text_structure.xml 15 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 25 października 1978 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem poseł Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyła działalność i problemy rozwoju pracowniczych ogródków działkowych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Henrykiem Białczyńskim oraz CRZZ.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Informację na temat pracowniczych ogródków działkowych przedstawił posłom przewodniczący Krajowej Rady Pracowniczych Ogródków Działkowych przy CRZZ Henryk Mizera.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Początki ogrodnictwa działkowego w Polsce sięgają ostatnich lat ubiegłego stulecia. W 1949 r. na mocy ustawy została utworzona instytucja Pracowniczych Ogródków Działkowych, a opiekę i zarząd nad nimi powierzono Centralnej Radzie Związków Zawodowych. Bezpośredni zarząd nad pracowniczymi ogrodami działkowymi sprawuje powołana przed 20 laty Krajowa Rada Pracowniczych Ogródków Działkowych i jej organa terenowe na zasadach samorządu, w oparciu o aktyw społeczny, który obecnie liczy ponad 60.000 osób.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Pracownicze ogrody działkowe zajmują dziś powierzchnię 24.500 ha, na której w 4820 ogrodach uprawia działki ponad 550.000 rodzin. Użytkownikami działek są przedstawiciele wszystkich grup społecznych i zawodowych. Najwięcej pracowniczych ogrodów działkowych jest w woj.: katowickim, wałbrzyskim, szczecińskim, gdańskim, bydgoskim, poznańskim i stołecznym warszawskim. Stosunkowo mało ogrodów jest w województwach wschodnich i południowych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Działkowcy gospodarują na działkach o przeciętnej powierzchni 300 m2, uprawiają ogółem 5 mln drzew owocowych, 11 mln krzewów owocowych, 14 tys. ha warzyw i ponad 1200 ha kwiatów. W br. pomimo niesprzyjających warunków przyrodniczych działkowcy zebrali 450 tys. t warzyw i owoców, z czego około 150 tys. t. uzupełniło rynek na zasadach normalnej sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Z wypoczynku na działkach korzysta łącznie ponad 5 mln działkowiczów i ich rodzin, zaś znaczna ilość rodzin działkowiczów spędza na działkach wakacje. Prawidłowe warunki wypoczynku umożliwia: 320.000 altan, ponad 1000 domów działkowych, 1500 placów zabaw dla dzieci i boisk sportowych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Pracownicze ogrody działkowe stanowią obok parków i zieleńców komunalnych dodatkowe tereny zieleni o najtańszych kosztach utrzymania.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W 1977 r. przekazanych zostało pod nowe ogrody działkowe 4.000 ha, na których zorganizowano 300 POD oraz przystąpiono do zagospodarowania 76.000 działek. Obecnie cały wysiłek organizacyjny POD skierowany jest na szybkie i nowoczesne zagospodarowanie nowych ogrodów i działek.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W pracowniczych ogrodach działkowych prowadzona jest działalność społeczno-wychowawcza integrująca ludzi różnych środowisk i zawodów. Podejmowanych jest wiele wspólnych działań, których celem jest lepsze i pełniejsze wykorzystanie ogrodów i działek przez działkowiczów i pozostałych mieszkańców miast i osiedli.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W ogrodach działkowych rozwinięty został szeroki system szkolenia oraz doskonalenia umiejętności. Tylko w 1 77 r. w szkoleniach uczestniczyło 100.000 osób. Wykształcona została własna kadra społecznych instruktorów ogrodnictwa, która liczy obecnie 10.000 osób.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Realizowany jest własny program wydawnictw ogrodniczych i pomocy szkoleniowo-instruktażowych treścią i. formą przystosowanych do potrzeb środowiska działkowiczów. Dużym utrudnieniem w wydawaniu bardzo poszukiwanych broszur instruktażowych jest brak papieru.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Dla zapewnienia dalszego rozwoju pracowniczych ogrodów działkowych. Krajowa Rada Pracowniczych Ogródków Działkowych skupi swoją uwagę na: zakładaniu i nowoczesnym zagospodarowaniu nowych pracowniczych ogródków działkowych, przyspieszeniu tempa modernizacji ogrodów starych, ze szczególnym uwzględnieniem ich zadań w zakresie wypoczynku i produkcji, przydzielaniu działek, preferując pracowników zatrudnionych w uciążliwych warunkach i pracowników posiadających rodziny wielodzietne, wypracowaniu wspólnych z zainteresowanymi resortami i organizacjami, systemu obsługi użytkowników pracowniczych ogrodów działkowych, a także na zagospodarowaniu nadwyżek produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Nowe perspektywy rozwoju pracowniczych ogródków działkowych stwarzają decyzje podjęte 12 września br. przez Biuro Polityczne KC PZPR. Do r.1985 - jak się przewiduje - powierzchnia pracowniczych ogródków działkowych ulegnie co najmniej podwojeniu do około 60 tys. ha gruntów. Liczba rodzin pracowniczych zwiększyć się ma w tym okresie do 1,2 mln rodzin. Warunki dla tak znacznego rozwoju stwarza pismo okólne Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 października br.