text_structure.xml 563 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JuliuszBraun">Otwieram posiedzenie sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Porządek dzienny dwudniowego posiedzenia w Łodzi obejmuje jeden punkt: twórczość filmowa w warunkach gospodarki rynkowej - szanse i zagrożenia. Jest to wprawdzie tylko jeden punkt, ale za to ogromny. Dlatego też posiedzenie zaplanowaliśmy na dwa dni. Dzień dzisiejszy ma być dniem poświęconym na zbieranie informacji, natomiast dyskusja i obrady plenarne Komisji odbędą się jutro. W tej chwili rozpoczynamy spotkanie na terenie Łódzkiego Centrum Filmowego. Czy są jakieś uwagi do porządku obrad?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KonradNapierała">Panie przewodniczący, chciałbym przypomnieć, że w porządku obrad tradycyjnie obecny jest punkt „sprawy różne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JuliuszBraun">Jeśli jest taka potrzeba, to jutro uwzględnimy również sprawy różne. Jak rozumiem, innych uwag nie ma. Chciałbym serdecznie powitać naszych gospodarzy - wojewodę łódzkiego, pana Andrzeja Pęczaka oraz prezydenta Miasta Łodzi, pana Marka Czekalskiego, przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Sztuki - panów ministrów Wacława Janasa i Zdzisława Podkańskiego oraz przewodniczącego Komitetu Kinematografii, pana Tadeusza Ścibora-Rylskiego. Witam przedstawicieli środowiska filmowego, którzy tak licznie tutaj przybyli.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JuliuszBraun">Posiedzenie, które rozpoczynamy z niewielkim opóźnieniem - dojazd zajął więcej czasu, niż myśleliśmy - ma w tej części charakter spotkania z przedstawicielami czterech instytucji filmowych działających w Łodzi - Łódzkiego Centrum Filmowego, Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych, Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych oraz Studia Filmowego „SEMAFOR”.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JuliuszBraun">Najpierw chciałbym oddać głos przedstawicielom Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz łódzkich władz, a następnie przedstawicielom łódzkich instytucji filmowych. Mam nadzieję, że pozostanie jeszcze trochę czasu na zadawanie pytań. Tę część posiedzenia powinniśmy zakończyć przed godziną 14.00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WacławJanas">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Stronę rządową na tym posiedzeniu będzie reprezentować przewodniczący Komitetu Kinematografii, pan Tadeusz Ścibor-Rylski. Nie tylko ze względu na bliskie związki ze sztuką filmową i wysokie kompetencje, ale także dlatego, że to właśnie Komitet Kinematografii jest powołany do czuwania nad tym wszystkim, co nazywamy twórczością filmową.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WacławJanas">Jestem tu obecny przede wszystkim po to, by przekazać ministrowi K.Dejmkowi, co łódzkie środowisko filmowe myśli o swojej przyszłości. Tak więc będę głównie słuchać i postaram się jak najwięcej z tego wszystkiego zapamiętać, ale jeśli zajdzie potrzeba, także zabiorę głos. Tyle tytułem wstępu z mojej strony i jeśli pan przewodniczący pozwoli, oddam głos panu T.Ściborowi-Rylskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym serdecznie podziękować gospodarzom za zorganizowanie tego spotkania, a paniom i panom posłom z sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu za przyjazd do Łodzi. Problematyka szans i zagrożeń polskiej kinematografii jest dla nas wszystkich bardzo ważna i jak sądzę - godna wnikliwego rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Przed wysłuchaniem opinii przedstawicieli łódzkich instytucji filmowych chciałbym powiedzieć kilka słów natury ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#TadeuszŚciborRylski">W roku stulecia kina trudno jest mówić o problematyce polskiej kinematografii inaczej, niż z perspektywy Łodzi - tutaj wszystko się zaczęło, tutaj mieliśmy największe osiągnięcia i tutaj mamy obecnie największe kłopoty. Proszę państwa, ponieważ Najwyższa Izba Kontroli dokonała ostatnio wnikliwej analizy przyczyn i skutków restrukturyzacji łódzkich instytucji filmowych i zweryfikowała to, co zastała w Łodzi z dokumentami Komitetu Kinematografii, mamy dobrą okazję, by zastanowić się, w jakim kierunku powinien pójść proces przekształceń. Myślę, że bardzo nam w tym pomogą opinie władz wojewódzkich i miejskich, gdyż mało prawdopodobne jest, by pomysł, który narodził się w Warszawie mógł być zrealizowany w Łodzi bez ich pomocy.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Na zakończenie tego krótkiego wstępu, uprzedzając ewentualne pytania, chciałbym powiedzieć, że zatrzymanie środków przeznaczonych na realizację dalszego procesu restrukturyzacji Komitet Kinematografii uzasadnia potrzebą zbilansowania dotychczasowych dokonań i stwierdzenia, jakie są faktyczne potrzeby Łodzi. Chciałbym również prosić, żeby zabierając głos mówili państwo o faktach, gdyż właśnie fakty pozwolą nam lepiej się zorientować w aktualnej sytuacji łódzkiego ośrodka filmowego. Jestem oczywiście gotów odpowiedzieć na pytania państwa posłów i, jeśli zajdzie taka potrzeba, wyjaśnić wątpliwe kwestie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JuliuszBraun">Sądzę, że o obszerniejszą wypowiedź i szczegółowe wyjaśnienia poprosimy pana przewodniczącego jutro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AndrzejPęczak">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo. Jest mi niezmiernie miło, że sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu skorzystała z zaproszenia wojewody i zechciała odwiedzić Łódź. Zaprosiliśmy tu państwa dlatego, że uważamy, iż powinni państwo poznać problemy filmowej Łodzi, które są odzwierciedleniem sytuacji całej polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AndrzejPęczak">Pięćdziesiąt lat temu w naszym mieście rozpoczęła działalność Wytwórnia Filmów Oświatowych, później dołączyły do niej inne placówki i w pewnym momencie w Łodzi powstał poważny potencjał produkcyjny przemysłu filmowego. Niestety, od pewnego czasu obserwujemy kryzys łódzkiego ośrodka filmowego i dlatego poprosiliśmy, żeby zastanowili się państwo wspólnie z nami nad problemem restrukturyzacji tego wszystkiego, co jeszcze w Łodzi jest.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#AndrzejPęczak">Doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że nowe warunki polityczne i gospodarcze wymagają, by kultura, a więc również film, podlegały komercjalizacji. Ważne jest także, by ludzie, którzy kierują instytucjami kulturalnymi i filmowymi, potrafili się odnaleźć w warunkach wolnego rynku i konkurencji. Do tego dochodzi jeszcze problem restrukturyzacji tego, co posiadamy. Myślę, że podstawowym problemem jest znalezienie sposobu na to, by te instytucje mogły funkcjonować w tak trudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#AndrzejPęczak">Proszę państwa, Łódź leży zaledwie 130 kilometrów od Warszawy, ponieważ jednak w stolicy często się o naszym mieście i województwie zapomina, jesteśmy przyzwyczajeni do samodzielnego rozwiązywania naszych problemów, ale jeżeli robimy to sami, trwa to niestety dłużej. Dlatego też sądzę, że sytuacja, w jakiej znalazły się łódzkie instytucje filmowe wymaga, byśmy jej rozwiązaniem zajęli się wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#AndrzejPęczak">Mam nadzieję, że spotkania z przedstawicielami łódzkiego środowiska filmowego będą na tyle interesujące, że pozwolą państwu wyrobić sobie pogląd na sprawy związane z łódzkim ośrodkiem filmowym i polską kinematografią w ogóle, a następnie zamienić ten pogląd na decyzje, które będziemy musieli wspólnie podejmować. Jeszcze raz dziękuję państwu za przyjazd i życzę przyjemnego pobytu w Łodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarekCzekalski">Przyłączając się do powitań, chciałbym powiedzieć, że bardzo się cieszę, iż to właśnie w Łodzi odbywa się spotkanie poświęcone tak ważnemu dla polskiej kultury tematowi - teraźniejszości i przyszłości krajowej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MarekCzekalski">Na wstępie chciałbym powiedzieć kilka słów o przyczynach, dla których nad przyszłością polskiego przemysłu filmowego zastanawiać się będziemy właśnie tutaj, w Łodzi. Na to miasto były dwa pomysły: władz Królestwa Polskiego, które zniosły cła między Polską a Rosją i Hansa Magnusa Heisenbergera, przemysłowca z drugiej połowy dziewiętnastego wieku, który widział przyszłą Łódź, jako metropolię i medium Wschodu. Ten drugi pomysł jest chyba bliższy dzisiejszym obradom, gdyż podkreśla swoistą tajemniczość Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MarekCzekalski">Skąd się ta tajemniczość bierze? Uważam, że przede wszystkim stąd, że Łódź jako jedyne miasto w tej części Europy naprawdę przeżyła kapitalizm. Związany był z tym bardzo szybki rozwój - ludzie, którzy zaczynali od warsztatu czy fabryki, budowali potem wille i pałace, zespoły ogrodowe, kamienice czynszowe dla robotników, bocznice kolejowe, tworząc swoje własne księstwa. Obszar, na którym znajduje się filmowe centrum Łodzi, należał kiedyś do niejakiego Kohna, człowieka, który świat rozumiał w ten sposób, że za życia zbudował sobie grobowiec na cmentarzu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MarekCzekalski">Urok Łodzi polega także na tym, że było to miasto otwarte, miasto tworzone przez cztery żywioły, miasto czterech kultur, w którym modlono się w synagogach, cerkwiach, zborach i kościołach katolickich. Te społeczności żyły obok siebie i współtworzyły to miasto. Chcielibyśmy do tej tradycji nawiązać w naszych działaniach. Także do ducha dawnej przedsiębiorczości, który jest odczuwalny w każdym zakątku starej Łodzi - we wspaniałych siedzibach Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej czy Muzeum Kinematografii. Sądzę, że ludzie odpowiedzialni za przyszłą restrukturyzację przemysłu filmowego powinni z tych tradycji czerpać.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MarekCzekalski">Proszę państwa, uważamy, że dla promocji naszego miasta w Polsce i na świecie bardzo ważne jest, by nadal było one centrum przemysłu filmowego. Środowiska filmowe Łodzi mogą liczyć na pomoc władz miejskich, także finansową, w procesie restrukturyzacji łódzkich instytucji filmowych. Żeby jednak stało się to możliwe, musi najpierw powstać konkretny i kompetentny program restrukturyzacji - a takiego programu jak dotąd nie było - i muszą znaleźć się ludzie, którzy naprawdę zaangażują się w jego realizację. Sadzę, że właśnie to warunkuje odrodzenie się ducha przedsiębiorczości, odrodzenie, które sprawi, że Łódź pozostanie stolicą i centrum polskiego filmu. Tego sobie i państwu życzę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, przechodzimy do prezentacji instytucji, o których powiedziałem na początku posiedzenia - Łódzkiego Centrum Filmowego, Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych, Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych oraz Studia Filmowego „SEMAFOR”. Proszę o zabieranie głosu dyrektorów lub wyznaczonych wcześniej przedstawicieli instytucji. Zaczynamy od Łódzkiego Centrum Filmowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PiotrHolwek">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Chciałbym podziękować paniom i panom posłom za to, że zechcieli przyjechać do Łodzi i porozmawiać o problemach tutejszych instytucji filmowych. Sądzę, że ta wymiana poglądów będzie korzystna dla obu stron - zarówno dla członków Komisji, którzy poszerzą swą wiedzę o polskim przemyśle filmowym, jak i dla nas, gdyż sytuacja staje się coraz trudniejsza.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PiotrHolwek">Dostaliście państwo materiały, które przygotowaliśmy na to spotkanie, sądzę jednak, że powinienem krótko przedstawić nasze najważniejsze problemy.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PiotrHolwek">Pomysł restrukturyzacji narodził się cztery lata temu. Wydawało nam się, że nie ma sensu, by w Łodzi istniały trzy laboratoria obróbki taśmy, z których każde pracowało na kilku procentach swoich mocy i trzy, także nie w pełni wykorzystane, studia dźwięku. Okazało się, że nie wystarczą już drobne oszczędności, zwolnienia pracowników czy wynajmowanie pomieszczeń różnym firmom. Należało podjąć konkretne działania, powstał więc projekt restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PiotrHolwek">Komitet Kinematografii powołał przed trzema laty zespół, który przygotował program potrzebnych działań. Program ten został przedstawiony władzom miasta, które jednak ze względu na rozmaite kontrowersje wstrzymały jego realizację. Po rocznych negocjacjach z tymi władzami, opracowaliśmy wspólny program, który został zatwierdzony i przyjęty do realizacji przez Komitet Kinematografii. Projekt ten zyskał również poparcie finansowe ze strony Komitetu, który zadecydował, że przez trzy lata będzie na ten cel przeznaczał średnio 10 mld zł rocznie. Trzeba jednak pamiętać, że 10 mld zł przed trzema laty było warte znacznie więcej, niż obecnie.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PiotrHolwek">Przedsiębiorstwami, które w pierwszej kolejności zostały objęte restrukturyzacją były Wytwórnia Filmów Fabularnych, Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych, Studio Filmowe „SEMAFOR” oraz niewielkie Studio Opracowań Filmów, przy czym Studio Filmowe „SEMAFOR” wycofało się później z programu restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PiotrHolwek">Już z samym rozpoczęciem restrukturyzacji mieliśmy sporo kłopotów - słyszeli państwo o jej zatrzymaniu przez władze miejskie - ale w końcu, decyzją przewodniczącego Komitetu Kinematografii, pana W.Dąbrowskiego, z grudnia 1993 r., udało się ten program wdrożyć.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PiotrHolwek">Ciężko nad tym pracowaliśmy, raz było lepiej, a raz gorzej, ale po dziesięciu miesiącach mieliśmy wymierne rezultaty. Przejęliśmy m.in. większość pracowników Wytwórni Filmów Oświatowych, którzy w wyniku negocjacji ze związkami zawodowymi zostali objęci tzw. parasolem ochronnym i otrzymali dwunastomiesięczne wypłaty za pozostawanie w gotowości. Była to ciężka praca. Dziesięć miesięcy po rozpoczęciu restrukturyzacji rozpoczęła się kontrola Najwyższej Izby Kontroli, która wykazała, że wszystko przebiega we właściwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PiotrHolwek">Obecnie, naszym podstawowym problemem jest ogromne zadłużenie. Przyczyną jego powstania było przejęcie zobowiązań innych jednostek, a przede wszystkim zadłużenia z tytułu zakupu sprzętu firmy „SONDOR”, które sięga 100 mld zł. Sprzęt ten został kupiony przez trzy przedsiębiorstwa. Wytwórnia Filmów Fabularnych dokonała zakupu na kwotę 7mld zł i stworzyła najlepsze studio dźwiękowe w Polsce. Studio Filmowe „SEMAFOR” nabyło sprzęt za 14 mld zł, a Wytwórnia Filmów Oświatowych za 10 mld zł. Ponieważ sprzęt firmy „SONDOR” w momencie przystąpienia do restrukturyzacji nie był w pełni wykorzystywany, postanowiliśmy, że Łódzkie Centrum Filmowe przejmie go i spróbuje zagospodarować. Podjęliśmy takie działania. Część sprzętu została wykorzystana w naszym studio, a część przekazaliśmy Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej. Początkowo szkoła chciała kupić ten sprzęt, ponieważ jednak okazało się to ze względów formalnych niemożliwe, wzięła aparaturę wartości 10 mld zł w dzierżawę.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#PiotrHolwek">Do pogorszenia sytuacji, w jakiej znalazło się Łódzkie Centrum Filmowe przyczyniła się także decyzja Komitetu Kinematografii, który wstrzymał przekazanie Łódzkiemu Centrum Filmowemu przyznanych już w ubiegłym roku 5,5 mld zł. Komitet Kinematografii, który półtora roku temu podjął decyzję o restrukturyzacji i finansowaniu tego przedsiębiorstwa, sam wtedy przyznał, że przeznaczona na restrukturyzację kwota jest zbyt niska, wydaje mi się więc, że tego typu działania są w pewnej mierze niekonsekwentne.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#PiotrHolwek">Jednym z małych nieszczęść restrukturyzacji było to, że zmieniliśmy nazwę, co spowodowało, że dla większości ludzi Łódzkie Centrum Filmowe i łódzki ośrodek filmowy to to samo. Wynikają z tego rozmaite nieporozumienia, a przecież Łódzkie Centrum Filmowe to dawna Wytwórnia Filmów Fabularnych i większość Wytwórni Filmów Oświatowych, natomiast łódzki ośrodek filmowy, to cztery przedsiębiorstwa z branży filmowej, które działają w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#PiotrHolwek">Z ponad 30 mld zł, które wpłynęły do Łodzi, 13 mld zł trafiło do Łódzkiego Centrum Filmowego, a pozostałe 17 mld zł do pozostałych instytucji. Dlatego sądzę, że dokonując analizy wydatków należy przyjrzeć się nie tylko ogólnej kwocie przyznanej łódzkiemu ośrodkowi filmowemu, ale także kwotom przyznanym poszczególnym jednostkom.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#PiotrHolwek">Tyle tytułem wstępu. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AntoniBańkowski">Mam pytanie do pana Tadeusza Ścibora-Rylskiego - czy Komitet Kinematografii podjął uchwałę o likwidacji łódzkiego ośrodka filmowego? Sądzę, że od tego powinniśmy zacząć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JuliuszBraun">Nie sądzę, by konieczne było odpowiadanie na tak postawione pytanie, ponieważ Komitet Kinematografii nie mógłby podjąć tego typu uchwały. Nasza dyskusja powinna zmierzać do wyjaśnienia wszystkich problemów związanych z funkcjonowaniem filmowej Łodzi i dlatego proponowałbym, abyśmy kontynuowali prezentację instytucji filmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZbigniewRogalski">Chciałbym wnieść pewne uzupełnienia do wypowiedzi dyrektora Łódzkiego Centrum Filmowego, a w szczególności do informacji o przebiegu procesu restrukturyzacji i przyznanych nam na ten cel środkach.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ZbigniewRogalski">Należy podkreślić, że wysokość dotacji na pokrycie kosztów restrukturyzacji w ubiegłym roku nie była proporcjonalna do wielkości poddawanych przekształceniom masy majątkowej i zespołów pracowniczych poszczególnych instytucji. W pierwszym roku restrukturyzacji wysokie dotacje otrzymały stosunkowo niewielkie łódzkie jednostki - Wytwórnia Filmów Oświatowych blisko 5 mld zł, Studio Filmowe „SEMAFOR” ponad 1 mld zł, a Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych - 3 mld zł. W porównaniu z tym 5 mld zł dla Łódzkiego Centrum Filmowego, które przyjęło na siebie niemal cały wysiłek związany z restrukturyzacją, wydaje się być kwotą niewspółmiernie niską.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#ZbigniewRogalski">Warto jeszcze dodać, że w ubiegłym roku Łódzkiemu Centrum Filmowemu przyznano dotację w wysokości 1,3 mld zł na koszty związane z powołaniem agencji pracowniczej, jednakże z niezrozumiałych przyczyn, w grudniu ubiegłego roku, po roku działalności agencji, decyzja ta została przez przewodniczącego Komitetu Kinematografii anulowana.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#ZbigniewRogalski">Poza tym, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, Łódzkiemu Centrum Filmowemu przyznano dotację w wysokości 2 mld zł na oddłużenie. Mimo iż decyzja w tej sprawie nie została anulowana, Łódzkie Centrum Filmowe nie otrzymało tych środków. Stwarza to dość kłopotliwą dla nas sytuację finansową.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#ZbigniewRogalski">Jeśłi pominąć kwestię sprzętu firmy „SONDOR”, która wymaga odrębnego omówienia, to inne zobowiązania finansowe Łódzkiego Centrum Filmowego nie są ani rażące, ani kolosalne. Są to zwykłe zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek i wobec miasta z tytułu podatków. W tej chwili trwają negocjacje z gminą Łódź w sprawie uregulowania zobowiązań w oparciu o sprzedaż zbędnego Łódzkiemu Centrum Filmowemu terenu, który pozostał po zlikwidowaniu części Wytwórni Filmów Oświatowych. Sadzę, że także rozmowy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, mimo iż kwota zadłużenia jest dosyć wysoka, zakończą się pomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#ZbigniewRogalski">Chciałbym jeszcze podkreślić, że w pierwszym roku istnienia Łódzkie Centrum Filmowe podjęło szereg działań, które są zgodne z założeniami procesu restrukturyzacji i na pewno, niezależnie od tego, jak ten proces będzie przebiegać, zaprocentują w przyszłości. Przejęty przez Łódzkie Centrum Filmowe majątek został optymalnie zagospodarowany. Wprowadzono liczne modernizacje w najważniejszych zakładach, takich jak studio dźwięku czy laboratorium. Na jednym terenie skupiono dobrze wyposażone, w pełni profesjonalne i sprawnie działające zakłady usługowe. Znacznie też poszerzono ich możliwości produkcyjne.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#ZbigniewRogalski">W procesie przekształceń zlikwidowane zostały zbędne zakłady, m.in. studio opracowań dźwięku, na miejsce którego powołana została niewielka spółka, która działa na terenie Łódzkiego Centrum Filmowego i nieźle sobie radzi. Niedawno, w oparciu o dotychczasowy zakład techniki zdjęć i oświetlenia, powstała jeszcze jedna spółka - „Kamera Film”. W najbliższym czasie planujemy powołanie następnych - dźwiękowej i pirotechnicznej.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#ZbigniewRogalski">W ciągu pierwszego roku restrukturyzacji zatrudnienie w Łódzkim Centrum Filmowym zmniejszyło się o ponad 20% - w tej chwili pracuje tu ok. 360 osób, a na początku było ok. 470. Przejęliśmy wszystkich pracowników Wytwórni Filmów Fabularnych, ponad 80 osób z Wytwórni Filmów Oświatowych oraz całą załogę samodzielnego studia opracowań filmów. Staramy się nie tylko dostosować poziom zatrudnienia do aktualnych potrzeb, ale także je zracjonalizować.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#ZbigniewRogalski">Warto zauważyć, że połączenie tych instytucji w Łódzkie Centrum Filmowe przyczyniło się do znacznego zmniejszenia strat. Szacujemy, że gdyby te instytucje nadal działały osobno, to straty wyniosłyby ok. 20 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#ZbigniewRogalski">Należy także podkreślić, że dla kontynuowania procesu restrukturyzacji niezbędna jest realizacja podjętych przez Komitet Kinematografii zobowiązań. Mam na myśli pełne pokrycie strat i oddłużenie Łódzkiego Centrum Filmowego, udzielenie uzgodnionej wcześniej dotacji na pokrycie kosztów restrukturyzacji z uwzględnieniem stopy inflacji, pełne pokrycie kosztów powołania i utrzymania agencji pracowniczej oraz wspieranie ze środków budżetowych własnej produkcji filmowej wytwórni.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#ZbigniewRogalski">Konieczna jest także bliższa współpraca i szeroki mecenat ze strony władz miasta i gminy, a więc m.in. możliwie pełna realizacja podpisanego kiedyś porozumienia w sprawie współpracy w zakresie restrukturyzacji łódzkich instytucji filmowych.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#ZbigniewRogalski">Jest wiele uwarunkowań, które muszą być spełnione, by proces restrukturyzacji przyniósł pożądane rezultaty. Niezbędne jest wprowadzenie w obowiązujących przepisach zmian, które pozwolą polskim podmiotom na efektywną działalność w sferze kinematografii. Takie zmiany były proponowane w jednym z projektów nowej ustawy o kinematografii, ale jak wiadomo, właśnie ten projekt został odrzucony. Ponieważ nie wiadomo, kiedy nowa ustawa zostanie uchwalona, wydaje się nam, że pewne regulacje należałoby wprowadzić już teraz. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ZdzisławRaciborowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Myślę, że spotkanie z sejmową Komisją Kultury i Środków Przekazu jest dobrą okazją, by poruszyć problematykę prawną i legislacyjną. Jak wspomniał mój kolega, wciąż działamy w oparciu o ustawę, która nie przystaje do obecnej rzeczywistości, nowej ustawy jak nie ma, tak nie ma, a kolejne projekty są odrzucane. Dlatego też widzimy pilną potrzebę uregulowania problemów prawnych w sferze kinematografii, szczególnie że dotyczą one nie tylko ośrodka łódzkiego, ale i całego polskiego przemysłu filmowego.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#ZdzisławRaciborowski">Często mówi się, że kinematografia jest biznesem. Tak, ale nie cała. Kinematografię można podzielić na dwie strefy - tę, do której trzeba dopłacać oraz tę, która rzeczywiście jest dochodowym interesem.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#ZdzisławRaciborowski">Myślę, że biznesem jest przede wszystkim gotowy produkt, czyli filmy. Na nasz rynek trafia ogromna ilość kopii filmowych sprowadzanych z zagranicy. Sprowadza się kopie niskiej jakości, wyeksploatowane, wielokrotnie wyświetlane w zachodnich kinach, takie, których nikt już tam nie chce. Koszt takiej kopii nie przekracza 300–500 dolarów. Są to głównie kopie amerykańskie, przywożone do kraju na zasadzie odpraw warunkowych i wyświetlane w kinach.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#ZdzisławRaciborowski">Wszystkie kraje dysponujące własną kinematografią, a więc zapleczem produkcyjnym, dbają o to, by kopie filmowe były wytwarzane na miejscu. Wiąże się to, po pierwsze, z ochroną własnego rynku, a po drugie, z wymiernymi zyskami, także dla budżetu. Sądzę, że możemy tu przeprowadzić uproszczoną kalkulację, która pozwoli ukazać, o jakich kwotach mowa.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#ZdzisławRaciborowski">Proszę państwa, jeśli do Polski trafia rocznie ok. 180 tytułów filmowych, jeśli do efektywnej dystrybucji każdego filmu niezbędne jest ok. 20 kopii, a jedna kopia wyprodukowana w Polsce kosztuje ok. 1000 dolarów, to łatwo policzyć, jak dużo tracimy.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#ZdzisławRaciborowski">Jeśli funkcjonujemy w warunkach gospodarki wolnorynkowej, to dlaczego pozwalamy, by tak wielkie pieniądze zostawały gdzie indziej? Przecież te środki mogłyby zasilić polską kinematografię i zostać przeznaczone na produkcję filmów. Polscy wytwórcy kopii filmowych mają bardzo duży potencjał produkcyjny, pozostaje on jednak niewykorzystany.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#ZdzisławRaciborowski">Dlaczego tak się dzieje? Środki do produkcji filmowej, m.in. taśma filmowa i chemikalia - a są to te same materiały, na których pracują np. Amerykanie - są obłożone dwudziestodwuprocentowym podatkiem VAT i cłem, co łącznie daje nam ok. 30%. Z tego powodu nasza kopia jest droższa od wyprodukowanej na Zachodzie, wprawdzie nie o 30%, ponieważ mamy tańszą robociznę, ale przynajmniej o 15–20%. Takie zasady nie są zbyt korzystne dla krajowego przemysłu filmowego.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#ZdzisławRaciborowski">Myślę, że niezbędne jest szybkie uregulowanie spraw importu kopii oraz podatku VAT od środków produkcji. Jesteśmy nawet skłonni zaproponować podatek VAT w wysokości 0% - środki do produkcji filmów nie są produkowane w kraju, nie ma więc potrzeby wprowadzania jakiegokolwiek przymusu ekonomicznego.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#ZdzisławRaciborowski">Proszę państwa, kina, to nic innego, jak sklepy firmowe kinematografii. Państwowe kina zostały wydzierżawione lub oddane prywatnym użytkownikom i dzieje się tak, że nie możemy w tych kinach sprzedać rodzimego produktu. Dlaczego? Dlatego, że właściciel lub dzierżawca kina po prostu nie chce go przyjąć. Konieczne wydaje się wprowadzenie w umowach z dzierżawcami państwowych kin zapisu o promocji polskiego kina.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#ZdzisławRaciborowski">Myślę, że warto jeszcze powiedzieć o sprawie przydziału pieniędzy na produkcję filmów. Jak wszyscy państwo wiedzą, pieniądze z budżetu przydziela Komitet Kinematografii. Wiadomo również, że dotacje z Komitetu Kinematografii nie pokrywają produkcji filmów w stu procentach. W związku z tym realizatorzy muszą brakujące pieniądze znaleźć gdzie indziej, a ponieważ tylko telewizja dysponuje obecnie wystarczającymi środkami, to w praktyce sprowadza się to do współudziału w produkcji filmu Telewizji Polskiej S.A.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#ZdzisławRaciborowski">Należy tu zauważyć, że Telewizja Polska S.A. mądrze gospodaruje pieniędzmi danymi na produkcję filmu - za co niewątpliwie należy jej się uznanie - zobowiązując producenta do wykonywania usług w swoich jednostkach, w oparciu o własne zaplecze techniczne. Dlaczego więc nie potrafi tego zrobić kinematografia? Dlaczego Komitet Kinematografii nie dba o swoje pieniądze? Pieniądze z dotacji ulokowane poprzez produkcję w instytucjach filmowych sprawiłyby, że nie byłoby potrzeby osobnego dotowania tychże instytucji, co odciążyłoby budżet Komitetu Kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#ZdzisławRaciborowski">Proszę państwa, z jednej strony mamy kwestię produkcji kopii filmowych, a z drugiej produkcję filmów i odpowiednie gospodarowanie przeznaczonymi na nią pieniędzmi. Myślę, że gdyby te sprawy zostały uregulowane wcześniej, to nie mielibyśmy wielu problemów, z którymi musimy się dzisiaj borykać, a kinematografia znajdowałaby się w zupełnie innej sytuacji finansowej.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#ZdzisławRaciborowski">Jest jeszcze jeden ważny problem natury prawnej. Mimo że wchodzimy w realia gospodarki rynkowej, do dnia dzisiejszego nie mamy ustawy mówiącej o ochronie prawnej zawodów związanych z filmem. Prace nad taką ustawą były kiedyś prowadzone, w pewnym momencie zostały jednak zarzucone. Dlatego też, gorąco bym państwa prosił o ponowne zajęcie się tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#ZdzisławRaciborowski">Są to tylko najistotniejsze problemy, ale ich rozwiązanie pozwoli na uzdrowienie sytuacji w polskiej kinematografii i polepszenie jej kondycji finansowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, sadzę, że do poruszonych przez pana Z.Raciborowskiego spraw ogólnych, dotyczących sytuacji polskiej kinematografii, powrócimy później. W tej chwili prosiłbym o dalsze wypowiedzi przedstawicieli łódzkich instytucji filmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BarbaraPrzyrowska">Jednym z najpoważniejszych problemów Łódzkiego Centrum Filmowego jest obecnie uregulowanie zadłużenia wobec firmy „SONDOR”. Skąd się to zadłużenie wzięło? Na początku lat dziewięćdziesiątych kilka polskich instytucji filmowych, głównie łódzkich, ale także wytwórnia wrocławska, zakupiło aparaturę do udźwiękowiania filmów. W Łodzi pełen zestaw zainstalowała u siebie Wytwórnia Filmów Oświatowych, Wytwórnia Filmów Fabularnych usprawniła studio dźwięku, a najwięcej sprzętu firmy „SONDOR” kupiło Studio Filmowe „SEMAFOR”, które oprócz aparatury do udźwiękowiania filmów, nabyło sprzęt przydatny przy produkcji filmów animowanych.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#BarbaraPrzyrowska">Wydaje mi się, że został wtedy popełniony poważny błąd, którego skutki uwidocznia nasze zadłużenie. Komitet Kinematografii nie gwarantował wprawdzie tych zakupów, jednak z naszego punktu widzenia, zaakceptował je dając pieniądze na spłatę pierwszych rat. Inflacja i zmiany kursu walut w latach późniejszych spowodowały, że nie byliśmy w stanie na bieżąco spłacać kolejnych rat.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#BarbaraPrzyrowska">W chwili rozpoczęcia przekształceń okazało się, że jedynie Wytwórnia Filmów Oświatowych i Wytwórnia Filmów Fabularnych w pełni wykorzystywały możliwości, jakie dawał ten sprzęt. W Studiu Filmowym „SEMAFOR” część aparatury w ogóle nie była przez te lata używana, ponieważ Studio nie było w stanie jej uruchomić ani zagospodarować.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#BarbaraPrzyrowska">Jednym z zadań restrukturyzacji stało się więc możliwie efektywne wykorzystanie posiadanego przez nas sprzętu - postanowiliśmy stworzyć jedno studio dźwiękowe - jednak nadal najważniejsze jest uregulowanie zobowiązań wobec firmy „SONDOR”. Cały czas liczymy na pomoc biura Komitetu Kinematografii w negocjacjach, a ponieważ wiadomo, że nie będziemy w stanie spłacić zadłużenia, przedstawiliśmy kilka alternatywnych propozycji rozwiązania tego problemu, m.in. wejście z firmą „SONDOR” w spółkę.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#BarbaraPrzyrowska">Problem jest szczególnie widoczny w naszym zadłużeniu. Gdybyśmy uwzględnili tylko zobowiązania Wytwórni Filmów Fabularnych, to wyniosłoby ono ok. 20% całej kwoty. Niestety, wraz ze sprzętem ze Studia Filmowego „SEMAFOR” przejęliśmy również zadłużenie, co wydatnie wpłynęło na powiększenie się naszych zobowiązań. Sytuacja jest tym poważniejsza, że jak się ostatnio zorientowaliśmy, deklarowana przez Komitet Kinematografii pomoc jest w tej chwili nieaktualna.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#BarbaraPrzyrowska">Proszę państwa, ta aparatura była być może kupowana przez poszczególnych dyrektorów wytwórni, ale wszyscy, także Komitet Kinematografii, dobrze o tym wiedzieli i dlatego uważam, że nie jest to problem, który może być załatwiony na szczeblu Łódzkiego Centrum Filmowego. Stało się tak, jak się stało, ale sami się z tym problemem nie uporamy. Tego zadłużenia po prostu nie da się spłacić i dlatego niezbędne jest kompleksowe rozwiązanie. Jeżeli ta sprawa nie zostanie jakoś uregulowana, to Rada Pracownicza Łódzkiego Centrum Filmowego prawdopodobnie wystąpi o przekazanie tego sprzętu wraz z zadłużeniem z powrotem do poszczególnych instytucji filmowych. W tej chwili działa już wspólne studio, nie jest jednak wykluczone, że trzeba będzie je rozwiązać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JuliuszBraun">Nie chciałbym, abyśmy sprowadzili naszą dyskusję do tego jednego zagadnienia, powinniśmy bowiem uzyskać możliwie szerokie spojrzenie na problematykę związaną z łódzkimi instytucjami filmowymi, jesteśmy również nieco ograniczeni czasem, dlatego prosiłbym o zabieranie głosu przedstawicieli kolejnych instytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Pozwolę sobie przemówić z pozycji patriotyzmu lokalnego. Proszę państwa, są tu obecni trzej ministrowie, wojewoda, prezydent Łodzi oraz sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu. Rozumiem, że spotkaliśmy się, by poznać potencjał materialny i intelektualny filmowej Łodzi. Dlatego uważam, że jeśli wszyscy przedstawiciele łódzkich instytucji filmowych, przedstawiciele związków zawodowych i rad pracowniczych będą prezentować swoje problemy tak, jak do tej pory, to pozostanie nam jedynie wrażenie chaosu i niepotrzebnej szczegółowości. Apeluję do państwa, jako Łodzianka i członek tej Komisji o to, byśmy zaczęli rozmawiać w taki sposób, żeby Komisja wróciła do Warszawy z przekonaniem, iż filmowej Łodzi warto pomóc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AndrzejTraczykowski">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo. Rok 1994 był pierwszym rokiem funkcjonowania nowej instytucji filmowej: Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#AndrzejTraczykowski">Wytwórnia przejęła bez mała pięćdziesięcioletnią tradycję i zasoby archiwalne byłej Wytwórni Filmów Oświatowych. Dostosowując się do założeń restrukturyzacji opracowanych przez biuro Komitetu Kinematografii oraz do wymogów sytuacji w branży filmowej i telewizyjnej, nowa wytwórnia zmniejszyła swoje terytorium o ok. 70% i zatrudnienie o ok. 77%.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#AndrzejTraczykowski">Dzięki dotacjom biura Komitetu Kinematografii zmieniło się oblicze firmy - skomputeryzowano podstawowe obszary działania, rozpoczęto remont zaniedbanych budynków.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#AndrzejTraczykowski">We wrześniu 1994 r., po ośmiu miesiącach starań o ponowne wejście na rynek, wytwórnia osiągnęła wymierne finansowo sukcesy. Pozyskano też nowych realizatorów i znacznie powiększono ofertę tematyczną.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#AndrzejTraczykowski">Priorytetowe pole działalności pozostaje niezmienione - jest to specjalizacja w zakresie produkcji filmów biologicznych (przyroda, ekologia) oraz ochrony, porządkowania i dystrybucji własnych zasobów archiwalnych - ok. 5000 filmów, które otrzymały ponad 1200 nagród na festiwalach krajowych i zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#AndrzejTraczykowski">Wytwórnia sama prowadzi promocję i sprzedaż zasobów archiwalnych, szczególnie na rynek niemiecki i francuski. Poszerza ofertę usług produkcyjnych, przygotowuje się do wejścia w koprodukcję z partnerami z Europy i Azji (Korea Południowa).</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#AndrzejTraczykowski">Stan zatrudnienia na koniec ubiegłego roku wyniósł 24 osoby (23 i 3/4 etatu), obecnie jest to 26 osób, zaś liczba zatrudnionych na podstawie umów-zlecenia i umów honoraryjnych wzrosła w ciągu roku do 165 osób.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#AndrzejTraczykowski">Wartość sprzedaży na koniec roku wyniosła 8.028 mln zł. Na przestrzeni ostatnich dwóch miesięcy ubiegłego roku zanotowano 50% wzrostu sprzedaży w porównaniu do poprzednich dziesięciu miesięcy funkcjonowania firmy, a produkcja została podwojona. Ta tendencja jest obecnie utrzymywana.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#AndrzejTraczykowski">W 1994 roku zrealizowano 24 filmy i programy telewizyjne. Aktualnie w realizacji mamy 60 filmów i programów - 14 tytułów i 60 odcinków. Do końca roku przewidujemy potrojenie tej liczby. W przygotowaniu i w dalszych planach jest kilkadziesiąt tematów, od pojedynczych filmów oświatowych i programów oświatowych, poprzez seriale dokumentalne, teleturnieje i programy telewizyjne dla dzieci i dorosłych, po filmy fabularne telewizyjne (seriale dla dzieci, saga rodzinna) i kinowe. Oczywiście, urzeczywistnienie choćby części tych planów będzie wymagało ogromnego wysiłku, niemniej tak szeroka i urozmaicona oferta daje większe szanse dla poszczególnych realizacji.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#AndrzejTraczykowski">W kraju wytwórnia współpracuje z: Telewizją Polską S.A., innymi telewizjami, szczególnie z Polską Telewizją Satelitarną „POLSAT” i Canal Plus, ministerstwami, zwłaszcza z Ministerstwem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, placówkami kultury, organizacjami społecznymi, fundacjami, firmami państwowymi i prywatnymi. Wszystkie działania służą nawiązywaniu trwałych kontaktów poszerzających pakiet zamówień produkcyjnych. Równolegle poszukujemy sponsorów mogących wpłynąć na uzupełnienie bazy technicznej wytwórni. Chodzi przede wszystkim o obróbkę nośników magnetycznych - montażownie on-line i off-line.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#AndrzejTraczykowski">Pomoc biura Komitetu Kinematografii dla nowej wytwórni zamknęła się w roku 1994 kwotą 6.727 mln zł dotacji, z tego 40% przypadło na spłatę zadłużeń po byłej Wytwórnia Filmów Oświatowych. Nowa wytwórnia prowadziła negocjacje dotyczące warunków spłat i w ciągu pierwszego roku działalności nie spowodowała jakichkolwiek nowych zadłużeń. Taka polityka prowadzi do anulowania wielomiliardowych odsetek, które zostały po poprzedniczce. Zakładamy, że po zakończeniu procesu restrukturyzacji wytwórnia będzie się w pełni samofinansować. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StanisławHoffmann">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Na wstępie chciałbym przedstawić historię instytucji, którą kieruję. Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych były kiedyś monopolistą i potentatem w dziedzinie produkcji kopii filmowych. W latach siedemdziesiątych - najlepszym dla nas okresie - wytwarzaliśmy do półtora miliona metrów barwnych kopii 35 mm. Jest to ok. 500 kopii filmów pełnometrażowych. Prócz tego wykonywaliśmy ok. 500 tysięcy metrów kopii 16 mm i 700 tysięcy metrów czarno-białych kopii 35 mm, przede wszystkim dla Polskiej Kroniki Filmowej.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#StanisławHoffmann">Była to ogromna produkcja, o czym świadczy m.in. zatrudnienie, które w tym okresie dochodziło do 500 osób. Zajmowaliśmy wtedy kompleks złożony z trzech budynków produkcyjnych o kubaturze przekraczającej 24 tysiące metrów sześciennych. Można dyskutować, czy rzeczywiście tak duża ilość kopii była potrzebna, zwłaszcza że często były one wytwarzane z przyczyn politycznych i nie zawsze eksploatowano je w kinach.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#StanisławHoffmann">W latach osiemdziesiątych nastąpił stopniowy spadek produkcji kopii. Początkowo dotyczyło to głównie kopii 16 mm, co było zjawiskiem naturalnym, gdyż ta szerokość została wyparta przez zapis magnetyczny. Główni odbiorcy - Polska Żegluga Morska, Polskie Linie Oceaniczne i kina wiejskie - przestali zamawiać filmy fabularne na tego typu taśmie.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#StanisławHoffmann">W drugiej połowie lat osiemdziesiątych zaczęła maleć także produkcja kopii na taśmie 35 mm. Podjęliśmy w tym okresie różnego rodzaju działania, m.in. uruchomiliśmy własną powielarnię kaset wideo oraz powołaliśmy biuro handlu zagranicznego, co było wtedy pewną nowością.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#StanisławHoffmann">Gwałtowne załamanie wytwarzania kopii nastąpiło na początku lat dziewięćdziesiątych. Było to spowodowane wejściem na nasz rynek używanych, amerykańskich kopii filmowych. Próbowaliśmy z tym walczyć wszelkimi dostępnymi środkami, niestety, pomimo dobrej woli biura Komitetu Kinematografii, niczego nie osiągnęliśmy i choć nie chciałbym o tym przesądzać, to jednak wydaje mi się, że jest to problem, którego w najbliższym czasie w żaden sposób nie uda się rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#StanisławHoffmann">W tym okresie powstał zamysł wspólnego programu restrukturyzacji dla łódzkich instytucji filmowych. Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych przystąpiły do tego programu, niemniej jednak, ponieważ jesteśmy jedynym w tym gronie przedsiębiorstwem państwowym, to ze względów formalnoprawnych nie mogliśmy zostać włączeni do Łódzkiego Centrum Filmowego.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#StanisławHoffmann">Zgodnie z założeniami programu restrukturyzacji utworzyliśmy wspólne z Łódzkim Centrum Filmowym laboratorium obróbki taśmy, a sami zrezygnowaliśmy z naszej podstawowej działalności, czyli produkcji kopii filmowych, poświęcając się całkowicie innym dziedzinom, które już w 1993 r. stanowiły ponad połowę naszej sprzedaży. Są to: wykonywanie napisów dialogowych na kopiach sprowadzanych z zagranicy, powielanie kaset wideo, usługi chemigraficzne i poligraficzne, odzysk srebra z własnych i skupowanych taśm oraz utrwalaczy. Tego rodzaju działalności nie prowadziła żadna inna instytucja filmowa w Łodzi, a ponieważ było na nią zapotrzebowanie uznaliśmy, że należy to zachować.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#StanisławHoffmann">W związku z tym, niezależnie od ogólnego programu przekształceń, opracowaliśmy własny program restrukturyzacji. W ogólnym zarysie obejmował on wydzielenie produkcji, której utrzymanie uznaliśmy za celowe, rezygnacja z dwóch, spośród trzech budynków i przejście do pomieszczeń o czterokrotnie mniejszej kubaturze oraz zmniejszenie zatrudnienia do poziomu potrzebnego do wykonywania założonych zadań.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#StanisławHoffmann">Wykonanie tego wymagało podjęcia szeregu prac - np. nasze budynki były połączone zarówno technologicznie, komunikacyjnie, jak i energetycznie, należało więc je rozdzielić i przystosować do innych celów. Otrzymaliśmy na to dotację w wysokości 4 mld zł, która niemal całkowicie została wykorzystana na adaptację pomieszczeń. Jedynie część tej kwoty została przeznaczona na odprawy dla zwalnianych pracowników oraz na oddłużenie przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#StanisławHoffmann">Zadłużenie, jakie mieliśmy na początku programu restrukturyzacyjnego - 2.8 mld zł - udało nam się do połowy ubiegłego roku całkowicie zlikwidować. Niemniej jednak znaleźliśmy się w bardzo trudnej sytuacji, ponieważ już w pierwszym kwartale zrezygnowaliśmy z produkcji kopii, która stanowiła poważny procent sprzedaży, natomiast koszty malały stopniowo, gdyż zmniejszenie nakładów na skutek rozdziału budynków nastąpiło dopiero na początku tego roku - do końca roku ubiegłego ponosiliśmy stałe opłaty za ogrzewanie i zasilanie molocha, którego już nie użytkowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#StanisławHoffmann">Obecnie opuszczona przez nas część budynków nie jest ogrzewana, nastąpiło także rozdzielenie zasilania energetycznego, w związku z czym zmniejszyły się opłaty. Niestety, nadal ponosimy stałe koszty utrzymania, takie jak podatek od nieruchomości czy bieżące konserwacje. W dalszym ciągu nie są uregulowane prawa własności, ponieważ obiekt zlokalizowany jest na pięciu różnych działkach. Są to trzy budynki wznoszone w różnych okresach. Dwa zbudowano ze środków własnych, natomiast trzeci był wywłaszczony na rzecz skarbu państwa i w tej sprawie toczy się obecnie postępowanie wszczęte przez spadkobierców poprzedniego właściciela.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#StanisławHoffmann">Program zakładał, że po dokonaniu rozdziału budynków i przeniesieniu produkcji do jednego z nich, nastąpi kolejny etap, a mianowicie przekształcenie własnościowe. Nie precyzowaliśmy ani ścieżki, ani rodzaju tworzonej spółki, ponieważ nie wiedzieliśmy - i nadal nie wiemy - jakie zmiany zostaną wprowadzone do ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#StanisławHoffmann">W tej chwili sytuacja jest następująca: przenieśliśmy całość produkcji do budynku, który chcemy zatrzymać, nastąpiło rozdzielenie ogrzewania i zasilania, co wymagało m.in. wybudowania nowego węzła cieplnego, przeprowadziliśmy także remont niektórych pomieszczeń; nie został natomiast wykonany remont klatki schodowej, korytarzy oraz części pomieszczeń, w związku z czym warunki pracy są bardzo trudne. Niestety nie możemy kontynuować remontów, ponieważ nie zapłaciliśmy jeszcze za część już wykonanych prac, a Komitet Kinematografii wstrzymał przyznaną nam wcześniej dotację na restrukturyzację.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#StanisławHoffmann">Obecnie jedną z najważniejszych dla nas spraw jest przejście do etapu przekształcenia własnościowego zakładów. Przemawia za tym kilka argumentów. Od pewnego czasu nasza produkcja spada. Okazało się bowiem, że w sferze kinematografii działają nie tylko prawa rynku. Jakość naszych usług w zakresie tłoczenia napisów jest w Polsce najwyższa i porównywalna cenowo z firmami, które wykonują napisy tą samą metodą, natomiast o połowę tańsza od nowocześniejszej, ale jakościowo gorszej metody laserowej. Niestety trudno jest nam z niektórymi producentami konkurować, ponieważ coraz silniejsze stają się ich powiązania kapitałowe z dystrybutorami, przez co tracimy klientów. Przykładem jest związanie się jednego z największych w Polsce dystrybutorów, „SYRENY” - naszego byłego klienta, z prywatną firmą „Laser Dialog”, której płaci dwa razy więcej za gorszą niż u nas jakość.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#StanisławHoffmann">Jeśli już teraz zostanie utworzona spółka, która będzie mogła swobodnie funkcjonować na rynku, to mamy jeszcze szansę na znalezienie swojego miejsca. Jeśli jednak nastąpi to dopiero za pół roku, to może się okazać, że jest już za późno i będziemy musieli zakończyć naszą działalność. Dlatego też liczymy na odblokowanie dotacje i umożliwienie nam doprowadzenia restrukturyzacji do końca. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AndrzejStrąk">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Ponieważ otrzymali państwo krótki materiał przedstawiający historię i teraźniejszość naszego studia, postaram się przedstawić jedynie najważniejsze fakty i opinie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#AndrzejStrąk">Studio Filmowe „SEMAFOR” jest najstarszą, istniejącą od 1947 r., wytwórnią filmów animowanych w Polsce. Wyprodukowało 1400 filmów, które uzyskały ok. 300 liczących się nagród i wyróżnień na festiwalach krajowych i międzynarodowych, w tym „Oskara” (1981 r.) za film „Tango”. Realizowali tu swoje filmy tacy twórcy jak Polański, Majewski, Kondratiuk, Bajon, a także mistrzowie polskiej animacji - Rybczyński, Szczechura, Sturlis, Dumała, Lenartowicz, Wilkosz.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#AndrzejStrąk">Niestety, mimo tak świetnej przeszłości, podobnie jak cała łódzka kinematografia, także mamy dziś kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#AndrzejStrąk">Zacznę od tego, dlaczego nie włączyliśmy się do programu restrukturyzacji łódzkiej kinematografii i nie weszliśmy w skład Łódzkiego Centrum Filmowego, choć jako instytucja filmowa mogliśmy to zrobić? Po pierwsze, program ten wydawał się nam niejasny - nie było tzw. biznes planu, niektóre sformułowania projektu były mało konkretne, wątpliwości budziło finansowanie przekształceń.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#AndrzejStrąk">Po drugie, braliśmy pod uwagę naszą specyfikę - wprawdzie realizujemy filmy we wszystkich gatunkach i technikach filmowych i telewizyjnych, „SEMAFOR” jest jednak przede wszystkim studiem filmów animowanych i wśród naszych pracowników są przedstawiciele rzadkich zawodów, takich jak animatorzy czy lalkarze, posiadamy także unikatowy, specjalistyczny sprzęt do produkcji filmów animowanych. Nasza podstawowa działalność, produkcja filmów animowanych, jest inną, niż produkcja fabularna czy dokumentalna dziedziną sztuki - czasem komercji - i dlatego wymaga odmiennego sposobu myślenia.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#AndrzejStrąk">Cały czas zastanawiamy się, w jakim stopniu nasze studio można przekształcić w tradycyjną wytwórnię producencką i wydaje nam się, że nie do końca jest to możliwe. W przypadku produkcji fabularnej często wystarczy świetny pomysł, dobry pomysł i pieniądze, by wynająć ludzi, sprzęt i zrealizować film. W przypadku animacji coś takiego jest niemożliwe, gdyż proces technologiczny jest zupełnie inny. Wszystko to sprawiło, że nie zdecydowaliśmy się na uczestnictwo w programie restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#AndrzejStrąk">Nie znaczy to jednak, że w ogóle nie chcemy się reformować. Po prostu postanowiliśmy, że sami musimy sobie radzić z kłopotami, chociaż w ciągu ostatnich kilku lat tych kłopotów było sporo.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#AndrzejStrąk">Studio poważnie się zadłużyło. Głównym problemem, który dotyczy chyba wszystkich łódzkich wytwórni, jest zadłużenie w stosunku do firmy „SONDOR”. Pięć lat temu popełniono błędy, za które dziś musimy płacić, ale podobnie jak koledzy z Łódzkiego Centrum Filmowego uważam, że tego problemu nie jesteśmy w stanie rozwiązać samodzielnie. W ramach naszej restrukturyzacji przekazaliśmy znaczną część - niemal połowę - sprzętu firmy „SONDOR” Łódzkiemu Centrum Filmowemu. Był to głównie sprzęt do udźwiękowiania w systemie „Dolby Stereo”, stwierdziliśmy bowiem, że w Łodzi nie są potrzebne aż trzy pracujące w tym systemie studia. Zatrzymaliśmy natomiast sprzęt do montażu elektronicznego i obróbki zapisu na taśmie magnetycznej „BetaCam”, który obecnie wykorzystujemy zarówno na własne potrzeby, jak i w celach usługowych.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#AndrzejStrąk">Warto też zauważyć, że sprzęt firmy „SONDOR” trafił do naszego studia na podstawie umowy leasingowej i przeszedł odprawę celną warunkową. W związku z tym, pod koniec 1993 r. spotkała nas niespodzianka, ponieważ okazało się nagle, że musimy zapłacić ok. 1 mld zł cła i 3 mld zł podatku obrotowego. Są to pozornie długi wewnętrzne, dotyczą jednak sprzętu firmy „SONDOR”. Sprawa jest tym trudniejsza do rozwiązania, że część sprzętu przekazaliśmy do Łódzkiego Centrum Filmowego, a zobowiązanie powstało wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#AndrzejStrąk">Uważam, że sprawa sprzętu firmy „SONDOR” jest w chwili obecnej najważniejszym problemem łódzkich instytucji filmowych i wymaga natychmiastowego rozwiązania, ponieważ sprawia, że wszyscy żyjemy tu jak na wulkanie.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#AndrzejStrąk">Jeśli chodzi o inne długi, to w ciągu ubiegłego roku poradziliśmy sobie ze zobowiązaniami w stosunku do budżetu - muszę tu podziękować miastu, z którego strony uzyskaliśmy pewną pomoc - oddaliśmy pieniądze za dzierżawę wieczystą Urzędom Rejonowym w Łodzi i w Piotrkowie, załatwiliśmy też sprawę zobowiązań wobec Urzędu Miasta Łodzi z tytułu podatku od nieruchomości. W dalszym ciągu trwają rozmowy z Urzędem Miasta i Gminy w Tuszynie. Od stycznia 1994 r. na bieżąco płacimy wszelkie opłaty, składki, podatki i należności, tak że nie powstają żadne nowe długi i nie narastają odsetki.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#AndrzejStrąk">Największym, obok firmy „SONDOR”, naszym wierzycielem był Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Rok temu nasz dług wynosił bez odsetek ok. 1.8 mld zł. Udało się nam jednak zawrzeć z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych ugodę, w wyniku której spłata zadłużenia została rozłożona na 23 raty. Po spłaceniu rat mamy wynegocjować formę spłaty odsetek, których naliczanie zostało wstrzymane z chwilą podpisania ugody. W tej chwili nasz dług wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosi ok. 1 mld zł. Jeśli nie wydarzy się nic złego, to będziemy te zobowiązania stopniowo spłacać.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#AndrzejStrąk">Wszystko to czyniliśmy bez specjalnej pomocy ze strony biura Komitetu Kinematografii. Na początku 1994 r. dostaliśmy jedynie 1 mld zł, który był przeznaczony na spłatę długu w stosunku do firmy „SONDOR” i został przekazany do Szwajcarii. Otrzymaliśmy także 127 mln zł na odprawy dla pracowników zwolnionych w 1993 roku.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#AndrzejStrąk">Wynik finansowy za ostatni rok wydaje się korzystny, szczególnie że po raz ostatni zysk mieliśmy w 1991 r. - 137 mln zł. Rok 1992 r. zakończył się stratą 2.300 mln zł, a w 1993 r. mieliśmy 2.522 mln zł strat. Natomiast w 1994 r. zysk wyniósł 1.725 mln zł. Bardzo nas to cieszy, ciągle jednak sen z powiek spędza nam sprawa sprzętu firmy „SONDOR”.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#AndrzejStrąk">Kolejną ważną sprawą są inwestycje. Mamy Oddział Filmów Lalkowych w Tuszynie, w którym cały czas trwa produkcja filmów - jest to jeden z nielicznych w Europie tego typu obiektów. Już w latach osiemdziesiątych zapadła decyzja o inwestycji odtworzeniowej i przeniesieniu Oddziału Filmów Lalkowych z Tuszyna do Łodzi. Przemawiają za tym trzy argumenty. Po pierwsze, budynek Oddziału w Tuszynie jest bardzo zniszczony, w związku z czym jest warunkowo dopuszczony do użytkowania, a remont kapitalny kosztowałby wiele miliardów złotych, sporym obciążeniem dla naszych finansów są także bieżące naprawy. Po drugie, dosyć kosztowny jest transport, a po przeniesieniu do Łodzi ten problem zniknie. Po trzecie - jest to argument czysto produkcyjny - na pewno łatwiej będzie pracować, gdy wszystkie oddziały znajdą się w jednym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#AndrzejStrąk">Inwestycja była planowana na ponad 4000 m2 powierzchni użytkowej, a w pewnym momencie nawet na 4500 m2, miały także powstać pomieszczenia dla filmów aktorskich. Podczas gdy w najlepszych dla nas czasach produkcja studia sięgała 70 tytułów rocznie, tę inwestycję planowano na 200–300 tytułów, co okazało się zupełnie nierealne w obecnej rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#AndrzejStrąk">W ramach naszej własnej restrukturyzacji stwierdziliśmy więc, że tak duża powierzchnia nie będzie nam potrzebna, ponieważ ani nie utrzymamy tak dużego obiektu, ani nie będziemy mieli tak dużej produkcji. W związku z tym, za zgodą biura Komitetu Kinematografii, podjęliśmy decyzję o ograniczeniu inwestycji z 4000 m2, do ok. 1400 m2. Problemem jest, co zrobić z resztą powierzchni, bowiem szkoda by było, żeby majątek narodowy nadal niszczał. Budowa obiektów została rozpoczęta w połowie lat osiemdziesiątych i jak to często bywało, przez kilka lat, od 1992 r. stała nie zabezpieczona. Dopiero dzięki pomocy finansowej państwa, choć nie z pieniędzy restrukturyzacyjnych, w sierpniu ubiegłego roku ponownie tę budowę uruchomiliśmy. W tej chwili prace są bardzo zaawansowane, wciąż jednak potrzebne są pieniądze, by zakończyć inwestycję odtworzeniową i wreszcie przenieść Oddział Filmów Lalkowych z Tuszyna do Łodzi. Warto też zastanowić się, jak zagospodarować pozostałą powierzchnię.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#AndrzejStrąk">Mamy plany produkcyjne, które pozwalają nam spokojnie pracować i mieć nadzieję, że nie będziemy się już zadłużać, a nawet uda się nam w pełni oddłużyć. Żyjemy przede wszystkim z produkcji własnych filmów, jak również z produkcji na zamówienie, np. dla telewizji. Ważnym źródłem przychodów są też usługi, np. montaż zdjęć dla innych podmiotów. Staramy się także zintensyfikować sprzedaż filmów. W ciągu ostatnich kilku lat udało się nam nawiązać bliższe kontakty z dystrybutorami, zarówno w kraju, jak i za granicą, dzięki czemu prócz bieżących kontraktów, udaje się nam czerpać pieniądze ze sprzedaży starych filmów, a są to pieniądze wcale nie małe.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#AndrzejStrąk">Na koniec, chciałbym jeszcze raz podkreślić, że naszym najważniejszym problemem, problemem wspólnym dla niemal wszystkich łódzkich instytucji, jest sprawa sprzętu firmy „SONDOR” i bez pomocy z zewnątrz nie uda się nam go rozwiązać. I chociaż mówienie o problemach „filmowej Łodzi” jest jak najbardziej słuszne, to wydaje mi się, że sytuację każdej z łódzkich instytucji filmowych należy rozpatrywać z osobna - każda z nich ma swoją specyfikę i nieco inne problemy.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#AndrzejStrąk">Wydaje mi się, że szczególnie ważne są sprawy związane z prywatyzacją instytucji filmowych i tu apelowałbym do państwa o wnikliwą analizę problemu. Status instytucji filmowych zapisany w obowiązującej ustawie o kinematografii nie pozwala na prywatyzację taką, jak w przypadku przedsiębiorstw państwowych. Wydaje mi się, że niezależnie od tego, czy chcemy, czy nie, od prywatyzacji nie możemy uciec i dlatego warto by stworzyć ścieżkę prywatyzacyjną dla instytucji filmowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję przedstawicielom łódzkich instytucji filmowych za ich wypowiedzi. Przechodzimy teraz do części spotkania poświęconej pytaniom, które jak sądzę będą kierowane zarówno do reprezentantów resortu, Komitetu Kinematografii, jak i do przedstawicieli łódzkich wytwórni. Prosiłbym o ograniczenie zakresu pytań do problematyki związanej z instytucjami filmowymi, o których była dziś mowa.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JuliuszBraun">Chciałbym zapytać, jak wyglądał budżet Łódzkiego Centrum Filmowego w ubiegłym roku? W informacji jest napisane, że straty zostały zmniejszone o 20 mld zł - chciałbym się dowiedzieć, w stosunku do jakiej bazy i jakie są straty obecnie?</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JuliuszBraun">Na jakiej podstawie sformułowali państwo informacje dotyczące uwarunkowań efektywnej kontynuacji restrukturyzacji Łódzkiego Centrum Filmowego? Jest tu przedstawiony potężny katalog potrzeb adresowany do budżetu: pełne pokrycie strat i oddłużenie - 120 mld zł, z czego sam dług wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 20 mld zł; dotacja na pokrycie kosztów restrukturyzacji; pełne pokrycie kosztów utrzymania agencji pracowniczej; zapewnienie, jak rozumiem - przez administrację państwową, produkcji na odpowiednim poziomie; wspieranie z budżetu własnej produkcji filmowej Centrum. Po podsumowaniu przekracza to chyba budżet Komitetu Kinematografii na ten rok. Wydaje mi się więc, że te uwarunkowania są po prostu nierealne. Wobec tego, chciałbym się dowiedzieć, które z warunków wymienionych w katalogu uważają państwo za realne?</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JuliuszBraun">Oczekują państwo, że zostaną wam umorzone podatki od nieruchomości, a przecież płacą je nawet szpitale, dlaczego więc wy macie ich nie płacić?</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#JuliuszBraun">Kolejne pytanie kieruje do pana ministra W.Janasa, lub pana przewodniczącego T.Ścibora-Rylskiego - jak przedstawia się kwestia prywatyzacji Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych? Z wypowiedzi dyrektora S.Hoffmanna wynika, że jest to niezwykle pilna sprawa i dlatego chciałbym wiedzieć, czy możemy uzyskać jakieś informacje dotyczące terminu jej załatwienia.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#JuliuszBraun">Ostatnie pytanie dotyczy problemu przywozu kopii filmowych. Chciałbym zapytać, czy Ministerstwo Kultury i Sztuki podejmowało w tej sprawie jakieś oficjalne działania? Wydaje mi się, że nie jest to ani kwestia ustawy, ani taryfy celnej w sensie rozporządzenia, lecz po prostu jej interpretacji. Z przywozem kopii filmowej na zasadzie odprawy warunkowej jest tak, jak gdyby ktoś przywoził samochód w dobrym stanie, odprawiał go warunkowo, nie płacił cła, a następnie, po jakimś czasie, stawiał na granicy wrak i mówił, że go wywozi z powrotem.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#JuliuszBraun">Jeśli jest to w oczywisty sposób niemożliwe w odniesieniu do samochodu, to nie wiem dlaczego taką interpretację przyjęto w odniesieniu do kopii filmowej, która także się zużywa i w chwili, kiedy jest wywożona z Polski ma wartość samego nośnika. Dlatego też wydaje mi się, że problem polega nie na zmianie przepisów, lecz na zmianie ich interpretacji. Prosiłbym więc o wyjaśnienie, czy ministerstwo podejmowało w tej sprawie jakieś działania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KonradNapierała">Mnie także zainteresowała sprawa przywozu kopii filmowych z zagranicy. Chciałbym chronić krajowy rynek, ale w wypowiedziach przedstawiciela Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych i przewodniczącego Międzyzakładowego Związku Zawodowego Pracowników Filmu, pojawiło się coś, co mnie zastanawia - pan dyrektor S. Hoffmann powiedział, że w najlepszych czasach zakłady produkowały 500 kopii filmów pełnometrażowych rocznie, natomiast pan Z.Raciborowski stwierdził, że do kraju sprowadza się co roku ok. 4000 kopii 200 tytułów filmowych. Ta liczba ośmiokrotnie przekracza możliwości produkcyjne Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych z najlepszego okresu, a więc czy teraz zakłady poradziłyby sobie z tak dużym popytem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#StanisławHoffmann">Panie pośle, Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych w latach siedemdziesiątych produkowały 500 barwnych kopii filmowych miesięcznie, a nie rocznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KonradNapierała">Jeśli tak, to przepraszam, ale w pana wypowiedzi nie było zaznaczone, że chodzi o produkcję miesięczną. Rozumiem, że w takim razie byliby państwo w stanie zaspokoić obecne potrzeby dystrybutorów filmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WacławJanas">Chciałbym wyjaśnić tę sprawę do końca - panie dyrektorze, ile jest pan w stanie zrobić kopii w ciągu roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#StanisławHoffmann">W tej chwili nie ma już o czym mówić, ponieważ nie mamy już pracowników, a maszyny są częściowo sprzedane. Ponieważ nie było popytu, zakończyliśmy produkcję kopii filmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WacławJanas">A ile kopii może zrobić Łódzkie Centrum Filmowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PiotrHolwek">Sądzę, że moglibyśmy wyprodukować od kilkuset, do kilku tysięcy kopii rocznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WacławJanas">Czy byliby państwo w stanie podołać wszystkim zamówieniom dystrybutorów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PiotrHolwek">Panie ministrze, nie tylko w Łodzi produkuje się kopie filmowe, jest jeszcze laboratorium w Warszawie. Jeżeli sprawa kopii nie zostanie szybko załatwiona, to oba te laboratoria, i nasze, i warszawskie, będą mieć kłopoty, gdyż zapotrzebowanie na kopie polskich filmów jest zbyt małe, by zapewnić im ciągłość działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WacławJanas">Chciałbym usłyszeć odpowiedź na pytanie, czy wszystkie polskie laboratoria są w stanie wyprodukować 4000 kopii i zaspokoić wszelkie potrzeby dystrybutorów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PiotrHolwek">Uważam, że tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WacławJanas">Rozumiem więc, że chcieliby państwo, by Ministerstwo Kultury i Sztuki sprawiło, iżby wszystkie kopie filmowe wyświetlane w Polsce były wykonywane przez krajowych producentów?</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WacławJanas">Oczekujecie państwo, że Komisja Kultury i Środków Przekazu podejmie decyzje, które pozwolą wam przetrwać, żyć i się rozwijać, myślę jednak, że w obrazie tego wszystkiego brakuje nam kilku elementów. Najprostszą sytuację mają Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych oraz Studio Filmowe „SEMAFOR”. Mogę tylko powiedzieć, a pan B. Sulik na pewno to potwierdzi, że polityka, którą prowadzi Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, sprzyja sprzedaży waszej produkcji, istnieje bowiem ustawowo zagwarantowane zapotrzebowanie na to, co państwo produkujecie - wasza produkcja będzie pokazywana w telewizji, zarówno publicznej, jak i w telewizjach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WacławJanas">Mam nadzieję, że za dwa lata nie będziecie już państwo chcieli pieniędzy z Komitetu Kinematografii, szczególnie że nie możecie już dłużej ich dostawać. Jeśli dobrze zrozumiałem, to pan dyrektor A. Traczykowski powiedział, że za dwa lata Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych będzie samowystarczalna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AndrzejTraczykowski">Tak, panie ministrze. Z tym, że spłata zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zakończy się w połowie 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WacławJanas">To już jest pańska sprawa, ponieważ to pan będzie pertraktować z prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a nie ja. Podobnie ma się sprawa z Łódzkimi Zakładami Wytwórczymi Kopii Filmowych - mam nadzieję, panie przewodniczący, że znajdziemy formułę, która pozwoli sprywatyzować zakłady.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WacławJanas">Najgorzej jest z Łódzkim Centrum Filmowym. Wiem, ile potrzeba wam pieniędzy, nie znam natomiast odpowiedzi na kilka pytań. Jakie są wpływy ze świadczenia usług filmowych, a jakie z innej działalności, np. z wynajmu pomieszczeń? Jak wysokiej dotacji z biura Komitetu Kinematografii oczekujecie? I najważniejsze pytanie - jak oceniacie rok działania w warunkach restrukturyzacji?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WacławJanas">Prosiłbym także, aby zabrał głos pan dyrektor A.Walczak - twórca programu restrukturyzacji filmowej Łodzi - i ocenił te przekształcenia, żeby powiedział z czym zaczynali 1 stycznia 1994 r., a z czym zakończyli 31 grudnia oraz jakie widzi perspektywy wyjścia z obecnej sytuacji i czy jest sens, by w to wszystko angażowało się państwo? Sądzę, że to właśnie pan A.Walczak może nam udzielić najbardziej wyczerpujących odpowiedzi, na interesujące nas pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PiotrHolwek">Pani poseł I.