text_structure.xml 53 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 8 listopada 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 w częściach dotyczących:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, - Ministerstwa Finansów, - Komitetu Nauki i Techniki, - Państwowej Komisji Cen, - Najwyższej Izby Kontroli - sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli oraz wnioskami w tym przedmiocie innych komisji sejmowych, przyjęła regulamin prac komisyjnych nad projektami planu i budżetu na rok 1966 oraz ustaliła kalendarz tych prac, powołała również zespoły poselskie, którym zleciła opracowanie wybranych problemów projektu planu i budżetu na rok 1966.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim i I Zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, - przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z przewodniczącym Komitetu - wicepremierem Eugeniuszem Szyrem, - przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu - Józefem Duszą i Julianem Kole, - przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem Bolesławem Szlęzakiem, - przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem Wincentym Kowalcem, - przedstawiciele Państwowej Komisji Cen z Prezesem Juliuszem Strumińskim oraz przewodniczący innych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Przed rozpoczęciem obrad Komisja uczciła pamięć prof. Oskara Langego, wieloletniego członka Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, jej przewodniczącego w okresie I i II kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów zreferował poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Gospodarka budżetowa Komisji Planowania w 1964 r. była prowadzona zgodnie z zasadami legalności, celowości i gospodarności.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Rok 1964 charakteryzował się poważnymi osiągnięciami w dziedzinie ulepszania metod planowania; polegało to m. in. na usprawnianiu planowania produkcji przemysłowej oraz właściwym jej wiązaniu z planowaniem zatrudnienia, wydajności pracy i płac; dotyczyło to również rozwoju techniki i inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Ulepszanie metod planowania produkcji przemysłowej zmierzało głównie w kierunku systematycznego eliminowania ujemnych skutków stosowania wskaźnika produkcji globalnej i produkcji towarowej oraz zastąpienia ich bardziej prawidłowymi miernikami. Dla znalezienia właściwych rozwiązań metodycznych prowadzone były szerokie badania i eksperymenty na wszystkich szczeblach organizacji gospodarczej. W rezultacie tych prac ustalony został konkretny harmonogram wprowadzania nowych mierników produkcji w wielu gałęziach przemysłu; równocześnie wprowadzono odrębne zasady planowania w przedsiębiorstwach przemysłowych, zakładach i wydziałach specjalizujących się w eksporcie. Podjęto prace nad weryfikacją systemu funduszu zakładowego. Usprawnieniu uległy metody obliczania zbiorczych efektów ekonomicznych postępu technicznego oraz nakładów na rozwój techniki.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Zmiany w metodach planowania inwestycji polegały głównie na wdrożeniu w szerszym niż dotychczas zakresie zasady koncentracji oraz na wprowadzeniu dyrektywności terminów oddawania obiektów do eksploatacji.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Zmiany w metodach planowania przeprowadzone w roku 1964 stanowiły etap przygotowawczy do realizowanej obecnie reformy systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową wytyczonej przez IV Plenum KC PZPR.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Postęp w metodach planowania gospodarczego dokonany w ostatnim okresie w kraju jest zjawiskiem ze wszech miar pozytywnym. Jednak w praktyce planistycznej zwłaszcza średnich i podstawowych ogniw gospodarczych (zakładów i zjednoczeń) obserwuje się szereg braków, m. in. poważne niedomagania w zakresie terminowości planowania oraz nieprzestrzeganie dyscypliny inwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Szereg zjednoczeń i resortów w niedostatecznym stopniu analizuje i bierze pod uwagę propozycje załóg idące w kierunku zwiększenia produkcji bez dodatkowych albo przy minimalnych nakładach inwestycyjnych i przy uzasadnionym wzroście zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Nie w pełni realizowana jest zasada koordynowania przez rady narodowe działalności wszystkich jednostek gospodarczych na ich terenie.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD) i Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W dyskusji wskazywano na konieczność dalszego doskonalenia systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową. Konieczne jest m. in. pełne zharmonizowanie etapów i terminów prac nad projektami planów w dołowych ogniwach planowania, zakładach pracy; opóźnienia w przekazywaniu podstawowych wskaźników planu ze szczebla centralnego poprzez zjednoczenia były jedną z głównych przyczyn niemożności terminowego opracowania planów techniczno-ekonomicznych. Przyspieszenie w roku ubiegłym o 1 miesiąc przekazywania tych wskaźników przyniosło pozytywne rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęcono sprawie zbilansowania planu inwestycyjnego z mocami przerobowymi; wskazywano na poważny postęp w tej dziedzinie. W dalszym ciągu należy rygorystycznie przeciwdziałać wprowadzaniu do planu inwestycyjnego zadań bez zatwierdzonych projektów wstępnych, dążyć do maksymalnej koncentracji inwestycji, przestrzegać normatywnych cykli budowy. Wiele uwagi należy poświęcać przyspieszeniu prac nad planem rozdziału robót i zabezpieczeniu priorytetu dla tych robót, które są z punktu widzenia gospodarczego szczególnie ważne.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Posłowie zwrócili uwagę na niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych w niektórych przedsiębiorstwach; przedsiębiorstwa organizują np. własne warsztaty, których możliwości przerobowych nie są w stanie wykorzystać. Należałoby przemyśleć możliwość wprowadzenia kooperacji w tej dziedzinie, co w efekcie dałoby lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnych i zwolnienie części środków inwestycyjnych przeznaczanych przez zakłady na rozbudowę własnego zaplecza.