text_structure.xml 32.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 28 czerwca 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Franciszka Gesinga (ZSL) i Jana Klechy (PZPR), rozpatrywała wykonanie planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu oraz przez Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu — Aleksandrem Świerczyńskim, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z prezesem — Józefem Olszewskim i wiceprezesem — Józefem Perkiem, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu — Bronisławem Szczęśniakiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Ministerstwa Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Aleksander Świerczyński.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#EdmundStuczyński">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania resortu zreferował dyrektor Zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#EdmundStuczyński">Wysokość obowiązkowych dostaw zboża i ziemniaków od kilku lat utrzymuje się na niezmiennym poziomie. Natomiast wymiar obowiązkowych dostaw zwierząt rzeźnych uległ w ubiegłym roku zmniejszeniu o 8 tys. w wyniku obniżenia norm wymiarowych z gruntów VI klasy w woj. poznańskim, bydgoskim i białostockim. Kontrole NIK wykazały, że w niektórych powiatach wydziały skupu liberalnie oceniały towarowość gospodarstw zobowiązanych do dostaw i udzielały ulg nadzwyczajnych niejednokrotnie gospodarstwom zamożnym. Mało wnikliwa ocena zasadności podań o ulgi powodowała napływ tych podań. W powiatach Konin, Puławy i w innych wpływało w ubiegłym roku do ponad 10 tys. podań o ulgi, które często udzielane były bez dostatecznych podstaw.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#EdmundStuczyński">Wciąż nabrzmiałym problemem w skupie jest obsługa dostawców w punktach odbioru towaru; w roku ubiegłym wystąpiło to ze szczególną mocą przy odbiorze zbóż i nasion oleistych. W wielu punktach nie ma potrzebnego sprzętu technicznego i laboratoryjnego, płody rolne nie zawsze są oceniane obiektywnie; zdarza się, że w wyniku niewłaściwych ocen klasyfikacyjnych rolnicy ponoszą poważne straty.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#EdmundStuczyński">W niektórych podległych resortowi branżach pogorszyła się w ubiegłym roku jakość wyrobów; wystąpiło to w przemyśle zbożowym, młynarskim, gdzie przekraczano normy wilgotności. Gorsza jakość surowca w przemyśle owocowo-warzywnym przy braku dostatecznej kontroli i nadzoru nad przygotowaniem surowców do przerobu spowodowały na przykład duże braki jakościowe dżemów, konserw warzywnych i win produkowanych w Milejowskich Zakładach Przemysłu Owocowo-Warzywnego. Uchybienia w jakości produkcji stwierdzono również w przemyśle paszowym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#EdmundStuczyński">W zakresie inwestycji stwierdza się przedłużenie normatywnego cyklu budowy; wynika to ze zmniejszonej koncentracji nakładów i osłabionej aktywności inwestorów. Korzystniejsza natomiast sytuacja nastąpiła w zagospodarowaniu maszyn i urządzeń, których ilość w niektórych branżach — np. w przemyśle cukrowniczym — jest jednak nadal znaczna. Nie osiągnięto zamierzonych efektów automatyzacji wielu procesów produkcyjnych w przemyśle cukrowniczym i zbożowo-młynarskim.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#EdmundStuczyński">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławKrauss">Miniony okres 5-letni charakteryzował się słabym rozwojem bazy surowcowej. Jakkolwiek plan skupu żywca został wykonany w 102 proc., dając w stosunku do poprzedniego roku wzrost o 13 proc., to jednak jest on zaledwie o 2,6 proc. wyższy od skupu osiągniętego w roku 1961. Przy słabej i nierównomiernej dynamice podaży żywca wystąpiły znaczne zmiany w strukturze rodzajowej żywca. Taka sytuacja stwarzała dodatkowe trudności dla przemysłu mięsnego, powodujące konieczność technicznego dozbrajania zakładów.