text_structure.xml
17.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Otwieram posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Witam wszystkich, stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie. Czy są do niego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Proszę pana posła Rajmunda Morica o wprowadzenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselRajmundMoric">Projekt dotyczy zmiany ustawy o rencie socjalnej i problemów dotyczących zasiłku pogrzebowego. Okazuje się, że pracując nad ustawami nie potrafimy przewidzieć wszelkich możliwych sytuacji i popełniamy błędy. Tutaj jest taka sytuacja, że nie uwzględniliśmy osób, które nie mają zasiłku pogrzebowego. Na ten fakt zwrócił nam uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich oraz wyborcy. Problem dotyczy 100 osób. Zasiłek pogrzebowy jest stałym elementem systemu zabezpieczenia emerytalno-rentowego także, gdy osoba zmarła nie jest objęta tym systemem. Mam tutaj na myśli osobę niepracującą bez prawa do renty czy emerytury. Koszty jej pogrzebu są zwracane osobie, która je faktycznie poniosła o ile był to członek najbliższej rodziny, który jest objęty ubezpieczeniem. Okazuje się, że są osoby, którym ten zasiłek nie przysługuje. Nie jest to wielka grupa, około 100 osób w skali jednego roku. Tym osobom nie można zapewnić godnego pogrzebu, ponieważ nie ma środków na pokrycie kosztów. W efekcie jest to pokrywane z oszczędności dalszej rodziny, sąsiadów lub z budżetu samorządu lokalnego.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PoselRajmundMoric">Na to zwrócił nam uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich. Celem proponowanych przepisów jest zapewnienie osobom pobierającym rentę socjalną swoistego zabezpieczenia pogrzebowego na zasadach identycznych jak dla osób objętych systemem ubezpieczenia społecznego. Tak więc w praktyce, o ile osoba pokrywająca koszty pogrzebu osoby otrzymującej rentę socjalną nie będzie miała samodzielnie prawa do zasiłku pogrzebowego otrzyma taki zasiłek na podstawie proponowanych przepisów.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PoselRajmundMoric">Jak już mówiłem ustaliliśmy, iż problem ten dotyczy około 100 osób, a koszt projektowanego rozwiązania wynosi około 500 tys. zł w skali roku. Uważamy, iż to rozwiązanie będzie miało poważny i pozytywny wydźwięk społeczny. Projekt nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Stanowisko Ministra Pracy i Polityki Społecznej jest pozytywne oraz potwierdza, iż tę grupę należy objąć tym zasiłkiem. Jest również stanowisko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który ma pewne wątpliwości, co do poszczególnych przepisów.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PoselRajmundMoric">Sądzę, iż rola parlamentarzystów jest wyszukiwanie nisz w prawie. Jedną z nich jest sprawa zasiłku pogrzebowego dla osób, które posiadają rentę socjalną. Wnoszę o przyjęcie tego projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Proszę, aby rząd wyraził swoja opinię na temat projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WicedyrektorDepartamentuPomocyiIntegracjiSpolecznejMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejAnnaPrekurat">W chwili obecnej nie ma jeszcze oficjalnego stanowiska rządu, ponieważ kancelaria zwróciła się z tym do nas w piątek, kiedy wpłynęło do nas pismo. Natomiast Komisja dysponuje już stanowiskiem Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Zostało ono przekazane Komisji na piśmie.