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Finansów zreferował poseł Jan Dąb Kocioł (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Henryk Janus (SD), Józef Raźny (SD), Stanisław Kozioł (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Igor Łopatyński (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W referacie i dyskusji wskazywano na występujące jeszcze niedomagania pracy terenowego aparatu rewizji i kontroli finansowej, na dysproporcje między rosnącymi zadaniami tego aparatu, a jego obsadą ilościową: niezbędne jest zabezpieczenie wysokokwalifikowanych kadr dla prowadzenia działalności kontrolno-rewizyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Ponieważ od 1966 r. gromadzkie rady narodowe przejmują obowiązki w zakresie wymiaru i poboru podatków, ważne jest odpowiednie przygotowanie pracowników GRN do pełnienia tych funkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Banki powinny w większym niż dotychczas stopniu przeciwdziałać gromadzeniu ponadnormatywnych zapasów, jak również występującym w niektórych przedsiębiorstwach przejawom rozluźnienia dyscypliny płac.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Mimo uregulowania szeregu problemów finansowych rzemiosła, w działalności terenowego aparatu finansowego występują w tej dziedzinie nadal pewne niedociągnięcia, które powinny być likwidowane.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Poruszono również problem równowagi budżetowej gromadzkich rad narodowych oraz metody wykorzystywania Funduszu Gromadzkiego, a także problem wysokości odszkodowań wypłacanych przez PZU.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu na rok 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Sprawozdania rządu z wykonania budżetu państwa za rok 1964 w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki zreferował poseł Wiktor Obolewicz (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Realizacja budżetu Komitetu Nauki i Techniki, obejmującego również budżet Pełnomocnika Rządu ds. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej, charakteryzowała się oszczędnością i gospodarnością.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">W zakresie merytorycznej działalności Komitetu Nauki i Techniki podkreślić należy niektóre fakty jak np. wydanie kierunkowych wytycznych opracowywania planu rozwoju nauki i techniki na lata 1965-1966 oraz na dalszy okres do roku 1970, dzięki czemu uzyskano możliwość większej koncentracji nakładów, właściwszego doboru zadań i tematów.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W zakresie metodologii planowania rozwoju nauki i techniki, działalność Komitetu skupiała się na wprowadzeniu zasady kompleksowego planowania prac naukowo-badawczych i doświadczalno-konstrukcyjnych w układzie kierunkowo-problemowym i ich powiązania z zadaniami gospodarczymi. Ważną innowacją było wprowadzenie zasady ciągłości w planowaniu techniki, przy corocznym korygowaniu zadań w niezbędnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Obszerną dziedziną działalności Komitetu było metodyczne i organizacyjne porządkowanie bazy naukowo-badawczej. Zaplecze naukowo-techniczne przemysłu składało się w roku 1964 z ponad tysiąca placówek zatrudniających przeszło 92 tys. osób, co stanowiło 2,7 proc. ogółu zatrudnionych w przemyśle. Ponad 80 proc. to placówki przyzakładowe, reszta - branżowe i szczebla resortowego. Przy współpracy poszczególnych resortów dokonano skrupulatnej analizy stanu zaplecza we wszystkich ważniejszych gałęziach gospodarki i stwierdzono, iż wymaga ono pewnej reorganizacji, usprawnienia działalności i rozbudowy. Ważnym problemem jest zapewnienie odpowiedniej koordynacji działania zaplecza resortowego z placówkami naukowo-badawczymi Polskiej Akademii Nauk i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Jakkolwiek w stosunku do lat ubiegłych stopień realizacji zadań planu rozwoju nauki i techniki znacznie się w roku 1964 zwiększył, nie jest on w pełni zadowalający. Wg danych GUS, wydatkowano na postęp techniczny w ostatnich latach ponad 11,5 mld zł, zaś efekty ekonomiczne uzyskane w r.1964 oblicza się na ponad 8 mld zł. z tytułu oszczędności na materiałach i surowcach, na robociźnie i wskutek poprawy organizacji, mechanizowania ciężkich prac i automatyzacji. Efektywność ekonomiczna postępu technicznego charakteryzuje się szybką (w przeciągu 1-2 lat) zwrotnością nakładów finansowych. Nie osiągnięto jednak w pełni oczekiwanych wyników w zakresie pełnego lub etapowego kończenia ważniejszych prac naukowo-badawczych i konstrukcyjno-doświadczalnych, prac prototypowych; zbyt długie było zwłaszcza uruchamianie produkcji nowych maszyn, urządzeń i wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Stwierdzić zatem można, że postęp był jeszcze niezadowalający w stosunku do naszych potrzeb, zwłaszcza na odcinku unowocześniania produkcji. Wysunąć należy postulat pod adresem Komitetu Nauki i Techniki zwiększenia kontroli realizacji zadań przez poszczególne resorty, a nawet przez niektóre zjednoczenia i zakłady przemysłowe. Wymaga również nadal większej uwagi i kontroli przebieg realizacji wykorzystania funduszu postępu technicznego, zwłaszcza funduszu nowych uruchomień w przemyśle elektromaszynowym.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Ciągle zbyt niskie jest, mimo poprawy w roku 1964, wykorzystanie patentów i wniosków racjonalizatorskich. Konieczna jest, obok podjętych przez Komitet kroków, ściślejsza kontrola realizacji przyjętych do wykonania wynalazków.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W roku 1964 nastąpiło dalsze okrzepnięcie organizacyjne krajowej służby informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej; uruchomiono szereg nowych działów informacji. Uwagi dotyczyć tu mogą ulepszenia metod dotarcia z informacją i jej wykorzystania przez zainteresowane komórki naszego organizmu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej pracowało w 1964 r. m. in. nad stworzeniem sieci terytorialnej ośrodków przetwarzania informacji, które do 1970 r. tworzyć mają sieć wojewódzką i wykonywać przetwarzanie danych oraz obliczenia na zlecenie różnych instytucji gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb Kocioł (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki, Wicepremier - Eugeniusz Szyr.