PPC / ppc

text_structure.xml 816 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 11)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Donald Tusk, Tomasz Nałęcz i Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Tomasza Markowskiego i Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Tomasz Markowski.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Mamy jakieś komunikaty?</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPoselTomaszMarkowski">Informuję, że ze względu na wagę rozpatrywanych spraw i ich pilność, za zgodą marszałka Sejmu, w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPoselTomaszMarkowski">- Gospodarki wspólnie z Komisją Obrony Narodowej - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPoselTomaszMarkowski">- Spraw Zagranicznych - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPoselTomaszMarkowski">- Europejskiej wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 11, a nie o 11.30, jak podano w zawiadomieniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">To wszystkie komunikaty? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu przedłożyło wnioski w sprawie zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszalek">Wnioski te zostały paniom i panom posłom doręczone w drukach nr 1364, 1365 i 1366.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt dotyczący tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszalek">Punkt ten rozpatrzymy pod koniec bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Aleksandrę Gramałę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszalek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszalek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszalek">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszalek">W poprawkach: 1., od 3. do 10., 12., od 15. do 20., 23., 24., 26., 28., 33., 34., 36., od 38. do 41., 47., od 55. do 65., 67., 68., 70., od 72. do 76., od 78. do 84., od 87. do 106., 109., od 112. do 117., 119., 120., 124., od 128. do 133. oraz od 135. do 141. Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjno-legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem wymienionych wcześniej poprawek Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszalek">Głosowało 374 posłów. Większość bezwzględna wynosi 188. Za opowiedziało się 2 posłów, przeciw - 372, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu...</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszalek">Przepraszam, przyjął. Wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszalek">W 2. poprawce do art. 6 pkt 5 Senat proponuje, aby nie można było ogłosić upadłości m.in. instytucji i osób prawnych utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszalek">Głosowało 380 posłów. Większość bezwzględna wynosi 191. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszalek">Poprawki od 3. do 10. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszalek">W 11. poprawce do art. 44 ust. 2 Senat proponuje, aby skreślić jedną z przesłanek niezwoływania wstępnego zgromadzenia wierzycieli polegającą na tym, iż z okoliczności sprawy wynika, że przeprowadzenie tego zgromadzenia byłoby zbyt utrudnione.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszalek">Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna wynosi 192. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszalek">Poprawkę 12. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszalek">W 13. poprawce do art. 56 ust. 2 Senat proponuje, aby sąd uchylał postanowienie o zatwierdzeniu układu m.in. w przypadku, gdy jest on rażąco krzywdzący dla wierzycieli, którzy wnieśli zażalenie.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 13. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#Marszalek">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna wynosi 193. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 383, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#Marszalek">W 14. poprawce do art. 57 Senat proponuje, aby ust. 3 stanowił, że sędzia komisarz może postanowić, aby upadły, będący osobą fizyczną, nie opuszczał terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez jego zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 14. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#Marszalek">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna wynosi 193. Głosów za nie było, przeciwnych - 383, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#Marszalek">Poprawki od 15. do 20. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#Marszalek">W 21. poprawce do art. 75 ust. 2 Senat proponuje, aby sędzia komisarz określał zakres i czas korzystania przez upadłego lub osoby mu bliskie, którzy w dacie ogłoszenia upadłości zamieszkiwali w mieszkaniu znajdującym się w lokalu lub w budynku wchodzącym do masy upadłości, z tego mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 21. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#Marszalek">Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna wynosi 193. Wszystkie głosy były przeciw - 385.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#Marszalek">W 22. poprawce do art. 75 Senat proponuje dodać ust. 4 i 5 stanowiące, że postanowienie sędziego komisarza w sprawach, o których mowa w ust. 2 i 3, podlega wykonaniu w drodze egzekucji bez nadawania klauzuli wykonalności oraz że na postanowienie to przysługuje zażalenie.</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 22. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#Marszalek">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna wynosi 193. Za opowiedziało się 290, przeciw - 93, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#Marszalek">Poprawki 23. i 24. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#Marszalek">W 25. poprawce Senat proponuje dodać art. 85a określający obowiązki syndyka i zarządcy wynikające z przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 25. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#Marszalek">Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna wynosi 194. Głosów przeciw było 386.</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.80" who="#Marszalek">Poprawkę 26. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.81" who="#Marszalek">W 27. poprawce do art. 113 Senat proponuje, aby w razie ogłoszenia upadłości korzystającego z rzeczy na podstawie umowy leasingu syndyk mógł w terminie dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości, za zgodą sędziego komisarza, wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym.</u>
          <u xml:id="u-4.82" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.83" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.84" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 27. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.85" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.86" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.87" who="#Marszalek">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna wynosi 193. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.88" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.89" who="#Marszalek">Poprawkę 28. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.90" who="#Marszalek">W 29. poprawce do art. 123 Senat proponuje: w ust. 1, aby podział majątku wspólnego po ogłoszeniu upadłości jednego z małżonków był wyłączony; w dodawanych ust. 3 i 4, aby małżonek upadłego mógł dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę wierzytelność sędziemu komisarzowi oraz aby domniemywać, że majątek wspólny powstały w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa przez upadłego został nabyty ze środków pochodzących z dochodów tego przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-4.91" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.92" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.93" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 29. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.94" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.95" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.96" who="#Marszalek">Głosowało 389 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.97" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.98" who="#Marszalek">W 30. poprawce do art. 124 ust. 1 Senat proponuje, aby zniesienie wspólności majątkowej na podstawie orzeczenia sądu w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości było bezskuteczne w stosunku do wierzycieli upadłego.</u>
          <u xml:id="u-4.99" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.100" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.101" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 30. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.102" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.103" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.104" who="#Marszalek">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za opowiedziało się 44, przeciw - 344, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.105" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.106" who="#Marszalek">W 31. poprawce do art. 126 ust. 3 oraz polegającej na dodaniu ust. 4 Senat proponuje m.in., aby przepisów zawartych w ust. od 1 do 3 nie stosować do zabezpieczeń ustanowionych przed dniem ogłoszenia upadłości w związku z terminowymi operacjami finansowymi lub sprzedażą papierów wartościowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, o których mowa w art. 85 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-4.107" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.108" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.109" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 31. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.110" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.111" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.112" who="#Marszalek">Głosowało 379 posłów. Większość bezwzględna wynosi 190. Za opowiedziała się 1 osoba, przeciw - 372, wstrzymało się 6 osób.</u>
          <u xml:id="u-4.113" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.114" who="#Marszalek">W 32. poprawce do art. 128 ust. 1 Senat proponuje, aby możliwość uznania przez sędziego komisarza za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości określonej części wynagrodzenia dotyczyła wynagrodzenia umownego pracownika upadłego wykonującego zadania w zakresie zarządu przedsiębiorstwem.</u>
          <u xml:id="u-4.115" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.116" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.117" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 32. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.118" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.119" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.120" who="#Marszalek">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna wynosi 193. Za opowiedziała się 1 osoba, przeciw - 383, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.121" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.122" who="#Marszalek">Poprawki 33. i 34. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.123" who="#Marszalek">W poprawkach 35. do art. 138 oraz 37. do art. 144, w obu przypadkach chodzi o dodanie ust. 2, Senat proponuje, aby przepisów zawartych w ustępach pierwszych w tych artykułach nie stosować do postępowań w sprawach o alimenty należne od upadłego.</u>
          <u xml:id="u-4.124" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.125" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-4.126" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.127" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 35. i 37., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.128" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.129" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.130" who="#Marszalek">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.131" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.132" who="#Marszalek">Poprawki od 36. do 41. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.133" who="#Marszalek">W 42. poprawce do art. 161 ust. 2 i 5 Senat proponuje m.in. aby w przypadku, gdy wartość 5% funduszów masy upadłości nie jest wystarczająca dla ustalenia wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, ustalało się wynagrodzenie w wysokości nieprzekraczającej czterdziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-4.134" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.135" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.136" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 42. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.137" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.138" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.139" who="#Marszalek">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna wynosi 194. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 386, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.140" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.141" who="#Marszalek">W 43. poprawce Senat proponuje, aby art. 162 stanowił, że jeżeli syndyk bądź zarządca prowadzi przedsiębiorstwo upadłego, w przypadkach uzasadnionych szczególnym nakładem pracy, może otrzymać z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie nieprzekraczające 10% osiągniętego rocznego zysku.</u>
          <u xml:id="u-4.142" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.143" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.144" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 43. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.145" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.146" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.147" who="#Marszalek">Głosowało 391 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw 385, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.148" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.149" who="#Marszalek">W 44. poprawce do art. 164 ust. 1 Senat proponuje skreślić przepis stanowiący o wymogu opiniowania przez sędziego komisarza wniosku o określenie wstępnej wysokości wynagrodzenia syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy.</u>
          <u xml:id="u-4.150" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.151" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.152" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 44. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.153" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.154" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.155" who="#Marszalek">Głosowało 391 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Za opowiedziało się 338 posłów, przeciw - 50, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-4.156" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-4.157" who="#Marszalek">W 45. poprawce do art. 164 ust. 1 Senat proponuje skreślić zdanie drugie stanowiące, że wstępna wysokość wynagrodzenia jest podstawą do zaliczkowych wypłat w miarę dokonywanych czynności.</u>
          <u xml:id="u-4.158" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.159" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.160" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 45. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.161" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.162" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.163" who="#Marszalek">Głosowało 393 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Za opowiedziało się 4 posłów, przeciw - 387, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-4.164" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.165" who="#Marszalek">W 46. poprawce do art. 164 ust. 3 Senat proponuje, aby ustalając ostateczne wynagrodzenie syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy, sąd jednocześnie orzekał m.in. o obowiązku zwrotu do masy upadłości wydatków, jeżeli były wyższe od wydatków koniecznych do poniesienia.</u>
          <u xml:id="u-4.166" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.167" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.168" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 46. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.169" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.170" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.171" who="#Marszalek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.172" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.173" who="#Marszalek">Poprawkę 47. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.174" who="#Marszalek">W 48. poprawce do art. 178 ust. 2 Senat proponuje skreślić zdanie drugie stanowiące, że wynagrodzenie innych osób zatrudnionych przez syndyka lub wykonujących czynności zlecone przez niego może być określone metodą wskaźnikową.</u>
          <u xml:id="u-4.175" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.176" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.177" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 48. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.178" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.179" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.180" who="#Marszalek">Głosowało 392 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Za opowiedziało się 2 posłów, przeciw - 390, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.181" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.182" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.183" who="#GlosyZSali">(Przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-4.184" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, rząd kupczy.)</u>
          <u xml:id="u-4.185" who="#Marszalek">W 49. poprawce do art. 178 ust. 3 Senat proponuje, aby preliminarz wydatków przewidujący zatrudnienie innych osób przez syndyka był zatwierdzany przez sędziego komisarza.</u>
          <u xml:id="u-4.186" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.187" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.188" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 49. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.189" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.190" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.191" who="#Marszalek">Głosowało 392 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Głosów za nie było, przeciwnych - 391, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-4.192" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.193" who="#Marszalek">W 50. poprawce do art. 178 Senat proponuje dodać ust. 4 stanowiący, że syndyk może bez zezwolenia sędziego komisarza do czasu sporządzenia preliminarza wydatków zatrudnić osoby potrzebne do dokonania spisu oraz dozoru masy upadłości oraz że o zatrudnieniu tym syndyk zawiadamia sędziego komisarza.</u>
          <u xml:id="u-4.194" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.195" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.196" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 50. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.197" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.198" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.199" who="#Marszalek">Głosowało 395 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198.Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.200" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.201" who="#Marszalek">W 51. poprawce do art. 184 Senat proponuje dodać ust. 4 stanowiący, że: koszty związane z funkcjonowaniem organów upadłego oraz realizacją jego uprawnień organizacyjnych ustala każdorazowo sędzia komisarz, koszty te wchodzą w skład kosztów postępowania upadłościowego oraz że na postanowienie sędziego komisarza przysługuje zażalenie.</u>
          <u xml:id="u-4.202" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.203" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.204" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 51. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.205" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.206" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.207" who="#Marszalek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.208" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.209" who="#Marszalek">W 52. poprawce do art. 185 Senat proponuje, aby ust. 1 stanowił, że ogłoszenie upadłości nie ma wpływu na uprawnienia organizacyjne, które upadły posiada w innych spółkach, fundacjach, spółdzielniach oraz innych organizacjach.</u>
          <u xml:id="u-4.210" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.211" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.212" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 52. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.213" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.214" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.215" who="#Marszalek">Głosowało 393 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Za opowiedziały się 2 osoby, przeciw - 390, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-4.216" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.217" who="#Marszalek">W 53. poprawce do art. 185 ust. 3 Senat proponuje, aby na postanowienie sędziego komisarza dotyczące zakresu uprawnień organizacyjnych, które mogą mieć wpływ na majątek upadłego, przysługiwało zażalenie.</u>
          <u xml:id="u-4.218" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.219" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.220" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 53. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.221" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.222" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.223" who="#Marszalek">Głosowało 391 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Za opowiedziała się 1 osoba, przeciw - 390, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.224" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.225" who="#Marszalek">W 54. poprawce do art. 186 ust. 4 Senat proponuje, aby wynagrodzenie kuratora ustanowionego na podstawie przepisu ust. 1 ustalał sędzia komisarz w wysokości stosownej do nakładu pracy kuratora.</u>
          <u xml:id="u-4.226" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.227" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.228" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 54. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.229" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.230" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.231" who="#Marszalek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 393, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.232" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.233" who="#Marszalek">Poprawki od 55. do 65. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.234" who="#Marszalek">W 66. poprawce do art. 247 Senat proponuje dodać ust. 2 stanowiący, że odsetki od wierzytelności pieniężnej umieszcza się na liście w kwocie naliczonej do dnia ogłoszenia upadłości.</u>
          <u xml:id="u-4.235" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.236" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.237" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 66. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.238" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.239" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.240" who="#Marszalek">Głosowało 389 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 388, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.241" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.242" who="#Marszalek">Poprawki 67. i 68. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.243" who="#Marszalek">W 69. poprawce do art. 272 Senat proponuje, aby ust. 3 stanowił, że układem obejmuje się wierzytelności zależne od warunku, jeżeli warunek ziścił się w czasie wykonywania układu, a nie, jak uchwalił Sejm, także przyszłe świadczenia powtarzające się należne wierzycielowi w okresie wykonywania układu.</u>
          <u xml:id="u-4.244" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.245" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.246" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 69. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.247" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.248" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.249" who="#Marszalek">Głosowało 390 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Za opowiedziało się 42 posłów, przeciw - 348, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.250" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.251" who="#Marszalek">Poprawkę 70. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.252" who="#Marszalek">W 71. poprawce do art. 278 ust. 3 Senat proponuje, aby postanowienie sędziego komisarza w przedmiocie podziału wierzycieli ze względu na kategorię interesów podlegało obwieszczeniu, a także aby na postanowienie to przysługiwało zażalenie.</u>
          <u xml:id="u-4.253" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.254" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.255" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 71. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.256" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.257" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.258" who="#Marszalek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198. Głosów przeciwnych było 394.</u>
          <u xml:id="u-4.259" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.260" who="#Marszalek">Poprawki od 72. do 76. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.261" who="#Marszalek">W 77. poprawce do art. 294 Senat proponuje dodać ust. 3 stanowiący m.in., że jeżeli układ przewiduje konwersję wierzytelności na udziały lub akcje spółki będącej upadłym, prawomocnie zatwierdzony układ zastępuje określone w Kodeksie spółek handlowych czynności związane z podwyższeniem kapitału zakładowego i objęciem udziałów lub akcji.</u>
          <u xml:id="u-4.262" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.263" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.264" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 77. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.265" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.266" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.267" who="#Marszalek">Głosowało 390 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.268" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.269" who="#Marszalek">Poprawki od 78. do 84. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.270" who="#Marszalek">W 85. poprawce, polegającej na dodaniu nowego art. 323a, Senat proponuje, aby:</u>
          <u xml:id="u-4.271" who="#Marszalek">1) w sytuacji, gdy rada wierzycieli wyrazi zgodę na sprzedaż z wolnej ręki mienia upadłego będącego spółką handlową z udziałem skarbu państwa, pierwszeństwo w nabyciu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nadającej się do prowadzenia działalności gospodarczej należało do spółki z udziałem ponad połowy pracowników upadłego;</u>
          <u xml:id="u-4.272" who="#Marszalek">2) syndyk w pierwszej kolejności składał ofertę sprzedaży spółce pracowniczej.</u>
          <u xml:id="u-4.273" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.274" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.275" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 85. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.276" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.277" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.278" who="#Marszalek">Głosowało 393 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 392, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.279" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.280" who="#Marszalek">W 86. poprawce do art. 342 ust. 1 Senat proponuje dodać zdanie drugie stanowiące, że ciążące na upadłym zobowiązania alimentacyjne syndyk zaspokaja w przypadających terminach ich płatności każdemu uprawnionemu do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.</u>
          <u xml:id="u-4.281" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.282" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.283" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 86. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.284" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.285" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.286" who="#Marszalek">Głosowało 392 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Głosów przeciwnych było 392.</u>
          <u xml:id="u-4.287" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.288" who="#Marszalek">Poprawki od 87. do 106. już rozpatrzyliśmy,</u>
          <u xml:id="u-4.289" who="#Marszalek">W 107. poprawce do art. 425 ust. 4 Senat proponuje, aby o ogłoszeniu upadłości banku sąd orzekał najpóźniej w terminie miesiąca od otrzymania wniosku.</u>
          <u xml:id="u-4.290" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.291" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.292" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 107. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.293" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.294" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.295" who="#Marszalek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.296" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.297" who="#Marszalek">W 108. poprawce do art. 429 Senat proponuje, aby wierzytelności, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, zaspokajane były bez ich zgłoszenia do masy upadłości.</u>
          <u xml:id="u-4.298" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.299" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.300" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 108. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.301" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.302" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.303" who="#Marszalek">Głosowało 393 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Głosów przeciwnych było 393, czyli wszystkie.</u>
          <u xml:id="u-4.304" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.305" who="#Marszalek">Poprawkę 109. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.306" who="#Marszalek">W 110. poprawce do art. 438 Senat proponuje dodać ust. 3 stanowiący, że wierzytelności z rachunków bankowych ulegają zaspokojeniu po zaspokojeniu należności, o których mowa w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-4.307" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.308" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.309" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 110. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.310" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.311" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.312" who="#Marszalek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosi 198. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.313" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.314" who="#Marszalek">W 111. poprawce do art. 443 ust. 1 Senat proponuje, aby kurator ustanowiony dla reprezentowania praw posiadaczy listów zastawnych miał prawo przeglądać księgi i dokumenty upadłego banku w każdej sytuacji, a nie, jak uchwalił Sejm, jedynie jeżeli jest mu to potrzebne do strzeżenia praw posiadaczy listów zastawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.315" who="#Marszalek">Z poprawką tą łączą się poprawki 118. i 121.</u>
          <u xml:id="u-4.316" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-4.317" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.318" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.319" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 111., 118. i 121., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.320" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.321" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.322" who="#Marszalek">Głosowało 390 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 387, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-4.323" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.324" who="#Marszalek">Poprawki od 112. do 121. już rozpatrzyliśmy,</u>
          <u xml:id="u-4.325" who="#Marszalek">W 122. poprawce do art. 491 ust. 1 Senat proponuje, aby przepisów części czwartej - Postępowanie naprawcze w razie zagrożenia niewypłacalnością - nie stosować do samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej zagrożonych niewypłacalnością.</u>
          <u xml:id="u-4.326" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.327" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.328" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 122. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.329" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.330" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.331" who="#Marszalek">Głosowało 393 posłów. Większość bezwzględna wynosi 197. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 392, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.332" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.333" who="#Marszalek">W 123. poprawce do art. 491 Senat proponuje dodać ust. 3, w myśl którego przepisów części czwartej nie stosuje się wobec określonych w tej propozycji kategorii przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-4.334" who="#Marszalek">Z poprawką tą łączy się poprawka 125. do art. 493 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-4.335" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.336" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.337" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 123. i 125., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.338" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.339" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.340" who="#Marszalek">Głosowało 391 posłów. Większość bezwzględna wynosi 196. Wszystkie głosy były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-4.341" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.342" who="#Marszalek">Poprawki 124. i 125. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.343" who="#Marszalek">W poprawkach 126. oraz 127. Senat proponuje wprowadzenie kontroli sądu w zakresie spełniania przez przedsiębiorcę warunków do wszczęcia postępowania naprawczego.</u>
          <u xml:id="u-4.344" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.345" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.346" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 126. i 127., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.347" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.348" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.349" who="#Marszalek">Głosowało 389 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za opowiedział się 1 poseł, przeciw - 388, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.350" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.351" who="#Marszalek">Poprawki od 127. do 133. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.352" who="#Marszalek">W 134. poprawce do art. 518 Senat proponuje m.in. skreślić ust. 2 stanowiący, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd może przedłużyć termin do zawarcia układu nie dłużej niż o 2 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-4.353" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.354" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.355" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 134. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.356" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.357" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.358" who="#Marszalek">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za opowiedziało się 2 posłów, przeciw - 386, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.359" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.360" who="#Marszalek">Poprawki od 135. do 141. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-4.361" who="#Marszalek">W 142. poprawce do art. 544 Senat proponuje, aby ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze wchodziła w życie z dniem 1 października 2003 r. oraz aby w odniesieniu do przedsiębiorców, którzy złożyli wnioski o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego, oraz ich dłużników solidarnych będących stroną postępowania restrukturyzacyjnego na podstawie przepisów ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy przepisy o postępowaniu naprawczym wchodziły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.362" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-4.363" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pani poseł Grabicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Mam pytanie do rządu. Jak wiemy, artykuł ten dotyczy wejścia w życie przepisów. Rząd uprzednio twierdził, że jest przygotowany do wejścia w życie ustawy w ciągu 3 miesięcy, czyli chodziło o to, żeby okres vacatio legis wynosił 3 miesiące. Ostatnio rząd, zdaje się, zmieniał zdanie. Chciałabym zapytać: Jakie jest stanowisko rządu na dzień dzisiejszy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszalek">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Marek Staszak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciMarekStaszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu rządu chcę zadeklarować, że rząd nadal jest przygotowany do tego, aby jak najszybciej wprowadzić te ustawy w życie. Jednakże po licznych konsultacjach zarówno w Sejmie, jak i w Senacie zdecydowaliśmy się na to, aby dać czas nie rządowi i nie służbom wymiaru sprawiedliwości, bo tutaj bylibyśmy przygotowani, ale potencjalnym osobom, które będą brały udział w postępowaniu upadłościowym, a także osobom ze środowiska adwokackiego, radcowskiego, syndykom, aby te osoby mogły przygotować się do wdrożenia nowego Prawa upadłościowego i naprawczego, zapoznać się ze wszystkimi przepisami. W związku z tym podzielamy zdanie Senatu co do poprawki mówiącej o wejściu w życie prawa upadłościowego od 1 października. Tak więc chcę powiedzieć, że rząd wspiera tę poprawkę, mimo że komisje negatywnie ją zaopiniowały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 142. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszalek">Głosowało 389 posłów. Większość bezwzględna wynosi 195. Za głosowało 42 posłów, przeciw - 346, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszalek">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszalek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Program ochrony brzegów morskich˝.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Różańskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszalek">W dyskusji zgłoszono poprawki do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszalek">Sejm skierował projekt ustawy ponownie do komisji w celu rozpatrzenia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszalek">Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 951-A.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Różańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury oraz Komisji Finansów Publicznych pragnę przedstawić informację na temat dodatkowego sprawozdania poświęconego rządowemu projektowi ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Program ochrony brzegów morskich˝ (druki nr 645 i 645-A). W trakcie drugiego czytania tegoż projektu ustawy posłowie zgłosili 7 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Istotą 1. poprawki, zgłoszonej przez pana posła Luśnię, jest zmiana terminu wprowadzenia w życie przedłożonej ustawy. Z przedłożenia rządowego wynikało, iż ustawa będzie wdrożona od 2004 r., natomiast poprawka stanowi, iż ustawa ma być wdrożona od roku bieżącego.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Poprawka 2. zmierza do rozszerzenia zakresu konsultacji programów przez urzędy morskie odpowiedzialne za realizację tych programów z samorządami gmin nadmorskich. W pierwotnym przedłożeniu zapis stanowił, iż urzędy morskie bez niezbędnej konsultacji realizują te programy.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">W poprawce 3. definiuje się środki, z których ma być realizowany program. Ustawa definiuje, iż 50% środków przeznaczonych na program będzie pochodziło z budżetu państwa, pozostałe środki były niezdefiniowane. Wnioskodawca sugeruje, aby doprecyzować ten przepis, wpisując, iż poza środkami z budżetu państwa będzie można korzystać z innych środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Poprawka 4. określa wartość całego programu. Wnioskodawca sugeruje, aby zastąpić wpisaną w projekcie wielkość 911 mln zł kwotą 1446 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Poprawka 9. doprecyzowuje zapis stanowiący, iż minimalne roczne nakłady powinny wynosić 25,5 mln zł, co wynika z zapisu art. 4 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Poprawka 6. polega na doprecyzowaniu liczbowym. W tym artykule wpisuje się, że zamiast 25 550 000 zł rocznie na realizację tego programu budżet przeznaczy 45 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Poprawka 7. dotyczy zdefiniowania od nowa załącznika do ustawy, który określa roczne zadania w ramach programu 20-letniego.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PoselSprawozdawcaAndrzejRozanski">Komisje po szerokiej dyskusji rekomendują Wysokiej Izbie, aby spośród 7 zgłoszonych poprawek 5 poprawek przyjąć, i proponują, aby 2 poprawki odrzucić. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 951.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#Marszalek">Komisje przedstawiają jednocześnie poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#Marszalek">W poprawce 1. do art. 1 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby ˝Program ochrony brzegów morskich˝ był realizowany w latach 2003-2022.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie zmiana w tytule załącznika.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PoselRobertLusnia">(W sprawie pierwszej poprawki.)</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan poseł Luśnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselRobertLusnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Panie pośle, dlaczego pan mija się z prawdą? Czy jest prawdą, że przedłożenie rządowe zakładało wprowadzenie ochrony brzegów morskich w roku 2003, a dopiero później rząd - wskutek przetrzymywania tej ustawy w prezydiach obu komisji - złożył autopoprawkę, po uchwaleniu budżetu, żeby ustawa dotycząca ochrony brzegów morskich zaczęła obowiązywać dopiero od roku 2004? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszalek">Pan poseł Różański, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselAndrzejRozanski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselAndrzejRozanski">Panie Marszałku! Szanowny Panie Pośle! Oczywiście nie minąłem się z prawdą. W pierwotnym przedłożeniu rządowym był zapis, iż program będzie realizowany od 2003 r. Rząd w ramach autopoprawki, do czego ma prawo, zmienił okres obowiązywania ustawy, wpisując, iż zacznie ona obowiązywać od roku 2004. Na tym polegała istota tej poprawki. W związku z tym pozwoliłem sobie na stwierdzenie, iż pan, wnosząc taką poprawkę, wnosił inaczej niż rząd. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#Marszalek">Głosowało 376 posłów. Za głosowało 157, przeciw - 218, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#Marszalek">W 2. poprawce do art. 3 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby program był realizowany przez dyrektorów urzędów morskich w uzgodnieniu z organami stanowiącymi gmin, na obszarze których znajduje się brzeg morski.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#Marszalek">Głosowało 381 posłów. Za głosowało 164, przeciw - 217, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#Marszalek">W 3. poprawce do art. 4 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby program był finansowany z budżetu państwa i środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#Marszalek">Głosowało 385 posłów. Za głosowało 368, przeciw - 17, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#Marszalek">W 4. poprawce do art. 4 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby łączne nakłady na finansowanie programu w całym okresie jego realizacji wynosiły 1446 mln zł, a nie, jak proponują komisje, 911 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#Marszalek">Z poprawką tą łączy się 7. poprawka do tabeli zawartej w załączniku.</u>
          <u xml:id="u-14.26" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-14.27" who="#Marszalek">Pan poseł Luśnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselRobertLusnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do rządu. Czy rząd jest w stanie zagwarantować</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselRobertLusnia"> powstrzymanie sił natury niszczących brzeg morski, skoro koalicja rządząca uchwaliła przed chwilą, że już w roku 2003 nie będzie ochrony brzegów morskich, i w związku z tym nie będzie potrzebował zwiększonych środków również w roku 2004?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszalek">Pani poseł Piela-Mielczarek, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselElzbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać pana ministra: Ile rząd przeznaczył w roku bieżącym na ochronę brzegów morskich? I ile urzędy morskie miały do dyspozycji w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszalek">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszalek">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#Marszalek">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Marek Szymoński proszony jest o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymonski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pierwsze pytanie pana posła Luśni, chciałbym zapewnić, że w roku 2004 dzięki uruchomieniu tego programu będą pieniądze na ochronę brzegów. W roku bieżącym ta sprawa jest w gestii urzędów morskich i urzędy morskie ze swoich budżetów na działalność statutową przeznaczają 12 mln zł na ochronę brzegów morskich. Tak że...</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Kasa jest.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymonski">...kasa na to jest.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyMarekSzymonski"> Nie jest sytuacja beznadziejna. W zeszłym roku po sztormach urzędy morskie również przeznaczyły na ochronę brzegów kwotę rzędu 12 mln zł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 4. i 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#Marszalek">Głosowało 384 posłów. Za opowiedziało się 167, przeciw - 216, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#Marszalek">W 5. poprawce do art. 4 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby nakłady na realizację zadań przewidzianych programem planowane były z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#Marszalek">Głosowało 387 posłów. Za opowiedziało się 356, przeciw - 4, wstrzymało się 27.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#Marszalek">W 6. poprawce do art. 4 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby planowane nakłady na realizację zadań przewidzianych programem nie mogły być mniejsze niż 45 mln zł, a nie, jak proponują komisje, 25 550 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-20.21" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-20.22" who="#Marszalek">Głosowało 391 posłów. Za opowiedziało się 168, przeciw - 222, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-20.23" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-20.24" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-20.25" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Program ochrony brzegów morskich˝, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Infrastruktury, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-20.26" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-20.27" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-20.28" who="#Marszalek">Głosowało 389 posłów. Za opowiedziało się 385, przeciw - 2, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-20.29" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Program ochrony brzegów morskich˝.</u>
          <u xml:id="u-20.30" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Zmiany w składzie sekretarzy Sejmu (druk nr 1343).</u>
          <u xml:id="u-20.31" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składzie sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.32" who="#Marszalek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji?</u>
          <u xml:id="u-20.33" who="#PoselWaclawKlukowski">(Tak! Ja!)</u>
          <u xml:id="u-20.34" who="#Marszalek">W sprawie sekretarzy? Tak.</u>
          <u xml:id="u-20.35" who="#Marszalek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselWaclawKlukowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znalazłem się dziś troszeczkę w sytuacji nietypowej. Nigdy nie myślałem, że będę musiał zabierać głos w takiej sprawie. Otóż jeszcze nie tak dawno to pan marszałek mówił, że nie toleruje warcholstwa itd. Zbulwersowana i jedna strona sali, i druga to samo. Dzisiaj Konwent Seniorów w stosunku do tych osób, które na pewne rzeczy się nie zgadzały... ale to nie znaczy, że były uległe...</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#GlosZSali">(Dobrze gada.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselWaclawKlukowski">...miały po prostu swój pogląd. Dziś Konwent Seniorów proponuje zmiany. Ja nie wiem, czy ta Izba i Konwent Seniorów chce zmiany?</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">Proszę państwa, proszę o spokój. Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi za ciepłe słowa pod moim adresem. Potwierdzam, że stoję na straży regulaminu. Będę stał na straży regulaminu, i warcholstwa na pewno tolerował nie będę. W tym przypadku jednak nie mówimy o warcholstwie, tylko mówimy o obyczaju, który trwa w tym Sejmie od 1991 r., a polega na tym, że na początku kadencji kluby, według parytetu, zgłaszają kandydatów na sekretarzy Sejmu. W sytuacji, w której klub chce dokonać zmiany, ma prawo dokonać takiej zmiany. Oczywiście Sejm podejmuje decyzję w głosowaniu, dlatego też stosowny wniosek został przedstawiony. Klub Samoobrony zaproponował zmianę. Zmiana ta jest w druku, nie muszę tego w tej chwili odczytywać. Pan poseł zabrał głos, bo miał prawo zabrać głos. Specjalnych uzasadnień nie przedstawił w tej sprawie; miał prawo. Sejm podejmie decyzję.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszalek">Czy jeszcze ktoś w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#Marszalek">Nikt.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian w składzie sekretarzy Sejmu, w brzmieniu proponowanym w druku nr 1343, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#Marszalek">Głosowało 381 posłów. Za opowiedziało się 143, przeciw - 184, wstrzymało się 54 posłów.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm nie uchwalił zmian w składzie sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan poseł Dorn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselLudwikDorn">Panie Marszałku! W imieniu klubu PiS proszę o 10 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Proszę bardzo. Ogłaszam przerwę do godz. 10.20.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz 10 min 10 do godz. 10 min 24)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Panie pośle Dorn, można prosić na minutę?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszalek">Jeszcze nie zaczynam, proszę państwa, bo kluby Liga Polskich Rodzin i PiS prosiły jeszcze o trzy minuty, więc jeszcze chwilę poczekamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uprzejmie proszę o 10 minut przerwy w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Jeszcze 10 minut przerwy? To jeszcze 10 minut przerwy, do godz. 10.35, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 25 do godz. 10 min 39)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszalek">Proszę o przeczytanie komunikatu na początek.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#Marszalek">Proszę zajmować miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Informuję, że wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki i Komisji Obrony Narodowej zostało w dniu dzisiejszym odwołane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#Marszalek">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. porządku dziennego: Zmiany w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (druki nr 1364, 1365 i 1366).</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu na postawie art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o sejmowej komisji śledczej w związku z art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wnioski w sprawie zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#Marszalek">Informuję, że kandydaci na członków tej komisji pani poseł Renata Beger, pani poseł Anita Błochowiak oraz pan poseł Robert Strąk złożyli oświadczenia, że w stosunku do ich osób nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 4 ustawy o sejmowej komisji śledczej.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#Marszalek">Pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PoselRomanGiertych">(Chciałem złożyć wniosek w sprawie trybu głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#Marszalek">Tak, to teraz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na podstawie art. 184 ust. 3 pkt 9 regulaminu Sejmu wnoszę o zmianę trybu głosowania ustalonego przez Prezydium Sejmu i zaopiniowanego przez Konwent Seniorów na głosowanie łączne wszystkich trzech kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#Marszalek">To jest wniosek formalny, który za chwilę przegłosujemy.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#Marszalek">Przypomnę, że Prezydium Sejmu, po zaopiniowaniu przez Konwent Seniorów, zgłasza propozycję głosowania odrębnego w każdym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#Marszalek">Pan poseł Giertych wnosi o to, aby głosować w jednym głosowaniu łącznie wszystkie trzy zmiany. Tu zwykła większość obowiązuje. Zapytam, kto jest za wnioskiem pana posła Giertycha.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przed chwilą przedstawionym wnioskiem pana posła Giertycha, proszę o naciśnięcie przycisku i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#Marszalek">Głosowało 378 posłów. Za opowiedziało się 93, przeciw - 264, wstrzymało się 21.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#Marszalek">Stwierdzam, że wniosek został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#Marszalek">Informuję również, że pan poseł Ludwik Dorn w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zgłosił na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy o sejmowej komisji śledczej wniosek o wyłączenie z kandydowania do komisji pana posła Roberta Strąka. To było w dniu wczorajszym, potwierdzone w dniu dzisiejszym rano, przed chwilą pan poseł właściwie wycofał to zastrzeżenie.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#Marszalek"> Zastrzeżeń, innymi słowy, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#Marszalek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji, do których przegłosowania za chwilę przystąpimy?</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#Marszalek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#Marszalek">Pan poseł Janowski, proszę.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#Marszalek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselGabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie mam bezpośrednich zastrzeżeń do kandydatów, natomiast chcę zapytać pana marszałka i Wysoką Izbę: Czy wkraczamy na właściwą drogę, czy też... na którą wkroczyliśmy powołując tę komisję? Otóż mam świadomość, że my z tej drogi chcemy zejść, bo, proszę państwa, czemu służą te dymisje, te odwołania? W moim przekonaniu służą temu, by tej sprawy nie wyjaśnić. Bo możemy sobie wyobrazić, że za tydzień...</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselGabrielJanowski"> ...będziemy głosować nad kolejną zmianą. Nawet już pan przewodniczący zmiękł był trochę w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PoselGabrielJanowski">Proszę państwa, to jest - powiedziałbym - groźny precedens, bo kluby mają prawo desygnować swoich przedstawicieli. Z chwilą, kiedy Wysoka Izba przyjęła te kandydatury, nie powinny one podlegać jakimkolwiek zmianom, chyba że z woli Najwyższego, to znaczy śmierć bądź choroba. Tak jest. I trzeba tę sprawę w tym składzie wyjaśnić do końca.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PoselGabrielJanowski">Rozumiem, że pan Kalisz ma młodą małżonkę i zobowiązania wobec niej...</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PoselGabrielJanowski">Rozumiem, że pan Smolana jest chyba kawalerem i szuka, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszalek">Panie pośle, panie pośle Janowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselGabrielJanowski">Panie marszałku, kończę te dygresje matrymonialne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Panie pośle Janowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselGabrielJanowski">Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">Proszę przerwać na chwilę. Proszę nie prowadzić teraz śledztw indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#Marszalek">Czy pan poseł ma jakiś wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselGabrielJanowski">Panie marszałku, jeżeli przegłosujemy, znaczy odstąpimy od tej pierwszej zasady, to obawiam się, że będziemy musieli, niestety, prowadzić indywidualne dochodzenia, bo komisja nie spełni swojego zadania. Tak jest. Dlatego zwracam się do komisji i do Wysokiej Izby, by naprawdę zastanowiła się, czy tą decyzją, którą za chwilę podejmiemy, wycofując jednych, a mianując kolejnych, faktycznie wkraczamy na drogę... Każdy niech już sobie dopowie w swoim sumieniu, na jaką drogę. Przestrzegam przed tą drogą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#Marszalek">Pan poseł Lepper jeszcze, jak widzę, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Janowski raczył powiedzieć, że te decyzje są polityczne.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#GlosyZSali">(Są, są.)</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#GlosZSali">(Kto to powiedział?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszalek">Panie pośle Lepper, proszę kontynuować i nie zwracać uwagi na okrzyki. Proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselAndrzejLepper">Już mówię, panie marszałku, ale sala...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszalek">Wiem, ale proszę nie zwracać uwagi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#Marszalek">Proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselAndrzejLepper">Jak mogę mówić, panie marszałku, przecież pan widzi, że sala nie pozwala.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszalek">Panie pośle, inaczej pan nigdy nie skończy. Tu jest ponad 400 osób przecież.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#Marszalek">Proszę państwa, proszę nie pokrzykiwać z ław.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselAndrzejLepper">Poczekam, aż sala się uspokoi. Może niech sala się wygada, dopiero zacznę mówić.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#Marszalek">Panie pośle, proszę nie pokrzykiwać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Decyzja, chcę oświadczyć wszystkim i może po mnie wystąpić pan poseł Smolana, decyzja pana posła Piotra Smolany jest suwerenną, niezależną decyzją posła.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselAndrzejLepper">Proszę nie sugerować...</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#GlosZSali">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PoselAndrzejLepper">Oczywiście, Platforma wszystko wie najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PoselAndrzejLepper">Pan marszałek Tusk wszystko wie i marszałek Płażyński.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PoselAndrzejLepper">Jest niezależną decyzją. W związku z tym, że pan poseł złożył doniesienie na policję, nie do prokuratury, na policję, na pana Adama Michnika, który jest związany z tą sprawą i powinien występować nie jako świadek w tej sprawie, ale jako co najmniej podejrzany w tej sprawie, przesłuchiwany, dlatego pan poseł nie chce utrudniać całego procesu i zrezygnował z tego.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#PoselAndrzejLepper">Natomiast rekomenduję w imieniu klubu Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej panią poseł Renatę Beger...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#Marszalek">Panie pośle Wojtyła, można prosić? Proszę nie pokrzykiwać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselAndrzejLepper">...która wykazała się w pracach Wysokiej Izby na pewno dużą aktywnością, nie szczędziła czasu.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PoselAndrzejLepper">Ale proszę zobaczyć, jak się zachowują panowie posłowie z Platformy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#Marszalek">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#Marszalek">Panie pośle Polaczek...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie marszałku, naprawdę pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszalek">Pan zawsze był takim spokojnym człowiekiem, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#Marszalek"> To niech pan już taki zostanie, takim pana lubimy. Jak się pan zmieni, to nie wiem, co będzie. </u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselAndrzejLepper">Dlatego też zwracam się do Wysokiej Izby o poparcie kandydatury pani poseł Renaty Beger na członka Komisji Śledczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#Marszalek">Pan poseł Chlebowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania: pierwsze do pani poseł Błochowiak, a drugie do pana ministra finansów, bo zaraz państwo zobaczą, że te pytania się łączą.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselZbigniewChlebowski">Otóż w minioną środę komisja ˝Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca˝ zakończyła rozpatrywanie poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu do ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych. W tej ustawie rząd zaproponował zalegalizowanie tzw. szarej strefy automatów o niskich wygranych. Zdaniem ministra finansów takich automatów w Polsce jest około 50 tys. Rząd zaproponował w projekcie tej ustawy opodatkowanie tych automatów podatkiem ryczałtowym w wysokości 200 euro miesięcznie. Przez pół roku podczas prac podkomisji i komisji minister finansów konsekwentnie bronił tej stawki - 200 euro od automatu i ani euro mniej. W drugim czytaniu przez panią poseł Anitę Błochowiak została zgłoszona poprawka, która uzyskała akceptację większości komisji, również akceptację rządu. I nagle, w ostatniej chwili, komisja ustaliła, że ten podatek będzie wynosił 50 euro od jednego automatu.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#GlosZSali">(Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PoselZbigniewChlebowski">Moje pytanie najpierw do ministra finansów. Z tego, co powiedział pan minister finansów, automatów jest w Polsce około 50 tys. razy 200 euro, rocznie powinno to stanowić wpływy w wysokości 120 mln euro. W momencie zgłoszenia tej poprawki do budżetu może wpłynąć zaledwie 30 mln euro. Jest to moje pytanie: Czy konsekwencją przyjęcia tej poprawki rzeczywiście są zdecydowanie mniejsze wpływy do budżetu i co się stało, że nagle minister finansów zmienił całkowicie stanowisko?</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PoselZbigniewChlebowski">Po drugie. Chciałbym po prostu spytać bardzo grzecznie i kulturalnie panią poseł: jakie rzeczywiście były okoliczności powstania takiej poprawki...</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#GlosZSali">(Komisja Śledcza.)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PoselZbigniewChlebowski">...bo rzeczywiście, przyznacie państwo... Nie sugerując absolutnie żadnego otoczenia, jakie były okoliczności powstania tej poprawki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#Marszalek">Jeszcze pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#Marszalek">Proszę bardzo, pan poseł Grabowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselDariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znaleźliśmy się w sytuacji, w której jedna z instytucji demokratycznej Polski, którą próbujemy powołać w interesie i Polski, i obywateli, mianowicie instytucja Komisji Śledczej, stanęła wobec kwestii, czy osiągnie swój cel, wyjaśni, o co chodzi, czy też zmarnujemy ten potencjał i po raz kolejny okaże się, że tak naprawdę nie ma w Polsce już instytucji zaufania publicznego i obywatele stracą w ogóle poczucie bezpieczeństwa i anarchia będzie się szerzyła.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#GlosZSali">(Jest Prawo i Sprawiedliwość.)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselDariuszGrabowski">To jest stan, w którym jesteśmy. W tej komisji, nie ulega wątpliwości, bo tak ta komisja została stworzona, postaciami kluczowymi są przedstawiciele SLD. Walczyliście, państwo, o to z taką determinacją i siłą, że trudno znaleźć słowa, by to opisać, żeby było tylu, ile chcieliście, osiągnęliście, żeby był taki skład, jaki chcieliście, osiągnęliście. W tej chwili, co robicie? Rezygnujecie z pracy w tej komisji. Rezygnuje poseł, który z punktu widzenia SLD i z punktu widzenia prac w tej komisji jest postacią kluczową.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#GlosZSali">(Ma młodą żonę.)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PoselDariuszGrabowski">Można w związku z tym zadać pytanie, jeśli credo tego rządu, tak jak je przedstawił premier, brzmi: Mężczyznę poznaje się po tym, nie jak zaczyna, a jak kończy, to wicepremier Belka zaczynał, i w momencie, kiedy zaczęły się problemy, odszedł. Pan poseł Kalisz, kiedy zaczęło coś iść, odchodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#Marszalek">Panie pośle, ale do czego pan dąży?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselDariuszGrabowski">Już kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#Marszalek">Do czego pan dąży, bo nie bardzo rozumiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselDariuszGrabowski">Mam pytanie do SLD. Właściwie powinno ono brzmieć: Gdzie te chłopy?</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#Marszalek">Pan poseł Giertych, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselRomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja mam pytanie, które zostało właściwie wczoraj postawione publicznie, ale które chciałem Wysokiej Izbie, a szczególnie posłom SLD, zadać. Mianowicie, mam pytania o intencję głosowania, dlatego że jeden z państwa posłów, osoba znana, wczoraj na pierwszej stronie ˝Gazety Wyborczej˝ oświadczył, co następuje: ˝W naszym interesie jest, aby w komisji pozostał poseł Bohdan Kopczyński, który nie umie sensownie sformułować pytania˝.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PoselRomanGiertych"> To powiedział Piotr Gadzinowski z SLD. Mam pytanie w związku z tym o uczciwość państwa intencji przy podchodzeniu do tej kwestii i czy państwo jakichś pytań się boicie? Czy prawdą jest to, co mówił Leszek Miller, że chcecie wyjaśnić wszystkie sprawy publicznie, czy też prowadzicie jakąś grę, która ma za zadanie zaciemnić obraz prac komisji. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(To wy macie kłopoty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#Marszalek">Czy jeszcze ktoś chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#Marszalek">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#Marszalek">Pani poseł Wiśniowska, proszę. W sprawie przedstawionych propozycji - przypominam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselGenowefaWisniowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej proszę o 15 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#Marszalek">Proszę państwa, dobrze, tylko przed przerwą może jeszcze udzielimy odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#Marszalek">Pan minister Wagner, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrowMarekWagner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja nie jestem specjalistą od komisji, więc w tych sprawach się nie będę wypowiadał, natomiast chcę się wypowiedzieć w sprawie, którą poruszył pan poseł, dotyczącej ustawy o grach losowych. Jest to ustawa, która jest szczególnie czuła wtedy, kiedy posłowie nad nią pracują, jest to ustawa trudna. Rzeczywiście było tak, że rząd zaproponował, by opłaty od automatów o małych stawkach były 200 euro miesięcznie, ale podkomisja pracująca nad tą ustawą w Sejmie diametralnie obniżyła tę stawkę. To, co posłowie w komisji...</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#GlosZSali">(Na czyj wniosek?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#Marszalek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrowMarekWagner">To, co posłowie w komisji wynegocjo..., wypracowali</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrowMarekWagner"> jest rozwiązaniem najbardziej racjonalnym i poprawnym. Dlatego że, po pierwsze, zaczyna się od stawki małej - 50, po czym ta stawka progresywnie się zwiększa do kwoty 125 euro, a więc najwyższej kwoty, jaka istnieje od tego rodzaju opodatkowania automatów w Europie, w Hiszpanii. Po drugie, co jest za to? A za to jest mianowicie to, że nie będzie automatów, których nie można kontrolować. Ci wszyscy, którzy będą chcieli takie automaty mieć, będą musieli dotychczasowe automaty wymienić na automaty w pełni kontrolowane przez ministra finansów. W związku z powyższym ci wszyscy z państwa, którzy uważacie, że przy procedowaniu nad ustawami powinno się również zwracać uwagę na tych, do których są one kierowane, to tu jest ustawa kierowana właśnie do tych, którzy chcą wyjść z szarej strefy: Tak, weź wprowadź nowy automat, będziesz miał mały podatek na początku, żeby ta inwestycja ci się zaczęła zwracać, a potem będziesz płacił cały podatek coraz większy. I proszę oddzielić tę sprawę od sprawy pani poseł Błochowiak, dlatego że to minister finansów na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrów przedstawił te propozycje i Rada Ministrów je zaaprobowała.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#Marszalek">Proszę państwa...Pan poseł Chlebowski?</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PoselAndrzejLepper">(Przerwa, panie marszałku, miała być przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#Marszalek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselZbigniewChlebowski">Panie Ministrze! Prawdą jest, że nad posiedzeniach podkomisji i komisji były rozpatrywane poprawki w sprawie obniżenia tej kwoty, ale ona nie uzyskała akceptacji, dlatego że stanowisko rządu było tutaj niezmienne. Było 200 euro do samego końca.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PoselZbigniewChlebowski">Panie Ministrze! Jeszcze jedno pytanie a propos tych biednych właścicieli automatów o niskich wygranych. Jeżeli dzisiaj taksówkarze muszą montować kasy fiskalne, a automaty, na których można...</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#Marszalek">Panie pośle, panie pośle, bardzo przepraszam. Proszę o opuszczenie trybuny, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselZbigniewChlebowski">...automaty, na których wygrywa się kilka tysięcy euro dziennie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#Marszalek">Panie pośle, to jest już nie na temat, pan załatwia w tej chwili inną sprawę zupełnie. Inną sprawę. Związek, który chciał pan przedstawić, nie zachodzi, jak wynika z wypowiedzi pana ministra. To tyle.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#Marszalek">Oczywiście pani poseł Błochowiak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselAnitaBlochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę odpowiedzieć na pytanie pana posła Chlebowskiego. Otóż, prawdą jest, że w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiałam stanowisko do tej ustawy, tak jak i do kilku innych ustaw, gdyż klub powierzył mi ten obowiązek, z czego jestem dumna. Nie wiem, czemu akurat ta ustawa utkwiła panu posłowi w pamięci, spośród kilku, które miałam przyjemność prezentować w imieniu klubu. Jeśli już padło takie pytanie, to pragnę wyjaśnić Wysokiej Izbie, iż do tego projektu ustawy złożyłam kilka poprawek, z czego dwie zostały przyjęte przez rząd. Pan poseł złożył również kilka czy nawet kilkanaście poprawek, które tej akceptacji nie uzyskały... Nie jedną, panie pośle, lecz w trakcie pracy całej komisji i podkomisji - kilkanaście, m.in. poprawkę mówiącą o tym, iż spółki, które ubiegają się o zezwolenia na prowadzenie tej działalności, nie będą musiały - co w przedłożeniu rządowym miało i mieć będzie miejsce, zakładam, po trzecim głosowaniu, które odbędzie się w Wysokiej Izbie - zawierać opinii rady gminy. Pan poseł wnosił poprawkę, aby rada gminy nie musiała wypowiadać się na temat lokalizacji...</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#GlosyZSali">(Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PoselAnitaBlochowiak">...na temat lokalizacji kasy. Ponadto pan poseł na posiedzeniu podkomisji składał także poprawki, które mówiły o tym, aby złagodzić zabezpieczenia finansowe...</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#GlosyZSali">(Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PoselAnitaBlochowiak">...czego rząd nie przedkładał w noweli dla spółek, które prowadzą tę działalność, z 300 tys. euro - w przypadku prowadzenia kasy - na 60 tys....</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#GlosyZSali">(Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#PoselAnitaBlochowiak">... 150 tys. - w przypadku salonów gier - na 30 tys., 150 tys. - w przypadku salonów gier bingo - na 30 tys. i 10 tys. euro - w przypadku prowadzonej działalności zakładów bukmacherskich - na 2 tys. euro.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#GlosyZSali">(Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#PoselAnitaBlochowiak">...Ta poprawka oczywiście na posiedzeniu podkomisji, wysokiej Komisji Nadzwyczajnej nie uzyskała aprobaty i rząd także jej nie poparł. Ewidentnie te zmiany prowadziłyby do złagodzenia i możliwości prowadzenia w szerszym zakresie w naszym kraju kasyn. Moje poprawki, które uzyskały poparcie rządu, dotyczyły stopniowego i progowego wprowadzania podatku, gdyż dzisiejsza szara strefa, dotycząca automatów o niskich wygranych - zwyczajnie należy ją zlikwidować, nie wysokim podatkiem, lecz progowym, i nie 50 euro, jak pan przedstawił w zapytaniu, gdyż 50 euro dotyczy tylko okresu pierwszego roku, do 31 grudnia 2003 r., i de facto żadna spółka nie będzie tego podatku 50 euro płaciła, bo nie zdąży się zarejestrować. Jesteśmy przed trzecim czytaniem, jesteśmy przed Senatem, przed poprawkami po Senacie, przed podpisem prezydenta, a ponadto zgodnie z ustawą spółki te mają 6 miesięcy na uzyskanie zezwolenia, na uzyskanie certyfikatów dla tychże automatów.</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#PoselAnitaBlochowiak">Ponadto poprawka, którą wprowadziłam, w ciągu dwóch lat zwiększa wpływy do budżetu o 42 mln zł. Jako członek Komisji Finansów bronię budżetu, jest to prawda, zaś poprawka pana posła uszczuplała wpływy do budżetu w roku 2003 o 72 mln..</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#GlosyZSali">(Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#PoselAnitaBlochowiak">...i chyba z tego względu nie uzyskała aprobaty rządu. Nie dziwi mnie to, że rząd także broni budżetu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#PoselAnitaBlochowiak">Natomiast pragnę zaznaczyć, panie pośle, Wysoka Izbo, że poprawki i ustawy, które do tej pory prowadziłam, w moim mniemaniu z Komisją Śledczą nie mają nic wspólnego. Postaram się za wszelką cenę odkryć prawdę na tyle, na ile jest to możliwe. Myślę, że moje wykształcenie finansowe i ekonomiczne może w tej kwestii pomóc bardziej niż może wykształcenie prawnicze. Bo tak naprawdę to tu chodzi o pieniądze w całej tej aferze. I zrobię wszystko...</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#Marszalek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselAnitaBlochowiak">...zrobię wszystko, co w mojej mocy, i w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej będę pracować na tyle, na ile tylko będę mogła i siły mi pozwolą, aby dojść do prawdy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, ogłaszam przerwę do godz. 11 min 15.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, chciałem...)</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#Marszalek">Po przerwie.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#Marszalek">Do piętnaście po jedenastej jest przerwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 02 do godz. 11 min 21)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#Marszalek">Proszę państwa, proszę o szybsze zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#Marszalek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#Marszalek">O głos prosił pan Marek Dyduch. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w swojej wypowiedzi nawiązać, sprostować wypowiedź pana przewodniczącego posła Giertycha, który stwierdził, że intencją SLD było niewybranie go do Komisji Śledczej ze względu na to, że lepiej, jeśli będzie inny poseł itd. Otóż chcę oświadczyć, że SLD wyraźnie podjęło taką decyzję. Szanując propozycję klubu Ligi Polskich Rodzin co do formy, że zgłasza swojego kandydata, tak jest przyjęte w polskim parlamencie, ale nie akceptując kandydata ze względu na to, iż wcześniej prominentni politycy Ligi Polskich Rodzin wypowiadali się, iż należy być w tej komisji, żeby stworzyć dobry wizerunek Ligi Polskich Rodzin, a nie wyjaśnić de facto sytuacji - jedyne, co mogliśmy zrobić, to nie głosować. Dać szansę wyboru, szanując decyzję klubu, ale nie głosować. I taka była decyzja klubu SLD. Natomiast część posłów z SLD, w tym pan poseł Gadzinowski, głosowała przeciw, wyrażając w ten sposób swoje stanowisko. Ale chciałbym, panie pośle, podkreślić, że i w pana klubie 6 osób na pana nie głosowało; i w innych klubach też nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PoselMarekDyduch">A więc może powszechnie pana nie lubią w tym parlamencie i to jest jakaś przyczyna, którą warto wziąć pod rozwagę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#Marszalek">Poseł Kotlinowski, proszę.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#GlosZSali">(Brawo, Marek.)</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#Marszalek">Potem pan poseł Chlebowski i będę chciał już zamknąć dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselMarekKotlinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja pragnę zwrócić uwagę na dobry obyczaj parlamentarny w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PoselMarekKotlinowski">Zawsze wola klubów była szanowna i proszę, żebyśmy utrzymali ten zwyczaj, który przyczynia się do tego, że zmiany mogą być dokonywane z zachowaniem powagi Wysokiej Izby. Proszę również wszystkich państwa o to, aby spokojnie do tego podejść, bez emocji.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PoselMarekKotlinowski">Teraz, panie przewodniczący, mamy inną sytuację niż przedwczoraj. Głosujemy nad kandydaturą pana posła Roberta Strąka i o to proszę, żeby uszanować wolę klubów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#Marszalek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#Marszalek">I jeszcze pan poseł Chlebowski, proszę.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Moje pytanie do pani poseł zmierzało w tym kierunku. Pani jest kandydatem do Komisji Śledczej. Mieliśmy pewne wątpliwości wynikające z faktu pani nadmiernej aktywności dotyczącej prac nad projektem ustawy, która uszczupla de facto budżet państwa na kilkadziesiąt milionów euro; czy chcemy, czy nie. Dziękuję, że pani przytoczyła moje poprawki, tylko pani nie dodała, że moje dotyczyły przedsiębiorców legalnie działających w Polsce, płacących podatki, a pani idą w kierunku tych firm, które chcemy zalegalizować w szarej strefie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#GlosZSali">(Jest całkiem odwrotnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#Marszalek">Ale, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, przepraszam bardzo, ale muszę wkroczyć w te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#Marszalek">Otóż był czas na składanie zastrzeżeń, panie pośle. Jeśli były zastrzeżenia, to trzeba było złożyć. W tej chwili pan rozsiewa jakąś mgłę insynuacji.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#Marszalek">W odpowiedzi też powstały wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#Marszalek">Otóż apeluję do Wysokiej Izby, żeby naprawdę w poszanowaniu dla rangi, dla godności tej Izby, dla Komisji Śledczej, którą wszyscy powołaliśmy, nie wchodzić w tego rodzaju dyskusje.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#Marszalek">Pan powiedział to, co powiedział, padło wyjaśnienie ze strony rządu i ze strony pani poseł; i proponuję na tym zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#Marszalek">Proszę państwa, chcę wiedzieć, kto jeszcze chce zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#Marszalek">Widzę, że pan poseł Lepper.</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#Marszalek">Czy jeszcze ktoś? Nie.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#Marszalek">A zatem po panu pośle Lepperze kończymy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-90.11" who="#Marszalek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja chcę w imieniu klubu Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej w pełni poprzeć wniosek pana przewodniczącego Kotlinowskiego. Zachowajmy powagę Izby.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#Marszalek">Proszę kontynuować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselAndrzejLepper">Jeżeli w komisji ma nie być przedstawiciela któregoś z klubów parlamentarnych, to bardzo źle to świadczy o Sejmie. I tak samo nie wiem, co przeszkadza komuś obecność w komisji posła Ligi Polskich Rodzin czy Samoobrony, posła czy posłanki. Co przeszkadza? Przecież i tak większość w tej komisji - żeby wszyscy, którzy oglądają nas, wiedzieli - ma koalicja rządząca. I tak zrobicie, co chcecie. Nie oszukujcie ludzi; i tak zrobicie, co chcecie.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PoselAndrzejLepper">Chciałbym również powiedzieć jedno zdanie do dziennikarzy. Przed chwilą, tacy jesteście bezstronni, że na konferencji prasowej nie było nikogo, a była Solidarność RI, Samoobrona - i we wtorek będziecie wszyscy na blokadzie Warszawy. Wtedy będziecie wszyscy; dzisiaj nie było nikogo. A dzisiaj z dróg, panie marszałku, w Rychwale usuwa się rolników. Teraz, w tej chwili, usuwa się siłą; więc chciałbym, żeby Wysoka Izba o tym wiedziała. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#Marszalek">Panie pośle, przepraszam pana, teraz mówimy o czym innym.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#Marszalek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#Marszalek">Proszę państwa, przypominam jeszcze raz zasady i tryb, jakim są poddane zmiany w komisji śledczej. Kluby mają prawo wysuwać kandydatury i mają prawo do swojej obecności w tej komisji, a Wysoka Izba ma prawo ocenić konkretnych kandydatów. I to wszystko, co można w tej sprawie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez klub parlamentarny...</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#Marszalek">Przepraszam bardzo. Muszę tu jeszcze przypomnieć, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o sejmowej komisji śledczej zmian w składzie osobowym komisji dokonamy bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#Marszalek">Nad każdym z wniosków głosować będziemy oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji, w brzmieniu proponowanym w druku nr 1364, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#GlosZSali">(Panie marszałku Płażyński, jak pan może?)</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#Marszalek">Głosowało 366 posłów. Większość bezwzględna wynosi 184. Głosów za było 266, przeciw - 50, wstrzymało się 50.</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.14" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm dokonał zmiany w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-94.15" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-94.16" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji, w brzmieniu proponowanym w druku nr 1365, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-94.17" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-94.18" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-94.19" who="#Marszalek">Głosowało 373 posłów. Większość bezwzględna wynosi 187. Za opowiedziało się 234, przeciw - 61, wstrzymało się 78.</u>
          <u xml:id="u-94.20" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm dokonał zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej.</u>
          <u xml:id="u-94.21" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-94.22" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji, w brzmieniu proponowanym w druku nr 1366, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-94.23" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-94.24" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-94.25" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-94.26" who="#Marszalek">Głosowało 367 posłów. Większość bezwzględna wynosi 184. Za opowiedziało się 116 posłów, przeciw - 78, wstrzymało się 173.</u>
          <u xml:id="u-94.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.28" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm nie dokonał zmian w składzie osobowym Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-94.29" who="#Marszalek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-94.30" who="#Marszalek">Przystąpimy potem do rozpatrzenia informacji rządu o przyszłości sektora energii w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 30 do godz. 11 min min 36)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo, proszę o wysłuchanie komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła sekretarza o ich odczytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych odbędzie się dzisiaj w sali nr 102 bezpośrednio po głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#SekretarzPoselMarekWikinski">I drugi komunikat. Wspólne posiedzenie Komisji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zostało odwołane. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 28. i 29. porządku dziennego:
 28. Informacja rządu o przyszłości sektora energii w Polsce (druk nr 1340).
