text_structure.xml
19.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 31 maja 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła perspektywy poszukiwań złóż ropy naftowej i gazu ziemnego w latach 1976-1980, przy wykorzystaniu najnowszych osiągnięć techniki.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Głównego Urzędu Geologii z wiceprezesem Witoldem Olendzkim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Górnictwa oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Koreferat podkomisji górnictwa i geologii przedstawił poseł Tadeusz Gąsiorek (PZPR).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Przy opracowywaniu koreferatu wykorzystano Materiały Ministerstwa Górnictwa, Centralnego Urzędu Geologii oraz uwagi Najwyższej Izby Kontroli. Podkomisja dokonała również wizytacji niektórych obiektów górnictwa naftowego i gazownictwa m.in. Kopalni Gazu Ziemnego Tarchały i Kopalni Gazu Ziemnego Załęcze, Zakładu Odazotowania Gazu Ziemnego w Odolanowie, Gazowni Miejskiej w Śmiglu, Wiertni Grodzisk 8 i Ceradz 1 w rejonie skoncentrowanych wierceń poszukiwawczych za gazem ziemnym w północnej części Monokliny Przysudeckiej k/Poznania.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W powojennym 30-leciu odkryto 112 złóż gazu ziemnego i ropy naftowej. Chociaż złoża te charakteryzują się niewielkimi rozmiarami i wydajnością, udokumentowanych zostało w tym okresie 223 mld m³ gazu ziemnego i 13 mln ton ropy naftowej, z czego wydobyto 58 mld m³ gazu ziemnego oraz 9,4 mln ton ropy naftowej i gazoliny. Dla odkrycia tych złóż wykonano łącznie 7,310 tys. m wierceń geologiczno-poszukiwawczych i eksploatacyjnych oraz 131 tys. km profili sejsmicznych.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Osiągnięte wyniki były jednak niższe od ustalonych na lata 1971-1975. W zakresie przyrostu zasobów gazu ziemnego założenia planowe wykonano w 75 proc., a ropy naftowej w 21 proc., jeszcze niżej kształtowały się wskaźniki wydobycia. W 1976 r. plan wydobycia gazu ziemnego realizowano w 84 proc., a ropy naftowej w 82 proc. To niepełne wykonanie zadań planowych w ub. 5-leciu i w pierwszych latach bież. 5-latki spowodowało konieczność zwiększenia importu.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Jedną z głównych przyczyn niewykonania planowanych zadań jest stosunkowe niski stan techniki górnictwa naftowego. Rozpatrując omawianą na dzisiejszym posiedzeniu problematykę w 1974 r., Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii zwracała wówczas uwagę na konieczność przyspieszenia modernizacji górnictwa naftowego, dla zapewnienia większej efektywności poszukiwań.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Resort górnictwa opracował program modernizacji górnictwa naftowego do r. 1980, w którym obok rozbudowy własnego zaplecza wykonawczego i zaopatrzeniowego, przewiduje się poważne nakłady dewizowe. Dotychczasowe przydziały dewiz zużyto przede wszystkim na unowocześnienie sejsmiki oraz modernizację prac wiertniczych i poszukiwawczych. Niedostateczny rozwój krajowego zaplecza wykonawczego oraz zmniejszone przydziały środków dewizowych spowodowały, że postęp w realizacji programu modernizacji nie jest dostateczny.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W latach 1975-1977 górnictwo naftowe napotyka na poważne trudności z zaopatrzeniem w podstawowy sprzęt wiertniczy i aparaturę do geofizyki wiertniczej, jak również w osprzęt wiertniczy i narzędzia wyższej jakości. Stale odczuwa się niedobory w dostawach specjalistycznego taboru samochodowego, dźwigów, koparek i ładowarek. Wiele do życzenia pozostawia rytmiczność dostaw podstawowych materiałów: cementu, materiałów tłuczkowych, rur wiertniczych itp. Występują też trudności w zatrudnieniu kwalifikowanych kadr, zwłaszcza w terenie.