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Przedmiotem dyskusji były m. in. problemy ciągle jeszcze niedostatecznej umiejętności łączenia przez personel inżynieryjno-techniczny zagadnień technicznych i ekonomicznych - dla wyciągania wniosków dotyczących efektywności rozwiązań w zakresie postępu technicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Poruszano również zagadnienie bodźców ekonomicznych mających stymulować postęp techniczny oraz zmian w systemie planowania i zarządzania, mających zachęcić zakłady przemysłowe do podejmowania ryzyka związanego z tzw. nowymi uruchomieniami.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">W roku bieżącym przyrost produkcji osiągnięty został w większym stopniu w drodze wzrostu zatrudnienia aniżeli w drodze racjonalizacji procesów technologicznych. Podkreślano, że jednym z głównych warunków postępu technicznego jest specjalizacja produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Podkreślając znaczenie sprawnej informacji technicznej, posłowie wskazywali, że obecnie należy koncentrować się nie tyle na dalszej jej rozbudowie, ile na rozszerzeniu kręgu korzystających z tej informacji; niezbędne jest łączenie bazy informacyjnej w pokrewnych i sąsiadujących z sobą zakładach tych samych branż.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Wskazywano również na wagę zagadnienia postępu technicznego w drobnej wytwórczości i usługach naprawczych. Uznano za celowe kroki podejmowane w kierunku uzyskania tu pomocy ze strony wiodących placówek przemysłu kluczowego.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Poruszano znaczenie współdziałania resortowych instytutów naukowo-badawczych z odpowiednimi placówkami PAN i resortu szkolnictwa wyższego i określenia roli placówek wiodących w opracowywaniu danego tematu, który wymaga współudziału wielu innych placówek.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 1964 w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki. Problemy dotyczące merytorycznej działalności Komitetu będą jeszcze przedmiotem obszerniejszej dyskusji przy rozpatrywaniu projektu planu na rok 1966 - w oparciu o materiały przygotowane przez podkomisję z udziałem przedstawicieli innych branżowych komisji sejmowych zainteresowanych postępem technicznym w kontrolowanych przez siebie resortach.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Sprawozdanie z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego złożył poseł Stanisław Kozioł (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Przed organami statystycznymi stoją obecnie coraz większe zadania. Wprowadzenie zmian w systemie planowania i zarządzania pociąga za sobą konieczność dostosowania opracowań statystycznych do nowej sytuacji i potrzeb gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Kierownictwo GUS podejmowało w 1964 r. wysiłki i wychodzi z inicjatywą unowocześnienia naszej statystyki. Nastąpiło rozszerzenie programu prac sprawozdawczo-statystycznych wojewódzkich urzędów statystycznych i powiatowych inspektoratów statystycznych. Nastąpiła poważna poprawa w sposobie informowania prezydiów rad narodowych przez organa statystyki państwowej. Opracowywane są systematycznie publikacje zawierające informacje o realizacji zadań planowych i o rozwoju sytuacji gospodarczej. W roku 1964 opracowało roczniki statystyczne 14 urzędów wojewódzkich oraz 19 inspektoratów powiatowych. Przewiduje się, że w 1965 r. roczniki te wyda ok. 200 inspektoratów.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Realizacja tych zadań wymaga coraz lepszego przygotowania pracowników statystyki.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Mimo poważnych wyników w zakresie prac nad uporządkowaniem sprawozdawczości, a przede wszystkim nad zlikwidowaniem zbędnych sprawozdań nie wyczerpano wszystkich możliwości w tym zakresie. Występują nadal tendencje do powstawania zbędnej sprawozdawczości.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">W dyskusji zabrali głos posłowie: Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Henryk Janus (SD).</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">Zwrócono uwagę na konieczność zsynchronizowania wszelkiego rodzaju sprawozdawczości, a co za tym idzie zlikwidowania wszelkich zbędnych sprawozdań. Konieczne jest włączanie do prac analityczno-sprawozdawczych wyższych uczelni ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Słuszne są tendencje do uchwycenia w ruchu gospodarki narodowej i podawania szybkich informacji. Pomyślnie rozwijają się prace w zakresie badań dochodów i wydatków ludności.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Przyspieszenie informacji statystycznej wymaga dalszego postępu technicznego w obliczaniach statystycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">Przewodniczący obradom - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">Biorąc pod uwagę przedłożone informacje, jak również całokształt działalności GUS, należy wyrazić uznanie dla pracy tego Urzędu za nieustanny wysiłek w zakresie rozszerzania analiz i badań, w zakresie szybkiej informacji gospodarczej, podejmowania nowych metod badawczych.</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">Niektóre poruszone w dyskusji problemy znajdą odbicie przy omawianiu projektu planu i budżetu na 1963 r.; chodzi tu głównie o zlikwidowanie wszelkiego rodzaju nielegalnej sprawozdawczości i statystyki, zmniejszenie do minimum błędów w sprawozdawczości, dalsze przyspieszenie informacji oraz usprawnienie pracy organów statystyki.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Odrębnym problemem, wprawdzie zależnym nie tylko od pracy GUS, jest szersze wykorzystanie opracowań Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu na rok 1964 w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. Państwowej Komisji Cen zreferował poseł - Władysław Kuszyk (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#komentarz">Realizacja budżetu w 1964 r. Państwowej Komisji Cen była prawidłowa. Na tle ogólnie pozytywnej oceny działalności Państwowej Komisji Cen, zwrócić trzeba uwagę na występujące w tej dziedzinie braki i nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#komentarz">W świetle dokonanej analizy działalności PKO oraz kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli - wydaje się niezbędne podjęcie kroków zmierzających do opracowania przepisów normujących osobistą odpowiedzialność jednostek naruszających ustalone ceny; konieczne jest rozszerzenie zakresu prac badawczych w dziedzinie polityki cen, przy czym, wobec szczupłości własnej kadry PKC, należałoby zainteresować tym zagadnieniem katedry uniwersyteckie i inne placówki naukowe.</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#komentarz">Komisja postanowiła przeprowadzić dyskusję nad działalnością Państwowej Komisji Cen łącznie z dyskusją nad całością sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964, jak również wprowadzić ten temat do planu pracy na 1966 rok.</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#komentarz">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 przedstawił Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
