text_structure.xml
33.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 14 marca 1978 r. odbyło się wspólne posiedzenie sejmowych Komisji Oświaty i Wychowania oraz Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości na temat działalności zapobiegawczo-resocjalizacyjnej w zakresie ochrony dzieci i młodzieży przed demoralizacją. Obradom przewodniczyli poseł Jarema Maciszewski (PZPR) oraz poseł Franciszek Sadurski (ZSL).</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: minister sprawiedliwości prof. Jerzy Bafia, podsekretarz stanu w tym resorcie Tadeusz Skóra, wiceminister oświaty i wychowania Bolesław Dylak, komendant główny MO gen. Stanisław Żaczkowski, z-ca Prokuratora Generalnego Kazimierz Kukawka, przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, TPD i Społecznego Komitetu Przeciwalkoholowego.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Ministerstwa: Sprawiedliwości, Spraw Wewnętrznych oraz Oświaty i Wychowania przygotowały dla posłów materiały na piśmie.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Z informacji MSW wynika, że równolegle ze spadkiem przestępczości od 1971 r. spada systematycznie liczba nieletnich sprawców przestępstw. Spadkowa tendencja jest rezultatem aktywnych poczynań szeregu instytucji państwowych oraz organizacji społecznych w zakresie profilaktyki i resocjalizacji.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Daje się zauważyć stabilność struktury popełnionych przez nieletnich przestępstw: w 1977 r., podobnie jak w 1971 r., największy udział miały włamania do obiektów prywatnych, następnie kradzieże mienia prywatnego oraz włamania do obiektów uspołecznionych.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Przy ogólnym spadku, wzrosła przestępczość młodocianych w ośrodkach wielkomiejskich oraz na terenach zamieszkałych przez ludność napływową o słabej więzi społecznej. Ponad 10% młodzieży, która weszła w konflikt z prawem nie uczy się i nie pracuje.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Przestępczość nieletnich w dalszym ciągu charakteryzuje się znacznym odsetkiem działań grupowych, także wspólnie z dorosłymi. Większość młodzieży skazanej przez sądy dla nieletnich rekrutuje się ze środowiska robotniczego, zaś najmniej z rodzin rzemieślniczych.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Większość nieletnich sprawców przestępstw, mimo iż posiada dwoje rodziców i uczęszcza do szkoły, styka się w rodzinach ze zjawiskami kryminogennymi, a zwłaszcza z alkoholizmem, przestępczością, prostytucją i skrajnym prymitywizmem. Badania wykazują, że wiele rodzin pozornie nieodbiegających od normy źle wykonuje swe funkcje opiekuńczo-wychowawcze, głównie przez widoczne przejawy złego pożycia, zbyt liberalny lub zbyt surowy stosunek do dzieci, nieumiejętność pomocy w zagospodarowaniu czasu wolnego itp.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Istotną przyczyną przestępczości nieletnich są zaburzenia w rozwoju osobowości oraz odchylenia od norm zdrowia psychicznego. Z badań wynika, że ponad 60% pensjonariuszy zakładów poprawczych i schronisk wykazuje symptomy różnego rodzaju upośledzeń psychiczno-intelektualnych. Osoby takie wymagają bardzo zindywidualizowanych form opieki i wychowania.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Większość nieletnich przestępców to młodzież nieprzystosowana społecznie, czego źródłem bywa często szkoła: niepowodzenia w nauce, drugoroczność, wagary itp. Przejawami nieprzystosowania w życiu pozaszkolnym są zazwyczaj ucieczki z domu, picie alkoholu, niewłaściwe zachowanie w miejscach publicznych oraz nadmierna skłonność do doświadczeń erotycznych.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Doświadczenie wskazuje, że zagrożenie demoralizacją ma szerszy zasięg aniżeli ewidencjonowana przestępczość nieletnich, m.in. dlatego, że wiele działań aspołecznych nie jest formalnie sprzeczna z prawem. „Raport o stanie oświaty” szacuje ilość dzieci i młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym i demoralizacją na ok. 15% populacji.