text_structure.xml 44.4 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9.VI.1978 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych obradującą pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wykonania planu i budżetu Państwa w 1977 r.;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- informację Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych o działaniach na rzecz opieki nad matką i dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Zygmuntem Dudzińskim, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, Ministerstwa Finansów, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, NIK, ZUS, ZG TPD i ZG Ligi Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Sprawozdanie z wykonania budżetu resortu pracy, płac i spraw socjalnych za 1977 rok obejmuje działalność wszystkich instytucji i jednostek organizacyjnych (jednostek budżetowych i pozabudżetowych) wchodzących w skład resortu.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Dochody resortu w 1977 r. wyniosły 106% w stosunku do ustaleń. Podstawową pozycją dochodów resortu były wpływy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (99,7%). Wydatki budżetowe resortu wynosiły 97,0% w stosunku do ustaleń oraz 96,6% w stosunku do planu po zmianach. Wydatki budżetu Urzędu Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych wiążą się z realizacją działalności bieżącej, dotowania zadań specjalnych, inwestycji i kapitalnych remontów. Obniżenie wydatków osiągnięto przez zmniejszenie do minimum składu osobowego delegacji i skrócenie czasu pobytu.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Fundusz aktywizacji zawodowej przeznaczony jest do realizacji przez urzędy wojewódzkie zadań w zakresie robót inwestycyjnych, przygotowania zawodowego osób poszukujących pracy, pokrycia kosztów związanych z kierowaniem do pracy osób poza miejscem zamieszkania, udzielania zasiłków dla młodocianych zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy w celu przygotowania zawodowego oraz udzielania zasiłków dla osób czasowo pozostających bez pracy. Łączny fundusz ten na rok 1977 wynosił 295. 616 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Fundusz prac badawczych przeznaczony jest na finansowanie prac naukowo-badawczych realizowanych na zlecenie Ministerstwa przez Centralny Instytut Ochrony Pracy. Łącznie w 1977 roku wynosił on 72.311 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Środki specjalne obejmują działalność związaną z werbunkiem pracowników polskich do pracy za granicą. Planowane wpłaty zostały przekroczone, a nadwyżka środków przekazana na konto dochodów budżetu resortu.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Do zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 1977 roku należała realizacja systemów ubezpieczeń społecznych: pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, osób zatrudnionych przez jednostki gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej i ubezpieczenia emerytalnego twórców.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">ZUS realizował także odrębne systemy zaopatrzenia emerytalnego dla: żołnierzy zawodowych, nadterminowych oraz ich rodzin, funkcjonariuszy MO i służby więziennej oraz ich rodzin, rolników, przekazujących nieruchomości rolne na własność państwa, kombatantów i więźniów obozów koncentracyjnych oraz zadania związane z funduszem alimentacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">91,5% ogółu dochodów przypadało na składki na ubezpieczenie pracowników gospodarki uspołecznionej. Największa dynamika wzrostu liczby ubezpieczonych nastąpiła w grupie rzemieślników i innych osób prowadzących działalność zawodową na własny rachunek oraz pracowników przez nich zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">92,5 % ogółu wydatków ZUS-u w 1977 r. stanowiły wypłacone świadczenia. Pochodziły one z budżetu funduszu emerytalnego i funduszu alimentacyjnego. Z budżetu ZUS finansowane były wydatki na świadczenia pieniężne oraz w naturze, tj. na leczenie uzdrowiskowe. Natomiast z funduszu emerytalnego wydano na świadczenia 100,3% kwot planowanych. Przeciętnie miesięcznie z funduszu alimentacyjnego korzystało 90,1% uprawnionych osób.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w roku 1977 pracował głównie nad następującymi problemami: zatrudnienie i doskonalenie kadr, płace, warunki bytu, organizacja i wydajność pracy, humanizacja pracy i czas wolny, prawo pracy, nomenklatura zawodu. Wydatki poniesione na działalność merytoryczną i utrzymanie Instytutu wynosiły 94,5% planu rocznego. Zrealizowano 88,6% planu rocznego wydatków budżetowych na zwiększenie zbiorów, działalność i utrzymanie Głównej Biblioteki Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W 1977 r. w resortowym ośrodku dokształcania i doskonalenia kadr przeszkolono 1.928 osób w 74 grupach, a w ramach działalności wydawniczej wydano 35 tytułów poradników szkoleniowych. Wydatki ośrodka w 1977 r. stanowią 80% planu rocznego. Natomiast wydatki Ośrodka Kształcenia Cudzoziemców wynoszą 85,0% planu rocznego, zaś wydatki zakładu poligraficznego - 95,9% planu rocznego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Co się tyczy jednostek pozabudżetowych Centralny Instytut Ochrony Pracy zrealizował 126 zadań zgodnie z programem koordynacyjnym, (w tym 71 bezpośrednio