          <u xml:id="u-1.67" who="#komentarz">(Streszczenie referatu podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
          <u xml:id="u-1.68" who="#komentarz">Koreferat podkomisji ds. wykonania planu i budżetu w 1964 r. uwzględniający analizę sprawozdania rządu dokonaną przez Komisje sejmowe w częściach stanowiących przedmiot ich zainteresowania przedstawił poseł Feliks Starzec (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.69" who="#komentarz">Rok 1964 był tym okresem w realizacji założeń bieżącej 5-latki, w którym ukazano wiele możliwości lepszego funkcjonowania naszej gospodarki i zdolności rozwiązywania trudności, jakie okresowo występują w rozwoju kraju. Potwierdziła się skuteczność podejmowanych przez rząd decyzji w dziedzinie uruchamiania rezerw produkcyjnych, zwiększania wydajności pracy, obniżania kosztów i skracania cyklu inwestycyjnego oraz osiągania poprawy ekonomicznych wyników handlu zagranicznego. Na tle trudności roku poprzedniego, na podkreślenie zasługuje mobilizacja sił i środków w 1964 r. na zagrożonych odcinkach.</u>
          <u xml:id="u-1.70" who="#komentarz">Poczynania te nosiły jeszcze w dużej mierze charakter akcyjny, a chodzi o to, aby niektóre osiągnięcia roku 1964 weszły na stałe do praktyki i rozciągnęły się na całą gospodarkę, a nie tylko na poszczególne jej odcinki.</u>
          <u xml:id="u-1.71" who="#komentarz">Podkomisja uważa za celowe zwrócić uwagę, również na podstawie ustaleń innych komisji sejmowych, że niektóre z osiągnięć roku 1964 zostały pomniejszone w praktyce gospodarczej roku bieżącego; głównie chodzi tu o mniej korzystne w stosunku do roku 1964 kształtowanie się proporcji wzrostu produkcji, wydajności pracy, zatrudnienia i funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-1.72" who="#komentarz">Uwaga komisji sejmowych skupiła się przy rozpatrywaniu wyników działalności rządu w roku 1964 na niektórych słabych stronach gospodarki. Zaliczyć do nich należy: odchylenia kosztorysowe inwestycji przemysłowych, dość znaczne zasoby niezagospodarowanych maszyn i urządzeń, niedostateczne zainwestowanie krajowej bazy surowców budowlanych. W zakresie inwestycji rolniczych - niemożność pełnego „budowlanego” wykorzystania szybko rosnących nakładów, zwłaszcza na budownictwo inwentarskie, niewłaściwe niekiedy proporcje między nakładami na melioracje trwałe a środkami na ich konserwację i zagospodarowanie; niewłaściwa jeszcze struktura sprzętu będącego w użytkowaniu kółek rolniczych (większy udział zakupu traktorów aniżeli maszyn), co daje w wyniku niedostateczną efektywność; niedobór względnie wady w dystrybucji części zamiennych do maszyn rolniczych, niska jakość narzędzi rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.73" who="#komentarz">W zakresie zaopatrzenia rynku wewnętrznego uwagę budzi utrzymujące się ciągle jeszcze dostarczanie do handlu produkcji nie objętej umowami i niedostatek kontroli jakości, szereg braków asortymentowych.</u>
          <u xml:id="u-1.74" who="#komentarz">W dziedzinie handlu zagranicznego nie są wykorzystywane liczne jeszcze możliwości eksportu wyrobów przemysłowych konsumpcyjnych, na które istnieje popyt lub pojawiają się nowe zapotrzebowania, zwłaszcza na rynkach krajów kapitalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.75" who="#komentarz">Z problemów, jakie nasuwają się przy ocenie realizacji budżetów i planów terenowych, na czoło wysuwa się problem niedostatecznej jeszcze decentralizacji środków i zadań, zwłaszcza ze szczebla wojewódzkiego na szczebel powiatowy. Sporo już zrobiono dla usamodzielnienia gromadzkich rad narodowych. Procesy decentralizacji nie objęły w należytym stopniu małych miast, których uprawnienia i dochody własne nie pozwalają na rozwijania aktywnej działalności.</u>
          <u xml:id="u-1.76" who="#komentarz">Rozwiązania wymaga sprawa udziału jednostek budżetu centralnego w finansowaniu inwestycji komunalnych, niezbędne jest również dalsze porządkowanie i usprawnianie działalności inwestycyjnej rad narodowych, aby przeciwdziałać zbytniemu wydłużaniu się cyklu inwestycyjnego i wzrostowi kosztów inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.77" who="#komentarz">Przeciwdziałać również należy występującemu zjawisku kurczenia się produkcji rynkowej przedsiębiorstw terenowych i spółdzielczości pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.78" who="#komentarz">Biorąc pod uwagę:</u>
          <u xml:id="u-1.79" who="#komentarz">- pomyślne wykonanie podstawowych zadań planu i budżetu za rok 1964, skoncentrowanie wysiłków na szybszym uruchamianiu realizowanych inwestycji, dostarczeniu rolnictwu większej ilości podstawowych środków produkcji, zapewnianie bardziej prawidłowych proporcji między zatrudnieniem i wydajnością pracy, - przezwyciężenie w tym okresie licznych trudności z lat 1962-1963, - decyzje podjęte dla usprawnienia systemu planowania i zarządzania gospodarką, co prowadzić będzie do usunięcia wielu istniejących jeszcze niedomagań, podkomisja wnosi o poparcie wniosku Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu za rok 1964.</u>