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">WSW stoi na stanowisku, że zapobieganie przestępczości nieletnich wiąże się ściśle z ochroną młodzieży przed demoralizacją oraz zapewnieniem jej optymalnych warunków wszechstronnego rozwoju. Dlatego podstawowe kierunki działania resortu to: współuczestnictwo w przedsięwzięciach państwowych i społecznych, zmierzających do zapewnienia dzieciom odpowiednich warunków bytu, nauki, organizowanie wolnego czasu, kształtowanie postaw społecznych oraz zainteresowań; ujawnianie nieletnich zdradzających objawy społecznego niedostosowania oraz szybkie usuwanie jego źródeł; dążenie do jak najpełniejszej znajomości środowisk młodzieży, która weszła już w konflikt z prawem; wzmocnienie nadzoru nad pozostającymi na wolności nieletnimi sprawcami przestępstw, przy skoncentrowaniu uwagi na zagadnieniu recydywy i przywódcach grup przestępczych.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W służbach resortowych szczególna rola przypada MO, a zwłaszcza inspektorom ds. nieletnich, mającym za zadanie ścisłą współpracę z instytucjami i organizacjami zajmującymi się wychowaniem dzieci i młodzieży. Zdaniem resortu, jednym z elementów likwidacji występujących niedostatków w działalności profilaktyczno-resocjalizacyjnej powinno być stworzenie „banku informacji” o nieletnich znajdujących się w sytuacjach zagrożenia demoralizacją. Prace w tym kierunku prowadzi resort wspólnie z Ministerstwem Oświaty i Wychowania oraz z Ministerstwem Sprawiedliwości. Konieczne jest jednak uściślenie współpracy z organizacjami młodzieżowymi oraz społecznymi.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Z informacji Ministerstwa Sprawiedliwości wynika m.in., że spadkowi przestępstw nieletnich towarzyszy wzrost liczby spraw o pozbawienie, zawieszenie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej. Wbrew pozorom jest to zjawisko pozytywne, ponieważ świadczy o trosce i ingerencji sądów w przypadkach zagrożenia dobra dziecka. Niepokojąca jest natomiast wzrastająca liczba tych rodzin, w których taka ingerencja jest niezbędna.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Do głównych przyczyn przestępczości nieletnich resort zalicza: zaniedbania i niedostatki w zakresie nadzoru i opieki ze strony rodziców lub opiekunów wraz z wszelkimi przejawami patologii rodziny; trudności okresu adaptacyjnego w warunkach nasilonych ruchów migracyjnych i procesów urbanistycznych; mankamenty typu psychofizycznego zarówno wrodzone jak nabyte oraz utrwalone przez niewłaściwe działania bądź ich poniechanie. Zwłaszcza ostatnia grupa przyczyn jest niepokojąca: z ogólnej liczby zbadanych w ubiegłym roku w ośrodkach diagnostycznych przypadków, w większości stwierdzono odchylenia od norm zdrowia psychicznego, najczęściej w kierunku psychopatycznym, socjopatycznym i charakteropatycznym.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Sądy koncentrują uwagę na sprawach tych nieletnich, którzy ze względu na stopień demoralizacji i dużą szkodliwość społeczną popełnionych czynów - stanowią szczególne niebezpieczeństwo. Włączenie sędziów dla nieletnich do postępowania przygotowawczego pozwala lepiej selekcjonować sprawy we wstępnej fazie postępowania i chronić młodzież przed niepotrzebnym stawaniem przed sądem. W stosunku do takich nieletnich stosuje się obecnie środki pozasądowe, pozostające w dyspozycji szkół oraz organizacji młodzieżowych.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Wobec nieletnich, którzy popełnili czyny sprzeczne z prawem, sądy starają się ograniczać stosowanie takich środków jak umieszczanie w zakładach poprawczych oraz wychowawczych. W ponad połowie spraw nieletnich zastosowano opiekę kuratora sądowego przy równoczesnym pozostawieniu nieletniego w środowisku rodzinnym. W postępowaniu wychowawczym wobec 69% małoletnich zastosowano nadzór kuratora, przy równoczesnym ograniczeniu władzy rodzicielskiej.