PPC / ppc

text_structure.xml 168 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 12 min. 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek-Senior Zbigniew Rudnicki oraz Marszałek Sejmu Mikołaj Kozakiewicz)</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Na salę wchodzą witani burzliwymi oklaskami gen. Wojciech Jaruzelski, Lech Wałęsa i inne osobistości)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZbigniewRudnicki">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Rada Państwa obdarzyła mnie zaszczytną misją otwarcia pierwszego posiedzenia Sejmu X kadencji. U progu tej kadencji rodzi się następująca refleksja: rozpoczynamy kadencję Sejmu, który może przejść do historii jako Wielki, może ziścić oczekiwania naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZbigniewRudnicki">Na naszą salę skierowane są oczy 38 milionów Polaków, żyjących w kraju. Żywiej bija serca Polaków na całym świecie. Od Chicago do Kazachstanu. Rozpala się wyobraźnia narodu, który praktycznie przeżył wszystko, którego historycznymi doświadczeniami obdzielić można dzieje wielu narodów.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZbigniewRudnicki">Wielkie reformowanie naszej gospodarki przyniosło równie dużo nie spełnionych nadziei i oczekiwań, co zwykłych porażek i klęsk. Myślę, że jest nam potrzebna polityka gospodarcza sięgająca do naszych polskich realiów. Musi ona wyrażać się bardziej w śmiałych czynach niż w głoszonych deklaracjach. Mamy przecież gospodarkę o archaicznej strukturze, gospodarkę głęboko niezrównoważoną, gospodarkę państwową i spółdzielczą spętaną okowami biurokracji, narośli obcych naszej kulturze i elementarnym wymogom nowoczesnego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZbigniewRudnicki">Dysponujemy wielkim aparatem wytwórczym, stworzonym w 40-letnim okresie kosztem wyrzeczeń całego narodu. Dysponujemy milionami wykształconych ludzi, żądnych czynów, którym — na Boga — trzeba dać autentyczną okazję.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZbigniewRudnicki">Opracowujemy dobre plany, ale ich realizacja przebiega bez wyobraźni i determinacji, nierzadko dobór instrumentów jest wadliwy. Są kraje, które wchodziły w ostry kryzys gospodarczy razem z nami, ale z kryzysu tego już dawno wyszły. Oznacza to, że zespoły ludzkie sterujące gospodarką muszą nie tylko chcieć, ale również wiedzieć i umieć. Potrzebni są praktycy z umiejętnością stawiania diagnozy, działający z uporem i konsekwencją.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZbigniewRudnicki">Zbyt wiele było ambitnych programów. Nazbyt często tworzono je wedle formuły: co robić? Za mało było prób odpowiedzi na pytanie: jak robić? Brakowało zupełnie formuł, czego nie robić, aby spełnić warunek non nocere, po prostu, w czym nie przeszkadzać ludziom, którzy pragną robić coś użytecznego dla siebie i dla innych. I to wydaje się fundamentem działania w gospodarce ludzi wolnych od dogmatów i biurokracji. To przywodzi na myśl działanie rzeźbiarza, którego sztuka polega na usuwaniu zbędnej materii.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ZbigniewRudnicki">Zapewne na tej arenie parlamentarnej przyjdzie nam — posłom — decydować o kształcie naszej przyszłej gospodarki, gospodarki, którą powinniśmy budować, będąc świadomi naszego rodzimego kapitału, jakim obdarzyła nas natura, a więc ziemia, lasy, wody, wszystko to, co na tej ziemi zostało posadowione, a nade wszystko kapitału, jakim są ludzie świadomi tego, czym jest autentyczna wolność i autentyczny dobrobyt, ludzie wykształceni, przywiązani do swego kraju, ludzie o wielkim sercu i oddaniu, czego dowiedli w czasach, gdy walczyli, ginęli i wygrywali.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ZbigniewRudnicki">Jeżeli na tym forum ma czynić się -dobro, to nie zapominajmy, że dobro czyni się rozsądkiem i sercem, nie zaś wzajemnymi uprzedzeniami, brakiem tolerancji i pogardą dla poglądów innych.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ZbigniewRudnicki">Narasta od wielu lat w naszej psychice kryzys elementarnych wartości społecznych, elementarnych wartości dyscypliny społecznej, ładu społecznego. Uświadomienie sobie tych spraw stanowi wielkie wyzwanie dla wszystkich Polek i Polaków, zwłaszcza dla tych, którzy zasiadają w tej sali. Jako Polak i katolik kieruję słowa nadziei i oczekiwania pod adresem polskiego patriotyzmu i polskiego katolicyzmu, które w niejednej historycznej próbie świeciły blaskiem heroizmu i oddania.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ZbigniewRudnicki">Teraz, Panie i Panowie, obok heroizmu potrzebna jest wytężona, codzienna praca, tak jak niegdyś, tak i dziś nikt Polski nie postawi na szlakach rozwoju — możemy to uczynić tylko sami. Znowu nasz los jest w naszych rękach.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ZbigniewRudnicki">Wracając do myśli wstępnej wierzę, że nasz Sejm przejdzie do historii jako Wielki.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ZbigniewRudnicki">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Sejm Czteroletni i owoc jego pracy — Konstytucja 3 Maja — nie przyniosły nam historycznego sukcesu. Nie wolno nam o tym zapomnieć. Historia magistra vitae est. Dlatego czas dzisiejszy to czas wielkich wołań o heroizm i pragmatyzm, o patriotyzm i mądrość, o mądry podział ról i naszą wspólną rolę w urządzaniu naszego domu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ZbigniewRudnicki">Siłą tego Sejmu powinno być jednanie sprzeczności i różnorodności, których wspólnym mianownikiem powinna być wolność i dobrobyt Polaków.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ZbigniewRudnicki">Jak nigdy dotąd w historii spoczywa na naszych barkach odpowiedzialność za dziś i jutro Polski, za nasze miejsce w Europie i na mapie świata, za spełnienie naszych narodowych oczekiwań i pragnień.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ZbigniewRudnicki">Otwieram pierwsze posiedzenie Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Marszałek-Senior trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ZbigniewRudnicki">Przystępujemy do złożenia ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ZbigniewRudnicki">Tekst roty ślubowania został Obywatelem Posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ZbigniewRudnicki">W myśl art. 2 ust. 2 regulaminu Sejmu ślubowanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty ślubowania kolejno posłowie, powstawszy, wypowiadają słowo „ślubuję”.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ZbigniewRudnicki">Do przeprowadzenia ślubowania powołuję 2 spośród najmłodszych wiekiem posłów, posła Janusza Szymańskiego, który będzie odczytywał nazwiska posłów, natomiast poseł Marek Rusakiewicz będzie stwierdzał ewentualną nieobecność wyczytanych posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę Obywateli Posłów o zajęcie miejsc za stołem prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę wszystkich obecnych o powstanie z miejsc i wysłuchanie roty ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ZbigniewRudnicki">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.”</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ZbigniewRudnicki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę posła Janusza Szymańskiego o kolejne odczytywanie nazwisk obywateli posłów.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#komentarz">(Poseł Janusz Szymański kolejno odczytuje nazwiska posłów)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JacekAmbroziak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JacekAndrzejewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AndrzejArendarski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejAumiller">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StanisławBabiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AdamBabul">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#TadeuszTomaszBadach">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejBajołek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ArturBalazs">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SzczepanBalicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZbigniewBalik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AnnaDanutaBańkowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JarosławMarianBarańczak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ZdzisławStanisławBarański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JerzyBartnicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MarekBartosik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RyszardBartosz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#RomanBartoszcze">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#EdwardBaścik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JózefBąk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MaciejBednarkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AleksanderBentkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#LudwikBernacki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JanBesztaBorowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#StanisławBibrzycki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanKrzysztofBielecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#KrzysztofBielecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AlfredBielewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#StefanBieliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#TadeuszBień">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AlicjaBieńkowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#TadeuszCzesławBiliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#BarbaraBlida">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JanRyszardBłachnio">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JanuszBłaszczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JózefBłaszczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KazimierzBłaszczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AndrzejBłoch">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#ZbigniewBobak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#IrmindoBocheń">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JózefBogusz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#AndrzejBondarewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MarekBoral">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MariannaBorawska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejBorowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#StanisławBożek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejWojciechBratkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JuliuszJanBraun">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AdamBrodecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MieczysławBrudniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#EugeniuszBrzeziński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#AnnaBrzozowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#RyszardBrzuzy">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#RyszardBugaj">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JacekBujak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AnielaBukała">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AnnaBukowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#AndrzejBurski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JanuszJózefByliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MichałCaputa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MichałHubertChałoński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WiesławJanChmielarski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#HenrykChmielewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#LucjanChojecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#IrenaChojnacka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JanBogdanChoszczewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WitoldChrzanowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#StanisławCieśla">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WłodzimierzCimoszewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JanCzaja">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#TeresaCzarnikSojka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#ZdzisławCzarnobilski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MariaCzenczek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#KrzysztofJanuszCzereyski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MieczysławCzerniawski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#KazimierzCzerwiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#LeszekCzerwiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MarianCzerwiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#IgnacyTadeuszCzeżyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#StefaniaCzupałaHołoga">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#EugeniuszCzykwin">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SebastianCzypionka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JanDalgiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AdelaDankowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#StanisławDąbrowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#BogdanDerwich">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#JerzyDłużniewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MariaDmochowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#TeresaKatarzynaDobielińskaEliszewska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JanuszDobrosz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MarianDojka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#ZdzisławDomański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WawrzyniecDominiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#KrzysztofDowgiałło">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JerzyWacławDowgwiłłowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#ZbigniewDrela">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#StanisławDuda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#AnnaTeresaBudkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JanDudziak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JerzyMieczysławDyner">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AnnaDynowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#RyszardDyrak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WiktorDysKulerski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#TadeuszAntoniDziuba">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MarekDziubek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#KrystynaEjsmont">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#TadeuszRudolfFiszbach">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#AntoniFurtak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#StanisławGabrielski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#AndrzejGabryszewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#HerbertGabryś">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JerzyGajda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JózefGajewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#RyszardGajewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#StanisławGałeczka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MieczysławGaweł">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#RadosławGawlik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#ZiemowitDionizyGawski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#BronisławGeremek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#StefanGębicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#IrenaUrszulaGil">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JerzyGil">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MieczysławGil">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AndrzejJerzyGlapiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#BohdanGłuchowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#JanGoczoł">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#JerzyGołaczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MariaGomola">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#LudomirKarolGoździkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MichałGórski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MirosławaKazimieraGrabarkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#AdamGrabowiecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#DanutaGrabowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#RomanGreń">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#ZbigniewGrugel">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WojciechJanGryczewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#KrzysztofGrzebyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#KrystynaGrzęda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AndrzejGrzyb">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WaldemarGrzywacz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#IgnacyGuenther">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JózefGutowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#RyszardHelak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JózefaHennelowa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JerzyHopfer">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#EdwardHoroszkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#RyszardIwan">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#EdmundJagiełło">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#ZbigniewJanas">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#HenrykJanasek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#CzesławJanicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#MarianJózefJanicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WojciechJanicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#RyszardJankowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#JanJanowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#UrszulaWandaJarosz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#StanisławJasiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#RyszardJastrzębski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#KazimierzJaworski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#TadeuszJemioło">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MarianJeż">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JerzyMarianJózefiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#JózefJungiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#MarekJurek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AleksanderJurewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#HenrykJużykiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#HenrykKaczmarek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WiesławKaczmarek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#ZbigniewKazimierzKamiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JarosławKapsa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#ZygmuntKarczewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JerzyKarpacz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#BernardKasprzak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JacekKasprzyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#CzesławKastelik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#TadeuszKaszubski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#ZbigniewMichałKawałko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#CzesławKawecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#DorotaKempka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#AndrzejPiotrKern">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#DobrochnaKędzierskaTruszczyńska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MarianKędzierski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#FranciszekKieć">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WiesławaKiermaszekLamla">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#TadeuszKijonka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JanKisiliczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JanKnoppek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#AnnaMariaKnysok">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#RyszardKołodziej">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PiotrKołodziejczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#HenrykKomar">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#KrzysztofKomornicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WaldemarKomorowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WiesławKondracki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#AndrzejKonopka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#SławomirMarianKopański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#BohdanKopczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JerzyJanKoralewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#AlicjaJózefaKornasiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#CzesławKosiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AndrzejKosmalski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#RyszardKosowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#ZbigniewJózefKostrzewa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JanKościelniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MarianKowal">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JózefKowalczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#TadeuszKowalczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JanKowalik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WiesławKowalski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#LechKozaczko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MikołajKozakiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#StefanKozłowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WłodzimierzKrajewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#KarolKrasnodębski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#EdmundMarekKrasowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#RyszardKraszewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#StanisławaKrauz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JanKról">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MarekKról">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#JacekStanisławKrzekotowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WładysławKrzyżanowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#BożennaMariannaKuc">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JanKuligowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#ZenonKułaga">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MichałKurek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JacekJanKuroń">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#CzesławKazimierzKurzajewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JaninaKuś">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#AnnaJolantaKwietniewska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#BarbaraLabuda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#GrażynaMirosławaLangowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#LesławLech">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#ZbigniewLech">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PiotrPawełLenz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WincentyLeszczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WitoldLeśniewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#TeresaLiszcz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#JanLityński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WładysławLiwak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JózefLubieniecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#IwonaLubowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#NorbertLysek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AndrzejŁapicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PawełJulianŁączkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#JózefŁochowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JanEdwardŁopuszański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AleksanderŁuczak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#BogdanŁukasiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#ZygmuntWładysławŁupina">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#ZbigniewWładysławMackiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#JanuszMaćkowiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#StanisławJózefMajdański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#TeresaMalczewska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#AleksanderMariaMałachowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#TadeuszMańka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#TadeuszMarchlik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#JoachimMasarczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#RomualdaMatusiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#AdamMatuszczak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#StanisławMazan">Ślubuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Mazur Stanisław nieobecny)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#JacekMerkel">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#HenrykStanisławMichalak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#AdamMichnik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#ZbigniewMierzwa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#AndrzejStanisławMiłkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#AdamMitura">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#StefanMleczko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#JerzyHubertModrzejewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#KazimierzModzelewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WojciechMojzesowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WłodzimierzMokry">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#EdwardMüller">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#RomanNey">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#RomanNiegosz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#RomanNorbert">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#TadeuszNowacki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#CzesławNowak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#EdwardNowak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#JerzyNowakowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MirosławNowakowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#JanuszOkrzesik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#JózefOleksy">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JanuszOnyszkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MarianOrzechowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#JerzyOrzeł">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#JerzyOsiatyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#BohdanWacławOsiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#JerzyZdzisławOsiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#SewerynOstapiuk">Ślubuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#StanisławJanPadykuła">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#BogusławPałka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WalerianPańko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#LechKrzysztofPaprzycki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WaldemarPawlak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#RyszardPidek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#JacekPiechota">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#AntoniKazimierzPieniążek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#JerzyPietkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#IreneuszPięta">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#ZenonPigoń">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#JózefJerzyPilarczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#BohdanPilarski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#AndrzejPiszel">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#EmiliaPogonowskaJucha">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#MarekPol">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WojciechSylwesterPolak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PiotrPolmański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MironAndrzejPomirski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#StanisławaPopiela">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MarianPopis">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MaciejAndrzejPółtorak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#JoannaProszowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#KrzysztofJakubPutra">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#ZbigniewPuzewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#JanRajtar">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#CzesławRobakowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PawełRogiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#StanisławRogowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#JanRokita">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#JerzyRosiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#KazimierzRostek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#JerzyRozwandowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#JanuszHenrykRożek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#ZbigniewRudnicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MarekRusakiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#JerzyRusecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#FranciszekRusnarczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#JanRusznica">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MarekRutkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#StefanRyder">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#EdwardRzepka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#JanAntoniRzymełka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#FranciszekSak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#JózefSałata">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#ElżbietaSeferowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#IreneuszSekuła">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WładysławSerafin">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#AndrzejSidor">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#MariaTeresaSielickaGracka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#AleksySiemieniuk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#HenrykSienkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#IzabellaSierakowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#TadeuszSierżant">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#AndrzejJanSikora">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WładysławSkalski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#CzesławWacławSkowroński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#IreneuszSkubis">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#JerzyWiktorSlezak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#RyszardSmolarek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#CzesławSobierajski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#StefanBogusławSobieszczański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#ZbigniewSobotka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WandaSokołowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WojciechSolarewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#GrażynaSołtyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#JacekSoska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#JanWładysławSroczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#GrażynaStaniszewska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#JózefStarczynowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#MarianRomanStarownik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#StanisławStasiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#FranciszekStefaniuk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#JanuszWojciechSteinhoff">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#MariaStępniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MariaJoannaStolzman">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#StanisławStrózik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#HannaSuchocka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#BolesławSuchodolski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#StanisławSuchodolski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#JerzySusek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#HalinaElżbietaSuskiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#TadeuszSytek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#HenrykSzarmach">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#MarianSzatybełko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#JanSzczygielski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#BogdanSzczygieł">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#BolesławSzkutnik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#JanSzlachta">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#BogumiłSzreder">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#RyszardSzwed">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#JacekSzymanderski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#AnnaSzymańskaKwiatkowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#JanuszSzymański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#KrzysztofSzymański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#LeonardJózefJanSzymański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#JanuszSzymborski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#TadeuszŚcieszko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#LucjanŚliwa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#MarcinŚwięcicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#JanŚwitka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WaldemarTokarz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#StanisławTomkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#TadeuszTrelka">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#JanuszTrzciński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#BolesławTwaróg">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#EugeniuszUjas">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#KazimierzUjazdowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#AnnaUrbanowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#BożennaUrbańska