Śledzińska-Katarasińska miała rację mówiąc, że nasze wypowiedzi były nieco chaotyczne i utrzymane w minorowej tonacji. Chciałbym jednak powiedzieć, że dla naszej załogi nie bez znaczenia jest fakt, iż niemal cały ciężar problemów filmowej Łodzi spadł właśnie na Łódzkie Centrum Filmowe. Stąd niepokoje wśród pracowników. Miło mi słyszeć, że koledzy są w znacznie lepszej sytuacji, ponieważ jest to dowodem, iż restrukturyzacja zaczęła dawać efekty. Takie były jej założenia - w pierwszej kolejności należało oddłużyć drobne przedsiębiorstwa, a dopiero później te wielkie. Nie wiem, czy te założenia były dobre, czy złe, ale takie były i dzisiaj widzimy ich skutki.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PiotrHolwek">Nie chciałbym, żeby wyszli stąd państwo z przekonaniem, że w Łódzkim Centrum Filmowym nic się nie robi, dlatego w największym skrócie przedstawię to, co udało się nam osiągnąć w ciągu ostatniego roku.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PiotrHolwek">Przejmując od Studia Filmowego „SEMAFOR” sprzęt firmy „SONDOR” zreorganizowaliśmy studio dźwięku. Studio, które kiedyś było przeznaczone wyłącznie dla produkcji filmowej, teraz jest otwarte na wszystkie technologie. U nas nagrywają najlepsze orkiestry rozrywkowe, tutaj nagrywa Stanisław Sojka, z którym mamy zamiar zrobić niedługo film, podpisujemy umowy z telewizją Canal Plus i telewizją „Wisła” na dubbingowanie filmów, jesteśmy jedyną wytwórnią w Polsce, która będzie robiła filmy z dźwiękiem w systemie „Dolby Stereo”, jako pierwsi w Polsce zakupiliśmy komputer firmy Macintosh do montażu dźwięku. Nastawiamy się na świadczenie usług dźwiękowych dla różnych telewizji, ponieważ stamtąd zaczyna napływać coraz więcej zamówień.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PiotrHolwek">Złożyliśmy już jedną spółkę zajmującą się techniką zdjęciową, a w najbliższym czasie zamierzamy powołać kolejne dwie - dźwiękową i pirotechniczną.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PiotrHolwek">Restrukturyzacja umożliwiła nam uczestniczenie w produkcji filmów. Nie jestem pewien, czy wiedzą państwo o tym, że do niedawna mieliśmy zakaz bycia producentami. Ten zakaz przestał obowiązywać dopiero kilka lat temu i w tej chwili bierzemy udział w produkcji wielu filmów.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PiotrHolwek">Właściwie wszystkie filmy niskobudżetowe robi się w Warszawie. Teraz, kiedy znowu mają zacząć powstawać duże produkcje, ich producenci przychodzą do nas. Będziemy współproducentami filmu K. Gradowskiego „Pan Twardowski”, prowadzimy rozmowy z J. Skolimowskim na temat produkcji „Nie Boskiej Komedii”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WacławJanas">Jeśli macie państwo tak wspaniałe wyniki, to po co tu siedzimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PiotrHolwek">Panie ministrze, wyniki będą dopiero za jakiś czas, na razie jednak nasza sytuacja jest bardzo ciężka.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PiotrHolwek">Prowadzimy rozmowy z W.Hasem na temat produkcji filmu „Osioł grający na lirze”. Mamy również zamiar uczestniczyć w produkcji filmu, który po wielu próbach zostanie być może wreszcie zrealizowany, a mianowicie „Ogniem i mieczem”. Te wszystkie wielkie produkcje mają trafić właśnie do nas, w części jako do producentów, a w części, jako do usługodawców.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PiotrHolwek">Myślę, że mamy w związku z tym jakieś widoki na przyszłość. Ponieważ jednak wzięliśmy na siebie ciężar zadłużenia mniejszych jednostek, ciężar, którego nie jesteśmy w stanie samodzielnie udźwignąć, nie możemy przedstawić tak radosnego sprawozdania, jak nasi koledzy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AleksanderWalczak">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Do końca września ubiegłego roku, jako pracownik biura Komitetu Kinematografii, opiekowałem się procesem restrukturyzacji łódzkich instytucji filmowych, a do wczoraj byłem przewodniczącym Rady Łódzkiego Centrum Filmowego, w związku z czym poznałem filmową Łódź od podszewki. Myślę, że jestem jedną z niewielu osób w Warszawie, które tak dobrze znają Łódź i nudne, smutne problemy tutejszych wytwórni i studiów filmowych. W Łodzi znajduje się mniej ciekawa strona produkcji filmowej - sprzęt, pomieszczenia, pracownicy techniczni. Ta ciekawsza strona jest w Warszawie. Jednym z celów restrukturyzacji było właśnie odwrócenie tej sytuacji - chcieliśmy, by Łódź stała się także producentem, a nie tylko wykonawcą filmów.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#AleksanderWalczak">Pomysł na restrukturyzację pojawił się w 1992 r., kiedy to po raz pierwszy łódzkie instytucje filmowe nie przyniosły zysku. Do 1992 r. w tym mieście dzielono zyski wypracowane na usługach filmowych i własnej produkcji, po 1992 r. filmowa Łódź zaczęła żyć z dotacji. Powstała wtedy koncepcja, która miała polegać na oddzieleniu majątku, który okaże się kinematografii zbędny i jego sprzedaży lub wydzierżawieniu, od majątku faktycznie potrzebnego i dostosowanego do aktualnych potrzeb przemysłu filmowego. Na podstawie tej koncepcji stworzyliśmy program, który był przez kilkanaście miesięcy dyskutowany ze wszystkimi zainteresowanymi, także z władzami miasta.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#AleksanderWalczak">Byłem więc nieco zaskoczony wypowiedzią pana prezydenta M.Czekalskiego, że musimy stworzyć program restrukturyzacji i w końcu go wdrożyć. Ten program istnieje od blisko dwóch lat, a od roku dwaj przedstawiciele pana prezydenta uczestniczą w pracach Rady Łódzkiego Centrum Filmowego. W chwili, gdy program ten był gotowy do realizacji, zadłużenie łódzkich instytucji filmowych było dwukrotnie niższe, niż obecnie. Wtedy zaczęły się pierwsze problemy - wdrożenie programu zostało wstrzymane przez ówczesnego wojewodę i prezydenta miasta. Postanowiono napisać inny program, uznając, że ten jest zły.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#AleksanderWalczak">Czekaliśmy więc aż ten „lepszy” program powstanie. Czekaliśmy pół roku, a kiedy okazało się, że nowy projekt nie powstanie, zaproponowaliśmy negocjacje, żeby tak zmienić istniejący program, by można go było możliwie szybko wdrożyć. Negocjacje trwały dość długo i dopiero pod koniec 1993 r. nastąpiło podpisanie porozumienia z władzami miasta na temat realizacji procesu restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#AleksanderWalczak">To porozumienie gwarantowało władzom miasta udział w procesie restrukturyzacji w postaci przedstawicieli w Radzie Łódzkiego Centrum Filmowego i wgląd we wszystkie związane z przekształceniami sprawy. Jednocześnie w nim zawarto bardzo ważne dla samej Łodzi deklaracje przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który zobowiązał się do pomocy w sprawach, z którymi miasto nie jest w stanie samo sobie poradzić, m.in. w spłacie starego długu. Uznaliśmy, że ten dług można spłacić, pod warunkiem, że rozłożymy go na trzy lata. Sądzę, że jeśli było to możliwe wtedy, to jest możliwe także i teraz, należy jednak pamiętać, że roczna zwłoka sprawiła, iż od tamtego czasu dług powiększył się dwukrotnie.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#AleksanderWalczak">Faktyczne wdrażanie procesu restrukturyzacji rozpoczęło się 1 stycznia 1994 r. poprzez podjęcie szeregu działań. Zostało utworzone Łódzkie Centrum Filmowe, które jest skomasowaną bazą produkcyjną, niezbędną dla świadczenia usług filmowych.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#AleksanderWalczak">Z tej bazy zostały wydzielone elementy, które, naszym zdaniem, powinny funkcjonować niezależnie. Jednym z tych elementów jest Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych, która działa teraz jako producent. Zabraliśmy Wytwórni Filmów Oświatowych, mimo protestów jej pracowników, laboratorium, studio dźwięku i 70% terenu. W ten sposób powstała nowa wytwórnia, która skupiła się na produkcji filmów, co już zaczęło przynosić wymierne finansowo efekty, ponieważ pozwala samodzielnie się utrzymywać. To w czym trzeba jej jeszcze pomagać, to spłata starego zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#AleksanderWalczak">Nie mówiliśmy zbyt wiele o Studiu Opracowań Dźwiękowych, które było instytucją państwową i które, mimo iż zatrudniało zaledwie dziesięć osób, było zadłużone na blisko pół miliarda zł. Ta instytucja została wchłonięta przez Łódzkie Centrum Filmowe, a na bazie jej majątku stworzono prywatną spółkę. Wydaje mi się, że jej przedstawicieli nie ma tu dlatego, że ta spółka niczego ani od Komisji, ani od władz miasta czy resortu nie chce i nie potrzebuje. O czymś to świadczy.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#AleksanderWalczak">Większość zadłużenia i większość majątku, także tego zbędnego, została skupiona w ramach Łódzkiego Centrum Filmowego. Teraz, po roku przekształceń, możemy przystąpić do kolejnego etapu restrukturyzacji, czyli do pozbycia się zbędnego majątku. W tej chwili do fizycznej sprzedaży wydzielone jest 70% obszaru byłej Wytwórni Filmów Oświatowych i blisko dwie trzecie obszaru Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych. Już została sprzedana baza transportowa Wytwórni Filmów Fabularnych. W planach mamy pozbycie się części terenu, na którym się obecnie znajdujemy, przy czym nie będzie to łatwe, ponieważ jest on zabudowany hektarami dachów i nie da się go tak łatwo podzielić.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#AleksanderWalczak">Jeżeli uda się ten drugi etap zrealizować i pozbędziemy się ciężaru zbędnego majątku, to zapewne znajdą się jakieś pieniądze na spłatę długów. Planowaliśmy m.in. przekazanie miastu terenu przy ul. Kilińskiego po byłej Wytwórnia Filmów Oświatowych, w zamian za umorzenie długów. Z tego, co wiem, toczą się na ten temat rozmowy i prawdopodobnie uda się je pomyślnie zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#AleksanderWalczak">To, co pozostanie jest już niezbędne - musi istnieć jedno studio dźwięku, jedno laboratorium, jeden zakład obróbki taśmy. Na bazie majątku, który pozostanie po drugim etapie restrukturyzacji powinny powstać niezależne przedsiębiorstwa, małe spółki, które będą sprawnie zarządzane i które będą na siebie zarabiać. Z Łódzkiego Centrum Filmowego ma docelowo powstać holding spółek. Firma podstawowa, czyli właściciel tego majątku reprezentowany przez dyrektora P. Holweka, powinna być dla tych spółek dobrym gospodarzem. Uważam, że obecna dyrekcja Łódzkiego Centrum Filmowego może być takim właśnie gospodarzem, na którego ciele wypączkują zdrowe organizmy. Jeden już powstał - jest to spółka „Kamera”, która została zarejestrowana kilka miesięcy temu i pokaże, jak sądzę, że obraliśmy słuszną drogę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WacławJanas">Do kogo należy kapitał tej spółki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AleksanderWalczak">Kapitał należy w 98% do Łódzkiego Centrum Filmowego. Wyższość formuły spółki polega na tym, że może w nią wejść partner z zewnątrz, może kupić część udziałów, może podwyższyć kapitał - w ten sposób powstaje normalny rynek.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#AleksanderWalczak">Pozostaje jednak ciągle balast przeszłości, z którym Łódzkie Centrum Filmowe musi sobie poradzić. Jest to przede wszystkim dług w stosunku do firmy „SONDOR”. Chciałbym powiedzieć, że jest to dług nierzeczywisty, co potrafię udowodnić, choć na pewno nie zrobię tego publicznie. Cały ten sprzęt był kupiony na zasadzie leasingu. Otóż wszystkie kontrakty, nawet jeśli nazywały się kontraktami zakupu, miały klauzulę, która stwierdzała, że sprzęt staje się własnością strony polskiej dopiero po spłaceniu ostatniej raty.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#AleksanderWalczak">Moim zdaniem, te ostatnie raty nigdy nie zostaną i nie powinny być zapłacone, ponieważ zawarte z firmą „SONDOR” kontrakty były bardzo dla nas niekorzystne. Uważam, że gdyby ktoś chciał teraz spłacić 80 mld zł długu, to byłaby to sprawa kryminalna, ponieważ ten sprzęt zestarzał się i jest obecnie wart zaledwie 20–30 mld zł. Pamiętajmy, że sprzęt firmy „SONDOR”, zanim trafił do laboratorium Łódzkiego Centrum Filmowego i został zagospodarowany, stał przez dwa lata w piwnicy Studia Filmowego „SEMAFOR”.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#AleksanderWalczak">Proszę państwa, Szwajcarzy zostali już dawno zaspokojeni. Kontrakt był gwarantowany nie przez stronę polską, ale przez rząd szwajcarski. Firma „SONDOR” dawno dostała pieniądze z programu pomocy rządowej. Natomiast bank, który udzielił kredytu, może być zaspokojony dopiero wtedy, kiedy minie termin spłaty kolejnych rat. Strona szwajcarska odzywa się co roku próbując wyegzekwować należne raty i jeśli udowodni, że jest to niemożliwe, to rząd szwajcarski pokrywa opóźnioną ratę.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#AleksanderWalczak">A ponieważ ostatnie raty były zaplanowane na rok 1996, to problem firmy „SONDOR” zniknie dopiero w 1997 r. Chcemy stworzyć studio dźwięku w formie spółki, by Szwajcarzy mogli do niej wejść, co firma „SONDOR” kiedyś gwarantowała i taką ofertę im przedstawiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#AleksanderWalczak">Chciałbym też powiedzieć, że wstrzymanie przyznania obiecanych środków nie jest wyrazem złej woli Komitetu Kinematografii. Opóźnienie tych decyzji nie oznacza, że nie zostaną one podjęte, w przeciwnym bowiem wypadku Łódzkie Centrum Filmowe upadnie, gdyż nie stać go na samodzielną spłatę starych długów. Nie sądzę też, by w tym roku było potrzeba więcej niż kilkanaście mld zł, czyli tyle samo, co w roku ubiegłym. Te środki są jednak niezbędne i wiem, że Komitet Kinematografii może je Łódzkiemu Centrum Filmowemu przyznać. Myślę, że za dwa lata, kiedy powstanie holding i będą funkcjonować wszystkie spółki, będziemy mogli rozmawiać o sukcesach i podziwiać szeroką ofertę produkcyjną.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#AleksanderWalczak">Proszę pamiętać, że nastąpiła restrukturyzacja zatrudnienia, w wyniku której z pracy odeszło kilkaset osób, nastąpiła restrukturyzacja majątku, nie udało się natomiast przeprowadzić restrukturyzacji zadłużenia. Najwyższa Izba Kontroli w swoim protokole zaleca stworzenie planu zadłużenia. Z tego co wiem, taki plan jest obecnie przygotowywany i być może realne okaże się rozłożenie spłaty długów na trzy lata.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#AleksanderWalczak">Uważam, że niewiele już brakuje do osiągnięcia wyznaczonego w programie restrukturyzacji celu i że zbyt wiele włożono w przekształcenia wysiłku, by to wszystko zaprzepaścić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Raz jeszcze prosiłbym o odpowiedź na pytanie, jaki był budżet i wynik finansowy Łódzkiego Centrum Filmowego w ubiegłym roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PiotrHolwek">Straty Łódzkiego Centrum Filmowego w 1994 r. wyniosły 35 mld zł. Z tej kwoty 80% stanowiły pochodne zadłużenia wobec firmy „SONDOR” wynikające z urealnienia wartości sprzętu przejętego od Wytwórni Filmów Oświatowych w stosunku do wartości franka. Natomiast straty Łódzkiego Centrum Filmowego na produkcji wyniosły 3 mld zł, przy czym większość z tych strat, to straty księgowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że dotację Komitetu Kinematografii zaliczył pan po stronie dochodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PiotrHolwek">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WacławJanas">A co z wpływami ze sprzedaży ziemi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PiotrHolwek">Nic jeszcze nie sprzedaliśmy, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WacławJanas">Mam pytanie do pana dyrektora P.Holweka, do przewodniczącego Rady Pracowniczej i do przewodniczącego związków zawodowych - jeśli otrzymacie w tym roku 13 mld zł dotacji z Komitetu Kinematografii, to czy Łódzkie Centrum Filmowe wyjdzie na prostą i nie będzie potrzebowało kolejnych dotacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PiotrHolwek">Jak już powiedziałem, 13 mld zł jest kwotą stanowczo zbyt małą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WacławJanas">W takim razie, ile, nie biorąc pod uwagę długu w stosunku do firmy „SONDOR”, którego, jak wyjaśnił pan dyrektor A.Walczak, nie musimy już spłacać, chcielibyście dostać od Komitetu Kinematografii, żeby więcej już o dotacje nie prosić, rozwijać się i prowadzić samodzielną gospodarkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#AlicjaMurynowicz">Proszę państwa, nie jestem wprawdzie członkiem Komisji Kultury i Środków Przekazu, jestem jednak Łodzianką i członkiem Komisji Polityki Społecznej, w związku z czym zarówno sprawy Łodzi, jak sprawy ludzi leżą mi na sercu. Jestem w posiadaniu notatki z kontroli przeprowadzonej w Łódzkim Centrum Filmowym przez Najwyższą Izbę Kontroli, w której wyczytałam, że w 1994 r. zadłużenie centrum wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu niepłacenia składki wyniosło 18 mld zł. Podejrzewam, że w tej chwili jest ono większe.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#AlicjaMurynowicz">Mam pytanie do pana dyrektora P.Holweka - czy pan dyrektor zdawał sobie sprawę z tego, że nie opłacając składek ZUS wyrwał jakiś okres składkowy swoim pracownikom, którym tego okresu będzie brakowało przy przechodzeniu na emeryturę? Czy te 13 mld zł, o których mówił pan minister, chociaż w części zostanie przeznaczone na spłatę długu wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JuliuszBraun">Mam wciąż wątpliwości co do wyniku finansowego za ubiegły rok. Powiedział pan, że pomijając sprawę sprzętu firmy „SONDOR”, Łódzkie Centrum Filmowe miało 3 mld zł strat. Teraz słyszymy o 18 mld zł zaległości w stosunku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Czy są one w jakiś sposób wliczone w ten bilans?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PiotrHolwek">To są dwie różne sprawy. Czym innym jest zadłużenie przedsiębiorstwa, a czym innym wynik finansowy za ubiegły rok. Zadłużenie przedsiębiorstwa wynosi 100 mld zł. W tych 100 mld zł mieści się 10 mld zł zaległych składek, 8 mld zł odsetek z tego tytułu oraz dług wobec firmy „SONDOR”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam, że tak drążę ten temat, chciałbym jednak mieć jasność, co do tych kwot. Czy 10 mld zł zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powstało w roku ubiegłym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PiotrHolwek">Jest to nakładające się zadłużenie z dwóch lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JuliuszBraun">W takim razie, oprócz 3 mld zł strat na produkcji, mieli państwo w roku ubiegłym co najmniej 18 mld zł zaległości, które również należałoby zapisać po stronie strat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PiotrHolwek">Panie przewodniczący, te 35 mld zł to wynik przedsiębiorstwa za ubiegły rok, natomiast zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ok. 20 mld zł łącznie z odsetkami, stanowią zadłużenie przedsiębiorstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JuliuszBraun">Chciałbym usłyszeć, jak wygląda bieżąca działalność firmy - ile można zapisać po stronie „plus”, a ile po stronie „minus”? Ile to będzie, jeśli zsumujemy zyski, straty i długi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PiotrHolwek">Bieżąca działalność Łódzkiego Centrum Filmowego, zarówno w roku ubiegły, jak i w tym, ciągle przynosi straty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JuliuszBraun">Jak duże są faktyczne straty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PiotrHolwek">W tym roku straty wynoszą ok. 2,5 mld zł miesięcznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JuliuszBraun">Czy płacą państwo na bieżąco składki ZUS?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PiotrHolwek">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#ZdzisławPodkański">Chciałbym prosić, by pan dyrektor P.Holwek zechciał przygotować na jutrzejsze posiedzenie krótką informację na temat rzeczywistej sytuacji finansowej Łódzkiego Centrum Filmowego. Słyszałem tu już bardzo różne liczby - 135 mld zł, z notatki Najwyższej Izby Kontroli wynika, że jest to 111 mld zł, dług wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosi bądź 18 mld zł, bądź, jak to wyliczyliśmy na podstawie protokołu NIK, ponad 20 mld zł. Myślę, że tracimy czas i dlatego prosiłbym o konkretne i ścisłe dane na jutro. Dopiero wtedy będziemy mogli stwierdzić, ile pieniędzy faktycznie potrzeba Łódzkiemu Centrum Filmowemu. Ja nie wiem, czy 13 mld zł to dużo, czy mało, jeśli Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych trzeba zapłacić 20 mld zł. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#AndrzejStrąk">Chciałbym podjąć polemikę z wypowiedzią pana dyrektora A. Walczaka. Byłbym szczęśliwy, gdyby to, co pan dyrektor powiedział na temat długu wobec firmy „SONDOR” okazało się prawdą. Obawiam się jednak, że jest to przejaw nadmiernego optymizmu, ponieważ z moich informacji wynika, że firma „SONDOR” wynajęła kancelarię adwokacką i sprawa tego długu ma się w najbliższym czasie znaleźć w sądzie. Być może uda się coś wynegocjować podczas rozprawy, ale nie liczyłbym specjalnie na życzliwość strony szwajcarskiej, ani pobłażliwość sądu. Niewątpliwie sprzęt został kupiony na niekorzystnych dla nas warunkach - kredyty były tanie tylko pozornie, a sprzęt okazał się raczej drogi. Nie jestem jednak pewien, czy tak samo będzie to wyglądać z punktu widzenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#AndrzejStrąk">Niezbyt jasna jest też sprawa form zakupu tego sprzętu. Wytwórnia Filmów Oświatowych kupiła sprzęt firmy „SONDOR” w oparciu o kredyt kupiecki, a Studio Filmowe „SEMAFOR” na podstawie umowy leasingowej, tak więc różnie to wyglądało w różnych przypadkach. Wydaje mi się, że ci, którzy podejmowali decyzje o zakupie sprzętu, myśleli podobnie, jak pan dyrektor A. Walczak - „jeśli leasing, to w razie czego można sprzęt oddać i nie będzie problemu”. Nie jestem pewien, czy chciałbym komuś dać nowy samochód i po dwóch latach odebrać wyeksploatowany. Obawiam się, że problemy prawne mogą stanąć na przeszkodzie realizacji zamysłu pana A. Walczaka. Sądzę, że powinniśmy się odpowiednio przygotować do ewentualnych negocjacji i dobrze by było, gdyby pomógł nam w tym Komitet Kinematografii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarekCzekalski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Choć na tej sali nie udało się przywołać ducha prawdziwej przedsiębiorczości, chciałbym państwa posłów zapewnić, że ten duch wciąż w Łodzi mieszka. Proszę państwa, każdego przedsiębiorcę właściciel rozlicza z tego, jak zajmuje się i jak obraca powierzonym mu majątkiem. Łatwo jest wykazać, czy ktoś jest zarządcą dobrym, czy złym. Służą do tego wskaźniki finansowe. W notatce, którą dyrekcja Łódzkiego Centrum Filmowego ma przygotować na jutro, powinny się znaleźć właśnie takie wskaźniki. Powinniście państwo napisać, jaki majątek został przejęty przez Łódzkie Centrum Filmowe na początku restrukturyzacji, jak tym majątkiem obracano i jaki jest tego efekt - czy właściciel ma zysk, czy też poniósł stratę?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#MarekCzekalski">Łódź nie dlatego jest miastem filmowym, że znajdują się tu tereny, budynki i aparatura filmowa należące do kinematografii, ale dlatego, że przez owe pięćdziesiąt lat wytworzyło się tutaj środowisko filmowe. W Łodzi jest bardzo dużo ludzi, którzy potrafią robić filmy - to jest największy majątek tego miasta i tym majątkiem trzeba umiejętnie gospodarować.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#MarekCzekalski">Jestem laikiem, jeśli chodzi o sztukę filmową, kiedy jednak mówicie państwo o rynku, to chciałbym zapytać, jak i do kogo kierujecie swoje usługi? Często słyszę o sprawach, które mnie, jako szefa lokalnej administracji, bardzo niepokoją. Słyszę np., że w Łodzi jest zbyt drogo, co sprawia, że nie opłaca się tu produkować filmów. Chciałbym więc zapytać, czy państwo znacie swój rynek, z kim konkurujecie i czy jesteście w stanie poradzić sobie z tą konkurencją? Jeśli bowiem nie potraficie państwo odnaleźć się na tym rynku, to nie jestem pewien, czy kontynuowanie przekształceń ma sens. Uważam, że to właśnie jest najważniejsze pytanie i na nie trzeba dziś odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Wysłuchałem dziś bardzo wielu optymistycznych relacji na temat dokonań łódzkich instytucji filmowych, jednak liczby i sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli nie są niestety tak budujące. Łódzkie instytucje filmowe zwróciły się do Komitetu Kinematografii z prośbą o przydzielenie w roku 1995 ok. 55 mld zł na restrukturyzację i ok. 11 mld zł na modernizację. W związku z tym, zapadła uchwała o zatrzymaniu przydziału jakichkolwiek środków do czasu faktycznego zbilansowania potrzeb i możliwości wykorzystania przyznanych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Instytucja, która nie płaci składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i która nie zmniejszyła należności z tego tytułu, mimo że rokrocznie jest dofinansowywana z budżetu państwa, nie rokuje nadziei na przyznanie jakichkolwiek środków. Prawo przecież stwierdza, że to zobowiązanie jest regulowane w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#TadeuszŚciborRylski">Przed wyjazdem do Łodzi, chcąc choć trochę pomóc państwu w tym najcięższym momencie, kiedy brakuje pieniędzy nawet na pensje, podjąłem decyzję o przelaniu środków na pokrycie wydatków związanych z odprawami dla osób, które odeszły z łódzkich instytucji filmowych w roku ubiegłym. Nie wiem jednak, czy środki które wpłyną na państwa konto bank przeznaczy zgodnie z naszą wolą i pomoże wypłacić pensje, może się bowiem okazać, że zabezpieczy je na poczet niezapłaconych należności.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym, żeby państwo zrozumieli sens wszystkich pytań, które tu padły. Notatka, o którą prosił pan minister Z.Podkański, rzeczywiście jest niezbędna i dlatego musicie państwo przedstawić w niej wszystkie informacje, o które prosili posłowie. Ja także dysponuję dokumentami i sprawozdaniami, i w każdej chwili gotów jestem je udostępnić. Nie możemy bowiem oczekiwać rady i współpracy ze strony Komisji Kultury oraz władz miasta, jeśli nie wyjawimy całej prawdy o sytuacji łódzkich instytucji filmowych.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#TadeuszŚciborRylski">Byłoby wspaniale, gdyby rzeczywiście można było nic nie robić i czekać, jak proponuje pan dyrektor A. Walczak, aż sprawa sprzętu firmy „SONDOR” sama się rozwiąże. Jednak stanowisko ambasady Szwajcarii, wielokrotnie wyrażane na spotkaniach z byłym przewodniczącym Komitetu Kinematografii, niestety odbiega od tego, co powiedział pan A. Walczak. Rząd szwajcarski rzeczywiście gwarantował ten kontrakt, nie oznacza to jednak, że zrezygnuje z wszelkich roszczeń. Proszę pamiętać, że to my nie wywiązujemy się z warunków umowy - sprzęt został dostarczony, zainstalowany, pracujemy na nim, zarabiamy, ale nie płacimy. Być może, kiedy przedstawimy nasze propozycje, należności zostaną w części umorzone. Proszę jednak nie liczyć na to, że nikt się nie będzie interesował spłatą tego długu.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#TadeuszŚciborRylski">Komitet Kinematografii stoi na stanowisku, że nie jest to tylko problem Łodzi - jest to problem całej polskiej kinematografii, od którego nie uciekamy, nie możemy jednak wystąpić jako strona. Zgodnie z tym, co znaleźliśmy w dokumentach i co potwierdziła również Najwyższa Izba Kontroli, Komitet Kinematografii udzielając państwu dotacji wyraźnie określił, że jest to jednorazowa dotacja, która pomaga państwu rozpocząć działalność w nowych warunkach, jakie zaistniały w kraju po 1989 roku. Ryzyko kontraktów instytucje ponoszą więc same - takie są fakty. Na to, by Komitet Kinematografii stał się stroną wobec rządu szwajcarskiego nie pozwalają uwarunkowania prawne, co nie znaczy, że nie pomożemy w renegocjacjach, kiedy już do nich dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#TadeuszŚciborRylski">Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to do wszystkich spraw szczegółowych ustosunkuję się na jutrzejszym posiedzeniu en bloc.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#TadeuszŚciborRylski">Odpowiadając panu A.Bańkowskiemu, raz jeszcze, w imieniu własnym i Komitetu Kinematografii, chciałbym zadeklarować, że nie ma i dopóki będę przewodniczącym, nie będzie decyzji o likwidacji filmowej Łodzi. Taki pomysł krąży w rozmaitych relacjach między Warszawą i Łodzią, ale nigdy nie był przez Komitet Kinematografii omawiany w kontekście konkretnych decyzji. Były oczywiście różnorodne pomysły na zrestrukturyzowanie instytucji filmowych, m.in. poprzez likwidację majątku, ale słowo „likwidacja” co innego znaczy w odniesieniu do majątku, a co innego w odniesieniu do instytucji - zlikwidowanie majątku nie oznacza bowiem likwidacji instytucji.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#TadeuszŚciborRylski">Do tej pory nie było mowy o likwidacji łódzkich instytucji filmowych i mam nadzieję, że jeszcze długo nie będzie. Pod znakiem zapytania staje jednak restrukturyzacja, która polega na tym, że długi instytucji rosną, a ich spłata jest coraz bardziej odległa. Przykładem tego, że można sobie poradzić z zadłużeniem jest Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych, która poprzez negocjacje nakreśliła wyraźny plan spłaty długów i w połowie 1997 r. wyjdzie na prostą. Takie rozwiązania Komitet Kinematografii będzie inspirował i popierał.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym też podkreślić, że środki, które są na ten rok zabezpieczone - 20 mld zł na restrukturyzację i 10 mld zł na modernizację - są przeznaczone dla Łodzi i nie zostaną wykorzystane w inny sposób. Uruchomione zostaną jednak dopiero wtedy, kiedy zrobimy to, co nam zaleciła Najwyższa Izba Kontroli, czyli zbilansujemy dotychczasowe efekty i opracujemy program oddłużenia jednostek kinematografii w Łodzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję wszystkim państwu za udział w tej części posiedzenia, a pana dyrektora P. Holweka i pana przewodniczącego T. Ścibora-Rylskiego raz jeszcze proszę o przygotowanie na jutrzejsze posiedzenie notatki, o którą wnioskował pan minister Z.Podkański.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#JuliuszBraun">Następnie członkowie Komisji spotkali się z przedstawicielami środowisk twórczych i niezależnych producentów filmowych.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#JuliuszBraun">Witam wszystkich państwa. Przed południem rozmawialiśmy tutaj o problemach czterech łódzkich instytucji państwowych, teraz mamy okazję zapoznać się z opiniami przedstawicieli środowisk twórczych i producentów niezależnych. Proponowałbym przyjęcie podobnej formuły - najpierw oddamy głos naszym gospodarzom i gościom, później będzie czas na pytania. Głos jest po państwa stronie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#HenrykKluba">Myślę, że pan przewodniczący i państwo posłowie mają już dosyć spotkań ze środowiskami filmowymi, dosyć wysłuchiwania skarg i próśb. Wszyscy wiemy, że brak jest środków, brak jest możliwości, a często brak również chęci. Nie wierzę, by Komisja Kultury i Środków Przekazu nie wiedziała, jaka jest kondycja polskiej kinematografii, a w szczególności, jaka jest kondycja najważniejszego ośrodka filmowego w Polsce - Łodzi. Bo to właśnie Łódź, a nie Warszawa jest stolicą polskiej kinematografii, choć ta ostatnia stara się nam wszystkim swą stołeczność narzucić.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#HenrykKluba">Panie przewodniczący, gdybyśmy mieli jedynie poinformować państwa o naszej sytuacji, to sądzę, że zmarnujemy cenny czas, gdyż państwo na pewno doskonale wiedzą, jaka ona jest. Nasza rozmowa zyskałaby konkretniejszy charakter, gdyby Komisja Kultury byłaby w stanie zakomunikować nam, że istnieją, lub chociażby rysują się, jakieś perspektywy dla polskiej kinematografii, ponieważ wtedy moglibyśmy budować jakąś nadzieję na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#HenrykKluba">Jestem reżyserem, a przy okazji również pedagogiem, i jako twórca mam określony pogląd na to, jak powinien funkcjonować - proszę mi wybaczyć wielkie słowo - „naród”. Postać filmowa, by stworzyć na ekranie prawdziwy obraz ludzkiej egzystencji, musi żyć przeszłością, musi żyć teraźniejszością i musi żyć przyszłością. Przypuszczam, że zgodzi się pan ze mną, iż można to odnieść do wspólnoty, jaką tworzymy. Społeczeństwo także powinno żyć tym, co było, co jest i co będzie, a funkcję integrującą tę społeczność, w stopniu znacznie większym niż obecnie, mimo biedy i niedostatku, winna pełnić kultura.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#HenrykKluba">Często odnoszę wrażenie, że współcześni politycy żyją tylko tym, co jest teraz, czasem wydaje się, że żyją także przeszłością, natomiast nigdy, co z przerażeniem stwierdzam, przyszłością.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#HenrykKluba">Konkludując, chciałbym powiedzieć, że naprawdę nie wiem, w jakim celu się tu spotykamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JuliuszBraun">Panie profesorze, zgodnie z porządkiem dziennym celem naszego dwudniowego posiedzenia w Łodzi jest dyskusja na temat „twórczość filmowa w warunkach gospodarki rynkowej - szanse i zagrożenia”. Uważam, że zadaniem zarówno Komisji Kultury i Środków Przekazu, jak i administracji państwowej jest tworzenie warunków organizacyjnych i finansowych, w których państwo będą mogli pełnić tę ważną dla naszego społeczeństwa misję. Naszą rolą jest też przypominanie o tym, że nie można myśleć w kategoriach „po nas choćby potop”, czy tylko dnia dzisiejszego lub wczorajszego.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JuliuszBraun">Zgodnie z przygotowanym wspólnie z naszymi łódzkimi gospodarzami porządkiem dziennym, dzisiaj chcemy zapoznać się z państwa opiniami, wysłuchać, co macie państwo do powiedzenia na temat aktualnej sytuacji, co państwa zdaniem wymaga zmian organizacyjnych i w jakich sprawach potrzebna jest interwencja parlamentu. Sprawy bieżące, takie jak negocjacje finansowe czy decyzje administracyjne mniej nas interesują, ponieważ naszym zadaniem jest raczej myślenie strategiczne, niż rozwiązywanie jednostkowych problemów.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#JuliuszBraun">Pan profesor wyraził przekonanie, że wiemy dużo na temat problemów polskiej kinematografii i chociaż chciałbym, żeby naprawdę tak było, to nie przeceniałbym naszej wiedzy. Przyjechaliśmy tu po to, by dowiedzieć się jak najwięcej o państwa problemach i nawet jeśli jakieś sprawy są dla państwa oczywiste, to przedstawienie ich na posiedzeniu Komisji nadaje im nieco bardziej formalny charakter, ponieważ musimy się do nich ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#JuliuszBraun">Przed południem spotkaliśmy się z dyrektorami łódzkich wytwórni filmowych. Teraz chcielibyśmy się dowiedzieć, jak aktualną sytuację filmowej Łodzi i polskiej kinematografii w ogóle, widzą przedstawiciele środowisk twórczych oraz niezależni producenci, którzy mają już przecież jakieś doświadczenia w warunkach gospodarki rynkowej. Zachęcam państwa do zabierania głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#KonradSzołajski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Jestem reżyserem filmowym, bywam czasem producentem, a prócz samego siebie, reprezentuję tutaj Koło Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich. Chciałbym państwu przedstawić stanowisko, jakie Koło Polskich Reżyserów Filmowych wypracowało zastanawiając się nad kondycją polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#KonradSzołajski">Sądzę, że należy podziękować Komisji Kultury, iż zechciała się tą sprawą zająć i przyjechała do Łodzi, dziwi mnie tylko, że nie ma tutaj pełniejszej reprezentacji Komitetu Kinematografii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JuliuszBraun">Wydaje mi się, że obecność pana przewodniczącego T.Ścibora-Rylskiego jest wystarczającą reprezentacją Komitetu Kinematografii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#KonradSzołajski">Uważam, że skoro przyjechała tutaj cała Komisja Kultury i Środków Przekazu, a nie tylko pan przewodniczący, to Komitet Kinematografii także mógłby przyjechać w szerszym składzie, szczególnie że obecność przynajmniej kilku jego członków bardzo by nam w tej dyskusji pomogła.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#KonradSzołajski">Chciałbym państwu przedstawić postulaty, które są owocem wielu spotkań i długich dyskusji osób zrzeszonych w Kole i których realizacja, z reżyserskiego punktu widzenia, wydaje się niezbędna.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#KonradSzołajski">Dlaczego właśnie z reżyserskiego punktu widzenia? Dlatego że model producencki wciąż jeszcze w Polsce nie zaistniał i to reżyserzy stanowią siłę napędową kinematografii, to w ich głowach rodzi się większość projektów, i to oni są najczęściej scenarzystami swoich filmów. Mam tu oczywiście na myśli kinematografię artystyczną - robienie filmów, które mają znaczenie dla kultury narodowej, a nie masową produkcję dla telewizji, bowiem we współpracy zarówno z telewizją publiczną, jak i z nadawcami prywatnymi, istnieje już coś na wzór systemu producenckiego.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#KonradSzołajski">Zarząd Koła Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich, w oparciu o dyskusję na walnym zebraniu przedstawicieli środowiska reżyserskiego w dniu 9 stycznia br., spotkania Zarządu Koła z przedstawicielami władz oraz dyskusję we własnym gronie, opracował listę postulatów, która została zaaprobowana przez Koło Polskich Reżyserów Filmowych na posiedzeniu w dniu 10 marca bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#KonradSzołajski">Koło Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich postuluje:</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#KonradSzołajski">1. Weryfikację i zmianę składu Komitetu Kinematografii oraz oparcie go na zasadzie kadencyjności i reprezentatywności. Jest to konieczne m.in. dlatego, że brak informacji na temat sposobu zarządzania kinematografią uniemożliwia pracę nad konkretnymi rozwiązaniami istniejących problemów.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#KonradSzołajski">2. Zerwanie z anonimowością decyzji podejmowanych przez Komitet Kinematografii, ponieważ odpowiedzialność rozmywa się między anonimowych ekspertów i zasłaniającego się ich decyzjami przewodniczącego Komitetu. Być może Komitet Kinematografii powinien powołać Radę Artystyczną, której członkowie odpowiadaliby za kierowane przez siebie projekty i podejmowane decyzje.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#KonradSzołajski">3. Stworzenie mechanizmu oceny filmów kinowych przy użyciu jasnych kryteriów: udziału i nagród na festiwalach, ilości widzów, ewentualnie - w szczególnych przypadkach - zapotrzebowania społecznego.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#KonradSzołajski">4. Różnicowanie sumy dotacji na produkcję filmów. Obecna sytuacja oddała inicjatywę programową w ręce Telewizji Polskiej S.A. i uczyniła z Komitetu Kinematografii instytucję dotującą telewizję publiczną.</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#KonradSzołajski">5. Wzmocnienie pozycji reżysera, który będąc najczęściej inicjatorem projektu, autorem scenariusza i pełniąc do pewnego stopnia funkcje producenta (poszukiwanie funduszy, itp.), po rozpoczęciu produkcji zostaje ubezwłasnowolniony. Problem ten może rozwiązać np. kontrasygnata reżysera na dokumentach finansowych oraz umowach producenta z inwestorami publicznymi i prywatnymi.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#KonradSzołajski">6. Stworzenie systemu finansowania produkcji, w którym producent byłby motywowany jakością artystyczną filmu oraz dochodami z jego dystrybucji, a nie tylko ściśle ekonomicznymi normami okresu produkcji. System generuje filmy nijakie, zarówno pod względem estetyki, jak i atrakcyjności dla widza. Ponieważ nie ma nagród finansowych, a producenci nie są zainteresowani kształtem artystycznym filmu, doszliśmy do tego, że produkcja stała się celem samym w sobie.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#KonradSzołajski">7. Rozwiązanie kwestii samouwłaszczenia studiów filmowych i odtworzenie Zespołów Filmowych jako instytucji grupujących twórców lub całkowitą ich likwidację. W wypadku utrzymania struktury w dotychczasowym kształcie konieczne jest wprowadzenie wolnych wyborów i zasady kadencyjności władz.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#KonradSzołajski">8. Stworzenie mechanizmu ochrony zawodu reżysera, szczególnie w odniesieniu do telewizji, poprzez wprowadzenie komisji kwalifikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#KonradSzołajski">9. Zbadanie problematyki dystrybucji filmów i podjęcie działań zmierzających do stworzenia systemu dystrybucji polskich filmów.</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#KonradSzołajski">10. Weryfikację producentów prywatnych i okazanie pomocy tym producentom, którzy działają w sposób twórczy i zgodny z etyką zawodu. Komitet Kinematografii rozdaje, a właściwie - sprzedaje po 110 zł, dożywotnie licencje producenckie. Otrzymują je często ludzie, którzy są nastawieni wyłącznie na zysk.</u>
          <u xml:id="u-74.15" who="#KonradSzołajski">11. Zaadaptowanie francuskiego modelu kinematografii wraz z metodami pozyskiwania środków na produkcję (fundusz utworzony z pieniędzy uzyskanych od nadawców telewizyjnych i dystrybutorów filmów zagranicznych). Sukces kasowy amerykańskiego filmu we Francji umożliwia realizację kilku lub kilkunastu filmów przez francuskich producentów, co tysiącom ludzi zapewnia pracę. Jeśli ten sam film odniesie sukces w Polsce, to wszystkie pieniądze i tak powrócą do Hollywood.</u>
          <u xml:id="u-74.16" who="#KonradSzołajski">13. Stworzenie w Komitecie Kinematografii stałego zespołu, który określi szczegółowe zasady współpracy z telewizjami i będzie ją nadzorował.</u>
          <u xml:id="u-74.17" who="#KonradSzołajski">Koło Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich wystosowało także list do ministra kultury i sztuki, pana Kazimierza Dejmka:</u>
          <u xml:id="u-74.18" who="#KonradSzołajski">„Szanowny Panie Ministrze, niniejszym informujemy, że na walnym zebraniu Koła Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich, które odbyło się 10 marca br. zebrani wystąpili z wnioskiem do Pana Ministra o odwołanie Komitetu Kinematografii w obecnym składzie i powołanie go na nowo w sposób jawny i demokratyczny, w oparciu o konsultacje z całym środowiskiem filmowym, w tym także z Kołem Polskich Reżyserów Filmowych”.</u>
          <u xml:id="u-74.19" who="#KonradSzołajski">Na zakończenie chciałbym powiedzieć, że kinematografia dzieli się na bardzo wiele segmentów. Musicie sobie państwo uświadomić, że wytwórnia, która teraz nosi nazwę Łódzkiego Centrum Filmowego, kiedyś nazywała się „Wytwórnia Filmów Fabularnych”. Słyszeliśmy o sukcesach Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych i bardzo nas to cieszy, ale proszę pamiętać, że film fabularny rządzi się nieco innymi prawami, niż dokument czy film animowany. Należy wnikliwie analizować finanse takiej firmy, biorąc jednocześnie pod uwagę, że w przeciwieństwie do jednostek produkujących programy na potrzeby telewizji, nie jest to instytucja dochodowa. Zupełnie inna jest strategia finansowa i produkcyjna, inny czas i sposób odzyskiwania środków.</u>
          <u xml:id="u-74.20" who="#KonradSzołajski">Dla nas, reżyserów, którzy chcą robić filmy fabularne, istnienie wytwórni jest niezmiernie ważne. Potrzebny jest nam przyjazny grunt, laboratoria i hale, w których będziemy mogli realizować filmy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JuliuszBraun">Pan Konrad Szołajski przedstawił nam listę problemów. Niektóre z nich są jak sądzę, dosyć kontrowersyjne, zachęcam więc państwa do udziału w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WładysławWasilewski">Studio Filmowe „LOGOS” zostało wyłonione z byłej Wytwórni Filmów Oświatowych. Swego czasu zostałem przez śp. ministra Burskiego powołany na szefa Studia przy Wytwórni Filmów Oświatowych i byłem pierwszym producentem państwowym, który został sprywatyzowany. W przekonaniu moim i moich współpracowników, obowiązujący obecnie, agencyjny system finansowania produkcji filmowej w ogólnym zarysie się sprawdził. Chodzi mi o Agencję Scenariuszową, Agencję Produkcji Filmowej oraz Agencję Dystrybucji Filmowej, przy czym o tej ostatniej mogę powiedzieć najmniej, ponieważ w zasadzie nie zajmuje się ona dystrybucją filmów dokumentalnych.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WładysławWasilewski">Nie podzielam opinii kolegów reżyserów zajmujących się produkcją fabularną, że następuje rozmycie odpowiedzialności artystycznej i że decyzje o przyznaniu środków są podejmowane na bliżej nie określonych podstawach przez anonimowe gremia. W nurcie filmu dokumentalnego system recenzji działa poprawnie, a proces recenzowania musi być tajny, inaczej bowiem moglibyśmy korumpować kolegów, którzy nasze projekty oceniają. Jest to właśnie system francuski, o który tak się dopomina kolega Konrad Szołajski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#KonradSzołajski">Mówiąc o modelu francuskim miałem na myśli sposoby pozyskiwania środków na produkcję filmową, a nie mechanizmy oceny projektów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WładysławWasilewski">O tym także chciałbym kilka słów powiedzieć. Jestem producentem, który pozyskał pierwsze znaczące, prywatne polskie pieniądze na produkcję. To, że mój sponsor siedzi w tej chwili w więzieniu, jest sprawą marginalną, ponieważ był to człowiek, którego udało mi się namówić, by ponad miliard złotych włożył w produkcję polskich filmów dokumentalnych. I nie były to pieniądze wydane ot, tak sobie - argumentem decydującym o przekazaniu ich nam był scenariusz i nasze sukcesy.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WładysławWasilewski">Nasze Studio wyprodukowało w ostatnich latach takie filmy, jak: „Usłyszcie mój krzyk” Macieja Drygasa, który dostał nagrodę „Felixa” za najlepszy film europejski w 1991 r.; „Powstanie w getcie warszawskim” wg. wspomnień Marka Edelmana, który dostał szereg nagród na znaczących festiwalach międzynarodowych; „Stan nieważkości”, który dostał główną nagrodę na Festiwalu Twórczości Telewizyjnej w Monte Carlo.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WładysławWasilewski">Udział polskiej telewizji i Komitetu Kinematografii w budżecie tych filmów był stosunkowo niewielki. Mówię o tym dlatego, że istnieją w produkcji filmowej mechanizmy, które pozwalają nam pozyskiwać znaczące środki z zagranicy - myślę tu przede wszystkim o instytucjach takich, jak Euroimages czy CNC. I znowu czynnikiem decydującym o przyznaniu nam przez te instytucje środków były scenariusze, które powstały w naszym Studiu i zostały zrecenzowane przez Agencję Scenariuszową.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#WładysławWasilewski">Z własnego doświadczenia wiem, jak trudno jest pozyskać środki na wyprodukowanie filmu, szczególnie zaś, na wyprodukowanie filmu fabularnego. Wydaje mi się jednak, że kryteria stosowane przez Komitet Kinematografii przy podejmowaniu decyzji o finansowaniu pakietów są na tyle przejrzyste, że kiedy otrzymuję decyzję odmowną, wiem, co zostało źle zrobione. Dzięki temu nauczyłem się formułować pakiety tak, by miały one większe szanse na otrzymanie dotacji. Nie oznacza to, że poznałem jakieś zakulisowe mechanizmy funkcjonowania Agencji Produkcji Filmowej, po prostu pakiet wymaga określonej oprawy - trzeba złożyć odpowiednie dokumenty i materiały, które są istotne przy ocenie pakietu.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#WładysławWasilewski">Na zakończenie chciałbym raz jeszcze powiedzieć, że naszym - moim i moich współpracowników - zdaniem, system agencyjny się sprawdza. Kiedy dowiedzieliśmy się z gazet, że został on wprowadzony wbrew obowiązującej ustawie, zdjęła nas groza i zaczęliśmy się bać, iż system ten ulegnie zmianie, ponieważ gdyby do tego doszło, to niezależna produkcja filmowa w Polsce mogłaby się załamać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#HenrykKluba">Wydaje mi się, że kolega W. Wasilewski wystąpił tutaj, jako „malarz radosnych scen rodzajowych”. Dlaczego jest tak źle, skoro jest tak dobrze, kolego W. Wasilewski? Byłem kiedyś na spotkaniu, podczas którego o problemach kinematografii mówił minister Jacques Lang, jak pan przewodniczący wie, gorący obrońca kultury, szczególnie kultury europejskiej. Przedstawił on wyniki badań, w których sprawdzono, ile filmów rodzimych kinematografii było tego samego dnia, w określonych godzinach, wyświetlane w Warszawie, Budapeszcie, itd. Okazało się, że tego dnia w Warszawie nie był wyświetlany ani jeden film polski, w Budapeszcie tylko jeden węgierski, w Pradze żadnego czeskiego - repertuar kin był zdominowany przez produkcję amerykańską.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#HenrykKluba">W krajach zachodnioeuropejskich istnieje tendencja do obrony zarówno rodzimych kinematografii, jak i kina europejskiego w ogóle. W Parlamencie Europejskim w Strasburgu działa komisja, która zajmuje się nie tylko ochroną kina, ale także szkolnictwa filmowego w Europie. Dobrze by było, gdybyśmy także podjęli jakieś działania zmierzające do obrony naszego kina, a tym samym - naszej kultury. Ktoś, chyba pan K.Szołajski, porównywał realia polskie i amerykańskie - studia filmowe w Hollywood, Universal czy Paramount Pictures, mają po pięćdziesiąt hal i to jest przemysł. To, co mamy tutaj, to jest kinematografia i dlatego polskie kino musi być chronione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Sądzę, że pewne sprawy są poza sporem i dlatego proponowałbym, abyśmy nie wywoływali dyskusji tam, gdzie nie jest ona potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JuliuszBraun">Na pewno nie ma sporu dotyczącego potrzeby wprowadzenia polityki kulturalnej i ochrony polskiej kultury. Nie ma także sporu co do potrzeby przeznaczania publicznych pieniędzy na produkcję filmową i wspieranie twórczości filmowej w Polsce. Jest natomiast spór, choć nie został on jeszcze jasno zdefiniowany, co do sposobu dystrybucji tych pieniędzy oraz mechanizmów podejmowania decyzji, tak by było to zgodne i z interesem polskiej kultury, i z interesem polskiego podatnika. Spór wokół formuły organizacyjnej wprowadzonej przez Komitet Kinematografii przede wszystkim tego właśnie dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JuliuszBraun">Dlatego też, prosilibyśmy państwa o opinie i propozycje, w jaki sposób pieniądze, które są i będą niewielkie, najlepiej adresować i w jaki sposób nimi gospodarować?</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#JuliuszBraun">Telewizja Polska S.A., podobnie jak nadawcy prywatni, ma nie tylko zadanie statutowe, ale i formalny obowiązek uczestniczenia w produkcji filmowej w Polsce. Jest to zapisane zarówno w ustawie o radiofonii i telewizji przez określenie limitów minimalnego udziału produkcji krajowej w programie telewizyjnym, jak i w dokumentach koncesyjnych, które szczegółowo określają limity i zobowiązania dotyczące udziału w finansowaniu produkcji filmowej. Przykładem może być Canal Plus, który wczoraj oficjalnie zainaugurował swoją działalność w Polsce, zobowiązujący się do wspierania produkcji filmów fabularnych. Są to duże pieniądze, które trzeba jakoś pozyskiwać i łączyć, by mogły powstać dobre filmy.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#JuliuszBraun">Pan Bolesław Sulik, który niestety musiał już nas opuścić, prosił mnie o przekazanie w imieniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji deklaracji, że Krajowa Rada, wykraczając poza swoje ustawowe obowiązki, jest gotowa zaaranżować spotkanie z udziałem przewodniczącego Komitetu Kinematografii oraz przedstawicieli poszczególnych nadawców telewizyjnych, poświęcone problematyce finansowania przez te instytucje polskiej produkcji filmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Zabieram głos w obawie, że nasza dyskusja zejdzie do takiego poziomu, jak podczas pewnego zebrania w czasie stanu wojennego, kiedy grupa młodych reżyserów powiedziała: „a nam chodzi o kotlet schabowy, więc dajcie nam spokój!”. Myślę, że atmosfera przyczynkarstwa i rozmów o trzydziestu postulatach, prowadzi wprost do tego. A przecież to jest Komisja Kultury, i to nie z policji czy żandarmerii, ale z Sejmu. To są posłowie, którzy uchwalają ustawy.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Chciałbym panom posłom przypomnieć, że ja wciąż żyję pod rządami ustawy z 1987 r. Jest to nie tylko absurd, ale także kompromitacja - oczywiście nie moja, lecz wasza. Jesteście pełni radosnych słów, dobrych rad i postulatów, ale żaden z was nie ma poczucia winy, a przynajmniej nie usiłuje mi wytłumaczyć, dlaczego ja jeszcze żyję pod rządami takiej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Mówię o tym dlatego, że ta ustawa doprowadza do sytuacji, w której zachwiana została moralność pracy. Polega to na tym, że ja, jako producent nie mogę, a nawet nie muszę, być do końca odpowiedzialny za pieniądze, które daje mi przewodniczący Komitetu Kinematografii. Dlaczego? Dlatego, że zgodnie z ustawą, przewodniczący Komitetu Kinematografii nie może mi dać tych pieniędzy jako dotacji bezpośrednio, na moją odpowiedzialność, ale musi posłużyć się pośrednikiem. Tym pośrednikiem jest instytucja filmowa, która żyje tak, jak szatniarz - z podawania płaszcza - bierze od tych środków prowizję.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Ba! Kultura pracy w naszym środowisku polega na tym, że faktyczny wpływ ma silna organizacja, która narzuca reżyserom i małym producentom pewną jakość materiału ludzkiego i określone sposoby postępowania. Gdybym był w pełni odpowiedzialny za te pieniądze, to jako producent wydałbym dwie trzecie z budżetu, o który będę wnioskował. Pod rządami tej ustawy dopełnia się czara marnotrawstwa, ponieważ nie zażądam dwóch trzecich, ale całego, ściśle przez moich biurokratów uzasadnionego, budżetu.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Jestem w o tyle dobrej sytuacji, że jako reżyser rzadko bywam w biurze, ale i tak dowiaduję się, niestety najczęściej po fakcie, na co zostają wydane pewne kwoty. Nie będę mówił językiem policyjnym, że ktoś te pieniądze ukradł czy zdefraudował - po prostu ten ktoś poszedł starą drogą wydawania pieniędzy i nie pilnował ich, jak swoich własnych.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Kiedy dowiedziałem się, że już wkrótce, przy następnym produkowanym przeze mnie filmie, Agencja Produkcji Filmowej będzie moim współproducentem, powiedziałem panu Szwejkowskiemu prosto w oczy, że biorąc pod uwagę zapisy obowiązującej ustawy oraz regres usytuowania odpowiedzialności za pieniądze, mogę wróżyć tylko jedno - niebawem dojdzie do całkowitego zachwiania moralności pracy i jawnego nadużywania publicznych pieniędzy. Przy czym nie będą to oszustwa, lecz rutynowa rozrzutność - po prostu w Polsce przyjęło się przekonanie, że państwowe pieniądze są tańsze, że można je marnować, że są one należne z przyrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Panie przewodniczący, po cóż gadać o różnych środkach zapobiegawczych, po co ustalać priorytety i limity - wszystko to bzdura. Zmieńcie tę ustawę! Jedźcie do Warszawy, popracujcie i zmieńcie wreszcie tę ustawę, ponieważ wiedzie nas ona wprost do rynsztoku świata. Zmieńcie ją, bo dalsze życie pod rządami takiej normy prawnej wcale mi się nie uśmiecha.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Kolejny problem dotyczy mentalności posłów, którzy zasiadają w Komisji Kultury i Środków Przekazu. Proszę państwa, nigdy nie chciałem zostać posłem, gdyż wolę przyglądać się sytuacji mojego kraju, mojej Ojczyzny, z własnej ławki i myśleć, a nie biegać. Wolę wydawać pieniądze na książki, a nie na bilety kolejowe. W związku z tym, po sześciu latach pozornej nieruchawości, dochodzę do wniosku, że w moim kraju ministrem kultury powinien być finansista, a w Komisji Kultury powinni zasiadać ludzie, którzy decydują nie o skromnych kwotach budżetu kultury, ale o globalnej strategii finansowej. Chodzi o to, że w świecie, w jakim teraz żyjemy dbałość nie może być dbałością po fakcie. Musimy myśleć strategicznie, a nie taktycznie, odpierając ataki i godząc zwaśnionych.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Mamy do czynienia z kolejnymi kadencjami niewdzięcznych dzieci, które zapomniały, w jaki sposób dostały się do szkoły zwanej „Sejmem”. Te dzieci dostały się tam dzięki kulturze. Przecież nie padł żaden strzał. Wszystko odbyło się przy pomocy słowa drukowanego oraz przekazu radiowego i telewizyjnego.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Gdyby się głębiej zastanowić nad przyszłością polskiej kultury, to okaże się, że być może trzeba będzie powiedzieć to, co mówi się, gdy nie ma już argumentów „za”- „tak, ale ja ją kocham!”. Spodziewam się, że jeśli zastanowicie się nad moimi słowami, to dojdziecie wreszcie do wniosku, że wobec kultury obowiązuje prawo serca, ponieważ jesteście w końcu jej dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Kulturę trzeba osłaniać i chronić. Jak to zrobić? Po pierwsze, należy wprowadzić upusty podatkowe. Pojawią się wtedy ludzie, którzy zechcą dać pieniądze na kulturę, a zechcą dać tym chętniej, że będzie się im to opłacać.</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Po drugie, bez względu na argumenty ministra spraw zagranicznych i za wszelką cenę, należy chronić polską kulturę przed obcym kapitałem i obcymi wpływami. Jest to bezwzględny nakaz, który wynika z prawa serca, a nie z finansowej logiki. Proszę odłożyć podręczniki ekonomii w chwili, gdy chodzi o kulturę. To jest strategia, a nie taktyka rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Do tego chcę was zmusić swoim wystąpieniem. Przestańcie ględzić, o tym, kto brał pieniądze, kto był złym dyrektorem, a kto dobrym ministrem. Nie o to przecież chodzi. Zmieńcie tę ustawę i zapewnijcie nas, że będziemy chronieni i osłaniani, że nie pozwolicie, by narodową kulturę pochłonął rynek.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Dlaczego nie zrobiliście tego wcześniej? Dlatego, że jesteście niedojrzałymi dziećmi. Dlatego, że wydaje wam się tylko, iż zasiadacie w Komisji Kultury. Bzdura! To nawet nie jest podkomisja kultury. Ta Komisja zajmuje się czym innym - zjawiskami, jakie powstają po faktach, które już nas zniszczyły. Zastanówcie się nad tym. Tyle chciałbym powiedzieć wam na początek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Mieliśmy już do czynienia z różnymi projektami ustawy o kinematografii, na różnych etapach ich powstawania. Podstawowym problemem jest nie to, że nie chcemy przyjąć jednego z gotowych projektów ustawy, ale że chcemy przyjąć taką ustawę, która będzie odpowiadała oczekiwaniom środowiska. A oczekiwania środowiska są zazwyczaj rozbieżne, a w wielu punktach sprzeczne. Stąd takie trudności z przyjęciem tej ustawy. Zgadzam się, że powinniśmy się wstydzić, że jeszcze jej nie ma, sądzę jednak, że to co powiedziałem, w jakimś stopniu nas usprawiedliwia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Przyjaźniłem się kiedyś z wybitnym cybernetykiem, panem profesorem Marianem Mazurem, którego pewnego razu E. Gierek zaprosił na ważną naradę. Profesor M. Mazur w dobrej wierze przedstawił pewną ilość pytań, na które trzeba uzyskać odpowiedź po to, by zbudować metodę wyjścia z jakiegoś konkretnego kryzysu. Gierek, który na tej naradzie miał tyle osób, co pan przewodniczący tutaj, powiedział tak: „Towarzysze, to ja te wszystkie propozycje uwzględnię, wyciągniemy średnią i sprawa pójdzie do przodu”. Profesor M. Mazur wstał i poprosił, by więcej go na takie narady nie zapraszać, a zapytany o powód stwierdził, że decyzja nie może wynikać ze średniej.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Pan przewodniczący mówi, że środowisko jest skłócone i dlatego posłowie nie mogą zacząć prac nad ustawą. Czy państwo również chcą zebrać nasze propozycje i je uśrednić? To jest bałagan umysłowy. Tego nie wolno robić. Średnia jest dobra na rynku, ale nie przy podejmowaniu decyzji. Jeśli istnieje pewien jasny, strategiczny pogląd, to trzeba to wykorzystać. Oczywiście, projekty trzeba konsultować, ale i tak zawsze ktoś będzie niezadowolony, zawsze komuś będzie źle, na przykład mnie, co nie znaczy, że będę narodziny nowej rzeczywistości sabotować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KonradSzołajski">Gdy jesienią ubiegłego roku toczyła się dyskusja na temat trybu powoływania agencji, jednym z zarzutów było to, że ówczesny przewodniczący Komitetu Kinematografii ominął, a właściwie złamał obowiązującą ustawę, podejmując decyzję powołania tych agencji. Dobrze by było, żebyśmy mieli nową ustawę, dobrze by było, gdyby była wspaniała, ale problemy, o których mówił pan G.Królikiewicz nie wywodzą się bezpośrednio z ustawy, ponieważ są efektem niezgodnych z nią - jeśli dobrze pamiętam raport Najwyższej Izby Kontroli - decyzji przewodniczącego Komitetu Kinematografii. Nie winiłbym więc ustawy, gdyż nie tylko nie nakłaniała ona do tego typu działań, ale wręcz do nich nie dopuszczała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Ja o tym w ogóle nie mówiłem. Mówiłem o samej ustawie oraz jej wpływie na moralność naszej pracy i stosunek do pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JacekGwizdała">Proszę państwa, czekałem do samego końca spotkania i myślę, że ten koniec już nadszedł, ponieważ oprócz mnie nie było chętnych do zabrania głosu. Gdy szedłem tutaj, na ulicę Łąkową 29, najpierw swoje kroki skierowałem do sali projekcyjnej na dole - jest to największa sala w tej wytwórni - sądząc, że tam odbędzie się spotkanie Komisji Kultury i Środków Przekazu z przedstawicielami łódzkich środowisk twórczych i niezależnych producentów filmowych. Co widzę? W sali, w której się znajdujemy, większość stanowią posłowie, urzędnicy, dyrektorzy państwowych wytwórni, a producentów niezależnych jest czterech, albo pięciu, reżyserów młodego pokolenia trzech, w tym jeden z Warszawy, który przedstawił nam stołeczną wizję produkcji filmowej i telewizyjnej oraz ich finansowania.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JacekGwizdała">Proszę państwa, jesteśmy w Łodzi, w mieście, które przez ponad trzydzieści lat było największym ośrodkiem filmowym Polski. Tutaj powstało najwięcej filmów. Z łódzkiej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej wywodzi się większa część polskich twórców filmowych. Dlaczego nikt o tym nie mówi? W jakim celu się tu spotykamy? Czy tylko po to, by wysłuchać kolejnych pomysłów na finansowanie produkcji filmowej?</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#JacekGwizdała">Chciałbym się zgodzić z głosem pana W.Wasilewskiego - wcale nie jest tak źle, panie Konradzie. To nieprawda, że nie ma pieniędzy na produkcję filmową - te pieniądze są, zarówno w Komitecie Kinematografii, telewizjach publicznej i prywatnych, jak i u różnych sponsorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#KonradSzołajski">Nie mówiłem, że nie ma środków - mówiłem, że zła jest ich dystrybucja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JacekGwizdała">Problemem tego miasta i tego środowiska jest to, że nie ma ono czegoś na kształt lokomotywy, instytucji lub firmy, która potrafiłaby pchnąć Łódź do zdobywania środków finansowych, które w 95% tkwią w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#JacekGwizdała">Pragnę zwrócić państwa uwagę na to, że poza telewizją „Wisła”, która jest telewizją regionalną, wszyscy liczący się nadawcy publiczni i komercyjni nadają z Warszawy. Także w nowym procesie koncesyjnym Łódź znalazła się w cieniu stolicy. Nie będzie regionalnej łódzkiej telewizji komercyjnej, ale centralna, warszawska. Miejmy nadzieję, że w Łodzi znajdzie się ktoś, kto spróbuje wystąpić o koncesję telewizyjną dla naszego regionu, mając w zasięgu Warszawę. Wydaje mi się jednak, że nikomu na tym nie zależy.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#JacekGwizdała">Są środki budżetowe, które ja, jako podatnik, wpłacam do skarbu państwa i z tych środków produkuje się filmy. Ale poza produkcją filmową, wykorzystuje się je na inwestycje, utrzymanie różnych urzędów, działalność socjalną, itp. Ja nic z tego nie mam. Jako producent niezależny nie dostają pieniędzy na remonty, inwestycje, czy utrzymanie biura - na to muszę wziąć środki z produkcji.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#JacekGwizdała">Mam bardzo prosty postulat, który na dzień dzisiejszy może się okazać nierealny, ale w przyszłości na pewno okaże się słuszny: dlaczego, któregoś pięknego dnia, rozpoczynając nowy rok budżetowy nie powiedzieć „stop!” i cały budżet kinematografii przeznaczyć na produkcję filmów. Niech każdy ma równe szanse - i Łódzkie Centrum Filmowe, i Studio Filmowe „SEMAFOR”, i Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie, i producenci niezależni. Jeżeli będziemy ukrywać pieniądze przekazując je nie poprzez produkcję, lecz przez dotacje i subwencje dla upadających wytwórni, to na następnym takim spotkaniu, łódzcy producenci niezależni będą reprezentowani nie przez pięć osób, ale przez jedną. Może się też okazać, że nie będzie się z kim spotkać, ponieważ nie będzie ani producentów, ani wytwórni, ani środowiska.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#JacekGwizdała">Dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, Lech W.Leszczyński: Kilka słów gwoli wyjaśnienia. Rozesłaliśmy zaproszenia do kilkunastu znanych nam firm producenckich w Łodzi oraz indywidualnie, do znacznej części reżyserów. Tak słaba reprezentacja środowiska i producentów nie jest więc naszą winą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#SławomirWójcik">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Kieruję firmą, która przygotowuje program dla telewizji kablowych w Polsce. Pan Jacek Gwizdała sprowokował mnie do zabrania głosu mówiąc, że w Łodzi nie ma nadawcy, a nie jest to prawda. Do Łodzi ściągnęła mnie Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna i przez pewien czas pracowałem w produkcji filmowej. W którymś momencie stwierdziłem, że w Polsce nie ma pieniędzy na produkcję filmową, w związku z czym trzeba te pieniądze samemu wygenerować, tworząc rynek na produkty. Takim rynkiem jest telewizja.