text_structure.xml 55 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 9 czerwca 1983 r. Komisja Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisja Prac Ustawodawczych obradujące pod przewodnictwem posłów Jerzego Jóźwiaka (SD), Krystyny Jandy-Jendrośki (bezp.), Witolda Zakrzewskiego (bezp.), przeprowadziły pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">- o zmianie ustawy o podatku obrotowym, - o zmianie ustawy o podatku dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu wzięli udział: minister finansów Stanisław Nieckarz oraz wiceminister Józef Gabjan, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania, Zespołu Doradców Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Założenia projektów ustaw omówił minister finansów Stanisław Nieckarz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławNieckarz">Przedstawione przez rząd projekty zmian w ustawach o podatku obrotowym i dochodowym - obok założeń nowego podatku wyrównawczego i podatku rolniczego - stanowią jeden z ważnych członów nowych rozwiązań w dziedzinie polityki podatkowej wobec gospodarki nieuspołecznionej i ludności.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#StanisławNieckarz">Projekt ustawy zmieniającej ustawę o podatku obrotowym zmierza do nadania podatkowi obrotowemu w gospodarce nieuspołecznionej podobnej jaką spełnia on w gospodarce uspołecznionej w warunkach reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#StanisławNieckarz">Obecnie większości jednostek wytwórczych i usługowych pozarolniczej gospodarki nieuspołecznionej opłaca podatek obrotowy w wysokości 6%, przy czym jest to podatek podmiotowy, opłacany przez każdy zakład, bez względu na jego asortymentową strukturę wyrobów lub usług. Niektóre rodzaje działalności mają stawkę podatku niższą, np. rzemiosła spożywcze - 2%, rzemiosła wytwarzające materiały budowlane - 4%.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#StanisławNieckarz">W gospodarce uspołecznionej podatek obrotowy ustalany jest dla poszczególnych grup wyrobów i usług, a więc przedmiotowo. Stawka podstawowa podatku wynosi dla wyrobów 10%, zaś dla usług 5%, przy czym dla określonych grup wyrobów i usług stawka jest podwyższana lub obniżana.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#StanisławNieckarz">Projekt ustawy - podobnie jak ustawa o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej - zawiera podstawowe stawki. Według projektu wynoszą one od sprzedaży wyrobów 10% i usług 5%. Projekt, podobnie jak ustawa o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej, zawiera upoważnienie dla ministra finansów do obniżania i podwyższania stawek, z tym, że stawki te nie mogą być wyższe niż 50% obrotu. Ograniczenie to nie będzie dotyczyło wyrobów objętych szczególnym nadzorem podatkowym (np. wina i piwa) oraz wyrobów luksusowych. Obniżki lub podwyżki stawek stosowane będą w zależności od wysokości stawek ustalanych dla jednostek gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#StanisławNieckarz">Szczegółowe stawki podatku obrotowego, niższe lub wyższe od stawek podstawowych będzie zawierało rozporządzenie ministra finansów. W projekcie tego rozporządzenia, przykładowo, niższe od podstawowych będą stawki dla piekarstwa - 1%, dla pozostałych rzemiosł spożywczych - 2%, dla niektórych rzemiosł zanikających - 2%, dla produkcji materiałów budowlanych - 4%. Natomiast wyższe od podstawowych będą m.in. stawki dla złotnictwa - 20% przy produkcji i 30% przy usługach.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#StanisławNieckarz">Projekt, ze względu na specyfikę warunków działania przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych, zawiera również upoważnienie dla ministra finansów do ustalenia dla nich stawek odpowiednio do wysokości stawek określonych dla polskich uspołecznionych i nieuspołecznionych podmiotów gospodarczych. Szczegółowe stawki podatku obrotowego dla przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych będzie zawierało odrębne rozporządzenie ministra finansów. Ponieważ przedsiębiorstwa te prowadzą księgi handlowe, dzięki czemu możliwy jest podział obrotów według asortymentowej struktury wyrobów i usług, stawki podatku obrotowego dla tych przedsiębiorstw zostaną ustalone przedmiotowo, podobnie jak w gospodarce uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#StanisławNieckarz">Projekt ustawy zachowuje dla nieuspołecznionego handlu dotychczasową stawkę podatku obrotowego w wysokości - 5%. Stosowanie podatku obrotowego w handlu nieuspołecznionym jest związane z jego specyfiką, w sposób istotny różniącą go od handlu uspołecznionego, który obecnie nie opłaca podatku obrotowego. W handlu prywatnym zajmującym się w przeważającej części sprzedażą towarów o innym asortymencie niż występujący w handlu uspołecznionym, stosowane są z reguły wyższe marże.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#StanisławNieckarz">Drugą podstawową zmianą w projekcie jest zwolnienie od podatku obrotowego obrotów ze sprzedaży wyrobów i usług na eksport - zarówno przez rzemiosło, jak i przedsiębiorstwa polonijno-zagraniczne. Zwolnienie to, łącznie z dodatkową ulgą w podatku dochodowym, zwiększa zakres preferencji podatkowych dla działalności eksportowej. Dotychczas zakłady rzemieślnicze i przedsiębiorstwa polonijno-zagraniczne prowadzące działalność eksportową, korzystają z ulgi podatkowej w postaci obniżki łącznej kwoty podatków obrotowego i dochodowego o 5% kwoty obrotu z tej działalności. Zwiększenie zakresu preferencji podatkowej dla działalności eksportowej powinno przyczynić się do zwiększenia eksportu rzemiosła i przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#StanisławNieckarz">Projekt ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym m na celu przede wszystkim dostosowanie obciążenia dochodów podatkiem dochodowym do obecnych warunków gospodarczych i społecznych, a ponadto przeciwdziałanie powstawaniu nieuzasadnionych społecznie dochodów.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#StanisławNieckarz">Realizując te podstawowe założenia, projektowana ustawa podwyższa roczną kwotę dochodu wolną od podatku dochodowego, dostosowuje bieg skali podatkowej do aktualnych stosunków finansowo-rynkowych, zmienia zasadę stosowania ulg podatkowych dla podatników mających na utrzymania członków rodziny, wprowadza dodatkową algę podatkową dla działalności eksportowej, przejmuje, a częściowo zmienia, przepisy dotyczące opodatkowania przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#StanisławNieckarz">W myśl postanowień projektu ustawy proponuje się podwyższenie z 72 tys. do 160 tys. wolnej od podatku dochodowego rocznej kwoty dochodu z działalności gospodarczej. Oznacza to, że wolna od podatku dochodowego kwota będzie odpowiadała aktualnej średniorocznej płacy w gospodarce uspołecznionej, podobnie jak kwota 72 tys. zł ustalona jako wolna od podatku w warunkach końca 1976 r., kiedy była uchwalona obecnie zmieniona ustawa.