          <u xml:id="u-1.80" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Jańczyk (PZPR), Czesław Domagała (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Czesław Burski (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Henryk Janus (SD), Stanisław Kozioł (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Józef Raźny (SD), Ewa Trojanowska (bezp.), Jan Frankowski (bezp. Stow. Chrześć. Społ.); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Państwowej Komisji Cen - Juliusz Strumiński, Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, Minister Finansów - Jerzy Albrecht, Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
          <u xml:id="u-1.81" who="#komentarz">W dyskusji podkreślano poważne osiągnięcia gospodarki narodowej uzyskane w 1964 r.: wzrost produkcji przemysłowej, rozszerzenie asortymentu, poprawa bilansu płatniczego; osiągnięcia rolnictwa, szczególnie hodowli. Równolegle z tym występowały w różnych dziedzinach życia gospodarczego braki i niedociągnięcia, hamujące rozwój, tym bardziej dotkliwe, że powtarzające się z roku na rok.</u>
          <u xml:id="u-1.82" who="#komentarz">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji poświęcono niepełnej realizacji procesu inwestycyjnego; wskazywano na stale powtarzające się niedociągnięcia przy opracowywaniu dokumentacji projektowo-kosztorysowej, na wzrastające w toku wykonawstwa koszty budowy, na przedłużanie cykli inwestycyjnych, na niepełne uzyskiwanie zaplanowanych mocy produkcyjnych; zgłaszano zastrzeżenia do pracy biur projektowych i do organizacji pracy na placu budowy. Mimo znacznej poprawy, w dalszym ciągu nie została zbilansowana moc przerobowa przedsiębiorstw budowlanych z zadaniami inwestycyjnymi wynikającymi z planu. Te wszystkie błędy i braki dają się zaobserwować nie tylko na wielkich budowach priorytetowych, lecz również w budownictwie małych obiektów planu terenowego, w budownictwie szkolnym, komunalnym, socjalnym itd.</u>
          <u xml:id="u-1.83" who="#komentarz">Posłowie, stwierdzając poprawę jakości produkowanych wyrobów przeznaczonych na rynek wewnętrzny i na eksport, wskazywali, że sprawa jakości pozostaje nadal centralnym problemem, na którym powinna skupić się uwaga administracji gospodarczej wszystkich szczebli. Rozważano środki, jakie należy podjąć celem przeciwdziałania gromadzeniu nadmiernych, nieuzasadnionych gospodarczo zapasów.</u>
          <u xml:id="u-1.84" who="#komentarz">Środki przeznaczone dla rolnictwa rosną z roku na rok, są one jednak nadal niewystarczające w stosunku do potrzeb. Tym bardziej powinny być w pełni i gospodarnie wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-1.85" who="#komentarz">Pozytywna ocena pracy handlu zagranicznego nie może przesłonić występujących jeszcze w tej dziedzinie niedostatków. Wydaje się np. iż zbyt mała jest troska o efektywność operacji handlowych; struktura organizacyjna handlu zagranicznego powinna być bardziej elastyczna i lepiej przystosowana do operatywnego, szybkiego działania na rynkach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.86" who="#komentarz">Więcej uwagi i środków należy poświęcić rozbudowie i poprawie jakości usług komunalnych, przy czym na plan pierwszy wysuwa się sprawa remontów bieżących i kapitalnych w budownictwie mieszkaniowym, szczególnie w związku z podwyżką czynszów.</u>
          <u xml:id="u-1.87" who="#komentarz">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sprawie polityki cen, w szczególności środkom, jakie powinny być podejmowane dla zapewnienia ich stabilności, co ma ogromny wpływ na wysokość realnych dochodów ludności.</u>
          <u xml:id="u-1.88" who="#komentarz">Omawiano sprawę egzekwowania odpowiedzialności działaczy gospodarczych i społecznych za niewłaściwą realizację zadań.</u>
          <u xml:id="u-1.89" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.90" who="#komentarz">Jak wynika z dyskusji, Komisja zgodna jest z oceną posła-sprawozdawcy dotyczącą działalności rządu w 1964 r., uwzględniającą powiązanie wyników działalności gospodarczej w 1964 r. z rozwojem sytuacji w roku bieżącym i z perspektywami roku 1966.</u>
          <u xml:id="u-1.91" who="#komentarz">Niektóre problemy poruszone w toku dyskusji nad sprawozdaniem rządu przez inne komisje sejmowe i przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wymagać będą przedstawienia na plenarnym posiedzeniu Sejmu, niektóre przekazane zostaną do rozważenia Radzie Ministrów, względnie poszczególnym ministrom. Do niektórych problemów komisje sejmowe wracać będą w toku dalszych prac, szczególnie przy rozpatrywaniu projektu planu i budżetu na rok 1966.</u>
          <u xml:id="u-1.92" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen.</u>
          <u xml:id="u-1.93" who="#komentarz">Komisja przyjęła w całości sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli i wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za rok 1964.</u>
          <u xml:id="u-1.94" who="#komentarz">Poseł Jan Frankowski (bezp. Stow. Chrześć. Społ.) zreferował sprawozdanie z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli. Wskazał on na prawidłową gospodarkę środkami budżetowymi i na prawidłową gospodarkę etatami. Podejmowane przez Najwyższą Izbę Kontroli tematy kontroli dobierane były zgodnie z potrzebami gospodarki; na uwagę zasługuję wnikliwość kontroli, wielostronność stosowanych metod. Za poważny dorobek NIK uznać trzeba wielki autorytet, jaki instytucja ta zdobyła sobie wśród społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.95" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza wskazał, że w toku dyskusji nad sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu posłowie dali wyraz uznania dla pracy NIK, wysoko ocenili w szczególności pomoc, jaką niesie NIK dla działalności kontrolnej Sejmu i jego komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.96" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.97" who="#komentarz">Komisja wybrała:</u>
          <u xml:id="u-1.98" who="#komentarz">- na sprawozdawcę Komisji rządowego projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966 i rządowego projektu ustawy o budżecie państwa na rok 1966 - posła Franciszka Blinowskiego (PZPR);</u>