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#SławomirWójcik">Dzisiejsze spotkanie nie jest spotkaniem z producentami niezależnymi, ale z producentami bardzo zależnymi, ponieważ głównym źródłem pieniędzy jest telewizja publiczna. Telewizja Polska S.A. przeznacza na produkcję ponad 500 mld zł rocznie, kinematografia jest więc tylko jej ubogą krewną. Skąd Telewizja Polska S.A. ma te pieniądze? Zarabia je na reklamie i dostaje z abonamentu. Może te pieniądze dzielić, ponieważ nabywa je zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#SławomirWójcik">Ta analiza zaowocowała pomysłem stworzenia telewizji, w ramach, na jakie pozwalały ograniczone środki, kontakty i doświadczenia. Nie było to wcale łatwe. Wniosek o koncesję, który złożyliśmy w ubiegłym roku do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, z powodu swojego nietypowego charakteru - nie występujemy bowiem o żadną częstotliwość i Rada nie wie, czy nie jest to jakiś wytrych do przejścia na inne pole działania - wciąż nie został załatwiony. W telewizji kablowej, którą uważa się za telewizję przyszłości, miejsca jest bardzo dużo, ponieważ nie są potrzebne reglamentowane częstotliwości. Jest to mój celowy wybór, ponieważ stwierdziłem, że na tym polu można prowadzić działalność w oparciu o polski kapitał, bez wiązania się z wielkimi pieniędzmi zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#SławomirWójcik">Była tu mowa o ochronie polskiego rynku. Zapewne znane są państwu plany zachodnich nadawców satelitarnych, którzy zamierzają robić polską wersję swoich programów i rozpowszechniać je poprzez telewizje kablowe, obchodząc w ten sposób koncesje i limity kwot polskiego programu. Przed tym właśnie musimy się bronić.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#SławomirWójcik">Po dwóch latach działania wracam do produkcji, ponieważ po raz pierwszy mam pieniądze na to by produkować i nawiązywać koprodukcję z innymi telewizjami regionalnymi, m.in. z telewizją „Wisła”. Rynek na tego typu programy i usługi istnieje, można więc funkcjonować poza strumieniem dotacji.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#SławomirWójcik">Nie bez powodu wybrałem Łódź jako miejsce działania swojej firmy. Jest tutaj infrastruktura techniczna i organizacyjna, mimo stałego odpływu kadry do Warszawy, wciąż jeszcze są ludzie - realizatorzy, tłumacze, redaktorzy - i można stworzyć program, który oglądają trzy miliony ludzi w całym kraju. Korzystam z gościny Łódzkiego Centrum Filmowego i tutaj dokonałem pierwszych inwestycji w infrastrukturę techniczną i budowę studia telewizyjnego. Uważam, że przyszłością Łodzi jest zarówno kinematografia, jak i telewizja, bardziej jednak wierzę w tę ostatnią. Działam w Łodzi i tutaj wydaję 60–70% pieniędzy, które zarabia firma. Te pieniądze dostają łódzkie instytucje filmowe i ludzie którzy dla mnie pracują. Jest to jakaś alternatywa.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#SławomirWójcik">Myślę, że także inni twórcy, czy producenci mogliby podejmować podobne inicjatywy szukając własnego rynku. Choć bez wątpienia jest to ryzykowne, miejsca ciągle jest jeszcze dużo, a Łódź doskonale nadaje się do prowadzenia tego typu działalności. Przydałaby się też pomoc ze strony czynników oficjalnych, być może władz miasta, którym powinno zależeć na powstawaniu nowych miejsc pracy i tworzeniu koniunktury dla łódzkich instytucji filmowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KonradSzołajski">Jakiego rzędu kwoty może pan zainwestować w produkcję własnych programów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#SławomirWójcik">Proszę pana, zawsze mam rozterkę - zarabiać, czy produkować? Mogę kupić program amerykański, który kosztuje ułamek tego, co trzeba wydać na produkcję własnego. W związku z tym zawsze przeliczam, ile kosztuje mnie minuta danego programu i ile mogę dać na produkcję. Realizacja półgodzinnego programu kosztuje ok. 100–150 mln zł, zaś taki sam program zagraniczny, razem z kosztami opracowania, od kilkunastu, do kilkudziesięciu milionów.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#SławomirWójcik">Przychodzą do mnie przedstawiciele wszystkich obcych nadawców, którzy chcą wejść na nasz rynek. Mają patenty na doskonałe programy przez 24 godziny na dobę, zgodnie z ustawą muszą jednak w tych 24 godzinach dać 30% polskiej produkcji - to stawia mnie na uprzywilejowanej pozycji. Zostałem wychowany przez wybitnych przedstawicieli polskiej kinematografii, pracowałem z nimi, mam doświadczenie i nie boję się porażki. Jeśli będą środki i popyt, to będę w stanie zorganizować produkcję, która pomoże zapełnić owe 30% czasu antenowego.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#SławomirWójcik">Kryzys polskiej kinematografii został spowodowany przez załamanie się dystrybucji i brak umiejętności dostosowania się do nowych realiów. Jeśli chce się coś produkować, to najpierw trzeba znaleźć kogoś, kto to kupi i umieć do niego dotrzeć. Jeśli zaś robi się odwrotnie, najpierw produkuje, a dopiero potem próbuje sprzedać, tak jak to wciąż robią krajowe wytwórnie, to może się okazać, że nikt nie zechce kupić naszego kosztownego produktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WaleryMakówka">Chciałbym ustosunkować się do wypowiedzi pana Jacka Gwizdały, który mówił o instytucji mającej spowodować ożywienie rynku i poprowadzić łódzkie instytucje przez jego meandry. Od dawna staramy się zdecentralizować system produkcji i przekazać go w ręce prywatne, czy mamy więc wracać do starych metod działania?</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WaleryMakówka">Do tej pory Łódź była bazą techniczną kinematografii. Obecnie zaczyna się przekształcać w bazę także dla produkcji telewizyjnej. Telewizja Polska S.A., która sama jest potężnym producentem, często zamawia programy u producentów prywatnych, także tych, którzy działają na naszym terenie. W Łodzi znajduje się wiele firm prywatnych, które wykorzystują do produkcji nasze zaplecze techniczne, wciąż jednak jest to zbyt mało, by Łódzkie Centrum Filmowe mogło się samofinansować.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WaleryMakówka">Naszym największym problemem jest znaczący spadek produkcji filmowej. Baza techniczna w Łodzi jest tak duża, że przy obecnym zapotrzebowaniu na usługi, musimy poddać się intensywnej kuracji odchudzającej. Wszyscy producenci pamiętają, ile się kiedyś brało sprzętu, tylko po to, by wykorzystać w całości budżet, wypłacić odpowiednio wysokie honoraria i znaleźć się w odpowiedniej kategorii filmu niskonakładowego czy wysokonakładowego. Realia się zmieniły, pieniądze wydaje się oszczędniej, a odbija się to na bazie technicznej, która cierpi z powodu przerostu ambicji, czego przykładem są kłopoty ze sprzętem firmy „SONDOR”.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WaleryMakówka">Musimy zatrzymać to, co jest potrzebne do produkcji filmów i nie zagubić najcenniejszych doświadczeń. Jest to potrzebne i nam, ludziom którzy tu pracują, i twórcom, którzy pojawią się tu w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WaleryMakówka">Na zakończenie chciałbym powiedzieć, że wszyscy wiemy jakie były problemy z przydziałem częstotliwości dla trzeciego programu telewizyjnego w Łodzi, nie wydaje mi się więc, by można tu było stworzyć nowy, wielki ośrodek telewizyjny, tym bardziej bez poparcia ze strony kapitału zachodniego. Dziękuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#KonstantyLewkowicz">Pan przewodniczący zasygnalizował, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przystępuje do opracowania zasad współpracy finansowej miedzy telewizją, a kinematografią. Ja chciałbym zwrócić uwagę na inny aspekt stosunków kinematografii z telewizją. Otóż Łódź pustoszeje ponieważ telewizja przeciąga na swoją stronę kadrę, zarówno twórczą, jak i produkcyjną. Jest to trochę tak, jak z naczyniami połączonymi - po spadku produkcji w Łodzi ludzie nie mieli co robić, a w Warszawie brakowało specjalistów, poza tym wiele osób uważa, że w stolicy jest bezpieczniej i wygodniej żyć. Przyczyn jest oczywiście więcej, ale tak naprawdę nikt ich nie szuka ani nie próbuje usunąć. Jeśli będzie tak dalej, to niebawem w Łodzi zacznie brakować fachowców i przestanie ona być stolicą polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#KonstantyLewkowicz">Zdziwiła mnie nieco absencja władz miasta, miałem bowiem nadzieję, że to spotkanie pozwoli na swobodną wymianę poglądów i będzie okazją do zastanowienia się także nad kwestią współpracy lokalnych władz ze środowiskiem filmowym.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#KonstantyLewkowicz">Wydaje mi się, że jednym z najważniejszych problemów jest system, który pozwala na dużą dowolność rywalizacji pomiędzy dwoma wielkimi ośrodkami finansowania - Komitetem Kinematografii i Telewizją Polską S.A. Sądzę, że dobrze by było, gdyby Komisja Kultury i Środków Przekazu uważnie przyjrzała się mechanizmom finansowania produkcji filmowej, gdyż to właśnie w nich leży jedna z głównych przyczyn kryzysu polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#KonstantyLewkowicz">Uważam również, że ewentualna likwidacja Łódzkiego Centrum Filmowego byłaby katastrofą dla polskiej kultury i przyczyniłaby się do ostatecznego upadku artystycznej twórczości filmowej w naszym kraju. Wiele łódzkich firm prywatnych i państwowych, dla których Łódzkie Centrum Filmowe jest jedynym zapleczem technicznym, miałoby poważne kłopoty z produkcją i świadczeniem usług, a przecież jest to rynek, który ciągle jeszcze się rozwija. Nie wolno nam tego zniszczyć, nawet za cenę zwiększonych wydatków z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#KonstantyLewkowicz">Proszę państwa, w chwili, gdy w Polsce produkuje się zaledwie 25 filmów rocznie, Warszawa dusi wszystko i wszystkich. Ma tę przewagę, że właśnie tam znajdują się ośrodki decyzyjne i największy kapitał. Wraz z odpływem kadry i złą sytuacją łódzkich instytucji filmowych przyczynia się to do pogłębienia kryzysu w naszym mieście. Dlatego konieczne jest podjęcie kroków, które pozwoliłyby łódzkiemu ośrodkowi filmowemu na wyrównanie szans. Żeby to jednak zrobić, trzeba najpierw znaleźć i zbadać wszystkie przyczyny tego kryzysu. O to państwa posłów proszę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#JuliuszBraun">Myślę, że poszukiwanie tych przyczyn jest jednym z celów naszego przyjazdu do Łodzi i mam nadzieję, że państwo nam w tym pomogą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#HenrykKluba">Myślę, że mogę wskazać jeszcze jedną z przyczyn kryzysu polskiej kinematografii. Być może to, co powiem zabrzmi nieco ekshibicjonistycznie, ale powinno to zostać powiedziane. Wielu twórców filmowych „splamiło się” współpracą z dawnym „reżimem”. I nie chodzi o to, że w nowych realiach politycznych i społecznych trudniej jest im podjąć pracę, ale o to, że jakieś obiektywne prawo rozwoju historycznego na zawsze odebrało im możność twórczej realizacji i pozostawiło nieuleczalnego kaca moralnego.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#HenrykKluba">Ta luka nie została jeszcze wypełniona, zaś młodzi nie chcą się zbytnio angażować. Musi się więc narodzić pokolenie twórców z poprawnym życiorysem. Dopiero wtedy nadejdą lepsze czasy dla polskiego filmu.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#HenrykKluba">Dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, Lech W.Leszczyński: Chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana K.Lewkowicza, który wyraził zdziwienie z powodu nieobecności przedstawicieli władz miasta. W pierwszej części dzisiejszego posiedzenia, która miała miejsce wczesnym popołudniem, uczestniczyli wojewoda łódzki, pan Andrzej Pęczak i prezydent miasta, pan Marek Czekalski. Wyrazili oni zaniepokojenie sytuacją przemysłu filmowego w Łodzi i zadeklarowali chęć jego ratowania. To właśnie troska władz lokalnych o przyszłość łódzkich instytucji filmowych sprawiła, że zaprosiliśmy tutaj sejmową Komisję Kultury i Środków Przekazu. Mogę pana zapewnić, że władze miasta żywo się interesują problemami łódzkiej kinematografii i na pewno pomogą w ich rozwiązywaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JadwigaWendorff">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Jestem producentką i prowadzę prywatne studio filmów animowanych. Celowo używam słowa „prywatne”, a nie „niezależne”, gdyż w Polsce tak naprawdę nie ma producentów niezależnych - jestem teraz bardziej zależna, niż kiedykolwiek wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#JadwigaWendorff">Jedyną niezależnością, jest niezależność od Komitetu Kinematografii, nad czym zresztą ubolewam, gdybym bowiem była od niego zależna, to od czasu, do czasu mogłabym otrzymać jakąś dotację.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#JadwigaWendorff">Jestem zależna od Studia Filmowego „SEMAFOR”, ponieważ jeśli nie da mi ono zespołu zdjęciowego, to nie zrobię filmu. Jestem zależna od Łódzkiego Centrum Filmowego, ponieważ tutaj mieści się laboratorium obróbki taśmy filmowej. Jestem też zależna od telewizji, od agencji filmowej i mnóstwa innych instytucji, od których zależy moje „być, albo nie być”. Nie jest to jednak aż tak wielkim problemem, by nie można było sobie z nim poradzić. Film animowany rządzi się trochę innymi prawami niż fabularny, ponieważ zawsze można znaleźć zleceniodawców zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#JadwigaWendorff">Zabrałam głos przede wszystkim po to, by wyrazić zaniepokojenie propozycjami zmniejszenia liczby reklam w programach telewizji publicznej. Wiadomo, że większość pieniędzy przeznaczanych na produkcję filmową pochodzi właśnie stamtąd, a film rysunkowy żyje wyłącznie z telewizji. Proszę państwa, możemy sobie poradzić niemal ze wszystkim, jeśli jednak stanie się tak, że telewizja nie będzie miała pieniędzy na produkcję filmową, to wszystkie nasze rozmowy o przyszłości kinematografii okażą się bezcelowe. W życiu ważne są dwie rzeczy - jaka jest pierwsza, nie wiem, druga to pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#JadwigaWendorff">Proszę pamiętać, że ograniczenie liczby reklam w telewizji publicznej może zniszczyć nie tylko producentów prywatnych; może także zniszczyć państwowe wytwórnie, które zarabiają na świadczeniu nam usług. Dlatego proszę państwa posłów o zastanowienie się, czy możemy pozwolić sobie na takie ryzyko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ nasze spotkanie zmierza ku końcowi, poproszę o zabranie głosu pana przewodniczącego T.Ścibora-Rylskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Proszę państwa, łatwiej jest mi zabrać głos po tym, co powiedziała pani J.Wendorff, ponieważ w tej wypowiedzi pojawiło się kilka pozytywnych, wbrew pozorom, elementów. Rzeczywiście, producenci prywatni nie są niezależni, ponieważ muszą korzystać z państwowej bazy produkcyjnej, ale to właśnie było naszym celem. Nie chcieliśmy tworzyć rynku producentów, którzy będą mieli kamery, laboratoria i wszystko, co jest potrzebne do produkcji. Stworzyliśmy warunki, w których producenci prywatni mogli zaistnieć, ale żeby produkować muszą przyjść do instytucji państwowych i wykupić konkretne usługi. Okazało się, że producenci szybko się zorganizowali, powstał rynek, jest popyt na usługi, ale restrukturyzacja za tym nie nadąża i dlatego jest tak, jak jest.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Reforma miała jeszcze drugą stronę - skromne środki budżetowe, jakie możemy przeznaczyć na produkcję filmową, zostały podzielone w taki sposób, by producent był zmuszony do poszukiwania innych źródeł finansowania oraz by kinematografia była obecna w jak największej ilości produkowanych w Polsce filmów, przyjęliśmy bowiem założenie, że to właśnie państwowe instytucje filmowe będą uczestniczyć w ich produkcji.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#TadeuszŚciborRylski">Niełatwo jest w krótkim wystąpieniu powiedzieć, w których punktach reforma się nie udała - podczas poprzedniego spotkania przedstawiono więcej tego przykładów, a państwo ten bolesny wykaz uzupełniacie. Wydaje mi się jednak, że nie odeszliśmy zbyt daleko od pierwotnych założeń reformy i mam nadzieję, że uda się nam ją kontynuować. Sytuacja na rynku producenckim jest trudna, jednak największy ciężar przeobrażeń ponoszą duże instytucje, takie jak Łódzkie Centrum Filmowe, w którym skomasowano ogromny majątek i ogromne długi, zbyt ogromne, by można sobie było z nimi poradzić w ciągu roku czy dwóch.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Podzielam państwa zdanie, jeśli chodzi o współpracę z telewizją. Nie ma dobrej współpracy i być nie może, gdyż telewizja nie jest obarczona tym wszystkim, co obciąża kinematografię - bagażem niereformowanych od wielu lat instytucji, anachronicznymi strukturami i przestarzałymi przepisami - i dlatego zarabia. Telewizja nie musi utrzymywać całego tego folwarku, ponieważ ma swoich producentów na zewnątrz i zleca im konkretne zadania, dobrze przy tym płacąc. My też byśmy tak chcieli, ale już na starcie mamy znacznie mniejsze środki. Nie możemy też zapomnieć o instytucjach i laboratoriach, w których pracują ludzie o wyjątkowych umiejętnościach, których nie można nauczyć się w żadnej szkole. Wielu z nich zdobyło swój zawód wprost na planie filmowym i nie możemy pozwolić, by odeszli. Chcemy to wszystko zreformować, nie wolno nam jednak zniszczyć tego, co budowano przez kilkadziesiąt lat i co stanowi o wyjątkowości polskiego kina.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#TadeuszŚciborRylski">Cieszy mnie również - choć zdarza się to chyba po raz pierwszy - że nikt z państwa nie narzeka na jakość naszych usług i nie krytykuje wyposażenia laboratoriów oraz jakości dźwięku. Korzystacie państwo z tego, co tutaj mamy i rozumiem, że nasze usługi są na zadowalającym was poziomie. Jest to bardzo budujące.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#TadeuszŚciborRylski">Na państwa wypowiedziach chciałbym oprzeć swoje jutrzejsze wystąpienie, podsumowujące to, co kinematografia ma w najbliższym czasie do zrobienia, w kontekście współpracy pomiędzy producentami państwowymi, prywatnymi i bazą, która będzie świadczyła coraz lepsze usługi w coraz szerszym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#BarbaraPrzyrowska">Pan przewodniczący T. Ścibor-Rylski poddał w wątpliwość jakość świadczonych usług...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Nie, to wcale nie było moją intencją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#BarbaraPrzyrowska">...chciałabym więc powiedzieć, że mamy atest firmy „Kodak”, która kontroluje nasze laboratorium. Zbieramy bardzo pochlebne opinie od współpracujących z nami osób i staramy się, by nasze usługi były świadczone na światowym poziomie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WaleryMakówka">Podczas poprzedniej części spotkania, z ust prezydenta Miasta Łodzi padło stwierdzenie, że nasze usługi są droższe, niż gdzie indziej. Ponieważ są tu obecni wszyscy ważniejsi producenci, chciałbym właśnie ich zapytać, czy tak jest w rzeczywistości? Czy nasze usługi faktycznie są droższe, niż np. w Warszawie? Wydaje mi się, że nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MarekDepczyński">Proszę państwa, wydaje mi się, że powinniśmy pamiętać także o takich drobiazgach, jak kwestia wydawania licencji dla producentów filmowych. Rzeczywiście, coś tu jest chyba nie w porządku. Nie każdy powinien móc zostać producentem tylko dlatego, że wykupił sobie licencję. Konsekwencje tego, że nikt nie sprawdza licencjobiorców są daleko idące i na pewno nie wpływają pozytywnie na sytuację rynku.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MarekDepczyński">Ci, którzy decydują się na niepewny los producenta filmowego, wiele ryzykują, ponieważ rynek producencki w Polsce dopiero się tworzy. Pan S.Wójcik z ATV znalazł już swoje miejsce na tym rynku, sądzę jednak, że producentom filmowym jest dużo trudniej. Także dlatego, że coraz mniej jest nabywców, a mur dystrybucji filmowej staje się coraz twardszy i wyższy. O dystrybucji prawie tutaj nie mówiliśmy, a przecież to właśnie tam znajduje się potężne źródło pieniędzy. Ciągle też nie ma wystarczająco dużego nagromadzenia kapitału, by producenci mogli zaistnieć w roli, jaka jest im przypisana na świecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JerzyWoźniak">Chciałbym uzupełnić wypowiedź mojego zastępcy i odnieść się do kwestii współpracy, czy też braku współpracy między telewizją i kinematografią. Muszę powiedzieć, że nieco mnie zaskoczyło wystąpienie pana Konrada Szołajskiego, w którym przedstawił czarny obraz upadku telewizji i kinematografii jednocześnie. Ja bym tego tak czarno nie widział - prawdopodobne jest, że telewizja upadnie, jeśli kinematografia nie będzie produkowała filmów, natomiast pewne, że upadnie kinematografia, jeśli telewizja nie będzie kupowała produkowanych przez nią filmów. Jeśli jednak pan Konrad Szołajski zechce złożyć właściwy wniosek, czy też przedstawić stosowny postulat Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, to z całą pewnością pojawi się odpowiednie uregulowanie, w obawie, byśmy wszyscy nie znaleźli się bez pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję państwu bardzo. Ponieważ gospodarze wyznaczyli nam kolejne punkty programu, na tym kończymy tę część posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#JuliuszBraun">Następnie członkowie Komisji złożyli wizytę w Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej, gdzie spotkali się z przedstawicielami władz oraz kadry naukowej i dydaktycznej uczelni.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#JuliuszBraun">Rozpoczynamy kolejną, ostatnią już dzisiaj, część naszego posiedzenia, choć to od niej powinniśmy byli zacząć, gdyż szkoła jest miejscem, od którego wszystko się zaczyna. Chciałbym podziękować panu rektorowi za zaproszenie i przekazać prowadzenie spotkania w jego ręce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WojciechHas">Witam serdecznie panie i panów posłów z Komisji Kultury i Środków Przekazu. Chciałbym podziękować członkom Komisji za przyjęcie zaproszenia i odwiedzenie murów naszej uczelni. Witam także osoby towarzyszące Komisji, przewodniczącego Komitetu Kinematografii, pana Tadeusza Ścibora-Rylskiego, pana dyrektora Lecha Leszczyńskiego oraz pozostałych gości.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WojciechHas">Szczegółowe informacje o uczelni znajdą państwo w dostarczonych wam materiałach. Ograniczę się więc do przedstawienia najważniejszych problemów uczelni.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WojciechHas">Jednym z najważniejszych jest modyfikacja programów nauczania, która ma prowadzić do polepszenia współpracy między wszystkimi wydziałami uczelni, a w konsekwencji do obniżenia kosztów dydaktycznych oraz zbliżenia systemu dydaktycznego do odpowiednich standardów Unii Europejskiej. Drogą do tego będą m.in. organizowane przez nas w Luksemburgu warsztaty operatorskie dla kandydatów z krajów Unii Europejskiej oraz planowane od przyszłego roku kształcenie zaoczne na poziomie licencjatu, także dla operatorów z krajów Wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WojciechHas">Bardzo ważnym zagadnieniem jest także rozwój kadry dydaktycznej, a szczególnie pozyskiwanie ludzi młodych. Znana państwu sytuacja nauki i kultury nie sprzyja rozwiązywaniu tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#WojciechHas">Nasza uczelnia ma dużo specjalistycznego sprzętu filmowego i telewizyjnego. Sprzęt ten zużywa się i starzeje, więc naszym stałym problemem jest konieczność jego odnawiania i modernizowania. Wiąże się to z kwestią wyboru, na co przeznaczyć skromne środki finansowe?</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#WojciechHas">W ostatnich latach znacznie zwiększyła się liczba studentów, szczególnie na studiach zaocznych, co skłoniło nas do podjęcia starań o uzyskanie nowych pomieszczeń do celów dydaktycznych. Prowadzimy na ten temat rozmowy z władzami miasta i mamy z ich strony pewne przyrzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#WojciechHas">Szczególnie ważnym problemem jest utrzymanie dodatniego wyniku finansowego i pozyskiwanie dodatkowych środków. W ciągu ostatnich dwóch lat szkoła zanotowała niewielką nadwyżkę dochodów nad kosztami, co umożliwiło wprawdzie dokonanie bieżących zakupów, nie pozwoliło jednak na odtworzenie zużytego sprzętu filmowego i telewizyjnego. W roku bieżącym, na skutek ogólnego wzrostu kosztów prowadzenia uczelni, grozi nam deficyt rzędu 100 tys. nowych zł.</u>
          <u xml:id="u-106.7" who="#WojciechHas">Tyle, w największym skrócie, o najważniejszych problemach uczelni. Bardzo proszę o opinie i pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JuliuszBraun">Na jednym z ostatnich posiedzeń Komisji zajmowaliśmy się problemami szkolnictwa artystycznego i poruszona została sprawa możliwości pozyskiwania dodatkowych środków, o których mówił pan rektor. Kształcenie w takiej szkole, jak łódzka jest bardzo kosztowne, chciałbym więc zapytać, czy widzą państwo możliwość zwiększania własnych dochodów? Jeśli tak, to w jaki sposób, a jeśli nie, to czy zostały już osiągnięte jakieś granice?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#EdwardZajicek">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Jakie są źródła naszych dodatkowych dochodów? Czerpiemy je przede wszystkim z czesnego, które opłacają studenci zagraniczni. Możemy oczywiście przyjmować coraz więcej studentów, choć ograniczają nas trochę możliwości dydaktyczne. Barierę, do której likwidacji mogliby się państwo przyczynić, stanowią przede wszystkim wyznaczane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej górne limity opłat za studia. Być może jest to słuszne w odniesieniu do innych uczelni, jednak nauka w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej jest na tyle specyficzna, że wysokość opłat za nią powinna być ustalana przez uczelnię i rynek. Czesne mogłoby być znacznie wyższe - w końcu Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna jest uczelnią o światowej renomie - i nie wiem dlaczego się nas ogranicza.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#EdwardZajicek">Drugim ważnym, choć nie tak obfitym, źródłem dochodów jest nasza mini-wytwórnia filmowa i mini-studio, które kiedyś można było nazwać telewizyjnym, ale na skutek braku nowoczesnego sprzętu nazwa ta przestała być adekwatna. W oparciu o posiadany sprzęt szkoła, w chwilach wolnych od zajęć dydaktycznych, świadczy usługi produkcyjne. Staramy się także wynajmować wolne pomieszczenia, szczególnie w akademikach.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#EdwardZajicek">Mamy bardzo dobre kontakty z łódzkim ośrodkiem telewizyjnym, który zadeklarował udział w produkcji etiud szkolnych, co jest dla nas ważne także z tego powodu, że najkosztowniejsze w procesie nauczania są zajęcia praktyczne studentów. Współpracujemy także z obydwoma programami Telewizji Polskiej S.A., nawiązując z nimi koprodukcję, zwłaszcza w przypadku etiud studenckich, które przekraczają obowiązujące u nas limity.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#EdwardZajicek">Źródłem pewnych dochodów jest także działające przy uczelni Studio Filmowe „INDEX”, które zajmuje się przede wszystkim promowaniem naszych najlepszych absolwentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WojciechHas">Pozwolę sobie zauważyć, że niestety stanowisko warszawskiej telewizji wobec Studia Filmowego „INDEX” jest dla nas bardzo niekorzystne. Od pewnego czasu obserwujemy postępującą monopolizację poszczególnych programów telewizji publicznej. Jest to związane między innymi z produkcją łódzkich instytucji filmowych, a są tu ogromne możliwości, zarówno jeśli chodzi o produkcję filmową, telewizyjną, jak i teatralną, które pozostają niestety niewykorzystane. Jeżeli np. dyrektor teatru nie lubi Łodzi, gdyż jest wychowankiem szkoły katowickiej, to zrobi wszystko, by spektakl produkować gdzie indziej. Ogromną rolę odgrywają wszelkiego rodzaju powiązania, lokalne telewizje mają problemy, a centrala Telewizji Polskiej S.A. jest kierowana przez amatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#EdwardZajicek">Zapomniałem o drugim co do ważności źródle dochodów uczelni, mianowicie opłatach za studia zaoczne. Służą one przede wszystkim doskonaleniu zawodowemu ludzi, którzy zajmują się już filmem czy telewizją. Szkoła prowadzi zaoczne Studium Realizacji Telewizyjnej, Wyższe Studium Fotografii oraz Studium Scenariuszowe. To ostatnie przynosi nam straty, ponieważ Komitet Kinematografii nie ma pieniędzy na dotację, a my musimy dokończyć cykl kształcenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#JanBudkiewicz">Proszę państwa, pozwolę sobie zabrać głos jako pierwszy, choć przychodzi mi to z trudem, gdyż duży fragment mojego życia zawarty jest w tych murach. Widzę twarze znajomych ludzi, z którymi nie widziałem się od lat i proszę się więc nie dziwić, jeśli zadrży mi głos.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#JanBudkiewicz">Studiowałem na tej uczelni sześć lat. Było to dosyć dawno, ale już wtedy niełatwo było zdobyć pieniądze na filmy studenckie czy etiudy, które każdy z nas musiał zrobić na kolejnych latach studiów. Dzisiaj jest to być może jeszcze trudniejsze i dlatego sądzę, że musimy spróbować pomóc szkole wyegzekwować współpracę ze strony telewizji publicznej. Myślę, że łagodna perswazja ze strony Komisji mogłaby wiele zdziałać.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#JanBudkiewicz">Powinniśmy raz jeszcze zadać sobie pytanie, jaką rolę dla telewizji publicznej spełniają producenci niezależni? Nasze oceny tej roli były, i zapewne są, mniej lub bardziej krytyczne. Wszyscy pamiętamy posiedzenie Komisji, na którym prezes W.Walendziak niezwykle wysoko oceniał możliwość współpracy z tyloma niezależnymi producentami. Warto by więc zwrócić uwagę zarządu Telewizji Polskiej S.A. na to, że niezależnym producentem może być również łódzka Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna. Jej potencjał jest ogromny, gdyż tworzą go zarówno studenci, jak i kadra profesorska, choć może nieco gorzej jest z zapleczem technicznym.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#JanBudkiewicz">W telewizji publicznej pokazywanych jest wiele programów, które robione są przez amatorów, a nawet dyletantów. Jestem pewien, że tutaj programy byłyby robione nie tylko z klasą, ale i znacznie taniej.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#JanBudkiewicz">Uważam, że w tej sprawie moglibyśmy i powinniśmy wesprzeć starania szkoły. Jeżeli ci niezależni producenci są tak dobrzy, jak mówi pan prezes W.Walendziak, to mamy dla niego jeszcze jednego niezależnego producenta, z którego oferty może skorzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#HenrykKluba">Propozycja pana posła J.Budkiewicza bardzo mnie cieszy, byłbym jednak dość ostrożny, jeśli chodzi o filmy szkolne, ponieważ najczęściej mają one dość specyficzny i eksperymentalny charakter.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#HenrykKluba">Muszę powiedzieć, że kiedy przeczytałem temat dzisiejszego spotkania - twórczość filmowa w warunkach gospodarki rynkowej - byłem nieco zdziwiony i przestraszony. Szkoła, która realizuje kształcenie artystyczne jest niezmiernie skomplikowanym i delikatnym organizmem. Każdy student i każdy nauczyciel jest inny, każdy program jest eksperymentem. Wydaje mi się, że ta szkoła ma szczególne znaczenie dla polskiej kultury i polskiego szkolnictwa. Jesteśmy poddawani różnym porównaniom - kongresy szkół filmowych są bardzo częste - i z tych porównań coś wynika.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#HenrykKluba">Panie przewodniczący, najbogatsze szkoły filmowe na całym świecie nie sytuują się w relacji rynkowej. Wydział Filmowy Uniwersytetu w Los Angeles ma wspaniale wyposażone studia, 600 stołów montażowych! Obok zaś znajduje się dziesięć wielkich wytwórni. Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi nie ma nawet porządnej sceny. Na tę szkołę trzeba spojrzeć nieco inaczej. Jest ona enklawą, miejscem w którym na trudnych do zracjonalizowania zasadach rodzi się twórczość filmowa, rodzi się sztuka.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#HenrykKluba">Nie znaczy to, że nie należy się zastanawiać nad możliwościami zarabiania pieniędzy. Można np. starać się zwiększać proporcje etiud czysto artystycznych i takich, które można sprzedać. Nie należy jednak studentów demoralizować, nakłaniając ich do ulegania modom i komercji. Myślimy o zarabianiu pieniędzy, często jednak natrafiamy na opór pedagogów, którzy chcieliby zachować ducha szkoły. Niestety, trochę musimy się skomercjalizować, nie na tyle jednak, by podważyć dobre imię uczelni.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#HenrykKluba">Oczywiście, możemy zwiększyć nasze dochody. Kiedy byłem rektorem, udało się nam sprzedać niemieckiej stacji telewizyjnej CDF dziesięć etiud filmowych, a za uzyskane środki kupiliśmy sprzęt telewizyjny. Ale do tego potrzeba promocji, trzeba bywać na wszystkich festiwalach, pukać do różnych drzwi. Oczywiście, szkoła to robi, nie zawsze jednak mamy towar nadający się do sprzedaży. Dysponujemy również ogromnym materiałem archiwalnym. Są to tysiące dyplomów i dziesiątki tysięcy drobniejszych ćwiczeń, które zasługują na to, by zapoznała się z nimi szersza widownia.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#HenrykKluba">Bardzo ważne jest to, o czym mówił rektor W. Has: musimy podźwignąć się z technicznego średniowiecza. Ile razy patrzę na etiudy naszych studentów i studentów amerykańskich, francuskich czy brytyjskich, tyle razy mogę bez fałszywej skromności powiedzieć, że wyróżniają się wyobraźnią i poziomem artystycznym, ale są skandaliczne pod względem technicznym. Poziomu technicznego niestety nie uda się przeskoczyć przy pomocy artyzmu.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#HenrykKluba">Pieniądze są ważne, jednak ze względu na specyfikę naszej szkoły bardzo bym prosił, żeby nie naciskać zbytnio na to, byśmy na siebie zarabiali. To są rzeczywiście bardzo drogie studia. Próbowaliśmy kiedyś ustalić, jaki rodzaj edukacji jest w Polsce najdroższy. Okazało się, że najwięcej kosztuje wyedukowanie inżyniera oblatywacza samolotów odrzutowych, na drugim miejscu znalazł się fizyk atomowy, a na trzecim reżyser. Tak więc twórca filmowy kosztuje sporo, jeśli jednak zrobi dobry film, to poniesione na jego edukację wydatki mogą się zwrócić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JuliuszBraun">Być może trochę niefortunnie zadałem pierwsze pytanie, nie było bowiem moja intencją sugerowanie, iż szkoła powinna coraz więcej zarabiać. Chodziło mi raczej o wyjaśnienia, jakie są możliwości pozyskiwania dodatkowych środków. Temat naszego posiedzenia rzeczywiście jest związany z sytuacją twórczości filmowej w warunkach wolnego rynku, nie mamy jednak zamiaru szukać sposobów skomercjalizowania uczelni. Przeciwnie, chcemy znaleźć taki model jej funkcjonowania, by mogła realizować swoje zadania i kształcić ludzi służących kulturze, a nie gospodarce. Powinniśmy się zastanowić, jak stworzyć warunki dla funkcjonowania takiej instytucji w obecnej rzeczywistości? Oczywiście, nie może się to odbywać poprzez zmuszanie szkoły do zarabiania kolejnych milionów czy miliardów złotych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MieczysławLewandowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Prawdą jest to, co rektor W.Has i dziekan H.Kluba mówili na temat technologicznej zapaści naszej uczelni. Wydział, którym mam zaszczyt kierować, jest najściślej związany z techniką i dlatego to ja odpowiadam za utrzymanie możliwie wysokiego jej poziomu.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MieczysławLewandowski">Muszę powiedzieć, że od pewnego czasu obserwuję zjawiska, które mnie zadziwiają. Kiedyś było tak, że jeśli państwowa kinematografia kupowała nowy sprzęt, to stary przekazywała szkole. Ten sprzęt do dzisiaj jest przez nas wykorzystywany. Obecnie w wytwórniach miesiącami leżą nietknięte kamery, na których moglibyśmy uczyć studentów. Niestety, prawa rynku sprawiają, że nie stać nas na ich wypożyczenie. Co ciekawe, ich wypożyczenie kosztuje w Łodzi więcej, niż w Stanach Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#MieczysławLewandowski">Jeden z moich przyjaciół, ekonomista, tłumaczył mi, że jest to normalne, dla mnie jednak taka sytuacja jest chora. Wydaje mi się, że musi zaistnieć system preferencji dla edukacji. Muszą zostać wprowadzone przepisy, które sprawią, że różnym firmom będzie się opłacało kooperować ze szkołami. Do tego czasu, wytwórnia nie pożyczy mi sprzętu, ponieważ bardziej jej się opłaca trzymać go w piwnicy niż obniżyć cenę wynajmu.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#MieczysławLewandowski">Paradoksem jest to, że firma Kodak sprzedaje nam materiał światłoczuły znacznie taniej, niż odbiorcom komercyjnym. Odbywa się to w ramach światowego programu edukacji dla studentów. Mało tego, firma Kodak daje nam często materiał za darmo. I teraz pojawia się problem - otrzymuję materiał światłoczuły do oceny; żeby to zrobić potrzebuję nowoczesnej kamery, a nie muzealnych aparatów, na których uczymy studentów. Gdybym chciał taką kamerę wypożyczyć, to musiałbym zapłacić tyle, ile kosztuje realizacja jednej etiudy, a na to nie mam sumienia. W ustawodawstwie musi zaistnieć coś, co sprawi, że właścicielowi sprzętu albo telewizji, będzie się opłacało współpracować ze szkolą. Oczywiście, musi to mieć odbicie w ich wynikach ekonomicznych, ponieważ z tego, co dziś usłyszałem wynika, że jedyną wartością stał się dziś pieniądz. Sądzę, że Komisja Kultury powinna się zastanowić nad tym problemem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JuliuszBraun">Moim zadaniem nie jest wprawdzie komentowanie państwa wypowiedzi, chciałbym jednak powiedzieć, że nie jest prawdą, iż jedyną wartością pozostał pieniądz. Niestety, rolą ustawodawcy często jest decydowanie o pieniądzach i dokonywanie wyborów miedzy mniejszym i większym złem. Być może później będziemy mieli jeszcze okazję do swobodniejszej wymiany poglądów na temat twórczości, natomiast tutaj chcemy rozmawiać o tym, co można zrobić od strony organizacyjnej i finansowej, by twórczość mogła się rozwijać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#KonradNapierała">Myślę, że rolą ustawodawcy jest tworzenie warunków, w których państwo może się na różnych poziomach - i społecznym, i ekonomicznym, i kulturowym - rozwijać. Nie powinniśmy więc nadmiernie akcentować roli pieniądza, szczególnie w miejscu, w którym się znajdujemy.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#KonradNapierała">Mnie najbardziej interesuje podejmowany tu wątek współpracy z telewizją. Telewizja publiczna ma w swoim statucie zapisany obowiązek wspierania kultury narodowej. Podzielam pogląd pana rektora, że robi to po amatorsku, w stopniu wysoce niezadowalającym. Coś we mnie się burzy, gdy słyszę, że kolejny miliard idzie na „Wieczór z Alicją”, a nie ma pieniędzy na pomoc dla Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej, której wkład w rozwój polskiej kultury jest niepodważalny. Uważam, że Komisja powinna się nieco dłużej zatrzymać przy tym problemie.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#KonradNapierała">Interesowałaby mnie państwa opinia o tym, czego można od publicznej telewizji oczekiwać i na czym należy się skupić? Wiemy, na czym polega system producencki w wydaniu Telewizji Polskiej S.A. - producenci przychodzą do telewizji i korzystając z jej najlepszego sprzętu realizują programy. Taka jest ich niezależność. Czy zastanawiali się państwo nad tym i czy w związku z tym macie jakieś pomysły?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#HenrykKluba">Mogę panu podać doskonały przykład tego, w jaki sposób telewizja traktuje łódzką uczelnię. Kilka dni temu miałem telefon z Telewizji Edukacyjnej. Pani redaktor zapytała mnie, czy zgodzę się, by w ich programie zostało wykorzystane kilka etiud, które powstały w naszej szkole. Odpowiedziałem pani redaktor, że tak i że chciałbym się z nią porozumieć co do cennika. Pani redaktor była bardzo zdziwiona, że nie dostanie tych etiud za darmo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#HenrykKluba">Telewizja publiczna chce nas traktować jak dojną krowę i wyświetlać nasze produkty za darmo. Świadczy o tym chociażby to, że nie wykazała nawet elementarnej przyzwoitości, próbując ustalić cennik na tego typu produkcję. Niektórym jej pracownikom wydaje się, że prace studentów są produktem gorszej kategorii, czymś, co nie zasługuje na zapłatę, podczas gdy bardzo często są to utwory znacznie lepsze niż normalna produkcja telewizyjna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JerzyWoźniak">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Choć kalam w ten sposób własne gniazdo, nie mogę się nie zgodzić z częścią przedstawionych tutaj zarzutów pod adresem Telewizji Polskiej S.A. Zanim zostałem dyrektorem Oddziału Terenowego telewizji, byłem pedagogiem i dlatego problemy Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej są mi szczególnie bliskie. Rzeczywiście współpraca uczelni z telewizją publiczną, szczególnie z centralą, nie układa się zbyt dobrze. Ja wprawdzie kupiłem ostatnio film studenta łódzkiej uczelni, jednak stosunek niektórych osób z Warszawy do Szkoły Filmowej jest co najmniej niewłaściwy. Niestety, żyjemy w określonych realiach i coraz częściej obserwujemy postępującą demoralizację.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#JerzyWoźniak">Nie jest prawdą, że telewizja posiada tylko najnowocześniejszy sprzęt. W Łodzi pracujemy głównie na sprzęcie, który przestał być nowoczesny bardzo dawno temu. Jedynie niewielka część urządzeń należy do nowszej generacji. Jednak w porównaniu ze szkołą, wypada on lepiej.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#JerzyWoźniak">Muszę powiedzieć, że telewizja zbyt często zapomina, jak bardzo opłaca się kształcenie studentów i udostępnianie im sprzętu, na którym w przyszłości będą pracować. Unika się dzięki temu konieczności ponownego szkolenia, które bywa dosyć kosztowne i czasochłonne.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#JerzyWoźniak">W ustawie o radiofonii i telewizji znajduje się zapis mówiący o tym, że telewizja publiczna powinna przeznaczać pewne środki na edukację. W oparciu o ten zapis Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna wystosowała przy moim udziale pismo do zarządu Telewizji Polskiej S.A. z prośbą o wspomożenie jej kwotą 6 mld zł, z przeznaczeniem na zakup profesjonalnych kamer BetaCam, które stanowią obecnie w telewizji standardowe wyposażenie. Pozwoliłoby to na znaczne podwyższenie poziomu technicznego uczelni i umożliwiłoby studentom zapoznanie się ze sprzętem, na którym bez wątpienia będą musieli w przyszłości pracować. Pismo to trafiło także na moje biurko, ale o ile wiem, nie ma jeszcze odpowiedzi z Warszawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#EdwardZajicek">Wydaje mi się, że ta częściowo skomercjalizowana instytucja, jaką jest telewizja publiczna, powinna bardziej dbać o swój własny rynek i postępować zgodnie z jego zasadami, to znaczy inwestować w to, co jest najcenniejsze - w kapitał ludzki. Ta szkoła ma w nazwie przymiotnik „telewizyjna” i jej absolwenci będą w telewizji pracować. Od tego, na jakim sprzęcie i w jakich warunkach będą zdobywać wiedzę i doświadczenia zależy, jakimi będą w przyszłości pracownikami. W tej chwili Telewizja Polska S.A. w ogóle tym się nie interesuje i wszelkie koszta ponosi Ministerstwo Kultury i Sztuki, a tego ministerstwa nigdy nie będzie stać na poważne inwestowanie w szkołę. Uważam, że jest to obowiązkiem telewizji, w jej własnym przyszłym interesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#HenrykKluba">W Wielkiej Brytanii jedną z bardzo dobrych szkół filmowych utrzymuje związek zawodowy pracowników filmowych, który w ten sposób inwestuje we własną przyszłość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JuliuszBraun">Panie rektorze, prosiłbym o przekazanie do wiadomości pisma, o którym wspomniał pan dyrektor J.Woźniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#RyszardZając">Bardzo się cieszę, że rozmawiamy o telewizji publicznej w tym miejscu, ponieważ wbrew pozorom jest to bardzo ważny wątek naszej dyskusji. Myślę, że są trzy istotne problemy, jeśli mówimy o telewizji publicznej w kontekście Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej i naszego dzisiejszego spotkania.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#RyszardZając">Po pierwsze, budżet Telewizji Polskiej S.A., jest budżetem niemałym i jak sądzę, powinien być wykorzystywany w sposób racjonalny, z uwzględnieniem interesu polskiej kultury.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#RyszardZając">Po drugie, Telewizja Polska S.A. sama kreuje się na mecenasa kultury i to mecenasa najpoważniejszego. Nie tak dawno mieliśmy okazję zapoznać się ze specjalnym oświadczeniem twórców, którzy bronili telewizji przed ograniczaniem jej dochodów z reklam po to, by mogła ona przeznaczać swoje środki na wspieranie różnych inicjatyw kulturalnych.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#RyszardZając">Po trzecie, Telewizja Polska S.A. ma wyraźnie określone w ustawie obowiązki w stosunku do kultury, które wypełnia, jak widać, w stopniu niedostatecznym.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#RyszardZając">Sadzę, że jeśli rozmawiamy o trudnej sytuacji szkoły, w której się znajdujemy, to ta trudna sytuacja pozostaje w związku z nadzwyczaj dobrą sytuacją Telewizji Polskiej S.A. Nie chciałbym urazić pana dyrektora J.Woźniaka, ale wszystko to stwarza wrażenie, że zarząd telewizji składa się w dużej mierze z ludzi, którzy nie do końca rozumieją swoją rolę, zarówno jako mecenasa kultury, jak i jako nadawcy publicznego.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#RyszardZając">Wydaje mi się, że jest to na tyle istotny wątek naszej dyskusji, że postulowałbym, by pan przewodniczący i szanowni koledzy posłowie raczyli się nad nim pochylić. Nie wiem, czy będzie to możliwe na tym posiedzeniu, ale mam nadzieje, że uda się to zrobić szybko, dzięki czemu będziemy mogli wyciągnąć wnioski z sytuacji, w której publiczna telewizja nie realizuje zobowiązań wypływających z ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AndrzejBednarek">Proszę państwa, mam przed sobą fax z całkowicie profesjonalnej i komercyjnej japońskiej telewizji NLH, która proponuje nam m.in. udział w Światowym Studio Młodych. Mało tego, w faxie są wyszczególnione tematy jakie można podjąć i dokładny terminarz imprezy, łącznie z datami emisji. Za każdy, ok. dziesięciominutowy program zrealizowany przez studentów Japończycy proponują 2 tys. dolarów. Oni nie traktują nas jak producenta darmowych filmików. Przedstawiają konkretną propozycję: zróbcie program, dostaniecie 2 tys. dolarów. Dlaczego nasza telewizja nie może z nami tak postępować?</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#AndrzejBednarek">Telewizja jest ważna, ale nie najważniejsza, wróćmy więc do problemów szkoły. Kształcimy fachowców dla telewizji, ale także dla kin. Dla nas jest to bardzo istotne. Pan rektor E.Zajicek wspomniał o studentach zagranicznych - w tej chwili jest to trzydzieści jeden osób. Studiują oni przede wszystkim na wydziałach filmowych, na których jest łącznie dziewięćdziesiąt osób, i płacą rocznie 7000$ czesnego. Czy jest w Polsce uczelnia, w której proporcja studentów z zagranicy do studentów polskich, jest choćby zbliżona do tego, co jest u nas?</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#AndrzejBednarek">Proszę pamiętać, że nasza uczelnia ma już 47 lat, że uczyli w niej i uczą najwybitniejsi przedstawiciele sztuki filmowej i teatralnej oraz że ma ona już swoje miejsce na kulturalnej mapie Europy. Nie boimy się konfrontacji z najlepszymi uczelniami filmowymi świata. Niedawno zdarzyło mi się być w Nowym Jorku na konferencji poświęconej metodom wykładania scenariusza. Rozmawiałem tam z wybitnym amerykańskim pedagogiem i zapytałem go, jak on to robi? Profesor powiedział dwa zdania, po czym przerwał i stwierdził: „wie pan, co ja będę panu mówił - przecież i tak jesteście w tym najlepsi”. Jest to oczywiście jedynie miła anegdota, która jednak pozwala zauważyć, jaki jest stosunek światowych autorytetów do polskiej szkoły filmowej.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#AndrzejBednarek">Pewne mechanizmy rynkowe są przez nas wykorzystywane i do pewnego stopnia potrafimy sobie w nowych warunkach radzić, mamy jednak świadomość, że nigdy nie będzie możliwe finansowanie szkoły ze źródeł prywatnych, np. z opłat studentów. Polskich studentów po prostu nie będzie na to stać. Dlatego też musi to być uczelnia państwowa, a uczelnia państwowa nigdy nie będzie w stanie samodzielnie się utrzymać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MarekDepczyński">Wydaje mi się, że kontakt pana profesora z telewizją, kontakt bez wątpienia negatywny, nie może być uogólniany jako sposób myślenia całej firmy. Jest to po prostu nieodpowiedzialne działanie pojedynczych osób, które działają w sposób nieprofesjonalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WojciechHas">Proszę państwa, to co się dzieje w publicznej telewizji, to jest budowanie kapitalizmu za państwowe pieniądze. Za czyje pieniądze robi się całą tę produkcję? Powinna to dokładnie zbadać Najwyższa Izba Kontroli, a prokuratura podjąć skuteczne działania. Dla kogo jest ta telewizja? Dla „pampersów”, czy dla ludzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WiesławGołębiewski">Panie przewodniczący, panie rektorze, szanowni państwo. Ta dyskusja przekonuje mnie, że relacje między Telewizją Polską S.A. i Państwową Wyższą Szkołą Filmową, Telewizyjną i Teatralną są na dzień dzisiejszy złe. Ten stan rzeczy nie ma ekonomicznego uzasadnienia, ponieważ każda złotówka skierowana tutaj, gdzie istnieje ogromny potencjał artystyczny i intelektualny, zostanie nie tylko wykorzystana z korzyścią dla polskiej kultury, ale w przyszłości zaprocentuje korzyściami dla samej telewizji.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WiesławGołębiewski">Nasza dyskusja jest o tyle istotna, że przed nami jest dyskusja nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, które wpłynęło już do marszałków i premiera. Państwa uwagi muszą nas w jakiś sposób ukierunkować i wskazać nam, co telewizja ma do zrobienia w dziedzinie edukacji. Do tej pory nie wiedzieliśmy, że publiczna telewizja do tego stopnia zaniedbuje swoje ustawowe obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WiesławGołębiewski">Z naszych dotychczasowych doświadczeń z Telewizją Polską S.A. jasno wynika, że w tej instytucji kodeks handlowy ma prymat nad ustawą. W publicznej telewizji myśli się wyłącznie o zysku w kategoriach rynku, zapominając o powinnościach w stosunku do państwa, społeczeństwa i kultury. Cóż z tego, że telewizja gromadzi wielomiliardowe oszczędności, jeśli nie chce się tym z nikim podzielić? Przecież to nie są tylko pieniądze z reklamy - to są także pieniądze podatnika i nie ma żadnego uzasadnienia, by kieszeń podatnika obciążać dodatkowym dofinansowaniem Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej, skoro taki obowiązek spoczywa na publicznej telewizji.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WiesławGołębiewski">Reasumując, istnieje potrzeba uwzględnienia tego problemu przez Komisję w czasie dyskusji nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#JanBudkiewicz">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Wydaje mi się, że niemal wszystko to, o czym tu mówimy, jest spowodowane tym, że w Polsce nie ma ochrony zawodu. Ktoś, kto skończy tu studia, ma takie same uprawnienia, jak ktoś z ulicy, kuzyn pana redaktora. Dotyczy to zwłaszcza telewizji.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#JanBudkiewicz">Kolega J.Woźniak ma rację, inwestowanie w studentów jest dla telewizji bardzo opłacalne, ponieważ absolwent szkoły będzie mógł od razu, bez dodatkowego przeszkolenia przystąpić do pracy. Jeśli baza techniczna uczelni nie zostanie unowocześniona, to za kilka lat jej absolwentów będzie czekać szok, gdy spróbują podjąć pracę w telewizji. Już niedługo w technice telewizyjnej nastąpi rewolucja, ponieważ nadawcy przestawią się na zapis cyfrowy. Coś musi się zmienić, jeśli bowiem tak się nie stanie, to nawet przy największej wyobraźni i najwybitniejszym artyzmie absolwenci będą przegrani już na starcie.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#JanBudkiewicz">Chciałbym także przedstawić dwa skromne pomysły, które można by wykorzystać w sprawach finansowych. Wydaje mi się, że Komitet Kinematografii mógłby przeznaczyć np. 1% budżetu dotowanych filmów dla Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej. Natomiast ze strony telewizji musimy wyegzekwować to, o czym mówił pan poseł Konrad Napierała i co mówili inni.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#JanBudkiewicz">Są pewne zwolnienia podatkowe przy fundowaniu czegoś. Myślę, że warto by było zastanowić się nad możliwościami wykorzystania tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#JanBudkiewicz">Proszę państwa, talentu nikogo nie można nauczyć, ale w tej szkole zawsze uczono warsztatu i wyobraźni, a robili to wielcy wizjonerzy - ci, których możemy zobaczyć na portretach, i ci, którzy tu siedzą - nasi profesorowie. Myślę, że za tę wyobraźnię i warsztat, tę szkołę należy szczególnie promować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#EdwardZajicek">Panie pośle, o ile centrala telewizji nie udziela nam żadnej pomocy, o tyle Komitet Kinematografii bardzo nam pomaga, finansując część filmów, które tu robimy. Kinematografia inwestuje w tę szkołę i nie można jej zarzucić braku zainteresowania naszymi problemami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#JuliuszBraun">Myślę, że wypowiedź pana posła J.Budkiewicza stanowi doskonałą klamrę spinającą naszą dyskusję. Czy pan rektor chciałby zabrać na zakończenie głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WojciechHas">Raz jeszcze państwu dziękuję za przybycie do Łodzi. Chciałbym wyrazić nadzieję, że to, o czym tutaj mówiliśmy zostanie przez państwa wykorzystane i przyniesie nam wszystkim jakieś owoce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#RyszardZając">Pan poseł J. Budkiewicz powiedział coś, co bardzo mnie zaniepokoiło - wskazał mianowicie na swoistą selekcję negatywną, jak dokonuje się w doborze osób, które zawiadują telewizją. Jeden z przedmówców zwrócił uwagę na pewne elementy osobistej niechęci i ostracyzmu władz telewizji w stosunku do łódzkiej Szkoły Filmowej. Bardzo mnie to niepokoi, gdyż zaświadcza, że Telewizji Polskiej S.A. nie ma żadnych wewnętrznych mechanizmów, które zmuszałyby jej władze do promowania polskiej kultury. W naszym państwie nie ma potężniejszego narzędzia promocji od publicznej telewizji. Jeśli więc ta telewizja nie wypełnia swoich zadań chociażby w stopniu dostatecznym, to myślę, że powinniśmy się nad tym poważnie zastanowić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JanBudkiewicz">Proszę państwa, jesteśmy teraz w budynku, w którym znajduje się jedno historyczne miejsce - są to wyjątkowe schody. Prosiłbym pana rektora i państwa, abyśmy zrobili sobie na tych schodach zdjęcie, takie samo, jak najwspanialsi ludzie kina na świecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#EdwardZajicek">Jeśli szanowni posłowie zechcą pójść tymi schodami nieco wyżej, to trafią do sali projekcyjnej, w której odbywa się właśnie pokaz kilku etiud filmowych. Jest między nimi specjalna niespodzianka dla pana posła J. Budkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JuliuszBraun">Raz jeszcze dziękuję panu rektorowi, dziękuję państwu za udział w dyskusji. Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#JuliuszBraun">Wieczorem członkowie Komisji wzięli udział w uroczystości przekazania Muzeum Kinematografii czeku na 10 mld zł od Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie, który dyrektorowi muzeum, panu Antoniemu Szramowi, wręczył w imieniu Fundacji poseł Włodzimierz Konarski (SLD).</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Drugi dzień posiedzenia)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#LeszekKonieczny">Witam państwa w zastępstwie wojewody łódzkiego, który przebywa w stolicy u premiera. Serdecznie witam członków sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu, przewodniczącego Komitetu Kinematografii, przedstawicieli samorządu terytorialnego i zarządu miasta oraz wszystkich zaproszonych gości. Życzę państwu owocnych obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JuliuszBraun">Przechodzimy do kolejnego punktu porządku obrad tego dwudniowego posiedzenia. Wczoraj zapoznaliśmy się z problemami państwowych instytucji filmowych w Łodzi, później dyskutowaliśmy z producentami niezależnymi, wieczorem spotkaliśmy się z rektorem i pracownikami Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej. Dzisiejsze przedpołudnie i wczesne popołudnie poświęcone są głównemu tematowi naszego posiedzenia, czyli szansom i zagrożeniom twórczości filmowej w warunkach gospodarki rynkowej. O zreferowanie tego tematu i wprowadzenie do dyskusji chcę poprosić pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego, który zgodnie z wczorajszą deklaracją ministra Janasa jest tutaj również reprezentantem ministra kultury i sztuki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Myślę, że dobrze się stało, iż najpierw wysłuchaliśmy informacji przedstawicieli instytucji filmowych, ponieważ dzisiaj będziemy już mogli dyskutować na temat szans i zagrożeń twórczości filmowej w warunkach gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Kinematografia, przygotowując się na początku lat dziewięćdziesiątych do reformy, przyjęła następujące założenie - odstąpiono od dotowania państwowych instytucji filmowych, tworząc w zamian system agencyjny i mechanizm dotowania filmu ze środków budżetowych, we wszystkich fazach jego powstawania. Miało to przyczynić się do powstania rynku producentów państwowych i prywatnych. Wydawało się wtedy, że przeobrażenia łatwiej przejdą producenci państwowi, którzy posiadali struktury organizacyjne oraz zaplecze techniczne i nie zaczynali, tak jak producenci niezależni, od zera.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#TadeuszŚciborRylski">Okazało się, jak to wczoraj usłyszeliśmy, że państwowe instytucje filmowe, nie przeobraziły się i nie przystosowały się na tyle, by sprostać wszystkim problemom stawianym przez naszą rzeczywistość. Również wczoraj, podczas spotkania z producentami niezależnymi, usłyszeliśmy, że okres przeobrażeń nie spowodował powstania wolnego rynku w zakresie produkcji filmowej. Taki jest właśnie największy dziś problem kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Na całym świecie rynek audiowizualny jest jednym z najbardziej dochodowych obszarów działalności. W Polsce brak uregulowań prawnych w zakresie prowadzenia działalności producenckiej - ustawa o prawie autorskim obowiązuje zaledwie od roku - jak też brak podstaw organizacyjnych, finansowych i technicznych spowodowały, że rynek audiowizualny funkcjonuje, ale nikt nie umie go dziś zbilansować. Nikt nie potrafi powiedzieć, jakie są faktyczne obroty na tym rynku i gdzie przecieka gros tych pieniędzy. Dochody skarbu państwa można zbilansować, ale nie przystają one do ilości istniejących podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#TadeuszŚciborRylski">Komitet Kinematografii, który wydaje upoważnienia na produkcję, dystrybucję oraz wypożyczanie kaset wideo, prowadzi rejestry, z których wynika, że tego typu działalność jest u nas bardzo rozpowszechniona, ale dochód skarbu państwa z tego tytułu jest niewspółmiernie niski w porównaniu do obrotu.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#TadeuszŚciborRylski">Wydaje mi się, że należałoby kontynuować to, co rozpoczęliśmy wprowadzając reformę. Nie można już wrócić do dofinansowywania instytucji państwowych, nawet tych najlepiej zorganizowanych, ponieważ w obecnych warunkach byłoby to jawne wstecznictwo. Mam nadzieję, że mimo kłopotów, jakie przeżywają wytwórnie filmowe, nie dojdziemy do wniosku, iż w dalszym ciągu należy im przekazywać środki. Takie rozwiązanie byłoby szkodliwe także dlatego, że stworzyłoby wrażenie, iż można nie reformując się na tym rynku jakoś funkcjonować. A przecież rynek audiowizualny ma przynosić państwu bardzo wysokie przychody.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#TadeuszŚciborRylski">Myślę, że należałoby się zastanowić także nad innymi problemami, także tymi, które pojawiły się we wczorajszej dyskusji. Na przykład nad tym, co należy zrobić, by kopie filmowe były wykonywane w Polsce, przez polskich, choć niekoniecznie państwowych, wytwórców? Być może trzeba zwolnić przywóz materiałów wyjściowych do produkcji kopii filmowych z opłat celnych i w ten sposób zachęcić producentów do wytwarzania kopii w kraju?</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#TadeuszŚciborRylski">Musimy jednak wziąć pod uwagę możliwości krajowych wytwórców. Na początku lat dziewięćdziesiątych był tylko jeden monopolista, który świadczył usługi w tym zakresie i nie był w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb, gdy po długim okresie nieoglądania amerykańskich filmów nagle zaczęto sprowadzać bardzo dużo tytułów. Okazało się, że kopie trzeba sprowadzać z zagranicy, ponieważ w Polsce nie ma możliwości wykonania w ciągu kilku dni czy tygodni potrzebnej dystrybutorom ilości kopii.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#TadeuszŚciborRylski">Są to wszystko problemy, które świadczą o tym, że nie byliśmy właściwie przygotowani do tej reformy. Niemniej jednak uważam, że niewprowadzenie tej reformy, nawet uwzględniając jej obecne konsekwencje, postawiłoby nas w dużo gorszej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#TadeuszŚciborRylski">I najważniejsza sprawa - środowisko czeka na ustawę o kinematografii. Na nową ustawę, która rozwiąże wszystkie te problemy, ponieważ tak dużego rynku nie uda się uporządkować nowelizując tylko akty prawne. Ustawa o kinematografii musi zawierać jednoznaczne regulacje i wprowadzać ulgi podatkowe na środki inwestowane w sferze kultury. Nikt dzisiaj nie daje niczego za darmo - może zainwestować, jeśli się to mu opłaci, a bardziej się opłaci, jeśli będą ulgi podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#TadeuszŚciborRylski">Oczywiście, inwestowanie w sferę kultury rzadko się opłaca w sensie materialnym, ale przynosi ogromne korzyści, jeśli np. polska szkoła filmowa staje się znana na całym świecie. Nasi twórcy nie mają nowoczesnego sprzętu, a ich sztuka nie musi być nowoczesna, ponieważ jej siła opiera się na wartościach intelektualnych i artystycznych. Każdy, kto dziś tej szkole pomaga, dobrze wie co robi, Tak jest ze wszystkim, także z produkcją filmową, która nie jest konkurencyjna w stosunku do amerykańskich filmów komercyjnych, ale niestety, rynek audiowizualny musi bazować na komercji, gdyż daje ona środki, które mogą być wykorzystane na twórczość ambitną.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#TadeuszŚciborRylski">Prosiłbym państwa o skoncentrowanie się w swoich wypowiedziach i w dyskusji na tych właśnie problemach. Zdaję sobie sprawę, że jesteśmy w Łodzi i problemy miejscowych instytucji filmowych są dla państwa najważniejsze, ale musimy pamiętać, że aby rozwiązać te jednostkowe problemy, najpierw należy uregulować sytuację na rynku audiowizualnym i dokończyć rozpoczęte przed kilkoma laty reformy.</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#TadeuszŚciborRylski">Oczywiście, łatwiej jest mówić o porządkowaniu instytucji państwowych, wydaje mi się jednak, że jeśli w krótkim czasie uda nam się doprowadzić te instytucje do właściwych form organizacyjnych, to i rynek prywatny, który będzie korzystał z ich usług, bez zbędnych narzutów i dodatkowych kosztów, rozwinie się szybko i prężnie. Świadczą o tym wczorajsze wypowiedzi łódzkich producentów, którzy nie chcą budować własnych studiów czy laboratoriów, lecz kupować profesjonalne usługi wyspecjalizowanych instytucji filmowych - a nasze instytucje mogą im takie usługi zaoferować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję panu przewodniczącemu za wprowadzenie. Przypomnę, że bardziej szczegółowy materiał otrzymali państwo na piśmie. Zachęcam wszystkich do udziału w dyskusji, przy czym sądzę, że będzie ona przebiegać sprawniej, jeśli zechcą państwo zgłaszać chęć zabrania głosu na karteczkach przekazywanych do prezydium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#ZygmuntGutowski">Chciałbym podziękować Komisji Kultury i Środków Przekazu za zaproszenie mnie na to posiedzenie i wyrazić radość, iż odbywa się ono właśnie w Łodzi. Jestem dyrektorem międzynarodowego festiwalu filmowego w Niepokalanowie - w tym roku odbędzie się on po raz dziesiąty - na którym twórczość łódzkich filmowców zawsze była obecna i znacząca. Wiele filmów pochodzących z łódzkich wytwórni - Wytwórni Filmów Oświatowych czy Wytwórni Filmów Fabularnych - było na tym festiwalu nagradzanych. Korzystając z okazji, chciałbym wszystkich państwa zaprosić na nasz festiwal. Odbędzie się on w Niepokalanowie między 20 a 24 maja.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#ZygmuntGutowski">Co roku, na nasz festiwal nadsyłane jest ok. 200 filmów. Z naszych obserwacji i doświadczeń wynika, że w ostatnich latach liczba filmów jakie do nas docierają na taśmie filmowej, rzeczywiście maleje, szczególnie w porównaniu z produkcją telewizyjną. Potwierdzałoby to, że kryzys, o którym wczoraj mówiono faktycznie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#ZygmuntGutowski">Nie chciałbym koncentrować się na sprawie jakości czy technicznych aspektach produkcji filmowej, wczoraj pojawił się jednak temat, który jest dla przyszłości polskiej kinematografii niezwykle ważny - czemu mają służyć produkowane w kraju filmy?</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#ZygmuntGutowski">Wczorajsza projekcja etiud filmowych, m.in. autorstwa obecnego tu pana posła Budkiewicza, pokazała jak kiedyś widzowie przeżywali sztukę. Etiuda pana posła pokazywała teatr, ale dotyczy to również filmu. W tej chwili można niestety zaryzykować stwierdzenie, że taki kontakt z filmem należy już do przeszłości, że następuje zmierzch kina, jako środka wyrazu, który pewnej grupie ludzi, zgromadzonej w jednym miejscu, w sali kinowej, przekazuje szlachetne emocje.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#ZygmuntGutowski">Nie jest to jednak zmierzch filmu. Przeciwnie, uważam, że jesteśmy w erze renesansu filmu, przy czym ten środek wyrazu zaczął docierać do widza zupełnie innymi drogami.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#ZygmuntGutowski">W kinach jest mniej ludzi, być może dlatego, że w telewizji jest więcej filmów. I to na kilku, kilkunastu lub kilkudziesięciu kanałach. Za kilka lat tych kanałów będzie kilkaset i nie wydaje mi się, by w tej sytuacji ludzie chcieli chodzić do kina na zwyczajny film fabularny czy dokumentalny. Do kina ludzie będą chodzili chyba tylko wtedy, gdy zadecyduje o tym technika pokazu - specjalne efekty dźwiękowe lub wizualne, których nie przekaże telewizja.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#ZygmuntGutowski">Z doświadczeń innych krajów wynika, że widzów na pewno będą przyciągać festiwale filmowe. Wiele osób mogą też przyciągnąć spotkania z twórcami, kiedy bowiem telewizja pokazuje twórczość filmową, to ludzie chcą się spotkać z jej autorami i zadać im trochę pytań. Trzecią formą, którą próbujemy obecnie wprowadzać, są kluby lokalne, zapewniające możliwość spotkania się w niewielkim gronie i dyskutowania o interesujących filmach.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#ZygmuntGutowski">Podsumowując to, chciałbym powiedzieć, że dotychczas nie spotkałem się z odpowiedzią na pytanie, w jaki sposób poinformować ludzi o ofercie polskiej produkcji filmowej? W jaki sposób dotrzeć do ludzi z filmami? Jak zachęcić do oglądania tych filmów w kinach, wypożyczania na kasetach, czy też - będzie to już niedługo możliwe - zamawiania ich za pośrednictwem telewizji kablowej? Być może, przy pomocy wydawnictw.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#ZygmuntGutowski">We Włoszech, co kwartał jest wydawany obszerny katalog, z którego można się dowiedzieć wszystkiego o filmach wprowadzanych na rynek. Katalog ten zawiera również fachową krytykę poszczególnych produkcji, dzięki czemu widz wie, na co wydaje swoje pieniądze. Włosi wydali również katalog ośmiu tysięcy filmów, które nie są zalecane dla młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#ZygmuntGutowski">W Niemczech, w samym środowisku katolickim, co dwa tygodnie jest wydawane pismo zawierające recenzje nowych filmów kinowych i wideo oraz programy telewizyjne na dwa tygodnie wraz z omówieniem wszystkich filmów. Ważne jest również to, że filmy nie są recenzowane na zasadzie „dobry - zły”, ale z uwzględnieniem innych elementów i wartości, jakie dany utwór ze sobą niesie.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#ZygmuntGutowski">Następnym krokiem mogłoby być rozpowszechnianie informacji o filmach, recenzji, a nawet fragmentów filmów na dyskietkach komputerowych. Mam przed sobą trzy dyskietki, na których szczegółowo omówiono 1400 filmów. Na podstawie tych danych można dotrzeć np. do informacji o poszczególnych aktorach czy reżyserach. Jest to narzędzie, które może docierać do potencjalnego widza do domu i ułatwiać mu wybór.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#ZygmuntGutowski">Kolejnym krokiem może być CD-ROM, czyli mała płyta laserowa, na której jest jeszcze więcej miejsca i można zapisać informacje o kilkudziesięciu lub kilkuset tysiącach filmów. W ten sposób można widza zachęcić do kupienia lub wypożyczenia kasety wideo, pójścia do kina lub wybrania konkretnego filmu spośród wielu oferowanych przez telewizję.</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#ZygmuntGutowski">Dlatego też, niezależnie od problemów technicznych i organizacyjnych polskiej kinematografii, więcej czasu musimy poświęcić na promowanie polskiej twórczości filmowej. Mówię tu nie tylko o rynku krajowym - niezwykle ważne jest także wejście z polską produkcją na rynek światowy.</u>
