text_structure.xml 44.6 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 27.VI.1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Franciszka Gesinga (ZSL) i Edmunda Stuczyńskiego rozpatrywała wykonanie Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa za rok 1965 w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa oraz Centrali Spółdzielni Ogrodniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzami stanu Józefem Okuniewskim i Jerzym Popko, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu Janem Duszą, dyrektorzy zespołów NIK: Feliks Nowakowski i Norbert Radziwiller, przedstawiciele Centrali Spółdzielni Ogrodniczych z prezesom Tadeuszem Barzykiem, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za rok 1965 przez Ministerstwo Rolnictwa przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa Józef Okuniewski.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie podajemy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanKlecha">Uwagi NIK przedstawił dyrektor zespołu NIK Feliks Nowakowski.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JanKlecha">Głównym przedmiotem kontroli i analiz Najwyższej Izby Kontroli w zakresie rolnictwa była działalność inwestycyjna. Środki produkcyjne kierowane dla rolnictwa były na ogół lepiej wykorzystane niż w latach poprzednich. Plan dostaw maszyn i narzędzi rolniczych wykonany został w ujęciu wartościowym w 95 proc. Niedociągnięcia występowały w asortymencie dostarczanych rolnictwu maszyn traktorowych. Występowało też niewłaściwe rozmieszczenie sprzętu rolniczego, co powodowało w pewnych wypadkach stosunkowo słabe jego wykorzystanie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JanKlecha">Kontrole inwestycji budowlano-montażowych pozwoliły na stwierdzenie znacznej poprawy w programowaniu i realizacji; wiąże się to z utworzeniem przedsiębiorstw. Inspektoratów i zjednoczeń budownictwa rolniczego. W wielu jednak wypadkach struktura inwestycji odbiegała poważnie od potrzeb gospodarczych i perspektywicznych planów rozwojowych. I tak np. w PGR-ach przyrost pogłowia był daleko szybszy aniżeli przyrost ilości stanowisk w oborach, największe niedobory wystąpiły w województwach bydgoskim, koszalińskim, olsztyńskim i wrocławskim.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JanKlecha">Kontrole wykazały, że nadal istnieją duże możliwości zwiększenia efektów inwestycji wodno-melioracyjnych. Notowana poprawa w działalności przedsiębiorstw melioracyjnych i konserwacyjnych oraz spółek wodnych i służby agro-melioracyjnej nie jest jeszcze zadowalająca. Poważne zastrzeżenia budzi odbiór robót melioracyjnych; braki w wykonawstwie nie są terminowo usuwane, a w wielu wypadkach odbiór robót przeprowadzony był czysto formalnie.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JanKlecha">W ostatnich latach Ministerstwo Rolnictwa podjęło wiele starań zmierzających do właściwego zagospodarowania zmeliorowanych łąk i pastwisk. Mimo znacznej poprawy osiągniętej w tym zakresie przez PGR, Najwyższa Izba Kontroli stwierdza jeszcze wiele zaniedbań. Większość spółek wodnych nie wykazuje należytej aktywności, duże są zaległości w opłacaniu składek członkowskich. Zakrojone na szeroką skalę melioracje na obszarze doliny Iłżanki, niziny toruńskiej czy doliny Łęg-Klewiec, nie są wspierane inwestycjami budowlanymi oraz rozbudową sieci punktów skupu i usług warunkujących właściwe wykorzystanie inwestycji melioracyjnych, Zaniedbania tego typu występują również na zmeliorowanym obszarze Kanału Wieprz-Krzna i Bagno-Wizny.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JanKlecha">W ubiegłym roku osiągnięto dalsze poważne postępy w elektryfikacji wsi. Zakłada się, że elektryfikacja wsi zostanie w zasadzie zakończona w bieżącym pięcioleciu. Jednak szybkiemu wzrostowi liczby zelektryfikowanych gospodarstw nie towarzyszy wzrost zużycia energii elektrycznej na wsi: zużycie energii przez odbiorców wiejskich stanowi zaledwie 4 proc. zużycia krajowego. Od roku 1961 do 1965 zużycie energii elektrycznej na wsi wzrosło zaledwie o 26 proc., przy wzroście liczby odbiorców o ponad 23 proc. Niskie zużycie energii elektrycznej powoduje utrzymanie się wysokich kosztów jednostkowych energii wysyłanej na wieś, ze względu na obciążenia wynikające z amortyzacji sieci i urządzeń. W związku z tym zakłady energetyczne ponoszą wysokie straty na dostawach energii odbiorcom wiejskim. Czterokrotne podniesienie zużycia energii elektrycznej na wsi pozwoliłoby na zlikwidowanie tych strat, na przeszkodzie stoi jednak niedostosowanie sieci do wykorzystania energii elektrycznej w produkcji rolniczej, słabe wyposażenie gospodarstw w urządzenia oraz niedostateczny rozwój usług elektrycznych. Z badań wynika, że około 75 proc. energii elektrycznej zużywa się na wsi na potrzeby domowe, a tylko 25 proc. na cele produkcyjne.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JanKlecha">Istotny problem stanowią nadal grunty Państwowego Funduszu Ziemi. Ewidencja tych gruntów nie jest jeszcze w pełni uporządkowana, co utrudnia obrót ziemią. Często przekazywano PGR-om grunty rozdrobnione i niekorzystnie usytuowane. Stwierdza się również przewlekłe załatwienie spraw własnościowych przy sprzedawaniu gruntów gospodarstwom chłopskim.