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#StanisławKrauss">Udział tuczu przemysłowego prowadzonego przez Centralę Przemysłu Mięsnego w ogólnej produkcji zwierzęcej i podaży osiągnął poziom 5 proc. Odgrywał on szczególną rolę w łagodzeniu ujemnych skutków sezonowych wahań podaży żywca.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#StanisławKrauss">W roku 1965 przemysł jajczarsko-drobiarski wykonał plan produkcji towarowej w 114,6 proc. Wzrost produkcji jaj osiągnięty był dzięki wzrostowi pogłowia drobiu. W dalszym ciągu dają się zauważyć trudności w zagospodarowaniu jaj w sezonie wzmożonych ich dostaw. Sprzedaż jaj w roku 1965 kształtowała się poniżej roku 1964 ze względu na brak zamówień ze strony handlu, przez co przemysł był zmuszony do gromadzenia nadmiernych rezerw.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#StanisławKrauss">W ubiegłym roku nastąpiły daleko idące zmiany w tempie przyrostu produkcji drobiarskiej, Plan skupu drobiu wykonano w 132 proc. Zniwelowana została sezonowość produkcji drobiarskiej. Przed przemysłem stoi zadanie dalszego rozwoju bazy surowcowej i przyspieszenia obrotu tym surowcem. Należałoby szukać metod oddziaływania na konsumenta i zwiększyć dostawy drobiu do detalu.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#StanisławKrauss">W przemyśle paszowym utrzymało się wysokie tempo wzrostu produkcji. Obecnie przemysł paszowy wyposażony w kilka nowoczesnych wytwórni pasz rozszerza asortyment mieszanek, wprowadzając aminokwasy oraz zmniejszając import deficytowych surowców wysokobiałkowych. Wymaga to jednak przyspieszenia prac badawczych i rozbudowy ośrodka doświadczalno-żywieniowego. Pełne zagospodarowanie surowców do produkcji mączek zwierzęcych winno znaleźć się na jednym z pierwszych miejsc w dążeniu do maksymalnego wykorzystania krajowej bazy surowcowej w produkcji mieszanek paszowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#CzesławOleszkiewicz">W parze ze wzrostem produkcji rolnej iść musi usprawnienie działalności instytucji prowadzących skup płodów rolnych. Odczuwa się poważny brak powierzchni składowych w magazynach, a funkcjonowanie aparatu skupu budzi wiele zastrzeżeń. Punkty skupu nie posiadają potrzebnych urządzeń, skomplikowane i pracochłonne są rozliczenia gotówkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#CzesławOleszkiewicz">Przemysł olejarski nie przejawia dostatecznej troski o stworzenie bazy odbioru nasion oleistych. W ubiegłym roku same tylko PGR-y woj. olsztyńskiego, które odczuwają brak środków transportowych, musiały zaangażować 1.500 ciągników do dostaw rzepaku.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#CzesławOleszkiewicz">Wadliwe jest rozmieszczenie istniejących spichrzy i magazynów w stosunku do zaplecza surowcowego. Wąski front rozładunku powoduje przestoje pojazdów i naraża dostawców na straty. Brak jest sprzętu suszarniczego. Opieszale wprowadzana jest mała mechanizacja, czego nie można tłumaczyć brakiem środków inwestycyjnych, lecz przede wszystkim niedocenianiem tego problemu przez organizatorów skupu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#FranciszekGrochowski">Niepełne wykonanie w roku 1965 planu produkcji cukru uzasadnia się niską wydajnością buraków cukrowych; nie należy jednak tracić z oczu faktu, że ujemny wpływ na dostawy surowca miały również spóźnione decyzje i niezaradność organizacyjna w okresie wykopków i przewozu surowca do cukrowni.