text_structure.xml 905 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Tomasz Nałęcz, Donald Tusk i Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MarekBorowski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Dorotę Arciszewską-Mielewczyk i panów posłów Andrzeja Mańkę, Roberta Strąka i Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekBorowski">W pierwszej część i obrad sekretarzami będą pani poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz pan poseł Andrzej Mańka.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekBorowski">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk i pan poseł Robert Strąk.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekBorowski">Pani poseł sekretarz zajęła miejsce przy stole prezydialnym. Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarekBorowski">Mamy jakieś komunikaty?</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarekBorowski">Mamy. To proszę o odczytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Polityki Społecznej i Rodziny - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Europejskiej - godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Ustawodawczej - godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Skarbu Państwa - godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Kultury i Środków Przekazu - godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Kultury Fizycznej i Sportu - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Skarbu Państwa - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Spraw Zagranicznych - godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - godz. 19,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">- Zdrowia - godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">O godz. 16 w saloniku nr 105, budynek K, odbędzie się spotkanie Polsko-Japońskiej Grupy Parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">W dniu 29 lipca o godz. 14.30 w sali 182, budynek Senatu, odbędzie się spotkanie Grupy Parlamentarnej Polsko-Rumuńskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">To wszystko, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekBorowski">Komisja Europejska przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo probiercze.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekBorowski">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1742-A.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarekBorowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarekBorowski">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich przedłożyła sprawozdanie w sprawie wniosku przedłożonego przez prokuratora generalnego o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Jagiełły.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarekBorowski">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1831.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarekBorowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Informacja rządu o kształtowaniu się sytuacji gospodarczej i działaniach podejmowanych przez rząd dla ożywienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej pana Jerzego Hausnera w celu przedstawienia informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki gospodarcze za pierwsze półrocze 2003 r. i sądzę, że warto wydobyć z tego potoku informacji te, które są najistotniejsze.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JerzyHausner">W pierwszym półroczu obecnego roku produkcja sprzedana przemysłu wzrosła o 6,7%, przy czym w drugim kwartale ten wzrost jest bardzo duży bo 9%. Chcę podkreślić także, że działy uznawane za wnoszące do gospodarki postęp techniczny rozwijają się jeszcze szybciej. Ten wskaźnik w pierwszym półroczu wynosi ponad 17%. Znacznie gorzej jest w zakresie produkcji budowlano-montażowej - ciągle spada, także w pierwszym półroczu, i ten spadek jest rzędu 14%, choć jest ten spadek o wiele mniejszy niż w poprzednich porównywalnych okresach. W czerwcu, porównując czerwiec do czerwca zeszłego roku, spadek ten już jest niewielki - 1,2%, a w stosunku do maja 2003 r. w czerwcu wzrost produkcji budowlano-montażowej był bardzo wysoki - 16%. Można się więc spodziewać, że w lipcu przełamiemy ten próg i będziemy mieli wzrost produkcji budowlano-montażowej. Sygnalizuje to także wzrost nakładów brutto na środki trwałe. Przedsiębiorstwa rzeczywiście przygotowują się do fali inwestowania.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JerzyHausner">Wzrosła także sprzedaż o ponad 6% w pierwszym półroczu tego roku. Dobrze kształtują się wyniki handlu zagranicznego - eksport wzrósł o ponad 17%, a import mniej, poprawiło się więc saldo bieżącej wymiany - import wzrósł o ponad 15%.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JerzyHausner">Bardzo niska jest inflacja. Czerwiec do czerwca to 0,8%, a średnio rocznie, licząc przez ostatnie 12 miesięcy, to 0,5%.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JerzyHausner">Szybko rośnie w polskiej gospodarce wydajność pracy - wzrosła w pierwszym półroczu o ponad 10%.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JerzyHausner">Nie jest tak dobra sytuacja na rynku pracy. Porównując czerwiec 2003 r. do czerwca poprzedniego roku mamy o 44 tys. bezrobotnych zarejestrowanych więcej. Ale rok wcześniej, porównując czerwiec 2002 r. do czerwca 2001 r., w tamtym roku wzrosła liczba bezrobotnych o 242 tys. osób. W pierwszym półroczu mamy o 82 tys. bezrobotnych mniej - mówię o sześciu miesiącach obecnego roku. Rok wcześniej ten sam wskaźnik to o 24 tys. mniej bezrobotnych. Mamy więc o jakieś 60 tys. bezrobotnych korzystniejszą sytuację.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JerzyHausner">Wynagrodzenia w sposób umiarkowany, ale rosną. Porównując czerwiec do czerwca w sektorze przedsiębiorstw realne wynagrodzenia wzrosły o ponad 2%. Znacznie szybciej rosną emerytury i renty pracownicze. Porównując czerwiec do czerwca realnie wzrosły one o 4,5%.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JerzyHausner">Poprawia się rentowność przedsiębiorstw. Rentowność brutto wynosi w pierwszym półroczu 2,6%, a rentowność netto 1,3% i jest to wyraźnie lepiej niż w poprzednim okresie. W pierwszym kwartale produkt krajowy brutto wzrósł na poziomie 2,2%. W drugim kwartale ten wskaźnik sięga 3%. Bez specjalnych zakłóceń przebiega realizacja budżetu państwa. Trzeba jednak podkreślić, że bardzo niskie są wpływy z prywatyzacji. Zaledwie 15% planu rocznego, planu rzędu 7,4 mld zł, wpłynęło do budżetu państwa w związku z prywatyzacją.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JerzyHausner">Co oznacza ten zestaw informacji? Otóż przede wszystkim oznacza, że wystąpiło wreszcie długo oczekiwane ożywienie gospodarcze, przezwyciężyliśmy stagnację gospodarczą, tego nie kwestionuje już nikt. Teraz trwa debata, dlaczego tak się stało, a zwłaszcza czy i w jakiej mierze przyczynia się do tego polityka gospodarcza rządu. Najłatwiej byłoby odrzucić pozytywną rolę rządu, gdyby przyspieszenie gospodarcze związane było z poprawą zewnętrznych warunków, ale tak na pewno nie jest, wprost przeciwnie, na świecie i u naszych głównych partnerów gospodarczych w ostatnim okresie panowała dekoniunktura. Produkt krajowy brutto w Unii Europejskiej w poprzednim roku wzrósł o 1,1% i był niższy niż w roku 2001 o pół procenta. W roku 2003 prognoza dla Unii Europejskiej to 1,3%. Niemcy, nasz główny partner gospodarczy, rok 2002–0,2% wzrostu PKB, w roku bieżącym 0,4–0,5, takie są prognozy. Produkcja przemysłowa w krajach Unii Europejskiej w 2002 r.: Wielka Brytania - spadek ponad 3%, Holandia - spadek ponad 2%, Niemcy - spadek 1,5%, we Francji - 1%.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JerzyHausner">Ogólnie w krajach Unii Europejskiej nastąpiło spowolnienie obrotów handlu zagranicznego. Eksport wzrósł nieznacznie, a import spadł o ponad 4% w 2002 r., a więc to nie warunki zewnętrzne nam sprzyjają. O przełamaniu stagnacji zadecydowały czynniki wewnętrzne. Pobudzenie głównie dokonało się, mimo pogorszenia warunków zewnętrznych, w rezultacie wzrostu eksportu. To oznacza, że licząca się część przedsiębiorstw działających w Polsce stała się bardziej konkurencyjna, potrafiła więcej sprzedać w trudniejszych warunkach za granicę. Przedsiębiorstwa te pokazują zdolność adaptacyjną i siłę przedsiębiorczości polskiej. To zresztą sygnał, na który trzeba zwracać szczególną uwagę w polityce gospodarczej. Trzeba politykę gospodarczą systematycznie orientować na przedsiębiorczość.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JerzyHausner">Co miało znaczenie dla przedsiębiorczości i co miało znaczenie dla zachowania przedsiębiorców? Sądzę, że w bardzo dużym stopniu zarysowujące się korzystne perspektywy - zakończone negocjacje z Unią Europejską, podpisany traktat akcesyjny, zwycięskie referendum unijne, to wszystko wyznacza perspektywę wejścia w szerszy obszar gospodarczy. Także zapowiedź rządu, a już w tej chwili nie zapowiedź, lecz projekt ustawy obniżający podatki od działalności gospodarczej - to wyznacza korzystne perspektywy. Ale także z pewnością miała znaczenie korzystna zmiana przepisów w związku z programem rządowym „Przede wszystkim przedsiębiorczość”. Chcę zwrócić uwagę na bardzo kontrowersyjne z punktu widzenia pracowników i związków zawodowych, ale dobrze przyjęte przez pracodawców, zmiany w Kodeksie pracy. Chcę zwrócić uwagę na dokonane zmiany w zasadach amortyzacji, wprowadzenie znaczącego odpisu amortyzacyjnego w pierwszym roku podatkowym. Chcę zwrócić uwagę na rozszerzoną możliwość korzystania z najprostszych i najmniej pracochłonnych sposobów rozliczeń podatkowych, z ryczałtu i karty podatkowej. Chcę także podkreślić uproszczenie w przypadku niektórych przedsiębiorców rozliczeń z ZUS. To tylko kilka pewnie najważniejszych przykładów tych zmian przepisów, które zadziałały pozytywnie, które przedsiębiorcy odebrali pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JerzyHausner">Po trzecie, sądzę, że znaczenie miały także te działania rządu, które dotyczą finansowego i doradczego wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw. Chodzi o znaczące rozszerzenie w ostatnim okresie skali gwarancji i poręczeń przez skarb państwa. Chodzi o rozszerzanie programów funduszy poręczeniowych i mikropożyczkowych, o realizację programu „Kapitał dla przedsiębiorczych”. Chodzi także o szereg programów unijnych realizowanych przez agencje rządowe, w tym Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Korzystny wpływ na pobudzenie przedsiębiorczości ma również to, że powoli, zdecydowanie za wolno, ale rusza także popyt konsumpcyjny, szczególnie w 2003 r. Decyduje o tym wzrost płac w sferze budżetowej. Przypominam, że w 2002 r., po 6 latach braku porozumienia społecznego w tym zakresie w Komisji Trójstronnej, rząd z partnerami społecznymi uzgodnił wzrost płac w państwowej sferze budżetowej. Decyduje o tym też znacząca waloryzacja emerytur i rent w bieżącym roku. Czynnikiem pozytywnie oddziałującym na przedsiębiorczość było także wprowadzenie szeregu rozwiązań dotyczących postępowań restrukturyzacyjnych wobec małych i średnich przedsiębiorstw z jednej strony oraz wobec dużych przedsiębiorstw w specjalnej ustawie do nich odnoszących się. To są tylko przykłady licznych działań rządu, które bez wątpienia pozytywnie oddziałują na przedsiębiorczość. I nawet jeżeli obok tych pozytywnych przykładów można byłoby wskazać przykłady, które trzeba byłoby zaliczyć do negatywnych, to suma tych bodźców z pewnością dobrze działała na pobudzenie przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JerzyHausner">Chcę przy tym podkreślić, że wiele zaproponowanych i wprowadzanych zmian przynosi efekty z opóźnieniem. Z całą pewnością te wyniki, te czynniki, o których mówię, będą działały jeszcze w najbliższym okresie. Zostało to zebrane w przygotowanym przez rząd raporcie o przedsiębiorczości, raporcie przyjętym przez Radę Ministrów w maju, tak aby co roku przygotowywać raport pokazujący stan polskiej przedsiębiorczości, monitorować na bieżąco ten stan i reagować wtedy, gdyby warunki dla przedsiębiorczości się pogarszały.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JerzyHausner">Rząd rozpoczął swoją politykę gospodarczą od przyjęcia programu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Trzeba dzisiaj wyraźnie powiedzieć, przynajmniej pierwszy człon tego ciągu myślowego „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” już działa. Rząd zadeklarował ścieżkę wzrostu gospodarczego: 1% w roku 2002, 3% w roku 2003 i 5% w roku 2004 i nikt nie wątpi, że jesteśmy na tej ścieżce. I nikt już nie wątpi, że będziemy mieli 3-procentowe tempo wzrostu gospodarczego w roku 2003 i istnieje bardzo poważna szansa, bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że wzrost gospodarczy w roku 2004 będzie 5-procentowy.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JerzyHausner">Jakie są prognozy do końca tego roku? Produkcja sprzedana przemysłu w skali roku powinna wzrosnąć o 8–9%. Inflacja średnioroczna ukształtuje się na poziomie ok. 1%, a grudzień do grudnia - na poziomie ok. 2%. Eksport wzrośnie pomiędzy 16 a 17%, a import pomiędzy 12 a 13%. Poprawi się saldo obrotów bieżących i wyniesie ono minus 3,3%, co jest poziomem bezpiecznym. Bezrobocie ukształtuje się na z końcem grudnia mniej więcej na takim samym poziomie, jak w roku poprzednim, czyli niewątpliwie rok 2003 nie będzie już rokiem wzrostu bezrobocia. Inwestycje w drugiej połowie roku przyspieszą i w konsekwencji w 2003 r. nie będziemy mieli kolejnego czwartego roku spadku nakładów inwestycyjnych i PKB ukształtuje się na poziomie 3,3%. Jeżeli tak się stanie, a są to prognozy ośrodków analitycznych, a nie rządowe, to będziemy uznawali, że to jest dobry rok dla polskiej gospodarki, dobry rok po dwóch bardzo złych latach.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#JerzyHausner">To, że wyniki gospodarcze są obiecujące, dobre, nie znaczy, że nie ma poważnych problemów, przed którymi staje polska gospodarka i polityka gospodarcza rządu, o tych problemach chcę w tej chwili powiedzieć. Bardzo trudna, wciąż dramatyczna jest sytuacja na rynku pracy. Mówimy o zatrzymaniu wzrostu rejestrowanego bezrobocia, ale wciąż, podkreślam, liczba miejsc pracy spada. Bardzo niski jest wskaźnik zatrudnienia, zaledwie na poziomie 53%. Warto uzmysłowić sobie, że ta liczba, 1 mln bezrobotnych, która przyrosła w latach 1998–2001, oznacza ubytek w dochodach budżetu państwa rzędu 16 mld zł. Ten 1 mln bezrobotnych to luka popytowa, luka dochodowa i luka zatrudnieniowa, która dławi wciąż polską gospodarkę. W dodatku spadek zatrudnienia, tak dramatyczny wzrost bezrobocia nałożył się na okres wyżu absolwenckiego i tym trudniej jest odwrócić tę negatywną tendencję. Chcę także podkreślić, że nie poziom wynagrodzenia dzisiaj blokuje miejsca pracy. Koszty pracy w Polsce nie są wysokie, gdy patrzy się na poziom wynagrodzenia. Nie są także już wysokie, gdy chodzi o koszty administracyjne zatrudniania, gdy chodzi o te aspekty związane z Kodeksem pracy. Problem polega na tym, że bardzo szybko rosnąca wydajność pracy, znacznie szybciej niż średnia płaca, ona rośnie 5-krotnie szybciej niż średnia płaca, oznacza, że ciągle przedsiębiorstwa zwiększają produkcję, ograniczając, limitując zatrudnienie i limitując wynagrodzenie. Jesteśmy więc na ścieżce wzrostu przy niskim poziomie zatrudnienia i niskim poziomie płac, a to nie jest oczywiście korzystne dla rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#JerzyHausner">Problemem, gdy chodzi o koszty pracy, są wysokie składki na ubezpieczenie społeczne. To rzeczywista bariera wzrostu zatrudnienia. Ale trzeba podkreślić, że jest kilka powodów tak wysokiego obciążenia związanego z ubezpieczeniem społecznym. Jednym z tych powodów jest to, że duże przedsiębiorstwa w kilku sektorach gospodarki nie płacą, nie przekazują do ZUS należnych czy pobranych składek na ubezpieczenie społeczne. Tylko górnictwo węgla kamiennego jest winne ZUS ponad 20 mld zł. To jest ogromna kwota. Dalej, w Polsce jest bardzo niski wiek emerytalny. Wiek przejścia na emeryturę wynosi 57 lat.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#komentarz">(Głos z sali: 60 i 65 lat.)</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#JerzyHausner">To kwestia, przed którą stoimy, tak jak wszystkie kraje Unii Europejskiej, tak jak wszystkie kraje, w których następuje starzenie się społeczeństw. Średni wiek przejścia na emeryturę w Polsce wynosi 57 lat, panie pośle, 55 - dla kobiet, 59 - dla mężczyzn. A jednocześnie niski wskaźnik zatrudnienia oznacza, że liczba tych, którzy otrzymują wynagrodzenia oskładkowane, jest relatywnie niska w stosunku do liczby tych, którzy otrzymują świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#JerzyHausner">Kolejny problem, przed którym stoi gospodarka i polityka gospodarcza, to niski poziom nakładów inwestycyjnych. Z całą pewnością nałożyła się na to polityka monetarna, polityka wysokich stóp procentowych. Cytując znanego ekonomistę, przez wiele lat doradcę Leszka Balcerowicza, chciałbym powiedzieć, że przez te kolejne lata Rada Polityki Pieniężnej w znacznie większym stopniu broniła swojej nieomylności niż swojej samodzielności, bo samodzielność Rady Polityki Pieniężnej nie była zagrożona.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#JerzyHausner">Wysokie stopy procentowe nakładają się na nadpłynność sektora bankowego, która sięga kilkunastu miliardów złotych, a jednocześnie Narodowy Bank Polski musi, to fachowe, techniczne określenie, sterylizować rynek, czyli podejmować operacje przejmowania tej nadwyżki, co w konsekwencji zmniejsza zysk Narodowego Banku Polskiego i zmniejsza wpłaty z zysku NBP do budżetu. Polityka kredytowa banków w bardzo niewielkim stopniu reaguje na potrzeby kredytowe przedsiębiorstw. Bardzo wysokie są wymagania, normy ostrożnościowe, a jednocześnie wysoki poziom długu publicznego zachęca banki do bezpiecznego lokowania w publiczne papiery skarbowe, w publiczne papiery wartościowe, a nie w bardziej ryzykowne przedsięwzięcia kredytowe. Chcę przy tym podkreślić, że jeżeli w Polsce nastąpi przyspieszenie inwestycyjne, a jestem przekonany, że nastąpi, że nastąpi już w drugim półroczu tego roku, to trzeba się liczyć z pogorszeniem równowagi zewnętrznej, ze wzrostem importu, z pogorszeniem salda na rachunku obrotów bieżących. Dlatego takie znaczenie dla polskiej gospodarki ma ciągle napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych, szczególnie tych inwestycji, które tworzą nowe miejsca pracy, które tworzą nowe przedsiębiorstwa. Pod tym względem obserwujemy cofnięcie się. Jeżeli w roku 2000 poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych sięgał 5% polskiego produktu krajowego brutto, to w roku 2002 to zaledwie 3%. Cofnęliśmy się mniej więcej o 2/3.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#JerzyHausner">Dlaczego jest mniej inwestycji zagranicznych w Polsce? Decydują o tym takie czynniki, jak podatki, jak funkcjonowanie systemu bankowego i brak otwarcia kredytowego, jak biurokracja, korupcja oraz słabość infrastruktury. Wiele przetargów przegraliśmy m.in. z powodu złej infrastruktury, szczególnie infrastruktury drogowej. Podkreślić przy tym trzeba, że musimy tym bardziej polegać na bezpośrednich inwestycjach zagranicznych, że bardzo niski jest poziom oszczędności krajowych i jeżeli rzeczywiście nastąpi przyspieszenie inwestycyjne, to nie da się tego sfinansować z oszczędności krajowych. Tym bardziej będziemy musieli polegać na inwestorach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#JerzyHausner">A teraz na tym tle chcę przejść do głównego problemu polskiej polityki gospodarczej, do problemu wysokiego zadłużenia sektora publicznego, które sięga 400 mld zł. Ten wysoki poziom długu publicznego nie powstał nagle, jest on pochodną długiego okresu, przy czym także kolejnych wysokich deficytów budżetowych. Zależność jest prosta. Im wyższy dług, tym wyższe koszty jego spłaty i obsługi. Tylko w 2004 r. z tytułu spłaty zadłużenia zagranicznego będziemy musieli ponieść wydatki rzędu 11,5 mld dolarów, tylko w 2004 r. W konsekwencji wyższe wydatki i wyższy deficyt, a wyższy deficyt to konieczność emisji papierów wartościowych, czyli kolejne zaciągnięcie długu. W ten sposób można wpaść w spiralę zadłużenia, a w końcu w pułapkę zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#JerzyHausner">W polskim systemie prawnym, w konstytucji i ustawach, zapisane są trzy progi ostrożnościowe, które dotyczą poziomu długu publicznego i zarządzana długiem publicznym. Po przekroczeniu trzeciego progu ostrożnościowego, progu 60% długu publicznego do produktu krajowego brutto, budżet następnego roku musi być zrównoważony. Gdyby się tak stało w roku 2003, to zamiast aktualnie projektowanego deficytu budżetowego w projekcie ustawy budżetowej na rok 2004 rzędu 45,5 mld zł musiałoby być zero. To oznaczałoby drastyczne cięcie wydatków i gwałtowny wzrost opodatkowania. Oznaczałoby to konieczność wprowadzenia radykalnego, niewyobrażalnie radykalnego programu naprawczo-oszczędnościowego. Konsekwencją byłoby zatrzymanie wzrostu, zatrzymanie rozwoju i cofnięcie się co najmniej o kilka lat. Do tego nie wolno dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#JerzyHausner">Na jakiej ścieżce aktualnie się znajdujemy? W roku 2003 z bardzo dużym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością, przekroczymy pierwszy próg ostrożnościowy, próg 50% długu do PKB. W roku 2004 bardzo zbliżymy się do drugiego progu, progu 55%, a być może przekroczymy go i wejdziemy w strefę zagrożenia. W roku 2005 zbliżymy się do trzeciego progu ostrożnościowego, a jeżeli nie podejmiemy skutecznych działań, i to działań, które muszą się zaczynać w roku 2003, to w roku 2006 przekroczymy trzeci próg ostrożnościowy. Relacja długu publicznego do PKB jest zapisana w naszej konstytucji, jest zapisana w naszym porządku prawnym, nikt nam tego nie narzucił z zewnątrz. Ta relacja ma licznik i mianownik. Jeśli chcemy uniknąć katastrofy, jeżeli chcemy uniknąć wpadnięcia w przepaść, to polityka gospodarcza z jednej strony musi działać na obniżenie licznika, a jednocześnie, w tym samym czasie, z drugiej strony działać na zwiększenie mianownika, ograniczać dług publiczny i pobudzać wzrost gospodarczy. I jedno, i drugie. W istocie rzeczy posuwamy się wąską kładką i łatwo na tej wąskiej kładce stracić równowagę, tym bardziej że wiele czynników, które wpływają i na licznik, i na mianownik tej relacji, czyli mówiąc wprost, na nasze bezpieczeństwo poruszania się na tej ścieżce, po tej kładce, nie zależy od nas, nie mamy wpływu na wszystkie czynniki. Przez to, że poziom długu jest wysoki i musimy pożyczać, aby go na bieżąco spłacać i obsługiwać, bardzo zależymy od inwestorów zagranicznych, tym bardziej że krajowy rynek kapitałowy jest niezwykle płytki. Ogromne znaczenie ma w związku z tym koszt pozyskania pieniądza i koszt obsługi długu. Jeżeli perspektywy przywracania równowagi budżetowej są jasne, inwestorzy oceniają wtedy ryzyko pożyczania polskiemu budżetowi pieniędzy jako niskie, a wtedy koszt pozyskania pieniądza i koszt obsługi długu jest także niski. Jeżeli jednak oceniają ryzyko jako wysokie, to też nam pożyczą; ale zapłacimy oczywiście dużo więcej.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#JerzyHausner">Aktualnie rynki finansowe obserwują sytuację w całym regionie Europy Środkowej, w tym w Polsce, która jest największym krajem tego regionu, z niepokojem, z pewną nieufnością; m.in. spowodowały to wadliwe decyzje rządu węgierskiego i Narodowego Banku Węgier. Warunki pozyskiwania pieniądza stają się znacznie trudniejsze i to przenosi się natychmiast na koszty. Musimy pożyczyć więcej, aby spłacić mniej. Dlatego jasno, precyzyjnie, zdecydowanie muszą być określone strategia i ścieżka przywracania równowagi w finansach publicznych. Naprawy finansów publicznych trzeba dokonywać teraz, gdy oznacza to tylko samoograniczenie, a nie wtedy, gdy już nie będzie innego wyjścia i będzie to oznaczało drastyczne cięcie w wydatkach. Wiarygodność polityki gospodarczej przenosi się jednocześnie na kurs złotego. My na ogół narzekaliśmy, że był on zawyżony, że ograniczało to eksport i pobudzało import, że niszczyło podstawy konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Szczególną ofiarą tej relacji jest przemysł stoczniowy. Teraz ten kurs jest korzystniejszy. Ale właśnie teraz, gdy jest on korzystniejszy dla eksporterów, pamiętajmy: spadek kursu złotego o 10 gr powoduje automatycznie wzrost wartości długu zagranicznego o 3,5 mld zł. Podkreślam: spadek kursu złotego o 10 gr automatycznie oznacza przeszacowanie, przeliczenie wielkości polskiego długu. Jeżeli inwestorzy zagraniczni uciekają od lokat w polskie papiery wartościowe, to kurs złotego natychmiast spada i występuje wskazany przeze mnie efekt.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#JerzyHausner">Przedstawiam to wszystko Wysokiej Izbie nie po to, by kogokolwiek straszyć, lecz by pokazać zasadnicze ograniczenia i dylematy polityki gospodarczej, by powiedzieć: Obiektywnie mamy sukcesy, mamy ożywienie, ale to nie znaczy, że zniknęły trudności, że można sobie pofolgować. Przeciwnie; jesteśmy w połowie drogi między recesją a zrównoważonym wysokim w zrostem. I teraz tym bardziej musimy się zdobyć na konsekwentne i zdyscyplinowane postępowanie w polityce gospodarczej. W przeciwnym razie natychmiast zostanie zmarnowane to, co osiągnięte zostało z takimi wyrzeczeniami i z takim trudem.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#JerzyHausner">Podkreślam: relacja dług publiczny do produktu krajowego brutto ma licznik i mianownik. I polityka gospodarcza musi z jednej strony ograniczać dług i deficyt, ale z drugiej strony sprzyjać wzrostowi gospodarczemu. I jedno, i drugie. Bo my potrzebujemy wysokiego wzrostu gospodarczego, rzędu 0,6–0,7%. Skąd ma się brać wysoki wzrost gospodarczy? Co rząd może robić, żeby przedsiębiorcy rozwijali swoją działalność gospodarczą w takim tempie?</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#JerzyHausner">Po pierwsze, chodzi o ograniczanie barier w rozwoju przedsiębiorczości, m.in. o uproszczenie rejestracji nowych podmiotów gospodarczych. Projekt ustawy dotyczącej tej kwestii jest już w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#JerzyHausner">Po drugie, gdy mowa o ograniczeniu barier w rozwoju przedsiębiorczości, zamiarem rządu jest przygotowanie całościowego unormowania zasad prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, w postaci ustawy o wolności gospodarczej, która będzie przywracała stabilność prawa gospodarczego i przewidywalność warunków działania gospodarczego. Projekt tej ustawy skierujemy do parlamentu we wrześniu.</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#JerzyHausner">Dalej. Chodzi o obniżenie rezerw obowiązkowych banków i program sanacji portfeli kredytowych banków, tak aby banki w większym stopniu kredytowały przedsiębiorczość. W tej sprawie prowadzimy rozmowy z Narodowym Bankiem Polskim oraz ze Związkiem Banków Polskich. Premier wczoraj spotkał się z przedstawicielami Związku Banków Polskich. Są ustalenia dotyczące przygotowania odpowiednich zmian. Chcę wyraźnie podkreślić: oczekujemy tutaj współpracy, poparcia, zrozumienia ze strony Narodowego Banku Polskiego, bo w gestii NBP jest kwestia obniżenia rezerw obowiązkowych.</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#JerzyHausner">Trzecia sprawa to rozbudowa infrastruktury i wykorzystania różnych instrumentów dla rozbudowy infrastruktury, zwłaszcza instrumentów partnerstwa publiczno-prywatnego.</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#JerzyHausner">Punkt czwarty to zaangażowanie kapitału otwartych funduszy emerytalnych w duże inwestycje infrastrukturalne. Projekty przedsięwzięć w tym zakresie zostaną przeze mnie przedstawione funduszom emerytalnym jeszcze w tym miesiącu, a we wrześniu przedstawimy odpowiednie rozwiązania prawne dotyczące i partnerstwa publiczno-prywatnego, i wykorzystania funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#JerzyHausner">Dalej; chodzi o uproszczenie i przyspieszenie spraw związanych z wpisami do ksiąg wieczystych. Minister sprawiedliwości do końca roku przedstawi rozwiązania w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#JerzyHausner">Następny punkt to uproszczenie procesu inwestycyjnego. Kolejny - to efektywne wykorzystanie funduszy unijnych. Będziemy pozyskiwać aż do 3% PKB środków na rozwój w związku z Unią Europejską. Na początku będzie to mniej, stopniowo coraz więcej. Problem w tym, żebyśmy byli w stanie efektywnie te środki wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-5.37" who="#JerzyHausner">Kolejna niezwykle ważna dziedzina to skuteczna restrukturyzacja dużych przedsiębiorstw i tradycyjnych gałęzi, rzeczywiste ich uzdrowienie, a w konsekwencji przede wszystkim obniżenie ceny nośników energii i obniżenie kosztów działalności gospodarczej w tej dziedzinie; wspieranie finansowe małych i średnich przedsiębiorstw, a więc rozszerzanie programu „Kapitał dla przedsiębiorczych”; promocja eksportu; pobudzanie rozwoju lokalnego i regionalnego, czemu ma służyć czytana w dniu wczorajszym nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-5.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzisiejszym)</u>
          <u xml:id="u-5.39" who="#JerzyHausner">Dzisiejszym, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.40" who="#JerzyHausner">I ostatni punkt, o którym chcę powiedzieć, jeśli chodzi o zestaw działań rządu, które mają wpływać na wzrost gospodarczy, to obniżenie obciążeń podatkowych związanych z działalnością gospodarczą. W tej sprawie rząd zajął stanowisko dotyczące podatku CIT. Od 2004 r. znacząco, skokowo, obniżamy stawkę tego podatku z 27% do 19% To radykalne i, od razu też powiem, po części ryzykowne działanie. Ale uważamy, że trzeba mocnymi środkami pobudzać polską przedsiębiorczość i wzrost gospodarczy. W 2005 r. chcemy doprowadzić do konsekwentnego oddzielenia podatku od działalności gospodarczej od podatku od dochodów osobistych, wprowadzając dla podatku od wszelkich form działalności gospodarczej jednolitą sprawkę 19%. Ale dyskutujemy, czy nie można byłoby jeszcze w 2004 r. wprowadzić zasady, rozwiązania, aby maksymalna stawka dla tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą, a rozliczają się w podatku PIT, wynosiła 19%, co miałoby znaczenie szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw, przekładałoby się na wzrost liczby miejsc pracy i spadek bezrobocia. To rozwiązanie kosztowałoby jednak budżet 2,2 mld zł. A wspominałem już o tym, że projektowany przez rząd w tej chwili poziom deficytu budżetowego, 45,5 mld, uważamy za maksymalnie dopuszczalny; i nie wolno nam się posunąć w drugą stronę. Stąd w Komisji Trójstronnej trwają rozmowy, w jaki sposób pogodzić to oczekiwanie, które przełoży się na miejsca pracy, z ograniczeniem części wydatków już w roku 2004. A jednocześnie chcę powiedzieć i powtórzyć, że nie rezygnujemy z poszukiwania możliwości wprowadzenia powszechnego podatku proporcjonalnego, zwanego liniowym; ale nie kosztem deficytu budżetowego. To wszystko, co powiedziałem o sytuacji w zakresie długu publicznego, musi skłaniać do refleksji, do zastanowienia się, czy wolno byłoby wprowadzić takie rozwiązanie, gdyby doprowadzało ono do tego zagrożenia, o którym wspominałem. Szukamy pozytywnego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-5.41" who="#JerzyHausner">To, o czym mówię, co przedstawiam Wysokiej Izbie, to nie są deklaracje. Te wszystkie punkty działań na rzecz pobudzania wzrostu gospodarczego, o których wspomniałem, są zawarte w planie działań prowzrostowych, przyjętym przez Radę Ministrów i realizowanym aktualnie. To wszystko znajduje swoje odzwierciedlenie w „Narodowym planie rozwoju na lata 2004–2006”. Polska jako pierwszy kraj kandydacki rozpoczęła negocjacje z Komisją Europejską; i finalizujemy już te negocjacje dotyczące warunków finansowania realizacji narodowego planu rozwoju na te lata. A jednocześnie już rozpoczęliśmy przygotowania do narodowego planu rozwoju na lata 2007–2013. Tyle na temat mianownika; tyle na temat pobudzania wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-5.42" who="#JerzyHausner">A teraz o liczniku; a więc o ograniczaniu długu i deficytu. Powstaje mylne wrażenie, że zmiana na stanowiskach rządowych spowodowała propozycję zwiększenia deficytu budżetowego. Chcę wyraźnie powiedzieć, że obecny minister finansów i obecny koordynator polityki gospodarczej nie zaproponowali większego niż poprzednio deficytu budżetowego. Po prostu urealnili to, co zostało skryte, to, co było przykładem złej rachunkowości, co powszechnie w Polsce nazywane jest wpychaniem śmieci pod dywan. Jeżeli rząd chce być wiarygodny, to tego rodzaju manipulacje rachunkowe na pewno nie pomagają w budowaniu wiarygodności. Deficyt budżetowy został urealniony, a nie zwiększony. Rząd przyjął, że maksymalnie dopuszczalny poziom deficytu to 45,5 mld zł. Zdaniem ministra finansów można to sfinansować, ale w toku dalszych prac będziemy starali się szukać takich rozwiązań, które spowodują zmniejszenie tego poziomu deficytu o 2 do 3 mld zł. Bardzo ważny w tym zakresie będzie plan prywatyzacyjny, wiarygodny i przemyślany plan, który minister skarbu państwa winien przedstawić Radzie Ministrów wraz z projektem ustawy budżetowej. Jeżeli będziemy mądrze, ale także intensywnie podejmowali działania w tym zakresie, wtedy mniej będziemy musieli sprzedawać papierów wartościowych i nie będziemy powodowali podnoszenia ich ceny. Finansowanie pewnej części naszego zadłużenia z prywatyzacji ma przynajmniej ten walor, że nie powiększa kosztów obsługi długu, nie powiększa samego zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-5.43" who="#JerzyHausner">Jednocześnie przyjęliśmy w założeniach do ustawy budżetowej zmniejszenie stóp procentowych i redukcję kosztów obsługi długu. Otóż, jeżeli nie podejmiemy skutecznych działań utrzymujących deficyt w ryzach, to założenie, że spadną koszty obsługi długu i zmniejszą się stopy procentowe, może nie zostać zrealizowane, wówczas oczywiście byłaby zagrożona ta konstrukcja budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-5.44" who="#JerzyHausner">Jednocześnie chcę podkreślić, że nie sam budżet na 2004 r. jest rozstrzygający. To zresztą specyficzny budżet, pierwszy budżet unijny i jest on nieporównywalny z budżetem na 2003 r., jeżeli zważy się na to, że z jednej strony z polskiego budżetu będziemy dopłacali do dopłat bezpośrednich dla rolników, ale z drugiej strony, zanim dostaniemy zwrot unijnych środków na unijną część dopłat bezpośrednich, będziemy musieli je najpierw wypłacić z budżetu, czyli prefinansować. To jest budżet szczególny, dlatego tak trudno w tym budżecie uniknąć nieco większego niż poprzednio deficytu budżetowego, jeżeli chce się konsekwentnie przygotować Polskę do wykorzystania środków unijnych i konsekwentnie dotrzymać słowa, które obywatele otrzymali od rządzących wtedy, gdy kończyliśmy negocjacje unijne. A to słowo musi być dotrzymane.</u>
