby niepełnosprawne i dokonać pewnego podziału, jakie są przyczyny inwalidztwa.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#EwaLewickaŁęgowska">Problemy osób niepełnosprawnych nie mogą być regulowane tylko ustawą o zatrudnieniu i rehabilitacji inwalidów, one muszą być ujmowane w różnych ustawach, m.in. w prawie budowlanym, w ustawach dotyczących komunikacji i ustawach dotyczących wielu innych dziedzin życia społecznego i gospodarczego. W tych sprawach potrzebna jest większa wyobraźnia. Trzeba przyznać, że obserwujemy postęp w tym zakresie, ale nie jest on jeszcze wystarczający. Wskazane byłoby, ażeby środki masowego przekazu częściej zajmowały się problematyką osób niepełnosprawnych i pokazywały nie tylko ich cierpienia i kłopoty, ale także i sukcesy. Nie można zajmować się tylko negatywnymi zjawiskami, przekazywaniem informacji o nadużyciach, ale trzeba pokazywać także istotne osiągnięcia w dziedzinie rehabilitacji inwalidów i włączanie się ich w życie społeczeństwa. Środowisko ludzi niepełnosprawnych nie jest zamknięte.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#BogdanKrysiewicz">W naszym posiedzeniu uczestniczy pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych, minister A. Gwara, który w ramach rządu koordynuje wszystkie sprawy związane z sytuacją osób niepełnosprawnych i wszystkie sprawy związane ze zmianami legislacyjnymi. Wszelkiego rodzaju uwagi adresowane do resortu i różnych instytucji i agend rządowych są przekazywane pełnomocnikowi i jest to właściwy adresat.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#BogdanKrysiewicz">Poza tym w naszym posiedzeniu uczestniczy prezes PFRON Karol Świątkowski i zapozna się ze wszystkimi naszymi uwagami i wnioskami, które dotyczą funkcjonowania i prawidłowego wykorzystania Funduszu.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#BogdanKrysiewicz">Uznaliśmy, że to posiedzenie, przed generalną pracą nad nowelizacją ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji inwalidów, jest bardzo potrzebne dla uporządkowania wiedzy, zaktualizowania niektórych problemów, nadania im innego brzmienia. Uważam, że dyskusja jest owocna, trafnie ujmująca problemy i nie widzę potrzeby, ażebyśmy rozszerzali grono dyskutantów.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#EwaLewickaŁęgowska">Moje pytania miały na celu pomóc w usprawnieniu naszej dyskusji, chociaż uważam, że jest ona bardzo kompetentna, ale obecność przedstawicieli innych resortów mogłaby wpłynąć na rozszerzenie naszej wiedzy. Dobrze byłoby, ażeby przedstawiciele resortu zdrowia i resortu edukacji słyszeli jakie sprawy nas szczególnie interesują. Dzisiaj nie mówimy o nowelizacji ustawy a o problemach osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#EwaLewickaŁęgowska">Moje wystąpienie było apelem o szerszą pomoc, współpracę i wyobraźnię.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję bardzo. Traktuję tę wypowiedź jako cenny wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AlicjaMurynowicz">Chciałam podziękować zarówno przewodniczącemu jak i całej Komisji za to, że już w niespełna półtora miesiąca po debacie parlamentarnej zajęła się wnioskami dotyczącymi sytuacji osób niepełnosprawnych. To jest bardzo potrzebne, chociażby w świetle tego, o czym mówiła poseł Z. Wilczyńska, o naszej dyskusji nad dwoma innymi raportami, w których wnioski z naszej dzisiejszej dyskusji będzie można wykorzystać.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#AlicjaMurynowicz">Myślałam, że będziemy dyskutować tylko wyłącznie na temat wniosków wynikających z debaty sejmowej, ale nie byłabym sobą, gdybym nie odniosła się do niektórych wypowiedzi, które padły na dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Zgadzam się z wypowiedzią przewodniczącego Komisji, że nie PFRON jest przedmiotem naszej dzisiejszej dyskusji, a poseł J. Rulewski chciałby nas na te tory zapędzić. Nie zgadzam się również z posłem J. Rulewskim, że PFRON powinien zajmować się prewencją i rehabilitacją osób niepełnosprawnych. Tym rzeczywiście zajmuje się ZUS. Natomiast zgadzam się z wnioskami posła J. Rulewskiego, że nie można jednym zamachem rozszerzyć podmiotowego działania ustawy na dzieci i młodzież. Ta nowelizacja, która została dokonana w ustawie na tym etapie powinna nam wystarczyć. Nie można domagać się dalszego rozszerzenia podmiotowego działania ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji inwalidów.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#AlicjaMurynowicz">Zgadzam się z wnioskiem, że powinien się włączyć wolontariat dla zapełnienia tej luki, o której mówił poseł J. Rulewski, tylko mam pytanie natury czysto technicznej, jak pan sobie to jednak wyobraża z punktu widzenia praktycznego? Kto ma ten wolontariat powołać? Czy Komisja Polityki Społecznej, czy rząd, czy też agendy pozarządowe? Tego pan poseł nie wyjaśnia w swojej wypowiedzi. W związku z tym można uznać, że jest to bardzo cenna myśl, ale za nią powinny pójść konkretne rozwiązania, bo tak to jest to hasło, które jest bardzo chwytne, ale nic z niego nie wynika.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#AlicjaMurynowicz">Chciałam wyjaśnić poseł Z. Wilczyńskiej, że PFRON nie miał kilkunastu prezesów, było ich tylko kilku. Nie rozumiem również wątpliwości poseł Z. Wilczyńskiej, na czym miałaby polegać konkurencyjność pomiędzy WOZiRON a PFRON. Dla mnie WOZiRON jest instytucją współpracującą i jest to ośrodek wykonawczy dla pewnego rodzaju zadań, a więc nie może być mowy o konkurencyjności.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#AlicjaMurynowicz">Poseł E. Lewicka-Łęgowska zapytała o liczbę szkół integracyjnych. Myślę, że nastąpiło tu jakieś przejęzyczenie. Zarówno w raporcie i w czasie naszej dyskusji mówimy o wychowaniu integracyjnym, a dla tego celu nie muszą powstawać nowe szkoły i nowe przedszkola. Te problemy poruszyłam w moim wystąpieniu na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Zdania na temat wychowania integracyjnego są bardzo podzielone. Tam, gdzie można, gdzie schorzenie pozwala na wychowanie integracyjne, to należy to czynić, ale były również głosy i to był głos też naszego posła T. Madzi, że muszą funkcjonować specjalistyczne ośrodki i specjalistyczne szkoły, ponieważ schorzenie nie pozwala na pełną integrację.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#AlicjaMurynowicz">Odnośnie do statystyki i przewidywanego spisu ludności, to dobrze byłoby, ażeby w opracowywaniu takich formularzy brał udział pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych. Mam nadzieję, że wówczas zdobylibyśmy informacje bardzo przydatne dla nas, jakkolwiek nie możemy mówić, że takich danych w ogóle nie posiadamy. Każdy z nas dysponuje dokumentem opracowanym przez Główny Urząd Statystyczny pod tytułem „Osoby niepełnosprawne na rynku pracy” i tutaj podane są dane liczbowe na temat wszystkich osób niepełnosprawnych. Z tego dokumentu możemy dowiedzieć się wielu rzeczy.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#AlicjaMurynowicz">Moja wypowiedź jest odniesieniem się do tych głosów, które miały miejsce nawet w dzisiejszej dyskusji. Interesuje mnie natomiast kilka odpowiedzi pana ministra na temat problemów poruszonych i w raporcie i w debacie plenarnej. Między innymi poseł Z. Wilczyńska, wspomniała o tym, że nie mamy ratyfikowanych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, które w znacznym stopniu dotyczą osób niepełnosprawnych. Pan minister poinformował nas, że są prace prowadzone na ten temat. Chciałabym dowiedzieć się, na jakim etapie one się znajdują.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#AlicjaMurynowicz">W wystąpieniach i klubowych, i indywidualnych posłów na plenarnym posiedzeniu Sejmu często przewijał się motyw opracowania jak gdyby karty praw osoby niepełnosprawnej. Nie zgadzam się z tym stanowiskiem, jak również opracowywania odrębnego dokumentu dotyczącego dzieci niepełnosprawnych, o którym mówiła poseł K. Sienkiewicz. Zgadzam się ze stanowiskiem ministra A. Gwary, że tworzenie takiego odrębnego zbioru dla osób niepełnosprawnych może wzmocnić ich izolację społeczną. To jest bardzo ważna sprawa, ażebyśmy na pewnym etapie prac nie „dali się zwariować”. To nie przyczyni się do niczego dobrego.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#AlicjaMurynowicz">Interesuje mnie natomiast uregulowanie problemu podatku VAT dla zakładów pracy chronionej. Jak wynika z mojego stwierdzenia, liczba zakładów pracy wzrosła trzykrotnie, ale nie poszedł za tym wzrost zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Zgadzam się z tym, że zakłady pracy chronionej powinny być traktowane w szczególny sposób, ale należałoby wymagać zwiększenia zatrudnienia tych osób niepełnosprawnych w tych zakładach. W grudniu ub. roku, przed debatą parlamentarną uczestniczyłam w rozmowach, niestety, jeszcze z wiceministrem finansów W. Modzelewskim, który na spotkaniu z przedstawicielami spółdzielczych zakładów pracy chronionej, obiecywał dosyć szybkie załatwienie problemu podatku VAT, to jest zaniechania tego podatku i zmiany wymiaru tego podatku w stosunku do zakładów, które prowadzą produkcję sezonową. Nie wiem czy następca ministra W. Modzelewskiego konsultował się w tych sprawach z ministrem A. Gwarą. Na ten temat miały być prowadzone rozmowy, jak również symulacje, ażeby w I kwartale funkcjonowania obecnego zarządzenia ministra finansów z 7 grudnia ub. roku dowiedzieć się, czy ta dwukrotność jest wystarczająca, czy też należy ją zwiększyć. To jest bardzo ważne, a ten monitoring miał następować na tyle szybko, ażeby zakłady pracy chronionej nie były postawione pod ścianą w momencie, kiedy będą musiały opracowywać własne bilanse. To jest tylko kilka spraw, które poruszyłam.