text_structure.xml 87.2 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Witam państwa. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, witam wszystkich obecnych. Dzisiejszy porządek posiedzenia Komisji obejmuje punkty: pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia dwudziestej rocznicy uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 1459), pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci Karola Szymanowskiego w 80. rocznicę śmierci (druk nr 1476) i pkt 3 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia 90. rocznicy urodzin Tadeusza Mazowieckiego z druku nr 1477. Czy są uwagi do porządku? Nie ma. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przystępujemy do pierwszego czytania projektu uchwały z druku nr 1459 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia dwudziestej rocznicy uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Bardzo proszę pana Krzysztofa Mieszkowskiego, pana posła o uzasadnienie projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Dziękuję bardzo. Dzień dobry państwu. Proszę państwa, tej uchwały właściwie nie trzeba uzasadniać. Ona jest oczywista, ale oczywiście warto powiedzieć jedno zdanie, że konstytucja, która została uchwalona 2 kwietnia 1997 roku, była niezwykłym aktem, ponieważ po 1989 roku, kiedy odzyskaliśmy niepodległość, ta konstytucja była aktem prawnym, który do dzisiaj obowiązuje, ale jednocześnie uchwalił nasze prawa demokratyczne. Ten akt prawny jest wyrazem naszych potrzeb demokratycznych, europejskich, ale także tego, co jest naszą wspólnotą narodową, ale także wspólnotą intelektualną, kulturową.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Wydaje mi się, że Sejm RP nie może nie uchwalić tej rocznicy. To jest rocznica zbyt ważna, żeby ją pominąć. Dlatego w imieniu posłanek i posłów Nowoczesnej chciałbym państwa przekonać do tej uchwały i myślę, że będzie ona również takim elementem łączącym wszystkie ugrupowania, która pozostają w Sejmie, ale także te, które są poza parlamentem.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Wielokrotnie o tym mówiłem, że konstytucja jest dla mnie aktem demokratycznym, niemal uświęconym. W związku z tym ten akt ma również niezwykle ważny wymiar. On definiuje państwo polskie jako kraj neutralny światopoglądowo, co jest niezwykle ważne dla naszej demokracji, dla naszych obywatelek i obywateli. Dlatego bardzo proszę o to, żebyśmy dzisiaj wspólnymi siłami doprowadzili do tego, żeby uczcić dwudziestą rocznicę uchwalenia Konstytucji RP. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Otwieram debatę ogólną o projekcie. Bardzo proszę – czy są uwagi i pytania do posła wnioskodawcy? Nie ma uwag?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefBrynkus">Ja mam. Nie jestem członkiem Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Nie widzę, przepraszam. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefBrynkus">W moim przekonaniu nie ma powodu, żeby ta uchwała została przyjęta przez Sejm, bo jest to uchwała, która po prostu będzie oddawała cześć, hołd konstytucji nie oddającej pełni praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefBrynkus">Pan poseł Meysztowicz stwierdził, że konstytucja uchwala. Konstytucja nic nie uchwala, konstytucja może co najwyżej stanowić albo mogą być w niej zawarte pewne prawa, natomiast nie ma tam tych praw podstawowych mówiących np. o prawie obywateli do referendum i do innych demokratycznych narzędzi podejmowania decyzji albo też wpływania na decyzje podejmowane przez inne organy.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefBrynkus">Gdybyśmy na tę konstytucję popatrzyli z punktu widzenia ideologicznego, to jest to konstytucja fatalna, ponieważ np. rozmywa choćby źródło wartości, jakie są bliskie Polakom. Ponadto jest to konstytucja – wyraz pewnego kompromisu, a to nie znaczy, że to jest konstytucja prawdziwa, obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefBrynkus">Wreszcie jest to konstytucja, która petryfikuje wszystkie bolączki, wszystkie patologie obecnego systemu politycznego i z tego powodu ta uchwała nie powinna być podjęta przez Sejm. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – pani poseł Chmiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Pozwolę sobie nie zgodzić się z moim przedmówcą. Opowiada pan rzeczy niewiarygodne. Przecież konstytucja została przyjęta w referendum przez cały naród. Jak nie? Prawda. Proszę mi tego nie zarzucać, dobrze? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Po drugie – było to przy zgodzie środowisk kościelnych, jak również różnych partii. Długo trwały rozmowy na ten temat. Tak samo, proszę pana, proszę nie opowiadać takich rzeczy, że to nie jest prawdziwie obywatelska konstytucja. Jak najbardziej obywatelska. Jest zbiorem praw, które przy dobrej woli rządzących, bo przy złej woli żadna konstytucja nie jest w stanie nakazać praworządnego rządzenia krajem, jest to bardzo dobry dokument, który pozwala bardzo dobrze rządzić krajem. I proszę nie opowiadać takich rzeczy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – pan poseł Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Konstytucja jako akt uchwalony przez 20 latami jednak nie jest aktem doskonałym. Szereg środowisk, również obecnych aktualnie w Sejmie, podnosi konieczność zmiany konstytucji. Uchwalenie takiego aktu, jak tu proponowany, jak gdyby sugeruje, że to jest akt doskonały, który nie wymaga poprawy, który nie wymaga zmiany, a przecież to nieprawda. Bardzo wiele środowisk sejmowych i pozasejmowych podnosi sprawę potrzeby zmiany, więc uważam, że nie powinniśmy tak czcić tego aktu, który w sumie jest aktem wymagającym poprawy, zmiany. To zamykałoby dyskusję nad potrzebą poprawy tej konstytucji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Jeżeli można…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Rozumiem, że ad vocem, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Ad vocem. Chciałam panu zwrócić uwagę, że ja nie powiedziałam, że to jest akt doskonały. Jest to akt, który jest napisany przez ludzi. Żaden człowiek nie jest doskonały i na pewno przez tyle lat, 20 lat, przeszliśmy kilka procedur i kilka wydarzeń (chociażby te obecne, których się nikt nie spodziewał, że mogą się zdarzyć w Sejmie), które nas nauczyły, że pewne zapisy trzeba poprawiać. To może poprawmy niektóre zapisy, uszczelnijmy, ale negatywnie opiniować uczczenie 20. rocznicy uchwalenia naszej konstytucji to jest zupełnie inna sprawa. Jeżeli państwo zagłosujecie przeciw, to dacie wyraz temu, że was ta konstytucja po prostu uwiera, bo nie możecie robić tego, co chcecie do końca w tym kraju. I tak dużo już narobiliście różnych złych rzeczy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przepraszam bardzo. Pani poseł, miało być ad vocem. Proszę nie insynuować czegoś, co nie zostało powiedziane. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJózefBrynkus">Ja tylko ad vocem. Chciałem przypomnieć, że frekwencja w referendum 25 maja przyjmującym tę konstytucję wynosiła niecałe 43%, więc według wszelkich reguł po prostu nie powinna być przyjęta. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Proszę – pani przewodnicząca Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Proszę państwa, naprawdę nie bardzo wiem, jakie są motywy dyskusji, którą tu rozpętaliśmy. Uchwalenie konstytucji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Mamy pierwsze czytanie, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Właśnie o tym mówię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Trwa dyskusja w pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Uchwalenie tej konstytucji przed 20 laty jest faktem i chyba temu nikt nie zaprzecza. Ja jednak myślę, że dopóki ten Sejm czy każdy następny parlament nie uchwali nowej konstytucji, to ten fakt historyczny – i o tym jest ta uchwała – powinniśmy dostrzegać i o nim przypominać.