          <u xml:id="u-5.45" who="#JerzyHausner">Dlatego niezwykle ważne jest to, by dyskutować o kwestii długu i deficytu nie w perspektywie 2004 r., a w perspektywie czterech lat, w perspektywie lat 2004–2007, to jest bowiem realna perspektywa tworzenia warunków przyszłego wejścia Polski do strefy euro. To jest realna, uczciwa perspektywa zmniejszania deficytu budżetowego do takiego poziomu, by rzeczywiście można w przyszłości podjąć decyzję o wejściu do strefy euro. Przy czym podział ról jest taki: obecny rząd powinien rozpocząć realizację programu, która umożliwi spełnienie kryteriów, a następny rząd powinien ocenić, czy zasadne i słuszne jest wchodzenie Polski do strefy euro. Dzisiaj takiej decyzji podejmować nie należy. Dzisiaj należy prowadzić działania, które umożliwią podjęcie takiej decyzji w przyszłości kolejnemu rządowi.</u>
          <u xml:id="u-5.46" who="#JerzyHausner">Aby średniookresowa strategia finansowa na lata 2004–2007 prowadząca do tego, by z końcem 2007 r. można było powiedzieć, że Polska spełnia kryteria wejścia do strefy euro, kryteria zrównoważonych stabilnych gospodarek, była realna, musi zostać przedstawiony plan racjonalizacji wydatków publicznych. Tu są istotne dwa elementy. Po pierwsze, chodzi o ustawę o finansach publicznych ustanawiającą wysokie, powiedzmy, europejskie standardy wydatków publicznych, wykorzystywania środków publicznych, standardy, które eliminują marnotrawstwo, uznaniowość i ograniczają pole korupcji. Rząd przyjął ustawę o finansach publicznych i skierował ją do parlamentu. Jednocześnie potrzebny jest plan ograniczania skali i zakresu transferów socjalnych, powtarzam, ograniczania skali i zakresu transferów socjalnych. Taki plan rząd będzie rozpatrywał we wrześniu. Jestem zobowiązany przygotować i przedstawić go rządowi. Plan będzie dotyczył m.in. takich zagadnień, jak reforma systemu ubezpieczeń społecznych rolników, ograniczenie świadczeń przedemerytalnych, problem uszczelniania systemu rent inwalidzkich, problem finansowania zakładów pracy chronionej, kwestia wieku emerytalnego, także różnicy między wiekiem emerytalnym kobiet i mężczyzn. Chodzi o plan realizowany, wdrażany w perspektywie kilkuletniej, ale który powinien być w roku 2003 całościowo zaakceptowany i kompleksowo wdrażany. Tu nie chodzi o odkładanie decyzji, lecz zrozumienie, że w przypadku tych decyzji trzeba respektować prawa nabyte. Taki plan uwiarygodni średniookresową strategię finansową.</u>
          <u xml:id="u-5.47" who="#JerzyHausner">Chcę przejść do sprawy, która wydaje mi się szczególnie ważna. Nie chcę teraz mówić, nie chcę przedstawiać Wysokiej Izbie, dlaczego trzeba przyjąć taki plan racjonalizacji wydatków publicznych, bo wydaje mi się, że na ten temat powiedziano już bardzo dużo. Chcę powiedzieć, bo tego jeszcze nie powiedziano, dlaczego teraz można to zrobić, dlaczego teraz jest właściwy czas, by to zrobić. W dniu dzisiejszym Rada Ministrów będzie rozpatrywała dwa istotne projekty: projekt ustawy o pomocy społecznej i program pilotażowy tworzenia mieszkań socjalnych, który - jeżeli przekonamy się, że działa - będzie zapowiedzią ustawy o domach socjalnych. Jeżeli Rada Ministrów przyjmie dzisiaj te dwa zgłoszone przeze mnie przedsięwzięcia, to w kategoriach legislacyjnych domkniemy tworzenie nowego zmodernizowanego systemu minimalnego bezpieczeństwa socjalnego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-5.48" who="#JerzyHausner">Chcę przypomnieć, że Wysoka Izba pracuje nad ustawą o świadczenia rodzinnych, że Wysoka Izba uchwaliła ustawę o minimalnym wynagrodzeniu, uchwaliła ustawę o rencie socjalnej, ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, ustawę o zatrudnieniu socjalnym, uchwaliła także ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Dwa elementy, o których wspomniałem, dwa elementy będące dzisiaj przedmiotem prac Rady Ministrów domykają całościowy system, tworzenie nowoczesnego systemu minimalnego bezpieczeństwa socjalnego. System ten wprowadza próg interwencji socjalnej państwa oparty na teście dochodowym, a w niektórych przypadkach - na teście majątkowym. Pozwala on na adresowanie świadczeń do ludzi najuboższych. Są to rozwiązania, które porządkują system bezpieczeństwa socjalnego, prowadzą do obniżania jego kosztów.</u>
          <u xml:id="u-5.49" who="#JerzyHausner">Te wszystkie rozwiązania doprowadzą do wyeliminowania luk i ograniczenia pola nadużyć. Działania te są zorientowane na aktywizowanie osób, a nie tylko dawanie im zasiłków. Jednocześnie tworzymy układ instytucjonalny, by ta aktywizacja była rzeczywista, a nie fikcyjna. W tym układzie ważną rolę odgrywa państwo i rząd, które tworzy gwarancje dla tego minimum bezpieczeństwa socjalnego i uzgadnia te gwarancje z partnerami społecznymi. Nie ma tu mechanicznej waloryzacji, nie ma tu indeksacji. Elementem tego układu instytucjonalnego jest wspólnota lokalna, samorząd oraz ruch obywatelski, organizacje pozarządowe. Rozwiązania te mają służyć przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu. Mówiąc wprost, my nie mówimy tylko o dawaniu ludziom wędki, ale pamiętamy także o tym, by dać im umiejętności posługiwania się wędką, a przede wszystkim o tym, żeby był staw z rybami. Jest to całościowe, kompleksowe rozwiązanie i wszystko zacznie działać od 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-5.50" who="#JerzyHausner">Uważam, że jeżeli państwo stworzyło system minimalnego zabezpieczenia socjalnego, to ma obowiązek powiedzieć: powyżej tego minimalnego bezpieczeństwa socjalnego, zapewnienia bezpieczeństwa osobom najuboższym musimy ograniczać wydatki socjalne, bo potrzebne nam są wydatki rozwojowe.</u>
          <u xml:id="u-5.51" who="#JerzyHausner">I druga ważna kwestia. My nie mówimy o filozofii: tniemy wydatki, kiedyś przyjdzie wzrost gospodarczy, a o skutki cięcia wydatków nie martwimy się, kto przeżyje, ten zdrów.</u>
          <u xml:id="u-5.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-5.54" who="#JerzyHausner">Nie mówimy tak. Mówimy o ścieżce wzrostu gospodarczego, o wzroście zatrudnienia, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-5.55" who="#JerzyHausner">To nie jest kabaret, tylko Sejm, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-5.56" who="#komentarz">(Głos z sali: Mówię tylko: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-5.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak pan traktuje obrady, widać po pana zachowaniu.)</u>
          <u xml:id="u-5.58" who="#JerzyHausner">Mówimy o wzroście dochodów. Mówimy o systemie promocji zatrudnienia, o działającym programie „Pierwsza praca” i 150 tys. absolwentów, którzy uzyskali pomoc w pierwszym roku realizacji tego programu. Mówimy o innych konkretnych, realistycznych propozycjach rządowych. To zupełnie inna filozofia, filozofia prorozwojowa i prospołeczna, inna niż ta, która obowiązywała przez lata, a która była taka: najpierw tnę wydatki, równoważę finanse, a o resztę się nie martwię. To jest inne podejście i nowa jakość. Racjonalizacja wydatków publicznych tak prowadzona nie zabije wzrostu gospodarczego i nie zablokuje rozwoju, przeciwnie, pobudzi wzrost gospodarczy i pobudzi rozwój.</u>
          <u xml:id="u-5.59" who="#JerzyHausner">Całość tego, o czym powiedziałem, składa się z czterech punktów. Są to: plan działań prowzrostowych zorientowanych na 5-procentowy poziom wzrostu gospodarczego w roku 2004, na ożywienie gospodarcze, pobudzanie przedsiębiorczości i tworzenie miejsc pracy, zmniejszenie bezrobocia; średniookresowa strategia finansowa na lata 2004–2007, po to by spełnić kryteria wejścia Polski do strefy euro, do klubu silnych, stabilnych gospodarek; program naprawy finansów publicznych, co ma przede wszystkim oznaczać wysokie standardy i efektywność wydatków publicznych, pełną kontrolę parlamentarną nad sektorem finansów publicznych i racjonalizację wydatków publicznych; program długofalowej strukturalnej przebudowy i modernizacji polskiej gospodarki, określony w Narodowym Planie Rozwoju na lata 2004–2006 i Narodowym Planie Rozwoju na lata 2007–2013, którego podstawą będzie wykorzystanie środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-5.60" who="#JerzyHausner">Wysoka Izbo! Rząd deklarował w swym programie gospodarczym, że doprowadzi w 2003 r. do ożywienia gospodarczego, a w 2004 r. - do wysokiego, 5-procentowego poziomu wzrostu gospodarczego. Tak się dzieje i nie jest to ani szczęśliwy los, ani przypadek. Teraz rząd przedstawia uczciwą, realistyczną ocenę sytuacji i nie domaga się uznania ani pochwał, a jedynie obiektywnego skwitowania, po to aby mógł dalej realizować program, który ma prowadzić do efektywnego udziału polskiej gospodarki w europejskim i globalnym rynku, do rozwoju krajowej przedsiębiorczości i innowacyjności, do wzrostu zatrudnienia i do ograniczenia ubóstwa i wykluczenia społecznego, na bezpiecznej ścieżce makroekonomicznej, bez napięć inflacyjnych i bez zagrożenia kryzysem walutowym. To nie jest program, który tylko deklarujemy. To jest program, który realizujemy i zrealizujemy, i chciałbym Wysoką Izbę w tym upewnić.</u>
          <u xml:id="u-5.61" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarekBorowski">Proszę pana posła Wiesława Kaczmarka o zabranie głosu w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiesławKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić parę wniosków i komentarzy odnośnie do sytuacji gospodarczej, którą obserwujemy po drugim kwartale 2003 r. Ale myślę, że przede wszystkim należą się słowa podziękowania panu wicepremierowi Jerzemu Hausnerowi za bardzo pouczającą i rzeczową lekcję i opis polskiej gospodarki, tego, co zrobić należy i dlaczego tak się stało. Sądzę, że dobrze by było, żeby tej dyskusji o gospodarce towarzyszyło zawsze mniej emocji, a więcej racji.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WiesławKaczmarek">Dla klubu SLD ten stan, który obserwujemy dzisiaj, czyli spodziewany 3-procentowy wzrost, nie jest wcale zaskoczeniem; zresztą to pan premier Hausner podkreślał. Konstruując program gospodarczy w 2001 r., założyliśmy, że osią konstrukcyjną jest reguła 1, 3, 5, i tak się właściwie dzieje. W roku poprzednim wzrost gospodarczy wyniósł niedużo powyżej 1%, w tym roku, mam nadzieję, prawdopodobnie wyniesie powyżej 3%, a w roku następnym - 5%. To były cele strategiczne, aby wyprowadzić gospodarkę ze stanu zapaści i stagnacji, w którym się znalazła. Oczywiście nie wolno do tego podchodzić w sposób huraoptymistyczny i należy może mniej czasu poświęcić na analizę tego, dlaczego tak się dzieje, skąd się to wzięło, a więcej czasu chyba poświęcić na próbę dyskusji, co rząd zrobić powinien, aby ta tendencja się umacniała i tempo wzrostu gospodarczego było zawsze stabilnie powyżej 5%. A dlaczego, o tym za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WiesławKaczmarek">Zanim się jednak do tego przejdzie, trzeba spojrzeć też na stan polskiej gospodarki. Chodzi o analizę i syntezę tego stanu. Gdy spojrzymy na lata 90., to wiadomo, że mimo różnego rodzaju legitymacji politycznych rządy prowadzące politykę gospodarczą kierowały się regułami ładu demokratycznego, gospodarki rynkowej, poszanowania praw własności. Natomiast gdzieś od połowy lat 90., można powiedzieć, ten mechanizm rządzenia w sferze gospodarczej został w pewien sposób zakłócony. W drugiej połowie lat 90. można było obserwować swoisty dualizm polityk gospodarczych - jakąś politykę prowadziła Rada Polityki Pieniężnej i Narodowy Bank Polski, często odmienną politykę prowadził rząd.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#WiesławKaczmarek">Myślę, że wniosek pierwszy z ostatnich wielu zdarzeń jest taki, że dzisiaj wyzwaniem w Polsce jest prowadzenie jednej, wspólnej polityki gospodarczej, która jest zorientowana na przywrócenie polskiej gospodarki na ścieżkę wysokiego wzrostu gospodarczego. Ostatnie wydarzenia dają nadzieję, że będziemy z powrotem obserwowali jedną, spójną politykę gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#WiesławKaczmarek">Wniosek drugi. Jeżeli spojrzy się na początek lat 90., to polski produkt krajowy brutto był wówczas wytwarzany w 73% przez sektor państwowy i 70% osób zatrudnionych, pracujących, pracowało w sektorze państwowym. Jak wygląda ten obraz po kilkunastu latach transformacji? Otóż wygląda tak, że 27% produktu krajowego brutto jest wytwarzane przez sektor państwowy, a reszta przez sektor prywatny, i w sektorze państwowym pracuje dzisiaj mniej niż 30% ludzi aktywnych zawodowo. To oznacza, że polska gospodarka jest dzisiaj zdominowana przez sektor prywatny. I to chyba dobrze. Natomiast jeśli się spojrzy na tempo, to kiedy odczuwaliśmy to lepiej? W okresie od 1994 r. do nawet 2000 r., kiedy, gdyby to policzyć, średnie tempo wzrostu wynosiło 5,5% produktu krajowego brutto rocznie. Załamanie nastąpiło w latach 2000–2001. Zatem dzisiaj, gdy się to uwzględni, wydaje się, że wyzwaniem dla rządu nie jest osiągnięcie poziomu 5% wzrostu gospodarczego. Gdyby bowiem odnieść to z kolei do tego, jak Polska wygląda na mapie Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o średnio wytwarzany produkt krajowy brutto w porównaniu ze średnio wytwarzanym produktem krajowym brutto w Unii Europejskiej, to okaże się, że osiągamy tylko 42% średniego poziomu produktu krajowego brutto w Unii Europejskiej, przeszło dwukrotnie mniej, przy 2,5-krotnie niższej wydajności. Jeśli się więc chce redukować tę lukę, która jest pomiędzy średnimi w Polsce a średnimi w Unii Europejskiej, to osiągnięcie wzrostu gospodarczego na poziomie 5% to mało. Właściwie wyzwaniem dla rządu jest i powinno być osiągnięcie wzrostu gospodarczego powyżej 5% w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Może 10%.)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#WiesławKaczmarek">10% nie, bo to nierealne, ale myślę, panie pośle, że był taki czas, że będąc wspólnie w jednym rządzie, osiągaliśmy tempo wzrostu gospodarczego na poziomie 7,4, i to jest realne. Natomiast uważam, że trzeba sobie wyznaczać cele, które są realne do osiągnięcia i które można później racjonalnie wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#WiesławKaczmarek">Trzeci obszar to infrastruktura państwa. Myślę o rzeczy, o której pewnym przedstawicielom koalicji rządzącej jest trudno mówić z wielu względów, ale czasami trzeba sobie powiedzieć wprost, że to jest obszar, w którym chyba ponosimy dzisiaj i w odbiorze publicznym, i zgodnie z różnego rodzaju ocenami politycznymi i analizami największe straty. Ale mamy też świadomość tego, że warunki startu są bardzo trudne, ponieważ tak naprawdę na infrastrukturę w Polsce przeznacza się około 0,5% produktu krajowego brutto przy 1,5% średnio w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#WiesławKaczmarek">Mamy wyobrażenie, jak wygląda infrastruktura tam, a jaka jest tutaj. Mamy jeszcze świadomość tego, że bezwzględne wartości tych produktów krajowych brutto są praktycznie nieporównywalne, więc to nie tylko wartości względne, ale też bezwzględne powodują, że jeżeli nie nastąpi zmiana w sposobie uprawiania polityki w tym segmencie, to infrastruktura niebawem stanie się główną i praktycznie nie do pokonania barierą w rozwoju gospodarczym Polski. Z tego wynikają wszystkie kolejne konsekwencje - mówił o nich również pan premier Hausner - chociażby ta, którą może wielu czasami niepotrzebnie lekceważy, kwestia warunków, w jakich prowadzi się działalność gospodarczą, a także wszystkich zdarzeń, które towarzyszą działalności gospodarczej. Z tego punktu widzenia analiza dotycząca infrastruktury jest kluczowa i rozstrzygająca. Jaki jest wniosek? Wniosek z tego chyba jest taki, że w polityce gospodarczej rządu - może to zbyt mocne określenie - należy zakończyć okres usprawniania nieudolności - bo inaczej nie można nazwać dzisiaj wyników w zakresie infrastruktury - nieudolności w polityce infrastrukturalnej, przedstawić należy całościową strategię modernizacji i budowy infrastruktury państwa wraz z koniecznymi dla jej realizacji instrumentami, narzędziami oraz spodziewanymi efektami tej polityki. W przeciwnym przypadku utracimy wiarygodność wśród przedsiębiorców nieodwracalnie.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#WiesławKaczmarek">Czwarty obszar to wolność gospodarcza, i tu też nasuwa się pewna refleksja po kilkunastu latach przekształcania polskiej gospodarki. Jeżeli spojrzy się do rejestrów, to okaże się, że w Polsce jest zarejestrowanych 3 160 tys. firm. Aktywnych jest 1,8 mln przedsiębiorstw. Ale z tego 99% to małe i średnie firmy. Te małe i średnie firmy dzisiaj zatrudniają 66% ludzi aktywnych zawodowo, wytwarzają praktycznie 49% z odrobiną produktu krajowego brutto. Jaki z tego wniosek dla rządu? Wniosek dla rządu jest taki, że polityka gospodarcza to przede wszystkim polityka uwzględniająca interesy małych i średnich przedsiębiorstw, i to tak wpływająca na ich mikroekonomię, że wywołuje ona, ta polityka oczywiście, skłonność do podejmowania ryzyka rozszerzania działalności gospodarczej, modernizacji, inwestycji i ekspansji rynkowej. Zadaniem rządu jest pokonanie jeszcze jednego przeciwnika, pokonanie samego siebie, czyli postawienie skutecznej tamy biurokratycznej wszechwładzy. To, co dzisiaj w wielu przypadkach odstręcza, powoduje negatywny klimat dla działalności gospodarczej, to biurokratyczna wszechwładza administracji.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#WiesławKaczmarek">I ostatni obszar uwag ogólnych, o którym również mówił pan premier Hausner i w pełni klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej podziela taki sposób myślenia, to obszar związany ze światem problemów społecznych w Polsce. Można by to zapisać trzema wyrazami: ubóstwo, wykluczenie, praca. Jeżeli spojrzymy do statystyk, to okaże się, że w 2001 r. na poziomie poniżej minimum egzystencji w Polsce żyło 9,5% społeczeństwa. W 2001 r. 9,5% osób w Polsce żyło na poziomie poniżej minimum egzystencji. W 1996 r. ten wskaźnik wynosił tylko 4,3%. A to oznacza, że w tak krótkim czasie on się podwoił i że co dziesiąty Polak w Polsce, w naszym kraju, ma kłopoty z zaspokojeniem swoich elementarnych potrzeb, nawet na poziomie niższym niż elementarny. Wynika z tego również, że w 2001 r. 5,5 mln obywateli korzystało z różnych form pomocy społecznej. Jednym z efektów, przecież tego nikt nie kryje, przekształceń w Polsce jest też wysoki wskaźnik bezrobocia. Ten wskaźnik bezrobocia jest podawany w różnej wysokości, bo często używamy pojęcia bezrobocie rejestrowane. Mamy świadomość, że jest duża część osób, które nie są zarejestrowane - jedne świadomie, inne nieświadomie. W każdym razie te trzy elementy - duże potrzeby w zakresie korzystania z pomocy społecznej, wykluczenie społeczne oraz rynek pracy, czyli wskaźnik bezrobocia, powodują, że reakcja opinii publicznej, reakcja społeczeństwa na wszelkiego rodzaju przemiany gospodarcze czy ocena skutków przekształcenia Polski w inny kraj jest po prostu negatywna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WiesławKaczmarek">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#WiesławKaczmarek">Jaki z tego wniosek? Otóż w strategii umacniania trendów wzrostowych polskiej gospodarki musi być ujęty aspekt społeczny, ze szczególnym uwzględnieniem i wspieraniem wszystkich programów restrukturyzacyjnych, które niosą ze sobą koszty społeczne. To jest zjawisko, którego wcześniej chyba w pełnym wymiarze nie dostrzegaliśmy, i o tym też trzeba powiedzieć. Tak że zadaniem rządu jest przede wszystkim uwzględniać również aspekt społeczny w realizowaniu trudnych programów restrukturyzacji, modernizacji, naprawy wielu dzisiaj jeszcze sektorów, w których dominuje np. kapitał państwowy, które działają w obszarach wrażliwych i których funkcjonowanie nie jest bez znaczenia dla konkurencyjności polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#WiesławKaczmarek">Mam świadomość, że przedstawiając tyle wniosków ogólnych, nie doszedłem do szczegółów z racji braku czasu, natomiast chciałbym w imieniu klubu SLD zachęcić rząd premiera pana ministra Hausnera do podjęcia kilku działań, ponieważ myślę, że czas jest stosowny ku temu. Pan premier Hausner mówił o liczniku. Właściwie ten licznik w dużej mierze to jest reforma finansów publicznych państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, proszę zmierzać do konkluzji już zdecydowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WiesławKaczmarek">Dochodzę już do konkluzji, panie marszałku. Rozumiem niepokój pana marszałka, ale to naprawdę jeszcze minutka.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WiesławKaczmarek">Wydaje mi się więc, że jeżeli mamy mówić o wzroście gospodarczym i utrwalać tę tendencję, to krokiem nr 1 jest przedstawienie parlamentowi - chcielibyśmy tutaj zachęcić rząd pana premiera Millera, aby podjął to wyzwanie, co się nie udało żadnemu z poprzednich rządów - i dokonanie w końcu racjonalnej reformy finansów publicznych państwa, bo to przede wszystkim przyniesie dwa efekty. Mam nadzieję, że polski podatnik w końcu uwierzy, że oto rozpoczyna się czas racjonalnego, rzetelnego, rozsądnego wydawania pieniędzy, ale to również jest bardzo dobry i pozytywny sygnał dla przedsiębiorców i inwestorów zewnętrznych, że w sposób racjonalny wydajemy publiczne pieniądze i dbamy o nie. Mam świadomość tego, i klub SLD ma świadomość tego, że są dwa czasy - jest czas ekonomiczny, wynikający z sytuacji gospodarki, i czas polityczny. Kalendarz polityczny w Polsce nie jest teraz dobry, bo to jest na dwa lata przed wyborami. Mamy tego świadomość. Ale myślę, że to jest ostatni moment, kiedy można dokonać zabiegu reformy finansów publicznych państwa, w przeciwnym przypadku scenariusz, który został nakreślony przez pana premiera Hausnera, oznacza, że w bardzo nieodległym czasie wejdziemy w ślepy zaułek niewypłacalności finansów publicznych państwa.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WiesławKaczmarek">Ostatnia rzecz kluczowa i na tym chciałbym zakończyć. Podczas dyskutowania o programach gospodarczych chcielibyśmy stwierdzić, że powodzenie każdego programu gospodarczego nie zależy wyłącznie od legitymacji wyborczej, od legitymacji politycznej. Kluczem do powodzenia jest umiejętny dialog społeczny i komunikowanie się w sprawie podstawowych elementów programów, które wydają się krytyczne dla powodzenia ekonomicznego i społecznego. Klub SLD więc deklaruje konsekwentną politykę dialogu społecznego i porozumiewania się z partnerami politycznymi, opozycją, partnerami społecznymi przy wszystkich kluczowych projektach składających się na program, który pozwoli umocnić na trwałe wzrost i rozwój polskiej gospodarki. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Tomasz Szczypiński, Platforma Obywatelska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#TomaszSzczypiński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Zaczynamy dzisiejszy dzień pracy Sejmu od informacji rządu o sytuacji gospodarczej i o działaniach podejmowanych przez rząd dla uzdrowienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości. Sytuacja dla rządu jest komfortowa w tej chwili, ponieważ jest to informacja, pan minister, pan premier mógł przedstawić program, wnioski przez godzinę. My mamy tylko i wyłącznie możliwość złożenia 10-minutowych oświadczeń, a materia jest niezwykle skomplikowana i obszerna, czego dowodem było trwające wystąpienie przedstawiciela koalicji rządzącej, który też się w czasie nie zmieścił.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#TomaszSzczypiński">Stąd, po pierwsze, chciałbym wnosić o to, abyśmy na temat gospodarczej sytuacji, ożywienia i rozwoju przedsiębiorczości przeprowadzili w Sejmie debatę w terminie jesiennym, tak abyśmy mogli faktycznie jako kluby opozycji przedstawić swoje racje, swoje argumenty, swoje spojrzenie na rozwój gospodarki i przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#TomaszSzczypiński">Sprawa druga - pan premier przedstawił stan na podstawie wyników GUS-u i jest tutaj w sytuacji dość komfortowej. Trzeba powiedzieć, że wszyscy cieszymy się z tego, że kilkumiesięczne, po pierwszym półroczu, wyniki GUS-owskie są korzystne, są dobre, ale, panie premierze, to jest taki malutki płomyczek, który się świeci i miga, i naszą sprawą jest to, aby on faktycznie świecił w sposób trwały, a nie żebyśmy zadławili go krzykami o już odniesionym sukcesie.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#TomaszSzczypiński">Panie premierze, wydaje się, że najważniejsze dla Polski jest to, aby pobudzenie gospodarki miało charakter trwały, aby nakręcanie koniunktury nie było podporządkowane cyklom politycznym, wyborom, zmianom władzy i, co najważniejsze, o czym zawsze mówiła i mówi Platforma Obywatelska, abyśmy byli konkurencyjni gospodarczo w regionie, w Unii Europejskiej - a sytuacja wyjściowa jest taka niedobra, taka zła, że musimy stwarzać korzystniejsze niż pozostałe kraje Unii Europejskiej warunki do prowadzenia działalności.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#TomaszSzczypiński">Uwaga trzecia - bariery rozwoju przedsiębiorczości, o których pan premier mówił. One pokrywają się z naszą diagnozą i z tym, co pisaliśmy w programach Platformy Obywatelskiej. Bo to przecież dokładnie to, co mówiliśmy, czyli nadmierny fiskalizm, brak wolności gospodarczej, brak dostępu do kapitału. Te tezy tej diagnozy znaleźliśmy również w wystąpieniu pana premiera. Problemem jest jednak to, jak te bariery i te przeszkody można przezwyciężyć. I tutaj różnimy się już istotnie. W programie Platformy Obywatelskiej od początku mówiliśmy o konieczności wprowadzenia liniowego podatku, powszechnego i obniżanego VAT-u, ograniczenia kosztów pracy, dokonania reformy finansów publicznych, ograniczenia kapitalizmu państwowego. To są te rzeczy z naszego programu, których wdrożenie i realizacja miały pomóc zlikwidować te bariery, o których wspominamy.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#TomaszSzczypiński">Czwarta uwaga - w tym oświadczeniu w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej chcę stwierdzić, iż nie podzielamy poglądu pana premiera o sukcesie programu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Co więcej, uważamy, że program ten to właściwie była plajta, a nie sukces. Mówię to również jako osoba biorąca aktywny udział w pracy, jako wiceprzewodniczący komisji rządowej, która tym pakietem się zajmowała. Pan premier też zresztą kilka miesięcy temu o tym wspomniał i taką samą diagnozę przedstawił w mediach. Dzisiaj szukając, że tak powiem, przyczyn sukcesu tego kilkumiesięcznego lekkiego ruchu, zmienił zdanie. Mówię również o tym dlatego, że w tym programie były rzeczy oczywiście - o których pan wspomniał - pozytywne, jak np. naliczanie amortyzacji. Ale były i negatywne, takie jak zwiększenie fiskalizmu, jak dziwne operacje związane z restrukturyzowaniem zadłużenia firm, jak sprawy z karygodną wręcz Ordynacją podatkową. To tak w dwóch zdaniach, tyle ile można wnieść na ten temat w krótkim 10-minutowym oświadczeniu.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#TomaszSzczypiński">Panie Premierze! Chcę powiedzieć w tej chwili o sprawie podatku liniowego, czyli o tym, co Platforma Obywatelska uważa za instrument, który służy trwałemu ożywieniu gospodarczemu. Zabiegamy o to od początku istnienia Platformy. I w tej chwili, dzisiaj, trzeba powiedzieć, że podatek liniowy stał się elementem manipulacji, elementem pewnego oszukiwania opinii publicznej od 6 tygodni, od sławetnego oświadczenia premiera rządu o możliwości jego wprowadzenia. Platforma Obywatelska włączyła się wówczas w ten proces uwiarygodnienia i stworzenia możliwości wdrożenia podatku liniowego. Zorganizowała spotkania międzyklubowe w parlamencie, szykowała szerszy front wsparcia merytorycznego dla tej idei. Okazało się, że była to jednak naiwność i tego rodzaju oświadczenia, tego rodzaju sugestie były typową manipulacją, typowym omamem, który wpuszczono do obiegu opinii publicznej, opozycji parlamentarnej, bez szans wprowadzenia, a szkoda, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#TomaszSzczypiński">I następna, jakże ważna sprawa i uwaga do wystąpienia pana premiera, dotycząca zadłużenia finansów publicznych. Pan premier dobrze opisał sytuację, pan premier opisał pułapkę, w którą sam wpada - sam wpada i rząd wpada. Przecież trzy lata z rzędu - dwa lata, a teraz mamy już następne założenia budżetowe - cały czas ten deficyt i ten dług wzrasta. W zeszłym roku bodajże o 50 mld zł. Tak że, panie premierze, sam opis nie wystarcza, natomiast konieczne jest uniknięcie tej pułapki. Platforma Obywatelska stwierdza, że to, iż właśnie znając tę sytuację, przez dwa lata rząd Leszka Millera nie przygotował recepty na ograniczenie lub zmniejszenie skumulowanego długu publicznego, jest głównym zarzutem, który stawialiśmy - zarzutem zaniechania reform, zarzutem nieprzygotowania przez to Polski do akcesji, do wykorzystania środków europejskich, czyli do tego, o czym też pan premier mówił jako o jednym z najważniejszych elementów pobudzania przedsiębiorczości - a więc wzrostu tego mianownika, o którym pan premier mówił, czyli wzrostu produktu krajowego brutto.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#TomaszSzczypiński">I kończąc, bo czas nagli, chcę apelować do pana premiera - właśnie w kontekście tego mianownika, tego wzrostu produktu krajowego brutto, wzrostu przedsiębiorczości, bez której ten mianownik nie wzrośnie - aby uwierzył, że pomysły i projekty Platformy Obywatelskiej dotyczące podatku liniowego, obniżenia VAT-u i zmniejszenia obciążeń składek na ubezpieczenia społeczne są tymi realnymi mechanizmami, które zwiększą ten mianownik, zwiększą przedsiębiorczość, zwiększą produkt krajowy brutto i usuną element powodujący wzrost zadłużenia publicznego, a w konsekwencji również poprawią byt nas wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Diakonowa, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejDiakonow">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić oświadczenie na temat informacji rządu o kształtowaniu się sytuacji gospodarczej i działaniach podejmowanych przez rząd dla ożywienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#AndrzejDiakonow">Cele i zadania strategii gospodarczej rządu Leszka Millera, określone w programie „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, przyjętym na początku 2002 r., zakładały wspieranie przedsiębiorczości na każdym szczeblu, przyspieszenie tempa wzrostu gospodarczego oraz tworzenie szans na uzyskanie pracy. Poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwa polegać miała m.in. na:</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#AndrzejDiakonow">- ograniczaniu pętli zadłużeń i zwiększaniu dostępu do kredytów,</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#AndrzejDiakonow">- stworzeniu warunków do modernizacji inwestycji potrzebnych dla wzmocnienia konkurencyjności polskich produktów,</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#AndrzejDiakonow">- ułatwieniach w zdobywaniu rynków zbytu,</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#AndrzejDiakonow">- likwidacji mitręgi biurokratycznej przy rozpoczynaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej,</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#AndrzejDiakonow">- wprowadzeniu barier zmierzających do eliminowania korupcji oraz zwiększenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#AndrzejDiakonow">Jak dotychczas pakiet „Przede wszystkim przedsiębiorczość” przyniósł bardzo ograniczone efekty. Podobną opinię wyrażał sam autor tego pakietu. Istotnym czynnikiem wzrostu gospodarczego miały stać się działania obejmujące rozwój zaniedbanej infrastruktury, zawarte w pakiecie „Infrastruktura - klucz do rozwoju”. Wdrożenie tego pakietu miało skutkować m.in. przyspieszeniem programu budowy autostrad i dróg ekspresowych czy też rozwojem budownictwa mieszkaniowego. A dotychczas, jeśli chodzi o realizację tych projektów, notuje się prawie same niepowodzenia.