 29. Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie uchwały o powołaniu komisji śledczej do spraw zbadania zgodności umów prywatyzacji majątku państwowego, umów międzynarodowych i podpisywanych w związku z nimi umów handlowych w latach 1990-2002 z zasadami bezpieczeństwa energetycznego i paliwowego państwa polskiego (druki nr 998 i 1072).</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej pana Jerzego Hausnera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informacja, którą rząd chce przedłożyć Wysokiej Izbie, będzie dotyczyła trzech zagadnień, a mianowicie programu wprowadzania konkurencyjnego rynku energii elektrycznej w Polsce, kwestii realizacji polityki właścicielskiej w odniesieniu do sektora elektroenergetycznego oraz problemów dostaw gazu dla polskiej gospodarki. Tę informację przedstawimy w trzech częściach - część pierwsza to część należąca do mnie, drugą część przedstawi minister skarbu państwa pan minister Sławomir Cytrycki, a część trzecią pan Marek Pol, wicepremier i minister infrastruktury. W informacji będziemy odnosili się do przyjętych przez Radę Ministrów w dniu 28 stycznia 2003 r. dokumentów oraz do rozmów i porozumienia, które podpisał rząd polski z rządem rosyjskim.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Cele polityki energetycznej, strategiczne cele polityki energetycznej odnoszą się przede wszystkim do problemów bezpieczeństwa energetycznego kraju. Problem bezpieczeństwa energetycznego rozumie rząd w dwóch obszarach, w dwóch kontekstach. Po pierwsze, dążąc do zapewnienia takiego bezpieczeństwa, mówimy o pewności dostaw i stabilności systemu energetycznego, na co wpływa odpowiednio zdywersyfikowana struktura paliw pierwotnych i źródeł ich dostawy, pożądane technologie wytwarzania - takie technologie, które respektują wymogi ekologiczne, wymogi ochrony środowiska - oraz właściwe relacje między rezerwami a bieżącym zapotrzebowaniem; inaczej powiedziawszy, długofalowo zrównoważony bilans energii. To obszar pewności dostaw i stabilności systemu energetycznego jako działanie zmierzające do bezpieczeństwa, ale takim drugim obszarem kluczowym jest także kwestia racjonalnych cen. Chodzi o ceny, przy których jest pewność zaopatrzenia - ekonomiczna pewność zaopatrzenia - chodzi o ceny, które decydują o konkurencyjności przedsiębiorstw w gospodarce krajowej w ogóle, dlatego że energia to ważne medium, i chodzi o uczestnictwo gospodarstw domowych w gospodarce rynkowej. Odpowiednia, racjonalna cena energii elektrycznej stwarza gospodarstwom domowym bardzo szerokie możliwości uczestniczenia w gospodarce rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">W dokumentach rządowych cel polityki energetycznej został zdefiniowany następująco. Bezpieczeństwo energetyczne zdefiniowane jest jako stan umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwo i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy przestrzeganiu wymagań ochrony środowiska. Trzeba jednak dodać dwa zdania komentarza: w warunkach międzynarodowego otwarcia gospodarki i integracji europejskiej oraz w warunkach prognozowanego zerowego wzrostu zapotrzebowania na energię w najbliższych latach. Ten cel bowiem nie może być oderwany od kontekstu i kontekst międzynarodowy oraz kontekst braku prognozowanego wzrostu zapotrzebowania na energię z kraju jest istotnym wyznacznikiem realizacji tak zdefiniowanego celu strategicznego.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Z tego celu strategicznego wynikają cele operacyjne, które rząd chce realizować w polityce dotyczącej energii. Te cele są następujące: redukcja kosztów wytwarzania energii, redukcja ceny energii i kosztów wytwarzania przedsiębiorstw, poprawa efektywności zarządzania w przedsiębiorstwach sektora elektroenergetycznego, decydująca o ich wyższej efektywności, uzyskanie przez te przedsiębiorstwa wystarczającego, odpowiedniego poziomu zwrotu z kapitału zainwestowanego, a więc uzyskanie przez te przedsiębiorstwa zdolności do akumulacji i rozwoju, również rozwoju technologicznego, oraz utrzymanie miejsc pracy. To bardzo ważne. Sektor elektroenergetyczny jest sektorem, w którym, jak oceniamy, przeprowadzenie niezbędnego programu restrukturyzacji nie musi pociągać utraty miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Z tak zdefiniowanego celu strategicznego i wynikających z tego celu strategicznego celów operacyjnych wynikają przewidziane w programach rządowych działania. Działania te koncentrują się na pięciu obszarach, pięciu kierunkach. Po pierwsze, chodzi o stopniową liberalizację rynku energii, stopniową, przy czym tu momentem kluczowym jest rok 2006, przewidujemy bowiem, że od roku 2006 rynek energii w Polsce będzie w pełni zliberalizowany. Po drugie, jest to wprowadzenie nowych rozwiązań regulacyjnych, nazwałbym to reregulacją - wprowadzenie nowych elementów w regulacji rynku energii. Po trzecie, chodzi o konsolidację poziomą w sektorze elektroenergetyki. Następnie chodzi o restrukturyzację poszczególnych segmentów tego sektora: segmentu wytwarzania, segmentu przesyłu, segmentu dystrybucji i segmentu obrotu, przy czym gdy mowa o restrukturyzacji w poszczególnych segmentach, to restrukturyzacja dotyczy zagadnień organizacyjnych, kwestii przestrzennego zorganizowania działalności w tych segmentach oraz problemów własnościowych. Piątym kierunkiem działania są przekształcenia własnościowe, w tym prywatyzacja.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Chciałbym o poszczególnych kierunkach, z wyjątkiem tego piątego kierunku - prywatyzacji, powiedzieć rzeczy podstawowe, rzeczy elementarne, natomiast kwestie związane z prywatyzacją, a także inne bardziej szczegółowe kwestie rozwinie pan minister skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">W obszarze liberalizacji rynku energii najistotniejszą sprawą jest to, iż narodowy operator systemu przesyłowego, którym w polskich warunkach jest PSE Spółka Akcyjna, powinien być prawnie i finansowo niezależny od innych uczestników rynku, powinien mieć całkowitą kontrolę nad majątkiem sieciowym i powinien działać w taki sposób, aby uniknąć dyskryminacji uczestników systemu energetycznego. Stąd dążenie do liberalizacji rynku energii oznacza m.in. wyodrębnienie operatora systemu przesyłowego, czego warunkiem jest uwolnienie tego operatora od długoterminowych kontraktów. Chcemy więc w procesie przemian, który rząd inicjuje i podejmie, doprowadzić do rozwiązania problemu długoterminowych kontraktów. Trzeba bowiem wyraźnie powiedzieć, że niezależnie od tego, na ile te długoterminowe kontrakty pomogły stabilizować sytuację w sektorze i pomogły znaleźć środki na inwestycje w sektorze, to w istocie rzeczy kontrakty długoterminowe są elementem struktur monopolistycznych i dzisiaj, chcąc rozwiązać problem kontraktów długoterminowych, w istocie rzeczy płacimy cenę za wyjście ze struktur i zależności monopolistycznych. Cóż oznacza rozwiązanie problemu długoterminowych kontraktów? Oznacza to w praktyce przejęcie przez spółkę celową zobowiązań wynikających z kontraktów długoterminowych. Ta spółka celowa spłacałaby przejęte od wytwórców zobowiązania środkami, które pozyska ze sprzedaży przyszłych należności, które będą wynikać z ustawowo nadanych jej praw do wpływów z opłaty restrukturyzacyjnej. To bardzo złożone od strony finansowej, organizacyjnej i zarządczej przedsięwzięcie - przedsięwzięcie, które musi być jednak przeprowadzone, abyśmy mogli wyodrębnić narodowego operatora sieci przesyłowych i stopniowo, w sposób kontrolowany liberalizować rynek energii.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Drugi kierunek, o którym mówiłem, to rozwiązania regulacyjne. W tym obszarze przede wszystkim chodzi o: doprowadzenie do rynkowej ceny węgla energetycznego, degresywne taryfy transportowe węgla kamiennego, uelastycznienie obowiązku zakupu energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła, wprowadzenie takich standardów księgowości, które pozwalałyby na identyfikację kosztów związanych z wykorzystaniem energii, a tym samym rozwiązywałyby problem nieakceptowanego, niesłusznego subsydiowania. Mówiąc o rozwiązaniach regulacyjnych, szukamy w istocie w praktyce rozwiązania poważnego problemu, który polega na tym, jak powiązać władztwo państwowe, jak powiązać kontrolę publiczną, jak powiązać regulację z działaniem mechanizmu rynkowego i koordynacją rynkową, koordynacją działania poszczególnych podmiotów rynkowych. To nie jest problem, z którym borykamy się w Polsce, to nie jest problem rządu polskiego, to jest problem powszechny, to jest problem wszystkich krajów. Ja jeszcze będę przypominał o tym wydarzeniu - nie tak dawno, bodajże dwa lata temu, mieliśmy do czynienia z problemem kryzysu w Kalifornii, najbogatszym ze stanów najbogatszego z państw, który pokazuje, jak delikatne, trudne i złożone są to problemy, i nie ma tutaj żadnych prostych, łatwych, jednoznacznych recept. Powiązanie regulacji, a więc tego władztwa państwowego i rynku, jest sprawą, która musi być odnoszona do konkretnego krajowego kontekstu.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Trzeci kierunek działania to konsolidacja pozioma. Chodzi tutaj o to, by w podsektorze wytwórczym - bo mówiłem o tych czterech segmentach czy czterech podsektorach - doprowadzić do łączenia elektrowni i elektrociepłowni, tworzyć więc organizmy gospodarcze zdolne do konkurowania z podmiotami działającymi na otwartym europejskim rynku energii. Na tym rynku bowiem występują duże, silne organizmy gospodarcze. Podmioty występujące w naszym systemie energetycznym, aby móc sprostać takiej konkurencji, muszą również być podmiotami zdolnymi do takiej konkurencji. Muszą być więc podmiotami odpowiednio ekonomicznie silnymi. Stąd konsolidacja pozioma jako droga do łączenia elektrowni i elektrociepłowni. Jednym z przedsięwzięć w tym obszarze jest utworzenie grupy zwanej skrótowo BOT - od: Bełchatów, Opole, Turów - która to grupa ma stanowić strategiczny zasób skarbu państwa, będący gwarantem bezpieczeństwa energetycznego i prawidłowego funkcjonowania rynku, czyli rynku, w którym występuje rzeczywiście konkurencja. Rząd także chce zainicjować działania konsolidacyjne w podsektorze dystrybucji, po to by podnieść jakość usług i jakość obsługi klientów i zapewnić przedsiębiorstwom tego sektora wyższą efektywność. Przykładem takiego działania rządu jest realizowany już projekt pilotażowy utworzenia grupy określanej mianem P-5, to jest połączenia 5 przedsiębiorstw energetycznych wokół zakładu energetycznego w Poznaniu.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Działania, o których mówię, a więc działania związane z liberalizacją, działania związane z konsolidacją, z nowymi rozwiązaniami regulacyjnymi, mają także doprowadzić do odpowiedniej struktury rynku energii w Polsce. Ta odpowiednia struktura powinna bowiem zawierać trzy segmenty rynku energii:</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">- segment kontraktów bilateralnych,</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">- segment giełdowy, który dzisiaj jest marginalny, bo zaledwie 1% energii kupuje się w ramach tego segmentu,</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">- oraz segment bilansujący, a więc segment rezerw mocy, który ma zapewnić zdolność do równoważenia popytu i podaży w momentach szczytowych.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Problematyka, którą Wysokiej Izbie przedstawiam, jest problematyką ściśle powiązaną z innymi sektorami: z sektorem górnictwa węgla kamiennego, z sektorem gazownictwa, o którym będzie mówił pan premier Marek Pol, z sektorem naftowym, z sektorem ciepłownictwa. Wspominałem, że m.in. chcemy zainicjować przedsięwzięcia konsolidacyjne, które doprowadzałyby do kojarzenia wytwarzania energii z wytwarzaniem ciepła. W tej chwili w ten skojarzony sposób dostarczamy odbiorcom zaledwie ok. 6% energii, a to powinno dawać znacznie więcej i obniżać koszty.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Takim ściśle związanym sektorem, o którym należy mówić, analizując te zagadnienia, jest także sektor energii ze źródeł odnawialnych. Z tego sektora pochodzi zaledwie ok. 2% dostaw energii, a postulowany poziom to poziom co najmniej 7,5%.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Ja nie omawiam szczegółowo tych zagadnień, chcąc dać Wysokiej Izbie przede wszystkim przegląd podstawowych założeń do polityki energetycznej państwa, ale oczywiście jesteśmy przygotowani, mamy tu bardzo liczny zespół ekspercki do udzielania wszystkich szczegółowych wyjaśnień i informacji, także dotyczących kwestii odnoszących się do tych sektorów skojarzonych z sektorem elektroenergetyki.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Wspomniałem, że Rada Ministrów 28 stycznia przyjęła dwa kluczowe dokumenty wyznaczające politykę w obszarze rynku energii na najbliższe lata. Chcę powiedzieć, że systematycznie pracują zespoły międzyresortowe i zespoły eksperckie. Oceniam, że w tym zakresie koordynacja działania wewnątrz rządu jest koordynacją skuteczną, a jednocześnie został stworzony mechanizm konsultacji społecznych i uzgodnień z partnerami społecznymi, dlatego że działa branżowy zespół, zespół trójstronny, w którym są przedstawiciele różnych podsektorów sektora energetyki. Posiedzenie tego zespołu - kolejne, bo te posiedzenia odbywają się systematycznie co parę tygodni - odbyło się wczoraj. W tym spotkaniu uczestniczyłem z panem ministrem skarbu państwa. Mieliśmy więc okazję nie tylko przedstawić zamiary i przedsięwzięcia projektowane przez rząd, ale także poznać reakcje partnerów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Kierując się także tą wczorajszą reakcją, mogę powiedzieć w podsumowaniu tej części informacji tak: Energetyka powinna być i będzie strategiczną gałęzią polskiej gospodarki, taką gałęzią, która przede wszystkim powinna funkcjonować w sposób gwarantujący relatywnie niską ceną energii, a więc niski koszt funkcjonowania przedsiębiorstw, pozwalający na uzyskiwanie przez nie rynkowej konkurencyjności. Żeby tak było, musimy dostosować sektor elektroenergetyczny do warunków rynkowej konkurencji i do procesu stopniowego liberalizowania rynku. I musimy zrobić to w taki sposób, by uniknąć zagrożeń, które się z tym wiążą - i tutaj nawiązuję do przykładu Kalifornii. Byłoby skrajną nieodpowiedzialnością podjęcie przedsięwzięć ryzykownych, ale byłoby skrajną nieodpowiedzialnością niepodjęcie żadnych przedsięwzięć w przekonaniu, że tak jak jest, w energetyce może zostać. Nie chcę pokazywać przykładów polskich sektorów przemysłowych, które kiedyś rzeczywiście były zaawansowane technologicznie, były nowoczesne, a które swoją zdolność rynkową i konkurencyjną utraciły ze względu na brak odpowiednio podjętych działań. Jednym z takich sektorów niewątpliwie jest hutnictwo. Procesy, które powinny się rozpocząć w hutnictwie 10 lat temu, rozpoczynamy teraz w dramatycznej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-99.18" who="#PoselGabrielJanowski">(Skutek złej prywatyzacji do tego samego prowadzi...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać mówcy.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, proszę kontynuować wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PoselGabrielJanowski">(To uzupełnienie ważnej myśli.)</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle Janowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Panie pośle, ja nie mogę tego potraktować jako uzupełnienia, raczej jako zapowiedź polemiki, ale do tego dojdziemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Głos ma pan minister Jerzy Hausner, a panów posłów proszę o nieprzeszkadzanie w wystąpieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Chcę więc powiedzieć, po trzecie, że realizacja programu rządowego ma zapewnić zdolność przedsiębiorstwom z sektora elektroenergetycznego do akumulacji i rozwoju i prowadzić do utrzymania miejsc pracy. Mamy więc program dostosowań strukturalnych w tym sektorze, program, który zasadniczo jest przyjmowany. Są pytania, są pewne wątpliwości i komentarze, ale nikt nie podważa zasadności tego programu i tego toku rozumowania. Mamy ograniczony czas na potrzebne dostosowania, ale ciągle mamy wystarczająco wiele czasu, aby ten program zrealizować. Mamy mechanizm społecznej konsultacji i uzgodnień tych niewątpliwie trudnych, złożonych kwestii. Mamy zarazem więc mechanizm, który pozwoli na wprowadzanie korekt wtedy, gdy w realizacji tego programu pojawiłyby się jakieś zakłócenia czy nieprawidłowości. Stąd wierzę, że potrafimy ten właśnie program dla dobra elektroenergetyki, dla dobra całej polskiej gospodarki zrealizować. Dziękuję Wysokiej Izbie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#GlosZSali">(Daj Boże!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu kolejnego przedstawiciela rządu pana ministra skarbu państwa Sławomira Cytryckiego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Minister Jerzy Hausner przedstawił Wysokiej Izbie program wprowadzania konkurencyjnego rynku energii elektrycznej w Polsce przyjęty przez Radę Ministrów przed niespełna rokiem i zaktualizowany na posiedzeniu rządu 28 stycznia. Pozwala to ograniczyć moje wystąpienie do konkretnych kwestii konsolidacji, restrukturyzacji i prywatyzacji sektora energetycznego oraz skoncentrować uwagę Wysokiej Izby wokół problemów, jakie wymagają rozwiązania w związku z przekształceniami w tym sektorze. Problemy te zostały zawarte w dokumencie ˝Program realizacji polityki właścicielskiej ministra skarbu państwa w odniesieniu do sektora elektroenergetycznego˝ przyjętym przez Radę Ministrów na tym samym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Poprzedzę te informacje refleksją ogólniejszej natury. Nie ma już tzw. łatwych prywatyzacji. Nie będzie ich też w przyszłości. Znaczna część majątku skarbu państwa, która znajduje się w jego gestii właścicielskiej, wymaga poprzedzenia prywatyzacji konsolidacją i restrukturyzacją. Powiem wprost: by móc rozpocząć poszukiwanie inwestorów, którzy zapłacą godziwą cenę i podejmą niezbędne kroki modernizacyjne, najpierw trzeba umocnić kapitałowo i organizacyjnie podmioty gospodarcze wchodzące w skład poszczególnych sektorów. Tej kolejności nie da się odwrócić. Takich działań wymaga także sektor elektroenergetyczny. Rodzą się jednak pytania. Stawiano je w trakcie wielu dyskusji o przyszłości sektora elektroenergetycznego, także na tej sali w trakcie parlamentarnych debat. Czy energetykę będącą sektorem strategicznym o wszelkich cechach monopolu naturalnego rzeczywiście należy prywatyzować? Czy nie można dokonać zmian wewnątrzstrukturalnych, zachowując nadzór właścicielski państwa? I czy zmiany są w ogóle potrzebne?</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Przygotowanie fachowej, pogłębionej odpowiedzi na te pytania nie było rzeczą merytorycznie łatwą ani społecznie niekontrowersyjną. Etap formułowania koncepcji mamy już jednak za sobą. Analiza interesów odbiorców, producentów i dystrybutorów oraz warunków działania na zliberalizowanym rynku, na którym obowiązywać muszą konkurencyjne ceny, a więc i konkurencyjne koszty wytwarzania, prowadzi do jednoznacznej odpowiedzi na postawione pytania: bez przeprowadzenia zmian strukturalnych, bez zwiększenia potencjału kapitałowego umożliwiającego modernizację i rozwój polskie przedsiębiorstwa energetyczne mogą nie podołać w perspektywie kilku lat zaostrzającej się konkurencji na europejskim rynku. Strategicznym celem krótko- i średniookresowym pozwalającym na utrzymanie cen energii krajowej na poziomie konkurencyjnym wobec wytwórców zagranicznych jest więc redukcja kosztów funkcjonowania energetyki przy równoczesnym zapewnieniu, a nawet poprawie, bezpieczeństwa energetycznego kraju. Restrukturyzacja i prywatyzacja sektora energetycznego nie jest kwestią wyboru, lecz konieczności. Ale w ramach owego imperatywu kategorycznego trzeba szukać najbardziej efektywnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Proces realizacji programu przekształceń w polskiej energetyce przebiegać będzie w trzech fazach: konsolidacji w sektorze elektroenergetyki, restrukturyzacji połączonych podmiotów gospodarczych i prywatyzacji. Choć rozłożony na etapy, proces ten stanowi jednak organiczną jedność.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Jeśli chodzi o fazę konsolidacji, rząd wybrał wariant konsolidacji poziomej, zapewniający bezpieczeństwo energetyczne, przejrzysty ekonomicznie i najbardziej dostosowany do rozwiązań linijnych. Jego charakterystykę przedstawił Wysokiej Izbie minister Jerzy Hausner. W tym wariancie można precyzyjnie liczyć koszty funkcjonowania każdej jednostki, nie zaciemniając rachunku rozliczeniami wewnętrznymi, wkładaniem do jednego worka tego co rentowne i tego co deficytowe. Jego zaletą jest także możliwość dokładnego oszacowania udziału poszczególnych spółek w rynku.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Nie zdecydowaliśmy się w tej fazie na wybór wariantu integracji pionowej, preferującego powstawanie struktur łączących wytwarzanie, przesył i obrót energią na szczeblu regionalnym. Trudniej byłoby bowiem ocenić efektywność ekonomiczną, trudniej byłoby przeprowadzić prywatyzację. Można by powiedzieć, że przyjęcie wariantu konsolidacji pionowej oznaczałoby albo brak prywatyzacji, a tym samym brak środków na rozwój, albo też zahamowanie procesów dostosowywania polskiej energetyki do funkcjonowania w warunkach konkurencyjnego, otwartego rynku energii ze wszystkimi negatywnymi, gospodarczymi i społecznymi następstwami tego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Zgodnie z przyjętym przez rząd programem proces konsolidacji przebiega więc obecnie odrębnie w podsektorze wytwarzania i w podsektorze dystrybucji energii. Jak wykazują jednak analizy dotyczące struktur organizacyjnych przedsiębiorstw energetycznych w krajach Unii Europejskiej, większość z nich, również tych najbardziej znaczących, obecna jest już w polskiej energetyce. Tworzą je zarówno producenci energii, jak i spółki zajmujące się jej dystrybucją. Choć przypomnieć też należy, że procesowi ich kształtowania się towarzyszyły zaawansowane rozwiązania regulacyjne ustanawiające jasne reguły rynkowych zachowań.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Nie ma przeszkód, aby po zakończeniu procesu konsolidacji w obu tych podsektorach poszczególne podmioty wchodziły w różnego typu alianse strategiczne, także łączące wytwarzanie, dystrybucję i obrót, jak to się dzieje w wielu innych krajach. O celowości i efektywności tych związków decydować powinien rynek, ale wyraźnie też trzeba powiedzieć, że w tych procesach musi być uwzględniony i ubezpieczony interes wytwórców energii. Mówiąc po prostu, polscy wytwórcy energii muszą mieć pewność co do udziału w rynku, na którym obowiązywać będą zasady uczciwej konkurencji. Skarb państwa powinien być gwarantem takich rozwiązań w końcowym etapie przekształceń własnościowych w tym sektorze.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Pragnę przypomnieć, że na sektor elektroenergetyczny, a mówię o tzw. energetyce zawodowej, składa się obecnie 69 spółek, w tym 16 elektrowni i 23 elektrociepłownie wytwarzające energię, jedna spółka przesyłowa i 29 spółek dystrybucyjnych. Żadna odrębna spółka nie zajmuje się obrotem energią, należy to do zadań operatora systemu przesyłowego i zakładów energetycznych. Wartość aktywów jednostek wytwórczych i dystrybucyjnych łącznie z kopalniami węgla brunatnego wynosi ok. 70 mld zł, licząc według stanu aktywów bilansowych na koniec 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Jak powiedziałem, proces konsolidacyjny przebiegać będzie dwoma torami, w sferze wytwarzania i w sferze dystrybucji energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Czemu służy konsolidacja? Po pierwsze, w większych zintegrowanych strukturach łatwiej wykorzystać efekty synergii i skali - będę o tym mówił w dalszej części wystąpienia - po drugie, efekty synergii i skali przyniosą obniżkę kosztów działalności, a to oznacza ograniczenie wzrostu cen i zwiększenie szans w rywalizacji konkurencyjnej, po trzecie, powstaną struktury, które mogą być korzystniej prywatyzowane, zgodnie z założoną strategią działania.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W sektorze wytwarzania energii elektrycznej procesy konsolidacyjne zostaną skoncentrowane wokół dwóch grup.</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Pierwsza z nich to Południowy Koncern Energetyczny. Konsolidacja polegać będzie na włączeniu do tego koncernu elektrowni w Stalowej Woli oraz trzech spółek skarbu państwa: zespołu elektrociepłowni w Bytomiu, elektrociepłowni w Zabrzu i elektrociepłowni w Tychach.</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Druga grupa to struktura holdingowa zwana popularnie BOT, w skład której wejdą: elektrownia i kopalnia węgla brunatnego w Bełchatowie, elektrownia w Opolu oraz elektrownia i kopalnia węgla brunatnego w Turowie. Połączenie kopalń węgla brunatnego z elektrowniami pracującymi na tym węglu oraz zgrupowanie trzech wiodących elektrowni jako strategicznego zasobu energetycznego państwa, poddanego w przyszłości ograniczonej prywatyzacji, jest gwarantem bezpieczeństwa energetycznego i prawidłowego funkcjonowania rynku energii.</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W efekcie powstaną w kraju dwie silne grupy wytwórcze - Południowy Koncern Energetyczny, o łącznej mocy 5600 MW z ponad 18-procentowym udziałem w rynku, oraz grupa BOT dysponująca prawie 8 tys. MW mocy, a więc blisko 26-procentowym udziałem w mocach zainstalowanych w kraju.</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Jak zawsze w takiej sytuacji podnosi się kwestie trafności doboru jednostek wchodzących w skład większych struktur. Jedno jest pewne, bo wynika to z analiz krajowych i zagranicznych, że potencjał produkcyjny takich struktur powinien oscylować wokół 7 tys. MW. BOT nieco przekracza te wielkości, a PKE zbliża się do nich. Warunkiem efektywnego przeprowadzenia konsolidacji w podsektorze wytwarzania jest likwidacja kontraktów długoterminowych. Bez radykalnego usunięcia tego krępującego gorsetu polskiej energetyki znacząca część polskich wytwórców energii elektrycznej, w tym dysponujących nowoczesnym potencjałem, jak choćby Elektrownia ˝Opole˝ i Elektrownia ˝Turów˝, nie będzie mogła efektywnie konkurować na otwartym rynku energii. Mówił o tym szerzej pan minister Hausner.</u>
          <u xml:id="u-105.16" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W zakresie dystrybucji energii - wykorzystując doświadczenia z formowania w ub.r. grupy ENEA SA w Poznaniu, w skład której weszło 5 spółek dystrybucyjnych z terenu zachodniej i północnej Polski - nastąpią kolejne konsolidacje w ramach: grupy L-6, która obejmie 6 spółek zlokalizowanych na tzw. ścianie wschodniej, grupy K-7 obejmującej 7 zakładów energetycznych środkowej i południowej Polski i grupy W-5, w skład której wejdzie 5 spółek z terenów południowo-zachodnich.</u>
          <u xml:id="u-105.17" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Nie należy jednak z góry przesądzać sposobu i metody ich konsolidacji. Pomyślna realizacja projektu pilotażowego grupy ENEA zdaje się wskazywać na mocny ekonomicznie efekt takiego rozwiązania. Ale ewentualne zastosowanie w procesie konsolidacji ˝formuły holdingowej˝ pozwalającej, przynajmniej na pierwszym etapie konsolidacji, na utrzymanie osobowości prawnej łączonych spółek umożliwi utrzymanie przez nie pozycji na lokalnych rynkach i w lokalnych społecznościach. Zastosowanie tej formuły konsolidacji pozwoli również na wcześniejsze ujednolicenie standardów organizacyjnych i ich restrukturyzację. Ważne z punktu widzenia ministra skarbu państwa jest także poparcie załóg spółek dystrybucyjnych w niektórych grupach dla tej postaci konsolidacji.</u>
          <u xml:id="u-105.18" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Wewnętrzny kształt konsolidujących się podmiotów, wybór formy działania nie będzie więc narzucony z góry, lecz zależeć będzie w większej mierze od samych spółek. Ministerstwo Skarbu Państwa będzie jednak wnikliwie rozpatrywać ich propozycje. Cały proces konsolidacji musi bowiem być podporządkowany osiągnięciu wyznaczonych przez program celów. Z zakładów energetycznych zostaną wydzielone - w formie spółek zależnych - spółki zadaniowe zajmujące się obrotem energią, obsługą klientów i serwisem technicznym. Spółki zadaniowe będą też prowadzić inne rodzaje działalności.</u>
          <u xml:id="u-105.19" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Na odrębnej ścieżce znajduje się nieobjęta konsolidacją grupa G-8. Program zakłada, że kontynuowana będzie - rozpoczęta już wcześniej - jej prywatyzacja.</u>
          <u xml:id="u-105.20" who="#PoselZdzislawJankowski">(Błąd.)</u>
          <u xml:id="u-105.21" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W tej sprawie Wysoka Izba wyraziła swą wiążącą opinię 19 grudnia ubiegłego roku.</u>
          <u xml:id="u-105.22" who="#PoselGabrielJanowski">(Haniebną opinię.)</u>
          <u xml:id="u-105.23" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Pozostałe spółki energetyczne, a więc PAK SA, w której skarb państwa posiada 50% akcji, oraz Polskie Sieci Energetyczne SA będą realizować odrębny program.</u>
          <u xml:id="u-105.24" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W przypadku PAK Ministerstwo Skarbu Państwa zamierza aktywnie uczestniczyć, w porozumieniu z inwestorem strategicznym, w przygotowaniu programu dalszej konsolidacji przedsiębiorstw wokół tej grupy. Dotyczy to przede wszystkim kopalń węgla brunatnego, w których praktycznie całe wydobycie przeznaczane jest na potrzeby zespołu elektrowni Pątnów-Adamów-Konin. Funkcjonowanie zespołu PAK, jak i powiązanych z nim technologicznie zakładów wydobywczych, modernizacja i rozwój całej grupy jest ważne dla całej energetyki krajowej w związku z możliwością produkowania relatywnie taniej energii. Gospodarcze i społeczne znaczenie takiego rozwiązania dla przyszłości regionu jest oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-105.25" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Polskie Sieci Elektroenergetyczne pozostaną operatorem systemu przesyłowego. Wymaga tego bezpieczeństwo energetyczne kraju. Natomiast dla realizacji innych z obecnych zadań PSE, m.in. wytwarzania lub obrotu energią, zostaną utworzone odrębne spółki, które podlegać będą stopniowej prywatyzacji. To faza pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-105.26" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Wysoka Izbo! W fazie drugiej nastąpi restrukturyzacja połączonych podmiotów. Poprzedzi ją wprowadzenie nowych rozwiązań legislacyjnych w ramach nowelizacji ustawy Prawo energetyczne. Zwiększać się będzie znaczenie polityki regulacyjnej w odniesieniu do sektora. Doprecyzowane zostaną jej narzędzia, z pomocą których ustalane będą zasady funkcjonowania podmiotów na rynku, kontrola kosztów wytwarzania energii i kształtowania jej cen. Zmieniać się będzie więc w istocie metoda sprawowania nadzoru i kontroli tego sektora przez państwo. Temu procesowi towarzyszyć będzie wzmocnienie bezpośredniego nadzoru właścicielskiego nad spółkami skarbu państwa. Zamierzamy zwiększyć wymagania wobec jego przedstawicieli w radach nadzorczych tych spółek i uzależnić ocenę ich pracy od realizacji tych reguł.</u>
          <u xml:id="u-105.27" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Utworzenie dwóch dużych spółek wytwórców energii pozwoli na wykorzystanie efektu synergii produkcyjnej i kosztowej oraz na wykorzystanie efektu skali. Zmiany strukturalne polegać będą na centralizacji niektórych procesów ze sfery zarządzania i świadczenia usług wewnętrznych oraz na tzw. outsourcingu, a więc zlecaniu niektórych usług wyspecjalizowanym podmiotom zewnętrznym. Nie będzie to proces łatwy, jednak z wymienionych wyżej względów konieczny. Mając na uwadze konieczność złagodzenia społecznych skutków tego procesu, rząd zobowiązał ministra skarbu państwa, aby polecił przedsiębiorstwom energetycznym opracowanie trzyletnich programów restrukturyzacji zatrudnienia, które muszą być akceptowane przez resort.</u>
          <u xml:id="u-105.28" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Kilka dużych spółek powstałych w wyniku konsolidacji sfery dystrybucyjnej zapewni rozszerzenie usług oferowanych odbiorcom oraz podniesienie ich jakości przy równoczesnej obniżce kosztów. Co najważniejsze jednak, inwestycje skierowane zostaną przede wszystkim na cele modernizacyjne, nie zaś na zwiększanie mocy produkcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-105.29" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Minister skarbu państwa został przez Radę Ministrów zobowiązany do stworzenia systemu nadzoru i akceptowania inwestycji tak, by zapewnić stosowne preferencje dla modernizacji. Oznacza to, że organy państwa wzmacniają monitorowanie i kontrolę całego procesu. Przedsięwzięcia te umożliwią przygotowanie wymienionych spółek do działania na rynku Unii Europejskiej. Są one zgodne z obowiązującymi w tym względzie dyrektywami unijnymi.</u>
          <u xml:id="u-105.30" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W sferze wytwarzania energii cel restrukturyzacji nie odbiega więc od celów stawianych przy konsolidacji, jest nim przygotowanie do działalności w ostrej rywalizacji konkurencyjnej, bo taka rywalizacja ma miejsce, czy nam się to podoba, czy nie. Natomiast restrukturyzacja skonsolidowanych spółek dystrybucyjnych (zakładów energetycznych) zostanie ukierunkowana na budowę silnych podmiotów infrastrukturalnych z wydzieloną już działalnością w zakresie obrotu energią i obsługi klientów. Działania w tej fazie będą koncentrować się przede wszystkim na efektywnym wykorzystaniu potencjału produkcyjnego i będą mieć charakter wewnętrzny. Niesie to pewne niebezpieczeństwo, trudniej bowiem przeprowadzić restrukturyzację w strukturach rozbudowanych, silnych, wywierających presję decyzyjną. Liczymy jednak na współdziałanie kadry menedżerskiej i organizacji pracowniczych. Musi zatem poprawić się komunikacja między centrum koncepcyjno-legislacyjnym a autonomicznymi jednostkami, które realizować będą jednolity, ogólnokrajowy program. Prace nad znalezieniem skutecznych metod przepływu informacji i wykorzystaniem ich w procesie decyzyjnym przy zapewnieniu miejsca dla uwzględnienia stanowiska załóg pracowniczych zostały podjęte i będą kontynuowane. Pan minister Hausner mówił między innymi o wczorajszym spotkaniu Trójstronnego Zespołu ds. Branży Energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-105.31" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Pragnę podkreślić, że szczególną uwagą resortu skarbu państwa zostanie objęty proces tworzenia nowych miejsc pracy i obszarów aktywności związanych z infrastrukturą elektroenergetyki. Indywidualne programy dla każdej ze spółek zostaną przygotowane przez pracodawców w porozumieniu ze związkami zawodowymi.</u>
          <u xml:id="u-105.32" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W rezultacie procesu restrukturyzacji na rynku powinny funkcjonować podmioty o czytelnej strategii rozwoju, o wielkości odpowiadającej średnim firmom europejskim, zapewniające właścicielom godziwą stopę zwrotu. Faza restrukturyzacji - widziana z punktu widzenia skarbu państwa - zostanie wykorzystana na stworzenie przejrzystych mechanizmów promowania konkurencji i znoszenia ograniczeń rynkowych, takich jak długoterminowe umowy zakupu energii oraz koszty środowiskowe. W tej fazie na rynku pojawią się zapewne nowe podmioty, w tym podmioty handlowe, będziemy bowiem otwarci na konkurencję i udział w niej sektora prywatnego.</u>
          <u xml:id="u-105.33" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Panie Marszałku! Faza trzecia to faza prywatyzacji elektroenergetyki. Cele, jakie jej przyświecają, nie odbiegają od generalnych celów i pryncypiów prywatyzacji. Chodzi o wzrost efektywności działania podmiotów gospodarczych, napływ nowych inwestorów oraz realizację zamierzeń rozwojowych. Bez niezbędnej modernizacji nie sprostają one konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-105.34" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Faza prywatyzacji zostanie podzielona na dwa etapy. Etap pierwszy to prywatyzacja spółek wytwarzających energię elektryczną, z wyjątkiem grupy BOT. Obejmie ona zarówno sprzedaż akcji tych spółek, które dotychczas nie były prywatyzowane, a także akcji należących do skarbu państwa w spółkach, gdzie dokonano już prywatyzacji. Etap drugi to prywatyzacja podsektora dystrybucji. Nastąpi ona dopiero po zakończeniu procesów konsolidacji oraz restrukturyzacji i rozpocznie się nie wcześniej niż w 2004 r. Preferowanym sposobem prywatyzacji będzie tryb oferty publicznej. W jednej sprawie chciałbym rozwiać pojawiające się tu i ówdzie złudzenia. Jak pokazuje doświadczenie, nie ma w praktyce możliwości sprzedaży mniejszościowych pakietów akcji, jeśli nie zagwarantujemy inwestorowi przejęcia pełnej kontroli nad spółką. Z punktu widzenia interesu samych spółek, a także efektów negocjacyjnych, uważamy za lepszą metodę sprzedaż pakietów większościowych. Stwarza ona korzystniejszą pozycję dla ministra skarbu, umożliwia wprowadzenie bardziej czytelnych zasad.</u>
          <u xml:id="u-105.35" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Nie dokonujemy jednak już dziś ostatecznego wyboru metody. Jak duży będzie to pakiet, zależy od negocjacji z inwestorami. Trwają prace nad sprecyzowaniem, czy korzystniejsza będzie jednorazowa czy rozłożona w czasie sprzedaż posiadanych przez skarb państwa akcji. Nie ma doktrynalnych uprzedzeń do żadnego z tych wariantów. Oferowanie inwestorom większościowych pakietów stanowi opcję i nie zobowiązuje ministra skarbu do sprzedaży od razu maksymalnego pakietu. Jasna i niezmienna natomiast pozostaje zasada udziału pracowników prywatyzacji. Zgodnie z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych 15% akcji przeznaczanych jest dla uprawnionych pracowników tych podmiotów. Tam, gdzie udział skarbu państwa spadnie poniżej 25% kapitału, realizacja zobowiązań inwestorów zostanie zabezpieczona w umowie sprzedaży akcji lub w statucie. Są to kwestie zobowiązań inwestycyjnych, kontynuowania działalności statutowej, zbywania całości lub części majątku spółki, obniżania kapitału zakładowego, sprzedaży akcji innemu inwestorowi. Zapisy te muszą gwarantować bezpieczeństwo energetyczne państwa, ochronę interesów skarbu państwa oraz wskazywać, jakie działania skarb podejmie w razie niewywiązywania się z tych zobowiązań. Konsekwentne egzekwowanie zobowiązań nałożonych na inwestorów w umowach prywatyzacyjnych dotyczy wszystkich umów bez względu na to, jaki pakiet akcji zachowa skarb państwa w sprywatyzowanych spółkach.</u>
          <u xml:id="u-105.36" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Wiemy, że perspektywa prywatyzacji budzi wiele obaw wśród załóg spółek. Mówiłem, że spółki energetyczne muszą przedstawić trzyletnie programy restrukturyzacji zatrudnienia. Muszą być one uzgodnione z resortem skarbu. Chcę przy tej okazji wyraźnie powiedzieć, że niezależnie od zapisów poświęconych w projektach umów prywatyzacyjnych sprawom pracowniczym intencją ministra skarbu jest utrzymanie i konsekwentne przestrzeganie zasady, że na finalnym etapie procedury prywatyzacyjnej, tzn. po uzgodnieniu podstawowych zapisów umowy, przedstawiciele załogi negocjują tzw. pakiet socjalny. Nie jest on co prawda częścią umowy prywatyzacyjnej sensu stricto, ale traktować go należy jako ważny element prywatyzacji rozumianej nie tylko jako proces gospodarczy, ale także jako proces społeczny.</u>
          <u xml:id="u-105.37" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Większość prywatyzacji w sektorze wytwórczym zostanie przeprowadzona w latach 2003 i 2004. W bieżącym roku zostaną sprywatyzowane elektrownie systemowe w Kozienicach, Ostrołęce i Elektrownia Dolna Odra. Odbędzie się to w drodze zaproszenia inwestorów do rokowań i poprzez wybór inwestora strategicznego. Natomiast Południowy Koncern Energetyczny oraz BOT będą prywatyzowane w trybie oferty publicznej. Chodzi bowiem o przyciągnięcie w ramach rozproszonego akcjonariatu otwartych funduszy emerytalnych oraz inwestorów branżowych. PKE zostanie sprywatyzowany w latach 2003-2004, BOT rozpocznie prywatyzację dopiero w 2004 r., przy czym na sprzedaż w pierwszej fazie zostanie wystawionych nie mniej niż 10%, lecz nie więcej niż 25% akcji.</u>
          <u xml:id="u-105.38" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W latach 2003-2005 powinna także nastąpić prywatyzacja spółek zależnych Polskich Sieci Elektroenergetycznych, których profil działania odbiega od podstawowych funkcji PSE. Prywatyzację tę należy traktować jako element procesu restrukturyzacji spółki, która w jego wyniku stanie się operatorem systemu przesyłowego. Oznacza to także wyłączenie z Polskich Sieci Elektroenergetycznych obrotu energią elektryczną poza częścią tej działalności, która wiąże się z zachowaniem funkcji bilansowania systemu energetycznego kraju. Program nie przewiduje prywatyzacji Polskich Sieci Elektroenergetycznych jako operatora systemu przesyłowego. Prywatyzacja spółek dystrybucji i obrotu jest podyktowana koniecznością zapewnienia dostępu do kapitału, szczególnie jeśli chodzi o inwestycje sieciowe zwiększające dostępność i możliwość sprzedaży energii oraz do specjalistycznej wiedzy w zakresie konkurencyjnego handlu energią i obsługi odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-105.39" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">W spółkach, w których procesy te są zaawansowane, np. w grupie G-8, prywatyzacja będzie kontynuowana na dotychczasowych zasadach. Pozostałe spółki przy realistycznej ocenie, że nastąpi to w trybie oferty publicznej, będą prywatyzowane w latach 2004-2006, ministerstwo nie zrezygnuje jednak całkowicie z wyboru atrakcyjnych inwestorów strategicznych. Ostateczny wybór sposobu prywatyzowania każdej ze spółek będzie każdorazowo dokonywany przez ministra skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-105.40" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Mówiłem wcześniej, że nastąpi także sprzedaż pakietów akcji, które skarb państwa zachował jeszcze w spółkach wcześniej sprywatyzowanych, w pierwszej kolejności inwestorom strategicznym, choć nie wyklucza się zbywania akcji na rzecz innych podmiotów w trybie oferty publicznej. Sprzedaż inwestorom strategicznym uzależniona jest m.in. od spełnienia warunków i zobowiązań, o których mówiłem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-105.41" who="#MinisterSkarbuPanstwaSlawomirCytrycki">Wysoka Izbo! Skuteczność prywatyzacji to nie tylko dobra cena. To przede wszystkim stworzenie warunków ekonomicznych, w tym impulsów rozwojowych oraz regulacji prawnych, umożliwiających efektywną egzystencję sprywatyzowanych podmiotów gospodarczych w długim okresie. Tak pojmuję rolę resortu, którym kieruję od niespełna 2 miesięcy. Jestem przekonany, że konsolidacja, restrukturyzacja i prywatyzacja energetyki będzie dobrym przykładem realizacji takiego rozumienia istoty przekształceń własnościowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-105.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana wicepremiera, ministra infrastruktury Marka Pola.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabieram głos w debacie dotyczącej przyszłości sektora elektroenergetycznego w jednym tylko obszarze po to, aby poinformować Wysoką Izbę o wynikach rokowań gazowych i ich konsekwencjach, rokowań, które odbywały się najpierw pomiędzy Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem a rosyjskim Gazpromem, później pomiędzy rządami Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej, które zakończone zostały 12 lutego br. podpisaniem protokołu pomiędzy rządami.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Po to, aby dobrze zrozumieć przebieg negocjacji, wyniki, pozwolę sobie cofnąć się nieco w czasie, w przeszłość. W roku 1993, może lepiej mówić, że na początku lat 90. Polska zużywała od 9 do 11 mld m3 gazu rocznie, wydobywała ok. 4 mld m3, a więc trzydzieści parę procent zabezpieczaliśmy z własnych złóż, i resztę gazu kupowała z importu, w zdecydowanej większości z Rosji, na podstawie zawartych wiele lat temu kontraktów jamburskiego i orenburskiego. Te kontrakty kończyły się, na początku lat 90. w wyniku trudności płatniczych nasze przedsiębiorstwo górnictwa naftowego i gazownictwa miało zaległości w zapłatach. Pojawiały się sygnały o groźbie zamknięcia dostaw gazu do Polski, pojawiały się różne rozważania, co będzie, gdy skończą się długoterminowe kontrakty. Polska wówczas była w wyjątkowo niekorzystnej sytuacji, ponieważ przez Polskę nie przechodzi żaden gazociąg, który gwarantowałby połączenie Polski nie tylko ze wschodnią częścią Europy i z Rosją, ale również z częścią zachodnią. Byliśmy niejako półwyspem gazowym, do którego dochodziły wyłącznie dwie dość cienkie nitki gazociągów z Rosji. W takich warunkach rząd Hanny Suchockiej 25 sierpnia 1993 r. podpisał porozumienie, które przesądziło o tym, iż Polska zawrze wieloletni kontrakt na dostawy gazu, a jednocześnie Polska i Rosja będą uczestniczyły w budowie gazociągu tranzytowego przeprowadzającego gaz ze złóż jamalskich do Europy Zachodniej. Z tego gazociągu mieliśmy odbierać gaz również my. Korzyścią płynącą z tego porozumienia było zagwarantowanie bezpieczeństwa dostaw gazu oraz utworzenie po raz pierwszy w Polsce sytuacji, że byliśmy krajem tranzytowym, czyli takim, przez który płynął gaz nie tylko do Polski, ale również do innych krajów europejskich. Negatywem - i to było widać kilka lat po podpisaniu porozumienia - były przeszacowane, zbyt duże ilości gazu, który wpisano w to porozumienie i które przenosiły się później na następne dokumenty. Porozumienie z 1993 r. przewidywało, że Polska od roku 2010 będzie kupowała z Rosji 14 mld m3 gazu rocznie ponad to, co już wówczas importowała, rzędu 6 mld. Łącznie dawało to 20 mld m3 gazu rocznie. Przypomnę tylko, że zużywaliśmy 10, sami produkując 4.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Dwa lata później, w lutym 1995 r., powstał dokument, protokół dodatkowy do tego porozumienia, który doprecyzował kwestię budowy dwóch nitek gazowych, kwestie techniczne i finansowe. Miał tę zaletę, że zlikwidowano w nim dopisek, iż ponad te 14 mld m3 będziemy importowali jeszcze to, co do tej pory. Ostatecznie w 1996 r. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo podpisało z rosyjskim Gazpromem 25-letni kontrakt na dostawy gazu z Rosji do Polski. Tak on się nazywał, dokładnie: kontrakt o sprzedaży rosyjskiego gazu ziemnego do Rzeczypospolitej Polskiej. Wbrew temu, co czasem pojawia się w mediach, był to tylko dokument mówiący o dostawach gazu, nie ma w nim ani słowa o inwestycjach, o gazociągach, mówi się jedynie, ile gazu w którym roku Polska będzie odbierała, a Rosjanie dostarczali do Polski i o warunkach tych dostaw, płatnościach, systemach ustalania cen.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Ten kontrakt spowodował, że rok 2003, czyli obecny, był ostatnin, w którym mogliśmy wydobywać takie ilości gazu, jak do tej pory, i mogliśmy odbierać zakontraktowany gaz bez dodatkowych sankcji za to, że pewnej ilości nie odbierzemy. W roku przyszłym już się przewiduje, iż Polska będzie odbierała prawie 9,5 mld m3 gazu z Rosji, co przy zużyciu, które nie wzrosło wyraźnie od początku lat 90., bo wynosi około 11,5 mld m3, będziemy musieli zacząć ograniczać wydobycie własne. Dla wyjaśnienia dodam, że gaz polski kosztuje mniej więcej 60% tego, co każdy importowany. Wydobycie gazu jest znacznie tańsze, aniżeli jego zakup.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">To ograniczenie - gdyby kontrakt dalej obowiązywał według tych zasad - spowodowałoby, że w roku 2010 praktycznie musielibyśmy całkowicie zlikwidować własne wydobycie i zakupy z wszelkich innych źródeł. Gaz rosyjski wypełniłby polski system gazowy w 100%. Nie byłoby żadnych szans na tańszy gaz z własnych złóż, na gaz z innych złóż, z innych kierunków, a cena wzrosłaby gwałtownie. Nie mielibyśmy szansy obniżania ceny poprzez gaz, który wydobywamy sami, czy ewentualnie przez konkurencję, przez tzw. zakupy natychmiastowe, bo takie też się zdarzają na tym rynku. Groziłaby nam, gdybyśmy realizowali dalej własne wydobycie, zapłata za gaz nieodebrany, bowiem kontrakt - jak wszystkie kontrakty wieloletnie zawierane na świecie - obejmuje zasadę: bierz lub płać, a więc gazu można nie odebrać, ale zapłacić za niego trzeba. Nawiasem mówiąc, taką zasadę zawierają, jak powiedziałem, wszystkie kontrakty wieloletnie na świecie - porozumienie gazowe, które podpisał rząd Jerzego Buzka z Norwegią, też zawiera taką klauzulę.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">W tej sytuacji negocjacje, które od grudnia 2001 r., a właściwie od stycznia 2002 r. prowadziło intensywnie Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, były niezbędne. Skutki finansowe utrzymania kontraktu w tej skali, w jakiej był podpisany, byłyby dla Polski druzgocące. Chodzi o miliardy dolarów, setki milionów dolarów w poszczególnych latach, chodzi o ceny gazu, konkurencyjność polskiego przemysłu, wreszcie o poziom życia Polaków i bezpieczeństwo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Cały rok 2002 toczyły się rozmowy pomiędzy koncernami gazowymi Polski i Rosji, nie przyniosły one jednak żadnych rezultatów. Strony zbliżały się bądź oddalały w negocjacjach od siebie, nie dochodząc do porozumień. W końcu ubiegłego roku, w listopadzie, w rządzie rosyjskim i w rządzie polskim zapadły decyzje o podniesieniu negocjacji gazowych na szczebel wicepremierów, decyzje o tym, iż to rządy będą rozmawiały o korekcie porozumienia z 1993 r., a kompanie gazowe, które w większości są kontrolowane przez oba państwa, będą zobowiązane dostosować się do tego, co uzgodnią rządy. Negocjacje były niezwykle intensywne, ilość spotkań wicepremierów obu krajów przekroczyła wszelkie standardy w tym zakresie. Ze strony rządu polskiego w praktyce negocjował zespół powołany przez prezesa Rady Ministrów, składający się z wiceministrów gospodarki, skarbu, spraw zagranicznych, z reprezentantów kancelarii premiera. W ostatnim najgorętszym okresie w negocjacjach uczestniczył również prezes Urzędu Regulacji Energetyki. Miałem zaszczyt kierować tym zespołem i stąd moje dzisiejsze sprawozdanie. Te negocjacje, niezwykle intensywne i trudne, doprowadziły ostatecznie do pozytywnych rezultatów. Po pierwsze, zredukowaliśmy w tym najgroźniejszym dla nas okresie, w latach 2003-2020, ilości gazu, które są zapisane w kontrakcie, o ponad 35%. Uzyskaliśmy to poprzez redukcje roczne, które w niektórych latach sięgają 40% zakontraktowanych ilości - to jest bardzo dużo. Uzyskaliśmy to także m.in. przez takie obniżenie dostaw do roku 2009, że w zasadzie dzięki elastyczności - bo kontrakt przewiduje, że 10% gazu w ogóle możemy nie odebrać - do 2009 r. możemy praktycznie nie odbierać więcej gazu niż do tej pory. Przy założeniu wzrostu dostaw otwiera to szerokie możliwości większego wydobycia bądź zakupu z innych kierunków. Założyliśmy przy tym, że wydłużamy o dwa lata, na 2021 i 2022 r. okres dostaw w stosunku do tego, co wynikało z kontraktu, a właściwie z pewnych uzgodnień, które się odbyły na początku negocjacji, bo kontrakt nie przewidywał dokładnie roku zakończenia, a raczej ilość lat.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Oszczędności, które uzyskaliśmy w wyniku tych negocjacji, są ogromne. To 5 mld dolarów, a więc prawie o 40% więcej niż wartość największego kontraktu, jaki ostatnio Polska podpisała na samolot wielozadaniowy. Efektem porozumienia są również decyzje o inwestycjach. Polska potrzebuje inwestycji, szczególnie tych, w które nie musimy angażować własnych pieniędzy, pieniędzy budżetowych. Rozstrzygnęliśmy, iż budowa pierwszej nitki gazociągu jamalskiego, która już funkcjonuje, ale jeszcze nie osiągnęła pełnych możliwości, zostanie zakończona z pieniędzy zarobionych na tranzycie gazu. Do tej pory były ogromne trudności w wynegocjowaniu podwyższonej stawki za tranzyt gazu, takiej, która byłaby w stanie zapewnić opłacalność inwestycji, czyli to, iż inwestycja zostanie sfinansowana dzięki zapłatom za tranzytowany gaz. Nawiasem mówiąc, nasi partnerzy przez pewien czas oczekiwali, odwołując się do pewnych zapisów wcześniejszych porozumień i tak je interpretując, jak interpretowali, że to polska strona, a więc budżet państwa, rząd i ewentualnie Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo mają sfinansować zakończenie budowy pierwszej nitki. Rzecz jest niebłaha, chodzi o 300 mln dolarów. Ta inwestycja zostanie zakończona za pieniądze z tranzytu, czyli bez zaangażowania pieniędzy podatnika, pieniędzy strony polskiej. Uzgodniliśmy, iż firma, która eksploatuje gazociąg i która do tej pory funkcjonowała źle, popadała w długi, nie płaciła swoich zobowiązań również w stosunku do Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, miała zbyt mało pieniędzy, by inwestować, miała zbyt mało pieniędzy, by się utrzymać, że ta firma będzie prowadzona w taki sposób, aby osiągać zyski, które nie tylko pozwolą jej bezpiecznie funkcjonować - firma, która długo nie uzyskuje zysku, jest narażona na to, że ktoś będzie próbował ją przejąć - ale pozwolą na spłatę wszystkich długów, w tym ponad 100 mln dolarów dla Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, i że sfinansuje ona z zarobionych pieniędzy budowę pierwszej nitki, oczywiście częściowo płacąc bezpośrednio, częściowo zaciągając kredyty i spłacając je w ciągu najbliższych kilkunastu lat.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Uzgodniliśmy też kwestię, a właściwie poruszyliśmy w negocjacjach kwestię drugiej nitki. Przypominam, iż nie tylko my pomyliliśmy się w prognozach zużycia gazu na lata 2000-2020, pomylił się nie tylko rząd Hanny Suchockiej czy też wcześniejsze lub późniejsze rządy, przede wszystkim bowiem pomylili się eksperci, bo to oni przygotowywali te analizy, pomylił się świat, pomyliła się Europa. W Europie przewidywano również, że ilości gazu kupowanego z Rosji będą dużo większe, stąd projekt wielkiego gazociągu składającego się z dwóch nitek, z dwóch rur, który miał przesyłać tranzytem przez Polskę 66 mld m3 gazu rocznie. Te ilości są znakomitymi ilościami, aby zarobić na tranzycie, pod warunkiem że na jednym końcu rury jest ktoś, kto tłoczy ten gaz, a na drugim jest ktoś, kto kupuje ten gaz. Okazuje się, że ten rejon Europy, do którego prowadzi gazociąg jamalski, nie ma tak dużych potrzeb; tak szybko, jak planowano, potrzeby nie narastają. Wielu przewidywało, że właściwie druga nitka gazociągu jest już pogrzebana, że nie będzie już nigdy decyzji o jej budowie. Wprost odrzuciliśmy w rozmowach ten argument, uznaliśmy, że sprawa jest otwarta, że kwestia budowy drugiej nitki jest realna i że w tej sprawie będziemy pracowali wspólnie, by najpóźniej do końca 2004 r. doprowadzić do rozstrzygnięć. Trzeba powiedzieć wprost: to jest inwestycja, która będzie inwestycją dwóch stron - PGNiG i Gazpromu, tak naprawdę ich spółki EuRoPol Gazu. Ta inwestycja będzie realizowana tylko wtedy, kiedy wspólnicy - i po stronie polskiej, i po stronie rosyjskiej - będą mieli pewność, że na gazie, który będzie płynął przez ten gazociąg, będzie można zarobić, i że będzie klient, który kupi ten gaz w Niemczech czy w Europie Zachodniej. A więc zdajmy sobie sprawę, że ta nitka zależy od tego, jak będzie się kształtowało zużycie gazu w Europie. Inwestycyjnie to porozumienie, które zawarliśmy, podpisaliśmy w lutym, niesie dobre wiadomości: zakończenie pierwszej nitki i właściwie podjęcie prac nad dalszą realizacją dużej kolejnej inwestycji - wartej 1,5 mld - drugiej nitki gazociągu.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Nasuwają się pytania, które zawsze nasuwają się przy tego typu wielkich kontraktach, pytania, które są zupełnie uzasadnione. Czy naprawdę musieliśmy czy musimy przestrzegać w kontrakcie wieloletnim z Rosją zasady ˝bierz lub płać˝? Częściowo odpowiedziałem na to pytanie. Wszystkie kontrakty wieloletnie na dostawy gazu na świecie są obarczone tą klauzulą, w jednym wypadku dotyczy to 85% dostaw, jak w przypadku kontraktu z Rosją, w innym wypadku dotyczy to wyższego poziomu dostaw, w przypadku porozumienia z Norwegią jest to 90%, a więc można zrezygnować pod pewnymi warunkami tylko z 10% dostarczanego gazu. Wynika to z tego, iż po to, aby przez wiele lat dostarczać gaz, trzeba włożyć wiele pieniędzy w udostępnienie złóż, a następnie w gazociągi, które mają ten gaz przesyłać tranzytem. Zasada ta od początku obowiązuje w tym kontrakcie - elastyczność jest duża, to jest 15%, więc niemało - i praktycznie musiała ona w tym kontrakcie pozostać, innej możliwości na kontrakt wieloletni po prostu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Drugie pytanie całkowicie zasadne, zadawane często: Czy mamy odpowiednio wysoki poziom - i tu użyję okropnego słowa - dywersyfikacji. Tak naprawdę chodzi o zróżnicowanie kierunków dostaw, o to, by nie brać gazu z jednego źródła, zwłaszcza kiedy to źródło jest poza granicami Polski. Chcę powiedzieć w ten sposób: gdyby nie porozumienie zawarte 12 lutego to w ciągu najbliższych 6 lat 100% gazu w Polsce byłoby gazem rosyjskim. Dzięki temu porozumieniu ten poziom nawet wtedy, kiedy nasze zużycie będzie rosło bardzo powoli - 1-2% rocznie... Sparzeni złymi doświadczeniami ekspertów z początku lat 90., dzisiaj mając nawet ekspertyzy mówiące o znacznie większym zużyciu gazu, przyjmujemy założenie, że zużycie gazu będzie rosło w Polsce minimalnie. To założenie jest przesadnie ostrożne. Ale tak jak powiedziałem, złe doświadczenia z początku lat 90. skłaniają do szczególnej ostrożności. Nawet przy takim bardzo niewielkim tempie wzrostu zużycia gazu mamy ok. 50% gazu, który będzie w sieci w Polsce jako gaz rosyjski, reszta to gaz nasz i gaz importowany z innych kierunków. Jeśli tylko spełnią się prognozy, a te prognozy również sporządzał rząd poprzedni, rząd Jerzego Buzka, na przełomie lat 90. i roku 2000. W listopadzie 1999 r. opracowano i rząd przyjął ˝Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 r.˝. Przewidywano tam, że w wariancie najbardziej pesymistycznym, to znaczy w wariancie, w którym gospodarka będzie stała w miejscu, nie będzie się rozwijała, Polska będzie importowała w roku 2005 ponad 12 mld m3 gazu. Gdyby się to spełniło, okazuje się, że pole tzw. dywersyfikacji, czyli zróżnicowania dostaw, otwiera się bardzo szeroko. Powiem uczciwie, że nie bardzo wierzę w te prognozy. Ale odwołuję się w końcu do oficjalnego dokumentu rządowego, do dokumentu, na podstawie którego rząd Jerzego Buzka zawierał dalsze porozumienia - z Norwegią. Gdyby nie było tego dokumentu zawierania umów na kolejne 5 mld m3, gdy się ma taką nadwyżkę gazu z importu, byłoby czymś niedopuszczalnym.</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Nasuwają się też pytania: Czy mamy w ogóle jakiekolwiek korzyści finansowe z tego, że przez Polskę przebiega gazociąg? Powiem bardzo wyraźnie: oczywiście, mamy i to bardzo duże. Polska jako państwo i jako gminy, jako władze samorządowe, które funkcjonują na trasie prowadzonego przez Polskę gazociągu, instytucje publiczne, a więc państwowe i samorządowe, uzyskają w ciągu najbliższych 17 lat co najmniej 900 mln dolarów różnego rodzaju płatności - poczynając od podatku od nieruchomości, poprzez podatek dochodowy, podatek VAT, podatek dochodowy od osób fizycznych i składki do ZUS - w związku z tym, że ten gazociąg istnieje. Prawie miliard dolarów w ciągu 17 lat daje państwu polskiemu - nie instytucji, która zarabia na tranzycie gazu, tylko państwu polskiemu i samorządom - fakt istnienia tego gazociągu. Nie wspomnę o kilkuset miejscach pracy, które w ogóle powstaną dzięki tej inwestycji; jeśli realizowana byłaby druga nitka, tych miejsc pracy byłoby jeszcze więcej i dochody oczywiście byłyby znacznie większe. Sama spółka, w której polska strona ma ok. 50%, też zyskuje na wartości; ona zyskuje dzięki inwestycjom. Inwestycje te realizowane są z zarobionych na tranzycie gazu pieniędzy, a więc polski udziałowiec też podnosi swoją wartość udziałów i zarabia na tym bardzo wyraźnie.</u>
          <u xml:id="u-107.12" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterInfrastrukturyMarekPol">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jestem przekonany o tym, że negocjacje trudne, bardzo napięte, chwilami bardzo nerwowe, które toczyły się w ciągu ostatnich 13, prawie 14 miesięcy pomiędzy Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem i Gazpromem, potem pomiędzy rządem polskim i rządem rosyjskim, przyniosły pozytywne efekty. Oszczędziliśmy ponad 5 mld dolarów, zapewniliśmy, że Polska nie będzie miała niedoborów gazu, ale zapewniliśmy również, że nie grozi nam nadmiar gazu, zagwarantowaliśmy, że nie zapłacimy za gaz, którego nie bylibyśmy w stanie odebrać, i zagwarantowaliśmy, że w Polsce będą realizowane inwestycje, na które państwo nie będzie musiało wyłożyć grosza. To jest na pewno sukces. Oczywiście to jest coś, co jest korzystne dla nas, ale sądzę, że również te korzyści ma nasz partner. Nie jest tak, że Polacy ograli Rosjan bądź odwrotnie. Korzyścią w przypadku naszych partnerów jest to, że dysponują jasnym i realnym do wykonania kontraktem, kontraktem, którego do tej pory nie mieli. Kontrakt, który był zawarty dotychczas, zagrożony był tym, że Polska nie będzie w stanie odebrać tych ilości i dojdzie do sporów oraz napięć pomiędzy odbiorcą i dostawcą. Taki dokument ma stosunkowo niedużą wartość w bankach w przypadku zaciągania kredytów. Jesteśmy partnerem, który odbiera znaczące ilości gazu i będzie je odbierać. Jesteśmy partnerem, który płaci za ten gaz, a więc dobrym partnerem. Jesteśmy jednocześnie krajem, który musi być bezpieczny energetycznie, i to porozumienie gwarantuje również nasze bezpieczeństwo energetyczne. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-107.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Zbrzyznego.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że dobrze się stało, że sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o projekcie uchwały o powołaniu komisji śledczej rozpatrujemy łącznie z informacją rządu o przyszłości sektora energii w Polsce, albowiem uzasadnieniem do wniesienia tej uchwały są kwestie związane z tym sektorem.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Posłowie w dniu 13 września 2002 r. zgłosili projekt uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej o powołaniu komisji śledczej do spraw zbadania zgodności umów prywatyzacji majątku państwowego, umów międzynarodowych i podpisywanych w związku z nimi umów handlowych w latach 1990-2002 z zasadami bezpieczeństwa energetycznego i paliwowego państwa polskiego. Jest to pełny tytuł projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Marszałek Sejmu, zgodnie z obowiązującym regulaminem Sejmu, skierował w dniu 19 października 2002 r. powyższy projekt uchwały do Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka do pierwszego czytania. Stosowny projekt uchwały znalazł swoje miejsce w druku nr 998.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Komisja Skarbu Państwa na wspólnym posiedzeniu z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka rozpatrzyła ten wniosek i wysłuchała argumentacji zwolenników podjęcia takiej uchwały i wnioskodawców, a także wysłuchała argumentacji przedstawionej przez przeciwników tegoż rozwiązania. W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele rządu, a więc Ministerstwa Skarbu Państwa, Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Sprawiedliwości, a także obecny był przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Wnioskodawcy uzasadniali potrzebę podjęcia tej uchwały i potrzebę rozpoznania wszystkich problemów związanych z prywatyzacją polskiej gospodarki w okresie 1990-2002, ze szczególnym uwzględnieniem - co oczywiście nie wynikało z tytułu tej uchwały - sektora energetycznego i bezpieczeństwa paliwowego państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Uzasadniając potrzebę podjęcia tej uchwały, dołączono uzasadnienie mówiące o potrzebie wynikającej z porozumienia między polskim rządem a rządem Federacji Rosyjskiej z sierpnia 1993 r. o budowie systemu gazociągów dla tranzytu gazu rosyjskiego przez terytorium Polski. Wiąże się z tym zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego i oczywiście zagrożenie dla finansów publicznych państwa polskiego. A więc w tym momencie, po wystąpieniu pana wicepremiera, mogę powiedzieć w sposób jednoznaczny, że dobrze, iż połączono te dwie dyskusje, dotyczą one bowiem przedmiotu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Uzasadniając potrzebę podjęcia tej uchwały, wnioskodawca mówił o tym, że niezbędne jest także wyjaśnienie kwestii kontroli nad światłowodem położonym wzdłuż gazociągu jamalskiego. Uważa, że należy podjąć działania na rzecz szukania alternatywnych źródeł zaopatrzenia w gaz, jak również rozwiązywać problemy związane z ilością i sposobem odbioru gazu. Rząd powinien także podjąć działania w zakresie kontroli nad podstawową firmą reprezentującą stronę polską w tym przedsięwzięciu, czyli Polskim Górnictwem Nafty i Gazu.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Wnioskodawcy zgłosili dwie autopoprawki. Jedna autopoprawka dotyczy art. 2. Treść art. 2 przedmiotowej uchwały nie korespondowała z treścią tytułu uchwały, która jest przedmiotem rozpatrywania. Powtórzono zatem w art. 2 treść tytułu uchwały zgodnie z propozycją wnioskodawców. Zaproponowano także rozszerzenie art. 3. Jest to wniosek o charakterze autopoprawki dotyczący rozszerzenia składu komisji śledczej, by mogli znaleźć w niej miejsce przedstawiciele nie tylko klubów parlamentarnych, ale także kół poselskich. Wiele głosów było przeciw. Kilka wypowiedzi przytoczę, by doprowadzić do konkluzji, która miała miejsce na zakończenie posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Otóż w art. 111 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jest zapis mówiący o tym, że komisję śledczą powołuje się w celu zbadania konkretnej sprawy. Przedmiot badania musi być dokładnie określony, by był sens badania sprawy, by można było uzyskać pełną wiedzę na temat badanej sprawy. To jest jedna konkluzja, jeden element, który był dyskutowany w komisji. W wyniku dyskusji, którą przeprowadzono na posiedzeniu komisji, nie zaistniały przesłanki ku temu, by wypełnić treścią definicję z art. 111 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Dyskutowana była także kwestia możliwości zrealizowania celów komisji, a mianowicie dokonania analizy 12 lat prywatyzacji polskiej gospodarki, która przebiegała w tym okresie. Z informacji, które uzyskaliśmy podczas posiedzenia komisji, wynikało, że trzeba byłoby zbadać ponad 2 tys. umów prywatyzacyjnych, podpisywanych w różnym okresie i pod rządami różnych regulacji prawnych, jako że od roku 1990 do 2002 r. wielokrotnie było zmieniane polskie prawo prywatyzacyjne, i nie tylko, zmieniane było także prawo finansowe, prawo o rachunkowości i wiele innych ustaw, które współuczestniczą w procesie prywatyzacji polskiej gospodarki. Dyskusja dotyczyła możliwości zrealizowania celów komisji, które były podawane jako argumenty przemawiające za przyjęciem omawianej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Były także pytania i wątpliwości co do tego, czy w sprawach, którymi ma się zająć komisja, mamy do czynienia z matactwami, czy z niechęcią działania organów ścigania, czy też mamy trudności z uzyskiwaniem stosownych decyzji, stosownych orzeczeń wymiaru sprawiedliwości. Powiem, że żaden z mówców ani przedstawiciel ministra sprawiedliwości, prokurator generalny, nie potwierdził takich wątpliwości. A więc nie mamy tu do czynienia z matactwami, z niechęcią działań organów ścigania bądź organów sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Pojawiły się wypowiedzi osób, które w zupełnie inny sposób odbierały propozycje wnioskodawców, a mianowicie niektórzy posłowie wprost twierdzili, że przedłożony projekt uchwały ma wyłącznie podtekst polityczny, natomiast nie ma w tym wypadku chęci badania czegokolwiek, że chodzi o to, by zaistnieć medialnie, by zrobić szum wokół sprawy, a nie o to, by cokolwiek wyjaśnić. Nie były to stanowiska odosobnione.</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Z odpowiedzi przedstawicieli rządu, NIK, prokuratora generalnego można było się dowiedzieć, że NIK dokonał już wielu badań procesu prywatyzacji i konkretnych projektów prywatyzacyjnych w Polsce. Wnioski wynikające z tych badań były przekazywane do organów ścigania i do organów wymiaru sprawiedliwości i znalazły albo znajdą niebawem zakończenie.</u>
          <u xml:id="u-109.13" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Chcę powiedzieć, że resort skarbu państwa, który jest instytucją rządową, która bezpośrednio zajmuje się procesem prywatyzacji polskiej gospodarki, co roku jest kontrolowany przez Najwyższą Izbę Kontroli z punktu widzenia zadań wynikających z budżetu państwa. Chodzi tu o przychody z prywatyzacji. Każdy projekt prywatyzacyjny, który został zrealizowany w danym roku budżetowym, jest prześwietlany, że tak powiem, przez Najwyższą Izbę Kontroli, są analizowane źródła przychodów, umowy prywatyzacyjne, które były podstawą prywatyzacji, i do parlamentu są przekazywane poprzez Komisję Skarbu Państwa stosowne wnioski.</u>
          <u xml:id="u-109.14" who="#PoselSprawozdawcaRyszardZbrzyzny">Najwyższa Izba Kontroli rokrocznie analizuje wykonanie kierunków prywatyzacji, które są swoistym załącznikiem do ustawy budżetowej w każdym roku, i na podstawie tych analiz wyciągane są stosowne wnioski co do zgodności z obowiązującym prawem, jeżeli chodzi o przebieg procesu prywatyzacji. Mało tego, NIK na dobrą sprawę na bieżąco monitoruje procesy prywatyzacji w Polsce, na bieżąco analizuje przebieg tych prywatyzacji i stosowne wnioski są przekazywane na posiedzeniach Komisji Skarbu Państwa. Jest realizowana kontrola poszczególnych projektów prywatyzacyjnych, nawet ze szczególnym wskazaniem konkretnych procesów prywatyzacyjnych, i te szczególne wskazania wychodzą z Komisji Skarbu czy też z innych komisji parlamentarnych. A więc na dobrą sprawę proces prywatyzacji polskiej gospodarki był, jest i, śmiem twierdzić, będzie na bieżąco monitorowany. A więc, jeśli chodzi o informację, którą uzyskaliśmy podczas posiedzenia dwóch połączonych komisji w sprawie prawidłowości prywatyzacji polskiego sektora energoelektrycznego, to informacja prokuratora generalnego była jednoznaczna, że nie ma w tej chwili żadnego postępowania dotyczącego nieprawidłowości w prywatyzacji sektora energoelektrycznego, nie ma takich umów, które mogłyby być zakwestionowane i są przedmiotem badań i kontroli organów ścigania. Nie ma też takich sygnałów, które by nasuwały podejrzenie, że nastąpiły jakiekolwiek działania o charakterze przestępczym. A więc te i inne argumenty, które były podnoszone podczas debaty na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa i Komisji Sprawiedliwości, doprowadziły do konkluzji polegającej na tym, że posłowie w głosowaniu wyrazili swój stosunek do przedmiotowego projektu uchwały, a mianowicie podczas głosowania przedstawiciele obu komisji (stosunek głosów 16 :10) głosowali przeciwko podjęciu tej uchwały, przeciwko powołaniu Komisji Śledczej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-109.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Sejm zdecydował o wysłuchaniu w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów poselskich i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pęczaka, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselAndrzejPeczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Ministrze! Sojusz Lewicy Demokratycznej zakładał w swoim programie, że realizowana przez państwo polityka wspierania restrukturyzacji przedsiębiorstw państwowych i spółek skarbu państwa będzie się koncentrowała na kształtowaniu warunków ułatwiających tworzenie nowych miejsc pracy. Zakładaliśmy także, że zmienimy charakter prywatyzacji i zrezygnujemy z jej wyłącznie fiskalnego charakteru, że będzie ona narzędziem restrukturyzacji i wspomagania rozwoju dziedzin określonych przez politykę przemysłową rządu. Rozumieliśmy także, że rolą rządu jest takie określenie sektorów decydujących o bezpieczeństwie państwa, które w sposób analogiczny pokaże sfery zainteresowania państwa tymi sektorami. Myśleliśmy także o takim ukierunkowaniu strategii gospodarczej, aby zachęcała inwestorów, w tym także inwestorów pasywnych, do inwestowania w te sektory.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PoselAndrzejPeczak">Dążenie do koncentracji rodzimego kapitału i systematyczna kontrola wykonywania przez inwestora przyjętych przez niego zobowiązań to dziś powszechnie uznawane kanony. Analizując informację rządu, spróbowaliśmy skonfrontować ją z zadaniem programowym dotyczącym tworzenia przed prywatyzacją, tam, gdzie jest to możliwe i celowe, grup energetycznych (kopalnia + elektrownia lub elektrociepłownia) oraz prywatyzowania sektora dystrybucji energii w połączeniu z sektorem produkcyjnym. Tak było to zapisane w programie SLD.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PoselAndrzejPeczak">W sektorze energii z uwagi na bezpieczeństwo energetyczne państwa szczególne obowiązki spadają na barki silnych operatorów narodowych umiejscowionych w sferze infrastruktury technicznej. Informacja rządu poświęca tej sprawie bardzo wiele uwagi i naszym zdaniem przedstawione zamierzenia są z punktu widzenia klubu SLD do zaakceptowania i wręcz do poparcia.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PoselAndrzejPeczak">Podobnie akceptujemy cele, które zostały zapisane w strategii gospodarczej rządu wobec przekształceń dokonywanych w sektorze energii. Proponujemy tylko rozważyć, czy zmiany własnościowe w elektroenergetyce nie powinny zostać wzmocnione poprzez jeszcze bardziej intensywne i wyprzedzające działania zmierzające do przyspieszenia procesów tworzenia i stabilizacji rynku energii elektrycznej. Stawiamy sobie pytanie, czy nie należy wzmocnić merytorycznych funkcji Urzędu Regulacji Energetyki. Naszym zdaniem dopiero istotny postęp w tworzeniu rynku energii elektrycznej pozwoli zintensyfikować działania prywatyzacyjne w elektroenergetyce.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PoselAndrzejPeczak">Potrzeba konsolidacji firm dystrybucyjnych jest oczywista. Konsolidacja pozioma producentów energii ma logiczne podstawy merytoryczne i wydaje się oczywista. Ale na tle uwag i opinii wypowiadanych przez zainteresowane środowiska, a także w sytuacji społecznej, jaka wytworzyła się wokół BOT, uważamy, że jeszcze raz potrzeba publicznego przedstawienia argumentów dotyczących wyboru formy konsolidacji. Należy jasno, dobitnie i odpowiedzialnie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego koncepcja budowy holdingu surowcowo-produkcyjnego przeważa nad koncepcją budowy holdingu produkcyjno-dystrybucyjno-surowcowego. Jeżeli rachunek ekonomiczny spowodował, że w jednej organizacji znalazły się trzy różne jakościowo podmioty wytwórcze, to trzeba to pokazać i przekonać. Specjaliści wiedzą, co jest dobre, co wynika z tych obliczeń. Lokalne społeczeństwa muszą zrozumieć i muszą się pozbyć obaw.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PoselAndrzejPeczak">Zdaniem wielu moich kolegów dyskusja tocząca się wokół tego problemu oprócz wymiaru emocjonalnego ma istotny wymiar ekonomiczno-regionalny. Proponujemy nie bagatelizować aspektów regionalnych, chociaż być może wymagają one korekt przestrzennych także w koncepcjach związanych z konsolidacją sfery dystrybucji energii elektrycznej. Aspekt regionalny widoczny jest także w uzupełnionym... Przy pierwszym czytaniu informacji rządu nie znaleźliśmy tam ustosunkowania się rządu do PAK-u. Teraz pan minister skarbu tę część uzupełnił i w tym momencie jakby problem PAK-u zdejmujemy z dyskusji, bo uważamy, że to zostało przedstawione, jest do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#PoselAndrzejPeczak">Wzrost importu energii elektrycznej odnotowany w informacji wręcz wymusza rozważną politykę prywatyzacyjną wobec regionalnych zakładów energetycznych. Z satysfakcją zauważamy, że prezentowany materiał taką politykę prezentuje, ale doprecyzowania wymaga kwestia nadzoru skarbu państwa nad wykonaniem zobowiązań, w tym szczególnie zobowiązań inwestycyjnych w spółkach, w których skarb państwa będzie miał po prywatyzacji mniej niż 25% kapitału zakładowego. Być może potrzebna jest ponowna dyskusja nad koncepcją ˝złotej akcji˝. Być może potrzebne jest zbudowanie systemowego rozwiązania zabezpieczającego interesy skarbu państwa. W każdym razie uważamy, że ten problem minister skarbu państwa powinien mieć na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#PoselAndrzejPeczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Popieramy działania zmierzające do pozyskania dla prywatyzacji sektora elektroenergetyki inwestorów pasywnych. Proponujemy rozważyć możliwość szerszego i systemowego wykorzystania dla tych celów funduszy emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#PoselAndrzejPeczak">Chciałbym przypomnieć jeszcze jeden problem, który pojawia się w dyskusjach na styku Sejm - samorząd: koncepcja udziału samorządu w prywatyzacji lokalnych ciepłowni i elektrociepłowni.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#PoselAndrzejPeczak">Akceptację w naszym klubie zyskały zamierzenia restrukturyzacyjne, które mają być zrealizowane w sektorze paliw ciekłych, w tym rezygnacja z prywatyzacji PERM SA oraz odzyskanie kontroli skarbu państwa nad spółką Naftoport. Prosilibyśmy jednak, aby rząd rozważył raz jeszcze swoje zamiary prywatyzacyjne co do spółki Naftobaza SA. Czy podtrzymanie zasady ogólnodostępności w stosunku do potencjału technicznego tej spółki, świadczącej usługi dla poszczególnych uczestników rynku z sektora paliwowego, nie wymaga pozostawienia tej spółki pod kontrolą skarbu państwa? Odpowiedź na to pytanie jest dla moich kolegów z klubu bardzo ważna.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#PoselAndrzejPeczak">Prosiliśmy także o dookreślenie funkcji i roli spółki Nafta Polska. W przeszłości działalność i rola tej spółki były wielokrotnie analizowane, a wnioski wypływające z tej analizy bywały, delikatnie mówiąc, różne lub rozbieżne. Sposób przedstawienia ewentualnej konsolidacji PKN Orlen i Rafinerii Gdańskiej został, naszym zdaniem, zarysowany prawidłowo. Zwrócilibyśmy tylko uwagę na fakt związany z potrzebą wykreowania przed ewentualnymi decyzjami konsolidacyjnymi relacji technologicznych pomiędzy Rafinerią Gdańską i Rafinerią Płocką. To, naszym zdaniem, pomoże bardziej racjonalnie rozstrzygnąć problem i pozwoli uwzględnić PKN Orlen przy doborze inwestora strategicznego. Działania podejmowane przez rząd w sektorze gazownictwa uważamy za rozsądne, rozważne i w pełni je akceptujemy.</u>
          <u xml:id="u-111.11" who="#PoselAndrzejPeczak">Problemy związane z górnictwem węgla kamiennego były wielokrotnie analizowane na forum Wysokiej Izby, była temu poświęcona odrębna debata sejmowa. Rentowność i systematyczne zmniejszanie zobowiązań sektora to oczywiste cele ekonomiczne realizowanej polityki wobec górnictwa. Podobnie celem społecznym musi być, tak jak zapisano, łagodzenie skutków dotychczasowej i planowanej restrukturyzacji zatrudnienia. Mając na uwadze poprzednio przeprowadzone w Sejmie dyskusje o restrukturyzacji górnictwa, chciałbym jedynie uwypuklić aspekty finansowe, inaczej - pokazać wielki wysiłek budżetu w realizacji tego przedsięwzięcia, a z tego, co zapisano w informacji wynika, że nastąpi oddłużenie sektora i będzie to kosztowało około 15,2 mld zł. W latach 2002-2006 szacunkowy koszt realizacji koncepcji restrukturyzacji górnictwa wyniesie ok. 1,7 mld zł. Koszt skutków pieniężnych wynikający z reform w latach 1998-2002 określono na sumę 2,8 mld. Ewentualne dokapitalizowanie górnictwa ma kosztować 3,5 mld. Z tego rachunku wychodzi, że zostanie wyasygnowane ponad 23 mld zł na przeprowadzenie tego programu. Poniesienie takich kosztów budżetowych ma uchronić górnictwo przed skutkami postępowania upadłościowego, zdolności produkcyjne mają być dostosowane do popytu, sektor ma odzyskać płynność finansową i zdolności kredytowe, mają rozpocząć się procesy konsolidacyjne, restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem informacji rządu dotyczącej sektora energetyki.</u>