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie będę się wdawała w rozważania na temat doskonałości i niedoskonałości obecnej konstytucji, ale ona jest, obowiązuje i jeszcze jak na razie nie słyszałam, żeby się pojawił konkurencyjny projekt w dyskusji publicznej. Gdyby się pojawił, gdyby w tym parlamencie działała komisja konstytucyjna, gdybyśmy mieli dyskusję, to wtedy rozumiem zastrzeżenia. Nie ma projektu, nie ma komisji konstytucyjnej. Oczywiście są głosy z różnych środowisk, ale proponuję, żeby jednak pohamować emocje i uznać, że jest to uchwała, która ma przypomnieć pewien fakt historyczny, a co do tego chyba nie mamy żadnych wątpliwości, że on miał miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Panie przewodniczący, może jeszcze są uwagi i pytania. Jeśli nie, to wtedy pan jako przedstawiciel wnioskodawców na koniec. Nie ma? To bardzo proszę, panie pośle. Przepraszam bardzo, jeszcze poseł Giżyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełSzymonGiżyński">Pani przewodnicząca, szanowni państwo. Jest tak, że od razu weszliśmy tutaj w pewne kontrowersje, takie metodologiczne. Przed chwilą dało o sobie znać kolejne takie heglowskie ukąszenie, ponieważ nie można jakiegoś faktu nobilitować, że jest dobry, nieunikniony, istotny, trwały w sytuacji, kiedy właśnie Hegel taką sytuację ewokował, że każdy fakt z racji swojej nieuchronności jest jakąś historyczną wartością.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełSzymonGiżyński">Myślę, że to rodzi zaraz pewną pokusę, z czym spotykamy się w następnym punkcie, pewnej sztucznej hagiografii, a jest pewna kategoria, która to znakomicie rozstrzyga. Kategoria, która właśnie unika sporu między dobrymi a złymi aspektami w ocenie, od czego zresztą państwu tutaj się odżegnywaliście, że nie chodzi o dyskusję nad tym, czy to jest znakomita czy nie znakomita konstytucja, dobra czy nie, jest jako fakt historyczny. Tą kategorią do oceny szczególnie tego, co działo się w Polsce po 1989 roku i co jest też bardzo istotnym ogniskiem sporu, jest kategoria optymalności – czy można było zrobić więcej, lepiej, inaczej. W tej kategorii, tym osądzie czy kryterium zarówno konstytucja, jak i osoby, które ją autoryzowały oraz szereg osób, które po 1989 roku były koryfeuszami polskiej sceny politycznej wypadają tak, jak wypadają – właśnie w kategoriach optymalności. Są to osoby czy fakty, które nie wyczerpują tej kategorii. To jest np. różnica między całościową oceną tego, co nazywamy II Rzeczypospolitą, że tam jakkolwiek by patrzeć, to zachowania, osiągnięcia, cały rachunek wypada w tym sensie pozytywnie, że optymalnie. Zrobiono to, co można było zrobić. Takiego rachunku III Rzeczypospolitej ze wszystkimi konkretnymi personalnymi i zdarzeniowymi przykładami wystawić nie można. Rozstrzyga o tym właśnie kategoria optymalności, bo można było zrobić lepiej, można było zrobić inaczej, można było zrobić zgodniej z interesem narodowym i z polską racją stanu. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze inne pytania, uwagi? Nie ma. Bardzo proszę – pan poseł Mieszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Jestem zszokowany. Jestem zszokowany, drodzy państwo, dlatego że ta konstytucja, czy państwu to się podoba czy nie, w jakimś sensie definiuje także państwa dorobek – państwa dorobek intelektualny, dorobek życiowy, dorobek egzystencjalny, także dorobek polityczny. Ta konstytucja również definiuje państwa prawa demokratyczne. Czy państwo żyjecie w kraju niedemokratycznym? Czy państwo macie świadomość przyjmowania tych kryteriów, że ona jest niedoskonała? Pani posłanka ma rację, człowiek jest niedoskonały i zawsze będzie niedoskonały. Człowiek będzie także umierał w swojej niedoskonałości i będzie żył w swojej niedoskonałości. Człowiek ma prawo do tego, żeby uchwalać akty niedoskonałe. Człowiek ma prawo także do porażki, ale przede wszystkim człowiek ma prawo do wolności demokratycznej, która jest zapisana w polskiej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Ten akt prawny, ten akt zasadniczy jest dzisiaj przecież podstawą naszego myślenia, ale także naszej pracy w Sejmie Rzeczypospolitej. Według jakich kryteriów państwo układacie swoje refleksje? Co jest dla was istotne wobec tego, że wy kwestionujecie polską konstytucję? Polska konstytucja jest i została napisana przez Polaków dla Polaków. Czy państwo to kwestionujecie?</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Myślę, że dla ludzi, dla naszych partnerów, dla naszych wyborców ten spór jest absolutnie niezrozumiały. Przecież nie czcimy jakiejś fikcji, jakiejś abstrakcji, tylko czcimy polską konstytucję, Konstytucję Rzeczypospolitej, uchwalenie konstytucji, która tak naprawdę była końcem tego, co się działo przez wiele lat, czyli zniewolenia komunistycznego.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Namawiam państwa do tego, żebyście głęboko wejrzeli w sens tej konstytucji, w poszczególne akty, ale przede wszystkim w to, co jest na jej początku, czyli w preambułę. Ja państwu tę preambułę jeszcze raz przeczytam po to, żeby wam uświadomić siłę tego aktu prawnego: „Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 r. możliwość suwerennego i demokratycznego stanowienia o Jej losie, My Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego – Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji I i II Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko co cenne z ponadtysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra III Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 1 Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę – jeszcze pan przewodniczący Babinetz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. Myślę, że nikt tej konstytucji nie zamierza usunąć z historii Polski. Ona została uchwalona i obowiązuje, natomiast nie ma specjalnych powodów, żeby szczególnie czcić 20. rocznicę jej uchwalenia. Została raz uchwalona i wystarczy. Nie jest to tak doniosła konstytucja jak Konstytucja 3 Maja, do której przecież potem pokolenia Polaków odnosiły się po utracie niepodległości, ani tak istotna jak konstytucja kwietniowa, która mimo że była krytykowana przez szereg środowisk w trakcie uchwalania, to zapewniała możliwość przetrwania państwa polskiego na uchodźstwie, przetrwania idei niepodległości Polski. To jest rzecz bardzo cenna i bardzo ważna – właśnie to umożliwienie funkcjonowania władz państwa polskiego na uchodźstwie dzięki konstytucji kwietniowej, co oczywiście u niektórych środowisk wywołuje jakieś dziwne reakcje, ale to już jest kwestia interpretacji i przywiązania do niepodległości naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełPiotrBabinetz">Myślę, że ta konstytucja uchwalona w dużej mierze przez postkomunistyczną większość w żadnym razie nie wymaga jakiegoś specjalnego uczczenia, raczej rozpoczęcia debaty konstytucyjnej na temat przyszłości i przyszłej konstytucji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Nie powtarzając argumentów przed chwilą przedstawionych i…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Przepraszam, ale jeszcze jedno zdanie, jeśli można.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Proszę pana, panie pośle, zastanawiam się według jakich kryteriów etycznych pan kształtuje swoją wyobraźnię polityczną…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Panie pośle, to jest ad vocem czy sprostowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">To jest ad vocem. Ta konstytucja jest uniwersalna i proszę nie podważać uniwersalności tego aktu prawnego. To, co pan robi, jest redukowaniem i swego rodzaju histerią polityczną, którą państwo tutaj uprawiacie. Proszę o uchwalenie tej uchwały, ponieważ ona dotyczy świętej księgi polskiej demokracji, czyli konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Teraz ad vocem pan przewodniczący Babinetz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Ja tylko sugeruję, żeby pan przewodniczący nie martwił się o kryteria etyczne innych posłów. To proszę zostawić tym posłom. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Podpisując się pod argumentami pana przewodniczącego Babinetza i wieloma, które tutaj padły, zgłaszam wniosek o odrzucenie tej uchwały w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Poddaję ten wniosek pod głosowanie. Kto jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">14 – za, przeciw – 9, nikt nie wstrzymał się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Ja proponuję pana posła Szymona Giżyńskiego. Czy pan poseł się zgadza? Czy są inne kandydatury? Pan nie może zgłosić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale ja mogę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pani może, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Jest inna kandydatura – pana posła Mieszkowskiego. To jest jednak uchwała wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">W takim razie poddajemy pod głosowanie kandydaturę pana Szymona Giżyńskiego. Kto jest za kandydaturą pana posła Szymona Giżyńskiego? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">12 głosów za, przeciw – 9, 1 – wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Posłem sprawozdawcą Komisji zostaje pan poseł Szymon Giżyński. Bardzo dziękuję, panie pośle. Zamykam pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do pkt 2 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci Karola Szymanowskiego w 80. rocznicę śmierci z druku nr 1476. Znowu poproszę pana posła Mieszkowskiego o przedstawienie tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Proszę państwa, jestem zszokowany państwa stosunkiem do polskiej konstytucji, ale może Karol Szymanowski będzie miał więcej szczęścia – i jego twórczość. Nie będę tutaj w szczegółach opowiadał o twórczości Karola Szymanowskiego, bo mam nadzieję, że państwo jesteście na tyle zorientowani w jego twórczości i w jego wspaniałej muzyce, że to jest zbędne.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Chcę po prostu poprosić państwa o to, żebyście zechcieli uczcić 80. rocznicę śmierci Karola Szymanowskiego – najwybitniejszego obok Fryderyka Chopina polskiego kompozytora. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Czy są pytania? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJózefBrynkus">Czy chodzi tutaj o uczczenie śmierci, czy też w 80. rocznicę śmierci uczczenie pamięci? Pan poseł Mieszkowski mówił o śmierci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">80. rocznica śmierci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – czy są pytania, uwagi do pana posła? Nie ma. Zamykam pierwsze czytanie.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do rozpatrywania tekstu. Czy są uwagi do tytułu uchwały? Nie ma. Komisja przyjęła tytuł uchwały.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do pierwszego akapitu uchwały? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Katarzyna Abramowicz – Biuro Legislacyjne. Na wstępie chciałabym poprosić o ogólne upoważnienie do wprowadzenia drobnych zmian redakcyjnych. Ja je wszystkie będę sygnalizować, wszystko będę zgłaszała po kolei. Część z nich będzie wymagała zgłoszenia poprawki, a część to będą po prostu drobne zmiany redakcyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Rozumiem, że jeśli Komisja je zaakceptuje, to oczywiście jest to upoważnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Do pierwszego akapitu mamy następującą uwagę. Językoznawcy postulują, aby wyraz „rok” w całej uchwale pisać skrótem z kropką. Druga uwaga dotyczy wyrazu „obchodzimy 80. rocznicę śmierci”. Ponieważ 29 marca już minął, to sugerujemy zapis: „29 marca 2017 r. obchodziliśmy 80. rocznicę śmierci Karola Szymanowskiego”. W tym akapicie również językoznawcy sugerują, aby przed nazwiskiem Chopina dać imię i końcówka akapitu brzmiałaby następująco: „najsłynniejszego obok Fryderyka Chopina polskiego kompozytora”. To są 3 uwagi do tego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Tak, podzielam te opinie, te uwagi, zwłaszcza że tę uchwałę składaliśmy przed 29 marca, więc czas po prostu minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Jest akceptacja do tych uwag do tego akapitu, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi Komisji do akapitu w kształcie zaproponowanym przez Biuro Legislacyjne? Nie ma. Komisja przyjęła akapit pierwszy wraz z uwagami Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu drugiego. Czy są uwagi? Nie ma. Komisja przyjęła akapit drugi.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu trzeciego. Czy są uwagi? Są tutaj uwagi Biura Legislacyjnego – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W akapicie trzecim sugerujemy dopisanie imienia przed nazwiskiem Szymanowskiego, żeby używać pełnego imienia i nazwiska Karola Szymanowskiego. Później językoznawcy sugerują, aby zamienić kolejność wyrazów w pierwszym zdaniu. Brzmiałoby ono tak: „Jedna z najpopularniejszych polskich oper wszystkich czasów”. W zdaniu drugim językoznawcy sugerują użycie wyrazów: „Dzieło to zostało skomponowane w latach 1918–1924”. W kolejnym zdaniu również sugerujemy dopisanie imienia przed nazwiskiem Szymanowskiego i użycie liczby mnogiej przed wyrazami „kultura i folklor”: „były polskie kultura i folklor”. W ostatnim zdaniu sugerujemy użycie kolejności wyrazów: „Karol Szymanowski miał po raz pierwszy styczność z folklorem góralskim”. To są wszystkie propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Jest akceptacja pana posła wnioskodawcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do akapitu trzeciego w formule zaproponowanej przez Biuro Legislacyjne? Nie ma. Komisja przyjęła akapit trzeci.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – przechodzimy do akapitu czwartego. Czy są uwagi do akapitu czwartego? Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tylko jedna uwaga – również użycie pełnego imienia i nazwiska: „Karol Szymanowski”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Oczywiście zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są jeszcze inne uwagi? Rozumiem, że tę uwagę zaakceptował pan poseł wnioskodawca. Nie ma. Komisja przyjęła akapit czwarty.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu piątego. Bardzo proszę – czy są uwagi? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W akapicie kolejnym zwracamy uwagę, że niepotrzebne są wyrazy „w dniu”: „2 kwietnia”. Natomiast na końcu zdania po wyrazach „11 listopada 1934 r.” proponujemy dodać przecinek i dalej: „kompozytor został odznaczony Krzyżem Komandorskim tegoż orderu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Dziękuję bardzo, to są dobre uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze inne uwagi do tego akapitu? Komisja zaakceptowała akapit wraz z uwagami Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu ostatniego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Do ostatniego akapitu mamy dwie uwagi. Językoznawcy proponują, aby ten akapit otrzymał następujące brzmienie i pozwolę sobie przeczytać całość: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, wspominając postać Karola Szymanowskiego, czci pamięć o nim i oddaje mu hołd za ogromne zasługi dla polskiej muzyki i artystyczną bezkompromisowość”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Dziękuję bardzo, świetnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są inne uwagi do tego akapitu? Komisja zaakceptowała akapit ostatni wraz z uwagami Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">W związku z tym poddaję pod głosowanie projekt uchwały. Kto jest za przyjęciem projektu uchwały w sprawie uczczenia pamięci Karola Szymanowskiego w 80. rocznicę śmierci wraz z przyjętymi przez Komisję uwagami Biura Legislacyjnego? (20) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (0) Komisja jednogłośnie przyjęła projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pozostaje nam przyjęcie posła sprawozdawcy. Proponuję pana przewodniczącego Krzysztofa Mieszkowskiego. Czy pan poseł się zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Z przyjemnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są inne kandydatury? Nie ma. Posłem sprawozdawcą Komisji będzie pan poseł Krzysztof Mieszkowski. Zamykam pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do pkt 3, czyli pierwszego czytania poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia 90. rocznicy urodzin Tadeusza Mazowieckiego z druku nr 1477. Bardzo proszę panią poseł Kamilę Gasiuk-Pihowicz o uzasadnienie projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Dzień dobry. Dziękuję za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">18 kwietnia minęła 90. rocznica urodzin Tadeusza Mazowieckiego. Tadeusz Mazowiecki był człowiekiem, który kierował się ideą dialogu, był chrześcijańskim demokratą. To, co najważniejsze, to jest to, że szanował swoich politycznych przeciwników i wrogów. Cały czas w pamięci pozostają nam jego słowa o tym, że można się różnić, można się spierać, ale nie można się nienawidzić.