          <u xml:id="u-139.13" who="#ZygmuntGutowski">Powinniśmy starać się produkować filmy specyficznie polskie. W wielu bowiem przypadkach - takie są niestety nasze odczucia - produkowane w kraju filmy są powtórzeniem schematów, które sprawdziły się, komercyjnie, na Zachodzie. Niektórym autorom wydaje się, że jeśli zrealizują w Polsce film akcji, kopię podobnych filmów amerykańskich, tyle że z nieco gorszą techniką, to uda się go sprzedać na świecie. Nie mają racji. Telewizje, ale również kinematografie w innych krajach tęsknią za filmami specyficznymi, związanymi z danym obszarem i dlatego zaczynamy ostatnio przegrywać z filmami krajów jeszcze mniej znanych od naszego. Te filmy są ciekawe dla zachodniego odbiorcy dlatego, że pokazują oryginalne problemy, mało znaną historię i kulturę.</u>
          <u xml:id="u-139.14" who="#ZygmuntGutowski">Myślę, że konieczne jest rozszerzenie tej dyskusji nie tylko na bazę techniczną i możliwości twórcze, ale także na problematykę dystrybucji i promocji polskiego filmu. Niezwykle ważne jest ponowne wyjście naszej kinematografii na świat. Stąd też ogromne znaczenie mają polskie festiwale filmowe - w Krakowie, czy Niepokalanowie - jak też udział polskich filmowców w festiwalach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-139.15" who="#ZygmuntGutowski">Przyszłość dystrybucji widzę nie tylko w możliwościach polskiego rynku, ale również w wymianie międzynarodowej i mocnym wejściu w obieg światowy. Chciałbym zaapelować, by nasza dyskusja dotykała także i tych problemów, ponieważ mają one ogromne znaczenie dla przyszłości polskiego filmu.</u>
          <u xml:id="u-139.16" who="#ZygmuntGutowski">Należy sobie uświadomić, że już w niedalekiej przyszłości każdy będzie miał do wyboru 500 kanałów telewizji kablowych, że będzie mógł wybrać sobie z katalogu dowolną pozycję i zamówić jej emisję. Warto tu zauważyć, że zarobić można nie tylko na sprzedaży filmów, ale również na sprzedaży informacji o tych filmach. W tej sytuacji obecnie stosowane metody dystrybucji zapewne nie zdadzą egzaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#StanisławHoffmann">Chciałbym ustosunkować się do wypowiedzi pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego, w której stwierdził, że przyczyną sprowadzania filmów w postaci gotowych amerykańskich kopii był niedostatek bazy technicznej. Jestem tym sformułowaniem zaskoczony, gdyż jest ono błędne. Nasza baza produkcyjna była w tym okresie wielokrotnie większa, niż potrzeby prywatnych dystrybutorów. Filmy amerykańskie były sprowadzane w znacznie mniejszej ilości kopii, niż wcześniej, za czasów, gdy sterowała tym Centrala Wynajmu Filmów. Byliśmy przygotowani do tego, by wykonać serię trzydziestu kopii w ciągu dwóch dni od otrzymania mandatu i to po znacznie niższej cenie, niż nowe kopie sprowadzone z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#StanisławHoffmann">O tym, o czym mówił pan przewodniczący, zadecydowały zupełnie inne mechanizmy. Nasza baza była większa niż potrzeby i upadła na skutek tego, że na rynku pojawiły się gotowe kopie - a często były to kopie używane i wyeksploatowane. Tak więc niedostatek bazy technicznej w Polsce był przyczyną wejścia tych kopii na nasz rynek, ale zupełnie co innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MaciejOkuński">Nie dodam wiele do tego, co powiedziano wczoraj, ponieważ powiedziano już prawie wszystko i padło wiele mądrych słów. Chciałbym jednak wyrazić swoje zażenowanie faktem, iż strona, która przyjechała do Łodzi z Warszawy traktuje Łódź w dość specyficzny sposób. Co przez to rozumiem? Przedstawię państwu kilka liczb, a później poproszę o zastanowienie się, dlaczego tylko Łódzkie Centrum Filmowe i jego kierownictwo jest strofowane i napominane?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MaciejOkuński">Łódzkie Centrum Filmowe dostało 13.305 mln zł, zatrudnia obecnie ok. 500 osób i ma ogromny potencjał w postaci budynków, maszyn, sprzętu itd. Nie wspomnę tu o zadłużeniu, o którym wszyscy chyba już wiedzą wystarczająco dużo.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#MaciejOkuński">Wytwórnia Filmów Oświatowych - tak ją będę nazywał, gdyż taką nazwę pamiętam sprzed lat dwudziestu, a nie widzę, by się tam coś poza nazwą i biurowcem zmieniło - dostała 6.727 mln zł, a więc połowę tego, co Łódzkie Centrum Filmowe. Wytwórnia zatrudnia 25 osób, a jak wczoraj się dowiedzieliśmy, Łódzkie Centrum Filmowe przejęło 75 proc. terenu, za który dawniej Wytwórnia Filmów Oświatowych musiała płacić. „SEMAFOR”, który zatrudnia 80 osób, otrzymał 5.628 mln zł, a Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych - 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#MaciejOkuński">Jak mają się te liczby, dotyczące trzech instytucji, które są o wiele mniejsze od Łódzkiego Centrum Filmowego, do 13 mld zł, o których tyle się wczoraj mówiło i w związku z którymi dyrektora Holweka przepytywano w sposób - moim zdaniem - żenujący? Jeśli tak traktujemy człowieka, któremu powinniśmy być wdzięczni, to chyba coś tu jest nie w porządku.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#MaciejOkuński">Następne pytanie kieruję do pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego - padło już ono wczoraj, ale powtórzę je raz jeszcze - dlaczego pan przewodniczący jest tutaj osamotniony? Dlaczego nie ma panów J. Drewno i W. Dzikiego, którzy dość powszechnie, choć może nieoficjalnie, wyrażali swą negatywną opinię na temat Łódzkiego Centrum Filmowego? Ciekawie byłoby usłyszeć od nich w tym gronie, co mają do powiedzenia i na jakich faktach, jeśli nie osobistych niechęciach, opierają swoje opinie?</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#MaciejOkuński">Proszę państwa, nikt nie powiedział miłego słowa, a grzeczność nakazywałaby to zrobić, jeśli jest się gdzieś gościem, pod adresem kierownictwa Łódzkiego Centrum Filmowego. A przecież był to odkurzacz, który zebrał wszystkie brudy, oczyścił tereny Wytwórni Filmów Oświatowych, Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych i za to ci ludzie dostali, a właściwie - dostają po głowie.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#MaciejOkuński">Dowiedzieliśmy się wczoraj również, że w procesie wdrażania restrukturyzacji uczestniczyli - czy fizycznie, nie wiem - przedstawiciele biura Komitetu Kinematografii, urzędu wojewody i urzędu prezydenta m. Łodzi. Zarządcy Łódzkiego Centrum Filmowego byli w tych sprawach uzależnieni od decydentów, a więc od przedstawicieli biura Komitetu Kinematografii i wykonywali ich polecenia. Wszelkie decyzje przechodziły po drodze przez rozmaite urzędy.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#MaciejOkuński">Nagle dowiadujemy się, że to właśnie kontrola Najwyższej Izby Kontroli spowodowała określone reakcje i - chwilowe, jak się wczoraj dowiedzieliśmy - decyzje biura Komitetu Kinematografii. Dziwi mnie, dlaczego dopiero kontrola Najwyższej Izby Kontroli wyzwoliła takie działania? A może to biuro Komitetu Kinematografii poprosiło Najwyższą Izbę Kontroli o zbadanie sytuacji w Łódzkim Centrum Filmowym? Chciałbym się dowiedzieć, jak było naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JuliuszBraun">Chciałbym powiedzieć kilka słów tytułem wyjaśnienia. Intencją naszego przyjazdu do Łodzi było poszukiwanie rozwiązań, które mogą posłużyć polskiej kinematografii. Jeśli już używamy słowa „zażenowanie”, to bardziej pasowałoby ono do naszych reakcji na powtarzające się wciąż opowiadania o wewnątrzłódzkich konfliktach. Do tej pory więcej czasu zechcieli państwo poświęcić wzajemnemu oskarżaniu się łódzkich instytucji filmowych, niż propozycjom rozwiązań na przyszłość. Apelowałbym, żeby raczej tej drugiej sprawie poświęcić więcej czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#BolesławParzyjagła">Zacznę od szczegółu, a potem przejdę do stwierdzeń ogólniejszych, bowiem nie chciałbym, żebyśmy rozdrapywali rany i mówili wciąż o zagrożeniach, ale raczej o nadziejach i szansach polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#BolesławParzyjagła">Pierwsza sprawa dotyczy owych nieszczęsnych kopii filmowych i tego, czy rynek krajowy był przygotowany i miał moce produkcyjne, czy też nie. Przyczyna załamania się produkcji kopii filmowych w Polsce wiąże się nie tyle z mocami produkcyjnymi, co z prostymi reakcjami rynkowymi. Widownia w kinach bardzo się skurczyła - liczba widzów spadała bardzo szybko. W 1989 r. w kinach było 37 mln widzów, w 1990 r. - 19 mln, w 1991–15 mln, a w 1992–13 mln. Dopiero teraz mamy pierwsze symptomy poprawy sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#BolesławParzyjagła">W tamtych czasach filmy trafiały do Polski po roku, lub dwóch od premiery. Pozwalało to właścicielom praw do filmów wypożyczać materiały wyjściowe, które mają istotną wartość dla producenta, tak by te kopie można było robić w Polsce. Przy rynku 30 czy 50 mln widzów sytuacja była inna, wykonywano bowiem od 30 do 60 kopii, a czasami jeszcze więcej. W chwili gdy nastąpił dramatyczny spadek widowni, liczba wykonywanych kopii została ograniczona.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#BolesławParzyjagła">Otworzenie się Polski na rynki zagraniczne wpłynęło na sytuację na rynku audiowizualnym w kraju. Już nie po dwóch latach, ale po kilku miesiącach od premiery filmy producentów europejskich i amerykańskich wchodziły na polskie ekrany. Siłą rzeczy, producenci zachodni nie byli zainteresowani wypożyczaniem drogich materiałów wyjściowych dla wyprodukowania w Polsce kilku, czy kilkunastu kopii. Istotnym czynnikiem była też nie najlepsza jakość kopii - mówię tu o materiałach. Właśnie to miało decydujący wpływ na załamanie się produkcji kopii filmowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#BolesławParzyjagła">Możemy oczywiście mówić o wprowadzeniu rozmaitych ograniczeń, zakazów i opłat wyrównawczych, nie sądzę jednak, by Polska była w tej chwili tak atrakcyjnym rynkiem, by producenci - właściciele praw do filmów - złamali się i zgodzili wypożyczać materiały wyjściowe do wyprodukowania w Polsce dwudziestu kopii, w miesiąc po tym, jak film wchodzi na ekrany. To jest najważniejszy problem.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#BolesławParzyjagła">Przejdę teraz do spraw bardziej ogólnych. Mamy w tej chwili do czynienia z przełamaniem tendencji spadkowych, jeśli chodzi o liczbę widzów w kinach. Nastąpiła zmiana modelu - kiedyś do kina chodziło się oglądać filmy. Myślę, że kino próbuje obecnie znaleźć miejsce na mapie kulturowej i powstaje model kina, jako miejsca, w którym spędza się wolny czas. Jest to coraz powszechniejsze, ale jeszcze nie na tyle istotne, byśmy mogli z tego czerpać wymierne korzyści finansowe.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#BolesławParzyjagła">Jest jeszcze jeden element, który może być szansą na oderwanie się od dna - jest to rozwój rynku audiowizualnego oraz rozwój telewizji, tak publicznej, jak i prywatnej. Daje to nadzieję na wykorzystanie mocy produkcyjnych wytwórni, które dotychczas były nastawione na produkowanie filmów na potrzeby kin.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#BolesławParzyjagła">Myślę, że im wcześniej wytwórnie to zrozumieją i im wcześniej wejdą w bezpośredni kontakt z producentami telewizyjnymi, tym szybciej będą miały szansę na stabilizację i rozwój. Oczywiście, nie będzie to stabilizacja i rozwój na taką skalę, jak to drzewiej bywało - okazuje się, że do wyprodukowania danego towaru wcale nie potrzeba tysięcy metrów kwadratowych powierzchni, ani dziesiątków hektarów gruntu - doświadczamy tego we wszystkich gałęziach gospodarki. Robi się to inaczej - szybciej i taniej. Niezbędne jest też przystosowanie struktur organizacyjnych do wymiarów i wymogów rynku.</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#BolesławParzyjagła">Musimy sobie uzmysłowić jeszcze jedno - jeśli film podlega weryfikacji rynkowej, to jest towarem, który musi zdobywać nabywców. Jest to specyficzny towar, a koszt jego wyprodukowania - wysoki. Adresatem musi więc być szeroka widownia. Ta konstatacja musi nam towarzyszyć na każdym etapie powstawania dzieła filmowego - od pomysłu, poprzez produkcję, aż po opakowanie, czyli promocję. Film może się stać zjawiskiem masowym w odbiorze, jeśli porusza widownię - i dopiero wtedy będzie mógł przynosić korzyści ekonomiczne. Jest to zadanie szalenie trudne, a bez źródeł finansowania ze sfer innych, niż kinematografia - niewykonalne.</u>
          <u xml:id="u-143.9" who="#BolesławParzyjagła">Ten problem należy postrzegać wielowymiarowo. Film staje się zjawiskiem kulturowym i rynkowym poprzez co najmniej trzy media - kino, wideo i telewizję. Kluczem do umiarkowanego sukcesu jest wyczulenie na potrzeby ranku, przystosowanie towaru do tych potrzeb i właściwe opakowanie, czyli promocja. Jeszcze raz chciałbym podkreślić, że w tej chwili najważniejsze jest, by nauczyć się sprzedawać towar, jakim jest film. Wyprodukowanie filmu w większości przypadków nie jest już najważniejszym problemem - podstawowym problemem jest wykreowanie tego filmu jako zjawiska społecznego i kulturowego, stworzenie towaru pożądanego przez nabywcę.</u>
          <u xml:id="u-143.10" who="#BolesławParzyjagła">Ktoś może powiedzieć, że patrzę na to jednostronnie li tylko komercyjnie, że nie dostrzegam bardzo istotnych wartości natury artystycznej. Proszę państwa, to ma być grunt, na którym powstaną inne, skierowane do specyficznego i wyrobionego odbiorcy, utwory. Można powiedzieć, że mamy w tej chwili do czynienia z ugorem, który trzeba zagospodarować, by potem zebrać zeń plony.</u>
          <u xml:id="u-143.11" who="#BolesławParzyjagła">Dlatego myślę, że powinniśmy się skoncentrować na tym, co może być szansą dla kinematografii w dobie gospodarki rynkowej, a nie na przyczynach obecnego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-143.12" who="#BolesławParzyjagła">Proszę państwa, nikt za nas, także tutaj w Łodzi, nie rozwiąże problemów, nawet następne wyjazdowe posiedzenie sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Musimy sami chcieć sobie pomóc. Jeśli chodzi o miasto, to ma ono ograniczone możliwości, choćby z tego względu, że struktury kinematografii nie mają z nim relacji zwrotnych i nie bierze ono udziału w podejmowaniu decyzji związanych z instytucjami filmowymi. Nie może więc brać za te decyzje odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-143.13" who="#BolesławParzyjagła">Miasto może jednak czerpać korzyści z faktu, iż w Łodzi funkcjonuje przemysł filmowy. Jest to bowiem bardzo efektywna forma promocji tego miejsca. Dlatego też miasto może stwarzać korzystne warunki dla rozwoju tego przemysłu, pod warunkiem jednak, że wytwórnie filmowe będą wiedziały co należy zrobić - jak się rozwijać i jak się dostosować do wymogów rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JacekGwizdała">Tematem dzisiejszego spotkania miały być rozważania dotyczące twórczości filmowej w warunkach gospodarki rynkowej. Wydaje mi się jednak, że wciąż jeszcze nie możemy o tym mówić, gdyż podstawową zasadą gospodarki rynkowej jest równość podmiotów działających na rynku, a równości takiej w Polsce nadal nie ma. Nasze pieniądze, wpływające w postaci podatków do skarbu państwa, trafiają potem do budżetu Komitetu Kinematografii i są kierowane nie tylko na produkcję filmową, ale również na dotacje, remonty, inwestycje itp.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#JacekGwizdała">Pan Maciej Okuński przedstawił państwu liczby. Ja postarałem się je zsumować - wyszło mi, że w ubiegłym roku, ok. 30 mld zł zostało zainwestowane w łódzkie instytucje filmowe, ale nie tyle w produkcję, co w konsumpcję. Te 30 mld zł to sześć do ośmiu filmów fabularnych - dotacja wynosi od czterech do pięciu mld zł - sto filmów dokumentalnych lub piętnaście dziesięciominutowych filmów animowanych. Dlatego chciałbym zadać pytanie - gdzie są te pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#JacekGwizdała">Mogła dzięki nim powstać produkcja filmowa, która wbrew pozorom nie nakręca koniunktury tylko instytucjom filmowym, ale również miastu, w którym jest realizowana. Począwszy od zakupu materiałów na budowę dekoracji czy tkanin na kostiumy, poprzez hotele, restauracje i transport, te pieniądze zostają w danym ośrodku. Chciałbym się dowiedzieć, gdzie jest te 30 mld zł, skoro za te pieniądze nie powstał żaden film?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#TadeuszWijata">Poczytuję sobie za zaszczyt zabranie głosu wobec tak szacownego gremium. Ta dyskusja jest w oczywisty sposób chaotyczna, ponieważ niektórzy mówią o szczegółach, a inni o sprawach bardziej ogólnych. Większość tego, co zamierzałem powiedzieć, powiedział już pan wiceprezydent Parzyjagła - nasza droga i związki z filmem były w pewnym okresie podobne, podobne są więc i nasze poglądy.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#TadeuszWijata">Chciałbym jednak przez chwilę zastanowić się nad kondycją polskiego kina i zaproponować, by nasza dyskusja zmierzała w kierunku wypracowania konstruktywnych i systemowych rozwiązań, które pozwoliłyby podźwignąć drogą nam wszystkim polską kinematografię. Niestety znajduje się ona w głębokim kryzysie. Kinematografia to system naczyń połączonych i można o niej mówić w obrębie trzech podstawowych elementów - produkcji, dystrybucji i rozpowszechniania. Myślę, że w tym gronie powinniśmy się skupić na problematyce polskiej produkcji - na tym, jaki ma ona wymiar i jakie konsekwencje przyniosły zmiany systemowe, o których mówił przewodniczący, pan Tadeusz Ścibor-Rylski.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#TadeuszWijata">Wydaje mi się, że te zmiany nie przyniosły zmiany jakościowej. Kilka dni temu w „Rzeczpospolitej” został opublikowany artykuł pani Barbary Holender na temat polskiego kina, pt. „Inwestorzy w polskim kinie”. Autorka przytacza w nim m.in. kilka liczb. Od początku istnienia nowego systemu dotowania polskiej kinematografii, czyli w ciągu ostatnich czterech lat, w systemie pakietowym zgłoszono ok. stu filmów dla kin. Niestety, tylko 10–15 proc. z tych propozycji zostało odrzucone. Kiedyś, na którymś z festiwali filmowych, znakomity reżyser Wojciech Marczewski powiedział: „Koledzy, dlaczego zrobiliście wszystkie te filmy, które nigdy nie zaistniały w świadomości społecznej”.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#TadeuszWijata">Tragedią polskiego kina jest nie to, że filmy nie są wyświetlane w kinach i nie są oglądane, ale to, że rozminęły się ze świadomością polskiego widza. Dzieje się tak dlatego, że nowy system dotowania polskiej kinematografii nie wytworzył prawdziwego systemu producenckiego, który gwarantowałby powstawanie utworów dobrych, znaczących, zarówno w sensie artystycznym, jak i w sensie komercyjnym. Nieprawdą jest, że polskie kina nie chcą grać polskich filmów - to polska widownia nie chce na te filmy chodzić, gdyż są one nijakie, nieciekawe, ze złą obsadą. A wydawałoby się, że zdarzenia i fakty, które mogłyby być podstawą do doskonałych scenariuszy dzieją się wokół nas i wystarczy po nie sięgnąć.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#TadeuszWijata">Zmiany systemowe spowodowały, że z państwowych studiów filmowych wydzieliły się prywatne firmy produkcyjne, które pozakładali najczęściej reżyserzy filmowi. Ich zmartwieniem jest teraz pozyskanie pieniędzy na konkretne projekty. Te pieniądze zdobywają od telewizji, od koproducentów zachodnich, dla których są to kwoty niewielkie, a w zamian mają prawa do dystrybucji na swoim terenie i oczywiście od państwa, które je daje poprzez Agencję Produkcji Filmowej.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#TadeuszWijata">Chciałbym powiedzieć, że ten twórca-producent nadal nie jest zainteresowany wyprodukowaniem filmu, który zaistniałby w kinach, byłby atrakcyjny dla widzów i konkurencyjny dla innych produkcji. Jego jedyną troską jest znalezienie pieniędzy i odzyskanie ich w pakiecie za napisanie scenariusza, scenopisu i wyreżyserowanie filmu. W większości tych pakietów twórcy, czyli ci quasi-producenci, występują jako producenci wiodący, nie dając na produkcję filmu niewiele albo w ogóle nic.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#TadeuszWijata">Myślę, że obraz polskiego kina, który oglądamy od paru lat na festiwalach gdyńskich i nieobecność tego kina na międzynarodowych imprezach filmowych, na których polskie filmy zawsze były zauważalne, są najlepszym dowodem na to, jaka jest nasza kinematografia. Należy zrobić wszystko, by ten niszczący system zmienić.</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#TadeuszWijata">Pan przewodniczący Tadeusz Ścibor-Rylski, w jednym z pierwszych wywiadów po objęciu funkcji powiedział, że należy zastanowić się nad tym, czy o przyznawaniu pieniędzy ma decydować dziewięciu ekspertów, którzy robią to w sposób tajny, czy może system ten powinien być zmieniony tak, by państwowe pieniądze były przyznawane sprawiedliwiej i efektywniej?</u>
          <u xml:id="u-145.8" who="#TadeuszWijata">Sądzę, że najwłaściwszym systemem, gwarantującym podźwignięcie polskiego kina, jest system prawdziwych producentów filmowych oparty o bazę produkcyjną, jaką stanowią wytwórnie. Dzięki temu, w zasadniczy sposób zmniejszą się koszty produkcji, ponieważ wytwórnie będą mogły wchodzić w produkcję filmów. Musi powstać system, w którym producent będzie zainteresowany odzyskaniem włożonego kapitału i będzie mu zależeć na zrealizowaniu filmu, który trafi do kin i zdobędzie widownię. System, w którym producent zagwarantuje sobie udział w produkcji dystrybutora, od początku zainteresowanego promowaniem filmu w prasie i środkach przekazu. Tak dzieje się na Zachodzie.</u>
          <u xml:id="u-145.9" who="#TadeuszWijata">Na ten temat wiele można by jeszcze powiedzieć, sądzę jednak, że nie można mówić o polskiej kinematografii w oderwaniu od problemów filmowej Łodzi. Podobnie jak nie można mówić o Łodzi filmowej w oderwaniu od problemów całej kinematografii. Właśnie tutaj, przez wiele lat, rodziło się i rozwijało polskie kino i właśnie Łódź jest w stanie tę kinematografię w dalszym ciągu tworzyć. Jest tu baza techniczna, potencjał intelektualny i jedyna w Polsce uczelnia, która kształci wspaniałych twórców filmowych. Łodzi trzeba dać szansę. Można to zrobić np. uznając Łódzkie Centrum Filmowe za potencjalnego producenta, który w systemie pakietowym mógłby produkować filmy.</u>
          <u xml:id="u-145.10" who="#TadeuszWijata">Pan Andrzej Traczykowski, dyrektor Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych, który działa również jako producent, jest najlepszym przykładem na to, że taki system jest bardzo dobrym rozwiązaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JuliuszBraun">Następną osobą zapisaną do głosu jest właśnie pan dyrektor Andrzej Traczykowski. Chciałbym powiedzieć, że nie ma żadnych przeszkód, by Łódzkie Centrum Filmowe występowało jako producent. Przeciwnie, Łódzkie Centrum Filmowe już to w niektórych przypadkach czyni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AndrzejTraczykowski">Czuję się zobowiązany odpowiedzieć panu Maciejowi Okuńskiemu, ponieważ wydaje mi się, że pewien istotny fragment mojej wczorajszej wypowiedzi został przez niego pominięty, w związku z czym pragnę go państwu przypomnieć. Z kwoty 6.727 mln zł zacytowanej przez pana w 40 proc. wytwórnia była tylko pośrednikiem. Te pieniądze były przeznaczone na spłatę starego zadłużenia, pozostałego po dawnej Wytwórni Filmów Oświatowych. Można zatem mówić jedynie o kwocie 4.036 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#AndrzejTraczykowski">Pan Maciej Okuński poruszył również kwestię zatrudnienia. Trzydzieści etatów, z którymi zaczynaliśmy było zatrudnieniem optymalnym dla tego typu firmy. Muszę też przypomnieć, że większość reżyserów i członków ekip produkcyjnych jest spoza naszej instytucji. Jest to w sumie 165 osób, które w ciągu roku pracowały na podstawie umów-zleceń i umów honoraryjnych.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#AndrzejTraczykowski">Identyfikując się z wypowiedzią pana wiceprezydenta Parzyjagły chciałbym jedynie dodać, że w sporze, co dać, rybę czy wędkę, zdecydowanie opowiadam się za wędką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#BarbaraPrzyrowska">Chciałabym powiedzieć, że zgadzam się z wypowiedzią pana Wijaty na temat sytuacji polskiego filmu, pragnę jednak dodać do niej jeszcze kilka uwag, nie tylko jako pracownik Łódzkiego Centrum Filmowego, ale także jako widz.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#BarbaraPrzyrowska">Byłam niedawno w kinie i z moich obserwacji wynika, że przychodzi tam głównie młodzież. To dobrze, ale trochę się przeraziłam tym, co zobaczyłam. Pan wiceprezydent Bolesław Parzyjagła mówił o ugorze, który trzeba uprawiać, by zebrać plony - wydaje mi się, że zanim te kwiatki wyrosną, z młodzieżą wychowywaną na pokazywanych w naszych kinach amerykańskich filmach - a są to filmy robione dla tamtejszej publiczności i lansujące zupełnie odmienne wzorce - może się stać coś złego.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#BarbaraPrzyrowska">W kinach nie ma polskich filmów. Na jednym ze spotkań dzierżawcy kin autorytatywnie stwierdzili, że nie będą pokazywać krajowej produkcji. Być może przyczyna jest taka, że ludzie nie chcą na te filmy chodzić. Z drugiej jednak strony polskie filmy albo nie są w ogóle promowane, albo są promowane bardzo słabo, szczególnie w porównaniu do filmów amerykańskich, które reklamuje się niezwykle agresywnie. Oczywiście, ich dystrybutorzy mają bardzo dużo pieniędzy - natomiast dystrybutorzy filmów polskich mają ich o wiele mniej. Być może jest to jedna z przyczyn, dla których młodzież nie chce przychodzić na polskie filmy. A przecież o polskich filmach nie można powiedzieć, że są złe - o ich wartości świadczą zdobywane na festiwalach nagrody, jak chociażby dla ostatniego filmu Kieślowskiego - „Czerwonego”, który jednak we Francji zdobył o wiele większe uznanie niż w Polsce. Wiele do życzenia pozostawia tematyka polskich filmów. Tylko nieliczne dotykają bezpośrednio naszego życia, a jest tyle ciekawych tematów, gdzieś tutaj musi tkwić błąd. Może nie ma dobrych scenariuszy, a może scenariusze są po prostu źle dobierane? Nad tym problemem należałoby się zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#BarbaraPrzyrowska">Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na problem, który poruszył pan Bolesław Parzyjagła, mówiąc o nowych technikach, przede wszystkim telewizyjnych. Telewizja ma ogromną przyszłość, jednak jakość zapisu na taśmie magnetycznej i jakość odbioru w dalszym ciągu jest na tyle niska, że najwspanialsze filmy nadal będą powstawać na tradycyjnej taśmie filmowej. Filmy, które mogą trafić do kin powstają na taśmie 35 mm, ale nie ma żadnych przeszkód, by funkcjonowały również na kasetach wideo. Natomiast promowanie wyłącznie techniki telewizyjnej oznaczałoby koniec kinematografii, choć niekoniecznie kina polskiego, ponieważ filmy można robić na taśmie magnetycznej, jednak nie będą to już te same filmy.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#BarbaraPrzyrowska">Technika negatywowa jest bardzo droga i dlatego porównywanie Wytwórni Filmów Fabularnych z Wytwórnią Filmów Oświatowych jest właściwie niemożliwe. W Wytwórni Filmów Fabularnych istnieją bardzo kosztochłonne wydziały technologiczne przystosowane jedynie do produkcji na taśmie negatywowej. Oszczędności są oczywiście możliwe - przedstawiliśmy już takie propozycje - ale nie to jest teraz najbardziej istotne.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#BarbaraPrzyrowska">Chociaż Wytwórnia Filmów Fabularnych była instytucją typowo usługową, jest obecnie w stanie samodzielnie produkować filmy. Czy jednak koniecznie musi się w tym celu przekształcić w wytwórnię producencką? Nie byłoby to trudne - wystarczy stół, telefon, fax i dobry organizator. Należałoby jednak postawić pytanie, czy Łódzkie Centrum Filmowe nadal ma świadczyć usługi, czy jeszcze raz się przekształcić w wytwórnię producencką? Część naszej działalności, szczególnie wydziały technologiczne i laboratoria są bardzo kosztochłonne. W Polsce jest coraz mniej takich laboratoriów - w tej chwili pozostały już tylko cztery, w tym telewizyjne, z którym niestety nie jesteśmy w stanie konkurować, ponieważ telewizja ma tak dużo pieniędzy, że może sobie pozwolić na stosowanie cen dumpingowych i niszczenie konkurencji. Gdybyśmy mogli tak działać, to okazałoby się, że jesteśmy wielką i wspaniałą wytwórnią.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#BarbaraPrzyrowska">Raz jeszcze chciałabym powrócić do problemu kin. Wiemy o tym, że z zagranicy sprowadza się nie tylko nowe kopie, ale również schodzące z kin kopie używane. Najczęściej nie są one w bardzo złym stanie, niemniej jednak nie są to kopie dziewicze. W Polsce zniknęła kategoria kin, a chętnie poszłabym do kina pierwszej kategorii, gdybym miała pewność, że usiądę w wygodnym fotelu, z każdego miejsca na sali będę dobrze widziała ekran, a kopia filmu będzie bardzo dobrej jakości. W tej chwili w Polsce kina nie mają określonej kategorii i dlatego nie sposób wymagać od ich właścicieli komfortu.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#BarbaraPrzyrowska">Wydaje mi się, że w mieście wojewódzkim powinno być przynajmniej jedno kino, które pokazywałoby, jak właściwie wygląda prawdziwe kino. Proszę państwa, w Łodzi nie ma kina z prawdziwego zdarzenia. To co jest, to tylko marne namiastki. A mogłoby przecież istnieć piękne kino, w którym można by zobaczyć, jak ma wyglądać obraz, jaki powinien być dźwięk i jaki komfort powinien mieć zapewniony widz. Być może to zadanie należy powierzyć klubom dyskusyjnym, ludziom, którzy kochają kino i którzy chcą oglądać i pokazywać nie tylko filmy komercyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#ZdzisławRaciborowski">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana wiceprezydenta Bolesława Parzyjagły, który wyraził obawę, iż zachodni producent może się nie złamać i nie udostępni materiału wyjściowego do produkcji kopii filmowych. Odwołam się tu do konkretnych danych - jedna kopia filmu zarabia od 200 mln do ponad 1 mld zł. Wyprodukowanie tejże kopii kosztuje w Polsce 20 mln zł. Myślę, że możemy złamać producenta, jeśli uświadomimy mu, że wydając 20 mln zł może zarobić miliard.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JuliuszBraun">Jestem zobowiązany przekazać państwu pewną informację. Otóż, jak niektórzy z państwa już wiedzą, pani poseł Śledzińska-Katarasińska wczoraj źle się poczuła i dlatego nas opuściła. W nocy trafiła do szpitala, jest na kardiologii, ale jak słyszymy sytuacja nie jest groźna i należy się spodziewać, że szybko do nas wróci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#SławomirWójcik">Chciałbym powiedzieć, że w swojej karierze zawodowej byłem związany z instytucją filmową, kierowałem bowiem produkcją, jako dyrektor ds. realizacji filmów w Wytwórni Filmów Oświatowych. Patrząc na aktualną sytuację w polskiej kinematografii dostrzegam kolosalną zmianę w porównaniu z tym, co było jeszcze kilka lat temu. Obecnie, zapotrzebowanie na produkcję filmową i telewizyjną jest bardzo duże. Patrząc pod tym kątem uważam, że problem Łodzi filmowej związany jest nie tyle z twórczością, co z decyzją o zachowaniu lub zlikwidowaniu zbędnej dziś bazy produkcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#SławomirWójcik">Podstawowe pytanie brzmi: co zrobić ze stworzoną w zupełnie innych realiach, przerośniętą bazą techniczną? Nie sądzę, by była to decyzja, którą można podjąć na poziomie zarządów czy dyrekcji instytucji filmowych. Należy zastanowić się, czy w interesie kultury narodowej utrzymuje się nadmiarową bazę produkcji filmowej, czy też te wszystkie środki produkcji i ludzi rzuca się na wolny rynek i pozostawia samym sobie?</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#SławomirWójcik">Uważam, że konieczne jest podjęcie decyzji - i to nie tylko jeśli chodzi o Łódź - co do tego, jakie części nieproduktywnego majątku trwałego należy upłynnić, zlikwidować bądź sprzedać, a jakie zachować. Trzeba się też zastanowić, co zrobić z także nieproduktywnymi ludźmi? Łódzkie Centrum Filmowe ściągając majątek trwały i ludzi pod swoje skrzydła stało się swego rodzaju przechowalnią zapisów księgowych w pozycji „majątek trwały” i niepotrzebnych gdzie indziej ludzi.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#SławomirWójcik">Uważam, że w tej chwili najważniejsze jest podjęcie tego rodzaju decyzji i konsekwentne wprowadzenie jej w życie. W ostatnich latach zabrakło bowiem takich właśnie dramatycznych decyzji. Jeśli decydujemy się na likwidację, to należy zrobić to natychmiast. Jeśli postanawiamy zachować, to ponosimy pełne konsekwencje finansowe funkcjonowania przerośniętych instytucji filmowych.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#SławomirWójcik">Myślę, że tym, co można zrobić już dzisiaj, jest poświęcenie większej uwagi tym instytucjom, które nauczyły się kontaktować z rynkiem i widzem. Wiąże się to z koniecznością podjęcia wielu działań, np. z bezwzględnym wymogiem zachowania polskich kwot we wszelkich telewizjach albo z preferencjami dla instytucji rozpowszechniających filmy w kinach w zamian za rozpowszechnianie polskiej produkcji, np. na zasadzie ulg podatkowych lub dofinansowywania. Myślę, że są to właśnie takie rozwiązania, jakich potrzebuje polska kinematografia.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#SławomirWójcik">Ustawa o kinematografii nie wskazuje prostej drogi do prywatyzacji instytucji filmowych. Można powiedzieć „zajmijcie się sobą sami”, ale wówczas należy przejść na inne formy prowadzenia tych przedsiębiorstw - nie jako instytucji filmowych, ale zwykłych spółek prawa handlowego. Telewizja wykonała tego rodzaju manewr i z większymi lub mniejszymi bólami się przekształciła. Dzisiaj jest instytucją komercyjną i ma potężne źródła zasilania w pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#SławomirWójcik">Pojawia się pytanie - jak w nowelizacji ustawy o kinematografii wskazać załogom i dyrekcjom instytucji filmowych możliwość wybrania własnej drogi i ponoszenia wszelkich z tym wyborem związanych konsekwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JuliuszBraun">Nawiązując do wczorajszych pytań, chciałbym prosić pana dyr. Piotra Holweka, który zabierze teraz głos o uwzględnienie w swojej wypowiedzi kwestii natury finansowej, bowiem wiele wypowiedzi obraca się wokół wydatków i kosztów Łódzkiego Centrum Filmowego.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#JuliuszBraun">Otrzymaliśmy od pana dyrektora informację adresowaną do Komitetu Kinematografii, przy czym dla mnie nie jest ona zbyt czytelna, dysponuję też sprawozdaniem Łódzkiego Centrum Filmowego dla izby skarbowej Głównego Urzędu Statystycznego. Na podstawie tych dokumentów porównałem dwie rubryki, które i usług - 32 mld zł oraz koszt uzyskania przychodu w dziedzinie sprzedaży wyrobów i usług - 59,5 mld zł. Dysproporcja między tymi dwiema kwotami jest tak ogromna, że prosiłbym pana dyrektora o wskazanie, skąd wziął się tak wysoki koszt w tej dziedzinie. Nie brałem pod uwagę kosztu operacji finansowych, czy strat nadzwyczajnych, a jedynie te dwie pozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PiotrHolwek">Nim przystąpię do głównego tematu mojego wystąpienia, chciałbym dodać kilka uwag do dzisiejszej dyskusji. Za chwilę ustosunkuję się do pytań pana przewodniczącego Brauna, najpierw jednak chciałbym go prosić, aby zechciał nie interpretować naszych uwag na temat pieniędzy dla poszczególnych wytwórni jako wojny między różnymi instytucjami na terenie Łodzi, ponieważ takiej wojny nie ma i na co dzień zgodnie ze sobą współpracujemy. Jeśli pojawiają się jakieś zastrzeżenia, to najczęściej dotyczą one sposobu podziału pieniędzy. Prosiłbym o pamiętanie o tym, nie chciałbym bowiem, żeby wyjechali państwo z Łodzi przeświadczeni, iż między naszymi przedsiębiorstwami toczy się jakaś wojna.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PiotrHolwek">Odpowiadając panu Wijacie, chciałbym powiedzieć, że Łódzkie Centrum Filmowe produkuje już filmy i często występuje jako producent. Uczestniczymy obecnie w bardzo dużym projekcie - filmie K. Gradowskiego pt. „Mistrz Twardowski”.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PiotrHolwek">Chciałbym podziękować panu Okuńskiemu, który tak gorąco wstawił się za mną, chociaż, jak sądzę, nie było po temu powodu, ponieważ panowie posłowie mają prawo zadawać dowolne pytania, a ja mam obowiązek na te pytania odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PiotrHolwek">Wydaje mi się, że jesteśmy obecnie - podobnie jak i cały kraj, na bardzo ważnym zakręcie. Sprawia to, że w nas wszystkich budzą się poważne emocje i niepokoje - tak rozumiem dzisiejszą dyskusję i uwagi, które z różnych stron padają.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#PiotrHolwek">Z ogromną radością wysłuchałem wypowiedzi pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego. Przede wszystkim dlatego, że problemy, o których pan przewodniczący był uprzejmy mówić w swoim wystąpieniu i którym Komitet Kinematografii w najbliższym czasie poświęci więcej uwagi, są właśnie nurtującymi nas problemami.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PiotrHolwek">Zapytano mnie wczoraj o to, ile wytwórnia potrzebuje na restrukturyzację? Pozwoliłem sobie podzielić ten temat na dwie części. Nie będę mówił o sprawie „SONDORA”, która wymaga osobnej dyskusji i musi podlegać zupełnie innym rozstrzygnięciom. Nikt nie jest w stanie takiej kwoty spłacić i dlatego ten problem należy rozwiązać drogą negocjacji z „SONDOREM”. Nie uchylamy się od tych negocjacji i rozpoczniemy je, kiedy stanie się to możliwe. Wytwórnia, przejmując sprzęt na swój stan dokonała przeceny, ponieważ ten sprzęt jest stary i często zużyty. Jeśli dojdzie do negocjacji, to albo spróbujemy nakłonić firmę „SONDOR” do wejścia z nami w spółkę, albo przyjmiemy jakieś inne rozwiązanie. Powiem szczerze, że w tej sprawie bardzo liczę na pomoc Komitetu Kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#PiotrHolwek">Rok 1994 dla Łódzkiego Centrum Filmowego i filmowej Łodzi był pewnego rodzaju wstrząsem. Przeprowadziliśmy ogromną, nieznaną dotąd w kinematografii, restrukturyzację. Wykonaliśmy operację faktycznej likwidacji dwóch przedsiębiorstw, przeniesienia ogromnej liczby ludzi i sprzętu, likwidacji urządzeń za ponad 20 mld zł. Dokonaliśmy przeszacowań sprzętu - „SONDORA” - który od wielu lat w Wytwórni Filmów Oświatowych był zaksięgowany według kursu franka sprzed trzech lat. Wszystko to spowodowało, że ubiegły rok zakończył się dla nas katastrofą finansową. Stąd m.in. tak ogromne dysproporcje między kosztami a dochodami - ta różnica, to koszty restrukturyzacji przy jednoczesnym, niemal całkowitym załamaniu się produkcji.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#PiotrHolwek">Łódzkie Centrum Filmowe, w ramach restrukturyzacji przyjęło cztery laboratoria - mieliśmy własne laboratorium, przejęliśmy laboratorium, a właściwie całą produkcję Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych, laboratorium Wytwórni Filmów Oświatowych oraz, o czym nie wszyscy może wiedzą, część laboratorium wytwórni wrocławskiej. Wydawało nam się, że laboratorium, które efekty były nadspodziewanie dobre. W stosunku do pierwszego półrocza roku poprzedniego produkcja wzrosła o ponad 100 proc. Po 1 lipca wszystko się załamało. Laboratorium nie jest w stanie utrzymać się z obróbki materiałów negatywnych i produkcji kopii wzorcowych, a jedynie z produkcji kopii seryjnych, na które niestety przestały przychodzić zamówienia. W drugim półroczu ubiegłego roku laboratorium praktycznie stanęło.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#PiotrHolwek">Jeśli nie podejmiemy radykalnej obrony tych laboratoriów, to niebawem okaże się, że Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych już nie ma. Za chwilę, według tego samego scenariusza upadnie także laboratorium warszawskie. Nie zgadzam się z panem wiceprezydentem Parzyjagłą, że Amerykanie nie przyjdą do nas. Przyjdą, przede wszystkim dlatego, że jesteśmy największym krajem Europy Środkowej i najbardziej chłonnym w tym regionie rynkiem. Nikt nie zrezygnuje z takiego rynku. Nie bójmy się o Amerykanów, zajmijmy się sobą.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#PiotrHolwek">Tak więc rok 1994 nie był dla nas zbyt korzystny, było jednak konsekwencją podjętych przez nas działań, które niebawem powinny zaowocować. Rozpoczęła działalność pierwsza z powołanych przez nas spółek, przejęła już część majątku i będzie się gospodarzyć. W ciągu tego roku powstaną cztery następne spółki. Będą to studia dźwiękowe, spółka pirotechniczna oraz spółka inscenizacyjna, która przede wszystkim zajmie się wypożyczaniem kostiumów. Chcemy też, jeśli zapadną korzystne decyzje w sprawie kopii filmowych, powołać spółkę zajmującą się obróbką taśmy. Jestem przekonany, że wszystkie te spółki będą prawidłowo działać i osiągną założony zysk.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#PiotrHolwek">Uważam, że rozpoczętą restrukturyzację należy doprowadzić do końca. Mimo że jej koszta niewątpliwie są znaczne, nie sądzę, by były drastyczne.</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#PiotrHolwek">Pragnę powiedzieć, że w perspektywie tego roku przewidujemy znaczący wzrost produkcji. Nasze studio, mimo iż nie jest jeszcze spółką, podpisało trzy znaczące umowy o współpracy. Między innymi z telewizją „ATV”, której przedstawiciel jest tu obecny, telewizją „Wisła”. Przygotowujemy także umowę z telewizją Canal Plus. W tym roku współpracowaliśmy z trzema znaczącymi polskimi reżyserami - G. Królikiewiczem, W. Pasikowskim i J. Kolskim. W najbliższym czasie będziemy uczestniczyć w produkcji filmu Gradowskiego. Następne trzy duże produkcje, to film Skolimowskiego, którego budżet wynosi ok. 20 mld zł, film Hasa, który będzie kręcić „Osła grającego na lirze” i dla którego Francja zebrała już ponad 4 mln franków, a wartość przekroczy 30 mld zł oraz produkcja „Ogniem i mieczem” - w tej sprawie podpisano już umowy na najwyższym szczeblu, a film stanie się niewątpliwie przebojem.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#PiotrHolwek">Wydaje mi się, że drugi rok naszej restrukturyzacji jest rokiem, którego nie wolno nam zmarnować. Wszystkie pieniądze, jakie otrzymaliśmy i otrzymamy, powinniśmy włożyć w reformy. Ile nam na ten cel potrzeba? Uważam, że kwota 19,5 mld zł jest kwotą, dzięki której powinno być możliwe zrealizowanie przewidzianych na ten rok działań restrukturyzacyjnych. Proszę pamiętać, że z tych 19,55 mld zł, 12 mld zł pójdzie na spłatę zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tak jak to było w „Oświatówce”. Nie sądzę, że były to potrzeby wygórowane. Dlatego bardzo proszę, by wzięli to państwo pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#PiotrHolwek">Nie wszyscy z państwa mają wyobrażenie o wielkości naszego przedsiębiorstwa. Podam dość charakterystyczną liczbę - wytwórnia posiada 2,5 ha samych dachów, które trzeba zabezpieczać i remontować. Powierzchnia tego, co pod tymi dachami się znajduje jest znacznie większa. Mamy świadomość, że utrzymanie wytwórni w takim stanie, jak dotąd, jest niemożliwe. Dlatego tworzymy te spółki i dlatego staramy się to wszystko podzielić na mniejsze kawałki.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#PiotrHolwek">Mam nadzieję, że ten rok okaże się bardziej korzystny finansowo dla naszego studia, niż poprzedni. Chcemy w tym roku sprzedać część terenu, który przejęliśmy po Wytwórni Filmów Oświatowych, a który nas w znacznym stopniu obciąża. Nie kryję, że sprzedanie tej części jest kłopotliwe, gdyż każdy, kto przychodzi chciałby kupić cały teren, a kiedy dowiaduje się, że teren jest podzielony, to szybko ucieka. Uważamy również, że będziemy musieli podjąć decyzję o sprzedaży części wytwórni przy ul. Łąkowej. Nie wiem jeszcze jak dużej, ale taka decyzja jest obecnie rozważana.</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#PiotrHolwek">Mam też nadzieję, że zostanie zrealizowany projekt przekazania łódzkiego archiwum do Filmoteki Narodowej, szczególnie że nie jesteśmy właścicielami tych materiałów filmowych. Wiem, że Komitet Kinematografii pracuje już nad tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-153.16" who="#PiotrHolwek">Na zakończenie chciałbym wrócić do pytania pana przewodniczącego o różnicę w wysokości przychodów i kosztów. Jak już powiedziałem, ubiegłoroczna produkcja była bardzo mała, a koszta bardzo wysokie. Proszę państwa, samo ogrzewanie pomieszczeń wytwórni w zimie kosztuje nas miliard zł miesięcznie. Amortyzacja sprzętu wynosi ponad 9 mld zł, przy czym obejmuje to również amortyzację sprzętu „SONDORA”. Około 14 mld zł, to koszt materiałów i energii. Mógłbym oczywiście cytować dalsze dane z bilansu, ale te liczby ukazują chyba, jak wielkie jest to przedsiębiorstwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#KonradSzołajski">O najważniejszych sprawach dość obszernie mówiłem już wczoraj, dlatego też będę się starał krótko nawiązać do najważniejszych problemów poruszonych w dzisiejszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#KonradSzołajski">Padło tu stwierdzenie, że nikt nie chce oglądać polskich filmów, ponieważ są one nieciekawe. Myślę, że jest to prawda. Większość naszych filmów nie spełnia kryteriów, które musi spełnić, by przebić się do dzisiejszego widza. Produkujemy rocznie od dwudziestu do trzydziestu filmów, a na ekrany kin trafiają trzy lub cztery tytuły. Niektóre filmy, nawet jeśli trafią do kin, to utrzymują się tam tylko przez kilka dni. W praktyce ten odsiew jest straszny, gdyż widz nie akceptuje naszych filmów.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#KonradSzołajski">Pada więc pytanie, czy winien temu jest jedynie system dystrybucji i brak promocji, czy też nasza oferta programowa jest aż tak zła? Polskie filmy cieszyły się kiedyś dużą oglądalnością. Były czasy, kiedy mogły konkurować z tytułami amerykańskimi, nawet wówczas, kiedy tych tytułów było mało. Dlatego sądzimy, wypowiadam tę opinię w imieniu swoim i kolegów, że jest to w znacznej mierze kwestia programowa. Nasza oferta nie spełnia oczekiwań widowni. Przede wszystkim widowni młodej, nastolatków i studentów, która stanowi ogromną większość widzów. Z tym musimy się niestety pogodzić.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#KonradSzołajski">Co więc należy robić? Musimy wyprodukować towar, przedstawić ofertę programową, która tę widownię zainteresuje i zadowoli. Wydaje nam się również, że przyczyną nie jest nasza nieudolność. Nie jest tak, że nagle przestaliśmy czuć rzeczywistość i myśleć o tym, co się w naszym kraju dzieje.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#KonradSzołajski">Sądzimy, że problem polega na czymś innym - przede wszystkim na selekcji scenariuszy i projektów. Ta selekcja nie odbywa się bynajmniej w agencjach, które podlegają panu przewodniczącemu Ściborowi-Rylskiemu. W 99 proc. selekcja ta odbywa się w Warszawie, przy ul. Woronicza. Oferta programowa naszej kinematografii jest więc również ofertą programową naszej telewizji.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#KonradSzołajski">W Polsce trudno jest zrobić film bez wkładu telewizji. Aby ubiegać się o dotację z Ministerstwa Kultury i Sztuki i Komitetu Kinematografii, należy uzyskać akceptację dyrekcji Agencji Produkcji Filmowej na Woronicza. Dopóki nie załatwi się tam sprawy, nie ma co mówić o składaniu pakietu. Są oczywiście wyjątki, można znaleźć innego koproducenta, są to jednak wyjątki, które potwierdzają regułę. Inne telewizje są o wiele słabsze i mają zbyt małe środki.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#KonradSzołajski">Jedyną liczącą się telewizją prywatną jest w tej chwili Canal Plus, ale daje on tylko do 2 mld zł, a jest to zbyt mało, by złożyć pakiet w Komitecie Kinematografii. Można próbować znaleźć środki za granicą, ale większość polskich tematów interesuje tylko Polaków. Pani Przyrowska wspomniała o Kieślowskim. Rzeczywiście, jest to twórca o światowym znaczeniu, który w Polsce cieszy się niewielką popularnością. Jest to paradoks - kino Kieślowskiego podoba się nam, ale jest to jednak oferta skierowana przede wszystkim do wyrobionego widza na Zachodzie. Polski widz interesuje się tym o wiele mniej.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#KonradSzołajski">Uważam, że są pewne produkty, które muszą być robione za polskie pieniądze i dla Polaków. Po to właśnie istnieje polska kinematografia. Jeśli jednak jest ona aż tak bardzo zależna od telewizji publicznej, a jaka ta telewizja jest, nie muszę chyba mówić, jako że wystarczy włączyć telewizor i zobaczyć, to łatwo można sobie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ta oferta jest tak słaba. Jednym ze środków zaradczych może więc być próba wyzwolenia kinematografii spod kurateli telewizji. Drugim środkiem, o którym już wczoraj mówiłem, jest stworzenie systemu, w którym istniałaby artystyczna, personalna odpowiedzialność za kierowane projekty. Nie może być tak, że produkuje się ponad dwadzieścia filmów, na ekrany trafiają trzy lub cztery, a reszty nikt nie chce oglądać. Można oczywiście powiedzieć, że są recenzenci, jest system obiektywnej oceny itd. Praktyka wskazuje jednak, że jest to zły system, bardzo niekorzystny dla filmu i druzgocący, artystycznie i finansowo, twórców.</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#KonradSzołajski">Doceniamy to, że państwo ze swoich skromnych środków budżetowych daje nam stosunkowo dużo. Uważamy, że środki, które przeznacza się na produkcję są całkiem spore i nie prosimy o więcej. Chcielibyśmy jednak, by te środki były inaczej dzielone i żeby istniała sensowna selekcja, oparta zarówno na założeniach polityki kulturalnej państwa, kryteriach artystycznych, jak i kryteriach uwzględniających życzenia widowni. Myślę, że podstawowym gatunkiem filmowym polskiej kinematografii powinien być film współczesny, odnoszący się do zjawisk dziejących się tu i teraz, opisujący świat, w którym ci ludzie żyją. Wówczas ludzie będą chcieli pójść do kina, będą chcieli zobaczyć to, czego w ofercie amerykańskiej nie zobaczą nigdy. Amerykańscy twórcy robią wspaniałe filmy, jest to wspaniała rozrywka, jest to kino, którego biegłości technologicznej raczej nie dościgniemy. Natomiast tam nie powstaną filmy, które mówią o tym, czym my żyjemy, po prostu dlatego, że ich twórcy niewiele o tym wiedzą. Od tego jesteśmy my - polscy reżyserzy i polscy twórcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#JuliuszBraun">Ogłaszam 15-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#JuliuszBraun">Wznawiam obrady. Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Budkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JanBudkiewicz">Na wstępie muszę podzielić się z państwem gorzką refleksją. Słuchając wczorajszej i dzisiejszej dyskusji odnoszę wrażenie, że przelewamy z pustego w próżne. Temat najważniejszy - przyszłość filmowej Łodzi, ginie w natłoku rozmaitych ambicji i partykularyzmów. Może jestem niesprawiedliwy w stosunku do niektórych obecnych tu osób, ale takie odnoszę wrażenie. Wydaje mi się, że jest to szczególnie ważne, tym bardziej że jest okazja, by konkretnie o tym porozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#JanBudkiewicz">Sądzę, że mam prawo mówić o problemach filmowej Łodzi. Skończyłem tutaj szkołę, wiele lat pracowałem i od wielu lat mam bezpośrednie kontakty. W związku z tym zwracam się do panów przewodniczących Juliusza Brauna i Tadeusza Ścibor-Rylskiego, aby spróbowali nadać tej dyskusji możliwie konkretny ton, ponieważ w przeciwnym wypadku do niczego nie dojdziemy.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#JanBudkiewicz">W mojej wypowiedzi chciałbym uniknąć stwierdzeń o charakterze personalnym, nie mogę jednak nie wyrazić ubolewania, iż człowiek, który bardzo źle przysłużył się polskiej kinematografii, a szczególnie łódzkiemu środowisku filmowemu, otrzymał od francuskiego rządu odznaczenie za zasługi dla kultury, takiej jak np. Andrzej Wajda. Ocenę tego faktu pozostawiam państwu.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#JanBudkiewicz">Dlaczego od tego zaczynam? Zwróciłem się do Najwyższej Izby Kontroli z prośbą o przedstawienie informacji na temat przebiegu procesu przekształceń w Łodzi oraz tego, kto jest winien zaistnienia obecnej sytuacji. Taką notatkę otrzymałem. Znalazło się w niej kilka słów na temat byłego przewodniczącego Komitetu Kinematografii, sporo krytycznych ocen Komitetu Kinematografii, ale nie tylko. Chciałbym przedstawić państwu kilka zdań zawierających wprowadzenie do rzeczowej oceny dotychczasowej sytuacji oraz parę rad na przyszłość: „Przyjęty przez Komitet Kinematografii program restrukturyzacji jednostek organizacyjnych w Łodzi, w założeniu racjonalny i celowy, na skutek opóźnionego, niepełnego i odbiegającego od założeń sposobu wdrażania nie przyniósł spodziewanych efektów i nie poprawił w znaczący sposób sytuacji ekonomiczno-finansowej instytucji filmowych. Krytycznie należy ocenić opóźnienia w podjęciu przez Komitet Kinematografii działań restrukturyzacyjnych, mimo że przesłanki uzasadniające celowość przekształceń występowały już od wielu lat. Sytuacja instytucji filmowych była tym bardziej ważna, że miała istotny wpływ na ogólną kondycję polskiej kinematografii, gdyż według stanu na koniec 1992 r. wartość majątku zgromadzonego w Łódzkim Ośrodku Filmowym stanowiła 48 proc. wartości majątku polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#JanBudkiewicz">Założenia programowe przewidywały konieczność objęcia restrukturyzacją wszystkich jednostek kinematografii w Łodzi oraz ponoszenie przez Komitet Kinematografii kosztów realizacji tego programu. Przewidziano cztery etapy wdrażania programu, które miały trwać łącznie od 6 do 24 miesięcy”. Pominę szczegółowe wyliczenie zadań związanych z tymi etapami. „Kierownictwo i samorządy pracownicze zainteresowanych jednostek zaaprobowały kierunki przekształceń przedstawione w projekcie programu, zgłaszając jednak szereg uwag, wątpliwości i zastrzeżeń w kwestiach szczegółowych, m.in. dotyczących podziału majątku likwidowanych jednostek, zatrudnienia pracowników twórczych i pomocniczych, utrzymania płac w okresie przejściowym, dotowania produkcji filmowej z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#JanBudkiewicz">Pomimo braku jednoznacznych rozstrzygnięć w sprawach wątpliwych, niejasnych, wzbudzających uzasadnione obawy Komitet Kinematografii 17 grudnia 1992 r. przedłożony mu w tym kształcie program restrukturyzacji zatwierdził. Zatwierdzony program nie został jednak wdrożony do realizacji, ponieważ prezydent miasta Łodzi w piśmie z dnia 5 lutego 1993 r. zanegował w całości przedstawioną koncepcję i zażądał od przewodniczącego Komitetu Kinematografii wstrzymania wszelkich prac restrukturyzacyjnych. Jednocześnie zaproponował przedstawienie alternatywnego programu reform.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#JanBudkiewicz">Po bezskutecznym oczekiwaniu na inny projekt, na początku czerwca 1993 r. biuro Komitetu Kinematografii zaproponowało podpisanie między prezydentem miasta Łodzi a przewodniczącym Komitetu Kinematografii porozumienia w sprawie restrukturyzacji. Porozumienie zostało jednak podpisane dopiero w grudniu 1993 r., czyli po pół roku. Opóźnienie to miało bardzo niekorzystny wpływ na całość procesu restrukturyzacyjnego, znacznie bowiem pogorszyły się wyniki ekonomiczne wszystkich jednostek.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#JanBudkiewicz">Kontrola Najwyższej Izby Kontroli wykazała, że decyzja o rozpoczęciu realizacji programu restrukturyzacji z dniem 1 stycznia 1994 r. została podjęta przez przewodniczącego Komitetu Kinematografii bez wcześniejszego wykonania warunków określonych w tym programie, tj. uporządkowania stanu prawnego aktywów i pasywów jednostek, szczegółowego określenia zakresu rzeczowego i terminów realizacji programu, określenia kosztów i przychodów z restrukturyzacji w okresie jej realizacji oraz oddłużenia jednostek.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#JanBudkiewicz">W grudniu 1994 r. minął rok od rozpoczęcia procesu restrukturyzacji. W tym okresie w praktyce zrealizowany został tylko pierwszy etap przekształceń, obejmujący utworzenie Łódzkiego Centrum Filmowego oraz Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych”.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#JanBudkiewicz">Wszystko to mocno się kłóci z oświadczeniem pana dyr. Walczaka. „Nie dokonano dotychczas pełnego rozdzielenia funkcji producentów filmowych od funkcji technologiczno-technicznych. Nie rozpoczęły działalności samodzielne jednostki zaplecza technicznego kinematografii. Do czasu zakończenia kontroli podpisano tylko jeden akt notarialny utworzenia spółki z udziałem Łódzkiego Centrum Filmowego, planującej działalność w zakresie techniki zdjęciowej i oświetlenia, która jednak nie dokonała rejestracji i nie uzyskała osobowości prawnej.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#JanBudkiewicz">W ocenie Najwyższej Izby Kontroli przyjęta przez Komitet Kinematografii koncepcja restrukturyzacji nie rozwiązuje podstawowych dla dalszego funkcjonowania tych instytucji problemów jakimi są zadłużenie i ograniczony popyt na usługi w zakresie produkcji filmowej. Istotną przeszkodą w rozwiązaniu problemów finansowych jest polityka Komitetu Kinematografii, który dotychczas nie ocenił przebiegu procesu restrukturyzacji, nie wyasygnował środków na pełne oddłużenie jednostek oraz praktykował liberalne metody finansowania ze środków budżetowych produkcji i dystrybucji filmów, dopuszczając zakup usług przez polskich producentów w zagranicznych studiach i wytwórniach filmowych, jak też sprowadzanie rozpowszechnianych w Polsce kopii filmowych z zagranicy, powodując w ten sposób spadek popytu na usługi polskiego przemysłu filmowego”.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#JanBudkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli w dokumencie, który otrzymałem stwierdza - „Należy niezwłocznie podjąć działania zmierzające do: opracowania programu oddłużenia jednostek kinematografii w sposób uwzględniający słuszne interesy wierzycieli i dłużników; przygotowania studium branżowego określającego zapotrzebowanie na usługi bazy produkcyjnej kinematografii; przeprowadzenia oceny dotychczasowych efektów realizacji programu restrukturyzacji oraz zasadności odejścia od niektórych jego założeń; podjęcia decyzji w sprawie ewentualnej modyfikacji przyjętej koncepcji przekształceń, wynikającej z analizy popytu na usługi w zakresie produkcji filmowej i dotychczasowych doświadczeń uczestników procesu restrukturyzacji; rozważenia ograniczenia dotowania z budżetu państwa produkcji i dystrybucji filmów realizowanej poza bazą produkcyjną polskiej kinematografii”.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#JanBudkiewicz">Były to fragmenty kilkustronicowej notatki Najwyższej Izby Kontroli. Myślę, że w naszej dzisiejszej dyskusji na temat problemów filmowej Łodzi, przyszłości polskiej kinematografii i tego, co powinien uczynić Komitet Kinematografii, należałoby skupić się na tych właśnie wnioskach NIK. Do tych wniosków należy również dodać ważne stwierdzenie, jakie wczoraj usłyszeliśmy z ust przewodniczącego Komitetu Kinematografii, pana Ścibora-Rylskiego, który oświadczył, że Łódzkie Centrum Filmowe nie tylko nie zostanie zlikwidowane, ale ma nadal funkcjonować. Oczywiście, po zasadniczych przeobrażeniach.</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#JanBudkiewicz">Myślę, że jest to ważne także dlatego, że w ostatnim czasie wśród pracowników polskiej kinematografii, a szczególnie wśród pracowników wytwórni przy ul. Łąkowej, widoczne jest przerażenie. A jeśli człowiek ma w oczach strach i tylko o nim jest w stanie myśleć, to nie może przecież dobrze funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#JanBudkiewicz">Stwierdzeniu pana Ścibora-Rylskiego należy nie tylko przyklasnąć, ale też czynnie wesprzeć związane z tym działania. Stracono już bowiem bardzo dużo czasu, nerwów i pieniędzy. Sądzę, że powinniśmy dopilnować i dopomóc, prawnie, organizacyjnie i finansowo, by wprowadzane zmiany miały sens. Nie można szukać, tak jak dotąd, na oślep i wybierać przypadkowe rozwiązania - najpierw trzeba mieć wizję. Każdy kto styka się z filmem ma jakąś, lepszą lub gorszą wizję tego, co chciałby zrobić. Potem pisze scenariusz, scenopis, wreszcie reżyseruje. Być może do Łódzkiego Centrum Filmowego i procesu restrukturyzacji należałoby zastosować zasady, które obowiązują w procesie twórczym?</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#JanBudkiewicz">Nie może być tak, że majątek Łódzkiego Centrum Filmowego będzie rozdrapywany, a dzisiejsza dyskusja, moim zdaniem, wskazuje na to zagrożenie. Ta wizja musi być realna i ktoś musi ją stworzyć. Niezbędny jest także gospodarz z prawdziwego zdarzenia dla tego Centrum, jeśli rzeczywiście ma to być „centrum”, a nie „prowincja”. Wszystko to należy zrobić bez mydlenia oczu - coś takiego stosował poprzedni przewodniczący Komitetu Kinematografii i to samo odczułem w wypowiedziach pana Walczaka. Uważam, że lepsza jest brutalna nawet prawda, że trzeba coś amputować, żeby organizm przeżył, niż wszelkie obietnice i uniki.</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#JanBudkiewicz">Myślę, że wszyscy jesteśmy zgodni, iż Łódzkie Centrum Filmowe, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna, Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych oraz „SEMAFOR” warte są zachowania i że warto w nie inwestować. Ale jak powiedziałem - mądrze i logicznie. Nie w przejazdy autobusowe do Tuszyna, nie w konkurencyjne laboratorium między ul. Narutowicza a Łąkową i nie w potrójny sprzęt „SONDORA” - warto inwestować w zespoły ludzkie i pracownicze, w tradycję i przyszłość, dla dobra polskiej kultury.</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#JanBudkiewicz">Myślę, że nie są to frazesy i nie przyjmą państwo tego w ten sposób - jest to nasz wspólny obowiązek. Jeśli my tego nie zrobimy, to później pozostanie już tylko gromowładny Zeus, a z mitologii wiadomo, że nie kończyło się to dobrze dla tych, na których owe gromy spadały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WiesławGołębiewski">Mam kilka uwag natury ogólnej. Odnoszę wrażenie, że nasz przyjazd do Łodzi, spotkanie z państwem i próba postawienia diagnozy są spóźnione co najmniej o rok, jeśli nie o dwa lata - wydaje mi się, że powinno się ono było odbyć na samym początku ustalania zasad restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WiesławGołębiewski">Mechanizmy zmian muszą być wypracowane równolegle w Łodzi i w Warszawie. Nie może być tak, że Komitet Kinematografii będzie tylko przejmować postulaty wypracowane przez środowisko łódzkie, m.in. dlatego, że w ślad za tymi postulatami muszą iść pieniądze. Dotychczas nie zostały określone rozsądne granice czasu i bariera finansowa, które należałoby przekroczyć, aby radykalnie rozwiązać problemy restrukturyzacji. Ani we wczorajszej, ani w dzisiejszej dyskusji takiej diagnozy nie usłyszałem.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WiesławGołębiewski">Efekty finansowe restrukturyzacji Łódzkiego Centrum Filmowego są nikłe. Bilans zadłużenia jest fatalny, wynosi on bowiem ogółem aż 111,6 mld zł. Szczególnie przytłaczający jest bilans zobowiązań wobec szwajcarskiej firmy „SONDOR” - 78,7 mld zł. Mam wobec tego pytanie do pana Walczaka - ile już zapłacono i jaka jest aktualna wartość rynkowa zakupionego przed laty sprzętu firmy „SONDOR”? Okazuje się, że ta transakcja miała dla łódzkich wytwórni fatalne skutki, a ktoś przecież tę decyzję podjął. Być może nie zorientowano się w porę, że jest to pułapka, poprzez którą firma „SONDOR” chce stać się współudziałowcem polskich wytwórni filmowych.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WiesławGołębiewski">Restrukturyzacja, a szczególnie odchudzanie majątku musi mieć swoje granice, żeby Łódzkie Centrum Filmowe mogło sprostać postawionym przed nim zadaniom i zrealizować wszystkie zamówienia. Jeżeli reformy będą przeprowadzone zbyt pochopnie, to Centrum może nie spełnić oczekiwań producentów i środowiska. Łódź, jeśli ma pozostać stolicą polskiej kinematografii, musi podołać każdemu zamówieniu, zarówno zewnętrznemu, jak i wewnętrznemu.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WiesławGołębiewski">Zauważam znaczne rozbieżności w opiniach i ocenach przedstawianych przez reprezentantów Komitetu Kinematografii i Łódzkiego Centrum Filmowego. Dotyczy to m.in. zadowolenia lub obaw z powodu udziału Telewizji Polskiej SA w finansowaniu 50 proc. polskiej produkcji filmowej. Wydaje mi się, że te stanowiska należałoby uściślić.