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WicedyrektorDepartamentuPomocyiIntegracjiSpolecznejMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejAnnaPrekurat">Stanowisko nasze jest pozytywne i podtrzymujemy to, co zostało zawarte w piśmie styczniowym. Przypomnę, iż świadczenie w postaci renty socjalnej jest świadczeniem dla osób niepełnosprawnych od dzieciństwa bądź urodzenia lub, których niepełnosprawność powstała w okresie nauki w szkole podstawowej, średniej i wyższej. Zdarzają się również przypadki powstania niepełnosprawności podczas studiów doktoranckich. W poprzednim stanie prawnym przed wejściem w życie ustawy o rencie socjalnej świadczenie to było wypłacane jako renta socjalna z ośrodka pomocy społecznej i należało do systemu pomocy społecznej. Biorąc pod uwagę definicję „pomocy społecznej”, to niezbyt pasowało do tego systemu, ponieważ jest to świadczenie obligatoryjne i jedynym warunkiem wypłaty jest to, że w odpowiednim okresie powstała niepełnosprawność skutkująca niezdolnością do pracy. Z tego też względu w 2003 r. to świadczenie zostało przeniesione do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i w tej chwili niezdolność do pracy orzekana jest przez lekarza.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#WicedyrektorDepartamentuPomocyiIntegracjiSpolecznejMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejAnnaPrekurat">Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgłosił uwagi do projektu. My je popieramy. Prawdopodobnie będzie korekta do stanowiska ZUS związana z odmiennością, która istnieje w systemie emerytalno-rentowym Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Przypominam, że na następnym posiedzeniu będziemy merytorycznie pracować nad ustawą, dlatego też proszę o wskazanie tylko najważniejszych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WicedyrektorDepartamentuSwiadczenEmerytalnoRentowychZakladuUbezpieczenSpolecznychHalinaWolinska">Istotnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgłaszał uwagi i zostały one dołączone do projektu ustawy. Chodziło nam o to, że w systemach realizowanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji jest zbieg prawa do renty rodzinnej i renty socjalnej. Jeżeli ktoś pobiera takie świadczenie, to zasiłek pogrzebowy przysługuje z tytułu uprawnienia do renty rodzinnej. Tak samo jest w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Naszym zdaniem nie ma tutaj konieczności regulowania tej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#WicedyrektorDepartamentuSwiadczenEmerytalnoRentowychZakladuUbezpieczenSpolecznychHalinaWolinska">Jak się okazuje to do naszej opinii nie dołączyliśmy sytuacji KRUS, ponieważ tam jest jeszcze inne uregulowanie. Tutaj, jeżeli jest zbieg prawa do zasiłków na podstawie ustawy rolnej, to wtedy wypłata jest dokonywana na podstawie przepisów odrębnych. W tym przypadku art. 1 ust. 1 i 2 należałoby zweryfikować pod kątem potrzeb Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Chciałbym prosić o dokładne wyjaśnienie. Jakie są przypadki, w których ten zasiłek obecnie nie jest wypłacany? Jakie są przesłanki do pozbawienia tego świadczenia osób pobierających rentę socjalną?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselRajmundMoric">Przypadki te są rzadkie, ale mają miejsce. Chodzi tutaj o osoby pełnoletnie całkowicie niezdolne do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed ukończeniem 18 roku życia, w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej przed ukończeniem 25 roku życia.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Nie o to pytałem. Kiedy osoby bliskie są pozbawione zasiłku pogrzebowego?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselRajmundMoric">Jeżeli osoby bliskie są ubezpieczone, to nie są pozbawione tego zasiłku. Chodzi nam tutaj o osoby, które nie są bliskie, czyli sąsiedzi, znajomi lub urząd gminy. Mamy tutaj na myśli przypadki, w których zmarły nie był ubezpieczony oraz nieubezpieczona jest osoba pokrywająca koszt pochówku. Tutaj powstaje luka prawna. Są to rzadkie przypadki.