text_structure.xml 701 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 08)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Janusz Wojciechowski, Tomasz Nałęcz i Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie w 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Joannę Sosnowską i panów posłów Arkadiusza Kasznię, Jana Orkisza i Zbigniewa Sosnowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Arkadiusz Kasznia i Zbigniew Sosnowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Arkadiusz Kasznia i Jan Orkisz.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Posłowie sekretarze zajęli miejsca.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszalek">Protokoły z 64. i 65. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęte wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowania nad wnioskiem o odrzucenie informacji rządu o stanie lasów w 2002 r. oraz informacji o realizacji w 2002 r. ˝Krajowego programu zwiększania lesistości˝.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszalek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 2350.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i o Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 2377.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszalek">Grupy posłów przedstawiły kandydatów na członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszalek">Lista kandydatów została paniom i panom posłom doręczona w druku nr 2315. Opinia komisji o kandydatach została doręczona w druku nr 2381.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Powołanie członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszalek">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem także decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów w sprawie aktualnej sytuacji w ochronie zdrowia ze szczególnym uwzględnieniem stanu negocjacji nad kontraktami na usługi medyczne na rok 2004.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszalek">Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu uprawnione podmioty zgłosiły propozycje tematów informacji bieżących do rozpatrzenia na 66. posiedzeniu Sejmu. Pomocnicza lista, obejmująca tematy i numery informacji, została paniom i panom posłom wyłożona na ławy.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszalek">Informacja bieżąca nr 7 wybrana przez Prezydium Sejmu nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów i w związku z tym na podstawie art. 194 ust. 4 regulaminu Sejmu Sejm podejmie decyzję w głosowaniu, wykorzystując funkcję urządzenia do głosowania umożliwiającą dokonanie wyboru z listy.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszalek">Ponieważ zgłoszono więcej niż dwie propozycje tematów informacji, wyboru dokonamy bezwzględną większością głosów. Jeżeli żadna z informacji nie uzyska bezwzględnej większości głosów, w kolejnym głosowaniu usuniemy z listy informację, która uzyskała najmniejszą liczbę głosów, a następnie będziemy głosować alternatywnie.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszalek">W czytniku urządzenia do liczenia głosów została umieszczona lista tematów w następującej kolejności: numery 5, 6 i 7. Przypomnę: numer 5 to propozycja Samoobrony, w sprawie przygotowania polskich rolników do składania wniosków i dokumentowania uprawnień do dopłat bezpośrednich oraz do nowych obowiązków wynikających z ustawy o VAT; numer 6 - Ligi Polskich Rodzin, w sprawie przyczyn lawinowych podwyżek cen na podstawowe artykuły spożywcze i przemysłowe z dniem 1 stycznia 2004; numer 7 - grupy niezależnych posłów z Samoobrony, Polskiego Bloku Ludowego, Ligi Polskich Rodzin, Ruchu Odbudowy Polski, Polskiego Stronnictwa Ludowego, zgłaszana już kilkakrotnie i proponowana przez Prezydium, w sprawie wyprzedaży zagranicznemu inwestorowi Polskich Hut Stali S.A.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszalek">Dobrze, mamy już te informacje na czytnikach.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#GlosyZSali">(Na co głosować?)</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszalek">Jeszcze raz krótko przypomnę, iż kursorami wybieramy odpowiednie informacje, znakiem ˝plus˝ dokonujemy wskazania i poprzez przyciśnięcie białego przycisku wysyłamy naszą decyzję do komputera.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszalek">Proszę dokonywać wyboru.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszalek">Czy wszyscy posłowie podjęli już decyzję w sprawie wyboru informacji bieżącej?</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszalek">Proszę o naciśnięcie przycisku oznaczonego...</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#GlosZSali">(Czy można zmienić?)</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszalek">Już nie, to już niestety, jak pani poseł...</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#GlosZSali">(Nacisnąć przycisk?)</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszalek">Tak, tak, proszę o naciskanie przycisku oznaczonego kolorem białym. Rozumiem, że już wszyscy dokonali tej czynności.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszalek">Zamykam głosowanie i proszę o podanie wyników.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszalek">Głosowało 318 posłów. Większość bezwzględna - 160. Informacja nr 7 - 201, nr 5 - 62, nr 6 - 20.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszalek">Tym samym Sejm wybrał informację nr 7, czyli informację w sprawie wyprzedaży zagranicznemu inwestorowi Polskich Hut Stali.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów proponuje, aby Sejm wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach projektów dotyczących współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach:</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszalek">- w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu i do Senatu,</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszalek">- nad sprawozdaniem z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych w 2002 r.,</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszalek">- nad sprawozdaniem z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002 oraz</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszalek">- nad informacją prezesa Rady Ministrów w sprawie aktualnej sytuacji w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#Marszalek">Za chwilę rozpoczniemy rozpatrywanie sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#Marszalek">Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie projektów dotyczących współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#Marszalek">Po zakończeniu dyskusji w tych punktach porządku dziennego wysłuchamy wystąpień posłów przedstawiających kandydatów na członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#Marszalek">W dalszej kolejności rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o izbach morskich,</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o towarach paczkowanych oraz</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#Marszalek">- o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#Marszalek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 Rokiem Generała Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#Marszalek">Przerwa w dniu dzisiejszym i jutrzejszym będzie zarządzana od godz. 16 do godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#Marszalek">Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy informację bieżącą.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#Marszalek">Potem rozpatrzymy sprawozdanie z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych w 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#Marszalek">W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o projektach ustaw: o wycofaniu zastrzeżeń do Konwencji o ochronie ofiar wojny, a także o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#Marszalek">Po przerwie, o godz. 17, rozpoczniemy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#Marszalek">W bloku głosowań podejmiemy decyzję w sprawie wniosku o odrzucenie informacji dotyczących lasów.</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#Marszalek">Przeprowadzimy także głosowania w sprawie powołania członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#Marszalek">Planowane jest również przeprowadzenie trzecich czytań projektów ustaw: o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, a także dotyczących uzdrowisk i leśnictwa uzdrowiskowego.</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#Marszalek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie uchwały w sprawie uczczenia pamięci Witolda Lutosławskiego w 10. rocznicę jego śmierci.</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#Marszalek">W piątek o godz. 9. rozpoczniemy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#Marszalek">W bloku głosowań planowane są: trzecie czytanie projektu ustawy o systemie informacji oświatowej, a także głosowanie w sprawie wyboru składu osobowego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o działalności lobbingowej.</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#Marszalek">Po głosowaniach przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu i do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.69" who="#Marszalek">Ostatnim rozpatrywanym w piątek punktem porządku dziennego będzie informacja prezesa Rady Ministrów w sprawie aktualnej sytuacji w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.70" who="#Marszalek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Europejskiej - o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Ustawodawczej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Finansów Publicznych - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Gospodarki wspólnie z Komisją Kultury Fizycznej i Sportu - o godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPoselZbigniewSosnowski">- Spraw Zagranicznych - o godz. 17. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Pan poseł Jurek, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselMarekJurek">Panie marszałku, na poprzednim posiedzeniu Sejmu pan marszałek zapowiadał podjęcie konkretnych kroków w sprawie projektu rezolucji Sejmu odnoszącej się do wypowiedzi niektórych polityków niemieckich kwestionujących stan prawno-własnościowy na polskich Ziemiach Zachodnich i Północnych. Otóż minęły trzy tygodnie, tej sprawy nie ma w porządku obrad, tej sprawy pan marszałek bezpośrednio nie postawił na posiedzeniu Konwentu Seniorów i ja bym bardzo prosił, żeby tę sprawę, po prostu nie wchodząc w oceny takiego czy innego trybu działania, na tym posiedzeniu Sejmu postawić.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselMarekJurek">W tej sprawie Komisja Spraw Zagranicznych osiągnęła coś, co rzadko się w tej Izbie zdarza, to znaczy absolutną jednomyślność wszystkich posłów i wszystkich ugrupowań politycznych, które ci posłowie reprezentują. W sytuacji, w której kompetentni przedstawiciele wszystkich ugrupowań politycznych w kraju uzgadniają wspólne stanowisko parlamentu i proszą pana marszałka o przedstawienie go do zgodnej aklamacji Sejmu Rzeczypospolitej, ja naprawdę nie rozumiem, dlaczego ta sprawa, zgłoszona już w lipcu, nie może przez pół roku znaleźć finału. Bardzo proszę, żeby ten finał nastąpił jutro lub pojutrze na posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Ja przypomnę, że na poprzednim posiedzeniu - nie ma żadnych tajemnic w tej sprawie - zwróciłem się do Ministerstwa Spraw Zagranicznych o opinię w tej kwestii. W trakcie tego posiedzenia powinienem tę opinię uzyskać. Być może postawimy tę sprawę na tym posiedzeniu, być może na następnym.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszalek">Ogłaszam 5 minut przerwy, po której przystąpimy do rozpatrzenia punktu pierwszego.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselMarekJurek">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszalek">Tak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselMarekJurek">W tej kwestii, bo ja jako osoba, która była referentem tej rezolucji w Komisji Spraw Zagranicznych, chcę wyjaśnić, że ten projekt był konsultowany w komisji z Ministerstwem Spraw Zagranicznych na wszystkich etapach, do samego końca. W moim przekonaniu to, co pan marszałek mówi, pokazuje po raz kolejny bardzo dowolny stosunek pana marszałka do regulaminu Sejmu. Ja chciałbym zapytać, na jakiej podstawie regulaminowej pan wstrzymuje prace, tzn. prosty finał, proste zakończenie prac nad tą rezolucją. Na jakiej podstawie pan chce te konsultacje przeprowadzać?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselMarekJurek">Panie marszałku, niedawno w sprawie Rywina doszło do skandalu polegającego na tym, że prezydent nie stanął przed Komisją Śledczą, mimo iż ma dużo do powiedzenia na ten temat, dlatego że mówiono, iż narusza to separację władz. A jak się do separacji władz ma to, że pan marszałek uniemożliwia wypowiedzenie się Sejmowi Rzeczypospolitej w sprawie, w której wszystkie ugrupowania mają wspólne stanowisko, tylko dlatego, że chce pan konsultować tę sprawę z jednym z ministerstw? Na jakiej podstawie regulaminowej?</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Panie pośle, podstawa regulaminowa w tej sprawie oczywiście istnieje. Proszę państwa, ja kończę dyskusję na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselMarekJurek">(Ale, panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszalek">Ogłaszam 5 minut przerwy, za 5 minut przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 9 min 22 do godz. 9 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego...</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jurek w kwestii formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselMarekJurek">Panie Marszałku! Pięć minut temu, jeszcze w trakcie trwania obrad Sejmu, padło konkretne pytanie do marszałka Sejmu, na jakiej podstawie marszałek, powołując się na jakieś rzekome konsultacje rządowe, wstrzymuje przyjęcie przez Sejm prawidłowo przedłożonej Sejmowi i opracowanej we właściwej komisji sejmowej rezolucji? Pan marszałek, nie wiem, potraktował to pytanie retorycznie, wyszedł z sali, przerwał obrady. Otóż, panie marszałku, w tej sytuacji w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości wnioskuję o natychmiastowe zwołanie Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Budner, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie, nawiązując do wypowiedzi mojego poprzednika, kto w tym Sejmie Rzeczypospolitej jest ważniejszy - czy minister Cimoszewicz, czy Wysoka Izba? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale, panie pośle, to znaczy nie bardzo rozumiem, w jakim trybie zadał pan to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Dobrosz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzadko się zdarza, że w Sejmie, który ma skład bardzo pluralistyczny, gdzie są różne poglądy, różne ugrupowania, kwestia, którą omawiamy, dotycząca tej rezolucji zostaje podjęta w zasadzie jednogłośnie. Gdzie jest konsensus, który jest wypracowany, jak poseł Jurek mówi, pół roku i co naprawdę stoi na przeszkodzie, jakie tajemne siły działają w tej Wysokiej Izbie, że prawda, która tam została udowodniona i to, co zostało wydyskutowane i przelane na papier, nie może tutaj dzisiaj zostać omówione i przyjęte przez Wysoką Izbę. Wielokrotnie w Wysokiej Izbie w ciągu jednego dnia podejmowaliśmy uchwały bez szerszej konsultacji i wszystko było w porządku. A tutaj na każdym etapie przyjmowania tej rezolucji byli przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ba, część ich uwag zostało w tej rezolucji przyjętych, więc zupełnie nie rozumiem, dlaczego w takim trybie nie przyjmuje się uchwały, która jest jakby wolą całego Sejmu. Notabene, przewodniczącym tej podkomisji był poseł z SLD, poseł Kobielusz, więc ja już kompletnie nie rozumiem tego trybu.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Mam taką propozycję, jeśli chodzi o sprawę Konwentu Seniorów, decyzja o tym zostanie podjęta w dniu dzisiejszym, ale w późniejszym czasie. Przedstawię marszałkowi Borowskiemu wniosek pana posła Jurka, bo, jak rozumiem, panie pośle, ten wniosek nie wiąże się bezpośrednio z aktualnie realizowanym porządkiem dziennym.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#GlosZSali">(Wiąże się.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#GlosZSali">(To jest spóźnione.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMarekJurek">Panie Marszałku! Mój wniosek zmierza do tego, żebyśmy na tym posiedzeniu, w trakcie tury głosowań, kiedy Izba jest w komplecie, nie odbywają się posiedzenia komisji, przyjęli tę rezolucję. Myślę, że nie ma przeszkód do przyjęcia jej przez aklamację, dlatego że nie słyszałem ani jednego głosu krytycznego na temat tego projektu uchwały Sejmu ani od żadnego posła, ani, co więcej, od żadnego ministra, chociaż, jak udowadniamy, nie ma to bezpośredniego znaczenia dla aktów podejmowanych przez Sejm. W związku z tym, po pierwsze, domagam się w imieniu naszego klubu, żeby Konwent został zwołany. Tutaj nie ma żadnego pola do decyzji dodatkowej. Jest wniosek, który powinien skutkować zwołaniem Konwentu i chodzi o to, żeby Konwent został zwołany jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, z tym że przegłosowanie przez aklamację w aktualnym stanie jest i tak niemożliwe, bo Izba nie jest w komplecie, więc możemy do tej kwestii wrócić co najwyżej w najbliższym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#GlosZSali">(Głosujemy dopiero jutro.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMarekJurek">Bardzo proszę pana marszałka o konkretną informację, kiedy zostanie zwołany Konwent. Oczywiście w mojej wypowiedzi było pewne pole otwartości. Jeżeli pan marszałek powie, że Konwent zostanie zwołany za godzinę czy półtorej, to nie chcemy przerywać prac Izby, które w tym czasie mogą się toczyć. Stwierdzam tylko, że tu nie ma pola do żadnej dodatkowej decyzji, czy Konwent będzie, czy nie będzie. Domagamy się zwołania Konwentu Seniorów i, co więcej, pokazujemy, że on może być zwołany w jakimś bliskim czasie, ale w czasie określonym. Tak że, panie marszałku, proszę powiedzieć, kiedy zostanie zwołany Konwent, zapowiedzieć to posiedzenie Konwentu i wtedy możemy przejść do dalszych prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proponuję, żebyśmy procedowali dalej, a za chwilę ustalę, kiedy będzie możliwe zwołanie Konwentu i poinformuję o tym Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002 (druk nr 1983) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 2040).</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia panią minister Ewę Kralkowską w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę państwu przedstawić sprawozdanie z wykonania programu przeciwdziałania narkomanii za lata 1999-2001.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#GlosZSali">(2001-2002.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Krajowy program przeciwdziałania narkomanii w latach - przepraszam, pomyliłam się - w latach 1999-2001 był pierwszym w naszym kraju tak szeroko zakrojonym programem działań w tym obszarze problematyki społecznej. Program z założenia próbował integrować całościowe wysiłki państwa w dziedzinie przeciwdziałania narkomanii, przede wszystkim w zakresie redukcji popytu, ale również na polu ograniczania podaży, podejmowane na różnych poziomach organizacji życia społecznego, poczynając od szczebla centralnego, a kończąc na samorządowej gminie.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">W roku 2001, który jest pierwszym rokiem, o którym mówimy w sprawozdaniu, realizacja tego programu miała swoje sukcesy i porażki, miała dobre strony i złe. Do sukcesów programu w roku 2001 niewątpliwie należy zaliczyć kontynuację realizacji i znaczny stopień zaawansowania w odniesieniu do większości przewidzianych zadań. Szczególnie wart podkreślenia jest szeroki zakres działań profilaktycznych i różnorodność inicjatyw podejmowanych na tym polu przez samorządy i organizacje pozarządowe. Istotne znaczenie miały również przekształcenia w obszarze pomocy osobom uzależnionym od narkotyków, zmierzające do zróżnicowania oferty leczenia i rehabilitacji, dostosowanie jej do potrzeb epidemiologicznych i organizacyjno-prawnych, a także uzupełnianie działań mających na celu ograniczenie szkód zdrowotnych i społecznych generowanych przez narkotyki i narkomanię.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Widoczne sukcesy odniosły przewidziane w programie działania na polu współpracy międzynarodowej. W szczególności odnotować trzeba intensyfikację współpracy z Europejskim Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii. Powołanie przy Krajowym Biurze do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, zgodnie z programem, punktu kontaktowego, tzw. National Focal Point, stanowiło istotny krok na naszej drodze do Unii Europejskiej, a także zaowocowało znacznie wyższym stopniem zaspokojenia potrzeb informacyjnych w zakresie analiz i wniosków użytecznych do prowadzenia racjonalnej i efektywnej polityki wobec narkomanii. Trzeba dodać, że nasze osiągnięcia na polu badań epidemiologicznych narkomanii są wysoko oceniane przez Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii i Polska postrzegana jest jako kraj wiodący pod tym względem w Europie Środkowowschodniej.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Proces realizacji programu w roku 2001 miał również pewne braki. Cieniem położyło się to, że przez dłuższy czas brakowało rady ds. przeciwdziałania narkomanii, która w założeniu miała pełnić funkcję koordynacyjną w realizacji programu. Brak rady nie tylko utrudniał koordynację realizacji programu, ale także miał swoje reperkusje międzynarodowe w kontekście procesu integracji Polski do Unii Europejskiej, ponieważ wszystkie kraje Unii Europejskiej zobowiązane są do powołania międzyresortowego organu koordynującego politykę wobec narkomanii i we wszystkich krajach takie instytucje istnieją.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Najczęściej podnoszoną przez realizatorów programu trudnością w realizacji tego programu był brak dostatecznej ilości środków finansowych oraz niedostatecznie precyzyjne sformułowanie celów operacyjnych uniemożliwiające pomiar stopnia ich osiągnięcia. Proces tworzenia programu -mówię cały czas o tej pierwszej fazie programu, latach 1999 i 2001 - przypadł na trudny okres transformacji systemu politycznego i ekonomicznego. Cztery reformy wdrażane w tym czasie, szczególnie reforma systemu administracyjnego kraju oraz reforma ubezpieczeń zdrowotnych, zdecydowały o dynamice warunków realizacji programu. W czasie, gdy program powstawał, tak naprawdę nikt nie potrafił precyzyjnie określić zakresu kompetencji nowych instytucji oraz szczegółów ich funkcjonowania. Przykładem tego, o czym mówię w tej chwili, może być np. brak zadań w programie dla szczebla powiatowego; w jego kompetencjach znalazły się później zapisy dotyczące tego zakresu działalności.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Doświadczenia wyniesione z realizacji programu w latach 1999-2001 zostały wykorzystane do tworzenia założeń teoretycznych i planów działań dla kolejnej strategii antynarkotykowej. Krajowy program przeciwdziałania narkomanii na lata 2002-2005 został przyjęty przez Radę Ministrów w lipcu roku 2002. Zatem rok 2002 był pierwszym, niepełnym, rokiem funkcjonowania tego nowego programu. Jednakże należy zaznaczyć, że wiele zadań z dziedziny przeciwdziałania narkotykom i narkomanii stanowi stałe elementy planów pracy adekwatnych instytucji i organizacji, są one także kontynuacją krajowego programu z lat 1999-2001. Ciągłość zadań wrośniętych w praktykę codzienną pozwoliła na ich realizację i monitorowanie. W ramach krajowego programu przeciwdziałania narkomanii sformułowane zostały 64 zadania, w których realizacji miało uczestniczyć 8 ministerstw i 17 innych instytucji centralnych, a także władze samorządowe województw, powiatów, gmin i ówcześnie działające kasy chorych.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Sprawozdanie koncentruje się na prezentacji szerokiego wachlarza działań podjętych w ramach realizacji programu, ale - i tego zdajemy sobie sprawę - nie ma w tym sprawozdaniu informacji o efektach tych działań. Pytanie o rezultaty aktywności inspirowanej przez program jest przedmiotem badań ewaluacyjnych podjętych w tym roku - w tym roku, to znaczy w roku 2003, bo to był rok przedstawienia Wysokiej Izbie na posiedzeniu Komisji Zdrowia tego programu - podjętych przez Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii we współpracy z Francuskim Obserwatorium Narkotyków i Narkomanii w ramach programu Phare 2000 ˝Walka z narkotykami˝. Badania te mają na celu ocenę, w jakim stopniu osiągane są cele programu oraz w jakim stopniu interweniują one w rzeczywistość społeczną. Wyniki tych badań zostaną opublikowane w roku 2004. Program jest realizowany w czterech głównych dziedzinach, dla których określono podstawowe cele merytoryczne.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">I tak pierwsza dziedzina to jest profilaktyka. Głównym jej celem jest zahamowanie tempa wzrostu popytu na narkotyki. Drugi cel to jest leczenie, rehabilitacja i ograniczanie szkód zdrowotnych. Tutaj celem ogólnym jest podniesienie jakości leczenia, rehabilitacji i działań zmierzających do ograniczania szkód zdrowotnych. Następny cel to jest ograniczanie podaży. Tutaj są realizowane dwa cele ogólne, jest to ograniczenie dostępu do narkotyków oraz zahamowanie wzrostu przestępczości związanej z narkotykami. Czwarty cel podstawowy to są badania, monitoring i ewaluacja. Tutaj celem ogólnym było zapewnienie informacji dla prowadzenia racjonalnej i akceptowanej społecznie polityki wobec narkomanii.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Przy konstruowaniu krajowego programu przeciwdziałania narkomanii na lata 2002-2005 przeanalizowano bardzo dokładnie doświadczenia poprzedniego programu obowiązującego w latach 1999-2001. Przeprowadzono sondaż, na który odpowiedziało blisko 80 instytucji i organizacji, od ministerstw, poprzez organizacje pozarządowe, do placówek leczniczych. Z analizy zebranego materiału wynika, że znaczna część respondentów nie czuła się kompetentna, jeżeli chodzi o ocenę realizacji celów z innych sektorów - np. specjaliści od ograniczenia podaży niewiele wiedzieli o działalności profilaktycznej i leczniczej, a specjaliści od ograniczenia popytu mieli słabą orientację w działaniach podejmowanych przez policję. Dlatego też w krajowym programie przeciwdziałania narkomanii na lata 2002-2005 priorytet uzyskały kwestie koordynacji i przepływu informacji. Jednym z pierwszym efektów takiego kształtu programu jest wzmożona współpraca między resortami centralnymi w obszarze przeciwdziałania narkomanii w roku 2002.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Stosunkowo mała liczba osób biorących udział w tych badaniach sondażowych potrafiła ocenić cele związane z koordynacją, monitoringiem i współpracą zagraniczną, dlatego też obecny program wyodrębnia oddzielny obszar dotyczący badań i monitoringu, realizowanych w ścisłej współpracy z odpowiednimi agendami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Do sukcesów związanych z realizacją programu zaliczyć należy znaczne zaangażowanie realizatorów w odniesieniu do większości zadań; w szczególności dotyczy to organów i organizacji rządowych, które brały udział w tworzeniu krajowego programu przeciwdziałania narkomanii.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Szeroki zakres działań profilaktycznych, różnorodność podejmowanych inicjatyw na tym polu oraz wzrost zaangażowania samorządów przyczyniają się do tworzenia nowej jakości w reagowaniu Polski na problem narkomanii. Przekształcenia w obszarze pomocy osobom uzależnionym od narkotyków wymagają nadal kontynuowania procesu różnicowania oferty leczenia i rehabilitacji, a także uzupełniania jej o coraz szerszy zasięg działań skierowanych na ograniczanie szkód spowodowanych przez narkotyki, adresowanych głównie do osób pozostających poza systemem leczenia, których działalność wpływa negatywnie na obraz zdrowia publicznego. Warto zaznaczyć, że pomimo trudnego okresu zmian strukturalnych w opiece zdrowotnej nie odnotowano w roku 2002 zjawiska ograniczania dostępu do świadczeń leczniczych i rehabilitacyjnych w stosunku do poziomu uprzedniego, a w pojedynczych przypadkach odnotowano ilościowy wzrost oferty terapeutycznej.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Ministerstwo Zdrowia i Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii uczestniczyło aktywnie w koordynacji realizacji programu w części: Lecznictwo. Pomoc w negocjacjach i elastyczne reagowanie na pewne niedostatki w nowym systemie finansowania świadczeń zdrowotnych, poprzez wsparcie placówek, pozwoliły na w miarę łagodne dostosowanie się w systemie pomocy osobom uzależnionym od narkotyków do nowych warunków.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Widoczne sukcesy odnosi program na polu współpracy międzynarodowej. Już samo powstanie zgodnego ze strategią europejską i jej planem działania krajowego programu przeciwdziałania narkomanii okazało się istotnym elementem procesu akcesyjnego Polski do Unii Europejskiej. Ponadto odnotować trzeba intensyfikację współpracy z Europejskim Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii. Powołane przy krajowym biurze Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii przeprowadziło oraz zleciło do realizacji w roku 2002 projekty badawcze zgodne z czterema z pięciu kluczowych wskaźników Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Kolejnym europejskim projektem realizowanym zgodnie ze standardami metodologicznymi Unii Europejskiej, w którym od 2002 r. uczestniczy Polska, jest program europejskich działań ograniczających popyt na narkotyki. Ważnym elementem programu jest szkolenie profesjonalnych kadr w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">W roku 2002 krajowe biuro organizowało i koordynowało liczne szkolenia zarówno dla przedstawicieli kas chorych (teraz funduszu), lokalnych władz samorządowych, jak i dla personelu placówek leczniczych i rehabilitacyjnych, w tym dla lekarzy i pielęgniarek. Ponadto w marcu 2002 r. zostało podpisane porozumienie między ministrem zdrowia a dyrektorem Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii w sprawie powierzenia dyrektorowi tego biura prowadzenia postępowania certyfikującego program specjalistycznego szkolenia w dziedzinie terapii i rehabilitacji uzależnienia od narkotyków. W listopadzie 2002 r., po kilku latach systematycznych działań zmierzających w kierunku stworzenia systemu podnoszenia kwalifikacji przez pracowników placówek terapeutyczno-leczniczych dla osób uzależnionych od narkotyków, odbyła się sesja inauguracyjna szkolenia dla specjalistów terapii uzależnień.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Bardzo istotnym działaniem w obszarze koordynacji i doskonalenia polityki antynarkotykowej państwa był fakt powołania przez prezesa Rady Ministrów w dniu 10 czerwca 2002 r. Rady do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. W skład rady wchodzą przedstawiciele centralnych organów administracji rządowej oraz organizacji pozarządowych i związków wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Bazując na danych uzyskanych ze zrealizowanych w roku 2002 pierwszych badań populacji generalnej na temat substancji psychoaktywnych, można scharakteryzować obraz tzw. sceny narkotykowej w Polsce. Chciałabym tutaj wymienić te zagadnienia. Jest to m.in. fakt, że okazjonalne zażywanie narkotyków wkroczyło w świat dorosłych. Używanie narkotyków jest bardzo silnie zróżnicowane terytorialnie. Narkotyki pojawiają się przede wszystkim wśród osób do 24 roku życia, chociaż są one obecne również w kategorii wiekowej 25-34 lata. Przy analizie danych terytorialnych dane z Warszawy wskazują na lekki trend wzrostowy. Dostępność narkotyków oceniana jest u nas jako znaczna. Co najmniej 175 tys. osób przynajmniej raz w roku siada za kierownicą samochodu po użyciu narkotyków. Narkomani postrzegani są przede wszystkim jako ludzie chorzy, wymagający leczenia i opieki. W Polsce liczbę narkomanów można oszacować na mniej więcej 30 tys.-70 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">W związku z powyższymi danymi reakcji instytucjonalnej i merytorycznej wymaga przede wszystkim potrzeba wzmożenia działań profilaktycznych wśród osób dorosłych. Działania profilaktyczne w chwili obecnej koncentrują się przede wszystkim na młodzieży szkolnej; pojawienie się problemu wśród dorosłych skłania do sformułowania oferty profilaktycznej dla tej grupy wiekowej. Uwidoczniła się potrzeba rozwikłania problemu narkotyków w ruchu drogowym. Istnieje niewątpliwa potrzeba działań profilaktycznych w tym zakresie, edukacji publicznej oraz kontroli na drogach. Istnieje też potrzeba wykorzystania społecznej akceptacji strategii leczenia i pomagania narkomanom. Stosunkowo niski poziom społeczny akceptacji dla strategii represji wobec narkomanów i wysoki poziom dla strategii pomocy skłaniają do przemyślenia realizowanej obecnie polityki wobec narkomanii, szczególnie w kontekście rozwoju strategii ochrony i doskonalenia zdrowia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Podsumowując, należy zaznaczyć, że proces tworzenia, a następnie realizacji pierwszego etapu programu przypadł na trudny okres ekonomiczno-społeczny w kraju. Perspektywa kolejnej reformy również w ochronie zdrowia w pewnym sensie zdecydowała o dynamice realizacji programu. Mimo że materiał zgromadzony w sprawozdaniu, który Wysokiej Izbie przedstawiam, nie może zastąpić wyników badań ewaluacyjnych, pozwala jednak na dokonanie oceny sukcesów i słabych stron realizacji programu w roku 2002, a także na wstępną identyfikację ich uwarunkowań i wypracowanie rekomendacji służących podniesieniu jakości realizacji programu w latach następnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zanim udzielę głosu panu posłowi Wojtyle, w związku ze złożonym wcześniej wnioskiem o zwołanie Konwentu Seniorów informuję, że posiedzenie Konwentu odbędzie się o godz. 15.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">A teraz proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Wojtyłę w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselAndrzejWojtyla">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselAndrzejWojtyla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu sejmowej Komisji Zdrowia mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002. Komisja przeprowadziła całościową dyskusję nad tymi sprawozdaniami 30 września 2003 r. na swoim 30. posiedzeniu. W trakcie dyskusji posłowie wysłuchali przedstawiciela Ministerstwa Zdrowia upoważnionego do reprezentowania rządu w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselAndrzejWojtyla">Krajowy program przeciwdziałania narkomanii na lata 1999-2001 został przyjęty przez Radę Ministrów w październiku 1999 r. Jak pisze się w sprawozdaniu, rok 2001 był więc de facto pierwszym rokiem realizacji programu, co w swoim wystąpieniu podkreślał przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia. Posłowie przedstawiający swoje uwagi co do sposobu realizacji programu pytali, dlaczego tak późno podjęto działania realizacyjne związane z programem. Pytali też, dlaczego instytucje zobowiązane do jego realizacji - mówię o tej pierwszej części programu - jeszcze w 2000 r. nie znały zadań, jakie nań spoczywały. Dotyczy to głównie instytucji samorządowych, przede wszystkim tych na najniższych poziomach samorządów, czyli w powiatach i gminach. To wynika nie tylko z informacji, jakie uzyskaliśmy od przedstawiciela udzielającego nam tych informacji, ale również to jest napisane w sprawozdaniu. W sprawozdaniu za rok 2001 stwierdza się wprost, że spóźniono się, po pierwsze, z publikacją tez programu, nie dokonano również niezbędnych zabiegów promocyjnych dotyczących jego zawartości.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PoselAndrzejWojtyla">Podobne uwagi mieli posłowie do sprawozdania za rok 2002, który był pierwszym rokiem realizacji drugiego dokumentu, programu zapobiegania narkomanii przyjętego na lata 2002-2005. W sprawozdaniu również mówi się bowiem wprost, że rok 2002 - to także cytuję - był de facto dalece niepełnym rokiem jego realizacji. Można przyznać, że część zadań - i to wynikało z dyskusji - była trudna do wykonania, ponieważ opierała się na ankietach, kwestionariuszach sprawozdawczych i innych dokumentach kierowanych do wielu instytucji uczestniczących w jego realizacji, co wymaga jednak czasu. Tak argumentowali owe opóźnienia przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PoselAndrzejWojtyla">Posłowie zwracali uwagę na fakt, że oba dokumenty, czyli program na lata 1999-2001 i program na lata 2002-2005, dotyczą tej samej problematyki, więc ich realizacja powinna być procesem ciągłym. Zadania określone w obu dokumentach winny być komplementarne i w związku z tym nieuzasadnione merytorycznie są opóźnienia związane z realizacją zadań określonych w obu tych dokumentach - bo podkreślam: to są dwa różne dokumenty przyjęte przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PoselAndrzejWojtyla">Oba sprawozdania oparte były o dane pochodzące z ministerstw, urzędów centralnych oraz województw. Dane dotyczące gmin i powiatów pochodzą również z poziomu wojewódzkiego, zbierane były bowiem od osób koordynujących tę problematykę na poziomie wojewódzkim. W trakcie dyskusji postulowano zejście ze sprawozdawczością również na poziom gmin i powiatów, co w istotny sposób podniosłoby wiarygodność otrzymywanych danych. Rząd zgodził się z takimi sugestiami, umieszczając w sprawozdaniu również stosowną informację na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PoselAndrzejWojtyla">Krajowy program przeciwdziałania narkomanii obejmował 49 zadań w 2000 r. i 64 zadania w 2001 r. Uczestniczyło w tym programie 6 w 2001 r. i 8. w 2002 r. ministerstw, jak również 7 w 2001 r. i 17 w 2002 r. instytucji centralnych, uczestniczyły w nim samorządy lokalne wszystkich szczebli, kasy chorych, przedstawiciele terenowych reprezentacji rządu - głównie kuratoria oświaty i wychowania.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PoselAndrzejWojtyla">Programy dotyczące narkomanii powstały na mocy ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Do opracowania projektów tą ustawą zostało upoważnione Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Biuro to również ma koordynować i monitorować wykonanie zadań określonych w programie wraz z innymi podmiotami realizującymi ten program. Program jest więc bardzo szeroki, skierowany do bardzo szerokich rzesz obywateli, a działania związane z realizacją tego programu mają integrować większość przynajmniej podejmowanych na rzecz narkomanii działań.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PoselAndrzejWojtyla">W trakcie dyskusji zwracano uwagę na to, że nawet w 2002 r. nie wszystkie instytucje odpowiedziały na ankiety sprawozdawcze krajowego biura, również te o zasięgu ogólnopolskim, np. regionalne kasy chorych: branżowa i dolnośląska. Wątpliwe są więc, zdaniem posłów, dane przedstawione w sprawozdaniach, ponieważ nie ma pełnej sprawozdawczości, co podkreśla się w sprawozdaniu. W dyskusji posłowie apelowali do rządu, aby w przyszłości do takich uchybień nie dochodziło. Z przedstawionych danych wynika na przykład niskie zagrożenie narkomanią w części gmin i powiatów, co nie koresponduje z danymi z innych gmin i powiatów oraz z badaniami statystycznymi opartymi na wiarygodnych naukowych metodach szacunkowych. W części gmin i powiatów zadania te w ogóle nie były realizowane z powodu braku środków finansowych, co zresztą w sprawozdaniach autorzy podkreślają. Posłowie w trakcie dyskusji apelowali o to, ażeby w przyszłości rząd postarał się o rzetelne przedstawienie danych i zadbał również o to, ażeby te najniższe poziomy samorządu lokalnego walczyły z narkomanią.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PoselAndrzejWojtyla">Problem narkomanii i innych spraw związanych z tym zjawiskiem występuje w całym cywilizowanym świecie, zwłaszcza w krajach rozwiniętych. W Polsce, podobnie jak w krajach zachodnich, zwiększa się odsetek tych, którzy zetknęli się z tym problemem. Mimo że ten odsetek jest wciąż jeszcze niższy niż w krajach rozwiniętych, to dynamika powiększania się tego odsetka jest wyższa w ostatnich latach aniżeli w tamtych krajach. Na przykład odsetek uczniów w wieku 15-16 lat, którzy chociaż raz używali jakiegokolwiek środka nielegalnego, wynosi w Polsce 18%, czyli tak naprawdę co piąty uczeń pierwszej klasy szkoły gimnazjalnej spróbował nielegalnych środków, głównie narkotyków. W Anglii ten odsetek sięga 36%, w Irlandii 32%, we Włoszech też jest wyższy. Jednak jeżeli weźmiemy pod uwagę dynamikę narastania tego zjawiska, to np. w stosunku do 1995 r., jeśli chodzi o kraje rozwinięte, w Anglii wskaźnik ten spadł o 6%, w Irlandii o 5%, zaś w Polsce ten odsetek wzrósł od 1995 r. do 2000 r. z 9 do 18%. Podobne zjawiska dotyczą Węgier, chociaż tam wskaźnik ten jest niższy niż w Polsce, wynosi obecnie 12% i wzrósł od 1995 r. o 5%. Jeżeli chodzi o rodzaj narkotyków używanych przez tę najmłodszą młodzież szkół gimnazjalnych czy stykających się po raz pierwszy ze środkiem odurzającym, to w Polsce na pierwszym miejscu są środki nasenne, konopie, narkotyki wziewne, amfetamina i dalej narkotyki ciężkie, jak heroina i ekstazy. Przedstawiciel sprawozdawców przedstawił statystyki dotyczące odsetka młodzieży 15-16-letniej, która chociaż raz używała konopi. Ten odsetek w Polsce wynosi 14%, w Wielkiej Brytanii jest wyższy i wynosi 35%, w Irlandii - 32%. Polska co prawda nie należy do krajów, w których odsetek dzieci stykających się z lekkimi narkotykami jest wysoki, jednak dynamika jego narastania w ostatnich latach jest bardzo wysoka, niepokojąca.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PoselAndrzejWojtyla">Jeżeli weźmiemy pod uwagę odsetek młodzieży używającej jakiegokolwiek narkotyku, wliczając w to młodzież studencką, to według opinii krajowego biura odsetek ten przekracza 20%. Jest to zdaniem posłów odsetek bardzo wysoki i należy podjąć bardziej dynamiczne działania, głównie edukacyjne, w celu przynajmniej zahamowania tego zjawiska. Niepokojące zdaniem komisji jest zjawisko używania środków odurzających również przez dorosłych obywateli Polski - menadżerów, ludzi na wysokich stanowiskach, wśród których czasami obserwuje się swoistą modę na te specyfiki. Są to w dodatku często narkotyki ciężkie, drogie, rzadziej używane przez młode pokolenie.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PoselAndrzejWojtyla">Pytano w trakcie dyskusji również o to, jak nowelizacja ustawy narkotykowej dokonana w ostatnich latach, zakładająca karanie za posiadanie tych środków, wpłynęła na zjawisko używania narkotyków. Reprezentant rządu przedstawiający sprawozdanie stwierdził, że jest to dość trudne do oceny. Powołał się jednak na badania opinii publicznej, które jednoznacznie wskazują na to, że większość społeczeństwa w Polsce jest przeciwko legalizacji narkotyków - jest to 95 % społeczeństwa - zaś tylko niewielki odsetek Polaków toleruje legalizację - 2-2,5 % Polaków. Z tego można wnosić, że zakaz posiadania narkotyków jest akceptowany przez obywateli.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#PoselAndrzejWojtyla">Nie uzyskaliśmy odpowiedzi na pytanie, czy ten zakaz spowodował pozytywne zjawiska, jeżeli chodzi o narkomanię, czy też przyczynił się do tego, że szerzy się ten proceder. W chwili kiedy w Sejmie stawał ten problem, przeciwnicy restrykcji uważali, że ten proceder będzie się szerzył. Takiej odpowiedzi nie otrzymaliśmy, ale nie otrzymaliśmy również odpowiedzi twierdzącej, w związku z czym trzeba przyjąć, że należy w tej dziedzinie nie zmieniać zapisów ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#PoselAndrzejWojtyla">Odpowiadając na pytania posłów dotyczące przyczyn sięgania po środki odurzające, krajowe biuro wskazało na kłopoty w relacjach rodzinnych, zwłaszcza brak oparcia w instytucji rodziny, bezdomność, ale również modę i poddawanie się wpływom rówieśników oraz swoisty styl postępowania. Dlatego też istotne są bardzo dobre relacje z rówieśnikami, stabilność rodziny czy aktywne spędzanie wolnego czasu na zajęciach pozalekcyjnych. Mówię o młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#PoselAndrzejWojtyla">Posłowie wskazywali na skuteczność walki z narkomanią poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych, zwłaszcza przez wychowanie przez sport i udział w różnorodnych zajęciach fizycznych, które uczą odpowiedzialności, wyrabiają ambicję i samodzielność oraz zmniejszają ryzyko ulegania negatywnym wpływom środowisk rówieśniczych. W dyskusji kilkakrotnie wskazywano na niedostateczną liczbę zajęć pozalekcyjnych w szkołach, co wynika przede wszystkim z niedoborów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#PoselAndrzejWojtyla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Środki odurzające, zwłaszcza narkotyki, pozostają w bezpośrednim związku z innymi zjawiskami społecznymi, takimi jak przede wszystkim alkoholizm. Dlatego też wskazywano na potrzebę powiązania walki z narkotykami ze zwalczaniem alkoholizmu. Faktem jest, że już niektóre działania realizowane są przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych razem z Krajowym Biurem do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii Ministerstwa Zdrowia. Posłowie uważają jednak, że zwłaszcza działalność edukacyjna prowadzona przez te dwie instytucje, czyli Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, winna przebiegać bardziej komplementarnie. Narkomania i alkoholizm generują te same problemy, takie jak: przemoc, w tym przemoc w rodzinie, zorganizowana przestępczość, drobna przestępczość, pospolita przestępczość, handel narkotykami, zwłaszcza w celu pozyskania środków na zakup alkoholu i narkotyków, prostytucja oraz inne tego typu zjawiska, i wreszcie obawa przed marginalizacją społeczną czy w końcu sytuacja osaczenia (brak pieniędzy, długi u dealerów, narażenie na przemoc).</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#PoselAndrzejWojtyla">Dyskusja również dotyczyła problemów zdrowotnych związanych z używaniem narkotyków, do których należy zaliczyć przede wszystkim narażenie na zakażenie wirusem HIV i zachorowanie na AIDS. Sytuacja akurat w tej dziedzinie w Polsce nie jest najgorsza - zarówno zakażenia wirusem HIV, jak i zachorowania na AIDS pozostają od dekady na mniej więcej takim samym poziomie, co jest pewnym sukcesem, ponieważ tendencje w tej dziedzinie nawet w krajach zachodnich są inne - wraz ze wzrostem używania narkotyków wzrasta liczba zakażonych, nosicieli wirusa HIV. Od dłuższego czasy na mniej więcej tym samym poziomie utrzymuje się liczba wypadków śmiertelnych z powodu przedawkowania narkotyków. Jest to mniej więcej 200 wypadków śmiertelnych rocznie. Jest to efekt polityki Ministerstwa Zdrowia prowadzonej od 10 lat. W programach promocyjnych trzeba rozpatrywać tak długi okres, co było podkreślane w trakcie dyskusji i jest podkreślane w publikacjach wielu ekspertów nie tylko polskich, ale i międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#PoselAndrzejWojtyla">W trakcie dyskusji posłowie podawali w wątpliwość statystyki przedstawiane przez autorów sprawozdania, sugerując, że mogą być one niepełne. Liczba 30-70 tys. narkomanów wydaje się posłom zaniżona i szacunki te są według nich zbyt rozbieżne. Podobnie liczba zakażonych wirusem HIV - około 6 tys. - wydawała się posłom niedoszacowana. Jednak autorzy sprawozdania przedstawili metody stosowane do oszacowania tych zjawisk. Podkreślali również, że podobnie jest w innych krajach, gdzie szacunki takie są też przybliżone. Dlatego należy przyjąć, że statystyki są prawdopodobne, a metody są podobne do tych, jakie są używane w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#PoselAndrzejWojtyla">Z informacji, jakie przedstawiło biuro do spraw narkomanii, wynika ponadto, że w ostatnich latach nasiliło się zjawisko używania przez młodzież sterydów metabolicznych, czyli anabolików, do budowy sylwetki, w celu przyspieszenia rozwoju masy mięśniowej. Stosowane są one nie tylko przez sportowców, lecz przede wszystkim przez młodzież ćwiczącą rekreacyjnie w różnego rodzaju placówkach, nie tylko sportowych, ale i w szkolnych, głównie w siłowniach. Dostęp do tych środków jest w praktyce bardzo łatwy i są one w Polsce wyjątkowo tanie. Młodzież nie zawsze zdaje sobie sprawę z działań ubocznych, jakie ze sobą niesie używanie anabolików. Posłowie i sami autorzy sprawozdania podkreślali, że trzeba, aby w następnych latach na to zjawisko zwrócić szczególną uwagę.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#PoselAndrzejWojtyla">Posłowie byli również zaniepokojeni ograniczaniem środków, które corocznie są kierowane na różnego rodzaju kuracje związane z narkomanią, m.in. kuracje metadonowe. Jednak przyjęli sprawozdanie, mając na względzie przede wszystkim fakt, że te dwa dokumenty, które były dyskutowane, są programami z zakresu promocji zdrowia i przeciwdziałania narkomanii, a nie programami nakierowanymi na medycynę naprawczą czy leczenie.</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#PoselAndrzejWojtyla">Mimo że posłowie mieli uwagi przede wszystkim do procesu egzekucji zapisów, które są w obu dokumentach zawarte, w imieniu Komisji Zdrowia proszę o przyjęcie przedstawionego przez rząd sprawozdania przez Wysoką Izbę. W komisji nie było ani jednego głosu przeciwnego, takiego, który by kwestionował przyjęcie tego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół poselskich.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jakuba Derecha-Krzyckiego, który wystąpi w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przypadł mi zaszczyt ustosunkowania się w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej do przedstawionego przez rząd sprawozdania dotyczącego realizacji programu przeciwdziałania narkomanii za lata 1999-2001, przedstawionego w druku nr 1983. Warto podkreślić raz jeszcze, że nad tym sprawozdaniem debatowała Komisja Zdrowia, dzisiaj też w programie debaty sejmowej mamy ten problem rozszerzony o kolejny rok 2002. Warto to podkreślić tym bardziej, że problem, nad którym dyskutujemy, problem narkomanii, problem bardzo istotny, głęboki, który dotarł do Polski w poważnym zakresie po przemianach 1989 r., rokrocznie się rozrasta, obejmując coraz szersze kręgi, stając się coraz większy, i wymaga po prostu dyskusji ponad podziałami, wymaga dostrzeżenia jego wagi i rangi, a nie debaty nad tym, w których latach i za jaki okres rząd przedstawia sprawozdanie z realizacji programu, tym bardziej że program ten - i dobrze - zmienia się, ulega przekształceniom. I takim przekształceniom powinien ulegać, jakby absorbując kolejne wnioski wynikające z jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Warto też zaznaczyć, że program powstał w oparciu o ustawę z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Ta ustawa jest jakby konstytucją walki z tym zjawiskiem i z tym problemem w naszym kraju. Program w odniesieniu do okresu dziś omawianego powstał w trudnej sytuacji społeczno-gospodarczej, podczas przemian politycznych, wdrażania reformy służby zdrowia, wdrażania reformy administracyjnej. Określa 64 zadania, bardzo obszerne, które realizowane są przez 8 ministerstw, 17 instytucji centralnych, samorządy (od samorządu wojewódzkiego, po powiatowy i gminny), kasy chorych, dziś Narodowy Fundusz Zdrowia. Jest to istotne, albowiem dzisiaj omawiany okres realizacji programu odnosi się do tego czasu, kiedy właśnie powstawały i województwa samorządowe, i powiaty, zmieniały się zakresy i granice działania wielu instytucji, które realizują program przeciwdziałania narkomanii. Ma to duże znaczenie, żeby widzieć tę kwestię, bo kwestia ta mocno wpłynęła na realizację programu przeciwdziałania narkomanii w omawianym okresie.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Wysoki Sejmie! Warto podkreślić, że mimo wielu trudności towarzyszących realizacji programu rząd przedłożył we właściwym druku obszerny materiał, na tyle obszerny, że na pewno mimo wagi problemu czas przewidziany na dzisiejszą debatę absolutnie nie pozwoli na ustosunkowanie się do wszystkich wątków, do wszystkich kwestii wymagających bieżącej realizacji i dostrzegania ich na bieżąco, reagowania na nie i wprowadzania ich do programu podczas kolejnych aktualizacji. Ale należy chyba też podkreślić, że rządowa informacja odnosi się do wszystkich 64 przyjętych w programie zadań, zawiera niezbędne dla analizy problemu narkomanii informacje, choć pozostawia też wiele niedosytu. Myślę, że nie trzeba już powracać w tym momencie do wzmiankowanych przez przedmówców zjawisk związanych ze zbieraniem informacji na temat realizacji programów w poszczególnych instytucjach, które odpowiadają za jego realizację. Wydaje się, że szeroki zakres problemu narkomanii nie pozwoli nigdy wypracować takiego mechanizmu, który umożliwi nam całościowe objęcie wszystkich informacji dotyczących tego problemu, wszystkich informacji dotyczących realizacji programu i da pewność, że są to informacje 100-procentowe.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Z przedstawionej informacji wynikają istotne problemy i tendencje aktualnie dotyczące narkomanii. Rządowy materiał te tendencje i problemy uwidocznia, one wymagają troski Wysokiej Izby nie tylko w dniu dzisiejszym, ale też pochylenia się nad nimi w trakcie bieżącej realizacji programu zwalczania problemu narkomanii.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Z informacji wynika, że przyjęty program zwalczania narkomanii nie był dostatecznie dobry, że nie jest dostatecznie dobra sama ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. To widać w kwestii nieprecyzyjnego określenia zadań dla poszczególnych instytucji realizujących program przeciwdziałania narkomanii, to widać choćby w poruszanej kwestii braku ujednolicenia sprawozdawczości dotyczącej realizacji tego programu, w nieprecyzyjnie określonych celach dla poszczególnych instytucji i samorządów, które realizują jakby konieczność dokonywania zmian w głównych kierunkach działań w walce z narkomanią. Pokazane są występujące nowe trendy, które często mogą być zaskoczeniem dla opinii publicznej, choćby takie jak to, że problem narkomanii nie dotyczy tylko ludzi młodych, ludzi z rodzin patologicznych, ale coraz częściej dotyczy starszego pokolenia, ludzi wysoko wykształconych, zajmujących wysokie stanowiska, kadry menedżerskiej. Zasygnalizowane zostały kwestie pojawienia się problemu narkomanii u kierowców, na drogach, dużej dostępności narkotyków w naszym kraju, zróżnicowania terytorialnego problemu narkomanii, z wyraźnie widocznym trendem wzrostowym w stolicy, w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Kwestia otwarta i kwestia sporna to liczba osób, których problem narkomanii dotyczy. Wydaje się, że gdy pytamy instytucji rządowej, to te szacunki są mniejsze, gdy pytamy instytucji pozarządowych, to te szacunki są większe. I to jest także problem dotyczący samej ustawy i realizacji programu przeciwdziałania narkomanii, aby te szacunki były jak najbliższe prawdy.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Chciałbym pozwolić sobie także na pewną osobistą refleksję, która potwierdza wiele poruszonych tutaj kwestii, mianowicie że na etapie przygotowywania się do dyskusji w Komisji Zdrowia nad przedkładaną przez rząd informacją i przed dzisiejszą debatą, w próbach dyskusji z organizacjami pozarządowymi, z różnymi instytucjami rządowymi, z osobami, które zajmują się problemem narkomanii, można zauważyć, iż poszczególne instytucje realizujące program przeciwdziałania narkomanii nie mają czasem zielonego pojęcia o tym, co robią inne instytucje, co robią inne ministerstwa, jakie działania podejmowane są przez policję, jakie działania podejmowane są w szkole, jakie działania monitoruje administracja rządowa. I to jest kwestia, która na pewno wymaga uporządkowania.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PoselJakubDerechKrzycki">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za przyjęciem przedłożonej przez rząd informacji, ale opowiada się także za pochyleniem się nad problemem narkomanii, za bieżącą dbałością o realizację kolejnych programów przeciwdziałania narkomanii, a także za przymierzeniem się do próby nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, tak aby ta ustawa narzucała sprecyzowanie wielu kwestii, które zostały podkreślone nie tylko w moim wystąpieniu - kwestii dotyczących finansów, kwestii dotyczących doprecyzowania celu dla poszczególnych instytucji zaangażowanych w realizację programu zwalczania narkomanii, w tym samorządów terytorialnych wszystkich szczebli, kwestii położenia większego nacisku na zagadnienia dotyczące profilaktyki i rozwiązania innych ważnych kwestii, które mogą przyczynić się do skuteczniejszego zwalczania bardzo istotnego problemu narkomanii. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu panią posłankę Ewę Kopacz, która wystąpi w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselEwaKopacz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem naszego zainteresowania jest dziś sprawozdanie ministra zdrowia z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002. Ustawa z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii nakazała przedstawianie Sejmowi sprawozdań z jej realizacji.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselEwaKopacz">Wysoka Izbo! Narkomania jest zjawiskiem, którego nie sposób oderwać od całości spraw składających się na życie Rzeczypospolitej. Pojawia się zarówno w kontekście wzmożonego pesymizmu indywidualnego i zbiorowego związanego z bezrobociem, poczuciem beznadziei, braku perspektyw, jak też doświadczenie części nastolatków i wreszcie, choć przykro o tym mówić, jako element snobizmu. Łączy się niestety z awansem cywilizacyjnym Polaków, a także zjawiskami subkultur i paradoksalnie z polską biedą i poczuciem osobistej, życiowej klęski. Sprawozdanie liczące ponad 200 stron dokładnie wylicza, jaka jednostka administracji lub jaki instytut, co i kiedy zrobiły w ramach zadań krajowego programu przeciwdziałania narkomanii. Natomiast z trudem można przebić się do informacji najistotniejszej. Jaki jest wynik walki z narkomanią. Ile istnień udało się uratować? Ile osób wyleczyć? Jaki jest efekt edukacji w tym zakresie? Słowem, wiemy, co robimy, lecz nie wiemy, z jakim skutkiem. Najłatwiej jest oczywiście obliczyć, ile osób ukarano, ile kilogramów narkotyków zarekwirowała policja, służby celne, straż graniczna, ale ta statystyka nie prowadzi nas zbyt głęboko w istotę zjawiska. Zresztą sami autorzy przyznali, że niewątpliwą słabością samego programu był brak precyzyjnie sformułowanych celów operacyjnych w terminach umożliwiających pomiar stopnia ich osiągnięcia. Biurokratyczny slang raportu tworzy trudny do przebicia mur, a wyciągnięcie wniosków wymaga znacznego wysiłku. Wolałabym, aby raporty z realizacji ustaw były może mniej obszerne, pisane w mniej zawikłany sposób, ale za to konkretne, przejrzyste, pozwalające ustawodawcy przekonać się, czy ustawa jest dobra, czy zła, czy należy poprawiać ją w zakresie, który od parlamentu zależy. Przyznam, że bardzo mi nie odpowiadało używanie pojęć: podaż i popyt, pojawiających się w kontekście dostępu do narkotyków. Formalnie są to określenia oczywiście poprawne, lecz tu, mam wrażenie, rażą.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselEwaKopacz">Ze sprawozdania wynika, że na wiele działań nie przydzielono środków finansowych lub przydzielono ich zbyt mało. Nie sposób nie zgodzić się z konkluzją zawartą w sprawozdaniu, iż zarówno dla poszczególnych instytucji, jak i na poziomie całego kraju zharmonizowanie prac nad formułowaniem programu i nad budżetem, co do którego decyzje zapadają w jednym trybie, pozostaje znaczną trudnością. Odnieść zatem można wrażenie, że budowanie budżetu związanego ze zwalczaniem i zapobieganiem narkomanii odbywa się jakby poza organizacjami i placówkami do tego powoływanymi. Chciałabym uzyskać wyjaśnienie, dotyczące konstruowania budżetu na potrzeby związane z realizacją dziś omawianej ustawy. Chciałabym także dowiedzieć się, jaki jest budżet marzeń pozwalający dobrze wykonać przepisy ustawy, a jaki jest rzeczywisty nakład finansowy. Jaki jest szacunkowy koszt realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii? Ile wydano na przeciwdziałanie narkomanii?</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselEwaKopacz">Wysoka Izbo! Przeciwdziałanie narkomanii jest zadaniem, które skutecznie realizowane może być tylko w pracy organicznej na poziomie rodziny, klasy w szkole, samorządu gminnego. Tam, gdzie wkracza policja, prokurator i sąd, likwiduje się tylko skutki, a nie przyczyny. Oczywiście jak najsurowsza ingerencja siły państwa jest niezbędna w zwalczaniu narkobiznesu. Ale znacznie ważniejsze jest to, aby owi handlarze śmiercią nie mieli klientów. Dlatego z przykrym zaskoczeniem odnotowałam, iż w rankingu w wypowiedziach osób odpowiedzialnych w gminach za realizację programów antynarkotykowych ta plaga lokowała się jako zagrożenie w istocie marginalne. To świadczy o tym, że w zakresie budzenia świadomości zagrożeń związanych z narkomanią jest bardzo wiele do zrobienia. Obawiam się niestety, że jest to zjawisko szersze. W powszechnej świadomości społecznej narkomania nie jest kojarzona jako społeczna plaga, w każdym razie nie tak dolegliwa jak alkohol.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PoselEwaKopacz">Panie Marszałku! Jak stwierdzają sami autorzy sprawozdania, na proces realizacji programu w 2001 roku położył się cieniem brak Krajowej Rady Przeciwdziałania Narkomanii, która w założeniu pełnić miała funkcję koordynującą tego programu. Brak rady nie tylko utrudniał koordynację realizacji programu, ale także tworzył trudną sytuację prawną. Sprawozdania z realizacji programu powinny zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii być opiniowane przez radę. Dziś można zadać sobie tylko pytanie, czy nie stracono tych miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PoselEwaKopacz">I wreszcie, szanowni państwo, warto sobie zadać pytanie, w jaki sposób nieszczęsna reforma organizacji ubezpieczenia zdrowotnego odbiła się na finansowaniu leczenia narkomanów.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PoselEwaKopacz">Czas wreszcie na podsumowanie. Czytając sprawozdanie, ma się wrażenie, że wszystkie instytucje, które realizują ten program, a więc poczynając od rządu, poprzez samorząd i wreszcie cały sektor pozarządowy, tworzą całość strukturalną, ale nie ma się wrażenia, że tworzą całość funkcjonalną. Gdzieś po drodze - może mnie łatwiej o tym mówić jako przedstawicielowi partii obywatelskiej - zgubiono element obywatelski w tej układance. Bo przecież, szanowni państwo, to nikt inny, jak szeregowy obywatel, matka, ojciec, wychowawca, niekiedy matka, ojciec uzależnionego dziecka, tworzą i są odpowiedzialni za tworzenie atmosfery potępienia. Można sobie przecież zadawać pytanie, czy zatrudnienie ochroniarza w szkole załatwia problem narkomanii. Może to nie on, ale wychowawca powinien chronić ucznia przed dostępem do środków odurzających. I dzisiaj możemy tylko o jednym powiedzieć, drodzy państwo. Czy można mówić o sukcesach? No, pani minister kilkakrotnie mówiła, że takowe występują. Ja mam mnóstwo wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PoselEwaKopacz">Pani minister, sukcesem by było, gdyby pani z tego miejsca wskazała konkretną miejscowość, konkretną szkołę, w której państwo zlikwidowaliście narkomanię. To byłby sukces. Ja wtedy z czystym sumieniem bez cienia ironii mogłabym to sprawozdanie poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PoselEwaKopacz">Tymczasem klub Platformy Obywatelskiej dziś będzie głosował przeciw przyjęciu sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii. Mamy jednak nadzieję, że kolejne programy będą przyczyniać się do tworzenia nowej jakości w reagowaniu na bardzo ważny problem narkomanii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Bolesława Piechę, który wystąpi w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panowie podzieliliście wystąpienie, tak? Jeszcze pan poseł Cymański będzie występował? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselBoleslawPiecha">Panie Marszałku! Zdecydowaliśmy się za zgodą pana marszałka podzielić ten czas. Ja powiem krótko o pewnych pryncypiach i założeniach, natomiast pan poseł Cymański pewnie zabierze głos w bardziej szczegółowych, społecznych i edukacyjnych, aspektach tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselBoleslawPiecha">Otóż mamy do czynienia ze sprawozdaniem z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001-2002, a w zasadzie z dwoma sprawozdaniami. Pierwsze dotyczy ostatniego roku poprzedniego programu trzyletniego 1999-2001, przyjętego jeszcze przez poprzedni rząd, a drugie sprawozdanie dotyczy pierwszego roku programu przygotowanego przez obecny rząd.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PoselBoleslawPiecha">Czym jest uzależnienie, pewnie nie trzeba ani Wysokiej Izby, ani naszego społeczeństwa przekonywać. Jest to zespół ogromnego obszaru patologicznych zachowań zarówno w sferze społecznej, w sferze psychologicznej, jak i - co jest jakby efektem albo końcem uzależnienia - w sferze medycznej. Uzależnienie zawsze doprowadza do degradacji i zdrowotnej, i społecznej, a więc obywatelskiej, ludzi. Narkomania jest zjawiskiem cywilizacyjnym i trudno szukać obecnie przyczyn takich, a nie innych zachowań. Jest to zjawisko kulturowe, jest to zjawisko pewnego protestu, jest to zjawisko również pewnych mód, które przetaczają się przez współczesną cywilizację końca XX i początku XXI wieku. Narkomania jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ dotyka ludzi młodych. W sprawozdaniu napisano przy próbie monitorowania, że rzecz dotyczy nie tylko młodzieży, ale również tzw. młodych dorosłych. Mówimy generalnie o ludziach młodych, w odniesieniu do których granicę wieku określa się na ok. 40 lat, i dlatego to jest takie groźne, ponieważ ci ludzie w związku ze swoimi uzależnieniami, ze swoją niedojrzałościa zarówno psychologiczną i społeczną, jak i taką zwyczajną obywatelską niestety mają ogromnie negatywny wpływ na losy naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PoselBoleslawPiecha">Chciałbym się odnieść krótko do pierwszego sprawozdania, za rok 2001. Rzeczywiście można powiedzieć, że to sprawozdanie po raz pierwszy próbowało unaocznić nam problem i pozwoliło dostrzec, w jakich obszarach prowadzone są działania. I w jednym, i w drugim sprawozdaniu brakuje jednej rzeczy - koordynatora. Otóż pomimo tego, iż ustawodawca narzucił, a w programach przyjęto powołanie Krajowej Rady do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, taka rada powstała niedawno. W przypadku jednego ze sprawozdań brakuje mi opinii właśnie tej rady co do tego sprawozdania, a w zapisach ustawy taki obowiązek został na sprawozdającego nałożony.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PoselBoleslawPiecha">I krótkie podsumowanie. Jeżeli chodzi o blaski tych raportów, to wynika z nich tutaj - i chciałbym się tym podzielić - ogromne zaangażowanie widoczne w działalności Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Na dobrą sprawę cały program, cała ustawa opiera się na ludziach, na skromnym budżecie i na skromnych zasobach ludzkich właśnie tego biura. Jeżeli chodzi o negatywy, to na pierwszym miejscu muszę wymienić brak koordynacji. Musimy wiedzieć, że w jednym i w drugim raporcie wymienionych jest wiele resortów - w jednym 7, w drugim 8 - wiele instytucji centralnych (kilkanaście, do 17 w ostatnim) oraz wiele samorządów różnego szczebla. W tych sprawozdaniach ów brak koordynacji działań, przepływu informacji, sposobu realizacji programu jest wyraźnie widoczny.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PoselBoleslawPiecha">Ostatnią sprawą są sprawy finansowe. Niestety ustawodawca i rząd po raz kolejny potwierdzili starą regułę, że tego, co trzeba schować gdzieś pod dywan, najlepiej nie finansować, i po raz kolejny niestety obserwujemy spadek poziomu finansowania tych programów. Bez środków finansowych, które są łożone na profilaktykę, bez środków finansowych, które łożone są na prewencję, i wreszcie bez środków finansowych, które są łożone na stosowne leczenie, każde sprawozdanie z realizacji tego programu będzie co rok gorsze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Tadeusza Cymańskiego o dalszą część oświadczenia klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Niejako komplementarnie do wypowiedzi mojego kolegi, chciałbym odnieść się do tych kwestii, których w sprawozdaniach, bo mówimy o dwóch sprawozdaniach, nie ma. Najistotniejsze jest czasami nie to, co jest, tylko to, czego nie ma. Wydaje się, że - co słusznie zauważyła pani poseł Kopacz - brakuje przede wszystkim ocen legislacyjnych. Jesteśmy w końcu w parlamencie i dla nas jako parlamentarzystów najbardziej istotna jest ocena obecnego stanu prawnego - czy on jest wystarczający, czy nie - w tym ocena tak bardzo ważnych działań legislacyjnych, jak chociażby dotyczących penalizacji posiadania narkotyków. Warto sięgać do historii - nie tylko dlatego, że stara prawda uczy, iż historia jest nauczycielką życia, ale przede wszystkim dlatego, że ona faktycznie daje nam możliwość uczenia się na błędach. Przecież liberalizacja, zalegalizowanie posiadania narkotyków w 1997 r. było fatalnym błędem legislacyjnym, spowodowanym na wiosnę przez ówcześnie rządzących w Polsce. Przypomnijmy, że dopiero tragedia, nieszczęścia, to smutne hasło wielu młodych ludzi: żyj szybko, kochaj mocno, umieraj młodo - tragiczne, takie dekadenckie - los tysięcy młodych Polaków, którzy przedwcześnie zakończyli życie, presja opinii publicznej, dramat rodzin - to wszystko wymusiło na rządzących przywrócenie penalizacji. Zaznaczyła się wtedy również bezradność organów ścigania, które nie dysponowały praktycznie żadnymi mechanizmami, możliwościami skutecznej walki, jeśli chodzi o ten problem. Nie wiem, na ile szczerze, ale przywrócono tę penalizację. Pytanie podstawowe: Czy te zmiany dały policji możliwość działania, na ile te zmiany legislacyjne i to prawo umożliwiły organom ścigania ograniczenie problemu? Odnośnie do tego powinniśmy tutaj otrzymać szerszy komentarz i bardziej wyczerpującą odpowiedź. Niestety tego brakuje.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Brakuje również propozycji zmian legislacyjnych. Czy obecne przepisy są zbyt surowe, czy zbyt łagodne, a może należy wprowadzić nowe rozwiązania? Może trzeba chociażby rozważyć możliwość przepadku majątku nie tylko w przypadku wielkich zorganizowanych gangów, ale także pojedynczych spraw - czy to korupcyjnych, czy związanych z narkotykami? Mówię o wprowadzonej do kodeksu zasadzie udowodnienia legalności pochodzenia majątku. Bo nie jest tak, jak w sprawozdaniu czytamy, że chodzi o ochronę ekonomicznego bezpieczeństwa państwa. Owszem, tak, w wymiarze finansowym, ale przede wszystkim to jest narzędzie, które ma pogorszyć atrakcyjność narkobiznesu. I tego nam bardzo w tym sprawozdaniu brakuje.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Co do oceny potrzeb finansowych, mówił o tym mój kolega poseł Piecha.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PoselTadeuszCymanski">Brakuje również jednego tematu i na tym chciałbym się skoncentrować - chodzi o pewną prawdę. Jeżeli pyta się ekspertów, czy istnieje korelacja między alkoholem a narkotykiem, odpowiedzią jest uśmiech. Jest to uśmiech zdziwienia, że w ogóle ktoś takie pytanie stawia. Jest to sprawa oczywista i naszym zdaniem jest tak, że bez wyraźnej zdecydowanej walki, bez przeciwdziałania alkoholizmowi nie będzie skutecznej walki z narkotykami.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PoselTadeuszCymanski"> To trzeba powiedzieć sobie wyraźnie. I w tym sprawozdaniu nie widzimy, w wypowiedzi pani minister również, akcentów odnoszących się do korelacji między alkoholizmem, alkoholem a narkotykami. Żeby było bardziej klarownie, warto zauważyć, że przecież programy rządowe mówią o ˝gromadzeniu i opracowywaniu danych statystycznych dotyczących problemów związanych z nadużywaniem alkoholu i innych substancji odurzających˝. Drugi program mówi o ˝epidemiologii alkoholu i innych substancji psychoaktywnych˝. Narkotyki i cała reszta są dodane do alkoholu. Tymczasem ten rząd ma, jeżeli chodzi o alkohol, bardzo wiele negatywnych ˝zasług˝ i ponosi bardzo dużą odpowiedzialność za wzrost spożycia alkoholu wśród młodych ludzi. Przytoczę bardzo dramatyczną wypowiedź wielkiego autorytetu, Polaka, prof. Zatońskiego, człowieka ogromnie zasłużonego na froncie walki z tytoniem. Powiedział on na konferencji w grudniu, że w tej chwili w Polsce nastąpiło gwałtowne obniżenie wieku inicjacji alkoholowej, co niestety jest łączone przez ekspertów jednoznacznie z ogromną ekspansją reklamy. My, ludzie starsi, mamy jednak pewne mechanizmy obronne będące wynikiem doświadczeń, czasami poparzeń, ale również wieku, bo wiek przynosi tę mądrość życiową, ale młodzi ludzie nie. Są oni całkowicie bezbronni wobec silnej ekspansji reklamy, pokusy i tego, co się z tym łączy. A nie jest żadną tajemnicą, że dzisiejsza moda na marihuanę, która zdobywa rynek - jak piszą dziennikarze, opanowała już rynek - jest bardzo silnie związana z ˝podkładem˝ piwnym, i trzeba tutaj wyraźnie o tym powiedzieć. Zresztą, co tu dużo mówić, przypomnę: wszystkie zmiany ustawy o wychowaniu w trzeźwości odbywały się przy milczącej akceptacji rządu. Rząd nie tyle, że nie zajął stanowiska - rząd się uchylał, tak aby stanowiska nie zajmować. Tak było właśnie z bardzo korupcjogenną ustawą o reklamie alkoholu. Pięć ministerstw, pięć, bo alkohol to zdrowie - to brak zdrowia - alkohol to problem edukacji, alkohol to problem nędzy, alkohol to problem bezpieczeństwa i alkohol to problem obciążenia wymiaru sprawiedliwości. Podobnie jest z narkotykami i jeżeli chcemy w tej sprawie coś zmienić - już kończę, panie marszałku - to musimy postawić podstawowe pytanie: Jak będzie wyglądała dalsza walka i czy rząd wykaże właściwą determinację?</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PoselTadeuszCymanski">Również sprawa - bardzo krótko już, z konieczności - bardzo ważna, a więc sprawa profilaktyki, czyli skąd się bierze zainteresowanie; problem wzorców, problem oddziaływania na młodych ludzi grup rówieśniczych. Warto zauważyć, że w wielu krajach na świecie, i to w krajach czasami bardzo różnych - np. Stany Zjednoczone czy, z drugiej strony, Indie, kraj znacznie biedniejszy - istnieją bardzo wyraziste rozwiązania prawne i praktyka ochrony młodych ludzi przed oddziaływaniem również medialnym. Filmy, programy, w których pokazuje się używanie czy alkoholu, czy tytoniu, czy narkotyków, są podane bardzo silnym restrykcjom. Warto też z tego coś wziąć dla siebie.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PoselTadeuszCymanski">I, kończąc już, chciałbym bardzo podziękować cichym bohaterom całej sprawy, mianowicie dziennikarzom, którzy jednak od czasu do czasu bardzo ostro, mocno - nie zawsze może odpowiedzialnie, bo czasami zdarza się artykuł, który jest taką cichą krypto... nawet dzisiaj w poczytnym tygodniku można zauważyć pewne zdanie dwuznaczne - inspirują, pokazują to, o czym tutaj mówimy. Dziękując też wszystkim wolontariuszom, kłaniam się również obecnemu tutaj przedstawicielowi państwowego biura, bo biuro przy bardzo małym budżecie wykonuje dużą pracę. Bohaterami są też właśnie wolontariusze i samorządowcy, którzy widzą ten problem, czują i w tym dramatycznym położeniu, bo problem jest bardzo poważny, czynią, co mogą. Również my, parlamentarzyści, spróbujmy zrobić to, co możemy, ale potrzeba konkretnych wniosków, lepszego przywództwa i większej determinacji - takiej chociażby, jaką minister zdrowia wykazał, kiedy naprawił nieodpowiedzialny pomysł rządu, aby wyłączyć z koncesjonowania alkohol. To było fatalne, ale minister zdrowia, agencja do spraw rozwiązywania tych problemów i raban podniesiony przez dziennikarzy zmusili rząd do korekty. No, niestety, czasy nie są łatwe, ale myślę, że przyjdą lepsze. Zaczyna się nowy rok. Tym pomyślnym akcentem kończę wystąpienie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie, optymistycznie i z nadzieją zakończone.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Józefa Szczepańczyka o wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Co piąty młody Polak może stać się narkomanem. Co piąty młody Polak może stoczyć się na dno degradacji społecznej. Co piąty młody Polak może wymagać leczenia ze schorzeń spowodowanych używaniem narkotyków. Mówił o tym poseł sprawozdawca komisji, przytaczając dane dotyczące zjawiska narkomanii wśród młodzieży. To wizja przerażająca. Aby jednak ta przerażająca wizja nie stała się rzeczywistością, trzeba skuteczniej aniżeli dotychczas zapobiegać zjawiskom narkomanii, gdyż stara to prawda, iż lepiej zapobiegać aniżeli leczyć.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Warunkiem skutecznego zapobiegania narkomanii jest zawsze postawienie diagnozy, ustalenie przyczyn sięgania po narkotyk. Poseł Piecha mówił, iż jest to zjawisko kulturowe, trudne do wyjaśnienia. Zdaniem naszych kolegów z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego można na potrzeby programu przeciwdziałania narkomanii sklasyfikować zjawiska sięgania po narkotyki, podając cztery grupy przyczyn.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Po pierwsze, bierze się, bo taka jest moda, a moda, jak wiadomo, jest zjawiskiem niepoddającym się racjonalnej diagnozie, logice. Tak, jak z niewiadomych przyczyn modny jest taki czy inny ubiór, tak z niewiadomych przyczyn modne jest używanie takich bądź innych środków odurzających. Ktoś, kto nie miał kontaktu z narkotykiem, w grupie rówieśników jest traktowany jako mniej wartościowy, gorszy, nienadążający za nowoczesnością, wręcz ktoś, kto hołduje konserwatywnym ideom, nie rozumiejąc współczesnego świata.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Po drugie, bierze się, bo takie wzorce propagują, niestety, media. Poseł Cymański mówi, że nie wszystkie. Zgoda, ale nie brak przykładów - każdy z nas jest w stanie je podać - w wielu filmach, w wielu reportażach, w wielu książkach możemy zobaczyć, przeczytać, jakież to wspaniałe wizje mają ci, którzy używają narkotyków. Dlaczego więc nie spróbować? Dlaczego więc nie przeżyć tego czegoś lepszego? Dlaczego nie sięgnąć po narkotyk, który daje - jak się mówi w języku młodzieżowym - wielki odlot. Tym bardziej, że w mediach możemy wyczytać, iż po narkotyki sięgają idole, ci, którzy są na topie współczesnej muzyki. Ba, dowiedzieliśmy się, że jeden z prezydentów supermocarstwa w młodości zażywał narkotyki i to mu nie przeszkodziło w robieniu kariery, wielkiej kariery politycznej. Dlaczego więc nie upodobnić się do tego idola? Dlaczego więc nie starać się zrobić takiej kariery? Myślę, że takie myśli nachodzą niejednego młodego człowieka, zanim sięgnie po narkotyk.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Po trzecie. Bierze się, bo ludzie nie radzą sobie z trudnościami codziennego życia. I znów, niestety, trzeba mówić o ludziach młodych. Z danych zamieszczonych na stronach internetowych ministerstwa gospodarki wynika, że w grupie bezrobotnych 54% stanowią osoby do 35 roku życia. Wiele z nich, nie radząc sobie ze znalezieniem pracy, czując się niepotrzebnymi, nieprzydatnymi w społeczeństwie, będzie szukać tego łatwiejszego wyjścia. I znajdzie je, sięgając po narkotyk.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Wreszcie, po czwarte, ofiarami narkotyków stają się ci, którzy są wykształceni, mają dużą wiedzę, rozpoczęli robienie wielkich karier i uczestniczą w swoistym wyścigu szczurów. Chcą więc za wszelką cenę być lepsi. Trzeba organizmowi pomóc walczyć ze zmęczeniem, trzeba pokonać potrzebę snu, trzeba wspomóc farmakologicznie mózg, aby w krótkim czasie przyswoił większą ilość informacji. Narkotyk to ułatwi, raz, drugi, trzeci, a za którymś razem okazuje się, że bez narkotyku nie da się żyć, nie da się normalnie funkcjonować. I mamy do czynienia z 35-, 40-letnimi starcami, ludźmi chorymi, którzy za cenę robienia szybko wielkiej kariery stoczyli się na samo dno i wymagają leczenia.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Wysoka Izbo! Przedłożone przez rząd sprawozdanie z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii w latach 2001 i 2002 wskazuje, że w tych latach było realizowane 49 różnych zadań, uczestniczyło w tym kilka ministerstw, kilka innych instytucji centralnych, liczne instytucje regionalne, samorządowe, organizacje pozarządowe. Z tego widać, że program miał zasięg ogromny. Przy tak ogromnych programach, żeby skutecznie realizować zadania w nich zapisane, niezbędna jest właściwa koordynacja działań. Koordynacja programu pozostała w gestii ministra zdrowia. Niestety minister zdrowia w zasadzie został sam na placu boju. Dzisiaj również pani minister, mając obok pana dyrektora, pozostaliście sami w ławach rządowych. Jak przyznali przedstawiciele resortu zdrowia, minister nie ma właściwych, należytych, wystarczających instrumentów do skutecznego wywiązywania się z nałożonych na niego obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego można mieć wrażenie, że w innych resortach odpowiedzialnych za realizację programu nie ma właściwego poczucia odpowiedzialności za ograniczanie zjawiska narkomanii w Polsce. Dość wspomnieć, że uzgadnianie tego programu zajęło ponad rok. W tym czasie mieliśmy jeszcze półroczną przerwę. Trzeba zadać sobie pytanie, czy ten program był aż tak skomplikowany, że wymagał ponadrocznych uzgodnień, czy też nie przywiązywano do niego wagi, leżał gdzieś na dnie szuflady w wielu resortach i dopiero wtedy, kiedy uchwalenie go stało się niezbędne, sięgnięto po niego, wyciągnięto go i uzgodniono.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Myślę, że łatwiej byłoby ten program koordynować, gdyby powstał międzyresortowy zespół, na czele z wicepremierem rządu. Sprawa jest bardzo poważna i myślę, że godności żadnego z wicepremierów nie uchybiłoby, gdyby pokierował takim międzyresortowym zespołem, a sytuacja mogłaby zostać radykalnie poprawiona. Jednak nawet najlepsze programy przygotowane przez najlepszych specjalistów okażą się nieskuteczne, jeśli nie będzie wystarczającej ilości pieniędzy. A ile w Polsce w latach 2001 - 2002 wydano na przeciwdziałanie narkomanii, nikt nie wie. Nie wie także ministerstwo zdrowia. Jeśli chodzi o informację, jaką przekazał nam dyrektor Krajowego Biura do spraw Przeciwdziałania Narkomanii na posiedzeniu Komisji Zdrowia, gdy analizowaliśmy to zagadnienie, pan dyrektor był w stanie powiedzieć jedynie tyle, że pieniędzy jest za mało, a biuro dysponowało kwotą aż 12 mln zł na realizację programu. Myślę, że należy coś w tym zakresie zmienić, gdyż obszar niewiedzy jest zbyt duży, zbyt szeroki; niewiedza nie pozwala na ocenę skuteczności realizacji programu.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Profilaktyka ma to do siebie, że nie wszyscy, do których jest adresowana, zechcą skorzystać z wiedzy o zagrożeniach. Wtedy, kiedy zawodzi profilaktyka, pozostaje leczenie, a leczenia wymaga 30-70 tys. osób, gdyż tyle jest według szacunków narkomanów w Polsce, choć zdaniem posłów jest to liczba zaniżona. Obrazowo mówiąc, leczenia wymaga ludność przeciętnego polskiego powiatu. To nam uzmysławia skalę zjawiska, z jakim mamy do czynienia. Gdyby jednak nawet przyjąć, że liczba narkomanów mieści się w tej dolnej granicy 30 tys., to trzeba powiedzieć, że potrzeby mają się nijak do możliwości. Widać to na przykładzie leczenia substytucyjnego. Z tej formy leczenia korzysta w Polsce 750-800 osób, potrzeby zaś są kilkakrotnie większe.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Szanowni Państwo! Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego z przedłożonej informacji rządu wynikają następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#PoselJozefSzczepanczyk">- po pierwsze, niezbędna jest lepsza koordynacja działań podmiotów uczestniczących w realizacji programu,</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#PoselJozefSzczepanczyk">- po drugie, bez dobrze zorganizowanego monitoringu trudno będzie ocenić zagrożenie narkomanią oraz skuteczność przedsięwzięć realizowanych w ramach programu,</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#PoselJozefSzczepanczyk">- po trzecie, w działaniach na rzecz ograniczania podaży narkotyków odpowiedzialne służby powinny aktywniej korzystać z możliwości, jakie daje znowelizowana ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii; trudno uwierzyć bowiem w to, by w Polsce w 2002 r. funkcjonowało tylko 17 dilerów niektórych narkotyków, jak np. rozprowadzających konopie indyjskie, by działało 13 dilerów zajmujących się rozprowadzaniem kokainy, a takie dane są zamieszczone na 163 stronie informacji rządowej,</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#PoselJozefSzczepanczyk">- po czwarte, skutecznym lekarstwem zapobiegającym sięganiu po narkotyki w przypadku części osób jest przyspieszony rozwój gospodarczy, dzięki któremu powstają miejsca pracy dające szansę znalezienia zatrudnienia młodym ludziom, absolwentom wielu szkół.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#PoselJozefSzczepanczyk">Zgłaszając te zastrzeżenia i uwagi, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego ma nadzieję, że mogą się one przyczynić do lepszej realizacji programu w tym roku i w kolejnych latach, a także do niezbędnych zmian legislacyjnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przed wystąpieniem pani posłanki Alicji Lis prosi o głos pani minister Ewa Kralkowska. Proszę więc bardzo panią minister, a pani posłanka za chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pozwalam sobie zabrać w tej chwili głos, bo chciałabym wyjaśnić pewną kwestię, której być może w części swojego sprawozdania nie podkreśliłam, a jest ona ważna dla dalszego przebiegu dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Otóż, proszę państwa, minister zdrowia nie został sam na polu koordynacji i walki z problemem narkomanii. Pan premier powołał w czerwcu 2002 r. radę ds. narkomanii - początkowo kierował nią pan minister Kopczyk, w tej chwili ja mam zaszczyt kierować tą radą - która ma kompetencje koordynowania działań wszystkich resortów i instytucji zainteresowanych tym ważnym zagadnieniem społecznym. Myślę, że rada wywiązuje się w sposób prawidłowy ze swoich zadań, dlatego że ta koordynacja jest, istnieje i przynosi dobre efekty. Rada spotykała się z przedstawicielami Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii i działania wszystkich uczestników programu walki z narkomanią, czyli zarówno resortów, organizacji centralnych, jak i samorządów, zostało bardzo wysoko ocenione przez to europejskie centrum. Rozumiem, że najtrudniej być prorokiem we własnym kraju, ale nie o to przecież chodzi.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaEwaKralkowska">Chciałam również powiedzieć, że sprawozdanie, które dzisiaj przedstawiamy, jest sprawozdaniem z części wykonania programu, jednego tylko wycinka wykonania, części czasowej. Program jest wieloletni i naturalnie już mamy wnioski, które zresztą przedstawialiśmy w dyskusji, wnioski, które częściowo są zgodne z uwagami pana posła Cymańskiego i pana posła Piechy. Naturalnie nie oceniamy w tym sprawozdaniu legislacyjnych zapisów, nie oceniamy ustawy, bo nie to jest celem sprawozdania, niemniej są już pewne wnioski, o których mówiliśmy. Podjęto już pracę nad nowelizacją ustawy o narkomanii w sensie usprawnienia procesów sprawozdawczości i zobowiązania do przekazywania pełniejszych danych, bo to jest bardzo ważne. Z kolei ustawa o zatrudnieniu socjalnym już pozwoliła na pewne kroki, dlatego że pozwoliła, że tak powiem, łączyć walkę z innymi uzależnieniami. Krzyżowe uzależnienia - to, o czym był uprzejmy mówić pan poseł Cygański - a więc alkohol, narkotyki, tytoń, to nie są osobne, że tak powiem, działki. To są wszystko sprawy ze sobą bardzo ściśle związane. Ustawa o zatrudnieniu socjalnym pozwala nam wykorzystać środki finansowe, które są specjalnym podatkiem od każdej butelki alkoholu, na przeciwdziałanie uzależnieniu nie tylko od alkoholu, ale również uzależnieniu od narkotyków. Tak więc widzimy pewne niedoskonałości, widzimy konieczność poprawy realizacji programu, ale trzeba też przyznać, że są już pewne pozytywy realizacji istniejącego programu, a także tego pierwszego programu na lata 1999-2001. Nie chciałabym też, żeby pozostało takie wrażenie, że każda osoba, która raz w życiu zażyła narkotyk, jest narkomanem. Pojęcie osoby uzależnionej od narkotyków jest bardzo ściśle sprecyzowane w medycynie, więc nie przekładajmy tych liczb, bo to są zupełnie inne liczby. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz panią posłankę Alicję Lis o zabranie głosu w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej przedstawić stanowisko klubu wobec sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002 (druki nr 1983 i 2040).</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselAlicjaLis">Wysoka Izbo! Zagadnienia czy problemy narkomanii są tak ogromnej rangi i mają taki zasięg, że nie sposób wyrazić tego w dość obszernym wystąpieniu, a nie tylko w wystąpieniu limitowanym czasem. Wszystkie podjęte działania, jak wynika ze sprawozdania, sprowadzają się do nakładów finansowych na realizację poszczególnych celów, a także późniejsze ich kontynuowanie. Wraz ze zmianą ustrojową nastąpiły w naszym kraju zmiany obyczajowe, społeczne, nie wszystko byliśmy w stanie... nie wszystko zostało ujęte w pewne normy czy ryzy i ma to dzisiaj takie przełożenie przede wszystkim wśród dzieci i młodzieży. Zaczęto brać przykład z krajów zachodnich, zresztą nie tylko zza oceanu, zaczęto przejmować wzorce odrzucane tam przez ludzi lepiej rozumiejących życie. Pamiętam - może to jest banalne, co powiem w tej chwili - kiedy pojawiły się na półkach sklepowych, w naszych domach magnetowidy, odtwarzacze i taka wielka liczba kaset, filmów, nad którymi nikt nie panował, nikt tego nie kontrolował, kiedy ta nasza dzieciarnia i młodzież zaczęła z tego czerpać wzorce. Ale jakie wzorce? Najgorszego kalibru. I to uważam niejednokrotnie ma dzisiaj też przełożenie w rzeczywistości w tym aspekcie, a zresztą nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselAlicjaLis">Wystąpiła bylejakość zachowań, kradzieże, bójki, narkotyki, zabójstwa. Wzorowano się na tym jak gdyby dla odwetu, bo ciągle uważaliśmy, że jesteśmy za kurtyną, że jesteśmy izolowani, że jesteśmy ograniczani, że nie mamy dostępu do tego. I nagle przy zaabsorbowaniu rodziców, przy braku kontroli... rodzice są często zabiegani lub nieobecni i dzieci pozostają pod opieką dziadków, krewnych, którzy w zasadzie zapewniają w minimalny i prozaiczny sposób opiekę nad nieletnimi, nad młodymi. Nie zawsze natomiast jest to powiązane z intelektualnym rozwojem i dbałością o rozwój intelektualny dziecka. Nawet w rodzinach pełnych występuje zjawisko braku kontroli albo niedostrzegania problemu, przynajmniej tam, gdzie możemy mówić o braku harmonii rodzinnej, więzi, miłości, wszyscy bowiem wiemy, że jest to podstawą dobrego funkcjonowania i rozumienia się w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PoselAlicjaLis">Działając w dobrze pojętym interesie społecznym, musimy stworzyć coś więcej niż tylko programy, musimy poprawić warunki bytowe rodzin, obywateli Polski. Chodzi tu zarówno o możliwość znalezienia pracy dla rodzica i wtedy może on wykazać bezpieczną dbałość o dzieci, jak również o stworzenie rynku pracy dla ludzi młodych, by nie popadali w beznadzieję z powodu braku perspektyw po skończeniu nauki w szkołach i na uczelniach. Często właśnie ta beznadzieja jest czynnikiem wyzwalającym potrzebę zarobkowania poprzez handel środkami powszechnie uznawanymi za odurzające, narkotykami, czasem wynika to z jakichś przypadłości, młodości, chęci zaimponowania, spróbowania, dorównania innym. To wszystko się nakłada i tworzy całość, której - jak się dzisiaj okazuje - nie można tak ad hoc, od ręki ująć w pewne normy, trudno przywrócić tu trochę ładu bez poczucia bezpieczeństwa. W każdym razie myślę, że ci młodzi - obojętne, z jakich przyczyn sięgają po te środki - gdyby nawet lepiej znali to zjawisko, gdyby wiedzieli, jakie są tego skutki, uzależnienia, spustoszenia, jak szybko następuje wyniszczenie... Wysoka Izbo, każdy z państwa, dojeżdżając do pracy w parlamencie, obserwuje różne miejsca, przemieszczamy się, choć niedaleko, i widzimy... Ja byłam zdumiona, widząc po raz pierwszy w obrębie Dworca Centralnego sytuację, w której ładny, młody człowiek ostatkiem sił wkłuwa igłę, chwiejący się na nogach, wyniszczony, buzia ładna, sylwetka również, a on sięga i wstrzykuje coś do żyły. To jest przerażające. Nie tylko jako kobieta, matka i babcia, ale jako obywatel, jako poseł, proszę mi wierzyć, miałam wtedy poczucie winy za nas wszystkich, że my chyba jeszcze nic w tym względzie nie zrobiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PoselAlicjaLis">Myślę, że jest w tej sprawie do wykonania dużo pracy propagandowej, szkoleniowej, chodzi bowiem nie tylko o rehabilitację, nie tylko o leczenie, ale o wykazanie wszystkich zagrożeń, które się tu pojawiają. Myślę, że najlepszą drogą jest szkoła, jeśli chodzi nie tylko o dzieci i młodzież, ale również rodziców. Rodzice niejednokrotnie niejako odrzucają taką myśl, wszyscy się spotykamy - dobrze państwo wiecie - z takim zjawiskiem, że najtrudniej jest ocenić czy wyłuszczyć złe postawy wśród najbliższych. Człowiek zawsze widzi oczyma duszy to, co dobre w swoim dziecku, bywa zatem czasem tak, że rodzice albo nie chcą dostrzegać, albo widzą tak, jak chcą widzieć, albo nie znają zjawiska i zagadnienia. Spotykam się z tym również w miejscu działania, zamieszkania, w terenie, takie rzeczy się zdarzają i to bardzo często.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PoselAlicjaLis">Pozwolę sobie zauważyć - w odniesieniu do Podkarpacia, gdzie jest tak duże rozdrobnienie społeczne, czyli jest dużo małych miejscowości, są nieduże szkoły w obrębach powiatów i te olbrzymie molochy, które dzieci nazywają czasem złośliwie lotniskami - że anonimowość, która cechuje właśnie te olbrzymie szkoły, duże zgrupowania dzieci i młodzieży, sprzyja niejako powstawaniu zjawiska i swobodnemu przemieszczaniu się nawet obcych dilerów w obrębie szkoły. Dzisiaj uczeń nie jest identyfikowany poprzez ubiór, tarczę, nie możemy go zakwalifikować w żaden sposób, możemy się jedynie domyślać, że to jest uczeń albo uczennica szkoły podstawowej, być może gimnazjum, a może już liceum. Nie ma jednak identyfikacji i to nam trochę utrudnia rozeznanie, ale myślę, że i innym, nie tylko osobom bezstronnym, żeby w porę czy w trakcie... A dochodzi do zuchwałości, o której ludzie mi mówią: Pani poseł, przecież ci młodzi nawet się nie kryją, oni sprzedają na oczach innych.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PoselAlicjaLis">To jest straszne. Musimy dzisiaj dotrzeć do wszystkich, by pokazać, jak wyglądają te zagrożenia. Edukacja związana z uzależnieniem od narkotyków jest obszerna i wymagane są dość duże środki finansowe, które niestety są systematycznie zmniejszane. Krajowy program przeciwdziałania narkomanii na lata 1999-2001 był pierwszym prowadzonym na tak szeroką skalę programem działań w naszym kraju. Działania w ramach tego programu są wysoko oceniane przez Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii. Polska stała się pod tym względem krajem wiodącym w tym regionie Europy, jednakże nie do końca przynosi to rozwiązanie problemów w naszym kraju, jak przedstawili to przedmówcy czy poseł sprawozdawca; nie chodzi mi o powtarzanie myśli, które zostały wypowiedziane. Wyłaniający się w całym...</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PoselAlicjaLis">Mogę skończyć, panie marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Tak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselAlicjaLis">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PoselAlicjaLis">Cały ciąg działań, potrzeba tych działań woła o zwiększenie środków finansowych, których niedostatek skutkuje brakiem możliwości realizacji poszczególnych programów pomimo wydawania przepisów wykonawczych niezaistniałej Rady Krajowej Przeciwdziałania Narkomanii, która miała pełnić funkcję koordynatora w realizacji programu. Źle się stało i nie chodzi tu tylko o arenę międzynarodową, bo podobno znalazło to odzwierciedlenie w akcie akcesyjnym do Unii, ale chodzi o możliwość funkcjonowania w naszym kraju w aspekcie monitoringu, koordynacji, realizacji poszczególnych zadań oraz znalezienie sposobów na ich kontynuację.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselAlicjaLis">Zawarte w sprawozdaniu zdanie: ˝Nowy model organizacji życia społecznego kształtował się w zderzeniu z praktyką życia społecznego˝ - to wymagało pewnie większego zaangażowania środków i serca, a może i przepisów. To zdanie wiele ujmuje, wyjaśnia i dziś musimy dążyć do tego, by stworzyć normy prawne dotyczące leczenia narkomanii i okresu przejściowego, aby można było to zjawisko nazwać, określić i zaszeregować chociażby w kwalifikacji Narodowego Funduszu Zdrowia, a nie podciągać je pod alkoholizm. Urzędy marszałkowskie, zasilając finansowo zadania krajowego programu przeciwdziałania narkomanii, korzystały z funduszy przeznaczonych na przeciwdziałanie alkoholizmowi, gdyż przepisy prawne korzystniej sytuują przeciwdziałanie alkoholizmowi. Myślę, że mamy tu wiele do zrobienia. Sądzę, że ministerstwo przygotuje stosowną nowelizację. Zresztą zdaje się, że pani minister to zapowiedziała.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PoselAlicjaLis">Nie posiadamy jeszcze danych dotyczących realizacji programu za rok 2003. Nie bardzo wiemy, jak kształtowała się realizacja założeń programowych na etapie przejścia z kas chorych do Narodowego Funduszu Zdrowia i później. Obawiam się, że ciągły brak środków, który towarzyszy leczeniu, również tu odbija się na realizacji założeń. Szkolenia, rehabilitacja, leczenie są bardzo drogie, oczekujemy więc, że zostanie stworzona pula środków finansowych przeznaczonych na te cele i mechanizmy zapewniające stabilne finansowanie, choćby na minimalnym poziomie. Wprowadzenie terminów realizacji poszczególnych zadań programu powinno stworzyć rzetelny i stały ciąg pracy w tym zakresie. Określenie ˝praca ciągła˝ nie jest adekwatne do efektywnej i stałej realizacji założeń programu. Należy wyznaczyć środki, realizować programy niwelujące to straszne zjawisko. Muszą w tym procesie uczestniczyć wszyscy do tego desygnowani. Policja musi być bardzo wyczulona na to zjawisko. Nie wiem, na ile policja jest w stanie sprawdzać kierowców w tym zakresie, to znaczy, czy może sprawdzać, czy są oni pod wpływem narkotyków, tak jak sprawdza alkomatem poziom alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PoselAlicjaLis">Klub Parlamentarny Samoobrona RP stoi na stanowisku skutecznego zwalczania zjawiska narkomanii oraz nie zmniejszania, ale zwiększania środków na finansowanie w tym zakresie. Klub poprze sprawozdanie. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Urszulę Krupę, która wystąpi w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselUrszulaKrupa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001 i 2002 (druki nr 1983 i 2040). Narkomania przybrała bardzo groźne rozmiary nie tylko w Polsce, ale również w wielu krajach zarówno biednych, jak i bogatych, i stała się problemem współczesnej cywilizacji. Od początku lat 90. obserwowany jest znaczny wzrost rozmiarów nie tylko eksperymentalnego zażywania narkotyków wśród młodzieży, ale i narkomanii, która ostatnio coraz częściej wkracza w świat dorosłych.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselUrszulaKrupa">Konsekwencje brania narkotyków i dramatyczny przebieg uzależnienia, zwłaszcza u dzieci i młodzieży, powinny skłaniać nie tylko do stosowania skutecznych działań leczniczych, edukacyjnych, profilaktycznych, ale przede wszystkim do walki z handlem narkotykami. Uzależnienie w każdym, a zwłaszcza w młodym, wieku jest ogromnym zagrożeniem dla zdrowia i rozwoju, jest błędnym kołem, zamkniętym szlakiem nerwowym, wiodącym do destrukcji i samozniszczenia, odpowiedzialnego za przedwczesną śmierć poprzedzoną nie tylko ogromnym cierpieniem psychicznych, ale też wieloma chorobami i dolegliwościami fizycznymi.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselUrszulaKrupa">To nie zaburzenie układu nagrody jest przyczyną narkomanii, jak to próbują wmawiać niektórzy, ale zaburzenia psychiczne i emocjonalne, niedorozwój osobowości, choroba i śmierć moralna. Chęć zmniejszenia lęków, zahamowań, napięcia, poprawienia nastroju, dążenie do przyjemności są największą siłą sprawczą. Z drugiej strony wyzwala to agresję i staje się skutecznym środkiem samokarania w celu zmniejszenia nieświadomego poczucia winy, krzywdy albo wyeliminowania innych braków.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PoselUrszulaKrupa">Dopiero w 2002 r. prowadzone były w Polsce pierwsze badania populacji, z których wynika, że narkotyki są zażywane przede wszystkim przez młodzież szkół ponadpodstawowych oraz że również biorą młodsze dzieci. Jednak narkomania szczególnie dotyczy młodzieży w wieku od 16 do 24 roku życia. Szacuje się, iż jest od 30 tys. do 70 tys. narkomanów. Dane te są jednak przybliżone, gdyż zostały opracowane na podstawie liczby osób zgłaszających się na leczenie stacjonarne, ambulatoryjne oraz liczby nosicieli HIV.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PoselUrszulaKrupa">Szacuje się, że na 100 tys. osób mieszkających w Polsce jest 180 osób uzależnionych, podczas gdy w Unii Europejskiej - 240. Do zażycia przynajmniej raz narkotyku przyznaje się 2 mln młodych ludzi. Zażywanie narkotyków jest bardzo zróżnicowane terytorialnie. Są obszary o dużym zagrożeniu, zwłaszcza dotyczy to województw zachodnich, olsztyńskiego, Warmii i Mazur oraz wielkich miast.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#PoselUrszulaKrupa">Istnieje obecnie problem zażywania narkotyków w miejscach pracy. Stwarza to ogromne niebezpieczeństwo nie tylko dla pracujących oraz instytucji, ale wpływa na całe społeczeństwo. Pojawiają się nowe wzorce zażywania narkotyków legalnych z nielegalnymi, alkoholu z heroiną, lekami, barbituranami, kokainą.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#PoselUrszulaKrupa">Z informacji Komendy Głównej Policji wynika, że dzieci i młodzież piją piwo i palą marihuanę. Studenci i ludzie na tzw. dorobku narkotyzują się amfetaminą. Natomiast tzw. elity, świat bankowy, menedżerowie używają kokainy. Jeżeli określilibyśmy siłę oddziaływania alkoholu jako 1, to można stwierdzić, że marihuana uzależnia 18 razy silniej, barbiturany 100 razy silniej, amfetamina 200 razy silniej, kokaina 380 razy silniej, a heroina 420 razy silniej.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#PoselUrszulaKrupa">Różnego rodzaju środków pobudzających używają ludzie prowadzący samochody, a występujące po narkotykach, szczególnie po niektórych preparatach, zniesienie uczucia głodu i zmęczenia nie tylko prowadzi do wyniszczenia, ale może być przyczyną zapaści i śmiertelnych wypadków drogowych kierowców TIR-ów, którzy używają amfetamin. Z prowadzonych badań wynika, że co najmniej 175 tys. kierowców przynajmniej raz w roku prowadzi samochód po zażyciu innego środka psychoaktywnego niż alkohol.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#PoselUrszulaKrupa">Jak wskazują badania, wpływ na zażywanie narkotyków mają przede wszystkim moda, reklama, media, kultura masowa, zwłaszcza muzyka. Częstą przyczyną narkomanii jest chęć ucieczki od rzeczywistości z powodu braku perspektyw, szansy na sukces życiowy, bezrobocia, braku sukcesu finansowego, chęć ucieczki od problemu, chęć wypełnienia wolnego czasu albo odwrotnie: żądza sukcesu i szybkiego zdobycia pieniędzy, sławy, majątku, co dotyczy dość pokaźnej grupy pracowników marketingowych, studentów, przedstawicieli finansowych i kierowców, którzy im mniej śpią, tym bardziej są wydajni.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#PoselUrszulaKrupa">Ostatnio wzrasta też konsumpcja sterydów anabolicznych, które są dostępne w sprzedaży wysyłkowej, co propaguje prasa sportowa. Podnoszony jest problem narkomanii w wojsku i zakładach karnych. Narkomani stanowią obecnie 5,7% populacji więźniów, a niedawno wskaźnik ten wynosił 1,2%. W ciągu roku następuje 200 zgonów z przedawkowania. Wzrasta także dynamika zakażeń HIV, w przypadku około 8 tys. osób wynik badania na obecność wirusa HIV był dodatni.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#PoselUrszulaKrupa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii obowiązuje od 24 kwietnia 1997 r., a sprawozdania z wynikających z niej krajowych programów przeciwdziałania narkomanii powinny być corocznie przedstawiane Sejmowi do 30 czerwca. W druku nr 1983 przedstawiono sprawozdanie obejmujące lata 1999-2001, druga część sprawozdania obejmuje rok 2002 z programu przygotowanego na lata 2002-2005. Pierwsza część jest bardzo ogólna i powierzchowna, nie tylko fragmentaryczna, ale i trudna do oceny. Sprawozdanie jest oparte na raportach realizowanego programu, przesłanych przez niektóre podmioty zobowiązane do realizacji poszczególnych zadań. Nie powołano w latach 1999-2001 Krajowej Rady do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, która została wyłoniona dopiero w czerwcu 2002 r. w związku z koniecznością dostosowania się do wymogów Unii.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#PoselUrszulaKrupa">W obu częściach sprawozdania podnoszony jest brak wydzielonych i dostatecznych środków finansowych, przy jednoczesnym braku informacji zwrotnych, co niestety uniemożliwia oszacowanie przyszłych kosztów finansowych. Nie są znane koszty poniesione przez budżet państwa, co jest niepokojące, a ostatnio znacznie zmniejszono możliwość refundacji leczenia przez narodowy fundusz, co jest niebezpieczne i karygodne.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#PoselUrszulaKrupa">Z danych uzyskanych z urzędów marszałkowskich 12 województw wynika, że przeznaczono 1,5 mln zł na cztery lata, natomiast koszty poniesione przez funkcjonariuszy służb zajmujących się zwalczaniem przestępczości narkotykowej wynosiły w 2002 r. 90 mln zł. O ile nie budzi wątpliwości konieczność tworzenia programów szkoleniowych, upowszechniania informacji, konieczność edukacji, opracowywania programów lokalnych oraz propagowania działań profilaktycznych, to jednak przeciwdziałanie narkomanii nie może obejmować tylko tych spraw.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#PoselUrszulaKrupa">Bardzo ważne jest zmniejszenie popytu, a przede wszystkim trzeba uniemożliwiać i kontrolować podaż przez skuteczne przeciwdziałanie obrotowi i handlowi narkotykami. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii obejmuje nie tylko działalność wychowawczą, zapobiegawczą, leczenie, rehabilitację, ale też zwalczanie niedozwolonego obrotu, wytwarzania, przetwarzania i przerobu, posiadania czy uprawy roślin.</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#PoselUrszulaKrupa">Jak wynika z danych liczbowych organów ścigania dotyczących zarekwirowania narkotyków, skonfiskowano z przemytu 43 kg amfetaminy, 420 kg kokainy, 286 kg heroiny, 102 kg haszyszu, 55 kg marihuany, ponad 13 tys. sztuk ekstazy, 16 kg opium, dodatkowo Straż Graniczna zatrzymała narkotyki o szacunkowej wartości 2 mln zł. Jednak dane uzyskane z Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczące liczby ukaranych handlarzy i przemytników w zestawieniu z ilością odebranych narkotyków są fragmentaryczne i zatrważająco niskie.</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#PoselUrszulaKrupa">Na 71 wszczętych postępowań dotyczących prania brudnych pieniędzy wraz ze skierowaniem 12 aktów oskarżenia wydano jeden prawomocny wyrok. Spośród wszystkich spraw zakończonych w latach 1999-2002 tylko 2 miały związek z narkobiznesem. W innym miejscu sprawozdania podano, że na tak duże ilości narkotyków, które skonfiskowano, skierowano tylko 14 aktów oskarżenia, 13 postępowań umorzono z powodu niewykrycia sprawców.</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#PoselUrszulaKrupa">Przedstawione dane są fragmentaryczne i są rozproszone w sprawozdaniu, dość trudno jest zatem nawet ogólnie określić wyniki programu w ramach minimalizacji szkód. Podano tylko dane dotyczące wymiany igieł i strzykawek oraz rozdawania prezerwatyw, co wydaje się autentyczną minimalizacją, tyle że działań przeciwdziałających narkomanii.</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#PoselUrszulaKrupa">Miarą realizacji programu powinno być ograniczenie narkomanii, natomiast wszystkie powołane instytucje od 1997 r. nie zdołały nawet oszacować liczby uzależnionych. W obu sprawozdaniach mamy tylko wiele informacji o szkoleniach. Kampanie edukacyjne co prawda podnoszą poziom wiedzy, uczulając na problem, jednak rzadko wpływają na zmianę zachowań. Zwłaszcza jest to widoczne po efektach ˝Przystanku Woodstock˝, gdzie alkohol leje się strumieniami i młodzi, znarkotyzowani ludzie swoim zachowaniem odreagowują brak opieki, miłości i upodleni wrzeszczą o pomoc i ratunek, który niestety nie nadchodzi. To wszystko przenosi się potem do dyskotek, gdzie się rozdaje narkotyki.</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#PoselUrszulaKrupa">Brakuje koordynacji polityki państwa w dziedzinie przeciwdziałania narkomanii. Nie wiadomo nic o efektywności leczenia. Jedyne, co wiadomo, to to, że więcej osób kończy program - już kończę - jednak liczby są tajemnicą. Natomiast jedno jest wiadome na pewno - zmniejsza się dostępność do świadczeń, bo brakuje pieniędzy. Budżet krajowego biura zmniejszono o 7 mln. Ostatnio ośrodki nie mają płynności finansowej, zwłaszcza z katolickimi ośrodkami, gdzie jest szansa na wyleczenie, jak w Bielsku-Białej, gdzie jest szkoła, internat, ograniczono kontrakt do 7 osób, podczas gdy leczonych jest 35, a czeka 70. To uniemożliwia wyjście dzieciom z nałogu, skazując ich na zagładę i co rodzi pytanie o realizację ustawy. Podobnie tysiące osób zakażonych wirusem HIV nie ma zapewnionej całościowej opieki w ośrodkach specjalistycznych. Nie tylko nie wiadomo, ile środków wydano na przeciwdziałanie narkomanii, ale naszym zdaniem ustawa jest realizowana tylko na papierze, a nie w praktyce i nie w rzeczywistości. Trzeba koniecznie zmniejszyć popyt i podaż. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Barbarę Błońską-Fajfrowską, która wystąpi w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące rządowego sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001-2002, przedstawionego w druku sejmowym nr 1983.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">W Polsce przez wiele lat nie chciano widzieć problemu narkotyków, skrywano go wstydliwie, uznając, że po prostu taki problem w naszym kraju nie istnieje. Od kilkunastu już lat mówi się głośno, że i nas ten współczesny dramat nie ominął, że nasi młodzi ludzie, a nawet dzieci próbują uciec od przeciwności losu, od szarzyzny tego świata w zapomnienie, wyłączenie, w nierealność, w której początkowo czują się zwycięzcami i bohaterami, potem poszukiwaczami nowych wrażeń, aż wreszcie stają przed potrzebą pogoni za następnymi działkami, za większymi dawkami, których domaga się ich zniewolone ciało. Dobrze przedstawiono mechanizmy uzależnienia od narkotyków, alkoholu, nikotyny, a nawet od słodyczy w książce zatytułowanej ˝Żarłoczny mózg˝.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">W Polsce od kilku lat podejmowano próby pomocy tym, którzy uwikłali się w sieć uzależnienia, ale dopiero przyjęty przez Radę Ministrów w roku 1999 krajowy program przeciwdziałania narkomanii na lata 1999-2001 stworzył podstawy do stworzenia warunków do zjednoczenia sił wielu ludzi dobrej woli oraz wielu instytucji, co pozwoliło na rozpoczęcie systematycznych, logicznych działań. Zaczęto więc w ramach programu prowadzić monitorowanie pozwalające na ocenę sytuacji epidemiologicznej, na identyfikację trendów konsumpcji środków psychoaktywnych. Stworzono bazy danych, a przynajmniej ich początki, objęto raportowaniem nie tylko programy, ale również ambulatoria, ośrodki rehabilitacyjne, hostele i mieszkania adaptacyjne. Przygotowano i wdrożono do realizacji programy profilaktyczne, zwiększono zakres działań profilaktycznych o szeroko adresowaną edukację i socjoterapię, obejmując coraz więcej grup społecznych.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">Istotną sprawą programu jest pobudzenie do działania społeczności lokalnych, a także współpraca instytucji państwowych i organizacji pozarządowych. Podjęte działania legislacyjne doprowadziły do zwiększenia kontroli nad dystrybucją substancji psychoaktywnych, wypowiedziano walkę przemytnikom substancji psychotropowych i prekursorów, a także środków odurzających, wypowiedziano też wojnę handlarzom tymi substancjami.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">Wyniki obserwacji i badań, uzyskane w latach 1999-2001, pozwoliły na skonstruowanie lepszego, pełniejszego programu na lata 2002-2005 i kontynuację działań przeciw narkomanii. Ocenia się, że liczba uzależnionych od narkotyków w Polsce wynosi 30-70 tys. osób. Rzeczywiście jest to bardzo trudne do oceny. Wiadomo też, że około 6,5% populacji, a jest to około 2 mln osób, przyznaje się przynajmniej do jednorazowej - nazwijmy to ładnie - przygody z narkotykami. Program jest więc bardzo potrzebny, aby możliwie skutecznie eliminować dużą dozę beztroski przy próbach z narkotykami, które mogą doprowadzić do uzależnienia, a wylansować wzorce zachowań bez sięgania po narkotyki, by ograniczyć podaż i łatwy dostęp do narkotyków, aby wreszcie pomóc w znalezieniu drogi powrotu tym, którzy mieli nieszczęście uzależnić się.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">Do zrobienia jest jeszcze bardzo dużo. Co więcej, sprawę należy uznać za bardzo pilną i wzmóc działania wszystkich instytucji, wszystkich zainteresowanych osób. Problem jest duży, wyzwanie jest właściwie ogromne. Obecnie w Polsce nadal około 22% obywateli uważa, że narkomania powinna być karana. Paradoksalnie często są to na przykład palacze nikotyny, których uzależnienie jest całkiem podobne. Jednak już prawie 80% społeczeństwa ma świadomość, że narkomania jest trudną chorobą, wymagającą wszechstronnej terapii.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#PoselBarbaraBlonskaFajfrowska">Klub Parlamentarny Unii Pracy poprzez stanowisko Komisji Zdrowia wyrażone w druku nr 2040 i opowie się za przyjęciem sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001-2002. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz wystąpienie w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej, które przedstawi pan poseł Stanisław Głębocki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselStanislawGlebocki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Rozpatrujemy niezmiernie istotne dla społeczeństwa, opracowane przez resort zdrowia i zatwierdzone przez Radę Ministrów sprawozdanie z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001-2002.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PoselStanislawGlebocki">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej poprzez wniosek o przyjęcie sprawozdania. Krajowy program przeciwdziałania narkomanii działa już od kilku lat. Z każdym rokiem instytucje zajmujące się programem wzbogacają się o nowe doświadczenia i metody walki z narkomanią. Z analizy sprawozdania wynika, że od momentu wprowadzenia krajowego programu przeciwdziałania narkomanii nastąpi znaczny rozwój systemów oraz metod pracy zorientowanych na wczesne wykrywanie problemów związanych z używaniem środków odurzających i narkotyków. Zwiększyła się edukacja i uwrażliwienie społeczeństwa na problemy uzależnień narkotykowych. W 2002 r. nastąpiło wyraźne wzmożenie współpracy między resortami centralnymi oraz organizacjami pozarządowymi w obszarze przeciwdziałania narkomanii. Charakterystyczne jest również to, że rozwinęły się systemy monitorowania programów w zakresie redukcji popytu i podaży środków narkotycznych.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PoselStanislawGlebocki">W następnych latach realizacji programu należy położyć szczególny nacisk na stworzenie silnego systemu prewencyjnej osłony przez połączenie działań jednostek ścigania w celu rozpatrywania zagrożeń na tym polu. Głównym celem programu na najbliższe lata powinno być również podnoszenie kwalifikacji policjantów, pracowników placówek oświatowo-wychowawczych, osób związanych zawodowo z ludźmi uzależnionymi w zakresie rozpoznawania uzależnień, profilaktyki i postępowania z ludźmi uzależnionymi.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PoselStanislawGlebocki">Ważne zadania stoją także w przyszłości przed nami, czyli przedstawicielami władzy ustawodawczej, ponieważ istnieje potrzeba czuwania nad aktualnością aktów prawnych dotyczących uzależnień, w tym oczywiście narkotykowych, i ewentualne ich dostosowanie do zmieniających się potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#PoselStanislawGlebocki">Temat przeciwdziałania narkomanii jest bardzo rozległy. Nie sposób w krótkim wystąpieniu poruszyć wszystkich, chociażby najważniejszych jego aspektów.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PoselStanislawGlebocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Naszym zdaniem rozwój środków i metod przeciwdziałania narkomanii idzie w dobrym kierunku. Dotychczasowe działania w tym zakresie zaowocowały szeregiem twórczych osiągnięć i doświadczeń. Wnosimy o przyjęcie sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Andrzeja Wojtyłę o wystąpienie w imieniu koła Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselAndrzejWojtyla">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselAndrzejWojtyla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego SKL chciałbym ustosunkować się do sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za lata 2001-2002. Chciałbym podkreślić w imieniu naszego koła, że krajowy program przeciwdziałania narkomanii został stworzony w oparciu o obowiązujący dokument przyjęty przez Radę Ministrów w 1995 r. pod nazwą: Narodowy Program Zdrowia na lata 1996-2005, czyli na całą dekadę, bo programy zdrowotne trzeba rozpatrywać w tak długim okresie, ażeby one mogły okazać się działaniami skutecznymi. Rząd i Wysoka Izba mają tutaj bardzo duże znaczenie, zwłaszcza Wysoka Izba, która uchwala ustawy, ale te ustawy muszą być egzekwowane i tutaj jest problem w Polsce, że ustawy są dobre. Ta ustawa, podobnie jak tzw. ustawa nikotynowa, jest ustawą bardzo dobrą, i to podkreślają eksperci na całym świecie. Gorzej w Polsce jest z egzekucją zapisów i zadań, które mieszczą się w tym programie, i to jest związane nie tylko z tym, że w sensie prawnym ta egzekucja jest nieskuteczna, ale również z tym, że nie zawsze wraz z zadaniami, które są zapisane w programach, idą środki finansowe i niejednokrotnie zdarza się tak, i to w całej ostatniej dekadzie dziesięciu czy nawet czternastu lat po przełomie, po 1989 r. dzieje się tak, że problemy promocji zdrowia i profilaktyki są spychane na dalszy plan, a finansowana jest bieżąca działalność związana z medycyną naprawczą, bo to jest zawsze bardziej dotkliwe dla społeczeństwa, jednak efekty zdrowotne działań profilaktycznych są efektami bardziej widocznymi i przychodzą one z pewnym opóźnieniem, ale jest to najtańsza forma opieki nad społeczeństwem, nad pacjentami i to jest opieka, która przynosi największe efekty również oszczędnościowe.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselAndrzejWojtyla">Chciałbym przede wszystkim powiedzieć o korelacji między alkoholem, narkotykami lekkimi, marihuaną i narkotykami ciężkimi. Najpierw zaczyna się od alkoholu, i to tego niskoprocentowego alkoholu - piwa. Pan poseł Cymański mówił o negatywnych zjawiskach, które tutaj wydarzyły się również na tej sali, że mieliśmy już dobrą ustawę alkoholową, która zabraniała reklamy alkoholu, głównie piwa, i w tej kadencji Sejmu rozszerzyliśmy tę reklamę. Pan profesor Zatoński, jak również pan profesor Melibruda, szef Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, nie bez przyczyny w telewizji mówią o obniżaniu się wieku inicjacji alkoholowej, o zwiększeniu dynamiki obniżania się wzrostu tego wieku inicjacji alkoholowej. Jest to nic innego, jak sięganie, przeważnie po pierwszy kufel piwa, przez młode dziecko, bo ten wiek inicjacji alkoholowej w tej chwili wynosi już ok. 10 lat. Następnym etapem są narkotyki lekkie, marihuana i wreszcie narkotyki ciężkie. I tutaj zaczynają się problemy, bo jest problem pozyskiwania środków na zakup narkotyków, jest problem przemocy, handlu, drobnych przestępstw i decyzja: albo leczymy, albo poddajemy się leczeniu, albo schodzimy na margines społeczny.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselAndrzejWojtyla">Chciałbym powiedzieć, że ustawa zajmująca się tymi problemami została uchwalona w 1997 r., jednak Polska od początku lat 90. jest tym krajem wśród krajów Europy Środkowej i Wschodniej, który był pionierem we wdrażaniu nowoczesnych metod walki zarówno z alkoholizmem, z nikotynizmem, jak i walki z problemami związanymi z używaniem narkotyków. Polska zawsze była w tym pionierem i była przykładem dla krajów wschodnich. Ja sam z księdzem Nowakiem i profesorem Gładyszem wyjeżdżaliśmy do Kijowa jako eksperci próbujący tam wdrożyć pewne założenia walki z narkomanią i z rozprzestrzenianiem się AIDS, takie jakie są prowadzone w Polsce. I tam dla tych krajów my jesteśmy wzorem. Również podkreślają, że my to dobrze robimy, kraje rozwinięte, kraje od nas o wiele bogatsze. Robiliśmy to, mimo że nie było ustawy, mimo że nie było programów. Ministerstwo od początku lat 90. realizowało to i wszędzie na świecie wiedziano, że Polska jest pionierem w tej dziedzinie. Oczywiście nie możemy zachłystywać się efektami tych działań, ponieważ są one daleko niedoskonałe, mimo ogromnych zasług w przebudowywaniu świadomości takich osób, jak ksiądz Arkadiusz Nowak czy świętej pamięci Marek Kotański działający w tych dziedzinach od początku lat 90. Bez ich działalności świadomość polskiego społeczeństwa, jeżeli chodzi o stosunek do narkomanii, a przede wszystkim do tych, którzy są zakażeni wirusem HIV czy chorzy na AIDS, by się nie zmieniła. W tych dziedzinach promocji zdrowia bardzo ważna jest właśnie działalność takich animatorów poszczególnych problemów, bardzo ważne jest również to, ażeby w to włączyły się przede wszystkim media poprzez działalność promocyjną i poprzez działalność edukacyjną.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PoselAndrzejWojtyla">Nie jest aż tak dobrze, jeżeli chodzi o szkołę. W 1993 r. Pentor dla Ministerstwa Zdrowia przeprowadził ankietę dotyczącą postrzegania problemów promocji zdrowia przez polskie społeczeństwo i tam bardzo źle wypadła na tle innych instytucji szkoła. 70% społeczeństwa uważało, że to na szkołę powinniśmy nałożyć większe zadania dotyczące promocji zdrowia, również walki z takimi plagami, jak narkomania. I tutaj Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii również mówi o tym, jak postrzega narkotyki młodzież, a jak postrzegają wychowawcy. Młodzież uważa, że alkohol, tytoń i narkotyki są tym samym i należy je traktować podobnie. Wychowawcy uważają, że alkohol i tytoń to jest co innego, a narkotyki to zupełnie coś innego. Także istnieje zróżnicowanie w sposobie patrzenia na narkotyki w zależności od typu środka przez młodzież, z kolei wychowawcy, i słusznie, uważają, że wszystkie narkotyki są takie same. Myślę, że te badania wskazują na to, że trzeba położyć nacisk na działalność edukacyjną nie tylko młodzieży w szkołach, ale również wychowawców. Proszę państwa, my wszyscy jako posłowie, rodzice dzieci spotykamy się z takimi sytuacjami, że dyrektorzy szkół nie widzą tego zjawiska, ponieważ jeżeli to zjawisko by zgłosili, to ta szkoła w rankingu popularności szkoły czy w rankingu prestiżu szkoły w danym mieście byłaby źle oceniana i na to trzeba zwrócić uwagę. Dyrektorzy szkół muszą walczyć o to, żeby na ich terenie nie odbywał się handel. Ten handel prowadzony jest, o czym mówią statystyki, również przez samych nauczycieli i to jest czasami bardzo niepokojące. Dyrektorzy muszą zwracać uwagę na to, że nauczyciele przede wszystkim muszą walczyć z tym procederem.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PoselAndrzejWojtyla">Chciałbym tutaj powiedzieć przede wszystkim o osiągnięciu Polski w zakresie walki z AIDS. Od początku lat 90. nie rośnie liczba nowych zakażeń na AIDS, nawet jest tendencja spadkowa i to jest niewątpliwie nasze osiągnięcie od początku ostatniej dekady, od początku lat 90., podkreślane przede wszystkim przez instytucje międzynarodowe, ale uważam, że inne instytucje poza Ministerstwem Zdrowia, poza krajowym biurem, które działa przy Ministerstwie Zdrowia w bardzo okrojonym zakresie, jeżeli chodzi o liczbę ludzi, którzy tam pracują, i środków, którymi faktycznie dysponują, które są ciągle obcinane, to efekty pracy tego biura są bardzo wysokie.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#PoselAndrzejWojtyla">Panie Marszałku! W związku z tym, że w trakcie dyskusji w komisji nie było wniosku o odrzucenie tego programu, posłowie Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego poprą program i będą głosowali za przyjęciem go w całości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Stanisława Duliasa o wystąpienie w imieniu koła Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselStanislawDulias">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselStanislawDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę się odnosił do naukowej strony problemu, bo uważam, że od tego są fachowcy, a ponadto sprawozdanie i programy uwzględniają tę problematykę. Przedstawiając stanowisko Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu wobec sprawozdań z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii za rok 2002 oraz lata 2001 i 2002, chciałbym zwrócić uwagę na kilka problemów.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselStanislawDulias">Przede wszystkim w sprawozdaniach brakuje oceny aktualnego faktycznego stanu realizacji krajowego programu, głównie w aspekcie wybranych tematów dotyczących samego programu. Wymienione są działania podejmowane w odniesieniu do sprawozdania, a nie do całego szerokiego problemu narkomanii. Mam wątpliwości, czy przy takim traktowaniu sprawy program walki z narkomanią praktycznie funkcjonuje, czy nie. Czy nie jest to zlepek działań poszczególnych instytucji i organizacji? Sprawozdania za lata 2001 i 2002 oraz za sam 2002 r. są zbiorem informacji, do których trudno się odnieść, bo nie przedstawiają one stopnia realizacji zadań w tak ważnym obszarze, jaki w obecnym świecie stanowi narkomania. Sprawozdania nie uwzględniają oceny ani wniosków z oceny. Uważamy, że w tej formie sprawozdanie jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PoselStanislawDulias">Nie można przyjmować tekstu, w którym czytamy, że w większości województw zadanie nie było realizowane, a jest to napisane w sprawozdaniu. Tylko niektóre z województw ewentualnie dofinansowują lub chwalą się, że wydrukowały materiały propagandowe. Jeżeli dodamy do tego, że mamy rok 2004, a analizujemy sprawozdania za lata 2001 i 2002, a poza tym dotyczy to dwóch programów, na lata 1999-2001 i 2002-2005, to jest to odpowiedź na pytanie, jak traktujemy ten problem. Zauważmy, że dotyczy to programu 4-letniego, w 2002 r. zaliczyliśmy jego pierwszy rok. Powtórzę się, ale muszę to podkreślić: brak wniosków i konkretnych zadań na przyszłość. Sprawozdanie nie odnosi się w ogóle do przyczyn, a jak można pacjenta leczyć bez diagnozy?</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PoselStanislawDulias">Wysoka Izbo! Stan społeczny w Polsce jest coraz gorszy i nadal się pogarsza. Wiele występujących zjawisk patologicznych wymaga natychmiastowych działań i pod tym względem narkomania jest na czołowej pozycji. Nie ma tu odniesienia do tego problemu. Coraz więcej dzieci pozostaje bez kontroli, bez nadzoru, są one przez to narażone na popadnięcie w narkomanię, w zachowania patologiczne.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#PoselStanislawDulias">Ograniczamy środki finansowe. Na podstawie doraźnych informacji, które byłem w stanie zebrać i które wyczytałem w różnych źródłach, mogę powiedzieć, że te środki są coraz niższe, a nic się o tym nie mówi. Jest to wstydliwa prawda, ukrywana we wszystkich dziedzinach. Wygodniej mówić o działaniach - brzydkie słowo - na okrągło opowiadać, ile to się robi, jak to jest fajnie, napisać taką dużą książkę. Niestety, po wyciśnięciu tego niewiele zostaje. Nic się nie mówi o środkach, które bezwzględnie powinny być zwiększone w tej trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#PoselStanislawDulias">Uderzono już w niepełnosprawnych i w inne grupy społeczne, szczególnie w dzieci i młodzież. To również ma swoje odbicie w problematyce narkomanii, nie ulega to wątpliwości - można to wyczytać. Prosiłbym, żeby pan minister odpowiednio się do tego odniósł.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#PoselStanislawDulias">Można i należy zwrócić uwagę na pewne pozytywne zjawisko, a mianowicie na bardzo silne zaangażowanie w ten temat organizacji pozarządowych. Należą się im słowa uznania i chwała, bo rzeczywiście jest to problem wymuszony, ale jest to również docenienie tego zagadnienia przez owe organizacje. Składam więc wniosek o odrzucenie sprawozdania, ze względu na spłycenie tematu, ale i na brak odniesienia się do środków finansowych i wniosków na przyszłość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Antoniego Stryjewskiego o wystąpienie w imieniu koła Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoki Sejmie! Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdania z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii obejmują dwa lata sprawozdawcze, ale dotyczą w rzeczywistości dwóch programów, bowiem rok 2001 zakończył pierwszy z nich, rozpisany na lata 1999-2001, a rok sprawozdawczy 2002 rozpoczął realizację programu na lata 2002-2005.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Niewątpliwie pozytywny jest fakt wyciągnięcia przez rząd pewnych wniosków z realizacji pierwszego programu przyjętego przez rząd premiera Jerzego Buzka i uwzględnienie ich w realizacji drugiego programu, przyjętego w lipcu 2002 r. przez rząd premiera Leszka Millera. Chodzi przede wszystkim o daleko idącą koordynację w zakresie zbierania informacji i jej przekazywania pomiędzy urzędami państwowymi i samorządami różnych szczebli oraz instytucjami włączonymi w program monitoringu i przeciwdziałania narkomanii, w tym organizacji pozarządowych. Było bowiem tak, że poszczególne urzędy i instytucje zbierały tylko część informacji w ramach swej działalności, a równocześnie nie mogły jej w pełni realizować. Zatem tak naprawdę nie mogły one pomóc osobom zagrożonym narkotykami i narkomanią, nawet na skalę swych skromnych środków finansowych, bo nie miały pełnej informacji, jak również nie było koordynacji ich działań. Dlatego pewnym optymizmem napawa fakt wpisania w drugi krajowy program przeciwdziałania narkomanii konieczności budowy systemu przepływu informacji i większej koordynacji działań.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ze sprawozdań wynika, że narkomania w naszej ojczyźnie jest rzeczywistym problemem społecznym, bardzo szeroko rozpowszechnionym, choć nie dość dobrze zbadanym, określonym i opisanym. Tak naprawdę nikt w Polsce - w tym rząd - nie wie, ile osób zażywa narkotyki, ilu jest narkomanów, ile narkotyków i jakimi drogami czy sposobami jest dostarczanych, jak duża jest strefa narkobiznesu, a więc i przestępczości narkotykowej, jaka jest skala tzw. prania brudnych pieniędzy. Nie wiemy również, jaka jest skala patologii życia społecznego, rodzinnego, czy też osobistego, wywołana używaniem narkotyków, ani jaka jest rzeczywista skala zapaści zdrowotnej społeczeństwa i poszczególnych osób w wyniku używania narkotyków, bowiem oficjalne liczby zgonów narkomanów oraz liczby osób zakażonych wirusem HIV i chorujących na ADIS nie odzwierciedlają rzeczywistości. Dlatego też pojawiają się nowe zakażenia HIV, choć część z nich nie jest bezpośrednio związana z używaniem przez nowo zakażone osoby narkotyków. Swoją drogą raporty polskiego rządu ani słowem nie opisują tragedii ludzi dotkniętych narkomanią, ich rodzin i środowisk lokalnych, w których żyją, nie mówią także nic o stratach, jakie ponosimy w wyniku istnienia narkomanii, i to zarówno ludzkich, społecznych, jak i ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Raporty potwierdzają opinię społeczną, że praktycznie nie ma przestrzeni życia publicznego, która nie byłaby dotknięta narkomanią. Tragiczne jest to, że szkoły, począwszy od szkół podstawowych po renomowane uniwersytety, są miejscem gdzie nie tylko przebywają narkomani, ale gdzie dochodzi do rozpowszechniania i handlu narkotykami. Obserwuje się nawet swoistą narkokulturę, narkomodę. Tragiczne jest też to, że nawet w takich miejscach, jak koszary wojskowe i więzienia, mamy do czynienia z przestępstwami narkotykowymi. W ostatnich latach pojawiła się narkomoda nawet w tak elitarnych środowiskach, jak kadry zarządzające gospodarką i finansami oraz struktury władzy państwowej.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta swoista część cywilizacji śmierci idącej przez współczesny świat, w tym przez naszą ojczyznę, jaką jest narkomania, znajduje swoich propagatorów, ot, chociażby piewców wolności dostępu do narkotyków, a przypomnę, że w naszym kraju optowały za taką wolnością środowiska lewicowe z panem Aleksandrem Kwaśniewskim i z panią Barbarą Labudą na czele.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Również narkocywilizacja wykorzystuje każdą słabość państwa, społeczeństwa i stanowionego prawa, by pozyskiwać kolejne ofiary. Dlatego spora część nawet małych dzieci nie tylko jest narkomanami, ale też jest włączona w kryminalny proceder rozpowszechniania narkotyków, bo prawo jest tak ustawione.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione przez rząd raporty pokazują z całą wyrazistością, że żadne pieniądze nie wystarczą na walkę ze skutkami narkomanii, zwłaszcza gdy tych pieniędzy przeznaczanych przez władze państwowe i samorządy jest stosunkowo mało, dramatycznie za mało. Raporty pokazały, że nie wiadomo, jaka była skuteczność programów profilaktycznych, licznych szkoleń funkcjonariuszy, nauczycieli, urzędników, liderów środowiskowych, wreszcie samej młodzieży i dzieci.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Raporty udowodniły, że wszystkie decyzje prawne podjęte przez najwyższe władze państwowe, w tym swoista prawna legalizacja posiadania narkotyków wprowadzona ustawą z roku 1997 czy też likwidacja zajęć pozalekcyjnych w szkołach, wadliwe ustawienie prawa oświatowego, przełożyły się na tragedię narkomanii zalewającej Polskę, polskie rodziny, polskie szkoły. Raporty udowodniły także, że choć skuteczność organów państwa takich jak Policja, straż więzienna, Żandarmeria Wojskowa, służby Straży Granicznej, służby celne, prokuratury i sądy wzrasta, to jednak jest daleko niewystarczająca, m.in. w wyniku złego przepływu informacji i braku właściwej koordynacji działań, a nawet braku właściwego wykształcenia i przygotowania funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kończąc, chcę powiedzieć, że koło Ruchu Katolicko-Narodowego uważa, iż raporty rządowe dotyczące realizacji krajowych programów przeciwdziałania narkomanii są niewystarczające, bo działania rządu były niewystarczające. Do dziś społeczeństwo odczuwa, że zostało pozostawione w walce z narkocywilizacją, narkoprzestępczością i narkobiznesem samo sobie. Dlatego wnosimy o nieprzyjęcie przez Wysoką Izbę obu sprawozdań. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">To było ostatnie z wystąpień, są natomiast pytania, które chcą zadać państwo posłowie: Mirosław Pawlak, Alfred Budner, Maria Zbyrowska, Maria Nowak, Tomasz Tomczykiewicz, Zofia Krasicka-Domka, Tomasz Markowski, Marek Suski, Małgorzata Rohde.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Czy ktoś jeszcze chce się zgłosić? Zgłasza się jeszcze pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś? Pan poseł Stryjewski.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeśli nie ma dalszych zgłoszeń, to zamykam listę pytających posłów.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, zgodnie z kolejnością zgłoszeń jako pierwszy zada pytanie pan poseł Mirosław Pawlak z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Narkomania trafia wszędzie: do szkół, do więzień i do wojska, o tym była mowa. Trafia na wieś, gdzie też coraz częściej odnotowuje się przypadki narkotyzowania się. Jak to jest? Z jednej strony odnotowujemy sukcesy w wykrywaniu, przechwytywaniu narkotyków przez Straż Graniczną, służby celne, a z drugiej strony brak skuteczności w walce z narkobiznesem, bo też są przykłady pseudobiznesu, w przypadku którego działalność gospodarcza jest inna, a Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego po pewnym czasie dowiaduje się, że rozprowadzane są narkotyki, czyli skuteczność w walce z narkomanią jest dość słaba.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Ja mam pytanie: czy przy realizacji tego programu jest pełna koordynacja - akurat nie mamy w ławach rządowych przedstawicieli resortów - działań pomiędzy resortami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, chociażby Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, Ministerstwa Zdrowia? Bo z tego, co słyszymy w wypowiedziach dyskutantów, i co jest w tym sprawozdaniu, nie wynika, że ta koordynacja jest. Z tego powodu walka z narkomanią i ze związaną z nią przestępczością daje bardzo słabe wyniki. Powtarzam więc pytanie: czy jest pełna koordynacja działań? Bo jeżeli takiej nie ma, to jesteśmy skazani w dalszym ciągu realizacji programu na nędzne, słabe wyniki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Alfreda Budnera o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselAlfredBudner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mówiła pani o współdziałaniu z Unią Europejską w ramach wspólnego europejskiego programu zwalczania narkomanii. Mam pytanie: skąd narkomania w Polsce, skąd w ogóle trafił do nas problem narkotyków? Wiemy, że do 1989 r. było to u nas zjawisko marginalne. Narkotyki trafiły głównie z Unii Europejskiej, a na pewno z całego Zachodu. Jest to naganne osiągnięcie transformacji i dążenia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselAlfredBudner">Ile Polska wydaje na leczenie narkomanów i czyje to są pieniążki? Czy nie powinno być tak, że skoro ta zaraza przyszła do nas z Unii Europejskiej i na narkotykach zarabiają pośrednio właśnie te państwa, to powinny one również partycypować w kosztach leczenia naszych narkomanów? Czy są również przewidziane takie projekty refundacji leczenia naszych narkomanów poprzez państwa, które mają największy udział w przemycie narkotyków?</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselAlfredBudner">Jakie sukcesy ma rząd w zwalczaniu przyczyn, a nie skutków narkomanii? Co robi Policja? Bo z moich obserwacji wynika, że Policja tak długo nie interweniuje pod dyskotekami lub w przypadku innych zgromadzeń, jak długo spokojnie handlują dealerzy narkotykowi.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselAlfredBudner">Jak długo w naszym kraju będą pokazywane filmy fabularne, szczególnie amerykańskie, w których pokazuje się, jak się zażywa narkotyki, jakie i jak to się robi? Filmy te służą głównie jako negatywny materiał szkoleniowy dla naszej młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselAlfredBudner">Mówiła pani, pani minister, że akcyza z każdej butelki alkoholu ma również leczyć narkomanów. Przyznam, że nie bardzo rozumiem. To jak? W ramach wzajemności akcyza z narkotyków będzie leczyć alkoholików? Nie bardzo rozumiem. A kto ją zbiera, kto ją ściąga? Czy pani zdaniem alkoholicy mają leczyć właśnie narkomanów? Bo jeżeli tak, to jest to ciekawy pomysł, gratuluję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Marię Zbyrowską.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#GlosZSali">(Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pani posłanka Maria Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselMariaNowak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie jest natury bardzo ogólnej. Otóż czy rząd jest zadowolony z realizacji krajowego programu przeciwdziałania narkomanii? Tego nie usłyszałam od pani minister. Z wielu województw brakuje danych, niektóre samorządy piszą wręcz, że u nich narkomania nie stanowi problemu, więc mogłoby się wydawać, że powinniśmy być spokojni, problemu nie ma. Wiemy doskonale, że rzeczywistość jest inna. Czy rząd nie powinien jednak wstydzić się tego, co przedstawił Wysokiemu Sejmowi jako bardzo obszerne sprawozdanie, w którym jednak brak pewnych danych, są nierzetelne dane świadczące o jakimś takim braku poważnego potraktowania tym razem Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselMariaNowak">Pytanie drugie, bardzo szczegółowe, wybiegające z kolei już w rok 2004, a dotyczące leczenia i terapii. Otóż terapia metadonem to jedna z najskuteczniejszych metod leczenia uzależnień na świecie. Dzięki niemu narkoman może normalnie funkcjonować, wrócić do rodziny, poprawia się stan jego zdrowia oraz zmniejsza ryzyko szerzenia się HIV i żółtaczki. Prawie połowa pacjentów, która przyjmuje metadon, pracuje. Stąd moje pytanie: Kto dopuścił do obcięcia o 60% kontraktów przeznaczonych na program metadonowy na Śląsku, a dotyczy to 123 narkomanów leczących się w ośrodku diagnostyki i terapii AIDS w Chorzowie? W konsekwencji powyższej decyzji pieniędzy na lek dla najbardziej uzależnionych wystarczy w chorzowskim ośrodku tylko na trzy miesiące, co skutkuje zwolnieniem i powrotem 70 pacjentów na ulicę, a pracę straci połowa wyspecjalizowanych pracowników tego ośrodka. Decyzja o obcięciu środków na program leczenia metadonem podjęta została bez wyobraźni, bo, pani minister, kto podejmie odpowiedzialność za pacjentów, którzy wrócą na ulice Chorzowa, ale także innych miast pięciomilionowej aglomeracji śląskiej. I czy te działania wkomponowują się w program przeciwdziałania narkomanii? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Tomasza Tomczykiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselTomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na spotkaniu z komendantem wojewódzkim Policji dowiedziałem się, że po przeprowadzeniu ankiety w małych ośrodkach, w małych miejscowościach, 50% uczniów odpowiedziało, iż miało kontakt z narkotykami lub wie, gdzie można je zdobyć. To świadczy o tym, że młodzież szkolna jest najbardziej narażona i to już nie tylko w dużych ośrodkach, co zatrważa. Kilkakrotnie w telewizji pokazywano akcje sprawdzania szkół i uczniów pod względem obecności narkotyków przy użyciu w tym celu wyszkolonych psów. Mam pytanie do posła sprawozdawcy: Na ile powszechna jest ta akcja, ile szkół dotychczas sprawdzono i czy jest to skuteczny sposób eliminacji narkotyków ze szkół? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Zofię Krasicką-Domkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najkrócej mówiąc w kontekście debaty sejmowej nad raportem ministra zdrowia o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce w latach 2001-2002, nastąpił wzrost dostępności do środków odurzających, wzrost konsumpcji przez dzieci, młodzież i niestety także dorosłych. Plaga narkomanii pociąga za sobą zakażenia wirusem HiV, AIDS, a także śmiertelne przedawkowanie. Pytania moje są następujące.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">W rozdziale D raportu pt. ˝Wzmocnienie nadzoru farmaceutycznego˝. Na moje rozeznanie w okresie sprawozdawczym współpraca między nadzorem farmaceutycznym a policją na przykładzie woj. małopolskiego była bardzo dobra. Ale gdy WIF próbował zdecydowanie realizować zapisy ustawowe o przeciwdziałaniu narkomanii, został w ubiegłym roku zwolniony wojewódzki inspektor nadzoru farmaceutycznego bez podania uzasadnienia, czyli niezgodnie z prawem. Dotyczyło to prywatnej firmy Farma Kosmetik w Krakowie, co stało się przedmiotem mojej interpelacji do ministra sprawiedliwości. Jak to się ma do przestrzegania prawa, kiedy od aptekarza, lekarza piszącego receptę, lekarza pełniącego dyżur w szpitalu wymaga się, rozlicza się go z każdej ampułki środka odurzającego, a firma Farma Kosmetik uprzednio zajmująca się obrotem ziół dziś handluje morfiną i kodeiną importowaną z Belgii w ilościach wyrażających się w kilogramach, podkreślam: w kilogramach, stosując sprzeczną z Prawem farmaceutycznym praktykę, zmiany serii i etykiet na tychże preparatach, informującą odbiorców, że Farma Kosmetik jest producentem, podczas kiedy producentem jest Belgalopia. Mało tego, Farma Kosmetik sprzedaje np. beczkę 25 kg efedryny, czyli substratu do produkcji amfetaminy, prywatnej firmie w Rzeszowie - i co się dzieje? Tak ogromna ilość prekursora do produkcji narkotyku po prostu ginie, a sprawa jest umorzona. Czy pani minister nie uważa, że w realizacji programu przeciwdziałania narkomanii powinno się wymagać przestrzegania ustawy i winno być konsekwentne działanie nie tylko wobec pojedynczych dilerów, ale w szczególności wobec hurtowni i firm produkujących narkotyki oraz zajmujących się ich obrotem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekJanuszWociechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszalekJanuszWociechowski">Proszę pana posła Tomasza Markowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselTomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawozdaniu czytamy, że tempo wzrostu rozpowszechnienia narkomanii przewyższa znacznie wzrost umieralności związany z narkotykami oraz wzrost zakażeń HiV. Dalej, że analiza wskaźników używania narkotyków wykazała kontynuację tendencji wzrostowej rozpowszechniania zjawiska. Dostępność narkotyków jest dość znaczna i także wykazuje tendencję wzrostową. Jeszcze jedno zdanie. Trend rosnący używania problemowego uległ w ostatnim roku nasileniu. Te zdania brzmią dramatycznie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselTomaszMarkowski">W sprawozdaniu pojawia się opinia, że stabilizacja nasilenia takich szkód zdrowotnych, jak zakażenie HiV, czego nie wiązałbym już dzisiaj ze zjawiskiem narkomanii w sposób bezpośredni, czy zgony z powodu przedawkowania są wynikiem pozytywnego działania z zakresu redukcji tychże szkód. Czy nie jest to jednak zapowiedź dramatu? Wzrosty, ogólnie rzecz ujmując, o jakieś 25% rocznie wskaźników używania narkotyków, muszą w konsekwencji, choć oczywiście z pewnym opóźnieniem czasowym, doprowadzić do wzrostu choćby zgonu z przedawkowania. Czy nie jest tak, że dopiero zahamowanie tych pierwotnych wskaźników będzie sukcesem? Dlaczego uchwala się program na lata 2002-2005 właściwie, jeśli wziąć pod uwagę jego praktyczne wejście w życie z rocznym opóźnieniem? Na jakie, ale konkretnie, środki budżetowe program może liczyć w kolejnych latach?</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PoselTomaszMarkowski">Bardzo mało miejsca poświęca się w informacji pracom policji. Z tego, co wiem, priorytetowym działaniem Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy, można powiedzieć elementem programowym jest właśnie walka z dilerami narkotyków i to walka, która przynosi sukcesy, bo głównym problemem dostępności narkotyków jest właśnie bezkarność dilerów. Jak pani minister widzi możliwość wsparcia tych działań policji fachowym sprzętem? I nie mówię tylko o odpowiedniej ilości narkotestów, lecz także o wyposażeniu całych laboratoriów, bo tu policjanci w swojej pracy napotykają najpoważniejsze ograniczenia. I może to jest pytanie bardziej do ministra spraw wewnętrznych, ale padło już pytanie o koordynację działań, więc nie będę go powtarzał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wydaje się, że ci, którzy handlują narkotykami, przyjęli hasło: narkotyki pod każdą strzechą, a już na pewno narkotyki w każdej szkole. Czytałem ostatnio bulwersujący artykuł o nauczycielu, który był dilerem narkotyków rozprowadzającym wśród swoich uczniów, a z ankiet wynika, że 20-30% studentów ma przynajmniej incydentalnie czy też doraźnie kontakt z narkotykami, z amfetaminą, szczególnie przed trudnymi egzaminami. To zjawisko nie omija również uczelni nauczycielskich czy prawniczych. Mam pytanie do pani minister. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu monitoruje ten problem, jak zamierza zapobiec temu, aby sędziowie, a w szczególności nauczyciele czy wychowawcy, ludzie, którzy mieli kontakt z narkotykami czy też wręcz są narkomanami, nie wkraczali do szkół? I mam tutaj pytanie. Jakie przedsięwzięcia zamierza się podjąć, żeby nauczycieli, przyszłych nauczycieli czy sędziów ćpunów wyeliminować z systemu oświaty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Małgorzata Rohde, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselMalgorzataRohde">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście tutaj największą troskę i w pytaniach i w wypowiedziach przejawiamy co do młodzieży. Jak poseł sprawozdawca powiedział właściwie co piąty uczeń pierwszej klasy gimnazjalnej deklarował, że miał kontakt z narkotykiem i że dostępność do tego narkotyku jest bardzo łatwa. Praktycznie trudno tutaj ustrzec się takiej refleksji, że te narkotyki są rzeczywiście bardzo dostępne i w naszych szkołach coraz bardziej powszechnie funkcjonuje tzw. liderka, tak jak i w lokalach gastronomicznych, ale szkoła jest miejscem, gdzie wysyłamy dzieci w poczuciu jednak takiej świadomości, że tam ktoś nad takim procesem panuje. W tym programie, który został nam przedstawiony, rzeczywiście zwraca się uwagę, że policja ma być przygotowana do takiej inwigilacji środowiska.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselMalgorzataRohde">Chciałabym się dowiedzieć, w jakim czasie możemy się spodziewać, że każdy najmniejszy komisariat będzie wyposażony w tzw. zestaw odczynników do wstępnej identyfikacji środków odurzających, tzw. narkotesty, system wag elektronicznych, że będzie miał wyszkolonych funkcjonariuszy, tu kolega mówił jeszcze o psach, które być może będą pewną atrakcją, jeżeli wejdą do szkoły, ale myślę, że musimy być bardziej precyzyjni, bardziej zorganizowani i trzeba by stworzyć z Ministerstwem Edukacji Narodowej taki program, który gwarantowałby, że ci wszyscy młodzi ludzie, którzy taki proceder w szkołach uprawiają, nie będą mieli poczucia bezpieczeństwa, bo to jest tak powszechne, że czujemy się zupełnie bezradni. Myślę, że jako politycy, lokalni samorządowcy, a także Policja, nie mamy zapewnienia, że rząd bardzo starannie podchodzi do sprawy inwigilowania środowiska dilerki narkotykowej w szkołach. Chciałabym się też dowiedzieć, jaka jest struktura używania narkotyków, jak się dzieli narkotyki na twarde i miękkie. Może poseł sprawozdawca, o ile można go prosić o taką informację. To jest właśnie ta pierwsza inicjacja i ważne, żeby się dowiedzieć, do jakich narkotyków młodzież sięga. Tyle mniej więcej i myślę, że rzeczywiście problem narkotyków w szkołach będzie przedmiotem nie tylko naszej troski, ale zdecydowanych działań rządu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie dotyczące samorządów. Otóż w sprawozdaniu jest, moim zdaniem, dość nieobiektywne jednak stwierdzenie, że samorząd bardzo skromnie, niewystarczająco się angażuje. Być może w skali generalnej taka ocena w jakimś stopniu jest uprawniona, niemniej jest bardzo wiele samorządów, które w bardzo aktywny, konkretny sposób angażują się, nie tylko swoim aparatem czy zasobami, ale również finansowo. Mam taki przykład ze swojego środowiska, mówię konkretnie o Malborku, gdzie jest stowarzyszenie dla bezdomnych i tam jest specjalny pawilon, w którym przebywają narkomani bądź osoby wychodzące z tego nałogu. Jest pytanie, na jaką pomoc mogli dotychczas liczyć i jaką pomoc w tym roku przewiduje rząd dla stowarzyszeń, organizacji i samorządów, które mając skromne możliwości, bardzo ograniczone, jednak angażują się w rozwiązywanie tych problemów? Chciałbym o to spytać nie tylko, myślę, w imieniu samorządu malborskiego, ale również wielu innych. Pytanie drugie, z takiej dziedziny, że praktyka weryfikuje teorię. Otóż brakuje pieniędzy, co podkreślała pani minister, są ograniczenia środków, bardzo dramatyczne, na skuteczną walkę z problemem, tu przykład Śląska podany przez panią poseł Nowak.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Są też działania, przynajmniej w założeniu, w tej teorii, które miały zwiększyć pieniądze na aktywną walkę z uzależnieniami, z alkoholem, z narkotykami, z innymi, m.in. przez profilaktykę polegającą na dodatkowych zajęciach, przez budowanie bazy dla sportu i takim działaniem była ustawa, która miała dać środki, miała dać pieniądze, paradoksalnie, co było obiektem krytyki, z reklamy alkoholu. Chciałbym spytać, mówię to nie z premedytacją, ale niestety z gorzką satysfakcją, że mieliśmy rację: Ile pieniędzy wpłynęło do ministra finansów ze zwiększonej reklamy alkoholowej i czy te pieniądze, chociaż złotówka, zostały przekazane tym najbiedniejszym środowiskom wiejskim, dzieciom, szkołom? Pytam o to również dlatego, że w tej chwili bez entuzjazmu, po cichu w Sejmie jest przygotowywana nowelizacja, która ma usunąć elementarny błąd w ustawie o wychowaniu w trzeźwości, który tak naprawdę zamykał możliwości - na co wskazywaliśmy jako opozycja, na co wskazywał minister finansów - ale jednak lobbing, to słowo tutaj pada, czy forsowanie interesów producentów i postawa rządu, którą wielokrotnie przywołujemy w tej sprawie, nie pozostawia złudzeń i ściąga coś gorszego niż zarzut, mianowicie cień podejrzenia. Możemy tworzyć ustawę o lobbingu i wszystko, a jeżeli nie będzie czystego działania rządzących, pryncypialnego stanowiska, to wszystko na nic, łącznie z dzisiejszą dyskusją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Antoni Stryjewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Domniemana skala narkomanii, zażywanie narkotyków wymaga wprowadzenia na obszar Polski dużych ilości tychże narkotyków, o wiele większych aniżeli te, które są przechwytywane przez służby policyjne i celne. Mam pytanie do pana ministra Janika i do szefa ABW. Czy ministerstwo, czy Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, czy wreszcie cały rząd znają skalę chłonności rynku narkotykowego w Polsce? Czy znają skalę obrotu narkotykami w Polsce? Czy mają rozpoznane środowiska przemytu i produkcji narkotyków, zwłaszcza w środowiskach władzy? W tym kontekście pytam pana ministra Janika i szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, pytam również pana premiera: Czy panowie wiedzą, że społeczeństwo ma duże wątpliwości, czy można zwalczyć narkobiznes, póki będzie trwał układ zawarty pomiędzy mafią pruszkowską a kierownictwem SLD, który opisuje w swoich zeznaniach z 10 czerwca 2000 r. jeden z szefów tejże mafii o pseudonimie Masa? Pani minister, czy rząd monitoruje system propagowania narkomanii np. w mediach elektronicznych, w prasie? Czy rząd przewiduje zmiany prawa, w tym prawa karnego, oświatowego, mające wesprzeć walkę z narkomanią i narkobiznesem? Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">To już ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Odpowiadać będzie podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan minister Wiktor Masłowski.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele gorzkich słów prawdy padało dzisiaj na tej sali. Wydaje się, że ważne jest to, żebyśmy wszyscy mieli świadomość, że również nasze codzienne zachowania w domu, w rodzinie, w naszej pracy powodują sytuacje, które mogą doprowadzać do powstawania tego problemu. Ważne jest to, żebyśmy mieli świadomość, że o tym problemie istotnie do przełomu polityczno-gospodarczego nie mówiliśmy albo mówiliśmy w sposób bardzo skryty, że tak naprawdę system nie był przygotowany nie tyle do walki, co do zapobiegania problemom narkomanii. Że tak naprawdę dopiero w 1993 r., po zmianach społeczno-gospodarczych, powstało Biuro do Spraw Walki z Narkomanią, że tak naprawdę dopiero w 1995 r., we wrześniu, Rada Ministrów przyjęła Narodowy Program Zdrowia, w którym rozpoczęto programowanie działania przeciwko narkomanii. Że tak naprawdę na tej bazie powstała ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii w 1997 r., a pierwszy program w oparciu o tę ustawę powstał w roku 1999. Że wiele się jeszcze musimy nauczyć. Że to wszystko kosztuje, i że pieniędzy jest tyle, ile jest. Że to wymaga ogromnej współpracy wszystkich nas, jeśli chodzi o ten problem. Dzisiaj problemem tym zajmuje się 8 ministerstw, pracuje nad tym problemem 17 instytucji centralnych, jest zaangażowanych w ten problem kilkadziesiąt organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Padały również pytania, na jaką pomoc te organizacje mogą liczyć. Ich działalność jest finansowana z budżetu ministra zdrowia. W roku 2003 była to kwota 7 mln zł i na takie środki te organizacje mogą liczyć w roku bieżącym. Wreszcie kwestia przystąpienia do wielkiej rodziny europejskiej. Przy Radzie Europy funkcjonuje grupa Pompidou skupiająca wszystkie kraje europejskie, zajmująca się problemem zwalczania narkomanii. Polski minister w roku ubiegłym został wiceprzewodniczącym tej grupy, co uznajemy jako kraj za zaszczyt, dlatego że jest to przejaw docenienia na forum europejskim naszych efektów działań dotyczących zjawiska narkomanii, również docenienie zasług czy też efektów tych działań w ostatnich latach; co nie znaczy, że nie pozostało jeszcze wielu rzeczy do zrobienia, czego mamy wszyscy świadomość. Oczywiście jesteśmy też przykładem dla krajów wschodnich.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Od roku 1990 przeciwdziałania narkomanii i alkoholizmowi jest zadaniem własnym gmin; tak samo również od momentu wprowadzenia reformy administracyjnej kraju znajduje się to po stronie zadań własnych samorządów. Działania te mogą być w pewien sposób wspomagane przez instytucje rządowe i jest koordynacja tych współdziałań pomiędzy poszczególnymi ministerstwami, szczególnie pomiędzy Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji a Ministerstwem Zdrowia. Do tego celu została specjalnie powołana Rada do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, która jest nowym, od niedawna istniejącym ciałem, powołanym na mocy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Tak naprawdę rada ta funkcjonuje od połowy 2002 r., stąd też konieczność połączenia tych dwóch sprawozdań i opóźnienie, o którym państwo posłowie wspominali.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Kwestia prawa. Administracja państwowa realizuje prawo takie, jakie jest stanowione w Wysokiej Izbie. To, że ma ono pewne luki, jest kwestią nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, nowelizacji kodeksów karnych, kodeksów cywilnych. Wszystko to leży w granicach naszej możliwości wspólnego dopracowania niedoskonałości prawnych, o których tutaj wielokrotnie państwo posłowie wspominali.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Co do trendów wzrostu. Rzeczywiście kraje europejskie pokazują Polskę jako wzór, jeśli chodzi o zahamowanie trendu wzrostowego w zakresie HIV. I jeśli mówiliśmy o znacznej dynamice wzrostu zachorowań czy uzależnień od narkomanii w latach 90., należy pamiętać, że aktualnie nie ma takiej dynamiki wzrostu, jest ona znacznie mniejsza, niż była w latach 90., co jest dowodem na skuteczność prowadzonego programu - padały tu wielokrotnie pytania dotyczące skuteczności.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Zadania wynikające z akcesji do Unii Europejskiej są także powiązane z wieloma zadaniami, które dodatkowo będzie wykonywało Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii i na te działania są przewidziane dodatkowe środki finansowe. Istnieje specjalny system informowania, funkcjonujący w krajach Unii Europejskiej, który będzie musiał funkcjonować po 1 maja; i na to też są przewidziane środki.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Nie jest tak, że to właśnie z krajów unijnych całe to zło przychodzi do Polski; to zło było wcześniej. Trzeba mieć świadomość, o czym wszyscy dobrze wiemy, że Polska od wielu lat jest krajem przerzutowym do różnych krajów. Na uszczelnienie granic, szczególnie wschodnich, również są przeznaczone wielkie środki, konsumowane - zarówno w tej chwili, jak i w przyszłości - ze środków krajów unijnych.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Co do różnych programów, pan poseł Stryjewski krytykował tutaj panią minister Labudę. Trudno mi się z tym zgodzić, bo wszyscy znajdujący się na tej sali dobrze mają w pamięci istniejący jeszcze nie tak dawno program: ˝Nie biorę˝ - koszulki, serie programów edukacyjnych w szkołach. Była to bardzo poważna i mocna akcja. Musimy więc widzieć obiektywnie wszystko, co się wokół nas dzieje, nie zapominając o wielu problemach, które pozostają do rozwiązania i wymagają wspólnej pracy nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Jest to także kwestia monitorowania. Chciałbym zwrócić uwagę państwa posłów, że tak naprawdę są dwa dokumenty - krajowy program przeciwdziałania narkomanii, który dokładnie pokazuje, jaka jest sytuacja dotycząca tego problemu, i sprawozdanie z realizacji. W te dokumenty trzeba patrzeć łącznie i wówczas możemy wiedzieć, gdzie jest wyjściowa ocena i jak jest monitorowane realizowanie tego programu; jeśli chodzi o ocenę skuteczności, też jest wskazanie na osłabienie dynamiki, szczególnie jeśli chodzi o tzw. narkotyki twarde.</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Wspomniałem także o kwestiach dotyczących zakresu pytań stawianych przez pana posła Pawlaka co do skuteczności, co do koordynacji; i wydaje mi się, że w zupełności wyczerpałem ten zakres. Zdajemy sobie sprawę, że koordynacja jest rzeczą zupełnie nową i wymaga wielu udoskonaleń. Takie porozumienia pomiędzy Ministerstwem Zdrowia a MSWiA są przygotowywane, pojawiły się końcem roku ubiegłego i zaskutkują na pewno w niedalekiej przyszłości. Koordynację tę trzeba faktycznie poprawiać. Należy mieć świadomość, że prawo daje takie, a nie inne możliwości; pozostaje kwestia udoskonalania tego prawa, tak żeby z kolei nie przeczyło ono innym prawom obywatelskim.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Wydaje się, że skonsumowałem również problemy poruszone przez pana posła Budnera. Istotnie, w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii jest wyraźny zakaz posiadania narkotyków. Co do interwencji policji, są to sprawy wynikające z takiej, a nie innej doskonałości prawa.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Pani poseł Nowak zadała pytanie, czy jesteśmy zadowoleni z realizacji programu. Cele na pewno były większe. Na pewno chcielibyśmy, żeby udało się zrealizować więcej rzeczy. Trzeba pamiętać o tym, że ten program jest programem stosunkowo młodym, że tak naprawdę dopiero po 5 latach jego funkcjonowania będzie można dokonać rzetelnej oceny, że jest to program dynamiczny, który ciągle jest usprawniany dzięki spostrzeżeniom przekazywanym nam chociażby na tej sali. Jest to program na miarę naszych możliwości, naszej wiedzy, na miarę sprawności współpracy również z jednostkami samorządów terytorialnych w tym zakresie; każdy w tym programie też się wzajemnie edukuje - tak że nie jest to na pewno doskonałość, do której dążymy.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Co do metadonu, w zupełności podzielamy tu opinię pani poseł. Minister zdrowia wystąpił z dość krytycznym, poważnym pismem i z zaleceniem do narodowego funduszu, żeby ta sytuacja na Śląsku powróciła do normalności.</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Nie mamy niestety danych co do ilości akcji przeprowadzonych w szkołach. Są to akcje prowadzone przez różne instytucje, głównie pozarządowe, również przez panią minister Labuję, we współpracy z organami pozarządowymi. Nie mamy tu dokładnych, ścisłych danych; ale jest to, rozumiem, wskazówka dla nas, żeby te dane w przyszłości lepiej precyzować. Istotnie, jeśli chodzi o wzrost zachorowań czy też o dynamikę tego wzrostu, nie jest ona taka, jaka była w latach 90., jest znacznie mniejsza. Chcielibyśmy, żeby w ogóle tej dynamiki nie było, i stąd też są podejmowane działania.</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Co do wydarzeń w Małopolsce związanych z personalną sytuacją inspektora GIF, nie jest nam znana ta sprawa. Jeśli pani poseł Krasicka-Domka się do nas zwróci, sprawę tę możemy ewentualnie rozpoznać i odpowiedzieć pani poseł już indywidualnie.</u>
          <u xml:id="u-74.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Co do pytania pana posła Markowskiego odnośnie do środków na najbliższe lata, na jakie mogą liczyć instytucje pozarządowe, jest to kwestia 7 mln zł, którymi były wspomagane te instytucje także w roku 2003. Finanse również są w rękach Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-74.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Koordynacja działań. Nie jesteśmy z niej do końca zadowoleni. Ona jest, to nie jest tak, że jej nie ma, ale na pewno jest niewystarczająca. Pracujemy nad jej doskonaleniem.</u>
          <u xml:id="u-74.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Pan poseł Suski. Co do doboru pracowników do systemu oświaty i sądownictwa, wszyscy mamy świadomość, że jest Kodeks pracy, który zobowiązuje każdego pracodawcę, a szczególnie pracodawcę publicznego w tym zakresie, do badań z zakresu medycyny pracy. To tam te pytania są zadawane, to tam są przeprowadzane badania specjalistyczne, medyczne, diagnostyczne w tym zakresie. I ten dokument dopuszcza wszystkich do pracy. Natomiast w każdym społeczeństwie, w każdej grupie zawodowej coś się każdemu może wydarzyć, bo jest to przypadek pewnego schorzenia, na które... Otoczenie, które jest coraz trudniejsze dla normalnego obywatela, wymaga coraz więcej walki o miejsce pracy. Niektórzy tego nie wytrzymują i trzeba też traktować tych ludzi jako chorych, i trzeba być może inaczej roztoczyć opiekę nad tymi osobami w oświacie czy sądownictwie.</u>
          <u xml:id="u-74.18" who="#PoselMarekSuski">(Nie o to pytałem, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-74.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Ale odpowiadam dokładnie: są badania lekarskie i to jest to, co dopuszcza.</u>
          <u xml:id="u-74.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Nie mogę pani poseł Rohde odpowiedzieć, kiedy każdy komisariat będzie wyposażony we wszystkie sprzęty. Wszyscy wiemy, jaka trudna jest sytuacja budżetowa. Być może wspólnie uda nam się taki program szczegółowo opracować z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
          <u xml:id="u-74.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Co do pytania pana posła Cymańskiego, ile pieniędzy wpłynęło, nie mamy takich informacji. O te informacje zwrócimy się do ministra finansów i je przekażemy. Co do dwóch kwestii powyższych, to już we wcześniejszym swoim wystąpieniu...</u>
          <u xml:id="u-74.22" who="#PoselTadeuszCymanski">(Ile do budżetu, a ile dla dzieci przekazano...)</u>
          <u xml:id="u-74.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Nie, pan poseł pytał, ile pieniędzy spłynęło do Ministerstwa Finansów z reklamy alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-74.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Trudno mi tutaj polemizować z pytaniami pana posła Stryjewskiego, a raczej z pewnymi osądami czy stwierdzeniami. Wydaje mi się, że to nie jest związane z merytoryczną stroną dzisiejszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-74.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieZdrowiaWiktorMaslowski">Tyle, Wysoki Sejmie, mogłem w tym zakresie państwu przekazać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze przedstawiciel komisji pan poseł Andrzej Wojtyła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselAndrzejWojtyla">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PoselAndrzejWojtyla">Kilka pytań było również zgłoszonych do mnie jako przedstawiciela komisji i sprawozdawcy w odniesieniu do tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PoselAndrzejWojtyla">Otóż pan poseł Tomczykiewicz twierdzi, że 50% uczniów według relacji policji na jego terenie miało kontakt z narkotykami lub wie, gdzie zdobyć narkotyki. My dysponujemy w tym sprawozdaniu danymi o ilości uczniów, którzy zetknęli się pierwszy raz z narkotykami albo używają narkotyków. Jest to wskaźnik mniej więcej o połowę mniejszy. Ale w związku z tym, że pan poseł mówi o tym, że ci uczniowie wiedzą, gdzie je zdobyć, być może ten wskaźnik jest aż tak wysoki.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PoselAndrzejWojtyla">Pyta pan poseł również o wyszkolone psy, które są używane przez policję do sprawdzania, gdzie narkotyki w szkole się znajdują. Jest to program finansowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nie jest to jednak procedura powszechna, a raczej incydentalna praktyka stosowana przez policję. Problem jest bardzo złożony, żyjemy bowiem w państwie demokratycznym i obowiązuje nas coś takiego jak przestrzeganie praw człowieka. Ażeby skorzystać z tej metody wykrywania narkotyków, musi być zgoda dyrekcji szkoły, a przede wszystkim rodziców. Bywają przypadki, że rodzice z różnych względów nie zgadzają się na to, ażeby taką metodę wykrywania środków narkotycznych zastosować, a wówczas w żaden inny sposób nie zmusi się dyrektora szkoły do tego, ażeby z tej metody wykrywania narkotyków skorzystać. Dlatego prawdopodobnie jest to metoda wykorzystywana incydentalnie.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PoselAndrzejWojtyla">Pani poseł Rohde pytała o strukturę narkotyków używanych wśród młodzieży. Chciałbym tutaj posłużyć się informacjami z Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii. Według tego odsetki uczniów klas pierwszych szkół ponadpodstawowych, którzy używali chociaż raz w swoim życiu narkotyków, są następujące: leki uspokajające i nasenne - 18% w 1999 r., konopie - 15%, narkotyki wziewne - 9%, amfetamina - 7%, LSD - 4%, heroina - 6%, ekstazy - 3%, sterydy anaboliczne - prawie 4%. Są tutaj również dane porównawcze z 1995 r. Niepokojące jest to, że bardzo wyraźnie przez te lata wzrosło spożywanie amfetaminy i heroiny. Ta struktura jest podobna w ciągu całego okresu młodzieżowego. Jak już mówiłem w sprawozdaniu, te twarde narkotyki dotyczą pewnych grup społecznych, pewnych subkultur, jak również pewnych grup zawodowych, wysokich urzędników, menedżerów, 40-45-letnich, bo często istnieje w tym środowisku moda na używanie twardych narkotyków.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PoselAndrzejWojtyla">Pan poseł Cymański mówił o spływie środków, co przewidywała ustawa, z reklam alkoholu na sport, taki sam zapis jest również w ustawie nikotynowej, który mówi, że 0,5% z akcyzy ma być przeznaczane na walkę z paleniem tytoniu. Chciałbym powiedzieć, że ani w przypadku tytoniu, ani w przypadku alkoholu, w związku z tym, że to są środki, które idą do budżetu, w żadnym roku nie było zgodnych z ustawą środków wykorzystywanych na walkę z tymi zjawiskami. Wysoka Izbo, musimy się zastanowić nad tym, czy środków, które mają być przeznaczone na walkę z tymi plagami, w inny sposób nie naznaczyć, żeby one były i musiały być przekazywane na te cele. Te zapisy nie gwarantują, że te środki będą przekazane akurat na te cele, co było naszą intencją jako ustawodawców.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PoselAndrzejWojtyla">Pan poseł Budner mówił o akcyzie na wyroby alkoholowe. Trzeba mieć świadomość, że obrót narkotykami w Polsce jest zakazany, więc nie ma co mówić tutaj o akcyzie. Jedynym dopuszczonym narkotykiem, który jest na receptę, są środki przeciwbólowe, morfina - i też nie można mówić o nałożeniu podatku akcyzowego w tych przypadkach. Być może ma pan poseł Budner rację, że również dostęp do środków odurzających przepisywanych na receptę jest zbyt szeroki, ale to jest kwestia kontroli wydawania i wypisywania recept. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z debaty sejmowej nad raportem ministra zdrowia o przeciwdziałaniu narkomanii w latach 2001-2002 w Polsce wynika niezbicie, że na narkotycznej scenie wzrasta dostępność do środków odurzających. Także obserwuje się niepokojący trend do zwiększonej konsumpcji narkotyków wśród dorosłych i dzieci.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Zdumiewające jest przyjmowanie tzw. okazjonalne narkotyków jako wyraz mody i snobizmu przez ludzi dorosłych. Ponadto około 175 tysięcy osób rocznie zasiada za kierownicą samochodu po przyjęciu środków odurzających! Wydaje się, że przedstawiony w raporcie przedział szacunkowy dotyczący liczby narkomanów w Polsce, między 30 a 70 tys. osób, jest zbyt duży i mało precyzyjnie określony.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Bulwersuje wysoki procent studentów uzależnionych od środków narkotycznych, bo aż 20%. Wielce niepokojące sygnały to wzrost uzależnionych uczniów w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadpodstawowych. Ankietowe badania wśród pierwszych klas gimnazjum wskazują, że co piąty uczeń sięgał po narkotyki!</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">W Polsce notuje się uzależnienia od szerokiego wachlarza środków nasennych, konopi, amfetaminy, heroiny i innych. Obserwuje się współzależność między konsumpcją alkoholu a środków odurzających. Z ubolewaniem należy stwierdzić fakt, że przyjęta w tej kadencji Sejmu RP nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu alkoholizmowi przywróciła szeroką formę reklamy napojów alkoholowych. Znawcy problemu zwracają uwagę na współzależność między reklamą a wzrostem konsumpcji alkoholu przez dzieci i młodzież, alarmując, że zdecydowanie obniżył się wiek inicjacji alkoholowej, do 9-latków konsumujących piwo. Programy telewizyjne mają niezwykle istotne znaczenie dla kształtowania świadomości dzieci i młodzieży w odniesieniu do używek takich, jak: tytoń, alkohol czy narkotyki. Często młodzi stawiają między tymi trzema elementami znak równości. Rada programowa RTV jest odpowiedzialna za emitowanie programów zachęcających do konsumpcji środków uzależniających (np. ˝Rower Błażeja˝).</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Problem przeciwdziałania narkomanii i alkoholizmowi jest wielopłaszczyznowy. Wielokrotnie z trybuny sejmowej był podnoszony problem niezwykle istotnego znaczenia dobrze funkcjonującej rodziny w zapobieganiu tym dwóm plagom nękającym współczesne społeczeństwo. Tymczasem rodziny polskie nęka bezrobocie, często poczucie beznadziei i bieda. I to w szczególności winno pozostawać w polu skutecznych działań parlamentu oraz rządu. Rodzinę wspierać winna szkoła i samorząd terytorialny oraz Kościół.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Kończąc, pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na najistotniejsze elementy przeciwdziałania narkomanii.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">1. Zapobieganie przez:</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">a) wzmocnienie i wspieranie rodziny,</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">b) wychowawcze działania szkoły, w tym zajęcia pozalekcyjne,</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">c) działania uświadamiające w mediach o niebezpieczeństwie szybkiego uzależnienia się i konsekwencji tegoż uzależnienia (HIV, AIDS, śmiertelne przedawkowania itp.),</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">d) zwiększenie środków na działania profilaktyczne oraz na leczenie uzależnienia od środków narkotycznych.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">2. Leczenie i ratowanie uzależnionych (m.in. zwiększenie środków finansowych na program leczenia metadonem).</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">3. Bezwzględne przestrzeganie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zwalczanie narkobiznesu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 2., 3., 4. i 5. porządku dziennego:
 2. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej (druk nr 2365).