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#WiesławGołębiewski">Ponad 60 proc. wyświetlanej w polskich kinach produkcji to filmy amerykańskie. Sądzę, że nie powinniśmy się tego bać, lecz spróbować stworzyć system odpisów od bilionowego obrotu dystrybutorów, aby z dochodów z wyświetlania filmów amerykańskich mogło korzystać kino polskie. Brak jest też mechanizmów samoobrony własnej produkcji. Wolny rynek mediów musi być wolny od absurdów ekonomicznych, a takich absurdów jest wiele, ponieważ poprzez rozmaite zaniedbania uczyniliśmy nasz rynek całkowicie bezbronnym wobec zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#WiesławGołębiewski">Jeśli mówimy o zwolnieniach celnych, to nie powinny one dotyczyć wszystkich podmiotów, lecz tylko tych, które działają na rzecz promocji polskiej produkcji filmowej. Nie spowoduje to wtedy wielkiego uszczuplenia wpływów budżetowych. Wiąże się to z ogromną liczbą istniejących podmiotów, producentów filmowych, którzy z tych zwolnień mogliby korzystać bez korzyści dla polskiego filmu.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#WiesławGołębiewski">W dyskusji przewijał się cały czas problem zakazu warunkowych odpraw kopii filmowych. Uważam, że ta sprawa musi zostać w jakiś sposób rozstrzygnięta, szczególnie że w Łodzi istnieje możliwość realizacji każdego zamówienia na wykonanie kopii filmowych z materiałów wyjściowych sprowadzonych z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#WiesławGołębiewski">Należy też pamiętać, że sama błona celuloidowa do produkcji kopii filmowych pochodzi z importu, co oznacza, że w przypadku sprowadzania gotowych kopii jest to podwójne preferowanie podmiotów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#WiesławGołębiewski">Weryfikacji wymagają umowy dzierżawy kin ze szczegółową klauzulą o promocji polskiego filmu. Taka klauzula jest niezbędna, a dotychczas nie była najczęściej realizowana.</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#WiesławGołębiewski">Sprawą, która wymaga załatwienia przez Komitet Kinematografii i Filmotekę Narodową jeszcze w tym roku, jest komputeryzacja zasobów archiwalnych. Wymagać to będzie pewnych nakładów finansowych, ale wiąże się to z kwestią odpowiedniego przechowywania zbiorów, niezaprzeczalnie stanowiących dobro narodowe, które nie może ulec zniszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-157.11" who="#WiesławGołębiewski">Na zakończenie chciałbym wspomnieć o zadaniu, które będzie sprawdzianem funkcjonowania wszystkich reformowanych mechanizmów polskiej kinematografii w warunkach gospodarki rynkowej. Jest to przystąpienie do prac związanych z ekranizacją „Ogniem i mieczem”. Mówi się o tym od 1989 r., ale jak dotąd, mimo ogromnego zapotrzebowania na taką produkcję, prace nad nią tkwią w martwym punkcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#DanielSzczechura">Chciałbym przeprosić państwa za nieobecność moich kolegów - kolega J. Drewno jest chory, a kolegę W. Dzikiego zatrzymały ważne obowiązki. Ja jestem chyba najmniej z nas wszystkich zorientowany w poruszanej tu problematyce, ponieważ w przeciwieństwie do nich nie brałem udziału w przygotowaniu projektu restrukturyzacji Łódzkiego Centrum Filmowego. Przyłączyłbym się jednak do apelu kolegi Budkiewicza, ażeby mówić konkretnie na temat Łódzkiego Centrum Filmowego - jakie ma ono być i jak ma egzystować - ułatwi nam to późniejsze prace nad tą materią.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#DanielSzczechura">Padło tu bardzo wiele interesujących i logicznych stwierdzeń, jak np. propozycja rozbicia Łódzkiego Centrum Filmowego na małe zespoły, które będą bardziej operatywne i lepiej przygotowane do podejmowania zadań produkcyjnych. Dowiedziałem się o tym dopiero tutaj, a wydaje mi się to bardzo słuszne.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#DanielSzczechura">Chciałbym też odnieść się do uwag i zastrzeżeń kolegi Szołajskiego w sprawie komisji pakietowej Komitetu Kinematografii. Ta komisja na pewno nie jest idealna, muszę jednak odpowiedzieć na zarzut, iż jest ona anonimowa. Po zakończeniu procesu decyzyjnego wszystkie opinie są do wglądu dla osób, które dany pakiet składały.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#DanielSzczechura">Moje obawy budzi natomiast sposób podejmowania decyzji w Telewizji Polskiej SA. Są to tak samo państwowe pieniądze jak te, którymi dysponuje Komitet Kinematografii, a zupełnie inny jest mechanizm podejmowania decyzji. W telewizji wszystko odbywa się w cztery oczy, na zasadzie indywidualnej, subiektywnej oceny. Na pytanie „dlaczego nie?” odpowiada się „bo nie!”. Z decyzjami redaktorów zamawiających nie da się podjąć dyskusji. Wydaje mi się, że tu właśnie powstaje pewne niebezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#DanielSzczechura">Pismo „Film Biznes” ujawnia szczegółowo, jak został rozdysponowany budżet Komitetu Kinematografii przeznaczony na produkcję filmową. Jest to jasne i jawne. Wiadomo, który film ile dostaje. Natomiast mnie, jako twórcę interesuje to, jakie są budżety filmów w telewizji - ile kosztował np. „Czterdziestolatek”, a ile J.J. Kolski? Ile wpłynęło scenariuszy, ile zostało odrzuconych i kto właściwie o tym decyduje? Prosiłbym posłów z Komisji Kultury i Środków Przekazu, by zwrócili na to uwagę, ponieważ są to przecież pieniądze państwowe.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#DanielSzczechura">Tyle mam do powiedzenia i obiecuję, że wszystkie postulaty, jakie tu padną powtórzę kolegom z Komitetu Kinematografii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AleksanderWalczak">Na wstępie chciałbym się odnieść do wypowiedzi, a właściwie cytatów przedstawionych przez pana posła Budkiewicza. Uważam, że postąpił on jak bardzo zręczny adwokat, czytając tylko te fragmenty protokołu, które potwierdzały postawioną wcześniej przezeń tezę. Co więcej, pan poseł nie dokończył niektórych zdań - spróbuję więc je dokończyć. Przeczytam również te fragmenty, które mówią coś zupełnie innego, niż te przedstawione przez pana posła.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#AleksanderWalczak">Jeśli mówimy, że „znacznie pogorszyły się wyniki ekonomiczne wszystkich jednostek”, to należy powiedzieć o ile - „łączna strata na działalności za rok 1993 wynosiła 40,7 mld zł i była wyższa o 113 proc. w stosunku do wyniku za rok 1992, kiedy to straty wyniosły 19 mld zł”. Strata była ponad dwukrotnie wyższa w wyniku wstrzymania procesu restrukturyzacyjnego. Jednak proces ten został wstrzymany tylko dlatego, że zaproponowano napisanie innego, lepszego programu.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#AleksanderWalczak">Po półrocznym oczekiwaniu zwróciliśmy się do Komitetu Kinematografii z ofertą negocjowania naszego programu i podpisania odpowiedniego porozumienia. To, że zostało ono podpisane dopiero w grudniu, nie wynika ze złej woli, mojej lub byłego przewodniczącego Komitetu Kinematografii, ale ze zwłoki w działaniu ówczesnego prezydenta miasta Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#AleksanderWalczak">Następny fragment mówi o tym, że Łódzkie Centrum Filmowe jest bardzo zadłużone, że znaczną część tych zobowiązań stanowi dług wobec ZUS, ale to stwierdzenie opatrzone jest następującym komentarzem: „Kontrola wykazała, że praktyka nie regulowania zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma charakter powszechny i dotyczy 10 z 12 jednostek kinematografii w kraju”. Prawie wszyscy nie płacą składek, a więc to, co działo się w Łodzi nie odbiegało zbytnio od reszty kraju. Oczywiście, jest to wielkie nieszczęście, że tych składek nie można płacić i jakoś trzeba temu zaradzić, ale ten komentarz stawia Łódzkie Centrum Filmowe w nieco innym świetle.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#AleksanderWalczak">Kolejny fragment - „Aktualny poziom zadłużenia wyklucza możliwość samodzielnego rozwiązania tego problemu przez zainteresowane jednostki, szczególnie przez Łódzkie Centrum Filmowe, które przejęło wysoki stan zadłużenia trzech różnych, połączonych w jedną instytucję jednostek. Wprawdzie, zgodnie z opinią rady koordynacyjnej ds. restrukturyzacji, instytucje filmowe podlegające podziałowi i łączeniu powinny zostać oddłużone w trakcie, lub po zakończeniu procesu restrukturyzacji poprzez przyznanie dotacji bądź przeprowadzenie negocjacji z wierzycielami, ale do końca 1994 r. Komitet Kinematografii nie dokonał oddłużenia tych jednostek, a przekazywane kwoty dotacji stanowiły znikomą część zobowiązań”.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#AleksanderWalczak">I najważniejszy fragment - „Najwyższa Izba Kontroli dostrzega pozytywne rezultaty trwającej restrukturyzacji. Łódzkie Centrum Filmowe dokonało selekcji i przemieszczenia majątku, tworząc optymalne technologicznie ciągi usługowo-produkcyjne, nie zwiększające potencjału, lecz umożliwiające lepsze wykorzystanie urządzeń. Zlikwidowano trzy niezależnie działające studia dźwiękowe i trzy laboratoria obróbki taśmy, tworząc jeden z pełnym zakresem usług. Dokonano analizy wykorzystania budynków i gruntów oraz podjęto działania zmierzające do komasacji produkcji na zmniejszonej powierzchni. Działania te, łącznie z prowadzoną od wielu lat racjonalizacją zatrudnienia, przyniosły istotną redukcję kosztów działalności. W efekcie procesów restrukturyzacyjnych nastąpiło zmniejszenie strat, jakie generował majątek przejęty przez Łódzkie Centrum Filmowe przed przystąpieniem do procesu przekształceń”.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#AleksanderWalczak">Dowodem na to są załączniki, które mówią m.in., że łączna strata w łódzkich instytucjach filmowych na koniec roku 1993, a więc tuż przed przystąpieniem do restrukturyzacji, wynosiła 40,7 mld zł. Natomiast strata za rok 1994, czyli po pierwszym roku restrukturyzacji spadła do 37,8 mld zł. Jest to oczywiście niewiele, pokazuje to jednak tendencję, która zaistniała w tak trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#AleksanderWalczak">Wydaje mi się, że od wczoraj nie zostało wyjaśnione pewne nieporozumienie - jest to kwestia liczb. To nieporozumienie wynika zapewne z tego, że nie wszyscy państwo orientujecie się w sprawach księgowości. Otóż, czym innym jest strata z bieżącej działalności za dany rok, a czym innym zadłużenie i zobowiązania, które sumują się z zadłużeniem i zobowiązaniami z lat poprzednich. To, że w Łódzkim Centrum Filmowym za rok 1994 wystąpiła strata 35 mld zł, a zadłużenie, sięgające często pięciu lat, wynosi ok. 100 mld zł, jest dwiema różnymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#AleksanderWalczak">Należy też wyjaśnić, skąd się ta faktyczna strata wzięła, myślę bowiem, że dyr. Holwek nie przedstawił tego wystarczająco szczegółowo. Faktyczna strata Łódzkiego Centrum Filmowego na działalności gospodarczej, czyli na prowadzonych usługach filmowych wyniosła 3,7 mld zł. Stanowi to nikłą część obrotów tej firmy. Skąd więc wzięły się tak wysokie straty?</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#AleksanderWalczak">Przede wszystkim, nie były one zawinione przez Łódzkie Centrum Filmowe. Do ich powstania przyczyniły się natomiast trzy przejęte przez Łódzkie Centrum Filmowe wytwórnie filmowe. Według tego zestawienia, 11 mld zł to narastające odsetki budżetowe od niezapłaconych wcześniej, w latach poprzednich, należności - dolicza się to do kosztów działalności w danym roku, ale nie wynika to z błędów popełnionych w tym okresie.</u>
          <u xml:id="u-159.10" who="#AleksanderWalczak">Do powstawania strat przyczyniają się także różnice kursowe - jak wiadomo, następuje dewaluacja różnych walut, a frank szwajcarski jest szczególnie silną walutą i w związku z tym co roku wartość sprzętu firmy „SONDOR” rośnie - w ub.r. było to ponad 8 mld zł. Straty związane z utrzymywaniem niepotrzebnego majątku przejętych wytwórni wyniosły blisko 1,5 mld zł. Wszystkie te kwoty wliczono w straty Łódzkiego Centrum Filmowego w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-159.11" who="#AleksanderWalczak">Padło pytanie o to, ile dotychczas zapłacono za sprzęt firmy „SONDOR” i jaka jest obecnie realna wartość tego sprzętu? Nie będą to niestety zbyt dokładne dane, ale spróbuję pokrótce to przedstawić. Sprzęt ten kupowano na podstawie decyzji podjętej przez Komitet Kinematografii jeszcze za przewodnictwa ministra Burskiego, natomiast zakup realizowano w trakcie interregnum, które nastąpiło po jego odwołaniu. Ta sytuacja stała się przyczyną złych decyzji i nieefektywnych zakupów. W 1990 r. za sprzęt firmy „SONDOR” zapłacono ok. 10 mld zł. Należy jednak pamiętać, że w tamtym okresie nie podejrzewano jeszcze, że tak bardzo spadnie produkcja i wyglądało na to, że ten sprzęt na siebie zarobi.</u>
          <u xml:id="u-159.12" who="#AleksanderWalczak">W oparciu o opinie techników i moją własną, mogę powiedzieć, że ten sprzęt wart jest obecnie nie więcej niż 30 mld zł. Być może nawet znacznie mniej. Jest to blisko trzykrotnie mniej, niż na papierze. Przecena, o której była mowa, służy zmniejszeniu odpisów amortyzacyjnych. W 35 mld zł straty Łódzkiego Centrum Filmowego 9 mld zł to odpisy amortyzacyjne, których pokaźna część pochodzi właśnie z amortyzacji sprzętu firmy „SONDOR”. Jeżeli wartość sprzętu zostanie przeceniona, spadną również i odpisy, gdyż amortyzacja istnieje przede wszystkim w księgach, nie rzutuje więc na płynność finansową.</u>
          <u xml:id="u-159.13" who="#AleksanderWalczak">Wczoraj posądzono mnie o zbytni optymizm wypowiedzi dotyczącej rozwiązania sprawy sprzętu firmy „SONDOR”. Przyznaję, jestem optymistą, gdybym bowiem nim nie był, to nie podjąłbym się wielu spraw. Także i tej. Od czterech lat mój optymizm się sprawdza i wierzę, że tę sprawę da się załatwić. Proponowaliśmy Szwajcarom różne rozwiązania - wejście w spółkę, zwrot sprzętu, negocjacje. Firma „SONDOR” milczała, co roku otrzymywaliśmy tylko kilka pism, kiedy upływał termin spłaty kolejnej raty i w odpowiedniej agencji rządowej należało udowodnić, że podjęto próbę ściągnięcia tych pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#BarbaraPrzyrowska">Mówimy o filmowej Łodzi i Łódzkim Centrum Filmowym, jak gdyby dotyczyło to tylko terenu Łodzi. Uważam, że powinniśmy rozpatrzyć to globalnie i odnieść się do podobnych instytucji na terenie całej Polski.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#BarbaraPrzyrowska">Wielokrotnie wspominano tutaj, że mamy bardzo rozbudowaną bazę produkcyjną. Jeśli mówimy, że łódzka baza produkcyjna jest nadmiernie rozbudowana, to dlaczego w takim razie rozbudowuje się Wytwórnię Filmów Dokumentalnych? Czy ta dyskusja ma dotyczyć całej polskiej kinematografii, czy też tylko Łodzi, a Wytwórnia Filmów Dokumentalnych jest traktowana osobno, mimo że działamy na tym samym rynku? Czy nie będzie to jeszcze jedna chybiona inwestycja i okaże się, że baza produkcyjna w całej Polsce jest za duża, ale zlikwiduje się ją tylko w Łodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#KonradSzołajski">Przy całym szacunku dla mojego adwersarza, pana Daniela Szczechury, będę musiał ustosunkować się do kilku informacji, które podał jako fakty, a które nie do końca są zgodne z prawdą, co za chwilę państwu udowodnię.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#KonradSzołajski">Po pierwsze, kwestia anonimowości. Nie chciałem tego robić wcześniej, jako że wydawało mi się to sprawą zbyt szczegółową, ale gdy padają nieprawdziwe informacje, muszę je sprostować, pokażę więc państwu, jak wyglądają recenzje z tych agencji, o których cały czas mówimy. Jeśli przyjrzycie się państwo tym recenzjom, to naocznie stwierdzicie, że są one anonimowe. Nazwiska ludzi, którzy je podpisują pozostają zasłonięte nawet po decyzji. Ta anonimowość nie polega na tym, że autor recenzji ukrywa się przed przewodniczącym Komitetu Kinematografii, ale że ukrywa się przed nami. Pozostaje anonimowy w stosunku do twórców.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#KonradSzołajski">Recenzje, które możecie państwo obejrzeć odnoszą się do projektu, na który dostałem pieniądze z Komitetu Kinematografii - większość recenzentów opowiedziała się za przyznaniem dotacji - nie jest to więc skarga czy zemsta. Uważam jednak, że taka anonimowość jest nonsensem, ponieważ nie wiem, kto to pisze, pan Iksiński, czy pan Wajda, a te dwa głosy bardzo się dla mnie różnią. Z anonimowością wiąże się brak odpowiedzialności, który polega na tym, że nie bardzo wiadomo, kto jest za, kto przeciw i kto w końcu o tym decyduje.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#KonradSzołajski">Ostatnio miałem projekt - przepraszam, że mówię o własnych sprawach, ale te sprawy dobrze znam - w odniesieniu do którego znaczna część recenzji była negatywna. W większości przypadków te negatywne recenzje były nieczytelne, a na ich podstawie Agencja Produkcji Filmowej występuje z wnioskiem do przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który następnie podejmuje decyzję akceptującą lub nie akceptującą decyzji Agencji opartej na takiej recenzji. Jeśli zechcą państwo zobaczyć taką recenzję, to także mogę ją państwu pokazać. Moim zdaniem, jest to straszliwe nieporozumienie, ponieważ nie można w stosunku do państwowych pieniędzy podejmować decyzji na podstawie takich świstków.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#KonradSzołajski">Przepraszam przedstawiciela Komitetu Kinematografii za sprostowanie, ale to, co powiedział było nieścisłe i czułem się zobowiązany to wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#KonradSzołajski">Zgadzam się natomiast w pełni z tym, co powiedział na temat Telewizji Polskiej SA - tam jest jeszcze gorzej, gdyż nie ma żadnych papierów i w ogóle nie wiemy według jakich kryteriów podejmowane są decyzje.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#KonradSzołajski">Proszę państwa, wypowiadam się nie tylko we własnym imieniu. Jestem reprezentantem bardzo dużego grona reżyserów zrzeszonego w Kole Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich. Proszę więc nie traktować tego głosu jako indywidualnej wypowiedzi twórcy - jest to głos wielkiej grupy reżyserów.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#KonradSzołajski">Na zakończenie, chciałbym powiedzieć, iż wydaje mi się, że problemy związane z filmową Łodzią mają bardzo podobną do powyższych kwestii przyczynę - nie bardzo wiadomo, kto podejmował decyzje. Słyszymy, że sprzęt firmy „SONDOR” był kupiony wtedy, kiedy Komitet Kinematografii pozostawał bez przewodniczącego. Na tym właśnie polega problem - gdzie jest osoba odpowiedzialna za polską kinematografię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JanBudkiewicz">Chciałbym podziękować panu Walczakowi za to, że uzupełnił przedstawioną przeze mnie notatkę Najwyższej Izby Kontroli, gdyż ja nie chciałem czytać dwunastu stron tego dokumentu. Dziękuję tym bardziej że w co drugim zdaniu mówił pan o stratach. Nie podawałem liczb, ponieważ wydawało mi się, że nie jest ważne, czy jest to miliard mniej, czy więcej. Ważne jest to, że są straty, których być nie powinno. Należy doprowadzić do tego, aby tych strat nie było. To właśnie było intencją mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#TadeuszWijata">Chciałbym się odnieść do dwóch spraw, które wprawdzie były już tutaj poruszane, ale które budzą moje wątpliwości. Chodzi o produkcję kopii filmowych w Polsce oraz problem grania polskich filmów w polskich kinach.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#TadeuszWijata">Zgadzam się w pełni z panem wiceprezydentem Parzyjagłą, że mało prawdopodobne jest, by zachodni dystrybutorzy zgodzili się na produkcję kopii w Polsce. Pamiętajmy o tym, że prywatny system dystrybucyjny kształtował się w Polsce od czerwca 1990 r., kiedy to ITI wprowadziło w nowym, prywatnym systemie na ekrany film „Niebezpieczne związki”. Ten system przyjął się na naszym rynku. Powstały firmy, które są przedstawicielami wielkich amerykańskich koncernów dystrybucyjnych i jeśli udałoby się przy pomocy działań prawnych wprowadzić obowiązek wykonywania kopii w Polsce, to te firmy wycofają się z naszego rynku, a filmy będą wchodzić na ekrany polskich kin tak jak kiedyś, w rok lub dwa od premiery.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#TadeuszWijata">Konsekwencje tego faktu będą oczywiste, gdyż widzowie znowu odpłyną z kin, a przecież właśnie teraz, kiedy frekwencja stale rośnie i mamy stulecie kina, należy wykorzystać zainteresowanie szerokim ekranem i promować polskie kino, szczególnie że wydaje mi się, iż młodzież powoli zaczyna odczuwać przesyt amerykańską masówką i zwraca się w stronę ambitniejszej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#TadeuszWijata">Sądzę, że jest możliwe stworzenie systemu, w którym dystrybutorzy obecni na polskim rynku mogliby przekazywać procent od obrotów lub wpływów na wspieranie polskiej produkcji filmowej. Będzie to na pewno bardzo trudne, co nie znaczy jednak, że niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#TadeuszWijata">Niektórzy twórcy przy różnych okazjach podkreślali, że polskie kina nie chcą grać polskich filmów. Pojawiają się w związku z tym rozmaite pomysły, np. by w ustawie o kinematografii zapisać obowiązek prezentowania polskiej produkcji w kinach. Pamiętajmy, że zdecydowana większość kin, szczególnie tych, które decydują o rynku, są to kina prowadzone przez prywatne firmy i osoby. Granie polskich filmów musi się im opłacać. Filmy sprowadzane przez różnych dystrybutorów na zasadach rynkowych są dla tych kin atrakcyjne, ponieważ są dochodowe.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#TadeuszWijata">Być może, jakieś zwolnienia lub preferencje stanowiłyby dla właścicieli kin motywację do wprowadzenia polskiego repertuaru, ale tylko pod warunkiem, że także polskie filmy będą w jakiś sposób dla widzów atrakcyjne. Tego typu pomysły już się pojawiały, m.in. w rozmowach z Agencją Dystrybucji Filmowej, sądzę jednak, że lepszym rozwiązaniem jest kontynuacja idei sieci kin artystycznych, studyjnych, które byłyby państwowe i które przejęłyby na siebie zadanie promowania produkcji polskiej i artystycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#DanielSzczechura">Chętnie obejrzę zapowiedziane przez pana Szołajskiego dokumenty, gdyż nad takim systemem pakietowym nigdy nie głosowałem, ani też takiego systemu nigdy nie zatwierdzałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Zapewne będę mówił nieco nieskładnie, ale muszę ustosunkować się do kilku poruszonych tutaj spraw. Słysząc wypowiedzi niektórych kolegów, odnoszę wrażenie, że wielu z nich zachowuje się tak, jak gdyby został otwarty konkurs na dyrektora Łódzkiego Centrum Filmowego. Przestańcie się nam wszystkim podlizywać, nie opowiadajcie różnych bredni, nie licytujcie się bzdurnymi pomysłami produkcyjno-dystrybucyjnymi! Przecież nie o to dzisiaj chodzi!</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Zawsze trzeba zaczynać od pytania, o co właściwie chodzi? Na to mogę odpowiedzieć - chodzi o ogromne pieniądze. A po to, żeby nic nie było widać i żeby cała sprawa przebiegała tak, jak w bajce Krasickiego „O czapli”, należy stworzyć kilka zabobonów.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Spróbuję państwu pokazać zabobony, które tworzą zarówno Bogu ducha winni urzędnicy Najwyższej Izby Kontroli, posłowie, jak i inni zainteresowani, i w ten właśnie sposób, poszerzając obszar naszej wspólnej ignorancji, skutecznie siebie i nas obezwładniają.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Restrukturyzacja i prywatyzacja nie są procesami, na których mamy zarabiać. Są to procesy strategiczne, zmieniające nasz ustrój i mające wpływ na życie nasze, naszych dzieci i wnuków. Są to historyczne przemiany. W związku z tym nie możemy pytać urzędnika Najwyższej Izby Kontroli, czy przypadkiem nie wydaliśmy za dużo pieniędzy. Takich pytań nie wolno nam stawiać. Posłowie tkwią jednak w takich zabobonach, a z trybun sejmowych płyną bzdurne twierdzenia, że na prywatyzacji i restrukturyzacji należy zarabiać, że ktoś ma już plan zarabiania na prywatyzacji i restrukturyzacji. Proszę państwa, to są procesy strategiczne. Dzisiaj na nich się traci, ale dzieje się tak po to, by nasze społeczeństwo zyskało w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Kolejne pytanie - jaki jest cel tej restrukturyzacji? Proszę państwa, byłem przeciwnikiem restrukturyzacji. Nie chciałem jej dlatego, że jestem reżyserem i od 1972 r. pracuje w wytwórni przy ul. Łąkowej. Mam tam wielu przyjaciół i znajomych, którzy wspierają mnie swoją wiedzą. Byłem trochę zaskoczony, ale nie niechętny, kiedy dowiedziałem się, że ci moi przyjaciele planują restrukturyzację i że jest to oddolna inicjatywa.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Nieco później Komisja Kultury Rady Miejskiej poprosiła mnie, człowieka znającego się na rzeczy, o zrecenzowanie dwóch przygotowanych odgórnie projektów restrukturyzacji, zgodziłem się i zacząłem je czytać. Były to projekty przygotowane przez dwie prywatne łódzkie spółki, przez ludzi, którzy nie mają pojęcia o niczym, co dotyczy kinematografii i którzy dostali za to co najmniej 200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Rozśmieszyło mnie to, co znalazłem w tych projektach. Od razu dostrzegłem w nich złą wolę, matactwo, coś, co jest brednią - pomysł przekształcenia czterech znanych łódzkich instytucji filmowych w kołchoz, a właściwie sowchoz. Łódzkie Centrum Filmowe stało się dla tych instytucji czapą, nie rozumiem jednak, po co? Jeśli weźmie się ludzi za mordę, sterroryzuje perspektywą bezrobocia i wyrzucania na bruk, to wiadomo, że ci ludzie uklękną i ulegną. Przed kim? Przed przyszłym właścicielem. Dlatego przestało mi się to podobać i napisałem to w recenzji.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Mówię to brutalnie, gdyż trzeba wreszcie odsłonić wszystkie karty. Proszę państwa, na temat tych dwóch odgórnie przygotowanych, a raczej - zamówionych projektów rozmawiałem z pracownikami wytwórni. Byłem u wielu osób i ostrzegłem je przed tymi rozwiązaniami. Mówiłem, żeby zrobili to sami, ponieważ prywatyzacja musi być łódzka, przygotowana i poprowadzona przez fachowców, którzy wezmą swój los w swoje ręce. Ci ludzie muszą zaoferować mi ceny usług, które usatysfakcjonują mnie jako producenta i reżysera, wtedy do nich przyjdę. Jeśli jednak robi się to tak, że zakłada się filmowy sowchoz trzech wytwórni - jedna, „SEMAFOR”, na szczęście się wyplątała - to czego można się spodziewać?</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Wielu ludzi prosiło mnie, żebym powiedział tutaj całą prawdę o łódzkich przekształceniach, co też robię, ryzykując, że narażę się niektórym i nie zrobię już żadnego filmu fabularnego.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#GrzegorzKrólikiewicz">W środowisku roi się od plotek. Niektóre z nich zawierają sporę dozę prawdy. Mówi się, że filmowa Łódź ma zostać doprowadzona do ruiny, także za pomocą księgowania, po to, by tę ruinę mogli za psie pieniądze kupić ludzie spoza Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-165.10" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Mieliśmy już podobny przykład, gdy do Łodzi chciał wejść „Levis Strauss” i za darmo dostać fabryki przy ul. Struga. Nie udało mu się, więc teraz robi to samo w Płocku. Jeżeli tylko się o tym mówi, to nazywam to plotkami, ponieważ nie są to sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli. Są to jednak plotki, które wyrażają lęki środowiska, ludzi, którzy tu mieszkają i pracują. Jeżeli ten lęk zakwita podejrzeniem i pogłoskami o tym, że istnieje grupa siedmiu ludzi z Warszawy - wymienia się konkretne nazwiska - którzy mają swoje pieniądze, ale reprezentują także kapitał zagraniczny, i są umówieni na grabież majątku, na który pracowali łódzcy fachowcy, to wydaje mi się, że coś tu nie gra.</u>
          <u xml:id="u-165.11" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Wydaje mi się jednak, że nie jest to sprawa dla prokuratora, ale dla psychiatry. Trzeba uspokoić te lęki. Wyjaśnić sprawę, powiedzieć ludziom, o co w tym wszystkim chodzi. A chodzi o to, że restrukturyzacja jest prowadzona leniwie i, być może celowo, źle. Może to spowodować, że to, co jest majątkiem, a przez majątek rozumiem przede wszystkim umiejętności i chęci pracujących tu ludzi, ulegnie całkowitemu zniszczeniu, a wtedy tę ruinę zechce przejąć ktoś taki, jak „Levis Strauss”. A wtedy wiele może się zdarzyć.</u>
          <u xml:id="u-165.12" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Opowiem państwu komiczną scenę ze snu, który przyśnił mi się dziś w nocy. Otóż, przychodzę do wytwórni przy ul. Łąkowej, a tam już nie jest napisane „Łódzkie Centrum Filmowe”, tylko coś po angielsku. Przede mną staje dwumetrowy drab w chabrowej marynarce, ze spluwą za pasem oraz małym komputerem w ręku i pyta mnie, jak się nazywam? Mówię, że Grzegorz Królikiewicz. A on mi na to: „Nie mam pana na liście” i drzwi się zasuwają. Zanim się przebudziłem, zorientowałem się jeszcze, że w tej wytwórni robi się polskie wersje amerykańskich reklamówek i amerykańskie filmy, które za marny grosz, z polską hołotą, kręcą córki waszyngtońskich biurokratów, a moi studenci siedzą na zielonej trawce i czekają na jakąś robotę, ponieważ są bezrobotni.</u>
          <u xml:id="u-165.13" who="#GrzegorzKrólikiewicz">W tym momencie się obudziłem, przyjechałem tutaj, do optymistów i opowiadam to państwu dlatego, że ten sen jest przestrogą przed pochopnym działaniem, dlatego, że trzeba wreszcie ujawnić to, co pod stołem, by rozwiać lęki, które dręczą środowisko. Proszę państwa, nie jest ważne, kto tu będzie dyrektorem, czy sprzęt firmy „SONDOR” jest już przestarzały, czy jeszcze nie? Ważne jest coś innego - intencja restrukturyzacji - czy filmowa Łódź ma być częścią polskiej kultury, czy też ma zostać przejęta przez bandę cwaniaków?</u>
          <u xml:id="u-165.14" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Na zakończenie chciałbym powiedzieć o jeszcze jednej sprawie. Opóźnienie odgórnie narzuconego programu restrukturyzacji nastąpiło także z mojego powodu, co wypomniał mi kiedyś pan przewodniczący Dąbrowski. W swojej recenzji wskazałem na brak podstaw prawnych dla przeprowadzenia procesów przekształceń własnościowych. Prawnicy zaczęli to badać i mimo że jedna z firm przygotowujących te projekty jest firmą prawniczą, wykryli błędy, także prawne. Dlatego tak długo to trwało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#RyszardMróz">Pan Grzegorz Królikiewicz powiedział wiele z tego, co sam chciałem państwu przedstawić. Proces restrukturyzacji instytucji filmowych w Łodzi obserwuję od samego początku, czyli od 1992 r. Nie jest to dla mnie pierwsze tego typu doświadczenie. Wcześniej była zainicjowana przez władze wojewódzkie próba restrukturyzacji łódzkich instytucji artystycznych. Było to bardzo gorzkie doświadczenie. Chodzi o to, że wojewoda miał ograniczoną pulę pieniędzy, instytucji artystycznych było za dużo, a restrukturyzacja nie była restrukturyzacją, lecz podziałem łupów.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#RyszardMróz">Drugie moje doświadczenie, równie mało przyjemne i podobne do poprzedniego, to pilotaż. W istocie problem polegał na tym samym - pula pieniędzy była ograniczona, rząd zaproponował samorządom przejęcie kompetencji i zarabianie od kilkunastu do 30 proc. na każdym zadaniu. Efektem są głównie konflikty.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#RyszardMróz">Teraz jesteśmy doświadczani restrukturyzacją. Istnieje organ centralny, który nazywa się Komitet Kinematografii i który deklaruje restrukturyzację łódzkich instytucji filmowych. Natomiast poszczególni dyrektorzy i całe środowisko nie ma pełnej świadomości, jaka jest w istocie wola tegoż centralnego organu. Jeśli Komitet Kinematografii realizując program restrukturyzacji tworzy w Łodzi, mieście o największym potencjale przemysłu filmowego, dziwny twór o nazwie Łódzkie Centrum Filmowe, a wcześniej Zespoły Filmowe - Łódź, który jest ogniwem pośrednim między organem centralnym, a jednostkami kinematografii i który w rzeczywistości, zgodnie z wolą i w imieniu Komitetu Kinematografii pełni funkcję likwidatora tych jednostek, a kieruje tym dyrektor największej wytwórni filmowej, to nic dziwnego, że reszta dyrektorów, nie rozumiejąc tego chwytu, jest niezadowolona. W rezultacie mamy do czynienia z rozmaitymi przepychankami personalnymi i ekonomicznymi, a pula pieniędzy, jaka w przyszłości będzie do wzięcia jest pokaźna.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#RyszardMróz">Złożę na ręce pana przewodniczącego Brauna pismo, w którym szczegółowo ten temat omawiam, nie będę się więc powtarzał, ale na zakończenie chciałbym jeszcze wyrazić pewną opinię. Uważam, że Łódzkie Centrum Filmowe, które wzięło na siebie rolę likwidatora, a tak należy rozumieć działania Centrum w ciągu ostatniego roku, przez obie strony sporu jest traktowane jak chłopiec do bicia. Środowisko filmowe jest niezadowolone, ponieważ uważa, że należy mu się ochrona ze strony państwa, natomiast Komitet Kinematografii nie jest zadowolony, ponieważ nie może doczekać się zmian, ale daje na ten cel o wiele za mało pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#RyszardMróz">Komitet Kinomatografii na samym początku zaproponował 10 mld zł na całość restrukturyzacji - ta kwota trochę nas rozśmieszyła. Potem powiedziano, że będzie to 10 mld zł na każdy rok. Nawet zakładając, że wszystko przebiegałoby zgodnie z planem, a środowisko byłoby restrukturyzacji przychylne i chętnie tworzyło spółki, to i tak kwota 30 mld zł nie wystarczy na rzetelne zorganizowanie i doposażenie w sprzęt tych spółek, tak by były w stanie samodzielnie funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#RyszardMróz">Najważniejsze pytanie brzmi - jaka jest wola Komitetu Kinematografii co do rzeczywistej restrukturyzacji największego w kraju ośrodka przemysłu filmowego? Odpowiedź na to pytanie chciałbym usłyszeć na tym spotkaniu. Po doświadczeniach z restrukturyzacją instytucji artystycznych i pilotażem z niepokojem obserwuję to, co się dzieje obecnie w Łodzi. Stanowisko Komitetu Kinematografii nie jest dla mnie jasne i nie wiem, czy restrukturyzacja - skądinąd świetny propagandowy chwyt - nie jest przykrywką dla kolejnego podziału łupów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AndrzejStrąk">Ostatnie wypowiedzi bardzo mnie ucieszyły, podobnie jak wystąpienie pana posła Budkiewicza. Możemy się zgadzać, lub nie zgadzać w różnych sprawach, ale faktem jest, że nie możemy sobie pozwolić na żadne niejasności. Na pewno mam inne zdanie co do konkretnych rozwiązań niż pan Grzegorz Królikiewicz, każdy z nas myśli inaczej, ale prawdę należy mówić prosto w oczy. „SEMAFOR” nie przystąpił do restrukturyzacji właśnie dlatego, że wszystko to było mało przejrzyste i pojawiało się zbyt wiele wątpliwości, zarówno prawnych, jak i ekonomicznych. Za dużo jest łączenia i dzielenia, z których nic nie wynika.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#AndrzejStrąk">Wtedy, kiedy podejmowano decyzje dotyczące restrukturyzacji mówiliśmy, że są sprawy, które dotyczą poszczególnych jednostek i sprawy, których w Łodzi sami nie załatwimy. Do tej drugiej grupy należy wspominana tu wielokrotnie sprawa sprzętu firmy „SONDOR”. Obawiam się, że jeśli nie zostanie ona załatwiona w najbliższym czasie, to mimo optymizmu pana Walczaka, będziemy mieć poważne kłopoty. Twierdzenie, że jeśli przez cztery lata nic się nie stało, to i teraz nic się nie zmieni, nie wydaje się być słuszne. Mówiłem wczoraj, że „SONDOR” zamierza skierować sprawę do sądu. Oczywiście, może to być tylko zwykłe straszenie, ale mam nadzieję, że spowoduje to przyspieszenie podjęcia decyzji.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#AndrzejStrąk">Uważam, że restrukturyzację należy zacząć od uregulowania zobowiązań i długów. Jeżeli tego nie zrobimy, to jeśli nawet pojawi się pomysł na większą produkcję, a któraś z instytucji zacznie lepiej pracować, to i tak stare długi nie pozwolą odbić się od dna. Zwracam się do Komitetu Kinematografii z prośbą i sugestią, by jak najszybciej się tym zająć. Być może należy w tym celu powołać zespół, w skład którego wejdzie dobry prawnik, finansista itd. Obawiam się, że sami sobie nie poradzimy, choć nie ma wątpliwości, że tu w Łodzi, musimy pracować wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#AndrzejStrąk">Teraz kilka spraw o charakterze polemicznym. Chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi o równość lub nierówność państwowych i prywatnych podmiotów gospodarczych, to jestem za tym, by prywatyzacja zaszła jak najdalej, ponieważ spółki na pewno będą działać sprawniej, szybciej, taniej i mobilniej niż instytucje państwowe. Nie jest natomiast prawdą, że te podmioty nie są równe wobec prawa. Prawda jest taka, że są dobre i złe firmy prywatne. Są firmy, które działają już na zasadach zdrowego rynkowego kapitalizmu i są takie, które jeszcze się tego nie nauczyły. Jeśli my - studio bez wątpienia państwowe - przez długi czas kredytujemy firmę prywatną, która zalega nam ze spłatą 140 mln zł, znaczy to, że albo ta firma działa nieprawidłowo, albo po prostu źle się jej wiedzie.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#AndrzejStrąk">To samo dotyczy kosztorysów filmów. Różnie z tym bywa, ale mogę państwu powiedzieć, że produkowane przez nas filmy kosztorysowo nie odbiegają od filmów produkowanych przez firmy prywatne. Nie jest więc prawdą, że w tych firmach zawsze jest taniej.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#AndrzejStrąk">Pomijam sprawę składek ZUS, która została już częściowo rozwiązana, pojawiła się jednak kwestia umów o dzieło, muszę więc powiedzieć, że dla firm prywatnych korzystne jest, iż zatrudniamy i ubezpieczamy tak wiele osób, ponieważ wydatnie zmniejsza im to koszty, kiedy te osoby z nimi współpracują.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#AndrzejStrąk">Na zakończenie chciałbym wrócić do tego, o czym wczoraj i dzisiaj mówił pan Szołajski, czy do spraw artystycznych. Z jednej strony, mówimy o gospodarce rynkowej i większość z przedstawionych tu stwierdzeń jest prawdziwa, z drugiej, proszę pamiętać, że firmy prywatne produkują sporo, ale nie zawsze są to dzieła wybitne, a najczęściej po prostu złe.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#AndrzejStrąk">Dlatego też powinniśmy osobno rozważyć dwie sprawy - kinematografii w rozumieniu filmu artystycznego, który także powinien mieć widza i zarabiać pieniądze oraz produkcji kinematograficznej dla nowo powstających prywatnych telewizji, o czym mówił pan Wójcik z firmy ATV. Ważny jest jednak również rząd sum. Pan Wójcik wspomniał o 100 mln zł na półgodzinny program - obecni tu reżyserzy z pewnością potwierdzą, że jest to kwota śmieszna, za którą nie zrobi się porządnej produkcji filmowej. Oznacza to, że owa przyszłość polskiej kinematografii sprowadzi się do produkcji czysto technologiczno-telewizyjnej, reporterskiej czy publicystycznej. Przecież nie chodzi nam wyłącznie o ocalenie produkcji polskiej kinematografii - to należy do spraw gospodarczych i konieczne są tutaj pewne kompromisy, ale przede wszystkim o zachowanie jakości artystycznej.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#AndrzejStrąk">W tej chwili ocena artystyczna dzieła filmowego wydaje się, niestety, mniej ważna, jeśli klient zamawia filmy i są z tego pieniądze. Mniej się zastanawiamy, czy film się nam podoba - ma się podobać przede wszystkim zamawiającemu, ponieważ wtedy daje pieniądze. Nie jest to pozbawione słuszności, nie możemy jednak nie myśleć o marginesie kina artystycznego.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#AndrzejStrąk">To, czy Polska chce mieć kinematografię, czy nie, jest decyzją strategiczną. Być może nie potrzebujemy własnej kinematografii, lub też nie jest nam potrzebny tak duży przemysł filmowy? O tym trzeba głośno mówić.</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#AndrzejStrąk">Jest jeszcze sprawa naszych własnych problemów, dotyczy ona jednak zapewne także innych wytwórni. Dotychczasowa współpraca z biurem Komitetu Kinematografii nie układała się zbyt dobrze. Komitet jest daleko i jest ciałem, które podejmuje autorytarne decyzje. Mam nadzieję, że nowy przewodniczący, pan Ścibor-Rylski, przełamie tę tradycję i nawiąże bliższy i bardziej bezpośredni kontakt z wytwórniami. Jeśli jesteśmy dofinansowywani przez Komitet Kinematografii, to wydaje mi się, że powinna to być relacja dwustronna - my powinniśmy tam bywać, czegoś chcieć i wspólnie coś uzgadniać, z drugiej strony, zapraszamy przedstawicieli Komitetu Kinematografii do siebie, ponieważ ten, kto daje pieniądze, ma prawo do kontrolowania, zmieniania dyrektorów itd. Tak to powinno wyglądać, ale do tej pory decyzje zapadały zza biurka, tak jak w przypadku restrukturyzacji, której pomysł spodobał się urzędnikom i ekspertom z Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#AndrzejStrąk">Wspomniałem już o problemach kina artystycznego. Nie chciałbym oceniać działalności trzech agencji - produkcyjnej, scenariuszowej i dystrybucyjnej, ale wydaje mi się, że o sensie ich istnienia świadczy fakt, że coś się jednak w Polsce kręci. Jest to system, który do pewnego stopnia się sprawdza, chciałbym jednak, żeby działał on szybciej i otwarciej. Do tej pory było tak, że na temat przyznania pakietu wypowiadali się eksperci, a potem sprawa trafiała na biurko przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który podejmował decyzję. Mogę podać dwa przykłady z własnego doświadczenia, kiedy decyzji nie ma do dzisiaj. Odpowiedź powinna być prosta - projekt uzyskał za mało ocen pozytywnych, nie ma dotacji; oceny są pozytywne, dotacja została przyznana, pieniądze będą za pół roku. Niestety, biuro Komitetu Kinematografii nie lubiło odpowiadać na pisma i zapytania - może teraz się to zmieni - i uważam, że takie postępowanie nie było właściwe.</u>
          <u xml:id="u-167.12" who="#AndrzejStrąk">Należy się też zastanowić, czy wszystkie pieniądze z dotacji na produkcję filmową powinny przechodzić przez agencje? Złożyliśmy np. do Komitetu Kinematografii projekt zrealizowania krótkich, jednominutowych filmów z okazji stulecia kina. Miały to być filmy artystyczne, z założenia niedochodowe. Być może część pieniędzy powinno się przyznawać na odrębnych zasadach, poza normalnym obiegiem. Powinny się znaleźć dodatkowe pieniądze na debiuty. Kiedyś żywa była współpraca z Państwową Wyższą Szkołą Filmową, Telewizyjną i Teatralną. Na przykład w naszej wytwórni powstawały pierwsze, dyplomowe filmy Zbyszka Rybczyńskiego. Dobrze by było, gdyby została utworzona specjalna pula środków na wspieranie sztuki filmowej i debiutów. Może jest to zły pomysł, ale uważam, że coś takiego jest w tej chwili potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym rozpocząć od przeprosin. Nie ma dzisiaj pani poseł Śledzińskiej-Katarasińskiej i nikt nas nie upomniał, że niewłaściwie wykorzystujemy obecność sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu w Łodzi. Wchodzimy w szczegóły, mówimy ciągle o tych samych problemach i nie kreujemy wniosków na przyszłość. Odniosę się do kilku wypowiedzi, ponieważ nie chciałbym, żeby posłowie wrócili do Warszawy przeświadczeni, że sytuacja jest tak tragiczna, jak to tutaj przedstawiano.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Wczoraj ośmieliłem się skrytykować optymizm zawarty w wypowiedzi pana Walczaka. Dzisiaj muszę skrytykować także optymizm wypowiedzi pana dyr. Holweka. Filmy, które mogłyby być realizowane w wytwórni Łódzkiego Centrum Filmowego - „Ogniem i mieczem”, „Nie-Boska komedia”, „Osioł grający na lirze” - w tym roku na pewno do niej nie trafią. W związku z tym liczenie na to, że będzie możliwa tak duża produkcja jest zdecydowanie zbyt optymistyczne. Ani „Ogniem i mieczem”, ani „Nie-Boska komedia”, ani „Osioł grający na lirze” nie zgromadziły dotychczas 50 proc. budżetu. Otrzymaliśmy ostatnio odpowiedź strony francuskiej, że opcja na film pana Wojciecha Hasa wygasła dwa lata temu, więc pieniędzy z Francji nie będzie. Prawdą jest jednak, że te produkcje postawiłyby tę wytwórnię na nogi.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#TadeuszŚciborRylski">Pani Przyrowska pytała, dlaczego pozwala się rozbudowywać warszawskiej wytwórni? Dlatego, że ta wytwórnia wypracowała w ub. roku ponad 7 mld zł zysku, a system do tego właśnie miał doprowadzić. Instytucje filmowe miały się zreformować i zacząć zarabiać dzięki niewielkim dotacjom. Wytwórni Filmów Dokumentalnych to się udało i nie możemy jej ukarać za to, że właściwie wykorzystała postawioną przed nią szansę.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Wypowiedź pana posła Budkiewicza była nacechowana największą troską. Pan poseł przeanalizował raport Najwyższej Izby Kontroli, który obnaża nie tylko nieszczęście Łodzi. Obnaża, panie dyrektorze Walczak, także brak nadzoru nad naszymi jednostkami, skoro stwierdza, że dziesięć z dwunastu nie płaci podstawowego zobowiązania, jakim jest składka ZUS. Posłowie wytłumaczyli nam wczoraj, co oznacza niepłacenie składek ZUS dla naszych pracowników. Jest mi bardzo przykro, że muszę o tym państwu przypominać w obecności komisji sejmowej, która niebawem będzie się pochylać nad wykonaniem przez nas budżetu i zapyta mnie, co zrobiłem, żeby ta sytuacja nie powtórzyła się w tym roku? Co ja im odpowiem? Że pan dyrektor Holwek prosi mnie o 19 mld zł, a już w tej chwili ma 18 mld zł do zapłacenia w ZUS? Niestety, tak państwa wypowiedzi mają się do faktów. Przepraszam państwa posłów za ten ton, chciałem go uniknąć, ale niestety te sprawy są dla mnie bardzo bolesne.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#TadeuszŚciborRylski">Panie reżyserze, Konradzie Szołajski, odpowiadam panu imiennie, ponieważ jest pan tutaj obecny i chociaż nie wiem kogo pan reprezentuje, rozumiem, że został pan tu zaproszony jako przedstawiciel środowiska twórczego - nie zwracam się do żadnych organizacji, tylko do pana. Przyjęliśmy system, w którym przewodniczący Komitetu Kinematografii pakiet filmu fabularnego daje do przeczytania dziewięciu osobom wybranym losowo z puli ponad sześćdziesięciu ekspertów. Te osoby przedstawiają swoje recenzje do wiadomości tego, kto ma podjąć decyzję. Dopóki decyzja nie zostanie podjęta, recenzje pozostają utajnione. Gdybyśmy je od razu ujawniali, to jak sądzę, mielibyśmy bardzo niewielu ekspertów chętnych do wypowiadania się na temat projektów.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#TadeuszŚciborRylski">W tej chwili spośród naszych ekspertów są bardzo znane postaci - przedstawiciele środowisk twórczych, kin. dystrybutorów. Ostateczna decyzja i tak należy do przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który za nią odpowiada. Nie rozumiem, o co panu chodzi, kiedy rozsyła pan po sali anonimową recenzję ze zrealizowanego już filmu. Ta recenzja, po podjęciu przez przewodniczącego decyzji, stała się jawna. Jeżeli zajrzy pan dzisiaj do swojego pakietu, to znajdzie pan tam recenzje z nazwiskami. Może pan je wykorzystać i rozdać posłom. Proszę nie wprowadzać w błąd szanownej Komisji mówiąc, że w Komitecie Kinematografii toczą się nie wiadomo jakie rozgrywki, ponieważ pan nie może poznać nazwiska osoby, która w ten, czy w inny sposób ośmieliła się zrecenzować pański film.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#TadeuszŚciborRylski">Muszę teraz powiedzieć panu o sprawie, która jest dla mnie szczególnie przykra - kolejny pański film uzyskał sześć ocen negatywnych i trzy pozytywne. Przyszedł pan do mnie i poprosił, żebym nie podejmował negatywnej decyzji i żeby ten pakiet mógł być jeszcze raz oceniony. Chciałem spełnić pana prośbę, okazało się jednak, że ze względów formalnych wstrzymanie decyzji nie jest możliwe i musiałem podjąć decyzję negatywną, by ponownie uruchomić ten proces.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#TadeuszŚciborRylski">Wystąpiłem jednak z pismem do pana Szwejkowskiego, by wstrzymał się z obciążeniem producenta za powtórną ekspertyzę do czasu podjęcia ostatecznej decyzji. Mało tego, powiedziałem panu, że ten system przewiduje możliwość spotkania się z ekspertami oceniającymi film, całą osiemnastką, która w obecności reżysera i producenta wypowie się, dlaczego ten film odrzuca. Być może, ta dyskusja będzie dotyczyć głównie spraw producenckich? Być może ktoś zmieni zdanie i zechce poprzeć ten pakiet, a wtedy zmieni się sytuacja?</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#TadeuszŚciborRylski">Taki jest ten system - być może nie jest on najlepszy, ale proszę mi powiedzieć, dlaczego tak bardzo jest przez pana krytykowany, skoro nie odrzuca pana za pierwszym razem i daje szansę skonfrontowania się z ekspertami, natomiast gdy idzie pan z projektem do telewizji, słyszy pan tylko od któregoś z dyrektorów „tak” lub „nie” i nie wie pan nawet, kto ten projekt czytał i jak go ocenił?</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#TadeuszŚciborRylski">Zaprosiliśmy do recenzowania filmów nasze środowisko. Pan również jest z tym środowiskiem związany i nie rozumiem, dlaczego stara się pan przed Komisją udowodnić, że ten system jest zły, nieodpowiedni i kreuje niewłaściwe oceny. Powiedziałem już, że ten system może być niedoskonały, proszę więc przedstawić pomysł na lepszy. Możemy przyjąć model telewizyjny - zaproszę pięć osób i dam im pakiety do oceny - ale już teraz słyszę protesty jakie się pojawią, kiedy wytypuję te pięć osób. Myślę, że po wczorajszych i dzisiejszych wypowiedziach mogą państwo wyrobić sobie zdanie na ten temat. Nie jest możliwe wskazanie pięciu osób, które byłyby akceptowane i uznane za autorytety przez wszystkie nasze organizacje i stowarzyszenia, którym panowie dalibyście swoje projekty do oceny. Uważam, że jest to niewykonalne, ale jeśli ktoś ma pomysł, to chętnie podejmę z nim dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi, które mogły zagubić się w powodzi szczegółów, a które są dla omawianego przez nas tematu najważniejsze - chodzi mi o wystąpienia pana prezydenta miasta Łodzi i wojewody łódzkiego. Zanim to jednak nastąpi, chciałbym wszystkim, którzy mają jeszcze jakieś wątpliwości powiedzieć, że nie ma żadnego pomysłu na likwidację filmowej Łodzi, ani też Łódzkiego Centrum Filmowego. Mówiłem to na wszystkich dotychczasowych spotkaniach i raz jeszcze mówię to dziś - nie ma takiego pomysłu. Nikt z takim nastawieniem nie pracuje w Komitecie Kinematografii, ani też tu nie przyjechał.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#TadeuszŚciborRylski">W wypowiedziach panów prezydenta i wojewody widzę najwięcej szans dla naszego środowiska. Rzeczywiście, jest to sprawa miejska, tutejsza i nikt z Warszawy nie ma uprawnień, aby się w to wtrącać. Każdy pomysł musi być zweryfikowany na miejscu. To władze miejskie, poprzez rezygnację z pewnych roszczeń lub znalezienie alternatywnego sposobu ich załatwienia, muszą pomóc nam oddłużyć instytucje filmowe.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#TadeuszŚciborRylski">Oczywiście, konieczne będą również renegocjacje z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i innymi wierzycielami - to zadanie wysuwa się obecnie na pierwszy plan.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#TadeuszŚciborRylski">Nie odnoszę się tu do raportu Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ do wszystkich on dotarł - ja dostałem ten raport zaledwie trzy dni temu - uważam jednak, że sformułowane w nim wnioski wyraźnie nakreślają obowiązki Komitetu Kinematografii i wskazują drogi rozwiązania obecnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-168.14" who="#TadeuszŚciborRylski">Muszę powiedzieć, że znowu będzie bardzo ciężko. Łódzkie Centrum Filmowe prosi o aż 19,5 mld zł, podczas gdy Komitet Kinematografii na całą restrukturyzację chciał przeznaczyć 20 mld zł, a na modernizację - 10 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-168.15" who="#TadeuszŚciborRylski">Musimy mieć bardzo szczegółowe opracowania tych problemów, ponieważ „SEMAFOR” oraz Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych nie mogą ponosić konsekwencji tego, co dzieje się w Łódzkim Centrum Filmowym. Już i tak popełniono poważny błąd, kreując Łódzkie Centrum Filmowe na produkcyjnego molocha, a wkładając w nie wszystkie długi, de facto uczyniono zeń likwidatora całego łódzkiego nieszczęścia.</u>
          <u xml:id="u-168.16" who="#TadeuszŚciborRylski">Przypomnę, że ogólne zapotrzebowanie, jakie łódzkie instytucje filmowe złożyły do Komitetu Kinematografii, to 54 mld zł na restrukturyzację i 11 mld zł na modernizację. Jest to kwota bliska temu, co mamy w budżecie na produkcję filmową, nie jest więc możliwe jej przyznanie.</u>
          <u xml:id="u-168.17" who="#TadeuszŚciborRylski">Kończąc, chciałbym posłów, a szczególnie pana przewodniczącego Brauna prosić, aby wszystkie te wystąpienia zechcieli państwo przyjąć, jako wyraz głębokiej troski o los filmowej Łodzi, o los zatrudnionych tutaj ludzi, o los całego tego środowiska i o tożsamość narodową znanej na całym świecie polskiej sztuki filmowej.</u>
          <u xml:id="u-168.18" who="#TadeuszŚciborRylski">Wiele wypowiedzi, także tych dosyć nerwowych, powodowanych było troską o los ludzi, którzy tutaj mieszkają i pracują, którzy tutaj się wykształcili i którzy z Łodzią związali swoje życie zawodowe. Sądzę, że niestety nie uda się uniknąć pewnych kosztów, także ludzkich - mieliśmy tego świadomość przystępując do procesu restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-168.19" who="#TadeuszŚciborRylski">Od samego początku mieliśmy też świadomość, że jest to bardzo trudne zadanie. Nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniami, że jakoś to będzie, że ktoś nam pomoże, że ktoś umorzy nam długi. Być może łódzki ZUS zgodzi się renegocjować spłatę długu i rozłoży ją na trzy lata, przejmując tym samym nasze zobowiązania w stosunku do ludzi, którzy w tym czasie będą odchodzić na emeryturę. Proszę państwa, jeśli tak dużo mówimy o obronie miejsc pracy i ludzi, którzy tu pracują, to nie możemy zaniedbać podstawowego obowiązku, jakim jest opłacanie składek ZUS.</u>
          <u xml:id="u-168.20" who="#TadeuszŚciborRylski">Jeszcze raz proszę państwa o przyjęcie wszystkich naszych wypowiedzi przede wszystkim jako wyrazu najgłębszej troski. Mam nadzieję, że współpraca z Komisją Kultury i Środków Przekazu, która do tej pory do spraw kinematografii była nastawiona niezwykle przychylnie, nadal będzie się dobrze układać. Serdecznie dziękuję posłom za poświęconą nam uwagę, dziękuję także wszystkim gościom i przedstawicielom filmowej Łodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JuliuszBraun">W porozumieniu z panem przewodniczącym Samborskim chciałbym zaproponować, by Komisja wszystkie uwagi i opinie zgłoszone w czasie tego posiedzenia wnikliwie przeanalizowała, a wnioski, czy to w formie opinii, czy dezyderatu, przygotowała na jedno z kolejnych posiedzeń. Oczywiście, te informacje będą nam służyć przy podejmowaniu decyzji dotyczących zarówno oceny wykonania budżetu państwa za rok ubiegły, jak i podczas prac nad budżetem przyszłorocznym. Sądzę, że na tym możemy zakończyć posiedzenie w punkcie pierwszym porządku.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JuliuszBraun">Wczoraj porządek obrad został poszerzony o punkt „sprawy różne”, apelowałbym jednak do pana posła Napierały, by przełożyć ten punkt na wtorkowe posiedzenie, ponieważ nie jestem pewien, czy są dziś warunki do tego typu dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#KonradNapierała">Panie przewodniczący, mam nadzieję, którą, jak sądzę, podziela wielu kolegów, iż uda nam się ten punkt szybko zrealizować. Jeśli nie, to wtedy zastanowimy się nad innym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#KonradNapierała">Przejdę od razu do rzeczy. Przyjazd do Łodzi uważam za niezwykle owocny z jeszcze jednego powodu, który wprawdzie nie dotyczy bezpośrednio wszystkich tu obecnych, ale jest dla nas bardzo ważny - wiele usłyszeliśmy o współpracy z telewizją publiczną. Otóż tak się składa, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#TadeuszSamborski">Przepraszam bardzo, że przerywam, ale ponieważ nie są wszyscy zainteresowani tym tematem, chciałbym zaproponować ogłoszenie trzyminutowej przerwy i zajęcie się tym punktem w gronie członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#KonradNapierała">Jak już wspomniałem, usłyszeliśmy dużo o funkcjonowaniu telewizji publicznej. Wokół telewizji jest teraz sporo zamieszania: chociażby w związku ze sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz, o czym donosi dzisiejsza prasa, jakimś „tajnym raportem” Rady, zawierającym ocenę zarządu TVP SA. Nie to jednak jest przyczyną podjętej przeze mnie inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#KonradNapierała">Ten pomysł zrodził się znacznie wcześniej, wtedy, kiedy zaistniała potrzeba przyjrzenia się z ramienia Komisji procesowi transformacji w telewizji publicznej oraz procesowi realizacji ustawy przez zarząd telewizji. Tego typu monitoring jest obowiązkiem również posłów naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#KonradNapierała">Wszystko to sprawia, że chciałbym zgłosić tu wniosek formalny o powołanie tymczasowej podkomisji, która zajęłaby się problematyką funkcjonowania naszej telewizji w kontekście legislacyjnym, społecznym i kulturowym, jak również przyjrzała się związanym z tym zjawiskom.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#KonradNapierała">Tak się składa, że na łamach prasy i w środkach przekazu często toczą się dyskusje między ludźmi, którzy nie są bezpośrednio związani z telewizją, a wydaje mi się - i myślę, że podzielicie państwo moją opinię - iż właśnie sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu jest właściwym miejscem, gdzie bez emocji, obiektywnie i energicznie można by przeanalizować wszystkie związane z tym zagadnieniem kwestie.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#KonradNapierała">U źródeł tego pomysłu leży również zaniepokojenie tym, co się w Telewizji Polskiej SA od dłuższego czasu dzieje. Moim zdaniem, zachodzi podejrzenie - należy to jednak przeanalizować i podyskutować z ludźmi z branży - że zarząd TVP SA nie realizuje niektórych ważnych zapisów ustawy. Ten zarzut pojawił się dzisiaj, gdy była mowa o funkcjach telewizji publicznej w stosunku do instytucji również publicznych, działających na polu kultury - niestety, ze strony telewizji publicznej nie ma wsparcia, a to już jest naruszenie ustawy. Jest to jeden z elementów, które powinniśmy omówić i przeanalizować znacznie dokładniej, niż miało to miejsce tutaj. Myślę, że posłowie zechcą się na ten temat wypowiedzieć w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ jesteśmy limitowani czasem, mam propozycję, która być może rozwiąże problem. Myślę, że nie ma sporu co do zasady - taka podkomisja jest niewątpliwie potrzebna. Jesteśmy w gronie formalnie spełniającym wszelkie kryteria podejmowania decyzji, ale jednak niezbyt licznym. Pozostali koledzy mogliby więc mieć pretensje, iż tak ważne postanowienie podjęliśmy niejako z zaskoczenia.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#JuliuszBraun">W najbliższą środę mamy się spotkać, by przesłuchać kandydatów do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Myślę, że frekwencja będzie wtedy wysoka. Możemy wcześniej wszystkich członków Komisji poinformować o zamiarze powołania tej podkomisji i dopiero wtedy podjąć decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JerzyWenderlich">Przyznam, że podzielam pogląd pana przewodniczącego, jeśli bowiem chodzi o ocenę telewizji, to rzeczywiście jesteśmy ponad podziałami partyjnymi: wszyscy zgadzamy się, że telewizja publiczna jest zła, nie spełnia wielu wymogów - słyszymy to na każdym kroku. Chciałbym jednak - abstrahując od wątku technicznego czy podkomisję powołamy dzisiaj, czy w środę - zapytać posła Napierałę, czy nie dostrzega pewnej kolizji z tym, że mamy właśnie rozpatrywać i oceniać sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a lwią część tej oceny zajmie ocena właśnie telewizji publicznej, przez pryzmat której oceniać będziemy i Radę. Czy powołanie podkomisji nie będzie tworzeniem kolejnych, dublujących się bytów? Jak widzi to pan poseł Napierała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#KonradNapierała">Proszę państwa, to że istnieją już ciała i instytucje powołane do oceny telewizji - NIK, minister finansów, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji - nie oznacza, że nie możemy powołać jeszcze jednego. Nie uważam również, by te ciała się dublowały, ponieważ każde z nich ocenia telewizję pod innym kątem. Dlatego też powołanie podkomisji jest zasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JuliuszBraun">Wydaje mi się, że taka podkomisja mogłaby przygotować projekt naszego stanowiska w odniesieniu do sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, szczególnie, że my musimy zaproponować projekt uchwały Sejmu w tej sprawie, czego nie da się chyba zrobić na posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JerzyWenderlich">Uważam, że nie powinniśmy się rozdrabniać. Jeśli ustalimy, że ta decyzja ma mieć wymiar propagandowy, to tak tę sprawę traktujmy i przyjmijmy odpowiednie kryteria. Jeśli natomiast ma to być podkomisja, która ma sformułować autonomiczną opinię na temat telewizji, to jej tworzenie nie ma sensu, ponieważ ocena telewizji na pewno zawrze się w ocenie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#JerzyWenderlich">Proponowałbym poczekać do debaty w sprawie sprawozdania Krajowej Rady - jeśli podczas tej debaty nie uzyskamy oczekiwanych rezultatów, to wtedy powołamy specjalną podkomisję, tak jak to proponuje pan poseł Napierała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#RyszardUlicki">Podzielam pogląd, że powinniśmy kierować się ekonomiką działań, tym bardziej że przecież Sejm desygnował do Rady Programowej swoich przedstawicieli. Ci przedstawiciele mogą być zaproszeni na posiedzenie Komisji i przesłuchani na okoliczność tego, jak reprezentują interes parlamentu i jak widzą pracę telewizji.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#RyszardUlicki">W wyniku takiego, a nie innego zamocowania Rady Programowej powstała dramatyczna sytuacja, która odbiła się na procesie nowelizowania ustawy - w istocie spór polegał na tym, w jaki sposób tę Radę zamocować.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#RyszardUlicki">Z drugiej strony, jestem zwolennikiem umacniania pozycji Komisji. Z samej jej nazwy wynika, iż zajmujemy się sprawami kultury i środków przekazu. Proponowałbym nie mnożyć zbędnych bytów. Wydaje mi się, że zawsze wtedy, gdy powstaje nowa podkomisja, stopień uszczegółowienia różnych punktów widzenia nie sprzyja szerokiemu spojrzeniu. Tymczasem mamy do czynienia z medium publicznym, które wymaga bardzo spokojnego, szerokiego spojrzenia, mamy już opracowane materiały, mamy też sprawozdania Rady Programowej oraz indywidualne stanowiska, formułowane w różnych krytycznych sytuacjach, w imieniu Sejmu i Senatu, przez jej członków.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#RyszardUlicki">Jeszcze raz apeluję o to, by nie mnożyć zbędnych bytów, lecz zająć się problemem telewizji publicznej jako Komisja, wykorzystując materiał jakim obecnie dysponujemy oraz informacje, jakie możemy uzyskać od przedstawicieli parlamentu zasiadających w Radzie Programowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#JuliuszBraun">Mamy więc również wniosek o odstąpienie od powoływania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#BarbaraLabuda">Mam wniosek przeciwny do wniosku pana Ryszarda Ulickiego, ale mam nadzieję, że nie zbędny. Z doświadczenia wiem, że nasze ustosunkowanie się do sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji będzie polegać na tym, że mniej lub bardziej dokładnie przeczytamy, przygotowany przez zupełnie z nami nie związaną ekipę, materiał. Uważam, że naszym obowiązkiem jest pilnowanie tej tak ważnej instytucji i że ta podkomisja powinna istnieć już od dawna, gdyż nie doszłoby może do skandalicznych uchybień, z jakimi mamy dziś do czynienia. Nie wiem, czy np. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zauważyła to wszystko, o czym była wczoraj i dziś mowa w odniesieniu do telewizji publicznej? Być może, oprócz złych, dostrzeżemy także dobre zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#BarbaraLabuda">Sądzę, że na tym polega logika demokracji i siła instytucji demokratycznych, że właśnie one tworzą równolegle różne sprawozdania, kontrolują w inny sposób, biorą pod uwagę inne kryteria i co innego dostrzegają. Żałuję, że nie wpadliśmy na ten pomysł wcześniej, ponieważ już dawno należało stworzyć podkomisję, która by badała dobre i złe procesy dokonujące się w telewizji.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#BarbaraLabuda">Dzięki obecnemu posiedzeniu, dotyczącemu przecież innej dziedziny - kinematografii, uzmysłowiłam sobie różne ważne sprawy, np. to, że nie ma mechanizmów chroniących zawód, co w sposób bardzo dobitny widać poprzez sposób zatrudniania w telewizji - nie wiem, czy Krajowa Rada zwróciła na to uwagę.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#BarbaraLabuda">Na wczorajszym spotkaniu z rektorem i dziekanami PWSFTViT dowiedziałam się, od osób o niewątpliwych kompetencjach, że w telewizji zatrudniane są osoby, które się na niczym nie znają, a zarabiają 40–60 mln zł i są permanentnie na chorobowym, gdyż są tak niekompetentne, że wstydzą się przychodzić do pracy. W tym samym czasie wiele utalentowanych osób pozostaje w stanie gotowości. Wiemy o tym wszyscy. Jest to jedna z wielu spraw, którymi powinna zająć się podkomisja. Jeśli się tym nie zajmiemy, to zostaniemy oskarżeni o to, że się boimy, że kryje się za tym oportunizm. Dlatego też zdecydowanie opowiadam się za utworzeniem takiej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#RyszardZając">Chciałbym podziękować panu posłowi Napierale za cenną propozycję powołania podkomisji, która - jak rozumiem - ma mieć charakter roboczy, a nie propagandowy, do oceny procesu transformacji telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#RyszardZając">Chciałbym też zwrócić uwagę na pewien istotny fakt. Nieprzypadkowo w zakresie zainteresowania naszej Komisji znajdują się media - trudno przecenić kulturotwórczą rolę telewizji, radia czy prasy. Wydaje mi się, że wielkim błędem jest to, że nie zajęliśmy się tą sprawą na samym początku kadencji. Podzielam tu pogląd pani poseł Labudy, że już dawno powinniśmy byli taką podkomisję utworzyć.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#RyszardZając">Pan poseł Ulicki był uprzejmy apelować, byśmy nie mnożyli bytów - panie pośle, jeżeli istnieje podkomisja ds. książki, to dlaczego nie ma stałej podkomisji ds. mediów? Nie postuluję powoływania stałej podkomisji, ale wydaje mi się, że robocza podkomisja, która przeanalizowałaby proces transformacji telewizji publicznej i nie tylko, która pogłębiłaby spojrzenie całej Komisji na to, co się dzieje w TVP SA, utrzymywanej przecież także z pieniędzy podatników, przyniosłaby wiele korzyści, zarówno nam, jako ułatwienie w pracy, samej telewizji, jak i naszemu demokratycznemu społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#RyszardZając">Myślę też, że ta podkomisja ma o tyle rację bytu, że posłowie Komisji Kultury i Środków Przekazu nie powinni w swojej ocenie tego, co się dzieje w telewizji opierać się wyłącznie na sprawozdaniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Niby dlaczego mamy na tak istotny z punktu widzenia demokracji problem patrzeć tylko z jednej strony?