Instytut, pozostałe 55 zadań wykonały placówki naukowo-badawcze zgodnie z podpisanymi umowami). Zarząd Państwowych Obiektów Wypoczynkowych administruje Centralnym Funduszem Inwestycji Socjalnych, który wynosił - 952 mln zł. Pieniądze przeznaczono na finansowanie inwestycji rozpoczętych, modernizację zakładowych obiektów wypoczynkowych, przygotowanie budowy wielofunkcyjnych zespołów bazy wypoczynkowej. Opracowano także perspektywiczny program rozwoju państwowej bazy wypoczynkowej do 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Koreferat przedstawiła poseł Daniela Teresa Liberadzka (ZSL). W 1977 r. całą gospodarkę narodową charakteryzowały starania o sprawną i prawidłową realizację manewru gospodarczego. W resorcie pracy, płac i spraw socjalnych, najwięcej uwagi poświęcono sprawom zatrudnienia i płac, a przede wszystkim poprawie jakości i dyscypliny pracy oraz racjonalnemu gospodarowaniu kadrami i funduszem płac. W roku 1977 zatrudnienie kształtowało się o 0,3% poniżej wielkości ujętej w narodowym planie społeczno-gospodarczym, największy udział w zakresie oszczędnej gospodarki zatrudnieniem miał przemysł i budownictwo.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Bardzo istotnym elementem polityki zatrudnienia w ub.r. było pełne zabezpieczenie zatrudnienia dla absolwentów szkół ponadpodstawowych. Prawidłowo wykonano zadania wynikające z potrzeb kompletowania załóg do nowych obiektów oraz werbunku pracowników do szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej zakładów pracy. Na uwagę zasługuje wprowadzenie w górnictwie zaliczania okresu pracy w kopalniach na poczet odbycia służby wojskowej i czterobrygadowego systemu pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Nadal funkcjonował fundusz aktywizacji zawodowej. Przemieszczeniom siły roboczej sprzyja rozwój budownictwa i hoteli pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Celowym okazał się przegląd poziomu zatrudnienia administracji gospodarczej. Dzięki niemu zahamowano wzrost zatrudnienia w tej grupie pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W ub. r. wzrosła liczba dni nieprzepracowanych z powodu choroby, chociaż na przestrzeni ostatnich lat uczyniono bardzo wiele w zakresie rozwoju opieki lekarskiej nad człowiekiem pracy. Korzystnym zjawiskiem był spadek liczby godzin nieprzepracowanych z powodu przestojów płatnych oraz absencji nieusprawiedliwionej. Natomiast ogólne pogorszenie wykorzystania czasu pracy zauważono we wszystkich podstawowych resortach przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Dochody nominalne ludności z tytułu wynagrodzeń za pracę w gospodarce uspołecznionej w 1977 r. były wyższe w porównaniu z rokiem poprzednim o 8,4%, przeciętne płace w gospodarce uspołecznionej wzrosły o 7,1%. Nadal istnieje jednak duże zróżnicowanie między działami gospodarki narodowej pod względem najniższego i najwyższego poziomu. Taka sytuacja powoduje niezadowolenie w niektórych środowiskach.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Dochody pieniężne ludności z tytułu świadczeń społecznych w 1977 r. wzrosły w stosunku do roku poprzedniego o 18%. Podstawową pozycję w tej kwocie stanowią wypłaty emerytur i rent, z których korzystało o 225 tys. osób więcej niż w roku 1976. Przeciętna emerytura i renta bieżąca w 1977 r. wynosiła 1936 zł, natomiast emerytura i renta nowo przyznawana - 2.026 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zwiększyła się liczba osób korzystających ze świadczeń funduszu alimentacyjnego. Przeciętna wysokość otrzymywanych alimentów z tego funduszu wynosiła 441 zł, czyli o 4,5% więcej niż w roku 1976.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Osiągnięto również dalszą poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. Podjęto prace związane z modyfikacją przepisów o ochronią pracy kobiet. Odnotowano tendencję spadkową ogólnej liczby wypadków, ale w 7 resortach nastąpił wzrost wypadków śmiertelnych. Wzrosła także ilość zachorowań na choroby zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Z przedłożonych materiałów wynika - że w roku 1977 fundusz socjalny i mieszkaniowy oraz zakładowa działalność bytowa funkcjonowały prawidłowo. Bardziej racjonalnie wykorzystywano bazę wczasową. Jednak nie wykonano zadań inwestycyjnych dotyczących rozbudowy i powiększenia bazy wypoczynkowej. Przyczynił się do tego brak potencjału budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Posłanka pozytywnie oceniła wykonanie zadań merytorycznych Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, stwierdziła, że poszczególne pozycje budżetowe po stronie dochodów i po stronie wydatków zostały zrealizowane prawidłowo i zaproponowała przyjęcie sprawozdania przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZofiaŁadyńska">Obok wielu pozytywów w ub.r. wystąpiły zjawiska, które muszą budzić niepokój. Należą do nich sprawy zatrudnienia i wykorzystania czasu pracy. Niemal wszędzie słyszy się w terenie narzekania na brak rąk do pracy. Tymczasem ponosimy straty w wyniku zbyt dużej płynności kadr, która często jest rezultatem różnic płacowych w tych samych zawodach, zależnych tylko od branży, a nawet zakładu pracy. Przykładem - budownictwo tzw. towarzyszące, w którym płace są znacznie niższe niż w przedsiębiorstwach budownictwa ogólnego. Konieczne jest zatem centralne uregulowanie tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZofiaŁadyńska">W 1977 r. pogorszyło się wykorzystanie czasu pracy, a w pierwszych miesiącach br. też nie uległo poprawie. W wielu zakładach rośnie np. liczba godzin postojowych spowodowanych zakłóceniami w kooperacji i zaopatrzeniu. Również i w tej sprawie konieczne jest energiczne działanie resortu dla załagodzenia trudności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#HenrykaFrąc">Powszechnie odczuwamy brak ludzi do pracy, podczas gdy istnieje grupa, która w ogóle nie pracuje. Co resort robi, by ludzie, ci podjęli zatrudnienie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ZenonChudy">Jakie są perspektywy poprawy zaopatrzenia załóg w odzież roboczy i ochronną, obecnie bowiem występują dotkliwe braki wielu rodzajów tej odzieży?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZuzannaPołaska">Seria spotkań w zakładach pracy, zorganizowanych przez warszawski zespół poselski potwierdza, że w ostatnim okresie nastąpił rozwój wypoczynku pracujących. Równocześnie jednak niepokoi zamrożenie odpisu zakładowego funduszu socjalnego, zwłaszcza w tych zakładach, które mają tylko bazę sezonową, powoli starzejącą się. Wobec braku możliwości inwestycyjnych w tej dziedzinie grozi nam zmniejszenie zakładowej bazy wczasowej. Środków zakładowych funduszów socjalnych nie wystarcza nawet na dopłaty do wczasów i kolonii, a zwłaszcza do obozów dla młodzieży szkolnej. Trzeba więc rozstrzygnąć ten problem, od którego zależy dalszy rozwój wypoczynku dorosłych i dzieci.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#ZuzannaPołaska">Wypoczynek sobotnio-niedzielny przynosi korzyści, gdy jest aktywny, powiązany z zajęciami sportowymi. Tymczasem obowiązuje zakaz zakupu odzieży sportowej przez zakłady pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#EwaKwiatkowska">Głównym źródłem płatnych przestojów jest, oprócz kooperacji, wadliwa organizacja pracy w przedsiębiorstwie. Jest to sprawa niezwykle istotną nie tylko z gospodarczego, ale i z wychowawczego punktu widzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefaWojtkowska">Stosunkowo niski poziom płac nauczycieli powoduje ucieczkę od tego zawodu. Podjęcie tego tematu jest niezbędne, tym bardziej że mamy w perspektywie 10-latkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AdamFuszara">Werbunek pracowników do nowych wielkich obiektów, jak np. Huty Katowice, odbywa się nieracjonalnie, powoduje dezorganizację pracy w zakładach, z których pracownicy odchodzą pod wpływem oferowania im wyższych stawek. W transporcie kolejowym wzrasta praca w godzinach nadliczbowych: na niektórych pracowników przypada nawet 300 godzin nadliczbowych w roku, a wobec braku kadr - tendencja ta może się umacniać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimieraCzechowska">Konieczne jest ograniczenie zatrudnienia w administracji rolnej i zwiększenie liczby pracowników produkcyjnych w rolnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#StanisławRoziewicz">Trzeba zobowiązać zakłady pracy do organizowania oddziałów pracy chronionej. Ich niedostatek sprawia, że nie można obecnie realizować zaleceń lekarzy o przenoszeniu do pracy lżejszej, zwłaszcza pracowników akordowych. Poseł zwrócił się przedstawicieli resortu z pytaniem, kiedy pracownicy ceramiki budowlanej otrzymają dodatek za staż pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AleksanderZając">Straty czasu pracy w zakładach są często zawinione przez nadzór i organizatorów produkcji. W jaki sposób można by zwiększyć ich odpowiedzialność za wykorzystanie czasu pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#HenrykWiśniewski">Największym źródłem strat czasu pracy jest nierytmiczne zaopatrzenie zakładów w materiały. Konieczne jest uregulowanie sprawy nieuzasadnionych różnic płacowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZygmuntDudziński">Polityka płac uwzględnia kształtowanie w najbliższych latach prawidłowych relacji płacowych. Nie może to jednak oznaczać likwidacji preferencji płacowych przyznanych poszczególnym branżom, np. górnictwu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ZygmuntDudziński">Konieczne jest też zachowanie prawidłowego układu płac wewnątrz branż. Resort będzie oczywiście przeciwdziałać nadmiernemu i nieuzasadnionemu rozwarstwieniu płac.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#ZygmuntDudziński">Przepływ kadr jednoznacznie regulują przepisy kodeksu pracy i uchwały rządu zakazujące podnoszenia płac, zwłaszcza dla porzucających pracę. Niestety, praktyka jest inna. W związku z tym przewiduje się wprowadzenie sankcji finansowych w stosunku do kierowników zakładów, którzy łamią te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#ZygmuntDudziński">Słuszne są opinie posłów, że podstawowym warunkiem poprawy wykorzystania czasu pracy jest lepsza organizacja i usprawnienie kooperacji. Jednak duża część strat czasu wynika z czynników subiektywnych, zależnych od zakładu. Dlatego m.in. został wprowadzony w tym roku ścisły limit godzin nadliczbowych. Dużą wagę przywiązuje resort do wdrażania ostatniej uchwały Rady Ministrów w sprawie organizacji i normowania pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#ZygmuntDudziński">Grupa ludzi nie podejmujących pracy zmniejsza się. Nie mamy w Polsce przymusu pracy i w tej sprawie oddziałujemy tylko środkami wychowawczymi, zresztą jak się okazuje, dość skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#ZygmuntDudziński">Z myślą o lepszym wyposażeniu załóg w odzież ochronną i roboczą ustalono gestorów produkcji i zaopatrzenia. Produkcja odzieży ochronnej i roboczej zyskała ten sam priorytet co rynkowa. Kilkadziesiąt artykułów zostało centralnie zbilansowanych w planie. Wszystko to powinno przynieść efekty pozytywne, choć sytuację w dużym stopniu warunkuje zaopatrzenie przemysłu w surowce.