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#AndrzejDiakonow">Program gospodarczy rządu zakładał również dokończenie restrukturyzacji wybranych sektorów gospodarki narodowej, do których należy zaliczyć przede wszystkim: górnictwo węgla kamiennego, hutnictwo, energetykę, gazownictwo czy Wielką Syntezę Chemiczną. Konieczne działania modernizacyjne miały obejmować likwidację nieefektywnych i nierentownych mocy produkcyjnych, restrukturyzację finansową oraz radykalne zmniejszenie kosztów w wyniku chociażby ograniczenia zatrudnienia. Umożliwiłoby to samodzielne funkcjonowanie przedsiębiorstw w tych sektorach w warunkach gospodarki rynkowej i międzynarodowej konkurencji. Także realizacji tych elementów programu restrukturyzacyjnego zagraża fiasko.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#AndrzejDiakonow">Po kilku miesiącach, gdy okazało się, iż realizacja pakietu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” nie przyniesienie spodziewanych przez rząd rezultatów, został on uzupełniony tzw. pakietem ustaw restrukturyzacyjnych wicepremiera Grzegorza Kołodko. Miały one charakter doraźnych działań sanacyjnych w odniesieniu do przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#AndrzejDiakonow">Po kolejnych kilkunastu miesiącach okazało się, że dla pełnej realizacji tych pakietów i programów zabrakło kompleksowych rozwiązań zapewniających finansowe warunki rozwoju przedsiębiorczości i ożywienia całej gospodarki narodowej zgodnie z wyznaczonymi priorytetami. Dostrzeżono, iż wspieranie działań rozwijających przedsiębiorczość, inicjatywy w zakresie walki z bezrobociem, restrukturyzacja tradycyjnych gałęzi przemysłu, wspieranie działań zmierzających do efektywnego wykorzystania europejskich funduszy pomocowych, kreowanie instrumentów łączenia środków publicznych z prywatnymi czy też zwiększanie możliwości finansowych samorządu i organizacji pozarządowych walczących z ubóstwem i biedą wymagają zwiększenia środków publicznych przy zapewnieniu większej dyscypliny finansowej, z jednej strony, i przejrzystości finansów publicznych, z drugiej. Tylko wprowadzenie takich rozwiązań, tj. reformy finansów publicznych, może pozwolić na pełne wsparcie wprowadzanych narzędzi i metod rozwoju przedsiębiorczości i pobudzania czynników trwałego ożywienia gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#AndrzejDiakonow">Stąd kolejna inicjatywa rządu pod nazwą „Program naprawy Finansów Rzeczypospolitej”, który to program poprzez usunięcie napięć w ramach systemu finansów publicznych miał stać się ekonomicznym katalizatorem rozwoju przedsiębiorczości, stabilnego i szybkiego wzrostu gospodarczego i przyrostu nowych miejsc pracy. I na inicjatywie się skończyło, gdyż jeszcze przed jego przyjęciem, nie mówiąc o wdrożeniu, okazało się, że oparty jest on albo na nierealnych założeniach albo na przesłankach bardzo trudnych do zaakceptowania, np. wykorzystaniu rezerwy rewaluacyjnej, likwidacji wszystkich ulg czy wzroście obciążeń podatkowych ludności. Wraz z programem musiał odejść jego autor wicepremier Grzegorz Kołodko, a szykujący się do objęcia funkcji wicepremiera odpowiedzialnego za całość problematyki gospodarczej minister Jerzy Hausner z rozbrajającą szczerością wyznaje, iż program gospodarczy rządu rozsypał się i przy jego kontynuowaniu w dotychczasowym kształcie nie ma szans na rozwiązywanie trudnych i bolesnych problemów gospodarczych kraju.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#AndrzejDiakonow">Obecnie więc następuje nowe otwarcie programu ratowania i naprawy gospodarki autorstwa osoby, która ostatnia już w rządzie Leszka Millera odpowiedzialna była od samego początku za kształtowanie polityki gospodarczej i jej wpływ na sytuację gospodarczą państwa.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#AndrzejDiakonow">Wicepremier Jerzy Hausner na własną już odpowiedzialność konstruuje „Plan działań prowzrostowych na lata 2003–2004”, oparty na założeniu, iż rozwiązywanie trudnych problemów społeczno-gospodarczych Polski wymaga - obok naprawy finansów publicznych - także znacznego rozwoju gospodarczego wyrażonego istotnie wyższym tempem wzrostu PKB. Sprostanie tym zadaniom oznacza tworzenie warunków makroekonomicznych sprzyjających przedsiębiorczości i wzrostowi konkurencyjności firm oraz wprowadzenia finansowych instrumentów selektywnego wsparcia aktywności firm, promowania zatrudnienia, rozwoju infrastruktury czy też innych inwestycji prorozwojowych. Przy czym przewiduje się, że działania na rzecz pobudzenia przedsiębiorczości i ożywienia gospodarczego podejmowane będą przy uwzględnieniu ochrony stabilności finansów publicznych, w szczególności poprzez zachowanie deficytu budżetowego i długu publicznego na bezpiecznym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#AndrzejDiakonow">Niewątpliwie jednym z najważniejszych atutów potencjału społeczno-gospodarczego Polski jest przedsiębiorczość Polaków, której rozwój - szczególnie w przypadku ludzi młodych i w małych i średnich firmach - powinien sprzyjać ożywieniu gospodarki. Chodzi jednak o to, aby odbywało się to w warunkach dochodzenia do równowagi makroekonomicznej i przy utrzymywaniu długofalowego rozwoju gospodarczego. Bo tylko wówczas będzie można rozwiązywać trudne problemy i realizować zasadnicze cele społeczne i gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#AndrzejDiakonow">Faktem jest, że w tym roku pojawiły się pewne symptomy ożywienia w gospodarce. Rośnie produkcja sprzedana przemysłu i sprzedaż detaliczna, których motorem jest wzrost eksportu oraz konsumpcji. Bezrobocie wykazuje lekką tendencję spadkową, głównie jednak za sprawą rozpoczynanych na wiosnę prac sezonowych i pewnego ruchu zatrudnienia w małych firmach. Realne staje się osiągnięcie w tym roku wzrostu PKB na poziomie ok. 3%.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#AndrzejDiakonow">Nie ma jednak gwarancji, że symptomy ożywienia przekształcą się w długofalową tendencję wzrostu gospodarczego. Najważniejszą przyczyną tego rodzaju obaw jest niski nadal poziom nakładów inwestycyjnych i ograniczone możliwości zwiększania ich dynamiki w najbliższej przyszłości. W tym roku prognozy przewidują ich wzrost jedynie o ok. 2%, a nawet ich szybszy wzrost w kolejnych okresach nie pozwoli osiągnąć udziału inwestycji w PKB z lat 1998–2000. Spadek liczby bezrobotnych obecnie to poprawa sezonowa i krótkotrwała, gdyż z danych o zatrudnieniu w sektorze przedsiębiorstw nie wynika, że jest to poprawa znacząca. Udało się tylko zahamować spadek zatrudnienia, a wzrost gospodarczy w granicach nawet do 5% będzie oznaczał wysokie i trwałe bezrobocie. Również zdecydowanie wzrostu eksportu nie da się utrzymać, gdyż był to raczej efekt osłabienia złotego wobec euro, a nie wynik poprawy konkurencyjności i innowacyjności polskiej gospodarki. A utrzymująca się na dość wysokim poziomie konsumpcja następuje kosztem osłabienia skłonności do oszczędzania, co źle rokuje finansowaniu inwestycji w dłuższej perspektywie. Groźny jest również znaczący wzrost deficytu budżetowego w roku następnym.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#AndrzejDiakonow">Warunkiem strategii rozwoju przedsiębiorczości i pobudzenia trwałego, wysokiego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego jest określenie priorytetów, co wynika z istniejących możliwości i ograniczeń. Bez szczegółowego planu realizacji przyjętych priorytetów i analiz skutków ich wdrażania każda strategia będzie miała charakter tylko propagandowy, chociażby zakładała słuszne cele i właściwe priorytety. Do tych priorytetów należy zaliczyć, po pierwsze, reformę czy naprawę finansów publicznych, gdyż finansowanie tych zadań przy obecnym stanie finansów publicznych nie będzie możliwe bez gruntownej ich reformy. Drugim priorytetem musi być walka z bezrobociem. Bez poznania konkretnych planów związanych z zapowiadanymi elementami uzupełniającymi program gospodarczy rządu i analiz skutków ich wdrażania trudno nam będzie przyjąć informację rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Kalinowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego z wielką troską, ale też i nie bez obaw, śledzi rozwój sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w naszym kraju. Mamy przecież do czynienia z dramatycznym upadkiem autorytetów życia publicznego. Mamy do czynienia z dewaluacją takich postaw czy wartości, jak patriotyzm, solidaryzm, służba publiczna. W naszym życiu politycznym, tu, w Wysokiej Izbie, królują słowa i język pomówień, oskarżeń, jakże często inwektyw. W gospodarce jakże często mamy do czynienia z korupcją, jakże często mamy do czynienia z aferami. Przeciętny obywatel tłumaczy te zdarzenia w gospodarce jednym słowem kluczem - tym słowem jest słowo przekręt. W tej sytuacji, przy tak dużym bezrobociu, przy braku nadziei wielu milionów Polaków, posłuch w społeczeństwie uzyskują różnego rodzaju manipulatorzy ludzkiej biedy i ludzkiej rozpaczy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dlaczego tak się dzieje, dlaczego tyle błędów popełniono, że jesteśmy w takiej sytuacji, i to na 9 miesięcy przed przystąpieniem do Unii Europejskiej? Przyczyn jest oczywiście wiele, ale ja wspomnę o jednej z nich, o tej mianowicie, że rządy się zmieniały, ale w zasadzie główne tezy polityki gospodarczej realizowanej w Polsce się nie zmieniały. Polityka ta przez szereg lat nie służyła rodzimej wytwórczości, nie służyła naszym przedsiębiorcom, nie służyła tym, którzy żyją z pracy. Służyła natomiast tym, którzy żyją z obrotu kapitałem i służyła niestety przede wszystkim kapitałowi spekulacyjnemu w kraju.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszą nas dziś oczywiście pewne symptomy ożywienia gospodarczego, a przede wszystkim zbliżenie tempa wzrostu, rozwoju do 3%, cieszy wzrost produkcji przemysłowej, zwłaszcza tej proeksportowej, cieszy zwiększenie eksportu. Ale według nas, według naszych analityków te symptomy ożywienia wynikają może nie przede wszystkim, ale w znacznej mierze nie z działań rządu, nie z aktywnej polityki rządu, ale ze zmian kursu euro w stosunku do dolara i złotówki - nie są więc zależne od działań rządu. Nie są one też w naszej ocenie jeszcze oparte na trwałych podstawach, gdyż nie towarzyszą im symptomy wzrostu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JarosławKalinowski">Głębokie zaniepokojenie naszego klubu wywołują wciąż nierozwiązane i narastające problemy społeczno-gospodarcze, takie jak rosnąca sfera niedostatku i biedy, która staje się wręcz dziedziczna, dramatyczna sytuacja na rynku pracy, bezrobocie jawne i utajone, które objęło już prawie 5 mln osób. Wskaźnik zatrudnienia ludności w wieku produkcyjnym wynosi w naszym kraju zaledwie 57% - to znaczy, że niemal co drugi Polak, który jest w wieku zdolności do pracy, po prostu nie pracuje. Jest to najgorszy wskaźnik w naszej części Europy i w tej Europie, do której zmierzamy. Brakuje konsekwentnej polityki sprzyjającej rozwojowi małych i średnich przedsiębiorstw tworzących nowe miejsca pracy - to jest ten segment, gdzie możemy właśnie liczyć na tworzenie miejsc pracy. Kolejny problem to bardzo wysoki poziom deficytu budżetu państwa przy niskich wpływach z prywatyzacji i nadmiernej emisji bonów skarbowych i obligacji. Brakuje rządzącym pomysłu i odwagi w ograniczaniu szarej strefy, przeróżnych przekrętów i korupcji, która ogarnia coraz szersze kręgi biznesu i władzy. Tylko na rynku paliw, o czym wielokrotnie nasz klub już mówił, co przyznał zresztą minister sprawiedliwości z tej trybuny, szarą strefę szacuje się na ok. 5 mld zł, a 5 mld zł to jest całe zadłużenie służby zdrowia, która dzisiaj przeżywa tak dramatyczne chwile - wiele zakładów opieki zdrowotnej stoi przed groźbą bankructwa i upadku. Obserwujemy też coraz gorszą pozycję finansową samorządów, która niestety ogranicza rolę samorządów w kształtowaniu i realizacji polityki społeczno-gospodarczej, a brak tych środków finansowych w samorządach, brak państwowych środków finansowych uniemożliwiający skorzystanie z funduszy strukturalnych i z Funduszu Spójności jest dziś olbrzymim zagrożeniem.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#JarosławKalinowski">Wysoka Izbo! Pobudzanie i utrwalanie podstaw wzrostu gospodarczego jest dla nas, i dla wszystkich powinno być, dziś najważniejsze. Tą podstawą wzrostu gospodarczego są oczywiście inwestycje produkcyjne. Naszym zdaniem pobudzanie tych procesów inwestycyjnych jako podstawy wzrostu gospodarczego jest bardziej domeną polityki pieniężnej. Głównym źródłem pieniądza w gospodarce powinien być kredyt. Dlatego wielką wagę przywiązujemy do tworzenia warunków skłaniających banki komercyjne do udzielania kredytów przedsiębiorcom. Niestety banki zagraniczne, które posiadają większość kapitału, są bardzo ostrożne i stosują bardzo wysokie oprocentowanie. One po prostu nie są zainteresowane rozwojem polskiej przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#JarosławKalinowski"> Te banki nie są zainteresowane inwestowaniem razem z naszą gospodarką i robieniem interesów z naszą gospodarką. Są przede wszystkim zainteresowane robieniem interesów na polskiej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#JarosławKalinowski">W tej sytuacji konieczna jest szybka rozbudowa i lepsze wyposażenie finansowe polskich funduszy poręczeniowo-gwarancyjnych, szczególnie działających dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Bardzo często słyszymy nauki, pouczenia ze strony prezesa banku centralnego, często słyszymy odwoływanie się do przykładów i praktyk europejskich. Czas, żeby prezes Balcerowicz wejrzał, jakimi znanymi instrumentami banki centralne zmuszają banki komercyjne do obniżania kosztów kredytów dla przedsiębiorstw. To nam jest dzisiaj bardzo potrzebne. W polityce pieniężnej konieczne jest współdziałanie rządu i Rady Polityki Pieniężnej. Polskie Stronnictwo Ludowe zwracało na to uwagę przy każdej okazji. Chodziło nam zwłaszcza o wspólną realizację najważniejszego celu, jakim jest stabilny i trwały wzrost gospodarczy, to znaczy wzrost liczby miejsc pracy oraz poprawa warunków życia Polaków. Brak współpracy oznaczać będzie fiasko każdego, nawet dobrego programu działania.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#JarosławKalinowski">Tworzenie warunków trwałego i stabilnego rozwoju wymaga także reformy finansów publicznych. Chodzi z jednej strony o poddanie skutecznej kontroli wydatków budżetu państwa i samorządów, aby każda złotówka była wydawana celowo i zgodnie z celami priorytetowymi, a z drugiej o sprawną realizację dochodów budżetu państwa oraz kontrolę gromadzonych majątków, co ograniczyłoby szarą strefę i korupcję - m.in. chodzi nam o powrót do idei deklaracji majątkowych odrzuconej w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#JarosławKalinowski">Polskie Stronnictwo Ludowe nie kwestionuje potrzeby przeprowadzenia reformy podatkowej, jednak jesteśmy konsekwentnie przeciwni wprowadzaniu podatku liniowego. Uważamy, że jest on niesprawiedliwy, gdyż skorzysta na nim jedynie 5% podatników, najzamożniejszych Polaków. Te propozycje według danych prezentowanych przez rząd uderzą w najuboższych. Przy okazję chcę zapytać pana premiera Hausnera, co z wcześniejszymi propozycjami rządu wprowadzenia zerowej stawki dla najniżej zarabiających, najmniej uposażonych Polaków, gdzie troska i determinacja o tych, którym jest dzisiaj w kraju najtrudniej? Opowiadamy się natomiast za jednakowym podatkiem dochodowym - 19% - dla firm niezależnie od formy prawnej ich działalności.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#JarosławKalinowski">Polskie Stronnictwo Ludowe jest i będzie przeciwne proponowanym zmianom opodatkowania rolnictwa i wszelkim innym pomysłom sięgania do kieszeni rolników i naprawiania w ten sposób finansów państwa. Przykłady - właśnie podatek dochodowy i zapowiadana, nieznana nam do końca reforma KRUS. Nie można wracać do filozofii obowiązkowych dostaw, nie można przyjąć rozwiązania, zgodnie z którym minister finansów będzie określał obowiązkowy dochód z każdego hektara dla rolnika - obowiązkowy dochód z każdego hektara, od którego potem będzie odprowadzany podatek. Opowiadamy się za podatkiem dochodowym, ale w pełnym rozliczeniu, sukcesywnie wprowadzanym. Mamy bardzo trudną, dramatyczną sytuację w rolnictwie. Klęska suszy i inne klęski tę sytuację jeszcze pogłębiają. Zmiana opodatkowania byłaby nie tylko niesprawiedliwa, ale wręcz szkodliwa ze społecznego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#JarosławKalinowski">Wysoki Sejmie! Polska stoi dziś wobec nadzwyczajnych szans i nadzwyczajnych zagrożeń. Jak poucza nas historia, często sami zaprzepaszczaliśmy swoje szanse, także dlatego że bagatelizowaliśmy zagrożenia. Oby tym razem było inaczej. Nasza szansa to integracja, a mówiąc ściślej, przyjęcie wysokiej techniki, wiedzy i kultury, organizacji i zarządzania, wykorzystanie niemałej pomocy finansowej i możliwego napływu kapitału. To również wzrost stabilności zewnętrznej i wewnętrznej. Zagrożenie to niezdolność do wykorzystania szans z powodu słabości wewnętrznych. Wtedy będziemy ponosić koszty, jakie wynikają z integracji, a nie będziemy zdolni do wyzyskania korzyści, jakie ona niesie. Grozi nam to, że w pierwszym okresie będziemy dopłacać do integracji. Mam prawo o tym mówić, gdyż dzięki naszemu uporowi i konsekwencji, w wyniku długich i trudnych negocjacji - i tu, w kraju, ale i w Brukseli, i w Kopenhadze - udało się znacząco poprawić wyniki tych rozmów i warunki wejścia Polski do Unii Europejskiej, zwłaszcza w dziedzinie rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#JarosławKalinowski">Jednak obecny stan przygotowań do integracji nie budzi optymizmu. Nie da się ukryć, że nadal grozi nam kryzys finansowy, a jesteśmy już w stanie kryzysu politycznego i głębokiego załamania zaufania społecznego do całej klasy politycznej. To bardzo utrudnia podejmowanie trudnych, choć niezbędnych reform uzdrawiających sytuację gospodarczą. W tej złożonej sytuacji szczególnie niebezpieczne jest wygrywanie doraźnych interesów partyjnych i preferowanie działań taktycznych kosztem strategicznych, zgodnych z racją stanu Rzeczypospolitej. Zasadnicze pytanie brzmi: Co jest dziś ważniejsze - problemy gospodarki czy polityki? Przy 5-milionowym bezrobociu, kryzysie inwestycji i finansów należałoby odpowiedzieć, że gospodarka, jednak wydaje się nam, że ten absolutny priorytet nie będzie mógł być realizowany bez rozwiązania problemów politycznych. Bez porozumienia ponadpartyjnego nie unikniemy skupiania się poszczególnych ugrupowań na zadaniach doraźnych i taktycznych, nie będziemy w stanie podjąć niezbędnych przedsięwzięć gospodarczych i przekonać do nich szerszych grup społecznych, a bez tego nie pójdziemy do przodu. Do takiego działania, do takiego myślenia namawiamy i o takie porozumienie w zasadniczych sprawach apelujemy.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#JarosławKalinowski">Panie Premierze! Wysoka Izbo! Wiemy, że rząd premiera Millera jest dobry w planowaniu i w programowaniu - byliśmy przecież udziałowcami tego rządu. Ale też wiemy, że na etapie realizacji, wdrożeń jest źle albo bardzo źle. Panie premierze, sam pan przyznał niedawno, że program „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” rozsypał się, a przyczyną tego był brak poparcia ze strony zaplecza politycznego, ze strony klubu SLD dla podstawowego warunku realizacji tego programu gospodarczego, czyli dla zmiany polityki pieniężnej. Cieszą dzisiejsze zapowiedzi, jednak w tej chwili kredytu zaufania udzielić nie możemy. Ale deklarujemy w imieniu klubu poparcie tych zapowiedzi, jeżeli zaowocują one konkretnymi działaniami, jeżeli będziemy mogli dyskutować w parlamencie o tych propozycjach, łącznie z projektem budżetu na rok następny - bo tak to trzeba traktować, bardzo szeroko. Jeżeli będzie determinacja, to w imię lepszej przyszłości i w imię wykorzystania szans będziemy popierać te zapowiedziane dzisiaj pozytywne elementy, uzupełnione również o nasze sugestie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Borczyka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej z uwagą wysłuchał wystąpienia wicepremiera, ministra gospodarki, pracy i polityki socjalnej pana prof. Jerzego Hausnera w sprawie oceny bieżącej sytuacji gospodarczej i sposobów ożywienia gospodarki w Polsce. Wszystkim włos się zjeżył na głowie, a jak pan premier wie, Samoobronę i pana przewodniczącego Andrzeja Leppera niełatwo przestraszyć...</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WaldemarBorczyk">Panie Premierze Hausner! Pan przedstawił sienkiewiczowski obraz zapracowanego i zatroskanego rządu, bliżej niesprecyzowane trudności obiektywne, ocenę, że już jest lepiej, że drgnęło i jeśli opozycja weźmie się do roboty, a koalicja będzie rządziła, to wszystko będzie bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WaldemarBorczyk">Panie premierze, przedstawił pan wątpliwą optymistyczną ocenę aktualnej sytuacji w kraju. Sezonowy wzrost zatrudnienia w usługach i budownictwie nie jest żadnym początkiem rozwiązania problemów bezrobocia w Polsce, gdyż w naszym kraju na jedno wolne miejsce pracy przypada 585 zarejestrowanych bezrobotnych, a wraz z bezrobociem ukrytym - 958 osób. Dla przykładu podam, że w Niemczech wskaźnik ten wynosi 6 osób, w Wielkiej Brytanii - 18 osób, w Austrii - 6, w Belgii - 11, w Szwecji - 6, w Danii - 5.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WaldemarBorczyk">Jeżeli tak łatwo i tak gładko mówi pan o standardach europejskich, to jaki standard, co konkretnie ma pan do zaoferowania Polakom bez pracy? Kiedy, w jakim czasie, pana zdaniem, standardy europejskie w zakresie zatrudnienia i bezrobocia będą się odnosiły do Polski?</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WaldemarBorczyk">Inne optymistyczne wskaźniki, które pan przytacza, dotyczą wzrostu produkcji przemysłowej i eksportu. Przecież rzetelność zawodowa nakazuje patrzeć na to ostrożnie i krytycznie. Pan doskonale wie, że w Polsce zaczynają pojawiać się tak zwane wskaźniki albańskie - w tym momencie muszę przeprosić i przepraszam Albanię - gdyż przy tak niskiej produkcji przemysłowej i niskim eksporcie każda, nawet drobna, okazjonalna zmiana daje wysokie wskaźniki procentowe.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#WaldemarBorczyk">Wyjaśniam teraz, dlaczego pan, zdaniem Samoobrony, nabiera ludzi - ponieważ powiedział pan, że w Polsce zaczyna się zdrowy wzrost gospodarczy. Panie premierze, jeżeli pana zdaniem obecne otoczenie makroekonomiczne gospodarki w Polsce jest zdrowe, to widocznie o dwóch różnych Polskach mówimy.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska, o której mówi Samoobrona, i Polska, o której mówią miliony ludzi na spotkaniach, to kraj, w którym bezrobocie wynosi 3,3 mln osób, z czego zaledwie 650 tys. osób posiada prawo zasiłku. Powtarzam jeszcze raz: z całej grupy 3,3 mln zarejestrowanych bezrobotnych 650 tys. posiada prawo do zasiłku. Wysokość bezrobocia ukrytego jest szacowana na 1,8 mln osób, głównie na wsi. Łącznie bezrobotnych jest 5,1 mln osób, to jest ok. 30% zdolnych do pracy - jeszcze raz mówię: zdolnych do pracy - osób, i nadal wzrasta. Corocznie ubywa ok. 400 tys. miejsc pracy. Deficyt budżetowy ukształtował się na poziomie ok. 40 mld zł rocznie i w galopującym tempie prowadzi do dalszego zadłużania i kryzysu finansowego państwa. Saldo handlu zagranicznego jest trwale ujemne i sięga ok. 50% wartości polskiego eksportu. Polska na stałe utrzymuje poza granicami państwa ok. 1,5 mln miejsc pracy. Budżet państwa jest trwale deficytowy. Państwowy dług publiczny sięga 50% PKB, a koszty jego obsługi przekraczają łączną kwotę podatku dochodowego od przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#WaldemarBorczyk">Przyczyny tego stanu zapewne pan, panie premierze, zna. Czas mnie ogranicza, więc nie będę ich tutaj wymieniał.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Aby wyprowadzić kraj z tego bagna, w które wtrąciły Polskę kolejne ekipy rządzące - i te z lewej, i również, bardzo mocno, te z prawej - trzeba przyjąć i wdrożyć program społeczno-gospodarczy Samoobrony. Panie premierze, premier Miller ten program dostał, prezydent ten program dostał, pan marszałek Sejmu ten program dostał, dostały go wszystkie media, aby ten program zacząć wreszcie realizować.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#WaldemarBorczyk">Celem głównym naszego programu jest maksymalnie szybki wzrost gospodarczy. Cele towarzyszące to, po pierwsze, przywrócenie godności obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej poprzez stworzenie możliwości legalnego utrzymania się z pracy lub z gwarantowanego zasiłku na poziomie minimum socjalnego, po drugie, pełne wykorzystanie przeznaczonych dla Polski funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Realizację celu głównego i celów towarzyszących osiągniemy, Wysoka Izbo, poprzez głęboką reformę systemu podatkowego, zasadniczą reformę polityki pieniężnej, zdecydowane wspieranie krajowej przedsiębiorczości, zagwarantowanie wypłaty wszystkim obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej pozostającym bez pracy nie z własnej winy zasiłków stałych na poziomie minimum socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Głęboka reforma systemu podatkowego będzie polegała na:</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#WaldemarBorczyk">- zmianie systemu podatkowego podatku dochodowego od przedsiębiorstw, czyli CIT, w ten sposób, że 10% od dochodu zapłacą przedsiębiorcy, zwolnieni z podatku dochodowego będą przedsiębiorcy prowadzący działalność handlową: hurtową i detaliczną;</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#WaldemarBorczyk">- zmianie podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli PIT, w ten sposób, że z opodatkowania podatku PIT zostanie wyłączona kwota wolna od podatku w wysokości minimum socjalnego, to jest 740 zł miesięcznie i 8880 zł rocznie, w warunkach cen 2003 r., wprowadzona zostanie czwarta grupa podatkowa w wysokości 50% dla dochodów powyżej 148 tys. zł rocznie i w ten sposób będą likwidowane kominy płacowe, utrzymane zostaną wszystkie ulgi i zwolnienia podatkowe, a rozwinięte będą ulgi budowlane, oświatowe i zdrowotne;</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#WaldemarBorczyk">- wprowadzeniu nowego podatku obrotowego, którego płatnikami będą wszyscy przedsiębiorcy, niezależnie od miejsca zarejestrowania firmy: czy to będzie w Wólce koło Warszawy, Krakowie, czy też na dalekich Antylach, bo odprowadzać go będą do kasy gminy, w której odbywa się działalność.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#WaldemarBorczyk">Zasadnicza reforma polityki pieniężnej zostanie przeprowadzona w ten sposób, że zmieniona i dostosowana do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej będzie ustawa o Narodowym Banku Polskim, a w szczególności wykreślony z tej ustawy zostanie dotychczasowy jego cel, to jest dbałość o poziom cen. O poziomie cen zadecyduje równowaga rynkowa osiągana przez popyt i podaż towarów i usług, a nie ustalona przez prezesa Narodowego Banku Polskiego, który - podobnie jak FED, czyli Zarząd Rezerw Federalnych w USA - odpowiedzialny będzie za aktywną politykę pieniężną, wspierającą wzrost gospodarczy, wzrost zatrudnienia i kształtowanie dostępnych stóp procentowych.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#WaldemarBorczyk">Realizowana będzie w Polsce polityka pieniężna państwa jako element spójnego systemu gospodarczego, a nie polityka nadrządu, nie polityka nad-Sejmu, jakim próbuje pan Leszek Balcerowicz uczynić Narodowy Bank Polski. Działania prezesa Narodowego Banku Polskiego Leszka Balcerowicza zostaną poddane badaniu przez prokuraturę oraz przez sąd powszechny, wydział karny i przez Trybunał Stanu.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#WaldemarBorczyk">Obsługę budżetu centralnych, terenowych i samorządowych jednostek administracji będzie prowadził państwowy Bank Gospodarstwa Krajowego, który będzie depozytariuszem wszystkich środków pochodzących z rezerw rewaluacyjnej i dewizowej Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zdecydowane wspieranie krajowej przedsiębiorczości zostanie prowadzone w ten sposób, że w Polsce będą najniższe w tej strefie geograficznej podatki dochodowe od działalności produkcyjnej, usługowej, a działalność handlowa zostanie całkowicie zwolniona z podatku dochodowego. Wprowadzony podatek obrotowy stworzy równe warunki ekonomiczne dla wszystkich przedsiębiorstw budowlanych. Impuls inflacyjny na poziomie około 5–7% spowoduje zmianę warunków wymiany w handlu zagranicznym na korzyść polskiego eksportu. Dążyć będziemy do stworzenia takiej sytuacji, że w Polsce będzie można najkorzystniej produkować, dzięki najniższym podatkom, i eksportować, dzięki korzystnym warunkom wymiany. Ulokowanie w Banku Gospodarstwa Krajowego środków z rozwiązanej w 60% rezerwy rewaluacyjnej pozwoli na szeroką akcję wspierania w Polsce małego i średniego biznesu poprzez udzielenie gwarancji, poręczeń i bezpośrednich kredytów. Ulokowanie w Banku Gospodarstwa Krajowego 80% rezerwy dewizowej pozwoli na zdecydowaną akcję wspierania inwestycji infrastrukturalnych jednostek samorządu terytorialnego poprzez udzielanie gwarancji, poręczeń, obsługę emisji obligacji samorządowych i udzielanie bezpośrednich kredytów inwestycyjnych. Zmiana przepisów o zamówieniach publicznych w ten sposób, że jeżeli inwestycje są finansowane ze środków publicznych, to wykonawcą może być wyłącznie przedsiębiorstwo krajowe, wzmocni firmy krajowe i zwiększy w Polsce liczbę miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, brawo.)</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#WaldemarBorczyk">Jeżeli chodzi o zagwarantowanie wszystkim obywatelom Rzeczypospolitej pozostającym bez pracy nie z własnej winy wypłat zasiłków stałych na poziomie minimum socjalnego, to na ten cel potrzeba w bieżącym roku co najmniej 29,4 mld zł, a rząd na Fundusz Pracy przeznaczył zaledwie 4 mld. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej ma konstytucyjny obowiązek zagwarantowania obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej pozostającym bez pracy nie z własnej winy stosownych zabezpieczeń socjalnych. Konstytucję należy stosować, a więc udzielenie absolutorium rządowi, który nie przestrzega konstytucji, jest nielegalne i taka uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej powinna być uchylona przez Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-20.21" who="#WaldemarBorczyk">Wypłata poszczególnych zasiłków na poziomie minimum socjalnego dla osób nie z własnej winy pozostających bez pracy ma wiele aspektów, w tym prawny - obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej z mocy prawa należą się zasiłki dla bezrobotnych, ekonomiczny - zasiłki dla bezrobotnych tworzą popyt na rynku i napędzają koniunkturę, socjologiczny - zasiłki dla bezrobotnych dają gwarancję bezrobotnym legalnych środków na utrzymanie, na opłacenie mieszkania, na posiadanie rodziny i utrzymanie dzieci, ustrojowy - zasiłki dla bezrobotnych są społecznym kosztem użytkowania populacji ludności w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-20.22" who="#WaldemarBorczyk">Panie marszałku, będę zbliżał się do końca. Rząd musi wiedzieć i zdawać sobie sprawę z tego, że jego legalność wynika nie tylko z mandatu wyborców, ale i z przestrzegania podstaw ustrojowych państwa polskiego. Każde rozwiązanie typu prywatyzacja, otwarcie rynku, koncesje dla zagranicznego kapitału powodujące utratę miejsc pracy w Polsce musi bezpośrednio obciążać budżet państwa. Rząd, który chce naprawiać finanse państwa, musi umieć tworzyć miejsca pracy. Rząd, który utrzymuje wysokie bezrobocie, jest niekompetentny i nielegalny.</u>
          <u xml:id="u-20.23" who="#WaldemarBorczyk">Chcę podkreślić zbrodnię stanu dokonaną na Rzeczypospolitej i jej obywatelach. Majątek narodowy został rozkradziony lub zniszczony pod nazwą prywatyzacji i transformacji ustrojowej. Tak jak pod maską ubranego w dobry garnitur, uśmiechniętego ciepło jegomościa czasami kryje się przebiegły i bezwzględny bandyta, tak za tym eleganckim hasłem transformacji ustrojowej kryje się zwykły bandytyzm gospodarczy i pogarda dla obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-20.24" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Zaprezentowane przez premiera Hausnera drogi ożywienia gospodarki są zwykłym mydleniem oczu. Są tak zbudowane, żeby nie zmienić niczego z tego, co rzeczywiście niszczy polską gospodarkę. Program pana premiera Hausnera przewiduje utrzymanie dotychczasowej polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego, nie przewiduje wstrzymania nielegalnego stosowania cen transferowych, przewiduje zwolnienia kapitału zagranicznego z opodatkowania transferu dywidendy, przewiduje utrzymanie dotychczasowej polityki kursowej rządu, a więc i utrzymanie dotychczasowej skali deficytu w handlu zagranicznym. Brakuje w propozycjach zarysowania jakiejkolwiek polityki przemysłowej państwa i objęcia bezrobotnych, pozostających bez pracy nie z własnej winy, zasiłkami dla bezrobotnych na co najmniej poziomie minimum socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-20.25" who="#WaldemarBorczyk">Generalnie program pana premiera Hausnera sprzyja i będzie sprzyjał częstym gościom Pałacu Prezydenckiego, a tam bywają panowie Kulczyk, Walter, Wróbel, Michnik z Rywinem, Krauze i inni. Tam nie bywa na imieninach nikt z 5-milionowej rzeszy bezrobotnych z Bartoszyc, Wałcza, Białogardu, Olecka, Suwałk czy z Polski centralnej - Tomaszowa i dziesiątek tysięcy innych miejscowości w Polsce. Tam nie bywają ci, którym grozi dzisiaj bankructwo. W tym jeziorze pałacowym pływają tylko rekiny, tam tzw. średni i mały biznes jest wpuszczany tylko jako pokarm.</u>
