text_structure.xml 13.6 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 22 stycznia 1979 r. Komisja Prac Ustawodawczych, obradująca pod przewodnictwem posła Adama Łopatki (PZPR), rozpatrzyła informację o stanie prawa regulującego stosunki gospodarcze z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- sejmowej Komisji Handlu Zagranicznego,</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- Ministerstwa Sprawiedliwości z ministrem Jerzym Bafią, Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z wiceministrem Tadeuszem Nestorowiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Urzędu Rady Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli oraz ekspert profesor UW Jerzy Jakubowski.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem „Raport o stanie prawa w dziedzinie handlu zagranicznego” opracowany pod kierunkiem członków Rady Legislacyjnej przez zespół naukowców, któremu przewodniczył profesor Uniwersytetu Warszawskiego Jerzy Jakubowski.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Informację o stanie prawa regulującego stosunki gospodarcze z zagranicą przedstawili: minister sprawiedliwości Jerzy Bafia i wiceminister handlu zagranicznego i gospodarki morskiej Tadeusz Nestorowicz.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Szczepański (bezp.), Antoni Wesołowski (ZSL), Wiesław Sadowski (bezp.), Sylwester Zawadzki (PZPR), Bronisława Sokołowska (PZPR) i Adam Łopatka (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor departamentu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Juliusz Biały, ekspert prof. Jerzy Jakubowski, dyrektor Biura Prawnego w Kancelarii Sejmu Remigiusz Orzechowski, wiceminister handlu zagranicznego i gospodarki morskiej Tadeusz Nestorowicz, minister sprawiedliwości Jerzy Bafia.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W toku obrad stwierdzono, że obrót towarów i usług z partnerami zagranicznymi, współpraca gospodarcza z zagranicą mają ogromne i stale rosnące znaczenie dla gospodarki narodowej. Rozwój gospodarczy kraju, poziom zaspokajania potrzeb obywateli w dużym stopniu zależą od wyników uzyskiwanych w stosunkach z zagranicą. Dlatego ważną rzeczą jest doskonalenie wszystkich mechanizmów służących rozwojowi międzynarodowej współpracy gospodarczej, w tym również rozwiązań prawnych w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Na system prawa w handlu zagranicznym składa się u nas kilka ustaw (ustawa o zakresie działania ministra handlu zagranicznego i gospodarki morskiej, dekret o przedsiębiorstwach państwowych, prawo celne, prawo wynalazcze, Kodeks handlowy, Kodeks cywilny), kilkanaście rozporządzeń, kilkadziesiąt uchwał Rady Ministrów i decyzji Prezydium Rządu oraz ok. 350 zarządzeń i innych aktów o charakterze ogólnym, wydanych przez ministra handlu zagranicznego i gospodarki morskiej oraz inne naczelne i centralne organy administracji państwowej. Akty te zostały poddane szczegółowej ocenie dwóch zespołów naukowców, której wynikiem jest m.in. przedstawiony Komisji wspomniany wyżej Raport.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W rozwiązaniach prawnych w dziedzinie handlu zagranicznego występuje szereg niedociągnięć utrudniających wykonywanie zadań przez tę gałąź gospodarki. Do mankamentów tych zaliczyć trzeba m.in.: niedostosowanie rozwiązań zawartych w niektórych aktach, zwłaszcza w ustawach, do potrzeb handlu zagranicznego, jak też zbyt mała ilość aktów regulujących zagadnienia w sposób kompleksowy, niedostateczną spójność wewnętrzną przepisów oraz zbyt niską rangę części aktów regulujących podstawowe zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wskazywano na potrzebę rozwinięcia prac ustawodawczych w omawianej dziedzinie. Przede wszystkim nowej ustawowej regulacji wymaga status przedsiębiorstw działających w dziedzinie handlu zagranicznego, co jest zgodne z wnioskami Rady Legislacyjnej. Dekret o przedsiębiorstwach z 1950 r. normujący jednolicie sytuację prawną wszystkich państwowych organizacji gospodarczych nie uwzględnia szczególnych warunków działania jednostek handlu zagranicznego. Prace w tym zakresie powinny być prowadzone jednak bardzo rozważnie. Toczy się obecnie dyskusja nad modelem przedsiębiorstw uspołecznionych, nad systemem zarządzania i finansowania, nad ostatecznym kształtem systemu WOG-owskiego. Chodzi o to, ażeby wypracować model prawny przedsiębiorstwa, który będzie miał szanse uregulowania materii prawno-gospodarczej na dłuższy okres czasu.