PPC / ppc

text_structure.xml 550 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Józef Zych, Andrzej Kern, Henryk Bąk, Dariusz Wójcik)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JózefZych">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JózefZych">Na sekretarzy powołuję posłów Dariusza Sońtę i Ryszarda Jastrzębskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JózefZych">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Ryszard Jastrzębski.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JózefZych">Proszę panów posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JózefZych">Protokóły posiedzeń Sejmu, 25 i 26, uważam za przyjęte wobec niewniesienia przeciwko nim zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JózefZych">Porządek dzienny posiedzenia został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JózefZych">Informuję, że Rada Ministrów przedłożyła, łącznie z projektem ustawy o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r., projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących zaopatrzenia emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JózefZych">W związku z tym Prezydium Sejmu - po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów - proponuje dodanie nowego, 8 punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących zaopatrzenia emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#JózefZych">W związku z tym odpowiedniej zmianie ulegną oznaczenia pozostałych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#JózefZych">Informuję, że na podstawie art. 99 ust. 2 regulaminu Sejmu zgłoszone zostały następujące propozycje zmian w porządku dziennym:</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#JózefZych">- Skreślenie punktu dotyczącego pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r. Propozycję tę zgłaszają kluby parlamentarne: Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Konfederacji Polski Niepodległej, „Ruch dla Rzeczypospolitej” oraz Unia Pracy - Koło Parlamentarne. Sojusz Lewicy Demokratycznej wnosi o rozpatrzenie projektu noweli budżetowej na następnym posiedzeniu, a Unia Pracy zgłasza wniosek jeszcze dalej idący - wnosi o przeprowadzenie pierwszego czytania na dodatkowym posiedzeniu w dniu 23 października br.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#JózefZych">- Skreślenie z porządku dziennego punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o protokóle Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące ponownego podziału mandatów pomiędzy listy krajowe kandydatów w wyborach do Sejmu przeprowadzonych 27 października 1991 r. Propozycję tę zgłaszają Kluby Parlamentarne Unia Demokratyczna oraz Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#JózefZych">- Dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja rządu na temat przygotowywanej przez Ministerstwo Obrony Narodowej umowy wojskowej z Rosją. Propozycję zgłasza Klub Parlamentarny „Ruch dla Rzeczypospolitej”;</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#JózefZych">- Dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Poselski projekt uchwały w sprawie powołania Komisji do zbadania wykonania uchwały Sejmu z dnia 14 lutego 1992 r. w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce. Propozycję zgłasza Unia Pracy - Koło Parlamentarne.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#JózefZych">- Dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Poselski projekt uchwały w sprawie odwołania Jana Marii Rokity z funkcji ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów. Propozycję zgłasza Parlamentarny Klub Porozumienia Centrum.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#JózefZych">- Dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja ministra finansów na temat sytuacji na polskim rynku ubezpieczeniowym. Propozycję zgłasza Koło Poselskie „Spolegliwość”.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#JózefZych">- Dodanie punktu porządku dziennego: Projekt uchwały w sprawie sytuacji młodego pokolenia. Propozycję zgłasza Komisja Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#JózefZych">- Dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Projekt uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady ds. Radia i Telewizji. Propozycję zgłasza pan poseł Marek Maciej Siwiec.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#JózefZych">Zgłoszone wnioski, zgodnie z obowiązującym regulaminem, po przedstawieniu ich uzasadnień, będę kolejno poddawał pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#JózefZych">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia poszczególnych wniosków dotyczących porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Raj: W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejRaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zaproponować, abyśmy wnioski, które dotyczą rozszerzenia porządku obrad, poddali pod głosowanie łącznie z wnioskami o odrzucenie. A oto motywacja. Proszę państwa, porządek obrad, który został przedstawiony przez Prezydium Sejmu, zawiera bardzo istotne sprawy dla społeczeństwa i gospodarki. Są to przede wszystkim zagadnienia legislacyjne. Wydaje mi się, że najwyższa pora, abyśmy usuwali przyczyny zła, a nie ciągle, w nieskończoność dywagowali nad tym, dlaczego tak się stało, dlaczego mleko się rozlało.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AndrzejRaj">Jeśli chodzi o punkty, które rozszerzają porządek dzienny, to burzą one zaplanowany porządek dzienny, do którego realizowania jesteśmy przygotowani i który możemy merytorycznie rozpatrzyć. Rozumiem, że każdy wniosek o rozszerzenie porządku dziennego na pewno może być przedmiotem ustaleń na Konwencie Seniorów i może być wprowadzony do porządku obrad następnego posiedzenia. Nie neguję potrzeby wprowadzenia tych punktów i nie uznaję, że są one nieważne, natomiast biorąc pod uwagę to, co mamy już zaplanowane na dzisiaj, po prostu stwierdzam, że te nowe punkty mogą poczekać na rozpatrzenie na kolejnych posiedzeniach Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi. Wniosek formalny przedstawiony przez pana dotyczy sposobu głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle. Rozumiem, że będzie to głos przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarekMaciejSiwiec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem zgłosić wniosek przeciwny z kilku powodów. Po pierwsze, przeczytana przez pana marszałka propozycja zmiany porządku obrad dotyczy zarówno wyeliminowania pewnych punktów, jak i rozszerzenia porządku. W związku z tym argumentacja, którą przedstawił przedmówca, jest kuriozalna, po prostu jest bez sensu. Po drugie, zmiana porządku obrad dotyczy pewnej określonej scenografii, pewnego określonego momentu, tego co dzieje się w kraju, czego dotyczy reszta punktów porządku obrad. Już raz odrzuciliśmy tutaj wszystkie proponowane zmiany. Uważam, że to nie jest dobra procedura. Wprowadzanie nowych punktów powinno być umotywowane, jeżeli mają być odrzucone, to powinno odbyć się głosowanie nad każdym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefZych">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, wobec zgłoszenia wniosku formalnego w sprawie sposobu głosowania nad wnioskami o uzupełnienie porządku dziennego przystępujemy do następującego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za tym, aby nad zgłoszonymi przez kluby i posłów wnioskami o uzupełnienie porządku obrad głosować łącznie...</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">‍(Głosy z sali: Głosowanie.)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Poseł Raj zgłosił wniosek o łączne głosowanie nad wnioskami o rozszerzenie porządku obrad, a nie o zmianę.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przecież to samo powiedziałem i tak brzmiał wniosek.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefZych">Mam jedną prośbę, Wysoki Sejmie, traktujmy się poważnie i jeżeli w wypowiedzi czy przy poddaniu pod głosowanie została przedstawiona istota sprawy, to prosiłbym, żebyśmy tak to traktowali.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku i zasady, iż głosować będziemy łącznie nad wnioskami o uzupełnienie porządku obrad, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 324 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 164 posłów, przeciw - 149, wstrzymało się od głosu 11.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#JózefZych">Rozstrzygnęliśmy więc sposób głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#JózefZych">Teraz przystępuję do przedstawienia po kolei wniosków...</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#JózefZych">Przepraszam, ale przegłosowanie tej zasady wymaga wprowadzenia pewnych zmian. W związku z tym przystępujemy do przedstawienia wniosków.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Sojusz Lewicy Demokratycznej wnosi o przeprowadzenie pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 1992 na następnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#JózefZych">Unia Pracy - Koło Parlamentarne wnosi o skreślenie tego punktu porządku dziennego i przeprowadzenie pierwszego czytania noweli budżetowej na dodatkowym posiedzeniu w dniu 23 października.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#JózefZych">Kluby parlamentarne Konfederacji Polski Niepodległej oraz Ruchu dla Rzeczypospolitej wnoszą o usunięcie z tego porządku dziennego punktu dotyczącego pierwszego czytania noweli budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#JózefZych">W razie przyjęcia tego wniosku poddam pod głosowanie wniosek o pierwsze czytanie noweli budżetowej na następnym, dodatkowym posiedzeniu Sejmu w dniu 23 października.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#JózefZych">Obecnie przechodzę do przedstawienia uzasadnienia zgłoszonych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#JózefZych">Sojusz Lewicy Demokratycznej: „Zgodnie z art. 99 ust. 3 regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej - Klubu Parlamentarnego wnoszę o przesunięcie na następne, tj. 28 posiedzenie Sejmu RP, pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 1992.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#JózefZych">Wniosek uzasadniamy faktem, że wymieniony projekt został dostarczony do skrytek poselskich 14 października br., tj. na dzień przed planowanym pierwszym czytaniem przez Wysoką Izbę. W związku z tym uprzejmie proszę o zdjęcie z porządku dziennego 27 posiedzenia Sejmu RP punktu 7 (...)”.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej: „Zgodnie z art. 34 ust. 2 regulaminu Sejmu RP pierwsze czytanie projektu ustawy może się odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom druku projektu. W nadzwyczajnych okolicznościach Sejm może skrócić to postępowanie. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 1992 ma doniosłe znaczenie dla gospodarki i finansów państwa, a jego skutki wywrą bezpośredni i duży wpływ na poziom życia społeczeństwa, a zwłaszcza jego najbiedniejszej i najbardziej bezbronnej części. Projekt ten wymaga szczegółowej i głębokiej analizy. Tymczasem został on doręczony posłom w taki sposób, że mogli się zapoznać z jego brzmieniem dopiero 14 października br., tj. w przeddzień obecnego posiedzenia Sejmu (...)”.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny „Ruch dla Rzeczypospolitej”: „Uważamy, że z powodu przedstawienia Sejmowi projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 1992 w dniu 13 października (data przekazania posłom druku) kluby parlamentarne zostały postawione w sytuacji faktycznej niemożliwości zapoznania się z treścią niezwykle istotnego projektu. Pozostawienie posłom i klubom niespełna 48 godzin na zajęcie merytorycznego stanowiska wobec jednej z najistotniejszych w tym roku ustaw uchybia, naszym zdaniem, powadze Sejmu. Świadczy to, podobnie jak nienormalnie skrócone terminy na ustosunkowanie się np. do założeń polityki społeczno-gospodarczej rządu, o narastaniu niebezpieczeństwa upowszechnienia się szczególnej praktyki obniżającej rangę Sejmu, najwyższego przecież organu państwa, i pozbawiającej Sejm realnej możliwości wykonywania jego konstytucyjnej roli.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#JózefZych">Drugim powodem uzasadniającym nasz wniosek jest niezwykle istotny wzgląd formalny wynikający z treści art. 27 ust. 2 konstytucji, przewidującego, iż przed rozpatrzeniem przez Sejm projektu ustawy budżetowej Sejm musi zapoznać się ze stanowiskiem Senatu w tej sprawie. Stanowisko Senatu nie zostało do tej pory przedstawione (...)”.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#JózefZych">Unia Pracy - Koło Parlamentarne: „Druk sejmowy dotyczący nowelizacji posłowie otrzymali na jeden dzień przed rozpoczęciem obrad Sejmu. Materiał dotyczący tej sprawy jest bardzo obszerny. Nie ma więc możliwości rzetelnego zapoznania się z tym materiałem przed dyskusją plenarną. Koło Unii Pracy jest zdania, że ze względu na szczególny charakter projektu nowelizacyjnego poświęcić mu należy dodatkowe posiedzenie w dniu 23 października br. (...)”.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#JózefZych">Jest to wniosek dotyczący skreślenia punktu z proponowanego przez Prezydium Sejmu porządku dziennego, a zatem nie został objęty decyzją, którą podjęliśmy przed chwilą.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania nad wnioskami o skreślenie punktu 7 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skreślenie punktu 7 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 1992, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#JózefZych">Podaję wyniki głosowania. W głosowaniu wzięło udział 339 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 160 posłów, przeciw - 169, wstrzymało się od głosu 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#JózefZych">W sprawie formalnej, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z prośbą do pani premier, aby zechciała wycofać z porządku obrad ten przed chwilą przyjęty punkt z następującego powodu:</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#KrzysztofKamiński">Rząd może pracować „obiegiem”, ale Sejm „obiegiem” pracować nie może. Myśmy nowelę do budżetu otrzymali wczoraj. Jest to de facto nowy budżet. Sejm „obiegiem” pracować nie chce.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefZych">Przepraszam, Wysoki Sejmie. Panie pośle, nie jest to wniosek formalny i w tym punkcie porządku dziennego apele, prośby i życzenia nie są rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna oraz Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej wnoszą o skreślenie punktu dotyczącego sprawozdania Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o protokóle Państwowej Komisji Wyborczej ponownego podziału mandatów.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JózefZych">Przystępuję do odczytania uzasadnień.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#komentarz">(Poseł Henryk Wujec: Wniosek formalny o uzupełnienie.)</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#HenrykWujec">Panie Marszałku! Proszę o uzupełnienie tego w ten sposób, żeby punkt ten był rozpatrywany na następnym posiedzeniu, ponieważ Trybunał Konstytucyjny już rozpatrzył tę sprawę, tylko nie ma jeszcze orzeczenia, ale na następnym posiedzeniu z pewnością orzeczenie będzie i będzie można to rozpatrzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JózefZych">Panie pośle, wniosek o uzupełnienie powinien być zgłoszony 12 godzin przed rozpoczęciem dzisiejszego posiedzenia, ale oczywiście Prezydium Sejmu będzie brać pod uwagę i takie wnioski, uwzględniając możliwości ich realizacji i ich zasadność.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna zwraca się do Prezydium Sejmu z prośbą o zdjęcie punktu 10 z porządku dziennego 27 posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JózefZych">W poprzedniej decyzji - napisano w uzasadnieniu - o zdjęciu tegoż punktu z porządku dziennego posiedzenia Sejmu pan marszałek Sejmu RP zapowiedział, iż jego rozpatrzenie odłożone zostaje do wydania orzeczenia w powyższej sprawie przez Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JózefZych">Ponieważ sentencja wyroku zostanie ogłoszona przez Trybunał Konstytucyjny w najbliższy poniedziałek, oczekujemy, że Prezydium Sejmu, zgodnie ze złożoną przez pana marszałka zapowiedzią, przełoży punkt 10 porządku dziennego 27 posiedzenia Sejmu na następne posiedzenie Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JózefZych">W złożonym wniosku Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej również uzasadnia, że:</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#JózefZych">1) Sprawa ta została przekazana przez rzecznika praw obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#JózefZych">2) Trybunał Konstytucyjny już rozpatrzył ją na posiedzeniu w dniu 13 X 1992 r., lecz nagła choroba jednego z sędziów i brak quorum z tego powodu uniemożliwiło przegłosowanie ostatecznego orzeczenia. Ostateczne rozstrzygnięcie jest więc kwestią najbliższych dni.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#JózefZych">3) Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich nie ma przygotowanego stanowiska, gdyż podjęła decyzję o odłożeniu tej sprawy do czasu otrzymania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#JózefZych">Należy więc przenieść proponowany punkt na jedno z najbliższych posiedzeń Sejmu, aby uniknąć sytuacji, w której Sejm podjąć może decyzję sprzeczną z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. W przypadku sprzeczności między orzeczeniem a decyzją Sejmu sprawa ta ponownie musiałaby być rozpatrzona przez Wysoką Izbę, czego należy uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania nad wnioskami klubów Unii Demokratycznej i Konfederacji Polski Niepodległej, ponieważ dotyczą one skreślenia tego punktu z porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skreślenie punktu porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o protokóle Państwowej Komisji Wyborczej ponownego podziału mandatów między ogólnopolskie listy kandydatów na posłów w wyborach przeprowadzonych w dniu 27 października 1991 r., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 340 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 168 posłów, przeciw - 132, a 40 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek o skreślenie tego punktu został uwzględniony.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#JózefZych">Parlamentarny Klub Porozumienia Centrum wnosi o dodanie nowego punktu porządku dziennego w brzmieniu (i tu już będzie miała zastosowanie przyjęta zasada, że głosować będziemy łącznie): Poselski projekt uchwały w sprawie odwołania Jana Marii Rokity z funkcji ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów. Klub przedłożył dwa pisma: pierwsze - formalne, a drugie - z uzasadnieniem. Przedstawiam uzasadnienie tego wniosku:</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#JózefZych">„Od momentu objęcia stanowiska ministra - szefa URM przez pana posła Jana Marię Rokitę kontakt wielu posłów z szefem URM jest niemożliwy. Podejmowane wielokrotnie próby umówienia terminów spotkań były i są kwitowane brakiem czasu. Zasadą też stało się nieodpowiadanie na kierowaną do URM korespondencję poselską i senatorską. Narusza to zarówno przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, jak i ustawy o prawach i obowiązkach posłów i senatorów.</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#JózefZych">Dokonywane zmiany oraz ruch kadrowy w URM, wbrew zapowiedziom racjonalizacji struktur administracji publicznej, w szczególności centralnej, uległy rozbudowaniu poprzez powołanie komórek o dublujących się kompetencjach i co najmniej podwójne zwiększenie liczby ministrów. Przykładami są:</u>
          <u xml:id="u-12.19" who="#JózefZych">- powołanie trzech osób w randze ministra do opracowywania reformy administracji (w poprzednim rządzie wystarczył jeden),</u>
          <u xml:id="u-12.20" who="#JózefZych">- podwojono zespół obsługujący KERM (obok tego Komitet Społeczny Rady Ministrów buduje swój aparat urzędniczy).</u>
          <u xml:id="u-12.21" who="#JózefZych">W sytuacji kiedy rząd zapowiada wniesienie projektu ustawy zmieniającej ustawę budżetową ze względu na zwiększający się deficyt, takie działania muszą napotkać na zdecydowany opór.</u>
          <u xml:id="u-12.22" who="#JózefZych">Buta i arogancja przebijające z wypowiedzi ministra Rokity odpowiadającego na zapytania poselskie podczas 25 posiedzenia Sejmu oraz z wcześniejszych publicznych wypowiedzi i zachowań ministra - szefa URM muszą prowadzić do wniosku, że dalsze zajmowanie stanowiska przez obecnego ministra prowadzić będzie do dalszych działań naruszających prawo”.</u>
          <u xml:id="u-12.23" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny „Ruch dla Rzeczypospolitej” wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja rządu na temat przygotowywanej przez MON umowy wojskowej z Rosją.</u>
          <u xml:id="u-12.24" who="#JózefZych">Uzasadnienie:</u>
          <u xml:id="u-12.25" who="#JózefZych">„W imieniu klubu (...) wnosimy o uzupełnienie proponowanego przez Prezydium Sejmu porządku obrad 27 posiedzenia Sejmu o punkt 2: Informacja rządu na temat przygotowywanej przez MON umowy wojskowej z Rosją. Domagamy się wyjaśnienia:</u>
          <u xml:id="u-12.26" who="#JózefZych">1. Kto, kiedy i na czyje polecenie przygotował projekt umowy wojskowej z Rosją?</u>
          <u xml:id="u-12.27" who="#JózefZych">2. Co zawiera ten projekt?</u>
          <u xml:id="u-12.28" who="#JózefZych">3. W jakim terminie i trybie MON przewiduje zawarcie umowy wojskowej z Rosją? (...)</u>
          <u xml:id="u-12.29" who="#JózefZych">Na konferencji prasowej 2 października br. minister obrony narodowej Janusz Onyszkiewicz oświadczył, że projekt umowy wojskowej z Rosją wpłynął do MON na początku maja br. i że nad tym projektem ministerstwo obecnie pracuje.</u>
          <u xml:id="u-12.30" who="#JózefZych">Minister Romuald Szeremietiew kierujący resortem w maju br. wnioskował na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 19 maja br. o wykreślenie z projektu traktatu polsko-rosyjskiego artykułu przewidującego zawarcie takiej umowy. Takie stanowisko przyjęła również Rada Ministrów. W związku z tym stanowiskiem rządu polskiego traktat polsko-rosyjski klauzuli o umowie wojskowej nie przewiduje.</u>
          <u xml:id="u-12.31" who="#JózefZych">W tej sytuacji wyrażamy niepokój spowodowany podjęciem przez obecne kierownictwo MON prac nad umową”.</u>
          <u xml:id="u-12.32" who="#JózefZych">Unia Pracy - Koło Parlamentarne wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Poselski projekt uchwały w sprawie powołania Komisji do zbadania wykonania uchwały Sejmu z dnia 14 lutego 1992 r. w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-12.33" who="#JózefZych">Uzasadnienie:</u>
          <u xml:id="u-12.34" who="#JózefZych">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 lutego 1992 r. w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce (MP nr 7, poz. 46) zobowiązała do końca kwietnia 1992 r.:</u>
          <u xml:id="u-12.35" who="#JózefZych">- prezesa Rady Ministrów,</u>
          <u xml:id="u-12.36" who="#JózefZych">- Radę Ministrów,</u>
          <u xml:id="u-12.37" who="#JózefZych">- prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-12.38" who="#JózefZych">Zdaniem wnioskodawców uchwała ta w praktyce nie została w sposób zadowalający wykonana. Prezentowane informacje nie dały właściwie podstawowych odpowiedzi na zasadnicze pytania. Stąd też w tej sytuacji, gdy opinia publiczna jest od dłuższego czasu informowana o licznych aferach finansowych, coraz liczniejsze są też sygnały sugerujące, że osoby i instytucje zamieszane w sprawy aferowe utrzymywały bliskie kontakty z politykami z różnych środowisk, a wyjaśnienie spraw aferowych przebiega bardzo opornie i rośnie przeświadczenie części społeczeństwa, że proces wyjaśnienia afer podlega politycznej instrumentalizacji, istnieje konieczność wnikliwego zbadania przez Sejm spraw zleconych przez Izbę w celu ustalenia, czy postępowanie jest właściwe i wystarczające. Bezsporna jest również potrzeba określenia wniosków dotyczących zmian w obowiązującym systemie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-12.39" who="#JózefZych">Powołanie nadzwyczajnej komisji, zgodnie z art. 20 regulaminu Sejmu, umożliwi uzyskanie wyjaśnień szerszych, niż może uzyskać komisja stała. W tym wypadku wydaje się to, zdaniem wnioskodawców, absolutnie niezbędne”.</u>
          <u xml:id="u-12.40" who="#JózefZych">Koło Poselskie „Spolegliwość” wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja ministra finansów o sytuacji na polskim rynku ubezpieczeniowym. W uzasadnieniu czytamy: „Duże zaniepokojenie w społeczeństwie wywołują pogłoski o możliwości podniesienia stawek ubezpieczeniowych. Pogłoski te są związane z różnicą stanowisk w tej sprawie między Ministerstwem Finansów a firmami ubezpieczeniowymi. Dlatego prosimy ministra finansów o wyjaśnienie, jaka jest rzeczywista kondycja finansowa największych towarzystw ubezpieczeniowych”.</u>
          <u xml:id="u-12.41" who="#JózefZych">W tym miejscu przypomnę, że pan poseł Krzysztof Kamiński ostatnio występował z interpelacją w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-12.42" who="#JózefZych">Poseł Marek Maciej Siwiec wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Poselski projekt uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady do Spraw Radia i Telewizji. W uzasadnieniu zgłoszonego wniosku czytamy: „Sejm Rzeczypospolitej, gdy przyjmie ustawę o radiu i telewizji, stworzy podwaliny nowego demokratycznego ładu w eterze. Instytucją kluczową dla sprawowania nadzoru, tworzącą praktykę wolności i pluralizmu w eterze jest Krajowa Rada do Spraw Radia i Telewizji. W związku z tym konieczne jest sformułowanie zasad wyboru rady, tak aby istniejący realnie pluralizm postaw i poglądów oraz zróżnicowanie stosunku Sejmu i Senatu do rzeczywistości znalazły odbicie w kształtowaniu składu tak ważnej instytucji publicznej, która winna wspierać autorytet państwa”.</u>
          <u xml:id="u-12.43" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.44" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów...</u>
          <u xml:id="u-12.45" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-12.46" who="#JózefZych">Czy w sprawie głosowania, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skoro głosujemy łącznie nad rozszerzeniem porządku obrad bądź też nad jego nierozszerzaniem, proszę, aby pan marszałek zreferował także punkt 9, czy też 10, czyli propozycje rządu, abyśmy debatowali nad ustawą o emeryturach i rentach.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#KrzysztofKamiński">W związku z tym chciałbym, żeby także i nad tym punktem głosować łącznie, zgodnie z przyjętą wcześniej zasadą.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Raj: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AndrzejRaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wniosek dotyczący ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym, jako uzupełniający porządek obrad, był zgłoszony przez Prezydium Sejmu. Mój wniosek tego nie dotyczył. Proszę zwrócić uwagę, o co wnosiłem.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#AndrzejRaj">Jeżeli Wysoki Sejm pozwoli dokończyć... to przecież ostatnie pytanie pana marszałka dotyczy przyjęcia całego porządku obrad, więc proszę o właściwe interpretowanie mojego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proponuję, aby ogłosić 10 minut przerwy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JózefZych">Za chwilę rozstrzygniemy ten problem.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JózefZych">Jest jeszcze jeden wniosek, zgłoszony oczywiście prawidłowo, mianowicie wniosek Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu o dodanie punktu: Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej w sprawie sytuacji młodego pokolenia. Podaję uzasadnienie: „Badania przeprowadzone w ostatnim czasie doprowadzają do wniosku, że zarówno obiektywne parametry położenia społecznego młodzieży, jak i jej kondycja psychiczna znacznie się pogorszyły. Poziom umieralności i struktura chorobowości młodego pokolenia są bardziej niekorzystne niż w większości krajów europejskich. 70% dzieci wywodzących się ze środowisk społecznie zaburzonych nie osiąga normy rozwoju fizycznego, a 45% normy intelektualnej, 55% uczniów w ostatnich klasach szkół podstawowych i pierwszych szkół średnich wykazuje zaburzenia zachowania. Przewiduje się, że do końca lat dziewięćdziesiątych powszechność kształcenia młodzieży w wieku 15–18 lat na poziomie szkół średnich spadnie o około 60%, co oznacza, że 40% młodych ludzi będzie kończyło edukację na poziomie szkoły podstawowej. Pogłębia się dystans młodzieży wobec kultury artystycznej. 65% zarejestrowanych bezrobotnych nie ukończyło 34 roku życia. Według danych, 2% młodzieży uczącej się jest nie dostosowana społecznie, a około 10–15% mieści się w tzw. grupie ryzyka w zakresie zagrożeń”.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JózefZych">To wszystko, zdaniem wnioskodawców, uzasadnia wprowadzenie dodatkowego punktu, mianowicie uchwały Sejmu Rzeczypospolitej w sprawie sytuacji młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! W celu wyjaśnienia wątpliwości prawnych dotyczących dalszego głosowania, odraczam głosowanie na 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JózefZych">Zarządzam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#JózefZych">Członków Prezydium Sejmu oraz pana posła Szymańskiego proszę o zebranie się w saloniku obok sali posiedzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 45 do godz. 9 min 57)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Prezydium Sejmu na posiedzeniu rozpatrzyło wniosek zgłoszony przez pana posła Raja, aby propozycję Prezydium Sejmu o uzupełnienie porządku obrad o punkt 8 dotyczący ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym rozpatrzyć w jednym bloku głosowań w sprawie rozszerzenia porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Odwrotnie, nie rozpatrywać, to nonsens.)</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AndrzejRaj">Panie marszałku, akurat przeciwnie. Wysoka Izbo, propozycja Prezydium Sejmu w sprawie punktu 8 nie była przedmiotem mojego wniosku. Proszę państwa, zgodnie z regulaminem Prezydium Sejmu ustala porządek obrad, natomiast do porządku obrad wnosi się uwagi najpóźniej na 12 godzin przed rozpoczęciem posiedzenia. Wnosiłem o odrzucenie wszystkich wniosków, w których proponowano rozszerzenie porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JózefZych">Panie pośle, bardzo przepraszam, ale pan mi naprawdę nie pozwolił przedstawić stanowiska Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Raj: Przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, jeśli będziemy w taki sposób obradować, to naprawdę nie wiem, co z tego będzie.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#JózefZych">Przedstawiam stanowisko Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! W sprawie wniosku dotyczącego tego, czy poddać również pod głosowanie propozycję Prezydium Sejmu o uzupełnienie porządku dziennego obrad o punkt 8, przedstawiam następującą interpretację.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#JózefZych">Art. 99 ust. 3 i ust. 4 regulaminu Sejmu stanowią:</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#JózefZych">„3. Wnioski w sprawie zmiany proponowanego porządku dziennego zgłasza się Prezydium Sejmu w formie pisemnej nie później niż na 12 godzin przed rozpoczęciem posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#JózefZych">4. Wnioski nie uwzględnione przez Prezydium Sejmu, o których mowa w ust. 3, są przedmiotem rozstrzygnięcia Sejmu przy zatwierdzaniu porządku obrad”.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#JózefZych">A zatem, Wysoki Sejmie, jeżeli Prezydium Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, uzgodni jakikolwiek wniosek, to wtedy nie ma potrzeby poddawać go pod głosowanie tutaj, w Izbie, przy rozstrzyganiu spraw dotyczących uzupełnienia porządku dziennego. Przesądza to zatem sprawę i przemawia za tym, że wniosek Prezydium Sejmu o uzupełnienie porządku dziennego obrad nie może być poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skoro w tej chwili sytuacja stała się jasna, to dobrze. Ona nie była jednak jasna w momencie, kiedy głosowaliśmy nad tym. W związku z tym zgłaszam wniosek o reasumpcję głosowania nad wnioskiem posła Raja, dlatego że wielu posłów sądziło, iż głosuje za przyjęciem zasady, że będziemy łącznie z ustawą emerytalną rozpatrywać sprawy dotyczące rozszerzenia porządku dziennego obrad, bądź też przeciwko jej przyjęciu. W sposób formalny, na piśmie, z podpisami 30 posłów, składam wniosek o reasumpcję głosowania i proszę, aby poddać go w tej chwili pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Ustosunkujemy się do tego, wniosek za chwilę rozpatrzy Prezydium Sejmu. Panie pośle, chciałbym jednak powiedzieć, że uchwalony przez nas regulamin Sejmu jest nam znany od daty jego wejścia w życie, a zatem w momencie głosowania i zgłaszania wniosków regulamin był już znany. Problem polega tylko na tym, że być może nie zapoznaliśmy się z nim dokładnie, nie przeczytaliśmy go itd.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: To po co była przerwa?)</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JózefZych">Ale to nie my się nie zapoznaliśmy z regulaminem, panie pośle. Ustosunkowałem się tylko do tego, co pan poseł powiedział.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Wobec zgłoszenia na piśmie wniosku o reasumpcję głosowania zarządzam 10-minutową przerwę, aby zwołać posiedzenie Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 03 do godz. 10 min 10)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JózefZych">Przypominam, że w wymaganym regulaminowo trybie posłowie z Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej zgłosili wniosek o reasumpcję głosowania nad wnioskiem pana posła Raja.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#JózefZych">W związku z tym przypominam treść art. 114 regulaminu Sejmu:</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#JózefZych">1. W razie gdy wynik głosowania budzi uzasadnione wątpliwości, Sejm może dokonać reasumpcji głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#JózefZych">2. Wniosek może być zgłoszony wyłącznie na posiedzeniu, na którym odbyło się głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#JózefZych">3. Sejm rozstrzyga o reasumpcji głosowania na pisemny wniosek co najmniej 30 posłów.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#JózefZych">4. Reasumpcji głosowania nie podlegają wyniki głosowania imiennego.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#JózefZych">W związku z tym poddaję pod głosowanie wniosek Konfederacji Polski Niepodległej o reasumpcję głosowania nad wnioskiem pana posła Raja.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Nowina-Konopka: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PiotrNowinaKonopka">Panie marszałku, zgłaszam wniosek przeciwny. Proszę o niedopuszczenie do drugiego głosowania, ponieważ nie ma żadnych uzasadnionych wątpliwości co do wyniku poprzedniego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Są, są; nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! W tym momencie rozstrzygniemy, czy dojdzie do reasumpcji czy nie. A więc...</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Nowina-Konopka: Czy są przesłanki?)</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Są.)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#JózefZych">Panie pośle, wniosek został zgłoszony regulaminowo. Natomiast w świetle art. 114 mamy rozstrzygnąć, czy będzie reasumpcja czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PiotrNowinaKonopka">Panie marszałku, przed chwilą odczytał pan właściwy artykuł regulaminu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JózefZych">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PiotrNowinaKonopka">...w którym zacytował pan słowa mówiące o uzasadnionych wątpliwościach. Proszę powiedzieć, na czym polegają te uzasadnione wątpliwości co do wyniku głosowania. Ja ich nie widzę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JózefZych">Panie pośle, nie ja zgłaszałem wniosek, wobec tego nie ja będę go uzasadniał, ale skoro są wątpliwości, to proszę przedstawiciela wnioskodawców o wyjaśnienie tych wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wystarczy zajrzeć do stenogramu. Pan poseł Raj zaproponował, abyśmy przyjęli zasadę, by rozszerzyć porządek obrad o punkty, które były zgłoszone wczoraj do godz. 21. Sejm tę zasadę przyjął. Później jednak pan poseł wycofał się z tego stanowiska, gdyż przypomniał sobie, że pan marszałek Zych mówił, iż Prezydium Sejmu chce wprowadzić pod obrady punkt dotyczący emerytur. Nie mamy tego wydrukowanego w porządku posiedzenia. Było to sformułowane przez pana marszałka ustnie. W związku z tym sprawa się wyjaśniła, mamy zasadę rozdzielności, ale głosując nad zasadą wielu z posłów nie wiedziało, że jest taka interpretacja intencji i rządu, i pana posła Raja, i pana marszałka Zycha. W związku z tym nasz wniosek jest oczywiście uzasadniony. Zresztą myślę, że wyniki głosowania o tym przesądzą.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#KrzysztofKamiński">Jest wniosek przeciwny, by nie było reasumpcji. Można oczywiście przegłosować zasadę. Myślę jednak, że pan marszałek podjął wcześniej słuszną decyzję i wniosek pana posła Nowiny-Konopki był zupełnie nieuzasadniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#JózefZych">Panie pośle, jeżeli uzasadnia się wniosek, iż są wątpliwości, to nie powinno się używać zwrotu, że pan marszałek coś mówił, bo pan marszałek poddając pod głosowanie uzasadnił, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Sprawa była przedmiotem obrad Prezydium Sejmu. Prezydium również ma wątpliwości co do słuszności tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#JózefZych">Chcąc rozstrzygnąć sprawę poddaję ją pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku posłów z Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej o przeprowadzenie reasumpcji głosowania nad wnioskiem pana posła Raja, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania. W głosowaniu wzięło udział 340 posłów, za reasumpcją głosowało 165 posłów, przeciw - 164, 11 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#JózefZych">Przechodzimy zatem do głosowania. Pana posła Raja proszę jeszcze raz o sprecyzowanie wniosku, żeby już tym razem nie było żadnych wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AndrzejRaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój wniosek dotyczył łącznego głosowania nad odrzuceniem zaproponowanego przez posłów bądź kluby porządku dziennego. Dotyczy to punktów... Czy mam je tu przytaczać, żeby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AndrzejRaj">Punkty dotyczyły wniosków: Koła Parlamentarnego - Unia Pracy dotyczącego korupcji, Koła Poselskiego „Spolegliwość” odnośnie do rynku ubezpieczeniowego, posła Marka Siwca dotyczącego Krajowej Rady do Spraw Radia i Telewizji, posła Tadeusza Kowalczyka w sprawie młodzieży, Klubu Parlamentarnego RdR w sprawie umowy wojskowej z Rosją oraz Parlamentarnego Klubu Porozumienia Centrum w sprawie odwołania ministra Jana Rokity.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#JózefZych">Jeszcze jedno pytanie, panie pośle. Jak rozumiem, wniosek pański nie obejmuje wniosku Prezydium Sejmu dotyczącego rozszerzenia porządku dziennego o punkt ósmy?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Raj: Nie obejmuje.)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#JózefZych">Czy to jest jasne, Wysoka Izbo?</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#JózefZych">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku pana posła Andrzeja Raja, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 362 posłów. Za przyjęciem wniosku pana posła Raja głosowało 182 posłów, przeciw - 173, 7 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek został uwzględniony.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#JózefZych">Przystępujemy do kolejnego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#JózefZych">Kto z posłanek i posłów jest za uzupełnieniem porządku obrad o omówione przeze mnie wnioski klubów i indywidualnych posłów, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#komentarz">(Protesty na sali)</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#JózefZych">Przepraszam, Wysoki Sejmie. Zostały zgłoszone wnioski o uzupełnienie porządku obrad - o uzupełnienie - w związku z tym zapytuję, kto jest za wnioskiem o uwzględnienie proponowanych punktów porządku dziennego...</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#komentarz">(Protesty na sali)</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek o odrzucenie.)</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, w przekonaniu Prezydium Sejmu nie możemy zaczynać głosowania od głosowania negatywnego, bo są to wnioski o uzupełnienie.</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#JózefZych">Powtarzam: Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku o uzupełnienie porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania. W głosowaniu wzięło udział 366 posłów. Za przyjęciem wniosku o uzupełnienie porządku obrad głosowało 179 posłów, przeciw - 178, wstrzymało się od głosu 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#BronisławGeremek">Zgłaszam wniosek w sprawie formalnej, ale chcę też powiedzieć panom posłom, że oto półtorej godziny Sejm Rzeczypospolitej obraduje nad porządkiem. Czy o to chodziło, żeby nic nie robić?</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#BronisławGeremek">Mój wniosek formalny jest następujący. Panie marszałku, pozwalam sobie stwierdzić, że w toku głosowania i w toku prowadzenia przez pana obrad nastąpiło pewne zasadnicze niedopatrzenie regulaminowe. Otóż złożono wniosek o to, ażeby wszystkie propozycje rozszerzenia porządku obrad zostały odrzucone w głosowaniu łącznym. Jeżeli ten wniosek - jako wniosek najdalej idący - nie zostałby przyjęty, to następnie powinny być kolejno poddane pod głosowanie poszczególne wnioski.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#BronisławGeremek">W związku z tym, panie marszałku, proszę o ponowną przerwę - proszę o to z najwyższą przykrością, ale niezbędne jest podjęcie decyzji przez Prezydium Sejmu...</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Protesty na sali)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#BronisławGeremek">... albo też proszę głosować natychmiast, nie tracić czasu i zająć się czymś pożytecznym.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JózefZych">Pan poseł Jacek Maziarski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JacekMaziarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę zaapelować do pana marszałka, żeby uniemożliwił wykorzystywanie wystąpień w sprawach formalnych do składania deklaracji politycznych, oświadczeń o charakterze agitacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski, protesty na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JózefZych">Proszę, pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejRaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie miałem zamiaru wprowadzać bałaganu. Kiedy byłem poprzednio na tej mównicy - bardzo przepraszam, ja państwu nie przeszkadzam - sprecyzowałem wniosek jasno, mianowicie jako wniosek o odrzucenie. Następnie pan marszałek poddał ten wniosek pod głosowanie jako wniosek o przyjęcie. Trudno więc mówić, że było to głosowanie nad moim wnioskiem. Można to sprawdzić w stenogramie.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Pan poseł Geremek postawił zarzut naruszenia regulaminu. W tej sytuacji chętnie zapoznam się z przepisem, który został naruszony. Sprawa jest zbyt poważna, wobec tego zarządzam półgodzinną przerwę i proszę o zebranie się Konwentu Seniorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 23 do godz. 10 min 53)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JerzyJedut">Bardzo przepraszam, z polecenia pana marszałka Sejmu komunikuję, że przerwa zostaje przedłużona do godziny 11.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 57 do godz. 11 min 47)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JózefZych">Informuję Wysoki Sejm, iż wpłynęły wnioski o reasumpcję głosowań.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JózefZych">Pierwszy wniosek, zgłoszony przez Klub Parlamentarny Unia Demokratyczna, Klub Parlamentarny Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego i Klub Liberalno-Demokratyczny dotyczy reasumpcji głosowania nad łącznym przyjęciem do porządku dziennego dodatkowych punktów zgłoszonych przez kluby parlamentarne i poszczególnych posłów. W uzasadnieniu podaje się, iż pan poseł Andrzej Raj zgłosił wniosek o łączne odrzucenie dodatkowych punktów zgłoszonych przez kluby parlamentarne i poszczególnych posłów. Prowadzący obrady marszałek Józef Zych poddał natomiast pod głosowanie wniosek o łączne przyjęcie tych dodatkowych punktów. I tu następują podpisy.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#JózefZych">Informuję Wysoką Izbę, iż sprawa była przedmiotem posiedzenia Konwentu Seniorów. Konwent Seniorów wszechstronnie rozpatrzył sprawę dzisiejszych głosowań i zwrócił uwagę na fakt, iż sprawa ta jest natury regulaminowej i interpretacyjnej, a więc jest o wiele szersza.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#JózefZych">W związku z tym Konwent Seniorów opowiada się za uwzględnieniem wniosku o reasumpcję dotyczącą łącznego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#JózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoki Sejmie! W imieniu ponad 30 posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej chciałem zgłosić wniosek o reasumpcję wszystkich dotychczasowych głosowań w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#TadeuszIwiński">Otóż zdajemy sobie sprawę, że jest to uciążliwość i w ogóle jest to przykra sprawa, że dochodzi do takich dyskusji, ale, jak mówi stara maksyma, często błędy filologiczne są przyczyną błędów politycznych, toteż obawiamy się, że jeżeli dojdzie tylko do reasumpcji selektywnej, może to wywołać niewłaściwe reperkusje, a reasumpcja wszystkich dotychczasowych głosowań potrwa niedługo. Składam zatem na ręce pana marszałka wniosek o reasumpcję wszystkich dotychczasowych głosowań w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Zgodnie z zapowiedzią mam zaszczyt złożyć projekt idący dalej i zgodny zresztą z linią rozumowania Prezydium Sejmu, mianowicie projekt podjęcia przez Sejm deklaracji brzmiącej:</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JanuszKorwinMikke">„Sejm Rzeczypospolitej deklaruje, że od dnia dzisiejszego projekty zmian porządku dziennego głosowane będą każdy z osobna”.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JanuszKorwinMikke">Uzasadnienie: Głosowanie...</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#JanuszKorwinMikke">Nie, to nie jest regulamin, bo póki regulamin nie będzie przyjęty - a nie możemy codziennie zmieniać regulaminu - mamy prawo zgodnie z art. 55 regulaminu Sejmu podjąć wiążącą deklarację.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#JanuszKorwinMikke">Uzasadnienie: Tego typu łączne głosowanie prowadzi do manipulacji, np. ktoś może zgłosić projekt zupełnie absurdalnej uchwały po to, żeby przy łącznym głosowaniu odrzucić wszystkie, również ustawy słuszne. Może być tego typu manipulacja.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#JanuszKorwinMikke">Chciałbym również prosić przy okazji o pewną powagę przy rozpatrywaniu tego typu, i nie tylko tego typu, wniosków, bo niestaranność w zrozumieniu intencji prowadzi do czegoś takiego, że Wielce Czcigodny Poseł z Kongresu Liberalno-Demokratycznego zgłasza wniosek o łączne rozpatrzenie ustaw rozszerzających porządek dzienny, potem Wielce Czcigodny Poseł z SLD zgłasza wniosek o zmianę, a nie o rozszerzenie, i w rezultacie ludzie nie wiedzą, nad czym głosują.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#komentarz">(„A psik!”)</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JózefZych">Na zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wobec złożenia dwóch nowych wniosków Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej prosi o półgodzinną przerwę.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#StefanNiesiołowski">Panie Marszałku! Najmocniej przepraszam, król Władysław Jagiełło przed bitwą pod Grunwaldem zamówił trzy msze, a KPN zamówi trzy przerwy. To jest parodia parlamentu. Bardzo proszę, żeby tym razem tego wniosku nie uwzględnić i przystąpić do głosowania. Od rana właściwie mamy do czynienia z permanentną kompromitacją Sejmu III Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#StefanNiesiołowski"> Po to, żeby ten Sejm mógł obradować, wielu ludzi bardzo wiele wycierpiało. I dlatego bardzo proszę pana marszałka, żeby żadnych przerw w tej chwili nie ogłaszać. </u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Uniknęlibyśmy, panie pośle, tzw. kompromitacji, gdyby na wczorajszym lub dzisiejszym posiedzeniu Konwentu Seniorów, zgodnie z zasadą, jaką wcześniej przyjmowaliśmy, uprzedzono nas, iż zostanie zgłoszony wniosek o łączne głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Wicepremier Henryk Goryszewski: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O godz. 11 mieli się spotkać u mnie prezesi 5 wielkich banków.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W jakiej sprawie?)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#HenrykGoryszewski">Chwileczkę, zaraz powiem, w jakiej sprawie, poczekajcie panowie. Miałem się spotkać z dyrektorami i prezesami największych przedsiębiorstw poszukujących kredytów eksportowych i inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#HenrykGoryszewski">Polska jest w tej chwili rozkładana przez ludzi z partii, które robią sobie z niej zabawę. Chcę to publicznie stwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Kwaśniewski: Proszę o głos w sprawie formalnej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JózefZych">Chwileczkę. Zwracam się do pana Goryszewskiego, bo nie wiem, czy występował przed chwilą jako poseł, czy jako wicepremier. Panie pośle, sądzę, że regulamin na tej sali obowiązuje wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#JózefZych">Zamykam dyskusję. Nie dopuszczam do zabrania głosu, panie pośle, bardzo mi przykro.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Kwaśniewski: Ale ja w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#JózefZych">W sprawie formalnej, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#AleksanderKwaśniewski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Myślę, że warto trochę uspokoić tę atmosferę, i tu zwracam się do kolegów posłów z Konfederacji Polski Niepodległej, żeby zrezygnowali z prośby o przerwę, bo rzeczywiście niepotrzebnie przedłuża to nasze obrady. Trwają one tak długo nie z woli ugrupowań opozycyjnych, ale w wyniku przyjętej przez koalicję rządową błędnej koncepcji, drogi na skróty z wnioskiem...</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#AleksanderKwaśniewski">...łącznego głosowania nad poprawkami dotyczącymi porządku obrad. I przyznajmy, że ta nieszczęśliwa koncepcja nigdy już na tej sali się nie pojawi, bo już dawno przyjęlibyśmy porządek obrad. Dlatego prosiłbym Konfederację Polski Niepodległej o rezygnację z przerwy i o przeprowadzenie w tej chwili głosowań.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Aczkolwiek jest taka tradycja w tym Sejmie, to jednak ze względu na to, iż wnioski są gotowe i jesteśmy opóźnieni, wniosku o przerwę nie uwzględniamy.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Oprócz wniosku o reasumpcję, który zreferowałem, wpłynęły dalsze wnioski o reasumpcję, z których najdalej idący jest wniosek Sojuszu Lewicy Demokratycznej, a także wnioski dotyczące punktu 7 porządku dziennego, to znaczy budżetu. Wobec tego zgodnie z zasadą najpierw głosować będziemy nad najdalej idącym wnioskiem - o reasumpcję, przy czym chcę podkreślić, że Prezydium Sejmu nie zajmuje stanowiska poza tym wypadkiem, kiedy Konwent Seniorów wyraźnie się wypowiedział.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#JózefZych">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za uwzględnieniem wniosku Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej o reasumpcję wszystkich przeprowadzonych w dniu dzisiejszym głosowań, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 381 posłów. Za wnioskiem głosowało 161 posłów, przeciwko - 183, 37 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek o reasumpcję wszystkich przeprowadzonych w dniu dzisiejszym głosowań został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#JózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia wniosku trzech klubów w sprawie przeprowadzonego tu łącznego głosowania. Przypomnę, że chodzi o głosowanie łączne nad przyjęciem do porządku dziennego dodatkowych punktów zgłoszonych przez kluby parlamentarne i poszczególnych posłów.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za reasumpcją głosowania dotyczącego przyjętego rozstrzygnięcia o łącznym głosowaniu nad uzupełnieniem porządku dziennego, za wnioskiem pana posła Raja, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 384 posłów. Za wnioskiem o reasumpcję głosowało 190 posłów, przeciwko - 179, wstrzymało się od głosu 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek o reasumpcję głosowania dotyczącego przyjętego rozstrzygnięcia o łącznym głosowaniu nad uzupełnieniem porządku dziennego został uwzględniony.</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#JózefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia następnych wniosków o reasumpcję.</u>
          <u xml:id="u-57.18" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Kolejny wniosek podpisany regulaminowo przez 30 posłów dotyczy tego, aby na podstawie art. 114 regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej przeprowadzić reasumpcję głosowania nad wnioskiem o skreślenie punktu 7 porządku dziennego. Uzasadnienie: „Wynik tego szczególnie ważnego głosowania budzi, naszym zdaniem, uzasadnione wątpliwości. Nie jest jasne, ile głosów padło za wnioskiem, ile zaś przeciw wnioskowi. Podałem wynik: 160 głosów za, 169 przeciw. Tymczasem wynik podany na tablicy świetlnej i na wydruku jest inny - 160 głosów za i 162 głosy przeciw. W związku z zaistnieniem tej różnicy uważamy, że przy obliczaniu wyniku głosowania mogły powstać inne błędy. Z powyższych względów prosimy o reasumpcję”.</u>
          <u xml:id="u-57.19" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Sprawdziliśmy wydruk, zapis i prostuję, że rzeczywiście przejęzyczyłem się i podałem wynik 169, ale nie ma to merytorycznego uzasadnienia, gdyż wniosek został odrzucony 162 głosami, a zatem nie miało to wpływu na wynik głosowania. To prostuję.</u>
          <u xml:id="u-57.20" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-57.21" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o reasumpcję głosowania nad wnioskiem o skreślenie punktu 7 porządku dziennego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-57.22" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-57.23" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-57.24" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za wnioskiem o reasumpcję głosowało 185 posłów, przeciw - 188, 7 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-57.25" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek o reasumpcję głosowania nad wnioskiem o skreślenie punktu 7 porządku dziennego został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-57.26" who="#JózefZych">W tym stanie rzeczy rozstrzygnęliśmy sprawę reasumpcji dotyczącej...</u>
          <u xml:id="u-57.27" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AndrzejRaj">Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! Dla ułatwienia podejmowania decyzji przez Sejm wycofuję swój wniosek o łączne głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nareszcie.)</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">‍(Poseł Jan Rulewski: Po głosowaniu jest to niemożliwe.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Wobec rezygnacji z poprzednio zgłoszonego wniosku dotyczącego łącznego głosowania i odrzucenia wszystkich zgłoszonych wniosków o uzupełnienie porządku obrad, oczywiście dalsze postępowanie w tej sprawie jest bezprzedmiotowe. Przejdziemy wobec tego do normalnej procedury. I w tym momencie, Wysoki Sejmie, mam prośbę, abyśmy wspólnie zastanowili się nad tym, czy rzeczywiście zawinił regulamin i czy rzeczywiście prowadzący obrady popełnił błąd.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#JózefZych">Przechodzimy do głosowania już zgodnie z zasadą regulaminową.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#JózefZych">Parlamentarny Klub Porozumienia Centrum wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: „Poselski projekt uchwały w sprawie odwołania Jana Marii Rokity z funkcji ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów”. Uzasadnienie zostało poprzednio odczytane. Czy wymaga powtórzenia?</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodanie następującego punktu porządku dziennego: Poselski projekt uchwały w sprawie odwołania Jana Marii Rokity z funkcji ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 374 posłów. Za wnioskiem głosowało 124, przeciw - 195, wstrzymało się od głosu 55 posłów.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek o uzupełnienie porządku obrad w tej części został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny „Ruch dla Rzeczypospolitej” wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja rządu na temat przygotowywanej przez Ministerstwo Obrony Narodowej umowy wojskowej z Rosją.</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#JózefZych">Poprzednio odczytałem uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej”.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodanie następującego punktu porządku dziennego: Informacja rządu na temat przygotowywanej przez Ministerstwo Obrony Narodowej umowy wojskowej z Rosją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.16" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-59.17" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.18" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 109 posłów, przeciw - 212, wstrzymało się od głosu 58 posłów.</u>
          <u xml:id="u-59.19" who="#JózefZych">Stwierdzam, iż Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-59.20" who="#JózefZych">Unia Pracy - Koło Parlamentarne wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Poselski projekt uchwały w sprawie powołania Komisji do zbadania wykonania uchwały Sejmu z dnia 14 lutego 1992 r. w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-59.21" who="#JózefZych">Uzasadnienie zostało odczytane poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-59.22" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez Unię Pracy.</u>