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Skuteczniejsze działanie sądu w zakresie usuwania przyczyn demoralizacji nieletniego zależy głównie od ścisłej współpracy z resortem oświaty, spraw wewnętrznych, z FJN oraz z organizacjami społecznymi; od dopływu informacji o zagrożeniu dziecka (obecnie dopływa ona do sądu zbyt późno); od poszerzenia sieci placówek opieki nad dzieckiem. Duże nadzieje wiąże się z rozwojem instytucji rodzin zastępczych.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Resort sprawiedliwości stoi na stanowisku, że w całej działalności profilaktyczno-resocjalizacyjnej konieczne jest konsekwentne przestrzeganie zasady, iż ingerencja sądu może i powinna mieć miejsce wówczas, gdy dla uzyskania prawidłowego wykonania władzy rodzicielskiej konieczne jest wydanie decyzji sądu wbrew woli rodziców. Natomiast na wniosek rodziców pomoc powinny świadczyć organy pozasądowe.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W ramach poszukiwań nowych, coraz doskonalszych form i metod pracy resort powołał kuratorskie ośrodki pracy z młodzieżą, których podstawowym celem jest resocjalizacja. Według stanu na koniec ub. roku, funkcjonowały 484 takie ośrodki w porównaniu z 30 w 1971 r. W ośrodkach pracuje prawie 1,6 tys. kuratorów, w tym blisko 300 zawodowych. Ponad połowa ośrodków mieści się w lokalach udostępnionych przez szkoły. Analizy wskazują, że ośrodki przyczyniają się do eliminacji takich zjawisk, jak: ucieczki z domów, wagary, naruszanie prawa, lekceważenie nauki.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Zakłady poprawcze są placówkami sprofilowanymi w zależności od stopnia demoralizacji wychowanków, ich wieku oraz charakteru zaburzeń psychicznych. Trzon fachowej kadry tych zakładów stanowią wysokokwalifikowani pedagodzy, psycholodzy i lekarze. Praca wychowawcza w zakładach poprawczych polega głównie na podnoszeniu poziomu nauczania ogólnego i zawodowego oraz na wyrabianiu społecznie pożądanych postaw. Formy opieki i wychowania są jednak indywidualizowane w zależności od cech i potrzeb wychowanków.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W działalności schronisk dla nieletnich i ośrodków diagnostycznych szczególną uwagę zwraca się na ujawnianie źródeł demoralizacji, ustalanie stopnia społecznego wykolejenia oraz cech osobowości wychowanków. Diagnostyka jest tym kierunkiem, który w schroniskach dla nieletnich będzie rozwijany szczególnie intensywnie.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Najnowszym elementem działań profilaktyczno-resocjalizacyjnych jest powołanie sądów rodzinnych. Ingerują one w różne sfery życia rodzinnego po to, aby zwalczać złe wpływy rodziny na dzieci. We wszystkich sądach rejonowych wyodrębniono, bądź wyspecjalizowano jednostki, bądź stanowiska sędziów specjalizujących się w rozpoznawaniu spraw rodzinnych, współdziałających z instytucjami państwowymi i organizacjami społecznymi. Zakłada się, że obok orzecznictwa istotne miejsce w działalności sądów rodzinnych zajmą poczynania mediacyjne, opiekuńcze oraz resocjalizacyjne.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zachodzi pilna potrzeba zmiany przestarzałych, pochodzących z okresu międzywojennego przepisów prawnych dotyczących zapobiegania demoralizacji nieletnich. Na konieczność zmiany tych przepisów wskazały także materiały zatwierdzone przez Biuro Polityczne KC PZPR w czerwcu 1977 r.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Głównym organizatorem i koordynatorem działalności profilaktycznej w pionie Ministerstwa Oświaty i Wychowania jest szkoła, korzystająca z pomocy takich placówek jak pałace młodzieży, młodzieżowe domy kultury, szkolne ośrodki sportowe i kluby osiedlowe. W całym kraju działa około 700 placówek wychowania pozaszkolnego obejmujących opieką ponad 400 tys. młodzieży.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W stosunku do młodzieży ze środowisk, które nie mogą pełnić funkcji opiekuńczych, szkoła występuje z pomocą materialną w formie stypendiów i zapomóg. Stypendia otrzymuje obecnie około 28% uczniów szkół zawodowych i około 10% uczniów liceów ogólnokształcących. Żywieniem i dożywianiem objętych jest ok. 2 mln uczniów. Ze świetlic szkolnych korzystało w ubiegłym roku szkolnym ok. 700 tys. uczniów. Resort zamierza zapewnić opiekę świetlicową wszystkim uczniom klas I-IV, których rodzice pracują. W internatach przebywa obecnie ok. 290 tys. uczniów, w najbliższych latach projektuje się zwiększenie liczby miejsc.