 3. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i o Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP (druk nr 2377).
 4. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (druk nr 2371).
 5. Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały Sejmu o zmianie Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 2370).</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Protasiewicza w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy zawartego w druku nr 2365.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pierwszych dniach roku, w którym Polska stanie się członkiem Unii Europejskiej, przystępujemy do prac nad jednym z kluczowych zagadnień ustrojowych będących konsekwencją naszego wstąpienia do Unii Europejskiej, nad miejscem i rolą polskiego parlamentu w stanowieniu prawa, które w naszym kraju będzie obowiązywać po 1 maja. O tym, że jest to zagadnienie niezwykłej wagi, świadczy zarówno wielość projektów zgłoszonych do dzisiejszej debaty, jak i bardzo szacowna lista mówców, którzy zamierzają wziąć w niej udział. Mam tym większy zaszczyt rozpocząć dzisiejszą dyskusję od przedstawienia w imieniu posłów Platformy Obywatelskiej projektu ustawy o Komisji Wspólnej do Spraw Unii Europejskiej. Proponowana przez nas ustawa ma celu włączenie Sejmu i Senatu w działalność Unii, a zwłaszcza umożliwienie im realnego wpływu na kształt unijnego prawa. Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że wejście Polski do Wspólnot Europejskich, do Unii Europejskiej, istotnie zmieni sytuację parlamentu polskiego. Do jego kompetencji należeć będzie już nie tylko transpozycja unijnych dyrektyw do krajowego porządku prawnego, parlament nasz zyska nowe, bardzo istotne uprawnienia do wpływania na unijny proces legislacyjny. Wynikają one, te uprawnienia, wprost z obowiązującego obecnie traktatu amsterdamskiego i dołączonego do niego protokołu o roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, a jest wielce prawdopodobne, że zostaną dodatkowo wzmocnione po uzgodnieniu treści traktatu konstytucyjnego. Są zapisy tegoż traktatu, które budzą kontrowersje, ale chyba nikt w Europie w trakcie twardych negocjacji, których byliśmy świadkami w zeszłym półroczu, nie kwestionował zapisów dwóch protokołów dołączonych do traktatu konstytucyjnego, które nakazują Komisji Europejskiej przekazywanie parlamentom narodowym wszelkich projektów dokumentów i aktów prawnych równocześnie z przekazywaniem ich Parlamentowi Europejskiemu oraz rządom państw członkowskich - to samo zresztą dotyczy rocznych sprawozdań Trybunału Obrachunkowego - oraz umożliwiają parlamentom narodowym powstrzymanie prac nad tymi projektami, które mogą naruszać fundamentalną przecież dla zdrowego funkcjonowania Unii zasadę pomocniczości i zasadę proporcjonalności.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PoselJacekProtasiewicz">Chciałbym w tym miejscu podkreślić, że wzmacnianie roli parlamentów narodowych to nienowa i bardzo trwała tendencja w funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Jest ona rozumiana jako jeden ze środków zapobiegania tzw. deficytowi demokratycznemu Unii, zdominowanej przez procedury współpracy międzyrządowej. W sytuacji, w której co najmniej 60% prawa obowiązującego, zwłaszcza w sferze gospodarczej, w krajach członkowskich ma źródło w instytucjach unijnych, oczywiste jest, że parlamenty tychże krajów chcą przynajmniej mieć wgląd w procedurę jego przygotowywania. W wielu krajach jednakże uprawnienia parlamentów w tym kontekście są znacznie rozszerzone i obejmują również inne obszary polityki europejskiej prowadzonej przez poszczególne rządy, uprawnienia te są poszerzone zwłaszcza o kontrolę, a co najmniej konsultacje w sprawach strategicznych, rozstrzyganych na unijnych szczytach, jak również w sprawach personalnych, związanych z rekomendowaniem osób na wysokie funkcje w organach unijnych. W tym kierunku idzie również proponowana przez nas ustawa.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PoselJacekProtasiewicz">Platforma chciałaby bowiem powołania Komisji Wspólnej do Spraw Unii Europejskiej, która będzie wyspecjalizowanym organem polskiego parlamentu uprawnionym do rozpatrywania wszelkich spraw związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PoselJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Określając zasady współpracy polskiego parlamentu i rządu w sprawach dotyczących Unii Europejskiej, postawiliśmy sobie następujące pytania: Po pierwsze, czy zadania te mają być wykonywane przez obie, czy też przez jedną Izbę parlamentu? I po drugie, jaki będzie charakter prawny stanowiska zajętego przez parlament, w praktyce przez wyłonioną przez niego komisję? Co do pierwszego zagadnienia to przyjęliśmy, iż współpraca parlamentu z rządem w sprawie działalności prawodawczej Unii jest kompetencją tak istotną i mającą tak ścisły związek z działalnością ustawodawczą, również w zakresie późniejszej implementacji prawa wspólnotowego do porządku krajowego, iż brak jest podstaw do wyeliminowania z realizacji tej funkcji jednej z izb. Prace reprezentantów władzy ustawodawczej nad przedłożeniami rządowymi dotyczącymi wspólnotowego procesu legislacyjnego nie mieszczą się w klasycznie rozumianych funkcjach parlamentu. Pozostają one na styku funkcji ustawodawczej i kontrolnej. Można nawet przyjąć, że stanowią w praktyce swego rodzaju kompensatę traconych kompetencji ustawodawczych na rzecz organów unijnych. W takiej sytuacji oczywiste stało się dla nas, iż faktycznie traconych kompetencji ustawodawczych nie można kompensować jedynie przyrostem kompetencji kontrolnych, które z mocy Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej przynależą się głównie Sejmowi. Tworząc więc zasadę współuczestnictwa parlamentu w określaniu stanowiska państwa polskiego w tworzeniu prawa Unii Europejskiej, uznaliśmy, że należy uwzględnić obie izby. Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż jedną z dwu materii, w których konstytucja przewiduje zrównanie pozycji Senatu z pozycją Sejmu, obok uchwalania ustaw o zmianie konstytucji jest właśnie uchwalanie ustaw o wyrażeniu zgody na ratyfikację umów międzynarodowych, dotyczących przekazania kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach organizacjom lub organom międzynarodowym. W przypadku przyjmowania takiej ustawy w obu izbach wymagana jest większość 2/3 członków Izby. Tak więc również twórcy konstytucji w tym zakresie nie znaleźli podstaw do osłabienia roli Senatu. Daje to szczególne podstawy do włączenia Senatu w działania będące prostą konsekwencją uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w procesie integracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PoselJacekProtasiewicz">Ze względu na powyższe rozważania powstaje konieczność określenia, czy funkcja ta powinna być wykonywana oddzielnie, czy też łącznie. Z wielu względów, w tym również praktycznych, biorąc pod uwagę ekonomikę pracy, biorąc pod uwagę fakt, że parlament będzie miał maksymalnie 6 tygodni na wypowiedzenie swojej opinii w sprawie projektu unijnego aktu prawnego, uznaliśmy, że należy stworzyć komisję wspólną, w której reprezentowane będą obie izby parlamentu. W przekonaniu Platformy Obywatelskiej właśnie komisja wspólna, odzwierciedlająca bardzo wiernie reprezentację polityczną zarówno w Sejmie, jak i w Senacie, najlepiej wypełni zadanie parlamentarnego współuczestnictwa w procesie stanowienia europejskiego prawa. W innym przypadku istnieje ryzyko, że parlament lub przynajmniej jedna jego izba zostaną sprowadzone do roli biernego obserwatora, podmiotu pozbawionego możliwości realnego uczestnictwa w procesie tworzenia prawa europejskiego, ale zobowiązanego do wcielania tego prawa do wewnętrznego porządku krajowego. Należy stwierdzić również, iż poprzez sam fakt utworzenia komisji wspólnej nie może dojść do naruszenia Konstytucji RP. Utworzenie komisji wspólnej tak jak tworzenie innych komisji parlamentarnych jest kompetencją parlamentu w żaden sposób niepodlegającą reglamentacji konstytucyjnej. Prawo takie wynika wprost z zasady autonomii parlamentarnej, stanowiącej konieczny warunek zapewnienia parlamentowi niezależnej i samodzielnej pozycji w systemie organów państwowych</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PoselJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Wspólna do Spraw Unii Europejskiej winna spełniać rolę podstawowego ciała parlamentarnego, powołanego do rozpatrywania wszelkich spraw związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, i w tym zakresie ściśle współpracować z Radą Ministrów. W szczególności w naszym projekcie do zadań komisji należy: zajmowanie stanowisk i wyrażanie opinii na temat projektów aktów prawnych Unii Europejskiej, rozpatrywanie informacji i innych dokumentów przedkładanych przez Radę Ministrów w zakresie funkcjonowania Unii i jej organów oraz opiniowanie propozycji kandydatów na stanowiska w organach unijnych. Platforma Obywatelska, uwzględniając postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, uważa, iż stanowiska zajmowane przez komisję nie mogą wiązać Rady Ministrów. Uważamy jednak, iż modelując te relacje, wprowadzając na samym wstępie zasadę wzajemnej współpracy, warto tutaj odwołać się do doświadczeń innych krajów europejskich, które praktykują integrację, praktykują funkcjonowanie w Unii Europejskiej czy w poprzedzających ją wspólnotach już od lat kilkudziesięciu. Stąd też uważamy - i proponujemy to w naszym projekcie - iż zapis, że stanowisko komisji winno stanowić podstawę ostatecznego stanowiska Rady Ministrów. Jest to zapis, który jest stosowany w innych krajach, w szczególności możemy go znaleźć w prawie i w praktyce naszego sąsiada, Republiki Federalnej Niemiec, która jest jednym z krajów założycielskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#PoselJacekProtasiewicz">Dopuszczamy jednocześnie sytuację, w której stanowisko Rady Ministrów będzie odbiegać od stanowiska komisji. Jednak wówczas prezes Rady Ministrów lub wyznaczony przez niego minister winien na najbliższym posiedzeniu komisji wyjaśnić powody tej rozbieżności.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#PoselJacekProtasiewicz">Wysoka Izbo! Zdaniem Platformy Obywatelskiej ustawa określająca zasady współpracy między Sejmem, Senatem i Radą Ministrów po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej winna precyzyjnie określać nie tylko metody obliczania liczby członków z poszczególnych klubów w tejże komisji, ale i sposób aktualizacji uwzględniający zmianę liczebności klubów w trakcie trwania kadencji. Naszym zdaniem komisja wspólna realizująca jedno z najważniejszych zadań, które stanie przed polskim parlamentem po wejściu do Unii Europejskiej, musi najpełniej i najwierniej odzwierciedlać skład polityczny obu izb. Przewidujemy również udział w pracach komisji wybranych w Polsce posłów do Parlamentu Europejskiego, aczkolwiek oczywiście z głosem doradczym.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#PoselJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym również w imieniu posłów wnioskodawców zwrócić uwagę na jeszcze jeden element zapisany w projekcie ustawy o Komisji Wspólnej do Spraw Unii Europejskiej. Bierze się to z obserwacji niedobrej praktyki, która również w naszym parlamencie ma miejsce, związanej z przejawami pewnej bylejakości, niekompetencji i upadku dobrych obyczajów. Dlatego też uznaliśmy i zapisaliśmy to w naszym projekcie, że członkiem tejże właśnie komisji może być jedynie poseł lub senator o nieposzlakowanej opinii i wysokim autorytecie moralnym. Uważamy jednocześnie, iż kandydat na członka komisji winien wyróżniać się wiedzą i doświadczeniem w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania Unii Europejskiej. Trzeba bowiem pamiętać, że komisja ta i oczywiście jej członkowie będą reprezentować polski parlament w ramach intensywnej, bardzo intensywnej współpracy z innymi parlamentami krajów członkowskich oraz z Parlamentem Europejskim w procesie oceniania aktów prawnych proponowanych przez Komisję Europejską.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#PoselJacekProtasiewicz">Platforma Obywatelska uważa również, iż szczególną rolę dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania komisji winno odgrywać jej prezydium. Proponujemy zatem, aby na jego czele stanął marszałek lub przynajmniej jeden z wicemarszałków Sejmu, a w skład wchodzili przedstawiciele wszystkich klubów parlamentarnych. Tak ukształtowane prezydium winno posiadać kompetencje do określenia, które sprawy będą rozstrzygane na forum plenarnym Izby, które na forum komisji lub też w drodze opinii rozpatrywane będą przez inne komisje sejmowe lub senackie. Dopuszczamy również taką oto możliwość, że przy jednomyślności przedstawicieli wszystkich klubów reprezentowanych w prezydium mogłoby ono podejmować decyzje wiążące w imieniu komisji w niektórych sprawach. Procedura powyższa uzasadniona jest spodziewaną bardzo dużą liczbą spraw, które wpłyną pod obrady polskiego parlamentu, w szczególności pod obrady tejże komisji.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#PoselJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jesteśmy w trakcie pierwszego czytania, czyli charakter tej debaty jest ogólny, nie czas obecnie na szczegółową analizę przedkładanego projektu; będzie to możliwe w trakcie dalszych prac nad ustawą, o co niniejszym wnoszę. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Michała Ujazdowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy zawartego w druku nr 2377.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić zgłoszony przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i o Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Projekt ustawy wyrasta z konieczności ustrojowej zbudowania nowego mechanizmu ustrojowego współpracy między rządem i Sejmem w szczególnej kwestii, jaką jest polska polityka europejska. To jest materia o charakterze nadzwyczajnym. To nie jest zwykła domena polityki zagranicznej, stąd zachodzi konieczność przemyślenia i stworzenia nowego mechanizmu współpracy między rządem i Sejmem, mechanizmu integrującego główne instytucje ustrojowe w dziedzinie polityki zagranicznej. I właśnie ten mechanizm, ta wartość, jaką jest spójność państwa, jedność działania państwa w tym zakresie, jest tutaj absolutnie wartością kluczową, szczególnie że mamy do czynienia z sytuacją, w której Unia Europejska będzie, oczywiście przy udziale polskiego rządu i osób upoważnionych przez polski rząd, wydawać akty prawne bezpośrednio kształtujące polski porządek prawny. A zatem zachodzi konieczność stworzenia mechanizmu ustrojowego dającego możliwość wpływu Sejmu na proces kształtowania europejskiego ustawodawstwa. W chwili obecnej polskie rozwiązania ustrojowe w tym zakresie są anachroniczne i nie dają polskiemu parlamentowi możliwości wpływu na tę szalenie istotną dziedzinę polityki państwowej.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Komisja Europejska została pomyślana i ukształtowana jako komisja dostosowawcza, mająca zadania i kompetencje w procesie dostosowywania polskiego prawa do reguł Unii Europejskiej, natomiast nie ma w chwili obecnej żadnych istotnych uprawnień dotyczących wszystkich kwestii związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Stąd potrzeba regulacji. Naszym zdaniem ta regulacja powinna być wielowymiarowa. Zgłaszamy projekt ustawy, którego główne linie za chwilę będę referował. Uważamy, że w bardzo szybkim czasie powinno dojść do korekty regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, po to by podjęcie tak ważnej decyzji, które nas czeka w ciągu najbliższych tygodni, jak opiniowanie kandydata na członka Komisji Europejskiej, kandydata rządu, mogło odbyć się w zgodzie z legalnymi procedurami parlamentarnymi. Ale chcemy także zasygnalizować potrzebę rozpoczęcia prac nad nowelizacją Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, dlatego że ta kwestia, jaką jest umocnienie Sejmu jako organu współdecydującego o polskiej polityce europejskiej, powinna mieć także w przyszłości podstawę konstytucyjną.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Przechodząc do projektu, Prawo i Sprawiedliwość proponuje duże uprawnienia Sejmu i jak najsilniejszą formułę działania Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu. Sejm powinien mieć możliwość dokonania rozstrzygnięcia w każdej sprawie na posiedzeniu plenarnym. Jest mechanizm, który daje możliwość - bądź na podstawie decyzji Prezydium Sejmu, bądź na podstawie decyzji samej komisji czy wniosku samej komisji - rozstrzygnięcia w każdej sprawie znajdującej się w polu materii europejskiej na plenarnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Dalej proponujemy także formułę kwartalnych, obligatoryjnych debat w sprawie Unii Europejskiej z obowiązkowym przedłożeniem informacji rządu w tej kwestii i postulujemy, aby już od tego roku rozpoczęła się, w trybie pewnego obyczaju parlamentarnego, praktyka kwartalnych debat w tej kwestii. Apelujemy do pana marszałka i do Prezydium Sejmu, aby w pierwszym kwartale roku bieżącego taką debatę zainicjować, zanim przepisy w tym względzie wejdą w życie. Dlaczego proponujemy rozwiązanie polegające na zbudowaniu silnej Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu? Wyraźnie opowiadamy się przeciwko rozwiązaniu parlamentarnemu, tzn. rozwiązaniu polegającemu na powołaniu komisji Sejmu i Senatu, z dwóch względów. Pierwszy wzgląd ma charakter konstytucyjny. Senat nie ma funkcji kontroli nad polityką rządu, taką funkcję kontrolną ma Sejm. Sejm jest tym pierwszym organem władzy ustawodawczej. To Sejm uchwala ustawy. Sejm w końcu jest także instytucją, w której urzeczywistnia się reprezentacja polityczna polskiego społeczeństwa. Ale jest też wzgląd natury faktyczno-ustrojowej, mianowicie doświadczenia parlamentarne wskazują na to, iż komisje o strukturze dwugłowej, komisje sejmowo-senackie, nie są komisjami silnymi pod względem faktycznej pozycji ustrojowej.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Trzeba zbudować w naszym przekonaniu silną komisję w tej materii, ale komisję sejmową, mającą szczególne kompetencje, szczególne procedury, o których zaraz powiem, i bardzo silne umocowanie w aparacie Kancelarii Sejmu. Mam nadzieję, że w tej kwestii także pan marszałek i Prezydium Sejmu podejmie dyskusję i rzeczywiste decyzje. Komisja dwóch instytucji parlamentarnych to ryzyko zbudowania ciała, które będzie odgrywało rolę instytucji czysto konsultacyjnej. Taka jest logika ustrojowa i tak na to wskazuje dotychczasowe doświadczenie parlamentarne po 1989 r. Mieliśmy też doświadczenia z komisjami sejmowo-senackimi, one nie były najlepsze w kontekście tego oczywistego postulatu, jaką jest silna kontrola w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Proponujemy komisję 70-osobową. Byłaby to komisja największa, powoływana zgodnie z zasadą proporcjonalności przez kluby parlamentarne i przez porozumienia kół. To gwarantuje także ten wzgląd na stabilność pracy komisji. Komisja powinna mieć stałych ekspertów. Komisja powinna mieć podkomisje pracujące w tych najważniejszych sektorach aktywności, myślę, że przede wszystkim podkomisję, która zajmuje się oceną projektów rozporządzeń, tych podstawowych aktów prawnych Unii Europejskiej, które po ich wydaniu będą bezpośrednio obowiązywać w polskim porządku prawnym.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Wreszcie nie regulujemy kwestii kierownictwa komisji w takim oto porządku związania kierownictwa komisji z Prezydium Sejmu. Mówiąc najkrócej, nie widzimy sensu ustrojowego w łączeniu szefostwa komisji z funkcją marszałka Sejmu - albo jedna funkcja, albo druga funkcja będzie funkcją fikcyjną, tzn. jeśli marszałek Sejmu chciałby być rzeczywistym szefem Komisji do Spraw Unii Europejskiej, to odbędzie się to kosztem funkcji marszałka Sejmu. Nie ma sensu stworzenia takiej sytuacji, która z tych funkcji będzie wykonywana na poziomie niskiego zaangażowania czasowego. Wicemarszałek - być może, ale Wysoka Izba może to rozstrzygnąć w trybie zupełnie dowolnym. W każdym razie nie widzimy potrzeby ustrojowej łączenia tych dwóch kluczowych funkcji, bo odbędzie się to kosztem jednej bądź drugiej.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Dalej, zadania i kompetencje komisji. Są tu szczególne obowiązki ze strony rządu co do informacji, co do przekazywania dokumentów i wreszcie są tutaj rozwiązania dotyczące kompetencji komisji. My idziemy trochę dalej, choć uwzględniamy podobne przesłanki, co koledzy z Platformy Obywatelskiej - dajemy komisji nie tylko prawo opiniowania projektów aktów prawnych, ale także prawo wydawania zaleceń. To są najsilniejsze - z uprawnień kontrolnych - uprawnienia, jakie sobie można wyobrazić. Komisja miałaby możliwość zalecania Radzie Ministrów zajmowania określonego stanowiska na forum instytucji Unii Europejskiej, w tym także prawo zalecania zajmowania określonego stanowiska w głosowaniach na forum instytucji Unii Europejskiej. To dotyczy przede wszystkim projektów aktów prawnych. Rząd w sytuacji, w której decydowałby się na zajęcie stanowiska odmiennego od tego stanowiska, które proponuje Sejm, musiałby swoją decyzję szczegółowo umotywować.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Proponujemy także inny niż w regulaminie Sejmu sposób podejmowania decyzji. Chodzi o podejmowanie decyzji większością bezwzględną głosów w warunkach obecności co najmniej połowy członków komisji. Wiemy, że inne reguły obowiązują w zwykłych regulaminowo ujętych procedurach. Także kworum jest obniżone do poziomu 1/3. Ta komisja musi działać w warunkach intensywności i takiej wysokiej mobilizacji członków, w przeciwnym razie przekształci się w ciało asystujące rządowi, a nie w ciało realnie oddziałujące na politykę państwa polskiego, stąd ten przepis o wymogu wysokiego kworum i bezwzględnej większości głosów w tej sprawie. Przewidujemy także odmienną procedurę postępowania w sprawie ustaw wykonujących dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">I tytułem wyjątkowej dygresji: jesteśmy zdecydowanie przeciwni temu pomysłowi, który umieszczony jest w jednym z projektów dzisiaj przedstawianych, w projekcie, który za chwilę będzie przedstawiany, a który tworzy mechanizm uznawania projektu ustawy zwykłej za niedopuszczalny ze względu na perspektywę zarzutu antyeuropejskości. No, ten przepis, jeśli znajdzie się w regulaminie Sejmu, będzie jednym z czynników osłabiających prace polskiego Sejmu w tej materii, w której jest i pozostanie władny, tzn. w materii uchwalania ustaw zwykłych.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Dalej, na zwrócenie szczególnej uwagi zasługują szczególne procedury opiniowania kandydatów na najważniejsze stanowiska w Unii Europejskiej. Za najważniejsze stanowiska w Unii Europejskiej uznajemy stanowisko komisarza, członka Komisji Europejskiej, członka Trybunału Sprawiedliwości i członka Trybunału Obrachunkowego. Uważamy, że w tej sprawie komisja powinna podejmować decyzje większością kwalifikowaną 2/3 głosów, co wymusza praktykę traktowania tych decyzji jako decyzji państwowych, a nie rządowych, jako decyzji, które powinny wymuszać procedurę uzgodnieniową między rządem a opozycją, teraz i w przyszłości. To są ludzie, którym powierzymy zadanie pełnienia bardzo ważnych funkcji - funkcji wymagających umiejętności łączenia poruszania się w instytucjach Unii z polskim punktem widzenia, z prezentacją polskiego punktu widzenia. To są stanowiska, które powinny cieszyć się wysoką aprobatą parlamentarną i szerokim zaufaniem opinii publicznej, dlatego też ten tryb szczególny, tryb kwalifikowanej większości głosów formułujemy w naszym projekcie w nadziei, że obecny rząd nie potraktuje tych decyzji jako decyzji ściśle personalno-rządowych podejmowanych pod kątem realizacji własnego interesu politycznego, bo w rzeczy samej chodzi o sprawę szczególnej wagi.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">I wreszcie na koniec, upominamy się o to, by niezwłocznie podjąć prace nad projektem krótkiej nowelizacji regulaminu Sejmu w tej dziedzinie, którą zgłosiliśmy z końcem października, jeszcze zanim obecnie omawiane projekty trafiły do laski marszałkowskiej - chodzi o projekt nowelizacji regulaminu Sejmu, który wyposaża Komisję Europejską, w obecnym stanie działającą, w minimalne kompetencje odnoszące się do członkostwa Polski w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Wiemy o tym, że w ciągu paru tygodni powinniśmy podjąć decyzję o rekomendacji kandydata Rzeczypospolitej na członka Komisji Europejskiej. Ta rekomendacja powinna być podjęta w warunkach obowiązywania legalnego trybu opiniowania tej kandydatury przez Sejm. W chwili obecnej nie istnieją możliwości prawne podjęcia takiej opinii. Chcemy, żeby taka opinia była sformułowana na gruncie regulaminu Sejmu, stąd apel do marszałka Sejmu i do przewodniczącego Komisji Europejskiej o to, by szybciej niż prace nad projektami ustaw podjąć prace nad krótką zmianą regulaminu, tak aby w ciągu kilku tygodni obowiązywało prawo parlamentarne nakładające na rząd obowiązek przedstawienia Komisji Europejskiej Sejmu kandydata na komisarza europejskiego, a parlamentowi przyznające pełne prawo wydania opinii w tej kwestii. Powtarzam raz jeszcze - to jest materia o charakterze państwowym i mam nadzieję, że Sojusz Lewicy Demokratycznej nie potraktuje tej kwestii jako kwestii ściśle partyjnej.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#PoselKazimierzMichalUjazdowski">Tyle tytułem zreferowania naszego projektu, projektu Prawa i Sprawiedliwości. Raz jeszcze chcę przypomnieć, że wyrasta on z potrzeby, z konieczności zbudowania nowego mechanizmu ustrojowego, mechanizmu, który integruje rząd i parlament, rząd i Sejm w dziedzinie polskiej polityki europejskiej, który powinien dać siłę Rzeczypospolitej w pierwszym okresie działania w Unii Europejskiej i który także spełnia tę zasadę fundamentalną dla polskiego porządku ustrojowego, jaką jest zasada suwerenności narodu. Ta zasada wymaga aktywności Sejmu w dziedzinie polityki europejskiej, szczególnie w kwestii wpływu na stanowienie przez Unię Europejską prawa. Ten wpływ to jest wyraz zasady suwerenności, ale także prawa do obywatelskiej kontroli nad procesem stanowienia prawa, które będzie przez instytucje Unii Europejskiej wydawane, z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o zabranie głosu marszałka Sejmu pana Marka Borowskiego w celu przedstawienia uzasadnień projektu ustawy zawartego w druku nr 2371 oraz projektu uchwały zawartego w druku nr 2370.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po raz pierwszy w tej kadencji, a jak sięgam pamięcią, po raz pierwszy od wielu lat marszałek Sejmu jest przedstawicielem wnioskodawców projektu ustawy oraz projektu uchwały o zmianie regulaminu Sejmu. Fakt ten wynika oczywiście z charakteru przedstawianych projektów. Oba są powiązane ze sobą i oba dotyczą sprawy dla Sejmu zasadniczej, a mianowicie roli Sejmu i jego organów po 1 maja 2004 r., czyli po uzyskaniu przez Polskę formalnego członkostwa w Unii Europejskiej. Rola ta zmieni się w sposób istotny, gdyż znaczna część ustaw powstawać będzie w Komisji Europejskiej, a następnie będzie uchwalana przez ministrów z 25 krajów członkowskich oraz przez Parlament Europejski. Rolą Sejmu będzie opiniowanie dla rządu projektów tych ustaw, a następnie przygotowanie zaleceń w formie opinii dla ministra akceptującego w imieniu naszego kraju gotową ustawę w Radzie Ministrów Unii Europejskiej. Sejm będzie także na wniosek rządu uchwalał ustawy włączające prawo europejskie do prawodawstwa polskiego. I wreszcie Sejm będzie opiniował polskich kandydatów rekomendowanych przez Radę Ministrów na ważniejsze stanowiska w instytucjach unijnych. Mówię o tym w zupełnym skrócie, ponieważ moi przedmówcy tę kwestię dość szeroko omówili. Są to więc zadania niezwykle istotne, a ich realizacja wymaga ustawowego uregulowania zasad współpracy rządu z Sejmem, jak również zmian w regulaminie Sejmu. Przygotowanie propozycji w tym zakresie było obowiązkiem Prezydium Sejmu, które upoważniło marszałka Sejmu do przedstawienia ich Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Na propozycje te składa się projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej oraz projekt nowelizujący regulamin Sejmu. Wśród wnioskodawców obu projektów znaleźli się prawie wszyscy członkowie Konwentu Seniorów, co dowodnie świadczy o ponadpartyjnym charakterze przedstawionych propozycji oraz o szerokiej akceptacji ich generalnych założeń. Tezy tej nie zmienia fakt zgłoszenia do laski marszałkowskiej dwóch jeszcze projektów poselskich, które przed chwilą przedstawili panowie posłowie Protasiewicz i Ujazdowski. Oba te projekty w większości swych postanowień są zbieżne z projektami Prezydium Sejmu, w niektórych punktach wręcz identyczne, choć zawierają także rozwiązania specyficzne - niektóre cenne, a inne dyskusyjne, do czego jeszcze wrócę przy okazji jednej tylko kwestii.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Wysoki Sejmie! Wiele zostało już powiedziane o potrzebie nowych uregulowań i, jak powiedziałem, tego tematu nie będę rozwijał, scharakteryzuję jednak oczywiście treść projektu ustawy i projektu uchwały regulaminowej zaakceptowanych przez Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Projekt ustawy o współpracy rządu z Sejmem w rozdziale 1 nakłada na rząd obowiązek współpracy z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Polski w Unii. Rada Ministrów będzie m.in. zobowiązana przedkładać Sejmowi, na jego żądanie lub okresowo, informację o wszelkich sprawach związanych z członkostwem. W tym punkcie - bo były takie pytania - wyraża się kontrolna funkcja Sejmu, który na mocy tej ustawy akurat w kwestiach obecności Polski w Unii Europejskiej musi wiedzieć maksymalnie wiele, musi praktycznie wiedzieć wszystko.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">W rozdziale 2 precyzyjnie określono tryb i termin przekazywania Sejmowi przez Radę Ministrów projektów aktów prawnych Unii Europejskiej, a także tryb zasięgania opinii przed głosowaniem w Radzie Unii Europejskiej. Te sprawy są - czy będą, ściślej rzecz biorąc - niezwykle istotne, a przy tym skomplikowane, dlatego że tryb uchwalania ustaw w Unii Europejskiej, zwłaszcza w pierwszej fazie, jest ograniczony czasem. Otóż jest tu przewidziane 6 tygodni na wyrażenie opinii, a zatem rząd, który przedstawia taki projekt i który musi przygotować własne stanowisko, Sejm, który musi się z tym zapoznać i przedstawić własną opinię, i następnie znowu rząd, który musi wykorzystać tę opinię i przekazać swoje stanowisko do Komisji Europejskiej, mają na to wszystko czas ograniczony. Oczywiście ustawa przewiduje w tym względzie określone zobowiązania rządu wobec Sejmu, a Sejm będzie musiał organizować tak swoją pracę, aby zdążyć na czas.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Ten projekt nie zawiera jeszcze tych rozwiązań, które zostały przewidziane w protokole dodatkowym do traktatu konstytucyjnego - wiele o tym było mowy w czasie, kiedy ten traktat był dyskutowany. Tam zwiększa się jeszcze rolę parlamentów narodowych, stwierdzając, iż dokumenty, a zwłaszcza projekty ustaw europejskich przygotowywane przez Komisję Europejską byłyby bezpośrednio przekazywane do parlamentów narodowych, a więc do Sejmu i, co ważne, do Senatu. Te parlamenty bezpośrednio przekazywałyby swoje opinie do Komisji Europejskiej, niezależnie od przekazania opinii rządowi. Ale te przepisy nie weszły jeszcze w życie, bo nie wszedł w życie traktat konstytucyjny. To zapewne jeszcze potrwa, a my od 1 maja musimy mieć już instrumentarium do działania. W związku z tym system przepływu dokumentów, który jest przewidziany w tym projekcie ustawy, opiera się na dotychczasowych zasadach, a więc rząd jest informowany o projekcie, rząd przekazuje projekt do Sejmu i Sejm sporządza opinię.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">W rozdziale 3 określono terminy wnoszenia przez rząd do Sejmu projektów ustaw przenoszących prawo europejskie na grunt Polski. A więc tu mamy kolejną funkcję, funkcję, której jeszcze nie spełnialiśmy w naszym Sejmie. Do tej pory przyjmowaliśmy ustawy, które dostosowywały polskie prawo do prawa europejskiego, po 1 maja, kiedy zakończy się ten proces dostosowywania polskiego prawa do prawa europejskiego, będziemy przyjmowali ustawy, które będą wykonaniem ustaw europejskich. I są oczywiście inne akty prawne, takie, które obowiązują bezpośrednio w naszym systemie. Rozporządzenia unijne, takie po ich wydaniu, opublikowaniu w języku polskim także, wchodzą automatycznie do porządku prawnego polskiego i nie wymagają pracy parlamentu. Jednak obecne dyrektywy, które mają być w przyszłości nazwane ustawami europejskimi, muszą być przeniesione na grunt prawa danego kraju i to będzie oczywiście zadaniem Sejmu, Senatu, prezydenta. Wszystko tak, jak do tej pory, ale będą obowiązywały też pewne terminy i pewien szczególny tryb oraz nadzór nad ich kształtem. Rozdział 3 określa terminy wnoszenia przez rząd do Sejmu tych ustaw przenoszących prawo europejskie na grunt polski.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Rozdział 4 dotyczy opiniowania kandydatów rekomendowanych przez rząd do pełnienia istotnych funkcji w strukturach Unii Europejskiej. Chcę powiedzieć, że liczba osób, które są rekomendowane przez rządy - nie tylko nasz, ale i inne - jest znaczna. W tej chwili nie jestem w stanie wymienić dokładnie tej liczby, ale jest to prawdopodobnie między 100 a 200 osób. Jest oczywiście pytanie: Czy wszystkie te osoby, czy wszystkie te stanowiska powinny podlegać opiniowaniu? Będzie to należało do decyzji Wysokiej Izby i w komisjach na pewno trzeba się będzie nad tym zastanowić. Propozycje do tej pory zgłoszone wskazują na konieczność objęcia tym opiniowaniem kilku czy kilkunastu najważniejszych stanowisk, ale rzecz jest oczywiście do ustalenia. Tyle, jeśli chodzi o ustawę. Ustawa dotyczy współpracy rządu z parlamentem, a inną kwestią jest regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-84.9" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Zmiany w regulaminie Sejmu są konieczne i powinny być przeprowadzone równolegle z uchwaleniem ustawy, albowiem - chcę przypomnieć - konstytucja formułuje to bardzo wyraźnie i mówi o tym, iż powoływanie organów wewnętrznych Sejmu, odpowiednio, Senatu, jak również tryb ich pracy, a także sposób wypełniania obowiązków przez organy władzy publicznej wobec władzy ustawodawczej określa regulamin. Poza tym zresztą jest to rozwiązanie bardzo pragmatyczne. Zmiana regulaminu należy do tej Izby, która tym regulaminem się posługuje. Zmiana ustawy należy nie tylko do tej Izby, ale i do następnej Izby, a w ostateczności także i do prezydenta. Stąd też w swoich propozycjach Prezydium Sejmu starało się rozgraniczyć wyraźnie to, co musi być materią ustawową, i to, co powinno być materią regulaminową.</u>
          <u xml:id="u-84.10" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Projekt zmian w regulaminie Sejmu oczywiście uszczegóławia postanowienia ustawy. Przede wszystkim w miejsce dotychczasowej Komisji Europejskiej tworzy Komisję do Spraw Unii Europejskiej, której przydaje wszelkie uprawnienia opiniodawcze w materii europejskiej oraz, rzecz jasna, określa tryb jej pracy.</u>
          <u xml:id="u-84.11" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Kolejne propozycje zmian w regulaminie Sejmu dotyczą postępowania z projektami ustaw przenoszącymi prawo europejskie na grunt prawa polskiego. O tym już mówiłem. Tu zwraca uwagę postanowienie, że poprawki do projektu takiej ustawy nie mogą być wnoszone przez pojedynczych posłów. My już mamy takie rozwiązanie w naszym regulaminie, a dotyczy to kodeksów; pojedynczy posłowie nie mogą wnosić do nich poprawek. Tu też jest propozycja, aby składała je grupa co najmniej 10 posłów w trakcie prac komisji, jako wnioski mniejszości, a w drugim czytaniu - 15 posłów. Spowoduje to większą czytelność i przejrzystość procesu legislacyjnego i pozwoli uniknąć przypadkowych decyzji, które mogą narazić Polskę na sankcje ze strony władz Unii Europejskiej, gdyby akt prawny nie spełniał wymogów.</u>
          <u xml:id="u-84.12" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Bardzo istotny przepis zawiera nowy rozdział 13a regulaminu Sejmu, ustalający precyzyjnie sposób powoływania i określania składu Komisji do spraw Unii Europejskiej. W komisji zasiadaliby przedstawiciele wszystkich klubów poselskich oraz porozumień liczących co najmniej 15 posłów nienależących do żadnego klubu. Zważywszy, że komisja będzie uprawniona do wypowiadania się w imieniu całego Sejmu - moi przedmówcy mówili już o tym, że tak jest w każdym kraju Unii Europejskiej - a cały Sejm nie jest w stanie wypowiadać się na temat każdego projektu ustawy, każdego projektu decyzji rządowej, powołuje do tego celu właśnie te specjalne ciała. Skład takiej komisji będzie musiał więc zawsze odpowiadać politycznej strukturze ugrupowań zasiadających w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-84.13" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Obecnie w zasadzie regułę tę stosujemy z dużą swobodą. Komisje stałe, które mamy, tylko na początku odzwierciedlają ten układ polityczny, a potem następują w nich różne zmiany i już wewnętrzna struktura odbiega od układu politycznego, zwłaszcza jeśli zachodzą zmiany w układzie politycznym w Sejmie, a tak w ciągu 2 lat się w naszym Sejmie działo. W tym przypadku, zdaniem Prezydium Sejmu, tak być nie może. Tu trzeba bardzo precyzyjnie, w sposób ciągły dbać o to, żeby ta komisja odzwierciedlała skład polityczny Sejmu. Nie będę opisywał szczegółów, jak to zrobić. W projekcie regulaminu Sejmu jest to opisane. Jednocześnie są tam przepisy, które uchronią nas przed pewnymi patami, przed blokowaniem zmian, co czasami się w naszym Sejmie zdarzało, ale w tym przypadku zdarzać się nie może. W posiedzeniach komisji będą mogli brać udział ci, których Prezydium Sejmu, przewodniczący zaproszą, ale przede wszystkim polscy posłowie do Parlamentu Europejskiego, bez prawa głosowania oczywiście, ale z prawem zabierania głosu.</u>
          <u xml:id="u-84.14" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiłem główne założenia i postanowienia prezydialnych projektów ustawy i noweli regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-84.15" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Przepisy te wydają się jasne i logiczne, co nie znaczy, że w trakcie prac w komisjach nie zostaną znalezione szczegółowe rozwiązania lepsze od zaproponowanych. W niektórych przypadkach zresztą moi przedmówcy przedstawili rozwiązania konkurencyjne.</u>
          <u xml:id="u-84.16" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Chciałbym powitać z zadowoleniem omówione przed chwilą dwie inicjatywy poselskie. Podkreślając ich zbieżność w wielu punktach z przedstawionymi przeze mnie projektami, wspomniałem także o pewnych różnicach i kontrowersjach.</u>
          <u xml:id="u-84.17" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Komisje będą musiały przede wszystkim rozstrzygnąć jedną kwestię natury zasadniczej, a mianowicie to, czy nowa Komisja do spraw Unii Europejskiej może być tzw. komisją wspólną, składającą się z posłów i senatorów. Taką właśnie propozycję zawiera projekt ustawy o komisji wspólnej rekomendowany przez pana posła Protasiewicza.</u>
          <u xml:id="u-84.18" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Rzeczywiście w kilku, a ściślej chyba w trzech krajach Unii Europejskiej, na przykład w Hiszpanii, takie wspólne komisje istnieją. Mają tam one jednak albo umocowanie, albo co najmniej przyzwolenie konstytucyjne. Chcę powiedzieć, że w Hiszpanii jako główny podmiot władzy ustawodawczej występują kortezy, które składają się z dwóch Izb. Całe kortezy mają funkcję kontrolną, zgodnie z konstytucją. W związku z tym ta funkcja kontrolna przechodzi na obie Izby.</u>
          <u xml:id="u-84.19" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">W Polsce sytuacja jest inna. Konstytucja dopuszcza w art. 110 tworzenie komisji stałych i nadzwyczajnych odrębnie przez Sejm i Senat. Oczywiście nie ma przeszkód, aby komisje sejmowe i senackie lub nawet całe Izby spotykały się na wspólnych posiedzeniach celem wysłuchania informacji na jakiś istotny temat, do tego jednak nie trzeba żadnych szczególnych przepisów. Problem pojawia się wtedy, gdy takiemu zgromadzeniu poselsko-senatorskiemu chce się przypisać określone funkcje, na przykład: wydawanie opinii, wzywanie ministrów, kontrolowanie działalności rządu. Taka komisja wspólna Sejmu i Senatu, która faktycznie posiadałaby kompetencje własne, niezależne od kompetencji Sejmu i Senatu jako osobnych Izb parlamentu, powinna posiadać umocowanie konstytucyjne. Jej istnienie zmienia bowiem strukturę instytucjonalną organów władzy publicznej unormowaną w konstytucji oraz dokonuje przesunięć w układzie kompetencyjnym między podmiotami władzy wykonawczej a ustawodawczej. Komisja wspólna do spraw europejskich, która nie byłaby typową komisją sejmową lub senacką, o których mówi art. 110 ust. 3 konstytucji, czyli nie byłaby organem wewnętrznym Sejmu lub Senatu, musiałaby być uznana za samodzielny organ władzy publicznej tworzony spośród posłów i senatorów. Warto zauważyć, że kiedy ustrojodawca chciał nadać posłom i senatorom działającym wspólnie określone uprawnienia, to w tym celu stworzył instytucję Zgromadzenia Narodowego i umieścił ją, wraz z uprawnieniami, w konstytucji (art. 114 i na przykład art. 145). Nawet komisja śledcza, jako organ, którego kompetencje wykraczają poza zakres typowej komisji sejmowej, posiada podstawę prawną w konstytucji. To jest pierwszy argument poddający w wątpliwość możliwość utworzenia wspólnej, posiadającej określone uprawnienia, sejmowo-senackiej komisji do spraw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-84.20" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Jest także drugi argument, niemniej istotny. Wspomniane wydawanie opinii w sprawach związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej, rozliczanie rządu z wykonania zaleceń zawartych w tych opiniach, wzywanie ministrów celem złożenia wyjaśnień to nic innego, jak sprawowanie funkcji kontrolnej nad działalnością Rady Ministrów w określonym zakresie. Tymczasem w tej kwestii konstytucja jest jednoznaczna - wspominał o tym także pan poseł Ujazdowski - kontrolę nad działalnością Rady Ministrów, zgodnie z art. 95 ust. 2 w powiązaniu z art. 124, sprawuje wyłącznie Sejm. Te zastrzeżenia i wątpliwości nie oznaczają oczywiście, że Senat zostałby wyłączony ze spraw związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Chcę to jasno podkreślić. Senat przecież, tak jak dotychczas, będzie brał udział w uchwalaniu ustaw przenoszących prawo europejskie na grunt prawodawstwa polskiego. Dlatego też projekt uchwały, który przed chwilą przedstawiłem w imieniu Prezydium Sejmu, przewiduje, że również Senat powinien otrzymywać od Rady Ministrów dokumenty Unii Europejskiej oraz mieć prawo do informacji o stanowiskach zajmowanych przez Radę Ministrów w trakcie procedury stanowienia prawa w Unii Europejskiej. Powiedziałbym, że projekt, który przedstawiam, jest po środku: pomiędzy projektem zarekomendowanym przez pana posła Protasiewicza, który optował za komisją wspólną, a projektem zarekomendowanym przez pana posła Ujazdowskiego, który do roli Senatu w ogóle się nie odnosił w swoim tekście. Ten projekt odnosi się do Senatu. Słowo ˝Senat˝ tam się pojawia, ale pojawia się w określonym kontekście. Zawarte w tym projekcie uprawnienia Senatu nie wykraczają jednak poza ogólne uprawnienie do posiadania wiedzy o sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Tam, gdzie przepisy wymagają zasięgnięcia opinii, skonsultowania lub wyrażenia stanowiska, jedynym, właściwym podmiotem do współpracy z Radą Ministrów pozostaje Sejm. Chcę jednak powiedzieć, że nie ma przeszkód, aby obie komisje ds. Unii Europejskiej - sejmowa i senacka - odbywały wspólne posiedzenia tak często, jak to tylko możliwe i potrzebne, w celu uzyskania informacji od przedstawicieli rządu. Tutaj rzeczywiście można te procedury uprościć i zamiast przekazywać tę samą informację w dwóch miejscach, można oczywiście przekazać ją w jednym miejscu jednocześnie. Zasady i tryb organizowania takich posiedzeń można by - zgłaszam to jako pewną propozycję - ująć w specjalnym porozumieniu zawartym między marszałkami Sejmu i Senatu czy między prezydiami obu izb.</u>
          <u xml:id="u-84.21" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Wysoka Izbo! Jestem przekonany o tym, że komisje, do których skierowane zostaną omawiane dziś projekty, starannie rozpatrzą wszystkie proponowane rozwiązania i wybiorą te z nich, które pozostawać będą w zgodzie z obowiązującym prawem, ale jednocześnie będą najlepiej służyć interesom Polski w Unii Europejskiej i roli parlamentu jako wyraziciela i reprezentanta polskiego społeczeństwa. Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej nasz kraj czekają ogromne zmiany i konieczność przystosowań obejmujących nie tylko władzę wykonawczą i sądowniczą, ale - o czym właśnie dzisiaj dyskutujemy - w znaczącym stopniu także ustawodawczą. Polski parlament zajmuje w tych przemianach istotne miejsce.</u>
          <u xml:id="u-84.22" who="#MarszalekSejmuMarekBorowski">Wierzę, że mimo różnic politycznych dzielących poszczególne partie podołamy nowym obowiązkom. Oczekują od nas tego nasi wyborcy i wszyscy obywatele Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeniu w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Robert Smoleń, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselRobertSmolen">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rok 2004 będzie rokiem wejścia Polski do Unii. Jest charakterystyczne, że na pierwszym posiedzeniu Sejmu w roku 2004, pierwszego dnia tego posiedzenia w 2. punkcie porządku obrad rozpoczynamy ważną dyskusję związaną z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Takich debat będzie w tym roku więcej, będziemy mieli wiele okazji, aby o tym dyskutować, i będziemy podejmować wiele ważnych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselRobertSmolen">Myślę więc, że możemy spokojnie powiedzieć, że w historii rok 2004 zostanie zapisany jako rok wejścia Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#GlosZSali">(Opanuj się, pan.)</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PoselGabrielJanowski">(Za dalekie sformułowanie.)</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PoselRobertSmolen">Temat, którym dzisiaj się zajmujemy, jest ważny; jest ważny, mimo że...</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku, proszę reagować na prowokację i bezczelność.)</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#PoselRobertSmolen">...mimo że dla obywateli, dla ich zrozumienia Unii Europejskiej może być nieco odległy. Jest ważny, dlatego że wkraczamy, rozpatrując pakiet trzech projektów ustaw i jednego projektu uchwały, w nowy obszar przygotowywania Polski do Unii Europejskiej. Otóż ta dyskusja nie dotyczy przygotowania się Polski do roli członka Unii Europejskiej, nie dotyczy tego, w jaki sposób przygotować się najlepiej po to, by korzystać z Unii Europejskiej. Ta dyskusja dotyczy tego, jak mamy przygotować się, abyśmy mogli dobrze brać udział w stanowieniu prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#PoselRobertSmolen">W trakcie prezentacji tych projektów wskazywano, że z dniem 1 maja nastąpi przeniesienie części kompetencji prawodawczych Sejmu i Senatu na instytucje europejskie, zwłaszcza na Radę Unii Europejskiej. Prawo Unii Europejskiej będzie prawem powszechnie obowiązującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rola parlamentu zostanie ograniczona, jeśli chodzi o kompetencje legislacyjne, w tym zakresie, w jakim przedmiot regulacji będzie objęty prawem Unii Europejskiej. Polska oczywiście będzie wpływać na te regulacje, i to w znaczącym stopniu, poprzez swoich przedstawicieli w Radzie Unii Europejskiej; zarówno przypisane Polsce instrumenty, jak też praktyka, z którą już mieliśmy do czynienia, wskazują, że będzie to rola znacząca. Polska będzie ważnym podmiotem, który będzie wpływał na kształt tych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#PoselRobertSmolen">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za maksymalnie mocną pozycją parlamentu w tym właśnie procesie stanowienia unijnego prawa, oczywiście w ramach istniejącego porządku konstytucyjnego. Zgodnie z konstytucją podstawowy ciężar i odpowiedzialność za politykę zagraniczną i za decyzje, jeśli chodzi o stanowienie czy podejmowanie decyzji przez Radę Unii Europejskiej, spoczywa na rządzie, premierze i ministrze spraw zagranicznych. Uważamy jednak, że mocne angażowanie się parlamentu w ten proces jest ważne, bo dzięki temu uzyskamy szerszą legitymizację tego, co polscy przedstawiciele w Radzie Unii Europejskiej będą formułować, uzyskamy większe pole kompromisu. Mamy nadzieję, że to będzie oznaczało również nowe, większe, lepsze możliwości powiększania konsensu, a także będzie sprzyjało upowszechnianiu wiedzy o nowych rozwiązaniach wśród obywateli. Liczymy na to, że dzięki szczegółowym i szybko podejmowanym dyskusjom nad nowymi propozycjami, przy mocnym zaangażowaniu parlamentu, obywatele szybciej dowiedzą się o tych nowych rozwiązaniach.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#PoselRobertSmolen">Nie bez znaczenia jest też to, że wczesne włączenie parlamentu do procesu przygotowywania tych decyzji będzie miało znaczenie w ewentualnym transponowaniu regulacji, które będą wymagały przeniesienia na grunt prawa polskiego. Bardzo ważne jest też to, na co chcę zwrócić uwagę, bo do tego jesteśmy mocno przywiązani: ta ważna rola parlamentu w przygotowywaniu polskiego stanowiska będzie sprzyjać zmniejszaniu deficytu demokracji w Unii Europejskiej. To jest problem, z którym boryka się cała Unia Europejska, i liczymy, że Polska z dniem przystąpienia do Unii Europejskiej będzie mogła aktywnie wpływać na to, by ten deficyt demokracji był mniejszy, by wybrani w wyborach posłowie mogli aktywnie uczestniczyć w formułowaniu nowych rozwiązań prawnych Unii Europejskiej. To jest zresztą zbieżne z protokołem do traktatu z Amsterdamu i oczywiście ta tendencja będzie pogłębiona i poszerzona w momencie przyjęcia traktatu konstytucyjnego, który przewiduje jeszcze większą rolę parlamentów krajowych. Chcę potwierdzić stanowisko Sojuszu Lewicy Demokratycznej, zgodnie z którym traktat konstytucyjny jest ważnym dokumentem; wyrażamy w związku z tym konsekwentnie nadzieję, że zostaną znalezione rozwiązania kompromisowe, które umożliwią wejście tego traktatu w życie, włącznie m.in. z postanowieniami dotyczącymi zwiększania znaczenia parlamentów krajowych.</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#PoselRobertSmolen">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera to rozwiązanie, które jest wspólne dla czterech projektów, nad którymi dzisiaj debatujemy, a które polega na utworzeniu specjalnej komisji ds. Unii Europejskiej, komisji, która będzie opiniowała projekty rozwiązań prawnych Unii, prawa unijnego, komisji, która będzie opiniowała projekty stanowisk Rady Ministrów oraz kandydatury na stanowiska w instytucjach europejskich. Popieramy również pewną nową sytuację, polegającą na przeniesieniu ciężaru decyzyjnego z Sejmu na jedną z komisji, na szczególną komisję. Komisja ta będzie formułowała opinie samodzielnie i w związku z tym musi być skonstruowana szczególnie precyzyjnie, tak aby była zawsze reprezentatywna, abyśmy - jak wiadomo z praktyki, w trakcie kadencji Sejmu następują przegrupowania w jego składzie - cały czas mieli sytuację, w której ta komisja będzie w pełni odpowiadała reprezentatywności całej Izby. Komisja ta będzie pracowała w innym trybie, szybszym, z pewnością będzie spotykała się częściej, znacznie częściej, a tempo jej prac będzie większe od tempa prac innych komisji. O ile więc mówimy, że Europa o dwóch prędkościach jest dla nas niedopuszczalna, o tyle mówimy, że parlament o dwóch prędkościach będzie musiał stać się faktem. Umożliwi to szybką debatę nad każdym z projektów, który będzie trafiał do zaopiniowania. W przypadkach, które będą wymagały ograniczenia jawności, czyli w tych dotyczących propozycji stanowisk negocjacyjnych, również ta komisja stworzy taką możliwość.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#PoselRobertSmolen">Jednocześnie Komisja Europejska w jej obecnym kształcie i z jej obecnymi kompetencjami będzie wygaszana aż do całkowitego zakończenia prac dostosowawczych, a następnie proces transponowania tych rozwiązań prawnych, które będą wymagały przeniesienia do polskiego systemu prawnego, będzie prowadzony przez komisje branżowe, normalne stałe komisje branżowe.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#PoselRobertSmolen">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej uważa, że najlepszą podstawą do prowadzenia dalszych prac jest projekt uchwały przedstawiony przez Prezydium Sejmu oraz poselski projekt przedstawiony przed chwilą przez pana marszałka Marka Borowskiego. Z dwoma pozostałymi projektami, powiem szczerze, mamy pewien kłopot. Jeżeli chodzi o projekt Platformy Obywatelskiej, to pojawia się tu bardzo poważny zarzut czy poważna wątpliwość co do jego zgodności z konstytucją w dwóch ważnych kwestiach. Po pierwsze, w kwestii możliwości tworzenia wspólnych ciał przez Sejm i Senat. To było już w trakcie dzisiejszej debaty naświetlane. My podzielamy opinię co do niezgodności tego rozwiązania z konstytucją. Gdyby przyjąć to rozwiązanie, oznaczałoby to stworzenie nowego ciała z własnymi kompetencjami, a to bez wątpienia nie było intencją ustrojodawcy zapisaną w konstytucji. Rozwiązanie to budzi również wątpliwości z punktu widzenia nadania de facto Senatowi pewnych funkcji kontrolnych, które są w obecnym systemie konstytucyjnym zastrzeżone dla Sejmu. Jest to zatem poważny mankament. Z drugiej strony widzimy też niedoskonałość projektu Prawa i Sprawiedliwości, jeżeli chodzi o całkowite odsunięcie Senatu od informacji dotyczących tego, co będzie się działo w Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o przygotowywanie nowych rozwiązań prawnych. Obydwa te projekty mają dodatkową wadę, która również budzi pewne wątpliwości konstytucyjne, mianowicie mieszają materię ustrojową i regulaminową. Naszym zdaniem jest to błąd prawny, powoduje sprzeczność z art. 112 konstytucji, ale dodatkowo jest to rozwiązanie niepraktyczne, wiążące się choćby z tym, że w przypadku jakiejkolwiek nowelizacji trzeba by poddać te nowe rozwiązania całej procedurze legislacyjnej, na końcu której byłby i Senat, i podpis prezydenta, czyli organów państwa, które nie są zaangażowane w te rozwiązania dotyczące opiniowania propozycji.</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#PoselRobertSmolen">Jak mówię, mamy z tymi dwoma projektami pewien kłopot. Doceniając chęć autorów Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości, aby włączyć się w ten proces stanowienia prawa, które ureguluje stosunki między Radą Ministrów a Sejmem i Senatem w sprawie tworzenia nowych rozwiązań w ramach prawa europejskiego, chcę jednak wyrazić rozczarowanie, że akurat te dwa ugrupowania: Platforma Obywatelska oraz Prawo i Sprawiedliwość, od których oczekiwalibyśmy przygotowywania pomysłów dojrzałych i przemyślanych, przedkładają rozwiązania dalekie od doskonałości, a nawet - jak powiedziałem - naszym zdaniem obarczone poważnymi mankamentami prawnymi. Mimo to, panie marszałku, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiada się za skierowaniem wszystkich czterech projektów do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pozostały czas dla Sojuszu Lewicy Demokratycznej wykorzysta pan poseł Marek Widuch. Uprzedzam, że pozostały 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#GlosZSali">(To i tak za dużo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselMarekWiduch">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczące projektu uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu, a więc druku nr 2370.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PoselMarekWiduch">Wprowadzenie nowych przepisów dotyczących funkcjonowania Sejmu wymusza przede wszystkim przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Z chwilą przystąpienia bowiem prawo unijne będzie prawem powszechnie obowiązującym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Sejm będzie miał, jak tu już mówiono, ograniczone kompetencje legislacyjne, jeśli przedmiot regulacji będzie objęty prawem Unii Europejskiej. Polska będzie zobowiązana do bieżącej, terminowej i właściwej implementacji dyrektyw unijnych. Z tego wynika potrzeba dokonania odpowiednich zmian w obecnie obowiązującym Regulaminie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PoselMarekWiduch">Przedmiotowy projekt zakłada zlikwidowanie tzw. trybu dostosowawczego. Zgodnie z tym prace nad ustawami, których celem będzie realizacja zobowiązań wynikających z prawa Unii Europejskiej, będą odbywać się na bieżąco we właściwych przedmiotowo komisjach, czyli tzw. komisjach branżowych. Projekt uchwały zakłada zlikwidowanie dotychczasowej Komisji Europejskiej i utworzenie na jej miejsce Komisji do Spraw Unii Europejskiej, której głównym zadaniem będzie wyrażanie opinii w sprawach dotyczących udziału Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej. Komisja do Spraw Unii Europejskiej - według projektu - będzie zajmować stanowiska, wyrażać opinie na temat projektów aktów prawnych Unii Europejskiej, projektów umów międzynarodowych, których stroną mają być Unia Europejska, Wspólnoty Europejskie lub ich państwa członkowskie, oraz rocznych planów legislacyjnych Unii Europejskiej. W myśl projektu komisja do spraw europejskich będzie opiniować także propozycje kandydatur na stanowiska w organach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PoselMarekWiduch">Komisja do Spraw Unii Europejskiej ma liczyć do 46 posłów, tj. 10% ustawowej liczby posłów, i jej skład będzie odzwierciedlał proporcjonalnie reprezentacje w Sejmie klubów poselskich oraz porozumień liczących co najmniej 15 posłów. W tym celu oczywiście wprowadzana jest specjalna procedura obliczania liczby miejsc dla poszczególnych klubów i porozumień poselskich. Projekt uchwały zakłada, że w pracach komisji będą mogli uczestniczyć i zabierać głos w dyskusji także posłowie do Parlamentu Europejskiego wybrani w Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt uchwały przewiduje także, że do czasu powołania nowej Komisji do Spraw Unii Europejskiej jej zadania będzie wykonywać dotychczasowa Komisja Europejska.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PoselMarekWiduch">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Kończąc, chciałbym stwierdzić, iż klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, popierając przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały, wnosi o przejście do drugiego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Janusz Lewandowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselJanuszLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeden z moich przedmówców, mianowicie poseł Smoleń, dokonał trudnej sztuki odwrócenia ról opozycji i koalicji rządzącej. Otóż, zechciał łaskawie skrytykować projekty przedstawione w celu rozwiązania tego problemu, nowego problemu pozycji Komisji Europejskiej przez opozycję, szukając wyższości w tym, że nie przedstawia żadnego własnego projektu. Otóż, brak własnej propozycji nie stanowi o wyższości i przewadze,</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PoselJanuszLewandowski"> zwłaszcza jeżeli przemawia się w imieniu koalicji rządzącej.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PoselJanuszLewandowski">Dzisiaj stawiamy sobie problem nie tylko pozycji Komisji Europejskiej, to jest nie tylko problem, który można by nazwać: nowy mechanizm współpracy pomiędzy parlamentem a rządem w warunkach członkostwa. To jest tylko wycinek niezwykle poważnych kwestii ustrojowych, jakie kryje polskie członkostwo w Unii Europejskiej, kwestii, których nie da się rozwiązać na poziomie poprawek regulaminowych lub quasi-regulaminowych.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#PoselJanuszLewandowski">Wydaje nam się, że spośród kilku propozycji, które dzisiaj rozpatrujemy - każda z nich zasługuje na wnikliwe rozpatrzenie - propozycja zgłoszona przez Platformę Obywatelską najbardziej otwiera nas na głębię problemu, to znaczy najbardziej mobilizuje do tego, aby widzieć problemy ustrojowe, jakie wiążą się z polskim członkostwem w Unii Europejskiej. Wydaje nam się nawet, że jesteśmy w takiej fazie debaty publicznej w Polsce, w której powinno zostać uchylone przyjmowane kiedyś założenie, aby nie komplikować problemu, odnosząc się do kwestii konstytucyjnych. Nie jest naszym zamiarem ruszanie konstytucji przy okazji tej ustawy, ale jesteśmy w takiej fazie debaty publicznej w Polsce, że poprzednie założenie dotyczące niekomplikowania spraw negocjacyjnych, akcesyjnych poprzez nieruszanie polskiej konstytucji z 1997 r. powinno zostać uchylone.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#PoselJanuszLewandowski">Problemy takiej wagi mamy do rozwiązania jako uczestnik tego przedsięwzięcia europejskiego, albowiem sednem problemu nie jest tylko pozycja Komisji Europejskiej. Sedno problemu ma już swoją nazwę w słownictwie Unii Europejskiej, nazywa się deficytem demokratycznym, mianowicie jest to obywatel, mieszkaniec tych 15 krajów, w przyszłości 25 krajów, który jest nieco zagubiony w świecie instytucji coraz bardziej skomplikowanych, coraz mniej dla niego przejrzystych, rozwijających się w swoim tempie, przy czym to tempo rozwoju instytucjonalnego Unii Europejskiej nadają tego typu organy Unii Europejskiej, które mają słaby mandat demokratyczny, ponieważ większość spraw dzieje się na forum międzyrządowym.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#PoselJanuszLewandowski">Odpowiedzią niezwykle trudną, jeśli chodzi o problem: obywatel a instytucje Unii Europejskiej i uczestnictwo organów narodowych w tym procesie, może być tylko parlamentaryzm. Nie ma innej odpowiedzi niż instytucje przedstawicielskie. Mogą one być ponadnarodowe, jak Parlament Europejski, mogą być mieszane, mogą być narodowe. Każda z nich może uczestniczyć w tym przedsięwzięciu, które się nazywa pokonywaniem...</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Ale prawdziwym.)</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#PoselJanuszLewandowski">Mam nadzieję, że uczestniczy pan w prawdziwym parlamencie polskim w tej chwili, panie pośle Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Właśnie powoli przestaję.)</u>
          <u xml:id="u-90.11" who="#PoselJanuszLewandowski">Otóż nie wynaleziono nic ciekawego w zakresie formuł pośrednich pomiędzy szczeblem ponadnarodowym a szczeblem narodowym. Zgłaszano propozycje dosyć mgliste, które chyba tylko bardziej komplikowały ten system architektury instytucji europejskich w stosunku do tego, co mamy dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-90.12" who="#PoselJanuszLewandowski">Jeśli chodzi o szczebel ponadnarodowy, czyli Parlament Europejski, to oczywiście on przestał być ozdobnikiem. Ma on obecnie inny mandat, jest współdecydentem, jest współtworzącym prawo, ale też za dużo wykrzesać z tego jednego organu w tym zakresie nie można, więc pozostaje szczebel narodowy. Nic pośredniego, ciekawego w tej materii się nie urodziło. Wyzwanie tu jest większe niż tylko sprostanie owym prawom i obowiązkom, które kryje protokół dodatkowy, będący integralną częścią traktatu amsterdamskiego z 1997 r., który nakłada nie tylko prawo, ale i obowiązek konsultowania z parlamentami narodowymi projektów przyszłych aktów prawnych Unii Europejskiej. Oczywiście to będzie przesunięte o krok dalej w kierunku kwestii owej wagi konsultacji w traktacie konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-90.13" who="#PoselJanuszLewandowski">Są rozmaite wzory zagraniczne wskazujące, jak się z tym uporać. Jest piętnaście wzorów zagranicznych, tylko że nasze wyzwanie jest nieco większe, ponieważ jesteśmy w kraju, który niedawno odzyskał suwerenność, jest bardziej przez to wyczulony na przenoszenie kwestii ustawodawczych na szczebel ponadnarodowy. Ma po prostu własne uczulenia w tej materii, gdzie nawarstwiają się problemy integracji, jednocześnie transformacji, tak że wyzwanie w Polsce czy w paru krajach Europy Środkowowschodniej, od niedawna suwerennych, jest dużo większe w tej materii niż w starych krajach członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-90.14" who="#PoselJanuszLewandowski">Rozpatrujemy dzisiaj kilka odpowiedzi dotyczących tego, jak rozwiązać ten problem w przyszłości. Sądzę, że inicjatywa Platformy Obywatelskiej miała walor uruchomienia w ogóle debaty na temat rozwiązań tego problemu. To, co jest wspólne dla tych rozmaitych prób odpowiedzi, to świadomość luki prawnej, tego, że mamy system prawny, który nie odpowiada na to wyzwanie, że potrzebna jest przynajmniej ustawa i poprawki regulaminowe.</u>
          <u xml:id="u-90.15" who="#PoselJanuszLewandowski">Jest jasność i wspólny pogląd co do tego, że to wszystko nie zadziała, jeżeli nie będzie odpowiedniej dawki szybkiej informacji, na razie ze szczebla rządowego i w świetle nowego traktatu konstytucyjnego, o czym mówił marszałek Borowski, jeżeli nie będzie połączenia bezpośredniego Komisji Europejskiej czy organów Unii Europejskiej z naszym parlamentem narodowym. Tak więc co do informacji jest pełna zgoda, że jest ona przesłanką w ogóle wykonywania tych funkcji przez parlament narodowy, jakkolwiek byłoby to zorganizowane.</u>
          <u xml:id="u-90.16" who="#PoselJanuszLewandowski">Co do niektórych funkcji zgoda, że to nie może być tylko opiniowanie aktów prawnych. To jest opiniowanie dokumentów strategicznych, to jest opiniowanie kadrowe, choć tutaj się różnimy co do tego, kogo opiniować i w jakim charakterze. Jest pełna zgoda co do tego, że powinien to być skład reprezentatywny, odzwierciedlający paletę upodobań politycznych w parlamencie narodowym. I tu zaczynają się różnice.</u>
          <u xml:id="u-90.17" who="#PoselJanuszLewandowski">Przemawiając w imieniu Platformy Obywatelskiej, chcę powiedzieć, że bardzo nam zależy - i to widać w naszym projekcie - aby zasadniczo wzmocnić rolę parlamentu narodowego w relacjach z rządem, a poprzez samą konstrukcję komisji jej rangę, rodzaj przywództwa, moc stanowionych uchwał, aby udźwignęła problem, jaki się przed nami rysuje. Jest to komisja wspólna. Tu idziemy tropem Hiszpanii, Irlandii, Belgii, czyli parlamentów dwuizbowych, które powołały komisje wspólne.</u>
          <u xml:id="u-90.18" who="#PoselJanuszLewandowski">Jeśli chodzi o kompetencje, poruszamy się pomiędzy skrajnościami i pomiędzy pewnym niedościgłym mandatem Folketingu duńskiego, który wiąże rząd, a bardziej luźnymi formułami czystych konsultacji po stronie parlamentów narodowych, np. Grecji. My jesteśmy w pełni świadomi pytań konstytucyjnych, jakie przy okazji się wyłaniają, o których mówił między innymi marszałek Borowski czy poseł Smoleń, poseł Ujazdowski, mianowicie co do podziału pracy pomiędzy ciałem ustawodawczym a wykonawczym, co do tego, na ile wplatanie Senatu w proces kontroli rządu też mieści się w układach konstytucyjnych, na ile komisja w swoich funkcjach kontrolnych czy funkcjach opiniotwórczych może wyręczać cały parlament.</u>
          <u xml:id="u-90.19" who="#PoselJanuszLewandowski">To są poważne kwestie, poważne pytania, my dość świadomie poprzez nasz projekt je stawiamy. Chcemy po prostu sprowokować, nie chcemy udawać, że ten problem jest rozwiązywalny na poziomie quasi-regulaminowych poprawek czy ustaw, które w gruncie rzeczy są dobudówką do zmian regulaminowych sejmowych. To jest rzeczywiście zaledwie wycinek poważnej kwestii ustrojowej, jaka wyłania się wraz z członkostwem Polski w Unii Europejskiej, bo oprócz problemu opiniowania, czyli traktatu amsterdamskiego, jest problem przenoszenia prawa, które w procesie dostosowawczym było przenoszone zbyt mechanicznie poprzez tłumaczenie dyrektyw. To nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-90.20" who="#PoselJanuszLewandowski">System prawny musi być jakoś zwarty, koherentny. To jest pewnie problem, którego rozwiązanie nas czeka, ordynacji wyborczej, to jest problem upodmiotowienia regionów, co też nasz czeka jako kolejny problem ustrojowy w przyszłości, słowem, my swoim projektem chcemy zainicjować poważny wymiar tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-90.21" who="#PoselJanuszLewandowski">Projekt Platoformy Obywatelskiej należy rozumieć jako przyczynek do namysłu, jak powinien wyglądać polski model rozwiązania problemu deficytu demokratycznego. Ale jest to krok w nieznane, pomimo istnienia iluś tam wzorów zagranicznych. Ten krok w nieznane musi być stawiany wspólnie. Musi to być poszukiwanie międzypartyjne, bo nie ma tu jakichś ukrytych interesów partyjnych w modelowaniu tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-90.22" who="#PoselJanuszLewandowski">Powinna to być wspólna próba znalezienia optymalnego, naszego rozwiązania w tej materii. Dlatego w imieniu Platformy Obywatelskiej deklaruję, że wszystkie zgłoszone dzisiaj propozycje zasługują na wnikliwe rozpatrzenie i będziemy zwolennikami dalszego procedowania nad nimi w komisjach sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-90.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Smoleń chce dokonać sprostowania, a pan poseł Widuch sygnalizował potrzebę zgłoszenia formalnej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselRobertSmolen">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PoselRobertSmolen">Chciałbym sprostować, jako że błędnie została zrozumiana moja wypowiedź. Nie formułowałem uwag krytycznych do projektu Platformy Obywatelskiej, lecz wskazywałem na bardzo istotne mankamenty prawne, niezgodność z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PoselRobertSmolen">Co do drugiej części sformułowania pana posła Lewandowskiego chciałbym powiedzieć, że pod treścią zawartą w druku nr 2371 są podpisani następujący posłowie SLD: Elżbieta Bolek, Marek Borowski, Jan Byra, Sebastian Florek, Ryszard Hayn, Barbara Hyla-Makowska, Ewa Maria Janik, Arkadiusz Kasznia, Bożena Kizińska, Jan Knapik, Adam Markiewicz, Wacław Martyniuk, Aldona Michalak, Tadeusz Myler, Józef Nowicki, Andrzej Otręba, Stanisław Piosik, Kazimierz Sas i Marek Widach. Trudno zatem powiedzieć, że nie przygotowaliśmy żadnego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Formalna uwaga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselMarekWiduch">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym wycofać wniosek o przejście do drugiego czytania w sprawie projektu uchwały w sprawie zmian regulaminu Sejmu (druk nr 2370). Chciałbym wnosić o skierowanie tego projektu uchwały do dalszej pracy w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Elżbieta Kruk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselElzbietaKruk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! U podstaw inicjatywy legislacyjnej trzech debatowanych dziś projektów ustaw przedłożonych przez kluby parlamentarne Prawa i Sprawiedliwości i Platformy Obywatelskiej oraz przez pana marszałka Marka Borowskiego leży bliskie członkostwo Polski w Unii Europejskiej, w szczególności zaś związane z nim nowe wyzwania ustrojowe. Celem projektów jest określenie zasad współpracy Rady Ministrów z parlamentem w sprawach związanych z członkostwem we Wspólnocie oraz zdefiniowanie na nowo w szczególności wykonywania funkcji prawodawczej przez Sejm i roli sejmowej Komisji Europejskiej po 1 maja tego roku.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PoselElzbietaKruk">Wstępując do Wspólnoty, godzimy się bowiem na przeniesienie części kompetencji państwa na Unię Europejską. W najwyższym stopniu dotyczy to prawodawstwa właśnie. Nasz parlament narodowy w pewnym zakresie nie będzie stanowił prawa lub będzie je stanowił w rygorach określonych na poziomie unijnym. W tej sytuacji sprawą dla nas fundamentalną jest podjęcie działań dla wzmocnienia roli parlamentu oraz zabezpieczenia jego działania we Wspólnocie, a co za tym idzie, wzmocnienie pozycji sejmowej Komisji Europejskiej. Dziś głównym zadaniem Komisji Europejskiej jest dostosowanie polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej. Na uchwalanie i poprawianie ustaw dostosowawczych parlament poświęca znaczną część swego czasu. W tym roku Sejm uchwalił ponad 50 takich ustaw, w poprzednim 64. Mimo to mamy do czynienia z krytyką Unii za opóźnienia w tym zakresie, z krytyką ekspertów polskich niskiej jakości wielu uregulowań, w tym brak rzeczywistego dostosowania nowych przepisów do systemu krajowego wynikający z przenoszenia przepisów unijnych w sposób mechaniczny, a skutkujący rozdźwiękiem pomiędzy różnymi przepisami, co zakłóca spójność całego systemu prawa. Stawia to przed nami dodatkowe komplikacje problemu. Kiedy będziemy w Unii, czasu na dostosowanie prawa krajowego do nowych aktów prawnych będzie znacznie mniej. Każde państwo ma przeciętnie pół roku na transponowanie do swojego prawa dyrektywy czy decyzji ramowej. Wszystko będzie się musiało odbywać w rytmie wyznaczonym przez pracę instytucji europejskich. W zakresie prawa krajowego Polska będzie więc zobowiązana do bieżącej, terminowej i właściwej implementacji dyrektyw. Dodatkowo, co bardzo istotne, parlament musi mieć wpływ na kształt projektowanych w Unii Europejskiej aktów prawnych poprzez opiniowanie tych aktów oraz współudział w określaniu stanowiska rządu w procesie legislacyjnym. Nie może też być odsunięty od współudziału w procesie decyzyjnym obejmującym istotne kwestie polityczne i personalne. W większości krajów unijnych tę ogromną i jakże istotną pracę wykonują parlamentarne komisje europejskie. We Francji, w Niemczech czy w Finlandii pozycję komisji europejskiej krajowej zapisano w konstytucjach, w większości pozostałych krajów członkowskich prace takich komisji regulują ustawy. Ich kompetencje są bardzo różne, w niektórych krajach niemal równorzędne z uprawnieniami całej izby.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PoselElzbietaKruk">W Polsce w dzisiejszym stanie prawnym status i zadania komisji opisane są tylko w regulaminie Sejmu, formuła działania natomiast, związana przede wszystkim z procesem dostosowawczym, w sposób oczywisty stanie się anachroniczna, natomiast poza obszarem wpływu Sejmu znajdują się najistotniejsze kwestie związane z członkostwem, jak np. wspomniane opiniowanie projektów aktów prawnych wydawanych przez instytucje unijne. Stoimy więc przed jednym z najważniejszych problemów ustrojowych i konstytucyjnych. Musimy sobie odpowiedzieć na pytanie o procedury demokratyczne, które zapewnią polskim obywatelom, opinii publicznej wpływ na kształt aktów prawnych wydawanych poza polskim parlamentem. Jedną z odpowiedzi będzie umocnienie pozycji polskiego parlamentu, a w szczególności sejmowej Komisji Europejskiej oraz stworzenie sprawnego mechanizmu współdziałania Sejmu z rządem dla właściwej realizacji zakreślonych zadań, aby każda z władz mogła właściwie wypełniać swoją rolę.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PoselElzbietaKruk">Najpełniej tym nowym wyzwaniom ustrojowym odpowiada projekt złożony przez Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości. Tu odniosę się do zarzutu posła, przedstawiciela klubu SLD, co do pominięcia przez ten projekt unormowań dotyczących Senatu. Pan poseł nie zauważył jednakże, że projekt ten reguluje status komisji sejmowej, w sposób oczywisty więc nie zawiera regulacji dotyczących Senatu, nie odbiera on jednocześnie uprawnień przez Senat posiadanych zgodnie z obecnie obowiązującym prawem.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#PoselElzbietaKruk">Za podstawową przesłankę współpracy między Radą Ministrów i Sejmem w sprawach związanych z członkostwem przyjmuje projekt Prawa i Sprawiedliwości konstytucyjne uprawnienia Sejmu w dziedzinie kontroli nad działalnością Rady Ministrów wyrażone w konstytucji oraz znaczenie materii związanej z członkostwem w Unii Europejskiej. Za podstawę wprowadzenia szczególnego mechanizmu współpracy rządu z Sejmem i kompetencji Sejmu uznaje fundamentalną wartość konstytucyjną, jaką jest zasada suwerenności narodu. Projekt Prawa i Sprawiedliwości zakłada więc wyposażenie Sejmu w silne uprawnienia kontrolne wobec Rady Ministrów, zmienia dotychczasową formułę sejmowej Komisji Europejskiej przez nadanie jej szerokich kompetencji w zakresie współtworzenia kształtu polskiej polityki w Unii Europejskiej, szerszych od przewidzianych w projektach przedstawionych przez pana marszałka czy też klub Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#PoselElzbietaKruk">Komisja ds. Unii Europejskiej Sejmu RP będzie miała przede wszystkim prawo wydawać zalecenia w odniesieniu do stanowisk rządu, które powinny być uwzględnione przez Radę Ministrów. Zalecenie takie może dotyczyć na przykład zajęcia określonego stanowiska w głosowaniu nad przyjęciem aktu prawnego, aby nie blokować pracy rządu. Daje ona możliwość rządowi przyjęcia odmiennego stanowiska, ale wówczas ma on obowiązek szczegółowego wyjaśnienia przyczyn nieuwzględnienia opinii i zaleceń. To najmocniejszy z proponowanych mechanizmów kontrolnych i jednocześnie jedno z podstawowych rozwiązań odróżniających ten projekt od pozostałych.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#PoselElzbietaKruk">Ustawa przewiduje specjalne tryby opiniowania kandydatów na stanowiska w instytucjach unijnych, których katalog jest najszerszy z zaprezentowanych i obejmuje: komisarza Unii Europejskiej, członka Trybunału Obrachunkowego, sędziów Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji, dyrektora w Europejskim Banku Inwestycyjnym, dyrektorów generalnych i zastępców dyrektorów generalnych w Komisji Europejskiej. Procedura ta wytwarza pozytywny dla polityki w Unii Europejskiej mechanizm szerokiego konsensusu i buduje zaufanie do rekomendowanych przez Radę Ministrów kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#PoselElzbietaKruk">Drugi projekt ustawy, a także związany z nim projekt ustawy o zmianie regulaminu Sejmu, przedłożony przez pana marszałka Borowskiego, zgodnie z uzasadnieniem do zaproponowanych aktów prawnych przedstawia nową koncepcję udziału Sejmu, w tym powołania sejmowej Komisji ds. Unii Europejskiej o poszerzonych kompetencjach, nową koncepcję udziału Sejmu w procesie podejmowania decyzji dotyczących Polski w Unii Europejskiej. Oparto ją na słusznych przesłankach i argumentach, takich jak: realizacja funkcji ustawodawczej przez uczestnictwo w procesie tworzenia aktów prawa Unii Europejskiej, współodpowiedzialność za podejmowane w ramach Unii decyzje, większa mobilizacja przedstawicieli rządu i szersza legitymizacja podejmowanych decyzji, zmniejszenie tzw. deficytu demokracji w Unii Europejskiej przez większy udział parlamentu krajowego w tworzeniu prawa Unii Europejskiej. Jednak przedstawione projekty założonych celów nie realizują. Projekt ustawy implementuje do prawa krajowego zapisy dokumentów konstytuujących Unię Europejską, w tym w szczególności traktatu amsterdamskiego i dołączonego do niego Protokołu w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, stwarzając system informowania parlamentu o zamierzeniach legislacyjnych organów Unii.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#PoselElzbietaKruk">Natomiast zaproponowane rozwiązania nie gwarantują Sejmowi możliwości realnego oddziaływania na tworzenie prawa wspólnotowego, nie mówiąc o współodpowiedzialności za podejmowane decyzje polityczne, kształt polskiego stanowiska negocjacyjnego czy polityki personalnej. Po pierwsze, uregulowania dotyczące sejmowej komisji pozostawiono w regulaminie Sejmu, a nie w ustawie, co nie prowadzi do zamierzonego umocnienia jej pozycji. Słabość w tym zakresie szczególnie będzie dotkliwa w kwestii realizacji przez komisję funkcji kontrolnej Sejmu. Wiemy przecież, że i dziś Komisji Europejskiej niejednokrotnie trudno jest doprosić się u niektórych ministrów o nic więcej, jak przedstawienie informacji. Płonna to więc może być nadzieja, że rząd weźmie pod uwagę opinię komisji, tym bardziej, to po drugie, że w kwestii mandatu działań podejmowanych przez rząd przyjęto zasadę niewiążącego stanowiska parlamentu, i to bez względu na charakter rozpatrywanej decyzji czy materii prawnej. Uważamy, że istnieje konieczność uregulowania kwestii roli i zakresu zadań nowej komisji w drodze ustawy. W innym razie wyznaczymy Sejmowi i komisji rolę organów konsultacyjnych, a demokrację będziemy mieli taką, jak w Unii Europejskiej, gdzie większość typowo parlamentarnej pracy wykonuje Komisja Europejska, której nikt demokratycznie nie wybierał.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#PoselElzbietaKruk">W kwestiach personalnych skończy się to natomiast tak, jak w sprawie kandydatury pani minister Hbner na polskiego komisarza Unii Europejskiej, której propozycję zgłosił premier Miller w rozmowie z szefem Komisji Europejskiej Romano Prodi. Głównym konsultantem polskiego rządu w takich sprawach stała się więc Komisja Europejska, a nie Sejm polski. Z tym nie można się zgodzić. Skutek? Jak wieść niesie, pan Prodi domaga się od Polski komisarza kobiety. Jeśli to prawda, byłaby to skandaliczna ingerencja w suwerenne uprawnienia państwa</u>