</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#RyszardZając">Przy całym szacunku dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji chciałbym powiedzieć, że wydaje mi się, iż popełnilibyśmy bardzo poważny błąd, gdybyśmy w tej ocenie opierali się wyłącznie na tym, co Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji będzie sugerowała. Każdy z członków tej Komisji ma prawo spojrzeć na problemy związane z telewizją z różnych punktów widzenia, a nie tylko opierać się na tym, co Krajowa Rada zechce nam przedłożyć. To właśnie byłoby propagandowe podejście do problemu.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#RyszardZając">Myślę, że mamy prawo do tego, aby w sposób pogłębiony, konkretny i rzetelny spojrzeć na to, co się w telewizji, w sposób właśnie niepropagandowy dzieje. Dlatego popieram propozycję pana posła Napierały i jestem za tym, żeby sprawa obiadu, czy niskiej frekwencji nie odsuwała tego bardzo poważnego problemu na dalszy plan. Nie widzę powodu, dla którego nie mielibyśmy podjąć decyzji dzisiaj. Jest to tak ważna sprawa, że należy zrobić to jak najszybciej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że wniosek pana posła Napierały zmierza do tego, byśmy podjęli dzisiaj zarówno decyzję co do powołania podkomisji, jak też ustalili jej skład personalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#KonradNapierała">Tak, o to chodziło w moim wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JerzyWenderlich">Wydaje mi się, że mówimy o tym samym, ale niezupełnie tak samo. Jesteśmy zgodni jeśli chodzi o ocenę telewizji - uchybień jest bardzo dużo. Musimy jednak pamiętać także o tym, by działać ekonomicznie. Mamy przed sobą rozpatrzenie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jako Komisja nie mamy bezpośredniego wpływu na telewizję, mamy jednak taki wpływ poprzez Krajową Radę. Skoncentrujmy się więc na jednym, ponieważ w przeciwnym wypadku szybko się w naszych działaniach pogubimy. Dyskutujmy nad sprawozdaniem Krajowej Rady i w oparciu o nie stwórzmy mocne stanowisko, możemy je dobrze nagłośnić, ale nie rozdrabniajmy się w działaniach w stosunku do telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#JerzyWenderlich">Mamy bardzo dużo zastrzeżeń wobec telewizji - zgoda - ale na razie skoncentrujmy się na tym jednym zagadnieniu - na sprawozdaniu. Później, jeśli ocena sprawozdania pozostawi wątpliwości, powołajmy podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, oczywiście obiad nie może być ważniejszy od dobra telewizji, ale musimy brać pod uwagę także zasady grzeczności, którą jesteśmy winni gospodarzom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Przyjąłem inicjatywę pana posła Napierały z pewnym zainteresowaniem. Po dłuższym namyśle doszedłem do takiego oto wniosku - mamy utworzyć podkomisję w ramach Komisji, która stale zajmuje się mediami, gdyż jest Komisją Środków Przekazu i która ok. 50 proc. czasu i tematyki wiąże z problematyką mediów, w tym telewizji publicznej i innych elektronicznych środków przekazu. Jeżeli Sejm RP uczestniczy w tworzeniu ciała zwanego Radą Programową telewizji, poprzez delegowanie tam swoich przedstawicieli z różnych partii politycznych, to powoływanie specjalnej podkomisji ds. telewizji publicznej uważam za całkiem zbędne.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#AndrzejUrbańczyk">Nie mogę jednak w całości odrzucić propozycji pana posła Napierały i powiedzieć, że jest ona pozbawiona sensu. Uważam, że jest to sprawa, w której należy uwzględnić czynnik współpracy między klubami w parlamencie, ponieważ będzie to kolejne ciało monitorujące telewizję. Dobrze, że są takie ciała, ponieważ jest to przejaw demokracji, proszę jednak pamiętać, że powołanie, a nawet skład tej podkomisji będzie niezwykle delikatną sprawą. Jeżeli ta podkomisja rzeczywiście jest potrzebna i mamy wrócić do tego tematu, to wróćmy, ale nie rozstrzygajmy tego jednoznacznie i ostatecznie już dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#JuliuszBraun">Wydaje mi się, że główne argumenty już padły i nie widzę potrzeby dalszego ich poszerzania. Jeśli więc ktoś pragnie jeszcze zabrać głos, proszę o bardzo krótkie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#RyszardUlicki">Z praktyki dwóch kadencji wiem, że gdy powstaje podkomisja, to zazwyczaj dochodzi do próby nadania jej takiego kształtu i zakresu działania, który przekracza nasze kompetencje. W takich sytuacjach pojawia się zazwyczaj argument, że jesteśmy niedoinformowani i nie wiemy co się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, apeluję o to, by dokonać analizy wszystkich dokumentów, które docierają do Sejmu, także z telewizji, m.in. od związków zawodowych. Ja nie cierpię na brak poinformowania o tym, co się dzieje w telewizji, a jeśli chodzi o ocenę programu, to jeśli mamy się za to zabrać, proszę zastanowić się nad metodologią.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#RyszardUlicki">Rada programowa telewizji już ponad rok pracuje nad wypracowaniem metodologii, która pozwoli z pozycji różnych opcji politycznych i różnych estetyk dokonać oceny programu. Gdyby chodziło np. o „WC - Kwadrans”, to wtedy Komisja mogłaby powołać podkomisję, która obejrzy ten program i przedłoży opinię.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#RyszardUlicki">Mamy rozpatrzyć dokument, przez pryzmat którego możemy ocenić dwie instytucje - jedną, którą wykreowaliśmy jako Sejm, czyli Krajową Radę i drugą - publiczną telewizję. Musimy oczywiście odpowiedzieć sobie na pytanie, na ile ten dokument odzwierciedla sytuację w środkach masowego przekazu, a jaka ta sytuacja jest wszyscy wiemy i z drugiej strony - jak funkcjonuje ta instytucja. Jeśli dołożymy sobie jeszcze jeden punkt widzenia, bardziej skomplikowany, który wyniknie z pracy podkomisji, to znakomicie to wszystko przeciągniemy i będziemy się z tym męczyć przez wiele miesięcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#BarbaraLabuda">Ja naprawdę nie wiem czego my się boimy - z tego, co zrozumiałam ma to być kilka osób, które przygotują materiały dla Komisji, a nie grupa manipulatorów, którzy przejmą kontrolę nad telewizją. Przecież nie wszyscy wszystko czytamy, nie ze wszystkimi się spotykamy i nie na wszystko mamy czas. Nie byłam dotąd w żadnej podkomisji, ale chętnie znalazłabym się w tej. Podkomisja ma przygotować materiały, które pozwolą nam wyrobić sobie opinię w sprawie telewizji i sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - tego nie da się zrobić na posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#RyszardUlicki">Proponuję poczekać z decyzją do wtorku i w tym czasie zastanowić się nad sprawą. Jest to wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JuliuszBraun">Padł wniosek formalny o odroczenie decyzji do wtorku. Chciałbym poddać ten wniosek pod głosowanie, ponieważ gospodarze poinformowali mnie, że podano już do stołu.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#JuliuszBraun">Chciałbym zwrócić uwagę, że niezależnie od naszych intencji, fakt powołania takiej podkomisji zostanie odebrany dokładnie tak, jak powiedział pan poseł Urbańczyk - pierwsze strony jutrzejszych gazet będą donosić, że Komisja postanowiła podjąć osobne śledztwo w sprawie telewizji.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#JuliuszBraun">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#RyszardZając">Myślę, że moja wypowiedź będzie miała znaczenie dla głosowania. Chciałbym powiedzieć, że propozycja pana posła Napierały niepotrzebnie budzi takie emocje - wydaje mi się, że część posłów błędnie zrozumiała proponowany zakres pracy podkomisji. Jeśli dobrze zrozumiałem pana posła Napierałę, to chodzi o to, aby robocza podkomisja przygotowała materiały, a nie ocenę, dla całej Komisji - materiały, które mówiłyby o procesie transformacji telewizji publicznej. Odbyliśmy niedawno posiedzenie poświęcone telewizji w warunkach przemian i stwierdziliśmy, że należy jeszcze do tego wrócić. Nie chodzi natomiast o ocenę poszczególnych programów czy osób - oceniać będzie, jeśli zechce, Komisja.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#RyszardZając">Sądzę, że warto pochylić się nad procesem transformacji telewizji publicznej. Nie oszukujmy się, mamy zupełnie inne warunki ustrojowe niż przedtem i telewizja musi się do tych warunków dostosować. Ten proces został rozpoczęty, ale warto by było wiedzieć, w jakim stadium się on znajduje. W związku z tym mam wniosek przeciwny - chciałbym, żebyśmy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, jest wniosek, by rozpatrzenie tego punktu porządku dziennego, czyli sprawy powołania podkomisji odroczyć do wtorku, przy czym nie do pierwszego wtorkowego posiedzenia, które odbędzie się na uniwersytecie, ale do tego drugiego. Kto z państwa jest za odroczeniem tej decyzji do wtorku?</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#JuliuszBraun">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 5 posłów, przeciw - 7, przy jednym głosie wstrzymującym się. W związku z tym decyzję mamy podjąć dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#JuliuszBraun">Proponuję, żebyśmy teraz poszli na obiad, a następnie wrócili tutaj i kontynuowali obrady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#RyszardZając">Panie przewodniczący, przepraszam, ale to jest manipulacja. Mam wniosek przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JuliuszBraun">W takim razie proszę o zgłaszanie kandydatur do podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JerzyWenderlich">Mam wniosek formalny - prosiłbym jednak o przerwę, a dopiero później zajęlibyśmy się składem podkomisji. Proszę o przegłosowanie tego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JuliuszBraun">Nie chciałem decydować o tym samodzielnie, skoro jednak pojawił się wniosek formalny o ogłoszenie przerwy, poddaję go pod głosowanie. Kto z państwa jest za ogłoszeniem w tym momencie przerwy?</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JuliuszBraun">Za ogłoszeniem przerwy głosowało 6 posłów, przeciw - 7, bez głosów wstrzymujących się. Jak wynika z głosowania, przerwy nie będzie. Proszę o zgłaszanie kandydatur do podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#RyszardZając">Wydaje mi się, że w podkomisji powinien znaleźć się jej pomysłodawca, pan poseł Konrad Napierała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#TadeuszSamborski">Proponuję pana posła Gołębiewskiego i panią poseł Labudę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#AndrzejUrbańczyk">W tej sytuacji chciałbym zgłosić pana posła Jerzego Wenderlicha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam państwa bardzo, ale zanim zamkniemy listę, powinniśmy określić liczebność podkomisji. Oczywiście, zapisałem wszystkie zgłoszone kandydatury, ale nie notuję następnych, dopóki nie ustalimy liczby członków.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#JuliuszBraun">Usłyszałem wniosek pana posła Wenderlicha o pięć osób.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#JuliuszBraun">Czy są inne wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#RyszardUlicki">Proponuję skład siedmioosobowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#JuliuszBraun">Dobrze, w takim razie głosujemy liczebność. Kto z państwa jest za podkomisją pięcioosobową? Kto z państwa jest za podkomisją siedmioosobową?</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#JuliuszBraun">Za podkomisją pięcioosobową głosowało 5 posłów, za podkomisją siedmioosobową głosowało 8 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się. Przyjmujemy więc skład siedmioosobowy.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#JuliuszBraun">Mam w tej chwili zanotowane nazwiska: Konrad Napierała (UP), Wiesław Gołębiewski (PSL), Ryszard Zając (SLD), Jerzy Wenderlich (SLD), Barbara Labuda (UW), Ryszard Ulicki (SLD), Jerzy Pistelok (PSL). Czekam na dalsze kandydatury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#BarbaraLabuda">Jest już siedem osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JuliuszBraun">Nie szkodzi, będziemy głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#RyszardUlicki">Zgłaszam kandydaturę pani poseł Sierakowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#KonradNapierała">Ale poseł Sierakowskiej nie ma na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#RyszardUlicki">Jeżeli podjęliśmy decyzję działania w niepełnym składzie Komisji, to musimy ponieść tego konsekwencje. Nie może być tak, żeby jakaś ad hoc powstała grupka przesądzała o wszystkim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#KonradNapierała">Pan poseł też jest w tej grupce i kandyduje do podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#RyszardUlicki">To, czy wejdę, czy nie wejdę do podkomisji jest moją prywatną sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JuliuszBraun">Jeśli pan poseł deklaruje, że ma zgodę pani poseł Sierakowskiej, to możemy tę kandydaturę przyjąć. Czy są jeszcze jakieś propozycje? Wobec tego zgłaszam kandydatury pana posła Milewskiego i pani poseł Śledzińskiej-Katarasińskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KonradNapierała">Zgłaszam wniosek formalny o to, by Komisja nie akceptowała kandydatów, którzy nie są tu obecni lub nie przedłożyli pisemnej zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#JerzyPistelok">Wydaje mi się, że to nie wystarczy. Poza tym sądzę, że każdy powinien zgłaszać tylko po jednej kandydaturze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#KonradNapierała">Panie przewodniczący, przed chwilą zgłosiłem wniosek formalny, by nie uwzględniać kandydatur osób, których nie ma i które nie wyraziły zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JuliuszBraun">Jest wniosek formalny o to, by do tej podkomisji mogły kandydować jedynie osoby obecne dzisiaj na sali, ponieważ przed głosowaniem nie możemy już od nikogo uzyskać pisemnej zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#RyszardUlicki">Wydaje mi się, że może tu powstać pewien konflikt ról. Jestem członkiem Rady Programowej i z mandatu parlamentu systematycznie dokonuję ocen telewizji. Sądzę więc, że mógłbym Komisji służyć innym podejściem do sprawy, niż to, które będzie reprezentowała podkomisja. Nie wierzę w zbieranie przez tę podkomisję materiałów - materiały może zebrać sekretariat Komisji na nasze polecenie. Mam w związku z tym wątpliwości, czy powinienem w takiej podkomisji zasiadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#KonradNapierała">Może pan, gdyż w Radzie Programowej zasiada pan z ramienia swojego ugrupowania, a nie parlamentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam bardzo, w Radzie Programowej pan poseł Ulicki zasiada zgodnie z wnioskiem marszałka Sejmu skierowanym do Krajowej Rady, a nie wnioskiem SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, jeżeli Komisja działa na wyjazdowym posiedzeniu w niepełnym składzie i nagle powstaje pewna grupa ludzi, która ma o czymś przesądzić, wyłaniając spośród siebie podkomisję, to chyba coś jest nie tak. Uważam, że takie działanie nie leży w interesie naszego klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JuliuszBraun">Jest wniosek formalny o to, by do tej podkomisji mogły kandydować jedynie osoby obecne dzisiaj na sali.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#JuliuszBraun">Kto z państwa jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#JuliuszBraun">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 8 posłów, przeciw - 3, przy braku głosów wstrzymujących się. Ogłaszam, że wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#JuliuszBraun">Uważam - i chciałbym, żeby znalazło się to w protokole - tę decyzję Komisji za naruszającą zasady pracy parlamentu, ponieważ uniemożliwia ona parytetowe określenie składu tej podkomisji. Taka jest moja opinia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#RyszardUlicki">Popieram opinię pana przewodniczącego Brauna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#JuliuszBraun">W związku z tą decyzją wykreślam z listy zgłoszeń osoby, które są tu nieobecne. W tej chwili mamy następujące kandydatury: K. Napierała, W. Gołębiewski, R. Zając, J. Wenderlich, B. Labuda, R. Ulicki, J. Pistelok. Jest to siedem osób, a więc wystarczy, by powołać podkomisję. Czy są jeszcze jakieś kandydatury?</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#JuliuszBraun">Przed przystąpieniem do głosowania chciałbym wyraźnie określić cel i nazwę tej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#KonradNapierała">Nazwa może być trochę dłuższa, niż ma to miejsce zazwyczaj - podkomisja ds. oceny realizowania przez zarząd telewizji publicznej ustawy o radiofonii i telewizji oraz oceny stopnia transformacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JuliuszBraun">Czy pan poseł zechciałby powtórzyć tę nazwę jeszcze raz?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#KonradNapierała">Podkomisja ds. oceny przemian telewizji publicznej w procesie transformacji i oceny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#RyszardUlicki">Łatwo jest wykreować jakiś pomysł, ale znacznie trudniej wyjaśnić o co chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#KonradNapierała">Ja na wstępie określiłem, jaki ma mieć cel, ale chcę uwzględnić głosy, które tu padały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#JerzyWenderlich">Z największą przykrością stwierdzam, że potwierdza się to, co powiedziałem wcześniej. Nie jestem przeciwny idei tej podkomisji i wiem, że spełni ona swoje zadanie. Pan poseł Napierała potwierdza jednak moją tezę, iż powoływanie tej podkomisji dzisiaj jest działaniem li tylko propagandowym. Pan poseł Napierała rzucił pomysł, ale nie potrafi go nawet zinterpretować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KonradNapierała">Za to pan potrafi to doskonale zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#RyszardZając">Proponowałbym cel działania podkomisji określić następująco: zbadanie procesu transformacji telewizji publicznej w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji. Myślę, że takie sformułowanie jest wystarczająco jasne i czytelne, a jednocześnie rezygnujemy z niefortunnego sformułowania „ocena”, gdyż oceniać będzie Komisja po zapoznaniu się z materiałem, który przygotuje podkomisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że byłaby to również nazwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#KonradNapierała">Zgadzam się, poseł Zając bardzo ładnie to wyjaśnił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, czasem dobrze jest pamiętać, o czym się mówiło przed chwilą. Przecież ta podkomisja miała zbierać odpowiednie dokumenty, a nie dokonywać oceny transformacji telewizji publicznej!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#RyszardZając">Ale w tej propozycji nie ma już słowa „ocena”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#RyszardUlicki">Proszę mi wierzyć, panie pośle - co innego znaczy „badać”, a co innego zbierać dokumenty. Ja na przykład byłem zbieraczem jagód, ale nigdy ich nie badałem. To jest zasadnicza różnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Raz jeszcze podkreślam - nie byłem entuzjastą tego pomysłu i mam po temu powody. Jeżeli nasza Komisja od początku swego istnienia była mimo różnych wewnętrznych konfliktów przykładem dobrego współdziałania różnych ugrupowań politycznych, to chciałbym to zachować. Powołując tę podkomisję dokonujemy gwałtu na obyczaju, który w tej Komisji panował. Dlatego proponuję nadać tej podkomisji jeden cel - przygotowanie zakresu i metod badania przez Komisję Kultury i Środków Przekazu problemów telewizji publicznej i procesów transformacji w mediach elektronicznych.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#AndrzejUrbańczyk">Proponowałbym ograniczyć rolę tej podkomisji do funkcji czysto przygotowawczej. Natomiast na jednym z najbliższych posiedzeń Komisji jeszcze raz wrócilibyśmy do kwestii składu podkomisji i szczegółowego określenia jej zadań. Mógłby się tym zająć ten siedmioosobowy zespół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#BarbaraLabuda">Proszę państwa, jeśli kogoś razi słowo „badanie”, to możemy je zastąpić słowem „analiza”. Czy może to słowo również jest nie do przyjęcia dla niektórych partii politycznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#RyszardUlicki">Powstaje Komisja, która będzie nadzorowała służby specjalne. Ta nasza podkomisja trochę mi ją przypomina. Co to znaczy „kontrolować” czy „badać” transformacje? Ja nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#RyszardUlicki">Jeśli ta podkomisja zostanie powołana do przygotowania, tak jak proponuje poseł Urbańczyk, metodologii prac Komisji i zebrania odpowiednich materiałów, to jest to ciekawy eksperyment, ponieważ siedmioosobowy zespół, moim zdaniem, go nie udźwignie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#RyszardZając">Przedstawię jeszcze raz propozycję nazwy i wnioskowałbym o wariantowe przegłosowanie dwóch nazw, jakimi w tej chwili dysponujemy. Moja propozycja jest następująca - podkomisja do analizy procesu transformacji telewizji publicznej w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji. Ewentualnie - do przygotowania analizy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#JerzyWenderlich">Chciałbym zrezygnować z udziału w tej podkomisji. Nie przez brak szacunku dla osób, które zaufały posłowi Napierale, choć uważam, że udzieliły mu w głosowaniu nadmiernego zaufania, ale dlatego, że tak naprawdę nie wiadomo o co chodzi, a ja swego cennego czasu na coś tak nieokreślonego tracić nie chcę. Panie przewodniczący, proszę o wykreślenie mnie ze składu tej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#RyszardUlicki">Ja również proszę o wykreślenie mnie z tej listy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#JuliuszBraun">Mamy wobec tego pięć zgłoszeń na siedem miejsc w podkomisji. Zanim jednak powrócimy do kandydatur musimy zdecydować się na jedną z propozycji nazwy podkomisji. Mamy propozycję pana posła Zająca. Prosiłbym pana posła o odczytanie ostatecznej wersji tej nazwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#RyszardZając">Podkomisja do analizy procesu transformacji telewizji publicznej w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WiesławGołębiewski">Apelowałbym do wszystkich o umiar i kompromis. Prosiłbym pana posła Napierałę, by zgodził się przyjąć te ustalenia jako robocze, a podjęcie ostatecznych decyzji odłożyć do przyszłego tygodnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#JuliuszBraun">Ta sprawa była już głosowana. Mamy w tej chwili dwie propozycje nazw: odczytaną przed chwilą propozycję pana posła Zająca oraz propozycję pana posła Urbańczyka o następującym brzmieniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Podkomisja do opracowania metod i sposobów analizowania przez Komisję Kultury i Środków Przekazu problemów telewizji publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#JuliuszBraun">Będziemy głosować wariantowo. Kto z państwa jest za propozycją pana posła Urbańczyka? Kto jest za propozycją pana posła Zająca?</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#JuliuszBraun">Za propozycją posła Urbańczyka głosowało 7 posłów, za propozycją posła Zająca głosowało 6 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się. W związku z tym powołujemy podkomisję o nazwie przedstawionej przed chwilą przez posła Andrzeja Urbańczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#RyszardZając">Czy głosy zostały na pewno policzone prawidłowo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ słyszę wątpliwości co do wyniku głosowania, proponuję jego powtórzenie. Proszę wysoko podnieść ręce. Kto z państwa jest za propozycją pana posła Urbańczyka? Kto jest za propozycją pana posła Zająca?</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#JuliuszBraun">Za propozycją posła Urbańczyka głosowało 7 posłów, za propozycją posła Zająca głosowało 6 osób, przy braku głosów wstrzymujących się. Wynik jest taki sam jak poprzednio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Wzywam pana posła Zająca do przeproszenia osób, które liczyły głosy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#RyszardZając">Przepraszam, chociaż nie dlatego, że pan poseł mnie wezwał i proszę pana przewodniczącego o powtórzenie nazwy podkomisji, żeby nie było wątpliwości co do celu jej działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że uczestnicy głosowania wiedzieli nad czym głosują, jest to zresztą zapisane w protokole. Mamy w tej chwili pięć kandydatur na siedem miejsc. Kandydatury posłów Wenderlicha i Ulickiego zostały wykreślone. Czy są jeszcze jakieś propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#RyszardZając">Myślę, że mamy szansę na rozsądny kompromis - przeszła propozycja pana posła Urbańczyka jeśli chodzi o nazwę podkomisji, ja natomiast proponowałbym, aby ograniczyć skład podkomisji do pięciu osób, co pozwoliłoby nam podjąć decyzję i zakończyć posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że jest to wniosek o reasumpcję głosowania w sprawie liczebności podkomisji. W związku z tym najpierw głosujemy nad wnioskiem o reasumpcję, a potem nad wnioskiem o określenie liczebności podkomisji. Kto z państwa jest za reasumpcją głosowania w sprawie liczebności podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#JuliuszBraun">Za wnioskiem głosowało 6 posłów, przeciw - 5, przy dwóch głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#JuliuszBraun">Przystępujemy do ponownego określenia liczebności podkomisji. Pan poseł Zając wnioskuje o pięcioosobowy skład podkomisji. Czy są inne wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WiesławGołębiewski">Proponuję skład siedmioosobowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ znowu są dwie propozycje, będziemy głosować wariantowo. Kto z państwa jest za propozycją pana posła Zająca, a więc składem pięcioosobowym? Kto jest za składem siedmioosobowym?</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#JuliuszBraun">Za składem pięcioosobowym opowiedziało się 7 posłów, za składem siedmioosobowym opowiedziało się 6 posłów. W związku z tym przyjmujemy, że podkomisja ma skład pięcioosobowy.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#JuliuszBraun">Mamy w tej chwili pięć kandydatur do tej podkomisji. Są to: poseł Barbara Labuda oraz posłowie Konrad Napierała, Wiesław Gołębiewski, Ryszard Zając i Jerzy Pistelok. Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie widzę dalszych zgłoszeń, możemy więc głosować listę w całości. Kto z państwa jest za przyjęciem proponowanego składu podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#JuliuszBraun">Za proponowanym składem podkomisji głosowało 9 posłów, przeciw - 3, przy jednym głosie wstrzymującym się. Stwierdzam, że podkomisja została powołana.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#JuliuszBraun">Proponuję, żeby po zakończeniu posiedzenia członkowie podkomisji zechcieli się zebrać i konstytuować.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#JuliuszBraun">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Proponowałbym, żeby po konstytuowaniu się podkomisji, jej przewodniczący zechciał się spotkać z prezydium Komisji w celu wymiany poglądów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Drugi dzień posiedzenia)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#LeszekKonieczny">Witam państwa w zastępstwie wojewody łódzkiego, który przebywa w stolicy u premiera. Serdecznie witam członków sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu, przewodniczącego Komitetu Kinematografii, przedstawicieli samorządu terytorialnego i zarządu miasta oraz wszystkich zaproszonych gości. Życzę państwu owocnych obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#JuliuszBraun">Przechodzimy do kolejnego punktu porządku obrad tego dwudniowego posiedzenia. Wczoraj zapoznaliśmy się z problemami państwowych instytucji filmowych w Łodzi, później dyskutowaliśmy z producentami niezależnymi, wieczorem spotkaliśmy się z rektorem i pracownikami Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej. Dzisiejsze przedpołudnie i wczesne popołudnie poświęcone są głównemu tematowi naszego posiedzenia, czyli szansom i zagrożeniom twórczości filmowej w warunkach gospodarki rynkowej. O zreferowanie tego tematu i wprowadzenie do dyskusji chcę poprosić pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego, który zgodnie z wczorajszą deklaracją ministra Janasa jest tutaj również reprezentantem ministra kultury i sztuki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Myślę, że dobrze się stało, iż najpierw wysłuchaliśmy informacji przedstawicieli instytucji filmowych, ponieważ dzisiaj będziemy już mogli dyskutować na temat szans i zagrożeń twórczości filmowej w warunkach gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Kinematografia, przygotowując się na początku lat dziewięćdziesiątych do reformy, przyjęła następujące założenie - odstąpiono od dotowania państwowych instytucji filmowych, tworząc w zamian system agencyjny i mechanizm dotowania filmu ze środków budżetowych, we wszystkich fazach jego powstawania. Miało to przyczynić się do powstania rynku producentów państwowych i prywatnych. Wydawało się wtedy, że przeobrażenia łatwiej przejdą producenci państwowi, którzy posiadali struktury organizacyjne oraz zaplecze techniczne i nie zaczynali, tak jak producenci niezależni, od zera.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#TadeuszŚciborRylski">Okazało się, jak to wczoraj usłyszeliśmy, że państwowe instytucje filmowe, nie przeobraziły się i nie przystosowały się na tyle, by sprostać wszystkim problemom stawianym przez naszą rzeczywistość. Również wczoraj, podczas spotkania z producentami niezależnymi, usłyszeliśmy, że okres przeobrażeń nie spowodował powstania wolnego rynku w zakresie produkcji filmowej. Taki jest właśnie największy dziś problem kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Na całym świecie rynek audiowizualny jest jednym z najbardziej dochodowych obszarów działalności. W Polsce brak uregulowań prawnych w zakresie prowadzenia działalności producenckiej - ustawa o prawie autorskim obowiązuje zaledwie od roku - jak też brak podstaw organizacyjnych, finansowych i technicznych spowodowały, że rynek audiowizualny funkcjonuje, ale nikt nie umie go dziś zbilansować. Nikt nie potrafi powiedzieć, jakie są faktyczne obroty na tym rynku i gdzie przecieka gros tych pieniędzy. Dochody skarbu państwa można zbilansować, ale nie przystają one do ilości istniejących podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#TadeuszŚciborRylski">Komitet Kinematografii, który wydaje upoważnienia na produkcję, dystrybucję oraz wypożyczanie kaset wideo, prowadzi rejestry, z których wynika, że tego typu działalność jest u nas bardzo rozpowszechniona, ale dochód skarbu państwa z tego tytułu jest niewspółmiernie niski w porównaniu do obrotu.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#TadeuszŚciborRylski">Wydaje mi się, że należałoby kontynuować to, co rozpoczęliśmy wprowadzając reformę. Nie można już wrócić do dofinansowywania instytucji państwowych, nawet tych najlepiej zorganizowanych, ponieważ w obecnych warunkach byłoby to jawne wstecznictwo. Mam nadzieję, że mimo kłopotów, jakie przeżywają wytwórnie filmowe, nie dojdziemy do wniosku, iż w dalszym ciągu należy im przekazywać środki. Takie rozwiązanie byłoby szkodliwe także dlatego, że stworzyłoby wrażenie, iż można nie reformując się na tym rynku jakoś funkcjonować. A przecież rynek audiowizualny ma przynosić państwu bardzo wysokie przychody.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#TadeuszŚciborRylski">Myślę, że należałoby się zastanowić także nad innymi problemami, także tymi, które pojawiły się we wczorajszej dyskusji. Na przykład nad tym, co należy zrobić, by kopie filmowe były wykonywane w Polsce, przez polskich, choć niekoniecznie państwowych, wytwórców? Być może trzeba zwolnić przywóz materiałów wyjściowych do produkcji kopii filmowych z opłat celnych i w ten sposób zachęcić producentów do wytwarzania kopii w kraju?</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#TadeuszŚciborRylski">Musimy jednak wziąć pod uwagę możliwości krajowych wytwórców. Na początku lat dziewięćdziesiątych był tylko jeden monopolista, który świadczył usługi w tym zakresie i nie był w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb, gdy po długim okresie nieoglądania amerykańskich filmów nagle zaczęto sprowadzać bardzo dużo tytułów. Okazało się, że kopie trzeba sprowadzać z zagranicy, ponieważ w Polsce nie ma możliwości wykonania w ciągu kilku dni czy tygodni potrzebnej dystrybutorom ilości kopii.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#TadeuszŚciborRylski">Są to wszystko problemy, które świadczą o tym, że nie byliśmy właściwie przygotowani do tej reformy. Niemniej jednak uważam, że niewprowadzenie tej reformy, nawet uwzględniając jej obecne konsekwencje, postawiłoby nas w dużo gorszej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-261.9" who="#TadeuszŚciborRylski">I najważniejsza sprawa - środowisko czeka na ustawę o kinematografii. Na nową ustawę, która rozwiąże wszystkie te problemy, ponieważ tak dużego rynku nie uda się uporządkować nowelizując tylko akty prawne. Ustawa o kinematografii musi zawierać jednoznaczne regulacje i wprowadzać ulgi podatkowe na środki inwestowane w sferze kultury. Nikt dzisiaj nie daje niczego za darmo - może zainwestować, jeśli się to mu opłaci, a bardziej się opłaci, jeśli będą ulgi podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-261.10" who="#TadeuszŚciborRylski">Oczywiście, inwestowanie w sferę kultury rzadko się opłaca w sensie materialnym, ale przynosi ogromne korzyści, jeśli np. polska szkoła filmowa staje się znana na całym świecie. Nasi twórcy nie mają nowoczesnego sprzętu, a ich sztuka nie musi być nowoczesna, ponieważ jej siła opiera się na wartościach intelektualnych i artystycznych. Każdy, kto dziś tej szkole pomaga, dobrze wie co robi, Tak jest ze wszystkim, także z produkcją filmową, która nie jest konkurencyjna w stosunku do amerykańskich filmów komercyjnych, ale niestety, rynek audiowizualny musi bazować na komercji, gdyż daje ona środki, które mogą być wykorzystane na twórczość ambitną.</u>
          <u xml:id="u-261.11" who="#TadeuszŚciborRylski">Prosiłbym państwa o skoncentrowanie się w swoich wypowiedziach i w dyskusji na tych właśnie problemach. Zdaję sobie sprawę, że jesteśmy w Łodzi i problemy miejscowych instytucji filmowych są dla państwa najważniejsze, ale musimy pamiętać, że aby rozwiązać te jednostkowe problemy, najpierw należy uregulować sytuację na rynku audiowizualnym i dokończyć rozpoczęte przed kilkoma laty reformy.</u>
          <u xml:id="u-261.12" who="#TadeuszŚciborRylski">Oczywiście, łatwiej jest mówić o porządkowaniu instytucji państwowych, wydaje mi się jednak, że jeśli w krótkim czasie uda nam się doprowadzić te instytucje do właściwych form organizacyjnych, to i rynek prywatny, który będzie korzystał z ich usług, bez zbędnych narzutów i dodatkowych kosztów, rozwinie się szybko i prężnie. Świadczą o tym wczorajsze wypowiedzi łódzkich producentów, którzy nie chcą budować własnych studiów czy laboratoriów, lecz kupować profesjonalne usługi wyspecjalizowanych instytucji filmowych - a nasze instytucje mogą im takie usługi zaoferować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję panu przewodniczącemu za wprowadzenie. Przypomnę, że bardziej szczegółowy materiał otrzymali państwo na piśmie. Zachęcam wszystkich do udziału w dyskusji, przy czym sądzę, że będzie ona przebiegać sprawniej, jeśli zechcą państwo zgłaszać chęć zabrania głosu na karteczkach przekazywanych do prezydium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#ZygmuntGutowski">Chciałbym podziękować Komisji Kultury i Środków Przekazu za zaproszenie mnie na to posiedzenie i wyrazić radość, iż odbywa się ono właśnie w Łodzi. Jestem dyrektorem międzynarodowego festiwalu filmowego w Niepokalanowie - w tym roku odbędzie się on po raz dziesiąty - na którym twórczość łódzkich filmowców zawsze była obecna i znacząca. Wiele filmów pochodzących z łódzkich wytwórni - Wytwórni Filmów Oświatowych czy Wytwórni Filmów Fabularnych - było na tym festiwalu nagradzanych. Korzystając z okazji, chciałbym wszystkich państwa zaprosić na nasz festiwal. Odbędzie się on w Niepokalanowie między 20 a 24 maja.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#ZygmuntGutowski">Co roku, na nasz festiwal nadsyłane jest ok. 200 filmów. Z naszych obserwacji i doświadczeń wynika, że w ostatnich latach liczba filmów jakie do nas docierają na taśmie filmowej, rzeczywiście maleje, szczególnie w porównaniu z produkcją telewizyjną. Potwierdzałoby to, że kryzys, o którym wczoraj mówiono faktycznie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#ZygmuntGutowski">Nie chciałbym koncentrować się na sprawie jakości czy technicznych aspektach produkcji filmowej, wczoraj pojawił się jednak temat, który jest dla przyszłości polskiej kinematografii niezwykle ważny - czemu mają służyć produkowane w kraju filmy?</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#ZygmuntGutowski">Wczorajsza projekcja etiud filmowych, m.in. autorstwa obecnego tu pana posła Budkiewicza, pokazała jak kiedyś widzowie przeżywali sztukę. Etiuda pana posła pokazywała teatr, ale dotyczy to również filmu. W tej chwili można niestety zaryzykować stwierdzenie, że taki kontakt z filmem należy już do przeszłości, że następuje zmierzch kina, jako środka wyrazu, który pewnej grupie ludzi, zgromadzonej w jednym miejscu, w sali kinowej, przekazuje szlachetne emocje.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#ZygmuntGutowski">Nie jest to jednak zmierzch filmu. Przeciwnie, uważam, że jesteśmy w erze renesansu filmu, przy czym ten środek wyrazu zaczął docierać do widza zupełnie innymi drogami.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#ZygmuntGutowski">W kinach jest mniej ludzi, być może dlatego, że w telewizji jest więcej filmów. I to na kilku, kilkunastu lub kilkudziesięciu kanałach. Za kilka lat tych kanałów będzie kilkaset i nie wydaje mi się, by w tej sytuacji ludzie chcieli chodzić do kina na zwyczajny film fabularny czy dokumentalny. Do kina ludzie będą chodzili chyba tylko wtedy, gdy zadecyduje o tym technika pokazu - specjalne efekty dźwiękowe lub wizualne, których nie przekaże telewizja.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#ZygmuntGutowski">Z doświadczeń innych krajów wynika, że widzów na pewno będą przyciągać festiwale filmowe. Wiele osób mogą też przyciągnąć spotkania z twórcami, kiedy bowiem telewizja pokazuje twórczość filmową, to ludzie chcą się spotkać z jej autorami i zadać im trochę pytań. Trzecią formą, którą próbujemy obecnie wprowadzać, są kluby lokalne, zapewniające możliwość spotkania się w niewielkim gronie i dyskutowania o interesujących filmach.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#ZygmuntGutowski">Podsumowując to, chciałbym powiedzieć, że dotychczas nie spotkałem się z odpowiedzią na pytanie, w jaki sposób poinformować ludzi o ofercie polskiej produkcji filmowej? W jaki sposób dotrzeć do ludzi z filmami? Jak zachęcić do oglądania tych filmów w kinach, wypożyczania na kasetach, czy też - będzie to już niedługo możliwe - zamawiania ich za pośrednictwem telewizji kablowej? Być może, przy pomocy wydawnictw.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#ZygmuntGutowski">We Włoszech, co kwartał jest wydawany obszerny katalog, z którego można się dowiedzieć wszystkiego o filmach wprowadzanych na rynek. Katalog ten zawiera również fachową krytykę poszczególnych produkcji, dzięki czemu widz wie, na co wydaje swoje pieniądze. Włosi wydali również katalog ośmiu tysięcy filmów, które nie są zalecane dla młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#ZygmuntGutowski">W Niemczech, w samym środowisku katolickim, co dwa tygodnie jest wydawane pismo zawierające recenzje nowych filmów kinowych i wideo oraz programy telewizyjne na dwa tygodnie wraz z omówieniem wszystkich filmów. Ważne jest również to, że filmy nie są recenzowane na zasadzie „dobry - zły”, ale z uwzględnieniem innych elementów i wartości, jakie dany utwór ze sobą niesie.</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#ZygmuntGutowski">Następnym krokiem mogłoby być rozpowszechnianie informacji o filmach, recenzji, a nawet fragmentów filmów na dyskietkach komputerowych. Mam przed sobą trzy dyskietki, na których szczegółowo omówiono 1400 filmów. Na podstawie tych danych można dotrzeć np. do informacji o poszczególnych aktorach czy reżyserach. Jest to narzędzie, które może docierać do potencjalnego widza do domu i ułatwiać mu wybór.</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#ZygmuntGutowski">Kolejnym krokiem może być CD-ROM, czyli mała płyta laserowa, na której jest jeszcze więcej miejsca i można zapisać informacje o kilkudziesięciu lub kilkuset tysiącach filmów. W ten sposób można widza zachęcić do kupienia lub wypożyczenia kasety wideo, pójścia do kina lub wybrania konkretnego filmu spośród wielu oferowanych przez telewizję.</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#ZygmuntGutowski">Dlatego też, niezależnie od problemów technicznych i organizacyjnych polskiej kinematografii, więcej czasu musimy poświęcić na promowanie polskiej twórczości filmowej. Mówię tu nie tylko o rynku krajowym - niezwykle ważne jest także wejście z polską produkcją na rynek światowy.</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#ZygmuntGutowski">Powinniśmy starać się produkować filmy specyficznie polskie. W wielu bowiem przypadkach - takie są niestety nasze odczucia - produkowane w kraju filmy są powtórzeniem schematów, które sprawdziły się, komercyjnie, na Zachodzie. Niektórym autorom wydaje się, że jeśli zrealizują w Polsce film akcji, kopię podobnych filmów amerykańskich, tyle że z nieco gorszą techniką, to uda się go sprzedać na świecie. Nie mają racji. Telewizje, ale również kinematografie w innych krajach tęsknią za filmami specyficznymi, związanymi z danym obszarem i dlatego zaczynamy ostatnio przegrywać z filmami krajów jeszcze mniej znanych od naszego. Te filmy są ciekawe dla zachodniego odbiorcy dlatego, że pokazują oryginalne problemy, mało znaną historię i kulturę.</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#ZygmuntGutowski">Myślę, że konieczne jest rozszerzenie tej dyskusji nie tylko na bazę techniczną i możliwości twórcze, ale także na problematykę dystrybucji i promocji polskiego filmu. Niezwykle ważne jest ponowne wyjście naszej kinematografii na świat. Stąd też ogromne znaczenie mają polskie festiwale filmowe - w Krakowie, czy Niepokalanowie - jak też udział polskich filmowców w festiwalach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#ZygmuntGutowski">Przyszłość dystrybucji widzę nie tylko w możliwościach polskiego rynku, ale również w wymianie międzynarodowej i mocnym wejściu w obieg światowy. Chciałbym zaapelować, by nasza dyskusja dotykała także i tych problemów, ponieważ mają one ogromne znaczenie dla przyszłości polskiego filmu.</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#ZygmuntGutowski">Należy sobie uświadomić, że już w niedalekiej przyszłości każdy będzie miał do wyboru 500 kanałów telewizji kablowych, że będzie mógł wybrać sobie z katalogu dowolną pozycję i zamówić jej emisję. Warto tu zauważyć, że zarobić można nie tylko na sprzedaży filmów, ale również na sprzedaży informacji o tych filmach. W tej sytuacji obecnie stosowane metody dystrybucji zapewne nie zdadzą egzaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#StanisławHoffmann">Chciałbym ustosunkować się do wypowiedzi pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego, w której stwierdził, że przyczyną sprowadzania filmów w postaci gotowych amerykańskich kopii był niedostatek bazy technicznej. Jestem tym sformułowaniem zaskoczony, gdyż jest ono błędne. Nasza baza produkcyjna była w tym okresie wielokrotnie większa, niż potrzeby prywatnych dystrybutorów. Filmy amerykańskie były sprowadzane w znacznie mniejszej ilości kopii, niż wcześniej, za czasów, gdy sterowała tym Centrala Wynajmu Filmów. Byliśmy przygotowani do tego, by wykonać serię trzydziestu kopii w ciągu dwóch dni od otrzymania mandatu i to po znacznie niższej cenie, niż nowe kopie sprowadzone z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#StanisławHoffmann">O tym, o czym mówił pan przewodniczący, zadecydowały zupełnie inne mechanizmy. Nasza baza była większa niż potrzeby i upadła na skutek tego, że na rynku pojawiły się gotowe kopie - a często były to kopie używane i wyeksploatowane. Tak więc niedostatek bazy technicznej w Polsce był przyczyną wejścia tych kopii na nasz rynek, ale zupełnie co innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#MaciejOkuński">Nie dodam wiele do tego, co powiedziano wczoraj, ponieważ powiedziano już prawie wszystko i padło wiele mądrych słów. Chciałbym jednak wyrazić swoje zażenowanie faktem, iż strona, która przyjechała do Łodzi z Warszawy traktuje Łódź w dość specyficzny sposób. Co przez to rozumiem? Przedstawię państwu kilka liczb, a później poproszę o zastanowienie się, dlaczego tylko Łódzkie Centrum Filmowe i jego kierownictwo jest strofowane i napominane?</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#MaciejOkuński">Łódzkie Centrum Filmowe dostało 13.305 mln zł, zatrudnia obecnie ok. 500 osób i ma ogromny potencjał w postaci budynków, maszyn, sprzętu itd. Nie wspomnę tu o zadłużeniu, o którym wszyscy chyba już wiedzą wystarczająco dużo.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#MaciejOkuński">Wytwórnia Filmów Oświatowych - tak ją będę nazywał, gdyż taką nazwę pamiętam sprzed lat dwudziestu, a nie widzę, by się tam coś poza nazwą i biurowcem zmieniło - dostała 6.727 mln zł, a więc połowę tego, co Łódzkie Centrum Filmowe. Wytwórnia zatrudnia 25 osób, a jak wczoraj się dowiedzieliśmy, Łódzkie Centrum Filmowe przejęło 75 proc. terenu, za który dawniej Wytwórnia Filmów Oświatowych musiała płacić. „SEMAFOR”, który zatrudnia 80 osób, otrzymał 5.628 mln zł, a Łódzkie Zakłady Wytwórcze Kopii Filmowych - 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#MaciejOkuński">Jak mają się te liczby, dotyczące trzech instytucji, które są o wiele mniejsze od Łódzkiego Centrum Filmowego, do 13 mld zł, o których tyle się wczoraj mówiło i w związku z którymi dyrektora Holweka przepytywano w sposób - moim zdaniem - żenujący? Jeśli tak traktujemy człowieka, któremu powinniśmy być wdzięczni, to chyba coś tu jest nie w porządku.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#MaciejOkuński">Następne pytanie kieruję do pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego - padło już ono wczoraj, ale powtórzę je raz jeszcze - dlaczego pan przewodniczący jest tutaj osamotniony? Dlaczego nie ma panów J. Drewno i W. Dzikiego, którzy dość powszechnie, choć może nieoficjalnie, wyrażali swą negatywną opinię na temat Łódzkiego Centrum Filmowego? Ciekawie byłoby usłyszeć od nich w tym gronie, co mają do powiedzenia i na jakich faktach, jeśli nie osobistych niechęciach, opierają swoje opinie?</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#MaciejOkuński">Proszę państwa, nikt nie powiedział miłego słowa, a grzeczność nakazywałaby to zrobić, jeśli jest się gdzieś gościem, pod adresem kierownictwa Łódzkiego Centrum Filmowego. A przecież był to odkurzacz, który zebrał wszystkie brudy, oczyścił tereny Wytwórni Filmów Oświatowych, Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych i za to ci ludzie dostali, a właściwie - dostają po głowie.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#MaciejOkuński">Dowiedzieliśmy się wczoraj również, że w procesie wdrażania restrukturyzacji uczestniczyli - czy fizycznie, nie wiem - przedstawiciele biura Komitetu Kinematografii, urzędu wojewody i urzędu prezydenta m. Łodzi. Zarządcy Łódzkiego Centrum Filmowego byli w tych sprawach uzależnieni od decydentów, a więc od przedstawicieli biura Komitetu Kinematografii i wykonywali ich polecenia. Wszelkie decyzje przechodziły po drodze przez rozmaite urzędy.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#MaciejOkuński">Nagle dowiadujemy się, że to właśnie kontrola Najwyższej Izby Kontroli spowodowała określone reakcje i - chwilowe, jak się wczoraj dowiedzieliśmy - decyzje biura Komitetu Kinematografii. Dziwi mnie, dlaczego dopiero kontrola Najwyższej Izby Kontroli wyzwoliła takie działania? A może to biuro Komitetu Kinematografii poprosiło Najwyższą Izbę Kontroli o zbadanie sytuacji w Łódzkim Centrum Filmowym? Chciałbym się dowiedzieć, jak było naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#JuliuszBraun">Chciałbym powiedzieć kilka słów tytułem wyjaśnienia. Intencją naszego przyjazdu do Łodzi było poszukiwanie rozwiązań, które mogą posłużyć polskiej kinematografii. Jeśli już używamy słowa „zażenowanie”, to bardziej pasowałoby ono do naszych reakcji na powtarzające się wciąż opowiadania o wewnątrzłódzkich konfliktach. Do tej pory więcej czasu zechcieli państwo poświęcić wzajemnemu oskarżaniu się łódzkich instytucji filmowych, niż propozycjom rozwiązań na przyszłość. Apelowałbym, żeby raczej tej drugiej sprawie poświęcić więcej czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#BolesławParzyjagła">Zacznę od szczegółu, a potem przejdę do stwierdzeń ogólniejszych, bowiem nie chciałbym, żebyśmy rozdrapywali rany i mówili wciąż o zagrożeniach, ale raczej o nadziejach i szansach polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#BolesławParzyjagła">Pierwsza sprawa dotyczy owych nieszczęsnych kopii filmowych i tego, czy rynek krajowy był przygotowany i miał moce produkcyjne, czy też nie. Przyczyna załamania się produkcji kopii filmowych w Polsce wiąże się nie tyle z mocami produkcyjnymi, co z prostymi reakcjami rynkowymi. Widownia w kinach bardzo się skurczyła - liczba widzów spadała bardzo szybko. W 1989 r. w kinach było 37 mln widzów, w 1990 r. - 19 mln, w 1991–15 mln, a w 1992–13 mln. Dopiero teraz mamy pierwsze symptomy poprawy sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#BolesławParzyjagła">W tamtych czasach filmy trafiały do Polski po roku, lub dwóch od premiery. Pozwalało to właścicielom praw do filmów wypożyczać materiały wyjściowe, które mają istotną wartość dla producenta, tak by te kopie można było robić w Polsce. Przy rynku 30 czy 50 mln widzów sytuacja była inna, wykonywano bowiem od 30 do 60 kopii, a czasami jeszcze więcej. W chwili gdy nastąpił dramatyczny spadek widowni, liczba wykonywanych kopii została ograniczona.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#BolesławParzyjagła">Otworzenie się Polski na rynki zagraniczne wpłynęło na sytuację na rynku audiowizualnym w kraju. Już nie po dwóch latach, ale po kilku miesiącach od premiery filmy producentów europejskich i amerykańskich wchodziły na polskie ekrany. Siłą rzeczy, producenci zachodni nie byli zainteresowani wypożyczaniem drogich materiałów wyjściowych dla wyprodukowania w Polsce kilku, czy kilkunastu kopii. Istotnym czynnikiem była też nie najlepsza jakość kopii - mówię tu o materiałach. Właśnie to miało decydujący wpływ na załamanie się produkcji kopii filmowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#BolesławParzyjagła">Możemy oczywiście mówić o wprowadzeniu rozmaitych ograniczeń, zakazów i opłat wyrównawczych, nie sądzę jednak, by Polska była w tej chwili tak atrakcyjnym rynkiem, by producenci - właściciele praw do filmów - złamali się i zgodzili wypożyczać materiały wyjściowe do wyprodukowania w Polsce dwudziestu kopii, w miesiąc po tym, jak film wchodzi na ekrany. To jest najważniejszy problem.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#BolesławParzyjagła">Przejdę teraz do spraw bardziej ogólnych. Mamy w tej chwili do czynienia z przełamaniem tendencji spadkowych, jeśli chodzi o liczbę widzów w kinach. Nastąpiła zmiana modelu - kiedyś do kina chodziło się oglądać filmy. Myślę, że kino próbuje obecnie znaleźć miejsce na mapie kulturowej i powstaje model kina, jako miejsca, w którym spędza się wolny czas. Jest to coraz powszechniejsze, ale jeszcze nie na tyle istotne, byśmy mogli z tego czerpać wymierne korzyści finansowe.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#BolesławParzyjagła">Jest jeszcze jeden element, który może być szansą na oderwanie się od dna - jest to rozwój rynku audiowizualnego oraz rozwój telewizji, tak publicznej, jak i prywatnej. Daje to nadzieję na wykorzystanie mocy produkcyjnych wytwórni, które dotychczas były nastawione na produkowanie filmów na potrzeby kin.</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#BolesławParzyjagła">Myślę, że im wcześniej wytwórnie to zrozumieją i im wcześniej wejdą w bezpośredni kontakt z producentami telewizyjnymi, tym szybciej będą miały szansę na stabilizację i rozwój. Oczywiście, nie będzie to stabilizacja i rozwój na taką skalę, jak to drzewiej bywało - okazuje się, że do wyprodukowania danego towaru wcale nie potrzeba tysięcy metrów kwadratowych powierzchni, ani dziesiątków hektarów gruntu - doświadczamy tego we wszystkich gałęziach gospodarki. Robi się to inaczej - szybciej i taniej. Niezbędne jest też przystosowanie struktur organizacyjnych do wymiarów i wymogów rynku.</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#BolesławParzyjagła">Musimy sobie uzmysłowić jeszcze jedno - jeśli film podlega weryfikacji rynkowej, to jest towarem, który musi zdobywać nabywców. Jest to specyficzny towar, a koszt jego wyprodukowania - wysoki. Adresatem musi więc być szeroka widownia. Ta konstatacja musi nam towarzyszyć na każdym etapie powstawania dzieła filmowego - od pomysłu, poprzez produkcję, aż po opakowanie, czyli promocję. Film może się stać zjawiskiem masowym w odbiorze, jeśli porusza widownię - i dopiero wtedy będzie mógł przynosić korzyści ekonomiczne. Jest to zadanie szalenie trudne, a bez źródeł finansowania ze sfer innych, niż kinematografia - niewykonalne.</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#BolesławParzyjagła">Ten problem należy postrzegać wielowymiarowo. Film staje się zjawiskiem kulturowym i rynkowym poprzez co najmniej trzy media - kino, wideo i telewizję. Kluczem do umiarkowanego sukcesu jest wyczulenie na potrzeby ranku, przystosowanie towaru do tych potrzeb i właściwe opakowanie, czyli promocja. Jeszcze raz chciałbym podkreślić, że w tej chwili najważniejsze jest, by nauczyć się sprzedawać towar, jakim jest film. Wyprodukowanie filmu w większości przypadków nie jest już najważniejszym problemem - podstawowym problemem jest wykreowanie tego filmu jako zjawiska społecznego i kulturowego, stworzenie towaru pożądanego przez nabywcę.</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#BolesławParzyjagła">Ktoś może powiedzieć, że patrzę na to jednostronnie li tylko komercyjnie, że nie dostrzegam bardzo istotnych wartości natury artystycznej. Proszę państwa, to ma być grunt, na którym powstaną inne, skierowane do specyficznego i wyrobionego odbiorcy, utwory. Można powiedzieć, że mamy w tej chwili do czynienia z ugorem, który trzeba zagospodarować, by potem zebrać zeń plony.</u>
          <u xml:id="u-267.11" who="#BolesławParzyjagła">Dlatego myślę, że powinniśmy się skoncentrować na tym, co może być szansą dla kinematografii w dobie gospodarki rynkowej, a nie na przyczynach obecnego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-267.12" who="#BolesławParzyjagła">Proszę państwa, nikt za nas, także tutaj w Łodzi, nie rozwiąże problemów, nawet następne wyjazdowe posiedzenie sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. Musimy sami chcieć sobie pomóc. Jeśli chodzi o miasto, to ma ono ograniczone możliwości, choćby z tego względu, że struktury kinematografii nie mają z nim relacji zwrotnych i nie bierze ono udziału w podejmowaniu decyzji związanych z instytucjami filmowymi. Nie może więc brać za te decyzje odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-267.13" who="#BolesławParzyjagła">Miasto może jednak czerpać korzyści z faktu, iż w Łodzi funkcjonuje przemysł filmowy. Jest to bowiem bardzo efektywna forma promocji tego miejsca. Dlatego też miasto może stwarzać korzystne warunki dla rozwoju tego przemysłu, pod warunkiem jednak, że wytwórnie filmowe będą wiedziały co należy zrobić - jak się rozwijać i jak się dostosować do wymogów rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JacekGwizdała">Tematem dzisiejszego spotkania miały być rozważania dotyczące twórczości filmowej w warunkach gospodarki rynkowej. Wydaje mi się jednak, że wciąż jeszcze nie możemy o tym mówić, gdyż podstawową zasadą gospodarki rynkowej jest równość podmiotów działających na rynku, a równości takiej w Polsce nadal nie ma. Nasze pieniądze, wpływające w postaci podatków do skarbu państwa, trafiają potem do budżetu Komitetu Kinematografii i są kierowane nie tylko na produkcję filmową, ale również na dotacje, remonty, inwestycje itp.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#JacekGwizdała">Pan Maciej Okuński przedstawił państwu liczby. Ja postarałem się je zsumować - wyszło mi, że w ubiegłym roku, ok. 30 mld zł zostało zainwestowane w łódzkie instytucje filmowe, ale nie tyle w produkcję, co w konsumpcję. Te 30 mld zł to sześć do ośmiu filmów fabularnych - dotacja wynosi od czterech do pięciu mld zł - sto filmów dokumentalnych lub piętnaście dziesięciominutowych filmów animowanych. Dlatego chciałbym zadać pytanie - gdzie są te pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#JacekGwizdała">Mogła dzięki nim powstać produkcja filmowa, która wbrew pozorom nie nakręca koniunktury tylko instytucjom filmowym, ale również miastu, w którym jest realizowana. Począwszy od zakupu materiałów na budowę dekoracji czy tkanin na kostiumy, poprzez hotele, restauracje i transport, te pieniądze zostają w danym ośrodku. Chciałbym się dowiedzieć, gdzie jest te 30 mld zł, skoro za te pieniądze nie powstał żaden film?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#TadeuszWijata">Poczytuję sobie za zaszczyt zabranie głosu wobec tak szacownego gremium. Ta dyskusja jest w oczywisty sposób chaotyczna, ponieważ niektórzy mówią o szczegółach, a inni o sprawach bardziej ogólnych. Większość tego, co zamierzałem powiedzieć, powiedział już pan wiceprezydent Parzyjagła - nasza droga i związki z filmem były w pewnym okresie podobne, podobne są więc i nasze poglądy.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#TadeuszWijata">Chciałbym jednak przez chwilę zastanowić się nad kondycją polskiego kina i zaproponować, by nasza dyskusja zmierzała w kierunku wypracowania konstruktywnych i systemowych rozwiązań, które pozwoliłyby podźwignąć drogą nam wszystkim polską kinematografię. Niestety znajduje się ona w głębokim kryzysie. Kinematografia to system naczyń połączonych i można o niej mówić w obrębie trzech podstawowych elementów - produkcji, dystrybucji i rozpowszechniania. Myślę, że w tym gronie powinniśmy się skupić na problematyce polskiej produkcji - na tym, jaki ma ona wymiar i jakie konsekwencje przyniosły zmiany systemowe, o których mówił przewodniczący, pan Tadeusz Ścibor-Rylski.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#TadeuszWijata">Wydaje mi się, że te zmiany nie przyniosły zmiany jakościowej. Kilka dni temu w „Rzeczpospolitej” został opublikowany artykuł pani Barbary Holender na temat polskiego kina, pt. „Inwestorzy w polskim kinie”. Autorka przytacza w nim m.in. kilka liczb. Od początku istnienia nowego systemu dotowania polskiej kinematografii, czyli w ciągu ostatnich czterech lat, w systemie pakietowym zgłoszono ok. stu filmów dla kin. Niestety, tylko 10–15 proc. z tych propozycji zostało odrzucone. Kiedyś, na którymś z festiwali filmowych, znakomity reżyser Wojciech Marczewski powiedział: „Koledzy, dlaczego zrobiliście wszystkie te filmy, które nigdy nie zaistniały w świadomości społecznej”.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#TadeuszWijata">Tragedią polskiego kina jest nie to, że filmy nie są wyświetlane w kinach i nie są oglądane, ale to, że rozminęły się ze świadomością polskiego widza. Dzieje się tak dlatego, że nowy system dotowania polskiej kinematografii nie wytworzył prawdziwego systemu producenckiego, który gwarantowałby powstawanie utworów dobrych, znaczących, zarówno w sensie artystycznym, jak i w sensie komercyjnym. Nieprawdą jest, że polskie kina nie chcą grać polskich filmów - to polska widownia nie chce na te filmy chodzić, gdyż są one nijakie, nieciekawe, ze złą obsadą. A wydawałoby się, że zdarzenia i fakty, które mogłyby być podstawą do doskonałych scenariuszy dzieją się wokół nas i wystarczy po nie sięgnąć.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#TadeuszWijata">Zmiany systemowe spowodowały, że z państwowych studiów filmowych wydzieliły się prywatne firmy produkcyjne, które pozakładali najczęściej reżyserzy filmowi. Ich zmartwieniem jest teraz pozyskanie pieniędzy na konkretne projekty. Te pieniądze zdobywają od telewizji, od koproducentów zachodnich, dla których są to kwoty niewielkie, a w zamian mają prawa do dystrybucji na swoim terenie i oczywiście od państwa, które je daje poprzez Agencję Produkcji Filmowej.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#TadeuszWijata">Chciałbym powiedzieć, że ten twórca-producent nadal nie jest zainteresowany wyprodukowaniem filmu, który zaistniałby w kinach, byłby atrakcyjny dla widzów i konkurencyjny dla innych produkcji. Jego jedyną troską jest znalezienie pieniędzy i odzyskanie ich w pakiecie za napisanie scenariusza, scenopisu i wyreżyserowanie filmu. W większości tych pakietów twórcy, czyli ci quasi-producenci, występują jako producenci wiodący, nie dając na produkcję filmu niewiele albo w ogóle nic.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#TadeuszWijata">Myślę, że obraz polskiego kina, który oglądamy od paru lat na festiwalach gdyńskich i nieobecność tego kina na międzynarodowych imprezach filmowych, na których polskie filmy zawsze były zauważalne, są najlepszym dowodem na to, jaka jest nasza kinematografia. Należy zrobić wszystko, by ten niszczący system zmienić.</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#TadeuszWijata">Pan przewodniczący Tadeusz Ścibor-Rylski, w jednym z pierwszych wywiadów po objęciu funkcji powiedział, że należy zastanowić się nad tym, czy o przyznawaniu pieniędzy ma decydować dziewięciu ekspertów, którzy robią to w sposób tajny, czy może system ten powinien być zmieniony tak, by państwowe pieniądze były przyznawane sprawiedliwiej i efektywniej?</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#TadeuszWijata">Sądzę, że najwłaściwszym systemem, gwarantującym podźwignięcie polskiego kina, jest system prawdziwych producentów filmowych oparty o bazę produkcyjną, jaką stanowią wytwórnie. Dzięki temu, w zasadniczy sposób zmniejszą się koszty produkcji, ponieważ wytwórnie będą mogły wchodzić w produkcję filmów. Musi powstać system, w którym producent będzie zainteresowany odzyskaniem włożonego kapitału i będzie mu zależeć na zrealizowaniu filmu, który trafi do kin i zdobędzie widownię. System, w którym producent zagwarantuje sobie udział w produkcji dystrybutora, od początku zainteresowanego promowaniem filmu w prasie i środkach przekazu. Tak dzieje się na Zachodzie.</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#TadeuszWijata">Na ten temat wiele można by jeszcze powiedzieć, sądzę jednak, że nie można mówić o polskiej kinematografii w oderwaniu od problemów filmowej Łodzi. Podobnie jak nie można mówić o Łodzi filmowej w oderwaniu od problemów całej kinematografii. Właśnie tutaj, przez wiele lat, rodziło się i rozwijało polskie kino i właśnie Łódź jest w stanie tę kinematografię w dalszym ciągu tworzyć. Jest tu baza techniczna, potencjał intelektualny i jedyna w Polsce uczelnia, która kształci wspaniałych twórców filmowych. Łodzi trzeba dać szansę. Można to zrobić np. uznając Łódzkie Centrum Filmowe za potencjalnego producenta, który w systemie pakietowym mógłby produkować filmy.</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#TadeuszWijata">Pan Andrzej Traczykowski, dyrektor Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych, który działa również jako producent, jest najlepszym przykładem na to, że taki system jest bardzo dobrym rozwiązaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#JuliuszBraun">Następną osobą zapisaną do głosu jest właśnie pan dyrektor Andrzej Traczykowski. Chciałbym powiedzieć, że nie ma żadnych przeszkód, by Łódzkie Centrum Filmowe występowało jako producent. Przeciwnie, Łódzkie Centrum Filmowe już to w niektórych przypadkach czyni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#AndrzejTraczykowski">Czuję się zobowiązany odpowiedzieć panu Maciejowi Okuńskiemu, ponieważ wydaje mi się, że pewien istotny fragment mojej wczorajszej wypowiedzi został przez niego pominięty, w związku z czym pragnę go państwu przypomnieć. Z kwoty 6.727 mln zł zacytowanej przez pana w 40 proc. wytwórnia była tylko pośrednikiem. Te pieniądze były przeznaczone na spłatę starego zadłużenia, pozostałego po dawnej Wytwórni Filmów Oświatowych. Można zatem mówić jedynie o kwocie 4.036 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#AndrzejTraczykowski">Pan Maciej Okuński poruszył również kwestię zatrudnienia. Trzydzieści etatów, z którymi zaczynaliśmy było zatrudnieniem optymalnym dla tego typu firmy. Muszę też przypomnieć, że większość reżyserów i członków ekip produkcyjnych jest spoza naszej instytucji. Jest to w sumie 165 osób, które w ciągu roku pracowały na podstawie umów-zleceń i umów honoraryjnych.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#AndrzejTraczykowski">Identyfikując się z wypowiedzią pana wiceprezydenta Parzyjagły chciałbym jedynie dodać, że w sporze, co dać, rybę czy wędkę, zdecydowanie opowiadam się za wędką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#BarbaraPrzyrowska">Chciałabym powiedzieć, że zgadzam się z wypowiedzią pana Wijaty na temat sytuacji polskiego filmu, pragnę jednak dodać do niej jeszcze kilka uwag, nie tylko jako pracownik Łódzkiego Centrum Filmowego, ale także jako widz.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#BarbaraPrzyrowska">Byłam niedawno w kinie i z moich obserwacji wynika, że przychodzi tam głównie młodzież. To dobrze, ale trochę się przeraziłam tym, co zobaczyłam. Pan wiceprezydent Bolesław Parzyjagła mówił o ugorze, który trzeba uprawiać, by zebrać plony - wydaje mi się, że zanim te kwiatki wyrosną, z młodzieżą wychowywaną na pokazywanych w naszych kinach amerykańskich filmach - a są to filmy robione dla tamtejszej publiczności i lansujące zupełnie odmienne wzorce - może się stać coś złego.