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#FranciszekGrochowski">Nie wykorzystano w pełni limitów przyznanych na odpowiednie wyposażenie punktu odbioru buraka cukrowego i na urządzenie składowisk. W wielu cukrowniach stosunkowo niska była wydajność pracy poszczególnych działów produkcyjnych. Z ubiegłorocznych doświadczeń przemysł cukrowniczy powinien wyciągnąć wnioski, tworząc odpowiednią bazę do odbioru i magazynowania surowca, która pozwoliłaby na zmniejszenie zakłóceń wywoływanych niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AugustynPilch">W roku 1965 poważnie wzrosły dostawy nasion oleistych, równocześnie wystąpiły trudności z magazynowaniem i suszeniem nasion. Przemysł olejarski posiadający szczupłą powierzchnię magazynową i zbyt małą ilość suszarni, korzystać musiał niejednokrotnie z obiektów znacznie oddalonych od zakładów przetwórczych. Konieczne jest podjęcie budowy odpowiedniej ilości suszarń dla potrzeb przemysłu olejarskiego. Należy poprawić zaopatrzenie sklepów wiejskich w produkty przemysłu olejarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefŁaciak">Niezbędne jest przyśpieszenie modernizacji oraz wyposażenia punktów skupu. Producenci tracą zbyt wiele czasu przy odstawianiu produktów. Produkcja rolna wyprzedza już znacznie możliwości przechowywania płodów rolnych. Coraz dotkliwiej odczuwany jest brak przechowalni i chłodni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#FranciszekMaj">W wielu terenach nie skupuje się znacznej części wyprodukowanych płodów rolnych. Nie zawsze przestrzegane są umowy kontraktacyjne. Urodzajny rok 1965 był trudny dla przemysłu rolno-spożywczego. Wnioski z realizacji planu dotyczą głównie konieczności zwiększenia powierzchni magazynowej i rozbudowy chłodni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WładysławCabaj">W stosunku do lat ubiegłych obserwuje się duży postęp w realizacji zadań planowych w pionie przemysłu rolno-spożywczego. Mimo trudnych warunków, w jakich pracuje resort, uzyskano dość znaczne osiągnięcia, chociaż występują nadal mankamenty, zwłaszcza na bezpośrednim styku resortu z producentami surowca. Nie widać jeszcze zdecydowanej poprawy, jeśli chodzi o terminowe i prawidłowe odbieranie produktów rolnych. Praca instytucji kontraktujących i punktów skupu przedstawia jeszcze wiele do życzenia. Organizacja kontraktacji produkcji rolnej jest za droga, zbyt rozbudowana jest siatka organizacyjna aparatu kontraktacyjnego. Nadszedł już czas, aby w związku z rozwojem kółek rolniczych właśnie o tę organizację oprzeć działalność kontraktacyjną. Należy szybciej i śmielej wprowadzić nowe formy organizacji kontraktacji w celu obniżenia jej kosztów i usprawnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PelagiaPająk">Poważne trudności nastręcza magazynowanie produktów rolnych. Straż pożarna sprzeciwia się użytkowaniu magazynów drewnianych z uwagi na brak odpowiednich zabezpieczeń przeciwpożarowych. W niektórych przypadkach należałoby, jeśli nie ma gdzie ulokować zboża czy innych płodów rolnych, przepisy te nieco złagodzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MieczysławBodalski">Pozytywnie trzeba ocenić działalność resortu w zakresie opasu młodego bydła. Resort udziela również wydatnej pomocy w rozbudowie i modernizacji baz w spółdzielniach produkcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MichałPolnar">Budowa odpowiedniej ilości obszernych magazynów zbożowych jest pilną koniecznością. Należy usprawnić odbiór i transport buraków cukrowych. Tylko wzmożona kontrola w przetwórniach pasz pozwoli na odpowiednie zabezpieczenie wysokiej ich jakości.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MichałPolnar">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Aleksander Świerczyński.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MichałPolnar">Trudności w odbiorze zbóż i nasion na niektórych terenach, zwłaszcza w szczecińskim i olsztyńskim, wynikły z niedostatecznej pojemności elewatorów i silosów. W tym roku lepiej zabezpieczono możliwości składowania, chociaż trudności w tym względzie nie ustaną. Dla uniknięcia nadmiernej koncentracji dostaw przesunięto ich terminy.