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JanKlecha">Najwyższa Izba Kontroli badała m.in. gospodarność w wydatkowaniu środków budżetowych na niektóre cele rolnicze. Stwierdzono przypadki nieprawidłowego naliczania i egzekwowania opłat melioracyjnych, nieprawidłowości w udzielaniu dotacji na zagospodarowanie gruntów PFZ, w finansowaniu zadań związanych z przeszczepianiem drzew owocowych, w popieraniu budownictwa silosów. Braki i uchybienia były usuwane przez kierownictwa kontrolowanych przedsiębiorstw i jednostek administracyjnych. Zapobieganie nieprawidłowościom i tym samym lepsze wykorzystanie potencjału produkcyjnego rolnictwa wymaga skoordynowanego wysiłku całej służby rolniczej oraz organów kontroli i nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JanKlecha">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MieczysławStachura">Mimo widocznej poprawy w realizacji inwestycji budowlanych — w roku 1965 wykorzystano tylko 92,3 proc. nakładów przeznaczonych na inwestycje i remonty w rolnictwie. Plan na rok bieżący przewiduje dalszy, poważny wzrost tych nakładów; w tych warunkach rodzi się niepokój o wykonawstwo planów inwestycyjnych. W realizacji inwestycji uwidacznia się tendencja do niepełnego wykonywania zadań budowlano-montażowych przy przekraczaniu planu zakupów; nie w pełni realizuje się plany remontów kapitalnych; dużą część środków przeznacza się na stosunkowo mniej istotne przedsięwzięcia, angażując moc produkcyjną potrzebną głównie do wykonawstwa planów budownictwa inwentarskiego i mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MieczysławStachura">Programy rzeczowe inwestycji rolniczych sporządzane są z poważnym opóźnieniem, podczas gdy powinny one wyprzedzać co najmniej o dwa lata termin przystąpienia do realizacji inwestycji. Dostarczanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej z dużym opóźnieniem powoduje niekiedy niepełne wykorzystanie mocy przedsiębiorstw wykonawczych. Istnieje potrzeba wypracowania odpowiedniego systemu koordynacji inwestycji rolnych, ich programowania, planowania gospodarczego, przestrzennego i realizacji.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MieczysławStachura">Indywidualne budownictwo wiejskie napotyka wciąż na szereg trudności wynikających z niedostatecznego zaopatrzenia materiałowego. Potrzebne jest wypracowanie planowych zasad oddziaływania na budownictwo wiejskie, które powinno być wycinkiem planu rozwoju gospodarczego gromady. Dla poprawy zaopatrzenia budownictwa wiejskiego w materiały konieczne jest stworzenie korzystnych warunków rozwoju cegielni i wapienników oraz wytwórni prefabrykatów. Niezbędne jest także zapewnienie wsi odpowiedniej ilości fachowców budowlanych przez takie ustalenie progresji podatków dla rzemieślników budowlanych, aby nie były one hamulcem w zatrudnianiu pomocników i szkoleniu nowych kadr.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MieczysławStachura">Na wsi wciąż napotyka na trudności realizacja ustawy o terenach budowlanych. Potrzebne jest przyśpieszenie prac nad wyznaczaniem terenów budowlanych i wydanie odpowiednich przepisów regulujących wykup działek.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MieczysławStachura">Mechanizacja stanowi jeden z głównych problemów gospodarstwa rolnego. Wciąż jednak wysuwają się problemy: organizacji usług mechanicznych, kadry fachowców oraz sprawy remontów maszyn rolniczych. Obecnie powstają na wsiach międzykółkowe bazy mechanizacji. Nie należy jednak przekształcać dobrze pracujących kółek rolniczych w międzykółkowe bazy eksploatacji, gdyż wśród rolników powstaje opinia, że są oni pozbawieni prawa do decydowania o wykorzystaniu maszyn. Kółka rolnicze mają poważny problem ze zdobyciem potrzebnych fachowców. Należałoby podjąć zadanie wykształcenia kierowniczych kadr kółka rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MieczysławStachura">Kółka rolnicze narzekają na jakość i terminowość usług remontowych świadczonych przez POM-y, Godny uwagi wydaje się eksperyment wprowadzony przez POM w Skierbieszowie w powiecie zamojskim, polegający na zryczałtowanej rocznej opłacie za konserwację i remont kółkowego zestawu maszynowego.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MieczysławStachura">Ważnym problemem jest też rozwój małej mechanizacji w gospodarstwie rolnym. Celowe byłoby skierowanie środków państwowych na rozbudowę zakładów produkujących narzędzia, maszyny i sprzęt do tak zwanej małej mechanizacji, która nie tylko ułatwia pracę, ale i przyczynia się do zwiększenia jej wydajności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JanKasiak">Z uznaniem należy przyjąć korzystne efekty, jakie dają wysiłki resortu rolnictwa zmierzające do ulepszenia struktury zasiewów. Wyciągając wnioski z dotychczasowych poczynań i tendencji, jakie obserwuje się w rolnictwie, należałoby zwiększyć starania o zwiększenie upraw zbóż jarych. Należy dążyć do utrzymania areału przeznaczonego pod uprawę owsa; sprzyja temu wprowadzona kontraktacja owsa, trzeba jednak równocześnie zabezpieczyć rolnikom dostawy potrzebnej ilości nasion.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JanKasiak">W uprawach roślin przemysłowych dużym zainteresowaniem rolników cieszy się burak cukrowy. Wydaje się jednak, że przyjęty w planie obszar kontraktacji uprawy buraków cukrowych jest wystarczający w stosunku do mocy przerobowej przemysłu cukrowniczego; zwiększanie produkcji buraka cukrowego powoduje przedłużanie kampanii cukrowniczej, a tym samym wzrost kosztów produkcji cukru.