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Prace poszukiwawcze górnictwa naftowego w latach 1977-1980 będą kontynuacją prac prowadzonych w ub. 5-leciu, w którym uzyskano znaczne przyrosty zasobów, zwłaszcza gazu ziemnego.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Plan wydobycia gazu ziemnego i ropy naftowej nie zaspokoi potrzeb naszej gospodarki w bież. 5-leciu i konieczne będzie pokrywanie niedoborów z importu, głownie z ZSRR. Według aktualnych opracowań bilansu gazu ziemnego i ropy naftowej do 1990 r. deficyt bituminów będzie narastał.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Badania geologiczne i geofizyczne za bituminami prowadzone przez Centralny Urząd Geologii będą zatem zmierzały do dalszego wyjaśnienia wgłębnej budowy geologicznej kraju oraz uściślenia prognoz ropogazonośności poszczególnych regionów i formacji. Dla realizacji powyższych zadań przewidziano w latach 1976-80 przeprowadzenie 142 tys. metrów wierceń badawczych. Efektywność prowadzonych prac poszukiwawczych (pomimo niskiego stanu techniki), oparta na porównawczym rachunku kosztów pozyskania gazu ziemnego i ropy naftowej z kosztami importu tych surowców jest bardzo wysoka.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Wizytowany przez posłów Zakład w Odolanowie podjął produkcję z dużym opóźnieniem, terminy uruchamiania przesuwano wielokrotnie, co odbiło się ujemnie zarówno na zaopatrzeniu kraju w gaz ziemny, jak też na wywiązywaniu się z zobowiązań eksportowych.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Na zakończenie poseł T. Gąsiorek omówił wnioski podkomisji, która uważa za niezbędne:</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- przyspieszenie rozwoju produkcji sprzętu i aparatury dla potrzeb górnictwa naftowego oraz zabezpieczenie dostaw aparatury, sprzętu pomocniczego, środków transportu i innych materiałów;</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- pogłębienie współdziałania służb resortu górnictwa i Centralnego Urzędu Geologii w zakresie doskonalenia metodyki badań otworowych i badań laboratoryjnych, a także lepszego wykorzystania ośrodków naukowo-badawczych;</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- zapewnienie dopływu wykwalifikowanych kadr poprzez polepszenie warunków socjalno-bytowych załóg zatrudnionych w terenie oraz ustanowienie bardziej skutecznych bodźców materialnego zainteresowania;</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- stosowanie różnorodnych form szkolenia i doszkalania pracowników.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WitoldMożdżyński">Stosunkowo niewielkie są wyniki badań sejsmicznych, mimo że na ten cel przeznaczamy wysokie nakłady m.in. dewizowe. Należałoby zbadać przyczyny tego stanu rzeczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#RyszardNajsznerski">W czasie prowadzonych wizytacji posłowie mieli możność zapoznać się z metodami i postępem prac poszukiwawczych i wiertniczych w górnictwie naftowym. Wydobycie ropy i gazu w Polsce jest opłacalne. Barierę dla udostępniania nowych złóż stanowi nieodpowiednie wyposażenie techniczne w sprzęt wiertniczy i pomocniczy. Wiele do życzenia pozostawia jakość tego sprzętu, np. produkowane w kraju świdry są 2–5 razy mniej wytrzymałe niż świdry sprowadzane z innych krajów, m.in. Rumunii i ZSRR.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#RyszardNajsznerski">Bilans potrzeb energetycznych po 1980 r. jest ujemny i już dzisiaj trzeba podjąć decyzję 2 jaki sposób będziemy go poprawiać. W maksymalnym stopniu dążyć trzeba do wykorzystania własnych złóż m.in. poprzez przyspieszenie modernizacji naszego przemysłu wydobywczego.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#RyszardNajsznerski">W czasie wizytacji posłowie stwierdzili, że warunki przy pracach poszukiwawczych i wiertniczych są bardzo ciężkie. Warunki te trzeba szybko poprawić oraz stworzyć bodźce materialnego zainteresowania dla tej grupy pracowników. Obserwuje się bowiem niedostateczny dopływ młodych kadr.