text_structure.xml 517 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Oleksy oraz wicemarszałkowie Donald Tusk, Kazimierz Michał Ujazdowski i Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Dorotę Arciszewską-Mielewczyk i pana posła Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Marek Wikiński.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Komunikatów nie ma.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Komisja Nadzwyczajna przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Po uzyskaniu opinii Konwentu podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tego projektu ustawy, który rozpatrzymy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji, który został doręczony w druku nr 3455.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku o punkt dotyczący tej sprawy, który rozpatrzymy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym i poselskich projektach ustaw o:</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">1) zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">2) zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Jerzego Polaczka oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">W związku z tym, że w dyskusji zgłoszono do przedłożonego projektu poprawki, Sejm ponownie skierował ten projekt do komisji w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało państwu doręczone w druku nr 3391-A.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Polaczka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#GlosZSali">(Jerzego.)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszalek">A, przepraszam pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie połączonych Komisji Infrastruktury, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a także o poselskich projektach ustaw o zmianie tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">W drugim czytaniu zgłoszono 11 poprawek, z czego 10 połączone komisje proponują Wysokiej Izbie odrzucić, a jedną przyjąć. Omówię teraz krótko treść proponowanych poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">Poprawki 1. i 2. dotyczą określenia zakresu dotacji celowych na dofinansowanie określonych zadań gmin związanych z ich polityką mieszkaniową oraz zasady postępowania przy udzielaniu tychże dotacji.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">Poprawka 3. dotyczy sytuacji, w której w przypadku zbiegu możliwości skorzystania przez najemcę z obniżki czynszu z prawem do dodatku mieszkaniowego najemcy przysługiwałoby uprawnienie do jednego ze świadczeń zgodnie z jego wyborem. Chcę przypomnieć, iż możliwość skorzystania z obniżek czynszu przez najemcę jest nowym rozwiązaniem zawartym w tejże nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">W poprawkach 4. i 11. wnioskodawcy proponują skreślić w art. 8a ust. 7 pkt 3, który stanowi, że przepisów ustawy ograniczających wysokość podwyżek czynszu oraz dodatkowe warunki, jakie musi spełnić właściciel w tej procedurze, nie stosuje się do podwyżek w stosunkach najmu lokali niewchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem lokali wynajmowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">Poprawka 5. dotyczy podwyższania czynszu tak, aby nie mogło to być dokonywane częściej niż co 12 miesięcy, a jeżeli jego roczny poziom przekracza 3% wartości odtworzeniowej lokalu, to podwyżka nie może być wyższa niż 20% dotychczasowych opłat, ale w okresie trzech lat. Dodatkowo w uzasadnionych przypadkach podwyżka czynszu może być większa niż owe 20% w okresie trzyletnim, lecz nie większa niż 10%, pod warunkiem spełnienia przez właściciela określonych procedur w relacji właściciel-najemca.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">W 6. poprawce proponuje się, aby w określonych sytuacjach lokator mógł zawrzeć z przedsiębiorstwem dostarczającym ciepło, energię elektryczną, gaz odpowiednią umowę i aby mógł z tymże przedsiębiorstwem rozliczać się indywidualnie.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">W poprawkach 7., 8. i 9. proponuje się, aby także w wyroku ustalającym nieistnienie tytułu prawnego do lokalu sąd orzekał o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiegoż uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PoselSprawozdawcaJerzyPolaczek">W ostatniej poprawce, którą Wysokiej Izbie chcę przedstawić, w poprawce 10., proponuje się skreślić przepis stanowiący, że gmina może wynajmować lokale od innych osób, właścicieli i podnajmować je osobom, których dochód jest niski, tylko wtedy, gdy umowa ta jest zawarta na okres nie krótszy niż trzy lata. Chodzi o skreślenie tego zastrzeżenia, iż gmina może stosować tę procedurę wynajmowania i później podnajmowania tym osobom na czas nie krótszy niż trzy lata. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3391, przedstawiając jednocześnie wnioski mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">Wnioski mniejszości od 1. do 8. oraz poprawki od 1. do 10. zgłoszono do art. 1 projektu ustawy, zawierającego zmiany do ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszalek">W 1. wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują, aby w art. 1 skreślić zmianę 2. dotyczącą art. 3 ustawy nowelizowanej, określającą lokale, co do których nie stosuje się przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszalek">Konsekwencją tego wniosku byłyby zmiany zawarte w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszalek">Głosowało 415 posłów. Za oddano 27 głosów, przeciw - 388, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 1. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszalek">W poprawce 1. wnioskodawcy przez dodanie zmiany po zmianie 2. proponują, aby w art. 4 skreślić ust. 4 stanowiący, że gminy mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszalek">W poprawce 2. wnioskodawcy przez dodanie zmiany po zmianie 2. proponują, aby w ustawie dodać art. 4a określający zakres dotacji celowych na dofinansowanie określonych zadań gmin oraz zasady postępowania przy ich udzielaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek 1. i 2.?</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszalek">Głosowało 422 posłów. Za oddano 104 głosy, przeciw - 318, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki 1. i 2.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#Marszalek">W 2. wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują, aby po zmianie 3. dodać zmianę dotyczącą art. 5 ustawy, stanowiącą o zawieraniu umowy o odpłatne używanie lokalu, z wyjątkiem lokalu socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będą zmiany zawarte w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszalek">Głosowało 421 posłów. Za wnioskiem oddano 100 głosów, przeciw - 320, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 2. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszalek">W poprawce 3. do zmiany 6. wnioskodawcy proponują, aby w art. 7 ustawy dodać ust. 12 stanowiący, że w przypadku zbiegu uprawnień do obniżki czynszu z prawem do dodatku mieszkaniowego najemcy przysługuje uprawnienie do jednego ze świadczeń zgodnie z jego wyborem.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszalek">Głosowało 423 posłów. Za oddano 164 głosy, przeciw - 259, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszalek">W 4. poprawce do zmiany 8. wnioskodawcy proponują, aby w dodawanym w ustawie nowelizowanej art. 8a w ust. 7 skreślić pkt 3 stanowiący, że przepisy ust. 1-6 nie stosuje się do podwyżek czynszu w stosunkach najmu lokali niewchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem lokali wynajmowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszalek">Z poprawką tą łączy się poprawka 11.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszalek">Głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek, a ich przyjęcie spowodowałoby bezprzedmiotowość 5. poprawki oraz wniosków mniejszości 3. i 4.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#Marszalek">Przystępujemy do...</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#PoselJolantaBanach">(Pytanie do pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJolantaBanach">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselJolantaBanach">Wysoka Izbo! To jest ważna poprawka. Mam pytanie do pana ministra. Ta poprawka Socjaldemokracji powoduje, że rządowe propozycje zahamowania wzrostu czynszów będą stosowane wobec wszystkich lokatorów i wszystkich właścicieli. Ale to oznacza również, że rząd podtrzymuje wątpliwe konstytucyjnie rozwiązania. Chciałabym zapytać: Dlaczego rząd różnicuje ochronę lokatorów przed wygórowanymi czynszami, a tym samym uprzywilejowuje właścicieli prywatnych? Jedni będą mogli podwyższać czynsz w sposób nieograniczony, innym zakłada się cugle. Jak to się ma, panie ministrze, do art. 76 konstytucji, który zobowiązuje władze publiczne do ochrony najemców przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi? Zakres tej ochrony określa ustawa. Proszę mi powiedzieć, który konkretny przepis w tym sprawozdaniu zawiera ochronę wszystkich najemców przed nieuczciwymi praktykami rządowymi. Chciałabym też zapytać pana posła sprawozdawcę, czy bez przyjęcia tej poprawki możliwa będzie sytuacja, w której właściciel doprowadzi do wypowiedzenia najmu, a nową umowę podpisze już na takich warunkach, że czynsz i jego podwyżki nie będą w żaden sposób kontrolowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselLukaszAbgarowicz">Mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, czy jeżeli nie uchwalimy tej poprawki, to będą objęci ochroną lokatorzy, którzy mają zawarte umowy przed wejściem w życie ustawy, nad którą głosujemy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselJolantaBanach">(Dokładnie tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszalek">Nie ma innych pytań?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszalek">Bardzo proszę pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszalek">Odpowiada pan minister Andrzej Bratkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBratkowski">Wysoka Izbo! Rząd podtrzymuje wcześniejsze stanowisko. Na pytanie pana posła Abgarowicza muszę odpowiedzieć pozytywnie: Tak, są objęte ochroną umowy wcześniej zawarte. Natomiast proponowałbym, żeby dyskusję o charakterze konstytucyjnym przeprowadzić na inną okoliczność, jako że zdania uczonych w tej mierze są podzielone, a sprawa była przez nas konsultowana również z rzecznikiem praw obywatelskich i wszystko wskazuje, że tego typu rozstrzygnięcie ma cechy racjonalne i prawidłowe z punktu widzenia prawa. Nie jestem w stanie dyskutować na temat interpretacji konstytucji przy tej okazji, jako że sięgnęlibyśmy do dalekiej historii i przyszłości, której nie jesteśmy w stanie ogarnąć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJerzyPolaczek">Panie marszałku, przede wszystkim ta poprawka jest jedną z istotniejszych, które są przedłożone przez posłów jako wnioski mniejszości zgłoszone w trakcie pracy połączonych komisji i złożone w drugim czytaniu. Pani poseł Banach zadała pytanie następujące: Czy właściciel może wypowiedzieć umowę lokatorowi w prywatnym zasobie mieszkaniowym i zawrzeć ją na innych warunkach? Oczywiście teoretycznie jest to możliwe, natomiast przyjęcie tej poprawki skutkuje przede wszystkim tym, iż w przypadku skreślenia tegoż pkt 3 w art. 8a ust. 7 będą jednakowo chronieni lokatorzy, którzy zajmują lokale w publicznym zasobie mieszkaniowym i w prywatnym zasobie mieszkaniowym oraz będą stosowane jednolite reguły wobec nowych umów najmu, jakie będą zawierane w roku przyszłym i następnym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek: 4. i 11.?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszalek">Głosowało 425 posłów. Za poprawkami oddano 108 głosów, przeciwko - 313, wstrzymały się 4 osoby.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki: 4. i 11.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Marszalek">W 5. poprawce do zmiany 9. dotyczącej art. 9 wnioskodawcy proponują, aby ust. 1 stanowił m.in., że podwyższanie czynszu lub innych opłat za używanie lokalu nie może być dokonywane częściej niż co 12 miesięcy, a jeżeli ich roczny poziom przekracza 3% wartości odtworzeniowej lokalu, to podwyżka nie może być wyższa niż 20% dotychczasowych opłat za używanie lokalu liczonych bez opłat niezależnych od właściciela w okresie 3 kolejnych lat, oraz aby dodać ust. od 1a do 1c stanowiące, że w uzasadnionych przypadkach podwyższenie opłat może być większe niż określone w ust. 1, z tym że nie może przekroczyć 10% czynszu albo opłat za używanie lokalu ustalonych zgodnie z ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#Marszalek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wniosków mniejszości: 3. i 4. oraz zmiany 8. w art. 1 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Marszalek">Pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę przedstawić Wysokiej Izbie, korzystając z tego, że jest to poprawka dotycząca zasad podwyższania czynszu - są jeszcze inne wnioski mniejszości, jest sprawozdanie - warianty, jakie są zawarte i w sprawozdaniu rządowym, i w propozycjach poselskich. Generalnie w sprawozdaniu przyjęto rozwiązanie, iż właściciel może podwyższyć lokatorowi czynsz dotychczasowy w trybie uproszczonym nie więcej niż o 10%. Jeśli stawka czynszowa przekracza 3% wartości odtworzeniowej lokalu, wówczas, podwyższając czynsz powyżej 10% - ale nie ma oczywiście górnego limitu podwyżki w sprawozdaniu - na żądanie lokatora musi przedstawić kalkulację oraz wskazać przyczynę tej podwyżki. Chcę podkreślić również, iż te zasady nie obowiązują w prywatnym zasobie mieszkaniowym w stosunku do umów, które będą zawierane, począwszy od przyszłego roku. Ta propozycja dotyczy wariantu, według którego podwyżka jest możliwa, ale nie częściej niż co 12 miesięcy i nie większa niż 20% w ciągu 3 kolejnych lat. Następne wnioski mniejszości, 3. i 4., ujmują to w inny sposób. Zgodnie z wnioskiem mniejszości 3. podwyżka nie może być większa niż 10%, jeśli stawka czynszowa przekracza 3% wartości odtworzeniowej, a według 4. wniosku mniejszości nie może być większa niż 20% w ciągu kolejnych 3 lat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 5. poprawki wraz z konsekwencją?</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#Marszalek">Głosowało 425 posłów. Za oddano 81 głosów, przeciw - 344, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 5. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#Marszalek">W 3. wniosku mniejszości do zmiany 9. wnioskodawcy proponują, aby ust. 1 stanowił m.in., że podwyżka nie może być większa niż 10% dotychczasowych opłat, jeżeli ich roczny poziom przekracza lub po podwyżce miałby przekroczyć 3% wartości odtworzeniowej lokalu, oraz aby ust. 2 stanowił m.in., że lokator obowiązany jest opłacać określone podwyższone opłaty tylko w wysokości niezbędnej do pokrycia przez właściciela kosztów określonych dostaw.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#Marszalek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość 4. wniosku mniejszości oraz zmiany 8. w art. 1 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości wraz z konsekwencją?</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#Marszalek">Głosowało 424 posłów. Za wnioskiem oddano 155 głosów, przeciw - 268, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#Marszalek">W 4. wniosku mniejszości do zmiany 9. wnioskodawca proponuje, aby ust. 1 stanowił m.in., że podwyższanie czynszu lub innych opłat za używanie lokalu nie może być dokonywane częściej niż co 12 miesięcy, a jeżeli ich roczny poziom przekracza 3% wartości odtworzeniowej lokalu, to podwyżka nie może być wyższa niż 20% dotychczasowych opłat za używanie lokalu liczonych bez opłat niezależnych od właściciela w okresie 3 kolejnych lat.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 4. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#Marszalek">Głosowało 427 posłów. Za oddano 158 głosów, przeciw - 269, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 4. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#Marszalek">W 6. poprawce wnioskodawcy przez dodanie po zmianie 9. nowej zmiany proponują, aby w ustawie dodać art. 9b stanowiący m.in., że w określonych przypadkach na żądanie lokatora przedsiębiorstwo może wypowiedzieć w odpowiedniej części lub w całości umowę z właścicielem oraz zawrzeć odpowiednią umowę z lokatorem na określone dostawy.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.26" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-14.27" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-14.28" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.29" who="#Marszalek">Głosowało 427 posłów. Za oddano 112 głosów, przeciw - 315, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.30" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 6. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-14.31" who="#Marszalek">W 5. wniosku mniejszości wnioskodawcy przez dodanie lit. f w zmianie 11. proponują, aby w art. 11 dodać ust. 12 stanowiący o skuteczności wypowiedzenia stosunku prawnego na podstawie ust. 5 lokatorowi, który przed dniem otrzymania wypowiedzenia ukończył 75 lat.</u>
          <u xml:id="u-14.32" who="#Marszalek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość wniosków mniejszości 6. lit. a i b oraz 10.</u>
          <u xml:id="u-14.33" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJolantaBanach">Panie marszałku, bardzo pana przepraszam, z pewną tremą, ale muszę zwrócić uwagę panu marszałkowi, iż pan marszałek wadliwie, a nawet mało delikatnie wyjaśnił sens tej poprawki, ponieważ pan marszałek powiedział o skuteczności wypowiedzenia najmu 75-latkom. Chodzi o brak skuteczności wypowiedzenia najmu, ponieważ skuteczne to wypowiedzenie będzie z naturalnych przyczyn demograficznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszalek">Powtórzę: dodanie ust. 12 stanowiącego o nieskuteczności wypowiedzenia stosunku prawnego na podstawie ust. 5 lokatorowi, który przed dniem otrzymania wypowiedzenia ukończył 75 lat.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 5. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#Marszalek">Głosowało 427 posłów. Za wnioskiem oddano 99 głosów, przeciw - 326, 2 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 5. wniosek.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#Marszalek">W 6. wniosku mniejszości do zmiany 11. wnioskodawca proponuje, aby w art. 11 ustawy nowelizowanej skreślić ust. 5 i 6, w ust. 7 skreślić przepis stanowiący, że wypowiedzenie stosunku prawnego pod rygorem nieważności powinno obowiązywać osobę mającą zamieszkać w lokalu właściciela, a w ust. 10 dodać przepis stanowiący, że właściciel może wytoczyć powództwo o rozwiązanie stosunku prawnego i nakazanie przez sąd opróżnienia lokalu, gdy z powodu braku możliwości wystarczającego zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych zamierza zamieszkać w należącym do niego lokalu.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#Marszalek">W 10. zaś wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby w projekcie ustawy dodać art. 3a stanowiący o uprawnieniu do lokalu socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#Marszalek">Głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosków mniejszości: 6. i 10.?</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#Marszalek">Głosowało 427 posłów. Za oddano 135 głosów, przeciw - 292, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wnioski mniejszości: 6. i 10.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#Marszalek">W poprawkach: 7., 8. i 9. wnioskodawcy proponują m.in., aby także w wyroku ustalającym nieistnienie tytułu prawnego do lokalu sąd orzekał o uprawieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#Marszalek">Głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek: 7., 8. i 9?</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#Marszalek">Głosowało 426 posłów. Za wnioskiem oddano 111 głosów, przeciw - 315, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki: 7., 8. i 9.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#Marszalek">W 7. wniosku mniejszości do zmiany 13. wnioskodawcy proponują m.in., aby ust. 7 w art. 14 ustawy stanowił m.in., że uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego nie przysługuje osobom, wobec których sąd nakazał opróżnienie lokalu, a które zajmują lokal bez tytułu prawnego w wyniku samowolnego zajęcia tego lokalu.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będą zmiany zawarte w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#Marszalek">Kto z państwa za przyjęciem 7. wniosku mniejszości wraz z konsekwencją?</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#Marszalek">Głosowało 427 posłów. Za wnioskiem oddano 123 głosy, przeciw - 264, wstrzymało się 40 osób.</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 7. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#Marszalek">W 8. wniosku mniejszości do zmiany 15. wnioskodawcy proponują, aby ust. 1 w art. 20 stanowił m.in., że gmina tworzy zasób mieszkaniowy obejmujący lokale zamienne i socjalne w celu zaspokajania potrzeb lokalowych jej mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 8. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#Marszalek">Głosowało 426 posłów. Za oddano 69 głosów, przeciw - 357, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.40" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 8. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-16.41" who="#Marszalek">W 10. poprawce do zmiany 15. lit. b wnioskodawcy proponują, aby w art. 20 ust. 2a ustawy nowelizowanej skreślić przepis stanowiący, że gmina może wynajmować lokale od innych właścicieli i podnajmować je osobom, których gospodarstwa domowe osiągają niski dochód, jeżeli umowa najmu jest zawarta na okres krótszy niż 3 lata.</u>
          <u xml:id="u-16.42" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.43" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan poseł Czechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja uważam, że tu zaszła jakaś pomyłka, ponieważ w tym artykule chodziło o to, że gmina powinna czy może, jak tam jest w ustawie, wynajmować mieszkanie, a poprawka brzmiała, że gmina jest zobowiązana wynajmować mieszkanie socjalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">Pan minister Pater. A nie, pan minister nie szedł na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#Marszalek">Głosowało 426 posłów. Za poprawką oddano 380 głosów, przeciw - 46, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 10. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#Marszalek">W 9. wniosku mniejszości do art. 3 projektu ustawy wnioskodawca proponuje, aby w art. 30 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego przepisu ust. 4 nie stosować do najemcy oraz skreślić ust. 3, 5 i 6.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będą zmiany zawarte w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 9. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#Marszalek">Głosowało 428 posłów. Za oddano 143 głosy, przeciw - 279, 6 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 9. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#Marszalek">10. wniosek mniejszości i 11. poprawkę już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu zaproponowanym przez Komisję Infrastruktury, Komisję Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.21" who="#Marszalek">Głosowało 424 posłów. Za ustawą oddano 323 głosy, nikt nie był przeciw, 101 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-18.22" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-18.23" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2766, 3219 i 3219-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-18.24" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W czasie trzeciego czytania do rządowego projektu ustawy zgłoszono jeden wniosek - wniosek dotyczy odrzucenia całości projektu ustawy - oraz cztery poprawki.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszTomaszewski">Komisja Nadzwyczajna rozpatrzyła wniosek i poprawki w dniu 4 listopada, dodatkowe sprawozdanie zawarte jest w druku nr 3219-A. Jeśli chodzi o to sprawozdanie, komisja wnosi do Wysokiej Izby o odrzucenie wniosku dotyczącego odrzucenia projektu ustawy, przyjęcie poprawki nr 4 i odrzucenie poprawek: 1., 2. i 3. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3219, przedstawia wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#Marszalek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#Marszalek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#Marszalek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#Marszalek">Głosowało 426 posłów. Za wnioskiem oddano 148 głosów, przeciw - 277, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#Marszalek">Wszystkie poprawki zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#Marszalek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują utrzymanie w mocy art. 10 stanowiący m.in. o możliwości przedłużenia okresu pobierania zasiłku - po upływie okresu zasiłkowego - w przypadku gdy dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#Marszalek">W 2. poprawce do art. 11 ust. 2 polegającej na dodaniu nowego punktu wnioskodawcy proponują, aby zasiłek chorobowy wynosił 100% podstawy wymiaru również w przypadku, gdy niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy trwa nieprzerwanie ponad 90 dni, począwszy od 91 dnia tej niezdolności lub niemożności.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#Marszalek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#Marszalek">Konsekwencją ich przyjęcia byłoby skreślenie lit. b w art. 1 zmiana 4. oraz zmiany 1 w art. 2 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#Marszalek">Pani poseł Banach, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJolantaBanach">Panie Marszałku! Ja bardzo proszę o rozdzielne potraktowanie tych dwóch poprawek, ponieważ wówczas wycofam poprawkę 1. Poprawka 1. jest konsumowana przez poprawkę 4. Po drugim czytaniu doszło w tej sprawie do uzgodnień między rządem a Wysoką Komisją. Tak że jeśli to będzie głosowanie rozłączne, to wycofuję poprawkę 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Zgoda. Możemy głosować rozłącznie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszalek">W związku z tym rozumiem, że pani wycofuje poprawkę 1.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszalek">I głosujemy nad poprawką 2. do art. 11 ust. 2 polegającą na dodaniu nowego punktu.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#Marszalek">Wnioskodawcy proponują, by zasiłek chorobowy - powtórzę - wynosił 100% podstawy wymiaru również w przypadku, gdy niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy trwa nieprzerwanie ponad 90 dni, począwszy od 91 dnia tej niezdolności lub niemożności.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#Marszalek">Głosowało 424 osoby. Za poprawką oddano 201 głosów, przeciw - 223, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#Marszalek">W 3. poprawce do art. 11 ust. 2 polegającej na dodaniu nowego punktu wnioskodawcy proponują, aby zasiłek chorobowy wynosił 100% podstawy wymiaru również w przypadku, gdy niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#Marszalek">Głosowało 423 posłów. Za oddano 170 głosów, przeciw - 252, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił 3. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#Marszalek">W 4. poprawce do art. 19 ust. 1 wnioskodawcy proponują, aby świadczenie rehabilitacyjne wynosiło 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych 3 miesięcy, 75% tej podstawy za pozostały okres, a jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży - 100% tej podstawy.</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.20" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-22.21" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-22.22" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.23" who="#Marszalek">Głosowało 425 posłów. Za poprawką oddano 421 głosów, przeciw - 3, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-22.24" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm przyjął 4. poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-22.25" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-22.26" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.27" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-22.28" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.29" who="#Marszalek">Głosowało 427 posłów. Za ustawą oddano 303 głosy, przeciw - 121, 3 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-22.30" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-22.31" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2789, 2789-A, 3242 i 3242-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-22.32" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Chrzanowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselSprawozdawcaKazimierzChrzanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselSprawozdawcaKazimierzChrzanowski">Komisja po wnikliwym rozpatrzeniu zarówno wniosku, jak i poprawek rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie wszystkich poprawek, których jest 11. Również rekomendujemy odrzucenie wniosku o odrzucenie ustawy w całości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3242.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszalek">Jednocześnie komisja przedstawia wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości, wnioski mniejszości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszalek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszalek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu w całości.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#Marszalek">Głosowało 419 posłów. Za odrzuceniem ustawy w całości głosowało 209 posłów, przeciw - 207, 3 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek o odrzucenie projektu ustawy w trzecim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (druki nr 2790, 3301 i 3301-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji posła Wiesława Kaczmarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselSprawozdawcaWieslawKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem w imieniu Komisji Nadzwyczajnej przedstawić dodatkowe sprawozdanie z drugiego czytania ustawy. Zostało ono zamieszczone w druku nr 3301-A. Komisja Nadzwyczajna spotkała się na swoim posiedzeniu 17 listopada i rozpatrzyła 9 zgłoszonych poprawek. Przy czym te poprawki trzeba podzielić na dwie grupy. Jedna grupa to poprawki zgłoszone przez Radę Ministrów, dotyczące zweryfikowania stanowiska odnośnie do artykułu, który likwidował 4 fundusze Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. I właściwie jest to dzisiaj poprawką utrzymującą te fundusze z zapisami dotyczącymi korekty księgowej, sposobu postępowania...</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Proszę o zachowanie ciszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselSprawozdawcaWieslawKaczmarek">Natomiast pięć poprawek pozostałych - poprawki 2., 3., 4., 5. i 6. - to poprawki odnoszące się do istoty sporu w związku z tą ustawą, czyli zasad wyznaczania podstawy do wyliczenia stawki na tzw. ZUS dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą. Chciałem zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że w przypadku tych czterech poprawek - przy czym nie wiem, czy pan marszałek dysponuje korektą - autorzy poprawki 2. proszą o łączne głosowanie z poprawką 6. Natomiast cztery poprawki są poprawkami praktycznie, można powiedzieć, wzajemnie się wykluczającymi. To znaczy przyjęcie jednej poprawki spowoduje, że nie będzie głosowania nad pozostałymi poprawkami. Komisja, odnosząc się do tych poprawek, w stosunku do poprawki zgłoszonej przez Radę Ministrów, czyli poprawek 1., 7., 8. i 9., wyraziła opinię pozytywną, w stosunku do pozostałych czterech poprawek, inaczej konstruujących system liczenia składki na ZUS przez przedsiębiorców, zajęła negatywne stanowisko. Również chciałem poinformować, że autorzy wycofali jeden wniosek mniejszości. W miejsce tego wniosku mniejszości jest 2. poprawka. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#GlosZSali">(Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#Marszalek">Proszę, pan poseł Chlebowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do rządu. W tak trudnej sytuacji na rynku pracy, kiedy prawie dla 3 milionów Polaków nie ma pracy, rząd chce drastycznie podnieść składkę dla przedsiębiorców, zwłaszcza tych małych i średnich przedsiębiorców, których dochody wynoszą zaledwie kilka czy kilkanaście tysięcy złotych. Rząd uzasadnia tę propozycję, twierdząc, że przedsiębiorców stać na taką składkę. Pragnę bardzo wyraźnie podkreślić, że dochód takiego małego rzemieślnika to nie to samo...</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PoselZbigniewChlebowski">zaraz będzie pytanie... to nie to samo, co zarobki. Znaczną część tego dochodu taki mały, prosty rzemieślnik musi bowiem przeznaczać na inwestycje. Pytam więc pana ministra: Czy ten pomysł podnoszenia składki dla małych i średnich przedsiębiorców wynika z faktu, że rząd zaplanował w projekcie budżetu na 2005 r. wpływy z tego tytułu sięgające prawie 2 mld zł i że ten pomysł ma czysto fiskalny charakter? Czy prawdą jest, że w Polsce rocznie prawie 2 mln osób rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej i podniesienie tej składki będzie absolutną barierą w przypadku zakładania i tworzenia firm? I na koniec chciałbym spytać: Czy rząd wie, ilu przedsiębiorców będzie zmuszonych zlikwidować swoje firmy i o ile, niestety, wzrośnie bezrobocie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszalek">Pan poseł Szejnfeld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselAdamStanislawSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana premiera. Około miesiąca temu Komisja Gospodarki rozpatrywała propozycję podnoszenia składek na ubezpieczenia społeczne. Komisja stwierdziła w sposób absolutny, że dalsze zwiększanie kosztów działalności gospodarczej w Polsce godzi nie tylko w interes przedsiębiorców, ale także w interes społeczny, ponieważ godzi także w interes pracowników. Komisja stwierdziła, że podnoszenie kosztów działalności gospodarczej - a podnoszenie składek na ubezpieczenia społeczne jest zwiększeniem kosztów działalności gospodarczej - będzie powodowało likwidację najsłabszych firm, przenoszenie działalności gospodarczej innych firm do szarej bądź nawet czarnej strefy, a przede wszystkim przenoszenie do szarej strefy także zatrudnienia, co godzi właśnie w interes społeczny. Do dzisiaj Komisja Gospodarki nie dostała żadnej odpowiedzi na ten temat od rządu, do którego skierowała swoją opinię. Chciałbym dowiedzieć się, dlaczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#Marszalek">Pan poseł Lisak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Od 1 października bieżącego roku weszły w życie przepisy, które powodują, że osoby dotychczas ubezpieczone w KRUS, a więc rolnicy prowadzący drobną działalność gospodarczą, zmuszone są do ˝przechodzenia˝ do ubezpieczenia w ZUS, które - jak wiadomo - jest dużo bardziej kosztowne. Ten zapis, który jest obecnie obowiązującym prawem, zacznie skutkować od stycznia 2005 r. i będzie oznaczał, że bez mała 150 tys. drobnych rolników prowadzących działalność gospodarczą przynoszącą niewielkie dochody będzie musiało tak naprawdę tę działalność zlikwidować. Chciałem spytać pana ministra: Czy jeżeli uchwalimy tę ustawę, to ten niekorzystny stan zostanie zlikwidowany, natomiast jeżeli ją odrzucimy, to będzie to oznaczało, że wyrok na te bez mała 150 tys. osób prowadzących działalność gospodarczą na wsi zostanie wydany i utrzymany? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#Marszalek">Pan poseł Orkisz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W świetle wypowiedzi pana posła Chlebowskiego mam pytania do rządu. Czy w momencie, kiedy zostanie uchwalona ustawa nowelizująca ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ci przedsiębiorcy, których dochód jest w granicach 2,5 tys. zł, nie będą płacili większej składki? Czy w przypadku początkujących przedsiębiorców została zaproponowana zmniejszona składka? Czy w ten sposób rząd, proponując to rozwiązanie, stwarza niejako szansę powstania nowych miejsc pracy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#Marszalek">Pan poseł Kłopotek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeżeli mnie pamięć nie myli, a mam dobrą...</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#GlosZSali">(Myli, myli.)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselEugeniuszKlopotek">...to zarówno w swoim pierwszym, jak i w drugim exposé pan premier Belka wyraźnie stwierdził, że jednym z priorytetów tego rządu jest obrona, danie szansy małym i średnim polskim przedsiębiorstwom i przedsiębiorcom. W związku z tym pytam: Jak propozycje tej ustawy wpisują się w ten priorytet? Czy jest on jeszcze zachowany, czy już go po prostu nie ma?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#Marszalek">Pan poseł Szczepańczyk. Kasprzak, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyłączenie rolników prowadzących działalność gospodarczą z KRUS następuje już od 1 października br. Polskie Stronnictwo Ludowe złożyło odpowiedni projekt ustawy, który ma wyeliminować ten błąd, bo rząd oczywiście stwierdził, że popełniono błąd w trakcie prac nad zmianą ustawy o ubezpieczeniu rolników. Mam pytanie do pana marszałka: W jakim terminie możemy się spodziewać - bo ten projekt został już zgłoszony dłuższy czas temu...</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#GlosZSali">(Sześć miesięcy.)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...rozpoczęcia prac nad tym projektem? Natomiast to, co zostało tutaj powiedziane, że przyjmując dzisiejszą ustawę, uchronimy się od tego, uważam, że jest nieprawdą. W związku z tym mam pytanie do pana ministra i prosiłbym o wyjaśnienie tych spraw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#Marszalek">Pan poseł Bachalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselDariuszJacekBachalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie rozumiem jednej rzeczy. Gdyby pan mógł mi odpowiedzieć, byłbym bardzo wdzięczny. Po co państwo obniżaliście podatek dochodowy przedsiębiorcom jakiś czas temu, żeby teraz te same pieniądze, bo to są te same pieniądze z punktu widzenia przedsiębiorcy, zabrać w postaci składki na ZUS? Proszę mi to wyjaśnić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#Marszalek">Pan poseł Andrzej Lepper.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#Marszalek">Pan poseł Andrzej Lepper ma głos.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselAndrzejLepper">Spokojnie, pomalutku, przywitamy się na trybunie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselAndrzejLepper">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja w tej samej kwestii, w której zabrał głos poprzednik, ale troszeczkę szerzej. Nie tak dawno rząd mówił, że trzeba pomagać przedsiębiorcom, że trzeba obniżyć stawkę CIT - obniżono ten podatek do 19% - że przedsiębiorcy będą tworzyć nowe miejsca pracy. Teraz rząd chce przedsiębiorcom podnieść stawkę ZUS. Wychodzi z tego jasno, czego nie dopowiedziano, że rząd chce nadal wspomagać tych, którzy płacą niższą stawkę podatku dochodowego, to znaczy, chce wspomagać prezesów banków, innych, a przedsiębiorcom, którzy będą tworzyć nowe miejsca pracy, chce podnieść koszty. Absolutnie niech rząd wytłumaczy to, ile w tym jest hipokryzji ze strony rządu, że mówi, iż będzie rozwijać małą, średnią przedsiębiorczość, a z drugiej strony nakłada koszty wyższe.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselAndrzejLepper">I sprawa podatku płaconego przez rolników ZUS, przechodzenia rolników z KRUS do ZUS, tych, którzy prowadzą małą przedsiębiorczość, bo bardzo małą przeważnie prowadzą. To jest nie do przyjęcia. Czy rząd przewiduje w najbliższym czasie zmianę ustawy tak, aby od stycznia najpóźniej ci ludzie mogli być ubezpieczeni nadal w KRUS? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#Marszalek">Pan poseł Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Moje pytanie jest uściślające, ponieważ poseł Bachalski powiedział, jak to jest. W tamtym roku, obniżając podatek, dawaliśmy przedsiębiorcom, a dzisiaj odbieramy, wskazując słusznie na porównywalność kwot. Pan przewodniczący Lepper powiedział szerzej, ja odniosę się do tego głębiej.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#GlosZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#PoselTadeuszCymanski">To jest ważne, żebyśmy wiedzieli, o co chodzi. To prawda, tylko moje pytanie jest takie: komu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszalek">Panie pośle, to nie jest debata. Proszę zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselJolantaBanach">(A niech mówi, niech mówi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Pytanie: Kto skorzystał, jakie firmy skorzystały w ubiegłym roku z obniżki stawki PIT, na tym zmniejszeniu, a jakie obecnie stracą na podniesieniu? Mówię o PIT dla osób prowadzących działalność, bo są pewne dane, są fakty. Mówmy o faktach. Kto skorzystał wtedy i co z tego wynikło - a nic nie wynikło - a kto zapłaci teraz? To jest bowiem obraz tego, że to nie jest ta sama grupa. Daruje się i pomaga bardzo bogatym, i premiuje ich, a uderza się w małych i średnich.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#GlosZSali">(To jest pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselTadeuszCymanski">To jest pytanie.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#Marszalek">Pan poseł Wrzodak.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselZygmuntWrzodak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselZygmuntWrzodak">Panie Ministrze! Wielu małych przedsiębiorców i małych przedsiębiorców średniej klasy zatrudniło się w ramach tak zwanego samozatrudnienia, przechodząc ze stawki ZUS na 560 zł. Teraz, według tej ustawy, rząd podniesie im nawet trzykrotnie składkę na ZUS. Jeżeli nastąpi trzykrotne podniesienie składki na ZUS, to czy tym przedsiębiorcom wzrosną emerytury lub renty trzykrotnie? To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselZygmuntWrzodak">Drugie pytanie. Dlaczego rząd nie dba, aby przy wpływie do budżetu z tak zwanej waszej prywatyzacji nie następował ujemny bilans w przychodach? W przypadku PKO BP na samej niskiej wycenie akcji budżet państwa stracił około miliarda złotych. Dlaczego rząd nie dba o to, żeby nastąpiły wpływy do budżetu państwa? A nie, że państwo staje się państwem fiskalnym.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#GlosZSali">(Tak jest, brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#Marszalek">Pan poseł Samborski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselLeszekSamborski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Podwyższanie składek na ZUS spowoduje to, że mali przedsiębiorcy będą po prostu upadać, będą się wycofywać do szarej strefy. Panie ministrze, jak długo rząd będzie jeszcze unicestwiał emerytów? To spowoduje bowiem, że nie będzie pieniędzy na emerytury. Panie ministrze, pan kiedyś też będzie emerytem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#Marszalek">I pan poseł Zawisza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselArturZawisza">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselArturZawisza">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wedle wyliczeń, jakie prowadzimy w Prawie i Sprawiedliwości...</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#GlosZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PoselArturZawisza">...łączny narzut na płace netto, jaki, globalnie rzecz biorąc, mamy w Polsce, wynosi 85%, a więc każda płaca netto obciążona jest 85-procentową składką i obciążeniami podatkowymi. To powoduje, że praca w Polsce stała się towarem luksusowym, dostępnym tylko dla nielicznych. W związku z tym stawiam pytanie: O ile wzrosłyby łączne obciążenia płacy netto w Polsce, gdyby wprowadzone były rządowe propozycje? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#Marszalek">Pan poseł Kuropatwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do rządu: Czy przyjęcie tej ustawy da szansę tym rolnikom, którzy prowadzili działalność gospodarczą, płacili składki na KRUS, dzisiaj tej działalności się wyrzekli po tym, jak musieli przejść na płacenie składek ZUS, a mimo to z ZUS otrzymują pozwy do sądu z czteroletnim wyprzedzeniem - czteroletnim, od 2000 r. - i muszą składkę na rzecz ZUS zapłacić od 2000 r. dlatego, że nie mieli półrocznej przerwy w swojej działalności? Czy przyjęcie tej ustawy umożliwi to, że ci rolnicy nie będą dostawali pozwów z ZUS? Tacy rolnicy przychodzą do mnie do biura i takie pozwy już mają. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#Marszalek">Jako ostatni pan poseł Kotlinowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselMarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PoselMarekKotlinowski">Panie Premierze! Mam następujące pytanie: Czy nie mamy takiej oto sytuacji: wzrasta fiskalizm dla małych i średnich polskich przedsiębiorców, jednocześnie obniżamy PIT dla dużych instytucji finansowych, miały powstać miejsca pracy, nie powstały miejsca pracy, pieniądze są generowane w tych instytucjach finansowych, a budżet państwa szuka oszczędności w kieszeniach małych i średnich polskich przedsiębiorców? Jest pewna dychotomia i niespójność tej polityki. Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#Marszalek">Jednak jako ostatni pan marszałek Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselMarekBorowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselMarekBorowski">Mam pytanie do pana wicepremiera Hausnera jako odpowiedzialnego za kwestie gospodarcze w rządzie. Otóż pierwszym wnioskiem jest wniosek o odrzucenie tej ustawy w całości. Socjaldemokracja zgłosiła poprawkę, która znacznie łagodzi tę skalę, inaczej rozkłada obciążenia, przenosi je w kierunku wyższych dochodów, a wprowadza także radykalną obniżkę stawki dla rozpoczynających działalność w ciągu dwudziestu czterech pierwszych miesięcy. Mówiąc szczerze, od tego, czy rząd gotów jest poprzeć tę poprawkę, zależy nasze głosowanie nad tą ustawą. Chciałbym się dowiedzieć, panie premierze, czy rząd gotów jest poprzeć tę poprawkę, przed głosowaniem nad odrzuceniem tej ustawy w całości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, stawianie pytań zaczyna się zamieniać w debatę, na dodatek treść pytań się powtarza, dlatego zapowiedziałem jako ostatniego pana marszałka Borowskiego.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#Marszalek">Proszę pana posła Kaczmarka, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselWieslawKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Poprosiłem o głos, chociaż nie było pytań do posła sprawozdawcy, ponieważ jestem zdruzgotany pytaniami. Chciałbym powiedzieć do paru posłów, którzy zadawali pytania, że mam nieodparte wrażenie, iż państwo nie przeczytali sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselWieslawKaczmarek"> Mówię również do pana posła Andrzeja Leppera, ponieważ gdyby pan poseł zechciał przeczytać art. 2 i art. 4 tej ustawy, o ile dobrze pamiętam numerację, to nie byłoby pana pytania. Właśnie ta ustawa powoduje, że jeżeli ją uchwalimy, to zniknie problem wszystkich rolników, którzy prowadzą działalność gospodarczą, panie pośle, tak to nazwę, przyzagrodową, na zasadzie sklepu, czegokolwiek, i będą oni mogli dalej być w systemie KRUS, a nie będą musieli być w systemie ZUS. Kiedyś popełniliśmy w tym przypadku ewidentny błąd. Ta ustawa ten problem rozwiązuje, mało tego, chyba ten wniosek został złożony, o ile dobrze pamiętam, przez pana posła Czechowskiego, z pana klubu. A zatem stawianie dzisiaj pytania, czy ta ustawa rozwiązuje ten problem, jest po prostu nie na miejscu. To zostało rozstrzygnięte.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PoselWieslawKaczmarek">Chciałbym również dość stanowczo niestety zaprotestować przeciw wypowiedziom pana posła Chlebowskiego, ponieważ mówienie dzisiaj w tym stanie rzeczy i przy tych przepisach prawnych, które są tu proponowane, że podnosimy ZUS małym i średnim przedsiębiorstwo, jest wprowadzeniem Wysokiej Izby i opinii publicznej w błąd.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PoselWieslawKaczmarek"> Pan poseł Chlebowski jako wiceprzewodniczący tej komisji powinien o tym wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#PoselWieslawKaczmarek">W czasie drugiego czytania próbowałem Wysokiej Izbie powiedzieć, że jakkolwiek byśmy nie patrzyli na problem ZUS dla przedsiębiorców, który jest problemem, jak rozumiem, wywołującym emocje, musimy wyjść z sytuacji, że 99,8% tychże przedsiębiorców - ja nie chcę oceniać, czy to jest fakt naganny, czy nie - wybiera tak zwaną opcję minimalnego wyliczania bazy do składki na ZUS, czyli deklaruje, że ich dochody właściwie kwalifikują się, by skorzystać z przepisu, że bazą do wyliczania składki na ZUS jest 60% przeciętnego wynagrodzenia. Pozostałe 0,2% wszystkich przedsiębiorców ma odwagę zadeklarować swoje, jak rozumiem, rzeczywiste wyższe dochody i od nich wyliczać ZUS. Nie wiem, czy państwo posłowie, którzy tak ostro torpedujecie ten pomysł i ten projekt, uważacie, że ten stan faktyczny, który dzisiaj ma miejsce, jest stanem prawidłowym, czy jest stanem lekko patologicznym.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#PoselWieslawKaczmarek">Dlatego w tej ustawie zaproponowane zostało rozwiązanie systemowe, które próbuje to powiązać, wydawało się, w sposób racjonalny, chociaż nie znajdowało to akceptacji środowisk przedsiębiorców. Byłoby bowiem pewnie dziwne, żeby pojawiło się zjawisko pewnej solidarności, że należy po prostu przyjąć na siebie obciążenia wyższe, bo to, co mamy dzisiaj, nie do końca jest sensowne, nie użyję może słowa ˝uczciwe˝, ale chyba byłbym blisko, gdybym to powiedział.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PoselWieslawKaczmarek">W tej regulacji i w różnych mutacjach we wnioskach mniejszości stan, którego dość twardo się trzymamy, jest następujący. W stosunku do praktycznie 60% przedsiębiorców, a więc tych, którzy najmniej zarabiają, nie zmieniamy nic, a nawet w jednym z wniosków mniejszości, chyba Socjaldemokracji, jest zastosowana stawka 50% przeciętnego wynagrodzenia. Mało tego, jest tam nawet jedna z poprawek adresowana do osób, którym zależy na uruchomieniu działalności. Proszę spojrzeć na poprawkę 6. Jeżeli deklaracje nie są puste, to ta poprawka mówi, że jeśli ktoś podejmuje nową działalność, to przez 24 miesiące będzie wyliczał swoje obciążenia na rzecz ZUS od bazy nie wyższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. A więc nawet w poprawkach jest taka propozycja. Proszę Wysoką Izbę i posłów, którzy krytykują to rozwiązanie, mówiąc, że torpeduje ono przedsiębiorczość, żeby mi na podstawie tej poprawki udowodnić, iż to jest torpedowanie rozpoczynania działalności gospodarczej, kiedy proponuje się przez 24 miesiące bazę 30% przeciętnego wynagrodzenia. To jest maksymalna baza. Po prostu nie da się powiedzieć, że to jest rozwiązanie negatywne.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#PoselWieslawKaczmarek">Tak więc to, co jest niewątpliwie prawdą w tej regulacji, to jest jedna rzecz: że dla trzydziestu paru procent przedsiębiorców, którzy mają wyższe dochody, proponujemy w sposób progresywny powiązać niestety wielkość obciążenia ZUS z ich przychodami. I nic więcej. W stosunku do 60% proponujemy w tym zakresie zerowe zmiany, więc nadużyciem jest mówienie o wszystkich małych i średnich przedsiębiorstwach, bo właśnie małym i średnim przedsiębiorstwom nie proponujemy, proponujemy niestety tym dużym przedsiębiorcom uzależnić ich obciążenie na ZUS od ich rocznych przychodów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselAndrzejLepper">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#Marszalek">Nie, panie pośle, nie podejmujemy polemiki.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#Marszalek">Proszę ministra Krzysztofa Patera.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#PoselAndrzejLepper">(Panie marszałku, w ramach sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#Marszalek">Nie ma sprostowań. Były postawione pytania i...</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#PoselAndrzejLepper">(Użyto mojego nazwiska, więc ja mam prawo sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselAndrzejLepper">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselAndrzejLepper">Wysoka Izbo! Pan poseł Kaczmarek posunął się całkowicie za daleko. Pana dzisiejsza wypowiedź została może podyktowana tym, że źle pan mnie zrozumiał, bo ja chcę panu przypomnieć, że za tym, żeby rolnicy przechodzili do ZUS, to pan głosował i pana cała opcja, cała lewa strona, a dzisiaj chcecie to naprawić. Niech pan tylko nie mówi, że pomagając nielicznym, szkodzicie większości, bo zyskają na tej poprawce nieliczni rolnicy. Niech pan powie prawdę, czy wszyscy rolnicy, którzy oprócz tego, że są rolnikami, prowadzą tę małą i średnią działalność, przejdą znowu do KRUS. Nie, otóż nie i niech pan nie mówi, że wszyscy przejdą. Tak więc proszę nie mówić, że ja nie czytałem ustawy, bo czytaliśmy ją bardzo dokładnie, wnikliwie, i że ja dzisiaj również nie wiem, jaka jest sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PoselAndrzejLepper">Chciałbym zadać pytanie, czy SdPl jest jeszcze w koalicji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#Marszalek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselAndrzejLepper">...czy już nie jest w koalicji, bo uzasadnia pan swoje głosowanie, motywując to tym, że będzie głosował tak, jak chce rząd, jeżeli rząd przyjmie poprawkę. To wy jeszcze jesteście w koalicji, czy już nie jesteście w koalicji? Bo ostatnie głosowanie pokazało, że popieracie ten rząd w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#Marszalek">Panie pośle, pora pytań minęła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselAndrzejLepper">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan minister Krzysztof Pater.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Wiesław Kaczmarek przedstawił szereg merytorycznych informacji zawartych w sprawozdaniu. Ja chcę odnieść się do kilku wątków, które dominowały w pytaniach i które nie zostały do końca przedstawione przez pana posła Karczmarka, a były adresowane bardziej do rządu.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Pierwsza sprawa. I sprawozdanie komisji, i zgłoszona w drugim czytaniu poprawka mają na celu stworzenie realnych możliwości zaktywizowania osób bezrobotnych, osób, które nie mają źródeł utrzymania, w podejmowaniu działalności gospodarczej. Różnica jest na poziomie 10-11 tys. zł w skali dwóch lat, różnica obciążeń finansowych pomiędzy stanem obecnym czy stanem, jaki będzie istniał, jeżeli ta ustawa zostanie odrzucona, a stanem, jaki może istnieć, jeżeli ta ustawa zostanie przyjęta. Jeżeli ta ustawa zostanie przyjęta, to w zależności od tego, czy zostanie przyjęta zgłoszona w drugim czytaniu poprawka, czy sprawozdanie komisji, różnica około 10-11 tys. zł będzie realną zachętą finansową dla każdej osoby, która podejmie działalność gospodarczą, czyli o tyle mniej może zapłacić składek na ubezpieczenie społeczne w przeciągu dwóch lat prowadzenia działalności. To jest bardzo poważne zmniejszenie ryzyka biznesowego, to jest także realne zwiększenie możliwości kredytowych czy możliwości przeznaczenia tych środków na cele inwestycyjne. Jeżeli ta ustawa nie zostanie przyjęta, to oczywiście ta zachęta nie będzie istniała i dalej każda osoba podejmująca działalność gospodarczą od pierwszego dnia będzie płaciła składki w wysokości takiej jak obecnie, a więc od podstawy wymiaru wynoszącej 60% przeciętnego wynagrodzenia, czyli kwotę powyżej 500 zł.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Pan poseł Kaczmarek się przejęzyczył. Jeśli chodzi o tę zachętę, to podstawa wymiaru schodziłaby z 60% przeciętnego wynagrodzenia na 50% lub 30% minimalnego wynagrodzenia. Przypomnę, że minimalne wynagrodzenie wynosi 824 zł, przeciętne to ponad 2 tysiące zł. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Druga sprawa, która się przewijała, to kwestia, kogo w ogóle dotyczy ta ustawa. Spójrzmy w związku z tym na liczby, na kwoty zawarte w sprawozdaniu komisji oraz na kwoty, które są zawarte w poprawkach zgłoszonych do art. 18. Jak są ustawione te progi? W sprawozdaniu komisji w części poprawek jest dochód roczny 26 620 zł. Co to oznacza? Że nikt, kto ma dochód - przypomnę: dochód, a więc przychód minus koszty, minus zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne - niższy niż 26 620 zł, nie zapłaciłby ani złotówki więcej niż obecnie. Ale pozostałe dwie poprawki podnoszą ten próg. Oczywiście różnice są co do wysokości schodków. Kolejne poprawki zatrzymują się na poziomie 30 tys. zł i wreszcie 37 024 zł.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Kwota 37 024 zł to granica pierwszego progu podatkowego i akurat w tym zakresie mamy jasne, obiektywne dane opublikowane kilka miesięcy temu. Spójrzmy, jak wygląda struktura podatników w Polsce. Są to oficjalne dane Ministerstwa Finansów. W drugim progu podatkowym jest 4,11% podatników, w trzecim - 1,16%, a 94,73% podatników jest w pierwszym progu podatkowym. A więc absolutnie w każdej konfiguracji, przy każdym progu, o którym tutaj mówiłem, jest niezasadne twierdzenie, że rozwiązanie to dotyczy drobnych, biednych przedsiębiorców. W konsekwencji oczywiście trudno mi sobie wyobrazić, że jeżeli ktoś ma dochód roczny przekraczający nawet kwotę 26 620 zł, to w wyniku minimalnego wzrostu składki na ubezpieczenie społeczne zlikwiduje działalność i pójdzie po krótkookresowy kilkusetzłotowy zasiłek. To naprawdę nie jest realne.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Pan poseł Zawisza pytał o sprawę płac. Panie pośle, my tu nie mówimy o płacy. Ta ustawa nie przewiduje jakiegokolwiek zwiększania kosztów płacy. Koszty wynagradzania pracowników pozostają bez zmian. Ta ustawa dotyczy wyłącznie kwestii samozatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Teraz pytanie najważniejsze. Dlaczego to robimy? Ano dlatego, żeby ta najbogatsza część samozatrudnionych w przyszłości nie żyła na garnuszku także tych, którzy mi wypominają, że też będę emerytem. Także będę emerytem i chciałbym, żeby wszyscy obecni na tej sali, w przyszłości, otrzymując stosunkowo niewielką emeryturę, nie musieli jeszcze poprzez system podatkowy finansować tych, którym się nie chciało teraz odkładać więcej na swoją emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Pytanie pana posła Wrzodaka. Oczywiście nowy system emerytalny jest oparty na jasnej regule: ile wpłacił ubezpieczony, tyle będzie miał emerytury. Czyli ten mechanizm: trzy razy więcej wpłaci, trzy razy więcej będzie miał, jest absolutnie zgodny i w pełni prawdziwy w nowym systemie emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Teraz sprawa rolników. Można oczywiście czekać. Można czekać na różne inicjatywy, ale życie idzie do przodu. Jeśli chodzi o to, co się zdarzyło 1 października, nie chcę tutaj wchodzić w uwarunkowania historyczne; na roboczo możemy sobie wyjaśniać na podstawie stenogramów z posiedzeń komisji, kto do czego w którym momencie się przyczynił. Jest faktem, że Sejm uchwalił rozwiązanie prawne, które spowodowało, że rolnicy prowadzący działalność gospodarczą, drobną działalność - co to jest drobna, zostało wtedy w sposób bezdyskusyjny przez Sejm określone - mogą pozostać w KRUS wyłącznie wtedy, jeżeli jakiś czas temu skorzystali z przywileju, który państwo dało podatnikom, czyli rozliczają się kartą lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Jeżeli z tego przywileju podatkowego nie skorzystali, czyli zdecydowali się na rozliczanie na zasadach ogólnych, to choćby mieli stratę w tej działalności, choćby 10 zł w skali rocznej uzyskali, to ze względu na to, że nie skorzystali z tego przywileju, od 1 października wypadli z KRUS. My możemy opierać się wyłącznie na szacunkach co do skali tego zjawiska, ale mogę z czystym sumieniem powiedzieć, że jest to co najmniej kilkadziesiąt tysięcy osób, które - przy założeniu, o którym mówił pan poseł Lepper, a więc ze świadomością, że tylko część z tych osób, czyli osób prowadzących drobną działalność, a nie krezusów, także tych, którzy sobie kupili jakiś czas temu kilka hektarów i de facto pozorują, że są rolnikami - prowadzą rzeczywiście drobną działalność (np. zbieranie mleka, drobną działalność wspomagającą rolnictwo), wobec których po przyjęciu tej ustawy niejako z mocą wsteczną te wszystkie negatywne skutki zostałyby odwrócone.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">To jest realny stan, który przynosi ta ustawa dzięki poprawkom, jakie zostały wprowadzone w trakcie prac sejmowych. Przypomnę, że ponad 40 tys. osób w wyniku tych zmian zaprzestało prowadzenia działalności gospodarczej (46 881 osób). Co to oznacza? Prawie na 100%, że są to osoby, które prowadziły drobną działalność gospodarczą. Ponad 27 tys. rolników wypadło niejako z KRUS przez to, że mają inną formę niż ta dozwolona przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Pan poseł Samborski zadaje mi te same pytania, które były zadawane przy drugim czytaniu. W związku z tym pozwolę sobie to samo odpowiedzieć: Ta ustawa nie dotyczy małych przedsiębiorców...</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Będę się już zbliżał do końca wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Proszę nie wiązać tego rozwiązania z fiskalizmem i z podatkami. Pojawiały się tu głosy, że jedną ręką rozwiązania podatkowe, a drugą ręką składki. Te składki są po to, żeby osoby, które na to stać w tej chwili, tak zapewniły sobie bezpieczeństwo socjalne, żebyście w przyszłości państwo, czyli inni podatnicy, nie musieli do nich dokładać.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#PoselTadeuszCymanski">(Nie chodzi o budżet.)</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#PoselDonaldTusk">(To jest hipokryzja.)</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Nie hipokryzja, panie pośle, bo pan doskonale wie, jak... Akurat pan poseł Cymański doskonale wie...</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#PoselTadeuszCymanski">(Ale to nie ja powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-69.17" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Aha, rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-69.18" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Jak wygląda nowy system emerytalny: Zasada jest prosta, dopłata do emerytury minimalnej, jeżeli ktoś ma tylko staż.</u>