          <u xml:id="u-111.12" who="#PoselAndrzejPeczak">Jeżeli chodzi o 2. punkt porządku dziennego dotyczący uchwały czy też wniosku o powołaniu komisji śledczej do zbadania sposobu prywatyzacji, podzielamy stanowisko komisji. Uważamy, że powołanie komisji śledczej jest niecelowe, a jeżeli występują jakieś szczególne zagrożenia czy też przewinienia przy prywatyzacji, to mogą one być rozpatrywane w normalnej procedurze, przy zaangażowaniu Najwyższej Izby Kontroli, a także organów ścigania. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Andrzej Czerwiński, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoki Sejmie! Zmiany w energetyce to temat nudny dla dziennikarzy, ale z racji zasięgu swojego działania dotyka wszystkich obywateli. Dla mieszkańca, dla obywatela, dla konsumenta koszty energii stanowią dużą część jego portfela. Podobnie i w usługach, w produkcji, w towarze nie można pominąć tego aspektu. Co więcej, gdyby zapytać każdego z przedstawicieli różnych grup społecznych, czy ta sytuacja energetyczna odpowiada mu, mało który byłby zadowolony. Świadczy to o tym, że jest czas na zmiany. Ale gdy czasem w gabinetach, czasem w salach, czasem może i na ulicy odbywają się czasem kłótnie, czasem debaty, czasem dyskusje, podobne rzeczy robią też sąsiedzi. Nie tak dawno, bo na początku roku, przeczytałem w ˝Rzeczpospolitej˝, co dzieje się we Francji. Akurat rząd Francji ogłosił harmonogram krajowej debaty energetycznej, która przybierze postać sześciu forów dyskusyjnych od połowy marca do końca maja. Debata i zgłaszane wnioski posłużą do opracowania projektu ustawy o kierunkach rozwoju energetyki do 2030 r., który trafi do parlamentu w II półroczu 2003 r. Do zmian trzeba się dobrze przygotować, trzeba dobrze zaplanować. I to, co czytamy jako posłowie Platformy Obywatelskiej w przedłożonych dokumentach rządowych ma sens. Widzimy dobrze przygotowane działanie, precyzyjnie określone cele, pokazane źródła finansowania, ale nasz niepokój budzi sposób realizacji zmiany. Mamy postawioną wizję przyszłości. Cena energii ma być relatywnie niska, koszty produkcji mniejsze, rozwój miejsc pracy, współdziałanie różnych sektorów skoordynowane. Ale jeśli ten plan i projekt pozostanie w szufladach, czas będzie zmarnowany.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chroniąc obywateli, parlament tworzy prawo. Naszym zadaniem jest zadbać o to, aby wspólny interes państwa dominował nad interesem grupowym. W energetyce mamy różne doświadczenia, stąd również i pewne wątpliwości, które muszą być rozwiane także wśród innych grup społecznych. Podejmujemy działanie i jako ludzie, którzy mają wprowadzić te zmiany w energetyce, obywatele, nie jesteśmy osamotnieni. Zmian domagają się również górnicy, hutnicy, służba zdrowia, rolnicy. Czy podołamy wobec tej mnogości zadań obrać dobry kierunek i go zrealizować? Mamy również pewne doświadczenia z ostatnich miesięcy. Podejmowane były działania prywatyzacyjne, oceniane były decyzje naszych poprzedników. Krytycznie podchodzimy do tych kontraktów długoterminowych, zakładamy, że tamci decydenci chcieli dobrze, ale nie mieli, być może, precyzyjnie ocenionej sytuacji. Jeśli patrzymy na administrowanie decyzji, na pilnowanie i opiekę nad gospodarką kraju, widzimy dotychczas rozbieżność interesów ministra skarbu, dla którego prywatyzacja miała napełnić dziurę budżetową, miała być źródłem przychodu budżetu, i ministra gospodarki, który często miał inne zdanie, ale brak tej koordynacji wspólnych działań prowadził często w konsekwencji do złych rozwiązań. Mogę podać tutaj przykład STOEN-u, gdzie dyskutowaliśmy, analizowaliśmy sytuację, wsłuchiwaliśmy się w opinie fachowców, nie chodziło o blokowanie prywatyzacji. Prywatyzacja w źródłach wytwarzania zyskuje aprobatę, wymaga czasu i dyskusji, wymaga dialogu społecznego i ustalenia celów - prywatyzacja dystrybucji. Wyrwano rodzynek z systemu energetycznego, to jest tak, jakby sprzedać kanał powietrzny nad krajem. Nie wiem, czy w konsekwencji potrafimy wrócić do tego. Przygotowuje się prywatyzację G-8. Prywatyzacja ma sens, daje możliwości inwestycyjne, podnosi kapitał, wreszcie może mieć wpływ na koszty związane z odstępstwem od kontraktów długoterminowych, ale nie może naruszać systemu.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prywatyzacja energetyki ma jedną wspólną wadę - nie jest określona docelowa struktura sektora, która pozwalałaby polskim przedsiębiorstwom być partnerem i zarazem skutecznym konkurentem przedsiębiorstw zachodnich na wspólnym rynku europejskim. Zamiast spójnego programu mamy programy proponujące szybką prywatyzację, konsolidację niektórych przedsiębiorstw dystrybucji. Model jest prawidłowy, ale pomiędzy wzorcem a rzeczywistością jest często długa droga.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Potrzebne są działania kompleksowe i długofalowe. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji oczekujemy, aby, po debacie publicznej, po dialogu, przyjąć długofalową strategię energetyki i w ramach tej strategii krok po kroku podejmować działania, realizując cząstkowe cele. W tym procederze, w tych decyzjach ważnym elementem są ludzie, i to ludzie wykształceni, ludzie, którzy mają uprawnienia, mają doświadczenie. To jest ponad 350 tys. ludzi zatrudnionych w sektorze energetycznym. Obawiają się oni decyzji, nie są pewni swoich miejsc pracy. Życie uczy, że po prywatyzacji, na przykład Połańca, niedotrzymywane są pakiety socjalne, już się załoga burzy, już się niepokoi.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Pan minister wspomniał o energetyce odnawialnej. Mamy określony cel - 7,5% energii odnawialnej w ciągu najbliższych lat, 14% do 2020 r. Energię odnawialną musimy subsydiować, ale tam, gdzie jest konflikt interesów, musi rozstrzygnąć ustawodawca, musi być dokładnie wyliczony udział poszczególnych źródeł energii odnawialnych. Samorząd nie był tu wspomniany. Jeśli miałoby się nam to powieść, powinniśmy znaleźć w samorządzie partnera, który nie tylko przeczyta Prawo energetyczne, ale na szczeblu województw samorządowych przyjmie lokalną konstytucję, tak jak plan zagospodarowania, plan gospodarowania energetyką. Oprócz prawa muszą być skuteczne akty wykonawcze.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby przedsiębiorstwa, poddane ostatnim zmianom, ludzie, struktury, umiały mówić, nie mówiłyby tylko samych dobrych rzeczy. Były przedsięwzięcia źle zaplanowane, później naprawiane. Były podejmowane decyzje. To budzi wątpliwości. Te wątpliwości, największe w klubie Platformy Obywatelskiej, budzi sektor paliw gazowych.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny pan premier wspomniał, w duchu optymizmu, że udało się wynegocjować pewne dobre warunki, że nie musimy płacić dużo, że to, co w kontraktach podpisano, nie musi być realizowane. Ale niepokój ludzi budzą również publikacje prasowe. Na łamach prasy specjaliści mówią o drugiej stronie medalu - kto na tym wygrał? Były dwie strony: rosyjska i polska. Które państwo bardziej się cieszy? Zdaniem specjalistów ze strategicznego punktu widzenia to nowe porozumienie nie jest dobre. Dotychczas z powodu wybudowania tylko jednej nitki gazociągu jamalskiego Polska była zobowiązana do odbioru jedynie około 3 mld m3 gazu rosyjskiego. Zobowiązując się do przyjęcia obniżonych limitów, wytrąciliśmy sobie sami z rąk argumenty na budowę drugiej nitki gazociągu. Pan premier jest optymistą. Słyszałem, że jest na to szansa. Konsekwencją może być to, że zamiast zmniejszyć o 35%, zwiększyliśmy limit. W tej sytuacji maleją szanse na dostawy gazu z Danii i Norwegii. Mieliśmy tam dostać 8 mld m3, w tym 5 dla Polski, resztę dla Szwecji. Tego nie można nazwać sukcesem. Należy uznać trudne warunki negocjacji z Rosją. Niejeden raz Rosja okazuje się silniejsza od naszych negocjatorów. Zabrakło wcześniej kompleksowego rozwiązania wszystkich kwestii, szczególnie że nie powiązano redukcji dostaw gazu z budową drugiej nitki. Brak prognoz zużycia energii po 2005 r. Została tylko nadzieja na dywersyfikację dostawy gazu.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Złożone zostały wnioski o powołanie komisji śledczej. Jak się dziwić takim wnioskom, jeśli, patrząc na gazociąg, do tej pory nie mówi się na przykład o światłowodzie, gdzie transmisja danych światłowodami z Rosji na zachód postępuje, jest to 200, 300% rocznie. Całkowita wymiana telekomunikacyjna z Rosją może pominąć Polskę. Może się zdarzyć, że na tej eksterytorialnej infostradzie, która tak nieoczekiwanie przecięła nasz kraj, polskie państwo nie będzie zarabiać.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Jeśli mówimy o inwestycjach i administrowaniu, jak może nie budzić wątpliwości fakt, że zaczynając współdziałanie z Rosją, Polskie Górnictwo Nafty i Gazownictwo było partnerem 50 do 50%. Nieoczekiwanie pojawił się trzeci partner, 4-procentowy, ale decydujący. Jeśli popatrzymy na umowy z Danią i Norwegią w kontekście wynegocjowanych dostaw z Rosji, musi to budzić niepokój. Jeśli popatrzymy na strukturę przedsiębiorstw, które administrują, które przesyłają i które są właścicielami infrastruktury, musimy widzieć dziwne powiązanie różnych kapitałów. Musimy widzieć również przenikanie ludzi z rad nadzorczych do zarządów, z firm zależnych do firm nadrzędnych. Wystarczy powiedzieć o Bartimpexie, o EuRoPol GAZ-ie, o PolGaz Telecom. PolGaz Telecom ma w tej chwili światłowody. Jest jeszcze EuRoPol GAZ, GazTelkom - to są znowu powiązane spółki Gazpromu. Czy przeciętny mieszkaniec tego kraju, słysząc takie nazwy, widząc po jednej stronie partnera mocnego, rosyjskiego, po drugiej - słabszego, polskiego, nie może czuć niepokoju? Dlatego, szanowny panie marszałku, Wysoka Izbo, w imię wyjaśnienia wszystkich wątpliwości, w imię przywrócenia dobrego imienia prywatyzacji, również po to, by interes Polski był interesem nadrzędnym, a nie interesem grup społecznych czy bliżej nieokreślonych przedsiębiorców, klub Platformy Obywatelskiej poprze wniosek posłów o powołanie komisji śledczej.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Dochodzi do tego również niewyjaśniona do końca kwestia koncernu naftowego na paliwa ciekłe. Mamy dwie rafinerie, jedne z najnowocześniejszych w Polsce. Znowu krążą pewne informacje o prywatyzacji na niejasnych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Kończąc, chciałbym wyrazić nadzieję, mając również doświadczenia w kontakcie z panem ministrem, że jeśli wszyscy będziemy się bardzo starać, ten trudny problem, w trudnym otoczeniu, uda nam się rozwiązać. Wyrażam również nadzieję, że atmosfera w decyzjach podejmowanych będzie czysta i że w ten sposób wspólnie, po wyjaśnieniu wszystkich spraw, odbudujemy autorytet liderów. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Wiesław Walendziak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselWieslawWalendziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Słucham tej debaty i zastanawiam się, o czym właściwie w tej chwili dyskutujemy. Czy dyskutujemy o jednej z branż polskiego przemysłu, polskiej gospodarki, czy dyskutujemy o najważniejszych strategicznych interesach gospodarczych Polski, o jej bezpieczeństwie energetycznym. Bo w istocie rząd przygotował taką dość suchą informację, informację o przyszłości sektora energii w Polsce. Z kolei inicjatorzy tej debaty, w tym posłowie Prawa i Sprawiedliwości, przygotowywali się do zasadniczej debaty na temat właśnie bezpieczeństwa energetycznego. Kiedy przygotowaliśmy wniosek o powołanie Komisji Śledczej, napisaliśmy: ˝Bezpieczeństwo energetyczne kraju powinno być jednym z głównych wyznaczników polityki każdego rządu suwerennego państwa, albowiem determinuje ono wprost zdolność państwa polskiego do prowadzenia suwerennej polityki˝. Czy w dokumencie rządowym widać choćby refleks świadomości tego faktu? Czy znajdujemy odpowiedź na pytanie, czy bezpieczeństwo energetyczne Polski jest pewne? Czy zaproponowano strategię w skali całego państwa, prowadzącą do tego, iżby zapewnić podmiotowość polskich kwestii bezpieczeństwa energetycznego?</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PoselWieslawWalendziak">To jest dokument, mówię o dokumencie rządowym, gdzie zestawiono dużo danych. Z tych danych wypowiada się często zaskakujące zresztą konkluzje, bo z lektury tego dokumentu możemy odnieść wrażenie, iż rząd traktuje np. górnictwo w kategoriach raczej robót publicznych niż zdrowej ekonomii. W związku z tym np. bardzo nie lubi energii odnawialnej, szczególnie wiatrowej, poza biomasą, bo biomasa, być może, póki co, jest to refleks utrzymywania koalicji SLD z PSL. Biomasa jest bardzo mile widziana, ale już np. energia odnawialna z elektrowni wiatrowych jest bardzo źle widziana, bo ˝likwiduje już istniejące miejsca pracy w tradycyjnych sektorach energetycznych˝. To jest cytat z dokumentu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PoselWieslawWalendziak">W końcu rząd, dzisiaj też potwierdził to wicepremier Pol, uznał, iż urealnienie monopolu eksportowego Gazpromu na polskim rynku jest dogodnym wstępem do skutecznej dywersyfikacji dostaw gazu do Polski z różnych stron świata. I to jest dla nas rzeczywiście zaskakująca też konkluzja. Jeżeli zaś chodzi o przyszłość sektora naftowego w wersji rządowej, to dziwię się optymizmowi i satysfakcji posła Pęczaka, dlatego że jakby nie czytać tego dokumentu, to tak naprawdę nie wiadomo, co się ma stać z sektorem naftowym i można by właściwie konkluzję zapożyczyć ze znanej piosenki i zaśpiewać: ˝wszystko się może zdarzyć˝ w tym sektorze, bo to jest pogląd rządu, na dzisiaj zapisany w informacji na temat przyszłości sektora energii w Polsce. Ja myślę, że tak naprawdę ten dokument jest pisany pod dyktando pewnej metodologii. Otóż, dzisiaj rząd w Polsce dostosowuje swoją strategię do faktów przesądzanych przez stronę silniejszą. Tą stroną silniejszą mogą być zagraniczni partnerzy, mogą być zorganizowane grupy społeczne, mogą być w końcu koterie gospodarcze, tworzone przez najsilniejszych akcjonariuszy poszczególnych podmiotów gospodarczych sektora. Szkoda, że w tej debacie w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie przemawiał poseł Wiesław Kaczmarek. Myślę, że miałby znacznie więcej ciekawych uwag do przekazania w sprawie kształtowania tej strategii w konfrontacji z owymi siłami, które narzucają tak naprawdę strategię w obszarze sektora energii w Polsce. Myślę, że miałby więcej do powiedzenia niż poseł Pęczak. Bo w tej debacie, proszę państwa, państwa i poglądu rządu tak naprawdę nie ma i to widać szczególnie dramatycznie w momencie, kiedy pojawiają się tutaj, w Polsce, reprezentanci rządów zagranicznych. Otóż, był niedawno premier Kasjanow i było bardzo wyraźnie widać, jaka jego koncepcja, jaka jest koncepcja rządu rosyjskiego związana ze strategią energetyczną tego państwa. I było wyraźnie widać, jak przyjęcie pewnej strategii państwa rosyjskiego determinuje zabiegi rządu rosyjskiego w sprawie Gazpromu, Gazexportu, Siewierstalu, Łukoilu, bo widać,jak długoterminowe interesy państwa rosyjskiego tworzą pewną przestrzeń aktywności dla podmiotów gospodarczych. To nie podmioty gospodarcze narzucają rządowi rosyjskiemu pewne koncepcje, tylko rząd rosyjski ma pewną koncepcję funkcjonowania politycznego, gospodarczego w tym obszarze, w tej części Europy. To samo się odnosi do Norwegów, korelacji rządu norweskiego ze Statoilem, do Niemców, którzy bardzo jasno wiedzą, czego oczekują np. od swoich podmiotów energetycznych, od Rurhgazu, od całej branży.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PoselWieslawWalendziak">Żeby nie być gołosłownym, zejdźmy na poziom konkretów w 2-3 wybranych dziedzinach, szczególnie w sektorze gazowniczym, w sektorze paliwowym. Otóż, w czasie niedawnej, ciekawej debaty publicznej w Fundacji Batorego znany praktyk branży Aleksander Gudzowaty powiedział: dywersyfikacja to nie wieloletnie umowy, ale zdolność efektywnego zakupu. Ja całkowicie się zgadzam z tą opinią, co może zaskoczy niektórych panów. Tylko czy owe wieloletnie umowy nie doprowadzają właśnie do tego, że zdolność efektywnego zakupu, poza Gazpromem, i to nawet na rynku rosyjskim, jest dzisiaj strukturalnie wyeliminowana w Polsce? Jakie są tego konsekwencje polityczne? Jak nowe ustalenia wynegocjowane przez rząd Leszka Millera mają się do narastającego deficytu handlowego z Rosją?</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PoselWieslawWalendziak">Wzrost udziału gazu w bilansie energetycznym Polski jest ograniczony ze względu na stosunkowo wysokie ceny tego surowca. Wysokie ceny gazu obniżają również konkurencyjność polskich zakładów chemicznych, będących jednymi z największych odbiorców tego surowca. Szczególnie dotkliwa dla nich jest konkurencja zza wschodniej granicy, gdzie gaz jest tańszy nawet o 2/3. Także w Unii Europejskiej, to ciekawostka, skrośne subsydiowanie ceny gazu dla przemysłu pozwala tamtejszym zakładom kupować ten surowiec o 10-20% taniej niż w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PoselWieslawWalendziak">Obniżenie cen gazu w Polsce wymagałoby zwiększenia konkurencyjności na rynku. Co rząd Leszka Millera zrobił w tym zakresie? Renegocjował bardzo sztywny, długoterminowy kontrakt jamalski. W jaki sposób zdyskontował 20-letnie zobowiązanie Polski do importu gazu z Gazpromu i Gazexportu? Dyskutujemy w atmosferze wielkiej tajemniczości. Podpisano umowę międzyrządową. Dlaczego ta umowa międzyrządowa nie jest jeszcze opublikowana w dziennikach urzędowych? Dzisiaj mija termin, w ramach którego miały podpisywać stosowne porozumienie handlowe PGNiG i Gazprom. Będzie podpisane dzisiaj to porozumienie? Kiedy będzie opublikowane? I dlaczego nie opublikowano umowy międzyrządowej? To jest tajemny dokument? Czy on utrudniłby fakt publikacji negocjacji tych podmiotów handlowych? Otóż, one mają wynegocjować kontrakt w ramach ustalonych przez przedstawicieli rządów, wicepremierów, warunków. Ale sporo już wiadomo, oczywiście. Bo tak naprawdę można powiedzieć w kilku punktach. Rosjanie z Gazpromu policzyli maksymalną przepustowość wszystkich połączeń gazowych z Polską. W ramach umowy jamalskiej zgodnie z nowymi ustaleniami będą tłoczyć gaz gdzie i jak popadnie, bo przecież nie w ramach drugiej nitki gazociągu. Brak klauzuli dla eksportu plus niskie ceny taryfowe doprowadzą do tego, że Europolgaz i PGNiG tak naprawdę zostaną sprowadzone do poziomu instytucji użyteczności publicznej dla Rosji albo Niemców. A usztywnienie dostaw kosztem redukcji wielkości elastycznej od branego gazu doprowadzi do tego, że deklarowany poziom redukcji będzie znacznie niższy faktycznie niż to się oficjalnie mówi. Tu się eksperci różnią. Ale poza wicepremierem Polem ja nie spotkałem się z opinią, która by potwierdzała, że to 35% redukcji. Jedni mówią 10, 15, 20. Ja nie słyszałem, żeby 35. Bo z odbiorem gazu to jest tak, jak z jazdą samochodu przez zakorkowane miasto. Nie da się przejechać Warszawy cały czas jadąc 60 km/h. I analogia do sieci elektrycznych jest tutaj trafiona. Są ograniczone możliwości magazynowania gazu, dlatego tak ważne są klauzule elastyczności. One są w istotnej mierze zredukowane w tym kontrakcie. To, co jest efektem pewnym, to urealnienie monopolu Gazpromu, nawet, tu podkreślam, nie dostawców ze Wschodu czy z samej Rosji, ale Gazpromu.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PoselWieslawWalendziak">I znowu, odnosząc się do opinii bliskiego rządzącej lewicy przedsiębiorcy, powiem, że przez 20 lat bez pozwolenia Gazpromu na rynku polskim nie sprzeda się metra sześciennego gazu, choćby miałby to być gaz rosyjski. Być może norweski gaz tu się pojawi kiedyś, jak się Gazprom zgodzi i dogada ze Statoilem w ramach podziału rynku w tej części Europy, bo takie możliwości też się będą, być może, pojawiały. Nie dziwi zresztą w tej sytuacji przesunięcie o rok terminu ratyfikacji kontraktu na import gazu norweskiego, tak naprawdę ad kalendas Graecas, tylko, podkreślmy, nie my będziemy decydować, ponad nami te decyzje będą zapadały. A co w zamian? Jeszcze większy deficyt handlowy? Jakie perspektywy budowania konkurencyjnego rynku generującego spadek cen? Ale za to więcej ropy rosyjskiej, więcej gazu rosyjskiego, więcej węgla rosyjskiego, że może w ramach tego kontraktu zagwarantowano przynajmniej większy eksport żywności polskiej do Polski, podejmując tak daleko idące zobowiązania. Nie słyszałem o tym.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#GlosZSali">(Eksport wzrósł 70%.)</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#PoselWieslawWalendziak">Proszę Państwa! Wynegocjowane przez rząd porozumienie warto także rozpatrzeć w kontekście postulowanej przez Unię Europejską liberalizacji polskiego rynku gazowego. Otóż zwróćcie uwagę państwo na str. 7 w tym dokumencie rządowym, gdzie jest sformułowanie: W świetle zawartych przez PGNiG długoterminowych kontraktów z klauzulą ˝take or pay˝ szczególnym zagrożeniem będzie obowiązek świadczenia usług przesyłowych przez spółkę dla wszystkich podmiotów uprawnionych, bez względu na źródło pochodzenia gazu - mowa o otwarciu rynku europejskiego. Mając na uwadze minimalizację tego zagrożenia, w znowelizowanej ustawie Prawo energetyczne wprowadzono przepis regulujący kryteria odmowy zawierania umów o świadczenie usług przesyłowych w odniesieniu do paliw gazowych związanych ze zobowiązaniami typu ˝bierz lub płać˝, wynikającymi z zawartych umów przez przedsiębiorstwa gazownicze. Organem decydującym o możliwości odmowy zawarcia umowy jest prezes Urzędu Regulacji Energetyki. Co to znaczy? W ten sposób Urząd Regulacji Energetyki i PGNiG będą broniły rosyjskiego monopolu na polskim rynku. Czyli instytucje, które miały doregulować ten rynek, będą pilnowały monopolu jednej zagranicznej firmy.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#PoselWieslawWalendziak">Wprowadzenie zagranicznej konkurencji w dostarczaniu gazu nie groziłoby bowiem w żaden sposób polskim odbiorcom i nie groziłoby też PGNiG, które samo wydobywa zbyt mało gazu, by pokryć krajowe zapotrzebowanie, a i tak pobierałoby opłaty z tytułu przesyłu zagranicznego gazu. Jedynym powodem ochrony polskiego rynku jest obowiązywanie niekorzystnych umów z Gazpromem.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#PoselWieslawWalendziak">Z kolei zamieszanie wokół prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej dobitnie pokazuje, iż rząd tak naprawdę nie posiada również strategii dotyczącej polskiego sektora naftowego. Zmiany podmiotów zainteresowanych udziałem w transakcji są dla rządu wystarczającą podstawą do modyfikowania strategii. Chociaż właściwie jakiej strategii? - bo Bogiem, a prawdą, z tego dokumentu nie wynika.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#PoselWieslawWalendziak">Jak państwo wiecie, prowadzę zresztą Komisję Skarbu Państwa. My od ponad roku toczymy dyskusję z rządem, próbując się dowiedzieć, jaka jest rekomendacja rządu co do kierunku prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej. Komisja Skarbu Państwa przyjęła dwa dezyderaty w tej sprawie. Rząd nie jest w stanie udzielić prostych odpowiedzi na te jasne w końcu pytania: Jak ma być? Co się ma dziać, wyraźnie, w jakich etapach? Jakie efekty mają być zrealizowane w trakcie tej prywatyzacji? Jak nie odpowie rząd, to powiedzą komercyjne grupy interesów, proszę państwa, i warto się domagać od rządu jasnego stanowiska, również w kontekście wszystkich dyskusji, jakie się w Polsce w tych dniach toczą. Bo jeżeli nie będzie jasnej odpowiedzi, to w Polsce bardzo łatwo może zdarzyć się syndrom Możejek na Litwie. Państwo litewskie, podmioty litewskie, bardzo łatwo utraciło kontrolę nad swoją największą rafinerią. Wcześniej podobnie się stało w Rumunii i Bułgarii.</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#PoselWieslawWalendziak">Trzeba odpowiedzieć, co jest dobre dla rozwoju całej gospodarki, co stymulować będzie jej rozwój. Czy fuzja Orlenu z Rafinerią Gdańską taką stymulację gwarantuje? Trzeba na to odpowiedzieć. A może dokładnie odwrotnie? Ze względu na budowanie konkurencyjnego rynku może jest tutaj istotny program offsetowy na F-16. A los rafinerii południowych czy w tych wszystkim się liczy, czy nie? Na te pytania trzeba znać odpowiedzi. Należy odpowiedzieć, jak zrealizować projekt budowy koncernu środkowoeuropejskiego, tak aby w tym projekcie interes państwa polskiego nie stał niżej od interesów poszczególnych akcjonariuszy, poszczególnych podmiotów gospodarczych i od głównego inwestora strategicznego, Łukoilu, Jukosu czy innej kompanii rosyjskiej, bo pewnie one prędzej czy później na naszym rynku się pojawia - i niech się pojawią; w ramach strategii sformułowanej przez rząd polski, a nie akcjonariuszy poszczególnych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-116.13" who="#PoselWieslawWalendziak">Proszę Państwa! Rozmawiamy w takiej sytuacji, że blisko 95% ropy importowanej do Polski jest to ropa naftowa rosyjska. I trzeba mieć świadomość pewnych realnych zagrożeń. Analogia z tym, co się stało z gazem, jest dość oczywista. Oczywiście z kolegami z Prawa i Sprawiedliwości zakładamy racjonalność polityczną Rosji, tylko że sytuacja takiego ekonomicznego uzależnienia generuje pewien realny dyktat gospodarczy, co widać, naprawdę, przy tym narastającym deficycie handlowym, o którym wcześniej powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-116.14" who="#PoselWieslawWalendziak">Chciałbym powiedzieć jeszcze kilka zdań o sektorze elektrenergetycznym; chociaż nie wiem, jak z czasem. Czy mam go jeszcze trochę? Nie bardzo, tak? Mówiąc więc bardzo krótko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, zostało pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#GlosZSali">(Nie...)</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#GlosZSali">(Tylko puenta...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselWieslawWalendziak">Proszę Państwa! Pewnie inni posłowie będą o tym dużo mówili; tylko chodzi mi o to, że istotne rozstrzygnięcia związane z tworzeniem holdingu, mówię też o PKE, to rozstrzygnięcia bardzo ważne, które nie były poprzedzone tak naprawdę gruntownymi analizami ekonomicznymi. I dzisiaj łączenie spółek dystrybucyjnych w większe grupy również odbywa się bez należytego przygotowania. Na jakiej podstawie - będę mówił bardzo krótko - poza bliskością geograficzną wybrano akurat te, a nie inne podmioty do wejścia w skład poszczególnych grup? Dlaczego to zakłady energetyczne Kraków, Poznań, Wrocław, Gdańsk i Lublin mają być podmiotami konsolidacyjnymi? Czy wyłącznie ich wielkość uzasadnia taką decyzję? Jak działania konsolidacyjne wpłyną na strategię rynku i obsługę klientów? Czy pomogą one w tworzeniu konkurecyjnych rynków energii, czy też raczej umocnią lokalne monopole?</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PoselWieslawWalendziak">Rząd dokonał zmiany procedur prywatyzacji spółek energetycznych, nastawiając się na sprzedaż pakietów większościowych. Już w pierwszej rundzie mówił o tym pan minister Cytrycki. Taktyka ta wzbudziła spory sprzeciw już w przypadku warszawskiego STOEN-u. Obawiam się, że my najważniejsze decyzje, wpisujące się w ów interes bezpieczeństwa energetycznego państwa, podejmujemy pod olbrzymią presją; a to budżetową, a to pod presją poszczególnych lobby - mogą być gospodarcze, mogą być to grupy społeczne. Nie widać strategii rządu, nie widać strategii państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PoselWieslawWalendziak">Dlatego kończąc, chcę podtrzymać wniosek o powołanie komisji śledczej. Bo nie chodzi o to, żeby urządzać harce polityczne i gonitwę za poszczególnymi postaciami politycznymi, tylko o to, żeby zrozumieć, jak mogło dojść do takich sytuacji, które w tym przemówieniu przedstawiałem. Do tak gruntownego uzależnienia i uprzedmiotowienia całego państwa polskiego w tych zasadniczych kwestiach. Chodzi o to, żeby zrozumieć, jak do tego mogło dojść, po to by wypracować ową strategię bezpieczeństwa; bezpieczeństwa narodowego i energetycznego, i żeby w przyszłej debacie nie mówić o przyszłości sektora, tylko mówić o bezpieczeństwie energetycznym państwa polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zdzisław Jankowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sektora energetycznego. Przedstawiona przez przedstawiciela rządu informacja dotycząca przyszłości sektora energetycznego jest niekompletna i fragmentaryczna. Z informacji tej przebija następujący duch: zniszczyć polską energetykę, bo nie jest konkurencyjna; zniszczyć polskie górnictwo, bo węgiel to już przeżytek; zniszczyć polskie hutnictwo, bo mamy za dużo stali; zniszczyć polskie rybołówstwo, bo kupimy od zagranicy tańsze i zdrowe ryby; zniszczyć polską flotę dalekomorską, bo nam niepotrzebna; zniszczyć polską naukę, bo przestarzała; zniszczyć polskie szkolnictwo, bo za dużo kosztuje; zniszczyć polskie wojsko, bo obronią nas Niemcy; zniszczyć polskie rolnictwo, bo zachodnie produkty rolne są zdrowsze i tańsze; zniszczyć polski przemysł, bo zanieczyszcza powietrze; zniszczyć polskie banki, bo przeszkadzają; zniszczyć Polskę, bo przeszkadza w rozwoju światowej cywilizacji.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PoselZdzislawJankowski">W informacji tej pomijane są fundamentalne dla Polski zasady prawa i prawda historyczna, że z suwerennością państwa jest związana suwerenność gospodarcza. Wyprzedając sektory strategiczne, a szczególnie rynek zbytu, ten rząd, jak również jego poprzednicy doprowadzają Rzeczypospolitą do utraty suwerenności. Podstawowymi problemami rozwojowymi tej branży na okres najbliższych 20 lat powinny być: wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną; rozwój źródeł wytwarzania energii elektrycznej; rozwój sieci elektroenergetycznych; rozwój zapotrzebowania odbiorców na energię elektryczną; współpraca międzynarodowa w ramach Traktatu Karty Energetycznej. Podstawowa zasada, na której powinien być oparty rozwój źródeł wytwarzania energii, powinna być oparta na zasadzie systemu elektrowni na terenie całego kraju. Ze względu na bezpieczeństwo energetyczne kraju oraz utrzymanie możliwie niskich cen energii nie należy przewidywać w bilansie mocy znaczniejszego udziału mocy importowanej. Oznacza to, że w miejsce likwidowanych i wycofywanych mocy istniejących elektrowni należy sukcesywnie wprowadzać do eksploatacji nowe moce wytwórcze, równe przyrostowi zapotrzebowania. Niestety tych informacji nie doczekaliśmy się w materiałach rządowych.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawowym kryterium rozwoju krajowego systemu energetycznego powinno być uwzględnienie cen finalnych energii elektrycznej. W tym celu konieczne jest zintegrowanie rozwoju, wytwarzania i rozdziału energii oraz handlu energią. Niestety wyprzedaż kolejnych elektrowni inwestorom zagranicznym przeczy tej zasadzie. Dlatego za niezwykle konieczne należy uznać stworzenie krajowego systemu elektroenergetycznego w oparciu o narodowy holding powiązany z polskim węglem kamiennym i brunatnym. W sektorze rozdzielczości konieczna jest integracja zakładów energetycznych i ich rozwój. Konieczne jest utworzenie niezależnej służby dyspozytorskiej, znanej jako Krajowa Dyspozycja Mocy, która powinna reprezentować krajowy system energetyczny jako całość. Brak jest w informacji rządu działań na rzecz systemu integracyjnego w postaci polskiego monopolu energetycznego. Zahamowanie przyspieszonej wyprzedaży zagranicznym kontrahentom przez Ministerstwo Skarbu Państwa podmiotów polskiej elektroenergetyki i dokonanie radykalnych zmian w zakresie i sposobie przeprowadzania prywatyzacji to działania wynikające z potrzeb polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PoselZdzislawJankowski">Procesy prywatyzacji polskiego sektora elektroenergetycznego rozpoczęte w roku 1990 spowodowały wprowadzenie zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Obecnie w Polsce obserwujemy stały proces: bez pomocy rodzimych elit politycznych, samorządowych, bez pomocy dyrektorów fabryk i banków, bez pomocy posłów i senatorów, bez pomocy partii politycznych, bez pomocy związków zawodowych kolonizacja i pacyfikacja Polski przez państwa zachodnie nie byłaby w ogóle możliwa. To dzięki rodzimym zdrajcom na przełomie XX i XXI w. państwa zachodnie przejmują polską energetykę. Likwidując narodową energetykę, likwidujemy górnictwo i inne działy naszej gospodarki ściśle ze sobą powiązane. Prowadzi to do unicestwienia Polski jako kraju i Polaków jako narodu. Tak przeprowadzona transformacja zmierza od początku do rozbioru Polski. Dotychczasowa transformacja i ta dalsza, którą przewiduje minister gospodarki, to nic innego jak błądzenie między unijnymi nakazami, z precyzją sterowanymi przez szefa banku narodowego, wcześniej ministra i wicepremiera - grupy - faktycznie reprezentanta Banku Światowego i finansjery światowej, a sztuką manipulacji odczuciami społecznymi, które media odpowiednio interpretują. Jest to pierwsza i najważniejsza przyczyna dzisiejszego zła w gospodarce energetycznej i całej polskiej gospodarce. Dotychczasowe doświadczenia z prywatyzacji tego sektora wskazują, że jedyną okolicznością, dla której prowadzono prywatyzację, jest uzyskanie doraźnych wpływów do budżetu, które, przejedzone, nie dają nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PoselZdzislawJankowski">Energetyka winna spełniać rolę szczególną w gospodarce narodowej, nadając jej znaczenie użyteczności publicznej. Brakuje tego w ujęciu rządowym. Celem państwa nie powinno być wspieranie uprzywilejowanych źródeł energii, to jest elektrociepłowni gazowych kontrolowanych przez firmy zagraniczne, gdzie koszt energii jest dwukrotnie wyższy aniżeli w tradycyjnych elektrowniach. Ta gałąź gospodarki narodowej musi stanowić o naszym bezpieczeństwie, bazując chociażby na pozytywnych doświadczeniach państw zachodnich (Francja czy Szwecja). Kiedy zostanie opracowana ustawa dotycząca tych kwestii i przyznająca kapitałowi polskiemu wyłączność w tej newralgicznej dziedzinie życia?</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak się czyta takie materiały rządowe, to człowiek się zastanawia, w jakim kraju żyje. Perła każdej gospodarki, sektor energetyczny, w Polsce według opinii rządu jest deficytowy. Jakie to szczęście, że w Polsce nie mamy kopalń złota i diamentów, bo one dopiero przyniosłyby deficyt! Jak się to wszystko czyta, to niestety aktualności nabiera dowcip o tym, że gdyby sterników naszej gospodarki wpuścić na pustynię, na Saharę, to w ciągu roku piasek byłby też deficytowy. Nie można takiej informacji rządu przyjąć jako informacji o przyszłości sektora energetyki w Polsce. Samoobrona spodziewała się, że rząd przedstawi wreszcie jakiś program w tym zakresie, że program ten nie będzie podawał suchych danych, ale będzie pokazywał drogę i perspektywę dla ludzi, którzy obecnie z pracy w tym sektorze utrzymują swoje rodziny.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#PoselZdzislawJankowski">Jeżeli chodzi o punkt następny dotyczący komisji śledczej, panie marszałku, Wysoka Izbo, grupa posłów, przede wszystkim z Prawa i Sprawiedliwości, wniosła pod obrady Sejmu projekt uchwały o powołaniu komisji śledczej do spraw zbadania zgodności umów prywatyzacyjnych majątku państwowego, umów międzynarodowych i podpisanych w związku z nimi umów handlowych w latach 1990-2002 z zasadami bezpieczeństwa energetycznego i paliwowego państwa polskiego. Tytuł przedstawionego projektu jest bardzo poważny i na pierwszy rzut oka każdy uczciwy człowiek powinien taką inicjatywę poprzeć, bo przecież i tak wszyscy wiedzą - jak widać, zaczęli sobie zdawać z tego sprawę także posłowie PiS - że ta złodziejska prywatyzacja będzie kiedyś w Polsce rozliczona. Najbardziej zasłużeni tzw. prywatyzatorzy poniosą sprawiedliwą karę. To dobrze, że zaczęli sobie zdawać sprawę z tego ci, którzy stanowili tzw. zaplecze polityczne ˝prywatyzatorów˝ poprzedniej ekipy. Znaczy to, że na swoich plecach czują oddech oszukanego i zdeterminowanego społeczeństwa. Natomiast jeśli chodzi o merytoryczną stronę tego projektu i intencje autorów zawarte w uzasadnieniu do uchwały, to niestety nic nowego z tego nie wynika. Oto grupa posłów PiS chce zrobić trochę medialnego szumu i, jak to się mówi, medialnie ˝dołożyć˝ SLD. Taki wniosek można wyciągnąć po tym, jak posłowie PiS zachowywali się podczas dyskusji na temat sprzedaży STOEN-u, jacy byli delikatni, chcieli być kulturalni i nie narażać się dziennikarzom, chociaż złożony wniosek dotyczy bezpieczeństwa energetycznego kraju.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej jasno i bez żadnej gry politycznej, bez względu na to, czy elitom politycznym i dziennikarzom podoba się to, czy nie, informuje społeczeństwo o złodziejskiej prywatyzacji, jaką prowadzą wszystkie rządy od 13 lat. Jesteśmy za rozliczeniem winnych wyprzedaży majątku narodowego, pozbawiającej naród podstaw materialnej egzystencji. Wcześniej przeciwko oszukańczej prywatyzacji protestowaliśmy na ulicach. Kiedy weszliśmy do Sejmu, jako jeden z pierwszych projektów ustaw złożyliśmy projekt ustawy o lustracji gospodarczej i majątkowej. Był to projekt kompleksowo traktujący rozliczenie złodziejskiej prywatyzacji, ale posłowie, którzy przyjęli szyld Prawa i Sprawiedliwości, naszego projektu nie poparli. Wystraszyli się lustracji gospodarczej i majątkowej, bo przecież ludzie z ich środowiska także uczestniczyli we władzy, także prywatyzowali, tak że taka ustawa z pewnością by ich dotyczyła.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#PoselZdzislawJankowski">Teraz, kiedy Prawo i Sprawiedliwość składa projekt uchwały o powołaniu komisji śledczej do zbadania tylko jednej dziedziny prywatyzacji, polskiego gazownictwa, powołując się na bezpieczeństwo energetyczne kraju, my tę uchwałę poprzemy. Poprzemy ją pomimo tego, że uważamy, iż jest ona nieszczera, dotyczy tylko wąskiego problemu, a cały ten proces został dokonany przez ministra wywodzącego się z kręgów bliskich obecnym posłom PiS. My ten projekt poprzemy, chociaż mamy krytyczną jego ocenę, poprzemy, ponieważ mamy nadzieję, że będzie to pierwszy krok do rozliczenia całej tej nieludzkiej i złodziejskiej wyprzedaży majątku w 13-letnim okresie sprawowania władzy przez liberałów, zarówno z lewej, jak i z prawej strony.</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#PoselZdzislawJankowski">Wskazywaliśmy wręcz na przykłady zdrady narodowej i łamania konstytucji. Niestety w tych działaniach byliśmy osamotnieni, z małymi wyjątkami. Kolonizacja i pacyfikacja Polski dokonuje się polskimi rękami. Tak, to, co wyrabia się w Polsce po 1990 r., nosi wszelkie znamiona kolonii, nie tylko zamorskich, ale i europejskich.</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#PoselZdzislawJankowski">Gdyby którakolwiek ze zdrowych cząstkowych sił społecznych i politycznych wyłamała się z umowy okrągłostołowej, wówczas nie doszłoby do totalnej grabieży i wyprzedaży polskiego majątku narodowego cudzoziemcom. Polityczni biesiadnicy okrągłostołowi wspólnie niszczą, szkalują i wyprzedają państwo polskie i naród polski. Wspólnie. Ta ich wyjątkowa solidarność okrągłostołowa sprawia, że od lat 12-13 jesteśmy świadkami niezwykłej solidarności majątkowej przeciwko Polsce. Polskie parlamenty i rządy bez jakiegokolwiek oporu niszczą albo wyprzedają, co im Berlin czy Bruksela rozkażą zniszczyć albo wyprzedać. Hordy polityczne, po przegranych wyborach uchodząc i uciekając z najwyższych urzędów w państwie polskim, na gwałt wyprzedają koncernom międzynarodowym oraz obcym państwom, co tylko się da, byle szybciej upchnąć za bezcen, wręcz za darmo, byle tylko nie pozostał jakikolwiek majątek wspólny w rękach polskich.</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#PoselZdzislawJankowski">Prowadzona dotychczas prywatyzacja miała charakter jedynie likwidacyjno-wyprzedażowy, a pozyskiwane środki przeznaczano wyłącznie na łatanie bieżących potrzeb budżetowych. Klasycznym przykładem może być wyprzedaż polskiego sektora bankowego, gdzie zagraniczni inwestorzy posiadają około 80% aktywów polskich banków - banków, które decydują o suwerenności gospodarczej i politycznej kraju. Podobnie jest z polskim sektorem energetycznym. Faktyczną przyczyną obecnych i przyszłych kłopotów Polaków jest wyprzedaż majątku narodowego i brak długotrwałych stałych wpływów do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#PoselZdzislawJankowski">Również za niezrozumiałe należy uznać stwierdzenie, że polityka prywatyzacyjna obecnego rządu oparta jest na racjonalnych przesłankach. Czy do tych racjonalnych przesłanek należy zaliczyć upadłość prywatyzowanych firm, liczne afery przy prywatyzacjach i ciągle malejące wpływy do budżetu państwa z tytułu różnych podatków?</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#PoselZdzislawJankowski">Wysoka Izbo, takie jest oblicze obecnej polskiej prywatyzacji. Poczynając od roku 1990, elity rządzące doprowadziły do rozsprzedania bądź oddania za darmo majątku wypracowanego przez całe społeczeństwo w okresie PRL-u. Negatywnym następstwem dotychczasowej prywatyzacji jest stopniowa likwidacja rodzimego zaplecza badawczo-rozwojowego. Polscy naukowcy pracujący w sprywatyzowanych firmach wykupionych przez obcy kapitał są wykorzystywani do prac wdrożeniowych i wykonawczych, a nie badawczo-rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-120.14" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przytoczę rażący przykład niefrasobliwości polskich elit rządzących, gdy chodziło o podpisanie tzw. kontraktu stulecia z Rosją. Było to w czasach pierwszej koalicji PSL-SLD. Skutki tego kontraktu będą odczuwać jeszcze nasze wnuki, gdyż zamówiono w ciemno taką ilość gazu, że musimy dziś płacić za sam fakt istnienia tego kontraktu, bez względu na to, czy ten gaz zużywamy. Tymczasem krajowy przemysł wydobycia gazu jest niedoinwestowany, gdyż ludziom władzy nie zależy na jego silnej pozycji. To spółka jednego z najbogatszych ludzi jest wyłącznie zainteresowana importem gazu, a nie jego krajowym wydobyciem. Pytam: Czy ludzie elit władzy ponieśli jakiekolwiek konsekwencje za ten lub inny tak szkodliwy dla Polski kontrakt?</u>
          <u xml:id="u-120.15" who="#PoselZdzislawJankowski">Prywatyzacja energetyki i gazownictwa nie jest warunkiem koniecznym wejścia Polski do Unii Europejskiej. Przykładem tego jest chociażby Francja. Używanie przez rząd argumentów o konieczności restrukturyzacji energetyki i gazownictwa należy uznać za nieporozumienie. Powstała bowiem sieć różnych pośredników, w tym także firm zagranicznych, które czerpią korzyści ze szkodą dla skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-120.16" who="#PoselZdzislawJankowski">Celem rządu powinno być zapewnienie ustawowe bezpieczeństwa energetycznego dla Polski. Ponadto energetyka i gazownictwo winny spełnić rolę szczególną w gospodarce narodowej, nadając jej znaczenie użyteczności publicznej. Bezpieczeństwo energetyczne zostanie zniweczone z chwilą przejęcia przez zagranicznych inwestorów kontrolnych pakietów akcji przedsiębiorstw energetycznych, w tym PGNiG, będących dotychczas pod kontrolą państwa w co najmniej 51%.</u>
          <u xml:id="u-120.17" who="#PoselZdzislawJankowski">Tymczasem obecny rząd kieruje się wypracowaną błędną strategią prywatyzacji, którą definiują następujące cele: rzekoma ochrona konsumentów przez stworzenie wolnego rynku energii. Tym samym należy stwierdzić, że obecna ekipa rządząca nie ma woli zagwarantowania jakiegokolwiek bezpieczeństwa państwowego, jak również pracowniczego. Likwidując państwową energetykę, obecny rząd i jego poprzednicy likwidują polskie górnictwo. Tym samym likwidują inne działy naszej gospodarki, których funkcjonowanie jest ściśle ze sobą związane. Prowadzi to do unicestwienia Polski jako kraju i Polaków jako narodu. Tak przeprowadzana transformacja zmierza od początku do rozbioru Polski.</u>
          <u xml:id="u-120.18" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powstrzymajmy rozbiór Polski, grabież i rabunek polskiej gospodarki. Majątek narodowy energetyki to nasz wspólny majątek bilionowej wartości, wypracowany przez pokolenia Polaków. Nie pozwólmy dalej na zawłaszczanie tego majątku przez wąską grupę liberałów lansowaną przez obecny oraz poprzednie rządy. Polityka energetyczna doprowadziła do gwałtownego wzrostu cen energii elektrycznej, a także do wzrostu bezrobocia. Kosztem ubożenia polskiego społeczeństwa przez realizację polityki prowadzonej pod hasłami dostosowania polskiej gospodarki do zasad gospodarki rynkowej oraz przyłączenia Polski do Unii Europejskiej napycha się kieszenie złodziejom...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, proszę zmierzać do finału. Czas już przekroczony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Mam 15 i 5 minut. Tak mnie poinformowano, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, nie wiem, skąd czerpie pan informacje. Ja prowadzę obrady i zgodnie z regulaminem pańskie 15 minut minęło już naprawdę bardzo dawno temu. Proszę w związku z tym zmierzać do zakończenia wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Polityka energetyczna doprowadziła do wzrostu cen energii elektrycznej, a także do wzrostu bezrobocia. Kosztem ubożenia polskiego społeczeństwa przez realizację polityki prowadzonej pod hasłami dostosowania polskiej gospodarki do zasad gospodarki rynkowej oraz przyłączenia do Unii napycha się kieszenie złodziejom wzbogaconym dzięki aferom gospodarczym. Energia elektryczna jest dobrem powszechnym w cywilizowanym świecie i nie może jej regulować wyłącznie rynek - za jej dostawy musi być odpowiedzialny rząd.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PoselZdzislawJankowski">Wysoka Izbo! Nie wierzmy w ogłupiającą propagandę. Nie wierzmy, że prywatyzacja gospodarki leży w naszym polskim interesie. Nie dajmy się dalej oszukiwać i dzielić. Dość antyspołecznej i antynarodowej polityki sprzecznej z polską racją stanu. Za zgodę na realizację rządowych pomysłów płacimy wszyscy, a rozliczą nas i wystawią nam rachunek przyszłe pokolenia. Energetyka to serce każdej gospodarki. Polska energetyka stanowi gwarancję naszej suwerenności i niepodległości. Powstrzymajmy dzikie i bezprawne zawłaszczanie ogólnonarodowego majątku narodowego. Nie pozwólmy na dalsze prowadzenie zdradzieckiej, złodziejskiej polityki wyniszczającej polską gospodarkę. Naród pozbawiony własności, naród pozbawiony kontroli nad strategiczną gałęzią naszej gospodarki, jaką jest branża paliwowo-energetyczna, skazany jest na niewolniczą egzystencję oraz niewolniczą, najemną pracę dla zagranicznych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Rozgrywa się bitwa o suwerenność gospodarczą Polski. Wszyscy razem nie pozwólmy doprowadzić do kolejnego rozbioru Polski - tym razem gospodarczego. Polacy, nie dopuście do rozbioru politycznego. Weźcie udział w referendum i powiedzcie Unii Europejskiej ˝nie˝. Nie sprzedawajcie swoich dusz wrogom Polski. Nie wierzcie w mit Unii Europejskiej jako ziemi obiecanej, której nigdy nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, proszę zakończyć to wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Obyśmy tuż przed wejściem do Unii Europejskiej nie spożywali ostatniej wieczerzy.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PoselZdzislawJankowski">Rozwój polskiej energetyki jako przemysłu o znaczeniu strategicznym i uznanie energii elektrycznej za dobro publiczne powinny odbywać się na zasadzie gospodarczego współistnienia i współdziałania własności państwowej, samorządowej i prywatnej pod kontrolą władz państwowych. Obecnie obowiązujący w energetyce system dezintegracji charakteryzuje się istnieniem małych jednostek gospodarczych o małym potencjale ekonomicznym, które to rozwiązanie skutkuje wyprzedażą za granicę znacznej części majątku narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, ponieważ nic nie wskazuje, że ma pan ochotę zakończyć, mimo moich wezwań, swoje wystąpienie, za 15 sekund wyłączam panu mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona poprze inicjatywę powołania komisji śledczej celem zbadania umów prywatyzacyjnych z lat 1990-2002 w zakresie działalności sektora energetycznego i paliwowego, licząc się z tym, że doświadczenie zebrane z pracy tej komisji posłuży jako przykład do powołania komisji śledczej dla wszystkich umów prywatyzacyjnych, poczynając od 1989 r. Myślę, że nadszedł czas, byśmy wyciągnęli wnioski z przeszłości, jak też obecnej rzeczywistości i jeszcze raz podjęli próbę ratowania Polski. Ciągłe podziały i konflikty nie rozwiążą polskich problemów i w ramach prawa i demokracji dokonajmy odpowiednich zmian politycznych, tak żeby uratować Polskę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Zbigniew... Przepraszam, było zgłoszenie z ławy rządowej, pan minister Jerzy Hausner chciał zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! W trybie polemiki chciałbym odnieść się w szczególności do ostatniego wystąpienia, ale skorzystam z okazji, aby od razu odnieść się do poprzednich wystąpień klubowych.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Bardzo krótko odniosę się do wystąpienia pana posła Andrzeja Pęczaka w imieniu klubu SLD. Sądzę, że w tym wystąpieniu, z mojego punktu widzenia, było szereg ważkich sugestii, które z pewnością chciałbym rozważyć, np. ta sugestia, aby zastanowić się nad możliwością wykorzystania aktywów funduszy emerytalnych w działaniach zmierzających do restrukturyzacji polskiego przemysłu elektroenergetycznego.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Także krótko do wystąpienia pana posła Andrzeja Czerwińskiego z Platformy Obywatelskiej. Panie pośle, dziękuję za podejście do problemu, za rzeczową, krytyczną ocenę przedłożenia rządowego, a także za pana troskę o realizację tych propozycji. Takie podejście wzmacnia szansę na realizację tego programu, wzmacnia także naszą determinację, bo nie jest to sytuacja, w której rząd pozostaje sam, z każdej strony atakowany, dlatego że opłaca się dzisiaj zbijać kapitał polityczny niż brać odpowiedzialność za Polskę. Bardzo dziękuję za to podejście i chcę zapewnić, że to, co pan dostrzegł - brak koordynacji działania między ministrem gospodarki a ministrem skarbu - to przeszłość. Słyszał pan dzisiaj wystąpienie moje i wystąpienie pana ministra Cytryckiego i z pewnością pan dostrzeże, że mówimy dokładnie to samo i współdziałamy.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Chciałbym odnieść się do wystąpienia pana posła Wiesława Walendziaka, który wystąpił w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. Panie pośle, przede wszystkim chylę czoło przed błyskotliwością tego wystąpienia, przed tym, jak pan bardzo umiejętnie wykorzystuje swoją inteligencję. Mówi pan, że to, co rząd przedstawił, to sucha informacja, a metodologia, którą proponujemy w tym programie, to dostosowanie do faktów. I ma pan rację. Tak, przedstawiliśmy coś, co pan nazywa suchą informacją, i przedstawiliśmy sposób postępowania, który jest dostosowaniem działania do faktów. Ma pan rację, i powiem więcej: tego właśnie chcemy. Chcemy rzetelnej analizy sytuacji, oceny dostępnych zasobów, realistycznego działania, uniknięcia konfliktu społecznego, który może się pojawić przy realizacji tego trudnego programu - tutaj bowiem jest wiele interesów i także obaw pracowniczych - i chcemy skutecznego wykonania tego programu. Co pan proponuje w zamian, panie pośle? Zamiast rzeczowej informacji - pan nazywa ją suchą, ja rzeczową - mgliste wizje; zamiast realistycznej oceny - narodową tromtadrację, coraz mocniejsze słowa; zamiast dostosowania do faktów - orientację na hasła; zamiast jasnej ścieżki postępowania - komisję śledczą.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">I jeszcze wątek osobisty. Skoro to takie proste, takie jasne, takie jednoznaczne, i używa pan stale słowa: trzeba, trzeba, trzeba, to dlaczego nie zrobił tego rząd, którego pan był bardzo ważką osobą? Dlatego że nie jest to takie proste. A jak pan mówi, z taką pewnością siebie, o realnym dyktacie gospodarczym i rosnącym deficycie handlowym i podkreśla pan tę powinność, to słowo ˝trzeba˝, to należałoby najpierw, bo nie powiem ˝trzeba˝, sprawdzić po prostu dane statystyczne. Akurat deficyt handlowy w obrocie z Rosją o kilkaset milionów dolarów został obniżony.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">Bardzo zdecydowanie popiera pan komisję śledczą, także pana klub zgłasza ten wniosek. Ma pan pełne poparcie klubu Samoobrony. To nie jest tylko taktyczny sojusz, to nie jest tylko sytuacyjne poparcie - to, niestety, moim zdaniem, rodząca się jakaś koalicja, przedziwna. Czy pan nie dostrzega żadnego związku pomiędzy swoimi insynuacjami, tak insynuacjami? Jest pan wystarczająco inteligentnym człowiekiem, a to, cośmy tutaj usłyszeli, to wystąpienie klubu Samoobrony, było doprowadzeniem linii politycznej tego klubu do pewnej skrajności. Czy pan nie dostrzega merytorycznej zależności, że to, co pan mówi, po prostu zachęca innych do mówienia w ten właśnie sposób o Polsce i do rozwiązywania w ten właśnie sposób polskich problemów?</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#MinisterGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejJerzyHausner">I na końcu do pana posła z Samoobrony. Panie pośle, ja osobiście nie widzę żadnego związku pomiędzy informacją rządową a tym, co pan powiedział. Nie widzę żadnego merytorycznego związku. To, co pan powiedział, przeczy faktom, to, co pan powiedział, przeczy regułom prawa, to, co pan powiedział, przeczy racjonalności ekonomicznej i to, co pan powiedział, po prostu przeczy zdrowemu rozsądkowi. Chcę powiedzieć, że już to nawet nie jest szokujące, ja nawet nie czuję się zszkowany. Powiedziałbym, że dla mnie jako dla osoby, dla obywatela o wiele bardziej szokujące jest wystąpienie pana posła Walendziaka niż pana wystąpienie, bo ja się już przyzwyczaiłem tu jako minister do słuchania tego propagandowego bełkotu. I mam taką propozycję, wniosek racjonalizatorski: zamiast wprowadzać kolejnych posłów Samoobrony w zakłopotanie polegające na tym, że muszą czytać wystąpienie, po prostu z trudem czytają, bo to nie jest ich wstąpienie tylko dana im kartka, to może umówmy się, że panowie w tej debacie, w każdej debacie, bo w sumie jest to ten sam tekst, tylko dzisiaj doprowadzony do skrajności, będziecie mówili to, co macie do powiedzenia, a mianowicie dwa... jedno hasło składające się z dwóch zdań: ˝Balcerowicz musi odejść˝ i ˝Niech żyje wódz Lepper˝.</u>
          <u xml:id="u-130.7" who="#PoselZdzislawJankowski">(Nie powiedziałem tego, panie ministrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Domyślam się, że w trybie sprostowania pan poseł Wiesław Walendziak.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PoselWieslawWalendziak">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę uprzejmie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselWieslawWalendziak">Panie ministrze, w imię szacunku dla pana namawiam, żeby pan się odnosił właśnie do faktów, bo reprezentuje pan siłę polityczną, Sojusz Lewicy Demokratycznej, który zaprosił Samoobronę do współpracy politycznej w samorządach wojewódzkich. Podjął taką świadomą decyzję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PoselWieslawWalendziak"> Co więcej, reprezentuje pan siłę polityczną, Sojusz Lewicy Demokratycznej, który zaprosił Samoobronę do koalicji parlamentarnej. I to są fakty. A ja zadałem dzisiaj parę ważkich pytań z powodu utajnienia porozumienia międzyrządowego. Zadałem pytanie: Dlaczego nie zostało ono opublikowane w dokumentach urzędowych? Czy dzisiaj zostanie podpisana umowa PGNiG z Gazpromem? Zadałem pytania o powody, dla których rząd nie jest w stanie rekomendować jasnej strategii przekształceń sektora naftowego. Myśli pan, że to są insynuacje? Myśli pan, że sposób, w jaki prowadzę Komisję Skarbu Państwa, upoważnia pana, żeby formułować tego typu zarzuty? To, że ja dzisiaj musiałem w takim stylu mówić, jest bilansem rocznej niemożności uzyskania odpowiedzi na te pytania, łącznie z dniem dzisiejszym. I trzymajmy się faktów. Ja się z tym zgadzam. </u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W trybie sprostowania panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PoselZdzislawJankowski">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselZdzislawJankowski">Panie ministrze, pan powiedział, że do tego projektu, który był przedstawiony, to nie ma nic do rzeczy. Panie ministrze, przecież w tym projekcie wyraźnie jest napisane, że kontynuujecie wyprzedaż majątku narodowego. Gdzie nie jest napisane? Przecież tutaj było przedstawione wyraźnie, przecież tych 3,5 mln ludzi, którzy dzisiaj nie mają pracy, można przełożyć na likwidację stanowisk pracy i naszych polskich fabryk, naszej pracy. W związku z powyższym my musimy sobie uświadomić, że jeżeli tyle milionów ludzi nie pracuje, to nie ma produkcji. Jeżeli nie ma produkcji, nie ma dochodu narodowego. Jeżeli nie ma dochodu narodowego, nie będzie w budżecie pieniędzy dla wojska, dla Policji, dla administracji, dla szkolnictwa, dla służby zdrowia i innych działów gospodarki, dla polskiego rozwoju. Czy pan tego nie rozumie? Jak pan nie rozumie, to ja już panu nie będę tłumaczył. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przypominam, że posłom przysługuje tryb sprostowania, a nie tłumaczenia.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Zbigniew Kuźmiuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec dwóch dokumentów: dokumentu rządowego pod tytułem ˝Informacja o przyszłości sektora energii w Polsce˝- druk nr 1340, i wniosku Prawa i Sprawiedliwości o powołanie komisji śledczej z druku nr 998.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Szanowni Państwo! Dyskutujemy nad problemem przyszłości polskiego sektora energetycznego na wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wtedy kiedy na tej sali trwały emocje dotyczące sprzedaży STOEN-u, zwróciliśmy się do pana marszałka o debatę w sprawie przyszłości przemysłu energetycznego w Polsce. I do tej debaty dzisiaj doszło. Szkoda, że mamy więcej publiczności w kuluarach niż posłów na sali sejmowej. To przykry widok. Niestety debata, na którą tak długo czekaliśmy, odbywa się przy tak nikłym zainteresowaniu posłów, a przecież dotyczy ona kilkuset tysięcy pracowników, którzy z niepokojem patrzą w przyszłość, oraz wielkiej wartości majątku państwowego, co do którego przyszłości pojawiają się koncepcje prezentowane przez poszczególne rządy.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">W oczywisty sposób w 15-minutowym wystąpieniu trudno dotknąć wszystkich wątków poruszonych w dokumencie rządowym. Każda strona tego dokumentu przynosi cały szereg informacji, które rodzą kolejne pytania, mnożą się wątpliwości, więc ja także z konieczności, tak jak moi przedmówcy, skoncentruję się tylko na niektórych wątkach zaprezentowanych w tym dokumencie.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Restrukturyzacja polskiego górnictwa to proces, który trwa w zasadzie od początku lat 90., proces, w który państwo polskie zaangażowało gigantyczne pieniądze, miliardy złotych, proces, którego skutki coraz częściej obserwujemy na ekranach telewizorów i w doniesieniach medialnych. I mówiąc szczerze, panie ministrze - choć nie wiem, czy pan minister Hausner wytrzymał do tej pory - troszeczkę w tym dokumencie zabrakło mi pana spojrzenia na tę problematykę restrukturyzacji, jako ministra polityki społecznej. Są tu informacje dotyczące części gospodarczej, ale rzeczywiście spojrzenia społecznego brakuje. A to, co się dzieje na południu Polski, na Śląsku, co jest efektem owych procesów restrukturyzacji, zaczyna niepokoić nawet parlamentarzystów, którzy ze Śląskiem nie mają wiele wspólnego. Coraz bardziej poszerzające się patologie, dramatyczna sytuacja dzieci z rodzin górniczych pokazywanych po wielokroć w reportażach telewizyjnych - to wszystko przyprawia o dosłownie ból głowy. I dobrze byłoby, żeby na te suche liczby i suche fakty pewne elementy z tego procesu społecznego także nałożyć. Myślę, że powinniśmy być na tę sytuację wrażliwsi, zwłaszcza że pieniądze, które wydaje na ten proces restrukturyzacji budżet państwa, skarb państwa, są one astronomiczne. Nawet w tym dokumencie, w latach 2002-2006, szybciutko policzyłem, chodzi o kwotę 23 mld zł. Jeżeli zestawimy to z informacją, że tak naprawdę dotyczy to 130 tys. miejsc pracy, to pojawia się pytanie: dlaczego tak wielkie pieniądze wydajemy z tak marnymi skutkami i gospodarczymi, i społecznymi? To są naprawdę pytania w sprawach, o których, myślę, powinniśmy dyskutować. I jeszcze raz wyrażę żal, że dyskutujemy o tym przy pustych fotelach poselskich.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PoselZygmuntWrzodak">(Z SLD.)</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Szanowni Państwo! Kolejny problem, na który chciałem zwrócić uwagę, dotyczy sektora paliw ciekłych. Tu podzielam opinię posła Walendziaka. Mimo sporej ilości informacji, trudno o wizję przekształceń tego sektora. Rzeczywiście tej precyzji tutaj brakuje, ale mam nadzieję, że nowy minister, który, jak sam wspomniał, jest zaledwie dwa miesiące, taką szczegółową wizję przekształceń w tym sektorze przygotuje.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Przy okazji jednak chciałem poruszyć wątek, o którym rzadko na razie mówi się w mediach. Mianowicie im bardziej się przyglądamy przekształceniom na polskim rynku paliw ciekłych, tym coraz trudniej oprzeć się wrażeniu, że lata 90., a niestety i po roku 2000, to lata mnożących się patologii. Mimo że mamy dwa wielkie koncerny na tym rynku i, wydaje się, sytuację dosyć jasną i przejrzystą, to zdaje się, że większa część obowiązków Centralnego Biura Śledczego to jest śledzenie przestępstw z obszaru paliw ciekłych. Rozumiem, że dokument, który dzisiaj rozpatrujemy, nie jest poświęcony tej problematyce. Być może w tej sprawie powinna się wypowiedzieć kontrola skarbowa, minister finansów. Ale ostatnio Główny Urząd Statystyczny podaje taką oto informację, że w Polsce w latach 1995-2001 przybyło o czterdzieści parę procent samochodów i jednocześnie w tym samym czasie spadło zużycie paliwa o 3%. Pojawia się pytanie o tę zwiększoną liczbę samochodów, o te 40%: czy one jeżdżą na powietrzu, czy też gigantyczna część obrotu paliwami odbywa się w szarej strefie, w sytuacji kiedy ten rynek, wydaje się, że jest pod przemożną kontrolą państwa? Nikt w związku z tymi danymi nie reaguje, to są miliardy złotych, które przechodzą obok polskiego budżetu. Myślę, że i to powinniśmy mieć na uwadze, jeżeli rzeczywiście tak naprawdę chcemy się zmierzyć z problemami przekształceń w polskiej energetyce.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Kolejna sprawa. Nie chciałbym, żeby ona była źle odebrana, że jeżeli występuje poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego, to niezależnie od tego, jaki problem byłby omawiany, to sprowadza go do sprawy biopaliw. Ale, szanowni państwo, podkreślę to z całą mocą - wprowadzenie tego rozwiązania eliminuje patologie z rynku paliw. Obowiązek domieszek biokomponentów mogą zrealizować tylko potentaci tego rynku. Niestety, ten wątek w dyskusji nad biopaliwami prawie się nie pojawił. Śmiem twierdzić, że jakaś część kampanii medialnej anty temu projektowi była finansowana przez te środowiska, które na tej patologii zarabiają bardzo duże pieniądze. Mam więc nadzieję, że niezależnie od tego, co o tym pomyśle już powiedziano, ostatecznie doprowadzimy jednak do uchwalenia tej ustawy, bo to chodzi i miejsca pracy, i o usunięcie z rynku paliwowego patologii, o której wspominałem.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Kolejna kwestia - to elektroenergetyka.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Panie ministrze - to już uwaga do pana ministra Cytryckiego, bo, jak rozumiem, ta część programu od pana właśnie pochodzi, znajdę odpowiedni fragment - ten dokument zawiera krytykę dotychczasowego sposobu prywatyzacji tego sektora, a więc pakietów mniejszościowych, i powody tej krytyki to m.in. takie oto stwierdzenie: Z jednej strony na mocy zawartych umów prywatyzacyjnych skarb państwa często tracił wpływ na zarządzanie spółkami już po zakończeniu pierwszego etapu prywatyzacji, mimo że pozostawał on często akcjonariuszem większościowym. To jest przyczyna, dla której - jak rozumiem - minister skarbu prezentuje inny sposób podejścia do prywatyzacji. Otóż, panie ministrze, jeżeli do tej pory było tak, że w przypadku prywatyzacji polskiej energetyki, jeżeli sprzedawano pakiety mniejszościowe, a jednocześnie skarb państwa tracił władzę w tych spółkach, to moim zdaniem trzeba po prostu przyjrzeć się tym umowom prywatyzacyjnym, kto takie umowy podpisywał. Przecież jest to niezgodne z polskim prawem. Jak to możliwe, że sprzedając pakiet mniejszościowy, decydowano się oddawać władzę w spółce. Co więcej, takie stwierdzenie ma być podstawą strategii innej - sprzedaży pakietów większościowych.</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-136.11" who="#PoselZbigniewKuzmiuk"> Naprawdę ten zapis jest szalenie niebezpieczny. Jeżeli tak było, to była to patologia, którą należy ścigać, a nie wyciągać z tego wniosków, że to jest rozwiązanie złe, w związku z tym sprzedajmy pakiety większościowe.</u>
          <u xml:id="u-136.12" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">I powtórzę myśl, którą wypowiedziałem na tej sali wtedy, kiedy mówiliśmy o prywatyzacji STOEN-u. Polskie Stronnictwo Ludowe nie jest przeciwne procesom prywatyzacji w energetyce. Zdajemy sobie sprawę, że polska energetyka staje przed szalonymi wyzwaniami. Te wyzwania, to międzynarodowa konkurencja. Te wyzwania, to wielkie zobowiązania inwestycyjne. I zdajemy sobie sprawę, że potrzebne na to są środki finansowe. Nie można tego w żaden sposób zorganizować, niż - być może - prywatyzując, ale na pewno nie na tej zasadzie, o której minister napisał, i na pewno, panie ministrze, nie na zasadzie sprzedaży sreber rodowych.</u>
          <u xml:id="u-136.13" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Otóż, niestety, dokonana została prywatyzacja STOEN-u, swoistego rodzynka w polskiej elektroenergetyce...</u>
          <u xml:id="u-136.14" who="#PoselGabrielJanowski">(Jak głosowaliście?)</u>
          <u xml:id="u-136.15" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Przedsiębiorstwa, które przynosiło bardzo duże zyski, mimo to że było przecież przedsiębiorstwem państwowym. Myślę, że jeżeli już mamy interesować inwestorów prywatyzacją, to trzeba tych inwestorów interesować prywatyzacją podmiotów, z którymi państwo ma kłopoty i na których restrukturyzację, a także rozwój potrzebuje olbrzymich pieniędzy. Takiej prywatyzacji nie jesteśmy przeciwni.</u>
          <u xml:id="u-136.16" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Jeszcze raz z całą mocą podkreślamy - jeżeli zostanie zaprezentowana prywatyzacja w tym sektorze spełniająca ten warunek, Polskie Stronnictwo Ludowe jest gotowe tę prywatyzację popierać.</u>
          <u xml:id="u-136.17" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">I kolejna rzecz związana z sektorem elektroenergetycznym. Została tu zaprezentowana, zresztą nienowa, bo ona pojawiła się już we wcześniejszym dokumencie, problematyka tak zwanego BOT-u, a więc połączenia w swoisty koncern Bełchatowa, Opola i Turowa. Towarzyszy tej koncepcji stwierdzenie, że będzie to podstawowy zasób energetyczny skarbu państwa. Polskie Stronnictwo Ludowe rozumie tę ideę, ale, panie ministrze, pojawiają się wątpliwości, czy w takim kształcie, jak proponuje to resort, jest to koncepcja, którą można przeprowadzić. Nie ulega wątpliwości, że atrakcyjny jest tutaj Bełchatów, a więc i kopalnia, i elektrownia, bo są to - jak się orientuję - przedsiębiorstwa zyskowne. Przedsiębiorstwem zyskownym, tak na bieżąco, jest także elektrownia Opole, ale ciążą na niej wielkie zobowiązania kredytowe. I wreszcie Turów z wielkimi zobowiązaniami kredytowymi związanymi z procesem inwestycyjnym i kłopoty z efektywnością. Rozumiemy, że ten zasób energetyczny państwa musi być w pewnej skali i te podmioty tę skalę zapewniają. Ale czy połączenie, czy mówiąc wprost, nałożenie tak wielkich ciężarów finansowych na najbardziej rentowną część tego przedsięwzięcia nie spowoduje, że cały ten zasób energetyczny państwa będzie kolosem na glinianych nogach. Czy rzeczywiście były prowadzone symulacje finansowe, że tak skonstruowany podmiot o własnych siłach będzie mógł się rozwijać, że będzie podmiotem zyskownym.</u>
          <u xml:id="u-136.18" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Tych pytań można by stawiać wiele. Ja mam nadzieję, że pan minister, bądź na posiedzeniach komisji, bądź prezentując poglądy rządu w tej sprawie, jednak przekona Wysoką Izbę, że rzeczywiście rzecz jest zbadana i nie zostawia żadnych wątpliwości. Ale te pytania stawiam także dlatego, że mamy do czynienia z pewnymi niepokojami społecznymi, szczególnie w Bełchatowie. To jest obszar, gdzie ta energetyka stanowi zasadniczą część tamtejszej gospodarki. To jest miejsce zatrudnienia dla większości tamtych rodzin. Jeżeli ta koncepcja miałaby się zmaterializować głęboką restrukturyzacją i zwolnieniami, to będziemy mieli w Bełchatowie i w jego okolicach kolejny Górny Śląsk. Mam nadzieję, że wspólnie do tego nie dopuścimy.</u>
          <u xml:id="u-136.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-136.20" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Szanowni Państwo! Długo by jeszcze można mówić o tym dokumencie. Chciałbym wyrazić radość, że wreszcie mamy jakiś dokument papierowy, gdzie całościowo jest przedstawiona wizja polskiego przemysłu energetycznego. I chociaż podzieliłem się z panami ministrami wieloma wątpliwościami co do zawartości tego dokumentu, to rozumiem, że rząd jest gotów, aby na temat tych wątpliwości debatować.</u>
          <u xml:id="u-136.21" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">I już na koniec nasz stosunek do przedłożenia Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-136.22" who="#PoselZbigniewKuzmiuk">Rozumiejąc zastrzeżenia kolegów z Prawa i Sprawiedliwości, bo ten dokument ma dosyć długie uzasadnienie, które aż roi się od pytań, i rozumiejąc nawet wypowiedź pana posła Walendziaka, który jest przecież szefem właściwej komisji, to ciągle jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam wątpliwości, panie pośle, czy naprawdę nie udało się w ramach tego, co jest konwencjonalne w Sejmie, a więc pana Komisji Skarbu Państwa, uzyskać odpowiedzi na te bardzo szczegółowe i oczywiście interesujące pytania. Czy rzeczywiście przedstawiciele rządu są tak oporni, że nie chcą przedstawiać odpowiedzi na te pytania? Przecież znamy powszechnie sposoby parlamentarne, jak można zmusić przedstawicieli rządu, żeby na te pytania odpowiedzieli. I, panie pośle, patrząc na to, co się dzieje z jedną komisją śledczą, z logistyką związaną z jej funkcjonowaniem, właśnie głównie z tych dwóch powodów nie poprzemy państwa wniosku o powołanie komisji śledczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.23" who="#GlosZSali">(Jak pan zna, niech pan zdradzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Zygmunt Wrzodak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin w sprawie przyszłości sektora energetycznego w Polsce oraz o powołaniu komisji śledczej do zbadania zgodności umów prywatyzacyjnych w latach 1990-2002 i zgodności bezpieczeństwa energetycznego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PoselZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Przebudowa ustrojowa gospodarki narodowej podjęta przed 13 laty wymogła szereg istotnych zmian organizacyjnych w elektroenergetyce polskiej. Wkrótce okazało się jednak, że zmianami tymi są zainteresowane wielkie koncerny zagraniczne i banki. Już w 1990 r. zostały podjęte za zagraniczne pieniądze, pod kierunkiem tak zwanych ekspertów Banku Światowego, osławione studia sektorowe stanowiące systematyczną penetrację badawczą, czyli zmasowany wywiad gospodarczy opłacany hojnie z tak zwanych funduszy pomocowych, jak na przykład fundusz PHARE. Poszczególne polskie sektory gospodarcze były zaplanowane do dobrego ich przejęcia za grosze w celu zlikwidowania lub zadłużenia poprzez system bankowy i podatkowy i doprowadzenia do bankructwa, czyszcząc przedpole dla sprowadzania towarów z zagranicy. W latach 1993-1995 została zainstalowana w Warszawie ekipa agentów gospodarczych - nazwanych szumnie ekspertami, w cudzysłowie - zagranicznych o nazwie Energy Restructuring Group za czasów osławionego ministra przekształceń własnościowych Janusza Lewandowskiego, wtedy Unia Wolności, dzisiaj Platforma Obywatelska. Agenci ci zajęli te same pomieszczenia, w których w latach pięćdziesiątych urzędowali sowieccy doradcy i podobnie jak tamci opracowywali z udziałem, w cudzysłowie, polskich pomocników podstawowe dokumenty rządowe przyjmowane przez kolejne rządy, poświęcone demonopolizacji, prywatyzacji oraz dostępowi zagranicznych państwowych przedsiębiorstw do polskich sieci energetycznych. I tu aż się prosi, aby powstała sejmowa komisja śledcza i badała ten wątek związany z tą grupą, która osiadła w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PoselZygmuntWrzodak">Reorganizacja i wyprzedaż polskiej elektroenergetyki została oddana w obce ręce ideologów kosmopolitycznych nieposiadających kwalifikacji i doświadczeń w energetyce. Brak merytorycznych kompetencji i zakłamanie ujawniają się w najważniejszych kwestiach dotyczących bezpieczeństwa energetycznego Polski, przyszłych cen i wtórnej monopolizacji rynku energii, a tam, gdzie takie warunki wyjątkowo istniały, np. przy kilku elektrociepłowniach w Warszawie, wszystkie sprzedaje się jednemu nowemu monopoliście Vattenfall. Kosmopolici głoszą konieczność wyprzedaży państwowych przedsiębiorstw z powodu nieudolności nadzoru państwowego nad nimi, ale sprzedaje się je zagranicznym koncernom państwowym. Czy w takich przypadkach chodzi o prywatyzację? Wmawianie Polakom, że nie umiemy rządzić, czy w oparciu o brudny, podstępny, mały pieniądz, zniewalanie Polaków poprzedzone rabunkową gospodarką. Wielkie zagraniczne koncerny energetyczne zainteresowane są takim przejmowaniem polskiego majątku energetycznego, a przy tym poszerzaniem zależności energetyczno-politycznej Polski od sąsiadów, szczególnie tzw. adwokatów Polski, czyli Niemiec, jak to powiadał premier Buzek i powtarzają to niektórzy obecni działacze polityczni z SLD.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PoselZygmuntWrzodak">Haniebna sprzedaż zakładu dystrybucji energii w Warszawie STOEN niemieckiemu państwu reprezentowanemu przez spółkę RWE przez obecną ekipę rządową jest czystą zbrodnią gospodarczą. Oddano STOEN za 1,5 mld zł, gdzie zysk za 2001 r. był 300 mln zł brutto. 385 działek i to w dodatku bez wyjaśnień praw własnościowych, czyli 42 ha w centrum Warszawy oddano Niemcom. Liga Polskich Rodzin ostrzega tych wszystkich, którzy nabywają majątek za bezcen od paserów - z mocy prawa są nieważne. Teraz 2 mln odbiorców energii w Warszawie produkowanej przez państwo szwedzkie reprezentowane przez spółkę Vattenfall sprzedaje tę energię Niemcom reprezentowanym przez spółkę RWE. To polscy odbiorcy zamiast wspomagać polski budżet lub budżet Warszawy wspomagają inne państwa.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PoselZygmuntWrzodak">Trwa w tej chwili sprzedaż elektrociepłowni w Gdańsku miastu niemieckiemu Lipsk, gdy elektrociepłownia w Lipsku jest własnością samorządu i radni miasta Gdańska, wśród których większość jest z Platformy Obywatelskiej i PiS, próbują dogadać się i sprzedać tę elektrociepłownię. Mam tu pytanie do wnioskodawców z PiS, czy takie działanie komisja śledcza, jak to ma w miejsce w Gdańsku, będzie badać, również własnych działaczy PiS, już nie mówiąc o Platformie Obywatelskiej, kiedy sprzedadzą tę elektrociepłownię.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PoselZygmuntWrzodak">Pan Miller obecny przy dyskusji dotyczącej sprzedaży STOEN-u nawet nie chciał wypowiedzieć jednego zdania, czy zgadza się jako premier na taką sprzedaż i na taką prywatyzację warszawskiego zakładu dystrybucji i energii STOEN. Pytam pana premiera publicznie, czy zbudowałby za półtora miliarda złotych nowy zakład dystrybucji energii w Warszawie, gdzie trzeba kupić 42 ha ziemi, zdobyć 2 mln klientów. Czy będzie to kosztować półtora miliarda złotych, czy będzie to kosztować 20 razy więcej?</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#PoselZygmuntWrzodak">Pomimo uprzedzeń, niekonwencjonalnych wystąpień posłów Ligi Polskich Rodzin w tej Izbie rząd dopiął swego, sprzedał warszawski STOEN. Pomimo, że STOEN kontroluje sieci światłowodowe, internetowe, końcówki medialne służb specjalnych, instytucji rządowych. Rząd nie słuchał opozycji, wolał sprywatyzować tajemnicę państwową, jakie są urzędy: MON, MSW, MSZ, a nawet swoją kancelarię premiera na rzecz tzw. adwokatów Polski. RWE - dostawca energii elektrycznej do osób fizycznych, prawnych i państwowych w ramach normalnych czynności będzie instalował rejestratory parametrów sieci, mierzył i zapisywał w sposób ciągły parametry elektryczne. Punkty pomiarowe są wówczas ulokowane w punktach przyłączenia do sieci już nie polskiego STOEN-u, a niemieckiego RWE, np. w Kancelarii Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#PoselZygmuntWrzodak">Oficjalnym, legalnym celem jest zapewnienie właściwej jakości energii elektrycznej przez analizę zakłóceń, badanie stanów przejściowych i awaryjnych, przepięć, wykrywanie nielegalnych odbiorców energii. Po zniemczeniu STOEN-u te czynności badawcze wykonywać będą zagraniczne instytucje jako posiadające ˝większe doświadczenia i wyższą jakość usług doradczych˝. Olbrzymie zbiory liczb będą więc przekazywane za granicę poza kontrolą państwa polskiego. Podobnie jak było, a może i jest nadal, z billingami rozmów telefonicznych. Z tego potopu danych można wyfiltrować wiele różnych informacji poza informacjami technicznymi, bezpośrednio służącymi eksploatacji sieci; z szumu elektrycznego, dzięki temu, że jest mierzony na przewodach, można wyciągnąć informację o osobach przyłączonych do sieci, a nawet takich, które znajdują się w pobliżu przewodów sieci. Czy ważne osoby w państwie lub firmy mogą cokolwiek ukryć, nazwijmy to, przed konkurencją gospodarczą? Absolutnie nie.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#PoselZygmuntWrzodak">Przykład wszędobylskiej energetyki, którą w większości sprywatyzowali Niemcy, dla rządzących jest niewystarczający. Węgrzy pozbyli się energetyki w całości. 50% załogi zwolniono. Płace pozostały na niezmienionym poziomie. Byle drobna naprawa, podzespoły przywożone są z Niemiec. Wszystkie biura projektowe zamknięte, projektanci zwolnieni. Niech to będzie przestroga dla tych wszystkich, którzy próbują i idą tą samą drogą. Również dla Polaków, którzy pracują w polskiej elektroenergetyce. Słowacja też pozbywa się swojej energetyki. Jak ich rząd podaje, południowa część kraju energetyki przypadła niemieckiemu RWE. Aktualnie Niemcy przejmują zakład dystrybucji energii miasta Lwowa.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#PoselZygmuntWrzodak">Co się nie udało bagnetem, czołgiem, udaje się euro. Ale pocieszające jest to, że nie wszystkie załogi chcą się poddać, czego przykładem jest Elektrownia Kozienice, gdzie załoga w 95% jest przeciwna sprzedaży swojej firmy państwu belgijskiemu, tylko 75 pracowników na 2111 pragnie belgijskiego chleba. Podobnie będzie w Ostrołęce, Bełchatowie, bo mają przestrogę w postaci sprywatyzowanej Elektrowni Połaniec, gdzie Belgowie postępują z polskim pracownikami jak z niewolnikami. Czyli nie wszędzie jest tak, jak w przypadku tzw. przedstawicieli związkowych ze STOEN-u, którzy piszą haniebne listy do posłów w rodzaju, jak to dobrze, że będziemy pod pręgierzem Niemców.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#PoselZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Analiza sprywatyzowanych przedsiębiorstw państwowych wskazuje, że w ciągu 3 lat od prywatyzacji niezależnie od wcześniejszych zobowiązań z przedsiębiorstw tych zostaje zwolniona prawie całkowicie polska kadra kierownicza, a zwolnienia pracowników idą dalej od zapowiadanych, powiększając bezrobocie w naszym kraju. Zagranicznym właścicielom pozwala to na oferowanie polskim pracownikom jak najniższych płac i ciężkich warunków pracy. Dlaczego żaden rząd nie poszukuje najkorzystniejszych form naprawy polskiej gospodarki ani sposobów zachowania jak największej części majątku narodowego w polskich rękach?</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#PoselZygmuntWrzodak">Tutaj nasuwa się również pytanie. Rurociąg jamalski była to budowa samowola. Czy rząd będzie chciał rozebrać tę samowolną budowę? Czy w tym kierunku pański rząd będzie podążał, panie ministrze Cytrycki? Rząd, podejmując wyprzedaż kapitałowi zagranicznemu obiektów o strategicznym znaczeniu, podważa własne bezpieczeństwo energetyczne i suwerenność gospodarczą Polski. Osłabia też podmiotowość Polaków przez blokowanie komunalizacji zakładów energetycznych, wręcz skazuje ich na zależność od zagranicznych dostawców. Jest to działanie wrogie Polsce. Euroentuzjaści wiążą nadzieję, że w Unii Europejskiej będzie lepiej, bo będzie droższa energia, bo będzie wolny rynek. Przyjrzyjmy się skutkom liberalizacji energii. Co postanowiła już Rada Europy do spraw energii w Barcelonie? Wspólna polityka energetyczna Unii Europejskiej obejmuje 4 podstawowe działania strategiczne integracji rynków energii. To jest jeden system kontroli i zarządzania, międzynarodowa konkurencyjność z uwzględnieniem ochrony środowiska. To jest maksymalny zysk europejskich gigantów energetycznych wykupujących kolejne systemy kolejnych państw kandydujących do Unii Europejskiej, globalizacja rynków energii, to znaczy jeden moloch - to się nazywa rynek, do którego brną tzw. liberałowie i socjaliści. Samowystarczalność energetyczna Unii Europejskiej to nadrzędne cele integracji europejskiej - interesy wiodących państw Unii Europejskiej. Unia Europejska nie była i nie jest samowystarczalna energetycznie. Polska do końca lat 70. była i nadal może być w pełni samowystarczalna dzięki ogromnym rezerwom kopalń - węgiel, gaz - oraz odnawialnym zasobom, szczególnie jeśli chodzi o geotermię. Jest to potencjał niewyczerpywalny, przekraczający ponad 100-krotnie nasze roczne potrzeby energetyczne, i to jest fundamentalna różnica w planowaniu strategicznym Unii Europejskiej i Polski.</u>
          <u xml:id="u-138.12" who="#PoselZygmuntWrzodak">Panie pośle, mógłby pan przestać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Proszę o nierozmawianie telefoniczne.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Panie pośle, przeszkadza pan w wystąpieniu panu posłowi Wrzodakowi. Zwracam się do posła Czechowskiego. Proszę o zakończenie rozmowy telefonicznej, panie pośle. Przeszkadza pan w wystąpieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselZygmuntWrzodak">W ogóle nie słyszy, jak rozmawia przez telefon. Jedno ucho zajęte, drugie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">To proszę posła sąsiada o reakcję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PoselZbigniewJanowski">(Już, już.)</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselZygmuntWrzodak">A co Unia Europejska oczekuje od rządu polskiego? Pełnego otwarcia we wszystkich negocjacjach dotyczących górnictwa węgla kamiennego, naftowego, paliw płynnych, energii konwencjonalnej i energii jądrowej. I Unia uzyskała od polskiego rządu to, co chciała. To się nazywa polski interes w rozumowaniu tej koalicji. Realizację swoich celów Unia Europejska osiągnęła w Polsce dzięki nakazowi demonopolizacji, tzw. rozbicia państwowego koncernu energetycznego na 34 przedsiębiorstwa wytwórcze, 33 dystrybucyjne i 1 przesyłowe po to, aby osłabić, prywatyzować i wyprzedać ten sektor w ręce kapitału zachodniego, państwowego. Rzecz zdumiewająca: polski przemysł państwowy i cały sektor energetyczny przechodzi w ręce państwowych koncernów energetycznych z Unii Europejskiej. Czy to nie jest zdrada interesów narodowych, gdy jedno państwo wykupuje drugie? Czy to nie jest podbój Polski, nowy neokolonializm? To są po prostu, naszym zdaniem, rozbiory Polski prowadzone metodami ekonomicznymi.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PoselZygmuntWrzodak">Zgodnie z dyrektywą unijną nr 96/92 EC, wprowadzającą jednolite zasady wytwarzania energii, przesyłania, dystrybucji i sprzedaży, skala przymusowego otworzenia rynku energii na kapitał zachodni będzie wynosić już w tym roku 33%, a przecież nie jesteśmy w Unii Europejskiej. Co będzie, jeżeli się tam znajdziemy? Pewnie, że Polska utraci w całości rynek elektroenergetyczny, wzrośnie cena energii, nastąpi wprowadzenie podatków od kosztów energii, dalsze zubożenie Polaków, utrata bezpieczeństwa energetycznego kraju.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PoselZygmuntWrzodak">Panie marszałku, widzę, że pan mruga. Proszę o 2 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ja nie mrugam, panie pośle. To mruga światełko, że czas mija. Proszę zmieścić się z puentą w 2 minutach.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PoselAndrzejAumiller">(Szkoda na to czasu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselZygmuntWrzodak">Szczególnie bulwersuje się poseł z SLD. Proszę pozdrowić swoich kolegów, jak się przejmują polską energetyką i polskimi miejscami pracy...</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PoselRyszardZbrzyzny">(Przecież z tego nic nie wynika. To jest bełkot.)</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PoselZygmuntWrzodak">Jak podaje ˝Gazeta Wyborcza˝ 7 stycznia 2002 r. w artykule ˝Jesteśmy już wolni˝, istnieje nieformalna grupa Polska-Unia Europejska-Stany Zjednoczone, której przewodzi pan Zbigniew Brzeziński. Zadaniem tej grupy jest lobbowanie na rzecz przyspieszania prywatyzacji polskiego majątku, szczególnie polskiej energetyki, kolei, hut, górnictwa, bankowości. Jak podaje gazeta, w tej grupie zasiada pan marszałek Sejmu, Marek Borowski. Pytam więc, czy to jest prawda. Czy pan marszałek jest w takiej grupie? Jeżeli tak, to bardzo to się kłóci z zajmowaną funkcją, jak również z funkcją posła i interesami narodowymi.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PoselZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Analizując dokumenty przedstawione przez rząd i informację o przyszłości sektora energii w Polsce, widzę, że rząd jakby próbuje w nich pokazać inną twarz prywatyzacji i sprzedaży energetyki, troszkę inne rozwiązania, ale skutek jest ten sam. Skutek jest ten sam, ponieważ to wszystko idzie pod dyrektywy Brukseli. To oni nam nakazują, jak mamy zagospodarować, jak gospodarzyć energetyką w Polsce i to jest nie do przyjęcia dla Ligi Polskich Rodzin. Kierunek przyjęty w tej informacji jest również zły, jest szkodliwy dla Polski, dla polskich pracobiorców, dla polskiej własności. Nie jesteśmy i nie będziemy w stanie popierać tej informacji przedstawionej przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PoselZygmuntWrzodak">Co do komisji śledczej, której autorami są przede wszystkim posłowie z PiS - cieszymy się, że taka komisja być może powstanie. Uważamy, że trzeba zbadać wszystkie wątki dotyczące polskiej prywatyzacji w latach 90. i obecnie i myślę, że komisja ta dojdzie do sedna sprawy, tzn. kto był inicjatorem tej haniebnej sprzedaży polskiej elektroenergetyki.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PoselZygmuntWrzodak">Ostatnie dwa zdania, niestety czas zabrania... Jest rozwiązanie dla Polski - Polska może być samowystarczalna. Mamy największe na świecie odnawialne źródła energii. Mamy niewyczerpalne złoża wód geotermalnych. Mamy gaz, mamy ropę, mamy wiele innych kopalń. Należy zmierzać w tym kierunku, aby uniezależnić się od sprowadzania ropy, gazu z zewnątrz. Żeby pieniądze, dewizy zostawały w naszym kraju, żeby tworzyć tutaj miejsca pracy. Bo Polska może i powinna być samowystarczalna. Widzę w sprawozdaniu, że będą następne odwierty gazu, ale to jest kropla w morzu. Myślę, że rząd powinien iść w tym kierunku, żeby uniezależnić się od zewnętrznych dostaw, w tym szczególnie gazu, jak również aby tworzyć odnawialne źródła energii, w tym geotermii. Popieramy oczywiście powołanie komisji śledczej do zbadania prywatyzacji w energetyce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PoselMarekKotlinowski">(Brawo! Tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">W imieniu Unii Pracy, za zgodą prowadzącego marszałka, będzie występowało dwóch posłów, ale oczywiście w czasie wspólnym 15 minut.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Andrzej Aumiller, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są dwa tematy, które w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy chciałbym poruszyć. Pierwszy to sprawa sprawozdania Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Klub nasz uważa, że powinna być powołana komisja śledcza, tylko nie do badania wszystkiego, 2000 umów. Wystarczy wybrać 3-4 przykłady i posłużyć się firmami, które potrafią odpowiednio ocenić wycenę takiej spółki i jej bilansów. Wtedy można byłoby to podjąć, bo przecież posłowie nie są fachowcami w tej branży. Co do ostatecznych decyzji, to myślę, że zastanowimy się nad tym jutro, na spotkaniu rady krajowej.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PoselAndrzejAumiller">Drugi punkt to informacja o przyszłości sektora energetycznego, którą przedstawił rząd. Nie muszę chyba przekonywać wszystkich na sali, że pomyślny rozwój całego polskiego przemysłu ciężkiego, przemysłu lekkiego, handlu, przemysłu rolno-spożywczego, rolnictwa, transportu kolejowego będzie wymagał niezawodnego, stabilnego, bieżącego i perspektywicznego pokrycia zapotrzebowania na energię i gaz. Ale muszą to być dostawy energii i gazu po cenach konkurencyjnych - jak tu mówił również minister - uczciwych, o wymaganej jakości.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PoselAndrzejAumiller">Po wnikliwej analizie dokumentów, które dostaliśmy, po wysłuchaniu wystąpień trzech ministrów, nasuwają się jednak pytania. Jak ma się ten program do procesu integracji z Unią Europejską? Czy ceny energii, które decydują o konkurencyjności całej gospodarki, będą uczciwe i adekwatne do unijnych? Z tych zapowiedzi nie wynika to jasno. Zabrakło również rzetelnych analiz ekonomicznych przemawiających za podziałem na 5 grup konsolidowanych spółek dystrybucyjnych. Zabrakło konsekwencji przedstawienia kolejności restrukturyzacji i prywatyzacji sektora - jak ustalaliśmy w programie koalicyjnym: w pierwszej kolejności wytwarzanie, w następnej przesył i dystrybucja. Rodzi się również pytanie, czy zaplanowane koncerny energetyczne, które mają powstać, dadzą sobie radę ze znacznie silniejszymi kapitałowo koncernami francuskimi czy niemieckimi. Zabrakło też reakcji na dzisiejszą chorobę spółek skarbu państwa, tzn. brak systemu nadzoru i kontroli. Mam na myśli niejasne kryteria oceny efektów działania i dobór członków rad nadzorczych. Wysoka Izbo, mamy również wątpliwość, czy rozwiązanie kontraktów długoterminowych jako warunek funkcjonowania giełdy energii w Polsce nie będzie powodować podwyższenia kosztów tej operacji i utopienia ich w cenie energii, zamiast, jak zapowiada program, obniżenia tej ceny.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PoselAndrzejAumiller">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Nie powiedziano z tej trybuny nic - jeśli chodzi o kolegów posłów, to tak - o sektorze naftowym, czyli o paliwach ciekłych. I w tym wypadku jest wiele wątpliwości. Jestem członkiem Komisji Skarbu Państwa, byliśmy w Rafinerii Gdańskiej, spotkaliśmy się z zarządem, wysłuchaliśmy, odbyło się posiedzenie komisji. I to, co donosi prasa, też budzi pewne nasze obawy. Kto ma to sprywatyzować? Wiemy dobrze: Zachód ma nadwyżki mocy, a z kolei ci, którzy mają ropę, czyli sąsiedzi wschodni, mają nadmiar surowca, a nie mają mocy przerobowej. Też warto byłoby wyciągnąć z tego wnioski, jak należałoby to prywatyzować. A może rozpisać... i nasze społeczeństwo sprywatyzowałoby i raz miałoby coś dobrego do kupienia.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PoselAndrzejAumiller">Kolejna sprawa to energia odnawialna, w przypadku której pan minister też się prześliznął tak, jakby to było mało ważne, a chciałem przypomnieć o naszych porozumieniach podpisanych w Kioto co do 6-procentowej obniżki energii. Poseł Walendziak już tu wspomniał, a ja powtórzę: należy mieć również na uwadze, że w miarę zwiększenia stopnia wykorzystania energii odnawialnej koszty tej energii rosną, ponieważ kolejne elektrownie wiatrowe lokalizowane będą na terenach o mniejszej prędkości wiatru, a elektrownie wodne - w miejscach coraz mniej możliwych do spiętrzenia. Na razie mamy ich tyle, co kot napłakał, więc nie musimy się tym martwić. Po drugie, elektrownie wiatrowe należy uznać za mniej korzystne, gdyż bazują głównie na importowanych urządzeniach wytwórczych. A może, Wysoka Izbo, zakłady lotnicze, które nie mogą produkować samolotów ˝Iryda˝czy ˝Iskra˝, podjęłyby się produkcji tych elektrowni wiatrowych? Proszę się przejechać do Niemiec Wschodnich, okolice Rostocku, lasy elektrowni wiatrowych, a w Polsce mówimy, że to nie poprawi nam bilansu energetycznego. Nie było też mowy z trybuny sejmowej - choć w informacji to jest - o losach naszych kopalin, czyli węgla brunatnego, węgla kamiennego. Jak się to ma w całym tym systemie? Mówiono o tym, że program zmierza w tym kierunku, żebyśmy nie tracili miejsc pracy, a zupełnie coś innego wynika z samych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#PoselAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Jest to temat bardzo złożony i bardzo ważny. Stajemy przed takim dylematem, jak pamiętam w X kadencji Sejmu: W czyje ręce trafią media i prasa? To jest panowanie nad świadomością społeczeństwa. Teraz: w czyich rękach będą źródła energii, w czyich rękach będą media dające energię, w tych rękach będzie gospodarka. Od energii będzie zależało bowiem to, jakie będą koszty wytwarzania produktów i jaka będzie konkurencyjność polskich produktów. W związku z tym, co powiedziałem, oczekujemy na pewne wyjaśnienia. Nasz klub poprze dzisiaj przedstawioną informację rządu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Marian Janicki, także Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselMarianJanicki">Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Po zapoznaniu się z informacją przedstawioną przez rząd o przyszłości sektora energetycznego pozwolę sobie na kilka refleksji. Pierwsza refleksji: jesteśmy zdecydowanie przeciwni temu, tzn. Unia Pracy i ja osobiście, co dotychczas się działo w zakresie restrukturyzacji naszej gospodarki. Dziś trzeba sobie uczciwie powiedzieć, że cała restrukturyzacja gospodarki narodowej polegała na redukcji ludzi, nie zawsze była ona racjonalna i efektywna. Powiem tak: restrukturyzować, redukować, zwalniać lub zamykać to jest łatwo. Dochodziliśmy do absurdalnych sytuacji, szczególnie za poprzednich rządów AWS i pana premiera Buzka; często zmiany własnościowe polegały na tym, że w otoczeniu restrukturyzowanych zakładów powstawały różnego typu spółki, spółeczki. Takim klasycznym przykładem były spółki w otoczeniu Polskich Kolei Państwowych. Tych spółek jest blisko 30. Proszę sobie wyobrazić, bo może panowie ministrowie nie wiedzą, bo są na wyższym szczeblu, ale kiedy się porozmawia z tymi prostymi ludźmi, to było tak: Proszę państwa, była spółka od szyn, spółka od nieruchomości, spółka od dworców, spółka od sprzedaży biletów, spółka od tych, co spuszczali barierki. Proszę państwa, doszło do takich absurdów, że tam, gdzie były kiedyś przejazdy strzeżone i pani spuszczała barierki, i nie miała nic do roboty tylko spuszczała te barierki i, proszę państwa, sprzedawała bilety, po przekształceniu ta pani już nie mogła sprzedawać biletów, chociaż nie miała nic do roboty, bo od sprzedaży biletów była inna spółka. I nikt nie potrafił tego załatwić nawet na zasadach prowizji minimalnej, żeby to było. Proszę sobie wyobrazić, że ludzie na krótkich odcinkach - między dworcami - wsiadają na jednej stacji, a jadąc do drugiej, nikt nie zdąży przyjść i skasować biletu, bo to są odległości 500 m, i wysiadają. Słuchajcie: nikt nie pobiera opłat, absurdy kompletne. I takich przykładów można by przytoczyć więcej.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselZdzislawJankowski">(Kolejny dział do rozważenia.)</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PoselMarianJanicki">Dobrze, że przyjęliśmy ustawę o restrukturyzacji PKP; sądzimy, że coś się zmieni.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PoselMarianJanicki">Proszę państwa, poruszę kwestię zwolnień. Chciałbym, żeby Ministerstwo Skarbu Państwa i wszyscy panowie ministrowie wreszcie przeanalizowali coś takiego... A właściwie w tych materiałach wszystko jest. Jak to jest, proszę państwa, że w tych spółkach zatrudnienie np. w stosunku do roku 2000 zmniejszyło się o 11%? A czy państwo zauważyliście, że koszty nie spadają? W wielu wypadkach w tych spółkach koszty rosną. Proszę państwa, okazuje się, że w wielu wypadkach spółki skarbu państwa... To jest wytyczna, że musicie się zrestrukturyzować, musicie dokonać redukcji, zwolnień w górnictwie naftowym i w poszczególnych sektorach. Co się robi? Tworzy się na siłę obok spółki, później firma matka podpisuje umowy, kontrakty, zlecenia i koszty tych zleceń są coraz większe. Ale co? Wszyscy się cieszą, bo ograniczyliśmy, proszę państwa, zatrudnienie. W międzyczasie jest podpisana umowa, przynajmniej w okresie przejściowym, i te koszty są większe. Tak to, proszą państwa, wygląda. Węgiel brunatny itd. Wystarczy porównać - redukcja zatrudnienia, a koszty większe. Jaki jest więc sens restrukturyzacji? Już nie mówiąc o tym, proszę państwa, że w tym zakresie naprawdę trzeba by oddziaływać na szefów tych spółek. Proszę państwa, nie mówię, że wiele podmiotów podlega zmianom restrukturyzacyjnym, bo gdybyśmy popatrzyli, to okazuje się, że te spółki były i są zadłużone. Gdybyśmy jednak poszli do centrali tych spółek od sieci energetycznych, gazownictwa, popatrzyli na te marmury, to jest dziwna sprawa, bo jeśli ktoś jest biedny, to, przepraszam, nie ma pewnych rzeczy. A często wiele zadłużonych spółek skarbu państwa po prostu ma ogromne środki finansowe na wyposażenie, upiększanie, dekorację. Oznacza to, że ten nadzór ministra skarbu państwa chyba nie jest właściwy. I chodzi o to, żeby w sposób zdecydowany przeprowadzić kontrolę, bo przede wszystkim chodzi o efektywność; należałoby więc stosować te zasady.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PoselMarianJanicki">I trzecia sprawa. Proszę państwa, nie wiem, dlaczego upieramy się przy tym, że ta restrukturyzacja, jak powiedziałem, ma polegać na redukcji. Proszę państwa, nawet skarb państwa i przedstawiciele skarbu państwa, którzy dominują w określonych spółkach, nie chcą iść na takie układy, a naprawdę dzisiaj ludzie, związki zawodowe idą na nieprzeciętne ustępstwa. Sam znam praktykę potwierdzającą to, co ludzie mówią: słuchajcie, jest koncepcja, żeby zwolnić 15% załogi. Deklarujemy wszyscy jako załoga, żeby obniżyć o 15% wynagrodzenia, bo nam zależy na tym, żebyśmy wszyscy pracowali. Proszę państwa, nie ma nawet do tego życzliwości w niektórych spółkach. Takiego absurdu ja już nie rozumiem. Proszę państwa, w Polsce, w naszym kraju ojczystym w wieku produkcyjnym pracuje tylko 50% mieszkańców, a my jesteśmy zainteresowani zwalnianiem ludzi, w przypadku gdy w Stanach Zjednoczonych w wieku produkcyjnym pracuje 76% społeczeństwa. Proszę państwa, kto to utrzyma? Nie mówiąc o tym, że w pierwszym rzędzie, kiedy się restrukturyzuje, to są świadczenia przedemerytalne, zasiłki, pomoc itd. Nikt nie robi kosztów ciągnionych, nikt się nie zastanawia. Dzisiaj odejdzie, a jutro co? Przecież jutro dostaje świadczenie przedemerytalne itd. Przy ogromnym wyżu demograficznym, który wchodzi na rynek... Przecież w Polsce w najbliższych latach wchodzi 40% populacji Unii Europejskiej. My w tych spółkach zachowujemy się bardzo nieracjonalnie. Dlatego proponowałbym, by to analizować, jako że to jest niedobry kierunek. Kierunek jest taki, by na siłę redukować, zwalniać. Takie są wytyczne. Nie, trzeba racjonalizować koszty, racjonalizować wydatki, zwiększać efektywność, a nie tylko stosować zwolnienia. Przynajmniej w okresie przejściowym.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PoselMarianJanicki">Chciałbym pogratulować panu premierowi Polowi wynegocjowania poszczególnych warunków. Z drugiej strony jednak zdaję sobie sprawę, że mówiąc o bezpieczeństwie w sektorze gazownictwa, trzeba uczciwie powiedzieć, że posiadamy duże złoża gazu. W ostatnim czasie badania w Polsce to potwierdzają. Jest to wyraźne potwierdzenie, że koszty eksploatacji gazu, cena gazu są u nas o około 30%-40% niższe. Pytam zatem: Czy przewidujemy określone inwestycje, by wykorzystywać, nawet jeżeli będzie większe zapotrzebowanie na gaz, nasze źródła? Po pierwsze, ten gaz jest tańszy, po drugie, dzisiaj jest deficyt między Polską a Rosją - wiemy jaki. On wynika właśnie z importu gazu, ropy itd. Powinniśmy być tym zainteresowani.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#PoselMarianJanicki">Mam także pytanie - i prosiłbym, aby pan minister na nie odpowiedział - dotyczące bezpieczeństwa energetyki Polski i bezpieczeństwa energii, jeżeli chodzi o gaz. Jest także kwestia realizacji największych inwestycji, jeżeli chodzi o zbiornik gazu w Wierzchowicach. Jest to największy zbiornik gazu, który ma pojemność 4 mld m3. Wiemy że zapotrzebowanie na gaz jest specyficzne: zimą więcej go zużywamy, latem mniej. W związku z tym chciałbym zapytać, czy ta inwestycja jest priorytetowa? Czy będzie realizowana, kontynuowana? Różnie się mówi: że zakończy się inwestycję, że są zainteresowani Amerykanie kupnem lub przejęciem itd. Chciałbym, żeby państwo się do tego ustosunkowali: Czy inwestycja, która jest realizowana, będzie kontynuowana? Jaka jest dalsza koncepcja, jeśli chodzi o ten zbiornik gazu? Jak powiedziałem, to jest największy zbiornik gazu w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#PoselMarianJanicki">I ostatnia sprawa, którą kieruję do pana ministra skarbu. Chciałbym, żeby pan powiedział, ale konkretnie, nie krążąc wokół...</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#PoselGabrielJanowski">(Posłuchamy, posłuchamy.)</u>
          <u xml:id="u-148.9" who="#PoselMarianJanicki">W jaki sposób wyobraża pan sobie nadzór właścicielski jako minister skarbu nad majątkiem jeszcze państwowym, gdzie dominuje kapitał prywatny? Podam konkretny przykład Fabryki ˝Wagon˝ w Ostrowie. Nie wiem, czy państwo znają. Jest tam 2300 zatrudnionych osób. Jest to największa fabryka w południowej Wielkopolsce. Ludzie nie otrzymują wynagrodzeń na czas, dominuje kapitał prywatny. Ale skarb państwa nadal ma 25%. Chciałbym zapytać w związku z tym: Co rząd zrobi w tym zakresie? W jaki sposób dotychczas interweniuje i bierze pod uwagę te 25%, których jest właścicielem? Co się dzieje w otoczeniu tego, nie mówiąc o tym, proszę państwa, że 2300 osób boi się, że w każdej chwili tej firmy nie będzie. Było spotkanie pana premiera Pola, były wystosowane pisma. Chciałbym, żeby się państwo jako ministrowie spotkali. Jest to kwestia jednego resortu gospodarki, opieki. Dotyczy to 2300 osób, które są tym zainteresowane. Chciałbym, żeby państwo się do tego ustosunkowali. Jest kwestia narodowych funduszy inwestycyjnych, bo ta fabryka właśnie została kupiona przez Narodowy Fundusz Inwestycyjny ˝Hetman˝.</u>