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WicedyrektordepartamentuZUSHalinaWolinska">Chciałam uzupełnić wypowiedź pana posła Rajmunda Morica. Jest taka zasada, że zasiłek pogrzebowy przysługuje po śmierci emeryta, rencisty, członka jego rodziny albo po ubezpieczonym lub członku jego rodziny. Jeżeli osoba pobierająca rentę socjalną jest osobą samotną nie mającą rodziny lub jego ojciec lub matka nie jest ubezpieczony, to po jej śmierci nie ma wypłaty zasiłku pogrzebowego, ponieważ przepisy o rencie socjalnej nie przewidują możliwości wypłaty takiego zasiłku. Nie mogę powiedzieć, jaka jest liczba tych osób. Pan poseł Rajmund Moric mówił o 100 osobach. Sprawdzałam liczbę osób pobierających rentę socjalną od 2004 r. Tych osób rocznie ubywa od 1000 do 2000. Różnie się to kształtuje. Nie mogę powiedzieć czy suma wskazana przez posła Rajmunda Morica jest prawidłowa, ponieważ nie posiadamy takich danych.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WicedyrektorBiuraSwiadczenKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAlicjaLejkKepka">Pozostaje pewna kwestia. Ze względu na specyficzny przepis ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (art. 35 o zasiłku pogrzebowym), prawa do tego zasiłku po członku rodziny osoby mającej prawo do renty socjalnej nie otrzyma nawet ubezpieczony rolnik, domownik i emeryt-rencista. Jest tak, dlatego że przepis mówi, iż zasiłek pogrzebowy po członku rodziny może być przyznany, jeżeli ten członek rodziny pozostawał na utrzymaniu ubezpieczonego lub emeryta i rencisty oraz dodatkowo spełniał warunki do otrzymywania renty rodzinnej. W sytuacji, kiedy dana osoba ma ustalone prawo do renty socjalnej nie można uznać, że ta osoba pozostawała na utrzymaniu emeryta, rencisty bądź ubezpieczonego. Jest to odmienne aniżeli w systemie pracowniczym, ponieważ tutaj przysługiwałby zasiłek pogrzebowy, natomiast w systemie rolnym zasiłek pogrzebowy nie może być przyznany.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselJacekKrupa">Czy ja dobrze zrozumiałem, że w świetle nowych okoliczności wycofujecie swoje zastrzeżenie dotyczące wycofania niektórych przepisów w art. 12 i art. 14 ust. 2?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#WicedyrektordepartamentuZUSHalinaWolinska">Z punktu widzenia KRUS należałoby wycofać naszą uwagę, natomiast jest ona aktualna w odniesieniu do innych systemów. Najprawdopodobniej trzeba się z tego wycofać, ponieważ jeżeli wprowadzimy inny przepis aniżeli proponowany w projekcie, to po śmierci osoby pobierającej świadczenie z KRUS mającej jednocześnie uprawnienia do renty rodzinnej i socjalnej, nie byłoby podstaw do wypłaty zasiłku pogrzebowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WicedyrektorKRUSAlicjaLejkKepka">Chciałabym uzupełnić wypowiedź pani Haliny Wolińskiej. Nie jest tak do końca jak mówiła moja przedmówczyni, ponieważ przepis ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników dotyczący zasiłku pogrzebowego mówi, iż „ w razie zbiegu prawa do zasiłku pogrzebowego na podstawie ustawy z prawem do zasiłku pogrzebowego na podstawie odrębnych przepisów przyznaje się zasiłek pogrzebowy na podstawie tych odrębnych przepisów”. A więc osoba, która miałaby ustalone prawo do renty rodzinnej i do renty socjalnej to nie dostałaby prawa do zasiłku pogrzebowego. Przepraszam bardzo pomyliłam się, to pani Halina Wolińska miała rację.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Apeluję do obu instytucji, abyście wypracowali wspólne stanowisko na następne posiedzenie Komisji, aby nie było już dyskusji o charakterze polemizującym.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Rozumiem, że potrzebna będzie autopoprawka wnioskodawców, co do samego tytułu ustawy oraz co do jej kształtu. To jest poselski projekt, a więc wnioskodawcy powinni wystąpić z taką inicjatywą.