          <u xml:id="u-20.26" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To są podstawowe powody, dla których Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za odrzuceniem informacji rządu przedstawionej przez pana wicepremiera, ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej Jerzego Hausnera. Dziękuję bardzo za uwagę. Przepraszam za przekroczenie czasu, który był przewidziany dla Samoobrony. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wobec informacji rządu o kształtowaniu się sytuacji gospodarczej i działaniach podejmowanych przez rząd dla ożywienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości. Chciałoby się powiedzieć, panie premierze, dlaczego jest tak dobrze, skoro jest tak źle. W pańskim wywodzie, w którym pan przedstawił sytuację gospodarczą w skali makro, brakuje bowiem podstawowej informacji na temat tego, co będzie z chwilą wejścia Unii Europejskiej do Polski i Polska będzie tracić swoje rynki, a Polacy będą tracić miejsca pracy. Przecież doskonale pan wie, że z chwilą wejścia Unii Europejskiej do Polski wielu polskich przedsiębiorców nie będzie miało certyfikatów - szczególnie chodzi o zakłady przemysłu mięsnego, zakłady produkcji mleczarskiej - i te zakłady w znacznej części będą upadać. Powstanie ogromny rynek bezrobotnych i polscy rolnicy nie będą dostarczać swoich produktów do zakładów mięsnych i mleczarni.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#ZygmuntWrzodak">Co z rolnikami? Brakuje odniesienia w pańskim programie do sytuacji na polskiej wsi. Liga Polskich Rodzin uważa, że polski rolnik, polskie rolnictwo może odegrać kluczową rolę w polityce gospodarczej każdego rządu i naszego państwa, ponieważ polska żywność może być produkowana w sposób ekologiczny, można dofinansować rolników, chronić polskich wytwórców. Wtedy naprawdę nasze towary będą hitem w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#ZygmuntWrzodak">W tym kierunku rząd jednak nie zmierza, wręcz przeciwnie poddaje się różnym naciskom Brukseli po to, by wyeliminować polskich rolników, polskich producentów żywności z polskiego rynku. Przecież, panie premierze, to nie sztuka podnosić poszczególne podatki, przeważnie podatki pośrednie, jak VAT, akcyza, szczególnie akcyza dotycząca podnoszenia kosztów pracy związana z podniesieniem cen energii. To jest dramatyczna sytuacja, bo ceny energii od kilkunastu lat idą bezpodstawnie w górę. W większości już te ceny kształtuje kapitał zewnętrzny, który przejął niechlubnie nasze polskie zakłady energetyczne i dystrybucji energii. Jeżeli rządu nie będzie stać na radykalne kroki związane z tym, by pozostałe zakłady energetyczne, zakłady dystrybucji energii były chronione przez polski rząd, i nie zaprzestanie sprzedaży tych zakładów obcemu kapitałowi, to polski gospodarz, polska gospodarka nie może na tym skorzystać, bo urzędnicy, którzy panu podlegają jako Urząd Regulacji Energetyki nie mogą się zachowywać tak, jak ostatnio, że dają zgodę na podniesienie cen dla niemieckiego kapitału, czyli niemieckiej firmy RWE, który przejął STOEN, i blisko o 5% podniósł energię w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#ZygmuntWrzodak"> To obciąża przede wszystkim Polaków, rodziny polskie, obciąża również polskie zakłady produkcyjne na terenie Warszawy. Chodzi też o bezpodstawne wyłączenie prądu w przypadku polskich firm, około 150, wiele z nich straciło na tym ogromne pieniądze, majątek, bo niektóre już nie pracują. Urzędnik państwowy, jakim jest szef Urzędu Regulacji Energetyki, do dzisiaj nie zajął stanowiska w tej sprawie, czy Niemcy postąpili zgodnie z Prawem energetycznym. To jest po prostu szokujące. Dwa miesiące już mijają, a tutaj brakuje jakiejkolwiek reakcji. I co się dzieje? Dzień po referendum 9 czerwca mamy taką sytuację związaną z niemieckim kapitałem. To nie jest polityka gospodarcza rządu, która pilnuje przede wszystkim polskiego interesu narodowego.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, brawo.)</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#ZygmuntWrzodak">Panie premierze, wiadomo, że z chwilą znalezienia się w Unii Europejskiej będzie wprowadzony podatek katastralny. Doskonale pan wie, że to jest wyciąganie pieniędzy od społeczeństwa, że ten podatek katastralny doprowadzi do upadłości małych przedsiębiorstw, a także wielu polskich właścicieli domów czy działek, bo te kwoty, które będą odprowadzane do budżetu państwa, pociągną za sobą znaczne wydatki rodzinne. Brakuje więc ostatecznego stanowiska rządu, czy będzie służył Brukseli i wprowadzi ten podatek katastralny, czy go nie wprowadzi. Chcielibyśmy w tym przypadku usłyszeć konkretną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#ZygmuntWrzodak">Wczoraj dyskutowaliśmy na temat specjalnych stref ekonomicznych. Proszę zauważyć, że rząd przespał sprawę w negocjacjach, jeśli chodzi o ochronę specjalnych stref ekonomicznych i zapisanie ich w traktacie akcesyjnym. Niestety, efekt jest taki, że z chwilą nowelizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych wielu przedsiębiorców polskich po prostu się zwinie, utracimy tysiące miejsc pracy. O dziwo, propozycja, którą rząd przygotował, podraża miejsca pracy, podraża funkcjonowanie przedsiębiorców. O dziwo, SLD z Platformą Obywatelską zgadzają się na wprowadzenie nowelizacji tej ustawy. Platforma Obywatelska mówi, że trzeba obniżać podatki, z drugiej strony po cichu głosuje się za podwyższeniem podatków pośrednich.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#ZygmuntWrzodak">Brakuje w pańskiej informacji omówienia sytuacji polskiego przemysłu ciężkiego, jak polskie hutnictwo. Panie premierze, rząd jest teraz na etapie upłynniania Polskich Hut Stali. Polskie Huty Stali zaczęły funkcjonować już z zyskiem. Rząd oddłużył je na kwotę bodajże 3,5 mld zł, a sprzeda gdzieś za około 5 mld zł. W polskim interesie jest utrzymanie takiego koncernu jak Polskie Huty Stali, bo taka branża jak hutnictwo tworzy ogromną liczbę miejsc pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach, które kooperują z hutnictwem. To jest ogromna siła nabywcza. Istnieje groźba, że jeżeli wejdą Amerykanie czy Hindusi do Polski, to za kilka lat zrobią w Katowicach czy w Krakowie wielką hurtownię na kraje Unii Europejskiej, chodzi o hurtownie stali. Ten scenariusz jest bardzo prawdopodobny, bo mając wgląd w programy inwestycyjne, które planują te dwie firmy, jedna szczególnie kompletnie nie widzi w przyszłości rozwoju polskiego hutnictwa, tylko raczej jego zasuszanie.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#ZygmuntWrzodak">Przemysł stoczniowy to polska racja stanu. Chodzi o to, żeby wspierać przemysł stoczniowy, bo z tego przemysłu żyje kolosalna liczba małych i średnich przedsiębiorstw, tworzą one kolosalną liczbę miejsc pracy. Bezwzględnie trzeba wprowadzić takie mechanizmy, które wyprowadzą polski przemysł stoczniowy na prostą.</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#ZygmuntWrzodak">Jeśli chodzi o sytuację w przemyśle energetycznym, to Ligi Polskich Rodzin zajęła stanowcze stanowisko. Nie wolno sprzedawać zakładów energetycznych. Trzeba konsolidować w ogromne koncerny polskie zakłady energetyczne po to, żeby mogły w zderzeniu z krajami Unii Europejskiej konkurować i wychodzić na prostą, jak również nie należy podnosić cen energii i nie żerować na polskich przedsiębiorstwach i polskich budżetach domowych. Polską racją stanu jest również to, aby ostatnie banki, jak PKO BP czy BGŻ, a także taka instytucja jak PZU pozostały w polskich rękach; można by to połączyć nawet razem, żeby był to silny polski narodowy koncern. Nie może być tak, że rząd wystawia przed Sądem Arbitrażowym w Brukseli kancelarię międzynarodową, która jest powiązana, sympatyzuje z Unią Wolności. Druga, która działa w interesie Eureko, też sympatyzuje z Unią Wolności. Jaki będzie efekt obrony przed Sądem Arbitrażowym polskiego interesu i polskiego majątku, jakim jest PZU? To jest rzecz niedopuszczalna. Trzeba zostawić w polskich rękach PKO, ostatnie banki, jak również PZU SA.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#ZygmuntWrzodak">Przemysł zbrojeniowy jest rozłożony praktycznie na łopatki. Polityka Ministerstwa Obrony Narodowej jest taka, żeby sprowadzać stary, złomowany sprzęt zbrojeniowy na wyposażenie polskiej armii zamiast składać zamówienia i podciągać polskie zakłady zbrojeniowe tak, żeby rzeczywiście mogły one funkcjonować. Oromna polska myśl techniczna nie jest wykorzystana do końca. Tu bezwzględnie potrzebna jest interwencja rządu. Nie może być tak, że te zakłady funkcjonują tak sobie, z roku na rok, z miesiąca na miesiąc, są w coraz gorszej sytuacji ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-22.20" who="#ZygmuntWrzodak">Polski przemysł chemiczny. Ta sprawa była ostatnio omawiana na posiedzeniu Komisji Gospodarki. Rok temu toczyła się dyskusja, że trzeba zrobić wszystko, żeby obniżyć koszty dostarczania gazu do zakładów chemicznych. Nie zrobiono nic. Przez rok sytuacja ekonomiczna tych zakładów pogorszyła się. Brak tutaj reakcji rządu, nie ma interwencji w tej sprawie. Dzisiaj sytuacja polskich zakładów chemicznych byłaby zupełnie inna...</u>
          <u xml:id="u-22.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.22" who="#ZygmuntWrzodak">…a rynek polski, jeśli chodzi o przemysł chemiczny, jest ogromny. Doskonale wiemy, że on się powiększa, a importujemy różne tworzywa sztuczne za bodajże 7 mld zł rocznie, natomiast eksportujemy za 4 mld zł. Bilans jest zatem niekorzystny, a rynek mamy ogromny. Brakuje tu reakcji rządu.</u>
          <u xml:id="u-22.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba to zmienić.)</u>
          <u xml:id="u-22.24" who="#ZygmuntWrzodak">Uważamy, że Petrochemia Płock i Lotos powinny tworzyć polski koncern narodowy, żeby Polacy mogli mieć z tego korzyści i dodatkowe pieniądze. Kolosalne pieniądze mogą być odprowadzane do budżetu państwa, mogą zasilać budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-22.25" who="#ZygmuntWrzodak">Przyjmujemy z zadowoleniem obniżenie podatku CIT z 27% do 19%. Uznajemy, że nawet można było się pokusić o 15%, 12%, ale nie zgadzamy się, aby uzupełnić kwotę na rzecz budżetu państwa, sięgając do kieszeni najbiedniejszych. Pieniądze są wokół budżetu państwa. Tym, którzy żerują na polskim budżecie, trzeba to ukrócić. Niech pan, panie premierze, odsunie takie instytucje jak BCC czy panią Bochniarz i firmę Nicom Consulting, która - mówię otwarcie - żeruje na polskim budżecie, wyciągnęła kilkanaście milionów euro z polskiego budżetu. Przedstawiają jakieś fikcyjne sprawozdania, oceny, później trafia to do kosza, a budżet państwa płaci. Im trzeba zabrać i obniżyć podatki CIT.</u>
          <u xml:id="u-22.26" who="#ZygmuntWrzodak">Tak samo jest, jeśli chodzi o Business Centre Club. To żadna instytucja, która się zna na gospodarce. Jak może się znać taksówkarz czy cinkciarz ze stanu wojennego na gospodarce?</u>
          <u xml:id="u-22.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.28" who="#ZygmuntWrzodak"> Stwórzcie taką instytucję pracodawców, którzy pracują w przemyśle, którzy rzeczywiście są związani z polskim biznesem, a nie z tymi, którzy żerują na polskim pieniądzu i ochraniają politykę Balcerowicza od 1989 r. To są te dwie instytucje. Mówię to otwarcie: Nicom Consulting, której właścicielem jest pani Bochniarz, żeruje na polskim budżecie. To mówię po raz drugi z tej mównicy sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-22.29" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Supermarkety.)</u>
          <u xml:id="u-22.30" who="#ZygmuntWrzodak">Przypominamy, panie premierze, że zasada progresji podatkowej połączonej z ulgami podatkowymi jest normą cywilizacyjną krajów o społecznej gospodarce rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-22.31" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Nie płacą podatków.)</u>
          <u xml:id="u-22.32" who="#ZygmuntWrzodak">Natomiast normą krajów nastawionych na tworzenie zasad korzystnych dla oligarchii jest obniżanie tych podatków tylko dla nich. Nie zgadzamy się na takie rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-22.33" who="#ZygmuntWrzodak">Apelujemy również, aby wszystkie siły polityczne, elity polityczne podjęły autentyczną walkę z korupcją w gospodarce. To jest rak, który niszczy polską przedsiębiorczość, niszczy polską gospodarkę. Wielu tu na tej sali mówi, że trzeba walczyć z korupcją, a z drugiej strony są oni powiązani z różnym biznesem. O tym państwo doskonale wiedzą. Trzeba jasno o tym mówić, wymieniając nazwiska. Nie można twarzy w telewizji chować dla przestępców. To nie jest normalność.</u>
          <u xml:id="u-22.34" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, chcę powiedzieć - już, panie marszałku, kończę - że nie zostało tu powiedziane z naszej strony, bo można krytykować, skąd wziąć pieniądze, aby zasilić budżet państwa, aby nie sięgać do kieszeni najbiedniejszych. Pieniądze są, to są ogromne kwoty. Chodzi o hipermarkety. Na posiedzeniach Komisji Gospodarki mówię, że hipermarkety nadal wyciągają z polskiego systemu finansowego ogromne pieniądze - w zeszłym roku około 700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-22.35" who="#ZygmuntWrzodak">Zgłaszam tę kwestię na posiedzeniach Komisji Gospodarki. Pan Banasiński, szef Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, mówi: a co to za pieniądze, mówi: zostały chyba w kieszeniach podatników. To jest nieprawda. Wyprowadzono je poza granice Polski. Rocznie są to ogromne pieniądze. Nikt nie przeprowadza żadnej kontroli. Rzeczywiście sprawa wywożenia zysków z polskiej gospodarki przez kapitał zewnętrzny niszczy tę gospodarkę. Jeśli zarobiłeś tutaj 100 mln zł, to zainwestuj 50 mln zł w polską gospodarkę. Jeżeli nie chcesz zainwestować, to trzeba opodatkować ten kapitał, bo przecież zarabiają na polskich podatnikach, zarabiają na polskim pracobiorcy.</u>
          <u xml:id="u-22.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest. Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-22.38" who="#ZygmuntWrzodak">Bilans handlowy będzie rósł w latach 2003–2006 nawet do poziomu 12 mld dolarów, czyli do poziomu 6% PKB. Sprawa najważniejsza dotyczy tego, o czym powiedziałem, a czego brakowało w pana wystąpieniu: musi być stanowisko rządu - i to dzisiaj, w tym roku - określające, jak rząd podchodzi do polskiego złotego, w tym do ewentualnej likwidacji polskiego złotego i wprowadzenia waluty euro. Przecież jeżeli nie mamy polskiego pieniądza w gospodarce, to tak, jak byśmy wszyscy chodzili bez własnej krwi. Co będziemy znaczyć? To jest zdrada polskich interesów. Ten, kto mówi, że trzeba zlikwidować polską złotówkę, jest za likwidacją polskiej przedsiębiorczości, za likwidacją polskiej gospodarki. O tym trzeba mówić i to jasno trzeba przedstawiać. Trzeba przeprowadzić debatę na ten temat i to powinno być z inicjatywy polskiego rządu. Jeżeli pan Balcerowicz bierze pieniądze w polskich złotówkach i mówi, że trzeba złotówkę zlikwidować - pieniądze ogromne przecież, przecież ogromne pieniądze - i trzeba zlikwidować tę złotówkę, to jest to wróg polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-22.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.40" who="#ZygmuntWrzodak"> Z takimi panami trzeba zrobić porządek.</u>
          <u xml:id="u-22.41" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Premierze! Panie Marszałku! To tyle w imieniu klubu parlamentarnego. Czas już przekroczyłem. Myślę, że mechanizmy, o których pan powiedział, panie premierze, są niewystarczające, absolutnie niewystarczające, bo najbliższe lata to będzie Unia Europejska i strefa euro. Do tego trzeba się odnieść i powiedzieć przedsiębiorcom, jak również pracobiorcom, jak będzie wyglądała ich sytuacja w najbliższych latach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka, występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Pracy z satysfakcją i nadzieją obserwuje pozytywne zmiany w polskiej gospodarce. Z satysfakcją, bo będąc członkiem koalicji, my te zmiany współtworzymy, to również nasz dorobek. Z nadzieją, bo jesteśmy przekonani, że tendencje wzrostowe, które zarysowały się w polskiej gospodarce, będą kontynuowane i zgodnie z tym, o czym mówiliśmy rok temu, pół roku temu, ścieżka wzrostowa: 1% - w 2002 r., 3% - w 2003 r., 5% - w 2004 r., 6% - w 2005 r., będzie realizowana. Dziś mało już jest takich osób, które podawałyby w wątpliwość tę ścieżkę wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JanuszLisak">Jednak warto tu chyba przypomnieć, że jeszcze kilkanaście, a nawet kilka miesięcy temu zgodny chór opozycji parlamentarnej i pozaparlamentarnej wręcz wyśmiewał się z tych prognoz. Mówił: to jest niemożliwe, wy tego nie osiągniecie, mechanizmy, które proponujecie, nic nie są warte. Przeprowadziliśmy szereg bardzo trudnych, bolesnych zmian, ale dziś mamy efekty, dziś mamy dowód, że te decyzje były decyzjami właściwymi. Niestety nie wszystkie problemy, które w polskiej gospodarce występują, w tej chwili już można uznać za problemy, w których nastąpił wyraźny przełom. Największym z nich, w którym ciągle widać stagnację, jest niewątpliwie ogromne bezrobocie. Fakt, że wskaźnik zatrudnienia, to, jak już tu powiedziano, zaledwie 0,53, to prawdziwa narodowe katastrofa.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JanuszLisak">W związku z tym Unia Pracy, patrząc na zamierzenia rządu na najbliższe i dalsze okresy, przede wszystkim zastanawia się, czy te decyzje przyniosą poprawę na rynku pracy, czy te decyzje dadzą zatrudnienie milionom polskich bezrobotnych, bo niestety skala tego bezrobocia jest ogromna.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#JanuszLisak">Umożliwienie zatrudnienia, umożliwienie pracy milionom Polaków, którzy pracy dzisiaj nie mają, to oczywisty przełom w sytuacji budżetu państwa, w sytuacji polskiej gospodarki. Jak z tej trybuny powiedział pan premier Hausner, 1 mln bezrobotnych to, mogłoby być 16 mld zł dodatkowych wpływów dochodowych do budżetu państwa. Gdyby więc nam się udało znaleźć sposób na to, aby z tej bez mała 3,5 mln rzeszy bezrobotnych 2 mln znalazły pracę, to, praktycznie rzecz biorąc, deficyt budżetowy zmniejszyłby się do poziomu 10 mld zł, a więc byłby bardzo niski. Gdybyśmy zatrudnili 3 mln, nie mielibyśmy deficytu budżetowego, a więc gospodarka polska mogłaby wreszcie przestać się zadłużać i to widmo przekroczenia progów bezpieczeństwa, o którym mówił pan premier Hausner, zniknęłoby z naszej rzeczywistości. Rząd proponuje pewne posunięcia, które Unia Pracy wita z nadzieją, ale z nadzieją zakropioną pewną istotną obawą. Jest bowiem prawdą to, że obniżenie stawki podatku dochodowego dla osób prowadzących działalność gospodarczą z 27% do 19% to ruch, który powinien pobudzić polską gospodarkę. Powinien, ale niestety nie musi.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#JanuszLisak">Na niedawnym spotkaniu - w którym uczestniczył również pan premier Hausner - posłów z liderami rynku, z decydentami polskiej gospodarki prezes Narodowego Banku Polskiego Bratkowski stwierdził wyraźnie, że w tej chwili zyski podmiotów gospodarczych są lokowane wyłącznie na rynku kapitałowym. Te zyski nie trafiają do gospodarki, nie stymulują popytu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#JanuszLisak">My, Unia Pracy, mamy bardzo poważne obawy, czy to zapowiadane przez rząd obniżenie stawki podatku dochodowego od osób prawnych będzie stymulowało rzeczywiście popyt inwestycyjny. Czy nie stanie się niestety tak, jak dzieje się w chwili obecnej, że trafi to na rynek kapitałowy i poprzez obrót wyłącznie kapitału będzie kreować kolejne zyski, ale gospodarka polska nie będzie mieć z tego wystarczających korzyści? A przecież ta obniżka to potężna inwestycja państwa, bo na samej obniżce stawki PIT budżet państwa straci bez mała 5 mld zł. Potężne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#JanuszLisak">Jeżeli chcielibyśmy osoby prowadzące działalność gospodarczą, a rozliczające się podatkiem dochodowym od osób fizycznych, również objąć tą stawką podatku 19%, to wówczas mamy dodatkowe 2,2–2,5 mld zł, a więc w sumie kwoty rzędu 7,5 mld zł. Potężne pieniądze, które oczywiście mają swoje uzasadnienie, jeżeli będą zainwestowane, natomiast jeżeli miałyby tylko służyć luksusowej konsumpcji tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą, pobudzeniu dodatkowych obrotów na rynku kapitałowym, nie przekładać się na popyt inwestycyjny, to będą to pieniądze zmarnowane. Dlatego, panie premierze, my, Unia Pracy, postulujemy: Dokonajmy tego ruchu, dajmy szansę polskim przedsiębiorcom, ale wprowadźmy mechanizmy zabezpieczające, mechanizmy, dzięki którym możliwość skorzystania ze stawki 19% będzie uzależniona od zainwestowania tych pieniędzy. Wówczas będzie sytuacja jasna. Natomiast w obecnej sytuacji budżetu państwa ten ogromny wysiłek, te bez mała 7 mld zł, postawione na zasadzie ryzyka - może zainwestują, może przejedzą - to nie jest rozwiązanie, które mogłoby zyskać naszą akceptację.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#JanuszLisak">Mówiąc o reformie systemu podatkowego, Unia Pracy z ogromnym zdziwieniem słyszy od pana premiera zapowiedź rozważania wprowadzenia w Polsce podatku liniowego. Z jednej strony mówi pan, że musimy ograniczać dług publiczny, musimy ograniczać deficyt budżetowy, a z drugiej strony mówi pan o wprowadzeniu podatku liniowego, podatku, który, jak zostało już przez Ministerstwo Finansów wyliczone, gdyby miał stawkę 18%, kosztowałby budżet państwa ok. 10 mld zł. A więc zwiększy deficyt budżetowy, zwiększy dług publiczny, będzie hamulcem polskiej gospodarki, bo będzie nas dławił dalej. Chciałbym więc zapytać: W imię jakich racji mamy takie rozwiązanie przyjmować? Przecież, jak już powiedziano z tej trybuny, podatek liniowy premiuje osoby o najwyższych dochodach. W exposé, które wygłaszał z tej trybuny pan premier Miller w październiku 2001 r., powiedział pan premier wyraźnie: Będziemy dążyć, jako koalicja rządząca, do tego, aby likwidować nadmierne różnice dochodowe, aby poprawiać sytuację osób najniżej i średnio uposażonych. A tu słyszymy propozycję, niczym nieuzasadnioną, prezentu dla tych najbogatszych. W związku z tym w imieniu Unii Pracy pytam, panie premierze: Jaka jest motywacja? Bo przecież stwierdzenie, że być może kiedyś ci ludzie to zainwestują, to nie jest żadne uzasadnienie. Przecież nasz budżet o barierę 60% zadłużenia ociera się już, jeżeli nie teraz, to za najbliższych parę miesięcy tak będzie.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te wątpliwości mamy i jako Unia Pracy podnosimy je, bo naszym zdaniem wszelkie wysiłki, które ponosić będzie państwo polskie, muszą być ukierunkowane na pobudzenie popytu inwestycyjnego, bo ten popyt będzie tworzył nowe miejsca pracy, będzie tworzył możliwość lepszych zarobków, a więc wyższych dochodów dla polskich pracowników. Jeżeli tak się stanie, to będzie się również zwiększał popyt konsumpcyjny, a więc coraz więcej towarów wytworzonych w Polsce będzie znajdowało nabywców. Dzięki temu gospodarka będzie mogła się jeszcze bardziej dynamicznie rozwijać. Dlatego każdą zmianę, która będzie dawać gwarancję, a nie tylko nadzieje, takich tendencji, Unia Pracy poprze. Natomiast w imię iluzorycznych założeń ryzykować przyszłości państwa nie można, bo dla nas żadną satysfakcją nie będzie, jeżeliby za rok się okazało, że założenia się nie sprawdziły i że zmienimy kolejnego ministra. To nie jest żadne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kwestiami, o których nie wolno również zapomnieć, są kwestie ochrony najniżej uposażonych, dochodów osób będących na rentach, emeryturach, ale również części nisko uposażonych pracowników sfery budżetowej. I tutaj jako Unia Pracy w dalszym ciągu oczekujemy, że zapowiedź wprowadzenia wolnej od opodatkowania kwoty w wysokości najniższych dochodów zostanie wreszcie przez rząd zrealizowana. Czekamy na to od 2001 r. Przypomnę, że z tej trybuny jeszcze pan premier Belka taką zapowiedź Wysokiej Izbie złożył. Czekamy, aż jego następcy tę zapowiedź zrealizują. Forma, w jakiej to będzie się dokonywać, jest do wyboru, ale ta intencja powinna być zrealizowana.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#JanuszLisak">Unia Pracy ma świadomość, że aby zmniejszać zadłużenie państwa, aby zmniejszać deficyt budżetowy, musimy ograniczać pewne transfery socjalne. Ale zgadzamy się na ograniczanie tego, co w polskim systemie opieki socjalnej jest chore i nieprawidłowe. Mamy świadomość, że w obecnej sytuacji wiele rent jest po prostu wyłudzanych. Mamy świadomość, że wielu emerytów, szczególnie tych, którzy swoje ubezpieczenie społeczne realizują w KRUS-ie, płaciło nieuczciwie składki, bo w rzeczywistości żyli z działalności gospodarczej, a ubezpieczali się jako rolnicy, płacąc zdecydowanie niższe stawki. Oczekujemy od rządu, oczekujemy od pana premiera rozwiązań, które tę patologię usuną w imię dobra ogólnego, bo to tak jest, że jeżeli jedni w sposób nieuprawniony korzystają, to inni na te ich korzyści muszą się złożyć. Mamy nadzieję, że w stosunkowo niedługim czasie takie propozycje Wysoka Izba otrzyma.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Program rządu realizowany przez naszą koalicję daje w tej chwili pozytywne efekty. Nastąpił przełom ze spadku działalności gospodarczej...</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#komentarz">(Głos z sali: O tak!)</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#JanuszLisak">... ze spadku wzrostu gospodarczego przeszliśmy na ścieżkę wzrostową. W tej chwili musimy podjąć decyzje, które, po pierwsze, ten wzrost utrzymają, a po drugie, zapewnią jeszcze większą jego dynamikę. I Unia Pracy wszelkie takie decyzje będzie popierać. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Jagielińskiego występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#RomanJagieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej chcę wyrazić przekonanie, że dzisiejsze wystąpienie, zresztą potwierdzone też działaniem pana premiera Jerzego Hausnera, wskazuje na to, że osiągniemy wskaźniki rozwoju gospodarczego, które zakłada, że w tym roku powinniśmy osiągnąć 3% produktu krajowego brutto, na przyszły rok 5% produktu krajowego brutto, czyli weszliśmy na dynamiczną drogę rozwoju. Chociaż twierdzę, że nie jest to łatwe, ale też niejednokrotnie się zastanawiałem, jak ten sam człowiek, w tym samym urzędzie będzie miał szansę pogodzić z jednej strony potrzebę stworzenia instrumentów rozwoju gospodarczego, a z drugiej strony zabezpieczenie socjalne. Wydawało mi się, do niedawna zresztą o tym z tej trybuny też mówiłem, że nie jest to najlepsze skojarzenie, ale w dzisiejszym wystąpieniu pana premiera usłyszałem wraz z Wysoką Izbą znamienne stwierdzenie, że minimalne zabezpieczenie socjalne zostało spełnione, w związku z tym te pozostałe pieniądze trzeba przeznaczyć na obszar rozwoju. I to powinno każdego przedsiębiorcę satysfakcjonować, a polskie społeczeństwo też, chociaż na pewno jest ten wielki obszar bezrobocia, gdzie nie wypłacamy w tej chwili zasiłków i trzeba wszystko robić, żeby ten obszar zdecydowanie zmniejszyć.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#RomanJagieliński">Nawiązując do mojego przedmówcy, który mówił o patologii w ubezpieczeniu KRUS-owskim, chcę też powiedzieć, że w pewnym obszarze przyznaję rację i sam, i koło poselskie, ale z drugiej strony chciałbym też spojrzeć na to trochę inaczej. Jeśli mówimy o konkurencyjności i równych warunkach konkurencji, to patrząc na ubezpieczenie rolników, chciałbym też przypomnieć, że nie stwarzamy tej szansy rolniczym spółdzielniom produkcyjnym, bo rolnicy płacą naprawdę mniejsze składki, wypracowują niższy poziom emerytury, ale rolnicze spółdzielnie produkcyjne, czy też wiele gospodarstw popegeerowskich czy wiele gospodarstw spółkowych dzisiaj musi płacić za pracowników zatrudnianych lub członków spółdzielni składkę na zasadzie naliczenia ZUS-owskiego. I to trzeba w przyszłości tak uregulować, żeby mówiąc o konkurencyjności różnych podmiotów w rolnictwie, doprowadzić do podobnego obciążenia, czyli podobnych kosztów pracy.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#RomanJagieliński">Jednym z problemów polskiej gospodarki jest wysoka kosztotwórczość czynników wytwarzania. Tu już mówiliśmy o energii elektrycznej, w ogóle o nośnikach energii, właśnie o koszcie pracy. I to, czego - chciałbym to podkreślić - mi brakuje, bo rozwój to nie tylko kwestia układu wewnętrznego, to też kwestia możliwości tego, co na zewnątrz możemy sprzedać. Przytaczam tutaj przykład małej Holandii, która w rolnictwie produkując 100%, obraca towarem 500%. Oczywiście to odnosi się i do obszaru przemysłowego.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#RomanJagieliński">Chciałbym też w formie pytania postawić, panie premierze, problem konsolidacji służb dyplomatycznych i ich ekonomizacji. Na początku tej koalicji zostały podjęte działania zmierzające do tego, że biura radców handlowych będą wcielone do ambasad i że ambasador będzie rozliczany nie tylko z tego, jak reprezentuje Polskę pod względem formalnym, ale także będzie rozliczany za to, na ile wypracowuje poziom wzrostu w obrocie handlowym z krajem, w którym jest reprezentantem Rzeczypospolitej. Wydaje mi się, że jest to ten obszar, w którym odnotowujemy wysokie niepowodzenie, że też interes poszczególnych resortów jest tutaj dominantem, a w efekcie nie osiągamy celów, a celem było wzmożenie obrotu z zagranicą, a przede wszystkim handlu naszymi produktami.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#RomanJagieliński">Jak wygląda problem promocji? Zakładaliśmy, że stworzymy nową agencję, dzisiaj wiem, że powstaje i scala się Polska Agencja Inwestycji Zagranicznych i Informacji, która także miała się zająć promocją polskich towarów, polskiego eksportu. Jak na prawie dwa lata funkcjonowania tej koalicji tych efektów nie obserwujemy. I to jest to, co bardzo często jest podnoszone przez polskich przedsiębiorców. Trzeba też popatrzeć na układ kapitałowy. W programie pobudzenia gospodarczego bardzo podoba nam się zapis, że będziemy stwarzać preferencyjne warunki do powstawania funduszy poręczeń kredytowych czy funduszy inwestycyjnych, a przede wszystkim poręczeń kredytowych, bo dzisiaj jeden z wielkich problemów polskiej gospodarki to jest to, w jaki sposób uzyskać kapitał zewnętrzny. O traktowaniu polskich przedsiębiorców przez banki z kapitałem obcym powiedziano dzisiaj wystarczająco. Ja zresztą obserwuję podobne działania w traktowaniu polskich przedsiębiorców przez banki tylko z rodzimym polskim kapitałem. To nie jest korzystne. Dzisiaj trzeba być bardzo bogatym, żeby uzyskać niewielki kredyt i trzeba zabezpieczać go dorobkiem całego swojego życia. To należy zmienić i obserwuję właśnie pozytywne działania rządu i pana premiera, że idziemy we właściwym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#RomanJagieliński">Patrząc jeszcze na te dokuczliwości polskiej gospodarki, trzeba zwrócić uwagę na potrzebę rozwoju infrastruktury. Dzisiaj, niestety, ale w tym względzie mamy duże zaległości, a każda droga, która ułatwia nam dojazd, ułatwia także lokalizację nowych przedsiębiorstw. Myślę, że tutaj w tym zakresie jakieś pobudzenie jest. Ostatni program rozwoju autostrad już jest zauważany także materialnie. Trzeba powiedzieć, że jest nadzieja, że ten program, który zakłada pan premier Marek Pol, wreszcie zacznie się dynamicznie rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#RomanJagieliński">Kończąc, podkreślam w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej, że za tą informacją będziemy głosować i także będziemy życzyć rządowi i panu premierowi Jerzemu Hausnerowi pełnej jego realizacji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Stryjewskiego występującego w imieniu Koła Poselskiego Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Zacznę od podziękowania panu premierowi za dotychczasową działalność w rządzie i za dzisiejsze słowa. Może to brzmi w ustach polityka opozycyjnego jakoś dziwnie, ale rzeczywiście zacznę od podziękowań. Pana działania w rządzie, zwłaszcza jako ministra do spraw polityki społecznej i pracy, niewątpliwie zyskały panu dużo zrozumienia, poparcia i woli współpracy. Świadczą on tym uchwalone ustawy i programy społeczne, które pan sygnował czy popierał. Czy pańska działalność w zakresie polityki gospodarczej też będzie skuteczna i dobra dla kraju - zobaczymy, ale oczywiście ze względu na dobro państwa i Polaków życzymy panu sukcesów.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Czy po pana wystąpieniu można spodziewać się sukcesu polskiej gospodarki? Analizę sytuacji obecnej przedstawił pan dość prawidłowo, natomiast program ratowania państwa, gospodarki narodowej i narodu już tak dobrze nie był zarysowany. Hasła typu: pobudzenie przedsiębiorczości, ograniczenie wydatków budżetowych i deficytu budżetowego, wzrost wydajności pracy, dalsze uregulowanie podatków i zobowiązań społecznych państwa, inwestycje, innowacyjność gospodarki - jeśli nie umocuje się ich w dobrej przestrzeni ideowej, nic nie znaczą i same z siebie nic nie wykreują. Dlatego, podstawowy zarzut, który stawiam panu, panie premierze, to nieprzedstawienie idei gospodarowania polską gospodarką, idei rozwoju narodu.