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#ZygmuntDudziński">W budowie jest obecnie 240 ośrodków wypoczynkowych, finansowanych z funduszów zakładowych oraz z Centralnego Funduszu Inwestycji Socjalnych. Program rozwoju bazy wypoczynkowej do 1990 r. zapewnia m.in. środki na częściowe odnowienie istniejącej bazy. Program przewiduje budowę jeszcze w tym 5-leciu pięciu dużych wielofunkcyjnych ośrodków, służących różnym zakładom.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#ZygmuntDudziński">Płace nauczycieli powinny być w pierwszej kolejności podniesione, gdy tylko zaistnieją odpowiednie warunki.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#ZygmuntDudziński">Resort pracy organizuje werbunek pracowników w skali ogólnej, wspólnie z zainteresowanymi resortami gospodarczymi. Na stabilizację kadry, zwłaszcza niezbędnych fachowców, duży wpływ mogą wywierać same zakłady pracy. Opracowany został program zapewnienia kadr dla transportu, sprawa jest jednak trudna z uwagi na to, że nadwyżki męskiej siły roboczej są prawie na wyczerpaniu.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#ZygmuntDudziński">Stopniowo wzrasta liczba wydziałów pracy chronionej, choć zakłady pracy traktu ją to jako kłopot. W 1977 r. przybyło 2 tysiące stanowisk pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#ZygmuntDudziński">Wniosek o wprowadzenie dodatku za staż pracy w ceramice budowlane j! dotyczy całego budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych. Jest to sprawa kosztowna, a najlepszym, społecznie uzasadnionym rozwiązaniem byłoby wygospodarowanie na to środków w samym budownictwie, drogą obniżki kosztów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#IrenaSroczyńska">Resort konsekwentnie realizował w ub.r. politykę socjalną partii, a gospodarkę środkami budżetowymi należy ocenić jako prawidłową. Pozytywem 1977 r. jest utrzymanie założonego poziomu zatrudnienia, dalszy wzrost wydajności pracy oraz płac. Nastąpił postęp w rozwoju świadczeń socjalnych, zwłaszcza dla emerytów i rencistów oraz młodych małżeństw, polepszyła się opieka nad matką i dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#IrenaSroczyńska">Na ogół racjonalnie gospodarowano zakładowymi funduszami socjalnymi, równocześnie jednak zaczyna coraz bardziej brakować środków tego funduszu, zwłaszcza w zakładach dużych, w których środki te zostały zamrożone. Konieczne jest więc przygotowanie kierunków dalszych rozwiązań w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#IrenaSroczyńska">Nadal utrzymują się pewne ujemne zjawiska hamujące dalszy rozwój społeczno-gospodarczy. Należą do nich wzrost czasu nieprzepracowanego, zwłaszcza z braku rytmicznego zaopatrzenia w surowce i materiały niezbędne do produkcji, a równocześnie - nadmierna praca w godzinach nadliczbowych. Zjawiskom tym trzeba zdecydowanie przeciwdziałać.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#IrenaSroczyńska">Poprawiły się warunki pracy, ale w niektórych zakładach, zwłaszcza starych, występują duże zaniedbania w sprawach bhp, wzrost wypadków i chorób zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#IrenaSroczyńska">Konieczne jest dalsze porządkowanie systemu płac, by opłacało się wydajnie pracować. Równocześnie niezbędna jest pogłębiona analiza powiększających się dysproporcji płacowych między sferą produkcyjną i nieprodukcyjną.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#IrenaSroczyńska">Ten rok powinien być okresem utrwalania i kontynuacji dotychczasowych osiągnięć w dziedzinie polityki społecznej oraz ograniczania istniejących jeszcze niedociągnięć.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#IrenaSroczyńska">Komisja podjęła uchwałę, w której akceptuje działalność resortu w minionym roku i zwraca się o udzielenie rządowi absolutorium w części dotyczącej Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. Uchwała będzie przedłożona Komisji Planu Gospodarczego i Finansów oraz wykorzystana przy opracowywaniu materiałów na posiedzenie plenarne Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#IrenaSroczyńska">W następnym punkcie porządku dziennego, Komisja rozpatrzyła informację Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych o działaniach na rzecz opieki nad matką i dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#IrenaSroczyńska">Wyrazem troski przejawianej w sprawach matki i dziecka w okresie minionych siedmiu lat było podjęcie i wprowadzenie w życie szeregu decyzji polepszających sytuację kobiet pracujących i ułatwiających im godzenie pracy zawodowej z obowiązkami macierzyńskimi. Rok 1977 przyniósł dalszy postęp w realizacji tej polityki: wzrosła w tym czasie liczba kobiet przebywających na urlopach macierzyńskich: z 415,5 tys., w 1976 r. do 417,4 tys., wydatki z ubezpieczenia społecznego na zasiłki macierzyńskie wyniosły przeszło 4,2 mld zł, na zasiłki porodowe wypłacono 275 mln zł. Od kwietnia 1977 r. podniesiono wysokość zasiłku związkowego przysługującego z tytułu urodzenia dziecka z kwoty 300–450 złotych do 600–800 zł; łączna kwota wypłat tych zasiłków w 1977 r. wyniosła 256,3 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#IrenaSroczyńska">Nowością jest wprowadzony od 1 maja br. jednorazowy zasiłek z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 2 tys. zł, przysługujący wszystkim matkom w Polsce. Przewiduje się, że z uprawnienia tego skorzysta do końca br. ok. 455 tys. matek, a w 1979 r. - ok. 695 tys.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#IrenaSroczyńska">Z bezpłatnego urlopu na opiekę nad małym dzieckiem korzystało w roku ub. 552,5 tys. kobiet, to jest 6,8% ogółu kobiet zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej. Jak wynika z badań resortu w wybranych zakładach pracy, najwięcej kobiet korzystało z tego urlopu w wymiarze powyżej dwóch lat, prawie wszystkie miały zarobki niższe od przeciętnej w gospodarce uspołecznionej. Tylko w nielicznych przypadkach podejmowały w czasie tego urlopu pracę zarobkową lub dokształcanie zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#IrenaSroczyńska">W 1977 r. nastąpił znaczny wzrost liczby dni nieprzepracowanych z tytułu opieki nad chorym dzieckiem, do 26,7 mln wobec 21,9 mln w 1976 r., a wydatki na zasiłki opiekuńcze wyniosły przeszło 2,8 mld zł. Jest to wzrost niewspółmiernie duży w stosunku do przyrostu liczby dzieci w wieku od 14 lat, a w zestawieniu z coraz większą liczbą kobiet korzystających z urlopów bezpłatnych każe domniemywać, że nie bez wpływu na to zjawisko pozostaje niedostateczna dyscyplina pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#IrenaSroczyńska">W końcu r. ub. przeszło 4,4 mln rodzin pobierało zasiłki rodzinne. Mimo zwiększenia liczby rodzin korzystających z tych zasiłków, po raz pierwszy od szeregu lat nastąpiło pewne zmniejszenie wypłat z tego tytułu: z 16,1 mld zł w 1976 r. do 15,7 mld zł. Było to wynikiem z jednej strony dalszego zmniejszania się odsetka rodzin o dochodach niższych niż 1.400 zł na osobę, a z drugiej strony - wzrostu odsetka młodych rodzin, które mają na razie jedno lub dwoje dzieci.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#IrenaSroczyńska">W grudniu 1977 r. z funduszu alimentacyjnego wypłacano 81,3 tys. świadczeń, na łączną kwotę w całym roku 430,4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#IrenaSroczyńska">W ostatnich latach nastąpiła pewna poprawa w zakresie opieki nad dzieckiem do lat trzech. W 1977 r. wzrosła o 4% liczba miejsc w żłobkach (do 90,7 tys.), aczkolwiek nadal jeszcze nie zaspokaja pogrzeb społecznych. Tymczasem plany inwestycyjne w tym zakresie nadal nie są w pełni realizowane. Szacuje się, że przeciętnie w żłobkach przebywa o około 30% dzieci więcej, niż wynosi normatywna liczba miejsc. Dla złagodzenia niedoboru organizowane są tzw. żłobki blokowe, jako filie żłobków dzielnicowych oraz podejmuje się działania dla rozwoju żłobków prowadzonych przez osoby prywatne we własnych mieszkaniach. Rozwój tych nowych form opieki jest jednak bardzo powolny. Przewiduje się, że na złagodzenie sytuacji może w pewnej mierze wpłynąć wprowadzenie zapowiedzianego zasiłku wychowawczego.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#IrenaSroczyńska">W 1977 r. o około 6% wzrosła liczba placówek wychowania przedszkolnego. Liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym wyniosła 1973 tys., co stanowiło 47,4% dzieci w wieku przedszkolnym. Na wsi z placówek tych korzystało tylko 35,5% dzieci w wieku od 3–6 lat. W skali całego kraju już 96,5% ogółu dzieci 6-letnich korzystało z placówek wychowania przedszkolnego, na wsi przeważająca większość dzieci była objęta tylko niepełnymi formami tego wychowania, tj. oddziałami przedszkolnymi przy szkołach podstawowych i ogniskami przedszkolnymi. Nadal duże jest zapotrzebowanie na opiekę nad dzieckiem w wieku szkolnym sprawowaną przez świetlicę. Korzystało z niej w r. ub. 14% ogółu uczniów szkół dla młodzieży niepracującej. W internatach mieszkało 287,2 tys. uczniów. Mimo że miejsc w internatach jest więcej niż korzystających z nich uczniów, jeszcze 72,5 tys. uczniów mieszka nadal na stancjach. 36,2% uczniów wszystkich typów szkół objętych było dożywianiem. Nastąpił wzrost o 25% liczby uczniów korzystających z tej formy pomocy.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#IrenaSroczyńska">Z różnych form wypoczynku zorganizowanego skorzystało w r. ub. 7,5 mln dzieci, z czego poza miejscem zamieszkania — ponad 3 mln dzieci. Ocenia się, że w tej dziedzinie potrzeby są zaspokajane, jednak część rodziców nie zgłasza dzieci z powodów m.in. w związku z kosztami, jakie pociąga za sobą wyposażenie dziecka. Nadal problemem pozostaje wypoczynek dzieci wiejskich, zwłaszcza dzieci rolników indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#IrenaSroczyńska">Rozwija się opieka nad dzieckiem pozbawionym własnej rodziny. W ostatnim roku rodzinom zastępczym powierzono około 2 tys. dzieci (w latach poprzednich około tysiąc dzieci rocznie). W rodzinach tych pozostawało w 1977 r. 13,4 tys. wychowanków. Pod opieką 49 rodzinnych domów dziecka znajdowało się 343 wychowanków. Równocześnie zmniejsza się zapotrzebowanie na miejsca w domach małych dzieci. Jest to wynikiem stopniowego skracania okresu czekania na adopcję lub umieszczenie dzieci w rodzinie zastępczej oraz przyśpieszenia, jeśli to możliwe, powrotu do rodziny własnej. W 1977 r. w domach małego dziecka przebywało 4,8 tys. wychowanków, a w domach dziecka - 25,5 tys. Rok 1977 był kolejnym etapem realizacji programu poprawy opieki zdrowotnej nad kobietami. M.in. wzrosła liczba poradni „K” w mieście oraz liczba poradni w gminnych ośrodkach zdrowia, aczkolwiek stopień objęcia kobiet wiejskich opieką przedporodową jest nadal niewystarczający. Przybywa natomiast poradni dla kobiet w przychodniach przyzakładowych, a w coraz większej liczbie dużych zakładów przemysłowych organizowane są oddziały pracy chronionej dla kobiet w ciąży.