          <u xml:id="u-1.99" who="#komentarz">- na sprawozdawcę Komisji o sprawozdaniu rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa za rok 1964 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli i wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za ten okres - posła Feliksa Starca (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.100" who="#komentarz">Komisja uchwaliła regulamin prac komisji sejmowych nad projektami planu i budżetu na rok 1966, ustaliła rozdział części projektu planu i budżetu między komisje sejmowe i kalendarz prac nad projektami planu i budżetu.</u>
          <u xml:id="u-1.101" who="#komentarz">W pierwszym etapie zostaną rozpatrzone przez poszczególne komisje sejmowe poszczególne części planu i budżetu, w dalszym etapie prac Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów przy udziale przedstawicieli innych komisji rozpatrzy generalne problemy projektu planu i budżetu na rok 1966, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-1.102" who="#komentarz">- dochód narodowy i główne proporcje jego podziału, - analiza całości rozwoju produkcji materialnej, - produkcja przemysłowa ze szczególnym uwzględnieniem zadań eksportowych, - inwestycje i budownictwo, - postęp techniczny, - koszty, akumulacja i normatywy finansowe, - zatrudnienie, płace, dochody ludności, spożycie indywidualne, - spożycie zbiorowe (oświata, kultura, zdrowie, ubezpieczenia), - rolnictwo, - plany i budżety rad narodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.103" who="#komentarz">Referaty przygotowane zostaną przez zespoły problemowe Komisji w oparciu o analizę własną projektów, jak również w oparciu o analizę przeprowadzoną uprzednio przez inne komisje sejmowe.</u>
          <u xml:id="u-1.104" who="#komentarz">W końcowej fazie prac nad projektem planu i budżetu na 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów przy udziale przedstawicieli prezydiów komisji sejmowych rozpatrzy wnioski i poprawki komisji do projektów planu i budżetu oraz omówi projekty referatów sprawozdawców generalnych projektu ustawy budżetowej i projektu uchwały o NPG na 1966 r. oraz uchwały o wykonaniu budżetu i NPG z 1964 r.</u>
          <u xml:id="u-1.105" who="#komentarz">UWAGI NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W 1964 r.</u>
          <u xml:id="u-1.106" who="#komentarz">Referat Prezesa Najwyższej Izby Kontroli - Konstantego Dąbrowskiego złożony na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 8 listopada 1965 r.</u>
          <u xml:id="u-1.107" who="#komentarz">(Streszczenie)</u>
          <u xml:id="u-1.108" who="#komentarz">Wyniki gospodarcze 1964 roku zajmują szczególne miejsce w procesie realizacji bieżącego planu 5-letniego, a to ze względu na osiągnięte, po dwóch latach pewnego zahamowania, przyspieszenie tempa rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-1.109" who="#komentarz">W przemyśle osiągnięto w 1964 r. najszybszy wzrost produkcji od 1961 r. Korzystny był zwłaszcza przebieg wykonania zadań w przemyśle wydobywczym i energetyce. Bardziej korzystnie ukształtowały się proporcje wytwarzania dóbr grupy A i B. W obydwu grupach nastąpił znaczny wzrost produkcji, przy czym w porównaniu z latami poprzednimi rozpiętość tempa wzrostu zmniejszyła się.</u>
          <u xml:id="u-1.110" who="#komentarz">W roku 1964 bardziej prawidłowo niż w latach poprzednich ukształtowały się proporcje między wzrostem produkcji, wzrostem zatrudnienia i funduszem płac. Znacznie większą, niż w latach poprzednich część przyrostu produkcji osiągnięto w wyniku wzrostu wydajności pracy. W sposób bardziej korzystny niż w latach poprzednich kształtowała się realizacja planu akumulacji finansowej w przemyśle, m. in. dzięki obniżeniu zużycia materiałowego.</u>
          <u xml:id="u-1.111" who="#komentarz">Na tle ogólnych osiągnięć przemysłu nie można jednak pominąć negatywnych zjawisk, wyrażających się niepełną realizacją planu niektórych podstawowych asortymentów wyrobów, zwłaszcza w przemyśle maszynowym i chemicznym. Również w dziedzinie nowoczesności i jakości wyrobów nie nastąpiła w 1964 r. zadowalająca poprawa.</u>
          <u xml:id="u-1.112" who="#komentarz">Istotnym osiągnięciem w gospodarce 1964 r. był szybki rozwój transportu, który - jak wiadomo -- w latach 1962-1965 nie nadążał za wzrostem potrzeb przewozowych.</u>
          <u xml:id="u-1.113" who="#komentarz">Produkcja globalna rolnictwa wzrosła w 1964 r. tylko o około 1,2 proc. Było to rezultatem przede wszystkim niekorzystnych warunków atmosferycznych dla wegetacji zbóż i pasz, dobre natomiast wyniki osiągnięto w zbiorach ziemniaków i buraków cukrowych, wyjątkowo wysokich w 1964 r. Rekordowe zbiory ziemniaków umożliwiły znaczny wzrost pogłowia trzody chlewnej w 1964 r., tworząc również warunki do przekroczenia w 1965 r. najwyższego dotychczas poziomu pogłowia trzody, osiągniętego w 1962 r. Mimo niekorzystnej sytuacji paszowej, spowodowanej nieurodzajem zbóż i siana, utrzymane zostało - dzięki pomocy państwa - pogłowie bydła.</u>
          <u xml:id="u-1.114" who="#komentarz">Należy podkreślić osiągnięcia państwowych gospodarstw rolnych, wyrażające się we wzroście ich towarowości oraz w zagospodarowaniu nowych powierzchni uprawowych przejętych z Państwowego Funduszu Ziemi. Nastąpił także znaczny rozwój organizacyjny kółek rolniczych; powiększył się stan parku maszynowego, wzrosły usługi kółek dla rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.115" who="#komentarz">Rozmiar środków przeznaczonych dla rolnictwa, ich szybki i dynamiczny wzrost w warunkach gospodarki wielosektorowej, przy dużym jej rozproszeniu, niedostatku kadr i zaplecza technicznego - stwarzał równocześnie wielorakie trudności i problemy, których rozwiązywanie rząd podejmował zarówno środkami doraźnymi, jak i poprzez działanie długofalowe.</u>
          <u xml:id="u-1.116" who="#komentarz">Ogólny bilans handlu zagranicznego był w 1964 r. dodatni. Tempo wzrostu eksportu było szybsze niż tempo wzrostu produkcji. Pozytywnym objawem był dalszy wzrost eksportu maszyn i urządzeń. Poprawiła się sytuacja płatnicza kraju. Wydatny wzrost eksportu oraz korzystnie kształtujące się ceny towarów eksportowanych pozwoliły na zwiększenie importu zbóż i pasz. Nie osiągnięto jednak planowanego eksportu maszyn i towarów konsumpcyjnych trwałego użytku do krajów kapitalistycznych, co nie pozwoliło na uzyskanie planowanego dodatniego salda bilansu handlowego z tymi krajami, nie poprawiła się dostatecznie efektywność ekonomiczna transakcji towarowych; dotyczyło to szczególnie eksportu gotowych obiektów.</u>