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#AlicjaMurynowicz">Ważną sprawą jest poruszona w raporcie resortu sprawa ustalenia kontyngentów celnych na przywóz pomocy ortopedycznych. Na ten temat prowadzone były dyskusje z ministrem finansów, ażeby te dostawy były zwolnione od opłat celnych i objęte zerową stawką podatku VAT.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#AlicjaMurynowicz">Wiele spraw wynika z raportu i dyskusji nad tym raportem na plenarnym posiedzeniu Sejmu i chciałabym tu przytoczyć wypowiedź poseł M. Dmochowskiej - bardzo żałuję, że nie ma jej na dzisiejszym posiedzeniu - która stwierdziła, że zahamowane zostały działania PFRON zwłaszcza, jeżeli chodzi o promocję inicjatywy zawodowej niepełnosprawnych. Może prezes PFRON ustosunkowałby się do tej wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#AlicjaMurynowicz">Myślę, że dyskusje na temat osób niepełnosprawnych będą się toczyć w dalszym ciągu na forum naszej Komisji. Ważne jest, ażeby ten nasz raport nie zginął w tłumie i popieram wniosek złożony przez posła E. Janułę o upowszechnienie tego raportu. My jako Komisja jesteśmy już teraz w stanie doprecyzować go o już nowe wynikłe wnioski, ale warto upowszechnić ten raport, ażeby świadomość o nim była większa wśród posłów nie tylko z tej Komisji, ale i z innych, jak również wśród społeczeństwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JanuszJurek">Jednym z podstawowych sukcesów, jakie możemy zaliczyć jako Komisja Polityki Społecznej jest fakt odbycia dyskusji plenarnej poświęconej zdawałoby się powszechnie znanej problematyce, ale nie zawsze w sposób prawidłowy umiejscawianej w programie społeczno-gospodarczym, jaki jest realizowany w naszym państwie.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#JanuszJurek">Można mieć wiele krytycznych uwag do tego raportu, jak to stwierdzało wielu mówców w czasie debaty plenarnej, co do niepełnego brzmienia niektórych problemów. Ja sam zabierając głos odnosiłem się do tych fragmentów raportu, które mówiły niezbyt wiarygodnie, jeśli chodzi o takie działalności ludzkie, jak kultura i inna działalność, która jeszcze do niedawna była realizowana przez inne podmioty gospodarcze, a dzisiaj w warunkach gospodarki rynkowej musi być prowadzona w innych formach. Bardzo dobrze, że ta działalność pozazawodowa jest przejmowana przez organizacje pozarządowe, które coraz częściej włączają się w proces integracji osób niepełnosprawnych. Nie możemy zapominać, że te dziedziny działalności ludzkiej dla rozwoju każdego człowieka są niemniej ważne, jak sprawy związane z działalnością zawodową, ekonomiczną, zapewnieniem bytu materialnego. Człowiek najbardziej nasycony nie będzie nigdy jednostką doskonałą, kiedy nie będzie miał jeszcze innych możliwości rozwoju. Postuluję więc, ażeby na tę dziedzinę działalności osób niepełnosprawnych zwracać stosowną uwagę. To wszystko wiąże się z bardziej ogólną refleksją, w jakim miejscu jesteśmy dzisiaj, jeżeli chodzi o rozwiązywanie tego problemu.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#JanuszJurek">Zgadzam się ze stanowiskiem, że trzeba rozpocząć od definicji osoby niepełnosprawnej i to definicji wielowątkowej, w takim ujęciu, ażeby ta definicja ujmowała aspekty społeczne, medyczne, ekonomiczne, zawodowe. Generalnie powinna to być definicja, która byłaby ukierunkowana na rozwiązywanie problemów osób niepełnosprawnych, ażebyśmy formułując pewien model, system mogli się do tej definicji odnieść. Jeżeli będziemy musieli mówić o zabezpieczeniu potrzeb materialnych czy społecznych, to musimy popatrzeć na tę definicję, jak ona może być zastosowana w stosunku do stawianych zadań. Ta sprawa była wielokrotnie podnoszona w dyskusji i wymaga jak najszybszego rozstrzygnięcia.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#JanuszJurek">Kolejną sprawą, w moim nadmiernie subiektywnym odczuciu, jest ewidencja i określenie potrzeb środowiska osób niepełnosprawnych w szerokim tego słowa znaczeniu. Operuje się różnymi wskaźnikami, gdyż wiedza na ten temat jest daleko niewystarczająca. W jednych publikacjach mówi się o 4,5 milionach ludzi niepełnosprawnych, w innych o 5 milionach, a więc w zależności od potrzeb i sytuacji różnie te wskaźniki są kształtowane. Ten problem ma fundamentalne znaczenie i należy go szybko rozwiązać, gdyż ma on ogromne znaczenie dla dalszych przedsięwzięć.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#JanuszJurek">Zarówno w środowisku osób niepełnosprawnych, jak i wśród nas, pojawiło się wiele kontrowersji na temat regulacji rozwiązań prawnych, chodzi nam o to jaką drogą powinniśmy pójść. Czy ma być to duże opracowanie w postaci karty osób niepełnosprawnych, czy też - zgodnie z zasadą integracji - uwzględniać osoby niepełnosprawne we wszystkich wychodzących aktach prawnych, które w określonym zakresie uwzględniałyby tę problematykę, z zachowaniem równoprawności konstytucyjnej, jeśli chodzi o prawa obywatelskie w naszym państwie.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#JanuszJurek">Poseł A. Murynowicz mówiła, że nie zgadza się z zapisem o odrębności aktów prawnych, ja także nie zgadzam się z takim zapisem, chociaż poprzednio w swoim wystąpieniu zgadzałem się ze stanowiskiem poseł z Unii Wolności. Niedobrze byłoby, ażeby wszystkie sprawy osób niepełnosprawnych były wyodrębniane, gdyż przez sam fakt tego wyodrębnienia prowadzimy do pewnego rodzaju dyskryminacji.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#JanuszJurek">Z drugiej jednak strony, nie zgadzając się z tym zapisem, nie mogę pominąć faktu, który - w moim odczuciu - wymaga daleko idącej dyskusji, mam tu na myśli przede wszystkim środowisko osób niepełnosprawnych. Nie kto inny jak Krajowa Rada Osób Niepełnosprawnych, środowisko gromadzące przede wszystkim organizacje pozarządowe, wyszła z takim postulatem. W związku z tym ja tego postulatu nie lekceważyłbym i myślę, że nie w tym kierunku szła wypowiedź poseł A. Murynowicz. Trzeba z tym środowiskiem przedyskutować tę kwestię, być może że są argumenty za tym, ażeby pójść tą ścieżką legislacyjną albo tą, którą uważam za słuszniejszą, ażeby nie tworzyć odrębnych uregulowań prawnych. Ponieważ jednak opracowanie karty praw osób niepełnosprawnych wyszło z samego środowiska osób niepełnosprawnych, zasługuje przynajmniej na poważne przedyskutowanie i rozważenie.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#JanuszJurek">Jeśli nasza dyskusja na plenarnym posiedzeniu Sejmu ma przynieść pożądany skutek, to musi się ukazać w postaci jednolitego opracowania. Płaszczyzną do opracowania aktu prawnego na podstawie tej dyskusji będzie program rządowy i jego nowelizacja w stosunku do tego, który został opracowany w roku 1993. Do czasu stworzenia takiego jednolitego aktu prawnego konieczne będzie dalsze doskonalenie pracy PFRON. Dobrodziejstwem jest, że ten Fundusz funkcjonuje od roku 1991. Źle się stało, że nie zawsze funkcjonował i może dziś nie funkcjonowałby lepiej, gdyby tych wszystkich doświadczeń nie było. Nie wypada mi nic innego, jak tylko zgodzić się z kolegami, którzy mówili o konieczności wykorzystania różnych form organizacyjnych. Bez względu na to jak będziemy je nazywali, sprawa PFRON i cała sfera decyzyjności powinna być coraz bardziej zbliżana do osób bezpośrednio zainteresowanych. Mówię o tym tylko na marginesie całej sprawy, jako że uważam, iż PFRON ma być osią, ale nie jedynym źródłem finansowania tych przeogromnych potrzeb osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#JanuszJurek">Nie będę mówić o innych problemach, m.in. o sprawach zaopatrzenia ortopedycznego i szerokiej gamy usług na rzecz osób niepełnosprawnych, transportu i wielu innych problemów, które wymagałyby omówienia. Myślę, że podstawową kwestią jest nie tylko sformułowanie wniosków, a przede wszystkim zastanowienie się nad tym, jak te wnioski skonsumować i wdrożyć do realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z posłów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#BolesławMachnio">Spóźniłem się na to posiedzenie i być może, że będę mówić o tym, co już było przedmiotem dzisiejszej dyskusji. Ja osobiście reprezentuję takie stanowisko, że wszystkie karty, jakie opracowujemy nie integrują społeczeństwa, a przeciwnie - dzielą na lepszych i gorszych, bo kto ma kartę, to jest osobą wyróżnioną. Dlatego wolałbym, ażebyśmy mówili o integracji społeczeństwa, co jest nam bardzo potrzebne w obecnej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#BolesławMachnio">Bardzo ważną sprawą jest upowszechnienie opracowanego raportu o sytuacji osób niepełnosprawnych, ale więcej przysłużymy się osobom niepełnosprawnym, jeśli zamiast wydawać różnego rodzaju ustawy i inne opracowania stworzymy im możliwości zakupu niezbędnego sprzętu ortopedycznego i protez. Trudne jest oddzielenie osób niepełnosprawnych i byłoby dobrze, ażeby je traktować jako integralną część naszego społeczeństwa. Musimy czynić wszystko, ażeby ci ludzie nie czuli się upośledzeni a krzywdy, które ich spotkały, starać się w jakiś sposób wyrównać.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#BogdanKrysiewicz">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze wypowiedzieć? Jeżeli nie, to prosiłbym o udzielenie odpowiedzi przez ministra A. Gwarę, a następnie prezesa PFRON K. Świątkowskiego.