          <u xml:id="u-148.10" who="#PoselMarianJanicki">I jeszcze polemika z posłem Walendziakiem. Trzeba powiedzieć, że to poprzednia ekipa doprowadziła do takich, a nie innych relacji ze Wschodem i z Rosją. To dzięki poprzedniej polityce rządu relacje między eksportem i importem były takie, jakie są. I trzeba powiedzieć otwarcie, że te relacje gruntownie się poprawiają, o czym świadczy podpisane porozumienie między rządami, jeżeli chodzi o dostawę gazu. Chciałbym także poinformować panów posłów i panie posłanki, że tylko w 2002 r. eksport produktów i usług do Rosji wzrósł w ciągu jednego roku o 30%, to znaczy, że te relacje poprawiamy. Na pewno jest to rynek chłonny, potrzebny. Inne narody z niego skorzystały, a my w wyniku swarów, jakichś animozji politycznych doprowadziliśmy do tego, że straciliśmy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję,panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Robert Luśnia, Ruch Katolicko-Narodowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselRobertLusnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj tak naprawdę nie nad przyszłością sektora energii w Polsce. Jest to chyba ciąg dalszy dyskusji nad exposé pana premiera. Z tego, co dzisiaj tutaj było powiedziane, wyraźnie widać, jaki los czeka polską energetykę. Po doświadczeniach ze Stoenem można, myślę, bez obaw wysnuć wniosek, że jest to ciąg dalszy zapowiedzianej w exposé premiera budowy polsko-niemieckiej wspólnoty interesów. Budowę interesów polsko-radzieckich i polsko-rosyjskich ta ekipa ma już bowiem za sobą. Wskutek budowy tamtych interesów Polska została w pełni uzależniona od dostaw gazu z Rosji.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselRobertLusnia">Istniała, co prawda, uchwała rządu zobowiązująca do dywersyfikacji dostaw gazu do Polski, niemniej jednak to rząd Leszka Millera - rozumiem, wskutek usilnych działań pana ministra Pola - dokonał reasumpcji tej uchwały i nie tak dawno podjął decyzję, że nie będzie dywersyfikacji, ponieważ uważa ten rząd, że jest to niemożliwe do wykonania. Nie dziwi w związku z tym podpisany niedawno protokół, o którym tutaj pan minister Pol mówił. Zapomniał tylko powiedzieć, że do dnia dzisiejszego strona rosyjska i PGNiG powinny zawrzeć nowy kontrakt. Jeszcze go nie zawarły i zdaje się, że do tej pory kurierzy, którzy mają wymienić się tym kontraktem, jako że ma on być podpisany jednocześnie w Warszawie i w Moskwie, tam nie dotarli. Rozumiem, że negocjacje trwają. A trwają z tego względu, że nie jest prawdą, iż zmniejszenie dostaw ma być o 35%, w najlepszym przypadku o 26%, a w najgorszym o 10,5%. To wynika z protokołu dodatkowego. Ja mogę służyć stronie rządowej, ale myślę, że strona rządowa go ma.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselRobertLusnia">Nie jest to w tym wszystkim najważniejsze. Najgorsze jest to, że rząd polski podpisuje się pod czymś, co gwarantuje, że za przesył 30 mld m3 gazu rocznie do Niemiec z Rosji tranzytem przez Polskę Polska z tego tranzytu nie będzie miała nic. To jest zawarte w porozumieniu, które podpisał pan minister, wicepremier Pol. To w ten sposób buduje się polsko-niemiecką wspólnotę interesów. Rosja przez Polskę będzie dostarczała Niemcom gaz, a Polska z tego nie będzie miała nic. Zyska Rosja, zyskają Niemcy, Polska jak zwykle nic. Tak wygląda dbałość tego rządu o Polskę.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PoselRobertLusnia">Kolejna kwestia dotyczy dbałości tego rządu i kolesiów z koalicji - głównie z SLD, bo to SLD w tym bryluje - o sprawy energetyki. Mamy nadwyżkę produkcji energii elektrycznej w Polsce. Szanowni państwo, ściana wschodnia jest otwarta obecnie na dostawy energii elektrycznej do Polski z Białorusi, z Ukrainy. Są to spółki zakładane przez kolegów z SLD, ich kolegów partyjnych. Jak możemy dbać o interes polskich wytwórców, jeżeli rząd wydaje koncesje dla swoich kolegów na import energii elektrycznej? Nie mówmy dzisiaj o tym, że mamy wolny rynek. Dbajmy o to, żeby Polacy mieli miejsca pracy, a nie zamykajmy elektrowni. Jeżeli będziemy stwarzali nieuczciwą konkurencję - bo import energii elektrycznej nie opiera się na cenach rynkowych, lecz dumpingowych, zwłaszcza ten import ze Wschodu - jeżeli będziemy mieli do czynienia z nieuczciwą konkurencją, to polscy wytwórcy, przedsiębiorstwa państwowe tego nie wytrzymają. Mówicie państwo o restrukturyzacji, o konsolidacji, o wielkości skali. Jednak wielkość skali w pewnym momencie będzie sprowadzała się do tego, że będziecie zamykać elektrownie, bo nie będzie możliwości utrzymania w ramach łączenia tego wszystkiego razem. Będzie ubywać miejsc pracy. Czy taką analizę również państwo zrobili? W dokumentach, które zostały nam przedstawione, tego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#PoselRobertLusnia">Czas już kończy się, dlatego powiem jeszcze tylko, że w związku ze skutkiem tego, co stało się z prywatyzacją STOEN-u, i patrząc na to, w jaki sposób odbywała się prywatyzacja w Polsce - ta, która miała miejsce głównie za rządów SLD, ale również ta, która miała miejsce za rządów AWS - uważamy, że rzeczywiście, niezależnie od tego, że być może trzeba będzie zbadać 2 tys. kontraktów prywatyzacyjnych, taką komisję Sejm powołać powinien.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#PoselRobertLusnia">Polsce należy się rzetelna informacja: Kto jest odpowiedzialny za grabież państwa polskiego, za to, że Polacy stają dzisiaj w sytuacji, kiedy nie zostaje im już nic, natomiast obcy kapitał, obce państwa coraz bardziej rządzą się w Polsce? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Roman Jagieliński, Partia Ludowo-Demokratyczna.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#GlosZSali">(Partia czy koło poselskie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselRomanJagielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko partii i koła w sprawie przyszłości polskiego sektora energii, a także stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie uchwały o powołaniu komisji śledczej.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselRomanJagielinski">Najpierw ten drugi temat, bo akurat dzisiaj jesteśmy pod wrażeniem tego, co to jest komisja śledcza, jak ona się zachowuje. Ale prawdą jest, że ten wniosek był zdecydowanie wcześniejszy, bo on jest z czerwca ub.r. Myślę, że co do tej kwestii, to najpierw się przypatrzmy, jakie są efekty komisji śledczej. Tutaj od razu mogę stwierdzić w imieniu koła poselskiego, że będziemy głosować przeciwko powołaniu tej komisji, dlatego że uważamy, iż Komisja Skarbu Państwa oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, a także Komisja Gospodarki mają obowiązek tak monitorować ten rynek energii i cały sektor energetyki, że to jest wystarczające. Nie chcielibyśmy, żeby nasze kompetencje zostały przejmowane przez niewielkie grono, nawet najlepszych, parlamentarzystów, którzy będą wykorzystywać tylko swoje możliwości prezentacji medialnej do prezentowania siebie. Nam przede wszystkim zależy na uzdrowieniu gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PoselRomanJagielinski">Przechodzę do zasadniczego tematu. Chciałbym to podzielić na określone obszary. Pierwszy obszar: właścicielski; drugi obszar: stworzenie szansy konkurencyjności dla całej polskiej gospodarki; trzeci obszar: społeczny. Jeśli mówimy o układzie właścicielskim, to akurat ten sektor jest w gestii dwóch resortów: Ministerstwa Gospodarki (myślimy tutaj o górnictwie węgla kamiennego), a reszta jest w Ministerstwie Skarbu Państwa. Jeśli miałbym wskazać drogę prywatyzacji, to przede wszystkim widziałbym tu potrzebę kreowania polskich grup kapitałowych i możliwość zaistnienia bardzo rozproszonego akcjonariatu, tak, żeby nie przekazywać tego w gestię inwestorów strategicznych przede wszystkim z udziałem kapitału obcego. Doświadczenie na to wskazuje, że nie najlepiej to w sensie społecznym wychodzi, a nie najlepiej także, gdy mówimy o konkurencyjności naszej gospodarki. Myślę, że taki przykład będzie też niebawem w obszarze warszawskim, a na pewno mamy już ten przykład w elektrociepłowniach krakowskich, w elektrowni Pątnów czy też w obszarze południowym Polski, gdzie kapitał szwedzki do zakładu energetycznego wszedł i wiemy, co się tam zaczyna też dziać.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PoselRomanJagielinski">Kapitał rozproszony daje gwarancję, że kontrolę miałby układ skarbu państwa. Nie mamy w tej chwili możliwości przerzucenia tych środków z funduszy emerytalnych, z funduszy inwestycyjnych. Jeśli rząd się zdecyduje na uelastycznienie jeszcze trzeciego filara układu emerytalnego, to myślę, że niebawem, w ciągu jednego czy dwóch lat, ten kapitał też będzie gromadzony przez większość polskiego społeczeństwa i on będzie mógł później w sposób jasny odgrywać klarowną rolę co do stanu posiadania. To byłaby najlepsza droga, dlatego że zapewni nam władztwo nad podstawowymi źródłami energii, a to przede wszystkim też będzie rzutować na stan naszej suwerenności.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PoselRomanJagielinski">Drugi obszar to jest obszar społeczny. Właśnie w tym kontekście społecznym przede mną już mówiono tutaj, że tam, gdzie wchodzimy z kapitałem strategicznym obcym, to społecznie mamy ogromny rzut nadwyżek rąk do pracy i oczywiście pociąga to za sobą to, że często niektóre prywatyzacje musimy, analizując, oceniać bardzo negatywnie, bo więcej rząd wydaje w ciągu 3-5 lat na zasiłki dla bezrobotnych lub na powstawanie nowych stanowisk pracy, niż uzyskuje za określony obszar prywatyzowanego przedsiębiorstwa. A dzisiaj mamy zbyt dużo bezrobotnych i nie jest możliwe, żeby już podchodzić do tego tylko z punktu widzenia strategicznego, że władztwo państwowe jest złe i trzeba prywatyzować, tylko trzeba też patrzeć na ten czynnik społeczny. Myślę, że moi przedmówcy też do tego się odnieśli.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PoselRomanJagielinski">Chciałbym się skupić przede wszystkim na konkurencyjności naszej gospodarki. Parząc na obszar produkcji energii, jednoznacznie chcę stwierdzić, że konkurencyjni nie jesteśmy. Energia kosztuje przedsiębiorcę bardzo dużo, z różnych przyczyn. Raz dlatego, że mamy kontrakty długoterminowe. Jak rząd twierdzi, także energia odnawialna jest bardzo droga. W zasadzie ten rynek konkurencyjny i wprowadzenie giełdy dzisiaj jest niemal niemożliwe, ale zarazem z drugiej strony jest potrzebne, żeby obniżyć koszty przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#PoselRomanJagielinski">My nie jesteśmy konkurencyjni także pod względem zaopatrzenia w gaz. Mamy koszt gazu dla przedsiębiorstw, które funkcjonują w wielkiej syntezie, o ok. 30% wyższy. To też nas stawia w bardzo nieciekawym obszarze, wtedy, kiedy będziemy w Unii Europejskiej, wtedy, kiedy te rygory prawne z tamtej strony będą konieczne do wdrożenia.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#PoselRomanJagielinski">Jeśli patrzymy też na poziom dochodów poszczególnych środowisk, to chciałbym szczególną uwagę zwrócić na obszar związany z rolnictwem. Pierwsze to jest na pewno ten biokomponent i projekt ustawy - a w zasadzie ustawa zawetowana przez pana prezydenta - która da nam w ramach tych źródeł energii poważny zastrzyk dla gospodarki. Głównie zwiększy poziom dochodów w obszarze rolnym i tych ogniw pośrednich. Ale drugi obszar, który w zasadzie dopiero się rozwija (są już przykłady w Polsce), to jest kwestia wykorzystania biomasy. I tak, jak mówimy, że patrzymy tylko na źródła odnawialne, z tytułu użycia siły wiatry czy z tytułu użycia siły wody, że bardzo często jest to wyższy koszt w stosunku do takich źródeł energii, jak węgiel brunatny (cała elektrownia Bełchatów), bo tutaj mamy najtańsze to źródło energii, to chcę zwrócić uwagę szczególnie na kwestię biomasy, bo to jest obszar, który trochę inaczej powinniśmy wyceniać. Po pierwsze, zwiększamy zatrudnienie, wykorzystujemy nasze walory klimatyczno-glebowe, no i oczywiście całe ogniwo zatrudnienia. Myślę, że takich ekologicznych kotłowni, elektrociepłowni o niewielkim wydatku energii elektrycznej moglibyśmy sporo wybudować na terenie osiedli popegeerowskich, zwartych osiedli gminnych, małych miasteczek. Takie działania winny być w sposób szczególny wspierane przez stronę rządową. Bo z tymi źródłami odnawialnymi, to mówimy dużo, jak na tę porę, ale nie mamy określonego uwarunkowania prawnego, a z drugiej strony, jak patrzymy na ilość wyprodukowanej energii w ramach źródeł odnawialnych, to mamy tylko 1,7%. Myślę, że podniesienie do tych standardów europejskich przyjętych przez stronę polską dałoby ogromną szansę zwiększenia poziomu dochodów, a także byłoby źródłem przyspieszenia rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#PoselRomanJagielinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej chcę też podnieść kwestię wątpliwych kalkulacji, jeśli chodzi o powołanie tzw. koncernu Bełchatów-Opole-Turów. Jestem przekonany, że w pierwszej kolejności winna nastąpić konsolidacja między producentem węgla brunatnego, czyli kopalnią węgla i w Bełchatowie, i w Turowie, a elektrownią; w następstwie tego, jeśli analizy wykażą i nie będzie oporów społecznych, można rozpatrywać tę koncepcję powołania BOT. Ja akurat mam tę przyjemność, że sprawę bełchatowskiego zagłębia energetycznego znam bardzo dobrze. Mogę tylko dziś wyrazić wielkie niezadowolenie, że ta konsolidacja między kopalnią a elektrownią zbyt wolno postępuje, był czas na to, żeby to zrobić. I myślę, że byłby to dzisiaj bardzo silny, bardzo sprawny organizm ekonomiczny, który mógłby restrukturyzować i ten układ bezpośrednio związany z dystrybucją energii. A jeśli miałbym mówić o potrzebie dalszej konsolidacji, to dobrze byłoby, gdyby tak silne podmioty produkujące energię, były też konsolidowane z tą sferą dystrybucji, bo wtedy powstałyby naprawdę możliwości oszczędzania i przekazywania tej energii w układzie konkurencyjnym.</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#PoselRomanJagielinski">Jeśli chodzi o informację, panie Marszałku, Wysoki Sejmie, Partia Ludowo-Demokratyczna i jej przedstawicielstwo poselskie będzie głosować za przyjęciem tej informacji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Halina Nowina Konopka, Porozumienie Polskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Proszę państwa, sporo wysiłku musiałam włożyć, żeby opanować irytację w momencie, kiedy wzięłam dokument do ręki. Miałam wrażenie, że mam do czynienia z opracowaniem, które jest robione z perspektywy - nie obraźcie się, panowie - konia dorożkarskiego, takiego, który ma klapki i nic na boki nie widzi, tylko to, co jest w wąskim pasie widzenia. I to jest powód mojej irytacji. Jeżeli się czujecie obrażeni, panowie, to proszę zauważyć, że tym dokumentem obrażacie zarówno Wysoką Izbę, jak i całe polskie społeczeństwo. Dlaczego? Bo jestem winna panom wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Otóż jeżeli się przystępuje do przedstawienia informacji o przyszłości sektora energii w Polsce, to należy zająć się całością zagadnienia, a nie wycinkiem. To są właśnie te klapeczki. Przecież to jest sprawa zasadnicza w momencie, kiedy szykujemy się do tego nieszczęsnego aktu, akcesji do Unii Europejskiej. Czego brak w tym opracowaniu? Przede wszystkim brak odniesienia się do polskich aktywów w zakresie nośników energii, całkowite pominięcie potencjału np. energii geotermalnej. Przecież nie odnosicie tego do całego bilansu energetycznego, który powinien być sporządzony w momencie, kiedy taką informację się robi. Nie można rozpatrywać całości, jeżeli się nie pozna bazy, jeżeli się nie ma odpowiedniej ilości informacji. Czy rzeczywiście polskie potencjalne zasoby nośników energii, różnej, bo jest to zarówno energia geotermalna, jak i możliwość wykorzystania biomasy, energii wiatrowej, i kwestia zastąpienia w jakimś stopniu tego, czego w tej chwili używamy jako nośników - czy to państwu nie przyszło do głowy? Rozumiecie już teraz, panowie, moją irytację.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Otóż druga sprawa to jest koncepcja konsolidacji, restrukturyzacji i prywatyzacji polskiej energetyki, zwłaszcza elektroenergetyki. Kto powiedział, że najbardziej korzystną metodą będzie konsolidacja pozioma? Kto panom to powiedział? Czy nic nie mówi państwu to, że różnica cen przesyłu energii w Polsce i np. w Niemczech jest znacznie bardziej korzystna dla Polski niż dla Niemiec? Czy zainteresowanie sieciami przesyłowymi przez obcych inwestorów nie jest w pełni uzasadnione? Czy w świetle nowych uregulowań prawa Unii Europejskiej nie stanowi to zagrożenia dla Polski, dla polskich np. producentów energii? Czy podatek ekologiczny nałożony na, niestety, zanieczyszczające środowisko elektrownie węglowe, nie spowoduje, że ta polska energia stanie się niekonkurencyjna w stosunku do energii unijnej? Czy nie istnieje w Prawie energetycznym zapis przymuszający do zakupu najtańszej oferowanej energii? Czy fermy wiatrowe, które już są, nie będą tym źródłem czystej energii, tańszej wtedy niż polska, droższa? Czy nad tym wszystkim nie warto by się zastanowić? Być może jest tutaj inne zdanie.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, jeszcze jedno. Dyrektywa 2001/7/EC z 27 września 2001 r. - energia ze źródeł odnawialnych do produkcji energii elektrycznej do 2001 r. ma wynosić w Unii minimum 12%. Jak my będziemy wyglądali z tą sytuacją, kiedy my do 2010 r. będziemy wykorzystywali 7% tychże odnawialnych źródeł? Czy nas nie zmuszą do zaprzestania wykorzystywania naszych produktów energetycznych i czy nie będziemy zmuszeni do kupna? Czy to nie spowoduje dalszego upadku zakładów, dalszego bezrobocia?</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Przepraszam za to przeciągnięcie czasu, ale sprawa jest naprawdę bulwersująca.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Odrzucamy tę informację i będziemy głosować za powołaniem komisji.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#PoselGabrielJanowski">(Moja irytacja przekracza jeszcze twoją.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Kędziak, Ruch Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselTadeuszKedziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Ruchu Odbudowy Polski mam przyjemność przedstawić stanowisko do informacji o przyszłości sektora energii w Polsce. Elektrownia Bełchatów wytwarza 20% energii produkowanej na bazie węgla brunatnego dostarczanego przez KWB Bełchatów. Tym istotnym w energetyce krajowej podmiotom w informacji rząd poświęcił dwa zdania. W kolejnych trzech rząd wymienił te podmioty obok Elektrowni Opole, Elektrowni Turów, a także KWB Turów. Wymienione podmioty mają, według zamierzeń rządu, tworzyć ˝zasób energetyczny skarbu państwa˝. Podmiot ten ma się nazywać BOT. Jednak pierwszorzędne znaczenie dla przyszłości sektora energetycznego w Polsce, a także gospodarki przez wiele najbliższych lat będą miały dostawy gazu z Federacji Rosyjskiej. Temu będą podporządkowane czekające nas różne reformy, restrukturyzacje, oceny restrukturyzacji i korekty wcześniej przyjętych założeń polityki energetycznej w Polsce. Nie ma strategii rozwoju polskiej energetyki.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PoselTadeuszKedziak">Moi przedmówcy mówili o tym przy różnych okazjach, także debatach - problem dostaw gazu z Federacji Rosyjskiej był szeroko dyskutowany. Odniosę się do BOT-u. Jestem przeciwnikiem powstania BOT-u. Jest to koncepcja zła, szczególnie dla elektrowni Bełchatów i KWB Bełchatów. Według Ministerstwa Skarbu Państwa połączenie wymienionych podmiotów w strukturę holdingową o nazwie BOT ma się przyczynić przede wszystkim do ograniczenia kosztów, a także ma spowodować, że podmiot ten będzie mógł konkurencyjnie działać na otwartym rynku energetycznym. Ograniczenie kosztów wydaje się być działaniem w dobrym kierunku, jednak nie jest tak, w moim przekonaniu, że koszty są jedynym kryterium oceny kondycji firmy. Wskaźniki kosztów są różne i w różnym stopniu powinny służyć do oceny firmy. Jestem przekonany, że pan minister skarbu, a także pan minister gospodarki wiedzą o tym lepiej niż ja. Poza tym uważam, że koszty to problem szerszy. Na przykład w przypadku STOEN tzw. wysokie koszty były atutem rządu, ponieważ pokazywały niski zysk, a to z kolei było argumentem dla uzasadnienia niskiej ceny za STOEN. W sytuacji podmiotów tworzących BOT koszty są wykorzystywane do innej argumentacji. BOT, według rządu, ma pozwolić jego władzom na przystąpienie do renegocjacji z bankami warunków zabezpieczeń prawnych udzielonych kredytów. Problem ten, w moim przekonaniu, dotyczy tylko Opola i Turowa.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PoselTadeuszKedziak">Przyszłość BOT-u, a szczególnie elektrowni Bełchatów i KWB Bełchatów, można przewidzieć na podstawie różnego rodzaju programów naprawczych w sektorze węgla kamiennego. W tym sektorze powstało kilka programów. Pierwszy obejmował lata 1990-1992, jego głównym założeniem było stworzenie niezależnych i prężnych przedsiębiorstw działających na zasadach rynkowych, zwolnionych od bezpośredniej kontroli państwa i niestanowiących jego własności. Ciąg dalszy to trzy kolejne programy rządowe, trzy kolejne programy naprawcze. Obecnie rząd realizuje już piąty program naprawczy w sektorze węgla kamiennego. Trzeci program obejmował lata 1996-1997. W tym programie zdecydowano o połączeniu kopalni dobrze funkcjonujących z kopalniami trwale nierentownymi. Skutki tego programu okazały się katastrofalne dla podmiotów dobrze funkcjonujących.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PoselTadeuszKedziak">W dniu 2 grudnia 2002 r. odbyło się połączone posiedzenie Komisji Gospodarki i Komisji Skarbu Państwa. Przedmiotem obrad była między innymi informacja NIK o wynikach kontroli restrukturyzacji finansowej i organizacyjnej górnictwa węgla kamiennego. W trakcie dyskusji przewodniczący Komisji Skarbu Państwa pan poseł Walendziak negatywnie ocenił wspomniany trzeci program, polegający na łączeniu podmiotów dobrze funkcjonujących z podmiotami stale nierentownymi, i słusznie ocenił, w moim przekonaniu, iż to połączenie spowodowało tzw. rozmycie centrów kosztów. Obecny na posiedzeniu komisji minister gospodarki zgodził się z tym poglądem i powiedział: ˝Nie bywa tak, że siły witalne człowieka zdrowego mogą uzdrowić człowieka zainfekowanego jakimś wirusem. Natomiast tym wirusem może z łatwością zarazić się człowiek zdrowy, przebywający w towarzystwie tego chorego˝. Elektrownia Bełchatów i KWB Bełchatów są podmiotami zdrowymi, a drobne dolegliwości nie powodują, póki co, stanu chorobowego. Zainfekowanymi podmiotami są natomiast podmioty branży energetycznej z Opola i Turowa. Infekcja ta jest poważna, w mojej ocenie. Minister gospodarki był jednym z twórców BOT-u. W czym rzecz, można zapytać ministra gospodarki. Dalej, na jakiej podstawie...</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PoselTadeuszKedziak">Będę już powoli kończył, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PoselTadeuszKedziak">Dalej, na jakiej podstawie działał rząd? Dlaczego rząd nie chce opracować i przedstawić Wysokiej Izbie strategii rozwoju polityki energetycznej? Wydaje się to konieczne, tym bardziej że wiele środowisk naukowych i technicznych w Polsce już od dłuższego czasu domaga się tego od rządu. Jestem przekonany, że konsolidowane podmioty również są zainteresowane powstaniem strategii.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#PoselTadeuszKedziak">Jeżeli los BOT-u będzie taki, jak sektora węgla kamiennego, to w 2004 r. będzie ten podmiot czekała bardzo głęboka restrukturyzacja, polegająca na zwolnieniach - 40% i na sprzedaży nie 25% - jak poinformował dzisiaj pan minister Cytrycki - tylko co najmniej 40%, i będzie to zapewne Bełchatów, ponieważ on jest w dobrej kondycji finansowej.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PoselTadeuszKedziak">Kończąc, chcę powiedzieć, co jest bardzo ważne, że koło Ruchu Odbudowy Polski nie jest przeciwnikiem prywatyzacji. Boimy się i przestrzegamy przed takimi działaniami w gospodarce i przed taką prywatyzacją, w której sprzedający okazuje się często być także kupującym. Takie sytuacje miały już miejsce.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#PoselTadeuszKedziak">Koło Ruchu Odbudowy Polski będzie głosowało przeciwko przyjęciu informacji i za przyjęciem sprawozdania komisji, w którym jest mowa o powołaniu komisji śledczej do zbadania umów prywatyzacyjnych w latach 1990-2002. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Gabriel Janowski, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselGabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niestety, wszystkie dotychczasowe rządy nie miały spójnej koncepcji polityki energetycznej. Zresztą nie tylko polityki energetycznej, nie miały również koncepcji polityki gospodarczej. Nie miały dlatego, że my w naszym państwie, w Polsce, nie mamy instytutu studiów czy planowania strategicznego z prawdziwego zdarzenia. Nie mamy. To wszystko praktycznie jest improwizacją. Więcej, ministrowie, którzy pochodzą z rozmaitych partii, praktycznie, przepraszam, są dyletantami, bo te partie nie mają sztabów, nie mają ośrodków studiów i analiz, nie przygotowują swoich ludzi do prawdziwej służby państwowej. Później się nie dziwmy, że mamy takie projekty i takie koncepcje.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselGabrielJanowski">Czytam i w pierwszym zdaniu, we wprowadzeniu tego materiału, który panowie nam przedstawiacie, jest napisane: ˝Sektor energii traktowany jest w polityce rządu jako sektor strategiczny˝. Zgoda, ale dalej: ˝Społeczno-polityczne oczekiwania w tym zakresie potwierdziła - słuchajcie - przeprowadzona w styczniu br. sejmowa debata poświęcona przedłożonej przez rząd ˝Informacji o stanie bezpieczeństwa energetycznego państwa...˝. Wnioski z tej debaty zostały wykorzystane do przygotowania i przyjęcia dokumentu na posiedzeniu w dniu 2 kwietnia 2002 r˝. Panowie, niechlujstwo, piszecie bieżący rok, odwołujecie się do poprzedniego. To są, można powiedzieć, drobne rzeczy, ale są ilustracją całego tego dokumentu. Dlatego nie dziwię się, że moja koleżanka, pani Halina Nowina Konopczyna, była zirytowana, bo rzeczywiście można się zirytować, czytając ten dokument.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PoselGabrielJanowski">Panowie ministrowie, pan minister Hausner wystąpił tu jak profesor, nas potraktował jak studentów. To było seminarium. Nie wspomnę tutaj o ministrze Cytryckim, który się określił jako dwumiesięczny minister. Nie będę tego komentował.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PoselGabrielJanowski">Szanowni państwo, to jest zbyt poważna dziedzina, ta, którą dzisiaj rozważamy, by w taki nieodpowiedzialny sposób ją potraktować. A nieodpowiedzialność, powiedziałbym, jest kontynuowana, bo sprzedaliście, z naruszeniem wszelkich norm logiki interesu państwowego, warszawski STOEN, ignorując 132 tys. deklaracji sprzeciwu, bo tyle deklaracji otrzymałem, ponad 100 tys. z samej Warszawy. Ale wy, panowie, i ta Wysoka Izba, dokładnie 18, a ściślej mówiąc, 19 grudnia w nocy, o pierwszej, tę haniebną decyzję, bo inaczej nie można jej nazwać, podjęliście. I dzisiaj jeszcze macie panowie czelność mówić, że będziecie kontynuować sprzedaż grupy G-8, czyli kolejnych zakładów energetycznych. Już nie firmie RWE, tylko inne firmie niemieckiej E.ON, bo ona jest głównym kontrahentem.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PoselGabrielJanowski">Szanowni panowie, oczywiście, że trzeba modernizować, restrukturyzować, ale trzeba to robić, patrząc końca bruzdy, bo jeżeli dzisiaj wyprzedacie, jak to się powiada, zakłady dystrybucyjne, to co zostanie? Sektor wytwarzania. Sektor wytwarzania, nie trzeba być tutaj wielkim, powiedziałbym, znawcą, jeżeli zostanie sprywatyzowany, przejęty przez obcy kapitał, będzie wyeksploatowany, a najczęście są to w miarę zmodernizowane bloki, a później porzucony. Tak jest. Mamy przykład w Połańcu - dokładnie tak się dzieje. Firma belgijska, prawda, wszelkie zyski przesyła do swoich firm siostrzanych, a nam zostawi za parę lat, za przeproszeniem, szmelc. Tak nie można postępować. Ponosicie historyczną odpowiedzialność za przekształcenia w jednej z najważniejszych dziedzin gospodarki narodowej. Sprzedano w sposób bezczelny, nieodpowiedzialny, banki. Dzisiaj uczynić to chcecie z energetyką. I dlatego, jeżeli ten Sejm się nie opamięta, i nie postawi wam tej bariery, to tu przyjdą ludzie i - mówiłem to - odpowiedni rachunek nam wystawią. Oczywiście w tej chwili są trzy dziedziny: paliwa, energetyka i media. Jeżeli te dziedziny zostaną zawłaszczone, to wiadomo, że będą podstawą do rządzenia na długie lata. Co się dzieje z mediami, już wiemy, walczą gangi o wpływy w mediach. Oczywiście w mniejszym stopniu, przy mniejszym nagłośnieniu odbywa się podobna walka, jeżeli chodzi o sektor paliwowy i energetyczny. I gdyby nie moja determinacja tutaj wcześniej, kilka miesięcy temu, to pies z kulawą nogą nie wiedziałby o kontrakcie ze STOEN i o kolejnych. A jak ten kontrakt ze STOEN został przeprowadzony, to tutaj przywołam państwu konkretne fakty. Otóż, 8 października rząd podjął decyzję, która umożliwiła ministrowi skarbu państwa sprzedaż 85% akcji STOEN. Mówię: 8 października, ale wcześniej prowadzono już rozmowy, wyeliminowano niektórych kontrahentów, pozostawiając tylko jednego - RWE. O ile mi wiadomo, to doszło do kontrowersji pomiędzy ministrem Sitarskim, a jego przełożonym, panem ministrem Kaczmarkiem, który chciał sprzedać właśnie te większościowe udziały. Decyzja rządu została podjęta później dla niejako zabezpieczenia tej nielegalnej transakcji. I, chcę powiedzieć, że złożyłem do prokuratury stosowne doniesienie o popełnieniu przez ministra Kaczmarka przestępstwa, tj. prywatyzacji STOEN, która była niezgodna z przyjętymi przez rząd kierunkami prywatyzacji energetyki. Formalnie można powiedzieć tak: ale antydatowana; oczekuję od pana prokuratora, że tę sprawę Wysokiej Izbie i wnioskodawcom wyjaśni. Odpowiednie doniesienie złożyłem już 12 listopada. Póki co nie ma reakcji. Jest to wielce, wielce niepokojące. Zresztą podobne, w mniejszej skali, ale również nadużycia, dokonywane są w Elektrowni Bełchatów. Złożyłem stosowne doniesienie, do dnia dzisiejszego nie ma reakcji. Wcześniejsze, złożone przez miejscowych, zostały wsadzone gdzieś tam głęboko do szuflady i nieujawnione. Odchodzi na wielką skalę korupcja i przejmowanie majątku państwowego. Dlatego wydaje się, że ta komisja, o której tu była dzisiaj mowa, jest konieczna. Konieczna, żeby wyjaśnić te wszystkie sprawy, które zostały w taki sposób załatwione w przeszłości, jak również przyjrzeć się tym najbliższym projektom prywatyzacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PoselGabrielJanowski">Szanowni Państwo! Chcę powiedzieć, że sprawą dla nas szalenie ważną jest to, żeby czynić to wszystko zgodnie z opinią publiczną, z jej oczekiwaniami. Jeżeli blisko 90% Polaków jest przeciwne prywatyzacji w takim wydaniu, jak dotychczas, to trzeba to wziąć pod uwagę. Trzeba wziąć to pod uwagę. Nie można lekceważyć opinii publicznej. Mówił jeden z kolegów - Francuzi prowadzić będą teraz ponad 3-miesięczną publiczną debatę, na sześciu forach. Będą konsumenci, naukowcy, energetycy, wszyscy zainteresowani, żeby wypracować maksymalnie najlepsze rozwiązania. Niestety, w Polsce pomija się opinię energetyków, pomija się opinię naukowców itd. Pomija się również, proszę panów, opinię zespołu międzyparlamentarnego, który działa w Sejmie, który wydał krytyczną ocenę, jeżeli chodzi o prywatyzację energetyki. A przypomnę, że w tym zespole większość ma SLD, czyli można powiedzieć: co mądrzejsi w SLD, co bardziej wrażliwi dostrzegają to niebezpieczeństwo, ale niestety, czołówka, jak powiedziałem kiedyś: grupa przestępcza Millera, dokonuje rozbioru Polski i poniesie z powodu tego haniebnego czynu zasłużoną, wierzę w to głęboko, karę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Przystąpimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Do zadania pytań zapisało się 20 państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pani poseł Krystyna Grabicka, Ruch Katolicko-Narodowy.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Ograniczam czas zadawania pytań do dwóch minut.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Włodzimierz Czechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Od półtora roku nie mogę się zorientować, czy rząd broni miejsc pracy w Polsce, czy rozmontowuje gospodarkę. Informacja o przyszłości sektora energetyki w Polsce i program dla Śląska opracowany przez panią Hertz prowadzą, moim zdaniem, do zwiększenia bezrobocia na Śląsku i do wybuchu niezadowolenia społecznego. O zmianę tej polityki zwracałem się do pana premiera, do ministrów, w Sejmie, wiele razy. Powtarzam raz jeszcze: wobec braku pieniędzy na inwestycje i nowe miejsca pracy lokomotywą rozwoju na Śląsku jest energetyka i ciepłownictwo oparte na węglu kamiennym w integracji pionowej ze zbytem energii oraz prywatyzacja kapitałowa tak zorganizowanej energetyki, z wykorzystaniem funduszy emerytalnych. Proszę o szczegółowe uzasadnienie odmowy rządu takiej organizacji na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Drugie. Przykładem, że rząd nie panuje nad rynkiem energetycznym, jest sprawa kabla buforowego do Szwecji. W 2001 r. sprowadzono ze Szwecji 4,7 tys. gigakilowatów energii do Polski, gdy mamy 40% nadwyżki, a z naszej strony nie poszedł ani jeden kilowat do Szwecji.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#GlosZSali">(Poszedł.)</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">Ale to dopiero teraz, w 2001 r. - nie. Kto na tym zarobił?</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">I następnie informacja na str. 22. Podzielono krajowych odbiorców energii na korzystających z TPA i taryfowych, pozbawionych tego prawa. Pytam, gdzie ma kupić energię emeryt, małe przedsiębiorstwo, jeśli zagraniczny właściciel zakładu dystrybucji narzuci mu stałe ceny doprowadzenia energii, np. 20 razy wyższe niż w innym rejonie Polski. I czy nie stanie się tak, jak ze sprzedaniem mieszkań zakładowych razem z mieszkańcami?</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">I jeszcze jedno pytanie, ostatnie już. W górnictwie mamy ostatnio serię wypadków śmiertelnych i grupowych, co świadczy o złych warunkach bhp, a górnicy bojąc się bezrobocia ukrywają zaniedbania w tej dziedzinie. Czy rząd w końcu podejmie skuteczne środki, aby zapobiec temu? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Piotr Mateja, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselPiotrMateja">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PoselPiotrMateja">Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawiciela rządu, czyli do ministra gospodarki. Otóż, dlaczego rząd wyklucza tzw. konsolidację pionową w sektorze elektroenergetycznym - od kopalni węgla przez elektrownię do zakładu energetycznego? Przecież takie rozwiązania są z powodzeniem stosowane u naszych sąsiadów z Unii Europejskiej. Tam chyba działa konkurencyjny rynek energii, a ceny energii raczej nie rosną. Czy nie lepiej pozwolić na sprawdzone rozwiązania?</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PoselPiotrMateja">Jaki będzie podział rynku energii elektrycznej w Polsce po roku 2006? To znaczy, czy będziemy energię eksportować, czy może będziemy energię importować z krajów Unii Europejskiej, a jeżeli będzie import, to w jakiej wysokości, w pana ocenie? Czy rząd ma zamiar chronić nasz rodzimy rynek energii elektrycznej, a tym samym miejsca pracy w polskich przedsiębiorstwach?</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PoselPiotrMateja">A teraz już pytania bardziej szczegółowe do ministra gospodarki. W informacji rządu na str. 13 czytamy, że promocja odnawialnych źródeł energii powinna się skupić na produkcji energii z biomasy, czyli odpadów rolniczych, przemysłowych i leśnych. A przecież w rozporządzeniu ministra gospodarki z dnia 15 grudnia 2000 r. w § 3 pkt 6 jest napisane jak byk, że produkcję energii ze spalania odpadów nie zalicza się do produkcji energii tzw. odnawialnej czy niekonwencjonalnej. Proszę o wypowiedź, czy zamierza pan, panie ministrze, znowelizować cytowane rozporządzenie. Ja ze swej strony chciałbym tutaj zaapelować o wykreślenie pkt 6 z § 3.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PoselPiotrMateja">Panie Ministrze! Będziemy spalać tzw. biomasę, czy też odpady, do produkcji energii elektrycznej i cieplnej, w celu realizacji dyrektywy Parlamentu i Rady Europy nr 2001/7/EC. W naszych istniejących elektrowniach będziemy musieli zatem mieszać biomasę z węglem kamiennym i brunatnym. Czy tak wyprodukowana energia z biomasy będzie traktowana jak ze źródła odnawialnego w rozumieniu cytowanego już rozporządzenia ministra gospodarki? Dziękuję</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Pan poseł Szymon Giżyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselSzymonGizynski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do panów ministrów reprezentujących rząd. Jak ocenia pan minister możliwość także bieżącego zaradzenia tej sytuacji, gdy na dzisiaj w najgorszej, a często w dramatycznej kondycji finansowej i ekonomicznej pozostają w branży elektroenergetycznej spółki dystrybucyjne, co jest kolejnym, ale przecież nieprzydkowym, a bardzo drastycznym absurdem? Jak w programie panów ministrów rysuje się perspektywa dla jeszcze rozległego i jeszcze polskiego sektora przedsiębiorstw usługowo-wykonawczych, który na dzisiaj jest wprost sparaliżowany przez recesję i łatwo kasowany na rzecz firm zagranicznych?</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PoselSzymonGizynski">Czy jest w Polsce krajowy instytut, który niezależnie od doradców zagranicznych bada i nadzoruje z punktu widzenia interesu narodowego całą rozległą ekonomię systemu elektroenergetycznego? Czy uważa pan minister, iż w celu przypilnowania narodowych interesów rolę takiego regulatora, nadzorcy, może wypełnić Krajowa Dyspozycja Mocy bądź Urząd Regulacji Energetyki? Czy zatem potwierdzi pan minister, iż Krajowa Dyspozycja Mocy jest wydziałem spółki Polskie Sieci Energetyczne i z natury rzeczy dba przede wszystkim o jej interes? Czy potwierdzi zatem pan minister,iż z jednej strony na Polskie Sieci Energetyczne oczywiście łoży każdy krajowy płatnik, i to w wysokości kilkudziesięciu procent każdego rachunku za energię elektryczną, co jest wspólnym haraczem płatników indywidualnych i spółek dystrybucyjnych? Z drugiej strony tak naprawdę PSE utrzymuje się z pożyczek zaciągniętych w konsorcjum banków angielskich, w pełni zresztą, co oczywiste, te pożyczki kontrolujących. Czy potwierdzi pan minister, iż od kilku lat nadal Urząd Regulacji Energetyki zatwierdza wszystkie koszty Polskich Sieci Energetycznych jako uzasadnione, w tym miliardowe odsetki od zagranicznych kredytów oraz inwestycje realizowane w ramach kosztów - już kończę, panie marszałku - co oznacza w praktyce podporządkowanie Urzędu Regulacji Energetyki interesom PSE, zamiast sprawowania statutowego procesu regulacji całej branży elektroenergetycznej?</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PoselSzymonGizynski">I ostatnie pytanie: Jak wytłumaczy pan minister brak obsady, i brak na to reakcji rządu, stanowiska dyrektora Departamentu Taryf, najważniejszego departamentu regulacyjnego Urzędu Regulacji Energetyki? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Gabriela Masłowska, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Dlaczego rząd forsuje prywatyzację polskiej energetyki przez pozbawianie państwa właścicielskiej kontroli nad energetyką, wbrew zdecydowanej większości polskiego społeczeństwa? W czyim imieniu rządzi premier Miller? Czy rządzi w imieniu społeczeństwa?</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Skąd takie nagłe przyspieszenie, taki nagły pośpiech w opracowaniu programu prywatyzacji, restrukturyzacji energetyki? Skąd takie przyspieszenie prac rządu, skoro przez ostatnie 3 miesiące poprzedni minister nic w tym zakresie nie robił? Poza tym, że tutaj mówił, że jeśli sprzedawać, to większościowe pakiety, bo w plasterkach salami to się takich rzeczy nie robi. Obecny minister w ciągu 2 miesięcy nic w tym zakresie nie zrobił i nagle przedstawiciele związków zawodowych otrzymują dokumenty do zaopiniowania w tej sprawie i daje się termin 5-dniowy związkom zawodowym. Tym bardziej, że dokumenty zostały już przez Radę Ministrów przyjęte wcześniej, tj. 28 stycznia 2003 r. O co w tym wszystkim chodzi? Czy chcecie państwo zachować jedynie pozory negocjacji ze stroną społeczną - chyba tylko o to chodzi - w tej akcji poszukiwania pieniędzy na uruchomienie funduszy unijnych m.in. przez przyspieszoną wyprzedaż polskiej energetyki. Polskiej energetyki, która oznacza ogromny niezadłużony majątek całego narodu; która jest na średnim poziomie światowym. Jest to dorobek trzech pokoleń energetyków, dorobek całego narodu. Jest to taka gałąź, w której Polacy oddawali pod klucz zakłady energetyczne, budując je w całym świecie. Jest to taki dział gospodarki, który powstał z polskich urządzeń, na podstawie polskiej dokumentacji, przy pomocy polskich pieniędzy, dzięki pracy polskiego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Pytanie: Dlaczego otwarcie rynku energii elektrycznej następuje w Polsce szybciej niż w Unii Europejskiej? Czy rząd ma zamiar zastąpić obecnie konkurencyjny rynek energii elektrycznej - dużo podmiotów na rynku, 33 spółki dystrybucyjne - monopolem kilku molochów, bo skonsolidowane spółki zostaną następnie sprzedane zagranicznym firmom, w większości państwowym? Dlaczego we Francji i Szwecji opłacalne są państwowe firmy energetyczne, a w Polsce nie?</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dlaczego nie uwzględniono krytycznych uwag wobec rządowych pomysłów na konsolidację w energetyce w Polsce zamieszczonych w raporcie OECD? Oceniano krytycznie niektóre elementy tego programu.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Po jakiej cenie sprzedano obecnie akcje Elektrowni Połaniec - 60%, czyli większościowy pakiet - a po jakiej cenie były one sprzedawane poprzednio? Dlaczego rząd decyduje się na sprzedaż większości akcji, kontrolnego pakietu, Elektrowni Połaniec firmie, która należy do spółki kapitałowej, z którą Polacy, załoga tego zakładu, mają już bardzo negatywne doświadczenie? Nie wywiązywano się ani z pakietu inwestycyjnego, ani z pakietu socjalnego. Dlaczego zdecydowaliście się sprzedać tej firmie kapitałowej, która nie inwestowała, a pieniądze, które miały być przeznaczone na modernizację Połańca, przeznacza na zakup kolejnych elektrowni?</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#PoselGabrielaMaslowska">Pytania naprawdę można by mnożyć. Oczekuję na odpowiedzi na te pytania z tego miejsca; jeśli nie dzisiaj, to oczekuję ich na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#PoselGabrielaMaslowska">Jednocześnie chciałabym gorąco pozdrowić przedstawicieli załóg wielu zakładów energetycznych z Bełchatowa, Bielska-Białej, Kozienic, Zamościa i innych, którzy są obecni tutaj...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł, bardzo przepraszam, ale przecież pani powinna skończyć wypowiedź 2 minuty temu, więc jeśli chodzi o pozdrowienia, to może już w oświadczeniach poselskich. Dziękuję pani bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">...i przysłuchują się tej debacie przy prawie pustej sali sejmowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rzymełkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PoselJanRzymelka">Panie Ministrze! Chciałbym zapytać o ten cherlawy dokument, który niestety został Wysokiej Izbie przedstawiony, o informację o przyszłości sektora. Czy autorzy tego dokumentu nie wiedzą, że druk nr 1236, podpisany również przez Leszka Millera, a będący przedmiotem pierwszego czytania w komisji ochrony środowiska, pt. Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006, jest objętościowo wielokrotnie większy, lepszy, rozpisany na rozdziały, na lata, na cele, na wykonawcze programy? Wydaje mi się, że tak ważna debata, jak ta o przyszłości sektora energii, nie może być prowadzona w oparciu o dokument rządowy kikunastostronicowy. Chciałbym zapytać, czy prywatna firma konsultacyjna nie przygotowałaby, na zlecenie, lepiej tego dokumentu niż autorzy, którzy to zrobili?</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PoselJanRzymelka">Drugie moje pytanie dotyczy również sprawy, która wielokrotnie w tej Izbie była poruszana. Najważniejszy nośnik energii, węgiel, jest blokowany w zakresie dostępu do niego w różnych regionach Polski przez cenę przewozu liniami PKP. Minister, wicepremier Pol - szkoda że go nie ma na sali - jest również współautorem tego dokumentu i powinien tutaj być również wśród nas, w Wysokiej Izbie. Chciałbym od niego usłyszeć odpowiedź, czy systemowo rozwiązano ten problem, problem cen przewozu węgla, bo drogi, na Śląsku szczególnie, są rozjeżdżane przez ciężkie samochody ciężarowe wożące węgiel. To jest zmora naszych dróg w Polsce. Jest to w ręku wicepremiera Pola, który nas chciał uraczyć szczęśliwością winiet, a nie potrafi rozwiązać prostego problemu systemowo - cen przewozu węgla, najważniejszego nośnika energii w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PoselJanRzymelka">Teraz co do konkretów dotyczących tego dokumentu. Chciałbym zapytać, jakie będą nakłady, środki przeznaczane na badania geologiczne, na poszukiwanie surowców energetycznych - ropy, gazu i innych - i badania dotyczące geotermii, ponieważ w tym dokumencie tego nie ma. Tutaj kładzie się nacisk na tematykę prywatyzacyjną, natomiast co do przyszłości - bo to jest dokument, który mówi o przyszłości sektora - to dla przyszłości nie jest ważny problem, komu sprzedać, co i za ile, tylko ważne jest to, jaki będzie dostęp do surowców, tych nowoczesnych, w Polsce. O tym w ogóle nie mówimy. I prosiłbym o odpowiedź, jakie były nakłady w ostatnich 5 latach, czy one wzrastają i co rząd zamierza zrobić, aby rzeczywiście w Polsce nakłady na badania geologiczne, na surowce energetyczne były właściwe.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PoselJanRzymelka">Problem kolejny, poruszany wielokrotnie. Jaka jest praktyka co do dostępu małych firm produkujących energię odnawialną do rynku? Od czego to zależy, czy te małe firmy są traktowane przez krajowego dyspozytora mocy na równi z wielkimi koncernami? I czy energia tania, ekologiczna, ma szansę być realizowana zgodnie z wieloma przepisami, czy dotyczące jej przepisy i ustawy są realizowane zgodnie z prawem?</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PoselJanRzymelka">Chciałbym również zapytać, czy może pan minister nam powiedzieć, ile przeznacza się na badania w Polsce w zakresie źródeł energii odnawialnej? Czy czasami nie ponoszą prywatni inwestorzy kosztów badań w zakresie energetyki źródeł odnawialnych? Zobowiązania unijne i międzynarodowe traktaty mówią coś innego.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#PoselJanRzymelka">No i na końcu chciałbym pana marszałka jeszcze zapytać, dlaczego podczas tak ważnej debaty wicepremier i ministrowie są nieobecni? Mamy tylko pana wiceministra, bardzo dobrze, ale to jest zbyt poważna debata, żeby główni adwersarze, w tym pan wicepremier, nie przysłuchiwali się - lekceważą po prostu chyba naszą Wysoką Izbę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Murias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! W krajach o gospodarce rynkowej polityce energetycznej rządów służą ośrodki naukowo-badawcze zatrudniające wybitnych specjalistów. Z reguły są to wieloletni doświadczeni praktycy, którzy systematycznie i na co dzień prowadzą w skali kraju prace analityczne dla okresów prognostycznych z wyprzedzeniem 25 do 30 lat. W Polsce od 1990 r. brak takiego ośrodka naukowo-badawczego wypracowującego spójne, ekonomicznie uzasadnione bilanse energetyczne dla okresów prognostycznych. A skoro go nie ma, to robi to za nas i na swoją korzyść Unia Europejska.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PoselHalinaMurias">Panie ministrze, czy według pana uzasadnione jest powołanie w Polsce takiego ośrodka badawczo-naukowego, polskiego, apolitycznego, który by przygotował długookresowe, alternatywne programy dla Polski w zakresie bezpieczeństwa energetycznego Polski?</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PoselHalinaMurias">I drugie pytanie. Jeżeli rząd i euroentuzjaści wprowadzą Polskę do Unii Europejskiej, to nastąpi całkowite otwarcie naszego rynku energetycznego. Tak też przewiduje znowelizowane Prawo energetyczne, które weszło w życie od stycznia br. Już obecnie możliwości przesyłu energii z Unii Europejskiej są coraz większe. Znaczna część sektora przesyłowego, elektrociepłowni, grup energetycznych już znalazła się w rękach sektora zagranicznego poprzez prywatyzację. Od stycznia 2003 r. zakład energetyczny może odciąć dostawy prądu już po 6 tygodniach zaległości w uiszczaniu płatności. Raz w roku będą mogły się zmieniać ceny i stawki opłat, co pozycję monopolisty, takiego np. jak warszawski STOEN, czyni niezwykle komfortową.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#PoselHalinaMurias">Pytanie kieruję do rządu. Jakie będą skutki dla polskiej gospodarki, polskiego społeczeństwa przy tak ukierunkowanej polityce rządu? Co będzie ze szpitalami, domami dziecka, innymi podmiotami, jeżeli na czas nie zostanie zapłacony rachunek i prąd zostanie odcięty? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zadanie pytania panią posłankę Halinę Szustak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselHalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czy rząd zdaje sobie sprawę, że w sprywatyzowanym sektorze energetycznym, niezależnie od wcześniejszych zobowiązań zakładów energetycznych, jest zwalniana prawie całkowicie polska kadra kierownicza, a zwolnienia pracowników idą dalej od zapowiadanych? Jednocześnie zwolnienia z pracy powiększające bezrobocie w kraju pozwalają zagranicznym właścicielom oferować pracownikom coraz niższe wynagrodzenia i coraz cięższe warunki pracy. Słuszna troska związkowców o utrzymanie konkurencyjności sektora w warunkach integracji z Unią Europejską staje się iluzoryczna przy realizacji zasady prywatyzacji większościowej na rzecz tzw. inwestorów strategicznych. Po takiej prywatyzacji polskie zakłady stają się przedsiębiorstwami zagranicznymi i służą obcym interesom. Dlaczego przemysł energetyczny, który został zbudowany polskimi siłami, w większości korzystający z polskich urządzeń, oparty na polskiej dokumentacji, który powstał za polskie pieniądze, stanowiący podstawę suwerenności energetycznej naszego państwa, ten ogromny majątek narodowy rząd chce oddać w obce ręce w celu chwilowego podratowania upadającego budżetu państwa? Czy rząd jest świadomy, że przy sprzedaży najważniejszych części majątku narodowego podważa własne bezpieczeństwo energetyczne i suwerenność gospodarczą? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Suskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja zwrócę się do pana marszałka o przydzielenie minuty dodatkowego czasu, ponieważ w debacie padły pewne insynuacje pod adresem Prawa i Sprawiedliwości i chciałbym sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PoselMarekSuski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PoselMarekSuski">Otóż chciałbym sprostować wypowiedzi dwóch posłów... posła Zdzisława Jankowskiego z Samoobrony, który zarzucał, że Prawo i Sprawiedliwość miało wystąpienie w sprawie STOEN-u, które było bardzo delikatne i właściwie odnosiło się do tego, że jakobyśmy mieli popierać prywatyzację STOEN-u. Otóż chciałbym sprostować. Myśmy bardzo ostro krytykowali prywatyzację STOEN-u, ja występowałem w tej sprawie i pamiętam, co mówiłem. Zakończyłem swoje wystąpienie tym, że powinien odejść nawet minister Kaczmarek. Odszedł - no, nie był to co prawda skutek naszego wniosku, ale odszedł. A więc trudno tu mówić, że myśmy byli delikatni w tej debacie.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PoselMarekSuski">I następna sprawa, powołanie komisji śledczej. Zarzucono nam też podczas tego wystąpienia, że jest to tylko grą pozorów. Otóż nie jest to grą pozorów, myśmy złożyli ten wniosek w komisji, forsowaliśmy go i tak jak wnosiliśmy o powołanie Komisji Śledczej w sprawie Rywina, tak też tę inicjatywę traktujemy bardzo poważnie. Jak w sprawie Rywina nasz przedstawiciel w tej komisji pan Zbigniew Ziobro jest chyba najtwardziej... najbardziej dociekliwym posłem, który chce dojść do prawdy, tak i w tej komisji bylibyśmy, sądzę, najtwardszymi posłami, którzy by chcieli dociec prawdy. A zatem jeśli chodzi o te zarzuty, uważam je za zupełnie chybione. Natomiast co do debaty, to przez dwie minuty trudno będzie zadać pytania. Ciśnie się ich bardzo dużo na usta. Postaram się zadać przynajmniej dwa lub trzy.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#PoselMarekSuski">Jedno pytanie odnosi się do źródeł odnawialnych. Otóż podczas debaty nad polityką ekologiczną państwa dowiedzieliśmy się, że program pilotażowy dotyczący surowców z energetyki odnawialnej nie został przez rząd przyjęty. Na pytanie skierowane do ministra, dlaczego nie został przyjęty taki program, padła odpowiedź: ponieważ Polska posiada nadmiar surowców energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#PoselMarekSuski">Jak widzę, w ciągu dwóch minut trudno zadać nawet jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#PoselMarekSuski">Na postawione pytanie, jakich to surowców energetycznych posiadamy nadmiar, padła odpowiedź, że trzeba wziąć te surowce energetyczne, których dostawa wynika z podpisanych umów międzynarodowych. Chciałbym uzyskać odpowiedź na pytanie o podpisane umowy na import do naszego państwa gazu czy też innych surowców w odniesieniu do naszych rodzimych bogactw. Czy z tego powodu nie będziemy rozwijać naszych rodzimych możliwości pozyskiwania energii? Mam nadzieję, że to się zmieni. W dzisiejszym oświadczeniu ministra padły deklaracje, że ilość dostarczonych paliw będzie dostosowana do potrzeb państwa. To jest ogromny postęp w porównaniu z tym, co rząd mówił rok temu, bo rok temu mówiono o dostosowaniu zużycia do wysokości wynikającej z podpisanych umów. I tutaj mogę się pochwalić - myślę, że to jest nasza nieprzejednana wola, żeby zmienić złe umowy z Moskwą na dostawy gazu.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#PoselMarekSuski">Mam jeszcze pytanie dotyczące pewnych informacji potrzebnych do oceny, czy minister Pol odniósł wielki sukces w Moskwie, czy też ten sukces jest tylko sukcesem nadmuchanym. Chciałbym prosić o instrukcje do negocjacji w sprawie zawierania umów finansowych dotyczących tego kontraktu. Jak rozumiem, są to instrukcje, które publicznie nie powinny być ujawniane, więc prosiłbym o odpowiedź na te pytania na piśmie. Niestety, nie będę mógł oczekiwać na odpowiedź tutaj, na sali, ponieważ, przepraszam bardzo, muszę odebrać dziecko ze szpitala. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Kuropatwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PoselLechKuropatwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Inaczej można by powiedzieć: Prawie pusta Izbo! Rozmawiamy o bardzo ważnej sprawie, o informacji energetycznej, ważnej dla kraju. Szkoda, że wszystkie ważne informacje omawiane są przy prawie pustych ławach. Tak było przy omawianiu spraw rolnictwa i to jest szkodliwe dla obywateli państwa. Koalicji rządzącej nie ma. To ich nie interesuje. Ograniczony czas na pytania powoduje, że nie możemy wszystkiego omówić.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PoselLechKuropatwinski">Pragnę podkreślić, że elektrownia wodna na zaporze we Włocławku spłaciła się po 8 latach. To daje przykład dotyczący energii odnawialnych, tak ważnych dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PoselLechKuropatwinski">Minister Pol mówił tu o nowych inwestycjach, czyli o drugiej nitce gazociągu. Panie ministrze, czy pan pamięta, że w roku 1998 w powiecie Lipno strzelano do rolników, którzy dbali o swoje grunty i chcieli otrzymać od inwestora należne im odszkodowania, konkretnie od firmy EuRoPol Gaz SA z siedzibą w Warszawie? Panie ministrze, ta firma do dnia dzisiejszego nie rozliczyła się z kilkoma rolnikami, gospodarstwa niektórych doprowadziła do bankructwa. Do dnia dzisiejszego niektórzy rolnicy, a jest ich kilku, mają potrącenia z rent za koszty, które nałożyły na nich sądy za przegrane sprawy przeciwko firmie EuRoPol Gaz, które nie wypłaciło im należnych odszkodowań. Zapytuję pana ministra: Czy zajmie się pan tą sprawą pokrzywdzonych rolników? Czy budowa drugiej nitki nie spowoduje, że ta sama firma będzie ponownie oszukiwać rolników w całym kraju? Czy nie uważa pan, panie ministrze, że za inwestycje o randze państwowej odpowiedzialne powinno być ministerstwo, a nie wójtowie, przez których teren przebiega gazociąg? Chodzi o to, że przy sprawach spornych, jak to było w powiecie Lipno, wina jest zwalana z wójta na starostę, a ze starosty na wojewodę. Nikt nie jest odpowiedzialny za sprawy energetyki. Zwracam się do pana ministra, żeby rozważyć pewne sprawy przy związanych z taką odpowiedzialnością kwestiach, jakimi są: ten dział, rolnictwo, i energetyka odnawialna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Gertrudę Szumską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PoselGertrudaSzumska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nie widać planowanego działania dotyczącego sektora energetycznego, a stąd i zabezpieczenia kraju - przemysłu, odbiorców indywidualnych - w energię. Sprzedaż jest prowadzona wyrywkowo, a przy tym chodzi o nowoczesne jednostki i chodzi wyłącznie o łatanie budżetu. STOEN był najnowocześniejszym w Polsce zakładem dystrybucji energii, przynoszącym corocznie gwarantowane zyski, ok. 21 mln rocznie. W wystąpieniu dzisiejszym minister skarbu państwa pan Sławomir Cytrycki mówił o konieczności dopływu kapitału. Jak ma się to np. do sprzedaży STOEN-u i przygotowanej sprzedaży G-8? Jedno i drugie to jednostki na wskroś nowoczesne, nawet w skali światowej. Jak się okazuje np. odnośnie do STOEN-u, pakiet inwestycyjny ma być realizowany ze środków reinwestowanych i z kredytów, nie ma mowy o wprowadzeniu kapitału zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PoselGertrudaSzumska">Pytanie drugie. Dotychczasowa wyrywkowa wysprzedaż elementów tego sektora, a szczególnie części dystrybucyjnej, prowadzi do demontażu gospodarki państwa polskiego. Należy wstrzymać tego typu prywatyzację do czasu opracowania szczegółowego planu zachowania podstawowych elementów energetyki w rękach polskich, w szczególności sieci dystrybucyjnych kraju, m.in. G-8, a dopiero potem mówić o prywatyzacji tego sektora.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PoselGertrudaSzumska">Chciałabym jeszcze postawić pytanie: Czy dotychczasową ˝prywatyzację˝, a raczej wysprzedaż majątku narodowego firmom zagranicznym, i to państwowym, można nazwać prywatyzacją? W słowniku współczesnego języka polskiego czytamy: Prywatyzacja jest to proces ekonomiczny prowadzący do przejmowania własności społecznej, państwowej przez osoby prywatne w celu efektywniejszego wykorzystania majątku produkcyjnego przez stworzenie silniejszej motywacji wynikającej z prawa własności.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#PoselGertrudaSzumska">Panie ministrze, reprezentuję Gdańsk i mam pytanie takie. GPEC, firma komunalna, ma zostać pod koniec marca sprzedana firmie komunalnej z Lipska. Jaki jest sens takiej sprzedaży? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Lissa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PoselAndrzejLiss">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Połączenie Rafinerii Gdańskiej z PKN Orlen stwarza zagrożenie dla konkurencji na polskim rynku. Łącznie podmioty te kontrolowałyby ponad 80% produkcji paliw w Polsce i byłyby w stanie narzucić warunki rozdrobnionym prywatnym właścicielom stacji paliw, którzy stanowią 50% rynku dystrybucyjnego. W jaki sposób pan minister postara się zapobiec monopolizacji właśnie takiego silnego organizmu?</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PoselAndrzejLiss">Drugie pytanie. Zamieszanie wokół prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej świadczy, że rząd nie ma spójnej wizji polityki energetycznej w sektorze naftowym. Wydaje się, iż rząd poddaje się presji ze strony różnorodnych grup interesów, które przy okazji zmian własnościowych w branży paliwowej chcą zrobić interes. Niekoniecznie jest to jednak korzystne dla skarbu państwa. Czy więc rząd działa we wspólnym naszym interesie, czy też wyłącznie pośredników zaangażowanych w transakcje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Zofię Krasicką-Domkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam pytania do pana ministra w związku z przedstawioną Wysokiej Izbie informacją o przyszłości sektora energii w Polsce. Pytania moje odnoszą się do informacji rządu ze str. 12: ˝Energia odnawialna˝. Niepokoi posłów już pierwsze zdanie - cytuję: ˝Wykorzystanie energii odnawialnej w Polsce ma nadal niewielkie znaczenie w krajowym bilansie energetycznym˝. Jak to się ma w perspektywie, w planach, strategii do dokumentów przyjętych przez rząd odnośnie do energii z zasobów odnawialnych, a więc dokumentu ˝Strategia rozwoju energii odnawialnej˝, i drugiego dokumentu ˝Druga polityka ekologiczna państwa˝ oraz jeszcze przypomnę o uchwale Sejmu podjętej w lipcu 1999 r., a także o przegłosowanej przez Sejm woli ratyfikacji Protokołu z Kioto. Wszystko to wskazuje na podjęcie zobowiązań zwiększenia w ogólnej puli energetycznej udziału energii z zasobów odnawialnych. Czy prawdą jest, że minister gospodarki skupi się głównie, jak w dokumencie czytamy, na ˝promocji odnawialnych źródeł energii, przede wszystkim na produkcji ciepła i energii elektrycznej z biomasy˝. Na str. 13 odnośnie do energii wiatrowej czytamy: ˝Elektrownie wiatrowe należy uznać za mniej korzystne, gdyż bazują głównie na imporcie urządzeń wytwórczych˝. I tu moje pytanie:. Pomijając uwarunkowania do instalacji elektrowni wiatrowej, zapytuję, jak ministerstwo gospodarki ocenia polską fabrykę turbin wiatrowych ˝Nowomak˝ w Nowym Sączu i czy zamierza wspierać polską produkcję urządzeń?</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Jeszcze ostatnie pytanie: Czy prawdą jest, że zrealizowanie budowy elektrowni wodnej o mocy co najmniej 50 MW, elektrowni ˝Włocławek˝, będzie kosztować ok. 200 mln zł? Czy ministerstwo gospodarki rozważyło opinię naukowców polskich, którzy uznają, że za te pieniądze można wybudować 10 zakładów geotermalnych produkujących energię o mocy 200 MW? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zadać parę pytań. Jedno pytanie było już zadawane, ale je powtarzam. Chodzi mi o analityczne uzasadnienie wyboru konsolidacji poziomej i jej wyższość nad konsolidacją pionową.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Następne pytanie: Czy znane są panu, panom - nie wiem, kto będzie mi odpowiadał - skutki wprowadzenia podatku ekologicznego? Jak on wpłynie na zmianę kosztów wytwarzania energii w elektrowniach węglowych? Jakie ewentualnie będzie miał skutki dla istnienia wytwórców tego typu energii?</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Czy znane są państwu obowiązujące lub rekomendowane przepisy dotyczące budowy nowych linii przesyłowych - przepisy obowiązujące w Unii Europejskiej i przepisy obowiązujące już albo te, które będą obowiązywały w Polsce? Tutaj proszę o precyzyjną odpowiedź na to pytanie. Jeżeli nie jest to znane państwu, to proszę wyraźnie powiedzieć: nie znamy tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Proszę o przedstawienie, i to w tej chwili proszę o odpowiedź, czy istnieje i w jakim zakresie - a docelowo na piśmie - perspektywiczny bilans energetyczny Polski - potrzeby i źródła zaspokojenia, z precyzyjnym rozbiciem, jaka ilość energii, z jakich źródeł i jaki rodzaj energii.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Proszę mi odpowiedzieć, czy istnieje jakakolwiek analiza możliwości wykorzystania własnych źródeł i nośników energii poza węglem, ropą i gazem. I tu również prosiłabym o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">I jak wyobrażacie sobie państwo dostosowanie polskiego sektora energetycznego do standardów unijnych w zakresie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych? Jakie będą konsekwencje niedotrzymania tych standardów, bo na to się zanosi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Moje pierwsze pytanie dotyczy energii odnawialnej. Otóż dyrektywa 2001/77/WE jest instrumentem prawnym w sprawie promowania energii wytwarzanej przy wykorzystaniu źródeł energii odnawialnej. W jaki sposób jesteśmy, jako kraj kandydujący do Unii Europejskiej, przygotowani do promowania i wytwarzania tych energii? Czy rząd opracował długofalową politykę zrównoważonego rozwoju energetycznego, w której energie odnawialne zajmują odpowiednie miejsce? I co rząd robi, aby w przypadku wejścia do Unii Europejskiej duża część naszych elektrowni nie została zamknięta ze względu na wysoką emisję spalin do atmosfery?</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PoselMariaNowak">Pytanie drugie dotyczy sektora gazowego. Otóż 12 lutego br. rząd podpisał porozumienie dotyczące zmian warunków dostaw rosyjskiego gazu do Polski. Co zdecydowało, że nic nie zrobiono, aby ograniczyć dominację Gazpromu na polskim rynku, i że usankcjonowano wcześniejszy poziom sztywnych dostaw, ponieważ redukcja dotyczy jedynie tzw. obszaru elastycznego, z którego gaz mógł nie być przez Polskę odbierany także i bez tych negocjacji, także w poprzednim przypadku?</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PoselMariaNowak">I ostatnie pytanie: Jaka jest cena zakontraktowanego gazu? - ponieważ celem kontraktów długoterminowych powinno być uzyskiwanie lepszych warunków, czyli także lepszej ceny, niż jest to na rynku, a tu dodatkową ceną za ten kontrakt ma być zgoda na monopol. Toteż prosiłabym o podanie, jaką to konkurencyjną cenę rząd wynegocjował. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PoselJanOlszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam 5 pytań do przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PoselJanOlszewski">Pierwsze dotyczy informacji, którą przedwczoraj otrzymaliśmy, a prawdę powiedziawszy, ona, może na szczęście, ma się nijak do tego, co dzisiaj usłyszeliśmy od pana wicepremiera Pola i od pana ministra Hausnera. Ale mnie interesuje jeden aspekt tej informacji. W ostatnim czasie było przynajmniej kilka interesujących konferencji organizowanych przez odpowiednie placówki naukowe albo przedstawicielstwa profesjonalne, jak Stowarzyszenie Elektryków Polskich, poświęconych problemom polskiej energetyki. Ja w tej informacji, prawdę powiedziawszy, nie znajduję żadnych śladów postulatów i analiz, które były dorobkiem tych konferencji. Jest dla mnie rzeczą w związku z tym interesującą, jaki jest tryb pracy odpowiednich komórek w resortach rządowych i jaki jest właściwie kontakt tych funkcjonariuszy odpowiedzialnych za ten dział z odpowiednim zapleczem naukowo-technicznym. Dzisiaj usłyszeliśmy od pana ministra Hausnera, że państwo na bieżąco z zainteresowanymi środowiskami społecznymi - chyba taki był użyty termin - swoje działania i plany konsultujecie. W związku z tym pytanie: O jakie środowiska chodzi i jaki jest tryb tych porozumień czy konsultacji? Czy to są dowolnie wybierani przedstawiciele tych środowisk, czy też rzeczywiście mają oni jakiś mandat, w szczególności np. takiej organizacji jak Stowarzyszenie Elektryków Polskich?</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PoselJanOlszewski">Pytanie drugie: Wiele środowisk naukowych i technicznych od dłuższego czasu domaga się od rządu sprecyzowania strategicznego programu rozwoju energetyki polskiej. Zrozumiałem dzisiaj z wypowiedzi pana ministra Hausnera i pana wicepremiera Pola, że programu takiej strategii rzeczywiście mamy prawo się spodziewać. Jeżeli źle zrozumiałem, to proszę to sprostować, ale na razie mam to optymistyczne poczucie, że mamy taką obietnicę. W związku z tym mam znowu trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PoselJanOlszewski">Pytanie pierwsze: w jakim horyzoncie czasowym można oczekiwać, że ten program zostanie sformułowany? Czy to są 3 miesiące, pół roku, czy może to jest perspektywa 2-3 lat? Bo to jest zasadnicza przecież różnica.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#PoselJanOlszewski">Drugie pytanie. No właśnie, czy w tym zakresie przed podjęciem ostatecznej decyzji przez rząd będzie ten projekt poddany szerszej dyskusji, może nawet nie tylko w środowiskach ścisłego zaplecza naukowo-technicznego, ale szerzej - przed opinią publiczną? Bo to jest problem zupełnie zasadniczy dla przyszłości nie tylko sektora energetycznego, ale całej polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#PoselJanOlszewski">Pytanie trzecie. Pan wicepremier Pol poinformował nas dzisiaj - dla mnie to jest rewelacyjna wiadomość - że fatalne kontrakty na dostawy gazu rosyjskiego z 1993 i 1995 r. zostały zawarte przez rząd w wyniku wadliwych, błędnych analiz przeprowadzonych przez ekspertów. Prawdę powiedziawszy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przepraszam, panie pośle, ale proszę o konkluzję, bo już panu znacznie przedłużyłem czas wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PoselJanOlszewski">Już kończę. W związku z tym, że rozmiar tych błędów każe określić ich podstawę jako wynik albo krańcowej ignorancji, bo trzeba to określić jako zwykłą głupotę, albo, co więcej, bo to raczej nasuwa takie podejrzenia, korupcję lub coś gorszego, uważam, że nazwiska tych ekspertów, na których opiniach zostały oparte te decyzje rządowe, powinny być ujawnione i podane do wiadomości opinii publicznej. I o to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle, dziękuję bardzo, ale już pana czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PoselJanOlszewski">Dobrze, w takim razie następne pytania przekażę na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kuchcińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ dokument ˝Informacja o przyszłości sektora energii w Polsce" traktuje po macoszemu i bez perspektyw energię odnawialną, to jak w takim razie rozumieć fakt, że rozwój energetyki odnawialnej i rosnąca rola działań mających na celu ochronę środowiska naturalnego powoduje, że udział tejże energii ma do 2010 r. wzrosnąć w Polsce do 7,5%? I jak rozumieć w tym odniesieniu z podsumowania na ostatniej stronie tego dokumentu pkt 8, takie ujęcie, mowa jest tutaj o dodatkowych zachętach ekonomicznych, które, jeśli ich nie będzie, to w ogóle będzie ta polityka niemożliwa? Jakie to są zachęty, panie ministrze? Czy nie jest tu przeszkodą brak podstawowych dokumentów dotyczących rozwoju energetyki odnawialnej, do których sporządzenia rząd został zobowiązany jeszcze w 1999 r. przez Sejm? O nich tutaj wcześniej posłowie mówili. I czy nie wskazuje to na niechęć do rozwoju energetyki odnawialnej głównie ze strony ministerstwa gospodarki? I czy nie mamy tu do czynienia znów ze źle pojętym lobbingiem na rzecz innych części przemysłu energetycznego?</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PoselMarekKuchcinski">I drugie pytanie. Ponieważ porozumienie podpisane przez premiera Pola z Rosją utrzymuje w dalszym ciągu nierównowagę w gazowych stosunkach polsko-rosyjskich na rzecz Rosji, to czy nie oznacza to, że przy braku wywiązywania się Gazpromu z budowy drugiej nitki gazociągu jamalskiego, przez którą miała być przesyłana większość zakontraktowanego gazu, Polska zgadza się na odbiór rosyjskiego gazu bez względu na to, czy jest on nam rzeczywiście potrzebny i czy istnieją techniczne możliwości, które miała wcześniej strona rosyjska zapewnić?</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PoselMarekKuchcinski">Czy prawdą jest, że w porozumieniu utrzymany jest zakaz reeksportu rosyjskiego gazu i że tak przeredagowano niektóre jego zapisy, fragmenty tej umowy, by uniemożliwić w przyszłości zmianę treści tego porozumienia lub przynajmniej utrudnić? I dlaczego tak ważne dla Polski porozumienie gazowe, panie ministrze, podpisuje wicepremier, a nie premier rządu, choć wcześniej premier rządu polskiego zapowiadał, że premierzy Miller i Kasjanow to porozumienie podpiszą?Czy nie potwierdza to słabości wynegocjowanego porozumienia i unikania wzięcia na siebie odpowiedzialności przez premiera Millera za to kiepskie, fatalne porozumienie podpisane w Rosji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Radziszewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Panie Marszałku! Ja mam pytania do pana ministra Hausnera i pana ministra Cytryckiego, ponieważ chcę zacytować wypowiedzi i jednego pana, i drugiego pana. Okazuje się, że dzisiaj na sali sejmowej nie ma ani jednego posła z koalicji rządzącej, nie ma posła sprawozdawcy, który przedstawiał opinię komisji na temat informacji. Potraktowano ze strony rządowej bezpieczeństwo energetyczne państwa, myślę, w sposób karygodny, skreślając kilkaset zdań na 15 stronach. My zadajemy pytania, ponieważ każdy ma ten problem i w regionie, i przykłada wielką miarę do bezpieczeństwa energetycznego w kraju. W związku z tym zgłaszam wniosek formalny o 5 minut przerwy, by w tak ważnej debacie odpowiedzi udzielili pan minister gospodarki i pracy Hausner i pan minister skarbu Cytrycki.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PoselElzbietaRadziszewska"> To jest wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#GlosZSali">(Przegłosujmy, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani Poseł! To jest wniosek formalny, ale to, czy ja go poddaję pod głosowanie czy nie, zależy ode mnie. Nie poddaję tego wniosku pod głosowanie. Proszę kontynuować wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PoselJanRzymelka">(Może pan spowodować, żeby przyszli.)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#GlosZSali">(Powinniśmy to przegłosować.)</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Szanowni Państwo! Przecież państwo doskonale wiedzą, jakimi prawami rządzą się debaty w piątkowe popołudnie w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#GlosZSali">(W poprzednich kadencjach były takie debaty, że zapraszano ministrów.)</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Szanowni Państwo Posłowie! Miałem przyjemność wiele razy prowadzić debaty w piątkowe popołudnia, nie zmuszajcie mnie do tego, żebym wypowiadał się, kto był podczas ostatniej debaty, kogo nie było. Debatujmy, nie poddaję tego wniosku pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#PoselJanRzymelka">(Ale to był formalny wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie, nie, ale poddanie pod głosowanie tego wniosku zależy od woli marszałka prowadzącego. Nie poddaję tego wniosku pod głosowanie i proszę, żeby pani poseł kontynuowała wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-202.8" who="#GlosZSali">(To jest, panie marszałku, bardzo niedobrze...)</u>
          <u xml:id="u-202.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Tak, bo to, pani poseł, nie jest wniosek o przerwę, bo poseł nie może wnioskować o przerwę. Natomiast to jest wniosek o odroczenie dyskusji, a wniosek o odroczenie dyskusji jest pozostawiony w regulaminie do uznania marszałka prowadzącego. Nie widzę powodów, żeby odroczyć tę dyskusję. Tak więc bardzo proszę o kontynuowanie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PoselMarekKuchcinski">(Nie ma z kim porozmawiać, przecież sala jest pusta.)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Ubolewam nad tym, że pan marszałek podjął taką decyzję, ponieważ nam nie chodzi o przedłużanie, my również nie mamy czasu w piątkowe popołudnia, tak jak przedstawiciele rządu i posłowie koalicji, niemniej jednak sprawa jest tak bardzo ważna, na wiele lat w przyszłości. I dziwi mnie fakt, że dwaj ministrowie gospodarki i skarbu nie potrafią kilku godzin posiedzieć na sali sejmowej, by uczestniczyć w tej debacie do końca i rzetelnie udzielić wiarygodnych odpowiedzi na zadawane pytania. Niejednokrotnie obiecywano mnie osobiście udzielenie odpowiedzi na piśmie. Dzisiaj mamy koniec lutego roku 2003 i w tej kadencji ani razu nie udało mi się uzyskać obiecanych odpowiedzi na piśmie, ani razu. Tak więc, panie marszałku, w opowieści, że coś dostanę na piśmie, nie wierzę. A ponieważ nie ma osób, którym ja chcę zadać pytanie, podejrzewam, że nie uzyskam odpowiedzi, które by mnie satysfakcjonowały, a sprawa jest tak bardzo ważna, że to lekceważenie ze strony rządu po prostu mnie oburza. Ja oczywiście zgodnie z wolą pana marszałka swoje pytania zadam.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Po pierwsze, chciałabym zapytać pana ministra Cytryckiego, czy podtrzymuje słowa pana ministra Kaczmarka, który w sprawie BOT-u wypowiedział się w ten sposób, co zostało zamieszczone na stronach internetowych, że trzeba poświęcić Bełchatów dla dwóch innych projektów, to znaczy dla Opola i Turowa, w ramach stworzenia grupy BOT.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Po drugie, czy minister Cytrycki również zgadza się z opinią wojewody łódzkiego pana Makowskiego, który stwierdził, że Bełchatów nie może dyktować nikomu warunków, bo Bełchatów nie będzie wyspą na mapie województwa łódzkiego. W związku z tym pracownicy Bełchatowa - kopalni i elektrowni - mają siedzieć cicho, bo w innym wypadku, jak będą rozrabiać, to kierownictwo BOT-u będzie we Wrocławiu, a to jest 80 miejsc pracy dla Łodzi. Tego typu argumentacja dla mnie jest argumentacją straszną. Czy pan minister zgadza się z taką wypowiedzią wojewody reprezentującego rząd w Łodzi?</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Pytanie dotyczące natury ogólnej. Jakie mają być inwestycje w odtwarzaniu mocy i gdzie? Z tego co wiemy, STOEN kosztował 1,5 mld zł. Już w PAK-u zainwestowano pół miliarda złotych w blok, w PK - 1,6 miliarda, w Bełchatowie ma to kosztować trzy miliardy. Czy są szanse po stworzeniu BOT-u, by również inwestycje odtworzeniowe były w Bełchatowie przy takich kosztach bloku energetycznego?</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Pytanie: Jakie środowiska naukowe i jakie środowiska techniczne opiniowały pomysł stworzenia grupy BOT? Z tego co wiem, nikt nie wypowiedział się pozytywnie, ale może moja widza jest skąpa, w związku z tym proszę o odpowiedź, jakie to środowiska zaopiniowały pozytywnie ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Dzisiaj na sali sejmowej jeden z panów posłów mówił o tym, jak to przed wypracowaniem strategii we Francji, ale z tego co wiem, również w Czechach najpierw jest ogólnonarodowa debata na temat przyszłości energetyki. Pytanie: Dlaczego u nas odwrotnie w tej kwestii się działa? Dlaczego zlecono opracowanie analiz możliwości utworzenia grupy BOT dopiero po podjęciu wstępnej decyzji o utworzeniu tej grupy? Budzi to oczywiście zastrzeżenia co do obiektywizmu i bezstronności tak wykonanej analizy.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Pracownicy energetyki wystosowali w piśmie z grudnia ubiegłego roku pytania do ministra Hausnera, w którym proszą o określenie przewidywanych skutków społecznych wynikających z utworzenia grupy BOT. Proszono, by wyjaśnić, jakie działania ma zamiar podjąć rząd, by wyeliminować negatywne skutki społeczne, a takowe będą, jak dzisiaj słyszeliśmy, i jakie są oczekiwania rządu w zakresie współpracy ze stroną społeczną w omawianej kwestii? Dzisiaj tych odpowiedzi nie ma. Minister Hausner odpowiada, że tego typu rozmowy będą prowadzone w trakcie tworzenia programu. I znów odwrócenie sytuacji - zamiast rozmawiać przed, czeka się, aż będzie po. Dzisiaj już mamy sytuację, że Sierpień 80 wyprowadza ludzi na ulice Bełchatowa. Nie wiem, czy rządowi zależy na tym, żeby był kolejny punkt niepokoju społecznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł, ale proszę o konkluzję, bo już znacznie przedłużyłem czas pani wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Dlaczego nie ma rozwiązania tego typu rzeczy? (Ja już kończę, panie marszałku.) Chciałam zapytać pana ministra, jakie istnieją wiarygodne symulacje ekonomiczne dotyczące BOT-u prognozujące rynkową cenę energii elektrycznej w Polsce w najbliższych latach? Jeśli tak, to na tym tle, jak kształtuje się przewidywana cena rynkowa energii produkowanej również w BOT i na ile ona będzie konkurencyjna z ceną z krajów Unii Europejskiej? Czy pan minister ma informacje dotyczące opinii banków na temat likwidacji dotychczasowych umów kredytowych i zmian zabezpieczenia kredytów na gwarancje majątkiem BOT w kwestii zadłużenia Opola i Turowa, a wiemy, że to zadłużenie sięga kwoty 10 mld zł. Jakie będą koleje tak zwanych kosztów osieroconych z tamtych dwóch zakładów?</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PoselElzbietaRadziszewska">I jeszcze tylko na koniec....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Nie, pani poseł, no przecież...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Ostatnie, panie marszałku, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Ale pani poseł, proszę naprawdę zakończyć wypowiedź. Nie może sobie pani uzurpować praw nadzwyczajnych w tej Izbie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Ostatnie pytanie do pana ministra. Dlaczego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł, przed chwilą pani się upominała o przestrzeganie pewnych reguł, teraz pani łamie wszystkie reguły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Ostatnie pytanie, panie marszałku, zadam i już będzie koniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pani poseł, przecież nie mogę pani traktować inaczej niż pozostałych posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PoselElzbietaRadziszewska">Pan minister Cytrycki stwierdził, że zarządy spółek mają negocjować ze związkami zawodowymi nie pojedynczo tylko z wszystkimi na terenie danego zakładu pracy, ale okazało się, że dyskusja ma być zawężona, ma dotyczyć tylko ram przyjętego programu i nic poza tym. Dlaczego tworzy się tego typu sztuczne procedury po to, żeby tylko rzeczywiście wzmóc niepokój społeczny? Wydaje się, że wystarczy tych niepokojów społecznych w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Czerwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Panie Marszałku! Panie ministrze, mam pytanie, choć ono już się tutaj przewinęło, ale chciałem prosić o w miarę precyzyjną odpowiedź. Dotyczy ono przedsiębiorstw dystrybucyjnych grupy G-8 wcześniej przeznaczonych do sprzedaży. Czy w prezentowanej tutaj strategii w celach operacyjnych nastąpi zmiana tych decyzji do czasu przyjęcia spójnej polityki energetycznej państwa i czy część pieniędzy ze sprzedaży przedsiębiorstw dystrybucyjnych będzie przeznaczona na doinwestowanie niedoinwestowanych sieci wiejskich?</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PoselAndrzejCzerwinski">Drugie pytanie dotyczy energii odnawialnej. Czy w programie strategii energetycznej państwa przewiduje się skoordynowanie pewnych nakładów inwestycyjnych związanych z ochroną przeciwpowodziową z wykorzystaniem retencji i zbiorników retencyjnych dla małej elektrowni wodnej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Luśnię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PoselRobertLusnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do nieobecnego tutaj pana wicepremiera Pola. W czyim imieniu pan działał i w imię jakiej wspólnoty interesów, podpisując się pod art. 2 zawartego porozumienia, który brzmi: ˝Strony podejmą maksymalnie możliwe wysiłki w celu zapewnienia stabilnej polityki podatkowej i taryfowej, która stworzy warunki dla ciągłej i nieprzynoszącej strat działalności finansowo-gospodarczej EuRoPol Gaz SA˝. W czyim imieniu pan działał? W czyim imieniu pan działał, godząc się w tym porozumieniu na to, żeby EuRoPol Gaz była firmą non profit, panie premierze Pol?</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PoselRobertLusnia">Następnie mam pytanie do rządu. Komu rząd chce podarować 15 mld zł poprzez oddłużenie Kompanii Węglowej, a potem jej sprywatyzowanie?</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PoselRobertLusnia">Jak długo rząd jeszcze będzie udzielał koncesji na import energii elektrycznej wbrew interesom polskich wytwórców? Mamy nadwyżkę produkcyjną w Polsce, jesteśmy samowystarczalni.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PoselRobertLusnia">Mam również kolejne pytanie do rządu. Jakie jest stanowisko rządu w kwestii dotyczącej tego, czy Polska powinna być beneficjentem z tranzytu przez terytorium Polski gazu, łączy teleinformatycznych?</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#PoselRobertLusnia">I pytanie szczegółowe. Czy rządowi jest znana uchwała Rady Miejskiej w Bełchatowie z 30 grudnia ubiegłego roku wyrażająca protest przeciwko planom tak zwanej restrukturyzacji i tworzeniu BOT?</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#PoselRobertLusnia">Czy ingerencja w dobrze prosperującą firmę, jaką jest Bełchatów, i połączenie jej z najbardziej zadłużonymi nie zakończy się katastrofą? Czy rząd ma ekspertyzy w tej sprawie? Jeżeli tak, to poproszę o te ekspertyzy. Czy energia produkowana w tym holdingu nie będzie zbyt droga, a zatem nie będzie konkurencyjna na polskim - europejskim uwolnionym rynku energii? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Figlusa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PoselMichalFiglus">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PoselMichalFiglus">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę zadać pytania przedstawicielom rządu w sprawie przyszłości polskiej energetyki.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#PoselMichalFiglus">Pierwsze pytanie dotyczy prywatyzacji południowego zakładu energetycznego w kontekście porównania na tle konsolidacji powołania Południowego Koncernu Energetycznego. Jakie są wnioski: czy lepiej prywatyzować, czy też dalej konsolidować? Oczekuję stosownej oceny ze strony pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#PoselMichalFiglus">I po drugie, kiedy rząd zamierza przedstawić Sejmowi projekt ustawy o energii odnawialnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Marka Kossowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytań zadano ogromnie dużo, w wypowiedziach przedstawicieli klubów było też sporo kwestii, do których wypadałoby się odnieść. Tak że, jeżeli Wysoka Izba pozwoli, to ja odniosę się do niektórych sformułowań, do niektórych pytań, natomiast na większość z tych pytań, które są w obszarze ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej, odpowiemy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Po mnie będą również odpowiadali na pytania koledzy z innych ministerstw i myślę, że na sporo pytań uda nam się odpowiedzieć. Jednak tych pytań, jak policzyłem, jest blisko 100, nie byłoby więc możliwości, żeby na wszystkie te pytania w sposób wyczerpujący i dokładny odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jeżeli chodzi o niektóre kwestie podniesione w wypowiedziach panów i pań posłanek, to chciałbym powiedzieć, że niektóre z nich były niezwykle ostre i trudne do akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Chciałbym przede wszystkim odnieść się do wypowiedzi pana posła Janowskiego, który pod koniec właściwie pytania czy kwestii, którą podniósł, wspomniał o przestępczej grupie, która funkcjonuje i stara się działać w obszarze elektroenergetyki, prowadząc prywatyzację i prowadząc działania, które jego zdaniem są działaniami przestępczymi. Chciałbym stanowczo zaprotestować przeciwko używaniu takich sformułowań. Uważam, że są one nadużyciem, i tego miejsca, i tej debaty, która trwa w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Następnie, sprawa, która przewijała się w wielu wypowiedziach, a dotyczy programu rozwoju energetyki, bilansu, pytań o to, czy w Polsce są ośrodki, instytuty, które są w stanie zaprogramować taki rozwój. W kilku, co najmniej w kilku wypowiedziach pojawiał się ten problem. Chodzi o programy wieloletnie, dwudziesto-, trzydziestoletnie. To rzeczywiście są bardzo ambitne zamierzenia, niezwykle trudne i złożone w realizacji. Przygotowując program nazwany korektą polityki energetycznej państwa do roku 2020, skróciliśmy horyzont prognozowania, albowiem uznaliśmy, że prognozy dwudziesto- czy trzydziestoletnie są już w pewnym sensie wizjonerstwem. W wielu przypadkach one się nie sprawdzają.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Olszewski pytał mnie o imiona i nazwiska autorów prognoz, na podstawie których poprzednie rządy dokonały zakupu gazu w Polsce. Oczywiście takie nazwiska można podać i nie jest to nic specjalnie trudnego, natomiast często bywa tak, że autorzy takich prognoz mylą się między innymi dlatego, że stawiają sobie zbyt ambitne zadania albo im stawia się zbyt ambitne zadania. Dlatego trzeba do tego podchodzić z dużą ostrożnością i nie budować takich programów, i nie opierać na nich w sposób absolutnie bezwzględny polityki, która jest kreowana przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Tak więc korekta została przygotowana i jej horyzont czasowy skrócony został do roku 2006. Przyjęta jest również zasada kroczącego korygowania programu polityki energetycznej państwa. Co roku, co dwa lata program energetyczny państwa jest korygowany. Chcemy to robić oczywiście również we współpracy ze środowiskami naukowymi, chcemy to robić we współpracy z ośrodkami, które są kompetentne i które są w stanie rządowi w tych sprawach pomóc.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Chciałbym państwa uspokoić. Jest program, jest bilans energetyczny, są również te ośrodki. Są dokumenty i programy, o których chciałbym powiedzieć. Jest na przykład świeżo opublikowany bilans zasobów kopalin i wód podziemnych, który o wszystkich tych sprawach, o których państwo mówiliście, bardzo wyczerpująco informuje. Jest to bardzo świeża publikacja Państwowego Instytutu Geologicznego, która już obecnie jest przez nas wykorzystywana. To najświeższe opracowanie, ta publikacja ujmuje wszelkie informacje w zakresie zasobów kopalin w Polsce i wód podziemnych do końca 2001 r., czyli jest to bardzo świeże opracowanie.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jest obecnie przygotowany program dotyczący bezpieczeństwa energetycznego państwa i gospodarki zasobami energetycznymi; zręby tego programu zostały przygotowane, bardzo rozbudowane. Program został przygotowany przez Instytut Energetyki. Był on rozpatrywany na posiedzeniu zespołu do spraw rynku energii i gazu. Będziemy chcieli go po dalszych konsultacjach przedstawić, po kilku miesiącach, rządowi do rozpatrzenia, jako dokument, który może stanowić podstawę do korygowania polityki energetycznej w państwie.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jest wreszcie zespół ekspertów, powołany w ubiegłym roku, który w tej chwili zajmuje się między innymi sprawami węgla kamiennego i ma rozstrzygnąć ostatecznie o tym, czy w Polsce węgla wydobywa się za dużo czy za mało, czy węgiel jest wydobywany zgodnie z regułami bezpieczeństwa i zgodnie z regułami ekonomicznymi. Ten zespół będzie się przyglądał sprawom rynku, będzie przede wszystkim rozstrzygał te sprawy, które w dużym stopniu determinować będą rozwój tej branży.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Konkluduję: Nie jest tak, że dzieje się to gdzieś w próżni, że jacyś urzędnicy, którzy nie są do tego przygotowani, o tych sprawach rozstrzygają. Jest to przygotowywane w sposób staranny, rozważny i dobry. Chciałbym państwa zapewnić, że staramy się uniknąć tych błędów, które musimy teraz naprawiać i które związane są między innymi z trudnymi sprawami w sektorze gazowym i z rozwojem innych podsektorów branży energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Przechodząc już do konkretnych pytań, zadanych w trakcie debaty, bądź wypowiedzi przedstawicieli klubów, chciałbym się odnieść między innymi również do wypowiedzi pana posła Walendziaka, do której pan minister Hausner, w sposób dość ostry, już się odniósł. Chciałbym powiedzieć jeszcze tyle, że sformułowania mówiące o tym, że premier Kasjanow - a takie były użyte - jest bardzo aktywny, że broni interesów Rosji i próbuje tutaj walczyć o jej pozycję w Europie, w Polsce między innymi... Myślę, że warto też popatrzeć na to, co my robimy, co się dzieje w tej chwili, co robią przedstawiciele rządu i co robili w ostatnim czasie. Możecie państwo oczywiście oceniać, niektórzy z was, którzy mówili na ten temat...</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Tu też od razu próbuję odpowiedzieć na niektóre pytania. Między innymi pan poseł Luśnia zadał pytanie pod koniec debaty. Otóż nie jest tak, że my jesteśmy nieaktywni i w ogóle nie działamy w tych sprawach, bo inaczej nie doszłoby do podpisania tego porozumienia, które zostało zawarte. A to porozumienie, proszę państwa, nie jest szkodliwe dla Polski, wręcz przeciwnie. Ono jest korzystne. I opowiadanie teraz, jakby odwracanie tej sytuacji... ma to specyficzne nazwy prawnicze, ja już nie chciałbym ich używać. Proszę państwa, nie można tak mówić. Dlatego, że jest to zaprzeczanie oczywistej prawdzie. Tę sprawę udało się unormować. Ja wiem, że prawem opozycji jest pomniejszanie sukcesów tego, kto rządzi. Natomiast nie można kłamać, a to jest kłamstwo po prostu, jeżeli powiada się, że to porozumienie jest jeszcze gorsze, niż gdyby tego porozumienia nie było. A w wypowiedziach niektórych osób uczestniczących w debacie takie treści się pojawiały. Nie można kłamać.</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#GlosZSali">(Dlaczego nie opublikowano umowy?)</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Dlaczego nie opublikowano umowy? Nie ma obowiązku publikowania tych umów, ale z chwilą ich podpisania nie są one tajne. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, aby ta umowa była dostępna. Myślę, że rządowa umowa stanie się dostępna.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Teza w wypowiedzi pana posła Walendziaka była taka, że Gazprom rządzi rynkiem, że jak się zgodzi, to będzie dywersyfikacja, a jak się nie zgodzi, to nie będzie dywersyfikacji. Tak już jest, że gaz jest w Rosji, a nie w Polsce. Gdybyśmy mieli gazu tyle, ile mają oni, to zapewne sytuacja byłaby odwrotna. Natomiast sytuacja jest taka, jaka jest. W dużym stopniu musimy sprowadzać gaz z zagranicy. Nie jesteśmy w stanie zaspokoić swoich potrzeb związanych z gazem z produkcji rodzimej.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jeżeli natomiast sprawdzą się postawione prognozy, na podstawie których rząd podpisał w 1995 r. i w 1993 r. protokoł i umowę, to wówczas miejsce na dywersyfikację będzie olbrzymie. Będziemy mogli lokować na polskim rynku parę miliardów metrów sześciennych gazu rocznie pod jednym wszakże warunkiem, że zużycie będzie takie, jak wyobrażał sobie pan premier Steinhoff bądź pan minister Karbownik wtedy, kiedy negocjowali oni z Rosjanami czy z Norwegami, chcąc kupić gaz norweski. Jeżeli rzeczywiście taka będzie dynamika wzrostu konsumpcji, to nie ma problemu, jeżeli chodzi o ulokowanie dodatkowych ilości gazu na polskim rynku.</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Kuźmiuk zapytał o społeczne spojrzenie na restrukturyzację górnictwa węgla kamiennego, ale, zdaje się, nie ma pana posła Kuźmiuka...</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#PoselRobertLusnia">(Niech pan minister odpowie.)</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Myślę, że posłowi odpowiem na piśmie i państwo też otrzymacie taką odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#PoselRobertLusnia">(Ja też zadałem to pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Dobrze, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Przy restrukturyzacji polskiego górnictwa przyjęliśmy zasadę, że równolegle obok programu restrukturyzacji tworzony jest program aktywizacji regionu Śląska i Zagłębia oraz regionu Małopolski. Programy te mają spowodować utworzenie nowych miejsc pracy. Te programy stanowią właśnie owo spojrzenie, o które pytał pan poseł Kuźmiuk.</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jeżeli chodzi o zawartość tych programów, to udostępnimy je państwu szerzej w fazie ich tworzenia i w każdej kolejnej fazie w miarę, jak one się będą rozwijać i jak będą realizowane. Przyjęte zostało założenie, żeby w większym stopniu i bardziej wyprzedzająco tworzyć miejsca pracy. Chodzi o to, by nie powtórzyła się sytuacja, która miała miejsce do 1998 r., kiedy bezrobocie w regionie Śląska i zagłębia wzrosło z 6,5% do ponad 17%. Programy te mają służyć temu, by takich sytuacji nie było.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Oczywiście programy te nie będą jedynym panaceum na tego rodzaju problemy. Będą jednym z lekarstw, natomiast nie jedynym, bo przy pomocy takich programów nie uda się rozwiązać całkowicie problemu bezrobocia. Temu musi służyć przede wszystkim rozwój gospodarczy kraju. Natomiast w wypowiedzi pana posła Kuźmiuka... I nie tylko, bo co najmniej trzy osoby o to pytały i podkreślały, jak ogromne pieniądze pójdą na restrukturyzację górnictwa. Rzeczywiście w materiałach jest podana kwota - po zsumowaniu wszystkich pozycji związanych z restrukturyzacją - znacznie przekraczająca 20 mld zł. Jednak, proszę państwa, z drugiej strony na to patrząc, statystyka jest w tej chwili niestety smutna, dlatego że blisko 15 mld zł to pieniądze po prostu stracone. Nie da się ich odzyskać z górnictwa węgla kamiennego. I nie tylko zresztą z górnictwa węgla kamiennego, bo więcej sektorów gospodarki polskiej ma ogromne długi. Te długi mają być likwidowane w procesie oddłużenia, który realizowany jest na podstawie ustawy z pakietu antykryzysowego. I to jest 15 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Prawie 3 mld zł - 2,8 mld zł - które będziemy musieli wydać na górnictwo do 2006 r., już za nas wydano wcześniej w ramach programu z 1998 r. My teraz musimy już tylko otwierać kasę i płacić, dlatego że są to zobowiązania rządu, które zostały zaciągnięte wcześniej. Jest to faktura z przeszłości, która została wysłana, a teraz my musimy to regulować, co nie ułatwia rozwiązywania obecnie problemów. To już jest 18 mld zł. Pozostaje kwota 1,8 mld zł, która ma być przeznaczona na realizację zadań programu, który został przygotowany. Kwota ta pochodzić będzie z pożyczek, kredytów.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pozostaje kwota 3,5 mld zł na dokapitalizowanie Kompanii Węgla Kamiennego SA, która jest tą częścią górnictwa polskiego, która w największym stopniu obecnie generuje problemy i którą musimy uzdrowić. Otóż te 3,5 mld zł, praktycznie rzecz biorąc, zostaje zwrócone państwu - albo budżetowi państwa, albo jednostkom parabudżetowym. Pierwsze 530 mln zł, o które zostanie dokapitalizowana Kompania Węgla Kamiennego SA, zostanie zwrócone przede wszystkim ZUS i fiskusowi. Od zwrotu tych pieniędzy rozpocznie się proces oddłużenia górnictwa węgla kamiennego. Tak więc te pieniądze mają być wehikułem, kołem zamachowym dla górnictwa, żeby ono mogło ruszyć i samodzielnie działać.</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jeden z panów posłów zapytał, kto stoi za tym, że to wszystko chce się zrobić - oddłużyć górnictwo, a potem je sprywatyzować. Stoi za tym, panie pośle Luśnia, bo to pan o to pytał...</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">(Ale kapitałowo.)</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">...między innymi górnictwo jako branża zainteresowana, a także region stoi za tym, żeby górnictwo mogło normalnie funkcjonować, by mogło normalnie ruszyć. Natomiast jeżeli miałoby poprzestać tylko na własnych możliwościach, jeżeli chodzi o dozbrojenie, o unowocześnienie państwa, to nie jest w stanie tego zrobić. To jest również problem energetyki, dlatego że polska energetyka ma w gruncie rzeczy bardzo małe zyski. Praktycznie rzecz biorąc, nie jest w stanie akumulować środków na dalszy rozwój. Po to jest potrzebna miedzy innymi prywatyzacja energetyki. To samo jest z górnictwem.</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">To nie jest śmieszne, panie pośle. Warto byłoby, a to jest dostępne, wie pan, żeby pan poczytał bilanse elektrowni i żeby pan zobaczył, jaki jest zysk polskiej energetyki, ile pieniędzy może ona przeznaczyć na rozwój przy niepewności i stosunkowo małej konkurencyjności w porównaniu z graczami, którzy wejdą na rynek polski. Warto to po prostu poczytać, dlatego że z tego można wyciągnąć wniosek, że jeżeli nie znajdą się inwestorzy, którzy będą mieli pieniądze na to, by energetykę unowocześnić, zmodernizować, to polska energetyka skończy się tylko na Bełchatowie. A czy chodzi nam o to, żeby w Polsce pozostała tylko Elektrownia Bełchatów i nic więcej?</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Tak więc, proszę państwa, przecież to nie jest taki kierunek, że ktoś chce to oddać, bo taki ma kaprys albo jest w jakiejś zmowie mafijnej, lecz chodzi o bilans. Bilans, nic więcej. Trzeba przeczytać bilans, rachunek wyników i zobaczyć, zastanowić się, co dalej z tym interesem można zrobić, mówiąc w skrócie.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#PoselRobertLusnia">(Panie ministrze, jak się czyta bilanse, to nie tylko patrzy się na rachunek wyników, ale również patrzy się na koszty i zastanawia się, jak te koszty zmniejszyć, co powoduje większe zyski.)</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Ja mówię o przychodach i o kosztach. To daje zysk, wie pan. Jak zysk jest i są pieniądze, to można przeznaczyć te pieniądze na inwestycje, można otrzymać kredyt. Myślę jednak, że nie będziemy tu szczegółowo na ten temat dyskutowali. Postaramy się pana posła wyposażyć w wiedzę i w dokumenty, które pozwolą właściwie ocenić sytuację, jaka jest obecnie w polskim sektorze energetycznym.</u>