          <u xml:id="u-69.19" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Ktoś mówił o prezesach. Tak, ta część prezesów przecież, przepraszam bardzo, jest na zasadzie samozatrudnienia, a więc oni mają zarejestrowaną działalność gospodarczą i mają mniejsze zabezpieczenie socjalne niż zdecydowana większość Polaków. Przecież ponad połowa Polaków zarabia co najmniej 82% przeciętnego wynagrodzenia. A więc i w przyszłości przyjdzie nam, ludziom dużo biedniejszym, płacić na ich emerytury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu...</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#Marszalek">Przepraszam bardzo, pan premier Hausner ma głos.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#Marszalek">Informuję państwa, że zakończyliśmy zadawanie pytań i po wystąpieniu pana premiera przystąpimy do głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiIPracyJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Wiesław Kaczmarek, poseł sprawozdawca, bardzo moim zdaniem trafnie i w zwarty sposób wykazał, dlaczego ta ustawa jest potrzebna, że jest to systemowa zmiana, która w żadnym stopniu nie jest podporządkowana celom fiskalnym. Chcę więc tylko generalnie dodać - bo chcę, żeby także mój głos tutaj zabrzmiał - że na pewno ta ustawa nie będzie szkodzić przedsiębiorczości. Po drugie, trudno mi sobie wyobrazić, że dalej będziemy się godzić na sytuację, w której pracownik zatrudniony na normalną umowę o pracę, uzyskując ten sam poziom dochodu jak samozatrudniający się przedsiębiorca, będzie płacił łącznie ze swoim pracodawcą znacznie wyższą składkę na ubezpieczenie społeczne. Jeżeli mamy w Polsce dzisiaj taki zanik stosunków pracy opartych na umowie o pracę, jeżeli mamy tendencje do uciekania w kierunku samozatrudniania, to pamiętajmy, że także z powodu tego niesprawiedliwego, niesłusznego i nieracjonalnego systemu.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiIPracyJerzyHausner">Ponadto trudno mi sobie wyobrazić zgodę na to, żebyśmy różnicowali składkę w systemie pracowniczym i w systemie rolnym, a mówili, że nie należy różnicować składki w przypadku samozatrudniających się przedsiębiorców. Większość opinii tutaj wygłaszanych przez przedstawicieli opozycji to są po prostu opinie niespójne i prosiłbym, by zwrócić uwagę na tę niespójność.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiIPracyJerzyHausner">Dostałem konkretne pytanie dotyczące zaproponowanych w toku prac parlamentarnych poprawek. Po pierwsze, chciałbym przypomnieć, że wielokrotnie w imieniu rządu podkreślałem, że rząd przyjmuje zgłaszane przez środowiska przedsiębiorców wątpliwości, czy przypadkiem nie za mocno proponujemy podnieść składki na ubezpieczenie tym przedsiębiorcom, którzy mają dochody wyższe niż przeciętne. Rozumiejąc te wątpliwości i rozumiejąc te argumenty, wielokrotnie deklarowałem, że jesteśmy zainteresowani, jesteśmy otwarci na poszukiwanie kompromisu, uważamy, że rzeczywiście należałoby złagodzić rozwiązania tej ustawy w toku prac parlamentarnych. Dlatego chcę powiedzieć, że cieszę się, iż w toku tych prac pojawiły się poprawki idące w tym kierunku. Generalnie te poprawki, które mówią o tym, że należy zmniejszyć obciążenie na składki ubezpieczenia społecznego dla tych, którzy tworzą po raz pierwszy swoją firmę - nawet o więcej, niż rząd zaproponował - rząd popiera.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiIPracyJerzyHausner">Co do poprawek, które mówią, że nie należy tych spraw w ogóle ruszać, gdy chodzi o tych, którzy mają dochody przeciętne lub niższe od przeciętnych, to wszystkie te rozwiązania rząd popiera.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiIPracyJerzyHausner">Jeżeli są poprawki, które mówią, że łagodniej należy podnosić składkę na ubezpieczenie społeczne, to rząd te poprawki także popiera. Chciałbym w związku z tym powiedzieć, że gdybym był w sytuacji umożliwiającej zaproponowanie jakiegoś rozwiązania godzącego te wszystkie racje, to dzisiaj pewnie zredagowałbym i przedstawił poprawkę, która mieściłaby się pomiędzy poprawką przypisywaną panu posłowi Kaszni, bo on ją zgłosił, a poprawką zgłoszoną przez pana posła Lisaka. Nie jestem jednak w takiej sytuacji. Za chwilę będę musiał głosować, by poprzeć obydwie te poprawki. Dlatego chcę wyraźnie to podkreślić: zwracam się do tych, którzy uważają, że ta ustawa jest słuszna i potrzebna, byśmy w ferworze walki o własne poprawki nie doprowadzili do tego, że tej ustawy ostatecznie w ogóle nie będzie. Wydaje mi się, że dzisiaj powinniśmy znaleźć rozwiązanie łączące te dwie poprawki, a gdyby okazało się, że któryś z klubów nie został w pełni usatysfakcjonowany, to deklaruję, że w toku prac parlamentarnych w Senacie znajdziemy kompromisowe rozwiązanie. Nie popełnijmy błędu polegającego na tym, że każdy z nas będzie chciał dopiąć swego, a w sumie nie osiągniemy tego, co uważamy za słuszne. W tym momencie zwracam się do tych klubów, które popierają rząd: nie róbmy tego, czego później będziemy się musieli wstydzić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3301. Przedstawia również wniosek mniejszości i poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#Marszalek">Informuję, że 2. wniosek mniejszości został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#Marszalek">W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#Marszalek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem mniejszości o odrzucenie projektu.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#Marszalek">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#Marszalek">Głosowało 426 posłów. Za wnioskiem o odrzucenie oddano 218 głosów, przeciw - 207, 1 osoba wstrzymała się.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Tadeusza Tomaszewskiego i przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#Marszalek">W związku z tym Sejm ponownie skierował projekt ustawy do komisji w celu jej rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#Marszalek">Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało państwu doręczone w druku nr 3410-A.</u>
          <u xml:id="u-72.18" who="#Marszalek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-72.19" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w czasie drugiego czytania rozpatrzyła poprawkę zgłoszoną przez Kluby Parlamentarne: PiS i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Poprawka zmierza do skreślenia ze sprawozdania z druku 3410 art. 11, który mówi o uchyleniu ustawy o świadczeniach na rzecz cywilnych ofiar wojny.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszTomaszewski">Komisja wnioskuje o odrzucenie tej poprawki. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#Marszalek">Pan poseł Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Mam pytanie do rządu. Poza sporem jest oczywiście sprawa Trybunału Konstytucyjnego. Pytanie jest natomiast takie: dlaczego w tej ustawie znalazł się zapis, który likwiduje ustawę o świadczeniach dla cywilnych ofiar wojny? Pytanie jest następujące: jakie konkretne działania i analizy zrobił rząd, żeby tę ustawę - jeżeli ma do niej krytyczny stosunek - pozostawić choćby dla grupy ociemniałych cywilnych ofiar wojny? To jest bardzo wąska i specyficzna grupa ludzi, którzy w wieku dziecięcym stracili wzrok. Dlaczego nie zachować chociażby tej granicy, co nie byłoby zrobione wielkim kosztem? Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PoselJolantaBanach">(Bo nie ma pieniędzy. W ZUS nie ma pieniędzy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#Marszalek">Pan minister Pater.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa została uchwalona kilka lat temu i jest tak napisana, że stwarza ogromne możliwości rozdawania świadczeń przez państwo w sposób, oczywiście panie pośle... Pytanie podstawowe: czy pan poseł jest w stanie odpowiedzieć, ile żyje w Polsce niewidomych będących cywilnymi ofiarami wojny, którzy nie mają żadnych świadczeń ze strony państwa. Jeżeli tak, panie pośle, to mogę powiedzieć, że jesteśmy absolutnie gotowi rozmawiać na temat przedsięwzięcia, które takim grupom pilnie zapewni świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#MinisterPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">To natomiast, że przez kilka lat od uchwalenia tej ustawy wciąż tylko przesuwano jej realizację, jest swoistą bombą zegarową, która może wybuchnąć w 2006, w 2007 r. Naprawdę deklaruję poparcie dla rozwiązania, którego koszty można bardzo precyzyjnie policzyć. Przy takich zapisach przez kilka lat nie udało się policzyć skutków finansowych, stwierdzono tylko, że one mogą być ogromne, bo zapisy są tak nieprecyzyjne, że nie wyznaczają przestrzeni. Przedstawiliśmy to rozwiązanie. Jesteśmy gotowi do rozmów, ale rozpoczęcie wdrażania ustawy w tym kształcie byłoby po prostu nieuczciwe w stosunku do dziesiątek czy tysięcy ludzi, którzy wymagają innej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#Marszalek">Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w druku nr 3410, jednocześnie przedstawia poprawkę, nad którą będziemy głosować w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#Marszalek">W jedynej poprawce wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 11 uchylający ustawę o świadczeniu dla cywilnych ofiar wojny.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#Marszalek">Głosowało 421 posłów. Za oddano 151 głosów, przeciw - 215, 55 osób wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego, w brzemieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#Marszalek">Głosowało 418 posłów. Za ustawą oddano 399 głosów, przeciw - 13, 6 osób wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejmu uchwalił ustawę o rekompensacie przysługującej w związku z odstąpieniem w roku 2002 od waloryzacji dodatku kombatanckiego.</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku przedłożonego przez Prokuratora Generalnego o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej, zatrzymanie oraz tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Pęczaka.</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Wacława Martyniuka.</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#Marszalek">Informuję, że poseł Andrzej Pęczak złożył oświadczenie o wyrażeniu zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej.</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#Marszalek">Oświadczenie to rozpatrzyła Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich, która w swojej opinii stwierdziła formalną poprawność tego oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#Marszalek">W związku z tym Sejm z uwagi na bezprzedmiotowość rekomendowanego przez komisję wniosku o wyrażenie zgody na pociągnięcie posła do odpowiedzialności karnej podejmie decyzję tylko w zakresie wniosku o wyrażeniu zgody na zatrzymanie oraz tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Pęczaka.</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#Marszalek">Przypominam, że na podstawie art. 10 ust. 7 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora Sejm wyraża zgodę na zatrzymanie lub aresztowanie posła w drodze uchwały podjętej bezwzględną większością głosów ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o wyrażenie zgody na zatrzymanie oraz tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Pęczaka za czyny określone we wniosku Prokuratora Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 października 2004 r. (sygn. akt Ap II Ds. 27/04), wniesionego za pośrednictwem Prokuratora Generalnego w dniu 27 października 2004 r. (PR IV Dsn 132/04), zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-78.27" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.28" who="#Marszalek">Głosowało 417 posłów. Ustawowa większość bezwzględna wynosi 231. Za wnioskiem oddano 397 głosłów, 3 osoby były przeciw, 17 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-78.29" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wymaganą większością głosów podjął uchwałę o wyrażeniu zgody na zatrzymanie oraz tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Pęczaka za czyny określone we wniosku Prokuratora Apelacyjnego w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-78.30" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-78.31" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-78.32" who="#Marszalek">W związku z tym Sejm skierował ponownie projekt ustawy do komisji w celu rozpatrzenia poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.33" who="#Marszalek">Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało państwu doręczone w druku nr 3426-A.</u>
          <u xml:id="u-78.34" who="#Marszalek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-78.35" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselSprawozdawcaElzbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego czytania zgłoszono poprawkę dotyczącą wykreślenia art. 2 i 4 nowelizacji. Wczoraj Komisja Infrastruktury zebrała się w tej sprawie i rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy ze sprawozdania w druku nr 3426.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#Marszalek">W dodatkowym sprawozdaniu komisja przedstawiła poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#Marszalek">W jedynej poprawce wnioskodawca proponuje skreślić art. 2 i 4 dotyczące zwolnień podatkowych w stosunku do gruntów znajdujących się w posiadaniu podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie odpowiednia zmiana w art. 7.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#Marszalek">Głosowało 415 posłów. Za poprawką oddano 150 głosów, przeciw - 265, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-80.12" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-80.13" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-80.14" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-80.15" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-80.16" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-80.17" who="#Marszalek">Głosowało 413 posłów. Za ustawą oddano 412 głosów, nikt nie był przeciw, 1 osoba się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-80.18" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-80.19" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 170 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej bezpieczeństwa przy używaniu substancji i preparatów chemicznych w pracy, przyjętej w Genewie dnia 25 czerwca 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-80.20" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania przedstawionego przez pana posła Piotra Smolanę oraz przeprowadził dyskusję, w której nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-80.21" who="#Marszalek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-80.22" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 3320.</u>
          <u xml:id="u-80.23" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-80.24" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 170 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej bezpieczeństwa przy używaniu substancji i preparatów chemicznych w pracy, przyjętej w Genewie dnia 25 czerwca 1990 r., w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 3320, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-80.25" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-80.26" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-80.27" who="#Marszalek">Głosowało 412 posłów. Za oddano 407 głosów, przeciw - 2, wstrzymały się 3 osoby.</u>
          <u xml:id="u-80.28" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Konwencji nr 170 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej bezpieczeństwa przy używaniu substancji i preparatów chemicznych w pracy, przyjętej w Genewie dnia 25 czerwca 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-80.29" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o poselskim projekcie uchwały zobowiązującej Ministerstwo Obrony Narodowej do przywrócenia stopni wojskowych i umundurowania galowo-wyjściowego Wojska Polskiego według stanu i wzorów z 1936 r.</u>
          <u xml:id="u-80.30" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Stanisława Kalinowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-80.31" who="#Marszalek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-80.32" who="#Marszalek">Pan poseł Stryjewski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem zwrócić się z kilkoma pytaniami do pana posła sprawozdawcy przed ostateczną decyzją odnośnie do uchwalenia zaproponowanego tekstu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Pierwsze pytanie, panie pośle, czy uchwała w brzmieniu zaproponowanym przez Komisję Obrony Narodowej jest w rzeczy samej odrębną uchwałą, która posłuży przeciwnikom tradycji narodowej w dalszym opóźnianiu procesu przywracania umundurowania i stopni wojskowych w Wojsku Polskim zgodnie z wzorem z roku 1936?</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie pośle, dlaczego pan w swoim expose nie przedłożył Wysokiemu Sejmowi opinii prof. Ajenkiela, który złożył taką opinię do Wysokiej Izby, a w której są takie oto m.in. sformułowania: Mundur reprezentacyjny Wojska Polskiego jest symbolem zachowania tożsamości narodowej Polaków w zakresie tradycji wojskowej. Ma to szczególne znaczenie w dobie włączania się Polski do struktur europejskich i euroatlantyckich. Wydaje się, że i z tego powodu trzeba zrezygnować z mundurów Ludowego Wojska Polskiego, nadal obowiązujących. Zostały one wprowadzone przez marszałka LWP Mariana Spychalskiego w celu, jak on uzasadniał, oderwania LWP od spuścizny szlachecko-burżuazyjnej armii wrześniowej</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali )</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski"> i dokumentowały faktycznie istnienie innego niż nawiązującego do tradycji polskiej i niepodległej państwa. Trzeba też zauważyć, że działania represyjne LWP w Poznaniu w 1956 r., na Wybrzeżu w 1970 czy interwencji w Czechosłowacji w 1968 r. nie należą do chwalebnych.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">I drugie pytanie: Czy jest prawdą w związku z tym, że obecny wzór mundurów Wojska Polskiego został narzucony w czasach stalinowskich dla sowietyzacji? Jak długo polscy żołnierze mają służyć w sowieckich mundurach? Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#Marszalek">Pan minister Zemke ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselJanuszZemke">Chciałbym zadać pytania panu posłowi sprawozdawcy, ponieważ pan poseł, formułując pytania, wydaje mi się, nie do końca zna materię rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselJanuszZemke">Otóż, panie pośle, sprawozdawco chcę zadać panu pytania, czy mundury wzoru 1936 r., które tutaj są proponowane, kiedykolwiek weszły w życie i kiedykolwiek były używane przez żołnierzy naszego wojska? W związku z tym pytanie, do czego chcecie panowie nawiązać?</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#Marszalek">Czy pan poseł sprawozdawca jest gotów odpowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselStanislawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie prac podkomisji przerzuciliśmy wiele różnych opinii i przyjęliśmy stanowisko rządu. Po wielu, wielu debatach przyjęliśmy kompromisowe rozwiązanie - takie, jakie jest zawarte w druku nr 3269. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3269.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#Marszalek">Komisja przedstawia wniosek mniejszości, nad którym będziemy głosować w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#Marszalek">We wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby Sejm podjął uchwałę w sprawie wprowadzenia stopni wojskowych w Siłach Zbrojnych RP oraz umundurowania galowo-wyjściowego w Wojskach Lądowych według stanu i wzorów z 1936 r.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#Marszalek">Komisja proponuje, aby wprowadzić umundurowanie historyczne w pododdziałach reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na podjęciu uchwały w sprawie wprowadzenia stopni wojskowych w Siłach Zbrojnych RP oraz umundurowania galowo-wyjściowego w Wojskach Lądowych według stanu i wzorów z 1936 r., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#Marszalek">Głosowało 390 posłów. Za wnioskiem oddano 60 głosów, przeciw - 313, 17 osób się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu uchwały zobowiązującej Ministerstwo Obrony Narodowej do przywrócenia stopni wojskowych i umundurowania galowo-wyjściowego Wojska Polskiego według stanu i wzorów z 1936 r., w brzmieniu proponowanym przez Komisję Obrony Narodowej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-86.15" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-86.16" who="#Marszalek">Głosowało 406 posłów. Za uchwałą oddano 366 głosów, przeciw - 13, wstrzymało się 27 osób.</u>
          <u xml:id="u-86.17" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie wprowadzenia umundurowania historycznego w pododdziałach reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-86.18" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.</u>
          <u xml:id="u-86.19" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Elżbietę Jankowską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.20" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.21" who="#Marszalek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-86.22" who="#Marszalek">Jeśli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-86.23" who="#Marszalek">Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-86.24" who="#Marszalek">W jedynej poprawce polegającej na dodaniu w art. 1 zmiany 1a dotyczącej art. 25 ustawy nowelizowanej Senat proponuje, aby w przypadku likwidacji instytucji kultury prowadzonej jako wspólna w trybie art. 21 ust. 1 pkt 2 podmioty, które ją prowadziły jako wspólną, przejmowały zobowiązania i wierzytelności na zasadach określonych w umowie o wspólnym prowadzeniu instytucji kultury.</u>
          <u xml:id="u-86.25" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-86.26" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-86.27" who="#GlosZSali">(Za odrzuceniem.)</u>
          <u xml:id="u-86.28" who="#Marszalek">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.29" who="#Marszalek">Kto jest za odrzuceniem poprawki Senatu?</u>
          <u xml:id="u-86.30" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-86.31" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-86.32" who="#Marszalek">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna wynosi 207 głosów. Za odrzuceniem oddano 3 głosy, przeciw - 410, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-86.33" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm przyjął poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-86.34" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-86.35" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Krystynę Skowrońską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.36" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.37" who="#Marszalek">Głosować będziemy zgodnie z poprzednimi zasadami.</u>
          <u xml:id="u-86.38" who="#Marszalek">W jedynej poprawce do art. 10 Senat proponuje między innymi, aby do wniosku o wsparcie finansowe inwestycji przedsiębiorca dołączał: opis nowej technologii przewidzianej do wykorzystania oraz okres jej stosowania na świecie potwierdzone w opinii niezależnego podmiotu w przypadku technologii istniejącej i stosowanej na świecie przez okres krótszy niż 5 lat, oraz oświadczenie o przestrzeganiu przepisów prawa w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
          <u xml:id="u-86.39" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-86.40" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.41" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za odrzuceniem poprawki Senatu?</u>
          <u xml:id="u-86.42" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-86.43" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-86.44" who="#Marszalek">Głosowało 419 posłów. Większość bezwzględna wynosi 210. Za odrzuceniem oddano 372 głosy, przeciw - 42, wstrzymało się 5 osób.</u>
          <u xml:id="u-86.45" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-86.46" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowych projektach ustaw o:
 1) zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych,
 2) zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego(druki nr 2500, 2696, 2696-A, 3304 i 3304-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-86.47" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę pana posła Stanisława Rydzonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselSprawozdawcaStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach na posiedzeniu w dniu 16 listopada 2004 r. rozpatrzyła jedną poprawkę zgłoszoną w trakcie drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PoselSprawozdawcaStanislawRydzon">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 3304 oraz przedstawia poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#Marszalek">W jedynej poprawce do art. 1 zawierającego zmiany do ustawy Kodeks postępowania cywilnego wnioskodawcy poprzez dodanie § 3 do art. 67 proponują między innymi, aby w sprawie o naprawienie szkody wyrządzonej przez wydanie ustawy lub rozporządzenia Rady Ministrów niezgodnych z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą, a także w sprawie o naprawienie szkody wyrządzonej przez niewydanie takiego aktu normatywnego, którego obowiązek wydania przewiduje przepis prawa, czynności procesowe za Skarb Państwa podejmował minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#Marszalek">Jej konsekwencją będą zmiany w przepisie końcowym.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-88.9" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-88.10" who="#Marszalek">Głosowało 416 posłów. Wszyscy byli za poprawką.</u>
          <u xml:id="u-88.11" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-88.12" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-88.13" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-88.14" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-88.15" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-88.16" who="#Marszalek">Głosowało 414 posłów. Wszyscy byli za.</u>
          <u xml:id="u-88.17" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-88.18" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie informacji Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce (druki nr 3061 i 3228).</u>
          <u xml:id="u-88.19" who="#Marszalek">Na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał informacji rządu przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Krzysztofa Szamałka oraz stanowiska komisji przedstawionego przez panią poseł Halinę Talagę, a także przeprowadził dyskusję, w której zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-88.20" who="#Marszalek">Przypominam, że komisja proponuje przyjąć tę informację.</u>
          <u xml:id="u-88.21" who="#Marszalek">Odrzucenie wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-88.22" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-88.23" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji Ministra Środowiska o gospodarowaniu wodami w Polsce, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-88.24" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-88.25" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-88.26" who="#Marszalek">Głosowało 413 posłów. Za wnioskiem o odrzucenie oddano 177 głosów, przeciw - 234, 2 osoby się wstrzymały.</u>
          <u xml:id="u-88.27" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosku nie przyjął, czyli przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-88.28" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie informacji rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro (druk nr 3407).</u>
          <u xml:id="u-88.29" who="#Marszalek">Na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał informacji rządu przedstawionej przez ministra finansów pana Mirosława Gronickiego, a także przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-88.30" who="#Marszalek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-88.31" who="#Marszalek">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-88.32" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-88.33" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji rządu na temat planów i perspektyw przystąpienia Polski do strefy euro, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-88.34" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-88.35" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-88.36" who="#Marszalek">Głosowało 415 posłów. Za oddano 147 głosów, przeciw - 268, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-88.37" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm nie przyjął wniosku o odrzucenie informacji, a więc przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-88.38" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 3455).</u>
          <u xml:id="u-88.39" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-88.40" who="#Marszalek">Czy ktoś z państwa pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji?</u>
          <u xml:id="u-88.41" who="#Marszalek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-88.42" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-88.43" who="#Marszalek">Kto z państwa jest za przyjęciem zmian w składach osobowych komisji sejmowych?</u>
          <u xml:id="u-88.44" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-88.45" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-88.46" who="#Marszalek">Głosowało 392 posłów. Za oddano 377 głosów, przeciw - 4, wstrzymało się 11 osób.</u>
          <u xml:id="u-88.47" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm dokonał zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-88.48" who="#Marszalek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-88.49" who="#Marszalek">Ogłaszam 5 minut przerwy, po której będziemy dalej procedować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 01 do godz. 11 min 10)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r. (druk nr 3139) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji do Spraw Kontroli Państwowej (druk nr 3240).</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu głównego inspektora pracy panią Annę Hintz.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">A posłów proszę o zachowanie ciszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r. Obszar naszej aktywności to jedna z najważniejszych płaszczyzn życia gospodarczego kształtująca losy nie tylko pojedynczych osób, ich rodzin, ale też wpływająca na szeroko rozumiane relacje społeczne. Zakres obowiązków Państwowej Inspekcji Pracy jest bardzo obszerny, obejmuje zarówno nadzorowanie przestrzegania przez pracodawców przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, jak też egzekwowanie prawa w stosunkach pracy. Coraz bardziej powszechna staje się świadomość, że skuteczna i sprawna inspekcja pracy stanowi istotną część każdego cywilizowanego państwa i stabilnej gospodarki. Tej racji podporządkowana jest nasza działalność.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Spotykamy się dzisiaj w sytuacji zupełnie innej niż przed rokiem, jesteśmy już członkiem Unii Europejskiej i chociaż dostosowaliśmy nasze prawo pracy do prawa unijnego, to jednak dzielą nas jeszcze różnice zarówno w płaszczyźnie stosunków pracy, jak i warunków, w jakich wykonywana jest praca. Wiele jeszcze musi się zmienić, by polska inspekcja pracy mogła w stopniu większym niż obecnie odstąpić od metod kontrolno-represyjnych na rzecz działalności prewencyjnej, która w większości krajów europejskich dominuje nad innymi formami działań inspektorów pracy. Ale też w tamtych krajach nie ma tak znacznych nieprawidłowości i takiego braku szacunku dla obowiązującego prawa, jak w stosunkach pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Liczby, które dziś przedstawię, ilustrują skalę i zakres zadań, jakie polska inspekcja pracy, nadzorując przestrzeganie prawa pracy, rozwiązuje na co dzień. W okresie objętym sprawozdaniem ponad 85 tys. osób uległo wypadkom przy pracy, jest to wprawdzie o 6% więcej niż w roku 2002, lecz wzrost ten wynika głównie ze zwiększenia liczby wypadków lżejszych. O 2,5% zmniejszyła się natomiast liczba osób, które wskutek wypadku przy pracy doznały ciężkich obrażeń ciała. Spadek liczby poszkodowanych w wypadkach ciężkich, ale też i śmiertelnych, odnotowano w branżach, które od lat charakteryzują się najwyższą wypadkowością - w budownictwie, rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie. Wypadki nie ominęły dzieci wiejskich, uległo im 1400 dzieci, a dwoje z nich zginęło. Do tych tragedii nigdy nie powinno dojść. Los dzieci wiejskich, tradycyjnie pomagających rodzicom w gospodarstwie, najczęściej nieświadomych zagrożeń, nie jest nam obojętny. Rolnictwo indywidualne pozostaje wprawdzie poza kompetencjami kontrolno-nadzorczymi Państwowej Inspekcji Pracy, ale od lat - głównie z uwagi na znaczną wypadkowość i zachorowalność na choroby zawodowe - prowadzimy na wsi akcje promocyjno-informacyjne. Wystosowałam m.in. apel do rolników, by większą uwagę podczas żniw poświęcali bezpieczeństwu swych dzieci. Jednocześnie upowszechnialiśmy w mediach, a także w organizacjach i instytucjach związanych ze wsią plakaty informujące o zasadach bezpieczeństwa pracy w rolnictwie, jak również wskazujące, jakich prac nie należy powierzać dzieciom. Nasi inspektorzy spotykali się z dziećmi i ich rodzicami, zwracając uwagę na największe zagrożenia i ucząc, jak ich unikać.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Rok 2003 przyniósł dalszy spadek liczby osób, które zapadły na choroby zawodowe. Nadal jedną czwartą stanowiły choroby narządu głosu, zapadają na nie głównie pracownicy edukacji; jedną piątą stanowiła pylica płuc, choroba dotykająca najczęściej górników. Choroby zakaźne lub pasożytnicze dotknęły około 13% poszkodowanych, wśród których najwięcej było leśników chorujących na boreliozę. Najniższy od 13 lat poziom osiągnął w roku ubiegłym wskaźnik zatrudnienia w warunkach zagrożenia zawodowego. To z jednej strony skutek zastosowania nowych, bezpieczniejszych technologii, z drugiej zaś efekt działań kontrolno-nadzorczych Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie i Panowie Posłowie! W roku ubiegłym inspektorzy pracy przeprowadzili ponad 100 tys. kontroli, tj. prawie o 6 tys. więcej niż rok wcześniej. Skontrolowanych zostało 68 tys. pracodawców. W niektórych zakładach odbyła się więcej niż jedna kontrola, co wynikało głównie z konieczności sprawdzenia, czy pracodawcy zrealizowali decyzje inspektorów pracy objęte procedurą egzekucji administracyjnej. Większość kontroli, bo ponad 60%, przeprowadzono w firmach zatrudniających kilka lub kilkanaście osób, ich wyniki bowiem wskazują na występowanie znacznych nieprawidłowości w dziedzinie przestrzegania prawa pracy. Co czwarty skontrolowany zakład nie prowadził w ogóle ewidencji czasu pracy bądź prowadził ją w sposób nierzetelny. W co trzecim stwierdzono nieprawidłowości w treści wydawanych pracownikom świadectw pracy, w tym brak wymaganych prawem wpisów niezbędnych do ustalania uprawnień pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wiele nieprawidłowości dotyczyło także bezpieczeństwa i higieny pracy. W połowie spośród skontrolowanych firm zatrudniających mniej niż 20 pracowników stwierdziliśmy uchybienia dotyczące badań i pomiarów czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia. Przekroczenia dopuszczalnych norm określonych dla tych czynników występowały w co czwartym zakładzie.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W wyniku wszystkich ubiegłorocznych kontroli inspektorzy pracy wydali 545 tys. decyzji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Ujawnione uchybienia dotyczyły głównie tych obszarów, w których koncentrują się najczęstsze przyczyny wypadków przy pracy. Spośród wydanych decyzji aż 19 tys. nakazywało natychmiastowe wstrzymanie prac z powodu bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników, głównie z powodu braku odpowiednich urządzeń ochronnych, wykonywania prac na wysokości bez zabezpieczenia, eksploatacji niesprawnych technicznie środków transportu i urządzeń elektroenergetycznych bez właściwej ochrony przed porażeniami. Ponad 15 tys. pracowników, w tym kobiet i młodocianych, zatrudnionych bez wymaganych kwalifikacji i uprawnień przy pracach niebezpiecznych, wzbronionych lub szkodliwych skierowanych zostało do innych prac.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W wyniku kontroli przestrzegania przepisów prawnej ochrony pracy inspektorzy pracy wydali ponad 30 tys. decyzji nakazujących wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia należnego pracownikowi, jak np. odprawy pieniężnej z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy, ekwiwalentu za urlop czy też świadczenia urlopowego.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pragnę przypomnieć, że uprawnienie do nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikom inspektorzy pracy uzyskali 25 sierpnia 2001 r. Niewykonanie przez pracodawcę obowiązków wynikających z nakazu płatniczego skutkuje wszczęciem wobec niego egzekucji administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Do pracodawców, którzy nie wykonali decyzji inspektorów pracy, skierowaliśmy w roku ubiegłym prawie 5 tys. upomnień. To liczba dwukrotnie wyższa niż rok wcześniej. To jednocześnie dowodzi, że intensywniej niż w roku 2002 dokonywaliśmy rekontroli, egzekwując konsekwentnie wykonanie naszych decyzji dotyczących płac i przestrzegania przepisów bhp.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W okręgowych inspektoratach pracy wszczęto ponad 1000 postępowań egzekucyjnych przeciwko około 700 pracodawcom, tj. grupie dwukrotnie większej niż rok wcześniej. W ramach egzekucji nałożono na pracodawców, którzy nie wykonali decyzji inspektorów pracy i nie zastosowali się do skierowanych pod ich adresem upomnień, grzywny w celu przymuszenia na kwotę prawie 8 mln zł. Średnia wysokość grzywny przypadającej na jednego pracodawcę wyniosła 11 tys. zł. W wyniku skierowanych upomnień, a także wszczęcia postępowań egzekucyjnych zrealizowanych zostało prawie 3 tys. decyzji. Środek ten okazał się najbardziej skuteczny w przypadku decyzji z zakresu bhp, których wykonanie nie wymagało znaczących nakładów finansowych, niemniej jednak w wyniku zastosowania procedury egzekucyjnej zrealizowanych zostało ponad 19 tys. decyzji płacowych.</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spośród dziewięćdziesięciu pięciu tysięcy stwierdzonych w ubiegłym roku wykroczeń przeciwko prawom pracowniczym ponad połowa - a konkretnie 60% - dotyczyła łamania przepisów w zakresie bhp, a szczególnie dopuszczania do pracy osób bez właściwego przeszkolenia i odpowiednich badań lekarskich. Naruszenie przepisów dotyczących wypłaty wynagrodzenia za pracę oraz czasu pracy stanowiło 30% wszystkich ujawnionych wykroczeń. Niepokoi rosnący z roku na rok udział wykroczeń polegających na niewykonaniu decyzji i utrudnianiu działalności organów Państwowej Inspekcji Pracy. W roku sprawozdawczym prawie co dziesiąte wykroczenie miało taki charakter.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W wyniku ujawnionych wykroczeń inspektorzy pracy skierowali do sądów grodzkich ponad pięć tysięcy wniosków o ukaranie. Średnia kwoty grzywny jaką sądy karały w roku 2003, wynosiła 752 zł. Sądy brały pod uwagę sytuację materialną obwinionych, kondycję finansową firm oraz szkodliwość społeczną czynu. Orzekanie kar grzywny na tak niskim poziomie w naszym przekonaniu wzmacnia, niestety, poczucie bezkarności wśród sprawców wykroczeń, narusza też poczucie sprawiedliwości społecznej wśród pokrzywdzonych.</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Oprócz wniosków skierowanych do sądu na 31 tysięcy sprawców wykroczeń inspektorzy pracy nałożyli w drodze mandatów grzywny na łączną kwotę 9 milionów zł. Postępowanie mandatowe jest coraz częściej stosowane przez inspektorów pracy jako szybsze i bardziej skuteczne niż kierowanie wniosków do sądu.</u>
          <u xml:id="u-91.14" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Oprócz działań kontrolno-nadzorczych Państwowa Inspekcja Pracy prowadziła szeroko zakrojone poradnictwo prawne. Do półtora miliona w 2003 r., czyli aż o jedną piątą w porównaniu z rokiem poprzednim, wzrosła liczba porad prawnych i technicznych udzielonych przez specjalistów inspekcji pracy. Wpłynęła na to zarówno nowelizacja Kodeksu pracy i wynikające z niej wątpliwości interpretacyjne, jak też, jak sądzę, wysoki poziom naszego poradnictwa, jego dostępność i sposób zorganizowania. Codziennie w każdym z okręgowych inspektoratów pracy oraz w Głównym Inspektoracie Pracy prawnicy pełnią dyżury i udzielają porad zarówno telefonicznie, jak i osobiście. Odpowiadamy na pytania otrzymywane drogą mailową, publikujemy też porady na naszych stronach internetowych. W roku ubiegłym dotyczyły one przede wszystkim nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę, czasu pracy i urlopów - właśnie w tych obszarach poziom praworządności jest ciągle niezadawalający, po pomoc prawną zgłaszają się do nas najczęściej pracownicy, ale też pracodawcy oraz przedstawiciele związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-91.15" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Na tym samym poziomie, co w roku 2002 - to znaczy w liczbie ponad 32 tysięcy - utrzymywała się liczba skarg i wniosków zgłoszonych do Państwowej Inspekcji Pracy. Połowa z nich, podobnie jak w latach ubiegłych, dotyczyła niewypłacania lub zaniżania wynagrodzenia za pracę, dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych lub innych należności. Sposób, w jaki nawiązywano i rozwiązywano stosunek pracy, był w roku 2003 powodem złożenia ponad 17% skarg. Mniej niż w latach poprzednich odnotowano skarg o tematyce BHP oraz dotyczących wypadków przy pracy. Zdecydowaną większość, bo ponad 80% rozpatrywanych skarg, inspektorzy pracy w wyniku przeprowadzonych kontroli uznali za uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-91.16" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W roku sprawozdawczym Państwowa Inspekcja Pracy zrealizowała trzeci etap rozpoczętych w 2001 r. trzyletnich działań długofalowych oraz zadania ujęte w programie rocznym. Przeprowadzone w wyniku działań długofalowych kontrole zakładów objętych procesami restrukturyzacji i przekształceń własnościowych oraz reform systemowych w górnictwie, hutnictwie, energetyce zawodowej i ochronie zdrowia dowiodły, że zmianom strukturalnym nie zawsze towarzyszyło należyte przestrzeganie prawa.</u>
          <u xml:id="u-91.17" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wbrew oczekiwaniom Polskie Koleje Państwowe nie tylko nie stały się przykładem pozytywnych przeobrażeń, ale skupiły się tu problemy wynikające z pogłębienia się złego stanu infrastruktury kolejowej oraz ograniczania zatrudnienia. Tworzenie bezpiecznych warunków pracy w tej branży utrudnia brak środków finansowych na remonty budynków i urządzeń technicznych. Nadmierne ograniczanie zatrudnienia, na przykład w sekcjach eksploatacji odpowiedzialnych za utrzymanie właściwego stanu technicznego torowisk, może prowadzić do poważnych w skutkach wypadków.</u>
          <u xml:id="u-91.18" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Analiza wyników trzyletnich kontroli w zakładach opieki zdrowotnej również budzi uzasadniony niepokój. Wiele obiektów i pomieszczeń jest starych i wyeksploatowanych, a brak środków finansowych nie pozwala na remonty i modernizację. Oprócz zagrożeń dla zdrowia pracowników występują w tych zakładach także zagrożenia o charakterze publicznym. W ponad 60% skontrolowanych szpitali wojewódzkich i w połowie placówek szczebla gminnego stwierdzono niewłaściwą gospodarkę niebezpiecznymi odpadami medycznymi - odpady były gromadzone w niewłaściwie zamykanych opakowaniach i w nieprzystosowanych do tego celu pomieszczeniach. Placówki opieki zdrowotnej, podobnie jak zakłady innych branż, na dużą skalę nie respektowały obowiązku dokonywania oceny ryzyka zawodowego, bowiem w 74% skontrolowanych szpitali powiatowych i 81% wojewódzkich taka ocena nie została - wbrew przepisom - w ogóle przeprowadzona.</u>
          <u xml:id="u-91.19" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W obszarze prawnej ochrony pracy poważnym problemem jest nieprzestrzeganie w służbie zdrowia przepisów o czasie pracy, zarówno dotyczących prowadzenia ewidencji czasu pracy, jak i zatrudniania pracowników w normach czasu pracy ustalonych przepisami dla poszczególnych grup pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-91.20" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Kontrole w zakresie wypłacania wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy wykazały częste przypadki naruszania terminu wypłaty wynagrodzenia, zaniżania jego wysokości, szczególnie na skutek przyjęcia niewłaściwego sposobu obliczania stawki godzinowej wynagrodzenia, a także niewypłacanie wynagrodzenia za pierwszy dzień choroby w sytuacji, gdy przepisy wewnątrzzakładowe utrzymały prawo do tego wynagrodzenia według zasad obowiązujących przed nowelizacją Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.21" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Szczególnie liczne nieprawidłowości występowały w zakresie zapewnienia pracownikom zagwarantowanej ustawowo podwyżki wynagrodzenia w 2001 i 2002 r. oraz wypłacenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Inspektorzy pracy wyegzekwowali w roku 2003 na rzecz pracowników służby zdrowia prawie 30 milionów zł zaległych świadczeń, w tym ponad milion złotych w związku z tzw. ustawą 203.</u>
          <u xml:id="u-91.22" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Warto odnotować poprawę bezpieczeństwa w kontrolowanych zakładach o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej, w odniesieniu do których obowiązują regulacje wprowadzone do polskiego prawa na podstawie unormowań unijnych. W efekcie realizacji środków prawnych zastosowanych przez inspektorów pracy oraz działań pracodawców, a zwłaszcza wdrożenia systemów zarządzania bhp i przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego, poprawiło się zarówno bezpieczeństwo techniczne oraz eksploatacyjne, jak i przygotowanie na wypadek awarii.</u>
          <u xml:id="u-91.23" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W programie kontroli trzyletnich uwzględniliśmy też zakłady różnych branż o wysokich wskaźnikach wypadkowości, znacznej liczbie chorób zawodowych i dużych przekroczeniach norm czynników szkodliwych dla zdrowia. Nasze działania kontrolne doprowadziły w tym obszarze do wymiernych efektów. Z listy stu trzydziestu siedmiu zakładów objętych w latach 2001-2003 wzmożonym nadzorem inspekcji skreśliliśmy 71, czyli więcej niż połowę, bowiem w tym zakładach wskutek naszych działań przeprowadzono remonty, zainstalowano nowe maszyny i urządzenia techniczne, wyeliminowano z produkcji szkodliwe dla zdrowia surowce. Dla tysięcy pracowników oznaczało to zdecydowaną poprawę warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.24" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pragnę również odnotować pewną poprawę poziomu przestrzegania przepisów prawa pracy w kontrolowanych supermarketach. Poprawę lub utrzymywanie się stanu zgodnego z prawem stwierdziliśmy głównie w zakresie poszanowania uprawnień urlopowych oraz prowadzenia ewidencji czasu pracy, znacznie poprawił się stopień dostosowania obiektów i pomieszczeń do obowiązujących wymogów, przepisów dotyczących eksploatacji urządzeń, instalacji energetycznych, zaopatrzenia pracowników w środki ochrony indywidualnej oraz wyposażenia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Ujawnione w roku 2003 nieprawidłowości w tym zakresie miały w większości charakter zaniedbań organizacyjnych, rzadziej niespełnienia wymogów technicznych.</u>
          <u xml:id="u-91.25" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">W wyniku zastosowanych przez inspektorów pracy środków prawnych większość ujawnionych nieprawidłowości wyeliminowano, a dla około 19 tysięcy pracowników supermarketów i mniejszych placówek handlowych wyegzekwowaliśmy ponad 2,5 mln zł należnych świadczeń. Poziom przestrzegania prawa pracy w placówkach handlowych, zarówno wielkopowierzchniowych, jak i małych, zwłaszcza w zakresie przepisów dotyczących czasu pracy, nie napawa jednak optymizmem. Wielu pracodawców znających prawo pracy i przepisy bhp obchodzi je świadomie, wykorzystując istniejące bezrobocie i fakt godzenia się pracowników na pracę w każdych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-91.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.27" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Przejawia się to w ograniczaniu liczby zatrudnionych, obarczaniu ich nadmiernymi obowiązkami, wydłużaniu czasu pracy, nawet ponad dopuszczalne limity nadgodzin, obciążaniu odpowiedzialnością materialną za szkody niezawinione przez pracowników, opłacaniu pracy na poziomie płacy minimalnej. Skala tego zjawiska upoważnia do stwierdzenia, że istniejący system kar za naruszanie przepisów prawa pracy nie spełnia w Polsce funkcji prewencyjnej.</u>
          <u xml:id="u-91.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.29" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Przypomnę, że najwyższy wymiar kary, jaką może zastosować inspektor pracy w Polsce, wynosi 1000 zł, czyli 234 euro. Tymczasem, dla przykładu, inspektor pracy w Portugalii za te same przewinienia może zastosować grzywnę aż do 53 400 euro. Jej wysokość jest zależna nie tylko od rodzaju przewinienia, ale też od obrotów przedsiębiorstwa. Holenderscy inspektorzy pracy dysponują karami pieniężnymi sięgającymi 4,5 tys. euro. W Danii taka kara może wynieść 3,5 tys. euro. Relatywnie wysokie kary dla pracodawców łamiących prawa pracownicze przewiduje także ustawodawstwo państw - nowych członków Unii Europejskiej. Inspektor pracy na Litwie może nałożyć karę w wysokości 2900 euro, a nawet 5800 euro, jeśli pracodawca wielokrotnie złamał przepisy regulujące nawiązywanie stosunku pracy. Karę sięgającą 4 tys. euro przewiduje słoweńska ustawa o inspekcji pracy. Można więc stwierdzić, że pracodawcy zagranicznemu prowadzącemu działalność gospodarczą w Polsce bardziej niż dbać o warunki opłaca się u nas ryzykować naruszaniem prawa, co w jego kraju byłoby, rzecz jasna, zupełnie nieopłacalne.</u>
          <u xml:id="u-91.30" who="#GlosZSali">(Święte słowa.)</u>