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JanKasiak">W ostatnich latach obserwuje się zainteresowanie rolników uprawą roślin oleistych, przede wszystkim rzepaku. Te tendencje wzrostu produkcji nie mają pokrycia w organizacji skupu. Niezbędna jest w szczególności rozbudowa suszarni.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JanKasiak">Z roku na rok zwiększają się dostawy nawozów sztucznych dla rolnictwa, jednak w ubiegłym roku rolnicy nie wykupili pełnej ilości dostarczanych im nawozów. Powodem tego jest przede wszystkim brak maszyn do rozsiewania nawozów; rolnik nie jest w stanie wysiać potrzebnej ilości nawozów bez siewników, posługując się jedynie płachtą i wiadrem; prymitywne wysiewanie nawozów jest szkodliwe dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JanKasiak">Wielu zabiegów technicznych i organizacyjnych wymaga rozszerzenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin; brak dotychczas pełnego programu, z którego wynikałyby zadania dla przedsiębiorstw i instytucji współdziałających z rolnikiem w chemicznej ochronie roślin.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JanKasiak">Jedną z przyczyn niedostatecznej jeszcze efektywności inwestycji melioracyjnych są usterki pozostawiane przez przedsiębiorstwa melioracyjne i długi cykl ich usuwania. Formalny odbiór inwestycji, dokonywany często bez udziału inwestora, powoduje, że usterki nie są od razu dostrzegane, a później już trudno o ich naprawę. Plany inwestycji melioracyjnych powinny być sporządzane bardziej kompleksowo; należy wzmocnić nadzór nad ich pełną realizacją ze strony jednostek szczebla terenowego i centralnego.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JanKasiak">W gospodarowaniu zasobami ziemi trzeba zapobiec szafowaniu urodzajnymi niejednokrotnie obszarami zabieranymi pod inwestycje, które z powodzeniem mogą być lokowane na gruntach słabych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MieczysławTomkowski">Z materiałów Ministerstwa Rolnictwa i uwag NIK wynika, że rolnictwo otrzymało w roku ubiegłym niedostateczną ilość maszyn, zwłaszcza ciągników, przy czym — np. w województwie koszalińskim — dostarczone ciągniki częściowo nie odpowiadały potrzebom tego rejonu. Podkomisja Mechanizacji i Budownictwa stwierdza, iż mimo odgórnych zaleceń i szeregu zobowiązań ze strony przemysłu nadal brak części zamiennych do maszyn rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MieczysławTomkowski">Opóźnia to znacznie remonty maszyn i ciągników. Wstrzymane zostały dostawy grabiarek z importu, przy jednoczesnym przerwaniu produkcji krajowej, co zmusza gospodarstwa do posługiwania się zwykłymi grabiami.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MieczysławTomkowski">Na terenach województw zachodnich budownictwo mieszkaniowe nie nadąża za budownictwem inwentarskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanŚliwa">Wykonano, a nawet przekroczono założenia planowe w zakresie produkcji zwierzęcej. Wzrosło pogłowie, chociaż nie osiągnięto planowanego wzrostu pogłowia krów, Dobrym objawem w roku 1965 było to, że rolnicy zostawiali więcej cieląt do dalszego odchowu. Poprawiła się struktura bydła, w stadzie więcej jest bydła młodego. Za mała jest jeszcze jednak wydajność mięsa i mleka.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanŚliwa">Jedną z przyczyn hamujących rozwój hodowli bydła są niedostatki w prawidłowym i pełnym odbiorze mleka. Sygnały takie słychać z wielu terenów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanŚliwa">Mało jest jeszcze materiału wymiennego do hodowli i obór zarodowych. Ministerstwo Rolnictwa powinno rozpatrzyć możliwości zastosowania dalszych bodźców dla rozwoju hodowli bydła.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JanŚliwa">Wzrost hodowli trzody chlewnej przebiega pomyślnie. Sytuacja na tym odcinku ustabilizowała się. Warunki pomocy państwa dla hodowców są korzystne.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JanŚliwa">Niepokojąco wysoka jest jeszcze obsada koni. W roku 1965 na 100 ha użytków rolnych było 12,8 koni. Stan taki utrzymywać się będzie nadal, dopóki nie rozwiniemy w pełni usług transportowych i małej mechanizacji prac pielęgnacyjnych w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#JanŚliwa">Niedostateczna ilość materiałów budowlanych hamuje rozwój budownictwa gospodarskiego. Inicjatywa kółek rolniczych w dziedzinie rozwijania produkcji materiałów budowlanych nie jest jeszcze dostatecznie rozwijana i popierana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#FranciszekMaj">Rolnictwo osiągnęło w roku 1965 zadowalające wyniki. Występuje jednak szereg niedomagań hamujących postęp produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#FranciszekMaj">Trzeba m.in. rozszerzyć możliwości budowy typowych obór i pomieszczeń gospodarskich, zapewnić odpowiednie fundusze na konserwację urządzeń melioracyjnych, lepiej nadzorować pracę służby ochrony roślin, przyspieszyć decyzje w sprawie planowej zabudowy wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AugustynPilch">Wyjazdy podkomisji produkcji zwierzęcej do województwa poznańskiego i rzeszowskiego pozwoliły na zbadanie praktycznej działalności instytucji, zakładów i urzędów zajmujących się produkcją zwierzęcą. Na odcinku tym notuje się szereg poważnych osiągnięć. Dla szybszego rozwoju hodowli bydła i lepszej obsługi producentów należałoby rozważyć możliwość rozbudowy obór produkujących dobry materiał hodowlany oraz zwiększenia produkcji tak zwanych krzyżówek przez unasiennianie sztuk bezrasowych i mało wydajnych nasieniem buhajów ras mięsnych.