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#StefanWanot">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#JanMarianWarjan">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#AlfredWawrzyniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#BogusławWąs">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#StanisławWęgłowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#MałgorzataWęgrzyn">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#SławomirWiatr">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#StanisławWiąckowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#AndrzejWieczorkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WłodzimierzWiertek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#ZofiaWilczyńska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#BronisławWilk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#ZenonWitt">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#JózefWlekliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#JanWnuk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WiesławWoda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#RyszardWojciechowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MichałBernardWojtczak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WilhelmWolnik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#KazimierzWoźniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#TeresaWoźniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#JózefWójcik">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#JanJózefWróbel">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#HenrykWujec">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#JerzyWuttke">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#AndrzejWiesławWybrański">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#JanWyrowiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#JanZając">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WiesławMarianZajączkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#TeresaZalewska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#ZdzisławZambrzycki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#MarianZawadzki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#AndrzejMarekZawiślak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#MichałZbylut">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#JerzyZdrada">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#JózefStanisławZegar">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#JanuszZemke">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#AdamZieliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#RyszardZieliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#RyszardJanZieliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#BonawenturaZiemba">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#AdamZimnicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#JerzyZimowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#WiesławaZiółkowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#ZenonZłakowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#BogumiłZych">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#JózefZych">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#KrzysztofŻabiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WładysławŻabiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#AntoniŻelazny">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#MarianŻenkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#JanŻukowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#JerzyŻurawiecki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#StanisławŻurowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#ZbigniewRudnicki">Przepraszam za zakłócenie, ale wydawało mi się, że dwóch kolegów posłów zgłosiło się na wezwanie tego samego nazwiska. Wyjaśnijmy sprawę. Kolega ma odnotowane — Zieliński Adam, a czy był poseł Zimnicki?</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Zimnicki: Zimnicki Adam — to ja)</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#ZbigniewRudnicki">Dziękuję bardzo sprawa została wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#ZbigniewRudnicki">Czy wszyscy posłowie złożyli ślubowanie?</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#ZbigniewRudnicki">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#ZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że wszyscy obecni na posiedzeniu posłowie złożyli ślubowanie.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#ZbigniewRudnicki">Obecnie przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Wybór Marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę o zgłaszanie kandydatur.</u>
          <u xml:id="u-458.8" who="#ZbigniewRudnicki">Mam zgłoszenie do głosu posła Aleksandra Bentkowskiego — Przewodniczącego Klubu Poselskiego ZSL. Proszę panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#AleksanderBentkowski">Wysoki Sejmie! Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego proponuje na stanowisko Marszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji obywatela profesora Mikołaja Kozakiewicza.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#AleksanderBentkowski">Kolega Mikołaj Kozakiewicz urodził się 24 grudnia 1923 roku na Wileńszczyźnie. W 1950 r. ukończył Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Warszawskiego. Początkowo pracował jako nauczyciel, a następnie pracownik naukowy i publicysta. W roku 1984 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Autor ponad 30 książek naukowych i popularno-naukowych wydawanych w kraju i za granicą. Wyróżniony wieloma nagrodami, w tym dwiema Polskiej Akademii Nauk. Od 1970 r. pracownik naukowy Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk. Aktywny członek wielu organizacji naukowo-społecznych w kraju i za granicą.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#AleksanderBentkowski">Do Stronnictwa Ludowego wstąpił w lutym 1947 r., a od 1949 roku jest członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Od X Kongresu ZSL członek Prezydium NK ZSL. Poseł na Sejm IX kadencji. Wybitny działacz ludowy, znany i szanowany nie tylko wśród ludowców, ale także w innych kręgach społeczeństwa, czego dowodem są wyniki ostatnich wyborów.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#AleksanderBentkowski">Wysoka Izbo! W poprzedniej kadencji Sejmu poseł Mikołaj Kozakiewicz był bardzo aktywnym parlamentarzystą, co wyraziło się w wielu ciekawych i odważnych wystąpieniach, w których wskazywał na konieczność przyspieszenia zasadniczych reform ustrojowych, gospodarczych i społecznych.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#AleksanderBentkowski">Zyskał sobie dużą popularność w społeczeństwie również wystąpieniami na plenarnych posiedzeniach okrągłego stołu. Jego postawa, głoszone treści wykazywały nie tylko troskę o rozwój wsi i rolnictwa, ale także poruszały szeroką problematykę naszej państwowości. Akcentował konieczność odzyskania należytego autorytetu i rangi Polski na arenie międzynarodowej. Jest orędownikiem przestrzegania praworządności, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotowości obywatelskiej, umacniania rodziny, wychowania i edukacji młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#AleksanderBentkowski">W czasie długoletniej działalności społeczno-politycznej dał się poznać jako człowiek rozważny, o dużej wiedzy i wysokiej kulturze osobistej, nie ulegający partykularnym interesom, a mający na uwadze dobro kraju i jego obywateli.</u>
          <u xml:id="u-459.6" who="#AleksanderBentkowski">Przedstawiając kandydaturę kolegi Mikołaja Kozakiewicza, ludowcy są przekonani, że wyłaniają ze swego grona człowieka najlepszego, który daje gwarancję godnego reprezentowania Sejmu, jako najwyższej władzy konstytucyjnej w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#ZbigniewRudnicki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#ZbigniewRudnicki">Czy są dalsze kandydatury? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#ZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że na stanowisko Marszałka Sejmu została zgłoszona kandydatura posła Mikołaja Kozakiewicza.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#ZbigniewRudnicki">Czy w sprawie zgłoszonej kandydatury ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos? Proszę. Prosimy panie pośle do mównicy. To jest żelazna reguła, która obowiązuje w parlamencie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#AdamMichnik">Wysoka Izbo! Chciałem się zwrócić z sugestią, żeby był drugi kandydat, żeby te pierwsze wybory naszego Sejmu były wyborami, a nie jeszcze raz głosowaniem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę kolegę posła o ustosunkowanie się do tej propozycji. Padł wniosek pod adresem Klubu Poselskiego ZSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#AleksanderBentkowski">Nie. Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego desygnuje tylko Mikołaja Kozakiewicza na stanowisko Marszałka Sejmu. Nie uzgadnialiśmy żadnej innej kandydatury. Jest to nowa propozycja kol. Michnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#ZbigniewRudnicki">Czy w związku z podtrzymaniem stanowiska Klubu Poselskiego ZSL, panowie posłowie chcą zabrać głos? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#ZbigniewRudnicki">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 79 ust. 1 regulaminu — Sejm wybiera Marszałka Sejmu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#ZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana regulaminem liczba posłów.</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#ZbigniewRudnicki">Zarządzam obliczenie głosów.</u>
          <u xml:id="u-464.4" who="#ZbigniewRudnicki">Głosujemy przez podniesienie ręki, bez użycia urządzenia do obliczania głosów. Proponuję, aby Sejm powierzył obliczanie głosów w poszczególnych sektorach posłom: Barbarze Blidzie, Annie Dynowskiej, Radosławowi Gawlikowi, Ziemowitowi Gawskiemu, Adamowi Grabowieckiemu, Krzysztofowi Grzebykowi, Stefanowi Mleczce, Waldemarowi Pawlakowi, Jackowi Piechocie, Maciejowi Półtorakowi, Markowi Rutkowskiemu, Januszowi Szymańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-464.5" who="#ZbigniewRudnicki">Ponadto proponuję, aby Sejm powierzył obliczanie wyników głosowania posłom Romualdzie Matusiak oraz Edwardowi Mȕllerowi.</u>
          <u xml:id="u-464.6" who="#ZbigniewRudnicki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-464.7" who="#ZbigniewRudnicki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-464.8" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę powołanych posłów o zajęcie ustalonych miejsc w sali w celu obliczenia głosów w poszczególnych sektorach. Obliczenia głosów w każdym sektorze dokonuje dwóch posłów.</u>
          <u xml:id="u-464.9" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę Obywateli Posłów o trzymanie podniesionych rąk przy głosowaniu przez czas umożliwiający wyznaczonym posłom obliczenie głosów.</u>
          <u xml:id="u-464.10" who="#ZbigniewRudnicki">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-464.11" who="#ZbigniewRudnicki">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Mikołaja Kozakiewicza na stanowisko Marszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-464.12" who="#ZbigniewRudnicki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.13" who="#ZbigniewRudnicki">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-464.14" who="#ZbigniewRudnicki">Jeden z kolegów posłów sekretarzy głosował przeciw. Proponuję to odnotować. Mógł być niewidoczny przy obliczaniu głosów. Odnotowuje sektor jego miejsca. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.15" who="#ZbigniewRudnicki">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-464.16" who="#ZbigniewRudnicki">Zwracam się do Kolegów Posłów obliczających głosy — odnoszę wrażenie, że w tym sektorze ostatnie miejsca nie zostały obliczone. Czy jest to tylko złudzenie? Kolega obliczył?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#EdwardMüller">Były liczone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#ZbigniewRudnicki">Tak? Dziękuję bardzo. Proszę Obywateli Posłów Romualdę Matusiak i Edwarda Mȕllera o dokonanie obliczenia wyników głosowania i przedstawienie protokołu głosowania.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#ZbigniewRudnicki">Obywateli Posłów proszę o pozostanie na sali posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#komentarz">(Posłowie obliczający głosy w poszczególnych sektorach przekazują protokoły obliczeń)</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#ZbigniewRudnicki">Formułuję prośbę, by sektor 4 jeszcze raz podniósł rękę w przypadku wstrzymania się od głosowania. Powstała po prostu wątpliwość co do tego, czy wszystkie głosy zostały obliczone. Bardzo proszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#komentarz">(Posłowie Romualda Matusiak i Edward Mȕller przekazują Marszałkowi-Seniorowi protokół głosowania)</u>
          <u xml:id="u-466.5" who="#ZbigniewRudnicki">Ogłaszam wynik głosowania. W głosowaniu wzięło udział 434 posłów. Większość bezwzględna wynosi 218 posłów. Za wyborem głosowało 293 posłów. Przeciw wyborowi 81 posłów, wstrzymało się od głosowania 60 posłów.</u>
          <u xml:id="u-466.6" who="#ZbigniewRudnicki">Stwierdzam, że Sejm wybrał posła Mikołaja Kozakiewicza na stanowisko Marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-466.7" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-466.8" who="#ZbigniewRudnicki">Proszę Obywatela Marszałka Sejmu o objęcie przewodnictwa.</u>
          <u xml:id="u-466.9" who="#komentarz">(Marszałek Sejmu Mikołaj Kozakiewicz, witany oklaskami, podchodzi do stołu prezydialnego i obejmuje przewodnictwo)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#MikołajKozakiewicz">Wysoki Sejmie! Gdyby jeszcze przed miesiącem ktoś mi powiedział, że z woli większości posłów X kadencji wezmę do ręki laskę marszałkowską, zareagowałbym zdumieniem i niewiarą. Musiało się zdarzyć w ostatnim okresie coś ważnego, musiały zajść różne (dobre i złe) zmiany w ekonomice i w polityce, zarysować się nowe nadzieje, ale i zagrożenia, dokonać się całkowita zmiana kompozycji Sejmu, a co za tym pójdzie i jego funkcjonowania — aby postawiono moją kandydaturę. Ta wyjątkowość zdarzeń i krytyczny etap rozwoju naszego kraju sprawiły również, iż po raz pierwszy od 40 lat zgodziłem się wziąć ewentualnie na siebie brzemię odpowiedzialności związane z piastowaniem wysokiego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#MikołajKozakiewicz">Wy, Obywatele Posłowie, wynikiem głosowania zadecydowaliście o tym, że to brzemię rzeczywiście legło na moich ramionach.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#MikołajKozakiewicz">Pragnę podziękować tym wszystkim posłom, którzy głosując na mnie wyrazili mi zaufanie i wiarę, że potrafię w sposób sprawny i skuteczny, ale też i uczciwy kierować pracami Sejmu, nie poddając się manipulacjom ani naciskom z żadnej strony. Postaram się nie zawieść ich zaufania. Szanuję również opinię tych posłów, którzy wstrzymali się od głosu, wyrażając tym gestem brak pewności, czy jestem tym najwłaściwszym kandydatem na Marszałka, czy podołam swoim obowiązkom, które w niezwykle skomplikowanej sytuacji kraju na pewno będą trudniejsze od tych, jakie spoczywały na barkach wszystkich moich poprzedników. Takie wątpliwości, które także mnie samemu nie są obce, mogą być rozwiane tylko przez efekty mego działania.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#MikołajKozakiewicz">Jedno mogę im przyrzec już dzisiaj, iż dzień, w którym przekonam się, że zadanie to przekracza moje możliwości lub, że historyczna epoka, która mnie tutaj wyniosła, zaczyna mnie przerastać, będzie ostatnim dniem mego urzędowania. Niezwłocznie sam się zwrócę do Wysokiej Izby z propozycją przekazania laski marszałkowskiej w ręce silniejsze lub bardziej doświadczone. Tak samo postąpię, gdybym w należytym wypełnianiu swoich obowiązków napotkał wewnętrzne lub zewnętrzne przeszkody, których nie potrafiłbym usunąć.</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#MikołajKozakiewicz">Obecnie zwracam się do posłów, którzy, głosując przeciwko mnie, dyskwalifikowali mnie jako kandydata na Marszałka Sejmu. Jeśli postąpili tak, gdyż słuchali głosu własnego sumienia, a nie dlatego, iż ulegali czyjemuś podpuszczeniu lub rozkazowi, szanuję ich, gdyż pamięć o nich zaostrzy kryteria samooceny własnej działalności jako Marszałka Sejmu, jak również uchroni mnie przed pychą płynącą ze złudnego przekonania, że oto wszyscy mnie popierają i ufają mi jako człowiekowi i politykowi. Pycha zaś i zadufanie w sobie niejednego już działacza państwowego przywiodła do zguby.</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#MikołajKozakiewicz">Wysoka Izbo! To, że stanąłem w tym miejscu, jest jednak wynikiem nie tylko indywidualnych decyzji posłów, lecz także wynikiem decyzji podjętych przez gremia kierownicze różnych partii, stronnictw i ugrupowań politycznych, reprezentowanych w tym Sejmie, jak też przez koalicyjne i opozycyjne kluby poselskie. Jedne odegrały swą rolę przez wysunięcie mojej kandydatury, inne przez udzielenie jej swego poparcia, jeszcze inne przez niezgłoszenie sprzeciwu i niewysunięcie kontrkandydatury. We wszystkich tych decyzjach, które zapewne podejmowane były dla odmiennych powodów, lecz wszystkie poprzedziły sam akt wyborczy w Sejmie, dostrzegam również bezpośrednio lub pośrednio udzielony mi kredyt zaufania, a tym samym zobowiązanie moralne do takiego wypełniania obowiązków Marszałka Sejmu, które zapewni równe prawa, równą swobodę wyrażania swych opinii, równe szanse głoszenia i bronienia racji, jednakowe rygory regulaminowe dla wszystkich posłów i klubów czy kół poselskich. Chcę być Marszałkiem całego Sejmu, a nie jakiejkolwiek jego części. Będę tę funkcję pełnić — że użyję sparafrazowanych słów Żeromskiego: „nie kłaniając się ani mocarzom, ani ideologiom, ani instytucjom”.</u>