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#RyszardNajsznerski">Zakłady sprzętu wiertniczego w Gliniku Mariampolskim produkują sprzęt wysokiej jakości i mogłyby zaspokoić potrzeby naszego przemysłu wydobywczego przy odpowiedniej rozbudowie potencjału produkcyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#StanisławKamieniarz">Posłowie wizytowali wiele zakładów m.in. nowo budowany Zakład Odazotowania Gazu w Odolanowie. Technika, jaką tam się stosuje, jest techniką nowoczesną, ale występuje duże opóźnienie w osiąganiu planowanej zdolności produkcyjnej. Nie uruchomiono w planowanym terminie produkcji helu, którego eksportem mieliśmy dokonać spłaty tej inwestycji.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#StanisławKamieniarz">W czasie wizytacji zgłaszano wiele krytycznych uwag co do jakości świdrów wiertniczych produkowanych w Gliniku Mariampolskim. Do roku ubiegłego jakość tej produkcji nie budziła zastrzeżeń, gdyż świdry były wytwarzane ze stali importowanej z ZSRR. Obecnie używa się stal krajową, która nie wytrzymuje planowanych parametrów technicznych i tym samym obniża efektywność pracy świdrów.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#StanisławKamieniarz">Produkcja Zakładów w Glinniku nie zaspokaja potrzeb krajowych. Ponieważ w latach ubiegłych plan wierceń nie był w pełni wykonywany, nie rozwijano tych zakładów. Podjęły one nawet produkcję innego sprzętu górniczego, aby wykorzystać zainstalowane moce produkcyjne.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#StanisławKamieniarz">Warunki pracy wiertników są bardzo ciężkie. Pracują oni stale na powietrzu, w trudnych warunkach, przy dużym zawilgoceniu.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#StanisławKamieniarz">Toteż niektórzy z nich stosunkowo wcześnie muszą przechodzić do innej pracy. O nieatrakcyjności tej pracy może świadczyć fakt, że zaledwie 10–12 absolwentów z dwóch szkół zawodowych przychodzi rocznie do pracy wiertniczej. Zapewnić trzeba bodźce materialnego zainteresowania dla tej grupy pracowników oraz poprawić warunki socjalne i bhp.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#StanisławKamieniarz">Poseł Michał Kwaśniewicz (ZSL) prosił o wyjaśnienie przyczyn wybuchu gazu koło Rawicza.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#StanisławKamieniarz">Poseł Jan Leś (PZPR) interesował się wynikami konferencji w Krośnie poświęconej problemom zwiększenia możliwości krajowego wydobycia gazu i ropy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JózefStemulak">Konferencja w Krośnie poprzedzała Zjazd Techników Polskich, na którym ma być rozpatrywany obecny stan i perspektywy rozwoju wydobycia gazu i ropy w Polsce.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#JózefStemulak">Ogólne wnioski zmierzają do zapewnienia wzrostu pozyskania bituminów. Planuje się m.in. wydobycie 8 mld m³ gazu w roku 1980. Aby to osiągnąć konieczne jest zapewnienie dostaw niezbędnych urządzeń specjalistycznych oraz środków transportu.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#JózefStemulak">Na konferencji w Krośnie wytyczono perspektywiczne kierunki działania w zakresie górnictwa naftowego. Szczególną uwagę zwrócono na unowocześnianie metod badania oraz modernizację techniki wydobycia.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#JózefStemulak">W ubiegłym 5-leciu zarówno z przyczyn subiektywnych jak i obiektywnych nie wykonano w pełni planu wydobycia gazu i ropy. Mimo to osiągnięte wyniki uznać należy za sukces. Zwiększone wydobycie ziemnego stanowiło duży zastrzyk dla naszego bilansu energetycznego. Dążyć się będzie do odkrywania nowych zasobów m.in. na Niżu Polskim, gdyż w rejonie Podgórza zasoby te kończą się. Mimo stosunkowo niewielkiego wydobycia ropy, każda pozyskana tona jest cennym wkładem dla naszej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#JózefStemulak">Maksymalnie racjonalnie wykorzystywać należy środki przeznaczone na prace poszukiwawcze i wydobywcze, intensyfikować wydobycie ze starych złóż oraz poszukiwać nowych.