          <u xml:id="u-91.31" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Analiza wyników kontroli ujętych w planie rocznym, przynajmniej w niektórych obszarach ochrony pracy, pozwala mimo wszystko na umiarkowany optymizm. Po raz pierwszy od wielu lat odnotowaliśmy zmniejszenie odsetka kontrolowanych pracodawców naruszających przepisy w zakresie wypłaty wynagrodzenia, z 68% w 2002 r. do 62% w roku 2003 (w pierwszej połowie tego roku odsetek ten wynosi 56%). O ponad 14% zmniejszyła się liczba pokrzywdzonych pracowników i o ponad 15% - kwota niewypłaconych należności. Zintensyfikowane w 2003 r. działania kontrolne i nadzorcze inspekcji, zmierzające do wyeliminowania patologii niepłacenia wynagrodzeń za pracę, przyniosły więc, jak sądzę, pierwsze zauważalne efekty.</u>
          <u xml:id="u-91.32" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Nadal, niestety, znaczna jest skala naruszeń przepisów o czasie pracy. W co piątym kontrolowanym zakładzie zatrudniano pracowników powyżej dopuszczalnego limitu pracy w godzinach nadliczbowych, a w ponad 50% skontrolowanych podmiotów nie udzielono pracownikom należnej liczby dni wolnych od pracy. Główną przyczyną nieprzestrzegania przepisów o czasie pracy jest zbyt małe zatrudnienie, nieodpowiadające faktycznym rozmiarom zadań powierzanym pracownikom do wykonywania.</u>
          <u xml:id="u-91.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.34" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Zwraca także uwagę wysoki poziom naruszeń przepisów o czasie pracy w odniesieniu do kierowców, szczególnie narażonych na zagrożenia wypadkowe. Co czwarty kontrolowany pracodawca zajmujący się transportem autokarowym zatrudniał kierowców z naruszeniem dobowej normy czasu pracy. W 2003 r. w wypadkach drogowych, które zostały zakwalifikowane jako wypadki przy pracy, zginęło 102 kierowców.</u>
          <u xml:id="u-91.35" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Nadal niepokoi stan bezpieczeństwa pracy w budownictwie. Nasze kontrole wykazały, że najczęściej, podobnie jak w latach ubiegłych, łamane były w roku 2003 przepisy dotyczące prac na wysokości, przy eksploatacji urządzeń instalacji energetycznych oraz podczas wykonywania robót ziemnych. Nastąpiła natomiast wyraźna poprawa bezpieczeństwa pracy przy eksploatacji żurawi budowlanych. Przyczyniła się do tego niewątpliwie nasza akcja kontrolna, którą przeprowadziliśmy po serii wypadków z tymi urządzeniami.</u>
          <u xml:id="u-91.36" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wysoka Izbo! Systematycznym nadzorem Państwowa Inspekcja Pracy obejmuje zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Kontrole w zakładach pracy chronionej wykazały pogorszenie stanu przestrzegania prawa pracy. Najwięcej nieprawidłowości dotyczyło braku badań lekarskich, szkoleń z zakresu bezpieczeństwa pracy, zatrudniania w godzinach nadliczbowych, niespełniania przez użytkowane obiekty i pomieszczenia wymogów bhp oraz niedostosowania obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych. W większym stopniu natomiast były przestrzegane przepisy prawa w zakładach ubiegających się o status zakładu pracy chronionej i przystosowujących stanowiska pracy dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-91.37" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Przedmiotem szczególnego zainteresowania Państwowej Inspekcji Pracy jest poziom respektowania praw pracowników młodocianych. Prowadzone w tym zakresie kontrole i działania prewencyjne przyniosły efekt w postaci poprawy stanu przestrzegania przepisów regulujących zasady zatrudniania osób młodocianych. W 2003 r. co szósty pracodawca zatrudniał takie osoby bez przeszkolenia, podczas gdy rok wcześniej dotyczyło to co trzeciego pracodawcy. Prawie o połowę w stosunku do roku 2002 zmalał odsetek pracodawców naruszających zasady udzielania pierwszego urlopu wypoczynkowego. Jeszcze większy spadek naruszeń odnotowaliśmy w zakresie wypłaty wynagrodzeń młodocianym.</u>
          <u xml:id="u-91.38" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Także systematyczne, prowadzone od wielu lat kontrole przestrzegania praw pracowniczych zatrudnionych kobiet przyniosły wymierne efekty. Stopień naruszania ich praw jest niewielki.</u>
          <u xml:id="u-91.39" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Problemem pozostaje natomiast przestrzeganie zasady równoprawnego traktowania kobiet i mężczyzn w pracy. W 2003 r. przeprowadziliśmy badanie pilotażowe, którym objęliśmy ponad 4 tys. pracowników zatrudnionych w 180 zakładach. Wynika z niego, że mężczyźni na tym samym stanowisku, przy porównywalnych obowiązkach, zarabiają więcej niż kobiety i dwukrotnie częściej piastują wyższe stanowiska kierownicze. Będziemy kontynuować nasze badania w tym zakresie, ale też nasilać działania kontrolne i prewencyjne, uświadamiając w ten sposób pracodawcom, że wszelkie formy dyskryminacji stanowią naruszenie prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.40" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wysoka Izbo! Z kontroli przeprowadzonych w roku ubiegłym wynika, że zmniejsza się grupa pracodawców, którzy nie wykonują orzeczeń sądowych. Rośnie jednak zarazem odsetek niewykonywanych wyroków i ugód. W 2003 r. osiągnął on poziom 64% skontrolowanych przez nas orzeczeń. Najgorsza pod tym względem sytuacja występuje w służbie zdrowia. Dla przykładu podam, że tylko w trzech placówkach ochrony zdrowia stwierdzono niewykonanie 1559 wyroków. Wśród niewykonanych wyroków od lat najliczniejszą grupę stanowią orzeczenia dotyczące wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy; co gorsza, odsetek ten ciągle rośnie i w roku sprawozdawczym wyniósł 90%.</u>
          <u xml:id="u-91.41" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jestem przekonana, że poprawę tej sytuacji przyniesie realizacja porozumienia, jakie zawarłam z prokuratorem krajowym pod koniec 2003 r. w celu skuteczniejszego zwalczania przestępstw polegających zwłaszcza na złośliwym lub uporczywym naruszaniu praw pracowniczych wynikających ze stosunku pracy. Zanotowaliśmy już pierwsze zauważalne efekty tej współpracy. Na prawie 400 zawiadomień o popełnieniu przestępstwa, skierowanych przez inspektorów pracy w pierwszym półroczu tego roku, 16% postępowań umorzono. Jest to znacznie mniej niż w roku ubiegłym, gdy umorzenie objęło 24% zawiadomień. Poza tym tylko w jednym przypadku podstawą do umorzenia postępowania była znikoma szkodliwość społeczna czynu, co daje podstawę do stwierdzenia, iż zmienia się sposób postrzegania przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową i czyny te nie są już traktowane przez prokuratorów, jak się wcześniej niejednokrotnie zdarzało, jako mniej naganne.</u>
          <u xml:id="u-91.42" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Oceny efektywności działań Państwowej Inspekcji Pracy nie można dokonywać bez uwzględnienia społeczno-gospodarczych uwarunkowań i specyfiki polskiego rynku pracy. Zwracam uwagę na tę zależność, ponieważ stan stosunków pracy zawsze odzwierciedla problemy skali makroekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-91.43" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Godny uwagi jest zatem fakt, że działania kontrolno-nadzorcze podejmowane przez nas w roku 2003 przyniosły konkretne efekty, będące przede wszystkim wynikiem profesjonalnie przeprowadzonych kontroli, konsekwentnych rekontroli oraz trafnie dobranych środków prawnych. Wśród wymiernych efektów działalności inspekcji godna podkreślenia jest wysokość wyegzekwowanej ogółem kwoty 351 mln zł na rzecz 415 tys. pracowników. Obejmuje ona oprócz wynagrodzeń także inne świadczenia ze stosunku pracy. Nie mniej ważnym z punktu widzenia pracowników efektem naszych kontroli jest potwierdzenie przez pracodawców na piśmie istnienia stosunku pracy dla 11 tys. osób, które do czasu ingerencji inspektora pracy pracowały na podstawie umowy zlecenia lub bez żadnej umowy.</u>
          <u xml:id="u-91.44" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wśród ważnych wymiernych efektów z zakresu bezpieczeństwa pracy z pewnością wymienić należy poprawę w sferze bezpieczeństwa pracy na prawie 3,5 tys. budów, co dotyczy ok. 60 tys. pracowników, zapewnienie właściwych warunków pracy przez odpowiednie wyposażenie pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, w tym usunięcie barier architektonicznych w odniesieniu do 17 tys. pracowników niepełnosprawnych, likwidację bezpośrednich zagrożeń dla życia i zdrowia 68 tys. pracowników zakładów różnych branż.</u>
          <u xml:id="u-91.45" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Zasadnicze przyczyny naruszeń prawa pracy zdaniem inspektorów pracy nie zmieniają się. Składają się na nie: lekceważenie i tolerowanie nieprawidłowości zarówno przez pracodawców, jak i, czasami, także przez pracowników, utrzymująca się tendencja do ograniczania przez pracodawców kosztów pracy - np. zaniechanie szkoleń i badań lekarskich pracowników - rezygnacja z wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej i, tak jak powiedziałam, ograniczanie zatrudnienia do minimum, a także nieznajomość przepisów prawa bądź niewłaściwa ich interpretacja.</u>
          <u xml:id="u-91.46" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Państwowa Inspekcja Pracy korzysta ze wszystkich dostępnych możliwości upowszechniania prawa pracy i piętnowania przypadków jego łamania. Także publikacje prasowe, radiowe i telewizyjne traktujemy jako jeden z bardzo ważnych elementów działalności prewencyjnej, wyjątkowo skutecznej i mobilizującej dla wielu pracodawców. Krytyczny artykuł czy materiał telewizyjny bądź radiowy w warunkach wolnego rynku i czasach ostrej konkurencji bywa niejednokrotnie dla pracodawcy karą znacznie surowszą niż mandat wypisany przez inspektora. Pozwolą zatem państwo, że z tego miejsca wyrażę dzisiaj podziękowanie tym wszystkim dziennikarzom, którzy nie pozostają obojętni na przypadki łamania praw pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-91.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.48" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz"> Sygnały, jakie od nich otrzymujemy, nie pozostają bez echa. Cenimy je jako ważne źródło informacji o różnych przejawach łamania prawa i podejmujemy efektywne kontrole interwencyjne.</u>
          <u xml:id="u-91.49" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wysoki Sejmie! W roku 2003 rozwijaliśmy na dużą skalę współpracę międzynarodową. Pragnę tu przede wszystkim wskazać na bardzo cenną dla nas współpracę z Komitetem Wyższych Inspektorów Pracy i Europejską Agencją Bezpieczeństwa i Zdrowia Pracy w Bilbao oraz z inspekcjami pracy państw Unii Europejskiej, m.in. niemiecką, irlandzką, brytyjską. Rozszerzyliśmy także współpracę z Międzynarodową Organizacją Pracy, a zwłaszcza subregionalnym Biurem do Spraw Europy Środkowej i Wschodniej z siedzibą w Budapeszcie. Kontakty te przyniosły dodatkowy efekt w postaci roboczej współpracy z inspekcjami takich krajów, jak Bułgaria, Serbia i Ukraina, które chcą czerpać wzorce z naszych doświadczeń. Podejmowane przez nas w tych obszarach działania spotkały się z wysoką oceną Międzynarodowej Organizacji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.50" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pragnę w tym miejscu poinformować Wysoką Izbę o bogatym dorobku zorganizowanej przez nas z okazji jubileuszu 85-lecia polskiej inspekcji pracy międzynarodowej konferencji we wrocławskim ośrodku szkoleniowym inspekcji pod hasłem ˝Wspólna Europa - wspólne zasady i priorytety inspekcji pracy˝ z udziałem przedstawicieli Międzynarodowej Organizacji Pracy, Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy oraz inspekcji pracy państw europejskich. To spotkanie potwierdziło trendy istniejące w krajach Unii Europejskiej, a jednocześnie stworzyło okazję do wymiany dobrych praktyk i doświadczeń między inspekcjami pracy. W wielu krajach Europy Zachodniej powstają obecnie narodowe programy prewencyjne mające na celu ochronę pracowników przed niekorzystnym wpływem czynników psychospołecznych, takich jak stres i mobbing w miejscu pracy. To sygnał także dla polskiej inspekcji, że musi kształcić inspektorów również w tym kierunku. Jeśli znaczenie czynników psychospołecznych jest obecnie pomniejszane przez samych pracowników, to tylko z lęku przed utratą pracy. Zadaniem inspekcji, mimo bezwzględnych racji ekonomicznych, jest również uświadamianie pracownikom, że cena zgody na każde warunki pracy może okazać się zbyt wysoka, a pracodawcom - ich krótkowzroczności.</u>
          <u xml:id="u-91.51" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jesteśmy przekonani, że w celu bardziej skutecznego zapewnienia przestrzegania prawa pracy niezbędne jest rozwijanie współpracy z innymi organami nadzoru nad warunkami pracy, z organami wymiaru sprawiedliwości i kontroli państwowej. Szczególnie cenimy współpracę z partnerami społecznymi, tj. związkami zawodowymi i organizacjami pracodawców, a także jednostkami naukowo-badawczymi działającymi w obszarze ochrony pracy i z mediami, które, jak podkreśliłam wcześniej, traktujemy jako sojusznika w egzekwowaniu praw pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-91.52" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony dzisiaj obraz przestrzegania prawa pracy i przepisów bhp w naszym kraju ilustruje sytuację, którą trudno uznać za właściwą. Mimo zasygnalizowanych oznak pewnej poprawy istniejący stan przestrzegania prawa wymaga zwiększania skuteczności zarówno w działaniach prewencyjnych, jak i kontrolno-nadzorczych, stałego doskonalenia naszej pracy i poszukiwania nowych rozwiązań. Polska uchodzi wśród inwestorów zagranicznych za kraj taniej produkcji. Opinia ta wynika przede wszystkim z niskich kosztów płacowych. Tym bardziej niepokoi i wymaga natychmiastowych działań sytuacja, w której tak wielu pracodawców narusza przepisy dotyczące wynagrodzeń, czasu pracy,</u>
          <u xml:id="u-91.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.54" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz"> urlopów i tym podobnych w ich mniemaniu obciążeń. Łatwo im to czynić bezkarnie z uwagi na znaczne bezrobocie. </u>
          <u xml:id="u-91.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.56" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz"> To ono powoduje gotowość pracowników do świadczenia pracy na każdych warunkach. Tysiące ludzi godzą się na łamanie ich praw, byle tylko utrzymać miejsce pracy, dające choćby minimalne podstawy do utrzymania siebie i najbliższych. Ci ludzie decydują się na złożenie skargi dopiero po odejściu z pracy, co potwierdza tylko ich desperację w utrzymaniu zatrudnienia za wszelką cenę. Znaczna część skarg kierowanych do inspekcji pochodzi właśnie od byłych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-91.57" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Ze swej strony pragnę zapewnić Wysoką Izbę, że Państwowa Inspekcja Pracy dokłada wszelkich starań, by eliminować patologie w dziedzinie stosunków pracy, by pracodawcy działali zgodnie z przepisami prawa, by tworzyli bezpieczne i przyjazne miejsca pracy, by kultura i szacunek dla prawa pracy stały się nieodłącznym elementem polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-91.58" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Tam, gdzie prawo zostało naruszone, stosujemy i będziemy konsekwentnie stosować kary przewidziane przepisami. Pracodawcy muszą szanować porządek prawny obowiązujący w Polsce. I to nie podlega dyskusji. Ale też - równolegle - by zapobiegać zwłaszcza wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, rozszerzamy naszą działalność edukacyjną. Inspektorzy pracy w większym niż dotychczas stopniu będą służyć radą i wyjaśnieniami, jak tworzyć bezpieczne miejsca pracy, jak dokonywać oceny ryzyka zawodowego. Istniejące zagrożenia dla zdrowia i życia pracowników oraz nieodpowiednie warunki pracy oznaczają straty dużo wyższe niż wysiłki podjęte na rzecz poprawy warunków zatrudnienia. Im szybciej polscy przedsiębiorcy sprostają standardom europejskim, tym szybciej staną się konkurencyjni dla firm zagranicznych. Sprzyjać temu będzie również udział Państwowej Inspekcji Pracy w systemie kontroli maszyn, urządzeń technicznych i środków ochrony indywidualnej wprowadzanych do użytku w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-91.59" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Misja, którą pełnią dziś inspektorzy pracy, nigdy nie była tak trudna. Znajdujemy się w samym centrum problemów dynamicznie zmieniającego się świata pracy. Pojęcia takie jak globalizacja, restrukturyzacja, mobilność, dyspozycyjność, elastyczność, zażarta konkurencja obrazują głębokie zmiany będące wynikiem sytuacji ekonomicznej ostatnich lat. Budzą one niepokój pracowników, zwłaszcza w naszym kraju, gdzie na te wszystkie zmiany nakładają się istniejące u nas patologie. Tymczasem każdy człowiek w swoim życiu zawodowym ma prawo do tego, by go respektować i traktować godnie, z poszanowaniem jego osobowości, z szacunkiem godnym jego wysiłku, talentu, lojalności i zaangażowania w pracy.</u>
          <u xml:id="u-91.60" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Aby osiągnąć cel - zapewnienie optymalnych warunków w stosunkach pracy - potrzebne jest zaangażowanie wszystkich instytucji naszego państwa. Stosunki pracy, ich kształt i poziom są bowiem sprawą ogólnonarodową. Wszystkim nam powinno zależeć na podwyższeniu poziomu przestrzegania prawa pracy oraz zmniejszeniu bezrobocia do poziomu godnego jednego z największych państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-91.61" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Wysoki Sejmie! Kończąc, pragnę wyrazić podziękowanie panu marszałkowi, paniom i panom posłom za współpracę i wsparcie w wypełnianiu przez nas ustawowych obowiązków. Pragnę też z tego miejsca wszystkim moim współpracownikom, a w szczególności inspektorom pracy, złożyć wyrazy podziękowania i słowa uznania za ich codzienną, trudną, ofiarną i odpowiedzialną pracę, życząc jednocześnie dalszych sukcesów w pracy zawodowej. Oby nadchodzący 2005 r. przyniósł nam wszystkim jak najwięcej satysfakcji w odpowiedzialnej służbie dla Rzeczypospolitej. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-91.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję bardzo pani inspektor.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Otrębę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj sprawozdanie głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy za 2003 r. Chcę podkreślić, że sprawozdanie zawarte w druku sejmowym nr 3139 oraz wystąpienie pani minister Hintz obrazują bardzo szeroki obszar działalności Państwowej Inspekcji Pracy. Działalność ta jest z roku na rok coraz szersza, co wynika z nowych zadań nakładanych na Państwową Inspekcję Pracy na podstawie nowych aktów prawnych bądź nowelizacji już obowiązujących.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">W roku 2003 wydano 89 nowych aktów prawnych, w tym 7 ustaw, a do 71 aktów wprowadzono zmiany. Do tego należy dodać 46 aktów dotychczas obowiązujących. Trzeba się nie tylko tych wszystkich przepisów nauczyć, ale przede wszystkim umieć je stosować w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">W związku z zaznaczonymi zmianami i nowo wydanymi aktami prawnymi przybywa zadań dla pracowników Państwowej Inspekcji Pracy i mimo że w 2003 r. zatrudnienie nieco wzrosło w Państwowej Inspekcji Pracy, to i tak obciążenie pracą jest bardzo duże.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Zanim odniosę się do sprawozdania, chcę zaznaczyć, co było wielokrotnie podkreślane przez posłów na posiedzeniu połączonych komisji, to jest Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, że podporządkowanie Państwowej Inspekcji Pracy Sejmowi jest jak najbardziej właściwe i nie ma żadnych powodów, aby ten stan rzeczy zmieniać; że Państwowa Inspekcja Pracy zajmuje w naszym państwie jako organ kontrolny wysoką pozycję w porównaniu z innymi państwami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Wysoka Izbo! Przechodząc do samego sprawozdania, chcę podkreślić, że dokument, który został Sejmowi przedstawiony, jest opracowany rzetelnie. Jest przede wszystkim czytelny i zrozumiały. Wielokrotnie to podkreślano na posiedzeniu połączonych komisji. Informacje są ilustrowane tabelami i wykresami, dzięki czemu odczytywanie ich i analizowanie nie sprawia trudności. Sprawozdanie udokumentowane jest wieloma załącznikami, które w szczegółowy sposób odnoszą się do omawianych problemów.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Sprawozdanie zawiera omówienie: zagrożeń zawodowych i ich skutków, działalności kontrolnej i prewencyjnej, przestrzegania prawa pracy, w tym bezpieczeństwa pracy, w świetle przeprowadzonych kontroli, wyników kontroli ujętych w programie działań długofalowych, wyników kontroli ujętych w planie rocznym, promocji ochrony pracy, współdziałania z organami władzy, organami kontroli nadzoru nad warunkami pracy oraz placówkami naukowymi, działalności wewnątrzorganizacyjnej i współpracy międzynarodowej, ocenę rozwiązań prawnych, a także wynikające z tego materiału wnioski, które powinny być uwzględnione w dalszej pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">W sprawozdaniu przedstawione są wyniki kontroli ujętych w programie działań długofalowych, w tym m.in. przestrzegania praworządności w stosunkach pracy oraz bezpieczeństwa pracy w zakładach pracy objętych procesem przekształceń własnościowych, przestrzegania prawa pracy oraz bezpieczeństwa pracy w służbie zdrowia, handlu, i to zarówno w placówkach wielkopowierzchniowych jak i w małych placówkach handlowych. W sprawozdaniu czytamy o wzmożonym nadzorze nad bezpieczeństwem pracy w zakładach pracy o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także w zakładach charakteryzujących się największym nasileniem zagrożeń zawodowych występujących w różnych branżach. Sprawozdanie obejmuje też ocenę przestrzegania prawa pracy i warunków pracy w małych zakładach pracy zatrudniających do 20 pracowników, promowania rozwiązań w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, a także przedsięwzięć w zakresie ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Oprócz omówienia przedsięwzięć ujętych w programie działań długofalowych sprawozdanie zawiera także omówienie działań Państwowej Inspekcji Pracy ujętych w planie rocznym. Zawiera w sumie 27 tematów. Wymienię tylko niektóre z nich. Są to: wynagrodzenia za pracę i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, czas pracy, zatrudnienie młodocianych, wykonywanie przez pracodawców orzeczeń sądów pracy, transport, zakłady prowadzące działalność budowlaną, zatrudnianie osób niepełnosprawnych, równe traktowanie w zatrudnieniu kobiet i mężczyzn, bezpieczeństwo pracy w gospodarstwach rolnych, bezpieczeństwo i higiena pracy przy budowie i remoncie dróg i autostrad.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Chcę podkreślić, że założone działania ujęte zarówno w planie działań długofalowych, jak i w planie rocznym zostały wykonane. Szczegółowo to zostało przedstawione w sprawozdaniu, a więc nie będę tego omawiał. Ponadto pani minister Hintz poświęciła tym sprawom sporo uwagi w swoim wystąpieniu. Myślę, że w dyskusji będzie można się odnieść do poszczególnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na posiedzeniu komisji podkreślano, że funkcje kontrolne Państwowa Inspekcja Pracy wykonuje wzorcowo. Wysoko zostały ocenione działania prewencyjne. Uznano, że ten kierunek jest oczekiwany, a nawet, jak mówiono, nieodzowny. W ramach prewencji inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy występowali między innymi do pracodawców z informacjami dotyczącymi okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, zasad bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń, stwierdzonych w czasie kontroli najczęstszych naruszeń przepisów z zakresu prawnej ochrony pracy. Zasadniczym celem tych działań była eliminacja zagrożeń oraz niedopuszczenie do zaistnienia podobnych zdarzeń w zakładach prowadzących taką samą lub podobną działalność.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Ważnym elementem działalności prewencyjnej jest poradnictwo prawne. Ilość porad udzielanych przez inspektorów z roku na rok wzrasta. Jest to wynik licznych i częstych nowelizacji przepisów prawa pracy, ale także tego, że porady te prowadzone są bezpłatnie, co ma dla pracowników szczególne znaczenie. Komisje uznały, że działanie to należy kontynuować, tak jak i inne działania o charakterze prewencyjnym. Stanowią one bowiem ważne uzupełnienie działalności kontrolno-nadzorczej prowadzonej przez Państwową Inspekcję Pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.11" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">W sprawozdaniu omówione są działania promocyjne Państwowej Inspekcji Pracy, m.in. popularyzacja wiedzy z zakresu ochrony pracy, doradztwo oraz współpraca z partnerami społecznymi, przedsięwzięcia promujące bezpieczeństwo pracy, w tym programy promocyjne, konkursy, wystawy, współpraca z mediami, działalność szkoleniowa dla partnerów społecznych zarówno na szczeblu centralnym, jak i regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-93.12" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">W tym miejscu chciałbym zaapelować do mediów - wprawdzie galerie opustoszały z dziennikarzy, myślę jednak, że ten głos do nich dotrze: media powinny być sojusznikiem Państwowej Inspekcji Pracy, powinny utrwalać wiedzę z zakresu przestrzegania przepisów prawa pracy i bezpieczeństwa pracy, a w szczególności powinny piętnować zachowanie tych pracodawców, którzy w sposób rażący i nagminnie naruszają prawo pracy i przepisy o bezpieczeństwie pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.13" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Istotna część działalności Państwowej Inspekcji Pracy to współpraca z organami nadzoru nad warunkami pracy oraz innymi instytucjami zajmującymi się problematyką ochrony pracy. Tych partnerów, z którymi współpracuje Państwowa Inspekcja Pracy, jest ponad 40. Działalność Państwowej Inspekcji Pracy to również współpraca międzynarodowa. W 2004 r. była ona ukierunkowana na poznawanie optymalnych i możliwych do wdrażania w warunkach polskich rozwiązań i praktyk w dziedzinie ochrony pracy. Mówi o tym w swoim wystąpieniu pani minister Hintz.</u>
          <u xml:id="u-93.14" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Państwowa Inspekcja Pracy to również działalność wewnątrzorganizacyjna, w ramach której prowadzi się dokształcanie i doskonalenie kadr, w tym szkolenie kandydatów na inspektorów pracy, ale także szkolenia wewnętrzne, w których uczestniczyło ponad 1700 pracowników Państwowej Inspekcji Pracy. Szkolenia miały m.in. na celu zapoznanie inspektorów pracy ze zmianami w przepisach prawa, których, jak mówiłem na początku, było bardzo dużo. Ale szkolono nie tylko pracowników Państwowej Inspekcji Pracy. W ośrodku szkolenia we Wrocławiu przeprowadzono 242 szkolenia, seminaria, kursy, sympozja, w których wzięło udział ponad 6 tys. osób. W tym miejscu chcę przekazać Wysokiej Izbie informację, że Ośrodek Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy we Wrocławiu otrzymał w dniu 20 września certyfikat ISO 9001. Gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-93.15" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Sprawozdanie zawiera również ocenę rozwiązań prawnych z zakresu prawa pracy i bezpieczeństwa pracy. Podane są przykłady przepisów, które budzą wątpliwości interpretacyjne, w tym m.in. niektóre przepisy Kodeksu pracy, które tu w tej Izbie uchwalaliśmy. Należałoby je przeanalizować i zastanowić się, czy nie trzeba ich zmienić, znowelizować. Nieprecyzyjność, niejasność prawa powoduje trudności w jego stosowaniu i może prowadzić do sporów pomiędzy kontrolującym inspektorem pracy a pracodawcą. Państwowa Inspekcja Pracy w 2003 r. zaopiniowała 108 aktów prawnych. Zgłoszono uwagi do 32 aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-93.16" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Istotną częścią sprawozdania są uzyskane efekty działalności kontrolno-nadzorczej Państwowej Inspekcji Pracy. Nie sposób wymienić wszystkich, podam tylko kilka przykładów: wyegzekwowanie dla 415 tys. pracowników wypłat należności z tytułu stosunku pracy na kwotę 351 mln zł; likwidacja zagrożeń życia i zdrowia w stosunku do 68 tys. pracowników; udzielenie zaległych urlopów wypoczynkowych dla 143 tys. pracowników.</u>
          <u xml:id="u-93.17" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Oceniając działania kontrolne Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r., należy podkreślić, jeżeli można użyć tego słowa, że wzrosła efektywność pracy inspektorów w stosunku do 2002 r. Ilość przeprowadzonych kontroli wzrosła o 2 tys. O 2 tys. wzrosła ilość decyzji nakazujących wypłatę wynagrodzeń. Ilość postępowań egzekucyjnych wzrosła z 378 do 1030, a ilość nałożonych grzywien z 1400 tys. do 7800 tys. Ilość spraw skierowanych do sądów grodzkich zwiększyła się o prawie 500. Wzrosła ilość zawiadomień do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-93.18" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Wysoka Izbo! Nie jest to jednak powód do radości. Świadczy to bowiem o tym, że pracodawcy w dalszym ciągu lekceważą sobie przestrzeganie prawa pracy i przepisów w zakresie bezpieczeństwa pracy i że stan praworządności jest w dalszym ciągu wysoce niezadowalający.</u>
          <u xml:id="u-93.19" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Potwierdza to choćby ilość skarg, jaka wpływa do Państwowej Inspekcji Pracy. Wprawdzie w stosunku do 2002 r. ilość ta nie wzrosła, to jednak jest ich ciągle ponad 32 tys., z czego ponad 80% uznanych zostało za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-93.20" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dalszym ciągu szczególnie niepokojącym zjawiskiem jest niewypłacanie wynagrodzeń bądź zaniżanie ich wysokości. Połowa skarg dotyczy właśnie tego zjawiska. I choć - jak wynika ze sprawozdania - w 2003 r. po raz pierwszy od wielu lat odnotowano spadek tego negatywnego zjawiska, to i tak skala problemu jest duża. Przy czym nie zawsze przyczyną niewypłacenia bądź nieterminowego wypłacenia wynagrodzenia jest sytuacja ekonomiczna pracodawcy. Choć może zrodzić się pytanie: czy w ogóle może być usprawiedliwienie dla niewypłacania wynagrodzenia? W cywilizowanym świecie jest niepojęte, że można nie wypłacić wynagrodzenia za wykonaną pracę. Jeżeli więc mówimy pozytywnie o prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy działaniach prewencyjnych, to w sprawie niewypłacania lub zaniżania wynagrodzeń nie ma miejsca na prewencję. Tu powinna być stosowana represja, popełnione jest bowiem przestępstwo. Przestępstwo przeciwko podstawowemu prawu pracownika - prawu do wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-93.21" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">W tej sprawie działania samej tylko Państwowej Inspekcji Pracy są niewystarczające. Efektywniej do tego problemu powinien włączyć się wymiar sprawiedliwości. Należałoby oczekiwać, że organa wymiaru sprawiedliwości sprawy roszczeń pracowniczych o wypłatę wynagrodzeń i świadczeń ze stosunku pracy będą traktowały priorytetowo. Z uwagi na daleko idące skutki społeczne nie powinny być one traktowane jako czyn o znikomej szkodliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-93.22" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Dobrze więc się stało, że 4 grudnia 2003 r. zostało podpisane porozumienie pomiędzy głównym inspektorem pracy a prokuratorem krajowym, określające zasady współdziałania organów Państwowej Inspekcji Pracy i prokuratury w celu skutecznego zwalczania i zapobiegania przestępczości przeciwko prawom pracowniczym. W wyniku tego porozumienia w prokuraturach okręgowych wyznaczeni powinni zostać prokuratorzy nadzorujący postępowanie przygotowawcze w sprawach o przestępstwa przeciwko prawom pracowniczym. Ma to służyć zapewnieniu, aby postępowania ze stosunku pracy na tle innych nie były traktowane marginalnie. To dobry kierunek. Czy inicjatywa ta zda egzamin? To będzie można stwierdzić dopiero wtedy, kiedy ta Izba będzie oceniała sprawozdanie głównego inspektora pracy z działalności za 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-93.23" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za groźne należy uznać wykroczenia przeciwko prawom pracowniczym, w szczególności w zakresie właściwego przygotowania pracowników do zatrudnienia i wykonywania określonej pracy. W dalszym ciągu stwierdza się znaczną skalę naruszeń przepisów o czasie pracy. Nieprawidłowości dotyczące dokumentowania ewidencji czasu pracy, nieudzielania należnej liczby dni wolnych z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy, zatrudnienia pracowników w niedziele i święta - to kolejne i groźne, i często występujące zjawiska. Te negatywne zjawiska najczęściej występują w placówkach handlowych, znacznie częściej w dużych supermarketach, ale również w małych placówkach.</u>
          <u xml:id="u-93.24" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Sojusznikiem Państwowej Inspekcji Pracy w przestrzeganiu praworządności w stosunkach pracy powinny być związki zawodowe i społeczna inspekcja pracy. Niestety, jak wynika ze sprawozdania w dalszym ciągu mamy regres w działalności społecznej inspekcji pracy. To musi martwić. Społeczna inspekcja pracy działa głównie w tych zakładach, gdzie istnieją związki zawodowe, a i tam aktywność jej nie jest najlepsza.</u>
          <u xml:id="u-93.25" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Przypomnę, że podobnie było przy omawianiu sprawozdania za 2002 r. A przecież społeczna inspekcja pracy dysponuje sporymi uprawnieniami, z których jednak, jak wynika ze sprawozdania, w zasadzie nie korzysta. Od kilku lat mówi się o nowej ustawie o społecznej inspekcji pracy, ale jak do tej pory prace nie ruszyły z miejsca.</u>
          <u xml:id="u-93.26" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odczuciu środowisk pracowniczych Państwowa Inspekcja Pracy postrzegana jest jako jedyny organ nadzoru i kontroli nad warunkami pracy. A przecież tak nie jest. W obszarze ochrony pracy funkcjonują: Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowy Nadzór Budowlany, Urząd Dozoru Technicznego, Wyższy Urząd Górniczy. Tylko wspólne działania wyżej wymienionych organów i Państwowej Inspekcji Pracy stworzą szanse na poprawę warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.27" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Wysoka Izbo! W sprawozdaniu zamieszczone zostały również wnioski dotyczące dalszej pracy Państwowej Inspekcji Pracy. Jestem przekonany, że realizację tych zamierzeń należy popierać. Należy doskonalić system kontroli i nadzoru, prowadzić działania prewencyjne. Należy kontynuować i rozszerzać współpracę z instytucjami, organami i organizacjami funkcjonującymi w obszarze ochrony pracy. W trakcie rozpatrywania sprawozdania na posiedzeniu połączonych komisji, tak jak i przy poprzednim sprawozdaniu, dyskusja była znacznie szersza, niż wynika to ze sprawozdania. Dyskutowano o stanie praworządności w stosunkach pracy. Prawie wszyscy zabierający głos w dyskusji uznali, że debata w Sejmie nad sprawozdaniem Państwowej Inspekcji Pracy to za mało. Postulowano, aby problem... Przepraszam bardzo, to efekt przeziębienia. Postulowano, aby problemów związanych z ochroną pracy nie ograniczać tylko do dyskusji nad sprawozdaniem z działalności Państwowej Inspekcji Pracy. Zresztą podobne głosy padały przy omawianiu sprawozdania za 2002 rok. Zwracano uwagę na to, że debata powinna dotyczyć funkcjonowania całego systemu bezpieczeństwa pracy, a szczególnie powinna dać odpowiedź na następujące pytania: Czy istnieje wystarczający system w zakresie bezpieczeństwa i przestrzegania prawa pracy? Jak on działa i co zrobić, aby zwiększyć jego skuteczność? Jaka jest rzeczywista prawda o stosunkach pracy w Polsce? Pojawiały się kolejne pytania: Czym ma być sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy? Czy tylko ilustracją sytuacji, czy też sygnałem o nieprawidłowościach w stosunkach pracy i jakie wnioski należy z tego wyciągnąć? Padło stwierdzenie, że sygnały Państwowej Inspekcji Pracy o tym, że niektóre przepisy prawa pracy nie są przestrzegane, dają często asumpt do tego, żeby przepisy te usuwać i ułatwiać sytuację pracodawcom.</u>
          <u xml:id="u-93.28" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Wysoka Izbo! W czasie posiedzenia połączonych komisji uznano, że powinna odbyć się na ten temat obszerna debata, w której powinni uczestniczyć przedstawiciele organów, instytucji i organizacji działających w obszarze związanym z prawem pracy i bezpieczeństwem pracy. Debata taka jest potrzebna chociażby dlatego, że w odczuciu środowisk pracowniczych funkcjonuje przekonanie o braku skutecznego systemu w zakresie ochrony pracy. Są wprawdzie organa kontroli i nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy i bezpieczeństwa pracy, ale nie zmienia to faktu, że pracownik jest niejednokrotnie bezradny w dochodzeniu swoich roszczeń od pracodawców. Wbrew temu, co mówią niektórzy pracodawcy, nie ma równości stron w stosunkach pracy. Pracownik jest zawsze słabszą stroną. Dlatego potrzebny jest skuteczny system, który będzie go chronił. W imieniu połączonych komisji, tj. Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, wnoszę do Prezydium Sejmu, panie marszałku, o zaplanowanie i przeprowadzenie takiej debaty.</u>
          <u xml:id="u-93.29" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Wysoka Izbo! Do sprawozdania w dniu 25 października, a więc już po rozpatrzeniu sprawozdania przez komisje, została doręczona errata. Po przeanalizowaniu zaproponowanych zmian chcę podkreślić, że nie wpływają one na treść sprawozdania Głównego Inspektora Pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.30" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka izbo! Chcę podziękować Prezydium Sejmu za to, że debata nad sprawozdaniem z działalności Państwowej Inspekcji Pracy odbywa się w godzinach oglądalności telewizyjnej, że najbardziej zainteresowani tym problemem, a więc pracownicy, ale myślę, że również pracodawcy, mogą się tej debacie przysłuchiwać, gdyż Sejm jest jak najbardziej zainteresowany problematyką przestrzegania prawa pracy i bezpieczeństwa pracy. Chcę również wyrazić słowa uznania i podziękowania wszystkim pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.31" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, po rozpatrzeniu sprawozdania na posiedzeniu komisji w dniu 9 września, wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 roku.</u>
          <u xml:id="u-93.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze przewodniczący Rady Ochrony Pracy pan Zbigniew Janowski. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Ocena sprawozdania Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy jest jedną z nielicznych, a ostatnio chyba jedyną okazją w Sejmie do rozmowy na temat problemów ochrony pracy w Polsce. To bardzo smutna konstatacja. Przypominam, że Rada Ochrony Pracy, którą mam szczyt kierować w tej kadencji, postuluje od dawna przeprowadzenie debaty sejmowej opartej o rządowy raport o stanie ochrony pracy w kraju. Z radością przyjmujemy informację, iż podobny postulat wysunęły niedawno także komisje sejmowe. Może to spowoduje, że doczekamy się jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Zauważalna obojętność znacznej części Wysokiej Izby wobec tej problematyki ma jednak jedną pozytywną stronę. Świadczy o tym, że problem ten do tej pory nie został jeszcze upolityczniony i wykorzystany do bieżących rozgrywek. Niemniej zainteresowanym przypominam, że ochrona pracy to nie jest tylko pasta, bhp i kask na głowie, ale jest to całokształt spraw związanych z niezwykle skomplikowanymi ostatnio stosunkami pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">W związku z przedłużającym się terminem odbycia debaty na forum Sejmu chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że Rada Ochrony Pracy zamierza w przyszłym roku przeprowadzić debatę o stanie ochrony pracy w Polsce. Mamy nadzieję, że w tej debacie poznamy stanowisko rządu, a także innych instytucji, organizacji w sprawie ochrony pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Wysoki Sejmie! Sprawozdanie głównego inspektora pracy nie obejmuje całej problematyki związanej z ochroną pracy, bo zrobić tego po prostu nie może. Państwowa Inspekcja Pracy jest instytucją niezależną, bardzo solidną i zasłużoną, ale działającą w granicach obowiązującego prawa. To prawo i bardzo ograniczone środki finansowe limitują możliwości działania Państwowej Inspekcji Pracy. Z niepokojem należy jednak zauważyć, że co jakiś czas ponawiane są próby ograniczania uprawnień inspekcji, a także pojawiają się próby likwidacji innych instytucji struktur ochrony pracy. Mam tutaj na myśli chociażby społeczną inspekcję pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Według naszej oceny, oceny rady, Państwowa Inspekcja Pracy dobrze wykorzystuje środki i wysoko wykwalifikowaną kadrę. Nie jest jednak jedyną instytucją zajmującą się problematyką bezpieczeństwa, higieny i szeroko rozumianej ochrony pracy. Musimy więc mieć świadomość tego, że oceniając sprawozdanie GIP, nie oceniamy całokształtu spraw związanych z tym obszarem. W związku z tym jest potrzeba szerokiej debaty, debaty być może na forum Rady Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Oceniając działalność inspekcji w 2003 r., musimy pamiętać o tym, że był to szczególny okres. Recesja w wielu gałęziach gospodarki, restrukturyzacja i ograniczenie kosztów w przedsiębiorstwach, nawet jeśli nie skutkowały zwolnieniami z pracy, to prowokowały często do łamania podstawowych praw pracowniczych także w sferze bezpieczeństwa pracy. W roku 2003 szczególnie nasiliło się zjawisko niewypłacania wynagrodzeń, zjawisko, które przybiera wymiar plagi. Inspekcja musiała się z tymi nowymi wyzwaniami zmierzyć.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Analiza przedstawionego sprawozdania pozwala na pozytywną ocenę działalności i stwierdzenie jej zgodności z zaakceptowanym przez Radę Ochrony Pracy programem działania na lata 2001-2003, a także planem pracy na 2003 r. Zaprezentowane w nim wyniki kontroli wykazały, że przyjęta przez Państwową Inspekcję Pracy strategia, polegająca na analizie stanu istniejącego, a następnie koncentracja czynności inspekcyjnych na obszarach charakteryzujących się znaczną skalą naruszeń prawa przyniosły efekty w postaci ograniczania nieprawidłowości i dały przede wszystkim możliwości zdiagnozowania ich przyczyn. Wolelibyśmy oczywiście, aby Państwowa Inspekcja Pracy zajmowała się wszystkimi sferami zagrożeń i naruszeń prawa. Ze wspomnianych jednak wyżej względów organizacyjnych, finansowych i prawnych nie jest to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Godne podkreślenia w działalności Państwowej Inspekcji Pracy w okresie sprawozdawczym jest:</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">- doprowadzenie do likwidacji wielu uchybień zarówno w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, jak i w sferze praworządności w stosunkach pracy, między innymi poprawa stanu bhp w zakładach prowadzących działalność budowlaną, na prawie 3,5 tys. budów, na których pracowało ok. 60 tys. pracowników,</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">- potwierdzenie na piśmie istnienia stosunku pracy dla ok. 11 tys. osób, które wcześniej takich umów nie miały,</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">- wyeliminowanie nieprawidłowości w przestrzeganiu przepisów w czasie pracy u blisko 500 pracodawców zatrudniających ok. 70 tys. pracowników,</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">- prowadzenie działalności prewencyjnej i promocyjnej na coraz większą skalę: działania popularyzujące wiedzę z zakresu ochrony pracy, doradztwo oraz współpraca z partnerami społecznymi, przedsięwzięcia promujące bezpieczeństwo pracy, a wśród nich programy promocyjne, konkursy, wystawy, współpraca z mediami.</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Godne podkreślenia jest także podjęcie przez PIP działań wewnątrzorganizacyjnych dotyczących rozwijania działań o charakterze prewencyjnych, doskonalenia metod i form kontroli, a także zwiększenia ich skuteczności. Warto w tym miejscu przytoczyć fakt wykonania 635 orzeczeń sądowych zasądzających na rzecz pracowników określone świadczenia oraz wyeliminowania w ok. 2,5 tys. zakładów zatrudniających osoby niepełnosprawne, w tym w ok. 1200 zakładach pracy chronionej, różnego rodzaju uchybień w sferze praworządności w stosunkach pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.13" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Przedstawione w sprawozdaniu wnioski końcowe należy uznać za całkowicie zasadne. Przypominam, że w sprawozdaniu Głównego Inspektora Pracy podkreśla on konieczność: kształtowania w społeczeństwie w sposób systemowy wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa pracy, doskonalenia współpracy z krajowymi i zagranicznymi instytucjami oraz organizacjami działającymi w zakresie ochrony pracy, koncentracji działań nadzorczo-kontrolnych w branżach i zakładach o szczególnym nasileniu zagrożeń zawodowych, koncentracji działań nadzorczo-kontrolnych na nieprawidłowościach godzących w prawa pracobiorców, czyli chodzi o wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń należnych pracownikom, czas pracy, zwolnienia z pracy z przyczyn pracodawcy. W ostatnim okresie okazało się, że jest to problem groźny i narastający.</u>
          <u xml:id="u-95.14" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Państwowa Inspekcja Pracy świadoma swoich ograniczeń organizacyjno-kadrowych koncentruje się na najważniejszych z punktu widzenia ochrony pracy sferach działalności i stara się organizować partnerów społecznych i inne podmioty publiczne do wspólnych działań, pełniąc przy tym rolę koordynatora i doradcy. Ten kierunek działań należy uznać za słuszny i należy go wesprzeć.</u>
          <u xml:id="u-95.15" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Polski rynek pracy wciąż nie jest jeszcze w pełni cywilizowany i trudno uznać sytuację na nim panującą za normalną. Nadal nagminne jest opóźnianie bądź niewypłacanie wynagrodzeń, i to nie tylko w ogromnej, bo sięgającej 30% gospodarki, szarej strefie, lecz także w strefie ponoć legalnej. Egzekucja prawomocnych orzeczeń sądów w tych sprawach i w innych sprawach z dziedziny prawa pracy pozostawia bardzo wiele do życzenia. Dzieje się tak pomimo tego, że sądy z reguły bardzo łagodnie traktują pracodawców łamiących podstawowe normy prawa pracy, uznając te przestępstwa za wykroczenia o niewielkiej szkodliwości społecznej. Takie podejście tworzy bardzo zły klimat i utrwala patologiczne zachowania. W Polsce po prostu nadal opłaca się łamać prawo pracy i - jak widać - opłaca się kraść, bo niewypłacanie wynagrodzeń, nieodprowadzanie potrącanych z poborów składek na rzecz różnych organizacji to po prostu kradzież.</u>
          <u xml:id="u-95.16" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Trzeba twardo powiedzieć, że rządy przez kilkanaście minionych lat niewiele zrobiły, by wyeliminować patologie rynku. Dogmat wzrostu gospodarczego i zapewnienia płynności napływu podatków do budżetu odsuwa na dalszy plan kwestie praworządności w stosunkach pracy. Można by odnieść wrażenie, że państwo, przyjmując eksploatacyjną, zdecydowanie fiskalną postawę wobec pracodawców, pozwala im jednocześnie na rekompensowanie strat przez przymykanie oczu na łamanie i omijanie prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.17" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Na zakończenie powtarzam raz jeszcze: Państwowa Inspekcja Pracy nie jest jedyną strukturą powołaną do zajmowania się problematyką bezpieczeństwa i ochrony pracy. Na ostatnim poszerzonym posiedzeniu Rady Ochrony Pracy, zorganizowanym pod patronatem marszałka Sejmu z okazji Europejskiego Tygodnia Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, w październiku tego roku usłyszeliśmy z ust wielu dyskutantów, że w Polsce jest wiele publicznych i pozarządowych instytucji zajmujących się ochroną pracy, lecz nie tworzą one spójnego krajowego systemu ochrony pracy. Póki tego systemu nie ma, nie wzniesiemy się na wyższy poziom i nie będziemy mogli mówić o spełnieniu europejskich standardów. Może więc powinniśmy wreszcie zacząć poważnie mówić o koordynacji działań, nadając jej także formy prawne. Może właśnie Rada Ochrony Pracy jako instytucja porozumienia społecznego, doświadczona i wszechstronna, powinna się takiego zadania formalnie podjąć. Na pewno jednak powinniśmy jak najszybciej przeprowadzić poważną debatę na temat ochrony pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-95.18" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">Wysoka Izbo! Rada Ochrony Pracy na posiedzeniu plenarnym, po wysłuchaniu wielu głosów w dyskusji, uwag i wniosków, pozytywnie oceniła działalność Państwowej Inspekcji Pracy za okres 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-95.19" who="#PrzewodniczacyRadyOchronyPracyZbigniewJanowski">W imieniu Rady Ochrony Pracy popieram wniosek Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o przyjęcie przez Wysoką Izbę sprawozdania Głównego Inspektora Pracy za rok 2003. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-95.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Janusz Krasoń, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselJanuszKrason">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przedłożone Wysokiej Izbie przez Głównego Inspektora Pracy sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r. to dokument skłaniający do głębokiej refleksji nad stanem ochrony pracy w naszym kraju. Zawarte w sprawozdaniu dane statystyczne dotyczą przecież ogromnej rzeszy ludzi, milionów pracowników i tysięcy pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PoselJanuszKrason">Statystyka jest nieubłagana, a liczby, jakie w sprawozdaniu znajdujemy, są zatrważające. W 2003 r. ponad 350 tys. pracowników nie otrzymało należnych wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy na kwotę ogółem 386 mln zł. W co piątym skontrolowanym przedsiębiorstwie stwierdzono zatrudnianie pracowników powyżej dopuszczalnego limitu godzin nadliczbowych, a w ponad połowie zakładów nieudzielenie pracownikom należnej liczby dni wolnych od pracy. Prawie 40% pracodawców nierzetelnie prowadziło ewidencję czasu pracy, co pozwala uniknąć wypłat wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz w niedziele i święta. 76% pracodawców nie udzielało pracownikom urlopów wypoczynkowych w wymaganym przepisami terminie. Ponad 40% pracodawców nie wykonało orzeczeń sądów pracy.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PoselJanuszKrason">Głęboki niepokój budzi także stan bezpieczeństwa i higieny pracy w wielu zakładach. Nadal alarmują nas niebezpieczne budowy oraz wysoki poziom nieprawidłowości w restrukturyzowanych zakładach, głównie górniczych, kolejowych i placówkach ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PoselJanuszKrason">Wysoka Izbo! Obraz, jaki ukazuje nam sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy, nie jest więc niestety namalowany pastelami. To obraz odzwierciedlający zjawiska nierzadko patologiczne, które godzą w prawa pracownicze, a z którymi na co dzień borykają się inspektorzy pracy, a przecież transformacja społeczno-ustrojowa, nasze członkostwo w Unii Europejskiej, globalizacja rynków światowych wymuszają niwelowanie różnic nie tylko w poziomie rozwoju gospodarczego, ale także w podejściu do stosowania standardów prawa pracy. W realizacji tego celu zaangażowanie Państwowej Inspekcji Pracy jest nie do przecenienia. Odważnie podejmując nowe wyzwania, związane chociażby z pracą tymczasową, dyskryminacją w zatrudnieniu, mobbingiem czy stresem w pracy, inspekcja jawi się jako organ, który wyprzedzająco reaguje i diagnozuje zmiany zachodzące na polskim rynku pracy. Wnioski zawarte w sprawozdaniu to także celna analiza zjawisk obecnie zachodzących w naszej rzeczywistości. Zróżnicowany stan warunków pracy w polskich przedsiębiorstwach niewątpliwie jest uzależniony od ich kondycji ekonomicznej, ale zysk pracodawcy nie może być zwiększany kosztem uprawnień pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PoselJanuszKrason">W świetle wyników kontroli przeprowadzonych w 2003 r. za właściwe należy uznać priorytety przyjęte przez Państwową Inspekcję Pracy na następne lata: przeciwdziałanie zjawiskom patologicznym, np. niewypłacanie pracownikom należnych wynagrodzeń, oraz poprawa praworządności w stosunkach pracy; skoncentrowanie działań kontrolno-nadzorczych na tych sekcjach gospodarki i zakładach, gdzie występują największe nasilenia zagrożeń zawodowych oraz rozwijanie działań prewencyjnych, w tym zwłaszcza promocja zagadnień dotyczących ochrony pracy.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#PoselJanuszKrason">Pozytywnie należy także ocenić podejmowane przez inspekcję pracy działania wewnątrzorganizacyjne, skupione na prewencji, doskonaleniu metod i form kontroli oraz na doskonaleniu poziomu wiedzy kadry inspektorskiej. Ze względu na strukturę polskiej gospodarki dysponującej ponad 3 mln podmiotów gospodarczych oraz szczupłość kadry Państwowej Inspekcji Pracy, bo to około 1400 inspektorów, bardzo ważne jest racjonalne wykorzystanie tego potencjału ludzkiego. Dlatego jak najszersze rozwijanie prewencji, w tym promocji chociażby z tego punktu widzenia, jest niezwykle istotne.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#PoselJanuszKrason">Mało jest dziś, Wysoki Sejmie, organów państwowych, których pracownicy z tak dużym zaangażowaniem realizują postawione im zadania. Skuteczny nadzór nad przestrzeganiem prawa pracy w naszych realiach to nie lada wyzwanie i nie każdy jest w stanie mu podołać.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#PoselJanuszKrason">Przypomnijmy, Wysoka Izbo, że dziś na Państwową Inspekcję Pracy składają się doświadczenia dziesiątek lat. Na początek bieżącego roku, na 3 stycznia przypadł 85. jubileusz inspekcji pracy w Polsce. Inspekcja utworzona na mocy jednego z pierwszych dekretów marszałka Józefa Piłsudskiego była zatem od zarania odradzającego się państwa polskiego ważnym ogniwem państwowym. Także dziś inspekcja jest niezastąpionym ogniwem polskiego systemu ochrony pracy i to nie tylko w sensie formalnym czy organizacyjnym. Jest to także jeden z nielicznych podmiotów administracji cieszący się wysokim autorytetem i zaufaniem społeczeństwa. Oczywiście czasem trudno jest zadowolić wszystkich, będąc funkcjonariuszem państwowym powołanym do kontroli i nadzoru przestrzegania prawa pracy. Nierzadko odmienne są oczekiwania pracowników, odmienne pracodawców, jeszcze inne na przykład związków zawodowych, ale zasada środka obok kontroli i nadzoru, szeroko rozwinięta prewencja, fachowa pomoc, poradnictwo i doradztwo to dobre metody na sprawne funkcjonowanie urzędu kontrolnego. Inspektor pracy na miarę XXI w. nie może ograniczać się tylko do roli żandarma. Musi być po trosze prawnkiem, ekonomistą, psychologiem, inżynierem, a jak zajdzie taka potrzeba, także policjantem.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#PoselJanuszKrason">Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym jeszcze parę słów poświęcić problematyce międzynarodowej w działalności inspekcji pracy. Współpraca z inspekcjami z innych krajów jest niezbędna w dobie otwarcia na zagranicznych przedsiębiorców po to, by jak najszybciej i jak najlepiej zbudować właściwe relacje między Polską a Unią Europejską. Polska inspekcja pracy już na początku lat 90. w wielu obszarach działalności była postrzegana jako instytucja modelowa, o wysokim profesjonalizmie. Integracja z Unią wymaga zapewne takiej weryfikacji dotychczasowych metod i form działania, aby były one zgodne ze standardami europejskimi. To, że Państwowa Inspekcja Pracy dokonała dużego kroku w przód i wciąż doskonali się, jest i musi być nierozerwalnie powiązane ze współpracą z Międzynarodową Organizacją Pracy, kontaktami z Europejską Agencją Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy z siedzibą w Bilbao, Komitetem Inspektorów Pracy Wyższego Szczebla, a także inspekcjami w innych krajach. Należy również pamiętać, że niezbędne jest współdziałanie inspekcji ze wszystkimi podmiotami, które czują się zaangażowane w poprawę stanu przestrzegania prawa pracy w Polsce. Mam tutaj w szczególności na myśli związki zawodowe i organizacje pracodawców, ale także inne organy nadzoru nad warunkami pracy, takie jak instytuty naukowo-badawcze, ale także mass media, które, wspomagając inspekcję pracy, jeszcze aktywniej powinny się włączać w proces upowszechniania wiedzy na temat praw pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#PoselJanuszKrason">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Kończąc swoje wystąpienie, chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej na ręce głównego inspektora pracy pani Anny Hintz złożyć całej kadrze inspekcyjnej najserdeczniejsze życzenia wszelkiej pomyślności na następne dziesięciolecia. Oby jubileusz 100-lecia Państwowej Inspekcji Pracy został uhonorowany sprawozdaniem z waszej działalności, w którym przeczytamy już na wstępie, że stan przestrzegania prawa pracy w naszym kraju jest ze wszech miar zadowalający. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Waldy Dzikowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r. Sprawozdanie to było przedmiotem obrad Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Kontroli Państwowej. Zostało ono przedstawione przez głównego inspektora pracy w sposób czytelny, przejrzysty i profesjonalny. Dyskusja, która odbyła się w obu komisjach, jak i stanowisko koreferenta są jednoznacznie pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PoselWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwowa Inspekcja Pracy to jedyny państwowy organ kontroli, którego ustawowe zadania obejmują całokształt zagadnień z zakresu ochrony pracy. Przedstawione Wysokiej Izbie sprawozdanie jest dokumentem prezentującym przez inspekcję nie tylko zakres i liczbę realizowanych zadań i uzyskanych efektów. Zawiera ono także obszerne informacje o stwierdzonych przypadkach nieprzestrzegania prawa pracy, skutkach i przyczynach naruszeń stwierdzonych podczas kontroli przeprowadzonych u ponad 68 tys. pracodawców, co oznacza, że inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy skontrolowali prawie 10% zakładów pracy zatrudniających łącznie 4,3 mln pracowników. W 2003 r. w wyniku działalności kontrolnej Państwowej Inspekcji Pracy ujawniono liczne, niestety, przypadki łamania konstytucyjnie chronionych praw pracowniczych, w tym zwłaszcza prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, prawa do corocznych płatnych urlopów i dni wolnych od pracy, prawa do jednakowego dla mężczyzn i kobiet wynagrodzenia za pracę jednakowej wartości.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PoselWaldyDzikowski">Platforma Obywatelska z niepokojem i troską przyjmuje informacje o zwiększającej się liczbie wypadków przy pracy, w tym także śmiertelnych. W 2003 r. życie utraciło aż 522 pracowników, z których prawie co piąty to kierowca. Wzrost wypadków śmiertelnych i ciężkich odnotowano zwłaszcza w trzech sekcjach: administracja publiczna i obrona narodowa, edukacja, a także ochrona zdrowia i opieka społeczna.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#PoselWaldyDzikowski">W 2003 r. ponad połowa, czyli 52% skontrolowanych pracodawców nie udzieliła pracownikom należnych im dni wolnych od pracy. Wyniki przeprowadzonych kontroli ujawniły także zatrudnianie pracowników w czasie przekraczającym obowiązujący wymiar czasu pracy - prawie 38% pracodawców. U części pracodawców nierzetelnie prowadzona była także ewidencja czasu pracy, która uniemożliwiła sprawdzenie przestrzegania norm czasu pracy - i tu prawie 37% skontrolowanych zakładów pracy. Podobnie jak w latach poprzednich ujawniono przypadki nieudzielania pracownikom urlopów w wymaganym przepisami terminie, a u co piątego pracodawcy stwierdzono niewypłacanie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w wysokości przewidzianej przepisami prawa, bądź zaniżanie wymiaru urlopu. Nieprawidłowości te najczęściej występowały w supermarketach i innych placówkach handlowych.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#PoselWaldyDzikowski">Wyniki przeprowadzonych w 180 zakładach pracy kontroli dotyczących przestrzegania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn wskazują na istniejący wciąż problem dyskryminacji kobiet w zakresie wynagrodzenia za pracę. Prawie we wszystkich zakładach mężczyźni zatrudnieni na takich samych stanowiskach i porównywalnym zakresie obowiązków uzyskują wyższe od kobiet przychody miesięczne.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#PoselWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako przyczynę ujawnionych przez PIP nieprawidłowości wskazuje się przede wszystkim sytuację ekonomiczną pracodawców, a także nieznajomość przepisów prawa, a nawet ich lekceważenie, zarówno przez pracodawców, jak i pracowników. Pracodawcy, dążąc do ograniczenia kosztów pracy, rezygnują z wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej, nie przeprowadzają badań lekarskich, rezygnują ze szkoleń. Kontrole ujawniły także przypadki niewypłacenia w 2003 r. wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy łącznie na kwotę blisko 386 mln zł prawie 350 tys. pracowników spośród 4,3 mln zatrudnionych w kontrolowanych zakładach pracy. Te niepożądane zjawiska wystąpiły w przeważającej liczbie kontrolowanych pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#PoselWaldyDzikowski">Podjęte w 2003 r. czynności kontrolno-nadzorcze doprowadziły do likwidacji wielu nieprawidłowości zarówno w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, jak i w sferze praworządności w stosunkach pracy. Pozytywnie należy ocenić te działania nadzorcze, które miały stworzyć odpowiednie warunki do przestrzegania przepisów prawa pracy w przyszłości. Można do nich zaliczyć wyegzekwowanie obowiązków dotyczących szkolenia w dziedzinie bhp, profilaktycznych badań lekarskich, badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, dostarczania pracownikom instrukcji bhp, organizacji prac szczególnie niebezpiecznych, oceny ryzyka zawodowego, a także inne. Skontrolowano około 1,2 tys. zakładów pracy chronionej, w których stwierdzono wiele uchybień w sferze przestrzegania prawa pracy, z których najważniejsze to nieudzielenie ok. 7,5 tys. pracownikom zaległych urlopów wypoczynkowych, niewypłacenie ok. 500 pracownikom należnych wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy. W wyniku kontroli w ok. 1000 zakładach zatrudniających łącznie ok. 5 tys. młodocianych stwierdzono także wiele naruszeń, z których najbardziej powtarzające się to nieudzielenie pierwszego urlopu wypoczynkowego, nieopracowanie programu kształcenia zawodowego, niesporządzenie wykazu stanowisk pracy i prac wzbronionych, niezaprowadzenie ewidencji czasu pracy przy pracach wzbronionych.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#PoselWaldyDzikowski">Państwowa Inspekcja Pracy poprzez działania kontrolno-nadzorcze osiągnęła wymierne efekty w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, z których najważniejsze to doprowadzenie do zgodności z wymogami przepisów i norm w przejmowanych do eksploatacji nowo wybudowanych lub przebudowanych zakładach, wyeliminowanie nieprawidłowości przy transporcie drogowym materiałów niebezpiecznych, poprawa stanu bezpieczeństwa pracy w zakładach prowadzących działalność budowlaną, poprawa stanu bezpieczeństwa i higieny pracy przy budowie i remoncie dróg i autostrad oraz poprawa stanu bezpieczeństwa w obiektach użyteczności publicznej. Z analizy sprawozdania głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że jedną z głównych przyczyn naruszeń prawa i ochrony pracy była zła sytuacja społeczno-gospodarcza, a zwłaszcza wysokie bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#PoselWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Praca znajduje się pod szczególną ochroną Rzeczypospolitej, a konstytucyjnym obowiązkiem państwa jest sprawowanie nadzoru nad warunkami wykonywania pracy. Przedstawione w sprawozdaniu wyniki kontroli nie napawają optymizmem, dlatego z uznaniem należy odnieść się do prowadzonej przez inspekcję na szeroką skalą także działalności informacyjnej i profilaktycznej. Działania podejmowane przez Państwową Inspekcję Pracy ukierunkowane są na poprawę bezpieczeństwa pracy i praworządności w stosunkach pracy. Znakomita większość pracowników postrzega tę instytucję jako urząd im przychylny i chroniący ich prawa. Świadczą o tym dziesiątki tysięcy skarg, próśb o interwencję, jakie corocznie napływają do inspekcji. W 2003 r. inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy wytoczyli 134 powództwa o ustalenie stosunku pracy, wydali ponad 30 tys. decyzji nakazujących wypłatę świadczeń pracowniczych, spowodowali realizację tych decyzji na łączną kwotę ponad 211 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#PoselWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platformy Obywatelskiej wnosi o przyjęcie sprawozdania przedłożonego przez głównego inspektora pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#GlosZSali">(...to trzeba mu poklaskać, nawet jak jest z opozycji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Przewodniczący! Już nieobecny, ale też wymienię go. Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt, ale i trochę smutny obowiązek mówić na temat o ogromnej wadze, ale niestety, w smutnej tonacji, w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, na temat informacji głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w roku 2003.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Jeżeli chodzi o sam temat debaty, sprawa jest prosta. To dobre sprawozdanie, rzetelnie, solidnie, tradycyjnie, dodałbym, wykonane, które obrazuje ogromny wysiłek, pracę, zaangażowanie całego, nieładnie mówiąc, aparatu, grupy ludzi, którzy realizując swoje zadania, pełnią trudną do przecenienia rolę. Rolę tym bardziej ważną, że znaczenie, miejsce i pozycja związków zawodowych w naszym państwie, trzeba to z ubolewaniem stwierdzić, nie są zbyt wysokie, jak to zauważa wielu obserwatorów. W kraju ˝Solidarności˝ uzwiązkowienie jest paradoksalnie niskie i dzieje się tak nie tylko dlatego, że tak chcą pracownicy, ale również dlatego, że związki zawodowe są przedmiotem cichego i często oficjalnego regresu, są persona non grata, są wypierane. Młody polski kapitalizm nie za bardzo jest zachwycony obecnością związków zawodowych, osobna kwestia to ich prawa, przywileje, ale tak czy inaczej w tej sytuacji główny ciężar odpowiedzialności ponosi, główną siłą, która może chronić prawa pracownicze i bronić ich, staje się inspekcja pracy. W tym miejscu chciałbym pozytywnie ocenić, a także w imieniu mojego klubu podziękować wszystkim pracującym w inspekcji pracy za wkład pracy, za to, co zrobili, a zrobili dużo. To jest jedno.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Natomiast o wiele ważniejsze od stwierdzenia stanu faktycznego są diagnozy, statystyki, które są dosyć niepokojące, nie napawają optymizmem, trzeba powiedzieć, są pesymistyczne, budzą bardzo poważne obawy o przyszłość. Pani minister, dlatego że jest kobietą, że ma delikatną naturę, prezentując ten materiał, mówiąc obrazowo, włożyła jedwabne rękawiczki i robiła to delikatnie. Natomiast już niektórzy posłowie po imieniu nazywali tę kwestię; to jest przerażający obraz.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PoselTadeuszCymanski">Chciałbym w tym miejscu - gwoli zainteresowania, ale nie tylko - przeczytać fragment raportu na temat polskiego rynku pracy, wykonanego przez ekspertów nie dla byle kogo, dla Międzynarodowej Organizacji Pracy, dla pana Juana Somavii, który nie tak dawno był gościem prezydenta: W kraju ˝Solidarności˝ stopień uzwiązkowienia jest paradoksalnie niski, układów zbiorowych nie ma, podobnie jak branżowych, bezrobocie dotyka 40% młodych ludzi do 25. roku życia, co zaniża średnie zarobki do 500 euro, płaca minimalna wynosi 150 euro. Tutaj wyprzedzają nas ostatnio Czechy i Węgry, ale trzeba między bajki włożyć, że Polak tak wiele zarabia, gdyż ceny bardzo szybko gonią stawki europejskie. Tu nie chodzi tylko o paliwo, ale o wołowinę i cukier, a także o wiele innych prostych rzeczy na co dzień będących udziałem przeciętnego Polaka. To mój wtręt na marginesie. Ta sytuacja powoduje, że polski pracownik jest na słabej pozycji, gdy narodowym sportem pracodawców jest omijanie ciągle zmieniającego się Kodeksu pracy. Oficjalnie socjalny narzut na płacę wynosi w Polsce około 45%, czas pracy to 40 godzin przez 5 dni w tygodniu, w rzeczywistości jednak powielanie umów na czas określony, nadmierne wprowadzanie nadgodzin, często niepłatnych, nadaje polskiemu rynkowi zatrudnienia cechy dżungli, myślę o nietrwałości miejsc pracy i znaczeniu pracy na czarno. Faktycznie koszt pracy w porównaniu z wydajnością plasuje Polskę na poziomie Grecji czy Portugalii. W tych warunkach obecność inwestorów zagranicznych i integracja europejska podnoszą oczywiście normy, ale tylko minimalnie.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PoselTadeuszCymanski">Ta dyskusja, to sprawozdanie, ta debata jest okazją, żeby postawić pytanie, które w tej Izbie się nie pojawia: czym jest prawda, jaka jest prawda nie tylko o bezrobociu, ale również o polskiej pracy? Czy polska praca jest zdrowa, czy jest raczej chora? Jak nas klasyfikują w Europie wskaźniki Eurostatu, jeżeli chodzi o stopień pracy, wskaźnik ludzi pracujących na czas określony, wskaźnik ludzi pracujących w niepełnym wymiarze czasu pracy? O tych zjawiskach jest bardzo dużo i są one często wspominane w tym sprawozdaniu. Te pytania powinny być postawione niejeden raz. Trzeba postawić sobie pytanie, jakie praktyczne wnioski wynikają dla parlamentu, tego troszeczkę brakuje, czego inspekcja pracy oczekuje, jakich działań legislacyjnych, bo to, że wyegzekwowała czy była stymulatorem bardzo wielu zmian branżowych, które poprawiły standardy pracy, chwała za to, ale tu w Sejmie bardzo wiele działań, podejmowanych zwłaszcza w obszarze prawa pracy, ale nie tylko, ma bezpośredni wpływ na to, co się dzieje na rynku pracy, co się dzieje w gospodarce. Stawiamy tak problem, mówimy o tym głośno, że istnieje bardzo ścisły związek przyczynowy między prowadzoną polityką gospodarczą, polityką finansową i jej wpływem na rynek pracy, a w konsekwencji na sytuację, w jakiej znajdują się osoby pracujące. W tej kadencji, niestety cały czas trzeba to podkreślać, w sytuacji kiedy rządy mają tę metkę przynajmniej lewicowych, prowadzono bardzo wiele działań niekorzystnych dla pracobiorców - przykładem jest chociażby obniżenie stawek za nadgodziny. I to, że wielu ludzi pracujących w ogóle nie ma opłacanych nadgodzin jest jakby ironicznym komentarzem do tego, co w zamiarze, przywołam podnoszone tutaj argumenty, miało obniżyć koszty pracy, stymulować wzrost nowych miejsc pracy, bo rzeczywiście takie założenie i taka diagnoza, że jeżeli jest ogromne bezrobocie, to człowiek jest tani, na rynku nie jest ceniony, łatwiej go wyzyskiwać i traktować w sposób daleki od przyjętych standardów ochrony - to nic nowego. I dlatego walka o lepszy standard pracy, o lepsze warunki pracy to jednocześnie walka z bezrobociem - im mniejsze będzie bezrobocie, tym wyższy będzie ten standard ochrony. Niestety, trzeba powiedzieć wyraźnie, że mamy do czynienia z wielkim niepowodzeniem, a właściwie z ogromną porażką polityki, której jedyną receptą na wzrost gospodarczy, na inwestycje i tworzenie miejsc pracy była prosta, prymitywna metoda obniżania obciążeń, w tym obciążeń podatkowych. Należałoby dzisiaj na konkretnych przykładach zobaczyć, jakie są efekty. Przecież mamy znakomite wyniki gospodarcze, mamy wzrost ponadtrzykrotny, kapitalne wyniki, jeśli chodzi o zyski polskich przedsiębiorstw - ponad 350% w pierwszym półroczu, natomiast jeżeli chodzi o inwestycje, ten wzrost wynosi 3,5%, jest stukrotnie niższy. Wzrost miejsc pracy, tworzenie miejsc pracy niestety jest równie niskie. Gdzie te szumne zapowiedzi, jakie są wyniki analiz, czy w ogóle rząd prowadzi analizy, by trzymać rękę na pulsie, obserwować, jaki jest związek przyczynowy. To nie tylko zakłopotanie, to wielki strach, wielka obawa i dalszy krok w kierunku pogłębiania już istniejących ogromnych problemów, największych w Europie, również wśród krajów wschodzących, różnic majątkowych i dochodowych. Nikt nie będzie zważał na ładne hasła, nikt ze współczucia i z miłosierdzia, może czasami, nie będzie zatrudniał ludzi. Trzeba powiedzieć sobie wyraźnie i użyć mocnych słów: w polskiej rzeczywistości gospodarczej ma miejsce wyzysk, ma miejsce instrumentalne, przedmiotowe traktowanie człowieka. Skala tego zjawiska może nie jest ogromna, ale wystarczająco duża, żeby o tym mówić, a kto wie, może nawet krzyczeć. Cała debata polityczna w kontekście wyborów to odkładanie tego problemu. Mówimy o przywilejach, o sprawach, które mają znaczenie, często etyczne, moralne, które może mają znaczenie finansowe, ale tak praktycznie rzeczywiście jest to uciekanie od największego problemu - problemu, który jest udziałem milionów ludzi, tych, którzy nie mają pracy, którzy są w sytuacji tragicznej, ale też tych, którzy są bardzo często wyzyskiwani, tak jak ci kierowcy, bo trzeba pójść do ludzi i porozmawiać o tym, jak wygląda ich rzeczywistość. O tym nie chcemy dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie marszałku, już kończę. Trudno jest to skończyć, bo temat jest rzeczywiście ogromnej wagi, ale jeśli mus, to mus.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PoselTadeuszCymanski">Zatem jest strona etyczno-moralna. Jaki jest młody polski kapitalizm? Godziwa płaca, godziwy zysk, godziwe warunki, ale kiedy zawodzi etyka - a z tym jest i będzie ciężko - wtedy musi wejść siła i majestat państwa, i to, o czym mówiła pani minister, egzekucji prawa. Nie ma egzekucji prawa na zasadzie oczekiwań i pobożnych życzeń, tylko musi być regres, i to, że nasze państwo, inspekcja pracy nie ma w ręku takiego regresu, wprost stąd wynika.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#PoselTadeuszCymanski">Kończąc, dziękuję za pracę. Nasz klub poprze to sprawozdanie, przyjmiemy je, ale prosimy, oczekujemy - nie używam przez elegancję słowa: żądamy - jasnych propozycji i wniosków, które by wzmocniły siłę i możliwość oddziaływania Państwowej Inspekcji Pracy, głównego, jakkolwiek może nie jedynego obrońcę pracownika w tych czasach, kiedy się dzieje, niestety, bardzo często, choć nie zawsze, źle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do sprawozdania Głównego Inspektora Pracy za 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Wysoka Izbo! Po raz kolejny stajemy przed koniecznością oceny funkcjonowania instytucji podległej marszałkowi Sejmu, jaką jest Państwowa Inspekcja Pracy. Przedstawione nam sprawozdanie obrazuje ogrom pracy, jaką wykonały służby kontrolne inspekcji.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">2400 pracowników zatrudnionych na różnych szczeblach, różnych stanowiskach wykonywało swe funkcje kontrolno-instruktażowe. To wszystko zostało opisane i przedstawione nam, posłom na kilkuset stronach. Uważam, że sprawozdanie zostało dobrze opracowane, przedstawia bowiem ogrom ich zadań, jak również warunki, w jakich odbywała się praca w zakładach na terenie całej Polski. Jest przejrzyste i bardzo czytelne.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Czytając sprawozdanie, na pewno zastanawiamy się, jak ten ogromny wysiłek wpłynął na poprawę warunków pracy. Myślę, że właściwie, bo w sprawozdaniu mamy przedstawione konkretne efekty, konkretny ich wymiar: ilość dodatkowo wypłaconych wynagrodzeń, z którymi były kłopoty, uregulowanie czasu pracy, poprawa bezpieczeństwa pracy. Myślę, że wielu pracowników jest wdzięcznych Państwowej Inspekcji Pracy za wstawienie się w ich sprawach, za konkretne interwencje, za konkretne pieniądze wypłacane w ustawowym terminie; nawet jeżeli wypłacone po czasie, to również. Za to wszystko Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego chce złożyć pani minister serdeczne podziękowania.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione nam sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy stwarza możliwość - i potrzebę - głębszej refleksji nad zmianami, jakie nastąpiły w ostatnich latach w szeroko pojętym zakresie stosunków panujących na rynku pracy. Zarówno sprawozdanie, jak i kierowane do nas wystąpienia dają tylko częściowy obraz tego, z czym spotykają się dziś pracownicy w swoich zakładach pracy. Wysoko utrzymujące się bezrobocie wręcz wymusza na wielu ludziach zatrudnianie się w skrajnych warunkach. Nie mając pracy ani żadnego zasiłku, mając na utrzymaniu rodzinę, ludzie zatrudniają się, nie dyskutując o warunkach pracy, bo chcą pracować, chcą w jakiś sposób przeżyć. W zdecydowanej większości ludzie pracują za najniższe wynagrodzenie. Zatrudnianie za pensję minimalną wyznaczoną przez państwo, stało się już standardem. Z jednej strony jest to dobre, bo jest jakaś granica, poniżej której nie można żyć, ale z drugiej strony tak niskie wynagrodzenie nie zapewnia warunków do utrzymania rodziny, a młodym ludziom - do założenia rodziny. Przy dzisiejszych cenach taka płaca może stanowić jedynie podstawę, wystarczyć do przeżycia. Jeżeli płaca taka wynika z trudnej sytuacji ekonomicznej pracodawcy, jest to jeszcze jakoś uzasadnione. Natomiast jeżeli wynika to z chciwości właścicieli, jeżeli z chęci szybkiego wzbogacenia się nie płaci się pracownikom godziwej pensji za wnoszony wielki wkład pracy - to wyzysk, to krwiożerczy kapitalizm, to ogromna krzywda ludzka.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Jak wskazują statystyki, Polska należy do krajów, gdzie praca jest najgorzej opłacana. Z przykrością trzeba stwierdzić, że zjawisko to się nasila. Dlatego zdaniem posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego należy z tym jak najszybciej skończyć. W tym zakresie powinny być podjęte zdecydowane działania. Nie można dopuszczać bowiem do dalszego ubożenia społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Sytuacja na naszym rynku pracy jest trudna. Wykorzystują to firmy zagraniczne, lokują swoje przedsiębiorstwa w naszym kraju ze względu na niskie koszty pracy. Z jednej strony możemy się cieszyć, że napływa kapitał zagraniczny, że powstają miejsca pracy. Natomiast z drugiej strony mamy tę krzywdę ludzką, ten wyzysk i nieuczciwe zamiary wobec naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnich latach na rynku pracy pojawiły się nowe zjawiska - dzisiejsza dyskusja wyraźnie zresztą na to wskazuje - dotyczące niepłacenia pracownikom. Jest to coś, o czym kiedyś w ogóle się nie dyskutowało, nie było nawet takiego pojęcia. Dzisiaj zaczyna to być powszechne. 40% pracodawców opóźnia wypłatę bądź nie chce płacić. 1/4 pracodawców w ogóle nie prowadzi ewidencji czasu pracy. W służbie zdrowia przykład takiego niepłacenia jest związany z tzw. ustawą 203. To dobrze, że część personelu zrozumiała trudną sytuację służby zdrowia i nie domaga się realizacji tego. Błędy legislacyjne dotyczące podjętej w tej Izbie ustawy dzisiaj skutkują taką sytuacją. Nasuwa się pytanie: Gdyby przyszło wszystkim pracownikom służby zdrowia wypłacić tylko zobowiązania wynikające z tzw. ustawy 203 czy później 110, to jaką sytuację mielibyśmy w służbie zdrowia, ile szpitali by upadło? Tylko dzięki ofiarności personelu mamy taki stan.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kolejna sprawa to wypadki przy pracy. Na to chyba też ma wpływ jakość warunków pracy. Wzrasta liczba wypadków przy pracy, szczególnie śmiertelnych. W roku ubiegłym było 522, nastąpił wzrost w stosunku do roku poprzedniego. Jeśli chodzi np. o rolnictwo, zdarzyło się aż 211 wypadków śmiertelnych, bez mała połowa, 2,5 razy więcej niż w pozostałych gałęziach gospodarki narodowej. Przyczyny zostały wskazane w sprawozdaniu Państwowej Inspekcji Pracy. Ma to związek przede wszystkim ze złą jakością maszyn; maszyny są stare, własnej produkcji, brakuje osłon, nie ma właściwie zabezpieczonych wałków. I dzisiaj ta sytuacja w rolnictwie naprawdę jest trudna. A z drugiej strony chcemy zwiększyć jeszcze koszty produkcji w rolnictwie - myślę, że to nierozsądne działanie - podnieść składkę KRUS-owską. Uważam, że jest to nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kolejna sprawa w tym obszarze to wypadki wśród dzieci rolników. Wiadomo, że dzieci te pracują, pomagają rodzicom w pracach rolniczych, polowych. W rolnictwie zdarzyło się 1397 wypadków z udziałem dzieci. Sytuacja ta się nasila. To także precedens: Zlikwidowaliśmy w bieżącym roku, jeśli chodzi o ustawę - przy naszym sprzeciwie - odszkodowania wypłacane tym dzieciom. Dziecko, ulegając wypadkowi przy pracy rolniczej, dzisiaj nie dostaje odszkodowania. Dlatego mój klub zgłosił nowelizację ustawy w tym zakresie. Chcemy jak najszybciej wrócić do stanu wcześniejszego. Przecież to sami rolnicy z funduszu składkowego za te odszkodowania płacą, bo z tego to było finansowane. Myślę, że statystyka pokazuje, iż powinno się podjąć bardziej zdecydowane działania, także profilaktyczne, jeśli chodzi o dzieci wiejskie. I mam prośbę tutaj do Państwowej Inspekcji Pracy, a zarazem pytanie o to, czy macie państwo jakieś propozycje w tym zakresie, bo ta sytuacja, i o tym mówimy, powtarza się w każdym roku. Jeśli nawet w innych dziedzinach sytuacja się poprawia, to tutaj takiej poprawy nie ma, a przecież to dzieci, to ileś obciętych rąk, nóg, ileś nieprzyjemnych spraw, które skutkują później na całe życie. Dlatego moja prośba i prośba mojego klubu, żeby w tym kierunku podjąć działania.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Reasumując, uważamy, że sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy jest dobre, jest przejrzyste. Pokazuje nam, sygnalizuje - tak jak tutaj niektórzy moi poprzednicy mówili, tylko sygnalizuje - te problemy, które występują na rynku pracy, które się nasilają i będą się nasilać, jeżeli nie zostaną podjęte zdecydowane działania w tym zakresie. Mój klub będzie za przyjęciem sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jacek Kasprzyk, Socjaldemokracja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselJacekKasprzyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym podziękować, panie marszałku, za to, że w godzinach południowych odbywa się ta debata, że jest transmisja z jej przebiegu. I to nie dlatego, żeby można było wykorzystywać mównicę do celów politycznych, propagandowych, ale z uwagi na pewną korzyść. Otóż część społeczeństwa dowie się o tym, że istnieje Państwowa Inspekcja Pracy - ta część, która jeszcze do tej pory nie wiedziała - i że jest to instytucja, która naprawdę może być pomocna, szczególnie w czasach, kiedy ludzie się boją gdziekolwiek zainterweniować, mając do wyboru albo milczenie i godzenie się na to, co jest, albo szukanie sobie pracy. I to jest po części obraz, który w polskiej rzeczywistości występuje. Natomiast ja jestem przeciwny temu, żeby być wielkim orędownikiem pokrzywdzonych wtedy, kiedy jest debata i czas telewizyjny.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PoselJacekKasprzyk">Wysoka Izbo! Nieraz w tej Izbie mówiliśmy o tym, że dzieją się rzeczy patologiczne w pewnych obszarach rynku pracy, i nieraz ja również z tego miejsca prosiłem o to, aby ten problem został w polskiej Izbie omówiony. I oprócz deklaracji i płomiennych wystąpień klubowych nie słyszałem, a jestem posłem ponad 10 lat, w polskim parlamencie debaty na temat stosunków pracy i na temat związanych z nimi skutków społecznych.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PoselJacekKasprzyk">Chciałbym podziękować pani minister, Państwowej Inspekcji Pracy, również w imieniu komisji polityki społecznej i pani poseł Anny Bańkowskiej, za współpracę z tą komisją, która przez wiele lat zajmowała się i zajmuje nadal tą problematyką.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PoselJacekKasprzyk">Panie i Panowie Posłowie! Państwowa Inspekcja Pracy to jest nasz organ, to jest organ polskiego Sejmu. Jeżeli władza należy do polskiego Sejmu, władza ustawodawcza, to my odpowiadamy za to, co się dzieje na polskim rynku pracy. Państwowa Inspekcja Pracy jest tylko organem, który nas informuje o tym, jakie zjawiska występują. Od wielu lat informuje nas o trudnych zjawiskach, my natomiast bardzo rzadko wyciągamy wnioski z tego, co Państwowa Inspekcja Pracy mówi. To jest wielkie dobrodziejstwo dla Państwowej Inspekcji Pracy, że jest organem podlegającym polskiemu Sejmowi, dlatego że ma gwarancję stabilności zatrudnienia, gwarancję stabilności funkcjonowania i jest wolna od nacisków jakiejkolwiek ekipy rządzącej. Jest to rzecz bardzo cenna, rzadko spotykana w ustawodawstwie innych krajów, i to funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#PoselJacekKasprzyk">Natomiast chciałbym się odnieść do jednej sprawy. Te wszystkie dramatyczne sytuacje na polskim rynku pracy nie są rzeczą nową. Po roku 1989 w tej części sali zasiadali ludzie ze znaczkiem ˝Solidarności˝ - Obywatelski Klub Parlamentarny. Zmiana systemu nastąpiła podobno w obronie interesów pracowniczych i robotniczych. Proszę państwa, co wam z tego wyszło? Nie uczestniczyliście przez ileś lat w tym, co się dzieje, co się zmienia? Przecież wielokrotnie w ramach komisji polityki społecznej była podnoszona kwestia tego, że trzeba dyskutować o tych problemach. I teraz porównajmy dzisiejszą dyskusję, nawet z poprzednich punktów, i decyzje dotyczące głosowania - jesteśmy tacy wrażliwi społecznie... Otóż proszę sobie przypomnieć, że kilka godzin temu przegłosowaliśmy, iż osobom chorym przebywającym dłużej niż 90 dni na zwolnieniu obniżamy wysokość świadczenia. Doprowadziliśmy tym głosowaniem do takiej sytuacji, że człowiek chory na raka po 90 dniach choroby będzie miał niższy zasiłek chorobowy, aniżeli otrzymywał. Wstyd, hańba. Nie wiem, czy ktoś myślał - wydruk jest do wzięcia, niech każdy popatrzy, co zrobił. Przecież to w tej Wysokiej Izbie ograniczyliśmy instrumenty prawne, które pozwalały Państwowej Inspekcji Pracy w wielu przypadkach funkcjonować skutecznie. Proszę sobie przypomnieć - i tu się zwracam do Prawa i Sprawiedliwości - ustawę o swobodzie gospodarczej. Z tej mównicy apelowałem o to, żeby w sposób jasny i precyzyjny zapisać tam uprawnienia dla Państwowej Inspekcji Pracy, nie odwoływać się do prawa międzynarodowego, bo pracodawca chce czytelnego prawa. To również waszymi głosami ta poprawka zgłoszona przez Socjaldemokrację została...</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#GlosZSali">(I Unię Pracy.)</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#PoselJacekKasprzyk">Tak, Unia Pracy poparła tę poprawkę. Dziękuję uprzejmie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#PoselJacekKasprzyk">Chcę więc powiedzieć, że informację o działalności Państwowej Inspekcji Pracy przyjmujemy i będziemy za nią głosować, natomiast wnioski bardzo szybko wyciągamy.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#PoselJacekKasprzyk">Otóż, panie marszałku, Wysoka Izbo, Klub Parlamentarny Socjaldemokracji Polskiej zgłosił dwie propozycje dotyczące funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy - dwie nowelizacje ustawy. Jedna zmienia ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy, dając jej uprawnienia instytucji łącznikowej pomiędzy instytucjami o podobnym charakterze w krajach Unii Europejskiej. Chodzi o to, aby Państwowa Inspekcja Pracy mogła kontrolować przepływ pracowników i udzielać wszelkich informacji. To techniczna zmiana, ale ułatwiająca działalność Państwowej Inspekcji Pracy. Jest prośba do Prezydium Sejmu, aby jak najpilniej skierować tę ustawę do dalszych prac.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#PoselJacekKasprzyk">Kolejny problem, który jest poruszony, to kwestia wynagrodzenia - problem nienowy, nieraz tu podnoszony, milczeniem zbywany, ponieważ tak się w Polsce budował kapitalizm, jak się okazuje, na to pozwolono. Proszę państwa, cóż to oznacza? W odniesieniu do 350 tys. osób w wyniku działalności Państwowej Inspekcji Pracy uznano, że należało im się wynagrodzenie - pracodawcy to uznali - i wypłacono je na kwotę ponad 386 mln zł. Chcę przypomnieć, że Państwowa Inspekcja Pracy kontroluje tylko ok. 5% podmiotów gospodarczych, czyli ta skala, możemy założyć, będzie wyższa. Oznacza to, że pracownicy nie otrzymali tego, co im się należy, również nie otrzymało tego państwo polskie w formie podatków. I nikt ani słowem się nie zająknął o tym problemie w polskim parlamencie, że coś się nie tak stało.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#GlosZSali">(Nieprawda, Unia Pracy pierwsza zgłosiła.)</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#PoselJacekKasprzyk">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#PoselJacekKasprzyk">Proszę państwa, problem niewypłacania wynagrodzenia to jest nie tylko problem ekonomiczny przedsiębiorcy. Po drugiej stronie stoi człowiek, który ma określone zobowiązania z tytułu swojego funkcjonowania. Tam gdzie trudna sytuacja ekonomiczna pracodawcy jest chwilowa, pracownik nie idzie się skarżyć, ale tam gdzie to odbywa się w formie wyzysku, patologii, prawo musi być silne. I tutaj jest pytanie do strony rządowej. Jest porozumienie pomiędzy prokuratorem generalnym i Państwową Inspekcją Pracy, w wyniku którego w każdym województwie jest prokurator zajmujący się ściganiem przestępstw z tytułu wykroczeń przeciwko prawom pracowniczym. Jak to jest realizowane? Jaka jest skuteczność realizacji, jeśli chodzi o te wykroczenia? Oczywiście nie możemy uogólniać, że to dotyczy wszystkich pracodawców, to nie jest prawda, to jest pewien margines. Tam gdzie jest to patologiczne, należy z tym bardzo zdecydowanie walczyć.</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#PoselJacekKasprzyk">W tym celu chcę poinformować Wysoką Izbę, poinformować (i przypomnieć) Prezydium Sejmu oraz Państwową Inspekcji Pracy, że klub Socjaldemokracji Polskiej złożył stosowny projekt nowelizacji kilku ustaw, które pozwolą skuteczniej wyegzekwować należne wynagrodzenie; chodzi o te zaniechania, które są. Pracodawcy po prostu nie może się opłacać niewypłacanie wynagrodzenia. Zaproponowaliśmy m.in. zwiększenie minimalnej wysokości grzywny. Do tej pory inspektor może ukarać grzywną 20 zł, taką minimalną wysokość mandatu wprowadziliśmy. Cóż to jest za kara? Żadna. My proponujemy, aby ten minimalny mandat wynosił 500 zł. Inspektor również może ukarać duży podmiot gospodarczy grzywną w wysokości 1000 zł. Cóż to jest 1000 zł w dobrze prosperującym podmiocie, które się zakredytuje kosztem wynagrodzeń pracowniczych? Proponujemy zwiększenie jej wysokości co najmniej do 5 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#PoselJacekKasprzyk">Proponujemy również ostrzejsze rozwiązania w przypadku łamiących prawo tzw. recydywistów pracodawców, jak również skuteczne uderzenie w duże korporacje, które mogą zaryzykować wysoką karę odnoszoną do skali obrotów, które posiadają. Nie chcę omawiać szczegółów tychże zapisów. Chcę Wysoką Izbę poinformować, że projekty złożyliśmy. Oczekujemy również od Prezydium Sejmu - jeżeli uczciwie traktujemy problem zaległości w wynagrodzeniach, niewypłacania wynagrodzeń - aby jak najszybciej, najlepiej jeszcze w tym roku, przewidziało pierwsze czytanie, by mogło się ono odbyć tutaj, na forum Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#PoselJacekKasprzyk">Panie i Panowie Posłowie! Przepraszam za być może trochę emocjonalny ton. Od wielu lat mówimy na temat Państwowej Inspekcji Pracy, a w zasadzie na temat złych zjawisk, które występują na polskim rynku pracy, i konsekwencji tego dla ludzi. Apeluję jeszcze raz, panie marszałku, przeprowadźmy w Polsce poważną dyskusję na temat warunków pracy, w ogóle na temat pracy, bo inną sprawą jest funkcjonowanie instytucji: Państwowej Inspekcji Pracy, Rady Ochrony Pracy. Przypomnę, że Radę Ochrony Pracy powołano w 1981 r. jako ciało społeczne, które miało reagować na to, co nieprawidłowe w działaniach. Informuję, że klub Socjaldemokracji Polskiej poprze sprawozdanie głównego inspektora pracy, jednocześnie apelując do Wysokiej Izby o zapoznanie się z naszymi projektami ustaw, a do Prezydium Sejmu o jak najpilniejsze ich skierowanie do dalszej pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Wanda Łyżwińska, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselWandaLyzwinska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PoselWandaLyzwinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Inspektor! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w roku 2003.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PoselWandaLyzwinska">Tak się składa, że Wysoka Izba w ciągu jednego roku zajmuje się dwoma sprawozdaniami głównego inspektora pracy. W lutym rozpatrywaliśmy sprawozdanie za rok 2002, a w listopadzie, teraz, rozpatrujemy sprawozdanie za rok 2003. Można by z takiej sytuacji wyciągnąć wniosek, że władza w sposób niemal wyjątkowy zajmuje się losem pracowników najemnych. Ale to, jak władza zajmuje się ludźmi utrzymującymi się z pracy, niestety, w bardzo negatywnym świetle przedstawiają kolejne informacje Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#PoselWandaLyzwinska">Podane w lutym informacje za rok 2002 były szokujące. Należałoby się spodziewać, że rząd, że wicepremier minister gospodarki i pracy natychmiast przystąpią do działania w obronie w sposób niewolniczy wykorzystywanych milionów ludzi. Niestety, tak samo przerażające dla pracujących są informacje w obecnym sprawozdaniu Państwowej Inspekcji Pracy. Oznacza to, że główny inspektor pracy wypełnia konstytucyjny obowiązek i corocznie informuje Sejm o sytuacji pracowników, a rząd i minister odpowiedzialny za pracę przechodzą nad tymi informacjami do porządku dziennego i nie podejmują żadnych działań. Ale nic dziwnego, pan minister Hausner przez kolejny rok miał dużo zajęć z odbieraniem różnych świadczeń najuboższym.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#PoselWandaLyzwinska">Art. 24 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi: ˝Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania praca˝. Przedstawione Wysokiej Izbie sprawozdanie głównego inspektora pracy niemal na każdej stronie pokazuje, jak w naszym kraju łamana jest konstytucja. To samo przedstawiono w lutym bieżącego roku. I czy od tego czasu coś się zmieniło? Czy odpowiedzialni za przestrzeganie konstytucji podjęli właściwe działania? Nie, bo to ich nie interesuje. Bardziej interesuje ich handel ropą, bardziej interesuje ich handel energią elektryczną, dlatego cały rok 2004 przebiega w atmosferze afer związanych z tym handlem. Rzeczypospolita zgodnie z konstytucyjnym zapisem chroni pracę. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy. Natomiast ze sprawozdania państwowego organu, Państwowej Inspekcji Pracy, wynika, że zatrudnienie w Polsce ludzi ma więcej cech niewolnictwa niż pracy w cywilizowanym świecie XXI w. Są to słowa, które wypowiadałam w lutym, ale, niestety, od tego czasu sytuacja pracobiorców nie poprawiła się także. Bo czy można mówić o poprawie sytuacji, kiedy w informacji za 2002 r. przeczytaliśmy, że w skontrolowanych zakładach pracy przepisy dotyczące wypłat wynagrodzeń naruszyło 68%, a z obecnie przedstawionej Wysokiej Izbie informacji wynika, że na 1499 skontrolowanych zakładów pod względem wypłacania świadczeń ze stosunku pracy przepisy naruszyło 62%? Mamy niby spadek łamania przepisów w tym zakresie, Państwowa Inspekcja Pracy cieszy się z tego, że po raz pierwszy od wielu lat odnotowano spadek odsetek pracodawców naruszających przepisy dotyczące wypłat wynagrodzeń za pracę.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#PoselWandaLyzwinska">Ale co to oznacza? Oznacza to, że Polska jest krajem, w którym 62% pracowników nie otrzymuje świadczeń za wykonaną pracę na czas lub w inny sposób pracodawcy naruszają prawa pracowników do otrzymywanych świadczeń za wykonywaną pracę. Oznacza to również, że w Polsce 62% pracowników nie może wypełnić swoich obowiązków finansowych. Nie może w terminie zapłacić komornego, zapłacić za prąd czy zapewnić rodzinie życia w normalnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#PoselWandaLyzwinska">Jak Rzeczpospolita chroni pracę i godność pracowników? Weźmy na przykład informację, jak państwo chroni pracę w górnictwie węgla kamiennego. Państwowa Inspekcja Pracy skontrolowała 18 kopalń zatrudniających ponad 63 tys. pracowników. I co wynika z tej kontroli? Trwający od kilku lat w górnictwie węgla kamiennego proces restrukturyzacji powoduje powstawanie problemów w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy. Dotyczy to głównie czasu pracy. Kontrole wykazały, ze 56% pracodawców nadmiernie wykorzystuje godziny nadliczbowe i zmusza do pracy górników we wszystkie cztery niedziele w miesiącu.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#PoselWandaLyzwinska">Inspekcja pracy stwierdza, że proces restrukturyzacji branży polega w dużym stopniu na zmniejszeniu zatrudnienia i należy się liczyć z narastaniem problemów dotyczących zapewnienia właściwej obsady stanowisk pracy, co będzie miało wpływ również na przestrzeganie przepisów o czasie pracy. Jak w roku poprzednim tak samo i w bieżącym prawie nic się nie zmieniło w supermarketach. Jak wiemy, placówki te należą w 100% do koncernów zagranicznych. Mimo kolejnego już sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy nadal koncerny zagraniczne polskich obywateli traktują jak ludność podbitego kraju. Ostatnie głośne procesy dotyczące naruszania przepisów prawa w sieci ˝Biedronka˝ pokazują tylko wierzchołek góry lodowej. Inspekcja pracy w 2003 r. skontrolowała 139 supermarketów należących do 27 sieci i we wszystkich jest tak samo.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#PoselWandaLyzwinska">Najliczniejszą grupę łamania prawa pracy stanowiły nadużycia związane z nieudzielaniem urlopu wypoczynkowego, ewidencją czasu pracy oraz udzielaniem co trzeciej wolnej od pracy niedzieli, a także niewypłacaniem lub zaniżaniem wynagrodzenia za godziny nadliczbowe i nieterminowym wypłacaniem wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#PoselWandaLyzwinska">Tak jak przy poprzedniej informacji zadaję ponownie pytanie: Jak długo rząd będzie pozwalał na niewolnicze wykorzystywanie polskich obywateli przez zagraniczne koncerny? Jak długo jeszcze rząd będzie pozwalał na łamanie polskiego prawa przez zagraniczne koncerny?</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#PoselWandaLyzwinska">Liberałowie, czyli tworzący układy: warszawski, krakowski, łódzki, niemal w każdym mieście, przeważnie z naruszeniem prawa, dawali pozwolenie na budowę supermarketów. ˝Życie Warszawy˝ nie dalej jak wczoraj pokazuje, jak w Warszawie powstaje wielkopowierzchniowe centrum handlowe Złote Tarasy. Na tym najświeższym przykładzie Złotych Tarasów widać, dlaczego zagraniczne koncerny nie przestrzegają polskiego prawa. Kiedy widzą, jak w Polsce łatwo można skorumpować ekipy rządzące, czy to szczebla centralnego, czy samorządowego, nie muszą w ogóle przejmować się prawami zwykłych obywateli. Jeśli koncerny zagraniczne w sposób korupcyjny otrzymują zgodę na wchodzenie z wielkopowierzchniowymi obiektami w każde upatrzone przez siebie miejsce i otrzymują jeszcze różnego rodzaju ulgi, to bez obaw o ingerencję władz szukają oszczędności w postaci wykorzystywania pracowników, zmuszając ich do pracy po 12, 14, a niekiedy 16 godzin bez dni wolnych i urlopów.</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#PoselWandaLyzwinska">Dla przykładu podam: Radom liczy obecnie 270 tys. mieszkańców, a władze samorządowe wyraziły zgodę na prowadzenie działalności przez 19 supermarketów, przy czym doprowadzono do upadłości handel rodzinny, bezrobocie wynosi 39,7%.</u>
          <u xml:id="u-107.12" who="#PoselWandaLyzwinska">Sprawozdanie głównego inspektora pracy to nic innego tylko wykaz przestępstw ściganych z urzędu, popełnionych na masową skalę przeciwko obywatelom Rzeczypospolitej, w dużej części przez cudzoziemców, właścicieli przejętych za bezcen różnych zakładów i supermarketów. Dlaczego rząd nie podejmuje żadnych działań, aby chronić polskich obywateli we własnym kraju? Czy problemy te stawiał rząd polski w rozmowach z przywódcami państw, których obywatele, właściciele firm i supermarketów dopuszczają się przestępstw wobec Polaków na naszym terytorium?</u>
          <u xml:id="u-107.13" who="#PoselWandaLyzwinska">W ostatnich latach rozszerzyło się zjawisko naruszania przepisów dotyczących wypłat wynagrodzenia i innych świadczeń pracowniczych. Średnia kwota niewypłaconych należności przypadająca na jednego poszkodowanego zwiększyła się z 775 zł w 2000 r. do 1360 zł w roku 2002 i do 1237 zł w roku 2003. W roku 2003 przepisy dotyczące wypłat wynagrodzeń naruszyło prawie 2/3 kontrolowanych pracodawców. 61% pracodawców jako podstawową przyczynę niewypłacania pracownikom świadczeń za pracę wskazuje brak środków i zatory płatnicze. Ta sytuacja dowodzi, że polityka społeczno-gospodarcza jest błędna.</u>
          <u xml:id="u-107.14" who="#PoselWandaLyzwinska">W konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na samym początku, już w art. 2 zapisano: ˝Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej˝. Okazuje się, że ten zapis, charakteryzując nasze państwo, jest daleki od rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-107.15" who="#PoselWandaLyzwinska">Z informacji Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że w Polsce na masową skalę łamane są postanowienia konstytucji zapisane w art. 24 i cały rozdział dotyczący wolności i praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych, a w szczególności art. 65 ust. 4 i art. 66 i 67.</u>
          <u xml:id="u-107.16" who="#PoselWandaLyzwinska">Kończąc, panie marszałku, wnoszę o skierowanie sprawozdania głównego inspektora pracy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny i Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej celem wypracowania stanowiska w sprawie łamania w Polsce praw pracowniczych i opracowania wniosków oraz listy osób winnych łamania konstytucji w celu pociągnięcia ich do odpowiedzialności. Nad informacją Państwowej Inspekcji Pracy nie można przechodzić do porządku dziennego. Zbyt mocno wskazuje ona na patologie, na łamanie podstawowych praw najsłabszych.</u>
          <u xml:id="u-107.17" who="#PoselWandaLyzwinska">Jeśli Sejm kolejny raz nad tak dramatyczną dla społeczeństwa informacją się nie pochyli, tzn. że sprawy obywateli nie interesują Sejmu czwartej kadencji, że nie ma to żadnego znaczenia i Sejm powinien jak najszybciej przestać funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-107.18" who="#PoselWandaLyzwinska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona chciałabym podziękować pani inspektor i wszystkim pracownikom, którzy przyczynili się do opracowania omawianego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Informuję, że procedurę komisyjną to sprawozdanie już przeszło i nie ma czego już kierować do komisji. Tak że jeden z wniosków zawartych w pani wystąpieniu jest bezzasadny, regulaminowo rzecz ujmując.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Robert Strąk, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselRobertStrak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w dniu dzisiejszym przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w przedmiocie sprawozdania głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy za rok ubiegły. Chciałbym tu przedstawić to stanowisko w ten sposób, żeby nie tylko jak gdyby dać analizę danych, które są zawarte w sprawozdaniu, ale żeby przybliżyć naszemu społeczeństwu działalność Państwowej Inspekcji Pracy, ponieważ, tak jak powiedział jeden z moich przedmówców, nie wszyscy wiedzą do końca, czym jest Inspekcja Pracy i czym się zajmuje. Myślę, że to jest bardzo ważna instytucja i ważne jest to, żeby polscy pracownicy, polscy obywatele wiedzieli, że mogą się tam zgłosić i mogą uzyskać stosowną pomoc.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PoselRobertStrak">Państwowa Inspekcja Pracy jest podległym Sejmowi organem. To jest bardzo ważne stwierdzenie, ponieważ, pamiętamy, jeszcze kilka lat temu w tej Izbie była dość długa debata, gdy pracowano nad przepisami dotyczącymi ustawy o inspekcji pracy w kwestii podległości urzędu. I myślę, że dobrze się stało, że Państwowa Inspekcja Pracy, podobnie jak NIK, nadal podlega Sejmowi, a nie - jak były zakusy - ministerstwu pracy, ponieważ trudno sobie wyobrazić niezależność instytucji, która by podlegała rządowi będącemu jednak w różnych aspektach jednym z większych pracodawców w państwie polskim. Mam tutaj na myśli różnego rodzaju przedsiębiorstwa państwowe, urzędy administracji ogólnej i wyspecjalizowanej.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PoselRobertStrak">PIP w zakresie swojego działania współdziała ze związkami zawodowymi, organizacjami pracodawców, organami samorządu załogi. To też nie są czcze słowa, ponieważ każdy inspektor pracy, idąc do zakładu pracy, powinien spotkać się ze społecznym inspektorem pracy i ze związkami zawodowymi. A więc to nie są czcze frazesy, lecz faktyczne współdziałanie z tymi instytucjami, które powinny z jednej strony reprezentować pracowników, a z drugiej strony - pracodawców. W przepisach określających zadania i kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy wprowadzono w 2003 r. istotną zmianę - ustawą z dnia 29 sierpnia 2003 r. Sejm Rzeczypospolitej znowelizował ustawę o systemie oceny zgodności, szczegółowo określając zadania związane z dokonywaniem przez organy PIP kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu. Jest to bardzo ważna zmiana, która będzie się wiązać z nowymi obowiązkami dla Państwowej Inspekcji Pracy. Stan zatrudnienia w PIP w 2002 r. zwiększył się o 48 osób, tj. o 2%. Czy jest to wystarczający wzrost kadrowy, czy nie, trudno mi dzisiaj ocenić. Należy o to spytać Główny Inspektorat Pracy. Było też szereg zmian kadrowych. Myślę, że dopiero przyszłość pokaże, czy były one korzystne czy też mniej korzystne dla instytucji.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PoselRobertStrak">Rok 2003 potwierdził zasadność tylko umiarkowanego optymizmu PIP w ocenie spadkowego trendu, jeżeli chodzi o łamanie prawa pracy i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Analiza danych GUS wskazuje bowiem, że na 6-procentowy wzrost ogólnej liczby ofiar wypadków, a także wzrost o ponad 8% wskaźnika częstotliwości tych zdarzeń liczba śmiertelnych ofiar wypadków wzrosła o 1,4%. Ktoś powie: Co to jest wzrost o 1,4%? Moim zdaniem jest to bardzo niepokojący sygnał, ponieważ w tym przypadku mówimy o życiu ludzkim, a to życie jest bezcenne. Dane z kontroli PIP wskazują na zróżnicowany stan warunków pracy, który w dużej mierze zależy od kondycji ekonomicznej poszczególnych zakładów. Oczywiście nie jest to jedyny czynnik, który wpływa na to, czy przepisy prawa pracy i bezpieczeństwa i higieny pracy są przestrzegane, ponieważ często wiąże się z tym brak znajomości przepisów, niezrozumienie przepisów czy po prostu brak wyobraźni niektórych oczywiście - podkreślam - pracodawców. Jak widzimy, zmiany systemowe zachodzące w różnych gałęziach naszego przemysłu pogłębiły łamanie prawa pracy. Nie można bowiem powiedzieć, że zmiany, jeżeli chodzi o Polskie Koleje Państwowe, dotyczące tego sektora miały korzystny wpływ na warunki pracy. Wiemy, że tak się nie stało. Tak samo, jeżeli chodzi o zmiany strukturalne zachodzące w górnictwie węgla kamiennego, w hutnictwie, w energetyce czy w służbie zdrowia. Z analizy raportu, który dzisiaj omawiamy, wynika - na co wskazują trzyletnie kontrole - że większość obiektów i pomieszczeń pracy w zakładach opieki zdrowotnej nie spełnia wymogów określonych przepisami. Jeżeli w takich instytucjach jak służba zdrowia te pomieszczenia pracy nie spełniają warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, to jest to, powiedziałbym, fatalne. To jest fatalny sygnał dla naszego całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PoselRobertStrak">Dużym problemem są nieprawidłowości w szacowaniu ryzyka zawodowego, mimo że przepisy w tym zakresie obowiązują już od 1997 r. Wszyscy wiemy - ci, co chodzą czy chodzili na kontrole, ci, którzy pracują w danych zakładach pracy - że często niestety te oceny ryzyka dla niektórych pracodawców są zwykłą formalnością. To jest kartka czy ileś tam kartek papieru i jest to zrobione nierzetelnie. W naszym kraju pracodawcy z różnych przyczyn nie mają niestety takiego podejścia do tej kwestii jak w Europie Zachodniej. Chciałbym zaznaczyć, że bardzo dużo tych problemów, jeżeli chodzi o ocenę ryzyka zawodowego, wiąże się niestety z brakiem wiedzy i wyobraźni w tym zakresie, może dlatego że system odszkodowawczy nie jest u nas zbytnio powiązany z tego typu programami. Jeżeliby tak było, to jeśli byłaby jakaś regulacja w tym zakresie co do składek na ubezpieczenie społeczne, jak jest w niektórych krajach Europy Zachodniej, to myślę, że podchodzono by do tego zdecydowanie rzetelniej.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PoselRobertStrak">Teraz pozwolę sobie przejść do tej części sprawozdania, w której poruszone są kwestie przestrzegania praworządności w stosunkach pracy. Otóż w 2003 r. liczba skarg pracowniczych była praktycznie na tym samym poziomie co w 2002 r. Trzeba pamiętać, że jest to liczba ogromna, ponieważ zarówno w roku 2002, jak i w roku 2003 zanotowano 32 tys. skarg. Obraz jest jeszcze bardziej tragiczny, jeśli weźmiemy pod uwagę, że ponad 80% tych skarg uznanych zostało przez inspektorów pracy za zasadne, czyli nie są to sprawy wyimaginowane przez pracowników, związane z tym, że nie chce im się pracować, są leniwi, nie rozumieją pewnych rzeczy, jak często możemy przeczytać w niektórych kolorowych gazetach. Nie, okazuje się, że prawo pracy faktycznie jest łamane.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PoselRobertStrak">W wyniku licznych zmian następujących w prawie pracy i trudnej sytuacji na rynku pracy oraz problemów finansowych wystąpił wyraźny wzrost zapotrzebowania pracodawców na porady prawne. Obecnie sytuacja jest taka, że część pracodawców - mogę to powiedzieć na podstawie swojej dawnej praktyki - traktuje Państwową Inspekcję Pracy jako instytucję darmowej obsługi prawnej. Taka jest rzeczywistość. To, że tak traktowana jest inspekcja pracy, to jest mały problem, natomiast niektórzy traktują porady prawne jako sposób znalezienia drogi do łatwiejszego zwolnienia pracownika, aby później Państwowa Inspekcja Pracy do tego się nie przyczepiła, czyli szuka się argumentów, formy łatwiejszego zwolnienia pracownika. Jest to bardzo niepokojące, ponieważ czym innym jest szukanie porady prawnej w celu uczynienia czegoś dobrego, na przykład poprawienia stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w swoim zakładzie, a czym innym jest po prostu chęć pozbycia się pracownika i nadania temu pozorów prawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#PoselRobertStrak">Prawie 50% ogółu zgłaszanych do PiP skarg dotyczyło wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy. Treść raportu opracowanego dla jednej z instytucji międzynarodowych, o czym mówił pan poseł Cymański, chyba nie wymaga jakiegokolwiek komentarza. Jest to tragiczne, że niektórzy pracodawcy nie mają świadomości, że za wykonaną pracę należy się wynagrodzenie. Niestety, jest to bardzo smutna sytuacja. Aż 90% ogółu stwierdzonych przez PiP w 2003 r. przypadków niewykonywania przez pracodawców wyroków i ugód sądowych dotyczyło wynagrodzeń za pracę i innych świadczeń ze stosunku pracy. Proszę zwrócić uwagę, że nie tylko wystąpienia inspektorów pracy co do zapłaty zaległych świadczeń, ale nawet ugody i wyroki sądowe dla niektórych pracodawców nie są na tyle wiążące, żeby trzeba było z tego tytułu wypłacić świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#PoselRobertStrak">Myślę, że oprócz tych, powiedziałbym, smutnych kwestii trzeba powiedzieć, że Państwowej Inspekcji Pracy udało się bardzo wiele osiągnąć. Mówiono już tu o tym, że udało się wyegzekwować blisko 350 mln zł dla 415 tys. pracowników. Jest to bardzo pozytywne osiągnięcie i godne podkreślenia. Tak jak mówiliśmy, jest to szeroka sieć poradnictwa prawnego w siedzibach okręgów i oddziałów PiP. Myślę, że jest jedna ważna sprawa, którą warto poruszyć, jeżeli pan marszałek mi pozwoli, mimo że czas się kończy. Otóż wskazane przeze mnie działania wymagają wsparcia i pomocy ze strony ustawodawcy i innych służb, instytucji odpowiedzialnych za stan praworządności w stosunkach pracy. Na przykład na blisko 925 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez osoby wykonujące pracę zarobkową 31% spraw zakończyło się umorzeniem postępowania lub odmową jego wszczęcia. Tylko w 117 sprawach skierowano oskarżenia do sądu.