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#StanisławNieckarz">Jeżeli chodzi o dochody z innych źródeł, mających charakter kapitałowy, np. ze sprzedaży nieruchomości, proponuje się podwyższenie kwoty wolnej od podatku dochodowego z 30 do 60 tys. zł. Natomiast dochody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach przychodu będą podlegały opodatkowaniu w całości.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#StanisławNieckarz">Dostosowanie obciążenia dochodu podatkiem do aktualnych warunków projekt realizuje - obok podwyższenia kwoty dochodu wolnej od podatku - przez modyfikację w skali podatku przypadającego na nadwyżki dochodu podlegającego opodatkowaniu. Obecnie już nadwyżka ponad 360 tys. zł rocznie podlega odpodatkowaniu wg stawki 80%, a nadwyżka ponad 480 tys. zł według najwyższej stawki - 85%. Zaproponowana skala przewiduje 80% stawkę podatku dopiero przy nadwyżce dochodu przekraczającej 960 tys. zł rocznie, a najwyższą 85% stawkę - dopiero przy nadwyżce ponad 4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#StanisławNieckarz">Stopień obciążenia dochodu podatkiem przedstawia doręczone posłom zestawienie. Propozycja zasady zmiany stosowania ulg dla podatników mających na utrzymaniu członków rodziny jest analogiczna jak w projekcie zasad podatku wyrównawczego. Ulgi w tym zakresie, odmienne niż dotychczas, będą niezależne od wielkości dochodu podatnika. Przy identycznym stanie rodzinnym, podatnik osiągający milion złotych dochodu będzie korzystać z takiej samej ulgi co podatnik mający 500 tys. dochodu.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#StanisławNieckarz">Dodatkowa ulga w podatku dochodowym od dochodu z działalności eksportowej i w wysokości 5% kwoty obrotu z tej działalności, stanowić będzie dalszą zachętę do podejmowania działalności eksportowej.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#StanisławNieckarz">Opodatkowanie podatkiem dochodowym przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych reguluje obecnie ustawa z 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium PRL działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne. Proponuje się przejąć tę regulację do obecnie nowelizowanej ustawy i częściowo zmienić przepisy dotyczące opodatkowania tych przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa te są zwolnione od podatku dochodowego w ciągu pierwszych 5 lat działalności; w przypadku podjęcia przez przedsiębiorstwo nowych rodzajów działalności - zwolnienie w odniesieniu do nowej działalności przysługuje przez kolejny okres 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#StanisławNieckarz">Przyjmując takie rozwiązanie uważało się, że w pierwszym etapie działalności tych przedsiębiorstw nie będą one osiągały wysokich zysków, a zwolnienie od podatku zostanie wykorzystane na rzecz ich rozwoju. W praktyce, większość przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych osiąga niemal zaraz po uruchomieniu wysoką stopę rentowności, korzysta z wysokich ulg, a na inwestycje przeznacza niewielkie kwoty. Jednocześnie przedsiębiorstwa te, przed upływem pierwszych 3 lat działalności, ubiegają się o zezwolenie na nową działalność, aby w ten sposób uzyskać dalsze zwolnienie od podatku.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#StanisławNieckarz">W związku z tym, proponuje się utrzymanie prawa do zwolnienia od podatku dochodowego w okresie pierwszych 3 lat od dnia podjęcia działalności, ale pod warunkiem wydatkowania w tym czasie co najmniej 1/3 uzyskanego dochodu na inwestycje związane z działalnością gospodarczą. Zarazem proponuje się, nieobejmowanie zwolnieniem nowych przedsięwzięć gospodarczych podejmowanych przez tego samego właściciela już działającego w Polsce przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#StanisławNieckarz">Jeżeli chodzi o opodatkowanie przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych, to zgodnie z ustawą z 6 lipca 1982 r. przedsiębiorstwa te - po upływie zwolnienia od podatku dochodowego - płacą podatek dochodowy wg skali przewidzianej dla rzemiosła, z tym że nie może on przekroczyć 50% dochodu. Nie ma obiektywnych przesłanek, żeby przedsiębiorstwa polonijne nie miały płacić podatku dochodowego w takiej wysokości, jeżeli nie wykonają działalności szczególnie potrzebnej dla gospodarki narodowej. Równocześnie proponuje się upoważnić Radę Ministrów do określenia wysokości obniżki podatku i warunków jej zastosowania w razie wykonywania takiej działalności.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#StanisławNieckarz">W projekcie rozporządzenia Rady ministrów przewiduje się obniżki podatku dochodowego o 20% kwoty dochodu ze świadczeń o charakterze antyimportowym, o 10% kwoty dochodu ze świadczeń dla ludności lub rolnictwa oraz z produkcji wyrobów na rynek, jak również na zaopatrzenie w sprzęt i aparaturę medyczną, a także środki ochrony roślin.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#StanisławNieckarz">Zmiany wymagają również przepisy w sprawie dysponowania przez przedsiębiorstwa polonijno-zagraniczne wpływami dewizowymi z eksportu. Przedsiębiorstwa te są obecnie uprawnione do dysponowania w 100% wpływami dewizowymi z eksportu, podczas gdy przedsiębiorstwa państwowe mogą dysponować tylko częścią tych wpływów, nie przekraczającą 50%. Natomiast w przypadku rzemieślników i innych zakładów drobnej wytwórczości część wpływów pozostająca do ich dyspozycji wynosi tylko 20%. Obecnie więc bilans płatniczy nie jest praktycznie zasilany wpływami z tytułu eksportu prowadzonego przez przedsiębiorstwa polonijno-zagraniczne. Przedsiębiorstwa te są wprawdzie zobowiązane do odsprzedania polskiemu bankowi dewizowemu 50% nadwyżki wpływów z eksportu nad wydatkami na import, ale tylko gdy występują one o transfer drugiej połowy tej nadwyżki, co jest w praktyce zjawiskiem wyjątkowym.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#StanisławNieckarz">W związku z tym proponuje się w ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. przepis, że przedsiębiorstwo polonijno-zagraniczne ma prawo do dysponowania 50% swoich wpływów dewizowych z eksportu, po uprzednim odsprzedaniu pozostałych 50% polskiemu bankowe dewizowemu. Kolejna propozycja zmierza do zmodyfikowania przepisu dotyczącego transferu za granicę części dochodu, w celu ograniczenia wielkości transferu do kwoty stanowiącej 50% nadwyżki wpływów dewizowych z eksportu, pozostałych po odsprzedaży bankowi połowy wpływów z eksportu.