          <u xml:id="u-221.34" who="#PoselWlodzimierzCzechowski">(A spółka kapitałowa?)</u>
          <u xml:id="u-221.35" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Państwo tu... Bo to się wiąże z jeszcze jednym wątkiem. Otóż takim jakby wytrychem na problem przekształceń własnościowych w polskiej energetyce, i nie tylko, staje się tzw. prywatyzacja rozproszona - fundusze emerytalne bądź pasywni inwestorzy itd. Państwo wiecie doskonale, kto wtedy będzie głównym beneficjentem takiej prywatyzacji - zarządy, a nie skarb państwa. Jeśli bowiem ktoś mówi, że trzeba wchodzić na giełdę, rozpraszać ten kapitał, bo to skarb państwa nadal będzie nad tym panował... nie będzie panował. W pewnym momencie nieusuwalny praktycznie zarząd zacznie po prostu rządzić firmą. Z takim problemem zetknęły się gospodarki rozwinięte. Tak się stało w wielu korporacjach ponadnarodowych, w przypadku których kapitał uległ nadmiernemu rozproszeniu, akcjonariuszami stali się zresztą również - a u nas się to dzieje też na naszych oczach - członkowie zarządu, którzy zostali uwłaszczeni, i oni zaczynają rządzić tymi firmami. Więc, proszę bardzo, możemy iść w tym kierunku, bo to wszyscy przekonują, że to jest bardzo dobry kierunek - nie wiem, właściciel jest wtedy bezosobowy. Zarząd, który nie jest właścicielem tej firmy, prowadzi własną politykę, bo wie, że może to się skończyć w pewnym momencie, bo może ktoś na rynku kapitałowym skupić większy pakiet itd., więc wie, że on ma rok, dwa, trzy, cztery, pięć, żeby sobie porządzić szybko i wyjąć z tego odpowiednie pieniądze. To też jest ryzykowna technika przekształceń. Tak więc wcale nie jest tak, że jeśli przeprowadzimy takie prywatyzacje, takie przekształcenia, to wszystko później już będzie dobrze.</u>
          <u xml:id="u-221.36" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Wrzodak powiedział, że wszystko jest źle. Nie będę w tej chwili odnosił się do tego wszystkiego. Nie zgadzam się z tym absolutnie, a udzielając ogólnej odpowiedzi, powiem, że nie jest źle, lecz wręcz przeciwnie - jest nieźle. Szczegółowej odpowiedzi oczywiście udzielimy panu posłowi Wrzodakowi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-221.37" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Jednym z pytań... bo jestem akurat przy pytaniach, które zadawał pan poseł Aumiller i m.in. wspominał o koncernach francuskich, koncernach niemieckich, a energetyka francuska, niemiecka pojawiła się również w pytaniach pani posłanki... Przepraszam, trudno jest mi znaleźć, ale z całą pewnością w jednym albo w dwóch pytaniach pojawiła się taka kwestia, że np. Francuzom opłaci się energetyka państwowa, a nam się nie opłaci. Otóż Francuzom się nie opłaci. Przecież państwo wiecie, wspominaliście o tym, że Francuzi prowadzą debatę. Nad czym debatują Francuzi? - bo o tym zapomnieli państwo powiedzieć. Debatują nad prywatyzacją francuskiej energetyki. Jeżeli państwo powiecie, że Francuzi sprzedadzą cały EDF jednemu inwestorowi, w co absolutnie nie uwierzę... Otóż podzielą EDF i będą sprzedawali po kawałku. Mogą oczywiście spróbować też prywatyzacji giełdowej na rynku itd., ale nad tym Francuzi dzisiaj debatują. Dlaczego? Dlatego, że EDF jest w potwornych kłopotach finansowych, ekonomicznych. Okazuje się, że oszukiwał, że i państwo francuskie tutaj... Takie zarzuty przynajmniej postawiła Wspólnota Europejska. Tak więc ta firma po prostu też nadużywała zaufania innych swoich partnerów europejskich, dlatego że pomoc publiczna była udzielana nielegalnie, dlatego że prowadzono grę, która była nieczysta w stosunku do innych partnerów na rynku. Teraz za to przyszło jednak zapłacić. I okazało się, że nie ma z czego, bo w kasie pusto; a do tego wszystkiego, jeśli się będzie chciało płacić teraz Komisji Europejskiej, to nie ma za bardzo z czego i po prostu trzeba ten cały interes sprzedać. Tak wygląda przyszłość dużych państwowych przedsiębiorstw energetycznych na bogatym rynku, proszę państwa. Francja jest znacznie bogatszym rynkiem dla energetyków niż Polska. Tak się skończyła historia wielkiej państwowej energetycznej grupy. Tak więc, myślę, nie prowadźmy polskiej energetyki w tym samym kierunku, uczmy się od innych, nie popełniajmy tych samych błędów.</u>
          <u xml:id="u-221.38" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Wielu z państwa wspominało o energetyce odnawialnej, m.in. mówiono tu o energetyce wiatrowej. Otóż, proszę państwa, energetyka wiatrowa... Miałem przyjemność rozmawiać kilkakrotnie już z energetykami niemieckimi, którzy przeklinają w tej chwili w Niemczech energetykę wiatrową, bo ona im po prostu zakłóca system, ponieważ jest to energetyka, która powoduje, że oprócz tego, że stoją te wiatraki, to trzeba utrzymywać w systemie rezerwę, czyli trzeba jakby dwa razy płacić za te same kilowatogodziny, które wychodzą z systemu. Oprócz tego bowiem, że są te wiatraki, to trzeba mieć jeszcze rezerwę w wysokości 80% na tę moc, która zainstalowana jest w wiatrakach. Czyli jaką mamy sytuację? W Polsce w tej chwili złożono wnioski o wydanie warunków technicznych na łączną moc ok. 7 tys. MW w energetyce wiatrowej. Łącznie w całym sektorze mamy zainstalowane 34 tys. MW na ok. 7 tys. MW, w przypadku których złożono wnioski. Mamy więc oczywiście jakąś rezerwę, prawda? Ale tę rezerwę należałoby powiększyć jeszcze, żeby pokryć... gdybyśmy chcieli zrobić te 7 tys., to należałoby jeszcze zwiększyć tę rezerwę, która jest w energetyce konwencjonalnej, żeby ta energetyka wiatrowa mogła normalnie funkcjonować i żeby odebrać tę energię elektryczną, która przecież zostanie wyprodukowana. Bo kiedy te fermy powstaną, to chyba państwo nie wyobrażacie sobie, że ci właściciele zostawią rząd w spokoju i że jeśli nie będzie odbierana ta energia elektryczna, to nie będzie procesów, nie będzie roszczeń, nie będzie też nacisków na Wysoką Izbę, żebyście państwo atakowali rząd, żeby rząd płacił za tę energię elektryczną, subsydiował, odbierał ją itd. Więc to jest niezwykle ryzykowna droga. Musimy oczywiście osiągnąć współczynnik wcale nie 12%, jak tu pani posłanka Nowina Konopka, zdaje się, mówiła, bo nie ma takiego wymogu 12-procentowego. Mówiło się o tym, ale nie ma takiego wymogu. Musimy ten stosunkowo wysoki współczynnik udziału energii ze źródeł odnawialnych osiągnąć w łącznej podaży energii, ale nie musimy tego osiągać dzięki energetyce wiatrowej, a jeżeli już - to przy znikomym udziale tej energetyki. Tak więc przestrzegałbym tu przed taką wiarą w to, że po prostu ta energetyka to jest coś cudownego, wspaniałego i właściwie za darmo, bo wiatr, jak wiadomo, nie wymaga nakładów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-221.39" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Janicki z Unii Pracy wspomniał przy okazji tych problemów energetycznych również o sprawach rynku pracy, mówiąc o tym, że w Polsce jest bardzo mały procent osób pracujących, osób zdolnych do pracy, a w Stanach Zjednoczonych np. ten wskaźnik jest zdecydowanie wyższy. Pan poseł Janicki reprezentuje Unię Pracy. Otóż chciałbym powiedzieć, panie pośle, że trzeba porównać najpierw prawo pracy w Stanach Zjednoczonych i w Polsce, a dopiero później porównywać te wskaźniki. Prawo pracy w Stanach Zjednoczonych... Odprawa pracy w Polsce różni się w znacznie większym stopniu niż te współczynniki między sobą, w znacznie większym stopniu. Pracownik w Stanach Zjednoczonych jest zupełnie inaczej chroniony niż pracownik w Polsce, tj. znacznie gorzej, i koszty rozstania się z pracownikiem w Stanach Zjednoczonych są nieporównywalnie niższe niż w Polsce. Dlatego pracodawca czy przedsiębiorca, który zakłada byle spółkę, nie boi się zatrudnić od razu 2-3 pracowników, dlatego że wie, że jeśli będzie się z nimi rozstawał, to nie będzie go to kosztowało gigantycznych pieniędzy, nie będzie ponosił takich kosztów. Dlatego m.in. rynek pracy w Stanach Zjednoczonych jest niezwykle dynamiczny, bardzo szybko się rozwija, ale też jest niezwykle duża rotacja, jeśli chopdzi o miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-221.40" who="#GlosZSali">(Ale to tylko Francja, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-221.41" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Tak więc jedno z drugim trzeba zawsze brać pod uwagę. Jeśli bowiem nie bierze się tego pod uwagę, to wtedy błędne przesłanki prowadzą do błędnych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-221.42" who="#GlosZSali">(A co do Szwecji i Austrii?)</u>
          <u xml:id="u-221.43" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Natomiast co do dalszych pytań, które zadał pan poseł Luśnia, to odniosłem się już przynajmniej do niektórych kwestii, na pozostałe zaś spróbujemy odpowiedzieć na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-221.44" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Jagieliński wspominał o tej prywatyzacji rozproszonej, na ten temat też mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-221.45" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pani posłanka Nowina Konopczyna mówiła o tym, że my tych aktywów w ogóle jakby nie znamy. Otóż, ta publikacja, o której mówiłem, a która była pilnie śledzona przez rząd, o tym wszystkim mówi i spróbujemy przesłać pani to opracowanie, ono jest niezwykle interesujące, m.in. stanowi o tych wszystkich sprawach, o których pani mówiła, myślę, że to jest ciekawy materiał.</u>
          <u xml:id="u-221.46" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Janowski wspomniał też parę kwestii. Poza pierwszą, o której już mówiłem, wspomniał również, powiedział coś takiego, że żaden rząd nie miał w Polsce, jak dotychczas, polityki energetycznej. Ja bym się z tym nie zgodził. Można niejako dyskutować na temat jakości tych polityk energetycznych, ale to jest nieprawda, że żaden rząd nie miał polityki energetycznej i to jest nieprawda, która jest łatwa do udowodnienia. W związku z tym nie będę szerzej na ten temat mówił. Mówiłem również o tych ośrodkach, bo pan poseł Janowski postulował, żeby takie ośrodki powstały. Są ośrodki, są instytuty, jest tylko kwestia umiejętnego wykorzystania ich dorobku.</u>
          <u xml:id="u-221.47" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pani posłanka Masłowska mówiła, wspominała o tym, że we Francji są opłacalne te przedsiębiorstwa państwowe, ale na ten temat się już wypowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-221.48" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Rzymełka zapytał, dlaczego ten dokument jest cherlawy. Otóż, panie pośle, to nie jest program. Jak pan przeczyta dokładnie tytuł, to pan z tego tytułu poweźmie wiedzę taką, że to jest informacja. To jest informacja. Program przygotowaliśmy i nie będziemy pisali co kwartał nowego programu, do tego jeszcze, nie wiem, próbowali napisać najlepiej na 200-300 stronach, żeby był on imponujący. Program nie jest imponujący poprzez to, że jest gruby, ale poprzez to, że jest treściwy, a przy tym jeszcze najlepiej, jeśli jest realizowany i to konsekwentnie realizowany, wtedy rzeczywiście jest to duża wartość. Ja jeszcze raz tylko odwołam się do tego, że na początku ubiegłego roku rząd przyjął korektę polityki energetycznej państwa do roku 2020, jest już przygotowywana kolejna korekta. Ten zespół, który pracuje obecnie nad węglem, przekształci się w zespół, który będzie uzupełniony jeszcze o kilku ekspertów i będzie przygotowywał nową korektę, i ta nowa korekta zostanie przyjęta przez rząd, oczywiście, jeżeli rząd przyjmie projekt, na początku 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-221.49" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Było także wiele bardzo szczegółowych pytań, m.in. jakie będą nakłady i inne. Spróbujemy na piśmie na wszystkie te pytania odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-221.50" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Olszewski pytał też, jaki jest tryb konsultacji ze środowiskiem. Rozumiem, że przede wszystkim chodzi o sprawy związane z sektorem energii. Otóż, obecnie są dwie płaszczyzny konsultacji. Pierwsza płaszczyzna to jest zespół do spraw rynku energii i gazu. Na posiedzenia tego zespołu, które odbywają się średnio dwa razy w miesiącu, dość często zatem, bywają miesiące, że jest jedno posiedzenie, ale bywają i trzy, zapraszani są przewodniczący bądź reprezentanci organizacji skupiających wytwórców energii elektrycznej, dystrybutorów energii elektrycznej, rozmaitych stowarzyszeń, które w sektorze energetyki zostały utworzone. To jest jedna płaszczyzna konsultacji. Druga płaszczyzna konsultacji to jest Komisja Trójstronna, a właściwie zespoły trójstronne Komisji Trójstronnej. Jest m.in. taki zespół, który zajmuje się sprawami energetyki, tam oprócz związków zawodowych jest również reprezentowana grupa pracodawców, a grupa pracodawców to nic innego jak reprezentanci właśnie zakładów energetycznych, elektrowni, tych wszystkich, dla których istotne są przekształcenia w tym sektorze. Są to eksperci i fachowcy znający się na dziedzinie, którą reprezentują. Poza tym można mówić również o trzeciej płaszczyźnie, która związana jest z kontaktami z jednostkami badawczo-naukowymi. To są płaszczyzny konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-221.51" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Czy będzie program rozwoju? Tak jak powiedziałem, program jest. Te programy, o których wspominał pan minister Hausner i pan minister Cytrycki, to są programy przyjęte przez Radę Ministrów już w lutym tego roku, a które są rozwinięciem polityki energetycznej państwa, korekty polityki energetycznej państwa przyjętej na początku ubiegłego roku. Także mamy wszystkie dokumenty programowe.</u>
          <u xml:id="u-221.52" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Kuchciński pytał, dlaczego premier nie podpisał porozumienia, a tylko wicepremierowie. Otóż, wicepremier Pol i wicepremier Christienko podpisali to porozumienie, mając pełnomocnictwa Rady Ministrów jednego i drugiego państwa. Rada Ministrów Federacji Rosyjskiej i Rada Ministrów Rzeczpospolitej upełnomocniły tych panów do podpisania tego porozumienia. W przypadku Polski uchwała taka jest do wglądu, nic nie stoi na przeszkodzie... Został upełnomocniony do tego pan premier Pol. W żadnym stopniu nie umniejsza to rangi tego porozumienia i nie jest to żadna... Wydaje mi się, że to pytanie to jest w ogóle przejaw pewnej fobii, panie pośle, dlatego że doszukiwanie się nawet w takim fakcie tego, że jesteśmy dręczeni przez naszego wschodniego sąsiada, jest po prostu przejawem, nie wiem, jakieś takiej... nie nie będę tego komentował.</u>
          <u xml:id="u-221.53" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pani posłanka Radziszewska pytała, czy w przypadku grupy BOT istnieje program zażegnania skutków społecznych, że było pismo na ten temat do pana ministra Hausnera. Otóż, my oceniamy to w ten sposób w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej i podobny pogląd na to ma również Ministerstwo Skarbu Państwa, że jeżeli chodzi o skutki społeczne budowania grupy BOT, to one nie będą duże, one nie będą duże. Na pewno nie będzie to w żadnym stopniu porównywalne z tym, co dzieje się np. w górnictwie węgla kamiennego bądź w innych sektorach, takich jak hutnictwo. Zatem obawy o to, że raptem i z Bełchatowa, i z Opola, i z Turowa będą zwalniane dziesiątki tysięcy ludzi, są obawami trochę na wyrost. Nie jest tak, że te redukcje będą miały jakiś charakter..., że będą natychmiast, wszystko będzie się działo w takim trybie, że rząd nie będzie w stanie zażegnać tego, jeśli chodzi o skutki społeczne. Chciałbym więc powiedzieć, że te skutki będą z całą pewnością zażegnane i nie będzie kłopotów, których pani się obawia.</u>
          <u xml:id="u-221.54" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Pan poseł Luśnia pytał, w czyim imieniu pan premier Pol podpisał to porozumienie, ostatnie, dotyczące gazu, z którego wynika, że EuRoPol Gaz będzie filią nonprofit. Nie do końca będzie nonprofit, dlatego że pieniądze będące zyskiem tej firmy będą przeznaczone na dokończenie inwestycji. Nie jest zatem tak, że to wszystko pójdzie gdzieś tam, będzie zjedzone np. przez zarząd EuRoPol Gazu albo zniknie gdzieś na Syberii, tylko będzie przeznaczone na inwestycję, która zostanie w Polsce. W Polsce, bo to, co zostanie wybudowane za te pieniądze, nie będzie budowane gdzieś tam we Władywostoku, tylko w Polsce, na terenie Rzeczypospolitej. Tak, że to nie jest tak do końca, jak pan mówi. I to też nie jest tak, że z tego projektu Polska nic nie będzie miała; bo oprócz tego, że powstanie na terenie kraju instalacja, która przez dziesiątki lat będzie przynosiła pożytki, chciałbym powiedzieć, że z samych podatków gminy, przez których teren będzie przechodziła ta instalacja, będą miały do 2020 r. ok. 0,5 mld dolarów. Łączne przychody podatkowe dla państwa polskiego, dla gmin, innych instytucji przekroczą 1 mld dolarów do roku 2020. A po roku 2020, kiedy skończy się proces tej inwestycji, będą dywidendy, które normalnie już będą przeznaczone również dla udziałowców, którzy są w tej firmie.</u>
          <u xml:id="u-221.55" who="#PoselRobertLusnia">(Panie ministrze, pan się mija z prawdą.)</u>
          <u xml:id="u-221.56" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Panie pośle, jeżeli mijam się z prawdą, to bardzo proszę mi to wykazać. Być może pan wie więcej, być może pan ma dostęp do dokumentów takich, których ja nie znam. To będzie dla mnie niezwykle pouczające, jeżeli pan mi wykaże, że rzeczywiście informacje, które ja posiadam, są nieprawdziwe i że zostałem wprowadzony w błąd. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-221.57" who="#PoselRobertLusnia">(Umowa i biznesplan.)</u>
          <u xml:id="u-221.58" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Panie pośle, twierdzenie, że to jest po prostu jakiś tam mityczny zleconiodawca, w imieniu którego, nie wiem, rząd polski działa i próbuje oszukać pana, pana współkolegów z klubu bądź w ogóle cały naród, jest to znowu po prostu nadużycie. I to jest nieprawda, panie pośle, co pan mówi.</u>
          <u xml:id="u-221.59" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieGospodarkiPracyIPolitykiSpolecznejMarekKossowski">Panie Marszałku! To tyle odpowiedzi, a resztę odpowiedzi przekażemy na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana ministra Ireneusza Sitarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się skoncentrować na kwestiach związanych z przekształceniami własnościowymi i prywatyzacją. Pan minister Kossowski już na część pytań odpowiedział, więc nie chcę oczywiście przedłużać tej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Po pierwsze, w kilku wypowiedziach i w kilku pytaniach była sformułowana taka teza, że jest jakiś pośpiech w prywatyzacji w tym sektorze albo że prywatyzujemy nie w takiej kolejności jak trzeba; czyli najpierw wytwarzanie, a później dystrybucja. Chcę podkreślić, że w tym programie to jest wyraźnie stwierdzone. W programie rządowym, jeśli chodzi o politykę w zakresie przekształceń własnościowych, priorytet ma prywatyzacja najpierw w sektorze wytwarzania, a później w sektorze dystrybucji. To było kilkakrotnie potwierdzone. I też wyjaśnialiśmy wcześniej dlaczego nastąpiła prywatyzacja STOEN-u. W każdym razie w programie rządowym przyjętym 28 stycznia br. ta kwestia jest wyraźnie wskazana i określona: najpierw sektor wytwarzania, a później sektor dystrybucji. Dzisiaj zresztą i pan minister Hausner, i pan minister Cytrycki w swoich wypowiedziach też to potwierdzali. I oczywiście chcemy to zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Po drugie, chcę przypomnieć, że prywatyzacja sektora elektroenergetycznego nie rozpoczęła się w 2002 r. Rozpoczęła się ona kilka lat wcześniej. I przypomnę, że w ramach tej prywatyzacji już sprywatyzowano dość dużą firmę posiadającą ok. 11% rynku w sektorze dystrybucji, Górnośląski Zakład Energetyczny. Oczywiście faktografia prywatyzacji w sektorze energetycznym, myślę, powinna być brana pod uwagę przy formułowaniu ocen. Ale zasada dotycząca sektora wytwarzania będzie realizowana i staramy się ją realizować. Wynik transakcji, czy jest zawarta transakcja, jest uzależniony od tego procesu prywatyzacji, czy jest inwestor, czy te warunki, które on proponuje, są satysfakcjonujące dla skarbu państwa i czy spełniają jego oczekiwania. Staramy się, żeby te oczekiwania były spełnione. Ale, i tu też chcę to podkreślić, pomimo kwestii związanej z budżetem i fiskalnym podejściem do prywatyzacji w rozumieniu przychodów z prywatyzacji, w ubiegłym roku minister skarbu państwa nie podjął decyzji o zbyciu G-8, bo warunki transakcji nie były dla niego satysfakcjonujące. W związku z tym tutaj ocena danego projektu, to, czy on będzie finalizowany, czy nie, zależy od proponowanych warunków i ostatecznie tak naprawdę przecież zależy od decyzji ministra skarbu państwa, a jeżeli jest to przewidziane w programie rządowym, od decyzji Rady Ministrów; albo może to wynikać z obowiązującego prawa. A zatem nie jest tak, że występuje jakiś pośpiech. Jest to dowód konkretny, namacalny i te fakty są zresztą wszystkim znane.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">W ramach pytań, które były zadane, pytano o Elektrownię Połaniec. Pani poseł Masłowska pytała o tę elektrownię, o to, za ile została sprzedana. Za chwilę oczywiście odpowiem na to pytanie. Natomiast chcę na wstępie powiedzieć jedną rzecz. Wszystkie transakcje, które zostały zawarte zgodnie z poprzednim programem rządowym, były zawarte na zasadzie sprzedaży mniejszościowych pakietów i de facto przejęcia kontroli nad spółką. Tak to praktycznie wyglądało. Ale chcę podkreślić, że fakt, że sprzedano mniejszościowy pakiet akcji, nie oznacza, iż zakładano, że ten inwestor, który podpisał umowę prywatyzacyjną, nie przejmie pakietu kontrolnego. W umowach prywatyzacyjnych było przewidziane przejęcie pakietu kontrolnego przez inwestora, który został wybrany i kupił w pierwszym kroku pakiet mniejszościowy. Toczyło się to dwoma drogami, które były przewidziane w umowie prywatyzacyjnej. Pierwsza droga to podwyższenie kapitału. Były przewidziane zobowiązania inwestycyjne, a ich źródłem m.in. było podwyższenie kapitału. Co do podwyższenia kapitału, zwykle było ustalone w umowie, na jakich warunkach ono się odbywa, czyli jaka jest cena emisyjna tych akcji i ile kapitału ma dopłynąć, co powoduje oczywiście zwiększenie udziału tego inwestora. A druga ścieżka, która była przewidziana, nie w pełnym zakresie, to trzeba sobie też wyraźnie powiedzieć, to zakup następnych pakietów akcji.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">A więc nieprawdą jest, że sprzedawaliśmy wcześniej pakiety mniejszościowe w tych spółkach, zarówno w sektorze wytwarzania, jak i w sektorze dystrybucji dotyczy to jednego podmiotu, którym jest GZE - jakby utrzymując dalej nad tym kontrolę właścicielską państwa, rozumianą tak, że mamy wpływ na zarządzanie, czyli mamy większość w zarządzie, większość w radzie. Jest to po prostu nieprawda. Te umowy przewidywały przejęcie przez wybranego inwestora, który kupił 25% akcji, pakietu kontrolnego. Mankamentem w niektórych umowach jest to, dzisiaj jakby mamy z tym problem, że w tych umowach nie były przewidziane precyzyjne warunki transakcji na akcjach skarbu państwa, które pozostawały w ręku skarbu państwa. Czyli np. na części akcji były ustalone warunki transakcji i termin jej zrealizowania dwa albo trzy lata później, a na niektórych pakietach akcji po prostu nie było to przewidziane; a jednocześnie było zobowiązanie, że ten pakiet akcji będzie sprzedany temu inwestorowi, który kupił na początku 25% akcji. W związku z tym dzisiaj nie kłopot, ale problem, jaki stoi przed ministrem skarbu państwa, zakładając realizację programu rządowego, który został przyjęty 28 stycznia, polega na tym, jak doprowadzić do tego, sprzedając te pakiety, które posiada skarb państwa w sprywatyzowanych spółkach, aby uzyskać przynajmniej podobne albo zbliżone warunki transakcji. Taki jest stan faktyczny. W programie rządowym przewidzieliśmy, że będziemy zbywać akcje, tzw. pakiety mniejszościowe, ale one czasami są większościowe, tak aby te warunki transakcji były satysfakcjonujące.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Jeśli chodzi o Elektrownię Połaniec, jest to transakcja, gdzie rzeczywiście zbyto pakiet mniejszościowy, przewidywano podwyższenie kapitału, poziom zobowiązań inwestycyjnych. Przewidywano również zbycie następnych pakietów akcji w określonych terminach. W styczniu tego roku zrealizowaliśmy taki minimalny pakiet akcji, który był przewidziany tą umową, po takich samych cenach, jak było to przewidziane w transakcji podjętej dwa lata wcześniej, a z uwagi na to, że nie wszystkie parametry transakcji były ustalone w procesie negocjacyjnym, ustalono zbycie wszystkich akcji, jakie skarb państwa posiadał w Elektrowni Połaniec. W Elektrowni Połaniec posiadaliśmy 60% plus 19 akcji, więc jakby większościowy pakiet, i on został zbyty. Cena jednej akcji, która była zbywana wcześniej, dwa lata wcześniej przy zawieraniu tej transakcji, wynosiła 50 euro za jedną akcję. Cena za obecnie zbywany cały pakiet wynosiła 38,5 euro. Średnia cena wynosi ok. 42 euro. Skąd się bierze ta sytuacja? Stąd, że inwestor mówi: zapłaciłem za kontrolę tej firmy, jak kupowałem 25% akcji, zapłaciłem premię za tę kontrolę. Jeśli chodzi o transakcje między prywatnymi inwestorami, to jest normalna sytuacja. Ktoś kupuje nawet mniejszościowy pakiet, ale oczekuje od tego, który ma kontrolę w tej firmie... Ten, który sprzedaje i oddaje kontrolę, oczywiście oczekuje pewnej premii. W tym przypadku, z punktu widzenia biznesowego, oczywiście ta kontrola została oddana, w związku z tym rzeczywiście ta cena mogła być wyższa. Jeśli chodzi o tzw. resztówki energetyczne, zgodnie z programem rządowym będziemy starali się realizować program, który został przyjęty, aczkolwiek trudno przesądzać - są oczywiście określone plany wewnętrzne w resorcie skarbu państwa - na ile one się powiodą i na ile one będą satysfakcjonujące, biorąc pod uwagę już zawartą umowę i proponowane warunki transakcji.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Było trochę pytań i były pytania o sektor paliwowy. Chcę przypomnieć, że we wrześniu ub.r. rząd przyjął program, jeśli chodzi o sektor naftowy. W tymże programie są nakreślone ścieżki, w jaki sposób będziemy przekształcać firmy, które są w sektorze paliwowym. Przypomnę, że operatorem, który wykonuje program rządowy w zakresie restrukturyzacji i przekształceń własnościowych, jest Nafta Polska SA. Jej zadaniem - było pytanie w tej kwestii - jest wykonanie programu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">W wypowiedziach pojawiło się pytanie o Naftobazy i pytanie, czy musimy prywatyzować Naftobazy w takim kształcie, jaki jest zawarty. W programie rządowym przewidziana jest prywatyzacja Naftobazy i przewidziana jest sprzedaż pakietu większościowego, przy czym skarb państwa ma zachować pakiet co najmniej 35% oraz poprzez zapisy statutowe i umowę zabezpieczyć swoje interesy - ponieważ Naftobazy to jest firma, która posiada określone zasoby pojemnościowe, jeśli chodzi o paliwa - zachować kontrolę nad tą spółką.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Jaka jest podstawowa przyczyna prywatyzacji Naftobazy, przy czym chcę powiedzieć, że w tym zakresie w odniesieniu do koncepcji wcześniej się pojawiających nie nastąpiły jakieś bardzo istotne zmiany, jeśli chodzi o przekształcenia tej firmy. Podstawową kwestią jest tutaj konieczność pozyskania dość dużych środków finansowych na inwestycje i unowocześnienie tej firmy, która sama, niestety, nie może wygenerować takich środków. W związku z tym chcemy pozyskać inwestora branżowego i ten proces dzisiaj się toczy, co zapewni odpowiedni poziom inwestycji w tej firmie, ale jednocześnie chcemy sobie zapewnić pozycję, która będzie... Nie od strony operacyjnej, zarządczej będziemy się tym zajmować, ale chodzi o to, żebyśmy kontrolowali to, co się dzieje w tej firmie z uwagi na jej znaczenie w Polsce. To jest precyzyjnie opisane, jakie są nasze oczekiwania, w programie rządowym, jeśli chodzi o sektor naftowy. Jest to dokument dostępny i oczywiście dostarczymy ten dokument posłankom i posłom, którzy nawiązywali do tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Jeśli chodzi o prywatyzację Rafinerii Gdańskiej, bo takie były pytania i tezy. Dzisiaj jesteśmy na etapie oceny przez Naftę Polską, naprawdę już na bardzo końcowym etapie, tych propozycji, które zostały złożone przez konsorcjum Rotch PKN Orlen. Procedura przewidziana w programie rządowym w tej sprawie jest dość klarowna. Nafta Polska przedstawia ministrowi skarbu państwa swoją ocenę i propozycję. Minister skarbu państwa ocenia ją i przedkłada do zatwierdzenia Radzie Ministrów. Tak jest przewidziane w programie rządowym, także prywatyzacja Rafinerii Gdańskiej i zmiany własnościowe w niej, ostatecznie akceptacja, jeśli chodzi o tę transakcję, będą przedmiotem decyzji Rady Ministrów. Myślę, że niebawem, wkrótce ta sprawa powinna znaleźć swoje rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-223.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Pani posłanka Szumska pytała o prywatyzację, rozumiem, gdańskiego przedsiębiorstwa cieplnego. Jak sama pani posłanka powiedziała, jest to przedsiębiorstwo, którym zarządza samorząd i samorząd decyduje o tym, co z tym przedsiębiorstwem ma się stać i jakie mają być wybory, jeśli chodzi o przekształcenia własnościowe. W świetle prawa minister skarbu państwa nie wkracza i nie ma prawa wkraczać w tego typu zarządzanie. Natomiast samorządy w świetle ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji powinny stosować te same reguły prawne, które obowiązują w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-223.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Pan poseł Liss pytał w kontekście ewentualnego zamknięcia transakcji Rafinerii Gdańskiej i Orlenu i połączenia ewentualnie... zagrożenia konkurencji na polskim rynku. Gdyby taka transakcja była, to oczywiście podlega ona ocenie, i taki warunek musi być w transakcji, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów musi ocenić, czy ewentualne połączenie tych firm stwarza taką pozycję monopolistyczną, że nie może na to wyrazić zgody. Ten urząd jest powołany po to, żeby tego typu kwestie oceniać i ten urząd zajmie się wtedy oczywiście tą sprawą, jeżeli ta transakcja miałaby dochodzić do skutku, miała być zawarta. Wtedy po prostu jest warunek w umowie, że musi być zgoda UOKiK. Jeżeli takiej zgody nie ma, bo UOKiK ocenia, że to jest niewłaściwe, to wtedy oczywiście transakcji nie ma. To jest kwestia oceny. Myślę, że pytanie dotyczące tego, w jaki sposób Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ocenia te kwestie, jest to pytanie bardziej do tego urzędu. Oczywiście nie będę się starał na to odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-223.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Jeśli chodzi o przekształcenia własnościowe, to pan poseł Luśnia jeszcze pytał... Nie, przepraszam, pan poseł Czerwiński pytał, czy jest taka możliwość, żeby w wyniku prywatyzacji i dystrybucji... czy w sektorze energetycznym, rozumiem, że jest to pytanie o G-8, czy środki z tej prywatyzacji mogą być przeznaczone na dofinansowanie sieci wiejskich. W świetle dzisiaj obowiązującego prawa - nie. Odpowiadam, jaki jest stan. Środki z prywatyzacji zgodnie z ustawą budżetową... Tam jest wskazane, na co są przeznaczone, jakie są kierunki wydatkowania tych środków, i nie pamiętam, żeby była akurat taka pozycja. To jest kwestia oczywiście do dyskusji i do rozważenia, czy można coś takiego uczynić, ale to jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-223.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Nie wiem, czy udzieliłem wszystkich odpowiedzi. Pewnie nie.</u>
          <u xml:id="u-223.14" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-223.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Przepraszam, rzeczywiście pan poseł Janicki pytał o fabrykę ˝Wagon˝. Fabryka ˝Wagon˝ to jest firma wniesiona do NFI, chyba skarb państwa jeszcze ma 25% akcji, ale większościowy pakiet posiada inwestor, który kupił to od funduszy inwestycyjnych. Wiemy, że tam jest trudna sytuacja, dlatego że są nasi przedstawiciele w radzie; to jest jeden przedstawiciel. Chcę podkreślić, że tutaj wpływ jakiś zdecydowany na to, co się dzieje od strony zarządczej, oczywiście ma ten właściciel, który ma większość kapitału. Jaka może być nasza rola w tym procesie? Nasza rola jest taka... na ile nam wystarcza głosów do różnych decyzji na walnym zgromadzeniu, jak mamy 25%. Czyli jeżeli mamy 25%, to zgodnie z kodeksem możemy pewne rzeczy blokować, tak naprawdę, tylko i wyłącznie. Niestety, aktywnej roli przy takim udziale kapitałowym pełnić nie możemy. Natomiast niezależnie od tego, że od strony korporacyjnej, właścicielskiej nie możemy takiej roli pełnić, to oczywiście staramy się, na ile to jest możliwe, jeśli chodzi o nasz udział i naszą rolę w tej firmie, szukać jakichś rozwiązań. Tak że oczywiście postaramy się udzielić panu posłowi bliższej informacji i przygotujemy taką informację dla pana posła, bo tutaj jakby to pole manewru dla skarbu państwa jest niewielkie. Tak naprawdę, jeśli chodzi o tego typu sytuacje, czyli program NFI i spółki, w których posiadamy do 25%, bo ten udział jest zróżnicowany, to jeżeli inwestor kupuje, to w wielu przypadkach sprzedajemy mu te akcje na tych samych warunkach, na jakich kupił od funduszu. W tym przypadku ta transakcja chyba jeszcze nie doszła do skutku, dlatego posiadamy 25%. Chcemy oczywiście, generalnie sprzedajemy spółki, te pakiety mniejszościowe w spółkach, które uczestniczyły w programie NFI.</u>
          <u xml:id="u-223.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Rozumiem, że nie odpowiedziałem na wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-223.17" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">(Ja mam dosyć ważne pytanie. Można je powtórzyć?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie ministrze, pani poseł Nowina Konopka powtórzyłaby pytanie.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Panie Ministrze! Chodziło mi o uzasadnienie analityczne wyboru systemu konsolidacji poziomej, o jej wyższość nad konsolidacją pionową. To wszystko w zbitce, nie wiem, czy pan minister będzie na to odpowiadał, czy poprzedni odpowiadający, którego już nie ma. Chodzi o skutki podatku ekologicznego, bo to się z tym wiąże, i warunki budowy nowych linii przesyłowych, które już obowiązują ewentualnie będą obowiązywały w Unii Europejskiej, i warunki, które już u nas obowiązują na bazie Prawa energetycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Nie odpowiem w pełnym zakresie, oczywiście, w tej chwili na to, natomiast chcę powiedzieć w tej sprawie jedną rzecz. W programie rządowym przyjętym w styczniu jest przewidziana konsolidacja pozioma, ale już...</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">(Ale mnie nie interesuje, co jest, tylko dlaczego jest.)</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Tak, tak jest, konsolidacja pozioma była poprzedzona analizami. Jeżeli pani poseł będzie sobie życzyła, to przedstawimy uzasadnienie. Chcę podkreślić, że program rządowy nie eliminuje konsolidacji pionowej, o czym zresztą mówił minister Cytrycki w swoim wystąpieniu, jeśli dobrze pamiętam, pani poseł; taka konsolidacja ewentualnie spółek wytwarzania ze spółkami dystrybucyjnymi, prawda, może nastąpić. Ten program nie zamyka tej drogi tak naprawdę. W tej chwili nie odtworzę tego, co minister dokładnie powiedział, ale jakby intencja tego jest taka, że oczywiście, jeśli chodzi o pierwszy krok, to będzie realizowana konsolidacja pozioma, a następnie i w ramach procesu przekształceń własnościowych - to co jest w programie przewidziane, jeśli chodzi o sektor wytwarzania i sektor dystrybucji - mogą pojawić się projekty konsolidacyjne, jeśli chodzi o sektor dystrybucji i sektor wytwarzania. Także tutaj jakby sprawa jest tak naprawdę otwarta. Otwarcie mówiąc, jest to kwestia rynku, to znaczy decydowanie administracyjne o tym, że połączymy to z tym albo tę firmę czy tę elektrownię z tym zakładem dystrybucyjnym, wydaje się na tym etapie, jeśli chodzi o realizację programu rządowego w tym zakresie, chyba przedwczesne. Myślę, że warto, żeby rynek... Administracyjnie rządziliśmy już wcześniej, nie do końca to dobrze wyszło.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">(No i nałożenie się tego podatku ekologicznego na to.)</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Jeśli chodzi o podatek ekologiczny, nie odpowiem w tej chwili na to pytanie, bo nie jestem przygotowany, ale myślę, że pan minister gospodarki udzieli takiej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaIreneuszSitarski">Tak że dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Rozumiem, że na pozostałe szczegółowe pytania, panowie ministrowie, odpowiecie na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Janicki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PoselMarianJanicki">Nie otrzymałem odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Ale jest deklaracja panów ministrów, że na piśmie panowie ministrowie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PoselMarianJanicki">To znaczy mówiłem o tym w wystąpieniu klubowym, panie marszałku, może dlatego panowie ministrowie przeoczyli, a chciałbym się upewnić, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę, panie pośle, niech się pan upewni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselMarianJanicki">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Może uszło uwadze, dlatego że nie było to pytanie, tylko mówiłem o tym w wystąpieniu klubowym. Chciałbym, żeby w tej odpowiedzi, której państwo będziecie dodatkowo udzielali mi na piśmie, znalazła się kwestia inwestycji mających na celu zwiększenie wydobycia gazu z własnych źródeł. Ja poruszałem, że mamy takie złoża odkryte, w związku z tym, jaka tu jest strategia, mówiąc o bezpieczeństwie energii, no i kwestia inwestycji związana jest ze zbiornikiem gazu w Wierzchowicach. Jak powiedziałem jest to największy zbiornik w Europie o pojemności 4 mld m3 gazu. Pytałem, jaka jest strategia, czy będzie kontynuowana inwestycja, czy przewidujecie państwo prywatyzację, bo mówiło się, że Amerykanie chcą to kupić itd., bo to jest dobry interes, bo wiadomo, że jest to kwestia przechowywania, później przesyłania. I jeżeli nie dzisiaj, to proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsza debata nad informacją rządu o przyszłości sektora energii w Polsce z druku sejmowego nr 1340.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Na str. 1 zostały podane dokumenty, na podstawie których opracowano informację. Nasuwa się pytanie: Dlaczego wśród tychże dokumentów nie znalazły się opracowania polskich naukowców na temat zasobów energii odnawialnych?</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Niepokoi posłów przedstawienie informacji: ˝Energia odnawialna˝ (str. 12-14 w druku nr 1340). Czytamy, że: ˝Wykorzystanie energii odnawialnej w Polsce ma nadal niewielkie znaczenie w krajowym bilansie energetycznym˝. Jak się to ma w odniesieniu do kilku dokumentów przyjętych przez polski parlament, jak:</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">1) uchwała Sejmu RP w 1999 r. M.in. wskazując w tejże uchwale na konieczność osiągnięcia określonych progów udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym państwa oraz stworzenia warunków do aktywnego uczestnictwa podmiotów gospodarczych i samorządów w rozwoju energetyki odnawialnej, równocześnie Sejm RP zobowiązał ministra gospodarki do przygotowania rządowego projektu ustawy regulującego wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii w terminie do końca 2000 r. Ponieważ taki projekt ustawy o o.z.e. nie pojawił się, posłowie podjęli inicjatywę ustawodawczą, której procedurę legislacyjną podjęliśmy na bieżącym 42. posiedzeniu Sejmu RP.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">2) Kolejnym dokumentem strategicznym jest ˝II Polityka ekologiczna państwa˝, która zakłada rozwój sektora energetyki odnawialnej jako działania zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, co uznane zostało za jeden z priorytetów polityki ekologicznej naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">II polityka ekologiczna przewiduje m.in.:</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- harmonizację polityki rozwoju energetyki odnawialnej z politykami sektorowymi (energetyczną, transportową, rolną, rozwoju regionalnego);</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- co najmniej podwojenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych do 2010 r.;</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- osiągnięcie do 2010 r. dominującej roli odnawialnych źródeł energii w bilansach paliwowo-energetycznych wybranych powiatów i społeczności lokalnych;</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- ujęcie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w wojewódzkich programach rozwoju oraz wojewódzkich, powiatowych i gminnych planach energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">3) Trzeci dokument to zaakceptowana przez Sejm RP w roku 2001 ˝Strategia rozwoju energetyki odnawialnej˝ z przedłożenia rządowego. W największym skrócie dokument m.in. zakłada znaczący wzrost energii z zasobów odnawialnych w bilansie energetycznym kraju - z obecnego poziomu ok. 2,5% do 7,5% w 2010 r. oraz do 14% w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">4) Kolejny dokument to uchwalona w dniu 26 sierpnia 2002 r. przez Sejm RP ustawa o ratyfikacji Protokołu z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. W ramach protokołu Polska zobowiązała się do zredukowania emisji gazów cieplarnianych do atmosfery, a także do szeregu zaleceń dotyczących polityki energetycznej, transportowej, przemysłowej, leśnej i in.</u>
          <u xml:id="u-234.12" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Nasuwa się pytanie: Dlaczego w prognozie dotyczącej przyszłości sektora energii w Polsce z powyższych dokumentów Ministerstwo Gospodarki skupi się (cytuję ze str. 13 druku sejmowego nr 1340) na promocji źródeł energii odnawialnych, przede wszystkim na produkcji ciepła i energii elektrycznej z biomasy? Dlaczego w informacji pominięto zasoby energii geotermalnej?</u>
          <u xml:id="u-234.13" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">W tym miejscu pozwolę sobie przywołać dokument skierowany do marszałka Sejmu RP Marka Borowskiego (a doręczony sejmowej komisji ochrony środowiska), sygnowany przez przewodniczącego Polskiej Geotermalnej Asocjacji (PGA) prof. dr. hab. Stanisława Ostaficzuka, odnoszący się do poparcia sprawy legislacyjnego przyznania rangi geotermii, będącej ekologicznym i odnawialnym, a zarazem obfitym źródłem energii zawartej w ziemi. Chodzi tu m.in. ˝o kwestionowanie wielkości tych rzeczywiście olbrzymich zasobów˝, co ˝może być oparte tylko na kompetentnej weryfikacji obliczeń˝. Przy zajęciu należnego jej miejsca w gospodarce eksploatowanie energii geotermalnej może korzystnie wpłynąć na ekonomiczną i socjalną sytuację w wielu pozornie odległych od siebie dziedzinach. Bez szczegółowych uzasadnień, ale w oparciu o znane osiągnięcia w tej dziedzinie na świecie warto wymienić tu:</u>
          <u xml:id="u-234.14" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- przemysł wiertniczy z dużą infrastrukturą i specjalistycznymi usługami (obecnie w zastoju z powodu braku zapotrzebowania na głębokie otwory w Polsce);</u>
          <u xml:id="u-234.15" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- górnictwo węglowe (obecnie odczuwające zasadnicze dolegliwości zamykania kopalni węgla, w których można by zorganizować eksploatację ciepła oraz gromadzić ˝chłód˝ przeznaczony do wykorzystania w lecie);</u>
          <u xml:id="u-234.16" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- przemysł elektromaszynowy (rozwój produkcji pomp i pomp ciepła, urządzeń kontrolnych i sterowniczych, co mogłoby złagodzić zastój w produkcji urządzeń w przemyśle chłodniczym);</u>
          <u xml:id="u-234.17" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- polepszenie stanu nawierzchni dróg i wiaduktów i obniżenie kosztów ich utrzymania (przez zaniechanie solenia i podjęcie odladzania i odśnieżania w zimie, a obniżanie temperatury nawierzchni w czasie upałów letnich);</u>
          <u xml:id="u-234.18" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">- przemysł energetyczny (produkcja czystego ekologicznie ciepła do użytku indywidualnego, komunalnego i przemysłowego oraz możliwość produkcji energii elektrycznej na potrzeby lokalnych odbiorców);</u>
          <u xml:id="u-234.19" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Ponadto energia geotermalna nadaje się do skojarzonego wykorzystania wraz z innymi źródłami energii - gazem i elektrycznością z siłowni węglowych, których mamy wystarczającą ilość, ale których wyłączne stosowanie pogarsza sytuację ekologiczną kraju.</u>
          <u xml:id="u-234.20" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Na drodze do legislacyjnego i świadomościowego nobilitowania geotermii można by wykorzystać także nadarzającą się właśnie okazję uzyskania pomocy offsetowej ze Stanów Zjednoczonych, które mają niekwestionowane osiągnięcia w technologii utylizowania w życiu codziennym i przemyśle - chłodu oraz ciepła pobieranego z ziemi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Do głosowania nad wnioskiem komisji o odrzucenie projektu uchwały przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego...</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku, czy można?)</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Pan poseł Macierewicz, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Proszę wybaczyć, że przerwałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Ależ bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę wybaczyć, że przerwałem panu marszałkowi odczytanie w pełni tej formuły, ale boję się, że gdybym na to pozwolił, to mogłyby zaistnieć jakieś stany formalne, które uniemożliwiałyby mi złożenie wniosku, który chcę złożyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Chciałbym prosić pana marszałka, by ten punkt porządku dziennego, przed którym właśnie jesteśmy, został skreślony i przełożony na przyszłe posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Uzasadniam swój wniosek następująco. Po pierwsze, uzasadniam go przed chwilą wypowiedzianymi słowami pana marszałka wskazującymi na to, że wszyscy posłowie wiedzą, jak wygląda, że tak powiem, personalne obsadzenie i możliwości udziału Izby w debatach, które mają miejsce późnym popołudniem i wieczorem w piątek. Te słowa zostały odnotowane i one oddają prawdę, tę, którą widać dzisiaj na sali.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Po drugie, chcę odwołać się do faktu, iż opóźnienie, którego skutkiem jest rozpoczęcie debaty nad IPN po godz. 18 wieczorem w piątek, spowodowane było wczorajszymi wydarzeniami, jakie miały miejsce w koalicji, które sprawiły siedmiogodzinne przesunięcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">I po trzecie wreszcie, i to jest tak naprawdę najważniejsze, uzasadniam to wagą sprawy. Jednym z fundamentalnych celów Instytutu Pamięci Narodowej jest funkcja edukacyjna. Jest rzeczą, uważam, gorszącą taka sytuacja, w której nad sprawozdaniem Instytutu Pamięci Narodowej będziemy debatowali w gronie 15 osób, o ile się nie mylę, i to w sytuacji, w której obywatele Rzeczypospolitej nie będą mogli śledzić tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie marszałku, apeluję do pana, by umożliwił pan Polakom śledzenie debaty nad sprawozdaniem Instytutu Pamięci Narodowej i poprzez decyzję o skreśleniu przeniósł tę debatę na przyszłe posiedzenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Decyzji o skreśleniu punktu porządku dziennego nie może podjąć wicemarszałek prowadzący obrady, to wykracza to poza jego kompetencje.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#GlosZSali">(Odroczyć, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Kontynuujemy więc rozpatrywanie punktu...</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku, jeżeli można.)</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Jeżeli można w tej kwestii.)</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Można było jedno nieregulaminowe wystąpienie wygłosić podczas jednego punktu, a pan już ten limit wyczerpał.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie marszałku, odwołuję się w tej kwestii do uchwały nr 4 Prezydium Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 lutego 1998 r. w sprawie wykładni art. 99 regulaminu Sejmu § 2. I prosiłbym, żeby pan rozważył zastosowanie trybu tutaj opisanego. Ten tryb oczywiście nie umożliwia panu podjęcie tej decyzji w taki oto sposób, żeby pan teraz to stwierdził, ale może pan przerwać obrady Sejmu, dokonać czynności, które tam są opisane, i w skutku przełożyć rozważanie tego punktu na przyszłe posiedzenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 lipca 2001 r. - 30 czerwca 2002 r. (druk nr 1117) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 1276).</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszalekTomaszNalecz">Proszę o zabranie głosu prezesa Instytutu Pamięci Narodowej i Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu pana profesora Leona Kieresa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przygotowując sprawozdanie za drugi, roczny okres działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, nie mogłem i nie mogę oprzeć się autorefleksji, że w istocie stylizuję mowę obrończą. Doświadczenia ponaddwuipółletniego kierowania przeze mnie Instytutem Pamięci Narodowej wskazują bowiem na to, że powołany wolą polskiego parlamentu instytut powinien bronić także na forum Wysokiej Izbie aksjologicznych racji, które przyjęte zostały za podstawę jego działalności. Jeżeli jednak moja informacja nie będzie w istocie przemówieniem obrończym, to dlatego że nie do mnie należy formułowanie ocen, czy instytut, za którego działalność odpowiadam, dobrze służy narodowi polskiemu - jego pamięci stanowiącej fundament dla samookreślenia się każdego z nas jako obywatela Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego też poddaję pod ocenę Wysokiej Izby to, co uczynione zostało przez okres objęty niniejszą informacją właśnie dla umocnienia owego fundamentu prawdą oraz historyczną i prawną refleksją nad tą prawdą.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Przedstawiając działalność Instytutu Pamięci Narodowej, należy zgodnie z porządkiem ustawowym zaprezentować w pierwszej kolejności wyniki pracy pionu śledczego IPN. Zadaniem prokuratorów Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu jest prowadzenie śledztw w sprawach zbrodni nazistowskich, zbrodni komunistycznych i innych zbrodni uznanych za zbrodnie przeciwko ludzkości oraz zbrodnie wojenne. Zadanie to obecnie wykonuje 88 prokuratorów prowadzących śledztwa w komisjach oddziałowych oraz 5 prokuratorów Głównej Komisji, łącznie z jej dyrektorem, którzy to prokuratorzy sprawują nadzór nad postępowaniami.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Wynikiem dotychczasowej działalności są 32 akty oskarżenia skierowane do sądów. W 2001 r. ukończono aktami oskarżenia 15 postępowań, a w 2002 r. - 10. Do chwili obecnej sądy rozpoznały 10 spraw, w których akty oskarżenia skierowali prokuratorzy IPN. W 7 z nich zapadły wyroki skazujące, w 2 wyroki uniewinniające, zaś jedna sprawa została umorzona.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W roku 2002 postawiono zarzuty ponad 40 dalszym podejrzanym, co otwiera drogę do kierowania przeciwko nim kolejnych aktów oskarżenia. Jeden z aktów oskarżenia, który zostanie skierowany do sądu w najbliższym czasie, obejmuje byłego prokuratora uczestniczącego w zbrodniczym skazaniu na karę śmierci bohaterskiego rotmistrza Witolda Pileckiego.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Obecnie prowadzonych jest 280 postępowań w sprawach zbrodni nazistowskich, 893 - w sprawach zbrodni komunistycznych i 84 - w sprawach innych zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W toku prowadzonych śledztw wszystkich kategorii przesłuchano od chwili rozpoczęcia działalności przez pion śledczy IPN prawie 14 tys. świadków, z czego ponad połowę w ostatnim roku. Podkreślenia wymaga, że utrwalenie w formie protokołu przesłuchania świadka dowodów zbrodni przeciwko narodowi polskiemu w wielu postępowaniach jest jedyną obecnie możliwą drogą udokumentowania prawdy o zbrodniach popełnionych na Polakach w okresie wojny, a także po jej zakończeniu, która to szansa ukazania i dowiedzenia prawdy jawi się często jako ostatnia szansa. Wielu świadków tych zbrodni jest jednocześnie ich ofiarami, co sprawia, że mają oni status pokrzywdzonych. W wielu postępowaniach prokuratorzy IPN według wypowiedzi samych pokrzywdzonych są tymi, którzy po raz pierwszy uświadomili im, że są ofiarami zbrodni przeciwko narodowi polskiemu w tym znaczeniu, że zło i totalitarne bezprawie, które ich bezpośrednio dotknęło i traumatyzowało całe ich późniejsze życie, skierowane było przeciwko całemu narodowi polskiemu. W ten właśnie sposób działalność prokuratorów IPN jest również drogą przywracania ludzkiej i obywatelskiej godności ofiarom i członkom ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Niektóre z postępowań koncentrują się na żmudnym, ale i wszechstronnym poszukiwaniu dowodów w sytuacji, w której nikłe są możliwości odnalezienia żyjących świadków zdarzeń, a co do samych sprawców - ustalono, że od dawna nie żyją. Przykładem takiego postępowania jest badanie wszystkich wcześniej zebranych dowodów w sprawie produkcji, - zdawałoby się, banalna sprawa - mydła w Instytucie Anatomii w Gdańsku, kierowanym w okresie wojny przez profesora Rudolfa Spanera. O przeprowadzenie takiego postępowania zwrócił się do IPN przedstawiciel niemieckiej społeczności w Gdańsku, pragnącej wiedzieć, czy pamiątkowa tablica, a także opowiadanie Zofii Nałkowskiej pod tytułem ˝Profesor Spaner˝ mówią prawdę. Prowadzone od roku postępowanie dobiega końca, wymagało ono współpracy zarówno z ośrodkami naukowymi w Polsce, jak i odpowiednimi instytucjami w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-244.7" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pragnę podkreślić, że powrót do postępowań prowadzonych bezpośrednio po wojnie przeciwko sprawcom zbrodni nazistowskich, w tym także do dokumentacji procesów, w których skazano 5 tys. Niemców, Austriaków i volksdeutschów, konieczny jest także i z tego względu, by uzasadnić stwierdzenie, że procesy te były uczciwymi procesami, także ze współczesnej perspektywy, co sam stwierdzam z satysfakcją. W tym samym bowiem czasie, gdy w zbrodniczych procesach stalinowskich skazywano tych, których uznawano za wrogów klasowych totalitarnego państwa, prowadzono równocześnie procesy odpowiadające wszystkim warunkom, jakie dziś formułuje filozofia państwa prawnego, w których skazywano sprawców nazistowskiego ludobójstwa. Najlepiej rozumiana polska racja stanu wymaga, by Instytut Pamięci Narodowej przedstawił dokumentację wskazującą dobitnie, że procesy nazistowskich zbrodniarzy miały na celu wymierzenie sprawiedliwości, nie zaś zemstę ofiar.</u>
          <u xml:id="u-244.8" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Odnotowania wymaga, że także za wieloma postanowieniami prokuratorów IPN o odmowie wszczęcia śledztwa albo też o jego umorzeniu kryje się żmudna analiza historyczna i prawna stanów faktycznych stanowiących przedmiot składanych zawiadomień o przestępstwach z wnioskami o ściganie ich sprawców. Oto prokurator IPN przyjął zawiadomienie o przestępstwie zbrodni sądowej. Dwie osoby skazano na karę śmierci. Byli żołnierzami Armii Krajowej, którzy podjęli walkę z państwem powojennym. Ale czynności sprawdzające pozwoliły nam ustalić, że dopuścili się pospolitego zabójstwa, dlatego skazanie ich przez polski sąd na przewidzianą w wówczas obowiązującym prawie karę śmierci nie było zbrodnią sądową. Czyn, którego się dopuścili i za który zostali skazani, nie miał nic wspólnego z tym, że należeli do AK. Nie do pomyślenia zatem, jak stwierdził prokurator w postanowieniu kończącym szczegółowe badanie tej sprawy, byłoby stawianie jakiegokolwiek zarzutu wyrokującym sędziom czy prokuratorowi, który ich oskarżał w tym procesie.</u>
          <u xml:id="u-244.9" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Na działalności śledczej IPN ciąży stale sprawa zbrodni dokonanej w dniu 10 lipca 1941 r. na żydowskich mieszkańcach Jedwabnego. W toku śledztwa prowadzonego w tej sprawie przyjęto trzy hipotezy.</u>
          <u xml:id="u-244.10" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Według pierwszej z nich zbrodni tej dokonali sami Niemcy, bez udziału Polaków lub też zmuszając przemocą do udziału w jej dokonaniu kilku lub kilkunastu mieszkańców Jedwabnego. Druga hipoteza zakładała, że zbrodni w Jedwabnem dokonali sami Polacy, z własnej inicjatywy, bez współdziałania z Niemcami. Prokuratorzy prowadzący śledztwo w tej sprawie uznali, że zgromadzony materiał dowodowy uzasadnia przyjęcie trzeciej hipotezy, według której zbrodni w Jedwabnem dokonała grupa kilkudziesięciu Polaków działających z niemieckiej inspiracji, w poczuciu dozwolenia ze strony Niemców oraz w poczuciu pełnej bezkarności.</u>
          <u xml:id="u-244.11" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Mówiłem i niech mi będzie wolno powtórzyć raz jeszcze, że zarówno ofiary zbrodni w Jedwabnem, jak i bezpośredni wykonawcy byli obywatelami polskimi i dlatego państwo polskie, poprzez prokuratorów IPN, ma obowiązek ustalenia prawdy i sformułowania ocen prawnych tego, co stało się w tej miejscowości 10 lipca 1941 r.</u>
          <u xml:id="u-244.12" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Hipoteza uznana za najbliższą poszukiwanej prawdy opiera się zarówno na uwzględnieniu ustaleń procesu przed Sądem Okręgowym w Łomży, jak i realiów historycznych i na dowodach zgromadzonych w toku niniejszego śledztwa. Udział polskich mieszkańców miejscowości Jedwabne oraz okolic uznać należy za udowodniony, także w świetle zeznań świadków przesłuchanych w toku obecnie prowadzonego śledztwa i tych, którzy relacjonowali, że nie widzieli w miejscu zdarzeń umundurowanych Niemców. Niemiecka inspiracja do dokonania zbrodni nie przybrała bowiem formy współsprawstwa - wspólnego dokonywania z polskimi mieszkańcami zaplanowanej zbrodni na wszystkich etapach przestępczego planu. Zbrodnicza inspiracja miała charakter dozwolenia na dokonanie zbrodni i zapewnienia bezkarności jej wykonawcom. Ze swej istoty tak rozumiana inspiracja nie mogła dotyczyć wszystkich polskich mieszkańców miejscowości Jedwabne, lecz tylko określonej grupy mężczyzn gotowych do wykonania zbrodniczego planu. Obecność uzbrojonych Niemców stwarzała warunki, w których bezpośredni wykonawcy mogli dokonać zaplanowanej zbrodni. Podkreślić przy tym trzeba, że liczba polskich wykonawców mogła być znacznie mniejsza niż liczba ofiar zamordowanych przez spalenie w stodole, a to z tego względu, że żydowskie ofiary nie stawiały czynnego oporu ani przy wypędzaniu ich z domów, ani na rynku, gdzie zostały zgromadzone, ani też prowadzone do stodoły. Próby ratowania się ofiar przybierały postać ucieczek, w pojedynczych wypadkach udanych, nie zaś użycia siły wobec sprawców pilnujących i konwojujących swe ofiary do stodoły znajdującej się na obrzeżach Jedwabnego. Prawdopodobne jest, że żydowskie ofiary postrzegały bierną obecność mieszkańców Jedwabnego jako zmniejszającą szansę na skuteczny opór lub ucieczkę. Pojedyncze próby udzielenia pomocy żydowskim ofiarom, np. podanie wody, spotykały się ze zdecydowaną reakcją wykonawców pilnujących żydowskich mieszkańców, np. uderzenie kijem w rękę, jak zeznawali to świadkowie. Podkreślić należy i to, że mordu żydowskich mieszkańców Jedwabnego dokonano w dwóch etapach. Najpierw zaprowadzono do stodoły grupę około 40 żydowskich mężczyzn, którzy potencjalnie zdolni byli do stawienia fizycznego oporu (szczątki tych ofiar znaleziono w grobie nr 2), a następnie pozostałe ofiary, w tym kobiety i dzieci, które z przyczyn oczywistych nie mogły podjąć próby przeciwstawienia się wyposażonym w kije sprawcom. W tym stanie rzeczy uznano za uprawdopodobnione, że wykonawcami niemieckiej inspiracji było ponad 40 mężczyzn z Jedwabnego i okolic.</u>
          <u xml:id="u-244.13" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Prokurator prowadzący śledztwo w niniejszej sprawie stwierdził, że mieszkający w Polsce świadkowie, których zeznania wskazywały na udział Polaków w zbrodni w Jedwabnem, wykazywali obawę, a nawet strach wobec możliwości ujawnienia ich nazwisk, ze względu na możliwą potępiającą ich reakcję ze strony otoczenia. Takich obaw nie wykazywali natomiast świadkowie, którzy mówili o wyłącznym sprawstwie Niemców w dokonaniu zbrodni (co dotyczy pierwszej hipotezy). Nie można przeto wykluczyć, że relacje świadków z tej drugiej grupy mogły wynikać z, choćby nieuświadomionego, pragnienia ochrony dobrego imienia wszystkich polskich mieszkańców Jedwabnego przed niesłusznym przypisaniem im czynnego udziału w dokonaniu zbrodni, które to pragnienie rzutowało na treść składanych zeznań. Uznając za w pełni wiarygodne relacje świadków wskazujących na bezpośredni udział grupy polskich cywili w dokonaniu zbrodni, prokurator przyjął, że nie mieli oni żadnego motywu, aby - pomimo obaw - składać zeznania nieoddające w pełni treści ich rzeczywistych przeżyć z 10 lipca 1941 r. oraz poczynionych wówczas spostrzeżeń. Taka ocena zeznań stanowi jedną z przesłanek dla uznania omawianej trzeciej hipotezy jako najbardziej prawdopodobnej.</u>
          <u xml:id="u-244.14" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Za prawdopodobne - choć dowodowo nie zdołano tego potwierdzić - uznać należy, że inspiracja polskich wykonawców zbrodni mogła być wynikiem działalności komanda Schapera, realizującego polecenie organizowania zbrodni na Żydach w sposób niepozostawiający widocznych śladów udziału Niemców. Z powyższych względów przyjęto, że zbrodnia w Jedwabnem została dokonana nie na własną rękę polskich wykonawców, lecz na rękę władzy państwa niemieckiego, w rozumieniu obowiązującego do chwili obecnej art. 1 pkt 1 dekretu z 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy.</u>
          <u xml:id="u-244.15" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W uzasadnieniu postanowienia końcowego o umorzeniu śledztwa w tej sprawie wskazane zostanie, że - jak ustalono - nie żyje już żaden ze zidentyfikowanych w toku śledztwa sprawców zbrodni spośród tych, w stosunku do których nie zapadły wcześniej prawomocne wyroki.</u>
          <u xml:id="u-244.16" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jeżeli jestem niekiedy konfrontowany z pytaniem, czy działalność pionu śledczego IPN nie powinna zostać przekazana prokuraturze powszechnej, to moja odpowiedź opiera się na przekonaniu, że koszmar przeszłości emanujący z każdego śledztwa prowadzonego przez pion śledczy IPN obciążać może i utrudniać pracę prokuratorów prokuratury powszechnej. Nie ma bowiem sprzeczności celów, którym służy pion śledczy IPN i prokuratura powszechna. To odniesienie się do bezprawia przeszłości stanowi fundament i punkt oparcia współczesnego państwa prawnego dla ścigania zła teraźniejszości.</u>
          <u xml:id="u-244.17" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Zadania Instytutu Pamięci Narodowej w zakresie ewidencjonowania, gromadzenia i udostępniania wytworzonych oraz zgromadzonych od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 grudnia 1989 r. dokumentów, mówiąc ogólnie, organów bezpieczeństwa państwa realizowało, tak jak w poprzednim okresie sprawozdawczym, Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów w Warszawie, 9 oddziałowych biur udostępniania i archiwizacji dokumentów oraz wydziały udostępniania i archiwizacji dokumentów w delegaturach Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-244.18" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W okresie od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r. priorytetem w działalności pionu archiwalnego było przejmowanie dokumentów i ich udostępnianie osobom pokrzywdzonym, a także innym osobom oraz podmiotom uprawnionym zgodnie z ustawą o IPN.</u>
          <u xml:id="u-244.19" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Na dzień 30 czerwca 2002 r. w pionie archiwalnym zatrudnionych było łącznie 439 archiwistów, co stanowiło 436 etatów, w tym w Warszawie 150 archiwistów, co oznacza 149 etatów. Obecnie stan zatrudnienia jest nieco wyższy i wynosi 498 etatów.</u>
          <u xml:id="u-244.20" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W okresie objętym informacją przekazaną Wysokiej Izbie liczba przyjętych wniosków pokrzywdzonych wyniosła ponad 4800. Wydano natomiast ogółem 710 zaświadczeń określających status wnioskodawcy, co z uwagi na skomplikowany i pracochłonny proces przygotowania dokumentów do udostępniania stanowi pokaźną ilość.</u>
          <u xml:id="u-244.21" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W okresie tym równolegle realizowano inne wnioski aniżeli złożone przez osoby pokrzywdzone. Wpłynęło ich do pionu archiwalnego IPN w tym samym okresie, pomiędzy 30 czerwca 2001 r. a 1 lipca 2002 r., ponad 28 tys. Nieprzerwanie trwało udostępnianie dokumentów w czytelniach instytutu - udostępniono 24 tys. jednostek archiwalnych - jak również wypożyczanie dokumentów innym instytucjom, m.in. Urzędowi Ochrony Państwa - obecnie Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego - Policji, sądom, prokuraturom, rzecznikowi interesu publicznego, któremu udostępniono z górą 800 jednostek archiwalnych. Z kolei same tylko kwerendy dotyczące repatriacji z ZSRR i krajów Europy dla osób prywatnych i instytucji złożyły się na liczbę 11 259.</u>
          <u xml:id="u-244.22" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Zasób archiwalny IPN wzrósł w okresie sprawozdawczym o 250%, osiągając w dniu 30 czerwca 2002 r. 46 700 mb akt, do chwili obecnej zaś wzrósł do ponad 67 km bieżących. Akta najważniejsze, podlegające przejęciu z archiwów byłego UOP, z jednostek podległych Centralnemu Zarządowi Służby Więziennej, z archiwów Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych, z archiwów Wojskowych Służb Informacyjnych oraz z archiwum MSWiA, zostały zgromadzone w niemal 100%. Przejęto również akta z większości sądów i prokuratur. Dobiega końca przejmowanie akt z archiwów Policji. Do przejęcia pozostaje przede wszystkim duża liczebnie część akt paszportowych, których znaczenie jest jednak drugorzędne, oraz materiały z archiwów wojskowych i państwowych.</u>
          <u xml:id="u-244.23" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Zgromadzony zasób archiwalny stanowi obecnie ok. 80% docelowego zasobu IPN. Należy przy tym zwrócić uwagę, że jego kompletowanie dokonywało się w sytuacji, gdy dopiero w końcu II kwartału 2001 r. oddano do użytku pierwsze pomieszczenia magazynowe. Równocześnie przypomnieć należy, że większość urzędów i instytucji ustawowo zobowiązanych do przekazania akt nie dotrzymała - prawda, że krótkiego, ale dawno minionego - terminu przygotowania akt do przekazania Instytutowi Pamięci Narodowej, jaki został określony w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej w art. 25 ust. 1. Inną znaczącą trudnością w funkcjonowaniu pionu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej były, a w niektórych oddziałach wciąż pozostają, kwestie związane z pozyskaniem powierzchni magazynowej. Szczęśliwie w maju 2002 r. zakończono zadanie inwestycyjne polegające na modernizacji magazynu w Warszawie przy ul. Kłobuckiej. Pomieszczenia magazynowe pozyskało także w okresie objętym informacją oddziałowe biuro udostępniania w Lublinie. Trudna sytuacja ze względu na niemożność składowania dokumentów - szczupłe środki finansowe uniemożliwiają bowiem dokończenie inwestycji - dotyka przede wszystkim oddziałowych biur udostępniania i archiwizacji dokumentów w Katowicach i Gdańsku, akta których z konieczności znajdują się w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-244.24" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">I wreszcie pion edukacyjny. Okres objęty informacją przyniósł w moim przekonaniu znaczące efekty pracy pionu edukacyjnego instytutu we wszystkich zakresach jego merytorycznych obowiązków, do których należą zasadniczo: działalność naukowo-badawcza, działalność edukacyjna i działalność wydawnicza. Wyjątkową cechą charakteryzującą prace naukowe prowadzone w Biurze Edukacji Publicznej IPN jest możliwość podejmowania dużych projektów badawczych z dziedziny historii najnowszej, badań zespołowych nad problemami przekrojowymi dotyczącymi całego kraju. Umożliwia to struktura IPN, ujmująca funkcjonowanie oddziałów terenowych w 10 miastach Polski. Żaden pojedynczy badacz - historyk nie byłby w stanie wykonać tego typu prac w wyobrażalnym horyzoncie czasowym. Tymczasem tematy podejmowane w ramach programów badawczych Biura Edukacji Publicznej mają olbrzymią nośność społeczną. Przykładowo w ramach programu badawczego ˝Lista skazanych na karę śmierci 1944-1956˝ w okresie sprawozdawczym zespół składający się z kilkunastu badaczy wypełnił blisko 1500 kwestionariuszy osób skazanych przez wojskowe sądy rejonowe na karę śmierci z przyczyn politycznych. Równolegle zbierano relacje osób skazanych na karę śmierci z przyczyn politycznych oraz gromadzono dokumenty pochodzenia rodzinnego. Badania te spotkały się z olbrzymim wręcz zainteresowaniem środowisk kombatanckich. Nie mniej spektakularne są wyniki innego ogólnopolskiego programu ˝Stan wojenny - spojrzenie po 20 latach˝. W grudniu 2001 r. opublikowane zostały trzy książki dotyczące tego wydarzenia, zawierające różnorodne materiały źródłowe, a więc dokumenty i relacje. W czerwcu 2002 r. zakończone zostały prace badawcze nad podsumowaniem całego programu, pierwszą w polskiej historiografii obszerną, materiałową syntezą pt. ˝Stan wojenny w Polsce 1981-1983˝.</u>
          <u xml:id="u-244.25" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Wreszcie nie można nie wspomnieć o zaangażowaniu badaczy Biura Edukacji Publicznej w projekt ˝Zagłada Żydów na ziemiach polskich˝. Najbardziej znanym przedsięwzięciem w jego ramach było przygotowanie do druku dwutomowej publikacji ˝Wokół Jedwabnego˝, prezentującej wyniki badań naukowych nad zbrodniami popełnionymi na polskich Żydach w Jedwabnem, Radziłowie i innych miejscowościach Łomżyńskiego i zachodniej Białostocczyzny latem 1941 r. W przygotowaniu publikacji uczestniczyło kilkunastu naukowców z Instytutu Pamięci Narodowej, Instytutu Historii PAN, Instytutu Studiów Politycznych PAN i uniwersytetu w Białymstoku. Równolegle kontynuowane były kwerendy archiwalne dotyczące stosunków polsko-żydowskich w okresie okupacji niemieckiej. Efektem tych prac będzie m.in. opublikowanie nieznanych świadectw ilustrujących przejawy solidarności Polaków z prześladowanymi Żydami.</u>
          <u xml:id="u-244.26" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Naukowcy z centrali i oddziałów BEP prowadzą też nie mniej szeroko zakrojone badania m.in. nad aparatem represji i problematyką oporu społecznego w latach 1944-1989, wojną i okupacją lat 1939-1945, ze szczególnym uwzględnieniem nieznanych bądź pomijanych dotąd aspektów funkcjonowania Polskiego Państwa Podziemnego, także nad represjami wobec wsi i ruchu ludowego w latach 1944-1989, dramatycznymi kartami w historii stosunków polsko-ukraińskich i polsko-litewskich, losami Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej, dziejami podziemia zbrojnego lat 1944-1956 w poszczególnych regionach. W badaniach tych wykorzystywane są w coraz szerszym zakresie nieznane dotąd materiały historyczne przekazane do archiwum IPN. Podkreślenia wymaga, że obok programów ogólnopolskich w każdym oddziałowym biurze edukacji publicznej realizowany jest co najmniej jeden projekt badawczo-edukacyjny nawiązujący do historycznej specyfiki regionu lub wydarzeń, jakie miały tam miejsce.</u>
          <u xml:id="u-244.27" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Najczęściej stosowaną formą prezentacji wyników prac naukowych Biura Edukacji Publicznej były konferencje naukowe i popularno-naukowe. W okresie sprawozdawczym struktury pionu edukacyjnego przygotowały samodzielnie lub we współpracy z innymi ośrodkami naukowymi 39 konferencji naukowych i popularno-naukowych. Do najważniejszych należały: konferencja ˝Stan wojenny - spojrzenie po 20 latach˝ z udziałem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, konferencja ˝Akcja ˝Wisła˝˝ w Krasiczynie pod patronatem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, sesja ˝Ruch ludowy w służbie Rzeczypospolitej Polskiej 1939-1989˝, Lublin, pod patronatem wicepremiera Jarosława Kalinowskiego, ˝Co nam zostało z tych lat... Opozycja polityczna 1976-1980 z dzisiejszej perspektywy˝ z udziałem kilkudziesięciu czołowych działaczy opozycji przedsierpniowej. W ostatnim czasie odbyły się m.in. międzynarodowa konferencja ˝Akcja Reinhard - zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie˝, zorganizowana we współpracy z Niemieckim Instytutem Historycznym, Państwowym Muzeum na Majdanku i Żydowskim Instytutem Historycznym, oraz międzynarodowa konferencja ˝Represje wobec duchowieństwa Kościołów chrześcijańskich w okresie stalinowskim w krajach byłego bloku wschodniego˝ w Katowicach.</u>
          <u xml:id="u-244.28" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Niezależnie od zaangażowania w realizację ogólnopolskich oraz lokalnych programów badawczych pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej prowadzili indywidualne prace badawcze mieszczące się w problematyce przewidzianej ustawą o IPN. Do końca czerwca 2002 r. ukazało się blisko 450 naukowych i popularno-naukowych publikacji - książek, artykułów oraz recenzji autorstwa pracowników Biura Edukacji Publicznej.</u>
          <u xml:id="u-244.29" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Zadanie popularyzowania wiedzy o represjach nazistowskich, komunistycznych i innych zbrodniach popełnionych na obywatelach polskich w latach 1939-1989 Biuro Edukacji Publicznej realizuje w różnych formach - wystaw, wykładów, lekcji muzealnych, konkursów historycznych dla młodzieży szkolnej, konferencji szkoleniowych, kursów i warsztatów dla nauczycieli historii i pokrewnych przedmiotów, przygotowując teki, tzw. pakiety, edukacyjne zawierające oprócz szczegółowego omówienia konkretnego tematu bogaty materiał ikonograficzny, bibliografię i scenariusz lekcji. Organizowane są także przeglądy filmowe dla młodzieży np. ˝Kino w PRL˝, połączone z wykładami historyków rysującymi szerszy kontekst powstania danego obrazu. Realizując zadania edukacyjne, Biuro Edukacji Publicznej współpracuje z innymi instytucjami zainteresowanymi popularyzacją tematyki historycznej, takimi jak radio, telewizja, samorządy lokalne, muzea czy stowarzyszenia kombatanckie oraz z ośrodkami doskonalenia nauczycieli i ośrodkami metodycznymi w całym kraju.</u>
          <u xml:id="u-244.30" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jednym z głównych partnerów w pracach Biura Edukacji Publicznej jest Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, z którym 11 września 2001 r. instytut podpisał porozumienie o współpracy.</u>
          <u xml:id="u-244.31" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Na uwagę zasługują bardzo aktywne kontakty ze stowarzyszeniami kombatanckimi, m.in. Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej, Związkiem Byłych Więźniów Politycznych, Związkiem Sybiraków, będącymi partnerami w działalności edukacyjnej instytutu. Największym wspólnym przedsięwzięciem IPN i środowisk kombatanckich jest Klub Historyczny im. gen. Stefana Grota-Roweckiego. Spotkania klubu odbywają się w siedzibie IPN, a w każdym uczestniczy około 200 osób.</u>
          <u xml:id="u-244.32" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Działania edukacyjne IPN bardzo często spotykają się także ze wsparciem ze strony lokalnych władz samorządowych. Wspierają one organizacje wystaw, konferencji i konkursów dla młodzieży poprzez udostępnianie sal, pomoc logistyczną, fundowanie nagród w konkursach, aktywny udział przedstawicieli samorządów w imprezach edukacyjnych organizowanych przez oddziały.</u>
          <u xml:id="u-244.33" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pomocą służą nam także jednostki Wojska Polskiego i Marynarki Wojennej, szczególnie z Pomorza Gdańskiego, uświetniając uroczystości i pomagając w organizacji.</u>
          <u xml:id="u-244.34" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Wiele działań edukacyjnych w terenie jest efektem współpracy z organizacjami pozarządowymi, by wymienić jedynie: Ośrodek Karta, Fundacja Centrum Solidarności w Gdańsku, Stowarzyszenie Kulturowe ˝Sasina˝ w Ostródzie, Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego w Krakowie, kluby inteligencji katolickiej, Płocki Uniwersytet Ludowy. Znaczący udział w działaniach Biura Edukacji Publicznej mają także środowiska harcerskie.</u>
          <u xml:id="u-244.35" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Niemniej intensywna jest współpraca Biura Edukacji Publicznej z mass mediami zarówno krajowymi, jak i regionalnymi. Najbardziej intensywna jest współpraca z Polskim Radiem, ostatnio uregulowana odpowiednią umową dwustronną.</u>
          <u xml:id="u-244.36" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Prace instytutu cieszą się zainteresowaniem mediów zagranicznych: niemieckich, amerykańskich, angielskich i japońskich. Największa japońska stacja telewizyjna NHK nakręciła i wyemitowała w dużej porze oglądalności film poświęcony w dużej części działalności IPN. Film wpisuje się w japońską debatę dotyczącą trudnych kwestii w historii tego kraju, przy czym IPN stawiano za wzór do naśladowania dla Japonii jako sposób godnego i profesjonalnego zarazem odnoszenia się do takiej właśnie kwestii.</u>