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Rynek, zwany przez środowiska biznesu, pieniądza i ideologii liberalnej - wolnym, albo jego populistyczny synonim: niewidzialna ręka rynku, naprawdę nic nie załatwi. Jeśli mówimy o inwestycjach, to przecież jako rzetelny człowiek nauki musi pan przyznać, że w ostatnich 14 latach transformacji ustrojowej miały one charakter typowo rabunkowy i destrukcyjny. Dotyczy to przede wszystkim tzw. inwestycji zagranicznych, choć i tzw. polscy przedsiębiorcy i finansiści także pokazali, że znają się na okradaniu narodu z dóbr produkcyjnych i finansowych. Dlatego, jeśli dziś pan nie ma narodowego programu inwestycyjnego, w tym inwestycji produkcyjnych, a nie tylko infrastrukturalnych, to znaczy, że tak naprawdę poddaje pan państwo polskie i Polaków pod but obcych kapitałów i chimer światowych hochsztaplerów. Nie zbudują tu nic trwałego, nie ubogacą narodu, a państwo poprzez znaczny system korupcji i kontroli medialno-ideologicznej zawłaszczą dla swoich interesów, dla swoich celów - nasze państwo. I będzie pan wymyślał kolejne programy i kolejne ustawy, na mocy których my wszyscy będziemy dopłacać do wilczego kapitału.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Proszę wziąć przykład w zakresie aktywnej polityki inwestycyjnej państwa chociażby z II Rzeczypospolitej, z Japonii, z Korei Płd., Niemiec, a nawet niby liberalnych Stanów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Dalsze dramatyczne obniżanie dochodów ludności i zabezpieczeń społecznych nie załatwi problemu budżetu państwa i jego deficytowości. Skończy się albo totalnym upodleniem społeczeństwa, zepchnięciem go w przestrzeń degeneracji, którą obserwujemy w wielu krajach Trzeciego Świata, albo wybuchem społecznym, nową rewolucją, gdzie o bolszewizm nie będzie trudno.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Już jest.)</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Już dziś luka w produkcie krajowym brutto jest zatrważająca, sięga prawie połowy budżetu; to jest kwota ok. 100 mld. Co to oznacza? Oznacza to, że wszelkie zasoby kraju są niewykorzystywane, są marnotrawione, zasoby przyrody i zasoby ludzkie, w tym praca, umysłowość, talenty. Ale to oznacza także, że potencjalnie jesteśmy szalenie rozwojowi, perspektywiczni. To w Polsce jest prawie wszystko jeszcze do zrobienia, to w Polsce jest praca do wykonania, to Polska dysponuje wszystkimi walorami rozwojowymi. Dlatego niech pan i pański rząd nie wskazują i nie pokazują Polakom, zwłaszcza młodym, jedynej drogi życiowej - drogi ucieczki z ojczyzny, tułactwa po świecie za chlebem.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Niewątpliwym problemem polskiej rzeczywistości jest dualizm władzy i kierownictwo w przestrzeni gospodarki. W zakresie pieniędzy i finansów autonomicznie i suwerennie rządzi NBP i RPP. Rządzi bez kompletnej wyobraźni, umocowania w realności (o czym świadczą chociażby notoryczne, błędne założenia i działania restrykcyjne) i bez odpowiedzialności. Natomiast przestrzeń produkcji i życia społecznego zagospodarowuje rząd. Również ten, w którym pan jest. Tu jest chociażby odpowiedzialność polityczna, czego doświadczyły także w przeszłości SLD i AWS.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Taki układ jest ze wszech miar wadliwy i szkodliwy. Dlaczego rząd, który i pan współtworzy, i za którego działania pan odpowiada, nie podejmuje jednoznacznych kroków likwidujących ten stan rzeczy? Myślę, że zmiana konstytucji w tym zakresie nie jest problemem. Czy lękacie się państwo finansjery światowej, możnych tego świata, którzy mają swoje macki i wpływy w Polsce? A nie lękacie się narodu i Boga?</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Powtórzę raz jeszcze - jak najszybciej skończyć trzeba z dwuwładzą. Rząd odpowiada za państwo, w tym za gospodarkę. Rząd musi odpowiadać za politykę pieniężną. Bank centralny musi służyć gospodarce polskiej, a nie obcym mocodawcom. Podobnie cały system bankowy. A jak służy? Mówił o tym sam pan prezes Balcerowicz tu, w Wysokiej Izbie, w zeszłym tygodniu. W jego wystąpieniu nie było ani słowa o odpowiedzialności za gospodarkę państwa.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Mamy nadzieję, że zdaje sobie pan premier i pozostali członkowie Rady Ministrów sprawę z realnie pewnych zagrożeń dla Polski związanych z tzw. procesem integracji z Unią Europejską. Dotychczasowy proces przedakcesyjny kosztował nas krocie, wyrażone zarówno w gotówce, jak i w destrukcji gospodarczej. To, że kraje piętnastki dopiero teraz zaczynają przeżywać kryzys gospodarki, zawdzięczają to upadkowi gospodarki naszej i innych krajów tzw. Europy Środkowo-Wschodniej. Te 3,5 mln jawnego bezrobocia, często długotrwałego i bez perspektyw na zmianę, te ok. 14 mln ludzi żyjących z nie wiadomo czego, często w warunkach urągających godności ludzkiej, to jest cena opóźnienia kryzysu w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii. Dziś mówienie, że przez ich kryzys my mamy gorsze warunki eksportu i produkcji jest, panie premierze, zwykłą nierzetelnością.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie marszałku, już będę kończył.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Premierze! Dość troski polskiego rządu o gospodarkę tychże Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii. Integracja jest zagrożeniem pewnym i realnie realizującym się. Przyjdzie czas zapłaty politycznej za nią. Ale, panie premierze, kto zwróci nam zmarnowane narodowe szanse, stracone talenty, przecierpiany głód, nędzę, bezdomność? Kto? Pan? Ograniczenia produkcji przemysłowej i rolnej, drenaż pieniądza publicznego, normy i limity, wpłaty do budżetu unijnego, które nigdy nie wrócą, chociażby dlatego, że nie będzie środków wtórnych do współfinansowania, oddanie dużej przestrzeni decyzyjnej eurokratom i rządom obcych państw, zwiększające się koszty walki z nędzą społeczną - to będzie realna rzeczywistość polskiej przyszłości w tzw. euroraju. Pan, jako człowiek nauki, wie doskonale, że stan państwa, gospodarki i finansów, struktury zatrudnienia i produkcji nie upoważniał żadnego rządu po 1989 r. do integracji z tzw. piętnastką. Natomiast ten stan spraw państwa nakazywał podjęcie zdecydowanych kroków ochronnych przed otwartą, a miażdżąco nierówną konkurencją zewnętrzną. Stan spraw państwa i wola dokonywania zmian systemowych nakazywały proces upowszechnienia własności, w tym własności produkcyjnej, a nie jej wyprzedanie prawie za bezcen lub jej likwidację. Trzeba było gospodarkę, w tym majątek produkcyjny, dalej modernizować - i to o własnych siłach - a nie pod pozorem otwartości i konieczności modernizacji - likwidować. Dziś dane wskazują, że poziom technologiczny polskiej produkcji jest gorszy niż w PRL, mimo otwartości inwestycyjnej i produkcyjnej. Czyli ci nowi, a obcy inwestorzy tak naprawdę traktują nas, panie premierze, jako współczesnych niewolników przemysłowych i chłopów pańszczyźnianych. Niech ma pan swój udział, chwalebny udział, w zakończeniu tego procederu. O to proszę i tego życzę.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#AntoniStanisławStryjewski">Proces przygotowania do integracji z Unią Europejską zaszedł bardzo daleko, ale jest jeszcze czas...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, ale bardzo proszę o konkluzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Jeszcze trzy zdania, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#TomaszNałęcz">Ale, panie pośle, bo pan już od pewnego czasu obiecuje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Tak jest - trzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#AntoniStanisławStryjewski">Ale jest jeszcze czas na wiele decyzji i jest jeszcze czas na to, by uczynić wiele dobra.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#AntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Kończąc, wzywam polski parlament i polski rząd do obrony Polski, do wypracowania polskiej narodowej strategii gospodarczej, która zrealizowana w ciągu najbliższych lat, myślę, że przez rząd, w którym pan też uczestniczy, panie premierze, zlikwiduje tę dramatyczną lukę produktu krajowego, a będzie to miało wyraz w minimalnych, albo, jak mówią liberałowie, higienicznych ilościach bezrobocia, konkurencyjności ekonomicznej gospodarki oraz jej nowoczesności technologicznej i organizacyjnej. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę występującą w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim wystąpieniu pan premier poruszył dwie sprawy, nad którymi warto się zatrzymać. Otóż opis skutków przekroczenia poziomu zadłużenia publicznego to jest sprawa, nad którą warto bardzo się zastanowić. I druga sprawa, warta zastanowienia w pańskim wystąpieniu, to jest omówienie konieczności zmniejszania wydatków sztywnych w budżecie. To jest kluczowa sprawa, jeżeli chodzi o naprawę finansów publicznych w Polsce, uratowanie poziomu zadłużenia, to jest ten instrument, którym państwo przede wszystkim będziecie operować tak samo jak robią to w tej chwili Niemcy, znajdując się w stanie bardzo głębokiej dekoniunktury - tną wydatki sztywne, przede wszystkim wydatki socjalne. I to są te dwie sprawy, które mnie w pana wystąpieniu zainteresowały. Reszta to jest czarowanie rzeczywistości, które ma pozwolić państwu, którzy oszukaliście polskie społeczeństwo przed referendum, przetrwać czas do momentu, kiedy znajdziemy się w Unii. Wtedy będziecie bezpieczni przed gniewem tegoż społeczeństwa, któremu zgotowaliście los, przed którym wydaje się, że nie uciekniemy - w Unii.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie premierze, pokazuje pan program naprawy finansów Rzeczypospolitej z 25 marca 2003 r. I pytanie: Czy jest on w dalszym ciągu aktualny? Będę oczekiwała na odpowiedź pana.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, mam wrażenie, że dane zawarte w tym programie, choćby program był zanegowany przez obecnego wicepremiera, są prawdziwe. I w tym programie spotykamy się z taką informacją: ubytek dochodów w związku z cłem i z VAT, to są dochody budżetu państwa w poszczególnych latach, oraz rubryka „Wpływy z Unii Europejskiej”. Na 2004 r., czyli pierwszy rok naszego pobytu w Unii, ubytek dochodów jest rzędu 3600 mln zł, a wpływy z Unii - 2400 mln. Więcej stracimy, ja mówię, że stracimy, bo oprócz tego jest jeszcze składka unijna, składka na jeden, na drugi, na trzeci bank, składka na fundusz badawczy węgla i stali, cały szereg jeszcze innych. A więc z tego urzędowego materiału, proszę państwa, wreszcie wynika to, czego się państwo tak zapieraliście - jesteśmy w każdej sytuacji płatnikiem netto do Unii. I tu jest klucz do całego zagadnienia, o którym dzisiaj mówimy. Wejście do Unii uniemożliwi nam w rzeczywistości poprawę gospodarczą w Polsce. I tu państwo oszukaliście społeczeństwo, twierdząc, że będzie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#HalinaNowinaKonopka">Co państwo proponujecie? Manipulację przy podatkach. Celem naczelnym tej manipulacji jest zwiększenie wpływów podatkowych do budżetu, nic innego, tylko zwiększenie wpływów. Czy państwo robicie coś, żeby obniżyć koszty pracy? Przecież to jest z kolei klucz do poprawy gospodarczej, do wzrostu inwestycyjności. Nie, kosztów pracy nie obniżycie. Czy robicie coś, żeby ochronić własny rynek przed konkurencją zewnętrzną, zarówno rynek producentów, jak rynek konsumentów? Nic nie robicie.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zwalniają ludzi, pani Halino.)</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#HalinaNowinaKonopka">Czy robicie coś, żeby podtrzymać przynajmniej, już nie mówię o zwiększeniu, do wymaganego przez potrzeby polskiego społeczeństwa poziomu polską produkcję rolną? Nieprawda, została wyrażona zgoda na to, żeby polskie rolnictwo w bardzo znacznym stopniu ograniczyć, a teraz, po referendum, wychodzi to w całej pełni, prawda? Dopłat z Unii - hm, hm...</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#HalinaNowinaKonopka">Co będzie z działaniem naszego banku narodowego w momencie, kiedy znajdziemy się w Unii, kiedy znajdzie się on w systemie banków Unii Europejskiej z tym bankiem unijnym, który będzie decydował o tym, co będzie się działo z pieniądzem w Polsce? Nic, poddajecie się.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, cały ten program w moim odczuciu jest niewiele wart, dlatego że nie zastosowano rozwiązań, które w sposób rzeczywisty mogłyby poprawić sytuację gospodarczą Polski. Tu trzeba zacząć myśleć kategoriami interesu polskich przedsiębiorców, polskich rolników, polskich konsumentów, generalnie mówiąc, polskiego społeczeństwa. Natomiast to, co robicie to jest naprawdę szamańskim czarowaniem rzeczywistości. Nie? A czy potraficie obronić średnie i małe polskie rzeźnie przed zamknięciem?</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#HalinaNowinaKonopka">A czy potraficie obronić średnie i małe przedsiębiorstwa przed zniknięciem? Przecież to nawet wysocy urzędnicy unijni przyznają, ile to procent tych przedsiębiorstw zginie. Czy potraficie obronić tych, którzy stracą pracę po wejściu Polski do Unii? Czy potraficie obronić społeczeństwo przed spadkiem stopy życiowej w sytuacji, kiedy we wszystkich krajach Unii Europejskiej nastąpił spadek poziomu życia, stopy życiowej, wzrost cen po wejściu do strefy euro? Potraficie? Nie potraficie. Czy jest na to sposób? No, prezydent ratyfikował...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#TomaszNałęcz">Przepraszam, pani poseł, proszę już o konkluzję, ponieważ znacznie przedłużyłem pani czas wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Już, moment, jeszcze jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Prezydent ratyfikował wejście Polski do Unii, ale jest jeszcze szansa - referendum konstytucyjne. I tu jest moment, który możemy wykorzystać. Referendum musi być, Konstytucja Europejska musi być przyjmowana drogą referendum, Polacy muszą powiedzieć: nie, bo jest to jeszcze jedna, jedyna szansa obrony przed tym, co nas czeka w niedalekiej przyszłości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Mojzesowicza występującego w imieniu Koła Poselskiego Polskiego Bloku Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Nad polskim parlamentem, nad elitami politycznymi zawisły czarne chmury, dlatego że nie potrafimy wytworzyć w społeczeństwie odbioru, że nam, członkom tego parlamentu, rządowi kierowanemu przez pana premiera Leszka Millera, zależy na tym, żeby w Rzeczypospolitej było lepiej. Taki jest odbiór społeczny. Tak ludzie to odbierają. Chcę powiedzieć, że wszędzie, i w domu, i w rodzinie, zawsze każdy patrzy na tę głowę rodziny: co powie, co zrobi, jaki ma cel, czy idzie, przepraszam, do knajpy przepić resztę pensji, czy zastanawia się, jak zapłacić czynsz. Inna sprawa, myślę, że bardzo ważna i to drąży nas już od pewnego czasu. Zadajmy sobie wszyscy tutaj pytanie. Czy ten środek, który wytwarza dobro, płaci podatki, jest w stanie utrzymać tych, którzy rzeczywiście potrzebują pomocy i są dzisiaj bez pracy i tych, do których, nie ukrywamy, my należymy, korzystając z budżetu państwa zbyt, jednak trzeba to powiedzieć, zachłannie.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WojciechMojzesowicz">To przecież przed polskim Sejmem widzimy, że nie stać nas na pewne rzeczy, a je dzisiaj robimy. Wysyła się takie sygnały, panie premierze, trzeba zreformować KRUS. Trzeba obłożyć czy zmienić opodatkowanie polskiej wsi i rolników. Zwracam się do pana, bo zawsze staram się pana słuchać. Dlaczego za tym nie idzie coś takiego, jak pełen materiał, co z tego będzie wynikać? Pytanie, czy będzie ten podatek, jeszcze następny, jeszcze następny. Pytanie o KRUS. Oczywiście można zmienić ustawę o KRUS, można ten KRUS gdzieś przenieść, przenosić z miejsca na miejsce, nie zmieni to ilości środków, które w KRUS są, że porządkować trzeba, to trzeba wszystkie instytucje. Natomiast trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że część ludzi najuboższych na wsi wyrzucimy poza system. Bo dzisiaj tę składkę, którą rolnicy płacą, płacą w ponad 90% z wielkimi wyrzeczeniami, podwyższenie tej składki dla 90% polskich gospodarstw jest równoznaczne z tym, że będą one poza systemem.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WojciechMojzesowicz">Sprawa następna. Mówimy o nadużyciach, o których jest na pierwszych stronach gazet. Ile rzeczy jest tłumaczonych, że urzędnik nie zdążył, nie dopilnował, ginie mienie skarbu państwa, nikt się tym nie zajmuje, bo urzędnik popełnił błąd. A społeczeństwo na dole to obserwuje.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#WojciechMojzesowicz">Pytanie następne, które trzeba sobie zadać, to kwestia integracji z Unią Europejską. Przyznajmy się do tego, że ci, co tę integrację przygotowywali, na czele z panią minister Hübner, kompletnie nie znali realiów, które w Rzeczypospolitej funkcjonowały. Nie będzie dopłat i to trzeba wyraźnie powiedzieć. Nieważni są urzędnicy w Polsce, którzy mają zbyt krótki okres na przygotowanie. Ich wysiłek 1 maja, obym był złym prorokiem, prawdopodobnie będzie sobie a muzom, natomiast ci, co podpisywali, co analizowali to wszystko, widać, że wiedzy o tym kompletnie nie mieli. I cóż wtedy powiemy? Że społeczeństwo chciało integracji? Oczywiście chciało i temu podporządkować się trzeba i nawet ci, którzy dzisiaj mówią, że byli przeciw albo mieli chłodny stosunek i są w polskim parlamencie, to tak wspólnie tę odpowiedzialność będziemy na siebie brali.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#WojciechMojzesowicz">Sprawa następna, panie premierze, to może nie do pana jako ministra gospodarki i wicepremiera, ale do członka rządu. Nie wiem, jak działają organy wewnątrzrządowe, że się dowiadujemy, że jakiś tam facet był w jakiejś radzie, gdzieś w jakimś zarządzie, z jednej strony miał ich ścigać, z drugiej strony sam dokonywał nadużyć, korupcji. Tak że to są te sprawy, które nas dzisiaj niepokoją i chcę wyraźnie powiedzieć Wysokiej Izbie, że ten rok dla Polski, dla Rzeczypospolitej będzie jeszcze trudniejszy, nie z winy rządu, ale tak już się dzieje, że w Rzeczypospolitej akurat w dziale, którym się zajmuję, w którym pracuję, w rolnictwie, najpierw mieliśmy 2 miesiące strasznej suszy, teraz tak się złożyło, że non stop pada. Chciałbym powiedzieć, że to są wielkie koszty, koszty społeczne, które poniesie najpierw polska wieś, a potem polskie rolnictwo. Natomiast przestrzegam przed jedną podstawową rzeczą, bo już dzisiaj krzyczy się, że będzie brakowało zboża, brakowało rzepaku, bardzo bym prosił pana premiera, bo akurat ministerstwo gospodarki tym się zajmuje, zróbmy bilans, poczekajmy na pełne zbiory i potem zastanówmy się, czy należy na polski rynek cokolwiek dodatkowego wpuszczać, dlatego że zwyżka cen na artykuły żywnościowe w ostatnim czasie była żadna lub minimalna. Bardzo często właśnie inflacja, której spadkiem szczyci się prezes Narodowego Banku Polskiego... To kosztem polskiej wsi w dużej mierze zostało zrealizowane, więc o tej sytuacji trzeba pamiętać i myślę, że kwestia KRUS, podatku od rolników... Bardzo prosiłbym, panie premierze, nim będą rzucone hasła, proszę przygotować materiały. Komisja, której przewodniczę, bardzo chętnie się tym zajmie i przedłoży panu obiektywny program, analizę i ocenę propozycji rządowych. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Jankowskiego, posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu własnym jako poseł niezrzeszony składam oświadczenie dotyczące informacji rządu o kształtowaniu się sytuacji gospodarczej i działaniach podejmowanych przez rząd dla ożywienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#ZdzisławJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotem dzisiejszej sesji jest zastanowienie się, dlaczego w Polsce jest tak źle, i to w każdej dziedzinie życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#ZdzisławJankowski">Wysoka Izbo! Po 1989 r. żaden rząd, obojętnie, z jakiej opcji się wywodził, nie przedstawił planu krótkoterminowego i długofalowego rozwoju Polski, a bez takich planów trudno mówić o naprawie Rzeczypospolitej. Były tylko plany fragmentaryczne, mające załatać dziury budżetowe. Aby działać mądrze, trzeba mieć dobrze opracowane plany, i to wariantowe. Czy brakuje nam naukowców do opracowania takiej strategii dla Polski? Nie. Sami naukowcy proponowali kolejnym rządom różne rozwiązania, ale rządy nie reagowały na takie sygnały, a jeżeli nawet reagowały, to te rozwiązania pozostały w sferze teorii. W tym czasie kolejne rządy, chcąc związać koniec z końcem, wyprzedawały i wyprzedały polski majątek narodowy, pozwalały na jego grabież, do czego nie trzeba mieć żadnej wiedzy naukowej, wystarczy buta ministra Lewandowskiego czy Kaczmarka.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#ZdzisławJankowski">Tymczasem wykorzystanie wiedzy i nauki jest jedyną szansą dla rozwoju Polski. Pokazała to praktycznie Finlandia, która postawiła na rozwój nauki i technologii. W przeciągu kilkunastu lat w dochodzie na głowę ludności przegoniła Niemcy. Czy nas nie stać na takie działanie, jakie podjęła Finlandia czy Irlandia? Owszem stać, ale tam docenia się naukę i tam łoży się na naukę, a u nas zamiast wzrostu nakładów na naukę raczej się te nakłady redukuje. Naukowcy protestują, ale bez skutku. Są narady u prezydenta, premiera na ten temat, ale to nie przekłada się na praktyczne działania. Zamiast wzrostu nakładów na naukę, te nakłady maleją z każdym rokiem. Dokąd to doprowadzi? Do rozbiorów Polski. Tak, tak, panowie posłowie. Nam grożą rozbiory. Czy tego nie widzicie, że Niemcy już germanizują ziemie zachodnie, północne i Śląsk? To są fakty.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#ZdzisławJankowski">Naukowcy od dość dawna zastanawiali się nad przyczynami rozwoju świata i państw. Jakie czynniki powodują, że w jednych krajach następuje dynamiczny rozwój, a w innych stagnacja, a nawet upadek? Jak wiemy, czynnikami wpływającymi na rozwój są praca, kapitał i zasoby ziemi, bogactwa naturalne. Które z tych czynników mają decydujące znaczenie w rozwoju kraju? Profesor Mieczysław Kabaj pisze: Szerokie badania czynników wzrostu krajów Europy Zachodniej w latach 1949–1959 przeprowadzone przez Europejską Komisję Gospodarczą wykazały, że czynnik wiedzy lub postępu techniczno-organizacyjnego (to jest czynnik pozostający poza wzrostem ilości pracy i kapitału) wywiera w większości krajów decydujący wpływ na tempo rozwoju gospodarczego. Udział tego czynnika w ogólnym wzroście kształtował się następująco: Niemcy - 61%, Włochy - 69%, Holandia - 54%, Francja - 62%, Norwegia - 53%, Szwecja -73%, Wielka Brytania - 46%. Badania Banku Światowego nad czynnikami wzrostu wskazują na rolę wykwalifikowanej pracy w rozwoju gospodarczym. Eksperci Banku Światowego szacują, że udział zasobów kapitału w globalnym bogactwie wynosi 16%, udział naturalnych zasobów 20%, a udział wykwalifikowanej pracy 64%.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#ZdzisławJankowski">Panie Premierze! Widać z powyższego, że nie kapitał odgrywa w rozwoju cywilizacyjnym najważniejszą rolę. Kapitał jest ważny, lecz nie najważniejszy. Tymczasem u nas ci, co wyprzedają i grabią polski majątek narodowy, wciąż wołają: Potrzebujemy zagranicznego kapitału, kapitału potrzebujemy. A przecież grabiąc i sprzedając polski majątek narodowy, ograbia się państwo polskie z tego kapitału. Dowodów na to można mnożyć bez liku. Co należy zrobić? Powołać niezależny zespół naukowców z różnych dziedzin w celu opracowania krótkoterminowego i długofalowego planu ratowania i rozwoju Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#TomaszNałęcz">Przepraszam, panie pośle, ale proszę o konkluzję, bo pan już znacznie przekroczył czas swojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#ZdzisławJankowski">Już kończę, jeszcze 7 wierszy, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#ZdzisławJankowski">Tak opracowany plan strategiczny ratowania i rozwoju Polski przedyskutować w parlamencie i w ogólnonarodowej dyskusji. Powiedzieć szczerze narodowi, co możemy zrobić, w jakim czasie i jakich to wyrzeczeń będzie się wymagało od każdej Polki i każdego Polaka. Jeśli nie uczynimy tego, Polska będzie dreptać w miejscu, łatając budżet, a przyjdzie taki dzień, w którym państwa ościenne wkroczą zbrojnie do Polski, by ratować pokój w Europie.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#ZdzisławJankowski">Ten scenariusz samozagłady państwa polskiego przerabialiśmy już w XVIII w. Aby nie został powtórzony w XXI w., musimy wreszcie zejść z partyjnego podestu, a na pierwszym miejscu postawić interes państwa polskiego. Bo jeśli tego państwa nam zabraknie, to wszystkie partie dziś decydujące o losach Polski i narodu polskiego staną się skansenem politycznym dla tych rzeczywistych władców i kolonizatorów Polski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zenona Tymę, posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#ZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Pani Minister! Jako poseł niezrzeszony mam pewien komfort, dlatego że mogę mówić prawdę; to, co myślę, i to, co czuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#ZenonTyma">Szanowni Państwo! Pochodzę z Nysy. To mała miejscowość, w której największym pracodawcą jest urząd miasta i gminy. I społeczeństwo pyta mnie wprost: Panie pośle, kiedy będzie lepiej w tym kraju, kiedy coś się zmieni, kiedy będzie się nam lepiej żyło? I co tym ludziom odpowiadać? To są trudne pytania. Bo wszyscy uważają, i mają rację, że my musimy coś robić w tym parlamencie, żeby tym naszym obywatelom żyło się jak najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#ZenonTyma">Jak wynika z doniesień prasowych, wyczytałem to w prasie, jeden przedsiębiorca żali się i pisze tak: Tak załatwiono pana Gabigę. Podpadłeś, więc nie żyjesz. Gabiga włożył kij w mrowisko. Kogo obchodzi Gabiga? Kto to jest Gabiga? Gabiga jest przedsiębiorcą, który produkuje najnowocześniejsze podnośniki, który zdobywa medale na targach światowych, na targach europejskich. I kto mu podkłada kij i dlaczego pan Gabiga włożył kij w mrowisko? Dlatego że Urząd Dozoru Technicznego w jakiś sposób nie rozumie pana Gabigi. Coś w tym urzędzie jest nie tak moim zdaniem. Pan Gabiga zgłosił kilka wynalazków. Żeby wprowadzić jeden podnośnik do obiegu, trzeba dokumentacji - 300 stron A4. I Urząd Dozoru Technicznego przeszkadza mu w tym. A firma włoska produkująca te same urządzenia wchodzi na nasz rynek bez niczego i jeśli chodzi o Urząd Dozoru Technicznego, to całego załącznika jest tylko 2 karteczki A4.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#ZenonTyma"> Należy się więc zastanowić, co to jest w tym kraju? Likwiduje się, zamyka się zakład naszego producenta, a chroni się inną firmę. W tej sprawie skierowałem interpelację do pana premiera. Wydaje mi się, że pan szczegółowo tę interpelację przeczyta osobiście.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#ZenonTyma">Musimy ratować naszą gospodarkę. Jak naszym przedsiębiorcom będą kłody rzucane pod nogi, to jak ma się rozwijać polska gospodarka? I to jest tylko czubek góry lodowej. Szanowni państwo, przede wszystkim należy przewietrzyć ministerstwa. Panie premierze, tam już, w tych ministerstwach, wydaje mi się, niektórzy dziedziczą stanowiska. I trzeba zrobić z tym porządek.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#ZenonTyma">Następna sprawa. Jedna z firm chce wprowadzić tani lek do obiegu. 11 lat już walczy o to. Wygrała nawet proces w NSA i Ministerstwo Zdrowia nawet nie odpowiada na te monity. Szanowni państwo, co to jest w tym kraju?</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#ZenonTyma">Czy rząd w jakiś sposób zastanowił się nad tym, jak ratować polski transport? Od września Niemcy wprowadzają myto na przejazdy. Czy już w jakiś sposób ministerstwo transportu myśli, co zrobić w tym kierunku, żeby ratować polski transport? Nie.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#ZenonTyma">Szanowni Państwo! Tych przykładów jest mnóstwo. Przede wszystkim my musimy, panie premierze, wsłuchiwać się w głosy przedsiębiorców polskich, które są lekceważone. Wiem, że trudno się dostać do ministerstwa; ale musimy wysłuchiwać. Kto przez te 14 lat rządził w kraju? Którzy ludzie mieli jakieś doświadczenie gospodarcze w negocjacjach z Unią Europejską? Kto miał jakieś doświadczenie? Dlaczego te sprawy nie były konsultowane z przedsiębiorcami? Wydaje mi się, że tych pytań jest coraz więcej i należy sobie na nie odpowiedzieć. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Duliasa, posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Z dużym uznaniem odnoszę się do pańskiego zapału i teoretycznej wiedzy; również do optymizmu. Brakuje jednak warunków, o czym pan nie mówił, a co jest podstawą ruszenia z miejsca. Niestety są one bardzo ograniczone, o czym zapewne pan wie, tylko pan nie mówi. I to należy zmienić.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#StanisławDulias">Przeszliśmy okres tragiczny dla Polski, kilkanaście lat transformacji ustrojowej. Doprowadziliśmy do katastrofalnej sytuacji, a rząd chce robić zabiegi kosmetyczne. Zlikwidowaliśmy wiele zakładów, ba, całych gałęzi, nic przez to nie zyskując. Sprzedając gospodarkę, za uzyskane środki nakarmiliśmy aferzystów, a resztę przeznaczyliśmy na łatanie dziur i koszty likwidacji gospodarki. Dzisiaj, gdyby nie resztki polskiego przemysłu i rolnictwa, i własne lasy polskie, już naszego kraju by nie było. Do tego zmierzają działania rządu.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#StanisławDulias">Nie odwrócimy stanu polskiej gospodarki bez zmian u podstaw. Od kilkunastu lat na zasadzie mataczenia, nie mówiąc prawdy, nie informując Polaków o decyzjach dotyczących ich kraju, przeprowadziliśmy działania wyniszczające Polskę, udając, że naprawiamy. Na tej zasadzie wprowadziliśmy kraj w przepaść. Tak doprowadziliśmy i wprowadziliśmy Polskę do Unii Europejskiej. Odniosę się do Nicei. Bo jak należy ocenić dziurę budżetową z 2001 r., dochodzącą do 50% dochodów, za co winę ponosi pan Balcerowicz, nie ponosząc żadnych konsekwencji? Przeciwnie, on dalej decyduje o losach polskiej gospodarki. Zwolniony został ten, co powiedział prawdę, pan minister Bauc. Jak może funkcjonować kraj, w którym za podobny wysiłek jeden zarabia milion, a drugi ma żyć za kilkadziesiąt złotych lub z żebrania i ze śmietników; w którym dobry polski przedsiębiorca nie może uzyskać kredytu w żadnym banku? - mam przykłady; obok głosi się preferencje dla nich.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#StanisławDulias">Jesteśmy dzisiaj krajem, w którym, kontynuując likwidację przemysłu, gospodarki, mówimy, że jesteśmy na ścieżce rozwoju. Gdy kończymy proces niszczenia polskiego rolnictwa, nie dajemy żadnych perspektyw dla rolników. Przy znacznym wzroście cen, szczególnie związanych z kosztami utrzymania, np. media podrożały o kilkadziesiąt procent, mówimy o znikomej inflacji. Jesteśmy krajem, w którym naprawia się np. górnictwo, likwidując kilkadziesiąt zakładów w otoczeniu górnictwa. Brakuje środków na leczenie społeczeństwa, nie mówiąc o profilaktyce. Z aktywnych przedsiębiorców zrobiliśmy przestępców w związku z przepisami ZUS w okresie zarządzania finansami przez pana Balcerowicza. Tylko tych kilka przykładów wskazuje na błędne informacje służące za podstawę do naprawy gospodarki i finansów.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#StanisławDulias">Panie premierze, na Polskę należy spojrzeć kompleksowo i od początku. Przy pana zapale i wiedzy może być to szansa. Nie może być to kraj, w którym żyje kilka milionów osób, mimo że nie ma żadnych środków do życia.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#StanisławDulias">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#StanisławDulias">Wielokrotnie też zadawałem pytania z tej mównicy, chodzi o to, że likwidując gospodarkę, nie można jej równocześnie rozwijać. Wstrzymajmy likwidację Polski. Trudną ma pan sytuację, zdaję sobie z tego sprawę, ale bez sporządzenia pełnej diagnozy i kompleksowego rozpatrzenia nic pan nie zrobi. Jeżeli to zmienimy, wtedy może pan realizować plan rozwoju Polski. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów, ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej, pana premiera Jerzego Hausnera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za wszystkie uwagi, wszystkie treści przedstawione w tej debacie, aczkolwiek jest oczywiste, że z wieloma zgodzić się nie mogę. Pan poseł Wiesław Kaczmarek, występując w imieniu SLD, w moim przekonaniu trafnie, choć krytycznie wyeksponował wiele słabych ogniw w polityce gospodarczej rządu. Szczególnie przekonujące dla mnie są te uwagi pana posła, w których wskazuje na znacznie większą potrzebę, znacznie większą konsekwencję, którą rząd powinien wykazać w zakresie wspierania małej i średniej przedsiębiorczości, do czego służyć powinien m.in. program „Kapitał dla przedsiębiorczych”. Chcę więc uzupełniająco dodać, że w roku 2003 w różnych formach ten program będzie uruchamiał nakłady rzędu 130 mln zł, a począwszy od roku 2004, w tym pierwszym okresie naszej obecności w Unii Europejskiej, te nakłady wzrosną do poziomu 250 mln zł rocznie. Pewnie to za mało, ale to naprawdę są już kwoty znaczące.