          <u xml:id="u-59.23" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodanie następującego punktu porządku dziennego: Poselski projekt uchwały w sprawie powołania Komisji do zbadania wykonania uchwały Sejmu z dnia 14 lutego 1992 r. w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.24" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.25" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-59.26" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.27" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 184 posłów, przeciw - 167, wstrzymało się od głosu 29 posłów.</u>
          <u xml:id="u-59.28" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-59.29" who="#JózefZych">Koło Poselskie „Spolegliwość” wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja ministra finansów na temat sytuacji na polskim rynku ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-59.30" who="#JózefZych">Uzasadnienie zostało odczytane.</u>
          <u xml:id="u-59.31" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Koła Poselskiego „Spolegliwość”.</u>
          <u xml:id="u-59.32" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodanie następującego punktu porządku dziennego: Informacja ministra finansów na temat sytuacji na polskim rynku ubezpieczeniowym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.33" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.34" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-59.35" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 147 posłów, przeciw - 175, wstrzymało się od głosu 58 posłów.</u>
          <u xml:id="u-59.36" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-59.37" who="#JózefZych">Komisja Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu wnosi o dodanie punktu w brzmieniu: Przedstawiony przez Komisję Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu projekt uchwały w sprawie sytuacji młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-59.38" who="#JózefZych">Uzasadnienie zostało odczytane.</u>
          <u xml:id="u-59.39" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.40" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Przedstawiony przez Komisję Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu projekt uchwały w sprawie sytuacji młodego pokolenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.41" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.42" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-59.43" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.44" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 185 posłów, przeciw - 155, 39 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-59.45" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek.</u>
          <u xml:id="u-59.46" who="#JózefZych">Pan poseł Marek Maciej Siwiec wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Poselski projekt uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady ds. Radia i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-59.47" who="#JózefZych">Uzasadnienie było odczytane poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-59.48" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.49" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodanie następującego punktu porządku dziennego: Poselski projekt uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady ds. Radia i Telewizji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.50" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.51" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-59.52" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.53" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 381 posłów. Za wnioskiem głosowało 187 posłów, przeciw - 172, wstrzymało się od głosu 22 posłów.</u>
          <u xml:id="u-59.54" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek.</u>
          <u xml:id="u-59.55" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Stwierdzam, iż porządek dzienny, wraz z przyjętymi zmianami, został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-59.56" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.57" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, na podstawie art. 108 ust. 1 regulaminu Sejmu proponuje ustalenie limitów czasowych dla klubów i kół poselskich oraz wyznaczenie czasu wystąpień posłów nie zrzeszonych w debatach nad niektórymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-59.58" who="#JózefZych">Propozycje w tej sprawie zostały zamieszczone w doręczonym posłom porządku dziennym posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-59.59" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje debatę średnią nad sprawozdaniami komisji:</u>
          <u xml:id="u-59.60" who="#JózefZych">- o stanowisku Senatu w sprawie ustawy konstytucyjnej o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym;</u>
          <u xml:id="u-59.61" who="#JózefZych">- o założeniach polityki społeczno-gospodarczej w 1993 r., a także debatę krótką w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-59.62" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-59.63" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PiotrWójcik">W imieniu Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej” proszę o rozważenie propozycji przeprowadzenia debaty długiej w sprawie „małej konstytucji” i debaty średniej w sprawie punktu pierwszego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WitMajewski">Panie marszałku, mam pytanie: czy klub zgłaszał na posiedzeniu Konwentu Seniorów propozycje zmiany porządku, bo to są punkty, które były przyjęte wcześniej. Dlatego też chcę wiedzieć, czy ta sprawa była poruszana na posiedzeniu Konwentu Seniorów i jak Konwent Seniorów ustosunkował się do niej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, w tej chwili uzgadniamy treść wniosków, żeby nie było niejasności, gdy poddam je pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Wójcik: Można?)</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#JózefZych">Zaraz, tylko to wyjaśnimy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przechodzimy do głosowania nad wnioskami zgłoszonymi przez Ruch dla Rzeczypospolitej. Ponieważ zgłoszony został wniosek i sprzeciw wobec niego, głosować będziemy nad propozycją Ruchu dla Rzeczypospolitej, aby przeprowadzić debatę długą w sprawie ustawy konstytucyjnej. Prezydium Sejmu proponowało, aby była to debata średnia.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#JózefZych">Dotyczy to oczywiście tylko poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej” w sprawie debaty długiej przy głosowaniu nad poprawkami Senatu do ustawy konstytucyjnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania. W głosowaniu wzięło udział 367 posłów. Za wnioskiem głosowało 91 posłów, przeciw - 264, od głosu wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#JózefZych">Przechodzimy do głosowania nad drugim wnioskiem, a mianowicie o to, aby w sprawie punktu pierwszego, chodzi o zmianę regulaminu Sejmu, odbyła się debata średnia.</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o debatę średnią w pierwszym punkcie dotyczącym zmiany w regulaminie Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-63.14" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-63.15" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-63.16" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki. W głosowaniu wzięło udział 361 posłów. Za wnioskiem głosowało 22 posłów, przeciw - 307, wstrzymało się od głosu 32 posłów.</u>
          <u xml:id="u-63.17" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek został oddalony.</u>
          <u xml:id="u-63.18" who="#JózefZych">Wobec tego w tej sprawie zostały przyjęte propozycje Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-63.19" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje również rozpatrzenie interpelacji i zapytań poselskich w dniu dzisiejszym w godzinach od 18 do 20, rozpatrzenie stanowiska Senatu w sprawie ustawy konstytucyjnej o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą w drugim dniu posiedzenia, czyli w piątek, oraz rozpatrzenie sprawozdania komisji o założeniach polityki społeczno-gospodarczej w 1993 r. w trzecim dniu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-63.20" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje w przedstawionym zakresie przyjął.</u>
          <u xml:id="u-63.21" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-63.22" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje łączne rozpatrzenie w pierwszym czytaniu projektów ustaw: o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r. oraz o zmianie niektórych ustaw dotyczących zaopatrzenia emerytalnego. W sprawie tego wniosku sprzeciw wniósł Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej. Wobec zgłoszonego sprzeciwu propozycje Prezydium Sejmu poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-63.23" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-63.24" who="#JózefZych">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu o łączne rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 1992 oraz o zmianie niektórych ustaw dotyczących zaopatrzenia emerytalnego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-63.25" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-63.26" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-63.27" who="#JózefZych">Ogłaszam wyniki głosowania. W głosowaniu wzięło udział 364 posłów. Za wnioskiem Prezydium Sejmu głosowało 205 posłów, przeciw - 133, wstrzymało się od głosu 26 posłów.</u>
          <u xml:id="u-63.28" who="#JózefZych">Stwierdzam, że propozycja Prezydium Sejmu została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-63.29" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęliśmy poprzednio w głosowaniu, że nad sprawami budżetu odbędzie się debata krótka. Później do tego punktu porządku dziennego dołączono jeszcze sprawy emerytalne. Mam pytanie: czy dyskusja nad tymi dwoma sprawami odbędzie się również w ramach debaty krótkiej, bo jeśli takie jest stanowisko Prezydium Sejmu, to proszę przynajmniej odnotować, że składam protest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, wobec sprzeciwu zgłoszonego przed chwilą poddam pod głosowanie propozycje Sejmu, aby w sprawie dotyczącej projektów ustaw o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r. i niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym odbyła się debata krótka.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Prezydium Sejmu, aby w sprawie dotyczącej projektów ustaw o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r. oraz o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym odbyła się debata krótka, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 360 posłów, za wnioskiem głosowało 178 posłów, przeciw - 170, wstrzymało się od głosu 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek Prezydium Sejmu został uwzględniony.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przypominam, że pan poseł Marek Maciej Siwiec wnosi o łączne rozpatrzenie projektów ustaw dotyczących radiofonii i telewizji oraz projektu uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady do Spraw Radia i Telewizji. Pragnę tylko przypomnieć, że ustawy są w trzecim czytaniu, natomiast projekt uchwały byłby w pierwszym czytaniu, czyli generalnie rzecz biorąc regulaminowo sprawy te powinny być rozpatrzone oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#JózefZych">Poddaję zatem pod głosowanie wniosek pana posła.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#StefanNiesiołowski">Przepraszam bardzo, panie marszałku, ale jeżeli pan marszałek mówi, jeśli dobrze zrozumiałem, że regulaminowo powinno być to rozpatrywane oddzielnie, to, o ile wiem, nad regulaminem się nie głosuje. W takim razie prosiłbym, żeby wniosku pana posła Siwca z SLD nie poddawać w ogóle pod głosowanie, jako sprzecznego z regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Pan marszałek dobrze robi. O co chodzi?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, proponuję, żebyśmy nie powracali tutaj do różnych praktyk. Sejm rozstrzygnie za chwilę w taki sposób, jaki jest najbardziej prawidłowy. Przypominam, pan poseł zgłasza wniosek o łączne rozpatrzenie projektów ustaw oraz projektu uchwały. Ja z obowiązku informuję, jak sprawa się przedstawia.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#JózefZych">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za łącznym rozpatrzeniem projektów ustaw dotyczących radiofonii i telewizji oraz projektu uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady do Spraw Radia i Telewizji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#JózefZych">Pana posła Niesiołowskiego proszę, żeby głośno nie rozmawiał w czasie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 358 posłów. Za wnioskiem głosowało 82 posłów, przeciw - 221, wstrzymało się od głosu 55 posłów.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#JózefZych">Stwierdzam, że wniosek o łączne rozpatrzenie projektów ustaw dotyczących radiofonii i telewizji oraz projektu uchwały w sprawie trybu powołania Krajowej Rady do Spraw Radia i Telewizji został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#JózefZych">Informuję, że Senat nie wniósł zastrzeżeń do ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Prawo celne.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#JózefZych">Informuję, że w sali nr 67 w starym Domu Poselskim działa rządowy punkt konsultacyjny do spraw projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na 1992 r. oraz założeń polityki społeczno-gospodarczej w 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#JózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej o projektach uchwał w sprawie zmiany uchwały - regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 445, 514 i 520).</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#JózefZych">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zmiana regulaminu jest sprawą ważną i dotyczy nas wszystkich,...</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#JanuszSzymański">...myślę więc, że powinny być warunki do realizacji tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JózefZych">Proszę państwa, proszę o zajmowanie miejsc, bo przeszkadzacie państwo posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JanuszSzymański">Komisje: Regulaminowa i Spraw Poselskich oraz Ustawodawcza przedstawiają Wysokiej Izbie sprawozdanie zawarte w druku nr 520 o poselskim i wniesionym przez Prezydium Sejmu projektach uchwał w sprawie uchwały - regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 445 i 514). Nowelizacja wiąże się z ustaleniem procedury rozpatrywania propozycji dokonania zmian w ustawach uchwalonych przez Sejm, jak również w ustawach o zmianie konstytucji czy ustawy konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JanuszSzymański">Chcę przypomnieć, że w obecnie obowiązującej konstytucji w rozdziale 3 są zawarte przepisy, które ogólnie, lakonicznie regulują tę procedurę. Przypomnę również, że zgodnie z art. 27 ust. 1 Konstytucji RP „Uchwaloną przez Sejm ustawę, z wyjątkiem ustawy budżetowej, przekazuje się Senatowi do rozpatrzenia. Senat może w ciągu miesiąca od dnia przekazania ustawy zgłosić Sejmowi propozycje dokonania w niej określonych zmian lub jej odrzucenia. Nieprzyjęcie przez Sejm propozycji Senatu uchwalane jest większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów”. To lakoniczne rozstrzygnięcie konstytucyjne wywołało wiele kontrowersji i sporów między dwiema Izbami polskiego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#JanuszSzymański">Chcę powiedzieć, że pod rządami tej samej normy w praktyce konstytucyjnej pojawiły się dwie różne interpretacje. Pierwsza interpretacja, która nie znalazła zapisu i rozstrzygnięcia regulaminowego, była oparta na rozwiązaniu dopuszczającym instytucję pata ustawodawczego. A więc Sejm w drodze wyraźnie podjętych uchwał rozstrzygał bądź o przyjęciu, bądź o odrzuceniu poprawki Senatu. Rzecz oczywiście dotyczy ustawy zwykłej, ustawy dochodzącej do skutku zwykłą większością głosów. W sytuacji, kiedy nie było przyjęcia bądź odrzucenia poprawki Senatu, postępowanie ustawodawcze ulegało zamknięciu, a więc ustawa nie dochodziła do skutku i tym samym mieliśmy do czynienia z patem ustawodawczym.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#JanuszSzymański">W nowym regulaminie Izby w art. 51 przyjęto, podkreślam, pod rządami tej samej normy, inną interpretację reguły zapisanej w art. 27. Mianowicie w art. 51 przyjęto zasadę, z której wynika, że nie istnieje taka instytucja, jak pat ustawodawczy. Zgodnie z dyspozycją art. 51 regulaminu, jeżeli Sejm nie odrzuci propozycji Senatu większością kwalifikowaną 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów, poprawkę uważa się za przyjętą. W debacie towarzyszącej drugiemu czytaniu regulaminu podkreślano wielokrotnie, że jest to interpretacja contra legem. Jednak większość posłów przesądziła o zapisaniu tej reguły w regulaminie. W trakcie praktyki stosowania art. 51 bardzo często po ogłoszeniu wyników głosowania nad poprawkami Senatu posłowie stwierdzali, że to rozwiązanie jest niezgodne z obowiązującą konstytucją, następuje bowiem przekłamanie, które polega na tym, że jest prymat woli Senatu, a nie Sejmu, co nie znajduje uzasadnienia w treści obowiązującej konstytucji, a przede wszystkim jej art. 20 ust. 3, który mówi, że to Sejm uchwala ustawy, a nie Senat, jak to wynika z art. 51 nowego regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Ta materia zmiany regulaminu wynika również z rozpatrywania poprawek Senatu dotyczących propozycji dokonania zmian do ustawy konstytucyjnej. W tej mierze projekt czy inicjatywę zmiany regulaminu wniosło Prezydium Sejmu. Mianowicie chodzi również o przepisanie jasnych zasad proceduralno-organizacyjnych dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu. Tak jak podkreślałem, konstytucja posługuje się bardzo lakonicznym rozstrzygnięciem, fragmentarycznym zapisem, który wymaga uzupełnienia w regulaminie Sejmu. Chcę z tego miejsca odpowiedzialnie powiedzieć, że najwłaściwiej, najlepiej byłoby zmienić konstytucję i zapisać jasną normę proceduralną w ustawie zasadniczej. Jednak to wymaga całego cyklu postępowania, od złożenia inicjatywy do uchwalenia zmiany również przez Sejm i Senat, czyli pokazuje, że jest pewne zapętlenie czy zasupłanie tej procedury.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#JanuszSzymański">W drodze praktyki konstytucyjnej wielokrotnie uzupełniano postanowienia regulaminu Sejmu tak, by mieściły się one w ramach obowiązującej konstytucji i były w zgodzie z dyspozycjami zawartymi w konstytucji, tak aby regulamin pełnił funkcję uzupełniającą, interpretacyjną, a jednocześnie by te zapisy pozostawały w zgodzie z konstytucyjnymi zasadami dotyczącymi procedury uchwalania ustaw.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#JanuszSzymański">Z punktu widzenia funkcji i charakteru konstytucji i regulaminu Sejmu wzajemny stosunek tych dwóch aktów określa się zazwyczaj w taki oto sposób:</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#JanuszSzymański">1. Pozytywnie, bowiem regulamin może uzupełniać, wyjaśniać, konkretyzować normy konstytucji. Można przyjąć, że konkretyzacja norm konstytucji za pomocą norm regulaminu Sejmu ma miejsce wtedy, gdy przepisy konstytucji wyznaczają w sposób mniej lub bardziej wyraźny wszystkie podstawowe elementy normy konstytucyjnej, nie przesądzając jednak w całości o proceduralno-organizacyjnych warunkach jej realizacji. W takich warunkach właśnie regulamin jest aktem wykonawczym i to ma miejsce teraz; przepisujemy normy proceduralno-organizacyjne do wykonania określonej dyspozycji konstytucyjnej, będące konkretyzacją tych przepisów. Uzupełnianie norm konstytucyjnych przez regulamin oznaczać będzie zawsze taką sytuację, gdyż przepisy konstytucyjne zawierają jedynie dyspozycje dotyczące normy, pozostawiają natomiast lukę do wypełnienia przez regulamin, gdy idzie o określenie warunków, a więc hipotezy i środków realizacji norm. Uzupełniająca w stosunku do konstytucji rola regulaminu Sejmu będzie zatem tym większa, im bardziej ogólne, niepełne, niekompletne będą przepisy konstytucji. To chcę z całą mocą podkreślić, że w tym wypadku mamy do czynienia z taką sytuacją. Konstytucja jest napisana, powiedziałbym, niedbale, niechlujnie, pozostawia wiele wątpliwości i w praktyce, w drodze regulaminu te luki, te wątpliwości i tę ogólność, niepełność stwierdzeń uzupełniamy.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#JanuszSzymański">2. Negatywnie, jako zakaz zmiany norm konstytucji przez normy regulaminu. Niewyobrażalna zatem jest sytuacja, że poprzez zmianę regulaminu Sejmu dokonujemy zmiany konstytucji. Musi to być zmiana pozostająca w zgodzie z obowiązującym prawem, z obowiązującą konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#JanuszSzymański">Chcę powiedzieć, że te kwestie w komisji były przedmiotem wnikliwego oglądu. Zaprezentowano trzy poglądy, przy czym komisja - większość - zaproponowała Izbie ten pogląd, który zawarty jest w druku nr 520. Otóż chcę przedstawić jak gdyby sumę tych poglądów, które przedstawiono w komisji odnośnie do przepisania procedury rozpatrywania poprawek tak do ustaw zwykłych, jak i do ustaw o zmianie konstytucji czy ustawy konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#JanuszSzymański">Pierwszy pogląd polega na tym, że wystarczająca jest dyspozycja obecnie obowiązującego art. 51 i ten artykuł ma również zastosowanie do rozpatrywania poprawek Senatu do ustawy o zmianie konstytucji bądź ustawy konstytucyjnej. Chcę powiedzieć, że art. 51, i to jest niesporne, nie dotyczy procedury uchwalenia nowej konstytucji, bowiem została podjęta ustawa konstytucyjna o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i tam procedura jest przepisana. Zgromadzenie Narodowe uchwala ostateczny tekst konstytucji, przy czym ostateczne potwierdzenie tekstu konstytucji następuje w drodze referendum. To jest niesporne. Krótko mówiąc, część posłów będących w dwóch komisjach wyrażała pogląd, że należy per analogiam zastosować aktualnie obowiązującą dyspozycję art. 51, że za przyjętą uważa się poprawkę Senatu, która nie została odrzucona przez Sejm większością kwalifikowaną 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#JanuszSzymański">Chcę tu przypomnieć obowiązujące obecnie brzmienie art. 106 konstytucji: „Zmiana konstytucji może nastąpić tylko w drodze ustawy uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów”. Artykuł ten zawarty jest w odrębnym rozdziale 11 - Zmiana konstytucji. Pierwszy pogląd sprowadza się do tego, że symetryczne procedury wynikające z obecnie obowiązującego art. 51 należy stosować tak do ustawy zwykłej, jak i do ustawy konstytucyjnej czy ustawy o zmianie konstytucji. Mówiłem wcześniej o wątpliwościach, które były związane z art. 51, obowiązującym obecnie, jeszcze do tej sprawy wrócę.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#JanuszSzymański">Drugi pogląd, który został zaprezentowany, i też nie zyskał poparcia większości w komisjach, sprowadzał się do tego, że należy przyjąć rozwiązanie zawarte w art. 51, uwzględniające instytucję pata ustawodawczego. Instytucja pata ustawodawczego miałaby zastosowanie i do ustawy zwykłej, i do ustawy konstytucyjnej, bądź do ustawy o zmianie konstytucji. Otóż w świetle obowiązującej konstytucji - art. 27 ust. 1, jak również pozostałe ustępy - uprawniony, zdaniem części posłów zasiadających w dwóch komisjach, jest pogląd, że z treści art. 27 ust. 1, jak również art. 27 ust. 3 pkt 3 wynika, że Sejm musi się odnieść wyraźnie do propozycji Senatu dokonania zmiany ustawy uchwalonej przez Sejm...</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Uchwały.)</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#JanuszSzymański">Uchwały. A więc musi podjąć uchwałę wyrażającą stanowisko Izby odnośnie do tej poprawki. W związku z tym wyobrażalna jest sytuacja, że Sejm może odrzucić poprawkę wymaganą większością głosów, może przyjąć poprawkę większością głosów, jak również może być taki stan, że nie ma wyraźnego przyjęcia ani odrzucenia. W tym wypadku mamy do czynienia z niedojściem ustawy do skutku, a więc z instytucją pata ustawodawczego. Tym samym oznacza to, że postępowanie ustawodawcze z tą ustawą ulega zamknięciu, a więc kończy się.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#JanuszSzymański">Trzeci zaprezentowany pogląd opiera się na właściwym odczytaniu, zdaniem większości, treści art. 27 ust. 1 w związku z art. 20, i wyraźnie rozgranicza procedurę dojścia do skutku czy zajęcia przez Sejm stanowiska odnośnie do poprawek Senatu w wypadku ustawy zwykłej - określa to art. 51 regulaminu w nowym brzmieniu - i asymetryczną procedurę w przypadku poprawek Senatu czy propozycji dokonania zmian w ustawie o zmianie konstytucji bądź ustawie konstytucyjnej - i to jest uczynione w art. 116 poprzez dodanie ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#JanuszSzymański">Powstaje problem właściwego odczytania art. 106 konstytucji. Zanim jednak do tego przejdę, chciałbym ustosunkować się i przedstawić argumenty większości, która proponuje takie rozstrzygnięcie dotyczące ram proceduralno-organizacyjnych Sejmu przy rozpatrywaniu poprawek Senatu do ustaw zwykłych. To zawiera projekt uchwały zawarty w sprawozdaniu dwóch komisji w druku nr 520. Zdaniem większości w komisjach najistotniejszą sprawą jest danie odpowiedzi na następujące pytanie: Czy dla przyjęcia przez Sejm senackich propozycji zmian w ustawie konieczne jest uchwalenie przez Sejm tych zmian, a ściślej pozytywne podjęcie odpowiedniej uchwały, czy też za wystarczające należy uznać ich nieodrzucenie, a więc niepodjęcie, np. wskutek braku kwalifikowanej większości, uchwały odrzucającej propozycje zmian.</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#JanuszSzymański">I tutaj, zdaniem większości, to jest zawarte w sprawozdaniu, podstawowym i decydującym argumentem jest fakt, że zgodnie z art. 20 ust. 3 konstytucji organem uchwalającym ustawy jest Sejm, a nie Senat. Konstytucja co prawda zapewnia Senatowi współuczestnictwo w rozpatrywaniu projektów ustaw, ale nie prymat, a więc nadrzędność, czy też równorzędność w podejmowaniu ostatecznych decyzji ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-70.18" who="#JanuszSzymański">Należy, zdaniem większości w komisjach, z całą mocą podkreślić, iż za niedopuszczalną należy uznać taką wykładnię przepisów konstytucji, która by wolę Senatu stawiała ponad wolą Sejmu. Stąd komisje proponują, aby wola Sejmu w przedmiocie ustalenia ostatecznej treści ustawy, przyjęcia lub nieprzyjęcia propozycji Senatu była artykułowana w sposób jednoznaczny, a więc była wyrażona w formie podjętej uchwały. Niedopuszczalne jest zatem utożsamianie nieodrzucenia poprawek Senatu z ich przyjęciem. I można sobie wyobrazić taką sytuację, że 60% ogólnej liczby posłów głosuje za odrzuceniem poprawki Senatu, a 40% za przyjęciem. Czy to oznacza, że przyjęcie jest faktycznie wolą Sejmu? Otóż nie, następuje przekłamanie.</u>
          <u xml:id="u-70.19" who="#JanuszSzymański">Dodatkowym jeszcze argumentem przemawiającym za taką procedurą rozpatrywania przez Sejm poprawek do ustawy zwykłej jest przepis - art. 27 ust. 3 pkt 3 konstytucji - który określa przesłanki złożenia przez prezydenta RP podpisu pod ustawą i stanowi w tym punkcie, że prezydent podpisuje ustawę, jeżeli „Sejm uchwali proponowane przez Senat zmiany lub odrzuci propozycje Senatu”. Tak więc wyraźne brzmienie przepisu - art. 27 ust. 3 pkt 3 konstytucji - statuuje akceptowanie w Sejmie proponowanych przez Senat zmian w ustawach nie inaczej, jak tylko przez podejmowanie stosownych uchwał Sejmu. I są to zasadnicze argumenty przemawiające za taką zmianą.</u>
          <u xml:id="u-70.20" who="#JanuszSzymański">Chcę podkreślić również, że komisja podporządkowała się dokładnie praktyce konstytucyjnej, jeśli chodzi o stosowanie art. 27 ust. 1, do czasu przyjęcia nowego regulaminu. Mianowicie przyjęto zasadę proceduralną, że Sejm ustosunkowuje się do poprawek Senatu nie bezpośrednio, a więc nie bezpośrednio do treści, lecz poprzez stanowisko komisji. Zgodnie bowiem z regulaminem komisje wnoszą albo o przyjęcie poprawki Senatu, albo o odrzucenie. Głosujemy nad stanowiskiem komisji, czyli ustosunkowujemy się do poprawek Senatu poprzez stanowisko komisji. I ta zasada znajduje wyraźną recepcję w ust. 2 art. 51 zmiany regulaminu. Mianowicie marszałek Sejmu poddaje pod głosowanie w pierwszej kolejności wniosek zgodny ze stanowiskiem komisji. W tym kontekście chciałbym wskazać na pewną dystynkcję: wniosek mniejszości zawarty w pkt. 3 w istocie wprowadza te same reguły proceduralne, natomiast różnica w lit. a polega na tym, że wnioskodawca nie proponuje, by Sejm postępował wedle tej procedury. Byliście państwo wielokrotnie świadkami, jak niefortunnie brzmi taki wniosek poddany pod głosowanie, kiedy komisje proponują przyjąć poprawkę, a marszałek zaczyna od odrzucenia. I wtedy faktycznie jest pewien kłopot z wydedukowaniem, jaka jest wola Sejmu w tym przedmiocie. Tak więc zwróciłem tu uwagę na tę dystynkcję.</u>
          <u xml:id="u-70.21" who="#JanuszSzymański">I teraz jest kwestia zasadnicza. Myślę, że to nawet przesądza o pewnej zmianie regulaminu, jeśli chodzi o tryb rozpatrywania poprawek do ustawy konstytucyjnej. Chcąc zakończyć ten problem, nadmienię tylko, że dwie konstytucje z okresu XX-lecia międzywojennego były bardziej precyzyjne i nie pozostawiały w tym zakresie wątpliwości. Myślę, że „mała konstytucja” w pewien sposób też nawiązuje do doświadczeń z XX-lecia międzywojennego; tej jasności dzisiaj nie mamy. Mianowicie w Konstytucji marcowej w art. 35 była mowa o tym, że Sejm zmiany proponowane przez Senat uchwala zwykłą większością głosów albo odrzuca większością 11/20 głosów, a więc jasne były reguły proceduralne. Natomiast w Konstytucji kwietniowej w art. 53 ust. 2 była mowa o tym, że uchwałę Senatu - odrzucającą projekt lub wprowadzającą do niego zmiany - uważa się za przyjętą, jeżeli Sejm nie odrzuci jej większością 3/5 głosów, a więc w konstytucji obowiązywały jasne reguły, których nie ma obecnie. Konstytucja, jak powiedziałem, zawiera luki.</u>
          <u xml:id="u-70.22" who="#JanuszSzymański">Chciałbym w tej chwili skoncentrować się na art. 116 i dodaniu dwóch ustępów. Mianowicie chcę przypomnieć, że nowela kwietniowa z 1989 r. pozostawiła nie zmieniony art. 106 i wprowadziła drugą Izbę polskiego parlamentu. Zawsze jednak zachodzi pewna dezorientacja, czy to jest druga Izba polskiego parlamentu czy organ stricte wchodzący w skład parlamentu, bo mamy do czynienia z dwoma odrębnymi organami parlamentarnymi - z Sejmem i z Senatem; może jeszcze z trzecim organem typu zgromadzenie, mianowicie ze Zgromadzeniem Narodowym. W konstytucji zaś w art. 106 - w jednoartykułowym rozdziale 11 zatytułowanym „Zmiana konstytucji” - przewidziano jedynie taką dyspozycję: „Zmiana konstytucji może nastąpić tylko w drodze ustawy, uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej większością co najmniej 2/3 głosów...”. Powstał problem przy dokonywaniu pierwszej zmiany konstytucji pod rządami noweli kwietniowej, czy Senat w ogóle może w świetle tej dyspozycji uczestniczyć w procesie zmiany konstytucji. Tymczasem treść ustaleń „okrągłostołowych” nie budzi wątpliwości, gdyż z zapisu dotyczącego stanowiska w sprawie reform politycznych wynika wyraźnie, że Senat będzie wraz z Sejmem uczestniczył w nowelizowaniu i uchwalaniu konstytucji. A więc dyspozycja polityczna była jasna. Powstała jednak pewna nielogiczność i to, zdaniem większości, bardzo istotna: skoro bowiem zmiana konstytucji w Sejmie następuje przy spełnieniu wymogu większości kwalifikowanej 2/3 głosów, to jest to nielogiczne, jeśli chodzi o procedurę ustosunkowywania się do poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-70.23" who="#JanuszSzymański">W gruncie rzeczy większość uznała, że do rozpatrzenia propozycji Senatu mają zastosowanie przede wszystkim art. 106 i art. 20 konstytucji, że to Sejm uchwala ustawy, a „Zmiana konstytucji może nastąpić tylko w drodze ustawy, uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej większością co najmniej 2/3 głosów...”. Większość uznała, że właściwe odczytanie zasad proceduralnych, określonych w art. 106, umożliwia ich realizację - poprzez zmiany regulaminu - w następującej formie: tylko pozytywne ustosunkowanie się Sejmu do poprawek Senatu - i to wymaganą większością 2/3 głosów - skutkuje efektywnym ustosunkowaniem się Izby do poprawki Senatu. A więc jeżeli Sejm opowie się większością 2/3 głosów za przyjęciem, za uchwaleniem propozycji dokonania zmiany, to tym samym poprawka zostaje przyjęta. Jeżeli nie ma większości 2/3, to poprawka zostaje odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-70.24" who="#JanuszSzymański">Chcę powiedzieć, że mniejszość wyraziła pogląd, że skoro zmiana konstytucji następuje tylko w drodze ustawy, to analogicznie powinny mieć zastosowanie reguły proceduralne określone w art. 27 ust. 1, a więc reguła, że nieprzyjęcie propozycji Senatu dokonania zmian w ustawie uchwalonej przez Sejm następuje większością 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-70.25" who="#JanuszSzymański">Zdaniem większości art. 27 ust. 1 nie powinien mieć zastosowania, a dyspozycja zawarta w art. 106 powinna znaleźć uzupełnienie w regulaminie Sejmu, tak jak to przedstawiłem Wysokiej Izbie, że Sejm uchwala propozycje Senatu dotyczące zmiany konstytucji lub ustawy konstytucyjnej większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Komisje proponują też dodać ust. 4 do art. 116, mówiący, że „Jeżeli Sejm nie przyjmie propozycji Senatu większością określoną w ust. 3, wówczas uważa się ją za odrzuconą”.</u>
          <u xml:id="u-70.26" who="#JanuszSzymański">Chcę podkreślić z całą mocą, że jest to sytuacja nadzwyczajna, która ma prowadzić do określenia procedury ustosunkowywania się Sejmu do licznych poprawek zgłoszonych przez Senat do ustawy konstytucyjnej o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą a wykonawczą. Mianowicie większość uznała, że dla określenia ram proceduralnych właściwe jest odczytanie dyspozycji art. 106, a nie, jak to proponuje mniejszość w trzecim wniosku mniejszości w lit. b, że również odpowiednio ma zastosowanie dyspozycja art. 27 ust. 1 i dalsze.</u>
          <u xml:id="u-70.27" who="#JanuszSzymański">Chcę w imieniu wysokich komisji stwierdzić tylko tyle, że zarzut co do legalności aktualnej treści art. 51 jest tak samo celny i mocny, jak formułowanie jakichkolwiek innych zarzutów. Chcę tym samym powiedzieć, że w tej chwili jest sprawą rozstrzygnięcia politycznego, który z trzech sposobów Wysoka Izba chce zaakceptować i przyjąć jako normę proceduralno-organizacyjną przy rozpatrywaniu propozycji zmian. Te przepisy, które zostały zawarte w zasadniczej treści sprawozdania dwóch komisji: Komisji Ustawodawczej i Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, w druku nr 520, zmierzają do realizacji zarówno dyspozycji zawartej w art. 20 konstytucji (że najwyższym organem władzy państwowej jest Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i że Sejm uchwala ustawy), jak również dyspozycji art. 106 konstytucji (zmiana konstytucji może nastąpić tylko w drodze ustawy). Poprawka zmierza do tego, że wszystkie ustawy wpływające na zmianę treści konstytucji, ustawy uchwalane przez Izbę - chodzi w tym wypadku o ustawę o zmianie konstytucji bądź ustawy konstytucyjne - mogą być podejmowane tylko większością kwalifikowaną 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-70.28" who="#JanuszSzymański">Jak powiedziałem i przedstawiałem, w toku dyskusji zetknęły się trzy spojrzenia, trzy poglądy. Większość uznała, że pogląd, który zaprezentowałem obszerniej jest, jej zdaniem, do zaakceptowania i stąd w imieniu dwóch komisji, Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, proponuje ograniczenie czasu wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#JózefZych">Otwieram zatem dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#JózefZych">Mamy wystąpienia zarówno klubowe, jak i indywidualne.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#JózefZych">Proszę o zabranie głosu panią poseł Olgę Krzyżanowską z Unii Demokratycznej. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Zbigniew Galek, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że po roku pracy w Sejmie zdajemy sobie sprawę, że czasami drobne zmiany regulaminu mogą zasadniczo i dramatycznie wpłynąć na losy ustawy i w pewien sposób na losy kraju. Ta zmiana regulaminu, nad którą dzisiaj dyskutujemy, mimo że dotyczy tylko dwóch artykułów regulaminu, jest zmianą bardzo ważną, ponieważ wkracza jakby w materię konstytucyjną. Wydaje mi się, że głosując dzisiaj, wyrazimy swoje polityczne zdanie - bo tak to bywa w głosowaniu - powinniśmy więc, podejmując odpowiednią decyzję, zrobić to z należytą uwagą.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiam w imieniu Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna, który opowiada się za przyjęciem stanowiska komisji. Nie chcę zabierać państwu czasu, nie będę powtarzała trzech poglądów - dwa z nich są zawarte we wnioskach mniejszości i trzeci wyrażony jest w stanowisku komisji - bo wypływają one, o czym pan poseł sprawozdawca był uprzejmy powiedzieć, z pewnego braku spójności w konstytucji między art. 27, który był tu dzisiaj często cytowany, i art. 106. Dlaczego klub nasz opowiada się za stanowiskiem komisji dotyczącym zmiany dotychczasowego brzmienia art. 51 regulaminu. Otóż mówi on o tym, że głosujemy tylko raz nad poprawką zgłoszoną przez Senat. Natomiast stanowisko komisji, które mój klub popiera, jest takie, że będziemy głosować dwa razy. Powiem o tym w skrócie, ale może w taki sposób, żebyśmy wszyscy zrozumieli, o co chodzi. Jeżeli mamy poprawkę Senatu, to trzeba większości 2/3 głosów, aby ją odrzucić. Jeżeli nie uzyskujemy większości 2/3 na tak i 2/3 na nie (wracamy do tego pojęcia, o którym tutaj też już była mowa, pojęcia pata legislacyjnego), to postępowanie ustawodawcze ulega jakby zawieszeniu i praktycznie ustawy nie ma.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Uważamy, że nie jest to idealne wyjście, ale jako klub uważamy, że jest to lepsze niż sytuacja, kiedy właściwie dwa głosy w Senacie za jakąś poprawką będą wymagały 2/3 głosów w Sejmie, żeby wyrazić odrębne zdanie. Uważamy - nie ujmując nic powadze Senatu - że nie powinno tak być w tej chwili w Sejmie. Dlatego - jeśli chodzi o art. 51 - opowiadamy się za stanowiskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Opowiadamy się również za stanowiskiem komisji, które mówi, żeby artykuł na temat sposobu głosowania nad ustawami zwykłymi nie dotyczył ustaw konstytucyjnych. Chodzi o dodanie ust. 4 w zmienionym projekcie art. 116. Uważamy, że zasadnicza jest dyspozycja art. 106 konstytucji, który w rozdz. 11 wyraźnie mówi o zmianie konstytucji. Jest tam zasadnicza dyspozycja, że konstytucja powinna być uchwalana pozytywnie, a nie przez odrzucenie. Nasz klub, jeśli chodzi o projekt zmiany regulaminu w tych dwóch artykułach, opowiada się za przyjęciem przez Wysoką Izbę stanowiska Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej, mimo odrębnych zdań wyrażonych we wnioskach mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JózefZych">Głos zabierze pan poseł Zbigniew Galek, Polskie Stronnictwo Ludowe. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Tadeusz Mazurkiewicz, Konfederacja Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#ZbigniewGalek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony nam w druku nr 520 projekt zmian w regulaminie Sejmu budzi w nas ambiwalentne odczucia.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#ZbigniewGalek">Po pierwsze, czy zmiana ta rzeczywiście jest potrzebna? O ile dobrze zrozumieliśmy inicjatywę Prezydium Sejmu, chodzi o to, aby przy głosowaniu nad poprawkami Senatu do „małej konstytucji” nie doszło do pata legislacyjnego oraz o to, aby zadośćuczynić wymogom art. 106 Konstytucji RP. Należy podkreślić, że projekt proponuje zmiany, które precyzują również ogólne zasady głosowania nad poprawkami Senatu. Uściślenie przepisów art. 51 regulaminu Sejmu jest potrzebne i to nie budzi naszych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#ZbigniewGalek">Wracając zatem do podstawowego pytania o zasadność nowelizacji regulaminu Sejmu w kwestii głosowania nad poprawkami Senatu zgłoszonymi do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych, nie należy zapominać, że w dotychczasowym trybie uchwalono wiele zmian w konstytucji i podobne zastrzeżenia nie były formułowane. Trudno zatem przyjąć za dobrą monetę przedstawione nam argumenty formalnoprawne. Naszym zdaniem takie podejście do podstawowych zasad rządzących procesem ustawodawczym jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#ZbigniewGalek">Przedstawiona w projekcie zmiana dotycząca głosowania nad poprawkami Senatu do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych opiera się na następujących założeniach. Po pierwsze, zasadniczy projekt konstytucji lub ustaw konstytucyjnych uchwalony przez Sejm jest obowiązujący już przed głosowaniem nad ewentualnymi poprawkami Senatu. Po drugie, zasady głosowania nad poprawkami Senatu określone w art. 27 Konstytucji RP nie dotyczą głosowania nad poprawkami Senatu do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#ZbigniewGalek">Powyższe tezy nie wydają się słuszne. Trzeba by w takim wypadku uznać, że głosowanie nad poprawkami Senatu jest równoznaczne ze zmianą konstytucji, a przecież konstytucja, jak i każda inna ustawa, jest uchwalona dopiero wówczas, gdy Sejm rozpatrzy ewentualne poprawki Senatu, a prezydent nie zgłosi weta lub weto takie zostanie rozpatrzone przez Sejm. Zatem rozpatrywanie poprawek Senatu mieści się w procesie legislacyjnym i może być traktowane tylko jako element tego procesu. Biorąc to pod uwagę, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego wnosi o odrzucenie przedłożonego w druku nr 520 projektu nowelizacji regulaminu Sejmu. Gdyby ta propozycja nie uzyskała jednak wystarczającego poparcia, proponujemy przegłosowanie koniecznych, naszym zdaniem, poprawek.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#ZbigniewGalek">Opierając się na założeniach, które wyżej omówiłem, komisje proponują w zmianie dotyczącej art. 116 regulaminu Sejmu, aby przyjęcie poprawek Senatu do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych było uchwalane większością 2/3 głosów, choć przy innych ustawach poprawki Senatu odrzuca się większością 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#ZbigniewGalek">W proponowanych zmianach regulaminu Sejmu przyjęto tryb postępowania zupełnie niezgodny z art. 27 ust. 1 (zdanie drugie) konstytucji Rzeczypospolitej. Cytuję: „Nieprzyjęcie przez Sejm propozycji Senatu uchwalane jest większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów”.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#ZbigniewGalek">Sprzeczność pojawia się w projekcie zmian regulaminu w konstrukcji ust. 1 w art. 51 - ust. 1 jest w całości wyłączony przy postępowaniu z poprawkami Senatu do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych (o tym mówi ust. 5 w art. 51).</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#ZbigniewGalek">W myśl projektu, przy poprawkach Senatu do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych nie będzie się przeprowadzało głosowania nad odrzuceniem tych poprawek, jedynie nad ich przyjęciem - i to stanowi niezgodność z przytoczonym przepisem konstytucji Rzeczypospolitej. Ponieważ głosowanie nad przyjęciem poprawek Senatu nie jest regulowane w konstytucji Rzeczypospolitej, lecz jedynie w regulaminie Sejmu, regulamin ten może zaostrzyć kryteria głosowania w omawianym przypadku - tak jak jest w projekcie. Jednak nie wydaje się uprawniona rezygnacja z konstytucyjnej normy odrzucania poprawek Senatu większością 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#ZbigniewGalek">Reasumując, wydaje się celowe wprowadzenie do przedłożonego nam projektu następujących zmian. W projekcie, w zmianie 1 dotyczącej art. 51 ust. 1, tekst powinien brzmieć: „Sejm odrzuca poprawki Senatu większością co najmniej 2/3 głosów” i należy dodać nowy ust. 2 w brzmieniu: „W razie nieodrzucenia poprawek Senatu Sejm przyjmuje je większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów”. Dotychczasowe ustępy 2–5 uzyskałyby oznaczenie 3–6.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#ZbigniewGalek">Wydaje się to na pierwszy rzut oka nieuzasadnione, bo przecież komisja zgłasza propozycje, czy daną poprawkę przyjąć czy odrzucić, również w przypadku poprawek Senatu do konstytucji lub ustaw konstytucyjnych. Dlaczego zatem wyłącza się ten przepis? Jesteśmy zdania, że ust. 5, po przenumerowaniu jako ust. 6, w art. 51 powinien brzmieć: „Przepisów ust. 2, 4, 5 nie stosuje się do rozpatrywania przez Sejm propozycji Senatu dotyczącej zmiany konstytucji lub ustawy konstytucyjnej”.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#ZbigniewGalek">Ponadto wydaje się celowe, aby zamiast dodawania zmian w art. 116 regulaminu Sejmu, przepisy dotyczące głosowania nad poprawkami Senatu były zgromadzone w jednym miejscu. Dlatego propozycja zawarta w zmianie 2 projektu powinna brzmieć: „Po art. 51 dodaje się art. 51a w brzmieniu” - i dalej jak w projekcie, z tym że oznaczenia ustępów byłyby inne i art. 51a posiadałby ust. 1 i ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#ZbigniewGalek">W konsekwencji, gdyby zostały przyjęte sformułowane wyżej uwagi, to, po pierwsze, Sejm przyjmowałby lub odrzucał poprawki Senatu dotyczące konstytucji większością 2/3 głosów, po drugie, w przypadku tego rodzaju poprawek również obowiązywałaby zasada, że najpierw głosowane byłyby wnioski komisji.</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#ZbigniewGalek">Zwracam się do Wysokiej Izby o uważne rozpatrzenie naszych wniosków przed głosowaniem, ponieważ naszym zadaniem jest tworzenie prawa, a nie manipulacje prawem. Powinniśmy kierować się dyrektywą rzetelności, a nie lękiem.</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#JózefZych">Obecnie zabierze głos pan poseł Andrzej Tadeusz Mazurkiewicz z Konfederacji Polski Niepodległej. Kolejnym mówcą będzie pan poseł Grzegorz Schreiber, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spór o art. 51 regulaminu Sejmu wbrew pozorom nie jest tylko sporem o literę prawa, jest to także spór polityczny. Zasadnicze pytanie, na które Wysoka Izba będzie musiała udzielić odpowiedzi, brzmi: Czy Senat ma dyktować kształt ustaw czy też nie? Czy rola ta tylko i wyłącznie będzie należała do Sejmu? Sądząc po głosach, które padały w dyskusji na posiedzeniach komisji regulaminowej i ustawodawczej, zdania na ten temat również są podzielone. Mój klub, klub KPN, uważa, że decydująca rola w tej mierze powinna przypadać Sejmowi. W związku z tym, rozpatrując bardzo uważnie proponowane przez komisje zmiany art. 51, zastanawialiśmy się, którą drogę należy wybrać. Pan poseł sprawozdawca przedstawiał tutaj trzy możliwe koncepcje i trzy możliwe argumentacje za poszczególnymi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Naszym zdaniem, należy przyjąć koncepcję, która zawarta jest w trzecim wniosku mniejszości, i za tym wnioskiem mniejszości klub KPN będzie się opowiadał. Gdyby natomiast ów wniosek nie został uwzględniony, uważamy, iż należy opowiedzieć się za wersją przedstawioną przez połączone komisje, z tym że zgłaszamy dodatkowo dwie poprawki, mianowicie by skreślić w zmianie 1 ust. 5 w art. 51 oraz by skreślić zmianę 2 w całości.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Naszym zdaniem, zmiana 2 jest niestety w sprzeczności z art. 27 ust. 1 konstytucji, którego zapis dotyczy wszystkich ustaw z wyjątkiem ustawy budżetowej. Dlatego też zgłaszamy te dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#JózefZych">Obecnie głos zabierze pan poseł Grzegorz Schreiber, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe. Kolejnym, ostatnim przed przerwą mówcą będzie pan poseł Bolesław Twaróg, Porozumienie Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#GrzegorzSchreiber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za dwa dni rozpatrywać będziemy poprawki Senatu do ustawy konstytucyjnej. Dzisiaj mamy zmienić zasady głosowania nad tymi poprawkami, zasady, które przyjęliśmy niecałe 3 miesiące temu i nikt ich głośno nie kwestionował, gdy przekazywaliśmy do Senatu uchwalony przez nas tekst „małej konstytucji”.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#GrzegorzSchreiber">Nasi szermierze regulaminowi, którzy po kilka razy dziennie wbiegają na tę trybunę, aby wykazać się biegłością w rozpoznawaniu tajników regulaminowych, dopiero na poprzednim posiedzeniu Sejmu zauważyli, że art. 51 regulaminu Sejmu nie można zastosować do ustawy konstytucyjnej. Przyczynę tak późnej reakcji uzasadnili zdziwieniem, że Senat skorzystał ze swych konstytucyjnych uprawnień i wniósł poprawki do tekstu „małej konstytucji”.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#GrzegorzSchreiber">Gdyby Senat wiedział, jaki los czeka jego poprawki, pewnie by w całości odrzucił projekt „małej konstytucji”. Nad takim wnioskiem, jak wiemy, Senat głosował. Jednak po to, aby projektu nie odrzucił, trzymano go w błogiej nieświadomości i dopiero gdy „małej konstytucji” nie odrzucił, lecz złożył jedynie poprawki, postanowiono go za to ukarać. Najpierw Prezydium Sejmu przygotowało uzupełnienie art. 51 regulaminu. W nowej wersji opracowanej przez Prezydium poprawki Senatu miałoby się nie, jak dotychczas, odrzucać, ale przyjmować kwalifikowaną większością 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#GrzegorzSchreiber">Ale komisji regulaminowej i tego było za mało - postanowiła nałożyć na Senat karę dodatkową w postaci całkowicie zmienionego art. 51, który odtąd miałby wyznaczać Senatowi miejsce w kącie już nie tylko w czasie uchwalania konstytucji, ale także w trakcie wszelkich w zasadzie prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#GrzegorzSchreiber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, nie może zgodzić się na tak drastyczne ograniczenie, zmarginalizowanie roli Senatu. Wypada w tym miejscu wyjaśnić, na czym, naszym zdaniem, polega owo zmarginalizowanie znaczenia Senatu. Dwa tylko przykłady i tylko odnośnie do roli Senatu przy uchwalaniu ustaw konstytucyjnych. Otóż jeżeli chodzi o siłę oddziaływania, możliwości Senatu zostają w zasadzie zrównane z możliwościami pojedynczego posła. Jaka jest bowiem różnica pomiędzy posłem, który może wnieść swoje poprawki w trakcie debaty, a Senatem, całym jego składem, skoro zarówno propozycje owego pojedynczego posła, jak i poprawki Senatu, mają być przyjmowane tą samą większością 2/3 głosów. I drugi przykład, bardziej jeszcze drastyczny. Aby odrzucić poprawki Senatu, wystarczy, jeżeli Sejm zbierze dwukrotnie mniej głosów niż musi niekiedy zgromadzić w celu odrzucenia propozycji komisji sejmowej. Jak pamiętamy, komisja zaproponowała tekst „małej konstytucji”, do którego wielu posłów próbowało wprowadzić zmiany. Kilkakrotnie uzyskali nawet większość w tej Izbie, ale niczego nie osiągnęli, gdyż dla poprawienia dzieła komisji sejmowej należało zebrać aż 2/3 głosów poselskich. Tak więc aby oddalić propozycje przegłosowane w komisji przez kilkanaście, a w skrajnych wypadkach nawet przez kilka osób, Sejm musiał zebrać kwalifikowaną większość głosów, natomiast dla oddalenia poprawek Senatu wystarczyć ma raptem nieco ponad 1/3 głosów, a więc - jak powiedziałem - dwukrotnie mniej.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#GrzegorzSchreiber">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym w tym miejscu zaapelować do naszego zdrowego rozsądku. Nie dokonujmy w trakcie rozpoczętego procesu legislacyjnego zmian w zasadach postępowania, abyśmy nie doszli do takich właśnie absurdów. Wystarczy uznać, że tryb zmiany konstytucyjnej określony w art. 106 konstytucji nie implikuje sposobu głosowania nad poprawkami Senatu i że ma tutaj zastosowanie art. 51 regulaminu Sejmu. Przecież w 1989 r., w trakcie dokonywania zmian konstytucji, niektóre poprawki do przyjętego przez komisję sejmową projektu ustawy uchwalano zwykłą większością głosów. Dzisiaj mamy do czynienia z poprawkami Senatu, którego ranga, nawet jeżeli nie ma być równa randze Sejmu, powinna jednak pozostać bardziej znaczna niż ranga i oddziaływanie pojedynczego posła czy pojedynczej komisji sejmowej, choćby zwała się konstytucyjną. Nie straszmy przy tym rzekomą przewagą Senatu, bo gdyby ona rzeczywiście miała miejsce, Sejm nie mógłby postawić Senatu na baczność, w kącie, jak pod pozorem stwierdzenia o zachwianiu równowagi między obu izbami dzisiaj próbuje czynić.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#GrzegorzSchreiber">Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe głosować będzie zatem za przyjęciem pierwszego wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#JózefZych">Jako ostatni przed przerwą głos zabierze pan poseł Bolesław Twaróg, Porozumienie Centrum. Po przerwie jako pierwszy wystąpi pan poseł Jan Kulas, NSZZ „Solidarność”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#BolesławTwaróg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Parlamentarny Klub Porozumienia Centrum zgłasza zdecydowany sprzeciw wobec projektu uchwały zmieniającej regulamin Sejmu w sposób sprzeczny z konstytucją i z podstawowymi zasadami tworzenia prawa. Sejm pierwszej kadencji uchwalił niedawno znaczną większością głosów taki zapis nowego regulaminu, który określa jedyny prawnie dopuszczalny sposób głosowania nad poprawkami Senatu. Zgodnie z tym zapisem proponowane przez Senat i nie odrzucone większością 2/3 głosów zmiany uważa się za przyjęte. Natomiast sposób głosowania nad poprawkami zaproponowany w omawianej uchwale jest sprzeczny z zapisami konstytucji i właśnie ta zmiana - nie sam regulamin - jest nie uprawnioną próbą regulowania unormowań konstytucyjnych aktem niższego rzędu. Twierdzenia te postaram się krótko uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#BolesławTwaróg">Po pierwsze, w całej konstytucji nie ma ani jednego słowa o tym, że Sejm powinien głosować nad przyjęciem proponowanych przez Senat zmian. Przepis art. 27 mówi o jednym tylko trybie, a mianowicie o trybie odrzucania propozycji Senatu kwalifikowaną większością 2/3 głosów. Stosowanie procedury innej, sprowadzającej się do przyjmowania poprawek zwykłą większością głosów, a więc otwierającej możliwość nieuchwalenia na wskazanych zasadach, jest niedopuszczalne. Skutki nieuzyskania odpowiedniej większości 2/3 głosów są w świetle wykładni językowej oczywiste. Brak odrzucenia oznacza bowiem przyjęcie, które jest przeciwieństwem odrzucenia. Nie ma jakichkolwiek podstaw w przepisach dla konstruowania stanu pośredniego, w którym ustawa jest jednocześnie i nie odrzucona, i nie uchwalona.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#BolesławTwaróg">Po drugie, w polskim prawie konstytucja jest aktem normatywnym mającym postać ustawy - ustawy ważnej i uchwalanej odmiennie, bo kwalifikowaną większością głosów, ale tylko ustawy. Nie ma żadnego merytorycznego powodu, aby stosować inny tryb odnoszenia się Sejmu do poprawek Senatu wnoszonych do ustaw konstytucyjnych niż tryb przewidziany dla pozostałych ustaw, a to właśnie proponuje się wprowadzić poprzez nowelizację art. 116 regulaminu. Nowelizacja ta przy tym miałaby być dokonana w sposób iście kuriozalny. Pomijając już sprzeczność z prawem, o której mówiłem wcześniej, zapis zmiany art. 116 jest taki, że Sejm po jego ewentualnym uchwaleniu ośmieszy się z powodu jawnej niekonsekwencji. Zapis ten prowadzi do sytuacji, którą w języku potocznym można będzie przedstawić w sposób następujący: Sejm co prawda nie głosował nad odrzuceniem poprawek Senatu, ale i tak je odrzucił. Jest to wersja nieco lepsza od proponowanej przez Prezydium Sejmu, która brzmi mniej więcej tak: Jeśli Sejm ani nie przyjmie poprawek Senatu, ani nie odrzuci, to znaczy że jednak odrzucił. Obie propozycje należą jednak do gatunku tych, które nie przyniosą chwały Sejmowi, a przecież w żaden sposób nie można dopuścić, aby błędne, bezprawne i wewnętrznie sprzeczne przepisy stały się obowiązującą normą pracy tej Izby.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#BolesławTwaróg">I wreszcie po trzecie, nie ma racji bytu popierająca uchwałę interpretacja wyprowadzona z art. 106 Konstytucji RP, na który powołują się autorzy nowelizacji regulaminu. Przepis ten, zresztą historycznie wcześniejszy niż Senat III Rzeczypospolitej i wprowadzony w czasie, kiedy to nie przewidywano, że Senat będzie kiedykolwiek istniał w Polsce, dotyczy wyłącznie zachowań Sejmu przy uchwalaniu zmian konstytucji, natomiast w żadnym wypadku nie dotyczy głosowania nad poprawkami Senatu, którą to materię reguluje tylko art. 27. Z art. 106 można co najwyżej wyprowadzić argument wspierający przedstawioną przeze mnie wcześniej interpretację art. 27. W art. 106 stanowi się bowiem wyraźnie, że zmiana konstytucji następuje w drodze ustawy, co ponownie unaocznia, iż konstytucja jest ustawą i tylko ustawą.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#BolesławTwaróg">Poza tymi argumentami merytorycznymi muszę na zakończenie wypowiedzieć z ubolewaniem zdanie na temat koniunkturalizmu politycznego, z jakim mamy właśnie do czynienia, a którym Sejm w żadnym wypadku kierować się nie powinien. Otóż wziąwszy pod uwagę tryb zgłoszenia propozycji zmiany regulaminu, a także sposób wprowadzenia tej zmiany pod obrady Sejmu, wyraźnie widać, że nie chodzi tu o zasady prawa, lecz o doraźny cel polityczny, jakim jest chęć przeforsowania „małej konstytucji” w wersji uchwalonej przez Sejm, przy całkowitym pozbawieniu Senatu wpływu na jej treść. Takie instrumentalne traktowanie prawa jest spekulacją, do której absolutnie nie wolno dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#BolesławTwaróg">Dlatego proszę Wysoką Izbę, aby zechciała przychylić się do pierwszego wniosku mniejszości i raczyła projekt uchwały w całości odrzucić. Sądzę, że w ten sposób uda się nam nie tylko zapobiec złamaniu prawa, ale też podtrzymać wielowiekową tradycję dwufazowego procesu legislacyjnego, jaki od zawsze obowiązywał w niepodległej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#JózefZych">Jest jedna tylko sprawa, mianowicie znów wracamy do starej zasady, że przepisy prawa powinny być interpretowane w duchu politycznym, a to już pewnie jest niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#JózefZych">Proszę o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#RyszardJastrzębski">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy obiadowej odbędą się następujące posiedzenia:</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#RyszardJastrzębski">Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego - w sali nr 106; Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna - w sali nr 118; Koła Poselskiego „Chrześcijańska Demokracja” - w sali nr 343; Komisji Samorządu Terytorialnego - w sali kolumnowej; Komisji Zdrowia - w sali nr 13 w budynku nr 3; Prezydium Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej - w sali nr 105 przy Biurze Stosunków Międzyparlamentarnych, stary Dom Poselski, I piętro.