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MichałPolnar">Opracowano program zwiększenia zdolności przerobowej cukrowni zlokalizowanych w pobliżu baz produkcyjnych. Należy zgodzić się z uwagą, że w roku ubiegłym zbyt późno zaczęto kampanię cukrowniczą.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#MichałPolnar">W roku bieżącym podejmują pracę nowe wytwórnie pasz w Zamościu, Rykach, Stargardzie, Nowej Soli i Strzelcach Krajeńskich, o łącznej zdolności produkcyjnej 205 tys. ton. Do roku 1970 wybudowanych zostanie dalszych 8 wytwórni pasz.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#MichałPolnar">Do roku 1970 wybudowanych zostanie również około 40 elewatorów o pojemności ca 700 tys. ton, co jednak nie zaspokoi jeszcze potrzeb w zakresie magazynowania zboża.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#MichałPolnar">Powstanie również 9 nowych chłodni. Dwie z nich w Szczecinie i Zielonej Górze są już w budowie. Zbuduje się również 5 silosów na nasiona oleiste o pojemności 175 tys. ton.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JanKlecha">W związku z uwagami NIK w sprawie nieprawidłowości w stosowaniu ulg, należy zwrócić uwagę, iż decentralizacja nie zwalnia resortu od kontroli i nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JanKlecha">Energiczniej trzeba podjąć prace nad nowymi formami kontraktacji. Przemysł spożywczy przezwycięża powoli zacofanie i staje się coraz bardziej nowoczesny. Występują jeszcze bardzo znaczne różnice w poziomie produkcji w różnych zakładach tych samych branż; obok starych przetwórni pracują już przetwórnie nowoczesne. Słusznie kładzie się duży nacisk na modernizację zakładów.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JanKlecha">Większą rangę należy nadać inwestycjom przemysłu rolno-spożywczego w najbliższych latach.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JanKlecha">Z uwag na temat niedomogów wewnętrznej kontroli i złego odbioru oraz niewłaściwej obsługi producentów resort wyciągnie niewątpliwie właściwe wnioski.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#JanKlecha">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o wykonaniu planu i budżetu na rok 1965 przez Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich. Informację przedstawił wiceprezes CZSM — Józef Perek (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#JanKlecha">Uwagi NIK do sprawozdania CZSM zreferował dyrektor zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#JanKlecha">Prowadzona obecnie kontrola działalności 360 spółdzielni mleczarskich, w której poza aparatem NIK bierze udział aparat rewizyjny Ministerstwa Finansów, lustratorzy Centralnego Związku Spółdzielczości Mleczarskiej oraz w pomocniczym zakresie inne instytucje — pozwala na zgłoszenie uwag do niektórych zagadnień poruszanych w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#JanKlecha">Jak wynika z dotychczas zebranych materiałów, wiele spółdzielni nie posiada rozeznania zaplecza surowcowego. Np. w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Gdańsku stwierdzono, że faktyczny skup mleka w niektórych rejonach przekraczał prawie 4-krotnie szacowaną produkcję globalną mleka, natomiast w innych gromadach i wsiach skup mleka wynosił 80 proc. szacowanej towarowości wszystkich gospodarstw, podczas gdy w rzeczywistości tylko czwarta część gospodarstw rolnych dostarczała mleko do spółdzielni. Nietrafność ocen wynikała z nieprawidłowych metod obliczania, opartych na rozmiarach skupów w latach poprzednich, a nie na produkcji globalnej.