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">W uchwale podkreślamy cechę charakterystyczną jego działalności publicznej, mianowicie to, że był w stanie, umiał przekraczać kredowe koła polskich podziałów politycznych i społecznych. Po prostu starał się budować mosty i bardzo często płacił za to najwyższą cenę polityczną, poważną polityczną cenę.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Kolejną cechą jego działalności publicznej była olbrzymi odpowiedzialność – chociażby gest z 1995 roku wycofania się z bycia przedstawicielem ONZ w Bośni i Hercegowinie czy słowa o tym, że naprawdę wiele udało się zbudować przez ostatnie lata, kiedy podkreślał, że wierzy w dobrą Polskę, wierzy w siłę tej dobrej Polski, bo tyle nam się udało zbudować, że po prostu ręka boska broni, nie wolno tego zmarnować. To też wyraz jego odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Oczywiście nie ma postaci, które nie mają żadnych rys, które nie mają żadnych skaz, ale jeżeli oceniamy całokształt jego życiorysu, całokształt jego działalności, to jestem przekonana o tym, że nie ma polityka, który nie chciałby mieć z niego swojego oponenta, rozmówcę czy współpracownika – właśnie ze względu na kulturę, umiejętność prowadzenia dialogu, taką odpowiedzialność w rozmowie.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Dlatego naprawdę liczę na to, że przyjęcie tej uchwały spotka się z poparciem wszystkich klubów parlamentarnych i po prostu będzie takim gestem uznania dla całego jego życia. Bardzo proszę o przyjęcie tej uchwały przy poparciu wszystkich klubów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Jednocześnie chciałabym od razu zgłosić autopoprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To już jest etap poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Poprawkę, przepraszam. W przedostatnim akapicie chciałabym wykreślić przedostatnie zdanie. To właściwie tyle. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Otwieram debatę. Bardzo proszę o pytania i uwagi. Bardzo proszę – pan poseł Nitras.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełSławomirNitras">Dziękuję, pani przewodnicząca. Na początku chciałbym zauważyć, że logika nakazywałaby połączyć dwie uchwały, które spłynęły do Komisji, bo wpłynęła druga uchwała dotycząca tej samej materii uczczenia pamięci Tadeusza Mazowieckiego – w imieniu klubu PO. Nie wiem, dlaczego pani postanowiła rozpatrzyć jedną, nie rozpatrywać drugiej. Jako osoba upoważniona w imieniu klubu PO jestem zmuszony do tego, żeby unikać jakichś sytuacji niezręcznych. Dlatego jeśli nie mamy możliwości rozpatrywania wspólnie tych uchwał, połączenia ich w jakikolwiek sposób, to w imieniu posłów PO chciałbym wesprzeć uchwałę rozpatrywaną dzisiaj, bo chyba wydaje się absurdalne, byśmy za tydzień czy za 2 tygodnie rozpatrywali drugą uchwałę. Przy okazji myślę, że pani przewodnicząca mogłaby odpowiedzieć na pytanie, dlaczego nie można tych dwóch uchwał rozpatrywać wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełSławomirNitras">Jeśli mogę, to chciałbym dodać jeszcze dwa zdania do uzasadnienia pani poseł Gasiuk-Pihowicz. Chciałbym powiedzieć, że poza przymiotami osobistymi Tadeusza Mazowieckiego tak naprawdę mamy do czynienia z osobą, która co najmniej od lat 80. uczestniczyła we wszystkich ważnych wydarzeniach związanych z polską historią. Od strajków 1980 roku trudno wskazać ważne wydarzenie polityczne w Polsce, w którym nie uczestniczyłby Tadeusz Mazowiecki. Właśnie strajki roku 1980 i 1981, porozumienia sierpniowe, porozumienia okrągłego stołu, pierwszy niekomunistyczny premier w wolnej Polsce i co ważne – należy pamiętać o tym, że rząd Tadeusza Mazowieckiego to był rząd, który jako pierwszy wyraził wolę i nawiązał stosunki dyplomatyczne Polski z NATO, bo to była decyzja rządu Tadeusza Mazowieckiego, by powierzyć obowiązki ambasadora odpowiedzialnego za stosunki z sojuszem północnoatlantyckim ówczesnemu ambasadorowi polskiemu przy Królestwie Belgii. To był premier, który w imieniu państwa polskiego jako polski premier i jego rząd jako pierwszy złożył wniosek o wszczęcie rozmów stowarzyszeniowych z UE. To był premier, który przekręcił Polskę ze Wschodu i przestawił Polskę na kierunek zachodni, co na razie – wydaje się – jest kierunkiem niezmiennym i trwałym.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełSławomirNitras">Wydaje nam się, że trudno byłoby wskazać drugą osobę, która rzeczywiście by uczestniczyła we wszystkich najważniejszych wydarzeniach od lat 80.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełSławomirNitras">Należy też przypomnieć, że autorem preambuły konstytucji obowiązującej w Polsce – możemy ją różnie oceniać, ale mam nadzieję, że łączy nas fakt, że ona obowiązuje – jest Tadeusz Mazowiecki. Mam takie poczucie, że u podstaw tej preambuły legła wola, żeby każdy mógł się pod nią podpisać, żeby każdy odnalazł tam siebie – ci, którzy wierzą w Boga, wyznają wartości chrześcijańskie i ci, którzy – jak pisali ojcowie założyciele wolnej Polski – te źródła dobra, piękna, te wartości czerpią z innych źródeł. Wydaje mi się, że trudno znaleźć osobę, która mogłaby w większym stopniu niż Tadeusz Mazowiecki naprawdę nas łączyć, uosabiać przemiany roku 1989, zmiany polskiej i niepodległości Polski. Dziękuję uprzejmie. Chciałbym, żeby tę uchwałę, która gdzieś tam u pani leży w innej przegródce, pani formalnie potraktowała, że my się przyłączamy do tej uchwały i chcielibyśmy ją potraktować jako jedną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Panie pośle, nie zdążyłam jej złożyć do tej przegródki, dlatego że ona przyszła dzisiaj i pan wie dlaczego, taką decyzję nie ja podjęłam. Ona jakby wynika z chronologii wydarzeń. Kiedy zwoływałam to posiedzenie, był tylko i wyłącznie projekt złożony przez klub Nowoczesna. Państwo złożyliście tę uchwałę tak późno, że przyszła do Komisji dzisiaj, więc nie byłoby to zgodne z regulaminem, żebym ją włączała do porządku obrad. Myślę, że poparcie przez państwa projektu Nowoczesnej załatwia sprawę. Bardzo proszę – pani poseł Chmiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję bardzo. Kolega powiedział większość tego, co chciałam powiedzieć, natomiast jeszcze raz podkreślam, że był to nasz pierwszy niekomunistyczny premier, co jest bardzo ważne. Cały świat uznał jego wielkość, bardzo szanował. Nawet nie od lat 80., jak powiedział kolega, ale już od lat 70. współpracował z „Solidarnością” i dlatego jest symbolem zwycięstwa nad systemem totalitarnym.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Chciałam powiedzieć, że właśnie za tę walkę z poprzednim systemem został internowany w Trzebielinie i zwracam uwagę, że wyszedł jako jeden z ostatnich. To człowiek bardzo, bardzo zasłużony dla Polski i w każdym okresie zawsze pracował w jak najlepszym duchu dla dobra naszego kraju. Jest to wyjątkowa postać i mam nadzieję, że państwo jednogłośnie to uszanują. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę – pan poseł Meysztowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJerzyMeysztowicz">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. Myślę, że bardzo dobrze, że powstał projekt tej uchwały właśnie teraz, w sytuacji, w której znalazła się Polska tak bardzo podzielona.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełJerzyMeysztowicz">Tadeusz Mazowiecki, z którym miałem honor i przyjemność współpracować, był człowiekiem dialogu. Był człowiekiem, który zasypywał podziały, który potrafił wprowadzić do polityki politykę dialogu, którego teraz tak bardzo nam brakuje.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełJerzyMeysztowicz">W związku z tym uczczenie tej rocznicy wydaje się w tym momencie bardzo zasadne, żeby pamiętać o tym, że są inne formy, inne sposoby na prowadzenie rozmowy, prowadzenie dialogu i że są osoby, które potrafią łączyć a nie dzielić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełJózefBrynkus">Przypominam, że nie jestem członkiem Komisji, natomiast chciałem się wypowiedzieć w sprawie tej uchwały. Proszę państwa, ośmielony jestem przede wszystkim wypowiedzią pani poseł Gasiuk-Pihowicz, która twierdzi, że należy patrzeć przez pryzmat całej biografii pana Tadeusza Mazowieckiego. Patrząc właśnie z tej perspektywy, ale także z perspektywy, o której mówił pan poseł Nitras, a więc udziału premiera Mazowieckiego we wszystkich ważniejszych wydarzeniach w latach 80. i późniejszych (niestety, w latach 70. w Polsce jeszcze nie było „Solidarności”, więc możemy mówić tylko o latach 80. – tu nawiązuję do wypowiedzi jednej z posłanek) chcę stwierdzić, że nie ma powodów, żeby po prostu uczcić pamięć Tadeusza Mazowieckiego.