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#BogdanKrysiewicz">W dyskusji postawiono wiele pytań, zgłoszona została propozycja pogrupowania wniosków, która jest dosyć czytelna.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AdamGwara">Zanim zacznę odpowiadać na pytania, które starałem się skrzętnie wynotować, chciałem poinformować, że ustawa o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej została zaakceptowana przez rząd 16 stycznia br. z zaleceniem usunięcia rozbieżności z Ministerstwem Finansów. Rozbieżności te dotyczyły partycypowania Funduszu w refundacji na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych składki ZUS. Nie chciałem się na to zgodzić, i takie jest stanowisko całego resortu, gdyż skutkowałoby to w 1997 roku 3 bilionami złotych wydanymi od razu na starcie do nowego planu finansowego. Rozbieżność polegała również na sposobie redystrybucji w części zaniechania podatku VAT, będę o tym mówił w dalszym ciągu mojej wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#AdamGwara">Jutro mamy pierwsze spotkanie z przedstawicielami Ministerstwa Finansów, w celu wyjaśnienia tych rozbieżności i opracowania wspólnego stanowiska rządu, nie chciałbym, ażebyśmy to zalecenie Rady Ministrów wykonywali zbyt długo i jestem dobrej myśli, że w lutym projekt nowelizacji ustawy wpłynie do laski marszałkowskiej. Powiedziałem o tym, ażeby wyprzedzić pewne pytania i uspokoić Komisję, że prace nad nowelizacją ustawy trwają i że nie ma tu żadnego zaniedbania. Projekt nowelizacji jest jeszcze w fazie uzgodnień.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#AdamGwara">Przy okazji dzisiejszego posiedzenia chciałem przedstawić pana Jana Lacha, który od grudnia został wicedyrektorem w biurze pełnomocnika, czynię to z tym większą przyjemnością, że pan Lach jest osobą niepełnosprawną i bardzo kompetentną i prawdopodobnie w naszych spotkaniach i pracach Komisji będziecie państwo mieli możliwość przekonania się o tym.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#AdamGwara">Muszę przyznać, że szedłem z dużą tremą na dzisiejsze posiedzenie Komisji, ponieważ bardzo łatwo mi jest rozmawiać na tematy konkretne i wykazać się moimi działaniami. Omówię co zdołałem już zrobić, a w jakich sprawach toczą się prace. U przyczyn mojego niepokoju było przeświadczenie, że państwo zechcecie bardziej szerokiego i systemowego spojrzenia na wnioski wynikające z resortu. Ten mój niepokój spowodowany jest również tym, że w takim gąszczu działań nie trudno jest czasem zagubić taką perspektywę. Pani poseł K. Sienkiewicz zapytała, co jest podstawą działania pełnomocnika; oczywiście - jak najbardziej zalecenia Organizacji Narodów Zjednoczonych, ale w głównej mierze uwarunkowania formalnoprawne, czyli ustawa z 9 maja 1991 r. i uchwała 112/91 Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#AdamGwara">W czasie dyskusji dano mi wielki mandat do wypowiadania się w imieniu całego środowiska. Chcę zwrócić uwagę, że nie zawsze ten mandat w obowiązującym ustawodawstwie, jest wyraźnie zakreślony. Oczywiście nie uchylam się od takich systemowych działań, przeciwnie - sam je prowokuję. To stanowisko, które miałem zaszczyt prezentować w czasie debaty parlamentarnej jest stanowiskiem wypracowanym przez pełnomocnika i w trakcie uzgodnień przyjęte przez rząd. Ja sobie sam zaproponowałem pewne zobowiązania wobec środowiska osób niepełnosprawnych, np. takie zobowiązanie, które znalazło się w oficjalnym stanowisku, że do końca 1996 r. zostanie dokonany, z mojej inicjatywy, przegląd obowiązujących aktów prawnych. Chodzi o wszystkie akty prawne, które mogą skutkować na sytuację osób niepełnosprawnych. Zdaję sobie sprawę, jak wielkie jest to zadanie oraz z tego, że przy nowelizacji ustawy, która jest przedmiotem prac Sejmu, aktów wykonawczych, przy wszystkich działaniach dotyczących nowelizacji programu rządowego obciążenie pełnomocnika jest ogromne. Niewiele czasu pozostaje na tego rodzaju działania, ale sam nałożyłem na siebie ten obowiązek i będę się starał go dobrze wykonać. Zacytuję zdanie zawarte w raporcie, że przeprowadzony zostanie przegląd obowiązującego prawa w aspekcie oceny podstaw prawnych umożliwiających uwzględnianie potrzeb środowiska osób niepełnosprawnych. Dokonana zostanie również analiza i opracowana wstępna propozycja nowelizacji tych aktów prawnych, w których nie uwzględniono potrzeb osób niepełnosprawnych, bądź konieczna jest zmiana lub uzupełnienie dotychczasowych uregulowań prawnych. Przeprowadzona zostanie analiza dotychczasowych warunków dla wczesnej diagnostyki, interwencji i jak najwcześniejszej wszechstronnej rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych. 13 grudnia ubiegłego roku Komitet Społeczno-Polityczny Rady Ministrów dyskutował na temat sytuacji dziecka niepełnosprawnego i zalecono, ażeby pod kierownictwem sekretarza Komitetu Polityczno-Społecznego RM, pana Lecha Nikolskiego, powołany został zespół przy udziale środowisk niepełnosprawnych. Zespół ten ma dokonać diagnozy obecnej sytuacji i wypracować kierunki zaradzenia nie do końca właściwym dotychczasowym praktykom. Mam nadzieję, a nawet pewność, że minister L. Nikolski zaprosi nas do zespołu przedstawiciela pełnomocnika i staniemy się w tym zespole jednym z wiodących ogniw.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#AdamGwara">Przy opracowywaniu projektu nowelizacji ustawy kierowaliśmy się wytycznymi Organizacji Narodów Zjednoczonych i na ten temat będę odpowiadał poseł A. Murynowicz, jakie to działania zostały podjęte przez Polskę dla uchwalenia konwencji dotąd przez nas nieratyfikowanych. Znajdują się tam takie rozwiązania prawne, jak wychodzenie na otwarty rynek pracy dla osób niepełnosprawnych, do wychodzenia w szerszym zakresie na wieś. Gospodarstwo rolne jest tam traktowane jako zakład pracy i nie ma już hamulców, ażeby rolnicy nie mogli zatrudniać osób niepełnosprawnych. To są rozwiązania, które - jak sądzę - pozwolą nam na ratyfikowanie tych konwencji.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#AdamGwara">Zwróciłem się do Międzynarodowej Organizacji Pracy, ażeby oceniła projekt ustawy, który Komisja niebawem otrzyma. Chodzi nam o to, ażeby był to projekt zgodny ze standardami europejskimi i konwencjami Międzynarodowej Organizacji Pracy. Po wstępnej rozmowie z przedstawicielem Międzynarodowej Organizacji Pracy rozwiązania zawarte w projekcie ustawy spotkały się nawet z entuzjastycznym przyjęciem. Wydaje mi się więc, że opinia tak kompetentnego ciała dla projektu tej ustawy będzie przychylna.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#AdamGwara">Otrzymałem również opinię ministra Saryusza-Wolskiego, który twierdzi, że nie ma tam żadnych rozwiązań, które byłyby w sprzeczności z zamierzeniami Polski w zakresie integrowania się ze wspólnotą europejską, wszystkie rozwiązania są zgodne z obowiązującymi normami w Europie.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#AdamGwara">Przy okazji opracowania definicji osoby niepełnosprawnej, bo o tym będę za chwilę mówił, chciałem poinformować, że jest w tej chwili bardzo wiele trendów w tej materii. Na Zachodzie są w tej chwili modne takie koncepcje, ażeby tę definicję rozszerzać coraz bardziej i obejmować nią osoby nieprzystosowane, alkoholików, byłych narkomanów. To są takie trendy zachodnie, ale muszę wyjaśnić, że każda definicja musi skutkować prawnie i musi być dostosowana do odpowiedniego aktu prawnego. Jeżeli my opracowujemy projekt ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, to musimy opracować taką definicję, która skutkowałaby prawnie właśnie w tym obszarze.</u>
<u xml:id="u-17.9" who="#AdamGwara">Z przeglądu tego prawa, o którym państwu mówiłem, które będziemy dokonywać, może się okazać, że są bardzo duże luki i zaniedbania, np. w sytuacji dziecka niepełnosprawnego i być może okaże się, że istnieje potrzeba napisania aktu prawnego o dziecku niepełnosprawnym. Może okazać się również, że osoby niepełnosprawne muszą być zasilane nie tylko ze środków PFRON, ale również z innego funduszu celowego. To wszystko powinno wyniknąć z tej inwentaryzacji prawa. Tam właśnie będziemy wracali do nowych definicji, do takich definicji, które okażą się potrzebne przy konstruowaniu nowych aktów prawnych.</u>
<u xml:id="u-17.10" who="#AdamGwara">Bardzo długo pracowaliśmy nad taką definicją jeszcze wtedy, kiedy nie byłem pełnomocnikiem. Moja poprzedniczka, pani Grażyna Andrzejewska, zorganizowała seminarium, na które zaprosiła największe polskie autorytety z tej dziedziny i opinie były takie - które państwu przedstawiłem - że nie sposób jest opracować jednej bardzo elastycznej, pojemnej definicji. Myślę, że uda nam się zawęzić kilka takich obszarów działania i poprosić naszych ekspertów, ażeby do tych obszarów, np. rehabilitacji zawodowej, można z nią dyskutować, ale ona jest, do potrzeb rehabilitacji społecznej, ale trzeba również pomyśleć o rehabilitacji medycznej dziecka niepełnosprawnego. Obiecuję, że takie prace rozpoczną się w tym roku.</u>
<u xml:id="u-17.11" who="#AdamGwara">W swojej wypowiedzi poseł K. Sienkiewicz stwierdza słusznie, że muszą być opracowane regulacje prawne dotyczące całego systemu działań państwa w zakresie rehabilitacji zawodowej. Ja również jestem o tym przekonany i będę sygnalizował takie potrzeby ministrowi pracy i polityki socjalnej, jak również Radzie Ministrów.</u>