          <u xml:id="u-467.6" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Nie będę krył przed Wami, iż obejmując z Waszej woli to najwyższe w Sejmie stanowisko, prócz przytłoczenia ogromem odpowiedzialności odczuwam również żal, że w Sejmie, który z pewnością będzie Sejmem walki politycznej, o ekonomiczną i polityczną przyszłość kraju, o jego kształt ustrojowy, o wizję przyszłości Polski, nie będę mógł, jak dawniej, stawać na tej trybunie sejmowej, aby w ramach nieskrępowanej dyskusji poselskiej udzielać poparcia jednym, a zwalczać inne rozwiązania. Marszałek Sejmu, w moim głębokim przekonaniu, musi być arbitrem, a nie zawodnikiem; ma pilnować, aby walka była fair, zgodna z regułami, ale sam nie powinien walczyć, a w żadnym wypadku nie ma prawa korzystać z przyznanej mu władzy dla forsowania jednych, a blokowania innych rozwiązań. Jest to bowiem kompetencja wyłącznie Sejmu jako całości, jak też występujących w Sejmie przedstawicieli różnych klas społecznych, grup interesów, wreszcie orientacji politycznych. Oczywiście, że w każdej sprawie będę miał również własne zdanie, nie będzie ono jednak uzasadnieniem dla jakichkolwiek poczynań Marszałka Sejmu podejmowanych z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-467.7" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Nie czas dzisiaj na krasomówcze popisy. Sytuacja jest zbyt dramatyczna, żeby czas tracić na długie przemowy; pęknięcia ścian narodowego domu zbyt głębokie, żeby je zaklejać plasterkami patriotycznej, czy historiozoficznej retoryki. Tym niemniej z okazji inauguracji prac Sejmu X kadencji pragnę przypomnieć, co o posłach sobie współczesnego Sejmu pisał przed 430 laty Andrzej Frycz-Modrzewski:</u>
          <u xml:id="u-467.8" who="#MikołajKozakiewicz">„Ale są tacy, co różniąc się w sprawach nie własnych, ale Rzeczypospolitej tracą jednak i dla siebie wszelką życzliwość. Chociaż nic nam nie powinno być droższe od Rzeczypospolitej (...) to jednak nie jest rzeczą słuszną ani dla samej Rzeczypospolitej pożyteczną, gniewać się, czy nienawidzieć tego, kto chciałby, aby nią rządzono według jego zamysłu. Bo po pierwsze, możliwe jest, że kto inaczej niż ty sądzi, sądzi lepiej od ciebie. Następnie choćby się i mylił, to jednak, jeśli ze szczerego serca mówi, co uważa za pożyteczne dla Rzeczypospolitej, błąd jego na przebaczenie raczej zasługuje niż na nienawiść”.</u>
          <u xml:id="u-467.9" who="#MikołajKozakiewicz">Jakże aktualna to mądrość, zaczerpnięta z dzieła, którego tytuł „O poprawie Rzeczypospolitej” mógłby być nazwą całej naszej współczesności, a także wyznaczać główną treść zadań Sejmu X kadencji. Jakże aktualna to mądrość w Sejmie, w którym po raz pierwszy od II wojny światowej pojawiła się liczna grupa posłów opozycyjnych. Jest to wyraźny dowód, iż w Polsce trwa i nabiera realnych kształtów proces ewolucyjnego przechodzenia od systemu hegemonistycznego do systemu demokracji parlamentarnej. Musimy dopiero uczyć się życia i współżycia w tym systemie, który dla wszystkich nas jest czymś nowym i nieznanym.</u>
          <u xml:id="u-467.10" who="#MikołajKozakiewicz">Chciałbym bardzo, aby mądra myśl Frycza-Modrzewskiego wryła się w pamięć obywateli posłów i określała klimat naszej całej działalności parlamentarnej. Aczkolwiek bowiem stopniowe przechodzenie do parlamentarnej demokracji jest celem uzgodnionym i zadeklarowanym przez wszystkie partie i siły polityczne reprezentowane w Sejmie, nie ulega wątpliwości, iż wystąpią różnice w poglądach, co do tempa i sposobów osiągania tego celu. Z góry też można oczekiwać różnic w poglądach na najskuteczniejsze sposoby rozwiązywania dramatycznie nabrzmiałych problemów ekonomicznych i socjalnych. Wreszcie nie trzeba być prorokiem, aby przewidzieć, iż zderzą się na terenie Sejmu różnice interesów poszczególnych grup i klas społecznych, których szczególnymi rzecznikami czują się poszczególne ugrupowania polityczne i zawodowe, reprezentowane w Sejmie. W tych wszystkich sytuacjach kierowanie się mądrą opinią Frycza-Modrzewskiego stanie się warunkiem owocności prac Sejmu i możności porozumiewania się rzeczników odmiennych poglądów, w imię nadrzędnego dobra narodu i państwa.</u>
          <u xml:id="u-467.11" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Gdybym miał na zakończenie jak najkrócej określić własną rolę Marszałka Sejmu w tej właśnie dziedzinie wzajemnych stosunków — odwołałbym się znów do słów tego wielkiego humanisty i patrioty, który mówił, że należy „łagodzić spory, umacniać przyjaźnie, zachęcać i uczyć miłości i życzliwości, a odwodzić od nieżyczliwości i nienawiści”. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-467.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#JanŁopuszański">Panie Marszałku, chciałbym się do Pana zwrócić w dwóch słowach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#JanŁopuszański">Jan Łopuszański — poseł z Radomia „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#JanŁopuszański">Panie Marszałku! Chciałbym Panu przede wszystkim bardzo serdecznie pogratulować wyboru i to pomimo tego, że należałem do osób na tej sali, które głosowały przeciwko Panu. Głosowałem przeciwko Panu z potrzeby mojego sumienia, a nie dlatego, że ktoś mi to sugerował i mnie do tego podpuszczał. Mam nadzieję, że Pan będzie Marszałkiem całego Sejmu i żadnym kolegom nie będzie już insynuował, że ktokolwiek z nas działa inaczej niż z przekonania własnego sumienia. Jeszcze raz gratuluję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję bardzo. Mogę tylko stwierdzić, że nie była moją intencją insynuacja i nie była ona skierowana do żadnego szczególnego odłamu tej Izby.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#MikołajKozakiewicz">Musimy przejść teraz do części roboczej naszego posiedzenia Sejmu i pragnę Obywateli Posłów poinformować, że do Sejmu wpłynęły:</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#MikołajKozakiewicz">1) pismo Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustąpienia Rządu;</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#MikołajKozakiewicz">2) sprawozdanie Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej;</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#MikołajKozakiewicz">3) do zatwierdzenia dekrety: z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#MikołajKozakiewicz">Proponuję ustalenie dalszego ciągu porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia — jak następuję:</u>
          <u xml:id="u-471.6" who="#MikołajKozakiewicz">2. Wybór wicemarszałków Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-471.7" who="#MikołajKozakiewicz">3. Rozpatrzenie pisma Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustąpienia Rządu.</u>
          <u xml:id="u-471.8" who="#MikołajKozakiewicz">4. Wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-471.9" who="#MikołajKozakiewicz">5. Wybór sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-471.10" who="#MikołajKozakiewicz">Po tych punktach porządku dziennego proponuję odroczenie obrad do dnia jutrzejszego. W czasie przerwy, jaka wystąpi między dniem dzisiejszym a jutrzejszym, obradowałaby powołana przez nas Komisja Nadzwyczajna i po wznowieniu posiedzenia w dniu jutrzejszym Sejm rozpatrzyłby sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej oraz dokonał wyboru Trybunału Stanu, który zgodnie z ustawowym wymogiem musi być wybrany na pierwszym w kadencji posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-471.11" who="#MikołajKozakiewicz">Czy w sprawie porządku dziennego i przebiegu pierwszego posiedzenia Sejmu ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-471.12" who="#MikołajKozakiewicz">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-471.13" who="#MikołajKozakiewicz">Uważam, że Sejm przyjął porządek dzienny pierwszego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-471.14" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Wybór wicemarszałków Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-471.15" who="#MikołajKozakiewicz">Kluby poselskie proponują wybór trzech wicemarszałków Sejmu. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-471.16" who="#MikołajKozakiewicz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-471.17" who="#MikołajKozakiewicz">Uważam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-471.18" who="#MikołajKozakiewicz">Wobec tego przystępujemy do zgłaszania kandydatur na wicemarszałków. Jako pierwszego proszę o zabranie głosu obywatela posła Mariana Orzechowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#MarianOrzechowski">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Z upoważnienia Klubu Poselskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej pragnę zarekomendować i przedstawić Wysokiemu Sejmowi posła Tadeusza Fiszbacha — jako kandydata na wicemarszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#MarianOrzechowski">Poseł Tadeusz Fiszbach urodził się 4 listopada 1935 r. w Dobraczynie, woj. lwowskie. Jego ojciec był robotnikiem, matka nauczycielką. Od 1945 r. przebywa na Wybrzeżu Gdańskim; żonaty, 2 dzieci — syn i córka. W 1957 r. ukończył Wyższą Szkołę Rolniczą w Olsztynie, studiował ekonomię w Wyższej Szkole Nauk Społecznych, jest absolwentem Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie. W 1977 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych. Od 1957 r. do 1963 r. pracował zawodowo w przemyśle spożywczym. Jest członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1958 r„ a od 1963 r. jej pracownikiem politycznym. Od stycznia 1971 r. był sekretarzem, a od 1975 r. do stycznia 1982 r. I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Gdańsku. Na VII i VIII Zjeździe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej został wybrany członkiem Komitetu Centralnego partii. Od grudnia 1980 r. do lipca 1931 r. był zastępcą członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1980 r. należał do negocjatorów porozumień gdańskich — jest ich sygnatariuszem. Od czerwca 1981 r. do listopada 1986 r. był radcą Ambasady Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w Helsinkach. Od roku 1987 do chwili obecnej jest doradcą ministra w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był posłem na Sejm VII i VIII kadencji. W 1979 r. odznaczony Sztandarem Pracy II kl.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#MarianOrzechowski">Obywatele Posłowie! Klub Poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej jest przekonany, że doświadczenie życiowe, kwalifikacje moralno-polityczne posła Tadeusza Fiszbacha, jego głębokie zaangażowanie na rzecz reform, dialogu i porozumienia, a także szeroki autorytet, jakim cieszy się nie tylko w naszej partii — w pełni uzasadniają powierzenie mu przez obywateli posłów godności wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Kierując się tym przeświadczeniem, Klub Poselski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej rekomenduje posła Tadeusza Fiszbacha na tę odpowiedzialną funkcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję posłowi Orzechowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#MikołajKozakiewicz">Obecnie głos ma poseł Bronisław Geremek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#BronisławGeremek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego pragnę zgłosić kandydaturę posłanki Olgi Krzyżanowskiej. Jest posłem z Gdańska. Urodziła się w rodzinie, w której za służbę ojczyźnie płaciło się cenę najwyższą, cenę krwi. Uczyła się stosunku do własnego kraju na przykładzie własnej rodziny i ofiar, jakie rodzina płaciła. Jest lekarzem. Urodziła się w Warszawie. Akademię Medyczną skończyła w Gdańsku; jest specjalistą chorób wewnętrznych i chorób przemysłowych; 23 lata pracowała w przemysłowej służbie zdrowia i nadal pracuje.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#BronisławGeremek">Jakie, pozwalam sobie, w imieniu Klubu zgłosić argumenty przedstawienia tej kandydatury?</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#BronisławGeremek">Pierwszy to ten, że nie była dotąd posłem, że wchodzi w tej chwili razem ze swoim Klubem w życie publiczne i w odpowiedzialność za własne państwo.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#BronisławGeremek">Drugi to ten, że jest z Gdańska i że przypomina — i chciałbym, żeby przypominała — w ten sposób także Wysokiej Izbie w momencie podjęcia decyzji, jakie znaczenie miał ruch robotników Wybrzeża w ciągu ostatniego dziesięciolecia, otwierający dla kraju, dla Polski nową perspektywę — tę, dzięki której polska opozycja jest dziś obecna także w tej sali, także zawdzięczamy powiewowi wolności, który robotnicy gdańscy wywalczyli.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#BronisławGeremek">Trzeci argument to ten, że jest lekarzem, jest przedstawicielem zawodu bardzo szczególnego, jednego z tych zawodów, w których poczucie krzywdy, niesprawiedliwości jest najbardziej uzasadnione. Jest przedstawicielem zawodu, który pytanie kieruje do tej Izby, że to trzeba zmienić i że tak dalej być nie może. Myślę, że to na pewno jeden z wielkich argumentów, gdy myślimy o przyszłej pracy parlamentu polskiego. Jest lekarzem, to znaczy człowiekiem powołania, wrażliwym na los ludzki i pełnym poświęceń.</u>
          <u xml:id="u-474.5" who="#BronisławGeremek">I wreszcie czwarty argument — jest nie tylko posłem z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarności”, a jest człowiekiem prawym, odważnym i wiedzącym czego kraj nasz potrzebuje.</u>
          <u xml:id="u-474.6" who="#BronisławGeremek">Wydaje mi się, że wybór posła Olgi Krzyżanowskiej na wicemarszałka Sejmu będzie wyrazem wejścia polskiej opozycji do parlamentu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-474.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję panu posłowi Geremkowi.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę o zabranie głosu posła Andrzeja Bondarewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#AndrzejBondarewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego chciałbym zarekomendować na funkcję wicemarszałka Sejmu PRL posła Teresę Katarzynę Dobielińską-Eliszewską.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#AndrzejBondarewski">Urodziła się w 1941 roku w Radomsku w rodzinie inteligenckiej, o starych patriotycznych tradycjach. Jest prawnuczką powstańca z 1863 roku. Wraz z najbliższą rodziną przebyła całą gehennę okupacji hitlerowskiej, wysiedlenia z Poznania, aresztowania najbliższych i osadzenia w obozach koncentracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#AndrzejBondarewski">Po zakończeniu wojny wróciła do Poznania i tam ukończyła szkołę średnią, podejmując następnie studia na wydziale lekarskim Akademii Medycznej w Poznaniu. Ukończyła je w 1968 roku. Wraz z mężem, również lekarzem, osiedliła się w Olsztynie. Jest matką dwóch synów.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#AndrzejBondarewski">Teresa Dobielińska-Eliszewska jest znanym specjalistą w dziedzinie chemioterapii onkologicznej. Swój zawód lekarza wykonuje w szpitalu miejskim w Olsztynie jako ordynator oddziału onkologii. Jednak nie tylko te walory zawodowe zdecydowały o rekomendacji Teresy Dobielińskiej-Eliszewskiej do składu Prezydium Sejmu. Zdecydował o tym również dorobek jej pracy społecznej i politycznej w szeregach naszego Stronnictwa, do którego wstąpiła w 1969 roku w Olsztynie.</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#AndrzejBondarewski">W okresie swej działalności tak w Stronnictwie Demokratycznym, jak i w innych organizacjach społecznych koleżanka Teresa Dobielińska-Eliszewska zaprezentowała wysoki poziom patriotyzmu i dojrzałości politycznej. Zadecydowało to o powierzeniu jej funkcji wiceprzewodniczącej Wojewódzkiego Komitetu SD w Olsztynie, a także wysunięcie jej kandydatury do Centralnego Komitetu SD na XIV Kongresie. Przez Centralny Komitet SD została wybrana w skład jego prezydium.</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#AndrzejBondarewski">Teresa Dobielińska-Eliszewska piastowała mandat posła w IX kadencji. Została też wysunięta przez Stronnictwo Demokratyczne jako kandydat na posła X kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#AndrzejBondarewski">Mandat posła w IX kadencji wypełniała z całą sumiennością i oddaniem, co niewątpliwie wpłynęło na jej popularność w kampanii wyborczej do Sejmu X kadencji i wybór w skład polskiego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-476.7" who="#AndrzejBondarewski">Klub Poselski SD wyraża głębokie przekonanie, iż poseł Dobielińska-Eliszewska, o ile zostanie wybrana w skład Prezydium Sejmu, swe obowiązki wykona z właściwą jej sumiennością, w poczuciu obywatelskiej i patriotycznej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-476.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję panu posłowi Bondarewskiemu. I zapytuję Wysoką Izbę, czy są jeszcze jakieś inne kandydatury? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że zostały zgłoszone następujące kandydatury na stanowiska wicemarszałków Sejmu:</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#MikołajKozakiewicz">— Teresy Dobielińskiej-Eliszewskiej,</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#MikołajKozakiewicz">— Tadeusza Fiszbacha,</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#MikołajKozakiewicz">— Olgi Krzyżanowskiej.</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#MikołajKozakiewicz">Czy w sprawie zgłoszonych kandydatur ktoś z Obywateli Posłów pragnąłby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-477.6" who="#MikołajKozakiewicz">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-477.7" who="#MikołajKozakiewicz">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 79 ust. 1 regulaminu — Sejm wybiera wicemarszałków Sejmu w tym samym trybie co Marszałka Sejmu, to jest bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-477.8" who="#MikołajKozakiewicz">Głosować będziemy kolejno zgłoszone kandydatury.</u>