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#AugustynPilch">Zwiększenie zainteresowania materialnego pracowników zatrudnionych przy ocenie użytkowości bydła oraz zaopatrzenie państwowych zakładów unasienniania zwierząt w odpowiednią ilość samochodów i odpowiednią aparaturę do konserwacji nasienia, również poprawiłoby sytuację w dziedzinie rozwoju hodowli. Należy w większym stopniu organizować i upowszechniać pokazy hodowlane oraz instruktaż właściwego żywienia i pielęgnacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MaksymRudczyk">Nie jest jeszcze zadowalająca jakość prac prowadzonych przez przedsiębiorstwa budowlane świadczące usługi dla wsi. Niechętnie podejmują one prace przy poprawkach wzniesionych budynków. Brak kontroli nad wykonawstwem budownictwa wiejskiego. Wysiew środków chemicznych odbywa się często ręcznie, ponieważ siewniki nawozowe są zbyt słabe. Za mało jest punktów odbioru mleka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanMazurek">Podkomisja Oświaty, Nauki i Służb Rolniczych postuluje powołanie Instytutu Budownictwa Rolniczego, a także otoczenie większą opieką wyspecjalizowanych fachowców związanych z praktyką budownictwa rolnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanKlecha">Za dostarczeniem odpowiedniej ilości środków inwestycyjnych musi postępować kontrola poziomu usług dla rolnictwa i prawidłowego użytkowania tych środków. Potrzebna jest przede wszystkim szersza kontrola społeczna; sprawować ją powinny przede wszystkim komisje rad narodowych, samorządy spółdzielcze, organizacje rolnicze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#EdmundStuczyński">Wykonanie finansowej części planu nie zawsze pokrywa się z realizacją rzeczowych zamierzeń. Niektóre z przedstawionych danych nie ilustrują w sposób dość przejrzysty, czy określone zadanie zostało wykonane zgodnie z pierwotnymi zamierzeniami. Istotne znaczenie posiada badanie i prezentowanie efektywności działań w wielu dziedzinach służących rozwojowi produkcji rolnej. Ważne jest np. ustalenie efektywności melioracji łąk i ziemi ornej.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#EdmundStuczyński">Istotnym problemem jest podjęcie specjalizacji produkcji w PGR. Jak dotąd, zdecydowana większość tych gospodarstw ma wielobranżowy charakter. Ciągła reorganizacja tego działu gospodarki uniemożliwia prowadzenie pełnej analizy efektywności.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#EdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Popko i Józef Okuniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#FranciszekGesing">W roku 1965 osiągnięto poważny postęp w produkcji rolnej. Jeśli na wzrost produkcji roślinnej niemały wpływ miały korzystne warunki klimatyczne, to o wzroście produkcji zwierzęcej zadecydowały przede wszystkim wysiłki organizacyjne resortu i producentów, a także zastosowanie szeregu bodźców materialnego zainteresowania rozwojem produkcji. Poważne znaczenie, oprócz ilości i jakości produkcji, posiada problem jej kosztów i opłacalności. Wzrost dochodowości gospodarki chłopskiej pociąga za sobą intensyfikację produkcji. Zasadniczym problemem staje się jeszcze lepsze wykorzystanie środków przeznaczonych przez państwo na rozwój rolnictwa. Mimo obserwowanych jaszcze braków i niedociągnięć, stwierdzić należy znaczną poprawę w zakresie kierowania i gospodarowania tą częścią planu i budżetu, którą obejmuje swą działalnością Ministerstwo Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#FranciszekGesing">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o wykonaniu planu i budżetu w roku 1965 przez Centralę Spółdzielni Ogrodniczych. Informację przedstawił Prezes CSO — Tadeusz Barzyk (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#FranciszekGesing">Uwagi NIK do sprawozdania z wykonania planu i budżetu za rok 1965 przez Centralę Spółdzielni Ogrodniczych przedłożył dyrektor Zespołu Obrotu Towarowego NIK Norbert Radziwiller.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#FranciszekGesing">W skupie płodów ogrodniczych ma największy udział spółdzielczość ogrodnicza, której jednostki skupiły od producentów w roku 1965–449 tys. ton warzyw i 186 tys. ton owoców, co stanowi 67 proc. i 58 proc. ogólnej podaży. Dane te wyznaczają wiodącą rolę CSO w zakresie skupu.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#FranciszekGesing">Udział dostaw z kontraktacji wynosił w 1965 roku w warzywach 74 proc., a w owocach 22 proc. Analiza wykonania umów kontraktacyjnych wykazuje, że punkty skupu na ogół nie prowadziły właściwej ewidencji pozwalającej na kontrolę realizacji dostaw przez producentów, punkty skupu z reguły nie dokumentują przypadków odmowy płodów zakontraktowanych, co pozbawia dostawcę prawa do dochodzenia odszkodowania, oraz nie dokumentowały przesunięć terminów dostaw, co uniemożliwiało przedsiębiorstwu egzekwowanie kar od producentów. Stworzyło to w praktyce między przedsiębiorstwami a plantatorami stan bezumowny, który zwłaszcza w okresie dużego wysypu owoców i warzyw powoduje straty u producentów zawierających umowy kontraktacyjne, a w okresie koniunktury utrudnia sytuację spółdzielczości ogrodniczej, gdyż umożliwia producentom dokowanie sprzedaży towarów we własnym zakresie mimo niezrealizowania umów kontraktacyjnych. Np. w Warszawskiej Spółdzielni Ogrodniczej przeprowadzono analizę 250 umów kontraktacyjnych (ca 18 proc. umów zawartych). Stwierdzono niezrealizowanie dostaw we wszystkich asortymentach owoców i warzyw. W toku kontroli spółdzielni w Grudziądzu stwierdzono, że mimo upływu terminów umownych, punkty skupu nie odebrały od plantatorów 1.654 ton zakontraktowanych warzyw. Równocześnie z braku dyspozycji wysyłkowych i wstrzymania skupu uległo zmarznięciu 200 ton kapusty. O zjawiskach ograniczania skupu płodów ogrodniczych świadczą liczne informacje producentów zebrane drogą ankiety. W tych warunkach w poważnym stopniu osłabia się znaczenie kontraktacji jako instrumentu kształtowania produkcji i podaży.