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#StanisławNieckarz">Jeżeli chodzi o skutki finansowe proponowanych zmian, należy stwierdzić, że ogólne wpływy podatkowe będą wyrażały się wielkością w zasadzie zbliżoną do wpływów dotychczasowych. Nowe rozwiązania nie przewidują bowiem bezpośrednich zmian w poziomie łącznych obciążeń podatkowych rzemiosła, prywatnego handlu i usług. Także zwiększenie obciążenia przedsiębiorstw polonijno-zagranicznych, z uwagi na ich niewielką liczbę, nie zaważy w znaczącym stopniu na ogólnych wpływach budżetowych. Nastąpi natomiast przemieszczenie wpływów między podatkiem dochodowym a podatkiem obrotowym. Równocześnie nastąpi pewne przesunięcie obciążeń podatkowych między rodzajami działalności i grupami podatników. Będą one wyższe dla niektórych rodzajów działalności wytwórczej, zwłaszcza prowadzonej w większych rozmiarach oraz objętej ryczałtem tabelarycznym. W tych warunkach zakłada się, że w przyszłości wpływy wzrosną o tyle, o ile wzrośnie liczba zakładów opodatkowanych, zatrudnienie oraz obroty i dochody.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#StanisławNieckarz">Przedstawione propozycje nowelizacji ustaw rząd traktuje jako wstępny etap porządkowania polityki podatkowej. Dlatego proszę o przyjęcie proponowanych ustaw. Mam jednocześnie uwagę o charakterze technicznym, niemniej jednak ważną z merytorycznego punktu widzenia. Na str. 4 w art. 9 pkt. 15 projektu ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym proszę o dopisanie słowa „zwolnienie” przed słowami „nie dotyczy to przychodu uzyskanego ze sprzedaży działki na cele rekreacyjne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WitoldZakrzewski">Dziękuję za zreferowanie zagadnienia, tym bardziej że zostaliśmy w ten sposób poinformowani o wprowadzonych przez Ministerstwo zmianach w stosunku do projektów nam przedstawionych. Rozbieżności pomiędzy otrzymanymi przez nas materiałami a wypowiedzią pana ministra są spore i uniemożliwiają ustosunkowanie się dzisiaj do wszystkich sugerowanych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarianWeralski">Jakie są wyniki konsultacji społecznych nad projektami ustaw? Szczególnie jestem ciekawy na ile przedstawione materiały uwzględniają wyniki tych konsultacji? Kolejne pytanie dotyczy stosunku ministra do uwag zgłoszonych przez Radę Społeczno-Gospodarczą oraz Centralny Związek Rzemiosła. Z krótkiej notatki prasowej dowiedzieliśmy się tylko, że minister nie zaaprobował zgłoszonych uwag. Prosiłbym o rozwinięcie motywacji takiego stanowiska. Następne pytanie dotyczy związku pomiędzy ogólnymi tendencjami przyjmowanych regulacji prawnych z ich wewnętrzną spójnością. Podkreślono ten związek jako jedno z założeń przygotowywanych ustaw w uzasadnieniu do projektu ustawy o podatku dochodowym. I ostatnie pytanie: jakie są przesłanki zarysowanej tendencji silniejszego obciążenia podatkiem obrotowym i złagodzenia obciążeń z tytułu podatku dochodowego? Czy wynika to z jakichś przyczyn technicznych, czy też jest wyrazem zamierzeń polityki finansowej?</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarianWeralski">Przechodząc do uwag, które pragnę zgłosić, podkreślę na wstępie, że nie będą mówił o tym, co mi się podoba (np. ulgi podatkowe w handlu zagranicznym), ale skoncentruję się na sprawach wg mnie dyskusyjnych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarianWeralski">Po pierwsze byłoby pożądane rozpatrywanie przedstawionych projektów ustaw z projektami rozwiązań innych obciążeń podatkowych. Chodzi mi przede wszystkim o podatek wyrównawczy oraz podatek od wynagrodzeń, a także częściowo o podatek od rolnictwa. Uważam, że wszystkie te tytuły podatkowe należy rozpatrywać całościowo, nawet jeśli opóźni to prace nad przygotowywanymi ustawami, gdyż tylko takie postępowanie zapewni spójną i całościową politykę podatkową.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarianWeralski">Po drugie, niepokoi mnie proponowany zakres uprawnień ministra finansów do wydawania aktów wykonawczych. Szczególnie chodzi mi o prawo do ustalania wysokości podatku. Dawniej przyjęto dobre rozwiązanie, że kwestia ta leży w kompetencji Sejmu. Takie rozwiązanie zapewniało stabilność systemu podatkowego, a ta z kolei wydaje mi się ważną przesłanką racjonalnej polityki gospodarczej. Niestabilna polityka podatkowa uwidoczniła swoje minusy, np. w odniesieniu do rzemiosła. Obserwujemy tam stały konflikt pomiędzy dążeniem do rozwijania rzemiosła a uwzględnieniem potrzeby porównywalności sytuacji socjalnej rzemieślników z innymi grupami społecznymi. Konflikt ten przejawia się przede wszystkim w zmienności obciążeń podatkowych, co z kolei powoduje, że żaden z dwóch powyższych celów nie jest realizowany. Sądzę, że ustawowe zapewnienie wysokości stawek może być tamą dla tych ciągłych zmian. Upoważnienia, o których mówię, są najbardziej wątpliwe na str. 2 i 3 projektu ustawy o podatku obrotowym.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarianWeralski">Kolejna kwestia dotyczy podatku dochodowego. Moje wątpliwości budzi układ skali podatkowej. Mamy w niej zaledwie 7 stopni. Opodatkowanie zaczyna się od momentu przekroczenia określonego minimum od razu na poziomie 20%. Uważam, że ta pierwsza skala podatkową jest zdecydowanie za wysoka. Do takiego wniosku można również dojść porównując tę propozycję z rozwiązaniami w innych krajach. Np. ostatnio w Finlandii przyjęto, że podatek wynosi od 6% do 51%, a w Portugalii od 2% do 80%. Sądzę, że korzystniejsze byłoby wprowadzenie większej ilości stopni, nawet rozpoczynając je od niższego poziomu dochodów i większe złagodzenie początku skali podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarianWeralski">Następna kwestia wiąże się z tendencjami inflacyjnymi w gospodarce. Jak wiadomo, plan 3-letni zakłada wzrost zarówno cen jak i wynagrodzeń. W tym kontekście budzą wątpliwości proponowane rozwiązania przy podatku dochodowym dotyczące opodatkowania w sytuacji zbywania majątku. Sytuacje te różnią się wg mnie w zależności od tego kiedy dany majątek został nabyty. Uważam, że należy uwzględnić to w ustawie. W kontekście procesów inflacyjnych musimy również pamiętać o tym, że w najbliższych latach wzrost płac będzie bardziej nominalny niż realny. Jeśli ten tylko nominalny wzrost płac spowoduje, że w przyszłości większość obywateli znajdzie się na poziomie wysokiej progresji podatkowej, nie będzie to rozwiązanie właściwe. Musimy więc znaleźć jakieś wyjście prawne uwzględniające tę realną sytuację, która nastąpi w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarianWeralski">Na koniec pragnę zasugerować, aby rozwiązania dotyczące podatku wyrównawczego, które umożliwiają przeniesienie części dochodów z danego roku do banku, co zwalnia od tego podatku, rozciągnąć na całość systemu podatkowego. Niewykluczone, że wymagałoby to znacznych nowych prac nad rozwinięciem tej sugestii, tym niemniej sądzę, że takie rozwiązanie jest korzystne zarówno dla obywateli jak i dla państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MieczysławKucharski">Nie podzielam obaw prof. M. Weralskiego związanych z uprawnieniami ministra finansów do wyznaczania stawek podatkowych. Uważam, że jeśli przedsiębiorstwa mają prawo do samodzielnego podnoszenia cen, to minister finansów musi mieć jakąś możliwość ściągania nieuzasadnionych społecznie nadwyżek dochodowych.