          <u xml:id="u-477.9" who="#MikołajKozakiewicz">Podobnie jak przy wyborze Marszałka Sejmu zarządzam obliczanie głosów. Głosujemy przez podniesienie ręki, bez korzystania z urządzenia do obliczania głosów.</u>
          <u xml:id="u-477.10" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę powołanych uprzednio posłów, aby po zarządzeniu głosowania dokonali obliczenia głosów w poszczególnych sektorach, tak jak to miało miejsce przy wyborze Marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-477.11" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę także posłów Romualdę Matusiak i Edwarda Mullera o dokonanie obliczenia wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.12" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.13" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę, żeby posłowie wyznaczeni do obliczania głosów zajęli ustalone miejsca w sali.</u>
          <u xml:id="u-477.14" who="#MikołajKozakiewicz">Czy wszystko gotowe, można już poddawać pod głosowanie? Tak.</u>
          <u xml:id="u-477.15" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Teresy Dobielińskiej-Eliszewskiej na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę. Proszę posła Piechotę o dodanie mojego głosu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.16" who="#MikołajKozakiewicz">Czy obliczenie głosów zostało już zakończone? Tak.</u>
          <u xml:id="u-477.17" who="#MikołajKozakiewicz">Wobec tego pytam, kto z Obywateli Posłów jest przeciw? Proszę podnieść rękę i trzymać do czasu zakończenia obliczania.</u>
          <u xml:id="u-477.18" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-477.19" who="#MikołajKozakiewicz">Poczekamy tylko, aż spłyną kartki do obliczenia wyników głosowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.20" who="#MikołajKozakiewicz">Możemy przystąpić do następnej fazy? Posłowie obliczający są na stanowiskach?</u>
          <u xml:id="u-477.21" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Tadeusza Fiszbacha na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — proszę podnieść rękę. Proszę dodać mój głos.</u>
          <u xml:id="u-477.22" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.23" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-477.24" who="#MikołajKozakiewicz">Nie pomieszajcie kartek. Czy wszystkie kartki z cząstkowymi wynikami obliczeń już wpłynęły? Jeszcze jedna, tak? Wszystkie już macie?</u>
          <u xml:id="u-477.25" who="#MikołajKozakiewicz">Przechodzimy do trzeciego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.26" who="#MikołajKozakiewicz">Czy obliczający głosy są już na stanowiskach?</u>
          <u xml:id="u-477.27" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem posła Olgi Krzyżanowskiej na stanowisko wicemarszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-477.28" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw? Zdaje się niedużo do liczenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.29" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-477.30" who="#MikołajKozakiewicz">Musimy chwilę zaczekać na obliczenie wyników. Posłowie są proszeni o pozostanie w sali.</u>
          <u xml:id="u-477.31" who="#MikołajKozakiewicz">Przepraszam, że to tak długo trwało, ale zabrakło jakiegoś kalkulatorka i liczono tradycyjnymi metodami.</u>
          <u xml:id="u-477.32" who="#MikołajKozakiewicz">Przechodzę do przedstawienia wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.33" who="#MikołajKozakiewicz">W głosowaniu na stanowisko wicemarszałka Sejmu na posła Teresę Dobielińską-Eliszewską wynik był następujący: w głosowaniu wzięło udział 442 posłów. Wymagana większość bezwzględna wynosiła 222 osoby. Za wyborem głosowało 357 posłów, przeciw wyborowi nikt, wstrzymało się od głosowania 85 osób.</u>
          <u xml:id="u-477.34" who="#MikołajKozakiewicz">W głosowaniu na posła Tadeusza Fiszbacha na stanowisko wicemarszałka Sejmu głosowanie wypadło, jak następuje:</u>
          <u xml:id="u-477.35" who="#MikołajKozakiewicz">W głosowaniu wzięło udział 433 posłów. Większość bezwzględna wynosiła 217. Za wyborem głosowało 397 posłów, przeciw wyborowi 2, wstrzymało się od głosowania 34.</u>
          <u xml:id="u-477.36" who="#MikołajKozakiewicz">I wreszcie w głosowaniu na stanowisko wicemarszałka Sejmu na posła Olgę Krzyżanowską wyniki brzmiały jak następuje:</u>
          <u xml:id="u-477.37" who="#MikołajKozakiewicz">W głosowaniu wzięło udział 446 posłów, większość bezwzględna wynosiła 224; za wyborem głosowało 421 posłów, przeciw wyborowi nikt, wstrzymało się od głosowania 25 posłów.</u>
          <u xml:id="u-477.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.39" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że Sejm wybrał na stanowiska wicemarszałków Sejmu posłów: Teresę Dobielińską-Eliszewską, Tadeusza Fiszbacha, Olgę Krzyżanowską.</u>
          <u xml:id="u-477.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.41" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Rozpatrzenie pisma Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustąpienia Rządu.</u>
          <u xml:id="u-477.42" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Bień: Obywatelu Marszałku! Ja w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-477.43" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#TadeuszBień">Kolego Marszałku! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Mam prośbę o wyjaśnienie jednej kwestii formalnej. Otrzymaliśmy dzisiaj zespół dokumentów obowiązujących, dotyczących działalności Sejmu i Senatu. Między innymi znajduje się w nich dokument, który nazywa się „Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — Regulamin Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. I stwierdzam, że wybory Prezydium są niezgodne, a raczej nie odpowiadają postanowieniu art. 16 tego regulaminu. Natomiast nic nie było mówione, że Sejm dzisiaj dokonał zmiany w tym regulaminie. Stąd moja wątpliwość. Art. 16 stanowi bowiem, że Prezydium Sejmu tworzą Marszałek i 4 wicemarszałków, a zatem wybraliśmy albo niepełne Prezydium świadomie, albo będziemy teraz tworzyli akty prawne pod dokonane wybory. Prosiłbym o wyjaśnienie tej kwestii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#MikołajKozakiewicz">Czy ktoś chce zabrać głos w związku z poruszoną przez posła Bienia sprawą?</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Bentkowski: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#AleksanderBentkowski">Poseł Bentkowski — Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#AleksanderBentkowski">Problem ten został poruszony wczoraj na spotkaniu przewodniczących klubów i przewodniczący Klubu posłów niezależnych stwierdził, że byłoby wskazane, ażeby liczba wicemarszałków została zmniejszona do trzech. Stronnictwo Demokratyczne, które teraz podniosło tę kwestię, stanęło na stanowisku, że jest to propozycja słuszna. Nasz Klub nie miał zdania, musiałem zorientować się po spotkaniu naszego Klubu i dzisiaj mogę stwierdzić, że Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, posłowie tego Klubu również uważają, że trzech wicemarszałków jest to wystarczająca liczba. Jednocześnie posłowie klubów chrześcijańskich byli zdania, ażeby problem ten pozostawić do czasu rozstrzygnięcia sprawy regulaminu, kiedy będziemy dyskutować nad regulaminem Sejmu. Wszyscy przedstawiciele klubów zgodzili się z tą propozycją. Nie jest to sprzeczne z regulaminem, dokonaliśmy wyboru trzech wicemarszałków Sejmu, w przyszłości, jeżeli Sejm zatwierdzi regulamin w takim stanie, jaki jest, wybierzemy czwartego, jeżeli nie — nastąpi zmiana, pozostanie wybranych tylko trzech. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#MikołajKozakiewicz">Ja od siebie, jeśli można? Chcę odpowiedzieć panu — jeżeli można... Czy pan chce coś dodać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#TadeuszBień">Nie kwestionuję, proszę państwa, tego trybu wyboru, tylko uważam, że te sprawy nie mogą być rozpatrywane poza gremium sejmowym, jeżeli dotyczą zmiany regulaminu, a jeżeli już tego dotyczą, to najpierw należy Sejm jako gremium powiadomić. Dlatego, że porozumienia przewodniczących klubów poselskich nie są, jak wiem, autorytatywnym dla Sejmu rozstrzygnięciem kwestii regulaminowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#MikołajKozakiewicz">Chcę zwrócić uwagę, że przed przystąpieniem do głosowania na wicemarszałków poddałem opinii Sejmu propozycję wyboru tylko trzech wicemarszałków. Nie było żadnego głosu sprzeciwu, wtedy przyjęliśmy zasadę, że będzie trzech wicemarszałków. Wtedy była pora na występowanie przeciw, wysuwanie obiekcji.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#MikołajKozakiewicz">Przechodzimy do rozpatrzenia pisma Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#MikołajKozakiewicz">Prezes Rady Ministrów — jak mówiłem — przedstawił Sejmowi pismo następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#MikołajKozakiewicz">„Marszałek Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#MikołajKozakiewicz">Wyrażając poszanowanie prawa Wysokiego Sejmu do odwołania dotychczasowego i powołania nowego Rządu, zgodnie z utrwaloną tradycją parlamentarną — zgłaszam Sejmowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ustąpienie Rady Ministrów. Mieczysław Rakowski”.</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#MikołajKozakiewicz">Proponuję, aby rozpatrzenie tego pisma, które przyjmujemy oczywiście do wiadomości, odroczyć do czasu wyboru Prezydenta Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zgodnie bowiem z nowelą konstytucyjną wniosek w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów przedstawia Prezydent. Dopiero wtedy, z chwilą wyboru Prezydenta, powstaną konstytucyjne warunki do powołania Rządu.</u>
          <u xml:id="u-483.6" who="#MikołajKozakiewicz">Czy w tej sprawie ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-483.7" who="#komentarz">(Poseł Jacek Kuroń: Chciałbym. Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-483.8" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#JacekKuroń">Poseł Jacek Kuroń — Warszawa — Żoliborz.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#JacekKuroń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, w związku z wnioskiem pana Marszałka i w związku z pismem Prezesa Rady Ministrów chciałbym złożyć następujące oświadczenie:</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#JacekKuroń">Z głębokim niepokojem obserwujemy działalność Rządu Premiera Rakowskiego. Zwłaszcza ostatnio. W okresie kampanii wyborczej hamowano ruch cen i równocześnie dopuszczono do uwielokrotnienia wypuszczania „pustego pieniądza”, co złamało i tak kruchą równowagę rynkową. Było to zapewne powodowane chęcią zapewnienia koalicji wygrania wyborów.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#JacekKuroń">Następnie przystąpiono do zmasowanych podwyżek cen, nie uzgodnionych ze związkami zawodowymi, nie składających się na żaden szerszy program koniecznego urynkowienia gospodarki, pozbawionych jakichkolwiek zabezpieczeń socjalnych. Trzeba podkreślić, że niewprowadzenie w życie indeksacji, uzgodnionej przy okrągłym stole, obciąża Rząd, bo z jego opieszałości ten fakt niewątpliwie wynikał. Taka polityka chaotyczna, wywoływała wyłącznie niepokoje społeczne. Być może właśnie ze względu na te niepokoje podjęto ostatnią decyzję zamrożenia cen i płac. Być może, trudno zgadnąć. W każdym bądź razie skutki tych decyzji musiały być jak najgorsze. Zamrożenie płac ugodziło w te grupy pracownicze, jakże liczne w naszym kraju, które nie wyszarpały sobie ostatnio podwyżek. Zamrożenie cen przyniesie nam teraz w najbliższym miesiącu absolutną pustkę w sklepach.</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#JacekKuroń">Wszystko to razem nakręca spiralę konfliktów i budzi, musi budzić najgłębszy niepokój, co do polityki Rządu, co do celów, intencji. Wymogi konstytucyjne nie pozwalają na inne rozwiązanie niż wniosek pana Marszałka i dlatego nasz Klub, oczywiście w tych warunkach musi się do niego przyłączyć. Mamy nadzieję, że będzie to okres jak najkrótszy i że Rząd w tej końcówce swojej, misji zachowa maksimum odpowiedzialności i rozsądku.</u>
          <u xml:id="u-484.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#MikołajKozakiewicz">Czy są jeszcze jakieś wypowiedzi w sprawie mojego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#IreneuszSekuła">Poseł Ireneusz Sekuła — wiceprezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#IreneuszSekuła">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować niektóre informacje, które zechciał przed chwilą z tej trybuny przedstawić poseł Jacek Kuroń. Chcę przypomnieć, iż po pierwsze tzw. wypływ pieniądza nie jest sterowany w każdym szczególe decyzjami rządowymi, natomiast jest skutkiem decyzji samodzielnych i samofinansujących się przedsiębiorstw. System finansowy jest tak skonstruowany, iż przedsiębiorstwo może dokonywać podwyżek płac, opłacając zwiększony podatek dochodowy. Jeżeli prowadzi politykę płacową zbyt aktywną, dokonując podwyżek ponad swoje możliwości ekonomiczne, konsekwencje tego ujawnią się w momencie opłacania podatku i jeżeli przedsiębiorstwo nie będzie w stanie im sprostać zgodnie z regułami reformy, przejdzie w stan upadłości. To pierwsze wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#IreneuszSekuła">Wyjaśnienie drugie. Pragnę przypomnieć, że w okresie obrad okrągłego stołu strona opozycyjno-solidarnościowa zwróciła się do Rządu, aby do momentu określenia zasad indeksacji nie dokonywać podwyżek cen urzędowych. Było to w marcu 1989 r. To życzenie Rząd przyjął i od tego czasu żadne ceny urzędowe podnoszone nie były.</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#IreneuszSekuła">Chcę także powiedzieć, iż zobowiązania wynikające z okrągłego stołu w sprawie indeksacji Rząd w 100% wypełnił. Mianowicie, przy okrągłym stole umówiliśmy się, iż do 30 czerwca br. powstanie odpowiedni system przepisów, w tym wypadku musi to być przepis rangi ustawy, ponieważ tylko ustawą można nakładać na samodzielne przedsiębiorstwa obowiązki. Taki projekt ustawy został natychmiast po zakończeniu obrad okrągłego stołu przez Rząd przygotowany, a następnie konsultowany był z centralami związkowymi. Proces tych konsultacji trwał bardzo długo, ponieważ pomiędzy stanowiskiem związku „Solidarność” a Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych były głębokie rozbieżności. Te rozbieżności udało się usunąć dopiero na początku czerwca 1989 r. W tej sytuacji, kiedy Sejm IX kadencji zakończył już swoje prace, Rząd skierował do Rady Państwa projekt stosownego dekretu, w którym zasady indeksacji uzgodnione z zainteresowanymi związkami zawodowymi mogły być przyjęte. Rada Państwa rozpatrzyła ten projekt na swoim posiedzeniu i uznając, iż sprawa ma tak daleko idący, tak ważny charakter, postanowiła przekazać ten projekt do decyzji Sejmu X kadencji. Projekt zatem jest gotowy i w dniu jutrzejszym Prezes Rady Ministrów wniesie go do laski marszałkowskiej z prośbą o uchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-486.4" who="#IreneuszSekuła">Zatem, jeżeli chodzi o indeksację, jej zasady zostały przyjęte i Rząd swoje obowiązki w tej materii wypełnił. W momencie przyjęcia projektu rządowego przez Radę Ministrów — podkreślam — projektu uzgodnionego ze związkami zawodowymi, a więc przesądzenia reguł indeksacyjnych, stworzyło to możliwość dokonania podwyżek niektórych wybranych cen urzędowych. Konkretnie były to ceny 4 artykułów. Artykuł pierwszy, to alkohol. Przypominam, że mocą ustawy sejmowej Rząd jest obowiązany utrzymywać wzrost cen alkoholu w takim samym co najmniej tempie, jak rośnie średnia płaca w gospodarce uspołecznionej. Średnia płaca znacznie wyprzedziła tempo wzrostu cen alkoholu, stąd też Rząd miał obowiązek tę cenę podwyższyć i to w końcu czerwca uczynił.</u>