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Normalnym działaniom wychowawczym towarzyszą specyficzne profilaktyczne poczynania, które mają na celu zapobieganie przestępczości, alkoholizmowi, tworzeniu się negatywnych grup nieformalnych, wykrywanie mikrodefektów rozwojowych oraz zapobieganie różnego rodzaju upośledzeniom. W celu wczesnego wykrywania wad wrodzonych w całym kraju upowszechnia się pogłębione badania lekarsko-psychologiczne dzieci w wieku 2, 4, 6, 10, 14 i 18 lat.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Ważną rolę spełniają wcześniejsze zapisy uczniów do klas pierwszych. Pozwalają na określenie stopnia przygotowania, sprawności intelektualnej i fizycznej, dojrzałości społecznej oraz poziomu środowiska rodzinnego, a na tej podstawie - podejmowanie działań wychowawczych likwidujących różnice między poszczególnymi dziećmi.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Opracowano programy opieki nad dziećmi z niewielkimi odchyleniami od normy oraz terapii pedagogicznej. Dotychczasowe wyniki pracy zespołów wyrównawczych i korekcyjno-kompensacyjnych, a także nowe zasady promowania uczniów klas I-IV przynoszą widoczne pozytywne efekty.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Specyficzna i odpowiedzialna rola przypada ok. 2.2 tys. pedagogom szkolnym - koordynatorom wszelkich działań opiekuńczo-wychowawczych szkoły oraz współpracownikom poradni wychowawczo-zawodowych. Obecnie działa 449 takich poradni, z czego 49 na szczeblu wojewódzkim. Ważną rolę profilaktyczną odgrywają treści przekazywane przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów, a także propaganda antyalkoholowa oraz popularyzacja problematyki społeczno-prawnej.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">W celu zapobiegania zjawisku pozostawania młodzieży nieletniej poza szkołą i pracą - wszystkie szkoły prowadzą wykazy takiej młodzieży oraz kierują ją do OHP, bądź na rozmaite kursy kształcenia zawodowego. Dzięki temu, liczba takiej młodzieży zmniejsza się.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Resort oświaty i wychowania prowadzi również szeroką działalność mającą na celu likwidowanie przejawów społecznego niedostosowania. Racjonalizacją młodzieży na zasadach nadzoru indywidualnego zajmują się kuratorzy sądowi, natomiast na zasadach nadzoru zespołowego - kuratorskie ośrodki pracy z młodzieżą organizowane przy sądach rejonowych. Ok. 65% kadry tych ośrodków stanowią nauczyciele.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Dzieci, które muszą być izolowane okresowo bądź trwale od własnych środowisk rodzinnych, znajdują opiekę w różnych placówkach (m.in. w rodzinach zastępczych, w rodzinnych domach dziecka i w domach dziecka). Spośród wychowanków domów dziecka tylko niespełna 7% stanowiły sieroty naturalne, ponad 65% dzieci i młodzieży skierowano do domów dziecka na podstawie orzeczeń sądów opiekuńczych.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Dla nieletnich o głębokim stopniu demoralizacji lub pochodzących z najbardziej zdemoralizowanych środowisk, resort oświaty dysponuje siecią zakładów wychowawczych, dokąd kierowana jest młodzież na wniosek sądów, poradni wychowawczo-zawodowych lub pogotowia opiekuńczego. Zasadniczym zadaniem tych placówek jest tworzenie warunków wychowawczych, które pozwalają na trwałą eliminację przyczyn wykolejenia. Szczególny nacisk kładzie się na rozwój kształcenia zawodowego, wychowania przez pracę, działalność organizacji młodzieżowych i samorządowych.