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#JanKlecha">Osiągnięty i przewidywany na dalsze lata wzrost skupu mleka wymaga od spółdzielczości odpowiedniego rozwoju zdolności produkcyjnych. Spółdzielczość miała w planie 5-letnim określone środki na inwestycje w kwocie 3,5 mld zł. Faktyczne nakłady zmniejszono kolejnymi ograniczeniami limitów o prawie 1 mld zł na skutek ograniczonego skupu mleka w ubiegłych latach, z czego ponad 100 mln zł nie wykorzystano z powodu niewykonania rocznych planów inwestycyjnych. Według założeń przewidywano oddanie do użytku 62 nowych zakładów mleczarskich i rozpoczęcie budowy 31 zakładów, oddano do eksploatacji 34 zakłady i rozpoczęto budowę 14 zakładów. Na 19 obiektów przewidzianych do oddania — oddano do eksploatacji zaledwie 5. W konsekwencji tych opóźnień nie uzyskano planowanego przyrostu zdolności produkcyjnych. Niedostateczny rozwój mocy przerobowych powodował, że ponadplanowy skup mleka w ilości 428 mln litrów zagospodarowany został głównie na cele pozarynkowe — na produkcję kazeiny 372 mln litrów i na produkcję mleka chudego w proszku 21 mln litrów.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#JanKlecha">W ubiegłym roku nie nastąpiła oczekiwana poprawa jakości artykułów mleczarskich. Próby pobierane wyrywkowo wykazują znaczne odchylenia jakości. Wynika to m.in. z materiałów Biura Kontroli Jakości Centralnego Związku.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#JanKlecha">System rozliczeń zużycia surowców do produkcji oparty jest na normach zakładowych, które w rzeczywistości są wskaźnikami zużycia surowca zatwierdzanymi dla poszczególnych zakładów; występują poważne różnice w normach w poszczególnych rejonach kraju. W oparciu o takie normy, zużycie surowców jest praktycznie rozliczane „od końca” i wykazywane nadwyżki lub niedobory surowcowe budzą wątpliwości co do ich zgodności ze stanem faktycznym.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#JanKlecha">W zaopatrzeniu rynku w wyroby mleczarskie obserwuje się poprawę, jednak w poszczególnych ośrodkach nadal występują braki i opóźnienia w dostawach produktów mleczarskich. Na 509 badanych latem ubiegłego roku punktów sprzedaży w rejonach wypoczynkowych — 46 proc. sklepów i kiosków nie prowadziło sprzedaży napojów mlecznych, a 28 proc. posiadało zaledwie jeden rodzaj napojów, mimo przewidzianych 17 asortymentów. W połowie kontrolowanych sklepów stwierdzono brak twarogu, a w 23 proc. sklepów — brak serów twardych. Przyczyny braków leżą w niedoborze urządzeń do butelkowania mleka i napojów, w niedostatecznej sprawności transportu, w nieznajomości potrzeb rynku, co obciąża zarówno przemysł mleczarski, jak i jednostki handlu detalicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanŚliwa">W 1965 r. skup mleka przekroczył 4 mld litrów. Rok bieżący również stwarza korzystną sytuację w skupie mleka. W związku z tym należy przyspieszyć budowę zlewni i punktów skupu. Inwestycje mleczarskie powinny być traktowane na równi z innymi inwestycjami przemysłu rolno-spożywczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JózefŁaciak">Wyposażenie spółdzielczości mleczarskiej w odpowiednie ilości maszyn i urządzeń ma poważne znaczenie dla rozwoju produkcji, a tym samym i dla konsumentów. Brak butelkarek uniemożliwia zaspokojenie popytu na napoje mleczarskie. Spółdzielczość mleczarska posiada za mało środków transportowych. Trzeba rozwijać handel produktami mleczarskimi również na wsi. Tereny wiejskie pozbawione są często serów czy napojów mlecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#EdmundStuczyński">Przy rejonizacji nowych zakładów mleczarskich należy brać pod uwagę perspektywy rozwoju danego terenu. Trzeba zrobić wszystko, aby pomóc przemysłowi mleczarskiemu w rozszerzeniu produkcji pod warunkiem, że inwestycje będą realizowane sprawniej i taniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JózefPerek">Zamierzona rekonstrukcja przemysłu mleczarskiego polega głównie na rejonizacji i specjalizacji produkcji, a także łączeniu małych spółdzielni w większe organizmy gospodarcze. Zamierza się zmodernizować zlewnie i punkty skupu mleka i wyposażyć je w odpowiednie urządzenia chłodnicze, a także w małe magazyny. Ilość stałych punktów ulegnie zmniejszeniu, natomiast zwiększy się liczbę ruchomych punktów skupu.