          <u xml:id="u-486.5" who="#IreneuszSekuła">Drugim takim artykułem, który zwykle jest kojarzony z alkoholem, także jako używka, są papierosy. Znów pozwolę sobie przypomnieć, że wpływy ze sprzedaży tych dwóch artykułów obciążonych wysokim podatkiem obrotowym stanowią jedno z ważnych źródeł dochodów budżetu. Pragnę, korzystając z tej okazji, poinformować obywatelki i obywateli posłów, iż mamy w pierwszym półroczu 1989 r. niezwykle złożoną sytuację, jeśli chodzi o dochody budżetu, bowiem wydatki budżetu przebiegają tylko nieco powyżej planu, to „nieco powyżej” związane jest z podniesieniem gwarantowanych cen skupu produktów rolnych od 17 kwietnia, natomiast dochody budżetu przebiegają znacznie poniżej planu. Dlaczego? Ponieważ Trybunał Konstytucyjny uchylił rozporządzenie Rady Ministrów, mocą którego zobowiązania podatkowe opłacane były w pierwszej kolejności decyzjami pobrania z konta bankowego. Uznano, iż tego rodzaju rozwiązanie nie może być regulowane rozporządzeniem Rady Ministrów, powinno być regulowane normą ustawową. Rząd podziela ten pogląd i w związku z tym wniesie do Sejmu odpowiedni projekt ustawy. Ale dopóki to się nie stało, podmioty gospodarcze, zarówno przedsiębiorstwa państwowe, jak i prywatne, spółki, także podmioty gospodarcze będące osobami fizycznymi, np. rolnicy indywidualni, opłacają podatki w niepełnej wysokości, z dużą zwłoką, a często wręcz wcale, traktując je jako zobowiązanie podatkowe pod koniec roku — już kończę, Obywatelu Marszałku. Zmierzam do tego, że bardzo trudna sytuacja związana z dochodami budżetu skłoniła do konieczności podniesienia tych cen, które pozwolą po prostu budżetowi normalnie opłacać swoje wydatki, przede wszystkim w sferze oświaty i służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-486.6" who="#IreneuszSekuła">I dwie ostatnie ceny, to cena benzyny, która ma charakter ceny umownej i stanowiona jest przez Centralę Produktów Naftowych na zasadzie ceny równowagi. Mimo dużego importu benzyny ta równowaga była zakłócona, ponieważ ta cena była relatywnie niska. I cena cukru, którego wykup trwa; w ciągu I półrocza zakup cukru był znacznie powyżej dostaw z roku 1988 i ta podwyższona cena też tego zjawiska nie zahamowała.</u>
          <u xml:id="u-486.7" who="#IreneuszSekuła">Zamrożenie cen i płac natomiast było spowodowane chęcią zahamowania dwóch destrukcyjnych procesów, a mianowicie: żywiołowego podnoszenia cen umownych, po drugie — żywiołowych roszczeń płacowych, oderwanych od wszelkich wyników produkcyjnych i normalnej racjonalności. Po trzecie — chodziło o stworzenie warunków w miarę stabilnych dla ukształtowania organów politycznych państwa, kierownictwa Sejmu, powołania Prezydenta, powołania nowego Rządu, a także wspólnego ze związkami zawodowymi i wspólnego z komisjami sejmowymi przygotowania procesu urynkowienia gospodarki żywnościowej oraz podjęcia szeregu innych ważnych decyzji związanych przede wszystkim z programem gospodarczym Rządu oraz programem dostosowawczym Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Decyzje te powinny zapadać w atmosferze możliwie spokojnej i stabilnej, i to kierowało decyzjami Rządu, a zatem proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej informacji jako prostującej niektóre sformułowania, które mój przedmówca poseł Kuroń zechciał przedstawić. Dziękuję bardzo, przepraszam za przedłużenie wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-486.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#MikołajKozakiewicz">Myślę, że przemówienie posła Sekuły wykraczało poza problem, którym się teraz zajmujemy — zajmujemy się czasem i trybem, w jakim mamy rozpatrzyć rezygnację Rządu, Rozumiem, że poseł Sekuła wykorzystał okazję, żeby przedstawić argumenty swojego Rządu, który składa rezygnację, ale prosiłbym, żeby to było krócej, bo po prostu to nas odciąga od tego, co jest naszym zadaniem dzisiaj. Na pewno będziemy mieli wiele debat tutaj i ekonomicznych, i ocen, i Rządu, i Rząd będzie miał okazję tak samo do przedstawienia swojego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#MikołajKozakiewicz">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#komentarz">(Poseł Bentkowski: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#AleksanderBentkowski">Chciałem uzupełnić wypowiedź pana wicepremiera Sekuły o dwie bardzo istotne podwyżki, które bardzo mocno dotknęły polską wieś, mianowicie podwyżkę cen traktorów o ponad 100% i podwyżkę cen paliwa, zwłaszcza ropy przed sezonem żniwnym. O tym trzeba pamiętać i my bardzo jesteśmy przeciwni również zamrożeniu cen, ale z uwagi na dobro państwa, na dobro Polski, aby nie pozostawała bez Rządu w okresie przejściowym, optujemy za wnioskiem pana Marszałka.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję. Jeszcze jeden głos w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#RyszardBugaj">Ryszard Bugaj — Obywatelski Klub Parlamentarny.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stanowisko, jakie zaprezentował w imieniu Rządu pan wicepremier Sekuła, jest, jak sądzę, dla wszystkich z mojego Klubu nie do przyjęcia. Nie sądzę jednak byśmy mogli i powinni dzisiaj debatować w tej sprawie. Chciałbym tylko — zwracając się do Pana Marszałka — poprosić, byśmy w naszym porządku najbliższych prac mogli mieć umieszczony punkt o dymisji Rządu, byśmy mogli rozpatrywać ten punkt w oparciu o merytoryczne sprawozdanie Rządu, i byśmy mieli czas na wyczerpującą merytoryczną dyskusję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#MikołajKozakiewicz">Jest wniosek, żeby dzisiaj rozpatrywać dymisję Rządu. Podałem powody, dla których — względy konstytucyjne — proponujemy odłożenie tego. Na pewno chodzi o odłożenie sprawy na kilka dni. Przemówienie posła Kuronia wyraźnie też mówiło, że przy całym krytycznym nastawieniu do działalności Rządu, do jej efektów, zwłaszcza w ostatnim okresie, przyjmuje on propozycję — w tej chwili właściwie moją propozycję, bo Prezydium Sejmu dopiero dzisiaj się konstytuuje — żeby odroczyć to do czasu, kiedy rzeczywiście będzie można oczekiwać, że natychmiast po naszym przyjęciu decyzji o dymisji Rządu, będzie istniała możliwość wyznaczenia przez Prezydenta, desygnowania przez Prezydenta nowego Premiera. Więc nie wiem, czy chcecie Państwo, żeby wniosek posła, który został — przepraszam, nazwiska nie pamiętam — przed chwilą zgłoszony poddawać pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Ogólna dyskusja na sali obrad)</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#MikołajKozakiewicz">Niestety, jest taki szum, że ja nie wiem co wszyscy mówią na raz. Czy przyjąć tylko jako propozycję Marszałka?</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Brzuzy: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#RyszardBrzuzy">Ryszard Brzuzy — poseł z woj. piotrkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#RyszardBrzuzy">Obywatelu Marszałku! Obawiam się, że Pan po prostu nie zrozumiał wniosku pana Ryszarda Bugaja, ponieważ jemu nie chodziło a to, żeby poddać pod głosowanie, czy dzisiaj Rząd ma ustąpić, czy nie. Chodziło mu tylko o to, żeby Rząd — przed zapadnięciem decyzji, którą my mamy podjąć, czy on ma ustąpić, czy nie — przedstawił obywatelom posłom konkretne szczegółowe sprawozdanie ze swej działalności. Nie trzeba tego poddawać pod głosowanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#MikołajKozakiewicz">Czyli mogę wnosić, że me ma sprzeciwów przeciwko decyzji o odroczeniu rozpatrzenia pisma Premiera w sprawie dymisji Rządu do chwili, kiedy powstaną konstytucyjne warunki do powołania nowego Rządu.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#MikołajKozakiewicz">Jeżeli sprzeciwu nie usłyszę, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-493.3" who="#MikołajKozakiewicz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-493.4" who="#MikołajKozakiewicz">Uważam propozycję za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-493.5" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa (druk nr 1).</u>
          <u xml:id="u-493.6" who="#MikołajKozakiewicz">Ponieważ ze względów technicznych w formie pisemnej lista proponowanych i uzgodnionych przez kluby poselskie członków Komisji Nadzwyczajnej dotarła tylko do przewodniczących klubów, a nie zdążono tego powielić dla wszystkich, będę musiał ją odczytać; otrzymacie oczywiście Państwo listę, jak tylko powielanie zostanie zakończone.</u>
          <u xml:id="u-493.7" who="#MikołajKozakiewicz">„Wniosek klubów poselskich w sprawie powołania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-493.8" who="#MikołajKozakiewicz">Kluby poselskie proponują powołanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej oraz dekretów Rady Państwa w następującym składzie (pozwolicie Państwo, że będę czytał skróty poszczególnych partii i ugrupowań):</u>
          <u xml:id="u-493.9" who="#MikołajKozakiewicz">— Maciej Bednarkiewicz — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.10" who="#MikołajKozakiewicz">— Tadeusz Biliński — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.11" who="#MikołajKozakiewicz">— Jan Błachnio — UChS,</u>
          <u xml:id="u-493.12" who="#MikołajKozakiewicz">— Stefania Czupała-Hołoga — PZKS,</u>
          <u xml:id="u-493.13" who="#MikołajKozakiewicz">— Krzysztof Dowgiałło — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.14" who="#MikołajKozakiewicz">— Jerzy Gołaczyński — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.15" who="#MikołajKozakiewicz">— Danuta Grabowska — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.16" who="#MikołajKozakiewicz">— Wojciech Gryczewski — ZSL,</u>
          <u xml:id="u-493.17" who="#MikołajKozakiewicz">— Wojciech Janicki — „Pax”,</u>
          <u xml:id="u-493.18" who="#MikołajKozakiewicz">— Tadeusz Kowalczyk — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.19" who="#MikołajKozakiewicz">— Władysław Liwak — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.20" who="#MikołajKozakiewicz">— Józef Lubieniecki — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.21" who="#MikołajKozakiewicz">— Paweł Łączkowski — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.22" who="#MikołajKozakiewicz">— Andrzej Miłkowski — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.23" who="#MikołajKozakiewicz">— Walerian Pańko — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.24" who="#MikołajKozakiewicz">— Lech Paprzycki — ZSL,</u>
          <u xml:id="u-493.25" who="#MikołajKozakiewicz">— Emilia Pogonowska-Jucha — ZSL,</u>
          <u xml:id="u-493.26" who="#MikołajKozakiewicz">— Jacek Piechota — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.27" who="#MikołajKozakiewicz">— Zbigniew Puzewicz — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.28" who="#MikołajKozakiewicz">— Jerzy Rusecki — SD,</u>
          <u xml:id="u-493.29" who="#MikołajKozakiewicz">— Jan Sroczyński — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.30" who="#MikołajKozakiewicz">— Janusz Steinhoff — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.31" who="#MikołajKozakiewicz">— Hanna Suchocka — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.32" who="#MikołajKozakiewicz">— Anna Szymańska-Kwiatkowska — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.33" who="#MikołajKozakiewicz">— Jan Switka — SD,</u>
          <u xml:id="u-493.34" who="#MikołajKozakiewicz">— Janusz Trzciński — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.35" who="#MikołajKozakiewicz">— Adam Zieliński — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.36" who="#MikołajKozakiewicz">— Jerzy Zimowski — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.37" who="#MikołajKozakiewicz">— Józef Zych — ZSL”.</u>
          <u xml:id="u-493.38" who="#MikołajKozakiewicz">Czy są jakieś uwagi w sprawie proponowanego składu Komisji Nadzwyczajnej?</u>
          <u xml:id="u-493.39" who="#MikołajKozakiewicz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-493.40" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do głosowania, ale tym razem przy pomocy urządzenia do obliczania głosów — przycisków, które macie Obywatele Posłowie przed sobą. Podkreślam, że głosujemy, przyciskając krótko przycisk i podnosząc rękę. Zgodnie z regulaminem głosowanie jest bowiem jawne, ale przycisk ułatwia nam liczenie głosów.</u>
          <u xml:id="u-493.41" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za wyborem Komisji Nadzwyczajnej w proponowanym składzie — zechce podnieść rękę?</u>
          <u xml:id="u-493.42" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.43" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.44" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.45" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru Komisji Nadzwyczajnej 388 głosami za, 1 — przeciw, 5 — wstrzymującymi się.</u>
          <u xml:id="u-493.46" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Wybór sekretarzy Sejmu (druk nr 2).</u>
          <u xml:id="u-493.47" who="#MikołajKozakiewicz">I tę listę muszę niestety odczytać, bo nie dotarła do Obywateli Posłów.</u>
          <u xml:id="u-493.48" who="#MikołajKozakiewicz">Kluby poselskie proponują powołanie następujących posłów na sekretarzy Sejmu:</u>
          <u xml:id="u-493.49" who="#MikołajKozakiewicz">— Barbara Blida — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.50" who="#MikołajKozakiewicz">— Anna Dynowska — SD,</u>
          <u xml:id="u-493.51" who="#MikołajKozakiewicz">— Radosław Gawlik — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.52" who="#MikołajKozakiewicz">— Ziemowit Dionizy Gawski — „Pax”,</u>
          <u xml:id="u-493.53" who="#MikołajKozakiewicz">— Adam Grabowiecki — ZSL,</u>
          <u xml:id="u-493.54" who="#MikołajKozakiewicz">— Krzysztof Grzebyk — PZPR.</u>
          <u xml:id="u-493.55" who="#MikołajKozakiewicz">— Romualda Matusiak — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.56" who="#MikołajKozakiewicz">— Stefan Mleczko — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.57" who="#MikołajKozakiewicz">— Edward Muller — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.58" who="#MikołajKozakiewicz">— Waldemar Pawlak — ZSL,</u>
          <u xml:id="u-493.59" who="#MikołajKozakiewicz">— Jacek Piechota — PZPR,</u>
          <u xml:id="u-493.60" who="#MikołajKozakiewicz">— Maciej Półtorak — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.61" who="#MikołajKozakiewicz">— Marek Rusakiewicz — OKP,</u>
          <u xml:id="u-493.62" who="#MikołajKozakiewicz">— Marek Rutkowski — OKP.</u>
          <u xml:id="u-493.63" who="#MikołajKozakiewicz">Czy są inne kandydatury na sekretarzy?</u>
          <u xml:id="u-493.64" who="#MikołajKozakiewicz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-493.65" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za przedłożonym wnioskiem i listą sekretarzy — zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.66" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.67" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.68" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że wybór sekretarzy Sejmu został dokonany większością — 389 głosów, przeciwko 2 przeciw i 17 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-493.69" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Porządek dzienny przewidziany na dzień dzisiejszy został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-493.70" who="#MikołajKozakiewicz">W dniu dzisiejszym bezpośrednio po zakończeniu obrad, zbierze się nowo wybrana Komisja Nadzwyczajna — w sali nr 101.</u>
          <u xml:id="u-493.71" who="#MikołajKozakiewicz">Na tym kończymy dzisiejsze obrady.</u>
          <u xml:id="u-493.72" who="#MikołajKozakiewicz">Zarządzam przerwę w obradach do dnia jutrzejszego do godz. 15.</u>
          <u xml:id="u-493.73" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 15 min. 05)</u>
          <u xml:id="u-493.74" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 15 min. 40)</u>
          <u xml:id="u-493.75" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczy Marszałek Sejmu Mikołaj Kozakiewicz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MikołajKozakiewicz">Wysoki Sejmie! Wznawiam posiedzenie — drugą część pierwszego posiedzenia Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#MikołajKozakiewicz">Na sekretarzy posiedzenia powołuję posłów Adama Grabowieckiego i Romualdę Matusiak, których proszę o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#MikołajKozakiewicz">Protokół i listę mówców prowadzić będzie poseł Adam Grabowiecki.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#MikołajKozakiewicz">Do ślubowania poselskiego zgłosił się poseł Stefan Myszkiewicz-Niesiołowski, który nie złożył ślubowania w toku pierwszej części obecnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę Obywatela Posła o zbliżenie się do Prezydium w celu złożenia ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-494.5" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę wszystkich obecnych o powstanie z miejsc.</u>
          <u xml:id="u-494.6" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
          <u xml:id="u-494.7" who="#MikołajKozakiewicz">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#StefanMyszkiewiczNiesiołowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że poseł Stefan Myszkiewicz-Niesiołowski złożył ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#MikołajKozakiewicz">Informuję Obywateli Posłów, że do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o podwyższaniu w 1989 r. wynagrodzeń za pracę w związku ze zmianami cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych (druk nr 5), który został Obywatelom Posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#MikołajKozakiewicz">Prezydium Sejmu skieruje powyższy projekt do pierwszego czytania na jednym z najbliższych posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-496.4" who="#MikołajKozakiewicz">Przypominam, że zgodnie z przyjętym porządkiem dziennym w dniu dzisiejszym do rozpatrzenia mamy dwa zagadnienia: Sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej oraz wybór Trybunału Stanu.</u>
          <u xml:id="u-496.5" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej:</u>