</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#PoselRobertStrak">Proszę zwrócić uwagę, jakie jest podejście do tej kwestii. Może to oznaczać, iż organy prokuratury zbyt mało rygorystycznie i bez wyczulenia na sprawy pracownicze analizują doniesienia o przestępstwach skierowane przez inspektorów pracy. Mamy nadzieję, że to porozumienie, o którym tutaj była mowa, z prokuratorem generalnym w tej kwestii poprawi sytuację. Myślę, że postawa sądów grodzkich, które stosują bardzo łagodne kary w stosunku do pracodawców - średnio karą jest grzywna w wysokości 700 zł, podczas gdy maksymalna możliwa kara wynosi 5000 zł - świadczy też o bagatelizowaniu problemów. Trzeba zastanowić się nad tym, w jaki sposób wyposażyć inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy w stosowne mechanizmy, które pozwolą jednak wymusić na pewnych pracodawcach przestrzeganie prawa. Niestety mandat w wysokości 1000 zł na przykład dla jakiejś sieci hipermarketów to jest po prostu kwota śmieszna, czyli w tym zakresie na przykład hipermarketom, ale nie tylko, znacznie bardziej opłaca się łamać prawo, ponieważ są na tym znacznie większe oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#PoselRobertStrak">Myślę także, że trzeba znaleźć środki dla Państwowej Inspekcji Pracy w celu zwiększenia nakładów na komputeryzację i informatyzację. Jest to potrzeba czasu, chwili i od tych rzeczy nie można uciec.</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#PoselRobertStrak">Myślę też, że jest jeszcze ważna kwestia dotycząca ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Jak wiemy, jest w tych ustawach nałożony na Państwową Inspekcję Pracy pewien kaganiec i te zapisy, które znajdują się właśnie w tych cytowanych przeze mnie ustawach, ograniczają swobodę ruchu Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#PoselRobertStrak">Korzystając już na zakończenie z tego, że jest okazja, chciałbym podziękować wszystkim pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy za trud włożony w pomoc dla pracowników i życzyć też wszystkim pracownikom Państwowej Inspekcji Pracy z okazji nadchodzących świąt wszystkiego najlepszego, a szczególnie pracownikom Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Kazimierz Michał Ujazdowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos ma pan poseł Jan Orkisz, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Mam zaszczyt, by w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy po raz kolejny zabrać głos w dyskusji na temat problematyki poruszanej w sprawozdaniu Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy, tym razem za rok 2003.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Podjęcie corocznie przez Wysoką Izbę dyskusji o realizacji zadań ustawowych wykonywanych przez Państwową Inspekcję Pracy jest dowodem uznania Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dla wysokiej rangi problemów pracy ujmowanych nie z punktu widzenia ekonomii, ale pod kątem przestrzegania przez pracodawców podstawowych praw i potrzeb rzeszy zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PoselJanOrkisz">Przedstawiony dokument obrazuje różnorodne formy ustawowych działań Państwowej Inspekcji Pracy. Jego treść koncentruje się wokół problematyki ludzkiej pracy, a ściślej - warunków, w jakich jest ona wykonywana, oraz przestrzegania związanych z nią praw zagwarantowanych ustawowo.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PoselJanOrkisz">Państwowa Inspekcja Pracy jest szczególnym organem kontrolnym, który w sposób kompleksowy nadzoruje i kontroluje warunki zatrudnienia pracowników, niezależnie od form własności zakładów pracy oraz liczby zatrudnionych. Trwająca od 15 lat transformacja społeczno-gospodarcza zmieniła obszar działalności kontrolnej inspektorów pracy. Ponad 10-krotnie wzrosła liczba zakładów podlegających kontroli i obecnie wynosi ona ponad milion zakładów zatrudniających łącznie ponad 10 mln osób. Nadzór nad nimi pełni ponad 1400 inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PoselJanOrkisz">Warunki, w jakich inspektorzy działają, nie należą do łatwych. Utrzymująca się od lat na zbliżonym poziomie liczba naruszeń przepisów prawa, a także liczba zakładów i pracowników przypadających do nadzoru z pewnością stanowią poważny czynnik trudności w wykonywaniu zadań związanych z kontrolą problematyki ochrony pracy.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PoselJanOrkisz">Z przedstawionego raportu wynika, że w ocenianym okresie inspektorzy przeprowadzili około 101 tys. kontroli w blisko 69 tys. zakładów pracy zatrudniających prawie 4,5 mln osób. W większości kontrole prowadzone były w zakładach zatrudniających do 50 osób. W porównaniu z poprzednim okresem nastąpił więc wzrost liczby kontroli o prawie 6%, przy niezmienionej liczbie zatrudnionych inspektorów. Świadczy to niewątpliwie o wzmożonym zaangażowaniu kadry inspektorskiej w wykonywanie zadań ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnikliwa analiza treści przedstawionego Wysokiej Izbie sprawozdania nie zawsze daje powody do optymizmu. W prawie każdym skontrolowanym zakładzie stwierdzono uchybienia przepisom ustawodawstwa pracy. Wynika z tego, że ci, którzy swoją codzienną pracą pomnażają dorobek państwa, nie zawsze spotykają się z należytym respektowaniem ich pracowniczych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PoselJanOrkisz">Wśród znacznej liczby naruszeń prawa pracy są takie, które niepokoją nie ze względu na ich aspekt formalnoprawny, ale z uwagi na dotkliwe skutki społeczne. Nic tak nie bulwersuje społeczeństwa, jak niesprawiedliwość w stosunkach pracy, szczególnie jeżeli dotyczy ona spraw bytowych pracowników. Każdy wykonujący pracę pragnie otrzymać należną mu zapłatę w ustalonym terminie i wymaganej wysokości. Przemawia za tym wymóg sprawiedliwości społecznej. Jest to nie tylko problem prawny, ale i moralny. W tym względzie raporty Państwowej Inspekcji Pracy nadal biją na alarm. Łamanie podstawowych praw pracowniczych, jeśli chodzi o wypłatę należnych pracownikom świadczeń, budzi uzasadniony sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#PoselJanOrkisz">W ocenianym okresie blisko 360 tys. pracowników nie otrzymało świadczeń pieniężnych w należytej wysokości i w ustalonym terminie. Ich wysokość to ok. 390 mln zł. W wielu przypadkach zwłoka w wypłacie świadczeń sięgała kilkunastu miesięcy. Jak negatywnie rzutuje to na codzienne funkcjonowanie wielu polskich rodzin i ich materialne bezpieczeństwo, nie trzeba nikogo przekonywać. Dzięki skutecznej interwencji organów inspekcji pracy w analizowanym okresie wyegzekwowano wypłatę 233 mln zł należnych pracownikom kwot.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#PoselJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy, po zapoznaniu się z raportem Państwowej Inspekcji Pracy i po przeprowadzonej dyskusji w ramach Unii Lewicy, z początkiem września złożył do marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy w sprawie podwyższenia kary grzywny dla pracodawców niewypłacających w ustalonym terminie należnych wynagrodzeń oraz umieszczania takich pracodawców w rejestrze dłużników. Cieszymy się z tego, że również posłowie Socjaldemokracji Polskiej podobny projekt złożyli do laski marszałkowskiej. Uznajemy, że jeżeli ktoś okrada pracownika, to powinien się znaleźć w rejestrze dłużników. Jeżeli mieszkaniec nie zapłaci za 3 miesiące za energię, to już na takiej liście się znajduje, natomiast brutalni kapitaliści czują się bezkarnie z uwagi na bardzo wygodne przepisy.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako bezdyskusyjna konieczność traktowane jest w wielu prywatnych firmach, szczególnie w hipermarketach, ciągłe wydłużanie czasu pracy ponad dopuszczalne normy. W ten właśnie sposób realizuje się powszechny obecnie wymóg dyspozycyjności pracowników. Płacą oni za to gorzką cenę swojego życia prywatnego i rodzinnego, jeśli już nie wspominać o konsekwencjach zdrowotnych. Przypadki naruszania przepisów o czasie pracy stwierdzono w co piątym kontrolowanym zakładzie. Polegały one głównie na zatrudnianiu pracowników powyżej dopuszczalnej liczby godzin nadliczbowych na dobę oraz na zatrudnianiu pracowników w niedziele i święta bez zapewnienia dnia wolnego w innym terminie. Dokładną analizę zjawiska uniemożliwia nieprowadzenie lub nierzetelne prowadzenie ewidencji czasu pracy. Także w tym wypadku eliminowane są patologie, choć jest to problem trudny i złożony.</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#PoselJanOrkisz">Ze sprawozdania wynika, że w dalszym ciągu, choć mniej niż w latach poprzednich, wzrasta liczba porad prawnych i technicznych. Tak naprawdę to bezpośredni kontakt z człowiekiem i jego sprawami jest tym, na podstawie czego społeczność pracownicza ocenia działalność Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#PoselJanOrkisz">W roku 2003 do organów Państwowej Inspekcji Pracy wpłynęło ponad 32 tys. skarg. Blisko połowa z nich dotyczyła roszczeń związanych z wypłatą wszelkiego rodzaju świadczeń wynikających ze stosunku pracy. Większość z badanych skarg, prawie 80%, była zasadna. Świadczy to o skali naruszeń prawa.</u>
          <u xml:id="u-112.13" who="#PoselJanOrkisz">Otwartość inspekcji pracy na ludzkie sprawy przejawia się także w bezpłatnym udzielaniu porad prawnych i technicznych, nie tylko dla pracowników, ale także dla pracodawców. Wychodzenie Państwowej Inspekcji Pracy naprzeciw potrzebom pracodawców jest zjawiskiem bardzo pożądanym i może przyczynić się do uzyskania większych efektów, jeśli chodzi o poprawę praworządności w stosunkach pracy, niż setki przeprowadzonych kontroli i zastosowanych środków prawnych. Za taką postawę należą się inspekcji pracy słowa szczególnego uznania.</u>
          <u xml:id="u-112.14" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Warunki, w jakich człowiek tworzy, powinny odpowiadać jego potrzebom. Informacje płynące z inspekcji pracy świadczą o tym, że prawa pracownicze, jeśli chodzi o bezpieczeństwo pracy, były nie tylko zaniedbywane i łamane, lecz także w niektórych przypadkach warunki, w jakich wykonywana była praca, urągały wszelkim normom prawnym i moralnym. W dalszym ciągu znaczna liczba pracowników zatrudnionych jest w warunkach zagrożenia życia i zdrowia z uwagi na występowanie niekorzystnych czynników związanych ze środowiskiem pracy, uciążliwością oraz złym stanem technicznym maszyn i urządzeń. W ocenianym okresie w zakładach objętych kontrolą w warunkach zagrożeń zawodowych zatrudnionych było ok. 582 tys. osób, czyli 12% tam zatrudnionych. Najwięcej zagrożeń związanych było z fatalnymi warunkami środowiska pracy. W tym zakresie sytuacja uległa dalszej poprawie na skutek intensywnych działań inspektorów pracy. W 2003 r. warunki pracy uległy dalszej poprawie dla blisko 56 tys. zatrudnionych, czyli dla prawie 10% narażonych na szkodliwości zawodowe, i osiągnęły najmniejszy poziom od 1990 r. Fakt ten świadczy o istotnym kroku naprzód w likwidowaniu zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkiego.</u>
          <u xml:id="u-112.15" who="#PoselJanOrkisz">Problemem nierozerwalnie związanym z zagrożeniami zawodowymi jest wypadkowość przy pracy. Z analizy przedłożonego raportu wynika, że liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy, jaka miała miejsce w roku 2003, zmniejszyła się w stosunku do roku 2002 o blisko 6%. W tym samym czasie zwiększyła się liczba wypadków śmiertelnych o ponad 1% oraz zmniejszyła się liczba tych, które powodują ciężkie uszkodzenie ciała - o prawie 3%. W roku 2003 na skutek zdarzeń wypadkowych 522 osoby straciły życie, to jest więcej o 7 niż w roku 2002.</u>
          <u xml:id="u-112.16" who="#PoselJanOrkisz">Panie marszałku, czy mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Proszę, jeszcze minutkę, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselJanOrkisz">Dbałość o zgodne z przepisami warunki pracy jest sprawą pilną. Bezpośrednie obowiązki na tym polu spoczywają nie tylko na pracodawcach, ale także na tych, którzy pracę świadczą. Obecne przemiany społeczne i gospodarcze nie mogą z pola widzenia usuwać problemów związanych z zapewnieniem warunków pracy zgodnych z przepisami. Spełnienie tego wymogu jest koniecznością wynikającą także z zachowania godności człowieka i jego pracy. Człowiek pracy musi czuć się bezpiecznie gdziekolwiek jest i cokolwiek w procesie pracy czyni. Niepokojące zjawiska z punktu widzenia ochrony pracy towarzyszą procesom przekształceń własnościowych. Niektórzy pracodawcy, zainteresowani osiągnięciem w krótkim czasie maksymalnych efektów ekonomicznych, często nie respektują uprawnień pracowniczych i nie uwzględniają zagadnień bezpieczeństwa pracy w procesie kierowania zakładem. Jest to szczególnie widoczne w małych zakładach pracy, o niewielkim zatrudnieniu - do 10 osób. Ponad połowa kontroli przeprowadzona była właśnie w tych zakładach. Prawie w każdym z nich stwierdzono różnego rodzaju nieprawidłowości. Uwagi dotyczą także nieprawidłowości na gruncie czasu pracy, wypłaty świadczeń pracowniczych i urlopów wypoczynkowych.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawozdaniu bardzo trafnie zostały sformułowane priorytetowe kierunki działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2004-2006. Działania te mają być ukierunkowane głównie na: przeciwdziałanie zjawiskom patologicznym i uzyskanie ogólnej poprawy praworządności w stosunkach pracy, skoncentrowanie działań kontrolno-nadzorczych na zdiagnozowanych sekcjach gospodarki, a w szczególnych przypadkach również na konkretnych zakładach, gdzie występuje największe nasilenie zagrożeń zawodowych, rozwijanie - na miarę posiadanych sił i środków - działań o charakterze prewencyjnym, w tym dotyczących promocji zagadnień ochrony pracy.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselJanOrkisz">Pragnę zatrzymać się przy ostatnim priorytecie, to jest zintensyfikowaniu działań o charakterze prewencyjnym, dlatego że ten kierunek działań Państwowej Inspekcji Pracy spotyka się z dużą akceptacją pracodawców i stowarzyszeń oraz związków zawodowych. W dalszym ciągu istnieje zasadnicze pytanie: Jakie należy zachować proporcje pomiędzy działaniami kontrolno-nadzorczymi a prewencyjnymi i popularyzatorsko-doradczymi? Utrzymująca się na tym samym poziomie liczba skarg składanych do inspekcji pracy powoduje, iż czas, przeznaczony przez inspektorów pracy na działalność prewencyjną musi być ograniczony. Również zapotrzebowanie na bezpłatne porady prawne realizowane w wydłużonym czasie pracy w okręgowych inspektoratach pracy jest ogromne. W 2003 r. liczba udzielonych bezpłatnych porad prawnych przekroczyła 1400 tys. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż zarówno tematyka skargowa, jak i poradnicza jest z reguły bardzo skomplikowana i dotyczy w szczególności zawiłych interpretacji zagadnień czasu pracy czy też wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń pracowniczych, dlatego też należą się Państwowej Inspekcji Pracy szczególne podziękowania, iż w tak trudnej sytuacji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo proszę już o kończenie wystąpienia, bo jest trzyminutowe przekroczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselJanOrkisz">Już kończę. Do zadań, według oceny naszego klubu, należy zaliczyć w szczególności: wyodrębnienie zarówno w Głównym Inspektoracie Pracy, jak i w szesnastu okręgowych inspektoratach pracy komórek organizacyjnych do spraw prewencji, kontynuowanie kampanii promocyjnej pod tytułem: przestrzeganie prawa w małych zakładach pracy, umożliwiającej pracodawcom uzyskanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Panie pośle, bardzo proszę kończyć, resztę można...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselJanOrkisz">Już kończę, już, panie marszałku, kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Ale żeby słowo ˝już˝ nie było rozciągliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest rzeczą oczywistą, że z uwagi na ograniczony czas mojego wystąpienia ustosunkowałem się tylko do kilku wybranych zagadnień poruszonych w sprawozdaniu głównego inspektora pracy za 2003 r. Analiza tego dokumentu pozwala na sformułowanie tezy, że Państwowa Inspekcja Pracy jest instytucją zaufania społecznego oraz że gwarantem tego zaufania oraz jej niezależności i obiektywizmu w bieżących działaniach jest podporządkowanie jej Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej, co pozostaje w pełnej zgodności z Konwencją nr 81 Międzynarodowej Organizacji Pracy w sprawie inspekcji pracy w przemyśle i handlu.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PoselJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy, życząc głównemu inspektorowi pracy i całej kadrze inspektorskiej kontynuowania takiego kierunku funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy, opowiada się za przyjęciem sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PoselJanOrkisz">Panie marszałku, serdecznie dziękuję za umożliwienie mi skończenia wystąpienia i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dostał pan poseł preferencję z uwagi na nazwę ugrupowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselJanOrkisz">Tak jest, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Michał Figlus, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselMichalFiglus">Dziękuję, panie marszałku. Ja to nadrobię, będę mówił krótko.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PoselMichalFiglus">Panie Marszałku! Pani Inspektor! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego koła dotyczące sprawozdania głównego inspektora pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PoselMichalFiglus">Oceniając działalność Państwowej Inspekcji Pracy za rok 2003, należy oprzeć się na przedstawionym Wysokiej Izbie sprawozdaniu głównego inspektora pracy. Dane przedstawione w tym dokumencie wskazują, iż warunki pracy w poszczególnych zakładach pracy są w dużej mierze uzależnione od ich kondycji ekonomicznej. Zaniepokojenie wzbudza sytuacja w niektórych sektorach, to jest w górnictwie węgla kamiennego, hutnictwie, energetyce, ochronie zdrowia, transporcie drogowym. Podobnie wygląda sytuacja w Polskich Kolejach Państwowych, które w okresie przeobrażania nie są w stanie zapewnić właściwego stanu bezpieczeństwa warunków pracy. Wymienione powyżej sektory zostały objęte programem działań długofalowych zmierzających do wyeliminowania nieprawidłowości i podjęcia konkretnych przedsięwzięć na rzecz poprawy warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PoselMichalFiglus">Istotnym elementem kontroli przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy jest również ocena przestrzegania praworządności w stosunkach pracy. Statystyki wykazują, iż liczba skarg pracowniczych utrzymuje się na niezmienionym poziomie, a 80% skarg uznawanych jest przez inspektorów pracy za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PoselMichalFiglus">Szczególną uwagę wśród skarg zwracają dwa obszary - wypłata wynagrodzeń i innych świadczeń pracowniczych oraz czas pracy. Niestety, jak wykazują statystyki, skala roszczeń pracowniczych w tych płaszczyznach jest niezmiennie wysoka. Prawie 50% ogółu zgłoszonych Państwowej Inspekcji Pracy skarg dotyczyło właśnie wypłaty zaległych wynagrodzeń i świadczeń pieniężnych. Nadal stwierdza się znaczną skalę naruszania przepisów o czasie pracy. Nieudzielenie należnej pracownikom liczby dni wolnych od pracy stwierdzono aż w 52% skontrolowanych zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#PoselMichalFiglus">Podkreślić należy również fakt, iż w 536 przypadkach organy Państwowej Inspekcji Pracy zostały zmuszone do zawiadomienia prokuratury o utrudnianiu lub uniemożliwianiu wykonania czynności służbowych przez inspektora pracy.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#PoselMichalFiglus">Przedstawione dane nie nastrajają optymizmem. Zdaniem Kola Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej na uwagę zasługują jednak wysiłki Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie dostosowania metod i form działania Państwowej Inspekcji Pracy do standardów obowiązujących w inspekcjach wysokorozwiniętych państw Unii Europejskiej. Mając na uwadze stan bezpieczeństwa pracy i przestrzegania praworządności prawa pracy w tych krajach, należy przyjąć, iż podjęte kroki przyjęły słuszny i właściwy kierunek.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#PoselMichalFiglus">W opinii Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej obecny stan przestrzegania porządku i przepisów prawa jest ogólnie niezadowalający. Trzeba jednak podkreślić, iż winę w tym zakresie należy przypisywać raczej pracodawcom niż inspektorom pracy. Podjęte przez Państwową Inspekcję Pracy kierunki kontroli z pewnością służą poprawieniu sytuacji pracowników i eliminują naganne zachowania pracodawców w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#PoselMichalFiglus">Wysoka Izbo! Reasumując, Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pozytywnie ocenia przedstawiony przez Głównego Inspektora Pracy raport o działalności Państwowej Inspekcji Pracy, wyrażając jednocześnie głębokie przekonanie, iż dalsze wysiłki podejmowane przez inspekcję oraz przyjęte założenia na lata 2004-2006 pozwolą zapobiec rozprzestrzeniającej się patologii w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję za uwagę i wielkie podziękowania za zwięzłość.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pani poseł Małgorzata Rohde, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselMalgorzataRohde">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PoselMalgorzataRohde">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy to dokument bardzo obszerny, poprawny, w którym poruszono olbrzymią ilość tematów związanych z ochroną pracy, z funkcjonowaniem systemu bezpieczeństwa pracy, prawem pracy. Jednak i tak w tym dokumencie nie udało się objąć całej tematyki związanej z tym niezwykle rozległym zagadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PoselMalgorzataRohde">Moi szanowni przedmówcy omówili ten dokument, to sprawozdanie w tylu aspektach, odnosząc się do wszystkich jego części, że może przelecę tylko po tematach, które warto byłoby jakoś wzmocnić.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PoselMalgorzataRohde">Tak ogólnie rzecz biorąc, Państwowa Inspekcja Pracy w tym sprawozdaniu jawi się jako instytucja broniąca interesów pracownika, instytucja, która w określonych warunkach prawnych realizuje swoje zadania. Dobrze, że tak jest. Wielu posłów podnosiło potrzebę głębszej refleksji nad opisanymi w tym sprawozdaniu zjawiskami na rynku pracy. Przy okazji dzisiejszej dyskusji zauważyli oni, że istnieje potrzeba odbycia szerszej debaty sejmowej obejmującej te tematy i należy pokusić się o głębszą analizę patologicznych zjawisk, które występują na rynku pracy. Znamy skutki, ale wydaje się nam, i myślę, że ten pogląd należałoby szerzej omówić, że skutki trzeba analizować przez przyczynę, trzeba głęboko i wnikliwie szukać przyczyn tych zjawisk, z którymi próbujemy walczyć na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PoselMalgorzataRohde">Wśród wielu tematów podjętych dzisiaj szczególnie zainteresowała mnie próba oceny równego traktowania kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Niewiele miejsca poświęcono tej tematyce, ale myślę, że w przyszłości - niezależnie od tego, czy tego chcemy, czy nie - ten zakres tematów będzie ciągle włączany w debatę publiczną. Jest to pewna norma europejska, jest to pewne wyzwanie, które - niezależnie, czy chcemy tego, czy nie chcemy - będzie dominowało w dyskusji na temat sytuacji na rynku pracy. W sprawozdaniu podjęto próbę oceny równego traktowania kobiet i mężczyzn. Zgodnie zresztą z art. 33 Konstytucji Rzeczypospolitej kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym. Równe prawa, wynikające również z prawa Unii Europejskiej, także z Kodeksu pracy, zawarte są tam stosowne zapisy. W myśl tych zapisów naruszeniem zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn jest różnicowanie sytuacji pracowników ze względu na płeć przez odmowę nawiązania lub kontynuowania stosunku pracy, niekorzystne kształtowanie wynagrodzeń za pracę lub innych warunków zatrudnienia, pominięcie przy awansie itd. Państwowy inspektor pracy podjął próbę - jak już mówiłam - zdiagnozowania tego zjawiska. Jak wynika ze sprawozdania, problem przestrzegania równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakładach pracy został przebadany na próbie 429 osób w 180 zakładach pracy w 6 wybranych województwach. Z tych badań wynika, że niestety mężczyźni prawie dwukrotnie częściej niż kobiety zajmują wyższe stanowiska kierownicze, kobiety pracują przeważnie, właściwie wyłącznie, na niższych stanowiskach kierowniczych w sektorze publicznym, najsilniej są dyskryminowane w zakresie wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PoselMalgorzataRohde">Nie chcę omawiać tych wszystkich wniosków, które państwo próbowaliście zdiagnozować, ale już sam fakt, że taka próba została podjęta i że ten problem dosyć wyraźnie widać, sugeruje, że trzeba by temu poświęcić więcej miejsca. Skoro mamy już wywalczone równouprawnienie kobiet, to na tym trudnym rynku kobiety muszą mieć stworzone warunki, aby na równi z mężczyznami konkurować, awansować i zarabiać. Trzeba stworzyć takie warunki, żeby były w pracy traktowane po partnersku. W tych wnioskach, które państwo przedstawili, brakuje mi silniejszego akcentu co do prewencji właśnie w tym zakresie. Jest czas edukacji, jest czas zmiany mentalności, jest czas pewnej debaty społecznej, otwieramy się na nową erę nowych dyskusji i wydaje mi się, że państwowy inspektor pracy także w tej dziedzinie może pełnić bardzo istotną rolę. Bynajmniej nie feminizuję i nie walczę o równy status, ale fakty są takie, że kobiety są na rynku pracy i trzeba im stwarzać te warunki, ponieważ z racji swojej pozycji z mniejszą determinacją będą one walczyć o swoje prawa w tych zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PoselMalgorzataRohde">Cóż by tu jeszcze powiedzieć o tym obszernym dokumencie? Oczywista jest potrzeba funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy i wzmacniania jej roli nie tylko jako instytucji kontroli czy nadzoru, ale jako instytucji, która edukuje, wspiera, prowadzi prewencję. I to jest ta bardzo znaczna część państwa pracy, za którą serdecznie pragnę podziękować. Ponieważ właściwie w tym trudnym okresie transformacji na rynku pracy pojawiło się wielu przedsiębiorców, którzy nie do końca ze złej woli nie są w stanie spełnić bardzo skomplikowanych wymogów rynku pracy, państwo wypełniają tę lukę, prowadzą szkolenia, są w miarę aktywni. Sądzę, że przy tej dzisiejszej okazji można by także zwrócić uwagę na fakt, iż to nie jest przypadek, że 40% pracowników nie wypłaca wynagrodzeń. To jest zjawisko tak masowe, że trzeba by się pokusić o wniosek o wiele szerszy - czy jest to patologia, czy jest to próba przetrwania pracowników na rynku pracy. Jak często w tej diagnozie państwo spotykają się ze zjawiskiem, że pracownicy sami odmawiają swoich praw, żeby firma mogła przetrwać, bo to są zupełnie inne aspekty, które powinny być poruszone w szerszej debacie. Dzisiejsze sprawozdanie służy temu, by można było zauważyć te istotne elementy, ale przecież rynek pracy to także ochrona tych pracodawców, którzy podejmują trud zakładania swoich instytucji, przedsiębiorstw, zatrudniania tych pracowników, dawania im tych miejsc pracy oraz sprostania trudnym wymogom rynku, i tych gospodarczych warunków naszego kraju, w których pracownik jest niewątpliwie najważniejszym elementem firmy. Ale żeby stworzyć tę partnerską dyskusję, tę debatę, w której widzimy wszystkie strony, trzeba byłoby także w imię właśnie tej wiedzy, którą państwo mają, stworzyć warunki do zrównoważenia czy zauważenia tych interesów.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PoselMalgorzataRohde">Bardzo dziękuję za sprawozdanie, które na pewno nie tylko mnie, ale każdemu, kto do niego zajrzał przybliżyło problematykę rynku pracy i skłoniło właśnie do takich refleksji. Oczywiście przyjmuję je i rekomenduję do pozytywnego zaopiniowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos zabierze poseł Stanisław Dulias, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselStanislawDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Inspektor! Wyjątkowo wnikliwie zapoznałem się z przedłożonym sprawozdaniem, a ponieważ na własnej skórze odczułem rękę inspekcji pracy, to wiem, jak łatwo jest nieprzemyślaną decyzją pracownika inspekcji zrobić krzywdę człowiekowi na całe życie. Jednak nie chcę wracać do tej decyzji, nie zmierzam też do tego, by wykazać, że praca inspekcji jest zła. Przeciwnie, uważam, że inspekcja w obecnym okresie ma bardzo trudne zadanie, godząc biedę i braki finansowe z koniecznością wyegzekwowania niezbędnych zabezpieczeń i warunków w myśl przepisów bhp dla ochrony życia i zdrowia człowieka. W kilku wątpliwych sprawach zwrócę się do pani inspektor z pytaniami. Natomiast w swoim wystąpieniu pragnę zwrócić uwagę na dwa bardzo istotne problemy, których nie zauważyłem w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PoselStanislawDulias">Pierwszy problem dotyczy zobowiązań państwa wobec odchodzących z pracy na podstawie porozumień z załogami likwidowanych zakładów pracy lub ograniczających zatrudnienie. Odnosi się to różnych branż włącznie z górnictwem węgla brunatnego i kamiennego czy hutnictwem. Przytoczę chociażby bytomską sprawę, do dzisiaj niezałatwioną, czy jeszcze starszą sprawę, jeśli chodzi o Wałbrzych. Wtedy należałoby podjąć temat biedaszybów, omówić kwestię przyczyn występujących patologii tak odczuwalnych dzisiaj m.in. na Śląsku. Sądzę, że temat ten powinien dotyczyć również inspekcji pracy, która dostrzeże nie tylko występujące zło, ale również przyczyny, które są efektem prowadzonej polityki i nie można dzisiaj godzić się z tym na zasadzie, że tak już musi być. Może wtedy dotrą do świadomości rządzących wnioski inspekcji pracy, że należy zmienić politykę gospodarczą kraju i uświadomią, że nie tędy droga. Polska racja stanu z tym zgodzić się nie może. Tym bardziej nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, które wygłosił parę dni temu w telewizji minister Piechota. Odnosząc się do kwestii dalszej likwidacji stanowisk pracy, powiedział: połowa przejdzie na emeryturę, a połowa znajdzie sobie pracę. To są kpiny ze społeczeństwa, w którym 3 mln osób jest bez pracy i środków do życia, a przy tym brakuje miejsc w noclegowniach dla bezdomnych. Gdyby nie takie poglądy, może inspekcja pracy miałaby łatwiejsze zadanie.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PoselStanislawDulias">Drugi problem, do którego chcę się odnieść, to brak możliwości interwencji w przypadku ewidentnie krzywdzących decyzji ZUS. Dotyczy to najczęściej osób, którzy byli pracownikami, a z różnych przyczyn nie zostali rencistami czy emerytami. Często takie decyzje są wyrocznią dla całych rodzin i grup pracowniczych. Nie ma w Polsce rady na gangsterskie decyzje urzędników ZUS - mówię to z pełną odpowiedzialnością i mam na to dowody - panoszących się urzędników, a dzieje się to za pieniądze składkowiczów i podatników w Polsce. Sądzę, że tematem powinna tym zająć się Inspekcja Pracy.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PoselStanislawDulias">Do pani inspektor mam osobistą prośbę, żeby się zająć tym przykładem, który przedstawię. Już wszyscy nim się zajęli, odwet był niesamowity. Nieprzestrzeganie przepisów i bezduszność można jeszcze próbować prostować i naprawiać, ale nie da się zrozumieć, a tym bardziej wyeliminować perfidnego fałszowanie informacji, począwszy od zwykłego urzędnika, po prezesów ZUS włącznie. Przykład, którym chcę się posłużyć, dotyczy działania wobec emerytów Oddziału ZUS w Tarnowskich Górach. Już sam fakt odebrania przez ten sam oddział przyznanych przez niego samego zgodnie z przepisami emerytur, po osiągnięciu przez zainteresowanych odpowiedniego wieku, jest według wszelkich opinii karalny i nie do przyjęcia, ale to było jeszcze za mało. Ten oddział, znęcając się - bo nie można tego inaczej nazwać - i powołując się na domniemanie, doprowadził do tego, że tej osobie nie przyznano nawet zasiłku dla bezrobotnych. Przypomnę: wypracowane lata, uznane przez ZUS. Nieprawdopodobne - zdaje sobie sprawę z tego, że państwo się dziwią, ale to są fakty. Nie chcę mówić o tragedii tej osoby i całej rodziny od 1998 r. Pozwolę sobie dodać, że ZUS podjął decyzję, wyznaczył termin i przysłał po raz drugi emeryturę w 2001 r., a decyzja ta była dla urzędników ZUS oczywista do momentu, w którym zwróciłem się z interwencją do ministra polityki socjalnej, o pomoc w sprawie żądania zwrotu rzekomo niesłusznie wypłaconych emerytur.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PoselStanislawDulias">Dla urzędników z ZUS nic się już nie liczy. W odwecie odebrali oni po trzech latach po raz drugi emeryturę osobie, która osiągnęła odpowiedni wiek. Fałszują informacje, nie reagują na żadne działania. Od 7 lat ten człowiek ma wypracowany okres potrzebny do przyznania świadczeń emerytalnych. Sądzę, że przykładem tym powinien się zająć inspektor pracy, ale też Prokuratura Generalna. Jest obawa, że jeżeli nie będzie reakcji, to na skutek nienawiści urzędników ZUS do społeczeństwa może dojść do tego, iż osobom, które wypracowały swoje lata i mają przyznaną emeryturę, zwykły referent będzie ją odbierał. Złożyłem doniesienie do prokuratury w tej sprawie w celu potwierdzenia moich podejrzeń o popełnienie przestępstwa przez pracowników, a przede wszystkim dyrektora Oddziału ZUS w Tarnowskich Górach. Zrobię to również wobec centrali ZUS.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PoselStanislawDulias">Poruszony przeze mnie problem nie jest jednostkowy i brak reakcji może być wyjątkowo szkodliwy społecznie. Sadze, że te dwa przypadki nieporuszone w sprawozdaniu nie są jednostkowe i mogą stanowić poważny problem w przyszłości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Na tym zakończyliśmy wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Zgłosili się posłowie do zadania pytania: pan poseł Kazimierz Sas, poseł Michał Figlus, pan poseł Józef Nowicki, pani poseł Anna Borucka-Cieślewicz, pan poseł Kazimierz Sas, pani poseł Maria Nowak, pan poseł Wojciech Borzuchowski, pan poseł Zenon Tyma, pan poseł Andrzej Otręba, pan poseł Jan Bury, pan poseł Józef Dulias i pani poseł Wanda Łyżwińska.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Czy są jeszcze zgłoszenia? Pan poseł Cymański i pan poseł Papież.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Na tym zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Przypominam o limicie czasu - 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Sas w podwójnej roli, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#GlosZSali">(Myślał, że nikt nie zauważy.)</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">To jest pozytywne nastawienie do pracy. W takim razie zamykamy listę.</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Limit czasu na pytanie - 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-129.10" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Kazimierz Sas po raz pierwszy i ostatni. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.11" who="#GlosZSali">(Chce mieć 4 minuty...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselKazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! To absolutnie nie z mojej winy, widocznie jakieś przekłamanie w sekretariacie.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PoselKazimierzSas">Mam dwa pytania. Pierwsze związane jest z informacją, że Państwowa Inspekcja Pracy w 2003 r. udzieliła ponad 1,4 mln ważnych porad prawnych, profesjonalnych, aktualnych, oczywiście nieodpłatnie, co wymaga określonych nakładów i czasu pracy. Moje pytanie jest następujące. Jeśli jeszcze zważyć, że te porady zwiększyły się w roku ubiegłym o 20% w stosunku do roku 2002 i można domniemywać, iż tendencja dotycząca poradnictwa profesjonalnego będzie się zwiększać, to czy pani minister, dysponując tymi zasobami ludzkimi, tą liczbą inspektorów, temu podoła? Mówiąc wprost: Czy nie należałoby zwiększyć zatrudnienia w Państwowej Inspekcji Pracy? Uważam, że moje pytanie jest zasadne, pojawia się ono na różnych spotkaniach ze strony inspektorów, którzy takie informacje posłom przekazują.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PoselKazimierzSas">Druga sprawa związana jest z różnymi funkcjami, które wykonuje Państwowa Inspekcja Pracy. Chciałbym zwrócić uwagę na funkcję represyjną, która jest ważna, ale w odniesieniu do pracodawców, którzy ustawicznie, uporczywie uchylają się od przestrzegania Kodeksu pracy. Jeśli chodzi o obecnie obowiązujące rozstrzygnięcia, uprawnienia mandatowe, które są, jak mówiono tu wcześniej, wręcz śmieszne, to czy nie należałoby wzorem inspekcji funkcjonujących w Unii Europejskiej dać uprawnienie do administracyjnego represjonowania niepoprawnych pracodawców? To moje drugie pytanie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Michał Figlus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselMichalFiglus">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PoselMichalFiglus">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie zadać cztery pytania; myślę, że uda mi się zmieścić w limicie czasu.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PoselMichalFiglus">Pani Minister! W wypadkach drogowych zginęło ponad 100 kierowców zawodowych. Jak pani minister ocenia stopień ryzyka zawodowego w stosunku do innych zawodów, np. górnika, policjanta, żołnierza, hutnika? Jest też bardzo duża liczba zgonów kierowców młodych, nawet zdarza się to w czasie pracy.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PoselMichalFiglus">Drugie pytanie. Jak wiemy, jeśli chodzi o transport w obecnych czasach, jest to bardzo trudna profesja. Jak wygląda sprawa badań kierowców w kontekście chorób zawodowych, jeśli chodzi o wibracje, stres, hałas i zatruwanie spalinami, pyłami z innych samochodów? Czy były i czy są robione takie badania, czy inspekcja zaleciła przeprowadzanie badań na infradźwięki?</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#PoselMichalFiglus">Pytanie to było już zadane, powtórzę je jeszcze raz, w ubiegłym roku. Dlaczego kierowcy firm państwowych albo pracujących w nich przechodzą na emeryturę w wieku lat 60, a kierowcy pracujący w firmach państwowych na zatrudnienie pracują do 65 lat? Co na to PIP i jak wygląda ta sprawa, jeśli chodzi nawet o konstytucję? Bo uważam, że wszyscy są równi, a wychodzi na to, że jedni są równi, a drudzy równiejsi.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#PoselMichalFiglus">Liczba chorób zawodowych znacznie się zmniejszyła. Co jest tego powodem? Czy kryteria oceniania przez ZUS, czy też są inne przyczyny? Co na to Państwowa Inspekcja Pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos zabierze pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselJozefNowicki">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym podkreślić bardzo wysoką jakość tego dokumentu, który Państwowa Inspekcja Pracy kolejny raz przedkłada Wysokiej Izbie. Uderzająca jest rzetelność tego opracowania i wysoki profesjonalizm. Mam jednak świadomość, że ten dokument opisuje zjawiska według wielkości próby wynikającej z liczby przeprowadzonych kontroli, a jest to ok. 69 tys. zakładów pracy. Można więc założyć, że te negatywne zjawiska, które wynikają ze sprawozdania i które zostały odnotowane w kontrolowanych zakładach pracy, mają szerszy zasięg, bo trudno dzisiaj ocenić, ile jest wykroczeń, ile naruszeń prawa, jeśli chodzi o te trzy zasadnicze obszary, a mianowicie bezpieczeństwo pracy, warunki pracy i higienę sanitarną. A więc można przyjąć, że rzeczywistość jest gorsza niż ta opisywana w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PoselJozefNowicki">I sprawa zasadnicza, o której chciałbym mówić - od lat w sprawozdaniu Państwowej Inspekcji Pracy mówi się o naruszeniach prawa, jeśli chodzi o czas pracy pracowników, wynagrodzenia za pracę, a także niepokojące zjawisko niewykonywania prawomocnych orzeczeń sądów pracy. W związku z tym chciałbym panią minister zapytać, jakie zdaniem pani, zdaniem inspekcji pracy, powinny nastąpić zmiany w obowiązującym ustawodawstwie, jakie uprawnienia ewentualnie powinna otrzymać inspekcja, by można było skuteczniej egzekwować praworządność w stosunkach pracy w naszym kraju? Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">O głos proszę panią poseł Annę Borucką-Cieślewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Przede wszystkim proszę przyjąć wyrazy mojego uznania za bardzo dobre i rzeczowe wystąpienie. Po jego wysłuchaniu pozwolę sobie zadać kilka pytań, aż pięć. Żeby było szybciej, może je przeczytam.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">Pytanie pierwsze. Jak wygląda profilaktyka, zapobieganie wypadkom z udziałem dzieci z obszarów wiejskich, które pomagają swoim rodzicom w pracach?</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">Pytanie drugie. Pani minister wspomniała, że zmienia się liczba i struktura chorób zawodowych. Znaczną grupę stanowią tu osoby z chorobą narządu głosu, czyli pracownicy sfery nauki i edukacji. Chciałabym wiedzieć, czy liczba ta rośnie, czy maleje? Czy zdaniem pani minister i instytucji, którą pani kieruje, nauczyciele mają odpowiednie warunki pracy?</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">Trzecie pytanie. Czy Państwowa Inspekcja Pracy dysponuje danymi na temat tego, jaki wpływ ma żądanie podniesienia poziomu warunków pracy na zjawisko ucieczki pracodawców w szarą strefę?</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">Czwarte pytanie. Jakie sankcje są stosowane wobec pracodawców, którzy nie wykonują prawomocnych orzeczeń sądowych? I czy zdaniem pani minister są to dostatecznie wysokie sankcje?</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">I ostatnie pytanie, piąte. Czy inspekcji znane są przypadki, że młodzi absolwenci, zatrudniani po studiach na niższych, nieodpowiadających ich kwalifikacjom stanowiskach, są szykanowani przez swoich zwierzchników, często o znacznie niższych kwalifikacjach, ale oczywiście dłuższym stażu pracy?</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PoselAnnaBoruckaCieslewicz">I pozwolicie państwo, że w związku z tym, co słyszałam we wcześniejszych wystąpieniach, skieruję uprzejme zapytanie do pana marszałka. Czy nie należałoby zorganizować jakiejś szerszej debaty sejmowej na temat warunków pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Zazwyczaj debata taka jak dzisiejsza, czyli nad sprawozdaniem Państwowej Inspekcji Pracy, jest najlepszą okazją, ale biorę tę sugestię pani poseł pod rozwagę.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pani poseł Maria Nowak.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselMariaNowak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PoselMariaNowak">Pani minister, w załączniku 24 przedstawiającym statystykę dotyczącą skarg i wniosków czytamy, że najwięcej, bo 49,2% tych skarg dotyczyło wynagrodzeń i innych świadczeń pieniężnych określonych w umowie o pracę. Porównując z latami poprzednimi, z 2001 i 2002 r., procent ten znacznie wzrasta, a to oznacza, że sytuacja w tym względzie ciągle niestety się pogarsza, oddziałuje na niekorzyść pracownika. Stąd moje pytania.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PoselMariaNowak">Otóż w jakim procencie kontrole te zakończyły się pozytywnie, co oznacza, że wynagrodzenia zostały wypłacone wraz z odsetkami? W ilu zasadnych skargach pracowniczych PIP był bezsilny w stosunku do pracodawcy? A że czasem jest bezsilny, świadczy taki przykład: firma hutnicza z Siemianowic Śląskich, gdzie Okręgowy Inspektorat Pracy w Katowicach przeprowadził kontrolę i stwierdził, że firma od marca 2003 r. zalega z wypłatą wynagrodzeń na kwotę 1667 tys. zł. W wyniku tej kontroli do pracodawcy został skierowany nakaz płatniczy dotyczący wypłacenia tych wynagrodzeń. Także rejonowy sąd pracy zasądził wypłatę wynagrodzeń. Niestety firma ogłosiła upadłość, likwidator stwierdził, że nie ma z czego dokonać tych wypłat, i pracownicy - obecnie już byli pracownicy - czekają i już tracą nadzieję, że ich ciężko zapracowane wynagrodzenia kiedykolwiek zostaną im wypłacone. Jakimi sankcjami dysponuje PIP w stosunku do takich pracodawców i co może pani minister powiedzieć tym pracownikom, których słuszne wynagrodzenia do dzisiaj nie zostały wypłacone?</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PoselMariaNowak">Na koniec chcę zapytać: Jaka jest skala takich problemów w całym kraju? Ja tylko z mojego rejonu znam kilka tego typu przypadków. I, pani minister, czy są jakieś trudności, czy są luki w prawie, które uniemożliwiają inspekcji pracy skuteczne działanie w tym zakresie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Wojciech Borzuchowski, proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselWojciechBorzuchowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Oceniam pozytywnie działalność i przedłożone sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy, ale mam kilka pytań związanych z zakresem funkcjonowania Państwowej Inspekcji Pracy, które są w zasadzie skierowane nie tylko do głównego inspektora pracy, lecz również do rządu.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PoselWojciechBorzuchowski">Bardzo często pracodawcy zatrudniają pracowników nie w oparciu o umowę o pracę, lecz w oparciu o umowy cywilnoprawne, umowy o dzieło, umowy zlecenia. To jest powodem powstawania patologii polegających na braku zapewnienia pracownikom podstawowych uprawnień, takich jak badania lekarskie, urlopy, czas pracy, środki ochronne i należne świadczenia pracownicze. Pytam zatem: Czy nie istnieje potrzeba wprowadzenia nadzoru Państwowej Inspekcji Pracy nad taką formą zatrudnienia pracowników i jakie zdanie ma w tym zakresie główny inspektor pracy?</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PoselWojciechBorzuchowski">Pytanie drugie. W rolnictwie według danych KRUS występuje znaczna wypadkowość, w tym często z udziałem dzieci, a działalność rolnicza nie podlega nadzorowi Państwowej Inspekcji Pracy. Czy główny inspektor pracy widzi potrzebę i możliwość wprowadzenia nadzoru Państwowej Inspekcji Pracy nad polskim rolnictwem jako środka zapobiegającego wypadkowości w rolnictwie i ograniczającego ją?</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#PoselWojciechBorzuchowski">Pytanie trzecie. Spełnienie przez pracodawców wymogów bhp bywa często bardzo kosztowne. O znaczeniu konieczności przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Jest ono kluczowe w zapobieganiu wypadkom przy pracy. Czy rząd widzi potrzebę i możliwość wprowadzenia preferencji obniżających koszty bhp w stosunku do pracodawców, by zachęcić ich do pełnego przestrzegania zasad i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy? Jakie zdanie ma w tym względzie główny inspektor pracy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Zenon Tyma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselZenonTyma">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PoselZenonTyma">Mam jedno bardzo ważne pytanie do pana ministra. Może zanim je zadam, kilka słów wstępu. W 1999 r. została powołana spółka córka Daewoo, Nysa Motor, która zatrudniała ponad tysiąc osób. Kapitał założycielski Nysy Motor wynosił tylko 4 tys. zł. Później oczywiście Żerań podwyższył kapitał do wysokości 70 mln zł, ale ten kapitał został odprowadzony z powrotem do Żerania za siedmioletnie użytkowanie zakładu. To tak jakby przełożyć z kieszeni do kieszeni. Z góry więc było wiadomo, że ta spółka, bez kapitału, nie może funkcjonować i czeka ją smutny koniec.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PoselZenonTyma">W tej sprawie wystosowałem pismo do pani minister Piwnik, przekazałem jej osobiście, zawiadomiłem Urząd Ochrony Państwa o popełnieniu przestępstwa. Sprawa toczyła się dwa lata. Prokuratura nie znalazła znamion przestępstwa i sprawa została umorzona. Zwróciłem się jeszcze raz, do następnej prokuratury, odwołałem się. Następna prokuratura to samo potwierdziła - nic się nie stało. Skarb Państwa miał możliwości wyegzekwować te środki, bo zabezpieczył hipoteki w Nysie. Powiem wprost: Nysa to jest prawie 40-tysięczne miasto i tam jest 40-procentowe bezrobocie. Zakład stoi 2,5 roku, nic się tam w tej chwili nie robi. Zakład Daewoo Nysa Motor był winny pracownikom 18 mln zł. Mam pytanie: Czy pracownicy odzyskają te środki czy nie odzyskają, bo w biały dzień zostali oni ograbieni przez spółkę? Złożyłem też projekt uchwały w tej sprawie. Ona dotyczy całego Daewoo, nie tylko tego. Dwie komisje, Komisja Gospodarki i Komisja Skarbu Państwa, to rozpatrywały.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PoselZenonTyma">Szanowni państwo, jeżeli komisje oddalają uchwałę, nie chcą podjąć takiej uchwały, to znaczy że posłowie tolerują to, co jest - tę niesprawiedliwość, niegodziwość. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos ma pan poseł Andrzej Otręba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawiciela rządu, do pana ministra. Panie ministrze, wtedy kiedy w Sejmie nowelizowano Kodeks pracy w 2002 r. i 2003 r., rząd w uzasadnieniu stwierdzał, że ta nowelizacja jest niezbędna, jest konieczna, dlatego że obowiązujący kodeks krępuje przedsiębiorców, natomiast jego uelastycznienie spowoduje, że łatwiej i chętniej będą przyjmować nowych pracowników do pracy. Pracodawcy mówili, że przyczyną wysokiego poziomu bezrobocia jest między innymi zły Kodeks pracy, że jak się zmieni Kodeks pracy, od razu poziom bezrobocia zacznie spadać. Chciałbym zapytać pana ministra: Czy sprawdziły się przewidywania rządu co do wymiernych efektów zmian w prawie pracy? Mam tu na myśli zmniejszenie bezrobocia. Czy pan minister, a raczej cały rząd nie zawiedli się na deklaracjach pracodawców? Do tego należy dodać, o czym dzisiaj GUS poinformował, że czysty zysk przedsiębiorców za trzy kwartały tego roku wyniósł 76 mld zł, z czego ani złotówka nie została przeznaczona na inwestycje. To efekt między innymi zmniejszenia podatków. Co zatem rząd zamierza zrobić i czego jeszcze oczekują pracodawcy zdaniem rządu, żeby zmienić sytuację na rynku pracy?</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PoselAndrzejOtreba">Dzisiaj czuję pewien niedosyt, bo głosowałem za tymi zmianami, wierząc, że to rzeczywiście przyniesie efekt w postaci zmniejszenia bezrobocia. Czuję się zawiedziony. Czy rząd również nie czuje się wyprowadzony w pole przez przedsiębiorców, którzy zawsze chcą ułatwień, natomiast ich deklaracje potem w rzeczywistości nie znajdują pokrycia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Jan Bury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselJanBury">Panie Marszałku! Pani Minister! Na wsi, w rolnictwie w szczególności, występuje dość duża ilość wypadków przy pracy. Ofiarami tych wypadków często są dzieci. Niestety w tym roku dzieci zostały pozbawione możliwości ubezpieczenia się, a więc uzyskania odszkodowania w razie pojawienia się następstw nieszczęśliwych wypadków. Klub PSL złożył stosowną poprawkę w tej kwestii. Mam pytanie: Czy rząd poprze poprawkę, która by pozwoliła ubezpieczyć dzieci rolników od następstw nieszczęśliwych wypadków? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PoselJanBury">I drugie pytanie: Inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy często są gośćmi w małych i średnich, szczególnie w małych, firmach, przedsiębiorstwach. Oczywiście bardzo łatwo jest dać tam mandat, ukarać małe przedsiębiorstwo, bo mały przedsiębiorca często nie do końca dba o należytą księgowość, nie ma odpowiednich prawników, bo to wszystko też kosztuje, i pada ofiarą kontroli, nakładane są na niego grzywny czy też stosowane wobec niego pouczenia. Nierzadko niestety takie kontrole utrudniają mu działalność. Mam pytanie - to dotyczy także urzędów skarbowych, ale dzisiaj mówimy o Państwowej Inspekcji Pracy: Jak Państwowa Inspekcja Pracy przygotowuje swoich urzędników, swoich pracowników do kontroli w wielkich zakładach, w wielkich handlowych sieciach sklepów wielkopowierzchniowych, gdzie nadużycia są rzeczą nagminną, ale niestety armia prawników, księgowych i ekspertów jest tak duża, że udowodnienie jakiegokolwiek nadużycia jest prawie niemożliwe? Przykładem jest sprawa Biedronki, która się toczyła kilka lat. A inne sieci? Nie mówi się o innych sieciach, ale często się mówi, pisze o tym, że pracownicy ze strachu przed utratą pracy o tym nie mówią, a nadużycia są nagminne: wydłużony dzień pracy, wydłużony tydzień pracy, praca ponad siły, ponad normy, brak przerw. Te nadużycia nagminnie występują w tych dużych, wielkopowierzchniowych sklepach. Ale jeszcze raz powtarzam: te wielkopowierzchniowe sieci mają za sobą na tyle mocny kapitał, że są w stanie praktycznie zniwelować jakiekolwiek kontrole Państwowej Inspekcji Pracy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos ma pan poseł Stanisław Dulias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselStanislawDulias">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselStanislawDulias">Pani inspektor, bliskie mi są problemy górnictwa ze względu na to, że mieszkam na Śląsku i reprezentuję Śląsk. Musiałem sobie przybliżyć pewne tematy i w związku z tym mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PoselStanislawDulias">Od wielu lat pogarsza się stan techniczny maszyn, sprzętu w górnictwie. Dochodzi do zaniechania szkolenia młodej kadry. Jest to problem, który będzie odczuwalny. Jakie działania w tym zakresie podejmuje inspekcja pracy?</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PoselStanislawDulias">A drugie pytanie związane jest z górnictwem. Wiemy, że znaczna grupa polskich górników pracuje w czeskich kopalniach. Jakie jest stanowisko inspekcji pracy wobec warunków pracy polskich górników zatrudnionych w czeskich kopalniach?</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PoselStanislawDulias">Sprawa kierowców. Pani inspektor, jak mówimy o kierowcach, to zapewne chodzi o czas pracy, co było w sprawozdaniu bardzo szeroko poruszone, jakość sprzętu, ale w mniejszym stopniu odniesiono się do problemu stanu dróg w Polsce. To też wpływa na warunki pracy kierowców. Czy w tym zakresie były działania inspekcji pracy? Jeżeli tak, to jakie?</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PoselStanislawDulias">I jeszcze ostatnie pytanie: Na jakiej zasadzie są zatrudnieni pracownicy przy sprzedaży gazet na skrzyżowaniach ulic? Ja ten temat kilkakrotnie podejmowałem i prosiłem o odpowiedź, ale najczęściej nie było odpowiedzi. Uważam, że występują tam pewne nieprawidłowości, i w związku z tym moje pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pani poseł Wanda Łyżwińska, proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselWandaLyzwinska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselWandaLyzwinska">Pani minister, mam jedno krótkie pytanie. Ostatnio do mojego biura poselskiego zaczynają napływać sygnały o stosowaniu mobbingu w oddziałach terenowych Państwowej Inspekcji Pracy i w związku z tym mam pytanie, czy znane są pani inspektor przypadki stosowania mobbingu w terenowych oddziałach Państwowej Inspekcji Pracy. A jeśli tak, to jakie działania w związku z tym są podejmowane? Takie sygnały nadeszły na przykład z oddziału terenowego z Wrocławia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Papież... Przepraszam, pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Poseł Papież na końcu, no przed posłem Papieżem bym się nie odważył tu zabierać głosu.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Konsekwentnie co roku pytam o to samo i zawsze, nie ukrywam, mam odpowiedź coraz lepszą, bo pani minister coraz bardziej, bym powiedział, otwarcie na nie odpowiada. A pytanie jest może nietypowe. Mianowicie byłem kiedyś kontrolerem i wiem, że to, co jest pewne, to jest materiał kontrolny, to jest protokół, to są fakty, dane - to jest to, co się wie. Natomiast oprócz tego w toku kontroli jest bardzo obszerne pole do obserwacji, do wrażeń, do rozmów, które nie mają charakteru oficjalnego i nie znajdują odbicia w protokole, ale kontrolerzy mają ogromną wiedzę, wyobrażenie o sytuacji, która jest niejako poza protokołami, a więc o tym, jak wygląda rzeczywistość. Pytam tutaj przede wszystkim o takie zjawiska, jak praca na czarno, o tego typu zaniedbania czy zjawiska, co do których nie ma oświadczeń czy danych, bo wiadomo, że ludzie nie chcą też często świadczyć przeciwko pracodawcy, bo w tej sytuacji na obecnym rynku pracy jest tu ogromna dysproporcja.