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MieczysławKucharski">Proponuję małą, ale istotną zmianę terminologiczną. Tam gdzie mówi się o podatku przedmiotowym i podmiotowym proponuję używać pojęć „podatek jednolity” i „podatek zróżnicowany”. Jeśli chodzi o ustawę o podatku obrotowym, w przedstawionym projekcie definiuje się termin „działalność”. Dalej pojawia się jednak niezdefiniowane pojęcie „świadczenie”. Jest to niejasne i nie rozumiem czy te dwa słowa są używane zamiennie, czy też w jakiś sposób różnią się między sobą treścią.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MieczysławKucharski">Ostatnia moja uwaga dotyczy poruszanego przez prof. M. Weralskiego problemu skal. Sądzę, że kwestia nie polega jedynie na wysokości pierwszego stopnia skali, lecz także sposobu ustalania kwot do opodatkowania. Myślę, że rozwiązaniem lepszym, bo trwalszym od zaproponowanego byłoby wyznaczanie zmiany stawek podatkowych nie od założonych sum, lecz od jakichś krotności średniej płacy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KazimierzRokoszewski">Eksperci przedstawili nam różnego rodzaju przemyślenia naukowe, nie określając jednak za jakim rozwiązaniem się opowiadają. Wydaje się, że doradcy powinni wypowiadać się bardziej konkretnie, a nie prezentować rozważania natury ogólnej, żeby nie powiedzieć - semantycznej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#KazimierzRokoszewski">Skoro minister finansów będzie odpowiadał na pytanie dotyczące konsultacji to proszę, aby powiedział z kim te konsultacje były prowadzone. Jeżeli konsultuje się sprawę podatków z podatnikami, to z góry wiadomo, jaka będzie ich odpowiedź. Każdy podatnik chce po prostu płacić jak najmniej. Powinno się konsultować omawiane dziś kwestie z ludźmi pracy. Opowiadamy się za trwałością sektora nieuspołecznionego w ramach socjalistycznej gospodarki, ale z poszanowaniem wymogów sprawiedliwości społecznej i nie dopuszczając do nadmiernego rozwarstwienia dochodów, uzyskiwanych z wyzysku, co w socjalistycznym państwie jest niedopuszczalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#RyszardŁabuś">Uchwalając ustawę, która dopuszcza funkcjonowanie w naszym systemie gospodarczym przedsiębiorstw kapitalistycznych, zakładaliśmy, że będą one korzystały z zagranicznego kapitału przeznaczonego na cele inwestycyjne, będą pracowały na surowcach i materiałach zagranicznych oraz będą się finansowały i rozwijały z własnych dochodów. Tymczasem, jak wynika z dyskusji na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego Budżetu i Finansów, jedynie 9% takich przedsiębiorstw pracuje wyłącznie w oparciu o surowce importowane, a 30–40% tych przedsiębiorstw korzysta z surowców importowanych w 50%. Pozostałe pracują przede wszystkim na surowcach krajowych. W omawianej ustawie określiliśmy cele tych przedsiębiorstw (zwiększanie podaży usług i produkcji rynkowej oraz działalność antyimportową). Jak te cele są realizowane możemy się przekonać czytając wywiad z doradcą belgijskiego ministra handlu w Przeglądzie Tygodniowym sprzed 3 tygodni. Określił on jednoznacznie dlaczego jest możliwe lokowanie w Polsce kapitału zagranicznego. Trudno zrozumieć dlaczego, w świetle obserwowanego stanu faktycznego i założeń ustawy o przedsiębiorstwach o kapitale zagranicznym, przewiduje się obecnie zwolnienie ich od podatku dochodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Z zadowoleniem trzeba przyjąć fakt, że dzisiejszemu posiedzeniu przewodniczy poseł W. Zakrzewski, będący przewodniczącym Komisji, która zawsze domagała się, aby akty wykonawcze były nam przedstawiane równocześnie z projektami ustaw. Dziś przekazano nam jedynie 2 projekty rozporządzeń wykonawczych, choć z pewnością omawianie ustawy przewidują wydanie więcej aktów tego typu. Kiedy otrzymamy projekty pozostałych aktów wykonawczych?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Art. 4 ustawy o podatku obrotowym przewiduje jej wejście w życie z dniem 1 lipca br. Dziś jest 9 czerwca i nie ma jeszcze projektów aktów wykonawczych do tej ustawy. Co nas zmusza do takiego pośpiechu w pracach zamiast tak ustawić harmonogram, by dopracować się spójnego systemu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Poseł K. Rokoszewski powiedział, że podatnik chce zawsze minimalizowania stawek podatkowych, zaś ludzie pracy pragną, aby obciążenia podatkowe uwzględniały wysokie dochody właścicieli przedsiębiorstw gospodarki nieuspołecznionej. Nie możemy jednak zapominać, że w ub. roku nastąpił w całym kraju nie notowany dotychczas spadek podaży i usług. Dlatego też nasze prace powinien cechować rozsądek i powinniśmy dążyć do tego, aby podatnik płacił tyle, ile się od niego należy, ale żeby nie prowadziło to do zubożenia rynku o usługi i produkcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławNieckarz">Wyjaśniając problem konsultacji muszę przypomnieć, że opublikowaliśmy wszystkie zasady podatkowe w formie tez opisowych, aby ułatwić ich odbiór. Ponadto odbyliśmy dużą liczbę spotkań i dyskusji. Wyniki tych konsultacji zależą od środowiska, z jakim były prowadzone. Na spotkaniach w zakładach pracy i w listach od robotników przeważały postulaty zaostrzenia systemu podatkowego. Robotnicy pytają jak można głosić zasadę sprawiedliwości społecznej, gdy właściciele środków produkcji korzystają z tak znacznych kwot zwolnionych od opodatkowania. Przeważały wypowiedzi zgadzające się z potrzebą wprowadzenia opodatkowania. Jedynie bezpośredni podatnicy postulowali ograniczenie podatków. Zgadzam się z posłem K. Rokoszewskim, że problematyka podatkowa nie jest materią najlepiej nadającą się do konsultacji społecznej, gdyż trudno jest uzgodnić z podatnikiem wysokość opodatkowania. Plon tej dyskusji został wykorzystany w formie poprawek i szczegółowych rozwiązań zamieszczonych w projektach ustaw i aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławNieckarz">Prof. M. Weralski pytał o spójność systemu podatków odnoszących się do różnych grup społeczno-zawodowych. Zasady systemu podatkowego zostały opublikowane i w podstawowych pryncypiach jest on spójny, o ile w ogóle można mówić o spójności np. podatku wyrównawczego i podatku gruntowego. Można powiedzieć, że spójność systemu jest naszym zamiarem docelowym, który zostanie osiągnięty w dalekiej przyszłości, kiedy w całym kraju stosować się będzie powszechnie tylko podatek dochodowy.