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#RyszardJastrzębski">Posiedzenie konstytucyjne grupy bilateralnej Polsko-Norweskiej odbędzie się w dniu 16 bm. (piątek) o godz. 8.30 w pokoju nr 100 przy Biurze Stosunków Międzyparlamentarnych, stary Dom Poselski, I piętro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#JózefZych">Posiedzenie Konwentu Seniorów odbędzie się o godz. 13.40.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#JózefZych">Bezpośrednio po przerwie obiadowej, około godz. 15, odbędą się głosowania nad projektami uchwał w sprawie zmiany regulaminu i nad ustawami, których rozpatrywanie przewidziano w porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#JózefZych">Zarządzam przerwę do godz. 15.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 27 do godz. 15 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AndrzejKern">Proszę o przerwanie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#AndrzejKern">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#AndrzejKern">Kontynuujemy dyskusję nad sprawozdaniem Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej o projektach uchwał w sprawie zmiany uchwały - regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#AndrzejKern">W tej chwili głos zabierze pan poseł Jan Kulas z Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”. Przygotuje się pan poseł Kazimierz Barczyk.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Są takie chwile, kiedy trzeba się umieć przyznać do słabości i potknięć. Myślę, że to jest ta chwila, kiedy trzeba wyraźnie, uczciwie, otwarcie powiedzieć, że uchwalony przez nas 3 miesiące temu regulamin Sejmu nie wytrzymał próby czasu. Okazuje się, że trzeba w nim dokonać wielu istotnych zmian. Właśnie dlatego posłowie „Solidarności” będą za szybką nowelizacją regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#JanKulas">Nie możemy godzić się z taką praktyką, że Sejm przez ponad 3 godziny przyjmuje porządek obrad. Nie można też godzić się z taką praktyką, że pojedynczy posłowie mogą wnosić do porządku obrad nieskończoną liczbę poprawek. Nie można już dłużej godzić się z tym, aby za wnioski mniejszości uważane były głosy pojedynczych posłów. Takich wniosków mogą być dziesiątki, a nawet setki. Wiele jeszcze innych propozycji można by tutaj zgłosić. Regulamin Sejmu wymaga szybkiej i daleko idącej zmiany. Przede wszystkim chodzi tu o art. 51, który mówi, że jeśli Sejm nie odrzuci propozycji Senatu większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów, to wówczas uważa się je za przyjęte. Szkoda, trzeba to z żalem powiedzieć, że tak oczywiste potknięcie nie zostało wcześniej zauważone, szczególnie przez naszych znakomitych prawników. My też się do tego niedopatrzenia przyznajemy. Były wprawdzie pojedyncze głosy w tej sprawie, ale nie znalazły poparcia.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#JanKulas">Zapis, który przed chwilą odczytałem, sprawia, że Sejm jako główna Izba ustawodawcza po prostu zaczyna tracić tę rolę, że niewspółmiernie wzrosła rola Senatu. Niektórzy zaczynają wręcz mówić o senatokracji. Z taką funkcją Senatu naturalnie zgodzić się nie można. Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność” ceni sobie prace Senatu, ale uważa, że ta korekcyjna rola Senatu powinna być zracjonalizowana i umiarkowana, a także dostosowana do aktualnej sytuacji panującej w całym parlamencie. Wiadomo, że regulamin Sejmu w konfrontacji z rozdrobnieniem politycznym parlamentu po prostu nie wytrzymał próby czasu.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#JanKulas">Proponowana w tej chwili uchwała dokonuje istotnej zmiany, bowiem teraz, jeśli ją przyjmiemy, Sejm będzie odrzucał propozycje Senatu większością co najmniej 2/3 głosów albo je przyjmował większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Istotą tej zmiany jest to, że między przyjęciem a odrzuceniem poprawek Senatu będą zarządzane na życzenie klubów, a nawet chyba przedstawicieli kół, przerwy pomiędzy poszczególnymi głosowaniami. Praktyka dowodzi, że jest potrzebny większy namysł, przygotowanie się do tych ważnych głosowań. Stąd uważam, że te przerwy odegrają istotną rolę. Jeżeli w ponownym głosowaniu Sejm odpowiednio nie przyjmie propozycji Senatu lub jej nie odrzuci, postępowanie ustawodawcze ulega zamknięciu.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#JanKulas">Nie można się też zgodzić z takim ujęciem sprawy, które polega na demonizowaniu roli tzw. pata legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#JanKulas">Wydaje mi się, że ten zapis w dużej mierze ma być jakby ustawodawczym hamulcem bezpieczeństwa. To jest chyba właściwsze i lepsze ujęcie tematu.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#JanKulas">Ta nowelizacja regulaminu zmierza również do określenia trybu głosowania nad ustawą konstytucyjną. Jest powiedziane, że Sejm uchwala propozycje Senatu dotyczące zmiany konstytucji lub ustawy konstytucyjnej większością co najmniej 2/3 głosów, i dalej: jeżeli Sejm nie przyjmie propozycji Senatu większością określoną w tym ustępie, wówczas uważa się ją za odrzuconą.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#JanKulas">I na zakończenie chciałbym się odwołać do propozycji, które już przyjęliśmy wstępnie w Sejmie 1 sierpnia tego roku, kiedy głosowaliśmy nad tzw. małą konstytucją, w której w art. 17 jest bardzo rozsądna i bardzo rzeczowa, jak nam się wydaje, propozycja, a mianowicie że uchwałę Senatu odrzucającą ustawę lub poprawkę zaproponowaną w jego uchwale uważa się za przyjętą, jeżeli Sejm nie odrzuci bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#JanKulas">Senat naturalnie proponuje tutaj coś więcej niż większość bezwzględną, mianowicie większość 2/3 głosów. Trzeba otwarcie powiedzieć, że przy takim układzie politycznym parlamentu uzyskanie większości 2/3 głosów jest wymogiem nadzwyczaj trudnym, wręcz nie do spełnienia. To właśnie jest argument za poparciem przez nasz klub proponowanej tutaj uchwały. Uważamy, że ta zmiana regulaminu Sejmu ułatwi cały proces legislacyjny, w tym także przyjęcie ustawy konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#JanKulas">Nie zgadzamy się z epitetami, które tutaj padały, z zarzutami koniunkturalizmu, nadużywania pewnych słów, łamania prawa. Jeżeli ktoś tak twierdzi, może się w każdej chwili zwrócić do Trybunału Konstytucyjnego. Ta droga jest dla wszystkich otwarta. Uważamy, że dyskusja powinna być merytoryczna, rzeczowa, tak abyśmy tę ważną uchwałę dotyczącą zmiany regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej podjęli.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#JanKulas">Jednocześnie Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność” jest przeciwny wszystkim wnioskom mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#AndrzejKern">Głos zabierze pan poseł Kazimierz Barczyk, Ruch dla Rzeczypospolitej. Przygotuje się pan poseł Stefan Pastuszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#KazimierzBarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej” w sprawie proponowanej zmiany regulaminu Sejmu. Należy tu jednocześnie wyrazić ubolewanie, że projekt regulaminu nie został przesłany do Komisji Ustawodawczej, choć składaliśmy takie wnioski. Jestem przekonany, że wtedy w wielu szczegółach mógłby być lepiej przygotowany. Jednakże chciałem się tutaj wypowiedzieć w sprawach istotnych.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#KazimierzBarczyk">Po pierwsze, nie wolno zmieniać regulaminu w toku postępowania legislacyjnego wyraźnie z myślą o jednej ustawie, o „małej konstytucji”. Dobry przykład dał Senat 10 września br., odrzucając przed głosowaniem nad „małą konstytucją” propozycję zmiany swego regulaminu na korzyść tej właśnie Izby.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#KazimierzBarczyk">Po drugie, art. 106 konstytucji mówi, że jej zmiana następuje w formie ustawy i tylko ustawy uchwalanej przez Sejm większością 2/3 głosów. Art. 106 pochodzi z okresu, gdy w ustawie konstytucyjnej nie uwzględniano instytucji Senatu ani prezydenta. W tej sytuacji rola Senatu i prezydenta przy zmianie konstytucji określona została w art. 27 konstytucji. Warto podkreślić, co jest bardzo ważne, że gdyby do czasu zmiany konstytucji nie stosować art. 27, to i prezydent nie miałby prawa weta odnośnie do ustaw konstytucyjnych. Zawarty w art. 106 wymóg uzyskania większości 2/3 głosów dotyczy tylko przyjęcia ustawy konstytucyjnej przed przesłaniem jej do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#KazimierzBarczyk">Propozycja zawarta w zmianie 2 druku sejmowego nr 520 jest wyraźnie nowelą do konstytucji, jest próbą zmiany konstytucji za pomocą regulaminu Sejmu. Warto zauważyć, że art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu dotyczy tylko wniosków zgłaszanych w Sejmie, mówi się tam bowiem o wnioskach w sprawie projektu konstytucji, a nie uchwalonej konstytucji. Zgodnie z zapisem art. 27 konstytucji Senat wypowiada się w sprawie ustawy, a nie projektu ustawy. Do poprawek Senatu, także w sprawie ustawy konstytucyjnej, odnosi się więc art. 51 regulaminu Sejmu. Mowa oczywiście o stanie obecnym, a nie o stanie, który będzie po ewentualnym uchwaleniu poprawek.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#KazimierzBarczyk">Po trzecie, interpretacja art. 27 była przedmiotem polemiki między Sejmem i Senatem od 1989 r. Konstytucje przedwojenne, marcowa i kwietniowa, jednoznacznie regulowały relacje między Sejmem i Senatem. Rozstrzygnięcie tych kwestii w regulaminie Sejmu czy Senatu uchybia powadze Sejmu i Senatu, a więc i polskiego parlamentaryzmu. Zapis zawarty w art. 51 regulaminu Sejmu w jego dotychczasowym brzmieniu jest zgodny z art. 27 konstytucji, odwrotnie niż stosowana przed wprowadzeniem regulaminu praktyka. Tę praktykę przywrócimy, przyjmując propozycję zawartą w zmianie 1 w druku nr 520. Przyjęcie tej zmiany sprawi, że znów będzie możliwość wystąpienia tzw. pata legislacyjnego. Jest rzeczą bardzo ważną, ale też dyskusyjną, czy należy stwarzać sytuację, w której ten sam poseł, który głosował przeciwko czemuś, po kilku minutach będzie mógł głosować za w imię ratowania na przykład całości ustawy.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#KazimierzBarczyk">Po czwarte, nie wnikam w to, czy słuszne jest, aby normą konstytucyjną stawała się poprawka Senatu, za którą opowiedziała się mniejszość głosujących w Sejmie. Twierdzę, że zmiany tego rodzaju wymagają ustawy, i to ustawy konstytucyjnej, a nie regulaminu. Polityczny i prawny sens wprowadzenia do regulaminu poprawek proponowanych przez komisję sprowadza się do tego, że uregulowana będzie uchwałą materia konstytucyjna, skutkuje to po prostu tym, że dokonano by w trybie pozakonstytucyjnym rozstrzygnięcia o charakterze ustrojowym - bardzo istotnego ograniczenia roli Senatu przez faktyczne uniemożliwienie mu realnego wykonywania konstytucyjnej roli.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#KazimierzBarczyk">Klub Parlamentarny „Ruch dla Rzeczypospolitej” będzie popierał wnioski mniejszości zgłoszone do projektu uchwały. Będziemy zatem za odrzuceniem propozycji komisji.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#AndrzejKern">Głos zabierze pan poseł Stefan Pastuszewski z Chrześcijańskiej Demokracji. Przygotuje się pan poseł Andrzej Sielańczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#StefanPastuszewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uchwalony niedawno nowy regulamin Sejmu jest niedoskonały, opracowany i przegłosowany bowiem został pod dyktando kilku ugrupowań pragnących zdominować polską scenę polityczną. Nie byłoby w tym nic zdrożnego, gdyby nie fakt, że owe ugrupowania w rzeczywistości poza parlamentem nie są wcale dominujące, a ponadto polska scena polityczna nie jest jeszcze ukształtowana. Regulamin Sejmu, preferujący ugrupowania mające większą reprezentację parlamentarną, daje możliwość odgórnego sterowania całą demokracją. Kilka „okrągłostołowych” ugrupowań ułożyło się już i nie pozwala na swobodny rozwój życia politycznego w Polsce. Analizowany obecnie projekt zmiany regulaminu Sejmu kontynuuje ten trend. Dąży się w nim de facto do wyeliminowania realnego wpływu Senatu na ustawodawstwo, a Senat jest w jakimś tam stopniu reprezentantem mniejszości. Pozostawia się tym samym najważniejsze decyzje w gestii jednej Izby, która już nieraz wykazała, że jest omylna, a ponadto różnie zachowuje się w różnych sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#StefanPastuszewski">Chrześcijańska Demokracja, która się opowiada za jak najszerszym włączeniem społeczeństwa w rozwiązywanie spraw publicznych, co przecież zwiększa poczucie odpowiedzialności za państwo i przez to czyni to państwo silniejszym, będzie głosować przeciwko antydemokratycznej, wręcz sprzecznej z konstytucją zmianie regulaminu Sejmu. Jesteśmy za parlamentem z dwoma izbami, przeciwko trywialnej sejmokracji. Widmo pata legislacyjnego jest w tej sytuacji tylko pretekstem do przeforsowania koncepcji państwa etatystycznego z niewładnym, bo rozkojarzonym i pozbawionym wewnętrznej spójności, wewnętrznego systemu kontroli parlamentem, w praktyce jednoizbowym.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Andrzej Sielańczyk z Unii Polityki Realnej. Przygotuje się pani poseł Teresa Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#AndrzejSielańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dyskutowany dzisiaj projekt zmiany uchwały - regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ma oczywiście wyłącznie wymiar polityczny. Próba zmiany regulaminu Sejmu jest transmisją woli politycznej. Jak sądzę, u podłoża tego projektu leży zrozumienie, iż obraz polityczny Sejmu i Senatu różni się. Jest to próba przeprowadzenia tylnymi drzwiami woli politycznej obecnej większości sejmowej, woli, którą próbuje się narzucić także Senatowi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#AndrzejSielańczyk">Pomijając tę kwestię należałoby zadać pytanie, czy w takim razie regulacja ta, mimo takich przesłanek, będzie korzystna dla narodu, dla państwa, bo to w końcu jest chyba celem działania parlamentu. Udowodniono już ponad wszelką wątpliwość, że każde przedstawicielstwo, które jest mniej liczne, działa sprawniej, bardziej personifikując swoją działalność. Dzisiejsza 3-godzinna debata nad porządkiem dziennym, jak słusznie tu zauważono, świadczy o tym, iż niewład i inercja Wysokiej Izby są bardzo duże. (Na marginesie pozwolę sobie przypomnieć inicjatywę Unii Polityki Realnej, aby zmniejszyć liczebność Wysokiej Izby do 120 posłów, a Senatu do 50 senatorów.) Wracając do sprawy projektu należy się zastanowić, czy w takim razie oddanie pełnej władzy politycznej, władzy rzeczywistej w kraju jednej Izbie jest celowe. Owóż uważamy, że nie. Obecna relacja pomiędzy Sejmem a Senatem nie jest najlepsza. Przy opracowywaniu konstytucji należałoby zastanowić się nad możliwością wprowadzenia uprawnień dla Senatu w postaci konstruktywnego weta - i li tylko tego, odebrania zaś na przykład możliwości zgłaszania inicjatywy ustawodawczej. Jest taka możliwość. To zmieni na pewno zasady funkcjonowania państwa. Natomiast w tej sytuacji, to znaczy przy okazji zmiany regulaminu Sejmu, wprowadzenie zmian systemowych wydaje się być niedopuszczalne. W związku z tym Koło Poselskie Unii Polityki Realnej będzie głosowało za wnioskami mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pani poseł Teresa Liszcz z Porozumienia Centrum. Przygotuje się pan poseł Wit Majewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Jako przewodnicząca Komisji Ustawodawczej czuję się w obowiązku wyraźnie stwierdzić, że zaproponowana w sprawozdaniu komisji zmiana art. 116 regulaminu Sejmu jest sprzeczna z art. 27 konstytucji. Artykuł ten wyraźnie stanowi w ust. 2, iż nieprzyjęcie, czyli odrzucenie, propozycji Senatu następuje większością 2/3 głosów, tymczasem propozycja komisji idzie dokładnie w odwrotnym kierunku. Nie może być tak, że regulaminem zmieniamy konstytucję. Zdumiewa mnie nieco postawa pana posła Szymańskiego, członka równocześnie Komisji Ustawodawczej i Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, który tę propozycję obszernie uzasadnił, dodając jeszcze, że problem ten ma w istocie charakter polityczny. W ustach prawnika jest to nie do przyjęcia. Uważam, że powinniśmy szukać takiego rozwiązania i takiej interpretacji, które na gruncie prawnym doprowadzą do znalezienia sensownego wyjścia. Jest to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#TeresaLiszcz">Nie ulega dla mnie wątpliwości, że art. 27 odnosi się do głosowania nad propozycjami Senatu dotyczącymi wszystkich ustaw, w tym ustaw zmieniających konstytucję i ustaw konstytucyjnych, te ostatnie bowiem nie zostały wyłączone z tego artykułu i nie ma też w konstytucji innego przepisu, innej normy, która by dotyczyła głosowania nad poprawkami Senatu do ustaw konstytucyjnych i zmieniających konstytucję.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#TeresaLiszcz">Nie ulega, moim zdaniem, również wątpliwości, że art.106 nie jest tą normą, która by dotyczyła głosowania nad poprawkami Senatu, przede wszystkim dlatego, że art.106 pochodzi z 1952 r., kiedy nie tylko nie było Senatu, ale nikomu nawet się nie śniło o jego istnieniu, o jego przywróceniu. Gdybyśmy konsekwentnie uważali tak, jak sugerują autorzy sprawozdania i ci, którzy głosowali za jego przyjęciem, to w świetle art. 106 należałoby przyjąć, że Senat w ogóle nie uczestniczy w procesie uchwalania ustaw konstytucyjnych, i to byłaby postawa konsekwentna. Na szczęście jednak z przyczyn zasadniczych nikt z taką interpretacją i z takim wnioskiem nie występuje, a skoro tak, to trzeba uznać, że ponieważ art. 106 nie dotyczy głosowania nad poprawkami, to jedynym przepisem w konstytucji, który tej kwestii dotyczy, jest art. 27. I wobec tego nie możemy uchwalić dzisiaj zmiany regulaminu, która byłaby ewidentnie sprzeczna z art. 27, bo inaczej nasza uchwała zakwalifikuje się natychmiast do zaskarżenia przed Trybunałem Konstytucyjnym. Jednocześnie trudno zanegować, że pewne wątpliwości może budzić to, że w art. 106 jest wyraźnie powiedziane, iż Sejm uchwala konstytucję większością 2/3 głosów. Wobec tego wniosek mniejszości nr 3, który polega na tym, że głosowanie nad poprawkami do ustaw konstytucyjnych ma być przeprowadzane dokładnie w takim samym trybie jak do wszystkich ustaw, proponuję uzupełnić o ustęp odnoszący się już wyłącznie do ustaw konstytucyjnych. Mianowicie proponuję dodać do art. 116 nowy ust. 3 w następującym brzmieniu: „Po odrzuceniu lub przyjęciu propozycji Senatu dotyczących ustawy o zmianie konstytucji lub ustawy konstytucyjnej w trybie określonym w art. 51 Sejm przyjmuje ostateczny test takiej ustawy większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczny posłów”. Ta propozycja uwzględnia stosowaną obecnie praktykę, że kiedy Sejm kieruje ustawę do podpisu przez prezydenta, to używa takiej formuły, że ustala się ostateczny tekst konstytucji w takim brzmieniu. Chcę dodać, że propozycja komisji jest nie tylko sprzeczna z art. 27, ale w pewnych sytuacjach może się okazać także sprzeczna z art. 106, na który powołują się autorzy sprawozdania i jego zwolennicy. Mianowicie w art. 106 jest wyraźnie mowa o tym, że zmiana konstytucji, czyli tej konstytucji, która obecnie obowiązuje, dokonuje się większością 2/3 głosów, tymczasem poprawka Senatu może właśnie zapobiegać zmianie, może zmierzać do utrzymania nie zmienionego tekstu konstytucji i tak jest w przypadku jednej konkretnej poprawki do „małej konstytucji”, polegającej na dodaniu w tekście konstytucji zapisu dotyczącego proporcjonalności wyborów. Ta proporcjonalność została zapisana większością nie kilkunastu, lecz tylko kilku - dwóch, a może trzech - głosów na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej (bo w ogóle kilkanaście osób liczyła ta komisja) i do odrzucenia nie wystarczyła tu bezwzględna większość (165 głosów) w głosowaniu w Sejmie. Senat również opowiada się za odrzuceniem tej zmiany do konstytucji, jeżeli jednak Sejm nie przyjmie propozycji Senatu większością co najmniej 2/3 głosów, nie zostanie ona przyjęta. To jeden z przykładów absurdalnych rozwiązań, do jakich prowadziłoby przyjęcie tej propozycji. Nie jestem zwolenniczką, entuzjastką Senatu w obecnym kształcie, ale przyjęcie proponowanej przez komisje poprawki do art. 116 oznacza całkowite zaprzeczenie, zanegowanie roli Senatu, która zgodnie z konstytucją polega właśnie na udziale w procedurze legislacyjnej. Jest to zupełna deprecjacja, do której, moim zdaniem, nie mamy prawa tu dopuścić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Wit Majewski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Przygotuje się pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WitMajewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy dzisiaj dwa rodzaje problemów: problem prawny i - jak rozumiem - podnoszony przy tej okazji, zwłaszcza przez posłów z prawej strony sali, problem polityczny. Wydawało nam się, że Sejm powierzając sprawę do rozpatrzenia komisjom, w których skupia się szczególny potencjał prawny Wysokiej Izby, a więc regulaminowej i ustawodawczej, zdawał się jakby na ich argumentację prawną i dobrze byłoby, abyśmy w tej konwencji dzisiejszą dyskusję prowadzili. Natomiast tego typu wypowiedzi, że to jest rozstrzygnięcie antydemokratyczne, etatystyczne itd... to jest oczywiście dobre, ale nie rozwiązuje problemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WitMajewski">Chcę powiedzieć, że w samej uchwale, którą zaproponowano Wysokiej Izbie, mamy dwie kwestie: jedna dotyczy postępowania z poprawkami Senatu w ustawodawstwie zwykłym, druga - przy uchwalaniu konstytucji. Nie mogę się zgodzić z wypowiedziami posłów Schreibera i Twaroga, że my marginalizujemy Senat. Odwrotnie, uważam, że przyjmując art. 51 w wersji proponowanej w obecnie obowiązującym regulaminie doprowadzamy jakby do samorozwiązania Sejmu, bo praktycznie wola większości sejmowej (2/3 minus 1 głos, a więc praktycznie prawie 2/3 Wysokiej Izby) może zostać zakwestionowana poprawką Senatu. Dam przykład. Sejm uchwala ustawę, której art. 1 mówi, że Warszawa jest stolicą Polski. Senat przyjmuje poprawkę, proponuje, by art. 1 brzmiał: Kraków jest stolicą Polski. Poprawkę Senatu poddajemy pod głosowanie. Ponieważ przeciw stanowisku Senatu jest 2/3 posłów minus 1 głos, zgodnie z wolą Senatu stolicę przenosimy do Krakowa, mimo że blisko 2/3 posłów opowiedziało się za tym, by stolica była w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Głos z sali: We Wrocławiu!)</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#WitMajewski">To jest art. 51...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#AndrzejKern">Proszę posłów z Krakowa o uciszenie się.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WitMajewski">To jest art. 51, panie marszałku, to jest samorozwiązanie się Izby, to jest naruszenie konstytucji w wielu jej postanowieniach dotyczących prawa i trybu ustawodawczego oraz rozstrzygnięcia, kto stanowi ustawę. Dlatego wydaje mi się, Wysoka Izbo, że zmiana art.51 jest konieczna, ponieważ w przeciwnym wypadku naruszamy konstytucję, nie chcę już dyskutować o argumentach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WitMajewski">Druga sprawa dotyczy art. 106, którego wykładnia historyczna podnoszona była w dwóch momentach. Pani posłanka Liszcz przed chwilą mówiła, że jest to postanowienie z dosyć odległego czasu. Ja chcę tylko powiedzieć, że od tamtego czasu wielokrotnie nowelizowaliśmy konstytucję i również w sprawie tego art. 106 dwukrotnie się ten Sejm już wypowiadał: raz przy okazji rozpatrywania ustawy konstytucyjnej o trybie zmian i uchwaleniu nowej konstytucji, gdzie powiedzieliśmy, że do czasu uchwalenia nowej konstytucji poprawki będą przyjmowane w trybie art. 106, i drugi raz przy okazji podejmowania decyzji o „małej konstytucji”, kiedy ustaliliśmy, że art. 106 nadal pozostaje w mocy. Skoro więc dwukrotnie Wysoka Izba wyraziła wolę, żeby art. 106 stosować przy cząstkowych zmianach konstytucji, to nie możemy dzisiaj mówić, że to jest art. z 1952 r., bo trzeba go było przy tych okazjach zmienić; ta argumentacja po prostu jest niewłaściwa. I druga warstwa argumentacji, o której mówił pan poseł Szymański, też, myślę, dzisiaj wątpliwa, bo owszem, w okresie kontraktowego Sejmu - pan poseł Szymański odwołuje się do postanowień podjętych przy „okrągłym stole” - była mowa, iż przy konstytucji winna ta opozycyjna wówczas mniejszość mieć szansę blokowania, zgoda, ale to było w tamtym Sejmie. Natomiast dzisiaj w nowo wybranym parlamencie nie mamy już tamtych przesłanek historycznych i nie możemy się powoływać na porozumienia zawarte przy „okrągłym stole”, bo to jest już inna epoka. Sami uchwalaliśmy, że pracujemy w innym historycznie parlamencie, dlatego też ta argumentacja historyczna też jest nietrafna. Natomiast jest w zwyczaju większości konstytucji światowych i wszystkich konstytucji Polski, że konstytucja przewiduje dla uchwalenia swoich zmian szczególny tryb i tej sprawie muszą być podporządkowane argumentacja oraz wnioski wynikające z innych paragrafów, a ten szczególny tryb zakłada, że konstytucją w Polsce może być tylko to, co 2/3 Wysokiej Izby, Sejmu RP za konstytucję uznaje i każda inna próba będzie naruszeniem art. 106, naruszeniem polskiej tradycji, iż dla zmiany konstytucji wymagany jest szczególny tryb. Zresztą szanujemy to, bo w regulaminie przyjęto w celu uchwalenia jej zmian art. 116 a nie artykuły, które dotyczą normalnego trybu ustawodawczego. I myślę, że nawiązując do tej tradycji powinniśmy przyjąć również w całości uchwałę. Jak rozumiem, również większość kolegów z mojego klubu, w tym posiadających gruntowne przygotowanie prawnicze, będzie głosowała w tym duchu. Natomiast apelowałbym, by w tej dyskusji nie padały argumenty polityczne, bo spór ma charakter wyłącznie prawniczy.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#AndrzejKern">Głos oddaję panu posłowi Jerzemu Jaskierni z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem, który rozpatrujemy, jest niewątpliwie bardzo złożony, również dla specjalistów prawa konstytucyjnego. Nie jest prawdą - jak to niektórzy próbowali sugerować - że jest to jakiś urojony problem, że nie ma problemu, że mamy tu do czynienia z jakąś manipulacją, jakąś grą polityczną wokół sprawy, która nie istnieje. Niewątpliwie Konstytucja RP w swoim aktualnym kształcie jest w odniesieniu do tych kwestii źle zredagowana, zawiera lukę regulacyjną. I jak zawsze w tego typu sytuacji mogą być proponowane różne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#JerzyJaskiernia">Chciałbym nawiązać do tego, o czym mówił pan poseł Twaróg. Rozumiem, że pan poseł jest emocjonalnie związany z uchwalonym ostatnio regulaminem jako jeden z jego głównych autorów. Niemniej jednak już po kilku tygodniach widać, że regulamin w wielu kwestiach będzie kwalifikował się do zmiany. I nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Pan poseł sugeruje, że nigdzie w konstytucji nie mówi się o przyjmowaniu przez Sejm zmian Senatu. Otóż jest inaczej. Przecież art. 27, co prawda w ust. dotyczącym postępowania prezydenta w kwestii ogłoszenia ustawy, mówi, że następuje to, jeżeli „Sejm uchwali proponowane przez Senat zmiany lub odrzuci propozycje Senatu”. A więc wyraźnie mówi się o dwóch sytuacjach, które mają tutaj zastosowanie: uchwalenie przez Sejm zmian lub ich odrzucenie. Dlatego też sugerowanie, że instytucja uchwalania zmian jest sprzeczna z konstytucją, nie ma uzasadnienia w świetle tekstu konstytucji, który wszyscy mamy przed sobą.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#JerzyJaskiernia">Co więcej, prawie przez trzy lata na podstawie tej regulacji konstytucyjnej istniało zjawisko pata legislacyjnego, z tego właśnie wynikające. I nikt wówczas nie sugerował, że jest to sprzeczne z konstytucją. Raczej trzeba byłoby odwrócić myślenie. Rodzi się pytanie, czy ta zmiana, która została zaproponowana w regulaminie, jest zgodna z konstytucją. Przyjęcie bowiem zasady, że jeśli Sejm nie odrzuci zmiany, to automatycznie zostaje ona przyjęta, pozbawia Sejm tego - wydawałoby się - ewidentnie, expressis verbis przewidzianego instrumentu, o którym mówi konstytucja. Dlatego też rozwiązanie, nad którym dzisiaj dyskutujemy, jest próbą wypełnienia tej luki, która się tutaj pojawiła.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#JerzyJaskiernia">I sprawa druga. Wysoka Izbo, szczególna forma konstytucji - o czym piszą wszystkie podręczniki prawa konstytucyjnego - wiąże się ze szczególnym trybem jej uchwalenia i 2/3 głosów nie jest tutaj przypadkowe. To nie jest jakaś figura konstytucyjno-prawna, to jest ten podwyższony próg zgody. Gdyby bowiem tego podwyższonego progu zgody nie było, to konstytucja straciłaby swój szczególny charakter, zostałaby sprowadzona do ustawy zwykłej. Wielokrotnie tutaj podnoszono argument, że przecież tryb uchwalania konstytucji został przewidziany w 1952 r., a Senat pojawił się w 1989 r. Rozumowanie jednak może być odwrotne. Skoro wprowadzano Senat to powinno się wyraźnie, expressis verbis przewidzieć uprawnienia związane z odrzucaniem zmian Senatu tam, gdzie się mówi o trybie uchwalania konstytucji. Nie jest bowiem prawdą, że miejsce, w którym się mówi o trybie uchwalania konstytucji, jest przypadkowe. W konstytucji nieprzypadkowo gdzie indziej jest mowa o uchwalaniu ustaw, gdzie indziej o uchwalaniu konstytucji. Oczywiście nie powinno to być przedmiotem domniemania, czy nastąpiło tu przypadkowe pominięcie i jaka jest relacja tego do zwykłego trybu zmiany ustaw przewidzianych przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#JerzyJaskiernia">I jeszcze jeden argument. W razie odrzucenia zmiany Senatu następuje powrót do zwykłego trybu uchwalania. Problem zaś polega na tym, że inny jest zwykły tryb uchwalania w przypadku ustawy zwykłej, kiedy obowiązuje przecież zwykła większość, a inny w przypadku konstytucji. Jeśli więc przyjmiemy, że jest to powrót do trybu zwykłego, to w przypadku konstytucji nie jest rzeczą tak oczywistą, że nie powinna to być większość 2/3 głosów. Wręcz przeciwnie: jeśli przyjmiemy, że na wszystkich etapach postępowania konstytucyjnego musi się ten podwyższony próg 2/3 głosów pojawić - jest on i w Sejmie, jest on i w Senacie, jest on przy głosowaniu nad poszczególnymi poprawkami - to nagłe odejście od tego w tym jednym punkcie, przy przyjmowaniu zmian Senatu, mogłoby w sposób zasadniczy podważać szczególny charakter konstytucji. Mówię o tym dlatego, że sugerowanie, iż cała ta dyskusja jest absurdalna, czy też jest jakąś manipulacją, nie odzwierciedla - jak się wydaje - złożoności problemu, przed którym stanęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł Mariusz Grabowski ze Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Potem będą dwa krótkie wystąpienia, które zakończą debatę.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#AndrzejKern">Czy pan poseł sprawozdawca też pragnie zabrać głos? Myślę, że mamy tu dwa stanowiska, które jednakowo racjonalnie są uzasadniane, jakąś decyzję trzeba...</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Zostałem zapytany, więc chciałbym...)</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#AndrzejKern">Aha, oczywiście pan poseł sprawozdawca na końcu.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego chciałbym prosić Prezydium Sejmu, by przed przystąpieniem do głosowania nad przedmiotowym punktem dokonało wykładni, jaki będzie tryb postępowania w stosunku do poprawek Senatu odnośnie do ustawy konstytucyjnej w razie gdyby zostało odrzucone stanowisko komisji, tzn. gdyby art. 51 regulaminu pozostał bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#AndrzejKern">Nie potrzebujemy zbierać się specjalnie, dlatego że wykładnia jest prosta. Jeżeli przyjmie się zasadę zawartą w art. 51, to nieodrzucenie poprawki senackiej będzie oznaczało, że automatycznie wchodzi ona w skład ustawy.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#AndrzejKern">W tej chwili głos mają...</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: W konstytucji też?)</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#AndrzejKern">W konstytucji oczywiście też, bo to będzie zasada taka, która obowiązuje w trakcie normalnych głosowań.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#AndrzejKern">W tej chwili do powtórnych wystąpień zapisali się: pani Teresa Liszcz i pan Bolesław Twaróg.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#AndrzejKern">Zgodnie z regulaminem udzielam głosu. Oświadczam jednak, że czas wystąpienia musi być odpowiednio krótszy, czyli per analogiam 2,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pani poseł Teresa Liszcz, przygotuje się pan poseł Bolesław Twaróg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#TeresaLiszcz">Szanowni państwo, ze względu na ograniczony czas spieszyłam się i nie zakończyłam swojego wystąpienia konkluzją. Otóż opowiadam się za wnioskiem mniejszości nr 3 przewidującym zmianę regulaminu, ponieważ uważam, że nie tylko propozycja komisji jest niezgodna z konstytucją, ale również obecny stan art. 51 też nie jest zgodny z konstytucją. Stąd proponuję wyjście kompromisowe, oparte, moim zdaniem, tylko na wykładni prawnej, bez elementów politycznych, aby jednak dokonać zmiany, takiej jaką zaproponowano we wniosku mniejszości nr 3, czyli taki sam tryb głosowania najpierw za odrzuceniem, potem za przyjęciem w odniesieniu do wszystkich ustaw, łącznie z ustawami konstytucyjnymi, a więc przy przyjęciu - w przypadku ustaw konstytucyjnych - poszczególnych poprawek obowiązywałby - zgodnie z art. 27 - wymóg zwykłej większości głosów, natomiast z uwagi na wymóg art. 106, który się do głosowania w Sejmie niewątpliwie odnosi, proponuję, by w głosowaniu nad całością, jako ostatecznym tekstem ustawy zmieniającej konstytucję, obowiązywał wymóg większości 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#TeresaLiszcz">Chciałam jeszcze zgłosić wniosek formalny, by przed głosowaniem wydrukowano i doręczono nam wszystkie poprawki - musi być jasne, nad czym głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#TeresaLiszcz">I tylko jedno zdanie w odpowiedzi panu posłowi Kulasowi. Nie jest tak, że prawnicy nie zauważyli komplikacji wynikających z art. 51. Był stosowny wniosek mniejszości, tylko większość nie dała się przekonać mniejszości, do której należałam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#AndrzejKern">Jako ostatni głos zabierze pan poseł Bolesław Twaróg z Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#BolesławTwaróg">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym powiedzieć na początku, że to „per analogiam” dotyczące czasu powtórnego wystąpienia nie jest zgodne z regulaminem Sejmu. Ale nie będę mówił dłużej niż dwie minuty, bo nie zamierzam polemizować w sprawie konstytucji, swoje argumenty już przedstawiłem. Chcę tylko zabrać głos, w związku z pewnymi zarzutami kierowanymi pod adresem zarówno Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, jak i moim, że jesteśmy jakoby bardzo przywiązani do obecnego kształtu regulaminu Sejmu. Proszę państwa, w czasie gdy uchwalaliśmy regulamin Sejmu informowałem Wysoką Izbę, że niezwłocznie po uchwaleniu i po wprowadzeniu w życie tej nowelizacji nastąpią zmiany w regulaminie, których doświadczymy dopiero po wprowadzeniu ich w życie. Nie da się ułożyć prawa w ten sposób, by od razu dobrze funkcjonowało; dopiero doświadczenia wynikające z praktyki muszą wpłynąć na te zmiany. Oczekiwaliśmy tylko na stosowny moment, za jaki uznaliśmy uchwalenie i wejście w życie konstytucji, kiedy to trzeba będzie zmienić kilka innych pozycji w regulaminie w związku z innymi zasadami powoływania ważnych organów państwa, w tym rządu. Niemniej jeśli okazałoby się, że data wejścia w życie konstytucji będzie się odwlekała, to komisja regulaminowa zapewne znacznie szybciej wystąpi z propozycją stosownych zmian regulaminu, które już są w dużej części przygotowane przez członków tej komisji i sądzę, że będzie się nam lepiej pracowało po ich wprowadzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#AndrzejKern">Chcę uniknąć polemiki z panem posłem, ale jeśli ktoś z państwa chce rozstrzygnąć, kto ma rację, polecam lekturę art. 107 ust. 2 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pani poseł Olga Krzyżanowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z poprawką zgłoszoną przez panią poseł Liszcz chcę zadać pytanie. Zgadzając się z tym naturalnie, że musimy otrzymać na piśmie teksty wszystkich zgłoszonych poprawek, ponieważ to jest ważne głosowanie, proszę o wyjaśnienie, czy pani poseł proponuje, by najpierw Wysoka Izba głosowała nad poprawką nr 3,...</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Liszcz: Wniosek mniejszości nr 3.)</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#OlgaKrzyżanowska">... przepraszam, nad wnioskiem mniejszości nr 3, a potem - jakby po raz drugi - nad całością ustawy konstytucyjnej?</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Przepraszam, chciałam wyjaśnić te wątpliwości, bo sprawa jest ważna; jeżeli w tej poprawce dopuszcza się pat legislacyjny, to nie rozumiem, nad czym w takim razie mamy głosować. Bardzo proszę o jasne i precyzyjne określenie tego, bo sprawa jest naprawdę bardzo ważna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#AndrzejKern">Pani poseł - bardzo przepraszam panią poseł Teresę Liszcz - nie udzielę pani głosu. Zdaję sobie sprawę, że liczba zgłoszonych poprawek przekroczyła nasze oczekiwania i niezbędne jest spotkanie się pana posła sprawozdawcy z wnioskodawcami, by uzgodnić i sprecyzować poprawki. Biorę to pod uwagę i na tym spotkaniu państwo sobie wszystkie wątpliwości wyjaśnicie, ponieważ nie mogę dopuścić do debaty na plenarnym posiedzeniu nad technicznymi szczegółami.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#AndrzejKern">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#AndrzejKern">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#AndrzejKern">Proszę, tylko krótko, dlatego że zarysowały się dwa przeciwstawne stanowiska, jednakowo - jak mi się wydaje - rozsądnie uzasadniane, jakieś wyjście więc musimy znaleźć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyrzekam, że będę mówił krótko. Dlatego że pojawił się w tej dyskusji pogląd o jakoby instrumentalnym traktowaniu regulaminu Sejmu dla potrzeb politycznych, chcę powiedzieć, iż tutaj mówiono o różnych argumentach. Jako sprawozdawca przedstawiłem kilka stanowisk i poglądów, które są możliwe, a dla uzasadnienia tezy, że nie jest to li tylko problem politycznego wyboru, lecz świadomego wyboru, to przy tej zmianie również należy brać pod uwagę fakt, iż jutro bądź pojutrze Wysoka Izba będzie zgodnie z procedurą rozstrzygać o treści poprawek Senatu, które zostały zgłoszone do ustawy konstytucyjnej. Chcę, panie marszałku, powiedzieć, że tych poprawek nie jest dużo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#JanuszSzymański">Podzielam pogląd o konieczności odłożenia głosowania co najmniej do jutra, by kluby mogły zapoznać się ze stanowiskiem, przynajmniej z propozycjami tych poprawek, natomiast w sprawie jednej uwagi chcę się w sposób zdecydowany wypowiedzieć. Pani poseł Liszcz przedstawiła tutaj następujący pogląd, że w sytuacji kiedy Senat zgłasza poprawkę do uchwalonej ustawy o zmianie ustawy konstytucyjnej bądź o zmianie konstytucji, to ta poprawka, jeżeli zmierza do niedojścia do skutku tej zmiany, musi być inaczej traktowana. Otóż chcę powiedzieć z całą odpowiedzialnością, że zawsze w takim wypadku mamy do czynienia z poprawką Senatu do ustawy uchwalonej przez Sejm i nie jest ważne, czy ta poprawka skutkuje tym, iż w efekcie Senat nie dopuszcza do dokonania zmiany. Istotą jest to, że jest to poprawka do uchwalonej przez Sejm ustawy.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#JanuszSzymański">Chcę jeszcze powiedzieć Wysokiej Izbie, dziękując tutaj za konsensualne działanie, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego wycofał wszystkie zgłoszone poprawki. Mamy więc poprawkę pani poseł Teresy Liszcz, jak również dwie poprawki zgłoszone przez Klub Parlamentarny Konfederacji Polski Niepodległej oraz wnioski mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#AndrzejKern">Mam apel do pana posła sprawozdawcy i do wnioskodawców. Byłoby dobrze, jeśli byłoby to możliwe, by dzisiaj przegłosować te poprawki, bo wiecie państwo doskonale o tym, że burzliwe przedpołudnie kosztowało nas dość duże opóźnienie i może warto zakończyć to jednym zdaniem, że te kłopoty interpretacyjne, prawne wynikają po prostu stąd, iż konstytucja była wielokrotnie nowelizowana i jest ona aktem niespójnym, stąd trudności, które są przy jej interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#AndrzejKern">Zamykam więc debatę i proszę o przygotowanie w miarę możliwości tekstu poprawek do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#AndrzejKern">Prezydium Sejmu proponuje łączne rozpatrzenie punktów 2 i 3 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#AndrzejKern">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm tę propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#AndrzejKern">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sprawozdawcę o pomoc, przystępujemy bowiem do ważnej części dzisiejszego posiedzenia - sprawa jest skomplikowana i głosowania będą trudne. Musimy bardzo ściśle z sobą współpracować. Może pan poseł sprawozdawca zechce zająć miejsce przy mównicy.</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: Nie, przepraszam, jeszcze nie głosujemy w tym momencie.)</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#AndrzejKern">Tak, to jeszcze jest część wstępna, ale chciałbym pana mieć w pobliżu.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 2 i 3 porządku dziennego: 2. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 217, 473 i 473-A). 3. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich i rządowym projektach ustaw o radiofonii i telewizji (druki nr 50, 175, 277, 448 i 448-A).</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#AndrzejKern">Przypominam, że Sejm na poprzednim posiedzeniu zdecydował o ponownym skierowaniu sprawozdań do właściwych komisji.</u>
          <u xml:id="u-110.11" who="#AndrzejKern">Przystępujemy obecnie do trzeciego czytania projektów ustaw o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-110.12" who="#AndrzejKern">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, pana posła Juliusza Brauna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#JuliuszBraun">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed tygodniem prezentowałem z tego miejsca wyniki prac Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej dotyczące projektu ustawowych uregulowań działania radiofonii i telewizji. W projektach ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej oraz ustawy o radiofonii i telewizji zmierza się do stworzenia stabilnych warunków działania radiofonii i telewizji publicznej, niezależnej a jednocześnie świadomej swoich obowiązków wobec państwa i społeczeństwa. Zmierza się też do otwarcia drogi dla stacji komercyjnych działających w warunkach wolności słowa, ale także przestrzegających zasad ładu w eterze i ładu prawnego w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#JuliuszBraun">Z toczącej się w Sejmie dyskusji wynika znaczne poparcie posłów dla koncepcji przedstawionych przez komisje w obu projektach. Jednocześnie jednak zgłoszono wiele poprawek. Konieczne stało się więc skierowanie projektów do komisji w celu przygotowania dodatkowego sprawozdania i odbycie trzeciego czytania. Doceniając niezwykłą wprost pilność odwlekanej tak długo decyzji, komisje niezwłocznie przystąpiły do pracy. Dokładnie przeanalizowano wszystkie wnioski zgłoszone w czasie drugiego czytania, których ogromna większość dotyczyła problemów, nad jakimi wcześniej, czy to w toku prac komisji czy podkomisji, już dyskutowano. Możliwe więc było szybkie podjęcie decyzji i przygotowanie materiału do ostatecznego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#JuliuszBraun">Komisje postanowiły podtrzymać swoje stanowisko, zwłaszcza w tych kwestiach, które są wynikiem pewnych kompromisów. Rekomendujemy więc Wysokiej Izbie odrzucenie wniosków, które naruszałyby delikatną równowagę rozwiązań wypracowanych w długich dyskusjach. Pragnę zwrócić również uwagę, że ustawa dotyczy materii trudnej i niezwykle delikatnej, stąd też niektóre propozycje poprawek, wyglądające pozornie na zmiany wręcz redakcyjne - niekiedy w intencji wnioskodawców były właśnie takimi - faktycznie mogą czasem prowadzić do zasadniczych zmian i naruszać fundament ustawy.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#JuliuszBraun">Chciałbym jeszcze przekazać Wysokiej Izbie informację o drobnej zmianie zapisów, którą chcę zgłosić w trybie autopoprawki, bez poddawania pod głosowanie. Zapisy te trzeba było zmienić po części ze względu na wymogi gramatyki, a po części ze względu na precyzję sformułowań technicznych. Chodzi mianowicie o art. 37 ust. 1 pkt 3, gdzie zamiast słów: „rozsiewczo-naziemnego” i „rozsiewczo-satelitarnego” powinny pojawić się słowa: „rozsiewczego naziemnego” i „rozsiewczego satelitarnego” oraz - to druga korekta w tym samym art. 37 ust. 1 pkt 3 - w ppkt. j zamiast słów: „moc sygnału” powinny się pojawić słowa: „moc transpondera”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, powoli, bo używa pan skomplikowanych określeń i nie zdążymy ich zapisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JuliuszBraun">To już wszystkie zmiany, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#AndrzejKern">Proszę jeszcze raz powtórzyć, żeby wszyscy mogli nanieść poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JuliuszBraun">W art. 37 ust. 1 pkt 3 tiret drugie ppkt j zamiast słów: „moc sygnału” powinno być: „moc transpondera”.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#JuliuszBraun">Wysoki Sejmie! Czeka nas długie i skomplikowane głosowanie, bowiem konieczne będzie podjęcie decyzji w sprawie ponad 50 poprawek i wniosków mniejszości. Myślę, że nie byłoby celowe omawianie tego wszystkiego w tym momencie, wszystkie wątpliwości będę się starał wyjaśniać w trakcie głosowania i proszę z góry o wybaczenie, że dość często będę korzystał z prawa sprawozdawcy i zabierał głos w czasie omawiania poszczególnych poprawek i wniosków mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#AndrzejKern">Przechodzimy do głosowania nad projektem ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#AndrzejKern">Przypominam, że zgodnie z art. 106 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Sejm dokonuje zmiany konstytucji większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana liczba posłów.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#AndrzejKern">Zgodnie z art. 113 ust. 3 pkt 3 regulaminu Sejmu w przypadku głosowania zmiany konstytucji marszałek Sejmu zarządza obliczanie głosów przez sekretarzy Sejmu. Głosujemy więc jedynie przez podniesienie ręki, bez użycia elektronicznego urządzenia do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#AndrzejKern">Proszę panów posłów sekretarzy: Tadeusza Jędrzejczaka, Andrzeja Borowskiego, Piotra Krutula, Gwidona Wójcika, Andrzeja Pawłowskiego, Adama Sengebuscha, Tadeusza Górczyka, Waldemara Modzelewskiego, Jana Kulasa, Piotra Czarneckiego, a także - dodatkowo - panów posłów: Piotra Mochnaczewskiego, Piotra Wójcika i Ryszarda Setnika o przygotowanie się do obliczania głosów.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#AndrzejKern">Czy są wszyscy panowie?</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#AndrzejKern">Proszę o informację, kiedy panowie będą w składzie pozwalającym na sprawne przeprowadzenie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#AndrzejKern">Czy panowie są już przygotowani? Proszę więc posłów sekretarzy, aby po zarządzeniu głosowania dokonali obliczenia głosów. Proszę również posłów sekretarzy o pobranie formularzy do obliczania głosów, a następnie o zajęcie ustalonych miejsc na sali.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#AndrzejKern">Proszę posłanki i posłów o trzymanie podniesionych rąk przez czas umożliwiający posłom sekretarzom dokonanie obliczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#AndrzejKern">Przypominam, że w dodatkowym sprawozdaniu komisji (druk nr 473-A) zawarte są poprawki zgłoszone w czasie drugiego czytania. Nad tymi poprawkami będziemy głosowali kolejno.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#AndrzejKern">W pierwszej poprawce wnioskodawcy zmierzają do dodania tytułu nowego rozdziału 4a: „Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji”, podczas gdy komisje proponują uzupełnienie brzmienia obecnego tytułu rozdziału 4. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#AndrzejKern">Proszę posła sprawozdawcę, żeby wyjaśnił, na czym polega ta propozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#JuliuszBraun">Sprawa polega wyłącznie na tym, że wnioskodawca proponuje, by nowela, którą mamy uchwalać, stanowiła odrębny rozdział konstytucji. Komisja proponuje, aby była to część istniejącego rozdziału 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne? Tak.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki zmierzającej do dodania tytułu nowego rozdziału 4a, zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#AndrzejKern">Proszę posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#AndrzejKern">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 322 posłów. Większość 2/3 wynosi 215. Za poprawką głosowało 4 posłów, przeciw - 297, wstrzymało się od głosu 21 posłów.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę polegającą na dodaniu tytułu nowego rozdziału 4a odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#AndrzejKern">Do zmiany 2 dotyczącej art. 36b zgłoszono cztery poprawki, nad którymi głosować będziemy kolejno.</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#AndrzejKern">W poprawce do art. 36b ust. 1 w tiret pierwszym wnioskodawcy proponują zastąpienie wyrazu: „społecznego” wyrazem: „narodowego”, a przez to zmierzają do tego, aby Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stała m.in. na straży interesu narodowego w radiu i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-118.11" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-118.12" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne jest wyjaśnienie pana posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-118.13" who="#AndrzejKern">Widzę, że wszystko jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-118.14" who="#AndrzejKern">Proszę panów posłów sekretarzy o przygotowanie się do pracy.</u>
          <u xml:id="u-118.15" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.16" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 36b ust. 1, zmierzającej do zastąpienia wyrazu: „społecznego” wyrazem: „narodowego”, zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-118.17" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-118.18" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-118.19" who="#AndrzejKern">Przepraszam bardzo, proszę osoby, które wstrzymały się od głosu, o trzymanie jeszcze rąk w górze do czasu, aż dostanę znak, że sekretarze policzyli głosy. Tak. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.20" who="#AndrzejKern">Proszę panów posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.21" who="#AndrzejKern">Te przerwy na obliczanie trochę trwają, ale na pocieszenie mogę powiedzieć, że nasze urządzenie elektroniczne też się chwilę zastanawia, nim poda nam wyniki, a zatem jesteśmy usprawiedliwieni.</u>
          <u xml:id="u-118.22" who="#AndrzejKern">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.23" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 321 posłów. Większość 2/3 wynosi 214. Za poprawką głosowało 182 posłów, przeciw - 124, wstrzymało się od głosu 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-118.24" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę polegającą na zastąpieniu w art. 36b ust. 1 wyrazu: „społecznego” wyrazem: „narodowego” odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-118.25" who="#AndrzejKern">Poprawka kolejna może mogłaby mieć charakter poprawki redakcyjnej, ale przy tej randze ustawy wydaje mi się, że jest niezbędne jednak przegłosowanie.</u>
          <u xml:id="u-118.26" who="#AndrzejKern">W poprawce do art. 36b ust. 1 oznaczonej tiret drugim wnioskodawcy proponują zastąpienie wyrazów: „w radiu i telewizji” wyrazami: „w radiofonii i telewizji”, a przez to zmierzają do ujednolicenia terminologii.</u>
          <u xml:id="u-118.27" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-118.28" who="#AndrzejKern">Myślę, że sprawa jest jasna, prawda? Czy może państwo chcecie jakichś informacji od pana posła sprawozdawcy? Wszystko jest jasne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.29" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.30" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 36b ust. 1 zmierzającej do zastąpienia wyrazów: „w radiu i telewizji” wyrazami: „w radiofonii i telewizji”, zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-118.31" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-118.32" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-118.33" who="#AndrzejKern">Proszę panów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.34" who="#AndrzejKern">Na podstawie obserwacji głosowania można by już powiedzieć, że znamy wynik, ale reguły nas obowiązują, czekamy więc na oficjalne dane od kolegów sekretarzy.</u>
          <u xml:id="u-118.35" who="#AndrzejKern">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-118.36" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 329 posłów. Większość 2/3 wynosi 220. Za poprawką głosowało 300 posłów, przeciw poprawce nikt nie głosował, wstrzymało się od głosu 29 posłów.</u>
          <u xml:id="u-118.37" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 36b ust. 1 polegającą na zastąpieniu wyrazów: „w radiu i telewizji” wyrazami: „w radiofonii i telewizji” przyjął.</u>
          <u xml:id="u-118.38" who="#AndrzejKern">Poprawka do zmiany 2 ppkt b do art. 36b, została przez posła wnioskodawcę wycofana, w związku z tym nie będziemy nad nią głosowali.</u>
          <u xml:id="u-118.39" who="#AndrzejKern">W poprawce do zmiany 2 ppkt c do art. 36b ust. 4 wnioskodawcy proponują, aby ustawa określała jedynie organizację i sposób działania rady, natomiast komisje proponują, aby określała ponadto zasady powoływania członków rady.</u>
          <u xml:id="u-118.40" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-118.41" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienie pana posła sprawozdawcy? Może poproszę o dwa zdania, żebyśmy nie mieli już żadnych wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JuliuszBraun">Zapis w tym punkcie odsyła do ustawy, o której będziemy wkrótce mówić. Proponowana tutaj zmiana zmierza do tego, by sformułowanie zasady powoływania rady nie było w konstytucji zapisane. Ustawa takie zasady ogólne przewiduje, ale zdaniem wnioskodawcy w konstytucji powinno się znaleźć bardziej ogólne sformułowanie dotyczące organizacji i sposobu działania rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne, czy też są jeszcze jakieś pytania do pana posła?</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#AndrzejKern">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania...</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#AndrzejKern">Czy jest coś jeszcze do wyjaśnienia? Lepiej by było, żebyśmy nie mieli żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JanuszSzymański">Ja jestem wnioskodawcą. Jest to moja poprawka, w związku z tym uważam, że powinienem uściślić to, co nie do końca powiedział pan poseł sprawozdawca. Otóż zasada w konstytucji w normie projektowanej przez komisję jest ustalona tak, że radę wybiera Sejm, Senat i prezydent, powtarzanie więc tej kwestii w ust. 4 jest po prostu niespójne i niepotrzebne. Poprawka zmierza do nadania spójności tym przepisom konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Ale nie rozumieją...)</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 36b ust. 4, zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#AndrzejKern">Przepraszam bardzo, panowie sekretarze jeszcze nie policzyli głosów. Proszę jeszcze o trzymanie podniesionych rąk. Kiedy będę miał znak od panów sekretarzy, wtedy poproszę o opuszczenie rąk.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#AndrzejKern">Już w porządku? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-122.8" who="#AndrzejKern">Proszę kolegów posłów sekretarzy o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-122.9" who="#AndrzejKern">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-122.10" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 318 posłów. Większość 2/3 wynosi 212. Za poprawką głosowało 16 posłów, przeciw - 267, wstrzymało się od głosu 35 posłów.</u>
          <u xml:id="u-122.11" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 36b ust. 4 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-122.12" who="#AndrzejKern">W poprawce do art. 2 ustawy nowelizującej wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, a nie z dniem ogłoszenia, jak chcą komisje.</u>
          <u xml:id="u-122.13" who="#AndrzejKern">Może poprosimy o informację, jakie to ma znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#JuliuszBraun">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Jest to zgodne z ogólną zasadą tworzenia prawa, by było stosowane vacatio legis. Wnioskodawca proponuje tutaj 14 dni, w wypadku ustawy proponowane jest vacatio legis - 30 dni, tak że prawidłowo jest tu zachowana różnica pomiędzy datą wejścia w życie obu tych aktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AndrzejKern">Sprawa jest chyba jasna.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#AndrzejKern">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 327 posłów. Większość 2/3 wynosi 218. Za poprawką głosowało 293 posłów, przeciw - nie głosował nikt, wstrzymało się od głosu 34 posłów.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 2 ustawy nowelizującej przyjął.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#AndrzejKern">Na tym zakończyliśmy głosowanie nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-124.9" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-124.10" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu proponowanym przez Komisję Kultury i Środków Przekazu oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-124.11" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-124.12" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-124.13" who="#AndrzejKern">Ogłaszam wyniki głosowania.</u>
          <u xml:id="u-124.14" who="#AndrzejKern">W głosowaniu wzięło udział 331 posłów. Większość 2/3 wynosi 221. Za projektem ustawy głosowało 225 posłów, przeciw projektowi ustawy głosowało 60, wstrzymało się od głosu 46 posłów.</u>
          <u xml:id="u-124.15" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-124.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-124.17" who="#AndrzejKern">Pokonaliśmy pierwszą rafę.</u>