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Za w pełni zasadne uznano wnioski Rady Legislacyjnej oparte o analizę naukowców postulujące podjęcie prac nad przygotowaniem projektu Kodeksu handlu zagranicznego. Obowiązujący Kodeks cywilny opracowany został z myślą o regulowaniu obrotu wewnątrzkrajowego. Nie znajduje się tam form swoistych dla międzynarodowych stosunków gospodarczych. W Kodeksie powinny znaleźć się przepisy prawa cywilnego odpowiadające potrzebom międzynarodowego obrotu jak np. o kooperacji przemysłowej, o dostawach kompletnych obiektów przemysłowych, o spółkach handlowych. Z informacji MHZiGM wynika, że od 1975 r. trwają intensywne prace nad tym Kodeksem, które prowadzi powołana do tego komisja ekspertów pod przewodnictwem prof. J. Jakubowskiego. Należy oczekiwać, że w tym roku zostanie przygotowana robocza wersja projektu Kodeksu i przedstawiona do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W opinii posłów - zgodnie z wnioskami Rady Legislacyjnej - zachodzi potrzeba stworzenia ustawowej podstawy dla różnych form zaangażowania kapitału zagranicznego w przedsięwzięciach gospodarczych na terenie Polski. Chodzi tu m.in. o tworzenie wspólnych organizmów i unormowanie stosunków ekonomiczno-prawnych spółek mieszanych. Trzeba również w przyszłej regulacji przepisów prawnych handlu zagranicznego, uwzględniać realizację Aktu Końcowego w Helsinkach oraz zobowiązań, jakie Polska przyjęła na siebie w wyniku dwu i wielostronnych układów.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Za słuszne również uznano postulaty wskazujące na potrzebę modyfikacji przepisów dotyczących kooperacji z zagranicą, a m.in. przyznania większej liczbie przedsiębiorstw uprawnień do nawiązywania współpracy kooperacyjnej, a także tworzenia kontrahentom zagranicznym pewnych zachęt np. celnych do nawiązywania kooperacji.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Do potrzeb międzynarodowego obrotu nie jest też w pełni dostosowany Kodeks postępowania cywilnego, mający znaczenie przy rozstrzyganiu sporów w handlu zagranicznym. Występuje potrzeba nowelizacji niektórych przepisów tego Kodeksu.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Dostosowania do potrzeb obrotu płatniczego z zagranicą wymaga także prawo dewizowe.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Poparto stanowisko w sprawie dalszego doskonalenia aktów szczebla podstawowego, a w szczególności przepisów regulujących stosunki między jednostkami handlu zagranicznego, a ich partnerami w kraju. Przepisy te są obecnie rozproszone w aktach prawnych różnej rangi. Jednym aktem normatywnym powinna być objęta problematyka zasad i trybu ustalania i stosowania cen oraz trybu rozliczeń w obrotach zagranicznych, czy też w sprawach dotyczących nabywania technologii zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Istotne znaczenie mają - zdaniem posłów - wnioski dotyczące nowelizacji prawa celnego, a zwłaszcza delegacji udzielonej Radzie Ministrów do tworzenia tzw. obszarów celnych oraz zmiany stawek celnych w handlowym obrocie towarowym z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Posłowie pozytywnie ocenili fakt zajęcia się przez Radę Legislacyjną kompleksem spraw związanych z unormowaniem prawnym problematyki handlu zagranicznego. W Raporcie znalazło się - zdaniem posłów - wiele postulatów, które mogą wpłynąć w sposób istotny na niwelowanie barier utrudniających efektywność handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Poseł Sylwester Zawadzki wskazał m.in., że problem uregulowania statusu prawnego przedsiębiorstw handlu zagranicznego ma olbrzymie znaczenie w kształtowaniu stosunków międzynarodowych. Jest to -jego zdaniem - jedna z najbardziej kontrowersyjnych spraw. Od wielu lat trwa na ten temat dyskusja w miesięczniku „Państwo i Prawo”. Podejmując ten problem, musimy pamiętać, że kontrahent kapitalistyczny chce wiedzieć, czy zawiera kontrakt z państwem czy też z przedsiębiorstwem. Unormowania prawne muszą jasno określać zakres zobowiązań przedsiębiorstw handlu zagranicznego, a z drugiej strony działania władcze państwa nie mogą obciążać przedsiębiorstw handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Zadaniem pierwszoplanowym i stale aktualnym jest usuwanie barier prawnych, jakie leżą na drodze do zwiększania efektywności obrotów handlu zagranicznego. Szereg starych przepisów przeszkadza bowiem w osiąganiu postępu w tej dziedzinie. Jednakże - jak stwierdził poseł Jan Szczepański - nie można przeceniać znaczenia przepisów prawnych i sądzić, że przepisy te zastąpią mechanizmy gospodarcze i je uzdrowią. Przepisy prawne - zdaniem posła Wiesława Sadowskiego - samoistnie nie wpłyną na podniesienie efektywności handlu zagranicznego, ale wspierają w sposób istotny działalność tych przedsiębiorstw. Ocena efektywności prawa wymaga, jak stwierdził minister sprawiedliwości Jerzy Bafia, wzięcia pod uwagę wielu kryteriów. Efektywność oddziaływania prawa w ogóle, a prawa gospodarczego szczególnie uzależniona jest w dużym stopniu od kultury prawnej tych, do których jest ono adresowane.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Wskazywano na konieczność zapewnienia dostępności aktów prawnych i ich publikacji. Występują bowiem takie paradoksy, że nasi naukowcy czerpią z publikacji zagranicznych wiedzę o polskich aktach prawnych, które u nas z przyczyn nie zawsze dostatecznie uzasadnionych nie były publikowane.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Podsumowując obrady przewodniczący Komisji poseł Adam Łopatka /PZPR/ stwierdził, że w wyniku dokonanej przed kilkunastu laty oceny stanu prawnego, opracowano program porządkowania prawa w Polsce. Podejmuje się obecnie kompleksowe oceny stanu prawnego w układzie branżowym. Przykładem tego może być rozpatrywany dzisiaj stan prawny w handlu zagranicznym jak i przygotowywana ocena przepisów prawnych dotyczących całego kompleksu spraw związanych z działalnością komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Komisja popiera te wysiłki i konstatuje owocność oraz dalszą potrzebę dokonywania takich ocen. Z ich wynikami należałoby zapoznać Sejm. Wysoko trzeba ocenić poczynania rządu w tej dziedzinie, a jednocześnie postulować ażeby uwagi i wnioski posłów wzięte były pod uwagę w toku prac nad nowymi rozwiązaniami prawnymi.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Wszystkie podstawowe wnioski wysunięte przez Radę Legislacyjną w generalnych zarysach zostały zaaprobowane przez posłów. Uznano za celowe podjęcie prac nad opracowaniem ustawy o przedsiębiorstwach handlu zagranicznego jak również nad Kodeksem handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W handlu zagranicznym ranga prawa zarówno naszego jak i prawa innych państw i prawa międzynarodowego ma szczególne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W dyskusji ograniczyliśmy się tylko do problemów związanych z analizą stanu prawnego, nie poruszając zagadnień dotyczących całokształtu polityki gospodarczej kraju, w której, jak wiadomo, handel zagraniczny odgrywa szczególnie ważną rolę.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Usunąć trzeba istniejące bariery w zakresie publikowania niektórych aktów normatywnych dotyczących problematyki handlu zagranicznego. Odróżnić trzeba dyrektywy dotyczące polityki handlowej naszego państwa, które nie powinny być publikowane od norm prawnych w tej dziedzinie, gdzie klauzula poufności i tajności nie powinna być tak daleko rozciągana.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Pozytywnie ocenić należy fakt przyciągania do prac nad oceną i analizą stanu prawnego w poszczególnych branżach oraz do prac nad doskonaleniem systemu prawnego - ekspertów, naukowców i wysokokwalifikowanych rzeczoznawców.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Komisja wyraziła poparcie dla prowadzonych przez rząd prac w dziedzinie porządkowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja ustaliła tryb prac nad realizacją ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. o wydawaniu przepisów prawnych przez rady narodowe.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Zapoznała się również z odpowiedzią ministra sprawiedliwości na opinię o stanie świadomości prawnej społeczeństwa. Przewodniczący odczytał też list ministra zdrowia i opieki społecznej z dnia 5 grudnia 1978 r. dotyczący posiłków personelu placówek zamkniętych służby zdrowia i opieki społecznej.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>