          <u xml:id="u-1.117" who="#komentarz">Rok 1964 przyniósł postępy w zagospodarowaniu obiektów inwestycyjnych, realizowanych w latach 1961-1963, oraz przyśpieszenie tempa oddawania do eksploatacji nowych obiektów, a w rezultacie znaczny wzrost zdolności produkcyjnych przemysłu. Znaczne były osiągnięcia w dziedzinie inwestycji socjalno-kulturalnych, choć na niektórych odcinkach założenia planowe, na skutek ogólnej sytuacji gospodarczej, musiały ulec rewizji w stosunku do założeń planu 5-letniego i dostosowaniu do aktualnych możliwości gospodarczych. W dalszym ciągu występowały jednak nieprawidłowości w programowaniu i przygotowaniu inwestycji do realizacji, w przestrzeganiu czasu ich realizacji, jak również w dziedzinie zaplanowanych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-1.118" who="#komentarz">Osiągnięcia w najważniejszych dziedzinach gospodarki w 1964 r. oraz ogólny wzrost poziomu gospodarności znalazły swój syntetyczny wyraz w uzyskaniu ponadplanowego wzrostu dochodu narodowego.</u>
          <u xml:id="u-1.119" who="#komentarz">W 1964 r. osiągnięto lepsze niż w latach 1962-1963 zrównoważenie pieniężnych dochodów ludności z masą towarową na rynku. Poprawiło się zaopatrzenie rynku w artykuły trwałego użytku, tłuszcze roślinne, ryby i jaja, uzyskano poprawę zaopatrzenia rynku wiejskiego, zwłaszcza w cement. W zaopatrzeniu rynku występowały jednak braki, zwłaszcza w pierwszych trzech kwartałach 1964 r.; dotyczyły one głównie mięsa i niektórych wyrobów włókienniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.120" who="#komentarz">Po przedstawieniu ogólnej oceny wykonania zadań w 1964 r. Prezes Dąbrowski omówił niektóre zagadnienia w świetle wyników kontroli NIK.</u>
          <u xml:id="u-1.121" who="#komentarz">W 1964 r. podjęto w całym przemyśle, a szczególnie w przemyśle maszynowym, długofalowy program podniesienia poziomu produkcji z punktu widzenia jej jakości i nowoczesności. Dla realizacji tego zadania podjęto szereg kroków zmierzających do zacieśnienia współdziałania nauki z techniką, poddano analizie i ukierunkowano prace w dziedzinie wynalazczości.</u>
          <u xml:id="u-1.122" who="#komentarz">Celem lepszego dostosowania jakości wyrobów przemysłowych do wzrastających wymagań odbiorców, podjęto w 1964 r. szereg długofalowych środków organizacyjnych. Przyniosło to pewne efekty, niemniej jednak jakość wyrobów była w 1964 r. i jest nadal niezadowalająca.</u>
          <u xml:id="u-1.123" who="#komentarz">W dalszym ciągu Prezes NIK omówił na konkretnych przykładach przyczyny hamujące wzrost jakości produkcji. I tak np. niska jakość opon samochodowych miała swe źródło nie tylko w ciągłej zmianie surowców i receptur produkcji, nie tylko w słabej pracy kontroli technicznej, lecz również w niewykorzystaniu nowoczesnych urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej; wykorzystanie tej aparatury zabezpieczałoby wprawdzie jakość produkcji, ale utrudniałoby przekraczanie ilościowych wskaźników planu i wysokie przekraczanie norm pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.124" who="#komentarz">Również w przemyśle motoryzacyjnym zanotowano szereg przypadków niskiej jakości produkcji, czemu częściowo sprzyjał system bodźców ekonomicznych, działający w ten sposób, że złe wykonawstwo produkcji nie przysparzało zakładowi i jego załodze takich dolegliwości, jak niewykonanie ilościowe dostaw.</u>
          <u xml:id="u-1.125" who="#komentarz">Niedociągnięcia jakościowe w przemyśle obuwniczym wynikały m. in. ze złej organizacji kontroli technicznej. Kontrola stwierdziła m. in., że brakarz w zakładzie powinien, zgodnie z obowiązującą normą, sklasyfikować w ciągu 8 godzin 800 par obuwia, czyli w ciągu 30 sekund ocenić jakość pary obuwia, wykluczając 67 rodzajów podstawowych błędów przewidzianych normą. Podjęto już kroki zmierzające do zmiany sytuacji w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-1.126" who="#komentarz">Przytoczone przykłady wykazują, jak złożone i wielokierunkowe działanie jest niezbędne do poprawy na odcinku podniesienia jakości i nowoczesności produkcji, W dziedzinie tej doniosłe znaczenie mieć będzie realizacja uchwał IV Plenum KC PZPR o zmianach w systemie planowania i zarządzania gospodarką narodową. Środki opracowywane i realizowane na podstawie tych uchwał w sposób bezpośredni sprzyjać będą usuwaniu wspomnianych zjawisk.</u>
          <u xml:id="u-1.127" who="#komentarz">W dalszym ciągu Prezes Dąbrowski omówił wyniki kontroli ewidencji gospodarczej, dokumentacji rachunkowej i ewidencji operacji gospodarczych. Stan w tej dziedzinie w wielu zakładach pracy budzi szereg zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-1.128" who="#komentarz">Rok 1964 przyniósł poważny wzrost środków przeznaczonych na rozwój rolnictwa. Kontrole efektywności środków zainwestowanych w tak ważnych działach jak gospodarka nasienna, ochrona roślin uprawnych oraz działalność służb rolnych, a zwłaszcza służby zootechnicznej i weterynaryjnej, nie nasunęły poważniejszych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-1.129" who="#komentarz">Na poważny wzrost gospodarności oraz efektywności nakładów wskazują również wyniki kontroli kółek rolniczych. Osiągnięcia kółek rolniczych uzyskane zostały dzięki poważnemu wzrostowi troski aktywu chłopskiego o majątek społeczny oraz dzięki poprawie usług państwowych ośrodków maszynowych; korzystne wyniki przyniosła również stopniowa koncentracja sprzętu maszynowo-traktorowego. Tym niemniej kontrola stwierdziła nadal istnienie pewnych niedociągnięć w dziedzinie mechanizacji rolnictwa. I tak pogłębiła się dysproporcja w strukturze parku traktorowo-maszynowego kółek rolniczych; pogorszył się wskaźnik ilości maszyn towarzyszących przypadających w kółkach rolniczych na 100 traktorów. Jednocześnie stwierdzono pewne ilości sprzętu nieprzydatnego wskutek wad konstrukcyjnych. Niedostateczne wyposażenie kółek w maszyny było jedną z przyczyn słabego rozwoju usług polowych. Nie został również przezwyciężony niedobór maszyn trakcji konnej dla gospodarstw chłopskich.</u>