          <u xml:id="u-496.6" who="#MikołajKozakiewicz">1) o sprawozdaniu Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (druk nr 4);</u>
          <u xml:id="u-496.7" who="#MikołajKozakiewicz">2) o dekrecie z dnia 12 VI 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 (Dz. U. nr 36, poz. 198);</u>
          <u xml:id="u-496.8" who="#MikołajKozakiewicz">3) oraz o dekrecie z dnia 1 VII 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. nr 42, poz. 230) (druk nr 3).</u>
          <u xml:id="u-496.9" who="#MikołajKozakiewicz">Głos ma sprawozdawca poseł Janusz Trzciński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#JanuszTrzciński">Obywatelu Marszałku! Wysoka Izbo! Zostałem wyznaczony do przedstawienia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej o wynikach wyborów do Sejmu oraz dekretów Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#JanuszTrzciński">Powołana przez Sejm na wczorajszym posiedzeniu Komisja Nadzwyczajna, której zadania zostały sformułowane w nazwie komisji, rozpatrywała dwie istotne dla funkcjonowania Sejmu kwestie.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#JanuszTrzciński">W punkcie pierwszym obrad Komisja zapoznała się ze sprawozdaniem Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Sejmu. W wyniku zapoznania się ze sprawozdaniem Państwowej Komisji Wyborczej — doręczonym obywatelom posłom w dniu wczorajszym — i przeprowadzonej dyskusji nad nim w obecności przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej pana prof. Alfonsa Klafkowskiego, Komisja przedstawia Wysokiemu Sejmowi projekt uchwały, zawierający w swej treści wniosek o stwierdzenie ważności wyborów posłów dokonanych w dniu 4 i 18 czerwca br.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#JanuszTrzciński">Wysoka Izbo! W głosowaniu w dniach 4 i 18 czerwca 1989 r. wyborcy dokonali stosownie do postanowień Konstytucji wyboru 460 posłów, w tym 458 w okręgach wyborczych i dwóch z listy krajowej. Nie jest zadaniem naszej Komisji powtarzanie ogłoszonych wyników wyborów przeprowadzonych 4 i 18 czerwca br., ani podawanie danych dotyczących liczby uprawnionych do głosowania, biorących udział w głosowaniu itp. Uczyniła to Państwowa Komisja Wyborcza w swoim sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#JanuszTrzciński">Proszę jednak pozwolić, że przy tej okazji podam niektóre dane statystyczne odnoszące się do posłów na Sejm X kadencji. Wśród 460 posłów mamy w Sejmie 62 kobiety i 398 mężczyzn. Poszczególne kluby zrzeszają: PZPR — 173 posłów, Obywatelski Klub Parlamentarny — 161 posłów, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe — 76, Stronnictwo Demokratyczne — 27, „Pax” — 10, Unia Chrześcijańsko-Społeczna — 8 i Polski Związek Katolicko-Społeczny — 5.</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#JanuszTrzciński">Co się tyczy stażu pracy w Sejmie to spośród 460 posłów — 422 po raz pierwszy zasiada w Sejmie. Myślę, że obywateli posłów zainteresują także niektóre dane dotyczące wykonywanych zawodów. Inżynierów i techników zasiada 77, specjalistów rolnictwa i leśnictwa — 37, pracowników naukowych — 41, lekarzy — 25, pracowników rolniczych spółdzielni produkcyjnych i PGR — 9, twórców, pracowników kultury — 8, nauczycieli — 36, dziennikarzy i publicystów — 21, prawników — 27, oficerów, żołnierzy w służbie czynnej — 4, pracowników organizacji politycznych i społecznych — 34, pracowników administracji — 36, ekonomistów, planistów, księgowych — 18. 72 posłów podało w rubryce inny zawód, niż te, które tutaj wymieniłem.</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#JanuszTrzciński">I wreszcie dane dotyczące wykształcenia posłów. 9 nie podało wykształcenia; wykształceniem wyższym legitymuje się aż 372 posłów, niepełne wyższe ma 15 posłów, średnie zawodowe — 42, średnie ogólnokształcące — 7, niepełne średnie — 4, zasadnicze zawodowe — 9, podstawowe — 2.</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#JanuszTrzciński">W trakcie dyskusji na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej nawiązano do oświadczenia grupy członków Państwowej Komisji Wyborczej, oświadczenia złożonego w związku z wydanym przez Radę Państwa dekretem o zmianie Ordynacji wyborczej. Oświadczenie wcześniej opublikowane w prasie postanowiono udostępnić posłom-członkom komisji.</u>
          <u xml:id="u-497.8" who="#JanuszTrzciński">Przedstawione tu sprawozdanie Komisji w części dotyczącej rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej nie byłoby pełne, gdyby nie złożyć wyrazów uznania i podziękowania tym wszystkim, którzy wzięli udział w organizacji i przeprowadzeniu wyborów, a w szczególności członkom komisji wyborczych wszystkich szczebli.</u>
          <u xml:id="u-497.9" who="#JanuszTrzciński">W drugim punkcie obrad Komisja rozpatrywała skierowane do niej do zaopiniowania dwa dekrety Rady Państwa, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-497.10" who="#JanuszTrzciński">— dekret z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz —</u>
          <u xml:id="u-497.11" who="#JanuszTrzciński">— dekret z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-497.12" who="#JanuszTrzciński">Ten drugi dekret dotyczył zmiany tekstu ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-497.13" who="#JanuszTrzciński">Po wysłuchaniu przez Komisję przedstawionych przez członka Rady Państwa pana prof. Kazimierza Secomskiego racji, mających przemawiać na rzecz uchwalenia przedstawionych dekretów, członkowie Komisji w dyskusji wyrazili swoją opinię w powyższej kwestii. W toku dyskusji posłowie zwracali uwagę na zagadnienie celowości wydania przez Radę Państwa przedkładanych dzisiaj Sejmowi do zatwierdzenia dekretów, jak i na ich konstytucyjność.</u>
          <u xml:id="u-497.14" who="#JanuszTrzciński">Z przebiegu dyskusji wynika, że nie wszyscy posłowie — członkowie Komisji skłonni są uznać przedstawione przez członka Rady Państwa racje na rzecz uchwalenia dekretów przez Sejm za w pełni wystarczające i przekonywające. Wątpliwościom tym Komisja dała wyraz w preambule do projektu uchwały w sprawie zatwierdzenia dekretów (druk nr 3).</u>
          <u xml:id="u-497.15" who="#JanuszTrzciński">W wyniku dyskusji, powiem, że długotrwałej i burzliwej, Komisja, uwzględniając wszystkie okoliczności, które w danej chwili powinny być wzięte pod uwagę przy podjęciu ostatecznej decyzji w sprawie zatwierdzenia przez Wysoką Izbę przedstawionych jej dekretów, sformułowała projekt uchwały zawierający w swojej treści wniosek o zatwierdzenie dekretów.</u>
          <u xml:id="u-497.16" who="#JanuszTrzciński">Wysoka Izbo! Kończąc to sprawozdanie, zwracam się do Wysokiego Sejmu w imieniu Komisji Nadzwyczajnej z wnioskiem o przyjęcie dwóch uchwał:</u>
          <u xml:id="u-497.17" who="#JanuszTrzciński">— po pierwsze — uchwały w sprawie zatwierdzenia dekretów Rady Państwa — druk nr 3 doręczony obywatelom posłom i,</u>
          <u xml:id="u-497.18" who="#JanuszTrzciński">— po drugie — w sprawie stwierdzenia ważności wyborów posłów — druk nr 4, również doręczony obywatelom posłom. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję obywatelowi posłowi.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#MikołajKozakiewicz">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w powyższych sprawach?</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Szymanderski: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#JacekSzymanderski">Jacek Szymanderski wybrany w Białej Podlaskiej.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#JacekSzymanderski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielu posłów z ramienia „Solidarności” wzywało wyborców do skreślania w pierwszej turze wyborów wszystkich kandydatów koalicji, łącznie z listą krajową. Wyborcy posłuchali tego wezwania, ogromna większość kandydatów koalicyjnych łącznie z większością listy krajowej nie przeszła w pierwszej turze. Wezwania do kreślenia wszystkich nie były naruszeniem ustaleń okrągłego stołu, bowiem były zgodne z wynegocjowaną przy okrągłym stole Ordynacją wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#JacekSzymanderski">Rozumiem, że wyborcy, skreślając w pierwszej turze kandydatów koalicyjnych, nie chcieli podważyć porozumienia okrągłego stołu. Chcieli oni zademonstrować, że aspiracji narodu do wolności nie zaspokaja 35-procentowa demokracja. Tak należy rozumieć suwerennie wyrażoną wolę narodu i należy ją uszanować. Przez całe cztery lata pracy ustawodawczej powinniśmy o tym pamiętać. Powinniśmy pamiętać, że musimy doprowadzić do pełnej demokracji. Taka jest wykładnia faktu wykreślania kandydatów koalicyjnych w pierwszej turze.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#JacekSzymanderski">Po tym wyjaśnieniu uważam, że ze względu na układ sił politycznych w kraju, należy przyjąć projekt uchwały sformułowany przez Komisję Nadzwyczajną. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-499.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję obywatelowi posłowi.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#MikołajKozakiewicz">Czy ktoś jeszcze zapisuje się do głosu?</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#MikołajKozakiewicz">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Zanim przystąpimy do głosowania, przypominam, że głosujemy przyciskając przez krótki czas przycisk oraz podnosząc rękę. Zgodnie z regulaminem Sejmu głosowanie jest jawne. Głosujemy przez podniesienie ręki, a przycisk służy do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-500.4" who="#MikołajKozakiewicz">W pierwszej kolejności proponuję głosowanie nad projektami uchwał dotyczących zatwierdzenia dekretów.</u>
          <u xml:id="u-500.5" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-500.6" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za zatwierdzeniem dekretu z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz dekretu z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-500.7" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-500.8" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-500.9" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-500.10" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że Sejm zatwierdził dekret z dnia 12 czerwca 1989 r. o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej X kadencji na lata 1989–1993 oraz dekret z dnia 1 lipca 1989 r. o zmianie ustawy o obowiązkach i prawach posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-500.11" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały dotyczącej wyborów do Sejmu zawartych w druku sejmowym nr 3 doręczonym Obywatelom Posłom.</u>
          <u xml:id="u-500.12" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem projektu uchwały w sprawie stwierdzenia ważności wyboru posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-500.13" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-500.14" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-500.15" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-500.16" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę, a wej. Wyniki głosowania macie Obywatele Posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wyniki głosowania macie obywatele posłowie na tablicy.</u>
          <u xml:id="u-500.17" who="#MikołajKozakiewicz">Obecnie chciałbym zarządzić 20-minutową przerwę ze względu na to, że pewne dokumenty do następnego punktu obrad jeszcze nie są gotowe. Chcę powiedzieć, że mamy dość wyraźne trudności w rozruchu Sejmu, tak jak są podobne trudności rozruchu fabryki. Do ostatniej chwili są propozycje i dokonuje się zmian w dokumentach, które mają być podstawą naszych decyzji i dlatego musimy ze względów technicznych zarządzić tą przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#TadeuszKijonka">Jeśli można panie Marszałku, dwa słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#MikołajKozakiewicz">Teraz? Ogłosiłem przerwę, ale proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#TadeuszKijonka">Obywatelu Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie chciałem wypowiedzieć się w stosunku do oświadczenia, które padło przed głosowaniem, ponieważ nie chciałem, aby nastąpiło jakiekolwiek zakłócenie atmosfery przed dokonaniem aktu głosowania. Natomiast myślę, żeby pewne określenie, określenie publicystyczne — mimo wszystko nie zostało przyjęte przez prasę jako uznanie, że w Sejmie mamy do czynienia tylko z około 35-procentową demokracja. Myślę, że jako posłowie zgrupowani w tej sali jesteśmy wszyscy równoprawni i tak powinniśmy się czuć. Jesteśmy w pełni praw, jesteśmy wszyscy równouprawnieni i to równouprawnienie nie może być podważane także w tym miejscu. Świadczy to także o wiarygodności mandatu poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#TadeuszKijonka">Chciałem w tej sprawie wypowiedzieć się osobiście, ale myślę, że nie jest to tylko moje odczucie, że tego typu określenie jest zasadne również dla innych kolegów posłów przede wszystkim w rozumieniu naszego wzajemnego, pełnego zaufania, dobrej woli, a także kierując się również sumieniem każdego z nas.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-503.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min. 05 do godz. 17 min. 25)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#MikołajKozakiewicz">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#MikołajKozakiewicz">Bardzo przepraszam Obywateli Posłów za przedłużoną przerwę, ale jak mówiłem, są trudności, trzeba było uzgodnić międzypartyjne propozycje składu Trybunału Stanu, które w formie uzgodnionej teraz dopiero mogę przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#MikołajKozakiewicz">Ale przedtem chciałem udzielić głosu pani wicemarszałkowi, przepraszam, ale nazwisko zapomniałem, może Pani się przedstawi. Bardzo Panią przepraszam, jeszcze nie nauczyłem się nawet nazwisk wicemarszałków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Olga Krzyżanowska — poseł ziemi gdańskiej. Proszę Państwa! W imieniu swoim i moich dwóch współtowarzyszy, pana Fiszbacha i pani Dobielińskiej-Eliszewskiej chciałam Państwu złożyć serdeczne podziękowanie za wybór nas trojga na wicemarszałków Sejmu, którego to wyboru dokonaliście Państwo wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Chcemy podziękować Państwu za zaufanie, którym nas obdarzyliście i mamy nadzieję, że go nie zawiedziemy, chociaż zdajemy sobie sprawę, że nasza rola będzie trudna. Jest to trudny parlament, po raz pierwszy od tylu lat, od wojny zasiada tu opozycja, a poza tym tym bardziej trudny, że sytuacja kraju jest trudna.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Mamy nadzieję, że sprostamy temu zadaniu. Uważamy, że naszą rolą będzie doprowadzić do tego, żebyśmy w sposób uczciwy, rzeczowy i parlamentarny mogli dochodzić do swoich, do wspólnych wniosków, bo nasz punkt widzenia czy nasze racje w tej sali na pewno będą różne.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Swoją rolę widzimy w pomocy dla Państwa, o ile tak można powiedzieć tak wysokiemu gremium pomocy technicznej; żebyśmy jako osoby, które będą Państwu pomagały w prowadzeniu tych obrad — nie zajmowali żadnego stanowiska, a właśnie spełniali swoją rolę, tak jak powiedziałam — rzeczowo, uczciwie i parlamentarnie.</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Natomiast chciałam już prywatnie od siebie, już nie od wszystkich, podziękować z tego miejsca naszym wyborcom, naszym wyborcom z ramienia „Solidarności”, dzięki którym zasiadamy na tej sali. Tylko ich poparcie, tylko ich gorące, mocne poparcie pozwoliło nam jako opozycji po raz pierwszy na tej sali zasiąść. Mamy nadzieję, że nie zawiedziemy zaufania naszych wyborców, że utrzymamy kontakt z nimi, że będziemy jawnie pokazywać im to, o czym tu mówimy, i że tak jak obiecywaliśmy na zebraniach wyborczych, potrafimy się z nimi spotykać z podniesionym czołem i w czasie naszej kadencji, chociaż wiemy, że, jak już powiedziałam, nie będzie to łatwe dla każdego z nas i dla każdego, myślę, z Państwa.</u>
          <u xml:id="u-505.5" who="#OlgaKrzyżanowska">I ostatnia rzecz, o jakiej chciałam powiedzieć, może zupełnie osobistą: pan poseł Geremek, który wczoraj mnie przedstawiał Państwu z ramienia Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, powiedział — był to jeden ze sposobów rekomendacji — że pochodzę z rodziny, która ma duże tradycje niepodległościowe. Myślę, że o wielu z nas, bo tak się nasza polska historia układała, można to powiedzieć. Chciałam powiedzieć już na zakończenie, że te tradycje są o tyle gorzkie, że ojciec mój, żołnierz Armii Krajowej, zginął w więzieniu mokotowskim w Warszawie w 1951 r. Moim gorącym pragnieniem, a myślę, że nas wszystkich tutaj jest, żebyśmy naszych racji politycznych w przyszłości już nigdy nie rozwiązywali przez więzienia, żeby to były racje rozwiązywane w tej sali, w sposób, tak jak powiedziałam, godny, dla dobra naszej ojczyzny. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-505.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego: Wybór Trybunału Stanu (druk nr 6).</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#MikołajKozakiewicz">Obywatele Posłowie! Kluby Poselskie przedstawiają Wysokiemu Sejmowi następujące kandydatury do składu Trybunału Stanu, a tym samym, ponieważ będą to kandydatury częściowo zmienione, anuluje się druk sejmowy nr 6, bo to co teraz przedstawię jest właśnie wynikiem tej długiej przerwy, której ofiarą byliście Obywatele Posłowie.</u>