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#BarbaraPrzyrowska">W kinach nie ma polskich filmów. Na jednym ze spotkań dzierżawcy kin autorytatywnie stwierdzili, że nie będą pokazywać krajowej produkcji. Być może przyczyna jest taka, że ludzie nie chcą na te filmy chodzić. Z drugiej jednak strony polskie filmy albo nie są w ogóle promowane, albo są promowane bardzo słabo, szczególnie w porównaniu do filmów amerykańskich, które reklamuje się niezwykle agresywnie. Oczywiście, ich dystrybutorzy mają bardzo dużo pieniędzy - natomiast dystrybutorzy filmów polskich mają ich o wiele mniej. Być może jest to jedna z przyczyn, dla których młodzież nie chce przychodzić na polskie filmy. A przecież o polskich filmach nie można powiedzieć, że są złe - o ich wartości świadczą zdobywane na festiwalach nagrody, jak chociażby dla ostatniego filmu Kieślowskiego - „Czerwonego”, który jednak we Francji zdobył o wiele większe uznanie niż w Polsce. Wiele do życzenia pozostawia tematyka polskich filmów. Tylko nieliczne dotykają bezpośrednio naszego życia, a jest tyle ciekawych tematów, gdzieś tutaj musi tkwić błąd. Może nie ma dobrych scenariuszy, a może scenariusze są po prostu źle dobierane? Nad tym problemem należałoby się zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#BarbaraPrzyrowska">Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na problem, który poruszył pan Bolesław Parzyjagła, mówiąc o nowych technikach, przede wszystkim telewizyjnych. Telewizja ma ogromną przyszłość, jednak jakość zapisu na taśmie magnetycznej i jakość odbioru w dalszym ciągu jest na tyle niska, że najwspanialsze filmy nadal będą powstawać na tradycyjnej taśmie filmowej. Filmy, które mogą trafić do kin powstają na taśmie 35 mm, ale nie ma żadnych przeszkód, by funkcjonowały również na kasetach wideo. Natomiast promowanie wyłącznie techniki telewizyjnej oznaczałoby koniec kinematografii, choć niekoniecznie kina polskiego, ponieważ filmy można robić na taśmie magnetycznej, jednak nie będą to już te same filmy.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#BarbaraPrzyrowska">Technika negatywowa jest bardzo droga i dlatego porównywanie Wytwórni Filmów Fabularnych z Wytwórnią Filmów Oświatowych jest właściwie niemożliwe. W Wytwórni Filmów Fabularnych istnieją bardzo kosztochłonne wydziały technologiczne przystosowane jedynie do produkcji na taśmie negatywowej. Oszczędności są oczywiście możliwe - przedstawiliśmy już takie propozycje - ale nie to jest teraz najbardziej istotne.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#BarbaraPrzyrowska">Chociaż Wytwórnia Filmów Fabularnych była instytucją typowo usługową, jest obecnie w stanie samodzielnie produkować filmy. Czy jednak koniecznie musi się w tym celu przekształcić w wytwórnię producencką? Nie byłoby to trudne - wystarczy stół, telefon, fax i dobry organizator. Należałoby jednak postawić pytanie, czy Łódzkie Centrum Filmowe nadal ma świadczyć usługi, czy jeszcze raz się przekształcić w wytwórnię producencką? Część naszej działalności, szczególnie wydziały technologiczne i laboratoria są bardzo kosztochłonne. W Polsce jest coraz mniej takich laboratoriów - w tej chwili pozostały już tylko cztery, w tym telewizyjne, z którym niestety nie jesteśmy w stanie konkurować, ponieważ telewizja ma tak dużo pieniędzy, że może sobie pozwolić na stosowanie cen dumpingowych i niszczenie konkurencji. Gdybyśmy mogli tak działać, to okazałoby się, że jesteśmy wielką i wspaniałą wytwórnią.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#BarbaraPrzyrowska">Raz jeszcze chciałabym powrócić do problemu kin. Wiemy o tym, że z zagranicy sprowadza się nie tylko nowe kopie, ale również schodzące z kin kopie używane. Najczęściej nie są one w bardzo złym stanie, niemniej jednak nie są to kopie dziewicze. W Polsce zniknęła kategoria kin, a chętnie poszłabym do kina pierwszej kategorii, gdybym miała pewność, że usiądę w wygodnym fotelu, z każdego miejsca na sali będę dobrze widziała ekran, a kopia filmu będzie bardzo dobrej jakości. W tej chwili w Polsce kina nie mają określonej kategorii i dlatego nie sposób wymagać od ich właścicieli komfortu.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#BarbaraPrzyrowska">Wydaje mi się, że w mieście wojewódzkim powinno być przynajmniej jedno kino, które pokazywałoby, jak właściwie wygląda prawdziwe kino. Proszę państwa, w Łodzi nie ma kina z prawdziwego zdarzenia. To co jest, to tylko marne namiastki. A mogłoby przecież istnieć piękne kino, w którym można by zobaczyć, jak ma wyglądać obraz, jaki powinien być dźwięk i jaki komfort powinien mieć zapewniony widz. Być może to zadanie należy powierzyć klubom dyskusyjnym, ludziom, którzy kochają kino i którzy chcą oglądać i pokazywać nie tylko filmy komercyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#ZdzisławRaciborowski">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana wiceprezydenta Bolesława Parzyjagły, który wyraził obawę, iż zachodni producent może się nie złamać i nie udostępni materiału wyjściowego do produkcji kopii filmowych. Odwołam się tu do konkretnych danych - jedna kopia filmu zarabia od 200 mln do ponad 1 mld zł. Wyprodukowanie tejże kopii kosztuje w Polsce 20 mln zł. Myślę, że możemy złamać producenta, jeśli uświadomimy mu, że wydając 20 mln zł może zarobić miliard.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#JuliuszBraun">Jestem zobowiązany przekazać państwu pewną informację. Otóż, jak niektórzy z państwa już wiedzą, pani poseł Śledzińska-Katarasińska wczoraj źle się poczuła i dlatego nas opuściła. W nocy trafiła do szpitala, jest na kardiologii, ale jak słyszymy sytuacja nie jest groźna i należy się spodziewać, że szybko do nas wróci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#SławomirWójcik">Chciałbym powiedzieć, że w swojej karierze zawodowej byłem związany z instytucją filmową, kierowałem bowiem produkcją, jako dyrektor ds. realizacji filmów w Wytwórni Filmów Oświatowych. Patrząc na aktualną sytuację w polskiej kinematografii dostrzegam kolosalną zmianę w porównaniu z tym, co było jeszcze kilka lat temu. Obecnie, zapotrzebowanie na produkcję filmową i telewizyjną jest bardzo duże. Patrząc pod tym kątem uważam, że problem Łodzi filmowej związany jest nie tyle z twórczością, co z decyzją o zachowaniu lub zlikwidowaniu zbędnej dziś bazy produkcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#SławomirWójcik">Podstawowe pytanie brzmi: co zrobić ze stworzoną w zupełnie innych realiach, przerośniętą bazą techniczną? Nie sądzę, by była to decyzja, którą można podjąć na poziomie zarządów czy dyrekcji instytucji filmowych. Należy zastanowić się, czy w interesie kultury narodowej utrzymuje się nadmiarową bazę produkcji filmowej, czy też te wszystkie środki produkcji i ludzi rzuca się na wolny rynek i pozostawia samym sobie?</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#SławomirWójcik">Uważam, że konieczne jest podjęcie decyzji - i to nie tylko jeśli chodzi o Łódź - co do tego, jakie części nieproduktywnego majątku trwałego należy upłynnić, zlikwidować bądź sprzedać, a jakie zachować. Trzeba się też zastanowić, co zrobić z także nieproduktywnymi ludźmi? Łódzkie Centrum Filmowe ściągając majątek trwały i ludzi pod swoje skrzydła stało się swego rodzaju przechowalnią zapisów księgowych w pozycji „majątek trwały” i niepotrzebnych gdzie indziej ludzi.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#SławomirWójcik">Uważam, że w tej chwili najważniejsze jest podjęcie tego rodzaju decyzji i konsekwentne wprowadzenie jej w życie. W ostatnich latach zabrakło bowiem takich właśnie dramatycznych decyzji. Jeśli decydujemy się na likwidację, to należy zrobić to natychmiast. Jeśli postanawiamy zachować, to ponosimy pełne konsekwencje finansowe funkcjonowania przerośniętych instytucji filmowych.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#SławomirWójcik">Myślę, że tym, co można zrobić już dzisiaj, jest poświęcenie większej uwagi tym instytucjom, które nauczyły się kontaktować z rynkiem i widzem. Wiąże się to z koniecznością podjęcia wielu działań, np. z bezwzględnym wymogiem zachowania polskich kwot we wszelkich telewizjach albo z preferencjami dla instytucji rozpowszechniających filmy w kinach w zamian za rozpowszechnianie polskiej produkcji, np. na zasadzie ulg podatkowych lub dofinansowywania. Myślę, że są to właśnie takie rozwiązania, jakich potrzebuje polska kinematografia.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#SławomirWójcik">Ustawa o kinematografii nie wskazuje prostej drogi do prywatyzacji instytucji filmowych. Można powiedzieć „zajmijcie się sobą sami”, ale wówczas należy przejść na inne formy prowadzenia tych przedsiębiorstw - nie jako instytucji filmowych, ale zwykłych spółek prawa handlowego. Telewizja wykonała tego rodzaju manewr i z większymi lub mniejszymi bólami się przekształciła. Dzisiaj jest instytucją komercyjną i ma potężne źródła zasilania w pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#SławomirWójcik">Pojawia się pytanie - jak w nowelizacji ustawy o kinematografii wskazać załogom i dyrekcjom instytucji filmowych możliwość wybrania własnej drogi i ponoszenia wszelkich z tym wyborem związanych konsekwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#JuliuszBraun">Nawiązując do wczorajszych pytań, chciałbym prosić pana dyr. Piotra Holweka, który zabierze teraz głos o uwzględnienie w swojej wypowiedzi kwestii natury finansowej, bowiem wiele wypowiedzi obraca się wokół wydatków i kosztów Łódzkiego Centrum Filmowego.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#JuliuszBraun">Otrzymaliśmy od pana dyrektora informację adresowaną do Komitetu Kinematografii, przy czym dla mnie nie jest ona zbyt czytelna, dysponuję też sprawozdaniem Łódzkiego Centrum Filmowego dla izby skarbowej Głównego Urzędu Statystycznego. Na podstawie tych dokumentów porównałem dwie rubryki, które i usług - 32 mld zł oraz koszt uzyskania przychodu w dziedzinie sprzedaży wyrobów i usług - 59,5 mld zł. Dysproporcja między tymi dwiema kwotami jest tak ogromna, że prosiłbym pana dyrektora o wskazanie, skąd wziął się tak wysoki koszt w tej dziedzinie. Nie brałem pod uwagę kosztu operacji finansowych, czy strat nadzwyczajnych, a jedynie te dwie pozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PiotrHolwek">Nim przystąpię do głównego tematu mojego wystąpienia, chciałbym dodać kilka uwag do dzisiejszej dyskusji. Za chwilę ustosunkuję się do pytań pana przewodniczącego Brauna, najpierw jednak chciałbym go prosić, aby zechciał nie interpretować naszych uwag na temat pieniędzy dla poszczególnych wytwórni jako wojny między różnymi instytucjami na terenie Łodzi, ponieważ takiej wojny nie ma i na co dzień zgodnie ze sobą współpracujemy. Jeśli pojawiają się jakieś zastrzeżenia, to najczęściej dotyczą one sposobu podziału pieniędzy. Prosiłbym o pamiętanie o tym, nie chciałbym bowiem, żeby wyjechali państwo z Łodzi przeświadczeni, iż między naszymi przedsiębiorstwami toczy się jakaś wojna.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PiotrHolwek">Odpowiadając panu Wijacie, chciałbym powiedzieć, że Łódzkie Centrum Filmowe produkuje już filmy i często występuje jako producent. Uczestniczymy obecnie w bardzo dużym projekcie - filmie K. Gradowskiego pt. „Mistrz Twardowski”.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PiotrHolwek">Chciałbym podziękować panu Okuńskiemu, który tak gorąco wstawił się za mną, chociaż, jak sądzę, nie było po temu powodu, ponieważ panowie posłowie mają prawo zadawać dowolne pytania, a ja mam obowiązek na te pytania odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PiotrHolwek">Wydaje mi się, że jesteśmy obecnie - podobnie jak i cały kraj, na bardzo ważnym zakręcie. Sprawia to, że w nas wszystkich budzą się poważne emocje i niepokoje - tak rozumiem dzisiejszą dyskusję i uwagi, które z różnych stron padają.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PiotrHolwek">Z ogromną radością wysłuchałem wypowiedzi pana przewodniczącego Ścibora-Rylskiego. Przede wszystkim dlatego, że problemy, o których pan przewodniczący był uprzejmy mówić w swoim wystąpieniu i którym Komitet Kinematografii w najbliższym czasie poświęci więcej uwagi, są właśnie nurtującymi nas problemami.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PiotrHolwek">Zapytano mnie wczoraj o to, ile wytwórnia potrzebuje na restrukturyzację? Pozwoliłem sobie podzielić ten temat na dwie części. Nie będę mówił o sprawie „SONDORA”, która wymaga osobnej dyskusji i musi podlegać zupełnie innym rozstrzygnięciom. Nikt nie jest w stanie takiej kwoty spłacić i dlatego ten problem należy rozwiązać drogą negocjacji z „SONDOREM”. Nie uchylamy się od tych negocjacji i rozpoczniemy je, kiedy stanie się to możliwe. Wytwórnia, przejmując sprzęt na swój stan dokonała przeceny, ponieważ ten sprzęt jest stary i często zużyty. Jeśli dojdzie do negocjacji, to albo spróbujemy nakłonić firmę „SONDOR” do wejścia z nami w spółkę, albo przyjmiemy jakieś inne rozwiązanie. Powiem szczerze, że w tej sprawie bardzo liczę na pomoc Komitetu Kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#PiotrHolwek">Rok 1994 dla Łódzkiego Centrum Filmowego i filmowej Łodzi był pewnego rodzaju wstrząsem. Przeprowadziliśmy ogromną, nieznaną dotąd w kinematografii, restrukturyzację. Wykonaliśmy operację faktycznej likwidacji dwóch przedsiębiorstw, przeniesienia ogromnej liczby ludzi i sprzętu, likwidacji urządzeń za ponad 20 mld zł. Dokonaliśmy przeszacowań sprzętu - „SONDORA” - który od wielu lat w Wytwórni Filmów Oświatowych był zaksięgowany według kursu franka sprzed trzech lat. Wszystko to spowodowało, że ubiegły rok zakończył się dla nas katastrofą finansową. Stąd m.in. tak ogromne dysproporcje między kosztami a dochodami - ta różnica, to koszty restrukturyzacji przy jednoczesnym, niemal całkowitym załamaniu się produkcji.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#PiotrHolwek">Łódzkie Centrum Filmowe, w ramach restrukturyzacji przyjęło cztery laboratoria - mieliśmy własne laboratorium, przejęliśmy laboratorium, a właściwie całą produkcję Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych, laboratorium Wytwórni Filmów Oświatowych oraz, o czym nie wszyscy może wiedzą, część laboratorium wytwórni wrocławskiej. Wydawało nam się, że laboratorium, które stworzyliśmy będzie pracowało na siebie i będzie w stanie się utrzymać. Przez pierwsze pół roku efekty były nadspodziewanie dobre. W stosunku do pierwszego półrocza roku poprzedniego produkcja wzrosła o ponad 100 proc. Po 1 lipca wszystko się załamało. Laboratorium nie jest w stanie utrzymać się z obróbki materiałów negatywnych i produkcji kopii wzorcowych, a jedynie z produkcji kopii seryjnych, na które niestety przestały przychodzić zamówienia. W drugim półroczu ubiegłego roku laboratorium praktycznie stanęło.</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#PiotrHolwek">Jeśli nie podejmiemy radykalnej obrony tych laboratoriów, to niebawem okaże się, że Łódzkich Zakładów Wytwórczych Kopii Filmowych już nie ma. Za chwilę, według tego samego scenariusza upadnie także laboratorium warszawskie. Nie zgadzam się z panem wiceprezydentem Parzyjagłą, że Amerykanie nie przyjdą do nas. Przyjdą, przede wszystkim dlatego, że jesteśmy największym krajem Europy Środkowej i najbardziej chłonnym w tym regionie rynkiem. Nikt nie zrezygnuje z takiego rynku. Nie bójmy się o Amerykanów, zajmijmy się sobą.</u>
          <u xml:id="u-277.9" who="#PiotrHolwek">Tak więc rok 1994 nie był dla nas zbyt korzystny, było jednak konsekwencją podjętych przez nas działań, które niebawem powinny zaowocować. Rozpoczęła działalność pierwsza z powołanych przez nas spółek, przejęła już część majątku i będzie się gospodarzyć. W ciągu tego roku powstaną cztery następne spółki. Będą to studia dźwiękowe, spółka pirotechniczna oraz spółka inscenizacyjna, która przede wszystkim zajmie się wypożyczaniem kostiumów. Chcemy też, jeśli zapadną korzystne decyzje w sprawie kopii filmowych, powołać spółkę zajmującą się obróbką taśmy. Jestem przekonany, że wszystkie te spółki będą prawidłowo działać i osiągną założony zysk.</u>
          <u xml:id="u-277.10" who="#PiotrHolwek">Uważam, że rozpoczętą restrukturyzację należy doprowadzić do końca. Mimo że jej koszta niewątpliwie są znaczne, nie sądzę, by były drastyczne.</u>
          <u xml:id="u-277.11" who="#PiotrHolwek">Pragnę powiedzieć, że w perspektywie tego roku przewidujemy znaczący wzrost produkcji. Nasze studio, mimo iż nie jest jeszcze spółką, podpisało trzy znaczące umowy o współpracy. Między innymi z telewizją „ATV”, której przedstawiciel jest tu obecny, telewizją „Wisła”. Przygotowujemy także umowę z telewizją Canal Plus. W tym roku współpracowaliśmy z trzema znaczącymi polskimi reżyserami - G. Królikiewiczem, W. Pasikowskim i J. Kolskim. W najbliższym czasie będziemy uczestniczyć w produkcji filmu Gradowskiego. Następne trzy duże produkcje, to film Skolimowskiego, którego budżet wynosi ok. 20 mld zł, film Hasa, który będzie kręcić „Osła grającego na lirze” i dla którego Francja zebrała już ponad 4 mln franków, a wartość przekroczy 30 mld zł oraz produkcja „Ogniem i mieczem” - w tej sprawie podpisano już umowy na najwyższym szczeblu, a film stanie się niewątpliwie przebojem.</u>
          <u xml:id="u-277.12" who="#PiotrHolwek">Wydaje mi się, że drugi rok naszej restrukturyzacji jest rokiem, którego nie wolno nam zmarnować. Wszystkie pieniądze, jakie otrzymaliśmy i otrzymamy, powinniśmy włożyć w reformy. Ile nam na ten cel potrzeba? Uważam, że kwota 19,5 mld zł jest kwotą, dzięki której powinno być możliwe zrealizowanie przewidzianych na ten rok działań restrukturyzacyjnych. Proszę pamiętać, że z tych 19,55 mld zł, 12 mld zł pójdzie na spłatę zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tak jak to było w „Oświatówce”. Nie sądzę, że były to potrzeby wygórowane. Dlatego bardzo proszę, by wzięli to państwo pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-277.13" who="#PiotrHolwek">Nie wszyscy z państwa mają wyobrażenie o wielkości naszego przedsiębiorstwa. Podam dość charakterystyczną liczbę - wytwórnia posiada 2,5 ha samych dachów, które trzeba zabezpieczać i remontować. Powierzchnia tego, co pod tymi dachami się znajduje jest znacznie większa. Mamy świadomość, że utrzymanie wytwórni w takim stanie, jak dotąd, jest niemożliwe. Dlatego tworzymy te spółki i dlatego staramy się to wszystko podzielić na mniejsze kawałki.</u>
          <u xml:id="u-277.14" who="#PiotrHolwek">Mam nadzieję, że ten rok okaże się bardziej korzystny finansowo dla naszego studia, niż poprzedni. Chcemy w tym roku sprzedać część terenu, który przejęliśmy po Wytwórni Filmów Oświatowych, a który nas w znacznym stopniu obciąża. Nie kryję, że sprzedanie tej części jest kłopotliwe, gdyż każdy, kto przychodzi chciałby kupić cały teren, a kiedy dowiaduje się, że teren jest podzielony, to szybko ucieka. Uważamy również, że będziemy musieli podjąć decyzję o sprzedaży części wytwórni przy ul. Łąkowej. Nie wiem jeszcze jak dużej, ale taka decyzja jest obecnie rozważana.</u>
          <u xml:id="u-277.15" who="#PiotrHolwek">Mam też nadzieję, że zostanie zrealizowany projekt przekazania łódzkiego archiwum do Filmoteki Narodowej, szczególnie że nie jesteśmy właścicielami tych materiałów filmowych. Wiem, że Komitet Kinematografii pracuje już nad tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-277.16" who="#PiotrHolwek">Na zakończenie chciałbym wrócić do pytania pana przewodniczącego o różnicę w wysokości przychodów i kosztów. Jak już powiedziałem, ubiegłoroczna produkcja była bardzo mała, a koszta bardzo wysokie. Proszę państwa, samo ogrzewanie pomieszczeń wytwórni w zimie kosztuje nas miliard zł miesięcznie. Amortyzacja sprzętu wynosi ponad 9 mld zł, przy czym obejmuje to również amortyzację sprzętu „SONDORA”. Około 14 mld zł, to koszt materiałów i energii. Mógłbym oczywiście cytować dalsze dane z bilansu, ale te liczby ukazują chyba, jak wielkie jest to przedsiębiorstwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#KonradSzołajski">O najważniejszych sprawach dość obszernie mówiłem już wczoraj, dlatego też będę się starał krótko nawiązać do najważniejszych problemów poruszonych w dzisiejszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#KonradSzołajski">Padło tu stwierdzenie, że nikt nie chce oglądać polskich filmów, ponieważ są one nieciekawe. Myślę, że jest to prawda. Większość naszych filmów nie spełnia kryteriów, które musi spełnić, by przebić się do dzisiejszego widza. Produkujemy rocznie od dwudziestu do trzydziestu filmów, a na ekrany kin trafiają trzy lub cztery tytuły. Niektóre filmy, nawet jeśli trafią do kin, to utrzymują się tam tylko przez kilka dni. W praktyce ten odsiew jest straszny, gdyż widz nie akceptuje naszych filmów.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#KonradSzołajski">Pada więc pytanie, czy winien temu jest jedynie system dystrybucji i brak promocji, czy też nasza oferta programowa jest aż tak zła? Polskie filmy cieszyły się kiedyś dużą oglądalnością. Były czasy, kiedy mogły konkurować z tytułami amerykańskimi, nawet wówczas, kiedy tych tytułów było mało. Dlatego sądzimy, wypowiadam tę opinię w imieniu swoim i kolegów, że jest to w znacznej mierze kwestia programowa. Nasza oferta nie spełnia oczekiwań widowni. Przede wszystkim widowni młodej, nastolatków i studentów, która stanowi ogromną większość widzów. Z tym musimy się niestety pogodzić.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#KonradSzołajski">Co więc należy robić? Musimy wyprodukować towar, przedstawić ofertę programową, która tę widownię zainteresuje i zadowoli. Wydaje nam się również, że przyczyną nie jest nasza nieudolność. Nie jest tak, że nagle przestaliśmy czuć rzeczywistość i myśleć o tym, co się w naszym kraju dzieje.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#KonradSzołajski">Sądzimy, że problem polega na czymś innym - przede wszystkim na selekcji scenariuszy i projektów. Ta selekcja nie odbywa się bynajmniej w agencjach, które podlegają panu przewodniczącemu Ściborowi-Rylskiemu. W 99 proc. selekcja ta odbywa się w Warszawie, przy ul. Woronicza. Oferta programowa naszej kinematografii jest więc również ofertą programową naszej telewizji.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#KonradSzołajski">W Polsce trudno jest zrobić film bez wkładu telewizji. Aby ubiegać się o dotację z Ministerstwa Kultury i Sztuki i Komitetu Kinematografii, należy uzyskać akceptację dyrekcji Agencji Produkcji Filmowej na Woronicza. Dopóki nie załatwi się tam sprawy, nie ma co mówić o składaniu pakietu. Są oczywiście wyjątki, można znaleźć innego koproducenta, są to jednak wyjątki, które potwierdzają regułę. Inne telewizje są o wiele słabsze i mają zbyt małe środki.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#KonradSzołajski">Jedyną liczącą się telewizją prywatną jest w tej chwili Canal Plus, ale daje on tylko do 2 mld zł, a jest to zbyt mało, by złożyć pakiet w Komitecie Kinematografii. Można próbować znaleźć środki za granicą, ale większość polskich tematów interesuje tylko Polaków. Pani Przyrowska wspomniała o Kieślowskim. Rzeczywiście, jest to twórca o światowym znaczeniu, który w Polsce cieszy się niewielką popularnością. Jest to paradoks - kino Kieślowskiego podoba się nam, ale jest to jednak oferta skierowana przede wszystkim do wyrobionego widza na Zachodzie. Polski widz interesuje się tym o wiele mniej.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#KonradSzołajski">Uważam, że są pewne produkty, które muszą być robione za polskie pieniądze i dla Polaków. Po to właśnie istnieje polska kinematografia. Jeśli jednak jest ona aż tak bardzo zależna od telewizji publicznej, a jaka ta telewizja jest, nie muszę chyba mówić, jako że wystarczy włączyć telewizor i zobaczyć, to łatwo można sobie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ta oferta jest tak słaba. Jednym ze środków zaradczych może więc być próba wyzwolenia kinematografii spod kurateli telewizji. Drugim środkiem, o którym już wczoraj mówiłem, jest stworzenie systemu, w którym istniałaby artystyczna, personalna odpowiedzialność za kierowane projekty. Nie może być tak, że produkuje się ponad dwadzieścia filmów, na ekrany trafiają trzy lub cztery, a reszty nikt nie chce oglądać. Można oczywiście powiedzieć, że są recenzenci, jest system obiektywnej oceny itd. Praktyka wskazuje jednak, że jest to zły system, bardzo niekorzystny dla filmu i druzgocący, artystycznie i finansowo, twórców.</u>
          <u xml:id="u-278.8" who="#KonradSzołajski">Doceniamy to, że państwo ze swoich skromnych środków budżetowych daje nam stosunkowo dużo. Uważamy, że środki, które przeznacza się na produkcję są całkiem spore i nie prosimy o więcej. Chcielibyśmy jednak, by te środki były inaczej dzielone i żeby istniała sensowna selekcja, oparta zarówno na założeniach polityki kulturalnej państwa, kryteriach artystycznych, jak i kryteriach uwzględniających życzenia widowni. Myślę, że podstawowym gatunkiem filmowym polskiej kinematografii powinien być film współczesny, odnoszący się do zjawisk dziejących się tu i teraz, opisujący świat, w którym ci ludzie żyją. Wówczas ludzie będą chcieli pójść do kina, będą chcieli zobaczyć to, czego w ofercie amerykańskiej nie zobaczą nigdy. Amerykańscy twórcy robią wspaniałe filmy, jest to wspaniała rozrywka, jest to kino, którego biegłości technologicznej raczej nie dościgniemy. Natomiast tam nie powstaną filmy, które mówią o tym, czym my żyjemy, po prostu dlatego, że ich twórcy niewiele o tym wiedzą. Od tego jesteśmy my - polscy reżyserzy i polscy twórcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#JuliuszBraun">Ogłaszam 15-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#JuliuszBraun">Wznawiam obrady. Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Budkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#JanBudkiewicz">Na wstępie muszę podzielić się z państwem gorzką refleksją. Słuchając wczorajszej i dzisiejszej dyskusji odnoszę wrażenie, że przelewamy z pustego w próżne. Temat najważniejszy - przyszłość filmowej Łodzi, ginie w natłoku rozmaitych ambicji i partykularyzmów. Może jestem niesprawiedliwy w stosunku do niektórych obecnych tu osób, ale takie odnoszę wrażenie. Wydaje mi się, że jest to szczególnie ważne, tym bardziej że jest okazja, by konkretnie o tym porozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#JanBudkiewicz">Sądzę, że mam prawo mówić o problemach filmowej Łodzi. Skończyłem tutaj szkołę, wiele lat pracowałem i od wielu lat mam bezpośrednie kontakty. W związku z tym zwracam się do panów przewodniczących Juliusza Brauna i Tadeusza Ścibor-Rylskiego, aby spróbowali nadać tej dyskusji możliwie konkretny ton, ponieważ w przeciwnym wypadku do niczego nie dojdziemy.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#JanBudkiewicz">W mojej wypowiedzi chciałbym uniknąć stwierdzeń o charakterze personalnym, nie mogę jednak nie wyrazić ubolewania, iż człowiek, który bardzo źle przysłużył się polskiej kinematografii, a szczególnie łódzkiemu środowisku filmowemu, otrzymał od francuskiego rządu odznaczenie za zasługi dla kultury, takiej jak np. Andrzej Wajda. Ocenę tego faktu pozostawiam państwu.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#JanBudkiewicz">Dlaczego od tego zaczynam? Zwróciłem się do Najwyższej Izby Kontroli z prośbą o przedstawienie informacji na temat przebiegu procesu przekształceń w Łodzi oraz tego, kto jest winien zaistnienia obecnej sytuacji. Taką notatkę otrzymałem. Znalazło się w niej kilka słów na temat byłego przewodniczącego Komitetu Kinematografii, sporo krytycznych ocen Komitetu Kinematografii, ale nie tylko. Chciałbym przedstawić państwu kilka zdań zawierających wprowadzenie do rzeczowej oceny dotychczasowej sytuacji oraz parę rad na przyszłość: „Przyjęty przez Komitet Kinematografii program restrukturyzacji jednostek organizacyjnych w Łodzi, w założeniu racjonalny i celowy, na skutek opóźnionego, niepełnego i odbiegającego od założeń sposobu wdrażania nie przyniósł spodziewanych efektów i nie poprawił w znaczący sposób sytuacji ekonomiczno-finansowej instytucji filmowych. Krytycznie należy ocenić opóźnienia w podjęciu przez Komitet Kinematografii działań restrukturyzacyjnych, mimo że przesłanki uzasadniające celowość przekształceń występowały już od wielu lat. Sytuacja instytucji filmowych była tym bardziej ważna, że miała istotny wpływ na ogólną kondycję polskiej kinematografii, gdyż według stanu na koniec 1992 r. wartość majątku zgromadzonego w Łódzkim Ośrodku Filmowym stanowiła 48 proc. wartości majątku polskiej kinematografii.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#JanBudkiewicz">Założenia programowe przewidywały konieczność objęcia restrukturyzacją wszystkich jednostek kinematografii w Łodzi oraz ponoszenie przez Komitet Kinematografii kosztów realizacji tego programu. Przewidziano cztery etapy wdrażania programu, które miały trwać łącznie od 6 do 24 miesięcy”. Pominę szczegółowe wyliczenie zadań związanych z tymi etapami. „Kierownictwo i samorządy pracownicze zainteresowanych jednostek zaaprobowały kierunki przekształceń przedstawione w projekcie programu, zgłaszając jednak szereg uwag, wątpliwości i zastrzeżeń w kwestiach szczegółowych, m.in. dotyczących podziału majątku likwidowanych jednostek, zatrudnienia pracowników twórczych i pomocniczych, utrzymania płac w okresie przejściowym, dotowania produkcji filmowej z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#JanBudkiewicz">Pomimo braku jednoznacznych rozstrzygnięć w sprawach wątpliwych, niejasnych, wzbudzających uzasadnione obawy Komitet Kinematografii 17 grudnia 1992 r. przedłożony mu w tym kształcie program restrukturyzacji zatwierdził. Zatwierdzony program nie został jednak wdrożony do realizacji, ponieważ prezydent miasta Łodzi w piśmie z dnia 5 lutego 1993 r. zanegował w całości przedstawioną koncepcję i zażądał od przewodniczącego Komitetu Kinematografii wstrzymania wszelkich prac restrukturyzacyjnych. Jednocześnie zaproponował przedstawienie alternatywnego programu reform.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#JanBudkiewicz">Po bezskutecznym oczekiwaniu na inny projekt, na początku czerwca 1993 r. biuro Komitetu Kinematografii zaproponowało podpisanie między prezydentem miasta Łodzi a przewodniczącym Komitetu Kinematografii porozumienia w sprawie restrukturyzacji. Porozumienie zostało jednak podpisane dopiero w grudniu 1993 r., czyli po pół roku. Opóźnienie to miało bardzo niekorzystny wpływ na całość procesu restrukturyzacyjnego, znacznie bowiem pogorszyły się wyniki ekonomiczne wszystkich jednostek.</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#JanBudkiewicz">Kontrola Najwyższej Izby Kontroli wykazała, że decyzja o rozpoczęciu realizacji programu restrukturyzacji z dniem 1 stycznia 1994 r. została podjęta przez przewodniczącego Komitetu Kinematografii bez wcześniejszego wykonania warunków określonych w tym programie, tj. uporządkowania stanu prawnego aktywów i pasywów jednostek, szczegółowego określenia zakresu rzeczowego i terminów realizacji programu, określenia kosztów i przychodów z restrukturyzacji w okresie jej realizacji oraz oddłużenia jednostek.</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#JanBudkiewicz">W grudniu 1994 r. minął rok od rozpoczęcia procesu restrukturyzacji. W tym okresie w praktyce zrealizowany został tylko pierwszy etap przekształceń, obejmujący utworzenie Łódzkiego Centrum Filmowego oraz Wytwórni Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych”.</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#JanBudkiewicz">Wszystko to mocno się kłóci z oświadczeniem pana dyr. Walczaka. „Nie dokonano dotychczas pełnego rozdzielenia funkcji producentów filmowych od funkcji technologiczno-technicznych. Nie rozpoczęły działalności samodzielne jednostki zaplecza technicznego kinematografii. Do czasu zakończenia kontroli podpisano tylko jeden akt notarialny utworzenia spółki z udziałem Łódzkiego Centrum Filmowego, planującej działalność w zakresie techniki zdjęciowej i oświetlenia, która jednak nie dokonała rejestracji i nie uzyskała osobowości prawnej.</u>
          <u xml:id="u-280.10" who="#JanBudkiewicz">W ocenie Najwyższej Izby Kontroli przyjęta przez Komitet Kinematografii koncepcja restrukturyzacji nie rozwiązuje podstawowych dla dalszego funkcjonowania tych instytucji problemów jakimi są zadłużenie i ograniczony popyt na usługi w zakresie produkcji filmowej. Istotną przeszkodą w rozwiązaniu problemów finansowych jest polityka Komitetu Kinematografii, który dotychczas nie ocenił przebiegu procesu restrukturyzacji, nie wyasygnował środków na pełne oddłużenie jednostek oraz praktykował liberalne metody finansowania ze środków budżetowych produkcji i dystrybucji filmów, dopuszczając zakup usług przez polskich producentów w zagranicznych studiach i wytwórniach filmowych, jak też sprowadzanie rozpowszechnianych w Polsce kopii filmowych z zagranicy, powodując w ten sposób spadek popytu na usługi polskiego przemysłu filmowego”.</u>
          <u xml:id="u-280.11" who="#JanBudkiewicz">Najwyższa Izba Kontroli w dokumencie, który otrzymałem stwierdza - „Należy niezwłocznie podjąć działania zmierzające do: opracowania programu oddłużenia jednostek kinematografii w sposób uwzględniający słuszne interesy wierzycieli i dłużników; przygotowania studium branżowego określającego zapotrzebowanie na usługi bazy produkcyjnej kinematografii; przeprowadzenia oceny dotychczasowych efektów realizacji programu restrukturyzacji oraz zasadności odejścia od niektórych jego założeń; podjęcia decyzji w sprawie ewentualnej modyfikacji przyjętej koncepcji przekształceń, wynikającej z analizy popytu na usługi w zakresie produkcji filmowej i dotychczasowych doświadczeń uczestników procesu restrukturyzacji; rozważenia ograniczenia dotowania z budżetu państwa produkcji i dystrybucji filmów realizowanej poza bazą produkcyjną polskiej kinematografii”.</u>
          <u xml:id="u-280.12" who="#JanBudkiewicz">Były to fragmenty kilkustronicowej notatki Najwyższej Izby Kontroli. Myślę, że w naszej dzisiejszej dyskusji na temat problemów filmowej Łodzi, przyszłości polskiej kinematografii i tego, co powinien uczynić Komitet Kinematografii, należałoby skupić się na tych właśnie wnioskach NIK. Do tych wniosków należy również dodać ważne stwierdzenie, jakie wczoraj usłyszeliśmy z ust przewodniczącego Komitetu Kinematografii, pana Ścibora-Rylskiego, który oświadczył, że Łódzkie Centrum Filmowe nie tylko nie zostanie zlikwidowane, ale ma nadal funkcjonować. Oczywiście, po zasadniczych przeobrażeniach.</u>
          <u xml:id="u-280.13" who="#JanBudkiewicz">Myślę, że jest to ważne także dlatego, że w ostatnim czasie wśród pracowników polskiej kinematografii, a szczególnie wśród pracowników wytwórni przy ul. Łąkowej, widoczne jest przerażenie. A jeśli człowiek ma w oczach strach i tylko o nim jest w stanie myśleć, to nie może przecież dobrze funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-280.14" who="#JanBudkiewicz">Stwierdzeniu pana Ścibora-Rylskiego należy nie tylko przyklasnąć, ale też czynnie wesprzeć związane z tym działania. Stracono już bowiem bardzo dużo czasu, nerwów i pieniędzy. Sądzę, że powinniśmy dopilnować i dopomóc, prawnie, organizacyjnie i finansowo, by wprowadzane zmiany miały sens. Nie można szukać, tak jak dotąd, na oślep i wybierać przypadkowe rozwiązania - najpierw trzeba mieć wizję. Każdy kto styka się z filmem ma jakąś, lepszą lub gorszą wizję tego, co chciałby zrobić. Potem pisze scenariusz, scenopis, wreszcie reżyseruje. Być może do Łódzkiego Centrum Filmowego i procesu restrukturyzacji należałoby zastosować zasady, które obowiązują w procesie twórczym?</u>
          <u xml:id="u-280.15" who="#JanBudkiewicz">Nie może być tak, że majątek Łódzkiego Centrum Filmowego będzie rozdrapywany, a dzisiejsza dyskusja, moim zdaniem, wskazuje na to zagrożenie. Ta wizja musi być realna i ktoś musi ją stworzyć. Niezbędny jest także gospodarz z prawdziwego zdarzenia dla tego Centrum, jeśli rzeczywiście ma to być „centrum”, a nie „prowincja”. Wszystko to należy zrobić bez mydlenia oczu - coś takiego stosował poprzedni przewodniczący Komitetu Kinematografii i to samo odczułem w wypowiedziach pana Walczaka. Uważam, że lepsza jest brutalna nawet prawda, że trzeba coś amputować, żeby organizm przeżył, niż wszelkie obietnice i uniki.</u>
          <u xml:id="u-280.16" who="#JanBudkiewicz">Myślę, że wszyscy jesteśmy zgodni, iż Łódzkie Centrum Filmowe, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna, Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych oraz „SEMAFOR” warte są zachowania i że warto w nie inwestować. Ale jak powiedziałem - mądrze i logicznie. Nie w przejazdy autobusowe do Tuszyna, nie w konkurencyjne laboratorium między ul. Narutowicza a Łąkową i nie w potrójny sprzęt „SONDORA” - warto inwestować w zespoły ludzkie i pracownicze, w tradycję i przyszłość, dla dobra polskiej kultury.</u>
          <u xml:id="u-280.17" who="#JanBudkiewicz">Myślę, że nie są to frazesy i nie przyjmą państwo tego w ten sposób - jest to nasz wspólny obowiązek. Jeśli my tego nie zrobimy, to później pozostanie już tylko gromowładny Zeus, a z mitologii wiadomo, że nie kończyło się to dobrze dla tych, na których owe gromy spadały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WiesławGołębiewski">Mam kilka uwag natury ogólnej. Odnoszę wrażenie, że nasz przyjazd do Łodzi, spotkanie z państwem i próba postawienia diagnozy są spóźnione co najmniej o rok, jeśli nie o dwa lata - wydaje mi się, że powinno się ono było odbyć na samym początku ustalania zasad restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WiesławGołębiewski">Mechanizmy zmian muszą być wypracowane równolegle w Łodzi i w Warszawie. Nie może być tak, że Komitet Kinematografii będzie tylko przejmować postulaty wypracowane przez środowisko łódzkie, m.in. dlatego, że w ślad za tymi postulatami muszą iść pieniądze. Dotychczas nie zostały określone rozsądne granice czasu i bariera finansowa, które należałoby przekroczyć, aby radykalnie rozwiązać problemy restrukturyzacji. Ani we wczorajszej, ani w dzisiejszej dyskusji takiej diagnozy nie usłyszałem.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#WiesławGołębiewski">Efekty finansowe restrukturyzacji Łódzkiego Centrum Filmowego są nikłe. Bilans zadłużenia jest fatalny, wynosi on bowiem ogółem aż 111,6 mld zł. Szczególnie przytłaczający jest bilans zobowiączaka - ile już zapłacono i jaka jest aktualna wartość rynkowa zakupionego przed laty sprzętu firmy „SONDOR”? Okazuje się, że ta transakcja miała dla łódzkich wytwórni fatalne skutki, a ktoś przecież tę decyzję podjął. Być może nie zorientowano się w porę, że jest to pułapka, poprzez którą firma „SONDOR” chce stać się współudziałowcem polskich wytwórni filmowych.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#WiesławGołębiewski">Restrukturyzacja, a szczególnie odchudzanie majątku musi mieć swoje granice, żeby Łódzkie Centrum Filmowe mogło sprostać postawionym przed nim zadaniom i zrealizować wszystkie zamówienia. Jeżeli reformy będą przeprowadzone zbyt pochopnie, to Centrum może nie spełnić oczekiwań producentów i środowiska. Łódź, jeśli ma pozostać stolicą polskiej kinematografii, musi podołać każdemu zamówieniu, zarówno zewnętrznemu, jak i wewnętrznemu.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#WiesławGołębiewski">Zauważam znaczne rozbieżności w opiniach i ocenach przedstawianych przez reprezentantów Komitetu Kinematografii i Łódzkiego Centrum Filmowego. Dotyczy to m.in. zadowolenia lub obaw z powodu udziału Telewizji Polskiej SA w finansowaniu 50 proc. polskiej produkcji filmowej. Wydaje mi się, że te stanowiska należałoby uściślić.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#WiesławGołębiewski">Ponad 60 proc. wyświetlanej w polskich kinach produkcji to filmy amerykańskie. Sądzę, że nie powinniśmy się tego bać, lecz spróbować stworzyć system odpisów od bilionowego obrotu dystrybutorów, aby z dochodów z wyświetlania filmów amerykańskich mogło korzystać kino polskie. Brak jest też mechanizmów samoobrony własnej produkcji. Wolny rynek mediów musi być wolny od absurdów ekonomicznych, a takich absurdów jest wiele, ponieważ poprzez rozmaite zaniedbania uczyniliśmy nasz rynek całkowicie bezbronnym wobec zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#WiesławGołębiewski">Jeśli mówimy o zwolnieniach celnych, to nie powinny one dotyczyć wszystkich podmiotów, lecz tylko tych, które działają na rzecz promocji polskiej produkcji filmowej. Nie spowoduje to wtedy wielkiego uszczuplenia wpływów budżetowych. Wiąże się to z ogromną liczbą istniejących podmiotów, producentów filmowych, którzy z tych zwolnień mogliby korzystać bez korzyści dla polskiego filmu.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#WiesławGołębiewski">W dyskusji przewijał się cały czas problem zakazu warunkowych odpraw kopii filmowych. Uważam, że ta sprawa musi zostać w jakiś sposób rozstrzygnięta, szczególnie że w Łodzi istnieje możliwość realizacji każdego zamówienia na wykonanie kopii filmowych z materiałów wyjściowych sprowadzonych z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#WiesławGołębiewski">Należy też pamiętać, że sama błona celuloidowa do produkcji kopii filmowych pochodzi z importu, co oznacza, że w przypadku sprowadzania gotowych kopii jest to podwójne preferowanie podmiotów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#WiesławGołębiewski">Weryfikacji wymagają umowy dzierżawy kin ze szczegółową klauzulą o promocji polskiego filmu. Taka klauzula jest niezbędna, a dotychczas nie była najczęściej realizowana.</u>
          <u xml:id="u-281.10" who="#WiesławGołębiewski">Sprawą, która wymaga załatwienia przez Komitet Kinematografii i Filmotekę Narodową jeszcze w tym roku, jest komputeryzacja zasobów archiwalnych. Wymagać to będzie pewnych nakładów finansowych, ale wiąże się to z kwestią odpowiedniego przechowywania zbiorów, niezaprzeczalnie stanowiących dobro narodowe, które nie może ulec zniszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-281.11" who="#WiesławGołębiewski">Na zakończenie chciałbym wspomnieć o zadaniu, które będzie sprawdzianem funkcjonowania wszystkich reformowanych mechanizmów polskiej kinematografii w warunkach gospodarki rynkowej. Jest to przystąpienie do prac związanych z ekranizacją „Ogniem i mieczem”. Mówi się o tym od 1989 r., ale jak dotąd, mimo ogromnego zapotrzebowania na taką produkcję, prace nad nią tkwią w martwym punkcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#DanielSzczechura">Chciałbym przeprosić państwa za nieobecność moich kolegów - kolega J. Drewno jest chory, a kolegę W. Dzikiego zatrzymały ważne obowiązki. Ja jestem chyba najmniej z nas wszystkich zorientowany w poruszanej tu problematyce, ponieważ w przeciwieństwie do nich nie brałem udziału w przygotowaniu projektu restrukturyzacji Łódzkiego Centrum Filmowego. Przyłączyłbym się jednak do apelu kolegi Budkiewicza, ażeby mówić konkretnie na temat Łódzkiego Centrum Filmowego - jakie ma ono być i jak ma egzystować - ułatwi nam to późniejsze prace nad tą materią.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#DanielSzczechura">Padło tu bardzo wiele interesujących i logicznych stwierdzeń, jak np. propozycja rozbicia Łódzkiego Centrum Filmowego na małe zespoły, które będą bardziej operatywne i lepiej przygotowane do podejmowania zadań produkcyjnych. Dowiedziałem się o tym dopiero tutaj, a wydaje mi się to bardzo słuszne.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#DanielSzczechura">Chciałbym też odnieść się do uwag i zastrzeżeń kolegi Szołajskiego w sprawie komisji pakietowej Komitetu Kinematografii. Ta komisja na pewno nie jest idealna, muszę jednak odpowiedzieć na zarzut, iż jest ona anonimowa. Po zakończeniu procesu decyzyjnego wszystkie opinie są do wglądu dla osób, które dany pakiet składały.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#DanielSzczechura">Moje obawy budzi natomiast sposób podejmowania decyzji w Telewizji Polskiej SA. Są to tak samo państwowe pieniądze jak te, którymi dysponuje Komitet Kinematografii, a zupełnie inny jest mechanizm podejmowania decyzji. W telewizji wszystko odbywa się w cztery oczy, na zasadzie indywidualnej, subiektywnej oceny. Na pytanie „dlaczego nie?” odpowiada się „bo nie!”. Z decyzjami redaktorów zamawiających nie da się podjąć dyskusji. Wydaje mi się, że tu właśnie powstaje pewne niebezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#DanielSzczechura">Pismo „Film Biznes” ujawnia szczegółowo, jak został rozdysponowany budżet Komitetu Kinematografii przeznaczony na produkcję filmową. Jest to jasne i jawne. Wiadomo, który film ile dostaje. Natomiast mnie, jako twórcę interesuje to, jakie są budżety filmów w telewizji - ile kosztował np. „Czterdziestolatek”, a ile J.J. Kolski? Ile wpłynęło scenariuszy, ile zostało odrzuconych i kto właściwie o tym decyduje? Prosiłbym posłów z Komisji Kultury i Środków Przekazu, by zwrócili na to uwagę, ponieważ są to przecież pieniądze państwowe.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#DanielSzczechura">Tyle mam do powiedzenia i obiecuję, że wszystkie postulaty, jakie tu padną powtórzę kolegom z Komitetu Kinematografii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#AleksanderWalczak">Na wstępie chciałbym się odnieść do wypowiedzi, a właściwie cytatów przedstawionych przez pana posła Budkiewicza. Uważam, że postąpił on jak bardzo zręczny adwokat, czytając tylko te fragmenty protokołu, które potwierdzały postawioną wcześniej przezeń tezę. Co więcej, pan poseł nie dokończył niektórych zdań - spróbuję więc je dokończyć. Przeczytam również te fragmenty, które mówią coś zupełnie innego, niż te przedstawione przez pana posła.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#AleksanderWalczak">Jeśli mówimy, że „znacznie pogorszyły się wyniki ekonomiczne wszystkich jednostek”, to należy powiedzieć o ile - „łączna strata na działalności za rok 1993 wynosiła 40,7 mld zł i była wyższa o 113 proc. w stosunku do wyniku za rok 1992, kiedy to straty wyniosły 19 mld zł”. Strata była ponad dwukrotnie wyższa w wyniku wstrzymania procesu restrukturyzacyjnego. Jednak proces ten został wstrzymany tylko dlatego, że zaproponowano napisanie innego, lepszego programu.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#AleksanderWalczak">Po półrocznym oczekiwaniu zwróciliśmy się do Komitetu Kinematografii z ofertą negocjowania naszego programu i podpisania odpowiedniego porozumienia. To, że zostało ono podpisane dopiero w grudniu, nie wynika ze złej woli, mojej lub byłego przewodniczącego Komitetu Kinematografii, ale ze zwłoki w działaniu ówczesnego prezydenta miasta Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#AleksanderWalczak">Następny fragment mówi o tym, że Łódzkie Centrum Filmowe jest bardzo zadłużone, że znaczną część tych zobowiązań stanowi dług wobec ZUS, ale to stwierdzenie opatrzone jest następującym komentarzem: „Kontrola wykazała, że praktyka nie regulowania zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma charakter powszechny i dotyczy 10 z 12 jednostek kinematografii w kraju”. Prawie wszyscy nie płacą składek, a więc to, co działo się w Łodzi nie odbiegało zbytnio od reszty kraju. Oczywiście, jest to wielkie nieszczęście, że tych składek nie można płacić i jakoś trzeba temu zaradzić, ale ten komentarz stawia Łódzkie Centrum Filmowe w nieco innym świetle.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#AleksanderWalczak">Kolejny fragment - „Aktualny poziom zadłużenia wyklucza możliwość samodzielnego rozwiązania tego problemu przez zainteresowane jednostki, szczególnie przez Łódzkie Centrum Filmowe, które przejęło wysoki stan zadłużenia trzech różnych, połączonych w jedną instytucję jednostek. Wprawdzie, zgodnie z opinią rady koordynacyjnej ds. restrukturyzacji, instytucje filmowe podlegające podziałowi i łączeniu powinny zostać oddłużone w trakcie, lub po zakończeniu procesu restrukturyzacji poprzez przyznanie dotacji bądź przeprowadzenie negocjacji z wierzycielami, ale do końca 1994 r. Komitet Kinematografii nie dokonał oddłużenia tych jednostek, a przekazywane kwoty dotacji stanowiły znikomą część zobowiązań”.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#AleksanderWalczak">I najważniejszy fragment - „Najwyższa Izba Kontroli dostrzega pozytywne rezultaty trwającej restrukturyzacji. Łódzkie Centrum Filmowe dokonało selekcji i przemieszczenia majątku, tworząc optymalne technologicznie ciągi usługowo-produkcyjne, nie zwiększające potencjału, lecz umożliwiające lepsze wykorzystanie urządzeń. Zlikwidowano trzy niezależnie działające studia dźwiękowe i trzy laboratoria obróbki taśmy, tworząc jeden z pełnym zakresem usług. Dokonano analizy wykorzystania budynków i gruntów oraz podjęto działania zmierzające do komasacji produkcji na zmniejszonej powierzchni. Działania te, łącznie z prowadzoną od wielu lat racjonalizacją zatrudnienia, przyniosły istotną redukcję kosztów działalności. W efekcie procesów restrukturyzacyjnych nastąpiło zmniejszenie strat, jakie generował majątek przejęty przez Łódzkie Centrum Filmowe przed przystąpieniem do procesu przekształceń”.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#AleksanderWalczak">Dowodem na to są załączniki, które mówią m.in., że łączna strata w łódzkich instytucjach filmowych na koniec roku 1993, a więc tuż przed przystąpieniem do restrukturyzacji, wynosiła 40,7 mld zł. Natomiast strata za rok 1994, czyli po pierwszym roku restrukturyzacji spadła do 37,8 mld zł. Jest to oczywiście niewiele, pokazuje to jednak tendencję, która zaistniała w tak trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#AleksanderWalczak">Wydaje mi się, że od wczoraj nie zostało wyjaśnione pewne nieporozumienie - jest to kwestia liczb. To nieporozumienie wynika zapewne z tego, że nie wszyscy państwo orientujecie się w sprawach księgowości. Otóż, czym innym jest strata z bieżącej działalności za dany rok, a czym innym zadłużenie i zobowiązania, które sumują się z zadłużeniem i zobowiązaniami z lat poprzednich. To, że w Łódzkim Centrum Filmowym za rok 1994 wystąpiła strata 35 mld zł, a zadłużenie, sięgające często pięciu lat, wynosi ok. 100 mld zł, jest dwiema różnymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-283.8" who="#AleksanderWalczak">Należy też wyjaśnić, skąd się ta faktyczna strata wzięła, myślę bowiem, że dyr. Holwek nie przedstawił tego wystarczająco szczegółowo. Faktyczna strata Łódzkiego Centrum Filmowego na działalności gospodarczej, czyli na prowadzonych usługach filmowych wyniosła 3,7 mld zł. Stanowi to nikłą część obrotów tej firmy. Skąd więc wzięły się tak wysokie straty?</u>
          <u xml:id="u-283.9" who="#AleksanderWalczak">Przede wszystkim, nie były one zawinione przez Łódzkie Centrum Filmowe. Do ich powstania przyczyniły się natomiast trzy przejęte przez Łódzkie Centrum Filmowe wytwórnie filmowe. Według tego zestawienia, 11 mld zł to narastające odsetki budżetowe od niezapłaconych wcześniej, w latach poprzednich, należności - dolicza się to do kosztów działalności w danym roku, ale nie wynika to z błędów popełnionych w tym okresie.</u>
          <u xml:id="u-283.10" who="#AleksanderWalczak">Do powstawania strat przyczyniają się także różnice kursowe - jak wiadomo, następuje dewaluacja różnych walut, a frank szwajcarski jest szczególnie silną walutą i w związku z tym co roku wartość sprzętu firmy „SONDOR” rośnie - w ub.r. było to ponad 8 mld zł. Straty związane z utrzymywaniem niepotrzebnego majątku przejętych wytwórni wyniosły blisko 1,5 mld zł. Wszystkie te kwoty wliczono w straty Łódzkiego Centrum Filmowego w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-283.11" who="#AleksanderWalczak">Padło pytanie o to, ile dotychczas zapłacono za sprzęt firmy „SONDOR” i jaka jest obecnie realna wartość tego sprzętu? Nie będą to niestety zbyt dokładne dane, ale spróbuję pokrótce to przedstawić. Sprzęt ten kupowano na podstawie decyzji podjętej przez Komitet Kinematografii jeszcze za przewodnictwa ministra Burskiego, natomiast zakup realizowano w trakcie interregnum, które nastąpiło po jego odwołaniu. Ta sytuacja stała się przyczyną złych decyzji i nieefektywnych zakupów. W 1990 r. za sprzęt firmy „SONDOR” zapłacono ok. 10 mld zł. Należy jednak pamiętać, że w tamtym okresie nie podejrzewano jeszcze, że tak bardzo spadnie produkcja i wyglądało na to, że ten sprzęt na siebie zarobi.</u>
          <u xml:id="u-283.12" who="#AleksanderWalczak">W oparciu o opinie techników i moją własną, mogę powiedzieć, że ten sprzęt wart jest obecnie nie więcej niż 30 mld zł. Być może nawet znacznie mniej. Jest to blisko trzykrotnie mniej, niż na papierze. Przecena, o której była mowa, służy zmniejszeniu odpisów amortyzacyjnych. W 35 mld zł straty Łódzkiego Centrum Filmowego 9 mld zł to odpisy amortyzacyjne, których pokaźna część pochodzi właśnie z amortyzacji sprzętu firmy „SONDOR”. Jeżeli wartość sprzętu zostanie przeceniona, spadną również i odpisy, gdyż amortyzacja istnieje przede wszystkim w księgach, nie rzutuje więc na płynność finansową.</u>
          <u xml:id="u-283.13" who="#AleksanderWalczak">Wczoraj posądzono mnie o zbytni optymizm wypowiedzi dotyczącej rozwiązania sprawy sprzętu firmy „SONDOR”. Przyznaję, jestem optymistą, gdybym bowiem nim nie był, to nie podjąłbym się wielu spraw. Także i tej. Od czterech lat mój optymizm się sprawdza i wierzę, że tę sprawę da się załatwić. Proponowaliśmy Szwajcarom różne rozwiązania - wejście w spółkę, zwrot sprzętu, negocjacje. Firma „SONDOR” milczała, co roku otrzymywaliśmy tylko kilka pism, kiedy upływał termin spłaty kolejnej raty i w odpowiedniej agencji rządowej należało udowodnić, że podjęto próbę ściągnięcia tych pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#BarbaraPrzyrowska">Mówimy o filmowej Łodzi i Łódzkim Centrum Filmowym, jak gdyby dotyczyło to tylko terenu Łodzi. Uważam, że powinniśmy rozpatrzyć to globalnie i odnieść się do podobnych instytucji na terenie całej Polski.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#BarbaraPrzyrowska">Wielokrotnie wspominano tutaj, że mamy bardzo rozbudowaną bazę produkcyjną. Jeśli mówimy, że łódzka baza produkcyjna jest nadmiernie rozbudowana, to dlaczego w takim razie rozbudowuje się Wytwórnię Filmów Dokumentalnych? Czy ta dyskusja ma dotyczyć całej polskiej kinematografii, czy też tylko Łodzi, a Wytwórnia Filmów Dokumentalnych jest traktowana osobno, mimo że działamy na tym samym rynku? Czy nie będzie to jeszcze jedna chybiona inwestycja i okaże się, że baza produkcyjna w całej Polsce jest za duża, ale zlikwiduje się ją tylko w Łodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#KonradSzołajski">Przy całym szacunku dla mojego adwersarza, pana Daniela Szczechury, będę musiał ustosunkować się do kilku informacji, które podał jako fakty, a które nie do końca są zgodne z prawdą, co za chwilę państwu udowodnię.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#KonradSzołajski">Po pierwsze, kwestia anonimowości. Nie chciałem tego robić wcześniej, jako że wydawało mi się to sprawą zbyt szczegółową, ale gdy padają nieprawdziwe informacje, muszę je sprostować, pokażę więc państwu, jak wyglądają recenzje z tych agencji, o których cały czas mówimy. Jeśli przyjrzycie się państwo tym recenzjom, to naocznie stwierdzicie, że są one anonimowe. Nazwiska ludzi, którzy je podpisują pozostają zasłonięte nawet po decyzji. Ta anonimowość nie polega na tym, że autor recenzji ukrywa się przed przewodniczącym Komitetu Kinematografii, ale że ukrywa się przed nami. Pozostaje anonimowy w stosunku do twórców.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#KonradSzołajski">Recenzje, które możecie państwo obejrzeć odnoszą się do projektu, na który dostałem pieniądze z Komitetu Kinematografii - większość recenzentów opowiedziała się za przyznaniem dotacji - nie jest to więc skarga czy zemsta. Uważam jednak, że taka anonimowość jest nonsensem, ponieważ nie wiem, kto to pisze, pan Iksiński, czy pan Wajda, a te dwa głosy bardzo się dla mnie różnią. Z anonimowością wiąże się brak odpowiedzialności, który polega na tym, że nie bardzo wiadomo, kto jest za, kto przeciw i kto w końcu o tym decyduje.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#KonradSzołajski">Ostatnio miałem projekt - przepraszam, że mówię o własnych sprawach, ale te sprawy dobrze znam - w odniesieniu do którego znaczna część recenzji była negatywna. W większości przypadków te negatywne recenzje były nieczytelne, a na ich podstawie Agencja Produkcji Filmowej występuje z wnioskiem do przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który następnie podejmuje decyzję akceptującą lub nie akceptującą decyzji Agencji opartej na takiej recenzji. Jeśli zechcą państwo zobaczyć taką recenzję, to także mogę ją państwu pokazać. Moim zdaniem, jest to straszliwe nieporozumienie, ponieważ nie można w stosunku do państwowych pieniędzy podejmować decyzji na podstawie takich świstków.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#KonradSzołajski">Przepraszam przedstawiciela Komitetu Kinematografii za sprostowanie, ale to, co powiedział było nieścisłe i czułem się zobowiązany to wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#KonradSzołajski">Zgadzam się natomiast w pełni z tym, co powiedział na temat Telewizji Polskiej SA - tam jest jeszcze gorzej, gdyż nie ma żadnych papierów i w ogóle nie wiemy według jakich kryteriów podejmowane są decyzje.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#KonradSzołajski">Proszę państwa, wypowiadam się nie tylko we własnym imieniu. Jestem reprezentantem bardzo dużego grona reżyserów zrzeszonego w Kole Polskich Reżyserów Filmowych przy Stowarzyszeniu Filmowców Polskich. Proszę więc nie traktować tego głosu jako indywidualnej wypowiedzi twórcy - jest to głos wielkiej grupy reżyserów.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#KonradSzołajski">Na zakończenie, chciałbym powiedzieć, iż wydaje mi się, że problemy związane z filmową Łodzią mają bardzo podobną do powyższych kwestii przyczynę - nie bardzo wiadomo, kto podejmował decyzje. Słyszymy, że sprzęt firmy „SONDOR” był kupiony wtedy, kiedy Komitet Kinematografii pozostawał bez przewodniczącego. Na tym właśnie polega problem - gdzie jest osoba odpowiedzialna za polską kinematografię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JanBudkiewicz">Chciałbym podziękować panu Walczakowi za to, że uzupełnił przedstawioną przeze mnie notatkę Najwyższej Izby Kontroli, gdyż ja nie chciałem czytać dwunastu stron tego dokumentu. Dziękuję tym bardziej że w co drugim zdaniu mówił pan o stratach. Nie podawałem liczb, ponieważ wydawało mi się, że nie jest ważne, czy jest to miliard mniej, czy więcej. Ważne jest to, że są straty, których być nie powinno. Należy doprowadzić do tego, aby tych strat nie było. To właśnie było intencją mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#TadeuszWijata">Chciałbym się odnieść do dwóch spraw, które wprawdzie były już tutaj poruszane, ale które budzą moje wątpliwości. Chodzi o produkcję kopii filmowych w Polsce oraz problem grania polskich filmów w polskich kinach.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#TadeuszWijata">Zgadzam się w pełni z panem wiceprezydentem Parzyjagłą, że mało prawdopodobne jest, by zachodni dystrybutorzy zgodzili się na produkcję kopii w Polsce. Pamiętajmy o tym, że prywatny system dystrybucyjny kształtował się w Polsce od czerwca 1990 r., kiedy to ITI wprowadziło w nowym, prywatnym systemie na ekrany film „Niebezpieczne związki”. Ten system przyjął się na naszym rynku. Powstały firmy, które są przedstawicielami wielkich amerykańskich koncernów dystrybucyjnych i jeśli udałoby się przy pomocy działań prawnych wprowadzić obowiązek wykonywania kopii w Polsce, to te firmy wycofają się z naszego rynku, a filmy będą wchodzić na ekrany polskich kin tak jak kiedyś, w rok lub dwa od premiery.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#TadeuszWijata">Konsekwencje tego faktu będą oczywiste, gdyż widzowie znowu odpłyną z kin, a przecież właśnie teraz, kiedy frekwencja stale rośnie i mamy stulecie kina, należy wykorzystać zainteresowanie szerokim ekranem i promować polskie kino, szczególnie że wydaje mi się, iż młodzież powoli zaczyna odczuwać przesyt amerykańską masówką i zwraca się w stronę ambitniejszej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#TadeuszWijata">Sądzę, że jest możliwe stworzenie systemu, w którym dystrybutorzy obecni na polskim rynku mogliby przekazywać procent od obrotów lub wpływów na wspieranie polskiej produkcji filmowej. Będzie to na pewno bardzo trudne, co nie znaczy jednak, że niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#TadeuszWijata">Niektórzy twórcy przy różnych okazjach podkreślali, że polskie kina nie chcą grać polskich filmów. Pojawiają się w związku z tym rozmaite pomysły, np. by w ustawie o kinematografii zapisać obowiązek prezentowania polskiej produkcji w kinach. Pamiętajmy, że zdecydowana większość kin, szczególnie tych, które decydują o rynku, są to kina prowadzone przez prywatne firmy i osoby. Granie polskich filmów musi się im opłacać. Filmy sprowadzane przez różnych dystrybutorów na zasadach rynkowych są dla tych kin atrakcyjne, ponieważ są dochodowe.</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#TadeuszWijata">Być może, jakieś zwolnienia lub preferencje stanowiłyby dla właścicieli kin motywację do wprowadzenia polskiego repertuaru, ale tylko pod warunkiem, że także polskie filmy będą w jakiś sposób dla widzów atrakcyjne. Tego typu pomysły już się pojawiały, m.in. w rozmowach z Agencją Dystrybucji Filmowej, sądzę jednak, że lepszym rozwiązaniem jest kontynuacja idei sieci kin artystycznych, studyjnych, które byłyby państwowe i które przejęłyby na siebie zadanie promowania produkcji polskiej i artystycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#DanielSzczechura">Chętnie obejrzę zapowiedziane przez pana Szołajskiego dokumenty, gdyż nad takim systemem pakietowym nigdy nie głosowałem, ani też takiego systemu nigdy nie zatwierdzałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Zapewne będę mówił nieco nieskładnie, ale muszę ustosunkować się do kilku poruszonych tutaj spraw. Słysząc wypowiedzi niektórych kolegów, odnoszę wrażenie, że wielu z nich zachowuje się tak, jak gdyby został otwarty konkurs na dyrektora Łódzkiego Centrum Filmowego. Przestańcie się nam wszystkim podlizywać, nie opowiadajcie różnych bredni, nie licytujcie się bzdurnymi pomysłami produkcyjno-dystrybucyjnymi! Przecież nie o to dzisiaj chodzi!</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Zawsze trzeba zaczynać od pytania, o co właściwie chodzi? Na to mogę odpowiedzieć - chodzi o ogromne pieniądze. A po to, żeby nic nie było widać i żeby cała sprawa przebiegała tak, jak w bajce Krasickiego „O czapli”, należy stworzyć kilka zabobonów.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Spróbuję państwu pokazać zabobony, które tworzą zarówno Bogu ducha winni urzędnicy Najwyższej Izby Kontroli, posłowie, jak i inni zainteresowani, i w ten właśnie sposób, poszerzając obszar naszej wspólnej ignorancji, skutecznie siebie i nas obezwładniają.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Restrukturyzacja i prywatyzacja nie są procesami, na których mamy zarabiać. Są to procesy strategiczne, zmieniające nasz ustrój i mające wpływ na życie nasze, naszych dzieci i wnuków. Są to historyczne przemiany. W związku z tym nie możemy pytać urzędnika Najwyższej Izby Kontroli, czy przypadkiem nie wydaliśmy za dużo pieniędzy. Takich pytań nie wolno nam stawiać. Posłowie tkwią jednak w takich zabobonach, a z trybun sejmowych płyną bzdurne twierdzenia, że na prywatyzacji i restrukturyzacji należy zarabiać, że ktoś ma już plan zarabiania na prywatyzacji i restrukturyzacji. Proszę państwa, to są procesy strategiczne. Dzisiaj na nich się traci, ale dzieje się tak po to, by nasze społeczeństwo zyskało w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Kolejne pytanie - jaki jest cel tej restrukturyzacji? Proszę państwa, byłem przeciwnikiem restrukturyzacji. Nie chciałem jej dlatego, że jestem reżyserem i od 1972 r. pracuje w wytwórni przy ul. Łąkowej. Mam tam wielu przyjaciół i znajomych, którzy wspierają mnie swoją wiedzą. Byłem trochę zaskoczony, ale nie niechętny, kiedy dowiedziałem się, że ci moi przyjaciele planują restrukturyzację i że jest to oddolna inicjatywa.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Nieco później Komisja Kultury Rady Miejskiej poprosiła mnie, człowieka znającego się na rzeczy, o zrecenzowanie dwóch przygotowanych odgórnie projektów restrukturyzacji, zgodziłem się i zacząłem je czytać. Były to projekty przygotowane przez dwie prywatne łódzkie spółki, przez ludzi, którzy nie mają pojęcia o niczym, co dotyczy kinematografii i którzy dostali za to co najmniej 200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Rozśmieszyło mnie to, co znalazłem w tych projektach. Od razu dostrzegłem w nich złą wolę, matactwo, coś, co jest brednią - pomysł przekształcenia czterech znanych łódzkich instytucji filmowych w kołchoz, a właściwie sowchoz. Łódzkie Centrum Filmowe stało się dla tych instytucji czapą, nie rozumiem jednak, po co? Jeśli weźmie się ludzi za mordę, sterroryzuje perspektywą bezrobocia i wyrzucania na bruk, to wiadomo, że ci ludzie uklękną i ulegną. Przed kim? Przed przyszłym właścicielem. Dlatego przestało mi się to podobać i napisałem to w recenzji.</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Mówię to brutalnie, gdyż trzeba wreszcie odsłonić wszystkie karty. Proszę państwa, na temat tych dwóch odgórnie przygotowanych, a raczej - zamówionych projektów rozmawiałem z pracownikami wytwórni. Byłem u wielu osób i ostrzegłem je przed tymi rozwiązaniami. Mówiłem, żeby zrobili to sami, ponieważ prywatyzacja musi być łódzka, przygotowana i poprowadzona przez fachowców, którzy wezmą swój los w swoje ręce. Ci ludzie muszą zaoferować mi ceny usług, które usatysfakcjonują mnie jako producenta i reżysera, wtedy do nich przyjdę. Jeśli jednak robi się to tak, że zakłada się filmowy sowchoz trzech wytwórni - jedna, „SEMAFOR”, na szczęście się wyplątała - to czego można się spodziewać?</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Wielu ludzi prosiło mnie, żebym powiedział tutaj całą prawdę o łódzkich przekształceniach, co też robię, ryzykując, że narażę się niektórym i nie zrobię już żadnego filmu fabularnego.</u>
          <u xml:id="u-289.9" who="#GrzegorzKrólikiewicz">W środowisku roi się od plotek. Niektóre z nich zawierają sporę dozę prawdy. Mówi się, że filmowa Łódź ma zostać doprowadzona do ruiny, także za pomocą księgowania, po to, by tę ruinę mogli za psie pieniądze kupić ludzie spoza Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-289.10" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Mieliśmy już podobny przykład, gdy do Łodzi chciał wejść „Levis Strauss” i za darmo dostać fabryki przy ul. Struga. Nie udało mu się, więc teraz robi to samo w Płocku. Jeżeli tylko się o tym mówi, to nazywam to plotkami, ponieważ nie są to sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli. Są to jednak plotki, które wyrażają lęki środowiska, ludzi, którzy tu mieszkają i pracują. Jeżeli ten lęk zakwita podejrzeniem i pogłoskami o tym, że istnieje grupa siedmiu ludzi z Warszawy - wymienia się konkretne nazwiska - którzy mają swoje pieniądze, ale reprezentują także kapitał zagraniczny, i są umówieni na grabież majątku, na który pracowali łódzcy fachowcy, to wydaje mi się, że coś tu nie gra.</u>