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JózefPerek">Handel wspólnie ze spółdzielczością mleczarską organizuje sklepy i stoiska patronackie z pełnym asortymentem artykułów mleczarskich. Spółdzielczość mleczarska stara się również o zorganizowanie odpowiedniego zaplecza dla sklepów nabiałowych. W związku z uwagami NIK w sprawie złego rozliczania się z dostawcami, zarząd Związku podjął decyzję opracowania programu prawidłowego rozliczania i zabezpieczania mienia spółdzielczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#FranciszekGesing">Związek Spółdzielni Mleczarskich nie miał do niedawna opracowanej koncepcji rozwiązania problemu rozwoju produkcji mleka i jego zagospodarowania. Zarysy tej koncepcji powstają dopiero obecnie. Przedłużenie się cyklu inwestycyjnego wynikało nie tyle z winy spółdzielczości mleczarskiej, ile z winy przedsiębiorstw wykonujących te inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#FranciszekGesing">Rozważenia wymaga wysuwany obecnie postulat o rekonstrukcji zakładów mleczarskich. Istnieje niebezpieczeństwo rozproszenia wysiłków na wiele przedsiębiorstw mleczarskich i tym samym zaniżenia możliwości przerobowych. Podjęcie wielu drobnych inwestycji może też spotkać się z trudnością znalezienia wykonawców.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#FranciszekGesing">Sprawą generalną stojącą przed mleczarstwem jest rozwój bazy produkcyjnej mleka. Spółdzielczość mleczarska, pod naciskiem spraw związanych ze skupem rosnącej ilości mleka i jego przetworów, może nie być w stanie zająć się kształtowaniem bazy produkcyjnej. W związku z tym spółdzielczość mleczarska musi szukać sprzymierzeńców, którzy kształtowaliby bazę produkcyjną. Nie ulega bowiem wątpliwości, że jesteśmy w stanie podnieść produkcję towarową mleka w niedługim czasie do 6 mld litrów rocznie. Potrzebny jest jednak plan działania wciągający do współpracy organizacje stykające się z producentem mleka.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#FranciszekGesing">Z przedłożonego sprawozdania wynika, że Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich ma spojrzenie na mleczarstwo godne uwagi i poparcia. Do spraw związanych z nowymi koncepcjami i perspektywami rozwoju mleczarstwa Komisja wróci przy omawianiu założeń planu 5-letniego.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#FranciszekGesing">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Rolnictwa, Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralę Spółdzielni Ogrodniczych i Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#FranciszekGesing">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU NA ROK 1965 PRZEZ MINISTERSTWO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#FranciszekGesing">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Aleksandra Świerczyńskiego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28.06.1966 r.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#FranciszekGesing">Rok 1965 przyniósł istotną poprawę w produkcji rolnej. Wyniki uzyskane w rolnictwie pozwoliły na pomyślne zrealizowanie zadań gospodarczych przez resort przemysłu spożywczego i skupu. Plan skupu wykonany został wartościowo w 107 proc. Oznacza to wzrost wypłat dla gospodarstw chłopskich o 8 mld zł i dla PGR o 2,1 mld zł w stosunku do roku 1964. Kontraktacja roślin konsumpcyjno-przemysłowych objęła 2,7 mln ha, tj. 17,5 proc. ogólnej powierzchni zasiewów. Skup zbóż ze zbiorów 1965 roku osiągnie poziom blisko 3,5 mln. ton, czyli o ponad 1 mln ton więcej niż w 1964 roku.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#FranciszekGesing">Znaczne zasoby ziemniaków oraz pasz objętościowych pozwoliły na dalszy rozwój hodowli zwierząt gospodarskich, przede wszystkim trzody chlewnej, której skup wzrósł w porównaniu z r. 1964 o 26 proc.; plan skupu bydła rzeźnego nie został w pełni wykonany. Dobre zbiory siana sprzyjają jednak wzrostowi kontraktacji młodego bydła i zatrzymaniu większej ilości cieląt do odchowu.