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławNieckarz">Uprawnienia ministra finansów dotyczące podatku obrotowego sprowadzają się do określania stawek tego podatku w odniesieniu do jednostek gospodarki nieuspołecznionej. Inne kompetencje ministra przewidziane w projekcie ustawy o podatku obrotowym mają charakter techniczny i służą dostosowywaniu wysokości opodatkowania do bieżącej sytuacji na rynku. Celem tych zmian jest stworzenie jednolitego systemu podatku obrotowego, bez względu na formy własności, gdyż podatkiem tym opodatkowany jest konkretny wyrób. Nie negujemy też cenotwórczej roli podatku obrotowego. Rząd musi mieć możliwość oddziaływania na zmieniającą się sytuację gospodarki. Nieprzyjęcie proponowanego rozwiązania spowoduje konieczność wielokrotnego, w ciągu każdego roku, dostosowywania przez Sejm stawek podatku do sytuacji rynkowej. Zakres uprawnień ministra finansów będzie oczywiście ustawowo ograniczony.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławNieckarz">Trudno zgodzić się z poglądem, że zmienność stawek podatku obrotowego oznacza niestabilność polityki podatkowej w odniesieniu do nieuspołecznionego sektora gospodarki. Nie można zapominać, że głównym podatkiem pozostaje podatek dochodowy.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#StanisławNieckarz">Prof. M. Weralski podawał przykłady innych państw, aby uzasadnić celowość obniżenia skali podatku dochodowego. Można rozważyć łagodniejsze wejście w tę skalę, ale wówczas trzeba obniżyć kwotę wolną od podatku. Podatek dochodowy jest podatkiem produkcyjnym i właściwie powinien być płacony od każdego 1000 zł dochodu. Wynika to z natury tego podatku, który nie ma nic wspólnego np. z podatkiem wyrównawczym. Kwotę wolną od podatku dochodowego można traktować jak minimum socjalne prywatnego właściciela środków produkcji.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#StanisławNieckarz">Oceny resortu finansów wskazują, że łagodny system opodatkowania firm polonijnych, wynikają z uchwały z ub. roku, doprowadził do częściowego wynaturzenia głównego celu działania tych firm. W 1982 r. przedsiębiorstwa polonijne zapłaciły 841 mln zł tytułem podatku obrotowego. Średnio wyniosło to 5% obrotu. Po zapłaceniu tego podatku, zysk firm polonijnych wyniósł 7.260 mln zł, co oznacza że uzyskały one 77% rentowności w stosunku do kosztów. W całej gospodarce narodowej relacja zysku do kosztów wynosiła ok. 10%. Z ogólnej kwoty ponad 7,2 mld zł zysku tylko 2,9 mld zł podlegała opodatkowaniu, gdyż pozostała część korzystała z 5-letniego okresu zwolnienia z opodatkowania. Po zapłaceniu podatku dochodowego pozostało 5.780 mln zł zysku, tzn. 61% kosztów własnych. Jeden dolar zainwestowany przez przedsiębiorstwa polonijne przynosił do 12 tys. zł zysku, a średnio dawał obrót w wys. 2.281 zł i - czysty zysk wynoszący 750 zł. Podaję te dane, aby uzasadnić tezę, że dla stworzenia stabilnych perspektywicznych warunków działania firm polonijnych w Polsce należy zbliżyć system opodatkowania tych firm do systemu podatkowego, działającego w pozarolniczym sektorze gospodarki nieuspołecznionej. Drastycznie łagodne warunki podatkowe są, z punktu widzenia opinii społecznej, na dłuższą metę niebezpieczne dla przedsiębiorstw polonijnych. Im wcześniej nastąpi zmiana systemu podatkowego, tym lepiej dla firm polonijnych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#StanisławNieckarz">Trudno sobie wyobrazić rozwiązanie dotyczące konta „W” zaproponowane przez prof. M. Weralskiego. Istota konta „W” sprowadza się do amortyzowania dochodów uzyskiwanych nieperiodycznie. System ten znajduje zastosowanie np. w odniesieniu do twórców, którzy uzyskują znaczne dochody co kilka lat. Przy dochodach stałych należy stosować podatki, a nie inne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#StanisławNieckarz">Na wniosek posła Jerzego Jóźwiaka (SD) Komisje powołały wspólną podkomisję do rozpatrzenia projektów ustaw pod przewodnictwem posła Krystyny Jandy-Jendrośki (bezp.). W skład podkomisji weszli posłowie: Józef Kijowski (ZSL), Barbara Koziej-Żukowa (SD), Zbigniew Rudnicki (SD) - z Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów; Jan Bojarski (bezp.), Tadeusz Kałasa (SD), Olga Rewińska (PZPR), Józef Wojtala (SD), Zdzisław Sikorski (PZPR), Komisja Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług, Jan Braś (PZPR), Kazimierz Rokoszewski (PZPR), Szczepan Styranowski (SD - z Komisji Prac Ustawodawczych).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WitoldZakrzewski">Sądzimy, że w pracach podkomisji wezmą udział eksperci. Resort musi zrealizować postulaty posłów domagających się przedstawienia projektów wszystkich aktów wykonawczych, aby podkomisja dysponowała pełnym materiałem. Przewidziany w projektach ustaw zakres delegacji musi być ograniczony, gdyż wszystkie zasady dotyczące norm o mocy powszechnie obowiązującej muszą być zawarte w ustawie. Nie oznacza to, że nie mogą być przyznane upoważnienia określone przedmiotowo dyrektywami ustawowymi. Minister musi być wyposażony w odpowiednie kompetencje, aby operatywnie wykonywać swoje obowiązki, zwłaszcza w sytuacji kryzysowej. Dokładny zakres upoważnień ustawowych należy jednak do spraw szczegółowych, które będą przedmiotem prac podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WitoldZakrzewski">Ponieważ materiały jakie otrzymaliśmy nie są w pełni spójne, proponuję ograniczyć dzisiejszą dyskusję do spraw ogólnych i zasadniczych zakładając, że prace merytoryczne będą prowadzone w podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#EdwardWiśniewski">Raz jeszcze chciałbym wrócić do kwestii zakresu delegacji przewidzianych w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku obrotowym. Wydaje się, że upoważnienie przewidziane dla ministra finansów w tym projekcie jest zbyt rozbudowane, skoro z regulacji ustawowej wyłącza się sprawy objęte szczególnym nadzorem podatkowym i usługi luksusowe. Przy tak szerokiej delegacji ustawowej zasady zawarte w samej ustawie tracą sens. Najwięcej wątpliwości budzi upoważnienie ministra finansów do podwyższenia stawek