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#IrenaSroczyńska">Znakomita większość środków zakładowego funduszu socjalnego wydatkowana jest na cele związane z pomocą matkom i dzieciom. Są to wydatki na wczasy pracownicze, wypoczynek dzieci i młodzieży, dopłaty do żłobków, przedszkoli, świetlic dziecięcych itp.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#IrenaSroczyńska">Liczba stołówek i bufetów pracowniczych wzrosła w 1977 r. o 127.</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#IrenaSroczyńska">Z żywienia zbiorowego korzystało w r. ub. 24% ogółu zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#IrenaSroczyńska">Dużą rolę w rozwijaniu działań na rzecz kobiety i rodziny odgrywa międzyresortowy zespół powołany do koordynowania realizacji polityki społecznej na tym polu w okresie Dekady Kobiet (lata 1976–1985). W br. przewiduje się, że zespół rozpatrzy informacje na temat socjalnej i prawnej pozycji dziecka, sytuacji społeczno-ekonomicznej rodzin wielodzietnych oraz aktywizacji zawodowej i awansu zawodowego kobiet z wyższym wykształceniem.</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#IrenaSroczyńska">Komisja obradująca po przerwie pod przewodnictwem poseł Ewy Kwiatkowskiej (PZPR), rozpatrzyła powyższe problemy w rozszerzonym składzie o posłów z Komisji Oświaty i Wychowania oraz Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#IrenaSroczyńska">Wiceminister Zygmunt Dudziński przedstawił dodatkowe informacje o działaniu na rzecz opieki nad matką i dzieckiem. Druga połowa 1977 r. przyniosła nowe rozwiązania prawne: weszła w życie ustawa o świadczeniach dla rolników i ich rodzin, która przyznała kobietom wiejskim prawo do zasiłków porodowych i zasiłków na dzieci kalekie. Zasiłek z tytułu urodzenia dziecka jest świadczeniem powszechnym, przysługującym wszystkim matkom bez względu na wysokość dochodu i źródła utrzymania. Natomiast zmiana struktury zarobków powodowała obniżenie się przeciętnego zasiłku rodzinnego. Część rodzin przekroczyła bowiem kwotę 1400 złotych na osobę, obowiązującą przy pobieraniu podwyższonych zasiłków rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#IrenaSroczyńska">Znacznie lepiej przedstawia się sytuacja w zakresie opieki przedszkolnej nad dziećmi w wieku od 5 do 6 lat, jednak nierówny jest poziom tej opieki w poszczególnych wsiach i miastach. Zależy ob bowiem od standardu bazy pomieszczeniowej i kwalifikacji kadry pedagogicznej. Sprawą zasadniczą jest zapewnienie możliwie najbardziej efektywnego wykorzystania dysponowanych środków oraz istniejących jeszcze rezerw, a więc przede wszystkim racjonalne gospodarowanie zakładowym funduszem socjalnym, przestrzeganie preferencji w świadczeniach socjalnych dla samotnych matek wychowujących dzieci, rodzin wielodzietnych i o niższych dochodach oraz wykorzystanie społecznych sił i środków w organizacji placówek opieki nad dziećmi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#StanisławRostworowski">Interesuje mnie, czy obliczono w jakim stopniu pomoc świadczona przez państwo rodzinie dziecka zaspokaja rzeczywiste potrzeby tej rodziny. Czy słuszna jest decyzja pozbawienia matek urlopowanych w związku na opiekę nad dzieckiem legitymacji uprawniającej do korzystania ze zniżki kolejowej? Matki, które przebywają na urlopie napotykają trudności w wypadku, gdy chcą podjąć pracę na kilka godzin dziennie, bowiem pracodawcy nie chcą ich zatrudniać. Co do absencji w pracy, to skoro wprowadziliśmy urlopy matek na opiekę nad dzieckiem, to należało się liczyć z tym, że absencja wzrośnie. Co do sprawy zmniejszenia się kwoty wypłacanej na zasiłki rodzinne: zmniejszeniu uległy zasiłki wypłacane w zwiększonym wymiarze, dlatego proponuję podwyższyć z 1400 zł do 1600 zł dolną granicę dochodu przypadającego na członka rodziny, uprawniającą do otrzymania zasiłku w zwiększonym wymiarze. Uważam też, że należy wnioskować o zwiększenie sumy wypłacanej z funduszu alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#StanisławRostworowski">Należy rozwijać tzw. żłobki domowe, które byłyby filią żłobków państwowych. Proponowane obecnie warunki nie odpowiadają kobietom chętnym do prowadzenia takich żłobków. Proponuję, aby udzielać tym kobietom kredytu na zakup pościeli i innych potrzebnych sprzętów, a po trzech latach nienagannej pracy umorzyć ten kredyt.