          <u xml:id="u-96.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.11" who="#PoselElzbietaKruk">, podobnie jak przy nominacji naszych przedstawicieli do Konwentu Europejskiego, kiedy to nie Sejm wybrał swoich przedstawicieli. Decyzja została podjęta w wąskim, i to mocno utajnionym, gronie. A może właśnie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-96.12" who="#PoselElzbietaKruk">Co do rozwiązań szczegółowych, to nie znajdujemy uzasadnienia dla propozycji udziału Sejmu w wyznaczaniu polskich przedstawicieli w instytucjach unijnych ograniczonego tylko do członków Komisji Europejskiej i Trybunału Obrachunkowego. A dlaczego nie sędziów Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz sądu I instancji, których orzeczenia i wyroki mają niebagatelny wpływ na kształt prawa europejskiego? Dlaczego nie dyrektora w Europejskim Banku Inwestycyjnym czy dyrektorów generalnych i ich zastępców w Komisji Europejskiej, których decyzje będą miały istotne znaczenie dla żywotnych interesów Polski?</u>
          <u xml:id="u-96.13" who="#PoselElzbietaKruk">Jeszcze słowo o propozycji rozszerzenia i tak kontrowersyjnego zapisu art. 34 ust. 8 regulaminu Sejmu, który wprowadza możliwość zaopiniowania projektu jako ustawy niedopuszczalnej, bowiem sprzecznej z prawem, w tym z prawem Unii Europejskiej. Rodzi się tu wątpliwość, czy nie poszerza się furtki do topienia niewygodnych ustaw. Wykorzystano już ten artykuł w ten sposób. W Sejmie nieraz decyduje większość arytmetyczna, oczywiście rządowa, a nie racja. Czy więc regulamin Sejmu to wystarczająca podstawa do takiego uprawnienia? Choć więc cel legislacyjny przedłożeń słuszny, wielu z zaproponowanych rozwiązań nie możemy poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-96.14" who="#PoselElzbietaKruk">I ostatni z omawianych, projekt klubu Platformy Obywatelskiej. Niesie on ze sobą wiele interesujących propozycji, jednak co do szczegółowych rozwiązań, podobne uwagi, które przedstawiłam do poprzedniego projektu, należałoby powtórzyć do zapisów dotyczących kwestii mandatu działań podejmowanych przez rząd, gdzie też brak stanowiska choćby względnie wiążącego przedstawicieli rządu czy choćby tylko w ważnych sprawach, oraz katalogu polskich kandydatów na członków instytucji europejskich, którzy podlegają opiniowaniu Komisji Europejskiej, zakreślonego zbyt wąsko. Podstawowy jednak zarzut dotyczy pomysłu stworzenia Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej, złożonej z reprezentantów obu izb parlamentu: Sejmu i Senatu. Zarzutów na temat wątpliwości konstytucyjnych nie będę powtarzała. Zgodnie z uzasadnieniem do ustawy, wnioskodawcy uznali, że ponieważ zasada współuczestnictwa parlamentu w określaniu polskiego stanowiska w zakresie stanowienia prawa Unii obejmuje obie izby, należy uznać, że funkcja ta winna być wykonywana łącznie ze względów praktycznych. O jakie to względy praktyczne chodzi, w uzasadnieniu nie ujawniono, i trudno je sobie wyinterpretować, wiadomo tylko, że wzorowano się m.in. na rozwiązaniach hiszpańskich. My natomiast możemy i powinniśmy poruszać się w polskim porządku prawnym. Należy więc tu podkreślić, że konstytucja Rzeczypospolitej przyznaje funkcję kontrolną wyłącznie Sejmowi, a nie Sejmowi i Senatowi. Jeśli tak, to stworzenie komisji wspólnej będzie miało skutek odwrotny od tego, który zdawałoby się wszyscy tu chcemy osiągnąć. Osłabi pozycję komisji w stosunku do dzisiejszego statusu Komisji Europejskiej. Realizowana bowiem przez komisję funkcja kontrolna Sejmu będzie fikcją wobec braku prerogatyw wynikających z konstytucyjnego umocowania. Wbrew wyrażonym w uzasadnieniu intencjom wnioskodawców parlament poprzez ten zapis zostanie sprowadzony właśnie do roli biernego obserwatora.</u>
          <u xml:id="u-96.15" who="#PoselElzbietaKruk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości opowiada się za skierowaniem projektów do komisji, z nadzieją, że jej praca doprowadzi do przyjęcia przez Wysoką Izbę projektów w kształcie gwarantującym realizację celów założonych przez wszystkich wnioskodawców, choć w znacznym zakresie tylko w deklaracjach. Sejm winien też rozważyć problem nowelizacji konstytucji dla dalszego wzmocnienia pozycji Sejmu oraz sejmowej Komisji Europejskiej, aby w ten sposób rzeczywiście zmierzać do ograniczenia deficytu demokracji, o którym tak wiele tu mówiono. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsza debata nad trzema projektami ustaw o komisji wspólnej, także o współpracy Rady Ministrów z Sejmem oraz nad projektem uchwały Sejmu w sprawie zmiany regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej wprowadza nas w nową sytuację w zakresie tworzenia i stosowania prawa, w jakiej znajdzie się polski Sejm i Senat, a także rząd, z chwilą wstąpienia do Unii Europejskiej, a więc z dniem 1 maja 2004 r. Dotychczas na odcinku legislacji mieliśmy do czynienia z zagadnieniem dostosowywania polskiego prawa do Unii Europejskiej. Po dniu 1 maja 2004 r. wkroczymy w nowy, znacznie bardziej skomplikowany proces współudziału w tworzeniu prawa Unii Europejskiej, tworzenia polskiego prawa zgodnego z normami prawa europejskiego, ale równocześnie zgodnego z polską konstytucją, stosowania prawa unijnego w Polsce jako powszechnie obowiązującego. Jest rzeczą prawie pewną, że w pierwszym okresie realizacji wymienionych przed chwilą zadań dojdzie do wielu kwestii i interpretacji dotyczących chociażby zgodności tworzonych przepisów z przepisami Unii Europejskiej, a także z polską konstytucją. To zagadnienie, na razie na gruncie teoretycznym, było w tej Izbie rozważane wielokrotnie, również w dniu dzisiejszym. Teraz przyjdzie nam zetknąć się z rzeczywistością. Oby ona była tylko dla nas łaskawa.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PoselJozefZych">W uzasadnieniu do zmiany regulaminu Sejmu, a dotyczącego art. 10 ust. 8 i 10, stwierdza się m.in.: że projekty sprzeczne z prawem Unii Europejskiej powinny być traktowane tak samo, jak obecnie traktuje się projekty sprzeczne z prawem, czyli z konstytucją i umowami międzynarodowymi. Nadchodzi zatem czas równoczesnego badania wewnętrznych projektów ustaw z polską konstytucją oraz prawem Unii Europejskiej oraz, o czym już wspomniałem, badania zgodności projektów unijnych z polską konstytucją. To jest zagadnienie niezwykle skomplikowane, chociaż często próbuje się go upraszczać. Zbyt uproszczone byłoby twierdzenie zatem, że w każdym przypadku, nawet o kluczowym znaczeniu, uregulowanym w polskiej konstytucji, w grę wchodzić będą automatycznie przepisy unijne. Jeżeli takie zagadnienie się pojawi, będzie to problem niezwykle ważny dla polskich i unijnych prawników, i to problem nie byle jaki.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PoselJozefZych">Wykonanie tak ważnych zadań w procesie legislacyjnym stawia przed polskim Sejmem, Senatem, rządem oraz wszystkimi organami, które będą stosować prawo, kluczowy problem, a mianowicie problem ścisłego współdziałania zgodnie z kompetencjami.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PoselJozefZych">Proszę pozwolić, że w tym miejscu nawiążę do projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Sama nazwa projektów z punktu widzenia elegancji wyrażania się jest słuszna, ale w odniesieniu do konstytucji jest nieco myląca. Omawiano to już w różnych aspektach. Jeżeli porównamy zapisy art. 95 ust. 2 i art. 157 ust. 1 konstytucji z art. 4, 5, 6, 7 i innymi projektu ustawy, rozpoczynającymi się od słów ˝Rada Ministrów przekazuje Sejmowi˝, to dojdziemy do wniosku, że w gruncie rzeczy chodzi tu o zadania Rady Ministrów i jej obowiązki wobec Sejmu w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Gdyby w świetle konstytucyjnych uprawnień Sejmu oraz obowiązków rządu wobec Izby Niższej współpraca Rady Ministrów z Sejmem była regulowana dopiero w projektowanym art. 2 ustawy - rzecz jasna w omawianym obszarze - byłoby zupełnie źle. Rozumiemy jednak, że wobec rozchwianej w Polsce interpretacji przepisów określających prawa i obowiązki organów państwowych jest to raczej przypomnienie niż nowa regulacja stosunków prawnych pomiędzy najwyższym organem ustawodawczym, czyli Sejmem, a wykonawczym, czyli rządem. I w tym duchu wypowiadali się moi przedmówcy.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie, proszę pozwolić, że przejdę do poszczególnych projektów. Rozpocznę od uchwały Sejmu dotyczącej zmiany regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#PoselJozefZych">Proponowane zmiany w opinii klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego są logiczne. Są to propozycje dotyczące składu Komisji do Spraw Unii Europejskiej, jak również jej zadań; jest to czytelne i jak się wydaje, optymalne.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#PoselJozefZych">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego warto zwrócić uwagę na tę część uzasadnienia projektu uchwały, w której stwierdza się m.in., że za przedstawioną koncepcją udziału Sejmu w procesie podejmowania decyzji dotyczących uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej przemawiają m.in. następujące argumenty: współodpowiedzialność za podejmowane w ramach Rady Unii Europejskiej decyzje, większa mobilizacja przedstawicieli rządu, szersza legitymizacja podejmowanych decyzji, gdyż organ pochodzący z bezpośrednich wyborów ma wpływ na kształtowanie polskiego stanowiska negocjacyjnego, i wreszcie zwiększenie roli Sejmu w realizacji polityki zagranicznej Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#PoselJozefZych">Dobrze się stało, że marszałek Sejmu pan Borowski dostrzega potrzebę zwiększenia roli Sejmu w realizacji polityki zagranicznej Rzeczypospolitej. Z tym, jak wiemy, na przestrzeni ostatnich trzech kadencji Sejmu było różnie. Był okres, kiedy Warszawa i Bruksela ściśle ze sobą współpracowały, organizowane tu były najważniejsze imprezy z udziałem przedstawicieli parlamentów Unii Europejskiej i państw środkowowschodnich, odbywały się pierwsze wizyty w Warszawie i nasz Sejm miał wpływ m.in. na to, że do Polski był zaproszony ówczesny szef parlamentu Ukrainy Moroz, Szarecki z Białorusi, a także dyplomaci z Litwy. Był to również czas, kiedy w dwusetną rocznicę Kongresu Stanów Zjednoczonych polski marszałek po raz pierwszy składał wizytę w USA. A zatem współpraca z parlamentami innych państw na odcinku polityki zagranicznej jest istotna i nigdy nie było problematycznych kwestii, gdy była dobra wola prezydenta i ministra spraw zagranicznych. Niestety, z przykrością trzeba stwierdzić, że w poprzedniej kadencji Sejmu te relacje zostały zupełnie zatracone, ze szkodą dla Polski. To trzeba nadrobić, bo obecnie, wchodząc do Unii Europejskiej, musimy ściśle współpracować m.in. z Parlamentem Europejskim.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#PoselJozefZych">Poselski projekt ustawy o Komisji Wspólnej do Spraw Unii Europejskiej, chociaż zbliżony do projektu uchwały Prezydium Sejmu, zawiera propozycje odbiegające w sposób istotny od tamtego tekstu. Podobnie jest w przypadku projektu zgłoszonego przez Platformę Obywatelską. Jego analiza nasuwa wiele wątpliwości, o których była tu mowa.</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#PoselJozefZych">Pan poseł Lewandowski mówił o tym, że Platforma Obywatelska, zgłaszając ten projekt, zamierzała wywołać debatę wokół trudnych zagadnień, a one są trudne, trzeba to przyznać. Należy powiedzieć, że na gruncie obowiązującego prawa można było - i dziś można - postawić pewne tezy i zaproponować rozwiązania. Nie jest tak, że dopiero w tej chwili rozpoczynamy dyskusję nad określeniami konstytucyjnymi czy nad tym, jaka jest rola Sejmu i Senatu, ale dobrze się stało, iż dzisiaj przeprowadzamy tę głęboką analizę.</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#PoselJozefZych">Jakie wobec tego pojawiają się wątpliwości? Po pierwsze, czy należy ustawowo wkraczać w regulamin Sejmu w części dotyczącej zakresu działania komisji, która ma zajmować się problemami legislacji, i to komisji stałej. Można powiedzieć - niektórzy to podnoszą - że przecież mamy ustawę o komisji śledczej, a zatem możliwe jest takie regulowanie. Oczywiście, tylko trzeba pamiętać o tym, że komisja śledcza zgodnie z ustawą jest powołana do zbadania określonej sprawy, zatem jest to zupełnie inne zagadnienie. Jeżeli komisja ma tak duże uprawnienia w zakresie legislacji, to jest to całkowicie inna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#PoselJozefZych">Po drugie, czy konstytucyjne przepisy dotyczące Sejmu i Senatu, o czym była tu już mowa, pozwalają na powoływanie wspólnej komisji. Można na to spojrzeć z innego punktu widzenia, a mianowicie od tej strony, jak konstytucja reguluje wspólne działania Sejmu i Senatu nie tylko w oparciu o art. 90, o którym mówił pan poseł Ujazdowski, ale przede wszystkim w odniesieniu do wspólnego działania Sejmu i Senatu jako Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#PoselJozefZych">I po trzecie, wątpliwości budzą szczegółowe rozwiązania. Weźmy chociażby pod uwagę proponowany zapis art. 4 ust. 3 o treści: na kandydata na członka komisji proponuje się osoby o nieposzlakowanej opinii i wysokim autorytecie moralnym. Wysoki Sejmie, jest problem, według jakich kryteriów Sejm ma ustalić, kto z przedstawicieli narodu zweryfikowany w wyborach powszechnych jest osobą o nieposzlakowanej opinii i wysokim autorytecie moralnym albo odwrotnie, w jaki sposób należy ustalić kryterium niższego autorytetu moralnego. Wydaje się, iż w obecnej sytuacji, kiedy parlament jest krytykowany za wiele rzeczy, w tym za zachowania niektórych parlamentarzystów, należałoby zrezygnować z tak górnolotnych określeń. Jeżeli jest to tak istotne, to warto może się zastanowić nad sprawdzeniem się w zupełnie innej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-98.13" who="#PoselJozefZych">Kolejna sprawa. Twierdzi się, że kandydat na członka komisji winien wyróżniać się wiedzą i doświadczeniem w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania Unii Europejskiej. Wysoki Sejmie, jeśli weźmiemy pod uwagę ostatnie lata, to możemy powiedzieć, że w tej Izbie można na palcach dwóch rąk policzyć parlamentarzystów, którzy mają doświadczenia w zakresie działalności parlamentu i znają zasady działania Unii Europejskiej. Gdyby taka koncepcja została przyjęta, to z góry możemy założyć, że według tej zasady takiej komisji - czy ona będzie 20- czy 46-osobowa - nie powołamy. My będziemy dopiero zbierać doświadczenia. Zebranie doświadczeń to nie jest kwestia miesiąca, dwóch, pięciu czy też twierdzenia, że mieliśmy obserwatorów w Unii Europejskiej. Muszę na podstawie własnego doświadczenia powiedzieć, a współpracowałem z tym parlamentem co najmniej od 10 lat, że mam jeszcze ogromne luki i dziś nie mógłbym uczciwie powiedzieć, że znam wszystkie zasady działania obowiązujące w Unii Europejskiej. A więc nad pewnymi stwierdzeniami i ich sprecyzowaniem warto się zastanowić, ale trzeba powiedzieć, Wysoki Sejmie, że zarówno poselski projekt Platformy Obywatelskiej, jak i projekt PiS zasługują na uwagę z następujących powodów, które już podnoszono: po pierwsze, ze względu na dążenie do pokazania roli parlamentu, polskiego Sejmu w tym niezwykle skomplikowanym procesie - to jest sprawa bardzo istotna - po drugie, ze względu na podkreślenie, że Sejm powinien mieć wpływ również na propozycje kadrowe, o których przed chwilą mówiła pani poseł Kruk. To są uwagi niewątpliwie bardzo trafne i zasługujące na uwagę.</u>
          <u xml:id="u-98.14" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Dzisiaj, kiedy wkraczamy na tak ważny odcinek, nie może obyć się bez ścisłej współpracy Sejmu, Senatu, rządu, sądów, prokuratur i wszystkich organów i organizacji, które stosować będą prawo. Ja sądzę, że znajdziemy się w bardzo trudnej sytuacji, chociażby z tego względu, że prawo Unii, które będzie mieć u nas powszechne zastosowanie, jest nieznane. Podejmowane są różnego rodzaju inicjatywy, m.in. przez organizacje prawnicze, ale to nie jest jeszcze sytuacja, w której moglibyśmy powiedzieć, że prawo europejskie jest powszechnie znane.</u>
          <u xml:id="u-98.15" who="#PoselJozefZych">Przecież jeden z problemów polega na tym, iż w Unii Europejskiej obowiązuje ponad 33 tys. przepisów różnej rangi. Jeżeli popatrzymy na liczbę tych przepisów, które zostały stworzone, to jest to niezwykle ważne zagadnienie. Istotną sprawą tak ze względu na Prezydium Sejmu, które wychodzi z tą propozycją kilka miesięcy wcześniej, jak i ze względu na poselskie projekty jest to, iż dostrzegamy te najważniejsze problemy, przed którymi stoimy. Polskie Stronnictwo Ludowe nie kieruje się w stosunku do tych projektów ocenianiem, czy one pochodzą od opozycji, czy od koalicji. My patrzymy na sprawę z punktu widzenia prawa i przede wszystkim potrzeb i w tym duchu Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie pracować nad tymi projektami. One są zbieżne i uważamy, że powinny trafić do odpowiednich komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-98.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Danuta Hojarska, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselDanutaHojarska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego i przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektów uchwał o zmianie regulaminu Sejmu, projektu ustawy o Komisji Wspólnej do spraw Unii Europejskiej i projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PoselDanutaHojarska">Przedstawione Wysokiej Izbie do rozpatrzenia projekty uchwał i ustaw pokazują dobitnie, ile zaniedbań popełniono, wprowadzając Polskę do struktur Unii Europejskiej. Kiedy my o tym mówiliśmy, kiedy mówiliśmy, że w taki sposób nie można wchodzić do Unii, że trzeba wynegocjować dobre, korzystne dla nas warunki, próbowano z tego szydzić. Stawiano nas w roli przeciwników Europy, mówiono, że jesteśmy zaściankiem, a tylko ci, którzy tak parli do szybkiego przystąpienia, podobno byli światli i mądrzy. Po referendum prawda o naszym przystąpieniu do Unii zaczyna wychodzić na jaw. Okazało się, że w wynegocjowanym traktacie akcesyjnym jest art. 23, który pozwala unijnym komisarzom jednostronnie zmieniać warunki naszego przystąpienia. Nasi negocjatorzy nie zdążyli doczytać do art. 23, tak się spieszyli na bankiet, aby szybko świętować.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#GlosZSali">(Niech pani kończy już te bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PoselDanutaHojarska">Niech pan poseł się nie spieszy.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#PoselDanutaHojarska">Polityczne warunki naszego przystąpienia też okazują się płynne. Negocjacje w Brukseli pokazały, że Unia może teraz z tymi warunkami zrobić wszystko, co tylko przyjdzie na myśl unijnym komisarzom. Wystraszyło to bardzo mocno tych, którzy tak mocno parli do wstąpienia, a nie zważali na głosy rozsądku. Przywódcy Platformy i PiS, którzy tak mocno krytykowali, a nawet wyśmiewali ludzi dążących do rozsądnych rozwiązań i rozsądnych negocjacji, teraz krzyczą: ˝Nicea albo śmierć˝.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#PoselDanutaHojarska">Teraz jest już za późno, żeby za cokolwiek umierać, teraz już panowie z Platformy i z PiS musicie żyć, aby społeczeństwo mogło was rozliczyć, a zwłaszcza polscy rolnicy i rybacy, których najbardziej oszukaliście, oni na pewno was znajdą, żeby społeczeństwo mogło was rozliczyć z tych wszystkich kłamstw, jakie opowiadaliście w kampanii referendalnej. Upomni się oszukana polska młodzież, emeryci i renciści, bezrobotni, ci, którym obiecano polepszenie warunków.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#PoselDanutaHojarska">Złożone projekty: uchwały w sprawie regulaminu Sejmu - przez PiS, i ustawy o Komisji Wspólnej do spraw Unii Europejskiej - Platformy Obywatelskiej, są przejawem strachu przed owocami waszych wcześniejszych działań. Wystraszyliście się tego, że nie będziecie mogli nawet wcisnąć swoich ludzi na stanowiska do unijnych struktur, i zmianą regulaminu Sejmu oraz utworzeniem jakiegoś bytu w postaci Komisji do spraw Unii Europejskiej chcecie umożliwić zajmowanie lukratywnych stanowisk przez tupiących do nich waszych działaczy. Tak bardzo się zagalopowaliście, że w swoich działaniach nie zważacie nawet na konstytucję, tylko ustawą o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Polski w Unii chcecie Radę Ministrów wyłączyć spod kontroli Sejmu i podporządkować supernadkomisji.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#PoselDanutaHojarska">W Polsce ustalony jest ustrojowy porządek państwa w oparciu o konstytucję, w której określone są zadania i kompetencje naczelnych organów państwa. To, że na obsadę unijnych stanowisk decydujący wpływ będzie miał teraz rząd koalicji SLD - Unia Pracy, rząd Leszka Millera, a nie bracia Kaczyńscy, Rokita czy Dorn, nie jest żadnym powodem, aby ten konstytucyjny porządek naruszać. Trzeba rozwiązać ten Sejm i odsunąć od władzy liberałów ukrytych pod szyldem SLD, Unii Pracy, a nie wymyślać protezy w postaci sejmowo-senackich komisji, które mają zastępować Sejm.</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#PoselDanutaHojarska">Złożony przez posłów PiS projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Polski w Unii, który polega głównie na powołaniu sejmowej Komisji do spraw Unii Europejskiej i podporządkowaniu Rady Ministrów tej komisji, oraz projekt Platformy o powołaniu Komisji Wspólnej do spraw Unii Europejskiej są chyba najgłupszymi projektami złożonymi w tej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#PoselDanutaHojarska">Art. 146 konstytucji stanowi: ˝Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej Polskiej, a art. 157 stanowi: ˝Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem solidarną odpowiedzialność za działalność Rady Ministrów˝. Liderzy Platformy i PiS zdają sobie sprawę, że na forum całego Sejmu nie będą mogli tak naciskać na rząd, nie tylko na ten, ale i na żaden inny, by wstawić swoich ludzi na unijne stanowiska, dlatego wymyślili komisję, by było im łatwiej.</u>
          <u xml:id="u-100.10" who="#PoselDanutaHojarska">Z jednej strony posłowie PiS i Platformy twierdzą, że sprawy naszego członkostwa w Unii są najważniejsze, ale z drugiej twierdzą, że tymi sprawami powinno się zajmować tylko kilkudziesięciu posłów i senatorów, a nie cały Sejm. Jeśli te sprawy są tak ważne, bo będą dotyczyły tworzenia unijnego prawa i nowych traktatów o znaczeniu konstytucyjno-ustrojowym, to na jakiej podstawie tak ważnymi problemami ma się zajmować wyselekcjonowana grupa posłów i senatorów, a nie cały Sejm i Senat?</u>
          <u xml:id="u-100.11" who="#PoselDanutaHojarska">Według projektu PiS Rada Ministrów w najważniejszych dla Polski sprawach miałaby obowiązek realizowania zalecenia komisji i w przypadku odmiennego stanowiska musiałaby przed tą komisją, a nie przed Sejmem, składać szczegółowe wyjaśnienia. Taka sytuacja miałaby według autorów projektów zmniejszyć deficyt demokracji. Według Platformy i PiS zapisana w konstytucji kontrola Sejmu nad Radą Ministrów jest deficytem demokracji. Deficyt, panowie pogrobowcy AWS i Unii Wolności, zapisali dla was wyborcy w głosowaniu, więc nie próbujcie wyciągać swoich łapek po władzę w Rzeczypospolitej. Pokory, panowie, pokory. Zarówno z jednego, jak i z drugiego projektu Platformy i PiS wynika jednoznaczny wniosek, że nie mają one na celu powołania normalnej komisji sejmowej do spraw Unii Europejskiej, a jakiejś dodatkowej izby parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-100.12" who="#PoselDanutaHojarska">Projekt PiS określa skład komisji na 70 osób, a projekt Platformy przewiduje, że spośród posłów na Sejm mandaty w komisji będą przydzielane według metody podobnej do ustalania wyników wyborów. Posłowie Platformy przewidują, że w skład komisji wejdzie 46 posłów i 10 senatorów i chcą, aby tę liczbę członków klubu dzielić kolejno przez 1, 2, 3, 4 i dalsze kolejne liczby aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób ilorazów da się kolejno uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów. Panowie Rokita i Tusk widocznie nie chcą dalej ukrywać, że nie mogą doczekać się przejęcia władzy. Jeszcze w tej kadencji Sejmu chcą zdobyć przyczółek i decydować o polityce rządu wobec Unii Europejskiej. Niewątpliwie taki sposób tworzenia komisji dałby przewagę w niej liberałom spod znaku SLD-Unia Pracy, Platforma i PiS. Teraz już widać, że cały Sejm wam bardzo uwiera, nie chcecie stawiać spraw ważnych na forum całego Sejmu, boicie się, żeby społeczeństwo zbyt dużo się dowiedziało. Najlepiej się wam pracuje w małych grupach, gdzie zawsze poza społeczeństwem potraficie się dogadać. Najlepiej nie informowalibyście społeczeństwa o niczym, wyraźnie pokazało to dzisiejsze głosowanie nad wprowadzeniem pod obrady Sejmu informacji bieżącej. Informacje te miały dotyczyć wyprzedaży zagranicznym inwestorom Polskich Hut Stali, przygotowania rolników do możliwości skorzystania z dopłat bezpośrednich oraz mających nastąpić lawinowych podwyżek cen, czyli najważniejszych dla polskiego społeczeństwa spraw.</u>
          <u xml:id="u-100.13" who="#PoselDanutaHojarska">Otóż są na sali posłowie we wszystkich oprócz Samoobrony klubach, którym nie na rękę byłoby publiczne debatowanie nad tak ważnymi sprawami. W SLD było 9, nawet poseł Oleksy, w Platformie też 9 i to tacy posłowie, jak pan Jan Abgarowicz, Komorowski Bronisław, oczywiście minister, człowiek roku, największy, Jan Maria Rokita, który ostatnio przegłosował wszystkie poprawki do budżetu, a gdy dochodziło do głosowania nad całym budżetem, stchórzył, poparł rząd SLD, bał się rozwiązania Sejmu, a mówi, że jest bardzo odważny. Pan Tusk Donald, nasz marszałek, Zagórny Rafał, minister, cała inteligencja tego Sejmu. Z PiS, w tym Ujazdowski Kazimierz - gwiazda, o mało co nie marszałek Sejmu. W PSL też się taki znalazł, w Unii Pracy specjalista od rolnictwa pan Aumiller, któremu nie na rękę informacja o przygotowaniu rolników do korzystania z dopłat. Posłowie PLD pana Jagielińskiego, SKL, Polska Racja Stanu, to są panowie, którzy boją się informacji dla społeczeństwa, dlatego chcą tworzyć jakieś dziwne twory, w których można będzie podejmować poufne decyzje. Wypadałoby w tym miejscu zadać pytanie, gdzieście panowie się tak spieszyli, może po te trzynastki? Chcę poinformować, że Samoobrona głosowała za przedstawieniem społeczeństwu tych informacji, bo nie spieszymy się ani po diety, ani po trzynastki, a nasz przewodniczący Andrzej Lepper cały czas wspomaga biedne dzieci, swoją dietę brukselską oddaje na domy dziecka. Chciałabym wiedzieć, który z posłów, który jeździ do Brukseli, oddaje swoje diety.</u>
          <u xml:id="u-100.14" who="#PoselDanutaHojarska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej zdaje sobie sprawę z tego, że wiele spraw w naszym kraju nie odpowiada realiom wstąpienia do Unii. Oprócz spraw bardzo poważnych, gospodarczych i warunków życia obywateli po 1 maja stosunek Rady Ministrów do współpracy z Sejmem jest właśnie taką sprawą, którą trzeba uregulować. Brak dobrych przepisów w tej sprawie jest wynikiem pośpiechu, z jakim decydenci wprowadzali nas do Unii. Ale projekty przedstawione przez PiS i Platformę zamiast zbliżać się do lepszych rozwiązań bardziej komplikują sprawę współpracy rządu z Sejmem. Nietrudno sobie wyobrazić, szczególnie w obecnym Sejmie, że konstytucyjnie za politykę zagraniczną odpowiada Rada Ministrów, a po uchwaleniu tych projektów ustaw Rada Ministrów musiałaby realizować zalecenia liberałów. Społeczeństwo polskie przeżyło już wiele trudnych chwil w ostatnich latach i nie możemy dopuścić, aby tupanie do władzy PiS i Platformy narażało na dalsze niezrozumiałe decyzje w najważniejszych dla państwa sprawach.</u>
          <u xml:id="u-100.15" who="#PoselDanutaHojarska">Od samego początku bardzo krytycznie ocenialiśmy sposób, w jaki obecna koalicja i negocjatorzy wprowadzali Polskę w struktury unijne. Mówiliśmy otwarcie, że Polska na wynegocjowanych warunkach będzie w Unii krajem drugiej kategorii. Nie zważano na nasze argumenty. Teraz drugą kategorię naszego członkostwa dla zmydlenia ludziom oczu zamienia się na drugą prędkość. Wiedzieliśmy, że tak będzie - mówił o tym z tej trybuny Andrzej Lepper - i próbowaliśmy na naszych negocjatorach i przedstawicielach rządu wymusić obronę wyłącznie polskiego, narodowego interesu w unijnych negocjacjach. W tym celu w czerwcu 2000 r. złożyliśmy projekt ustawy o ograniczeniu działalności zarobkowej w instytucjach Unii Europejskiej przez niektóre osoby pełniące funkcje publiczne w strukturach państwa. Ten projekt złożyliśmy w przekonaniu, że osoby wprowadzające 40-milionowy naród w struktury unijne nie powinny działać tak, aby szykować sobie miejsce na intratnych unijnych posadach, nie powinny dbać o dobre kontakty w ewentualnych sprawach kadrowych, tylko w pełni dbać o interes państwa i społeczeństwa, w którego imieniu prowadzą negocjacje.</u>
          <u xml:id="u-100.16" who="#PoselDanutaHojarska">Ci, co wprowadzali naród na tak niekorzystnych warunkach do Unii, teraz szykują się do objęcia stanowisk w Brukseli i Strasburgu. Tylko oni są najbardziej odpowiedni. Wśród prawie 40 mln Polaków trudno jest znaleźć kompetentnych i wykształconych ludzi poza tymi, którzy prowadzili negocjacje. Potrzeby kadrowe w tym względzie ma oczywiście Platforma i PiS, bo to też podobno najbardziej kompetentni ludzie - dopóki nie zaczną rządzić - i teraz próbują kruczkami prawnymi zdobyć wpływ na decyzje kadrowe polskich przedstawicieli w Unii.</u>
          <u xml:id="u-100.17" who="#PoselDanutaHojarska">I tu dam przykład Gdańska, gdzie Zarząd Sejmiku Pomorskiego udowadnia, że z Gdańska do Warszawy jest 600 km, a w rzeczywistości jest 300 - tak panowie wypełniają delegacje, prawdopodobnie jadą do Warszawy albo przez Zakopane, albo przez Brukselę. W małej grupie łatwiej będzie targować, łatwiej będzie się układać.</u>
          <u xml:id="u-100.18" who="#PoselDanutaHojarska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej składam wniosek, by Wysoka Izba raczyła odrzucić w pierwszym czytaniu obydwa projekty ustaw, zarówno Platformy, jak i PiS, zawarte w drukach nr 2365 i 2377, oraz projekt uchwały o zmianie regulaminu Sejmu zawarty w druku nr 2160.</u>
          <u xml:id="u-100.19" who="#PoselDanutaHojarska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prezydium Sejmu przedstawiło projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Moim zdaniem, zdaniem mojego klubu projekt ten wymaga kilku drobnych poprawek, ale należy stwierdzić, że jest to jakościowo inny dokument w stosunku do omawianych wcześniej projektów Platformy i PiS. Ten projekt ustawy traktuje o współpracy Rady Ministrów z całym Sejmem i Senatem, a nie tylko z grupą wybrańców. O wszystkim, co dotyczy działań Rady Ministrów w sprawach naszego członkostwa w Unii informowany ma być Sejm i Senat, sprawozdania mają być składane Sejmowi i Senatowi. Naszym zdaniem takie rozwiązanie, choć zawsze spóźnione, jest potrzebne i odpowiadające zapisom konstytucji. Dlatego uważamy, że tylko ten projekt powinien być skierowany do dalszych prac w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Marek Kotlinowski, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselMarekKotlinowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to bardzo ważna debata, debata fundamentalna, debata, która powinna się odbyć przed referendum. Wielokrotnie wnosiliśmy o to, aby o sprawach Unii, o sprawach roli parlamentu narodowego, parlamentu polskiego po akcesji informować społeczeństwo przed decyzją referendalną. Stało się inaczej. Nasze wnioski o debatę plenarną w wielu sprawach dotyczących Unii były spychane. Mamy gorzką satysfakcję, że brak było pełnej informacji, czym jest akcesja, górę wzięły doraźne interesy większości stronnictw, które za wszelką cenę chciały doprowadzić do tego wyniku, manipulując opinią społeczną.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PoselMarekKotlinowski">Przepisy, o których dzisiaj mówimy, są niezbędne. Regulacje, które będą determinowały rolę Polski w Unii Europejskiej, rolę polskiego parlamentu, są w gruncie rzeczy oparte na polskiej konstytucji. Stąd musimy wywodzić, i to jest jedyna płaszczyzna dyskursu w dniu dzisiejszym, jak te sprawy reguluje polska konstytucja. To jest fundament, na którym musimy budować. Drugi element, bardzo ważny, który nie został tutaj poruszony prawie wcale, to rozwiązania w krajach, które są członkami Unii Europejskiej, modele, które powinniśmy analizować i próbować naśladować te rozwiązania, które służą wzmocnieniu roli parlamentów narodowych, które pozwalają, że te państwa odgrywają znaczącą rolę w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PoselMarekKotlinowski">Omówię dwa przykłady: przykład Wielkiej Brytanii, przykład praktyczny, który bardziej będzie się odnosił do rozwiązań związanych z regulaminem Sejmu, i przykład Finlandii, która przyjęła model, że Sejm decyduje o tym, jakie stanowisko rząd prezentuje w Unii Europejskiej. Sejm Finlandii określa parametry brzegowe decyzji, które rząd musi realizować. To są dwa modele, które wymagają głębszej analizy. Pragnę tylko podkreślić, że Finlandia mimo takiego rygoryzmu formalnego osiągnęła znaczącą pozycję w Europie, jest jedną z gospodarek najdynamiczniej rozwijających się, jest gospodarką najbardziej konkurencyjną w Europie. Silna rola parlamentu nie osłabia, wręcz przeciwnie - widać na przykładzie fińskim - powoduje rozwój w wielu innych dziedzinach życia społecznego. Te liczby już padały. System prawa Unii Europejskiej to około 100 tys. stron. Prawo stanowione w Unii Europejskiej bądź też determinowane do rozwiązań krajowych to będzie około 60% porządku prawnego, który będzie obowiązywał w Polsce. Należy przypomnieć, jak to prawo jest stanowione, że jest to współdziałanie trzech organów: Komisji Unii Europejskiej, Rady Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Jest to bardzo skomplikowany system, który inicjatywę ustawodawczą przyznaje jedynie Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PoselMarekKotlinowski">Jeśli chodzi o Konstytucję Rzeczypospolitej, należy przypomnieć art. 10, który mówi, że władza ustawodawcza przysługuje Sejmowi i Senatowi. Należy przypomnieć art. 146, który określa, że Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej Polskiej. To jest baza, z której musimy wyjść, oceniając te projekty, które zostały przedłożone. Realizacja polityki wewnętrznej i zagranicznej wynika z uprawnień konstytucyjnych, ale nie może się przekładać na uprawnienia związane z rolą ustawodawczą Sejmu. A przypomnę, że w Radzie Unii Europejskiej przedstawiciel rządu Rzeczypospolitej będzie miał również wpływ na to, jakie prawo będzie stanowione. Są bowiem takie sytuacje w stanowieniu prawa Unii Europejskiej, że nawet wbrew woli Parlamentu Europejskiego prawo może być ustanowione. Wtedy główną rolę odgrywają Komisja i Rada Unii Europejskiej. Jest to rzadki przypadek, natomiast takie rozwiązania mają miejsce we współpracy pomiędzy Radą Unii Europejskiej, Komisją a Parlamentem Europejskim. Dochodzi do takiej sytuacji, że prawo jest stanowione wbrew woli parlamentu i to prawo, podkreślam, to prawo ustanowione wbrew Parlamentowi Europejskiemu będzie częścią porządku prawnego Rzeczypospolitej. Teraz potrzeba odwagi Wysokiej Izby, potrzeba spojrzeć na to, że część władzy ustawodawczej Sejmu przejmuje rząd i komisarz desygnowany przez stronę polską do Unii Europejskiej, część władzy, która konstytucyjnie jest przypisana wyłącznie Sejmowi i Senatowi. Stąd Liga Polskich Rodzin wywodzi, że parlament powinien udzielać sztywnego umocowania rządowi Rzeczypospolitej w sprawach związanych ze stanowieniem prawa. Musimy rozgraniczyć, kiedy rząd w tym przypadku prowadzi politykę zagraniczną, a kiedy rząd, oczywiście zgodnie z regułami, które określa procedura Unii Europejskiej, pełni poniekąd również funkcję ustawodawczą. To rozwiązanie jest fundamentalne. Przyjęcie takiego rozwiązania, jeśli chodzi o udział polskiego Sejmu w kształtowaniu prawa Unii Europejskiej, to będzie realny wpływ na prawo Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PoselMarekKotlinowski">Pan poseł Jacek Protasiewicz, sprawozdawca Platformy Obywatelskiej, użył takiego sformułowania, że ich projekt będzie rodził realny wpływ na prawo Unii Europejskiej. Panie pośle, tak nie będzie, dopóki Sejm nie udzieli sztywnego mandatu rządowi Rzeczypospolitej. Nie ma w tym momencie sprzeczności z konstytucją. Jeszcze raz wracam do tego wątku. Polityka zagraniczna, do której rząd zgodnie z konstytucją ma prawo i winien ją prowadzić zgodnie z polskim interesem narodowym, to jest zupełnie inna płaszczyzna niż stanowienie prawa. Bywają takie sytuacje w Radzie Unii Europejskiej, że decyzja musi być jednomyślna. Od tego, jak zachowa się przedstawiciel rządu polskiego, czasami jest to minister resortowy, gdy sytuacja dotyczy na przykład rolnictwa - będzie to minister rolnictwa, i gdy regulacja będzie dotyczyła rolnictwa, od jego zachowania będzie zależało, czy ten przepis wejdzie w życie, czy nie. Są to sytuacje oczywiście rzadkie, ale bywają. W związku z tym, jeżeli rozwiążemy sprawę fundamentalnie, że rząd będzie związany stanowiskiem Sejmu, to wtedy, panie pośle, i tylko wtedy, będziemy mieli realny wpływ na kształt prawa Unii Europejskiej. W przeciwnym razie tak naprawdę tracimy znaczącą część suwerenności przypisanej Wysokiej Izbie. Trzeba to jasno określić: nie ma zgody na to, aby działać wbrew konstytucji, aby pozbawić Sejm wpływu na to, co się będzie działo w Polsce. Pamiętajmy o jednym: Unia Europejska to również bezwzględna gra o środki finansowe, o realizację interesów poszczególnych krajów. Liga Polskich Rodzin często o tym mówiła - za parawanem przyjaźni, za parawanem solidarności międzynarodowej odbywa się realna gra o wpływy silniejszych. Konstytucja, projekt traktatu konstytucyjnego jest takim doskonałym przykładem, gdzie siła Niemiec będzie decydowała o przyszłości Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#PoselMarekKotlinowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sprawa fundamentalna to również kwestia wpływu Sejmu na wybór osób, które reprezentują Rzeczpospolitą w strukturach Unii Europejskiej. Komisarz również reprezentuje stronę polską. Wprawdzie Traktat akcesyjny określa enigmatycznie, że musi realizować wspólną politykę, ale jest on desygnowany przez polski rząd, powinien być wybrany przez Wysoką Izbę. Można to również uzasadnić tym, że część tej władzy ustawodawczej przejmuje komisarz z ramienia Rzeczypospolitej. On powinien być, po pierwsze, wybrany przez polski Sejm, po drugie, powinien zdawać sprawę, po trzecie, powinniśmy szukać takich rozwiązań legislacyjnych, które w zgodzie z zapisami prawa unijnego pozwolą go w skrajnej sytuacji odwołać. Może należy użyć innych zapisów, ale powinien być realny wpływ państwa polskiego na to, jaką politykę prowadzi komisarz Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#PoselMarekKotlinowski">Jest jeszcze sytuacja, o której nie było mowy, jest to ciało, które jest nazwane komitetem stałych przedstawicieli w randze ambasadorów. Jest to osoba, która na bieżąco uczestniczy w pracach Rady Unii Europejskiej. Nas nie powinna mylić nazwa ˝w randze ambasadora˝. Będzie to pracownik Unii Europejskiej desygnowany przez państwo polskie, który będzie na bieżąco monitorował postęp prac w Radzie Unii Europejskiej, będzie monitorował konsensus lub jego brak w Radzie Unii i tak naprawdę on w dużej mierze będzie przygotowywał naszemu ministrowi stanowisko. Myślę, że ten stały przedstawiciel również powinien zostać wybrany przez Wysoką Izbę. To jest osoba, która tak naprawdę będzie kreowała politykę Polski w ramach Unii Europejskiej. Wszystkie stronnictwa zapomniały być może o jego roli, a jego rola wygląda w ten sposób, że gdy propozycje legislacyjne, co do których osiągnięto porozumienie na forum komitetu, będą przyjmowane w Radzie Unii Europejskiej już bez dyskusji, wtedy nie będzie można nawet wyartykułować swoich punktów widzenia, tylko przy uzyskaniu konsensusu sprawa ta będzie bardzo szybko załatwiona. To jest strona formalna relacji rządu z parlamentem. Nie trzeba zmieniać konstytucji, należy tylko wnikliwie dokonać wykładni art. 10 i 146 i możemy zachować dotychczasową rolę Sejmu, który wtedy będzie miał realny wpływ na prawo Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#PoselMarekKotlinowski">Sprawy związane z powołaniem komisarza budziły wiele emocji i w dalszym ciągu je budzą. Jasne jest stanowisko wielu stronnictw, które mówią, że osoby odpowiedzialne za negocjacje nie powinny reprezentować Rzeczypospolitej w strukturach Unii Europejskiej; jest to kolizja dwóch funkcji. Pani minister Danuta Hübner tej argumentacji nie przyjmuje do wiadomości. Budzi to oczywisty sprzeciw środowisk, które oceniają jej kandydaturę jako złą. Trzeba to jasno powiedzieć. Nie może być tak, że te decyzje są podejmowane poza Wysoką Izbą i tak naprawdę Sejm nie ma wpływu na to, jak te relacje będą się układać.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#PoselMarekKotlinowski">Liga Polskich Rodzin złożyła również projekt - szkoda, że nie został połączony z dzisiejszą debatą - który określa wybór przez Sejm wszystkich naszych delegatów, jeśli chodzi o struktury Unii Europejskiej. Jest to rozwiązanie proste, logiczne, można je również moim zdaniem uzasadnić na gruncie rozwiązań konstytucyjnych. Mam nadzieję, że pan marszałek rychło skieruje te projekty na posiedzenie plenarne.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#PoselMarekKotlinowski">Były to niejako ogólne uwagi do wszystkich trzech projektów ustaw, które, po pierwsze, marginalizują rolę Sejmu, po drugie, przyjmują rozwiązania, które naszym zdaniem są niezgodne z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-102.10" who="#PoselMarekKotlinowski">Chciałbym teraz przejść do projektu zmiany regulaminu Sejmu; projektu, który jest jak gdyby kontynuacją tej złej tradycji, że jedna wielka komisja zajmuje się wszystkimi sprawami związanymi z Unią Europejską, jedna wielka komisja często w wielkim pośpiechu prowadzi proces legislacyjny ze szkodą dla jakości prawa. Należy przytoczyć w tym miejscu rozwiązania, które zostały przyjęte w Wielkiej Brytanii. Rozwiązania praktyczne, które pozwalają na bieżąco monitorować sytuację związaną z procesem legislacyjnym w Unii Europejskiej i pozwalają dobrze definiować i bronić interesu brytyjskiego w Unii. Pierwszym takim elementem jest cotygodniowa sesja pytań do premiera w kwestiach europejskich. Mamy tam do czynienia z sytuacją, w której na bieżąco, co tydzień, można uzyskać informację, jak premier realizuje politykę brytyjską w Unii. Po szczycie Rady Europejskiej w ciągu dwóch, trzech dni odbywa się w Wielkiej Brytanii zawsze duża debata na temat roli, jaką brytyjski premier odegrał na tym szczycie. W Wielkiej Brytanii przyjęto taką metodę, że działają komisje tematyczne. A więc nie jest tak, jak w Polsce, jak proponuje się nam w tym rozwiązaniu, że jest jedna wielka komisja - są komisje tematyczne, gdzie jest możliwość specjalizacji, możliwość głębokiej analizy i możliwość zajęcia stanowiska, które służy racji stanu Wielkiej Brytanii. Bo nie może być tak, że wszyscy znają się na wszystkim. Są sprawy związane z rolnictwem, z polityką zagraniczną, z gospodarką, z wymiarem sprawiedliwości. Utrzymanie roli komisji tematycznych wydaje się rozsądne, zwłaszcza - do tego przejdę później - wobec ogromu aktów prawnych, ogromu problematyki, którą Sejm będzie się musiał zajmować, czy nam się to podoba, czy nie. Mam wrażenie, że rozwiązania, które są proponowane, nie będą służyły dobrej refleksji na temat polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-102.11" who="#PoselMarekKotlinowski">Panie marszałku, już zmierzam do finiszu.</u>
          <u xml:id="u-102.12" who="#PoselMarekKotlinowski">W Wielkiej Brytanii przyjęto metodę, zgodnie z którą jest powołana specjalna komisja do spraw analizowania dokumentów europejskich. Do komisji tej spływają wszystkie dokumenty, zarówno projekty aktów prawnych, jak i projekty związane ze stanowiskiem Unii Europejskiej w wielu sprawach. Komisja ta pracuje nad tym, aby wyłonić grupę zagadnień, która powinna być procedowana na posiedzeniu plenarnym bądź powinna być procedowana w komisjach problemowych. Jest to stały zespół, który posiada bardzo znaczące grono ekspertów. Aby uzmysłowić, jaka jest liczba tych dokumentów, przytoczę: Przeciętnie w każdym roku komisja rozpatruje ok. 1300 dokumentów, wliczając te, które rozpatrywane są po raz kolejny; ok. 600 uznaje za dokumenty o dużym znaczeniu z punktu widzenia prawnego i politycznego; ok. 30 dokumentów rekomenduje do debaty w ramach stałych komisji do spraw europejskich i ok. 3 - do debaty w Izbie Gmin. Ważne jest jeszcze to, że jest bieżący monitoring, jeśli chodzi o struktury Unii Europejskiej, w jakim kierunku idą zamiary legislacyjne, w jakim kierunku idą zamiary związane z politykami Unii Europejskiej, ponieważ, jak już tu wielokrotnie mówiono, jest bardzo mało czasu, aby zająć stanowisko. Monitorowanie tych problemów europejskich bardzo wcześnie pozwoli je dokładnie zdefiniować, pozwoli określić polską rację stanu. Myślę więc, że takie rozwiązania, jakie zostały przyjęte w Wielkiej Brytanii, zasługują na uwagę, na chłodną analizę, czy może to wzmocnić Polskę, polski Sejm, jeśli chodzi o sprawy związane z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-102.13" who="#PoselMarekKotlinowski">Panie Marszałku! Osobiście udzieliłem poparcia projektowi, który prezentował pan marszałek Borowski. Muszę poinformować, że cofam to poparcie. Wydawało się, że jest możliwe uzyskanie w Sejmie konsensusu związanego z tym, że oczywiście rola parlamentu będzie mocna. Przyjmiemy takie rozwiązania, które pozwolą utrzymać funkcję ustawodawczą Sejmu. Cofam więc to poparcie i w imieniu Ligi Polskich Rodzin składam wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektów ustaw z druków nr 2365, 2371 i 2377) oraz proszę o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu uchwały o zmianie regulaminu Sejmu. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-102.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zarządzam krótką, trzyminutową przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 08 do godz. 15 min 13)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Kontynuujemy rozpatrywanie punktów 2., 3., 4. i 5. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Sztwiertnia, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektów: ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej (druk nr 2365), ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i o Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP (druk nr 2377) oraz ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (druk nr 2371).</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PoselJanSztwiertnia">Przedstawione Wysokiej Izbie poselskie projekty ustaw odpowiadają nowym wyzwaniom ustrojowym związanym z uczestnictwem Polski w Unii Europejskiej. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej stawia przed rządem, jak również Sejmem nowe zadania. Dotychczas w okresie stowarzyszenia z Unią Europejską dostosowywaliśmy naszą gospodarkę, prawo, a także negocjowaliśmy warunki przystąpienia do Unii. W okresie przedakcesyjnym uzyskaliśmy również status aktywnego obserwatora. Oznacza to, że możemy uczestniczyć w pracach, możemy się wypowiadać, jednak nie mamy wpływu na ostateczny kształt rozwiązań. Podstawową różnicą pomiędzy okresem przedakcesyjnym a okresem członkostwa jest to, że do tej pory mieliśmy do czynienia z dostosowaniem, a od momentu uzyskania członkostwa będziemy mieli szansę współtworzenia nowych rozwiązań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PoselJanSztwiertnia">Stworzenie parlamentom krajowym możliwości oddziaływania na tworzenie prawa wspólnotowego Unii zostało określone w rezolucji Parlamentu Europejskiego z 1988 r. i 1991 r. Znaczenie przełomowe o charakterze formalnoprawnym miało jednak przyjęcie w Amsterdamie przez państwa członkowskie, w rozumieniu traktatowym, protokołu nr 9 w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej. Zgodnie z protokołem dokumenty konsultacyjne Komisji Europejskiej - białe i zielone księgi oraz komunikaty winny być niezwłocznie przekazywane parlamentom krajowym. Projekty aktów prawnych komisji winny być udostępniane rządom państw członkowskich, tak aby mogły one przedstawić je swoim parlamentom. Protokół wyznacza ramy informacji przekazywanej parlamentom i konkretyzuje obowiązki rządów.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PoselJanSztwiertnia">Projekt ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej proponuje powołanie wspólnej poselsko-senackiej komisji składającej się z 56 członków, w tym 46 posłów i 10 senatorów. Skład komisji powinien odzwierciedlać reprezentację polityczną Sejmu i Senatu. Należy sobie odpowiedzieć, czy zadania, o których mowa, będą wykonywane przez obie izby parlamentarne czy też jedną izbę parlamentarną i czy to ma być jedna komisja wspólna. Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że współpraca parlamentu z rządem w zakresie działalności prawodawczej Unii jest istotna i brak jest podstaw do wyeliminowania z niej jednej z izb parlamentu. Wnioskodawcy w proponowanych rozwiązaniach opierają się na praktykach stosowanych w parlamentach Hiszpanii i Belgii, gdzie utworzono komisje wspólne, w których reprezentowane są obie izby parlamentu. Jednak takie rozwiązanie jest sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W myśl art. 95 ust. 2. konstytucja przydziela funkcję kontrolną wyłącznie Sejmowi, a nie Sejmowi i Senatowi.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PoselJanSztwiertnia">Pozostałe projekty ustaw w swych założeniach przewidują powołanie komisji sejmowych do spraw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PoselJanSztwiertnia">Projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i o Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP przewiduje w swych rozwiązaniach prawnych współpracę Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej, w szczególności za pośrednictwem Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Do zadań tej komisji należałoby w szczególności wyrażanie opinii na temat projektów aktów prawnych Unii Europejskiej, projektów umów międzynarodowych, których stroną mają być Unia Europejska, Wspólnoty Europejskie lub ich państwa członkowskie, oraz rocznych planów legislacyjnych Komisji Europejskiej, formułowanie zaleceń dla Rady Ministrów w zakresie aktów prawnych Unii Europejskiej, sposobu głosowania w Radzie Unii Europejskiej, zajmowania stanowisk przez rząd w sprawach związanych z polityką zagraniczną, obronną i bezpieczeństwem Unii Europejskiej. Komisja liczyłaby 70 członków. Skład komisji powinien odzwierciedlać proporcjonalnie reprezentację w Sejmie klubów poselskich oraz porozumień kół poselskich liczących co najmniej 15 posłów. Projekt zakłada udział w pracach komisji poselskich członków Parlamentu Europejskiego, dający możliwość wymiany doświadczeń, informacji oraz współdziałania parlamentu narodowego z Parlamentem Europejskim. Projekt ten pomija całkowicie Senat we współdziałaniu w opiniowaniu prawa Unii Europejskiej czy też implementacji dyrektyw do prawa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#PoselJanSztwiertnia">Następny projekt to projekt ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Określa on zasady współpracy Sejmu, Senatu i Rady Ministrów w ramach obowiązującego systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej. Projekt ustawy, łącznie z projektem zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zakłada w swych rozwiązaniach prawnych powołanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej, liczącej nie więcej niż 46 posłów. Komisja w swym składzie winna być reprezentatywna dla składu klubów poselskich i porozumień kół liczących co najmniej 15 posłów. W parlamentach krajów członkowskich działają komisje parlamentarne do spraw europejskich o kompetencjach równorzędnych z innymi komisjami parlamentarnymi, z uwzględnieniem jedynie różnego rodzaju przedmiotowego, ale również są powoływane komisje z uprawnieniami niemal równorzędnymi z uprawnieniami całego parlamentu. Uzasadnieniem rozwiązania przyjętego w tym projekcie jest potrzeba umożliwienia szybkiej debaty w sprawie tworzenia prawa wspólnotowego, jak również ograniczenia jawności, koniecznego w przypadkach polityki negocjacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-106.7" who="#PoselJanSztwiertnia">Wysoki Sejmie! Po 1 maja, to jest po wejściu do Unii Europejskiej, będziemy mieli do czynienia z sytuacją, w której parlament narodowy będzie stanowił mniej prawa. W części dziedzin naszego życia będzie obowiązywało prawo unijne wprost. Sejm i Senat zetkną się z projektami prawa tworzonego w Komisji Europejskiej. Stąd ważną rolę będzie odgrywał przepływ informacji i opinii pomiędzy rządem i parlamentem. Poddane debacie w dniu dzisiejszym projekty ustaw w swoich założeniach mają na celu określenie zasad współpracy Sejmu, Senatu i Rady Ministrów po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-106.8" who="#PoselJanSztwiertnia">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Unii Pracy opowiada się za przesłaniem projektów ustaw do Komisji Europejskiej i komisji regulaminowej celem opracowania ustawy tworzącej ramy formalnoprawne do współdziałania Sejmu, Senatu i rządu w sprawach związanych z naszym członkostwem w Unii Europejskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-106.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Danuta Polak, także Unia Pracy.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zostało 7 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moja wypowiedź dotyczyć będzie tylko projektu uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu. Projekt tej uchwały, wniesiony przez Prezydium Sejmu, zyskał akceptację Unii Pracy ze względu na konieczność uregulowania spraw związanych z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej oraz nowymi wymaganiami i zadaniami, które na nas czekają.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PoselDanutaPolak">W procesie integracji europejskiej polski Sejm będzie spełniał trzy podstawowe funkcje: polityczno-kontrolną, legislacyjną i inspirującą, co wynika z traktatu amsterdamskiego, a dołączony do tego traktatu protokoł podkreśla rolę parlamentu krajowego, który poprzez Komisję Europejską będzie współdziałał z Parlamentem Europejskim. Konieczna jest więc wzmocniona rola marszałka Sejmu, bo i kompetencje jego się rozszerzą.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PoselDanutaPolak">Klub Unii Pracy pozytywnie opiniuje również wprowadzenie do regulaminu Sejmu rozdziału 5a, określającego postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej. To postępowanie będzie prowadzone w Komisji Europejskiej, ale już o nowej nazwie, czyli Komisji do Spraw Unii Europejskiej, o ściśle określonym składzie politycznym, wyłonionym według ustalonego wskaźnika. Marszałek Sejmu, uwzględniając określone terminy, będzie kierował do Komisji do Spraw Unii Europejskiej dokumenty Unii Europejskiej podlegające konsultacji z państwami członkowskimi, projekty aktów prawnych Unii Europejskiej, informacje Rady Ministrów o stanowiskach, jakie Rada Ministrów będzie miała zamiar zająć w Radzie Unii Europejskiej, i odwrotnie - przesyłał zalecenia komisji kierowane pod adresem Rady Ministrów w tej sprawie oraz propozycje kandydatur na wybieralne stanowiska w organach Unii Europejskiej, w których reprezentowana będzie Rzeczpospolita Polska - oczywiście chodzi o wysokie stanowiska, a nie urzędnicze - przy czym marszałka Sejmu będą obowiązywać ściśle określone terminy.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PoselDanutaPolak">Propozycje zawarte w projekcie uchwały Prezydium zyskały akceptację Unii Pracy i dlatego będziemy głosowali za skierowaniem projektu uchwały Prezydium Sejmu do Komisji Europejskiej i do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Roman Jagieliński, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselRomanJagielinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej chcę przedstawić stanowisko w sprawie trzech projektów ustaw i jednego projektu uchwały, którego autorem jest Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PoselRomanJagielinski">Należy się zastanowić, czy to jest odpowiedni czas do dyskusji o roli polskiego parlamentu w procesie integracyjnym i późniejszym procesie, kiedy już Polska będzie w Unii Europejskiej. Przed moim wystąpieniem pojawiały się głosy dużego niezadowolenia, że dopiero o tej porze nasz parlament, nasza Izba, o tym zaczyna dyskusję. Mówiono, że powinniśmy o tym dyskutować dużo wcześniej, przed referendum akcesyjnym, a przede wszystkim że powinniśmy przedstawić stanowisko i wypracować takie założenia ustawowe, związane i zgodne z konstytucją, czy też regulaminowe, które pozwolą i Sejmowi, i Senatowi znaleźć odpowiednie miejsce, tak by społeczeństwo było w odpowiedni sposób informowane. I tu na pewno pojawia się pytanie: A któż miał za nas tę pracę wykonać? Przecież rząd, którego kompetencje, jeśli chodzi o procedurę legislacyjną, pójdą w tym kierunku - nawet jeśli one będą gdzieś tam na obrzeżu związku z konstytucją - będzie musiał swoimi kompetencjami w polityce zagranicznej, w polityce desygnowania kandydatów do Komisji Europejskiej z nami, z parlamentem, się podzielić. Tak więc rząd, nawet jeśli jest z jednej rodziny, nie jest nigdy zainteresowany, żeby sobie swoich prerogatyw ujmować i przekazywać parlamentowi. Doczekaliśmy się prezentacji, które dzisiaj są przedmiotem debaty. I chyba dobrze, że dwa kluby parlamentarne, a także pan marszałek Marek Borowski w imieniu Prezydium, także występujący jako poseł Sojuszu Lewicy Demokratycznej, przedstawili swoje projekty.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PoselRomanJagielinski">Komisja Europejska, która wywodzi się z Komisji Integracji Europejskiej mającej bardzo długą tradycję, za kilka miesięcy zakończy swój żywot, bo będzie miała ograniczone prerogatywy, jeśli chodzi o funkcjonowanie w układach regulaminowych, w których w dniu dzisiejszym jeszcze funkcjonuje, bo przecież proces przystosowania prawa będzie zakończony. W projekcie uchwały jest zapis, kiedy Komisja Europejska zakończy swój żywot. W to miejsce Wysoka Izba winna powołać Komisję do Spraw Unii Europejskiej, która w projekcie uchwały jest tylko określona jako komisja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#PoselRomanJagielinski">Projekt ustawy, który proponowany jest przez Platformę Obywatelską, idzie zdecydowanie dalej i proponuje, żeby Komisja do Spraw Unii Europejskiej była komisją wspólną, reprezentacją i Wysokiej Izby, Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, i Wysokiej Izby, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, oraz składała się z 46 posłów i 10 senatorów. Jest też w nim podana technika wyboru tychże przedstawicieli. My przecież jako Sejm nie mamy prawa zawłaszczać sobie tego, co stanowione jest przez Senat. Uważam więc, że możemy raczej iść tylko w kierunku podjęcia postanowień, które będą dotyczyć Wysokiej Izby. Jeśli ma być Komisja do Spraw Unii Europejskiej, to ona powinna uwzględniać obszar funkcjonowania Sejmu. To jest bardzo ważne. Zwracam uwagę, że właściwe funkcjonowanie Sejmu, właściwe funkcjonowanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej i relacje ze stroną rządową, także relacje związane z opiniowaniem kandydatów do struktur władzy Unii Europejskiej, będą mieć odpowiednie odzwierciedlenie - akceptację lub negację - w opinii polskiego społeczeństwa. Jeśli doprowadzimy do sytuacji, że nie będzie otwartości, to w przypadku niepowodzeń w procesie integracyjnym już po 1 maja zawsze będzie podejrzenie - a myślę, że tutaj wielu dziennikarzy będzie też wspierać ten obszar - że nie respektujemy podstawowych standardów i podmiotowości, skrótowo mówiąc, racji stanu Rzeczypospolitej Polskiej. Oczywiście będzie to dyskontowane jako zdrada. Zresztą tego typu głosy niejednokrotnie słyszałem w przededniu rozmów w Brukseli, podczas obrad Komisji Europejskiej. Takie głosy były kierowane do naszych przedstawicieli.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#PoselRomanJagielinski">Chcę wyrazić swoje zadowolenie, że stało się tak, jak większość polskiego społeczeństwa sobie życzyła, że twardo bronimy interesu polskiego, a przede wszystkim odpowiedniej reprezentacji w strukturach Unii Europejskiej, odpowiedniej ilości głosów, bo mówimy skrótowo: bronimy Nicei. Oczywiście głosy są teraz różne, ale nauczyliśmy się jednej rzeczy: że jeśli postawimy na twarde stanowisko, bez szukania kompromisów, to Polska wśród tych narodów europejskich jest poważnym podmiotem i jest poważnie traktowana. Myślę, że ta dyskusja doprowadzi do takiej sytuacji, że wszystkie organy władzy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej Sejm - Senat, prezydent, rząd będą bronić interesu polskiego, polskiej racji stanu, i myślę, że te akty prawne, a przede wszystkim jeden akt, który z tego wyrośnie, będzie temu służył.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#PoselRomanJagielinski">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej jest za skierowaniem tych projektów ustaw i uchwały do stosownych komisji - myślimy tutaj o Komisji Europejskiej, o Komisji Ustawodawczej i komisji regulaminowej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Oksiuta, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt reprezentowania Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego w debacie poświęconej zmianom regulaminu Sejmu, jak też relacji między Sejmem a rządem w kwestiach dotyczących procesu integracji z Unią Europejską, tego, co się ma dziać od maja tego roku.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Otóż fundamentalne pytanie brzmi: Kto jest partnerem dla Unii Europejskiej - czy organy Sejmu, czy sam parlament? Jeżeli mówimy o traktacie amsterdamskim, na który się powołujemy tutaj (wszyscy przedmówcy do tych zapisów się odnosili), to tam się mówi o tym, żeby zwiększyć rolę parlamentu, a nie jego organów. Tymczasem projekty zgłoszone dzisiaj, zarówno uchwały jak i ustaw, mówią o powołaniu speckomisji, która miałaby wyręczyć Sejm, czyli tak naprawdę wyręczyć całą Izbę, w uzgadnianiu aktów prawnych z Unią Europejską. I to działanie, tę drogę należy ocenić jako próbę ograniczenia kompetencji parlamentu, ale też nie tylko parlamentu jako osoby prawnej, a przede wszystkim parlamentu jako grupy posłów tu zasiadających, czyli Sejm podzieli się na tych posłów, którzy są w Komisji Europejskiej, i tych którzy są poza Komisją Europejską. I generalnie można przyjąć, że skoro 90% ustaw uchwalanych ostatnio wymaga akceptacji czy zasięgania opinii o ich zgodności z prawem unijnym, to 90% tych ustaw trafi do Komisji Europejskiej, natomiast reszta będzie przedmiotem obrad Sejmu, czy też komisji sejmowych, branżowych, które w końcu w parlamencie funkcjonują. Takie wewnętrzne rozwiązanie instytucjonalne w Sejmie ja oceniam jako złe, bo po co są wtedy komisje branżowe, skoro Komisja Europejska będzie zajmowała się praktycznie wszystkim; po co są posłowie, którzy nie są w Komisji Europejskiej, skoro Komisja Europejska za nich generalnie zadecyduje. Taki jest kierunek tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Oczywiście można nad tym dyskutować, w jaki sposób to zrobić, żeby cały parlament nie musiał... bo tak jak w którymś z uzasadnień, bodajże projektu Prezydium Sejmu, było napisane, że ponieważ komisja pracuje permanentnie, więc parlament, skoro ma codwutygodniowy cykl pracy, nie będzie mógł na bieżąco tych rzeczy śledzić i współpracować.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Wydaje mi się, że takie wnioski wynikają raczej z jakiegoś podejścia, które nie jest poważnym podejściem do tych spraw. W końcu nikt nie zakazuje parlamentowi pracować tydzień w tydzień, to jest decyzja własna Sejmu i Sejm może pracować, chyba że Sejm nie chce. Ja oceniam te projekty w ten sposób, że Sejm sam się zrzeka swoich uprawnień na rzecz pewnej grupy posłów, czy też pewnych partii politycznych - bo tu trzeba też zaznaczyć, że 10% składu Sejmu dzisiaj jest poza klubami - więc generalnie ta grupa posłów będzie wyłączona z procesu uzgadniania, no chyba że w ramach tego dodatkowego zapisu o 15 posłach któryś z nich zostanie włączony do Komisji Europejskiej. Poza tym nie widzę tam niestety żadnych zapisów, które by mogły poprawić pracę Komisji Europejskiej od strony jej fachowości, znajomości tematów itd. Przecież dzisiaj Komisja Europejska jest krytykowana za wiele bubli legislacyjnych, które wyszły z tej komisji, jest traktowana jako ciało, przez które może rząd szybko przepuścić te ustawy, które niewygodnie jest mu kierować do komisji branżowych.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Zdecydowanie odpowiada mi ta koncepcja, o której mówił poseł Kotlinowski - ażeby komisja była ciałem, które dane projekty czy dane opinie kieruje do komisji branżowych i żeby było to ciało wąskie, a nie rozbudowane, czterdziestosześcio- czy pięćdziesięcioparoosobowe, w którym tak naprawdę nikt nie jest fachowcem, bo wszyscy będą zmuszani do pracy nad sprawami, na których się często nie znają.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Dlaczego się nie mówi o tym, żeby tego typu projekty czy opinie były analizowane przez przewodniczących poszczególnych komisji branżowych? Dlaczego przewodniczący komisji branżowych są wyłączeni z procesu uzgadniania aktów legislacyjnych? Tak się dzieje dzisiaj - jest to już krytykowane na etapie naszego wchodzenia do Unii Europejskiej - i tak ma być po naszym wstąpieniu do Unii.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PoselKrzysztofOksiuta">Z tych projektów, które zostały zgłoszone, nam generalnie odpowiada najbardziej projekt PiS-u, niemniej musiałby on być przepracowany i uwzględniać te kwestie, o których mówię. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Stanisław Dulias, Polska Racja Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselStanislawDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione projekty ustaw dotyczące współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i wiążących się z tym zmian w regulaminie Sejmu stanowią materiał do szerokiej dyskusji i procedowania.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselStanislawDulias">Tak ważny i szeroki zakres tematyczny, a przede wszystkim brak odniesienia do zapisów traktatu konstytucyjnego Unii Europejskiej, bo takich jeszcze nie ma, oraz porównywalnych zapisów z innych krajów nie pozwala na wiążące odniesienie się do tego zagadnienia, a może w ogóle podaje w wątpliwość celowość regulacji tego zagadnienia już w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselStanislawDulias">Przedstawiając stanowisko Koła Poselskiego Polska Racja Stanu, wnosimy o wstrzymanie procedowania nad tymi projektami do czasu uzyskania wiążących wzorców z innych krajów, szczególnie takich jak Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Włochy, Hiszpania itd., i uzyskania wiedzy na temat ich rozwiązań, jak również zamiarów co do rozwiązań w traktacie konstytucyjnym. Niezależnie od tego, ż Polska Racja Stanu uważa, że ujęte w projektach ustaw zwroty i rozwiązania są zagrożeniem dla Polski, jej tożsamości, to również przemawia za wstrzemięźliwością.