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#JerzyHausner">Nieco więcej uwagi chciałbym poświęcić wystąpieniu pana posła Tomasza Szczypińskiego w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej. W jednym przypadku z panem posłem się zgadzam. Jestem zdecydowanie za tym, aby w parlamencie w sprawach gospodarczych odbywała się debata, a nie tylko kluby opozycyjne mogły składać swoje oświadczenia. Mam nadzieję, że w tej debacie pojawi się wiele dobrych pomysłów i racjonalnych sądów. Myślę, że taką okazją, panie pośle, będzie dyskusja o projekcie ustawy budżetowej. Rząd, rozpatrując projekt tej ustawy, będzie jednocześnie rozpatrywał średniookresową strategię finansową, o której dziś mówiłem, a także mniej więcej w tym samym czasie plan racjonalizacji wydatków publicznych. Sądzę, że na te dokumenty byłoby dobrze spojrzeć łącznie. Tylko tyle na tak, do reszty odnoszę się już polemicznie.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#JerzyHausner">Otóż, uważam, że zarzut, który pan poseł postawił, a ponieważ znam pana posła i wywodzimy się z tego samego miasta, zarzut manipulacji jest zarzutem niesprawiedliwym. Prosiłbym, by pan poseł zechciał po wysłuchaniu mojej reakcji wycofać ten zarzut. Uważam, że jest on niesprawiedliwy, dlatego że klub Platformy Obywatelskiej prosił o możliwość spotkania. Odbyło się takie spotkanie z moim udziałem i udziałem ministra finansów z przedstawicielami klubu. Rozmawialiśmy bardzo szczegółowo, analizowaliśmy przedłożone propozycje rozwiązań, zostały także przekazane dodatkowe obliczenia i wydaje się, że dla większości rozmówców w tej rozmowie było jasne, że dzisiaj nie da się wprowadzić podatku liniowego bez znacznego pogłębienia deficytu budżetowego, a więc powiększenia długu publicznego. Do takich samym konkluzji dochodzimy w trakcie rozmów z Komisją Trójstronną, aczkolwiek wczoraj otrzymałem kolejne propozycje, których nie chcę w tej chwili omawiać, ale propozycje, które z pewnością policzone pokażą, czy nie można byłoby szukać rozwiązania przez stopniowe dochodzenie do podatku liniowego, a nie natychmiastowe i jednorazowe podejście do tego rozwiązania. Otóż, uważam ten zarzut za niesprawiedliwy, ponieważ ani premier, ani ja nie ukrywaliśmy tego, że chcemy poszukiwać rozwiązania, ale pod warunkiem, że jest to część szerszego pakietu gospodarczego i że to rozwiązanie samo w sobie nie będzie w konsekwencji prowadziło do zwiększenia deficytu budżetowego, nie będzie prowadziło do przeniesienia obciążeń na osoby o najniższych dochodach, ludzi z pierwszego przedziału podatkowego. I konsekwentnie się tego trzymamy, rzeczywiście szukając tego rozwiązania. Z drugiej strony, panie pośle, na logikę, na zdrowy rozum, jak można chcieć, domagać się natychmiastowego wprowadzenia podatku liniowego na poziomie 18% i równocześnie żądać zrównoważonego budżetu. Przecież to typowa kwadratura koła, chciejstwo, by nie powiedzieć, że polityczna paplanina.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#JerzyHausner">„Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” to program, o którym rzeczywiście powiedziałem parę miesięcy temu, że się rozsypał, ale powiedziałem to po to, by namówić swoich kolegów do tego, by go zebrać, zespolić. Sam zabrałem się do pracy, by to uczynić. A dzisiaj, panie pośle, powiedziałem dokładnie tyle, że „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” wyznacza pewien ciąg myślowy w programie gospodarczym rządu i że z całą pewnością przynajmniej pierwszy człon tego ciągu myślowego się po części potwierdza. Ja nie zmieniłem zdania, natomiast w dużym stopniu zabrałem się do pracy.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#JerzyHausner">Co do pułapki zadłużenia, o której pan poseł twierdzi, że potrafi ją rozpoznać, a potem rząd, mimo że potrafimy to rozpoznać, sam w nią wpada, to pan poseł pozwoli - ja nie mam takiego zwyczaju, zbyt często tego nie czynię - ale trzeba przypomnieć sobie punkt wyjścia. Punktem wyjścia działania tego rządu nie był program „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, punktem wyjścia tego rządu było przygotowanie projektu ustawy budżetowej na rok 2002, w którym doszliśmy do radykalnego zmniejszenia poziomu deficytu budżetowego, do radykalnego dostosowania wydatków w stosunku do tzw. dziury Bauca. A mam takie wrażenie, panie pośle, że przynajmniej parę kluczowych osób z pana klubu powinno czuć się za to, co się wówczas stało, współodpowiedzialnymi. Jakoś ja tego nie odczuwam, wtedy gdy pan występuje w imieniu klubu.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#JerzyHausner"> A ponadto, panie pośle, obiecuję, że złożę propozycję racjonalizacji wydatków i zobaczymy, jak pana klub zechce się zachowywać wtedy, gdy rząd zbierze się na odwagę i przedłoży rzeczywiście propozycje ograniczania długu publicznego i deficytu. Oby nie skończyło się na zachętach, a później na pustosłowiu.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#JerzyHausner">Co to przygotowania Polski do wykorzystania środków unijnych, w tej sprawie sądzę, że można i słusznie należy patrzeć z dwóch perspektyw. Po pierwsze, jaki odcinek przebyliśmy, po drugie, jaki odcinek jest do przebycia. Zdaję sobie sprawę z tego, że mamy mało czasu, ale też to nie ten rząd spowodował, że tyle czasu straciliśmy. Ten rząd - i tak jest oceniany - jest rządem, który nadrobił wszystkie zaległości w stosunku do innych krajów kandydackich. Pod tym względem na pewno nie odstajemy. Czy potrafimy do końca wykorzystać czas, abyśmy byli gotowi, to jest oczywiście kwestia pracy, to jest znak zapytania. Stawianie tego pytania przez posłów opozycji jest na miejscu. Twierdzenie natomiast, że ten rząd niczego w tej dziedzinie nie osiągnął, jest po prostu twierdzeniem niesłusznym, nieprawdziwym. Tyle, panie pośle, jeśli chodzi o reakcję na pana wystąpienie w imieniu klubu.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#JerzyHausner">Chciałbym teraz odnieść się do tego, co usłyszałem od pana posła Jarosława Kalinowskiego, prezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego. Pan poseł Kalinowski, tłumacząc, skąd wzięło się ożywienie gospodarcze, co prawda użył określenia: w zasadzie to jest ten czynnik najważniejszy, czyli dopuścił, że jakiś wpływ miała także polityka gospodarcza rządu, którą współtworzył przez 1,5 roku, ale jednocześnie uznał, że ten główny czynnik to zmiana kursu euro. Otóż, panie pośle, wzrost eksportu - to można sprawdzić - rozpoczął się już w roku 2002, gdy kurs złotego kształtował się niekorzystnie dla eksporterów. Zmiana kursu nastąpiła w roku 2003 i rzeczywiście mamy w tej chwili ekspansję eksportową, ale całe ożywienie zaczęło się od eksportu, a ten eksport zaczął się w warunkach dużo trudniejszych, jeśli chodzi o politykę kursową.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Jasiński: Czyli nie było tu zasługi rządu, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#JerzyHausner">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Jasiński: Nie było zasługi rządu.)</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#JerzyHausner">Zaraz będę do tego wracał, jeszcze do tego wrócę, panie pośle. Wrócę do tego na samym końcu, odnosząc się zwłaszcza do wystąpienia pana posła Diakonowa w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość. To tyle w sprawie tego uzasadnienia. A więc nawet gdyby tak tłumaczyć, jak pan poseł chce tłumaczyć, to ten czynnik działał w roku 2003, a nie działał w roku 2002.</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#JerzyHausner">Co do pytania, czy rząd zamierza także w jakiś sposób oddziaływać na zmniejszenie obciążeń osób o najniższych dochodach, chcę wprost odpowiedzieć. Przypomnę, że w projekcie ustawy PIT-owskiej zdecydowaliśmy się na zwiększenie tzw. kwoty wolnej. Uważam to rozwiązanie za lepsze niż tzw. zerowa stawka. Wprowadzenie zerowej stawki, na czym bardzo mi zależało i nad czym rzeczywiście przez wiele miesięcy pracowałem ze współpracownikami pana ministra Belki, okazało się po prostu technicznie bardzo trudne. To bardzo komplikuje system podatkowy, a chcielibyśmy go uprościć. Natomiast chcę od razu powiedzieć, że w tych poszukiwaniach dotyczących podatku liniowego, na co przedsiębiorcy ogólnie się godzą, pojawiła się idea degresywnej kwoty wolnej, czyli znacznie wyższej kwoty wolnej dla osób o najniższych dochodach i bardzo niskiej kwoty wolnej dla osób o wysokich dochodach. W istocie rzeczy taka konstrukcja degresywnej kwoty wolnej, po pierwsze, oznaczałaby, że pewna część dochodów byłaby nieopodatkowana, byłaby to inna forma dojścia do stawki zerowej, a po drugie, byłoby to w istocie rzeczy wprowadzenie podatku powszechnego i proporcjonalnego, ale przez wprowadzenie degresywnej kwoty wolnej także wprowadzenie pewnej progresywności tego podatku łącznego. Wiem, że to nie jest czyste, to nie jest klasyczne rozwiązanie, ale wyraźnie chcę podkreślić: ja naprawdę poszukuję rozwiązania, które nie uderzy w budżet i nie uderzy w najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#JerzyHausner">Co do KRUS - pytał o to pan poseł Mojzesowicz - jeszcze do tego wrócę.</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#JerzyHausner">Panie pośle Kalinowski, mogę powiedzieć: kolego ministrze, jak może kolega mówić z jednej strony: chce się reformować KRUS, to znaczy chce się przywracać obowiązkowe dostawy, a potem wzywać do ponad politycznego porozumienia? Przepraszam bardzo, ten język uniemożliwia rozmowę. Bo albo rozmawiamy o KRUS poważnie i chcemy szukać rozwiązania, albo rozmawiamy językiem inwektyw i przypisywania komuś złych intencji. Niestety to przypomina mi takie powiedzenie: co twoje to moje, ale co moje, to nie rusz. Jak mówimy o naprawianiu finansów publicznych i równoważeniu i mówimy o racjonalizacji wydatków, to oczywiście partie chłopskie zawsze mówią: tak, byle to nas nie dotknęło. To nie jest język porozumienia i szukania dobrego rozwiązania. I w końcu - absolutnie się zgadzam z panem posłem co do poszukiwań w zakresie szarej strefy i co do tego, że stan przygotowania Polski do wykorzystania środków unijnych nie jest zadowalający, aczkolwiek wyraźnie podkreślam, że postęp w tym zakresie jest znaczący, choć są obszary krytyczne. Tyle tylko, panie pośle, że ani pan, ani pana partia nie może uciec od odpowiedzialności za Agencję Rynku Rolnego i za Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Minimum samokrytycyzmu.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#JerzyHausner">Osobne słowa chcę poświęcić wystąpieniu pana posła Waldemara Borczyka. Dotychczas sądziłem, że linia Samoobrony - a bardzo często słucham posłów Samoobrony - była mniej więcej taka: kupą, panowie i panie, do parlamentu, władzy i kasy. Ale dzisiaj usłyszeliśmy, że ta linia - kupą, panowie i panie, do parlamentu, władzy i kasy - jest uzupełniona o tzw. program Samoobrony, tęczową książeczkę, którą nam pan poseł pokazał, pod tytułem: dla każdego coś miłego. Tyle tylko, panie pośle, że, tak jak mówią prości ludzie, to się po prostu kupy nie trzyma. Gdybyście, panowie, rządzili podług siebie, czyli podłych swoich obyczajów lub podług tych tęczowych myśli, to, bez przepraszania Albanii, ścigalibyśmy Albanię, a nie Unię Europejską.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#JerzyHausner">Pani poseł Halina Nowina Konopczyna pyta o program naprawy finansów Rzeczypospolitej. Chcę wyraźnie powiedzieć, że program ten został kierunkowo przyjęty przez Radę Ministrów i w tym sensie obowiązuje. Natomiast dzisiaj koncentrujemy się nie na dyskusji programowej, lecz na przedkładaniu operacyjnych rozwiązań. Mówię o ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustawie, która dotyczy finansów publicznych. To są konkretne działania, które są wpisane w ten program, ale dzisiaj chodzi o działania.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#JerzyHausner">Co do bilansu środków unijnych i zapisu zawartego w tym dokumencie, chcę powiedzieć, że jednym z powodów, dla których ostatecznie Rada Ministrów nie przyjęła tego dokumentu, były moje zastrzeżenia do tego zapisu, na który powołuje się pani poseł, bo uważałem, że ówczesny minister finansów nie przeprowadził rzetelnego i dokładnego bilansu środków unijnych. Chcę przy tym powiedzieć, że problem też polega na tym, że środki unijne w sensie bilansu można liczyć według należności i można liczyć według płatności. Jedno i drugie musi być zrobione, dlatego że to niestety nie jest to samo. My musimy patrzeć na rok budżetowy z pewnego punktu widzenia i patrzeć na pewien ciąg zdarzeń z innego punktu widzenia. Dzisiaj jest tak, że Polska mniej więcej ma stopień wykorzystania w ciągu roku udostępnianych nam środków unijnych na poziomie 65%. Ja nie chcę powiedzieć, że my marnujemy te pieniądze. To są obliczenia analityków, nie moje, pani poseł. Mogę dostarczyć dokumenty sporządzone przez analityków bankowych, a nie przez rząd. A więc ocenia się, że stopień efektywnego zagospodarowania udostępnianych nam w skali roku środków to jest mniej więcej 65%. To nie znaczy, że resztę marnujemy, tylko że potrzebujemy na to więcej czasu niż rok. Natomiast równowaga, czyli to, że nie płacimy netto i nie dopłacamy netto, będzie w przypadku wykorzystania w pierwszym roku 50% udostępnionych nam środków. Czy ja jestem spokojny? Nie, nie jestem do końca spokojny. Ale jedno jest pewne: że nie jest tak, iż jesteśmy dzisiaj skazani na niepowodzenie, a pani poseł chciała z tego miejsca wykazać, że na pewno ta sprawa jest już przegrana.</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#JerzyHausner">Co do dopłat bezpośrednich, chcę wyraźnie powiedzieć: w założeniach do ustawy budżetowej są zapisy, które umożliwią wypłacenie z polskiego budżetu wszystkich dopłat bezpośrednich do kwoty 2,4 mld zł, czyli do kwoty, która została uzgodniona. Takie jest założenie i minister Olejniczak o tym wie, bo usłyszał to w mojej obecności od ministra Raczki, i cały rząd to usłyszał w odpowiedzi na formalne pytanie postawione na posiedzeniu Rady Ministrów. A z drugiej strony my musimy także zadbać o krajowe prefinansowanie, ponieważ Unia Europejska zwróci nam pieniądze z opóźnieniem. Oczywiście pan poseł Mojzesowicz ma pytanie, kiedy to się stanie. A to już zależy m.in. od tego, czy będziemy przygotowani technicznie - nie politycznie i nie finansowo, tylko technicznie - do wypłacania tych pieniędzy. I to pytanie jest ważne.</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#JerzyHausner">Teraz w sprawie KRUS. Nie odpowiadałem na to pytanie wprost w przypadku pana premiera Kalinowskiego, ponieważ miałem przyjemność, wielką satysfakcję być zaproszonym na posiedzenie Klubu Parlamentarnego PSL. Byłem o to pytany, szeroko na to odpowiadałem. Ale teraz skorzystam z okazji. KRUS nie ma dzisiaj dobrej prasy i dzisiaj moim zdaniem KRUS, tak jak kiedyś PFRON, robi za jedną z najgorzej funkcjonujących instytucji, słusznie czy niesłusznie. Politycy chłopscy - a państwo reprezentujecie to środowisko - powinni się nad tym zastanowić. Jedno jest pewne: trzeba pilnie doszczelnić system. To samo zresztą chłopi mówią, ja także spotykam się z tym na spotkaniach środowiskowych. Trzeba także uporządkować sytuację, jeżeli chodzi o Radę Rolników, o wynagrodzenia członków Rady Rolników, o to, jakie mają apanaże, o to, jak to wszystko funkcjonuje. To trzeba zrobić dla dobra KRUS. Nie dlatego, że ja każę, tylko dlatego, że po prostu to trzeba zrobić dla dobra KRUS i dla przyzwoitości, po to żeby pan poseł Mojzesowicz nie musiał wypowiadać tych wszystkich gorzkich słów, które tu wypowiedział. Jest w tej chwili w parlamencie projekt nowelizacji ustawy. Dopilnujmy tego wspólnie, żeby to, co trzeba zrobić w sensie porządkowania, uczynić, żeby obronić KRUS przed krytyką, która dzisiaj w tych punktach jest słuszna.</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.23" who="#JerzyHausner">A co do przyszłości, to jest tak: albo uważamy, że tak jak jest w rolnictwie, to jest oczywiście źle, ale nic nie chcemy zmienić, byle tylko było więcej pieniędzy, albo uważamy, że w polskim rolnictwie musi następować stopniowo strukturalna zmiana i że wejście do Unii Europejskiej jest ku temu właśnie powodem i okazją, że wtedy musimy dyskutować o tym, jak ma wyglądać nowoczesny system ubezpieczenia społecznego rolników wraz ze zmianami w finansowaniu rolnictwa i z pomocą społeczną dla rolników. Ja dzisiaj mówiłem o nowym, zmodernizowanym systemie pomocy społecznej. On obejmuje także rolników, to nie jest system tylko dla mieszkańców miast. Czyli oddzielmy pomoc społeczną, oddzielmy finansowanie rolnictwa, dopłaty bezpośrednie, inne mechanizmy od systemu ubezpieczenia społecznego rolników. KRUS dzisiaj spełnia po części rolę instrumentu polityki rolnej, po części - instrumentu polityki społecznej, w najmniejszym stopniu jest instrumentem ubezpieczenia społecznego rolników. Minimalne składki i, powiedziałbym, mierne, niezwykle niskie świadczenia - czy to ma być przyszłość ubezpieczenia społecznego rolników? Jestem przekonany, że nie. A w związku z tym, jeżeli to ma być instrument ubezpieczenia społecznego rolników, fakt, że powinien tym instrumentem zarządzać minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, a nie minister rolnictwa, nie jest żadnym błędem. Od razu chcę zapewnić - ci, którzy wiedzą, to wiedzą - że została powołana komisja złożona z poważnych ludzi, jest tam prezes Kopczyk, jest minister rolnictwa i jego współpracownicy, i dyskutujemy nad koncepcją długofalowych, strukturalnych przemian, pokazując KRUS nie po to, żeby zabrać jakieś pieniądze, lecz po to, by stworzyć nowoczesny, efektywny system. Te prace zakończymy we wrześniu i, pana posła Mojzesowicza chcę uspokoić, w pierwszej kolejności ten dokument przedstawimy komisji rolnictwa. Natomiast rząd, jeżeli postanowił, żeby minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego zajmował się KRUS, to nie po to, by zatrzymać kasę, nie po to, by ratować budżet, ale po to, by przygotować koncepcję, która będzie koncepcją ubezpieczenia społecznego. I stopniowo, wraz z przemianami, które muszą następować, będziemy ją realizować. Tu nic na łapu-capu.</u>
          <u xml:id="u-52.24" who="#JerzyHausner">Bardzo krótko chcę się odnieść do wystąpienia pana posła Zdzisława Tymy.</u>
          <u xml:id="u-52.25" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Zenona.)</u>
          <u xml:id="u-52.26" who="#JerzyHausner">Proszę? Zenona, przepraszam bardzo. Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-52.27" who="#JerzyHausner">Pan poseł w tej sprawie, o której mówi, poza napisaniem interpelacji, był u pana ministra Piechoty. Pan minister Piechota nadał temu bieg i zapewniam, że odpowiedź nie tylko będzie formalna, ale będzie także pokazywała, co możemy zrobić, jak wygląda problem. A co do konsultacji z przedsiębiorcami, to, proszę państwa, chyba nie ma tygodnia, żebym nie był na jakimś spotkaniu ze środowiskami przedsiębiorców, a program „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, który można różnie oceniać, zwłaszcza konsekwencje jego wykonania, pamiętając jednak, że bardzo często był on psuty przez inicjatywy poselskie, a nie przez propozycje rządowe, był stale na stronie internetowej i każdy przedsiębiorca mógł wnieść do tego programu swoją propozycję. To nie znaczy, że myśmy ją natychmiast przyjmowali. Zresztą jestem przekonany, że nigdy nie dość konsultacji. Ale powiedzieć, że w ogóle niczego nie konsultujemy i nie słuchamy, to zupełnie co innego od powiedzenia, że może czynimy to niewystarczająco często. Wybieram się do Nysy 12 września, panie pośle, chętnie spotkam się z lokalnymi przedsiębiorcami.</u>
          <u xml:id="u-52.28" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Panie premierze, jeżeli przykładowo podmiot zagraniczny na jednej kartce zdaje relację...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#TomaszNałęcz">Nie, panie pośle, proszę nie pytać z ław poselskich. To już nie jest dopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę pana premiera o kontynuowanie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JerzyHausner">Chciałbym teraz odnieść się do wystąpienia pana posła Zygmunta Wrzodaka z Ligi Polskich Rodzin. Panie pośle, jeśli chodzi o energetykę, to chcę powiedzieć, że w dniu dzisiejszym na posiedzeniu Rady Ministrów zajmiemy się kwestią rozwiązania tzw. długoterminowych kontraktów. Zapewniam pana, że konsekwentnie to przeprowadzę, przy oporze niektórych środowisk zagranicznych, ponieważ to będzie prowadziło do obniżenia ceny energii w Polsce. Tak samo skonsolidujemy, a w każdym razie mamy zamiar skonsolidować Bełchatów, Turów i Opole, a więc chcemy realizować koncepcję, którą pan podpowiada.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Panie premierze, trzeba pytać polskich naukowców, a nie zagranicznych.)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JerzyHausner">Powtarzam: Nie jest tak, że się sprawami energetyki nie zajmujemy i że nie mamy tu żadnych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JerzyHausner">Jeśli chodzi o hutnictwo, to pan poseł zapewne wie, że poza PHS zajmujemy się także Hutą Częstochowa, Hutą Stalowa Wola. Może działamy za wolno, ale żadna sprawa nie jest w tej chwili pozostawiona zupełnie na uboczu; wszędzie są programy pomocy publicznej, a jeśli nie ma programów pomocy publicznej, bo nie możemy ich uruchomić, to podejmujemy w inny sposób działania, które mają w otoczeniu tej huty tworzyć nowe miejsca pracy. A co do PHS, to właśnie dlatego prowadzimy w tej chwili rozmowy, aby nie dopuścić do możliwości ich zamknięcia i likwidacji ich zdolności wytwórczej. Tak, prowadzimy rozmowy i będzie pan nas oceniał, kiedy zakończymy te negocjacje.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JerzyHausner">Co do przemysłu stoczniowego, panie pośle, to doskonale pan wie, ile czasu poświęcam kwestii Grupy Stoczni Gdynia. Nie twierdzę, że wszystko już zostało wyprowadzone na czyste wody, ale jest znacznie lepiej niż parę miesięcy temu, więc chociaż zdawkowo pan by powiedział, że pan widzi, że tutaj coś robimy.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JerzyHausner">Przemysł zbrojeniowy. Jest pan z województwa, w którym perspektywy rozwoju tego przemysłu są szczególnie duże, i pan wie, że prawie każde przedsiębiorstwo zbrojeniowe w tym województwie ma dzisiaj jakiś program i prawie każde województwo jest uwzględnione w offsecie czy w jakiejś perspektywie. W związku z tym wymienianie wszystkich branż i powiedzenie, że rząd się nimi w ogóle nie zajmuje i lekceważy je, panie pośle, to jest przejaskrawienie.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja tak nie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#JerzyHausner">To jest przejaskrawienie.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#JerzyHausner">Podatek katastralny ma być nie z chwilą wejścia do Unii Europejskiej i nie z powodu Unii Europejskiej. Ponadto jest w Polsce podatek od nieruchomości. Jest pytanie, czy mamy zastąpić obecny podatek od nieruchomości inną formą tego podatku, podatkiem od wartości nieruchomości. Uważam, że powinniśmy tę sprawę rozważyć - a to jest sprawa do rozważenia w horyzoncie lat 2006–2007, więc nie z chwilą wejścia do Unii Europejskiej - i oczywiście argumenty, które pan przytacza, że może nie będzie stać ludzi, którzy mają dzisiaj mieszkania w centrum miast, czy mieszkańców wsi na taki podatek. Trzeba tak skonstruować stawkę tego podatku, żeby ich było stać, a w ostateczności tych ludzi wyłączyć z płacenia tego podatku na okres przejściowy. Tak więc tu nikt nie będzie robił skoku przeciwko najuboższym.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#JerzyHausner">Z dużym lekceważeniem wielokrotnie w mojej obecności wypowiadał się pan o osobach, których nazwisk tu nie przytoczę. Panie pośle, pan te osoby może oceniać, jak pan uważa, jak panu przystoi. Ja tylko chcę podkreślić, skoro pan mnie namawia, żebym się z tymi ludźmi nie spotykał i z nimi nie rozmawiał, że BCC i Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych ma sądowo uznaną reprezentatywność w odniesieniu do organizacji pracodawców. Są to członkowie Komisji Trójstronnej z mocy ustawy i z mocy sądu, z mocy orzeczenia sądowego.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: Po co biorą pieniądze z budżetu?)</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#JerzyHausner">Zaraz, panie pośle. W związku z tym pan mnie namawia do łamania prawa. Jak może poseł namawiać mnie do łamania prawa, do łamania ustaw?</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#JerzyHausner">I na końcu, twierdził pan, że wejście do strefy euro, wprowadzenie euro, czyli odejście od narodowej waluty, zniszczy gospodarkę, a potem z tej trybuny pan mówił o tam, jak nam Niemcy zagrażają. Otóż Niemcy odeszli od narodowej waluty, jednej z najsilniejszych, jeżeli nie najsilniejszej.</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: To są efekty...)</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#JerzyHausner">To związku z tym czemu się pan tych Niemców boi, grozi pan, że Niemcy nas zniszczą, skoro oni właśnie zrobili ten ruch i mają dzisiaj euro? To jest niekonsekwencja, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Wrzodak: Ale jaka gospodarka.)</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: Niemcy są w Unii pierwsi, a my ostatni.)</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#JerzyHausner">Już zmierzam do końca. Wreszcie pyta pan w sposób klasyczny: Dlaczego jest tak dobrze, skoro jest tak źle? Ja odwrócę to pytanie i zapytam pana i wiele osób tu występujących: Dlaczego mówicie, że wszystko zrobiono źle, skoro zaczyna się dziać dobrze, a w każdym razie lepiej? A klubom Platformy, Prawa i Sprawiedliwości, w związku z wystąpieniem pana posła Diakonowa, powiem jeszcze bardziej zdecydowanie. Jeśli rząd niczego przez dwa lata nie zrobił i wszystko zepsuł, bo tak wynika z krótkiej historii polityki gospodarczej rządu, którą ten klub dzisiaj przedstawił, to skąd wzięło się ożywienie? Jak doszło do przełamania stagnacji? To, poza dyskusją, zasługa polskich przedsiębiorców, ale zarazem pośrednio następstwo polityki gospodarczej rządu. Nie da się tego po prostu zakłamać. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Kalinowski: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#TomaszNałęcz">Pan poseł Kalinowski w trybie sprostowania, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jestem przekonany, że nie ze złośliwości...</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Małachowski: Do mikrofonu!)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#JarosławKalinowski">...ale dlatego że źle zrozumiał pan moje wystąpienie przed chwilą pan użył kilku co najmniej sformułowań, które, delikatnie mówiąc, mijają się z prawdą. Otóż mówiłem o powrocie do filozofii myślenia w kategoriach dostaw obowiązkowych w kontekście propozycji podatku ryczałtowego, który ma być wprowadzony w rolnictwie, podatku ryczałtowego, który ma polegać na tym, że minister finansów określi obowiązkowy dochód z każdego hektara, a potem część tego dochodu ma być odprowadzona jako podatek ryczałtowy. W tym kontekście. I z taką filozofią się nie zgadzamy i nigdy nie zgodzimy. Proponowałem jednocześnie myślenie o wprowadzeniu podatku dochodowego w pełnym wymiarze i w pełnym rozliczeniu.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#JarosławKalinowski">Natomiast co do KRUS, panie premierze, to powiedział pan, że jest to taka bardzo niedobra filozofia ugrupowań chłopskich, że jeśli komuś, to zabrać, swojego - pilnować. Ale powiedział pan też przed chwilą, że jest w Sejmie projekt ustawy nowelizującej ustawę o KRUS, racjonalizującej wydatki KRUS, eliminującej tych, którzy w tym systemie być nie powinni, ale zapomniał pan, że ten projekt przygotował minister rolnictwa Kalinowski, że moją propozycję przyjął rząd i skierował do parlamentu. Mijał się więc pan tutaj z prawdą, panie premierze. I to chciałbym sprostować.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#JarosławKalinowski">Natomiast co do agencji, to nie uciekamy od odpowiedzialności. Wchodząc do rządu, przyjmowaliśmy odpowiedzialność nie tylko za rolnictwo, ale za całą gospodarkę i proszę, żeby również pan traktował obszar wsi i rolnictwa jako sferę odpowiedzialności tego rządu i wszystkich ugrupowań politycznych, które ten rząd tworzą. W marcu tego roku Komisja Europejska dokonywała oceny postępów prac w agencji restrukturyzacji i wyraziła pozytywną opinię w sprawie postępu prac w nadrabianiu tych zaległości. Alarm dopiero był włączony w maju i w czerwcu tego roku, po 3–4 miesiącach naszej już w rządzie nieobecności. Bardzo proszę o obiektywizm, naprawdę rzeczowe, rzetelne oceny i wsłuchiwanie się w to, co posłowie na sali sejmowej mówią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#TomaszNałęcz">Pan poseł Borczyk w trybie sprostowania, jak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WaldemarBorczyk">W trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WaldemarBorczyk">Panie premierze Hausner, ministrze gospodarki, pracy i polityki socjalnej, przykro mi jest, bardzo mi jest przykro, że pan tak nieuważnie wysłuchał mojego wystąpienia w imieniu klubu Samoobrony i ustosunkował się tylko do wątku albańskiego i nawet ten wątek też pan tutaj przekłamał, bo ja dwie godziny temu z tej trybuny powiedziałem, że według wszystkich tych dzisiejszych wskaźników jesteśmy na równi z Albanią, za co z tej trybuny tutaj przeprosiłem. Ale nie do tego chciałbym się odnieść.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WaldemarBorczyk">Panie ministrze, również przykro powiedzieć, że minister tak potężnego resortu jak ministerstwo gospodarki podśmiewa się, delikatnie mówiąc, z programu Samoobrony i jakiś kolor tęczowy... Być może panu jest bliższy kolor niebieski z gwiazdkami, byli tacy, co lubili kolor czerwony. Ale nie do tego się odniosę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, ale sprostowanie polega na sprostowaniu mylnie przytoczonej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WaldemarBorczyk">Jeszcze jedna rzecz. Ale, panie marszałku... Cieszy mnie jedna rzecz, że jeśli chodzi o te sytuacje, które tutaj pan podkreślił, nie miał pan żadnych przeciwwskazań co do programu Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WaldemarBorczyk">Ale jeszcze jeden wątek. Panie ministrze, pan mówił, że pan nie będzie łamał prawa. Ja tutaj chcę się ustosunkować do tego - już pan to prawo łamie, bo ja mam przed sobą ustawę o Narodowym Banku Polskim, gdzie jest napisane w art. 24: Narodowy Bank Polski realizuje politykę walutową ustaloną przez rząd, przez Radę Ministrów w porozumieniu z radą. Pan jest w tym rządzie, jest pan wicepremierem i pan, żebyś nie podzielił losów Leszka Balcerowicza, bardzo mocno powinien się tym tutaj zająć i nie łamać art. 24 tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Lisak: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#TomaszNałęcz">Pan poseł Lisak - w jakim trybie, też w trybie sprostowania? Pan minister w ogóle nie odwoływał się do pana posła.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Lisak: Właśnie dlatego.)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#TomaszNałęcz">Ale, panie pośle, jeszcze będzie się odnosiła z upoważnienia pana premiera pani minister Okońska, tak że bardzo proszę o cierpliwość, wszyscy zostaną wysłuchani.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#TomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Następujący posłowie wyrazili chęć zadania pytania. Są to państwo posłowie: Jerzy Budnik, Krzysztof Jurgiel, Artur Zawisza, Gabriela Masłowska, Halina Szustak, Barbara Marianowska, Marian Piłka, Marcin Libicki, Andrzej Liss, Tomasz Tomczykiewicz, Jacek Falfus, Halina Murias, Wojciech Jasiński, Maria Nowak, Adam Szejnfeld, Jerzy Polaczek, Jacek Bachalski, Danuta Polak, Piotr Mateja, Wojciech Szarama, Benedykt Suchecki, Jan Antochowski, Stanisław Kalemba, Czesław Siekierski, Aldona Michalak, Aleksander Grad, Bolesław Piecha, Antoni Mężydło, Lech Kuropatwiński, Michał Turkiewicz, Grzegorz Dolniak, Halina Nowina Konopka, Leszek Świętochowski, Wojciech Zarzycki, Marek Kuchciński... i pan poseł Waldemar Borczyk.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#TomaszNałęcz">Kto z pań posłanek i panów posłów chciałby jeszcze zapisać się do zadania pytania? Nie widzę dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#TomaszNałęcz">Pan poseł Borczyk zgłosił jeszcze panią Wiśniowską, panią Hojarską, panią Beger.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#TomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania... Pan poseł Jankowski jeszcze, tak? Panie pośle, i tak panu przedłużyłem o 4 minuty pańskie wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Jankowski: To rezygnuję.)</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#TomaszNałęcz">Zamykam listę posłów zapisanych do zadania pytania i określam czas pytania na 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#TomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Budnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Swe zapytania chciałem skierować do pana premiera Hausnera. Pana premiera Hausnera nie ma, mam nadzieję, że pani minister Okońska panu premierowi te pytania przekaże.