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#JózefStemulak">Dla zakładów odazotowania gazu w Odolanowie zakupiono nowoczesną licencję w Anglii. Były pewne trudności i awarie przy jej rozruchu. Niemniej po pełnym uruchomieniu będziemy uzyskiwać gaz wysokometanowy i produkować hel. Robi się wszystko, dla przyspieszenia tej inwestycji.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#JózefStemulak">Intensyfikacja prac poszukiwawczo-wiertniczych nastąpiła dopiero po roku 1960, m.in. po skoordynowaniu planów działania w ramach krajów RWPG. Wówczas to określono zakres naszych prac poszukiwawczych, dokonano też podziału produkcji urządzeń wiertniczych.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#JózefStemulak">Praktyka wykazuje, że nie można planować rozwoju takiej fabryki, jak np. Zakłady w Gliniku Mariampolskim na okres 5 lat, a trzeba za podstawę przyjąć okresy dłuższe, przynajmniej 20-letnie. Ten brak perspektywicznego spojrzenia jest przyczyną występujących obecnie trudności w zaopatrzeniu naszego przemysłu wydobywczego w aparaturę i sprzęt wiertniczy.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#JózefStemulak">Wybuch odwiertu koło Rawicza spowodowany był silnym zagazowaniem w otworze. Przyczyny tego stanu rzeczy mogły być różne i takie przypadki zdarzają się nie tylko u nas. Przy pomocy specjalistów z ZSRR udało się opanować sytuację.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WitoldOlendzki">Jak wynika z prowadzonych analiz, zarówno prace poszukiwawcze jak i eksploatacja bituminów są opłacalne. Nie należy oczekiwać rewelacyjnych osiągnięć, ale przy obecnym deficycie surowców energetycznych, każda wydobyta tona ropy czy też gazu stanowi dużą pomoc dla bilansu energetycznego naszej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#WitoldOlendzki">Poprawa wyników prac poszukiwawczych i wydobywczych uzależniona jest od podniesienia stanu techniki geofizyki i wiertnictwa oraz dalszego doskonalenia metod badawczych.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#WitoldOlendzki">W r. 1976 resort górnictwa i CUG opracowały wspólnie zasady prowadzenia badań. Resort górnictwa prowadzi prace w dziedzinie głębokich wierceń, a badania podstawowe i koordynację całokształtu prac - Centralny Urząd Geologii.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JanLeś">W latach 60-tych wydobycie gazu ziemnego bardzo wzrosło, co pozwoliło na zwiększenie dostaw tego gazu na Śląsk, do Warszawy i do Łodzi, dokąd przeprowadzono rurociągi. Po tym okresie jednak wydobycie zarówno gazu jak i nafty zmniejszało się. Ten stan rzeczy był m.in. przyczyną obniżonego inwestowania przez przemysły, które miały zapewnić dostawy sprzętu dla przemysłu wydobywczego.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#JanLeś">Praktyka wykazuje, że oceny zasobów gazu i ropy są u nas zbyt optymistyczne. Problematyczne są również oceny efektywności wierceń, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę, że od kilku lat wzrastają ceny ropy, co w ostatecznym rachunku pozornie zwiększa efektywność prac wiertniczych.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#JanLeś">Główną uwagę koncentrować trzeba na bardziej racjonalnym wykorzystaniu istniejących już urządzeń. Jak wskazują wyniki pokontrolne NIK w tym zakresie wiele jeszcze pozostaje do zrobienia.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#JanLeś">Szybciej wdrażać musimy nowoczesną technikę do prowadzenia głębokich odwiertów. Niezbędne jest do tego celu zaimportowanie odpowiednich urządzeń wiertniczych.