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PoselStanislawDulias">Sądzę, że byłoby nie od rzeczy, a bardzo wskazane powołanie komisji nadzwyczajnej, która zajęłaby się całokształtem tych spraw i przedstawiła Wysokiej Izbie dogłębnie przygotowany materiał. Nasze dotychczasowe doświadczenia, również związane z wejściem Polski do Unii Europejskiej, potwierdzają bardzo niekorzystne i wręcz szkodliwe decyzje gospodarcze, które zostały podjęte i są nieodwracalne. W sprawach gospodarczych nietrudno było wyczytać, że negocjatorom i przedstawicielom rządu bardziej zależało na Unii Europejskiej niż na Polsce i jej społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PoselStanislawDulias">Dzisiaj dla wszystkich, którzy chcą to zauważyć, jest oczywiste, że zostaliśmy wymanipulowani z rynków w atmosferze kłamliwej propagandy o konieczności prowadzenia przemian i w nadziei na rzekomą ˝mannę z nieba˝. Niestety te nadzieje okazały się złudne, a kraje unijne osiągnęły swój cel, ustawiając polską gospodarkę w roli kopciuszka niemal we wszystkich gałęziach przemysłu oraz rolnictwa. Przyczyna tego to brak informacji, nierzetelne informacje, manipulowanie informacjami i wielokrotnie podejmowanie decyzji bez należytej wiedzy i przy niepolskich mediach. Często było to wymuszanie decyzji Sejmu obietnicami bez pokrycia. Wspomnę tu tylko o paru faktach, tj. kiedy Polacy dowiedzieli się o zapisach traktatu konstytucyjnego, 6 tys. stron, jakie były podawane informacje o uzgodnieniach z Kopenhagi, a jakie są faktycznie, czy wiele informacji propagandowych przedreferendalnych, które w ogóle nie mają pokrycia. W oparciu o takie działanie i obietnice Polacy zagłosowali za wejściem Polski do Unii Europejskiej. Przez to przegraliśmy większość zapisów traktatu akcesyjnego i co najważniejsze, rząd jak dotychczas nie podejmuje renegocjacji poszczególnych dyrektyw.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PoselStanislawDulias">Rząd i wielu polityków nie słyszy głosów wielu posłów, a szczególnie narodu wołającego o ratunek. Stoimy, jako kraj, społeczeństwo przed wielkimi problemami społecznymi - bezrobocie, obniżanie potencjału gospodarczego, zapaść finansów publicznych, bezdomność, głodujące dzieci, a przede wszystkim brak wizji dla młodzieży i społeczeństwa. To jest efekt dotychczasowego działania, ale i przestroga, żebyśmy z powodu swojej naiwności i nadgorliwości, narzucając za szybkie tempo w sprawach konstytucyjnych i strukturalnych, nie przegrali do końca polskiej pozycji.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PoselStanislawDulias">Koło Poselskie Polska Racja Stanu uważa, że w takim tempie i bez odpowiedniego przygotowania zapiszemy sprzedaż Polski, a nie rozwiążemy problemów Polski.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PoselStanislawDulias">Przechodząc do merytorycznej strony projektów ustaw w zakresie powoływania komisji do spraw europejskich, Koło Poselskie Polska Racja Stanu uważa, że wskazane jest ponowne przeanalizowanie celowości powoływania nowej komisji, ale w zamian tego skoordynowanie prac już funkcjonującej Komisji Europejskiej, przy ewentualnym jej poszerzeniu. Mogłoby to być rozwiązanie przejściowe.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#PoselStanislawDulias">Dotychczasowe doświadczenia potwierdzają, że czym bardziej jest rozbudowana, rozczłonkowana struktura aparatu zajmującego się procesowaniem, tym łatwiej możemy być wymanipulowani.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#PoselStanislawDulias">Warto ponownie przeanalizować kwestię ograniczenia roli Sejmu do funkcji kontrolnych, a pozostawienie funkcji decyzyjnych i ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#PoselStanislawDulias">Przysłuchując się wystąpieniom moich poprzedników, usłyszałem kilka dość niepokojących stwierdzeń. Nie mogę się zgodzić, aby intencją zapisów był np. wgląd do przygotowywanych przepisów - o tym nie powinniśmy rozmawiać - i sugerowanie, jakoby to była nasza przyszła rola w Europie, albo bardzo wymowne stwierdzenie: ˝kompensata za utracone uprawnienia ustawodawcze˝. Te przykłady i wiele jeszcze innych potwierdzają potrzebę powołania podkomisji i taki w imieniu Koła Poselskiego Polska Racja Stanu składam wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Lech Zielonka, Polski Blok Ludowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselLechZielonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Koła Parlamentarnego Polskiego Bloku Ludowego przedstawić nasze stanowisko w sprawie projektu ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej. Do zadań powołanej komisji ma należeć: po pierwsze, zajmowanie stanowisk i wyrażanie opinii na temat projektów aktów prawnych Unii Europejskiej, po wtóre, rozpatrywanie informacji i innych dokumentów przedkładanych przez Radę Ministrów w zakresie funkcjonowania Unii Europejskiej i jej organów, po trzecie, opiniowanie propozycji kandydatów na stanowiska w organach Unii.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PoselLechZielonka">Zgodnie z projektami komisja składać się będzie z posłów i senatorów. Skład komisji według naszej oceny powinien odzwierciedlać rzeczywistą reprezentację polityczną w Sejmie i Senacie. Prawo do zgłaszania kandydatów na członków komisji powinny posiadać kluby i porozumienia kół w liczbie minimum 15 członków mających swoich przedstawicieli w Konwencie Seniorów Sejmu RP i Konwencie Seniorów Senatu RP. Co do kwestii organizacyjnych uważamy, iż w prezydium komisji powinny mieć swoich przedstawicieli wszystkie kluby i porozumienia kół poselskich. Zgodnie z propozycją zawartą w projektach na członków komisji proponuje się osoby o nieposzlakowanej opinii i wysokim autorytecie moralnym. Kandydat na członka komisji powinien wyróżniać się wiedzą i doświadczeniem w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania Unii Europejskiej. Jest to ze wszech miar pożądany zapis i jeszcze bardziej pożądane byłoby to, aby kandydaci spełniali ten zakres wymogów. Trudno jednak wyobrazić sobie, w jaki sposób należy mierzyć poziom moralny. Podobnie jest z doświadczeniem w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PoselLechZielonka">Nasze kontakty z urzędnikami ministerialnymi, którzy w ostatnim czasie zdobywają doświadczenie w instytucjach europejskich, przekonuje nas, że wiedza, jaką zdobyli w wyniku doświadczenia nijak się ma do skuteczności, jaką reprezentują, i nie przekłada się ona na wymierne skutki. Określona wiedza i doświadczenie powinny być powiązane z komunikatywnością i zdolnością dzielenia się swoją wiedzą z innymi, co, jak pokazuje rzeczywistość, nie jest mocną stroną tych, którzy dzisiaj nas reprezentują.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PoselLechZielonka">Wysoka Izbo! Stwarza to wrażenie, że mamy mądrych urzędników i niedouczony parlament. Nadal nie ma tu potrzebnego elementu współpracy między parlamentem a urzędnikami, którzy powinni służyć wiedzą zdobytą posłom i całemu parlamentowi. Okazuje się bowiem, że dotychczasowe wyniki współpracy między urzędnikami reprezentującymi parlament i Polskę w strukturach Unii Europejskiej należy ocenić jako złe i niewystarczające. Wygląda to mniej więcej tak, że mądrzy urzędnicy posiadają wiedzę, ale nie potrafią bądź nie chcą tą wiedzą podzielić się z parlamentem.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PoselLechZielonka">Parlament musi mieć silną pozycję w przygotowaniu polskiego stanowiska w Unii Europejskiej. Stworzy to także poczucie, że posłowie w większym stopniu będą poczuwać się do odpowiedzialności za to, co dzieje się z Polską w Europie.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PoselLechZielonka">Często obecnie w tych okolicznościach mówi się o deficycie demokracji. Sytuacja, którą stwarzamy, powołując komisję, powinna uchronić nas przed zarzutem braku demokracji w podejmowaniu decyzji i wzmocnić poczucie więzi, jeśli chodzi o wyborców i proces decyzyjny w kwestii Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PoselLechZielonka">Nowe wyzwania, jakie stoją obecnie przed parlamentem, wymagają jego wzmocnienia tak w zakresie instytucjonalnym, jak i merytorycznym. W tych okolicznościach musimy wznieść się ponad dzielące nas różnice i wspólnie wypracować stanowiska, które staną się drogowskazem dla rządu i w pewnym stopniu będą wzmacniać margines działania rządu. Być może pozwoli to także uniknąć sytuacji, w których stanowisko Sejmu w znacznym stopniu odbiega od propozycji przedstawionych przez rząd, budując pola konfliktów, których w nowej sytuacji powinniśmy szczególnie się wystrzegać.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#PoselLechZielonka">Działania komisji powinny być ukierunkowane na eliminowanie wszelkich konfliktów w ich zarodku. Powinniśmy unikać tego, a komisja powinna w szczególności nad tym czuwać, żeby rozbieżności w zakresie stanowisk między parlamentem a rządem nie stały się powodem widowiska, które mogłoby być wykorzystane przeciw Polsce i być przyczyną rozgrywek, które osłabią nasze stanowisko i miejsce słusznie nam należne.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#PoselLechZielonka">Wszystkie projekty ustaw, jakie dzisiaj są podstawą tej dyskusji, powinny być podstawą do wypracowania stanowiska i w efekcie przyjęcia ustawy, której kształt będzie dowodem tego, w jakim stopniu w przyszłości będziemy w stanie wznosić się ponad podziały, mając na celu jedynie interes Polski, a nie partykularny interes wąskich grup społecznych czy organizacji partyjnych.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#PoselLechZielonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiego Bloku Ludowego opowiada się za przekazaniem wszystkich projektów do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Antoni Macierewicz, Ruch Katolicko-Narodowy, będzie mówił także w imieniu Ruchu Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ruch Katolicko-Narodowy oraz Ruch Odbudowy Polski wnoszą o odrzucenie rozpatrywanych obecnie projektów ustaw i projektu uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu. Wnosimy o odrzucenie tych projektów nie tylko dlatego, że mamy do czynienia z jakimś zupełnie nieprawdopodobnym potworkiem prawnym. Swoją drogą trudno zrozumieć, jak w ogóle pan marszałek mógł przekazać Wysokiej Izbie te projekty ustaw i uchwały do debaty w tym stanie rzeczy. Chyba, żeby odwołać się do rzeczywiście już nadużywanej przez pana marszałka Borowskiego praktyki poddawania pod dyskusję Sejmu projektów ustaw w sposób ewidentny i oczywisty sprzecznych z konstytucją, ale zgodnych z intencjami politycznymi socjaldemokracji europejskiej. To rozumiem. Interes polityczny, interes partyjny - świetnie wyłożył go pan poseł Smoleń niedawno - jest czy też przemawia za tym, za tworzeniem państwa europejskiego i za podporządkowaniem Polski temu państwu, to jest dla mnie jasne nie od dzisiaj. Ale jaki jest związek tego z polskim prawem, to trudno zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Za to moment tej debaty jest szczególny, bardzo szczególny. Oto właśnie w dniu dzisiejszym, panie marszałku, Wysoka Izbo, ˝Rzeczpospolita˝ opublikowała tekst, który jeszcze cztery, pięć, sześć miesięcy temu być może zmieniłby sytuację Polski. Dzisiaj jest to tylko ironiczny śmiech, naigrawanie się z Rzeczypospolitej i z obywateli polskich. Pisze mianowicie ˝Rzeczpospolita˝, że Polska będzie płatnikiem netto. To było wiadomo od początku, to było jasne, ale pisze się tam o tym dzisiaj. Gdy 6 miesięcy temu mówiliśmy o tym w tej Wysokiej Izbie, to wyłączano nam mikrofony i likwidowano możliwości wypowiedzi. Dzisiaj przedstawiciel socjaldemokracji stawia przed nami projekty ustaw i dołączają do niego wszystkie kluby poselskie, których faktyczną intencją jest, po pierwsze, złamanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, po drugie, likwidacja konstytucyjnych uprawnień Sejmu Rzeczypospolitej i, po trzecie, ukonstytuowanie, w sposób szczególnie antydemokratyczny, ciała, które te kompetencje Sejmu Rzeczypospolitej ma przejąć, z wyłączeniem pozostałych posłów. Ja rozumiem, że taki projekt mógłby zgłosić - i zrobił to w jakiejś mierze, choć mam nadzieję, że ze zrozumieniem kwestii drastycznych - przedstawiciel Platformy Obywatelskiej. Platforma nie od dzisiaj - znamy wystąpienia pana marszałka z poprzedniej jeszcze kadencji - dążyła do ograniczenia liczby parlamentarzystów. No i w porządku - niegdyś państwo mówiliście chyba o 200 parlamentarzystach, z tego, co pamiętam. Te projekty idą dalej, chcecie ograniczyć liczbę parlamentarzystów do 40 czy 50. Przecież, Wysoka Izbo, jeżeli powstanie ta komisja, to naprawdę nie ma żadnego powodu, żeby podatnik polski wydawał pieniądze na 560 parlamentarzystów. Ponad 70% wprowadzonego w Polsce od tego momentu ustawodawstwa będzie sprawą decyzji Rady Unii Europejskiej. Nie Parlament Europejski będzie o tym decydował, jak było to tutaj wielokrotnie mówione. Parlament Europejski jest fikcją, Parlament Europejski nie ma nawet inicjatywy ustawodawczej, Parlament Europejski może robić to, co panowie przyznajecie tej nowej Komisji Europejskiej - może opiniować. Jak to się ma do zapisów Konstytucji Rzeczypospolitej? Chcecie wprowadzić ustawodawstwo, które będzie obowiązywało wszystkich obywateli, łącznie z ustawodawstwem dotyczącym praw obywatelskich, w oparciu o opinie komisji sejmowej? W ten sposób, tak to ma być? Czyli Rada Unii Europejskiej oraz Komisja Europejska, organy de facto nie mające żadnego związku z wyborami i z mandatem obywateli Rzeczypospolitej, będą podejmowały decyzję, która - po łaskawym zaopiniowaniu przez małe grono, 50-osobowe - będzie obowiązywała obywateli Rzeczypospolitej? Jeżeli Unia Europejska tak ma funkcjonować - a nie ja to podejmowałem dotychczas - to trzeba rzeczywiście powiedzieć, że jest próbą nowoczesnej realizacji związku sowieckich republik, tym razem europejskich. I na to zgody być nie może.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Jak chciałem zaznaczyć od początku, rzeczywiście dokładne omówienie tych wszystkich projektów i problemów z tym związanych w ciągu 5 minut nie jest niestety możliwe. Wymagałoby nieporównanie dłuższego czasu, którego pan marszałek, jak widzę, udzielał przedstawicielom klubów, ale nie chce udzielić przedstawicielowi kół. I ja to rozumiem. Dlaczego? Ponieważ większość przedstawicieli kół zasiadających w obecnej Komisji Europejskiej to są eurosceptycy lub przeciwnicy włączenia Polski do Unii Europejskiej. I ponieważ doprowadziliście, panowie, do porozumienia, układu, powiedziałbym: zmowy, niestety, klubów poselskich i partii, które te kluby reprezentują, to nowa Komisja Europejska tworzona jest w takim kształcie, żeby przeciwników Unii Europejskiej wyeliminować. Taka jest istota tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Ba, tam się idzie dalej. Panie marszałku, w projekcie, który podpisał pana przedstawiciel, jak rozumiem, zmiany regulaminu Sejmu jest zapis, zgodnie z którym posłowie Rzeczypospolitej nie będą mogli nawet uczestniczyć w posiedzeniach tej nowej Komisji Europejskiej. Ja już nie mówię, żeby dyskutować, nie mówię, zgłaszać wnioski, co jest normalnym przywilejem w wypadku komisji sejmowej, ale nie będą mogli uczestniczyć bez specjalnego zaproszenia. To jest kpina, to jest po prostu kpina. To jest, powtarzam, próba sprowadzenia Sejmu Rzeczypospolitej do roli Sejmu PRL. Na to zgody nie ma, bez względu na to, że ciągle jeszcze państwo macie tutaj wielobarwną wprawdzie, ale większość, rozpisaną na różne głosy.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">W sprawie tych różnych głosów - uważam, że dobrze się stało, iż pan poseł Kotlinowski wycofał swoją aprobatę dla tej ustawy, zwłaszcza tego, co sygnował pan marszałek Borowski. Powiedziałbym, że lepiej późno niż wcale. Nie mogę tylko zrozumieć, dlaczego zabrało mu to ponad 2 tygodnie i dlaczego musiało się dokonywać w formie ustnej - zamiast pisemnego udostępnienia wszystkim posłom tej swojej niezgody. Ciekaw też jestem, jak długo kierownictwo Ligi Polskich Rodzin wytrwa w tym zamiarze. Obawiam się, że to nie przekroczy... nie potrwa dłużej niż ta jedna debata. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jan Łopuszański, Porozumienie Polskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselJanLopuszanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miałem zaszczyt z tej trybuny wielokrotnie przypominać, że w historii polskiego Sejmu były dwa okresy, w których został on zamieniony w maszynkę do głosowania - pierwszy za czasów PRL, za czasów stalinowskich, kiedy dostosowywano rzeczywistość polską do jedynie słusznych wzorów radzieckich, a drugi mamy w chwili obecnej, w ramach dostosowań polskiego ustawodawstwa do prawodawstwa unijnego. Okazuje się, że w odniesieniu do bardzo szerokiego porozumienia na tej sali, od SLD aż po Ligę Polskich Rodzin, panuje zgoda co do tego, że trzeba jakby ˝przerób˝ polskiego Sejmu jeszcze zwiększyć, bo jeszcze jest za mały. Różnice są tylko i wyłącznie w konstrukcji, bo inna jest konstrukcja, którą prezentował pan marszałek Borowski, inną konstrukcję prezentowało Prawo i Sprawiedliwość, inną Platforma Obywatelska. W toku dzisiejszej debaty Liga Polskich Rodzin zmieniła swoje zdanie, sugerując cały szereg ciekawych rozwiązań, ale ja je tylko pamiętam; żałuję, nie mam ich na piśmie. Natomiast nikt nie kwestionuje tego, że oprócz zadań dostosowawczych w zakresie dostosowania polskiego prawa do unijnego pojawiły się jeszcze zadania reprezentacji Polski w organach Unii. Jest to, okazuje się, zagadnienie ustrojowe z polskiego punktu widzenia, bo ktoś te decyzje musi podejmować. Jest konsensus co do tego, że obecnie ukonstytuowane na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej organy są niezdolne do wykonywania tego zadania i w związku z tym będziemy na poziomie projektów ustaw i projektu uchwały - regulaminu Sejmu - regulowali kwestie ustrojowe. Posłowie Porozumienia Polskiego wnoszą o odrzucenie wszystkich tych czterech dokumentów w pierwszym czytaniu, ponieważ jest rzeczą niepodobną, żebyśmy za pomocą ustaw i regulaminu Sejmu zmieniali kluczowe instrumenty ustrojowe państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PoselJanLopuszanski">Ja chciałbym zwrócić uwagę, mając bardzo ograniczony czas, jeszcze tylko na jedną kwestię, na szczególne tytuły tych dokumentów czy rozdziałów tych dokumentów: ˝Współpraca w zakresie tworzenia prawa polskiego wykonującego prawo Unii Europejskiej˝ - to jest tytuł rozdziału 3 w projekcie omawianym przez pana marszałka Borowskiego - ˝Postępowanie z projektami ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej˝, ˝Ustawy polskie wykonujące prawo Unii Europejskiej˝.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PoselJanLopuszanski">Wysoka Izbo! Pamiętam, że kiedy z tej trybuny - zarówno od początku tej kadencji, jak i w kadencji poprzedniej - czy ja, czy wielu kolegów mówiło: uważajcie, zawarcie traktatu (który okazał się w końcu traktatem ateńskim) spowoduje nadrzędność prawa unijnego nad prawem polskim, wołano do nas z tych ław poselskich, jak i na komisjach: kłamiesz, kłamiesz! A człowiek, który do mnie wtedy wołał: kłamiesz! dzisiaj, występując w imieniu Prawa i Sprawiedliwości i podkreślając konieczność poszanowania zasady suwerenności narodu, o ile dobrze dosłyszałem, promuje projekt, którego rozdział 3. jest zatytułowany: ˝Współpraca w zakresie stanowienia prawa Unii Europejskiej oraz uchwalania prawa wykonującego prawo Unii Europejskiej˝. To kto kłamał: Ja wtedy czy on teraz? Przecież mówiliśmy wyraźnie, że jeżeli mamy do czynienia z systemem prawnym, w którym jest masa tzw. acquis communautaire, w tym tzw. prawo pierwotne, w tym tzw. orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, stanowiące o nadrzędności prawa europejskiego, to będzie to przeniesione na prawo polskie. I tu właśnie mamy dowód.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PoselJanLopuszanski">Tu już nie chodzi tylko o to, że w trybie art. 91 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 90 konstytucji wprost jest stosowane prawo unijne przyjęte traktatami, a zatem traktatem ateńskim i wszystkimi wcześniejszymi traktatowymi postanowieniami, które traktat ateński obejmuje. Okazuje się, zgodnie z naszymi przewidywaniami, że chodzi o więcej, o całe bieżące ustawodawstwo Unii Europejskiej, które będzie realizowane.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PoselJanLopuszanski">W uzasadnieniu projektu, który przedstawiał pan marszałek Borowski, jest powiedziane, że: ˝Rola parlamentu krajowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej polega na: udziale w transponowaniu obowiązującego prawa Unii Europejskiej (funkcja ustawodawcza)˝ oraz ˝kontroli połączonej z prawem do informacji o stanowisku i działaniach władzy wykonawczej˝. A ja, Wysoka Izbo, idąc do tego parlamentu, sądziłem jako obywatel polski, że rola parlamentu krajowego Rzeczypospolitej Polskiej opisana jest w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PoselJanLopuszanski">Na zakończenie, panie marszałku: Kiedy Sejm zamieniany jest w maszynkę do głosowania, wtedy to, co poseł powie z tej trybuny, bardzo często przestaje się w ogóle liczyć. I oto chwila obecna - rozejrzyjmy się dookoła, proszę państwa - jest tego największym dowodem. Oto rozmawiamy o próbie pozakonstytucyjnej, przeciwkonstytucyjnej zmiany ustroju państwa polskiego, przy pustej sali, a kiedy przyjdzie do głosowań, to przewodniczący klubów powiedzą i maszynka ruszy.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#PoselJanLopuszanski">Raz jeszcze wnoszę o odrzucenie wszystkich tych czterech projektów.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Zarządzam przerwę do godziny 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz.16 min 03 do godz. 17 min 02)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoki Sejmie! Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Kontynuujemy rozpatrywanie punktów 2., 3., 4. i 5. porządku dziennego, to jest: pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej, pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i o Komisji do Spraw Unii Europejskiej Sejmu RP, pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały Sejmu o zmianie Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przed przerwą Sejm wysłuchał uzasadnień projektów oraz rozpoczął dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do zadania pytania zapisał się pan poseł Grzyb i pan poseł Stryjewski.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę pana Andrzeja... Aha, czy czas pytania został wczesniej określony? Określam czas zadania pytania na dwie minuty, żeby była pełna jasność.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedną z zasadniczych przesłanek, które były związane z tworzeniem traktatu konstytucyjnego, było również usuwanie tego, co się nazywa deficytem demokracji, a więc bezpośredniego związku pomiędzy obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej a jej organami. Jednym z tych elementów miało też być usuwanie niejako tego bezpośredniego związku pomiędzy instytucjami Unii Europejskiej a parlamentami narodowymi. W związku z tym chciałbym zapytać: Czy przedkładane projekty, które w gruncie rzeczy ograniczają ten związek pomiędzy parlamentem narodowym a projektowanymi zmianami prawnymi oraz wszelkimi przedsięwzięciami, które są związane z prowadzeniem spraw przez polski rząd w ramach Rady Unii Europejskiej czy innych organów, czy przypadkiem te projekty nie idą jak gdyby wspak, przeciw tej tendencji, tendencji związanej z ograniczaniem deficytu demokracji? Parlament narodowy miał być istotną częścią usuwania tego deficytu demokracji.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Kolejna sprawa, która jest z tym związana. Różne są modele funkcjonowania parlamentów narodowych w związku z procesem integracji europejskiej. Znany jest model duński, fiński, ale znane są też na przykład modele francuski czy włoski. Który z tych modeli dla wnioskodawców przedkładających projekty ustaw jest bliższy? Jakie są, że tak powiem, przejawy charakterystyki tych projektów, gdyby porównać je z tymi modelami, które funkcjonują obecnie w parlamentach narodowych państw członkowskich Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jednocześnie chciałbym zapytać: W jaki sposób chcą wnioskodawcy poszczególnych projektów powiązać funkcjonowanie komisji stałych Sejmu z nowo projektowaną Komisją do Spraw Europejskich czy Komisją do Spraw Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zacznę też od tego deficytu demokracji. Czy komisja do spraw integracji europejskiej, która jest - według tych projektów - komisją bardzo zamkniętą i stojącą ponad Wysoką Izbą, wpisuje się rzeczywiście w to życzenie integratorów europejskich rozszerzenia demokracji, czyli rozszerzenia wpływu obywateli na własny los poprzez działalność parlamentu? Jak mają obywatele traktować innych posłów, którzy nie wejdą w skład komisji, a których pozycja w wyniku... po procesie legislacji staje się pozycją mniejszościową czy mniej ważną, czy nawet - powiedziałbym - wcale nieważną? Jak się ma zapis propozycji ustanowienia speckomisji w Sejmie i nadanie takich priorytetów unijnemu procesowi legislacyjnemu w stosunku do zapisu polskiej konstytucji, w której art. 90 mówi o tym, że tylko w niektórych sprawach można oddać suwerenność ustawodawczą polskiego parlamentu. Z propozycji zawartych w tych dokumentach jednoznacznie wynika, że to praktycznie polski parlament ma się jedynie dostosować do tego procesu unijnego, czyli nawet jego harmonogram prac - możemy to przeczytać w jednym z uzasadnień do projektów - ma być dostosowany do rocznych planów legislacyjnych Komisji Europejskiej, a te do rocznych planów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Kończąc, panie marszałku, mam takie pytanie. W druku nr 2365, zawierającym projekt ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej, jest zapis mówiący o tym, że: ˝Na kandydata na członka komisji proponuje się osoby o nieposzlakowanej opinii i wysokim autorytecie moralnym. Kandydat na członka komisji winien wyróżniać się wiedzą i doświadczeniem w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania Unii Europejskiej˝. Proszę mi powiedzieć, proszę mi wskazać na przykład w klubie SLD, ale i w klubie Platformy Obywatelskiej ludzi o nieposzlakowanej opinii i wysokim autorytecie moralnym w takiej liczbie, która ˝wysyciłaby˝ skład tej komisji zgodnie z wymogami przedstawionymi w projekcie. Proszę mi też powiedzieć, kto będzie sprawdzał i co jest wyznacznikiem tej wiedzy i doświadczenia w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania Unii Europejskiej. Czy w ogóle można takie kryterium stosować w stosunku do posła Najjaśniejszej Rzeczypospolitej wybranego w otwartych wyborach ogólnonarodowych, społecznych? Po prostu jest to swoiste kuriozum, które nie może być w żadnym razie przyjęte. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Antoni Macierewicz, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw w sprawie takiego lekkiego ograniczenia. Ja bym ograniczył poszukiwania posła Stryjewskiego do klubu SLD, może wtedy będzie łatwiej panu ministrowi odpowiedzieć na pytania, ale to jest mój punkt widzenia, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Jeśli chodzi o pytania, które mam do pana ministra...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, przepraszam, ja myślałem, że to indywidualny wybryk pańskiego kolegi z koła i nie reagowałem na obrażanie innych posłów, ale za drugim razem już nie mogę udawać, że trybuna sejmowa nie służy do obrażania kolegów, tylko do zabierania głosu w sprawach merytorycznych. Bardzo bym apelował, żeby inwektywy zachować na inne okazje niż wypowiedzi z trybuny sejmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Pan bardzo często wobec kolegów z koła Ruchu Katolicko-Narodowego i wobec mnie osobiście posługiwał się i posługuje się insynuacjami i inwektywami. W naszych wypowiedziach, w wypowiedziach żadnego z nas nie było inwektyw, było jedynie domniemanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, chcę panu powiedzieć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Niech pan mi teraz nie przerywa, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">...że gdyby poseł SLD taką samą insynuację skierował pod adresem koła Ruchu Katolicko-Narodowego, zareagowałbym tak samo. I przywołuję przykazanie o fałszywym świadectwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Bardzo ciekawe. Nigdy, jak dotąd, pan tego nie zrobił. Chciałem też wskazać, że nie było mowy o klubie Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">A teraz chciałbym dokończyć pytanie, które zacząłem zadawać panu ministrowi. Mianowicie, są dwie centralne kwestie w tej sprawie. Pierwsza dotyczy powodów, przyczyn i uzasadnień, dla których wnioskodawcy przekładają na Komisję Europejską, na twór zwany Komisją do Spraw Unii Europejskiej uprawnienia legislacyjno-ustawodawcze Sejmu Rzeczypospolitej. Chciałbym, żeby wnioskodawcy, przedstawiciele wnioskodawców wyjaśnili, dlaczego się to czyni. Jaki jest powód? Powiem uczciwie, że nie rozumiem tego mechanizmu. Chciałbym się też dowiedzieć, czy ten mechanizm ma jakiekolwiek uzasadnienie np. w praktyce innych sejmów. Czy rzeczywiście jest tak w praktyce innych sejmów członków Unii Europejskiej, że wchodzi w życie ustawodawstwo Unii Europejskiej, np. dotyczące praw obywatelskich, które nie ma sankcji ustawodawczej np. Bundestagu. Moim zdaniem tak nie jest. Moim zdaniem takich przypadków po prostu nie ma. Moim zdaniem przekraczacie państwo obowiązki, jakie nakłada na nas Unia Europejska.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Druga kwestia - bardzo przepraszam, panie marszałku ona też będzie wyłącznie merytoryczna - dotyczy kształtu Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Jakie przesłanki konstytucyjne, regulaminowe wskazują na to, by odebrać regulaminowe prawa poselskie umożliwiające posłowi uczestnictwo w każdej komisji. Poza Komisją do Spraw Służb Specjalnych i innymi wyjątkowymi komisjami, w przypadku których obowiązuje dostęp do informacji niejawnej, to ma być jedyna, na posiedzenie której normalny poseł nie będzie mógł przyjść i nawet siedzieć i słuchać. To jest po prostu niebywałe. To po prostu rodzi podejrzenia, panie ministrze, iż chcecie coś ukryć nie tylko przed opinią publiczną, ale także przed większością posłów. Nie rozumiem tego mechanizmu, nie rozumiem mechanizmu innych obostrzeń, które mają obowiązywać w tej komisji. W tym o jedną jeszcze chcę spytać, mianowicie tę, której celem jest zapewnienie obecnej koalicji rządzącej SLD-Unia Pracy absolutnej większości przez wyeliminowanie dotychczas zasiadających w Komisji Europejskiej przedstawicieli kół, którzy w większości, jeżeli nie wszyscy, są eurosceptykami. Rozumiem, że ten głos eurosceptycyzmu boli, rozumiem też, że to sprawia, iż koalicja ma czasami pewne kłopoty w Komisji Europejskiej, ale od tego jest parlament, żeby racje się ścierały, a nie od tego, żeby dyktować jednostronnie swoje poglądy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">I, panie marszałku, chcę powtórzyć raz jeszcze, że nie było żadnych inwektyw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, pozostaniemy przy swoich zdaniach. Każdy bierze tego typu sądy na swoje sumienie. Ja tylko apeluję, żeby panowie politycy nie miotali na siebie tego rodzaju inwektyw w trakcie debaty na temat spraw europejskich.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej, pana ministra Jarosława Pietrasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z przedłożeniem na tym posiedzeniu Sejmu projektów ustaw o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, zawartych w drukach nr 2365, 2370 i 2371, które regulują kwestie m.in. udziału parlamentu w kształtowaniu polskiego stanowiska w trakcie prac legislacyjnych w łonie organów Unii Europejskiej oraz mają na celu zapewnienie właściwej reprezentacji obywateli polskich w strukturach instytucji wspólnotowych, Rada Ministrów zajęła w tym względzie następujące stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Po pierwsze, Rada Ministrów podziela przekonanie o potrzebie stworzenia odpowiednich ram organizacyjnych i instytucjonalnych służących pełniejszemu zaangażowaniu parlamentu w działalność na forum Unii Europejskiej, zwłaszcza w świetle protokołu w sprawie roli parlamentów krajowych w Unii Europejskiej, który jest załączony do traktatu z Amsterdamu. Projekt regulacji w tej sprawie powinien uwzględniać konieczność skutecznego współdziałania Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z Radą Ministrów. Powinien także stworzyć formy skutecznej współpracy w celu wykorzystanie szans płynących z członkostwa w Unii Europejskiej. Jak sądzę, są to podstawy wszystkich trzech projektów, które były omawiane w czasie pierwszego czytania podczas posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Chciałbym się odnieść najpierw do projektu ustawy zawartego w druku nr 2371, który ma na celu określenie zasad współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Projekt szczegółowo określa te zasady w zakresie stanowienia prawa Unii Europejskiej, mówi o tym rozdział 2, współpracy w zakresie tworzenia prawa polskiego, które wykonuje prawo Unii Europejskiej, tj. rozdział 3, oraz współpracy w zakresie opiniowania kandydatów na niektóre stanowiska w Unii Europejskiej. Chciałbym podkreślić, że Rada Ministrów generalnie aprobuje rozwiązania zawarte w projekcie ustawy, niemniej jednak przedstawia wiele zastrzeżeń, które omówię dokładnie, jeśli projekt zostanie skierowany do prac w odpowiednich komisjach. Chciałbym jednak tytułem przykładu zwrócić uwagę na kilka takich zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Po pierwsze, w art. 2 projektu ustawy zawarty został obowiązek współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem. Chciałbym podkreślić, że Rada Ministrów na podstawie przepisów konstytucji ma obowiązek współpracy z Sejmem i Senatem, jeśli chodzi o wszystkie sprawy, a zatem także w zakresie spraw związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Nie jest więc konieczne powtarzanie takiej zasady w przedstawionym projekcie ustawy. W art. 6 projekt przewiduje przekazywanie Sejmowi przez Radę Ministrów projektów aktów prawnych Unii Europejskiej wraz z projektem swego stanowiska w terminie do 10 dni od otrzymania aktów prawnych Unii Europejskiej. Warto tu podkreślić, że należałoby oddzielić sprawę udostępniania Sejmowi dokumentów otrzymywanych przez Polskę z Komisji Europejskiej czy z Unii Europejskiej, co powinno następować niezwłocznie, od wspomnianego projektu stanowiska rządu wobec przedstawionych propozycji. Rząd przecież nie będzie modyfikował dokumentów otrzymywanych z Unii Europejskiej przed przekazaniem ich do Sejmu. Nie ma zatem powodu, dla którego Sejm miałby otrzymywać te dokumenty z kilkudniowym, 10-dniowym czy 2-tygodniowym opóźnieniem. Należy zauważyć, że wypracowanie stanowiska Rady Ministrów jest procesem złożonym, wymagającym zaangażowania właściwych resortów, poddania danego stanowiska pod obrady Komitetu Integracji Europejskiej, akceptacji Rady Ministrów i dlatego minimalny okres, który jest potrzebny, to 2 tygodnie, 14 dni, a zatem wpływałoby to na skalę opóźnienia w otrzymaniu przez Sejm samego dokumentu przesłanego z Unii Europejskiej do Polski.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">W art. 7 projektu przewiduje się przekazywanie Sejmowi i Senatowi wielu projektów różnych aktów o charakterze prawnie wiążącym lub pozbawionych tego charakteru. W tym przypadku wydaje się konieczne doprecyzowanie dyspozycji art. 7 ust. 2 przez wskazanie, o jakiego rodzaju decyzje chodzi czy o jakiego rodzaju projekty aktów prawnych znajdujących się na poszczególnych etapach prac legislacyjnych, czy też deklaracje, konkluzje prezydencji itd. W przeciwnym razie nie jest bowiem jasne, jakiego typu dokumenty powinny zostać przekazane. W odniesieniu do art. 9 należy wskazać na potrzebę zachowania niezbędnej poufności informacji w toku zasięgania opinii Sejmu przez Radę Ministrów i przedstawiania przez nią informacji o stanowisku, które dopiero zostanie zaprezentowane Radzie Unii Europejskiej. Ma to bowiem istotne znaczenie z punktu widzenia strategii postępowania strony polskiej, aby osiągnąć zamierzone cele. Biorąc także pod uwagę konieczność szybkiego podejmowania decyzji przez Radę Ministrów oraz jej przedstawicieli, decyzji dotyczących polskiego stanowiska w sprawach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa rozpatrywanych na forum wspólnotowym, niezbędne jest usunięcie tych spraw z katalogu określonego w art. 9 ust. 3 projektu ustawy. W praktyce bowiem decyzje dotyczące polityki zagranicznej, bezpieczeństwa, jako niecierpiące zwłoki, są często podejmowane w bardzo krótkim czasie. Przyjęcie rozwiązania proponowanego w obecnym brzmieniu paraliżowałoby pracę przedstawicieli Polski w instytucjach i organach wspólnotowych.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Rząd uważa w odniesieniu do art. 11, że należy rozszerzyć krąg instytucji, w przypadku których delegowani kandydaci podlegają procedurze opiniowania przez organ właściwy na podstawie regulaminu Sejmu. Jest to Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów, Europejski Trybunał Sprawiedliwości, Sąd Pierwszej Instancji, Europejski Bank Inwestycyjny.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Chciałbym natomiast podkreślić, a dotyczy to wszystkich trzech projektów, że w uzasadnieniach do projektów ustaw nie wskazano skutków ich uchwalenia dla budżetu państwa, a z postanowień wynika, że skutki takie będą się pojawiać. A zatem należałoby uzupełnić uzasadnienia o ten element. Generalnie ten projekt ustawy Rada Ministrów ocenia pozytywnie, choć powtórnie trzeba podkreślić potrzebę uwzględnienia wymienionej kwestii tak, żeby sprawnie mógł przebiegać proces tej współpracy między Sejmem, Senatem i Radą Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Jeśli chodzi natomiast o poselski projekt ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej, zawarty w druku nr 2365, który ma na celu wskazanie właściwego organu parlamentarnego i wyposażenie go w odpowiednie uprawnienia pozwalające oddziaływać na terenie prawa wspólnotowego, to Rada Ministrów chciałaby zauważyć, że przedłożony projekt ustawy budzi wątpliwości co do zgodności przepisów z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">O tych wątpliwościach była dzisiaj mowa w czasie debaty nad tym projektem ustawy. Nie chciałbym szerzej tych wątpliwości omawiać, natomiast chciałbym zwrócić uwagę w szczególności na jedną kwestię, która ma duże znaczenie dla rządu. Mianowicie sądzimy, że postanowienia art. 3 ust. 1 nie znajdują swego konstytucyjnego oparcia, a także zdecydowanie za mocno wkraczają w kompetencje zastrzeżone dla Rady Ministrów. Omawiane artykuły statuują zasadę kontroli działalności Rady Ministrów w zakresie udziału Polski w procesie stanowienia prawa wspólnotowego przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Tymczasem art. 95 konstytucji przewiduje, że wyłącznie Sejm sprawuje kontrolę nad działalnością Rady Ministrów w zakresie określonym przepisami konstytucji i ustaw. Dlatego też poddanie Rady Ministrów kontroli organu będącego jednocześnie organem Sejmu i Senatu narusza zagwarantowany w konstytucji podział kompetencji pomiędzy obiema izbami parlamentu i znacząco rozszerza odpowiedzialność Rady Ministrów przed całym parlamentem.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Należy także podkreślić, że w przypadku kontynuowania prac nad projektem ustawy o Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej konieczne będzie doprecyzowanie szeregu niejasnych sformułowań, które mogłyby prowadzić do poważnych rozbieżności interpretacyjnych. Jako przykład można podać art. 2 ust. 1 stanowiący, że do zadań komisji należą wszelkie sprawy związane z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">W związku z tym, biorąc pod uwagę powyższe zastrzeżenia, a w szczególności co do zgodności z przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w odniesieniu do projektu ustawy o Wspólnej Komisji ds. Unii Europejskiej Rada Ministrów ma negatywne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-138.12" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Natomiast projekt z druku nr 2377 nie był jeszcze przedmiotem analizy Rady Ministrów. Część uwag, które były tu podniesione, zarówno tych, które wskazują na pozytywne aspekty, jak i wskazujących na potrzebę dokonania poprawek, ma także zastosowanie do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-138.13" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Jeśli wszystkie projekty zostałyby skierowane przez Wysoką Izbę do dalszego procedowania, to rząd będzie przedstawiał uwagi, które zostały zawarte w tym stanowisku, jak i bardziej szczegółowe uwagi na dalszym etapie prac.</u>
          <u xml:id="u-138.14" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Panie marszałku, chciałbym się odnieść do jednej kwestii poruszonej przez pana posła Marka Kotlinowskiego, która być może jest kwestią szczegółową, ale wymaga wyjaśnienia. Ponieważ pan poseł zasugerował, aby przez parlament był wybierany również przedstawiciel Polski do Unii Europejskiej, który zasiada w COREPER, chciałbym przypomnieć, że ambasador Polski w Brukseli, który kieruje przedstawicielstwem Polski przy Unii Europejskiej, zasiada w COREPER.</u>
          <u xml:id="u-138.15" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Oznacza to, że już w chwili obecnej przy wyborze jest on oceniany przez odpowiednią komisję sejmową, a zatem nie jest on w żadnym momencie uczestnikiem organu unijnego, inaczej niż przedstawiciel Polski, niż ambasador Polski, a byłoby chyba dość dziwne, gdyby przedstawiciel rządu - bo ambasador jest przedstawicielem rządu - był wybierany w tym wypadku przez parlament.</u>
          <u xml:id="u-138.16" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Odnosząc się do pytań pana posła Macierewicza, chciałbym powiedzieć, że proces tworzenia prawa w Unii Europejskiej i w kraju członkowskim jest procesem, na który trzeba patrzeć w zależności od dziedziny, której to dotyczy. Pamiętajmy, że Unia Europejska dzieli kompetencje, które są przeniesione na poziom ponadnarodowy, i wówczas dotyczy to spraw, w których proces legislacyjny zaczyna się bardzo często właśnie w Komisji Europejskiej, aczkolwiek toczy się i w Radzie Europejskiej, i w Parlamencie Europejskim, z udziałem Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-138.17" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Jest to inny proces niż w przypadku, kiedy mamy do czynienia z kompetencjami podzielonymi, gdzie nie ma możliwości, aby nastąpiło na przykład użycie procedury głosowania większościowego w radzie odnośnie do spraw, które są w wyłącznej kompetencji państw członkowskich. Prawa obywatelskie generalnie do takiej kompetencji należą. A zatem trzeba by spojrzeć, dla których obszarów ten proces rozpoczyna się w Komisji Europejskiej, i odpowiednio w jakim procesie wewnątrz kraju członkowskiego następuje wypracowanie stanowiska danego kraju i zagwarantowanie wpływu danego kraju na ostateczny kształt prawa w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-138.18" who="#PodsekretarzStanuWUrzedzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejJaroslawPietras">Natomiast jeśli chodzi o drugie pytanie, to ponieważ to nie jest projekt rządowy, jest to projekt marszałka, powinno ono być skierowane do wnioskodawców. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Protasiewicza, jednego z przedstawicieli wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Spróbuję się odnieść do uwag, które były zgłoszone do projektu referowanego przeze mnie, a zgłoszonego przez posłów Platformy Obywatelskiej. Niewątpliwie w tej długiej dyskusji widać było, że jest to projekt, który wzbudza największe zainteresowanie. Najwięcej uwag było kierowanych pod naszym adresem, zapewne z powodu - i to było widać w dyskusji - pewnej precedensowej, śmiałej propozycji, którą zawarliśmy, o utworzeniu bikameralnej, dwuizbowej Komisji ds. Unii Europejskiej, złożonej zarówno z posłów, jak i senatorów.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PoselJacekProtasiewicz">Wielu dyskutantów podnosiło wątpliwości dotyczące możliwej niekonstytucyjności takiego rozwiązania. Powoływali się w swojej argumentacji głównie na jeden z artykułów konstytucji, mianowicie na art. 95 ust. 2, który brzmi: ˝Sejm sprawuje kontrolę nad działalnością Rady Ministrów w zakresie określonym przepisami konstytucji i ustaw˝. Mówił też o tym w swoim wystąpieniu przed momentem pan minister Pietras.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PoselJacekProtasiewicz">Jeśli jednak sięgamy do tego artykułu konstytucji, to dlaczego, drodzy państwo, ograniczamy się w myśleniu o pracach przyszłej Komisji ds. Unii Europejskiej wyłącznie do funkcji kontrolnej i wyłącznie do tego, co jest określone w art. 95 ust. 2 konstytucji. A co z ust. 1, który mówi że: ˝Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej sprawuje Sejm i Senat˝?</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#PoselJacekProtasiewicz">My w swoim projekcie wyraźnie przewidujemy - i to jest coś, co na pewno różni nasz projekt od projektu Prawa i Sprawiedliwości, a też w jakiejś części od projektu przedstawionego przez pana marszałka Borowskiego - dla Komisji Wspólnej ds. Unii Europejskiej dwa główne obszary działania. Jeden obszar, nawet bardziej podstawowy niż kontrola rządu, to jest współudział w procesie legislacyjnym na poziomie Unii Europejskiej. Już dzisiaj obowiązujące traktaty, a przywoływaliśmy tutaj traktat amsterdamski i dołączony do niego protokół o roli parlamentów narodowych, mówi o możliwości opiniowania wszelkich nawet nie tylko aktów prawnych, ale wszelkich działań Unii Europejskiej przez parlamenty narodowe, dzisiaj za pośrednictwem rządów, to naturalne, ale za pośrednictwem takiej specjalnej konferencji organów parlamentarnych wyspecjalizowanych w sferach europejskich, tzw. COSAC, ale już niedługo i nasz projekt przewiduje właśnie fakt, że wejdzie w życie traktat konstytucyjny. Obserwując przebieg negocjacji, obserwując to, co dzieje się w Europie czy w Unii Europejskiej, nie mamy wątpliwości, że w wyniku być może jeszcze wielomiesięcznych negocjacji, może niekoniecznie w tym półroczu, ale bardzo prawdopodobne, że w tym roku, a najdalej w roku przyszłym w zmodyfikowanej zapewne formie, ale traktat konstytucyjny zostanie przyjęty, można takie założenie przyjąć, a protokół nr 1 do tego traktatu i nr 2 to są dwa istotne protokoły o roli parlamentów narodowych oraz o przestrzeganiu zasady proporcjonalności i subsydiarności, które dają już bezpośrednio możliwość udziału parlamentom narodowym w procesie legislacyjnym, w procesie opiniowania projektów prawnych przedstawionych przez Komisję Europejską do tego stopnia, że parlamenty narodowe mają możliwość zablokowania prac nad danym projektem aktu prawnego, jeżeli w ich mniemaniu jest on niezgodny z tymi istotnymi, fundamentalnymi zasadami pomocniczości i proporcjonalności. A więc do tych wszystkich, którzy tutaj formułowali takie bez wątpliwości uwagi o niekonstytucyjności naszych rozwiązań, kieruję to pytanie: Czy wy, drodzy państwo, jesteście naprawdę w 100, w 120% przekonani, że zadania tej przyszłej komisji wspólnej są ograniczone wyłącznie do roli kontroli rządu i że oczekiwania w stosunku do parlamentu polskiego w Unii Europejskiej w ciągu kilku miesięcy będą ograniczały się wyłącznie do kontroli rządu? My takiej pewności nie mamy. My uważamy, że to, czego będzie się od Sejmu i Senatu, od naszego parlamentu wymagało, będzie czymś więcej niż prostą kontrolą nad działalnością Rady Ministrów w sferze europejskiej. I powiem państwu, że nie mają takiej pewności również eksperci - profesorowie prawa konstytucyjnego czy profesorowie prawa europejskiego. Dla nich również ta nowa sytuacja wejścia Polski do Unii Europejskiej, nowa okoliczność, w której się polski parlament znajdzie, a zwłaszcza to, co już widzimy na horyzoncie, czyli funkcjonowania Unii w oparciu o traktat konstytucyjny, budzi konieczność przeanalizowania powtórnie, na czym ta rola parlamentu narodowego, w tym również Sejmu i Senatu w Unii Europejskiej będzie polegać. Niektórzy eksperci mówią, że to będzie trzecia, dodatkowa funkcja parlamentu, coś pomiędzy funkcją ustawodawczą a funkcją kontrolną, jakaś taka zmieszana, inni przychylają się bardziej do właśnie traktowania tego jako bliżej tej funkcji ustawodawczej. Jak widać z tej dyskusji, większość obecnych dzisiaj parlamentarzystów jednak woli zawężać rolę przyszłej komisji jedynie do funkcji kontrolnej. My nie chcemy tej przyszłej komisji zawężać wyłącznie do tej funkcji i kiedy pisaliśmy ten projekt ustawy, to pisaliśmy go również z myślą o tym, co się może wydarzyć w ciągu najbliższych kilku, najdalej kilkunastu miesięcy w Unii Europejskiej, tak aby po wejściu w życie traktatu konstytucyjnego nie być zmuszonym do nowelizacji ustawy, która nie będzie przewidywała tego, do czego będzie miał nasz parlament prawo, jeśli traktat konstytucyjny wejdzie w życie. Zresztą w swej wypowiedzi pan marszałek Borowski odniósł się do tego może najmniej krytycznie ze wszystkich dyskutantów, bowiem dopuścił możliwość utworzenia takiej stałej, prawie że instytucjonalnej współpracy pomiędzy dwiema odrębnymi komisjami, komisją sejmową i komisją senacką, które by wspólnie obradowały, ale jednocześnie, jak wynikało z wypowiedzi pana marszałka, wspólnie dokonywałyby również przesłuchań ministrów i dokonywałyby oceny działalności rządu na forum europejskim. A więc ta propozycja jest bardzo ciekawa, ale ona raczej jest jakby, nazwałbym ją, nieśmiała. Ona nie próbuje się zmierzyć z problemem interpretacji art. 95 konstytucji w kontekście wejścia Polski do Unii Europejskiej, tylko próbuje tak bardzo ostrożnie obejść te przepisy i wszystkie wątpliwości i w sposób taki bezpieczny stworzyć może nie wspólną komisję, ale dwie komisje, które regularnie na stałe ze sobą współpracują w postaci wspólnych obrad i wykonują wszystkie czynności wspólnie. A dlaczego one powinny to robić wspólnie? Ja jeszcze powiem może o tym w tym punkcie, odpowiadając na te wątpliwości. Są trzy powody, dla których to musi się wspólnie odbywać.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#PoselJacekProtasiewicz">Po pierwsze, jeśli chodzi o powód natury konstytucyjnej, to jeśli parlament polski będzie uprawniony do współkształtowania projektów prawa unijnego, to nie ma takiej możliwości, ażeby pozbawić udziału w tej procedurze Senat. To wtedy będzie sprzeczne z art. 95 ust. 1 w naszej opinii.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#PoselJacekProtasiewicz">Po drugie, bardzo ważny jest argument natury pragmatyczno-politycznej. Już dzisiaj w ramach współpracy międzyparlamentarnej, w ramach owego COSAC, o którym mówiłem, gdzie parlamenty mają możliwość kierowania do organów unijnych swoje uwagi we wszelkich sprawach, które dotyczą Unii Europejskiej, każda z izb ma jeden głos, więc jeżeli pozbawimy Senat możliwości zapoznawania się z projektami aktów prawnych, zapoznawania się z polityką rządu w sprawach unijnych, to równocześnie nie mamy możliwości wymagania od Senatu aktywnego udziału w pracach dzisiaj COSAC, a za chwilę aktywnego udziału w ramach procedury przewidzianej traktatem konstytucyjnym, czyli w konsekwencji, może tak upraszczając, mówiąc demagogicznie, pozbawiamy nasz kraj dodatkowego głosu, dzięki któremu to głosowi można np. zablokować jakiś projekt legislacyjny Unii Europejskiej, jeśli uznamy tutaj w naszym polskim parlamencie, że on budzi zastrzeżenia z punktu widzenia np. zasady pomocniczości, bowiem nie głosy krajów będą liczone, a głosy poszczególnych izb parlamentarnych. Mając dwie izby parlamentarne, mamy możliwość wykorzystania dwóch głosów. Jeżeli odcinamy Senat od możliwości udziału w dyskusji, w poznawaniu tej polityki unijnej, w dyskutowaniu nad aktami prawnymi, jednocześnie pozbawiamy się 50% swojej siły politycznej w tej procedurze unijnej przewidzianej traktatem konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#PoselJacekProtasiewicz">I wreszcie mówiliśmy o tym, że jest trzeci argument, który ma charakter praktyczny - każdy parlament, również polski parlament będzie miał maksymalnie sześć tygodni na to, żeby wydać opinię. Sześć tygodni to nie jest zbyt wiele czasu. Jeżeli jeszcze uwzględnimy, że w ciągu tych sześciu tygodni w dwóch odrębnych posiedzeniach dwóch odrębnych komisji koniecznie muszą uczestniczyć eksperci, przedstawiciele rządu i parlamentarzyści europejscy, to oczywiście w sposób naturalny również obniżamy jakość, prawdopodobnie obniżamy jakość tej pracy. A więc połączenie pracy wyspecjalizowanego organu sejmowego i senackiego do spraw europejskich jest również zasadne z punktu widzenia ekonomiki wykonywania czynności legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#PoselJacekProtasiewicz">Jak mówię, jakimś obejściem, jakąś propozycją jest złożona przez pana marszałka Borowskiego koncepcja stałej, instytucjonalnej współpracy ewentualnych dwóch odrębnych komisji w oparciu o porozumienie marszałków Sejmu i Senatu, aczkolwiek my proponujemy, ażeby na tym etapie, kiedy przystępujemy do dyskusji, która ma przecież charakter dopiero pierwszego czytania, charakter bardzo wstępny i bardzo ogólny, żeby spróbować zmierzyć się jeszcze jednak - z udziałem wybitnych ekspertów, których Sejm ma do dyspozycji - z możliwością interpretacji tego art. 95 nieco śmielej niż to jest uczynione w tej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#PoselJacekProtasiewicz">Ja jeszcze zwrócę uwagę na jedną rzecz, bo nie powinienem może jako wnioskodawca jednego z projektów odnosić się do projektów zgłoszonych przez innych posłów, ale porównując nasz projekt i projekt zgłoszony przez pana marszałka Borowskiego, chciałbym właśnie zauważyć, że np. art. 6 tegoż projektu mówi o tym, to jest pierwszy artykuł spośród chyba trzech, który pomija Senat, wcześniej mówi się o tym, że Rada Ministrów przekazuje Sejmowi i Senatowi roczne plany legislacyjne czy ewentualnie jakieś dokumenty o charakterze konsultacyjnym, które są przez Unię wydawane, natomiast art. 6 ust. 1 mówi: Rada Ministrów przekazuje Sejmowi - tylko i wyłącznie Sejmowi - projekty aktów prawnych Unii Europejskiej. I tu już widać właśnie konsekwencje wąskiej interpretacji tego art. 95, który, jak już powiedziałem, może oznaczać, że Senat nie będzie miał możliwości wypowiedzenia się w sprawach projektów aktów prawnych, a zatem jego głos nie będzie mógł uczestniczyć w opiniowaniu unijnego prawa, co jest przewidziane projektem traktatu konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#PoselJacekProtasiewicz">Podnoszono również wątpliwości i zastrzeżenia, m.in. pani posłanka Kruk, która wypowiadała się w imieniu Prawa i Sprawiedliwości, do naszego projektu, iż nie przewidujemy nawet ograniczonego mandatu, który wiązałby rząd na forum europejskim jakimiś ograniczonymi instrukcjami parlamentu. Nie mogę się zgodzić z tym zarzutem, z tą opinią, ponieważ nic innego, o czym mówił pan minister Pietras pięć minut temu, jak właśnie art. 3 w naszym projekcie mówi wyraźnie: jeżeli w sprawie będącej przedmiotem obrad organów Unii Europejskiej komisja przyjęła swoje stanowisko, winno ono stanowić podstawę stanowiska Rady Ministrów. Świadomie używamy sformułowania ˝winno ono stanowić˝, żeby nie naruszać art. 146 konstytucji, który mówi, że politykę zagraniczną prowadzi Rada Ministrów. Mówimy o tym, że to stanowisko komisji nie może mieć charakteru obligatoryjnego, a powinno mieć charakter zobowiązujący. W innych krajach unijnych taka praktyka jest stosowana, m.in. właśnie w Republice Federalnej Niemiec, i z powodzeniem tam funkcjonuje. Oznacza to ni mniej, ni więcej, że rząd stara się na forum unijnym postępować zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej. Jeśli zaś zmienia to na skutek negocjacji, na skutek takiego, a nie innego przebiegu spraw i okoliczności, które się wydarzają na forum unijnym, to oczywiście ma do tego prawo, tyle tylko, że na najbliższym możliwym posiedzeniu komisji powinien dokładnie posłów i senatorów, czy posłom uczestniczącym w obradach tej komisji objaśnić, dla jakich przyczyn odstąpił od stanowiska, które zostało mu zaproponowane przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-140.10" who="#PoselJacekProtasiewicz">Prawdę mówiąc, kiedy porównuję ten nasz zapis do art. 15 ust. 2 z projektu Prawa i Sprawiedliwości, który mówi z kolei o zaleceniach, to wielkiej różnicy między tym, co my proponujemy, a tym, co proponuje PiS, nie widzę. Stąd tym bardziej jestem zdziwiony uwagami pani posłanki Kruk, chyba że PiS swoje zalecenia interpretuje jako mandat ściśle określony, jako związanie instrukcjami rządu, ale obawiam się, że to dopiero byłoby niekonstytucyjne i to dopiero by się nie obroniło w kontekście art. 146 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-140.11" who="#PoselJacekProtasiewicz">Pani posłanka Kruk również mówiła o tym, iż w naszym projekcie jest zbyt wąska lista stanowisk podlegających opiniowaniu przez parlament czy przez wspólną komisję, stanowisk w organach Unii Europejskiej, które będą obejmowane przez delegowanych przez rząd obywateli Polaków. Otóż tutaj też nie mogę się z panią Kruk zgodzić, bowiem różnica pomiędzy naszymi projektami dotyczy dokładnie jednego zapisu o dyrektorach w Europejskim Banku Inwestycyjnym. Chcę też zwrócić uwagę, że i nasz zapis, i zapis Prawa i Sprawiedliwości brzmi następująco: podlegają opiniowaniu kandydatury do organów Unii Europejskiej w szczególności... Przewidujemy w szczególności 4 z kategorii stanowisk, Pis - 5 kategorii stanowisk. Różnica w tym wyszczegółowieniu, wylistowaniu, jest niewielka, a ten pierwszy ogólny zapis wyraźnie mówi o tym, że ta lista może być znacznie szersza niż tylko to, co zostało wymienione in extenso w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-140.12" who="#PoselJacekProtasiewicz">Z kolei pan marszałek Zych zwrócił uwagę na art. 4 ust. 3, który mówi zarówno o kompetencjach merytorycznych, jak i kwalifikacjach etycznych, moralnych odnośnie do przyszłych członków tej komisji. Również mówił o tym pan poseł Stryjewski, przy czym pan poseł Zych nieco mniej złośliwie postawił znak zapytania: jaka jest możliwość wyegzekwowania od posłów tychże kompetencji, tychże kwalifikacji? Otóż my również wpisaliśmy do art. 4 procedurę ewentualnego, praktycznego realizowania tego zapisu. I tutaj niczego nowego nie wymyślamy, posługujemy się tymi zapisami, które już obowiązują w stosunku do członkostwa w Komisji Etyki Poselskiej czy członkostwa w Komisji Śledczej oraz zapisów, które już w polskim porządku prawnym istnieją, np. w ustawie o Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, która mówi właśnie o konieczności legitymowania się przez członków uczestniczących w pracach tej rady odpowiednią znajomością spraw medialnych, rynku mediów itd.</u>
          <u xml:id="u-140.13" who="#PoselJacekProtasiewicz">Mamy świadomość, że w wielu miejscach i w wielu przypadkach w Polsce te zalecenia zapisane w ustawie są obchodzone, ale celowo zapisujemy to w naszym projekcie, wierząc, że parlament będzie pierwszym miejscem, gdzie one będą traktowane poważnie. Zresztą nie dalej, jak miesiąc temu czy półtora miesiąca temu, przy okazji rekonstruowania składu Komisji Śledczej akuratnie klub Platformy Obywatelskiej i nasz przewodniczący udowodnił, że z takich zapisów, które na pozór wydają się martwe i niepotrzebne, można zrobić bardzo praktyczny użytek i osób, które nie mają odpowiednich kwalifikacji, nie dopuścić do udziału w tak ważnych komisjach, jak Komisja Śledcza. W naszym przypadku Wspólna Komisja do Spraw Unii Europejskiej będzie nie mniej ważna w przyszłości, jak chociażby obecna Komisja Śledcza. Jeszcze chcę wrócić do tego argumentu, który poruszyłem we wstępnym wystąpieniu: ta komisja będzie również uprawniona z mocy ustawy, ale też z mocy regulacji, które w Unii Europejskiej już istnieją, do, po pierwsze, współpracy z innymi podobnymi komisjami w parlamentach krajów należących do Unii Europejskiej, a każdy parlament ma taką komisję, a, po drugie, do współpracy z Parlamentem Europejskim, a więc powinno nam zależeć, żeby wśród członków tej komisji byli ludzie, którzy, zarówno od strony moralnej, jak i od strony kwalifikacji, nie będą przynosili wstydu parlamentowi polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-140.14" who="#PoselJacekProtasiewicz">Pan poseł Ujazdowski zgłosił wątpliwość, czy jest niezbędne, żeby komisją kierował marszałek, że to może być rozwiązanie bardzo niepraktyczne. Mamy świadomość, że może to być rozwiązanie nie do końca praktyczne w każdej sytuacji, dlatego wpisaliśmy wyraźnie, że komisją kieruje marszałek lub co najmniej wicemarszałek Sejmu. Być może będą takie czasy i będą tacy marszałkowie, którzy będą w stanie zorganizować prace tak, ażeby móc wykonywać równolegle obie funkcje: marszałka całej Izby i przewodniczącego tej bardzo ważnej, jeśli nie najważniejszej w przyszłości komisji parlamentarnej. Jeśli zaś nie, to ważne jest, ażeby szefem, przewodniczącym tej komisji była osoba, która jest członkiem Prezydium Sejmu, z powodów, które są również przewidziane w naszym projekcie ustawy. Otóż mówimy o tym, że ta komisja powinna mieć w naszym rozumieniu dosyć szczególną rolę. Rolę koordynującą, rolę, która pozwala w dużym stopniu zdjąć z parlamentu ciężar związany z przeglądaniem całości ustawodawstwa unijnego, liczonego w niedalekiej przyszłości w setki, a nie w dziesiątki. Zależy nam na tym, ażeby ta komisja miała polityczne, precyzyjne odwzorowanie składu politycznego obu Izb. Ważne jest, ażeby prezydium tej komisji składało się z przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych oraz regulaminowych zrzeszeń posłów, czyli minimum 15 posłów, po to, ażeby móc maksymalnie usprawnić pracę, żeby to procedowanie nad projektami aktów prawa unijnego nie blokowało prac całej Izby czy nawet tej komisji, ażeby opinie wydawane przez tę komisję były możliwe do sformułowania w tym krótkim okresie 6 tygodni. Stąd też, naszym zdaniem, ze względu na rangę tej komisji, jak i ze względów bardzo pragmatycznych i organizacyjnych jej przewodniczący powinien być równocześnie członkiem Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-140.15" who="#PoselJacekProtasiewicz">Pan poseł Oksiuta z SKL pytał, dlaczego nie cały parlament, tylko jakaś komisja, która z natury rzeczy jest tylko częścią parlamentu, jest upoważniona do zajmowania się sprawami unijnymi. To samo pytanie padło w tej dyskusji z ust przedstawicielki Samoobrony. Otóż nic bardziej mylnego. My wyraźnie w projekcie ustawy przewidujemy możliwości debatowania nad wybranymi sprawami. O tym, jakie to będą sprawy, będzie decydować albo Prezydium Sejmu, może decydować komisja w całości, ewentualnie prezydium komisji, cała Izba, ale musimy mieć świadomość, że tak jak już wcześniej wspomniałem, tych spraw będą setki. I gdybyśmy chcieli zasypać Wysoką Izbę projektami prawa unijnego, które byłyby rozpatrywane obok projektów prawa krajowego, to nie mam najmniejszej wątpliwości, że nie tylko cotygodniowo, ale powinniśmy pracować z uwzględnieniem również weekendów - permanentnie, bowiem liczba spraw, która będzie przez polski parlament do zaopiniowania, będzie ogromna. Stąd nasza propozycja - jest to zresztą praktykowane niemal w każdym kraju Unii Europejskiej - aby komisja stanowiła wierne odzwierciedlenie składu politycznego Izby. Bywają kraje, jak np. Francja, gdzie w składzie komisji próbuje się odzwierciedlić nie tylko układ frakcji politycznych, ale również innych branżowych komisji, tak by stworzyć maksymalnie kompetentne i reprezentatywne grono do zajmowania się w imieniu parlamentu projektami i sprawami unijnymi mniejszej wagi. Zatem absolutnie nie jest to - to była wątpliwość zgłoszona, o ile dobrze pamiętam, przez pana posła Stryjowskiego, a nawet pana posła Macierewicza - próba odebrania parlamentowi możliwości wypowiadania się, lecz chodzi tu tylko o odciążenie Izby od zajmowania się opiniowaniem i wypowiadaniem się w sprawach mniejszej wagi. Zresztą zgodnie z naszym projektem posłowie i senatorowie niewchodzący w skład komisji mogą uczestniczyć w jej obradach, oczywiście bez prawa głosu. Mają oni dokładnie takie same prawa, jak polscy posłowie do Parlamentu Europejskiego, czyli mogą uczestniczyć w posiedzeniach komisji, mają prawo zabierać głos, aczkolwiek nie mogą głosować, chyba że - jeżeli są posłami niezrzeszonymi czy niezależnymi - stworzą regulaminowe zrzeszenie minimum 15 posłów, a wtedy będą mieli prawo do tego, by mieć swojego przedstawiciela w składzie komisji i prezydium. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby posłowie, których pan poseł Macierewicz nazwał bardziej eurosceptycznymi, takie regulaminowe zrzeszenie utworzyli, wówczas będą mieli prawo do pełnego uczestnictwa w pracach komisji.</u>
          <u xml:id="u-140.16" who="#PoselJacekProtasiewicz">Pan poseł Grzyb pytał, jakie są relacje pomiędzy naszą Komisją Wspólną do Spraw Unii Europejskiej a innymi komisjami branżowymi. Otóż jest co najmniej kilka artykułów, w tym 8 i 16, które mówią o tym, że na wniosek prezydium albo komisji samej w sobie inne branżowe komisje parlamentarne mają prawo, a wręcz powinny zająć się projektami unijnych aktów prawnych związanych z ich dziedzinami. Mogą one być zobowiązane do wydania opinii w określonym czasie, tak by stanowiła ona podstawę do sformułowania opinii komisji wspólnej, ewentualnie całego parlamentu, Zatem przewidujemy bardzo ścisłą współpracę między tą komisją a innymi.</u>
          <u xml:id="u-140.17" who="#PoselJacekProtasiewicz">W konsekwencji przyjęcia naszego projektu ustawy cała implementacja, wdrożenie prawa już przyjętego na poziomie unijnym powinna, w naszej opinii, przechodzić przez komisje branżowe. Nie powinniśmy tego robić, jak do tej pory, poprzez Komisję Europejską, tylko powinny się tym zajmować komisje branżowe. Będzie to zresztą wyjście naprzeciw licznym postulatom, które są kierowane ze strony posłów czy nawet przewodniczących poszczególnych komisji branżowe w związku z tym, iż są one dzisiaj pomijane jeśli chodzi o dostosowywanie prawa polskiego do unijnego w konkretnej specyficznej dziedzinie, a zagadnieniem tym zajmuje się Komisja Europejska, która z natury rzeczy - może się tak zdarzyć - jest mniej kompetentna niż dana komisja branżowa.</u>