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZenonChudy">Dzieląc się doświadczeniami z osiągnięć ogródków działkowych w woj. bydgoskim zwrócił uwagę posłów na liczne trudności, na jakie napotykają działkowicze. Za małe zainteresowanie produkcją ogródków działkowych i rozszerzeniem terenów działania przejawiają organy administracji państwowej. Istotnym hamulcem jest niedostateczne zaopatrzenie w materiały. Chodzi głównie o niedostatek siatek do grodzenia ogródków, betonowych słupków, a także torfu. Zmusza to działkowiczów do nabywania tych materiałów nielegalnie i po wyższych cenach. Zbyt wysoka cena terenów przekazywanych POD do zagospodarowania powoduje, iż zakłady pracy często nie są w stanie terenów tych wykupić.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZenonChudy">Należałoby zwiększyć przewidzianą przepisami powierzchnię altan ogrodowych, budowanych poza miastem do minimum 50 m2. Brak projektów takich altan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AnnaKochanowska">Każdorazową decyzję o likwidacji ogródków trzeba wszechstronnie zbadać, aby nie dopuścić do pochopnych i krzywdzących rozstrzygnięć. Ogródki bowiem to nie tylko teren wypoczynku dla setek tysięcy rodzin pracowniczych; nie mniejsze znaczenie ma licząca się na rynku ilość warzyw i i owoców wyprodukowanych w ogródkach.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AnnaKochanowska">Zdarza się, że decyzje o likwidacji ogródków działkowych podejmowane są przedwcześnie. Doprowadza to do takiej sytuacji, jaka ma miejsce w Olsztynie, gdzie teren, na którym było 100 działek pracowniczych od 5 lat jest niewykorzystany.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AnnaKochanowska">Pismo Prezesa Rady Ministrów z października br. określa warunki, jakie należy spełnić by do r. 1985 podwoić tereny zajęte przez ogródki działkowe. Brak jednak do dzisiaj środków finansowych na realizację tego ambitnego programu. Być może należałoby je uzyskać z funduszu rekultywacji, z którego korzystają działkowicze w woj. olsztyńskim. Nie określono dotychczas wyraźnie kto ma prawo pełnić funkcję inwestora przy zakładaniu nowych POD.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AnnaKochanowska">Rozstrzygnięcia wymaga sprawa wielkości działek. Czy wszystkie muszą mieć po 300 m2 i więcej, czy nie mogą liczyć np. 200 m2. Dzięki temu będzie ich więcej dla większej liczby rodzin. Chodzi głównie o małe działki dla emerytów.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AnnaKochanowska">Trudności z materiałami można złagodzić przez lepszą organizację ich rozdziału. Dużym udogodnieniem dla działkowiczów byłoby założenie w różnych strefach klimatycznych kraju szkółek drzew i krzewów owocowych. Obecnie z ich kupnem są znaczne kłopoty. Obniża to produktywność ogródków działkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarianKonieczny">W Sosnowcu ze względu na rozwój miasta zlikwidowano ostatnio wiele ogródków działkowych. Tymczasem niektóre zakłady pracy niezbyt energicznie zabiegają o tereny pod nowe ogródki działkowe. Występują duże trudności w zaopatrzeniu w materiały. Na wielu działkach hoduje się nutrie, przez co charakter ogródków działkowych wyraźnie się zmienia. Trzeba sprecyzować zakres działalności działkowiczów zgodnie z charakterem działek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JózefaWojtkowska">Urbanizacja powoduje migrację ludzi ze wsi do miasta. Trzeba wykorzystać ich wiadomości i chęć posiadania działki. Rolę tę powinny spełniać zakładowe służby socjalne.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JózefaWojtkowska">Nie należy preferować działkowiczów w dostawach materiałów budowlanych, których brak tak dotkliwie odczuwają rolnicy.