          <u xml:id="u-244.37" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Instytut Pamięci Narodowej prowadzi intensywną działalność wydawniczą. Wydawane są zarówno periodyki, jak i większe druki - książki, pakiety edukacyjne. Coraz większą popularnością cieszy się ˝Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej˝, o czym świadczą liczne wzmianki i omówienia prasowe. Ukazujący się od lutego 2001 r. jako popularno-naukowy miesięcznik, biuletyn liczy sobie już 24 numery. W związku z dużym zainteresowaniem planowane jest zwiększenie nakładu i wejście do normalnego kolportażu poprzez sieć ˝Ruchu˝. Z kolei półrocznik ˝Pamięć i Sprawiedliwość˝, pismo ze wszech miar naukowe, prezentuje wyniki prac badawczych IPN.</u>
          <u xml:id="u-244.38" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Książki z logo IPN ukazują się zasadniczo w siedmiu seriach wydawniczych. W serii Dokumenty publikowane są nieznane dotąd materiały archiwalne dotyczące najnowszej historii Polski. Nieznane dotychczas świadectwa dotyczące najnowszej historii Polski publikowane są w serii Relacje i Wspomnienia. Nowe książki ukazały się także w dotychczasowych seriach Monografie oraz Konferencje. Tu warto wspomnieć pierwszą w historiografii III Rzeczypospolitej Polskiej monografię poświęconą stanowi wojennemu, która lada dzień się ukaże, i monografię dotyczącą kwestii powojennej sytuacji mniejszości ukraińskiej ˝Ukraińcy na zachodnich i północnych ziemiach Polski 1947-1950˝.</u>
          <u xml:id="u-244.39" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">W związku z bardzo dużym zapotrzebowaniem na opracowania dotyczące historii regionalnej, a także prezentowane w ujęciu bardziej popularnym m.in. na potrzeby nauczycieli, realizujących regionalne ścieżki edukacyjne, podjęto decyzję o uruchomieniu nowych serii wydawniczych Studia i Materiały oraz Materiały Edukacyjne. W ostatniej serii Słowniki przed kilku miesiącami ukazała się publikacja, sądzę, bez wątpienia warta odnotowania, to jest pierwszy 600-stronicowy tom wydawnictwa ˝Konspiracja i opór społeczny w Polsce w latach 1944-1956. Słownik biograficzny˝ zawierający 179 biogramów żołnierzy konspiracji niepodległościowej i ruchu oporu przeciw totalitaryzmowi, ludzi nierzadko zapomnianych, a posiadających piękne życiorysy. Opracowanie tego wydawnictwa wymagało zespołowego wysiłku historyków ze wszystkich regionów Polski. Pełną listę książek wydanych w okresie sprawozdawczym znajdziecie państwo w treści materiałów przekazanych członkom Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-244.40" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Reasumując, przedkładam Wysokiej Izbie wyniki pracy Instytutu Pamięci Narodowej w poczuciu, że postawione przed tą instytucją przez ustawodawcę zadania wypełniane są należycie, według najlepszej woli i wiedzy pracowników. Biorąc zaś pod uwagę istniejące warunki lokalowe i finansowe, nie waham się stwierdzić, że działalność ta prowadzona jest z rozmachem, a równocześnie oszczędnie, co potwierdzają kolejne wystąpienia pokontrolne sporządzane przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-244.41" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Dotychczasowe dokonania instytutu spotykają się z uznaniem nie tylko w polskim społeczeństwie, ale także za granicą, skąd otrzymujemy pochlebne oceny naszej działalności wykazujące, iż przyjęty przez instytut model ustosunkowania się do historii kraju stanowi wzorzec godny naśladowania. Niemniej najważniejsza dla nas pozostaje ocena, jaką wyda o naszej działalności polski parlament.</u>
          <u xml:id="u-244.42" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poddając pod osąd Wysokiej Izby niniejsze sprawozdanie, z domniemaniem dobrej wiary przyjmę wszystkie oceny odnoszące się do Instytutu Pamięci Narodowej i do mnie jako prezesa. Domniemywam bowiem, że wszyscy, którzy zechcą odnieść się do przedstawionej tu materii, kierować się będą tym samym motywem - z istoty zasługującym na szacunek i nakazującym mi z pokorą przyjąć oparte na nim oceny. Tym motywem jest dążenie do prawdy i rzetelnej, historycznej i prawnej nad nią refleksji. Pokora leży w mojej naturze i na niej opieram swe własne poczucie służby.</u>
          <u xml:id="u-244.43" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Z najwyższym szacunkiem przeto przyjąłem i przyjmować będę przedstawiane na forum Wysokiej Izby oceny działalności Instytutu Pamięci Narodowej, za który odpowiadam, i myśli, które ta działalność wyraża. W sferze uczuć zaś niech pozostanie moja własna, osobista cena za wypełnianie powierzonej mi przez parlament misji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Wassermanna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan prof. Leon Kieres na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w dniu 21 stycznia br. złożył informację o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu za okres od 1 lipca 2001 do 30 czerwca 2002 r. Zwrócił uwagę na przewrotność krytykujących działalność instytutu, którego budową od podstaw przyszło mu się zajmować, a nie tylko kierować tą instytucją. Podniósł, iż z jednej strony zarzuca się opieszałość w przejmowaniu archiwów i w udostępnianiu dokumentów, a z drugiej uniemożliwia dokończenie inwestycji, żeby było gdzie zbiory te przechowywać. Pan prezes zrelacjonował, że przejmowane zbiory dokumentów nie były w ogóle ewidencjonowane a nawet uporządkowane. Dotychczasowi dysponenci, w tym służby specjalne, nie byli przygotowani do przekazywania dokumentów i wszystkie prace związane z ich przekazywaniem wykonywać musieli pracownicy instytutu. Instytut też poniósł koszty przekazywania archiwów.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Informacja obejmuje dorobek trzech pionów instytutu: pionu śledczego Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Biura Edukacji Publicznej oraz Biura Udostępniania i Archiwizacji dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Pan prezes przedkładając informację w zakresie funkcjonowania pionu śledczego, zwrócił uwagę, że prokuratorzy działając na zasadzie legalizmu prowadzą także śledztwa o charakterze historycznym, gdzie już nie ma stron postępowania, czasami nawet świadków i pozostaje tylko kwerenda archiwów. W zakresie pionu archiwizacji stwierdził konieczność przejęcia około 90-94 km dokumentów, z czego przejętych dotychczas zostało 70 km. W znacznej mierze były to dokumenty niezinwentaryzowane i znajdujące się w bardzo złym stanie technicznym. Przedstawił, że z ponad 25 tys. formularzy zgłoszeniowych na udostępnienie dokumentów dokumenty otrzymało 1500 osób, a ograniczenia wynikały z braku dokumentów ewidencyjnych i rejestrowanych pozostających nadal we władaniu dotychczasowych dysponentów. To, co umyka uwadze, to fakt, że instytut prowadzi dziesiątki tysięcy spraw o wydanie dokumentów także dla innych celów, np. nadanie uprawnień kombatanckich, uprawnień do odszkodowania za represjonowanie i innych. Realizując program o zasięgu ogólnopolskim, wydano szereg pozycji, takich, jak: ˝Lista skazanych na karę śmierci 1944-1956˝, ˝Słownik biograficzny˝, ˝Stan wojenny - spojrzenie po 20 latach˝ i wiele innych. Przeprowadzono 39 konferencji oraz sesji naukowych, wydano blisko 450 naukowych i popularnonaukowych publikacji, 11 książek, w tym tak obszernych jak ˝Słownik biograficzny˝. Prowadzone były działania edukacyjne skierowane do uczniów i nauczycieli historii, wiedzy o społeczeństwie. Przygotowano pakiety edukacyjne, wygłoszono 300 wykładów dla uczniów szkół średnich, zorganizowano także 23 wystawy.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Pan profesor poinformował członków komisji, że śledztwo dotyczące mordu Żydów w Jedwabnem jest nadal prowadzone. W zakresie szczegółów odwołał się do wiedzy nadzorującego śledztwo pana prof. Witolda Kuleszy oraz prowadzącego je prokuratora pana Radosława Ignatiewa. Podniósł, że wbrew zarzutom nie realizował żadnego zamówienia na określoną prawdę, a tylko przekazywał opinii publicznej informacje opracowane przez właściwych pracowników instytutu. Przypomniał historię tzw. procesów łomżyńskich. Szczegółową relację ze śledztwa dotyczącego mordu w Jedwabnem przedstawił pan prokurator Ignatiew. Poinformował o stałym uzupełnianiu materiałów śledztwa o materiały przekazywane z zagranicy, a dotyczące na przykład osób pokrzywdzonych. Stwierdził, że oczekuje jeszcze na materiały z Izraela i dąży do przesłuchania świadka przebywającego w Argentynie. Zakończenie śledztwa przewiduje na koniec bieżącego kwartału.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Z kolei pan prof. Witold Kulesza przedstawił 3 wersje tego śledztwa, z których najbardziej wiarygodna jest ta, która zakłada, że mordu dokonali Polacy z inspiracji niemieckich okupantów, w tym obecnych na miejscu zdarzenia żandarmów, którzy gwarantowali Polakom nieponoszenie odpowiedzialności. Stwierdził, że udało się zidentyfikować 40 sprawców tego zdarzenia. Poinformował o wielu czynnościach, które nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, chociaż wydłużyły czas postępowania.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Następnie miałem zaszczyt wygłosić koreferat do wystąpienia pana profesora, w którym podkreśliłem, że Instytut Pamięci Narodowej jest instytucją o szczególnym charakterze. Instytucją, której znaczenia dla świadomości narodowej, dla prawdziwej historii narodu, dla tego, co stanowi o istocie jego suwerenności, chyba dyskutować wręcz nie wypada. Mówimy o instytucji, która ma szczególną rolę do odegrania też w sferze wymiaru sprawiedliwości. Wymiaru sprawiedliwości, który obejmuje także przestępczość polityczną. Może właśnie dlatego, że jest to tego rodzaju przestępczość, zawsze istniały problemy z postawieniem sprawców tego rodzaju czynów przed sądem. Nie można tego bagatelizować, albowiem mówimy o sprawcach czynów, które prawnie kwalifikowane są jako zbrodnie nazistowskie, stalinowskie, jako zbrodnie komunistyczne, a nawet zbrodnie przeciwko ludzkości.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Czy instytut wywiązuje się z wyżej wskazanych funkcji? Informacje przedłożone komisji przez pana prof. Leona Kieresa utwierdzają w przekonaniu, że tak. To istotne stwierdzenie także dlatego, że jest to instytucja, którą najbardziej dotykają różnego rodzaju działania utrudniające, a nawet znacznie ograniczające jej funkcjonowanie. Chodzi o działania pomniejszające wysokość środków finansowych. Muszą one rzutować na zakres prowadzonej działalności. Z uwagi na upublicznienie zamiaru dokonania likwidacji pionu śledczego instytutu, niezasłużoną krytykę jego działalności, warto szerzej przedstawić jego znaczenie i rzeczywisty sposób funkcjonowania. Wiem, co mówię, bo mówię to z własnego 30-letniego doświadczenia wykonywania zawodu prokuratora, doświadczenia wynikającego z osobistego prowadzenia oraz nadzorowania śledztw w sprawach zbrodni stalinowskich i komunistycznych.</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Z danych statystycznych zawartych w sprawozdaniu pana prezesa wynika, że 95 prokuratorów pionu śledczego w całej Polsce wszczęło i prowadzi obecnie 1271 śledztw, w tym 245 w sprawach zbrodni nazistowskich, 937 w sprawach zbrodni komunistycznych oraz 89 w sprawach innych zbrodni wojennych i przeciwko ludzkości. Można usłyszeć zarzuty, że to niezbyt imponujące ilości postępowań, szczególnie biorąc pod uwagę zarobki zatrudnionych w instytucie prokuratorów, kształtujące się na poziomie uposażań prokuratorów prokuratury apelacyjnej w strukturze prokuratury powszechnej.</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Dokonując tak tendencyjnej i oczywiście krzywdzącej oceny, trzeba wiedzieć, że przez okres ubiegłych 10 lat funkcjonowania Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu efekty pracy zatrudnionych tam prokuratorów i sędziów były ilościowo porównywalne, a nawet gorsze, bo wszczęto wówczas 1146 śledztw, z których zakończono 792, skierowano do sądu 62 akty oskarżenia, a sądy skazały 28 osób. Podzielcie państwo te dane przez 10 lat, wtedy otrzymacie liczby, które może warto porównać z danymi wynikającymi ze sprawozdania. A jeszcze trzeba wiedzieć, że w Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prokuratorzy i sędziowie w sposób ułomny, wielce uproszczony prowadzili śledztwa. Mogli tylko wszczynać je i przesłuchiwać świadków. Nie mogli kończyć postępowań i nie mogli przedstawiać zarzutów podejrzanym. Robili to prokuratorzy prokuratur powszechnych. To powodowało złe konsekwencje, albowiem prokuratorzy z komisji nie byli za bardzo zainteresowani efektem końcowym śledztwa, tak że prokuratorzy z prokuratur powszechnych zazwyczaj musieli prowadzić te sprawy od początku.</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Oczywiście nieuprawniony jest zarzut niesprawnego działania pionu śledczego instytutu. Być może zarzucający nie mają pojęcia, czym różni się śledztwo tego rodzaju od śledztwa w sprawie karnej czy gospodarczej prowadzone w prokuraturze powszechnej.</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Otóż, po pierwsze, są to śledztwa dotyczące zaszłości historycznej. One muszą być obejrzane w tamtej rzeczywistości prawnej. A więc prokurator musi wiedzieć więcej, musi znać ówczesny stan doktryny, orzecznictwa, stan prawny. Ten prokurator jest zdany wyłącznie na siebie. On jest także organem wykrywającym sprawcę przestępstwa. W prokuraturze powszechnej od wykrywania jest Policja i inne organy ścigania. Ten prokurator musi często jeździć na przesłuchania do świadków, bo wiek i stan zdrowia uniemożliwiają im przyjazd do prokuratury, a także znacząco utrudniają komunikowanie się. Tenże prokurator musi sam sobie zgromadzić dowody poprzez przeglądanie archiwów. Musi także często korzystać z pomocy prawnej zagranicznych instytucji tego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-247.11" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Śledztwa polityczne są także trudne do prowadzenia dlatego, bo mogą naruszać określone interesy. Z uwagi na szczególny rodzaj sprawców, którzy zazwyczaj rządzili albo byli znaczącymi elementami układu rządzącego, funkcjonariusze władzy czuli się bezkarni, ich prawo nie obowiązywało. Pamiętam czasy, kiedy prowadzenie tych postępowań sprawiało ogromne trudności. Koledzy sprawców funkcjonujący w organach ścigania nie chcieli wszczynać postępowań. Sami pokrzywdzeni w obawie przed represjami, ale także z braku wiary w skuteczność ścigania nie składali zawiadomień o przestępstwach. Były seryjnie wydawane ustawy amnestyjne i abolicyjne. Przedawnienia były wybawieniem ostatecznym, a jeżeli nie, to po drodze pojawiały się jeszcze dodatkowe przeszkody w postaci ochrony tajemnicy państwowej, którą uzasadniano odmowę udostępnienia dowodów na potrzeby postępowania.</u>
          <u xml:id="u-247.12" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Z własnego doświadczenia wiem, jak trudno było zdobyć dowody w tego rodzaju sprawach, także dlatego, że zadbano, aby zniszczyć akta i dokumenty gromadzone w archiwach. Okaleczane sprawy we fragmentarycznych zakresach trafiały do sądów, zazwyczaj rejonowych, a tam albo zapadały decyzje o zwrocie akt do uzupełnienia przez prokuraturę, albo też umarzano postępowania. To były pozory ścigania.</u>
          <u xml:id="u-247.13" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">To nie był pełny katalog przeszkód, które pokonać musiał prokurator, chcąc ścigać zbrodnie stalinowskie czy komunistyczne. Jednocześnie bowiem ze śledztwem prowadzonym przez prokuratora, który starał się wyjaśnić sprawę, prowadzone było drugie, nieformalne, ale zabójcze dla pierwszego śledztwo - bez proceduralnych reguł i gwarancji - którego celem było właśnie uniemożliwienie prokuratorowi ujawnienia prawdy i postawienia sprawcy w stan oskarżenia. Tego rodzaju postępowania były prowadzone i w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, po to, aby sprawcy zbrodni śmiertelnego pobicia Stanisława Pyjasa, Grzegorza Przemyka, mordu na księdzu Popiełuszce, górnikach kopalni ˝Wujek˝ i wielu, wielu innych nie zostali ujawnieni.</u>
          <u xml:id="u-247.14" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Miałem z tym do czynienia, ja to przerabiałem na własnej skórze i wiem, że funkcjonariusze MSW nie tylko fałszowali dowody, zastraszali świadków, inwigilowali prokuratorów, inspirowali i kontrolowali ich poczynania, ale także sankcjonowali tych prokuratorów i adwokatów, którzy nie godzili się z ich sposobem działania i nie chcieli w tym współuczestniczyć. Podejmowane były wręcz działania zagrażające życiu i zdrowiu tych, którzy dążyli do ujawnienia prawdy. Część osób posiadających istotne wiadomości albo odgrywających istotną rolę w prowadzonych śledztwach ginęła w tajemniczych, niewyjaśnionych do dzisiaj okolicznościach.</u>
          <u xml:id="u-247.15" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Zgromadzona w tym przedmiocie wiedza w pełni uzasadniała potrzebę przeprowadzenia w tym zakresie śledztwa. I przeprowadzenie takiego śledztwa zostało zlecone kierownictwu IPN w czasie, kiedy pełniłem funkcję prokuratora krajowego. Myślę i głęboko w to wierzę, że wyniki tego śledztwa jednoznacznie odpowiedzą, dlaczego tych spraw nie można było wyjaśnić i kto ponosi za to odpowiedzialność. Mamy szansę doprowadzić do tego, żeby te niegodziwości zostały ujawnione, ukazane i w pełnym standardzie prawnym osądzone. Mamy szansę wykazać, iż nie jest sloganem określanie Polski demokratycznym państwem prawa. Dlatego jeśli w takich warunkach, w takim czasie zaleca się podawać w wątpliwość potrzebę funkcjonowania pionu śledczego IPN - i to opierając się na zarzutach, które tak naprawdę kompromitują tych, którzy je podnoszą - to chyba chodzi tu o coś innego. Tu chodzi o to, że jeżeli już dzisiaj nie ma tych przeszkód w postaci amnestii, abolicji, tajemnicy państwowej, przedawnienia, to trzeba zlikwidować organ, który byłby w stanie doprowadzić do sprawiedliwego i skutecznego procesu.</u>
          <u xml:id="u-247.16" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Dzięki pracy pionu śledczego pojawiło się w doktrynie prawa karnego pojęcie zbrodni sądowej, nowej instytucji prawa karnego. Zbrodni popełnionej przez prokuratorów i sędziów w związku z prowadzonymi śledztwami lub procesami. To słuszne rozwiązanie. Nie może bowiem być tak, że sędzia, który w imieniu państwa ma wymierzać sprawiedliwość, robi to, nie bacząc na ustawę albo wbrew tej ustawie. Czy uznacie państwo za sprawiedliwy wyrok kary śmierci za to, że ktoś przez dwa dni słuchał radia? Ten wyrok został wykonany. Czy uznacie za sprawiedliwe takie wyroki, w których wymuszano torturami przyznanie się oskarżonych do winy?</u>
          <u xml:id="u-247.17" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Myślę, że warto w tym momencie odwołać się do świadomości opinii publicznej, aby nie zaprzestano obserwować, co dzieje się z tymi sprawami, co dzieje się z ludźmi, którzy chcą je prowadzić, i instytucją do tego ustawowo powołaną. Ich nie trzeba likwidować, im trzeba pomóc. Oni nie mogą zostać sami tam, gdzie konieczna jest pomoc policji, służb specjalnych, tam, gdzie w celu wykrycia sprawców konieczne jest stosowanie technik operacyjnych. Prokuratorzy instytutu prowadzą sprawy nie tylko o ogromnym ciężarze gatunkowym, ale także niezwykle obszerne, których akta liczą po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset tomów.</u>
          <u xml:id="u-247.18" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Wyobraźcie sobie państwo zachłannego na pieniądze prokuratora instytutu, który siedzi w takiej ilości akt, śledztw porównywalnych stopniem trudności do śledztw aferowych, przestępczości zorganizowanej, prowadzonych w prokuraturze powszechnej. Czy rzeczywiście trzeba to zlikwidować i powrócić do stanu, kiedy w prokuraturze powszechnej będą to sprawy czwartej czy piątej kategorii i sprawcy będą znowu mogli spać spokojnie - państwo prawa ich nie dosięgnie.</u>
          <u xml:id="u-247.19" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Co powiemy tym ludziom, którzy już kilkadziesiąt lat oczekują na satysfakcję nie w postaci głów bestialsko znęcających się nad nimi oskarżonych, nie wyroków skazujących na wieloletnie pozbawienie wolności, tylko na uczciwe stwierdzenie: mieliśmy do czynienia z przestępstwami, te przestępstwa zostały ujawnione i osądzone. Tu naprawdę nie chodzi o polowanie na czarownice. To jest elementarny wymóg sprawiedliwości, konieczny naszemu krajowi targanemu bulwersującymi aferami właśnie z udziałem przedstawicieli funkcjonariuszy władzy. Myślę, że uczciwy ogląd tego, co dzieje się wokół instytutu, wymaga takiego właśnie stwierdzenia.</u>
          <u xml:id="u-247.20" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Zostawmy przesłanki polityczne i wszystkie zbędne obawy. Zwracam uwagę na fakt, że instytut jest organem, który chociaż w części podlega ministrowi sprawiedliwości, to jest także w części niezależny, bo ma prezesa wybieranego przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-247.21" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Podczas dyskusji pan poseł Macierewicz podniósł zarzuty dotyczące zwłoki we wszczęciu śledztwa w sprawie ludobójstwa Polaków na Wołyniu, niezadowalającego trybu udostępniania dokumentacji, postawił zarzut nieprawidłowego prowadzenia śledztwa w sprawie mordu w Jedwabnem. Zarzucał też wadliwe przeprowadzenie ekshumacji oraz nieodniesienie się do procesów łomżyńskich, z których, jego zdaniem, miało wynikać, że zbrodni dopuścili się Niemcy. Za błąd uznał niesięgnięcie do ewidencji rosyjskich i białoruskich.</u>
          <u xml:id="u-247.22" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Z kolei pan poseł Grabarczyk, wyrażając uznanie dla sposobu funkcjonowania instytutu, wyraził zaniepokojenie głosami domagającymi się likwidacji IPN.</u>
          <u xml:id="u-247.23" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Pan poseł Cieślak wyraził zdziwienie, że dochodzi do obrony instytutu przed atakami, których na posiedzeniu komisji nie było, i uznał to za obronę przedwczesną. Podniósł zarzuty, że prokuratorzy IPN znacznie lepiej zarabiają niż ich koledzy z prokuratury powszechnej i to wywołuje frustracje tych drugich. Wniósł o przyjęcie sprawozdania przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-247.24" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Poseł Grabicka zadała pytanie o bieg sprawy ekstradycyjnej dotyczącej pani prokurator Wolińskiej i o to, czy ustalono sprawców bezprawnego pozbawienia wolności prymasa Wyszyńskiego oraz czy śledztwa dotyczącego przestępczej struktury MSW nie należałoby przenieść z Lublina do Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-247.25" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Pan poseł Olszewski poniósł problem przejmowania archiwów z Ministerstwa Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-247.26" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">W odpowiedzi na te pytania pan prof. Kieres wskazał, że jednak pewne obawy co do zagrożeń instytutu istnieją, chociażby przywołując wypowiedzi pana senatora Jarzębowskiego jako zapowiedź zagrożenia. Poinformował o prowadzeniu 44 śledztw w sprawie ludobójstwa na Wołyniu. Potwierdził opóźnienie w przekazywaniu archiwów, wskazując na możliwość zakończenia tego procesu w nieodległym terminie i stwierdził, że obcięcie finansów uniemożliwiło przejęcie całych archiwów m.in. w Katowicach i w Gdańsku. Podniósł, że do 31 grudnia w pionie śledczym wszczęto 2355 śledztw, z czego zakończono 1091 postępowań. Poinformował, że Wielka Brytania nie kwapi się z wydaniem prokurator Wolińskiej i że IPN pozostaje w tej sprawie w stałym kontakcie z organami ścigania w Wielkiej Brytanii, że w sprawie uwięzienia prymasa Polski Wyszyńskiego ewentualni sprawcy już nie żyją, zaś prowadzenie w Lublinie sprawy dotyczącej przestępczej struktury MSW jest celowe i dla dobra tej sprawy tam ulokowane.</u>
          <u xml:id="u-247.27" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Pan prof. Kulesza podał przyczyny zaniechania pełnej ekshumacji, argumentując, że chociaż zaważyła na tym decyzja o uszanowaniu przekonań religijnych Żydów, to nie miało to zasadniczego znaczenia dla dobra śledztwa. Wyjaśnił też znaczenie akt procesów łomżyńskich dla ustaleń śledztw i ustalenia stanu faktycznego.</u>
          <u xml:id="u-247.28" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann">Komisja bez głosu sprzeciwu przyjęła sprawozdanie pana prezesa o działalności instytutu w okresie od 1 lipca do 30 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-247.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-247.30" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewWassermann"> Komisja też dwoma głosami za i 12 przeciw odrzuciła wniosek o przeprowadzenie odrębnej debaty w sprawie informacji pana prezesa o przebiegu i wynikach śledztwa w sprawie mordu w Jedwabnem w dniu 10 lipca 1942 r. Dziękuję. </u>
          <u xml:id="u-247.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Macierewicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję najmocniej, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trybie art. 184 ust. 7 zwracam się do pana marszałka o odroczenie dyskusji nad tym punktem porządku dziennego. Ta decyzja jest w rękach pana marszałka. Prosiłbym o poddanie jej pod rozstrzygnięcie Sejmu. Jest 10 minut po godz. 19, dyskusja trwałaby co najmniej do godz. 21. Jest to jedna z ważniejszych z punktu widzenia świadomości narodowej Polaków debat, która powinna się odbywać corocznie. Zaczynam mieć wrażenie - proszę mi wybaczyć, panie marszałku - że Prezydium Sejmu, sytuując tę dyskusję w nocy, działa na rzecz takiej sytuacji, w której Polacy mają się nie dowiedzieć o podstawowych problemach związanych z funkcjonowaniem Instytutu Pamięci Narodowej, a przecież jego rola dla świadomości narodowej jest nie do przecenienia.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Nie jest też rzeczą drugorzędną nie tylko brak posłów w Sejmie o tej porze, ale także fakt, iż nie ma żadnej transmisji. Sejm nie ma możliwości przekazania swojego stanowiska obywatelom Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#PoselAntoniMacierewicz"> To po prostu urąga, panie marszałku, podstawowym normom, temu, czemu Izba powinna służyć. Dziwimy się później, że Polacy nie wiedzą, jaka jest ich historia. Dziwimy się później, że jest zła opinia na temat Sejmu i posłów, a jak ma być dobra, jeżeli najważniejsze sprawy są skrywane.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dlatego raz jeszcze proszę, panie marszałku, żeby w trybie art. 184 ust. 7 doprowadzić do odroczenia tej debaty do przyszłego posiedzenia. Dziękuję najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Rzeczywiście jest to decyzja uznaniowa marszałka Sejmu, czy podda taki wniosek pod głosowanie, czy nie. Ja, panie pośle, przy całym szacunku dla pańskiego poglądu i dla wagi tej sprawy, chcę powiedzieć, że wiele jest spraw takich, że lepiej, aby były dyskutowane w warunkach, kiedy obrady są transmitowane, ale nie sposób tego zapewnić.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#GlosZSali">(Przegłosujmy.)</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Proszę o przegłosowanie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, proszę państwa, moją rolą jest również dbanie o...</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#PoselMarekKuchcinski">(Sprawnie przegłosujmy.)</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Rolą marszałka Sejmu, i moją w tej chwili, gdy prowadzę obrady, jest dbanie o sprawność obrad Sejmu, również o porządek posiedzeń. Ta sprawa nie była kwestionowana na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Jest już po posiedzeniu Konwentu Seniorów, który wypowiedział się co do porządku następnego posiedzenia bez zastrzeżeń i w związku z tym, decydując o przerwaniu dyskusji w tym momencie, zburzyłbym porządek następnego posiedzenia Sejmu. W związku z tym podejmuję decyzję nieodwołalną o tym, żeby nie poddawać tej sprawy pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku, czy można?)</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Rozumiem, panie pośle... Debata jest ważna. Pozostaję z pełnym szacunkiem dla działalności instytutu, dla wagi sprawozdania, które jest tu przedstawiane, ale niestety nie wszystko może być sprawozdawane w czasie transmisji telewizyjnej. Swego czasu jako prezes Najwyższej Izby Kontroli zawsze o godz. 12, o godz. 1 w nocy przedstawiałem sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli; choć było tam też wiele spraw dotyczących funkcjonowania państwa, zasadniczych problemów, nigdy nie było to przedmiotem kontestowania. Uznajmy... Porządek został ustalony przez marszałka, zaakceptowany przez Konwent Seniorów, szanujmy te ustalenia. W związku z tym dalszej dyskusji na ten temat nie przewiduję. Procedujemy w dalszym ciągu, a więc odbędzie się dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-250.11" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Bronisława Cieślaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselBronislawCieslak">Panie Marszałku! Panie Profesorze! Panie i Panowie Posłowie! Po raz drugi w swej krótkiej historii Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przedkłada Sejmowi, zgodnie z ustawą, informację o swej rocznej działalności. Dokładnie rok temu, także w ostatnim dniu lutego, w analogicznej debacie wypowiadałem się w imieniu mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Powiedziałem na koniec wystąpienia, że głosować będziemy za przyjęciem tamtej rocznej informacji i zapowiedziałem, że: z uwagą będziemy śledzić dalsze losy i działania IPN-u. Ponownie zaszczycono mnie misją klubowego wystąpienia i pora tej obietnicy sprostać.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PoselBronislawCieslak">Pod koniec minionego roku, w związku z końcowymi pracami nad ustawą budżetową, i kilka tygodni temu w bieżącym już roku, z innych powodów, o IPN-ie zrobiło się głośno, przez prasę polską przetoczyła się lawina publikacji o wysokiej politycznej temperaturze. Mimo dramatycznych wyzwań teraźniejszości, namiętnych pytań o polską przyszłość - historia, pamięć, przeszłość są wciąż dla wielu ważnym polem politycznego sporu; dla niektórych - wręcz najważniejszym. Samo sprawozdanie IPN-u, zawarte w druku nr 1117, dotyczy co prawda okresu od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r. - i nad informacją dotyczącą tego okresu ma głosować Sejm - ale jest naturalne i zrozumiałe, że w dorocznej debacie nad tą ważną instytucją państwową uwzględnić trzeba wszystkie aktualnie kwestie z nią związane. Do ogłoszonego więc ostatnio gromko alarmu w sprawie Instytutu Pamięci Narodowej wrócę, ale najpierw wypowiem kilka zdań co do samej informacji.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#PoselBronislawCieslak">W liczącym 242 strony dokumencie zawarto wielką liczbę danych świadczących o tym, iż w drugim roku swej działalności instytut, mimo kłopotów finansowych, lokalowych i organizacyjnych, wyraźnie okrzepł, stając się - cytuję za sprawozdaniem - trwałym i ważnym ogniwem edukacji historycznej i patriotycznej polskiej młodzieży - inny cytat - liczącą się placówką badawczą - jeszcze inny - forum dla żołnierzy i uczestników wojny oraz niepodległościowej i demokratycznej opozycji okresu powojennego. Dzięki przejęciom, remontom i przystosowaniu pomieszczeń zdecydowanie poprawiono dramatycznie złą na starcie sytuację lokalową. Zanotowano duży postęp w planowanym w myśl ustawy przejmowaniu dokumentów archiwalnych. Z zaplanowanych do przejęcia 94 km bieżących akt w okresie objętym informacją przejęto ponad 46 km bieżących, do dziś prawie 70 km. Na coraz większą skalę prowadzony był proces udostępniania akt zainteresowanym, choć - jak się zdaje, mówił też o tym na posiedzeniu komisji prof. Kieres - apetyty tej części twórców instytutu, dla których sławne ˝teczki˝ stanowiły wręcz jedyny czy jedyny ważny cel jego powołania, dalekie są od zaspokojenia, co powoduje ostre często ataki na kierownictwo IPN-u i personalnie na prezesa za opieszałość w tym względzie. Pion śledczy zatrudnił 95 prokuratorów, w tym 5 w nadzorze, 90 liniowych. Na 1271 wszczętych śledztw o różnym stopniu skomplikowania 245 zakwalifikowano jako śledztwa w sprawach zbrodni nazistowskich, 937 - komunistycznych, jak określa je ustawa, 89 zakwalifikowano w sprawozdaniu jako inne. Już same te proporcje zdaniem niektórych krytycznie przyglądających się działalności IPN-u są charakterystyczne. Efekt - w okresie sprawozdawczym skierowano do sądów 18 aktów oskarżenia, w 29 sprawach przedstawiono zarzuty podejrzanym, w 2 sprawach zapadły wyroki skazujące. Pion śledczy instytutu - była już o tym mowa w sprawozdaniu - budzi właśnie dziś wspomniane już emocje, większe nawet niż owe ostrzone i niezaspokojone apetyty na teczki. Kuse - to prawda, także do tego jeszcze wrócę - budżety IPN realizuje nienagannie i racjonalnie. Przeciętne zatrudnienie w 2001 r. wynosiło 804 etaty, w 2002 r. - 1080 pracowników. Wspomnijmy w tym miejscu - mówiłem już o tym rok temu - że poprzedniczka, zlikwidowana ustawą tworzącą IPN, Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu zatrudniała około 100 osób.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#PoselBronislawCieslak">Sprawozdanie dostarcza szczegółowych danych o działalności Biura Edukacji Publicznej IPN, jego programach, konferencjach, wystawach, wydawnictwach, odbytych wykładach i zorganizowanych konkursach. Obficie zrelacjonowana jest praca wszystkich 10 oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu, wymienione są największe prowadzone śledztwa, opisana jest działalność naukowo-badawcza oddziałowych biur. Lektura sprawozdania pozwala wyrobić sobie pogląd o skali, wielkości, różnorodności i pracochłonności działań instytutu. Sumę tę należy docenić, i niniejszym to czynię. Wracając jedank do finansowego, budżetowego kontekstu sprawy, można zadać pytanie: Czy można było zrobić więcej? Na tak postawione pytanie odpowiedź zawsze brzmieć będzie: tak, oczywiście, gdyby było więcej środków. Rokrocznie przy uchwalaniu przez Sejm budżetu podejmowane są w naszym nadal niebogatym państwie dramatyczne decyzje: Komu dodać, komu ująć? Senacka poprawka, w wyniku której o 3 mln zł uszczuplono budżeti IPN pod koniec minionego roku, naraziła sejmową większość, w tym moje ugrupowanie, na ostry polityczny atak: nie doceniamy rzekomo wagi prac instytutu, odbieramy mu szanse działania. Praktycznie wszyscy wołali: zabrano IPN-owi. W tym szumie nikt już nie pytał o to, na co tę kwotę przeznaczono. Przypomnę więc: na państwowe archiwa, niedofinansowane, będące od lat w niewygodnej i uciążliwej w przypadku klientów potrzebie. Dylemat: Co ważniejsze - palące potrzeby doraźne czy studia nad przeszłością? - jest oczywiście dylematem brutalnym. Kto powie wyciągającym rękę do budżetowej kasy środowiskom, niemogącym na bieżąco się utrzymać: nie, poczekajcie, uporządkowanie ponurej historii najpierw, bo to najważniejsze? Cięciami dotknięto wszystkich, IPN stanowi dla niektórych byt tak ważny, że aż nietykalny. Otóż omawiane sprawozdanie właśnie zadaje kłam tezie, że obecnie rządząca w Polsce koalicja paraliżuje czy uniemożliwia tej instytucji wykonywanie ustawowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#PoselBronislawCieslak">I jeszcze zapowiadany powrót do sprawy pionu śledczego instytutu, o którym także już była mowa. Tu eskalowano emocje jeszcze wyżej. Powodem była wypowiedź wicemarszałka Senatu pana Ryszarda Jarzembowskiego w prasowym wywiadzie, którego zdaniem należy rozważyć wyłączenie pionu śledczego ze struktury IPN poprzez nowelizację ustawy o instytucie. I zagotowało się tak, jakby ktoś się wręcz na suwerenność państwa zamachnął. Mimo że zapowiedź dotyczyła enigmatycznie bodaj czerwca, mimo że ów projekt nie tylko nie wpłynął jeszcze do Sejmu, ale - o ile mi wiadomo - nawet nie powstał w istocie, sprawę potraktowano jak zamach na jakieś tabu, sacrum, byt tak oczywisty, że w ogóle niepodlegający dyskusji. Samo podjęcie tematu uznano za naganne. Zaangażowano najwyższe autorytety. Od pomysłu odciął się zresztą jednoznacznie i pan prezydent, i pan premier. Tak więc nie ma sprawy, mógłbym w ogóle o tym nie mówić. Przypominam jednak tę historię, bo w moim przekonaniu dobrze ilustruje ona tworzoną wokół instytutu aurę, żeby nie powiedzieć: psychozę zagrożonej twierdzy. Tworzy się sugestię: SLD jest wrogi tej instytucji, bo godzi ona w jego interesy. No cóż... Historia utworzenia instytutu sięga poprzedniej kadencji, kiedy ówczesna większość, zwycięzcy wyborów z 1997 r., uznali powołanie go za jedno z najważniejszych politycznych zadań.</u>
          <u xml:id="u-251.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-251.6" who="#PoselBronislawCieslak"> Nikt nie krył specjalnie celów, do których należało także utrwalenie zdobytej władzy. Tylko ruszyć z miejsca było dość trudno, bo wewnętrzne, wewnątrzkoalicyjne niesnaski długo uniemożliwiały wybór prezesa. Przypomnijmy, że ustawa tworząca instytut weszła w życie 18 grudnia 1998 r. i dość długo stanowiła byt martwy, bo prezesa, pana profesora Leona Kieresa Sejm powołał na stanowisko dopiero 8 czerwca 2000 r., czyli półtora roku później. Prawdą jest też, że moje ugrupowanie, wtedy w opozycji, było w tym czasie krytyczne i nieufne, obawiając się zawłaszczania i manipulacji zasobami historycznymi, instrumentalnego traktowania najnowszych polskich dziejów. Determinacja, z jaką wtedy dążono do celu, utrudniała, a zapewne i uniemożliwiała naszym rywalom i partnerom spokojne słuchanie argumentów.</u>
          <u xml:id="u-251.7" who="#PoselBronislawCieslak">Po wyborach w roku 2001 sytuacja diametralnie się odwróciła. Ugrupowań tworzących koalicję w tamtym czasie w ogóle nie ma dziś w Sejmie, ale przecież nie jest prawdą, że zamierzamy dokonywać w rewanżu jakichś rewolucyjnych przeobrażeń. Przypominamy po prostu swe ówczesne wątpliwości. To fakt przecież, że prokuratorzy w pionie śledczym IPN są opłacani dużo lepiej niż ich koledzy z prokuratur powszechnych. Pan profesor Kieres na niedawnym posiedzeniu komisji sprawiedliwości omawiającej dyskutowane sprawozdanie stwierdził, że to nie on ustala te zarobki. Ależ to prawda. Wynikają one wprost z ustawy, konfliktując przy okazji środowisko prokuratorskie. I krytycznie odnoszą się do tego stanu rzeczy także dalecy od lewicowych sympatii prokuratorzy. Z wiarygodnych źródeł wiem także, że w wielu śledztwach na polskiej prowincji prokuratorzy z IPN wiele czynności zlecają tym z prokuratur rejonowych, korzystając z ich usługowej pomocy, choć w sprawozdaniu informacji o skali tych poczynań nie ma. Jest za to obfity akapit o specyfice i wyjątkowości śledczych działań IPN, uzasadniający utrzymanie odrębności tego pionu w strukturze. Ale - jak powiedziałem - pomysł nowelizacji ustawy nie jest aktualny, zaprzeczenia były pryncypialne i jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-251.8" who="#PoselBronislawCieslak">Darują państwo małą refleksję na marginesie. Po wypowiedzi senatora Jarzembowskiego wśród licznych głosów potępiających zgłoszoną ideę usłyszałem też bardzo ostry głos Kazimierza Kutza, też wicemarszałka tego samego Senatu. Porozmawiali, rzec można, jak wicemarszałek z wicemarszałkiem. Otóż, niedawno Telewizja Polonia przypomniała ekranizację dramatu Tadeusza Różewicza ˝Do piachu˝. Byłem jako ówczesny szef pionu artystycznego krakowskiej telewizji świadkiem powstawania tego wybitnego przedstawienia. Dobrze pamiętam namiętną kampanię rozpętaną wtedy przeciw tej emisji przez prawicowo-narodowo-kombatanckie ugrupowania. Pamiętam, jak próbowano blokować emisję, zatrzymać na półce powstały już teatr. Że reżyserem przedstawienia i obiektem agresji był także Kazimierz Kutz, dodawać nie muszę. I teraz - dziwnie się plecie historia - czytam w informacji o setkach IPN-owskich śledztw z okresu wojny, polskich konfliktów czasu powojennego, zwanego przecież przez historyków czasem wojny domowej w Polsce, potem całego okresu do końca trwania tego ułomnego, niesuwerennego w pełni, nieracjonalnego ekonomicznie, ale polskiego przecież kawałka historii, zwanego w skrócie PRL. Przerażające dramaty, ponure rachunki krzywd, zbrodnie bez kary. Wstrząsająca lektura. Ale w statystycznie podzielonych, posegregowanych dochodzeniach poza nazistowskimi, komunistycznymi - tych miażdżąca większość - rubryka inne jest marginalna, składa się głównie ze zbrodni popełnonych przez Ukraińską Powstańczą Armię na Polakach, a spraw takich, jak ta tragedia prostego Walusia, mówię oczywiście symbolicznie o przypadku Walusia, którego zabijają koledzy w leśnym partyzanckim oddziale w sztuce ˝Do piachu˝, praktycznie nie ma. A przecież wybitny poeta i dramatopisarz twierdził, że napisał tę sztukę w oparciu o przetworzony literacko, ale fakt, zdarzenie autentyczne. Więc, przepraszam, panie Kazimierzu, jak to jest?</u>
          <u xml:id="u-251.9" who="#PoselBronislawCieslak">Jest natomiast w informacji raport ze śledztwa w sprawie zbrodni w Jedwabnem. Kategoria sprawozdawcza: zbrodnie nazistowskie. Przejmująca, niedająca się zakwestionować wymowa ustalonych faktów w praktycznie zakończonym śledztwie. I - na tym polega symboliczna waga tej sprawy, jej wyjątkowość na omawianym tle - znów zaowocowało to, jak wiemy, ostrą, agresywną krytyką tych mieniących się patriotycznymi kół, dla których prawda ma mieć zamówiony kolor. Jak w fabryce Forda, możesz kupić samochód w kolorze dowolnym, ale pod warunkiem, że będzie to kolor czarny. Jak w filmie ˝Sami swoi˝, sąd sądem, ale sprawiedliwość musi być po naszej stronie. Nic więcej na ten temat nie dodam. Jestem zresztą przekonany, że i dziś w dalszych wystąpieniach ten wątek jeszcze wróci, ale nie jest przypadkiem, że moja klubowa koleżanka, przewodnicząca Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka na końcu posiedzenia komisji, na którym dyskutowaliśmy o tej informacji, wyraziła dla profesora Leona Kieresa wielki szacunek za suwerenność, odporność na ataki, godność i odwagę, jaką okazywał przez cały czas śledztwa w tej bulwersującej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-251.10" who="#PoselBronislawCieslak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Różne rzeczy dzielą Polaków, poziom wykształcenia, gust, majętność, poczucie humoru, poziom zdolności do refleksji, także pamięć. Ona jakby z natury jest ulotna, a też i subiektywna. Inaczej pamięta przedwojenną, amarantową, jak kiedyś powiedział Andrzej Łapicki, Polskę ktoś z kręgów Wieniawy-Długoszewskiego, a inaczej jedzący rzepę analfabeta z kresów. Inaczej myśli o Polsce epoki PRL inwigilowany i więziony opozycjonista, a inaczej już nawet nie aparatczyk partyjny, tu kontrast byłby za łatwy, ale jakiś statystyczny, apolityczny w istocie, urodzony na wsi człowiek, który awansował w tym czasie, wykształcił się i bezpiecznie, choć niebogato, żył w swoim mieszkaniu z wielkiej płyty, z działką i maluchem na raty. A ową pamięć ma przecież ten instytut w nazwie.</u>
          <u xml:id="u-251.11" who="#PoselBronislawCieslak">Badając przeszłość, także jej najbardziej przerażające zakamarki, winni ludzie z IPN pamiętać o historycznych uwarunkowaniach i zawiłościach polskiego losu. Pewny swego i politycznie czy ideologicznie motywowany badacz czy prokurator łatwo może minąć się ze swym powołaniem, ważną społecznie misją. Pierwsze zdania wprowadzenia dokumentu, który omawiamy, brzmią: Instytut - komisja stoi na uboczu wszelkich sporów i interesów politycznych po 1989 r., a więc w wolnej Polsce. Wyniki naszej pracy mają służyć wyłącznie prawdzie, wolności i pamięci, a przez to długookresowym interesom narodu polskiego i państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-251.12" who="#PoselBronislawCieslak">Pięknie powiedziane, ale zawsze łatwiej powiedzieć niż realizować taki szlachetny zamiar w żmudnej, codziennej, wielopłaszczyznowej działalności. George Orwell napisał kiedyś: Kto kontroluje przeszłość, kontroluje także przyszłość. Zdumiewające w swej ironii czy cynizmie przesłanie, bo cóż to znaczy: kontrolować przeszłość. Wybiórczo traktować fakty, fałszować coś, mataczyć? I czy w ogóle jest to możliwe? Podejmowano oczywiście takie próby, mamy je w swej pamięci, stanowią ważny zasób doświadczenia, naszego politycznego kapitału. Wiemy, że majstrowanie przy historii nigdy w dłuższej perspektywie historycznej nie jest skuteczne. Czy doświadczenie totalitaryzmu, bo ten system opisywał przecież Orwell, i jego kres nie kompromituje wystarczająco takich metod? Czy nie jest wyrazistą przestrogą dla naśladowców, jakiekolwiek polityczne by mieli barwy?</u>
          <u xml:id="u-251.13" who="#PoselBronislawCieslak">Jeśli zaś chodzi o samą informację o rocznej działalności Instytutu Pamięci Narodowej od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r., wracając po tych refleksjach do tego konkretnego przedmiotu naszej debaty, to mój klub, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, opowie się w głosowaniu za przyjęciem tego sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-251.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rokitę, który przedstawi stanowisko Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselJanRokita">Rozumiem, że pan marszałek mnie wywołał, choć tego nie słyszałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">No właśnie, coś się dzieje z aparaturą. Teraz słychać?</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Głos zabierze pan poseł Jan Rokita, który przedstawi stanowisko Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselJanRokita">Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! - nieliczni. Jak się rozpoczyna dyskusję o działalności Instytutu Pamięci Narodowej, w jakimkolwiek momencie jego prac tę dyskusję by się zaczynało, to przede wszystkim z natury rzeczy przychodzi do głowy pewien banał. Od tego banału tak naprawdę trzeba zacząć, bo w moim przekonaniu niezrozumienie tego banału jest w bardzo znaczącym stopniu powodem rozmaitych problemów, które w świecie polskiej polityki stwarza Instytut Pamięci Narodowej. Ten banał jest w Europie znany od wielu tysiącleci, a brzmi po prostu tak: Narody, które tracą pamięć, przestają istnieć. Tak było zawsze w historii i kto tego nie wie, to nie wie o historii niczego. Otóż jest w moim przekonaniu pewnym wyrzutem sumienia III Rzeczypospolitej ów stworzony tak niedawno, a jeszcze bardziej niedawno działający tak naprawdę Instytut Pamięci Narodowej, dlatego że przez 10 lat po odzyskaniu niepodległości Rzeczpospolita nie była w stanie stworzyć skutecznej instytucji chroniącej pamięć narodu. Pamięć narodu, która była w tym czasie trwoniona, wyszydzana, niszczona, rozbijana na rozmaite sposoby, czego skutki chyba dzisiaj dopiero zaczynamy sobie powoli uświadamiać. Nieco literacko rzecz ujmując, mówię to z tym większym przekonaniem, iż mam poczucie, jak mówi poeta: żem sam pełen winy; bo kiedy uczystniczyłem w rządach Polską w 1992 r. czy 1993 r. nie przyszło mi do głowy, że z inicjatywą powołania tego rodzaju instytucji należy wystąpić. I wiem dzisiaj, że to był nie tylko błąd, ale i wina.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PoselJanRokita">Ten błąd i ta wina zostały dzisiaj naprawione i oto powstała instytucja, która nie tylko chroni pamięć niszczoną świadomie w latach rozbiorów, w latach hitleryzmu i komunizmu, ale także przez fakt swojego istnienia i działalności próbuje odbudować pewną zasadniczą zaległość pierwszego 10-lecia niepodległości. Ta instytucja, jak sądzę, bo to jest rzecz fundamentalna dla mojego sposobu myślenia i dla sposobu myślenia mojej partii o sprawie instytutu, w związku z tym winna być rzeczywiście dla świata polskiej polityki pewnego rodzaju źrenicą w oku. To nie jest jedna z wielu instytucji publicznych. To jest instytucja, której misją jest właśnie ochrona i podtrzymanie narodowej pamięci. Można dać wielorakie przykłady tego, że działalność tej instytucji w tej chwili pełni funkcje zupełnie fundamentalne dla życia narodu. Bo któż inny, jak nie Instytut Pamięci Narodowej, był w stanie w delikatny i rozumny sposób przedstawić międzynarodowej opinii podejście Polaków do kwestii zbrodni w Jedwabnem? Któż był w stanie podnieść po wielu latach kwestię niemczenia polskich dzieci w czasie hitlerowskiej okupacji? Kto podniósł kwestię ustalenia miejsca pochówku bohaterów IV Komendy WiN? Kto rozpoczął śledztwa wołyńskie, tak fundamentalne dla zrozumienia istoty stosunków polsko-ukraińskich? Kto przywrócił czy stworzył - mówił o tym pan poseł Wassermann - w polskim języku prawniczym pojęcie zbrodni sądowej? Parę dni temu uchwalaliśmy jednomyślnie rezolucję ku czci zamordowanego przez komunistów gen. ˝Nila˝ Fieldorfa, bohatera Polski podziemnej. Ale któż inny, jak nie Instytut Pamięci Narodowej, czyni starania o to, ażeby zbrodnicza prokuratorka, pani Wolińska, która ów akt oskarżenia żądający wyroku śmierci podpisała, została wydana władzom Rzeczypospolitej? Można by tę listę przedłużać. Wszystko to są kwestie, które są pewnego rodzaju naprawianiem zaległości nie tylko czasów komunizmu, ale i III Rzeczypospolitej; zaległości wolnej Polski. I to jest rzecz pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PoselJanRokita">Rzecz druga. Instytut, oprócz tego, że jest owym strażnikiem pamięci, jest także faktycznym ramieniem sprawiedliwości wobec zbrodniarzy. Wiadomo - i to jest fakt równie dobrze znany przecież nam wszystkim, jak i opinii publicznej - że owo ramię sprawiedliwości po 1989 r. zawisło gdzieś w powietrzu czy nigdy nie spadło. To ramię sprawiedliwości z pewnym trudem, oporem, powoli, ale zaczyna spadać na zbrodniarzy dopiero od momentu powstania Instytutu Pamięci Narodowej. To jest nie do przecenienia fakt o historycznym znaczeniu. Tych 30 aktów oskarżenia, tych 40 zarzutów, postawionych tylko w ostatnim roku, tych 14 tys. świadków zbrodni przesłuchanych przez prokuratorów instytutu. Chciałbym zwrócić uwagę tylko na jeden fakt, który ma dla mnie znaczenie szczególne, wziąwszy pod uwagę także, że jest tutaj przedstawiciel ministra sprawiedliwości, a także jest obecny, za co dziękuję, instytucjonalny, ale także osobisty autorytet polskiego sądownictwa, prezes Trybunału Konstytucyjnego. To spadające ramię sprawiedliwości na jedno środowisko jakoś dziwnie spaść absolutnie nie może. Tym środowiskiem są sędziowie. Spada, spada, ale ilekroć próbuje spaść, to napotyka zmasowany i zorganizowany opór korporacji w postaci komisji dyscyplinarnych sądów, które w każdym - każdym - jak do tej pory złożonym wniosku o odpowiedzialność sędziego za zawisłe wydawanie wyroków przeciwko niepodległej Polsce odmawia w dwuinstancyjnym postępowaniu zniesienia immunitetu tego sędziego. Pytam pana ministra sprawiedliwości, obecnego tutaj jego zastępcę, czy zauważył ten fakt i czy coś zrobi. Pytam pana prezesa Safjana, czy zauważył ten fakt jako sędzia i czy coś z tym zrobi.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PoselJanRokita">Rzecz trzecia, wizerunek zewnętrzny Polski. Bo to nie tylko ochrona pamięci i ramię sprawiedliwości, ale jeszcze zewnętrzny wizerunek Polski. No, Bogu dzięki, od jakiegoś czasu w Centrum Wiesenthala już nie wisi tablica: Polskie obozy koncentracyjne, tylko tablica: Niemieckie obozy koncentracyjne. Ona tam sama z siebie nie zawisła. To nie było łatwe. Stało się to dzięki Instytutowi Pamięci Narodowej. W Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie wisi w końcu nawet nie chyba kopia, lecz oryginał obwieszczenia niemieckiego o karze śmierci dla Polaków ukrywających Żydów; coś, co w tym muzeum było nieobecne, czego najwyraźniej wszyscy ci, którzy je oglądali, nie mogli zobaczyć i nie byli świadomi. Nawet dla tak delikatnej materii jak stosunki polsko-rosyjskie instytut zaczyna odgrywać niesłychanie ważną rolę. Oto ostatecznie właśnie instytut nie tak dawno, zdaje się, po raz pierwszy przekazał państwu rosyjskiemu informację wraz listą osób, marynarzy sowieckich, którzy 22 czerwca 1941 r. w porcie Świnoujście zniknęli po prostu w momencie, kiedy Hitler wkroczył do Związku Sowieckiego. Ambasada rosyjska dostała te informacje dzięki Instytutowi Pamięci Narodowej. To Instytut Pamięci Narodowej odbudowuje zaufanie Szwedów do Polski, próbując rozwikłać słynną sprawę zniknięcia w 1948 r. marynarzy szwedzkich z dwóch statków na Bałtyku, które, jak wiadomo, polska Straż Graniczna wówczas znalazła tam puste, ludzie zniknęli, zniknęli zapewne gdzieś w sowieckich łagrach. To wszystko są czynności, które są nie do przecenienia z punktu widzenia budowy zewnętrznego obrazu naszego państwa, to są rzeczy zupełnie fundamentalne, kto wie, czy nie równie ważne, jak ekonomiczna pozycja państwa czy jego zewnętrzne sojusze i jego zewnętrzne bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PoselJanRokita">Po czwarte, bo instytut robi coś jeszcze. Przyjmując ustawę o instytucie, powierzyliśmy mu zadanie udostępnienia obywatelom archiwów Służby Bezpieczeństwa. Tak się stało, że ta działalność zaczyna się z wielkim opóźnieniem i powoli z wiadomych powodów, z powodu obcięcia finansów instytutowi, ale także i z innego istotnego powodu, który przy okazji jest kolejną zasługą tego instytutu. Mianowicie, w 30 tys. postępowań, zwykłych postępowań dotyczących ludzi, instytut pomaga Polakom, którzy dochodzą rozmaitych swoich praw, pomaga Polakom, którzy chcą dostać uprawnienia kombatanckie, pomaga Polakom, którzy chcą się oczyścić z zarzutów współpracy z bezpieką w procesach lustracyjnych, pomaga wreszcie tym, którzy dobijają się o należne im słusznie odszkodowania za represje w dawnych czasach. 30 tys. postępowań to jest gigantyczna lawina rozmaitych spraw administracyjnych, w których instytut tak naprawdę świadczy pomoc tym, których spotkała krzywda, a którzy nie dostali innej pomocy od państwa polskiego. Pomaga im dzisiaj właśnie instytut, instytut jest tym, który wyrównuje krzywdy. Te 28 mln, te cięcia budżetowe, które instytucję pełniąca taką funkcję dotknęły za rządów koalicji SLD-PSL, jest, panie pośle, niestety niesłuszne. Nie mogę się zgodzić z pańską linią obrony polityki koalicji SLD-PSL w tej sprawie. To dość absurdalna argumentacja, że te 28 mln to jakiś luksus, że obcinaliśmy wszystkim i że przeznaczaliśmy te pieniądze na archiwa. To i tak Bogu dzięki, szczerze mówiąc, że na archiwa, dlatego że te archiwa - pan, panie pośle doskonale o tym wie - były pretekstem, były pozorem. To i tak z szacunkiem, bo wykazano pewien takt i poczucie przyzwoitości, że to archiwa, bo równie dobrze mogły to być np. głodujące dzieci potrzebujące mleka po to, żeby ten wybór uczynić jeszcze bardziej dramatycznym i pokazać, że pieniądze instytutu mają być przeznaczone na ważniejsze cele. Odrzucam tę argumentację.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PoselJanRokita">Instytut jest instytucją absolutnie szczególną z tych powodów, o których mówiłem, a te cięcia budżetowe są cięciami, które mogą w przyszłości podważyć jego funkcjonowanie w ogóle, jeśli taka polityka byłaby kontynuowana. Nie ma zgody na tę politykę. To jest polityka, która w moim przekonaniu zagraża tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#PoselJanRokita">Podobnie zresztą, i tu z wielkim szacunkiem dla pana posła Cieślaka, ale też nie mogę się zgodzić z pańską argumentacją w kwestii owej, jak pan powiedział, afery wywołanej wokół likwidacji pionu prokuratorskiego instytutu. To nie jest tak, że broniono owego pionu prokuratorskiego tak, jak jakiegoś sacrum czy tak, jak suwerenności państwa, jak pan poseł mówi. To nie jest też tak, że nie ma sprawy, na razie nie ma sprawy, Bogu dzięki, być może właśnie dlatego, że ta reakcja była taka silna, tak zdecydowana. Ale pan, panie pośle, doskonale wie i pańscy koledzy też wiedzą, że problem jest. Problem polega na tym, jak mi się przynajmniej ciągle wydaje, że pan wygłasza dzisiaj tezę z tej trybuny, że ludzie, którzy ów instytut powołali z tych motywów, o których mówiłem, chcieli w ten sposób - to jest cytat z wypowiedzi pana posła - utrwalić zdobytą w 1997 r. władzę. To jest nonsens, panie pośle. Jeśli ja mówię o tym, że mam poczucie także pewnego wyrzutu sumienia, że nie zrobiliśmy tego wcześniej, to ja nie mówię o problemie władzy, jej posiadania, bądź jej utrwalania, bądź jej utraty, ja mówię o problemie odbudowy narodowej pamięci. I ludzie tacy, którzy organizują pod różnymi pretekstami kampanię przeciwko temu instytutowi, a pański kolega partyjny senator Jarzembowski jest przywódcą tego ruchu przeciwko instytutowi, są ludźmi, dla których ciągle dzisiaj, jak się wydaje, jest tak, że odbudowa narodowej pamięci stanowi zagrożenie. Ja w każdym razie tak to rozumiem. Tak jakby narodowa pamięć dla ludzi typu senator Jarzembowski, była jakimś politycznym zagrożeniem, jakby myśleli tak, iż jeśli naród odbuduje swoją pamięć, to senator Jarzembowski nie będzie senatorem...</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#GlosZSali">(Bo to jest możliwe.)</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#PoselJanRokita">Tak to w każdym bądź razie odbieram, tak to odczuwam.</u>
          <u xml:id="u-255.9" who="#PoselJanRokita">Otóż doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że tak naprawdę ten problem odbudowy pamięci dla SLD jest także problemem zupełnie kluczowym i SLD powinno zależeć na odbudowie prawdziwej narodowej pamięci. Ponieważ tak myślę, mówiąc nieco obrazowo - nie chcę nikogo obrażać - póki jest tak, że dla mnie np. prawdziwym bohaterem II wojny światowej, polskim bohaterem narodowym jest zamordowany w kazamatach bezpieki ˝Nil˝ Fieldorf, a dla, nie wiem, senatora Jarzembowskiego - Wanda Wasilewska, kochanka Stalina...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselJanRokita">...Jeśli rzeczywiście tak jest, to ciągle problemem jest to, czy rzeczywiście z senatorem Jarzembowskim do końca należymy do tego samego narodu i czy rzeczywiście dysponujemy wspólną narodową pamięcią. Otóż sens instytutu polega na tym, ażeby ta pamięć w pewnym momencie stała się rzeczywiście pamięcią wspólną, ale prawdziwą, a nie zakłamaną. Dlatego wydaje mi się, że w interesie lewicy o komunistycznym dziedzictwie leży to, ażeby instytutu nie atakować, tylko pozwolić mu w sposób spokojny i mądry ową wspólną pamięć odbudowywać.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PoselJanRokita">Już kończę, panie marszałku, ostatnie zdanie, wiem, że pan mnie upomina, czas przekroczyłem, mówiąc do pustej sali, tak mi się to rzadko zdarza, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, panie pośle, chciałem panu tylko zasygnalizować, że czas został wyczerpany. Ale skoro już panu przerwałem, to tak przy okazji chciałem przekazać wiadomość, że Adam Małysz został mistrzem świata w bezapelacyjnym stylu - wyprzedził drugiego Norwega Ingebrigtsena o 6 m i 16 punktów.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#GlosyZSali">(Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, jeszcze przedłużamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselJanRokita">I ostatnia rzecz, ponieważ po tym wszystkim, co powiedziałem, jest jeszcze jeden czynnik, o którym wypowiedzieć się trzeba, bo ta kwestia jest przedmiotem także ciągłych kontrowersji, tym razem najczęściej radykalnej prawicy polskiej. Mianowicie elementem oceny instytucji jest także ocena człowieka, a Leon Kieres tę instytucję założył, Leon Kieres tę instytucję symbolizuje i ataki na instytut są atakami na Leona Kieresa.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PoselZygmuntWrzodak">(Nie założył.)</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PoselJanRokita">Wedle mojej wiedzy, panie pośle, założył czy tworzył od zera na podstawie ustawy, którą uchwaliliśmy....</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PoselZygmuntWrzodak">(A to co innego.)</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#PoselJanRokita">...To jest dokładnie to samo, to nie jest co innego.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#PoselJanRokita">Otóż chcę w tej sprawie wyrazić pogląd swój i ludzi z mojej politycznej formacji. Leon Kieres symbolizuje ten instytut od momentu jego powołania. W Polsce jest tak, że instytucje publiczne miewają bardzo zróżnicowane szczęście do ludzi, wystarczy popatrzeć na historię Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, by np. zobaczyć, jak to zmienne szczęście w przypadku instytucji ważnych w Polsce działa.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#PoselJanRokita">Otóż Instytut Pamięci Narodowej miał szczęście do człowieka, tak absolutnie uważam.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#PoselJanRokita"> Leon Kieres to człowiek, który przez te dwa czy już mniej więcej dwa chyba lata działalności jako prezes tej instytucji z godnością przyjmuje bardzo brutalne ataki na swoją osobę, odwołując się zawsze do argumentów. Imponuje mi tym. Leon Kieres to człowiek, który jako szef tego instytutu z mądrym, ale nie nacjonalistycznym patriotyzmem broni polskiego dobrego imienia za granicą. Leon Kieres to człowiek, który broni tego polskiego dobrego imienia także w sytuacjach bardzo newralgicznych, np. dotyczących agresywnych niekiedy wobec Polski środowisk żydowskich, co wcale nie jest łatwo w dzisiejszym świecie. Leon Kieres to może taki trochę staroświecki patriota i w tej roli prezesa Instytutu Pamięci Narodowej jakoś mi wyjątkowo pasuje.</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#PoselJanRokita">Panie profesorze, w imieniu własnym, w imieniu mojej partii, ale sądzę, że także bardzo wielu ludzi, którzy tak w Polsce myślą, chcę panu podziękować za sposób, taki pełen pokornej dumy, z jakim broni pan pamięci Polaków jako szef instytutu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Mariusza Kamińskiego, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie oceny działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PoselMariuszKaminski">Dzisiejsza debata mogłaby być dobrym momentem do spokojnego, rzeczowego podsumowania dotychczasowego sposobu funkcjonowania IPN. Trudno jednak uniknąć emocji, kiedy ta z takim trudem utworzona i tak niedawno powstała instytucja stała się przedmiotem nieustannych ataków ze strony części polityków obecnej koalicji rządowej. Już podczas uchwalania tegorocznego budżetu parlamentarzyści SLD zgłosili szereg całkowicie absurdalnych poprawek mających na celu sparaliżowanie działalności IPN. Choć na szczęście nie wszystkie z nich zostały przez Wysoką Izbę przyjęte, to te, które udało im się przeforsować, w istotny sposób, negatywnie wpłyną na działalność IPN w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PoselMariuszKaminski">W ostatnich tygodniach wielu, często prominentnych, polityków SLD formułowało pod adresem IPN agresywne i, nie zawaham się tego powiedzieć, prostackie zarzuty, negując tak naprawdę zasadność istnienia tej instytucji. Wraca zatem pytanie: Po co Polsce Instytut Pamięci Narodowej?</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PoselMariuszKaminski">Otóż, panie marszałku, Wysoki Sejmie, odpowiedź na to pytanie w dużej mierze zawarte jest w informacji przedłożonej Sejmowi przez prezesa IPN. Jest to materiał obszerny, przejrzysty, bardzo dobrze zredagowany. Jego omówienie zacznę od funkcjonowania pionu śledczego IPN. Temat ten stał się w ostatnim czasie szczególnie głośny w związku z wypowiedziami polityków SLD, postulującymi jego likwidację. Czym zatem zajmuje się pion śledczy IPN, że wywołuje to taki niepokój parlamentarzystów tego ugrupowania? Podstawowym zadaniem prokuratorów tego pionu jest ściganie zbrodni przeciw ludzkości, zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennych. W polskich warunkach oznacza to w praktyce ściganie przede wszystkim zbrodni komunistycznych i nazistowskich. Mamy więc do czynienia z najcięższą kategorią zbrodni, do których ścigania państwo polskie jest zobowiązane również na mocy przepisów prawa międzynarodowego. Mam nadzieję, że z formalnej konieczności ścigania tych zbrodni zdają sobie sprawę nawet najgłupsi SLD-owscy krytycy IPN. Choć słuchając argumentów przeciw pionowi śledczemu IPN, wygłaszanych przez wicemarszałka Senatu pana Jarzembowskiego, można odnieść wrażenie, że jego wiedza na temat stanu prawnego obowiązującego w tej materii jest dosyć znikoma, chyba że to nie brak świadomości prawnej, lecz brak elementarnej znajomości najnowszej historii Polski jest problemem pana wicemarszałka Jarzembowskiego. Koronnym dowodem świadczącym w jego mniemaniu o manipulacjach, jakich dopuszcza się IPN, jest niewszczęcie przez tę instytucję śledztwa w sprawie obozu w Berezie Kartuskiej. Problem leży w tym, że, jak powszechnie wiadomo, pion śledczy IPN w ramach swoich kompetencji ustawowych zajmuje się wyłącznie okresem po 1 września 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PoselMariuszKaminski">Wyznając zasadę, że leżącego się nie kopie, zrezygnuję z kilku uwag na temat kondycji umysłowej osoby piastującej zaszczytne stanowisko wicemarszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Nie mogę jednak nie podzielić się z Wysoką Izbą lękiem, który wzbudził we mnie casus pana wicemarszałka Jarzembowskiego. Wicemarszałek Jarzembowski stał na czele grupy senatorów SLD zapowiadających inicjatywę ustawodawczą likwidującą pion śledczy IPN. Co było bodźcem do tej inicjatywy? Inicjatywy obliczonej na zmianę prawa, na zmianę obowiązującej ustawy? Wiemy już, że wicemarszałka Jarzembowskiego, prominentnego działacza SLD, motywowało postrzeganie problemu w sposób całkowicie oderwany od rzeczywistości. Na szczęście pomysł nowelizacji ustawy o IPN na razie został odłożony na bok. To niewątpliwie dobrze, dobre prawo w ten sposób na pewien czas zostało uratowane. Nie sposób jednak nie zadać sobie dwóch pytań. Jak często reprezentanci SLD podejmują inicjatywy ustawodawcze i, co gorsza, doprowadzają do ich uchwalania, przy tym samym stanie świadomości, jaki charakteryzuje wicemarszałka Jarzembowskiego? Jak drogo przyjdzie nam zapłacić za to w przyszłości? Przypadek wicemarszałka Jarzembowskiego nie uprawnia do optymizmu przy formułowaniu odpowiedzi na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie ulega wątpliwości, że Polska ma obowiązek ścigania zbrodni, którymi zajmują się prokuratorzy IPN. Jest to przede wszystkim jednak obowiązek moralny wobec ofiar. Pamięć o ludziach, których życie zakończono strzałem w tył głowy, którym w tracie przesłuchań wyrywano paznokcie i bito metalowymi prętami wymaga, wymaga, abyśmy zrobili wszystko, co możliwe, żeby oprawcy nie pozostali anonimowi i bezkarni.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#PoselMariuszKaminski">Zbrodnie, jakich dopuszczono się w imię ideologii komunistycznej albo, mówiąc bardziej precyzyjnie, w imię sowieckiej dominacji nad Polską, z oczywistych względów nie były w okresie PRL ścigane. Niestety, po roku 1989 sytuacja nie uległa zasadniczej poprawie. Sądząc po ilości wszczętych śledztw, sposobie ich prowadzenia, ilości prawomocnych wyroków sądowych w sprawach zbrodni komunistycznych należy stwierdzić, że organa wymiaru sprawiedliwości całkowicie zawiodły. Myślę, że było kilka przyczyn takiego stanu rzeczy. Ponieważ w naszym kraju nie przeprowadzono dekomunizacji, dużą i wpływową część tzw. klasy politycznej stanowili i stanowią funkcjonariusze starego reżimu. Moim zdaniem znacząca część środowiska prokuratorskiego zachowała się w sposób konformistyczny. Po co grzebać w sprawach, które nie wiadomo, dokąd zaprowadzą i czyją wściekłość wywołają? Bierna postawa tego środowiska znajdowała dodatkowe uzasadnienie w głoszonej przez nowe władze ideologii grubej kreski. Nie tylko jednak atmosfera polityczna pierwszych lat III Rzeczypospolitej zaważyła na nieefektywnym ściganiu zbrodni komunistycznych. Sprawy dotyczące mordów i przestępstw politycznych popełnionych w przeszłości wymagają od prokuratora, oprócz pewnej twardości charakteru, również odpowiedniego przygotowania merytorycznego. Aby prowadzić tak trudne, często wielowątkowe śledztwa, potrzebna jest wiedza historyczna, znajomość ówczesnego stanu prawa i orzecznictwa. Niezbędny jest również swobodny dostęp do archiwów komunistycznej bezpieki, gorliwie strzeżonych przez szereg lat przez służby specjalne III RP. Dopiero ustawa o powołaniu IPN stworzyła warunki do efektywnego ścigania zbrodni komunistycznych. Czy IPN tę szansę wykorzystał? Oczywiście na jednoznaczną odpowiedź w tej kwestii jest jeszcze za wcześnie. Jednak 1271 śledztw prowadzonych przez prokuratorów pionu śledczego IPN, z których większość dotyczy zbrodni komunistycznych, stwarza nadzieję na rzeczywistą zmianę, a może nawet na przełom w zakresie ścigania, mówiąc w pewnym uproszczeniu, zbrodni politycznych popełnionych w przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#PoselMariuszKaminski">Różna jest skala tych śledztw: od spraw jednostkowych, dotyczących konkretnych osób pokrzywdzonych, po wielowątkowe, skomplikowane śledztwa odtwarzające mechanizmy popełnionych zbrodni. Nie można jednak tych spraw wartościować, gdyż za każdą z nich kryje się ludzki dramat, często oddane za Polskę życie.</u>
          <u xml:id="u-261.9" who="#PoselMariuszKaminski">Integralną częścią przedłożonej Wysokiej Izbie przez prezesa IPN informacji jest wykaz najważniejszych śledztw prowadzonych przez poszczególne oddziałowe komisje ścigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Aby zobrazować wagę spraw, jakimi zajmują się prokuratorzy IPN, warto podać kilka przykładów.</u>
          <u xml:id="u-261.10" who="#PoselMariuszKaminski">Prowadzone są śledztwa w sprawie deportacji obywateli polskich w głąb Rosji w latach 1939-1941. Toczy się śledztwo w sprawie przeprowadzenia przez żołnierzy sowieckich tzw. obławy augustowskiej w lipcu 1945 r., podczas której zaginęło bez wieści 600 naszych rodaków. Trwają 44 śledztwa w sprawie mordów dokonanych przez skrajnych nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Trwa śledztwo w sprawie wymordowania przez UB w 1946 r. 200-osobowego oddziału partyzanckiego NSZ kpt. Bartka. Wyjaśniane są okoliczności śmierci gen. Olszyny-Wilczyńskiego, gen. Tumidajskiego, rotmistrza Pileckiego, Kazimierza Pużaka czy też bezprawnego pozbawienia wolności prymasa Stefana Wyszyńskiego. Niech tych kilka przykładów pokaże, jak wielkie i ważne dla Polaków zadania realizuje IPN.</u>
          <u xml:id="u-261.11" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tym miejscu chciałbym zacytować fragment informacji o działalności IPN: ˝Wśród postępowań karnych w sprawach zbrodni komunistycznych znaczną część stanowią śledztwa w sprawach zbrodni popełnionych w Polsce w okresie stalinizmu. Śledztwom tym nadany jest priorytet z powodu m.in. wieku i stanu zdrowia ofiar tych zbrodni, świadków, a także sprawców˝. Rozumiem i akceptuję w pełni ten priorytet, zważywszy na ograniczone środki, jakimi dysponuje IPN. Śledztw dotyczących zbrodni i przestępstw popełnionych w końcowym okresie PRL, mam tu na myśli okres stanu wojennego i lata 80., jest mało. Jedno z nich ma jednak ogromny ciężar gatunkowy. Chodzi mi o działania podjęte przez oddziałową komisję w Lublinie w sprawie: ˝Kierowania wykonaniem zabójstwa księdza Jerzego Popiełuszki oraz podżegania do popełnienia tej zbrodni przez osoby, które zajmowały w strukturze partyjno-państwowej PRL w 1984 r. stanowiska wyższe niż generałowie MSW - Władysław C. i Zenon P.˝ Z zamieszczonego w informacji IPN opisu tej sprawy wynika, cytuję dalej: ˝W dniu 5 lutego 2000 r. na podstawie wyników czynności sprawdzających wszczęto śledztwo w sprawie funkcjonowania w strukturach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w okresie od listopada 1956 r. do 31 grudnia 1989 r. związku złożonego z funkcjonariuszy tego resortu, mającego na celu dokonywanie przestępstw, w tym zabójstw działaczy opozycji politycznej i duchowieństwa, m.in. księdza Romana Kotlarza, Piotra Bartoszcze, księdza Jerzego Popiełuszki, Jana Strzeleckiego, księdza Stanisława Suchowolca, księdza Stefana Niedzielaka, księdza Sylwestra Zycha, księdza Leona Błaszczyka i innych osób˝.</u>
          <u xml:id="u-261.12" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To śledztwo może odsłonić najbardziej mroczne tajemnice PRL, może uderzyć w najbardziej zbrodniczych funkcjonariuszy tamtego reżimu i pokazać przestępcze oblicze PZPR-owskich dygnitarzy.</u>
          <u xml:id="u-261.13" who="#PoselMariuszKaminski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zwracam się do kierownictwa IPN z apelem o udzielenie prokuratorowi Witkowskiemu, prowadzącemu tę sprawę, pełnego wsparcia, a jeśli zajdzie taka potrzeba - zapewnienia mu również osobistego bezpieczeństwa. Oczekujemy, że kierownictwo IPN w tej sprawie nie ulegnie żadnym naciskom politycznym. W tym miejscu muszę przypomnieć, że na początku lat 90. to właśnie prokurator Witkowski przez pewien czas prowadził śledztwo w sprawie zabójstwa księdza Jerzego Popiełuszki i śledztwo to zostało mu z nieznanych opinii publicznej powodów odebrane. Ja nie mogę wykluczyć, że pojawiające się ostatnio żądania likwidacji pionu śledczego IPN mają związek właśnie z prowadzeniem tego śledztwa.</u>
          <u xml:id="u-261.14" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę podkreślić, że dotychczasowe dokonania pionu śledczego IPN oceniam wysoko. Muszę jednak podzielić się również pewnymi wątpliwościami związanymi ze sposobem prowadzenia pewnych konkretnych spraw. Wierzę, że pan prezes moje wątpliwości rozwieje.</u>
          <u xml:id="u-261.15" who="#PoselMariuszKaminski">Obecnie IPN prowadzi kilka śledztw związanych z represjami, jakie w latach stalinowskich dotknęły oficerów Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, m.in. dotyczą one procesu gen. Tatara i tzw. procesów odpryskowych. Na podstawie opisów działań podjętych przez IPN w tych sprawach, zamieszczonych w informacji IPN, można odnieść wrażenie, że koncentrują się one jedynie na dążeniu do ukarania śledczych z Informacji Wojskowej. Moja wątpliwość dotyczy braku działań wobec sędziów orzekających w tych sprawach drakońskie wyroki, często kary śmierci. Część z tych oprawców żyje. Jeden z nich, jego nazwisko jest panu prezesowi doskonale znane, mieszka w Szwecji. Orzekał w sprawie Zefiryna Machalli, oficera Wojska Polskiego, którego skazano na karę śmierci, a następnie na podstawie tego wyroku ˝sądowego˝ zamordowano. Wśród specjalistów zajmujących się tą problematyką ta sprawa uchodzi za klasyczny przykład zbrodni sądowej. Osoba, o której mówię, jakiś czas temu udzielała pismu ˝Nowe Państwo˝ wywiadu, w którym stwierdziła, że wysyłając ludzi na śmierć, wykonywała rozkazy swoich przełożonych. Dokładnie tak samo tłumaczyli się zbrodniarze nazistowscy. Proszę, żeby pan prezes ustosunkował się do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-261.16" who="#PoselMariuszKaminski">Inna moja wątpliwość dotyczy zasadności wszczęcia śledztwa przez oddziałową komisję w Białymstoku w sprawie działań odwetowych podjętych przez oddział partyzancki kpt. Romualda Rajsa ˝Burego˝ wobec niektórych prosowiecko nastawionych członków mniejszości białoruskiej. Śledztwo to zostało wszczęte na wyraźne żądanie polityków SLD podkreślających swoje białoruskie pochodzenie, artykułowanych również z tej trybuny sejmowej. I bardzo martwi mnie, że IPN tej presji uległ.</u>
          <u xml:id="u-261.17" who="#PoselMariuszKaminski">Podkreślam, że nie mam wątpliwości, że wydarzenia objęte postępowaniem IPN mają posmak tragedii. Akcja oddziału kpt. ˝Burego˝, której wynikiem była śmierć kilkudziesięciu osób, była odpowiedzią na mordy dokonywane w 1939 r. na tych terenach na polskich żołnierzach, na petycje o przyłączenie części naszych ziem, zamieszkałych przez ludność białoruską, bezpośrednio do Związku Sowieckiego, wreszcie na szeroko zakrojoną współpracę mniejszości białoruskiej po 1944 r. z tzw. władzą ludową i konkretne działania tej mniejszości skierowane przeciwko podziemiu, których wynikiem była śmierć kilku żołnierzy związanych z oddziałem ˝Burego˝.</u>
          <u xml:id="u-261.18" who="#PoselMariuszKaminski">W warunkach nierównej walki o wolność i zachowanie polskiej tożsamości tych ziem, kierując się powodami, które wymieniłem powyżej, kpt. Romuald Rajs, kawaler Orderu Virtuti Militari, jeden z najdzielniejszych partyzantów z okresu walki z nazistami na Wileńszczyźnie, a później z komunistami na Białostocczyźnie, podjął dramatyczną decyzję o podjęciu akcji odwetowej, która obecnie jest przedmiotem zainteresowania IPN. M.in. za tą akcję kpt. ˝Bury˝ wraz ze swoim zastępcą por. Kazimierzem Chmielowskim ˝Rekinem˝ został skazany przez komunistyczny sąd na karę śmierci i zamordowany w więzieniu w Białymstoku. W niepodległej Polsce rodziny tych dzielnych żołnierzy podziemia doczekały się pełnej i zasłużonej rehabilitacji swoich bliskich. W 1995 r. w imieniu niepodległej Rzeczypospolitej Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego stwierdził nieważność wyroków skazujących ˝Burego˝ i ˝Rekina˝, uznając tym samym, że wszystkie czyny, za które zostali skazani, w tym również, co wyraźnie podkreślam, działania objęte obecnym postępowaniem IPN, były związane z działalnością na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego. To orzeczenie sądu jest prawomocne. Zostało wydane przez niezawisły sąd III RP w warunkach pełnej swobody orzekania, przy pełnej świadomości wagi tej sprawy dla społeczności Białostocczyzny. Wszystko zatem jest jasne i tym razem nie może być mowy o potrzebie weryfikacji ustaleń poczynionych przez sąd w latach 40., kiedy prawda nie miała żadnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-261.19" who="#PoselMariuszKaminski">Działania IPN w tej sprawie odczytuję jako zły i niebezpieczny precedens. Żyją przecież rodziny żołnierzy, o których mówiłem we wcześniejszym fragmencie wystąpienia. Przez dziesiątki lat w PRL żyły z piętnem, że ich bliscy, którzy oddali życie za naszą niepodległość, byli bandytami. Po wielu latach rodziny te otrzymały zasłużoną satysfakcję. Mam tu na myśli orzeczenie sądu III RP stwierdzające nieważność wyroków z lat 40. To, że obecny stan rzeczy przeszkadza ludziom, których korzeni ideowych należy szukać w Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim, jest dla mnie zrozumiałe. Dlaczego, przynajmniej pośrednio, zakwestionował to IPN, tego nie mogę zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-261.20" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przejdę teraz do omówiena spraw związanych z wypełnieniem przez IPN innej niezwykle ważnej funkcji, polegającej na udostępnieniu osobom pokrzywdzonym dokumentów, jakie przeciwko nim gromadziła komunistyczna bezpieka. Myślę, że wszyscy mamy świadomość, jak wielkim przedsięwzięciem organizacyjnym jest stworzenie archiwum IPN. Powstaje ono w oparciu o zasoby archiwalne kilku instytucji, które, można odnieść wrażenie, niezbyt chętnie z nimi się rozstają. Jak wynika z informacji IPN, większość, i to chyba najważniejszych, dokumentów, jest już na szczęście w gestii IPN. Aby jednak IPN mógł w pełni wykonywać funkcje udostępniania akt, materiał archiwalny musi zostać profesjonalnie uporządkowany. To wymaga czasu i odpowiednich środków finansowych, które, jak wiadomo, zostały IPN-owi w tym roku odebrane. Przy tej okazji chciałem pana prezesa zapytać, prosić o wyjaśnienie, kto i dlaczego podjął decyzję o tym, że środki ewidencyjne, tzn. rejestry, kartoteki SB i Wojskowych Służb Specjalnych mają być przekazane do IPN na końcu? Z pewnością znacznie utrudniło to pracę archiwistom IPN i wydłużyło czas oczekiwania osób pokrzywdzonych na odpowiednie dokumenty. Pytanie kolejne: czy środki ewidencyjne, o których wspomniałem, zostały już przekazane do IPN?</u>
          <u xml:id="u-261.21" who="#PoselMariuszKaminski">Kolejną ważną funkcją, jaką realizować ma IPN, jest rola edukacyjna. Pragnę wyrazić kierownictwu IPN najwyższe uznanie za sposób wypełniania tej misji. W pionie edukacyjnym IPN zatrudnienie znalazła grupa znakomitych młodych historyków, którzy w sposób przemyślany, pomysłowy i niezwykle różnorodny w formie realizują powierzone im zadania. Pion edukacyjny organizował konferencje naukowe, seminaria, wykłady, konkursy dla młodzieży, wystawy fotograficzne, przeglądy filmów. IPN wydaje własne periodyki, monografie naukowe. Bardzo ciekawym pomysłem są tzw. pakiety edukacyjne przeznaczone dla nauczycieli, zawierające m.in. scenariusze lekcji.</u>
          <u xml:id="u-261.22" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W pierwszej części swojego wystąpienia powiedziałem, że za sprawą ludzi, którzy tak naprawdę nigdy nie pogodzili się z upadkiem komunizmu, z upadkiem PRL, ponownie stawiane jest pytanie: po co Polsce Instytut Pamięci Narodowej? Odpowiedź jest prosta: aby zbrodniarze zostali ukarani, ofiary ocalone od zapomnienia, prawda o tamtych czasach ujawniona i przekazana następnym pokoleniom.</u>
          <u xml:id="u-261.23" who="#PoselMariuszKaminski">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie ocenia informację o działalności Instytutu Pamięci Narodowej. Wszystkim pracownikom IPN życzymy wytrwałości, odwagi i skutczności w działaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Wandę Łyżwińską, która wystąpi w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PoselWandaLyzwinska">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie ˝Informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 lipca 2001 r. - 30 czerwca 2002 r.˝ oraz wobec stanowiska komisji sprawiedliwości w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PoselWandaLyzwinska">Zgodnie z art. 24 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu prezes IPN wypełnił swój obowiązek, składając Sejmowi informację o działalności Instytutu Pamięci.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PoselWandaLyzwinska">Informacja dostarczona posłom w druku nr 1117 zawiera 240 stron. Są w niej opisane działania, jakie podejmował instytut i oddziały wojewódzkie, aby wyjaśnić represje popełnione na narodzie polskim, a także na obywatelach polskich i innych narodowości w okresie od 1 września 1939 r. do 31 grudnia 1989 r. Materiał ciekawy dla historyków, którzy mogą miesiącami spierać się, czy materiał ten jest obiektywny, solidny i czy prokuratorzy i historycy IPN nie są stronniczy w ocenie faktów z przeszłości i czy podejmują właściwe decyzje.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PoselWandaLyzwinska">Ustawa z 18 grudnia 1998 r. określiła ramy czasowe, jakimi IPN może się zajmować, czyli okres uznany jako niedemokratyczny państwa okupowanego przez hitlerowskich najeźdźców i niesuwerennego pod dominacją byłego Związku Radzieckiego. Kłóci się to trochę z piękną deklaracją zawartą w preambule tej ustawy. Twórcy ustawy w preambule zapisali m.in.: Mając na względzie powinność zadośćuczynienia przez nasze państwo wszystkim pokrzywdzonym przez państwo łamiące prawa człowieka, jako wyraz naszego przekonania, że żadne bezprawne działania państwa przeciwko obywatelom nie mogą być chronione tajemnicą ani nie mogą ulec zapomnieniu, stanowi się co następuje. Dlaczego, zapisując takie słowa w preambule, uznano, że instytut powinien zajmować się tylko łamaniem praw człowieka do 1989 r.? Czyżby wszystkie te fakty łamania praw człowieka po 1989 r. mogły być przemilczane? A może po 1989 r. nie łamano praw człowieka? Czy ten ogrom nędzy, bezrobocie na poziomie 25% zdolnych do pracy obywateli nie wynika z łamania podstawowych praw obywateli i bezprawia państwa w stosunku do tych ludzi?</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PoselWandaLyzwinska">Instytut Pamięci Narodowej zajmuje się szykanowaniem przez organy peerelowskiej władzy obywateli, słusznie uznając to z obecnej perspektywy za działania bezprawne. Inwigilacja obywateli, wsadzanie do więzień, zwalnianie z pracy za działalność polityczną i najdrastyczniejsze działania polegające na używaniu brutalnej przemocy w stosunku do obywateli, z użyciem broni palnej, słusznie wymagają wyjaśnienia i osądzenia. Ale zastanówmy się, czy po 1989 r. dużo w tym względzie się zmieniło. Nie, w niektórych dziedzinach zjawiska te przybrały bardziej masową i bardziej drastyczną formę. W III Rzeczypospolitej już nie pozbawia się pracy pojedynczych działaczy politycznych przeciwnych władzy, ale na skutek działań władzy publicznej przez całe 14 lat zwalniało się masowo ludzi, pozbawiając ich podstawowych środków do życia. Pozbawianie pracy z przyczyn politycznych w III Rzeczypospolitej stało się normalnością. Nikt nawet na takie fakty nie reaguje. Zwolnienie np. wybitnego chirurga z pracy w województwie dolnośląskim tylko dlatego, że wstąpił do Samoobrony, było szeroko opisywane w prasie - i co, czy ktoś zareagował? Nikt. W PRL-u, a zwłaszcza w latach osiemdziesiątych, za takie zwolnienie co najmniej pół Polski by podjęło strajk.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#PoselWandaLyzwinska">Po 14 latach dotychczasowe ekipy rządzące w Polsce doprowadziły do 70-procentowego ubóstwa społeczeństwa, a ponad 5,5 mln osób bezrobotnych nie ma żadnych środków na przetrwanie. Zaraz się tu niektórzy obruszą, że jest to działanie zgodne z prawem. Tak, z prawem, które uchwalono tylko po to, aby do takiej sytuacji doprowadzić, z prawem, które uchwalono tylko po to, aby niewielka grupa oligarchów mogła przejąć majątek narodowy, pozostawiając zdecydowaną większość społeczeństwa bez żadnych perspektyw na przyszłość. Działaczy opozycji antykomunistycznej w PRL-u zwalniano z pracy także zgodnie z wówczas obowiązującym prawem. Inwigilacja, szykanowanie przez sądy, prokuraturę, policję przeciwników władzy w Polsce w roku 2003 to przecież normalność. W Olsztynie szykany przybrały już taką formę, że trudno byłoby znaleźć odpowiednik w PRL-u. Trzech wątłej postury 17-latków zostało oskarżonych przez prokuraturę, że podczas protestu w budynku Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie dopuściło się pobicia 175 dobrze uzbrojonych policjantów. Czy to nie są szykany? Czy to nie jest łamanie praw człowieka? Wszyscy zapomnieli już, że działacze antykomunistycznej opozycji siedzieli w więzieniach, mając wyroki nie za działalność polityczną, tylko za zaśmiecanie ulic, za niszczenie mienia publicznego i inne czyny z zakresu przestępstw pospolitych? Było to też zgodne z wówczas obowiązującym prawem.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#PoselWandaLyzwinska">Stosunek władzy do zwykłych obywateli niewiele się zmienił. Szykany, bezkarne łamanie prawa to normalność także w Polsce po roku 1998, z tą tylko różnicą, że w okresie PRL-u szykanowano ludzi za działalność polityczną, w III Rzeczypospolitej ekonomiczne szykany znacznie częściej dotykają społeczeństwa. Pozbawienie Bogu ducha winnych ludzi, niewalczących z władzą, praw ekonomicznych i socjalnych jest bardziej dotkliwe i bardziej niemoralne. Pozbawione tych praw są nawet dzieci, których w Polsce w XXI w. jest niedożywionych prawie 2 mln. Używanie przemocy i brutalność w stosunku do ludzi domagających się słusznych, wypracowanych świadczeń, swojej pensji nie różni się niczym od brutalności oddziałów ZOMO w stanie wojennym.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PoselWandaLyzwinska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Instytut Pamięci Narodowej został powołany po to, żeby wyjaśnić sprawy z przeszłości, został powołany po to, aby nie uległy zapomnieniu zbrodnie faszyzmu i stalinizmu, ale działalność tego instytutu powinna być przestrogą dla obecnie rządzących. Powinna być przestrogą dla tych, którzy, mając władzę, podejmują decyzje rodzące coraz większą nędzę, beznadziejność i pozbawiają podstawowych praw do normalnego życia całe rzesze obywateli. Powinna być przestrogą dla tych, którzy bardzo łatwo pokazują potęgę swojej władzy, wyciągając armatki wodne, gaz obezwładniający, pałki, broń palną przeciwko biednym, bezbronnym, często zmarzniętym ludziom.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#PoselWandaLyzwinska">Obecnie obowiązująca ustawa działalność Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu czasowo ogranicza do 1998 r., ale to nie znaczy wcale, że za kilka lat trzeba będzie ten okres przedłużyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zbigniewa Sosnowskiego o przedstawienie stanowiska klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PoselZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko wobec przedłożonej informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PoselZbigniewSosnowski">Realizacja zadań instytutu w okresie sprawozdawczym odbywała się w warunkach określonych zapisami ustawy budżetowej. Zmniejszenie planu finansowego Instytutu Pamięci Narodowej w stosunku do założonych wielkości o 20 mln zł w 2002 r. z pewnością musiało się odbić nie tylko na sprawach inwestycyjnych, ale też i na pracy merytorycznej. Mamy w pamięci niedawną debatę budżetową, której wynikiem było ponowne, trzeci rok z kolei, zmniejszenie budżetu Instytutu Pamięci Narodowej w stosunku do przedstawionych potrzeb o 13 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PoselZbigniewSosnowski">Podejmując się oceny działalności Instytutu Pamięci Narodowej, trzeba fakty te brać pod uwagę. Z całą pewnością część zarzutów, jakie można by sformułować pod adresem Instytutu Pamięci Narodowej, wiąże się z tym, że po przeszło 2 latach funkcjonowania instytucja ta nie ma w pełni uregulowanej i zabezpieczonej bazy lokalowej. Wciąż nie wszystkie delegatury posiadają swoje siedziby. Tymczasem to właśnie działalność regionalnych placówek Instytutu Pamięci Narodowej powinna stanowić o jego wadze dla świadomości narodowej i tylko na takim poziomie możliwe jest moderowanie przez opinię publiczną podejmowanej przez Instytut Pamięci Narodowej tematyki badawczej, tak aby odpowiadała społecznemu i lokalnemu zapotrzebowaniu.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PoselZbigniewSosnowski">Bardzo pozytywnie oceniam fakt, iż przedłożona informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej w okresie 1 lipca 2001 r. - 30 czerwca 2002 r. jest znacznie obszerniejsza niż ta złożona przed rokiem. Jednocześnie lektura tego opracowania potwierdza tezę, że prace IPN nabrały rozmachu. Mimo niewielkiego w stosunku do poprzedniego roku wzrostu zatrudnienia wśród prokuratorów liczba prowadzonych śledztw wzrosła w dwójnasób, bowiem w okresie sprawozdawczym toczyło się 1271 śledztw. Z pewnym zaskoczeniem odnotować można, że wzrost ten obejmuje także śledztwa w sprawie zbrodni nazistowskich, których prowadzono blisko 250.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#PoselZbigniewSosnowski">Te liczby mówią sporo o wysiłku niespełna setki prokuratorów pionu śledczego Instytutu Pamięci Narodowej. Uważne zapoznanie się z przedstawionymi informacjami pozwala wywieść tezę, że opinie o nieefektywności pracy prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej pozbawione są podstaw. Polskie Stronnictwo Ludowe wyraża przy tym zadowolenie, że kolejny rok działalności pionu śledczego IPN przyczynił się do zmiany opinii formułowanej jeszcze niedawno przez zagraniczne ośrodki badawcze, iż Polska jest krajem względnej nieodpowiedzialności karnej sprawców zbrodni komunistycznych.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#PoselZbigniewSosnowski">Cenimy inspirowane i organizowane przez Instytut Pamięci Narodowej badania nad złożonymi losami naszego narodu i tych trudnych spraw, które miały miejsce pomiędzy naszymi sąsiadami. W tym miejscu godzi się podnieść fakt, iż w bardzo wątły sposób dokonuje się analizy, w tym i badań tzw. kwestii ukraińskiej. Domagamy się rzetelnej oceny potwornych zbrodni nacjonalistów ukraińskich dokonanych na narodzie polskim na Wołyniu i Galicji w latach 1942-1944. Sprawy te stanowią po dzień dzisiejszy zadrę w stosunkach polsko-ukraińskich. Jak najszybsze wyjaśnienie nawet zadawnionych wydarzeń i zadanych ran stanie się swoistego rodzaju precedensem, poprzez który oba nasze kraje i narody wejdą na nową drogę, wolną od podejrzeń i obciążeń przeszłością.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#PoselZbigniewSosnowski">Sprzeciwiamy się jednostronnej ocenie, jakiej dokonał instytut w sprawie zbrodni w Jedwabnem. Niefortunnie bowiem ogłoszono winę tylko Polaków, i to jeszcze przed zakończeniem postępowania dowodowego, bez przedstawienia tła sprawy, gdzie zaciemniano jej złożone i tragiczne okoliczności, co w konsekwencji doprowadziło w Polsce i na świecie do zupełnie niesprawiedliwych czy wręcz haniebnych ocen postawy Polaków podczas II wojny światowej wobec zagłady Żydów. Za niewystarczające uważamy te głosy, które płynęły z Instytutu Pamięci Narodowej, a broniłyby prawdy obiektywnej i zgodnej z elementarnym poczuciem sprawiedliwości. Przecież tysiące Polaków brało udział w ratowaniu Żydów z narażeniem swego życia i życia swoich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#PoselZbigniewSosnowski">Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w jej obecnym kształcie gwarantuje realizację ustawowych zadań państwa w zakresie ścigania przestępstw, które nie uległy przedawnieniu, a stanowiących zbrodnie nazistowskie, komunistyczne oraz zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości i zbrodnie wojenne. Należy zatem opowiedzieć się za słusznością takiego rozwiązania ustawowego. Ewentualne zmiany w wymienionej ustawie mogłyby doprowadzić do sparaliżowania biegu śledztw prowadzonych w tym zakresie, co w rezultacie doprowadziłoby do sytuacji, że zdarzenia noszące znamiona przestępstw nie zostaną wyjaśnione, a ich sprawcy pozostaną bezkarni. Do sytuacji takiej demokratyczne państwo prawa nie może dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#PoselZbigniewSosnowski">Współdziałanie prokuratora Instytutu Pamięci Narodowej z innymi pionami instytutu, jak też priorytet nadany tym sprawom w instytucie zapewnia, iż postępowania karne mimo ich skomplikowanego i kompleksowego charakteru mogą być ukończone w rozsądnym terminie.</u>