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W kuratoriach powołano rejonowych wizytatorów, metodyków do spraw profilaktyki i resocjalizacji, związanych z sądami rejonowymi. Instytut Kształcenia Nauczycieli przygotowuje nauczycieli do pracy z młodzieżą niedostosowaną społecznie. We wszystkich województwach powołano zespoły ds. profilaktyki i resocjalizacji młodzieży pod przewodnictwem wicewojewodów lub kuratorów. Podobne zespoły funkcjonują również w miastach, gminach i dzielnicach.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Najważniejszym zamierzeniem resortu na przyszłość jest doprowadzenie do uchwalenia ustawy o ochronie nieletnich przed demoralizacją oraz dalsze doskonalenie dotychczasowych form działania.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W koreferacie poseł Maria Łopatkowa (ZSL) podkreśliła, że dziecka od zła odseparować nie można, natomiast można i należy tworzyć takie warunki, które przed wszelkimi przejawami zła będą dziecko chronić. Socjalizm umożliwia to znacznie bardziej niż jakikolwiek inny ustrój.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Większość rodzin tworzy dobre warunki wychowawcze, niepokoi jednak wzrastająca liczba rodzin alkoholików. Z tych środowisk właśnie pochodzi najwięcej dzieci niedostosowanych społecznie. Lęk rodziny przed zemstą alkoholika sprawia, że znacznie~ ~jej łatwiej oddać dziecko do zakładu wychowawczego niż nakłonić alkoholika do leczenia. Trzeba mieć świadomość, że celne uderzenie w alkoholika byłoby uderzeniem w główną przyczynę patologii społecznej.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Ogólnoświatowy trend rozwodowy nie może przesłonić faktu, że w naszym kraju zbyt często młodzi ludzie podchodzą do małżeństwa w sposób mało odpowiedzialny. Dążenie do osiągnięcia szczęścia osobistego jest dążeniem naturalnym, ale pod warunkiem poszanowania wartości nadrzędnych. Tymczasem tylko nieliczni rozwodzący się małżonkowie uznają prawo swego dziecka do szczęścia. Co gorsza zdarza się, że i sądy o tym zapominają.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Według danych z 1974 r. w Polsce jest około 545 tys. samotnych matek i ok. 57 tys. samotnych ojców wychowujących dzieci. Ludzie ci są traktowani preferencyjnie, ale preferencje te mają zazwyczaj charakter formalno-materialny. Powszechna jest praktyka oddawania dzieci na „przechowanie” do pogotowia opiekuńczego na czas choroby jedynego opiekuna. Jest to działanie niehumanitarne i wychowawczo niebezpieczne.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Dużej pomocy wymagają niezamężne matki. Uciekają one na ogół przed opieką lekarską w czasie ciąży i niewłaściwie opiekują się dziećmi od chwili narodzin. Stąd powszechna słabość fizyczna tych dzieci oraz wyższy od przeciętnego wskaźnik umieralności niemowląt. W tym kontekście nadal aktualny jest postulat sejmowej Komisji Oświaty i Wychowania o utworzenie instytucji pogotowia rodzinnego.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Z satysfakcją należy stwierdzić, że zgłoszone w ubiegłej kadencji przez Komisję pod adresem Ministerstwa Sprawiedliwości wnioski poselskie, dotyczące zmian w organizacji zakładu karnego dla kobiet w Grudziądzu - zostały w pełni zrealizowane. Równocześnie jednak nie wolno przymykać oczu na nieudane eksperymenty pedagogiczne, których smutnym wyrazem jest zakład w Podgrodziu w woj. szczecińskim. Ta krytyczna ocena nie jest krytyką eksperymentowania w ogóle. Wiadomo bowiem, że współczesna profilaktyka i resocjalizacja musi polegać na różnicowaniu form i metod działania w zależności od wielu czynników. Jednakże wszelkie nowatorstwo musi być w tej delikatnej materii bardzo rozważne.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">W imieniu podkomisji posłanka zgłosiła wniosek o uchwaleniu ustawy chroniącej młodzież przed demoralizacją.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#HalinaKiliś">Z materiałów resortowych oraz z koreferatu wynika, że niedostosowanie nieletnich jest skutkiem wielu czynników, z których podstawowym jest alkoholizm. O skali tego problemu świadczy fakt, że w ub. roku 85% rozwodów orzeczono na skutek alkoholizmu. Próbujemy leczyć chorobę alkoholową, ale niestety praktycznie jej nie zapobiegamy. Stanowczo zbyt duża jest dostępność alkoholu dla młodzieży, a w praktyce społecznej zbyt liberalne, czasem wręcz preferencyjne traktowanie alkoholików.