          <u xml:id="u-124.18" who="#AndrzejKern">Mam do państwa pytanie natury porządkowej. Zgodnie z naszym planem za pół godziny powinienem ogłosić przerwę. Czy możemy tak się umówić, że teraz przeprowadzimy głosowania nad ustawą o radiofonii i telewizji i po zakończeniu tej pracy ogłoszę trochę dłuższą przerwę?</u>
          <u xml:id="u-124.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-124.20" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo. Jest między nami pełna zgodność.</u>
          <u xml:id="u-124.21" who="#AndrzejKern">Przechodzimy do głosowania nad projektami ustaw o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-124.22" who="#AndrzejKern">Do projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu komisji zgłoszono wnioski mniejszości oraz - w drugim czytaniu - poprawki, których zestawienie zostało posłankom i posłom doręczone w sprawozdaniu dodatkowym (druk nr 448-A).</u>
          <u xml:id="u-124.23" who="#AndrzejKern">Głosować będziemy nad wnioskami mniejszości i poprawkami zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-124.24" who="#AndrzejKern">Pierwsza poprawka dotyczy art. 2 ust. 2 i zawiera dwie propozycje.</u>
          <u xml:id="u-124.25" who="#AndrzejKern">W pierwszej z nich, dotyczącej pkt. 1, wnioskodawcy wnoszą, aby nie stosować ustawy do programu rozpowszechnianego wyłącznie w obrębie 5 budynków.</u>
          <u xml:id="u-124.26" who="#AndrzejKern">Komisje natomiast proponują, aby nie stosować ustawy do programu rozpowszechnianego w obrębie 1 budynku.</u>
          <u xml:id="u-124.27" who="#AndrzejKern">Komisje proponują tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-124.28" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienia sprawozdawcy, bo może budzić wątpliwości, dlaczego 1 budynek, a nie 5 budynków. Może pan poseł zechce to wyjaśnić, bo sprawa jest ważna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JuliuszBraun">Obydwie poprawki dotyczą strefy, która ma być wyłączona w ogóle spod działania ustawy. Działalność radiofonii i telewizji kablowej odbywać się będzie bez jakichkolwiek rygorów prawnych. Komisja proponuje, żeby dotyczyło to 1 budynku, wnioskodawca chce poszerzyć tę strefę do 5 budynków.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Rychlik: Przepraszam bardzo...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AndrzejKern">Nie wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Tu chodzi o radiofonię i telewizję kablową, prawda?)(Poseł Juliusz Braun: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#AndrzejKern">Rozumiem, że tak.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AndrzejRychlik">Pan poseł sprawozdawca dokonał tutaj manipulacji, mianowicie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AndrzejKern">Bardzo proszę o bardziej łagodne słowa, jeżeli pan poseł się przejęzyczył to...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AndrzejRychlik">Tak, dokładnie mówię.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#AndrzejRychlik"> Tam, gdzie nie działa ustawa o radiofonii i telewizji prawo jest regulowane przez inne ustawy, np. ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych. </u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AndrzejKern">To wyjaśniło czy skomplikowało sprawę? Panie pośle sprawozdawco, niech pan wyjaśni jeszcze raz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JuliuszBraun">Oczywiście, obowiązuje wiele różnych ustaw: ustawa dotycząca łączności, dotycząca radiofonii i telewizji kablowej itd. Ale tutaj chodzi nam oczywiście o ustawę, która reguluje tworzenie i rozpowszechnianie programu radiowego i telewizyjnego. Mam nadzieję, że w moim sposobie prezentacji nie było manipulacji.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszystko jasne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#AndrzejKern">Pan poseł twierdzi, że nie manipulował. Możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 2 ust. 2 pkt. 1 zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem poprawki głosowało 46 posłów, przeciw - 269, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 2 ust. 2 pkt 1 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#AndrzejKern">W drugiej propozycji poprawki dotyczącej art. 2 ust. 2 wnioskodawcy proponują w pkt. 3 przepis, zgodnie z którym ustawy nie stosuje się do programu rozpowszechnianego w sieci kablowej, jeżeli liczba indywidualnych odbiorców nie przekracza 1000 osób, a nie jak proponują komisje 250 osób.</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#AndrzejKern">Proszę o komentarz pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JuliuszBraun">W związku z padającym tutaj pytaniem, a co z liberalizmem, chciałbym powiedzieć, że w sprawie pułapu dotyczącego liczby odbiorców komisja przyjęła rozwiązanie bardzo liberalne, ustalając pułap na 250 osób. Zwykle na świecie granicą jest raczej 100 osób. Jest propozycja, aby pułap ten podnieść do 1000 osób, co praktycznie oznacza możliwość tworzenia sieci w niewielkim mieście.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: O to chodzi. Przecież kable nikomu nie szkodzą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne, czy są jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 2 ust. 2 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem poprawki głosowało 18 posłów, przeciw - 301, wstrzymało się od głosu 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 2 ust. 2 pkt 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#AndrzejKern">W pierwszym wniosku mniejszości dotyczącym art. 5 wnioskodawcy proponują dodać przepisy, które określają, że prezydent sprawuje nadzór ogólny nad Krajową Radą.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-134.11" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-134.12" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 5, polegającego na dodaniu ust. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-134.13" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-134.14" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-134.15" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem wniosku głosowało 49 posłów, przeciw - 265, 24 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-134.16" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 5, polegający na dodaniu ust. 2 i 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-134.17" who="#AndrzejKern">Przepraszam, muszę to wszystko zapisać, żebyśmy się nie pogubili.</u>
          <u xml:id="u-134.18" who="#AndrzejKern">W poprawce drugiej w lit. a, dotyczącej art. 6 ust. 2, wnioskodawcy proponują skreślić pkt 1, stwierdzający, że do zadań Krajowej Rady należy projektowanie kierunków polityki państwa w dziedzinie radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-134.19" who="#AndrzejKern">Komisje proponują tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-134.20" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca chce to skomentować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JuliuszBraun">Chciałbym zwrócić uwagę, że nie koliduje to z uprawnieniami rządu do określania polityki państwa, ponieważ tutaj jest mowa o projektowaniu w porozumieniu z prezesem Rady Ministrów, a więc nie koliduje to z uprawnieniami administracji rządowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 6 ust. 2, polegającej na skreśleniu pkt. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem poprawki głosowało 9 posłów, przeciw - 315, wstrzymało się od głosu 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 6 ust. 2, polegającą na skreśleniu pkt. 1, odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#AndrzejKern">W drugiej poprawce lit. b, dotyczącej art. 6 ust. 2 wnioskodawcy proponują skreślić pkt 2, stanowiący, że do zadań Krajowej Rady należy określenie, w granicach upoważnień ustawowych, warunków prowadzenia działalności przez nadawców.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#AndrzejKern">Komisje proponują odrzucić tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#AndrzejKern">Słuchamy pana posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JuliuszBraun">Jest to jeden z tych bardzo ważnych punktów dla koncepcji całej ustawy. Warunki, które ma określać, w granicach upoważnień ustawowych, Krajowa Rada, to m.in. sprawy reklamy, sponsorowania audycji mogących zagrażać wychowaniu i kilka innych spraw, o których jest mowa w dalszej części ustawy. To dlatego, zdaniem komisji, ważne jest to upoważnienie już w tym miejscu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne? Tak.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 6 ust. 2, polegającej na skreśleniu pkt. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem poprawki głosowało 4 posłów, przeciw - 322, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 6 ust. 2, polegającą na skreśleniu pkt. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#AndrzejKern">Do art. 7 przedłożono trzy wnioski mniejszości, w tym jeden w dwóch wariantach, oraz cztery poprawki.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#AndrzejKern">Brzmi to groźnie, ale jak przejdę do rzeczy, nie będzie to może aż tak groźne, jak to wygląda w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#AndrzejKern">W pierwszym wniosku mniejszości dotyczącym art. 7 ust. 1 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 1, określające, że w skład Krajowej Rady wchodzi dwunastu członków: sześciu powołanych przez Sejm i po trzech powołanych przez Senat i prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#AndrzejKern">Natomiast komisje proponują, aby w skład Krajowej Rady weszło dziewięciu członków powołanych w równej liczbie przez Sejm, Senat i prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#AndrzejKern">W poprawce do art. 7 dotyczącej ust. 1, zawartej w pkt. 4 dodatkowego sprawozdania, proponuje się, aby w skład Krajowej Rady weszło dziewięciu członków powołanych w następujących proporcjach: 4 przez Sejm, 2 przez Senat i 3 przez prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-138.12" who="#AndrzejKern">W drugiej poprawce dotyczącej art. 7 ust. 1, zawartej w pkt. 5 dodatkowego sprawozdania, wnioskodawca proponuje, aby w skład Krajowej Rady weszło dziesięciu członków powołanych: 2 przez prezydenta i po 4 przez Sejm i Senat bezwzględną większością głosów pełnego składu każdej z Izb.</u>
          <u xml:id="u-138.13" who="#AndrzejKern">Przepis ten reguluje również tryb powoływania przewodniczącego oraz długość kadencji i sposób odwołania członka Krajowej Rady.</u>
          <u xml:id="u-138.14" who="#AndrzejKern">W wypadku przyjęcia tej poprawki nieaktualne stają się dwa wnioski mniejszości dotyczące sposobu powoływania przewodniczącego Krajowej Rady oraz długości kadencji.</u>
          <u xml:id="u-138.15" who="#AndrzejKern">Komisje proponują wymienione poprawki odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-138.16" who="#AndrzejKern">Nad przedstawionymi wariantami będziemy głosowali kolejno. Przyjęcie jednego z nich powoduje bezprzedmiotowość następnych.</u>
          <u xml:id="u-138.17" who="#AndrzejKern">Informuję, że wniosek zawarty w poprawce nr 4, zawartej w dodatkowym sprawozdaniu, a dotyczący desygnowania członków Krajowej Rady oddzielnie przez kluby parlamentarne tworzące rząd i tworzące opozycję, zostanie rozpatrzony oddzielnie, bo taka jest propozycja.</u>
          <u xml:id="u-138.18" who="#AndrzejKern">Może jeszcze dodam, że nad poprawką nr 3, dotyczącą dodania w art. 7 po ust. 1 nowego ustępu, głosować będziemy po rozpatrzeniu propozycji zgłoszonych wcześniej do ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-138.19" who="#AndrzejKern">Po tym trochę może skomplikowanym „uderzeniu” informacyjnym poproszę pana posła o pomoc i przełożenie tego na prostszy język niż mi się to udało zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JuliuszBraun">Wysoki Sejmie! To jest jeden z dwóch najtrudniejszych do głosowania artykułów ze względu na takie piętrowe konstrukcje wniosków mniejszości i poprawek. Chciałbym przypomnieć, jak już powiedział pan marszałek, że komisja proponuje ten układ 9 członków: 3+3+3. Jeśli byśmy odrzucili wszystkie poprawki, to pozostaje oczywiście ta konstrukcja.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#JuliuszBraun">We wniosku mniejszości proponuje się sześciu członków powoływanych przez Sejm, po trzech przez Senat i prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#JuliuszBraun">I mamy dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#JuliuszBraun">Jedna w pkt. 4 dotyczy w tym głosowaniu tylko proporcji osób wchodzących w skład Krajowej Rady, tzn. chodzi o cztery osoby powoływane przez Sejm, dwie przez Senat i trzy przez prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#JuliuszBraun">Natomiast chciałbym zwrócić uwagę, że poprawka nr 5, nad którą - zgodnie z wolą wnioskodawców - będziemy głosować w całości, dotyczy nie tylko liczebności Krajowej Rady, ale kompletnie odmiennej koncepcji tego organu: po pierwsze, innej liczebności, po drugie, specjalnego sposobu powoływania, po trzecie, wprowadza zasadę możliwości swobodnego odwoływania członka Krajowej Rady przez organ, który go powołał. W projekcie komisji obowiązuje zasada, generalnie rzecz biorąc, nieodwoływalności. Przyjęto również krótszą kadencję Krajowej Rady. To wszystko jest zawarte w poprawce nr 5, nad którą będziemy głosować łącznie. Tak więc proszę łaskawie pamiętać, że nie jest to tylko kwestia liczb czy układu proporcji, ale również zupełnie odmiennej koncepcji Krajowej Rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne? Próbowaliśmy bowiem przy okazji jednego głosowania zebrać różne sprzeczne rzeczy, ale chyba oddając intencję wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#AndrzejKern">Pytanie jakieś? Spróbujemy wyjaśnić wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek o głosowanie rozdzielne nad tą piątą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: Ale o tym może decydować wnioskodawca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AndrzejKern">Tylko wnioskodawca może to dodać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Nie życzy sobie. Skoro sobie nie życzy, to w takim razie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AndrzejKern">Tylko wnioskodawca może o tym decydować, bo przystał na te nasze propozycje.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#AndrzejKern">Staraliśmy się prostymi słowami przedstawić skomplikowaną materię; po państwa reakcjach widzę, że nam się to udało.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Którego wniosku?)</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#AndrzejKern">Do art. 7 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 100 posłów, przeciw - 202, wstrzymało się od głosu 28 posłów. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 7 ust. 1 oddalił.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#AndrzejKern">W związku z odrzuceniem tego wniosku możemy przystąpić do głosowania nad poprawką zawartą w punkcie 4 dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 7 ust. 1 określonej w punkcie 4 dodatkowego sprawozdania, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem poprawki głosowało 155 posłów, przeciw - 154, wstrzymało się od głosu 24 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 7 ust. 1 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-144.14" who="#AndrzejKern">Teraz mam wątpliwość. Chciałbym się skonsultować z panem posłem sprawozdawcą. Skoro ta poprawka została przyjęta...</u>
          <u xml:id="u-144.15" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: To piąta jest nieaktualna.)</u>
          <u xml:id="u-144.16" who="#AndrzejKern">To piąta jest nieaktualna.</u>
          <u xml:id="u-144.17" who="#AndrzejKern">Czyli chyba dopiero głosujemy nad poprawką zawartą w punkcie 4 dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-144.18" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: Przyjmujemy poprawkę zawartą w punkcie 4 dotyczącą składu.)</u>
          <u xml:id="u-144.19" who="#AndrzejKern">Proszę o chwileczkę cierpliwości, musimy uzgodnić pewne rzeczy z panem posłem sprawozdawcą, żeby nie popełnić błędu.</u>
          <u xml:id="u-144.20" who="#AndrzejKern">Poprawka zawarta w punkcie 4 dodatkowego sprawozdania zawiera dodatkowy wniosek, nad którym - zgodnie z wolą wnioskodawców - głosować będziemy oddzielnie. Poprawka stanowi, że członkowie Krajowej Rady reprezentujący Sejm i Senat wybierani są w połowie przez kluby parlamentarne tworzące rząd, a w połowie tworzące opozycję.</u>
          <u xml:id="u-144.21" who="#AndrzejKern">Komisje proponują, żeby tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-144.22" who="#AndrzejKern">Sprawa jest chyba jasna, prawda?</u>
          <u xml:id="u-144.23" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-144.24" who="#AndrzejKern">Bardzo proszę panów posłów o przerwanie rozmów; prośba moja dotyczy nie tylko posłów, ale również posłów ministrów.</u>
          <u xml:id="u-144.25" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-144.26" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 7 polegającej na dodaniu nowego ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-144.27" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-144.28" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-144.29" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 159 posłów, przeciw - 171, 8 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-144.30" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 7, polegającą na dodaniu nowego ustępu, odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-144.31" who="#AndrzejKern">W poprawce dotyczącej art. 7, przedstawionej w punkcie 3 dodatkowego sprawozdania, wnioskodawcy proponują dodać po ust. 1 nowy ustęp stanowiący, że Sejm i Senat powołują na członków Krajowej Rady te osoby, które uzyskały kolejno największą liczbę głosów, a długość ich kadencji będzie wprost proporcjonalna do liczby uzyskanych głosów. Czy dobrze to oddałem, panie pośle? Nie?</u>
          <u xml:id="u-144.32" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Panie marszałku, powiem po ludzku, po prostu, przepraszając pana marszałka, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Istotą tej poprawki jest ordynacja wyborcza, która przeciwstawia się tworzeniu bloku większościowego, tak aby jeden obóz dysponujący większością w danej chwili nie mógł wybrać wszystkich członków z danego ciała, czy z Senatu, czy z Sejmu. I to jest cała istota.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#KrzysztofBłażejczyk">Jeśli chodzi o drugie zdanie, bo tutaj pan marszałek pominął...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#AndrzejKern">Dobrze, panie pośle, spróbujmy to uporządkować. Czy pierwsze zdanie, które wypowiedziałem, jest przez pana aprobowane? Chodzi o to - zgodnie z pana intencją, tak jak zrozumiałem - że Sejm i Senat powołują na członków Krajowej Rady te osoby, które uzyskały kolejno największą liczbę głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Spośród wybranych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AndrzejKern">Przy wyborach pierwszego składu. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Nie. Osoby, które spośród grona kandydatów uzyskały kolejno największą liczbę głosów, przy czym każdy poseł i senator może oddać głos tylko na jednego kandydata.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AndrzejKern">Chwileczkę, uporządkujmy sobie, żeby ten wniosek był precyzyjny.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AndrzejKern">Proszę jeszcze pozostać, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#AndrzejKern">Pan poseł sprawozdawca jest także o to proszony. Chodzi o to, żebyśmy kontrolowali przebieg głosowania. Według projektu pana posła Sejm i Senat mają powoływać na członków Krajowej Rady te osoby, które uzyskały kolejno największą liczbę głosów. Tak?</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Błażejczyk: Jeśli to będzie poddane pod głosowanie, to niech pan skreśli drugie zdanie, bo jest to bez sensu. Art. 69 dotyczy długości kadencji.)</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#AndrzejKern">To znaczy, największa liczba głosów to jest pierwsze kryterium, prawda? I co dalej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Chodzi o osoby spośród zgłoszonych kandydatów. Przy czym każdy poseł i senator może oddać głos tylko na jednego kandydata.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Zarębski: Co z tą proporcjonalnością?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AndrzejKern">Tak więc, pierwszy element to największa liczba głosów, drugi - że każdy z posłów i senatorów może oddać głos tylko na jednego kandydata. A trzeci?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Trzeci nawiązuje do art. 69 ust. 1, który mówi o tym, że organ powołujący członków Krajowej Rady wskazuje, który z członków jest powoływany na 2 lata, który na 4 lata, a który na całe 6 lat.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#KrzysztofBłażejczyk">Chodzi tylko o pierwszą kadencję, art. 69 ust. 1 jest oczywiście epizodyczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AndrzejKern">Czyli trzecim elementem pana propozycji jest to, żeby długość kadencji była wprost proporcjonalna do liczby uzyskanych głosów, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Tak. Po prostu, kto uzyska największą liczbę głosów, będzie 6 lat, kto z tej wybranej szóstki mniejszą - 4 lata, kto najmniej, powołany będzie na 2 lata. I to wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#AndrzejKern">Rozumiem. Taka więc jest propozycja pana posła wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#AndrzejKern">Poprawka składa się z trzech elementów. Komisje proponują odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3 polegającej na dodaniu do art. 7 nowego ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 154 posłów, przeciw - 172, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 3 polegającą na dodaniu do art. 7 nowego ust. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#AndrzejKern">W drugim wniosku mniejszości lit. c dotyczącym art.7 wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 5 proponują, aby przyznać członkom Krajowej Rady możliwość pełnienia tej funkcji przez dwie pełne kadencje.</u>
          <u xml:id="u-158.11" who="#AndrzejKern">Komisja natomiast proponuje, aby członkowie nie mogli być powoływani na kolejną pełną kadencję. Tutaj jest chyba wszystko jasne i proste.</u>
          <u xml:id="u-158.12" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-158.13" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem drugiego wniosku mniejszości lit. c do art. 7 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-158.14" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-158.15" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-158.16" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 48 posłów, przeciw - 267, wstrzymało się od głosu 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-158.17" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości do art. 7 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-158.18" who="#AndrzejKern">W drugim wniosku mniejszości lit. b dotyczącym art. 7 ust. 2 przedstawione są dwa warianty co do sposobu powoływania przewodniczącego Krajowej Rady.</u>
          <u xml:id="u-158.19" who="#AndrzejKern">W pierwszym z nich proponuje się, aby przewodniczącego powoływał Sejm, natomiast w drugim, żeby to czynił prezydent. Przepraszam. W pierwszym wypadku proponuje się, żeby na wniosek prezydenta przewodniczącego powoływał Sejm - jeszcze raz powtarzam: na wniosek prezydenta, w drugim zaś, aby przewodniczącego i jego zastępcę wybierała ze swego grona Krajowa Rada. Konsekwencją przyjęcia tego wniosku byłoby skreślenie ust. 3 w art. 7. Natomiast komisje proponują, aby przewodniczącego powoływał prezydent z grona członków rady, a jego zastępcę Krajowa Rada ze swego grona na wniosek przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-158.20" who="#AndrzejKern">Przedstawione wnioski będą kolejno poddane pod głosowane. Przyjęcie pierwszego z nich oczywiście powoduje, że ten drugi będzie bezprzedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-158.21" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienia pana posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-158.22" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-158.23" who="#AndrzejKern">Nie. Wszystko jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-158.24" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad pierwszym wariantem drugiego wniosku mniejszości lit. b do art. 7 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-158.25" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem pierwszego wariantu drugiego wniosku mniejszościowego lit. b do art. 7 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-158.26" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-158.27" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-158.28" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 45 posłów, przeciw - 239, wstrzymało się od głosu 46 posłów.</u>
          <u xml:id="u-158.29" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wariant pierwszy drugiego wniosku mniejszości lit. b do art. 7 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-158.30" who="#AndrzejKern">Przystępujemy więc do głosowania nad wariantem drugim.</u>
          <u xml:id="u-158.31" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem drugiego wariantu drugiego wniosku mniejszości lit. b do art. 7 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-158.32" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-158.33" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-158.34" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 53 posłów, przeciw - 229, wstrzymało się od głosu 42 posłów.</u>
          <u xml:id="u-158.35" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm odrzucił drugi wariant wniosku mniejszości lit. b dotyczący art. 7 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-158.36" who="#AndrzejKern">W trzecim wniosku mniejszości dotyczącym art. 10 ust. 3 wnioskodawcy proponują, aby przewodniczący Krajowej Rady mógł wezwać nadawcę do zaniechania działań w zakresie tworzenia i rozpowszechniania programów, jeżeli naruszają one zasady ustawy oraz wydawane na jej podstawie rozporządzenia i uchwały Krajowej Rady, a nie jak proponują komisje - jeżeli naruszają one przepisy ustawy i uchwały Krajowej Rady.</u>
          <u xml:id="u-158.37" who="#AndrzejKern">Może poprosiłbym jednak o wyjaśnienia pana posła sprawozdawcę odnośnie do tego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JuliuszBraun">Na podstawie ustawy Krajowa Rada może podejmować uchwały, które z kolei mogą stanowić podstawę do rozporządzeń wydawanych przez radę i przewodniczącego rady. Wnioskodawca zmierza do sprecyzowania zapisu w tym artykule - że rozporządzenia i uchwały wydawane są na podstawie ustawy. To wynika z konstrukcji tej ustawy, dlatego komisja uważała, że wystarczy zapis: „naruszają one przepisy ustawy, uchwały Krajowej Rady”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#AndrzejKern">Czy to jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem trzeciego wniosku mniejszości do art. 10 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za wnioskiem głosowało 3 posłów, przeciw - 297, wstrzymało się od głosu 18 posłów.</u>
          <u xml:id="u-160.8" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 10 ust. 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-160.9" who="#AndrzejKern">Do art. 15 zgłoszono dwie poprawki oraz jeden wniosek mniejszości. W poprawce nr 6 wnioskodawca proponuje zastąpić w ust. 1, 2 i 3 art. 15 wyrazy „poszczególnych nadawców i ich programów” wyrazami „programów poszczególnych nadawców”.</u>
          <u xml:id="u-160.10" who="#AndrzejKern">Komisja proponuje odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-160.11" who="#AndrzejKern">Poproszę o wyjaśnienie pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JuliuszBraun">To jest, proszę państwa, jedna ze zmian, pozornie redakcyjna, a bardzo istotna. Otóż wnioskodawcę raziło sformułowanie „charakter poszczególnych nadawców” i odnosił je, nie wiem, do charakteru np. prezesa. Natomiast chodzi tu o to, czy nadawca jest publiczny czy komercyjny. Możliwość różnicowania pewnych wymogów w stosunku do nadawców publicznych i komercyjnych, a nie tylko do charakteru programu, np. program muzyczny, słowny, jest w tej ustawie niezmiernie istotna i dlatego komisje obstają przy sformułowaniu „charakter nadawców i charakter programów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AndrzejKern">Czy jeszcze są jakieś pytania w tej sprawie? Są tylko dwie możliwości, albo pytanie, albo zarzut, że źle zredagowaliśmy wniosek.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">Tak. Proszę o wyjaśnienie posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AndrzejKern">Nie, panie pośle, są dwie możliwości: albo pan ma pytanie, albo też zarzuca pan, że pan poseł sprawozdawca lub ja niedokładnie oddaliśmy pana myśl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#KrzysztofBłażejczyk">W takim razie mam prośbę do pana posła sprawozdawcy, ażeby przeczytał jak brzmi art. 4 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#AndrzejKern">Proszę, panie pośle sprawozdawco, prośba nie jest wygórowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JuliuszBraun">Oczywiście, tu jest pewne nieporozumienie dotyczące rozumienia słowa „osoba”. W rozumieniu ustawy nadawcą jest osoba, która tworzy lub zestawia programy itd., ale oczywiście jest to zarówno osoba fizyczna, jak i prawna, co wynika z dalszych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Taka jest terminologia prawa polskiego.)</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#JuliuszBraun">Mogę czytać dalej ten artykuł, ale on jest bardzo długi, nie wiem czy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AndrzejKern">Czy wystarczy, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Błażejczyk: Wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#AndrzejKern">Pan poseł sprawozdawca spełnił życzenie, które, jak mówiłem, nie było wygórowane. Możemy głosować.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 15 ust. 1, 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za wnioskiem głosowało 46 posłów, przeciw - 266, wstrzymało się od głosu 6 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 15 ust. 1, 2 i 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 7 lit.a dotyczącej art. 15 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby minimalny udział w programie audycji wytworzonych przez producentów krajowych nie był mniejszy niż 30%.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#AndrzejKern">Poprawka nr 7 lit.b zawiera propozycję wnioskodawców, aby przy obliczaniu minimalnego udziału audycji wytworzonych przez producentów krajowych wyłączyć czas przeznaczony na dzienniki, transmisje parlamentarne, transmisje sportowe, reklamę, teleturnieje i przekazy tekstowe.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#AndrzejKern">Komisje proponują poprawkę tę odrzucić. Oczywiście głosować będziemy rozdzielnie.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#AndrzejKern">Proszę o krótkie wyjaśnienie pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JuliuszBraun">W czym jest rzecz w obu tych poprawkach. Ustawa przyjmuje pewien minimalny udział produkcji krajowej w programach nadawców zarówno komercyjnych, jak i publicznych. Wnioskodawcy zmierzają do tego, by poprzeczkę, którą pierwotnie komisja ustawiła na poziomie 20% czasu podnieść na 30%. Jest to szczególnie istotne dla nadawców komercyjnych oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JuliuszBraun">W drugiej części poprawki (lit. b) podane są audycje, które wyłącza się przy obliczaniu tego procentu. Oznacza to dalsze znaczne podniesienie tej poprzeczki. Jeśli wyłączymy te wszystkie audycje, rachunek będzie już zupełnie inny.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#JuliuszBraun">Komisje, jak pan marszałek powiedział, w pierwszym przypadku opowiedziały się za zrewidowaniem własnej opinii i podniesieniem tej poprzeczki. Natomiast w tym drugim przypadku opowiadają się za odrzuceniem, ponieważ tak wysoko tej poprzeczki podnosić nie chcą. Jest to decyzja, jak mówię, istotna przede wszystkim dla nadawców komercyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł Janusz Korwin-Mikke ma pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JanuszKorwinMikke">Mam tylko pytanie techniczne, ponieważ tu różne rzeczy były przegłosowane, to i ta druga poprawka też może zostać przyjęta. Mam pytanie w takim razie, czy w programach informacyjnych będzie też obowiązywać 20 czy 30%, bo jeżeli wyłączymy je, to może się okazać, że w programach informacyjnych będzie 100% programów zagranicznych. To znaczy ma to być włącznie czy wyłącznie, jak to jest?</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JuliuszBraun">Oczywiście, jeśli wyłączymy z tego rachunku te audycje, to one mogą być w 100% polskie lub w 100% zagraniczne. Nie wiem czy transmisje z zagranicznych parlamentów, ale w każdym razie tak ten przepis jest sformułowany. Natomiast jeśli przyjąć, a rozumiem, że intencja wnioskodawcy jest taka, że traktuje jako rzecz oczywistą, że są to audycje polskie, więc jeśli je wyłączymy z ogólnego rachunku, to po prostu w pozostałych audycjach, np. muzycznych, w przypadku stacji komercyjnych, będzie musiał być liczony wskaźnik produkcji polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#AndrzejKern">Było więc tu pewne niebezpieczeństwo, ale chyba sprawa została wyjaśniona. Były zgłoszone wnioski, które musieliśmy jakoś rozpisać. Państwo wiecie o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Panie marszałku, jeszcze jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Protesty, głosy z sali: Debata zamknięta.)</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanuszKorwinMikke">Zgodnie z regulaminem Sejmu wszystkie projekty ustaw czy poprawek muszą zawierać konsekwencje finansowe. Pytam, kto będzie pokrywał koszt aparatury do liczenia procentów czasu poświęconego na polskie audycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, bardzo przepraszam, proszę tego typu uwag nie czynić. Wydawało mi się, że obraz pracy Sejmu jest teraz inny, nie psujmy go.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7 lit. a.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7 lit. a do art. 15 ust. 1, polegającej na zwiększeniu do 30% udziału w programie audycji producentów polskich, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że 255 głosami przeciw 66, przy 10 posłach wstrzymujących się od głosu, poprawka nr 7 lit. a do art. 15 ust. 1 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr. 7 lit. b.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7 lit. b do art.15 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem poprawki głosowało 107 osób, przeciw - 200, wstrzymało się od głosu 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że poprawka nr 7 lit. b do art. 15 ust. 1 nie została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#AndrzejKern">We wniosku mniejszości dotyczącym art. 15 ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby 10% kwartalnego czasu nadawania programu nadawcy przeznaczyli na audycje wytworzone przez producentów krajowych innych niż nadawca, a nie, jak proponują komisje, przeznaczyli na ten cel 10% rocznego czasu.</u>
          <u xml:id="u-175.13" who="#AndrzejKern">Tu widzę potrzebę wysłuchania pana posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, tu nie ma sporu co do tego, że 10% audycji ma pochodzić od zewnętrznych producentów, jest tylko kwestia porządkowa, czy to liczyć w wymiarze kwartalnym czy rocznym? Komisja proponowała rozliczenie roczne, wniosek zmierza do rozliczenia kwartalnego.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To są dwie różne rzeczy. Pan poseł mówi o dwóch rzeczach).</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#JuliuszBraun">Nie, nie ma. Zarówno komisja, jak i wnioskodawcy wniosku mniejszości przyjmują, że 10% czasu pochodzi od producentów innych niż nadawca, jest tylko kwestia, w jakim okresie to rozliczać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, jakie rozliczenie jest bardziej przydatne praktycznie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#JuliuszBraun">Trudno mi oceniać. Większość komisji uznała, że roczne, mniejszość zaś, że kwartalne. Inaczej na to pytanie nie mogę odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AndrzejKern">Rozumiem, czyli to jest kwestia techniki obliczania.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art.15 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem padło 129 głosów, przeciw - 160, wstrzymało się od głosu 35 posłów.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art.15 ust. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 8 do art.16 ust. 2, zawartej w pkt. 8 dodatkowego sprawozdania, wnioskodawca proponuje skreślenie części tego przepisu, zgodnie z którym reklamy powinny zajmować nie więcej niż 12 minut w ciągu godziny. Komisje proponuję odrzucić tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#JuliuszBraun">Odnośnie do tego przepisu nie ma sporu, iż reklamy nie mogą zajmować więcej niż 15% dziennego czasu nadawania programu. W trosce o to, by nie były one grupowane w porach szczególnie atrakcyjnych, przewiduje się drugie obowiązujące jednocześnie ograniczenie, że nie może to być więcej niż 12 minut w ciągu godziny. Chciałbym powiedzieć, że to ograniczenie dotyczące zarówno 12 minut w ciągu godziny, jak i procent dziennego czasu nadawania wynika również z przyjętych powszechnie międzynarodowych konwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AndrzejKern">Czy jasne jest wszystko?</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 8 do art.16 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem padło 100 głosów, przeciw - 202, wstrzymało się od głosu 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 8 do art. 16 ust. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 9 do art.16 wnioskodawca proponuje dodanie nowego ust. 3 stanowiącego, że przedmiotem reklamy nie mogą być towary przeznaczone dla dzieci. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-181.8" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, tutaj nastąpiła pewna zmiana, ponieważ wnioskodawca w dyskusji sejmowej nieco inaczej sformułował ten wniosek, później na posiedzeniu komisji go przeformułował, teraz chciałby wrócić do wersji pierwotnej i myślę, że możemy to uczynić. W związku z tym poddalibyśmy pod głosowanie zapis nie w takim brzmieniu, jak podał pan marszałek, tylko w następującym: „Nie mogą być nadawane reklamy, których adresatem są dzieci”.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A czekolady nie można? A jak dzieci lubią Barbie?)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#JuliuszBraun">Ja nie komentuję tego, komisja dyskutując poprzednie sformułowanie wypowiedziała się przeciw, państwo posłowie podejmą decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, proszę jeszcze raz powtórzyć, jak brzmi wniosek, natomiast do panów posłów mam prośbę, by swych pretensji nie kierowali pod adresem pana posła sprawozdawcy, który tylko przedstawia wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JuliuszBraun">W art. 16 proponuje się dodać nowy ust. 3 w brzmieniu: „Nie mogą być nadawane reklamy, których adresatem są dzieci”.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto jest autorem poprawki nr 9?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AndrzejKern">Komentarze znajdą swoje ujście w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 9 do art. 16, polegającej na dodaniu nowego ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem padło 97 głosów, przeciw - 179, wstrzymało się od głosu 44 posłów.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 9 do art. 16, polegającą na dodaniu nowego ust. 3, odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#AndrzejKern">We wniosku mniejszości do art.18 wnioskodawcy proponują dodanie nowego ustępu stanowiącego, że audycje powinny szanować uczucia religijne odbiorców. W konsekwencji przyjęcia tego wniosku należy w art. 21 ust. 2 skreślić pkt 5.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#AndrzejKern">Proszę o informację pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, jest to propozycja polegająca na przeniesieniu tego przepisu z art. 21 do art. 18. W art. 21 dotyczyłby on wyłącznie radiofonii i telewizji publicznej, jeśli przeniesiemy go do art. 18, będzie on dotyczył w ogóle radiofonii i telewizji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#AndrzejKern">Pan poseł Jan Rulewski ma pytanie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie, czy ten zapis jest konieczny, skoro poszanowanie uczuć religijnych jest zagwarantowane przez konstytucję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JuliuszBraun">Trudno mi odpowiedzieć tak na poczekaniu na to pytanie, przez cały czas nie było to kwestionowane. Zdaniem komisji tego rodzaju zapis w tym czy innym miejscu powinien się w ustawie znaleźć. Tyle mogę powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest wniosek mniejszości?)</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#JuliuszBraun">Jest to wniosek mniejszości, z tym że wniosek komisji przewiduje, że to samo sformułowanie znajduje się...</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#komentarz">(Głos z sali:Nie, tak nie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#JuliuszBraun">Jeszcze raz powtarzam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#AndrzejKern">Chwileczkę, panie pośle, bo nie wszyscy zdaje się uchwycili różnicę. Są takie.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, może jeszcze pytanie i wtedy będziemy wiedzieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JanŁopuszański">Mam pytanie: Czy dobrze zrozumiałem, że jeżeli ta poprawka nie zostanie przyjęta, to poszanowanie uczuć religijnych będzie obowiązywało w telewizji publicznej, ale nie będzie takiego obowiązku w telewizji komercyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#AndrzejKern">Tak, pan poseł sprawozdawca dokładnie tak powiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JuliuszBraun">Może jeszcze powtórzę. Zapis w brzmieniu, iż audycje powinny szanować uczucia religijne odbiorców, znajduje się obecnie w art. 21 ust. 2 pkt 5. Artykuł ten dotyczy zadań i powinności radiofonii i telewizji publicznej. Wnioskodawcy proponują, by ten sam zapis znalazł się w artykule formułującym zasady, którymi mają się kierować radiofonia i telewizja. Jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie pana posła Rulewskiego, oczywiście zawsze można doszukiwać się tych najbardziej fundamentalnych zasad, ale myślę, że dość często przytacza się tego rodzaju zasady w ustawach szczegółowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#AndrzejKern">To sprawa zupełnie oczywista, że zasady sformułowane w konstytucji powtarzane są w ustawach niższego rzędu, chociażby w naszym regulaminie. Tak więc nie powinno być tutaj żadnych wątpliwości, wszystko jest chyba jasne.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 18 (dodanie nowego ust. 2) i art. 21 ust. 2 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem mniejszości głosowało 224 posłów, przeciw - 81, 26 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że wniosek mniejszości do art. 18 (dodanie nowego ust. 2) i art. 21 ust. 2 pkt 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#AndrzejKern">We wniosku mniejszości dotyczącym art. 20 ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby osobie, która uprawdopodobni, że treść audycji narusza jej prawa, na jej pisemny wniosek i na jej koszt udostępnić zapis tej audycji, a nie - jak proponują komisje - na jej pisemny wniosek i na koszt nadawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#AndrzejKern">Może pan poseł zechce i to wyjaśnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JuliuszBraun">Zdaniem większości członków komisji w sytuacji, kiedy ktoś uprawdopodobni - a więc nie będzie jeszcze ostatecznej decyzji sądu w tej sprawie - że w audycji naruszone zostały jego prawa, należy udostępnić zapis tej audycji. To nie jest kwestionowane, natomiast spór dotyczy tego, na czyj koszt ma się to odbyć. Większość członków komisji uważa, że na koszt nadawcy, natomiast zdaniem mniejszości winno się to odbyć na koszt osoby zainteresowanej, z tym że jeśli w postępowaniu sądowym udowodni ona swoją rację, to wtedy sąd przyzna jej zwrot poniesionych kosztów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości dotyczącego art. 20 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem mniejszości głosowało 69 posłów, przeciw - 221, 36 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości dotyczący art. 20 ust. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#AndrzejKern">Do art. 21 zgłoszono jedną poprawkę oraz 4 wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#AndrzejKern">W poprawce 10 dotyczącej art. 21 ust. 1 pkt 6 wnioskodawca proponuje, aby do zadań publicznej radiofonii i telewizji należało popieranie krajowej twórczości artystycznej, literackiej i naukowej. Komisje natomiast proponują popieranie każdej twórczości artystycznej, literackiej oraz naukowej i wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-196.9" who="#AndrzejKern">Pan poseł sprawozdawca, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JuliuszBraun">Poprawka sprowadza się do dopisania słowa „krajowej” przed słowami „twórczości artystycznej, literackiej, naukowej”. Zdaniem komisji zadanie w tym zakresie powinno być ujęte szerzej, zwłaszcza że - chcę na to zwrócić uwagę - w ust. 2 tego samego artykułu stwierdza się, iż programy powinny „służyć rozwojowi kultury, nauki i oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego dorobku intelektualnego i artystycznego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#AndrzejKern">Pytanie, panie pośle? Tylko pytanie, do żadnej wypowiedzi nie dopuszczę.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Nigdy tego nie robiłem, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#JanuszKorwinMikke">Pytanie brzmi: Czy słowo „krajowa” obejmuje również, zdaniem posła sprawozdawcy, twórczość emigracyjną?</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JuliuszBraun">Należałoby zapytać wnioskodawcę. Nie potrafię powiedzieć, jak interpretowaliby to przyszli użytkownicy tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki 10 do art. 21 ust. 1 pkt 6 dotyczącej popierania twórczości krajowej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem poprawki głosowało 102 posłów, przeciw - 146, 65 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że poprawka 10 do art. 21 ust. 1 pkt 6 została przez Sejm odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#AndrzejKern">W pierwszym wniosku mniejszości dotyczącym art. 21 wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 1 pkt. 7 proponują, aby do zadań publicznej radiofonii i telewizji należało tworzenie, udostępnianie i rozpowszechnianie programów na użytek Polonii, a nie - jak proponują komisje - tworzenie i udostępnianie programów.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#AndrzejKern">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JuliuszBraun">Ten przepis dotyczy programów edukacyjnych. Zdaniem komisji tworzone w radiu i telewizji publicznej programy edukacyjne powinny być udostępniane w celu ich wykorzystania za granicą. We wniosku mniejszości proponuje się ponadto wprowadzenie obowiązku rozpowszechniania tych audycji, a więc nadawania ich na użytek odbiorców polonijnych, co - zdaniem większości członków komisji - może być poważnie utrudnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AndrzejKern">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#AndrzejKern">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 21 ust. 1 pkt 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 45 posłów, przeciw - 257, 14 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 21 ust. 1 pkt 7 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#AndrzejKern">W drugim wniosku mniejszości dotyczącym art. 21 wnioskodawcy proponują dodać w ust. 2 nowy pkt 6, stanowiący, że programy publicznej radiofonii i telewizji powinny respektować chrześcijański system wartości, za podstawę przyjmując uniwersalny system etyki.</u>
          <u xml:id="u-203.9" who="#AndrzejKern">Widzę, że pan poseł sprawozdawca chce dodatkowo objaśnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#JuliuszBraun">Wysoki Sejmie! Ta sprawa była przedmiotem licznych dyskusji. Myślę, że nie jest moją rolą, by w najmniejszym stopniu się do niej odnosić. Chciałbym tylko przypomnieć, że przed chwilą przegłosowaliśmy już zasadę, która dotyczy radiofonii i telewizji - i publicznej, i komercyjnej - iż obowiązana jest ona szanować uczucia religijne odbiorców. W projekcie znajduje się przepis, który nie był nigdy kwestionowany, wobec tego nie był tutaj teraz przypominany, który zakazuje w programach radia i telewizji - zarówno publicznej, jak i komercyjnej - propagowania działań, postaw i poglądów sprzecznych z prawem, moralnością i dobrem społecznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#AndrzejKern">Sprawa była chyba dostatecznie długo dyskutowana i w poprzednim Sejmie, i w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JuliuszBraun">Jak słusznie zwraca mi uwagę pan poseł, ponieważ wykreśliliśmy dotychczasowy pkt 5, przenosząc go w inne miejsce, musiałby to być nowy pkt 5, a nie pkt 6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#AndrzejKern">Momencik, pkt 5... to jest techniczna poprawka.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 21 ust. 2, polegającego na dodaniu nowego pkt. 5 - nie będzie to więc pkt 6, tylko pkt 5 - zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem wniosku głosowało 147 posłów, przeciw - 148, wstrzymało się od głosu 32 posłów.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości do art. 21 ust. 2, polegający na dodaniu nowego pkt. 5 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#AndrzejKern">W trzecim wniosku mniejszości dotyczącym art. 21 wnioskodawcy proponują w ust. 2 dodanie nowego punktu stanowiącego, że programy publicznej radiofonii i telewizji powinny służyć umacnianiu rodziny.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#AndrzejKern">Myślę, że to nie wymaga komentarza.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 21 ust. 2, polegającego na dodaniu nowego pkt. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-207.12" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-207.13" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że 178 posłów głosowało za przyjęciem wniosku, przeciw - 112, 32 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-207.14" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek mniejszości do art. 21 ust. 2, polegający na dodaniu nowego pkt. 6.</u>
          <u xml:id="u-207.15" who="#AndrzejKern">W czwartym wniosku mniejszości dotyczącym art. 21 wnioskodawcy proponują w ust. 2 dodanie nowego punktu, stanowiącego, że programy publicznej radiofonii i telewizji powinny służyć zwalczaniu patologii społecznych.</u>
          <u xml:id="u-207.16" who="#AndrzejKern">Sprawa jest oczywista, nie będziemy fatygować pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-207.17" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-207.18" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 21 ust. 2, polegającego na dodaniu nowego pkt 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-207.19" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-207.20" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-207.21" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem wniosku głosowało 205 posłów, przeciw - 78, wstrzymało się od głosu 32 posłów.</u>
          <u xml:id="u-207.22" who="#AndrzejKern">W tej sytuacji Sejm wniosek mniejszości do art. 21 ust. 2 polegający na dodaniu nowego pkt. 7 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-207.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze jest błąd w numeracji.)</u>
          <u xml:id="u-207.24" who="#AndrzejKern">Ja to uwzględniam, pilnuję tej numeracji.</u>
          <u xml:id="u-207.25" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 11 do art. 23 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby zastrzec, iż jednostki publicznej radiofonii i telewizji stwarzają organizacjom związków zawodowych i związkom pracodawców możliwość przedstawienia stanowiska w węzłowych sprawach publicznych, ale jedynie w ramach ich statutowej działalności.</u>
          <u xml:id="u-207.26" who="#AndrzejKern">Taki jest wniosek.</u>
          <u xml:id="u-207.27" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Bardzo dobry.)</u>
          <u xml:id="u-207.28" who="#AndrzejKern">Bardzo dobry - mówi pan poseł Rulewski.</u>
          <u xml:id="u-207.29" who="#AndrzejKern">Posłuchamy pana posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JuliuszBraun">Nie ma tu sporu o to, że organizacje związkowe i organizacje pracodawców mają tę możliwość; to nie podlega tutaj dyskusji. Chodzi tylko o ewentualne uzupełnienie tego zapisu słowami: „w ramach statutowej działalności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#AndrzejKern">Komisje jednak proponują odrzucić tę poprawkę. Takie jest stanowisko komisji i musimy to lojalnie podać do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 23 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za wnioskiem głosowało 97 posłów, przeciw - 148, wstrzymało się od głosu 61 posłów.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#AndrzejKern">W tej sytuacji Sejm poprawkę do art. 23 ust. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#AndrzejKern">We wniosku mniejszości dotyczącym art. 26–29...</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam, że przerwałem w trakcie omawiania wniosku, ale jest on bardzo długi, chciałbym natomiast powiedzieć, że w materiałach przygotowanych do głosowania został opuszczony jeden wniosek mniejszości. Chodzi mianowicie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AndrzejKern">Momencik, zaraz odnajdziemy, dziękuję bardzo za tę uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#JuliuszBraun">Chodzi o ósmy wniosek mniejszości do art. 25.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#AndrzejKern">Bardzo dziękuję. Istotnie wśród tylu poprawek możemy się zagubić, ale ponieważ z panem posłem nawzajem się kontrolujemy - margines błędu maleje.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#AndrzejKern">A więc jest jeszcze propozycja, aby w art. 25 dodać ust. 6 w brzmieniu: „Jednostki regionalnej radiofonii i telewizji na terenach zamieszkałych przez mniejszości narodowe będą nadawały programy przeznaczone dla nich w wymiarze co najmniej 1 godziny dziennie”. Taka jest propozycja umieszczenia tego zapisu w art. 25 ust. 6.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#AndrzejKern">Czy to wymaga wyjaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na dodaniu ust. 6 w art. 25, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za wnioskiem głosowało 27 posłów, przeciw - 233, wstrzymało się od głosu 42 posłów.</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że wniosek mniejszości został przez Sejm odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-213.10" who="#AndrzejKern">Przechodzimy teraz do jednego z kluczowych głosowań, mianowicie do głosowania nad wnioskami mniejszości dotyczącymi art. 26–29. We wniosku mniejszości dotyczącym art. 26–29 zawarte są dwa warianty.</u>
          <u xml:id="u-213.11" who="#AndrzejKern">W wariancie pierwszym wnioskodawcy proponują:</u>
          <u xml:id="u-213.12" who="#AndrzejKern">1. W części A:</u>
          <u xml:id="u-213.13" who="#AndrzejKern">— utworzenie w zakresie telewizji publicznej, zamiast jednej, następujących spółek akcyjnych skarbu państwa: dla programu I, programu II i spółki telewizji regionalnych;</u>
          <u xml:id="u-213.14" who="#AndrzejKern">— nadanie uprawnień przewodniczącemu Krajowej Rady do zawiązywania przedmiotowych spółek oraz nadawania im statutów;</u>
          <u xml:id="u-213.15" who="#AndrzejKern">2. W części B:</u>
          <u xml:id="u-213.16" who="#AndrzejKern">— określenie funkcji Krajowej Rady jako wykonywanie w imieniu skarbu państwa uprawnień walnego zgromadzenia w spółkach;</u>
          <u xml:id="u-213.17" who="#AndrzejKern">— ustalenie, że funkcję zarządu spółki pełnić będzie dyrektor generalny.</u>
          <u xml:id="u-213.18" who="#AndrzejKern">Nad przedstawionymi częściami, zgodnie z wolą wnioskodawców, głosować będziemy oddzielnie. W przypadku przyjęcia tego wniosku w części A, odpowiedniej zmianie ulegną następujące przepisy projektu ustawy: art. 30, art. 50 ust. 2 i art. 64 ust. 1. Te informacje są niezbędne dla celów protokólarnych. W wypadku przyjęcia tego wniosku w części B, odpowiedniej zmianie ulegną przepisy: art. 64 ust. 1, 2 i 3 oraz art. 65 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-213.19" who="#AndrzejKern">W wariancie drugim wnioskodawcy proponują:</u>
          <u xml:id="u-213.20" who="#AndrzejKern">— utworzenie dwóch spółek telewizji publicznej: jednej dla programu I i II, drugiej dla telewizji regionalnych;</u>
          <u xml:id="u-213.21" who="#AndrzejKern">— określenie na 51% udziałów spółek „Telewizja Polska Program I i Program II” oraz „Polskie Radio - Spółka Akcyjna” w spółkach telewizji i radiofonii regionalnych;</u>
          <u xml:id="u-213.22" who="#komentarz">(Momencik. Muszę dobrnąć do końca części informacyjnej, a potem będziemy udzielali odpowiedzi na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-213.23" who="#AndrzejKern">— nadanie uprawnień przewodniczącemu Krajowej Rady do zawiązywania przedmiotowych spółek, natomiast statuty spółek ustalałaby Krajowa Rada;</u>
          <u xml:id="u-213.24" who="#AndrzejKern">— ustalenie uprawnień Krajowej Rady do wykonywania funkcji walnego zgromadzenia w spółkach oraz uprawnień dyrektora generalnego do wykonywania funkcji zarządu (proponuje się tak, jak w wariancie pierwszym);</u>
          <u xml:id="u-213.25" who="#AndrzejKern">— ustalenie, że skarbowi państwa nie przysługuje prawo do udziału w zyskach, jeżeli dochodami spółek są opłaty abonamentowe.</u>
          <u xml:id="u-213.26" who="#AndrzejKern">Konsekwencją tego wniosku będą zmiany w następujących artykułach projektu ustawy: art. 50 ust. 2, art. 64 ust. 1 i art. 65 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-213.27" who="#AndrzejKern">Komisje natomiast proponują utworzenie jednej spółki skarbu państwa dla jednostek publicznej radiofonii i telewizji oraz określenie, że funkcje zarządu będzie pełnić od 1 do 5 członków powoływanych przez radę nadzorczą.</u>