<u xml:id="u-17.12" who="#AdamGwara">Mówiono o kompetencjach pełnomocnika, określonych w uchwale ustawą z 9 maja 1991 r. oraz uchwałą Rady Ministrów. Uważam, że te kompetencje określone w ustawie i w uchwale nie są wystarczające i proponuję w nowelizacji projektu ustawy poszerzenie ich. mam nadzieję, że to „imperium pełnomocnika” będzie się poszerzało, chociaż zdaję sobie sprawę, że nie mogę i nie powinienem być osobą odpowiedzialną w Polsce za załatwianie wszystkich problemów osób niepełnosprawnych. Wiele jest w tej dziedzinie do zrobienia przez resort zdrowia czy edukacji narodowej. Moim obowiązkiem jest natomiast sygnalizowanie tych potrzeb wszystkim członkom Rady Ministrów i całemu rządowi i będę starał się to robić.</u>
<u xml:id="u-17.13" who="#AdamGwara">Poseł K. Sienkiewicz mówiła w sprawozdaniu o realizacji programu rządowego. W tej chwili oceniamy realizację tego programu za 1995 r. i mogę tylko poinformować, że w końcu ub. roku wsparliśmy ten program, gdyż byliśmy w dosyć komfortowej sytuacji finansowej, Fundusz miał środki, które mógł przeznaczyć na wsparcie działań rządowych. Dzięki temu udało się ten program ożywić, a w niektórych częściach reanimować. Środki przeznaczone głównie były dla resortu zdrowia, bo to jest główny nasz beneficjent w kwocie ponad 200 mld zł. Przeznaczono również środki dla Ministerstwa Rolnictwa na doposażenie przez KRUS gabinetów rehabilitacyjnych, gdyż na tym odcinku były duże zaniedbania do tej pory.</u>
<u xml:id="u-17.14" who="#AdamGwara">Skierowaliśmy również środki do Ministerstwa Kultury. Do końca marca bieżącego roku mamy przedłożyć sprawozdanie z działalności za 1995 r. Radzie Ministrów i dotrzymamy tego terminu. Zwróciliśmy się do resortu o umieszczanie niektórych ważnych zadań w programie rządowym w roku bieżącym. W tej chwili napływają odpowiedzi na ten temat i jestem przekonany, że ten program rządowy na 1996 r. będzie mniej papierowy, a bardziej egzekutywny.</u>
<u xml:id="u-17.15" who="#AdamGwara">Mówiła również poseł K. Sienkiewicz o strategii kształtowania rynku pracy. Strategia rynku pracy osób niepełnosprawnych w tej chwili niewiele się zmieni. Przyjęliśmy rozwiązania prozatrudnieniowe. System zakładów pracy chronionej jest systemem typowo polskim i chcemy go wspierać i wszystkie rozwiązania, które sprzyjają rozwijaniu zakładów pracy chronionej. Musimy jednak uwzględniać uwarunkowania, o których państwo mówili, ze zwracaniem uwagi na większe zatrudnienie w poszczególnych zakładach. Do tych spraw ustosunkuję się mówiąc o kwestiach szczegółowych.</u>
<u xml:id="u-17.16" who="#AdamGwara">Ta strategia znalazła również swoje odzwierciedlenie w projekcie nowelizacji ustawy. Poszerzona jest ona o większe możliwości płynące z ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych np. w zakładach nie będących zakładami pracy chronionej, a zatrudniających do 50 osób niepełnosprawnych przewidujemy w projekcie ustawy. To też jest część tej strategii, nałożenia obowiązku na sferę budżetową i samorządową kroczącego zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez 4 lata, ażeby osiągnąć wskaźnik 6%, który obowiązuje wszystkie inne podmioty gospodarcze.</u>
<u xml:id="u-17.17" who="#AdamGwara">Współdziałamy z GUS przy opracowywaniu informacji o sytuacji społeczno-ekonomicznej osób niepełnosprawnych. Sugerujemy im tematy do rozważenia, a to wydawnictwo, które pokazywała nam poseł A. Murynowicz, to jest poprzez program rządowy sfinansowane przez GUS z PFRON. Podam taką ciekawostkę merytoryczną, że to opracowanie przygotowywali pracownicy biura pełnomocnika. Myślę, że ta informacja będzie z roku na rok pełniejsza.</u>
<u xml:id="u-17.18" who="#AdamGwara">Poseł K. Sienkiewicz mówiła o oddziałach terenowych, o potrzebie rozdziału zadań. Rzeczywiście, taka potrzeba jest i ja ją również widzę. W projekcie ustawy przewidujemy rozdzielenie rehabilitacji zawodowej, którą w dalszym ciągu wykonywałyby WOZiRON w strukturze urzędów pracy, bo to jest chyba zupełnie naturalne, że służby zatrudnienia są jedne dla wszystkich obywateli, z tym, że mają agendy wyodrębnione dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Nie znajdowałem natomiast zupełnie uzasadnienia, ażeby zadania z dziedziny rehabilitacji społecznej były wykonywane przez WOZiRON. Tak samo do WOZiRON nie może należeć pokonywanie barier ekonomicznych. Po rozmowach z prezesem PFRON K. Świątkowskim jesteśmy zgodni co do tego, że to rozdzielenie powinno nastąpić i takie unormowania są uwzględnione w projekcie ustawy. To co jest typowo zawodowe, służby zatrudnienia, rehabilitacja społeczna, elementy rehabilitacji medycznej, które znalazły się w nowelizacji ustawy z października ubiegłego roku, będą wykonywały oddziały PFRON.</u>
<u xml:id="u-17.19" who="#AdamGwara">Żeby sprawnie pracował Fundusz i jego oddziały musi być ich więcej, nie 25 jak obecnie. Nie twierdzę, że chcemy w ciągu jednego roku zbudować taką strukturę, która obejmie całą strukturę terytorialną Polski. To jest bardzo trudne i kosztowne. Na ten rok i tak zakładamy prawie 100% zwiększenie liczby oddziałów. Docelowo, w moim rozumieniu, struktura oddziałów terenowych powinna pokrywać się z podziałem administracyjnym kraju, czyli powinno być tych oddziałów 49. To jest nasze docelowe zamierzenie, którego nie zrealizujemy w ciągu roku 1996.</u>
<u xml:id="u-17.20" who="#AdamGwara">Współdziałanie z Państwową Inspekcją Pracy jest kontynuowane. Przedłużyliśmy porozumienie między Państwową Inspekcją Pracy a pełnomocnikiem, jeśli chodzi o odbiór miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Dosyć długo trwało przekonywanie Głównego Inspektora Pracy, T. Sułkowskiego, o konieczności takich działań. Ja, niestety, nie mam takich służb i nie mógłbym się tego podjąć. Nawet gdybym zapisał to w ustawie, to byłby to zapis nieskuteczny. Cieszę się, że udało mi się przekonać do tego pana T. Sułkowskiego, bo przecież Państwowa Inspekcja Pracy jest służbą, która podlega parlamentowi.</u>
<u xml:id="u-17.21" who="#AdamGwara">Jeśli chodzi o transport osób niepełnosprawnych to mamy opracowany cały program samochodowy. Nie chciałbym monopolizować tej wypowiedzi i sądzę, że na ten temat wypowie się prezes K. Świątkowski albo jego współpracownicy.</u>
<u xml:id="u-17.22" who="#AdamGwara">Mówiliśmy o grancie z Komitetu Badań Naukowych. Badania te weszły do programu rządowego. My dofinansowaliśmy ten program i w tej chwili czekamy na sprawozdanie Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej.</u>
<u xml:id="u-17.23" who="#AdamGwara">W swojej wypowiedzi poseł K. Sienkiewicz mówiła o podatku VAT i konieczności ustabilizowania zasad wymierzania tego podatku. Te zasady - w moim przekonaniu - w nowym projekcie ustawy są ustabilizowane i zapisane w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. To jest regulacja ustawowa, która znajduje swoje umocowanie w ustawie i nie będzie to żadne epizodyczne rozwiązanie na podstawie zarządzenia ministra finansów, a sprawa uregulowana ustawowo.</u>
<u xml:id="u-17.24" who="#AdamGwara">Poseł K. Sienkiewicz pyta również od jakiej wielokrotności najniższego wynagrodzenia będzie zaniechane pobieranie podatku VAT w zakładach pracy chronionej. Nie wiem czy ma to być 5-krotność, czy 2-krotność, projekt nowej ustawy nie rozstrzyga tego. Mówimy tylko o tym, że samą zasadę przeniesiemy do ustawy, tzn. postaramy się taką kwotę określić, aby ona z jednej strony eliminowała nieprawidłowości, a z drugiej strony była satysfakcjonująca dla ogromnej części zakładów pracy chronionej. Postaramy się również precyzyjnie określić zasady redystrybucji tej nadwyżki, która będzie odprowadzana na Fundusz. Idea jest taka, ażeby gros tego zaniechania pozostawało w samym zakładzie pracy chronionej. Czy to będzie wszystkich satysfakcjonowało? Na pewno nie. Każdy zakład pracy chronionej jest trochę inny i musielibyśmy wydać takich regulacji 1400, ażeby trafić w specyfikę i potrzeby każdego zakładu. Tym niemniej, jeżeli okaże się, że z kwoty zaniechania powstaną bardzo duże pieniądze na jednego zatrudnionego w firmie, a często jest to kilkaset milionów złotych, z samego zaniechania poboru podatku VAT, to skorygowanie tej kwoty do wielkości rozsądnej nie stanowi zagrożenia dla jednostkowego zakładu pracy chronionej, który tylko z tego powodu, że działa w takich uwarunkowaniach prawnych ma dużo większe korzyści finansowe niż kolega z podobnej firmy lub z innej branży, pracujący w firmie na zasadach wolnego rynku, nie regulowanego ustawą o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. To jest mój pogląd, oczywiście nie chcę tu nikogo skrzywdzić, ani zaogniać tych nastrojów. Postaramy się, ażeby ta kwota satysfakcjonowała zdecydowaną większość zakładów pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-17.25" who="#AdamGwara">Natomiast co do nadwyżki, będzie możliwość wybrania tej nadwyżki przez zakład pracy, który ją odprowadzi na Fundusz na inne tytuły, które chcemy określić, m.in. takie jak straty wynikające z produkcji sezonowej, mniejszej wydajności osób niepełnosprawnych itp.</u>
<u xml:id="u-17.26" who="#AdamGwara">Stawiano postulat trójstronności podejmowania decyzji w tych sprawach. Chciałem poinformować, że kiedy minister finansów podpisał zarządzenie, a było to 7 grudnia ubiegłego roku, to rozwiązania tam zawarte zostały przedstawione podczas posiedzenia Komisji Trójstronnej, które odbyło się bodajże 8 grudnia w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej. Wówczas nie było ono zakwestionowane przez żadnego z partnerów tej komisji.</u>