          <u xml:id="u-265.9" who="#PoselZbigniewSosnowski">Prokurator Instytutu Pamięci Narodowej, realizując swoje ustawowe zadania, ściśle współpracuje z pracownikami Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów oraz Biura Edukacji Publicznej tak w zakresie pozyskiwania materiału dowodowego pozwalającego na wszczęcie z urzędu postępowania karnego, jak i późniejszego gromadzenia, w toku śledztwa, dowodów z dokumentów. Ścisłe współdziałanie trzech pionów instytutu wielokrotnie doprowadziło do wszczęcia postępowania o przestępstwo, nierzadko zbrodnię zabójstwa, które to czyny do czasu powstania Instytutu Pamięci Narodowej nigdy nie były przedmiotem postępowań karnych. Przykładów takich w każdej z kategorii zbrodni, które są przedmiotem śledztw prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej, jest wiele.</u>
          <u xml:id="u-265.10" who="#PoselZbigniewSosnowski">Można w tym miejscu przywołać śledztwa dotyczące czterech ukrywających się poza granicami Polski funkcjonariuszy SS, odpowiedzialnych za zbrodnie ludobójstwa dokonane w latach ostatniej wojny na obywatelach polskich, które są na tyle zaawansowane, że realne staje się rozważenie podjęcia starań o ekstradycję tych osób i postawienie ich przed polskim sądem. Instytut Pamięci Narodowej prowadzi także kompleksowe śledztwa dotyczące bezprawnego pozbawienia wolności księdza kardynała Stefana Wyszyńskiego, zabójstw oraz prześladowań w latach 1944-1956 członków Polskiego Stronnictwa Ludowego, zbrodni ludobójstwa na Wołyniu, deportacji 30 tys. mieszkańców Górnego Śląska i Śląska Opolskiego w 1945 r. w głąb Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Dzięki śledztwom prowadzonym w Instytucie Pamięci Narodowej możliwe staje się też poznanie okoliczności związanych z pacyfikacją kopalni ˝Wujek˝, zabójstwem Grzegorza Przemyka, jak też księży Niedzielaka i Zycha.</u>
          <u xml:id="u-265.11" who="#PoselZbigniewSosnowski">W tym miejscu należy podkreślić, że specyfika śledztw prowadzonych przez prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej wymaga wiedzy specjalistycznej, jak np. o aktach prawnych obowiązujących w Polsce, Niemczech i ZSRR w latach 40. i 50., nadto o zasobach archiwalnych w kraju i za granicą, strukturze polskich, niemieckich i radzieckich organów bezpieczeństwa publicznego i podległych im jednostek, jak również strukturze sądownictwa wojskowego. Umiejscowienie zatem prokuratorów w instytucie sprawia, że mogą oni, z pożytkiem dla prowadzonych śledztw, bez przeszkód korzystać z dostępnych w Polsce materiałów źródłowych, które w znacznej części są przechowywane w Biurze Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-265.12" who="#PoselZbigniewSosnowski">Atak na działalność pionu śledczego Instytutu Pamięci Narodowej, na jego istnienie i funkcjonowanie - to nic innego jak zamach na samą istotę funkcjonowania tej instytucji. To deprecjacja potrzeby jej istnienia. Jako poseł, obywatel, a przede wszystkim Polak przekonany jestem, że parlament III Rzeczypospolitej Polskiej, tak bardzo potrzebujący dziś społecznego poparcia, honorując konstytucyjny zapis preambuły: ˝pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie˝, nie zgodzi się, by osądzenie zbrodni minionej epoki było niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-265.13" who="#PoselZbigniewSosnowski">Wskazać także trzeba, że koszty postępowań karnych prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej są niższe niż śledztw prowadzonych przez prokuraturę powszechną. Wynika to między innymi z faktu, że wszystkie śledztwa prowadzone w instytucie mają charakter tzw. śledztw własnych, to jest takich, w których wszystkie czynności wykonuje osobiście prokurator. Prokurator Instytutu Pamięci Narodowej nie angażuje zatem do wykonania poszczególnych czynności procesowych Policji, co w prokuraturze powszechnej jest częstym zjawiskiem.</u>
          <u xml:id="u-265.14" who="#PoselZbigniewSosnowski">Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem prezesa Instytutu Pamięci Narodowej należy uznać, że obciążenie pracą prokuratorów oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu jest porównywalne, a niekiedy nawet większe niż prokuratorów zatrudnionych w wydziałach śledczych prokuratur okręgowych. Trzeba też zaznaczyć, że każdy z pięciu prokuratorów zatrudnionych w głównej komisji sprawuje nadzór służbowy i instancyjny nad kilkuset postępowaniami prowadzonymi w oddziałowych komisjach. Twierdzenie zatem, że prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej nie są właściwie obciążeni pracą, nie jest słuszne.</u>
          <u xml:id="u-265.15" who="#PoselZbigniewSosnowski">Reasumując, stwierdzić należy, iż działalność i wyniki pionu śledczego Instytutu Pamięci Narodowej potwierdziły słuszność decyzji ustawodawcy z dnia 18 grudnia 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-265.16" who="#PoselZbigniewSosnowski">Podkreślić należy również, że po raz kolejny Instytut Pamięci Narodowej okazał dużą dojrzałość w kwestii udostępniania akt. Nie potwierdziły się bowiem alarmistyczne przepowiednie o samosądach, które miały nastąpić po przekazaniu osobom pokrzywdzonym tzw. teczek. Proces ten, jak wynika z przedstawionej informacji, przebiega bez żadnych incydentów. Zastrzeżenia, które jednak nieodparcie się nasuwają w związku z tym procesem, dotyczą tempa udostępniania teczek. Naszym zdaniem jest ono wciąż zbyt wolne. 710 osób, których wnioski instytut zrealizował, to z jednej strony mało, z drugiej jednak pozwala mieć nadzieję, że wraz z upływem czasu proces ten nabierze tempa, o czym już świadczą dane na ten temat, zamieszczane na internetowej stronie Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-265.17" who="#PoselZbigniewSosnowski">Nie bez znaczenia dla tego procesu jest także kwestia przejmowania przez Instytut Pamięci Narodowej akt byłych organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1989. Jak wynika ze sprawozdania prezesa instytutu, w archiwach IPN znajdowała się w czerwcu 2002 r. nieco mniej niż połowa planowanych do przejęcia akt. Taki stan może budzić pewien niepokój, tym bardziej że, jak wynika z tego sprawozdania, praktycznie żadna instytucja - ani archiwa podległe ministrowi obrony narodowej, ani ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, ani ministrowi sprawiedliwości - nie była dostatecznie przygotowana do wypełnienia nałożonego na nią ustawą obowiązku. Sytuacja taka wpływa oczywiście niekorzystnie na realizację przez IPN jego zadania.</u>
          <u xml:id="u-265.18" who="#PoselZbigniewSosnowski">Oceniając działalność pionu archiwalnego, trzeba koniecznie podkreślić inny aspekt jego działalności, nie tylko ˝teczkowy˝. Ponad 109 tys. zrealizowanych kwerend, w tym tak ważnych dla zwykłych obywateli jak zaświadczenia o pracach przymusowych na rzecz III Rzeszy, deportacjach, bezprawnych represjach za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego, świadczą o ogromnej pracy wykonanej przez archiwistów Instytutu Pamięci Narodowej, pracy na rzecz społeczeństwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-265.19" who="#PoselZbigniewSosnowski">I jeszcze jedna sprawa, o której koniecznie należy wspomnieć - udostępnianie przez Instytut Pamięci Narodowej akt byłych służb specjalnych do celów naukowo-badawczych. Ponad 24 tys. udostępnionych jednostek archiwalnych daje gwarancję, że akta te nie będą nadal chronione przed badaczami ani przed każdym, kto będzie chciał z nich korzystać, lecz szybko staną się dostępne; że wreszcie będzie można badać historię Polski ostatniego półwiecza, wykorzystując także te dotychczas niedostępne materiały. Wreszcie będzie można wyjaśnić wiele zagadnień budzących wątpliwości, poznać mechanizmy działania byłych służb specjalnych i efekty tych działań. Oceniając sprawozdanie przedłożone przez profesora Kieresa w zakresie działania pionu archiwalnego, należy zauważyć, oprócz budzącego pewien niepokój stanu co do przejęcia akt oraz tempa udostępniania materiałów osobom pokrzywdzonym, także elementy pozytywne, takie jak ilość załatwianych spraw zwykłych obywateli, ilość dokumentów udostępnianych badaczom, co wpisuje Instytut Pamięci Narodowej w grono ważnych instytucji życia społecznego i naukowego.</u>
          <u xml:id="u-265.20" who="#PoselZbigniewSosnowski">Bez wątpienia na uznanie zasługuje praca Biura Edukacji Publicznej. Biuro to prowadzi działalność naukową, a jednocześnie zajmuje się popularyzacją historii najnowszej. Co mnie jako reprezentanta Polskiego Stronnictwa Ludowego najbardziej uderzyło w działalności tego biura? Otóż nie wielkie międzynarodowe konferencje czy zaangażowanie w debaty historyczne na łamach prasy czytanej przez warszawskie i krakowskie elity. Ja z praktyczną działalnością tego biura stykałem się jednak przede wszystkim rozmawiając z ludźmi z miejsc, o których w Warszawie mało kto słyszał. Ci ludzie, nauczyciele, kombatanci opowiadali o tym, jak ważna dla ich małych społeczności była historyczna wystawa przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej, którą mogli obejrzeć w swoim muzeum regionalnym czy np. zespole szkół. Przytoczę jeden, ale bardzo charakterystyczny przykład. Najnowsza wystawa przygotowana przez poznańskie Oddziałowe Biuro Edukacji Instytutu Pamięci Narodowej poświęcona życiu codziennemu w okupowanej Wielkopolsce miała swoją uroczystą premierę w niewielkim, choć urokliwym Kościanie, a nie, jak można byłoby się spodziewać, w Poznaniu. Za kilka tygodni wystawa wyruszy w objazd po wielkopolskich miasteczkach, Poznań jest na dalszym miejscu w kolejce i, jak się dowiaduję, nie jest to przypadek. Takie działania zasługują na poparcie.</u>
          <u xml:id="u-265.21" who="#PoselZbigniewSosnowski">Podstawowym zadaniem Biura Edukacji Publicznej jest wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli. Nauczanie o ˝białych plamach˝ w historii Polski wymagało dotąd od nauczyciela indywidualnego uzupełniania zawodowego warsztatu, poszukiwania trudno dostępnych i niestety drogich książek. Co to oznacza dla nauczyciela pracującego w małej miejscowości, w której brak naukowej biblioteki, nie muszę tłumaczyć. To właśnie z myślą o nauczycielach Biuro Edukacji Publicznej organizuje bezpłatne kursy, warsztaty i wydaje specjalne pakiety edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-265.22" who="#PoselZbigniewSosnowski">Nie mogę wreszcie nie wspomnieć o zaangażowaniu historyków zatrudnionych w Biurze Edukacji Publicznej w pionierskie badania naukowe nad historią lat powojennych, w tym w badania nad tematem, który nas szczególnie interesuje, a mianowicie w badania nad represjami wobec wsi i działaczy ruchu ludowego. Pierwsze wyniki tych badań zostały przedstawione podczas sesji ˝Ruch ludowy w służbie Rzeczypospolitej 1939-1989˝, która odbyła się w Kielcach we wrześniu 2001 r. Badacze z Instytutu Pamięci Narodowej mogą się już pochwalić, po dwóch latach istnienia całej instytucji, znaczącymi osiągnięciami, np. pracą, w której całościowo opisano dramatyczne losy chłopów z regionu łódzkiego w okresie kolektywizacji w latach 1944-1956.</u>
          <u xml:id="u-265.23" who="#PoselZbigniewSosnowski">Warto tutaj podkreślić, że pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej nie lekceważą dorobku i doświadczeń ich starszych kolegów z Zakładu Historii Ruchu Ludowego. Można wręcz mówić o wzorcowej współpracy. Koledzy naukowcy z obydwu instytucji wspólnie zorganizowali bardzo ciekawą, dwudniową konferencję ˝Represje wobec wsi i ruchu ludowego w latach 1944-1956˝, która odbyła się w grudniu 2002 r. w Rzeszowie. Konferencji towarzyszyła wystawa, którą wszyscy chętni mogli obejrzeć w holu warszawskiej siedziby władz naczelnych Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przed rokiem na tej sali zarzucano instytutowi, że nie współpracuje z poważnymi ośrodkami badawczymi i naukowymi. W przedłożonym nam sprawozdaniu można doliczyć się kilkunastu szkół wyższych, głównie uniwersytetów, z którymi Instytut Pamięci Narodowej podjął stałą lub okazjonalną współpracę. Także w publikacjach wydawanych przez Instytutu Pamięci Narodowej coraz częściej znajdują się prace autorów związanych z innymi instytucjami badawczymi.</u>
          <u xml:id="u-265.24" who="#PoselZbigniewSosnowski">Podsumowując, pragnę stwierdzić, że Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego pozytywnie opiniuje przedłożoną informację o działalności Instytutu Pamięci Narodowej w okresie 1 lipca 2001 r. - 30 czerwca 2002 r. Oceniamy, że w przywołanym okresie zadania postawione przez ustawę Instytut Pamięci Narodowej wykonywał w sposób zasługujący na pozytywną ocenę. Reasumując, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem tego sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-265.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Zadorę w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PoselStanislawZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Proszę przyjąć także słowa krytyki. Przystępując do przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w omawianym punkcie obecnego posiedzenia Sejmu, dotyczącym informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r., odniosę się na wstępie mego klubowego wystąpienia do słów prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, które wypowiedziano w tej sali przed rokiem: ˝Poprzez udostępnienie wyników swojej działalności instytut stwarza każdemu obywatelowi możliwość sformułowania ocen na podstawie własnych przekonań i poglądów mających za przedmiot zdarzenia objęte narodową pamięcią. Nie jest natomiast celem Instytutu Pamięci Narodowej spełnianie zamówień na prawdę˝.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PoselStanislawZadora">Szanowny Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, odnosi się z pełnym uznaniem do dziejowej zdobyczy, jednej z nielicznych zdobyczy naszej historii po roku 1989, za jaką uważamy Instytut Pamięci Narodowej, w jego istocie samej wyrażonej w preambule ustawy powołującej Instytut Pamięci Narodowej, a głoszącej: ˝żeby żaden przypadek naruszenia prawa przez przedstawicieli państwa w stosunku do obywateli nie był utajniony ani zapomniany i żeby wszyscy sprawcy takich przestępstw ponieśli odpowiednią i sprawiedliwą karę˝. Aby móc wykonywać nałożone ustawą zadania, instytutem winien kierować autorytet, który nie ma problemu z definiowaniem pojęcia prawdy. Definicji tej nie odważyli się przekręcić autorzy encyklopedii wydawanych w okresie jawnego marksizmu i przyznawali za klasyczną definicją, że prawda to zgodność sądu z rzeczywistością. Pan natomiast, panie prezesie, uchyla się od ciężaru zmierzenia się z tym zasadniczym wyzwaniem stojącym przed badaczem dziejów historycznych. Takie jest pana, że tak powiem, credo wyrażone w przytoczonym cytacie z naszego ubiegłorocznego sejmowego posiedzenia, czyny natomiast, obserwowane przez maltretowany komunizmem naród polski, co do którego chce się dokonać przewrotnej wiwisekcji dziejów historycznych, a dotyczące sprawy wydarzeń w Jedwabnem, wskazują na zdolność pana do wydawania sądów na zamówienie środowisk międzynarodowych, których celem jest kreowanie zdarzeń z historii na użytek bieżących interesów materialnych. Niestety, panie prezesie, jak i przed rokiem, tak i dzisiaj te akcenty słyszeliśmy wyraźnie. Naród polski oczekuje na obiektywne dociekanie prawdy historycznej w ściganiu zbrodni przeciwko sobie. To ma być widoczne w działaniach Instytutu Pamięci Narodowej. Aby tak postępowali przedstawiciele instytucjonalnego ciała państwowego, muszą kochać bardziej swój naród - taka jest europejska hierarchia miłości. Aby tak było, naród ma prawo do jawności życia publicznego, ma prawo domagać się wiedzy, kto jest kto w jego aparacie władzy, tak dzisiaj, jak i w historii.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PoselStanislawZadora">Odnosząc się do strony budżetowej działalności Instytutu Pamięci Narodowej, stoimy na stanowisku, że jedną z przyczyn ograniczenia budżetu IPN w 2002 r. jest negatywny odbiór społeczny instytutu w stosunku do pokładanych nadziei.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#PoselStanislawZadora">Szanowne Posłanki i Szanowni Posłowie! Pieniądze budżetowe winny znaleźć się na tę tak konieczną działalność Instytutu Pamięci Narodowej we wszystkich trzech pionach, to jest ścigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu, czyli pionu śledczego, archiwalnego i edukacyjnego. Pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej ściga zbrodnie popełnione na Polakach bez względu na miejsce ich popełnienia oraz na ofiarach innych narodowości popełnione na terytorium Polski. Śledztwom w sprawach zbrodni okresu stalinowskiego nadano priorytet ze względu na wiek ofiar, świadków oraz sprawców tych zbrodni. I słusznie. Są to zbrodnie popełnione do roku 1956. Są pewne błyski nadziei, które zauważamy, przeglądając kolejne sygnatury akt przytaczane według oddziałów terenowych pionu śledczego. Do takich zaliczamy toczące się śledztwo w sprawie Salomona Morela, byłego komendanta obozu w Świętochłowicach Zgodzie. Morel korzysta z odmowy Izraela na ekstradycję, motywowanej przez ww. państwo przedawnieniem ścigania zarzucanych mu czynów. Pytamy prezesa instytutu, czy są podejmowane dalsze kroki i jakie w tej sprawie? Czy Salomon Morel nadal otrzymuje polską emeryturę?</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#PoselStanislawZadora">Innym błyskiem nadziei oczekiwanej przez naród polski jest informacja oddziałowej komisji w Warszawie pod sygn. akt S 2501 2K dotycząca zbrodni komunistycznych Heleny Wolińskiej. Znów mnogie tomy akt, a nie ma zgody władz brytyjskich na ekstradycję. I tutaj krótka dygresja, ponieważ niedawno w tej sali przyjmowaliśmy z honorem uchwałę upamiętniającą 50. rocznicę śmierci gen. Fieldorfa - Nila. Córka generała z przykrością wypowiada się na łamach prasy o tym, że żyją inni, i to w Rzeczypospolitej, uczestnicy sądu i tej zbrodni, a jakoś szuka się tych, którzy są daleko, natomiast nie sięga się po tych, którzy są bliżej. Jest też pewną smutną pociechą, szczególnie dla mieszkańców mojego okręgu wyborczego, śledztwo dotyczące zbrodni zabójstwa 200 żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych ze zgrupowania ˝Bartek˝ w Żywiecczyźnie, dokonanej w 1946 r. w okolicach Łambinowic przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Narzuca się naturalne oczekiwanie na ciąg dalszy, aż do ujawnienia nazwisk tych funkcjonariuszy. Mamy jednak pytania, które według nas nie będą podlegać przedawnieniu. Pytamy, czy podjęto śledztwo w sprawach zbrodni dokonywanych w latach 1945-1956 ubiegłego wieku przez komunistów: Stefana Michnika, Fejgina, Różańskiego? Kiedy będą publikowane listy nazwisk funkcjonariuszy komunistycznych tamtych lat? Niezłomnie wołać będziemy w imieniu narodu polskiego o śledztwo w sprawach zbrodni na Polakach w Koniuchach i Nalibokach dokonanych przez żydowskich partyzantów sowieckich. Wołać i pytać będziemy w imieniu narodu polskiego, dlaczego Instytut Pamięci Narodowej nie traktuje jako zbrodni ludobójstwa faktu okrutnych rzezi w czasie wojny dokonanych przez szowinistów ukraińskich na polskiej ludności Wołynia i Małopolski Wschodniej. Czy prawdą jest, że próbuje się stawiać znak równości pomiędzy zbrodniami szowinistów ukraińskich na dziesiątkach tysięcy Polaków a domniemanymi krzywdami Ukraińców z rąk polskich w czasie wojny, mówiąc o potrzebie wzajemnego pojednania. Wrócę do tego problemu później, odnosząc się do trzeciego pionu IPN, jakim jest Biuro Edukacji Publicznej.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#PoselStanislawZadora">Zwracamy się do pana profesora, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej o odpowiedź, czy prowadzone jest śledztwo w sprawie wymordowania profesorów lwowskich? Zauważamy w załączniku nr 1 do informacji wniosek o pomoc prawną nadesłany z prokuratury w Dortmundzie, a dotyczący sprawy przeciwko Hansowi Krygerowi. Czy znana jest panu książka ˝Wspomnienia wojenne˝ Karoliny Lanckorońskiej, gdzie ta nieustraszona Polka będąca członkiem środowiska intelektualnego Lwowa opisuje okoliczności tego mordu.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#PoselStanislawZadora">Profesorze, Panie Prezesie! Mała dygresja także do akcentu, który pan w sprawach Jedwabnego powtórzył i dzisiaj. Jeśli pan przeczyta, że ta wielka Polka w latach 60. próbując wypełnić prośbę wdów po profesorach lwowskich udała się do Szymona Wiesenthala z prośbą, aby zajął się także tą sprawą, otrzymała odpowiedź, że ta sprawa jego nie interesuje. I słusznie, ma prawo interesować się przede wszystkim sprawami swojego narodu. Instytut Pamięci Narodowej w tej sprawie winien wyprzedzać prokuraturę w Dortmundzie.</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#PoselStanislawZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin sprzeciwia się propozycjom Senatu, by wyłączyć z instytutu pion śledzy i przekazać organom prokuratury państwowej. Odnosząc się do oceny politycznej drugiego pionu Instytutu Pamięci Narodowej, jakim jest archiwizowanie i udostępnianie dokumentów wytworzonych przez polskie i obce organy bezpieczeństwa państwa w latach 1939-1989, w naszym ubiegłorocznym stanowisku klubowym stawialiśmy wiele pytań i wyrażaliśmy swoją krytykę w kwestiach budzących bardzo poważne zastrzeżenia. Powtarzamy więc pytanie, które jest kluczowym pytaniem, bo dotyczy tzw. komisji Michnika przebywającej w tajnych archiwach przez kilka miesięcy, po czym nastąpiło niszczenie akt. Czym instytut dysponuje dzisiaj, kiedy to sami państwo przyznajecie w swej informacji, że pomimo ustawowego obowiązku dotychczasowi dysponenci akt organów bezpieczeństwa nie byli przygotowani do ich przekazania, czym owocuje to dzisiaj? Przyznajecie państwo, że na początku okresu sprawozdawczego, o którym mówimy, instytut dysponował mniej niż połową dokumentów, podano, że 46,3% tych, które winien przejąć, a w okresie sprawozdawczym ilość ta wzrosła o 253%. Jak to zrozumieć?</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#PoselStanislawZadora">Zauważamy też niewielką wydolność w rozpatrywaniu wniosków osób pokrzywdzonych, które zwracają się o udostępnienie dokumentów. Na 11 389 wniosków tylko 459 osobom udostępniono dokumenty. Jest to mniej niż 5%. Obywatele naszego państwa, licząc na IPN jako instytucję zaufania publicznego, piszą do nas gorzkie listy pełne rozczarowania, a nawet strachu przed IPN, nazywając instytut instytutem pogrzebanych nadziei. Polacy piszą do nas, swych przedstawicieli, także gorzkie listy z pytaniami, dlaczego czekają np. dwa lata na realizację swego wniosku. Rozgoryczeni piszą do ministra finansów, by nie marnować publicznych finansów na instytucję pod pana kierownictwem.</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#PoselStanislawZadora">Przechodząc do oceny politycznej ostatniego pionu Instytutu Pamięci Narodowej, jakim jest Biuro Edukacji Publicznej, stwierdzamy, że z przedstawionego przez IPN dokumentu może wynikać, że działalność w zakresie badawczym i edukacyjnym przebiega normalnie, że oferowana jest czysta prawda, że działalność tego pionu koncentruje się na polskiej pamięci narodowej, tymczasem rzeczywistość woła przeciwko pozorom. Problem dotyczy antypolskich manipulacji w ocenie ukraińskiego ludobójstwa, ludobójstwa totalnego, najbardziej drastycznego, dzikiego, dokonanego na narodzie polskim. Kiedy pion śledczy używa słowa ˝ludobójstwo˝ bez ogródek, to pion badawczo-edukacyjny boi się pojęcia i terminów zawartych w konwencji ONZ z 9 stycznia 1948 r. o zwalczaniu i karaniu zbrodni ludobójstwa, której stroną jest także Polska. Pan, panie prezesie, który deklarował się na tej sali nie ingerować w poglądy pluralistyczne, nie dopuszcza niezależnych autorytetów do konferencji edukacyjnych. Instytut pod pana przewodnictwem tworzy przewrotną wizję historii Polski wiodącą do upodlenia narodu polskiego. Piszecie państwo, że w radzie programowej periodyku naukowego Instytutu Pamięci Narodowej ˝Pamięć i sprawiedliwość˝ są najwybitniejsi historycy dziejów najnowszej Polski. Chichot historii słychać, kiedy po kilkunastu latach po ogłoszeniu przez przedstawiciela waszej formacji politycznej, polityki tzw. grubej kreski, piszecie na końcu informacji o Biurze Edukacji Publicznej, że: demokracji i rządów prawa nie sposób budować na wyparciu odpowiedzialności i winy do betonowego sarkofagu.</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#PoselStanislawZadora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Żyją w naszym narodzie ci, którzy nie kłaniają się okolicznościom i nie każą prawdom, by w kątach stały. Są profesorami, publikują, mają poglądy, i prawicowe, i lewicowe, i piszą, jak prof. Łagowski z Krakowa w artykule z 29 kwietnia 2002 r. pt. ˝Akcja ˝Wisła˝ była słuszna˝: Widzę, że im dłużej żyjemy w prawdzie, w cudzysłowie, tym częściej trzeba przypominać elementarne fakty. Jeszcze parę lat działalności edukacyjnej Instytutu Pamięci Narodowej, i nikt już nie będzie wiedział, co się w Polsce działo, nawet ci, co wtedy żyli, ze strachu przed kierezwyczajką zaprą się swej wiedzy. Wydarzenia bieżące ostatnich tygodni, a to wizyta prezydenta RP na Ukrainie, podczas której usłyszeliśmy wypowiedź prezydenta Ukrainy budzącą nadzieję na zbudowanie solidnych, opartych na prawdzie przyczółków do wzajemnego pojednania, to kolejny błysk prawdy. Nadchodząca 60. rocznica ludobójstwa na Wołyniu zweryfikuje te deklaracje. Rocznica ta zweryfikuje także lojalność wobec prawdy historycznej narodu polskiego i naszej dumy polskich organizatorów Komitetu Obchodów 60. Rocznicy Ludobójstwa na Wołyniu.</u>
          <u xml:id="u-267.11" who="#PoselStanislawZadora">Pani Ewa Siemaszko, współautorka fundamentalnego dzieła faktograficznego dotyczącego tego fragmentu naszej tragicznej historii, pisząc w dzienniku ˝Rzeczpospolita˝ z ubiegłej soboty, cytuje prymasa Polski: Prawda i szczerość to otwarcie pola do przebaczenia i przyjaźni. Nie ma drogi zakłamania, która by miała prowadzić do pokoju. Autorka konkluduje swój artykuł pt. ˝Prawda przede wszystkim˝ stwierdzeniem, że w kontaktach z Ukrainą konieczne jest nieustępliwe i jednoznaczne artykułowanie tragicznej prawdy o ludobójstwie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-267.12" who="#PoselStanislawZadora">Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Kończąc prezentację naszego stanowiska wobec informacji z działalności Instytutu Pamięci Narodowej za okres 1 lipca 2001-30 czerwca 2002, wyrażamy swą konkluzję: Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin popiera działalność co do zasady Instytutu Pamięci Narodowej, lecz nie możemy - z powodów, które miałem zaszczyt przedstawić - przyjąć informacji z działalności Instytutu Pamięci Narodowej pod pana kierownictwem. W związku z tym zgłaszam wniosek o odrzucenie informacji w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Tomasza Nałęcza, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Pracy. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PoselTomaszNalecz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Prezesie! Przypadł mi w udziale głos klubowy w sprawie instytucji, która w Unii Pracy darzona jest uznaniem, poważaniem i szacunkiem. Wiele razy z tej trybuny w debacie padały słowa o wyjątkowości tej placówki. Najobszerniej mówił o tym pan poseł Rokita i nie sposób się z nim nie zgodzić, że Instytut Pamięci Narodowej jest placówką wyjątkową. Ale myślę, że warto do argumentów pana posła Rokity dodać jeszcze jeden, bo to nie tylko zafascynowanie odzyskaną wolnością, zafascynowanie rynkiem, przebudową gospodarki, zmianami społecznymi spowodowało, że Instytut Pamięci Narodowej powstał w 10. roku odzyskanej w pełni suwerenności.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PoselTomaszNalecz">Mówimy w tej debacie nie tylko o roku pracy instytutu, tym od połowy 2001 r. do 2002 r., ale mówimy też o całej działalności tej placówki, o sensie jej istnienia. I jeśli już dotykamy tych spraw, to nie ma co ukrywać też bardzo ważnej przyczyny, która sprawiła, że instytut powstał dopiero w 1998 r. Nie oszukujmy się, że jednym z najważniejszych zadań instytutu, tym, czym zajmuje się pion archiwalny, jest przejęcie i sprawowanie pieczy nad jedną z najbardziej kłopotliwych spuścizn PRL, to znaczy materiałami wytworzonymi przez służby specjalne, tym udokumentowaniem polskiego heroizmu, ale i konformizmu, ale też i polskiej podłości. I nie ukrywajmy tego, panie pośle Rokita, że instytut powstał w 1998 r. dlatego, bo przez pierwsze lata III Rzeczypospolitej bardzo silna była pokusa, żeby tych materiałów użyć w polityce. Bardzo silna była pokusa, żeby tymi materiałami zajmowali się nie historycy, tylko politycy, dla swoich doraźnych interesów, i po prawej stronie, i po lewej stronie.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#PoselTomaszNalecz">Myślę, że jest wielkim sukcesem III Rzeczypospolitej to, że w końcu pojawiła się zgoda na to, żeby pieczę nad tymi materiałami sprawowali nie kolejni ministrowie spraw wewnętrznych, administracji czy szefowie Urzędu Ochrony Państwa, czy jak się te instytucje nazywają, tylko taka osoba, jak prof. Kieres.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#PoselTomaszNalecz">Podpisuję się pod tymi wszystkimi ocenami pana profesora i podziękowaniami, które pan poseł Rokita już z tej trybuny sformułował. Myślę, i takie jest przekonanie mojego klubu Unii Pracy, że to wielkie zwycięstwo III Rzeczypospolitej, że te materiały, którymi usiłowali posługiwać się przeciwko sobie politycy, spoczęły w ręku tej wyjątkowej placówki. To główne i najważniejsze zadanie pionu archiwalnego instytutu, żeby te materiały służyły przede wszystkim kształtowaniu świadomości historycznej, świadomości narodowej, żeby dokumentowały jeden z najbardziej dramatycznych okresów polskiej historii, a nie były zatrutymi strzałami, którymi przeciwko sobie godzą ludzie polityki.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#PoselTomaszNalecz">Instytut Pamięci Narodowej jest placówką potrzebną, niezbędną, bo, jak już było z tej trybuny powiedziane, każde polskie środowisko swoim odniesieniem się do pamięci musi też zdefiniować swoją współczesność. Z tym problemem szczególny kłopot, nie ukrywajmy tego, ma polska lewica, która, chociaż definiuje się na nowo, identyfikuje z europejską tradycją socjaldemokratyczną, to ze swoimi PRL-owskimi korzeniami kłopot ma oczywisty. I mówię to jako jedna z tych osób, która ten kłopot ma też w swoim wymiarze osobistym.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#PoselMarekKuchcinski">(Odciąć. Dekomunizować.)</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#PoselTomaszNalecz">Panie pośle, odciąć, dekomunizować... Całe szczęście, że mamy Instytut Pamięci Narodowej, który niczego nie odcina, niczego nie dekomunizuje, ale chce....</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#GlosyZSali">(Pieniędzy nie ma!)</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#PoselTomaszNalecz">Otóż to, panowie...</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#GlosyZSali">(Zabrać pieniądze.)</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#PoselTomaszNalecz">Myślę, panowie, że te zwischenrufy świadczą najlepiej o tym i są największym komplementem dla instytutu i dla sensu jego działania, że nie są te papiery i cała ta dokumentacja w waszych rękach, gdyż tylko są w rękach Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-269.11" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(W waszych.)</u>
          <u xml:id="u-269.12" who="#PoselTomaszNalecz">Szanowni panowie - mówię tutaj do panów z prawicy - ma lewica swoje kłopoty z przeszłością i ma swoje zahamowania w odsłonięciu pełnym kart tej przeszłości. I to jest jej błędem w tych działaniach, które, jakkolwiek by były maskowane, to biorą się z niechęci do instytutu i z obawy przed efektami działań tego instytutu.</u>
          <u xml:id="u-269.13" who="#PoselTomaszNalecz">Ale nie ukrywajmy, że polska lewica nie jest jedynym środowiskiem, które ma takie obawy. W Polskiej historii ostatnich kilkudziesięciu lat są też ciemne karty i w innych obozach politycznych. Jeśli dzisiaj, panowie z prawicy, pokrzykujecie na Instytut Pamięci Narodowej, to dlatego, że ma on odwagę dotykać nie tylko bolesnych kart polskiej lewicy, ale też i polskiej prawicy. Na tym polega misja i siła instytutu, że powinien zajmować się wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-269.14" who="#PoselTomaszNalecz">Recenzowanie instytutu, czy z lewicy, czy bierze się z obłudnej argumentacji likwidacji pionu śledczego, bo za dużo się tam zarabia, albo że nie ma sensu badać przeszłości, zdobywać się na taki luksus w sytuacji, kiedy głodują polskie dzieci, czy recenzowanie z pozycji prawicowych i te dobre rady, które z tej trybuny dzisiaj padały, co to instytut powinien zrobić, żeby lepiej wypełniać swoją misję, one się biorą z tej samej obawy - z lęku przed własną historią. Bo lęk przed własną historią jest nie tylko po lewej stronie, ale jest i po prawej stronie. Nie bójmy się tej swojej historii, bo jakakolwiek by ona była, nie będzie ona dla nas kotwicą, jeśli zostanie do końca odsłonięta. I jest wielką zasługą Instytutu Pamięci Narodowej, że to czyni, że się nie podlizuje ani lewicy, ani prawicy, że się naraża na razy ze strony lewicy i ze strony prawicy. Zapewne nieprzypadkowo najbardziej wyważone i sprawiedliwe słowa padły z centrum tej Izby, bo centrum tej Izby najmniej ma w tym przypadku do ewentualnych obaw i do ewentualnego ukrycia.</u>
          <u xml:id="u-269.15" who="#PoselTomaszNalecz">Nie pójdę tym tropem i nie ulegnę modzie - której hołdowali mówcy na tej trybunie - i nie będę niczego radził ani prof. Kieresowi, ani środowisku Instytutu Pamięci Narodowej, bo to jest jedno z najbardziej dojrzałych historycznych środowisk w Polsce dzisiaj, to jest środowisko dobrze zorganizowane, świadome tego, co chce robić, kierowane przez człowieka o wielkim charakterze i o wielkiej odpowiedzialności; i temu środowisku jest potrzebne wsparcie, a nie dobre rady. Dobre rady zachowajmy dla siebie w polityce, w organizowaniu programów gospodarczych i społecznych. Parlament jako miejsce formułowania dobrych rad dla tego typu instytucji co Instytut Pamięci Narodowej powinien zachować - takie jest przekonanie mojego klubu Unii Pracy - wstrzemięźliwość i milczenie.</u>
          <u xml:id="u-269.16" who="#PoselAntoniMacierewicz">(No to już.)</u>
          <u xml:id="u-269.17" who="#PoselTomaszNalecz">Jeszcze tylko dwa słowa, panie pośle Macierewicz, ale nie wykorzystam całego czasu klubowego.</u>
          <u xml:id="u-269.18" who="#PoselTomaszNalecz">Chciałbym powiedzieć jeszcze dwa słowa na temat pionu edukacyjnego, przypomnieć, że w Sejmie też mieliśmy okazję prezentować dzięki pionowi edukacyjnemu IPN wystawę, o której tu już mówiono, w XX-lecie wprowadzenia stanu wojennego, i każdy, kto chciał obejrzeć tę wystawę, nie ruszając się z gmachu Sejmu, mógł ją obejrzeć; wystawę, która przez cały rok odwiedziła wiele miejsc w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-269.19" who="#PoselTomaszNalecz">Nie chciałbym wyczerpać całego czasu, więc tylko zwrócę uwagę na to, że obradujemy tak późno i przy pustej sali. Oczywiście niedobrze, że tak się stało.</u>
          <u xml:id="u-269.20" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(My jesteśmy. )</u>
          <u xml:id="u-269.21" who="#PoselMarekKuchcinski">(Z lewicy przecież nie ma... zielono.)</u>
          <u xml:id="u-269.22" who="#PoselTomaszNalecz">Zauważam, panie pośle, że panowie jesteście, ale trudno mi jest się oprzeć wrażeniu, że jesteście tutaj po to, żeby pokrzyczeć na Instytut Pamięci Narodowej i na prezesa Kieresa; i wcale to nie jest powodem do zadowolenia z mojej strony.</u>
          <u xml:id="u-269.23" who="#PoselAntoniStryjewski">(To jest nasz obowiązek ustawowy.)</u>
          <u xml:id="u-269.24" who="#PoselTomaszNalecz">Co prawda odnotowuję z satysfakcją, że w tym roku ten ton pokrzykiwania jest już bardziej umiarkowany i stonowany.</u>
          <u xml:id="u-269.25" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Spokojnie... nie chwalmy.)</u>
          <u xml:id="u-269.26" who="#PoselTomaszNalecz">Mam nadzieję, że z każdym rokiem tej kadencji będzie coraz lepiej. Odnotowuję też, panowie z Ligi Polskich Rodzin, że jesteście w tym roku w porównaniu z ubiegłym rokiem zaledwie w połowie obecni, bo przed rokiem było was dwa razy więcej i dwa razy głośniej krzyczeliście na Instytut Pamięci Narodowej. I już bardziej mi odpowiada sytuacja, kiedy się przechwalacie swoją obecnością, puste i milczące ławy SLD, niepokrzykujące na instytut niż wasze w połowie zapełnione i pokrzykujące na prof. Kieresa. Nie jest to obecność, która by mnie budowała i mój klub również.</u>
          <u xml:id="u-269.27" who="#PoselTomaszNalecz">Chciałbym tylko powiedzieć, że piątkowe popołudniowe debaty nie mają szczęścia ani do obecności, ani do uwagi. Pamiętam, że tylu posłów albo jeszcze mniej było na sali kilka tygodni temu, kiedy w piątkowe popołudnie debatowaliśmy nad sprawozdaniem Państwowej Inspekcji Pracy; też specjalnie nie było entuzjazmu. Jeśli skonfrontować dzisiejszą pustawą salę w przypadku debaty nad Instytutem Pamięci Narodowej z tym animuszem i z tą werwą przed południem, kiedy to zajmowaliśmy się różnymi sensacjami związanymi z kompletowaniem Komisji Śledczej; jeślibyśmy te zmiany przeprowadzili w ciągu 15 minut, tak jak na to zasługiwały, a nie zajmowali się przez dwie godziny, tobyśmy zaczęli debatę nad Instytutem Pamięci Narodowej nie o godz. 18.30, tylko o 16.30, tak jak była zaplanowana.</u>
          <u xml:id="u-269.28" who="#PoselTomaszNalecz">Chciałbym skończyć konkluzją w imieniu mojego klubu, klubu Unii Pracy: pozytywną oceną sprawozdania Instytutu Pamięci Narodowej, wyrazami podziękowania dla wszystkich pracowników instytutu, dla pana prof. Kieresa i zapowiedzią, że mój klub, klub Unii Pracy będzie na przyszłym posiedzeniu głosował przeciwko wnioskowi Ligi Polskich Rodzin o odrzucenie sprawozdania IPN.</u>
          <u xml:id="u-269.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">To było ostatnie z wystąpień w imieniu klubów poselskich. Teraz jeszcze dwa wystąpienia w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Małgorzata Rohde wystąpi w imieniu koła Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego. Ach, nie wystąpi pani posłanka, bo nie jest obecna.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Michał Figlus w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PoselMichalFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej wobec informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r. W ciągu zaledwie dwóch lat działalności Instytut Pamięci Narodowej stał się liczącą placówką naukowo-badawczą. W okresie sprawozdawczym, czyli od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r., kontynuowano budowę instytutu. W okresie tym kończone były prace adaptacyjno-modernizacyjne pozyskanych obiektów. Instytut samodzielnie pozyskał, wyremontował i przystosował do swoich potrzeb wyeksploatowane pomieszczenia w ramach przyznanych środków budżetowych. Instytut zgromadził wiele istotnych dokumentów archiwalnych, które są systematycznie opracowywane. Instytut przygotował i rozpoczął procedurę udostępniania pokrzywdzonym dokumentów wytworzonych przez organy bezpieczeństwa przed rokiem 1990 . W badanym okresie prokuratorzy instytutu prowadzili 1271 śledztw, w tym 245 w sprawach zbrodni nazistowskich, 937 w sprawach zbrodni komunistycznych oraz 89 w sprawach innych zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości. Do sądów skierowano 18 aktów oskarżenia, w 29 sprawach przedstawione zostały zarzuty 43 podejrzanym. Skierowano jeden wniosek o ekstradycję. W dwóch sprawach zapadły wyroki skazujące. W okresie sprawozdawczym instytut prowadził zakrojoną na szeroką skalę działalność badawczą, organizował liczne konferencje naukowe; ma na swoim koncie wiele pozycji wydawniczych, w tym dwa czasopisma. Instytut nawiązał współpracę z podobnymi placówkami w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PoselMichalFiglus">Odnosząc się do wykonania budżetu Instytutu Pamięci Narodowej, należy podkreślić, że Najwyższa Izba Kontroli, Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisja Finansów Publicznych jednoznacznie stwierdziły, że: instytut racjonalnie gospodarował środkami publicznymi na realizację zadań. Z planowanych na 2001 r. 84 694 tys. zł instytut wydał 83 421 tys. zł. Instytut prowadził oszczędną i racjonalną politykę finansową oraz politykę zatrudnienia. Ograniczenie w ustawie budżetowej w 2002 r. planowanego budżetu o 20 mln zł wpłynęło na spowolnienie opracowywania przejętych dokumentów, ograniczenie działalności edukacyjnej oraz wydłużenie prac adaptacyjno-remontowych w przejętych obiektach.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PoselMichalFiglus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej będzie głosowało za przyjęciem informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 lipca 2001 r. do 30 czerwca 2002 r. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zgłosili się posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Macierewicz w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Panie marszałku, chciałbym się zapisać do przemówienia w imieniu koła.)</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W imieniu Koła Poselskiego Ruchu Katolicko-Narodowego wystąpi pan poseł Antoni Macierewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po przemówieniu pana posła marszałka Nałęcza mam świadomość, że w sytuacji gdy ktoś reprezentuje polską prawicę, w sytuacji gdy ktoś nie był funkcjonariuszem komunistycznym, nie zakłamywał historii, nie współuczestniczył w wyrzucaniu kolegów, nie maczał palców w reżimie komunistycznym - powinien milczeć na tej sali. Taka jest teza, którą nam tu przedstawiono przed chwilą. I trzeba się bardzo głęboko zastanowić, co zrobiliśmy w ostatnich latach, gdzie leży źródło, że taką tezę w Sejmie Rzeczypospolitej może wygłosić marszałek.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Czym zawiniliśmy, iż coś takiego może paść w tej sali, że są błędy lewicy i zaniechania lewicy, ale tak naprawdę to zbrodnie są prawicy? Rzeczywiście trzeba bardzo szczególnej szkoły historycznej, by coś takiego powiedzieć, ale i bardzo szczególnego sumienia. Może też jest tak, że za krótko działa IPN, może jest tak, że tu należy szukać jednego ze źródeł, iż taka teza może być publicznie wypowiedziana.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Instytut Pamięci Narodowej powstał, by Polacy mogli odzyskać wiedzę o tym, co naprawdę działo się przez 50 lat okupacji sowieckiej, by przywrócić narodowi prawdę o nim samym i jego dziejach, by zedrzeć zasłonę kłamstwa, podłości, fałszu, tak długo ciążącą nad polską świadomością, dzięki której zbrodniarze mogą być po dzień dzisiejszy przedstawiani jako szanowani urzędnicy, fałszerze - jako uczciwi historycy, a kaci po dzień dzisiejszy chodzą w glorii stróżów prawa. Po to powstał instytut, tak jak w tym samym celu w Niemczech powstał tzw. Instytut Gaucka.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">Instytut ma badać zbrodnie przeciwko narodowi polskiemu, ma się zajmować ujawnianiem prawdy o zbrodniach komunistycznych reżimu okupacyjnego. W tym celu instytut dysponuje bazą materialną, ludzką, szerokimi uprawnieniami. Wszelkie akta, przypomnijmy, związane ze zbrodniczym działaniem Urzędu Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa, Służb Wojskowych, całego aparatu sowieckiego, wszelkie te materiały są w gestii instytutu. Prezes instytutu korzysta z absolutnego immunitetu, warto o tym pamiętać i o tym wiedzieć, i nie może być pociągnięty do odpowiedzialności. Nie może też, praktycznie rzecz biorąc, być odwołany.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">Te wszystkie uprawnienia zawarto w ustawie o IPN właśnie po to, by instytut służył prawdzie i tylko prawdzie, by nie musiał się obawiać nacisków zmieniających się ekip rządzących czy środowiskowych, by o działaniach instytutu nie decydowali ani pan marszałek Jarzębowski z SLD, ani publicyści TVN, ˝Gazety Wyborczej˝ czy ˝Polityki˝. Instytut ma ścigać zbrodnie. Instytut ma udostępniać akta poszkodowanym przez reżim komunistyczny. Instytut ma pomagać w wychowywaniu Polaków.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#PoselAntoniMacierewicz">Czy instytut realizuje te zadania? Dwa przeciwne nurty kształtują działania Instytutu Pamięci Narodowej. Z jednej strony jest to brutalna presja, skandaliczne żądania pogrobowców komunizmu, wypowiedzi takie, jak kiedyś, kilka lat temu - tu, na tej sali, są tacy, którzy pamiętają tę wypowiedź - pana posła Pastusiaka, a dzisiaj pana marszałka Jarzębowskiego z SLD, obrażające Polaków walczących o wolność i niepodległość, presja, by zabrać pieniądze, by zmienić ustawę, likwidując pion śledczy, by wymusić traktowanie zbrodniarzy komunistycznych na równi z traktowaniem walki Polaków o niepodległość. Tworzy to realną groźbę zniszczenia w zalążku tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#PoselAntoniMacierewicz">Z drugiej strony ta groźba bywa niestety skuteczna i powoduje rozpoczęcie swoistej gry. Gry, którą wielu z tych, którzy tutaj siedzą, zna i pamięta z czasów niewoli. Gry zwanej wyborem mniejszego zła. Z przykrością muszę powiedzieć, że tym mniejszym złem staje się często polityka zawarta w deklaracji złożonej przez pana prezesa Kieresa na posiedzeniu Senatu w dniu 19 lutego 2003 r. Przytoczę fragment stenogramu z obrad Senatu: Raz jeszcze podkreślam - mówi pan prezes - w naszej działalności nie odcinamy się od tamtego ustroju. To o ustroju PRL, o ustroju komunistycznym, o ustroju sowieckiego namiestnictwa mówił w ten sposób pan prof. Kieres.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#PoselAntoniMacierewicz">Otóż, panie prezesie, Instytut Pamięci Narodowej powstał właśnie po to, by od ustroju PRL raz na zawsze się odciąć. Tak stanowi ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej, ale chcę panu powiedzieć, że tak nawet stanowi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, iż to jest ustrój, którego naśladownictwo i kontynuacja są zakazane.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#PoselAntoniMacierewicz"> Z tej gry mniejszego zła wywodzi się polityka blokowania dostępu do akt, wybiórczego przekazywania pokrzywdzonym, ograniczonego publikowania dokumentów o komunistycznej przeszłości, a wreszcie koncentracji wysiłku instytutu na kierunkach drugorzędnych dla losu narodu i prawdy o ubiegłych 60 latach.</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#PoselAntoniMacierewicz">Podam kilka faktów. Od roku Instytut Pamięci Narodowej rozpoczął udostępnianie akt ludziom pokrzywdzonym. Dziś czeka na to kilkanaście tysięcy osób. Otrzymało je ok. 700 osób. Warto wiedzieć, o jaką liczbę osób w Polsce w ogóle chodzi. Warto to może powiedzieć i przypomnieć, bo nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę. Otóż chodzi o - potencjalnie rzecz biorąc - blisko 3 mln osób, bo tyle osób było inwigilowanych przez UB i SB, tylu podsłuchiwano i kontrolowano. Z tych 3 mln osób akta otrzymało mniej niż 700 osób. Kto to jest? Czy ci, którzy złożyli podania w pierwszej kolejności? Czy ci, którzy najbardziej cierpieli? Czy ci, którzy są najstarsi i śmierć może ich zabrać, zanim dotrą do akt?</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#PoselAntoniMacierewicz">Być może są i tacy wśród tych, którzy otrzymali akta, ale dane personalne przeczą uogólnieniu tej tezy. Od lutego 2002 r. czeka na swoje akta pewien pan z Opolszczyzny, działacz WiN, później KPN. Podobna jest sytuacja łączniczki Narodowych Sił Zbrojnych, mieszkającej w Białymstoku, a także członka Armii Krajowej z Warszawy, który się do mnie w tej sprawie zwrócił. Takich ludzi, którzy dawno już przekroczyli 70 rok życia i wciąż czekają - wciąż czekają - są tysiące. Można tylko dodać, że ludzie mieszkający poza granicami Rzeczypospolitej - Polonia - jak dotąd akt nie dostają w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-273.13" who="#PoselAntoniMacierewicz">Z zespołów akt, które udostępniono, przejrzałem, panie prezesie, blisko 1/10. I mogę powiedzieć, że akta, które ludziom wydano, dobrane są bardzo szczególnie. Nie ma tam prawie w ogóle raportów agentury pozwalających rozpoznać skalę i perfidię niszczenia ludzi osaczanych w domu, w pracy, w kręgu przyjaciół. Nie ma danych z lat 70. i 80. Pozostały zaledwie fragmenty, urywki. Robi to wrażenie przebranych wyjątków, choć podkreślam, robi wrażenie. Głęboko wierzę, że dowiemy się, iż tak naprawdę nie jest. Głęboko chcę wierzyć, że nie tylko my się tu dowiemy na sali, ale także praktycznie dowiedzą ci, którzy o te akta wystąpili i którym dano często same skrawki.</u>
          <u xml:id="u-273.14" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dowiadujemy się ze sprawozdania profesora Kieresa, że współpraca z Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencją Wywiadu, a także Wojskowymi Służbami Informacyjnymi, układa się dobrze. Panie prezesie, jeżeli układa się dobrze, to dlaczego akta docierają do prześladowanych w takim stanie. Kto to powoduje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, ale muszę panu zasygnalizować już znaczne przekroczenie czasu, także proszę o... Tolerancję okazuję, panie pośle, tradycyjnie, nie jestem jakiś niecierpliwy w przypadku pana przemówień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Ja wiem, ale panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę zmierzać do konkluzji, naprawdę, bo tolerancja ma pewne granice, także bardzo proszę o kończenie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Chcę, panie marszałku, zwrócić uwagę na jedną kwestię, jeżeli mogę sobie na to pozwolić...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę już ograniczyć się do tej kwestii i...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Teraz w sprawie formalnej chciałbym się wypowiedzieć. Można?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wolałbym, żeby pan zakończył wystąpienie, a sprawy formalne zostawimy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Sytuacja jest taka, że wygłaszam przemówienie w imieniu koła, niemniej jako wnioskodawca mam także prawo do osobnego wystąpienia, nie chciałbym z niego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#GlosZSali">(Jaki wnioskodawca?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wnioskodawca, przepraszam, bo nie bardzo wiem, z jakiej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Chcę zwrócić uwagę, że jestem wnioskodawcą, w imieniu zresztą koła katolicko-narodowego, sprawozdania w sprawie Jedwabnego, sprawozdania, które zostało włączone do sprawozdania w sprawie Instytutu Pamięci Narodowej. Nie chciałbym tej kwestii rozważać osobno, chcę w tym jednym wystąpieniu sprawę zamknąć, ale prosiłbym jeszcze o 5 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie wiem, jak to wygląda regulaminowo, panie pośle, znaczy niech pan kończy wystąpienie w sprawie instytutu. Proszę bardzo, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Druga kwestia, to jest misja i rola edukacyjna instytutu. Doceniam wszystkie informacje o wyjazdach, konferencjach, spotkaniach. Pilnie czytam biuletyn instytutu i jego publikacje książkowe. Naprawdę doceniam ten wysiłek, ale jako historyk nie mogę nie wskazać, że główne materiały źródłowe, jakie ukazały się w ostatnich latach na temat zbrodni przeciwko Polakom, w tym zbrodni komunistycznych, zostały opublikowane poza Instytutem Pamięci Narodowej i zwykle prywatnym sumptem.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Oto kilka przykładów. Najciekawsze materiały dotyczące historii bezpieki opublikowało Wydawnictwo Retro i KIK lubelski prywatnym nakładem, zresztą posła Luśni. To tam opublikowano skład personalny Urzędu Bezpieczeństwa i SB do 1976 r., listy skazanych na śmierć i organizacji walczących z komunistyczną okupacją, w tym organizacji młodzieżowych, z lat 1944-52, ba, nawet słynny rozkaz Radkiewicza z grudnia 1945 r. nakazujący mordowanie działaczy PSL, Stronnictwa Pracy i PPS przy pomocy tajnych grup zatwierdzonych przez Biuro Polityczne PPR, udających partyzantkę niepodległościową. Nawet ten rozkaz został opublikowany nie przez IPN, ale przez Wydawnictwo Retro. A przecież gdyby każdy nauczyciel historii znał ten rozkaz, gdyby jego konsekwencje były przedmiotem nauczania w szkole, gdyby pan profesor Kieres wygłosił pogadankę na ten temat w telewizji publicznej, gdybyśmy wiedzieli o tym rozkazie chociażby tyle, ile o fałszach profesora Garlickiego, to zapewne nie byłoby dziś w ogóle możliwe tak kłamliwe wystąpienie, jak pana Jarzembowskiego w Senacie.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Gdyby IPN opublikował choć cząstkę posiadanych materiałów o polskim podziemiu niepodległościowym w czasie i po II wojnie światowej, nie byłoby możliwe traktowanie państwa polskiego przez Parlament Europejski tak, jak to ma miejsce w uchwale tego parlamentu z grudnia ub.r., gdzie zaleca się nam, byśmy podpisali deklarację zawierającą wzajemne uznanie i wyrażenie żalu z powodu dokonanych w czasie II wojny światowej, jak również po niej, zbrodni przeciwko ludzkości, okrucieństw i niesprawiedliwości. To jest uchwała parlamentu zobowiązująca Polskę do złożenia takiej deklaracji. Jakież to zbrodnie przeciwko ludzkości popełnili Polacy w czasie II wojny światowej i po II wojnie światowej? To są właśnie skutki polityki mniejszego zła i to także jest odpowiedzialność instytutu i jego obecnej polityki.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">Wymieniłem publikacje dotyczące UB i SB, ale niestety to samo dotyczy z jednej strony historii II wojny światowej, a z drugiej strony lat 70. i stanu wojennego. Dokumenty rzezi wołyńskiej opublikowali państwo Siemaszkowie w Wydawnictwie von Borowiecki. Ale jeśli ktoś chce sięgnąć dziś do dokumentów np. Narodowych Sił Zbrojnych, to także nie znajdzie ich w IPN, lecz w pracach Leszka Żebrowskiego, a partyzantkę po II wojnie światowej udokumentował w albumie ˝Żołnierze wyklęci˝ Adam Borowski w Wydawnictwie Volumen. Jeśli zaś szukam źródeł do historii opozycji lat 70., to nie sięgnę do IPN, lecz do wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, który wydał dokument, tom pt. ˝Opozycja demokratyczna lat 70.˝.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, tym razem już stanowczo domagam się zakończenia wystąpienia. Doliczając nawet panu już nie chcę mówić ile, żeby nie wywołać protestów na sali, ale pan miał tylko 5-minutowe oświadczenie, nie ma żadnego przedłużenia z tytułu wniosku, o którym pan mówi, bo on nie jest przedmiotem debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Rozumiem. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Panie marszałku, my czekaliśmy 6 godzin.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, nie, proszę państwa, ale nie miejcie pretensji, że przestrzegam regulaminu, chyba to jest... Okazuję tolerancję. Ja rozumiem, że jest jakaś logika wystąpienia, trzeba je skonkludować, nie jestem rygorystą regulaminowym, ale wszystko ma swoje granice. Będę miał protesty i to zasadne ze strony innych klubów, że pozwalam panu na przedłużanie wystąpienia ponad miarę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">7 minut, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan miał 5 minut, mówi pan już ponad 12, więc...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Jeżeli pozwoli pan, panie marszałku, w takim razie odniosę się tylko jeszcze do jednej kwestii, mianowicie do sprawy zbrodni w Jedwabnem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jeszcze minuta, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Bo to w tej sprawie i tylko w tej sprawie IPN dokonał rzeczywiście imponującego wysiłku. W tej kwestii wyrok zapadł przed rozpoznaniem faktów. A gdyby fakty i gdy fakty okazały się niewygodne, ukryto je, zmarginalizowano je i sprawiono, że zaniechano dochodzenia w tej sprawie. Po pierwsze, przez rezygnację z dokonania ekshumacji. Po drugie, przez zaniechanie zwracania się do rządów Białorusi i Rosji w trybie pomocy prawnej o dostęp do akt NKWD i innych organów sowieckiego aparatu przemocy. Po trzecie, przez zlekceważenie zeznań złożonych w sądzie łomżyńskim podczas procesów cywilnych w latach 1946, 1947 i 1949. Wśród kilkunastu świadków, żydowskich świadków jest mężczyzna żydowski, który uciekł ze stodoły śmierci, uciekł z niej i mówi, zeznaje: Widziałem to, mordowali Niemcy. On to mówi. Tymczasem IPN lekceważy to świadectwo. Dlaczego lekceważy? Dlatego lekceważy, że to świadectwo jednoznacznie, jednoznacznie wskazuje na Niemców, a nie na Polaków. I to jest, panie prezesie, problem podstawowy związany z wiarygodnością działania.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Ubolewam, że te działania i zaniechania mają pełne wsparcie wpływowych kręgów w Polsce, przede wszystkim SLD, ale także środowisk liberalnych i części historyków. Ta nierzetelność niszczy prestiż Instytutu Pamięci Narodowej. Kładzie się cieniem na stosunkach polsko-żydowskich, powiększa frustrację społeczną i niewiarę w uczciwość państwa polskiego. Dlatego zwracam się do pana, panie prezesie, Instytut Pamięci Narodowej nie powstał po to, aby być narzędziem walki z Polakami. Powstał, by naród mógł poznać prawdę, z której ma prawo, ma prawo być dumny, bo to jest prawda świadcząca o narodzie polskim z ubiegłych 60 lat jak najlepiej. Ma prawo być dumny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proponuję, żeby to była już konkluzja pańskiego wystąpienia, dobre zdanie na koniec, bardzo proszę zakończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">I w związku z tym apeluję, by pan i by IPN swojej misji nie zdradzał. Polakom bowiem potrzebna jest pamięć narodowa, a nie jej atrapa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wystawia pan cierpliwość nie tylko moją, ale i Izby na dużą próbę. Bardzo proszę o respektowanie czasu wystąpień. Wystąpienia w imieniu kół, niestety, trwają 5 minut, to jest regulaminowe ustalenie i proszę to brać w rachubę, ustalając, programując sobie wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Czy mogę teraz w sprawie formalnej, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W sprawie formalnej?</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, zawsze w tych sprawach można wystąpić, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Ja oczywiście nie chciałem polemizować w trakcie wystąpienia z pana wypowiedziami, które mam wrażenie, że trwały przynajmniej 1/3 czasu, jaki...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Oj, panie pośle, przesadził pan, liczyłem te 12 minut, odliczając czas mojej dyskusji z panem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Na moje wystąpienie. Za to ponawiam wobec tego raz jeszcze prośbę o przyznanie mi możliwości wystąpienia na zakończenie, zgodnie z zasadą, iż wnioskodawca ma prawo wystąpić po wszystkich wystąpieniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, o jakim wniosku pan mówi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Wniosek, który został złożony na posiedzeniu Sejmu i przekazany przez pana marszałka do komisji sprawiedliwości, o złożenie przez pana prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Leona Kieresa sprawozdania z postępów w śledztwie związanym z Jedwabnym. Ten wniosek na posiedzeniu tej komisji został włączony do sprawozdania i wraz z tym sprawozdaniem przedstawiony przez pana prezesa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale jako wnioskodawca pan występował w pierwszym czytaniu, w drugim już nie ma tego uprawnienia, w związku z czym pan nie ma osobnego czasu do dyskusji w sytuacji, kiedy jest stanowisko komisji. Są jeszcze pytania, panie pośle. Może pan ewentualnie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Rozumiem, dobrze, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">...pewne kwestie poruszyć w pytaniu. Ale nie ma trybu, w którym mogę panu poza wystąpieniem w imieniu koła udzielić głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Jest dość liczna grupa posłów, którzy chcą zadać pytania: pan poseł Jurgiel, pan poseł Liss, pan poseł Piłka, pani posłanka Nowak, poseł Kuchciński, pan poseł Stryjewski, poseł Rzymełka, pani poseł Anka Mierzejewska, ponadto pan Jerzy Czerwiński, Zygmunt Wrzodak, Zofia Krasicka-Domka, Halina Murias, Małgorzata Stryjska, Ewa Kantor - 14 osób. Jeszcze zgłasza się pan poseł Grabarczyk, jak rozumiem. Pan poseł Macierewicz, tak?</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie będzie pan zadawał pytania? Bo zamknę listę chętnych do zadania pytań i chodzi o to, żebyśmy potem się nie musieli spierać.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Nie będę.)</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie będzie pan poseł pytał, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie jest 15 osób na liście pytających. Rozumiem, że nikt więcej się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-306.7" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zanim jednak zaczniemy pytania, głos zabierze pan marszałek Nałęcz, który zgłasza się w trybie sprostowania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PoselTomaszNalecz">Dokładnie, panie marszałku, Wysoki Sejmie, w trybie sprostowania. Pan poseł Macierewicz przypisał mi słowa, których nie wypowiedziałem. Nie powiedziałem, że polska lewica ma jakieś tam grzeszki, a tak naprawdę prawdziwe karty i przewinienia czy zbrodnie ma polska prawica. Gdybym tak powiedział, panie pośle, zachowałbym się podle, a staram się unikać podłości, co i panu dedykuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jako pierwszy pan poseł Krzysztof Jurgiel. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Andrzej Liss.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PoselAndrzejLiss">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Prezesie! Przysłuchuję się tym wystąpieniom i jestem trochę zbulwersowany. Zanim zostałem posłem, a stało się to niedawno, byłem szarym, przeciętnym nauczycielem historii w szkole podstawowej, gimnazjum, szkole średniej; po prostu uczyłem historii współczesnej Polski. Mówiłem o ubecji, o NKWD, o roli Związku Radzieckiego w przyniesieniu na bagnetach nam wolności; tego wszystkiego mogłem uczyć młode pokolenie. I kiedy został utworzony instytut i pan profesor Kieres został powołany, obserwowałem właśnie zmagania. Serdecznie dzisiaj dziękuję panu i panu pracownikom za to, że wbrew wszelkim przeciwnościom pan niesie prawdę; a prawda broni się sama. Za to panu serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PoselAndrzejLiss">Mam pytanie. Jestem posłem ziemi pomorskiej i chcę poruszyć problem, który nurtuje bardzo ciekawe dwa środowiska z Pomorza. Na Pomorzu w czasie okupacji w okresie drugiej wojny światowej działała tajna organizacja wojskowa Gryf Pomorski, obejmująca swym zasięgiem całe Pomorze, od Królewca do Szczecina, skupiająca 30 tys. żołnierzy. Jej założycielem był porucznik Józef Dambek, legenda; również legenda...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, z pełnym szacunkiem dla tego historycznego wywodu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PoselAndrzejLiss">Tylko dokończę, jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania, jesteśmy na tym etapie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PoselAndrzejLiss">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PoselAndrzejLiss">...podpułkownik Józef Wrycza, kapelan armii generała Hallera.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PoselAndrzejLiss">I pytanie. W każdym razie jeśli chodzi o śledztwo trwające już dwa lata, podczas którego prokurator IPN przesłuchał kilkudziesięciu świadków i uczestników wydarzeń, to prokurator nie sprecyzował swego stanowiska. Istnieje obawa, czy śledztwo jest kontynuowane. Bardzo bym prosił o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Marian Piłka. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pani posłanka Maria Nowak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PoselMariaNowak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! IPN w ramach swej działalności zajmuje się także edukacją historyczną. I z tego miejsca pragnę na ręce pana prezesa złożyć podziękowania dla wszystkich pracowników instytutu, a szczególnie dla pana dyrektora i pracowników oddziału katowickiego, z którymi niejednokrotnie miałam przyjemność współpracować. Dziękuję za ich zaangażowanie w organizację sesji naukowych, konferencji, wystaw, dzięki czemu edukacja historyczna jest pełniejsza, a wiedza uczniów z najnowszej historii bogatsza.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PoselMariaNowak">Rodzą się jednak obawy i stąd moje pytanie. Czy tak drastyczne zmniejszenie budżetu instytutu, jakie niestety ma miejsce w tym roku, nie zmusi IPN do ograniczenia tej tak bardzo potrzebnej działalności?</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PoselMariaNowak">I drugie pytanie. W ostatnim czasie dotarła do mnie informacja, że pracownicy katowickiego oddziału IPN odkryli na początku tego roku teczki z archiwum inspektoratu rybnickiego Armii Krajowej. Panie prezesie, czy mógłby pan coś więcej na ten temat powiedzieć? Czy to prawda, że teczki te zawierają ponad tysiąc kart z meldunkami, rozkazami, schematami z lat 1940-1946 rybnickiego inspektoratu Armii Krajowej, który jako jedyny na Śląsku nie ujawnił się bezpośrednio po zakończeniu drugiej wojny światowej? I czy to prawda, że do tej pory nikt do tych teczek nie zaglądał? Jak to się stało, że dopiero teraz zostały one odnalezione? Czy wśród tych materiałów są także dokumenty z procesów żołnierzy Armii Krajowej, które miały miejsce w 1948 r.? Czy na te procesy zostało rzucone jakieś nowe światło? Czy budżet katowickiego IPN jest na tyle wystarczający, aby zabezpieczyć archiwizowanie tych dokumentów? I na kiedy przewiduje się opracowanie tych materiałów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Marka Kuchcińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PoselMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PoselMarekKuchcinski">Wysoka Izbo! Mam dwie sprawy do pana prezesa, dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PoselMarekKuchcinski">Wiemy, że w ustawie budżetowej Sejm głosami posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, dziś w ogóle nieobecnych, dokonał poważnych cięć w wydatkach planowanych w projekcie finansów dla IPN. Wiemy, że część zadań inwestycyjnych nie będzie realizowana. Ale czy, panie prezesie, wiadomo już, w jakim stopniu zadania dotyczące edukacji nie będą realizowane? I chodzi nie tylko o pion edukacyjny, ale i o wydawnictwa i wszelkie inicjatywy kierowane do młodzieży. Jak to wpłynie na te zadania?</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#PoselMarekKuchcinski">Jaki wpływ te cięcia budżetowe będą miały na działalność delegatur IPN w terenie? Mam na myśli przede wszystkim pion edukacyjny, skierowany także w stronę młodzieży, ze względu na to, panie marszałku, że w porównaniu z dużymi centrami naszej ojczyzny, naszego kraju, szczególnie z Warszawą, ośrodki terenowe, a więc prowincja, w pozytywnym tego słowa znaczeniu, ma zdecydowanie mniej ofert edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#PoselMarekKuchcinski">Drugie pytanie. W tym roku, panie prezesie, przypada 60. rocznica ludobójstwa, czystek etnicznych dokonanych przez część Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii. Na Wołyniu będziemy ją obchodzili. Wiemy, że ta akcja miała charakter zdecydowanie antypolski. Pytanie moje dotyczy zagadnienia następującego. Biorąc pod uwagę informację złożoną przez pana prezesa, okazuje się, że są prowadzone liczne śledztwa w tej sprawie przez kilka delegatur, najpoważniej przez delegaturę lubelską, bo ona prowadzi sprawę całego Wołynia, ale chciałem zapytać, czy pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prowadzi całościowo sprawę ludobójstwa, jakiego totalitaryzm ukraiński na naszym narodzie i w ogóle na obywatelach drugiej Rzeczypospolitej dokonał, a przecież chodzi tu nie tylko o obszary będące już poza Polską, ale także w znacznej mierze o część obecnego województwa podkarpackiego i lubelskiego.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#PoselMarekKuchcinski">I trzecie pytanie z tym drugim związane: czy, panie prezesie, rząd polski, rząd Rzeczypospolitej, m.in. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, m.in. Ministerstwo Sprawiedliwości, wspiera Instytut Pamięci Narodowej w docieraniu czy w pomocy w docieraniu do informacji dotyczących tych zbrodni na narodzie polskim, dotyczących ludobójstwa za granicą, szczególnie na Ukrainie? W informacji bardzo enigmatycznie pan prezes przedstawił, że jest współpraca z prokuratorami, z historykami, z archiwistami ukraińskimi. Jednak chciałem zapytać: czy jest tu pomoc rządu polskiego, który mógłby pomagać Instytutowi Pamięci Narodowej w stosunkach z rządem ukraińskim czy z instytucjami państwa ukraińskiego, by do źródeł i do informacji właściwych dotrzeć? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Antoniego Stryjewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Pisze pan we wprowadzeniu do sprawozdania, że IPN stoi na uboczu wielkich sporów i interesów politycznych po roku 1989 i że IPN ma służyć wyłącznie prawdzie, wolności i pamięci. Czy pan wie, że Polacy wiedzą, kto ich mordował na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej? A pan w imieniu IPN mówi o zamordowanych Ukraińcach.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Czy pan wie, że Polacy wiedzą, kto mordował Żydów na terytorium okupowanej Polski, a pan próbował udowadniać na przykładzie Jedwabnego, że to Polacy byli mordercami niewinnych Żydów. Te dwa przykłady podaję jako dowód, że IPN pod pana kierownictwem wcale nie stoi na uboczu wielkich sporów i interesów politycznych i nie służy wyłącznie prawdzie, wolności i pamięci, jak zapisał pan we wprowadzeniu w preambule do sprawozdania. Ukraińcy gloryfikują bandytów UNA, UPA już nie tylko na emigracji, zwłaszcza w Kanadzie, ale i na Ukrainie. Nie wiem, czy pamięta pan przykład debaty parlamentu ukraińskiego nad ustawą o kombatanctwie i bohaterstwie upowców. Ba, Ukraińcy gloryfikują te bandy, te zbrodnie także w Polsce, ale do tego za chwilę wrócę, w następnym pytaniu. W podtekście to jest ich dążenie do uznania przesiedleńczej akcji Wisła za zbrodnię przeciwko ludzkości, za ludobójstwo i żądanie odszkodowań. Ba, czy pan sobie zdaje sprawę z tego, że przy tej gloryfikacji stawia się żądania zwrotu tzw. zacurzonia, czyli ziem polskich, Przemyśla, Sanoka, Rzeszowa?</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Drugi przykład dotyczy Żydów. O tym wspomniałem. Żydzi, gdy była akcja Jedwabne, w której i pan był uczestnikiem, jakże aktywnym, żądali od Polski odszkodowań w kwocie 60-70 mld dolarów. Stawiano oficjalnie te żądania. Czy pan je pamięta? Gdy sytuacja w Ziemi Świętej zaostrzyła się w wyniku eksterminacyjnej polityki Izraela względem Palestyńczyków, ambasador Izraela w Polsce Szewach Weiss ogłosił, że nie chcą pieniędzy już, a chcą zwrotu majątku. Przypominam, majątku, który utracili na skutek niemiecko-rosyjskiej okupacji Polski oraz na skutek rządów komunistycznych władz PRL, w których mieli swój znaczny personalny udział. Czy więc ta służba IPN pod pana kierownictwem jest służeniem długookresowym interesom narodu polskiego, o których pan pisze w wprowadzeniu.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Prezesie! Sprawa mordu w Jedwabnem. Niestety, ta sprawa kładzie się ogromnym cieniem na działalności Instytutu Pamięci Narodowej do tego stopnia, że społeczeństwo postrzega przez tę sprawę IPN jako coś wrogiego. Już o tym mówiłem w zeszłym roku. Ale powracam do sprawozdania, również do dokumentów w postaci tzw. białej księgi jedwabieńskiej, o której pan wielokrotnie mówił w różnych wywiadach.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#GlosZSali">(Ale czas...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę o sprecyzowanie pytania, bo przeradza się to coraz bardziej w przemówienie, a to już nie ten tryb, więc proszę zachować formę pytań i skrócić wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Już pytam. Ile ostatecznie było ofiar? Gross mówił o 1600, pan wspomina w sprawozdaniu o 300. Ilu ich było? Dlaczego jeszcze pytam? Bo raczy pan sugerować, że może są gdzieś indziej groby. Czy były jakieś istotne przeszkody, by te groby odszukać? Czy stały istotne przeszkody na podjęcie decyzji o dokonaniu pełnej ekshumacji, co jest czymś oczywistym w całym świecie w przypadku takich zbrodni? Proszę dalej, czy jest to prawnie uzasadnione - ogłaszanie winy przed ogłoszeniem wyroku, zwłaszcza gdy ta wina jest jedynie jedyną z trzech pańskich hipotez? Czyj plan mieli realizować polscy uczestnicy, o którym pan pisze w tym swoim sprawozdaniu, zbrodni w Jedwabnem? Jaki to był plan? Czy zemsta polskich sąsiadów za kolaborację żydowskich sąsiadów z Sowietami, za donosy na Polaków z Jedwabnego i w konsekwencji ich aresztowania, wywózki, mordy? To był ten plan, o którym pan mówi, który realizowali Polacy, w pana domniemaniu? Czy może niemiecki plan eksterminacji Żydów przy pomocy Polaków? Jaki to był plan? Dlaczego pisze pan o biernym zachowaniu się większości ludności miasteczka Jedwabne w obliczu zbrodni przy okazji braku pańskiego niezrozumienia niby tej biernej postawy? Sugeruje równocześnie pan, że mogli oni akceptować zbrodnię. Przypominam, że również pisze pan o obecności niemieckich żandarmów i innych umundurowanych Niemców i mówi o woli podawania tutaj w tej Wysokiej Izbie... Mówi pan, że byli tacy świadkowie, którzy zeznawali, że podawali czy próbowali podać chociażby kubek wody prowadzonym gdzieś Żydom, wówczas nawet nie było wiadomo, gdzie prowadzonym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, budzi to już zrozumiałe protesty sali. Mnie nie chodzi o treść pańskiej wypowiedzi, ale o to, że metoda polemizowania z poszczególnymi tezami sprawozdania jest wyczerpująca.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PoselJanRzymelka">(To można przekazać na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">No, jeśli każdy by tą metodą zaczął zadawać pytania, to byśmy z tej sali nie wychodzili w ogóle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Jest to jedna z większych debat w Wysokiej Izbie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ja rozumiem, panie pośle, ale jesteśmy w fazie pytań, ustalone zostało...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">I dlatego zadaję po kolei pytania, żeby były bardziej zrozumiałe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ile pan zamierza czasu przeznaczyć na pańskie pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Trzy, cztery minuty.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PoselMariaNowak">(Ale my przestrzegamy czasu zadawania pytań.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">No nie, panie pośle, nie mogą pytania być dłuższe niż oświadczenia w imieniu kół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Proszę mi pozwolić dokończyć te pytania, one są li tylko związane ze sprawozdaniem pana prezesa, natomiast opory budzą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, nie, nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...znaczy, część posłów obecnych na tej sali, tych, którzy akurat pieli hymny pochwalne na cześć pana prezesa Leona Kieresa. W związku z tym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, nie, panie pośle, ja pana rozumiem, ale to zupełnie nie chodzi o...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...ich reakcja jest to zrozumiała dla mnie i myślę, że jest zrozumiała dla pana marszałka. Jeżeli pan marszałek mi pozwoli, zamiast tu jakoś przepychać się o możliwość powiedzenia tego, to szybciej to skończę i będzie załatwiona sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, nie można przyjmować takiej metody, że pan nie pozwoli sobie przerwać i będzie przez wiele minut zadawał pytania. Proszę to zrozumieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, niebawem skończę, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, proszę sformułować pytanie w ciągu minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, proszę o więcej czasu, bo chcę zasygnalizować kilka tematów. Są one związane wyłącznie ze sprawozdaniem i z działalnością IPN.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, metoda, którą pan stosuje, to jest terroryzowanie sali. Przecież inni posłowie też chcą zadać pytania. Czeka wiele osób. Nie można w ten sposób postępować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, tylko raz w roku odbywa się taka debata. Raz w roku. Mam konstytucyjny, ustawowy obowiązek oceny. W związku z tym, panie marszałku, to nie jest żaden terroryzm ani terror. Nie daj Boże, żeby jeszcze jakieś siły zewnętrzne puścić na posła, który chce się wypowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Jednak posłowie czekają i też chcą zadać pytania i usłyszeć odpowiedzi prezesa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, myślę, że pan prezes ma czas, ponieważ raz w roku staje przed Wysoką Izbą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Czyli nie zamierza pan zakończyć zadawania pytań, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, proszę uprzejmie o pozwolenie mi zadania tych pytań. Serdecznie proszę. Niebawem skończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, sprawia pan, że jestem bezradny. Co mam z panem zrobić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Proszę pozwolić mi dokończyć. I nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Muszę panu pozwolić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Kierując się tą retoryką...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie wyznaczyłem czasu przewidzianego na zadawanie pytań. Może to był mój błąd.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PoselMarekKuchcinski">(Ale pan upominał, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, nie. Upominałem nie co do czasu, lecz co do tego, by zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Co do treści, panie pośle Kuchciński, co do treści.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PoselJanRzymelka">(To jest w sprawozdaniu.)</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Kierując się tą retoryką, czy zdaniem pana prezesa IPN winnymi zbrodni w obozach koncentracyjnych, gettach, na wielu ulicach i placach okupowanej Polski, gdzie mordowano, rozstrzeliwano, wieszano Polaków, Żydów, Cyganów i innych przedstawicieli różnych nacji, są Polacy, Żydzi, Cyganie i te inne nacje, które były przymuszane poprzez agresorów niemieckich i sowieckich do towarzyszenia zbrodni?</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Skąd wziął pan liczbę 40 Polaków, którzy mieli dokonać zbrodni na Żydach w Jedwabnem? W sądzie w Łomży w roku 1949 podejrzanych było 23, z których uwolniono od oskarżenia 10. Potem pojawiła się w różnych okolicznościach liczba 17 osób, którym w ogóle nie udowodniono winy. Gdzie państwo macie na to dowody?</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powrócę na chwilę do spraw ukraińskich. W jednym z wywiadów, którego udzielił pan 7 lutego ˝Gazecie Wrocławskiej˝, powiedział pan: A poza tym, jeżeli mielibyśmy zapomnieć, to w takim razie należałoby zawiesić śledztwo w sprawie zbrodni nacjonalistów ukraińskich na Wołyniu, gdzie zginęło od 60 do 100 tys. Polaków i kilkanaście tysięcy Ukraińców zamordowanych w odwecie. Jakie ma pan dowody na to, że na Wołyniu w odwecie zamordowano kilkanaście tysięcy Ukraińców? W domniemaniu - zrobili to Polacy. Głównie dzieci, kobiety i starcy, stanowiący do 3% populacji ludzkiej zamieszkującej wówczas na tych terenach Rzeczypospolitej pod okupacją sowiecką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle Stryjewski, wszystko ma swoje granice. Jeśli pan ma szacunek dla własnych pytań i nie rzuca ich pan w powietrze, by pozostały bez odpowiedzi, to proszę nie stawiać zadań, które wymagają sympozjum, konferencji. Pan prezes musi na to sensownie odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, już kończę. Dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Przy okazji raczyli oni zginąć w liczbie od 60 do 100 tys. Dlaczego oni mieli zginąć i w jakich okolicznościach, tego pan nie mówi. Dlaczego pan sieje nieprawdę? Dlaczego pan manipuluje socjotechnicznie słowami: Polacy zginęli, Ukraińcy zostali zamordowani?</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski"> Dlaczego usprawiedliwia pan w ten sposób ludobójstwo dokonane przez bandytów ukraińskich z UNA-UPA na bezbronnej ludności polskiej? Dziękuję pięknie. </u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jan Rzymełka zada następne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PoselJanRzymelka">Panie marszałku, mój poprzednik wytrącił mnie trochę z chęci zadania pierwszego pytania, bo obraził posłów, którzy wyrażali wdzięczność i podziękowanie panu profesorowi i wszystkim pracownikom. Chciałbym zwrócić się w formie pytania do pana prezesa, pana prof. Kieresa, do pana prezesa oddziału w Katowicach Andrzeja Sikory: Czy mogę wam złożyć podziękowanie w imieniu pozostałych posłów za ciężką pracę i za ujawnianie prawdy?</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#PoselJanRzymelka"> Mogę tylko zadawać pytania.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#PoselJanRzymelka">Chciałbym zadać pytanie dotyczące możliwości wsparcia finansowego oddziału w Katowicach przez centralę w celu opracowania dokumentów, które ostatnio pojawiły się i w rękach prywatnych, i w instytucjach. Nie są one w zasobie IPN, a dotyczą historii powstań śląskich. Powróciły zza oceanu archiwa bardzo specyficzne, dotyczące drugiego i trzeciego powstań śląskich. Zwracam się, panie prezesie, z prośbą o to, aby IPN włączył się w opracowanie, i to w miarę jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#PoselJanRzymelka">Rezygnuję z zadania pozostałych pytań, bo atmosfera na sali jest taka, jaka jest. Chciałbym jedynie uzyskać odpowiedź na pytanie: Co stało się z aktami kilkuset internowanych działaczy opozycji, pracowników Uniwersytetu Śląskiego, studentów innych uczelni i placówek naukowych, którzy w pierwszych dniach grudnia pamiętnych dni stanu wojennego zostali internowani, a właściwie aresztowani w ciężkich zakładach karnych w Strzelcach Opolskich? Wielu z nich zwróciło się do mnie z zapytaniem: Co się stało? Minęło blisko 20 lat. Zostali oni tam odtransportowani, przebywali w bardzo trudnych warunkach: musieli - jak na filmach z okresu okupacji - mieć ręce podniesione do góry, w ich stronę były skierowane karabiny maszynowe, brutalnie zdjęto im odciski palców, zrobiono im zdjęcia. Kilkanaście razy byli przesłuchiwani.</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#PoselJanRzymelka">Dzisiaj nie ma żadnych dokumentów. Otrzymują oni informacje z IPN, że ich dane osobowe nie zostały znalezione. Są poszlaki, że dokumenty te znajdują się w zasobach w Polsce. Jest prośba, aby dokonać pewnego drobnego śledztwa. Jeżeli tych dokumentów nie ma w zasobach IPN, to gdzie one są? Czy są one w zakładach karnych w Strzelcach Opolskich, gdzie ci internowani byli traktowani gorzej niż skazańcy z wyrokami 25 lat ciężkiego więzienia, czy też są w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego? Gdzie w ogóle się znajdują i czy są dostępne? To jest bardzo ważne, ponieważ niektóre osoby internowane już nie żyją. Ich rodziny zwracają się do mnie, czy mogę pomóc. Nie jestem w stanie. W telewizji pokazano, iż jest dostęp do informacji byłych internowanych - elity z Warszawy, którzy nie byli w takich obozach karnych jak w Strzelcach Opolskich, ale w ośrodkach wczasowych w północnej Polsce. I te osoby otrzymały dokumenty, natomiast ci, którzy byli traktowani tak jak ludzie z ciężkimi wyrokami, nie mogą otrzymać informacji o swoich teczkach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Hanna Mierzejewska.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Niech pan warszawiaków nie obraża, bo tu wcale nie chodzi o warszawiaków, tylko o pewną grupkę.)</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#PoselJanRzymelka">(To był skrót myślowy.)</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">(No, jednak.)</u>