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#HalinaKiliś">Wiele dobrego mogą zdziałać sądy rodzinne. Wydaje się, że trzeba dążyć do wprowadzenia obowiązkowych kursów przedmałżeńskich oraz do uwzględniania stosunku do rodziny w ocenie każdego pracownika.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JadwigaGiżyckaKoprowska">Potrzeba kursów przedmałżeńskiej oraz skutecznej walki z alkoholizmem jest bardzo pilna. Konieczna jest także regulacja prawna umożliwiająca szerszą akcję adopcyjną. Należy również dążyć do tego, aby wszystkie kobiety od początku ciąży znajdowały się pod faktyczną opieką poradni; obecnie wiele z nich zgłasza się tam tylko w przypadku nieprawidłowego rozwoju ciąży. Od 1 maja ma być wypłacany zasiłek porodowy w wysokości 2 tys. złotych. Być może byłoby słuszne uzależnienie wypłaty tego zasiłku od tego, czy kobieta korzystała z poradni K. Pełen zasiłek należałoby wypłacać tym kobietom, które od początku ciąży uczęszczają do poradni, w innych przypadkach odpowiednio obniżać. Byłby to istotny bodziec.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#FerdynandŁukaszek">Z materiałów wynika, że najbardziej zagrożone demoralizacją są dzieci miejskie. Wskazuje to na konieczność intensywnych działań wychowawczych nie tylko ze strony resortu oświaty. Niezbędne jest zwiększenie kultury pedagogicznej całego społeczeństwa nie tylko przez szkoły, ale także przez zakłady pracy. Należałoby się zastanowić czy w dużych zakładach pracy nie powołać instytucji zakładowych pedagogów. Wniosek o uwzględnianie w opiniowaniu pracownika jego stosunku do rodziny jest słuszny.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MieczysławFurmanek">Najbardziej potrzebne jest rozszerzenie frontu wychowawczego przez włączenie do niego organizacji młodzieżowych i społecznych w większym niż w tej chwili zakresie.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#MieczysławFurmanek">Zastępca Prokuratora Generalnego, prezes Społecznego Komitetu Przeciwalkoholowego, Kazimierz Kukawka: Poziom spożycia alkoholu ma bezpośredni wpływ na liczbę intensywnie pijących. Uważa się, że liczba alkoholików wzrasta proporcjonalnie do kwadratu wzrostu spożycia alkoholu.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#MieczysławFurmanek">Walka z alkoholizmem opierać się musi na dwóch równie solidnych filarach: na działalności państwa oraz społeczeństwa. Niestety ustawa z 1959 r. o zwalczaniu alkoholizmu nie jest przestrzegana przez organy administracji państwowej.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#MieczysławFurmanek">Konieczne jest zmniejszenie liczby punktów sprzedaży alkoholu, jeśli chcemy zrealizować postawione przez partię zadania zwalczenia alkoholizmu.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#MieczysławFurmanek">Zbyt mała jest ilość miejsc w zamkniętych zakładach leczenia alkoholików. Znikoma jest również liczba otwartych przychodni przeciwalkoholowych, brakuje w nich lekarzy fachowców.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#MieczysławFurmanek">Potrzebna jest szeroka, stała i rozsądna działalność propagandowa. Pozytywnym przykładem jest „Trybuna Ludu”, natomiast negatywnym - telewizja, która niekiedy w swych programach wręcz propaguje używanie alkoholu i tym samym uprawia działalność sprzeczną z uchwałą rządu z 1972 r.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#MieczysławFurmanek">Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy liczy około 140 tys. członków i w swej działalności nastawia się głównie na ochronę młodzieży. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że sukcesów na tym polu na razie brak. Należy odejść od prymitywnej propagandy antyalkoholowej na rzecz umiejętnego lansowania mody bezalkoholowej, a także na rzecz tworzenia alternatywy w sensie oferty rynkowej, jak i spędzania czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#StefaniaOryl">Słuszny jest wniosek posłanki Koprowskiej, by zwrócić baczniejszą uwagę na opiekę nad młodymi matkami, zwłaszcza nieletnimi i niezamężnymi. W trosce o zdrowie młodego pokolenia - należy - wzorem Francji - upowszechniać karmienie niemowląt piersią. Francuskie doświadczenia dowiodły o ile jest to lepsze od karmienia butelkowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JaninaKocemba">Orzecznictwo oraz wprowadzanie nieletnich sprawców przestępstw do normalnego życia - to dwa najsłabsze ogniwa naszych działań profilaktyczno-resocjalizacyjnych. Należy kontynuować izolację młodzieży zaniedbanej od zdemoralizowanych środowisk. Trzeba również rozwiązać problem mieszkań dla nieletnich opuszczających zakłady opiekuńczo-wychowawcze, albowiem bardzo często nie chcą oni wracać do rodzinnych domów dotkniętych patologią.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#ZofiaMroczka">Rola szkoły w działaniach profilaktyczno-resocjalizacyjnych jest ogromna, ale szkoła w osamotnieniu nie zdziała wiele. Niezbędna jest pomoc czynników społecznych w miejscu zamieszkania.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JadwigaCichocka">Doświadczenia województwa siedleckiego dowodzą, że tam, gdzie zdołano stworzyć odpowiednie warunki profilaktyczne - osiągnięto pozytywne rezultaty w ograniczaniu przestępczości nieletnich. W środowisku wiejskim szczególną uwagę należy zwrócić na walkę z nielegalnym handlem alkoholem i sprzedawaniem alkoholu nieletnim. Obserwacje wskazują, że nowym czynnikiem sprzyjającym demoralizacji mogą być w pewnych wypadkach dojazdy dzieci do szkół, gdy wiążą się z wielogodzinnymi pobytami poza domem, często w okolicach dworców.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JadwigaCichocka">Tę część dyskusji podsumował przewodniczący Komisji Oświaty i Wychowania poseł Jarema Maciszewski (PZPR):</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#JadwigaCichocka">Dyskusja miała charakter diagnostyczny, ale byłoby źle, gdyby nie wynikły z niej wnioski konstruktywne i liczące się z realiami. Mamy podobno najlepszą na świecie ustawę antyalkoholową, ale dopóki brak będzie zakładów odwykowych, dopóty trudno będzie ją realizować. Wszyscy wiemy, dlaczego nie można na razie budować tyle tych zakładów ile potrzeba.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#JadwigaCichocka">Najskuteczniejszą formą profilaktyki jest wychowanie przez pracę; letnie doświadczenia OBOP są tego najlepszym dowodem. Młodzież powinna wiedzieć, że jedynym źródłem materialnych korzyści jest praca. Karać młodzież niedostosowaną społecznie należy ostrożnie i w ostateczności, natomiast bezwzględne kary stosować należy wobec dorosłych, uczących młodzież picia.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#JadwigaCichocka">Bardzo skuteczna wychowawczo jest dla młodych mężczyzn służba wojskowa.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#JadwigaCichocka">Do wniosków i pytań poselskich ustosunkowali się przedstawiciele resortów.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#BolesławDylak">Resort stara się unowocześniać metody pracy i doskonalić opiekę zarówno nad młodzieżą zdrową, jak i niedostosowaną. Szczególnie cenna jest współpraca resortu oświaty z resortem sprawiedliwości, z MO i z organami prokuratorskimi. Jej efekty są widoczne.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#BolesławDylak">Na przyszłość zadania najpilniejsze to: stworzenie sprawnie działającego banku informacji; ustalenie bilansu i programu dalszych działań wszystkich zainteresowanych resortów, instytucji i organizacji; uruchomienie nowych studiów podyplomowych dla kadry kierowniczej zakładów opiekuńczo-wychowawczych oraz korzystanie z międzynarodowych doświadczeń.