          <u xml:id="u-1.130" who="#komentarz">Kontrole stwierdziły niski stopień zagospodarowania i wykorzystania wielu cennych dla rolnictwa maszyn. W wyniku tej kontroli, a także z własnej inicjatywy jednostki resortu rolnictwa i prezydiów rad oraz zainteresowane jednostki przemysłu i handlu podjęły szereg przedsięwzięć dla usunięcia tych niedociągnięć. Nastąpiła w wyniku poprawa w produkcji i dystrybucji części zamiennych, dzięki czemu w 1964 r. sprawniej przebiegały remonty i wzrósł stopień wykorzystania maszyn rolniczych. Tym niemniej wiele pozostaje jeszcze do zrobienia w dziedzinie podniesienia efektów ekonomicznych mechanizacji rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.131" who="#komentarz">Dziedziną rolnictwa, w której efektywność nakładów nie może jeszcze zadowalać, jest melioracja użytków zielonych.</u>
          <u xml:id="u-1.132" who="#komentarz">Pewne uwagi nasuwa pieniężno-kredytowa obsługa wsi, a zwłaszcza działalność spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych, których rola szybko wzrasta. W strukturze kredytów udzielanych gospodarstwom chłopskim spadł udział pożyczek na cele bezpośrednio związane z produkcją roślinną i zwierzęcą. Zdarzają się wypadki nieuzasadnionej odmowy kredytu oraz niedostateczna kontrola celowości zużycia pożyczek. Niedostateczny był wysiłek SOP w zakresie kasowej i pieniężno-kredytowej obsługi kółek rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.133" who="#komentarz">W działalności inwestycyjnej notuje się szereg osiągnięć, które dały w efekcie przyspieszenie tempa wzrostu produkcji przemysłowej. Równolegle wystąpiły jednak pewne niekorzystne objawy. I tak wysokiemu wskaźnikowi wykorzystania nakładów inwestycyjnych w gospodarce uspołecznionej towarzyszyły stosunkowo niskie wskaźniki wykonania planu oddawania inwestycji do użytku; znaczne były różnice między poziomem kosztów określanym w momencie włączania inwestycji do planu a faktycznymi jej kosztami; zbyt długi jest jeszcze proces inwestowania; wiele nowych inwestycji nie osiąga w terminie założonego wzrostu zdolności produkcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.134" who="#komentarz">Przytoczonym, nie nowym zresztą niekorzystnym objawom w działalności inwestycyjnej, rząd przeciwstawił szereg środków organizacyjnych. W marcu br. Rada Ministrów podjęła uchwałę stwarzającą podstawy do urealnienia i ustabilizowania wartości kosztorysowej inwestycji oraz prawidłowej wyceny kosztów w wieloletnich i rocznych planach. Uchwała sprecyzowała wymogi stawiane programowaniu, projektowaniu i plantowaniu inwestycji, nałożyła szereg nowych rygorów w zakresie ewidencji, kontroli i analizy kosztów; dała również początek zmianom w systemie finansowania inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.135" who="#komentarz">W dziedzinie handlu zagranicznego osiągnięto poprawę struktury eksportu i uzyskano dodatnie saldo bilansu handlowego, niedostateczną uwagę poświęcono jednak sprawom efektywności ekonomicznej obrotów towarowych. Problem ten Prezes NIK zilustrował przykładami z dziedziny eksportu niektórych kompletnych obiektów przemysłowych. Ministerstwo Handlu Zagranicznego podejmuje obecnie działania dla lepszego zabezpieczenia efektywności transakcji; zagadnieniem tym zajęły się również intensywnie kolegia resortów przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-1.136" who="#komentarz">Rok 1964 charakteryzował się wzrostem ogólnej wartości dostaw towarów na zaopatrzenie rynku, w wielu jednak dziedzinach nadal występowały dotkliwe braki. Obok znanych trudności obiektywnych, jak: ograniczona moc produkcyjna niektórych branż przemysłu, trudności surowcowe, konieczność ograniczenia importu itp. działały tu w niemałym stopniu niedomagania w działalności organizacji przemysłowych i handlowych. Niektóre zakłady przemysłowe nadal przejawiały tendencje do osiągania ponadplanowej akumulacji poprzez dobieranie korzystnych asortymentów, z reguły droższych, niejednokrotnie trudno zbywalnych, przy równoczesnym zmniejszaniu produkcji artykułów tanich poszukiwanych na rynku. Tendencjom tym nie przeciwdziałał skutecznie stosowany system kar konwencjonalnych. Braki w zaopatrzeniu sieci detalicznej w poszczególne artykuły występowały znacznie ostrzej i w szerszym zakresie, niż to wynikało z ogólnego układu popytu poszczególnych artykułów i z jego zaspokojenia przez przemysł. Istotną przyczyną powstawania niedoborów w zaopatrzeniu sieci detalicznej były nieprawidłowości w organizacji i technice sprzedaży w hurcie i detalu, takie, jak niedostateczna informacja, brak koordynacji planów hurtu i detalu, częste przypadki nierespektowania przez hurtownie zamówień sieci detalicznej - mimo możliwości ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.137" who="#komentarz">Kontrole NIK stwierdziły, że w porównaniu z 1962 r., kiedy przeprowadzono szeroką kontrolę pracy jednostek administracyjnych prezydiów rad narodowych, wzrósł poziom pracy administracji terenowej. Stwierdzenie to nie może jednak przysłonić występujących jeszcze niewłaściwości i uchybień, które, jak wynika ze skarg i odwołań obywateli, dotyczą głównie usług świadczonych przez terenowe jednostki gospodarcze, jak remonty, komunikacja, zaopatrzenie w wodę i gaz, usługi służby zdrowia i służby rolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.138" who="#komentarz">Przedstawione problemy, nasuwające w świetle wyników kontroli krytyczne uwagi, nie mogą podważyć ogólnej, pozytywnej oceny wykonania zadań w 1964 r. Rok 1964 był pomyślny dla naszej gospodarki i stworzył warunki do dalszego korzystnego rozwoju gospodarki narodowej w 1965 r. Potwierdzają to wstępne dane o wykonaniu zadań gospodarczych w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-1.139" who="#komentarz">Wiele z poruszonych problemów wymaga długofalowego działania, ważnym jednakże jest, że decyzje i środki podejmowane przez rząd w tych sprawach, poza bezpośrednią poprawą, stworzyły warunki dla osiągnięcia pozytywnych efektów gospodarczych w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-1.140" who="#komentarz">Biorąc pod uwagę ogólne wyniki realizacji Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa oraz podejmowana w tym okresie przez rząd środki, Kolegium Najwyższej Izby Kontroli przedstawiło Sejmowi wniosek o udzielenie absolutorium dla rządu za rok 1964.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>