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JerzyFeliksBudnik">Pytanie, które zamierzam skierować, opieram na materiale zawartym w niedawno opublikowanym raporcie o stanie małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2001–2002, opracowanym bardzo rzetelnie zresztą i fachowo na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#JerzyFeliksBudnik">Pytanie pierwsze: Po wstąpieniu do Unii Europejskiej Polska stanie się podmiotem unijnej polityki regionalnej. Cele polityki regionalnej Unii Europejskiej realizowane mogą być dzięki finansowemu zaangażowaniu aż czterech funduszy strukturalnych adresowanych głównie do przedsiębiorców. Jak pan premier, pani minister Okońska zastępująca pana premiera ocenia przygotowanie polskiej gospodarki, a szczególnie sektora małych i średnich przedsiębiorstw do korzystania z programów finansowanych z funduszy strukturalnych? Z materiałów, na które się powołuję, wynika jednoznacznie, że oferty programów pomocowych są niedostosowane do potrzeb polskich przedsiębiorców, a system pomocowy - zdaniem przedsiębiorców - jest zupełnie niewydolny i bardzo zbiurokratyzowany.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#JerzyFeliksBudnik">Czy te bardzo niepokojące oceny polskich przedsiębiorców są państwu znane, a jeśli tak, to jakie wnioski z nich państwo wyciągacie dla bieżącej polityki gospodarczej?</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#JerzyFeliksBudnik">Chyba zgodzi się pan premier, pani minister, że środki pomocowe są polskim przedsiębiorcom bardzo potrzebne po to, by poprawić ich konkurencyjność, a przy okazji też ożywić, pobudzić całą polską gospodarkę? Zgodzić się także należy z tym, że nie stać nas na niewykorzystanie środków, które na ten cel są w programach unijnych przeznaczone.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#JerzyFeliksBudnik">I pytanie drugie: W 2000 r. Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła raport o zagrożeniach korupcyjnych w Polsce, w którym wskazała na najważniejsze mechanizmy korupcjogenne występujące w działalności instytucji publicznych i publicznych podmiotów gospodarczych. Jest ich siedem. Niestety nie mam czasu ich omówić, a nawet wymienić, więc zapytam tylko jako uzupełnienie wczorajszej debaty sejmowej na ten temat, co rząd zamierza zrobić, by te niszczące przedsiębiorczość i gospodarkę zjawiska wyeliminować i czy te działania będą traktowane priorytetowo. Wczoraj niewiele się na ten temat dowiedzieliśmy, bo problem był osadzony....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, ale proszę o zakończenie pytania, naprawdę, jest 40 posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JerzyFeliksBudnik">Już, panie marszałku, kończę. Mnie zaś chodzi o bardzo konkretny program czy też zespół działań systemowych zmierzających do stopniowego eliminowania zjawiska i mechanizmów korupcjogennych w polskim życiu gospodarczym. W realizacji tego programu na pewno rząd będzie mógł liczyć na wsparcie ze strony klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wrażenie, że pan premier Hausner nie zrozumiał wypowiedzi naszego przedstawiciela, bo od roku 1990 Porozumienie Centrum, a obecnie Prawo i Sprawiedliwość mówi o likwidacji patologii w gospodarce i naszym zdaniem ta likwidacja spowodowałaby zwiększenie rzeczywistego ożywienia gospodarczego i powrót Polski na zdecydowaną ścieżkę rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#KrzysztofJurgiel">Chciałbym właśnie zapytać, dlaczego rząd nie chce likwidować patologii w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#KrzysztofJurgiel">A teraz przykłady. Pan premier powiedział o problemach, między innymi problemem jest, zdaniem pana premiera, niski poziom nakładów inwestycyjnych. W 1997 r. podczas prywatyzacji Bison-Bial w Białymstoku zawarto umowę i w umowie zapisano zobowiązania inwestycyjne. Do dzisiaj nie są one zrealizowane, a aneksy nr 4 i 5 do umowy są utajnione. Pytam rządu: Dlaczego rząd nie chce egzekwować tych zobowiązań inwestorów?</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#KrzysztofJurgiel">Mówimy o braku inwestycji, o braku nakładów inwestycyjnych, a rząd tego nie realizuje. I chciałbym zapytać, czy rząd ma szacunek, ilu nakładów inwestycyjnych nie zrealizowano w związku z umowami prywatyzacyjnymi. Czy taki szacunek jest? Jeśli jest, to bardzo bym prosił o odpowiedź na ten temat na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#KrzysztofJurgiel">Drugi problem, o którym mówił pan premier Hausner - problem rynku pracy. Pan premier był na początku czerwca w Zambrowie w firmie Zamtex. Była to wtedy rzeczywiście kampania związana z referendum. Sprawa dotyczy 800 osób. Udział skarbu państwa 51%. Rząd nie dba o majątek skarbu państwa. Działania rządu polegają na tym, aby następowała likwidacja majątku, a następnie jego zbycie za marne pieniądze. To jest druga patologia.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#KrzysztofJurgiel">I pytanie do rządu: Dlaczego rząd nie dba o udziały w spółkach, w których jest udziałowcem, a szczególnie w spółkach takich jak Zamtex, gdzie jest 51% udziału skarbu państwa? Czy nie można podjąć takich działań, żeby wykorzystać ten majątek dla dobra naszego społeczeństwa?</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#KrzysztofJurgiel">I jeszcze jedna sprawa....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, panie pośle. Nie, panie pośle, nie może każdy poseł przekraczać tego czasu. Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Zawiszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#ArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, czy rząd podziela pogląd, iż Polska musi być konkurencyjna w Europie, to znaczy, gospodarka narodowa ma szanse w otoczeniu europejskim tylko jako gospodarka konkurencyjna podatkowo, a więc taka, w której obciążenia podatkowe są niższe niż w innych krajach, zarówno starej Europy, jak i w porównywalnych krajach środkowoeuropejskich, co w konsekwencji dawałoby wzrost inwestycji, w tym inwestycji krajowych? Jeżeli rząd podziela taki pogląd, to jakie elementy strategii gospodarczej rządu stoją u podstaw realizowania takiego programu?</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#ArturZawisza">Jednocześnie, co za tym idzie, chciałbym zapytać: jak rząd godzi własny postulat ożywienia przedsiębiorczości z pomysłem opodatkowania zysków z giełdy? To zostało negatywnie zweryfikowane w takim kraju środkowoeuropejskim jak Węgry, gdyż giełda w Budapeszcie siadła, co spowodowało elementy zastoju gospodarczego w tym kraju. A w warunkach polskich, co więcej, uniemożliwiłoby to wielkie prywatyzacje giełdowe, a co za tym idzie, odpowiednie wpływy budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#ArturZawisza">I wreszcie rzecz ostatnia, szalenie istotna. Jaki plan awaryjny ma rząd w sytuacji, w której Polska staje się płatnikiem netto wobec Unii Europejskiej z powodu płacenia zawyżonej składki, a jednocześnie niewykorzystywania w pełni funduszy strukturalnych? To może doprowadzić nawet do przekroczenia kryteriów stabilizacyjnych z Maastricht i nakładania kar finansowych na nasz kraj. Co rząd proponuje w takiej sytuacji, jak zechciałby się ustosunkować także do modyfikacji Narodowego Planu Rozwoju, a więc realizowania priorytetów krajowych, a nie tylko postulatów unijnych, i wreszcie postulat najdalej idący - renegocjacji warunków akcesyjnych co do Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#GabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jednym z najbardziej dynamicznych obszarów świata jest od dłuższego czasu region Azji. W ciągu ostatnich 19 lat tzw. tygrysy azjatyckie odnotowały średnioroczne tempo wzrostu PKB - 7,1%, w Unii Europejskiej - 2,3%. W wielu opracowaniach podkreśla się, że u źródeł dynamicznego sukcesu tych krajów leżała i leży agresywna polityka proeksportowa.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#GabrielaMasłowska">Bardzo uważnie wysłuchałam dzisiaj pana wystąpienia i ze zdumieniem stwierdzam, że nie było tam propozycji rozwiązań proeksportowych w stosunku do polskiej gospodarki na najbliższe lata. Nie ulega wątpliwości, że instrumenty z zakresu handlu zagranicznego są tak samo istotne dla ożywienia gospodarki, jak polityka fiskalna czy monetarna, której poświęcał pan sporo uwagi. Czy pana zdaniem możliwe byłoby wykorzystanie przez Polskę instrumentów polityki proeksportowej stosowanej w krajach azjatyckich? Czy wejście Polski do Unii Europejskiej zwiększy czy zmniejszy swobodę naszego kraju w zakresie stosowania instrumentów polityki proeksportowej stosowanych z powodzeniem przez kraje azjatyckie? Czy prawdą jest, że np. na Tajwanie utworzono tzw. specjalne strefy eksportowe, w których wypracowana była cała nadwyżka w handlu zagranicznym Tajwanu? Czy takie strefy istnieją tam nadal? W jakich innych krajach świata istnieją takie strefy? Czy to prawda, że po wejściu Polski do Unii Europejskiej tworzenie takich stref w Polsce będzie niemożliwe? Czym tłumaczy pan, panie ministrze, wycofanie spółek z obrotu giełdowego, zwłaszcza tych przejętych przez zagranicznych inwestorów strategicznych? Czy w celu realizacji polityki proeksportowej należałoby pana zdaniem utworzyć na giełdzie warszawskiej, po pierwsze, odrębny rynek notowań grupujący tam polskie spółki proeksportowe oraz, po drugie, osobną kategorię funduszy inwestycyjnych wyspecjalizowanych w lokowaniu kapitału w akcje i papiery dłużne emitowane przez wspomniane spółki? Czy w dofinansowaniu działalności notowanych na giełdzie spółek proeksportowych można by wykorzystać polski bank - bank proeksportowy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Szustak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#HalinaSzustak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#HalinaSzustak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kieruję pytanie do pana ministra Hausnera. Czy istnieje ryzyko, że z uwagi na ograniczenia w zakresie stosowania instrumentów polityki proeksportowej, jakie nakłada na nas członkostwo w Unii Europejskiej, dojdzie np. do przeniesienia pewnej części zakładów produkcyjnych działających dotychczas na terenie naszego kraju na obszary innych rynków wschodzących, oferujących inwestorom np. atrakcyjne zachęty inwestycyjne w produkcji proeksportowej? Przykład: gazeta giełdy „Parkiet” podała w wydaniu z dnia 25–27 lipca br. informację o zamiarze przeniesienia przez jednego z trzech największych producentów półprzewodników w Europie na warszawską Giełdę Papierów Wartościowych, spółkę Relpol części produkcji do Indii. Warto, aby minister Hausner wyjaśnił, jakie przyczyny leżą, jego zdaniem, u podstaw tego typu zapowiedzi. Co należy zrobić, aby polscy eksporterzy nie przenosili swej produkcji za granicę, ale rozwijali swą działalność w naszym kraju? I czy wejście do Unii Europejskiej ma wpływ na zakres swobody w stosowaniu instrumentów mogących przeciwdziałać tego typu niepożądanym zjawiskom?</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#HalinaSzustak">Co sądzi pan o koncepcji powołania do życia Exim Banku, czyli polskiego banku proeksportowego? Czy gotów jest pan podjąć wspólnie z Narodowym Bankiem Polskim prace zmierzające do powołania takiego banku? W jakich krajach występują tego typu banki? Czy za pośrednictwem polskiego banku proeksportowego można by finansować np. taki eksport, którego wzrost powoduje zwiększenie zatrudnienia nie tylko bezpośrednio u eksportera, ale dzięki wykorzystywaniu krajowych surowców? Zwiększa to także sprzedaż i liczbę miejsc pracy u polskich kontrahentów takiego eksportera. Czy powołanie polskiego banku proeksportowego byłoby zgodne z prawem unijnym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Marianowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#BarbaraMarianowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana premiera w związku ze słusznymi stwierdzeniami w sprawie rozwoju przedsiębiorczości, a zwłaszcza istotnego elementu, jakim jest jednolity i stabilny system podatkowy. Oczywiście mam na myśli wizję państwa, w którym urzędnicy są sumienni, uczciwi, bezstronni, a decyzje przez nich podejmowane sprawiedliwe. Nie tylko dlatego, że sami urzędnicy tak nas zapewniają, ale dlatego że ich praca odpowiada uprzednio nakreślonemu wzorcowi. W związku z czym pytam: czy minister finansów powinien w ramach nadzoru zajmować konkretne stanowisko wobec podległych mu organów, których praktyki interpretacyjne rodzą uzasadnione przypuszczenie, iż dokonywana przez nie wykładnia czyni je niekonstytucyjnymi?</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#BarbaraMarianowska">Z moich doświadczeń interpretacyjnych wynika, że minister finansów nie chce tego czynić. Wobec czego drugie pytanie: jeśli minister finansów nie chce przeciwdziałać występowaniu tych zjawisk, to czy jest to jednoznaczne z faktem uwiarygodniania tych praktyk, za które minister finansów powinien wziąć odpowiedzialność polityczną?</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#BarbaraMarianowska">I trzecie pytanie. Czy w ramach przedstawionej przez pana premiera koncepcji państwa wspierającego, poszerzającego możliwość działania sektora prywatnego i społecznego, nie widzi pan premier pilnej konieczności wypracowania dyrektyw korespondujących z doktryną odpowiedzialności urzędniczej w zakresie negatywnych skutków interpretacji w procesie stosowania prawa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Piłkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MarianPiłka">Panie Marszałku! Pani Minister! Mam kilka pytań. Osobiście jestem przeciwnikiem obciążania rządu wszelkimi niepowodzeniami gospodarczymi, bowiem stan polskiej gospodarki w znacznej mierze zależy od czynników niezależnych, od sytuacji międzynarodowej, od cyklu koniunkturalnego itd. Ale czy nie uważa pani minister, że jest jedno kryterium, które pozwala ocenić jakość polityki gospodarczej rządu. Mianowicie tym kryterium jest średnia wzrostu produktu krajowego brutto w krajach naszej strefy, nie takich, jak: Francja, Niemcy czy Hiszpania, ale takich, jak: Czechy, Węgry, Słowacja, Ukraina, a także kraje bałtyckie, czyli w krajach, które mają podobną strukturę gospodarki. Jeżeli średnia wzrostu gospodarczego w tych krajach jest wyższa niż w Polsce, to znaczy, że w Polsce mamy do czynienia ze złą polityką gospodarczą. Natomiast jeżeli jest wyższa niż w tych krajach, to znaczy, że na przekór różnym międzynarodowym okolicznościom jakość tej polityki jest dobra. Czy zdaniem pani w ostatnich dwóch latach średni wzrost gospodarczy w Polsce był wyższy czy, wprost przeciwnie, niższy niż w krajach naszej strefy, a zatem, jeżeli jest niższy, czy to jednoznacznie nie określa jakości polskiej polityki gospodarczej rządu?</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MarianPiłka">Pytanie drugie. Jaki był procentowy udział długu publicznego w produkcie krajowym brutto w roku 2001, a jaki jest w tym roku? O ile wzrósł udział długu publicznego w ciągu tych dwóch lat i czy ten dramatyczny wzrost długu publicznego nie grozi w najbliższych latach załamaniem się finansów publicznych i kryzysem gospodarczym? Czy w kontekście wzrostu tego długu publicznego nie uważa pani, że dotychczasowy bilans rządów SLD jest zagrożeniem dla finansów publicznych państwa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Libickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MarcinLibicki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Polska należy do tych krajów cywilizowanych - zresztą należy do nich większa część krajów europejskich - w których wystarczy nie przeszkadzać przedsiębiorcom, aby odnieść sukces. Istotnym elementem przeszkadzania przedsiębiorcom są zawyżone podatki. Jednak panuje na ogół taka opinia, że obniżenie podatków owocuje wzrostem gospodarczym dopiero po pewnym czasie, a więc żaden rząd nie może się zdobyć na obniżenie podatków ze strachu przed powiększeniem się dziury budżetowej. Jednak doświadczenie z akcyzą wskazuje, że obniżenie akcyzy na alkohol spowodowało natychmiastowy wzrost dochodów. Czy, biorąc pod uwagę, że szara strefa podatkowa w Polsce stanowi około 27% PKB, nie sądzi pani minister, iż obniżenie podatków mogłoby w krótkim czasie zwiększyć przychody? Przecież nikt nie przebywa w szarej strefie z amatorstwa, ale dlatego, że chce ratować swoją firmę, najczęściej przez uzyskanie odpowiednich dochodów. A więc czy nie sądzi pani, powtarzam, że to mogłoby w krótkim czasie doprowadzić do zwiększenia wpływów podatkowych?</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MarcinLibicki">Istotnym elementem jest kurs złotego, kurs waluty krajowej. Słyszeliśmy, byliśmy świadkami lamentu importerów, że gwałtownie wzrośnie inflacja, jeżeli kurs złotego osłabnie. Tymczasem doświadczenie wskazuje, że obniżony kurs złotego, po pierwsze, spowodował wzrost eksportu i produkcji proeksportowej, po drugie, wcale nie spowodował wzrostu cen towarów importowanych. Okazuje się, iż tam była jeszcze taka rezerwa, że aby utrzymać swój eksport do Polski, przedsiębiorcy zagraniczni nie poszli za obniżką złotego, nie podwyższyli cen swoich produktów w Polsce, tylko zachowali je na dotychczasowym poziomie, mimo że złoty jest mniej warty. Czy zgodzi się - już kończę, panie marszałku - pani minister, że wszelkie inne programy, w tym ściśle gospodarcze, takie jak np. „Pierwsza praca”, to jest funta kłaków niewart, demagogiczny, propagandowy chwyt, kosztowny, który powinien być po prostu wyrzucony do kosza?</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#MarcinLibicki">Chciałbym jeszcze spytać, czy nie sądzi pani minister, że bardzo szkodzi gospodarce zmowa firm telefonicznych, która powoduje, że tak istotny element, jak koszt rozmów telefonicznych, wpływa źle na gospodarkę - właśnie przez zmowę niemającą nic wspólnego z wolną gospodarką, bo będącą działaniem monopolistycznym? Również bardzo drogi kredyt jest spowodowany zadłużaniem się państwa, a więc wprowadzaniem na rynek kredytowy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#TomaszNałęcz">Panie pośle, ale proszę o konkluzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MarcinLibicki">...niezdrowego konkurenta w postaci państwa, które, emitując papiery wartościowe, podwyższa stopę procentową i, jak mówię, stanowi niezdrowego konkurenta wobec prywatnych firm.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MarcinLibicki">Co do podatku katastralnego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#TomaszNałęcz">Nie, panie pośle, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Lissa.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Libicki: Trudno, szkoda, że nie mogę dokończyć.)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#TomaszNałęcz">Nie, panie pośle, naprawdę, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AndrzejLiss">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do pana premiera Hausnera. W rzeczywistości polskiej wprowadzono wcześniej ustawę prywatyzacyjną, a później ustawę o portach i przystaniach morskich. W wyniku nieprzemyślanych działań poprzedniego i obecnego Sejmu i rządu dopuszczono do wyprzedaży części nabrzeży portowych podmiotom prywatnym, krajowym i zagranicznym, które w dniu dzisiejszym stawiają blokadę przed standardami unijnymi, zgodnie z którymi podmiot zarządzający portem powinien zapewnić dostęp do wszystkich akwenów, obiektów i urządzeń infrastruktury portowej na warunkach jednakowych dla wszystkich uczestników obrotu portowego. Tym samym doprowadza się do blokady rozwoju gospodarczego portów polskich. Zwracam się z pytaniem: W jaki sposób pan premier doprowadzi do zlikwidowania tej patologicznej sytuacji w portach polskich i jak zamierza pan premier wykorzystać ogromne możliwości tkwiące w bogatej infrastrukturze portów polskich? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Tomczykiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#TomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Pani Minister! Czy kompletny zastój prywatyzacji prowadzonej przez wojewodów nie hamuje rozwoju gospodarczego? Tak się dzieje np. na Śląsku. Na prawie 300 przedsiębiorstw państwowych w ostatnim czasie tylko 2 zostały sprywatyzowane. Czy rząd zamierza coś z tym fantem zrobić? A może jest to celowa polityka rządu, bo przecież prawie 300 przedsiębiorstw to ponad 1000 miejsc w radach nadzorczych do obsadzenia. W tym kontekście mam też pytanie, jaki jest stosunek rządu do ustawy o nieodpłatnym przekazaniu udziałów i akcji skarbu państwa na rzecz samorządów?</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#TomaszTomczykiewicz">Następne pytanie. Panie premierze, jeżeli jest tak dobrze, dlaczego nastroje małych i średnich przedsiębiorców są takie złe i dlaczego te firmy, które miały stać się lokomotywą gospodarki, są w tak fatalnej kondycji?</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#TomaszTomczykiewicz">Panie premierze, mówił pan o trzech progach bezpieczeństwa i o tym, że drugi przekroczymy w przyszłym roku. Czy nie jest tak, że lewica, pogodzona z utratą władzy w przyszłych wyborach, doprowadzi do przekroczenia również tego trzeciego progu bezpieczeństwa, tak aby rząd prawicowy musiał się borykać z trudnościami budżetowymi i ciąć wydatki socjalne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Falfusa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JacekFalfus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiąc o wzroście gospodarczym, który nastąpił w I półroczu 2003 r., a w szczególności w czerwcu 2003 r., rząd powołuje się na budownictwo. Mówi, że w budownictwie coś drgnęło. Statystycznie rzecz biorąc, w czerwcu i w pierwszych dniach lipca nastąpił bardzo znaczny wzrost inwestycji budowlanych oddanych do użytkowania, np. w powiecie bielskim wzrost ten wyniósł aż 480%. Przyczyna tego leży w zmienionym Prawie budowlanym, ponieważ nowe Prawo budowlane dyscyplinuje inwestorów odnośnie do obowiązku zgłaszania zakończenia budowy i wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. W myśl nowego Prawa budowlanego istnieje obowiązek obligatoryjnej kontroli przez powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Stwierdzenie w ramach tych kontroli - one mogą być częstsze - nieprawidłowości w postaci odstępstw od projektu lub legalizacja samowoli budowlanej powoduje w myśl nowych przepisów naliczenie bardzo wysokich kar i opłat. Również wzrost liczby pozwoleń na budowę ma uzasadnienie w nowym Prawie budowlanym, jednak ze względu na krótki czas nie będę tego rozwijał. Można zatem powiedzieć, że wzrost liczby pozwoleń na budowę i pozwoleń na użytkowanie w I półroczu wiąże się z ucieczką inwestorów od restrykcyjnego Prawa budowlanego, które obowiązuje od 11 lipca - stąd właśnie tak dużo tych zgłoszeń. Pytam zatem, na jakich przesłankach rząd opiera pewność co do wzrostu inwestycji w budownictwie, szczególnie w budownictwie inwestycyjnym dotyczącym indywidualnych gospodarstw? Jeżeli czyni to na podstawie danych GUS, to jest to przesłanka w 100% fałszywa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Murias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#HalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy gotów jest pan przedstawić na forum Sejmu informację o polskim stanie własności w sektorze przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych działających na terenie Rzeczypospolitej Polskiej? Przy tej okazji chciałoby się prosić o przedstawienie oceny wpływów bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce na sytuację w handlu zagranicznym, pozyskanie nowych technologii itp. Czy pana zdaniem struktura własnościowa sektora bankowego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, a konkretnie zdecydowana dominacja w nim kapitału zagranicznego ma wpływ na dostępność i cenę kredytów dla polskich małych i średnich firm, na skuteczność polskiej polityki monetarnej lub też na przykład na charakter opinii publicznej w sferze finansów i bankowości?</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#HalinaMurias">I drugie pytanie. Panie ministrze, podkreślał pan w swoim wystąpieniu problem skali bezrobocia, i słusznie, bo jest to podstawowy problem w polskim społeczeństwie. Jednocześnie wiadomo, że integracja Polski z Unią Europejską zaostrzy tę sytuację wskutek tego, że szereg drobnych i średnich polskich firm padnie ofiarą konkurencji i nie wytrzyma standardów unijnych. Jakie proponuje pan instrumenty, które pozwoliłyby na zapewnienie absorbowania przez polską gospodarkę zjawiska rosnącego wskutek integracji bezrobocia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Jasińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym spytać pana premiera o następujące sprawy. Po pierwsze, dlaczego w tej chwili proponuje pan podwyższenie wieku emerytalnego dla pań do 65 lat? Taka propozycja ma sens wówczas, gdy każdy, kto chce pracować, może może to robić, czyli przy bezrobociu 5–7%, jak się powszechnie uważa. Dzisiaj zgłoszenie propozycji przesunięcia wieku emerytalnego dla pań oznacza chęć... Niezależnie od chęci to musi doprowadzić do zepchnięcia tych ludzi w bezrobocie i do zaproponowania im zamiast emerytur znacznie mniejszych zasiłków przedemerytalnych. Taka propozycja absolutnie nie może liczyć na żadne poparcie ani społeczeństwa, ani opozycji. W tej chwili nie można mówić o takich rzeczach. To jest jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WojciechJasiński">Po drugie, w jaki sposób - i tu ewentualnie można byłoby potwierdzić, czy rząd ma jakiś program - ma pan zamiar zwiększyć ilość miejsc pracy przy wzroście wydajności pracy, jak pan powiedział, o 10%? Siłą rzeczy musi to doprowadzić do spadku ilości miejsc pracy, zresztą w programie na 2002 r. rząd także się przeliczył co do tego - faktyczna liczba miejsc pracy spadła o ok. 400 tys. w stosunku do tego, co rząd proponował.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WojciechJasiński">Następna sprawa, a propos pańskiej deklarowanej dbałości o duże przedsiębiorstwa. Oczywiście trzeba o nie dbać, bo to jest właściwa struktura gospodarcza kraju, ale pytam, czy rząd ma koncepcję restrukturyzacji niepolegającej wyłącznie na likwidacji. Miałbym taką radę, pytanie, czy ma pan zamiar przyjrzeć się dawnym umowom prywatyzacyjnym i sprawdzić, jak inwestorzy spełniają zawarte w nich warunki dotyczące utrzymania produkcji i zatrudnienia. Zapewniam, że byłoby tutaj bardzo wiele ciekawych rzeczy do obserwacji i wiele wniosków do wyciągnięcia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się do pana premiera z zapytaniem w sprawie Huty Beldon. Ten zakład hutniczy został postawiony w stan upadłości i wskutek tego pracę straciło ponad 700 osób, z których większość do dnia dzisiejszego nie znalazła pracy. Jedyną nadzieją i realną szansą na znalezienie zatrudnienia przez te osoby jest, zdaniem specjalistów z zakresu branży hutniczej, uruchomienie najnowocześniejszej w Europie walcowni stali jakościowych. Inwestycja ta kosztowała Hutę Beldon ok. 200 mln zł i została podjęta w 2000 r., do czasu ogłoszenia upadłości i zaprzestania funkcjonowania produkowała wyroby o bardzo wysokiej jakości. Pragnę jeszcze dodać, że wysocy urzędnicy państwowi, w tym także wiceminister Szarawarski, już kilkakrotnie w czasie spotkań z załogą obiecywali szybkie uruchomienie walcowni, podawali nawet konkretne daty. Terminy, niestety, mijały, a sytuacja, jeżeli się zmienia, to tylko na gorsze.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MariaNowak">Dlatego chcę zadać pytania: Jakie kroki do tej pory podjął pan wicepremier, by wznowić produkcję w przedmiotowym zakładzie hutniczym? W jakim terminie bezrobotni hutnicy mogą spodziewać się wznowienia produkcji, a tym samym powrotu do pracy?</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MariaNowak">Podobna sytuacja jest w Hucie Jedność w Siemianowicach. Pytam więc: Dlaczego mimo kilkukrotnych obietnic rządu nie rozpoczęto finansowania końcowego etapu inwestycji i wznowienia produkcji Walcowni Rur Huty Jedność w Siemianowicach Śląskich? Jaką politykę prowadzi rząd, aby poprawić relację głównych branż przemysłu wobec małych i średnich przedsiębiorstw, a w szczególności ich kondycję finansową i wypłacalność?</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#MariaNowak">Panie Premierze! Małe i średnie przedsiębiorstwa dadzą sobie radę, jeżeli tylko nie będzie się im przeszkadzać. Bo czyż można nazwać pomocą rządu to, że firmy współpracujące z górnictwem zapłaciły do skarbu państwa podatek VAT za faktury wystawione spółkom węglowym, a które nie dostały zapłaty? Ci ludzie czują się podwójnie oszukani: po pierwsze, nie otrzymali zapłaty za swoją pracę, a po drugie, musieli zapłacić podatek VAT. Jak można nazwać taką politykę względem tych małych i średnich przedsiębiorstw? Jest to nieuczciwe i nieprzyzwoite. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Szejnfelda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do pana premiera. Pierwsze dotyczy problemu prywatyzacji, który poruszył pan premier w swoim wystąpieniu. Chciałbym zapytać o to bardziej od strony formalno-organizacyjnej. Otóż wiemy, że prywatyzacja przynosi co najmniej dwa efekty pozytywne, mianowicie z jednej strony racjonalizację działalności firmy, a z drugiej - przychody do budżetu państwa, przychody tak ważne w sytuacji, gdy powinno się obniżać dług publiczny. Niestety, jak słyszę, nie jest to planowane. I chciałbym zapytać, jaki pogląd ma pan premier na temat zmiany struktury rządu, takiej zmiany, która miałaby polegać na połączeniu Ministerstwa Gospodarki oraz Ministerstwa Skarbu Państwa, tak by zracjonalizować działalność prywatyzacyjną, nadać jej większą dynamikę.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Po wtóre, jak skomentowałby pan działalność Ministerstwa Gospodarki po tym okresie funkcjonowania w nowym układzie? Czy nie należałoby jednak rozdzielić tych dwóch ministerstw, po czym połączyć Ministerstwa Gospodarki z Ministerstwem Skarbu Państwa. Wtedy w jednym systemie można byłoby oddziaływać na polską gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Kolejne pytanie dotyczy kwestii starego i nowego przemysłu oraz wspierania małych i średnich przedsiębiorstw. Niestety, muszę powiedzieć, że byłem rozczarowany zakresem, jakością i głębokością wchodzenia w temat zaprezentowanymi w wystąpieniu pana premiera. Najmniej usłyszałem na najtrudniejszy chyba temat, mianowicie na ten, co rząd chce w 2004 i 2005 r. uczynić na rzecz zmian w tzw. starym przemyśle. Dotychczasowe programy praktycznie niczego nie zmieniają, niczego nie proponują jeśli chodzi o górnictwo, o przemysł chemiczny, PKP itd. Chciałbym się dowiedzieć, ile środków publicznych - ale konkretnie, całościowo - poszło w 2002 r. i 2003 r. w Polsce z całego budżetu i z całej gospodarki pozabudżetowej na duże firmy i na stary przemysł, a ile planuje się w 2004 i 2005 r. środków na wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw oraz inwestowanie w rozwój nowego przemysłu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Polaczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do pana premiera Hausnera w trzech kwestiach. Pierwsza jest może najbardziej prosta, nieskomplikowana; myślę, że jest to pytanie, na które rząd może odpowiedzieć: Kiedy rząd spowoduje poprzez politykę gospodarczą obniżenie poziomu bezrobocia do stanu z października 2001 r., kiedy państwo przejmowali władzę? Nas może już nie interesuje, kiedy ten poziom się zmniejszy, ale kiedy państwo osiągniecie stan z października 2001 r., czyli wskaźnik bezrobocia 16,4%. Dzisiaj 17,8% to kilkaset tysięcy miejsc pracy. Albo zostały one utracone, albo ze względu na poziom bezrobocia już kilkaset tysięcy osób tych miejsc nie znalazło.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#JerzyPolaczek">Druga kwestia to pytanie w sprawie restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego na przykładzie Zakładu Górniczego Piekary Śląskie. Jest to zakład górniczy, który na podstawie decyzji ministra gospodarki z 13 grudnia ub.r. powstał z połączenia dwóch kopalń węgla kamiennego. Jest to uwieńczenie kilkuletniego procesu starań załogi i kadry kierowniczej w sprawie ograniczenia kosztów, ograniczenia zatrudnienia, nakładów inwestycyjnych w wysokości 28 mln zł na przekop technologiczny, który połączył te dwie firmy. I teraz dowiadujemy się, że Kompania Węglowa, przy aprobacie Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, zamierza zlikwidować tę kopalnię, która zatrudnia w 60-tysięcznym mieście 4221 osób. W tej sprawie już dwa tygodnie temu skierowałem zapytanie do pana ministra Hausnera. Mam nadzieję, że dzisiejsza debata pozwoli na uzyskanie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#JerzyPolaczek">W tym kontekście jest następujące pytanie: kiedy państwo pokażecie efekty zapowiadanego regionalnego programu łagodzenia skutków restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego na obszarze woj. śląskiego? Jakie państwo finansujecie aktualnie projekty, ile ich jest i jakie nakłady zostały poniesione z budżetu Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej na realizację tego niezmiernie istotnego dla społeczności tego województwa programu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Bachalskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#DariuszJacekBachalski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Powiem bardzo ostro: pani minister, kiedy złamiemy w urzędniczych głowach bariery dla rozwoju naszej gospodarki? Przecież większość ustaw powstaje we współpracy z urzędnikami. Ja odbieram postawy urzędnicze nie tylko w Warszawie, ale również we własnym województwie, jako tak naprawdę hamujące rozwój, redukujące państwa wizje do bardzo krótkich, bardzo mało spektakularnych projektów. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#DariuszJacekBachalski">Po drugie, kiedy tak naprawdę urzędnicy zaczną wywiązywać się z podstawowego obowiązku, przynajmniej w państwa urzędzie, i będą wyszukiwać te wszystkie bariery, które są rzeczywiście hamulcem dla przedsiębiorczości. Wspomnę znany nam eksport alkoholu, gdzie - nie wiem, czy państwo zdajecie sobie sprawę - żeby pośrednik mógł wyeksportować alkohol, musi zapłacić za kartkę papieru 45 tys. zł. Powstaje ustawa - ja wiem o tym - ale nie na skutek pracy urzędników, ministerstwa, tylko tak naprawdę studentów.