          <u xml:id="u-506.3" who="#MikołajKozakiewicz">Pragnę przypomnieć, że Trybunał Stanu wybierany jest przez Sejm spoza grona posłów na pierwszym posiedzeniu Sejmu na okres jego kadencji. Zgodnie z Konstytucją, przewodniczącym Trybunału Stanu jest z urzędu I Prezes Sądu Najwyższego. Sejm dokonuje natomiast wyboru zastępcy przewodniczącego, 22 członków oraz 5 zastępców członków.</u>
          <u xml:id="u-506.4" who="#MikołajKozakiewicz">Odczytuję obecnie listę kandydatów: zastępca przewodniczącego Jan Olszewski — ur. 20 sierpnia 1930 r., adwokat; członkowie:</u>
          <u xml:id="u-506.5" who="#MikołajKozakiewicz">— Stanisław Afenda — ur. 22 kwietnia 1923 r., adwokat;</u>
          <u xml:id="u-506.6" who="#MikołajKozakiewicz">— Karol Cebula — ur. 30 czerwca 1926 r. w Gliwicach, rzemieślnik w Strzelcach Opolskich, członek Prezydium CK SD;</u>
          <u xml:id="u-506.7" who="#MikołajKozakiewicz">— Piotr Chojnacki — ur. 9 maja 1945 r. w Ignacówce, mgr prawa, Prezes WK ZSL w Koninie;</u>
          <u xml:id="u-506.8" who="#MikołajKozakiewicz">— Zbigniew Czajkowski — ur. 16 stycznia 1923 r. w Warszawie, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Stowarzyszenia „Pax”, był członkiem Trybunału Stanu w ubiegłej kadencji;</u>
          <u xml:id="u-506.9" who="#MikołajKozakiewicz">— Maciej Dubois — ur. 4 czerwca 1933 r. w Warszawie, adwokat, dziekan Izby Adwokackiej w Warszawie;</u>
          <u xml:id="u-506.10" who="#MikołajKozakiewicz">— Stanisław Estreich — adwokat w Zespole Adwokackim nr 1 w Lublinie;</u>
          <u xml:id="u-506.11" who="#MikołajKozakiewicz">— Stanisław Fornalik — ur. 17 kwietnia 1926 r., sędzia Sądu Najwyższego;</u>
          <u xml:id="u-506.12" who="#MikołajKozakiewicz">— Elżbieta Gacek — ur. 6 lipca 1938 r. w Wąchocku, mgr prawa, poseł na Sejm IX kadencji, sędzia Sądu Wojewódzkiego;</u>
          <u xml:id="u-506.13" who="#MikołajKozakiewicz">— Roman Jagieliński — ur. 2 stycznia 1947 r. w Wichradzu, woj. radomskie, inż. ogrodnik, członek Naczelnego Komitetu ZSL;</u>
          <u xml:id="u-506.14" who="#MikołajKozakiewicz">— Jerzy Jasiński — ur. 11 lutego 1930 r., profesor w Instytucie Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk;</u>
          <u xml:id="u-506.15" who="#MikołajKozakiewicz">— Andrzej Kalwas — ur. 23 czerwca 1936 r. we Włocławku, radca prawny, dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie;</u>
          <u xml:id="u-506.16" who="#MikołajKozakiewicz">— Jerzy Kłoczowski — ur. 29 grudnia 1924 r., prof. historii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim;</u>
          <u xml:id="u-506.17" who="#MikołajKozakiewicz">— Leszek Kubicki — ur. 1 czerwca 1930 r. w Pruszkowie, doc. dr hab., pracownik naukowy Instytutu Państwa i Prawa Polskiej Akademii Nauk, naczelny redaktor „Państwa i Prawa”;</u>
          <u xml:id="u-506.18" who="#MikołajKozakiewicz">— Marek Kuryłowicz — ur. 18 marca 1944 r. w Lublinie, prof. dr hab. w Uniwersytecie im. Marii Curie-Skłodowskiej, członek Prezydium Centralnego Komitetu SD;</u>
          <u xml:id="u-506.19" who="#MikołajKozakiewicz">— Andrzej Płaza — ur. 22 lipca 1951 r. w Opolu, adwokat w Zespole Adwokackim w Opolu, członek Rady Naczelnej Unii Chrześcijańsko-Społecznej;</u>
          <u xml:id="u-506.20" who="#MikołajKozakiewicz">— Grzegorz Seidler — ur. 18 września 1913 r. w Stanisławowie, prof. zwyczajny nauk prawnych, poseł na Sejm IX kadencji;</u>
          <u xml:id="u-506.21" who="#MikołajKozakiewicz">— Janusz Sokołowski — ur. 29 października 1921 r. w Karniszewicach, prof. zwyczajny Uniwersytetu Gdańskiego;</u>
          <u xml:id="u-506.22" who="#MikołajKozakiewicz">— Leon Taylor — ur. w 1913 r., adwokat, dziekan Izby Adwokackiej w Poznaniu, członek Naczelnej Rady Adwokackiej;</u>
          <u xml:id="u-506.23" who="#MikołajKozakiewicz">— Tadeusz de Virion — ur. 28 marca 1926 r., adwokat, członek Naczelnej Rady Adwokackiej;</u>
          <u xml:id="u-506.24" who="#MikołajKozakiewicz">— Józef Mikos — ur. 23 grudnia 1929 r., sędzia i przewodniczący wydziału Sądu Najwyższego, dotychczasowy członek Trybunału Stanu;</u>
          <u xml:id="u-506.25" who="#MikołajKozakiewicz">— Władysław Siła-Nowicki — adwokat, obrońca polityczny;</u>
          <u xml:id="u-506.26" who="#MikołajKozakiewicz">— Stanisław Żelichowski — ur. 9 kwietnia 1944 r. w Księżostanach woj. zamojskie, mgr inż. leśnik, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Ciechanowie.</u>
          <u xml:id="u-506.27" who="#MikołajKozakiewicz">Zastępcy członków:</u>
          <u xml:id="u-506.28" who="#MikołajKozakiewicz">— Kazimierz Barczyk — radca prawny w Krakowie;</u>
          <u xml:id="u-506.29" who="#MikołajKozakiewicz">— Jacek Kurczewski — ur. 11 stycznia 1943 r., socjolog, dyrektor Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego;</u>
          <u xml:id="u-506.30" who="#MikołajKozakiewicz">— Janina Łęgowska — ur. 22 października 1929 r. w Ropczycach, pracownik Warszawskiego Zespołu Poselskiego, poseł na Sejm VIII kadencji, dotychczasowy członek Trybunału Stanu;</u>
          <u xml:id="u-506.31" who="#MikołajKozakiewicz">— Jan Zaniemojewski — ur. 15 stycznia 1929 r. w Piotrkowie Trybunalskim, mgr prawa, adwokat, wiceprezes Zarządu Szczecińskiego Związku Prawników Polskich.</u>
          <u xml:id="u-506.32" who="#MikołajKozakiewicz">— Piotr Winczorek — dr praw, docent Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
          <u xml:id="u-506.33" who="#MikołajKozakiewicz">Ustawa o Trybunale Stanu przewiduje, że w skład Trybunału mogą być wybrani jedynie obywatele polscy, korzystający w pełni z praw obywatelskich, nie karani sądownie i nie zatrudnieni w organach administracji państwowej. Przy czym co najmniej połowa członków Trybunału powinna składać się z osób posiadających kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego.</u>
          <u xml:id="u-506.34" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że przedstawione kandydatury odpowiadają powyższym wymaganiom.</u>
          <u xml:id="u-506.35" who="#MikołajKozakiewicz">Czy w powyższej sprawie ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos oraz czy są uwagi do przedstawionych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-506.36" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo — poseł Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#JanJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od prawie 30 lat Stronnictwo Demokratyczne dążyło do wprowadzenia do polskiego systemu władzy szereg instytucji, które mają zapewnić pełną demokrację i nadzór nad sprawowaniem władzy państwowej. Między innymi jedną z takich instytucji, wprowadzonych po ponad 30 latach naszych starań, może niezbyt usilnych i skutecznych, był Trybunał Stanu. Z tego tytułu moja partia czuła się uprawniona do starań o uczestnictwo naszego przedstawiciela w kierownictwie Trybunału Stanu, i takiego przedstawiciela na stanowisku zastępcy przewodniczącego mieliśmy w Trybunale Stanu poprzedniej kadencji. Również i obecnie Klub Poselski Stronnictwa Demokratycznego zgłosił kandydaturę Jana Linowskiego, sędziego Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu na funkcję zastępcy przewodniczącego. Ponieważ równocześnie kandydaturę na tę funkcję przedstawił Obywatelski Klub Parlamentarny, wynikły trudności proceduralne. W dniu wczorajszym kierownictwo obydwu naszych klubów uzgodniły i w ramach tego uzgodnienia, i przy poparciu innych klubów, posłowie nasi wystąpili z inicjatywą poselską dokonania zmiany w ustawie o Trybunale Stanu w kierunku zwiększenia liczby zastępców z jednego do dwóch. Ażeby w dniu dzisiejszym nie utrudniać przeprowadzenia wyborów Trybunału Stanu, jak również, żeby nie doprowadzać w sprawie, która umożliwiła uzyskanie uzgodnień klubów poselskich odnośnie do konfrontacyjnych wyborów, wycofałem — z upoważnienia mojego Klubu — czasowo kandydaturę Jana Linowskiego, i pragnę poinformować Wysoką Izbę, że licząc na poparcie tej inicjatywy przez wszystkie kluby poselskie, powrócimy do sprawy tej kandydatury w momencie, jeżeli Wysoki Sejm raczy uchwalić zmianę przedmiotowej sprawy w ustawie o Trybunale Stanu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MikołajKozakiewicz">Czy dalsza dyskusja? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#JacekAmbroziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jacek Ambroziak, poseł z Warszawy, okręg Wola, z Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. W związku z przedstawionym składem Trybunału Stanu — i w związku ze zgłoszeniem rezygnacji przez wybitnego prawnika, wieloletniego i zasłużonego obrońcy w sprawach politycznych, pana mecenasa Władysława Siła-Nowickiego z udziału w tym Trybunale Stanu, nasz Klub proponuje dokonanie pewnych korekt w składzie członków Trybunału Stanu. Prosimy w związku z tym, że pan mecenas Władysław Siła-Nowicki, ku naszemu żalowi, zrezygnował z tej zaszczytnej funkcji — prosimy, aby na jego miejsce Wysoka Izba raczyła przegłosować osobę doc. Jacka Kurczewskiego, który obecnie przez nas jest proponowany na zastępcę członka Trybunału Stanu. Z kolei zamiast pana Jacka Kurczewskiego, żeby Wysoka Izba na zastępcę członka Trybunału Stanu raczyła wybrać pana dr Wiesława Zabłockiego — prawnika po zdanym egzaminie sędziowskim, mającego kwalifikacje wymagane na stanowisku członka Trybunału Stanu — który był zatrudniony w Zakładzie Socjologii Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, a obecnie jest zatrudniony w Arcybiskupim Komitecie Pomocy przy Kurii Metropolitarnej Krakowskiej. Chciałbym jeszcze oświadczyć publicznie z tej trybuny, że absolutnie popieramy wniosek Klubu Poselskiego Stronnictwa Demokratycznego dotyczący zmiany ustawy o Trybunale Stanu i także zmierzający do zmiany liczby zastępców przewodniczącego Trybunału Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#MikołajKozakiewicz">Mamy propozycję zmian na liście zgłoszonej.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#MikołajKozakiewicz">Czy są uwagi do tych zmian? Sądzę, że trzeba formalnie przegłosować dokonanie tych zmian. Nie? Czyli głosujemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#MikołajKozakiewicz">W takim razie przypominam, że zgodnie z art. 31 i 79 regulaminu, Sejm wybiera osoby wchodzące w skład Trybunału Stanu bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Wybór odbywa się łącznie, chyba, że Sejm postanowi inaczej. Proponuję łączne głosowanie przedstawionych kandydatów, całej listy, wraz z proponowanymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-510.3" who="#MikołajKozakiewicz">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WojciechSolarewicz">Proszę o głosowanie indywidualne na każdego kandydata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#MikołajKozakiewicz">Padł wniosek przeciwny. Muszę przegłosować w takim razie ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest za tym, żeby głosować na każdego kandydata indywidualnie — proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-512.4" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-512.5" who="#MikołajKozakiewicz">Wniosek nie został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-512.6" who="#MikołajKozakiewicz">Czy jakieś inne uwagi? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-512.7" who="#MikołajKozakiewicz">Wobec tego możemy przyjąć, że moja propozycja została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-512.8" who="#MikołajKozakiewicz">Przypominam, że głosujemy przez podniesienie ręki oraz przy wykorzystaniu aparatury do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-512.9" who="#MikołajKozakiewicz">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-512.10" who="#MikołajKozakiewicz">Kto z Obywateli Posłów jest za wnioskiem w sprawie wyboru Trybunału Stanu w proponowanym składzie — zechce podnieść rękę?</u>
          <u xml:id="u-512.11" who="#MikołajKozakiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-512.12" who="#MikołajKozakiewicz">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-512.13" who="#MikołajKozakiewicz">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-512.14" who="#MikołajKozakiewicz">Głosujących za — 371, przeciw — 5, wstrzymało się — 37.</u>
          <u xml:id="u-512.15" who="#MikołajKozakiewicz">Stwierdzam, że Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — na podstawie art. 33 b ust. 3 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz art. 8 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu — dokonał wyboru Trybunału Stanu w zaproponowanym składzie, to jest ze zgłoszonymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-512.16" who="#MikołajKozakiewicz">Tym samym wykonaliśmy najtrudniejsze zadanie tej części obrad.</u>
          <u xml:id="u-512.17" who="#MikołajKozakiewicz">Jednocześnie stwierdzam, że na podstawie art. 33 b ust. 4 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przewodniczącym Trybunału Stanu jest z urzędu I Prezes Sądu Najwyższego Adam Łopatka.</u>
          <u xml:id="u-512.18" who="#MikołajKozakiewicz">Została nam jedna sprawa drobna, chociaż wiem, że budząca kontrowersje, której proponuję dla powagi Sejmu nie roztrząsać na posiedzeniu plenarnym — jest to sprawa rozmieszczenia klubów na sali posiedzeń. Wnoszę o rozpatrzenie tego dzisiaj na posiedzeniu Prezydium Sejmu i Konwentu Seniorów, gdzie będą zaproponowane i uzgodnione w węższym gronie rozwiązania, które potem Państwo, jeżeli się na nie nie zgodzicie jako kluby, możecie wnieść na obrady plenarne. Ale wydaje mi się, że powaga Sejmu jest za duża, żebyśmy mieli w całym gremium dyskutować zajmowanie miejsc na sali. Proszę zrozumieć, sprawa jest ważna, ma pewne symboliczne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-512.19" who="#MikołajKozakiewicz">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-512.20" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę sekretarza posła Romualdę Matusiak o odczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#RomualdaMatusiak">Uprzejmie informuję Obywateli Posłów, że w dniu dzisiejszym, bezpośrednio po zakończeniu obrad odbędzie się zebranie Klubu Poselskiego ZSL — w sali nr 118 im. Konstytucji 3 Maja, a także zebranie posłów rolników członków Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego — w sali nr 101 im. Ignacego Daszyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#RomualdaMatusiak">Mam także do przekazania Państwu informację, że odbędzie się zebranie Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego — w sali kolumnowej.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Solarewicz: Kiedy? Zaraz?)</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#RomualdaMatusiak">Tak. Mam w informacji, że bezpośrednio po zakończeniu obrad w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#JuliuszBraun">Poseł Juliusz Braun — Kielce. Chciałem zgłosić zapytanie w trybie art. 64 regulaminu. Ponieważ wczorajszym posiedzeniom Sejmu i Senatu towarzyszyło wydarzenie godne ubolewania, chciałbym w związku z tym zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#JuliuszBraun">Wczoraj przez cały dzień, obserwowaliśmy przed gmachem Sejmu pikietę KPN protestującą przeciwko ewentualnemu wyborowi gen. Jaruzelskiego na Prezydenta. Pikietujący zachowywali się spokojnie, nie zakłócali porządku, co odnotowało nawet dzisiejsze „Życie Warszawy”. Przez cały czas obserwowani byli przez funkcjonariuszy Milicji, pilnujących porządku w pobliżu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#JuliuszBraun">Tymczasem w nocy zostali zaatakowani przez mężczyzn w cywilu, jak słyszymy, w sposób brutalny, i przewiezieni do Dzielnicowego Urzędu Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#JuliuszBraun">Chciałem zapytać, kierując to zapytanie do Ministra Spraw Wewnętrznych, jakie były intencje osób, które zarządziły tę akcję właśnie w dniu pierwszego posiedzenia Sejmu i Senatu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#MikołajKozakiewicz">Nie wiedziałem, jaka będzie treść wystąpienia posła. Chcę stwierdzić, że w porządku dzisiejszych obrad nie mieliśmy punktu interpelacje i zapytania poselskie.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#MikołajKozakiewicz">Sądzę, że mimo to, Minister Spraw Wewnętrznych ustosunkuje się do zapytania obywatela posła. Jednak to zapytanie jest jak gdyby poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#MikołajKozakiewicz">Proszę bardzo, Czy jeszcze jakieś pytania w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#JanuszRożek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej sprawie złożona została przeze mnie i kolegów interpelacja i czekamy cierpliwie, myśląc, że otrzymamy odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#MikołajKozakiewicz">Tylko, o ile wiem, nie ma Ministra Spraw Wewnętrznych w sali. Możemy oczekiwać odpowiedzi na następnym posiedzeniu Sejmu — pytanie to zostanie przesłane.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#MikołajKozakiewicz">Na tym kończymy pierwsze posiedzenie Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#MikołajKozakiewicz">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Prac Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#MikołajKozakiewicz">O terminie następnego posiedzenia Sejmu zostaną Obywatele Posłowie powiadomieni.</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#MikołajKozakiewicz">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-517.5" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-517.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 17 min. 55)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>