          <u xml:id="u-213.28" who="#AndrzejKern">Nad przedstawionymi wariantami będziemy głosować kolejno. Przyjęcie pierwszego z nich powoduje bezprzedmiotowość drugiego, a także nieaktualność poprawek zgłoszonych do art. 26, 28 i 29.</u>
          <u xml:id="u-213.29" who="#AndrzejKern">Głos ma pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#JuliuszBraun">Muszę zacząć od drobnego sprostowania wypowiedzi pana marszałka. Cały spór nie dotyczy w ogóle radiofonii. Pan marszałek powiedział: „radiofonii i telewizji”, jednak słowo „radiofonii” należy wykreślić. Spór dotyczy wyłącznie telewizji. Omawiając wniosek pana posła Markiewicza (wariant pierwszy wniosku mniejszości), pan marszałek w niewłaściwym miejscu umieścił granicę pomiędzy częścią A i częścią B. Postaram się teraz jeszcze króciuteńko państwu sprawę przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#JuliuszBraun">Jak powiedziałem, nie ma różnicy zdań co do radia, jest natomiast w odniesieniu do telewizji. Komisja proponuje utworzenie spółki skarbu państwa z oddziałami terenowymi, które to oddziały miałyby określone w ustawie uprawnienia. To jest założenie podstawowe. Druga sprawa, oddzielna: Komisje proponują, by reprezentantem skarbu państwa w tych spółkach był minister finansów, przy czym, jednocześnie, by jego uprawnienia były skorygowane i, na przykład, aby większość członków rady nadzorczej powoływała Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, a nie przedstawiciel ministra finansów, nie przedstawiciel właściciela.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#JuliuszBraun">Wniosek pierwszy, znany powszechnie jako wniosek pana posła Markiewicza, obejmuje dwie sprawy. Nad tymi dwiema sprawami, zgodnie z propozycją pana posła, będziemy głosować oddzielnie. Pierwsza sprawa dotyczy struktury organizacyjnej telewizji. Pan poseł proponuje, by w miejsce obecnie istniejącego organizmu powołać spółkę skarbu państwa „Telewizja Polska I”, nadającą program I, oraz by istniejące obecnie ośrodki telewizyjne stały się samodzielnymi spółkami skarbu państwa, które następnie zawiążą spółkę spółek z mocy ustawy - i ta spółka spółek byłaby gospodarzem programu II. Zarówno w wersji komisji, jak i w wersji pana posła Markiewicza oddziały terenowe bądź terenowe spółki mogą samodzielnie nadawać programy regionalne, co ustawa im gwarantuje. To jest część A wniosku pana posła Markiewicza.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#JuliuszBraun">Część B wniosku pana posła Markiewicza dotyczy reprezentacji skarbu państwa w spółkach. Pan poseł proponuje, by w odpowiednich artykułach wykreślić wyrazy: „ministra finansów” zaproponowane przez komisję, natomiast reprezentowanie interesu skarbu państwa w spółkach, ze wszystkimi konsekwencjami powoływania, ustalania statutów, powierzyć Krajowej Radzie.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#JuliuszBraun">Drugi wniosek mniejszości (każdy z tych wniosków to jest praktycznie rozdział tej ustawy; teraz pan poseł Błażejczyk mnie uważnie kontroluje) jest to wniosek zaproponowany przez Konfederację Polski Niepodległej. Przewiduje on również pełne usamodzielnienie ośrodków terenowych, utworzenie tam spółek, które jednak byłyby, jak to określił pan poseł w poprzedniej debacie, „dwuosobowymi” spółkami skarbu państwa, to znaczy, że 51% udziałów miałaby tam ta „centralna” spółka „Telewizja Polska”, pozostałe miałby skarb państwa reprezentowany przez Krajową Radę. W wypadku wersji pana posła Błażejczyka spór dotyczy nie tylko telewizji, ale również radiofonii - również radiofonia miałaby tego rodzaju organizację.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#JuliuszBraun">Przypomnę, że komisja proponuje pełne usamodzielnienie obecnie istniejących rozgłośni radiowych, utworzenie tam jednoosobowych spółek skarbu państwa. Różnica więc między wersją komisji a wersją Konfederacji Polski Niepodległej w odniesieniu do radia, mówiąc w sposób uproszczony i hasłowy, jest taka, że komisja proponuje, by były to jednoosobowe spółki skarbu państwa, a Konfederacja Polski Niepodległej - by były to „dwuosobowe” spółki skarbu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł Marek Markiewicz i pan poseł Marek Maciej Siwiec, ale tylko pytania albo jakieś sprostowanie, jeśli ja lub poseł sprawozdawca coś zniekształciliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Część A tego wniosku została prawidłowo przedstawiona. Dotyczy ona nadmiernie eksponowanego, ale ważnego sporu.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MarekMarkiewicz">Chcę natomiast zwrócić uwagę na drugą część tego wniosku, która dotyczy kluczowej części tej ustawy. Zgodnie z pierwotnym projektem skarb państwa miała reprezentować Krajowa Rada, w projekcie komisji natomiast „znalazł się” minister finansów z uprawnieniami właścicielskimi, czyli reprezentant rządu, przedstawiciel rządu, instytucja, której w duchu całej ustawy chcieliśmy uniknąć. Zwracam uwagę na tę opozycję, ponieważ ona nie została dostatecznie wyraźnie przedstawiona; do tego sprowadza się filozofia całego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#AndrzejKern">Tak, to chyba jest dostrzegalne.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł Marek Maciej Siwiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MarekMaciejSiwiec">Marek Maciej Siwiec, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Mówię to po to, aby moi wyborcy nie bali się, że zmieniłem barwy klubowe i wstąpiłem do ZChN.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MarekMaciejSiwiec">Otóż chcę zadać następujące pytanie. Pytam posła sprawozdawcę, czy to prawda, że przyjęcie wariantu pierwszego poprawki nr 9 oznacza w prostej konsekwencji wyeliminowanie transmisji obrad Sejmu? Dzisiaj w naszych kuluarach krążą różni wysłannicy, którzy straszą posłów, również wybitnych przedstawicieli mojego klubu, mówiąc o tym, że przyjęcie jakiejkolwiek innej wersji niż propozycja komisji oznacza automatyczną eliminację transmisji obrad Sejmu. Proszę więc o potwierdzenie tego lub o zaprzeczenie temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JuliuszBraun">Nie wiem, czy teraz jak potwierdzę lub zaprzeczę, to tym samym poprę ten wniosek czy się mu przeciwstawię.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, oczywiście wprost nie wynika to z żadnego wniosku. Obowiązkowe funkcje telewizji publicznej będą w tym momencie dzielone między program pierwszy zarządzany w Warszawie, mający charakter centralny i - jak można sądzić - będzie pewna tendencja do umieszczania w tym właśnie programie tych mniej atrakcyjnych obowiązków - jeśli transmisja obrad Sejmu to jest mniej atrakcyjny obowiązek - a program drugi będzie zarządzany w sposób zdecentralizowany przez pewną radę powołaną przez szefów ośrodków telewizyjnych, które będą konkurować z programem pierwszym. Być może konkurując z programem pierwszym, będą ubiegać się o prawo do transmisji sejmowych, aby w ten sposób zyskać szerszą widownię. To jest sprawa - jak powiedziałem - dyskusyjna, co uznać za atrakcyjną możliwość telewizji publicznej, a co uznać za jej przykry obowiązek. Oczywiście, że wprost z ustawy nie wynika żadna kwestia dotycząca sprawy transmisji, natomiast ewentualnie może wyniknąć - mówiąc poważnie o tych mniej atrakcyjnych obowiązkach - pewien spór między pierwszym i drugim programem o to, kto będzie musiał zrealizować te jakieś obciążenia.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Maciej Siwiec: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#AndrzejKern">Panie pośle, jeśli chodzi o pytania, sprostowania, wyjaśnienia, to zrobiliśmy to. Do żadnych wypowiedzi nie mogę dopuścić, jest trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad pierwszym wariantem wniosku mniejszości w części dotyczącej art. 26 ust. 1–4.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek z posłów jest za przyjęciem wariantu pierwszego wniosku mniejszości do art. 26 ust. 1–4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem wniosku głosowało 104 posłów, przeciw - 192, wstrzymało się od głosu 22 posłów.</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam więc, że Sejm pierwszego wariantu wniosku mniejszości do art. 26 ust. 1–4 nie przyjął.</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad pierwszym wariantem wniosku mniejszości w części dotyczącej art. 27, 28 i 29.</u>
          <u xml:id="u-220.8" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest...</u>
          <u xml:id="u-220.9" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Proszę przypomnieć.)</u>
          <u xml:id="u-220.10" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, przerywam głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-220.11" who="#AndrzejKern">Panie pośle sprawozdawco, proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JuliuszBraun">Dotyczy to reprezentacji skarbu państwa - nie została przyjęta pierwsza wersja - we wszystkich spółkach, bo i radiowych, i telewizyjnych, radiofonii i telewizji publicznej. We wniosku mniejszości proponuje się, by reprezentantem skarbu państwa była Krajowa Rada. Komisja proponuje natomiast, by był to minister finansów, z zastrzeżeniem, że uprawnienia właścicielskie skarbu państwa reprezentowane przez ministra finansów są ograniczone w ten sposób, iż rada nadzorcza spółki powoływana jest nie przez walne zgromadzenie, ale w większości przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#AndrzejKern">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WitMajewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Ustawodawczej za taki sposób głosowania nie mogę brać odpowiedzialności, ponieważ dotychczas nad art. 26–29 - nad dotyczącym ich wnioskiem pierwszym - głosowaliśmy łącznie. W związku z tym jeżeli teraz je rozdzielamy i chcemy przyjąć trzy artykuły z tego wniosku, to nie mogę dać gwarancji, że nie będzie rozbieżności prawnych między tymi artykułami i innymi. Ta sprawa nie była na żadnym etapie prac komisji ani nawet po drugim czytaniu w ten sposób stawiana.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#AndrzejKern">Musieliśmy wybrać jakiś sposób zgromadzenia tych wniosków. Wybraliśmy taki, ponieważ innych, ciekawszych propozycji nie było. Nie wiem, panie pośle, czy...</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Panie marszałku, ten wniosek jest integralny, przyjmuje się trzy artykuły bądź się je odrzuca i przyjmuje się inne warunki; one nie są kompatybilne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#JuliuszBraun">Ponieważ pan poseł wnioskodawca prosił o głosowanie nad tym wnioskiem w dwóch fragmentach - wedle mojej znajomości przedmiotu nie burzy to logiki ustawy - myślę, że możemy przegłosować drugą jego część. Prześledzimy jeszcze ewentualnie efekty, ale wydaje mi się, że nie ma tu żadnego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#AndrzejKern">Nie znalazłem błędu, komisje też postanowiły, by głosować w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem pierwszego wariantu wniosku mniejszości do art. 27, 28 i 29, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za przyjęciem wniosku głosowało 73 posłów, przeciw - 222, wstrzymało się od głosu 21 posłów, a więc to znaczy, że wariant pierwszy wniosku mniejszości do art. 27, 28 i 29 został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#AndrzejKern">Przystępujemy zatem do głosowania nad drugim wariantem.</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem drugiego wariantu wniosku mniejszości dotyczącego art. 26–31, art. 50 ust. 2, art. 64 ust. 1, art. 65 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-226.10" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-226.11" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 62 posłów, przeciw - 227, wstrzymało się od głosu 24 posłów.</u>
          <u xml:id="u-226.12" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm drugi wariant wniosku mniejszości dotyczący art. 26–31, art. 50 ust. 2, art. 64 ust. 1, art. 65 ust. 1, odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-226.13" who="#AndrzejKern">Do art. 26 zostały zgłoszone dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-226.14" who="#AndrzejKern">W pierwszej z nich, dotyczącej ust. 2, wnioskodawca proponuje, aby telewizję publiczną tworzyła jednoosobowa spółka skarbu państwa, a nie, jak wnoszą komisje, spółka „Telewizja Polska - Spółka Akcyjna”.</u>
          <u xml:id="u-226.15" who="#AndrzejKern">W tej samej poprawce wnioskodawca proponuje odpowiednio zastąpić w ust. 3 pkt. 1 i 2 wyraz „spółka” wyrazami: „jednoosobowa spółka skarbu państwa”. Jest to konsekwencja przyjęcia pierwszej części poprawki.</u>
          <u xml:id="u-226.16" who="#AndrzejKern">Komisje proponują, żeby tę poprawkę odrzucić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#JuliuszBraun">Wysoki Sejmie! Komisje proponują odrzucić tę poprawkę, ale dokładnie to samo chcą zapisać w ustawie. Po prostu w ust. 1 tego artykułu jest napisane: „Jednostki publicznej radiofonii i telewizji działają wyłącznie w formie jednoosobowej spółki akcyjnej skarbu państwa zwanej dalej spółką”. W związku z tym jeśli w tym artykule w ust. 2 i 3 pojawia się określenie „spółka” to znaczy ono właśnie „jednoosobowa spółka skarbu państwa”, ponieważ wynika to z przyjętej tu ogólnej definicji. Stąd propozycja odrzucenia nie zmierza do jakiejkolwiek zmiany sytuacji, lecz jest podyktowana tylko i wyłącznie chęcią uporządkowania zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#AndrzejKern">Czy są jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#AndrzejKern">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej art. 26 ust. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 3 posłów, przeciw - 299, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę dotyczącą art. 26 ust. 2 i 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#AndrzejKern">Druga poprawka do art. 26 dotyczy ust. 6 pkt 3. Wnioskodawca proponuje, aby spółki tworzące i rozpowszechniające regionalne programy telewizyjne otrzymały częstotliwości niezbędne do rozpowszechniania regionalnych programów na terenie całego kraju. Komisje natomiast proponują, aby spółki te otrzymały częstotliwości niezbędne do rozpowszechniania programów regionalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JuliuszBraun">Jest to bardzo istotna kwestia, mianowicie zapis proponowany we wniosku, zdaniem komisji, stwarzałby pewne niejasności. Jedna, czysto formalna, mogłaby prowadzić do takiej interpretacji, że konkretny program regionalny ma być rozpowszechniany na terenie całego kraju. Druga niejasność polega na tym, że można by rozumieć ten zapis tak, że wprowadza on obowiązek utworzenia sieci, to znaczy pełnego pokrycia kraju siecią programów regionalnych. Utworzenie takiej sieci pociągałoby za sobą ważne konsekwencje natury technicznej, ponieważ trzeci kanał telewizji tym samym musiałby być zarezerwowany dla sieci programów regionalnych. Komisja proponuje zapewnienie każdej stacji regionalnej telewizji częstotliwości do nadawania programu regionalnego, bez gwarancji jednak utworzenia sieci pokrywającej cały kraj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#AndrzejKern">Czy jeszcze są jakieś pytania w związku z tą poprawką? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej art. 26 ust. 6 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 18 posłów, przeciw - 266, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm większością głosów poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#AndrzejKern">Proszę państwa, stoję w tej chwili przed dylematem, proszę mi pomóc dokonać wyboru. Jest godz. 18.15, zgodnie więc z programem powinniśmy przejść do zapytań i interpelacji. Są przedstawiciele rządu, którzy są przygotowani do udzielenia odpowiedzi. W związku z tym mam taką propozycję: może zarządźmy 15-minutową przerwę...</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#AndrzejKern">Nie?</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.11" who="#AndrzejKern">A zatem ma nie być interpelacji i zapytań w tej chwili?</u>
          <u xml:id="u-230.12" who="#komentarz">(Głosy z sali: Później, po głosowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-230.13" who="#AndrzejKern">Rozumiem, że propozycja państwa jest taka, żeby przesunąć interpelacje aż do zakończenia głosowań nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-230.14" who="#AndrzejKern">Dobrze odbieram intencje?</u>
          <u xml:id="u-230.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.16" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.17" who="#AndrzejKern">W związku z tym przepraszam członków i przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-230.18" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-230.19" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Ale trzeba zapytać, czy jest to technicznie możliwe.)</u>
          <u xml:id="u-230.20" who="#AndrzejKern">Trudno, prosimy o zrozumienie tej sytuacji. Około godz. 20 z minutami przejdziemy do interpelacji i zapytań. Tyle czasu, jak przewiduję, zajmie nam dalsze głosowanie, bo mamy jeszcze dość dużo pracy i muszę potem zarządzić krótką przerwę. Tak więc, proszę państwa, umawiamy się około godziny 20. Dobrze? Jeszcze raz bardzo przepraszam. Pracujemy więc dalej.</u>
          <u xml:id="u-230.21" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł Tadeusz Kowalczyk, syn Piotra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#TadeuszKowalczyk">Mam prośbę do pana marszałka i do pana posła sprawozdawcy. Rozumiem fachowość pana posła sprawozdawcy, ale jeżeli z sali nie ma pytań, to proszę nie komentować, my rozumiemy niektóre poprawki. Proszę o przyspieszenie.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo, ale jeszcze się taki nie urodził, który by wszystkim dogodził. Troską moją i pana posła sprawozdawcy jest, żeby nie było żadnych wątpliwości, bo potem te wątpliwości będą się na nas mściły. Pracujemy dalej, przyjmujemy uwagę pana posła, będziemy mniej objaśniali.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 14, dotyczącej art. 28 ust. 6, wnioskodawca proponuje skreślić pkt 3, zgodnie z którym zawiązanie bądź przystąpienie do spółki innej niż jednoosobowa spółka akcyjna skarbu państwa, a także nabycie lub zbycie udziałów albo akcji w takiej spółce wymaga zgody rady nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#AndrzejKern">Komisje proponują również odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JuliuszBraun">Niestety, muszę tutaj zwrócić uwagę, że przyjęcie tej poprawki oznaczałoby udzielenie bardzo istotnych uprawnień zarządowi, a więc wbrew intencjom komisji przeniesienie tych uprawnień na znacznie niższy szczebel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AndrzejKern">Słyszę z jednej strony, że to jest jasne, a z drugiej strony dochodzą mnie głosy wyrażające powątpiewanie. Rozumiem, że po wyjaśnieniu sprawa jest jasna.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej art. 28 ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (Przyzna się ktoś do tego wniosku?)</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że...</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#AndrzejKern">‍...wnioskodawca nie przyznał się. Spuśćmy więc kurtynę, zapomnijmy o tym.</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#AndrzejKern">Przeciw poprawce głosowało 272 posłów, wstrzymało się od głosu 14 posłów, a więc poprawka nr 14 została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 15 dotyczącej art. 29 wnioskodawca zgłosił dwie propozycje.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#AndrzejKern">Pierwsza propozycja polega na tym, by nadać nowe brzmienie ust. 1, stanowiąc, iż funkcje walnego zgromadzenia wykonuje w imieniu skarbu państwa minister finansów. Natomiast komisje proponują, aby w walnym zgromadzeniu skarb państwa reprezentowany był przez ministra finansów. Różnica dotyczy redakcji zapisu.</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-234.12" who="#AndrzejKern">Druga propozycja polega na skreśleniu ust. 3 w art. 29, przewidującego, że zmiana statutu spółki wymaga uprzedniej zgody Krajowej Rady.</u>
          <u xml:id="u-234.13" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie również i tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-234.14" who="#AndrzejKern">Nad tymi poprawkami będziemy głosować kolejno.</u>
          <u xml:id="u-234.15" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne jest wyjaśnienie?</u>
          <u xml:id="u-234.16" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-234.17" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-234.18" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej art. 29, polegającej na nadaniu nowego brzmienia ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-234.19" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-234.20" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-234.21" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padły 3 głosy, przeciw - 269, wstrzymało się od głosu 6 posłów, a więc poprawka dotycząca art. 29, polegająca na nadaniu nowego brzmienia ust. 1, została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-234.22" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad kolejną poprawką do art. 29.</u>
          <u xml:id="u-234.23" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej art. 29, polegającej na skreśleniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-234.24" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-234.25" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-234.26" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padły 4 głosy, przeciw - 255, wstrzymało się od głosu 9 posłów, a więc poprawka dotycząca art. 29, polegająca na skreśleniu ust. 3, została przez Sejm odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-234.27" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 16 do art. 30 wnioskodawca proponuje w nowym ust. 2, aby dyrektorzy terenowych oddziałów spółki „Telewizja Polska - Spółka Akcyjna” tworzyli radę dyrektorów w celu opiniowania podziału czasu antenowego programu ogólnopolskiego między poszczególne oddziały terenowe.</u>
          <u xml:id="u-234.28" who="#AndrzejKern">Ponadto wnioskodawca w ust. 5 proponuje, aby do właściwości rady dyrektorów należało opiniowanie minimalnego udziału audycji tworzonych przez terenowe oddziały spółki w poszczególnych programach ogólnokrajowych. Komisje proponują nadać te uprawnienia dyrektorom oddziałów. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-234.29" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są objaśnienia?</u>
          <u xml:id="u-234.30" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-234.31" who="#AndrzejKern">Nikt nie zgłasza takiej potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-234.32" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-234.33" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 30, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-234.34" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-234.35" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-234.36" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padły 93 głosy, przeciw - 164, wstrzymało się od głosu 12 posłów, w konsekwencji Sejm odrzucił poprawkę do art. 30.</u>
          <u xml:id="u-234.37" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 17 wnioskodawcy proponują skreślenie ust. 3 w art. 31. Przepis ten stanowi, że akcjonariuszom spółek „Telewizja Polska - Spółka Akcyjna”, „Polskie Radio - Spółka Akcyjna” oraz spółek zawiązanych w celu tworzenia i rozpowszechniania regionalnych programów radiowych nie przysługuje prawo do zysku.</u>
          <u xml:id="u-234.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Udziału.)</u>
          <u xml:id="u-234.39" who="#AndrzejKern">To właściwie do jednego się sprowadza. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-234.40" who="#AndrzejKern">Pan poseł sprawozdawca, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#JuliuszBraun">Chciałem zwrócić uwagę, że jest to jeden z zasadniczych elementów tej ustawy. Akcjonariuszem jest skarb państwa, a więc chodzi o to, jak proponują komisje, by wprowadzić zakaz transferu środków między innymi z abonamentów do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#komentarz">(Głos z sali: My to rozumiemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#AndrzejKern">Ale nie wszyscy. W tej chwili nie mam już wątpliwości, bo z jednej strony jest potwierdzenie, z drugiej zaś brak potrzeby wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 31 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padły 2 głosy, przeciw - 267, wstrzymało się od głosu 3 posłów, w konsekwencji Sejm poprawkę do art. 31 ust. 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 18 do art. 33 wnioskodawca proponuje skreślenie w ust. 3 zdania drugiego. Przepis ten stanowi, że decyzja przewodniczącego Krajowej Rady w sprawie koncesji, podejmowana na podstawie uchwały Krajowej Rady, jest ostateczna. W przypadku przyjęcia tej poprawki należy w art. 56 ust. 1 uzupełnić powołanie o wyrazy: „art. 33 ust. 3”, co oznacza możliwość odwołania się od decyzji przewodniczącego Krajowej Rady do sądu gospodarczego. Nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#JuliuszBraun">Już niewiele razy będę zabierał głos, ale w tej sprawie, niestety, jeszcze muszę. Decyzja jest ostateczna w administracyjnym toku instancji - to oznacza ten zapis. W związku z tym przez analogię do przepisów dotyczących centralnych organów administracji państwowej można się odwołać do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zapis zaproponowany przez komisję to właśnie oznacza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#AndrzejKern">Czyli ja źle poinformowałem.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: Dobrze, prawidłowo.)</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#AndrzejKern">Słucham? Prawidłowo, tak?</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#AndrzejKern">Przepraszam bardzo, bo ja patrzę w tekst i słucham pana posła, i obserwuję, co się dzieje na sali, czasami więc może mi się zdarzyć chwila dekoncentracji.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 33 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-238.8" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-238.9" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padło 48 głosów, przeciw - 214, wstrzymało się od głosu 9 posłów, w związku z tym Sejm większością głosów poprawkę do art. 33 ust. 3 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-238.10" who="#AndrzejKern">We wniosku mniejszości dotyczącym art. 35 wnioskodawcy proponują w nowym brzmieniu ust. 1 możliwość udzielania koncesji osobie fizycznej posiadającej obywatelstwo polskie równocześnie ze stałym miejscem zamieszkania w Polsce lub osobie prawnej, która ma stałą siedzibę w Polsce. Komisje natomiast stawiają jako warunek uzyskania koncesji miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-238.11" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-238.12" who="#AndrzejKern">Chyba tak.</u>
          <u xml:id="u-238.13" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-238.14" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości dotyczącego art. 35 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-238.15" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-238.16" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-238.17" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że wniosek mniejszości dotyczący art. 35 ust. 1 większością 166 głosów, przy 88 posłach głosujących przeciw i 17 posłach wstrzymujących się od głosu, został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-238.18" who="#AndrzejKern">We wniosku mniejszości dotyczącym art. 36 ust. 2 pkt 1 wnioskodawcy proponują nieudzielanie koncesji nie tylko w wypadku zagrożenia interesów kultury narodowej, jak proponują komisje, ale także w wypadku zagrożenia dobrych obyczajów i wychowania.</u>
          <u xml:id="u-238.19" who="#AndrzejKern">Sprawa chyba prosta, prawda?</u>
          <u xml:id="u-238.20" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-238.21" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 36 ust. 2 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-238.22" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-238.23" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-238.24" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że wniosek mniejszości do art. 36 ust. 2 pkt 1większością 139 głosów, przy 114 posłach głosujących przeciw i 19 posłach wstrzymujących się od głosu, został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-238.25" who="#AndrzejKern">Do art. 38 proponowane są dwa wnioski mniejszości oraz dwie poprawki. W pierwszym wniosku mniejszości dotyczącym art. 38 wnioskodawcy proponują w pkt. 1 cofnięcie koncesji nie tylko jeżeli rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie interesów kultury narodowej, bezpieczeństwa i obronności państwa, jak proponują komisje, ale także jeżeli rozpowszechnianie programów narusza normy dobrego obyczaju.</u>
          <u xml:id="u-238.26" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Czarnecki: Jest to konsekwencja.)</u>
          <u xml:id="u-238.27" who="#AndrzejKern">Tak. Ma pan poseł Czarnecki rację, że jest to jakaś konsekwencja, ale o tym zadecyduje głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-238.28" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 19 do art. 38 zawarto dwie propozycje oznaczone literami a i b.</u>
          <u xml:id="u-238.29" who="#AndrzejKern">W lit. a wnioskodawca proponuje w nowym brzmieniu pkt. 1, aby koncesja mogła być cofnięta, jeżeli rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie bezpieczeństwa i obronności państwa.</u>
          <u xml:id="u-238.30" who="#AndrzejKern">Komisje proponują w tym przepisie dodatkowo, aby koncesja mogła być cofnięta, jeżeli rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie interesów kultury narodowej.</u>
          <u xml:id="u-238.31" who="#AndrzejKern">Komisje proponują odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-238.32" who="#AndrzejKern">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad poprawką do art. 38 pkt 1, a w razie jej odrzucenia nad wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-238.33" who="#AndrzejKern">Może pan poseł sprawozdawca...</u>
          <u xml:id="u-238.34" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie ma żadnych wątpliwości.)</u>
          <u xml:id="u-238.35" who="#AndrzejKern">Nie ma żadnych wątpliwości?</u>
          <u xml:id="u-238.36" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-238.37" who="#AndrzejKern">Skoro nie ma, to głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-238.38" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-238.39" who="#AndrzejKern">Proszę państwa, jeśli macie państwo pytania do pana posła sprawozdawcy, to proszę je zadać tak, żeby wszyscy słyszeli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, jeśli ktoś chciałby poszerzyć ten katalog, to w tym momencie powinien głosować za propozycją komisji, jeśli wniosek zostanie przyjęty, należy poszerzyć katalog zakazów przy wniosku mniejszości, bo przyjęcie poprawki oznacza zmniejszenie katalogu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#AndrzejKern">Pan poseł Jacek Maziarski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#JacekMaziarski">Proszę o staranne odczytanie głosowanego wniosku, żeby nie nastąpiła pomyłka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#AndrzejKern">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad poprawką do art. 38 pkt 1. Wnioskodawcy proponują tu cofnięcie koncesji nie tylko jeżeli rozpowszechnianie programu...</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JuliuszBraun">Głosować mamy najpierw nad poprawką zgłoszoną z sali, ponieważ ona zawęża katalog, a potem nad wnioskiem mniejszości, który poszerza ten katalog. Poprawka zgłoszona z sali mówi o tym, że koncesja może być cofnięta, jeżeli „rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie bezpieczeństwa i obronności państwa”. Tylko tyle.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Komisje proponują...)</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#JuliuszBraun">Komisje proponują, by również zagrożenie interesów kultury narodowej było podstawą do cofnięcia koncesji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#AndrzejKern">Dobrze, abyśmy nie mieli wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad poprawką do art. 38 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 38 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem głosowało 55 posłów, przeciw - 207, wstrzymało się od głosu 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że wniosek mniejszości został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-244.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-244.8" who="#AndrzejKern">Poprawka - przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-244.9" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości do art. 38 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-244.10" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości...</u>
          <u xml:id="u-244.11" who="#komentarz">(Poseł Jacek Maziarski: Proszę o odczytanie, żeby nie było nieporozumień.)</u>
          <u xml:id="u-244.12" who="#AndrzejKern">Tak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#JuliuszBraun">Wniosek mniejszości zmierza do tego, by po tekście, który przyjęliśmy obecnie... Przepraszam, przeczytam go, żeby było precyzyjnie. Obecnie art. 38 pkt 1 brzmi: koncesja może być cofnięta, jeżeli rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie interesów kultury narodowej, bezpieczeństwa i obronności państwa. Wniosek mniejszości zmierza do tego, by po słowach: „kultury narodowej” dodać: „dobrych obyczajów i wychowania”. A więc brzmiałoby to tak: koncesja może być cofnięta, jeżeli rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie interesów kultury narodowej, dobrych obyczajów i wychowania, bezpieczeństwa i obronności państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AndrzejKern">Chwileczkę, panie pośle. To jest dwunasty wniosek mniejszości, dlatego należy tutaj dodać inne słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam. Przeskoczyłem o jedno... Merytorycznie jest to samo, ale inne jest brzmienie: „rozpowszechnianie programów powoduje zagrożenie interesów kultury narodowej, bezpieczeństwa i obronności państwa oraz narusza normy dobrego obyczaju”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne w tej chwili?</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo. Wspólnymi siłami wyjaśniliśmy wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości do art. 38 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 38 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem głosowało 126 posłów (w tej chwili cieszą się klaszcząc), przeciw - 124, 17 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek mniejszości do art. 38 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#AndrzejKern">W drugim wniosku mniejszości dotyczącym art. 38 wnioskodawcy w pkt. 4 proponują cofnięcie koncesji, jeżeli działalność objęta koncesją jest wykonywana w sposób sprzeczny z ustawą lub warunkami określonymi w koncesji, ale tylko o ile stan ten narusza art. 35 ustawy, który określa warunki otrzymania koncesji. Komisje natomiast nie proponują takiego zastrzeżenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JuliuszBraun">Przepraszam, popadlibyśmy tutaj w sprzeczność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AndrzejKern">No właśnie trochę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JuliuszBraun">Gdyby ten wniosek został przyjęty, popadlibyśmy w sprzeczność, ponieważ w art. 35 jest tylko mowa o koncesjach dla podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego. Ponieważ przyjęliśmy tutaj już zasady cofania koncesji w ogóle, to teraz nie możemy ich nagle zawęzić tylko do podmiotów zagranicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#AndrzejKern">Czyli po prostu zdaniem pana posła tego punktu nie trzeba poddawać pod głosowanie. Ale proszę, by wnioskodawca również przyznał nam rację, bo jeśli ma odmienne zdanie, to będziemy wtedy dyskutowali.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#AndrzejKern">Nie ma wnioskodawcy, nikt się nie przyznaje, więc istotnie proszę o opinię osoby, które bliżej pracowały nad projektem w komisjach. Ja również uważam, że nad tym punktem nie trzeba głosować. Uznaję zatem ten wniosek za bezprzedmiotowy, wobec przyjęcia poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#AndrzejKern">Teraz chyba kolej na poprawkę nr 19, prawda?</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 19 lit. b do art. 38 wnioskodawca proponuje dodanie nowego punktu, zgodnie z którym koncesja może być cofnięta, jeżeli nadawca narusza decyzje przewodniczącego Krajowej Rady o zaniechaniu przez nadawcę działań w zakresie tworzenia i rozpowszechniania programów naruszających przepisy ustawy, uchwały Krajowej Rady lub warunki koncesji. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#AndrzejKern">Chyba sprawa jest jasna, prawda?</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 38, polegającej na dodaniu nowego pkt. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-252.9" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padło 6 głosów, przeciw - 264, wstrzymała się od głosu jedna osoba, a więc Sejm poprawkę do art. 38, polegającą na dodaniu nowego pkt. 6, odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-252.10" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 20 do art. 48 wnioskodawca w ust. 3 proponuje, aby Krajowa Rada określała wysokość opłaty abonamentowej w drodze rozporządzenia. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-252.11" who="#AndrzejKern">Czy są jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-252.12" who="#AndrzejKern">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-252.13" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-252.14" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 48, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-252.15" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-252.16" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-252.17" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką głosowało 245 posłów, przeciw - 12, 10 posłów wstrzymało się od głosu, a więc Sejm poprawkę do art. 48 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-252.18" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 21 do art. 48 wnioskodawca w ust. 5 w pkt. 2 proponuje, aby także w przypadku domów wczasowych uiszczano jedną opłatę abonamentową, niezależnie od liczby używanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-252.19" who="#AndrzejKern">Sprawa chyba jest jasna.</u>
          <u xml:id="u-252.20" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-252.21" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 48 ust. 5 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-252.22" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-252.23" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-252.24" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padły 73 głosy, przeciw - 170, wstrzymało się od głosu 22 posłów, a więc Sejm poprawkę do art. 48 ust. 5 pkt 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-252.25" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 22 do art. 63 wnioskodawca proponuje w ust. 1, aby przewodniczący Komitetu do Spraw Radia i Telewizji kierował działalnością jednostki organizacyjnej Polskie Radio i Telewizja do czasu ukonstytuowania się Krajowej Rady. W nowym ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby po ukonstytuowaniu się Krajowej Rady obowiązki kierowania przejął jej przewodniczący, pełniąc je do czasu zawiązania spółek Telewizja Polska SA i Polskie Radio SA oraz spółek radiofonii regionalnej. Komisje natomiast proponują, aby przewodniczący Komitetu do Spraw Radia i Telewizji kierował działalnością jednostki organizacyjnej Polskie Radio i Telewizja do czasu zarejestrowania spółek. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-252.26" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienia? Chyba nie.</u>
          <u xml:id="u-252.27" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-252.28" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 63, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-252.29" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-252.30" who="#AndrzejKern">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-252.31" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za poprawką padło 10 głosów, przeciw - 260, wstrzymało się od głosu 7 osób.</u>
          <u xml:id="u-252.32" who="#AndrzejKern">Sejm odrzucił poprawkę do art. 63.</u>
          <u xml:id="u-252.33" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 23 do art. 64 wnioskodawcy proponują w ust. 1 w pkt. 1, aby minister finansów zawiązał spółkę Telewizja Polska Spółka Akcyjna z oddziałami terenowymi w Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-252.34" who="#AndrzejKern">Pan poseł sprawozdawca wyjaśni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#JuliuszBraun">Ta sprawa wracała w różnych etapach dyskusji. W sprawozdaniu, które państwo mają, jest propozycja, by kwestie lokalizacji oddziałów pozostawić statutowi spółki, który nada minister finansów w porozumieniu z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#JuliuszBraun">Propozycja zmierza do tego, by ustawowo zadecydować o tym, gdzie powstają te oddziały terenowe, przy czym od razu mówię, że są tu pewne punkty sporne co do katalogu miast.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#AndrzejKern">Myślę, że wszystko jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Można prosić o głos?)</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, panie pośle, dopóki wszystkiego nie wyjaśnimy, nic nie będzie poddane pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WiesławWójcik">Panie marszałku, tutaj do końca nie zostało dopowiedziane, że w pierwszym projekcie były enumeratywnie wyszczególnione oddziały i redakcje, tymczasem w tej propozycji niektóre nie są uwzględnione, w każdym bądź razie znam taką redakcję telewizyjną, która nie została uwzględniona. Zatem w tej propozycji nie ma niejako drugiego wniosku mniejszości. Rozumiem, że ten wniosek mniejszości został złożony przy pierwszym czytaniu, ale według mnie powinien być tu uwzględniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#AndrzejKern">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca wyjaśni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#JuliuszBraun">Konkretnie chodzi tu o Koszalin. Pan poseł w dyskusji, która odbyła się w komisji przed drugim czytaniem, przedłożył propozycję, by uzupełnić katalog miast o Koszalin. Ten wniosek nie został przez komisję przyjęty. Komisja przyjęła wówczas wersję, zgodnie z którą żadne miasto nie zostało wymienione w ustawie. Ponieważ wniosek ten nie został przyjęty, nie został formalnie zgłoszony ani jako wniosek mniejszości, ani w czasie drugiego czytania jako wniosek z sali, tym samym nie mógł być umieszczony w sprawozdaniu i nie może być poddany pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#AndrzejKern">Jest to może smutne wyjaśnienie dla pana posła, ale tak jest.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 64 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem poprawki głosowało 147 posłów, przeciw - 121, wstrzymało się od głosu 18 posłów.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że poprawka do art. 64 ust. 1 pkt 1 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 24 do art. 64 wnioskodawcy proponują w ust. 3, aby minister finansów przed nadaniem statutu spółkom radiofonii i telewizji publicznej był zobowiązany do zasięgnięcia opinii związków zawodowych i organizacji twórczych działających w likwidowanej państwowej jednostce organizacyjnej Polskie Radio i Telewizja.</u>
          <u xml:id="u-258.8" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-258.9" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#JuliuszBraun">Chciałbym tylko uzupełnić, że minister finansów musi uzyskać zgodę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na ten statut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#AndrzejKern">Czy to jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 64 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem poprawki głosowało 105 posłów, przeciw - 183, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął poprawki do art. 64 ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 26 do art. 67 wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 1. Jest to poprawka dalej idąca niż poprawka zawarta w punkcie 25 lit. a, dlatego też nad poprawką nr 26 będziemy głosować w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-260.8" who="#AndrzejKern">Zgodnie z propozycją przedstawioną w tej poprawce pracownicy Polskiego Radia i Telewizji staną się z mocy prawa pracownikami właściwej spółki. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-260.9" who="#AndrzejKern">Proszę tutaj pana posła sprawozdawcę o informacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#JuliuszBraun">Komisje przyjęły następującą formułę w odniesieniu do pracowników Polskiego Radia i Telewizji, formułę, która była przyjęta na przykład w czasie reformy samorządu, mianowicie zatrudnienie tych pracowników wygasa w ciągu 6 miesięcy, o ile w ciągu 3 miesięcy nie zostaną ponownie zatrudnieni. Jest to więc niejako automatyczne wygasanie zatrudnienia; trzeba pracownika zatrudnić na nowo. Wniosek ten oraz następny w innym sformułowaniu zmierza do tego, by ustawowo zagwarantować pracownikom Polskiego Radia i Telewizji, że staną się z mocy prawa pracownikami właściwej spółki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#AndrzejKern">Sprawa jest chyba jasna.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 67 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem poprawki głosowało 132 posłów, przeciw - 162, 11 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 67 ust. 1 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-262.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 25 zawarte są dwie propozycje do art. 67.</u>
          <u xml:id="u-262.8" who="#AndrzejKern">W poprawce oznaczonej lit. a wnioskodawca proponuje skreślenie w art. 67 ust. 1 zdania drugiego. Przepis ten stanowi, że stosunki pracy z pracownikami Polskiego Radia i Telewizji wygasają w terminie 6 miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru handlowego, jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru nie zostaną z tymi pracownikami nawiązane nowe stosunki pracy. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-262.9" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sprawozdawcę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#JuliuszBraun">To jest dokładnie taka sama poprawka, jak poprawka głosowana poprzednio, tylko w nieco innej redakcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#AndrzejKern">Sprawa jest chyba jasna, pan poseł już to tłumaczył.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki nr 25 lit. a do art. 67 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem poprawki głosowało 122 posłów, przeciw - 172, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 67 ust. 1 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 25 lit. b do art. 67 wnioskodawca proponuje w ust. 2, aby przepis ten obejmował pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych w trybie powołania, a nie, jak proponują komisje, określonych przez Krajową Radę. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#AndrzejKern">Czy potrzebne są wyjaśnienia? Nie.</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-264.10" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 67 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-264.11" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-264.12" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-264.13" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm 237 głosami, przy 39 posłach głosujących za i 28 posłach wstrzymujących się od głosu, odrzucił poprawkę do art. 67 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-264.14" who="#AndrzejKern">Do art. 68 zgłoszono dwa wnioski mniejszości i jedną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-264.15" who="#AndrzejKern">W pierwszym wniosku mniejszości do art. 68 wnioskodawcy proponują w ust. 2 skreślenie części tego przepisu, zgodnie z którym minister łączności przydzieli spółkom częstotliwości wykorzystywane przez Polskie Radio i Telewizję w chwili wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-264.16" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 27 do art. 68 wnioskodawca w ust. 2 proponuje wyrazy: „częstotliwości wykorzystywane przez Polskie Radio i Telewizję w chwili wejścia w życie ustawy” zastąpić wyrazami: „częstotliwości niezbędne do wykonania zadań określonych w art. 26 niniejszej ustawy, w tym częstotliwości wykorzystywane przez Polskie Radio i Telewizję w chwili wejścia w życie ustawy”. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-264.17" who="#AndrzejKern">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad wnioskiem mniejszości do art. 68 ust. 2, a w wypadku jego odrzucenia nad poprawką dotyczącą tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-264.18" who="#AndrzejKern">Słuchamy pana posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#JuliuszBraun">Nie chciałbym mówić za długo, bo i tak mówię za dużo. Komisje w obecnej konstrukcji przepisu gwarantują częstotliwości zarówno na okres przejściowy po wejściu w życie ustawy, jak i docelowo dla wszystkich stacji. Zmiany redakcyjne we wniosku mniejszości, zdaniem komisji, likwidują tę gwarancję na okres przejściowy, natomiast zawarte w poprawce powodują powtórzenie pewnego przepisu, który jest już w innym miejscu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jasne jest? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości dotyczącego art. 68 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że wniosek mniejszości do art. 68 ust. 2 większością 289 głosów, przy 12 posłach głosujących za i 12 posłach wstrzymujących się od głosu, został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad poprawką do art. 68 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 68 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem głosowało 54 posłów, przeciw - 249, wstrzymało się od głosu 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-266.11" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 68 ust. 2 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-266.12" who="#AndrzejKern">W drugim wniosku mniejszości dotyczącym art. 68 wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 4 proponują, aby przydział i korzystanie z częstotliwości następowały bez opłat. Komisje natomiast opowiadają się za tym, aby bez opłat następował jedynie przydział.</u>
          <u xml:id="u-266.13" who="#AndrzejKern">Proszę, pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, to jest niezmiernie istotna decyzja. Komisje proponują, by przydział częstotliwości stacjom publicznym odbywał się bez opłat, by nie ponosiły one w tej chwili jakichś dodatkowych kosztów związanych z formalną zmianą swojego statusu. Natomiast za korzystanie z częstotliwości stacje publiczne i stacje komercyjne ponoszą bardzo wysokie opłaty. Gdybyśmy zwolnili w tym momencie stacje publiczne z tych opłat, stworzylibyśmy sytuację zdecydowanej nierówności między stacjami komercyjnymi a publicznymi w tej dziedzinie. I jak podpowiada mi wnioskodawca, o to wnioskodawcy chodziło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości dotyczącego art. 68 ust. 4, zechce podnieść ręką i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#AndrzejKern">Za wnioskiem mniejszości głosowało 15 posłów, przeciw - 285, wstrzymało się od głosu 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości dotyczący art. 68 ust. 4 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-268.7" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 28 do art. 70 wnioskodawca w ust. 2 proponuje, aby dotychczasowe przepisy wydane na podstawie ustawy o Komitecie do Spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja” obowiązywały 18 miesięcy, a nie 6 miesięcy, jak proponują komisje. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-268.8" who="#AndrzejKern">Panie pośle, proszę o informację, skąd ta różnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#JuliuszBraun">Są to bardzo nieliczne przepisy wynikające z ustawy o Radiokomitecie. Zdaniem komisji okres przejściowy - pół roku - na zmianę tych przepisów jest zupełnie wystarczający. Półtora roku to już byłaby przesada.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#AndrzejKern">Jeśli tak, to głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 70 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#AndrzejKern">Za przyjęciem głosowało 2 posłów, przeciw - 310, wstrzymało się od głosu 6 posłów. Stwierdzam, że poprawka do art. 70 ust. 2 została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#AndrzejKern">W poprawce nr 29 do art. 71 wnioskodawca proponuje, aby art. 52 wszedł w życie wraz z całością ustawy, tzn. miesiąc po jej ogłoszeniu, a nie, jak proponują komisje, z dniem 1 lipca 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#AndrzejKern">Art. 52 określa sankcje karne za:</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#AndrzejKern">— rozpowszechnianie programu radiowego lub telewizyjnego bez koncesji,</u>
          <u xml:id="u-270.8" who="#AndrzejKern">— rozpowszechnianie programu radiowego lub telewizyjnego bez rejestracji.</u>
          <u xml:id="u-270.9" who="#AndrzejKern">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-270.10" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: O przyjęcie.)</u>