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#FranciszekGesing">Produkcja szeregu surowców, jak np. buraków cukrowych, nasion oleistych, tytoniu, osiągnęła w ubiegłym roku poziom zadowalający, niedostateczne są natomiast wyniki produkcji owoców i warzyw. Zwiększenie produkcji mleka drogą poprawy mleczności krów daje coraz lepsze rezultaty i pozwoli na zwiększenie produkcji żywca wołowego poprzez rozwój kontraktacji młodego bydła rzeźnego.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#FranciszekGesing">Plan produkcji przemysłowej wykonany został wartościowo w 104,2 proc. Na ogólną liczbę 16 branż przemysłowych z nadwyżką wykonało roczny plan produkcji 14. Nie wykonały planów tylko przemysł cukrowniczy i olejarski. Znaczne przekroczenie wartościowego planu produkcji miało miejsce w przemyśle mięsnym, zbożowo-młynarskim, w cukierniczym, jajczarsko-drobiarskim i w chłodniczym. Na niewykonanie planu w przemyśle cukrowniczym wpłynął fakt, że kampania roku 1965/66 przebiegała w wyjątkowo ciężkich warunkach i została opóźniona o 10 dni. Wyprodukowano 1.354 tys. ton cukru, to jest o przeszło 200 tys. ton mniej, aniżeli przewidywał plan.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#FranciszekGesing">Zaopatrzenie rynku w podstawowe artykuły spożywcze kształtowało się korzystniej niż w latach poprzednich. W pełni było zaspokojone zapotrzebowanie rynku na wszystkie tłuszcze, jaja, cukier, mąkę, makarony, marmolady, koncentraty spożywcze. Dostawy masy mięsno-tłuszczowej wzrosły w stosunku do poprzedniego roku o 10,9 proc.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#FranciszekGesing">Plan eksportu został przekroczony o 15,5 proc. Import surowców rolnych i towarów spożywczych dla potrzeb resortu był o około 5 proc. niższy niż w roku 1964.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#FranciszekGesing">Zadania planu inwestycyjnego resortu wykonane zostały w 118,6 proc. Plan obejmował 153 zadania inwestycyjne, zrealizowano w pełni 134 zadania, zakończenie realizacji pozostałych przesunięto na rok bieżący. Mimo opóźnienia w dostawach maszyn i szczupłości środków inwestycyjnych, udało się wprowadzić szereg nowych linii produkcyjnych, zastosować procesy ciągłe w produkcji. Kontynuowano też wysiłki zmierzające do poprawy jakości i wartości odżywczej produktów. Ilość wyrobów oznaczonych znakiem jakości wzrosła z 250 do 371, w tym znakiem „Q”, to jest standardem światowym, z 28 do 35.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#FranciszekGesing">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU NA ROK 1965 PRZEZ CENTRALNY ZWIĄZEK SPÓŁDZIELNI MLECZARSKICH</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#FranciszekGesing">Informacja złożona przez wiceprezesa CZSM Józefa Perka na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28 czerwca 1966 r.</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#FranciszekGesing">Spółdzielczość mleczarska zrealizowała zadania ujęte w planie gospodarczym na rok 1965 z dużą nadwyżką. Skup mleka był wyższy od założeń planowych o 11,4 proc., a w stosunku do 1964 r. o 14,4 proc. Planowaną wartość produkcji w cenach porównywalnych przekroczono o 12,4 proc. Wartość ponadplanowej produkcji w cenach zbytu wyniosła 1.628 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#FranciszekGesing">W roku 1965 poprawiła się jakość wielu artykułów, między innymi masła eksportowego, mleka w proszku, wielu gatunków serów twardych. Powodem nieuzyskania poprawy jakości w niektórych innych artykułach było słabe uzbrojenie bazy technicznej przemysłu, w tym głównie chłodnictwa i magazynów, a także dojrzewalni serów.</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#FranciszekGesing">W wyniku wzrostu skupu oraz wzrostu produkcji artykułów mleczarskich, dostawy na rynek i na eksport były wyższe niż w roku 1964.</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#FranciszekGesing">Plan eksportu artykułów mleczarskich wykonano z nadwyżką; dotyczy to zwłaszcza masła i kazeiny.</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#FranciszekGesing">Akumulacja z całokształtu działalności spółdzielczości była w 1965 r. wyższa aniżeli przewidywał plan o 28,2 proc. Tę ponadplanową akumulację uzyskano na skutek obniżki kosztów własnych produkcji artykułów mleczarskich.</u>