<u xml:id="u-17.27" who="#AdamGwara">Poseł J. Rulewski mówił o konieczności większej efektywności działań Funduszu. Myślę, że na ten temat bardziej precyzyjnie będzie mówił prezes K. Świątkowski. Z naszych szacunkowych przymiarek do sprawozdania z wykonania Funduszu za rok ubiegły oraz przymiarek do budżetu wynika, że ta efektywność aczkolwiek nie jest jeszcze 100% w stosunku do założeń planowych, jednak będzie większa niż w planie roku poprzedniego. Musimy postępować drogą coraz lepszych przybliżeń planu finansowego do rzeczywistości. Nie da się tak skomplikowanego mechanizmu uregulować w ciągu krótkiego czasu.</u>
<u xml:id="u-17.28" who="#AdamGwara">Poseł J. Rulewski domaga się, ażeby zobowiązać rząd do sporządzenia raportu, ale nie zrozumiałem, czy ma to być raport o funkcjonowaniu PFRON. Jeżeli Komisja nałoży na rząd taki obowiązek, to wykonamy go. Natomiast jeżeli odpowiedzi przedstawicieli Funduszu, które są bardzo drobiazgowo przygotowane, zadowolą Komisję, to taki raport nie będzie potrzebny. Może to będzie dokument o innej nazwie i jesteśmy w stanie go przygotować. Może się jednak okazać, że wyjaśnienia zarządu PFRON rozwieją wątpliwości posłów. Raport to jest zawsze taka forma ekstraordynaryjna, nadzwyczajna. To jest sygnał, że się coś złego dzieje.</u>
<u xml:id="u-17.29" who="#AdamGwara">Ja nie wiem czy dzieje się dużo dobrego, czy też złego, ale uważam, że normalizuje się funkcjonowanie Funduszu. Na pewno są działania, które należy usprawnić, ale również i takie, które należałoby pochwalić. Jeżeli państwo zobowiążecie nas do opracowania takiego dokumentu, to naturalnie wspólnie z zarządem Funduszu taki dokument przygotujemy.</u>
<u xml:id="u-17.30" who="#AdamGwara">W dyskusji mówiono o potrzebie większej decentralizacji Funduszu. Mówiłem na ten temat przy okazji pytań poseł K. Sienkiewicz. Dostrzegamy taką potrzebę i mamy rozpisaną ją w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-17.31" who="#AdamGwara">Mówiono także o potrzebie lepszego współdziałania między tymi instytucjami, które ustawę z 9 maja 1991 r. wykonują. Chciałem poinformować, że zarówno pełnomocnik, jak i prezes Krajowego Urzędu Pracy i prezes PFRON w wyniku ustaleń między naszymi instytucjami 15 grudnia podpisali porozumienie trójstronne, które na bazie ustawy z 1991 r. reguluje nasze kompetencje, jak również sposoby rozliczeń, przekazywanie środków, w tym umocowaniu ustawowym i prawnym robimy wszystko, ażeby działanie Funduszu było jak najbardziej sprawne.</u>
<u xml:id="u-17.32" who="#AdamGwara">Jeżeli chodzi o zorganizowanie wolontariatu, to muszę oddzielić wątpliwość wyrażoną przez poseł A. Murynowicz. Dostrzegam potrzebę i wagę problemu, ale nie bardzo wiem, jak można zaordynować taki wolontariat. Myślę, że poprzez lepszą współpracę z organizacjami osób niepełnosprawnych i poprzez otwieranie się na ich potrzeby i większe zrozumienie można zainspirować takie działania wolontarystyczne. Może to jest skala zbyt mała, ale nie widzę jako urzędnik państwowy możliwości prawnej, ażeby kogokolwiek do tego nakłonić. Aczkolwiek samą ideę będę popierał.</u>
<u xml:id="u-17.33" who="#AdamGwara">Poseł J. Rulewski stwierdził, że objęcie Funduszem dzieci i młodzież niepełnosprawną stanowi pewne niebezpieczeństwo. Podzielam ten pogląd, nie dlatego że potrzeby te uważam za nieważne, tylko rzeczywiście ten Fundusz o swoim nachyleniu prozatrudnieniowym, jeżeli będzie poddawany takim akcjom - że mnie brakuje i proszę mi dać pieniądze - to straci swój charakter i kiedyś w przyszłości może tych pieniędzy zabraknąć. W tej chwili nie mamy lepszych rozwiązań i ocena istniejącego prawa nie została dokonana. Dopuszczam jednak taką możliwość, zresztą ostatnia nowelizacja ustawy uwzględnia możliwość finansowania działań na rzecz dzieci i młodzieży z PFRON.</u>
<u xml:id="u-17.34" who="#AdamGwara">W poselskiej nowelizacji ustawy mówi się o tym, że te działania mogą być finansowane z nadwyżki. W projekcie nowej ustawy poszliśmy nieco dalej, gdyż nadwyżka może być, a może jej nie być, to co się wtedy stanie, jeżeli nie będzie nadwyżki, a w dalszym ciągu nie uporamy się jeszcze z zabezpieczeniem tych młodych obywateli i ich potrzeb. To też w nowym projekcie zapisaliśmy 5% z planu finansowego na rehabilitację dzieci i młodzieży. Może ktoś powiedzieć, że to jest bardzo mało, ale ja uważam, że jest to pewna granica zdrowego rozsądku. Uważamy, że 5% z planu finansowego na ten rok powinno dać około 400 mld zł, to jest spora kwota, wszystkich potrzeb nie zabezpieczy, ale wiele działań na rzecz dzieci może być podjęte.</u>
<u xml:id="u-17.35" who="#AdamGwara">Poseł Z. Wilczyńska poparła wnioski poseł K. Sienkiewicz i nie może być inaczej, gdyż sam mówiłem, że są one słuszne. Istnieje bowiem potrzeba systematycznego działania, a nie łagodzenia tylko punktów zapalnych, zinwentaryzowania potrzeb, środków itd. Mówiono również o potrzebie opracowania kilku definicji i o tym miałem już okazję jakiś czas temu mówić.</u>
<u xml:id="u-17.36" who="#AdamGwara">Poseł Z. Wilczyńska niepokoi się zmniejszeniem zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej, w tym sensie, że liczba zakładów pracy chronionej przyrasta dynamicznie, natomiast zatrudnienie nie w proporcjonalnym stosunku do tego wzrostu. Można więc powiedzieć, że czasem zakłady pracy chronionej powstają tylko, jeśli chodzi o zatrudnienie w tych wymaganych ramach ustawowych, czyli na 20 osób ogólnego zatrudnienia 40% osób niepełnosprawnych, to jest 8 osób. Takie rozwiązania prawne są i nie mamy na to wpływu. W wielu dyskusjach nad tym, co może być motywacyjne dla pracodawcy, a co może być niemotywacyjne, proponujemy podniesienie ogólnego zatrudnienia w zakładach pracy chronionej do 25 osób i wówczas te 40% niepełnosprawnych wynosiłoby przynajmniej 10 osób. To może być jakiś czynnik stymulujący zatrudnienie osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-17.37" who="#AdamGwara">Przypomniano również o nowelizacji dotyczącej rehabilitacji dziecka. Z przeglądu prawa, ta potrzeba jest jasno uwidoczniona.</u>
<u xml:id="u-17.38" who="#AdamGwara">Dyskutowano również o usytuowaniu pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych. Rząd rozstrzygnął, przyjmując projekt ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, w ten sposób, że zdecydował o pozostawieniu urzędu pełnomocnika w dotychczasowych strukturach. Tyle mam na ten temat do powiedzenia.</u>
<u xml:id="u-17.39" who="#AdamGwara">Poseł Z. Wilczyńska wspomniała również o konieczności stabilizacji działania PFRON. Ja również odczuwam taką potrzebę i wydaje mi się, że ta stabilizacja stopniowo postępuje. Dzisiaj już anegdotycznie mówimy o liczbie prezesów, którzy się zmieniali w Funduszu. Prezes K. Świątkowski przekroczył już tę średnią, może nie jest ona wysoka, ale jednak została już przekroczona. Nie sądzę, ani nie mam takich sygnałów, abyśmy ten stan rzeczy mieli zmienić.</u>
<u xml:id="u-17.40" who="#AdamGwara">Jeżeli chodzi o regulację prawną na styku WOZiRON i PFRON, to mówiłem już o propozycjach w tym zakresie w ustawie. Niektóre wątki powtarzają się w wypowiedziach posłów i dlatego odnoszę się do wcześniejszych moich wypowiedzi w tej sprawie. Mówiłem także o regulacjach w tej sprawie w nowej ustawie i o naszych ustaleniach w dniu 15 grudnia ub. roku. Czy do końca dobrze regulujemy podziały kompetencyjne, to się dopiero okaże w praktycznym działaniu.</u>
<u xml:id="u-17.41" who="#AdamGwara">Poseł U. Pająk domaga się dokładnego określenia przyczyn powstawania niepełnosprawności. Zgadzam się z tym i przyjmuję to jako postulat pod naszym adresem. Postaramy się spojrzeć, jakie są najczęstsze przyczyny tej niepełnosprawności. Na pewno taniej jest prowadzić działalność profilaktyczną niż potem leczyć skutki. Wszystkie uwagi w tym zakresie, zgłoszone przez poseł U. Pająk, będą przeze mnie przyjęte.</u>
<u xml:id="u-17.42" who="#AdamGwara">Poseł E. Lewicka-Łęgowska mówiła o potrzebie znowelizowania ustawy z 9 maja 1991 r. Przepraszam wszystkich, że ta nowelizacja tak długo była opracowywana, ale jesteśmy już w połowie procesu legislacyjnego. Mamy już uzgodniony i przyjęty przez Radę Ministrów projekt nowelizacji ustawy. Natomiast co się z nią stanie uzależnione jest od pomocy, mądrości i wiedzy posłów. Przekonany jestem, że niektóre rozwiązania, które zawarliśmy w tym projekcie przez państwa, ku pożytkowi niepełnosprawnych, będą zmieniane. Nie zamierzam naszego projektu traktować jako opracowania doskonałego i zamkniętego. Chciałbym, ażeby tych uwag było jak najmniej, co będzie świadczyło o jakości naszej pracy. Proszę przyjąć moją deklarację współdziałania. Pełnomocnik, który w toku prac sejmowych będzie prezentował rząd, nie będzie się zamykał przed słusznymi uwagami i retuszami do tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-17.43" who="#AdamGwara">Wspomniano również o szkołach integracyjnych. Mogę poinformować, że wspieramy finansowanie wydawania materiałów dydaktycznych poprzez program rządowy.</u>