          <u xml:id="u-140.18" who="#PoselJacekProtasiewicz">Pan poseł Grzyb pytał jeszcze, na jakich wzorcach się opieraliśmy. Korzystaliśmy przede wszystkim z doświadczeń krajów, które podobnie jak my, mają dwuizbowy parlament, są podobnej wielkości, należą do krajów dużych albo przynajmniej średnich w Unii Europejskiej. Wykorzystaliśmy w szczególności metody, które są praktykowane w Republice Federalnej Niemiec oraz w Hiszpanii, ale przejrzeliśmy też wiele innych przykładów, również Wielkiej Brytanii czy Francji i Włoch, przy czym te dwa pierwsze kraje, to znaczy Hiszpania oraz Republika Federalna Niemiec, wydały nam się najbardziej interesujące z punktu widzenia przygotowywania ustawy o Komisji Wspólnej do Spraw Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-140.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zgłoszony w dyskusji wniosek o skierowanie dodatkowych projektów do Komisji Ustawodawczej został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">W dyskusji zgłoszono również wnioski o odrzucenie w pierwszym czytaniu wszystkich przedłożonych projektów.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Powołanie członków Rady Polityki Pieniężnej (druki nr 2315 i 2381).</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Wysoka Izbo! Przypominam, że wygasa kadencja członków Rady Polityki Pieniężnej: w dniu 8 stycznia br. pana Jana Czekaja oraz pana Jerzego Pruskiego, w dniu 6 lutego br. - pana Marka Dąbrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">W związku z powyższym Sejm, zgodnie z art. 227 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o Narodowym Banku Polskim, powołuje nowych członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy o Narodowym Banku Polskim Sejm powinien powołać nowych członków przed upływem kadencji poprzedników.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Na członków Rady Polityki Pieniężnej zgłoszone zostały kandydatury: pana Jana Czekaja, pana Stefana Kurowskiego, pana Stanisława Nieckarza, pana Mirosława Pietrewicza, pana Artura Piotrowicza i pana Jana Winieckiego.</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Kaczmarka w celu przedstawienia kandydatury pana Jana Czekaja, zgłoszonej przez grupę posłów z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselWieslawKaczmarek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PoselWieslawKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam przyjemność i zaszczyt przedstawić kandydaturę pana profesora Jana Czekaja. Chciałbym powiedzieć, że czynię to po raz wtóry, bo podobną dyskusję na temat kandydatury pana profesora odbyliśmy przeszło 6 miesięcy temu.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PoselWieslawKaczmarek">Pan profesor Jan Czekaj urodził się 22 września 1950 r. Gdybym miał scharakteryzować jego osobę, powiedziałbym, że jest to zarówno ekonomista, nauczyciel akademicki, publicysta, jak i osoba mająca doświadczenie rządowe, ponieważ pełnił on funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych w latach 1993-1997, a do niedawna - podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PoselWieslawKaczmarek">Od lat jest związany ze środowiskiem krakowskim, tam w roku 1973 uzyskał tytuł magistra ekonomii w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie, a następnie, w roku 1982, stopień naukowy doktora nauk ekonomicznych na Wydziale Ekonomii Akademii Ekonomicznej w Krakowie w zakresie finansów i zarządzania przedsiębiorstw. Dokładnie temat rozprawy doktorskiej dotyczył zakresu finansowych instrumentów oddziaływania na efektywność gospodarowania środkami trwałymi przedsiębiorstwa. Kolejny stopień wtajemniczenia to stopień naukowy doktora habilitowanego, również Wydział Ekonomii Akademii Ekonomicznej w Krakowie, rok 1993 - rozprawa habilitacyjna z zakresu zagadnień rynku kapitałowego.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#PoselWieslawKaczmarek">Nowością w stosunku do tego, co prezentowałem w Sejmie parę miesięcy temu, jest fakt, że 11 grudnia 2003 r. prezydent Rzeczypospolitej pan Aleksander Kwaśniewski podpisał akt nominacji związany z tytułem profesora nauk ekonomicznych, co oznacza, że pan Jan Czekaj uzyskał najwyższy stopień i tytuł naukowy w dyscyplinie naukowej, jaką jest ekonomia.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#PoselWieslawKaczmarek">Można stwierdzić, że zainteresowania naukowe pana profesora, jego doświadczenia dydaktyczne i praktyka w realizacji konkretnych przedsięwzięć gospodarczych wiążą się z trzema obszarami: finansami i zarządzaniem przedsiębiorstwami, rynkiem kapitałowym i transformacją gospodarki planowanej centralnie w gospodarkę rynkową.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#PoselWieslawKaczmarek">Do prezentacji dorobku naukowego Jana Czekaja należy dodać parę słów o jego działalności publicystycznej. Składa się na nią przeszło 160 artykułów i publikacji o dość szerokim spektrum tematycznym, począwszy od zagadnień finansów przedsiębiorstw, poprzez instrumenty rynku kapitałowego, mechanizmy rynkowe w energetyce, przekształcenia własnościowe, skończywszy na systemach podatkowych. Do dorobku publicystycznego należy zaliczyć również kilka pozycji książkowych wydanych przez pana profesora samodzielnie lub w charakterze współautora, z zakresu finansów i zarządzania przedsiębiorstwami, prywatyzacji i zagadnień rynku kapitałowego.</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#PoselWieslawKaczmarek">Chciałem teraz krótko przedstawić predyspozycje pana profesora, powiedzieć, dlaczego pan Jan Czekaj jest dobrym kandydatem na członka Rady Polityki Pieniężnej. Myślę, że jest on przykładem osoby łączącej w sobie doświadczenia z różnych sfer bycia ekonomistą, od pracy naukowej i dydaktycznej, poprzez prowadzenie badań empirycznych przebiegów procesów ekonomicznych w warunkach transformacji gospodarki - co dzisiaj nie jest łatwym zagadnieniem - budowania modelu ekonomicznego, a następnie jego wdrażania, czego potwierdzeniem był udział profesora w pracach zespołu zajmującego się stroną kapitałową reformy systemu emerytalnego. Bardzo ważnym atutem pana profesora Jana Czekaja jest również łączenie wiedzy makroekonomicznej z doświadczeniami mikroekonomicznymi, które wynikają z pracy w resorcie przekształceń własnościowych, obecności w gremiach kierowniczych kilku istotnych instytucji rynku finansowego jak Bank Przemysłowo-Handlowy, Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, Komisja Nadzoru Bankowego czy Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#PoselWieslawKaczmarek">Pragnę również na koniec przypomnieć, że Wysoka Izba swoją decyzją wybrała już pana profesora Jana Czekaja do Rady Polityki Pieniężnej i od sierpnia ubiegłego roku jest on członkiem Rady Polityki Pieniężnej. W imieniu klubu SLD zwracam się do Wysokiej Izby o wsparcie tej kandydatury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Grabowskiego w celu przedstawienia kandydatury pana Stefana Kurowskiego zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin, Klubu Parlamentarnego Samoobrona oraz Koła Poselskiego Polska Racja Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselDariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest dla mnie zaszczytem przedstawiać dzisiaj kandydaturę do Rady Polityki Pieniężnej pana profesora Stefana Kurowskiego, wybitnego polskiego ekonomisty.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PoselDariuszGrabowski">Można powiedzieć, że są trzy cechy, które powinien mieć uczony i ekonomista polski. Pierwsza cecha to zdolność, wyobraźnia i umiejętność formułowania najważniejszych pytań, przenikliwość badawcza, umiejętność stawiania spraw, które są najistotniejsze, nieunikania rzeczy trudnych i nieuciekania w drobiazgi. Druga cecha to wrażliwość na kwestie społeczne, wyczucie, jak decyzje i procesy ekonomiczne oddziaływują na poszczególne grupy społeczne, jak skutkują, jeśli chodzi o poziom życia, konsumpcji, perspektywy. I wreszcie trzecia kwestia to uczciwość i odwaga w głoszeniu prawd i wniosków, do których się doszło, nieunikanie odpowiedzialności za to, że wnioski te mogą być trudne albo nawet niechętnie wysłuchiwane przez możnych i władczych tego świata. To są trzy cechy, które powinien mieć polski uczony. Pan profesor Stefan Kurowski wszystkie te cechy posiada - zarówno przenikliwość badawczą, wrażliwość, jak i wreszcie odwagę w głoszeniu prawdy naukowej.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PoselDariuszGrabowski">Studiował na Uniwersytecie Łódzkim i był uczniem Kotarbińskiego, Chałasińskiego, Lipińskiego - wielkich nazwisk polskiej nauki. Może to między innymi dzięki temu szedł przez swoje życie tak uczciwą drogą.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PoselDariuszGrabowski">W jego pracy ˝Historyczny proces wzrostu gospodarczego˝ już w latach 60. znalazła się teza, że pożądana przez rządzących tzw. wyższość systemu komunistycznego jest iluzją i że nic z punktu widzenia naukowego nie upoważnia, aby twierdzić, że system ten zwycięży w konkurencji z gospodarką kapitalistyczną. Dla starszych jest zrozumiałe, jak wielkiej trzeba było odwagi, by taką tezę postawić. Za jej postawienie profesor Kurowski zresztą odpokutował opóźnieniem habilitacji, sankcjami administracyjnymi, swoistą lekceważącą postawą władz.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PoselDariuszGrabowski">Druga praca, o której trzeba powiedzieć, to ˝Ludność w historii i w polityce˝. W niej profesor Kurowski, wchodząc na pole demografii, potrafił wykazać, jaki jest silny związek albo jaki był silny związek między potencjałem ludnościowym a siłą polityczną, siłą gospodarczą narodu. W kontekście wejścia do Unii Europejskiej, właśnie w kontekście naszego ludnościowego potencjału albo zagrożenia tego potencjału, spadku populacji, starzenia się społeczeństwa, przy jednocześnie takim samym procesie w Europie, jakże pouczające i warte odczytania na nowo są tezy przedstawione przez profesora.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PoselDariuszGrabowski">W trzeciej książce, ˝Warszawa na tle stolic Europy˝, profesor Kurowski zajmuje się urbanistyką. Jeśli proces gospodarczy polega na migracji z ośrodków wiejskich do miejskich, to jaki kształt ma przybierać miasto i jak ma się dokonywać urbanizacja, by była ona mało kosztowna, a jednocześnie przyczyniała się do rozwoju gospodarczego? Oto jest pytanie, które zadaje sobie profesor Kurowski.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PoselDariuszGrabowski">Tym bardziej godne podziwu jest tak szerokie pole zainteresowań pana profesora, że dzisiaj pseudoautorytety ekonomiczne, którymi zasypują nas media, redukują ekonomię i nauki społeczne do problemu wyższa-niższa stopa procentowa, wyższe-niższe podatki, większy-mniejszy deficyt budżetowy. Wychodzi powaga i jednocześnie oryginalność oraz szerokość horyzontów profesora Kurowskiego.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PoselDariuszGrabowski">W nowych czasach, które nastały po roku 1989, pan profesor był bardzo aktywny i społecznie, i politycznie. Pisał, publikował, organizował. To on był m.in. organizatorem historycznego już spotkania w maju 1991 r. u pana prezydenta Wałęsy. Zajmował się sprawami najważniejszymi - polityką finansową, polityką budżetową, prywatyzacją. Był słuchany, ale nie słyszany, a co dopiero marzyć o tym, by był rozumiany. Często zabierał głos w kwestiach Narodowego Banku Polskiego, wyznawał i wyznaje tezę, że niezależność NBP dotyczy decyzji operacyjnych, a w kwestiach strategicznych powinien uzgadniać cele z rządem i parlamentem. Jest jednocześnie za ścieraniem się poglądów w łonie Rady Polityki Pieniężnej, gdzie zwolennicy szkoły czy to liberalnej, czy innej powinni mieć prawo przedstawienia swych racji.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#PoselDariuszGrabowski">Sądzę, że dziś jego osoba w Radzie Polityki Pieniężnej jest niezbędna. To on będzie wiedział, jak reagować po stronie Narodowego Banku Polskiego chociażby na taką kwestię jak potrzeba dodatkowej kreacji pieniądza w sytuacji urzędowego podnoszenia cen w efekcie wejścia do Unii Europejskiej. To on jest w stanie podać warunki i moment wejścia Polski do strefy euro tak, by było to z korzyścią dla naszej gospodarki. To on wreszcie potrafi dobrze przewidzieć, a nie jak ma to dotychczas miejsce w Narodowym Banku Polskim, jak będą wyglądały relacje kursu walutowego wielkich walut świata: euro i dolara.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#PoselDariuszGrabowski">Jego mądrość, jego wiedza, jego uczciwość są niezbędne, dobrze służą Polsce i w Radzie Polityki Pieniężnej na pewno godnie by były wykorzystane. Dlatego w imieniu Ligi Polskich Rodzin popieram i apeluję o poparcie dla tej kandydatury. Zwracam się jednocześnie, szczególnie do posłów koalicji, o to, by wzięli przykład z profesora Stefana Kurowskiego i z jego postawy i by w głosowaniu zachowali się tak jak on - zgodnie z sumieniem, uczciwie, w trosce o interes Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza w celu przedstawienia kandydatury pana Stefana Kurowskiego zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Samoobrona, Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin, Koła Poselskiego Ruchu Katolicko-Narodowego, Koła Poselskiego Polska Racja Stanu, Koła Parlamentarnego Polski Blok Ludowy, Koła Poselskiego Ruchu Odbudowy Polski i Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego oraz Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najmocniej dziękuję za to niesłychanie kompetentne i szerokie wyliczenie wszystkich podmiotów, w imieniu których mam zaszczyt przedstawić kandydaturę pana profesora Kurowskiego. I oczywiście chciałbym, żeby to było w pełni zgodne z prawdą. Jest troszeczkę inaczej, mianowicie, część posłów klubu Ligi Polskich Rodzin, a nie klub Ligi Polskich Rodzin. To nie zmienia oczywiście, mam nadzieję, poparcia klubu Ligi Polskich Rodzin ani znaczenia tak szerokiej, najszerszej z istniejących w tym Sejmie w sprawie członków Rady Polityki Pieniężnej koalicji skupionej wokół kandydatury jednego człowieka, wokół kandydatury pana profesora Stefana Kurowskiego. Przedstawiając dzisiaj tę kandydaturę, pragnę nawiązać, panie marszałku, Wysoka Izbo, do słów wypowiedzianych wczoraj przez pana profesora Balcerowicza, prezesa Narodowego Banku Polskiego. Otóż prezes Balcerowicz, którego politykę przecież w bardzo wielu zasadniczych kwestiach profesor Kurowski kwestionuje, oddał mu w bardzo szczególny sposób hołd, mówiąc bowiem o nowej Radzie Polityki Pieniężnej stwierdził, że wymaga ona ludzi o niezłomnych charakterach, zdecydowanych, takich, którzy nie ulegają wpływom zewnętrznym i potrafią trwać przy własnym zdaniu. Wszyscy, którzy znają pana profesora Stefana Kurowskiego, wiedzą, że nie sposób trafniej oddać jego charakter, sposób postępowania, drogę życiową. Warto z tego punktu widzenia spojrzeć na kilka centralnych kwestii gospodarczych, które w ostatnich dziesięcioleciach były przedmiotem sporów w Polsce, i spytać, jak podchodzili do nich przedstawieni Sejmowi kandydaci, który z kandydatów był człowiekiem naukowcem, ekonomistą, bardziej kompetentnym i samodzielnym - czy ci, którzy wychwalali socjalizm, a później przyjmowali ministerialne posady od pana Wojciecha Jaruzelskiego, wprowadzali kartki na mięso, buty, cukier, benzynę, czy też profesor Kurowski, który już na początku lat 60. w swojej pracy doktorskiej stwierdził, że socjalizm jako system nieefektywny gospodarczo musi przegrać z systemem wolnej gospodarki, a potem za swoje poglądy był nie tylko wyrzucany z pracy, ale także internowany i więziony. Dziś można powiedzieć, że to jest banał, ale proszę Wysoką Izbę, by spytała, ilu z kandydatów do Rady Polityki Pieniężnej, ilu z tych sześciu osób nam tu zaprezentowanych, wypowiedziało głośno ten banał o tym, że socjalizm upadnie, bo jest nieefektywny i nieludzki, przed rokiem 1989, ilu odważyło się to uzasadnić w swoich pracach naukowych. I ci ludzie, którzy wychwalali socjalizm, są w stanie budować uczciwie gospodarkę opartą na prywatnej własności i na wolnym rynku. Doświadczenie ostatnich 14 lat mówi nam jasno: tacy ludzie są w stanie budować gospodarkę nędzy, ale nie odbudowywać niepodległą Rzeczpospolitą i kraj oparty na wolnym rynku. Wiem, Wysoka Izbo, że na tej sali tacy ludzie właśnie niestety stanowią większość. I cała Polska wie, że właśnie dlatego przeżywamy dzisiaj dramat służby zdrowia, systemu zabezpieczeń społecznych, górnictwa, energetyki, kolejnictwa, a przede wszystkim dramat polskiej własności i finansów państwa. Popierając kandydaturę profesora Stefana Kurowskiego, Wysoka Izba ma szansę pokazać, że ponad podziałami partyjnymi, ponad błędami przeszłości ostatnich 14 lat, Sejm jest zdolny docenić wiedzę, kompetencje, charakter.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Sprawa własności i dróg prywatyzacji to jedna z kluczowych i najbardziej spornych kwestii dyskutowanych w ostatnich 14 latach. Sprawa jest tym bardziej aktualna po dziś dzień, że wciąż własność państwowa obejmuje majątek, którego minimalne obliczenia przekraczają 100 mld zł. I wciąż prywatyzacja, także obecnej koalicji, polega na bezrozumnym szabrowaniu polskiego majątku. Konieczność i oczywistość oparcia gospodarki na własności prywatnej była przez dziesięciolecia odrzucana przez rządzących, establishment naukowy, ale także i przez część opozycji, trzeba to tutaj jasno powiedzieć. Przedstawiciele wszystkich tych grup są tu, na tej sali i ponoszą współodpowiedzialność za wyprzedaż polskiego majątku narodowego w ostatnim dziesięcioleciu. Warto więc przypomnieć, że w sierpniu 1980 r., wtedy, kiedy wybuchał strajk w Stoczni Gdańskiej, ukazały się dwa znaczące artykuły w polskiej prasie niezależnej. W kwartalniku ˝Krytyka˝ pan Waldemar Kuczyński, późniejszy minister, jeden z promotorów rabunkowej prywatyzacji, opublikował wówczas pochwałę samorządu robotniczego jako jedynej słusznej drogi dla zmian gospodarczych w Polsce. Konsekwencją tego artykułu był później tzw. samorządowy kierunek rozwoju myśli grupy środowisk socjalistycznych w NSZZ ˝Solidarność˝. W tym samym czasie w miesięczniku ˝Głos˝ profesor Kurowski wskazywał, że tylko prywatyzacja gospodarki może stworzyć podstawy rozwoju Polski. Ten artykuł, ten kierunek myślenia stał się punktem wyjścia dla tej myśli, tej części NSZZ ˝Solidarność˝, która miała świadomość, iż odbudować Polskę można tylko w oparciu o własność prywatną. Kurowski nie zmienił zdania, nie zmienił go po dziś dzień, ale to nie znaczy, by zgadzał się z rozkradaniem majątku narodowego. W projekcie programu Porozumienia Centrum z 1991 r. stwierdza następująco: Nasz przemysł jest ciągle przemysłem głównie państwowym, będziemy dążyć do jego prywatyzacji, ale nie przez zniszczenie ekonomiczne czy porzucenie przedsiębiorstw państwowych. Przedsiębiorstwa te należy poddać działaniom naprawczym w ramach procesu komercjalizacji, a następnie dokonać ich prywatyzacji, przy czym ważną częścią tego procesu powinna być prywatyzacja pracownicza i obywatelska, która doprowadzi do uwłaszczenia załóg i społeczeństwa. Przemysł polski - pisał Kurowski - był budowany przez dwa pokolenia Polaków za cenę ogromnych wyrzeczeń i musimy uratować jego podstawowe elementy, dokonując restrukturyzacji branżowej, technologicznej, produktowej, ale utrzymując go jednocześnie jako własność polskich podmiotów gospodarczych. Prawda, jak te słowa brzmią dzisiaj dziwnie na tej sali po tylu latach grabienia bezkarnego majątku narodowego? Spór o polską własność trwa nadal, bo jest sporem o polską suwerenność gospodarczą i o polską niepodległość narodową.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Wysoka Izba jako całość, a także każdy z was, panie i panowie posłowie, wypowie się w tej sprawie, głosując za lub przeciw kandydaturze profesora Kurowskiego. Jak bowiem widzicie na przykładzie jego życiorysu, jego diagnoz, programów, działań, fałszywa jest teza, tak często dzisiaj powtarzana w tej sali i w środkach masowego przekazu, że nie było w ciągu ostatnich 14 lat żadnej alternatywy dla błędów i zaniechań ostatniego dziesięciolecia, że było to nieuniknione, że trzeba było tak działać, że nikt nie tylko nie protestował, ale nie formułował alternatywnego programu. Alternatywa była, Wysoka Izbo, tylko nie chciano jej słuchać i realizować. Alternatywę tę w wymiarze gospodarczym formułował przede wszystkim profesor Stefan Kurowski.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">I jeszcze jeden przykład, tym razem dotyczący polityki finansowej sensu stricto. Przez lata Kurowski i związane z nim środowiska polityczne domagały się zaprzestania polityki nadwartościowania złotówki, było bowiem oczywiste, że tylko dewaluacja złotego otworzy szanse na wzrost eksportu, co może stać się kołem zamachowym odbudowy polskiej gospodarki. Nie były to rozważania teoretyczne. Za radą Kurowskiego, który był wówczas członkiem zespołu doradczego rządu, tak postąpił w 1992 r. rząd Jana Olszewskiego. I chociaż rząd ten szybko obalono, polska gospodarka przez długi jeszcze czas korzystała z dodatniego bilansu handlowego i przełamania recesji, na którą zapracowały rządy panów Tadeusza Mazowieckiego i Bieleckiego. Dzisiejszy wzrost gospodarczy, którym tak chwali się rządząca koalicja, wynika przecież z tego samego mechanizmu, tyle że niestety nie jest on skutkiem świadomej działalności, świadomej decyzji, ale wynikiem konfliktu gospodarczego między Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej a Unią Europejską. W efekcie spadku wartości złotówki do euro rośnie polski eksport i premier Hausner może zachwalać 3- czy 4-procentowy wzrost gospodarczy, ale, jak mówię, to nie decyzje rządu do tego doprowadziły, a tym bardziej nie decyzje Rady Polityki Pieniężnej. Gdyby byli tam ludzie formatu prof. Kurowskiego, Polska od lat mogłaby się cieszyć wzrostem gospodarczym i nie stalibyśmy w obliczu dramatu bezrobocia, zapaści służby zdrowia, szkolnictwa, finansów, krótko mówiąc, nie stalibyśmy dzisiaj w obliczu załamania państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby chcieć krótko scharakteryzować poglądy gospodarcze prof. Kurowskiego, to trzeba by się odwołać do tradycji wielkich polskich ekonomistów: Władysława Grabskiego, Romana Rybarskiego, Eugeniusza Kwiatkowskiego. Kurowski nie jest ani liberałem, ani socjalistą. Nie wywodzi się ze szkoły monetarystycznej ani keynesowskiej. Jest ekonomistą służącym swoją wiedzą narodowi polskiemu i jego niepodległości. W jednej z najkrótszych, ale i najważniejszych swych prac ˝Gospodarcze podstawy i zagrożenia niepodległości˝ pisał m.in.: Fakt niepodległości państwowej ma tak ogromne znaczenie dla życia całego społeczeństwa, że wpływa na wszystkie jego przejawy, w tym i na gospodarkę. Aby państwo było niepodległe, gospodarka musi dostarczyć środki na utrzymanie ludności na poziomie zgodnym z ukształtowanym stanem potrzeb społecznych, dostarczyć środki na utrzymanie państwa, mieć zdolność do co najmniej zrównoważonej wymiany z zagranicą. Dziś państwo polskie nie spełnia już żadnego z tych warunków i dlatego jesteśmy na progu utraty niepodległości. Jest charakterystyczne, że podczas wczorajszej debaty na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych Kurowski był jedynym kandydatem, który jasno opowiedział się za niewstępowaniem Polski do strefy euro. Jego argumentacja była oczywista. Rezygnacja z własnego pieniądza to rezygnacja z kształtowania własnej polityki finansowej i gospodarczo-społecznej, a to oznacza także rezygnację z samodzielnego kształtowania centralnej części polityki państwa w ogóle. Państwo bez pieniądza przestaje być państwem. Warto też przytoczyć argumentację pozostałych kandydatów, bo przecież będziemy wybierali, zwolenników wejścia do strefy euro. Jeśli po wejściu do Unii, mówili oni, chcemy mieć wpływ na kształtowanie jej polityki, powinniśmy dążyć do maksymalnej integracji, a więc i wejścia jak najszybciej do strefy euro. To tak, Wysoka Izbo, jakby Szwecja, Dania, nie mówiąc już o tym, że Wielka Brytania, nie odgrywały żadnej roli w Unii Europejskiej. To po prostu są argumenty ludzi niekompetentnych. Mamy więc do wyboru program kapitulacji narodowej i państwowej lub program odbudowy państwa polskiego i jego niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm ma ograniczony wpływ na politykę gospodarczą, a zwłaszcza na politykę finansową państwa, którą tak naprawdę prowadzi przede wszystkim Narodowy Bank Polski. Najsilniejszym narzędziem pozwalającym Sejmowi kształtować tę politykę jest wybór trzech członków Rady Polityki Pieniężnej. To jest nasze narzędzie, to możemy zrobić, to naprawdę zrobić powinniśmy. Życiorysy, dorobek, poglądy, a także intencje, zamiary, dążenia kandydatów do tej funkcji są Izbie znane. Wiemy, czego możemy od każdego z nich oczekiwać. Ale dziś to Wysoka Izba zdecyduje, jakich ludzi, a więc jaką politykę, wybierze i każdy z państwa w zależności od tego, jak będzie głosował, poniesie za to odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#PoselAntoniMacierewicz">W imieniu posłów Ruchu Katolicko-Narodowego, Ruchu Odbudowy Polski, Porozumienia Polskiego, Samoobrony, Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego oraz części posłów Ligi Polskich Rodzin przypominam, że tak, jak przez te 14 lat ta alternatywa istniała, tak dzisiaj nadal istnieje. Polska nie musi wciąż powtarzać błędów przeszłości. Nie muszą się w tej Izbie lać wyłącznie krokodyle łzy nad utraconymi szansami i nad dramatem przeszłości, która była jakoby nie do uniknięcia. Dlatego proszę państwa o głosowanie na kandydaturę prof. Stefana Kurowskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka w celu przedstawienia kandydatury pana Stanisława Nieckarza zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Unii Pracy oraz Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i niewątpliwą przyjemność przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy kandydaturę pana Stanisława Nieckarza na członka Rady Polityki Pieniężnej. W imieniu naszego klubu, w imieniu grupy posłów, która tę kandydaturę wsparła swoimi podpisami, chciałbym Wysokiej Izbie tę kandydaturę gorąco zarekomendować. Kwalifikacje zawodowe, droga pracy, którą przebył pan Stanisław Nieckarz, ze wszech miar uzasadniają jego aspiracje do zasiadania w Radzie Polityki Pieniężnej i dają gwarancje, że jeżeli w tej radzie pan Stanisław Nieckarz się znajdzie, będzie dobrze służył polskiej racji stanu, będzie dobrze służył polskiej gospodarce, będzie dobrze służył polskiej walucie.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselJanuszLisak">Pan Stanisław Nieckarz ma obecnie 62 lata. Jest absolwentem Wydziału Finansów i Statystyki Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, która to szkoła obecnie nosi nazwę Szkoły Głównej Handlowej. Po ukończeniu studiów w roku 1965 rozpoczął on pracę w Ministerstwie Finansów, łącząc badania naukowe z praktyką w dziedzinie finansów. Wiedzę zawodową zdobywał i doskonalił we wszystkich kluczowych departamentach Ministerstwa Finansów, poczynając od departamentu rachunkowości, a następnie pracował w departamencie budżetu państwa oraz departamencie ekonomicznym i polityki finansowej; w tym ostatnim był wicedyrektorem. Zakończył pracę w departamencie finansów przemysłu i budownictwa, którym kierował przez 5 lat jako dyrektor. W tym okresie pod kierunkiem pana Stanisława Nieckarza prowadzono wiele prac metodologiczno-aplikacyjnych dotyczących m.in. systemów ekonomiczno-finansowych przedsiębiorstw, syntetycznych bilansów finansowych państwa oraz rachunków narodowych i przepływów finansowych, metodologii opracowywania budżetu państwa, bilansu płatniczego kraju itp. W latach 1980-1982 pan Stanisław Nieckarz pełnił funkcję I zastępcy prezesa Narodowego Banku Polskiego. Zdobył tu dodatkowe doświadczenia w funkcjonowaniu banku centralnego, szczególnie od strony operacyjnej krajowej i zagranicznej. Był autorem nowelizacji ustawy o Narodowym Banku Polskim i Prawie bankowym. Warto podkreślić, że to pan Stanisław Nieckarz w 1981 r. doprowadził po raz pierwszy w powojennej historii do wyłączenia Narodowego Banku Polskiego z podporządkowania Radzie Ministrów, co zapoczątkowało w istocie proces budowania niezależności banku centralnego. Można zatem powiedzieć, że to pan Stanisław Nieckarz jest prekursorem czy ojcem budowania niezależności narodowego banku.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PoselJanuszLisak">W 1982 r. pan Stanisław Nieckarz został powołany na stanowisko ministra finansów, które zajmował przez kolejne cztery lata. Był to między innymi okres, w którym Polska nie była w stanie obsługiwać kredytów zagranicznych zaciągniętych w latach 70., a zatem ważnym obszarem działania w tym okresie była normalizacja stosunków finansowych z zagranicą. Mało znany jest fakt, że po prowadzonych pod kierunkiem pana Stanisława Nieckarza wieloletnich negocjacjach i różnorakich zabiegach w zagranicznych kręgach finansowych to on jako minister finansów doprowadził do ponownego przyjęcia Polski do Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego, podpisując 12 czerwca 1986 r. w Waszyngtonie odpowiedni akt prawny. Otworzyło to drogę do normalizacji stosunków finansowych z zagranicznymi bankami i międzynarodowymi instytucjami finansowymi, wraz z Klubem Londyńskim i Klubem Paryskim, co, jak pamiętamy, później mogło doprowadzić w konsekwencji do istotnej redukcji polskiego zadłużenia z lat 70.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PoselJanuszLisak">W latach 1987-1992 pan Stanisław Nieckarz pracował jako radca ekonomiczno-finansowy w ambasadzie Polski w Budapeszcie, gdzie m.in. badał reformy rządu węgierskiego, szczególnie w okresie przełomu systemu gospodarczego. Od roku 1992 do chwili obecnej pan Stanisław Nieckarz aktywnie uczestniczy w życiu gospodarczym i dokonujących się przemianach, jako doradca i konsultant banków komercyjnych i instytucji ubezpieczeniowych oraz od 1998 r. w Rządowym Centrum Studiów Strategicznych. Aktualnie jest on konsultantem prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PoselJanuszLisak">Warto zaznaczyć, że w swoim dorobku naukowym pan Stanisław Nieckarz ma ponad 200 różnych publikacji z dziedziny makro- i mikroekonomicznej, z dziedziny systemów bankowych i systemów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PoselJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o Narodowym Banku Polskim w art. 13 ust. 1 pkt 2 stanowi, że członków Rady Polityki Pieniężnej powołuje się spośród specjalistów z zakresu finansów. Zgodnie z tym zapisem ustawowym nie chodzi tylko o ekonomistów w ogóle czy o makroekonomistów, lecz o specjalistów z dziedziny finansów. Jestem przekonany - i mówię to w imieniu wnioskodawców - że droga życiowa pana Stanisława Nieckarza jest najlepszym dowodem na to, iż jest on takim specjalistą. Specjalistą praktykiem, który problemy, jakimi zajmuje się Rada Polityki Pieniężnej, zna nie tylko z rozważań teoretycznych, ale z rzeczywistych działań, które musiał w swojej karierze zawodowej podejmować. Głęboka wiedza teoretyczna kandydata, bogate, 38-letnie doświadczenie zawodowe w dziedzinie finansów, kształtowania mechanizmów i instrumentów finansowych, w tym pieniężnych, oraz pragmatyzm w podejściu do problemów powodują, że rekomendowany przez Klub Parlamentarny Unii Pracy i grupę posłów z Sojuszu Lewicy Demokratycznej kandydat całkowicie spełnia ustawowo określone kryteria i daje gwarancję dobrego wypełniania funkcji członka Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#PoselJanuszLisak">Dlatego, panie marszałku, Wysoka Izbo, w imieniu wnioskodawców gorąco rekomenduję kandydaturę pana Stanisława Nieckarza na członka Rady Polityki Pieniężnej, będąc przeświadczonym, że jego obecność w tym gremium pozwoli przełamać wszelkie dotychczasowe uchybienia w pracy tego organu, a przede wszystkim zapewni nam, że Narodowy Bank Polski w swoich działaniach nie tylko będzie walczył z inflacją, ale będzie również wspierał rozwój gospodarczy, przyczyniając się do pomyślności Polski i jej obywateli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kuźmiuka w celu przedstawienia kandydatury pana Mirosława Pietrewicza, zgłoszonego przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego oraz Koła Parlamentarnego Polski Blok Ludowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego zaprezentować kandydaturę pana Mirosława Pietrewicza - kandydata naszego klubu na członka Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Pan Mirosław Pietrewicz urodził się 2 stycznia 1941 r. w Nowej Wsi, woj. podlaskie. W 1963 r. ukończył studia na Wydziale Ekonomiki Produkcji w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (obecnie Szkoła Główna Handlowa). Pracował w Instytucie Finansów, a następnie w Katedrze Finansów SGH, gdzie w 1970 r. obronił pracę doktorską, a w 1978 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego. W latach 1978-1985 był kierownikiem Zakładu Polityki Agrarnej w Instytucie Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk. Od października 1995 r. pracuje w Katedrze Finansów Szkoły Głównej Handlowej. W 1987 r. otrzymał tytuł naukowy profesora. W latach 1987-1990 był prodziekanem Wydziału Finansów i Statystyki Szkoły Głównej Handlowej.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">W pracy naukowej i publicystycznej Mirosław Pietrewicz zajmował się zagadnieniami finansowania rolnictwa oraz problematyką finansów publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień finansów samorządu terytorialnego i systemu podatkowego. Jest autorem lub współautorem kilkunastu książek naukowych i popularnonaukowych oraz ponad 100 artykułów z tej dziedziny. Jedną z najważniejszych jego publikacji jest książka pt. ˝Polityka fiskalna˝ wydana w 1998 r. W latach 1998-2003 opublikował 8 artykułów i referatów dotyczących polskiej polityki gospodarczej i podatkowej oraz opracował fragmenty podręcznika akademickiego pt. ˝Finanse˝ i książki pt. ˝Wybrane problemy finansów publicznych˝. W latach 1986-1988 był społecznym członkiem Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, w latach 1990-1994 był członkiem Rady Naukowej przy prezesie Narodowego Banku Polskiego, a w latach 1992-1993 członkiem Społecznej Rady Planowania przy przewodniczącym Komisji Planowania.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Od 26 października 1993 r. do 30 września 1996 r. był ministrem - kierownikiem Centralnego Urzędu Planowania. Od 1 października 1996 r. do 30 października 1997 r. był wiceprezesem Rady Ministrów i ministrem skarbu państwa. Był posłem na Sejm RP III kadencji, pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych. Od 14 lutego 2002 r. do 4 marca 2003 r. pełnił funkcję prezesa Rządowego Centrum Studiów Strategicznych. Żonaty, czworo dzieci.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Nieskazitelny charakter, wiedza oraz doświadczenie zawodowe w pełni uzasadniają jego wybór na członka Rady Polityki Pieniężnej. Kandydat złożył oświadczenie, że nie pracował, nie pełnił ani nie był świadomym i tajnym współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Uprzejmie proszę Wysoką Izbę o poparcie tej kandydatury na członka Rady Polityki Pieniężnej, zwłaszcza że wczorajsza opinia Komisji Finansów Publicznych dotycząca tej kandydatury była niezwykłe pozytywna. Kandydat rekomendowany przez Polskie Stronnictwo Ludowe uzyskał najlepszy wynik, 31 głosów za, co świadczy o tym, że ta kandydatura uzyskała poparcie przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych uczestniczących w pracach tej komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Dolniaka w celu przedstawienia kandydatury pana Jana Winieckiego, zgłoszonego przez grupę posłów Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić kandydaturę pana prof. Jana Winieckiego na członka Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselGrzegorzDolniak">Prof. Jan Winiecki urodził się w 1938 r. w Sopocie, na terenie ówczesnego Wolnego Miasta Gdańska, w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych. Przypomnę, że ojciec profesora, Czesław Winiecki, do wybuchu wojny pracował w gdańskiej dyrekcji Polskich Kolei Państwowych, w czasach okupacji był więziony w Oświęcimiu; z kolei dziadek profesora, Jan Winiecki, wiele lat swojego życia poświęcił stowarzyszeniu działającemu na rzecz wychowania w duchu polskości Macierz Polska.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PoselGrzegorzDolniak">Prof. Jan Winiecki jest niewątpliwie jednym z najwybitniejszych polskich ekonomistów. Studiował w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie na Wydziale Handlu Zagranicznego, a także na Uniwersytecie Warszawskim na Wydziale Prawa i Administracji, uzyskując w roku 1971 doktorat z tematyki prawno-ekonomicznej, by w roku 1978, również na Uniwersytecie Warszawskim, ale już na Wydziale Nauk Politycznych uzyskać habilitację z tematyki, którą obecnie określa się jako międzynarodowa ekonomia polityczna.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PoselGrzegorzDolniak">Pan prof. Jan Winiecki w swojej karierze zawodowej pracował w wielu renomowanych instytucjach, m.in. jako adiunkt, a później docent w Zakładzie Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych w latach 1973-1982, przez dwa kolejne lata w Zakładzie Nauk Zarządzania Polskiej Akademii Nauk, od 1984 r. do 1988 r. w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych, wreszcie od 1985 r. do 1990 r. na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w sekcji ekonomii. Pracując od roku 1990 jako profesor mianowany na Uniwersytecie w Aalborg w Danii, w 1991 r. rezygnuje z prowadzenia zajęć, przyjmując propozycję premiera Jana Krzysztofa Bieleckiego reprezentowania Polski w radzie nadzorczej Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, jako dyrektor wykonawczy. Pan prof. Jan Winiecki od roku 1994 jest dożywotnim profesorem mianowanym Uniwersytetu Europejskiego we Frankfurcie nad Odrą, a od roku 2002 również profesorem w rzeszowskiej Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PoselGrzegorzDolniak">Pan prof. Jan Winiecki w trakcie swojej kariery naukowej prowadził wykłady jako zaproszony gość bądź profesor wizytujący w wielu uczelniach na wszystkich kontynentach, m.in. we wszystkich krajach zachodnioeuropejskich z wyjątkiem Islandii, na Węgrzech, w Czechach i Słowenii, w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, w Kanadzie, Meksyku, Japonii, Korei Południowej, a także Republice Południowej Afryki.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PoselGrzegorzDolniak">W tym czasie prof. Jan Winiecki opublikował ponad 20 autorskich książek i monografii naukowych oraz wielokrotnie większą liczbę rozdziałów w książkach zbiorowych i artykułów. Większość prac opublikowana została za granicą w języku angielskim, chociaż znaleźć można również tłumaczenia na język niemiecki, francuski, hiszpański, włoski, szwedzki, norweski, fiński, a nawet japoński i koreański.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#PoselGrzegorzDolniak">Prof. Jan Winiecki jest najczęściej cytowanym w świecie polskim ekonomistą. Według Social Sciences Citation Index w latach 1986-1995 miał największą liczbę własnych publikacji w monitorowanych, liczących się czasopismach ekonomicznych. Nie będę przytaczał tu tytułów publikacji, artykułów, raportów i ekspertyz, których lista jest przecież imponująca.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#PoselGrzegorzDolniak">Pan prof. Jan Winiecki od wielu lat zaangażowany jest w sprawy publiczne. Już w połowie lat 80. uczestniczył w pracach nieformalnego ciała doradczego kierownictwa podziemnej ˝Solidarności˝. Odmawiając, z racji wolnorynkowych przekonań, udziału w tzw. koszyku ekonomicznym ˝okrągłego stołu˝, już w sierpniu 1989 r. był jednym z głównych autorów radykalnego programu stabilizacji i zmian systemowych, tzw. raportu Beksiaka, przygotowanego na zlecenie Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. Wielopłaszczyznowe zaangażowanie prof. Jana Winieckiego w życie publiczne naszego kraju w okresie transformacji ustrojowej przełożyło się na członkostwo pana profesora w Politycznym Komitecie Doradczym prezydenta Lecha Wałęsy oraz aktywne uczestnictwo w zespole doradców premiera Jana Krzysztofa Bieleckiego.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#PoselGrzegorzDolniak">Jak już wcześniej wspomniałem, w latach 1991-1993 prof. Jan Winiecki reprezentował Polskę w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju, będąc odpowiedzialny w radzie nadzorczej za grupę krajów, w tym również Polskę; zrezygnował jednak z dalszej pracy w tej instytucji po wyborach parlamentarnych w 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#PoselGrzegorzDolniak">O uznanej wśród polskich ekonomistów pozycji profesora najdobitniej świadczy fakt, że prof. Jan Winiecki od 1995 r. przez dwie kolejne kadencje był wiceprzewodniczącym, a od 1999 r. przewodniczącym Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich.</u>
          <u xml:id="u-152.10" who="#PoselGrzegorzDolniak">Nieprzerwanie prowadzi działalność, którą zresztą, jakże celnie, sam określa jako publiczną edukację ekonomiczną, początkowo na łamach prasy podziemnej, w okresie dominacji doktryn ekonomii politycznej socjalizmu, a następnie już jako współzałożyciel i pierwszy prezydent wolnorynkowego trustu mózgów - fundacji Centrum im. Adama Smitha. Jest publicystą pisującym do licznych czasopism, chętnie goszczonym na łamach m.in. ˝Rzeczpospolitej˝, ˝Gazety Wyborczej˝, ˝Wprost˝, ˝Polityki˝ czy też ˝Tygodnika Powszechnego˝.</u>
          <u xml:id="u-152.11" who="#PoselGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ocenie posłów Platformy Obywatelskiej, których reprezentuję, dotychczasowy dorobek i wiedza pana prof. Jana Winieckiego, a także jego zaangażowanie w sprawy publiczne naszego kraju stanowią najlepszą rekomendację. Pan prof. Winiecki jest jednym z najwybitniejszych polskich makroekonomistów, a zarazem osobą bezpartyjną. Będąc wybitnym fachowcem w dziedzinie finansów i człowiekiem politycznie niezależnym, spełnia tym samym wszystkie polityczne kryteria wymagane przez prawo i dobre obyczaje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Woźnego w celu przedstawienia opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselSprawozdawcaGrzegorzWozny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawić sprawozdanie z zaopiniowania wniosków w sprawie wyboru na członków Rady Polityki Pieniężnej (druk sejmowy nr 2315).</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselSprawozdawcaGrzegorzWozny">Komisja na posiedzeniu w dniu wczorajszym wysłuchała posłów przedstawicieli wnioskodawców zgłaszających kandydatury na członków Rady Polityki Pieniężnej, podobnie jak to ma miejsce dzisiaj na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Następnie panie i panowie posłowie zadawali kandydatom pytania. Nieobecny z ważnych powodów był pan prof. Winiecki - jego nieobecność została usprawiedliwiona. Pytania dotyczyły m.in. tego, jak dbać o stabilność złotego, czy i jakie kandydaci mają związki z bankami zagranicznymi, jaki mają pogląd na likwidację złotego i wprowadzenie waluty euro, jak widzą możliwość wykorzystania rezerwy rewaluacyjnej Narodowego Banku Polskiego, czy koszty obniżenia inflacji nie były dotychczas za wysokie. Pytano również, jak wyobrażają sobie kandydaci koordynację polityki pieniężnej i gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselSprawozdawcaGrzegorzWozny">Przed przystąpieniem do zaopiniowania wniosków w sprawie wyboru członków Rady Polityki Pieniężnej pan poseł Jerzy Czerwiński zgłosił wniosek formalny, aby komisja wyłączyła z opiniowania kandydaturę prof. Jana Czekaja, ponieważ w roku 1994 został on umieszczony na liście osób naruszających ustawę antykorupcyjną. Sprawa ta była wyjaśniana w Wysokiej Izbie na 55. posiedzeniu Sejmu w dniu 26 sierpnia 2003 r., kiedy to pan prof. Jan Czekaj został wybrany na członka Rady Polityki Pieniężnej. W głosowaniu wniosek formalny pana posła Jerzego Czerwińskiego został odrzucony - 8 posłów głosowało za wnioskiem, 24 było przeciwnych, a 6 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PoselSprawozdawcaGrzegorzWozny">Komisja Finansów Publicznych w głosowaniu zaopiniowała kandydatów na członków Rady Polityki Pieniężnej. Za kandydaturą pana prof. Jana Czekaja głosowało 21 posłów, przeciw było 14, 3 wstrzymało się od głosu. Za kandydaturą prof. Stefana Kurowskiego głosowało 14 posłów, 19 było przeciwnych, 5 się wstrzymało. Za kandydaturą prof. Stanisława Nieckarza głosowało 26 posłów, 10 było przeciwnych, 2 się wstrzymało. Pan prof. Mirosław Pietrewicz otrzymał 30 głosów, 6 głosów było przeciw, 1 poseł wstrzymał się. Dr Artur Piotrowicz otrzymał 7 głosów, 27 głosów było przeciw, 4 posłów wstrzymało się od głosu. Pan prof. Jan Winiecki otrzymał 4 głosy, 32 głosy były przeciw i 4 posłów wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PoselSprawozdawcaGrzegorzWozny">Tak więc Komisja Finansów Publicznych pozytywnie zaopiniowała kandydatury: prof. Jana Czekaja, prof. Stanisława Nieckarza i prof. Mirosława Pietrewicza na członków Rady Polityki Pieniężnej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Chciałbym zapytać, czy ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać głos w sprawie przedstawionych kandydatur.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam więc dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich (druki nr 2033 i 2355).</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Młynarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Jeśli my, profesorowie prawa, nie potrafimy określić charakteru prawnego instytucji prawnej, struktury prawnej czy jakiejkolwiek innej figury prawnej, pozostaje zawsze do wykorzystania łaciński zwrot sui generis (w swoim rodzaju, swoisty). I takimi właśnie instytucjami sui generis, niedającymi się jednoznacznie zaszeregować w systemie organów państwowych, są izby morskie, którymi, panie marszałku, Wysoka Izbo, zajmowała się ostatnio Komisja Infrastruktury. I w jej to imieniu mam zaszczyt dziś przemawiać.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Niedookreślony charakter prawny izb morskich nie jest zawinieniem współczesnego ustawodawcy. Modne jest ostatnio obciążanie Wysokiej Izby odpowiedzialnością za tak zwane buble prawne, choć przyznam, że tego rodzaju oceny ferowane są niekiedy przed dokładnym przeczytaniem uchwalanych tutaj ustaw. Chciałbym przeto uprzedzić ewentualnych amatorów krytyki, że ujęcie ustrojowe izb morskich zaproponowali nasi dziadowie w roku 1923, właśnie bowiem 80 lat temu ówczesny minister przemysłu i handlu przedłożył sejmowej komisji morskiej - była taka, panie marszałku, 80 lat temu - rządowy projekt ustawy o izbach morskich. Oczywiście później unormowania dotyczące tych organów doznawały określonych zmian, nie zmieniła się jednak istota izb morskich jako organów służących bezpieczeństwu morskiemu, a więc przede wszystkim ochronie życia ludzkiego na morzu, a także ochronie statków i przewożonych ładunków.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Dla właściwej oceny istoty i celowości proponowanych w przedłożeniu rządowym zmian niezbędnych wydaje się kilka uwag na temat kompetencji i zakresu działalności tego jednak unikatowego w skali europejskiej organu, jakim jest izba morska.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Ustawa stwierdza, że izba morska orzeka w sprawach z wypadków morskich, co należy rozumieć jako wyjaśnienie przebiegu, wyjaśnienie przyczyn i wyjaśnienie okoliczności wypadku morskiego. Izba ustala zatem zawinienie osób, stopień przyczynienia się do wypadku i wyjaśnia ewentualne wątpliwości w tym zakresie. Izba wskazuje ujawnione wady czy braki w budowie statku, jego wyposażeniu, załadowaniu, obsadzeniu załogą. Wskazuje ona braki w stanie toru wodnego czy w urządzeniach oznakowania nawigacyjnego, wskazuje uchybienia w działalności i wady w organizacji instytucji służącej bezpieczeństwu żeglugi morskiej. Wreszcie izba ocenia prawidłowość zachowania się po wypadku, a także prawidłowość czynności ratowniczych.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">W konsekwencji swoich działań, jak wiadomo, izba morska może w orzeczeniu swym pozbawić członka załogi, a także pilota morskiego prawa wykonywania zawodu lub pełnienia określonej funkcji na statku, jeśli oczywiście stwierdzi brak umiejętności zawodowych czy umiejętności związanych z pełnioną funkcją na statku lub rażące zaniedbania, które spowodowały wypadek.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Nie wymaga, Wysoka Izbo, dowodu twierdzenie, że ta funkcja izb morskich budzi szczególne zainteresowanie i, nie ukrywajmy, obawy środowisk marynarskich.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Dodajmy w tym miejscu, że badanie wypadków morskich nie wyczerpuje kompetencji izb morskich. Organy te mają niemało obowiązków o charakterze w istocie administracyjnym, że wymienimy tu prowadzenie rejestru okrętowego, orzekanie o tzw. czasowej przynależności państwowej statku, przyjmowanie tzw. protestów morskich, decyzje o podziale wynagrodzenia za ratownictwo itd. I ów konglomerat kompetencji sprawia, że dyskutowany w doktrynie od lat dylemat, czy mamy tu do czynienia z sądem morskim, czy mamy też do czynienia z organem administracji morskiej, nie jest wcale łatwy do rozstrzygnięcia, i właściwie nie został do dziś zadowalająco wyjaśniony. Obawiam się zatem, że w obliczu naszych europejskich aspiracji będziemy musieli w przyszłości jednoznacznie to rozstrzygnąć.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Stwierdzenie to jednak nie dezawuuje w żadnym, w najmniejszym stopniu rządowego projektu, zresztą oczekiwanego od dawna, zmiany ustawy, podkreślam, z 1961 roku, a więc sprzed 42 lat, która była już wprawdzie czterokrotnie nowelizowana, nigdy jednak w takim zakresie jak teraz.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Przedstawiony przez rząd projekt był przedmiotem analizy zarówno na dwóch posiedzeniach podkomisji nadzwyczajnej, której miałem zaszczyt przewodniczyć, jak i na posiedzeniu Komisji Infrastruktury. Oba te ciała wniosły do przedłożenia rządowego pewne poprawki, o dwóch zresztą z nich wspomnę w dalszej części mojego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zwrócić uwagę na dwa najważniejsze moim zdaniem nowe rozwiązania, które przyniósł rządowy projekt. Pierwszym z nich, jakże istotnym, jest nowa definicja wypadku morskiego. Ocena, czy zaistniałe zdarzenie stanowi wypadek morski, nie jest pod rządem dotychczasowej ustawy łatwa. Występują tu, jak wiemy, w praktyce istotne rozbieżności poglądów. Projekt rządowy przyniósł przykładowe wyliczenie zdarzeń stanowiących desygnaty pojęcia wypadek morski. Jednak zarówno podkomisja nadzwyczajna, jak i Komisja Infrastruktury zakwestionowały to ujęcie. Opowiedziano się mianowicie za wyczerpującym wyliczeniem zdarzeń wchodzących w zakres pojęcia wypadku morskiego. Posłowie podzielili pogląd, że nie może być jakichkolwiek wątpliwości klasyfikacyjnych w sytuacji, gdy konsekwencją zakwalifikowania zdarzenia jako wypadku morskiego może być dolegliwość w postaci utraty prawa wykonywania zawodu lub funkcji. Tu nie może być żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Drugą doniosłą zmianą, na którą chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby, jest zapewnienie osobie, wobec której izba orzekła zakaz wykonywania zawodu lub funkcji, możliwości wniesienia środka odwoławczego, to znaczy apelacji do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku. Dostosowano tu przepisy ustawy do wymogów i norm konstytucyjnych, które, jak wiadomo, gwarantują każdemu wolność wyboru i wykonywania zawodu i wprowadzają mechanizm kontroli sądowej prawidłowości ograniczenia tej właśnie wolności. Komisja podzieliła pogląd, że tylko w postępowaniu sądowym może się odbyć badanie legalności i merytorycznej trafności rozstrzygnięcia w przedmiocie pozbawiania praw wykonywania zawodu lub pełnienia funkcji. Pogląd taki wynika także zresztą z treści Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 r., którą przecież nasz kraj ratyfikował.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Warto także zwrócić uwagę na okoliczność, że projekt rządowy jako jedną z przesłanek pozbawienia uprawnień uznał ˝brak w kwalifikacjach niezbędnych dla bezpieczeństwa żeglugi morskiej...˝. Komisja zmieniła to sformułowanie na ˝brak koniecznych umiejętności˝, podzielając pogląd, że kwalifikacje członka zawodu określają świadectwa, wydawane zresztą przez inne organy na podstawie przepisów także o charakterze międzynarodowym. Izba morska może natomiast określić brak konkretnych umiejętności w konkretnym przypadku. Można bowiem, mając pełne kwalifikacje stwierdzone dyplomami, stwierdzone świadectwami, wykazać w określonych sytuacjach brak umiejętności.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Dodajmy, że w związku z omawianym zagadnieniem projekt wzmacnia skuteczność sankcji pozbawienia uprawnień, po pierwsze, poprzez nałożenie na zainteresowanego obowiązku zwrotu dokumentu właściwemu organowi, oczywiście polskiemu, określającego uprawnienia zainteresowanego. Nie jest, proszę państwa, tajemnicą, że w praktyce zdarzały się przypadki, iż ktoś pozbawiony takich uprawnień na gruncie prawa polskiego wyjeżdżał za granicę, legitymował się właściwym dokumentem i podejmował tam pracę, co jednak stanowiło - przepraszam za górnolotne określenie - zagrożenie bezpieczeństwa morskiego. Dalej, projekt rządowy ustawy stwarza możliwość wydania postanowienia o zawieszeniu prawa wykonywania uprawnień przez zainteresowanego do czasu ostatecznego zakończenia postępowania, jeśli oczywiście uzasadniają to względy bezpieczeństwa żeglugi. Ta poprawka też nie budziła żadnych wątpliwości na posiedzeniach obu komisji, oczywistą bowiem jest rzeczą, że jeśli ktoś stwarza pewne zagrożenie, no to trzeba go na okres postępowania możliwości wykonywania zawodu lub pełnienia funkcji pozbawić, a raczej zawiesić.</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Istotne znaczenie dla funkcjonowania izb morskich mają także proponowane inne poprawki, np.</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">- zwiększenie kręgu uprawnionych do występowania w charakterze pełnomocników - ten krąg jest bardzo zawężony pod rządem dzisiejszej ustawy;</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">- udoskonalenie przepisów dotyczących statusu tzw. delegata ministra -budzi czasem pewne emocje w środowisku marynarskim sytuacja tej właśnie osoby, która postrzegana jest niekiedy jako ktoś w rodzaju prokuratora, a przecież nie taka jest rola delegata ministra;</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">- wreszcie, rozszerzenie kręgu podmiotów, od których można żądać wyjaśnień dotyczących wypadków morskich. Tu przede wszystkim chodzi o podmioty zarządzające portami morskimi.</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Komisje, jak powiedziałem, poparły tu w pełni propozycje zawarte w projekcie, podobnie zresztą jak i inne zmiany dotyczące terminologii i nazewnictwa.</u>
          <u xml:id="u-156.18" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Sądzę, że należą się wyrazy uznania resortowi infrastruktury za fachowe przygotowanie projektu.</u>
          <u xml:id="u-156.19" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Chciałbym także z tego miejsca, panie marszałku, Wysoka Izbo, podziękować koleżankom posłankom i kolegom posłom, członkom podkomisji i Komisji Infrastruktury, za ciekawą i inspirującą dyskusję. Nie jest tajemnicą, że wielu członków komisji jest oddalonych od problematyki morskiej, ale dzięki swoim przenikliwym pytaniom nasuwali i nam, siedzącym w tej problematyce po uszy, wiele materiałów do przemyśleń. Chciałbym za to serdecznie podziękować.</u>
          <u xml:id="u-156.20" who="#PoselSprawozdawcaJerzyMlynarczyk">Sądzę, że projekt usprawni działalność izb morskich, mówiąc nieco górnolotnie, w służbie bezpieczeństwa żeglugi i statków. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-156.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem w komfortowej sytuacji, ponieważ pan profesor Jerzy Młynarczyk przedstawił bardzo dokładnie sprawozdanie Komisji Infrastruktury, a klub, który mam zaszczyt dzisiaj reprezentować, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w pełni popiera sprawozdanie komisji.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Chciałabym więc krótko tylko zwrócić uwagę Wysokiej Izby na dwa najistotniejsze naszym zdaniem rozstrzygnięcia w tym projekcie, na co zresztą również poseł sprawozdawca zwracał uwagę. A więc art. 1 ust. 2 i zdefiniowanie pojęcia wypadku morskiego oraz umieszczenie w 10 punktach specyfiki zdarzeń, które w rozumieniu tej ustawy są wypadkami morskimi.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">I sprawa druga to wprowadzenie możliwości apelacji od orzeczeń Odwoławczej Izby Morskiej oraz możliwości składania zażaleń na postanowienia Odwoławczej Izby Morskiej w sprawach wykonywania uprawnień w żegludze morskiej. Był to postulat od dawna zgłaszany, został on w projekcie przez ministra infrastruktury uwzględniony i daje poczucie wyższej sprawiedliwości dla orzekania w tych sprawach, gdyż, tak jak pan poseł sprawozdawca powiedział, izby morskie mają dwoisty charakter: charakter tego organu administracyjnego i charakter organu wymiaru sprawiedliwości. Niestety dzisiaj do tego, aby izby morskie były organami wymiaru sprawiedliwości, potrzeba by było zmiany konstytucji. Tak bardzo ten projekt rewolucyjny nie jest, ten projekt po prostu stanowi o istotnych, ale, powiedzmy sobie szczerze, nierewolucyjnych rozstrzygnięciach.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Tak więc, wracając do tej drugiej ważnej sprawy, Sąd Apelacyjny w Gdańsku będzie na mocy tej nowelizacji sądem kończącym postępowanie w sprawach wypadków morskich.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, uznając te zmiany za pozytywne, zwracał uwagę na konieczność monitorowania prac izb morskich po wprowadzeniu ustawy w życie. Zwracamy się z prośbą do ministra infrastruktury o to, aby Komisja Infrastruktury co najmniej raz w roku mogła otrzymać sprawozdanie z działalności tych izb, a w szczególności, aby w tym sprawozdaniu padła odpowiedź na pytanie: czy izby morskie będą wybierane przez obcych armatorów lub kapitanów jako organ budzący zaufanie i spełniający standardy europejskie? Odpowiedź na to pytanie ma zasadnicze znaczenie dla pozytywnego, czy też negatywnego przyjęcia tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Warto by było się również pokusić o sprawdzenie tego, czy odrębność procedur przed izbami morskimi i przed sądem nie będzie stała na przeszkodzie szybkiemu i sprawnemu orzecznictwu. My mamy świadomość, jako klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, że ta nowelizacja nie wszystkim środowiskom morskim przypadnie do gustu i nie wszystkim się spodoba, o czym mogą świadczyć artykuły, niektóre szydercze nawet, powiedziałabym, mało sprawiedliwe wobec tej nowelizacji. No, ale tak już to jest w naszym życiu społecznym i gospodarczym, że nie wszystkie zmiany w równym stopniu są akceptowane, a właśnie zdaniem naszego klubu najbardziej wymiernym sprawdzianem wartości tej nowelizacji będzie odpowiedź na te dwa stawiane wcześniej pytania.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Mam nadzieję również, że informacja, która będzie składana przez ministra infrastruktury, pokaże, jakie tendencje w tym obszarze występują w Unii Europejskiej i czy te tendencje zgodne są z naszymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Klub, jak powiedziałam na wstępie, w pełni popiera projekt zmian ustawy o izbach morskich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Żmijana występującego w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselStanislawZmijan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich, druki nr 2033 i 2355.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselStanislawZmijan">Panie i Panowie Posłowie! Konieczność nowelizacji ustawy o izbach morskich jest oczywista. Nowelizacja ta jest bardzo pilnie potrzebna, bowiem aktualnie obowiązująca ustawa została uchwalona w 1961 r., a więc ponad 40 lat temu i w żaden sposób nie przystaje do dzisiejszej rzeczywistości. Po pierwsze, jej przepisy nie są spójne z przepisami prawa wewnętrznego, a przede wszystkim z ustawą zasadniczą, tj. Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż nie zapewnia prawa do drogi sądowej stronom postępowania przed izbami morskimi. Po drugie, nie koreluje z szeregiem międzynarodowych konwencji, ratyfikowanych przez stronę polską, z których wynikają konkretne zobowiązania w zakresie badania wypadków morskich, m.in. z powodu zbyt ogólnej i nie do końca poprawnej definicji wypadku morskiego. Po trzecie, uporządkowania i uaktualnienia wymaga terminologia i nazewnictwo wynikające ze zmian kompetencyjnych organów administracji rządowej na przestrzeni ponad 40 lat, szczególnie zaś wskutek transformacji ustrojowej w ostatnich kilkunastu latach.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PoselStanislawZmijan">Wysoka Izbo! Odnosząc się do przedłożonego projektu ustawy, nie sposób nie zauważyć, że faktyczne zmiany, niestety, nie idą z duchem czasu ani nie czynią zadość intencjom i oczekiwaniom środowisk, których ta regulacja prawna dotyczy. O rozbieżnościach w ocenach mówił dość szczegółowo poseł sprawozdawca. Jaki jest bowiem status prawny izb morskich? Otóż izba morska to taki typ organu państwowego, który ze względu na kompetencje, sposób wyłaniania składu, stosowane procedury oraz gwarancje niezawisłości jest zbliżony do sądu, ale sądem właściwie nie jest. Ten sam organ gromadzi dowody przestępstwa i orzeka o winie. Orzeczenia izby morskiej rozstrzygają o istocie prawa, jaką jest wolność wykonywania zawodu. Izba bowiem może pozbawić na czas oznaczony lub na zawsze prawa wykonywania zawodu lub wykonywania określonych funkcji członka załogi, który wykazał brak kwalifikacji do wykonywania określonych czynności lub przez rażące zaniedbania przyczynił się do powstania wypadku morskiego.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PoselStanislawZmijan">W celu zachowania prawa do sądu projektodawcy proponują instytucję odwołania do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku jako trzeciej instancji - po orzeczeniach izby morskiej i Odwoławczej Izby Morskiej jako pierwszej i drugiej instancji - wpisując się niejako w system trójinstancyjności polskiego wymiaru sprawiedliwości. Uzasadnienie tej regulacji prawnej jest co najmniej niezrozumiałe, a wręcz kuriozalne, cytuję: ˝wina ustalona przez izbę morską nie zawsze pokrywa się z pojęciem winy w postępowaniu karnym i cywilnym.˝ Powstaje zatem pytanie: cóż to za kategoria winy, która stawiana jest ponad wszystkimi obowiązującymi kodeksami, kto ją definiuje? Czy takie uprawnienia mają delegaci ministra, którzy w projekcie nowelizacji uzyskują niebywale rozszerzone uprawnienia i władzę? Zdaniem mojego klubu nie ma winy i kary ponad regulacjami kodeksowymi. Specyficzny, wręcz unikatowy charakter polskich izb morskich budzi kontrowersje w środowiskach marynarzy i rybaków, co gorsza, jest niezrozumiały za granicą, w tym w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PoselStanislawZmijan">Panie i Panowie Posłowie! Z powodów, które przedstawiłem, Platforma Obywatelska wnosi zastrzeżenia fundamentalne dotyczące izb morskich z punktu widzenia charakteru ustrojowego tego organu. Stanowisko mojego klubu jest jednoznaczne. Dla zapewnienia pełnej procedury sądowej zgodnej z ustawami kodeksowymi i zgodnej ze współczesnymi potrzebami i międzynarodowymi standardami konieczne jest napisanie nowej ustawy. Niestety, zamiast nowoczesnej regulacji prawnej mamy do czynienia z modyfikacją przepisów z epoki średniego PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#PoselStanislawZmijan">Jeszcze kilka zdań, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#PoselStanislawZmijan">Nie zmienia naszej negatywnej opinii o całej ustawie szereg trafnych regulacji prawnych, w tym bardzo precyzyjnej definicji wypadku morskiego. Albowiem systemy korporacyjne - zamiast rozwiązań uniwersalnych - krępują podstawowe wolności i prawa zagwarantowane w konstytucji, w tym przypadku prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy, bez nieuzasadnionej zwłoki, przez właściwy i niezależny, niezawisły sąd.</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#PoselStanislawZmijan">Zaproponowana regulacja zapewniająca stronom postępowania przed izbami morskimi możliwość wniesienia środka odwoławczego do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku jest protezą prawną, wynikającą niewątpliwie z chęci ochrony partykularnych interesów wąskiej grupy środowisk objętych tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-160.8" who="#PoselStanislawZmijan">Z tych też względów Klub Poselski Platforma Obywatelska będzie głosował za odrzuceniem projektu ustawy w całości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PoselStanislawZmijan">(Przepraszam, panie marszałku, za przedłużenie.)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Lissa występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselAndrzejLiss">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Profesorze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich, druki nr 2033 i 2355. Ustawa zmieniająca ustawę o izbach morskich dotyczy izb morskich rozpatrujących wypadki morskie, organów terytorialnej administracji morskiej oraz podmiotów będących stronami wypadków morskich objętych badaniem i postępowaniem izb morskich.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PoselAndrzejLiss">Ustawa z dnia 1 grudnia 1961 r. przez okres 40 lat była zmieniana w bardzo wąskim zakresie. Nowelizacja ustawy o izbach morskich jest konieczna. Zmiany dotyczą dwóch aspektów: po pierwsze, uporządkowania oraz uaktualnienia terminologii i nazw - obejmuje to 1/3 ogółu zmian w ustawie o izbach morskich - po drugie, dokonania zmian merytorycznych. Ustawa w zakresie stosowania przez izby morskie środków wobec członków załóg statków i pilotów dostosowuje przepisy do przepisów prawa wewnętrznego i prawa międzynarodowego. Określono również definicje: wypadku morskiego, statku obcego, ciężkiego uszkodzenia ciała i tym podobne. Pojęcia te do tej pory stwarzały trudności interpretacyjne. Ustawa podejmuje również zmiany dotyczące funkcjonowania delegatów ministra, orzeczeń i postanowień zapewniających skuteczne wykonanie pozbawienia lub zawieszenia prawa wykonywania uprawnień w żegludze zastosowanego przez izbę morską wobec zainteresowanego. Zostało określone, w jakich okolicznościach Odwoławcza Izba Morska może uchylić zaskarżone orzeczenie i przekazać sprawę izbie pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia. Nowelizacja wprowadza możliwość wniesienia przez zainteresowanego odwołania od orzeczenia Odwoławczej Izby Morskiej do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, jednak nie przewiduje możliwości wnoszenia kasacji. Regulacja ta zapewnia ochronę wolności obywatelskiej co do wykonywania zawodu przez zbadanie w postępowaniu sądowym legalności i trafności merytorycznej rozstrzygnięcia izby morskiej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PoselAndrzejLiss">W nowym rozdziale zatytułowanym ˝Wykonanie orzeczeń i postanowień˝ zostały wprowadzone przepisy odnoszące się do zapewnienia skuteczności wykonania orzeczeń zastosowanych przez izbę morską wobec zainteresowanego, wzorowane na Kodeksie postępowania karnego (art. 285 i następne).</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PoselAndrzejLiss">W czasie konsultacji i prac podkomisji zwrócono uwagę na konieczność wydania nowej ustawy o izbach morskich zamiast dokonywania kolejnej nowelizacji. Podstawą takiego podejścia było zastrzeżenie o charakterze konstytucyjnym. Analiza statusu izb morskich określa je jako typ organu państwowego, który ze względu na zakres kompetencji, sposób powoływania jego składu, stosowaną procedurę oraz gwarancję niezawisłości i niezależności może być uznany za organ zbliżony do sądu. Orzeczenia izby morskiej rozstrzygają o istocie konstytucyjnego prawa, jakim jest wolność wykonywania zawodu, zawartego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rząd przyjął rozwiązanie połowiczne: nowelizując powtórnie ustawę, umożliwił zainteresowanemu wniesienie odwołania do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku. Takie rozwiązanie stanowi dostosowanie przepisów ustawy w tym zakresie do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (art. 77 ust. 2), ale nie umiejscawia izb morskich w systemie organów sądowniczych, czego domagały się środowiska prawnicze i środowiska instytucji morskich. Nadal pozostaje nierozwiązany problem, czy izby morskie mają być organem sądowniczym, czy tylko komisją.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PoselAndrzejLiss">Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#PoselAndrzejLiss">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość przyjmuje propozycję rządu nowelizacji ustawy o izbach morskich i będzie głosował za uchwaleniem projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalinowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselStanislawKalinowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich (druki nr 2033 i 2355).</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PoselStanislawKalinowski">Wysoki Sejmie! Obowiązująca ustawa o izbach morskich weszła w życie z dniem 1 stycznia 1962 r., a w okresie ponad 40 lat jej obowiązywania zmieniana była w wąskim zakresie. Ustawa zmieniająca ustawę o izbach morskich dotyczy izb morskich rozpatrujących wypadki morskie, organów terytorialnej administracji morskiej oraz podmiotów będących stronami wypadków morskich badanych i rozpatrywanych przez izby morskie. Wnioskodawcy zmian w uzasadnieniu do przedłożonego projektu wymieniają szereg mankamentów dotychczasowej ustawy o izbach morskich powodujących trudności w jej stosowaniu. Podstawowe mankamenty obowiązującej ustawy to brak korelacji ustawy o izbach morskich z innymi przepisami prawa wewnętrznego w zakresie stosowania środków wobec członków załóg statków i pilotów, brak skuteczności w egzekwowaniu wykonania zastosowanych środków, nieobjęcie przepisami ustawy marynarzy polskich zatrudnionych pod obcymi banderami, rozbieżności w orzecznictwie, nieaktualna terminologia i nazewnictwo.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PoselStanislawKalinowski">Omawiany projekt nowelizacji ustawy o izbach morskich stawia na wyeliminowanie wszelkich mankamentów tego aktu prawnego. W konsekwencji przyczyni się do pełnej realizacji międzynarodowych zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie badania wypadków morskich wynikających z konwencji międzynarodowych ratyfikowanych lub stosowanych przez państwo polskie, w szczególności Konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu (SOLAS) i Konwencji o prawie morza.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PoselStanislawKalinowski">Zaproponowane zmiany merytoryczne dotyczą nowych rozwiązań w zakresie funkcjonowania delegatów ministra, uprawnień Odwoławczej Izby Morskiej, apelacji od orzeczenia Odwoławczej Izby Morskiej, odpowiedzialności dyscyplinarnej, stosowania środków prawnych mających na celu skuteczne wykonywanie orzeczeń i postanowień izb morskich. Zmiany o charakterze porządkującym i aktualizującym terminologię i nazewnictwo dotyczą wprowadzenia do ustawy zapisów obowiązujących nazw organów administracji państwowej oraz wprowadzają nowe definicje takich zdarzeń, jak wypadek morski i ciężkie uszkodzenie ciała.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PoselStanislawKalinowski">Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt zmiany ustawy o izbach morskich został poddany społecznej konsultacji. Zarówno izby i urzędy morskie, delegaci ministra, organy administracji rządowej, jak i związki armatorów, związki zawodowe marynarzy i rybaków miały możliwość wypowiedzenia się na temat proponowanej nowelizacji. Zgłoszone uwagi nie wpłynęły na treść zaprezentowanej Wysokiej Izbie wersji projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PoselStanislawKalinowski">Ustawa ma na celu usprawnienie funkcjonowania izb morskich, na których spoczywa obowiązek badania przyczyn wypadków morskich, poprzez wyposażenie tych organów w nowe instrumenty prawne, zwłaszcza poprawiające pozycję prawną stron uczestniczących w postępowaniu. Prezentowany projekt ustawy stwarza lepsze warunki działania odnośnie do sądownictwa morskiego. Daje również ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej możliwość skuteczniejszego oddziaływania i sprawowania nadzoru nad działalnością izb morskich.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#PoselStanislawKalinowski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego pozytywnie ocenia projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich ze względu na pozytywne połączenie poprawności legislacyjnej z ciekawym i zrozumiałym tekstem noweli i wnosi o jego przyjęcie przez Wysoką Izbę w wersji proponowanej przez wnioskodawcę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łącznego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselJanLaczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich (druki nr 2033 i 2355).</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselJanLaczny">Mój klub parlamentarny podziela stanowisko i uzasadnienie projektu ustawy co do pilnej konieczności nowelizacji ustawy o izbach morskich. W ciągu ponad 40 lat praktyka i zmiany ustrojowe wymusiły wręcz taką potrzebę. Akceptujemy proponowane zmiany aktualizujące terminologię i nazewnictwo, przewidziane środki dyscyplinujące i sposób ich egzekwowania. Pomimo ogólnej akceptacji projektu pozwalam sobie jednak zasygnalizować kilka uwag do ewentualnego rozważenia i oceny.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PoselJanLaczny">Definicja wypadku morskiego istotnie została rozszerzona, ale bez ryzyka błędu można przyjąć, że mimo wszystko nie obejmuje wszystkich możliwych przypadków. Takich zdarzeń nie da się po prostu kazuistycznie określić. Wnosimy więc, aby przed szczegółowym wyliczeniem rodzajów zdarzeń, niejako przed nawiasem, umieścić zwrot ˝w szczególności˝. I w formie pytania: Czy w każdym przypadku statku o obcej przynależności w razie wniosku armatora lub kapitana właściwa rzeczowo będzie polska izba morska? A co będzie w razie kolizji z ustawą państwa bandery statku?</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PoselJanLaczny">Kolejne pytanie dotyczy regulacji, wedle której delegat przy Odwoławczej Izbie Morskiej może przekazywać uczestnictwo w postępowaniu przed tą izbą delegatowi przy izbie morskiej (pierwszej instancji). Czy może tak postępować w każdym przypadku, zważywszy na fakt, iż są to dwie różne instancje (izba odwoławcza jest instancją odwoławczą)?</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#PoselJanLaczny">W art. 16 projektu statuuje prawo delegata do żądania wyjaśnień od armatorów i ich organów. Czy prawo to przysługuje każdemu delegatowi, skoro w przepisach poprzedzających różnicuje się delegatów przy izbach morskich i przy Odwoławczej Izbie Morskiej?</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#PoselJanLaczny">W art. 21 projektu nakłada się ustawowy obowiązek dokonania przez odpowiednie organy czynności w razie wypadku morskiego. W przypadku czynności koniecznych do ustalenia wstępnie stanu faktycznego mowa jest jedynie o tych ˝niecierpiących zwłoki˝. Czy określenie to jest dostatecznie ostre? Dlaczego ponadto obligatoryjne wszczęcie postępowania w sprawach wypadków z ludźmi ma dotyczyć tylko najpoważniejszych z nich? W kwestii pełnomocnictwa byłoby najlepiej, gdyby mogła to być osoba posiadająca zarówno wykształcenie prawnicze, jak i odpowiednią wiedzę i praktykę w żegludze morskiej. Rozumiemy, że w praktyce okazałoby się to niemożliwe; akceptujemy więc krąg osób pełnomocników wskazany w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#PoselJanLaczny">W ramach spraw do rozważenia podnosimy kwestię tzw. przymusu adwokacko-radcowskiego dotyczącego apelacji. Projekt stanowi, iż ten środek prawny powinien nie tylko podpisywać, ale nawet sporządzać adwokat lub radca prawny. Uważamy, że w praktyce nie da się wyegzekwować obowiązku sporządzenia tego środka prawnego. Pogląd taki opieramy na treści postanowienia Sądu Najwyższego II KZ 15/96 - odnoszącego się wprawdzie do kasacji, a więc do środka jeszcze bardziej sformalizowanego - w którym sąd ten orzekł, że może on (adwokat lub radca prawny) skorzystać z pomocy osób trzecich, ale, podpisując kasację, bierze na siebie odpowiedzialność za jej treść. Zgodnie z art. 393 § 1 K.p.c. i art. 393 w związku z art. 126 § 1 pkt 4 K.p.c. kasacja powinna być podpisana przez osobę uprawnioną, czyli przez adwokata (radcę prawnego). Pismo procesowe nie określa treści wymogu ˝podpisania˝. Należy zatem zastosować art. 78 Kodeksu cywilnego, według którego dla zachowania formy pisemnej czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli.</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#PoselJanLaczny">Rekapitulując, stwierdzam, że Klub Parlamentarny Samoobrona RP poprze projekt ustawy zmieniającej ustawę o izbach morskich. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Fedorowicza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić opinię o rządowym projekcie nowelizacji ustawy o izbach morskich.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Dyskutowana przez nas ustawa była przedmiotem dyskusji w Komisji Infrastruktury, czyli, jak już wielokrotnie mówiłem z tej trybuny i będę uparcie powtarzał, w najlepszej z komisji, gdzie merytorycznie dyskutujemy o sprawach najważniejszych. Otóż ta merytoryczna dyskusja prowadzi do tego, że wychodzące od nas projekty ustaw są najbardziej dopracowane i nie spotykamy się później z takimi chociażby zarzutami, jak dzisiejszy - przykro się tego słucha - w niedawnych Faktach, że wyszedł jakiś bubel legislacyjny. Mówię to dlatego, że dużą wagę przywiązujemy do rzetelności stanowionego prawa.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Jak wspomniał pan prof. Młynarczyk, dużo uwagi i wiele czasu poświęciliśmy w zasadzie jednemu wyrazowi. To nie znaczy, że jesteśmy aż tak skrupulatni, tylko precyzyjni. Skrupulatność i precyzyjność to są dwie różne rzeczy. Tak jak dwiema różnymi rzeczami są posiadanie kwalifikacji i posiadanie umiejętności. Można skończyć świetną szkołę baletową i być kiepskim tancerzem. Dokładnie o to chodzi. Wpisaliśmy w art. 35 ten jeden wyraz, zapisaliśmy, że jeśli chodzi o wykonywanie tej funkcji, to gdy zabrakło umiejętności, sprawca wypadku też jest winien. Powinno się to stosować w wielu innych ustawach. Mam na myśli prawo drogowe i inne ustawy. Co z tego, że wydaliśmy komuś dokument, który go uprawnia, gdy nie ma on umiejętności? Jestem zadowolony z tego powodu, że to udało się przyjąć w komisji jednoznacznie, jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Za sukces należy również uznać to, że komisja podzieliła mój pogląd i rząd gwarantuje, że akty wykonawcze zostaną wydane w ciągu sześciu miesięcy, a nie kilkunastu, a taka była propozycja. Myślę, że to również zdopinguje rząd do wydawania tych aktów w miarę sprawnie.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Kolejna sprawa, na którą chciałbym zwrócić uwagę, dotyczy tego, że w tej ustawie, we wspomnianym art. 35, jest zapisana możliwość sprawdzenia kwalifikacji pilota, kapitana statku, obniżając jego kwalifikacje na pewien czas, żeby swoje umiejętności wykazał przy obniżonych wobec niego wymaganiach. Chodzi o to, by nie pozbawić go od razu, restrykcyjnie, możliwości wykonywania zawodu, tylko obniżyć wymagania, dać mu szansę. To jest, jak sądzę, bardzo duży wkład, na przyszłość, w proces legislacyjny dotyczący innych ustaw. Jest to sposób myślenia, który nie dyskwalifikuje nawet sprawcy kolizji, tylko stwarza szansę, oraz nie pozwala ludziom wykwalifikowanym, ale niemającym umiejętności, pełnić wysokich funkcji w transporcie, w żegludze morskiej.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#PoselAndrzejFedorowicz">Liga Polskich Rodzin poprze ten projekt nowelizacji, ponieważ jest on rzetelnie przygotowany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko naszego klubu wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich, przedłożonego w druku nr 2355.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nowelizacja ustawy o izbach morskich z 1 grudnia 1961 r. jest niezbędna, gdyż w trakcie obowiązywania była zmieniana w bardzo wąskim zakresie. Od pierwszej nowelizacji tej ustawy mija prawie 10 lat. W 2000 r. dokonano jedynie niewielkich zmian dotyczących niektórych uprawnień do wydawania rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PoselJanOrkisz">Celem proponowanych przez rząd i zaakceptowanych przez Komisję Infrastruktury regulacji jest dostosowanie ustawy o izbach morskich do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tym razem nie chodzi o dostosowanie przepisów prawa polskiego do prawa unijnego oraz do przepisów międzynarodowych, ale do nowych uregulowań administracyjnych w Polsce. Obecnie 1/3 ogółu zmian w omawianej ustawie dotyczy uaktualnienia terminologii i nazewnictwa.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#PoselJanOrkisz">Dotychczasowe przepisy obowiązującej ustawy w zakresie stosowania przez izby morskie środków wobec członków załóg statków i pilotów nie są skorelowane z innymi przepisami prawa wewnętrznego i nie zapewniają tym osobom drogi sądowej wymaganej przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz przepisami Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Nie zapewniają skutecznego egzekwowania wykonania środków, o których mówiłem przed chwilą. Nie przewidują stosowania powyższych środków wobec polskich marynarzy zatrudnionych na statkach o obcej przynależności. Prowadzą do rozbieżności w orzecznictwie izb morskich w kwestii stosowania tych środków. Przewidują tylko jeden ze środków przymusu - grzywny, których wysokość nie została zdenominowana. Wielokrotnie zawierają nieaktualną terminologię i nazewnictwo. Ponadto obecna ustawa zawiera zbyt ogólną i nie do końca poprawną definicję wypadku morskiego.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PoselJanOrkisz">Aby izby morskie mogły bez przeszkód i w zgodności z przepisami zawartymi we wskazanych aktach prawnych realizować międzynarodowe zobowiązania Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie badania wypadków morskich, wynikające z szeregu międzynarodowych konwencji ratyfikowanych lub stosowanych przez państwo polskie, przedstawione mankamenty ustawy o izbach morskich muszą być jak najszybciej wyeliminowane.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PoselJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy proponowaną nowelizację przyjmuje z zadowoleniem, gdyż wychodzi ona naprzeciw oczekiwaniom środowiska morskiego.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PoselJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawozdaniu Komisji Infrastruktury zawierającym nowelizację ustawy o izbach morskich ujęte są przede wszystkim następujące sprawy: w miejsce bardzo ogólnej i, jak twierdzą prawnicy, obarczonej błędem definicji wypadku morskiego proponuje się w art. 1 ust. 2 definicję w formie wyliczenia zdarzeń, które wchodzą w zakres pojęcia wypadku morskiego. Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa, że proponowana definicja powinna w znacznym stopniu zmniejszyć występujące między adresatami ustawy o izbach morskich rozbieżności w ocenie tego, czy dane zdarzenie stanowi wypadek morski. Według naszego klubu nowa definicja posługuje się obiektywnymi kryteriami. Rozszerzono uprawnienia delegata ministra przy Odwoławczej Izbie Morskiej, zapewniając mu prawo wykonywania czynności w postępowaniu przed izbą morską pierwszej instancji, do jakich uprawniony jest delegat przy tej izbie. Proponowana zmiana w art. 15 jest tym bardziej zasadna, że delegat przy Odwoławczej Izbie Morskiej może, zgodnie z art. 15 ust. 3, przekazać delegatowi przy izbie morskiej pierwszej instancji uczestnictwo w postępowaniu przed izbą odwoławczą.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#PoselJanOrkisz">W miejsce środków w postaci pozbawienia prawa wykonywania zawodu lub określonych funkcji na czas oznaczony lub na zawsze, jakie według dotychczasowego brzmienia art. 35 ust. 1 ustawy izby morskie mogą stosować wobec członków załóg statku lub pilota, proponuje się jeden również fakultatywnie stosowany środek, przy czym okres, na jaki może być on oznaczony, został ściśle określony. Pozbawienie prawa wykonywania uprawnień w żegludze morskiej, wynikających z posiadanego dokumentu wydanego przez właściwy organ polski, może dotyczyć wszystkich lub niektórych uprawnień. Ich przywrócenie może być uzależnione od spełnienia określonych warunków przez zainteresowanego. Panie marszałku, jeszcze chwileczkę. Środek ten ma charakter prewencyjno-wychowawczy i będzie mógł być stosowany wobec zainteresowanego członka załogi lub pilota bez względu na przynależność statku, jeśli tylko zainteresowany ten posiada dokument określający jego uprawnienia w żegludze morskiej, wydany przez właściwy organ polski.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#PoselJanOrkisz">Bardzo ważną propozycją jest wprowadzenie możliwości złożenia apelacji do sądu powszechnego od orzeczenia Odwoławczej Izby Morskiej, rozstrzygającego w przedmiocie pozbawienia prawa wykonywania uprawnień w żegludze, prawa wykonywania zawodu i prawa wykonywania określonych funkcji. To rozwiązanie stanowi dostosowanie przepisów ustawy do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i jest odpowiedzią na konstytucyjny zakaz zamykania drogi sądowej w przypadku dochodzenia naruszonych wolności lub naruszonych praw.</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#PoselJanOrkisz">Klub Parlamentarny Unii Pracy po zapoznaniu się ze sprawozdaniem Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich postanowił, że będzie głosował za przyjęciem tego sprawozdania. Ustawa będzie miała bezpośredni i większy wpływ na sprawne funkcjonowanie izb morskich, na których spoczywa obowiązek badania przyczyn wypadków morskich. Wejście jej w życie ustabilizuje sytuację izb morskich oraz poprawi pozycję prawną stron w postępowaniu przed nimi. Projekt ustawy tworzy lepsze warunki działania sądownictwa morskiego i działalności delegatów ministra. Pozwoli ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej na skuteczniejsze oddziaływanie i sprawowanie nadzoru nad działalnością izb morskich. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Franczaka w imieniu Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że procedowany projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich wypełnia istniejące luki prawne w ogólnych zagadnieniach dotyczących procedur oraz funkcjonowania izb morskich. Zasadniczym i bardzo istotnym zagadnieniem rozstrzygniętym przez niniejszą nowelę jest precyzyjne zdefiniowanie wypadku morskiego, co jest podstawą do wprowadzenia pozostałych rozwiązań. Zastąpienie definicji ogólnej szczegółowym wyliczeniem w formie katalogu otwartego wydaje się być zasadne zarówno merytorycznie, jak i z punktu widzenia techniki legislacyjnej. Rozszerzenie kręgu osób mogących występować w charakterze pełnomocnika zainteresowanego w sprawach przed izbami morskimi również wydaje się być właściwym rozwiązaniem podyktowanym dotychczasową praktyką. Natomiast propozycja złagodzenia postaci środka pozbawienia prawa do wykonywania zawodu, który miałby być orzekany fakultatywnie, idzie z duchem czasu. Wiąże się z nim propozycja wprowadzenia do nowelizowanej ustawy przepisu o zawieszeniu prawa wykonywania uprawnień do ostatecznego rozwiązania postępowania. Ta norma prawna zapewnia odpowiednią i właściwą reakcję na wszczęte postępowanie oraz bezpieczeństwo żeglugi morskiej.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PoselFranciszekFranczak">Natomiast wprowadzenie możliwości wniesienia przez zainteresowanego skargi lub odwołania do sądu powszechnego jest wyrazem implementacji konstytucyjnych gwarancji obywatelskich do ustawy o izbach morskich. Niniejsza nowela wprowadza do ustawy będącej przedmiotem analizy uaktualnienia terminologii i nazw użytych w jej przepisach.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PoselFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze konieczność pilnego dostosowania prawa polskiego do unijnego, uważamy, że rozwiązania zaproponowane w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o izbach morskich są zasadne; posłowie Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej będą je popierać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych (druki nr 2221 i 2350).</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Sawickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselSprawozdawcaMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Gospodarki przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PoselSprawozdawcaMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt tej ustawy wpłynął do Wysokiej Izby 7 listopada 2003 r. Był rozpatrywany na dwóch posiedzeniach podkomisji, specjalnie do tego powołanej, w dniach 25 i 11 listopada, i już 25 listopada oraz 16 grudnia, po rozpatrzeniu przez komisję na posiedzeniu plenarnym... dzisiaj przedstawiam Wysokiej Izbie tekst pełnego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PoselSprawozdawcaMarekSawicki">Do pierwotnego przedłożenia rządowego nie wprowadzono zbyt wielu zmian. Jest ich kilka. Pozwolę sobie tylko je zasygnalizować. Jest to kwestia dookreślenia art. 2, gdzie w pkt. 12 partia towaru paczkowanego zostaje... jak gdyby w określeniach dalej dopisano: zwana dalej ˝partią˝, a więc tak, jak to jest w przypadku innych ustawa. Z kolei w art. 4 do nadzoru administracyjnego czy nadzorowi administracji podlega... dopisano: ˝nadzorowi organów administracji˝. Jeśli chodzi o kwestię okresu, terminu, w jakim producent butelek miarowych miał przed rozpoczęciem produkcji sygnalizować fakt jej rozpoczęcia, to komisja skróciła ten okres z 30 do 14 dni. W art. 28 ust. 2 i 3 do zapisu projektowanej nowelizacji przywrócono ust. 1 po to, by cały artykuł podać w nowelizacji w pełnym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PoselSprawozdawcaMarekSawicki">Dyskutując nad tym projektem ustawy, zastanawialiśmy się nad kwestią definicji obrotu wewnątrzunijnego, importu wewnątrzunijnego. Ten problem jednak nie był przez komisję podjęty. Przedstawiciele rządu zadeklarowali, że do czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej będzie on rozstrzygnięty w innych aktach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PoselSprawozdawcaMarekSawicki">Jeszcze raz informując o sprawnej pracy Komisji Gospodarki, wnoszę o przyjęcie tego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Antochowskiego w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselJanAntochowski">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych z druków nr 2221 i 2350.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PoselJanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wnioskiem o podjęcie prac nad nowelizacją ustawy z dnia 6 września 2001 r. o towarach paczkowanych wystąpił prezes Głównego Urzędu Miar. Rada Ministrów, biorąc pod uwagę doświadczenia nabyte podczas współpracy pomiędzy administracją miar a podmiotami gospodarczymi, z których wynikała potrzeba dookreślenia niektórych przepisów, przychyliła się do wniosku pana prezesa, rozpoczynając prace nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PoselJanAntochowski">Celem niniejszego projektu ustawy jest uproszczenie zasad systemu nadzoru i przeprowadzania kontroli towarów paczkowanych i butelek miarowych. Projekt ustawy doprecyzowuje definicje pojęć ustawowych do dyrektyw Unii Europejskiej, w tym kluczowego pojęcia towaru paczkowanego. Według propozycji zawartych w przedmiotowym projekcie ustawy jednoznacznie określona jest odpowiedzialność za zorganizowanie kontroli wewnętrznej towaru paczkowanego. Zgodnie z art. 1 pkt 5 w stosunku do towarów paczkowanych i pkt. 16 projektu w stosunku do butelek miarowych importer ma obowiązek złożenia odpowiedniej deklaracji, że w procesie paczkowania stosowane były metody kontroli rzeczywistej, tzn. że ilości deklarowane i faktycznie zaimportowane są zgodnie. W projekcie ustawy zawarte są także przepisy, które uregulują oznaczenia towarów paczkowanych znakiem ˝e˝. Znak ˝e˝ można stosować tylko wówczas, gdy podczas paczkowania produktów stosowany był system kontroli wewnętrznej towaru paczkowanego. System ten podlegać będzie planowym kontrolom przeprowadzanym przez Główny Urząd Miar.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PoselJanAntochowski">Zakres proponowanych zmian w ustawie o towarach paczkowanych nie powoduje dodatkowych wydatków z budżetu państwa, nie wpływa negatywnie na rynek pracy, nie przynosi negatywnych skutków, jeśli chodzi o rozwój regionalny. Nowelizacja ustawy pozytywnie wpłynie na konkurencyjność polskich przedsiębiorców, gdyż uprości system nadzoru. Należy dodać, iż projekt ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#PoselJanAntochowski">Uwzględniając zatem pozytywne zmiany zawarte w projekcie ustawy, jak również pozytywną ocenę, którą projekt uzyskał podczas prac w Komisji Gospodarki, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych w brzmieniu przyjętym przez Komisję Gospodarki z druku nr 2350 i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Alicję Olechowską występującą w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PoselAlicjaOlechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PoselAlicjaOlechowska">Rok funkcjonowania obowiązującej ustawy ujawnił tkwiące w niej wady. Pojawiły się problemy związane z niejednoznacznością przepisów, prośbami podmiotów gospodarczych, których ta regulacja dotyczy, o interpretację, kierowanymi pod adresem ministerstwa gospodarki. Niezbyt dobrze świadczy to o przygotowaniu obowiązującej ustawy przez poprzedni parlament. Jednakże ustawa ta weszła w życie w styczniu ub.r. Był zatem czas na to, by jej wady zostały wcześniej naprawione. A przedsiębiorcy znowu mają do czynienia z taką sytuacją, że funkcjonuje ustawa zawierająca wady, których naprawienie mogło się odbywać jeszcze w trakcie vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PoselAlicjaOlechowska">W projektowanych zmianach w pkt. 1 lit. c proponuje się sprecyzowanie samego pojęcia towaru paczkowanego i określenie, że towarem paczkowanym jest produkt przeznaczony do sprzedaży, umieszczony w opakowaniu jednostkowym dowolnego rodzaju, którego ilość nominalna, jednakowa dla całej partii, odmierzona bez udziału nabywcy, nieprzekraczająca 50 kilogramów lub 50 litrów nie może zostać zmieniona bez naruszenia opakowania. Jest to jedna z projektowanych zmian mających wyeliminować problemy interpretacyjne, które pojawiły się wraz z wejściem w życie ustawy. Takie zdefiniowanie kluczowego dla całej ustawy pojęcia powinno uprościć stosowanie poprawionej ustawy. Podobny charakter mają zmiany oznaczone pkt. 3 i 4, odnoszące się do odpowiedzialności paczkującego za organizację i przeprowadzanie kontroli wewnętrznej. W pkt. 14 omawianych zmian dodano art. 26a, który jednoznacznie nakłada na importerów butelek miarowych obowiązek zgłoszenia importu, określając przy tym rodzaj informacji oraz organ, do którego te informacje należy przekazać.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PoselAlicjaOlechowska">Wysoka Izbo! Chciałabym omówić zmiany innego rodzaju, zawarte w nowelizacji ustawy, bardziej fundamentalne dla omawianej materii. W pkt. 9 projektu rezygnuje się z obowiązku przekazywania dyrektorowi właściwemu terytorialnie urzędu miar opisu przyjętego przez producenta systemu kontroli wewnętrznej. Po wejściu tego przepisu w życie producent, chcąc zamienić na swoich towarach symbol ˝e˝ obok oznaczenia jednostki miary, będzie mógł to robić bez konieczności pokonywania długiej drogi administracyjnej. Do tej pory dyrektor urzędu miar miał aż 45 dni na weryfikację opisu, w przypadku poprawek lub zmian taki proces jeszcze się wydłużał, a w tym czasie producentowi nie wolno było umieszczać znaku ˝e˝ na swoich towarach. Zmiana taka nie zdejmuje oczywiście obowiązku posiadania opisu procedur kontrolnych oraz ich stosowania w procesie paczkowania. Ocena systemu kontrolnego będzie dokonywana w ramach kontroli planowych.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PoselAlicjaOlechowska">Wysoka Izbo! Chciałabym zwrócić uwagę, że takie radykalne zmiany mogą budzić obawy co do możliwości wykorzystywania znaku ˝e˝, swoistego symbolu jakości pakowania towarów, przez nierzetelnych producentów. Wydaje się jednak, że ewentualne nadużycia, jeżeli będą, to będą wyjątkowe. Po pierwsze, w świetle obowiązującej ustawy dyrektor urzędu miar otrzymał opis systemu kontroli wewnętrznej, który pomimo formalnej zgodności z ustawą mógł być stosowany wadliwie lub też nie być stosowany wcale. Zarówno nadzór nad przyjętymi procedurami, jak i nad samym procesem paczkowania, podobnie jak w przypadku wejścia w życie nowelizacji, mógł być sprawowany wyłącznie ex post. Po drugie, umieszczanie znaku ˝e˝ na opakowaniu jest dobrowolne, nie należy więc zakładać, że przedsiębiorca będzie się narażał na sankcje, których nie poniósłby, nie znakując swojego towaru. I tu dochodzimy do punktu trzeciego, czyli momentu podwyższenia kar za nielegalne wprowadzanie do obrotu towarów oznaczonych znakiem ˝e˝. W pkt. 18 omawianego projektu przewiduje się podwyższenie kar z tego tytułu z 5 do 20 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PoselAlicjaOlechowska">Wysoka Izbo! Na szczególną uwagę zasługuje jeszcze jedno rozwiązanie zawarte w tej nowelizacji. W celu ułatwienia funkcjonowania podmiotów gospodarczych, których przedmiotowa działalność jest związana niniejszą ustawą, znosi się konieczność dołączenia do zgłoszenia faktu paczkowania aktualnego wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego. Przedsiębiorcy z pewnością docenią to ułatwienie.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PoselAlicjaOlechowska">Zmiany zawarte w omawianej ustawie mają na celu uproszczenie systemu nadzoru i kontroli towarów paczkowanych i butelek miarowych w Polsce. Wejście w życie znowelizowanej ustawy wykluczy wątpliwości interpretacyjne, które przeszkadzały w prawidłowym funkcjonowaniu nadzoru, przedsiębiorcom zaś utrudniały działalność na rynku. Pozytywna opinia Komitetu Integracji Europejskiej utwierdza w przekonaniu, że jest to ustawa odpowiadająca normom unijnym i dlatego klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Zawiszę przemawiającego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych i to wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych w wersji proponowanej w sprawozdaniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PoselArturZawisza">Jako ugrupowanie odpowiedzialne chcielibyśmy móc popierać rząd we wszystkich ważnych i kluczowych przedsięwzięciach, ale bardzo często nie jest nam to dane ze względu na słabość prac rządowych, więc tymczasem ograniczamy nasze poparcie do ustawy o towarach paczkowanych.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PoselArturZawisza">Dobrze się dzieje, że Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, proponując tę ustawę, działało w celu usuwania nadmiernych utrudnień dla przedsiębiorców w prowadzonej działalności gospodarczej i oby było jak najwięcej tego typu działań. Dobrze by się stało np., gdyby rząd zdecydował się wprowadzić do Ordynacji podatkowej zapis o wiążących interpretacjach przepisów podatkowych obligatoryjnie wydawanych przez urzędy skarbowe na żądanie przedsiębiorców, nad czym trwa w tej chwili spór wewnątrz rządu, i można się niestety obawiać, że zostanie on rozstrzygnięty na niekorzyść polskiej bądź działającej w naszym kraju przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PoselArturZawisza">Nie chcę mówić zbyt szczegółowo na temat proponowanego projektu ustawy, gdyż jest to w istocie zmiana dobra, ale o charakterze bardzo wycinkowym, punktowym. I taka też pozostanie. Należy wyrazić nadzieję, że nie będzie trzeba w tej kadencji wracać do kwestii ustawy o towarach paczkowanych, że ta nowelizacja zaspokoi wszelkie słuszne oczekiwania wszystkich środowisk, dla których zapisy tej ustawy są istotne z punktu widzenia prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Sawickiego występującego w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w pełni popiera tę nowelizację. Wnosimy nawet o to, aby w miarę szybko przejść do trzeciego czytania. Natomiast zwracam uwagę na fakt, że niestety jakość stanowionego przez nas prawa - i tu musimy my wszyscy, posłowie, bić się w piersi - jest słaba, ale także i projekty kierowane przez rząd są nie najlepsze.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PoselMarekSawicki">Mieliśmy bowiem ustawę, która weszła w życie 1 stycznia 2003 r., i już po 6 miesiącach jej obowiązywania ją nowelizujemy, a wiemy, że rząd musiał ją jeszcze przygotować, czyli zanim ustawa weszła w życie, już była jej nowelizacja. To nie jest pierwszy przypadek, na przykład ustawa dotycząca monitorowania i kontrolowania jakości rynku paliw jeszcze nie weszła w życie, a my ją nowelizujemy w Komisji Nadzwyczajnej, uchwalamy od nowa.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PoselMarekSawicki">Warto zatem się zastanowić, czy rządowe służby legislacyjne, a także parlamentarne pracują należycie, żebyśmy po raz kolejny do tych kwestii nie musieli wracać. Tak więc jeszcze raz wnoszę o to, by jak najszybciej przejść do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Widza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselMarianWidz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych (druk nr 2221).</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PoselMarianWidz">W projekcie nowelizacji ustawy z dnia 6 września 2001 r. o towarach paczkowanych w głównej mierze chodzi o wprowadzenie zmian upraszczających krajowy system kontroli towarów paczkowanych i butelek miarowych. Doprecyzowana została definicja towaru paczkowanego, a także uregulowane zostały przepisy umożliwiające przeprowadzanie kontroli planowanych przez organy administracji miar.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PoselMarianWidz">Po niespełna 3 latach funkcjonowania ustawy okazało się, że wiele zapisów jest nieprecyzyjnych oraz trudnych do zinterpretowania. Utrudniało to podmiotom gospodarczym prowadzenie działalności, o czym świadczą liczne zapytania skierowane do ministra gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PoselMarianWidz">W nowelizacji wprowadzono między innymi zmiany dotyczące systemu nadzoru nad paczkowaniem i produkcją butelek. Usunięto zapis zobowiązujący przedsiębiorcę do zgłoszenia do organu administracji miar opisu przyjętego systemu kontroli wewnętrznej, poprzedzającego oznaczenie towaru znakiem ˝e˝. Zapis ten znacznie wydłużał czas wprowadzenia do obrotu towaru paczkowanego ze znakiem ˝e˝.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PoselMarianWidz">Projektowane zmiany w naszym przekonaniu ułatwią życie firmom paczkującym towary. Ograniczenie ilości zezwoleń, a przede wszystkim często zbędnych kontroli jest krokiem w dobrym kierunku i zasługuje na poparcie nie tylko w tej ustawie. Uważamy też, że ze względu na interes konsumenta dobrym rozwiązaniem jest podwyższenie wysokości kary do 20 tys. zł za wprowadzenie do obrotu towaru paczkowanego lub butelek miarowych oznaczonych znakiem ˝e˝ w przypadku towarów paczkowanych lub znakiem ˝3˝ w przypadku butelek niespełniających określonych wymagań. Proponowane zmiany systemu nadzoru i zmniejszenie obowiązków nałożonych na przedsiębiorców są zgodne z zasadą dobrowolności oznaczania znakiem ˝e˝.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#PoselMarianWidz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak wspomniałem na wstępie, celem nowelizacji jest wyeliminowanie problemów interpretacyjnych, doprecyzowanie wielu zapisów, ograniczenie ilości kontroli, jak również wyeliminowanie różnych zezwoleń. Takie działania popieramy. Tego typu działania przyczynią się do poprawy warunków funkcjonowania naszych przedsiębiorców. W związku z tym Klub Parlamentarny Samoobrona RP będzie głosował za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Murias występującą w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych (druki nr 2221 i 2350).</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PoselHalinaMurias">Nowelizacja dotyczy ustawy z dnia 6 września 2001 r., która weszła w życie 1 stycznia 2003 r. Obowiązująca ustawa w sposób kompleksowy reguluje kwestie dotyczące towarów paczkowanych, ich kontrolę jakościową, a także kwestię znaków świadczących o stosowaniu przez paczkujących systemu kontroli wewnętrznej dotyczącej ilości towaru paczkowanego.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PoselHalinaMurias">Ustawa reguluje również produkcję butelek miarowych oraz nadzór nad kontrolą ich produkcji i możliwością ich oznaczania określonym znakiem. Kluczową rolę w funkcjonowaniu krajowego systemu nadzoru nad paczkowaniem produktów i produkcją butelek miarowych pełni administracja miar.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PoselHalinaMurias">Z uzasadnienia do projektu ustawy wynika, że celem wprowadzanych zmian do ustawy jest przede wszystkim uproszczenie procedur obowiązującego systemu nadzoru i kontroli towarów paczkowanych oraz butelek miarowych. Celem jest również wprowadzenie przepisów umożliwiających uregulowanie szczegółowych warunków przeprowadzania przez organy administracji miar kontroli planowych u paczkującego lub producenta butelek miarowych.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PoselHalinaMurias">Rząd w uzasadnieniu podaje, że z wnioskiem o podjęcie prac nad nowelizacją ustawy wystąpił prezes Głównego Urzędu Miar. W ocenie tego urzędu niezbędne jest wprowadzenie zapisu upoważniającego ministra właściwego do spraw gospodarki do uregulowania szczegółowych kwestii związanych z warunkami przeprowadzania kontroli stosowanych przez paczkujących. Świadczy to o tym, iż celem prezesa Głównego Urzędu Miar, a także rządu jest ewidentne wzmocnienie pozycji administracji miar.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PoselHalinaMurias">Omawiając projekt ustawy, zwrócę uwagę na niektóre zmiany do ustawy. Otóż projektodawca uzasadnia, że dotychczas wprowadzanie do obrotu towarów paczkowanych oznaczonych znakiem ˝e˝ wymagało żmudnej procedury administracyjnej. W związku z tym poprzez nowelizację ustawy odstępuje się od obowiązku zgłoszenia przez paczkującego do odpowiedniego organu administracji miar opisu przyjętego systemu kontroli wewnętrznej ilości towaru paczkowanego przed oznaczeniem towaru paczkowanego znakiem ˝e˝.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PoselHalinaMurias">Obowiązkiem paczkującego obok zorganizowania i przeprowadzania kontroli wewnętrznej ilości towaru paczkowanego pozostaje jedynie zgłoszenie faktu paczkowania, a w przypadku oznaczania znakiem ˝e˝ w zgłoszeniu powinna zostać umieszczona informacja w tym zakresie. Od decyzji paczkującego będzie zależało, czy będzie wprowadzał do obrotu towary paczkowane oznaczone znakiem ˝e˝ i z tego tytułu ponosił odpowiedzialność za spełnienie określonych w ustawie wymagań.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#PoselHalinaMurias">Rzetelność deklaracji paczkującego polega na weryfikacji przez kontrolę towarów w obrocie, a także w toku kontroli planowych, sprawowanych w ramach nadzoru przez administrację miar. Wątpliwość budzi zaproponowana przez rząd zmiana do art. 8, która polega na tym, iż przestaje obowiązywać artykuł, który stanowi, że partia towaru oceniona negatywnie w procesie kontroli określonej w ustawie nie może być wprowadzona do obrotu.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#PoselHalinaMurias">Wobec tego mam pytania do pana ministra. Co obecnie robi się z partią towaru ocenioną negatywnie, a co można będzie z nią robić po nowelizacji ustawy? Jakimi przesłankami się kierowano, skreślając wyżej cytowany zapis? Czy to nie jest swoisty lobbing nierzetelnych firm paczkujących, u których stwierdzono duże ilości towarów niespełniających norm zgodnych z wymogami ustawy?</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#PoselHalinaMurias">W ustawie wprowadza się również zmiany w sankcjach karnych, które są wyższe za nieprzestrzeganie wymagań określonych dla znaku ˝e˝. Pozwolę sobie znowu skierować pytanie do pana ministra: Jaka była w ubiegłym roku globalna wartość kar nałożonych i rzeczywistych wpływów? Jeżeli pan nie będzie mógł odpowiedzieć, to proszę odpowiedzieć na piśmie. Czy nałożenie wyższych kar nie będzie tylko straszakiem, a tak naprawdę egzekucja będzie bardzo mizerna?</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#PoselHalinaMurias">Niepokój budzi w projekcie ustawy zmiana do art. 10 i dodany art. 27a. Polega on na tym, że w przypadku butelek miarowych importowanych, a także - w art. 10 - towarów paczkowanych za spełnienie wymagań ustawy uznaje się deklarację importera lub posiadanie przez niego dokumentacji świadczącej o tym, że w procesie produkcji były stosowane odpowiednie metody kontroli wewnętrznej zapewniające spełnienie wymagań określonych w ustawie. Enigmatycznie brzmi w proponowanym przepisie termin: odpowiednie w odniesieniu do metod owej kontroli. Poza tym warto postawić pytanie, czy te artykuły nie ułatwiają, a nawet nie otwierają importu butelek do naszego kraju? Czy uznanie deklaracji importera nie oznacza, że importer będzie łagodniej traktowany od wytwórców krajowych? Naszym zdaniem wprowadzenie tak liberalnych zapisów ustawowych jest kolejnym przykładem niszczenia rodzimej produkcji. W tej sprawie wniosę na ręce pana marszałka stosowne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#PoselHalinaMurias">Omawiając projekt, należy zwrócić uwagę na opinię Biura Studiów i Ekspertyz w sprawie projektu. Otóż biuro ocenia ten projekt pozytywnie. W swojej opinii twierdzi, iż założony cel nowelizacji, a mianowicie uproszczenie krajowego systemu nadzoru i kontroli towarów paczkowanych i butelek miarowych w znacznym zakresie zostanie osiągnięty. Uniknie się żmudnych procedur administracyjnych, a także administracja miar ograniczy swoje działanie do instytucji kontroli planowych. Znacznemu ograniczeniu mają również ulec obowiązki przedsiębiorców wynikające z konieczności zgłoszenia faktu paczkowania produktów.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#PoselHalinaMurias">Chcę też zwrócić uwagę na to, iż projekt był konsultowany ze środowiskiem bezpośrednio związanym z omawianym zagadnieniem. Z przedstawionych nam stanowisk przez te organizacje generalnie wynika poparcie dla projektu. Jedna z organizacji, a mianowicie Polska Federacja Producentów Żywności była przeciwna, aby na opakowaniu podany był adres paczkującego, uzasadniając to tym, iż godzi to w interes przedsiębiorcy. Stanowisko tej organizacji budzi nasze wątpliwości. Dlaczego miałby być tutaj naruszony interes przedsiębiorcy? Wręcz przeciwnie, rzetelny przedsiębiorca winien zabiegać o to, aby jego adres był umieszczony, gdyż jest to jeden z elementów reklamy. Jest to też w interesie konsumenta, który powinien mieć pełną wiedzę na temat podmiotu, który dokonał paczkowania. Czy zdaniem pana ministra umieszczenie adresu paczkującego, do czego ustawa obliguje, jest naruszeniem interesu przedsiębiorcy?</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę argumenty i stanowiska przemawiające za poparciem dla projektu oraz wątpliwości, a nawet sprzeciw, który jest wyrażony we wniesionych poprawkach, Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin wyrazi swoje stanowisko w głosowaniu. Obecnie wnoszę o skierowanie projektu do komisji w celu rozpatrzenia poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Pojdę, który wystąpi w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PoselRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy składam oświadczenie na temat sprawozdania Komisji Gospodarki w sprawie zmiany ustawy o towarach paczkowanych, zawartego w druku nr 2350.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PoselRyszardPojda">Zmiany do rządowego projektu ustawy wniesione w pierwszym czytaniu tego projektu w Komisji Gospodarki omówił pan poseł sprawozdawca. Zmiana ustawy z dnia 6 września 2001 r. o towarach paczkowanych ma przede wszystkim na celu uproszczenie krajowego systemu nadzoru i kontroli towarów paczkowanych i butelek miarowych. Wprowadza także przepisy umożliwiające szczegółowe uregulowanie warunków przeprowadzania kontroli planowych u paczkującego lub producenta butelek miarowych przez organy administracji miar. W projekcie ustawy doprecyzowano też definicję towaru paczkowanego. Zmiany te mają na celu eliminację wątpliwości interpretacyjnych w stosowaniu obecnie obowiązującej ustawy zgłaszanych przez podmioty paczkujące jak też przez Główny Urząd Miar.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PoselRyszardPojda">Podstawową zmianą jest umożliwienie wprowadzenia do obrotu towarów paczkowanych oznaczonych znakiem ˝e˝ bez konieczności uzyskiwania potwierdzenia systemów kontroli w toku dość żmudnej procedury administracyjnej. W ocenie naszego klubu uzasadniona jest w związku z tym zmiana polegająca na podwyższeniu sankcji karnych za wprowadzenie do obrotu towarów paczkowanych oznaczonych znakiem ˝e˝, które nie spełniają określonych wymagań dla tego znaku, z 5 do 20 tys. zł. W przypadku towarów paczkowanych importowanych dopuszczono możliwość w projekcie zmiany ustawy uznania za spełnienie wymagań ustawy dotyczących deklarowanej na opakowaniu jednostkowym ilości nominalnej nie tylko poprzez posiadanie przez importera odpowiedniej dokumentacji, lecz również jego deklarację w tym zakresie. Zmiany te uznajemy za zbieżne z naszymi poglądami co do celowości usuwania nadmiernych utrudnień dla przedsiębiorców w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#PoselRyszardPojda">Zaproponowane przez rząd powyższe zmiany odnoszą się także do producentów butelek miarowych. W ustawie wykreśla się przepisy dotyczące nadzoru nad paczkowaniem produktów i produkcją butelek miarowych, regulacji związanych z kontrolą stosowania przez paczkujących lub producentów butelek miarowych odpowiednich przyrządów pomiarowych ze względu na to, że te uregulowania są zawarte w ustawie Prawo o miarach.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#PoselRyszardPojda">Nadzór nad stosowaniem odpowiednich narzędzi pomiarowych w obrocie gospodarczym należał i należy do Głównego Urzędu Miar. Przyjęcie tych zmian pozwoli na rozdzielenie przepisów regulujących problematykę towarów paczkowanych od przepisów regulujących kwestie metrologii... Przepraszam. Panie... Przeziębienie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Może krótką przerwę, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PoselRyszardPojda">Najlepiej to złożę do protokółu.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Franczaka, który wystąpi w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PoselFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PoselFranciszekFranczak">Zdaniem projektodawcy celem proponowanych przepisów jest uproszczenie zasad systemu nadzoru i przeprowadzania kontroli towarów paczkowanych i produkcji butelek miarowych. Wprowadzenie zaproponowanych przepisów umożliwi również wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, które występowały w stosowaniu dotychczasowych przepisów ustawy. Projektowane przepisy stanowią podstawę do stworzenia i funkcjonowania krajowego systemu nadzoru nad paczkowaniem produktów, produkcją butelek miarowych z oznaczeniem ˝e˝, których kluczową rolę pełni administracja miar. W opinii Głównego Urzędu Miar niezbędne jest wprowadzenie upoważnienia dla Ministerstwa Gospodarki do uregulowania szczegółowych kwestii związanych z warunkami przeprowadzania kontroli stosowanych przez paczkujących, systemów kontroli wewnętrznej ilości towaru paczkowanego i butelek miarowych.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PoselFranciszekFranczak">W projekcie odstąpiono od obowiązku zgłaszania przez paczkującego do odpowiedniego organu administracji miar opisu przyjętego systemu kontroli wewnętrznej ilości towaru paczkowanego przed oznaczeniem towaru paczkowanego znakiem ˝e˝. W myśl nowych przepisów obowiązkiem paczkującego obok zorganizowania i przeprowadzenia kontroli wewnętrznej ilości towaru paczkowanego pozostaje tylko zgłoszenie faktu paczkowania. W przypadku oznaczenia znakiem ˝e˝ w zgłoszeniu powinna zostać umieszczona informacja w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PoselFranciszekFranczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaniem Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej to ważne, że od decyzji paczkującego zależeć będzie, czy będzie wprowadzał do obrotu towary paczkowane oznaczone znakiem ˝e˝ i z tego tytułu ponosić będzie odpowiedzialność za spełnienie określonych w urzędzie wymagań. Zmiana ta umożliwi wprowadzenie do obrotu towarów paczkowanych oznaczonych znakiem E bez konieczności uzyskiwania potwierdzenia systemów kontroli w toku bardzo długotrwałej procedury administracyjnej. Jesteśmy zdania, że zaproponowane zmiany umożliwią uproszczenie systemu nadzoru, który sprawuje administracja miar, ograniczając go do instytucji kontroli planowych. Zdaniem Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej to jest ważne, bo dzięki temu obowiązki przedsiębiorców zostaną ograniczone do niezbędnych w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zenona Tymę o wystąpienie w imieniu koła Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PoselZenonTyma">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PoselZenonTyma">Wysoki Sejmie! W imieniu Koła Poselskiego Polska Racja Stanu przedstawiam stanowisko do sprawozdania Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o towarach paczkowanych, druk nr 2221 i 2350. Praktycznie rzecz biorąc, o tej ustawie zostało już wszystko powiedziane, poszczególne kluby już zinterpretowały różne zagadnienia tej ustawy. Ja chciałbym podkreślić dwa, trzy ważne zagadnienia. Proponujemy w tej ustawie trzy poprawki. W art. 9 ust. 1 słowo ˝paczkujący˝ proponuje się zastąpić określeniem ˝przedsiębiorca wykonujący czynność paczkowania˝. Wysoki Sejmie, kto to jest paczkujący? Naszym zdaniem jest to ten, który towar paczkuje, a odpowiedzialnym za przeprowadzenie kontroli wewnętrznej powinien być przedsiębiorca wykonujący czynność paczkowania. Chcielibyśmy przedstawić tu nowy zapis tego sformułowania, który by brzmiał w ten sposób: ˝Przedsiębiorca wykonujący czynność paczkowania jest odpowiedzialny za zorganizowanie i przeprowadzenie kontroli wewnętrznej ilości towaru paczkowanego˝. Jeżeli ta poprawka zostałaby przyjęta, ponosiłaby za sobą jeszcze pewne konsekwencje w tej ustawie, tam gdzie jest określenie ˝paczkujący˝. Należałoby zmienić sformułowanie: nie ˝paczkujący˝, tylko ˝przedsiębiorca wykonujący czynność paczkowania˝. Celem wniesienia tej poprawki jest doprecyzowanie zakresu znaczącego pojęcia ˝paczkujący˝, by zapobiec niejasnościom interpretacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PoselZenonTyma">Druga poprawka - w art. 10 proponuje się wykreślenie słów ˝deklarację importera lub˝ i zmianę słowa ˝niego˝ na ˝importera˝. Chodzi o to, żeby nie dawać jakiegoś pola importerom, nie dawać deklaracji, bo jeżeli będzie taki zapis, że importer będzie tylko i wyłącznie posługiwał się tą deklaracją, to nie będzie tutaj stosowana procedura systemu kontroli. Proponujemy zapis, który by brzmiał w ten sposób: ˝W przypadku towarów paczkowanych importowanych za spełnienie wymagań ustawy uznaje się posiadanie przez importera dokumentacji świadczącej o tym, że w procesie paczkowania były stosowane odpowiednie metody kontroli ilości rzeczywistej towaru paczkowanego zapewniające spełnienie wymagań, o których mowa w art. 8˝. Taki zapis proponujemy też w art. 27a i też proponujemy zmianę, żeby wyłączyć z tej ustawy słowa ˝deklarację importera lub˝. Naszym zdaniem to w jakiś sposób pomogłoby rozwiązać niektóre problemy gospodarcze w naszym kraju. Musimy zwrócić uwagę na to, że nasi eksporterzy nie mają łatwych warunków, a my tutaj stosujemy bardzo liberalne metody dla naszych importerów. Wiemy wszyscy o tym, że towary importowane z kraju stwarzają miejsca pracy tylko i wyłącznie dla tych i tam, skąd te towary są importowane. Taki zapis składamy.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PoselZenonTyma">Jeszcze miałbym uwagę do art. 21 ust. 1 i art. 28 ust. 3: Minister właściwy do spraw gospodarki określi w drodze rozporządzenia warunki przeprowadzania kontroli, o której mowa w ust. 1, ilość i sposób wykonania niezbędnych badań testujących, uwzględniając zasady statystyki matematycznej. W rozporządzeniu ministra nie mogłem się doczytać, jaka będzie częstotliwość tych kontroli, kwartalna czy półroczna. Tak że wydaje mi się, że nie jest tutaj jasno podkreślona sprawa liczby kontroli, które mają przeprowadzać urzędy miar i jakości. Chodzi o to, żeby przedsiębiorcy nie byli nadmiernie nękani częstymi kontrolami.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#PoselZenonTyma">Dziękuję, panie marszałku. Składam stosowną poprawkę. Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu poprze ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">To było ostatnie z wystąpień w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu przedstawiciela rządu, którym jest podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pan minister Dagmir Długosz.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie i Panowie Posłowie! Dziękuję w imieniu rządu zasadniczo wszystkim klubom za poparcie inicjatywy rządu w sprawie ustawy o towarach paczkowanych. Odniosę się przede wszystkim do tych pytań, które przedstawili pani poseł Murias oraz pan poseł Tyma. Ogólnie rzecz biorąc, pytania dotyczyły także faktu nowelizacji. Pytano, czy jest dobrze, aby w niespełna rok po wejściu ustawy w życie dokonywać takich zmian. W naszej ocenie te zmiany mogły być zaproponowane dopiero po zbadaniu praktyki, która miała miejsce w czasie roku funkcjonowania ustawy i wyrażam opinię, że ta reakcja była odpowiednio szybka. Musi zaistnieć jakaś praktyka, aby nowe regulacje nie wprowadziły kolejnego problemu w życie, lecz by właśnie go rozwiązały. Wydaje mi się, że te rozwiązania mają taki charakter w tym miejscu, w którym dotyczą precyzowania zapisów. Natomiast w tym miejscu, w którym dotyczą pewnej liberalizacji rozwiązań w zakresie nadzoru i kontroli, jest to wyraz polityki rządu w tej dziedzinie, która ma na celu ułatwianie warunków prowadzenia działalności gospodarczej i rozwoju przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">W pierwszej kolejności odniosę się do pytań pani poseł Murias. Po pierwsze, nie posiadam informacji na temat wartości kar, ale chcę się tutaj zobowiązać, że wystąpimy - bo takie dane ma prezes urzędu i te dane w czasie trzeciego czytania przedstawi przedstawiciel rządu, a pani poseł je otrzyma w wystąpieniu, które skieruję do pani poseł. Po prostu takich danych w tej chwili nie mam, pracując nad uzasadnieniem, takich danych nie zebraliśmy.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Co do wątpliwości dotyczących skreślenia ustępów w art. 8, pragnę zwrócić uwagę, że ust. 1 w art. 3 ustawy mówi, że paczkujący może wprowadzać do obrotu tylko towary paczkowane spełniające wymagania określone w ustawie. W związku z tym zapis, który był w ust. 3 art. 8 de facto dublował w naszej ocenie to rozwiązanie, czym mógł wprowadzać pewną niejednoznaczność w obrocie prawnym. Przepisy, które dotyczą obrotu i kontroli tego obrotu, pozostają w mocy. Mam tu na myśli przede wszystkim art. 5 ust. 1, który mówi o tym, kiedy towary paczkowane podlegają kontroli i jakich organów. Są to przede wszystkim Inspekcja Handlowa, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i Inspekcja Farmaceutyczna. Na zasadach zawartych w przepisach odrębnych właściwych dla danych inspekcji, na przykład Inspekcja Handlowa zajmuje się kontrolą ilości, inspekcje jakościowe, Inspekcja Farmaceutyczna - kwestiami jakości.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Tutaj nie można mówić o lobbingu. Pewien jego rodzaj oczywiście miał miejsce w czasie konsultacji, kiedy partnerzy społeczni, organizacje, które brały udział w tych konsultacjach, wymieniały się uwagami i kierowały je do rządu. To był oficjalny proces, rozwiązanie to zostało poparte, i to zarówno przez organizacje przedsiębiorców, jak i konsumenckie.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Pani poseł pytała także o kwestię importu butelek, o to, czy nie jest to rozwiązanie zbyt liberalne, i złożyła poprawkę. My ją oczywiście przeanalizujemy, ale odpowiadając w tej chwili na wątpliwość, chcę powiedzieć, iż w naszej ocenie - po części jest to także odpowiedź na pytanie pana posła Tymy - nie istnieje takie zagrożenie, bowiem ci importerzy także podlegają kontroli odpowiednich organów, chociażby przy procesie magazynowania. Wydaje mi się, że koniunkcja, na którą wskazał pan poseł -od razu się zwracam do pana, bo tego zagadnienia też to dotyczy - między rynkiem pracy a faktem uzyskania możliwości poprzez złożenie deklaracji jest zbyt bezpośrednia, ja bym tego aż tak silnie nie wiązał. To nie są sprawy, które tak silnie wpływałyby na rynek pracy, tak mi się wydaje.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#PoselZenonTyma">(Zbyt liberalnie podchodzimy do sprawy.)</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Zatem kontrola jest prowadzona zarówno w stosunku do producenta krajowego, jak i do importera.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Wydaje mi się, że wyczerpałem pytania pani poseł. O, przepraszam, spoglądam w drugą stronę.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Przechodzę do pytań pana posła. Jeżeli chodzi o definicję paczkującego, obecnie mamy w ustawie zapis, który mówi, że paczkujący to właśnie przedsiębiorca. Ja rozumiem, że pan wyraża opinię, iż w procesie stosowania przepisu mogą pojawiać się wątpliwości, konflikty między bezpośrednim wykonawcą danej czynności jako osobą, która paczkuje i która jest pracownikiem przedsiębiorcy, a tym przedsiębiorcą. Nie widzieliśmy takiego zagrożenia, uważając, że definicja jest wyraźna i precyzyjna, bowiem tak naprawdę na przedsiębiorcy spoczywa odpowiedzialność za działania pracownika, a pracownik jest odpowiedzialny wobec przedsiębiorcy wyłącznie w zakresie dyscypliny pracowniczej, ale oczywiście przeanalizujemy, czy nie będzie jakichś trudności związanych z takim definiowaniem.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejDagmirDlugosz">Wydaje mi się, że na pytanie dotyczące deklaracji już odpowiedziałem. Co do ilości kontroli, powiem, że projekt przewiduje dwa ich rodzaje: kontrole planowe, które nie mogą być przeprowadzane rzadziej niż raz na rok, oraz kontrole doraźne, które - w zależności od zgłoszenia do organów kontroli - będą organizowane w miarę potrzeb. Zatem kontrole będą limitowane po pierwsze, zgłoszeniami do organów, a po drugie, wydolnością organów kontroli i przede wszystkim skalą zgłoszeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Na wystąpieniu pana ministra zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zostały zgłoszone poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, przyjętej w Genewie dnia 20 czerwca 1977 r. (druki nr 2254 i 2354).</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Krasonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu połączonych komisji Spraw Zagranicznych oraz Polityki Społecznej i Rodziny mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, zawartej w druku sejmowym nr 2254. Pierwsze czytanie projektu odbyło się 16 grudnia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Przedmiotowa konwencja została przyjęta na 63. sesji Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy w Genewie dnia 20 czerwca 1977 r., zaś weszła w życie 11 lipca 1979 r. Dotychczas, to jest według stanu na dzień 1 lipca 2003 r., została ratyfikowana przez 41 państw.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Przepisy konwencji określają fundamentalne warunki, jakie powinno spełniać miejsce i środowisko pracy. Zgodnie z jej brzmieniem każde ratyfikujące ją państwo powinno zgodnie ze swoimi wewnętrznymi uwarunkowaniami, praktyką, możliwościami oraz w porozumieniu z reprezentatywnymi zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników ustalać oraz wprowadzać w życie politykę w zakresie zapobiegania lub ograniczania zagrożeń zawodowych w miejscu pracy, spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami oraz ochrony pracowników przed tymi zagrożeniami.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Cele te, zgodnie z art. 4 ust. 2 konwencji, zostaną osiągnięte poprzez wprowadzenie norm technicznych, instrukcji praktycznych lub innych odpowiednich metod. Stroną odpowiedzialną za wykonanie przyjętych zobowiązań będą pracodawcy, natomiast pracownicy zostaną zobowiązani do przestrzegania powstałych w oparciu o treść przedmiotowej konwencji przepisów.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Wysoka Izbo! Połączone Komisje Spraw Zagranicznych i Polityki Społecznej z satysfakcją konstatują, iż Rzeczpospolita Polska spełnia wymogi prawne, organizacyjne oraz techniczne, pozwalające ratyfikować przedmiotową konwencję. W polskim porządku prawnym problematyka konwencji jest regulowana dwudziestoma aktami prawnymi, w tym dziesięcioma ustawami, począwszy od prawa pracy poprzez ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, o związkach zawodowych, o organizacjach pracodawców, o służbie medycyny pracy, po ustawę o substancjach i preparatach chemicznych, oraz dziesięcioma rozporządzeniami, począwszy od rozporządzeń dotyczących szkoleń w zakresie bhp, po rozporządzenia bardzo szczegółowe, dotyczące chociażby najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Na podstawie przeprowadzonej analizy porównawczej obejmującej wymagania konwencji i przepisy polskiego prawa można sformułować następujące wnioski. Po pierwsze, polskie prawo jest zgodne z wymogami konwencji nr 148 dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem bądź wibracjami. Po drugie, ratyfikacja konwencji nie pociągnie za sobą konieczności zmiany jakichkolwiek aktów prawnych, a tym samym nie spowoduje zwiększenia wydatków lub zmniejszenia dochodów podmiotów sektora finansów publicznych. Wreszcie po trzecie, ratyfikacja przedmiotowej konwencji jest ze wszech miar wskazana z uwagi na aspekt polityczny tego aktu, albowiem akcesja Rzeczypospolitej Polskiej do struktur Unii Europejskiej rodzi konieczność dalszego dostosowywania obowiązujących w zakresie ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi norm oraz wzmacniania ich wdrażania. Tak więc ratyfikacja konwencji nr 148 jest poważnym zobowiązaniem do utrzymania zgodnego z nią stanu prawnego oraz zbiega się z priorytetem Unii Europejskiej, jakim jest poprawa bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w toku pracy.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Wysoki Sejmie! Połączone komisje uznały także za właściwe rozpoczęcie procesu ratyfikacji konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczących szeroko pojętych ochrony pracy, bezpieczeństwa i zdrowia pracujących od konwencji nr 148. Dotyczy ona bowiem najistotniejszych zagrożeń zawodowych w Rzeczypospolitej. Dla zobrazowania zjawiska przytoczę kilka danych ze sprawozdania głównego inspektora pracy z działalności inspekcji w 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Wysoka Izbo! W strukturze zagrożeń czynnikami szkodliwymi środowiska pracy, które wystąpiły w Polsce w 2002 r., na hałas przypadło 43,5% wszystkich odnotowanych zagrożeń, zaś na czynniki związane z zanieczyszczeniem powietrza aż 24,7%. W 2002 r. zarejestrowano w kraju 4915 zachorowań na choroby zawodowe. Wśród tychże u 1206 osób stwierdzono zawodowe uszkodzenie słuchu, oczywiście w efekcie pracy w hałasie, u kolejnych 206 osób zespół wibracyjny, a różnego rodzaju choroby powstałe w efekcie pracy w skażonym powietrzu odnotowano u 1255 osób.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Główny inspektor pracy ocenia, że w warunkach szczególnego zagrożenia zawodowego związanego ze szkodliwym oddziaływaniem hałasu, wibracji, zanieczyszczonego powietrza pracuje w Polsce ok. 13,5% ogółu zatrudnionych. Ratyfikacja tej konwencji ma więc także bardzo istotne znaczenie społeczne. Jest wysoce prawdopodobne, że wpłynie na lepszą ochronę pracowników we wszystkich sektorach gospodarki, chociażby ze względu na mechanizm kontrolny Międzynarodowej Organizacji Pracy przewidujący składanie okresowych sprawozdań z wykonywania postanowień konwencji.</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konwencja dotyczy organów administracji rządowej i nie nakłada bezpośrednich praw i obowiązków na osoby fizyczne. Stosownie także do art. 2 ust. 1 konwencji Rzeczypospolita Polska zamierza przyjąć wynikające z niej zobowiązania w całości, co jest niewątpliwie dowodem kompleksowej i powszechnej regulacji prawnej dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">Z uwagi na fakt, iż konwencja dotyczy wolności i praw obywatelskich określonych w konstytucji oraz odnosi się do spraw uregulowanych w ustawach, powinna ona na podstawie art. 89 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej podlegać ratyfikacji za zgodą wyrażoną w ustawie. Stwierdzić jednak należy, że konwencja nie rozszerza ani nie ogranicza praw i wolności zawartych w konstytucji, jest natomiast jedynie ich potwierdzeniem.</u>
          <u xml:id="u-199.11" who="#PoselSprawozdawcaJanuszKrason">W świetle powyższego w imieniu połączonych komisji, Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, wnoszę o uchwalenie przez Wysoką Izbę projektu ustawy z druku nr 2254 bez poprawek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej głos zabierze pani posłanka Zofia Wilczyńska.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PoselZofiaWilczynska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Rozpatrujemy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, przyjętej - jak poseł sprawozdawca powiedział - w Genewie dnia 20 czerwca 1977 r.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PoselZofiaWilczynska">Przemawiając w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, chcę potwierdzić, iż mój klub dokładnie zapoznał się z treścią projektu z druku nr 2254 i sprawozdania połączonych komisji, Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, z druku nr 2354.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PoselZofiaWilczynska">Konwencja, którą ratyfikowały 41 państwa, ma zastosowanie do wszystkich gałęzi działalności gospodarczej. Państwa członkowskie po konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami pracodawców i pracowników mogą wyłączyć stosowanie postanowień konwencji w odniesieniu do niektórych gałęzi działalności gospodarczej, jeżeli stosowanie ich powodowałoby powstanie szczególnych istotnych problemów lub zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PoselZofiaWilczynska">Ważne jest, że każde państwo członkowskie, które ratyfikuje konwencję, powinno w pierwszym sprawozdaniu z jej stosowania, zgodnie z art. 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, wskazać wraz z uzasadnieniem gałęzie, które zostały wyłączone, oraz przedstawić w następnych sprawozdaniach stan ustawodawstwa w odniesieniu do tych gałęzi.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#PoselZofiaWilczynska">Konwencja to cztery części, a każda z nich odnosi się do zasad jej przestrzegania. W przekonaniu mego klubu, klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, każde brzmienie artykułów jest ważne, bowiem zwracają one uwagę na ustalenie kryteriów pozwalających na określenie stopnia narażenia pracowników na działanie zanieczyszczonego powietrza, hałasu i wibracji w miejscach pracy i w razie potrzeby określenie na podstawie tych kryteriów granic dopuszczalnego narażenia. Będą to czyniły osoby posiadające kwalifikacje techniczne, najbardziej reprezentatywne, zainteresowane organizacjami pracodawców i pracowników. Granice dopuszczalnego narażenia będą ustalane, uzupełniane i rewidowane w regularnym czasie w świetle krajowej i międzynarodowej wiedzy oraz danych naukowych.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#PoselZofiaWilczynska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie sposób omówić w krótkim czasie brzmienia każdego artykułu, zresztą zrobił to bardzo dokładnie poseł sprawozdawca obu połączonych komisji. Mój klub, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, podkreśla ogromną rolę tej konwencji, ponieważ każdy członek będzie mógł podejmować niezbędne kroki poprzez ustawodawstwo lub w każdy inny sposób zgodny z praktyką i warunkami krajowymi, z sankcjami włącznie, w celu zapewnienia wykonania postanowień tej konwencji. Odpowiednie służby inspekcji będą sprawować kontrolę stosowania postanowień, zaś Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy w każdym przypadku, gdy uzna to za stosowne, przedstawi sprawozdanie ze stosowania tej konwencji tzw. konferencji ogólnej oraz rozpatrzy, czy należy wpisać w porządek dzienny konferencji sprawę całkowitej lub częściowej rewizji.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#PoselZofiaWilczynska">Zapis konwencji stanowi również, iż dyrektor generalny Międzynarodowego Biura Pracy przekaże sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania, zgodnie z art. 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujące informacje o wszystkich ratyfikacjach i aktach.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#PoselZofiaWilczynska">Mój klub, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, pozytywnie odnosi się do postanowień konwencji nr 148 i będzie głosować za uchwaleniem tegoż przedstawionego projektu, a tym samym za wyrażeniem zgody na ratyfikację konwencji nr 148. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jana Rzymełkę o wystąpienia w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję, panie marszałku</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PoselJanRzymelka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej ustosunkować się do projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji MOP nr 148 dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, mówiąc w skrócie, konwencji o hałasie.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PoselJanRzymelka">Oczywiście Platforma Obywatelska jest za ratyfikacją tej konwencji. Ale co stało na przeszkodzie, że nie zrobiliśmy tego wcześniej, skoro wiele krajów ratyfikowało tę konwencję już w latach 70. i 80.? Na przykład Kuba czy nawet Irak ratyfikowały tę konwencję ponad dwadzieścia parę lat temu. Ile kosztowało Polskę tak późne ratyfikowanie tej jednej z ok. 200 konwencji MOP?</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PoselJanRzymelka">Uszkodzenia słuchu wywołane hałasem były znane już w czasach starożytnych jako tzw. słuch kotlarzy, potem głuchota wywołana hałasem miejsca pracy pojawiła się w XIX w. wśród włókniarzy w Liverpoolu, ale dokładne badania słuchu były możliwe dopiero w XX w. po wynalezieniu i upowszechnieniu audiometru.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#PoselJanRzymelka">Chcę podkreślić, że w 1927 r. ukazał się dekret prezydenta Rzeczypospolitej o zapobieganiu chorobom zawodowym i ich zwalczaniu. Warto podkreślić, że w latach międzywojennych Polska ratyfikowała dwa lata po konwencji MOP te najważniejsze konwencje, gdy dzisiaj ponad 27 lat czekaliśmy. W 1950 r. powstał Centralny Śląski Instytut Medycyny Pracy w ramach Śląskiej Akademii Medycznej i te tradycje naukowe kontynuuje wyśmienity ośrodek Instytutu Medycyny Pracy w Sosnowcu. Niestety, w Polsce z lekceważeniem podchodzi się zarówno do ochrony środowiska, jak i do ochrony środowiska pracy w szczególności. Większość obywateli nie wie, o co chodzi w zakresie higieny pracy, lekceważy się szkolenia bhp, a procent rencistów inwalidów mamy wysoki. Hałas pozostał jednym z głównych czynników szkodliwych w środowisku pracy i stanowi około 40% wszystkich zagrożeń. Obserwacje wskazują, że rośnie ekspozycja na pola elektromagnetyczne i wszystko, co zasilane jest prądem z tych pól, a także inne urządzenia, choćby telefony komórkowe. Ostatnio International Agency of Research of Cancer zaliczył pola wytwarzane przez tzw. sieć, czyli zwykłe pola 50 Hz do czynników kancerogennych grupy 2B.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#PoselJanRzymelka">Polskie statystyki w ujęciu procentowym oddają prawdopodobnie strukturę zagrożeń, ale już co do konkretnych liczb należy podchodzić bardzo nieufnie, gdyż jak można wytłumaczyć fakt, że są duże zakłady pracy, jak w pełni funkcjonująca kopalnia węgla kamiennego ok. 5 tys. pracowników i gdzie nie występują żadne stanowiska pracy z przekroczoną ekspozycją na hałas, a na tej kopalni są kombajny, ścianowe szyby, wentylatory. Pracownicy laboratoriów pomiarów środowiskowych anonimowo i prywatnie mają wiele do powiedzenia na ten temat. Smutne to i świadczące, że żyjemy w świecie obłudy i fikcji podtrzymywanej przez związki zawodowe, które pokazują, że walczą o dodatki za warunki szkodliwe, a tym samym niestety produkują inwalidów zamiast walczyć z zagrożeniem hałasu. Choroby pochodzące z ˝hałasu˝ są często traktowane jako program socjalny.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#PoselJanRzymelka">Nasze przepisy z zakresu higieny pracy są często znacznie ostrzejsze niż dyrektywy Unii Europejskiej, np. wymogi dotyczące dopuszczalnej ekspozycji na hałas są ostrzejsze od unijnych dyrektyw, a konwencja, o której mówimy, nie jest tak ostra, gdyż nie wyznacza wartości parametrów ekspozycji. Kuriozum w tym zakresie jest przepis dotyczący wykazu prac wzbronionych kobietom w ciąży, gdzie dopuszczalna ekspozycja na hałas jest 65 decybeli, podczas gdy średni poziom hałasu w miastach i przy ruchliwych ulicach przekracza niejednokrotnie 70 decybeli. Taki przepis nie istnieje w żadnym kraju europejskim i brak jest naukowego uzasadnienia w wynikach badawczych tego progu 65 decybeli.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#PoselJanRzymelka">Wielka szkoda, że nie jest ratyfikowana równocześnie komplementarna Konwencja MOP nr 155 z 1998 r. dotycząca bezpieczeństwa, zdrowia pracowników i środowiska pracy. Właśnie zaleceniem tej konwencji jest obniżanie narażenia na czynniki chemiczne, hałas i wibracje na możliwie niskim racjonalnie uzasadnionym poziomie. Większość krajów europejskich ratyfikowała równolegle te dwie konwencje, my zaś robimy jedną po 27 latach, o tej drugiej u nas się w ogóle nie mówi, ponieważ nasza praktyka nie sprzyja temu. Nie sprzyja temu praktyka płacenia za pracę w warunkach szkodliwych, o utrzymanie czego walczą związki zawodowe i za parę groszy lub dodatki żywnościowe wygasza się zainteresowanie ochroną zdrowia pracowników przez poprawę warunków pracy, co po latach skutkuje chorobami zawodowymi. To po prostu skandal i po wejściu do Unii ta sytuacja musi ulec zmianie, bo w Unii Europejskiej nie jest możliwe zasilanie za specjalne szkodliwe warunki pracy kilkunastozłotowymi dodatkami, a państwa płacą ogromne odszkodowania, czy profilaktykę później za te choroby zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#PoselJanRzymelka">Podstawową konwencją MOP dotyczącą bezpieczeństwa - już kończę, panie marszałku - zdrowia pracowników i środowiska jest konwencja nr 155. Zobowiązuje ona państwa sygnatariuszy do określenia, a następnie wcielenia w życie polityki państwa w zakresie bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w środowisku pracy oraz zapewnienia okresowych kontroli jej realizacji. Tego w Polsce nie mamy. Nie mamy polityki państwa w zakresie bezpieczeństwa. Ustalenia tej polityki przed wprowadzeniem do praktyki muszą być skonsultowane z reprezentatywnymi organizacjami zarówno pracodawców, jak i pracowników. Konwencja nr 155, która powinna być już ratyfikowana równolegle do tej, precyzuje kryteria, których spełnienie gwarantuje prowadzenie prawidłowej polityki państwa w tym zakresie. W Polsce w populacji ponad 5 mln zatrudnionych w 66 tys. przedsiębiorstw możemy powiedzieć, że w tej chwili liczba osób zatrudnionych w warunkach szkodliwych wynosi zaledwie 144 osoby na 1000 i jest o wiele mniejsza niż w 1990 r., kiedy wynosiła 163 osoby na 1000 zatrudnionych. Tak że postęp jest, ale jest on minimalny w relacjach do tego, co jest w krajach Europy Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-203.9" who="#PoselJanRzymelka">Chcę zwrócić uwagę na to, czemu nie ratyfikujemy tej konwencji równolegle, to jest problem tego, czego nie doceniamy w Polsce, mianowicie na szkolenie, doszkalanie i wprowadzenie w program nauczania problematyki ochrony zdrowia w miejscu pracy na uczelniach technicznych, medycznych. Problematyka szkoleń i edukacji w zakresie bhp i higieny i w zakresie hałasu jest niedoceniana. W Polsce mamy jedynie dwie akademie medyczne posiadające katedry chorób zawodowych - we Wrocławiu i w Krakowie, a w Unii Europejskiej prawie każdy duży ośrodek uniwersytecki ma takie. Ale problematyka medycyny pracy nie jest obowiązkowa w nauczaniu, podczas gdy w życiu dorosłym co najmniej 1/3 życia spędzamy w pracy. W związku z tym profilaktyka polegająca na szkoleniu jest praktycznie najtańszym środkiem zapobiegania chorobom i jest doceniana w wielu innych krajach. Część wymogów tej konwencji spełniamy, jest jedynie problem szkoleń i edukacji.</u>
          <u xml:id="u-203.10" who="#PoselJanRzymelka">Podsumowując, by nie przedłużać, chcę powiedzieć, że Platforma Obywatelska poprze ratyfikowanie Konwencji MOP nr 148. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-203.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość do projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy, zawartego w druku nr 2254.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Jeżeli chodzi o podstawowe pytanie, czy poprzeć w pracach sejmowych ten projekt, odpowiedź jest oczywista: tak. To wynika z samej treści ustawy, nie tylko z konsensusu, co nie jest wcale zjawiskiem powszechnym, bo wszyscy, i taki nieliczny przypadek, kiedy pracodawcy i pracobiorcy i wszystkie siły polityczne są zgodne, że ta ustawa jest jednak pewnym krokiem do przodu, jak słyszeliśmy dość spóźnionym, bo jest pytanie, dlaczego tak późno i dlaczego tylko tyle, a nie również inne, choćby nawet ta przywołana tutaj w tym bardzo ciekawym wystąpieniu pana posła Rzymełki konwencja nr 155. Rzeczywiście to fakt. Dyskusja nad tą ustawą jest jednak okazją nie tylko do stwierdzenia jej zawartości, bo ona jest tutaj szczegółowo wypisana. Jest to opis właściwie stanu prawnego. My nie musimy tego stanu prawnego się wstydzić. Jeżeli chodzi o legislację, mamy na dobrym poziomie, a jak słyszeliśmy, i to prawda, nie tylko zresztą w dziedzinie prawa pracy czy warunków pracy, ale wielu innych norm dotyczących środowiska, chociażby nawet ostatnia wielka debata nad normami dotyczącymi wody, gdzie bardzo wiele samorządów, broniąc się przed bardzo surowymi wymaganiami, powoływało się m.in. na przykłady niektórych krajów europejskich, gdzie normy są bardziej liberalne. W krajach bogatych, a nasze samorządy, często bardzo biedne, są zmuszone pod terminem, pod rygorem, do wydatkowania ogromnych nieraz kwot na walkę czy uzdatnianie wody. Takim przykładem jest moje rodzinne miasto, gdzie jest taka dziwna sytuacja, za dużo fluoru, więc bardzo nietypowy problem, koszty gigantyczne. Ale wracając do rzeczy, myślę, że jest okazja do refleksji i warto też powiedzieć tutaj i przynajmniej przywołać bezimiennych bohaterów tych mniej, można powiedzieć tutaj, w świetlanej barwie przedstawianych, mianowicie chodzi o ogromny obszar istniejących pracowników w szarej strefie, a także w firmach małych, pracujących w trudnych warunkach, gdzie warunki pracy rzeczywiście są bardzo trudne, gdzie bardzo często warunkiem utrzymania się na rynku jest właśnie rezygnacja, często świadoma, dobrowolna, ale pod wyraźną presją, z warunków, w jakich przychodzi ludziom pracować. Informacje na ten temat są często przedmiotem posiedzeń Komisji Polityki Społecznej, również sprawozdań Inspekcji Pracy i tych, które są na papierze, tych oficjalnych, ale bardzo duża część prawdy dociera do nas z informacji niejawnych, z rozmów, z obserwacji. I czas wreszcie najwyższy, żeby o tym zjawisku mówić więcej, może wywołać debatę w Sejmie, ponieważ jest to problem nie tylko czysto ludzki, wywołujący ogromne skutki negatywne, ale jest to również problem ekonomiczny, który rzutuje bezpośrednio na kondycję i finanse państwa i o tym trzeba też wyraźnie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Ta konwencja o której tutaj dyskutujemy, wpisuje się w program rządu przyjęty w roku 2001, program wieloletni pod nazwą ˝Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej˝. Zakłada on osiągnięcie wielu celów i te cele są tutaj wymienione na stronicy 23 uzasadnienia. Jednym z tych celów jest rozwój i wdrażanie w przedsiębiorstwach metod systemowego zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, ze szczególnym uwzględnieniem oceny i ograniczania ryzyka zawodowego. Jest tu bardzo ważne podkreślenie, że to ma dotyczyć zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Warto tutaj zauważyć, że ochrona, bezpieczeństwo i higiena pracy kosztują, nie tylko sprzęt, warunki, to wymaga pewnego standardu, pewnych nakładów i ten spór, ten konflikt między możliwościami finansowymi a wysokimi wymaganiami istnieje w praktyce, w rzeczywistości. Sądzę, że jedną z obiektywnych przyczyn trudności i problemów z tym związanych jest słaba kondycja finansowa przedsiębiorstw, właśnie małych i średnich. Trzeba tu powiedzieć bardzo głośno, że bardzo wiele, jeśli chodzi o pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw, jest propagandy, a fakty zdają się temu przeczyć. Pan poseł mówił tu o obłudzie. Takim doskonałym przykładem wielkiej obłudy na gigantyczne pieniądze jest to, co nazywano wielkim superhitem podatkowym, który parlament sprezentował, ale nie małym i nie średnim przedsiębiorcom, tylko bardzo wąskiej, elitarnej grupie szacowanej na 6% stanu liczbowego przedsiębiorstw, a koszty tego są szacowane od 1,5 do 2 mld zł, chodzi o 19-procentowy podatek PIT-owski. Niedługo minie 20 stycznia. Przychodzą tysiące przedsiębiorców. Co czują, kiedy muszą się obejść smakiem i widzą, jak ich bogatsi koledzy biorą potężną kasę, nawiasem mówiąc, kasę publiczną, a te pieniądze dzisiaj w służbie zdrowia, w innych obszarach społecznych mogłaby nie tylko pomóc, ale zapobiec ryzyku, które na siebie takimi posunięciami obecni rządzący sprowadzają, a cenę przyjdzie zapłacić nam wszystkim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Mieczysława Kasprzaka o wystąpienie w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, przyjętej w Genewie 20 czerwca 1977 r.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Tutaj rodzi się pytanie, to należałoby powtórzyć za moimi poprzednikami, dlaczego dopiero teraz Polska ratyfikuje tę konwencję, przed nami wiele krajów, myślę, że gorzej zorganizowanych, o gorszym prawodawstwie, ponad 40 krajów tę konwencję już ratyfikowało. Należy przyznać, że nie spowoduje to żadnych skutków, nie trzeba będzie nowelizować dotychczasowego ustawodawstwa, to oprzyrządowanie prawne mamy dość dobre, oprzyrządowanie, które jest na poziomie tej konwencji, z tym że, jak tutaj już powiedziano: prawo sobie, natomiast życie sobie. Na co dzień widać, że służby powołane do tego niejednokrotnie nie są w stanie wyegzekwować tych ustaleń. To, co się dzieje w zakładach pracy, jest związane z oszczędnościami. Niejednokrotnie te wszystkie rozwiązania, te wszystkie propozycje zawarte w konwencji, którą mamy ratyfikować, nie są do końca przestrzegane. Mój poprzednik mówił o czasie pracy. Dokładnie wiemy, co się dzieje w dużych supermarketach, ile jest skarg, ile jest różnych interwencji w tym zakresie, ale na dzień dzisiejszy wyboru nie mamy. Jest opinia prawna Biura Studiów i Ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, jak również Komisja Spraw Zagranicznych przeprowadziły debatę w tym zakresie, nie było większych uwag co do potrzeby ratyfikacji konwencji. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego chcę oświadczyć, że poprzemy projekt ustawy dotyczący ratyfikacji Konwencji MOP. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Adama Ołdakowskiego o wystąpienie w imieniu klubu Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PoselAdamOldakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony RP przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PoselAdamOldakowski">Konwencja nr 148 dotycząca ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracją, przyjęta przez Międzynarodową Organizację Pracy, formułuje fundamentalne warunki, jakie powinno spełniać miejsce i środowisko pracy. Ochrona pracowników przed zagrożeniami w miejscu pracy ma obecnie podstawę prawną w traktacie (art. 137) ustanawiającym Wspólnotę Europejską, zgodnie z którym Wspólnota wspiera i uzupełnia działanie państw członkowskich w następujących dziedzinach: polepszaniu w szczególności środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników oraz warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PoselAdamOldakowski">Na szczeblu przedsiębiorstwa organem konsultacyjnym pracodawcy jest komisja bezpieczeństwa i higieny pracy, do której zadań należy m.in. opiniowanie podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, formułowanie wniosków dotyczących poprawy warunków pracy oraz współdziałania z pracodawcą w realizacji jego obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto pracodawca jest zobowiązany zgodnie z przepisami Kodeksu pracy konsultować z zakładową organizacją związkową lub przedstawicielami pracowników kwestie zaopatrzenia pracowników w środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze. Poza tym związki zawodowe sprawują kontrolę nad przestrzeganiem prawa pracy oraz uczestniczą w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#PoselAdamOldakowski">Istotną sprawą jest, że art. 5 konwencji nakłada obowiązek współdziałania Państwowej Inspekcji Pracy ze związkami zawodowymi, organizacjami pracodawców i społeczną inspekcją pracy. Współdziałanie to polega przede wszystkim na informowaniu o tematyce i zakresie przeprowadzonej kontroli organizacji związkowej oraz społecznych inspektorów pracy w toku wykonywania czynności kontrolnych, zapoznaniu z wynikami kontroli i podjętymi decyzjami.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#PoselAdamOldakowski">Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 207) pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym również za realizację przepisów w zakresie ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy. Ponadto pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpieczeństwa i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#PoselAdamOldakowski">Jednocześnie należy zauważyć, że art. 7 konwencji określa fakt, że w prawie polskim obowiązek przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. Obowiązek ten dotyczy przede wszystkim przepisów bhp, a więc również tych ustanowionych w celu zapobiegania zagrożeniom zawodowym w miejscu pracy, spowodowanym zanieczyszczeniem powietrza, hałasem, wibracjami, a także ich ograniczenia i zapewnienia ochrony przed tymi zagrożeniami.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#PoselAdamOldakowski">Zgodnie z art. 63 Konstytucji RP każdy ma prawo składać petycje, wnioski, skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby, za jej zgodą, do organów władzy publicznej oraz organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Oznacza to, że każdy pracownik może złożyć skargę w Państwowej Inspekcji Pracy lub Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku z niezapewnieniem przez pracodawcę ochrony przed zagrożeniami w miejscu pracy.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#PoselAdamOldakowski">Art. 9 konwencji słusznie określa, że pracodawca jest zobowiązany stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, m.in. przez utrzymywanie w stanie stałej sprawności urządzeń ograniczających lub eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzeń służących do pomiarów tych czynników.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#PoselAdamOldakowski">Odnośnie do zapewnienia eliminowania zagrożeń w nowo wprowadzonych maszynach i urządzeniach Rzeczpospolita Polska w 1993 r. wprowadziła system certyfikacji ich zgodności z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, zawartymi w przepisach i normach technicznych. Istotny jest art. 10 konwencji; obowiązek wyposażenia pracownika w środki ochrony indywidualnej, dotyczący pracodawcy. Ponadto pracodawca powinien udzielić pracownikom niezbędnych informacji o istniejących zagrożeniach, przed którymi chronić ich będą środki ochrony indywidualnej, oraz informacji o tych środkach i zasadach ich stosowania. W razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych państwowy inspektor sanitarny nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień, a nawet unieruchomienie zakładu pracy lub jego części.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#PoselAdamOldakowski">Z uwagi na fakt, że konwencja nr 148 MOP dotyczy wolności i praw obywatelskich uściślonych w Konstytucji RP oraz odnosi się do spraw uregulowanych w ustawach, powinna ona podlegać ratyfikacji za zgodą wyrażoną w ustawie. Konwencja ta nie rozszerza ani nie ogranicza praw i wolności zawartych w konstytucji, jest jedynie ich potwierdzeniem.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#PoselAdamOldakowski">Klub Parlamentarny Samoobrona RP nie ma uwag do sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Spraw Zagranicznych i poprze ratyfikowanie tej konwencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o wystąpienie pana posła Macieja Giertycha w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PoselMaciejGiertych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, przyjętej w Genewie dnia 20 czerwca 1977 r.