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#FranciszekGesing">Wyniki kontroli wskazują na szereg nieprawidłowości w organizacji zbytu owoców i warzyw. Przejawiają się one między innymi w niezabezpieczaniu przez spółdzielnie zbytu owoców i warzyw poprzez różne piony handlowe. Tak na przykład spółdzielnia ogrodniczo-pszczelarska w Strzyżowie, woj. rzeszowskie, na zaplanowany skup 400 ton warzyw, zawarła umowy na sprzedaż 19 ton. Spółdzielnia ogrodniczo-pszczelarska w Rzeszowie posiadała zabezpieczenie na zbyt 25 proc. zaplanowanych do skupu towarów. Zrealizowała ona umowne dostawy gruszek zaledwie w 16 proc. W tym samym czasie spółdzielnie w Błędowej Tyczyńskiej i Lubeni w pow. rzeszowskim miały trudności ze zbytem gruszek.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#FranciszekGesing">Tak więc odbiór towarów przez CSO nasuwa w świetle wyników kontroli wiele zastrzeżeń. Oceniając zaopatrzenie rynku, należy stwierdzić, że szereg zakłóceń w sieci detalicznej wynika nie tylko z obiektywnych przyczyn. W czasie lustracji sklepów jesienią ubiegłego roku i wiosną bieżącego roku stwierdzono dość powszechne braki podstawowych asortymentów warzyw, nawet ziemniaków. Wynika to w głównej mierze z niewłaściwego funkcjonowania służb handlowych, zarówno w przedsiębiorstwach hurtu, jak i detalu. Przedsiębiorstwa hurtu nie utrzymują zasady priorytetu w zabezpieczeniu dostaw dla detalu z własnego województwa. Powoduje to w konsekwencji nieuzasadnione przerzuty.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#FranciszekGesing">W tym stanie rzeczy o zaopatrzeniu sklepów decydują niejednokrotnie kierownicy punktów skupu i konwojenci.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#FranciszekGesing">Rozwój bazy technicznej spółdzielczości ogrodniczej gwarantuje w poważnej mierze poprawę zarówno w rozwoju produkcji ogrodniczej, jak i w zaopatrzeniu rynku. Niezmiernie ważną sprawą jest również przygotowanie właściwych kadr fachowców. Od ich pracy w dużym stopniu zależą wyniki tak w dziedzinie rejonizacji produkcji, jak i polepszenia jej jakości oraz usprawnienia obrotu. Oddzielnym zagadnieniem jest sprawa cen, marż zarobkowych i kształtowania się popytu na owoce i warzywa w zależności od cen. Sprawy te są badane przez NIK i zostaną przedłożone Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AnnaSoroko">Na podkreślenie zasługuje fakt wstąpienia do spółdzielni ogrodniczych 24 tysięcy nowych członków. Świadczy to o dobrej pracy organizacyjnej i propagandowej samorządu spółdzielczego. Samorządowa działalność spółdzielni różnie przebiega w różnych częściach kraju. Dobrze pracują spółdzielnie w woj. rzeszowskim i warszawskim, gorzej natomiast w zielonogórskim i szczecińskim. Zależy tu wiele od tradycji w organizowaniu ruchu spółdzielczego.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AnnaSoroko">W zakresie organizacji produkcji działalność CSO ułatwiona była zakończeniem prac nad programem rejonizacji upraw.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AnnaSoroko">W sadownictwie osiągnięto dalszy postęp i szereg dobrych wyników, założono wiele nowych sadów handlowych. Hamulcem rozwoju spółdzielczości ogrodniczej i produkcji warzyw i owoców jest nadal brak materiału szkółkarskiego, zwłaszcza drzew pestkowych. W ramach kontraktacji upraw truskawek podjęto starania w kierunku zakładania plantacji na nowych terenach, głównie zachodnich. Postępuje zmiana struktury odmian na terenach tradycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#AnnaSoroko">Dużo uwagi poświęca się szkoleniu kursowemu i podnoszeniu poziomu fachowego spółdzielców, a także upowszechnianiu pokazów agrotechnicznych.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#AnnaSoroko">Nastąpił pewien wzrost usług transportowych, choć odczuwa się na tym odcinku wiele braków. Występuje brak materiałów budowlanych i nawozów mineralnych. Poprawę notuje się w organizacji skupu, zbytu i zaopatrzenia. Przyczyną trudności w rytmicznym zaopatrzeniu rynku w warzywa i owoce był brak transportu chłodzonego. Zaobserwowano wadliwe funkcjonowanie niektórych ogniw obrotu towarowego. Podkreślić należy, że wadliwa organizacja skupu wpływa hamująco na rozwój produkcji.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#AnnaSoroko">Na pytania posłów Bronisława Szajny (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Mieczysława Stachury (bezp. „Pax”), Jana Kasiaka (PZPR), Franciszka Gintera (ZSL) i Michała Polnara (ZSL) udzielił odpowiedzi dyrektor Działu Produkcji CSO — Edward Piórkowski oraz prezes CSO — Tadeusz Barzyk.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#AnnaSoroko">Jak wynika z tych wyjaśnień, kluczowym problemem pozostaje zaopatrzenie ogrodnictwa w materiały budowlane. Od zwiększenia dostaw tych materiałów zależy w dużym stopniu rozwój produkcji warzyw.