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#StanisławRostworowski">Następna sprawa to problem wycieczek szkolnych. W niektórych szkołach urządza się drogie wycieczki, np. pobiera się 800zł od dziecka. Dlatego wyjeżdżają tylko dzieci z zamożniejszych rodzin, a reszta w tym czasie chodzi do szkoły. Trzeba więc rozważyć sprawę dofinansowywania dzieci biedniejszych np. z funduszu komitetu rodzicielskiego lub ze składek innych rodziców. Uregulowania wymaga także sprawa zasiłków wypłacanych rodzinom zastępczym. Do tej pory zasiłek wypłaca się wówczas, gdy dochód na osobę w rodzinie wynosi 1400 zł. Uważam że kwotę tę należy podnieść do 1600 zł i zmienić system jej naliczania. Chciałbym zapytać o stosunek ministerstwa do budowanej w Biłgoraju wioski dla rodzin zastępczych. Wszyscy wiemy, że są kłopoty z jej budową.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#StanisławRostworowski">Zakładowy fundusz mieszkaniowy stał się formą kasy zapomogowej, ponieważ w ub. r. tylko 5% pożyczek umorzono.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#StanisławRostworowski">Albo taka sprawa: przekształcanie łóżek ginekologicznych na położnicze. Uważam, że wydając takie decyzje należy się kierować realnymi potrzebami na danym terenie.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#StanisławRostworowski">Proponuję, aby przy budowie nowych szkół zwracano szczególną uwagę na wydzielenie pomieszczeń na gabinety lekarskie. Poseł Anna Kochanowska (SD): W 1977 r. nie wykorzystano puli przeznaczonej na stypendia dla studentów, ponieważ wzrosły dochody ludności i w związku z tym wielu ubiegających się o stypendium studentów nie mogło go otrzymać. Uważam, że należy podnieść wysokość kwoty dochodu na osobę w rodzinie, która jest wymagana przy uzyskaniu stypendium.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#StanisławRostworowski">Na spotkaniach z kobietami zadawano mi pytania, czy nie można by było stworzyć możliwość! zaliczania do emerytury okresu zwolnienia z pracy przeznaczonego na wychowanie dziecka, tym kobietom, które przed laty, pod rządami starych przepisów, przerwały pracę i wychowywały dzieci, a potem wróciły do poprzedniego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#StanisławRostworowski">Popieram propagowanie idei miniżłobków. Dzieci bowiem lepiej się tam rozwijają, nie mają stresów i mniej chorują. Mini-żłobki powinny mieć takie same uprawnienia jak żłobki państwowe (pozwoli to rozwiązać problem transportu żywności i brudnej bielizny do pralni) i mieścić się w mieszkaniach prywatnych, np. typu M-5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#CecyliaModeracka">Należy doceniać rolę przedszkoli w wychowywaniu dzieci przez pracę. I dlatego trzeba czynić starania o zlikwidowanie dysproporcji między wychowaniem przedszkolnym na wsi i w mieście.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#CecyliaModeracka">Niepokoi fakt, że jest większa liczba miejsc w internatach niż młodzieży tam mieszkającej. W niektórych bursach stoją wolne łóżka, a 72,5 tys. młodzieży mieszka na stancjach, które często pozostawiają wiele do życzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#StanisławRoziewicz">Jestem za tworzeniem nowych miniżłobków w blokach. Największą przeszkodą jest jednak często stanowisko SANEPID-u, który nie wyraża z różnych błahych powodów zgody na otwarcie, np. motywując tym, że mieszkanie znajduje się przy głównej ulicy, a najbliższy plac zabaw oddalony jest o 300 metrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WacławAuleytner">Celowe jest tworzenie ośrodków pogotowia rodzinnego na wzór czegoś w rodzaju hotelu. Mieszkałaby tam samotna matka lub oboje rodzice z dziećmi. Dzieci czują się bowiem lepiej w rodzinie niż w domu dziecka. W tej sprawie Komisja Oświaty i Wychowania wystosowała dwa dezyderaty, ale do chwili obecnej żaden ośrodek pogotowia rodzinnego jeszcze nie powstał. W sprawie utworzenia tych ośrodków mam nadzieję uzyskać również poparcie Komisji Pracy i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WacławAuleytner">W związku z wyjazdami dzieci na kolonie i obozy wynikają problemy spowodowane niedostatecznym zaopatrzeniem w sprzęt tych ośrodków. Brakuje m.in. ręczników, miednic i mydła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ZofiaŁadyńska">Szczególne kłopoty z dowożeniem dzieci do szkół wiejskich występują w małych województwach. Brakuje środków transportu, a dzieci z konieczności często podróżują w zwykłych przyczepach do traktora. Brakuje fachowego nadzoru nad dowożonymi dziećmi, zdarza się, że pozostawiane są pod opieką kierowcy.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#ZofiaŁadyńska">W małych, nieatrakcyjnych województwach występuje niedobór lekarzy-pediatrów. W ośrodkach zdrowia ustawiają się kolejki matek z dziećmi, które czekają godzinami na wizytę u lekarza. Kłopotów przysparzają także zakupy sproszkowanego mleka, odzieży i obuwia dla dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MariaOlczyk">W domach dziecka prawie nie ma autentycznych sierot, lecz przebywają tam głównie tzw. sieroty społeczne. Uważam, że sytuacja ta spowodowana jest zbyt małymi świadczeniami, które pobiera się od rodziców dziecka umieszczonego w takim domu. Tych, którzy w ogóle nie świadczą na swoje dzieci umieszczone w Domu Dziecka, należy zmusić do podjęcia pracy, aby mieli pieniądze na uiszczanie opłat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#StanisławBohdanowicz">Każdy komitet rodzicielski dysponuje funduszem, z którego może przeznaczyć pieniądze na opłacenie wyjazdu dzieci biednych na wycieczkę. Zdarza się, że w niektórych szkołach komitety ustalają dopłaty do organizowanych wycieczek. Wysokość dopłat zależy od sytuacji majątkowej rodziców. Ministerstwo przeciwstawia się organizowaniu przez szkoły ekskluzywnych wyjazdów, np. za granicę. Stara się również limitować wysokość dobrowolnych dopłat rodziców do kosztów pobytu dziecka na kolonii.