          <u xml:id="u-18.21" who="#FranciszekGesing">Jednym z ważniejszych problemów działalności spółdzielczości mleczarskiej jest współpraca z producentami mleka w związku z rosnącą bazą surowcową. Rozwój spółdzielczego przemysłu mleczarskiego do roku 1964 hamował spadek skupu mleka. Wskutek niedostatecznej ilości mleka w zorganizowanym skupie rynek krajowy stale był jeszcze rynkiem producenta, a sprzedaż artykułów mleczarskich określana była w poszczególnych rejonach kraju rozdzielnikami. Notowany w roku ubiegłym i w roku bieżącym znaczny wzrost dostaw mleka stwarza szereg istotnych problemów. Szacuje się, iż dostawy w roku bieżącym wyniosą około 4,5 mld litrów mleka.</u>
          <u xml:id="u-18.22" who="#FranciszekGesing">Wzrost dostaw ujawnił słabość przemysłu mleczarskiego, polegającą na braku dostatecznych zdolności produkcyjnych. Już w roku ubiegłym w kilku województwach nie odebrano od dostawców około 60 mln litrów mleka pełnego. Niedostateczne zdolności produkcyjne przemysłu mleczarskiego uniemożliwiają prawidłowe zaopatrzenie konsumentów. Np. aktualnie posiadane zdolności produkcyjne nie pozwalają na zwiększanie produkcji mleka spożywczego butelkowanego. Niedostateczna zdolność w mechanicznym butelkowaniu artykułów płynnych hamuje produkcję napojów mlecznych. Tylko 61 zakładów w większych miastach posiada obecnie mechaniczne butelkarki. Wzrost dostaw serów również wymaga maszyn i urządzeń do porcjowania i paczkowania; to samo dotyczy masła.</u>
          <u xml:id="u-18.23" who="#FranciszekGesing">Zwiększenie zdolności produkcyjnych przemysłu mleczarskiego wymaga odpowiednich nakładów inwestycyjnych. Przewiduje się, że limity inwestycyjne przyznane na lata 1966–70 będą wyższe o około 1,2 mln zł od nakładów w latach 1961–1965. Działalność inwestycyjna w roku ubiegłym, a również w roku bieżącym należy do słabszych stron działalności spółdzielczości mleczarskiej. Plan inwestycyjny w roku ubiegłym wykonano tylko w 93,1 proc., a w robotach budowlano-montażowych — 96,8 proc. Nie ukończono szeregu obiektów. Czasokres budowy zakładów znacznie przekracza cykle normatywne. Wzrasta zamrożenie środków w inwestycjach rozpoczętych. Dzieje się tak dlatego, że wykonawcy budów traktują inwestycje spółdzielczości mleczarskiej jako drugorzędne. Poważną trudność w rozpoczynaniu inwestycji stanowi brak dokumentacji technicznej. W latach ubiegłych zmniejszono ilość pracowników zatrudnionych we własnym biurze projektowo-konstrukcyjnym. Czyni się obecnie wysiłki, aby ulokować dokumentację w obcych biurach projektowych. Zaopatrzenie spółdzielczości mleczarskiej w niezbędne maszyny i urządzenia z importu oraz w środki transportowe pozwoli na dalsze uszlachetnienie produkcji i sprawniejsze zaopatrzenie rynku.</u>
          <u xml:id="u-18.24" who="#FranciszekGesing">Na tle wykonania zadań roku 1965, Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich, w odmiennych warunkach wynikających z dużego przyrostu skupu i biorąc pod uwagę stan techniczny zakładów o ograniczonych zdolnościach produkcyjnych, zwiększy swój wysiłek w realizacji podstawowych zadań zarówno w dziedzinie inwestycji, prawidłowego przerobu mleka, jak i w dziedzinie dalszej poprawy jakości artykułów mleczarskich i usprawnienia zaopatrzenia rynku.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>