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PoselTadeuszCymanski">W związku z tym jest pytanie w ogóle o ocenę, o próbę oceny. Pytając o to, mam świadomość, że tego typu wypowiedź nie ma charakteru obligującego ani też pewnego świadectwa, które ma charakter dowodu czy stwierdzenia, ale ma ogromne znaczenie i jest świetnym punktem zaczepienia do analiz, do prac i do naszych następnych działań. Pytam o obszar szarej strefy, o warunki pracy w tej szarej strefie - bo tego, że ona jest, to nikt nie kwestionuje. Pytanie jest tylko o jej skalę i skutki zarówno dla finansów, jak też dla wypadkowości, dla warunków życia. Ja uzyskiwałem tę odpowiedź i wydaje mi się, że jest pewna progresja, może za rok też uzyskam - nie wiem, czy czas mi pozwoli, bo Izba się już, powiedzmy, szykuje powoli do odejścia, ale myślę, że Inspekcja Pracy będzie trwała, czego jej życzę. Chciałbym prosić o taką niezobowiązującą, ale ważną nie tylko chyba dla mnie odpowiedź. Jak to widzicie trochę szerzej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Papieża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselStanislawPapiez">Panie Marszałku! Pani Minister! Chciałbym zapytać o problem sklepów wielkopowierzchniowych. Jest rzeczą wiadomą, że bywają tam nagminnie naruszane prawa pracownicze. Ta wyższość pracodawców, często zagranicznych, daje się odczuć bardzo boleśnie wielu pracownikom. Wielu pracowników z czystego strachu przed utratą pracy nie zgłasza czy Państwowej Inspekcji Pracy, czy innym czynnikom tych rażących naruszeń. Wiadomo, że Państwowa Inspekcja Pracy ma tylko możliwość nakładania grzywny w kwocie tysiąca złotych. To powoduje spotęgowaną bezkarność tychże zagranicznych pracodawców. Jakie działania Państwowa Inspekcja Pracy podejmie czy jakie powinno się generalnie podjąć, aby ta bezkarność nie była dalej tolerowana? Bo mamy sytuację taką, że pracodawca płaci tę sumę i dalej w sposób permanentny wykorzystuje pracowników.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselStanislawPapiez">Kolejne pytanie dotyczy również sklepów wielkopowierzchniowych, mianowicie sprawy pracy w niedzielę. Myślę, że ten problem powinien być wreszcie w Polsce przedyskutowany i powinno się podjąć zdecydowane w tej materii działania. Chciałbym, aby inspekcja pracy wspierała tych działaczy - często są to działacze samorządowi - którzy wychodzą z inicjatywą mającą na celu zakaz pracy w niedzielę. Myślę, że nie wolno tej sprawy tak zostawić i jej tolerować, zwłaszcza że jest to i naruszenie dnia świątecznego, i naruszenie naszej polskiej i religijnej tradycji.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselStanislawPapiez">Z tym wiąże się sprawa następująca. Często w niedzielę kierownictwa hipermarketów zarzucają miasta i domy ulotkami, materiałami, właśnie w niedzielę, i napędza się ten bardzo dziwny mechanizm. Czy Państwowa Inspekcja Pracy zbada ten problem? Bo słyszy się takie głosy, często pochodzące z SLD, z Platformy Obywatelskiej, w terenie, jakoby ludzie chcieli kupować w niedzielę. Otóż tak nie jest. Ten mechanizm jest specjalnie nakręcany i przy tym istnieją pewne nieprawidłowości w zatrudnianiu młodzieży szkolnej czy akademickiej dla roznoszenia tej propagandy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Pan poseł Aleksander Szczygło, proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselAleksanderSzczyglo">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Chciałbym w pierwszej kolejności stwierdzić, że to sprawozdanie, którego wysłuchaliśmy, jest pewnym wycinkowym jednak obrazem rzeczywistości w Polsce. Siłą rzeczy przy tego rodzaju sprawozdaniach nie można oczekiwać czegoś więcej. To jest taki obraz rzeczywistości w obszarze stosunków pracy w Polsce. I nie jest to, niestety, obraz szczególnie przyjemny. Chciałbym zadać pytanie, które odnosi się do dwóch spraw. Po pierwsze, do sprawy aktywności Państwowej Inspekcji Pracy na tych obszarach Polski, gdzie poziom bezrobocia jest zdecydowanie wyższy niż średnia krajowa. Jeżeli przyjmiemy założenie, że w Polsce poziom bezrobocia wynosi średnio ok. 18%, to w moim województwie, warmińsko-mazurskim jest to blisko 30%. W niektórych powiatach, np. gołdapskim to jest prawie 37%, 38%. To są ogromne obszary bezrobocia. I tu nasuwa się pytanie: czy w związku z tym obszarami bezrobocia nie należałoby - to jest oczywiście pytanie retoryczne - zwiększyć obowiązków pracowników Państwowej Inspekcji Pracy? Bo tam, gdzie nie ma pracy albo jest jej bardzo mało, potrzeba więcej pracy dla Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#GlosZSali">(Cenne spostrzeżenie.)</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PoselAleksanderSzczyglo">Wzmocnienie instytucjonalne i personalne Państwowej Inspekcji Pracy jest konieczne. Czy w odniesieniu do tych obszarów - chodzi o północną i zachodnią Polskę - kierownictwo, Główny Inspektorat Pracy w Warszawie ma jakiś program, który pozwalałby na wzmocnienie inspektoratów wojewódzkich?</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PoselAleksanderSzczyglo">Kolejna sprawa dotyczy przestrzegania stosunków pracy w ogromnych firmach, których udziałowcem jest kapitał zagraniczny. Mam tu na myśli na przykład niektóre sieci hoteli. Łamanie w nich przepisów prawa pracy - zetknąłem się z tym osobiście - jest bardzo poważne. W przypadku tych dużych sieci hoteli w grę wchodzą oczywiście pieniądze. Pieniądze, które zarabia się na tym, że np. nie płaci się za nadgodziny, nie płaci się odsetek od nadgodzin, jeżeli już sprawa trafi do Państwowej Inspekcji Pracy. Wszystko to powoduje, że ludzie, którzy tam pracują, pracują wbrew zewnętrznemu blichtrowi, oglądowi tych pięknych budynków, pracują jak w XIX wieku. Czy uwaga Państwowej Inspekcji Pracy - szczególnie chodzi o duże miasta, jak Warszawa, Kraków, Gdańsk - nie powinna w większej mierze koncentrować się właśnie na tych miejscach? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Zakończyliśmy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">O zabranie głosu poproszę panią Annę Hintz, głównego inspektora pracy. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim bardzo serdecznie chciałabym wszystkim państwu podziękować. Dla mnie i dla wszystkich pracowników wielkim wyróżnieniem i zaszczytem było to, że mogliśmy wysłuchać tylu pozytywnych opinii na temat zarówno samego sprawozdania, jak i naszej pracy. W imieniu własnym i kierownictwa Państwowej Inspekcji Pracy, a przede wszystkim samych inspektorów pracy bardzo serdecznie dziękuję. Rzeczywiście wydaje się, że ten obszar, jakim jest praca, jakim jest nasza działalność - możemy to powiedzieć z perspektywy roku - nie zdezawuował się. Za to też jestem wdzięczna całej kadrze Państwowej Inspekcji Pracy. Jest to bardzo ważne, bo jednak większość społeczeństwa w Polsce to ludzie pracy najemnej. Dziękuję również za uwagi krytyczne, które z pewnością pomogą nam jeszcze bardziej doskonalić naszą pracę, za zwrócenie uwagi na obszary, w których być może coś jeszcze trzeba zrobić. Z pewnością do tego należy - o czym mówił pan poseł - praca na czarno. To trzeba diagnozować, ponieważ sama praca na czarno, obchodzenie pracy, pozorne umowy cywilnoprawne i nieopłacane składki spowodują, że za 10 lat ci ludzie nas spytają: Gdzie byliście, kiedy my nie pracowaliśmy? Rośnie bowiem duży obszar klientów pomocy społecznej, ponieważ nie są oni objęci ubezpieczeniem społecznym. Myślę, że jest to dla nas wszystkich wielkie wyzwanie - żeby spojrzeć w pewnej perspektywie czasowej - nie na dziś, nie na jutro, tylko na dalszą przyszłość. Dotyczy to... Odniosę się po kolei do każdego pytania. Jak powiedziałam, jeszcze raz serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pan poseł Cymański zadał pytanie: Jakie wnioski kieruje się do samego parlamentu, czego inspekcji potrzeba, by była skuteczna? Wysoko oceniam przyjęty przez obie komisje projekt budżetu na przyszły rok i sądzę, że z wykonaniem naszych ustawowych zadań pod względem zabezpieczenia finansowego nie powinno być problemów. Oczywiście zawsze chcielibyśmy mieć wyższe wynagrodzenie, ale mamy poczucie realizmu i tego, w jakim stanie jest w ogóle budżet państwa. Z tych powodów wydaje się, że przyjęty przez obie komisje nasz projekt budżetu pozwoli realizować ustawowe zadania. Natomiast wielu spośród państwa posłów podnosiło problem prewencji, czyli zagrożenia, żeby się nie opłacało naruszać. Jak, co zrobić, by było jednak lepiej? Jestem głęboko przekonana... Cieszy również to, że unijny Komitet Wyższych Inspektorów Pracy dostrzegł ten problem w obrębie całej Unii. Będziemy się zastanawiać nad problemem sankcji, wyrównania sankcji we wszystkich krajach w obrębie Unii dla inspekcji pracy. Będzie to przedmiotem posiedzenia unijnego Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy w Luksemburgu. Myślę, że jest to ten właściwy kierunek, który nam na dziś w Polsce... Pozwoliłam sobie w przemówieniu podać przykłady kilku krajów i przyznaję, że sama nawet nie miałam takiej świadomości, że jest tak źle. Problem recydywy, czyli pracodawcy uporczywie naruszającego w Polsce prawo, tak naprawdę nie istnieje, bo za każdym razem jest on traktowany przez prawo w taki sam sposób.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Problem dotyczący sądów jest ogólnie problemem wymiaru sprawiedliwości i wielu innych, bardziej złożonych spraw związanych z funkcjonowaniem sądownictwa. Myślę, że możliwość ukarania grzywną w drodze mandatu jest mniejsza, ale jest to bardziej skuteczne, bo jest to szybka reakcja inspektora pracy na czyn w czasie kontroli, choć sama kara na pewno nie odstrasza. Każde miejsce pracy z pewnością jest na wagę złota, ale mają to być miejsca pracy cywilizowane, takie, gdzie praca wykonywana jest w sposób bezpieczny, w ustawowym czasie, a nie czasie ponadnormatywnym. Taki przyjęliśmy kierunek. Z pewnością problem sankcji wymaga zastanowienia się i głębszej refleksji, bo sankcje, zwłaszcza wobec właścicieli firm bogatych, takich jak Jeronimo Martens, słynny właściciel sieci Biedronka, tylko mogą stymulować...</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#GlosZSali">(Rozzuchwalać.)</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">...rozzuchwalać, a nie hamować przed naruszaniem prawa. Rozmawiałam z głównym inspektorem pracy z Portugalii. Ta firma tam jest bardzo dobrą firmą, bogatą, a dopiero w wyniku działań inspekcji pracy wyłożono ponad milion euro na wyposażenie sklepów w wózki, podnośniki, by ulżyć nieco kobietom dźwigającym palety. W przypadku tej sieci efekt kontroli jest wymierny, ale -tak, jak powiedziałam - pomogły tu bardziej media niż zagrożenie karą.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Zresztą jest pewna prawidłowość. Często właściciele sieci za granicą nie mają wiedzy na temat tego, jak ich pełnomocnicy wykonują swoje właścicielskie i pracodawcze uprawnienia. Na terenie Polski podjęłam decyzję, że o wynikach kontroli będę informować bezpośrednio właściciela sieci za granicą, pisząc stosowne pisma.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz"> Myślę, że jest to bardziej skuteczne. Doszłam do takiego wniosku po spotkaniu z właścicielami zarówno sieci Biedronka, jak i Lidl, gdzie kontrole dobiegły końca.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące skuteczności w powiadomieniu prokuratury, jestem głęboko przekonana, że porozumienie, które zawarłam z prokuratorem krajowym, doprowadzi do określonych rezultatów. To jest cenna inicjatywa. Już w tej chwili możemy powiedzieć, że jeśli chodzi o pierwsze półrocze tego roku - to jest porozumienie grudniowe, więc pełna ocena jego funkcjonowania będzie możliwa po 2004 r. - na ogólną liczbę zawiadomień, których w pierwszym półroczu skierowaliśmy do prokuratury 380, umorzonych zostało 16% spraw, w analogicznym okresie 2002 r. i 2003 r. - 24% spraw, a więc to się przekłada.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Porozumienie to jest bardzo dobre, zafunkcjonowało przede wszystkim na szczeblu regionalnym, gdzie nasi okręgowi inspektorzy porozumieli się z odpowiednimi prokuratorami. Tam te sprawy są wyjaśniane na etapie wcześniejszym, bez potrzeby umarzania. Również ze strony naszych organów często wymagały one dodatkowych uzupełnień tak, by sprawa mogła być skierowana do sądu.</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pan prokurator Napierski osobiście jest bardzo zaangażowany w sprawę przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Być może doprowadzi to, jako dodatkowy element, do lepszego przestrzegania przepisów prawa pracy. Panie posłanki i panowie posłowie wiedzą, że nie każde naruszenie jest przestępstwem. Muszą być wypełnione znamiona uporczywości lub złośliwości i dopiero w takich warunkach możemy kierować powiadomienie do prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-158.11" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Następnie pani poseł Łyżwińska pyta się...</u>
          <u xml:id="u-158.12" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Aha, przepraszam najmocniej, otrzymałam pytanie o mobbing. Wracam do tego, bo jestem troszeczkę zaskoczona. W instytucji, którą mam zaszczyt kierować, działają dwa związki zawodowe, wczoraj odbyłam spotkanie z zarządem związku zawodowego ˝Solidarność˝ i tego rodzaju sygnału również na tym spotkaniu nie otrzymałam, ale oczywiście z reguły inspektorzy są zadowoleni, odczuwają satysfakcję z wykonywanej pracy. Tak więc będę ponownie prowadzić ustalenia w tym zakresie ze związkowcami, bo tylko w tej formie mogę je prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-158.13" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jeśli pani poseł znany jest konkretny przypadek stosowania mobbingu w stosunku do pracownika, z całą pewnością podejmę właściwe działania, bo tego w instytucji, która musi być przyjazna dla innych, ale i musi być przyjazna dla siebie, po prostu nie powinno być, gdyż byłoby to z gruntu fałszywe. Taki przypadek pani poseł Łyżwińska podniosła. Mnie on nie jest znany i bardzo serdecznie proszę panią poseł o informacje. Chętnie o tym porozmawiam, jeśli taki przypadek istnieje, zwłaszcza we Wrocławiu, a pracę okręgowego inspektora we Wrocławiu bardzo wysoko cenię za inicjatywę, osobiste zaangażowanie i bardzo wiele pomysłów, by naprawiać te, powiedzmy, nie najlepsze stosunki pracy. Bardzo dziękuję za ten sygnał, będę prosiła o konkretny przykład.</u>
          <u xml:id="u-158.14" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">I kolejna sprawa. Umówiłam się, że pani poseł Boruckiej-Cieślewicz udzielimy odpowiedzi na piśmie, ponieważ musiała opuścić salę.</u>
          <u xml:id="u-158.15" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Przepraszam bardzo, pytań było bardzo dużo, a chciałabym odpowiadać w sposób w miarą uporządkowany.</u>
          <u xml:id="u-158.16" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pan poseł Kazimierz Sas pytał, czy będziemy w stanie sprostać obowiązkom przy zasobach kadrowych, które posiadamy, jeśli chodzi o porady prawne. Myślę, że tak, panie pośle. My w coraz większym stopniu będziemy korzystać z narzędzia, jakim jest Internet, będziemy też wykorzystywali poradnictwo, ulotki, a każdego interesanta, który się pojawi, będziemy obsługiwać zgodnie z zasadami.</u>
          <u xml:id="u-158.17" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Zresztą ja na przyszły rok nie wniosłam o wzrost etatów, licząc się z możliwościami budżetowymi. Będę natomiast prowadzić konsekwentną politykę kierowania osób, które uzyskały pełne uprawnienia do emerytury, i w to miejsce przyjmowania nowych prawników, kreując tzw. nabór wewnętrzny, a być może jeszcze dla tych, których uda nam się na te wolne miejsca przyjąć do pracy, będziemy organizować kursy inspektorskie, ale głównie dla tych, którzy już pewien czas pracują, bo okazuje się, że jest to zdecydowanie bardziej efektywne nauczanie.</u>
          <u xml:id="u-158.18" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">O funkcjach represyjnych już powiedziałam. Nad tym trzeba się bardzo głęboko zastanowić. Funkcja represyjno-prewencyjna kar w Polsce wymaga głębszych przemyśleń, również w kontekście możliwości kierowania kar administracyjnych na podmioty gospodarcze, na duże korporacje. Jesteśmy za tym, bo myślę, że będzie to bardzo, bardzo skuteczne i nam również pomoże w działalności.</u>
          <u xml:id="u-158.19" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pan poseł Figlus zadał pytania dotyczące kierowców zawodowych i problemu stopnia ryzyka w stosunku... Jeśli pan poseł pozwoli, bo pytania były szczegółowe i dotyczyły konkretnych spraw i wydarzeń, to udzielimy odpowiedzi na piśmie. Zresztą pobieżna analiza tych pytań pozwala już teraz stwierdzić, że część z nich nie będzie wchodziła w zakres naszych kompetencji, jak choćby pytanie o decyzje ZUS. One podlegają kontroli sądowej, a my musimy przestrzegać naszych kompetencji. Niestety tym, tak samo jak stanem dróg w Polsce, nie jesteśmy w stanie się zajmować.</u>
          <u xml:id="u-158.20" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pan poseł Józef Nowicki też zadał pytanie o wzrost - bardzo zresztą państwu za to dziękuję - o to, jakie podjąć działania, by podnieść skuteczność egzekucji. To jest ten problem odstraszającej funkcji kar i w pełni popieramy taki postulat.</u>
          <u xml:id="u-158.21" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jeszcze inny jest problem, który - wydaje mi się - będzie wymagał zmiany ustawy o inspekcji pracy. My dziś możemy stosować środki prawne tylko w stosunku do pracodawcy, kierując się właściwością miejscową. Wydaje się, że aby działać skuteczniej, trzeba będzie rozważyć możliwość kierowania do podmiotu środków prawnych do miejsca prowadzonej działalności, tam, gdzie jest prowadzona działalność. Tu również mam na myśli zwłaszcza znaczne korporacje bankowe, w przypadku których zarząd jest w Warszawie, a w całej Polsce jest miejsce wykonywania pracy, tudzież supermarkety, choćby Biedronka, w przypadku której zarząd mieści się w Poznaniu i wszyscy inspektorzy z Polski tam muszą kierować środki prawne zamiast reagować na miejscu, tam, gdzie po prostu pracują ludzie. Dziś dostrzegamy taką potrzebę, tym bardziej że często w ten sposób się nawet to obchodzi.</u>
          <u xml:id="u-158.22" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Kolejna sprawa. Będę, jak sądzę, mówiła o niej szerzej i bardziej dogłębnie, po głębokiej analizie. To jest sprawa związana z funkcjonowaniem ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Weszła ona w życie w sierpniu i już dziś możemy powiedzieć, że konieczność uzyskiwania przez inspektorów pracy upoważnień i doręczanie ich w ciągu 3 dni, by mogli przeprowadzić kontrolę, bardzo zbiurokratyzowało tę procedurę. To po pierwsze. Zwłaszcza że mamy oddziały terenowe, a upoważnienie, zgodnie z ustawą, może wydać tylko inspektor okręgowy lub jego zastępca. To spowalnia kontrolę, podraża koszty kontroli, bo są to przejazdy służbowe. Mało tego, ja zawsze postrzegałam inspekcję (i taką bym chciała ją postrzegać) jako organizm otwarty i przyjaźnie nastawiony do wszystkich stron stosunku pracy, obiektywny. Funkcjonowanie natomiast wspomnianej ustawy powoduje często konflikty już w momencie rozpoczęcia kontroli, bo pracodawca, kierując się tą ustawą - a konwencji międzynarodowej nie ma obowiązku znać - mówi, że ma właśnie inne kontrole i żeby wobec tego przyjechać później. Mamy już pierwsze takie sygnały. Już dziś wiemy, że jest mniejsza liczba kontroli i jest to związane z upoważnieniami. Wiemy, że są wyższe koszty tych kontroli.</u>
          <u xml:id="u-158.23" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Po roku obowiązywania przedstawię Wysokiej Izbie pełną analizę, bo sądzimy - i tu prosiłabym o rozważenie - że inspekcja pracy, której działalność jest gwarantowana konwencją nr 81 o inspekcji pracy w przemyśle i handlu, gdzie są zapisy, które... Była to jedna z pierwszych konwencji, których Polska była inicjatorem i które podpisała po powstaniu państwa polskiego. Inspekcji pracy, z uwagi na obszar chronionych dóbr, spod działania tej ustawy nie należałoby wyłączać. Nasza ocena będzie pogłębiona dzięki konkretnym przykładom, monitorowaniu i przedstawieniu Wysokiej Izbie sposobu, w jaki rzeczywiście to zafunkcjonowało.</u>
          <u xml:id="u-158.24" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pani poseł Maria Nowak pyta, jaki procent kontroli pozytywnych mamy tam, gdzie były skargi dotyczące płac. Jeśli chodzi o wnioski w wystąpieniach, to w sprawach płacowych kierujemy bądź decyzje, bądź wnioski. Poziom wykonalności decyzji płacowych nakazujących wypłatę określonego świadczenia to 60%, czyli jest to niewiele więcej niż połowa. Jeśli natomiast chodzi o decyzje w zakresie bhp, zwłaszcza te, które nie wymagają większych nakładów finansowych, to jest 90%, a gdy chodzi o wnioski w wystąpieniach, czyli bardziej postulaty - również w granicach 90%. Informacje przedstawiam Wysokiej Izbie na podstawie uzyskanych odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-158.25" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Przypadek, o którym mówiła pani poseł, dotyczący firmy hutniczej w Siemianowicach, będzie jeszcze raz przez nas zbadany, jeśli chodzi o to, jak można by pracownikom w tym zakresie pomóc.</u>
          <u xml:id="u-158.26" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Pan poseł Borzuchowski; umowa zlecenia, nadzór i wypadki dzieci w rolnictwie; czy widzimy potrzebę nadzoru w rolnictwie. Sprawa jest bardzo delikatna. Obecnie raczej pomagamy rolnikom zrozumieć, że oni muszą bardzo zadbać sami, zwłaszcza o bezpieczeństwo dzieci. Mamy wspaniałą ulotkę, która informuje o tym, jakie prace są niebezpieczne. Dostarczamy również bardzo ładnych obrazków w formie komiksowej.</u>
          <u xml:id="u-158.27" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jest też problem wyłączenia dzieci z ubezpieczenia w ramach reformy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Będziemy w tej sprawie kierować wniosek do ministra edukacji, by w tej sytuacji wprowadzić w szkołach wiejskich, na poziomie podstawowym i średnim, obowiązek uczenia bezpiecznych zachowań w rolnictwie przy pracach związanych z pomocą rodzicom. Chodzi o to, by edukować nawet już w przedszkolach, bo może to przynieść rezultaty. Taki jest bezwzględny wymóg. A jeśli chodzi o bezpieczeństwo w rolnictwie, jeśli chodzi o zwykłych pracodawców, zróżnicowana składka, w tym składka wypadkowa - oczekujemy, że wejście jej w życie w 2006 r. spowoduje opłacalność inwestowania w warunki, bo wtedy składka nie będzie wzrastała. Być może również poziom bezpieczeństwa u samych rolników powinien mieć, poza wydajnością z ha czy wielkością gospodarstwa, także pewien wpływ na opłacaną składkę, bo jest to mechanizm na świecie sprawdzony i bardzo skuteczny, jeśli chodzi o prewencję.</u>
          <u xml:id="u-158.28" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Umowy zlecenia - mamy prawo kontrolować warunki bezpieczeństwa przy wykonywaniu pracy na podstawie umów zlecenia, ale bez prawa nadzoru, nie mamy prawa wkraczać w te stosunki cywilnoprawne z nadzorem. Dziś o tych sprawach mówi się podobnie, jak o pracy na czarno, również ten temat przewija się we wszystkich unijnych inspekcjach pracy, bo jest to, jak pan poseł powiedział, sprawa bezpieczeństwa ludzi wykonujących te prace i w ogóle całego otoczenia, które współpracuje. W przyszłym roku w sprawozdaniu te informacje będą zawarte, bowiem w 2004 r. był to jeden z programów naszego działania.</u>
          <u xml:id="u-158.29" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Jeśli pominęłam odpowiedź na jakieś pytanie, wrócę jeszcze do debaty.</u>
          <u xml:id="u-158.30" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Bardzo przepraszam, panie pośle, jeszcze pan poseł Aleksander Szczygło pytał o to, w jaki sposób mamy postępować w tych regionach, gdzie jest większe bezrobocie, czyli Olsztyn. Nie przewidujemy w sposób szczególny doposażenia etatowego, ale przy rozdziale zadań zastanawiamy się nad efektywnością wykonywania pracy w każdym okręgowym inspektoracie pracy. Jeżeli jest większe bezrobocie, to jest mniej zakładów podlegających nadzorowi inspektora pracy, i z tych powodów zwiększenia etatowego w tamtym regionie nie przewiduję. Natomiast można się zastanowić nad nową metodyką, nad bardziej skutecznym działaniem tych inspektorów, którzy tam wykonują swoje zadania. Jeśli chodzi o specjalizację, to tak, prowadzimy wśród inspektorów specjalizację, wychodząc z założenia, że dzisiaj już wszystkiego jeden inspektor niestety nie jest w stanie sam robić. Staramy się dokształcać inspektorów zwłaszcza w zakresie specjalistycznych programów dla inżynierów i dla prawników.</u>
          <u xml:id="u-158.31" who="#GlownyInspektorPracyAnnaHintz">Myślę, że to wszystko. Bardzo dziękuję paniom posłankom, panom posłom za uwagę. Jeszcze raz debatę prześledzimy i jeśli jakieś pytanie pominęłam, ustosunkujemy się na piśmie w sposób szczegółowy. Jeszcze raz bardzo dziękuję za pozytywną ocenę sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-158.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Dziękujemy pani minister.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Myślę, że te oklaski były też świadectwem pozytywnego stosunku do dzisiejszej debaty i przekonania, że ona była bardzo pożyteczna.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Głos ma sprawozdawca komisji pan poseł Andrzej Otręba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselAndrzejOtreba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprawdzie nie było pytań do sprawozdawcy, ale chciałbym na jedną rzecz zwrócić uwagę i zaapelować do pana marszałka i do Prezydium Sejmu, co było podnoszone i w trakcie dzisiejszej debaty i również w trakcie posiedzenia połączonych komisji, które oceniały sprawozdanie głównego inspektora pracy. Tak się dziwnie złożyło, że w tym roku Wysoka Izba rozpatrywała dwa sprawozdania z działalności głównego inspektora pracy: na początku roku za 2002 r. - to dobrze, bo może to stanie się już tradycją, że nie będzie to po dwóch latach, tylko w następnym roku - i teraz za 2003 r. Zarówno wtedy, przy okazji tamtego sprawozdania, jak i dzisiaj, zgłaszano potrzebę, zgłaszano wniosek, żeby przeprowadzić debatę na temat stanu praworządności w stosunkach pracy. Dyskutanci i dzisiaj, i wtedy mówili, że samo sprawozdanie głównego inspektora pracy, które jest pewnym obrazem sytuacji zastanej, to jest jakby za mało, że taka dyskusja powinna się jednak odbyć z udziałem nie tylko samej inspekcji pracy, ale wszystkich podmiotów, które działają w obszarze stosunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselAndrzejOtreba">Przypomnę, panie marszałku, zarówno wtedy, kiedy byłem sprawozdawcą komisji w sprawie sprawozdania z działalności PIP za 2002 r., jak i dzisiaj, zgłaszałem w imieniu komisji taki wniosek i chcę go ponownie podkreślić i zgłosić, żeby przeprowadzić taką debatę. Tamten z początku roku pozostał bez echa. Mam nadzieję, że tym razem Prezydium Sejmu przychyli się do tego postulatu, bo naprawdę jest to niezbędne. Chodzi o ocenę całego systemu funkcjonowania praworządności w stosunkach pracy, a samo sprawozdanie i jego ocena przedstawiona w czasie dyskusji, bardzo zresztą wysoka, to jednak jest za mało. Tak że bardzo proszę pana marszałka, żeby przedłożył to Prezydium Sejmu, abyśmy mogli doczekać się takiej debaty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Zobowiązuję się, że wniosek złożony przez pana posła będzie przedmiotem prac Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Komisje wnoszą o przyjęcie sprawozdania Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2003 r., zawartego w druku nr 3139.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Informacja rządu w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa... przepraszam, pan minister osobiście, pana ministra Skarbu Państwa Jacka Sochę.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#WicemarszalekKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest mi niezmiernie przyjemnie mieć możliwość przedstawienia Wysokiej Izbie informacji rządu w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Mówię tak dlatego, że przez 10 lat nadzorowałem giełdę, jak również współuczestniczyłem w budowie rynku kapitałowego.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Rynek kapitałowy w Polsce jest to fragment systemu rynku finansowego, który jest potrzebny do tego, aby alokować kapitał, mobilizować kapitał, wyceniać ten kapitał i również pozwalać mu przechodzić formy transformacji. Giełda Papierów Wartościowych jest jednym z elementów systemu rynku kapitałowego, który to system podlega reżimowi ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Giełda Papierów Wartościowych działa jako spółka akcyjna w Warszawie od 1991 r. Proces transformacji gospodarki, rozpoczęty między innymi ustawą o prywatyzacji z lipca 1990 r., zakładał również utworzenie rynku kapitałowego, na którym można dokonywać obrotu papierami wartościowymi. Giełda powstała z mocy ustawy, o której wspomniałem, z 22 marca 1991 r., ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach, wówczas jeszcze, powierniczych. Jedno jest charakterystyczne i znamienne, że w tamtym okresie pracując w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych, szukaliśmy sposobu utworzenia giełdy. Od samego początku było jasne zarówno dla resortu, jak i osób, które były związane z budową giełdy, że powinna to być instytucja o charakterze prywatnym, że Giełda Papierów Wartościowych powinna być własnością podmiotów, które działają na rynku kapitałowym, na rynku finansowym, to znaczy domów maklerskich, banków, a później powstałych funduszy inwestycyjnych. Tak zresztą dzieje się, praktycznie rzecz biorąc, na całym świecie, że giełdy stanowiły swego rodzaju element rozwojowy systemu obrotu papierami wartościowymi i tworzone były przede wszystkim przez uczestników tego rynku. Proces mutualizacji giełd doprowadził do tego, że w większości przypadków domy maklerskie i inni pośrednicy, banki, były właścicielami giełd.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Tak się złożyło, że na początku lat 90. instytucje finansowe w Polsce, domy maklerskie, które powstawały, a przede wszystkim banki nie były dostatecznie dobrze wyposażone w kapitały, aby przeznaczyć środki na utworzenie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Z tego też względu giełda powstała jako instytucja, w której Skarb Państwa posiadał 100% kapitału zakładowego, z kapitałem początkowym, jak pamiętam, 60 mld starych złotych.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o sprawy dotyczące działania giełdy, to jest to forma techniczna obrotu papierami wartościowymi, element infrastruktury. Giełda jako taka nie jest w żadnym stopniu związana z kreowaniem papierów wartościowych, z wyłączeniem oczywiście instrumentów pochodnych. Ale te, które są podstawą funkcjonowania podmiotów gospodarczych, a mianowicie papiery udziałowe, takie jak akcje, papiery dłużne, obligacje, są kreowane, wystawiane i emitowane przez podmioty gospodarcze. Giełda ma zapewnić sprawny obrót tymi instrumentami finansowymi po to, aby dochodziło do właściwej wyceny i skutecznego, bezpiecznego przenoszenia własności. Elementem giełdy jest to, że stanowi pośrednika między stronami.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Patrząc na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, nie można pominąć procesów, jakie zachodzą we współczesnym świecie na rynkach finansowych. Od początku lat 90. wyraźnie widać, że wraz z pojawieniem się nowoczesnej, skutecznej technologii przesyłania informacji, i to informacji, która może być przesyłana de facto w czasie rzeczywistym, następują procesy globalizacji rynków kapitałowych. Procesy globalizacji rynków kapitałowych wynikają nie tylko i wyłącznie z faktu przemian technologicznych, jest to związane również z tym, iż mamy na rynkach kapitałowych powszechną tendencję do prowadzenia działań unifikujących rynki kapitałowe. To znaczy że rynki, które działają według zasad nieznanych inwestorom, są rynkami pomijanymi, bo tworzą dodatkowe ryzyko, dodatkowe koszty. Dlatego też powszechne jest szukanie rozwiązań, które są zrozumiałe dla inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">W tym zakresie trzeba podkreślić, iż w Unii Europejskiej od 1990 r. obowiązują idee i zasady wynikające z podpisanej strategii lizbońskiej, która to strategia poprzez realizację planu usług finansowych, Financial Services Action Plan, ma na celu stworzenie do 2010 r. w Unii Europejskiej jednolitego rynku finansowego, a jednocześnie najbardziej efektywnego rynku finansowego w zakresie obrotu papierami wartościowymi na świecie. Realizacja planu usług finansowych została w Unii Europejskiej podzielona na dwa etapy. Przede wszystkim etap pierwszy opiera się na znalezieniu wspólnych podstaw prawno-regulacyjnych. Dlatego też w Unii Europejskiej pojawiło się wiele nowych lub zmieniających wcześniejsze dyrektyw unijnych. To prowadzi do tego, iż rzeczywiście coraz bardziej unifikuje się rynek europejski. Powstał po raz pierwszy w historii rynków europejskim wspólny Komitet Papierów Wartościowych, który jest elementem struktury zarówno rynku kapitałowego, jak i samej Unii Europejskiej jako organizacji struktury. Rolą tego komitetu jest przygotowywanie regulacji i stosownych dyrektyw.</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">W Unii Europejskiej funkcjonuje również komitet, w którego skład wchodzą komisje papierów wartościowych Unii Europejskiej. Z kolei ten komitet ma na celu merytoryczne wspomaganie Komitetu Papierów Wartościowych i kontrolowanie, czy dyrektywy Unii Europejskiej są wdrażane w poszczególnych krajach członkowskich. To prowadzi do tego, iż powstaje wspólny grunt funkcjonowania rynku kapitałowego w Unii Europejskiej. Trzeba powiedzieć również, iż w Europie, w Unii Europejskiej, na całym świecie od co najmniej 10 lat mówi się o procesach konsolidacji rynków kapitałowych. Procesy konsolidacyjne w Unii Europejskiej miały miejsce w drugiej połowie lat 90., nie wszystkie się powiodły, ale powstały dwa strategiczne systemy. Pierwszy w oparciu o giełdę w Paryżu Euronex, który w tej chwili skupia rynki holenderski, belgijski, portugalski i francuski, jak również system giełd skandynawskich. Nie powiodło się już w końcówce lat 90. połączenie giełdy frankfurckiej z giełdą londyńską, jako że nastąpiły dosyć istotne zmiany koniunktury na rynkach kapitałowych. Wspominam o tym dlatego, iż wychodzę z założenia, obserwując rynki kapitałowe przez ostatnie kilkanaście lat, że w Unii Europejskiej w drugiej połowie tej dekady rozpocznie się ponowny proces tworzenia giełd o charakterze giełd ponadkrajowych. Będzie rozwijała się struktura giełdy paneuropejskiej, która poprzez fakt zmniejszenia kosztów działania, poprzez fakt posiadania większej sieci, jeśli chodzi o dostęp do licznej grupy inwestorów domów maklerskich będzie w stanie przyciągnąć zarówno emitentów papierów wartościowych, jak i inwestorów, w związku z czym element skali w rozwijającym się procesie przeobrażenia giełd papierów wartościowych w Europie będzie miał istotne znaczenie. Pozostawanie poza tym systemem, poza tymi zmianami będzie w moim przekonaniu prowadziło do tego, iż pojedynczo działające giełdy będą miały mniejszą siłę oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeśli popatrzymy na strukturę własności giełd w Unii Europejskiej, to w tej chwili są tylko i wyłącznie dwie giełdy, w których występuje udział skarbu państwa, a mianowicie jest to giełda maltańska, gdzie zarówno domy maklerskie, jak i skarb państwa mają po 50%, i giełda cypryjska, która ma ponad 50%, w związku z czym we wszystkich pozostałych krajach giełdy papierów wartościowych są to instytucje będące własnością podmiotów prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o prywatyzację Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, to należy podkreślić, iż utworzona w 1991 r. giełda miała być prywatyzowana już w ciągu najbliższych dwóch lat od momentu powstania, czyli de facto skarb państwa, tworząc spółkę jednocześnie na samym początku budowy rynku kapitałowego zakładał i przewidywał, że giełda będzie prywatna. Następnie mamy kilka etapów i kilka dokumentów, które powstawały na poziomie rządów. W 1998 r. powstał Harmonogram rozwoju rynku kapitałowego w Polsce do 2001 r. Został on przygotowany przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd i przyjęty przez Komisję Ekonomiczną Rady Ministrów. W dokumencie tym padało stwierdzenie, że giełda w Warszawie powinna być notowaną na giełdzie spółką publiczną i że ten proces powinien zakończyć się do 2002 r. Kolejne dokumenty to Zarys strategii rozwoju rynku kapitałowego z 2002 r., w którym również zakładano i przewidywano prywatyzację giełdy, oraz Agenda Warsaw City 2010, dokument, który powstał w bieżącym roku i w kwietniu został przyjęty przez Radę Ministrów, który również zakłada, iż powinna nastąpić prywatyzacja Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Obecnie skarb państwa w kapitale giełdy posiada 98,8% udziału. Pozostałe 1,2% należy do domów maklerskich, które zgodnie z ustawą Prawo o publicznym obrocie mogą być stronami transakcji, gdy jednocześnie są akcjonariuszami i członkami giełdy. Wynika z tego prosty wniosek, że do tej pory domy maklerskie w niewielkim stopniu korzystały z możliwości nabywania akcji, dlatego że polskie przepisy prawa nie wymagają, aby być jednocześnie znaczącym akcjonariuszem giełdy i stroną transakcji. Dlatego też w tak niedużym stopniu uczestniczyły one w przemianach własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-162.10" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">W środowisku domów maklerskich, instytucji finansowych toczy się debata, dyskusja, w jakim stopniu i w jakim zakresie powinny one stać się właścicielami Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Liczne argumenty przemawiają za tym, żeby przeprowadzić proces prywatyzacji giełdy. Przede wszystkim wielokrotnie udowadniano, że własność prywatna oznacza wzrost efektywności, a także silniejsze zorientowanie na działania rynkowe. Pojawienie się inwestora, który będzie dawał Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie dostęp do szerokiego kręgu inwestorów, zwiększa płynność i głębokość rynku, a tym samym możliwości rozwoju giełdy. Zmiana własności na prywatną będzie budowała silniej i głębiej kulturę korporacyjną, a tym samym będzie prowadziła do wzmocnienia rynku kapitałowego i do pojawienia się inwestora, który nie tylko zapewni zwiększony udział podmiotów i osób obracających papierami wartościowymi w giełdzie o zmiennej strukturze, ale również zapewni dopływ wiedzy i nowych technologii. Na końcu dodam, że prywatyzacja oznacza dochody skarbu państwa, ponieważ rząd wyraźnie podkreśla, iż prywatyzacja Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie ma przede wszystkim na celu uniknięcie marginalizacji tego rynku.</u>
          <u xml:id="u-162.11" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o sam proces prywatyzacji, to wspominałem już w Wysokiej Izbie, iż powinien on łączyć się z koniecznością zapewnienia właściwego miejsca Giełdzie Papierów Wartościowych w Europie Środkowej i w Unii Europejskiej. Nie w tym rzecz, aby giełdę sprzedać wielu drobnym inwestorom i zebrać określoną sumę środków pieniężnych. Uważam, iż tego rodzaju działanie mogłoby stanowić dla giełdy swego rodzaju zagrożenie. Jednocześnie trzeba pamiętać, iż Giełda Papierów Wartościowych jako spółka akcyjna działa w obrębie rynku regulowanego. Nie jest ona podmiotem, który może samodzielnie tworzyć własne zasady funkcjonowania, bo podlega reżimowi wynikającemu z ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, ale również wszelkie działania giełdy o charakterze zmian w statucie i regulaminie wymagają zatwierdzenia przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, organu nadzorczego. Również w ustawie, o której wspomniałem, są stosowne przepisy mówiące o tym, jakie są możliwe udziały, które może posiadać pojedynczy akcjonariusz. Dlatego też istnieje silny dodatkowy nadzór - poza nadzorem korporacyjnym - nad funkcjonowaniem giełdy w Warszawie, w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-162.12" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Wśród giełd w regionie giełda warszawska jest niewątpliwie duża - mówię o giełdach krajów, które przechodzą transformację ekonomiczną; wśród nich giełda warszawska jest największa. W regionie nieco większa niż warszawska jest giełda w Wiedniu ze względu na wielkość obrotów i kapitalizacji, aczkolwiek różnica jeśli chodzi o kapitalizację jest stosunkowo niewielka. Giełda austriacka ma 52 mld euro, giełda w Warszawie powyżej 44 mld euro. Uważam, że na pewno w najbliższych latach będą zachodziły przemiany wśród giełd regionu. Giełda w Budapeszcie już zapowiedziała konieczność podniesienia kapitału poprzez ofertę publiczną. Giełda w Budapeszcie de facto jest własnością banków austriackich, jak również giełdy wiedeńskiej, co oznacza ni mniej ni więcej, tylko to, że istnieje prawdopodobieństwo, iż wraz z największą giełdą w regionie, która ma stosunkowo dłuższą historię aniżeli giełda w Warszawie, doświadczenia w funkcjonowaniu w Unii Europejskiej, w najbliższym czasie będzie chciała tworzyć w Europie Środkowej określone dodatkowe struktury. Te struktury, powiązane z innymi giełdami europejskimi, de facto mogą stanowić o tyle zagrożenie dla giełdy w Warszawie, że będą przyciągały emitentów, jak i inwestorów. Trzeba pamiętać, że taka próba tworzenia giełdy dla spółek środkowoeuropejskich miała już miejsce, było to chyba w końcu 2002 r. Newex w Wiedniu był dosyć aktywnym i agresywnym rynkiem, który chciał zainteresować podmioty gospodarcze, spółki tym, aby były notowane na giełdzie w Wiedniu, właśnie na rynku Newex.</u>
          <u xml:id="u-162.13" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Trzeba sobie też wyraźnie powiedzieć, że owe przemiany, które będą następowały, wynikają z faktu, iż zasady jednolitego rynku finansowego, rynku kapitałowego w Unii Europejskiej dają spółkom akcyjnym pełną swobodę decydowania, na jakim rynku, w jakim kraju będą notowane. W polskich przepisach ustawy nie ma żadnych przeciwwskazań ani utrudnień lub nakazów, aby spółka, która jest rejestrowana w Polsce, miała taki obowiązek, żeby była notowana na giełdzie w Warszawie. W związku z tym istnieje swoboda przepływu kapitału, swoboda wyboru miejsca notowania; istnieje zasada jednolitego paszportu dla spółek, które podnoszą kapitał, istnieje również zasada swobody sprzedaży różnych instrumentów, takich jak jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-162.14" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Z tego wynika jedna konkluzja. Jeżeli giełda nie będzie się rozwijała, nie będzie coraz większa, coraz bardziej głęboka, jeśli chodzi o liczbę notowanych spółek, a jednocześnie będzie mogła proponować usługi na bardzo niskim poziomie kosztowym, przegra konkurencję z innymi giełdami, ponieważ nie ma ograniczeń co do swobody wyboru miejsca działania. Dlatego też zdaniem ministra skarbu, zdaniem rządu, jeśli chodzi o działania mające na celu znalezienie nowego miejsca dla giełdy w Europie Środowej, prawdopodobnie - aczkolwiek nie wiadomo, czy ten proces prywatyzacji doprowadzi do takiego stanu, w którym rząd będzie usatysfakcjonowany - znalezienie strategicznego inwestora jest w tej chwili wyzwaniem, które należy podjąć. Wszystkie giełdy, jak już wspomniałem, są prywatne, część z nich była prywatyzowana pod koniec lat 90., zarówno giełda w Oslo, jak i giełda w Atenach, giełda w Mediolanie - są to te podstawowe giełdy.</u>
          <u xml:id="u-162.15" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">I trzeba jeszcze powiedzieć o jednej kwestii. Jeżeli giełda warszawska ma znaleźć właściwe miejsce w Europie Środkowej, to jej struktura własności, w której skarb państwa ma prawie 99%, utrudnia współpracę z innymi rynkami i możliwość uczestniczenia w prywatyzacji innych podmiotów. Ewidentnym dowodem było to, iż startując w procesie nabycia akcji giełdy w Wilnie, giełda warszawska nie została uznana za wiodącego strategicznego inwestora, m.in. dlatego że jest giełdą państwową. Dlatego też giełda w Wilnie, podobnie jak i giełdy w innych krajach bałtyckich, jest teraz w strukturze giełd skandynawskich. I sprawa własności niewątpliwie ma znaczenie dla rozwoju giełdy.</u>
          <u xml:id="u-162.16" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o działania, które do tej pory zostały podjęte przez rząd w sprawie prywatyzacji giełdy, to 21 kwietnia br. Rada Ministrów przyjęła wniosek ministra skarbu o przyjęcie przez rząd informacji dotyczącej zamiaru rozpoczęcia procedury prywatyzacyjnej giełdy w Warszawie. Od 13 sierpnia br. w Ministerstwie Skarbu Państwa trwają prace zmierzające do wyboru doradcy Ministerstwa Skarbu Państwa do spraw przygotowania prywatyzacji i zarekomendowania strategii prywatyzacyjnej. W procesie tym mamy w tej chwili krótką listę, na której znajdują się następujące podmioty: Rothschild Polska Corporate Finance Sp. z o.o., konsorcjum w składzie McKinsey &amp; Company Poland Sp. z o.o., Centralny Dom Maklerski Pekao SA i Ernst &amp; Young Audit Sp. z o.o. oraz konsorcjum w składzie Citigroup Global Markets Polska Sp. z o.o. i Dom Maklerski Banku Handlowego. Skarb Państwa rozpatruje w tej chwili różne formy prywatyzacji, zarówno ofertę publiczną, zbycie akcji osobom trzecim na podstawie podjętych rokowań w trybie publicznego zaproszenia, jak i sprzedaż giełdy, zgodnie z ustawą o komercjalizacji, w innych trybach niż określone w pkt. 1 i 2. Wraz z wyborem doradcy prywatyzacyjnego rozpoczną się stosowne prace. Wydaje mi się, że za kilka miesięcy będziemy mieli propozycje co do tego, w jaki sposób przeprowadzić proces prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-162.17" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Proces prywatyzacji będzie na pewno przejrzysty i Wysoka Izba będzie informowana o tym, jakie są etapy i propozycje, które będą wynikały zarówno z propozycji przedstawionych przez doradcę prywatyzacyjnego, jak i z samego procesu szukania rozwiązania. Pierwszą taką datą, która pozwoli na pokazanie, iż chcemy głęboko i dokładnie przedyskutować z Wysoką Izbą procesy przemian na rynku kapitałowym, będzie 30 listopada - chodzi o wspólne posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Komisji Finansów Publicznych w budynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Czyli nastąpi to już niebawem.</u>
          <u xml:id="u-162.18" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Chciałbym powiedzieć jeszcze na koniec, że prywatyzacja Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i określenie, z kim i na jakich zasadach będzie giełda w przyszłości współpracowała, ma również niebagatelne znaczenie dla sposobu funkcjonowania Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jest to spółka akcyjna, która jest własnością w 1/3 Skarbu Państwa, w 1/3 giełdy oraz w 1/3 Narodowego Banku Polskiego. W Unii Europejskiej zachodzą również intensywne zmiany dotyczące unifikacji, ujednolicenia sposobów zawierania i przede wszystkim rozliczania transakcji. Niebagatelne znaczenie dla usprawnienia tego procesu, co już się wiąże bezpośrednio z możliwością rozwoju rynku kapitałowego w Polsce, ma znalezienie właściwego miejsca dla Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. Odpowiedź na pytanie, w jakiej formie prawnej - i jeżeli jest inwestorem strategicznym, to którym - Giełda Papierów Wartościowych będzie funkcjonowała, ma fundamentalne znaczenie również dla krajowego depozytu i systemu rozliczeń.</u>
          <u xml:id="u-162.19" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Patrząc na Polskę jako kraj, który stał się częścią Unii Europejskiej ostatnio, widzimy, że coraz częściej wykorzystuje się Polskę jako miejsce do usytuowywania spółek, które świadczą usługi na rzecz dużych podmiotów gospodarczych na świecie. Ta lista jest imponująca, obejmuje bardzo znaczące nazwy. Poprzez to, że mamy dobrze uregulowany rynek kapitałowy, poprzez to, że mamy skuteczną i efektywną strukturę na rynku kapitałowym, że mamy dobrze wykształconych ludzi i, również, konkurencyjne koszty funkcjonowania, możemy stać się centrum finansowym i kapitałowym dla Europy Środkowej, a to oznacza z kolei nowe miejsca pracy, pozostanie wielu biznesów i rynku finansowego w Polsce, a nie przesuwanie ich poza granice Polski. Tak że element prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych dla mnie osobiście jako ministra skarbu, który wyszedł z rynku kapitałowego, jest elementem rozwoju tego rynku. I nie straćmy tej szansy, ponieważ w tej chwili istnieje możliwość, aby przy pełnej przejrzystości wykorzystać tę palmę pierwszeństwa i zapoczątkować zmiany, które pozwolą giełdzie na wiele lat stać się znaczącym elementem rynku finansowego w Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo, panie marszałku, dziękuję, Wysoka Izbo, za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-162.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Małgorzatę Ostrowską występującą w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu odnośnie do informacji, której przed chwilą mieliśmy zaszczyt wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Powiem tak: SLD jest za tym, żeby poszukiwania dotyczące przyszłości polskiego rynku kapitałowego, w tym jednej z instytucji tego rynku, jaką jest giełda, zakończyły się powodzeniem, żeby były jak najbardziej racjonalne pod względem ekonomicznym i strategicznym oraz wyznaczały strategię i sposób bycia na długie lata, z dobrą pozycją w Europie, bo taki jest wszak cel.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Wielekroć już była prowadzona dyskusja, w którym kierunku pójść - czy w tym konsolidacyjnym, czy raczej poprzez tworzenie mniejszych rynków regionalnych. W którąś z tych stron trzeba pójść. Te dyskusje trwały, zmieniała się sytuacja w Europie, o czym pan minister był uprzejmy powiedzieć. Dzisiaj jest chyba większe ciążenie ku giełdom regionalnym, ku temu, żeby właśnie takie centra robić, a nie wszystko unifikować. Być może za chwilę ta tendencja się odmieni, natomiast na pewno warto jako przestrogę potraktować to, iż fakt bycia prawie 100-procentową, 98-procentową spółką Skarbu Państwa tak naprawdę przeszkodził w konsolidacji, także tej regionalnej, która była zaproponowana. I pozbawienie nas możliwości udziału w prywatyzacji giełdy litewskiej to była sytuacja ostrzegająca, tak bym to powiedziała.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Nie chcę już przytaczać tu historii giełdy, o czym pan minister mówił. Była ona zakładana w Polsce w trybie bardziej administracyjnym. W innych państwach, tam gdzie gospodarka rynkowa przez lata funkcjonowała, ten proces przebiegał zupełnie inaczej. To prywatne osoby tak naprawdę, po to, by sobie ułatwić obrót gospodarczy, tworzyły tego typu platformy obrotu. Najpierw one były bardzo tradycyjne, żeby dojść do dzisiejszej formy elektronicznej. Także sama potrzeba rozwoju nowych technologii wyznacza również konieczność patrzenia w długiej perspektywie na przyszłość tego typu instytucji, bo to są ogromne pieniądze, to są wyzwania technologiczne, które płyną z dnia na dzień. I tutaj zarówno w kontekście rozliczeń, jak i w kontekście konsolidacji samej platformy obrotu warto też wiedzieć o tym, że nakłady będą pewnie coraz większe.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Ale nie tylko o to chodzi, bo chyba głównym celem wszelkich rozwiązań organizacyjnych, właścicielskich i wszelkich innych jest przede wszystkim podniesienie konkurencyjności. Wszak rynek kapitałowy jest trochę konkurencyjny w stosunku do innych instytucji finansowych i tak długo będzie dobrze się rozwijał w każdym kraju, jak długo inwestorzy będą poszukiwali tańszego kapitału i będą mogli go znajdować raczej na giełdzie niż w innych instytucjach finansowych. Dlatego istnienie rynku kapitałowego w moim przekonaniu jest niezbędne, po to, żeby wszystkie instytucje, które konkurują o klienta szukającego pieniądza, mogły się rozwijać i dzięki temu łagodzić, mam nadzieję, coraz szybciej bardzo wysokie wymagania, które dzisiaj towarzyszą sprzedaży pieniądza, obojętnie w jakiej instytucji. A więc ta konkurencyjność na pewno jest szalenie istotna.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#PoselMalgorzataOstrowska">Poza tą główną rzeczą, jaką jest wzbogacenie możliwości konkurencji, szalenie ważna jest też zmiana sposobu zarządzania. Zupełnie inaczej funkcjonują - i tu pan minister ma już doświadczenie z obu stron - spółki Skarbu Państwa, a inaczej te, które są w prywatnych rękach, gdzie jednak akcjonariusze stawiają inne wymagania, gdzie coraz częściej wprowadzane są zasady wspólnie przecież przez cały rynek wprowadzane...</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#PoselMalgorzataOstrowska"> Ej, gaduły... Na rynku są wprowadzane zasady ładu korporacyjnego, one przechodzą, przenikają już także w sposoby funkcjonowania spółek Skarbu Państwa, a ten proces oczywiście bardzo powoli będzie postępował, długo jeszcze będzie trwał. Tak że tu wątków jest szalenie dużo, ale na pewno warto wykorzystać każdy element, który wspomoże w drodze do osiągnięcia celów, o których mówię, a więc przede wszystkim podniesienia konkurencyjności, atrakcyjności i uzyskania możliwości rozwoju na długie lata po to, żeby polscy, ale także nasi europejscy partnerzy - dzisiaj wszyscy jesteśmy przecież uczestnikami jednego rynku - mogli przede wszystkim, czy chociażby dodatkowo, ale także, na giełdzie warszawskiej pozyskiwać możliwości inwestycyjne. I jeszcze na pewno byłoby miło, gdyby uzyskanie niezbędnych środków na rozwój wiązało się z inwestycjami bezpośrednimi, bo na to także liczymy. Tak więc każda zachęta dla inwestorów, a za taką uważam prywatyzację Giełdy Papierów Wartościowych, która pozwoli na rozwój usług finansowych w Polsce, jest przez klub SLD jak najbardziej pozytywnie oceniana.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#PoselMalgorzataOstrowska">I jeszcze jedno słowo, panie marszałku. To stanowisko znalazło wyraz też w dokumentach rządowych, które wspólnie mieliśmy okazję opracowywać, także w ˝Strategii rynku kapitałowego˝ wspomnianej przez pana ministra, ale ona była poprzedzona założeniami i wcześniej były różne dysputy. Wynik tych przemyśleń to właśnie ta możliwość czy już podjęta decyzja o tym, żeby poszukiwać przy pomocy doradcy prywatyzacyjnego najlepszego rozwiązania dla giełdy. I ten kierunek popieramy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Rafała Zagórnego występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselRafalZagorny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyznam szczerze, że nie rozumiem, dlaczego rozmawiamy dzisiaj na temat prywatyzacji giełdy. Nie rozumiem, dlatego że rząd zwrócił się z prośbą o to, aby przełożyć tę debatę. Poinformował, iż nie jest to właściwy czas do debatowania o prywatyzacji giełdy, dlatego że dopiero rozpoczęły się koncepcyjne prace, które mają dać odpowiedź na to, w jaki sposób warszawska giełda mogłaby być prywatyzowana. Ale nie jest to pierwsza rzecz, której nie rozumiem w tym gmachu, i pewnie nie ostatnia, więc spuśćmy na to zasłonę milczenia. Szkoda, że ta debata nie odbywa się wtedy, kiedy powinna mieć miejsce, czyli wtedy kiedy rząd przyszedłby z konkretnymi pomysłami i propozycjami.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PoselRafalZagorny">Niemniej postarajmy się odpowiedzieć sobie na pytanie, czy, po pierwsze, giełdę w ogóle można prywatyzować, czy to jest formalnie możliwe. Jeśli tak, to po drugie, czy warto ją prywatyzować. I jeśli tak, to po trzecie, w jaki sposób to robić. Pan minister udzielił częściowo odpowiedzi na te pytania. Wydaje się, że nie ma żadnych przeszkód prawnych, żeby warszawską giełdę sprywatyzować. Przypomnę, że giełda to jest miejsce, gdzie zawiera się transakcje. Giełda to nie jest regulator polskiego rynku kapitałowego, to nie jest strażnik pilnujący, żeby wszystko na tym rynku odbywało się w sposób przejrzysty i poprawny - od tego są inne instytucje, od tego jest przede wszystkim Komisja Papierów Wartościowych i Giełd. Giełda, powtórzę, to jest miejsce, gdzie w sposób techniczny zawiera się transakcje, oczywiście bardzo ważne miejsce, na szczęście dość dochodowe. Nie ma tu żadnych przeciwwskazań i żadnych zagrożeń związanych z ewentualną prywatyzacją giełdy warszawskiej.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PoselRafalZagorny">Czy warto giełdę prywatyzować? Tu wybór jest, zdaje się, dość prosty. W świetle tego, co dzieje się w Europie, szczególnie w Europie, mamy wybór taki, że albo włączymy się z naszą warszawską giełdą w ten rytm przemian i w tworzące się czy rosnące pewnego rodzaju centra kapitałowe czy giełdowe, albo też zostaniemy zupełnie na uboczu z giełdą, którą będziemy uważać za coś bardzo ważnego, istotnego dla nas, niewątpliwie, ale która to instytucja w skali świata czy nawet Europy nie będzie miała żadnego znaczenia i będzie stopniowo marginalizowana. I obawiam się, że w pewnym momencie doprowadziłoby to do wychodzenia spółek z warszawskiej giełdy i lokowania się na innych giełdach europejskich, co jest prawnie możliwe, o czym pan minister Socha mówił. W świetle takich dwóch scenariuszy - prywatyzacji albo marginalizacji i de facto po jakimś czasie być może stopniowego upadku warszawskiej giełdy - wybór czy decyzja jest chyba prosta: tak, trzeba prywatyzować.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PoselRafalZagorny">I pytanie najtrudniejsze: Jak prywatyzować? To znaczy, w którym kierunku powinny iść dążenia ministra skarbu czy jaki kierunek powinien minister skarbu delikatnie sugerować doradcom? Ja jestem głęboko przekonany, że prywatyzacja tak, ale prywatyzacja, która włączy warszawską giełdę w szerszą strukturę, czyli prywatyzacja, która by być może polegała na wymianie akcji z innymi giełdami, być może na możliwości nabycia akcji czy to w Budapeszcie, czy w Wiedniu, a może docelowo we Frankfurcie. Co do tego nie mam żadnych wątpliwości, że powinniśmy się starać związać warszawską giełdę z innymi giełdami. I to powinien być pierwszy krok. Za tym powinny iść kroki kolejne. No unifikacja jest tu oczywista, bo jakby unifikuje się przepisy rynku kapitałowego w skali całej Europy. Ale unifikacja to nie wszystko. Myślę, że w takim nowo tworzonym centrum - tak to nazwijmy - mogłyby najpierw być pewne ułatwienia dla notowań wzajemnych na poszczególnych parkietach, później moglibyśmy myśleć nawet za jakiś czas o jakiejś unifikacji kapitałowej być może i stworzeniu silnego organizmu, gdzie na kilku parkietach odbywałyby się notowania spółek. I to jest moim zdaniem przyszłość dla warszawskiej giełdy.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PoselRafalZagorny">Dlatego też szczególną wagę należy przyłożyć w moim przekonaniu do prac doradcy, dlatego że to jest jedyny niepowtarzalny moment, który może warszawskiej giełdzie tego typu przyszłość zapewnić, jeżeli się teraz nie popełni błędu przy prywatyzacji. Bardzo mnie ucieszyły słowa pana ministra, który powiedział, że nie jest zainteresowany sprzedażą jakiegoś mniejszego czy większego pakietu akcji drobnym inwestorom, bo to rzeczywiście problemu nie rozwiązuje, to by tylko problem mogło wykreować. Jest zbyt mało czasu, żeby o tym mówić, poprzestanę więc na krótkim stwierdzeniu: prywatyzacja tak, ale sensowna i bardzo mocno przemyślana. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Jasińskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselWojciechJasinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec informacji pana ministra o zamiarach prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PoselWojciechJasinski">Wywody pana ministra dotyczące roli giełdy oczywiście są słuszne. Na giełdzie spotyka się papiery wartościowe i kapitał, który chce te papiery kupić. To jest oczywiście prawda. To być może, to być powinno, giełdy powinny funkcjonować. Nie zgadzałbym się wprawdzie z tym, co pan minister powiedział, że banki i instytucje finansowe nie były w stanie giełdy zorganizować, że musiało to zrobić państwo. Państwo musiało, bo oni nie chcieli. Ja ze względu na pracę w NIK-u, panie ministrze, wiem, ile się pieniędzy zmarnowało, ile pieniędzy rozkradziono w bankach i w instytucjach finansowych. Z różnych względów nie byli przygotowani do tego, żeby to zrobić. Ale to są tylko, że tak powiem, nasze różnice w spojrzeniu na to, bo uważam, że prawda jest bliższa temu, co ja mówię.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PoselWojciechJasinski">Pan poseł Zagórny mówił o tym, czy ta debata jest zrozumiała. Dla mnie ta debata byłaby bardziej zrozumiała, gdyby było tu stanowisko, gdybyśmy dyskutowali o tym, jaka rola jest przewidziana dla giełdy w Polsce...</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#GlosZSali">(No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#PoselWojciechJasinski">...bo tego na razie nie ma, w tej chwili wiemy tylko tyle, że tę giełdę trzeba sprywatyzować, bo prywatne jest lepsze.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#PoselWojciechJasinski">Ja mimo wszystko, panie ministrze i panie pośle Zagórny, uważam, że to w Polsce jest myślenie ideologiczne. To prawo, że w większości przypadków prywatna własność jest bardziej efektywna w Polsce, to ogólne prawo ekonomiczne, często się nie sprawdza. Ono się bardzo często nie sprawdza i w związku z tym obawiam się takiego myślenia, że sprywatyzujmy, bo to z zasady jest lepsze. No, najlepszym przykładem jest to ogólne stwierdzenie, skądinąd słuszne, że restrukturyzacja w Polsce nabrała szczególnej barwy, tzn. ograniczenie zwolnień, czy nam się to podoba, czy nie, to tak to jest. I stąd ja się boję tych planów, żebyśmy sprywatyzowali giełdę, bo wówczas będziemy coś wiedzieli, ona się będzie na pewno rozwijać. Ona się albo będzie rozwijać, albo nie, to będzie zależało od woli inwestorów. Wiadomo, że inwestorami będą, tak jak pan minister powiedział, w istocie Citibank, Rothschild, czyli wielkie instytucje finansowe...</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#PoselMalgorzataOstrowska">(Doradcami.)</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#PoselWojciechJasinski">Nie, z tego co wiem, to nie chodziło o doradców, tylko chodziło, krótko...</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#PoselWojciechJasinski">Aha, przepraszam. No tak, ale wiadomo, że akcje zostaną zaproponowane instytucjom finansowym. Wiadomo, że większość domów maklerskich i banków, które są właścicielami domów maklerskich, to są w istocie filie wielkich banków zagranicznych. W Polsce w wielu przypadkach się okazało, że przy umowach prywatyzacyjnych żaden rząd, Skarb Państwa nie był w stanie dokonać tego, już nie mówię, że w dłuższej perspektywie, ale nawet w krótkiej, żeby potencjalni nabywcy spełnili swoje zamierzenia. W Polsce to się po prostu od 15 lat nie udaje, można powiedzieć, od Wedla począwszy na innych przedsiębiorstwach prywatyzowanych kończąc. Powtarzam to od początku mojej obecności w tym Sejmie - gdyby zostało sprawdzone, jak rzeczywiści inwestorzy, ci, którzy zainwestowali, wywiązali się ze swoich zobowiązań prywatyzacyjnych, to byłby to skandal, no i ewentualne dalsze konsekwencje dla polskiego państwa. Stąd też wiadomo, że jakości prawa, tego, że obrót jest reglamentowany - pan minister to powiedział - przestrzegać powinny odpowiednie organy państwa.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#PoselWojciechJasinski">Przykro mi to panu mówić, panie ministrze, z tytułu pańskiej poprzedniej pracy, ale w czasie debaty nad budżetem Komisji Papierów Wartościowych i Giełd pytałem obecnego pana przewodniczącego o rzecz następującą. Ja także jestem członkiem Komisji Skarbu Państwa. W marcu już w trakcie pierwszych debat orlenowskich także w Komisji Skarbu Państwa rozchodziła się wiadomość, nie bardzo w tej chwili jestem w stanie powiedzieć, w jakim stopniu słuszna, o tym, że inwestor, o którym się bardzo wiele mówi, ma więcej niż deklarowane 5,6% akcji. Pytałem, czy komisja coś robiła, bo jeśli ja to wiedziałem, ja, prosty poseł, to pewnie w jakichś kręgach to się rozchodziło. Czy komisja zrobiła coś, żeby to sprawdzić, czy wdrożyła postępowanie?</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#PoselWojciechJasinski">Panie marszałku, jeśli łaska, to będę zmierzał do końca.</u>