podatki obrotowego od działalności wytwórczej, usługowej i handlowej. Jak dowodzą doświadczenia z przeszłości, a zwłaszcza polityka podatkowa w stosunku do jednostek gospodarki nieuspołecznionej, szczególnie do rzemiosła, takie rozwiązanie może być niebezpieczne. Projekt ustawy zakłada, że stawka podatku obrotowego od działalności wytwórczej nie może przekraczać 10% obrotu, a jod działalności usługowej i handlowej - 5% obrotu. W tej sytuacji podwyższania stawek aż do 50% obrotu w drodze decyzji ministra finansów nie można uzasadnić potrzebą ochrony interesu państwa i społeczeństwa. Interes ten jest zabezpieczony w wystarczającym stopniu w przypadku wyrobów i usług luksusowych. Należy postulować ograniczenie uprawnienia ministra finansów do podwyższania stawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KazimierzRokoszewski">Powinniśmy mieć świadomość, że przedstawione do poselskiej oceny projekty ustaw mają charakter rozwiązań modelowych. Dotychczasowa polityka państwa w stosunku do rzemiosła miała wiele niebezpiecznych zakrętów. W rezultacie okresy rozwoju rzemiosła, prywatnego handlu i usług przeplatały się z okresami stagnacji. Musimy mieć również przeświadczenie, że prywatny sektor w gospodarce socjalistycznej jest czymś trwałym, a przyjęcie nowych rozwiązań podatkowych służyć będzie jego umocnieniu. Jest to także równie interesujące z teoretycznego punktu widzenia. Mamy bowiem do czynienia z trwałością sektora prywatnego w gospodarce socjalistycznej. Warto by temu problemowi poświęcić odrębne opracowanie. Nikt bowiem nie kwestionuje już dziś potrzeby jego zachowania i rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#KazimierzRokoszewski">Trwałość rozwiązań podatkowych oraz stabilność samej polityki podatkowej w stosunku do rzemiosła może zapewnić jedynie pełna ewidencja kosztów. Powinniśmy do tego dążyć jak najszybciej. Obecnie - jak wiadomo - tylko niewielka część zakładów rzemieślniczych prowadzi takie rejestry. W rezultacie aparat finansowy pozbawiony jest możliwości rzetelnej oceny obrotów i zysków osiąganych przez rzemiosło. W efekcie rozwiązania podatkowe są w pewnym sensie „ślepe”.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#KazimierzRokoszewski">Podstawowym problemem, z jakim boryka się sektor prywatny, jest zaopatrzenie. Ocenia się, że tylko od 20–30% zaopatrzenia pochodzi z oficjalnych źródeł. Niewielki margines stanowi import z krajów socjalistycznych, natomiast już znikomą część import z II obszaru płatniczego. Bez zapewnienia pełnej ewidencji zaopatrzenia oraz obrotów trudno będzie o stabilizację zasad polityki podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#KazimierzRokoszewski">Kiedy dyskutowaliśmy nad zasadami działalności firm polonijno-zagranicznych w naszym kraju, byłem gorącym orędownikiem wprowadzenia na trwałe tej grupy producentów do naszego życia gospodarczego. W dalszym ciągu opowiadam się za istnieniem i działalnością firm polonijnych. Doświadczenia wskazują jednak, że pewne rozwiązania ustawy z 1982 roku należy zmienić. Obserwujemy bowiem dosyć często dążenie firm polonijnych do osiągania za wszelką cenę wysokich zysków. Sądzę, że upoważnienie ministra finansów do nakładania podwyższonych stawek podatkowych dla tych rodzajów produkcji czy działalności, które nie zaspokajają najważniejszych potrzeb społeczeństwa jest ze wszech miar zasadne.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#KazimierzRokoszewski">W pełni opowiadam się za stabilizacją polityki podatkowej, nie podzielam natomiast poglądów w sprawie stabilizacji samych podatków. Muszą się one zmieniać, dostosowując się do zmieniających warunków funkcjonowania gospodarki, rządzącej się prawami reformy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RyszardŁabuś">Nie uzyskałem zadowalającej odpowiedzi pozwolę więc sobie powtórzyć pytanie: Jakie jest uzasadnienie dla płacenia przez firmy polonijno-zagraniczne niższych podatków oraz dla stosowania zwolnień podatkowych na okresy 3-letnie.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#RyszardŁabuś">W ustawie o funkcjonowaniu tych przedsiębiorstw określiliśmy cele, które mają one spełniać w warunkach gospodarki socjalistycznej. Wypowiedzieliśmy się również co zamierzamy osiągnąć, zwalniając firmy polonijne od płacenia podatku. Dziś możemy śmiało sobie powiedzieć, że cele te osiągnęliśmy tylko w znikomym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#RyszardŁabuś">Podstawowym źródłem zaopatrzenia w surowce i materiały dla firm polonijno-zagranicznych miał być import. Jak wykazują analizy tylko 9% surowców i materiałów pochodzi z importu. Reszta to zaopatrzenie pozyskiwane od krajowych dostawców, co ogranicza i tak skromne zaopatrzenie drobnej wytwórczości i rzemiosła.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#RyszardŁabuś">Chciałbym również zapytać jakie ma uzasadnienie 20-procentowe zwolnienie z podatku dochodowego firm polonijno-zagranicznych prowadzących produkcję o charakterze antyimportowym, czy 10-procentowego zwolnienia w przypadku produkcji rynkowej. Proszę sobie uzmysłowić, że celem szerokiego wprowadzenia do naszego życia gospodarczego firm polonijnych było właśnie uruchomienie produkcji eliminującej import oraz preferującej poprawę zaopatrzenia rynku. Przedsiębiorstwa polonijno-zagraniczne zbijają obecnie kapitał na taniej robociźnie, do czego się zresztą przyznają oraz na zubożaniu krajowego rynku surowcowo-materiałowego. Proponuję zatem poddać pod rozwagę słuszność zaproponowanych zwolnień podatkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ZenonSzulc">Uczestniczyłem ostatnio w wielu spotkaniach w zakładach pracy. W dyskusjach na temat dochodów i zarobków robotnicy krytycznie ustosunkowują się do sprawności aparatu finansowego. Twierdzę, że dopuszcza on - w majestacie prawa - do nadmiernego bogacenia się określonych grup społecznych. Większość robotników nie ma nawet w przybliżeniu pojęcia o skali obciążeń podatkowych. Nie zmienia to w niczym faktu, iż obserwacje własnego otoczenia prowadzą ich do wniosków, że niektórym żyje się znacznie lepiej niż powinny na to pozwalać elementarne zasady sprawiedliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#ZenonSzulc">Dyskutujemy dziś o napinaniu stopy podatkowej w stosunku do rzemiosła. Sądzę, ze jest to dyskusja przedwczesna. Nie mając bowiem danych, pozwalających precyzyjnie określić sprawność aparatu podatkowego łatwo popełnić pomyłkę, która w przyszłości może nas kosztować zahamowanie rozwoju całego rzemiosła. Proponowałbym zatem zobowiązać ministra finansów do dalszego doskonalenia aparatu finansowego. Pierwszy krok został już uczyniony. Zostały stworzone