          <u xml:id="u-270.11" who="#AndrzejKern">Przepraszam bardzo, komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-270.12" who="#AndrzejKern">Proszę pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#JuliuszBraun">Być może mam źle zapisane w egzemplarzu scenariusza. Przepraszam państwa.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#JuliuszBraun">Chciałem tylko zrelacjonować, o co w tym przepisie chodzi. Ustawa po raz pierwszy wprowadza surowe sankcje karne za rozpowszechnianie przepisów programów bez koncesji lub rejestracji. Obecnie jest to wykroczenie, stanie się to przestępstwem.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#JuliuszBraun">Komisje - podczas opracowywania wersji przygotowywanej pierwotnie - uznały, że wprowadzenie tego rodzaju uregulowań karnych wymaga dłuższego okresu vacatio legis. Wnioskodawca uważa, że ten okres nie jest potrzebny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#AndrzejKern">Czy wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 71, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#AndrzejKern">Za poprawką głosowało 58 posłów, przeciw - 244, wstrzymało się od głosu 25 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę do art. 71 odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#AndrzejKern">Panie pośle, czy nie popełniliśmy jakiegoś błędu i czy czegoś nie pominęliśmy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#JuliuszBraun">Z tego co wiem i co wynika z tych kartek, to nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#AndrzejKern">Zbliżamy się w związku z tym do wielkiego finału.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#AndrzejKern">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#AndrzejKern">Kto z posłanek i posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o radiofonii i telewizji w brzmieniu proponowanym przez Komisję Kultury i Środków Przekazu oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z autopoprawkami i przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#AndrzejKern">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#AndrzejKern">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że za ustawą głosowało 192 posłów, przeciw - 129, wstrzymało się od głosu 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#AndrzejKern">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#AndrzejKern">Serdecznie dziękuję wszystkim państwu za współpracę.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#AndrzejKern">Serdecznie dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-274.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-274.10" who="#AndrzejKern">Teraz proszę o odczytanie komunikatów, potem zarządzę przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#DariuszSońta">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Polityki Społecznej w sali kolumnowej.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#DariuszSońta">Również po ogłoszeniu przerwy odbędzie się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu Tradycji Niepodległościowych w saloniku przy sali kolumnowej.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#DariuszSońta">W sali nr 12 w budynku nr 3, dawnego Senatu, odbędzie się zebranie klubu Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, też po ogłoszeniu przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#AndrzejKern">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#AndrzejKern">Proszę państwa, proszę o chwilę uwagi. Zarządzam w tej chwili przerwę do godz. 19.45.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Poruszenie na z sali)</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#AndrzejKern">Do godz. 20, tak?</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#AndrzejKern">Dobrze, Sejm ma prawo do odpoczynku, czyli zarządzam przerwę do godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#AndrzejKern">Nie, bez przesady, do godz. 20, czeka nas jeszcze dużo pracy. O godz. 20, kiedy będzie rozpatrywany punkt: zapytania i interpelacje, przedstawię naszą decyzję w sprawie, czy będziemy dzisiaj przeprowadzali jakieś głosowania, czy przeniesiemy je na jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#AndrzejKern">Chwileczkę, pan poseł Stefan Niesiołowski jeszcze chciał coś powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#StefanNiesiołowski">Zebranie klubu ZChN odbędzie się pół godziny po ogłoszeniu przerwy w sali nr 12 w budynku nr 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#AndrzejKern">Zarządzam przerwę do godz. 20. Życzę dobrego wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 14 do godz. 20 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#HenrykBąk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#HenrykBąk">Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że po rozpatrzeniu punktu porządku dziennego: Interpelacje i zapytania poselskie przystąpimy do rozpatrzenia punktów 5 i 6 porządku dziennego w sprawie poprawek Senatu do ustaw dotyczących orderów i odznaczeń. W punktach tych przewidziana jest seria głosowań.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#HenrykBąk">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#JanuszSzymański">Panie marszałku, bardzo bym prosił Prezydium Sejmu i pana marszałka o to, żeby podczas wieczornej części tego posiedzenia nie było już serii głosowań, bo wtedy pomyłka jest bardziej prawdopodobna. Chodzi o to, by realizować te punkty porządku dziennego w taki sposób, żeby głosowania odbyły się jutro rano. Wydaje się, że ta propozycja jest sensowna, a jednocześnie racjonalna z punktu widzenia wykorzystania czasu. Dlatego prosiłbym, by Prezydium Sejmu było uprzejme rozważyć tę sugestię.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#HenrykBąk">Panie pośle, pański wniosek zostanie rozpatrzony w czasie przerwy, niemniej pragnę podkreślić, że w istocie pozostały nam w tych punktach porządku dziennego do przeprowadzenia tylko głosowania, a te dodatkowe punkty, których rozpatrywanie przewidziano na końcu, będziemy realizować potem.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do rozpatrzenia interpelacji i zapytań poselskich, które otrzymują oznaczenie punktu 4 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#HenrykBąk">Odpowiedniej zmianie ulegną oznaczenia pozostałych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#HenrykBąk">Najpierw rozpatrzymy przygotowane interpelacje, a następnie zapytania poselskie.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#HenrykBąk">Przypominam, że zgodnie z art. 121 ust. 1 regulaminu Sejmu odpowiedź na interpelację nie może trwać dłużej niż 10 minut, a udzielenie dodatkowych wyjaśnień - dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#HenrykBąk">Pan poseł Tadeusz Górczyk złożył interpelację do prezesa Rady Ministrów w sprawie dotychczasowej działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zdaniem posła działalność agencji budzi poważne zaniepokojenie nie tylko w środowisku rolników indywidualnych, ale również pracowników PGR. Do końca maja br. agencja ogłosiła 5 przetargów na dzierżawę lub sprzedaż państwowych gospodarstw rolnych w województwach: poznańskim, warszawskim i olsztyńskim. Wszystkie te przetargi zostały unieważnione z powodu naruszenia przepisów prawa. Poseł oczekuje pełnego wyjaśnienia powyższej sprawy, wraz ze wskazaniem osób odpowiedzialnych za nieprawidłowości w działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#HenrykBąk">W celu udzielenia odpowiedzi na tę interpelację głos zabierze minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej pan Gabriel Janowski.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#GabrielJanowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Podzielam pogląd wyrażony przez pana posła w interpelacji. Istotnie doszło do wielu nieprawidłowości w przejmowaniu państwowych gospodarstw rolnych przez agencję. I tak w wypadku Jarosławca, który pan był uprzejmy podać jako przykład, jeśli chodzi o wyznaczony przetarg, były istotne błędy w ogłoszeniu prasowym i nie został on rozstrzygnięty. Po miesiącu ogłoszono kolejny przetarg, który rozstrzygnięto, ale jak się okazało, również z naruszeniem prawa. Sprawa jest przedmiotem kontroli NIK, zostało też wdrożone postępowanie wyjaśniające przez pana premiera Goryszewskiego i moje ministerstwo. W pozostałych przytoczonych przez pana posła wypadkach również doszło do nieprawidłowości, np. ogłoszono przetarg na budynki mieszkalne, co oczywiście jest sprzeczne z ustawą. Istotne rozbieżności między oczekiwaniami społecznymi a praktycznymi działaniami agencji wywołują coraz większe niezadowolenie, tak jak pan mówi, zarówno wśród pracowników państwowych gospodarstw rolnych, jak i rolników indywidualnych. Chcę stwierdzić, że w wypadku stwierdzenia istotnych uchybień decyzje, które zostały podjęte z naruszeniem obowiązującego prawa, zostaną zweryfikowane w trybie nadzoru. Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że niezależnie od podejmowania działań doraźnych 6 października rząd przyjął program wybranych działań w zakresie polityki rolnej, w których między innymi zobowiązuje się do nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi. Wymagać to będzie odpowiedniego dostosowania formuły działania agencji, do czego zobowiązuję się jako sprawujący nadzór nad agencją. Przedstawię w najbliższym czasie całościowe działania podjęte przez resort w celu usprawnienia działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#HenrykBąk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze zdziwieniem przyjąłem odpowiedź pana ministra Gabriela Janowskiego na to zapytanie ze względu na to, że równocześnie na życzenie niektórych posłów, czy niektórych klubów, otrzymaliśmy odpowiedź pana prezesa Adama Tańskiego skierowaną do pani premier Hanny Suchockiej właśnie w sprawie Kombinatu Wdrożeniowo-Nasiennego w Jarosławcu. Myślę, że takie sformułowania, że agencja dopuściła się naruszenia prawa, że popełniono wiele uchybień, są bardzo ogólne i nie wyjaśniają absolutnie żadnych szczegółów związanych akurat z Kombinatem Wdrożeniowo-Nasiennym w Jarosławcu. Wydaje się, że historia tej sprawy, z którą związane jest również Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, nie jest tak prosta, jak to sugerował pan minister. Uważam, że to, o czym mówił pan minister, wcale nie jest tak jednoznaczne. Nie podsumowywałbym tutaj działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa tak negatywnie. Cała historia zaczęła się jeszcze w 1990 r., kiedy nie było ustawy, kiedy to samorząd pracowniczy zwrócił się do ministra, aby w drodze likwidacji przekształcił kombinat, wyznaczył dyrektora, który by go prowadził czy dzierżawił.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Później ze względu na to, że agencja bardzo szybko zareagowała na społeczne oczekiwanie, ogłoszono przetarg, na który zgłoszono bardzo wiele ofert. Nie było winą agencji, że zainteresowanie tym kombinatem było tak duże. Zebrano tyle ofert, że postanowiono zmienić warunki przetargu, bo po prostu należało bardziej skonkretyzować warunki wobec przyszłych dzierżawców.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#ZygmuntBerdychowski">Wydaje mi się, że ze względu na okres, w którym agencja działała, ze względu na to, że w ciągu pierwszych miesięcy miała zadanie przejmować nieruchomości i to, że dotychczas nie było żadnych sprawdzonych form działania tego rodzaju instytucji, trudno jest jednoznacznie oceniać pierwszy, tak trudny okres działania tej agencji. Wydaje mi się, że uwagi o nieprawidłowościach, uchybieniach, o tym, że się agencja nie sprawdza powinny być jednak czynione bardziej umiarkowanie, zwłaszcza przez pana Gabriela Janowskiego, który przecież jako minister rolnictwa jest współodpowiedzialny za to, co się w agencji dzieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#HenrykBąk">Pan poseł pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#TadeuszGórczyk">To ja składałem tę interpelację. Chciałbym jednak, żeby w tej sprawie wypowiadał się pan minister, a pan poseł zabrał dużo czasu. Nie dostałem konkretnej odpowiedzi na moje pytanie: Kto odpowiada za te błędy? Jak sam pan minister przyznał, nie tylko pierwszy przetarg, ale i drugi był przeprowadzony w sposób nie całkiem formalny. Nie usłyszałem tutaj odpowiedzi. W momencie kiedy składałem interpelację, zwróciłem się też do NIK i oczekuję na odpowiedź. Natomiast chciałbym, aby wskazano winnych zaistniałej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#HenrykBąk">Proszę, pierwszy zgłosił się pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#SławomirSzatkowski">Sławomir Szatkowski, PSL. Mam dodatkowe pytanie do pana ministra. Zdaję sobie sprawę, że najlepszą obroną jest atak, ale co pan minister robi z PGR-ami, które panu ministrowi podlegają, a jest to ok. 50%. Na czym polega pana działalność, bo to też nie wygląda najlepiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#HenrykBąk">Według kolejności pan poseł Jerzy Pilarczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#JerzyPilarczyk">Jerzy Pilarczyk, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Pan poseł Górczyk składał interpelację w lipcu, mówił w niej o okresie do końca maja. Chciałbym pana ministra zapytać, jak wygląda dzisiaj przejmowanie i prywatyzowanie państwowych gospodarstw przejętych przez agencję. W końcu maja mija trzeci miesiąc od wejścia w życie ustawy, czyli od powołania prezesa i organizacji biura. Ten obraz byłby pełniejszy, gdyby pan minister mógł przedstawić, jak dzisiaj wygląda działalność agencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, pan poseł Jacek Soska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#JacekSoska">Panie ministrze, jeżeli pan mówi, że rząd przedstawi projekt nowelizacji ustawy o Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, to prosiłbym o podanie terminu. Minęło 10 miesięcy, czas ucieka, natomiast rząd w tej sprawie nic nie zrobił. Mam świadomość, że ta ustawa jest troszeczkę ułomna, ale czas mija.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, jeszcze pan poseł Ryszard Smolarek pragnie zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#RyszardSmolarek">Czy jest prawdą, że pan minister wystąpił do pani premier o zmianę na stanowisku prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa? Chciałbym też usłyszeć, jak to wygląda w kontekście Jarosławca, który jest gospodarstwem hodowlano-nasiennym. Ustawa regulująca sprawy gospodarstw hodowli roślin i nasiennictwa została przez resort rolnictwa opracowania, ale do dnia dzisiejszego nie przedstawiono jej na forum Sejmu. Jeżeli chodzi o Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, to jest to także pewien konflikt legislacyjny, nie tylko konflikt interesów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#HenrykBąk">Nie ma więcej chętnych do zabrania głosu w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#HenrykBąk">Panie ministrze, proszę o ustosunkowanie się do tych wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#GabrielJanowski">W odpowiedzi na wątpliwości czy też opinie wyrażone przez pana posła Berdychowskiego chcę powiedzieć, że współodpowiedzialność, która na mnie ciąży, nakazuje mi mówienie o całej sprawie szczerze i bez żadnych niedomówień. Z całym przekonaniem mówiłem o uchybieniach, ponieważ istotnie doszło do nich w konkretnych wypadkach, które pan poseł wskazywał w interpelacji. Dotyczyły one gospodarstw w Jarosławcu, Wieliszewie, na Bródnie, w Turówku i Wietrzychowie. Do tych wypadków się odniosłem, bo, jak powiadam, zostały one tu wymienione.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#GabrielJanowski">Jeżeli idzie o sprawy nowelizacji to chcę powiedzieć - panie pośle Soska, przepraszam, że zakłócam rozmowę - że w naszym programie zaznaczyliśmy, iż do końca tego roku taki projekt nowelizacji zostanie przedstawiony. Zbiega się to z działaniami poselskimi, ponieważ równolegle zgłoszono sześć poselskich propozycji nowelizacji. Między innymi dzisiaj odbyliśmy spotkanie z prezydium Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, aby pewne zagadnienia uporządkować, bo wielość inicjatyw nie jest dobra dla sprawy. Myślę, że z pożytkiem dla agencji i dla ustawy przyjęliśmy pewien tryb postępowania.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#GabrielJanowski">Jeżeli idzie o kombinat w Jarosławcu - jest to kombinat nasienny i nie podlega on ministrowi rolnictwa. Ministrowi rolnictwa podlegają tylko stacje hodowli zwierząt i roślin. Agencja regionalna w Warszawie, która tymi sprawami bezpośrednio się zajmuje, prowadzi odpowiednie postępowanie. Kombinat ten, o powierzchni ponad 3 tys. ha, podlegał normalnemu trybowi, jaki przewiduje ustawa dla państwowych gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#GabrielJanowski">Nie jest prawdą, że 50% PGR-ów mnie podlega. Podlega mi niewiele ponad 100 zakładów budżetowych, które, jak powiadam, są objęte specjalnym nadzorem Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i postępowanie w tych przedsiębiorstwach następuje z uwzględnieniem m.in. zasad polityki hodowlanej, którą referowaliśmy niedawno paniom i panom posłom na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#GabrielJanowski">Pan poseł Górczyk pytał, kto za to bezpośrednio odpowiada. Otóż oczywiście ustawa przewiduje jednoosobową odpowiedzialność prezesa agencji za wszystko, co się w niej dzieje. Jednak przed zakończeniem kontroli zarówno NIK, jak i postępowania, o którym mówiłem, wszczętego przez pana premiera Goryszewskiego, a także postępowania prowadzonego przez ministerstwo rolnictwa, nie mogę wyrokować o winie, ponieważ musi się ono zakończyć. W tym pierwszym wypadku, kombinatu w Jarosławcu, umowa dzierżawna podpisana została dopiero 3 tygodnie temu. Sprawa do mnie wpłynęła i nadałem jej bieg. Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego poinformuję Wysoką Izbę, a w szczególności pana posła, już o odpowiedzialności konkretnych osób. Mogę powiedzieć, że jeśli np. chodzi o gospodarstwo w Turówku, to - o ile dobrze pamiętam - winę niejako bezpośrednią ponosi jego dyrektor, który źle przygotował, nazwijmy, program restrukturyzacji tego gospodarstwa i został nawet obciążony - przynajmniej taka propozycja została złożona - kosztami postępowania przetargowego. Tak że tu już jest konkretna osoba, do której kompetencji i postępowania w tym względzie mamy bezpośrednie zastrzeżenia. Natomiast przed rozstrzygnięciem tej sprawy nie umiem i nie mogę wskazać osoby wprost odpowiedzialnej.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#GabrielJanowski">Natomiast powiedziałem, że cała działalność agencji wymaga niejako nowej formuły, dostosowanej do zadań, które istotnie przed agencją stoją, a wynikają one z polityki rolnej przyjętej przez rząd i przedstawionej wczoraj komisji rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#HenrykBąk">Najpierw udzielę głosu interpelantowi.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#TadeuszGórczyk">Mam jeszcze takie pytanie: W jakim terminie możemy się tego spodziewać? Te procesy w PGR są praktycznie nieodwracalne i jeżeli pan prezes Tański nadal będzie popełniał tego typu błędy, to jak długo jeszcze będzie utrzymywać się taka sytuacja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#GabrielJanowski">Chciałbym do końca października przedstawić panu posłowi, Wysokiej Izbie, tak to nazwijmy, ostateczny raport na temat działalności agencji i wnioski z tego wypływające. Zresztą mam ku temu podstawę, ponieważ został przedstawiony raport za pierwsze półrocze, który między innymi jest podstawą sformułowania odpowiednich wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#HenrykBąk">Mam apel do panów posłów...</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Minister nie odpowiedział na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#HenrykBąk">Chwileczkę, mam apel do panów posłów, może umówimy się, że najpierw przedstawicie państwo zapytania, i dopiero pan minister odpowie na wszystkie, bo tak to zaledwie jedną interpelację omówimy, a mamy jeszcze inne.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, pan poseł Smolarek i po kolei inni posłowie, a potem pan minister udzieli odpowiedzi na wszystkie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#RyszardSmolarek">Panie ministrze, nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie, czy wystąpił pan z wnioskiem o odwołanie prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Jeśli tak, to z jakich przyczyn taki wniosek skierował pan do pani premier?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#HenrykBąk">Panie ministrze, może wysłuchamy innych wypowiedzi, żeby nie było takiego bezpośredniego dialogu.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#JerzyPilarczyk">Również chciałbym przypomnieć swoje zapytanie: Jak przebiega proces przekształceń, prywatyzacji w innych gospodarstwach. Z wypowiedzi pana ministra, jak zresztą i z treści interpelacji, można by wywnioskować, że sprywatyzowano 5 przedsiębiorstw i wszystkie te wypadki nadają się do rozpatrzenia przez Najwyższą Izbę Kontroli. Natomiast z tego, co na posiedzeniu komisji rolnictwa było rozpatrywane, wynika, że agencja przejęła ponad 200 gospodarstw, sprywatyzowanych jest kilkadziesiąt. Jak to wygląda w innych wypadkach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#HenrykBąk">Pan poseł Marek Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MarekBorowski">Marek Borowski. Panie ministrze, mam pytanie, które wynika z tej interpelacji, gdyż akurat do tego pan minister się nie ustosunkował Mianowicie pan poseł Górczyk pisze, że z niepokojem odbiera sygnały, iż działania agencji prowadzą wyłącznie do uwłaszczania dotychczasowych dyrektorów PGR. Chciałem się dowiedzieć, jak pan rozumie określenie: „uwłaszczanie dotychczasowych dyrektorów PGR”? Które z tych wypadków są naganne, które może nie i czy w ogóle widzi pan tu jakiś problem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#HenrykBąk">Pan poseł Stanisław Kalemba, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#StanisławKalemba">Panie ministrze, rozumiem, że duże zainteresowanie wywołuje sprawa kombinatu w Jarosławcu, jego przekształcania, i sądzę, że mogły tam wystąpić jakieś nieprawidłowości. Chciałbym jednak podkreślić fakt, że ten kombinat po tym przekształceniu mimo wszystko jeszcze gospodaruje i jego wyniki w produkcji polowej, ale nie tylko, są na poziomie europejskim. To jest kombinat, który do dzisiaj jest wzorem gospodarności, gdzie każdy hektar użytków rolnych jest zagospodarowany. Zwróciłbym tylko uwagę na to, że przecież w dziesiątkach kombinatów w różnych rejonach Polski setki tysięcy hektarów leżą odłogiem i za to jest odpowiedzialny rząd. Panuje tam ogromna niegospodarność, marnotrawstwo, mienie jest po prostu rozgrabiane, nie ma porządku, już nie mówiąc o tych setkach tysięcy nie zagospodarowanych hektarów co często nie jest tylko winą tych załóg, ale wynika to z ewidentnych błędów w polityce. Zresztą ta trudna sytuacja występuje nie tylko w państwowych gospodarstwach rolnych, ale we wszystkich sektorach naszej gospodarki. Kto za tę sytuację odpowiada, kto odpowiada za to ogromne marnotrawstwo, niegospodarność i zabór tego mienia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Kazimierza Rostka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#KazimierzRostek">Panie Ministrze! Na podstawie pańskiej wypowiedzi, jak również obserwacji prac w komisji rolnej nad zagadnieniami związanymi z agencją, muszę powiedzieć, że odnoszę wrażenie, iż agencja jest elementem pewnej rozgrywki, i to rozgrywki personalnej. Nie odnosiłem wrażenia na wcześniejszych posiedzeniach komisji, że może ona uzyskać pomoc ze strony resortu. Chciałbym jednoznacznie od pana usłyszeć, czy jest ona elementem dalszej gry personalnej, czy jest to kwestia pewnych różnic w koncepcjach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Michał Chałoński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MichałChałoński">Panie Ministrze! Nie ośmieliłbym się tak szczegółowo, merytorycznie z panem polemizować, jak koledzy rolnicy. Chciałbym natomiast, żeby mi pan udzielił odpowiedzi, bo słuchając pana, a nie znając merytorycznie sprawy, odniosłem wrażenie, że na początku wypowiedzi wyjątkowo krytycznie odniósł się pan do agencji, po czym jakby łagodniej, a pod koniec wypowiedzi wyglądało na to, że w zasadzie nie jest pan w stanie zająć stanowiska, bo jeszcze nie ma wyników kontroli. Jeśli to więc możliwe, prosiłbym pana o sprecyzowanie stanowiska, czy pan jest zadowolony z działań tej agencji, czy pan uważa, że ona źle działa. Bo najpierw się mówiło, zresztą tak jest we wniosku, o działaniach niezgodnych z prawem, później usłyszeliśmy o pewnych uchybieniach, a przecież to są zupełnie różne sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#HenrykBąk">Czy ktoś jeszcze pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#HenrykBąk">Pan poseł Józef Zbigniew Woroszczak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#JózefZbigniewWoroszczak">Panie Ministrze! W województwie szczecińskim państwowe gospodarstwa rolne mają bardzo duży areał ziemi, a także miały duży potencjał hodowlany. Natomiast w tej chwili, po przejęciu przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, przedsiębiorstwa te stały się własnością tej agencji do czasu znalezienia nabywcy, który ten majątek na własny sposób zagospodaruje. Tymczasem na 46 państwowych gospodarstw rolnych przejętych przez agencję w województwie szczecińskim na jedno zaledwie udało się znaleźć nabywcę, i to według mnie w sposób niezbyt uczciwy, dlatego że właścicielem spółki został poprzedni zarządca komisaryczny. Natomiast jest niebezpieczne to, że przejęty przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa majątek jest zaniedbany i sam szef nie był w stanie określić, czy będzie mógł zapewnić pasze dla zwierząt hodowlanych, zgromadzić odpowiednią ilość nawozów przed obsiewami itd. Po prostu chodzi o to, czy majątek przejęty przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa będzie w dalszym ciągu służył społeczeństwu, czy ziemia będzie rodziła i czy ten majątek nie zostanie zmarnowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#HenrykBąk">Głos ma pan poseł Witold Białobrzewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WitoldBiałobrzewski">Panie Ministrze! Wiemy, że hodowlą zajmowały się przedsiębiorstwa produkcyjne. Na naszym terenie, województwa elbląskiego, był taki PGR w Podągach, który prowadził efektywnie nasiennictwo i hodowlę krów mlecznych, jałowic. Dzisiaj w tym gospodarstwie, które podlegało Ministerstwu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, hodowla zanika. Czy nie należałoby jej podtrzymać? Chodzi właśnie o hodowlę, bo samo gospodarstwo nie tylko istnieje, ale ma dobre perspektywy, ma być obecnie przekształcane. Zależy nam na hodowli, należałoby ją utrzymać, bo wiąże się z tym nasza przyszłość. Jakie jest pańskie zdanie na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, pan poseł Jan Kulas, a następnie pan poseł Stefan Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#JanKulas">Panie marszałku, pozwalam sobie zwrócić uwagę na sposób prowadzenia tej interpelacji. Rozumiem, że temat jest ważny - właściwie chodzi tu o parę tematów - ale jeśli mamy trzymać się regulaminu i jednakowo traktować wszystkie interpelacje, to trzeba pamiętać, iż w art. 121 regulaminu Sejmu mówi się wyraźnie, że odpowiedź na interpelację nie może trwać dłużej niż 10 minut, a udzielenie dodatkowych wyjaśnień dłużej niż 5 minut. Debatujemy już 25 minut nad jedną interpelacją, nie widać, kiedy to się zakończy, a są inne jeszcze, nie mniej ważne interpelacje. Proszę pana marszałka o zdyscyplinowanie naszej pracy, bo skończy się na rozpatrzeniu jednej interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#HenrykBąk">Pragnę pana posła poinformować, że zgodnie z art. 121 ust. 2 regulaminu Sejmu w sprawie interpelacji oraz udzielonej na nią odpowiedzi może być przeprowadzona dyskusja. Nasza dyskusja dotyczy właśnie przedstawionego problemu.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#HenrykBąk"> Proszę o zachowanie spokoju. Ponieważ dopuszcza się dyskusję, to, zgodnie z regulaminem, każdy może zabrać głos. Przed nami jednak następna interpelacja, a na interpelacje przewidziano tylko godzinę, dlatego rzeczywiście apeluję do panów posłów, aby po ustosunkowaniu się pana ministra do dotychczasowych wypowiedzi zdecydowali, czy uznajemy odpowiedź za wystarczającą, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#HenrykBąk">Proszę, pan poseł Stefan Król ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#StefanKról">Rozumiem, że czas nagli, więc będę mówił krótko, tak aby kolega nie obrażał się na nas, rolników. Przytoczę konkretny przykład. Tuż przed moją chorobą zebraliśmy się w bydgoskim oddziale Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i spotkaliśmy się z faktami, których istnienia nie podejrzewalibyśmy wcześniej; nie sądziłem, że sprawy mogą wyglądać tak źle. Chodzi mianowicie o przetarg dotyczący PGR Markowice, na południu Bydgoskiego. Złożono kilka ofert, m.in. złożyła ofertę spółka pracownicza (170 osób), inna (20-osobowa) dawała 180 mln i wygrała przetarg. Inny oferent dawał - jeden czy dwóch - 3 mld i oczywiście odpadł. Sprawa polega na tym, że człowiek, który zarządzał tym PGR, który później restrukturyzował, pomagał w wycenie, stał się na koniec właścicielem. To jest, uważam, naganne, to właśnie sposób na uwłaszczanie nomenklatury, to jakby ta sprawa, o którą jeden z panów pytał. Człowiek, który przedtem kierował zakładem, teraz jest jego właścicielem.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Był likwidatorem?)</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#StefanKról">Tak, wcześniej był likwidatorem.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto rządzi w Polsce w tej chwili?)</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#StefanKról">Uznajemy takie postępowanie za niedopuszczalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#HenrykBąk">Czy jeszcze ktoś pragnie zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#HenrykBąk">Wobec tego, panie ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#GabrielJanowski">Chcę najpierw odpowiedzieć na zapytanie pana posła Smolarka. Panie pośle, z początku nie byłem pewien, czy dobrze zrozumiałem treść pana pytania, bo pytał pan, co legło u podstaw wniosku, który skierowałem do pani premier.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Rzekomo.)</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#GabrielJanowski">A tego pan nie dodał. Więc chcę powiedzieć, że nie złożyłem, nie skierowałem takiego wniosku do pani premier, natomiast przypatruję się z należytą uwagą postępowaniu związanemu z działalnością Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: To jest załatwione.)</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#GabrielJanowski"> Tak, to jest najlepszy dowód, że nie jesteśmy obojętni i wkraczamy w momencie, kiedy sprawa tego wymaga.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#GabrielJanowski">Odpowiadając na pytanie panów posłów, chcę powiedzieć, że na ogólną liczbę 1500 PGR, które podlegają przejęciu przez agencję, do dnia dzisiejszego przejęto 430, co stanowi 29% gospodarstw podlegających przejmowaniu. Jeżeli idzie o gospodarstwa nasienne i hodowlane, ten procent jest trochę niższy. Największy odsetek przekazanych gospodarstw odnotowaliśmy w województwie poznańskim.</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#GabrielJanowski">Następna sprawa. Myślę, że przykład, który przywołał pan poseł Król, zawiera jednocześnie odpowiedź na skierowane do mnie pytanie o to, na czym polega uwłaszczenie byłych dyrektorów.</u>
          <u xml:id="u-321.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To nieprawda, co pan poseł mówi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#HenrykBąk">Panie pośle, bardzo przepraszam, ale nie można dyskutować z ław poselskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#GabrielJanowski">Jeszcze wrócę do tej sprawy w podsumowaniu. Ustosunkowując się do wątpliwości wyrażonych przez pana posła w kwestii Jarosławca, chcę odpowiedzieć trochę szerzej. Otóż za stan gospodarstwa odpowiada gospodarz, a więc bezpośrednio dyrektor, który nim zarządza, i organ założycielski, którym jest wojewoda. Obarczanie rządu tą odpowiedzialnością w odniesieniu do każdego z gospodarstw jest wielkim uproszczeniem. Rząd oczywiście zobowiązany jest do stworzenia odpowiednich warunków do funkcjonowania i rozwoju gospodarstw, zarówno indywidualnych, jak i państwowych, natomiast nie zarządza bezpośrednio żadną jednostką. W związku z tym, szanowny panie pośle, jeżeli są nieprawidłowości, jeżeli są nadużycia, to odpowiada za to bezpośrednio zarządzający: dyrektor, likwidator czy ktoś upoważniony, działający w imieniu organu założycielskiego. Tak stanowi prawo. Obwinianie rządu za taki stan rzeczy czy obciążanie go za tę sytuację to daleko idące uproszczenie.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#GabrielJanowski">Jeżeli idzie o kombinat w Jarosławcu, to istotnie jest - czy był - to bardzo dobry kombinat i w związku z tym nie dziwię się, że o przejęcie tego zakładu ubiegał się bezpośrednio zainteresowany, a więc pracujący tam swego czasu dyrektor, czy - wcześniej - inne jeszcze osoby. To gospodarstwo zostało przekazane w 30-letnią dzierżawę. Otóż przekazanie w tej formie tak znacznego majątku państwowego uznajemy - czy ja osobiście uznaję - za sprzeczne z zasadami polityki rolnej, które mówią o tym, że podstawą ustroju rolnego powinno być indywidualne gospodarstwo rodzinne. Nie oznacza to wcale, że zamierzamy w jakikolwiek sposób ograniczać areał państwowych gospodarstw wielkoobszarowych czy - nie daj Boże - niszczyć je. Nie, natomiast docelowo musimy stworzyć takie warunki, żeby te gospodarstwa stopniowo przechodziły w faktyczne władanie rolników indywidualnych bądź by w imieniu skarbu państwa były zarządzane przez wysoko kwalifikowane osoby, jednak bez możliwości zawładnięcia tym majątkiem. Zdaję sobie sprawę, że 3 tys. ha w Wielkopolsce jest bardzo ponętnym i wartościowym kęskiem, niemniej przekazywanie ziemi państwowej indywidualnemu właścicielowi w takim wymiarze byłoby w moim przekonaniu błędem i nie służyłoby sprawie.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#GabrielJanowski">Jeżeli idzie o wątpliwości pana posła Rostka, opinie, że agencja jest elementem rozgrywki personalnej, chcę powiedzieć, iż nigdy nie postrzegam swej działalności przez pryzmat jakichkolwiek rozgrywek, a personalnych w szczególności. Jest to natomiast domena niektórych środowisk, osób i klubów, które szczególnie w tym się wyspecjalizowały. Jeżeli idzie o...</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jakie kluby?)</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#GabrielJanowski">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jakie kluby?)</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#GabrielJanowski">Państwo najlepiej wiedzą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#HenrykBąk">Przepraszam, pan minister udziela odpowiedzi. Można potem jej nie przyjąć, nie uznać za wyczerpującą, natomiast nie należy przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#GabrielJanowski">Swojego nadzoru - z mocy ustawy - nad agencją nie traktuję oczywiście w zaprezentowanych przez pana posła kategoriach, a więc nie postrzegam go również w kategoriach gry personalnej.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#GabrielJanowski">Pan poseł Chałoński zadał pytanie o to, czy jestem zadowolony z działalności agencji. Odpowiadam - nie. A składa się na to wiele przyczyn. Jeżeli Wysoka Izba dałaby mi jeszcze tę sposobność, to oczywiście wyłuszczyłbym je, ale najkrócej mówię - nie.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#GabrielJanowski">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Białobrzewskiego, które dotyczy gospodarstwa hodowlanego w woj. elbląskim, to jestem absolutnie za tym, by każde dobre gospodarstwo hodowlane utrzymywać, wspierać, natomiast nie oznacza to, że mamy wspierać i utrzymywać wszystkie gospodarstwa. Chcę powiedzieć, że swego czasu wiele państwowych gospodarstw, szukając, powiedziałbym, ekstra dotacji i wsparcia, przekształcało się w bardziej lub mniej faktyczne gospodarstwa hodowlane, czerpiąc później z tego tytułu odpowiednie korzyści. Dokonujemy więc teraz bardzo ostrej oceny i selekcji, co jest istotnie gospodarstwem hodowlanym, co powinno pozostać, a co musi zmienić formułę.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Panie ministrze, a ten przykład z uwłaszczeniem? Miał pan wrócić do tego.)</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#GabrielJanowski">Odwołałem się do odpowiedzi pana posła Króla, ale również mogę to rozszerzyć o własną opinię. Otóż jestem przekonany, że zarządcami w imieniu skarbu państwa powinni być ci, którzy sprawdzili się jako gospodarze tych majątków. Niestety bardzo często jest tak, że były dyrektor czy obecny dyrektor doprowadza do upadłości, a następnie wchodzi w posiadanie tego gospodarstwa, co więcej, przedstawia jeszcze program restrukturyzacji, niby uzdrowienia tego gospodarstwa. W moim odczuciu osoba, która dopuściła do dewastacji gospodarstwa, nie może w żadnym wypadku być zarządcą majątku w imieniu skarbu państwa. A takie wypadki się zdarzają i przedstawimy je. Jestem natomiast za tym, by zarządcami, dzierżawcami zostawali dobrzy - również i byli - dyrektorzy tych zakładów. Nie wprowadzamy przecież żadnych ograniczeń. Jedynym kryterium czy warunkiem ma być przedstawienie sensownego programu restrukturyzacji i własnego świadectwa zawodowego, a więc „historia” własnych osiągnięć, a nie klęsk czy zaniedbań, jakich wielu dyrektorów się dopuszczało.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Panie ministrze, ale tu chodzi o spółkę pracowniczą, a nie byłych...)</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#GabrielJanowski">Jeżeli chodzi o spółki pracownicze, to jest to szerszy problem, który sprawia, że jestem niezadowolony z działalności agencji. Moim zdaniem, zarówno załogi pracownicze, jak i rolnicy indywidualni nie są należycie informowani o możliwościach uczestnictwa w przemianach, jakie dokonują się w ziemskim sektorze państwowym. Wydaje mi się, że zarówno przedstawiciele środowisk pracowniczych, jak i rolnicy indywidualni powinni mieć równoprawne warunki w wypadku przejmowania, zagospodarowywania tego majątku, a niestety do dzisiaj tak się nie dzieje. Faktycznie wąska grupa dyrektorów, czy też osób zbliżonych do tego środowiska, jest najlepiej poinformowana o możliwościach, najlepiej ustosunkowana, by otrzymać kredyty na zagospodarowanie itd. Natomiast jeśli chodzi o szarego człowieka - czy to pracownika gospodarstwa rolnego, czy okolicznego chłopa - to niestety jest on trzymany na dystans. I to również budzi moje niezadowolenie. Prosiłem pana Tańskiego, by zbliżyć się do jednego i drugiego środowiska. Mogę podać ostatni przykład ze Szczecina. Otóż w jednym z gospodarstw zawiązała się spółka pracownicza, która przejęła faktycznie to gospodarstwo; przejęciem części majątku, ziemi byli również zainteresowani miejscowi rolnicy. Spisano umowę między załogą, rolnikami i samorządem terytorialnym. Tymczasem po kilkunastu dniach została ona zerwana przez dyrektora agencji regionalnej i faktycznie nie doszło do realizacji tego projektu, uzgodnionego i zharmonizowanego z jednej strony przez środowisko pracownicze w państwowym gospodarstwie, a z drugiej - przez miejscowych rolników. Jest to m.in. w tej chwili jedno z moich wyjaśniających postępowań, dlaczego tak się stało. Co spowodowało takie niekorzystne, w moim odczuciu, zarówno dla jednego, jak i dla drugiego środowiska, rozwiązanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#HenrykBąk">Pan poseł Tadeusz Górczyk zgłosił interpelację. Czy uznaje pan odpowiedź pana ministra za wystarczającą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#TadeuszGórczyk">Raczej tak, dlatego że pan minister zobowiązał się, że do końca października udzieli już bardzo rzetelnej informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm uznał za wystarczającą odpowiedź na interpelację posła Tadeusza Górczyka.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do rozpatrzenia następnej interpelacji.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#HenrykBąk">Przypominam, że na 21 posiedzeniu Sejmu rozpatrywano interpelację posła Marka Borala w sprawie nieprzestrzegania praworządności w stosunkach pracy przez właścicieli prywatnych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#HenrykBąk">Odpowiedź na tę interpelację, udzieloną przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej Andrzeja Bączkowskiego, uznał poseł za niewystarczającą.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#HenrykBąk">W związku z tym, zgodnie z art. 121 ust. 3 regulaminu Sejmu, Prezydium Sejmu postanowiło ponownie umieścić interpelację posła w porządku dziennym dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#HenrykBąk">Poseł w dalszym ciągu oczekuje pełnej odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej zamierza egzekwować już obowiązujące normy prawne, aby wyeliminować występujące nieprawidłowości, wobec których pracobiorca w prywatnym zakładzie jest bezradny.</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#HenrykBąk">W celu udzielenia odpowiedzi na tę interpelację głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej pan Andrzej Bączkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#AndrzejBączkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę uzupełnić odpowiedź udzieloną w dniu 24 lipca na 21 posiedzeniu Sejmu na interpelację pana posła Marka Borala w sprawie nieprzestrzegania przepisów prawa pracy w jednostkach sektora prywatnego.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#AndrzejBączkowski">Zdaniem ministra pracy nieprawidłowy stan w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy, jest spowodowany z jednej strony niedoskonałością obowiązujących rozwiązań prawnych, a z drugiej - zbyt małą aktywnością organów sprawujących nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy. W obecnie obowiązującym systemie ochrony pracy na ministrze pracy i polityki socjalnej spoczywa wyłącznie obowiązek opracowywania i wydawania przepisów z dziedziny prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy. Urząd ministra pracy nie jest natomiast uprawniony do sprawowania nadzoru i kontroli nad warunkami pracy w zakładach. Nie ma zatem możliwości prawnych podejmowania działań interwencyjnych w wypadku nieprzestrzegania lub łamania tego prawa. Nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy, w tym nad bezpieczeństwem i higieną pracy, sprawuje przede wszystkim Państwowa Inspekcja Pracy, która jest organem podległym Wysokiej Izbie. Wydaje się zatem właściwe, aby Główny Inspektorat Pracy udzielił odpowiedzi na część interpelacji dotyczącej stanu przestrzegania przepisów prawa pracy w zakładach prywatnych. W ramach swoich obowiązków i uprawnień minister pracy opracowuje instrumenty prawne przymuszające pracodawców - i to niezależnie od formy własności przedsiębiorstwa - do zapewnienia właściwych warunków pracy. Instrumenty te dotyczą zmiany przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Pragnę w związku z tym poinformować Wysoką Izbę, że obecnie prace nad nowelizacją Kodeksu pracy są w zaawansowanym stadium. Komisja do Spraw Reformy Prawa Pracy, działająca przy ministrze pracy, właściwie już zakończyła pracę. Czeka nas teraz etap uzgodnień międzyresortowych, zanim wystąpimy z inicjatywą ustawodawczą do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#AndrzejBączkowski">Dwa ważne działy kodeksu, tj. dział 10 dotyczący bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dział 11 traktujący o układach zbiorowych pracy, weszły w skład rządowej propozycji „Paktu o przedsiębiorstwie państwowym” i jako takie są obecnie przedmiotem negocjacji ze związkami zawodowymi i organizacjami pracodawców. Niezwłocznie po zakończeniu tych negocjacji sprawa zostanie skierowana do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#AndrzejBączkowski">Obecne propozycje zmiany działu 10 Kodeksu pracy, dotyczące, przypomnę, bezpieczeństwa i higieny pracy, odchodzą od unormowań prawnych poprzedniego okresu. Proponujemy, aby pracodawca był obowiązany m.in.:</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#AndrzejBączkowski">— po pierwsze, informować pracowników o rodzajach zagrożeń zawodowych występujących na stanowiskach pracy, o obowiązujących przepisach i normach oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami zawodowymi;</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#AndrzejBączkowski">— po drugie, dokonywać na swój koszt badań stanu zdrowia pracowników;</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#AndrzejBączkowski">— po trzecie, realizować inne obowiązki wobec pracowników, np. wynikające z konieczności zatrudniania pracowników przy narażeniu ich na działanie niebezpiecznych związków chemicznych oraz substancji i czynników rakotwórczych, a wyrażające się w działaniach mających na celu ochronę ich życia i zdrowia;</u>
          <u xml:id="u-329.7" who="#AndrzejBączkowski">— po czwarte, stosować surowce, materiały i procesy technologiczne po ustaleniu stopnia ich szkodliwości dla zdrowia;</u>
          <u xml:id="u-329.8" who="#AndrzejBączkowski">— wreszcie po piąte, stosować maszyny i inne urządzenia techniczne spełniające wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy lub posiadające wymagane certyfikaty na znak bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-329.9" who="#AndrzejBączkowski">Projekt działu 10 kodeksu zawiera także propozycję umożliwiającą udział pracowników w kształtowaniu właściwych warunków pracy w przedsiębiorstwie. Dotyczy ona powoływania komisji bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy. Komisje takie będą stanowić organ doradczy i opiniodawczy pracodawcy w sprawach bezpieczeństwa i higieny pracy, a w ich skład będą wchodzić także przedstawiciele pracowników delegowani przez organizacje związków zawodowych oraz samorząd pracowniczy, a w razie braku tych organów przez samych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-329.10" who="#AndrzejBączkowski">Przestrzeganiu przepisów prawa pracy przez pracodawców winno sprzyjać również wprowadzenie zróżnicowanej składki ubezpieczeniowej. Jej poziom byłby uzależniony od stanu warunków pracy. Projekt ustawy o ubezpieczeniu społecznym opracowany w naszym ministerstwie przewiduje wyodrębnienie ubezpieczenia wypadkowego. Ze środków tego samofinansującego się ubezpieczenia będą wypłacane świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Wysokość składki na to ubezpieczenie będzie zróżnicowana i uzależniona od poziomu zagrożeń zawodowych występujących w zakładzie pracy oraz od skutków tych zagrożeń. Model systemu zróżnicowanej składki ubezpieczeniowej jest wzorowany głównie na polskim systemie obowiązującym w II Rzeczypospolitej. Dla określenia kryteriów ryzyka przyjęto cztery wskaźniki dotyczące częstotliwości występowania na tysiąc zatrudnionych osób. Dotyczą one: po pierwsze, wypadków przy pracy ogółem; po drugie, śmiertelnych i ciężkich wypadków przy pracy; po trzecie, chorób zawodowych; wreszcie po czwarte, liczby pracowników zatrudnionych w warunkach zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-329.11" who="#AndrzejBączkowski">W opracowanym modelu zróżnicowania składki ubezpieczeniowej proponuje się jej dwustopniowe różnicowanie, tj. według kategorii ryzyka dla branż oraz kategorii ryzyka dla zakładów pracy. Będzie to umożliwiać odpowiednie podwyższanie lub obniżanie składek wobec zakładów pracy w stosunku do przeciętnej składki branżowej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu podsekretarzowi stanu.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#HenrykBąk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#MarekBoral">Ponieważ problem ten poruszony jest po raz drugi i odpowiedź jest w zasadzie bardzo podobna, to zaczynam się obawiać, że się nie zrozumieliśmy, panie ministrze. Pan mówi o tym, co będzie, jak może być w dużych zakładach pracy, co resort zamierza robić w zakresie prawodawstwa. Natomiast było jedno podstawowe pytanie: W jaki sposób zamierza się egzekwować istniejące już w tej chwili normy prawne, które nie są przestrzegane w małych zakładach pracy i w zakładach pracy, które zatrudniają 2, 3, 5, 10, kilkunastu pracowników? Czy np. można będzie w zakładzie pracy zatrudniającym 5 pracowników powołać komisję, która będzie przestrzegać tych wszystkich słusznych praw pracowników? Oczywiście jest to absurd. Mnie interesuje praktyczna strona wykonywania prawa pracy, tego, które już obowiązuje. Wystąpiłem z tą interpelacją nie dlatego, że jest dobrze w kraju, jeśli chodzi o przestrzeganie prawa pracy, ale właśnie dlatego, że jest źle, że jest dużo nieprawidłowości w ostatnich trzech latach; w przeciwnym wypadku nie byłoby potrzeby jej zgłaszania. Jeżeli okazuje się, że prawie 24% - jak wykazują badania - zatrudnionych pracuje bez umowy o pracę, jeżeli prawie 35% zatrudnionych pracuje nie przeprowadzając badań lekarskich, jeżeli nie zostały przeprowadzone szkolenia bhp w zakładach pracy, to taki stan rzeczy woła przynajmniej o prokuratora. W resorcie natomiast ładnie się mówi, że to nie jest działka resortu, bo od tego jest Państwowa Inspekcja Pracy, która na dodatek podlega Sejmowi. Sądzę, że całe szczęście, iż Państwowa Inspekcja Pracy podlega Sejmowi, bo można przynajmniej przeprowadzić jakieś badania, dowiedzieć się szczegółowo, co się dzieje, bo w przeciwnym wypadku, podejrzewam, resort w ogóle nie wypuściłby żadnej informacji.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#MarekBoral">Panie ministrze, to jest zbyt poważna sprawa, która dotyczy wielu milionów zatrudnionych, wielu milionów ludzi, którzy będą zmieniać przedsiębiorstwa, którzy będą przechodzić do małych zakładów pracy, gdzie stan zagrożenia i nieprzestrzeganie prawa pracy są największe. W związku z tym pański resort jest odpowiedzialny nie tylko za przygotowanie prawa, za dopasowanie go do nowych warunków, chociaż z tym i tak się dosyć mocno spóźnia, ale również jest odpowiedzialny za to, by prawo było egzekwowane. Nie jest nam potrzebne prawo, które jest nie egzekwowane. Jeżeli panowie nie macie nic do powiedzenia, to nie mam więcej pytań na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#ZbigniewKaniewski">Zbigniew Kaniewski, SLD. Kontynuując wypowiedź posła Borala, chciałbym zadać panu ministrowi parę pytań. W związku ze słowami skierowanymi pod adresem Sejmu i Państwowej Inspekcji Pracy, odnośnie do zadań, które ta inspekcja ma do wykonania, chciałbym zapytać, czy prawdą jest to, że przygotowywany jest projekt zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, zmierzający do podporządkowania Państwowej Inspekcji Pracy ministrowi pracy? Jeżeli tak, to jakie są przesłanki przygotowywania takich propozycji? Czy wynika to ewentualnie z opinii ministra pracy na temat działalności Państwowej Inspekcji Pracy?</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#ZbigniewKaniewski">Następne pytanie dotyczy układów zbiorowych pracy, pan minister poruszył tę sprawę, i negocjacji, które w tej chwili trwają między związkami, pracodawcami i rządem wobec faktu, iż trzeba podpisywać nowe układy zbiorowe pracy, w tym również i w układach branżowych. Jaki jest pański punkt widzenia, jeśli chodzi o tempo przygotowywania się do tej kwestii pracodawców? Gdyby na przykład związki zawodowe w przemyśle lekkim chciały podpisać układ zbiorowy pracy, który normowałby nową rzeczywistość w tych zakładach, w tym również, oczywiście, w zakładach prywatnych, gdzie występuje wiele nieprawidłowości z tytułu nieprzestrzegania podstawowych zasad Kodeksu pracy, to kto ma wpływ na przyśpieszenie tego procesu, na określenie reprezentującego pracodawców partnera, który rzeczywiście podjąłby odpowiedzialność za podpisanie układu zbiorowego pracy np. w przemyśle lekkim?</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#ZbigniewKaniewski">Sprawa następna. Otóż pracodawcy wykorzystują w dniu dzisiejszym fakt, iż pracownicy w obawie przed utratą miejsca pracy pozwalają na nagminne nieprzestrzeganie prawa pracy. Pracownicy boją się o tym mówić w zakładzie pracy, przychodzą do nas, do posłów, skarżą się i my te sprawy kierujemy do Państwowej Inspekcji Pracy, tylko że to są incydentalnie załatwiane przypadki; nie rozwiązuje to oczywiście problemu, bo jest to rozwiązanie cząstkowe. Typowym przykładem nieprzestrzegania przez pracodawców prawa pracy jest działalność np. w rejonie łódzkim firm prywatnych, które zatrudniają szwaczki. Często się mówi, że w Łodzi jest duże bezrobocie, natomiast pracodawcy uważają, że nie ma w Łodzi bezrobocia, ponieważ jest notoryczne zapotrzebowanie na szwaczki. Jak się porozmawia z tymi młodymi kobietami, które po szkole chcą podjąć pracę, okazuje się, że często po kilku tygodniach, miesiącu, dwóch miesiącach pracy, są one zwalniane w sposób bezceremonialny, mają później uraz, boją się podjąć nową pracę i często szukają zatrudnienia w zakładach państwowych, a tam z kolei też pracownicy są zwalniani. Ta sytuacja jest wykorzystywana przez pracodawców; sądzę, że w znacznym stopniu przekraczane jest to, co zapisano w Kodeksie pracy.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#ZbigniewKaniewski">Chciałem przypomnieć panu ministrowi o potrzebie rozwiązania sprawy „Kanosty”, którą to sprawę podnosiłem w ostatniej interpelacji. Wystąpiłem jako poseł z pewnymi propozycjami do pana ministra. Proszę więc o podjęcie stosownych doraźnych decyzji w tej sprawie, zanim zostanie przez Sejm przyjęte generalne rozwiązanie dotyczące roszczeń pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#ZbigniewKaniewski">Jeszcze jedna uwaga. Otóż w związku z tym, że lęk przed utratą miejsca pracy powoduje, iż ludzie nie wypowiadają się na ten temat w zakładzie pracy, bo ich krytyczny stosunek do właściciela czy do kierownika zakładu pracy prędzej czy później jest brany pod uwagę przy ewentualnych zwolnieniach i są oni zwalniani jako pierwsi, mam obawy, czy twór taki, jak komisja bezpieczeństwa i higieny pracy, mający tylko charakter opiniodawczy, w tej trudnej sytuacji, w jakiej obecnie się znajdujemy, podoła tym obowiązkom, które byłyby zgodne z intencją ministra pracy, a których zakres daje się do zaopiniowania związkom zawodowym w celu rozstrzygnięcia tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#HenrykBąk">Czy jeszcze ktoś pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#HenrykBąk">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#HenrykBąk">Wobec tego, panie ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#AndrzejBączkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się odpowiedzieć na te pytania w kolejności.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#AndrzejBączkowski">Nie ma żadnego projektu stworzonego w ministerstwie pracy dotyczącego zmiany podporządkowania Państwowej Inspekcji Pracy, niemniej pragnę poinformować, że w trakcie toczących się w zespołach roboczych prac nad „Paktem o przedsiębiorstwie państwowym” przy jednym ze stołów zgłoszony został taki postulat, by podporządkować inspekcję pracy ministrowi pracy, natomiast przy stole drugim, przy którym zajmowano się tą samą problematyką, zaprezentowano stanowisko akurat odwrotne. Ta sprawa zapewne odżyje podczas debaty plenarnej, która rozpocznie się w najbliższą środę, 21 października br. W każdym razie nie ma żadnego projektu w tym zakresie. Z drugiej strony chcę poinformować, że fakt, iż minister pracy ma kompetencje, by wyłącznie tworzyć przepisy prawa pracy, a nie ma kompetencji w dziedzinie nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem tego prawa, rodzi właśnie takie sytuacje, że moja odpowiedź na interpelację pana posła Marka Borala skierowaną do ministra pracy jest uznana za niewystarczającą i dzisiejsze uzupełnienie, jak rozumiem, także nie satysfakcjonuje pana posła. Ja to rozumiem, jedynie bowiem główny inspektor pracy mógłby poinformować, jak sądzę, o tym, jakie zamierza przedsięwziąć środki w zakresie egzekwowania przepisów prawa pracy. W świetle obowiązującego w Polsce porządku prawnego minister pracy takich kompetencji nie ma.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#AndrzejBączkowski">Pytanie drugie dotyczyło układów zbiorowych pracy. Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że w rządowym projekcie działu XI Kodeksu pracy, który tej problematyki dotyczy, proponujemy - jest to opracowywane w zespołach roboczych, a więc nie odbyły się jeszcze negocjacje plenarne - aby układy zbiorowe pracy negocjowały organizacje pracodawców, i to zarówno w sektorze państwowym, jak i prywatnym, przy pozostawieniu dotychczasowej kompetencji związków zawodowych jako strony reprezentującej pracowników. Rozumiem obawy pana posła związane ze stanem organizacji pracodawców w Polsce. Ustawa, która po raz pierwszy stworzyła formalne podstawy do takiego organizowania się, weszła w życie 26 lipca ubiegłego roku, a więc minął ledwie rok od czasu stworzenia podstawy, by pracodawcy prywatni i państwowi mogli tworzyć związki, federacje, konfederacje. I jakkolwiek ten proces organizowania się postępuje, pragnę poinformować, że minister pracy deklaruje swoją gotowość do tworzenia warunków do tego, by pracodawcy łatwiej mogli się zrzeszać i organizować. Pragnę poinformować, że minister pracy zamierza poprzeć zgłoszoną do ministra finansów inicjatywę Konfederacji Pracodawców Polskich, aby kwota odpowiadająca wysokości składki płaconej przez pracodawców była wyłączona z podstawy opodatkowania. Nie jest wykluczone, że wystąpimy z podobną inicjatywą legislacyjną do Wysokiej Izby, tak by uczynić z tego rozwiązanie systemowe, w tej chwili bowiem podstawowym problemem jest to, iż wiele państwowych zakładów pracy, formalnie rzecz biorąc, nie może się zrzeszać, ponieważ nie wypracowuje zysku, a w obowiązującym stanie prawnym taką składkę płacić można wyłącznie z zysku. Mówiąc ogólnie, minister pracy podejmie w najbliższym czasie działania na rzecz ułatwienia pracodawcom tworzenia ich organizacji, tak aby procesowi wchodzenia w życie układów zbiorowych pracy towarzyszył przyśpieszony proces organizowania się pracodawców, tworzenia przez nich związków, federacji, konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#AndrzejBączkowski">Rozumiem obawę pana posła związaną z kompetencjami komisji do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, ale pragnę poinformować, że jeśli chodzi o dział X Kodeksu pracy, który taką instytucję przewiduje, to jesteśmy jeszcze przed debatą plenarną, przewidzianymi negocjacjami, a myślę, że taką obawę mogą podzielać także organizacje związkowe uczestniczące w tych negocjacjach. Nic nie jest w tym względzie ostatecznie zdecydowane i będziemy podczas debaty plenarnej z całą pewnością rozmawiać o tym, jak ewentualnie wzmocnić pozycję komisji bhp. W każdym razie trudno mi powiedzieć, czy związki zawodowe na pewno wystąpią z taką inicjatywą.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#AndrzejBączkowski">Rozumiem, panie pośle, że skoro jutro spotykamy się w ministerstwie pracy w sprawie regionu łódzkiego, będziemy mogli bardziej szczegółowo porozmawiać na temat „Kanosty”. Rozumiem obawy pracowników, którzy są niejako przymuszeni do nieprzestrzegania tych przepisów; to jest cały kompleks zagadnień związanych w ogóle z egzekwowaniem przestrzegania przepisów prawa pracy, a już tutaj wskazałem na wynikającą z przepisów prawa niekompetencję w tym względzie ministra pracy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu podsekretarzowi stanu.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł Marek Boral uznaje odpowiedź pana ministra za wystarczającą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#MarekBoral">Panie marszałku, jeżeli uznamy, że resort nie jest kompetentny, żeby udzielić odpowiedzi na interpelację, to jest to odpowiedź wystarczająca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#HenrykBąk">Stwierdzam, że Sejm uznał za wystarczającą odpowiedź na interpelację pana posła Marka Borala.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#HenrykBąk">Przystępujemy do rozpatrywania zapytań poselskich.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#HenrykBąk">Przypominam, że zgodnie z art.122 ust. 3 regulaminu Sejmu postawienie zapytania nie może trwać dłużej niż 3 minuty, udzielenie zaś odpowiedzi - nie dłużej niż 5 minut. Nad zapytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#HenrykBąk">Marszałek może jednak zezwolić pytającemu na postawienie dodatkowego pytania, na które zapytywany udziela niezwłocznie uzupełniającej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#HenrykBąk">Proszę pana posła Marka Starownika z Polskiego Stronnictwa Ludowego o postawienie zapytania. Mariana - przepraszam, przekręciłem imię.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#HenrykBąk">Nie ma? Wobec tego proszę pana posła Janusza Piechocińskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego o postawienie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#JanuszPiechociński">Zwracam się z zapytaniem do Ministerstwa Finansów. W styczniu 1993 r. urzędy skarbowe przystąpią do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Proszę o udzielenie informacji na temat stanu przygotowań do tej niewątpliwie wielkiej operacji i działania Ministerstwa Finansów w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#HenrykBąk">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Waldemara Manugiewicza o udzielenie odpowiedzi na to zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WaldemarManugiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czas na udzielenie odpowiedzi jest bardzo krótki, a temat - bardzo obszerny i skomplikowany, w związku z tym ograniczę się do pewnych podstawowych faktów. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych rozliczenie podatku za 1992 r. będzie następowało w kwietniu 1993 r. Rozliczenie będzie się odbywało w dwojaki sposób. Część podatników będzie się rozliczała z tytułu podatku dochodowego za 1992 za pośrednictwem płatników, natomiast wszyscy ci podatnicy, którzy osiągają przychody z więcej niż jednego źródła, bądź będą chcieli skorzystać z możliwości odliczenia od dochodu pewnych wydatków na cele mieszkaniowe, bądź będą chcieli dokonać rozliczenia podatku wspólnie jako małżeństwo, będą musieli osobiście złożyć zeznanie podatkowe, skierować odpowiedni dokument do urzędu skarbowego i wpłacić określoną kwotę podatku, bądź też, w wypadku nadpłaty, dostaną zwrot określonej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WaldemarManugiewicz">Szacujemy, bo w tej chwili możemy mówić tylko o szacunkach, że indywidualnie będzie się rozliczało ok. 10 mln podatników. To jest ta potencjalna liczba osób, które mogą złożyć zeznania bezpośrednio w urzędach skarbowych. W wypadku rozliczenia podatku przez płatników, czyli zakłady pracy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, rejonowe biura pracy i innych płatników - nie będzie się wymagało żadnych dodatkowych działań ze strony podatników. Wystarczy tylko oświadczenie, że konkretna osoba nie uzyskała w danym roku żadnych innych dochodów niż wynagrodzenie z tytułu pracy czy też renty, emerytury. Płatnik będzie miał obowiązek dokonać za taką osobę fizyczną rozliczenia podatku.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WaldemarManugiewicz">Zostały już przygotowane wzory zeznań podatkowych za 1992 r. Muszę od razu z przykrością stwierdzić, że formularz rocznego zeznania podatkowego jest bardzo rozbudowany, skomplikowany. Chcemy przygotować ok. 5 albo 6 typów formularzy zeznań, które będą uwzględniały specyfikę dochodów uzyskiwanych przez poszczególnych podatników. W zależności od tego, czy ktoś będzie chciał korzystać z ulg czy też nie, formularz zeznania rocznego będzie mniej albo bardziej rozbudowany, od bardzo prostego do bardziej skomplikowanego przy wielu źródłach przychodów.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#WaldemarManugiewicz">Taki wzór zeznania rocznego będzie gotowy pod koniec listopada. Mamy nadzieję, że na przełomie listopada i grudnia zostanie on opublikowany i oddany do druku, i dostarczony do izb i urzędów skarbowych. Wzory tego zeznania będą rozprowadzane za pośrednictwem urzędów skarbowych i izb skarbowych. Chcemy uruchomić przekazywanie owych formularzy zeznania rocznego przez zakłady pracy.