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselRajmundMoric">Podczas dyskusji nikt nie podważył faktu, że ci, którzy mają rentę socjalną powinni mieć prawo do zasiłku pogrzebowego. Rodzą się pewne wątpliwości dotyczące ZUS i KRUS. W tej sytuacji mogę się zobowiązać, że na następne posiedzenie przygotuję takie rozwiązanie, które uwzględni ten problem.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselRajmundMoric">Proponuję, abyśmy zakończyli pierwsze czytanie, a projekt rozpatrzymy na następnym posiedzeniu Komisji, ponieważ wtedy przygotuję autopoprawkę oraz jednolity uzgodniony tekst ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">W tym kierunku zmierzamy.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselEugeniuszWycislo">Chciałbym prosić, aby wnioskodawcy doprecyzowali liczbę tych przypadków oraz podali źródła informacji, a także, kto i w jakiej wysokości pokrywa obecnie koszty związane z pochówkiem osób pobierających rentę socjalną. Prosimy o udokumentowanie źródeł informacji.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PoselEugeniuszWycislo">Aktualne przepisy ustalają, że jeżeli nie ma, kto zapłacić za pogrzeb, to robią to samorządy. Czy samorządy kiedykolwiek protestowały w tym zakresie? Zagłębiłem się pismo Rzecznika Praw Obywatelskich, ale nie mogę się doczytać na czyją prośbę wprowadzono tę zmianę.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#EkspertKomisjiKrzysztofPater">W mojej ocenie nie ma technicznych możliwości sprawdzenia, jaka jest skala tego zjawiska. To nie samorządy są głównym źródłem finansowania pogrzebów. Jeżeli umiera osoba bez prawa do zasiłku pogrzebowego, to naturalnym ruchem jest to, że finansuje to rodzina, znajomi lub sąsiedzi, a także księża. To nie jest tak, że ktoś prowadzi ewidencje takich przypadków. W samorządach możemy poszukać ewidencji kosztów finansowania osób bezdomnych oraz tych, do których nikt się nie przyznaje. Pragnę zwrócić uwagę, że w uzasadnieniu wskazano, iż jest to szacunkowa liczba osób. Należy wziąć pod uwagę, że w wielu przypadkach dane osoby są powiązane w układach rodzinnych tym systemem ubezpieczeń</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#EkspertKomisjiKrzysztofPater">społecznych i rzadko, kiedy zdarzy się taka sytuacja, w której nie ma wypłaty zasiłku pogrzebowego. Jednak takie dane trudno jest odnaleźć. Ministerstwo ma dużo większy aparat organizacyjny, a jednak nie umie dokładnie odpowiedzieć, jaka jest skala tego zjawiska, ponieważ nikt o to nie pyta. Dalsza rodzina bądź sąsiedzi przyjmują, że pochówek znajomego i sąsiada jest elementem kultury i przyzwoitości.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Czy Biuro Legislacyjne chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#LegislatorRadoslawRadoslawski">Rzadko, kiedy zgłaszamy uwagi na etapie pierwszego czytania. Wtedy, kiedy Komisja przejdzie do procedowania, to pozwolimy sobie zgłosić uwagi o charakterze techniczno-legislacyjnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselJacekKrupa">W uzasadnieniu wnioskodawcy wskazują, iż ta propozycja nie pociąga zmian w innych przepisach. Chciałbym się dowiedzieć czy na pewno tak jest. Rozumiem, że jeżeli wypłaca się zasiłek pogrzebowy, to podstawowym dokumentem jest akt zgonu. Czy obcej osobie urząd stanu cywilnego wyda ten akt? Na jakiej podstawie taka osoba będzie mogła ubiegać się o zasiłek pogrzebowy? Jakie potrzebne są jej dokumenty? Czy nie ma przeszkód natury formalno-prawnej do realizacji i wypłaty tego zasiłku? Czy są tutaj odpowiednie przepisy wykonawcze?</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">To są bardzo ważne pytania. Proszę o przygotowanie odpowiedzi na nasze następne posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Zakończyliśmy pierwsze czytanie. Jednocześnie stwierdzam, że nie zgłoszono wniosku o wysłuchanie publiczne.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawDuda">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>