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#StanisławBohdanowicz">W Biłgoraju istnieje komitet budowy wioski dla rodzin zastępczych. Z punktu widzenia pedagogicznego, kontrowersję wywołuje koncepcja przeznaczenia części wioski dla samotnych matek wychowujących dzieci. W tej części jedynym mężczyzną byłby sołtys lub zaopatrzeniowiec.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#StanisławBohdanowicz">W dokumentacji budowy nowych szkół znajduje się zawsze wymóg przeznaczenia pomieszczeń na gabinety lekarskie.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#StanisławBohdanowicz">Statystyki wykazują, że w skali kraju istnieje 3.100 wolnych miejsc w internatach. Sytuacja ta spowodowana jest tym, że często internaty istnieją przy jednej szkole, a nie mają statusu burs międzyszkolnych. Na statystykę wpływają również okresowe remonty internatów. Nie ma takiej sytuacji, żeby łóżka długo stały wolne.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#StanisławBohdanowicz">Jest za mało miejsc w internatach w porównaniu z liczbą młodzieży, która mieszka na stancjach. Oceniając ten problem trzeba też uwzględniać, że niektórzy rodzice wolą umieszczać dzieci na kwaterach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#StanisławBohdanowicz">Niedawno Ministerstwo Oświaty i Wychowania podpisało porozumienie z kółkami rolniczymi, które zobowiązały się należycie organizować dowóz dzieci do szkół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SławomirRadiukiewicz">Wzrost aktywności zawodowej młodych kobiet oraz liczby narodzin powoduje zwiększenie zapotrzebowania na żłobki. Za optymalny wskaźnik zaspokojenia potrzeb uznaje się 40 miejsc w żłobkach na 10 tys. mieszkańców. Wskaźnik ten wynosi obecnie 26, przy czym występują znaczne dysproporcje terenowe (od 75 w woj. jeleniogórskim do 4 w ostrołęckim). Zanim uda się osiągnąć wskaźnik docelowy, konieczny jest rozwój różnych innych, zwłaszcza, pozainwestycyjnych form opieki nad małym dzieckiem. Rozwiane są np. żłobki blokowe i filie placówek dzielnicowych, żłóbki społeczne zakładane głównie pod egidą TPD, tzw. żłobko-przedszkola, a także mikrożłobki w mieszkaniach prywatnych. Propozycje rozwoju tych form zostały przedłożone przez resort Premierowi i należy oczekiwać wydania odpowiednich przepisów. Wszystko to powinno spowodować wzrost liczby miejsc w żłobkach o ok.10 tys. w ciągu najbliższych 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#SławomirRadiukiewicz">Wzrost liczby porodów w ostatnim okresie powoduje trudności z zapewnieniem odpowiednich warunków porodu i połogu. Stąd zalecenie resortu zmierzające do umożliwienia przede wszystkim odbywania w szpitalach porodów, a także leczenia przypadków patologii ciąży.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#SławomirRadiukiewicz">Jest już obecnie ponad 6,5 tys. lekarzy-pediatrów i szybko ich przybywa. Głównym problemem jest nierównomierne ich rozmieszczenie terytorialne, co wiąże się z kwestią mieszkaniową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#ZygmuntDudziński">Z punktu widzenia zaspokojenia potrzeb rodziny w momencie narodzin dziecka, nie należy traktować samoistnie ostatniego zasiłku jednorazowego, lecz łącznie z zasiłkiem porodowym, co oznacza kwotę do 3 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#ZygmuntDudziński">Zmniejszenie zasiłków rodzinnych jest pozorne przybywa bowiem zasiłków przysługujących na dzieci pierwsze, a ubywa tylko na trzecie i czwarte dziecko. Dodatkowym czynnikiem jest tu wzrost zarobków, przejście do wyższej grupy dochodowej, której przysługują niższe zasiłki. Należałoby w przyszłości rozważyć możliwość podniesienia limitu 1.400 zł na osobę, ale równocześnie utrzymać globalną kwotę świadczeń na dotychczasowym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#ZygmuntDudziński">W odpowiedzi na pytanie, czy można zaliczyć kobietom do emerytury dawne przerwy z tytułu urlopów bezpłatnych na opiekę nad dzieckiem, Z. Dudziński oświadczył, że prawo nie może działać wstecz, a obecne przywileje miały być zachętą dla kobiet, które teraz zechcą przerwać pracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#StanisławRostworowski">Program rozwoju żłobków — nawet na tle wyjaśnień resortu - jest zbyt wolno realizowany. Resort powinien planować przyrost miejsc w żłobkach nie za 3 lata, lecz na dziś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#EwaKwiatkowska">Dzięki polityce partii i rządu jest coraz lepsza opieka nad matką, dzieckiem, rodziną. Niepokoi jednak niedostateczny wzrost liczby miejsc w placówkach opieki nad dzieckiem. Daleko idącej pomocy trzeba udzielać rodzinnym domom dziecka, a także rodzinom zastępczym. Wiąże się z tym potrzeba dalszego usprawniania działalności ośrodków adopcyjnych. Trzeba też przyśpieszyć postęp ilościowy i jakościowy w dziedzinie żywienia zbiorowego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>