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#AnnaSoroko">Prowadzone są prace nad wyselekcjonowaniem odmian truskawek oraz nad poprawą rejonizacji bez produkcyjnych. W prasie ukazały się zbyt alarmistyczne głosy na temat nieodbierania truskawek od producentów z powodu dyskwalifikacji jakości i odmian dostarczanego towaru. Deszcze, które wystąpiły w okresie masowego dojrzewania truskawek, spowodowały trudności w ich odbiorze i obniżyły jakość.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#AnnaSoroko">Duże bazy produkcyjne owoców i warzyw stwarzają trudności transportowe. Na niektórych terenach konieczne jest ograniczenie kontraktacji upraw, ponieważ nie można zabezpieczyć pełnego odbioru produkowanych tam owoców i warzyw.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#AnnaSoroko">CSO stara się podnieść rangę kontraktacji, aby zabezpieczyć interes producentów i zapewnić rytmiczność dostaw na rynek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#EdmundStuczyński">Na podkreślenie zasługuje działalność zmierzająca do racjonalnej rejonizacji baz produkcyjnych. Szczególnie doniosłe znaczenie ma rozbudowa i właściwe rozmieszczenie bazy magazynowej. CSO powinna podjąć energiczne kroki zmierzające do skrócenia drogi między producentem a konsumentem i do ograniczenia nadmiernej ilości ogniw pośredniczących.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#EdmundStuczyński">Trzeba również szybciej i sprawniej realizować inwestycje. Środki transportu, dostateczna powierzchnia magazynowa, zwiększenie ilości zamrażalni i chłodni, to czynniki zabezpieczające zarówno interesy producentów, jak i konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#EdmundStuczyński">O WYKONANIU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO I BUDŻETU</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#EdmundStuczyński">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józefa Okuniewskiego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 27 czerwca br.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#EdmundStuczyński">Wartość produkcji globalnej wytworzonej w 1965 r. w całym rolnictwie ocenia się (według aktualnych danych GUS) na około 244 mld zł. Oznacza to wzrost o 7,4 proc. w porównaniu z rokiem 1964 i przekroczenie zadań NPG o 6 proc. Wartość produkcji roślinnej wyniosła około 150 mld zł i była o 8,2 proc. wyższa niż w 1964 r., a o 7,7 proc. wyższa od założeń planu. Wartość produkcji zwierzęcej wyniosła około 94,5 mld zł i była wyższa od osiągniętej w 1964 r. o 6,2 proc. oraz wyższa od zadań NPG na rok 1965 o 3,3 proc.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#EdmundStuczyński">Uzyskano wyższe niż w roku 1964 oraz wyższe od planowanych plony i zbiory zbóż, roślin oleistych i siana łąkowego. Stosunkowo niezłe (niższe niż w bardzo dobrym roku 1964, ale wyższe od założeń planowych) były plony i zbiory ziemniaków. Pomimo trudnej sytuacji paszowej utrzymano na poziomie roku 1964 i planu na rok 1965 pogłowie bydła. Bardzo poważny wzrost w stosunku do 1964 r. i przekroczenie założeń planu uzyskano w zakresie ilościowego stanu pogłowia trzody chlewnej i produkcji żywca wieprzowego. Zahamowano tendencję spadkową w pogłowiu owiec, a nawet osiągnięto po raz pierwszy od wielu lat niewielki wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym. Nastąpił znaczny wzrost przeciętnej mleczności krów i produkcji mleka. Zanotowano dalszy spadek pogłowia koni.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#EdmundStuczyński">W roku ubiegłym zarysował się zdecydowany postęp w produkcji towarowej rolnictwa. Całe rolnictwo dość znacznie przekroczyło zadania skupu. Wartość scentralizowanego skupu artykułów rolnych, według szacunkowych danych Komisji Planowania, wyniesie około 85,4 mld zł (miała wynosić około 79,8 mld zł). Wartość skupu artykułów roślinnych szacowana na 33,5 mld zł wyniosła około 35,4 mld zł, a wartość artykułów zwierzęcych szacowana na około 46,3 mld zł osiągnęła poziom około 50 mld zł. Jeżeli uwzględnić, że w roku 1964 i 1965 miały miejsce zmiany cen skupu niektórych artykułów rolnych i ustalić szacunkowe dane skupu po cenach porównywalnych, to w porównaniu z r. 1964 wzrósł on o 10 proc., w tym roślinny o 4,8 proc., a zwierzęcy o 14 proc.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#EdmundStuczyński">W 1965 r. produkcja towarowa wzrastała znacznie szybciej niż produkcja globalna. Jest to tendencja bardzo korzystna, świadcząca o poprawie gospodarowania posiadanymi zasobami w samym rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#EdmundStuczyński">Źródła osiągnięć produkcyjnych rolnictwa oraz realizacji zadań w zakresie skupu można podzielić na dwie zasadnicze grupy. Do pierwszej należy zaliczyć korzystne warunki klimatyczne dla produkcji rolnej, do drugiej — skutki konsekwentnej polityki rolnej sprzyjającej wzrostowi produkcji. Dużą rolę odegrało, między innymi, zwiększenie dostaw środków produkcji dla rolnictwa. Dzięki zwiększonym dostawom nawozów mineralnych — w większym stopniu niż w roku poprzednim zastosowano nawozy pod rośliny zbożowe, co przy równoczesnym zwapnowaniu większej powierzchni gruntów wpłynęło poważnie na ubiegłoroczne plony zbóż. W roku 1965 osiągnięto dalszy wzrost produkcji nasiennej i dostaw nasion wszystkich roślin uprawnych. Dostarczenie rolnictwu pod zbiory 1965 roku około 576 tys. ton kwalifikowanych nasion zbóż pozwoliło na odnowienie około 37 proc. powierzchni uprawy zbóż. Dzięki temu znacznie przyśpieszono realizację programu nasiennego, który