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#WaldemarManugiewicz">Bardziej istotną sprawą jest sama technika rozliczeń, związana z podatkiem dochodowym od osób fizycznych za 1992 r. Przy tej liczbie podatników, którzy będą musieli złożyć zeznania, nie jest oczywiście możliwe wykonanie całej obsługi ręcznie. Konieczne jest skomputeryzowanie pewnych działań. Prace związane z komputeryzacją izb i urzędów skarbowych są bardzo zaawansowane. Do dziś zostało wykonane tzw. okablowanie, czyli ta infrastruktura techniczna przygotowana dla systemu. Na 49 izb skarbowych 48 jest okablowanych, na 320 urzędów skarbowych jest okablowanych w tej chwili 290. Nie wszystkie urzędy skarbowe będą przygotowane do komputeryzacji - z dwóch bardzo prozaicznych powodów. Pierwszy powód: nie wszystkie urzędy skarbowe, które mają siedziby w określonych obiektach, mają prawo własności do tych obiektów. W tej chwili znajdują się właściciele, którzy roszczą prawa do tych obiektów. W związku z tym będą podjęte działania zmierzające do znalezienia nowych siedzib dla tych urzędów skarbowych, które zostaną wywłaszczone z dotychczasowych obiektów. To oczywiście uniemożliwi komputeryzację wszystkich urzędów skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#WaldemarManugiewicz">Wprowadzanie samego systemu komputerowego jest podzielone na kilka faz. Docelowa komputeryzacja, która obejmie nie tylko podatek dochodowy od osób fizycznych, ale również podatek dochodowy od osób prawnych, podatek od towarów i usług i podatek akcyzowy, a także szereg innych podatków, będzie uruchomiona pod koniec lat dziewięćdziesiątych. Rok 1993 będzie pierwszą fazą budowania systemu komputerowego. Jest to tzw. faza Poltax 0 i Poltax 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#HenrykBąk">Panie ministrze, czas mija, proszę zmierzać ku końcowi swojej odpowiedzi, ponieważ są jeszcze inne zapytania. Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WaldemarManugiewicz">Uprzedzałem, że czas 5 minut jest niewystarczający, żeby przekazać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#HenrykBąk">Niestety, ale są też inne zapytania i inni czekają. Więc jeśli pan, panie ministrze, chce coś jeszcze dodać, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WaldemarManugiewicz">Dobrze, to ja kończę. Kończę w takim razie tę najistotniejszą informację, związaną z samym technicznym przygotowaniem urzędów skarbowych. Jest przygotowana nowa struktura organizacyjna, jest przygotowany obieg dokumentów, są pierwsze, tzn. już prawie ostateczne, rozwiązania dotyczące rachunkowości, jeżeli chodzi o obsługę tego podatku. Jest duża szansa, że ta komputeryzacja, nazwana u nas pierwszą fazą Poltax 0 i Poltax 1, będzie uruchomiona na przełomie kwietnia i maja, a więc w terminie rocznego rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł pragnie zadać dodatkowe pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#JanuszPiechociński">Ze względu na brak czasu, nie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#HenrykBąk">Proszę pana posła Mariana Starownika z Polskiego Stronnictwa Ludowego o postawienie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#MarianStarownik">Moje pytanie jest skierowane do ministra rolnictwa pana Gabriela Janowskiego. W związku z zapowiadaną przez pana ministra rekompensatą w całości skutków ostatniej podwyżki cen oleju napędowego rolnikom, co miało nastąpić już w IV kwartale br. w formie odpisu od podatku rolnego przy czwartej racie - mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#MarianStarownik">Po pierwsze: Jak pan minister widzi w praktyce zrealizowanie subwencji budżetu państwa dla budżetów gmin jako należności rekompensującej wzrost ceny oleju napędowego w IV kwartale 1992 r., przy założeniu, że rozliczenie budżetu państwa z rolnikami poprzez budżety gmin nastąpi po 15 lutego 1993 r., podczas kiedy budżety gmin rozliczają rok budżetowy do 31 grudnia 1992?</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#MarianStarownik">Po drugie: Powyższa propozycja nie znajduje oparcia prawnego w obowiązujących przepisach o podatku rolnym, gdyż przepisy te mówią, że podatek rolny stanowi w całości bieżący dochód gminy, w danym roku.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#MarianStarownik">Po trzecie: Przeprowadzenie całej operacji rozliczeniowej przez gminy jest sprzeczne z ustawą o podziale kompetencji, gdyż tego typu zadania należą do zakresu zadań administracji rządowej, a nie samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#MarianStarownik">Chciałbym otrzymać odpowiedź na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#HenrykBąk">Proszę pana podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pana Włodzimierza Dąbkowskiego o udzielenie odpowiedzi na to zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WłodzimierzDąbkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podobne pytanie odpowiadałem podczas ostatniego posiedzenia Sejmu. Myślę, że nigdy nie padła taka odpowiedź, że w IV kwartale będzie realizowana kompensata, natomiast padała odpowiedź, że za IV kwartał rząd planuje kompensatę z tytułu należnych 21 litrów - ja nie wracam - byłaby to kompensata stanowiąca różnicę ceny starej i nowej. To jest należność zwrotu podatku czy, jak wolimy, dotacji. To ma nastąpić w I kwartale przyszłego roku. To gwoli sprawności.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WłodzimierzDąbkowski">Na jakiej zasadzie? To nie byłoby, panie pośle, wliczane w podatek i w to rozliczenie, tylko, wydaje mi się... ale to nie jest odpowiedź ministra rolnictwa, to są sprawy, o których, wyobrażam sobie, będzie decydował minister finansów w uzgodnieniu z ministrem rolnictwa, będzie decydował o tej technice i o sposobie... Wyobrażam sobie, że dla zmniejszenia obrotu gotówkowego będzie można zaliczyć to na poczet podatku, natomiast tę dotację otrzymała gmina jakby osobno. Jeśli dobrze zrozumiałem, o jakie informacje pan prosił, to w trzecim pytaniu chodzi panu o zasadę otrzymywania subwencji. Otóż minister rolnictwa na tym się nie zna, ustalenie zasady, na jakiej otrzymacie panowie jeszcze jedną dotację, to sprawa do uzgodnienia między ministrem finansów a gminami. Czy jest to sprawa do zrealizowania przez administrację państwową? Nie wiem, jak sobie pan poseł to wyobraża, w jaki sposób mógłby się rozliczyć z 2 milionami rolników na przykład minister finansów czy minister rolnictwa, czy też obydwaj razem. To jest niemożliwe choćby dlatego, że od ogólnej powierzchni należy odjąć odłogi, następnie musimy odjąć użytki rolne użytkowane nierolniczo, a takie przypadki są, tak że jedynie pan, panie pośle, jako wójt może to wiedzieć w gminie, a nie będzie tego wiedział żaden z urzędów w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#WłodzimierzDąbkowski">Nie wiem, czy zadowala pana moja odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł pragnie postawić dodatkowe pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#MarianStarownik">Panie ministrze, w swoim zapytaniu chciałem wskazać, że ministerstwo rolnictwa przygotowując rozporządzenie czy zarządzenie dotyczące rekompensaty za paliwo narusza trzy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#MarianStarownik">Po pierwsze, chodzi o podział kompetencji, gdyż sprawa ta należy do zakresu zadań rządowych i dzisiaj administracja samorządowa nie musi wykonywać zadań, które są w kompetencji administracji państwowej, może natomiast wykonać je jako zadania zlecone. Pan nie powiedział, czy to będzie zadanie zlecone i jaką rekompensatę za samo wykonanie tej czynności otrzyma gmina.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#MarianStarownik">Po drugie, zarządzenie to jest sprzeczne z ustawą o podatku rolnym, zgodnie z którą podatek rolny w całości stanowi dochód gminy, a państwo każecie ten podatek, który jest przecież dochodem gminy, przekazać na wykonanie zadania wykraczającego poza kompetencje samorządu terytorialnego. Uważam, że jest to wprowadzanie rolników w błąd. W ten sposób powstanie konflikt, bo z jednej strony będzie mowa, że to powinna załatwić gmina, a z drugiej strony gmina musiałaby to załatwić kosztem uszczuplenia własnych dochodów, bo rok budżetowy zamykamy 31 grudnia, rekompensata zaś będzie w roku następnym.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#MarianStarownik">Jak to pogodzić z uchwałami budżetowymi, jakie przyjmujemy w gminach? To jest po prostu sprzeczne z ustawą o samorządzie terytorialnym i ustawą o podatku rolnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WłodzimierzDąbkowski">Panie pośle, sądzę, że pan nie zacznie niczego wypłacać, dopóki nie będzie zarządzenia. W tej chwili wydany we wrześniu dokument rządowy: „Szansa dla wsi i rolnictwa”, znany Wysokiemu Sejmowi, zawiera decyzję, że ten zwrot podatku będzie dokonywany. Zostanie też wydane zarządzenie dotyczące samego sposobu przekazywania rekompensat. Nie wyobrażam sobie, aby państwo nie otrzymali wcześniej tej kwoty i musieli do wypłaty wykorzystać pieniądze z subwencji. Odpowiedziałem już panu wcześniej, że tego minister rolnictwa nie załatwi. To jest sprawa ministra finansów. W tej sprawie będzie wydane wspólne zarządzenie, nad którym teraz się pracuje.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WłodzimierzDąbkowski">Pan poseł prosi o odpowiedź na pytanie, czy gminy otrzymają zwrot należności z tego tytułu. Otóż ja nie umiem panu na to odpowiedzieć. Sądzę, że to zależy od ministra finansów, od tego, jakie podejmie uzgodnienia i ustalenia. Rozumiem, że jeśli naruszamy ustawę, najprawdopodobniej będzie musiał nastąpić zwrot tej należności.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#WłodzimierzDąbkowski">Chciałem tylko powiedzieć, że przy tej prostocie rozwiązania sprawy jest to niewielki wysiłek, dlatego że jest możliwość zaliczenia kwoty subwencji na poczet podatku. Sumy te zostałyby przelane tak jak dochody z tytułu otrzymanych podatków. Natomiast tym 25% rolników - bo tylu mniej więcej rolników w gminie posiada grunty V i VI klasy - trzeba będzie wypłacić pieniądze w kasie i to jest realne obciążenie dla gminy. Myślę, że minister finansów doskonale potrafi ocenić to obciążenie. Będzie to chyba przedmiotem negocjacji. Minister rolnictwa zapewne nie będzie tą osobą, która będzie potrafiła odpowiedzieć na pytanie, jak ta sprawa zostanie uregulowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy mogę prosić o głos?)</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#HenrykBąk">Nie, ponieważ nie przeprowadzamy dyskusji nad zapytaniami. Nie udzielę panu posłowi głosu. Niestety, tak przewiduje regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#HenrykBąk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Jaskiernię z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#komentarz">(Poseł Marian Starownik: Jeszcze tylko jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-356.6" who="#HenrykBąk">Nie, można zadać tylko jedno dodatkowe pytanie. Panie pośle, taki jest regulamin i przecież są jeszcze inne pytania. Regulamin przewiduje możliwość zadania tylko jednego dodatkowego pytania i na następne już nie mogę się zgodzić. Naprawdę nie mogę. W przeciwnym razie dyskutowalibyśmy bez końca. To nie jest dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-356.7" who="#komentarz">(Poseł Marian Starownik: Ale jest minister finansów, mógłby więc wyjaśnić tę sprawę.)</u>
          <u xml:id="u-356.8" who="#HenrykBąk">Panie pośle, przykro mi, ale nie udzielę panu głosu.</u>
          <u xml:id="u-356.9" who="#HenrykBąk">Proszę pana posła Jerzego Jaskiernię o postawienie zapytania.</u>
          <u xml:id="u-356.10" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Smolarek: Przecież minister rolnictwa nie odpowiedział, a minister finansów mógłby wyjaśnić.)</u>
          <u xml:id="u-356.11" who="#HenrykBąk">Nie szkodzi, że mógłby wyjaśnić. Jest regulamin i są następne zapytania. Nie mogą być uprzywilejowane tylko niektóre zapytania.</u>
          <u xml:id="u-356.12" who="#komentarz">(Poseł Marian Starownik: Ale ja nie przyjmuję odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-356.13" who="#HenrykBąk">Miał pan, panie pośle, dodatkowe zapytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.14" who="#HenrykBąk">Proszę pana posła Jerzego Jaskiernię o postawienie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#JerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnich dniach przebywał w Polsce szef Centralnej Agencji Wywiadowczej USA pan Robert Gates. Był przyjęty przez najwyższe osobistości, między innymi przez pana prezydenta i panią premier. Może to świadczy o randze i wadze wizyty.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#JerzyJaskiernia">W związku z tym zapytuję pana ministra spraw wewnętrznych o rezultaty tej wizyty. Czy nastąpiły jakieś zmiany w zakresie naszej współpracy z USA w tej dziedzinie w stosunku do ustaleń dokonanych podczas wizyt pana premiera Jana Olszewskiego i pana ministra Macieja Zalewskiego z Kancelarii Prezydenta?</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#JerzyJaskiernia">Chciałbym również zapytać pana ministra, czy w trakcie wizyty podniesiona została sprawa polskich obywateli aresztowanych w Niemczech pod zarzutem nielegalnego handlu bronią? Czy wystąpiono do władz USA z wnioskiem o zrezygnowanie przez USA z postawienia przed sądem naszych obywateli, skoro według niektórych przedstawicieli polskiej prokuratury zostali oni niesłusznie zatrzymani? Sprawa jest o tyle ważna, że według formułowanych ocen chodzi tu o prowokację zaaranżowaną przez instytucje amerykańskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#HenrykBąk">Proszę pana ministra spraw wewnętrznych Andrzeja Milczanowskiego o udzielenie odpowiedzi na to zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#AndrzejMilczanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Muszę powiedzieć, że pytania pana posła Jerzego Jaskierni wprawiają mnie w pewne zakłopotanie, jako że nie jest przyjęty zwyczaj, by przedstawiać szczegółowo na plenarnym posiedzeniu Sejmu sprawy wizyty dyrektora tego rodzaju służb. Poza ogólnym stwierdzeniem, iż pan dyrektor Robert Gates w rozmowach z panem prezydentem, z panią premier, z panem ministrem spraw zagranicznych, z panem ministrem obrony narodowej, ze mną i wreszcie z szefem Urzędu Ochrony Państwa wymienił poglądy na temat sytuacji w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji w Europie Środkowowschodniej, jak również iż były omawiane pewne szczegółowsze kwestie dotyczące wzajemnych stosunków i współpracy między Centralną Agencją Wywiadowczą Stanów Zjednoczonych a Urzędem Ochrony Państwa - proszę mi wybaczyć, ale bardziej szczegółowych informacji w tej materii udzielić po prostu nie mogę. Stąd ta lapidarność mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł pragnie postawić dodatkowe pytanie?</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo, tylko jedno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#JerzyJaskiernia">Panie ministrze, rozumiem, że tutaj są pewne problemy z zakresu ochrony tajemnicy państwowej. Jak rozumiem, nawet członkowie Izby mają w tym względzie określone ograniczenia. Natomiast pan minister nie był łaskawy odnieść się do drugiej części mojego pytania, do sprawy tzw. wątku niemieckiego, związanego z aresztowaniem naszych obywateli. Sprawa jest dyskutowana przez opinię publiczną, były tutaj różne oświadczenia. Oczywiście nie chciałbym pana ministra zachęcać do naruszenia tajemnicy państwowej, tam gdzie jest to niemożliwe, ale gdyby pan zechciał napomknąć, czy był to przedmiot rozmów z panem Gatesem, byłbym bardzo zobowiązany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#AndrzejMilczanowski">Jak państwu doskonale wiadomo, z wnioskiem o ekstradycję nie wystąpiła Centralna Agencja Wywiadowcza, bo nie była ona w tej materii instytucją właściwą; nie była i nie jest instytucją właściwą do załatwiania tego rodzaju spraw. Na to pytanie również - nie dlatego, że nie chcę - po prostu nie mogę udzielić odpowiedzi. Zwracam się jeszcze z tą uprzejmą prośbą, aby z tej mojej wypowiedzi nie wyciągać jakichkolwiek wniosków na „tak” ani na „nie”.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#HenrykBąk">Proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#HenrykBąk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#HenrykBąk">Proszę o postawienie zapytania pana posła Jacka Bujaka z Porozumienia Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#JacekBujak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje zapytanie jest powtórzeniem zapytania sprzed tygodnia, na które wówczas nie uzyskałem odpowiedzi stosownej do skali problemu. Zapytanie swoje kieruję do ministrów: pana Andrzeja Milczanowskiego i pana Andrzeja Arendarskiego.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#JacekBujak">Do wielu afer gospodarczych, jakie od dłuższego czasu występują w Polsce, na pewno można zaliczyć przemyt metali z państw byłego Związku Radzieckiego. Z informacji prasowych, zamieszczonych na przykład w „Gazecie Wyborczej”, oraz zebranych przeze mnie wynika, że przez wschodnią granicę wwieziono do kraju w nielegalny sposób prawdopodobnie setki tysięcy ton różnego rodzaju metali (aluminium, magnez, ołów, cyrkon, tytan, cez, neodym, skand i inne służące do produkcji materiałów strategicznych). Zajmują się tym grupy przestępcze działające po obydwu stronach granicy. Metale te częściowo są przerzucane dalej na zachód, a częściowo składowane w kraju w celu wprowadzenia ich za pomocą spółek prawa handlowego i stowarzyszeń do legalnego obrotu i sprzedaży w kraju.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#JacekBujak">W związku z powyższym pragnę zadać panom ministrom następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#JacekBujak">1. Jak wielka jest skala tego procederu?</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#JacekBujak">2. Jakie straty z tego tytułu ponosi państwo?</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#JacekBujak">3. Czy odpowiednie służby, np. UOP, Straż Graniczna, Policja, podejmują w tej sprawie jakieś działania?</u>
          <u xml:id="u-364.6" who="#JacekBujak">4. Jakie na dzisiaj osiągnięto wyniki w walce z tym procederem?</u>
          <u xml:id="u-364.7" who="#JacekBujak">5. Ile i komu wydano koncesji na handel i obrót tymi metalami?</u>
          <u xml:id="u-364.8" who="#JacekBujak">6. Jaki wpływ ma ten proceder na ceny tych metali na giełdach światowych, np. na spadek w ostatnim czasie ceny skandu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#HenrykBąk">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Współpracy Gospodarczej z Zagranicą pana Andrzeja Byrta o udzielenie odpowiedzi na pytania wiążące się z zakresem działania tegoż ministerstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#AndrzejByrt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadam na pytania dotyczące części granicznej, a więc tego, co się może dziać bądź też co się rzeczywiście dzieje w tej dziedzinie na granicy. Według danych dotyczących trzech przejść granicznych na wschodniej granicy do chwili obecnej, praktycznie do końca września, stwierdzono czy też wykryto nielegalną próbę przemycenia przez granicę 82 t metali kolorowych. Co to oznacza, że wykryto, i o jakich sytuacjach mówimy? Mówimy o sytuacjach kiedy:</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#AndrzejByrt">1) transporty osób prawnych, a więc spółek, wwoziły te materiały i nie deklarowały ich;</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#AndrzejByrt">2) wwoziły, deklarowały, ale deklarowały nieprawdziwe ilości;</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#AndrzejByrt">3) były czynione próby wwiezienia tych materiałów przez osoby fizyczne, które również ich nie deklarowały.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#AndrzejByrt">W związku z tym, gdyby dokonać ekstrapolacji, można przewidywać, że do końca roku zostanie wykrytych ok. 100 t tych metali kolorowych rozmaitego rodzaju, których łączna wartość osiągnie do końca roku w przybliżeniu (do chwili obecnej to jest 2,5 mld) ok. 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#AndrzejByrt">Jaka jest potencjalna skala strat? W wypadku wykrycia przemytu - strat nie ma. Nie pobrane cło jest ewidentną stratą wówczas, jeśli przemyt się uda, nikt go nie wykryje, w związku z czym nie zostanie pobrane cło. W tym wypadku wykryte metale są odsprzedawane państwowej sieci handlowej i w związku z tym pieniądze są odzyskiwane.</u>
          <u xml:id="u-366.6" who="#AndrzejByrt">Odnośnie do koncesji. Koncesje obowiązywały w latach 1990–1991, ale tylko na tę część importu, która była regulowana w walutach nie wymienialnych, a więc clearing. Od tego roku nie obowiązują koncesje, w związku z czym oficjalny import jest legalny pod warunkiem, że importer płaci cło i podatek. Chcę powiedzieć, że dla metali kolorowych cło wynosi 5%, podatek - 25%. Jeśli chodzi o metale przetworzone, np. druty, pręty, cło wynosi 15%, a podatek obrotowy - 25%.</u>
          <u xml:id="u-366.7" who="#AndrzejByrt">I wreszcie pytanie: Jaki jest wpływ tego procederu na ceny metali kolorowych na giełdach światowych? Jest jedna główna giełda światowa metali kolorowych - londyńska. Praktycznie takiego wpływu nie ma; on pośrednio mógłby być, gdyby polscy producenci nie kupowali metali kolorowych na giełdzie, a korzystali tylko i wyłącznie z nielegalnego importu. Jeśli chodzi o wpływ na ceny światowe, to takiego wpływu nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu podsekretarzowi stanu.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł pragnie postawić dodatkowe pytanie?</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#JacekBujak">Panie ministrze, nie widzę przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i prawdopodobnie pan został do udzielenia odpowiedzi. W moim wystąpieniu nie chodziło mi o przemyt tzw. udaremniony. Mnie chodzi o przemyt, który nie został udaremniony, kiedy przemycany towar znajduje się na terenie naszego kraju. Ja nie jestem od tego, by wskazywać, gdzie znajdują się te bazy, natomiast to są fakty.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#JacekBujak">Po poprzednim wystąpieniu, które miało miejsce tydzień temu, już dochodzą do mnie odgłosy na ten temat. To, co pan minister przedstawił, to jest cząstka tego, co się dzieje. Mnie ta odpowiedź nie satysfakcjonuje, ponieważ to nie jest to. Rzeczywiście nie możemy, jak pan minister powiedział, mówić o przemycie - problem ten postawiłem - który został wykryty na granicy. Mnie chodzi o to, czego nie wykryto. Pan minister co prawda powiedział w pewnym momencie, że część została „złapana”, a część - przynajmniej tak zrozumiałem, że dał pan do zrozumienia - być może nie została. Przecież wiemy, że na granicy jest kontrolowany ułamek tego, co wwozi się do naszego kraju. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#JacekBujak">Po drugie - osobiście zwracam się w tej chwili do pana ministra jako do przedstawiciela rządu - wiemy, że ten problem w naszym kraju nie jest postawiony na odpowiednim poziomie. Wymieniając metale - i nie kończąc listy tych metali - mówiłem również o metalach strategicznych. Ostatnio w telewizji była poruszona sprawa cezu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#HenrykBąk">Panie pośle, proszę sformułować to dodatkowe pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#JacekBujak">Panie ministrze, żądałbym szerszej odpowiedzi na pytanie. To jest bardzo ważny problem, to są również bardzo duże pieniądze w skali kraju.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#JacekBujak">Tu zwracam się również do pana marszałka. Poprzednio nie uzyskałem satysfakcjonującej odpowiedzi. Dzisiaj również nie wiem, czy uzyskam odpowiedź z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, bo chyba pan minister już opuścił salę, jeżeli się nie mylę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#HenrykBąk">Panie pośle, jeśli można, na poprzednim posiedzeniu pan otrzymał odpowiedź od przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w tamtym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#HenrykBąk">To, że ona pana nie satysfakcjonuje, to jest inny problem. Dlatego nie przewidziano, by dziś minister spraw wewnętrznych ponownie udzielił odpowiedzi, ale by odpowiadał pan minister współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#HenrykBąk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#JacekBujak">Nie chciałbym polemizować z panem marszałkiem, ale pan minister Zimowski - mówiąc wyłącznie o Straży Granicznej - wyraźnie powiedział, że on nie reprezentuje całego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, którego kompetencje mają dużo szerszy zakres niż jego. Powiedział wyraźnie - mam to w stenogramie - że on zajmie się tylko kwestią Straży Granicznej, ponieważ za to odpowiada, natomiast nie udziela odpowiedzi w imieniu całego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#JacekBujak">W związku z tym chcę zapytać, czy pan minister ma coś do dodania? Jeżeli nie, to dziękuję bardzo za wypowiedź. Natomiast kompletnie ta odpowiedź mnie nie satysfakcjonuje, ponieważ według mnie rząd bagatelizuje problem, o którym wie dużo ludzi w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#HenrykBąk">Czy pan minister pragnie jeszcze uzupełnić swoją odpowiedź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#AndrzejByrt">Chcę dodać, że pan, panie pośle, sam de facto udzielił odpowiedzi. Rozumiem, że wspólnie mamy świadomość tego, iż jedynym sposobem 100-procentowego uniemożliwienia przemytu bądź sposobem jego oceny - nie wiem, na jakiej podstawie oceniać możemy, którą część wwieziono nielegalnie, w sytuacji, jaka istnieje na granicy wschodniej - byłoby wykonanie tego, o czym pan wspomniał, kontroli indywidualnej, i nie tylko indywidualnej, i do tego skrupulatnej, wszystkich wjeżdżających stamtąd do Polski.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#AndrzejByrt">Nie pamiętam dokładnie liczb, ale w roku chyba ubiegłym z tego obszaru wjechało do Polski kilkanaście milionów obywateli. Jeśli podzielimy to przez liczbę funkcjonariuszy Służby Granicznej, na którą się składa służba zmilitaryzowana, czy powiedzmy - graniczna, oficerowie jednostek Służby Granicznej plus służba celna, należy domniemywać, że kolejki, które istniały ongiś - dzisiaj są krótsze, ale przecież ciągle istnieją - wydłużyłyby się jeszcze bardziej.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#AndrzejByrt">Oczywiście to kompetentne władze zdecydują, uwzględniając ten punkt widzenia, czy takie procedury mają być stosowane czy też nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#HenrykBąk">Proszę pana posła Tadeusza Bilińskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej o postawienie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#TadeuszBiliński">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Realizacja obiektów infrastruktury społecznej towarzyszących budownictwu mieszkaniowemu, jak żłobki i przedszkola, w przeszłości była finansowana przez byłe terenowe organy administracji państwowej, a zatem wszelkie zadłużenia z tego tytułu, znaczy z tytułu kredytów zaciągniętych przez spółdzielnię mieszkaniową, były regulowane przez terenowe organy administracji państwowej szczebla wojewódzkiego. W ostatnim okresie w związku z wprowadzonymi zmianami przeszły w obciążenia budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#TadeuszBiliński">Począwszy od 1992 r. Ministerstwo Finansów postanowiło je rozliczać centralnie, a zatem w ramach rozliczeń między Ministerstwem Finansów a centralą banków, która udziela kredytów na realizacją tych zadań. W związku z tym ministerstwo zwróciło się do centrali banków z prośbą o zewidencjonowanie wszelkich zadłużeń względem banków z tytułu zaciągniętych kredytów. Banki wykonały to zadanie, ale uwzględniły wyłącznie dłużników, nie uwzględniły natomiast tych spółdzielni mieszkaniowych, które uregulowały należności, chcąc uniknąć tym samym odsetek. W efekcie banki są zadowolone, bo otrzymały lub otrzymają w najbliższym czasie wszystkie należności, natomiast spółdzielnie, które zobowiązania budżetu państwa uregulowały z własnych środków, niestety nie są. Zwracam się z konkretnym pytaniem, czy i kiedy minister finansów zamierza uregulować zobowiązania w stosunku do spółdzielni mieszkaniowych, które w zastępstwie wojewodów dla uniknięcia odsetek spłaciły własnymi środkami kredyty zaciągnięte na budowę obiektów infrastruktury osiedlowej, np. żłobków, przedszkoli itd.?</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#TadeuszBiliński">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#HenrykBąk">Proszę pana podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów Ryszarda Pazurę o udzielenie odpowiedzi na to zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#RyszardPazura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O ile chodzi o zwrot tych kredytów wraz z odsetkami, które zagwarantowały byłe terenowe organy administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, to na podstawie art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. (przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym), ze środków budżetu państwa na miarę jego możliwości dzisiaj, i wystąpimy z taką inicjatywą w przyszłym roku, będą spłacone wszystkie kredyty, o których mówiłem, zagwarantowane przez byłe terenowe organy administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#RyszardPazura">Rzeczywiście jest taka sytuacja, że niektóre spółdzielnie, ale nie tylko, bo i niektóre gminy spłaciły te kredyty, unikając narastania odsetek. W tej kwestii zwrócimy się do wojewodów, aby w projekcie budżetu na 1993 r. zaproponować Wysokiej Izbie odpowiednie środki. O ile mamy już dość dobre rozeznanie dotyczące rozliczeń z PKO BP, jako głównym bankiem, który udzielał tych kredytów, o tyle musimy mieć jeszcze rozeznanie, bo wiemy, że również są takie sytuacje, w sprawie kredytów, jakich udzielały także inne banki. W projekcie ustawy budżetowej na 1993 r. przedstawimy rozwiązanie tego problemu przez refundację środków, które wydatkowały spółdzielnie mieszkaniowe bądź gminy. Takie rozwiązanie będzie zaproponowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#HenrykBąk">Czy pan poseł pragnie postawić dodatkowe pytanie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#TadeuszBiliński">Jedno bardzo krótkie: Czy to oznacza, że będą realizowane na przykład w pierwszym kwartale 1993 r. czy pod koniec roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#RyszardPazura">Można powiedzieć, że należy się spodziewać, iż te główne wypłaty będą dokonane na przełomie pierwszego i drugiego kwartału, ponieważ pierwszy kwartał, a szczególnie pierwszy miesiąc jest najtrudniejszy dla budżetu państwa ze względu na komasacje wpłat do budżetu - dwie raty podatków w grudniu.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Biliński: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#HenrykBąk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#HenrykBąk">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie zapytań i interpelacji.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#HenrykBąk">Zarządzam przerwę do godz. 22.10.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Za krótko. Koniec chyba - nie? Spać, a nie przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 48 do godz. 22 min 13)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#DariuszWójcik">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#DariuszWójcik">Prezydium Sejmu proponuje łączne rozpatrzenie punktów 5 i 6 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#DariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#DariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#DariuszWójcik">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia punktów 5 i 6 porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-383.5" who="#DariuszWójcik">5. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o orderach i odznaczeniach (druki nr 465 i 503).</u>
          <u xml:id="u-383.6" who="#DariuszWójcik">6. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (druki nr 466 i 504).</u>
          <u xml:id="u-383.7" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji posła Kazimierza Barczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#KazimierzBarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Ustawodawcza po rozpatrzeniu uchwały Senatu na posiedzeniu w dniu 2 października 1992 r. wnoszą w stosunku do 12 poprawek, które zgłosił Senat, w 10 przypadkach o ich odrzucenie, a w 2 o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#KazimierzBarczyk">Senat zgłosił poprawkę do art. 2 ust. 4, wnosząc o zastąpienie wyrazów: „naczelny dowódca sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej”, wyrazami: „naczelny wódz”. Senat wniósł tę poprawkę odwołując się do swojej poprawki do „małej konstytucji”, w której proponuje zastąpienie dotychczasowego terminu: „naczelny dowódca sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej”, terminem: „naczelny wódz”. W tym wypadku jednak komisja nie podzieliła stanowiska Senatu, ponieważ w obecnej konstytucji i ustawie o powszechnym obowiązku służby wojskowej operuje się terminem: naczelny dowódca sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; poza tym w pozostałych dwóch przypadkach Senat nie zaproponował takiej samej zmiany. W związku z tym uwzględnienie tej poprawki byłoby tylko cząstkową zmianą nazewnictwa w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#KazimierzBarczyk">Senat proponuje skreślenie art. 5 o treści: „Obywatel polski może przyjąć order, odznaczenie lub inne zaszczytne wyróżnienie nadane przez najwyższe władze obcego państwa po uzyskaniu na to zgody prezydenta”. Również w tym wypadku opinia komisji jest negatywna.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#KazimierzBarczyk">Senat proponuje w poprawce nr 3, w dotychczasowym art. 9 po wyrazach: „wzory rysunkowe”, dodać wyraz: „odznak”. W kilku przypadkach połowa poprawek, które zaproponował Senat, to dodanie do dotychczasowych wyrazów: „ordery i odznaczenia” wyrazów: „odznaki”, a więc żeby funkcjonował termin: „odznaki orderów i odznaczeń”. W każdym z tych przypadków komisje nasze wnoszą o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#KazimierzBarczyk">W poprawce nr 4 Senat wnosi o przywrócenie Łańcucha Orderu Orła Białego i tradycji jego używania. Król August II ustanawiając Order Orła Białego ustanowił również Łańcuch dla Wielkiego Mistrza orderu. Łańcuch ten jest eksponowany w kaplicy na Zamku Królewskim, jest klejnotem królewskim. Po 1921 r., gdy ustawowo przywrócono Order Orła Białego, określono, w jaki sposób ma on wyglądać. Jednak nowelizując ustawę w 1933 r., nie wykonano tego punktu ustawy - także w czasie wojny i po wojnie. Prezydent na uchodźstwie nie używał Łańcucha Orderu Orła Białego jako Wielki Mistrz orderu. W tym wypadku komisje wyraziły negatywną opinię.</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#KazimierzBarczyk">Komisje zaaprobowały natomiast zmianę dotychczasowego zapisu art. 20 z jednoustępowego na dwuustępowy:</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#KazimierzBarczyk">„1. Na czele Orderu Orła Białego, Orderu Wojennego Virtuti Militari i Orderu Odrodzenia Polski stoją Kapituły.</u>
          <u xml:id="u-384.7" who="#KazimierzBarczyk">2. Kapituła stoi na straży honoru orderu, dla którego została ustanowiona”.</u>
          <u xml:id="u-384.8" who="#KazimierzBarczyk">Poprzednio art. 20 miał jednoustępowe brzmienie.</u>
          <u xml:id="u-384.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-384.10" who="#KazimierzBarczyk">Może zbyt głośno jest na sali i dlatego nie słychać dobrze.</u>
          <u xml:id="u-384.11" who="#KazimierzBarczyk">Tak więc w tej sytuacji komisje podzieliły opinię Senatu i przyjęły poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-384.12" who="#KazimierzBarczyk">Senat w poprawce nr 6, dotyczącej art.30, zaproponował wykreślenie spośród wnioskodawców zakładów pracy. Komisje nie podzieliły tego poglądu, uważając - jak było w naszym projekcie - że organizacje społeczne, związkowe, samorząd terytorialny, a także zakłady pracy mogą wnioskować do wojewody o odznaczenie osób.</u>
          <u xml:id="u-384.13" who="#KazimierzBarczyk">Poprawka nr 7, kilkuustępowa, również zawiera propozycję dodania wyrazu „odznaki” przed wyrazami: „orderów i odznaczeń”. Podobnie przedstawiają się poprawki nr 8 i 9.</u>
          <u xml:id="u-384.14" who="#KazimierzBarczyk">W poprawce nr 10 Senat nawiązał do jednej z naszych poprawek, w innym trochę brzmieniu, która nie uzyskała aprobaty; jednak komisje nasze tę poprawkę zaaprobowały. Otóż w razie uruchomienia procedury cofnięcia, odebrania orderu i odznaczenia Senat proponuje dodanie wyrazów: „a w przypadku pozbawienia orderu - po zasięgnięciu opinii odpowiedniej Kapituły”. Tego rodzaju sformułowanie, a więc obligatoryjne zasięgnięcie opinii odpowiedniej Kapituły uzyskało aprobatę naszych komisji.</u>
          <u xml:id="u-384.15" who="#KazimierzBarczyk">Poprawka nr 11 dotyczy zastąpienia wyrazu: „znaków”, wyrazem: „odznak”. Tych poprawek również poprzednio nie uwzględniliśmy w procedurze sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-384.16" who="#KazimierzBarczyk">Generalnie można powiedzieć, że Senat w całości akceptuje nowy system orderów i odznaczeń ustanowiony przez Sejm ustawą z dnia 30 lipca 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-384.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#DariuszWójcik">Przepraszam, informuję, że pan poseł Juliusz Braun zostawił przy mównicy kartę do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#DariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej pana posła Wojciecha Pęgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WojciechPęgiel">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Ponieważ pan poseł Barczyk szeroko uzasadnił stanowisko komisji, ograniczę się tylko do przedstawienia, jak będzie głosował klub Konfederacji Polski Niepodległej. Wychodzimy z założenia, że ordery i odznaczenia państwowe nie są, czy też nie powinny być, wyłącznie błyskotkami, ale są nagrodą za wybitne zasługi. Dlatego wyraźnie odróżniamy pojęcie odznak orderów i odznaczeń od samej „instytucji” tych wyróżnień. W związku z tym konsekwentnie będziemy głosować za przyjęciem poprawek Senatu wprowadzających pojęcie odznak tych orderów i odznaczeń.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WojciechPęgiel">Jesteśmy za wprowadzeniem określenia związanego z historią wojskowości Polski, tzn. instytucji „Naczelnego Wodza” zamiast „Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej”. Będziemy głosować za odrzuceniem poprawki Senatu dotyczącej przyjmowania przez obywateli Rzeczypospolitej orderów, odznaczeń czy innych wyróżnień od rządów obcych państw. Będziemy również głosować za wprowadzeniem osobnej jak gdyby klasy Orderu Orła Białego, tzn. Łańcucha Orderu Orła Białego przysługującego Wielkiemu Mistrzowi tego orderu, tzn. prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. W głosowaniu nad poprawką Senatu dotyczącą Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r. klub KPN będzie głosował za przyjęciem wniosku Senatu. Jesteśmy za zachowaniem wszystkich odznaczeń i odznak związanych z kampaniami wojennymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#DariuszWójcik">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#komentarz">(Oklaski, gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, jeszcze pan poseł sprawozdawca ma prawo zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#KazimierzBarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze jest drugi druk, nr 504, czyli sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Ustawodawczej, które po rozpatrzeniu uchwały Senatu na posiedzeniu w dniu 2 października 1992 r. wnoszą, by Wysoki Sejm raczył odrzucić poprawkę, w której Senat zaproponował, by w art.7 ust. 1 pkt 1 skreślić wyrazy: Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 r.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#KazimierzBarczyk">Wśród wielu orderów i odznaczeń, których nadawanie na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów uznaje się za zakończone z dniem 8 maja 1995 r., wymieniono również Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 r. Senat rozpatrując uchwaloną przez Sejm ustawę, uznał za niecelowe dalsze nadawanie Medalu Zwycięstwa i Wolności 1945 r., ponieważ upamiętnia on wydarzenia, które z jednej strony przyniosły zwycięstwo nad hitleryzmem, z drugiej jednak - uzależniły Polskę od innego totalitaryzmu. Obie komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#DariuszWójcik">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#DariuszWójcik">Informuję, że do głosowań przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#DariuszWójcik">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Poselski projekt uchwały w sprawie powołania Komisji do zbadania wykonania uchwały Sejmu w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce (druk nr 513).</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu w imieniu wnioskodawców posła Ryszarda Bugaja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że jeśli się obraduje o tej porze, rzeczą najważniejszą jest zwięzłe przedstawienie kwestii.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#RyszardBugaj">Wysoka Izbo, chcę przede wszystkim podziękować tym wszystkim, którzy poparli nasz wniosek o wprowadzenie tego punktu do porządku obrad dzisiejszego posiedzenia. Jesteśmy bowiem przeświadczeni, że kwestia aktywności Sejmu w obrębie...</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#komentarz">(Gwar i wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#DariuszWójcik">Panowie posłowie, proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#RyszardBugaj">Jesteśmy bowiem przeświadczeni, że kwestia aktywności Sejmu w odniesieniu do problematyki, która budzi tak wiele społecznych emocji, a mianowicie do zjawisk korupcji i nadużyć w polskiej gospodarce, to problem, którym Sejm powinien się zająć już wcześniej. W tej sprawie była pewna analogiczna inicjatywa, przedłożona swego czasu przez klub PSL, niestety, utknęła ona z powodu innych prac - o ile wiem - w Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Uwzględniając to właśnie doświadczenie, zwróciliśmy się do Wysokiej Izby, by dzisiaj w porządku dziennym ta sprawa została umieszczona i dość pilnie podjęta, i rozważona. Motywy, ze względu na które zwracamy się do Wysokiej Izby z sugestią powołania nadzwyczajnej komisji zgodnie z odpowiednim przepisem konstytucji, są - jak sądzę - dość oczywiste i nie wymagają bliższego uzasadnienia. W sposób lapidarny pozwolę sobie zwrócić uwagę Wysokiej Izby na kilka okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#RyszardBugaj">Po pierwsze - jak sądzę - zgodzimy się pewnie, iż zjawiska nadużyć i korupcji w polskiej gospodarce przybrały niepokojące rozmiary. Zgodzimy się z pewnością także z tym, iż znaczna część społeczeństwa jest przeświadczona, że działania i kroki, jakie w tej sprawie podejmują powołane do tego organy państwa, są niewystarczające i nie dość energiczne.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#RyszardBugaj">Po drugie, w ostatnim okresie pojawiło się dość wiele wypowiedzi, zarówno prasowych, jak i konkretnych polityków, wskazujących na to, iż proces dochodzeń w sprawach korupcyjnych i w sprawach o nadużycia jest instrumentalizowany. Pojawiają się oskarżenia, iż w tym procesie niektóre organy kierują się...</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#RyszardBugaj">Jeśli mógłbym prosić pana marszałka o zwrócenie się do kolegów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo o zachowanie spokoju i przeniesienie dyskusji do kuluarów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#RyszardBugaj">W ostatnim okresie, jak powiadam, pojawiło się także wiele wypowiedzi wskazujących na instrumentalizację procesu dochodzeń w różnych sprawach aferowych. Padają oskarżenia, iż podejmowane tu działania są nieraz skutkiem politycznych nacisków w systemie różnych organów władz państwowych. Uwzględniając te okoliczności, powołanie niezależnej komisji sejmowej, mającej charakter pluralistyczny, sprzyjać będzie zdaniem wnioskodawców zarówno ustaleniu, czy czynności podejmowane przez organy państwowe są wystarczające i prowadzone z odpowiednią energią, jak również czy w toku ich wykonywania owa instrumentalizacja polityczna nie ma miejsca. Sądzimy, że niezbędne jest tutaj przyjęcie formuły tzw. komisji śledczej, jakkolwiek zakładamy jednocześnie, że po środki, które umożliwia ta formuła, sięgać się będzie selektywnie i tylko w przypadkach całkowicie niezbędnych. Głównym nurtem prac komisji będzie oczywiście zapoznanie się z materiałami na podstawie odpowiednich przesłuchań przedstawicieli instytucji państwa powołanych do prowadzenia tych spraw, a tylko wyjątkowo sięgać się będzie po środki, jakie mogą być zastosowane przez komisję śledczą. Sądzimy, że komisja powinna zarówno zająć się wieloma konkretnymi sprawami, które - zgodnie z uchwałą z 14 lutego 1992 r. - ma określić samodzielnie i ustalić, którymi sprawami chce się zainteresować, jak również powinna - m.in. na podstawie analizy konkretnych spraw, a także stanu prawnego i stanu instytucji powołanych do prowadzenia dochodzeń w tych sprawach - sformułować ogólniejsze sugestie co do niezbędnych zmian w systemie prawnym ułatwiającym ściganie przestępców oraz przeciwdziałanie nadużyciom i korupcji.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#RyszardBugaj">Zdaniem wnioskodawców komisja ta pod względem liczebności składu powinna być średnia. Chodzi bowiem o to, by z jednej strony w nadmiernie rozbudowanym gronie nie utrudniać sobie prac, a z drugiej strony, ze względu na konieczność pracy również w podkomisjach, komisja średnia byłaby prawdopodobnie najbardziej odpowiednią. Powodzenie w pracy komisji, jej sukces, w ogromnym stopniu zależeć będzie, Wysoka Izbo, od bliskiego współdziałania z organami Najwyższej Izby Kontroli, od uzyskania tam wszelkich niezbędnych informacji. Z pewnością istotna jest tu także pomoc prawna, jakiej powinna udzielić jej Kancelaria Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#RyszardBugaj">Wysoka Izbo! Myślę, że wnioskodawcy projektu tej uchwały są w pełni świadomi tego, iż sprawy aferowe są niezwykle trudne do wyjaśnienia i rzecz jasna nie ma żadnej gwarancji, że podejmując je, komisja przyczyni się w istotnym stopniu do zwiększenia ich wykrywalności. Niemniej niepowołanie tej komisji oznacza z pewnością zrezygnowanie z pewnej szansy, z której w ocenie wnioskodawców rezygnować w żadnym wypadku nie powinniśmy.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#DariuszWójcik">Proponuję ograniczyć czas wystąpień w debacie nad tym punktem porządku dziennego do 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#DariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#DariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#DariuszWójcik">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-395.5" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej pana posła Andrzeja Tadeusza Mazurkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-395.6" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy 14 lutego 1992 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podejmował uchwałę o zwalczaniu zjawisk patologicznych, nadużyć i korupcji w gospodarce, klub Konfederacji Polski Niepodległej z pełnym przekonaniem głosował za tą właśnie uchwałą, ale na jej skutki trzeba było czekać o wiele dłużej niż ustalił Sejm. Termin bowiem jej realizacji był wyznaczony do końca kwietnia, tymczasem sprawozdanie z realizacji tej uchwały otrzymaliśmy 1,5 miesiąca temu. I kiedy dyskutowaliśmy na tej sali na temat materiału, który został przedstawiony przez prezesa Narodowego Banku Polskiego, Radę Ministrów oraz ministra sprawiedliwości, klub KPN zgłosił wniosek o odrzucenie tych sprawozdań. Otóż zapis uchwały był wówczas jednoznaczny. W lutym Sejm stwierdził, iż Rada Ministrów ma wskazać osoby, które swoim działaniem lub zaniechaniem działania przyczyniły się do powstania zjawisk korupcji, patologii i niegospodarności. Tego nie uczyniono.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#DariuszWójcik">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#DariuszWójcik">Bardzo proszę wszystkich państwa, którzy toczą dyskusję na sali obrad, o przeniesienie tych rozmów w kuluary, ponieważ przeszkadza to innym posłom w słuchaniu przemówień. Bardzo proszę o zakończenie tych wszystkich dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Jak wszyscy na tej sali doskonale wiemy, w społeczeństwie panuje opinia, iż w afery, w sprawy związane ze zjawiskiem korupcji zamieszani są ludzie, którzy zajmują eksponowane stanowiska w państwie. Jak do tej pory nie możemy w sposób autorytatywny stwierdzić, że tak jest, ale również nie możemy stwierdzić, że tak nie jest. Dlatego też klub Konfederacji Polski Niepodległej będzie głosował za powołaniem komisji nadzwyczajnej i poprze proponowany projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Mamy nadzieję, że komisja ta spotka się z daleko idącą pomocą zarówno Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, jak i Ministerstwa Sprawiedliwości. Nie wyobrażamy sobie bowiem, aby mogła ona wypełnić swoje zadanie, jeśli nie będzie miała dostępu do materiałów, które znajdują się w tych resortach, lub gdy dostęp ten będzie jej utrudniany. Sądzę również, że wszelkiego rodzaju pomoc zarówno prawna, jak i w dostępie do materiałów winna być komisji ze wszech miar udzielana.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Proszę państwa, kiedy Sejm powołał Komisję Nadzwyczajną do spraw zbadania ustawy lustracyjnej, dochodziły do nas głosy, iż nie zawsze taka pomoc była realna, nie zawsze była udzielana. Sądzę, że co jakiś czas, powiedzmy w odstępach miesięcznych czy dwumiesięcznych, komisja powinna składać sprawozdania, w których jej przewodniczący informowałby Wysoką Izbę o przebiegu prac.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#AndrzejTadeuszMazurkiewicz">Kiedy szliśmy do wyborów, niemal każde ugrupowanie zasiadające w tym Sejmie mówiło o tym, iż będzie walczyć o ukrócenie zjawisk aferalnych, że będzie walczyć z korupcją, z patologią w gospodarce. Dziś nadszedł czas, abyśmy wszyscy na tej sali głosując za tym projektem uchwały doprowadzili do tego, że słowa nasze zamienią się w czyn.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu w imieniu...</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#komentarz">(Poseł Edmund Krasowski: W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#EdmundKrasowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zasadnicze pytanie do pana marszałka: Na jakiej podstawie nastąpiła zmiana porządku dziennego? Omawiamy bardzo ważny temat, temat, który interesuje szeroką opinię publiczną, a zmiana porządku dziennego, z tego, co wiem, nastąpiła nagle, bez zgody Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, nie było żadnej zmiany porządku dziennego, porządek dzienny został przyjęty przez Wysoką Izbę, natomiast kolejność rozpatrywania poszczególnych punktów została ustalona przez Prezydium Sejmu, Konwent Seniorów i Sejm. Powiedziano, że te punkty porządku dziennego, które zostały wprowadzone jako dodatkowe, będą rozpatrywane dzisiaj wieczorem. Wysoka Izba była o tym poinformowana.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#BolesławTwaróg">Panie marszałku, mam poważne wątpliwości, czy nie została naruszona dyspozycja art. 99 ust. 5 regulaminu Sejmu, która mówi o tym, w jaki sposób można dokonywać zmiany porządku dziennego. Porządek dzienny to nie tylko sprawa tego, jakie punkty mają być w danym dniu omawiane, ale także sprawa ich kolejności. Skoro po poprzednim punkcie porządku dziennego miał być rozpatrywany punkt, którego nie można było zrealizować, to należało, moim zdaniem, przerwać obrady. W ogóle chciałbym zgłosić wniosek formalny o przerwanie posiedzenia i odroczenie go do dnia jutrzejszego.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#BolesławTwaróg">Nie wiem, czy ma jakiś sens rozważanie ważnych dla państwa spraw o godz. 22.40.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, wniosek formalny jest jak najbardziej zgodny z regulaminem. Za chwilę poddam go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł Józef Oleksy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#JózefOleksy">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek przeciwny, bo nie rozumiem intencji tych kolegów, którzy chcą przerwać dzisiejszą dyskusję. Jest to jeden z tematów przyjętego porządku obrad i pan marszałek ma całkowicie rację, twierdząc, że nie ma w tym wypadku żadnego uchybienia formalnego. Być może kolegom chodzi o to, że dziś nie ma transmisji telewizyjnej.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#JózefOleksy"> A może byśmy tak raz debatowali nad problemami nie pod kątem tego, żeby się przed kamerami wykazać?</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#JózefOleksy">W tej dyskusji będziemy również aktywni i nie przeszkadza nam to, że nie będzie transmisji, bo chodzi o to, żeby w tej kwestii Izba ustaliła coś porządnego.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#DariuszWójcik">Wniosek formalny został zgłoszony, w związku z tym poddaję go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#DariuszWójcik">Proszę wszystkich państwa o zajęcie miejsc i włożenie kart do czytników.</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#DariuszWójcik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#DariuszWójcik">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku formalnego o odroczenie dzisiejszych obrad Sejmu do dnia jutrzejszego, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku.</u>
          <u xml:id="u-405.5" who="#DariuszWójcik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-405.6" who="#DariuszWójcik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-405.7" who="#komentarz">(Poseł Czesław Sobierajski: W kwestii formalnej, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-405.8" who="#DariuszWójcik">Stwierdzam, że większością 121 głosów, przy 29 posłach głosujących za i 8 posłach wstrzymujących się od głosu, Wysoka Izba odrzuciła wniosek o odroczenie obrad.</u>
          <u xml:id="u-405.9" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, w kwestii formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#CzesławSobierajski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wobec takiego wyniku głosowania, proszę o zmienienie nazwy na tablicy: nie dzienny porządek, a nocny. Przynajmniej niech będzie to odnotowane w kronikach Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, jeśli zgłasza się pan w sprawie formalnej, to proszę zabierać głos w takiej właśnie sprawie i nie wykorzystywać sytuacji. Proszę nie zachowywać się w sposób niepoważny.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Piechocińskiego z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Sielańczyk.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#JanuszPiechociński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszymy się, że w takiej kameralnej atmosferze, bez transmisji, będziemy mogli zakończyć sprawę, na temat której wielokrotnie przemawialiśmy bardzo długo i namiętnie z tej trybuny w pełnym świetle do milionów słuchaczy. Mówię: przemawialiśmy, dlatego że gdybyśmy policzyli czas i liczbę wystąpień w tej sprawie, to byłby to obok klęski suszy jeden z tematów najdłużej omawianych w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#JanuszPiechociński">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę koła Unii Pracy - w całości popieramy ten wniosek. Chcę tylko przypomnieć, że to właśnie ta Izba, ci sami posłowie, przy padających okrzykach o tym, że trzeba ścigać aferzystów, wskazywać konkretne afery, wskazywać konkretne straty, świadomie zrezygnowała z funkcji kontrolnych, które przysługują najwyższej Izbie w Polsce. Świadczy o tym choćby fakt, że dwukrotnie głosowaliśmy nad wnioskiem o powołanie stałej komisji kontroli sejmowej i niestety dwukrotnie wykazywano, że inne komisje te funkcje kontrolne bardzo dobrze spełniają, kraj kwitnie i nie ma w tym wypadku problemów.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#JanuszPiechociński">Myślę, że dzisiaj, bez tych kamer, bez mikrofonów, w tym wąskim gronie uda nam się sprawę zakończyć. Chcielibyśmy zwrócić szczególną uwagą na jeden fakt. Rośnie liczba raportów NIK, niczym się one nie kończą. Są raporty, w których stwierdza się pewne rzeczy, mówimy o aferach, niedociągnięciach, niedomaganiach, słabości aparatu państwowego na różnych szczeblach, i okazuje się, że Wysoka Izba nie robi nic, aby postawić kropkę nad i - albo sprawę zamknąć i powiedzieć publicznie, że jej nie ma, albo też skierować ją do właściwych organów ścigania.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#JanuszPiechociński">Uważam, tak też uważają posłowie PSL, koledzy z ZChN i z innych ugrupowań, że dzisiaj na tej sali powinniśmy wreszcie powołać tę komisję i powierzyć jej sprawę zakończenia tych bardzo trudnych i złożonych spraw. Nie chodzi tutaj o to, aby po raz kolejny szukać kozła ofiarnego i wykazywać, że Polska, kraj rodzącego się nowego ładu gospodarczego, jest krajem afer. Chodzi o to, aby autorytetem najwyższej Izby potwierdzać, że nie w każdym wypadku tak jest, że często są to pomówienia, często są to insynuacje, często są to półprawdy.</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#JanuszPiechociński">Jeśli więc chcemy dochodzić prawdy, a jest to naszym obowiązkiem, powinniśmy ten nasz obowiązek wypełnić tworząc tę komisję.</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Sielańczyka z Koła Poselskiego Unii Polityki Realnej i o przygotowanie się pana posła Józefa Oleksego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#AndrzejSielańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak się składa, że jeżeli powstaje jakikolwiek problem dotyczący afer, to zawsze pojawia się podstawowe pytanie: co jest ich przyczyną? Tak się składa, że w kraju o takiej strukturze gospodarczej jak nasza, gdzie jednak ponad 80% krajowego produktu brutto wytwarzane jest przez przedsiębiorstwa państwowe, głównym aferzystą, niestety, jest Wysoka Izba produkująca niespójne ustawy i rząd produkujący bardzo dziurawe rozporządzenia wykonawcze.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#AndrzejSielańczyk">Czy to jest wystarczający powód, żeby tego nie ścigać? Oczywiście trzeba także ścigać skutki tej działalności. Bez „przedsiębiorczości” poszczególnych osób afer by nie było. Z naszego punktu widzenia, z punktu widzenia koła Unii Polityki Realnej, istotniejszą rzeczą niż powoływanie dodatkowych nadzwyczajnych komisji jest zmiana struktur prawnych i struktur własnościowych, która usunęłaby przyczyny afer. Wysoki Sejm podjął już jednak uchwałę o przeciwdziałaniu patologicznym zjawiskom niegospodarności, a skoro ją podjął, musi być ona wykonana, jeśli zaś, w przeświadczeniu przynajmniej jednego z klubów parlamentarnych, nie jest wykonywana, należy powołać nadzwyczajną komisję do sprawdzenia wykonania tej uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Oleksego z Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej i o przygotowanie się posła Jacka Soskę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#JózefOleksy">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że będzie chyba dość oczywista wśród większości klubów zgoda na powołanie takiej komisji. Również Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera inicjatywę koła Unii Pracy - jako kolejną trafioną inicjatywę. Opowiadamy się za powołaniem tej komisji dlatego, że los różnych uchwał Sejmu jest różny. Można nawet odnieść wrażenie, że bardzo często uspokajamy własne sumienie podjęciem jakiejś uchwały, rezolucji - i czasem na tym kończymy aktywność w danej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#JózefOleksy">Powołanie takiej komisji pozwoli przerwać tego typu praktykę i w jednej dziedzinie porządnie prześledzić zjawiska, które na dany kompleks spraw się składają. Myślę, że ta rola Sejmu, która nazywa się „funkcje kontrolne komisji sejmowej”, nie jest spełniana. Przyczyna jest tu oczywiście obiektywna, w postaci nawału prac legislacyjnych, z którymi na nadążamy, ale przyczyną jest też i pewien brak, myślę, praktyki i metodologii, takiego systematycznego spełniania funkcji kontrolnej przez komisje sejmowe, w pewnym wymiarze i proporcji do funkcji legislacyjnych, które mamy spełniać. Myślę też, że jest pewien drobny wzgląd formalny, który może tu mieć znaczenie, mianowicie, że może pora odebrać panu posłowi Krasowskiemu swoisty monopol na ściganie różnego typu afer; tak się stanie, jeżeli będzie szerszy skład komisji...</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#JózefOleksy">... utytułowanej. Myślę, że i aktywność pana posła będzie wówczas wspomożona komisyjnym działaniem.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#JózefOleksy">Muszę przy tym wskazać dwa bardzo ważne warunki. Pierwszy warunek: To musi być komisja o uprawnieniach śledczych, bowiem tylko wtedy będzie wyraźnie możliwe do wyegzekwowania ścisłe współdziałanie z Najwyższą Izbą Kontroli, prokuraturą i Ministerstwem Sprawiedliwości. Drugi warunek, ważniejszy dla nas, Wysoka Izbo, jest właściwie podstawą naszego stosunku pozytywnego do omawianego projektu. Warunek to następujący: jeżeli działanie tej komisji miałoby się zamienić w kolejne, jak już mieliśmy tego przykłady, rozgrywanie tzw. afer, raporty zaś i wnioski miałyby mieć głównie charakter personalny, na użytek politycznej rozgrywki, to my jako klub na to się nie piszemy. Los różnych zjawisk patologicznych, do dziś badanych przez Sejm, wskazuje na jeszcze dużą tego typu skłonność, by to, co jest poważną sprawą gospodarczą, zestawem luk, nieprawidłowości, błędów, łatwo uogólnić i zamienić jedynie na rozgrywkę personalno-polityczną.</u>