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#JanLeś">Więcej uwagi przywiązywać trzeba do właściwego zagospodarowania innych surowców, które są odkrywane przy okazji prowadzenia prac poszukiwawczych i wiertniczych za gazem i naftą.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#JanLeś">Decyzja o zakupieniu licencji dla zakładów w Odolanowie nie była w pełni przemyślana. Przewidziana w tej licencji technologia nie została do końca dopracowana, a koszty doświadczeń pokrywamy my. Planowano początkowo, że w ciągu 2 lat osiągniemy w Odolanowie docelową zdolność produkcyjną, co nie zostało zrealizowane. Obecnie musimy spłacać wysoko oprocentowane kredyty nie jak planowano produkcją tego zakładu, a innymi wyrobami. Komisja powinna zwrócić uwagę, w opracowanej w wyniku obrad opinii, ażeby w przyszłości bardziej wnikliwie analizowano celowość podejmowanego importu licencji.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#JanLeś">W dyskusji wiele uwagi poświęcono warunkom socjalnym pracowników zatrudnionych przy pracach wydobywczych. Dotyczy to szczególnie fachowców-wiertników. Problem ten był rozważany przez Związek Zawodowy Górników i, o ile zaistnieją możliwości, dążyć się będzie do zaliczenia tych pracowników do I grupy pod względem uciążliwości pracy.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#JanLeś">W okresie ostatnich 5 lat warunki bytowe załóg zatrudnionych przy pracach wydobywczych uległy poprawie. Jeżeli jednak weźmiemy pod uwagę zaległości jakie w tej dziedzinie tworzyły się przez lata, to poprawy tej nie można uznać za wystarczającą. Wiele jeszcze np. trzeba zrobić, aby tej grupie pracowników zapewnić lepszą opiekę lekarską. Obecnie są oni zdani w terenie tylko na pomoc rejonowej służby zdrowia, której placówki zlokalizowane są niejednokrotnie w bardzo dużej odległości od miejsc pracy. Resort górnictwa i CUG mają opracowany program poprawy warunków socjalno-bytowych; dążyć trzeba do pełnej jego realizacji.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#JanLeś">Poświadczenie zdobyte przy opanowaniu wyrzutu gazu koło Rawicza powinno zmobilizować do organizacji stacji ratownictwa dla usuwania tego typu awarii. Nie możemy w takich przypadkach opierać się tylko na fachowcach zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#JanLeś">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#JanLeś">Poseł Zofia Łęgowik (bezp.) poinformowała, że ostatnio w Urzędzie Rady Ministrów odbywa się cykl narad poświęconych ocenie jakości produkcji w poszczególnych resortach. Na narady te zapraszani są przedstawiciele odpowiednich komisji sejmowych. Na ostatniej naradzie omówiono jakość wyrobów przemysłu chemicznego przeznaczonych zarówno na zaopatrzenie rynku, jak i dla kooperacji. W toku obrad resorty pozytywnie na ogół oceniały jakość wyrobów przemysłu chemicznego. Stanowisko to nie jest zgodne z opinią poselską wyrażoną na posiedzeniu poświęconym realizacji programu chemizacji gospodarki narodowej.</u>
<u xml:id="u-7.11" who="#JanLeś">Poseł Łęgowik zabrała głos na naradzie i przedstawiła szereg krytycznych uwag m.in. na temat jakości nawozów i wyrobów przemysłu gumowego oraz wskazała na konieczność skutecznego przeciwdziałania tym zjawiskom. Krytyczną ocenę przedstawił również przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Te krytyczne głosy zostały uwzględnione w podsumowaniu dyskusji przez wicepremiera.</u>
<u xml:id="u-7.12" who="#JanLeś">Sprostowanie</u>
<u xml:id="u-7.13" who="#JanLeś">W biuletynie z posiedzenia Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii nr 191/Ⅶ kad. z dnia 10 maja 1977 r. należy dokonać sprostowania:</u>
<u xml:id="u-7.14" who="#JanLeś">- na str. 7-ej wiersz 5 od dołu zamiast poseł Witold Możdżyński (PZPR) powinno być poseł Ryszard Najsznerski (PZPR).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>