          <u xml:id="u-169.11" who="#PoselWojciechJasinski">Przewodniczący powiedział bardzo enigmatycznie, że spełniła swoje obowiązki. Po dwóch dniach wyczytałem w gazecie, że komisja wszczęła postępowanie, czyli przedtem nic nie robiła. Stąd wniosek, że polskie państwo jest słabe, nie jest w stanie zagwarantować należytej ochrony rynku czy zapewnić, żeby te standardy były wykonywane także przez giełdę, boję się, że w przyszłości nie będzie w stanie wyegzekwować, aby należyte standardy były przestrzegane. A wszystkim, którzy mówią o tym, że prywatne jest lepsze z tego względu, że jest większa kultura korporacyjna, to już powiem tylko jedno. Proszę państwa, nie w tym miejscu i już nie w Polsce. Nie mówcie takich rzeczy. Polska przez wielkie zagraniczne korporacje jest traktowana, przepraszam, jak kraj dzikiego człowieka, gdzie żadne dobre obyczaje nie obowiązują. Mamy przecież wiele informacji, to po prostu wstyd mówić takie rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-169.12" who="#GlosZSali">(Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-169.13" who="#PoselWojciechJasinski">Te dobre obyczaje może by były przestrzegane, gdyby państwo chciało tego pilnować - nie wiem, czy państwo nie chce, czy nie może. Pewnie najpierw doprowadzono do takiego stanu, aby nie mogło, a teraz nie chce. To, co było najpierw, to trudno powiedzieć, ale po prostu wstyd to mówić ludziom, którzy cokolwiek o tym wiedzą, którzy doświadczają tej rzekomej kultury korporacyjnej. Na razie jej nie ma. Można ewentualnie zabiegać o to, by giełda próbowała najpierw chronić pewnych zasad kultury korporacyjnej jako instytucja państwowa.</u>
          <u xml:id="u-169.14" who="#PoselWojciechJasinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o odrzucenie informacji pana ministra. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-169.16" who="#PoselMalgorzataOstrowska">(Dlaczego?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Jestem winien Wysokiemu Sejmowi coś wyjaśnić. Na ogół jest tak w Sejmie, że kiedy mówi coś kompetentny poseł, to doskonale wie, o czym mówi. Byłem przekonany, że skoro tak kompetentny poseł jak poseł Zagórny zdziwił się, dlaczego rozpatrujemy ten punkt porządku dziennego, to była to pewna figura retoryczna, ale skoro pan poseł Wojciech Jasiński - ceniony nie tylko przeze mnie - też to powtórzył, to muszę wyjaśnić. To jest projekt uchwały Ligi Polskich Rodzin. Marszałek ma pół roku na przedstawienie Sejmowi takiej uchwały, nie ma innego wyjścia. Minęło pół roku i marszałek musiał przedstawić ten projekt uchwały. Kluby się z tym zgodziły, bo gdyby któryś z klubów zaprotestował, to odbyłoby się głosowanie w Sejmie i Sejm by rozstrzygnął. Tak więc to nie jest ani wina rządu, ani...</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PoselWojciechJasinski">(Ani nie wina pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">...wina pana marszałka. Wiadomo, dlaczego debatujemy w tym właśnie momencie. Liga Polskich Rodzin zadecydowała o tym momencie, a Sejm na to przystał.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PoselWojciechJasinski">(Można słowo? To była, myślę, figura retoryczna. Myślę, że tak to trzeba rozumieć.)</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Aha, rozumiem, przepraszam pana posła Burego, jeśli ewentualnie zepsułem mu też tę formułę retoryczną.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Burego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselJanBury">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałem podziękować za informację panu ministrowi, za dość wyczerpujące i ciekawe opinie na temat funkcjonowania rynku finansowego w Polsce. Jednak kluby, cokolwiek powiedzieć, bo jednak Warszawska Giełda Papierów Wartościowych... że to nie jest największa giełda w Europie, bo nie jest, ale myślę, że jest to nasz duży dorobek. Myślę, że trafnym pomysłem był w 1991 r. pomysł na utworzenie giełdy. Czas pokazuje, że ta giełda spełniała i spełniła swoją rolę nieźle, ale myślę, że rzeczywiście najbliższe wyzwania, jakie przed tą giełdą stoją - nie tylko zresztą tą, ale wszystkimi rynkami finansowymi - są bardzo poważne. Jestem przekonany o tym, że w przypadku tej struktury właścicielskiej, jaka w tej chwili jest, ta giełda być może będzie giełdą marginalizowaną. Może być sytuacja taka, że w ciągu najbliższego roku, dwóch po prostu będzie sobie żyła Warszawska Giełda Towarowa, będzie mieć coraz mniej transakcji na tym rynku i pewnego pięknego dnia okaże się, że ta giełda po prostu upadnie, dlatego że dzisiejsze technologie, jakie są na dużych giełdach typu frankfurcka, londyńska czy też innych, to są naprawdę nowoczesne technologie informatyczne, także obsługa techniczna. I oczywiście wielość transakcji zawieranych na giełdach sprawia, że koszty tych transakcji są stosunkowo niskie. Niestety warszawska giełda nie dysponuje tym wszystkim w tym momencie. Chcielibyśmy - a myślę, że wszyscy posłowie mają takie ambicje - żeby Warszawska Giełda Towarowa nadal była naszą chlubą, także naszą chlubą narodową, choć niekoniecznie musi być to chluba narodowa w rękach Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PoselMalgorzataOstrowska">(Giełda Papierów Wartościowych. Nie mylmy dwóch giełd.)</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PoselJanBury">Tak, Giełda Papierów Wartościowych. Dobrze myśli pani poseł. Jestem przekonany o tym, że Warszawa może być miejscem w Europie Środkowej, w którym będzie ten rynek, będzie ta giełda bardzo silnym podmiotem, ale to także zależy od nas, czy pozwolimy na to, żeby on się rozwijał, żeby miał nowych inwestorów. Nowych, to niekoniecznie znaczy, że inwestorów zewnętrznych. To mogą być także polskie instytucje finansowe, które wezmą udział w tej prywatyzacji. Choć zapewne byłoby ciekawsze dla nas, gdyby minister skarbu przedstawił nam w niedługim czasie - myślę, że to będzie możliwe wtedy, gdy doradca prywatyzacyjny zaproponuje rozwiązania - możliwe, przewidywalne rozwiązania i warianty, które oczywiście z punktu widzenia tej giełdy będą najbardziej korzystne i najbardziej optymalne.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PoselJanBury">Chcę powiedzieć, że oprócz tej giełdy w Polsce funkcjonuje także giełda towarowa, giełda w tej chwili już prywatna, choć akcjonariat jest trochę bardziej rozbity. Pamiętam, że parę lat temu był pomysł, żeby na polską giełdę towarową, Warszawską Giełdę Towarową wszedł inwestor strategiczny. Mówiło się o chicagowskiej giełdzie towarowej. Wtedy nie było na to zgody, nie było na to może przyzwolenia, a dzisiaj z perspektywy czasu myślę, że ta giełda - choć jest giełdą prywatną - na pewno potrzebowałaby dobrego inwestora, który pragnąłby i sprawił, że ta giełda odpowiadałaby wszystkim standardom europejskim i światowym. Zanim Polska weszła do Unii Europejskiej, ta giełda nieźle funkcjonowała, bo były niezłe przychody z transakcji, chociażby z rezerw państwowych, kiedy to różnego rodzaju towary były sprzedawane na tej giełdzie. Dzisiaj sytuacja też się tam trochę na pewno pogorszyła. Myślę, że także dotyczy to dzisiaj swobody przepływu kapitału - o czym pan minister mówił - swobody wyboru miejsc notowań. Sądzę, że giełdę warszawską może czekać ten sam problem, choć mam świadomość, że dyskutując o przyszłej prywatyzacji, każdemu z nas zawsze przyświeca problem prywatyzacji w ogóle w Polsce. Dużo o tym mówił pan poseł Jasiński.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PoselJanBury">Faktem jest, że kiedy myślimy i mówimy o prywatyzacji, to od razu włącza się nam wszystkim drugie światło: restrukturyzacja i zwolnienia. Chociażby świadczy o tym ostatnia debata na temat prywatyzacji WSiP czy PKO BP. A przecież dużo mówiliśmy o prywatyzacji, także tutaj, na tej sali, i oczywiście potwierdziły się nasze obawy, obawy nas wszystkich: jak prywatyzacja, to od razu zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PoselJanBury">Na przykład rok temu prezes PKO BP nie powiedział, że będą tak duże zwolnieniea w PKO BP, a kilka dni po wejściu akcji na giełdę okazało się, że z PKO BP odejdzie 4,5 tys. osób; oczywiście odejdzie na emeryturę, bo ma być tylko taka forma, ale jednak są zwolnienia. Okazuje się, że rzeczywiście, kiedy to było w gestii skarbu państwa, to procesy restrukturyzacji szły bardzo wolno albo nie szły wcale, a kiedy inwestorzy są rozproszeni, prywatni inwestorzy, w dużej mierze także w banku, to teraz zarządowi jest łatwiej przekazać wszystkim informację, że będą zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#PoselJanBury">Myślę, że jeśli chodzi o prywatyzację wielkich przedsiębiorstw, to problem jest inny. W przypadku Giełdy Papierów Wartościowych jest absolutnie inny problem. Mówił o tym pan poseł Zagórny. To jest miejsce, w którym odbywają się transakcje. To nie jest miejsce powstawania produktów, produkowania towarów, które mogłyby zagrażać w jakiś sposób naszemu rynkowi. To jest całkiem inna forma działania.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#PoselJanBury">Moim zdaniem powinniśmy zrobić wszystko, żeby giełda funkcjonowała w Warszawie, by była mocnym, silnym podmiotem, ale myślę, że będzie takim podmiotem tylko i wyłącznie wtedy, kiedy rzeczywiście będzie zdrowy, mądry, ciekawy pomysł na jej przekształcenie, być może z istotnym udziałem skarbu państwa, dlaczego nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Gruszkę występującego w imieniu Socjaldemokracji Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselGrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić stanowisko Socjaldemokracji Polskiej w dyskusji nad informacją ministra skarbu państwa na temat założeń i przygotowań do prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych. Prywatyzacja Giełdy Papierów Wartościowych - jak podkreślano w dyskusji - czy plany jej przekształcenia nie są tym samym, czym jest prywatyzacja każdego innego zakładu pracy czy jakiejś branży. Jest to szczególna prywatyzacja.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PoselGrzegorzGruszka">W związku z tym wydaje mi się, że powinna być prowadzona rozważnie, z rozmysłem, na podstawie dalekosiężnego planu, po to, żeby niewątpliwy sukces Polski notowany od 14 lat po zmianie ustroju również potwierdzał się dobrą pozycją naszej giełdy. Jednak pozycja giełdy warszawskiej nie zawsze musi być taka jak dzisiaj. Jeżeli coś źle zaplanujemy, źle przeprowadzimy, inwestorzy tutaj będą traktowani tak, a nie inaczej, jak to się czasami zdarza, to oczywiście i pozycja giełdy będzie zupełnie inna.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PoselGrzegorzGruszka">Wobec tego dobrze, że dzisiaj podejmuje się tego właśnie minister Socha, który ma duże doświadczenie z rynkiem kapitałowym w Polsce, stworzeniem tego rynku od zarania. W związku z tym myślę, że pan minister - bo czasu wystarczy - będzie tak prowadził te plany, dokonywał wyboru inwestora, żeby się to udało. Moim zdaniem, jeśli się to uda, to będzie to ważny sygnał dla inwestorów w Polsce, dla tych, którzy tu zechcą inwestować, jak również tych, którzy zechcą poprzez parkiet warszawski ściągać pieniądze, tu zechcą być notowani.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#PoselGrzegorzGruszka">Dlatego też, żeby ten przykład litewski nigdy już się nie powtórzył, mnie się wydaje, że ta prywatyzacja jest nieunikniona. Natomiast wszystkim innym chcę powiedzieć - bo myślę, że ta informacja i prośba jednego z klubów jest podyktowana tym, że to jest kolejny zamach na jakieś dobra narodowe - że giełda funkcjonuje w innym otoczeniu niż każda inna firma, na podstawie prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, w oparciu o to, że funkcjonuje Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, która ma wiele do powiedzenia, jak również jest Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jako jeden z elementów rynku kapitałowego i transakcji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#PoselGrzegorzGruszka">W związku z tym, z uwagi na to, że już dzisiaj w tej wstępnej dyskusji widzimy pewne różnice polityczne, chcę powiedzieć - rozumiem, że nasza wiedza jest jeszcze niepewna - iż to wywoływanie dzisiaj takiego troszeczkę strachu czy pewnych obaw nie jest uzasadnione. Dzisiaj Polsce nie jest potrzebne straszenie. Nie jest to dobry czas, żeby straszyć. Powinno nam zależeć na tym, żeby inwestowały tu firmy, żeby chciały poprzez giełdę warszawską emitować kolejne akcje i być obecne na naszym rynku. W związku z tym życzę, żeby praca, która została rozpoczęta poprzez wybór doradcy, była dobrze przygotowana, by była przygotowana z daleką wizją, do przodu, a nie tylko tak, żeby coś przeprowadzić, skończyć, aby się udało. Wierzę, że pan minister bardzo dobrze to poprowadzi, a i dwie komisje - Komisja Finansów Publicznych i Komisja Skarbu Państwa - i cała Izba będą życzliwie na to patrzyły, bo również są zagrożenia. Nie jest bowiem tak, że to musi wyjść. Jeśli my będziemy się tutaj nieodpowiednio zachowywać, to po prostu giełda - o czym wspominał mój przedmówca - może być traktowana zupełnie inaczej i choć dzisiaj dobrze notowana, może oczywiście przegrywać z giełdą wiedeńską, z innymi giełdami, wspomniano właśnie chociażby o części skandynawskiej. Dlatego życzę, żeby to wyszło.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#PoselGrzegorzGruszka">Jest to wstępna informacja, będziemy jako klub Socjaldemokracji Polskiej głosować za jej przyjęciem i oczywiście oczekiwać, jak to będzie dalej przebiegało. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Wandę Łyżwińską występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselWandaLyzwinska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PoselWandaLyzwinska">Jak wiadomo, nasz klub konsekwentnie demaskuje i potępia rozgrabianie majątku narodowego, opowiada się za rozwojem polskiego rolnictwa, przemysłu i handlu oraz pozostawieniem systemu gospodarczo-finansowego w polskich rękach. Warszawska Giełda Papierów Wartościowych jest jednym z najważniejszych instrumentów pobudzania polskiej przedsiębiorczości i wzrostu gospodarczego. Daje rządowi praktyczną niezależność w wytyczaniu kierunków polityki społeczno-ekonomicznej w naszym narodowym interesie, bez ingerencji instytucji międzynarodowych i wpływów skorumpowanych lobbystów, reprezentujących antypolski kapitał, o których coraz częściej słyszymy.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PoselWandaLyzwinska">Przekazywanie praw własności nad warszawską giełdą rekinom międzynarodowej finansjery byłoby odkryciem kart ukazujących tajemnice polskiej ekonomii i gospodarki czynnikom zewnętrznym. Agenci wywiadu gospodarczego nie musieliby już spotykać się z politykami SLD, Platformy czy Unii Wolności, aby poznać tajniki polskiej polityki ekonomicznej, gdyż ich mocodawcy, kontrolując polską giełdę, sami określaliby strategię rozwoju polskiego przemysłu, rolnictwa, bankowości i handlu, tak jak dzieje się to za pośrednictwem systemu bankowego.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PoselWandaLyzwinska">Giełda w Warszawie powstała przed 13 laty, dała początek polskiemu rynkowi kapitałowemu, stała się zalążkiem porządkowania systemu gospodarczego. Zgodnie z intencją jej właściciela, a więc Skarbu Państwa, miała służyć całemu narodowi poprzez zapewnienie obywatelom realnego wpływu na rozwój dotychczas państwowych przedsiębiorstw i banków dzięki ich powszechnej, ogólnospołecznej prywatyzacji. Społeczeństwo polskie miało otrzymać udziały i akcje w firmach, które z państwowych przeistaczały się w prywatne. Tak się niestety nie stało, gdyż większość najlepszych zakładów, praktycznie cały sektor bankowy, zostało sprzedanych inwestorom zagranicznym z pominięciem giełdy. Polacy otrzymali jedynie ochłapy z pańskiego stołu - akcje bez realnej wartości i znaczenia dla dalszych losów wspomnianych firm.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PoselWandaLyzwinska">Dla nas jest ważne, by Giełda Papierów Wartościowych była własnością Skarbu Państwa, przynajmniej do czasu zakończenia prywatyzacji. Rozliczymy każdą prywatyzację z pominięciem giełdy jako działanie właściciela na szkodę swojej spółki i wystąpimy przeciwko naszym wszystkim ministrom prywatyzatorom o naprawienie szkód z nawiązką. W wyniku bezmyślnej polityki rządów SLD, Unii Pracy i SdPl na przemian z AWS, Platformą i PiS oraz Unią Wolności majątek narodu i państwa polskiego został praktycznie oddany w ręce obcego kapitału.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PoselWandaLyzwinska">Obecnie bez żadnego sprzeciwu rządu Rzeczypospolitej Polskiej kapitał zagraniczny realizuje na terenie Polski własne, partykularne interesy. Potem stajemy się jedynie tanią siłą roboczą, a coraz częściej w obliczu globalizacji i wygaszenia w Polsce produkcji konkurencyjnej dla Zachodu zasilamy szeregi bezrobotnych na skalę niespotykaną nigdzie indziej w cywilizowanych państwach na świecie. Trudno bowiem oczekiwać, iż nasza giełda po utracie suwerenności finansowej i autonomiczności administracyjnej będzie źródłem jakiegokolwiek zainteresowania ze strony inwestorów. Jeżeli w wyniku działań prywatyzacyjnych stanie się jednym z elementów Euronextu, to nie będzie w stanie konkurować swoją ofertą z giełdami z Francji, Belgii i Holandii, nie wspominając nawet giełdy niemieckiej, która przejmie lwią część aktywności potencjalnych udziałowców.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PoselWandaLyzwinska">Dodatkowym argumentem przemawiającym za wstrzymaniem prywatyzacji jest to, iż poszczególne giełdy mają różne systemy i procedury obrotu papierami wartościowymi oraz ich notowań, co będzie wymagać zainwestowania olbrzymich pieniędzy w ich ujednolicenie i usprawnienie.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#PoselWandaLyzwinska">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej sprzeciwia się tej prywatyzacji, prowadzącej do wyprowadzenia z Polski kolejnej złotej kury, która przeszła przez najtrudniejszy dla siebie okres i znajduje się już na prostej, gdzie wystarczy ją wesprzeć polskimi środkami, aby mogła konkurować w swoim segmencie z innymi instytucjami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#PoselWandaLyzwinska">Naszym zdaniem lepszą drogą jest utrzymanie polskiego charakteru giełdy warszawskiej i zwiększenie jest wartości za pomocą rozwoju naszych zakładów produkcyjnych i ostatnich narodowych podmiotów bankowo- ubezpieczeniowych, typu PKO BP, BGŻ, BGK i PZU, które są obecnie łakomym kąskiem dla zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#PoselWandaLyzwinska">Rząd Rzeczypospolitej Polskiej musi wspierać polski kapitał i tworzyć warunki do rozwoju naszych firm, aby następnie mogły się starać o prezentację swoich wyników na warszawskiej giełdzie. Taka współpraca polskiego rządu z polskimi przedsiębiorcami w wymiarze długofalowym przyczyni się do wzrostu wartości całej narodowej gospodarki, co w efekcie spowoduje podniesienie wyceny warszawskiej giełdy.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#PoselWandaLyzwinska">Biorąc pod uwagę znaczenie naszego państwa w Europie, można zaproponować, aby nasza giełda stała się centrum biznesowym dla pozostałych podmiotów tego typu z Europy Środkowo-Wschodniej. Może się ona stać największym rynkiem akcji w tej części regionu.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#PoselWandaLyzwinska">Jesteśmy przeciwni prywatyzacji warszawskiej giełdy, gdyż czynione jest to jedynie w interesie rządu Marka Belki i kierownictwa zarządu tej giełdy; widzą oni kolejną okazję do obsadzenia lukratywnych stanowisk poza granicami Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską występującą w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polsce potrzebny jest szybki wzrost gospodarczy, a giełda może odegrać ważną rolę w kształtowaniu warunków tego wzrostu, warunków dynamicznego wzrostu produktu krajowego brutto. Aby to było możliwe, muszą być spełnione pewne okoliczności, pewne warunki.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Źródłem sukcesu wielu krajów świata jest agresywna polityka proeksportowa, proponujemy więc wykorzystanie instytucji polskiego rynku kapitałowego do pobudzania eksportu polskich przedsiębiorstw. Aby to było możliwe, należy na giełdzie warszawskiej stworzyć specjalny rynek notowań grupujący polskie spółki proeksportowe.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">Kryteria kwalifikacji do tego segmentu powinni wypracować przedstawiciele giełdy. Powinni oni w tej mierze współpracować z członkami grupy koordynacyjnej, a ta musi być usytuowana w NBP. Jej zadaniem powinno być zarządzanie aktywami walutowymi banku centralnego.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Żądamy od pana ministra skarbu natychmiastowego podjęcia odpowiednich prac studialnych. Powinny one zmierzać do opracowania koncepcji powołania przy Banku Gospodarstwa Krajowego towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Towarzystwo to powinno zarządzać funduszami polskich spółek proeksportowych.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#PoselGabrielaMaslowska">Przypominam, panie ministrze, że utworzenie tego typu funduszy proponowałam już 29 lipca 2003 r. Gdyby wówczas zostały one utworzone przy bankach państwowych, to, gdy wziąć pod uwagę sytuację na polskim rynku akcji, przyniosłyby nabywcom jednostek uczestnictwa takich funduszy wysoką, zapewne ponadpięćdziesięcioprocentową stopę zwrotu. Byłoby to znakomitym początkiem - powtarzam: początkiem - polskiej polityki proeksportowej. Dzięki dopływowi kapitału do tych funduszy zostałyby stworzone warunki do inwestowania przez nie w akcje i papiery dłużne polskich spółek proeksportowych. Chodziłoby zarówno o rynek wtórny, jak i oczywiście o pierwotny.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#PoselGabrielaMaslowska">Zaprezentowana tu koncepcja jest tylko elementem szerszego programu polityki proeksportowej. Jego zarys przedstawiłam dwa tygodnie temu w dniu 5 listopada. Wówczas w trakcie debaty sejmowej o suwerenności monetarnej w bardzo rzeczowej dyskusji złamana została doszczętnie potęga prezesa Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie ministrze - mówię do ministra skarbu - w czasie ostatniej dyskusji na łamach ˝Parkietu˝ zasugerował pan, że koncepcja utworzenia na giełdzie warszawskiej segmentu polskich spółek proeksportowych wychodzi ze strony osób nie do końca rozumiejących zasady funkcjonowania rynku kapitałowego.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie ministrze, jeżeli pan jeszcze raz powtórzy podobne stwierdzenie, zasypiemy pana tak ogromną ilością profesjonalnych pytań, że będziecie mieli z tego powodu taki sajgon w ministerstwie, że nie zapomni nas pan do końca życia - ostrzegam.</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#PoselGabrielaMaslowska">Proszę pamiętać, że na giełdzie warszawskiej spółki pogrupowane są w różny sposób, choćby wedle wielkości obrotów, kapitalizacji czy też przedmiotu działalności. Proponujemy po prostu kolejne kryterium klasyfikacji. Przykładowo, aby spółka mogła być określona mianem spółki polskiej, łączny udział tzw. nierezydentów znaczących nie mógłby być wyższy niż 50%. Przez pojęcie znaczący nierezydent rozumiano by podmiot zagraniczny, który posiada ponad 5% akcji spółki. Można też stosować inne kryteria, na przykład przynależność spółki do polskiego WIG. To pierwsze kryterium uważamy za lepsze.</u>
          <u xml:id="u-177.10" who="#PoselGabrielaMaslowska">Z kolei, aby uznać spółkę za proeksportową, należy przyjąć założenie, że wartość eksportu realizowanego przez spółkę powinna być wyższa niż wartość importu. Powołanie segmentu polskich spółek proeksportowych mogłoby przynieść szereg korzyści. W ciągu najbliższych lat czekać nas będą prawdopodobnie dalsze zmiany w zakresie struktury oszczędności krajowych. Powiększy się zapewne znaczenie instrumentów rynku kapitałowego kosztem depozytów bankowych. Nasze środowisko polityczne ma tego świadomość. W tej chwili aktywa funduszy inwestycyjnych w naszym kraju wynoszą około 4% PKB, w biedniejszych krajach Europy Zachodniej 15-25%. Spodziewamy się, że na pierwszym posiedzeniu Sejmu w grudniu zaprezentuje pan informację o programie utworzenia funduszy polskich spółek proeksportowych przy Banku Gospodarstwa Krajowego. Jednocześnie proponujemy, aby wspólnie zastanowić się nad formami promocji tego typu funduszy.</u>
          <u xml:id="u-177.11" who="#PoselGabrielaMaslowska">Proponujemy, aby prezes giełdy warszawskiej w kwietniu każdego roku przedstawiał na forum Sejmu informację o stanie polskiego rynku kapitałowego. Mógłby scharakteryzować wówczas zmiany udziałów własności polskiej w spółkach giełdowych, omawiałby zmiany relacji między eksportem a importem w poszczególnych branżach reprezentowanych na polskim rynku akcji, prezentowałby wyniki ankiet, w których analizowano by opinię emitentów na temat ładu korporacyjnego, mówiłby o działalności Szkoły Giełdowej, przedstawiałby dokonania giełdy w dziedzinie edukacji z zakresu rynku kapitałowego, form promocji segmentu i funduszy spółek proeksportowych.</u>
          <u xml:id="u-177.12" who="#PoselGabrielaMaslowska">Uważamy, że giełda warszawska może odegrać ważną rolę w programie walki z funduszami venture capital. O tym wielokrotnie mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-177.13" who="#PoselGabrielaMaslowska">Proponujemy, aby przy giełdzie warszawskiej utworzyć elitarną szkołę polskiego rynku kapitałowego - szkolono by tam osoby w zakresie doradztwa dla małych i średnich polskich firm. Doradcy ci mogliby pretendować do pracy w NBP. Bank centralny powinien pełnić rolę monobanku rynkowego, przyjmowałby depozyty od gospodarstw domowych, udzielałby kredytów dla małych i średnich firm, zwłaszcza w początkowej fazie ich działalności. Wedle takiej koncepcji w jednostkach terenowych NBP pracowaliby wyszkoleni przez giełdę warszawską doradcy, którzy obok tradycyjnej działalności kredytowej świadczyliby małym i średnim firmom usługi doradcze z zakresu zarządzania, marketingu, planowania finansowego. Polski bank proeksportowy utworzony z 5% aktywów walutowych NBP pomagałby swym klientom w zdobywaniu nowych zagranicznych rynków zbytu. My chcemy, aby małe i średnie polskie firmy nie były skazane na poczynania funduszy venture capital.</u>
          <u xml:id="u-177.14" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin składam wniosek o odrzucenie informacji rządu w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-177.15" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dzisiejsza debata to kolejny krok na drodze walki o odzyskiwanie, utrwalanie i poszerzanie polskiego stanu własności w naszej gospodarce, o odzyskanie wiary we własne siły i możliwości, o suwerenność Rzeczypospolitej. Niechaj polska giełda pozostanie w polskich rękach.</u>
          <u xml:id="u-177.16" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Marszałku, jeszcze jedno. Uważam za rzecz skandaliczną, że tak ważna debata odbywa się dzisiaj w tych godzinach w prawie pustej sali sejmowej. Dla nas giełda ze względu na wpływ na gospodarkę ma rangę porównywalną do systemu bankowego. I dla nas jest kwestia taka, czy w ogóle prywatyzować. My chcemy przedstawić program wykorzystania giełdy dla wzrostu gospodarczego Polski, a nie jak prywatyzować. Dlatego dla nas ta debata już jest dosyć późna, a nie za wczesna, jak twierdzą posłowie Platformy Obywatelskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie mam żadnego wpływu na frekwencję na sali. Łatwiej jest zasypać ministerstwo listami niż Sejm obecnością posłów.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Szustak występującą w imieniu kół Dom Ojczysty i Ruch Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PoselHalinaSzustak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PoselHalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko kół poselskich Dom Ojczysty i Ruch Odbudowy Polski w sprawie informacji rządu w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych. Naszym zdaniem giełda warszawska powinna pozostać w ręku Skarbu Państwa. Nie ma żadnych podstaw, aby twierdzić, żeby giełdy państwowe były skazane na marginalizację. Będące własnością państwa giełdy w Korei Południowej, Tajlandii i Turcji charakteryzują się przecież znacząco wyższym niż w przypadku Polski udziałem kapitalizacji notowanych na giełdzie spółek do PKB. Współpraca z innymi giełdami jest przecież zawsze możliwa. Giełda turecka jest własnością państwową, a przecież z tego powodu uczestnicy tamtejszego rynku akcji nie odwrócili się od niego. Kilka tygodni temu indeks giełdy tureckiej przebił swoje historyczne maksimum. Indeksy krajów ze strefy euro, w których występują giełdy prywatne, znajdują się w tej chwili na poziomie znacząco niższym niż ich historyczne maksima. Nie trzeba więc prywatyzować giełdy po to, aby jej pozycja mogła być znacząca. Tendencja do prywatyzacji giełd jest może i tendencją dominującą, ale jeszcze kilka lat temu normą była państwowa własność giełd. Musimy myśleć samodzielnie. Prywatyzacja GPW byłaby kolejnym krokiem na drodze budowy federalnego państwa europejskiego. Poza tym mamy własny program rozwoju polskiej giełdy. Obecna struktura własnościowa jest atutem. Jeżeli giełda warszawska jest finansowana z budżetu, to możemy elastycznie konkurować z innymi giełdami, np. wysokością prowizji, opłat itd.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PoselHalinaSzustak">Jeżeli koszty transakcyjne są za wysokie, to należy je po prostu obniżyć. W przyszłości powstanie grupa koordynacyjna, która zwiększy rentowność zarządzania rezerwami walutowymi banku centralnego i dodatkowe zyski z tego tytułu mogą po prostu ułatwić obniżenie kosztów transakcyjnych obrotów na giełdzie warszawskiej. Trzeba też pamiętać, że giełda warszawska jest interesem wspólnym, jest więc nie tylko interesem uczestników rynku, czyli nie tylko inwestorów giełdowych, ale także emitentów przedsiębiorstw kooperujących z emitentami.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#PoselHalinaSzustak">Celów działania giełdy jest o wiele więcej niż tylko zaspokojenie oczekiwań inwestorów giełdowych. To giełda jest dla gospodarki, a nie gospodarka dla giełdy. Nie wolno stawiać karety przed koniem.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#PoselHalinaSzustak">Ważne znaczenie dla zapewnienia dobrych perspektyw rozwoju polskiego rynku kapitałowego ma niedopuszczenie do likwidacji polskiego złotego. Występowanie ryzyka kursowego powoduje, że generowany jest dodatkowy popyt na papiery wartościowe, denominowane w polskich złotych. Ewentualna likwidacja polskiego złotego mogłaby pobudzić wyciek kapitału za granicę, gdyż z inwestowaniem w akcje polskich spółek i spółek zagranicznych wiązałoby się tak naprawdę to samo ryzyko. Teraz natomiast jest ono w tym drugim przypadku wyższe. Sprzeczna z rozwojem polskiej giełdy jest likwidacja złotego, a utrzymanie suwerenności monetarnej Polski będzie służyć rozwojowi polskiej giełdy.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#PoselHalinaSzustak">Zwolennicy prywatyzacji giełdy zwracają uwagę na potrzebę zwiększania płynności giełdy warszawskiej. Aby to osiągnąć, wcale nie trzeba jej sprzedawać prywatnym nabywcom. Wystarczy po prostu ułatwiać małym i średnim przedsiębiorstwom wchodzenie na giełdę warszawską. Wysuwana jest czasem opinia, że państwowa własność naszej giełdy uniemożliwiła jej przejęcie giełdy litewskiej. Naszym zdaniem giełda warszawska ma o wiele lepsze możliwości wykorzystywania swych środków płynnych niż zakup innej giełdy, który nie wiadomo czemu miałby służyć. Lepiej wolne środki przeznaczyć na szkolenie osób wyspecjalizowanych w bezpłatnym doradzaniu małym i średnim spółkom zainteresowanym wchodzeniem na giełdę warszawską. Mówi się tak, że z prywatyzacji giełdy korzyści ma odnieść Skarb Państwa. Naszym zdaniem korzyści te pojawią się, jeżeli zostanie wdrożony nasz program rozwoju giełdy. Aby mogło do tego dojść, musimy mieć wpływ na strategię jej działalności. Zakładana transparentność procesu prywatyzacji giełdy warszawskiej nie jest dla nas żadnym argumentem. Jaką niby korzyść odniesiemy z tego, że proces przekazania naszego dobra narodowego w ręce obce będzie przejrzysty? Przykładowo sprzedaż banku PKO BP inwestorowi strategicznemu należałoby ocenić jako skandal niezależnie od tego, czy dokonałoby się to w świetle jupiterów, czy też cichaczem po kryjomu. Ten argument nie jest po prostu w ogóle istotny. Nam chodzi o przyszłość polskiej giełdy a nie o to, czy proces jej prywatyzacji będzie przejrzysty, nie to bowiem jest ważne.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#PoselHalinaSzustak">Podsumowując, pragnę oświadczyć, że swe dalsze działanie uzależniamy od tego, czy minister Socha gotów będzie wycofać się z planów prywatyzacji giełdy warszawskiej. Jeżeli z tej drogi pan nie zawróci, nie będziemy mieli innego wyboru. Konieczne będzie wówczas złożenie wniosku o pana odwołanie z dotychczas zajmowanego stanowiska. Dość tego! Jesteśmy za odrzuceniem informacji w sprawie prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych, tak samo Dom Ojczysty, jak i Ruch Odbudowy Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę występującą w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie ministrze, najpierw chcę pana sprowokować do wyznania, do jakiego sprowokowaliśmy na tej sali ministra finansów. Otóż oświadczył on, że nie jest politykiem, jest finansistą. Chcę pana zapytać o to, czy pan również nie jest politykiem tylko finansistą, czy pan również poczuwa się do tego, że jest pan politykiem? A teraz chciałam pana zapytać o prawdziwy cel prywatyzacji giełdy, bo powiedział pan: procesy globalizacji rynków kapitałowych i wynikająca z nich unifikacja tychże rynków, powiedział pan, że strategia lizbońska i że jej pierwszy etap to są wspólne podstawy prawno-regulacyjne, Komitet Papierów Wartościowych i Unia Europejska występują jako organizacja struktury - to jest dla mnie zrozumiałe. To prowadzi do wspólnego gruntu funkcjonowania. W jakim obszarze? Na razie w obszarze Unii Europejskiej. Konsolidacja rynków kapitałowych - udało się, częściowo, Euronext, giełdy skandynawskie i trzecie, nieudane połączenie giełdy londyńskiej i frankfurckiej. A czemuż to nie udało się to połączenie? Czemuż to nie udało się połączenie właśnie giełdy londyńskiej? To Londyn stoi na stanowisku: pieniądz jest nasz. Czy Londyn również stoi na stanowisku: giełda jest nasza i ma obawy przed zlaniem się z giełdą frankfurcką, właśnie z giełdą niemiecką? Proszę nam to wyjaśnić, jakie były powody tego, że do tej fuzji giełd nie doszło? To jest dla nas taki dosyć znaczący element w rozważaniach: czy? Bo ja już nie mówię: jak, tylko: czy. W perspektywie tych połączeń giełdowych jest wreszcie, tak jak pan powiedział, giełda paneuropejska, a giełdy samodzielne będą miały mniejszą siłę oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Zabrzmiała tutaj ta mantra, która się w sposób beznadziejny powtarza: wiadomo, że własność prywatna jest, itd. Bo to, panie ministrze, jest mantra, to nie jest nic innego, jak zaklinanie rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">I jeszcze jedno spojrzenie na tle pańskiej wypowiedzi. Giełda w Budapeszcie jest własnością banków austriackich i niemieckich, prawda? I tutaj, panie ministrze, stoimy przed dylematem. Powszechnie się mówi, że nieszczęściem polskiej gospodarki jest to, że sprzedaliśmy za dużo banków, że 80%, a może już więcej, chyba więcej, banków jest w rękach obcego kapitału. Oczywiście te banki niekoniecznie służą naszej gospodarce, mamy realne tego przykłady. Jak będzie funkcjonowała giełda, która będzie własnością obcych banków, bo przecież nie powie mi pan, że polskich banków, bo niby skąd? I tutaj już mamy odpowiedź, czyja będzie giełda, czyje będą wpływy, komu giełda będzie służyć. Przecież sprywatyzowana giełda będzie musiała przynosić zyski, to jest jasne, po to się ją prywatyzuje, po to się ją kupuje. Komu będzie przynosiła zyski? Przecież giełda może operować na różnych polach: na polu małych spółek, małych przedsiębiorstw, na polu wielkich, międzynarodowych konglomeratów. Na jakich polach będzie pracowała sprywatyzowana giełda warszawska? Ma pan pewność, że będzie ona służyła małym, drobnym przedsiębiorstwom polskim, które rzeczywiście wymagają wzmocnienia kapitałowego, żeby stać się w Unii Europejskiej konkurencyjne? Ma pan taką pewność? A skąd ta pewność? Żadne dotychczasowe doświadczenia nie potwierdzają takiej nadziei.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Uważam, że należy przestać fetyszyzować to, co któryś rząd kiedyś zamierzał. Jeżeli kiedyś był zamiar sprywatyzowania giełdy, to ten zamiar można odwrócić, gdy się okazuje, że droga rozumowania była niesłuszna, sprawdziliśmy w praktyce, że nasze postępowanie powinno być inne.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, giełdy warszawskiej nie wolno prywatyzować. Nie wolno, bo wpisze się pan w szereg niechlubnych postaci, które szkodzą Polsce. I w zasadzie na tym zakończę. Proszę o odpowiedź, czy jest pan również politykiem, czy tylko finansistą.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">To jest jednocześnie pytanie o skromność pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! Państwo posłowie: Gabriela Masłowska, Elżbieta Ratajczak, Ewa Sowińska, Zenon Tyma, Halina Murias, Halina Szustak, Stanisław Gudzowski, Zofia Krasicka-Domka, Stanisław Dulias, Halina Nowina Konopka wyrazili chęć zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zapisać się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie widzę dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania i określam czas pytania na 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Ministrze! Aby warszawska giełda właściwie spełniała swoją funkcję i aby wzrastała wartość rynkowa spółek giełdowych, musi się ona przyczynić do wzrostu konsumpcji prywatnej. Aby ten pozytywny skutek konsumpcyjny mógł się pojawić, trzeba robić wszystko, aby właścicielami akcji spółek giełdowych byli Polacy, czy to bezpośrednio, czy pośrednio, przez fundusze inwestycyjne. Czy biorąc to pod uwagę, podzieli pan pogląd, że dotychczasową sprzedaż przez skarb państwa większościowych pakietów zagranicznym inwestorom strategicznym należy uznać za skandal?</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Funkcjonowanie warszawskiej giełdy stwarza szansę na dynamizację inwestycji w Polsce. Należy więc budować polski, powtarzam: polski rynek akcji, na którym obecne będą polskie spółki. Narodowy charakter rynku akcji jest charakterystyczny dla wielu dynamicznych krajów świata. Wiele z tych krajów buduje swój własny system finansowy w oparciu o kapitał rodzimy, na ich giełdach notowane są wyłącznie lub niemal wyłącznie spółki krajowe, spółek zagranicznych często nie ma tam w ogóle. Wystarczy wymienić przykłady Tajlandii, Korei, Tajwanu, Malezji, Chile. Warto korzystać z tych dobrych przykładów. Niektórzy mogą nam powiedzieć, że jesteśmy w Unii. Proszę państwa, to jest być może dobry argument na dziś, ale nie na jutro. Naszym celem jest, była i będzie zawsze suwerenność. Tymczasem podczas ostatniej debaty na łamach ˝Parkietu˝ mówi pan tak oto: Myślę, że przekonamy jeszcze kilka zagranicznych spółek, żeby weszły na giełdę warszawską zanim skończymy prywatyzację. A ja pytam: Po co pan, panie ministrze, zamierza zachęcać spółki do wchodzenia na naszą giełdę? Czy nasze, polskie nie potrzebują kapitału? Aby giełda pełniła swoją funkcję, ważne jest, aby wzrost wartości rynkowej spółek giełdowych mógł pociągać za sobą poprawę zdolności kredytowej emitentów, to znaczy, aby dzięki poprawie notowań giełdowych zwiększała się dostępność do kredytu bankowego. Warto bowiem pamiętać, że spółki giełdowe, korzystając z możliwości pozyskiwania kapitału za pośrednictwem oferty publicznej, nie rezygnują oczywiście z innych źródeł finansowania. W tym kontekście pragnę spytać pana, czy w Ministerstwie Skarbu Państwa prowadzone są, lub będą, prace, które mają na celu sprawdzenie, czy wzrost wartości rynkowej polskich spółek giełdowych w danym okresie prowadzi do poprawy dostępności kredytu dla nich w okresie następnym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Ratajczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PoselElzbietaRatajczak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oto moje pytania w debacie na temat giełdy.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PoselElzbietaRatajczak">Jaki procent wpływów z emisji publicznych wpłynął bezpośrednio do spółek giełdowych, a jaki do budżetu państwa? Jak sytuacja w tym względzie wygląda w naszym kraju na tle innych rynków wschodzących oraz rynków dojrzałych?</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#PoselElzbietaRatajczak">Polska powinna budować własny rynek finansowy. Jaką rolę w budowie rynku finansowego w Singapurze odegrał tzw. Centralny Fundusz Powierniczy?</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#PoselElzbietaRatajczak">Czy giełda warszawska stanowi dobry barometr stanu polskiej gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#PoselElzbietaRatajczak">Czy o kształcie koniunktury na rynku akcji w Polsce decydują bardziej czynniki monetarne, takie jak kurs walutowy, stopy procentowe, podaż pieniądza, czy też czynniki realne, takie jak dynamika PKB lub tempo wzrostu produkcji przemysłowej?</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#PoselElzbietaRatajczak">Czy ewentualna prywatyzacja giełdy warszawskiej i przejęcie jej przez strategicznego inwestora z zagranicy byłaby, pana zdaniem, kolejnym krokiem na drodze likwidacji suwerenności finansowej Polski?</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#PoselElzbietaRatajczak">Czy do końca listopada tego roku mógłby pan przedstawić szczegółowy raport o strukturze własnościowej spółek giełdowych oraz o relacjach między eksportem a importem realizowanym przez wszystkie spółki we wszystkich latach od początku funkcjonowania warszawskiej giełdy, to jest od 1991 r.?</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#PoselElzbietaRatajczak">I ostatnie pytanie. Czy w skład WIG-20 oraz innych indeksów giełdowych powinny w ogóle wchodzić spółki zagraniczne? Czy na zagranicznych rynkach akcji zdarza się, że w skład głównych indeksów wchodzą spółki z zagranicy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Sowińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PoselEwaSowinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy prawdą jest, że na giełdę warszawską mają wejść w przyszłości kolejne spółki zagraniczne? Jeżeli tak, to z jakich krajów i czy jest to nieodzowne dla nas?</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PoselEwaSowinska">Jakie są podstawowe czynniki zniechęcające polskie przedsiębiorstwa do wchodzenia na giełdę warszawską? Czy dotyczą one głównie kosztów obecności na Giełdzie Papierów Wartościowych, czy konieczności prezentowania raportów bieżących?</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PoselEwaSowinska">Czy zdaniem pana ministra nie byłaby konieczna nowelizacja prawa otwartych funduszy emerytalnych w takim kierunku, by w skład 5-procentowego limitu inwestycji zagranicznych wchodziły akcje spółek zagranicznych notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, takie jak np. BACA.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PoselEwaSowinska">Czy Ministerstwo Skarbu Państwa jest gotowe sporządzić czarną księgę działalności funduszu venture capital, czy może być przygotowany raport opisujący przypadki, w których ten fundusz przejmuje większościowy pakiet w polskim przedsiębiorstwie, a następnie odsprzedaje go inwestorowi za granicą?</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PoselEwaSowinska">Jakie czynniki decydują o kształtowaniu się koniunktury na rynku akcji w perspektywie 25 lat? Grupa 13 ekonomistów, z Jakubem Borowskim na czele, opublikowała raport, z którego wynika, że są w stanie przewidzieć średnie roczne tempo wzrostu gospodarczego w Polsce w perspektywie ćwierćwiecza, i to z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. I jeszcze bardziej osobiste pytanie: Czy pan, panie ministrze, ma osobiste sukcesy w zarządzaniu portfelem papierów wartościowych na własny lub cudzy rachunek lub w zakresie prognozowania sytuacji na rynku finansowym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zenona Tymę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PoselZenonTyma">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PoselZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zdaniem analityka BRE Brokers Tomasza Mazurczaka, po ewentualnej likwidacji polskiego złotego OFE rozpłyną się po całej Europie. Proszę powiedzieć, czy to prawda. Czy to prawda, że po wejściu Polski do Unii Europejskiej suwerenność prawna Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie stanowionego prawa dotyczącego polskiego rynku kapitałowego uległa zasadniczemu ograniczeniu, a praktycznie nawet likwidacji? Jaki jest pana stosunek do suwerenności monetarnej Polski i jaki wpływ miałaby ewentualna likwidacja polskiego złotego na perspektywy rozwoju polskiego rynku kapitałowego? Jakie są podstawowe bariery rozwoju rynku pozaskarbowych papierów dłużnych, zwłaszcza papierów dłużnych emitowanych przez przedsiębiorstwa sektora niefinansowego? Co zamierza pan zrobić, by je wyeliminować? Czy dopuszczenie możliwości nabywania przez bank centralny tej kategorii papierów wartościowych mogłoby stać się czynnikiem likwidującym owe bariery? Czy gotów jest pan przygotować raport zawierający porównanie wyników osiągniętych przez fundusze inwestycyjne zarządzane przez towarzystwa o kapitale polskim z wynikami osiągniętymi przez fundusze inwestycyjne zarządzane przez towarzystwa o kapitale zagranicznym? Czy to prawda, że pod kątem samej giełdy bardziej opłacalne jest ściąganie na nią dużych spółek zagranicznych niż ułatwianie pozyskiwania kapitału przez małe i średnie spółki polskie? Czy wyniki badań empirycznych mogą stanowić przekonujące argumenty potwierdzające silny związek pomiędzy prywatyzacją giełdy a długoterminowym tempem wzrostu gospodarczego? Jeżeli tak, to proszę je zaprezentować polskiemu Sejmowi. Czy po ewentualnej prywatyzacji giełda silniej lub słabiej będzie odzwierciedlać stan polskiej gospodarki? Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">I proszę o zabranie głosu panią poseł Halina Murias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PoselHalinaMurias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PoselHalinaMurias">Panie Ministrze! Jakie są przewidywania co do koniunktury na największych giełdach światowych, to znaczy w USA, Japonii i na przykład w Niemczech w perspektywie najbliższych dwóch lat? Pytanie to zadaję dlatego, że pan jest za prywatyzacją giełdy, więc chcemy wiedzieć, czy rzeczywiście zna się pan na rynku kapitałowym, czy też jest pan tylko suchym teoretykiem. Czy w środowisku rynku kapitałowego pogląd o konieczności prywatyzacji giełdy jest powszechnie przyjmowany, czy też występują pod tym względem podziały? Czy potrafi pan powiedzieć, jakie było zachowanie giełdy w Norwegii w ciągu 12 miesięcy od podjęcia przez Norwegów w roku 1972 decyzji o niewchodzeniu do EWG? Którzy członkowie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd nakłaniają w swoich wypowiedziach publicznych spółki zagraniczne do wchodzenia na polską giełdę? Czy w gronie tych osób znajduje się również przewodniczący pan Kozłowski? Jakie stanowisko w tym względzie zajmuje pani prezes Pustoła z Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych? Czy to prawda, że ta pani jest zwolenniczką budowy paneuropejskiego rynku finansowego?</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PoselHalinaMurias">Wyrażana jest czasem opinia, że utrzymanie państwowej giełdy byłoby dziwne, bo większość giełd jest prywatna. W sytuacji zdominowania systemu bankowego przez kapitał zagraniczny konieczne jest jednak utrzymanie kontroli nad drugim filarem systemu finansowego, jakim jest giełda. Jeżeli bowiem sprzedamy giełdę inwestorowi zagranicznemu, a dodatkowo przekażemy prawo prowadzenia polityki pieniężnej za granicę, to pojawi się groźba niemal całkowitego opanowania naszego systemu finansowego przez czynniki niepolskie. Być może giełda niemiecka jest prywatna, ale przecież także sektor bankowy jest praktycznie całkowicie w rękach rodzimych; podobnie jak choćby w krajach skandynawskich. Poza tym giełdy państwowe mają np. Tajlandia, Korea Południowa czy też Turcja i radzą sobie bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#PoselHalinaMurias">Czy biorąc pod uwagę te fakty, pan minister jest gotów zawrócić z drogi prywatyzacji giełdy warszawskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Szustak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PoselHalinaSzustak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PoselHalinaSzustak">Panuje opinia, że podmioty sektora finansowego działające w Polsce nie są zainteresowane uczestniczeniem w prywatyzacji GPW; giełdę trzeba sprzedać. Stwierdzenie to oznacza tylko tyle, że prawdopodobnie giełda warszawska w wyniku procesu prywatyzacji może stać się łupem giełdy zagranicznej. Stać się może tak po prostu dlatego, że z punktu widzenia zagranicznych giełd poniesienie wydatku na zakup giełdy warszawskiej nie jest żadnym problemem, a giełdy skandynawskie czy też giełda austriacka wyrażają chęć nabycia polskiej giełdy. Odnosi się wrażenie, że minister Socha chce na siłę sprzedać giełdę warszawską. W związku z tym pytam pana: Po co pan to robi, kogo pan, panie ministrze, chce zadowolić, dokonując tej prywatyzacji? Przedstawiciele zagranicznych giełd poklepią pana po plecach i stwierdzą, jaki to pan jest kompetentny i rozsądny; niech pan nie ulega takim skłonnościom.