          <u xml:id="u-354.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PoselHannaMierzejewska">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej prowadzi wspaniałą działalność edukacyjną. Pan prezes mówił o organizowanych konferencjach, wystawach, wykładach, seminariach, szkoleniach, a także o konkursach dla młodzieży popularyzujących najnowszą historię Polski. Czy pan prezes mógłby określić, ilu nauczycieli i ilu uczniów obejrzało wystawy zorganizowane przez Biuro Edukacji Publicznej? Ilu uczestniczyło w wykładach, szkoleniach i konkursach? Może taka wiadomość zadziałałaby trochę na naszą wyobraźnię co do tego, jaką pracę wykonuje Biuro Edukacji Publicznej.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PoselHannaMierzejewska">Następne pytanie dotyczy kondycji finansowej Biura Edukacji Publicznej. Czy pan prezes może powiedzieć, w jaki sposób obcięcie funduszy przyznanych Instytutowi Pamięci Narodowej wpłynie na ograniczenie popularyzatorskiej aktywności Biura Edukacji Publicznej w tym roku?</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#PoselHannaMierzejewska">Ostatnie pytanie. Wspomniał pan prezes o współpracy z radiem. Niewiele dowiedzieliśmy się o innych mediach, a myślę tu przede wszystkim o telewizji publicznej, która jest najpotężniejszym nośnikiem informacji i która zobowiązana jest realizować misję edukacyjną, a więc także tak ważną rolę, tak ważną dla Polaków prezentację najnowszej historii Polski. Czy wysiłek badawczy i edukacyjny pracowników Instytutu Pamięci Narodowej jest dostatecznie wykorzystywany przez telewizję publiczną w popularyzacji, szczególnie wśród młodzieży, najnowszej wiedzy historycznej dotyczącej Polski, wiedzy, której w podręcznikach szkolnych, niestety, prawie nie znajdujemy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Jerzy Czerwiński, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PoselJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam tu przed sobą kopię wniosku o udostępnienie dokumentów złożoną na początku stycznia roku 2002 przez osobę pokrzywdzoną w Opolu. Nie przejęzyczyłem się: w 2002 r., od tego czasu minął ponad rok. Do chwili obecnej osoba pokrzywdzona nie dostała żadnej odpowiedzi na swój wniosek, a jest to osoba starsza, schorowana. Żadnej odpowiedzi, nawet takiej, która by stwierdzała, że wniosek został przyjęty i która np. stwierdzałaby, kiedy może nastąpić udostępnienie dokumentów. W związku z tym pytanie do pana, panie prezesie. Kiedy zaczniecie poważnie traktować tego typu osoby? Czy brak wam pieniędzy na znaczki pocztowe i koperty? Kiedy zaczniecie poważnie traktować osoby, którym szacunek i godność po prostu się należą?</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PoselJerzyCzerwinski">Pytanie drugie. Kiedy te osoby mogą liczyć na udostępnienie dokumentów, o które proszą?</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zygmunta Wrzodaka.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W takim razie pani posłanka Zofia Krasicka-Domka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. W przedstawionej dziś informacji dość obszernie omówił pan problem dotyczący Jedwabnego. Moje pytanie jest natępujące: Kto zadecydował o przerwaniu ekshumacji ofiar z Jedwabnego, choć dokończenie tej ekshumacji miałoby kluczowe znaczenie dla wyjaśnienia prawdy o Jedwabnem? Czy prawdą jest, że u ekshumowanych ofiar stwierdzono dowody zabicia ich z broni palnej i jakie stąd IPN wyciągnął wnioski? Czy znane są panu prezesowi argumenty pt. ˝Odpowiedzi na sto kłamstw Grossa˝, argumenty przedstawione przez cenionego w Polsce i za granicą historyka Jerzego Roberta Nowaka? Ostatnie pytanie. Czy Instytut Pamięci Narodowej zajmuje się problemem KL Warschau? Nadmienię, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 2001 r. jednogłośnie przyjął uchwałę o dochowaniu pamięci 200 tys. warszawiaków zamordowanych przez niemieckich okupantów w KL Warschau. Czy pan prezes może przedstawić swoje stanowisko w tej sprawie, jako że w dokumencie z działalności instytutu nie znalazłam żadnej wzmianki o KL Warschau? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Halinę Murias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PoselHalinaMurias">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#PoselHalinaMurias">Mam pytanie do pana prezesa. Czy panu prezesowi wiadomo, że ludzie poszkodowani boją się zgłaszać jako świadkowie do komisji śledczych i jakie działania pan prezes podejmie, aby ta sytuacja się zmieniła? Drugie pytanie. Czy według pana prezesa wójtowie, burmistrzowie gmin mogliby w jakiś sposób pomóc na terenie ich gmin w zebraniu świadków tych zbrodni, czy może takie próby były podejmowane? Następne pytanie. Jak pan prezes ocenia pracę komisji śledczej w woj. podkarpackim? Proszę o odpowiedź również na piśmie. Czwarte pytanie. Dlaczego pan prezes nie wystąpi do telewizji publicznej o to, by informowano społeczeństwo o funkcjonowaniu komisji śledczej i by zachęcano świadków zbrodni do zgłaszania się do tychże komisji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Małgorzata Stryjska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PoselMalgorzataStryjska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Oddziałowe biura edukacji publicznej są bardzo cenione przez mieszkańców miast, w których funkcjonują. Ich działalność ma wielkie znaczenie w integracji społeczności lokalnych i budzeniu dumy z własnych tradycji narodowych, w kultywowaniu dziedzictwa narodowego. Niestety, nadal nie powstały filie poznańskiego oddziału Biura Edukacji Publicznej w Szczecinie i Zielonej Górze. Proszę powiedzieć, czy i kiedy planowane jest ich uruchomienie? Społeczności lokalne chcą bardzo, aby powstały filie IPN w ich miastach.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PoselMalgorzataStryjska">Proszę powiedzieć, ile publikacji naukowych, popularnonaukowych mają na swoim koncie pracownicy Biura Edukacji Publicznej i czy Polacy zainteresowani są tymi publikacjami i wystawami, konferencjami organizowanymi przez IPN? Jeżeli tak, to czy fundusze na kolejne wystawy, publikacje, konferencje ma pan zapewnione w wystarczającej kwocie?</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#PoselMalgorzataStryjska">Proszę powiedzieć także, jakie tematy przemilczane, zakłamane przez kilkadziesiąt lat komunistycznego zniewolenia są realizowane przez IPN? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Ewa Kantor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PoselEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Ograniczę się do jednego pytania, które przenosi się na wiele obszarów działalności edukacyjnej Instytutu Pamięci Narodowej. Myślę, że i na innych odcinkach moglibyśmy się z podobnymi sprawami spotkać.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PoselEwaKantor">Panie prezesie, w pakiecie edukacyjnym, przeznaczonym dla nauczycieli i uczniów, uczniowie otrzymują pytanie o przyczyny pośrednie i bezpośrednie konfliktu polsko-ukraińskiego; konfliktu. Na całym świecie wszystkie masowe zbrodnie z powodu przynależności narodowej, religijnej określa się jako ludobójstwo. Tak określa te czyny konwencja ONZ z 1949 r., której stroną jest również Polska. Również pion śledczy IPN oddziału w Lublinie określił wydarzenia na Wołyniu w 1943 r. jako ludobójstwo. Takich też określeń używa się w podręcznikach, literaturze polskiej i światowej, takich określeń używa się w stosunku do działań Niemców wobec obywateli polskich, jeżeli chodzi o Auschwitz; o Katyń, jeżeli chodzi o działania sowieckie. Dlaczego zatem edukacyjny pion IPN nie ma odwagi użyć w edukacji polskiej młodzieży i polskich dzieci, w oddziaływaniu na polskich nauczycieli, właściwego terminu: ludobójstwo - wobec Ukraińców, a zastępuje go takimi terminami, jak: walki polsko-ukraińskie albo krwawy konflikt polsko-ukraiński? Jakie są przyczyny używania wobec tego krwawego ludobójstwa pojęć: skutki pośrednie i bezpośrednie konfliktu, jeżeli w żadnych innych przypadkach ludobójstwa, ani niemieckiego, ani sowieckiego, nie mówi się o skutkach, o przyczynach pośrednich i bezpośrednich konfliktu? Czy można tak manipulować historią? Jak zatem na tym odcinku może pan określić działalność Instytutu Edukacji Publicznej wobec młodzieży i społeczeństwa: jako pamięć historyczna prawdziwa czy jako pamięć historyczna zakłamana? Czy pan uważa, że takie działania służą dobru i dobrze rozumianym stosunkom polsko-ukraińskim? Czy można wychowywać społeczeństwa, narody w półprawdzie czy w pełnej prawdzie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję,</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Cezary Grabarczyk.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#PoselHalinaMurias">(Przepraszam, panie marszałku, ja tylko chciałam sprostować moją wypowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Tak, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W trybie sprostowania, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PoselHalinaMurias">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Przepraszam, pomyliłam się w mojej wypowiedzi. Chodzi o oddziałowe komisje ścigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu, a nie, tak jak powiedziałam, komisje śledcze. Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Grabarczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W zasadzie miałem zadać pytanie przedstawicielom rządu, ale poza panem prokuratorem krajowym w ławach rządowych nie widzę nikogo. Widocznie lewicowy rząd nie jest zinteresowany tą - tu podzielam zdanie pana posła Stryjewskiego - jedną z ważniejszych debat, o pamięci narodowej.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#GlosZSali">(Boi się!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, zważywszy na pozycję ustrojową Instytutu Pamięci Narodowej, rząd nie jest jakby bezpośrednim uczestnikiem tej debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">I właśnie o to chciałem także zapytać, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie można mieć pretensji, że nie jest szerzej reprezentowany, aczkolwiek pan prokurator krajowy jest wysokiej rangi przedstawicielem rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Pozbawiony jestem także możliwości zadania pytania za pośrednictwem posłów tworzących podstawy tego rządu, bowiem ....</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#GlosZSali">(Koalicji rządowej nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#PoselCezaryGrabarczyk">...koalicji rządowej nie ma. Nie ma także na sali posłów Samoobrony, a szkoda, bo być może ta debata pozwoliłaby przywrócić pamięć tym posłom o losach narodu polskiego i o przyczynach dnia dzisiejszego Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#PoselCezaryGrabarczyk">W tej sytuacji, pokazując jedną z tek edukacyjnych wydanych przez łódzki oddział Instytutu Pamięci Narodowej - ta poświęcona jest konspiracyjnemu Wojsku Polskiemu, pakiet ten zawiera zarówno fotokopie dokumentów, zdjęć, zawiera także CD ROM, scenariusz zajęć, które mogą być przeprowadzone z młodzieżą, a także materiały dla młodzieży - aż ciśnie się na usta pytanie - to pytanie kieruję do pana prezesa: Czy ministerstwo edukacji podjęło współpracę z Instytutem Pamięci Narodowej po to, aby takie materiały jak te, które przed chwilą przedstawiłem Wysokiej Izbie, upowszechnić między kuratorami oświaty, między nauczycielami?</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Chciałbym, aby także pan prezes przypomniał, ile takich publikacji i ile publikacji w ogóle Instytut Pamięci Narodowej i jego oddziały w tym okresie sprawozdawczym wydały. Bo wydaje mi się, że przytoczone dane przez pana posła Macierewicza nie były precyzyjne. Ja przypominam sobie, że sprawozdanie obejmowało ponad stokilkadziesiąt tytułów i chyba powyżej 200 tytułów recenzji, ale prosiłbym o precyzyjne przypomnienie.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Proszę także, aby odpowiedział pan prezes na pytanie: Czy w trakcie debaty w Senacie nad sprawozdaniem, które pan prezes przedstawił, odniósł pan wrażenie, że to niebezpieczeństwo likwidacji pionu śledczego rzeczywiście już nie istnieje? I z tym związane kolejne pytanie: Czy w przypadku likwidacji pionu śledczego Instytutu Pamięci Narodowej zostaną zaniechane postępowania prowadzone zarówno w sprawach zbrodni komunistycznych, jak i w sprawach zbrodni nazistowskich przeciwko narodowi polskiemu?</u>
          <u xml:id="u-373.6" who="#PoselCezaryGrabarczyk">I na koniec chciałbym przyłączyć się do tych wszystkich, którzy składali zarówno panu, jak i na pana ręce pana współpracownikom podziękowania za trud, ale także za efekty działalności pana i całego Instytutu Pamięci Narodowej. Przyszło państwu działać w trudnej sytuacji. W sytuacji, kiedy ataki pojawiają się z lewej strony - co przejawia się próbami likwidacji pionu śledczego, co przejawia się za każdym razem ograniczeniem budżetu na kolejne lata pracy instytutu - ale pojawia się także krytyka z prawej strony.</u>
          <u xml:id="u-373.7" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Tu nie mogę się oprzeć pewnej refleksji, panie pośle, i zwrócę się do pana tak, jak chyba dawno nikt się nie zwracał, panie ministrze. Panu prezesowi Kieresowi i Instytutowi Pamięci Narodowej byłoby łatwiej pracować, gdyby pan nie sfuszerował lustracji. Tą gorzką refleksją kończę swoje wystąpienie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-373.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">To było ostatnie z pytań.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana...</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Czy można, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Macierewicz, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-374.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">(W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-374.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W trybie sprostowania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Przepraszam najmocniej, panie prezesie, chwileczkę. Można?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Tak, oczywiście. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dwóch sprawach tylko, podjętych przez (dawno się już do pana nikt tak nie zwracał?) pana posła Grabarczyka. Otóż, panie pośle, ja się nie pomyliłem, jeśli chodzi o sprawy związane z publikacjami. Przypomnę panu, że mimo tego, iż nie mogłem dokończyć w pełni mojego w tej materii także przemówienia, część, w której podkreślałem zasługi, jeśli chodzi o ilość publikacji wydanych przez Instytut Pamięci Narodowej, wygłosiłem w całości. Mogę to powtórzyć. Doceniam ten wysiłek. Wiem, jak on jest duży i jak bardzo obfitował w konferencje, spotkania, przemówienia, a także publikacje. Wiem, doceniam, rozumiem. Mówiłem o czymś innym. Być może to się panu nakłada jedno na drugie - publikacja na publikację źródeł do dziejów. To inny typ publikacji. Mówiłem o źródłach do najnowszej historii Polski. I mówiłem o tym, że gdy sięgam, gdy poszukuję źródeł do historii Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa, to, panie pośle, główne źródła zostały wydane poza Instytutem Pamięci Narodowej, a były i są w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej. Nie chciałem do tego problemu wracać, ale ponieważ pan go poruszył, wrócę w takim razie do tego. Rok temu wskazywałem na konieczność, potrzebę publikacji instrukcji operacyjnych, które są. Są one kopalnią wiedzy na temat sposobu działania Służby Bezpieczeństwa i Urzędu Bezpieczeństwa. Kopalnią wiedzy. Nie zostały do dzisiaj wydane. Tak jak spisy personalne zarówno skazanych na śmierć, jak i organizacji niepodległościowych, organizacji młodzieżowych, funkcjonariuszy UB i SB do 1976 r. Wyszły poza instytutem, w 2000 r., nakładem posła Luśni. O tym mówiłem, doceniając wszystko inne, co zostało przez instytut zrobione. I chcę panu powiedzieć, panie pośle - zapewne będziemy do tego jeszcze wracali - że taki sposób omawiania dorobku instytutu, w którym zapuszcza się kurtynę nad błędami wynikającymi z ustępstw pod naporem brutalnej akcji komunistów dzisiaj, sprawia, że ustępstwa będą coraz większe. Nie chcieliście państwo w zeszłym roku podjąć sprawy Jedwabnego, dzisiaj rozpoczyna instytut procesy przeciwko ludziom walczącym o niepodległość. Takie są skutki.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">I druga kwestia...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ja nie chciałbym się znów z panem spierać. Sprostowanie, panie pośle, sprostowanie - to ma być naprawdę krótka formuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Ja wiem, już kończę. W tej materii kończę już, nie będę tego kontynuował. Ale jest druga sprawa, która wymaga też sprostowania, bo jest już nie tylko niezrozumieniem, ale jest potwarzą.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Panie pośle, mówienie w tym Sejmie o tym, że została sfuszerowana lustracja, gdy siedzi pan na miejscu posłów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale, zdaje się, że pan zmierza do polemiki, nie do sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Nie, do wyjaśnienia, wyłącznie do sprostowania, i naprawdę bardzo krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale pan doskonale wie, że sprostowanie może dotyczyć błędnie przytoczonej lub źle zrozumianej pańskiej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Oczywiście, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Tak? Do tego pan zmierza, żeby taką wypowiedź w postaci... Proszę, zobaczymy, jak to się panu uda.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Oczywiście, tak, zgadza się.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">W sytuacji, w której tu, w tej Izbie, została przekazana przeze mnie i przez pana błędnie zrozumiana, jak rozumiem, pełna informacja zgodnie z żądaniem Sejmu na temat funkcjonariuszy urzędu... Służby Bezpieczeństwa będących wówczas posłami, ministrami i działaczami wysokiego szczebla, w 1992 r., państwa polskiego, która skutkowała tym, iż obalono zarówno mnie jako ministra spraw wewnętrznych, jak i cały rząd. I jeżeli pan miesza po 12 latach rolę kata z rolą ofiary, to głęboko się zastanawiam, czy rzeczywiście także wtedy, gdy wypowiada się pan na temat Instytutu Pamięci Narodowej, nie mieszają się panu możliwości oceny dorobku tego instytutu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ale to jednak wykraczało poza sprostowanie...</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Może było troszeczkę skomplikowane.)</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">...dlatego że - tu już uzupełnię - sprostowanie może dotyczyć pańskiej wypowiedzi, ale z tej debaty, a nie z jakiegokolwiek czasu, nie wypowiedzi sprzed lat 11 - a nie 12, jak pan powiedział; ja teraz pana wypowiedź prostuję.</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Z tej kadencji.)</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">I teraz już proszę pana prezesa, prof. Leona Kieresa o wystąpienie, odniesienie się do głosów w dyskusji, o odpowiedzi na pytania w szczególności.</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W odróżnieniu od mojego wystąpienia w ubiegłym roku w tym roku nie będę szeroko odnosił się do pewnego rysu charakteryzującego tę debatę, chociaż pewne wystąpienia pań i panów posłów w moim przekonaniu uprawniałyby mnie do tego rodzaju stanowiska. Mogę powiedzieć tylko jedno: urzędnik państwowy powinien liczyć się z każdą oceną oraz ornamentyką słowną, która ma służyć formułowaniu tej oceny, zwłaszcza przez parlament Rzeczypospolitej Polskiej. Zawsze mówiłem, i tu, w tej Izbie, także w tej Izbie, także kiedy byłem senatorem, i później, kiedy w Senacie składałem już dwukrotnie sprawozdania, że polski parlament darzę najwyższym szacunkiem in gremio, bez względu na jego skład oraz układy polityczne. To odnosi się również do tego parlamentu. To nie jest żadna łaska, to wynika z mojego wewnętrznego przekonania, a także powinności urzędniczej. Dlatego też z szacunkiem przyjmuję wszystkie głosy. Nie taję, że z radością te - jako człowiek, zwyczajnie, bo tego proszę mi nie odbierać w tej Izbie - że urzędnicza powinność także jest związana z charakterem tego, który sprawuje, wykonuje tę urzędniczą powinność. Otóż właśnie jako człowiek dziękuję państwu za słowa wsparcia, otuchy i uznania, dziękuję także za, jak powiedziałem, słowa krytyki. Mogę tylko wyrazić żal, że ci, którzy tak szeroko posługiwali się sformułowaniami, w których miano wykazać nieudolność, niekompetencje, stronniczość, w pewnym stopniu zaprzaństwo, wielokrotnie w czasie rozmów ze mną, prywatnych albo w innych gremiach, chociażby na posiedzeniu Komisji do Spraw Służb Specjalnych, gdzie te sprawy były wyjaśniane, przynajmniej niektóre z nich, nie potrafili wyartykułować tego, co tutaj dzisiaj podnoszono.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani poseł Kantor, ile razy spotykaliśmy się na konferencjach?</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#PoselEwaKantor">(Raz.)</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">To wystarczy. Wyjaśnialiśmy sobie różne sprawy, prawda? Słyszała pani o stanowisku instytutu i o sformułowaniach, które w czasie tej właśnie konferencji, na której pani była, padały, jeśli chodzi o zbrodnie ukraińskie, zbrodnie ludobójstwa, także z moich ust.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Przepraszam państwa, że od pani poseł rozpoczynam, bo ten głos był szczególnie poruszający dla mnie, dlatego że uważałem, iż akurat z tej strony mogę liczyć na pamięć tego, co było przedmiotem naszej rozmowy. Okazuje się, że nie zawsze mogę w ten sposób spełniać swoje oczekiwania. Bo, pani poseł, ten pakiet edukacyjny, jeden z pięciu, który został wydany przez Instytut Pamięci Narodowej, jest pakietem, który ma inspirować ucznia do tego, żeby sam dochodził do prawdy, do tego, czym była zbrodnia ludobójstwa na Wołyniu na Polakach, którzy tam mieszkają. W ten sam sposób, pani poseł, tłumaczyłem paniom i panom senatorom z Sojuszu Lewicy Demokratycznej w Senacie, kiedy z kolei mnie zaatakowali, dlaczego zorganizowaliśmy rajd młodzieży szlakami oddziału majora Szyndzielarza i bohaterskiej sanitariuszki Ingi. I tam powiedziałem: po to, żeby ci uczniowie właśnie w duchu także pojednania i skupienia się na prawdzie doszli do wniosku, że ta bohaterska dziewczyna nie tylko służyła prawdzie, ale jednocześnie opatrywała rannych ubowców na polu walki. To samo dotyczy tej sytuacji. Chcielibyśmy, żeby uczniowie inspirowani tym materiałem sami doszli do tego, o czym pani tutaj dzisiaj mówiła.</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(A jak nie dojdą, to co?)</u>
          <u xml:id="u-387.6" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">To od tego jest nauczyciel wówczas.</u>
          <u xml:id="u-387.7" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(Który?)</u>
          <u xml:id="u-387.8" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Ten, który uczy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-387.9" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">(A jak nic nie umie?)</u>
          <u xml:id="u-387.10" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Cieślak, którego nie ma na tej sali, podniósł kilka problemów, które powinny być przeze mnie wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-387.11" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Czy zlecamy czynności prokuratorom prokuratur powszechnych? Bardzo rzadko. Muszę powiedzieć, że prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej w gruncie rzeczy są osamotnieni w prowadzonych czynnościach, bo nie korzystają, lub też bardzo rzadko, z pomocy prawnej prokuratorów prokuratur powszechnych oraz , co jest częstym przypadkiem w prokuraturze powszechnej, z pomocy policji.</u>
          <u xml:id="u-387.12" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Dlaczego nie ścigamy zbrodni na przywołanym przez pana posła Cieślaka Walusiu? Dlatego, że ścigamy zbrodnie funkcjonariuszy państwa polskiego, a to nie była zbrodnia tego rodzaju. Tak mówi ustawa.</u>
          <u xml:id="u-387.13" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Czy pamiętamy o historycznych uwarunkowaniach? Po to jest Biuro Edukacji Publicznej, żeby właśnie między innymi pamiętać o historycznych uwarunkowaniach dotyczących tamtego okresu.</u>
          <u xml:id="u-387.14" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Kamiński zgłosił apel o pomoc dla pana prokuratora Witkowskiego. Pan prokurator Witkowski otrzymuje wszechstronną, jedną z najbardziej znaczących pomocy, jeśli chodzi o prowadzone śledztwo. Zastanawiamy się nawet, czy tego śledztwa nie przenieść do Warszawy i nie wzmocnić kadrowo. Zresztą o to apelowała pani posłanka Ligi Polskich Rodzin na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-387.15" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Ruchu Katolicko-Narodowego.)</u>
          <u xml:id="u-387.16" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Ja się przychylam do tego rodzaju wniosku. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.17" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Gdy idzie o śledztwo w sprawie TUN-u, zaniepokojenie pana posła wzbudziło to, iż brak na przykład działań wobec sędziów, którzy dopuścili się zbrodniczych czynów, skazując w tym i w innych procesach. I problem ekstradycji niektórych z nich, tych, którzy jeszcze żyją poza granicami państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-387.18" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Panie pośle, powiem w sposób następujący: Mamy związane ręce. Jeżeli polskie organa - mówię o komisjach dyscyplinarnych, o których wspominał pan poseł Rokita - odmawiają nam prawa przesłuchania sędziego, który żyje w Polsce, to żadne państwo nie przekaże nam takiego sędziego, wiedząc, że polski wymiar sprawiedliwości nie dopuści do zdjęcia z niego immunitetu. To jest ten problem.</u>
          <u xml:id="u-387.19" who="#GlosZSali">(Trzeba spróbować.)</u>
          <u xml:id="u-387.20" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Próbujemy, oczywiście, że tak. Prowadzone są czynności sprawdzające, natomiast jeszcze proszę pamiętać, że wnioski ekstradycyjne składa minister sprawiedliwości. Nie Instytut Pamięci Narodowej. W każdej sytuacji to minister sprawiedliwości poprzez polskie placówki dyplomatyczne te wnioski przekazuje. Aczkolwiek inspiracja wychodzi z instytutu, także, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-387.21" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Po co śledztwo w sprawie ˝Burego˝? 4 kwietnia podjęto to śledztwo, ale nie z urzędu. Na wniosek osób, które do nas zgłosiły się z żądaniem wszczęcia tego postępowania. Nie wiem, jaki będzie skutek. Być może będzie ono umorzone, właśnie z powodów, o których mówił tutaj pan poseł. Nie wolno natomiast prokuratorowi podjąć czynności sprawdzających - to jest ten etap wstępny - jeśli wpływa wniosek o stwierdzenie popełnienia zbrodni ludobójstwa, a taki wniosek do Instytutu Pamięci Narodowej wpłynął. W każdym przypadku prokurator musi podjąć czynności sprawdzające, panie pośle. Postępowanie przygotowawcze składa się z różnych etapów. Pierwszym etapem są czynności sprawdzające. Prokurator wówczas dopiero decyduje, czy wydaje postanowienie, czy też nie. Na każdym etapie następnie może umorzyć postępowanie, nie kontynuując go. Na każdym etapie. On jest gospodarzem postępowania.</u>
          <u xml:id="u-387.22" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do środków ewidencyjnych, dlaczego przejmujemy je na końcu? Panie pośle, dlatego że, po pierwsze, tak jak wszystkie materiały, nie były one przygotowane do przekazania nam. Po wtóre, nie mieliśmy gdzie trzymać tych środków. Po trzecie, te środki były wykorzystywane przez ich dotychczasowych dysponentów, przez cały czas. Argumentowano mi, i to nie tylko obecne władze już Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, ale również byłe władze Urzędu Ochrony Państwa, że przejęcie tych środków może znacząco utrudnić realizację zadań służb specjalnych Rzeczypospolitej Polskiej. Przyjąłem to z dobrą wiarą, oświadczam. Przyjmuję oświadczenie funkcjonariusza publicznego, który nota bene... Przecież pan poseł był na posiedzeniach Komisji do Spraw Służb Specjalnych, tego rodzaju wyjaśnienia też tam padały. Przyjmuję to jako uzasadnione, nie mam bowiem aparatu kontrolnego, którym mógłbym sprawdzić, czy za tym nie kryją się innego rodzaju intencje. Będę tak nadal postępował, bez względu na to, kto sprawuje funkcje kierownicze w tych organach. Prawie w 100% te środki są już w Instytucie Pamięci Narodowej. Trwają jeszcze tylko dyskusje na temat przejęcia niektórych z tych środków do tzw. zbioru zastrzeżonego. Ale to już są w niewielkim zakresie.</u>
          <u xml:id="u-387.23" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani posłanka Łyżwińska mówiła o ściganiu zbrodni po 1989 r. Nie należy to do kompetencji Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-387.24" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Sosnowski i wielu z państwa mówiło o śledztwach w sprawie zbrodni ukraińskich. Te śledztwa są prowadzone; tj. 48 śledztw różnego rodzaju, łącznie z wielkim śledztwem w sprawie zbrodni ludobójstwa na Wołyniu, w Galicji Wschodniej. Śledztwa z tego obszaru prowadzą oddziałowe komisje w Łodzi, Warszawie, Lublinie, Rzeszowie oraz we Wrocławiu. Jednak bez pomocy prawnej ze strony władz Ukrainy, proszę państwa, wszystkich, a nawet większości spraw nie zakończymy. Dlatego też w tym tygodniu byłem w Kijowie, rozmawiałem z zastępcą prokuratora generalnego Ukrainy. Jeśli chodzi o pomoc prawną, to obiecał, że wszystkie nasze wnioski o pomoc prawną, które znajdują się u właściwych władz prokuratury ukraińskiej, będą realizowane. Oprócz tego zaprosiłem prokuratora generalnego Ukrainy, by on lub jego przedstawiciele przyjechali do instytutu w celu znalezienia wyjścia z tej sytuacji. Proszę pamiętać jednak, że polsko-ukraińska umowa o wzajemnej pomocy prawnej wymaga, by wszystkie wnioski o pomoc prawną były przekazywane przez organy centralne, czyli przez polskiego ministra sprawiedliwości; i tą drogą możemy tylko przekazywać. Zresztą zastępca prokuratora generalnego Ukrainy upominał się o ten właśnie tryb postępowania.</u>
          <u xml:id="u-387.25" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do zbyt wolnego tempa udostępniania teczek, o którym mówił pan poseł Sosnowski, a także wielu z państwa. Posypuję głowę popiołem, tylko w odróżnieniu od Instytutu Gaucka, nie miałem niczego, kiedy zostałem prezesem Instytutu Pamięci Narodowej, a do tego akta te nie były przygotowane do przekazania. Przykro mi, panie pośle Macierewicz, nikogo nie winię, nie. Pan też mógł te akta przygotować do przekazania.</u>
          <u xml:id="u-387.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-387.27" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres"> Jeśli znajdujemy w styczniu tego roku akta w worku, gdzieś w workach w komendach Policji, to oczywiście my to przejmujemy i oczywiście ja będę krytykowany, że nie ma ewidencji, że te akta jeszcze nie zostały uporządkowane i że nie są one udostępniane. Oczywiście tak jest, 2 lata, 2,5 roku bez niczego; trzeba było przejmować. A budynków, proszę państwa, nawet mi nie wskazano, poza placem Krasińskich, kilkunastoma pomieszczeniami; i archiwum, które do wszystkiego się nadaje, ale nie do tego, żeby tam były materiały. Ścianka działowa dzieli bowiem archiwum od podziemnego parkingu. Zabroniono nam składowania tam akt tzw. wrażliwych. Nie chcę już mówić, co mogłoby się zdarzyć, gdyby ktoś chciał coś z tymi aktami zrobić. Bez przerwy - nie skarżyłem się w Wysokiej Izbie - chodziłem, prosiłem, domagałem się wskazań lokalizacyjnych budynków. Dawano mi halę czołgową w Krakowie. Dlatego nie mamy archiwum w Krakowie, tylko w Wieliczce, a początkowo przez 1,5 roku archiwiści krakowscy jeździli do Rzeszowa, spali w domach studenckich, by robić kwerendę w archiwach krakowskich, które czasowo umieściliśmy właśnie w Rzeszowie. Kto jest temu... Kto zaniechał w tej sytuacji? Komu zabrakło wyobraźni, że może się kiedyś zdarzyć, że powstanie instytut i że będzie prezes, i że będzie przywoływany do tego, by te akta przejmować? Mnie zabrakło wyobraźni? Proszę sobie odpowiedzieć na to pytanie. Dzisiaj bowiem łatwo oczywiście wysuwać pod moim adresem tego rodzaju zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-387.28" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Zadora sformułował kilkanaście problemów. Będę starał się odpowiedzieć na wszystkie w sposób satysfakcjonujący. Nie będę odnosił się do sformułowań ocennych dotyczących mojej działalności, z jednym wyjątkiem, o którym tu zaraz wspomnę. Jeśli chodzi o Salomona Morela: Jakie podejmujemy kroki? Czy Salomon Morel otrzymuje świadczenie z funduszu emerytalno-rentowego? O ile wiem, otrzymuje, ale to nie jest kompetencją Instytutu Pamięci Narodowej. Ani my mu tego świadczenia nie przyznaliśmy, ani nie jesteśmy w stanie tego świadczenia Salomonowi Morelowi odebrać. Nie ten adres. Jeśli zaś chodzi o sprawy obozu pracy w Świętochłowicach-Zgodzie i jej komendanta Morela, to przypominam państwu, że śledztwo początkowo prowadziła od 1992 r. Okręgowa Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach, a następnie od października 1995 r. Prokuratura Wojewódzka w Katowicach. To pokazuje na skuteczność działania tych instytucji, które w latach 90. powinny były zajmować się tymi sprawami, oraz Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-387.29" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">10 lat, przejęliśmy to postępowanie, jest ono prowadzone, dotyczy również innych czynów - to śledztwo obecnie prowadzone stwierdziło - a popełnionych przez nieustalonych dotychczas sprawców, o których wiadomo, że byli strażnikami obozowymi, jak i to śledztwo obejmuje też czyny, które wcześniej nie były przedmiotem stawianych dotychczas Salomonowi Morelowi zarzutów. Zwróciliśmy się do prokuratury w Dortmundzie, uzyskaliśmy kopie materiałów zawierające protokoły przesłuchania kilkudziesięciu nieznanych dotychczas polskim organom śledczym świadków, m.in. zeznania te dotyczą Salomona Morela i jego działań w tym obozie pracy.</u>
          <u xml:id="u-387.30" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Mam stwierdzenie, upoważnienie prokuratora, więc nie ujawniam tu tajemnicy śledztwa, by przekazać państwu informacje, że dotychczas podjęte czynności śledcze i ich rezultaty uprawdopodobniają stwierdzenie, iż odnośnie do Salomona Morela przygotowany zostanie nowy, w szerszym niż dotychczas zakresie wniosek o jego ekstradycję. Chociaż dodać też należy, że Polska nie posiada z Izraelem umowy dwustronnej regulującej wzajemną pomoc prawną. Przy czym każdy nowy zarzut, który sformułujemy przeciwko Salomonowi Morelowi, musiałby być przedmiotem nowego postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, wydanego przez właściwy sąd.</u>
          <u xml:id="u-387.31" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Gdy chodzi o listę nazwisk osób aparatu represji, o której mówił i pan poseł Zadora, i pan poseł Macierewicz, my tę listę przygotowujemy, chociaż nic nie stało na przeszkodzie, żeby w poprzednich latach to zrobić. Można było, także w czasie, kiedy pan był ministrem spraw wewnętrznych, można przynajmniej było zainicjować tego rodzaju działania. My podjęliśmy w Biurze Edukacji Publicznej tego rodzaju inicjatywę, mówiłem o tym przed dwoma tygodniami w Senacie. Mam nadzieję, przy dużych lukach... Oświadczam państwu, że na pewno nie będzie to lista pełna, ponieważ zniszczono w dużym zakresie, wiele materiałów, które pozwoliłyby nam na odtworzenie, sformułowanie takiej listy i odtworzenie nazwisk osób sprawujących funkcje w aparacie bezpieczeństwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-387.32" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jeśli chodzi o śledztwa w sprawie zbrodni w Koniuchach i w Nalibokach, śledztwo jest w tej sprawie prowadzone, jak powiedziałem. Czekamy na odpowiedź strony ukraińskiej w sprawie dostępu do archiwów, także archiwów służb specjalnych ukraińskich. Mam zgodę po raz pierwszy w stosunkach polsko-ukraińskich na dostęp do archiwów służb specjalnych Ukrainy. W przyszłym miesiącu jadą przedstawicie biura udostępniania i archiwizacji do Kijowa w celu określenia sposobu przeprowadzenia kwerend w tych archiwach. Mam pisemną informację przekazaną mi przez Ambasadę Ukrainy w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-387.33" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jeśli chodzi o profesorów lwowskich, podjęliśmy działania w sprawie mordu na profesorach lwowskich. To właśnie Instytut Pamięci Narodowej w ubiegłym roku wspólnie z Uniwersytetem Wrocławskim zorganizował sesję poświęconą temu mordowi, by przygotować grunt do podjęcia dokładnego, szczegółowego postępowania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-387.34" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Dlaczego korzystamy z pomocy prawnej prokuratury w Dortmundzie? Tam są archiwa. Prokuratura w Dortmundzie i prokuratura w Ludwigsburgu to są centrale ścigania zbrodni nazistowskich. W wielu przypadkach zwracamy się do Ludwigsburga czy do Dortmundu z prośbą o pomoc prawną właśnie w tej sprawie, także w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-387.35" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Dlaczego nie posługujemy się terminem ludobójstwa? Oświadczam, że posługujemy się. Otóż, tym państwu, którzy sformułowali tego rodzaju zarzut, chcę oświadczyć, przywołując m.in. państwa Siemaszków i ich publikacje, że wówczas, kiedy państwu Siemaszkom trudno było się przebić przez oficjalne polskie instytucje z promocją tej książki, a można było wówczas pomóc tym ludziom, proszę sobie odpowiedzieć we własnym sumieniu, kto starał się im pomóc. Pani Ewa Siemaszko przyszła do mnie. Pierwsza rzecz, którą zrobiliśmy, to zaprosiliśmy panią Ewę Siemaszko na konferencję do Lublina z wykładem wprowadzającym na temat zbrodni nacjonalistów ukraińskich na Wołyniu, w obecności ambasadora Ukrainy, już byłego ambasadora, pana Dymitra Pawliczko. Konferencja polsko-ukraińska, pamiętam, bo siedziałem, patrzyłem na ekran, na którym pani Ewa Siemaszko prezentowała wyniki swoich badań, to była pierwsza lekcja na temat zbrodni ukraińskich na Wołyniu określanych mianem ludobójstwa. Nie przyjmuję zarzutu, że uchylamy się od posługiwania tym sformułowaniem i że dla poprawności politycznej uciekamy od nazywania prawdy prawdą.</u>
          <u xml:id="u-387.36" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan Zadora posłużył się sformułowaniem określającym... czy przywołał sformułowanie, w którym nazwał mnie czy moje działania kierezwyczajką. Dziękuję. Tak, należy... Jest to przywołane w polskim parlamencie, bez żadnego komentarza.</u>
          <u xml:id="u-387.37" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Panu marszałkowi Nałęczowi chciałbym podziękować za słowa, które padły pod moim adresem, a także panu posłowi Rokicie oraz panu posłowi Figlusowi.</u>
          <u xml:id="u-387.38" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Macierewicz postawił wiele problemów, m.in. że instytut dysponuje bazą materialną. Dziękuję panu posłowi za ten optymizm. Jutro będę sprawdzał prawdziwość tego sformułowania co do tego, że dysponujemy odpowiednią bazą materialną, rozumiem, że od 30 czerwca 2000 r., kiedy zostałem powołany na funkcję prezesa instytutu. Był czas przez 1,5 roku, żeby zainteresowć się bazą instytutu, wtedy kiedy trwały korowody związane z wyłonieniem kandydata na prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-387.39" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Mówi pan, przywołując moje wystąpienie w Senacie, że nie odcinam się od tamtego ustroju. Nie odcinam się, nie odcinam się od tamtego ustroju. Nie wiem, czy pan wie, panie pośle, czym groziłoby dla Instytutu Pamięci Narodowej odcięcie się od tamtego ustroju? Ano tym, że nie moglibyśmy ścigać żadnej zbrodni nazistowskiej ani komunistycznej, bo elementem tamtego ustroju było prawo; i za naruszenie tamtego prawa, ustanowionego w tamtym ustroju przez ówczesne władze ustrojowe tamtego państwa, dzisiaj ścigamy zbrodniarzy nazistowskich i zbrodniarzy komunistycznych. Z zasady państwa prawnego, panie pośle, wynika, że prawo nie działa wstecz. Dlatego w ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej, za którą pan, jak wiem, głosował, jest przepis mówiący o tym, że zbrodnią komunistyczną jest zbrodnia stanowiąca naruszenie prawa obowiązującego w momencie jej popełnienia. Jeśli pan lub Wysoka Izbo uznacie, że w przypadku działalności Instytutu Pamięci Narodowej powinna obowiązywać inna filozofia, dzisiejszego współczesnego państwa prawnego, to jest oczywiste, że prezes Instytutu Pamięci Narodowej nie powinien być na tym miejscu; nie chciałbym być na tym miejscu w takiej właśnie sytuacji. Również musielibyśmy uznać za nieważne wszystkie wyroki ówczesnych sądów, także jeśli chodzi o zbrodniarzy nazistowskich.</u>
          <u xml:id="u-387.40" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Żeby się odciąć od tamtego ustroju.)</u>
          <u xml:id="u-387.41" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Tak jest, bo pan powiedział: trzeba się odciąć od tamtego ustroju; a wymiar sprawiedliwości jest częścią ustroju państwa, panie pośle. Prawo jest stanowione przez ustrojowe organy tamtego państwa. Ścigamy za naruszenie ustaw wówczas uchwalonych.</u>
          <u xml:id="u-387.42" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Dlaczego trwa tak wolno proces udostępniania akt i dlaczego np. Polonia nie otrzymuje tych akt?</u>
          <u xml:id="u-387.43" who="#PoselAntoniMacierewicz">(O to pytam.)</u>
          <u xml:id="u-387.44" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">A ja odpowiadam, panie pośle: dlatego że z wieloma państwami nie mamy umów o tzw. wzajemności. Jeśli ktoś nie jest obywatelem państwa polskiego, to ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej, ja pamiętam dokładnie ten przepis, panie pośle, on mówi: Obywatelom państw obcych udostępnia się dokumenty na zasadach wzajemności. Jak oni nam, tak my im. My nie mamy na przykład umowy o wzajemnym udostępnianiu akt służb specjalnych ze Stanami Zjednoczonymi. Ja dokonuję karkołomnych wysiłków, żeby dokonać takiej interpretacji prawa i przekonać polskie służby dyplomatyczne, że mimo braku zasady wzajemności tym ludziom akta należy udostępniać. Stąd też we wszystkich polskich placówkach konsularnych na całym świecie są formularze przyjmowane i przekazywane do Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-387.45" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do publikacji. W okresie sprawozdawczym było 450 publikacji. Oczywiście można się zastanawiać, czy takie a nie inne, czy ta tematyka lub inna powinna być poruszona. Pan mówi o źródłach. Tak, owszem, tylko żeby te źródła opublikować, panie pośle, to musiałem je najpierw mieć. Ja już panu powiedziałem, w gruncie rzeczy od roku my tymi źródłami dopiero dysponujemy, a mimo to je publikujemy. Ja panu pokażę, jeśli pan powie, że nie jest ważnym źródłem lista osób, ustalona na podstawie dokumentów w Instytucie Pamięci Narodowej, z imionami i nazwiskami, osób, które zostały zamordowane w obozie ˝Zgoda˝ w Świętochowicach kierowanym przez Salomona Morela, że członkom rodzin tych osób przekazaliśmy tę listę w formie publikacji zwartej, to oczywiście przedmiotem pana oceny i Wysokiej Izby pozostawiam, czy powinienem tę publikację odłożyć ad Kalendas Graecas, a zająć się inną. Proszę bardzo, to jest rzecz do oceny. Przyjmę każdą radę. Ja chciałbym też, panie pośle, żebyśmy wydali wszystko od razu. Po co mi ten kłopot i wysłuchiwanie pana zarzutów. Nie mam żadnych intencji, żeby pewne źródła szybciej, a inne wolniej publikować. Ale uznaliśmy rzeczywiście, że tym ludziom i ich rodzinom zwłaszcza należy się informacja o losach, sporządzona na podstawie dokumentów, które znajdują się w Instytucie Pamięci Narodowej. Nikt przez te 55 lat, już obecnie 57, tego nie zrobił. My w ubiegłym roku to zrobiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-387.46" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do Jedwabnego, ja już w ubiegłym roku mówiłem wielokrotnie o moim stanowisku. Co do ekshumacji, nie ja podejmowałem decyzję o ograniczeniu ekshumacji. W czasie przeprowadzania ekshumacji na miejscu był ówczesny minister sprawiedliwości prokurator generalny. On wydał decyzję w tej sprawie. O tym pan był poinformowany już w ubiegłym roku przez pana Lecha Kaczyńskiego na posiedzeniu komisji sprawiedliwości Sejmu. W pana obecności pan minister Kaczyński złożył tego rodzaju informację. Jest to zaprotokołowane w stenogramie z posiedzenia komisji. I ja tę decyzję szanuję i uznaję ją za uzasadnioną, żeby nie było wątpliwości, że próbuję zrzucić z siebie odpowiedzialność. Nie. Uważam, że to była mądra, słuszna i racjonalna decyzja, także z punktu widzenia zabezpieczenia dowodów w tym postępowaniu. Tak.</u>
          <u xml:id="u-387.47" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do archiwów na Białorusi i w Rosji, panie pośle, oczywiście, że moglibyśmy wystąpić.</u>
          <u xml:id="u-387.48" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Opisywaliście, publicznie.)</u>
          <u xml:id="u-387.49" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Tak. I prokurator Instytutu Pamięci Narodowej formułuje tego rodzaju wniosek. Ale ten sam prokurator powiedział mi jedno...</u>
          <u xml:id="u-387.50" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Nie, nie sformułował.)</u>
          <u xml:id="u-387.51" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Formułuje ten wniosek. Dlaczego? On ma duże wątpliwości, ponieważ wszystkie dokumenty dotyczące tej sprawy w rozumieniu, w mniemaniu prokuratora prowadzącego i prokuratora nadzorującego albo zostały zbadane, albo są w Polsce. Gdy idzie o Schapera chociażby, akta dotyczące komanda gestapo Ciechanów znajdują się w Instytucie Pamięci Narodowej. Akta czy tzw. mikrofilmy aleksandryjskie dotyczące operacji wszystkich formacji niemieckich były badane przez pracowników Instytutu Pamięci Narodowej dla celów tegoż właśnie śledztwa. To jest to uzasadnienie, dla którego prokurator uznał, że ma wystarczający materiał dowodowy dla formułowania tych hipotez i przyjęcia jednej z nich za najbardziej uprawdopodobnioną.</u>
          <u xml:id="u-387.52" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pytania. Pan poseł Liss pytał mnie o sprawę...</u>
          <u xml:id="u-387.53" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Łomża jeszcze, panie prezesie.)</u>
          <u xml:id="u-387.54" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Łomża, to znaczy?</u>
          <u xml:id="u-387.55" who="#PoselAntoniMacierewicz">(To znaczy, oświadczenia, że zrobili to Niemcy, przed sądem, zaprotokołowane, wobec świadków.)</u>
          <u xml:id="u-387.56" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">A, sądy cywilne, tak jest. Panie pośle, akta procesów cywilnych z 1947 r. w sprawach łomżyńskich były bardzo szeroko badane. Nie przeze mnie, czy nie tylko przeze mnie. Radzę panu zajrzeć do tych dokumentów i sprawdzić, co tam jest.</u>
          <u xml:id="u-387.57" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Znam je.)</u>
          <u xml:id="u-387.58" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Zna pan je. Chcę więc panu przytoczyć takie sformułowania, jak np: Jak byłem gdzieś tam, w innym miejscu, i wiem, co się zdarzyło w Jedwabnem. Mamy do czynienia z myleniem dat, gdy idzie o zbrodnię w Jedwabnem. Panie pośle, wszystkie te akta dotyczyły spraw związanych ze stwierdzeniem nabycia... Oczywiście to były procesy cywilne.</u>
          <u xml:id="u-387.59" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Nieprawda, nie wszystkie.)</u>
          <u xml:id="u-387.60" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Procesy łomżyńskie z 1947 r. Chyba że mówimy o różnych procesach. Ja znam jedną grupę procesów łomżyńskich z tego okresu, które dotyczyły potwierdzenia praw własności do nieruchomości właśnie w Jedwabnem. Mogę pana zapewnić, że prokurator badał, analizował te akta i uwzględnił je w tym postępowaniu.</u>
          <u xml:id="u-387.61" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jeśli chodzi o śledztwo w sprawie pułkownika Dambka, jest prośba o odpowiedź na piśmie i oczywiście ta odpowiedź zostanie udzielona.</u>
          <u xml:id="u-387.62" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani poseł Nowak i wielu z państwa pytało o skutki obcięcia budżetu, zwłaszcza dla Biura Edukacji Publicznej. Nie ma oczywiście skutków bez przyczyn. Nie będziemy mogli wydać tylu publikacji, ile zamierzaliśmy, to samo dotyczy prowadzenia programów edukacyjnych, warsztatów z nauczycielami, ale staramy się mimo wszystko, żeby te skutki były jak najmniej dotkliwe. Będziemy raczej oszczędzać na na innych sferach aktywności, na innej działalności niż ta, którą zajmuje się biuro edukacji; zwłaszcza na działalności administracyjnej. O to samo zresztą pytał pan poseł Kuchciński.</u>
          <u xml:id="u-387.63" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jeśli chodzi jeszcze o pytania pani poseł Nowak i teczki z archiwum dotyczące rybnickiego inspektoratu AK, to odpowiem na piśmie. Wiem tylko tyle, że te materiały są w tej chwili w takim stanie, że muszą być i są porządkowane, ale w szczegółach dyrektor biura udostępniania i archiwizacji instytutu odpowie pani, jaki jest stan, jaka jest zawartość tych materiałów i jakie będą dalsze ich losy.</u>
          <u xml:id="u-387.64" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Kuchciński pytał o oddziały, delegatury; czy nie zabraknie środków. Na pewno nie będziemy mogli dokończyć inwestycji, jeśli chodzi o Katowice, Gdańsk, Wieliczkę; postaram się, żeby te trzy archiwa przynajmniej w jak najmniejszym zakresie zostały dotknięte brakiem środków, ale taka sytuacja będzie. Umówiony jestem na 28 marca z prezydentem Szczecina. Tam nie ma żadnej jednostki, jest delegatura, ale są tylko prokuratorzy. Chcielibyśmy, żeby była archiwa, ale bez pomocy władz Szczecina, które powinny nam wskazać jakiś budynek, nie będziemy w stanie uruchomić tej delegatury w pełnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-387.65" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">A co do Wołynia, już odpowiedziałem panu posłowi Kuchcińskiemu. Prowadzone jest kompleksowe śledztwo w tej sprawie. Kilkanaście tysięcy świadków zostało już przesłuchanych, m.in. w tym śledztwie. Natomiast pan poseł Kuchciński pytał też o pomoc rządu polskiego w stosunkach z rządem Ukrainy. Tak, otrzymujemy wszechstronną pomoc, m.in. moja wizyta na Ukrainie była tego efektem. Naczelny dyrektor Archiwów Państwowych pani Daria Nałęcz udziela też tego rodzaju pomocy, jeśli chodzi o kontakty z archiwami ukraińskimi.</u>
          <u xml:id="u-387.66" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Stryjewski zadał mnóstwo pytań bardzo szczegółowych, głównie koncentrujących się wokół stosunków polsko-ukraińskich i polsko-żydowskich. Sprawa Jedwabnego. Otóż sformułował pan w tych pytaniach cały szereg zarzutów pod moim adresem, jakobym sprzyjał różnego rodzaju racjom, środowiskom, ośrodkom, roszczeniom, także finansowym. Mówił pan tu o zwrocie Zakerzonia, że jakoby moja postawa wzmacnia właśnie tego rodzaju postawy roszczeniowe. Nie wiem. Mogę panu powiedzieć tylko jedno. Jeśli zorganizowaliśmy sesję naukową w Rzeszowie, poświęconą księdzu arcybiskupowi Ignacemu Tokarczukowi, to nie wiem, czy akurat tego rodzaju inicjatywa służy wnioskom o zwrot Zakerzonia lub roszczeniom majątkowym wobec państwa polskiego w związku z naszą działalnością na tamtym obszarze i sposobowi traktowania stosunków polsko-ukraińskich na tamtym terenie. Chcę panu powiedzieć tylko, że te śledztwa, które prowadzimy w sprawie zbrodni na Polakach, ale także zbrodni na ludności ukraińskiej, będą prowadzone. One są prowadzone przez prokuratorów i prokuratorzy decydują o postępach w tych śledztwach oraz stanowisku, jakie będzie zajmowane na poszczególnych etapach tego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-387.67" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do Jedwabnego i całego szeregu zarzutów, które pan poseł sformułował, pytając między innymi, jaki plan realizowali, w cudzysłowie - jak rozumiem - Polacy z Jedwabnego, odpowiem panu cytatem jednego z tych, który był świadkiem tej zbrodni, jednego z trzech braci Laudańskich, panie pośle. Nie chciałem tego mówić w Wysokiej Izbie, ale zacytuję. W wywiadzie dla tygodnika ˝Der Spiegel˝ pan ten powiedział w sposób następujący o postawach Polaków 10 lipca 1941 r: To był święty gniew, odpłata była obowiązkiem każdego patrioty. Nigdy do tego sformułowania bym się nie przyłączył i nigdy się nie przyłączyłem. Co więcej, to śledztwo po to się koncentruje na ustaleniu z imienia i nazwiska tych, którzy zhańbili swoją polskość i narodowość, i służy temu, żeby nikt nie poważył się mówić, że to, co się zdarzyło w Jedwabnem, było świętym gniewem, odpłatą, która była obowiązkiem każdego patrioty. Tyle mam do powiedzenia w tej sprawie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-387.68" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Rzymełka prosił o archiwa drugiego i trzeciego powstania śląskiego. Panie pośle... Nie ma pana posła Rzymełki.</u>
          <u xml:id="u-387.69" who="#PoselJanRzymelka">(Jestem, jestem.)</u>
          <u xml:id="u-387.70" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Ten okres nie należy do obowiązków Instytutu Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-387.71" who="#PoselJanRzymelka">(Czyli definitywnie nie?)</u>
          <u xml:id="u-387.72" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Nie instytut. Natomiast oczywiście możemy pomagać innym instytucjom. Archiwa Państwowe, to jest kompetencja Archiwów Państwowych.</u>
          <u xml:id="u-387.73" who="#PoselJanRzymelka">(To jest w rękach prywatnych.)</u>
          <u xml:id="u-387.74" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Tylko Archiwa Państwowe mogą to przejąć, tylko Archiwa Państwowe. A gdy idzie o akta internowanych pracowników i studentów Uniwersytetu Śląskiego w Strzelcach Opolskich, pozwoli pan poseł, że odpowiem na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-387.75" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani poseł Mierzejewska pytała o liczbę nauczycieli i uczniów biorących udział w przedsięwzięciach edukacyjnych. W tysiące. W samym woj. pomorskim, gdy idzie chociażby o konkursy, które organizujemy, to są setki uczniów, którzy uczestniczą w konkursach Instytutu Pamięci Narodowej na temat historii, czasów drugiej wojny światowej i po drugiej wojnie światowej.</u>
          <u xml:id="u-387.76" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Natomiast gdy idzie o współpracę z mediami, mamy porozumienie z Polskim Radiem, natomiast z Telewizją Polską nie, mimo że projekt takiego porozumienia był przygotowany w lipcu 2001 r. Spotkałem się ostatnio z członkiem Rady Nadzorczej panem Bolesławem Sulikiem i dyrektorem Teatru Telewizji panem Jackiem Wekslerem. Uzgodniliśmy, że jednak telewizja publiczna wykaże większe zainteresowanie dokumentami w Instytucie Pamięci Narodowej, natomiast my udostępniamy te dokumenty w sytuacjach, kiedy zwracają się poszczególni realizatorzy programów z telewizji publicznej lub z innych ośrodków nadawczych, także z ośrodków prywatnych. Tego rodzaju postawa oczywiście będzie nadal kontynuowana.</u>
          <u xml:id="u-387.77" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Gdy idzie o pytania pana posła Czerwińskiego i ten wniosek z 21 stycznia 2002 r. Każdego, od którego przyjmujemy wniosek, pouczamy osobiście, że nie jesteśmy w stanie szybko zrealizować takiego wniosku. Jednak tą sprawą zainteresuję się w sposób szczególny. Jeśli doszło tutaj do uchybienia interesu wnioskodawcy, to zostaną wyciągnięte wobec pracownika instytutu, który ten wniosek odbierał, daleko idące konsekwencje, to obiecuję panu posłowi. Natomiast problem jest taki, że my, pan poseł Macierewicz chyba o tym wspominał, udostępniamy dokumenty z lat 60. i 70., a z późniejszego okresu nie. Postaramy się przyspieszyć proces udostępniania, etapami udostępniając te dokumenty. Po prostu dlatego. Jednocześnie informujemy tego, który otrzymuje, że w przypadku, gdy znajdziemy kolejne dokumenty, zostanie przez nas o tym poinformowany, zaproszony i te dokumenty zostaną mu udostępnione.</u>
          <u xml:id="u-387.78" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani poseł Krasicka-Domka. Kto przerwał ekshumację, powiedziałem. Co do dowodów zabicia z broni palnej, były znalezione łuski, poddano je ekspertyzie, wyniki ekspertyzy znajdą się w uzasadnieniu postanowienia końcowego tego śledztwa. Przeprowadzano ekspertyzę znalezionych łusek i w Niemczech, i w Polsce. Tę ekspertyzę przeprowadzało laboratorium Komendy Głównej polskiej Policji, żeby nam nikt nie zarzucił, że strona niemiecka tutaj decydowała o wiarygodności przeprowadzonych ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-387.79" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Czy znam pracę ˝Sto kłamstw Jana Tomasza Grossa˝ napisaną przez profesora Jerzego Roberta Nowaka? Znam tę pracę.</u>
          <u xml:id="u-387.80" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do KL Varschau, to śledztwo jest nadal prowadzone, ono nie jest zamknięte, mam tutaj szczegółową informację dotyczącą tego śledztwa. Trudno jeszcze powiedzieć, jaki będzie końcowy wynik tego postanowienia. W tej sprawie zresztą przedstawiałem informację w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-387.81" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani poseł Murias pyta mnie o to, dlaczego świadkowie boją się zgłaszać. Otóż do każdego wezwania, które musi mieć formułę zgodną z Kodeksem postępowania karnego, na moją prośbę prokuratorzy dołączają krótką prośbę, by proszony o złożenie zeznania, wezwany świadek wybaczył te bardzo rygorystyczne formuły wynikające z regulacji procedury karnej. W ten sposób staraliśmy się złagodzić wrażenie, jakie w wielu przypadkach, jeśli chodzi o starszych ludzi mogłyby wywrzeć te sformułowania narzucające jakby pewien rygoryzm prawniczy.</u>
          <u xml:id="u-387.82" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do pomocy wójtów w zbieraniu świadków, prokurator decyduje o sposobie kontaktowania się ze świadkiem. Korzystamy oczywiście z różnego rodzaju form tej pomocy, ale raczej w celu ustalenia np. adresu, miejsca zamieszkania, a nie poprzez zachęcanie przez wójtów, by osoby zgłaszały się jako świadkowie. Zresztą prokuratorzy, żeby przyspieszyć postępowania jeżdżą do świadków, a nie świadkowie do nas. W każdej sytuacji, gdy świadkowie nie mogą przyjechać do Instytutu Pamięci Narodowej ze względu na stan zdrowia lub też ubóstwo, to właśnie prokuratorzy instytutu jeżdżą do tych miejscowości, w których są świadkowie.</u>
          <u xml:id="u-387.83" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pani poseł Stryjska pytała o Szczecin i Zieloną Górę. O Szczecinie już powiedziałem. Z Zieloną Górą jest problem, dlatego że siedzibą delegatury w woj. lubuskim jest Gorzów, aczkolwiek nasi prokuratorzy pracują również w Zielonej Górze, ale trudno mi będzie przy tej mizerii budżetowej decydować się na inwestowanie w Zielonej Górze dopóty, dopóki nie będę miał pieniędzy. Najpierw muszę dokończyć te inwestycje, które zostały rozpoczęte. Co do liczby publikacji, podałem za okres sprawozdawczy, było 450. Jakie problemy dotychczas przemilczane są realizowane? Każdy w gruncie rzeczy problem, który został ujęty w sprawozdaniu, jest realizowany, to są zbrodnie stalinowskie, z lat czterdziestych i pięćdziesiątych, jak też wszystkie te problemy dotyczące chociażby stanu wojennego. Ta pierwsza publikacja monograficzna dotycząca stanu wojennego jest właśnie pierwszą monograficzną publikacją, do tej pory tego rodzaju publikacji nie mieliśmy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-387.84" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do pakietów edukacyjnych, pani Ewa Kantor odnosiła się do tej kwestii, starałem się wyjaśnić moje stanowisko w tej sprawie. Czy oceniam BEP? Oceniam działalność Biura Edukacji Publicznej jako w sposób istotny pomagającą w dążeniu do prawdy. Uważam, że pracownicy Biura Edukacji Publicznej dobrze służą państwu polskiemu.Ta moja opinia oparta jest nie tylko na bieżącej codziennej współpracy z tymi ludźmi, ale także na ich dorobku naukowym, który jest efektem pracy w Instytucie Pamięci Narodowej. Nie bez powodu w związku z tym korzysta się z ich pracy nie tylko w publikacjach naukowych, ale także w publicystyce. Wielu z nich publikuje na łamach polskich dzienników czy tygodników, i to lokowanych po różnych stronach polskiej sceny politycznej.</u>
          <u xml:id="u-387.85" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Pan poseł Grabarczyk pytał, czy MENiS współpracuje z instytutem? Tak, współpracujemy, mamy to porozumienie z września 2001 r. Nasi pracownicy uczestniczą w składzie grup eksperckich powoływanych przez ministerstwo dla tworzenia programów nauczania lub oceny podręczników. Wprawdzie nauczycielowi podręcznika się nie narzuca, ale ministerstwo recenzuje takie podręczniki, które się znajdują na liście zalecanych, a nauczyciel wybiera te podręczniki.</u>
          <u xml:id="u-387.86" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do pakietów, jak powiedziałem - 5 pakietów edukacyjnych, a co do publikacji - też liczba już została tutaj podana.</u>
          <u xml:id="u-387.87" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Co do debaty w Senacie, czy mam wrażenie, że koncepcja likwidacji pionu śledczego została zaniechana - mam takie wrażenie, ale przyszłość pokaże, czy się nie mylę.</u>
          <u xml:id="u-387.88" who="#PrezesInstytutuPamieciNarodowejLeonKieres">Jeszcze raz bardzo dziękuję wszystkim paniom i panom posłom za udział w tej debacie. Dziękuję za tę obecność, która jest dla mnie - mówię tu o wszystkich państwa - zaszczycająca. Oświadczam, że wszystkie uwagi zapadły mi głęboko w serce i będę starał się o nich pamiętać dopóty, dopóki dana mi będzie możliwość kontynuowania powierzonej mi 30 czerwca 2000 r. misji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-387.89" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu prezesowi za przedstawione sprawozdanie, za odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">(Czy można, panie marszałku, w trybie sprostowania?)</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Macierewicz w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dziękuję najmocniej, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Jeżeli można, do kilku spraw, ponieważ w wypadku kilku spraw nastąpiło niezrozumienie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pańskiej wypowiedzi z dnia dzisiejszego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Mojej wypowiedzi z dnia dzisiejszego, nie sprzed 12 lat, choć oczywiście ponieważ w dniu dzisiejszym do tego się odnosiliśmy, pan prezes także, to i ta kwestia będzie podjęta. Ale sprawy najważniejsze, jeżeli można...</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Sprawa akt łomżyńskich, panie prezesie. Pan rzeczywiście chyba nie zrozumiał tego, o czym mówiłem. W związku z tym chciałbym z wydanego przez pana, pod pana patronatem zbioru dokumentów odczytać, panie prezesie, zeznanie Zelika Zdrojewicza... przepraszam najmocniej, Zelika Lewińskiego, który mówi tak: ˝Stwierdzam stanowczo, że widziałem na własne oczy Zelika Zdrojewicza, jak Niemcy wpędzili go do stodoły, a następnie stodołę podpalili i spalili wszystkich zapędzonych w niej Żydów˝. To mówi świadek Zelik Lewiński, który stwierdza równocześnie, że z tej stodoły w ostatnim momencie udało mu się wyrwać. I nie jest on panem Laudańskim, który w ˝Spieglu˝ cokolwiek mówi, to jest Zelik Lewiński, niewątpliwie świadek tamtych wydarzeń. I mówi, że Niemcy to zrobili. I pan mówi, że na tej podstawie oskarżył pan Polaków. To jest jedna rzecz, której pan, jak sądzę, w mojej wypowiedzi nie zrozumiał.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#PoselCezaryGrabarczyk">(O tej podstawie nie było mowy!)</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Druga kwestia dotyczy... Mogę prosić?</u>
          <u xml:id="u-391.4" who="#PoselCezaryGrabarczyk">(O tym nie było...)</u>
          <u xml:id="u-391.5" who="#PoselAntoniMacierewicz">Była mowa, ja o niej mówiłem w swojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale proszę w miarę już krótko, nawet jeśli formalnie jest to zasadne, to nie może być przemówieniem drugim czy trzecim z kolei.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dobrze, bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PoselAntoniMacierewicz">Ja nie chcę ani drugiego, ani trzeciego przemówienia, ale taka jest różnica, panie marszałku, że mam 5 minut na wypowiedź w imieniu koła i nie można jej przedłużyć. Pan prezes następnie odpowiada godzinę. Ja rozumiem różnicę, ale też proszę mi umożliwić, wtedy kiedy pan prezes nie zrozumiał moich sformułowań, zabranie głosu w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#PoselAntoniMacierewicz">Druga kwestia dotyczy akt sowieckich, akt na Białorusi i akt w Rosji. To nie jest mój wymysł, chociaż każdy historyk, który się tym zajmuje, wie, że do akt NKWD i NKGB w tej szczególnej sprawie trzeba sięgnąć. Trzeba. Nie tylko jeśli chodzi o rok 1941, ale przede wszystkim jeśli chodzi o wydarzenia z roku 1949. Państwo to rozumieli, bo takie zobowiązania publicznie składaliście, a następnie zrezygnowaliście z tego i odmówiliście zwrócenia się do Białorusi i do Rosji po te akta. To jest zaniechanie, które oznacza zrezygnowanie z sięgnięcia do źródeł, które mogą powiedzieć, jak było naprawdę. To był zarzut, jaki panu stawiałem, którego pan nie zrozumiał.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#PoselAntoniMacierewicz">Trzecia kwestia dotyczy sprawy przerwania, niedokonania ekshumacji. Bez względu na to, czy pan tylko się z tym zgadzał, czy pan był przyczyną sprawczą - a rozumiem, że pan się tylko zgadzał z decyzją ówczesnego prokuratora generalnego - to to się nazywa obraza prawa. I nie można zamknąć śledztwa, dopóki nie zostanie dokonana ekshumacja, ponieważ pan wie, że jest to jeden z najważniejszych dowodów materialnych, tego dokonać trzeba. Tego pan także nie zrozumiał.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#PoselAntoniMacierewicz">Jedna z ważniejszych kwestii, w której pan nie zrozumiał mojego stanowiska, dotyczy fundamentalnego zdania, które pan sformułował w Senacie, które brzmiało w ten sposób, iż instytut w swojej działalności nie odcina się od ustroju PRL. To rzeczywiście jest kwestia absolutnie fundamentalna. Otóż, panie prezesie, instytut Gaucka - ale nie tylko instytut Gaucka - nie mógłby działać, gdyby sensem fundamentalnym jego działania nie było właśnie odcięcie się od poprzedniego ustroju. Jeżeli pan chce nam udowodnić, że to odcięcie się uniemożliwiłoby badanie zbrodni komunistycznych i hitlerowskich, to to tak brzmi, jakby pan chciał nam powiedzieć, że konieczność odcięcia się od caratu uniemożliwia badanie zbrodni caratu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, to już nie ma nic wspólnego ze sprostowaniem, w związku z czym proszę o zakończenie wypowiedzi. Pan rozpoczyna kolejne przemówienie, kolejną polemikę. Naprawdę nie róbmy żartów z procedury, która tu obowiązuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PoselAntoniMacierewicz">Dobrze, panie marszałku. Ostatnia w takim razie tylko sprawa. W roku 1992, gdy, jak mi pan zarzuca, nie udostępniłem akt, miałem na to, panie prezesie, zanim uniemożliwiono mi w ogóle funkcjonowanie, 48 godzin. I w ciągu 48 godzin udostępniłem akta 64 osobom, które mogły swobodnie zapoznawać się w towarzystwie mężów zaufania ze wszystkimi aktami, które ich dotyczyły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Ewa Kantor w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PoselEwaKantor">Panie prezesie, zadając panu jedno pytanie, posłużyłam się dokumentem wydanym przez pana instytucję, która odpowiada za jedną fundamentalną rzecz, właściwie podstawową, jaką jest kształcenie i wychowanie młodzieży. Myślę o kształceniu i wychowaniu w prawdzie historycznej. I nie rozumiem, dlaczego pan uznał, że ja, będąc na konferencji w Krasiczynie na temat akcji ˝Wisła˝, byłam tam... nie wiem, czy pan uważa, że mam pojechać prywatnie i się zachwycić, czy nie mam mieć własnej oceny tego, co tam się działo. Ale rozumiem fakt, że ponieważ pan nie jest historykiem, nie jest profesorem prawa karnego, nie jest profesorem prawa cywilnego, a jest profesorem prawa handlowego, może pan mieć problemy z rozumieniem pojęcia ˝ludobójstwo˝ i stawiać znak równości pomiędzy krwawymi walkami, w związku z tym pan nie przywiązuje wagi do takiego drobiazgu jak przyczyny pośrednie i bezpośrednie walk lub brak pojęcia ˝ludobójstwo˝ w podręczniku dla uczniów przy walkach polsko-ukraińskich i przy ludobójstwie ukraińskim, podczas gdy takie samo jest przy ludobójstwie niemieckim i sowieckim. W związku z tym zwracam panu uwagę jako urzędnikowi państwowemu, a pan moją uwagę odbiera jako atak na pana osobę. Ja nie mówiłam do pana Leona Kieresa, tylko mówiłam do pana prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. I mówiłam w celu takim, aby praca instytutu... Pozwoliłam sobie i w zeszłym roku zgłosić uwagi, i w tym. I mam prawo do tego, występując w imieniu społeczeństwa, które reprezentuję, i obowiązek święty, żeby panu zwrócić po raz drugi uwagę. I za każdym razem, kiedy działania będą połowiczne lub nierzeczywiste, będę sobie pozwalała zwracać uwagę, i wypraszam sobie takie uwagi, z jakimi pan wystąpił na samym początku w stosunku do mojej osoby. Oczekiwałam merytorycznej odpowiedzi, na piśmie, panie profesorze Kieres.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pan poseł Antoni Stryjewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, ja w trybie sprostowania mylnie zrozumianej mojej wypowiedzi, a dokładnie moich pytań.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Rozumiem, że pan Leon Kieres w ogóle nie rozumie pytań, bardzo prosto zadawanych. Ile ostatecznie było ofiar: 300, 1600? Bo z tego chociażby powinna wynikać decyzja pana Leona Kieresa o skierowaniu sprawy pana Tomasza Grossa do sądu, jeśli jest nieprawdziwa liczba ofiar, za pomówienie na forum świata Polaków, Polski i wytoczenie przeciwko Polsce ogromnych dział propagandy, nienawiści i roszczeń, różnych kalumni i oskarżeń. Ile ostatecznie było ofiar? Czy to tak trudno zrozumieć?</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Czy były, czy pan znalazł, czy są jakiekolwiek podstawy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, no, przepraszam, będzie pan powtarzał jeszcze raz listę swoich pytań? Naprawdę, to już jest grube nadużycie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Bo jeżeli, panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie Pośle Stryjewski! Ja panu okazuję daleko idącą cierpliwość, ale nie można naprawdę w taki sposób postępować. Pan jeszcze raz odczyta listę swoich pytań, o to chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Nie, nie. Ale chcę po prostu jakby zasygnalizować elementarne zachowanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">No to sygnalizuje pan. Jeśli pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...pana Leona Kieresa, który...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...na żadne normalne pytanie moje nie odpowiedział, tylko metodą insynuacji i manipulowania wypowiedzią, tonacją po prostu próbuje tutaj kolejny raz uniknąć normalnych odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie, panie pośle, nie zgadzam się z panem. Pan prof. Kieres, pan prezes Kieres odpowiedział w sposób przyjęty w tej Izbie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Czy odpowiedział, jakie były groby, inne groby? Czy powiedział, ile ofiar? Skąd wziął ilość Polaków? Czy odpowiedział, skąd ma wiadomości o kilkunastu tysiącach pomordowanych - w domniemaniu, przez Polaków - Ukraińcach? Powiedział?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Odniósł się do tych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, w żaden sposób nie odpowiedział, a pytania były prosto skierowane. Rozumiem, że może mieć kłopoty ze zrozumieniem, stąd ja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, no, przecież trudno co do jakichś szczegółów odpowiadać. Wie pan, nie możemy też przekształcić debaty...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">...w trakcie debaty...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale niech pan mi da szansę też coś powiedzieć. Ja szanuję pańskie pytania, szanuję problemy, które pan podnosi. Dyskutujemy nad sprawozdaniem z działalności Instytutu Pamięci Narodowej. Pytania, które pan stawia, wykraczają już poza zakres tego sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, to są te rzeczy, które są tu zawarte, po prostu. I nic innego nie mówiłem. Natomiast żadnej normalnej odpowiedzi nie uzyskałem, oprócz socjotechnicznych manipulacji. Powiedziałem paroma jego zdaniami... czy emocjami, i w ten sposób, środkami jakiejś konfabulacji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">No to wyrazi pan, panie pośle, swój pogląd w głosowaniu nad sprawozdaniem, jeśli będzie zarządzone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie Prezesie Kieres! Tutaj, w tej Izbie, nie ma pan zbierać laurek, tylko ma pan być oceniony za rzetelne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, ale powiedział pan to, to nie jest sprostowanie. Przecież nie róbmy...</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie Pośle! Proszę zakończyć wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Dlatego oczekuję odpowiedzi od pana Kieresa, bo to są istotne, fundamentalne po prostu słowa, które muszą paść: Ilu, kto, gdzie zamordował Polaków... znaczy obywateli polskich żydowskiego pochodzenia, jeżeli to stanowi istotne oskarżenie Polaków. Proszę zwrócić uwagę, że pan Leon Kieres pozwalał sobie na wycieczki do Stanów Zjednoczonych, gdzie konsultował decyzje różne w sprawach Jedwabnego ze środowiskami żydowskimi. Doszło do tragicznych wydarzeń w Jedwabnem. To wszystko przecież ten pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Panie pośle, czy pana nie obowiązuje regulamin Sejmu? Czy pan według własnego, przez siebie napisanego regulaminu wykonuje mandat poselski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, jeszcze raz. Gdyby pan marszałek mi...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">No ale ja muszę przestrzegać regulaminu, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Zgodnie z trybem procedowania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ja panu pozwalam naprawdę na wiele w tej Izbie, ale to się skończy, panie pośle. No nie można w nieograniczony sposób korzystać z czyjejś życzliwości, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PoselAntoniStanislawStryjewski">Panie marszałku, dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">To było w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">W związku z tym nie ma już innych wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Ponieważ w dyskusji został zgłoszony wniosek o odrzucenie informacji prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję wszystkim uczestnikom debaty w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 42. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Mam na liście 3 osoby: panią posłankę Marię Nowak, panie posłanki same, jeszcze pani Ewa Maria Kantor i Zofia Krasicka-Domka. I pani posłanka Halina Nowina Konopka się zgłasza, tak?</u>
          <u xml:id="u-426.9" who="#GlosZSali">(Nie, pani posłanka Kantor.)</u>
          <u xml:id="u-426.10" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Kantor jest zapisana.</u>
          <u xml:id="u-426.11" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Słyszałem nazwisko, ale nie widzę pani posłanki Nowiny Konopki.</u>
          <u xml:id="u-426.12" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dowiaduję się, że dzwoniła pani posłanka Nowina Konopka. Czyli 4 oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-426.13" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-426.14" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-426.15" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam listę posłów zapisanych do oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-426.16" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo panią posłankę Marię Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uchwalona w trakcie tego posiedzenia Sejmu ustawa wprowadzająca zmiany w przepisach dotyczących reklamy alkoholu jest jedną z najgorszych decyzji, jaką obecny Sejm podjął w ciągu ostatnich miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#PoselMariaNowak">Podejmowane od kilku lat działania mające na celu ograniczenie zgubnego wpływu alkoholu na społeczeństwo polskie, a w szczególności na najmłodszych obywateli, zaczęły przynosić efekty. Wskaźniki skali problemu zatrzymały się, a niektóre z nich zaczęły powoli się poprawiać. Nic więc dziwnego, że producenci wyrobów alkoholowych zaczęli intensywnie zabiegać o prawo reklamy swych wyrobów w mediach i na imprezach sportowych. Dziwić natomiast powinien fakt, że, wydawać by się mogło, światli ludzie, zasiadający na tej sali, nie potrafią ocenić realnych zysków, ale i strat wynikających z przyjętych zmian.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PoselMariaNowak">Dziwi mnie, że może w ogóle ktoś poważnie podchodzić do argumentu, jaki padał, że reklama piwa nie wpływa na wzrost jego spożycia przez młodzież. Jest to myślenie naiwne, ponieważ gdyby tak było, nikt nie wydawałby olbrzymich pieniędzy na tę reklamę. Wiek, w którym młodzi ludzie sięgają po alkohol, stale obniża się. Wpływa na to wiele czynników. Jednym z nich są niewątpliwie zabiegi specjalistów od marketingu i socjotechniki. Tą ustawą daliśmy ludziom tym do ręki nowe narzędzie. Okazało się, że lobby ekonomiczne może wpływać na decyzje parlamentu i kształtować prawo według swoich potrzeb. Może należałoby powołać kolejną komisję śledczą, która zbadałaby, kto, co i komu obiecał za przeforsowanie takich przepisów.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Każdy z nas odpowiada za swe czyny, za podejmowane decyzje. Już dziś każdy musi odpowiedzieć sobie w sumieniu, dlaczego głosował tak, a nie inaczej. A za kilkanaście lat oceni nas historia, ocenią nas przyszłe pokolenia. Myślę, że ta decyzja nie będzie oceniona pozytywnie, a przyjęta ustawa nie przyniesie chluby polskiemu Sejmowi IV kadencji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Ewa Maria Kantor, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PoselEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę złożyć oświadczenie. Oświadczam, że moje stanowisko za odrzuceniem uchwały Sejmu w sprawie nienaruszalności suwerennych kompetencji państwa w dziedzinie moralności i kultury było wynikiem głębokich przemyśleń i rozeznania stanu faktycznego, wynikającego z konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i zamkniętych już zapisów traktatu w Kopenhadze.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#PoselEwaKantor">Art. 91 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mówi: ˝1. Ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. 2. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. 3. Jeśli wynika to z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy konstytuującej organizację międznarodową, prawo przez nią stosowane jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami˝.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#PoselEwaKantor">W kontekście tego zapisu widać naocznie, że wszelkie deklaracje podejmowane przez parlament i rząd polski nie mają najmniejszego znaczenia skutkującego jakąkolwiek ochroną chrześcijańskich wartości moralnych. Potwierdzeniem tego jest podjęta w dniu 5 lutego 2003 r. przez ambasadorów krajów członkowskich Unii Europejskiej decyzja: ˝żadna z dołączonych przez kandydatów do traktatu deklaracji nie zwalnia z przestrzegania prawa europejskiego˝. Potwierdzają ten fakt informacje głównego negocjatora Jana Truszczyńskiego przekazane na posiedzeniu sejmowej Komisji Europejskiej w dniu 25 lutego 2003 r. o zamknięciu w dniu 14 lutego 2003 r. zapisu traktatu w Kopenhadze i braku jakiegokolwiek wpływu ewentualnej uchwały sejmowej na ustalone treści traktatu.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#PoselEwaKantor">W tej sytuacji podejmowanie przez Sejm jakichkolwiek uchwał, które pozornie sugerują społeczeństwu, że po wejściu do Unii Europejskiej zachowana zostanie suwerenność państwa w podejmowaniu decyzji politycznych, społecznych czy gospodarczych, a szczególnie tych, które odnoszą się do obrony życia od poczęcia do naturalnej śmierci i innych wartości chrześcijańskich, jest zakłamaniem rzeczywistości i ma na celu wprowadzenie społeczeństwa w błąd, by w ten sposób pozyskać akceptację dla wejścia Polski w struktury Unii Europejskiej. Po ewentualnym wejściu Polski w struktury Unii Europejskiej i przyjęciu jej dorobku prawnego tracimy suwerenność w podejmowaniu decyzji we wszystkich dziedzinach życia społecznego, gospodarczego i politycznego. Ten fakt powinien uzmysłowić sobie każdy parlamentarzysta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Zofia Krasicka-Domka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu wczorajszym została przegłosowana przez Sejm nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. List otwarty do posłów i senatorów Rzeczypospolitej Polskiej wyraża stanowczy sprzeciw wobec takich inicjatyw legislacyjnych. Jeszcze senatorowie RP mają szansę poprawić zapisy nieakceptowane przez grupę ponad 1/3 głosujących wczoraj nad powyższą ustawą posłów.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Poczuwam się do obowiązku, by przytoczyć list otwarty skierowany do posłów i senatorów RP. ˝Zespół Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski pod przewodnictwem biskupa Antoniego Pacyfika Dydycza, zebrany w Zakroczymiu w dniach 17-19 lutego 2003 r., po wysłuchaniu opinii diecezjalnych duszpasterzy trzeźwości oraz ruchów i stowarzyszeń trzeźwościowych, wyraża swój stanowczy sprzeciw wobec założeń i postanowień opracowanej przez parlament nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Nowelizacja ustawy oznacza faktycznie liberalizację promowania alkoholu - szczególnie piwa - wobec młodzieży. Koronne argumenty rzekomego wspierania rozwoju dzieci i młodzieży oraz sportu poprzez zwiększone wpływy z reklamy wskazują raczej na wyjście naprzeciw interesom biznesu alkoholowego niż na troskę o młode pokolenie. Przebieg publicznej debaty sejmowej, z którego zapisem zespół zapoznał się na podstawie stenogramów z posiedzenia Sejmu z dnia 23 stycznia 2003 r., wykazuje większą troskę projektodawców o rozwój przemysłu piwowarskiego niż o zdrowie fizyczne i moralne narodu. Projekt nowelizacji wraz z projektem ustawy ˝o wykluczeniu społecznym˝ doprowadzi bowiem do demontażu unikalnego w skali światowej samorządowego systemu rozwiązywania problemów alkoholowych, przynoszącego coraz większe owoce pracy profilaktycznej wśród młodzieży. Nie możemy też zapomnieć o pomocy osobom uzależnionym.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Argumenty, które padły za i przeciw podczas debaty sejmowej, wyraźnie wskazują na sprzeczność projektowanej nowelizacji z podstawowymi założeniami obecnej ustawy. Autorzy nowelizacji zdają się nie dostrzegać, że koszt społeczny częstego sięgania po alkohol - temu przecież służy kosztowna reklama - jest wielokrotnie większy niż proponowane ustawowe przekazanie na cele opieki społecznej 10% od wpływów z reklamy alkoholu. Czyżby była to cena kupienia aprobaty społecznej? W każdym mieście, miasteczku czy wsi spotykamy się z rosnącym obszarem biedy ludzkiej, materialnej i moralnej, spowodowanej nadużywaniem alkoholu. Z perspektywy życia parafii bezpośrednio widać problemy ludzkie będące skutkiem ofensywy biznesu alkoholowego. Nieodwracalne są zwłaszcza straty moralne, coraz szerzej dotykające wielu rodzin. Problemów wynikających z kryzysu gospodarczego nie rozwiążemy przy pomocy alkoholu. Polska młodzież będzie lepiej rozwijać swe zdolności, będzie konkurencyjna na europejskim rynku pracy, jeżeli nie będzie miała obciążeń alkoholowych zarówno w rodzinach, jak i w środowisku młodzieżowym, a ograniczenie reklamy jest jednym z najskuteczniejszych środków profilaktycznych.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Przypominamy, że dnia 22 lutego 2001 r. w Sztokholmie dyrektor WHO podczas spotkania 40 ministrów zdrowia z całej Europy mówił, iż przyczyną zgonów młodych Europejczyków w wieku 15-29 lat jest w 1/4 używanie alkoholu, a w Europie Wschodniej nawet w 1/3. W krajach, w których przestrzegany jest całkowity zakaz reklamy, spożycie alkoholu jest o 16% niższe, a liczba wypadków drogowych nawet o 23% mniejsza. Zwiększenie czasu reklamy alkoholu w telewizji o 5 minut dziennie powoduje, że młody konsument wypija 5 gramów czystego alkoholu więcej.</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Dlatego jako Zespół Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski nie możemy patrzeć obojętnie na przewidywane skutki nowelizacji ustawy. Wyrażamy natomiast nadzieję na odpowiedzialność zarówno Sejmu, jak i Senatu wobec wyborców i apelujemy do parlamentarzystów o godne i odpowiedzialne reprezentowanie interesów Polski i jej młodego pokolenia, a nie bogacącego się biznesu alkoholowego.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#PoselZofiaKrasickaDomka">Apelujemy do was, parlamentarzystów, pomyślcie o waszych własnych małoletnich dzieciach i wnukach. Czy naprawdę takiej przyszłości chcecie dla nich? Podpisany: Zespół Apostolstwa Trzeźwości przy Konferencji Episkopatu Polski, przewodniczący zespołu ks. bp Antoni Pacyfik Dydycz. Zakroczym, 19 lutego 2003 r. Podpisało się również 48 uczestników działaczy na rzecz trzeźwości narodu polskiego zebranych w Zakroczymiu. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Pani posłanka Halina Nowina Konopka.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Szanowni Państwo! Rozpoczęła się rządowa kampania informacyjna w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. We wszystkich gminach mają odbywać się zorganizowane spotkania obywatelskie, których celem jest przekazanie oficjalnej wizji naszej akcesji do Unii.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Rząd świadomie nie chce dopuścić do pełnej informacji o skutkach wcielenia Polski do Unii Europejskiej. Dała temu wyraz pani wiceminister finansów Halina Wasilewska-Trenkner w swej wypowiedzi na posiedzeniu komisji finansów, a potem w trakcie debaty plenarnej Sejmu w listopadzie ubiegłego roku. Opiniując negatywnie poprawkę do ustawy budżetowej na 2003 r., powiedziała: Rząd nie może się zgodzić na wydawanie pieniędzy publicznych na kompleksową informację o skutkach akcesji. Tym bardziej, że jest tam mowa o negatywnych skutkach. Innymi słowy mówiąc, rząd postanowił jedynie promować akcesję Polski do Unii Europejskiej. W budżecie na 2003 r. są bowiem przewidziane określone fundusze właśnie na promocję, dosłownie, na promocję akcesji.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">A więc promować akcesję można, ale informować o skutkach akcesji - nie. To zdumiewające, ale dla mnie w pełni zrozumiałe. Niechęć ze strony rządu do udzielenia pełnej informacji o skutkach akcesji jest uzasadniona. Celem nr 1 tej koalicji jest doprowadzenie do szybkiego włączenia Polski w struktury Unii Europejskiej. Tymczasem istnieje ścisły związek pomiędzy poziomem poinformowania społecznego, a stopniem poparcia idei integracji.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Otóż im stopień informacji wyższy, tym procent poparcia dla integracji niższy. Dlatego nie należy się spodziewać, że rządowa wizja będzie zawierać kompleksową informację o skutkach wejścia Polski do Unii. Będzie to jedynie prezentacja całego systemu zachęt i przynęt, opartych w dużym procencie na dezinformacji. Brałam udział w paru takich spotkaniach i stwierdzam z przykrością, że wielokrotnie rolnicy są z całą świadomością okłamywani. Tak jak zupełną dezinformacją była zakrawająca na aferę sprawa ustalenia w Kopenhadze systemu dopłat do rolnictwa. Polscy negocjatorzy zostali tam przez urzędników unijnych oszukani, po czym, kryjąc oszukujących, usiłowali wmówić polskiemu społeczeństwu, a zwłaszcza polskim rolnikom, że to wszystko dla ich dobra... Teraz oni oszukiwali, uważając, że najważniejszy jest niczym niczym niezakłócony proces akcesyjny ważniejszy niż dobro polskich obywateli. Dał temu wyraz minister spraw zagranicznych, protestując przeciwko ujawnianiu tego podwójnego oszustwa. Argumentował, że jeżeli dotrze to do opinii społecznej, to rząd utraci wiarygodność. No i rolnicy mogą w referendum z tego powodu zagłosować przeciw akcesji, czym zrobią sobie krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, rząd Rzeczypospolitej Polskiej ma stać na straży interesów państwa polskiego, ma działać zgodnie z polską racją stanu. Jeżeli akcesja do Unii jest sprzeczna z polską racją stanu, jeżeli projekt traktatu akcesyjnego nie odzwierciedla interesów Polaków, to znaczy, że z polskiego budżetu finansowana jest czysta propaganda, propaganda nachalna, przypominająca nam twierdzenia sprzed wielu lat o tym, że w bratniej przyjaźni ze Związkiem Radzieckim zbudujemy nowy ład społeczny, a dobrobytem prześcigniemy imperialistyczny kapitalizm. Dziś propagandę o dobrobycie czekającym nas u boku Unii słyszymy niejednokrotnie z ust osób, które uczestniczyły w tamtej ˝promocji˝ budowania realnego socjalizmu.</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Szanowni Państwo! W imię uczciwości i troski o losy Polski i jej obywateli wraz z dużą grupą posłów podpisałam deklarację wolnego Polaka, której dwa akapity chcę tu przytoczyć: ˝Jestem Polakiem, chcę państwa polskiego, w którym Polacy są gospodarzami. Chcę własności polskiej w polskich rękach i polskiego chleba na polskim stole. Chcę pracy dla każdego Polaka, który chce pracować i dachu nad głową dla tych, których pozbawiono domu. (...) Chcę współpracy Polski z innymi narodami opartej na poszanowaniu praw każdego narodu do wolności i na uczciwej wymianie dóbr. Sprzeciwiam się włączeniu Polski do Unii Europejskiej, bo to prowadzi do obcych rządów nad Polakami i do gospodarczych strat Polski˝.</u>
          <u xml:id="u-433.6" who="#PoselHalinaNowinaKonopka">Chcę państwu powiedzieć, że jest alternatywa. Politycy pchający Polskę do Unii twierdzą, że nie ma dla tej sprawy rozumnej alternatywy. Doprawdy? Suwerenna Polska nie jest dla nich alternatywą? Przecież tylko suwerenne państwo może skutecznie wspomagać swoją gospodarkę i bronić dobra obywateli. Tylko suwerenne państwo będzie służyć Polakom i organizować współpracę z innymi krajami w polskim, a nie cudzym interesie. Po odrzuceniu traktatu akcesyjnego będziemy się starać o podpisanie wzajemnych umów z Unią Europejską na zasadach partnerskich, tak jak Norwegia czy Szwajcaria. Jest to i możliwe, i w Europie praktykowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom i panom posłom druku nr 1311.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Na tym kończymy 42. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Protokoł posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Porządek dzienny 43. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 12, 13 i 14 marca, został paniom i panom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#WicemarszalekJanuszWojciechowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia godz. 23 min 47)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>