<u xml:id="u-17.44" who="#AdamGwara">Poseł E. Lewicka-Łęgowska wspomniała o problemie zakładów rehabilitacji zawodowej inwalidów. Te zakłady mają być przejęte, nie wiem jeszcze czy wszystkie, przez ministra pracy i polityki socjalnej pod potrzeby nowej ustawy i szkolenia osób niepełnosprawnych w tychże ośrodkach. Dlaczego mówi, że nie wiem w jakiej ilości, bo ja bym inaczej na to spojrzał niż koledzy z resortu edukacji. Twierdzą oni, że nie mają pieniędzy na prowadzenie tych ośrodków, a ponieważ my mamy, to powinniśmy przejąć te ośrodki. Postaramy się wyszacować jakie są nasze potrzeby, może się okazać, że potrzebne nam są tylko 3 czy 4 takie ośrodki, a nie 7, które chce nam przekazać resort edukacji. Może również okazać się, że potrzeby są znacznie większe. Na ten temat nie mam ostatecznego stanowiska, bo nie wyszacowaliśmy jeszcze naszych potrzeb. Większość tych ośrodków przejdzie w gestię ministra pracy i polityki socjalnej i tam będzie dokonywana rehabilitacja i szkolenie osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-17.45" who="#AdamGwara">Pytano czy biorę udział w pracach przy przygotowywaniu formularzy do spisu ludności. Sygnalizuję GUS nasze potrzeby, innego sposobu na razie nie wypracowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-17.46" who="#AdamGwara">Poseł A. Murynowicz stwierdza, że podmiotowe rozszerzenie ustawy na dzieci i młodzież stosować trzeba bardzo ostrożnie. Odpowiadałem już na ten temat i jeśli pani podziela mój pogląd, to nie będę moich argumentów po raz drugi przytaczał.</u>
<u xml:id="u-17.47" who="#AdamGwara">Mówiłem także już o wolontariacie. Jeżeli chodzi natomiast o ratyfikację niektórych tendencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, to na ten temat umieściliśmy propozycję w nowelizacji ustawy i takim pomostem dla ratyfikowania Konwencji nr 159 MOP, mówiącej o rehabilitacji zawodowej w środowisku wiejskim, jest program pilotażowy „Medium”, który został już zastosowany w 3 województwach: lubelskim, ostrołęckim i koszalińskim. Jeśli tam stosowane mechanizmy sprawdzą się, to chcielibyśmy zebrane doświadczenia ekstrapolować na inne województwa.</u>
<u xml:id="u-17.48" who="#AdamGwara">Chciałem sygnalnie poinformować o pewnej koncepcji, która się rodzi w biurze pełnomocnika, tworzenia stałych miejsc pracy dla niepełnosprawnych w środowisku wiejskim, które będą nie tylko sztuką dla sztuki, ale będą to miejsca trwałe w tym znaczeniu, że ci, którzy się usamodzielnią, sami zarobią na siebie. Bardzo wiele jest dyskusji na temat, co w tym środowisku wiejskim i jego otoczeniu może powstawać. Pomyślałem, że można by w oparciu o możliwości ustawowe i finansowe PFRON reaktywować w określonej skali byłe kluby rolnika. Te miejsca pracy mogą być o tyle trwałe, że sieć dystrybucyjna - jeżeli chodzi o prasę, artykuły spożywcze - nie jest tak dobrze rozwinięta jak w miastach. Takie punkty są więc na wsi potrzebne. Z drugiej strony, co ma nawet może jeszcze większy walor, byłyby to również takie miejsca, które by promieniowały cywilizacyjnie na środowisko wiejskie. Rozmawiałem z wieloma instytucjami i osobami na ten temat i oni deklarują wielką życzliwość i postaram się w krótkim czasie przedstawić Komisji moje pomysły. W te działania chce się włączyć Związek Młodzieży Wiejskiej, Ochotnicze Straże Pożarne, przedsiębiorstwo „Ruch”. Myślę więc, że gdyby nam się udało reaktywować takie kluby rolnika, to byłoby to z wielką korzyścią dla całego środowiska.</u>
<u xml:id="u-17.49" who="#AdamGwara">Prowadzimy konsultacje z resortem finansów na temat podatku VAT. Chcemy wyegzekwować pewne działania czy współdziałania, i np. w dniu jutrzejszym będziemy uzgadniać pewne kwestie sporne. Ta współpraca różnie się układa i mimo że jestem traktowany jako osoba naprzykrzająca się, dalej taki proces uzgodnień będę prowadził.</u>
<u xml:id="u-17.50" who="#AdamGwara">Jeżeli chodzi o kontyngenty celne, to przesłaliśmy w tej sprawie nasze propozycje do Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i jest ono zobowiązane do wydania oficjalnego stanowiska i przedstawienia tego kontyngentu Radzie Ministrów. Sądzę, że już w najbliższym czasie resort przekaże taką listę kontyngentów i będzie ona przedmiotem obrad i ewentualnego przyjęcia przez Radę Ministrów.</u>
<u xml:id="u-17.51" who="#AdamGwara">Poseł J. Jurek domagał się zwrócenia większej uwagi na rozwijanie sportu i organizowanie wypoczynku dla osób niepełnosprawnych. To są cenne uwagi, współpracujemy bardzo blisko z posłem, gdyż jesteśmy członkami Rady Nadzorczej PFRON i te tematy są tam często poruszane. W najbliższym czasie chcielibyśmy tym sprawom poświęcić odrębne posiedzenie Rady Nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-17.52" who="#AdamGwara">Poseł J. Jurek zwraca również uwagę na niedostateczne rozeznanie potrzeb osób niepełnosprawnych. Niestety, wypada mi się tylko zgodzić z tym stwierdzeniem. Mam nadzieję, że te badania GUS, które dofinansowujemy powinny wpłynąć na lepsze rozeznanie tych potrzeb. Mamy zamiar przedyskutować ze środowiskiem osób niepełnosprawnych propozycję opracowania Karty osób niepełnosprawnych. Ten zespół konsultacyjny, który pracował przy opracowywaniu nowelizacji projektu ustawy złożony z przedstawicieli organizacji osób niepełnosprawnych przekształcił się jak gdyby w zaczątek rady konsultacyjnej przy pełnomocniku, co przewiduje projekt ustawy. Uzgodniłem z przedstawicielami tego zespołu, ażeby jedno z posiedzeń poświęcić na przedyskutowanie Karty praw osób niepełnosprawnych. Podzielam wątpliwości, w których wyrażono pogląd, że byłby to zbiór praw, który by alienował środowisko. Mój stosunek do tych spraw jest bardzo ostrożny, ale ponieważ był to postulat stawiany przez Krajową Radę Osób Niepełnosprawnych wrócimy jeszcze do tego tematu, wyjaśnimy sobie wszystkie stanowiska. W każdym razie - jak już mówiłem - moje stanowisko jest w tych sprawach bardzo ostrożne. Nie widzę jednak powodu, ażeby tylko moje stanowisko zaważyło o ostatecznej decyzji, chcę wysłuchać wszystkich.</u>
<u xml:id="u-17.53" who="#AdamGwara">Mówiłem już o nowelizacji programu rządowego i wypada się znowu zgodzić z posłem J. Jurkiem, że PFRON powinien być osią rehabilitacji i jedynym jej instrumentem. To jest instytucja bardzo ważna, w tych naszych dzisiejszych rozwiązaniach o kapitalnym i podstawowym znaczeniu. Jeżeli jednak się okaże, że potrzebne są również instytucje czy też inne fundusze, to wcale nie widzę powodu, ażeby dotychczasową wiedzę utrzymywać tylko na własny użytek i żeby nie powstawały również inne instrumenty w dziedzinie rehabilitacji.</u>
<u xml:id="u-17.54" who="#AdamGwara">Podzielam stanowisko posła B. Machnio, że nie należy dzielić społeczeństwa różnymi kartami.</u>
<u xml:id="u-17.55" who="#AdamGwara">Na temat sprzętu rehabilitacyjnego, mam nadzieję, wypowie się prezes K. Świątkowski lub ktoś przez niego upoważniony. W tym zakresie Fundusz ma osiągnięcia i ma się czym pochwalić. Pomaga on w poważnej mierze resortowi zdrowia w dofinansowaniu jego potrzeb. Można powiedzieć, że jest to nadal mało, ale jak na możliwości Funduszu bardzo dużo. Fundusz stara się stworzyć własną sieć wypożyczalni sprzętu ortopedycznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję panu ministrowi za szczególną rzetelność w ustosunkowaniu się do spraw poruszonych w dyskusji. Czy ktoś ma jeszcze jakieś pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#AlicjaMurynowicz">Rzeczywiście wypowiedź ministra Gwary była bardzo szczegółowa, aczkolwiek ja nie jestem do końca usatysfakcjonowana. Minister bardzo często odnosił się do uregulowań, które są zawarte w projekcie nowelizacji ustawy. Nie neguję, że te nowe uregulowania będą bardzo dobre. Nad projektem ustawy toczyć się będzie ogromna praca w naszej Komisji. Natomiast rozmawiamy dzisiaj na ten temat i mnie interesują rozwiązania, które obowiązują dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#AlicjaMurynowicz">W momencie, kiedy np. zostało podpisane rozporządzenie ministra finansów o zaniechaniu poboru podatku VAT, to zaraz po tym członkowie Komisji Polityki Społecznej otrzymali stanowisko z Krajowej Izby Rehabilitacyjno-Gospodarczej, w którym wyrażone jest niezadowolenie z tego zarządzenia.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#AlicjaMurynowicz">Mówiłam o tym, że byłam na posiedzeniu przedstawicieli spółdzielczych zakładów pracy chronionej, którzy twierdzili, że usatysfakcjonowani są tylko częściowo. Nie oszukujmy się więc. Zanim zarządzenie zostało wydane były prowadzone z panem, jako pełnomocnikiem, rozmowy. Natomiast ja chciałam uzyskać informację od ministra W. Modzelewskiego przez kogo mają być - i czy w ogóle są - ustalone kryteria dystrybucji w tej części, która pozostaje, kiedy one mają zacząć funkcjonować. Czy to będzie dokonywane z miesiąca na miesiąc, czy też ewentualnie pod koniec miesiąca. Pan minister wyraził dla mnie pewną niepokojącą myśl. Pytałam się, o uregulowania dotyczące zakładów sezonowych, w odpowiedzi wyjaśnił pan, że z tej części, która idzie z tego zaniechania poboru na PFRON, to jest nadwyżka, która ma wyrównywać straty wynikające z produkcji sezonowej i niepełnej wydajności osób niepełnosprawnych, zatrudnionych w zakładach pracy chronionej. Przyznaję się, że to rozwiązanie podoba mi się. Ważną bowiem sprawą jest ustalenie ogólnych kryteriów redystrybucji środków z PFRON.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#AlicjaMurynowicz">Biorąc pod uwagę szerokość i objętość działań PFRON i tego, że jest on pod ciągłym obstrzałem potrzeb osób niepełnosprawnych, również rządu, parlamentu, naszej Komisji, NIK, wyrażałam wątpliwości czy w tym natłoku pracy zadań PFRON wyrobi się również z redystrybucją środków pochodzących właśnie z tego VAT. Nie uzyskaliśmy nigdy odpowiedzi, jakie są kryteria tej redystrybucji. Jeżeli to ma być redystrybucja ustalona na zasadzie liczby osób zatrudnionych w zakładach pracy chronionej, to jest nieporozumienie. Dlatego że okaże się, że jeden i drugi zakład zatrudnia osoby niepełnosprawne bardziej wydajne, ale ma mniej pracowników i w związku z tym dostaje mniej środków, natomiast inny zakład, o tym samym procencie inwalidów tej samej grupy, ma więcej pracowników, ale jest mniej wydajny i dostaje więcej środków. Chciałabym się więc dowiedzieć, jakie są kryteria redystrybucji VAT, które przechodzą na PFRON, kto to będzie ustalał, od kiedy mają one funkcjonować? Czy rzeczywiście nie będzie nic zrobione dla zakładów pracy chronionej, które mają produkcję sezonową. To nie jest taki prosty problem. Te zakłady rozliczają się przez cały rok, a gdyby te środki miały być przekazywane w formie nadwyżki, to kiedy to będzie wypłacone? Niejednokrotnie te zakłady zdążą splajtować i ludzie będą bez pracy. Nie negując więc, że nowe rozwiązania w projekcie ustawy będą dobre, to chciałabym znać sytuację na dzień dzisiejszy.