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PoselHalinaSzustak">W czasie debaty w ˝Parkiecie˝, poświęconej tematyce prywatyzacji giełdy, prezes Polskiego Instytutu Dyrektorów Krzysztof Lis stwierdził, że giełda państwowa rodzi ryzyko co do pewności naszych emerytur. Czy podziela pan ten pogląd Krzysztofa Lisa? Jeżeli tak, to pytam, skąd pan o tym wie.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PoselHalinaSzustak">Czy znane są panu postulaty powołania tzw. europejskiej komisji papierów wartościowych, która pełniłaby funkcję paneuropejskiego ciała regulującego? Proszę powiedzieć, kto wedle pańskiej wiedzy taką opinię wyraża. Czy to prawda, że stwierdzenia takie wychodzą ze środowisk funduszy venture capital?</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#PoselHalinaSzustak">Na giełdzie warszawskiej notowane są akcje spółek skarbu państwa, np. KGHM; być może w przyszłości pojawi się postulat podwyższenia kapitału przez nową emisję akcji. Czy podzieli pan pogląd, że najlepszym wyjściem w takiej sytuacji byłoby objęcie nowej emisji akcji przez bank centralny, oczywiście po dokonaniu w nim niezbędnych zmian kadrowych? Wówczas bowiem do spółki wpłynęłyby dodatkowe kapitały na inwestycje, a KGHM pozostałaby spółką polską. Jaka jest pana opinia w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#PoselHalinaSzustak">Własnością spółki Polkomtel są w tej chwili podmioty z dominującym udziałem skarbu państwa, KGHM, PKN i Polskie Sieci Energetyczne. Wedle ostatnich doniesień prasowych pojawiła się koncepcja, aby akcje spółki Polkomtel zostały upublicznione i żeby notowane były na giełdzie londyńskiej. Czy wedle pańskiej wiedzy rzeczywiście istnieją tego typu plany? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Gudzowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PoselStanislawGudzowski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PoselStanislawGudzowski">Panie Ministrze! Jak pan ocenia ryzyko doprowadzenia polskiej giełdy papierów wartościowych po jej ewentualnej prywatyzacji do upadłości czy też do likwidacji, kiedy to potencjalny inwestor strategiczny, oczywiście niepolski, nie będzie przychylny rozwojowi polskiej konkurencji i będzie czynił wszystko by wyssać polski kapitał, w tym także kapitał inwestorów indywidualnych, celem koncentracji kapitału w wielkich spółkach zagranicznych? Czy wyobraża pan sobie, panie ministrze, taką oto sytuację, aby konkurencyjne podmioty zagraniczne obejmujące we władanie polską Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie były zainteresowane wspieraniem rozwoju polskich małych i średnich przedsiębiorstw poprzez ich zasilanie kapitałowe?</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PoselStanislawGudzowski">Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie będąca własnością państwową jest zabezpieczeniem naszej państwowości. Czy więc zdaniem pana ministra nie zachodzi w dobie działań globalistycznych obawa czy wręcz niebezpieczeństwo, że działaniem w kierunku prywatyzacji polskiej giełdy przyczynia się w efekcie do likwidacji państwa polskiego, co jest już zbrodnią najwyższego gatunku? Czy nie lepiej byłoby, panie ministrze, dla dobra Polski, dla dobra polskich przedsiębiorstw, dla dobra rodzimego kapitału nie tylko powstrzymać się od prywatyzacji giełdy, ale również położyć tamę inwestowaniu czy dopuszczaniu na polską giełdę takich pasożytników giełdowych, jak na przykład BACA czy - jest to zapowiadane na 2005 r. - koncern naftowy MOL, czy Raiffeisen, którzy w efekcie dokonają wyssania kapitału pieniężnego, a tym samym nastąpi kolejna blokada, jak w przypadku systemu bankowego, możliwości pozyskania kapitału przez polskie małe i średnie przedsiębiorstwa?</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PoselStanislawGudzowski">I na koniec, panie ministrze, pytanie osobiste. Czy może pan powiedzieć, czy tak naprawdę wierzy pan w to, że prywatyzacja Giełdy Papierów Wartościowych jest rozwiązaniem jedynym i najlepszym, czy też tak pan mówi, bo musi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proponuję, szanowni państwo, nie obrażać się nawzajem pytaniami.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PoselStanislawGudzowski">(Ale...)</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, pan by się nie obraził, gdyby pana zapytano, czy pan mówi, bo pan w to wierzy, czy pan mówi, bo pan musi? Pan by się obraził czy nie?</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PoselStanislawGudzowski">(Ja bym się nie obraził, gdyby mi pan zadał takie pytanie. Ja bym szczerze odpowiedział.)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Tak? A ja bym się obraził na przykład.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#PoselStanislawGudzowski">(Ja mam taką szczerość, pan może nie.)</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Że pan wierzy, prawda, a nie, że pan musi?</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Szanowni państwo, proponuję jednak zachować poszanowanie dla drugiego człowieka. Zakładamy, że w tej Izbie mówimy to, co myślimy, a nie to, co musimy. I przez obydwie strony... i proponuję nie obrażać się nawzajem takimi pytaniami.</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Zofię Krasicką-Domkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie ministrze, czy zdecydowana dominacja kapitału zagranicznego w polskim sektorze bankowym ma wpływ na efektywność polskiej giełdy pieniężnej, a zwłaszcza na skuteczność oddziaływania na realne procesy gospodarcze? Czy ewentualna prywatyzacja giełdy warszawskiej pogłębi ten proces?</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Czy może pan minister wskazać, w czyim interesie, ponadnarodowym czy polskim, jest ewentualna prywatyzacja giełdy warszawskiej? Kto może być udziałowcem warszawskiej giełdy po ewentualnej prywatyzacji? Czy prawdą jest, że polską giełdę chce przejąć giełda austriacka? Co sądzi pan o koncepcji zorganizowania polskiego banku proeksportowego, który wspierałby rozwój polskich eksporterów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Duliasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselStanislawDulias">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PoselStanislawDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pytanie zadawane już, ale powtórzę: Jaki jest cel prywatyzacji polskiej giełdy i jaki to zysk przyniesie Polsce?</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PoselStanislawDulias">Giełda zapewne odgrywa ważną rolę, może odegrać jeszcze większą pod kilkoma warunkami. Zależeć to będzie od wzrostu wartości i stabilności spółek, a nie od prywatyzacji giełdy. Sądzę, że giełda może również odgrywać inspiratorską rolę w odniesieniu do spółek nowo powstałych czy rolę interwencyjną - chodzi o pomoc dla silnych spółek, które odczuwają chwilowy kryzys - pod warunkiem jednak, że nie będzie to kierowane tylko do wybrańców - mam na myśli przykład działań pana prezesa Balcerowicza lub innych wpływowych osób.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PoselStanislawDulias">I w związku z tym pytania. Czy Agora otrzymuje pomoc publiczną za pośrednictwem NBP w relacji z giełdą? Czy przewiduje pan minister stworzenie oddziałów zagranicznych polskiego banku proeksportowego? Czy pan minister widzi możliwości, aby giełda warszawska sponsorowała działalność kulturalną, sportową? Przy obecnych problemach finansowych klubów czy w ogóle kultury taka pomoc byłaby bezcenna. Jakie nowe inicjatywy przewiduje pan minister - mam na myśli ich podjęcie i wprowadzenie - celem wypracowania koncepcji promocji polskich spółek proeksportowych? I czy widzi pan szanse w kontekście giełdy dla otwartych funduszy emerytalnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie ministrze, pytanie uzależniam od pańskiej odpowiedzi na uprzednio zadane pytanie o to, czy jest pan tylko finansistą, czy również politykiem. Jeśli jest pan również politykiem, to proszę o odpowiedź. Rozważamy scenariusz głębokiego kryzysu ekonomicznego w Unii Europejskiej. Ujawniają się instynkty samozachowania gatunków w wydaniu państw unijnych. One są zmiksowane, ale w momencie zagrożenia istnieje możliwość jakby konsolidacji narodowej. Przykłady tego mamy. W związku z tym występuje zagrożenie powstaniem ognisk buntu o różnej intensywności. Wszystko się sypie. To jest przecież możliwe. Być może do opanowania sytuacji zostaną użyte nowe siły zbrojne Unii Europejskiej, które de facto chyba będą w stanie tylko tego rodzaju działania podjąć, bo chyba nic więcej. W jakiej sytuacji znajduje się wtedy Polska i co zrobić ma Polska, która ma rozłożone wszystkie instytucje, które dałyby możliwość jakiejś obrony naszego bytu narodowego i odrodzenia bytu państwowego? Bo my de facto utraciliśmy już możliwość suwerennego działania, ale jeszcze mamy możliwość obrony narodu. Proszę mi odpowiedzieć na tak postawione pytanie.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana ministra Jacka Sochę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję bardzo za udział w dzisiejszej dyskusji. Co prawda posłów jest już coraz mniej.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana posła Jasińskiego, który stwierdził, że... nie, do wypowiedzi pana posła Burego o zatrudnieniu w PKO BP. W 2001 r. wynosiło 39,5 tys., w 2003 r. - 37,5 tys., czyli już 2 tys. mniej, a w 2004 r. - mniej niż 36 tys. W związku z tym to sformułowanie, ta teza, że zaraz po sprzedaży następuje obniżenie zatrudnienia, jak widać w ujęciu historycznym, nie jest prawdziwą informacją.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Odnosiłem czasami podczas dzisiejszej debaty takie wrażenie, że to, iż akurat giełda jest państwowa i rząd chce ją sprywatyzować, budzi tak ogromne emocje i tyle głosów krytycznych i przeciwnych. Dostałem setki pytań, mnóstwo pytań w trakcie dzisiejszej debaty. Pani posłanka mówi, że to nie wszystkie. Chętnie będę odpowiadał na każde pytanie i jeżeli pani posłanka myśli, że się boimy ich zalewu, tego Sajgonu, to ja tylko prosiłbym o jedno: żeby te pytania były tak formułowane, aby można było w ogóle udzielić na nie odpowiedzi. Bo te pojęcia, które dziś padały, są pojęciami, których nie rozumiem. Chyba chodziło nie o venture capital fundusze tylko o hedge fund fundusze, które są zupełnie inną formą funduszy.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#GlosZSali">(Chodziło o venture capital.)</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Venture capital to nie są fundusze, które wchodzą na rynek po to, żeby kupować daną spółkę i zakręcić rynkiem, a następnie sprzedać. Venture capital to są fundusze, które wchodzą do spółki, restrukturyzują ją przez 5, 6, 7 lat, a następnie poprzez wzrost wartości sprzedają na giełdzie. Natomiast te, o których właśnie mówimy i które występowały w kryzysie w południowo-wschodniej Azji w 1997 r., to były fundusze typu hedge fund, które ze względu na swoją wielkość potrafią na rynku papierów wartościowych krótkotrwałą obecnością spowodować określony wzrost wartości spółki, a następnie gwałtowną wyprzedaż. Ale w takim razie musimy sobie to może wyjaśnić już w bardziej szczegółowych dyskusjach.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Pytanie jest tego rodzaju, czy ktoś w Polsce w momencie, kiedy była tworzona giełda, wiele lat temu, również stawiał taką tezę, że absolutnie nie można dopuścić do tego, aby Giełda Papierów Wartościowych została utworzona przez liczne w tamtym czasie - powiem: liczne - domy maklerskie prywatne, tudzież przez banki, które były przed procesem prywatyzacji, lub przez jeszcze większą grupę potencjalnych inwestorów. To, że giełda stała się własnością ze znaczącym udziałem Skarbu Państwa, jest przypadkiem - i ten przypadek jest wyraźnie pokazany - na mapie Unii Europejskiej i większości rynków kapitałowych na świecie. W związku z tym tak na dobrą sprawę prywatyzacja giełdy nie jest wydarzeniem mającym doprowadzić do stanu, który będzie zagrażał rozwojowi rynku kapitałowego, ponieważ to przyśpieszy i poprawi rozwój rynku kapitałowego.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Odpowiadając na pierwsze pytanie, bo może od tego trzeba zacząć, czy jestem politykiem czy jestem osobą, która się uznaje za finansistę, co było takie ważne, powiem tak: Dzisiaj jestem osobą odpowiedzialną za prowadzenie nadzoru właścicielskiego, jak również procesów prywatyzacyjnych jako minister skarbu. Mówiłem, że nie jestem osobą, która zamierza ubiegać się o stanowiska wybieralne i kandydować na nie, co mogłoby oznaczać, że nie mieszczę się w kategorii i definicji polityka. Mówię o tym, dlatego że w debacie na temat zmiany i rozwoju rynku kapitałowego w Polsce uczestniczę od wielu lat, z wieloma osobami musiałem prowadzić wieloletnią polemikę na temat tego, jak ten rynek powinien wyglądać, i zarzucano mi jako przewodniczącemu komisji szereg różnych działań, które miały być działaniami błędnymi, a dzisiaj z tej trybuny padały słowa, że mamy się z czego cieszyć, że rynek kapitałowy w Polsce jest w takim stadium rozwoju a nie innym. W związku z tym nie zmieniam zdania jako minister skarbu, jeżeli chodzi o formę własności Giełdy Papierów Wartościowych. Na temat potrzeby sprywatyzowania giełdy w Polsce mówimy od wielu lat. Na dobrą sprawę tezę, że należy sprywatyzować giełdę, postawiłem tak już otwarcie w 1996 r., czyli 8 lat temu. Trzeba pamiętać, że na rynku kapitałowym w Polsce mamy również CETO, Centralną Tabelę Ofert, gdzie notowane są spółki, gdzie również notowane są instrumenty dłużne, który to rynek w ostatnim okresie pozyskał inwestora o charakterze strategicznym, to jest rynek MTS obracający instrumentami dłużnymi w Unii Europejskiej. I to pokazuje, że nie mówimy tylko i wyłącznie o funkcjonowaniu w Polsce jednego rynku.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o wykorzystanie Giełdy Papierów Wartościowych do wzrostu eksportu oraz tworzenie specjalnego rynku spółek proeksportowych, o którym wspomniała pani posłanka Masłowska, również w pytaniu, to powiem, że na giełdzie w Warszawie jest bardzo wiele spółek, które charakteryzują się tym, że prowadzą działalność eksportową, że wielkość eksportu w ich działalności operacyjnej potrafi przekraczać 90%. Nie ma możliwości - i nie ma takich spółek, które można byłoby ująć w kategorii spółek będących importerem i eksporterem - że dopiero wtedy, kiedy eksport przewyższa import, będziemy spółkę zaliczali do kategorii spółek proeksportowych czy spółek eksportowych, ponieważ tak na dobrą sprawę to produkt finalny eksportować może każda spółka notowana na giełdzie. Jeśli chodzi o tworzenie takich parkietów - można to sobie wyobrazić, bo to jest teoretycznie technicznie możliwe, że będzie parkiet spółek, gdzie jest przeważająca wielkość kapitału pochodzącego od drobnych inwestorów, od instytucjonalnych inwestorów, od spółek, które charakteryzują się np. działalnością w zakresie świadczenia usług czy działalnością produkcyjną czy też gdzie chodzi o rynek finansowy - to tego się nie robi. Takiego podziału na innych giełdach nie ma. Giełda warszawska podzieliła rynek według wielkości spółek. Mamy rynek podstawowy, mamy rynek równoległy, mamy rynek narodowych funduszy inwestycyjnych ze względu na specyficzny rodzaj tychże podmiotów. Można byłoby tworzyć całą masę różnych kategorii podmiotów, które stanowiłyby odrębne rynki, ale tak na dobrą sprawę z punktu widzenia funkcjonowania rynku tego rodzaju podział, który technicznie oczywiście jest możliwy, zaciemniałby tylko i wyłącznie obraz rynku jako taki, co powodowałoby, że on będzie mnie zrozumiały i czytelny dla inwestorów, ergo to znaczy, że to jest rynek mniej atrakcyjny dla innych. Taki podział jest, wydaje mi się, niepotrzebny.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o kwestię tworzenia funduszy przy bankach państwowych - i tutaj też jest kwestia, która była poruszana, że jak państwo, to możemy mieć do czynienia z taką działalnością, że oto giełda będzie sponsorowała imprezy kulturalne, imprezy sportowe, bo państwowa. No to jest oczywiście niemożliwe, ponieważ to jest spółka, która, po pierwsze, działa w oparciu o Kodeks spółek handlowych, gdzie zarząd, prezes jest odpowiedzialny za działanie na rzecz rozwoju spółki, a nie w sposób taki, że wyprowadza pieniądze z danego podmiotu.</u>
          <u xml:id="u-203.9" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o uczenie, to przy Giełdzie Papierów Wartościowych istnieje coś takiego jak szkoła giełdowa, która to szkoła w różnych miastach wielokrotnie przeprowadzała nie tylko seminaria, ale też określone kursy.</u>
          <u xml:id="u-203.10" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o - nie rozumiem pytania, czy chodziłoby o to, że giełda ma walczyć z venture capital, bo jak sama nazwa angielska venture capital wskazuje, są to przedsięwzięcia o charakterze kapitałowym, w związku z czym jest szereg podmiotów. I to jest istota funkcjonowania rynku kapitałowego - żeby na nim były fundusze typu venture capital, ponieważ fundusze venture capital specjalizują się, tak jak powiedziałem, w tym, że na pewnym etapie rozwoju spółki, często spółki małej i drobnej, są w stanie dostarczyć jej dodatkowo kapitał, a jednocześnie odpowiednią wiedzę do przeprowadzenia restrukturyzacji spółki. Giełda Papierów Wartościowych nie ma nic wspólnego z funduszami venture capital. Fundusze venture capital funkcjonują tak samo jak fundusze inwestycyjne, tak jak inne, jak otwarte fundusze emerytalne. Giełda jest pewną infrastrukturą, do której przychodzą ci, którzy chcą kupić i sprzedać papiery wartościowe. Giełda nie ma - i nikt na świecie nie ma - takiego celu, żeby była jednocześnie inicjatorem tworzenia instytucji rynku kapitałowego, które na tej giełdzie mają następnie przeprowadzać operacje nabywania i sprzedawania papierów wartościowych. Giełda jest swojego rodzaju punktem zbierania zleceń, punktem, w którym się ustala cena i dokonuje się - nawet nie tam się dokonuje transakcja, tam transakcja jest po prostu zawierana, a de facto odbywa się ona w krajowym depozycie i rozliczana jest w trzy po dniu, w którym nastąpiła taka transakcja.</u>
          <u xml:id="u-203.11" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o sprawę następnych pytań - tak patrzę, bo coś jest z debaty - sprawa dotyczyła złotego i euro. Szereg pytań formułowanych podczas dzisiejszej debaty wskazuje na to, że może byłoby też możliwe sprawę Giełdy Papierów Wartościowych przedstawić do szerszej debaty na posiedzeniu komisji skarbu i Komisji Finansów Publicznych, bo pytania były takie, że chodzi o szersze spojrzenie na proces prywatyzacji giełdy, na usytuowanie rynku kapitałowego na polskim rynku finansowym. I jeśli chodzi o takie pytania np.: czy dobrze jest, aby wprowadzone zostało euro do Polski, to na ten proces wprowadzania euro można patrzeć z kilku różnych punktów widzenia, łącznie również z tymi, które tutaj przedstawiano - suwerenności Polski, polskiej waluty, ale z punktu widzenia akurat rynku kapitałowego istnienie jednej waluty zmniejsza ryzyko, ponieważ eliminuje ryzyko kraju i ryzyko kursowe. Każdy, kto inwestuje z zagranicy na giełdzie w Warszawie, musi się liczyć z aprecjacją albo deprecjacją złotego, czyli musi przy analizie inwestycji brać pod uwagę dodatkowy czynnik. Jeżeli byłoby euro, to z punktu widzenia inwestycji w Warszawie nie brano by pod uwagę tego, że spadnie czy wzrośnie wartość złotego w stosunku do euro, tylko jak opłacalna jest inwestycja w samą spółkę. Więc dla 25 krajów Unii Europejskiej wprowadzenie euro na giełdzie w Warszawie jest czynnikiem zwiększającym jej szanse rozwojowe, bo eliminuje jeden z czynników ryzyka.</u>
          <u xml:id="u-203.12" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o ułatwienie wchodzenia małych i średnich spółek na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, to wydaje mi się, że znacznie więcej w tej sprawie jest w rękach Wysokiej Izby niż w rękach Giełdy Papierów Wartościowych jako takiej. Bo mogę przytoczyć przykłady, które jako przewodniczący komisji kreowałem, jako te, które by dawały dodatkowe bodźce pozyskiwania kapitału przez małe i średnie spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Było takie pytanie, i to prawda, dlaczego spółki wchodzą, co jest kosztem - oczywiście kosztem jest dodatkowe ujawnianie informacji. Trzeba raportować zgodnie z ustawą, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, a to jest podwójny koszt. Po pierwsze, przygotowanie informacji. Po drugie, odpowiedzialność administracyjna oraz prawna i karna za prawdziwe dane zawarte w informacji. Po trzecie, koszt wynikający z tego, że ci, którzy nie są na rynku publicznym, o spółce publicznej wiedzą, a spółka o konkurentach, którzy na giełdzie są nieobecni, nie wie.</u>
          <u xml:id="u-203.13" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Na przykład wiele lat temu proponowałem obniżenie CIT-u dla spółki, która się chce ujawnić i przedstawić swoje dane, sprawozdania finansowe w trybie raportowania rynku publicznego, żeby on był niższy niż CIT dla innych spółek, które działają poza rynkiem publicznym, a to z tego prostego względu, że spółka, która działa na rynku publicznym, na giełdzie, musi w długim okresie, jeżeli chce doprowadzić do tego, żeby jej obecność na giełdzie była sukcesem, prowadzić politykę wzrostu wartości zysku przypadającego na jedną akcję. To jest podstawowy wskaźnik pokazujący opłacalność inwestycji - zysk przypadający na jedną akcję. I jeżeli w takim razie ten wskaźnik ma mieć tendencję wzrostową w średnim i długim okresie, to zamiast rachunkowości fiskalnej, która ma na celu ukryć czy zmniejszyć podatki - czyli spółek niepublicznych, powiedzmy, bo one mogą prowadzić taką rachunkowość - spółka publiczna notowana na giełdzie prowadziłaby rachunkowość zarządczą, pokazującą zyski, co oznacza wyższe wpływy do budżetu, w związku z tym opłacałoby się zmniejszyć CIT na przykład dla takich spółek, dzięki czemu rozwijałaby się giełda oraz przejrzystość gospodarki, plus byłyby większe wpływy podatkowe. Tak że to jest taki jeden z przykładów, że giełda jako taka nie jest mechanizmem, który tworzy zachęty i bodźce, żeby wchodzić na Giełdę Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-203.14" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">To w rękach Sejmu leży ustalanie kształtu ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi. To rząd na podstawie tej ustawy wydaje stosowne rozporządzenia, które dotyczą spółek obecnych na giełdzie, natomiast giełda to jest element infrastruktury. To jest element infrastruktury, ale nie element, który jest odpowiedzialny za zwiększanie możliwości obecności małych spółek na giełdzie, chyba że patrzylibyśmy na wielkość opłat, jakie ponoszą małe i średnie i każde inne spółki za obecność na giełdzie. Czy obniżanie kosztów ich obecności to jest zachęta do wchodzenia? Owszem tak. Jako przewodniczący komisji powiem, że przez całe lata tworzyliśmy presję, zarówno na krajowy depozyt, jak i na Giełdę Papierów Wartościowych, aby była prowadzona polityka obniżania kosztów, żeby obniżyć koszt wejścia na giełdę, a tym samym również obniżyć koszt obrotu papierami wartościowymi.</u>
          <u xml:id="u-203.15" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli chodzi o połączenie Londynu z Frankfurtem, dlaczego to się nie udało? Powiem szczerze, że nie wiem, bo nie uczestniczyłem w tych rozmowach. Pani posłanka od razu podnosi rękę. Nie uczestniczę w rozmowach między dwiema stronami. Natomiast mogę powiedzieć, jakie według mnie były przyczyny, że nie doszedł do skutku ten akurat alians, który, wydawało się, był bardzo bliski zawarcia, bo pamiętam, że na jednym z posiedzeń Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych szef odpowiednika Komisji Papierów Wartościowych i Giełd w Londynie przedstawiał cały ten projekt jako praktycznie rzecz biorąc zakończony. To był rok 2000. Połączenie Frankfurtu i Londynu miało polegać na tym, że te dwa rynki miały podzielić się spółkami wedle ich wielkości. Londyn to miał być rynek tzw. spółek blue chips, to znaczy tych dużych, największych spółek, natomiast Frankfurt miał przejąć rolę rynku, na którym będą notowane spółki nowych technologii, spółki rozwijające się. Proszę zobaczyć i sięgnąć pamięcią, że w 2000 r. nastąpiło poważne załamanie rynku wysokich technologii, gdzie we Frankfurcie rynek, tzw. neue Market, który był związany z małymi, młodymi spółkami, to jest rynek, na którym doszło do przeceny tych spółek o ponad 90, a nawet 95%. Czyli na tym rynku inwestorzy we Frankfurcie stracili praktycznie wszystkie pieniądze. To wynikało m.in. z liberalnej polityki w stosunku do małych spółek, polityki ujawnienia informacji w prospekcie emisyjnym oraz w raportach okresowych. Było wiele spółek, które pojawiły się na tym rynku i które w ogóle nie miały żadnego biznesu. Po prostu była tam jedna wielka opowieść o biznesie, którego nie było, i okazało się, że w krótkim czasie one padły. Dlatego moim zdaniem zła koniunktura w połowie 2000 r., bardzo wyraźna przecena spółek wysokiej technologii oraz to, że podzielono rynek według kategorii spółek, doprowadziło do tego, że odeszło się od tego projektu, który był nazwany projektem EEX, IX pomiędzy Londynem a Frankfurtem. Uważam, że prawda jest taka: to, co prywatne, to lepsze. Z punktu widzenia ministra skarbu prosiłbym nawet, żebyśmy porozmawiali o tym, jak w całym okresie transformacji... bo mówi się bardzo dużo i również źle o prywatyzacji. Natomiast jestem przekonany o tym, że możemy przekazać bardzo długą listę spółek Skarbu Państwa, przedsiębiorstw państwowych, których w ogóle już dzisiaj na mapie nie ma, które zniknęły ze względu na prowadzenie takiej, a nie innej polityki przez osoby, które miały możliwość zarządzania tymi spółkami. Prawda jest więc taka, że właściciel prywatny jest lepszym właścicielem aniżeli właściciel, który nie zainwestował środków pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-203.16" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Następna sprawa - nieszczęście, jeżeli chodziło o sprzedaż banków. W tym przypadku też jest sporo spraw do omówienia. Około 30 banków z kapitałem krajowym trzeba było restrukturyzować albo sprzedać, albo znaleźć inwestora strategicznego, bo po prostu nie były one w stanie samodzielnie przeżyć. Trzy z nich upadły, natomiast 25-27 trzeba było restrukturyzować. Myślę, że około 15% rynku bankowego przeszło w ten sposób w ręce inwestorów zagranicznych, ponieważ kapitał krajowy nie był w stanie utrzymać banków przy życiu; były one po prostu w tak fatalnej kondycji finansowej, że albo upadłość... a jeszcze chyba do 1996 r. nie było Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, co oznaczało ogromne straty dla depozytariuszy. Proszę zwrócić uwagę na to, że w sektorze bankowym w Polsce tylko w jednym przypadku, w Banku Staropolskim, depozytariusze nie odzyskali pieniędzy w związku z upadłością banku czy też w związku ze sprzedażą strategicznemu inwestorowi. Tak więc w przypadku całego sektora bankowego, jeżeli chodzi o kapitał zakładowy, który rzeczywiście w tej chwili w około 76-80% jest w rękach zagranicznych, Polska przez 15 lat nie miała żadnego kryzysu w sektorze bankowym, a to oznacza, że nie było strat dla pojedynczych, indywidualnych deponentów pieniędzy w bankach.</u>
          <u xml:id="u-203.17" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Uważam zatem, że po prywatyzacji Giełda Papierów Wartościowych tak jak dzisiaj będzie dostępna dla małych i dla dużych spółek.</u>
          <u xml:id="u-203.18" who="#PoselGabrielaMaslowska">(Tak nie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-203.19" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jest to giełda, która... Nie wiem, na jakiej podstawie pani posłanka teraz też mówi, że nie będzie, skoro jej misja, jej działanie nie zmieni się po procesie prywatyzacji. Giełda nie może pozwolić sobie na to, aby zlikwidować i uniemożliwić wchodzenie na giełdę małym i średnim spółkom. Byłoby to działanie... Ktokolwiek będzie właścicielem jakiejkolwiek giełdy, nie może powiedzieć, że na nasz rynek papierów wartościowych, na naszą giełdę mają wstęp tylko duże konglomeraty, duże spółki, natomiast małe i średnie nie. Proszę zwrócić uwagę, że w Polsce mieliśmy też konkurencję między CeTO a giełdą, jeżeli chodzi o małe spółki. Dlaczego Giełda Papierów Wartościowych wygrała tę rywalizację z CeTO? Z prostego powodu: CeTO powstało w 1995 r., w grudniu w 1996 r. rozpoczęło działalność operacyjną. Nie wygrało konkurencji z giełdą, dlatego że giełda w 1996 r. była znacznie większa aniżeli Centralna Tabela Ofert. Wszystkie małe spółki, chociaż budowało się CeTO z myślą przede wszystkim o spółkach z programu narodowych funduszy inwestycyjnych, wybierały rynek giełdowy, bo był to rynek większy, głębszy, z większą liczbą inwestorów; bo taka jest natura, że rozwijają się te giełdy, które są giełdami dużymi. Każdy bowiem emitent woli być na giełdzie większej, bo na tej giełdzie jest więcej potencjalnych inwestorów, to znaczy, tam jest więcej potencjalnego kapitału aniżeli na giełdzie, która przechodzi na zamknięty rynek. I tak się stało z CeTO i giełdą - proszę to przeanalizować; końcówka lat 90. - mimo że giełda w latach 90. bardzo obawiała się konkurencji CeTO, między innymi dlatego, że CeTO było własnością domów maklerskich. I to domy maklerskie mogły tworzyć takie podstawy, że małe i średnie przedsiębiorstwa będą wchodziły na CeTO, ale one wchodziły na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Proszę zwrócić uwagę, że liczba spółek, które zostały dopuszczone przez GPW do obrotu w roku 1997, w 1998 r., wynosi około 120, z czego zdecydowana większość to są małe i średnie spółki sektora prywatnego. One decydowały się na wchodzenie na giełdę w Warszawie, a nie na CeTO.</u>
          <u xml:id="u-203.20" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Następne pytania: dlaczego pojawiają się spółki zagraniczne na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i czy ten trend jest naturalny oraz czy można go w jakikolwiek sposób odwrócić i dlaczego się zachęca, żeby one wchodziły na giełdę w Warszawie? Chcę powiedzieć, że doskonale rozumiem ideę tych pytań. Rzeczywiście obecność spółek zagranicznych może wpływać na zmniejszenie kapitału, który byłby dostępny dla spółek małych i średnich, jak i każdych innych, także większych spółek krajowych. Takiej tendencji, takiej sytuacji na giełdzie do tej pory nie było. Z punktu widzenia teoretycznego jest ona możliwa, natomiast z punktu widzenia faktu, iż nie ma możliwości stosowania ograniczeń w przepływie kapitału i dostępie do poszczególnych rynków spółek z krajów Unii Europejskiej, ta tendencja będzie związana z wielkością rynku i możliwościami działania takich spółek na rynkach drugich, czyli powiedzmy MOL-a czy Banku Austria Creditenstalt AG na giełdzie w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-203.21" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Powiem tak: jeżeli patrzy się na rozwój rynków kapitałowych, na rozwój giełd, to spółki, które są w stanie się pochwalić, że u nich notowane są nie tylko spółki rejestrowane w kraju, w którym giełda jest ulokowana, ale także spółki zagraniczne, to są te, które mają szersze możliwości rozwoju, ponieważ są rozpoznawalne jako spółki, do których przychodzą nie tylko emitenci krajowi, ale także emitenci zagraniczni. Mogę powiedzieć, i to nie jest tajemnicą, że u mnie byli przedstawiciele dużych giełd światowych, nie tylko z Unii Europejskiej, którzy pytali, w jaki sposób można byłoby zachęcić do tego, aby polskie spółki z giełdy w Warszawie były notowane na innych rynkach, ponieważ spółka, która jest na danym rynku, przyciąga innych inwestorów, a za inwestorami idzie kapitał.</u>
          <u xml:id="u-203.22" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Zresztą Unia Europejska stosuje zasadę wspólnego paszportu polegającą na tym, że prospekt emisyjny dopuszczony w Polsce może być wykorzystany zarówno w Portugalii, Grecji, jak i w Finlandii do pozyskiwania kapitału. Tak samo spółka z Estonii, mając dopuszczenie komisji w Estonii, może ubiegać się o kapitał w Londynie i o kapitał w Paryżu. Ten rynek tworzy się jako rynek zjednoczony i my nie możemy przejść do porządku dziennego, twierdząc, że tylko zamknięta enklawa w Warszawie rynku kapitałowego w Polsce daje szanse rozwojowe, bo wszystko inne jest zagrożeniem.</u>
          <u xml:id="u-203.23" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Natomiast jaki jest wzrost wartości spółek a możliwości kredytowe? To jest bardzo ciekawy temat. Uważam - chciałbym, żebym był dobrze zrozumiany - że wymaga to przeprowadzenia głębokich badań, które, praktycznie rzecz biorąc, ten temat kwalifikują do pracy o charakterze pracy magisterskiej czy pracy doktorskiej; nie ma dwóch zdań. Faktem jest, że z punktu widzenia teorii spółka, która jest przejrzysta, spółka, która jest na giełdzie, jest bardziej wiarygodna dla kredytodawcy, bo w Polsce raporty bieżące okresowe są chronione przepisami prawa.</u>
          <u xml:id="u-203.24" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Podanie świadomie nieprawdziwej informacji w takim raporcie podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 5 lat oraz karze grzywny do 5 mln zł. Jako przewodniczący komisji mogę powiedzieć, że były jakieś nieprawidłowości, ale nie było nigdy ogromnego oszustwa ze strony spółki, jeżeli chodzi o przedstawianie informacji do publicznej wiadomości. Chodzi o podanie informacji do publicznej wiadomości. Podam przykład spółki Bre-X, notowanej na giełdzie w Toronto, która nie wydobyła ani jednej uncji złota na Borneo, co doprowadziło do tego, że jej wartość na rynku wynosiła 6 mld dolarów, stopniała w ciągu jednego miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-203.25" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Pan poseł pyta, jaki jest wpływ emisji publicznych do spółek albo do państwa. W ogóle nie rozumiem pytania, bo ono jest pytaniem... Jeżeli spółka emituje papiery wartościowe, to kapitał w całości wpływa do spółki, nic nie wpływa do państwa, więc pytanie jest błędnie sformułowane. Jeżeli spółkę sprzedaje Skarb Państwa jako właściciel, naturalnie pieniądze wpływają do budżetu państwa, bo to nie są akcje emitowane przez spółkę, tylko sprzedawane przez właściciela.</u>
          <u xml:id="u-203.26" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Czy GPW jest dobrym barometrem gospodarczym? Coraz lepszym, ponieważ coraz większa liczba spółek na giełdzie w Warszawie oddaje coraz wierniej strukturę polskiego przemysłu, a tym samym zmiany zachodzące na giełdzie w Warszawie powodują, że można powiedzieć, iż giełda coraz bardziej staje się barometrem polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-203.27" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Czynniki wpływające na wartość spółki. Oczywiście sytuacja monetarna i sytuacja na rynku pieniężnym mają istotne znaczenie, ale przede wszystkim czynniki o charakterze fundamentalnym.</u>
          <u xml:id="u-203.28" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Czy stracimy suwerenność państwową, jeżeli dokonamy sprzedaży Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie? Ja uważam, że nie. Uważam, że miejscu obrotu papierami wartościowymi trzeba zapewnić w rozmowie prywatyzacyjnej tylko i wyłącznie jedno, a mianowicie fakt, że giełda w Warszawie będzie rozwijana przez strategicznego inwestora wraz ze wszystkimi jego możliwościami, to znaczy z domami maklerskimi, które są członkami danej giełdy, inwestorami inwestującymi na danej dużej giełdzie, która ma charakter ponadkrajowy. To jest ta idea, która przemawia za prywatyzacją giełdy, to jest ta idea, która powoduje, że my mamy dzisiaj szanse na to, aby to Warszawę wybierały spółki z krajów, które przechodzą transformację, aby to tu dokonywały obrotu, że prędzej czy później wraz z tymi spółkami przyjdą inwestorzy z tych krajów i że będziemy tworzyli to centrum regionalne.</u>
          <u xml:id="u-203.29" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Następne pytanie dotyczyło tego, czy w skład indeksu mogą wchodzić spółki zagraniczne. Taka jest metodologia tworzenia indeksu WIG 20, ale kwestia PKO BP spowoduje, że nie będzie Banku Austria Creditanstalt.</u>
          <u xml:id="u-203.30" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Spółki zagraniczne i GPW - na to pytanie już odpowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-203.31" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Co zniechęca spółki do wchodzenia na GPW? Niewątpliwie wysokie koszty transakcyjne, jak również brak możliwości pozyskania kapitału, który byłby droższy aniżeli kapitał pochodzący z kredytu. To jest sprawa jasna i oczywista.</u>
          <u xml:id="u-203.32" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">To było ciekawe pytanie. Wydaje mi się, że w dużym stopniu jest to pytanie skierowane do Komisji Nadzoru nad Ubezpieczeniami i Funduszami Emerytalnymi, KNUiFE. Chodzi o doprowadzenie do takiej sytuacji, że OFE mogą kupować do 5% kapitału spółek zagranicznych bez względu na to, gdzie one są notowane, czy w Warszawie, czy poza Warszawą, bo w tej chwili należy rozumieć, że spółki zagraniczne na rynku w Polsce nie wchodzą w to ograniczenie 5%.</u>
          <u xml:id="u-203.33" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Pan poseł Tyma pyta, czy OFE rozpłynie się po Europie. Ja powiem tak: jeżeli będzie mała giełda w Warszawie, a OFE będą tak się rozwijały, jak się rozwijają, według tego schematu, to wtedy jedyne rozwiązanie będzie takie, aby zwiększyć limit 5% i umożliwić inwestycje zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-203.34" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Polska reforma emerytalna. Trzeba popatrzeć na nią - to też jest, wydaje mi się, przyczynek do bardzo ciekawej dyskusji - jak myśmy jako Polska poprzez rozwiązanie systemowe likwidowali coś, co staje się coraz większym problemem dla gospodarek dużych krajów Unii Europejskiej w sytuacji, kiedy przecież wiadomo, że kolejny rok Francja i Niemcy nie są w stanie dotrzymać wskaźników Maastricht. Między innymi elementem, który jest istotnym brakiem systemowego rozwiązania, jest system emerytalny, ponieważ system polegający na pay as you go - płatność następuje natychmiast, gdy są wpłaty - nie jest w stanie wytrzymać przy zmniejszającej się liczbie osób pracujących i zwiększającej się liczbie osób w wieku emerytalnym. Tym bardziej że przecież żyjemy coraz dłużej. Tak że ta reforma jest i była potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-203.35" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeżeli giełda w Warszawie się nie rozwinie do odpowiedniego momentu, to te 150 mld zł, których się spodziewa, że będzie to wartość aktywów ofert w 2009 r., będzie musiało być zainwestowane. Co do tego nie ma żadnej wątpliwości. Nie można wytworzyć balonu spekulacyjnego, twierdząc, że poprzez wzrost ceny zostaną alokowane środki OFE, bo to oznacza ni mniej, ni więcej w przyszłości katastrofę całego systemu i niewypłacanie emerytur przyszłym emerytom.</u>
          <u xml:id="u-203.36" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jaka będzie w najbliższych latach koniunktura na giełdach? Myślę, że takie pytania, kierowane nawet do najwybitniejszych analityków... Gdy chodzi o mówienie, że ktoś do jakiegoś miejsca po przecinku jest w stanie przewidzieć kierunek rozwoju giełd w ciągu 25 lat, to ja w takie coś po prostu nie wierzę.</u>
          <u xml:id="u-203.37" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Między innymi trzeba popatrzeć na duży fundusz działający na rynku instrumentów pochodnych, który stracił kilkaset, ponad sto kilkadziesiąt miliardów złotych, a tam między innymi osobami, które w tym funduszu funkcjonowały, byli laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, którą dostali właśnie za opracowanie modelu matematycznego Blacka/Scholesa (to są nazwiska tych dżentelmenów), przedstawiającego, jak należy oceniać ryzyko w kontraktach na instrumenty pochodne. Absolutnie więc w takie przewidywanie nie wierzę.</u>
          <u xml:id="u-203.38" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Szustak o podmioty finansowe, które nie są zainteresowane kupowaniem GPW, sądzę, że to jest prawdziwa teza. Niektóre mówią wprost: Po co mamy kupować krowę, jeżeli wystarczy nam, że mamy 20 akcji jako dom maklerski i możemy się wystarczająco napić mleka. Taka jest bowiem prawda. Taka jest koncepcja funkcjonowania giełdy: 10-20 akcji giełdy umożliwia bycie członkiem i stroną transakcji. W związku z tym nie ma żadnej potrzeby kupowania dodatkowych papierów wartościowych. Natomiast prawdą jest również i to, że giełda działająca w strukturach 98,8 skarbu państwa jest giełdą bezpieczną. W związku z tym nie ma ze strony instytucji finansowych potrzeby i woli kupowania tej giełdy, aby sobie w ten sposób zapewnić możliwość działania na giełdzie, która jest własnością podmiotów zainteresowanych istnieniem takiej giełdy. My dopuszczamy te podmioty jako... Przepraszam, że tak mówię na skróty. Jako przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd proponowałem, i to zostało uwzględnione, aby na przykład w radzie nadzorczej krajowego depozytu zasiadały instytucje rynku kapitałowego, które nie są akcjonariuszami KDPW. Tak samo w radzie nadzorczej GPW zasiadają osoby reprezentujące zarówno emitentów, reprezentujące domy maklerskie, a tym samym mają wpływ, poprzez oddziaływanie jako członkowie rady nadzorczej, na funkcjonowanie giełdy bez konieczności wyłożenia kapitału. Gdyby była kwestia taka, że właściciel by uzależnił, zmieniając regulamin giełdy, możliwość działania od wielkości posiadanego kapitału, zainteresowanie by się zdecydowanie zwiększyło.</u>
          <u xml:id="u-203.39" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Europejska komisja papierów wartościowych. Jest oczywiście taka idea, bo jest w tej chwili Komitet Papierów Wartościowych przy Komisji Europejskiej oraz komitet nadzorców rynku kapitałowego, Committee of Securities Markets Regulators, w którym zasiadają przewodniczący poszczególnych komisji poszczególnych krajów członkowskich. Rozmawia się na temat tego, czy tworzenie jednolitego rynku kapitałowego, finansowego w Unii Europejskiej zwiększa potrzebę tworzenia komisji, która by kontrolowała cały rynek.</u>
          <u xml:id="u-203.40" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Nie wiem, co miał na myśli pan prezes Lis, mówiąc o tym, co zagraża OFE. Trzeba natomiast oczywiście pamiętać, że jeżeli chodzi o strukturę państwowej giełdy papierów wartościowych, to ona uniknęła jednej rzeczy, karuzeli stanowisk przez ostatnich kilkanaście lat. Jest ogromnym sukcesem to, że nie było w tej spółce wcześniej żadnych nominacji wraz ze zmieniającymi się rządami.</u>
          <u xml:id="u-203.41" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">KGHM i emisja NBP - w ogóle nie mogę zrozumieć, jaki byłby związek NBP i po co miałby kupować akcje KGHM.</u>
          <u xml:id="u-203.42" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Polkomtel - to jest właśnie świadectwo na to, że osoby, które nie są właścicielami, chcą wiedzieć więcej niż właściciele o tym, co powinno się zrobić z podmiotem gospodarczym, nie ponosząc za to żadnej odpowiedzialności. Wiemy doskonale, że sytuacja na rynku telefonów komórkowych istotnie może się zmienić w najbliższych latach z powodu coraz większej konkurencji między istniejącymi trzema operatorami oraz pojawienia się czwartego operatora. Jest rzeczą naturalną, że właściciele każdej z tych sieci zastanawiają się, co zrobić, aby jak najlepiej wykorzystać zainwestowane wcześniej pieniądze - są to rzeczywiście te trzy podmioty, o których zostało tu wspomniane. Jako osoba reprezentująca właściciela dwóch z nich uważam, że wprowadzenie Polkomtela na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie, a nie w Londynie, jest formą dalszego rozwoju. Jest natomiast pytanie, czy właściciele podzielą ten pogląd, m.in. dlatego że na wprowadzenie Polkomtela na giełdę potrzeba co najmniej kilku miesięcy przygotowań. Być może będą chcieli uzyskać wcześniej środki pieniężne na realizację innych celów.</u>
          <u xml:id="u-203.43" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Jakie jest ryzyko upadłości giełdy po prywatyzacji? Wydaje mi się, że nie ma ryzyka upadłości po prywatyzacji. Czy jest natomiast ryzyko wyssania spółek z rynku giełdowego przez inne rynki? Uważam, że jeżeli przeprowadzi się prywatyzację bez podpisania określonego porozumienia pomiędzy sprzedającym a podmiotem kupującym, to teoretycznie ryzyko takie mogłoby się pojawić, ale będziemy chcieli tego uniknąć. Mogę natomiast powiedzieć, że ono na pewno dzisiaj istnieje. Gdyby pojawiła się w okolicach Warszawy, w okolicach Polski duża giełda, do której ma dostęp większa liczba dużych inwestorów, to naturalnie spółki same podejmą taką decyzję i przeniosą się na tę giełdę. Wydaje mi się, że w dużym stopniu obecność spółek na danej giełdzie zależy od efektywności jej działania.</u>
          <u xml:id="u-203.44" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Te pytania już się powtarzają.</u>
          <u xml:id="u-203.45" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Tworzenie polskiego banku proeksportowego - nie wiem, jak miałoby to być zrobione, z jakich pieniędzy, czy Skarb Państwa, czy budżet miałby stworzyć taki bank proeksportowy.</u>
          <u xml:id="u-203.46" who="#PoselGabrielaMaslowska">(BRE nie jest zainteresowany polskimi spółkami proeksportowymi...)</u>
          <u xml:id="u-203.47" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Nie wiem, jaka miała być idea, kto miałby tworzyć bank proeksportowy. W dzisiejszym świecie tworzenie banku proeksportowego... Jest Bank Rozwoju Eksportu, który ma całą masę nowych kierunków działania. Nie poprzestaje się na tym, że udziela się kredytu tylko podmiotowi, który będzie chciał eksportować, a temu, który będzie chciał prowadzić działalność wewnątrz kraju - nie. Dzisiaj żaden z banków nie zawęża tak pola działania. W Polsce powstaje bankowość uniwersalna, która łączy w sobie zarówno bankowość inwestycyjną, jak i komercyjną o szerokim zastosowaniu. To było pytanie pani posłanki Krasickiej-Domki.</u>
          <u xml:id="u-203.48" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Trudno mi odnieść się natomiast do projekcji pani posłanki Nowiny Konopki dotyczącej scenariusza tworzenia się kryzysu ekonomicznego w Unii Europejskiej. Gospodarka rynkowa jest zawsze w jakimś cyklu koniunkturalnym i nie można jej przewidzieć. Trudno powiedzieć, że ktokolwiek dzisiaj widzi zagrożenie ogromnym kryzysem ekonomicznym w Unii Europejskiej, który miałby wpływ na proces prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-203.49" who="#MinisterSkarbuPanstwaJacekSocha">Na koniec chciałbym jeszcze powiedzieć, bo padały tu też sformułowania o roli Giełdy Papierów Wartościowych w Polsce, o tym, do czego to służy, że jest dokument rządowy, o którym wspominałem - Agenda Warsaw City 2010, który został przyjęty przez rząd w bieżącym roku, gdzie na kilkudziesięciu stronach, na 72 stronach jest przedstawione to, jak widzi rząd funkcjonowanie rynku kapitałowego i tam m.in. jest wyraźnie sprecyzowana misja i cel budowy rynku kapitałowego. Przy procesach prywatyzacji nie będziemy chcieli rezygnować z tego celu, który jest opisany w dokumencie Agenda Warsaw City 2010. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu ministrowi za tak wyczerpujące wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 89. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł Gabriela Masłowska wyraziła chęc wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Czy ktoś z państwa posłów chciałbym jeszcze zapisać się do wygłoszenia oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam listę posłów zapisanych do wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-204.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję bardzo, panie marszałku, za taką możliwość. Ponieważ nie mam możliwości odniesienia się do pytań pana ministra Sochy, chcę przedstawić pewne moje uwagi w oświadczeniu.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Otóż z większością argumentów za prywatyzacją, ze zdecydowaną większością, właściwie ze wszystkimi argumentami nie zgadzamy się i jestem w stanie wszystkie argumenty, które pan przedstawił za prywatyzacją, obalić. Mam nadzieję, że na pozostałe konkretne pytania, które tutaj padły, pan minister dostarczy nam pisemną odpowiedź, bo, panie marszałku, jak obserwuję w ciągu tych trzech lat pracę Sejmu, tak to dziwnie się dzieje, że coraz częściej ministrowie, do których kierujemy pytania, odpowiadają nam pobieżnie, a na wiele konkretnych pytań po prostu zwyczajnie nie otrzymujemy odpowiedzi. Mam nadzieję, że w tym wypadku będzie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">W swoim oświadczeniu chciałabym poruszyć tylko pewne sprawy dotyczące dzisiejszej debaty. Odniosłam wrażenie tak jakby naszą koncepcję powołania funduszy spółek polskich proeksportowych pan minister ocenił jako nierealną...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przepraszam, pani poseł, bo pan minister bardzo elegancko zaczekał i przysłuchuje się pani wypowiedzi, tylko że jest pewien kłopotliwy wątek w tej debacie. Pan minister nie ma żadnej możliwości zabrania głosu, bo w punkcie: oświadczenia poselskie pan minister niestety nie może zabrać głosu. Nie chciałbym, znaczy, trudno jest polemizować z osobą, która jest zakneblowana, więc rozumiem, że pani poseł uwzględnia delikatność tej swojej wypowiedzi, że mówi do człowieka, który pani odpowiedzieć na to już nie może.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Tak oczywiście, ja to doskonale rozumiem, ale ponieważ ja również byłam zakneblowana i nie mogłam ustosunkować się do wystąpienia pana ministra Sochy, więc korzystam z formy, która mi przysługuje, formy oświadczenia w nadziei, że pan minister zechce po prostu z tym się zapoznać i nie czekam na reakcję w tym momencie. Myślę, że to wszystko jest jasne.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Odniosłam wrażenie w czasie dzisiejszej dyskusji, że pan minister skarbu widzi naszą koncepcję powołania funduszy polskich spółek proeksportowych jako zbyt optymistyczną, jako niewiele znaczącą, jako taką, która nie występuje nigdzie indziej itd. Otóż moja wypowiedź i widzenie sprawy są następujące. Utworzenie polskich spółek proeksportowych jest tylko jednym z instrumentów pobudzania dwóch pożądanych procesów. Pierwszy z nich to jest utrwalanie, odzyskiwanie i poszerzenie polskiej własności. Niestety, w wypowiedzi pana ministra w ogóle ten problem jest niezauważalny, ten problem nie istnieje. Problem znaczenia własności dla rozwoju gospodarki, dla bytu narodu, dla przyszłości, widzimy wyraźnie, po prostu nie istnieje. Niemniej jednak uważamy, że jest to jedno z zadań właśnie pobudzanie i poszerzanie tego zakresu polskiej własności.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Drugi cel, dla którego utworzenie polskich spółek proeksportowych jest tylko jednym z instrumentów, to jest dynamizacja polskiego eksportu i na to dzisiaj w miarę możliwości czasowych, niewielkich zresztą, zwracałam uwagę. Elementów programu może być dużo, dużo więcej. Trzeba utworzyć polski bank proeksportowy, który poprawi warunki eksportu. Bank prywatny, gdyby się nawet nazywał proeksportowym, nie będzie tym zainteresowany, po prostu ma inne cele, to jest zrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">Obecna stosunkowo wysoka dynamika eksportu jest spowodowana głównie tym, że w poprzednich dwóch latach był osłabiony kurs złotego. I dobrze, że do takich tendencji walutowych doszło. To złagodziło negatywny wpływ słabej w poprzednich latach koniunktury gospodarczej, koniunktury dla naszych partnerów handlowych. Jednak aby podstawy eksportu były trwałe, trzeba uruchamiać inne elementy programu.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Kolejnym ważnym elementem byłoby przejęcie przez centralny bank funkcji tzw. rynkowego monobanku. Dzięki udzielaniu przez niego kredytów małym i średnim firmom w początkowej fazie ich działalności również osiągnęlibyśmy taki cel. Takim instrumentem byłoby wyrwanie małych i średnich firm z uścisków funduszy venture capital - mówię wyraźnie, panie ministrze - venture capital, a nie innych. Doskonale rozumiem, że mają one na celu przejęcie w zarządzanie, to pięknie się nazywa, celem restrukturyzacji. Tylko co się dalej dzieje z tymi spółkami? W sprzyjającym momencie, prędzej czy później, w całości lub w kawałkach, są sprzedawane inwestorom zagranicznym, najczęściej konkurencyjnym wobec tych firm. Jeśli są taką dobrą formą, jak pan propaguje, niestety także w szkoleniach jest to propagowane, to dlaczego za granicą one się nie rozwijają. Jaki procent? Myślę, że za granicą stanowią tylko niecały 1%, a są to w większości fundusze będące własnością inwestorów strategicznych. Skutkiem działalności tych funduszy jest ograniczanie polskiej własności w polskiej gospodarce. Utworzenie polskich spółek proeksportowych to, niestety, tylko jedno z wielu ważnych działań, zadań.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie marszałku, jeśli pan pozwoli, może dosłownie dwa zdania, dziękuję bardzo za cierpliwość, w ramach tego oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#PoselGabrielaMaslowska">Pan minister mówił, że gdyby to był taki świetny pomysł, tak to przynajmniej odbieram, to inne kraje by z niego skorzystały. Po pierwsze, to ktoś zawsze musi być pierwszy. W końcu, panie ministrze, ktoś zawsze był pierwszy, jeśli chodzi o stworzenie specjalnych stref proeksportowych, zaproponował po raz pierwszy konkretny system podatkowy czy jakąkolwiek inną zmianę.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#PoselGabrielaMaslowska">Po drugie, jest całkiem możliwe, że w wielu krajach świata wdrażane są podobne koncepcje, tylko że o tym się nie mówi głośno, aby nie zmniejszać skuteczności działań. Tutaj też trzeba robić, a nie mówić głośno. W wielu krajach świata istnieją specjalne rynki notowań, działają tam różne kategorie funduszy i prowadzona jest polityka promocji tych funduszy. My po prostu proponujemy rozwiązanie podobne, aczkolwiek swoiste, uniwersalne, a zarazem służące naszym interesom.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#PoselGabrielaMaslowska">Po trzecie, możliwe, że pojawią się naśladowcy i tego typu fundusze, pojawią się w innych krajach. Czy można coś takiego wykluczyć? Oczywiście, że nie. Zgłaszamy pomysł być może w pewnym sensie nowatorski, to jednak samo w sobie nie jest przecież wadą. Powinno nas to zachęcać do szerokich prac studialnych nad takimi projektami i do takich dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#PoselGabrielaMaslowska">Skąd wziąć kadry? Mamy wielu zdolnych studentów, można wykorzystywać ich wiedzę, zapał, zdolności analityczne, poczucie dumy narodowej. O tym też dzisiaj się nie mówi, wiem, że to jest towar niechodliwy. Być może w sytuacji mody na globalizację, itd. trzeba zorganizować ogólnopolski konkurs na wszystkie stanowiska w towarzystwie funduszy inwestycyjnych polskich spółek proeksportowych przy Banku Gospodarstwa Krajowego. Praca w takim funduszu powinna być najwyższym zaszczytem i powodem do chluby. Z zarządzającymi takimi funduszami mogliby się spotykać uczniowie szkół publicznych, itd. Mamy tu wiele do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dlaczego mieliby się znaleźć nabywcy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Już kończę, jedno zdanie, rzeczywiście ostatnie.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Jeśli chodzi o nabywców, jest to po prostu kwestia przyszłej stopy zwrotu, to jeden argument. Można się posłużyć tym argumentem i oczywiście argumentem historycznym, również argumentem o przynależności narodowej w kampanii promocyjnej. Mam jeszcze w tej sprawie wiele do powiedzenia, ale rozumiem... Dziękuję państwu za cierpliwość i dziękuję bardzo za...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Informacja o wpływie interpelacji i zapytań oraz odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom doręczona w druku nr 3390.)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Na tym kończymy 89. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Porządek dzienny 90. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 23, 24 i 25 listopada 2004 r., został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Porządek dzienny 91. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dzień 26 listopada 2004 r., został paniom i panom posłom również doręczony.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>