zakładał, że w roku 1965 osiągnie się odnowienie 25 proc. powierzchni zbóż. W pełni pokryte zostało zapotrzebowanie na nasiona podstawowych roślin pastewnych. Wzrosła ilość i wzbogacił się asortyment środków chemicznych ochrony roślin. Nastąpiło dalsze poważne zmniejszenie strat powodowanych przez choroby i szkodniki. Czynnikiem o dużym znaczeniu była dalsza wyraźna poprawa agrotechniki upraw polowych i szersze stosowanie w praktyce osiągnięć nauki rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#EdmundStuczyński">Doniosłe znaczenie dla rolników ma decyzja o podniesieniu cen skupu zbóż i rozszerzeniu ich kontraktacji. Dla rolników oznacza to podniesienie ogólnych dochodów oraz poprawę opłacalności produkcji zbożowej. Powiększenie produkcji zbożowej i jej towarowości pozwoli szybciej rozwijać produkcję przemysłowych mieszanek paszowych, odpowiednio do tego powiększać produkcję zwierzęcą. Stwarza to realne podstawy dla stopniowej realizacji ważnego zadania likwidacji importu zbóż.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#EdmundStuczyński">Kontraktacja roślinna rozwija się bardzo pomyślnie i obejmuje już około 17,5 proc. samego areału upraw roślinnych. Zaspokaja to w całości surowcowe potrzeby przemysłu olejarskiego, cukrowniczego, ziemniaczanego, tytoniowego i szeregu innych.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#EdmundStuczyński">Dzięki harmonijnemu działaniu wielu czynników, a zwłaszcza dzięki dalszej konsekwentnej realizacji szeregu akcji produkcyjnych objętych programami państwowymi (program nasienny, program ochrony roślin, program wapnowania gleb, plany kontraktacji produkcji roślinnej) następuje wyraźny i systematyczny postęp w produkcji polowej oraz wyraźny wzrost plonów i zbiorów większości roślin uprawnych.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#EdmundStuczyński">Państwo podjęło bardzo duży wysiłek w celu złagodzenia niekorzystnej sytuacji paszowej w roku ubiegłym. Zwiększony został bardzo znacznie zakres pomocy paszowej. Na rok gospodarczy 1964/65 rolnictwo otrzymało o blisko 890 tys. ton pasz więcej niż w roku poprzednim. Upowszechniono stosowanie przemysłowych mieszanek pasz treściwych, nie tylko w PGR, ale również w gospodarstwach chłopskich. Prowadzono szeroką akcję budowy silosów i kiszenia pasz. W dalszym ciągu konsekwentnie realizowano planowy rozwój inseminacji bydła, kontynuowano zapoczątkowaną w roku 1960 akcję odgruźliczania bydła. Szereg decyzji rządu w dziedzinie polityki paszowej, poprawa cen skupu mleka, poprawa warunków odchowu owiec i inne — korzystnie wpłynęły na rozwój produkcji zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#EdmundStuczyński">Nakłady inwestycyjne na ulepszenie bazy wytwórczej rolnictwa były w roku ubiegłym wyższe o około 2,4 mld zł, tj. o 13 proc. w porównaniu z rokiem 1964. Nakłady realizowane ze środków państwa w planie Ministerstwa Rolnictwa wyniosły 14,4 mld zł (o 20 proc. więcej niż w 1964 r.), ze środków FRR — 3,2 mld zł (15 proc. więcej) i ze środków własnych wsi — 10,4 mld zł (9 proc. więcej). W całości inwestycji bardzo duży udział stanowiły nakłady na melioracje rolne. Również intensywnie rozbudowane było zaplecze techniczno-remontowe rolnictwa oraz kontynuowana nadal szybka elektryfikacja wsi. Nakłady na ten cel wyniosły 2,6 mld zł, w tym nakłady na zaplecze techniczno-remontowe — 1,4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#EdmundStuczyński">W ramach tych nakładów 0,8 mld zł przeznaczono na rozbudowę POM oraz lepsze wyposażenie ich w odpowiednie maszyny i urządzenia.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#EdmundStuczyński">Wzrosło zaopatrzenie rolnictwa w traktory i maszyny rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#EdmundStuczyński">Rolnictwo otrzymało m.in. około 23,5 tys. szt. traktorów, ponad 44,3 tys. siewników zbożowych, 1500 kombajnów zbożowych. 9.300 snopowiązałek, 45,2 tys. kopaczek do ziemniaków, 280 kombajnów ziemniaczanych i 551 kombajnów buraczanych. Nakłady na elektryfikację pozwoliły na zelektryfikowanie około 88 tys. zagród chłopskich i 77 PGR. Stan zelektryfikowanych zagród na koniec ubiegłego roku wyniósł około 76,6 proc.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#EdmundStuczyński">Zwiększenie dostaw materiałów budowlanych dla wsi pozwoliło na znaczne powiększenie skali inwestycji wykonywanych przez rolników ze środków własnych. Pomimo znacznego wzrostu dostaw, rynek wiejski odczuwał nadal ostry brak materiałów budowlanych, co jest nadal podstawowym hamulcem dla uzyskania jeszcze szybszego tempa rozwoju inwestycji własnych rolników.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#EdmundStuczyński">W roku ubiegłym nadal, i to w coraz większej skali, rozwijane były różnorodne formy oświaty rolniczej. Wyszkolono ponad 25 tys. traktorzystów, 15 tys. innych specjalistów mechanizacji, około 3 tys. dyspozytorów kółek rolniczych, około 4,3 tys. inseminatorów, ponad 40 tys. osób w innych specjalnościach rolniczych, w tym około 20 tys. robotników PGR i POM. Prawie 130 tys. młodzieży wiejskiej przygotowywało się do zawodu w 14,5 tys. zespołach przysposobienia rolniczego, a około 1 milion indywidualnych rolników i członków ich rodzin uczestniczyło w masowym szkoleniu jesienno-zimowym.