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#AlicjaMurynowicz">Mimo iż informuje nas pan, że w projekcie ustawy będzie ustalona zasada rozdziału tych środków, to ciągle będzie musiała istnieć współpraca z Ministerstwem Finansów, bo ta wielokrotność będzie musiała być regulowana zarządzeniem ministra finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AdamGwara">Ta zasada będzie ustalona w ustawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#AlicjaMurynowicz">W tej sytuacji co roku będziemy nowelizować ustawę, żeby zmieniać ten wskaźnik, to jest jakieś nieporozumienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AdamGwara">Ta wielokrotność będzie regulowana rozporządzeniem Rady Ministrów, nie będzie potrzeby zmieniania ustawy.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#AdamGwara">Minister W. Modzelewski obiecał zakładom pracy chronionej, że te ich uwagi dotyczące sezonowości Ministerstwo Finansów postara się uwzględnić w nowym zarządzeniu. Oczywiście nie możemy go w tej chwili rozliczyć z tego, bo nie jest on już ministrem, ale - jak sądzę - ciągłość pracy i zobowiązań istnieje. To była deklaracja wysokiego szczebla przedstawiciela Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#AdamGwara">Na ostatnim posiedzeniu rady nadzorczej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dyskutowaliśmy szeroko nad projektem uchwały, która w sposób bardzo precyzyjny określa komu się należy aspirowanie do tych pieniędzy i na jakich zasadach. Ten projekt uchwały, ażeby nie wstrzymywać go do następnego posiedzenia miał być głosowany obiegiem. Sekretarz rady nadzorczej przysłał już ten projekt i wysłałem go z powrotem do PFRON. Myślę, że zrobią to również inni członkowie rady nadzorczej i ta uchwała zacznie obowiązywać w najbliższych dniach.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#BogdanKrysiewicz">Chciałbym zapytać, czy ktoś chciałby sformułować jakieś pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#UrszulaPająk">Prowadząc akcję „Chroń młode życie” szukałam materiałów dla wyposażenia szkół w pomoce dydaktyczne. Chciałam się dowiedzieć m.in., jaka liczba dzieci zostaje kalekami po wypadkach komunikacyjnych. Chciałam się również dowiedzieć jaki to jest głęboki problem, bo przecież są dzieci, które są w stanie funkcjonować dalej samodzielnie, ale są również takie, które trafią do domów pomocy społecznej czy też muszą być pod stałą opieką rodziny. Tych danych, niestety nigdzie nie znalazłam. Dowiedziałam się tylko, że ponad 23 tysiące dzieci doznało obrażeń w wypadkach samochodowych. Wiem również, że wypadki komunikacyjne są najczęstszą przyczyną zgonu dzieci. Istnieje więc problem, jak zebrać dane, jak do nich dotrzeć. Przeanalizować trzeba problem, co się lepiej opłaca, czy edukacja dzieci począwszy już od okresu przedszkolnego, czy też utrzymywanie dzieci kalekich w domach pomocy społecznej i przekazywanie świadczeń dla nich.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#BogdanKrysiewicz">Mam prośbę, ażeby nie poszerzać tych wątków w dyskusji, które były już poruszane w odpowiedziach pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych. Proszę, aby odnosić się tylko do tych kwestii, które wywołują nowe pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#NarcyzJanas">Z pewnym zdumieniem wysłuchałem odpowiedzi pana ministra, że Komisja Trójstronna zaakceptowała bez żadnych zastrzeżeń rozwiązanie, które zostało przyjęte w rozporządzeniu. Nie mam takiej świadomości jako przedstawiciel jednej z największych organizacji, która brała udział w takiej Komisji Trójstronnej. Takiego odczucia nie ma chyba również przedstawiciel Krajowej Izby Gospodarczo-Rehabilitacyjnej.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#NarcyzJanas">Gdyby było tak, jak mówi pan minister, to skąd te wszystkie organizacje podjęłyby jednomyślne rezolucje wyrażające niezadowolenie z tego rozwiązania? Siedem organizacji, w których są i związki zawodowe, i pracodawcy wysłało protest przeciwko temu rozwiązaniu i zaproponowało inne rozwiązanie, ponieważ uważamy, że rozwiązanie dotyczące VAT jest krzywdzące. Środowisko osób niepełnosprawnych zostało wprowadzone w błąd, że przed 7 grudnia zanim wydano rozporządzenie przedstawiciele Ministerstwa Finansów, a także pan minister A. Gwara zapewniali nas, że sprawa zostanie rozwiązana w sposób satysfakcjonujący nasze środowiska. Myślę więc, że lansowanie w tej chwili opinii, że uczestnicy Komisji Trójstronnej zaakceptowali to rozwiązanie, jest co najmniej rozminięciem się z prawdą.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#NarcyzJanas">Oceniamy również negatywnie ostatnią uchwałę rady nadzorczej. W naszej ocenie, w perspektywie kilku najbliższych miesięcy okaże się, że ta uchwała nie eliminuje tych zjawisk, które ma eliminować zarządzenie Ministerstwa Finansów. W dalszym ciągu będziemy mieli do czynienia z pewnymi negatywnymi zjawiskami wokół VAT, a to jest sprzeczne z interesem środowiska osób niepełnosprawnych, nie chciałbym dalej tego wątku rozwijać.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#NarcyzJanas">Zapytuję jednak pana ministra, na jakiej podstawie twierdzi pan, że Komisja Trójstronna zaakceptowała te rozwiązania, gdyż zaraz po opracowaniu tego rozporządzenia poszły protesty i propozycje zwiększenia tej wielokrotności do 5. Wszystko to świadczy o tym, że to rozwiązanie zostało przyjęte pospiesznie, bez konsultacji, bez przygotowania i zrodzi negatywne - w naszym odczuciu - skutki. Twierdzenie w Komisji Polityki Społecznej, że to rozwiązanie zostało zaakceptowane na posiedzeniu Komisji Trójstronnej jest nieprawdziwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#EwaLewickaŁęgowska">Mam wiele kontaktów ze spółdzielniami inwalidzkimi, które przekształciły się w zakłady pracy chronionej i stwierdzam, że te spółdzielnie są zadowolone z tych zaprezentowanych nam przez ministra rozwiązań. Nie jest to na pewno idealne rozwiązanie, gdyż sprawa podatku VAT jest zawsze sprawą kontrowersyjną. Moim obowiązkiem jest jednak stwierdzić, że to zarządzenie z 7 grudnia ub. roku satysfakcjonuje zakłady, które chcą promować zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Taki jest cel tego zarządzenia, ażeby zwiększyć liczbę zatrudnionych osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BogdanKrysiewicz">Zostały zaprezentowane dwa przeciwstawne zdania, chociaż trudno je nazwać przeciwstawnymi.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#BogdanKrysiewicz">Ja również uczestniczyłem w takim spotkaniu, w którym uczestniczyli przedstawiciele organizacji osób niepełnosprawnych, którzy twierdzili, że to rozwiązanie i ta propozycja wprawdzie nie jest idealna, nie jest taka jakiej oczekiwano, ale można zgodnie z nią w miarę efektywnie pracować.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#BogdanKrysiewicz">Proszę, ażeby ustosunkował się teraz do ostatniej wypowiedzi pan A. Gwara, a potem poproszę o wyjaśnienia ze strony prezesa PFRON K. Świątkowskiego.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#BogdanKrysiewicz">Zgodnie z zasadą, którą chcieliśmy wprowadzić, bo bardzo często jest tak, że dyskutujemy nad jednym problemem nie rozwijając go, nie analizując go, to chciałbym jednak, ażebyśmy pracowali bardziej operatywnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#AdamGwara">Ze zdumieniem przyjmuje wystąpienie pana N. Janasa i chciałbym się dowiedzieć w jakim charakterze on tu występuje, czy jako pracownik PFRON, czy jako pracodawca, czy jako szef jednej z organizacji pracodawców?</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#AdamGwara">Zarzucanie mi mijania się z prawdą w bardzo prosty sposób mogę obalić. Nie powiedziałem, że Komisja Trójstronna zaakceptowała te rozwiązania, ale że się z nimi zapoznała i następnego dnia po ich wprowadzeniu nie oprotestowała.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#AdamGwara">Zwróciłem się również, wcześniej jeszcze, kiedy rozmawialiśmy o rozwiązaniach wynikających z nowego zarządzenia, do organizacji pracodawców osób niepełnosprawnych, ażeby powiadomili mnie jaka kwota zaniechania będzie dla nich pozytywna. Niestety, nie otrzymałem żadnej wiadomości i opierałem się przy moich szacunkach na tych informacjach, które otrzymałem. Otrzymałem je tylko w nieznacznym wymiarze i przeważnie od spółdzielczych zakładów pracy. Na tych danych szacowaliśmy tę kwotę. Nie mogliśmy jej szacować na danych przedstawionych przez pana N. Janasa, które są brane z sufitu, bo nam takich danych nie udostępnił.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#KarolŚwiątkowski">Poseł M. Dmochowska pytała w czasie plenarnej debaty, dlaczego zahamowane zostały działania PFRON, zwłaszcza jeżeli chodzi o promocję inicjatywy zawodowej osób niepełnosprawnych. PFRON nie tyle promuje, a raczej finansuje tę działalność, co nie oznacza, że nie sprzyjamy stymulacji na rynku i chcielibyśmy, żeby to zatrudnienie było jak najwyższe.