izby i urzędy skarbowe, wyłączone spod kompetencji administracji terenowej, a podporządkowane ministrowi finansów. Należy zatem uczynić i krok drugi pozwalający na usprawnienie tego aparatu pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#ZenonSzulc">Gdy niektóre zakłady rzemieślnicze z trudem wytrzymują ciężary obciążeń podatkowych, inne - wskutek niedoskonałości aparatu fiskalnego - osiągają wysokie zyski. Na ministrze finansów, wyposażonym w pełnomocnictwa do ustalania stawek podatkowych oraz dysponującym własnym aparatem wykonawczym, ciąży odpowiedzialność za warunki gospodarowania wielu rzemieślników i kupców. Sektor prywatny zdobył już sobie trwałe miejsce w gospodarce socjalistycznej. Poprzez swą elastyczność jest on niezwykle potrzebny. Byłaby wielka szkoda, gdyby w wyniku niedoskonałości systemu podatkowego sektor ten zaczął obumierać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZdzisławJusis">Niestabilna polityka podatkowa w stosunku do rzemiosła doprowadziła do tego, że wielu rzemieślników od dłuższego czasu waha się czy nie zamknąć swoich warsztatów. Dotyczy to zwłaszcza tych, którzy prowadzą małe warsztaty i zatrudniają od 1 do 2 pracowników. Jeżeli mówimy o zrównaniu warunków gospodarowania rzemiosła oraz gospodarki uspołecznionej, to powinno odbywać się konsekwentnie. Tymczasem zawarte w projekcie propozycje prowadzą do pogłębiania się dysproporcji. Podatkiem wyrównawczym objęte zostały i dochody przekraczające 300 tys. zł rocznie. Rzemiosło ma płacić podatek dochodowy począwszy od 160 tys. zł. Jest to niekonsekwentne. Omawiając skalę obciążeń podatkowych warto również zwrócić uwagę na zyskowność poszczególnych zakładów i rzemiosł. Jeżeli się tego nie uwzględni, można doprowadzić do takiego napięcia skali podatkowej, która całkowicie zniszczy drobnych rzemieślników.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ZdzisławJusis">Konsultacje projektów ustaw muszą być rzetelne. Jeżeli minister finansów ma zamiar zrealizować swoje zamysły nie zasięgając opinii zainteresowanych środowisk, nie doprowadzi to do niczego dobrego. Jestem za wprowadzeniem pełnej ewidencji wszystkich kosztów, materiałów i obrotów. Wielu rzemieślników z przyjemnością podjęłoby się tego trudu, wiedząc że procentować to będzie w postaci właściwych dla danego rzemiosła stawek podatkowych. Postuluję powtórne, wnikliwe rozpatrzenie zawartych w projektach ustaw zasad polityki podatkowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#EugeniuszCzuliński">Podkomisja powinna w toku pracy wziąć pod uwagę opinie rzemieślników, szczególnie starszego pokolenia. W chwili obecnej społeczeństwo jest informowane o sytuacji rzemiosła w sposób dość jednostronny. Mówi się przede wszystkim o dużych zwyżkach cen, nie uwzględnia się natomiast ogromnego wzrostu cen materiałów i innych elementów zaopatrzenia, które bezpośrednio rzutują na finansową sytuację rzemieślników. Przykłady tego wzrostu można by mnożyć (chodzi mi m.in. o energię elektryczną, opał, ubezpieczenia itd.). W tej sytuacji istnieje rozziew pomiędzy wyobrażeniami społecznymi o materialnej pozycji rzemieślników a stanem faktycznym. Posłowie - przedstawiciele dużych przedsiębiorstw przemysłowych wizytujący zakłady rzemieślnicze w woj. gdańskim byli zaskoczeni sytuacją, w której znajdują się niektórzy rzemieślnicy.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#EugeniuszCzuliński">Jestem za pełną rejestracją dochodów rzemieślników. Jednak musimy pamiętać o obecnych możliwościach zaopatrzenia, wpływających na sytuację materialną rzemieślników. Nawet bardzo uczciwi rzemieślnicy twierdzą, że kłopoty zaopatrzeniowe z jednej strony, a presja podatkowa z drugiej zmusza ich do szukania czasami nawet nielegalnych źródeł zaopatrzenia. Tę sytuację musimy zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#EugeniuszCzuliński">Rozumiem, że w trudnej sytuacji gospodarczej wymagania ze strony środowiska rzemieślniczego mogą wydawać się zbyt wygórowane. Ja również w toku różnych konsultacji zetknąłem się z takimi oczekiwaniami. Tym niemniej gorąco apeluję, abyśmy możliwie szeroko uwzględniali głosy zdrowego aktywu rzemieślniczego. Powinniśmy stosować restrykcje wobec, niestety, coraz szerszego cwaniactwa, a nie wobec tych, którym zależy na uczciwym uprawianiu swego zawodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#BarbaraKoziejŻukowa">Pan minister finansów nie odpowiedział na moje pytanie, kiedy będzie przygotowana reszta aktów wykonawczych. Proszę ponownie o ustosunkowanie się do tej kwestii, gdyż od rozwiązań zaproponowanych w owych aktach zależy ocena wielu dyskutowanych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#StanisławNieckarz">Część aktów wykonawczych zależy od tego, jakie stawki podatkowe zaaprobują komisje. Dlatego będą one mogły być przygotowane po decyzjach podjętych przez obyw. posłów. Pozostałe akty wykonawcze przedstawimy w ciągu tygodnia. Są one przygotowane i w dużym stopniu również już skonsultowane z Centralnym Związkiem Rzemiosła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JózefGabjan">Pragnę zapewnić, że staramy się przedstawić te akty jak najszybciej, tym niemniej proszę o zrozumienie w tej sprawie. Ich przygotowanie Wiąże się z bardzo szczegółowymi i żmudnymi wyliczeniami. Wymaga to czasu. Prace te w dużym stopniu już wykonaliśmy, przedstawiliśmy je również Centralnemu Związkowi Rzemiosła. Po uzyskaniu stanowiska Centralnego Związku Rzemiosła będą one jednak wymagały zapewne zmian i dlatego sądzimy, że nie nadają się jeszcze do przedstawienia komisjom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JerzyJóźwiak">Rozumiem więc, że możemy przyjąć, iż część aktów wykonawczych zostanie przedstawiona podkomisji w przyszłym tygodniu, natomiast termin dostarczenia pozostałych ustali się już w trybie roboczym. Pragnę jednak zasugerować, aby tam, gdzie niemożliwe jest przedstawienie w pełni gotowego projektu, pokazać możliwie szybko jego ogólną ideę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#ZbigniewRudnicki">Pragnę zabrać głos nie tylko jako poseł, ale również w imieniu CZRz. Właśnie w imieniu samorządu proszę, abym mógł uczestniczyć we wszystkich fazach prac nad przygotowywanymi ustawami. Oczywiście nie z głosem stanowiącym, lecz jedynie jako jeden z uczestników obrad.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#ZbigniewRudnicki">A teraz pragnę sformułować kilka uwag ogólnych. W środowisku dość mocno już utrwaliło się przekonanie o potrzebach zmiany systemu podatkowego, o pilności problemu i konieczności nasilenia tempa prac. Chodzi mi jednak o to, abyśmy w tej atmosferze pośpiechu nie popełnili błędów. Najważniejsze jest, aby udało się stworzyć spójny i odpowiadający założonym celom system podatkowy, nawet kosztem pewnego opóźnienia procedury jego wdrażania.