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#EdmundStuczyński">W roku gospodarczym 1964/65 Państwowe Gospodarstwa Rolne gospodarowały na powierzchni 2584 tys. ha użytków rolnych (12,8 proc. użytków rolnych kraju). Powierzchnia zbiorów na plon główny zwiększyła się w ubiegłym roku gospodarczym w stosunku do roku poprzedniego o 46,1 tys. ha. Poprawiła się struktura roślin zbożowych, wzrósł udział gatunków zbóż bardziej wartościowych. Plony zbóż i rzepaku, mimo długotrwałej suszy i przejęcia znacznego areału nowych gruntów, utrzymały się na poziomie roku poprzedniego, a plony okopowych znacznie wzrosły. W związku ze wzrostem liczby traktorów, pogłowie koni w PGR zmalało o 7 tys. sztuk; w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych PGR posiadają obecnie 3,9 konia.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#EdmundStuczyński">Obok ilościowego wzrostu pogłowia inwentarza żywego nastąpiła poprawa jego jakości. Wydajność mleka od 1 krowy zwiększyła się o 144 l i wyniosła 2538 litrów. Nastąpił dalszy wzrost towarowości i wzrost dostaw ważniejszych produktów dla państwa. Udział PGR w ogólnym skupie podstawowych produktów rolnych w ostatnim roku gospodarczym był wysoki i wyniósł: zboża — 37 proc., rzepaku — 41,5 proc., żywca bydlęcego — 15,5 proc., mleka — 22,2 proc. Nastąpił dalszy przyrost dostaw nasion sadzeniaków i zwierząt do chowu dla potrzeb całego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#EdmundStuczyński">Dalszy postęp nastąpił w rozwoju gospodarki spółdzielni produkcyjnych. W roku ubiegłym było w kraju 1229 spółdzielni gospodarujących na 226 tys. ha gruntów i zrzeszających około 31 tys. członków. Spółdzielnie produkcyjne weszły w etap coraz bardziej widocznego postępu technicznego, modernizacji gospodarstw i intensyfikacji produkcji. Wydajnie wzrosła towarowość zbóż. Plony ziemniaków i buraków były wyższe od poziomu plonów w całym rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#EdmundStuczyński">Spółdzielnie powiększyły poważnie rolniczą produkcję towarową. Następuje w nich stały wzrost dochodów i akumulacji środków własnych.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#EdmundStuczyński">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W ROKU 1965 PRZEZ CENTRALĘ SPÓŁDZIELNI OGRODNICZYCH</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#EdmundStuczyński">Informacja złożona przez Prezesa Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusza Barzyka na posiedzeniu komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 27 czerwca 1966 r.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#EdmundStuczyński">Spółdzielnie ogrodnicze i pszczelarskie zrzeszały na dzień 31 grudnia 1965 roku 309702 członków.</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#EdmundStuczyński">W roku 1965 zapoczątkowane zostały prace nad rejonizacją produkcji ogrodniczej. Opracowano programy oparte na kryteriach przyrodniczych i ekonomicznych, zmierzające do rekonstrukcji sadownictwa i uzyskania dalszego rozwoju sadownictwa towarowego. Wzmożono szkolenie producentów, obejmując nim 320 tys. osób. Kadra instruktorów wzrosła do 551 osób, organizujących pokazy prowadzenia sadów, udzielających porad w punktach organizowanych przy większych oddziałach spółdzielni. Rozszerzono zakres upowszechniania wiedzy ogrodniczej, organizując kursy przygotowawcze do egzaminu o tytuł mistrza w zawodzie ogrodnika. W Teresinie zapoczątkował działalność Ogrodniczy Uniwersytet Powszechny; program szkolenia ogrodniczego został wprowadzony do wielu zespołów przysposobienia spółdzielczego. Spółdzielnie rozwinęły też działalność usługową, organizując 865 brygad fito-sanitarnych oraz usług transportowych. Przy kółkach rolniczych powołano 1.400 sekcji ogrodniczych.</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#EdmundStuczyński">Jednym z podstawowych czynników oddziałujących na prawidłowy rozwój produkcji jest pełne i sprawne zaopatrzenie producentów w środki i materiały do produkcji. Mimo poważnej poprawy zaopatrzenia wciąż występują niedobory artykułów budowlanych, nawozów mineralnych pochodzących z importu, środków ochrony roślin; niedostateczne jest też zabezpieczenie dostaw materiału szkółkarskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.28" who="#EdmundStuczyński">Trudności klimatyczne ubiegłego roku spowodowały, że skup warzyw był niższy o 10 proc. aniżeli roku 1964, a skup owoców o 50 proc. Jedynie plan skupu owoców jagodowych, w których 85 proc. stanowią truskawki, został znacznie przekroczony. Niedobór owoców na rynku wewnętrznym był częściowo wyrównany importem winogron, śliwek i jabłek. Dla zabezpieczenia ciągłości dostaw w okresie zimowym i wiosennym, zgromadzono rezerwy, które łącznie u wszystkich uczestników obrotu wynosiły 81 tys. ton warzyw i 17 tys. ton owoców.</u>
          <u xml:id="u-15.29" who="#EdmundStuczyński">Obroty eksportu wykazały spadek o 5,4 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Zmniejszenie tonażu eksportu wynikło nie tylko z gorszego urodzaju, lecz również z obniżenia jakości towaru. Ograniczono również eksport miodu, którego cena na rynkach zagranicznych kształtowała się na poziomie tak niskim, że nie zabezpieczała rentowności eksportu.</u>
          <u xml:id="u-15.30" who="#EdmundStuczyński">Nakłady inwestycyjne spółdzielczości ogrodniczej wyniosły 235 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.31" who="#EdmundStuczyński">W roku 1965 nastąpił wzrost majątku trwałego spółdzielni o 11 proc., wzrosły również fundusze własne w obrocie o 11 proc. Pozytywnym objawem jest wzrost funduszu inwestycyjnego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>