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JózefaWojtkowska">Wymagają rewizji ustalone w 1970 r. stawki odszkodowania za drzewa i krzewy owocowe w przypadku likwidacji ogródków. Np. za 1 krzew agrestu płaci się przy likwidacji ogródka 20 zł, tj. mniej niż wynosi cena 1 kg agrestu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarianMatera">Poważną przeszkodą rozwijania ogródków działkowych jest brak funduszy na ten cel. Wiele zakładów pracy nie dysponuje niezbędnymi środkami na wykup terenów działkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JadwigaMalinowska">Zbyt długo trwa załatwianie formalności związanych z urządzaniem nowych ogródków działkowych dla fabryk łódzkich, a jednocześnie zbyt pochopnie likwiduje się dobrze urządzone ogrody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JaninaWaśniowska">Pogląd, że działkowiczom nie powinno się pomagać w budowie domków na działce, ułatwiając im nabywanie materiałów budowlanych nie jest słuszny. Nie wolno zapominać, że działki są miejscem, gdzie wiele osób, w tym i samotne kobiety, spędzają urlopy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimierzRaszkowski">W wojewódzkich programach rozwoju pracowniczych ogródków działkowych należy uwzględnić przede wszystkim te ogrody, które będą ubytkowane w sposób trwały. Działkowicze powinni wiedzieć co ich czeka za kilka lat, czy ich ogródki nie ulegną likwidacji. Od tego zależy sposób użytkowania ogródków działkowych, a zwłaszcza ich zabudowa. Atrakcyjność niektórych terenów działkowych sprzyja spekulacji nimi. Zarządy POD muszą mieć większe uprawnienia w rozstrzyganiu spraw spornych. Pod tym kątem należy dokonać weryfikacji niektórych regulaminów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#KazimierzRaszkowski">Służby pracownicze zakładów pracy powinny traktować rozwój POD jako ważną część działalności socjalnej, do czego powinny zostać zobligowane przez resort pracy, płac i spraw socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#CecyliaModerska">Trzeba lepiej wykorzystać funkcję wychowawczą ogródków działkowych. Jest to szczególnie ważne dla wychowania dzieci, wdrożenia im nawyku pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AleksanderZając">Nie można dopuszczać do tego, by działki były zbyt długo niezagospodarowane. Podobnie, jak nie wolno tolerować faktów likwidowania działek, kiedy jeszcze plony z nich nie zostały zebrane.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AleksanderZając">Z jakiego funduszu finansować rozwój POD? Z pewnością nie z funduszu rozwoju rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraDębicka">Warto rozpatrzyć propozycję przejęcia przez POD terenów zdewastowanych parków zarówno w mieście jak i na wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#HenrykMizera">Proces likwidacji ogródków został zahamowany, o czym świadczy fakt, że w r. ub. uległo likwidacji około 97 ha ogrodów, tj. 3-krotnie mniej niż w latach poprzednich. W sytuacjach spornych zarządy POD mają obowiązek interweniować w Centralnej Radzie Związków Zawodowych. Pod ogródki działkowe przeznacza się przede wszystkim grunty najsłabsze. Sprawa finansowania rozwoju ogródków znajduje się w fazie rozwiązywania. Przygotowywane jest zarządzenie ministra rolnictwa rozszerzające zakres możliwości wykorzystania na urządzanie ogrodów pracowniczych części funduszu rekultywacji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#HenrykMizera">Przepisy wyraźnie określają wielkość altan działkowych. Nie mogą one być większe niż 20 m2 powierzchni użytkowej. Zgłoszony przez Radę postulat, aby altany budowane na terenach pozamiejskich miały powierzchnię 35 m2 spotkał się już z odmową Ministerstwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Wspólnie z tym resortem CRZZ opracowało zestaw kilkunastu projektów altan. Album projektów jest już w druku i wkrótce znajdzie się w sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#HenrykMizera">Na działce można w zasadzie uprawiać wszystko, co nie przeszkadza sąsiadom. Zalecamy szczególnie hodowlę pszczół, królików, kur, natomiast jesteśmy przeciwni hodowli nutrii, jako zbyt kłopotliwej dla otoczenia.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#HenrykMizera">W podsumowaniu dyskusji przewodnicząca Komisji poseł Irena Sroczyńska (PZPR) zwróciła uwagę na potrzebę łącznego traktowania funkcji wychowawczych i rekreacyjnych ogródków działkowych z funkcją produkcyjną. W niektórych miejscowościach działkowicze mogą i powinni być dostawcami warzyw i owoców na rynek. Dalszy rozwój POD zależy nie tylko od władz terenowych i pomocy państwa, ale w znacznej mierze od działaczy POD, ich aktywnej postawy. Jak wiele można dokonać świadczą przykłady niektórych województw. Z ich doświadczeń powinni korzystać inni.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#HenrykMizera">Z uwagi na społeczny charakter działalności pracowniczych ogródków działkowych Komisja Pracy i Spraw Socjalnych będzie systematycznie zajmowała się tym tematem. Chodzi głównie o stworzenie warunków dla pełnej realizacji programu rozwoju pracowniczych ogródków działkowych nakreślonego w tym roku przez Biuro Polityczne Komitetu Centralnego PZPR.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>