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#ZbigniewRudnicki">Rozumiem, że pracując nad nowym systemem podatkowym wychodzimy też naprzeciw uchwalonej w ub. roku przez Sejm ustawie o organizacji i wykonywaniu rzemiosła. Mówi się w niej m.in. o sprawach związanych z etyką zawodową. Myślę, że w tym kontekście winniśmy zwrócić większą uwagę na potrzebę restryktywnego od strony finansowej podejścia do tych spośród uprawiających rzemiosło, którym nie zależy na trwałym i uczciwym wykonywaniu swojego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#ZbigniewRudnicki">Na koniec pragnę mocno podkreślić, że dążymy do osiągnięcia częściowo sprzecznych ze sobą dwóch celów. Z jednej strony chodzi nam o zasilenie budżetu państwa, z drugiej strony pragniemy wzbogacenia rynku w towary i usługi. Występują więc dwie racje: fiskalna i rynkowa. Myślę, że konflikt zrodzony na tym tle jest nieunikniony, dlatego musimy jasno go sobie uzmysławiać, aby dojść do racjonalnego kompromisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyJóźwiak">W toku dzisiejszego posiedzenia przedłożono nowy projekt, zawierający istotne zmiany merytoryczne (np. w poprzednim projekcie nie było mowy o firmach polonijnych, inne były też rozwiązania dotyczące podatku dochodowego). Ograniczyło to nasze dzisiejsze możliwości przedyskutowania problemu, gdyż nie mogliśmy się na gorąco ustosunkować do nowych sugestii.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JerzyJóźwiak">Proponuję w związku z tym, aby nasi eksperci w ciągu tygodnia przygotowali uwagi do zmienionych projektów. Roześlemy je następnie obywatelom posłom do ponownego przeanalizowania.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JerzyJóźwiak">Pragnę zwrócić uwagę, że od pewnego czasu zaczynamy dyktować nową zasadę podatkową - zasadę równości. Ministerstwo Finansów podkreśla ją w odniesieniu do podatku obrotowego. Uważam jednak, że zasada równości powinna być uwzględniana we wszelkich elementach systemu podatkowego. Należy więc m.in. skorelować podstawę opodatkowania przy podatku dochodowym z podatkiem wyrównawczym.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JerzyJóźwiak">Kolejny problem, który chcę mocno podkreślić, dotyczy zagadnienia, którą część dochodowości należy opodatkowywać. Uważam, iż podatkiem winna być objęta przede wszystkim dochodowość przeznaczona na konsumpcję. Natomiast w stosunku do dochodów wykorzystanych na inwestycje stosować należałoby ulgi tak, jak proponuje się to dla firm polonijnych.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#JerzyJóźwiak">Następna uwaga dotyczy podatku obrotowego. Jak wiadomo, ma on charakter cenotwórczy. Kształtuje się on różnie, w zależności od struktury kosztu. W tym kontekście pragnę zwrócić uwagę na projekt rozporządzenia ministra finansów dotyczącego m.in. ulg w podatku obrotowym. Znajduje się w nim wiele szczegółów, mogących wpływać hamująco na wytwarzanie różnych dóbr preferowanych w naszej polityce gospodarczej (m.in. towarów dla rolnictwa).</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#JerzyJóźwiak">W pełni popieram te wypowiedzi, które podkreślały potrzebę trwałych rozwiązań. Nie mam co prawda żadnej konkretnej propozycji, niemniej uważam, że musimy znaleźć formułę, która uwzględniałaby zmiany wywołane procesami inflacyjnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#StanisławNieckarz">Pytano mnie o skuteczność działania aparatu finansowego przy ustalaniu wysokości dochodów. Na tym tle pragnę zwrócić uwagę obywateli posłów na pewne fakty. Po pierwsze Polska jest jednym z bardzo nielicznych krajów, gdzie do tej pory nie prowadzono żadnej ewidencji obrotów i dochodów. Znajdujemy się więc obecnie w punkcie startu i - jak sądzę - potrzebne będzie kilka lat, abyśmy mogli w pełni skutecznie kontrolować dochody. Byłoby to o wiele łatwiejsze, gdyby każdy zakład rzemieślniczy miał już w chwili obecnej założoną księgę handlową, wyliczone na jej podstawie zyski itd. Zgadzam się w pełni, że ewidencja dochodów jest sprawą niezwykłej wagi, ale nie można tego osiągnąć natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#StanisławNieckarz">W obecnych warunkach problem udokumentowania zaopatrzenia przez rzemieślników jest niewątpliwie złożony. Ma on jednak niemałe znaczenie dla gospodarki jako całości. Powinno się po prostu wiedzieć, skąd pochodzi zaopatrzenie dla rzemiosła. Pozwoli to ustalić czy działalność danego rzemieślnika polega na wytwarzaniu nowych dóbr i usług, czy tylko na cyrkulacji już wytworzonego dobra. W tym drugim przypadku może się zdarzyć, że na takiej działalności gospodarce nie będzie zależeć.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#StanisławNieckarz">Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zawiera propozycję preferencyjnego, z punktu widzenia podatkowego, potraktowania firm polonijnych, działających w niektórych dziedzinach gospodarki. Chodzi o ukierunkowanie działalności firm polonijnych, tak, aby podejmowały one produkcję antyimportową, świadczyły usługi dla ludności i rolnictwa, produkowały artykuły rynkowe, środki ochrony roślin, sprzęt medyczny itd. Można oczywiście dyskutować, czy zaproponowany zakres preferencji jest właściwy.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#StanisławNieckarz">Trudno odpowiedzieć jednoznacznie co firmy polonijne dały, a co uzyskały. Aby wyrobić sobie pogląd na ten temat, trzeba uwzględnić, że przedsiębiorstwa polonijne w ub. roku z 7.260 mln wytworzonego zysku przekazały do budżetu państwa 1.481 mln zł tytułem podatku dochodowego. Oznacza to, że czysty zysk, jaki pozostał w firmach polonijnych, osiągnął kwotę 5.780 mln zł. Dla porównania można podać, że w gospodarce uspołecznionej 60% zysku przejmuje budżet państwa w postaci podatku dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#StanisławNieckarz">Chciałbym wyjaśnić, że zarówno normy zyskowności, jak i projekty aktów prawnych były konsultowane z przedstawicielami społeczności rzemieślniczej, choć oczywiście nie wszystkie rozwiązania dało się uzgodnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JerzyJóźwiak">Powołaliśmy podkomisję i przekazali jej do opracowania dwa projekty ustaw. W pracach podkomisji będą uczestniczyć eksperci oraz zapraszani w miarę potrzeby przedstawiciele samorządu rzemieślniczego i samorządu prywatnego handlu i usług, jak też w przypadku rozpatrywania spraw dotyczących firm polonijnych, przedstawiciele „Interpolcomu”.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>