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#KarolŚwiątkowski">Skąd się w ogóle wziął ten problem? 14 grudnia 1994 r. w ustawie o przeciwdziałaniu bezrobociu zawarto zapisy, które wyłączyły rentobiorców z kręgu osób bezrobotnych. Na podstawie tej ustawy wojewódzkie oddziały zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych miały prowadzić szkolenia osób niepełnosprawnych. Ponieważ jednak wyłączono rentobiorców z kręgu osób bezrobotnych, nie można było ich szkolić na podstawie tej ustawy. Środki przekazane na ten cel do WOZiRON były niewykorzystywane przez kilka miesięcy. PFRON, który powinien się w pierwszym rzędzie zajmować wypełnianiem pewnych mechanizmów środkami finansowymi zrozumiał niekorzystne rozwiązania tego, postanowiliśmy więc znaleźć jakieś wyjście, które nie byłoby jednak sprzeczne z ustawą. Nie mogliśmy środków wykorzystać w WOZiRON, a chcieliśmy szkolić osoby niepełno-sprawne. Opracowaliśmy program wspierania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych, który umożliwił nam w jakiś sposób w IV kwartale ub. roku szkolenie osób niepełnosprawnych i pozwolił nam na płynne finansowanie tego tytułu w roku 1996. Jednakże najlepszym rozwiązaniem byłaby zmiana odpowiednich zapisów ustawy.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#KarolŚwiątkowski">Jeśli chodzi o kompetencje oddziałów PFRON, to w tym roku utworzymy 11 takich oddziałów, a potem dalsze 12 i mamy nadzieję, że na koniec br. będzie około 25 takich oddziałów. Dla tej struktury, która powstanie zarząd Funduszu będzie chciał przekazać pewne kompetencje, gdyż w ustawie z 9 maja 1991 r. nie przewiduje się żadnych kompetencji dla oddziałów terenowych. Zarząd Funduszu będzie musiał te problemy regulować na drodze wewnętrznych aktów własnych. Pragnę poinformować Komisję, że już od pół roku prowadziłem taką praktykę pilotażową, udzielając pełnomocnictw kilku pracownikom Funduszu na podejmowanie decyzji w sposób ostateczny. Oczywiście kompetencje te ograniczone są w czasie i co do kwoty decyzyjności. Jeśli ta metoda znajdzie akceptację ze strony kontrolerów NIK i potwierdzi się jako słuszna w realizacji planu finansowego, to chciałbym ten mechanizm przełożyć w przyszłości na struktury terenowe Funduszu. Myślę, że na gruncie tej ustawy „de lege lata” jest to jedyne rozwiązanie, natomiast „de lege ferenda”, czyli w stosunku do przyszłej ustawy wszyscy ten problem dobrze rozumieją i znajdą w komisjach sejmowych takie rozwiązania, które satysfakcjonowałyby parlament, a Funduszowi umożliwiły sterowanie źródeł finansowania nie z Warszawy, ale bezpośrednio z oddziałów.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#KarolŚwiątkowski">Jeżeli chodzi o skutki finansowe, jakie miałyby wypływać ze zmiany ustawy z 24 października ub. roku, a więc chodzi o te dwa tytuły - finansowanie rehabilitacji dzieci i młodzieży oraz utrzymanie miejsc pracy zagrożonych likwidacją, to w planie finansowym nie można niczego tutaj przewidywać, albowiem te dwa tytuły zostały umieszczone w nadwyżce, bo nie było innej możliwości legislacyjnej. Zapewniam jednak, że zarówno w 1995 r. jak i w 1996 r. oba te tytuły są finansowane, jest pełna płynność finansowania. Wspieramy rehabilitację leczniczą dzieci i młodzieży, utrzymujemy miejsca pracy, ponieważ taka jest potrzeba i taki jest duch ustawy.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#KarolŚwiątkowski">W 1995 r. PFRON dofinansował zakup 95 mikrobusów i 40 autobusów dostosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych. Ponadto dofinansował zakup 84 autobusów. To były dosyć duże wydatki.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#KarolŚwiątkowski">Dokonaliśmy zewidencjonowania około 500 wniosków. Samorządy występują bardzo często o sfinansowanie zakupu dalszych autobusów. Mamy te wszystkie wnioski zaewidencjonowane i uszeregowane i potrzeby zaspokajamy według pewnej kolejności. Przyjęto zasadę, że w pierwszym rzędzie wspieramy zakłady terapii zajęciowej, a w drugim - zakup autobusów przez samorządy dla osób niepełnosprawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#BogdanKrysiewicz">Zbliżamy się do końca dzisiejszego posiedzenia, nie będę dokonywał podsumowania z uwagi na to, że zrobi to podkomisja, która zajmie się przygotowaniem wniosków. Zwracam tylko uwagę na fakt, że nie było innych wniosków na temat pogrupowania propozycji i uwag zgłoszonych do raportu, który był przedmiotem dyskusji na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Wszyscy zgodzili się z tezą zaprezentowaną przez sprawozdawcę naszej Komisji, wiceprzewodniczącą poseł Krystynę Sienkiewicz.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#BogdanKrysiewicz">Uznano cztery podstawowe grupy wniosków:</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#BogdanKrysiewicz">- pierwsza z nich dotyczy sformułowania definicji niepełnosprawności, jako głównego zadania, z którego wynikają wszystkie pozostałe zadania,</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#BogdanKrysiewicz">- druga grupa wniosków, które będą skierowane do pełnomocnika A. Gwary dotyczy wszystkich kwestii, które są koordynowane przez pełnomocnika w ramach zadań realizowanych przez rząd,</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#BogdanKrysiewicz">- trzecia grupa, która dotyczy zadań PFRON jest elementem bardzo czytelnym, gdyż rola i pozycja Funduszu została bardzo czytelnie przez Komisję określona,</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#BogdanKrysiewicz">- czwarta grupa wniosków adresowana jest do rządu, w szerokim tego słowa znaczeniu, i dotyczy wszystkich instytucji i agend rządowych, które są odpowiedzialne za wykonanie tych zadań, o których mówiliśmy w dyskusji, a przede wszystkim o tworzenie systemu i warunków do tego, co nazywamy normalnością.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że dzisiejsze posiedzenie spełniło swój główny cel, bilans osiągnięć wypadł bardzo pozytywnie i jestem wdzięczny wszystkim za bardzo aktywną dyskusję. Dziękuję szczególnie tym kolegom, którzy nie mieli szans wystąpić w dyskusji plenarnej.</u>
<u xml:id="u-31.7" who="#BogdanKrysiewicz">Uważam, że szczególne prawo do satysfakcji miała poseł K. Sienkiewicz, wszyscy wyrazili jej uznanie. Idea raportu zyskała potwierdzenie, będzie on miał jeszcze bardzo poważne zadania do spełnienia, szczególnie w kontekście tych propozycji, które padły w toku dzisiejszej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-31.8" who="#BogdanKrysiewicz">Przede wszystkim chodzi o upowszechnienie raportu, traktując go jako swoistą wizytówkę, miernik postępu cywilizacyjnego w naszym kraju. Istotne jest także poszerzanie treści raportu o te elementy, o których mówił np. poseł Jurek, o sprawy dotyczące kultury i udziału w nich niepełnosprawnych. Konsumowania osiągnięć kulturalnych, sportu, wypoczynku, rekreacji - to wszystko są bardzo ważne problemy.</u>
<u xml:id="u-31.9" who="#BogdanKrysiewicz">Dzisiejsza dyskusja potwierdziła wrażliwość Komisji na problemy osób niepełnosprawnych i uważam, że dzięki temu utrzymujemy naszą inicjatywę w tworzeniu korzystnej atmosfery dla realizacji i rozwiązywania, dalszego usprawniania mechanizmów instytucji zajmujących się sprawami osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-31.10" who="#BogdanKrysiewicz">Kieruję apel do przedstawicieli tych instytucji i organizacji, ażeby na nasze posiedzenia przychodzili z uzgodnionym stanowiskiem, ażeby nie było takiej sytuacji, że dopiero tutaj zaczynają się spory, które nie sprzyjają sprawnemu funkcjonowaniu tych instytucji, tworzy się pewnego rodzaju mity, że generalnie biorąc nie ma zgodności co do sposobu, stylu pracy. Ja uważam, że naprawdę tak nie jest. Na bazie takich dyskusji powstają pewnego rodzaju oceny, poglądy głęboko nieprawdziwe.</u>
<u xml:id="u-31.11" who="#BogdanKrysiewicz">Mam nadzieję, że możemy uznać, iż tym naszym posiedzeniem przyczyniliśmy się do zaktywizowania pracy struktur rządowych i doprowadzenia do takiej sytuacji, że w najbliższym czasie będzie wniesiony do Sejmu projekt nowelizacji ustawy i że będziemy mogli powiedzieć, iż dokonaliśmy postępu w uregulowaniu systemu prawnego.</u>
<u xml:id="u-31.12" who="#BogdanKrysiewicz">Na zakończenie mam krótki komunikat dla członków naszej Komisji. Rozpoczynamy poważne przygotowania do dyskusji nad zmianami w systemie ubezpieczeń społecznych. Wszyscy posłowie otrzymali program, który został przyjęty przez rząd, dyskusję nad tym programem chcemy przygotować solidnie i proponuje się, aby w okresie 19–20 luty odbyć wyjazdowe posiedzenie Komisji do ośrodka ZUS w Osuchowie albo w Jadwisinie. Chciałbym, ażeby wszyscy zapisali sobie ten termin. Na tym posiedzeniu specjaliści, eksperci, pracownicy Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, oczywiście z zainteresowanymi przedstawicielami kierownictwa resortu, będą do naszej dyspozycji.</u>
<u xml:id="u-31.13" who="#BogdanKrysiewicz">Prosiłbym, ażeby jutro, kiedy będziemy się zapoznawali z wykorzystywaniem funduszu PHARE, wszyscy - którzy zainteresowani są udziałem w tym posiedzeniu - zgłosili swój akces. Oczywiście apeluję, ażeby z uwagi na rangę problemu posiedzenie to odbyło się w jak najliczniejszym gronie członków naszej Komisji.</u>
<u xml:id="u-31.14" who="#BogdanKrysiewicz">Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>