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełJózefBrynkus">Przypomnę pewne fakty, które także powinni wziąć pod uwagę posłowie wnioskodawcy. To są fakty z biografii Tadeusza Mazowieckiego zarówno do 1989 roku, jak i później. Jeśli chodzi o te wcześniejsze, to chcę powiedzieć o tym, że Tadeusz Mazowiecki bardzo mocno zaangażował się w budowanie systemu komunistycznego w Polsce po 1945 roku. Pisał jednoznaczne, bardzo ostre teksty propagandowe wychwalające kolektywizację, nakazujące wręcz walczyć z przeciwnikami kolektywizacji. Dalej – pisał teksty przeciwko biskupowi Kaczmarkowi. Z tych tekstów nigdy się nie wycofał, z wyjątkiem biskupa Kaczmarka. Proszę sobie przeczytać biografię Andrzeja Brzezickiego, to państwo po prostu usłyszycie, co on odpowiedział, gdy pytano go, jakie jest stanowisko wobec jego wcześniejszej postawy. Co najwyżej tylko się oburzył, oburzył, że ktoś śmie go o to pytać.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełJózefBrynkus">Po 1989 roku jest kreatorem tego systemu, który dzisiaj jest. Owszem, został pierwszym tzw. niekomunistycznym premierem po 1989 roku, ale tylko dlatego że wynikało to z układu magdalenkowego. Był jednym z niewielu, którzy odpowiadali przyjętym wówczas kryteriom osobowościowym na tę funkcję. Proszę sobie też przypomnieć jego polemikę z Adamem Michnikiem na ten temat, kiedy Adam Michnik wysunął koncepcję: wasz prezydent – nasz premier. Był temu przeciwny.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełJózefBrynkus">Dalej – jest odpowiedzialny za „grubą linię” czy „grubą kreskę” – najpierw kreskę a potem linię, która nie pozwoliła osądzić zbrodniarzy systemu komunistycznego do dzisiaj. To są fakty, które po prostu uniemożliwiają, gdy patrzymy z perspektywy całości życia Tadeusza Mazowieckiego, przyjęcie przez Sejm takiej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PosełJózefBrynkus">Chcę również wspomnieć wnioskodawcom, że pan Tadeusz Mazowiecki zaangażował się w działalność prokomunistycznej organizacji PAX założonej przez Bolesława Piaseckiego, więc to państwo też powinniście mieć na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#PosełJózefBrynkus">W swojej uchwale odwołujecie się do artykułu „Kredowe koła” z 1962 roku. Nie wiem, czy państwo go czytaliście, ale jest to po prostu artykuł bardzo antychrześcijański. Trzeba to wziąć pod uwagę, gdy chce się uchwalić uchwałę czczącą postać Tadeusza Mazowieckiego. Dziękuję bardzo. Oczywiście jest jeszcze więcej, ale nie ma potrzeby, myślę, że to powinno wystarczyć państwu do zajęcia stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę – pan poseł Furgo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełGrzegorzFurgo">Proszę państwa, ja bym jednak poprosił i zwrócił się do wszystkich z apelem, żebyśmy naprawdę nie pokłócili się o Mazowieckiego, bo Polacy tego nie zrozumieją. Naprawdę, wyjdźmy ponad to wszystko. To był wielki Polak.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełGrzegorzFurgo">Proszę państwa, w Sejmie wielokrotnie podejmowaliśmy uchwały o ludziach znacznie mniej ważnych i ludziach, którzy mniej znaczyli dla państwa polskiego niż Tadeusz Mazowiecki. Ja sobie wyobrażam, że jeżeli wyjdziemy z tej sali i dojdzie do jakiejś awantury o Tadeusza Mazowieckiego, to ludzie nam tego nie wybaczą, naprawdę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Jeszcze wyjątkowo pan poseł Nitras, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełSławomirNitras">Nie wiem, dlaczego wyjątkowo, ale dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Ze względu na ten projekt, który pan złożył za późno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełSławomirNitras">Dziękuję, pani przewodnicząca. Już nie wracajmy do tej sprawy, bo nie złożyliśmy go za późno. Jeżeli była jakaś zwłoka, to ona wynikała – nie wiem – z harmonogramu prac Marszałka Sejmu. Nawet jeśli on do pani trafił, to wydaje mi się, że logika nakazywała to połączyć, ale rzeczywiście nie jest to rzecz najważniejsza w tym wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełSławomirNitras">Ja bym prosił o to i by jednak pani przewodnicząca też zwracała na to uwagę, żebyśmy miarkowali słowa, bo nic tak nie destruuje autorytetu tej Izby jak takie niepoważne, czasami wręcz obrazoburcze wypowiedzi. Jeżeli szanujemy swoje przekonania, jeżeli szanujemy swoją historię, jeżeli szanujemy swój dorobek, jeżeli słowo „Polska” i słowo „państwo” coś dla nas znaczy, to musimy mieć elementarny szacunek dla rzeczy najważniejszych i nie możemy pozwalać na to, żeby w ten sposób traktować ludzi, którzy tworzyli naszą historię. Nie wiem, kim tak naprawdę jest pan z wykształcenia, ale historia nigdy nie jest czarno-biała, ona zawsze jest bogata. Wydaje mi się, że trzeba mieć w sobie odrobinę pokory, żeby komuś wypominać w życiorysie jakieś interpretowane przez pana fakty na forum tak poważnym jak komisja kultury Sejmu. Pan mówił o niszczycielskiej postawie (nie wiem, kim pan jest i z jakiej pozycji pan to mówi) Tadeusza Mazowieckiego, który jest wyróżniony czy odznaczony orderem papieża Grzegorza VII (mówię to z pamięci), który jest chyba najwyższym wyróżnieniem, jakim w Watykanie może być odznaczony świecki. Nie wiem, kim pan jest, żeby wystawiać mu świadectwo moralności czy chrześcijańskiej postawy. Rozumiem, że pan przedstawi swoje kompetencje w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełSławomirNitras">Wydaje mi się, że rzeczywiście mamy do czynienia z procesem bardzo poważnym, bo ta postawa jest przeze mnie zupełnie nieakceptowana i jest mi wstyd, że takie głosy pojawiają się w Sejmie. Rozumiem, że państwu z powodów politycznych może się nie podobać konstytucja, słuchałem tej debaty, że z tych samych powodów może się wam nie podobać Tadeusz Mazowiecki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przed chwilą pan powiedział: szanujmy się nawzajem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełSławomirNitras">Ale ja powiedziałem, że rozumiem, że może wam się nie podobać polska konstytucja. Niemniej jednak to prawo w Polsce obowiązuje. Ta konstytucja będzie obowiązywała, gdy tych rządów nie będzie. Było już wiele rządów, którym ta konstytucja się nie podobała. Tych rządów nie ma, konstytucja trwa. Tego rządu, który jest obecnie czy tej większości parlamentarnej nie będzie i ta konstytucja będzie. To jest dowód na to, że ta konstytucja jest dobra, bo obowiązuje przez wiele lat. To Konstytucja 3 Maja…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Ten punkt jest już zamknięty, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełSławomirNitras">Mówimy, pani przewodnicząca, o pewnych kamieniach milowych, bez których nie da się iść do przodu. Kamień milowy został wymyślony nie po to, żeby trwać w jednym miejscu, tylko żeby iść do przodu. Dzisiaj państwo kwestionujecie osobę Tadeusza Mazowieckiego – tak naprawdę ja mówię do posłów PiS, bo to do was trzeba to mówić. Jeżeli przyłączycie się do tego tonu posłów Kukiz'15, którzy mogą nie znać historii, którzy mogą nie znać dorobku polskiego, to będzie bardzo źle świadczyło o parlamencie. Uchwalamy czysto ideologiczne uchwały, pod którymi nie ma zgody w Polsce – kwestia fatimska, kwestia jakichś praw rodziny. To są kwestie, które budzą wątpliwości, ale nigdy nie znajdziemy porozumienia jak Polacy, jeżeli nie będziemy mieli szacunku dla własnych wartości.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełSławomirNitras">Tadeusz Mazowiecki jest kamieniem milowym na drodze do polskiej niepodległości i tego kamienia nie wolno ruszać, bo jesteśmy o dwadzieścia parę lat dalej. Apeluję do większości tej Komisji i tak samo będę apelował do Sejmu o to, żebyśmy szanowali te kamienie milowe, bo bez nich nie ma przyszłości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tylko jedna uwaga, panie pośle i wrócę do konstytucji. Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że nie podważono jej przez te dwadzieścia lat tylko dlatego, że żadne stronnictwo polityczne nie osiągnęło w Sejmie konstytucyjnej większości, a chyba wszystkie strony zgłaszały uwagi do tej konstytucji. A teraz bardzo proszę pana posła Józefa Brynkusa – rozumiem, że ad vocem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełJózefBrynkus">Tak, ad vocem. Nie będę się wypowiadał w konwencji pana posła Nitrasa, który prosi o zachowanie pewnego umiaru w słowach, a nie stosuje się do tego. Odpowiem tylko rzeczowo. Panie pośle, radzę przeczytać sobie moją biografię zarówno polityczną, jak i naukową. Jestem badaczem dziejów najnowszych historii Polski. Znam dokumenty partyjne i nie tylko partyjne na ten temat, więc to jest podstawa do tego, że potrafię formułować sądy na podstawie znanych mi faktów i te fakty przywoływałem. Nie przywoływałem żadnych interpretacji wychodzących poza fakty i tylko tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę – pani poseł Gasiuk-Pihowicz jako przedstawiciel wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Jeszcze ja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przepraszam bardzo, jeszcze pan poseł Mieszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Tadeusz Mazowiecki był w bardzo bliskiej relacji, przyjaźni z Janem Pawłem II. Ich relacje były niezwykłe. Zwłaszcza wymiar intelektualny tych relacji Jan Paweł II wielokrotnie podnosił publicznie. To jest nieprawdopodobne – spotkanie Jana Pawła II z Tadeuszem Mazowieckim, bo to są dwaj wielcy architekci polskiej wolności. Zastanawiam się, jak można podważać wkład Tadeusza Mazowieckiego w jego pracę na rzecz wolności i przyszłości Polski. Kiedy już został premierem polskiego rządu, niekomunistycznego rządu, Tadeusz Mazowiecki był człowiekiem dialogu (wspomniał o tym Jerzy Meysztowicz) i nie wychodził z posiedzeń Rady Ministrów, jeżeli nie było tam jednomyślności we wszystkich podstawowych sprawach dla Polski i Polaków. Tadeusz Mazowiecki swoim autorytetem, swoją siłą, swoimi kompetencjami potrafił narzucić pewien rygor intelektualny, ale także rygor poznawczy. Ubiegał się również o szacunek dla tych wszystkich, dla których polski rząd pracował.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Tadeusz Mazowiecki, o czym warto przypomnieć i trzeba to wyraźnie podkreślić, był również architektem – jednym z wielu obok Władysława Bartoszewskiego – fenomenalnych stosunków polsko-niemieckich. Spotkanie w Krzyżowej, debata na temat przyszłości stosunków polsko-niemieckich z Helmutem Kohlem to jest również wkład w europejską demokrację. To jest wkład w te relacje, z których my dzisiaj korzystamy jako zwykli ludzie. Może więc warto zastanowić się nad tym, zanim podważy się dorobek Tadeusza Mazowieckiego przyjmując raczej perspektywę lustratora a nie historyka. Bez tego doświadczenia politycznego, bez tego doświadczenia społecznego, bez tego doświadczenia głęboko humanistycznego przypuszczam, że polska demokracja byłaby o wiele uboższa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pani poseł – przedstawiciel wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Tylko gwoli ustalenia pewnych faktów chciałabym wspomnieć, że przytoczone przez pana okoliczności związane chociażby z popieraniem kolektywizacji czy z biskupem Kaczmarkiem to lata, kiedy Tadeusz Mazowiecki miał dwadzieścia kilka lat. Jeżeli chodzi o biskupa Kaczmarka, to przeprosił go osobiście, a jeżeli chodzi o całe jego życie – 30-latka, 40-latka i kolejne lata – to jest jasny, klarowny opór wobec rządów komunistycznych, wobec antydemokratycznych działań tych rządów, wobec łamania praw i wolności obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Ani w polskiej polityce, ani w polityce zagranicznej nie ma żadnego człowieka, który jest krystaliczny od momentu urodzenia do momentu śmierci. Naprawdę nie ma aniołów w polityce i warto to mieć w świadomości. Oceńmy całość jego życia, które jednak naprawdę jest życiem wskazującym na to, że był człowiekiem, z którym wszyscy chcielibyśmy się spotkać, z którym wszyscy chcielibyśmy porozmawiać, którego wszyscy chcielibyśmy mieć chociażby jako oponenta politycznego właśnie ze względu na jego umiejętności dialogu, jego odpowiedzialność i jego umiejętność prowadzenia rozmowy.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Jeszcze raz bardzo proszę o poparcie tej uchwały przez wszystkie kluby parlamentarne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Zamykam pierwsze czytanie.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przystępujemy do rozpatrywania tekstu. Bardzo proszę – czy są uwagi do tytułu? Nie ma. Komisja przyjęła tytuł uchwały.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do akapitu pierwszego? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W akapicie pierwszym mam jedną uwagę dotyczącą daty, tzn. 18 kwietnia ta uchwała z wiadomych przyczyn nie zostanie przyjęta, dlatego mam taką propozycję, żeby wyrazy „18 kwietnia 2017 r.” zastąpić „W 90. rocznicę urodzin Tadeusza Mazowieckiego” bądź napisać: „18 kwietnia 2017 r. minęła 90. rocznica urodzin Tadeusza Mazowieckiego” kropka. To będzie pierwsze zdanie. Możemy też to zapisać w ten sposób: „W związku z przypadającą w dniu 18 kwietnia 2017 r. 90. rocznicą urodzin Tadeusza Mazowieckiego, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd pierwszemu niekomunistycznemu premierowi Polski”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak. Czy są jeszcze inne uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Dwie uwagi językowe. Powinien być zapis „Sejm Rzeczypospolitej”, a druga uwaga dotyczy zapisu wyrazu „premier”. Językoznawcy proponują, żeby był zapisany małą literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę, pani poseł. „Rzeczpospolitej” to oczywista omyłka. A „premier” małą literą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Możemy to przegłosować…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">To jest uwaga językowa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Rozumiem. W takim razie przyjmujemy uwagi Biura Legislacyjnego. Czy są uwagi do brzmienia tego tekstu w takim kształcie? Nie ma. Komisja przyjęła… Bardzo proszę Biuro Legislacyjne o powtórzenie. To była ta druga wersja przyjęta przez panią poseł wnioskodawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak, już przeczytam. „W związku z przypadającą w dniu 18 kwietnia 2017 r. 90. rocznicą urodzin Tadeusza Mazowieckiego, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd pierwszemu niekomunistycznemu premierowi Polski”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Czy są uwagi do tego akapitu? Nie ma. Komisja przyjęła akapit pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu drugiego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Językoznawcy proponują, aby pierwsze zdanie tego akapitu brzmiało następująco: „Tadeusz Mazowiecki – publicysta i polityk, kierował się ideą dialogu”. To jest zmiana wyłącznie interpunkcyjna. Proponują również, aby wyrazy „kredowe koła” pisać bez użycia cudzysłowu i „Dekalog” wielką literą. To są wszystkie uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak, zgoda na te uwagi, ale ja zaproponuję skróty w tej uchwale. Informuję, że moim celem jest dążenie do tego, aby ta uchwała została przyjęta przez Sejm przez aklamację. Zaproponuję w zasadzie skreślenie akapitu drugiego i zapis początku trzeciego akapitu: „Tadeusz Mazowiecki – publicysta i polityk w okresie PRL był jednym z najważniejszych działaczy środowisk” itd. Czy jest sprzeciw co do takiej zmiany? „Tadeusz Mazowiecki – publicysta i polityk był w okresie PRL jednym z najważniejszych działaczy” itd. Skreślenie drugiego akapitu – rozumiem, że jest negatywna opinia posła wnioskodawcy. Czy są uwagi Komisji do tej propozycji?</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Kto jest za wykreśleniem drugiego akapitu bez tego pierwszego członu i przeniesieniem go do akapitu trzeciego? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">10 – za, przeciw – 8, nie ma wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Komisja przyjęła poprawkę. Ja oczywiście złożę tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przystępujemy do rozpatrzenia akapitu trzeciego, teraz już drugiego projektu uchwały. Przypominam, że po przyjęciu tej poprawki początek tego akapitu brzmi: „Tadeusz Mazowiecki – publicysta i polityk w okresie PRL był jednym z najważniejszych” itd. Bardzo proszę – czy są uwagi? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tutaj mam uwagi typowo językowe. W zdaniu drugim językoznawcy proponują zapis: „koła Znak” – „koła” małą literą, natomiast „Znak” wielką literą a nie cały wyraz drukowanymi literami. Następnie zapis: „W latach 70.” – „70.” z kropką bez myślnika i „tych”, zmianę wyrazu „włączał się” na „włączył się w działalność opozycji demokratycznej”. Na samym końcu zapis wyrazów „kościele” nie „im. Św. Marcina” a „kościele pw. św. Marcina”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Akceptuję te poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do akapitu teraz już drugiego wraz z uwagami Biura Legislacyjnego? Nie ma. Komisja przyjęła akapit drugi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu trzeciego. Czy są uwagi do akapitu trzeciego? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie też uwagi językowe. Pierwsza dotyczy „»Apelu« 64 intelektualistów”. To nie było zaznaczone na tym tekście z podkreśleniami, który wcześniej przekazywaliśmy, natomiast pełny tytuł tego apelu to „Apel 64”, tak więc zapis, który wyjmuje poza cudzysłów liczbę 64 jest nieprawidłowy. Proponujemy zapisać to w ten sposób: „Należał do sygnatariuszy »Apelu 64« podpisanego przez intelektualistów, którzy poparli strajkujących w Stoczni Gdańskiej, gdzie udał się osobiście” – tutaj językoznawcy proponują postawienie kropki i nowe zdanie: „Na zaproszenie Lecha Wałęsy 24 sierpnia 1980 r. stanął na czele Komisji Ekspertów przy Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego”. Nie, „gdzie udał się osobiście” kropka. Chodzi o to, żeby zamiast spójnika „i” rozdzielić to na dwa zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie, to tak nie może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – najpierw pani poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Jednak wydaje mi się, że byłoby lepiej, jakby to zostało w wersji, która jest obecnie w uchwale. Tak, „Apel 64” to akceptuję, jak najbardziej. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do tego akapitu w wersji zaproponowanej przez posła wnioskodawcę? Nie ma. Komisja przyjęła akapit trzeci.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przystępujemy do akapitu czwartego. Bardzo proszę – czy są uwagi do akapitu czwartego? Bardzo proszę, troszkę spóźniliśmy się z tą uwagą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja wiem, pani przewodnicząca, ale po prostu muszę wejść w te zawiłości. Byłoby, że „należał do sygnatariuszy »Apelu 64« podpisanego przez intelektualistów, którzy poparli strajkujących w Stoczni Gdańskiej”. Kropka. „Na zaproszenie Lecha Wałęsy 24 sierpnia 1980 r. stanął na czele Komisji Ekspertów przy”. Ja tak bym to zapisała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Wrócimy do tego akapitu. Czy są uwagi do wersji zaproponowanej przez panią poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Akceptuję treść tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi Komisji do tej propozycji? Komisja przyjęła brzmienie akapitu trzeciego w wersji zaproponowanej przez panią przewodniczącą Śledzińską-Katarasińską.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu czwartego. Czy są uwagi do akapitu czwartego? Tutaj są uwagi Biura Legislacyjnego – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie wkradł się błąd. Oczywiście chodzi o wyraz „ekspertem” w zdaniu pierwszym. Następnie proponujemy, żeby wyraz „Solidarność” zapisać w cudzysłowie i dalej w następnym zdaniu dodać wyraz „był”: „W stanie wojennym był internowany”. W końcowym zdaniu językoznawcy proponują zmianę szyku. Przeczytam, jak ono miałoby brzmieć: „Tadeusz Mazowiecki, wolny od resentymentu i szukający dialogu, był jednym z architektów i uczestników porozumień Okrągłego Stołu, które doprowadziły do pierwszych częściowo wolnych wyborów w czerwcu 1989 r.”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Poprawki Biura Legislacyjnego akceptuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do tego akapitu z zaproponowanymi poprawkami? Nie ma. Ja mam propozycję – wykreślenie w trzecim zdaniu słów: „wolny od resentymentu i szukający dialogu” i zapis tego zdania: „Tadeusz Mazowiecki był jednym z architektów i uczestników porozumień Okrągłego Stołu” itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Proszę o poddanie pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">11 – za, 7 – przeciw, 0 – wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Komisja przyjęła poprawkę. Czy są uwagi do tego akapitu wraz z przyjętą poprawką? Nie ma. Komisja przyjęła akapit czwarty wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu piątego. Czy są uwagi do akapitu piątego? Biuro Legislacyjne – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W akapicie piątym proponujemy dodanie skrótu „r.” po wyrazach „24 sierpnia 1989 r.” i konsekwentnie zapis wyrazu „premier” małą literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Rozumiem, że to już jest konsekwencja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy także rezygnację z przecinka między wyrazami „ustrojowe, będące fundamentem rozwoju”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Akceptuję poprawki Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są uwagi do tego akapitu już z tymi korektami Biura Legislacyjnego? Nie ma. Komisja przyjęła akapit piąty.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Proponuję wykreślenie akapitu szóstego. Rozumiem, że poddaję pod głosowanie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">To jest fakt historyczny, więc…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Rozumiem, że poddaję pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pani poseł, nie chodzi o to, że niedobrze. Pani sama często optowała za tym, żeby uchwały były króciutkie, najwyżej trzyakapitowe, a to już jest akapit szósty.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Kto jest za wykreśleniem tego akapitu? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">Za – 11, przeciw – 7, 1 – wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Akapit szósty został wykreślony.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – przechodzimy do akapitu kolejnego, szóstego. Ja proponuję wykreślenie tego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Uprzejmie proszę o poddanie pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę. Kto jest za wykreśleniem tego akapitu? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">Za – 11, przeciw – 8, nie ma wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Akapit ten został wykreślony.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu ostatniego. Tu proponuję wykreślenie pierwszego zdania i wpisanie w to miejsce zdania, które było w poprzednim akapicie: „Do śmierci”… – panie pośle, bo nie mogę się kontaktować z Komisją. Ostatnie zdanie z poprzedniego akapitu wpisać do ostatniego akapitu zamiast pierwszego zdania i dalej pozostawić „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając”. Przeczytam zaproponowane przeze mnie brzmienie ostatniego akapitu: „Do śmierci w 2013 r. Tadeusz Mazowiecki angażował się w działalność publiczną i społeczną. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając wybitną rolę premiera Tadeusza Mazowieckiego – kawalera Orderu Orła Białego, męża stanu, patrioty i architekta polskiej wolności, składa cześć jego pamięci”. Rozumiem, że pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Bardzo mi szkoda, że te akapity wypadają i te zdania, które tak bardzo mocno podkreślają cechę charakterystyczną jego działalności publicznej, czyli właśnie tę umiejętność budowania dialogu. Dlatego chciałabym, aby to zostało poddane pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – pan poseł Nitras.