          <u xml:id="u-289.11" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Wydaje mi się jednak, że nie jest to sprawa dla prokuratora, ale dla psychiatry. Trzeba uspokoić te lęki. Wyjaśnić sprawę, powiedzieć ludziom, o co w tym wszystkim chodzi. A chodzi o to, że restrukturyzacja jest prowadzona leniwie i, być może celowo, źle. Może to spowodować, że to, co jest majątkiem, a przez majątek rozumiem przede wszystkim umiejętności i chęci pracujących tu ludzi, ulegnie całkowitemu zniszczeniu, a wtedy tę ruinę zechce przejąć ktoś taki, jak „Levis Strauss”. A wtedy wiele może się zdarzyć.</u>
          <u xml:id="u-289.12" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Opowiem państwu komiczną scenę ze snu, który przyśnił mi się dziś w nocy. Otóż, przychodzę do wytwórni przy ul. Łąkowej, a tam już nie jest napisane „Łódzkie Centrum Filmowe”, tylko coś po angielsku. Przede mną staje dwumetrowy drab w chabrowej marynarce, ze spluwą za pasem oraz małym komputerem w ręku i pyta mnie, jak się nazywam? Mówię, że Grzegorz Królikiewicz. A on mi na to: „Nie mam pana na liście” i drzwi się zasuwają. Zanim się przebudziłem, zorientowałem się jeszcze, że w tej wytwórni robi się polskie wersje amerykańskich reklamówek i amerykańskie filmy, które za marny grosz, z polską hołotą, kręcą córki waszyngtońskich biurokratów, a moi studenci siedzą na zielonej trawce i czekają na jakąś robotę, ponieważ są bezrobotni.</u>
          <u xml:id="u-289.13" who="#GrzegorzKrólikiewicz">W tym momencie się obudziłem, przyjechałem tutaj, do optymistów i opowiadam to państwu dlatego, że ten sen jest przestrogą przed pochopnym działaniem, dlatego, że trzeba wreszcie ujawnić to, co pod stołem, by rozwiać lęki, które dręczą środowisko. Proszę państwa, nie jest ważne, kto tu będzie dyrektorem, czy sprzęt firmy „SONDOR” jest już przestarzały, czy jeszcze nie? Ważne jest coś innego - intencja restrukturyzacji - czy filmowa Łódź ma być częścią polskiej kultury, czy też ma zostać przejęta przez bandę cwaniaków?</u>
          <u xml:id="u-289.14" who="#GrzegorzKrólikiewicz">Na zakończenie chciałbym powiedzieć o jeszcze jednej sprawie. Opóźnienie odgórnie narzuconego programu restrukturyzacji nastąpiło także z mojego powodu, co wypomniał mi kiedyś pan przewodniczący Dąbrowski. W swojej recenzji wskazałem na brak podstaw prawnych dla przeprowadzenia procesów przekształceń własnościowych. Prawnicy zaczęli to badać i mimo że jedna z firm przygotowujących te projekty jest firmą prawniczą, wykryli błędy, także prawne. Dlatego tak długo to trwało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#RyszardMróz">Pan Grzegorz Królikiewicz powiedział wiele z tego, co sam chciałem państwu przedstawić. Proces restrukturyzacji instytucji filmowych w Łodzi obserwuję od samego początku, czyli od 1992 r. Nie jest to dla mnie pierwsze tego typu doświadczenie. Wcześniej była zainicjowana przez władze wojewódzkie próba restrukturyzacji łódzkich instytucji artystycznych. Było to bardzo gorzkie doświadczenie. Chodzi o to, że wojewoda miał ograniczoną pulę pieniędzy, instytucji artystycznych było za dużo, a restrukturyzacja nie była restrukturyzacją, lecz podziałem łupów.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#RyszardMróz">Drugie moje doświadczenie, równie mało przyjemne i podobne do poprzedniego, to pilotaż. W istocie problem polegał na tym samym - pula pieniędzy była ograniczona, rząd zaproponował samorządom przejęcie kompetencji i zarabianie od kilkunastu do 30 proc. na każdym zadaniu. Efektem są głównie konflikty.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#RyszardMróz">Teraz jesteśmy doświadczani restrukturyzacją. Istnieje organ centralny, który nazywa się Komitet Kinematografii i który deklaruje restrukturyzację łódzkich instytucji filmowych. Natomiast poszczególni dyrektorzy i całe środowisko nie ma pełnej świadomości, jaka jest w istocie wola tegoż centralnego organu. Jeśli Komitet Kinematografii realizując program restrukturyzacji tworzy w Łodzi, mieście o największym potencjale przemysłu filmowego, dziwny twór o nazwie Łódzkie Centrum Filmowe, a wcześniej Zespoły Filmowe - Łódź, który jest ogniwem pośrednim między organem centralnym, a jednostkami kinematografii i który w rzeczywistości, zgodnie z wolą i w imieniu Komitetu Kinematografii pełni funkcję likwidatora tych jednostek, a kieruje tym dyrektor największej wytwórni filmowej, to nic dziwnego, że reszta dyrektorów, nie rozumiejąc tego chwytu, jest niezadowolona. W rezultacie mamy do czynienia z rozmaitymi przepychankami personalnymi i ekonomicznymi, a pula pieniędzy, jaka w przyszłości będzie do wzięcia jest pokaźna.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#RyszardMróz">Złożę na ręce pana przewodniczącego Brauna pismo, w którym szczegółowo ten temat omawiam, nie będę się więc powtarzał, ale na zakończenie chciałbym jeszcze wyrazić pewną opinię. Uważam, że Łódzkie Centrum Filmowe, które wzięło na siebie rolę likwidatora, a tak należy rozumieć działania Centrum w ciągu ostatniego roku, przez obie strony sporu jest traktowane jak chłopiec do bicia. Środowisko filmowe jest niezadowolone, ponieważ uważa, że należy mu się ochrona ze strony państwa, natomiast Komitet Kinematografii nie jest zadowolony, ponieważ nie może doczekać się zmian, ale daje na ten cel o wiele za mało pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#RyszardMróz">Komitet Kinomatografii na samym początku zaproponował 10 mld zł na całość restrukturyzacji - ta kwota trochę nas rozśmieszyła. Potem powiedziano, że będzie to 10 mld zł na każdy rok. Nawet zakładając, że wszystko przebiegałoby zgodnie z planem, a środowisko byłoby restrukturyzacji przychylne i chętnie tworzyło spółki, to i tak kwota 30 mld zł nie wystarczy na rzetelne zorganizowanie i doposażenie w sprzęt tych spółek, tak by były w stanie samodzielnie funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#RyszardMróz">Najważniejsze pytanie brzmi - jaka jest wola Komitetu Kinematografii co do rzeczywistej restrukturyzacji największego w kraju ośrodka przemysłu filmowego? Odpowiedź na to pytanie chciałbym usłyszeć na tym spotkaniu. Po doświadczeniach z restrukturyzacją instytucji artystycznych i pilotażem z niepokojem obserwuję to, co się dzieje obecnie w Łodzi. Stanowisko Komitetu Kinematografii nie jest dla mnie jasne i nie wiem, czy restrukturyzacja - skądinąd świetny propagandowy chwyt - nie jest przykrywką dla kolejnego podziału łupów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#AndrzejStrąk">Ostatnie wypowiedzi bardzo mnie ucieszyły, podobnie jak wystąpienie pana posła Budkiewicza. Możemy się zgadzać, lub nie zgadzać w różnych sprawach, ale faktem jest, że nie możemy sobie pozwolić na żadne niejasności. Na pewno mam inne zdanie co do konkretnych rozwiązań niż pan Grzegorz Królikiewicz, każdy z nas myśli inaczej, ale prawdę należy mówić prosto w oczy. „SEMAFOR” nie przystąpił do restrukturyzacji właśnie dlatego, że wszystko to było mało przejrzyste i pojawiało się zbyt wiele wątpliwości, zarówno prawnych, jak i ekonomicznych. Za dużo jest łączenia i dzielenia, z których nic nie wynika.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#AndrzejStrąk">Wtedy, kiedy podejmowano decyzje dotyczące restrukturyzacji mówiliśmy, że są sprawy, które dotyczą poszczególnych jednostek i sprawy, których w Łodzi sami nie załatwimy. Do tej drugiej grupy należy wspominana tu wielokrotnie sprawa sprzętu firmy „SONDOR”. Obawiam się, że jeśli nie zostanie ona załatwiona w najbliższym czasie, to mimo optymizmu pana Walczaka, będziemy mieć poważne kłopoty. Twierdzenie, że jeśli przez cztery lata nic się nie stało, to i teraz nic się nie zmieni, nie wydaje się być słuszne. Mówiłem wczoraj, że „SONDOR” zamierza skierować sprawę do sądu. Oczywiście, może to być tylko zwykłe straszenie, ale mam nadzieję, że spowoduje to przyspieszenie podjęcia decyzji.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#AndrzejStrąk">Uważam, że restrukturyzację należy zacząć od uregulowania zobowiązań i długów. Jeżeli tego nie zrobimy, to jeśli nawet pojawi się pomysł na większą produkcję, a któraś z instytucji zacznie lepiej pracować, to i tak stare długi nie pozwolą odbić się od dna. Zwracam się do Komitetu Kinematografii z prośbą i sugestią, by jak najszybciej się tym zająć. Być może należy w tym celu powołać zespół, w skład którego wejdzie dobry prawnik, finansista itd. Obawiam się, że sami sobie nie poradzimy, choć nie ma wątpliwości, że tu w Łodzi, musimy pracować wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#AndrzejStrąk">Teraz kilka spraw o charakterze polemicznym. Chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi o równość lub nierówność państwowych i prywatnych podmiotów gospodarczych, to jestem za tym, by prywatyzacja zaszła jak najdalej, ponieważ spółki na pewno będą działać sprawniej, szybciej, taniej i mobilniej niż instytucje państwowe. Nie jest natomiast prawdą, że te podmioty nie są równe wobec prawa. Prawda jest taka, że są dobre i złe firmy prywatne. Są firmy, które działają już na zasadach zdrowego rynkowego kapitalizmu i są takie, które jeszcze się tego nie nauczyły. Jeśli my - studio bez wątpienia państwowe - przez długi czas kredytujemy firmę prywatną, która zalega nam ze spłatą 140 mln zł, znaczy to, że albo ta firma działa nieprawidłowo, albo po prostu źle się jej wiedzie.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#AndrzejStrąk">To samo dotyczy kosztorysów filmów. Różnie z tym bywa, ale mogę państwu powiedzieć, że produkowane przez nas filmy kosztorysowo nie odbiegają od filmów produkowanych przez firmy prywatne. Nie jest więc prawdą, że w tych firmach zawsze jest taniej.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#AndrzejStrąk">Pomijam sprawę składek ZUS, która została już częściowo rozwiązana, pojawiła się jednak kwestia umów o dzieło, muszę więc powiedzieć, że dla firm prywatnych korzystne jest, iż zatrudniamy i ubezpieczamy tak wiele osób, ponieważ wydatnie zmniejsza im to koszty, kiedy te osoby z nimi współpracują.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#AndrzejStrąk">Na zakończenie chciałbym wrócić do tego, o czym wczoraj i dzisiaj mówił pan Szołajski, czy do spraw artystycznych. Z jednej strony, mówimy o gospodarce rynkowej i większość z przedstawionych tu stwierdzeń jest prawdziwa, z drugiej, proszę pamiętać, że firmy prywatne produkują sporo, ale nie zawsze są to dzieła wybitne, a najczęściej po prostu złe.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#AndrzejStrąk">Dlatego też powinniśmy osobno rozważyć dwie sprawy - kinematografii w rozumieniu filmu artystycznego, który także powinien mieć widza i zarabiać pieniądze oraz produkcji kinematograficznej dla nowo powstających prywatnych telewizji, o czym mówił pan Wójcik z firmy ATV. Ważny jest jednak również rząd sum. Pan Wójcik wspomniał o 100 mln zł na półgodzinny program - obecni tu reżyserzy z pewnością potwierdzą, że jest to kwota śmieszna, za którą nie zrobi się porządnej produkcji filmowej. Oznacza to, że owa przyszłość polskiej kinematografii sprowadzi się do produkcji czysto technologiczno-telewizyjnej, reporterskiej czy publicystycznej. Przecież nie chodzi nam wyłącznie o ocalenie produkcji polskiej kinematografii - to należy do spraw gospodarczych i konieczne są tutaj pewne kompromisy, ale przede wszystkim o zachowanie jakości artystycznej.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#AndrzejStrąk">W tej chwili ocena artystyczna dzieła filmowego wydaje się, niestety, mniej ważna, jeśli klient zamawia filmy i są z tego pieniądze. Mniej się zastanawiamy, czy film się nam podoba - ma się podobać przede wszystkim zamawiającemu, ponieważ wtedy daje pieniądze. Nie jest to pozbawione słuszności, nie możemy jednak nie myśleć o marginesie kina artystycznego.</u>
          <u xml:id="u-291.9" who="#AndrzejStrąk">To, czy Polska chce mieć kinematografię, czy nie, jest decyzją strategiczną. Być może nie potrzebujemy własnej kinematografii, lub też nie jest nam potrzebny tak duży przemysł filmowy? O tym trzeba głośno mówić.</u>
          <u xml:id="u-291.10" who="#AndrzejStrąk">Jest jeszcze sprawa naszych własnych problemów, dotyczy ona jednak zapewne także innych wytwórni. Dotychczasowa współpraca z biurem Komitetu Kinematografii nie układała się zbyt dobrze. Komitet jest daleko i jest ciałem, które podejmuje autorytarne decyzje. Mam nadzieję, że nowy przewodniczący, pan Ścibor-Rylski, przełamie tę tradycję i nawiąże bliższy i bardziej bezpośredni kontakt z wytwórniami. Jeśli jesteśmy dofinansowywani przez Komitet Kinematografii, to wydaje mi się, że powinna to być relacja dwustronna - my powinniśmy tam bywać, czegoś chcieć i wspólnie coś uzgadniać, z drugiej strony, zapraszamy przedstawicieli Komitetu Kinematografii do siebie, ponieważ ten, kto daje pieniądze, ma prawo do kontrolowania, zmieniania dyrektorów itd. Tak to powinno wyglądać, ale do tej pory decyzje zapadały zza biurka, tak jak w przypadku restrukturyzacji, której pomysł spodobał się urzędnikom i ekspertom z Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-291.11" who="#AndrzejStrąk">Wspomniałem już o problemach kina artystycznego. Nie chciałbym oceniać działalności trzech agencji - produkcyjnej, scenariuszowej i dystrybucyjnej, ale wydaje mi się, że o sensie ich istnienia świadczy fakt, że coś się jednak w Polsce kręci. Jest to system, który do pewnego stopnia się sprawdza, chciałbym jednak, żeby działał on szybciej i otwarciej. Do tej pory było tak, że na temat przyznania pakietu wypowiadali się eksperci, a potem sprawa trafiała na biurko przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który podejmował decyzję. Mogę podać dwa przykłady z własnego doświadczenia, kiedy decyzji nie ma do dzisiaj. Odpowiedź powinna być prosta - projekt uzyskał za mało ocen pozytywnych, nie ma dotacji; oceny są pozytywne, dotacja została przyznana, pieniądze będą za pół roku. Niestety, biuro Komitetu Kinematografii nie lubiło odpowiadać na pisma i zapytania - może teraz się to zmieni - i uważam, że takie postępowanie nie było właściwe.</u>
          <u xml:id="u-291.12" who="#AndrzejStrąk">Należy się też zastanowić, czy wszystkie pieniądze z dotacji na produkcję filmową powinny przechodzić przez agencje? Złożyliśmy np. do Komitetu Kinematografii projekt zrealizowania krótkich, jednominutowych filmów z okazji stulecia kina. Miały to być filmy artystyczne, z założenia niedochodowe. Być może część pieniędzy powinno się przyznawać na odrębnych zasadach, poza normalnym obiegiem. Powinny się znaleźć dodatkowe pieniądze na debiuty. Kiedyś żywa była współpraca z Państwową Wyższą Szkołą Filmową, Telewizyjną i Teatralną. Na przykład w naszej wytwórni powstawały pierwsze, dyplomowe filmy Zbyszka Rybczyńskiego. Dobrze by było, gdyby została utworzona specjalna pula środków na wspieranie sztuki filmowej i debiutów. Może jest to zły pomysł, ale uważam, że coś takiego jest w tej chwili potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym rozpocząć od przeprosin. Nie ma dzisiaj pani poseł Śledzińskiej-Katarasińskiej i nikt nas nie upomniał, że niewłaściwie wykorzystujemy obecność sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu w Łodzi. Wchodzimy w szczegóły, mówimy ciągle o tych samych problemach i nie kreujemy wniosków na przyszłość. Odniosę się do kilku wypowiedzi, ponieważ nie chciałbym, żeby posłowie wrócili do Warszawy przeświadczeni, że sytuacja jest tak tragiczna, jak to tutaj przedstawiano.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#TadeuszŚciborRylski">Wczoraj ośmieliłem się skrytykować optymizm zawarty w wypowiedzi pana Walczaka. Dzisiaj muszę skrytykować także optymizm wypowiedzi pana dyr. Holweka. Filmy, które mogłyby być realizowane w wytwórni Łódzkiego Centrum Filmowego - „Ogniem i mieczem”, „Nie-Boska komedia”, „Osioł grający na lirze” - w tym roku na pewno do niej nie trafią. W związku z tym liczenie na to, że będzie możliwa tak duża produkcja jest zdecydowanie zbyt optymistyczne. Ani „Ogniem i mieczem”, ani „Nie-Boska komedia”, ani „Osioł grający na lirze” nie zgromadziły dotychczas 50 proc. budżetu. Otrzymaliśmy ostatnio odpowiedź strony francuskiej, że opcja na film pana Wojciecha Hasa wygasła dwa lata temu, więc pieniędzy z Francji nie będzie. Prawdą jest jednak, że te produkcje postawiłyby tę wytwórnię na nogi.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#TadeuszŚciborRylski">Pani Przyrowska pytała, dlaczego pozwala się rozbudowywać warszawskiej wytwórni? Dlatego, że ta wytwórnia wypracowała w ub. roku ponad 7 mld zł zysku, a system do tego właśnie miał doprowadzić. Instytucje filmowe miały się zreformować i zacząć zarabiać dzięki niewielkim dotacjom. Wytwórni Filmów Dokumentalnych to się udało i nie możemy jej ukarać za to, że właściwie wykorzystała postawioną przed nią szansę.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#TadeuszŚciborRylski">Wypowiedź pana posła Budkiewicza była nacechowana największą troską. Pan poseł przeanalizował raport Najwyższej Izby Kontroli, który obnaża nie tylko nieszczęście Łodzi. Obnaża, panie dyrektorze Walczak, także brak nadzoru nad naszymi jednostkami, skoro stwierdza, że dziesięć z dwunastu nie płaci podstawowego zobowiązania, jakim jest składka ZUS. Posłowie wytłumaczyli nam wczoraj, co oznacza niepłacenie składek ZUS dla naszych pracowników. Jest mi bardzo przykro, że muszę o tym państwu przypominać w obecności komisji sejmowej, która niebawem będzie się pochylać nad wykonaniem przez nas budżetu i zapyta mnie, co zrobiłem, żeby ta sytuacja nie powtórzyła się w tym roku? Co ja im odpowiem? Że pan dyrektor Holwek prosi mnie o 19 mld zł, a już w tej chwili ma 18 mld zł do zapłacenia w ZUS? Niestety, tak państwa wypowiedzi mają się do faktów. Przepraszam państwa posłów za ten ton, chciałem go uniknąć, ale niestety te sprawy są dla mnie bardzo bolesne.</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#TadeuszŚciborRylski">Panie reżyserze, Konradzie Szołajski, odpowiadam panu imiennie, ponieważ jest pan tutaj obecny i chociaż nie wiem kogo pan reprezentuje, rozumiem, że został pan tu zaproszony jako przedstawiciel środowiska twórczego - nie zwracam się do żadnych organizacji, tylko do pana. Przyjęliśmy system, w którym przewodniczący Komitetu Kinematografii pakiet filmu fabularnego daje do przeczytania dziewięciu osobom wybranym losowo z puli ponad sześćdziesięciu ekspertów. Te osoby przedstawiają swoje recenzje do wiadomości tego, kto ma podjąć decyzję. Dopóki decyzja nie zostanie podjęta, recenzje pozostają utajnione. Gdybyśmy je od razu ujawniali, to jak sądzę, mielibyśmy bardzo niewielu ekspertów chętnych do wypowiadania się na temat projektów.</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#TadeuszŚciborRylski">W tej chwili spośród naszych ekspertów są bardzo znane postaci - przedstawiciele środowisk twórczych, kin. dystrybutorów. Ostateczna decyzja i tak należy do przewodniczącego Komitetu Kinematografii, który za nią odpowiada. Nie rozumiem, o co panu chodzi, kiedy rozsyła pan po sali anonimową recenzję ze zrealizowanego już filmu. Ta recenzja, po podjęciu przez przewodniczącego decyzji, stała się jawna. Jeżeli zajrzy pan dzisiaj do swojego pakietu, to znajdzie pan tam recenzje z nazwiskami. Może pan je wykorzystać i rozdać posłom. Proszę nie wprowadzać w błąd szanownej Komisji mówiąc, że w Komitecie Kinematografii toczą się nie wiadomo jakie rozgrywki, ponieważ pan nie może poznać nazwiska osoby, która w ten, czy w inny sposób ośmieliła się zrecenzować pański film.</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#TadeuszŚciborRylski">Muszę teraz powiedzieć panu o sprawie, która jest dla mnie szczególnie przykra - kolejny pański film uzyskał sześć ocen negatywnych i trzy pozytywne. Przyszedł pan do mnie i poprosił, żebym nie podejmował negatywnej decyzji i żeby ten pakiet mógł być jeszcze raz oceniony. Chciałem spełnić pana prośbę, okazało się jednak, że ze względów formalnych wstrzymanie decyzji nie jest możliwe i musiałem podjąć decyzję negatywną, by ponownie uruchomić ten proces.</u>
          <u xml:id="u-292.7" who="#TadeuszŚciborRylski">Wystąpiłem jednak z pismem do pana Szwejkowskiego, by wstrzymał się z obciążeniem producenta za powtórną ekspertyzę do czasu podjęcia ostatecznej decyzji. Mało tego, powiedziałem panu, że ten system przewiduje możliwość spotkania się z ekspertami oceniającymi film, całą osiemnastką, która w obecności reżysera i producenta wypowie się, dlaczego ten film odrzuca. Być może, ta dyskusja będzie dotyczyć głównie spraw producenckich? Być może ktoś zmieni zdanie i zechce poprzeć ten pakiet, a wtedy zmieni się sytuacja?</u>
          <u xml:id="u-292.8" who="#TadeuszŚciborRylski">Taki jest ten system - być może nie jest on najlepszy, ale proszę mi powiedzieć, dlaczego tak bardzo jest przez pana krytykowany, skoro nie odrzuca pana za pierwszym razem i daje szansę skonfrontowania się z ekspertami, natomiast gdy idzie pan z projektem do telewizji, słyszy pan tylko od któregoś z dyrektorów „tak” lub „nie” i nie wie pan nawet, kto ten projekt czytał i jak go ocenił?</u>
          <u xml:id="u-292.9" who="#TadeuszŚciborRylski">Zaprosiliśmy do recenzowania filmów nasze środowisko. Pan również jest z tym środowiskiem związany i nie rozumiem, dlaczego stara się pan przed Komisją udowodnić, że ten system jest zły, nieodpowiedni i kreuje niewłaściwe oceny. Powiedziałem już, że ten system może być niedoskonały, proszę więc przedstawić pomysł na lepszy. Możemy przyjąć model telewizyjny - zaproszę pięć osób i dam im pakiety do oceny - ale już teraz słyszę protesty jakie się pojawią, kiedy wytypuję te pięć osób. Myślę, że po wczorajszych i dzisiejszych wypowiedziach mogą państwo wyrobić sobie zdanie na ten temat. Nie jest możliwe wskazanie pięciu osób, które byłyby akceptowane i uznane za autorytety przez wszystkie nasze organizacje i stowarzyszenia, którym panowie dalibyście swoje projekty do oceny. Uważam, że jest to niewykonalne, ale jeśli ktoś ma pomysł, to chętnie podejmę z nim dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-292.10" who="#TadeuszŚciborRylski">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi, które mogły zagubić się w powodzi szczegółów, a które są dla omawianego przez nas tematu najważniejsze - chodzi mi o wystąpienia pana prezydenta miasta Łodzi i wojewody łódzkiego. Zanim to jednak nastąpi, chciałbym wszystkim, którzy mają jeszcze jakieś wątpliwości powiedzieć, że nie ma żadnego pomysłu na likwidację filmowej Łodzi, ani też Łódzkiego Centrum Filmowego. Mówiłem to na wszystkich dotychczasowych spotkaniach i raz jeszcze mówię to dziś - nie ma takiego pomysłu. Nikt z takim nastawieniem nie pracuje w Komitecie Kinematografii, ani też tu nie przyjechał.</u>
          <u xml:id="u-292.11" who="#TadeuszŚciborRylski">W wypowiedziach panów prezydenta i wojewody widzę najwięcej szans dla naszego środowiska. Rzeczywiście, jest to sprawa miejska, tutejsza i nikt z Warszawy nie ma uprawnień, aby się w to wtrącać. Każdy pomysł musi być zweryfikowany na miejscu. To władze miejskie, poprzez rezygnację z pewnych roszczeń lub znalezienie alternatywnego sposobu ich załatwienia, muszą pomóc nam oddłużyć instytucje filmowe.</u>
          <u xml:id="u-292.12" who="#TadeuszŚciborRylski">Oczywiście, konieczne będą również renegocjacje z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i innymi wierzycielami - to zadanie wysuwa się obecnie na pierwszy plan.</u>
          <u xml:id="u-292.13" who="#TadeuszŚciborRylski">Nie odnoszę się tu do raportu Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ do wszystkich on dotarł - ja dostałem ten raport zaledwie trzy dni temu - uważam jednak, że sformułowane w nim wnioski wyraźnie nakreślają obowiązki Komitetu Kinematografii i wskazują drogi rozwiązania obecnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-292.14" who="#TadeuszŚciborRylski">Muszę powiedzieć, że znowu będzie bardzo ciężko. Łódzkie Centrum Filmowe prosi o aż 19,5 mld zł, podczas gdy Komitet Kinematografii na całą restrukturyzację chciał przeznaczyć 20 mld zł, a na modernizację - 10 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-292.15" who="#TadeuszŚciborRylski">Musimy mieć bardzo szczegółowe opracowania tych problemów, ponieważ „SEMAFOR” oraz Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych nie mogą ponosić konsekwencji tego, co dzieje się w Łódzkim Centrum Filmowym. Już i tak popełniono poważny błąd, kreując Łódzkie Centrum Filmowe na produkcyjnego molocha, a wkładając w nie wszystkie długi, de facto uczyniono zeń likwidatora całego łódzkiego nieszczęścia.</u>
          <u xml:id="u-292.16" who="#TadeuszŚciborRylski">Przypomnę, że ogólne zapotrzebowanie, jakie łódzkie instytucje filmowe złożyły do Komitetu Kinematografii, to 54 mld zł na restrukturyzację i 11 mld zł na modernizację. Jest to kwota bliska temu, co mamy w budżecie na produkcję filmową, nie jest więc możliwe jej przyznanie.</u>
          <u xml:id="u-292.17" who="#TadeuszŚciborRylski">Kończąc, chciałbym posłów, a szczególnie pana przewodniczącego Brauna prosić, aby wszystkie te wystąpienia zechcieli państwo przyjąć, jako wyraz głębokiej troski o los filmowej Łodzi, o los zatrudnionych tutaj ludzi, o los całego tego środowiska i o tożsamość narodową znanej na całym świecie polskiej sztuki filmowej.</u>
          <u xml:id="u-292.18" who="#TadeuszŚciborRylski">Wiele wypowiedzi, także tych dosyć nerwowych, powodowanych było troską o los ludzi, którzy tutaj mieszkają i pracują, którzy tutaj się wykształcili i którzy z Łodzią związali swoje życie zawodowe. Sądzę, że niestety nie uda się uniknąć pewnych kosztów, także ludzkich - mieliśmy tego świadomość przystępując do procesu restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-292.19" who="#TadeuszŚciborRylski">Od samego początku mieliśmy też świadomość, że jest to bardzo trudne zadanie. Nie mogę się zgodzić ze stwierdzeniami, że jakoś to będzie, że ktoś nam pomoże, że ktoś umorzy nam długi. Być może łódzki ZUS zgodzi się renegocjować spłatę długu i rozłoży ją na trzy lata, przejmując tym samym nasze zobowiązania w stosunku do ludzi, którzy w tym czasie będą odchodzić na emeryturę. Proszę państwa, jeśli tak dużo mówimy o obronie miejsc pracy i ludzi, którzy tu pracują, to nie możemy zaniedbać podstawowego obowiązku, jakim jest opłacanie składek ZUS.</u>
          <u xml:id="u-292.20" who="#TadeuszŚciborRylski">Jeszcze raz proszę państwa o przyjęcie wszystkich naszych wypowiedzi przede wszystkim jako wyrazu najgłębszej troski. Mam nadzieję, że współpraca z Komisją Kultury i Środków Przekazu, która do tej pory do spraw kinematografii była nastawiona niezwykle przychylnie, nadal będzie się dobrze układać. Serdecznie dziękuję posłom za poświęconą nam uwagę, dziękuję także wszystkim gościom i przedstawicielom filmowej Łodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#JuliuszBraun">W porozumieniu z panem przewodniczącym Samborskim chciałbym zaproponować, by Komisja wszystkie uwagi i opinie zgłoszone w czasie tego posiedzenia wnikliwie przeanalizowała, a wnioski, czy to w formie opinii, czy dezyderatu, przygotowała na jedno z kolejnych posiedzeń. Oczywiście, te informacje będą nam służyć przy podejmowaniu decyzji dotyczących zarówno oceny wykonania budżetu państwa za rok ubiegły, jak i podczas prac nad budżetem przyszłorocznym. Sądzę, że na tym możemy zakończyć posiedzenie w punkcie pierwszym porządku.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#JuliuszBraun">Wczoraj porządek obrad został poszerzony o punkt „sprawy różne”, apelowałbym jednak do pana posła Napierały, by przełożyć ten punkt na wtorkowe posiedzenie, ponieważ nie jestem pewien, czy są dziś warunki do tego typu dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#KonradNapierała">Panie przewodniczący, mam nadzieję, którą, jak sądzę, podziela wielu kolegów, iż uda nam się ten punkt szybko zrealizować. Jeśli nie, to wtedy zastanowimy się nad innym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#KonradNapierała">Przejdę od razu do rzeczy. Przyjazd do Łodzi uważam za niezwykle owocny z jeszcze jednego powodu, który wprawdzie nie dotyczy bezpośrednio wszystkich tu obecnych, ale jest dla nas bardzo ważny - wiele usłyszeliśmy o współpracy z telewizją publiczną. Otóż tak się składa, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#TadeuszSamborski">Przepraszam bardzo, że przerywam, ale ponieważ nie są wszyscy zainteresowani tym tematem, chciałbym zaproponować ogłoszenie trzyminutowej przerwy i zajęcie się tym punktem w gronie członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#KonradNapierała">Jak już wspomniałem, usłyszeliśmy dużo o funkcjonowaniu telewizji publicznej. Wokół telewizji jest teraz sporo zamieszania: chociażby w związku ze sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz, o czym donosi dzisiejsza prasa, jakimś „tajnym raportem” Rady, zawierającym ocenę zarządu TVP SA. Nie to jednak jest przyczyną podjętej przeze mnie inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#KonradNapierała">Ten pomysł zrodził się znacznie wcześniej, wtedy, kiedy zaistniała potrzeba przyjrzenia się z ramienia Komisji procesowi transformacji w telewizji publicznej oraz procesowi realizacji ustawy przez zarząd telewizji. Tego typu monitoring jest obowiązkiem również posłów naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#KonradNapierała">Wszystko to sprawia, że chciałbym zgłosić tu wniosek formalny o powołanie tymczasowej podkomisji, która zajęłaby się problematyką funkcjonowania naszej telewizji w kontekście legislacyjnym, społecznym i kulturowym, jak również przyjrzała się związanym z tym zjawiskom.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#KonradNapierała">Tak się składa, że na łamach prasy i w środkach przekazu często toczą się dyskusje między ludźmi, którzy nie są bezpośrednio związani z telewizją, a wydaje mi się - i myślę, że podzielicie państwo moją opinię - iż właśnie sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu jest właściwym miejscem, gdzie bez emocji, obiektywnie i energicznie można by przeanalizować wszystkie związane z tym zagadnieniem kwestie.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#KonradNapierała">U źródeł tego pomysłu leży również zaniepokojenie tym, co się w Telewizji Polskiej SA od dłuższego czasu dzieje. Moim zdaniem, zachodzi podejrzenie - należy to jednak przeanalizować i podyskutować z ludźmi z branży - że zarząd TVP SA nie realizuje niektórych ważnych zapisów ustawy. Ten zarzut pojawił się dzisiaj, gdy była mowa o funkcjach telewizji publicznej w stosunku do instytucji również publicznych, działających na polu kultury - niestety, ze strony telewizji publicznej nie ma wsparcia, a to już jest naruszenie ustawy. Jest to jeden z elementów, które powinniśmy omówić i przeanalizować znacznie dokładniej, niż miało to miejsce tutaj. Myślę, że posłowie zechcą się na ten temat wypowiedzieć w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ jesteśmy limitowani czasem, mam propozycję, która być może rozwiąże problem. Myślę, że nie ma sporu co do zasady - taka podkomisja jest niewątpliwie potrzebna. Jesteśmy w gronie formalnie spełniającym wszelkie kryteria podejmowania decyzji, ale jednak niezbyt licznym. Pozostali koledzy mogliby więc mieć pretensje, iż tak ważne postanowienie podjęliśmy niejako z zaskoczenia.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#JuliuszBraun">W najbliższą środę mamy się spotkać, by przesłuchać kandydatów do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Myślę, że frekwencja będzie wtedy wysoka. Możemy wcześniej wszystkich członków Komisji poinformować o zamiarze powołania tej podkomisji i dopiero wtedy podjąć decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#JerzyWenderlich">Przyznam, że podzielam pogląd pana przewodniczącego, jeśli bowiem chodzi o ocenę telewizji, to rzeczywiście jesteśmy ponad podziałami partyjnymi: wszyscy zgadzamy się, że telewizja publiczna jest zła, nie spełnia wielu wymogów - słyszymy to na każdym kroku. Chciałbym jednak - abstrahując od wątku technicznego czy podkomisję powołamy dzisiaj, czy w środę - zapytać posła Napierałę, czy nie dostrzega pewnej kolizji z tym, że mamy właśnie rozpatrywać i oceniać sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a lwią część tej oceny zajmie ocena właśnie telewizji publicznej, przez pryzmat której oceniać będziemy i Radę. Czy powołanie podkomisji nie będzie tworzeniem kolejnych, dublujących się bytów? Jak widzi to pan poseł Napierała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#KonradNapierała">Proszę państwa, to że istnieją już ciała i instytucje powołane do oceny telewizji - NIK, minister finansów, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji - nie oznacza, że nie możemy powołać jeszcze jednego. Nie uważam również, by te ciała się dublowały, ponieważ każde z nich ocenia telewizję pod innym kątem. Dlatego też powołanie podkomisji jest zasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#JuliuszBraun">Wydaje mi się, że taka podkomisja mogłaby przygotować projekt naszego stanowiska w odniesieniu do sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, szczególnie, że my musimy zaproponować projekt uchwały Sejmu w tej sprawie, czego nie da się chyba zrobić na posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#JerzyWenderlich">Uważam, że nie powinniśmy się rozdrabniać. Jeśli ustalimy, że ta decyzja ma mieć wymiar propagandowy, to tak tę sprawę traktujmy i przyjmijmy odpowiednie kryteria. Jeśli natomiast ma to być podkomisja, która ma sformułować autonomiczną opinię na temat telewizji, to jej tworzenie nie ma sensu, ponieważ ocena telewizji na pewno zawrze się w ocenie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#JerzyWenderlich">Proponowałbym poczekać do debaty w sprawie sprawozdania Krajowej Rady - jeśli podczas tej debaty nie uzyskamy oczekiwanych rezultatów, to wtedy powołamy specjalną podkomisję, tak jak to proponuje pan poseł Napierała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#RyszardUlicki">Podzielam pogląd, że powinniśmy kierować się ekonomiką działań, tym bardziej że przecież Sejm desygnował do Rady Programowej swoich przedstawicieli. Ci przedstawiciele mogą być zaproszeni na posiedzenie Komisji i przesłuchani na okoliczność tego, jak reprezentują interes parlamentu i jak widzą pracę telewizji.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#RyszardUlicki">W wyniku takiego, a nie innego zamocowania Rady Programowej powstała dramatyczna sytuacja, która odbiła się na procesie nowelizowania ustawy - w istocie spór polegał na tym, w jaki sposób tę Radę zamocować.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#RyszardUlicki">Z drugiej strony, jestem zwolennikiem umacniania pozycji Komisji. Z samej jej nazwy wynika, iż zajmujemy się sprawami kultury i środków przekazu. Proponowałbym nie mnożyć zbędnych bytów. Wydaje mi się, że zawsze wtedy, gdy powstaje nowa podkomisja, stopień uszczegółowienia różnych punktów widzenia nie sprzyja szerokiemu spojrzeniu. Tymczasem mamy do czynienia z medium publicznym, które wymaga bardzo spokojnego, szerokiego spojrzenia, mamy już opracowane materiały, mamy też sprawozdania Rady Programowej oraz indywidualne stanowiska, formułowane w różnych krytycznych sytuacjach, w imieniu Sejmu i Senatu, przez jej członków.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#RyszardUlicki">Jeszcze raz apeluję o to, by nie mnożyć zbędnych bytów, lecz zająć się problemem telewizji publicznej jako Komisja, wykorzystując materiał jakim obecnie dysponujemy oraz informacje, jakie możemy uzyskać od przedstawicieli parlamentu zasiadających w Radzie Programowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#JuliuszBraun">Mamy więc również wniosek o odstąpienie od powoływania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#BarbaraLabuda">Mam wniosek przeciwny do wniosku pana Ryszarda Ulickiego, ale mam nadzieję, że nie zbędny. Z doświadczenia wiem, że nasze ustosunkowanie się do sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji będzie polegać na tym, że mniej lub bardziej dokładnie przeczytamy, przygotowany przez zupełnie z nami nie związaną ekipę, materiał. Uważam, że naszym obowiązkiem jest pilnowanie tej tak ważnej instytucji i że ta podkomisja powinna istnieć już od dawna, gdyż nie doszłoby może do skandalicznych uchybień, z jakimi mamy dziś do czynienia. Nie wiem, czy np. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zauważyła to wszystko, o czym była wczoraj i dziś mowa w odniesieniu do telewizji publicznej? Być może, oprócz złych, dostrzeżemy także dobre zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#BarbaraLabuda">Sądzę, że na tym polega logika demokracji i siła instytucji demokratycznych, że właśnie one tworzą równolegle różne sprawozdania, kontrolują w inny sposób, biorą pod uwagę inne kryteria i co innego dostrzegają. Żałuję, że nie wpadliśmy na ten pomysł wcześniej, ponieważ już dawno należało stworzyć podkomisję, która by badała dobre i złe procesy dokonujące się w telewizji.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#BarbaraLabuda">Dzięki obecnemu posiedzeniu, dotyczącemu przecież innej dziedziny - kinematografii, uzmysłowiłam sobie różne ważne sprawy, np. to, że nie ma mechanizmów chroniących zawód, co w sposób bardzo dobitny widać poprzez sposób zatrudniania w telewizji - nie wiem, czy Krajowa Rada zwróciła na to uwagę.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#BarbaraLabuda">Na wczorajszym spotkaniu z rektorem i dziekanami PWSFTViT dowiedziałam się, od osób o niewątpliwych kompetencjach, że w telewizji zatrudniane są osoby, które się na niczym nie znają, a zarabiają 40–60 mln zł i są permanentnie na chorobowym, gdyż są tak niekompetentne, że wstydzą się przychodzić do pracy. W tym samym czasie wiele utalentowanych osób pozostaje w stanie gotowości. Wiemy o tym wszyscy. Jest to jedna z wielu spraw, którymi powinna zająć się podkomisja. Jeśli się tym nie zajmiemy, to zostaniemy oskarżeni o to, że się boimy, że kryje się za tym oportunizm. Dlatego też zdecydowanie opowiadam się za utworzeniem takiej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#RyszardZając">Chciałbym podziękować panu posłowi Napierale za cenną propozycję powołania podkomisji, która - jak rozumiem - ma mieć charakter roboczy, a nie propagandowy, do oceny procesu transformacji telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#RyszardZając">Chciałbym też zwrócić uwagę na pewien istotny fakt. Nieprzypadkowo w zakresie zainteresowania naszej Komisji znajdują się media - trudno przecenić kulturotwórczą rolę telewizji, radia czy prasy. Wydaje mi się, że wielkim błędem jest to, że nie zajęliśmy się tą sprawą na samym początku kadencji. Podzielam tu pogląd pani poseł Labudy, że już dawno powinniśmy byli taką podkomisję utworzyć.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#RyszardZając">Pan poseł Ulicki był uprzejmy apelować, byśmy nie mnożyli bytów - panie pośle, jeżeli istnieje podkomisja ds. książki, to dlaczego nie ma stałej podkomisji ds. mediów? Nie postuluję powoływania stałej podkomisji, ale wydaje mi się, że robocza podkomisja, która przeanalizowałaby proces transformacji telewizji publicznej i nie tylko, która pogłębiłaby spojrzenie całej Komisji na to, co się dzieje w TVP SA, utrzymywanej przecież także z pieniędzy podatników, przyniosłaby wiele korzyści, zarówno nam, jako ułatwienie w pracy, samej telewizji, jak i naszemu demokratycznemu społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#RyszardZając">Myślę też, że ta podkomisja ma o tyle rację bytu, że posłowie Komisji Kultury i Środków Przekazu nie powinni w swojej ocenie tego, co się dzieje w telewizji opierać się wyłącznie na sprawozdaniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Niby dlaczego mamy na tak istotny z punktu widzenia demokracji problem patrzeć tylko z jednej strony?</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#RyszardZając">Przy całym szacunku dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji chciałbym powiedzieć, że wydaje mi się, iż popełnilibyśmy bardzo poważny błąd, gdybyśmy w tej ocenie opierali się wyłącznie na tym, co Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji będzie sugerowała. Każdy z członków tej Komisji ma prawo spojrzeć na problemy związane z telewizją z różnych punktów widzenia, a nie tylko opierać się na tym, co Krajowa Rada zechce nam przedłożyć. To właśnie byłoby propagandowe podejście do problemu.</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#RyszardZając">Myślę, że mamy prawo do tego, aby w sposób pogłębiony, konkretny i rzetelny spojrzeć na to, co się w telewizji, w sposób właśnie niepropagandowy dzieje. Dlatego popieram propozycję pana posła Napierały i jestem za tym, żeby sprawa obiadu, czy niskiej frekwencji nie odsuwała tego bardzo poważnego problemu na dalszy plan. Nie widzę powodu, dla którego nie mielibyśmy podjąć decyzji dzisiaj. Jest to tak ważna sprawa, że należy zrobić to jak najszybciej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że wniosek pana posła Napierały zmierza do tego, byśmy podjęli dzisiaj zarówno decyzję co do powołania podkomisji, jak też ustalili jej skład personalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#KonradNapierała">Tak, o to chodziło w moim wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#JerzyWenderlich">Wydaje mi się, że mówimy o tym samym, ale niezupełnie tak samo. Jesteśmy zgodni jeśli chodzi o ocenę telewizji - uchybień jest bardzo dużo. Musimy jednak pamiętać także o tym, by działać ekonomicznie. Mamy przed sobą rozpatrzenie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jako Komisja nie mamy bezpośredniego wpływu na telewizję, mamy jednak taki wpływ poprzez Krajową Radę. Skoncentrujmy się więc na jednym, ponieważ w przeciwnym wypadku szybko się w naszych działaniach pogubimy. Dyskutujmy nad sprawozdaniem Krajowej Rady i w oparciu o nie stwórzmy mocne stanowisko, możemy je dobrze nagłośnić, ale nie rozdrabniajmy się w działaniach w stosunku do telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#JerzyWenderlich">Mamy bardzo dużo zastrzeżeń wobec telewizji - zgoda - ale na razie skoncentrujmy się na tym jednym zagadnieniu - na sprawozdaniu. Później, jeśli ocena sprawozdania pozostawi wątpliwości, powołajmy podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, oczywiście obiad nie może być ważniejszy od dobra telewizji, ale musimy brać pod uwagę także zasady grzeczności, którą jesteśmy winni gospodarzom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Przyjąłem inicjatywę pana posła Napierały z pewnym zainteresowaniem. Po dłuższym namyśle doszedłem do takiego oto wniosku - mamy utworzyć podkomisję w ramach Komisji, która stale zajmuje się mediami, gdyż jest Komisją Środków Przekazu i która ok. 50 proc. czasu i tematyki wiąże z problematyką mediów, w tym telewizji publicznej i innych elektronicznych środków przekazu. Jeżeli Sejm RP uczestniczy w tworzeniu ciała zwanego Radą Programową telewizji, poprzez delegowanie tam swoich przedstawicieli z różnych partii politycznych, to powoływanie specjalnej podkomisji ds. telewizji publicznej uważam za całkiem zbędne.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#AndrzejUrbańczyk">Nie mogę jednak w całości odrzucić propozycji pana posła Napierały i powiedzieć, że jest ona pozbawiona sensu. Uważam, że jest to sprawa, w której należy uwzględnić czynnik współpracy między klubami w parlamencie, ponieważ będzie to kolejne ciało monitorujące telewizję. Dobrze, że są takie ciała, ponieważ jest to przejaw demokracji, proszę jednak pamiętać, że powołanie, a nawet skład tej podkomisji będzie niezwykle delikatną sprawą. Jeżeli ta podkomisja rzeczywiście jest potrzebna i mamy wrócić do tego tematu, to wróćmy, ale nie rozstrzygajmy tego jednoznacznie i ostatecznie już dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#JuliuszBraun">Wydaje mi się, że główne argumenty już padły i nie widzę potrzeby dalszego ich poszerzania. Jeśli więc ktoś pragnie jeszcze zabrać głos, proszę o bardzo krótkie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#RyszardUlicki">Z praktyki dwóch kadencji wiem, że gdy powstaje podkomisja, to zazwyczaj dochodzi do próby nadania jej takiego kształtu i zakresu działania, który przekracza nasze kompetencje. W takich sytuacjach pojawia się zazwyczaj argument, że jesteśmy niedoinformowani i nie wiemy co się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, apeluję o to, by dokonać analizy wszystkich dokumentów, które docierają do Sejmu, także z telewizji, m.in. od związków zawodowych. Ja nie cierpię na brak poinformowania o tym, co się dzieje w telewizji, a jeśli chodzi o ocenę programu, to jeśli mamy się za to zabrać, proszę zastanowić się nad metodologią.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#RyszardUlicki">Rada programowa telewizji już ponad rok pracuje nad wypracowaniem metodologii, która pozwoli z pozycji różnych opcji politycznych i różnych estetyk dokonać oceny programu. Gdyby chodziło np. o „WC - Kwadrans”, to wtedy Komisja mogłaby powołać podkomisję, która obejrzy ten program i przedłoży opinię.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#RyszardUlicki">Mamy rozpatrzyć dokument, przez pryzmat którego możemy ocenić dwie instytucje - jedną, którą wykreowaliśmy jako Sejm, czyli Krajową Radę i drugą - publiczną telewizję. Musimy oczywiście odpowiedzieć sobie na pytanie, na ile ten dokument odzwierciedla sytuację w środkach masowego przekazu, a jaka ta sytuacja jest wszyscy wiemy i z drugiej strony - jak funkcjonuje ta instytucja. Jeśli dołożymy sobie jeszcze jeden punkt widzenia, bardziej skomplikowany, który wyniknie z pracy podkomisji, to znakomicie to wszystko przeciągniemy i będziemy się z tym męczyć przez wiele miesięcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#BarbaraLabuda">Ja naprawdę nie wiem czego my się boimy - z tego, co zrozumiałam ma to być kilka osób, które przygotują materiały dla Komisji, a nie grupa manipulatorów, którzy przejmą kontrolę nad telewizją. Przecież nie wszyscy wszystko czytamy, nie ze wszystkimi się spotykamy i nie na wszystko mamy czas. Nie byłam dotąd w żadnej podkomisji, ale chętnie znalazłabym się w tej. Podkomisja ma przygotować materiały, które pozwolą nam wyrobić sobie opinię w sprawie telewizji i sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - tego nie da się zrobić na posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#RyszardUlicki">Proponuję poczekać z decyzją do wtorku i w tym czasie zastanowić się nad sprawą. Jest to wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#JuliuszBraun">Padł wniosek formalny o odroczenie decyzji do wtorku. Chciałbym poddać ten wniosek pod głosowanie, ponieważ gospodarze poinformowali mnie, że podano już do stołu.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#JuliuszBraun">Chciałbym zwrócić uwagę, że niezależnie od naszych intencji, fakt powołania takiej podkomisji zostanie odebrany dokładnie tak, jak powiedział pan poseł Urbańczyk - pierwsze strony jutrzejszych gazet będą donosić, że Komisja postanowiła podjąć osobne śledztwo w sprawie telewizji.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#JuliuszBraun">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#RyszardZając">Myślę, że moja wypowiedź będzie miała znaczenie dla głosowania. Chciałbym powiedzieć, że propozycja pana posła Napierały niepotrzebnie budzi takie emocje - wydaje mi się, że część posłów błędnie zrozumiała proponowany zakres pracy podkomisji. Jeśli dobrze zrozumiałem pana posła Napierałę, to chodzi o to, aby robocza podkomisja przygotowała materiały, a nie ocenę, dla całej Komisji - materiały, które mówiłyby o procesie transformacji telewizji publicznej. Odbyliśmy niedawno posiedzenie poświęcone telewizji w warunkach przemian i stwierdziliśmy, że należy jeszcze do tego wrócić. Nie chodzi natomiast o ocenę poszczególnych programów czy osób - oceniać będzie, jeśli zechce, Komisja.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#RyszardZając">Sądzę, że warto pochylić się nad procesem transformacji telewizji publicznej. Nie oszukujmy się, mamy zupełnie inne warunki ustrojowe niż przedtem i telewizja musi się do tych warunków dostosować. Ten proces został rozpoczęty, ale warto by było wiedzieć, w jakim stadium się on znajduje. W związku z tym mam wniosek przeciwny - chciałbym, żebyśmy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, jest wniosek, by rozpatrzenie tego punktu porządku dziennego, czyli sprawy powołania podkomisji odroczyć do wtorku, przy czym nie do pierwszego wtorkowego posiedzenia, które odbędzie się na uniwersytecie, ale do tego drugiego. Kto z państwa jest za odroczeniem tej decyzji do wtorku?</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#JuliuszBraun">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 5 posłów, przeciw - 7, przy jednym głosie wstrzymującym się. W związku z tym decyzję mamy podjąć dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#JuliuszBraun">Proponuję, żebyśmy teraz poszli na obiad, a następnie wrócili tutaj i kontynuowali obrady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#RyszardZając">Panie przewodniczący, przepraszam, ale to jest manipulacja. Mam wniosek przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#JuliuszBraun">W takim razie proszę o zgłaszanie kandydatur do podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#JerzyWenderlich">Mam wniosek formalny - prosiłbym jednak o przerwę, a dopiero później zajęlibyśmy się składem podkomisji. Proszę o przegłosowanie tego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#JuliuszBraun">Nie chciałem decydować o tym samodzielnie, skoro jednak pojawił się wniosek formalny o ogłoszenie przerwy, poddaję go pod głosowanie. Kto z państwa jest za ogłoszeniem w tym momencie przerwy?</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#JuliuszBraun">Za ogłoszeniem przerwy głosowało 6 posłów, przeciw - 7, bez głosów wstrzymujących się. Jak wynika z głosowania, przerwy nie będzie. Proszę o zgłaszanie kandydatur do podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#RyszardZając">Wydaje mi się, że w podkomisji powinien znaleźć się jej pomysłodawca, pan poseł Konrad Napierała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#TadeuszSamborski">Proponuję pana posła Gołębiewskiego i panią poseł Labudę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#AndrzejUrbańczyk">W tej sytuacji chciałbym zgłosić pana posła Jerzego Wenderlicha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam państwa bardzo, ale zanim zamkniemy listę, powinniśmy określić liczebność podkomisji. Oczywiście, zapisałem wszystkie zgłoszone kandydatury, ale nie notuję następnych, dopóki nie ustalimy liczby członków.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#JuliuszBraun">Usłyszałem wniosek pana posła Wenderlicha o pięć osób. Czy są inne wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#RyszardUlicki">Proponuję skład siedmioosobowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#JuliuszBraun">Dobrze, w takim razie głosujemy liczebność. Kto z państwa jest za podkomisją pięcioosobową? Kto z państwa jest za podkomisją siedmioosobową?</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#JuliuszBraun">Za podkomisją pięcioosobową głosowało 5 posłów, za podkomisją siedmioosobową głosowało 8 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się. Przyjmujemy więc skład siedmioosobowy.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#JuliuszBraun">Mam w tej chwili zanotowane nazwiska: Konrad Napierała (UP), Wiesław Gołębiewski (PSL), Ryszard Zając (SLD), Jerzy Wenderlich (SLD), Barbara Labuda (UW), Ryszard Ulicki (SLD), Jerzy Pistelok (PSL). Czekam na dalsze kandydatury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#BarbaraLabuda">Jest już siedem osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#JuliuszBraun">Nie szkodzi, będziemy głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#RyszardUlicki">Zgłaszam kandydaturę pani poseł Sierakowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#KonradNapierała">Ale poseł Sierakowskiej nie ma na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#RyszardUlicki">Jeżeli podjęliśmy decyzję działania w niepełnym składzie Komisji, to musimy ponieść tego konsekwencje. Nie może być tak, żeby jakaś ad hoc powstała grupka przesądzała o wszystkim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#KonradNapierała">Pan poseł też jest w tej grupce i kandyduje do podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#RyszardUlicki">To, czy wejdę, czy nie wejdę do podkomisji jest moją prywatną sprawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#JuliuszBraun">Jeśli pan poseł deklaruje, że ma zgodę pani poseł Sierakowskiej, to możemy tę kandydaturę przyjąć. Czy są jeszcze jakieś propozycje? Wobec tego zgłaszam kandydatury pana posła Milewskiego i pani poseł Śledzińskiej-Katarasińskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#KonradNapierała">Zgłaszam wniosek formalny o to, by Komisja nie akceptowała kandydatów, którzy nie są tu obecni lub nie przedłożyli pisemnej zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#JerzyPistelok">Wydaje mi się, że to nie wystarczy. Poza tym sądzę, że każdy powinien zgłaszać tylko po jednej kandydaturze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#KonradNapierała">Panie przewodniczący, przed chwilą zgłosiłem wniosek formalny, by nie uwzględniać kandydatur osób, których nie ma i które nie wyraziły zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#JuliuszBraun">Jest wniosek formalny o to, by do tej podkomisji mogły kandydować jedynie osoby obecne dzisiaj na sali, ponieważ przed głosowaniem nie możemy już od nikogo uzyskać pisemnej zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#RyszardUlicki">Wydaje mi się, że może tu powstać pewien konflikt ról. Jestem członkiem Rady Programowej i z mandatu parlamentu systematycznie dokonuję ocen telewizji. Sądzę więc, że mógłbym Komisji służyć innym podejściem do sprawy, niż to, które będzie reprezentowała podkomisja. Nie wierzę w zbieranie przez tę podkomisję materiałów - materiały może zebrać sekretariat Komisji na nasze polecenie. Mam w związku z tym wątpliwości, czy powinienem w takiej podkomisji zasiadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#KonradNapierała">Może pan, gdyż w Radzie Programowej zasiada pan z ramienia swojego ugrupowania, a nie parlamentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam bardzo, w Radzie Programowej pan poseł Ulicki zasiada zgodnie z wnioskiem marszałka Sejmu skierowanym do Krajowej Rady, a nie wnioskiem SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, jeżeli Komisja działa na wyjazdowym posiedzeniu w niepełnym składzie i nagle powstaje pewna grupa ludzi, która ma o czymś przesądzić, wyłaniając spośród siebie podkomisję, to chyba coś jest nie tak. Uważam, że takie działanie nie leży w interesie naszego klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#JuliuszBraun">Jest wniosek formalny o to, by do tej podkomisji mogły kandydować jedynie osoby obecne dzisiaj na sali. Kto z państwa jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#JuliuszBraun">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 8 posłów, przeciw - 3, przy braku głosów wstrzymujących się. Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#JuliuszBraun">Uważam - i chciałbym, żeby znalazło się to w protokole - tę decyzję Komisji za naruszającą zasady pracy parlamentu, ponieważ uniemożliwia ona parytetowe określenie składu tej podkomisji. Taka jest moja opinia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#RyszardUlicki">Popieram opinię pana przewodniczącego Brauna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#JuliuszBraun">W związku z tą decyzją wykreślam z listy zgłoszeń osoby, które są tu nieobecne. W tej chwili mamy następujące kandydatury: K. Napierała, W. Gołębiewski, R. Zając, J. Wenderlich, B. Labuda, R. Ulicki, J. Pistelok. Jest to siedem osób, a więc wystarczy, by powołać podkomisję. Czy są jeszcze jakieś kandydatury?</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#JuliuszBraun">Przed przystąpieniem do głosowania chciałbym wyraźnie określić cel i nazwę tej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#KonradNapierała">Nazwa może być trochę dłuższa, niż ma to miejsce zazwyczaj - podkomisja ds. oceny realizowania przez zarząd telewizji publicznej ustawy o radiofonii i telewizji oraz oceny stopnia transformacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#JuliuszBraun">Czy pan poseł zechciałby powtórzyć tę nazwę jeszcze raz?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#KonradNapierała">Podkomisja ds. oceny przemian telewizji publicznej w procesie transformacji i oceny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#RyszardUlicki">Łatwo jest wykreować jakiś pomysł, ale znacznie trudniej wyjaśnić o co chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#KonradNapierała">Ja na wstępie określiłem, jaki ma mieć cel, ale chcę uwzględnić głosy, które tu padały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#JerzyWenderlich">Z największą przykrością stwierdzam, że potwierdza się to, co powiedziałem wcześniej. Nie jestem przeciwny idei tej podkomisji i wiem, że spełni ona swoje zadanie. Pan poseł Napierała potwierdza jednak moją tezę, iż powoływanie tej podkomisji dzisiaj jest działaniem li tylko propagandowym. Pan poseł Napierała rzucił pomysł, ale nie potrafi go nawet zinterpretować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#KonradNapierała">Za to pan potrafi to doskonale zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#RyszardZając">Proponowałbym cel działania podkomisji określić następująco: zbadanie procesu transformacji telewizji publicznej w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji. Myślę, że takie sformułowanie jest wystarczająco jasne i czytelne, a jednocześnie rezygnujemy z niefortunnego sformułowania „ocena”, gdyż oceniać będzie Komisja po zapoznaniu się z materiałem, który przygotuje podkomisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że byłaby to również nazwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#KonradNapierała">Zgadzam się, poseł Zając bardzo ładnie to wyjaśnił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, czasem dobrze jest pamiętać, o czym się mówiło przed chwilą. Przecież ta podkomisja miała zbierać odpowiednie dokumenty, a nie dokonywać oceny transformacji telewizji publicznej!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#RyszardZając">Ale w tej propozycji nie ma już słowa „ocena”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#RyszardUlicki">Proszę mi wierzyć, panie pośle - co innego znaczy „badać”, a co innego zbierać dokumenty. Ja na przykład byłem zbieraczem jagód, ale nigdy ich nie badałem. To jest zasadnicza różnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Raz jeszcze podkreślam - nie byłem entuzjastą tego pomysłu i mam po temu powody. Jeżeli nasza Komisja od początku swego istnienia była mimo różnych wewnętrznych konfliktów przykładem dobrego współdziałania różnych ugrupowań politycznych, to chciałbym to zachować. Powołując tę podkomisję dokonujemy gwałtu na obyczaju, który w tej Komisji panował. Dlatego proponuję nadać tej podkomisji jeden cel - przygotowanie zakresu i metod badania przez Komisję Kultury i Środków Przekazu problemów telewizji publicznej i procesów transformacji w mediach elektronicznych.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#AndrzejUrbańczyk">Proponowałbym ograniczyć rolę tej podkomisji do funkcji czysto przygotowawczej. Natomiast na jednym z najbliższych posiedzeń Komisji jeszcze raz wrócilibyśmy do kwestii składu podkomisji i szczegółowego określenia jej zadań. Mógłby się tym zająć ten siedmioosobowy zespół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#BarbaraLabuda">Proszę państwa, jeśli kogoś razi słowo „badanie”, to możemy je zastąpić słowem „analiza”. Czy może to słowo również jest nie do przyjęcia dla niektórych partii politycznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#RyszardUlicki">Powstaje Komisja, która będzie nadzorowała służby specjalne. Ta nasza podkomisja trochę mi ją przypomina. Co to znaczy „kontrolować” czy „badać” transformacje? Ja nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#RyszardUlicki">Jeśli ta podkomisja zostanie powołana do przygotowania, tak jak proponuje poseł Urbańczyk, metodologii prac Komisji i zebrania odpowiednich materiałów, to jest to ciekawy eksperyment, ponieważ siedmioosobowy zespół, moim zdaniem, go nie udźwignie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#RyszardZając">Przedstawię jeszcze raz propozycję nazwy i wnioskowałbym o wariantowe przegłosowanie dwóch nazw, jakimi w tej chwili dysponujemy. Moja propozycja jest następująca - podkomisja do analizy procesu transformacji telewizji publicznej w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji. Ewentualnie - do przygotowania analizy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#JerzyWenderlich">Chciałbym zrezygnować z udziału w tej podkomisji. Nie przez brak szacunku dla osób, które zaufały posłowi Napierale, choć uważam, że udzieliły mu w głosowaniu nadmiernego zaufania, ale dlatego, że tak naprawdę nie wiadomo o co chodzi, a ja swego cennego czasu na coś tak nieokreślonego tracić nie chcę. Panie przewodniczący, proszę o wykreślenie mnie ze składu tej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#RyszardUlicki">Ja również proszę o wykreślenie mnie z tej listy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#JuliuszBraun">Mamy wobec tego pięć zgłoszeń na siedem miejsc w podkomisji. Zanim jednak powrócimy do kandydatur musimy zdecydować się na jedną z propozycji nazwy podkomisji. Mamy propozycję pana posła Zająca. Prosiłbym pana posła o odczytanie ostatecznej wersji tej nazwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#RyszardZając">Podkomisja do analizy procesu transformacji telewizji publicznej w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WiesławGołębiewski">Apelowałbym do wszystkich o umiar i kompromis. Prosiłbym pana posła Napierałę, by zgodził się przyjąć te ustalenia jako robocze, a podjęcie ostatecznych decyzji odłożyć do przyszłego tygodnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#JuliuszBraun">Ta sprawa była już głosowana. Mamy w tej chwili dwie propozycje nazw: odczytaną przed chwilą propozycję pana posła Zająca oraz propozycję pana posła Urbańczyka o następującym brzmieniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Podkomisja do opracowania metod i sposobów analizowania przez Komisję Kultury i Środków Przekazu problemów telewizji publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#JuliuszBraun">Będziemy głosować wariantowo. Kto z państwa jest za propozycją pana posła Urbańczyka? Kto jest za propozycją pana posła Zająca?</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#JuliuszBraun">Za propozycją posła Urbańczyka głosowało 7 posłów, za propozycją posła Zająca głosowało 6 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się. W związku z tym powołujemy podkomisję o nazwie przedstawionej przed chwilą przez posła Andrzeja Urbańczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#RyszardZając">Czy głosy zostały na pewno policzone prawidłowo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ słyszę wątpliwości co do wyniku głosowania, proponuję jego powtórzenie. Proszę wysoko podnieść ręce.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#JuliuszBraun">Kto z państwa jest za propozycją pana posła Urbańczyka? Kto jest za propozycją pana posła Zająca?</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#JuliuszBraun">Za propozycją posła Urbańczyka głosowało 7 posłów, za propozycją posła Zająca głosowało 6 osób, przy braku głosów wstrzymujących się. Wynik jest taki sam jak poprzednio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Wzywam pana posła Zająca do przeproszenia osób, które liczyły głosy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#RyszardZając">Przepraszam, chociaż nie dlatego, że pan poseł mnie wezwał i proszę pana przewodniczącego o powtórzenie nazwy podkomisji, żeby nie było wątpliwości co do celu jej działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że uczestnicy głosowania wiedzieli nad czym głosują, jest to zresztą zapisane w protokole. Mamy w tej chwili pięć kandydatur na siedem miejsc. Kandydatury posłów Wenderlicha i Ulickiego zostały wykreślone. Czy są jeszcze jakieś propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#RyszardZając">Myślę, że mamy szansę na rozsądny kompromis - przeszła propozycja pana posła Urbańczyka jeśli chodzi o nazwę podkomisji, ja natomiast proponowałbym, aby ograniczyć skład podkomisji do pięciu osób, co pozwoliłoby nam podjąć decyzję i zakończyć posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#JuliuszBraun">Rozumiem, że jest to wniosek o reasumpcję głosowania w sprawie liczebności podkomisji. W związku z tym najpierw głosujemy nad wnioskiem o reasumpcję, a potem nad wnioskiem o określenie liczebności podkomisji. Kto z państwa jest za reasumpcją głosowania w sprawie liczebności podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#JuliuszBraun">Za wnioskiem głosowało 6 posłów, przeciw - 5, przy dwóch głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#JuliuszBraun">Przystępujemy do ponownego określenia liczebności podkomisji. Pan poseł Zając wnioskuje o pięcioosobowy skład podkomisji. Czy są inne wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WiesławGołębiewski">Proponuję skład siedmioosobowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ znowu są dwie propozycje, będziemy głosować wariantowo.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#JuliuszBraun">Kto z państwa jest za propozycją pana posła Zająca, a więc składem pięcioosobowym? Kto jest za składem siedmioosobowym?</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#JuliuszBraun">Za składem pięcioosobowym opowiedziało się 7 posłów, za składem siedmioosobowym opowiedziało się 6 posłów. W związku z tym przyjmujemy, że podkomisja ma skład pięcioosobowy.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#JuliuszBraun">Mamy w tej chwili pięć kandydatur do tej podkomisji. Są to: poseł Barbara Labuda oraz posłowie Konrad Napierała, Wiesław Gołębiewski, Ryszard Zając i Jerzy Pistelok.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#JuliuszBraun">Czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie widzę dalszych zgłoszeń, możemy więc głosować listę w całości. Kto z państwa jest za przyjęciem proponowanego składu podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#JuliuszBraun">Za proponowanym składem podkomisji głosowało 9 posłów, przeciw - 3, przy jednym głosie wstrzymującym się. Stwierdzam, że podkomisja została powołana.</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#JuliuszBraun">Proponuję, żeby po zakończeniu posiedzenia członkowie podkomisji zechcieli się zebrać i konstytuować.</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#JuliuszBraun">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Proponowałbym, żeby po konstytuowaniu się podkomisji, jej przewodniczący zechciał się spotkać z prezydium Komisji w celu wymiany poglądów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#JuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>