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#BolesławDylak">Są już decyzje o likwidacji koedukacji i grup przedszkolnych w zakładzie w Podgrodziu oraz o objęciu tej placówki specjalnym nadzorem metodycznym. W niedługim czasie poczyniony zostanie istotny krok na drodze do rozwiązania problemu dojazdu dzieci do szkół. Ostatnie postanowienia Rady do spraw Wychowania dotyczą programu pedagogizacji społeczeństwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WaldemarWinkiel">Skuteczna działalność profilaktyczna to działalność w środowisku, a więc w rodzinie i w kręgu koleżeńskim. TPD prowadzi instytucję tzw. opiekunów indywidualnych, ale ta forma pracy, podobnie jak wszystkie inne działania wychowawcze, wymaga dyskrecji - fundamentu zaufania, który jak wiadomo jest warunkiem sine qua non wszelkich działań wychowawczych. Trudno zrozumieć jak tę zasadę można będzie pogodzić z ideą „banku informacji”.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#WaldemarWinkiel">Drugim warunkiem skuteczności działań profilaktyczno-resocjalizacyjnych jest stałe podejmowanie tego tematu. Tymczasem robi się to u nas akcyjnie, od czasu do czasu, tak jakby przejawy zła nie były normalnym i trwałym elementem życia społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#JerzyBafia">Malejącą tendencję tzw. pogłębionej demoralizacji zawdzięczać należy nowoczesnej polityce społecznej wprowadzonej w latach 70-tych, korzystnym procesom demograficznym oraz intensywnym działaniom zapobiegawczym. Spadek przestępczości nieletnich warto widzieć w kontekście silnych ruchów migracyjnych, intensywnej industrializacji oraz urbanizacji, które z reguły powodują wzrost przestępczości.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#JerzyBafia">Zdołaliśmy stworzyć nowoczesny model zwalczania demoralizacji oparty na działaniu wyspecjalizowanych organów MO i sądów. Teraz przychodzi kolej na odpowiednie skoordynowanie poczynań profilaktycznych.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#JerzyBafia">Mamy sytuację szczególnie sprzyjającą zwalczaniu demoralizacji. Sądy rodzinne razem z kadrą kuratorów zawodowych i społecznych pozwalają odejść od tradycyjnego modelu wymiaru sprawiedliwości - postępowania karnego. Specjalizacja aparatu sądowniczego jest na wskroś nowoczesna. Dobra organizacja jest jednak tylko punktem wyjścia. Sztuka polega na dobrej realizacji dobrych programów. Czynnikiem niezbędnym w tym zakresie wydaje się być uchwalenie nowej ustawy o ochronie młodzieży przed demoralizacją.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#JerzyBafia">Obrady podsumował przewodniczący Komisji Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości poseł Franciszek Sadurski (ZSL): Dyskusja, choć bogata, nie może być zamknięta. Wspólna podkomisja powinna w oparciu o materiały resortowe, koreferat i dyskusję poselską sformułować dezyderaty i opinie oraz przedstawić je na najbliższym posiedzeniu obu komisji.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#JerzyBafia">Nasuwa się uwaga, że przy całym zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych resortów, instytucji i organizacji brakuje zespolenia. wysiłków, a bez tego trudno o sukcesy. Ilość miejsca poświęconego w dyskusji problemowi alkoholizmu świadczy o wadze tego zagadnienia i dobrze się stało, że już wkrótce problemem tym zajmie się Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości oraz Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#JerzyBafia">Po wspólnym posiedzeniu obu Komisji, obradowała pod przewodnictwem posła Franciszka Sadurskiego (ZSL) Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, która rozpatrzyła i przyjęła odpowiedź ministra sprawiedliwości na opinię w sprawie zwiększenia udziału społeczeństwa w zwalczaniu przestępczości oraz odpowiedź wiceprezesa Rady Ministrów Mieczysława Jagielskiego na opinię w sprawie ochrony mienia społecznego. Z odpowiedzi tych wynika, że podjęte przez rząd kierunki rozwiązań zgodne są z postulatami posłów zawartych w opiniach.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#JerzyBafia">Komisja zamierza w IV kwartale br. podjąć ponownie temat ochrony mienia społecznego i wówczas dokona przeglądu realizacji ustaleń i działań zapowiedzianych w odpowiedzi wicepremiera.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>