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełSławomirNitras">Przepraszam, że odnoszę się do poprzedniego akapitu, ale po prostu wszystko było strasznie szybko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Taki ma pan poseł zwyczaj wracać do poprzedniej dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełSławomirNitras">Nie, pani przewodnicząca, nie mam takiego zwyczaju. Pani przewodnicząca, my z jakichś powodów czcimy Tadeusza Mazowieckiego, nie dlatego że uczestniczył w najważniejszych wydarzeniach. Rozumiem, że pani konstytucja przeszkadza, ale to jest fakt historyczny. Przyjęta została konstytucja, 20 lat obowiązuje, Tadeusz Mazowiecki przyczynił się do tego w sposób bezpośredni. Ostatniego akapitu już zupełnie nie rozumiem. Wypadają słowa, że utorował Polsce niepodważalne miejsce w zjednoczonej Europie. Europa też przeszkadza? To są fakty. Tak jak powiedziałem, rząd Mazowieckiego nawiązał stosunki dyplomatyczne z NATO. Rząd Mazowieckiego złożył wniosek o podpisanie umowy stowarzyszeniowej z Europą. Jakie jest merytoryczne uzasadnienie poza większością na ten sali, dla którego pani proponuje wykreślenie tych akapitów? Podkreślam – podkreślamy znaczenie Mazowieckiego z kilku powodów i źle by stało, gdyby się okazało, że w tej uchwale nie możemy wymienić tych najważniejszych rzeczy. O ile Bośnię i Hercegowinę rozumiem, chodzi o zwartość, a nie o merytoryczne uzasadnienie, to nie jestem w stanie się zgodzić z tym, że nie wspominamy konstytucji i nie wspominamy o zjednoczonej Europie z powodu zwartości uchwały. To są rzeczy najistotniejsze w historii Polski, a nie tylko w historii życia Tadeusza Mazowieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To jest uchwała, a nie tekst z historii Sejmu RP, nie tekst historyczny…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełSławomirNitras">Ale z jakichś powodów czcimy Tadeusza Mazowieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pani poseł się zgłaszała, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak, ja się zgłosiłam na chwilę, bo właściwie pomyślałam sobie, że nie warto kontynuować tej dyskusji. Myślę, że to jest kwestia uchwały a nie dokumentu historycznego. W tej uchwale nie ma bardzo wielu rzeczy na temat działalności politycznej Tadeusza Mazowieckiego. Ja się z państwem zgadzam, że nie ma o tym, że był wysłannikiem ONZ, że nie ma jeszcze kilku innych rzeczy, o których teraz też nie chciałabym mówić, żeby nie psuć atmosfery współpracy przy tej uchwale.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełJoannaLichocka">Dlatego zróbmy taką uchwałę, która jest do przyjęcia dla wszystkich, a która podkreśla doniosłość drogi politycznej Tadeusza Mazowieckiego, bo chyba państwo zgodzicie się, że koniec tej uchwały jakby wyczerpuje to wszystko, o co państwu chodzi. Myślę, że nie ma co się sprzeczać o to, żeby jak najbardziej rozbudowywać tę uchwałę, bo można to zrobić tak, że ona będzie bardzo długa i będzie bolesna, a może po prostu przyjąć elegancką uchwałę, która jest taka, jaka zwykle jest przyjmowana – w tych proporcjach, w tej długości i w tym kształcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Z nadzieją, że będzie przyjęta przez aklamację. Bardzo proszę – pan Krzysztof Mieszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Chodzi o fragment, gdzie jest mowa o preambule polskiej konstytucji. Proszę państwa, oczywiście to jest tekst, który dzisiaj możemy czytać, ale ten tekst jest przecież wynikiem właśnie tej jego fenomenalnej umiejętności prowadzenia dialogu ze środowiskami katolickimi, postkomunistycznymi, tymi, którzy wywalczyli niepodległość po 1989 roku, a więc Tadeusz Mazowiecki skupił w swoim ręku właściwie wszystkie narzędzia demokratyczne, które dzisiaj powinny być czymś oczywistym. W związku z tym może warto przypomnieć i warto wskazać właśnie na ten element jego pracy, bo przygotowanie tej preambuły nie jest zwykłym pisarskim aktem Tadeusza Mazowieckiego, tylko jest wysiłkiem pisarskim, literackim, politycznym i filozoficznym. To jest bardzo ważny fragment dla tej uchwały i bardzo proszę o zaakceptowanie tego fragmentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem ostatniego akapitu w brzmieniu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Przepraszam, czy mogłabym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne, ale też bardzo proszę troszeczkę ciszej, bo ja nie usłyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy oddzielenie ostatniego akapitu, który zaczynałby się od słów: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej”, od poprzedniego akapitu. Rozumiem, że w tej chwili będzie miał tylko jedno zdanie: „Do śmierci w 2013 r. Tadeusz Mazowiecki angażował się w działalność publiczną i społeczną”. Następnie: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając wybitną rolę premiera Tadeusza Mazowieckiego – kawalera Orderu Orła Białego, męża stanu, patrioty i architekta polskiej wolności,” i językoznawcy proponują rezygnację z wyrazów „jego pamięć” a wykorzystanie zapisu: „składa mu cześć” albo „pragnie złożyć mu cześć”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Proponuję zapis: „pragnie złożyć mu cześć”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Chciałabym uściślić. Pierwsze zmiany w tym akapicie dotyczą po pierwsze – wyłączenia akapitu zaczynającego się od słów: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej” jako oddzielny akapit. Następnie przecinek zamiast myślnika: „doceniając wybitną rolę premiera Tadeusza Mazowieckiego” tutaj myślnik „– kawalera Orderu Orła Białego, męża stanu, patrioty i architekta polskiej wolności,” i na końcu proponowano rezygnację z wyrazów „jego pamięci”. Jeżeli państwo są temu przeciwni, to możemy zostawić wyrazy „składa cześć jego pamięci”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Rozumiem, że jest tutaj propozycja zamiany myślnika na przecinek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak, dokładnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">A po co w ogóle jest tam przecinek: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając”? Chyba nie ma tam potrzeby stawiania przecinka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">To jest wtrącenie. Wyrazy między tym przecinkiem a „składa mu cześć” są wtrąceniem, dlatego „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej składa mu cześć” jako całość, a to co jest pomiędzy jest oddzielone jako wtrącenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Mamy zostawić „składa cześć jego pamięci”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Ja nie widzę wystarczającego uzasadnienia ani do wkładania jednego zdania do oddzielnego akapitu, ani do wprowadzenia zmian zaproponowanych przez Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę. Mikrofon, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Z akapitu przedostatniego zostaje tylko zdanie. Ono jest wtedy bez sensu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełAnnaSobecka">Dlaczego? Ale jak ważne jest to zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">To, że umarł, jest bardzo ważne, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełAnnaSobecka">„Do śmierci w 2013 r. Tadeusz Mazowiecki angażował się w działalność publiczną i społeczną”. Bardzo ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę, pani poseł, ja powtórzę i poddam pod głosowanie treść ostatniego akapitu: „Do śmierci w 2013 r. Tadeusz Mazowiecki angażował się w działalność publiczną i społeczną. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając wybitną rolę premiera Tadeusza Mazowieckiego – kawalera Orderu Orła Białego, męża stanu, patrioty i architekta polskiej wolności, składa cześć jego pamięci”.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Kto jest za przyjęciem tego akapitu w podanym przeze mnie brzmieniu? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#SekretarzKomisjiElizaKalita">11 – za, nie było głosów przeciwnych, 7 – wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Komisja przyjęła akapit ostatni w zaproponowanym przeze mnie brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Poddam pod głosowanie tekst uchwały. Kto jest za przyjęciem projektu uchwały w całości wraz z przyjętymi przez Komisję korektami i poprawkami? (17) Komisja przyjęła jednogłośnie projekt…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#Głoszsali">Niejednogłośnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przepraszam bardzo. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Komisja przyjęła tekst uchwały przy 3 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Pozostaje nam przyjęcie posła sprawozdawcy. Proponuję pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego. Czy pan poseł się zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są inne kandydatury? Sprawozdawcą Komisji będzie pan Krzysztof Mieszkowski. Zamykam pkt 3.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są sprawy bieżące? Dziękuję państwu bardzo. W takim razie zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>