          <u xml:id="u-412.5" who="#JózefOleksy">Powtarzam: Na taki charakter prac i wyników komisji się nie piszemy. Wierzymy jednak w to, że tak nie będzie i że ta komisja będzie kończyć swoje prace rzetelnym, porządnym, ponad politycznym spojrzeniem na te mnogie zjawiska okresu przejściowego, często nieuchronne, których można uniknąć, jeśli się będzie dokładnie znało ich istotę i mechanizmy, wedle których się dzieją i są możliwe. Dziś bowiem często reagujemy tak, jakbyśmy zakładali, że wszyscy są źli, wszyscy chcą okraść, wszyscy chcą tylko innych wykiwać w trakcie tego procesu reform. Pewnie i tak nieraz jest, ale na pewno nie jest to całość zjawiska. Istotę pracy tej komisji, którą będziemy popierać, upatrujemy w rzetelnym, spokojnym, nie na tempo, nie na czas, analizowaniu nieprawidłowości i błędów, których łatwiej będzie uniknąć dzięki pracy komisji. Wnioski personalne natomiast, które być może tu i ówdzie będą konieczne, nie będą stanowiły istoty działalności tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-412.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Soskę z Parlamentarnego Klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego i o przygotowanie się pana posła Edmunda Krasowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#JacekSoska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie Wysokiej Izbie, podpierając się słowami posła Oleksego. Jak sobie Wysoka Izba wyobraża rzetelne przedstawienie faktów czy przedstawienie wszystkich spraw aferowych, jeżeli Sejm ma być organem kontrolnym dla rządu, a w Sejmie jest mocna koalicja rządowa? Ja, będąc w Sejmie już drugą kadencję, nie widzę takiej możliwości, ażeby we wszystkich komisjach, w których istnieje większość tak zwanej opcji rządowej, dochodziło do, że tak powiem, sprawiedliwych wyników. Jest opcja rządowa, która w tym momencie ma prawo bronić rządu. Powinniśmy w Sejmie stworzyć inną komisję, nie komisję śledczą czy komisję kontroli, bo ta komisja powołana z członków wszystkich ugrupowań parlamentarnych będzie miała w swoim łonie większość rządową.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#JacekSoska">Mieliśmy jedyną nadzwyczajną komisję ds. zbadania afery alkoholowej, której praca trwała 2,5 roku. Do obecnej chwili problem ten nie został rozstrzygnięty, ponieważ jest taka procedura jak kierowanie wniosków komisji nadzwyczajnej do Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Wydaje mi się, że komisja będzie kierować wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności, a Sejm (opcja rządowa) będzie odrzucać - i tak się będzie działo w nieskończoność. Koło Unii Pracy zgłasza inicjatywę, by powołać komisję kontroli i tzw. prezydium tej komisji złożone z przedstawicieli wszystkich ugrupowań. Ta komisja zaopiekowałaby się tzw. grupami śledczymi posłów: nie wybieranymi według klucza partyjnego i dobieranymi stosownie do większości rządowej, tylko w sposób następujący: minimum 5 posłów, którzy dysponują faktami, mają wątpliwości, dowody, zajmują się sprawą. Sejm i ta komisja dają im możliwość współpracy z Najwyższą Izbą Kontroli, prokuraturą, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Ministerstwem Sprawiedliwości. Ta grupa śledcza, z pomocą komisji kontroli, ma możliwość kierowania wniosków do Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej czy ewentualnie do Trybunału Stanu.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#JacekSoska">Sprawa jest do rozwikłania, ponieważ my z tej pułapki nigdy nie wyjdziemy. Dałbym tutaj jako wzór senackie komisje śledcze w Stanach Zjednoczonych - działają i mają efekty. Stany Zjednoczone, przy tak rozwiniętym lobby interesów, mają inne zjawisko korupcji. W tej sytuacji prosiłbym wszystkich posłów o odrobinę dobrej woli, ażeby można było w Sejmie (ponieważ wydawało mi się swego czasu, że Senat może po prostu przejąć rolę Senatu amerykańskiego i zająć się takimi sprawami, lecz Senat niestety nie kwapi się do tego, więc ta rola spada na Sejm) znaleźć takie możliwości, ażeby grupy śledcze, bez względu na dobór partyjnego klucza, mogły działać i żeby mogły pewne zjawiska aferowe rozpracować. Jeżeli tych zjawisk nie będzie, jeżeli korupcji nie będzie, to automatycznie komisja kontroli nie będzie miała pracy i nie będzie tutaj angażowana.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#JacekSoska">Przedstawiam wniosek ogólny: ażeby znaleźć takie rozwiązania prawne, pozapartyjne, które dałyby możliwości akurat Sejmowi, który musi spełniać rolę kontrolną, bo tego od nas domaga się społeczeństwo i takie cele przed nami stawia, i tego od nas żąda.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Edmunda Krasowskiego z Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej” i o przygotowanie się pana posła Jana Kulasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#EdmundKrasowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nietypowo rozpocznę swoje wystąpienie: od podziękowań posłowi Oleksemu. Mam nadzieję, że mogę rozumieć pana wystąpienie jako podziękowanie mi za to, że w sposób nieustępliwy, mimo że ta sala była mi nieprzychylna, jednak walczyłem z korupcją i aferami gospodarczymi.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#EdmundKrasowski">Jest to również jakby zwycięstwo tej walki: przypomnę, że uchwała z 14 lutego w sposób formalny zapoczątkowała walkę z aferami gospodarczymi i korupcją, walkę prowadzoną przez Sejm Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#EdmundKrasowski">Mam do tego jedną uwagę, a przemawiam w imieniu Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej”. Oczywiście projekt uchwały w sprawie powołania komisji do zbadania wykonania naszej uchwały w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom w gospodarce jest bardzo ciekawy, my go oczywiście popieramy. Tylko mamy jedną uwagę. Otóż dwa tygodnie temu Komisja Sprawiedliwości rozpatrywała nasz projekt uchwały w sprawie wszczęcia postępowań przygotowawczych w stosunku do nieuczciwych importerów paliw płynnych, importerów, którzy zaniżali ceny fakturowe. Protokół NIK w tej sprawie obejmował kontrolę 35 firm w lipcu i sierpniu. Na 35 firm 21 zaniżyło ceny fakturowe. W sumie do budżetu państwa nie wpłynęło z tego tytułu 21 mln dolarów. Okazało się w końcu, że Komisja Sprawiedliwości nie raczyła rozpatrzyć tego projektu uchwały, uchwała znikła z pola widzenia Wysokiej Izby i komisji sejmowej. Zadecydowały o tym głosy posłów, członków ugrupowań koalicji rządowej i jednocześnie członków komisji. To właśnie może być niebezpieczne w kontekście prac komisji nadzwyczajnej, komisji stałej, która zajmowałaby się ściganiem tych, którzy doprowadzają do afer gospodarczych. Mam jednak nadzieję, że wola nie tyle nawet polityczna, ile wola posłów, którzy będą zasiadać w tej komisji, doprowadzi do tego, że wiele spraw, o których z tej trybuny wielokrotnie mówiłem - i nie tylko ja - zostanie do końca rozliczonych i przedstawionych opinii publicznej, z wystąpieniem z konkretnymi wnioskami do Prokuratury Generalnej włącznie, bo sprawa jest zbyt poważna, obejmuje wielki obszar działań, którymi z kolei prokuratura, sądy i wydziały policji do walki z aferami gospodarczymi do tej pory nie zajmowały się.</u>
          <u xml:id="u-416.4" who="#EdmundKrasowski">Tak więc raz jeszcze w imieniu Klubu Parlamentarnego „Ruch dla Rzeczypospolitej” wyrażam poparcie dla projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-416.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa z Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność” i o przygotowanie się panią posłankę Olgę Krzyżanowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Każda inicjatywa poselska mająca na celu przeciwdziałanie...</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#JanKulas"> Czy ja komuś, przepraszam, nie przeszkadzam?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#DariuszWójcik">Panowie posłowie, proszę o przeniesienie dyskusji poza salę obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#JanKulas">Każda inicjatywa poselska mająca na celu przeciwdziałanie niegospodarności, nadużyciom i korupcji w gospodarce zasługuje naturalnie na uwagę. Z tego punktu widzenia należy postrzegać inicjatywę poselską Unii Pracy - Koła Parlamentarnego w sprawie powołania komisji nadzwyczajnej do zbadania wykonania uchwały Sejmu z 14 lutego w przedmiotowej sprawie. Jednocześnie jawi się podstawowe i oczywiste pytanie: Jaki jest cel i sens powołania takiej komisji? Chcę z góry zapewnić, że nie tylko ja osobiście, ale i Klub Parlamentarny NSZZ „Solidarność” nie jesteśmy przeciwni tej inicjatywie, ale stawiamy konkretne i chyba racjonalne pytanie: Co wyniknie z wykonania takiej uchwały? Do tej sprawy jeszcze wrócę.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#JanKulas">W uzasadnieniu wnioskodawcy stwierdzają, że uchwała z 14 lutego br. „w praktyce nie została w sposób zadowalający wykonana”. Z tym należy się zgodzić i taki zapewne będzie werdykt komisji nadzwyczajnej, jeśli ją powołamy. W uzasadnieniu znajdujemy jeszcze inne informacje, przy których nasuwa się kolejne pytanie. Czytamy, że „osoby i instytucje zamieszane w sprawy aferowe utrzymywały bliskie kontakty z politykami z różnych środowisk”. Nasuwa się więc tutaj pytanie, które wymaga odpowiedzi, ja je stawiam i mam nadzieję, że również wnioskodawcy nie uchylą się od jego postawienia.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#JanKulas">W ostatnim zdaniu uzasadnienia, formułując cel uchwały, wnioskodawcy piszą: „Powołanie nadzwyczajnej komisji (...) umożliwi uzyskanie wyjaśnień szerszych niż może uzyskać komisja stała”. Chciałoby się powiedzieć: jakże to mało - samo uzyskanie informacji nie jest oczywiście wystarczające. Myślę, że jeżeli mielibyśmy podjąć taką uchwałę, to nasze oczekiwania musiałyby być znacznie większe. Nie chcę przez to powiedzieć, że jest to typowe działanie zastępcze czy działanie pozorne, bo nie mam podstaw, żeby tak twierdzić, ale z uzasadnienia nie wynika wyraźnie, jaki jest rzeczywisty sens wystąpienia z projektem tej uchwały. Można powątpiewać w skuteczność tej uchwały w wypadku jej podjęcia.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#JanKulas">Chciałbym zauważyć, że niedawno występował tutaj minister sprawiedliwości pan Dyka. Powiedział wyraźnie - i myślę, że wnioskodawcy to pamiętają - iż aby skuteczniej przeciwdziałać przestępczości gospodarczej czy w ogóle niegospodarności, trzeba w krótkim terminie dokonać istotnej nowelizacji aż kilkunastu ustaw. W tym kontekście niepokoi mnie właśnie to, że w naszej pracy pojawia się zjawisko uchwałomanii - kolejne wielkie problemy chcemy załatwiać za pomocą uchwał. W tym sensie może to być odbierane jako działanie nieskuteczne czy wręcz pozorne. I tu od razu nasuwa się pytanie: W jakim celu istnieje Sejm, czemu ma służyć Wysoka Izba? Otóż ma dwa konkretne zadania: właśnie stanowienie prawa, a więc przede wszystkim uchwalanie ustaw i uchwał, i spełnianie funkcji kontrolnych. Nikt nie może nas zwolnić z realizowania tych podstawowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#JanKulas">Przy tej okazji należałoby też wspomnieć o ustawie antykorupcyjnej, uchwalonej z inicjatywy „Solidarności”. Ta ustawa weszła w życie w końcu września. Należałoby coś powiedzieć o realizacji tej ustawy, a więc aktu wyższego rzędu, bardzo ważnego aktu, który w środkach masowego przekazu i w tej Izbie pozostaje jakby nie dostrzegany.</u>
          <u xml:id="u-420.5" who="#JanKulas">Trzeba również zadać sobie pytanie, kto jest powołany do przeciwdziałania i ścigania przestępczości gospodarczej, a także wszelkiej innej przestępczości. Na pewno nie Wysoka Izba, nie Wysoki Sejm. Powołane są do tego oczywiście organy i instytucje rządowe na czele z Policją, prokuraturą, sądami, Urzędem Ochrony Państwa. Nasz wniosek w kontekście tej debaty jest taki, aby uaktywnić, zachęcić organy państwowe do bardziej zdecydowanego, skutecznego działania. Nawet najlepsza uchwała, obawiam się, niewiele niestety - jeśli chodzi o rzeczowe i twórcze elementy - do tej sprawy wniesie.</u>
          <u xml:id="u-420.6" who="#JanKulas">Dlatego, panie pośle Soska, bo pan mnie nie słucha, chciałbym pana i nas wszystkich zachęcić, utwierdzić w przekonaniu, że naszym celem w najbliższym czasie jest dokonanie nowelizacji kilkunastu ustaw. To najlepiej przyczyni się do skutecznego przeciwdziałania przestępczości gospodarczej i wszelkiej innej.</u>
          <u xml:id="u-420.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-420.8" who="#komentarz">(Poseł Jacek Soska: To minister Dyka powinien nam przedstawić nowelizacje kilkunastu ustaw.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu panią poseł Olgę Krzyżanowską z Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna i o przygotowanie się posła Władysława Reichelta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Pan poseł Kulas powiedział już właściwie o większości spraw, które chciałam poruszyć. Tak więc chciałam przypomnieć, że głównym celem i zadaniem Sejmu jest tworzenie ustaw i że ogromna część zła, które się dzieje w naszym kraju, właśnie w odniesieniu do korupcji czy afer, wynika z tego, że nasze ustawodawstwo jest niespójne, nie dostosowane do realiów, albo wiąże się ze zbyt słabą egzekucją praw. Dlatego wydaje mi się, że tworzenie następnej komisji nie jest właściwym rozwiązaniem. Wysoki Sejm chyba nie jest wolny od przywary, którą bardzo często spotykamy - że jak nie bardzo umiemy sobie poradzić z problemem, to powołujemy komisję i czujemy się w porządku. Mnie się wydaje, że jest to zła droga, dlatego że powoływanie kolejnych komisji przeszkadza naszej podstawowej pracy, do której przede wszystkim jesteśmy powołani. Chciałam też postawić następujący wniosek: jeżeli Wysoka Izba powoła taką komisję, to apeluję o to, żeby ci posłowie, którzy zostaną jej członkami, byli uprzejmi nam przyrzec, że nie będą brali udziału w pracach żadnej innej komisji sejmowej i że swoje zebrania będą mieli w tych dniach, kiedy nie pracują inne komisje. Proponuję niedzielę, bo, zdaje się, niedługo żaden inny dzień nam nie pozostanie, jeżeli będziemy przejawiali tak ogromną aktywność, powiedziałabym, komisjotwórczą. Proszę zauważyć - mamy bez przerwy problemy z obecnością na posiedzeniach komisji zwykłych, bo każdy z nas biega między dwoma czy trzema komisjami. Jeśli Wysoki Sejm uzna, że nowa komisja jest potrzebna, prosiłabym, aby przy jej tworzeniu wziąć pod uwagę nasze czysto techniczne możliwości.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Następna sprawa. Jeżeli Wysoka Izba powoła taką komisję, to wydaje mi się, że właściwe byłoby - wymaga tego zresztą regulamin Sejmu - dokładne określenie zakresu jej działalności. Bardzo o to prosimy, bo podane cele uważam osobiście za zbyt ogólne - prace komisji mogą pójść w wielu kierunkach, mogą ulec rozmyciu.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Na koniec chciałam się odnieść do wystąpienia pana posła Soski. Rzeczywiście jest to może dobry pomysł, żeby członkami tej komisji byli głównie posłowie z opozycji, ale, panie pośle, sytuacja u nas tak szybko się zmienia, że taka komisja bez przerwy musiałaby zmieniać skład. Dotyczy to również PSL.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#komentarz">(Poseł Jacek Soska: Myślę, że ten rząd będzie stały.)</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, ale dotyczy to również PSL, które w okresie, kiedy działały inne nadzwyczajne komisje, było prorządowe, więc wydaje mi się, że raczej trzeba powołać ludzi, którzy będą gwarantowali, że zrobią to porządnie, a nie ludzi, którzy będą mniej czy bardziej właściwi politycznie.</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Reichelta z Klubu Liberalno-Demokratycznego. Następnym mówcą będzie poseł Gwidon Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WładysławReichelt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawie afer i korupcji już raz przemawiałem z tej mównicy. Tak.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#WładysławReichelt">Zabieram głos ponownie, by wreszcie Wysoka Izba opamiętała się, bo rząd jest konstytucyjnie zobowiązany do tworzenia urzędów, organów i ścigania wszelkich przejawów łamania prawa. Uchwała, która proponuje stworzenie wycinkowego superrządu, jest nie do przyjęcia. W ten sposób można to odnieść do każdej dziedziny, do każdej gałęzi, którą tu omawiamy, i stworzyć wycinkowe komisje superkontroli rządu. Korupcja, będąca obsesją posła Krasowskiego,...</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#WładysławReichelt">... który już miał listę przestępców... A jakoś do dzisiaj, czcigodny pośle, tych przestępców nie widzę ani w więzieniu, ani w areszcie - jeszcze nie siedzą.</u>
          <u xml:id="u-424.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#DariuszWójcik">Proszę o spokój, panowie posłowie.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#DariuszWójcik">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WładysławReichelt">Dołączył do tego teraz poseł Bugaj, proponując powołanie specjalnej komisji. Dwa tygodnie temu wróciłem z kraju, w którym ukryli się dwaj najwięksi nasi aferzyści,...</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#WładysławReichelt">... ukryli się przed naszymi organami ścigania.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Skąd wiadomo, że oni są najwięksi?)</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#WładysławReichelt">Tak mówi nasza prasa i wszystkim się tak wydaje. Kiedy zapytałem ministra finansów tego kraju,...</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To jest aferzysta.)</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#WładysławReichelt">... to mi odpowiedział, że to jest taka mała aferka w stosunku do ich afer. Najdziwniejsze zaś jest to, że opowiadamy jakieś legendy, że wywieźli oni ogromną ilość pieniędzy, gdy tymczasem pan minister powiedział: wiemy, jakie potrzeba byłoby mieć opakowanie, żeby te pieniądze wywieźć, bo w walizce tego wywieźć nie sposób. A najgorsze, największy problem, jaki my, finansiści izraelscy, mamy - nie wpłynął ani jeden dolar od tych panów na nasze konta bankowe. To się staje w naszym kraju już obsesją, że każdy kto się bogaci, kto coś posiada, jest aferzystą. Minister byłego rządu oświadczył z tej mównicy, że każdy kto prowadzi działalność gospodarczą, musi być kontrolowany i koncesjonowany, dlatego że jest przestępcą, notorycznym przestępcą, gdyby bowiem nie był przestępcą, to nie wyszedłby na swoje. Proszę to sprawdzić w stenogramie - tak mówił minister Glapiński.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#WładysławReichelt">Tak już jest na całym świecie, że przeciwko bogatym zawsze biedni prowadzą walkę, w tym zacietrzewieniu przeciw bogatym.</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-426.9" who="#WładysławReichelt">Na przykład kiedy dwaj bogaci Murzyni otworzyli w Harlemie, w dzielnicy murzyńskiej...</u>
          <u xml:id="u-426.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.11" who="#WładysławReichelt">... dwa sklepy meblowe, a było zaznaczone, że właścicielami są czarni, biedni czarni podpalili te sklepy, bo dla nich nie było istotne, że właścicielem był czarny, tylko że był bogaty.</u>
          <u xml:id="u-426.12" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-426.13" who="#WładysławReichelt">Wytworzyła się w naszym Sejmie bardzo niechlubna tradycja, że jeśli mamy do rozwiązania jakikolwiek problem, to zaraz powołujemy specjalne komisje. I mam uwagę do posła Soski, dlatego wcześniej wymieniłem jego nazwisko, że oczywiście można stworzyć grupy ścigania, grupy śledcze, tylko trzeba się zastanowić, skąd wziąć środki, może jeszcze trzeba będzie zasilić budżet.</u>
          <u xml:id="u-426.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Diety poselskie.)</u>
          <u xml:id="u-426.15" who="#WładysławReichelt">Tak, diety poselskie, może jeszcze wyposażymy te grupy w psy gończe itd. I budżet obciążymy następnymi wydatkami.</u>
          <u xml:id="u-426.16" who="#WładysławReichelt">W sumie jak się słucha niektórych wystąpień w Sejmie, to się okazuje, że tych afer jest bardzo dużo: alkoholowa, trickowa, rublowa, tytoniowa...</u>
          <u xml:id="u-426.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.18" who="#WładysławReichelt">Brakuje już palców, ile jest tych afer. Kiedy ostatnio wizytowałem więzienie w Poznaniu,...</u>
          <u xml:id="u-426.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-426.20" who="#WładysławReichelt">... to mogłem się przekonać, że w dalszym ciągu siedzą tam ludzie, którzy tylko kradli kury i jajka swojemu sąsiadowi.</u>
          <u xml:id="u-426.21" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-426.22" who="#WładysławReichelt"> Nie ma tych wielkich aferzystów.</u>
          <u xml:id="u-426.23" who="#WładysławReichelt">Wnoszę, Wysoka Izbo, o odrzucenie uchwały powołania specjalnej komisji.</u>
          <u xml:id="u-426.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Gwidona Wójcika z Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna. Następnym mówcą będzie poseł Maciej Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#GwidonWójcik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie chciałem zaznaczyć, że jestem zdecydowanym zwolennikiem bezwzględnej walki z aferami, tak jak pan poseł Soska. Bezwzględnej walki z korupcją. Sądzę, że brak ostrych działań sprawia, że te patologie będą się szerzyć i przenikać coraz głębiej w tkankę polskiego społeczeństwa. Jest jednak pewne „ale”, mam bardzo poważne obawy, choć chcę wierzyć w dobre intencje wnioskodawców, pragnących powołać speckomisję, która miałaby temu właśnie przeciwdziałać. Otóż obawiam się, że działania komisji doprowadzą do efektów wręcz odwrotnych. W każdym bowiem normalnym państwie na świecie takie działania powinien wykonywać sprawny aparat państwa, Policja. Natomiast działania komisji budzą moją obawę, iż ta komisja poruszając się jak słoń w składzie porcelany będzie raczej przestępców płoszyć niż ich łapać. To jest bardzo poważna obawa. Nie jest dobrze, gdy ustawodawca zajmuje się łapaniem złodziei. Ustawodawca powinien tworzyć odpowiednie prawo, które z jednej strony nie będzie dopuszczać do powstawania takich patologii, a z drugiej - umożliwi skuteczne działania policji.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#GwidonWójcik">Obawa moja ma również jak gdyby drugie dno, inne bowiem przyczyny legły u podstawa tej obawy. Otóż boję się, że komisja nie oprze się pokusie i zamiast ścigać przestępców, zechce pokazać się społeczeństwu, pokazać, że tych przestępców chce ścigać. Nie chciałbym posuwać się za daleko, ale obawiam się, że będzie to też pokusa, by pozyskać sobie elektorat, czyli prowadzenia w ten sposób walki wyborczej. Niektórzy zamierzają - jak słychać na tej sali - przyspieszyć wybory i być może taki zamysł gdzieś tam tkwi u źródła. Oczywiście wierzę w czyste intencje wnioskodawców i bardzo przepraszam, jeżeli posunąłem się za daleko.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#GwidonWójcik">Do czego mogą doprowadzić te pokusy? Do tego, że będzie się bardzo dużo w parlamencie mówić, mówić, a bardzo mało robić. Ubije się bardzo dużo piany, która może będzie wspaniale wyglądać, ale nic z tego nie wyjdzie. Jakie są przesłanki tego mojego wniosku. Otóż, proszę państwa, w pierwszej połowie 1992 r. bardzo dużo mówiono o aferach, o ściganiu aferzystów, bardzo dużo mówiono o przeciwdziałaniu korupcji. I co? I nic. W drugiej połowie roku rząd Hanny Suchockiej zdynamizował działania na rzecz ścigania afer, ścigania przestępców. Nie wiem, jak państwo, ale dostrzegam już wymierne efekty tego działania. Rząd Hanny Suchockiej opracował program: Bezpieczne państwo. Myślę, że realizacja tego programu jeszcze bardziej zdynamizuje te działania. A co można powiedzieć o specjalnej komisji? Sądzę, że powinna powstać raczej komisja, która wspólnie z rządem - jeżeli jest wola porozumienia się co do tej sprawy - wspólnie z rządem powinna zasiąść także opozycja, powinna zastanowić się, w jaki sposób w przyszłorocznym budżecie wygospodarować większe środki na to, by Policja mogła lepiej i skuteczniej działać, by miała lepszy sprzęt i lepiej mogła ścigać aferzystów i złodziei. Natomiast bicie piany, proszę państwa, naprawdę do niczego nie prowadzi.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Macieja Manickiego z Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie poseł Janusz Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do wystąpienia sprowokowało mnie wystąpienie pana posła Kulasa z klubu NSZZ „Solidarność”, w którym wypowiadał się przeciw propozycji tej uchwały. Pan poseł Kulas podał w wątpliwość, czy jest sens walczyć z nadużyciami w sposób zaproponowany przez inicjatorów uchwały. Ja uważam, a dyskusja wykazała, że nie jestem odosobniony w tym poglądzie, że każda forma walki z nadużyciami jest dobra. Być może inne formy byłyby skuteczniejsze, być może, ale cóż z tego, gdy tych innych form nie ma lub gdy są zgoła nieskuteczne. Dodać trzeba, że ten rodzaj parlamentarnej kontroli nie jest w świecie odosobniony.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#MaciejManicki">Rekapitulując, będę głosował za przyjęciem proponowanej uchwały. Zacząłem od wywołania pana posła Kulasa i ponownym wywołaniem pana posła Kulasa zakończę. Nie dziwi mnie, że przedstawiciel NSZZ „Solidarność” jest przeciw walce z nadużyciami.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Pan się myli!)</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#MaciejManicki">Nie dziwi mnie to z wielu powodów, których ze względu na czas nie będę tutaj przytaczał, poza jednym, a mianowicie związek ten chce uzyskać środki na swoją działalność poprzez nadużycia, nadużycia w świetle jupiterów, w glorii decyzji, o zgrozo, Sejmu - prawodawcy prawnego - podobno - państwa. Z takimi nadużyciami żadna komisja sobie nie poradzi, i tu się z panem posłem Kulasem zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Szymańskiego z Unii Pracy. Przygotuje się poseł Edmund Krasowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Sejm, najwyższy organ władzy w naszym państwie, w rozumieniu art. 20 konstytucji ma realizować trzy podstawowe funkcje: funkcję ustrojodawczą, ustawodawczą i kontrolną. Nie ulega wątpliwości, że zarówno w praktyce Sejmu X kadencji, jak i Sejmu I kadencji, wybranego w wolnych, demokratycznych wyborach, realizacja funkcji kontrolnej właściwie nie była i nie jest realizowana. Stąd naszym zdaniem zasługuje na poparcie Wysokiej Izby inicjatywa powołania komisji śledczej z właściwymi uprawnieniami, a nie komisji stałej, której nie przysługują z mocy konstytucji i regulaminu te uprawnienia, jakie mają komisje powoływane w trybie art. 23 ust. 5 konstytucji. Moje koło parlamentarne Unii Pracy sądzi, że przyjęcie tej uchwały przynajmniej zniweluje w sposób zasadniczy tę dysproporcję w realizacji podstawowych funkcji, jakie ma pełnić każdy parlament. Jednocześnie będzie realizowało założenie, bardzo istotne dla demokratycznego państwa i demokratycznego parlamentu, że kiedy istnieje taki stan szarej strefy w państwie, to demokratyczny parlament nie może nie robić nic, musi po prostu podjąć określone działania.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#JanuszSzymański">Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, że zadałem sobie nieco trudu i przestudiowałem uchwały, podjęte zarówno podczas poprzedniej kadencji, jak i obecnej, zobowiązujące rząd do określonych zachowań. Przytoczę tylko dwa przypadki. Jeden przypadek, trzeci, macie państwo w tej uchwale, mianowicie stopień wykonania uchwały podjętej przez Sejm 14 lutego. Sejm poprzedniej kadencji zobowiązał rząd do przedstawienia do dnia 29 lutego projektu nowej ustawy karnej-skarbowej - niech nikt na tej sali nie twierdzi, że ta ustawa jest obojętna dla szarej strefy. Niedawno prezes NIK przedstawiał informację o działalności parlamentarnej fundacji - nie było żadnych wniosków. Demokratyczna Izba, demokratyczny parlament takiego stanu nie może tolerować. Te argumenty, panie pośle Wójcik, to nie bicie piany, to rzeczowa, racjonalna argumentacja na rzecz realizacji przez Sejm funkcji kontrolnej. Ta uchwała w sprawie powołania komisji nadzwyczajnej ma dokonać niejako monitoringu obowiązującego systemu prawa gospodarczego. Nikt na świecie w stanie transformacji czy w okresie transformacji nie tworzy zrębów pełnego systemu prawnego nie pozbawionego luk, i ta uchwała ma niejako temu zapobiegać. Nie ulega wątpliwości, że uwagi wypowiedziane przez panią poseł Krzyżanowską są jak gdyby uwagami mijającymi się zasadniczo z treścią tego projektu. Otóż powołanie każdej komisji stawia wymóg realizacji określonych warunków organizacyjno-proceduralnych. Z pewnością nie można uznać za argument przekonujący, że mamy ponad 20 komisji stałych, 3, o ile dobrze pamiętam, komisje nadzwyczajne, i w tej chwili powołanie komisji śledczej jest problemem. W ogóle jest to w czasie tej kadencji trzecia komisja śledcza, która, w moim przekonaniu, spełnia bardzo istotne zadanie realizacji funkcji kontrolnych. Tak więc chcę zakończyć, Wysoka Izbo, wnioskiem o to, by w sytuacji kiedy nie są zgłaszane zasadnicze uwagi, Sejm przystąpił jeszcze podczas tego posiedzenia do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa w trybie art.109 regulaminu Sejmu dla sprostowania błędnie zrozumianej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trzeba otwarcie powiedzieć, że zostałem całkowicie źle zrozumiany przez pana posła Manickiego. Nie wiem, czy pan poseł słuchał mojego wystąpienia, czy był bardziej zasłuchany we własne argumenty, ale jest rzeczą pewną, że mnie źle zrozumiał. Ja mówiłem nie tylko o tej uchwale, mówiłem o innych okolicznościach, mówiłem także o pracy Sejmu, mówiłem o kilkunastu ustawach, o działaniach rządowych organów ścigania. Żeby już nie przedłużać, nie będę z panem posłem w tej chwili polemizował w sprawie negatywnie tutaj ocenianego stanowiska „Solidarności”, bo będzie jeszcze do tego okazja, ale chcę tylko na zakończenie panu przypomnieć, panie pośle Manicki, że kiedy 14 lutego tego roku debatowaliśmy nad tą uchwałą, to ja właśnie miałem zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność” oświadczyć, że cały nasz klub opowiada się za zdecydowaną, konsekwentną walką z aferami gospodarczymi, korupcją, wszelkiego rodzaju patologiami. Przytoczyłem wtedy szereg argumentów, jeśli pan zapomniał, to zachęcam do lektury stenogramu.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Alojzego Pietrzyka z Klubu Parlamentarnego NSZZ „Solidarność”. Następnym mówcą będzie poseł Tadeusz Szymańczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#AlojzyPietrzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę może od ustosunkowania się do wypowiedzi posła Manickiego. Mnie się wydaje, że to olbrzymia przesada nazwać grabieżą decyzje Sejmu w sprawie zwrotu utraconego majątku. Jest to jakby podważanie sensu istnienia tego ciała i podważanie jego autorytetu. To już kolejna debata nad korupcją, a efektami są jakieś spektakularne gesty: aresztuje się niektóre osoby i wkrótce potem okazuje się, że był to tylko ruch, próba dania igrzysk społeczeństwu. I absolutnie nic z tego nie wynika. Absolutnie nic z tego nie wynika. Gdzie te mechanizmy, panie prokuratorze - pan jest tu na sali - które powinny działać w tym naszym codziennym życiu, te zwykłe mechanizmy egzekwowania prawa. Rozumiem, że trzeba jeszcze trochę czasu, żeby to prawo ustanowić, żeby popracować nad niektórymi ustawami, tak by później nie było takiej sytuacji, że to, co dla jednego jest korupcją czy zwykłym złodziejstwem, dla drugiego jest luką prawną. Takie luki prawne w ogóle nie powinny mieć miejsca. To prawo powinno być w tej Izbie stanowione. Kolejny raz zastanawiam się nad czymś, co jest, praktycznie rzecz biorąc, oczywiste i powinno funkcjonować w życiu. Ten sprawny aparat wykonawczy, na który cały czas czekamy, powinien przeciwdziałać tym zjawiskom. Bardzo niedobrze, że kolejny już raz na tej sali działacz związkowy atakuje związek zawodowy. Był taki czas, kiedy czekaliśmy, że zrobicie jakiś choćby najmniejszy ruch, panowie działacze związkowi „Solidarności”, w celu obrony nas wszystkich, kiedy byliśmy w więzieniach, kiedy nas wyrzucano z pracy. Czekaliśmy, że wtedy to ujrzymy wasze prawdziwe oblicze.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#AlojzyPietrzyk">Dzisiaj, wydaje mi się, czas już nie na skruchę, ale na pewne przemyślenia. Mam jednakże poważne wątpliwości po wysłuchaniu słów posła Manickiego o pewnym jakby zaślepieniu, że komuś mózg wyjadło czy coś takiego, padło takie stwierdzenie. Stwierdzam jednoznacznie, że jeżeli się ma do czynienia z betonem, to co by nie było powiedziane, ten beton już w życiu nic nie zrozumie.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Szymańczaka z Klubu Parlamentarnego „Porozumienie Ludowe”. Następnym mówcą będzie poseł Artur Then.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#TadeuszSzymańczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiąc tu dzisiaj o tak złożonym problemie, jak problem korupcji, chciałbym również podzielić się z Wysoką Izbą swoimi spostrzeżeniami. Podam jeden przykład dotyczący tego, jak niedoskonałe jest nasze prawo i jakie są tego skutki. Otóż kiedy podjęli inicjatywę handlarze alkoholu z Żyrardowa, nosząc go przed świętami po wsi na zaopatrzenie stołów rolników, zdecydowałem się zadzwonić na policję. I tu zaczęły się moje „schody”. Oczywiście komuś może się to nie podobać, ktoś może powiedzieć, że to nieładny gest, ale to uczyniłem. Aby mieć dowód, kupiłem jeden litr royalu (w oryginalnej butelce) za 120 tys. zł. Kiedy wezwano mnie na przesłuchanie, robiąc protokół stwierdzono, że trzeba skonfiskować ten alkohol, oczywiście nie zwracając pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#TadeuszSzymańczak"> To po pierwsze. Po drugie, uświadomiono mi podczas przesłuchania, że grozi mi jako świadkowi od 1 do 5 lat za składanie fałszywych zeznań. A po trzecie, że można mnie oskarżyć o współudział.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#TadeuszSzymańczak">Widzę tu rozbawionych posłów, ale wcale nie jest to do śmiechu, dlatego że wielu przestępców z tego tytułu unika odpowiedzialności. Posiadanie narkotyków nie jest przestępstwem, natomiast kto udowodni, że kupił coś od posiadacza tychże narkotyków. Jakie są tego skutki? Takie, że mafia, o której wspomniałem, dwukrotnie już odcięła mi łączność telefoniczną, rzucane są pogróżki w stosunku do mojej rodziny. Zgłaszanie tego do prokuratury niewiele dało. Po pierwsze, handlarze alkoholu z przemytu stanęli przed kolegium ds. wykroczeń ze względu na niską szkodliwość czynu. To jest jeden z aspektów. Na mój wniosek i odwołanie się komendy rejonowej ci przestępcy stanęli przed sądem, sąd zaś ukarał ich tym samym wymiarem kary, co kolegium ds. wykroczeń, czyli grzywną 1 mln zł plus koszty sądowe 120 tys. zł. Zaznaczam, że alkohol był z przemytu; nie przeprowadzono dochodzenia, kto i od kogo nabył ten alkohol.</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#TadeuszSzymańczak">Druga sprawa, o której chciałbym powiedzieć. Mimo że patrzymy na nasze rynki, pieniądze nam wyciekają i nic nie robimy, by temu przeciwdziałać. Mam tu na myśli przede wszystkim handel towarami ze Wschodu odbywający się na naszych targowiskach. Jest to zjawisko masowe, które dotyczy nie tylko małych miast, ale również i gmin. Po pierwsze, ustawa Prawo celne zezwala na wprowadzanie na nasz rynek pewnych artykułów. Jest cały szereg artykułów, które wyłącza się z oclenia; trafiają one na nasze targowiska. Oczywiście już w tym momencie zostaje naruszone prawo. Na przejściach granicznych celnicy kontrolują tylko 7% przekraczających granicę, reszta towarów napływa bez kontroli. Jaki jest tego skutek? Otóż po pierwsze, napływa masa towarów, nie tylko rolno-spożywczych, ale i artykułów przemysłowych, wskutek czego następuje zanik produkcji, zmniejszenie wpływu podatków do budżetu. Po drugie, zwiększa się liczba bezrobotnych, którym trzeba wypłacać zasiłki, po trzecie - co jest najważniejsze - ci ludzie zamieniają złotówki na dolary, pozostawiając nam tylko kredyt z odsetkami do spłaty. Niestety, żadne służby nie próbują kontrolować, czy została uiszczona opłata celna i z tego tytułu wyciągać konsekwencji.</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#TadeuszSzymańczak">Chciałbym, mówiąc z tej trybuny w obecności pana prokuratora, dowiedzieć się, czy w tej sprawie podejmiemy zdecydowane działania w celu zwalczania nieuczciwej konkurencji i zapobiegania łamaniu prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#MarekMaciejSiwiec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pod wpływem wypowiedzi przede wszystkim ostatniego mówcy chciałbym zgłosić wniosek o zamknięcie listy mówców i zakończenie tej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#DariuszWójcik">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie tego wniosku formalnego?</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#DariuszWójcik">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Czy jako wnioskodawca będę mógł zabrać głos na zakończenie?)</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, był to wniosek o zamknięcie listy mówców. Pan poseł jest wpisany na listę.</u>
          <u xml:id="u-441.5" who="#DariuszWójcik">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów zgłasza sprzeciw w sprawie tego wniosku formalnego?</u>
          <u xml:id="u-441.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-441.7" who="#DariuszWójcik">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że wniosek został przez Wysoką Izbę przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-441.8" who="#DariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę, w związku z tym uznaję, że wniosek formalny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-441.9" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Thena z Klubu Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej. Następnym mówcą będzie poseł Henryk Strzelecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#ArturThen">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poseł reprezentujący Kongres Liberalno-Demokratyczny przemawiając przed chwilą stwierdził, iż niepotrzebne jest powoływanie nadzwyczajnej komisji, komisji śledczej, ponieważ są organy powołane do ścigania tego rodzaju przestępstw. Następnie mówił o tym, iż Sejm, prasa... czy w ogóle wiele mówi się o aferach, o różnych nieprawidłowościach, korupcji, gdy tymczasem więzienia nie zapełniają się przestępcami oskarżonymi o tego rodzaju przestępstwa. Mnie się wydaje, że właśnie to leżało u podstaw działania grupy posłów, którzy wnieśli projekt uchwały, że jest jak gdyby pewna rozbieżność między tym, co się mówi w społeczeństwie, w parlamencie, w prasie, a działaniami wymiaru sprawiedliwości. Coś tu jest nie tak. Parlament w lutym zobowiązał rząd do zajęcia się tą sprawą. Efekty są bardzo mizerne. Z drugiej strony wydaje mi się, że właśnie przedstawiciele Kongresu Liberalno-Demokratycznego powinni być szczególnie zainteresowani wyjaśnieniem sprawy afer, korupcji, oczyszczeniem atmosfery wokół środowiska, które reprezentują w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#ArturThen">Nie mogę również zgodzić się z tym, co stwierdziła pani poseł Krzyżanowska, że Sejmu nie stać na powołanie kolejnej komisji, ponieważ Sejm jest już i tak przepracowany. Wydaje mi się, że pracując w komisjach tworzymy prawo, ono jest lepsze czy gorsze, ale w każdym razie jest tworzone. W wyniku właśnie takich zjawisk, jak korupcja, afery i to wszystko, co nas otacza, i o czym się dowiadujemy, jest niweczona ta nasza praca, ponieważ tworzone tutaj prawo jest nieskuteczne.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#ArturThen">Kończąc już, chciałem powiedzieć, że bardzo jest źle, kiedy przedstawiciele koalicji rządowej wypowiadają się przeciwko powołaniu komisji, która ma właśnie zająć się sprawdzeniem funkcjonowania organów państwowych powołanych do ścigania aferzystów.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Strzeleckiego z Parlamentarnego Klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Mariusz Wesołowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#HenrykStrzelecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu wczorajszym byliśmy świadkami tego, że prezydent Rosji Borys Jelcyn przekazał na ręce naszego prezydenta Lecha Wałęsy dar - listę 21 tysięcy pomordowanych oficerów polskich. Chcielibyśmy, aby polski prezydent otrzymał podobny prezent od prokuratora wojskowego Zarakowskiego, prezent w postaci listy tysięcy pomordowanych Polaków leżących w dotychczas nie odnalezionych grobach. Jeżeli pan Zarakowski tego nie dokona, dopomoże mu w tym właśnie nadzwyczajna komisja kontroli. Niektórzy posłowie twierdzą, że od kontroli są odpowiednie organa ścigania, prokuratorzy i sądy. Obawiam się, a mam do tego sporo powodów, że wielu przestępców znalazło schronienie w tych organach. Świadczą o tym fakty ukrywania osób odpowiedzialnych za zbrodnie ludobójstwa, afery gospodarcze i działalność zorganizowanych grup przestępczych.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#HenrykStrzelecki">Popieram wniosek koła Unii Pracy w sprawie powołania nadzwyczajnej komisji kontroli.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Wesołowskiego z Klubu Parlamentarnego Unia Demokratyczna. Następnym mówcą będzie po raz kolejny poseł Maciej Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#MariuszWesołowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W ogóle nie planowałem dzisiaj, że zabiorę głos, ale słuchając tego wszystkiego, co tu opowiadają koledzy, nie sposób nie zabrać głosu.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#MariuszWesołowski">Otóż jeśli pan poseł Szymański mówi, że jeżeli występuje w jakimś państwie szara strefa w gospodarce, to się powołuje w parlamencie takie komisje, to ja nie wiem, skąd on bierze takie przykłady. Szare strefy występują w każdym państwie, absolutnie w każdym, łącznie ze Stanami Zjednoczonymi, Włochami, Francją, Niemcami. Jest tylko kwestia wielkości tej szarej strefy, ale jak Włosi na przykład twierdzą, to u nich wynosi to około 40%, a Niemcy, jak sami się przyznają, oceniają, że stanowi to około 30%. Aparat państwa jest tam niezwykle sprawny i nikomu w Bundestagu ani w parlamencie włoskim nie przychodzi do głowy, żeby powoływać specjalną komisję.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański: Coś takiego.)</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#MariuszWesołowski">Notabene pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#MariuszWesołowski"> Bardzo proszę mi nie przeszkadzać. Nie przeszkadzałem panom, pozwólcie mówić innym. Chodzi o odrobinę kultury osobistej, już nie innej. Odrobina kultury osobistej.</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#MariuszWesołowski">Pan poseł Jacek Soska zresztą zdradził, o co mu chodzi, mówiąc, że powinna to być opozycja. Jest więc jasne, że to nie chodzi o rzeczywistą walkę z korupcją, tylko o osiągnięcie celów politycznych.</u>
          <u xml:id="u-446.7" who="#MariuszWesołowski">Panie pośle, pan dobrze wie, że pan lubi igrzyska w parlamencie i pan do nich dąży. Odpowie mi pan ewentualnie później, proszę tego nie robić teraz z ław poselskich, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-446.8" who="#MariuszWesołowski">Również stwierdzenie pana posła Szymańskiego - że pani Olga Krzyżanowska stwierdzając to, co stwierdziła, zaprzecza tezie, iż jest to wypełnianie funkcji kontrolnych parlamentu - świadczy o tym, że chyba nie do końca rozumie on, na czym polega funkcja kontrolna parlamentu. Otóż ona nie polega na tym, żeby zastępować prokuratora, policjanta, śledczego - zresztą notabene nie wiem, co rozumiemy przez pojęcie komisji śledczej powołanej w celu sprawdzenia rządu, bo to podobno rząd ma być kontrolowany, czy wykonał uchwałę. Mowa tu była o komisji śledczej. Czy to znaczy, że będzie się wzywało ministrów? Może jeszcze aresztuje się ich za chwilę, prawda? Tego nie rozumiem. Proszę państwa, funkcja kontrolna Sejmu, moim zdaniem, i chyba nie tylko moim, to jest to, co każdy z nas, osobiście i w ramach komisji stałych parlamentu, ma prawo robić - mamy prawo kontrolować i żądać wyjaśnień, żądać różnych materiałów.</u>
          <u xml:id="u-446.9" who="#MariuszWesołowski">Otóż pan poseł Krasowski, który też się bardzo ostro wypowiadał na ten temat, dobrze wie, że na przykład w ramach komisji, w której wspólnie pracujemy - Stosunków Gospodarczych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej - podjęliśmy jako prezydium decyzje w sprawie skontrolowania pewnej branży, nie będę w tej chwili mówił jakiej, właśnie pod tym kątem.</u>
          <u xml:id="u-446.10" who="#MariuszWesołowski">Otóż te funkcje mogą spełniać istniejące już komisje parlamentarne, a zwłaszcza Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Ona jest powołana do tego, żeby oceniać pracę organów Policji, prokuratury, MSW itd. Jest to stała komisja parlamentarna, która ma pełne prawo do kontroli w tym zakresie. I wystarczy, chwatit - jak mówią po francusku niektórzy przyjaciele.</u>
          <u xml:id="u-446.11" who="#MariuszWesołowski">Poseł Szymańczak mówił - nie wiem, czemu nie zakończył tego konkluzją - o bardzo osobistych rzeczach, o pogróżkach będących wynikiem kupienia litra royalu, o tym, że mu odcinają telefon. Przepraszam, ale to ma niewiele wspólnego z zadaniami, które powinien wykonywać parlament - chodzi o zupełnie co innego. Myślę, że tej całej historii zapobiegłaby jedna interwencja u prokuratora w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-446.12" who="#MariuszWesołowski">Jeden z panów posłów się dziwi, że koalicja rządowa sprzeciwia się powołaniu takiej komisji. Nie wiem, co w tym dziwnego? Panowie, jeszcze raz powtarzam: od tego są komisje, w których pracujecie. Kontrolujcie ten rząd.</u>
          <u xml:id="u-446.13" who="#MariuszWesołowski">Jeszcze tylko ostatnia, króciutka uwaga. Pan poseł Strzelecki mówił o panu Zarakowskim, a ja doprawdy nie potrafię zrozumieć, co pan Zarakowski ma wspólnego z patologią gospodarczą, co mają wspólnego z patologią gospodarczą, o którą chodziło, jak rozumiem, panu posłowi Bugajowi i kołu parlamentarnemu Unii Pracy, przestępstwa Służby Bezpieczeństwa, Urzędu Bezpieczeństwa, morderstwa wówczas popełniane.</u>
          <u xml:id="u-446.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu pana posła Macieja Manickiego z Klubu Parlamentarnego Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#DariuszWójcik">Przypominam, że limit czasu jest o połowę mniejszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się nie wykorzystać nawet tego małego limitu, bo po raz drugi wszedłem na mównicę w zasadzie tylko po to, żeby przeprosić - oczywiście nie posłów z „Solidarności”, tylko autorów i wnioskodawców projektu ustawy, bo mimowolnie przyczyniłem się w swoim wystąpieniu do tego, że powstał klimat, który tej słusznej inicjatywie może nie służyć. Tak więc wnioskodawców za to mimowolne uchybienie przepraszam, podtrzymuję jednak wszystko, co wcześniej powiedziałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu w trybie art. 109 pana posła Jacka Soskę. Zgłosił on się w tym trybie w celu sprostowania własnej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale lista mówców była zamknięta.)</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, przepraszam bardzo, proszę sobie nie pozwalać na takie okrzyki z ław sejmowych. Polecam przestudiowanie regulaminu Sejmu, szczególnie art. 109. Jeżeli się ktoś nie zna na regulaminie, to proszę w tym trybie nie zabierać głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#JacekSoska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem sprostować i odpowiedzieć posłowi Wesołowskiemu. Bardzo szanuję Unię Demokratyczną, bo akurat kontaktuję się z tym ugrupowaniem od pewnego czasu, natomiast nie mogę zrozumieć jednego - że posłowie z tego ugrupowania zachowują się tak dziwnie - jeżeli przychodzi do spraw afer, pewnych nadużyć, które występują, i faktów, to po prostu bronią tego, chcą to ukryć. Był tego przykład w trakcie debaty na temat afery alkoholowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#DariuszWójcik">Panie pośle, proszę przedstawić sprostowanie, proszę nie rozpoczynać debaty politycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#JacekSoska">Oczywiście. Także nie mówiłem o opozycji, panie pośle Wesołowski - o tym powiedziała pani poseł Krzyżanowska - ja mówiłem o koalicji. Koalicja rządowa zawsze będzie bronić swojego rządu. Mam pytanie do Izby: czy jest możliwe, żeby koalicja rządowa, która broni rządu, akurat w tym momencie oskarżała ten rząd, który nie wypełnia tego, co powinien?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#DariuszWójcik">Proszę pana posła Janusza Szymańskiego o zabranie głosu również w trybie art. 109 regulaminu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo przepraszam, że zabieram ponownie głos, ale w sytuacji, kiedy słowa wypowiedziane w tej Izbie są dowolnie interpretowane i powiedziałbym bardzo oględnie, jest dokonywana aberracja myśli, to myślę, że należy to bardzo jasno stwierdzić. Otóż powiedziałem tylko tyle, że żaden demokratyczny parlament nie może tolerować sytuacji, gdzie rozmiary szarej strefy są istotne, i nie podejmować w tym względzie żadnych działań. Pan poseł Wesołowski dokonał swobodnej aberracji tej myśli dając przykład 40% szarej strefy w USA, we Włoszech czy RFN. Chcę powiedzieć, panie pośle, że parlamenty tych państw podjęły działania. Kongres powołał komisję etyki, parlament Republiki Włoskiej powołał specjalną komisję śledczą, która doprowadziła do złożenia mandatów deputowanych przez wielu czołowych polityków włoskich.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#JanuszSzymański">Chcę wreszcie stwierdzić, że w przypadku uwag wypowiedzianych przez panią poseł Krzyżanowską powiedziałem jedynie tyle, że nie może być przeszkodą w powoływaniu komisji śledczej troska, którą pani poseł wyraziła, skąd wziąć posłów do tej komisji. Nie jest to argument istotny w tej debacie.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#DariuszWójcik">Naprawdę za dużo tych sprostowań. Proszę bardzo, panie pośle, ale w trybie art. 109 regulaminu Sejmu to ma być tylko sprostowanie, bez rozwijania wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#TadeuszSzymańczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Wesołowski źle odczytał moją intencję. Otóż podałem ten przykład, aby uświadomić, jak funkcjonuje nasze prawo, jak ono jest skuteczne i jakie są represje. I taka była moja intencja. I proszę nie sugerować, że był to mój wypadek, powiedzmy, indywidualny, z którym mogłem się zwrócić do pana prokuratora.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#DariuszWójcik">Proszę o zabranie głosu posła wnioskodawcę pana posła Ryszarda Bugaja z Unii Pracy - Koła Parlamentarnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że mimo pewnych emocji, które pojawiły się w naszej dyskusji, w istocie rzeczy jednak, oceniając spokojnie, rysuje się chyba pewien consensus. Z wyjątkiem pana posła Reichelta, który wystąpił w imieniu Klubu Liberalno-Demokratycznego, nie odnotowałem żadnego stanowiska generalnie przeciwnego powołaniu tej komisji. Wyrażano tu wiele wątpliwości i myślę, że wnioskodawcy rozumieją ich naturę. Ja zresztą, prezentując projekt tej uchwały, wyraziłem także pogląd, że zdajemy sobie sprawę z trudności, przed jakimi tutaj staniemy, jeżeli powołamy tę komisję. Jest jednak problemem oceny, czy pewne ryzyko związane z powołaniem tej komisji należy podjąć czy nie. Naszym zdaniem zdecydowanie tak.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#RyszardBugaj">Natomiast jeśli chodzi o dyskusję, to chciałbym ustosunkować się tylko do trzech kwestii. Dwie z nich podniósł właśnie pan poseł Reichelt. Pan poseł sugeruje, że kwestia skali nadużyć i korupcji w Polsce mieści się w standardowych wskaźnikach europejskich. Trudno się z tym zgodzić, panie pośle, i jeżeli pan pozwoli, podam tylko jeden przykład. Tylko z tytułu afery Art „B” oszacowano, i to jest jak gdyby w tej chwili niesporne, że straty budżetu państwa przekroczyły wiele ponad 4 bln zł w cenach przecież nie tego roku. Myślę więc, że jeżeli by pan to przeliczył na ceny tego roku, to tylko z tego jednego powodu, możemy tu mówić o kwocie sięgającej prawdopodobnie 6–8 bln zł. Myślę, że to chyba jednak jest wydarzenie, które kwalifikuje się do księgi rekordów. I mówienie, że polska sytuacja pod tym względem mieści się w standardowych wskaźnikach europejskich jest, jak sądzę, pewnym nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#RyszardBugaj">To samo dotyczy afery FOZZ i chyba kilku innych spraw. Pan poseł Reichelt powiedział też coś, co wydaje mi się powinno go prowadzić do przeciwnego wniosku. Powiedział mianowicie, że podróżując wiele był nie tylko w Izraelu, ale był także w którymś z polskich więzień i stwierdził, że tam są tylko ludzie, którzy ukradli, jak powiedział, kury. Otóż właśnie o to chodzi, żeby Sejm zastanowił się nad tym, jak to jest, że właśnie trafiają do tych więzień przede wszystkim ludzie, którzy ukradli kury.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#RyszardBugaj"> Czy czasem, panie pośle, coś tutaj nie jest w porządku. I taka jest jak gdyby główna intencja naszej inicjatywy, by szukać wyjaśnienia, dlaczego tak się dzieje, jak pan stwierdził.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#RyszardBugaj">I ostatnia uwaga. Otóż chciałbym tutaj polemicznie ustosunkować się do tego, co powiedział pan poseł Soska. Nie jest intencją, nie jest założeniem wnioskodawców tej uchwały przyjęcie, iż praca tej komisji miała być politycznie niekorzystna dla istniejącej obecnie większości rządowej w Polsce. My a priori żadnego takiego założenia nie przyjmujemy i nie sądzimy, by były wystarczające podstawy do takiej hipotezy. Tak to zrozumiałem. Jeżeli źle, to bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#RyszardBugaj">Wysoka Izbo! Chciałbym ponowić wniosek, który przedstawił już pan poseł Szymański. Ponieważ nie ma zasadniczych poprawek, proponuję, by na tym posiedzeniu odbyło się także drugie czytanie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję panu posłowi wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#DariuszWójcik">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#DariuszWójcik">Pragnę przypomnieć, że zostały złożone dwa wnioski: jeden o odrzucenie projektu uchwały w pierwszym czytaniu, drugi o natychmiastowe przejście do drugiego czytania. W tej chwili tych wniosków nie będziemy rozpatrywać. Rozstrzygnięcia w kwestii punktu porządku dziennego zapadną jutro rano po głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#DariuszWójcik">W tej chwili ogłoszę przerwę, po której przystąpimy do rozpatrzenia 14 punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#DariuszWójcik">Ogłaszam przerwę do godziny 00.30.</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 58 do godz. 0 min 32)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#DariuszWójcik">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#DariuszWójcik">Proszę bardzo, pan poseł chce zgłosić wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z racji późnej pory pragnę złożyć wniosek o odroczenie tego posiedzenia do jutra do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#JanuszSzymański">Bardzo proszę o przegłosowanie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#DariuszWójcik">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#DariuszWójcik">Czy jest jakiś wniosek przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#DariuszWójcik">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że wniosek formalny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#DariuszWójcik">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-462.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-462.5" who="#DariuszWójcik">Odraczam obrady, zgodnie z przyjętym wnioskiem, do godz. 9.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>