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PoselMaciejGiertych">Nasze przepisy są zgodne z tą konwencją, więc nie ma żadnego problemu z przyjęciem jej zapisów. Jedyną nowością jest przyjęcie na siebie obowiązku składania okresowych sprawozdań z wykonania postanowień konwencji, czyli wejście w mechanizm kontrolny Międzynarodowej Organizacji Pracy. Mamy tu dobry przykład, na czym polega nasze dostosowanie się do Unii Europejskiej. Mamy dobre przepisy bhp; które jakoś funkcjonują, ale teraz będziemy musieli się z tego spowiadać wobec instancji międzynarodowych, tak jakby własne kontrole były mniej ważne.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#PoselMaciejGiertych">Oczywiście zagłosujemy za ratyfikacją tej konwencji, bo nie możemy być przeciw jej sensownym zapisom. Ale tak naprawdę ta konwencja jest nam potrzebna tylko po to, by zadowolić obcych. W uzasadnieniu do projektu ustawy mówi się wprost, że ratyfikacja tej konwencji jest ze wszech miar wskazana ze względu na skutki polityczne; czyli uchwalamy ją na pokaz. Chciałbym widzieć wzrost poziomu bhp w Polsce w naszym własnym interesie, a nie dlatego, że będziemy się bać kontroli zagranicznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jerzego Müllera o wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PoselJerzyMüller">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przyjęcie przez parlament ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, przyjętej w Genewie dnia 20 czerwca 1977 r., będzie kolejnym potwierdzeniem korzystnej tendencji wprowadzania w naszym prawie standardów europejskich w zakresie ochrony pracowników zarówno w kwestiach stosunku pracy, jak i w sprawach zagrożeń zdrowotnych w związku z wykonywaną pracą.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PoselJerzyMüller">Polska, ratyfikując Konwencję nr 148 MOP, dołączy do grupy 41 państw, które ratyfikowały ją już wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#PoselJerzyMüller">Obowiązujące obecnie w naszym ustawodawstwie uregulowania prawne pozwalają Polsce na ratyfikację konwencji w pełnym zakresie. Stało się to możliwe dzięki konsekwentnej realizacji m.in. przyjętego w 2001 r. przez Radę Ministrów wieloletniego programu pn. ˝Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej˝. Celem strategicznym tego programu jest opracowanie i upowszechnienie rozwiązań prawnych, organizacyjnych i technicznych, zapewniających polskim pracodawcom i pracownikom osiągnięcie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnego z wymaganiami dyrektywy Wspólnoty Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#PoselJerzyMüller">Można z pełnym przekonaniem stwierdzić, że wprowadzone przez Sejm po 2001 r. zmiany w Kodeksie pracy, w ustawach: o Państwowej Inspekcji Pracy; o związkach zawodowych; o służbie medycyny pracy; o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; o substancjach i preparatach chemicznych oraz o systemie oceny zgodności, a także wdrożone zmiany w niektórych rozporządzeniach z lat 1996-1998, dotyczących szkoleń z zakresu bhp, wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy, w sprawie ogólnych przepisów bhp, w sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest i wreszcie ostatnie rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 2001 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy usunęły ostatnie przeszkody na drodze do ratyfikacji przez Polskę Konwencji nr 148 MOP.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#PoselJerzyMüller">Warto również podkreślić, że ratyfikacja Konwencji nr 148 MOP zobowiązuje wszystkich uczestników listy państw stron konwencji do przestrzegania zasady, że zakres podmiotowy przepisów dotyczących bezpiecznych i higienicznych warunków pracy wykraczać musi dalece poza zakres podmiotowy Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#PoselJerzyMüller">Podmiotami objętymi ochroną przed zagrożeniami ze względu na zanieczyszczenie powietrza, hałas i wibracje są także, poza pracownikami, osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładach pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, studenci i uczniowie odbywający zajęcia na terenie zakładu, jak również każda osoba, która ma dostęp do miejsca wykonywania pracy, nawet jeżeli nie bierze udziału w procesie pracy.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#PoselJerzyMüller">Ponadto ratyfikacja Konwencji nr 148 MOP bez wątpienia wywoła pozytywne skutki społeczne, chociażby ze względu na mechanizm kontrolny MOP, przewidujący składanie okresowych sprawozdań z wykonywania postanowień konwencji, co musi bez wątpienia przełożyć się na lepszą ochronę zdrowia pracowników we wszystkich sektorach gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#PoselJerzyMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy w pełni akceptuje przedstawiony w druku nr 2254 rządowy projekt ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Andrzeja Jagiełłę o wystąpienie w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PoselAndrzejJagiello">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej dotyczące projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami. Konwencja została przyjęta 20 czerwca 1977 r. w Genewie. Do chwili obecnej konwencję ratyfikowało ponad 40 państw świata.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PoselAndrzejJagiello">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej wyraża przekonanie, iż ratyfikacja konwencji jest ze wszech miar uzasadniona, a co za tym idzie, będzie głosowało za przyjęciem projektu ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PoselAndrzejJagiello">Na poparcie wyrażonego stanowiska chciałbym przedstawić niektóre postanowienia konwencji oraz zakres jej stosowania na tle polskiego porządku prawnego.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PoselAndrzejJagiello">Konwencja odnosi się do wszystkich gałęzi działalności gospodarczej. Państwo ratyfikujące konwencję może, po konsultacji z organizacjami pracodawców i pracowników, wyłączyć stosowanie konwencji do niektórych gałęzi działalności gospodarczej, jeżeli jej stosowanie powodowałoby powstanie szczególnych, istotnych dla państwa problemów. Państwa przystępujące do konwencji mogą też, zgodnie z art. 2, w odniesieniu do zanieczyszczenia powietrza, hałasu i wibracji przyjąć odrębne rozwiązania. Polska jednak, z uwagi na to, że u nas wymaganiami zawartymi w konwencji są objęte wszystkie sektory działalności gospodarczej, nie skorzysta z możliwości wynikających z art. 1 i 2. Mianowicie w Polsce przepisy z zakresu bhp dotyczą wszystkich podmiotów objętych Kodeksem pracy. Nie ma więc w prawie polskim kryterium przedmiotowego polegającego na objęciu tymi przepisami określonych gałęzi działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PoselAndrzejJagiello">Konwencja genewska składa się z czterech części. Część druga to postanowienia ogólne, z których wynika m.in., że ustawodawstwo krajowe będzie przewidywać środki, jakie należy podejmować w celu zapobiegania zagrożeniom zawodowym w miejscu pracy spowodowanym zanieczyszczeniami powietrza, hałasem lub wibracjami lub ograniczania tych zagrożeń oraz w celu ochrony pracowników przed tymi zagrożeniami.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#PoselAndrzejJagiello">Prawo polskie wyczerpuje dyrektywy wynikające z art. 4 konwencji, określając zarówno prawa i obowiązki pracowników oraz obowiązki pracodawców, jak i parametry środowiska pracy i wymagania techniczne, których przestrzeganie gwarantuje bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Prawo polskie realizuje także zobowiązania wynikające z art. 8 konwencji, polegające na określeniu przez właściwe instytucje krajowe stopnia narażenia pracowników na działanie zanieczyszczonego powietrza, hałasu i wibracji w miejscach pracy oraz na określeniu granic dopuszczalnego narażenia. Wykaz najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy określa rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#PoselAndrzejJagiello">Ponadto konwencja nakłada na państwa członkowskie szereg innych dodatkowych obowiązków. Na podkreślenie zasługuje fakt, że ustawodawca polski stworzył już odpowiednie regulacje prawne w zakresie realizacji omawianych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#PoselAndrzejJagiello">Tak więc prawo polskie jest zgodne z wymogami konwencji. Ponadto akcesja Polski do struktur unijnych rodzi konieczność dalszego dostosowywania obowiązujących norm w zakresie ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi. Ratyfikacja konwencji zbiega się zatem z jednym z głównych założeń Unii, jakim jest poprawa bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników. Należy rozpatrzyć także pozytywne skutki społeczne ratyfikacji. Konwencja, stwarzając fundamentalne warunki, jakie powinno spełniać miejsce i środowisko pracy, gwarantuje ochronę zdrowia pracowników.</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#PoselAndrzejJagiello">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając powyższe na uwadze i uznając ratyfikację omawianej konwencji za słuszną, Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej będzie głosowało za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Zbigniew Witaszek proszony jest o wystąpienie w imieniu Polskiej Racji Stanu.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PoselZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu wobec rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy, spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, przyjętej w Genewie dnia 20 czerwca 1977 r.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PoselZbigniewWitaszek">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisja Spraw Zagranicznych, do których skierowano wspomniany projekt ustawy, wnosi w druku nr 2354 o przyjęcie projektu bez poprawek. Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu w pełni przychyla się do tego stanowiska i w całości popiera projekt ustawy przedłożony przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PoselZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Ochrona ludzi pracy przed zagrożeniami zawodowymi spowodowanymi warunkami i charakterem wykonywanej profesji należy do jednych z podstawowych obowiązków państwa. Konwencja, o której dziś mówimy, przyjęta w Genewie 20 czerwca 1977 r., powinna była zostać ratyfikowana przez Polskę przed wieloma laty. Tak się nie stało i można jedynie nad tym ubolewać, zwłaszcza że postulowane w konwencji rozwiązania i tak zostały zawarte w szeregu polskich aktów prawnych. Ratyfikację wspomnianej konwencji można uznać więc za gest symboliczny.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PoselZbigniewWitaszek">Konwencja wyraźnie podkreśla obowiązek odpowiedzialności pracodawców za zdrowie i bezpieczeństwo zatrudnionych przez nich pracowników. Tę samą odpowiedzialność przewiduje prawo polskie.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#PoselZbigniewWitaszek">Pozwolę sobie wtrącić wątek osobisty. Sam byłem pracodawcą i zawsze dbałem o zdrowie i bezpieczeństwo moich pracowników, bez względu na jakiekolwiek konwencje czy przepisy Kodeksu pracy, lecz z czysto ludzkich pobudek. Ratyfikowanie konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy uważamy za konieczne, gdyż zdajemy sobie sprawą z tego, w jakich warunkach nierzadko są zatrudniani pracownicy m.in. w filiach zachodnich sieci hipermarketów, o czym wspominał już poseł PSL.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#PoselZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiemy, jak dużo kosztuje leczenie chorób zawodowych spowodowanych szczególnie przez czynniki wymienione we wspomnianej konwencji. Brak należytej ochrony, zagwarantowanej kontroli wyspecjalizowanych instytucji pod tym względem i lekceważenie ludzkiego zdrowia i życia doprowadziły do ludzkich tragedii. Ich konsekwencją jest nieodwracalne kalectwo tysięcy ludzi w sile wieku, nie na skutek wypadków losowych bądź własnej lekkomyślności, lecz w efekcie ciężkiej, niebezpiecznej pracy, jaką wykonywali pozbawieni należytej ochrony. Maszyny można wymienić, fabryki odbudować, ale ludzi i doświadczonych pracowników nie da się wymienić ani osiągnąć zysków kosztem ich zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#PoselZbigniewWitaszek">Wyrażenie przez Wysoką Izbę zgody na ratyfikowanie wspomnianej konwencji przez prezydenta RP ma wymiar nie tylko symboliczny i polityczny, pozwoli to na objęcie zagadnień ochrony pracy kontrolą międzynarodowej instytucji, jaką jest Międzynarodowa Organizacja Pracy.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#PoselZbigniewWitaszek">Międzynarodowa Organizacja Pracy jest jedną z głównych wyspecjalizowanych organizacji ONZ. Założono ją już w 1919 r., a więc jeszcze w okresie istnienia poprzedniczki ONZ - Ligi Narodów, podczas wersalskiej konferencji pokojowej. Należy ona do trzech najdłużej istniejących organizacji międzynarodowych skupionych w ONZ. Zadaniem Międzynarodowej Organizacji Pracy od samego początku było ujednolicenie ustawodawstwa państw członkowskich pod kątem ochrony ludzi pracy, podwyższania standardu życia i realizacji idei sprawiedliwości społecznej. Pozwolę sobie przypomnieć ostatni już z faktów historycznych, o których nie bez powodu wspominam w swoim wystąpieniu. Posłowie koła Polskiej Racji Stanu pragną na zakończenie przypomnieć zwłaszcza tym, którzy mienią się dziś obrońcami najuboższych i poszkodowanych, kilka słów z uchwalonej w 1944 r. konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy: ˝Pokój powszechny i trwały może być zbudowany jedynie na zasadach sprawiedliwości społecznej˝.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#PoselZbigniewWitaszek">Koło Polskiej Racji Stanu, szanując i doceniając wagę zaleceń i konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, będzie głosowało za wyrażeniem zgody na ratyfikację przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wspomnianej konwencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jan Rzymełka chce zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję, panie marszałku. Chciałbym zadać króciutkie pytanie przedstawicielom rządu. Kiedy będzie gotowy projekt ustawy ratyfikacyjnej dotyczącej komplementarnej Konwencji MOP nr 15, bo na to po prostu jest najwyższy czas? Chciałbym usłyszeć, czy obniżanie stopnia narażenia na czynniki chemiczne, hałas, wibracje będzie podstawowym celem działań naszych służb, a nie załatwianie dodatków za szkodliwe warunki. Drugie pytanie już częściowo zadałem. Chodzi o tę normę 65 decybeli dla kobiet w ciąży. Jakie jest tego uzasadnienie, bo w żadnym z krajów europejskich nie ma takiej normy i nie ma też odpowiednich wyników badawczych ekspozycji na hałas. Jeśli chodzi o nauczycielki w szkołach podstawowych, to jest tam na pewno powyżej 70 decybeli, tak samo w sklepach, w hipermarketach. W normalnej rodzinie, która ogląda radio i telewizję, na pewno jest więcej niż 65, a w miejscu pracy mamy mieć taką bardzo dziwną normę. I jest pytanie, czy nie należałoby jej zmienić, urealnić. Po prostu to jest dla mnie dziwne. No i proszę państwa, Wysoka Izbo, chciałbym zadać pytanie może skierowane do nas samych czy do pana marszałka, bo często Sejm zapomina o samym sobie. Myśmy uchwalili kilkaset tysięcy emerytur specjalnych, mundurowych itd., nigdy nie myśląc o tym, że posłowie też na emeryturę odchodzą. Tak samo dbamy w tej chwili o miejsca pracy, a Sejm jest też miejscem pracy. Chciałbym zapytać pana marszałka czy pana ministra, czy posła sprawozdawcę, czy były robione badania w Wysokiej Izbie odnośnie do warunków pracy posłów, jeśli chodzi o hałas, prakseologię co do siedzenia, czy te fotele spełniają normy, czy są choroby zawodowe posłów. Proszę państwa, widzimy, że po 3-4 godzinach głosowania bardzo wiele osób nie siedzi, tylko stoi. My praktycznie tutaj nie mamy służb bhp, nie mamy związków zawodowych, ale popatrzmy, co zrobiono w Bundestagu czy w wielu izbach europejskich - tam wprowadza się jednak te sprawy związane ze szkodliwością takiej pracy, jaką my mamy. I tu prosiłbym o odpowiedź: czy nie należałoby się tym zająć, ponieważ praca parlamentarna staje się pracą zawodową od poniedziałku do soboty i w związku z tym powinniśmy dbać o nasze miejsca pracy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W tym zakresie, w jakim to dotyczy samego Sejmu, pytanie pańskie zostanie przekazane Prezydium do rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela rządu, którym jest pan minister Krzysztof Pater, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytania postawione przez pana posła, po pierwsze, kwestia normy 65 decybeli. Tak, jest to przepis, który funkcjonuje od lat osiemdziesiątych. Zrodził się w wyniku prac komisji, która nadal funkcjonuje. To znaczy, to nie jest tak, że jakaś norma raz została wprowadzona i funkcjonuje. Oczywiście, ponieważ pan poseł jest osobą, która zgłasza to jakby pierwsza, więc mogę tylko obiecać, że przeanalizujemy to, bo zmienia się skład komisji, ale komisja funkcjonuje. Jeżeli administracja rządowa ma funkcjonować i wydawać akty bardzo specjalistyczne, to siłą rzeczy te normy muszą być oparte na badaniach i pochodzić ze świata nauki, który te badania prowadzi. Tak że tutaj mogę obiecać, że my to po prostu przeanalizujemy czy poprosimy obecnie działającą komisję o analizę tego problemu, a być może zwrócimy się bezpośrednio do Centralnego Instytutu Ochrony Pracy.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Jeżeli chodzi o konwencję nr 155, to muszę powiedzieć, że, po pierwsze, przystąpiliśmy jednak do zbudowania dalekosiężnej wizji współpracy z Międzynarodową Organizacją Pracy i także swoistej wizji polityki państwa wobec całego procesu budowy takiej wizji ratyfikacji kolejnych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy. Jeżeli chodzi o tę współpracę, to ona w sferze wewnętrznej została w pewnym sensie zinstytucjonalizowana poprzez utworzenie Zespołu Komisji Trójstronnej do Spraw Współpracy z Międzynarodową Organizacją Pracy. To jest zupełnie nowa jakość, albowiem zespół komisji trójstronnej jest fragmentem ciała funkcjonującego na bazie ustawy. To ciało właściwie rozpoczęło pracę od jesieni. Składa się z przedstawicieli wszystkich organizacji. W czasie jednego z pierwszych posiedzeń gościliśmy szefa europejskiego Międzynarodowej Organizacji Pracy. Mamy nadzieję, że w roku 2004 dojdzie do skutku planowana od jakiegoś czasu wizyta dyrektora generalnego Międzynarodowej Organizacji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Także w zakresie procesu ratyfikacji, o ile w roku 2000 Polska ratyfikowała jedną konwencję (nr 176), w roku 2001 - dwie konwencje (182 i 178), w 2003 mamy dwie konwencje (102 i 159), już w tej chwili w 2004 r. mamy nadzieję, że będzie konwencja 148 i wkrótce do Sejmu trafi wniosek dotyczący konwencji 161.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Ale również w ramach zespołu komisji trójstronnej z udziałem partnerów społecznych zbudowaliśmy sobie plan - może nie tyle ratyfikacji, bo żeby coś ratyfikować, to trzeba najpierw dokonać analizy, do jakiego stopnia jesteśmy zgodni z daną konwencją - i m.in. na rok 2004 przewidzieliśmy przeprowadzenie wnikliwych analiz dotyczących konwencji: 159, 148, 161, 170, 173, 174, 181 i 183 i 97. I chcę zwrócić szczególną uwagę na trzy konwencje: 148, 161 i 170, ponieważ ich ratyfikacja jest jakby warunkiem tego, byśmy mogli ratyfikować konwencję 155. W związku z tym konwencję nr 155 mamy w planie do analiz na rok 2005, obok konwencji nr 154, 175 i 158. Generalnie ten plan budowaliśmy od relatywnie młodych, że tak powiem, stażem konwencji czy też konwencji mających szczególnie szeroki zakres. Ponieważ konwencja nr 155 jest konwencją, której ratyfikacja wymaga wcześniejszego ratyfikowania całego szeregu innych konwencji, stąd ona musi troszeczkę zaczekać, mimo że w sensie merytorycznym pozostało tam stosunkowo niewiele, aczkolwiek pozostały problemy istotne. Nie wiem, czy wola któregokolwiek rządu kierowana do Sejmu, której towarzyszyć może koncepcja innej organizacji dotyczącej Państwowej Inspekcji Pracy, spotkałaby się z akceptacją Wysokiej Izby. Albowiem przeszkodą w ratyfikacji konwencji nr 155 obecnie jest brak w polskim prawie regulacji dotyczących czynników biologicznych, o których mowa w art. 5a, 11f, 12b i 16 ust. 2 tej konwencji. I tutaj niewątpliwie potrzebne są prace koncepcyjne, prace analityczne, wypracowywane także z udziałem świata nauki. W związku z określoną sytuacją finansową to jest problem.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Drugą przeszkodą obecnie jest art. 15, który wymaga od państwa istnienia koordynatora czuwającego nad spójnością polityki krajowej z zakresu bezpieczeństwa, ochrony zdrowia pracowników i środowiska pracy. I nawet gdybyśmy przyjęli, że pewne specyficzne resortowe regulacje zostałyby przeniesione w gestię ministra właściwego do spraw pracy, to pojawia nam się fundamentalny problem, albowiem minister nie koordynuje całości zagadnień związanych z tym zakresem, gdyż kompetencje te nie obejmują aspektów kontroli, albowiem w Polsce kontrola jest sprawowana przez organy Państwowej Inspekcji Pracy, która podlega bezpośrednio Sejmowi. I to może być istotny problem związany z procesem legislacyjnym, jak to systemowo rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">Wreszcie mamy problem art. 20, który określa zasady współpracy pracodawcy z pracownikami w zakresie konsultacji na szczeblu przedsiębiorstwa, albowiem te zapisy dotyczą w pełni tych pracodawców, u których funkcjonują związki zawodowe. Pewnym rozwiązaniem jest obowiązek utworzenia komisji bezpieczeństwa i higieny pracy także tam, gdzie nie ma związków zawodowych. Są to więksi pracodawcy, czyli zatrudniający ponad 250 pracowników. Natomiast mamy dalej problem z małymi pracodawcami.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">To są trzy główne przeszkody, niezależnie od tego pakietu, które tkwią bezpośrednio w Konwencji nr 155 Międzynarodowej Organizacji Pracy. Natomiast myślę, że jednak dojdziemy przy jakiejś wizji do tego, że nie powtórzy się historia, iż Konwencję 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy ratyfikowano po ponad 50 latach od jej przyjęcia, mimo że określa ona naprawdę podstawowe normy w zakresie zabezpieczenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejKrzysztofPater">I jeszcze na jeden aspekt chciałbym zwrócić uwagę. Chodzi o wątpliwość przedstawioną w wypowiedzi klubowej przez pana posła, dlaczego dopiero teraz ta obecna konwencja 148. W zakresie hałasu byliśmy gotowi właściwie w roku 1979. I można byłoby teoretycznie rozważać, tak jak na przykład to zrobili Brytyjczycy, czyli 79. oni zrobili tylko w części dotyczącej zanieczyszczeń powietrza. W Polsce nikt się na to nie zdecydował. Ambicją było wszystko, a to wszystko na dobrą sprawę stało się możliwe, po pierwsze, po uchwaleniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych w styczniu 2001 r. i po opracowaniu w ślad za tą ustawą, czy istotnym zwiększeniu, NDS-ów i NDN-ów. Bo przecież my się zbliżamy w tej chwili do liczby ok. 500, wtedy było to ok. 200. Ten problem zanieczyszczenia powietrza był głównym powodem, dla czego teraz. A dlaczego wcześniej, trudno powiedzieć. Bo zdajemy sobie sprawę, że w okresie transformacji wielokrotnie pojawiały się problemy pilniejsze niż sprawy bezpieczeństwa warunków pracy. I dopiero teraz nadchodzi czas, kiedy zaczynamy patrzeć na kwestie bezpieczeństwa warunków pracy jako swoiste nakłady, które warto ponieść po to, żeby osiągać określone korzyści w przyszłości, określone oszczędności. Dostrzega to także wielu pracodawców. Muszę powiedzieć na podstawie naszych doświadczeń, że jeśli chodzi o kapitał zagraniczny, to troska o zdrowie i warunki pracy pracowników w odniesieniu do supermarketów pozostawia wiele do życzenia, natomiast w sferze produkcji pracodawcy reprezentujący kapitał zagraniczny wielokrotnie mogą być wzorem do naśladowania dla rodzimych przedsiębiorców, gdyż w praktyce pokazują, że dodatkowe nakłady na bezpieczeństwo, na zapewnienie warunków, na dodatkową odzież ochronną to jest po prostu dla nich coś normalnego - coś, co jest traktowane jako inwestycja. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę jeszcze o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Krasonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PoselJanuszKrason">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PoselJanuszKrason">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z satysfakcją przyjmuję, że wszystkie kluby i koła parlamentarne zaakceptowały ustawę, ale chciałbym w tym miejscu podkreślić, że ta dyskusja oczywiście znacznie wybiegała poza zakres przedmiotowy dyskutowanego projektu. Poruszyliście, państwo posłowie, sporo zagadnień związanych ze stanem ochrony pracy w Polsce, bezpieczeństwa pracy w Polsce. My raz w roku mamy szansę rozmawiać na ten temat, przyjmując sprawozdanie głównego inspektora pracy - marszałek Sejmu zaplanował, że taka debata odbędzie się w I kwartale. Ale chciałbym także Wysoką Izbę poinformować, że działająca przy naszym Sejmie Rada Ochrony Pracy, a mam zaszczyt być sekretarzem Rady Ochrony Pracy, zgłosiła wniosek do marszałka Sejmu, aby w tym roku, u progu wejścia do Unii Europejskiej, odbyć debatę parlamentarną na temat stanu ochrony pracy w Polsce - właśnie u progu wejścia do Unii Europejskiej. Korzystając z tej właśnie okazji, apeluję po raz kolejny do pana marszałka, do Prezydium Sejmu, o to, aby pan marszałek raczył uwzględnić nasz wniosek. Myślę, że będzie to dobrze przyjęte przez wszystkie kluby parlamentarne, bo, jak wykazała ta dyskusja, problematyka jest niezwykle interesująca i jej omówienie jest potrzebne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem gen. dyw. Stefana Roweckiego (druki nr 2201 i 2297).</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Hannę Mierzejewską.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego (druk nr 2201).</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">Wysoki Sejmie! Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, w dniu 12 listopada 2003 r. skierował projekt tej uchwały do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży do pierwszego czytania. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży na posiedzeniu 9 grudnia ub. r. przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła projekt. Do przedstawionego projektu członkowie komisji wprowadzili jedynie poprawki redakcyjne i jednogłośnie poparli inicjatywę poselską ogłoszenia roku 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">W czasie obrad komisji oprócz wyczerpującej informacji historycznej o życiu i zasługach gen. Stefana Roweckiego dla Polskiego Państwa Podziemnego, przedstawionej przez pana posła wnioskodawcę Mariusza Kamińskiego, zaprezentowano także projekty zamierzeń środowisk kombatanckich upamiętniających 60. rocznicę tragicznej śmierci wielkiego bohatera naszego narodu.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">Wysoki Sejmie! Biorąc pod uwagę opinię Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży zawartą w sprawozdaniu komisji (druk nr 2297), wnoszę w imieniu komisji o uchwalenie uchwały z druku nr 2201 o treści: ˝Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, czcząc pamięć wybitnego i zasłużonego organizatora i komendanta Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej, współtwórcy Polskiego Państwa Podziemnego, zamordowanego przez okupanta niemieckiego na początku sierpnia 1944 r., ogłasza rok 2004 rokiem generała Stefana Roweckiego-Grota.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">Stefan Rowecki już na początku października 1939 r. wstąpił do konspiracji wojskowo-cywilnej Służba Zwycięstwu Polski, w której pełnił funkcje szefa sztabu i zastępcy komendanta. Od powstania Związku Walki Zbrojnej został najpierw komendantem obszaru, a od końca czerwca 1940 r. komendantem ZWZ. Uczestniczył od początku w tworzeniu armii Polskiego Państwa Podziemnego. Był faktycznym twórcą i dowódcą Armii Krajowej. Jego zasługą jest olbrzymi wysiłek w scalaniu konspiracji wojskowej oraz współudział w tworzeniu cywilnych władz Polskiego Państwa Podziemnego. Kierował całokształtem działalności dywersyjno-bojowej, wywiadem wojskowym oraz oddziaływał ideowo poprzez wydawaną prasę konspiracyjną.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">Generał Stefan Rowecki-Grot stał się symbolem żołnierskiego patriotyzmu, honoru i poświęcenia w służbie Ojczyźnie. Jego postać jest wzorem do naśladowania dla oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego oraz młodego pokolenia Polaków˝.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#PoselSprawozdawcaHannaMierzejewska">Wysoki Sejm raczy uchwalić projekt przedstawionej uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Sejm zdecydował o wysłuchaniu w tym punkcie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W imieniu klubu SLD pan poseł Wontor...</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W tej chwili jest nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej pani posłanka Elżbieta Łukacijewska. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dobie kryzysu patriotycznych uczuć oraz braku autorytetów istotne wydaje się przywoływanie dobrych duchów naszych przodków, szlachetnych przykładów postaw niezłomnych i mądrych, budzących szacunek z racji ofiarnej służby w imię umiłowania ojczyzny w tragicznych dla niej czasach. Z tego powodu Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska, który mam zaszczyt reprezentować, z uznaniem przyjął inicjatywę podjęcia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie i Panowie Posłowie! Na początku sierpnia 1944 r. na osobisty rozkaz Reichsfhrera SS Heinricha Himmlera został zamordowany znakomity dowódca, autorytet powszechnie uznany w kraju, generał Stefan Rowecki. Sam Fhrer z respektem odnosił się do tego wybitnego człowieka, dostrzegał w nim osobowość i charyzmę wodza równą Piłsudskiemu, uznając go za niezwykle niebezpiecznego przeciwnika politycznego i wojskowego. Generał ˝Grot˝ znajdował się na pierwszym miejscu niemieckiej listy zawierającej 165 nazwisk czołowych osobistości polskiej konspiracji, tym samym uznawany przez okupantów za największego wroga III Rzeszy na terenach Generalnej Guberni.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Generał Stefan Rowecki był współtwórcą armii Polskiego Państwa Podziemnego, komendantem głównym Związku Walki Zbrojnej, twórcą i pierwszym dowódcą Armii Krajowej. Jego postać w historii naszego kraju symbolizuje najważniejsze w patriotycznej posłudze wartości - honor, męstwo, lojalność, poświęcenie i ofiarność w służbie ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Wysoka Izbo! Ogłaszając rok 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego, pragniemy oddać hołd wybitnemu Polakowi oraz uhonorować głęboki patriotyzm wszystkich żołnierzy Armii Krajowej, którzy złożyli w obronie ojczyzny swoje życie. Pamięć o nich próbowano wymazać ze świadomości młodego powojennego pokolenia. Kilkadziesiąt lat milczenia i, co gorsza, kłamstw historycznych zaowocowało osłabieniem ducha patriotyzmu wśród młodych ludzi oraz ˝zawieszeniem˝ w niepokojącej skali społecznej tych wartości, które pozostają niezbywalne przy tworzeniu moralnego fundamentu państwa. Patriotyzm bowiem, z całym zapleczem uniwersalnych cnót, wyznacza kierunek rozwoju istoty ludzkiej, który nie grozi społeczeństwu degradacją, lecz wprost przeciwnie, podnosi jego morale, a tym samym zdolność przetrwania w państwie, bez względu na system, jaki ono przyjęło.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Głęboki patriotyzm i wyczucie interesów państwowych, odwaga wojskowa i cywilna, lojalność i honor to w biografii gen. Roweckiego wartości, które z powodzeniem dla wielu młodych ludzi mogą stanowić punkt odniesienia w budowaniu własnej koncepcji życia.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Postać Stefana Roweckiego, wielkiego Polaka, wodza i żołnierza, dla nas, współczesnych, może być świadectwem wiary w skuteczność podejmowanych działań i walki, choćby w zderzeniu z murem obojętności i bezduszności współczesnego świata, w imię zasad i wartości wyznaczanych przez autentyczne uczucie patriotyczne.</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie i Panowie Posłowie! Kończąc swoje wystąpienie, w imieniu klubu Platforma Obywatelska, który będzie głosował za przyjeciem uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem gen. dyw. Stefana Roweckiego, wyrażam nadzieję, że postać generała będzie wzorem do naśladowania nie tylko dla młodego pokolenia, ale dla wszystkich Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł,</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Mariusza Kamińskiego o wystąpienie w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie przyjęcia uchwały o ogłoszeniu roku 2004 rokiem generała Grota-Roweckiego. Zaszczyt to dla mnie tym większy, gdyż - jak państwo wiecie - posłowie wnoszący o przyjęcie tej uchwały, do których ja również się zaliczam, realizują w ten sposób wolę żyjących żołnierzy gen. Roweckiego. To oni są faktycznymi autorami projektu tej uchwały. Ich przedstawicieli, członków władz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, gościliśmy podczas pierwszego czytania projektu, które odbyło się kilka tygodni temu na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W rozpoczynającym się właśnie roku obchodzimy 60. rocznicę śmierci gen. Roweckiego. Naszym obowiązkiem jest uczynienie wszystkiego, aby pamięć o tym wybitnym Polaku i wspaniałym żołnierzu była żywa, a jego męczeńska śmierć należycie uczczona.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PoselMariuszKaminski">Stefan Rowecki od najmłodszych lat był czynnie zaangażowany w działalność patriotyczną. Przed I wojną światową uczestniczył w konspiracyjnym ruchu skautowym, a później rozpoczął działalność w Polskich Drużynach Strzeleckich. W sierpniu 1914 r. wstąpił ochotniczo do Legionów Polskich. U boku Józefa Piłsudskiego przeszedł cały ich szlak bojowy. Był trzykrotnie ranny. W 1918 r. organizował akcje rozbrajania żołnierzy niemieckich i uczestniczył w tworzeniu pierwszych regularnych oddziałów Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#PoselMariuszKaminski">W II Rzeczypospolitej Stefan Rowecki należał do ścisłej elity intelektualnej korpusu oficerskiego. Był autorem wielu rozpraw i publikacji fachowych z zakresu nowoczesnej myśli wojskowej. Jednocześnie pełnił szereg funkcji dowódczych w jednostkach Wojska Polskiego. Tuż przed wybuchem II wojny światowej powierzono mu misję utworzenia nowoczesnej jednostki bojowej Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej. Na jej czele walczył w kampanii wrześniowej m.in. w trzydniowej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim. Nie podporządkował się decyzji o kapitulacji. W cywilnym ubraniu przedostał się do Warszawy i już w październiku 1939 r. rozpoczął tworzenie pierwszych struktur organizacji podziemnej Służby Zwycięstwu Polski, kierowanej przez gen. Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#PoselMariuszKaminski">Od czerwca 1940 r. Stefan Rowecki pełnił funkcję komendanta głównego Związku Walki Zbrojnej, przekształconego później w Armię Krajową. Trzeba jasno stwierdzić, że to właśnie gen. Rowecki był faktycznym twórcą największej armii podziemnej w okupowanej Europie, jaką była Armia Krajowa. Jego rolę w podziemiu tak scharakteryzował wybitny historyk emigracyjny Władysław Pobóg-Malinowski: W działaniu - nie improwizował nigdy. Każde zagadnienie studiował osobiście, przepracowywał je ze swoim sztabem. Wszystkie zasadnicze działy Armii Krajowej trzymał mocno w ręku, jednoczył je; sztab rozpracowywał jego myśli, decydował - on. Zapewniało to sprawność i jednolitość działania, dawało piękne rezultaty. Z chwilą jego aresztowania sztab stracił nie tylko wybitnego szefa, stracił źródło inicjatywy, ośrodek woli i decyzji.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#PoselMariuszKaminski">Gen. ˝Grot˝ został aresztowany 30 czerwca 1943 r. w wyniku zdrady agentów gestapo Eugeniusza Świerczewskiego i Ludwika Kalksteina. Pierwszemu sprawiedliwość wymierzył kontrwywiad Armii Krajowej, drugi został po wojnie aresztowany przez władze komunistyczne i szybko wypuszczony z więzienia. W PRL funkcjonował znakomicie, współpracując m.in. z państwową telewizją. Prawdopodobnie agent gestapo został agentem UB. Myślę, że byłoby dobrze, aby sprawę tę wyjaśnił Instytut Pamięci Narodowej. Generał Rowecki po aresztowaniu został przewieziony do siedziby gestapo w Berlinie, a później przetrzymywano go w oddzielnym bloku na terenie obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Był wielokrotnie nakłaniany do współpracy przez wysokich oficerów SS i gestapo. Próby te spotkały się z jego stanowczą odmową. Nie znamy dokładnej daty śmierci generała Grota. Wszystko wskazuje na to, że został on rozstrzelany przez Niemców tuż po wybuchu powstania warszawskiego, w pierwszym tygodniu sierpnia 1944 r.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! O tym, że Stefan Rowecki był wybitnym żołnierzem świadczy nie tylko stopień generała dywizji, na jaki został awansowany, ale przede wszystkim liczba odznaczeń bojowych, jakie posiadał. Stefan Rowecki był dwukrotnie odznaczony orderem Virtuti Militari i dziewięciokrotnie Krzyżem Walecznych. Jego podkomendni pośmiertnie nadali mu Krzyż Armii Krajowej z symboliczną legitymacją nr 1.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#PoselMariuszKaminski">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o przyjęcie przez Sejm uchwały o ogłoszeniu roku 2004 rokiem generała Roweckiego. Jesteśmy głęboko przekonani, że Stefan Rowecki dobrze zasłużył się ojczyźnie, a jego droga życiowa i postawa ideowa są wzorami godnymi naśladowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Teraz proszę o wystąpienie w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, które przedstawi pan poseł Zbigniew Sosnowski.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PoselZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, przywiązuje dużą wagę do spraw symboli, symboliki narodowej, jej wieszczów i bohaterów. W przekonaniu naszego klubu zawsze byliśmy wierni tym tradycjom, które pomimo nieraz niesprzyjających wichrów historii były ostoją i symbolem wolnej i niepodległej ojczyzny. Czas znaczy swój ślad poprzez wieszczów narodowych, ale i nieobcy są polskiej historii bohaterowie walki i oręża.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PoselZbigniewSosnowski">Otóż żywym przykładem, z którego Polska może być dumna, jest postać generała dywizji Stefana Roweckiego. Była to postać niezwykła. Już w drugim miesiącu po rozpoczęciu działań II wojny światowej Stefan Rowecki wstąpił, a następnie pełnił kolejne odpowiedzialne funkcje w konspiracji wojskowo-cywilnej Służba Zwycięstwu Polski. Od kiedy powstał Związek Walki Zbrojnej, był początkowo komendantem obszaru, a następnie komendantem tego związku. To właśnie on uczestniczył od początku w tworzeniu armii Polskiego Państwa Podziemnego, to właśnie on, Stefan Rowecki był twórcą oraz dowódcą Armii Krajowej. Tak o nim napisał Tadeusz Pełczyński: ˝Rowecki był twórcą i budowniczym Armii Krajowej, tak bowiem należy z całkowitą odpowiedzialnością określić jego rolę w dorobku wojskowym kraju. On jeden, tylko on jeden mógł powiedzieć o sobie: Armia Krajowa to ja.˝ Jego wiedza wojskowa i polityczna, urok osobisty, umiar i spokój, wreszcie niezwykły dar przekonywania jednały mu sympatię i uznanie. Jego zasługą jest olbrzymi wysiłek w scaleniu konspiracji wojskowej oraz współudział w tworzeniu Polskiego Państwa Podziemnego. Uznając jego zasługi, prezydent Rzeczypospolitej Władysław Raczkiewicz złożył na jego ręce następujące oświadczenie: ˝Wyrażam panu generałowi moje najwyższe uznanie i podziw dla wszystkich jego dokonań dla Polski od chwili jej upadku. Polska jest dumna z takiego syna.˝</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PoselZbigniewSosnowski">Losy tego niebywałego bohatera były bardzo proste, ale i w konsekwencji bardzo tragiczne, tragiczne z uwagi na swój heroizm, żołnierski patriotyzm, honor i w pełni poświęcenie ojczyźnie. Jego postać to prawdziwy wzór do naśladowania nie tylko dla żołnierzy, oficerów Wojska Polskiego oraz całego młodego pokolenia Polaków, ale także wszystkich osób, dla których patriotyzm nie jest obcym słowem. Generał Stefan Rowecki został zamordowany przez niemieckiego okupanta najprawdopodobniej w sierpniu 1944 r. Zatem ogłoszenie roku 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego będzie uczczeniem pamięci wybitnego i zasłużonego Polaka, symbolu żołnierskiego patriotyzmu.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PoselZbigniewSosnowski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za przyjęciem projektu uchwały i w pełni deklaruje jego poparcie. Z tej trybuny zwracam się z apelem do przedstawicieli mediów publicznych i niepublicznych, a także do nauczycieli i wychowawców o popularyzację osobowości i dokonań generała Stefana Roweckiego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o wystąpienie panią posłankę Alicję Lis, która przedstawi stanowisko klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PoselAlicjaLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pragnę wyrazić stanowisko w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego. Samoobrona poprze wymieniony projekt, kierując się uznaniem dla pamięci gen. Roweckiego, odddając hołd jego działalności i patriotyzmowi.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PoselAlicjaLis">Stefan Rowecki urodził się w 1895 r. Bardzo wcześnie zdobywa doświadczenie, które potem procentuje w jego działalności, gdyż od 1911 r. działa w tajnym skautingu w Polskich Drużynach Sportowych. W czasie I wojny światowej pracuje jako oficer i dowódca plutonu 1 w Legionach Polskich, następnie w 5 pułku piechoty I Brygady. Po kryzysie przysięgowym został internowany w Beniaminowie.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PoselAlicjaLis">Następny etap to 1918 r. w Polskiej Sile Zbrojnej, jest instruktorem w Oficerskiej Szkole Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, następnie w Wojsku Polskim. W latach 1919-1920 walczy w wojnie polsko-bolszewickiej jako szef Oddziału II Frontu Południowo-Wschodniego i Grupy Uderzeniowej gen. Rydza-Śmigłego.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#PoselAlicjaLis">Kolejne angaże i stanowiska są różne dowódcze i pracowite. W 1939 r. w czerwcu otrzymał polecenie zorganizowania Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej. Brygadą tą dowodził w boju w dniach 18-20 września pod Tomaszowem Lubelskim. Od początku okupacji jest zaangażowany w konspirację.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#PoselAlicjaLis">W październiku 1939 r. otrzymuje mianowanie na zastępcę komendanta głównego i szefa sztabu Służby Zwycięstwu Polski. W styczniu 1940 r. zostaje komendantem Obszaru Warszawskiego Związku Walki Zbrojnej, co w praktyce oznaczało, iż pod jego dowództwem był cały obszar znajdujący się pod okupacją niemiecką. Tutaj rola Stefana Roweckiego jest duża i dobrze ją spełnia. Występuje do gen. Władysława Sikorskiego z propozycją powołania delegata rządu Rzeczypospolitej Polskiej na kraj.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#PoselAlicjaLis">Rozbudował Armię Krajową, zapewniając jej właściwą strukturę organizacyjną i system dowodzenia. Wtedy doprowadził do scalenia dużej ilości wojskowych organizacji konspiracyjnych. To było w tym czasie bardzo istotne, ważne i ryzykanckie zapewne.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#PoselAlicjaLis">W 1942 r. otrzymał zgodę na prowadzenie ograniczonej walki zbrojnej. Już w czerwcu 1943 r. został zdekonspirowany i aresztowany. Cała jego rola, jego działalność w tamtych warunkach, w tamtym czasie, była działalnością zasługującą na najwyższe uznanie, gdyż wymagała nie tylko odwagi, nie tylko wiedzy. Właśnie takie cechy osobiste, jakie posiadał generał, sprzyjały łatwemu nawiązywaniu kontaktów z ludźmi, do których się zwracał, których zrzeszał, scalał. Tworzył całość.</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#PoselAlicjaLis">Nie chcąc powtarzać faktów, które pani poseł sprawozdawca w sensie ogólnym, mówiąc o panu generale, nam przybliżyła, zakończę swoje wystąpienie stwierdzeniem, że Klub Parlamentarny Samoobrona RP popiera propozycję nazwania roku 2004 jego imieniem.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#PoselAlicjaLis">Pseudonim ˝Grot˝ kojarzy mi się z najwcześniejszym dzieciństwem. W tym czasie były wydawane małe broszurki o wojnie, o poszczególnych jej etapach, ˝tygrysy˝. To jest moja pierwsza książka na temat wojny, którą przeczytałam, o czym z przyjemnością mówię, bo to była pierwsza w tym czasie powojennym informacja, jaką w tym względzie osobiście otrzymałam.</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#PoselAlicjaLis">Z całym szacunkiem popieram stanowisko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz panią posłankę, przepraszam, pana posła Leszka Murzyna o wystąpienie w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PoselLeszekMurzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem generała Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PoselLeszekMurzyn">Pierwsze czytanie tego projektu odbyło się w sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży i trzeba tu odnotować jednomyślność komisji, jeżeli chodzi o poparcie przedstawionego projektu.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PoselLeszekMurzyn">Wysoki Sejmie! W krótkim wystąpieniu nie sposób przedstawić wyczerpująco postaci generała Stefana Roweckiego. Można jedynie przedstawić kilka istotnych elementów z jego życia oraz zacytować opinie wyrażone o nim przez osoby, które miały z nim kontakt.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#PoselLeszekMurzyn">Stefan Rowecki w młodości jako uczeń gimnazjum stał na czele skautów. Działania podejmowane przez zastęp Roweckiego obok kształtowania charakteru i ćwiczenia sprawności fizycznej miały także na celu oddziaływanie na opinię publiczną. W 1913 r. w Piotrkowie zorganizował akcję protestacyjną (zniszczenia dekoracji miasta) podczas obchodów 300-lecia panowania dynastii Romanowów. Następnie w sierpniu 1914 r. w Krakowie wstępuje do formujących się kompanii strzeleckich i wyrusza na front. Chrzest bojowy przeszedł w potyczce pod Ostrowcami 12-20 września 1914 r. Odbył wszystkie kampanie I Brygady Legionów. Był trzykrotnie ranny, jak tu zostało wcześniej wspomniane. W dniu, kiedy naród polski odzyskuje państwowość, to jest 11 listopada 1918 r. na czele kilku ludzi podporucznik Rowecki bierze do niewoli w okolicach Sadowna kompanię niemiecką, za co otrzymuje swój pierwszy Krzyż Walecznych. W sumie ośmiokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, odznaczony również Krzyżem Virtuti Militari V i IV klasy, Krzyżem Niepodległości, a pośmiertnie Orderem Orła Białego i oczywiście Krzyżem Armii Krajowej nr 1.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PoselLeszekMurzyn">W czasach II Rzeczypospolitej wiele odpowiedzialnych funkcji w Wojsku Polskim, awansując do stopnia pułkownika (1 stycznia 1932 r.). Cieszył się bardzo dobrą opinią w oczach przełożonych i podwładnych. Generał Józef Rybak 30 sierpnia 1927 r. w opinii służbowej o Roweckim pisał: ˝Nadzwyczaj ambitny, pracowity, zawsze gotów do ponoszenia odpowiedzialności za swoje czyny, posiada bardzo dużo inicjatywy i umysł praktyczny. W służbie lojalny i obowiązkowy, pilny, od podwładnych bardzo wymagający. Wysoka inteligencja, nadzwyczajna bystrość umysłu. Wybitny talent kierowniczy i element na samodzielnego dowódcę. Pełen inicjatywy, energii, samodzielności i stanowczości. Posiada wielki wpływ na podwładnych. Wybitny oficer Sztabu Głównego, który rokuje najlepszą przyszłość. Będzie chlubą Armii Polskiej.˝</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PoselLeszekMurzyn">Mimo że był zwolennikiem marszałka Piłsudskiego, to zamach majowy potępił i podczas jednego z rautów na zamku otwarcie powiedział marszałkowi, że gdyby w maju 1926 r. dowodził oddziałem wojskowym, podążałby za nim pod Belweder dla obrony ówczesnego prezydenta Wojciechowskiego.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#PoselLeszekMurzyn">W przededniu napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę pułkownik Rowecki otrzymuje nominację na dowódcę Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej, którą miał dopiero zorganizować i wyszkolić.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#PoselLeszekMurzyn">W czasie II wojny światowej jest zastępcą dowódcy organizacji konspiracyjnej - Służby Zwycięstwu Polski, następnie komendantem Zwiąku Walki Zbrojnej na terenie pod okupacją niemiecką. Powierzenie tak wysokiej funkcji Roweckiemu wynikało z uznania co do jego fachowości i zdolności. Miał ogromny talent organizacyjny, o którym doskonale wiedzieli generał Sikorski, Sosnkowski czy Kukiel. Dnia 8 lutego 1940 r. został podpisany przez Sikorskiego i Sosnkowskiego rozkaz podporządkowujący Roweckiemu wszystkie istniejące na terenie kraju organizacje wojskowe, zaś 3 maja 1940 r., mając 44 lat, otrzymuje Rowecki nominację na generała brygady. Generałem dywizji zostaje 1 stycznia 1944 r., będąc w obozie w Sachsenhausen.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#PoselLeszekMurzyn">Największe osiągnięcia generała Roweckiego-˝Grota˝ jako dowódcy wojskowego podziemia w kraju to akcja scalania w latach 1940-1943, powołanie specjalnej formacji sabotażowo-dywersyjnej i Związku Odwetu (przekształconej w kierownictwo dywersji - Kedyw), współudział w organizowaniu i opracowaniu zasad funkcjonowania propagandy, łączności i wywiadu, a także uczestnictwo w opracowaniu planów powstania powszechnego oraz współudział w tworzeniu cywilnych władz Polskiego Państwa Podziemnego.</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#PoselLeszekMurzyn">Dnia 14 lutego 1942 r. kiedy...</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#PoselLeszekMurzyn">Zaraz skończę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PoselLeszekMurzyn">Dnia 14 lutego 1942 r., kiedy to Związek Walki Zbrojnej zostaje przekształcony w Armię Krajową, to Rowecki otrzymuje stanowisko jej dowódcy. Jako pierwszy dowódca Armii Krajowej w swoich rozkazach dotyczących zwalczania wroga Rowecki poleca m.in. uderzać przede wszystkim w przedstawicieli aparatu terroru, a nie zaś w żołnierzy regularnej armii. 30 czerwca 1943 r. zostaje aresztowany, a następnie przewieziony do Berlina. Jak tu już zostało wcześniej wspomniane, w pierwszych dniach po wybuchu powstania warszawskiego zostaje zamordowany na specjalny rozkaz Himlera.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PoselLeszekMurzyn">Panie i Panowie Posłowie! Projekt uchwały ma na celu uczczenie pamięci wybitnego Polaka żołnierza, symbolu żołnierskiego patriotyzmu, honoru i poświęcenia w służbie ojczyźnie. Jego postać powinna być wzorem do naśladowania dla żołnierzy Wojska Polskiego, dla młodego pokolenia, dla wszystkich Polaków. Pragnę poinformować, że Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin będzie głosował za przyjęciem i uchwaleniem projektu uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Danutę Polak o wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PoselDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stefan Paweł Rowecki, choć zabrzmi to dziwnie, urodził się jeszcze w XIX w. i od najmłodszych lat wykazywał dużą aktywność społeczną. Od 1911 r. organizował tajny skauting, angażując również w tę działalność swoich rówieśników. W latach 1914-1917 działał w Legionach Polskich i Polskich Siłach Zbrojnych. Był założycielem czasopisma ˝Przegląd Wojskowy˝. Od 1930 r. dowodził brygadą ˝Podole˝, a od 1939 r. Warszawską Brygadą Pancerno-Motorową. Po klęsce wrześniowej działał w ruchu oporu jako komendant główny Związku Walki Zbrojnej, a następnie w Armii Krajowej, ale był niechętny do współpracy z lewicowym nurtem ruchu oporu. Aresztowany w 1943 r. został zamordowany rok później przez Niemców w obozie Sachsehausen. Generał dywizji Stefan Rowecki posługujący się pseudonimem ˝Grot˝ i ˝Grabica˝ poświęcił ojczyźnie swoje życie, za co otrzymał najwyższe odznaczenia. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej chcąc uczcić pamięć gen. dywizji Stefana Roweckiego proponuje ogłosić rok 2004 rokiem jego imienia.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PoselDanutaPolak">Klub Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem omawianej uchwały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Andrzej Jagiełło wystąpi w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PoselAndrzejJagiello">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem gen. dywizji Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PoselAndrzejJagiello">Zdaniem Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej to bardzo cenna, ważna i piękna inicjatywa, by rok 2004 był Rokiem gen. Stefana Roweckiego-Grota. W dzisiejszych czasach, gdy w życiu wielu obywateli naszego społeczeństwa, a zwłaszcza ludzi młodych ważną rolę odgrywają wartości materialne, warto przypomnieć sobie postać gen. Stefana Roweckiego i wielu mu podobnych, dla których najważniejszą wartością w życiu był patriotyzm, braterstwo, miłość do ojczyzny. Zdaniem Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej warto i należy dziś promować właśnie te wartości, zwłaszcza wśród młodych obywateli naszego społeczeństwa. Dla nich i dla nas wszystkich gen. Stefan Rowecki powinien stać się symbolem patriotyzmu, honoru i poświęcenia w służbie ojczyźnie. Ogłoszenie roku 2004 rokiem gen. Stefana Roweckiego będzie doskonałą okazją do przypomnienia sobie jego sylwetki, uczczenia pamięci tego wybitnego i zasłużonego organizatora i komendanta Armii Krajowej, współtwórcy Polskiego Państwa Podziemnego.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#PoselAndrzejJagiello">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej w pełni przychyla się do stanowiska Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o przyjęciu projektu omawianej uchwały. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zbigniewa Witaszka o wystąpienie w imieniu koła Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselZbigniewWitaszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu wobec projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem gen. dyw. Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PoselZbigniewWitaszek">Wobec tego, że już wcześniej wielokrotnie był przedstawiany życiorys gen. Grota-Roweckiego, nie będę się powtarzał. Do dziś pamięć o gen. Roweckim jest kultywowana przez różne środowiska, a jego postać stała się wzorem do naśladowania dla młodych żołnierzy. Władze miast i gmin, aby uczcić imię wielkiego Polaka, nazywają jego imieniem ulice, place i mosty. Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu, chcąc w specjalny sposób uczcić pamięć komendanta głównego AK, będzie głosowało za przyjęciem uchwały Sejmu w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem Stefana Grota-Roweckiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi. Pan poseł Antoni Stanisław Stryjewski wystąpi w imieniu koła Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak spłacić dług wdzięczności za wierną służbę dla narodu polskiego? Jak odwdzięczyć się za ofiarę życia, którą złożył na ołtarzu ojczyzny Stefan Rowecki, generał Grot? Równie wierną pamięcią i uczynieniem z jego osoby wzoru do budowania osobowości, wzoru do naśladowania dla pokoleń młodych Polaków, zwłaszcza że dzisiejsze czasy są obfitują w wielkie wyzwania dla młodych ludzi, bowiem nasza ojczyzna, tak jak w czasach, w których żył Stefan Rowecki, jest w wielkim zagrożeniu i w wielkiej potrzebie.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Ruchu Katolicko-Narodowego popiera inicjatywę ustanowienia roku 2004 rokiem gen. dyw. Stefana Roweckiego. Wrogowie narodu i państwa polskiego chcieli go nam odebrać, chcieli, by przeznaczone dla gen. Grota miejsce w panteonie narodowych bohaterów pozostało puste. Niemcy przy użyciu zdrajców uwięzili go, a następnie podstępnie zamordowali w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen; do dziś nie ujawnili okoliczności mordu i miejsca pochówku. Sowieci, przy użyciu swojej agentury zainstalowanej we władzach PRL, nie tylko chcieli zamordować pamięć o nim, ale próbowali zbrukać jego dobre imię. Nie udały się przynajmniej te ostatnie niegodziwości, bo jakże mogliby zapomnieć o swoim dowódcy żołnierze Służby Zwycięstwu Polski, żołnierze Związku Walki Zbrojnej, żołnierze Armii Krajowej? Nie ulegli okupantom, Niemcom i Rosji Sowieckiej, walcząc z nimi w czasach II wojny światowej, gdy wydawać się mogło, że w wyniku tego ataku sił piekielnych na naszą ojczyznę wszystko potraciliśmy. Nie ulegli też terrorowi komuny prosowieckiej zainstalowanej w Polsce po wojnie.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Dziś, wywołując w pamięci osobę gen. Roweckiego, żołnierze Polski Walczącej mówią polskim rodzinom: bądźcie tak patriotyczne i szlachetne, jak rodzina, która wychowała Stefana Roweckiego. Dziś, ukazując osobę gen. Roweckiego, żołnierze Polski Walczącej mówią polskiej młodzieży: bądźcie, młodzi Polacy, mądrzy i wytrwali, uczcie się być ludźmi szlachetnymi i rzetelnymi; bądźcie zawsze oddani swojej narodowej tradycji, bądźcie wierni Bogu i Ojczyźnie, wszędzie tam, gdzie życie was postawi. Dziś, upominając się o narodową pamięć dla osoby gen. Roweckiego, żołnierze Polski Walczącej mówią nam, wszystkim Polakom, że Polska nie zginęła w mrokach barbarzyństwa niemiecko-rosyjskiego, bo byli tacy Polacy, jak gen. Rowecki, i nie zginie, póki my będziemy tak jak on semper fidelis defensor Poloniae. Dlatego niech Sejm Najjaśniejszej Rzeczypospolitej dopełni wdzięczności wielkiemu jej synowi, składając hołd pamięci generałowi dywizji Stefanowi Roweckiemu. On, jakże często za życia ukryty w cieniu konspiracji, a po śmierci zakopany w nieznanym grobie na obcej ziemi oraz skrywany w mrokach nienawiści najeźdźców, ma wolą Wysokiej Izby stanąć w panteonie narodowych bohaterów pośród wielkich królów polskich, hetmanów, generałów, dyktatorów powstań narodowych, których na przestrzeni tysiącletnich dziejów Rzeczypospolitej dał Bóg, by Polacy żyli i by żyli w wolności. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zgłosił się jeszcze pan poseł Bogusław Wontor, który przedstawi stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę przedstawić stanowisko w sprawie projektu uchwały dotyczącej ogłoszenia roku 2004 rokiem generała dywizji Stefana Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uznanie roku 2004 za rok generała dywizji Stefana Grota-Roweckiego zasługuje ze wszech miar na poparcie. Fakt ten będzie mieć symboliczną i głęboko patriotyczną wymowę. Połączy w sobie przeszłość z dniem dzisiejszym i może stanowić początek nowych wyzwań stojących przed Polską i Polakami w związku z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej. Nade wszystko jednak symbolem 2004 r. musi być generał Stefan Grot-Rowecki, postać bohaterska i głęboko patriotyczna. Wraz z oddanym generałowi szacunkiem i hołdem trzeba w 2004 r. czcić pamięć o innych imiennych i bezimiennych żołnierzach Armii Krajowej i całego polskiego niepodległościowego podziemia.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PoselBoguslawWontor">W 2004 r. przypada 60. rocznica męczeńskiej śmierci z rąk hitlerowców generała Grota-Roweckiego i 60. rocznica wybuchu powstania warszawskiego. Gdy mordowano generała, jego dawni podkomendni toczyli zaciekłe walki z niemieckim najeźdźcą o wyzwolenie Warszawy. Ważne jest dziś utrwalenie zbiorowej pamięci o bohaterach tamtych dni, których śmierć i męstwo nie poszły na marne i mogą stanowić jeden z fundamentów budowy tożsamości Polski i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PoselBoguslawWontor">Generał Grot-Rowecki jest przykładem Polaka, dla którego wolność i dobro ojczyzny stanowiły wartości ponadczasowe i najważniejsze, symbolizuje męstwo i osobistą gotowość do poniesienia najwyższej ofiary. Całe swoje dorosłe życie związał z wojskiem. Był uczestnikiem konspiracji niepodległościowej, walk legionów, wojen 1920 r. i 1939 r., organizatorem walki z okupantem niemieckim, komendantem głównym Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PoselBoguslawWontor">Generał Grot-Rowecki walczył o Polskę demokratyczną, osadzoną w sprawiedliwych historycznie granicach i pozostającą w dobrych stosunkach ze swoimi sąsiadami. Walczył przeciwko bolszewickiej Rosji i hitlerowskim Niemcom, umiał jak rzadko kto dostrzec interes narodowy, polską rację stanu i grożące ojczyźnie niebezpieczeństwa. Był doskonałym strategiem wojskowym, dbał i formułował koncepcje dotyczące taktyki walki, wskazywał niebezpieczeństwa zagrażające polskim granicom i integralności terytorialnej państwa.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Generał ciężko przeżył wrześniową klęskę. W obliczu grożącej Polsce eksterminacji przystąpił do tworzenia zrębów konspiracyjnej Służby Zwycięstwa Polsce, następnie Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Był dowódcą liczącej w połowie 1943 r. ok. 200 tysięcy żołnierzy podziemnej armii, dobrze jak na wojenne warunki wyszkolonej i gotowej do walki. Wśród podwładnych i współpracowników cieszył się szacunkiem i sympatią. Miał opinię oficera o wybitnych zaletach umysłu i głębokiej wiedzy fachowej. Właśnie te cechy charakteru generała Grota-Roweckiego oraz bezgraniczne poświęcenie ojczyźnie przemawiają za uznaniem go za bohatera 2004 r. Będzie to stanowić hołd dla jego osoby i dokonań, utrwalać pamięć o wszystkich uczestnikach walki z okupantem w latach II wojny światowej oraz uczestnikach walk o Polskę demokratyczną i suwerenną.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z tym, co przedstawiłem w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, informuję, że członkowie klubu SLD będą głosować za przyjęciem projektu uchwały w sprawie ogłoszenia roku 2004 rokiem gen. dyw. Stefana Roweckiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę jeszcze o wystąpienie panią posłankę sprawozdawczynię Hannę Mierzejewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PoselHannaMierzejewska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę z wielkim uznaniem stwierdzić, że projekt uchwały ogłoszenia roku 2004 rokiem gen. dyw. Stefana Roweckiego spotkał się z jednomyślnym poparciem i zrozumieniem przedstawicieli wszystkich klubów parlamentarnych Sejmu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PoselHannaMierzejewska">Jako sprawozdawca Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży pozostaję w nadziei, że przyjęcie tej uchwały przez Sejm Rzeczypospolitej w czasie trzeciego czytania przyczyni się do popularyzacji nie tylko postaci wybitnego żołnierza i wielkiego Polaka, ale także będzie to bardzo ważna lekcja historii dla młodego pokolenia i dla Polaków w wieku średnim, gdyż rozdział historii dotyczący Polskiego Państwa Podziemnego, bohaterstwa i tragedii żołnierzy Armii Krajowej był przez dziesiątki lat fałszowany, a wiele jego wątków wręcz wymazywanych, nieobecnych w podręcznikach do historii. Dlatego tak ważna dla naszego narodu i budowania jego tożsamości jest ta uchwała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w jutrzejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">I na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień dzisiejszy.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. Zgłosił się pan poseł Tadeusz Szukała i pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Czy ewentualnie ktoś jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nikt więcej się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie zamykam listę posłów zgłoszonych do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">I proszę o oświadczenie pana posła Tadeusza Szukałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselTadeuszSzukala">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Polski system zatrudnienia oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych oparty na założeniach polskiej szkoły rehabilitacji w ciągu minionych 12 lat przeszedł wiele zmian, które bardzo oddaliły praktykę od założeń tkwiących u podstaw systemu. Ciągła zmienność rozwiązań prawno-ekonomicznych i zapędy reformatorskie kolejnych ekip rządzących stały się przyczyną wielu nieprawidłowości, za które teraz niesłusznie obwinia się zakłady pracy chronionej i Polską Federację Związków i Stowarzyszeń Osób Niepełnosprawnych. W konsekwencji doprowadziło to do sytuacji, że tak naprawdę nie ma już żadnego systemu. Aktualnie ułomne rozwiązania często powodują tylko ciągłe pogarszanie się sytuacji życiowej osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PoselTadeuszSzukala">Ostatnie radykalne zmiany w zakresie dofinansowania rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej wprowadzone od 1 stycznia 2000 r. przysporzyły budżetowi państwa w latach 2000-2003 oszczędności 3-5 mld zł. Odbyło się to jednak kosztem osób niepełnosprawnych. W okresie tym ubyło ok. 300 zakładów pracy chronionej, a pracę w tych zakładach utraciło ok. 20 tys. osób niepełnosprawnych. Rezygnacje ze statusu zakładów pracy chronionej i zwolnienia osób niepełnosprawnych trwają nadal. W I półroczu 2003 r. ubyło 100 zakładów pracy chronionej, a pracę straciło kolejne 2300 osób niepełnosprawnych. Jeszcze gorsza sytuacja jest na tzw. otwartym rynku, gdzie pracę straciło ponad 23 tys. osób niepełnosprawnych. Jeszcze nie weszły w życie wszystkie przepisy ostatniej nowelizacji ustawy o rehabilitacji, a już zbiera ona obfite żniwo. Poza zakładami pracy chronionej nie istnieje dziś w Polsce żadna realna alternatywa dla szeroko dostępnego, wspieranego rehabilitacją medyczną i społeczną, zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Dla osób niepełnosprawnych zwalnianych z likwidowanych zakładów pracy chronionej szans na otwartym rynku jednak nie ma.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#PoselTadeuszSzukala">Aby stworzyć osobom niepełnosprawnym odpowiednie warunki do pełnej integracji społecznej, w tym niezależności ekonomicznej, należy tworzyć państwo poprzez podejmowanie koniecznych działań na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej tych osób, umożliwianie im pełnego dostępu do dóbr narodowych, takich jak ochrona zdrowia, edukacja, kultura i sport, oraz do zatrudnienia. Dlatego apeluję o podjęcie wszelkich niezbędnych działań na rzecz obrony praw osób niepełnosprawnych do godnego życia i pracy, aby nie doprowadzić do ostatecznego i całkowitego upadku polskiego systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych i tak funkcjonującego już w bardzo ograniczonym zakresie. Podstawą zapewnienia tych praw powinny być przyjęte przez ONZ standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Stanisława Kalembę o przedstawienie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselStanislawKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tym oświadczeniem poselskim pragnę oddać hołd, wyrazić wdzięczność powstańcom wielkopolskim, rodzinom powstańczym i tym wszystkim, którzy zachowują i przekazują żywą pamięć o powstańcach wielkopolskich i o tym, co im zawdzięczamy.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PoselStanislawKalemba">W dniu 27 grudnia ub.r. minęła 85. rocznica jedynego zwycięskiego powstania wielkopolskiego, które wybuchło 27 grudnia 1918 r. w godzinach przedwieczornych, kiedy w centrum Poznania padły pierwsze strzały. W nowoczesnych dziejach Europy rok 1918 był niezwykły. Na oczach całego świata dokonała się klęska wojenna Niemiec, Austrii i Rosji. Nastąpił rozpad trzech potęg zaborczych. Ziemie polskie objął gwałtowny przypływ dążeń wyzwoleńczych Polaków. Nocą z 6 na 7 listopada 1918 r. w Lublinie ukonstytuował się Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, który uroczyście proklamował narodziny Rzeczypospolitej obejmującej wszystkie ziemie polskie z własnym wybrzeżem morskim. Powstanie państwa polskiego było również doniosłym momentem z punktu widzenia historii. Oto znów pojawiła się na widowni Europy i świata wolna Polska jako aktywny czynnik dziejotwórczy.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#PoselStanislawKalemba">Poznańskie, podobnie jak i pozostałe ziemie zaboru pruskiego, Pomorze i Śląsk, nie weszły automatycznie w skład Rzeczypospolitej. Ich powrót do macierzy wiódł odmiennymi drogami i dokonał się później. Tym czynnikiem, który zdecydował o narodowym losie i państwowej przynależności Wielkopolski do Rzeczypospolitej, o powrocie do macierzy prastarych ziem piastowskich, tych, na których rozpoczęły się dzieje narodu państwa i Kościoła, było powstanie wielkopolskie. Wybuchło ono w Poznaniu, a lotem błyskawicy objęło całą Wielkopolskę i zamknęło się 16 lutego 1919 r. pełnym sukcesem wyzwoleńczym. Jest zatem powstanie wielkopolskie wydarzeniem historycznym zaliczającym się do najdonioślejszych w dziejach narodu i państwa. Dzięki niemu po przeszło 100 latach niewoli na prastarych ziemiach Piastów, nad Wartą, Obrą, Wełną, Pilicą i Notecią, proklamowano polską władzę państwową, ogłoszona została niepodległość tych ziem i Wielkopolska wróciła do macierzy. Warto wspomnieć, że tą przysłowiową iskrą, od której rozgorzał płomień wolności, był przyjazd do Poznania w dniu 26 grudnia 1918 r. Ignacego Paderewskiego, wielkiego patrioty, delegata Komitetu Narodowego Polskiego, który w drodze z Paryża do Warszawy zatrzymał się w Poznaniu w Hotelu Bazar, z którego balkonu w dniu wybuchu powstania przemawiał do mieszkańców Poznania i powstańców.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#PoselStanislawKalemba">Sejm uchwałą z dnia 19 grudnia, m.in. na podstawie poselskiego projektu uchwały, którego byłem wnioskodawcą, uczcił pamięć uczestników powstania wielkopolskiego, oddał należne im hołd i szacunek.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#PoselStanislawKalemba">Dzięki powstańcom wielkopolskim ukształtowana została zachodnia granica II Rzeczypospolitej. Powstańcy wielkopolscy wnieśli ponadto istotny wkład w odbudowę administracji polskiej i obronę wschodnich ziem naszej ojczyzny. Uczestniczyli w plebiscytach na Śląsku i Pomorzu. Byli wszędzie tam, gdzie potrzebowała ich Polska.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#PoselStanislawKalemba">W 85. rocznicę powstania wielkopolskiego miały miejsce, przy dużym udziale społeczeństwa, władz, uroczyste obchody patriotyczno-religijne, państwowe, z apelem poległych, dziesiątkami sztandarów, złożeniem wieńców, wiązanek kwiatów pod pomnikiem powstańców wielkopolskich. Odbyły się spotkania z młodzieżą z ponad 60 szkół mających za patrona powstańców wielkopolskich. Był uroczysty koncert w auli Filharmonii Poznańskiej. Nagrano widowisko filmowe Wołoszańskiego ˝Chwała zwycięzcom˝, które zostało pokazane w programie pierwszym telewizji 22 grudnia. W 85. rocznicę obchodzono bardzo godnie tę uroczystość nie tylko w Poznaniu, ale i w dziesiątkach miejscowości w Wielkopolsce. Źle się stało, że tych przekazów z przepięknych, wspaniałych uroczystości nie było - i to nie po raz pierwszy - w wydaniu głównym Wiadomości czy Panoramy.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#PoselStanislawKalemba">O tym, na ile te wydarzenia są żywe, świadczą chociażby następujące fakty. W ostatni poniedziałek...</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#PoselStanislawKalemba">Jak pan marszałek pozwoli, to jeszcze dosłownie dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Tak, proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselStanislawKalemba">...w Opalenicy, pow. nowotomyski, odsłonięto ponownie pomnik powstańczy, który był pierwszym pomnikiem powstańczym w Wielkopolsce, odsłoniętym w 1924 r., a następnie zburzonym przez hitlerowców; został on odbudowany i odsłonięty kilka dni temu. Stało się to przy udziale komitetu społecznego, któremu przewodniczył ks. Jerzy Ranke, i władz gminy Opalenicy z burmistrzem Ryszardem Napierałą.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PoselStanislawKalemba">Wczoraj w Przemęcie, pow. wolsztyński, nadano szkole podstawowej i gimnazjum zaszczytne imię powstańców wielkopolskich; rozwinięto i poświęcono sztandar powstańców wielkopolskich, odsłonięto też tablicę powstańców w murach szkoły. Uroczystości w przemęckim kościele, jak i w szkole były godne powstańców wielkopolskich. Zasługa w tym dyrektora szkoły w Przemęcie, pana Antoniego Fornalskiego, wychowawców, pani wójt gminy Przemęt Doroty Gorzelniak, księży, bardzo zaangażowanych w przywracanie tej pamięci. Miałem ten zaszczyt, że razem z panią wójt dokonałem odsłonięcia tablicy w murach szkoły.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PoselStanislawKalemba">Jutro w Czarnkowie w pow. czarnkowsko-trzcianeckim będzie miała miejsce uroczystość odsłonięcia tablicy powstańców wielkopolskich.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PoselStanislawKalemba">Widać, że historia, pamięć o powstańcach wielkopolskich jest ciągle żywa i świeża. 82 szkoły, nie tylko w Wielkopolsce, ale i w Warszawie, na Kujawach, w Lubuskiem, na Pomorzu, noszą imię powstańców wielkopolskich, czyli bohaterów. Wielką rolę odgrywa w tym Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Poznaniu, z prezesem Zarządu Głównego panem Stefanem Barłógiem.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PoselStanislawKalemba">W powstaniu wielkopolskim zginęło ok. 1700 powstańców. Dziś żyją trzej ostatni powstańcy. Są to: Jan Rzepa, rocznik 1899, zamieszkały we Wronkach, Czesław Klaczyński, rocznik 1901, zamieszkały w Śremie i Sylwester Grochowina, rocznik 1901, zamieszkały w Poznaniu.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PoselStanislawKalemba">Jako syn powstańca wielkopolskiego Jana Kalemby i jako członek Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego czczę pamięć powstańców wielkopolskich i rodzin powstańczych, oddaję należne im hołd i wdzięczność. Wyrażam wielką wdzięczność, szacunek, uznanie wszystkim osobom, organizacjom, księżom, biskupom, szkołom, samorządom za żywą pamięć o powstańcach wielkopolskich, o tym, za co jesteśmy im winni naszą wdzięczność. Z tą pamięcią, kulturą, tożsamością narodową, wiarą winniśmy tworzyć przyszłość zjednoczonej Europy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za to oświadczenie, za przywołanie pamięci o powstaniu wielkopolskim, które było nie tylko bohaterskie, ale również jako jedno z niewielu w naszej historii zwycięskie. Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest 8 stycznia 2004 r., do godz. 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 42 )</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>