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#DariuszJacekBachalski">Kolejna sprawa: czy zdajecie sobie państwo sprawę, jak wygląda u nas przeciętny czas pracy pracowników? W Stanach Zjednoczonych w skali roku to jest ponad 2000 godzin. U nas, proszę państwa, to jest 1400 godzin. Jak my mamy być wydajni? Minister oczywiście mówił, że wydajność wzrasta, ale naszej wydajności nie można nie porównywać do wydajności innych gospodarek. Dopiero wtedy będziemy tak naprawdę wiedzieli, czy ta wydajność jest względnie progresywna, czy bezwzględnie progresywna. Wtedy ma to sens, kiedy porównujemy się do innych gospodarek.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#DariuszJacekBachalski">Kolejne pytanie to kwestia przerzucania obowiązków administracji państwowej na przedsiębiorców. Tak nie może być. Np. u mnie w firmie 30% czasu - ja to mierzyłem - poświęcamy na zaspokajanie wszelkiego rodzaju potrzeb, wymogów administracji państwowej czy ustaw. To jest para w gwizdek, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#DariuszJacekBachalski">Kapitał zakładowy. O tym pani minister wie, ale skakanie z 4000 do 50 000 to jest przeginanie pały, drodzy państwo. Tak nie można.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#DariuszJacekBachalski">Kolejna sprawa - edukacja. Przedsiębiorczość nie rozwinie się bez edukacji. Jeżeli nie powiążemy systemu polskiej edukacji z polską gospodarką, nie będziemy mieli żadnej przedsiębiorczości. Dzisiaj dziecko zapytane, kim chce być, nigdy nie powie, że chce być przedsiębiorcą, tylko powie, że chce być strażakiem, nauczycielem, lekarzem, sekretarką. Czy znacie takie 7-letnie dziecko, które powie, że chce być przedsiębiorcą? Nie.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#DariuszJacekBachalski">Poza tym w całej tej państwa wizji brakuje mi jednej rzeczy: brakuje mi zaufania do obywatela, brakuje mi podejścia czysto ludzkiego, brakuje mi pokazania ludziom wizji, że oni mogą być odpowiedzialni za samych siebie. Cały czas próbujecie ich wyręczyć we wszystkim, na każdym kroku tworząc nowy przepis, nową ustawę. Myślę, że aby społeczeństwo naprawdę stało się przedsiębiorcze, musimy zaufać ludziom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Danutę Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#DanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W informacji przedstawionej przez pana premiera było bardzo dużo optymizmu. To dobrze, bo ten optymizm bierze się ze wzrostu gospodarczego, ze wzrostu w budownictwie, w eksporcie czy chociażby wzrostu wynagrodzeń. Jednocześnie jest jednak bardzo wysoki wskaźnik bezrobocia. Dzisiaj przed Sejmem demonstruje kolejna grupa pracowników zagrożonych utratą pracy. Od wielu miesięcy Huta Stali Częstochowa nie może znaleźć inwestora i w tym przypadku też istnieje zagrożenie zwiększenia bezrobocia. A tak naprawdę, jeśli staniemy na ulicy, obejrzymy się wokół, to zobaczymy i dziurawe chodniki, i stare kamienice, ziemia leży odłogiem, starsze osoby pozostają bez opieki.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#DanutaPolak">Moje pytanie dotyczy tego, czy w przyszłym roku w planie gospodarczym znajdą się takie działania, które ograniczą wydatki z budżetu państwa, zwiększą kontrolę i doprowadzą do tego, że administracja zostanie zmniejszona, bo jest bardzo rozbudowana. Bez skłonności Polaków do budowania fontann, pomników czy świętowania różnych uroczystości i niezauważania tego, co jest wokół, nie byłoby to konieczne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Mateję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PiotrMateja">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka fundamentalnych pytań do pana wicepremiera Hausnera. Co dalej z naszym górnictwem? Jak rozwija się reforma górnictwa węgla kamiennego? Czy wydobycie węgla będzie maleć? Czy eksport węgla będzie opłacalny, tzn. czy ceny eksportowe będą wyższe od kosztów wydobycia? W tej sprawie powiedział pan tylko lakonicznie, że zaległości sektora wobec ZUS wynoszą już 20 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PiotrMateja">Proszę również, aby rozwinął pan swoją wypowiedź na temat konieczności obniżenia cen nośników energii. Jest to kluczowy problem wzrostu gospodarczego i bez omówienia szczegółów pozostanie tylko pustym hasłem.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PiotrMateja">I ostatnie pytanie: dlaczego rząd nie wywiązuje się z programu budowy autostrad, popieranego zresztą, jak pan doskonale wie, przez ogół społeczeństwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Szaramę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WojciechSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja w swoim wystąpieniu, w swoich pytaniach również chciałbym poruszyć sprawę górnictwa węglowego. Jest to jeden z najważniejszych problemów, z którymi borykają się ministerstwo, rząd i - trzeba powiedzieć sobie szczerze - nasze społeczeństwo, bo koszty tej restrukturyzacji, tej reformy są olbrzymie, ale nie widać specjalnie celu, do którego zmierzamy, do którego zmierza rząd. Od początku działania rządu Leszka Millera sprawa restrukturyzacji górnictwa była stawiana jako jedno z priorytetowych zadań gospodarczych tego rządu. Do tej pory nie udało się rozwiązać żadnych problemów górnictwa, górników Śląska, Zagłębia Wałbrzyskiego. Kolejne projekty, kolejne propozycje rządu trafiają w pustkę.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WojciechSzarama">Ostatnio wszyscy byli na Śląsku poruszeni istnieniem lub nieistnieniem listy kopalń przeznaczonych do likwidacji. Pytam pana, czy przed likwidacją jakiegokolwiek miejsca pracy, jakiegokolwiek wielkiego zakładu zostaną utworzone nowe. W takich miastach jak 200-tysięczny Bytom funkcjonują trzy zakłady górnicze, które są właściwie jedynym w mieście większym pracodawcą. Z chwilą likwidacji tych zakładów bezrobocie i - co za tym idzie - apatia społeczna, wzrost przestępczości doprowadzą do tragedii miasta. Już teraz liczba osób biorących czynny udział w życiu społecznym jest minimalna. Pytam pana ministra, kiedy powstaną na Śląsku nowe miejsca pracy, w jaki sposób jest realizowany program dotyczący uatrakcyjnienia tych terenów. Ważne są nie tylko odprawy, świadczenia, ale przede wszystkim ważne są miejsca pracy dla ludzi, którzy muszą w jakiś sposób funkcjonować, również pod względem społecznym. Proszę bardzo o szczegółową odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabrane głosu pana posła Benedykta Sucheckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#BenedyktSuchecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie przedstawionych argumentów przez pana premiera Hausnera można postawić tezę, że pierwsze oznaki ożywienia gospodarczego są widoczne, a co za tym idzie - planowany wzrost gospodarczy w roku 2004 daje szansę na stworzenie nowych miejsc pracy, społeczeństwu zaś, jak wiadomo, szczególnie zależy na likwidacji bezrobocia. Są jednak pewne obszary naszego życia, które budzą wiele wątpliwości. Pan premier wspomniał już dzisiaj, iż zadłużenie tylko w stosunku do ZUS sektora węglowego to ponad 20 mld zł. Mam zatem pytanie do pani minister: Jak ten problem rząd planuje w najbliższym czasie rozwiązać? Jaka jest strategia, jeśli chodzi o to, by to zadłużenie nie powiększało się, lecz zostało zlikwidowane? Po drugie, jakość giełdy, to znaczy obserwowana ostatnio hossa na warszawskiej giełdzie, wbrew temu co się mówiło i porównywało do giełdy budapeszteńskiej, świadczy o tym, że mamy do czynienia z rozwojem gospodarczym. Czy zdaniem pani minister jest to rzeczywiście rozwój gospodarczy, czy też napływ kapitału spekulacyjnego na giełdę? Jaki jest w tym udział czynnika zagranicznego? I pytanie kolejne. Rozwój infrastruktury to również rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w sektorze gospodarki żywnościowej. Mamy szansę na duże środki pomocowe; środków tych nie mają małe i średnie przedsiębiorstwa branży rolno-spożywczej. Jakie zatem działania są podejmowane przez rząd, by kredyty pomocowe zadziałały w sposób pozytywny na rozwój tego sektora? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Antochowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Motorem napędowym w gospodarce jest oczywiście budownictwo, i to we wszystkich gospodarkach. Mam pytanie następujące: Czy są prowadzone rozmowy z Komisją Europejską w Brukseli na temat podatku VAT od budownictwa? I kolejne pytanie. Wykorzystanie środków unijnych, tych pomocowych, jest żenująco niskie. Mam tutaj na myśli wykorzystanie środków ISPA, SAPARD, programów aktywizacji obszarów wiejskich. W związku z tym pytanie: Czy są jakieś możliwości, a może to tylko zależy od nas, by uprościć całą biurokrację, która wiąże się z przygotowywaniem wniosków o te środki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalembę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#StanisławKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy informację rządu o działaniach podejmowanych przez ten rząd w celu ożywienia gospodarki, pobudzania przedsiębiorczości, w tym ograniczania bezrobocia. Mam pytanie do pana premiera o zrównoważony rozwój naszego kraju. Szczególnie dotyczy to dotkliwie polskiej prowincji, wsi, małych miasteczek, rolnictwa. Z raportów ONZ wynika bowiem wyraźnie, że mamy Polskę A, tę silnie rozwijającą się, i Polskę B, taką jakby odrzuconą. Natomiast w raporcie Komisji Europejskiej wyraźnie stwierdza się, że wieś, rolnictwo nie korzysta z przemian po roku 1989, lecz wręcz ich kosztem te przemiany się dokonują. Mam pytanie: Jaką rolę do odegrania widzi pan premier dla spółdzielczości w ogóle, w tym dla spółdzielczości wiejskiej i rolniczej? Przecież ten dział gospodarki, gdyby był on odpowiednio doceniony, to następowałoby łączenie drobnych kapitałów, ludzie sami pomagaliby sobie, jeśli chodzi o pracę i inne cele. I mam pytanie: Czy rozważa się zmniejszenie podatku dochodowego od osób prawnych, czyli dla spółdzielczości, tak jak to ma miejsce w Unii Europejskiej? Bardzo dobre przykłady to spółdzielczość bankowa, mleczarska, ale też całe zaopatrzenie i zbyt. W przypadku rynkowej gospodarki w Stanach Zjednoczonych w ministerstwie rolnictwa jest około 40–50-osobowy zespół, który się zajmuje tylko tą spółdzielczością rolniczą.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#StanisławKalemba">Po drugie, panie premierze, na jakim etapie są decyzje podejmowane w związku z klęską suszy, która ma miejsce przecież w wielu województwach, a co najmniej dwu- lub trzykrotnie ten wskaźnik został przekroczony, jeżeli chodzi np. o Wielkopolskę? Jest to problem podejmowania szybkich decyzji, bo konsekwencje tego mogą być tragiczne. I już ostatnie pytanie, jeżeli chodzi o zaciąganie kredytów. Czy nadal ma tak być, że banki będą żądały sześcio- czy pięciokrotnego zabezpieczenia? Czy nie warto pomyśleć o instytucjach, które by w jakiś sposób gwarantowały udzielenie kredytu przy zabezpieczeniu jedno- czy dwukrotnym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Siekierskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#CzesławSiekierski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mamy określony wzrost eksportu. Jakie są działania podejmowane, jeśli chodzi o jego stabilizację i dalszy rozwój?Myślę tutaj oczywiście o sprawach gwarancji kredytów, ubezpieczeń, promocji; o tym mówiliśmy i o tym się mówi. Chciałbym jednak wiedzieć: Jakie nowe instrumenty ostatnio zostały uruchomione w tym zakresie i jakie powinniśmy uruchomić w najbliższym czasie? Powyższe dotyczyło małych i średnich przedsiębiorstw, które w przypadku eksportu są za słabe, zbyt rozproszone, by podołać temu problemowi. Drugie pytanie dotyczy działań związanych z poprawą konkurencyjności naszej gospodarki, co jest bardzo ważne w kontekście wejścia do Unii Europejskiej. Jakie działania w związku z tym rząd będzie podejmował, oprócz sektorowego programu w ramach funduszy strukturalnych? Kiedy słyszymy wypowiedzi na temat naprawy finansów publicznych, na temat tego, gdzie szukać środków, to bardzo często politycy, ekonomiści mówią: KRUS, fundusze, agencje. To nie jest jednak tak, dlatego że są to określone instytucje, które mają zapisane określone cele związane z wykorzystaniem środków. Chodzi o przykład KRUS. Wiemy, że w KRUS są jednakowe składki, ale także są jednakowe emerytury. Jeśli chcemy zróżnicować składki, musimy zróżnicować także emerytury. Wtedy w jakimś zakresie w tych zróżnicowanych emeryturach będzie partycypowało państwo. Wreszcie KRUS pełni określone funkcje socjalne, tzn. wiemy, że ludzie odejdą z KRUS, pójdą do systemu ZUS-owskiego, jeśli tylko będą mieli pracę. Tak więc niezależnie od całej polityki rządu w tym zakresie musimy o tym jasno mówić, bo inaczej wprowadzamy opinię publiczną w błąd, co jest bardzo niekorzystne. Dlatego proszę o przeprowadzenie pełnej analizy tego, jak wygląda rzeczywiście sytuacja finansowa w tym obszarze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Aldonę Michalak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#AldonaMichalak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym nawiązać do problemu bankowego, do banków, które narzekają na zbyt wysokie rezerwy, na zbyt rygorystyczne kryteria dotyczące wierzytelności, czyli zaliczania tych wierzytelności do wierzytelności nieregularnych. Po wczorajszej rozmowie z przedstawicielami banków na forum sejmowej Komisji Finansów Publicznych chciałabym zapytać, czy rząd przewiduje zapis ustawowy, zawarcie takiego warunku, iż banki będą mogły liczyć na mniejsze rezerwy, jeżeli będą miały określony procent kredytów przeznaczonych dla małych i średnich przedsiębiorstw. Byłby to bowiem warunek - według mnie - bardzo pobudzający banki do aktywności w tym zakresie. Chciałabym również poinformować Wysoką Izbę, iż zapisy ustawowe dotyczące obowiązkowego kredytowania małych i średnich przedsiębiorstw są zawarte w niektórych prawodawstwach państw europejskich i nie tylko. W Stanach Zjednoczonych również jest ustawowo określony próg minimalny kredytowania małych i średnich przedsiębiorstw. Proponuję nie stosować metody kija, lecz raczej metodę marchewki. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#AldonaMichalak">Druga sprawa: inwestycje zagraniczne i eksport. Przytoczę przykład, niestety dość zły. Porozumienie o wzajemnym wspieraniu i ochronie inwestycji z Federacją Rosyjską leżało od dnia 8 sierpnia ubiegłego roku bez odpowiedzi u pana premiera Pola. Dopiero w ubiegłym miesiącu komisja dwustronna mieszana zajęła się tym dokumentem i stwierdziła, że na dzień dzisiejszy to porozumienie nie może być podpisane, lecz dopiero po naszym wstąpieniu do Unii Europejskiej. Jakie zastępcze warunki możemy uzgodnić z Federacją Rosyjską w zakresie wzajemnego wspierania inwestycji i ochrony tych inwestycji? Jako przykład podam, że dzisiaj rosyjska agencja prasowa podała, iż polskie inwestycje w budownictwie mieszkaniowym poczynione przez polskie firmy budowlane na rynku rosyjskim są na kwotę 100 mln dolarów. Jakie zachęty zamierza stosować państwo polskie w celu przyciągnięcia inwestorów zagranicznych? Jest to ogromna potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#AldonaMichalak">I jeden element...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#AldonaMichalak">Przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#TomaszNałęcz">Pani poseł, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Grada.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Poseł Aldona Michalak: Liczebność rad nadzorczych to jest problem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#AleksanderGrad">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań. Pierwsze pytanie. Jest przygotowany drugi pakiet dotyczący rozwoju przedsiębiorczości, pakiet dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Wiemy, że w ciągu kilkunastu lat pakietów było wiele, zalegają one na półkach, a wdrożenie programów zawsze było ograniczone. Chciałbym zapytać: Jakie główne kryterium przyjął obecnie rząd, przygotowując nowe rozwiązania? Wiem, że wcześniejszy pakiet „Przedsiębiorczość - Rozwój -Praca”, który był kierowany do małych i średnich przedsiębiorstw, został skrytykowany nie przez polityków, nie przez posłów w tej sali, ale przez samych przedsiębiorców, dlatego że kiedy podliczyli, jakie mają z tego korzyści, to okazało się, że wdrożony został pakiet rozwiązań, który zwiększa ich koszty. W związku z tym mam pytanie: Czy nowe rozwiązania przewidują obniżkę kosztów działalności gospodarczej firm i o ile? Czy takie symulacje były przeprowadzone? To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#AleksanderGrad">Druga kwestia dotyczy środków Unii Europejskiej. Pan premier Hausner powiedział, że to będzie jeden z głównych filarów wsparcia rozwoju gospodarczego, że te środki będą wpływać na wielkość inwestycji. Chciałbym zapytać: Na jakim etapie przygotowania są sektorowe programy operacyjne: zarówno ten, który jest w gestii ministra rolnictwa, jak i ten, który jest w gestii ministra gospodarki? Wiem bowiem, że pojawiają się kolejne wersje, które są konsultowane aż do znudzenia. Jeśli chodzi o program pilotowany przez ministra rolnictwa, to widziałem już 74 wersję tego programu. Stawiam pytanie: Kiedy się skończy ten obłęd konsultacji? Kiedy zostaną podjęte decyzje i program się pojawi?</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#AleksanderGrad">Trzecia sprawa, która została tu już podniesiona, dotyczy restrukturyzacji wielkich branż, między innymi sektora Wielkiej Syntezy Chemicznej. To, co rząd zrobił, między innymi wpłynęło na rozwój gospodarczy. Czy pani minister wie, i pan minister wie, że nie ma programu restrukturyzacji sektora Wielkiej Syntezy Chemicznej, przyjętego przez rząd, i że to, o czym w tej chwili mówimy, ciągle dotyczy projektów? Nie ma źródeł sfinansowania tego programu, jak i wielu programów restrukturyzacyjnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Bolesława Piechę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#BolesławPiecha">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Pan premier Hausner wspominał w swoim wystąpieniu o inwestycjach. Wydaje się, że pan premier liczy głównie na ożywienie inwestorów zagranicznych. Trzeba jednak pamiętać o inwestycjach finansowanych ze źródeł krajowych, w tym również z budżetu państwa. W czerwcu 2003 r. NIK przedstawił sprawozdanie o kontroli inwestycji wieloletnich, które były realizowane w ramach tak zwanych kontraktów wojewódzkich. Założeniem dla tych inwestycji są nie tylko nieprawidłowości, które wykazał w swoich materiałach NIK, ale również ich rozwlekłość w czasie i brak stabilności perspektyw finansowych. W związku z tym mam pytanie: Jakie działania zamierza podjąć rząd w celu sprawnego i płynnego zrealizowania zadań zapisanych w kontraktach wojewódzkich? Pytanie to jest tym ważniejsze, że jeśli chodzi o rok 2004 i dalsze lata, dzisiaj nie są znane źródła finansowania, jak również nie jest znana celowość gospodarcza poszczególnych przedsięwzięć, a ma to niewątpliwie wpływ na lokalną działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#BolesławPiecha">Ochrona zdrowia - a zwłaszcza kryzys czy raczej chaos organizacyjny i finansowy, w jakim jest pogrążona - przez wielu specjalistów określana jest jako główne zagrożenie nie tylko dla finansów publicznych państwa, ale też dla prawidłowego rozwoju gospodarczego. Pragnę przypomnieć, że zadłużenie generowane przez służbę zdrowia wobec dostawców jest zagrożeniem finansowym dla wielu przedsiębiorstw działających w jej otoczeniu, na przykład dla polskiego przemysłu farmaceutycznego, dostawców energii, sprzętu jednorazowego i wielu innych. Rząd w dniu 25 lipca powołał specjalny zespół międzyresortowy pod kierownictwem pana premiera Hausnera. I tu stawiam pytania: Jaki będzie koszt dla budżetu państwa proponowanych rozwiązań dotyczących pomocy publicznej dla polskiej ochrony zdrowia? Jak zmiany organizacyjne proponowane w tym komunikacie wpłyną na pobudzenie działań gospodarczych i przedsiębiorczości w otoczeniu ochrony zdrowia? Na jakiej podstawie i opierając się na jakich przesłankach pan wicepremier liczy na sukces tego nieistniejącego przecież dzisiaj programu? Czy nie jest to jedynie kontynuacja życzeniowego myślenia o reformie polskiej ochrony zdrowia, zapoczątkowanej przez czołowego reformatora i ideologa SLD-owskiej polityki zdrowotnej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Mężydło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AntoniMężydło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jak może pani wytłumaczyć pewną niekonsekwencję w dzisiejszym porannym wystąpieniu pana premiera dotyczącą planowanego wzrostu importu na koniec roku 2003? Na początku pan minister przedstawił dane GUS, z których wynikało, że po pierwszym półroczu wzrost eksportu nastąpi o 16%, natomiast wzrost importu o 15%. Na koniec roku jest przewidywany wzrost eksportu o 16–17%, natomiast wzrost importu o 12–13%. Jednocześnie w innym fragmencie wystąpienia pojawiło się stwierdzenie, że na pewno nastąpi wzrost inwestycji zagranicznych. Skoro nastąpi wzrost inwestycji zagranicznych, to nastąpi również wzrost importu inwestycyjnego. Jak można wytłumaczyć tę niekonsekwencję? Jakie dane ministerstwo wykorzystuje do prognozowania wskaźników makroekonomicznych w średniookresowym albo krótkookresowym terminie?</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#AntoniMężydło">I drugie pytanie. Przy okazji tego pytania od razu odpowiem panu premierowi na pytanie, które skierował do klubu Prawa i Sprawiedliwości: Skąd się biorą te dobre dane GUS o wzroście gospodarczym, skoro rząd nic nie robi? Na to pytanie odpowiadają eksperci. Między innymi pan prof. Witold Orłowski twierdzi, że jest to naturalny efekt cyklu gospodarczego. Rząd nie musiał nic robić. Po długiej stagnacji zawsze następuje wzrost gospodarczy. Ten wzrost gospodarczy, jeżeli rząd nic nie przyspieszył, a pan Orłowski twierdzi, że nic nie zrobił w tym wypadku, będzie dosyć płaski i szybko zacznie się ponowne schodzenie do stagnacji. Mam w związku z tym pytanie: Jak rząd zamierza realizować programy gospodarcze bez poparcia politycznego?</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#AntoniMężydło">Rząd nie uzyskał również poparcia politycznego w przypadku programu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, jak również programów infrastrukturalnych; żadnych programów gospodarczych, które są autorstwa tego rządu. Jeśli chodzi o ustawę winietową, ponad 20 posłów SLD nie głosowało za tą ustawą. Przy uwzględnianiu weta prezydenta dotyczącego ustawy o biopaliwach klub SLD głosował przeciw, a był to przecież projekt ustawy dotyczący programu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”, który dawał 70 tys. nowych miejsc pracy, podczas gdy, jak wiadomo, czym rząd się chwali, program „Pierwsza praca” daje tylko 150 tys. miejsc pracy. Był to jeden z priorytetów tego rządu. Ten rząd nie ma takiego poparcia. Jak pan premier wyobraża sobie przeprowadzenie w tym Sejmie drugiego etapu programu rządowego jego autorstwa, gdy nie ma poparcia nawet klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Kuropatwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Po pierwsze, kiedy słowa wypowiadane z tej trybuny zaczną być realizowane, staną się czynami? Występując z tej trybuny, pan premier Hausner wypowiedział się o wzroście gospodarczym, o zmniejszeniu liczby bezrobotnych o 60 tys. osób. To tylko niewielki procent tych, którzy skończyli w roku 2003 szkoły średnie i wyższe. Proszę odpowiedzieć obywatelom, ilu młodych ludzi podjęło pracę jako absolwenci, ilu z nich otrzyma pracę, ile kosztuje to budżet państwa i o ile powiększy się bezrobocie po 1 stycznia 2004 r. po zakończeniu stażu absolwenckiego.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#LechKuropatwiński">Proszę powiedzieć, kiedy zacznie się obniżanie stopy bezrobocia, nie kosmetyczne, lecz odczuwalne przez społeczeństwo. Za 5 czy za 10 lat?</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#LechKuropatwiński">Proszę powiedzieć, ilu obywateli straci pracę po wejściu naszego kraju do Unii Europejskiej w maju 2004 r.? Wiele firm rolniczych, przetwórczych zostanie zlikwidowanych przez brak funduszy na przystosowanie. Wiele chłodni pozbędzie się rezerw państwowych i nastąpią zwolnienia ludzi z pracy. Tego nie unikniemy, bo to jest wpisane w program unijny, niedostosowanie przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#LechKuropatwiński">Panie Premierze! Wiele szpitali zostanie zlikwidowanych. Co stanie się z pracownikami tych szpitali? Czy otrzymają pracę i gdzie, w Polsce czy w Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#LechKuropatwiński">Panie premierze, czy jest prawdą, że pana ministerstwo chce przejąć nadzór nad KRUS, z wyłączeniem ministerstwa rolnictwa, które do tej pory jest odpowiedzialne. Czemu ma to służyć i kto na tym skorzysta, rolnik, budżet państwa czy instytucja ZUS? Proszę powiedzieć, kiedy zostanie przyjęty program, aby pieniądze wyłożone z budżetu na powstawanie miejsc pracy były rozliczone (czy to stanowisko powstało, czy jest wykorzystywane w gospodarce i w jakim zakresie), ponieważ dziś są tylko programy, a rozwiązań brak. Pieniądze są kierowane źle lub bez rozstrzygnięć. Proszę o debatę lub spotkanie ludzi, fachowców, niższej rangi praktyków, którzy wiedzą, jakie podjąć kroki i decyzje, aby powstałe stanowisko najmniej kosztowało, aby było efektywne i przynosiło gospodarce, ludziom oczekującym, czyli bezrobotnym, to, żeby pracę mogli podjąć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Turkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MichałTurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Obecnie w Polsce wiele przedsiębiorstw, małych, dużych, średnich, nie ma płynności finansowej. Mają zaciągnięte zobowiązania, zaciągnięte kredyty, mają zaległości w podatkach, w składkach ZUS. Z drugiej strony mają zapewniony zbyt na towary, mają podpisane kontrakty. Mogłyby te przedsiębiorstwa rozwijać produkcję, modernizować, restrukturyzować, przyjmować nowych pracowników do pracy. Nie mogą jednak, bo nie mają płynności, niezbędnych środków, by rozwijać produkcję. Nie mogą zaciągnąć kredytów, bo mają zobowiązania, w tym publicznoprawne. Żaden bank nie chce udzielić pożyczek. Potrzebne są gwarancje, a w Polsce nie ma obecnie realnego systemu gwarancji i poręczeń kredytowych, który pozwoliłby wielu przedsiębiorstwom rokującym dalszy rozwój zaciągnąć kredyty niezbędne na rozwój tych firm. Często są to kwoty sięgające kilku milionów złotych, bez których firmy nie mogą ruszyć z miejsca. Alternatywą jest upadek zakładów i wyrzucenie na bruk często kilkuset pracowników tych przedsiębiorstw. Zwracam się zatem do pani minister z pytaniem: Kiedy możemy się spodziewać utworzenia takiego realnego - powtarzam, realnego - systemu poręczeń kredytowych, na przykład ze środków państwowych, samorządowych, banków czy prywatnych? Jest to klucz do wyjścia z obecnej sytuacji finansowej wielu polskich firm. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Dolniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#GrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Pani Minister! Premier Hausner w dzisiejszym wystąpieniu stwierdził, że państwa polskiego nie stać na jednolitą niską stawkę podatku dochodowego. Jednak wysokie podatki zawsze przecież będą stanowić zachętę do ukrywania faktycznych dochodów uzyskiwanych przez obywateli. Rząd, utrzymując dotychczasowe wysokie stawki progresywne, twierdzi, że jest to społecznie sprawiedliwe, a wszelkie przypadki nieujawnionych dochodów będą permanentnie skutecznie wykrywane i obłożone wysokimi karami. Miały to zapewnić wyspecjalizowane organy kontroli skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#GrzegorzDolniak">Jak wobec tych zapewnień skomentuje pani, pani minister, wyniki kontroli urzędów skarbowych dokonywanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, za okres od początku 2000 r. do czerwca 2002 r.? Jak się okazało, wśród 37 prześwietlonych urzędów nie stwierdzono ani jednego przypadku wykrycia przez pracowników skarbowych ukrywania dochodów przez podatników. Czy to oznacza, że szara strefa nie istnieje w naszym kraju, czy też nie chcemy lub nie potrafimy jej ograniczyć? Urzędy skarbowe w ogóle nie chciały gromadzić informacji o budowanych przez obywateli domach czy kupowanych drogich samochodach. Urzędnikom nie pomogły nawet wytyczne w sprawie wykrywania nieujawnionych dochodów opracowane przez Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#GrzegorzDolniak">Czy nie bardziej pożądanym działaniem jest tworzenie odpowiedniego klimatu społecznego w zakresie polityki fiskalnej, Ordynacji podatkowej zachęcającej do ujawniania wszelkich dochodów, a jednocześnie zniechęcającej do jakichkolwiek prób ich ukrycia, niż niczym nieograniczona rozbudowa kolejnych struktur kontrolno-skarbowych, nieskutecznych w działaniu, a jednocześnie w sposób nieuzasadniony obciążających dodatkowo budżet naszego państwa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie premierze, do którego kieruję pytania: Czym pan premier chce zrekompensować ubytki potencjału finansowego Polski, powstałe na skutek niesymetryczności przepływów finansowych pomiędzy Polską a Unią Europejską? Pani profesor Chojna-Duch z ekipy pana Belki powiedziała wprost, czym. Czym pan chce zrekompensować? Pan te informacje kwestionuje. Moim zdaniem, to jednak Belka miał rację, a pan jest jedynie deską ratunkową dla tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#HalinaNowinaKonopka">Jaka jest więc pańska prawda? Oczekuję na bardzo precyzyjne obliczenia, na piśmie, i wykazanie, że rzeczywiście Polska na tym wszystkim nie straci. Moje zdumienie jest ogromne, dlatego że państwo mieliście te wszystkie wyliczenia i twardo twierdziliście, że Polska zyska.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#HalinaNowinaKonopka">Kolejnym premierom i ministrom rolnictwa zadawałam pytanie: Co oferują tym, którzy będą musieli się wyrzec swego związanego z rolnictwem czy przetwórstwem rolnym warsztatu pracy? Nigdy nie otrzymałam precyzyjniejszej odpowiedzi niż enigmatyczna: zajęcia pozarolnicze. Dziś rozszerzam pytanie do pana premiera o kwestię tych, którzy stracą pracę w pozostałych dziedzinach gospodarki: górników, hutników, przedsiębiorców itd., czyli tych, którzy padną ofiarą prywatyzacji, restrukturyzacji, niedostosowania do warunków unijnych. To na przykład są mali i średni przedsiębiorcy. Jak pan ma zamiar przymnożyć miejsc pracy? Z tego bowiem, co pan mówił, wynika, że takich nadziei mieć nie możemy. Z tym wiąże się następne pytanie: Jak pan ocenia procentowy udział w nowych inwestycjach na terenie Polski kapitału polskiego, a jaki procent kapitału unijnego ewentualnie innego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Świętochowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#LeszekŚwiętochowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytania do przedstawicieli rządu, bo wicepremiera nie ma, ale myślę, że na pewno z pytaniami się zapozna.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#LeszekŚwiętochowski">Pierwsze pytanie: Czy pan premier uwzględnił w prognozowaniu wzrostu gospodarczego na rok 2003 wpływ realizacji programu SAPARD, szczególnie przez jednostki samorządu terytorialnego? Przypominam, że jednostki zrealizowały ponad 2 tys. zadań z zakresu infrastruktury. Zostało na nie wydane oprócz 170 mln euro 25% przynajmniej tej kwoty środków własnych i bez wątpienia stworzyło to wiele miejsc pracy bezpośrednio przy realizacji tych zadań, ale również przy produkcji wykorzystanych surowców czy półproduktów do realizacji tych inwestycji. Jest to jednak czynnik bardzo krótkotrwały, gdyż przychodzi teraz kolejna transza realizacji programu SAPARD, ale jeżeli nie będą zmienione warunki realizacji, to wiele gmin, wiele samorządów, również powiatowych, już nie będzie mogło wykorzystać tych środków, po prostu z braku możliwości wygenerowania tych swoich 25%, gdyż stan finansów samorządów jest niestety zbliżony do stanu finansów państwa i możliwości kolejnego zadłużania się już będą ograniczone ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a w zasadzie ustawą o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#LeszekŚwiętochowski">I mam następne pytanie z innej trochę dziedziny. Pan premier w swoim wystąpieniu wiele czasu poświęcił trosce o reformowanie KRUS. Na pewno, jeżeli coś jest złe, to należy działać w tym kierunku, żeby to poprawić.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#LeszekŚwiętochowski">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#LeszekŚwiętochowski">Ale czy rząd przygląda się również funkcjonowaniu ZUS? Gdyż ZUS rocznie wykorzystuje 28 mld zł z budżetu państwa, a oprócz tego i tak w tym roku musieliśmy ustawą sejmową przeznaczać kolejne środki na emisję obligacji skarbu państwa, żeby pokryć zobowiązania ZUS względem otwartych funduszy emerytalnych. Jeżeli tego nie przetniemy, nie zreformujemy, to za kilka lat znów będziemy musieli wydawać kolejne emisje. Dziękuję bardzo i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Zarzyckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie premierze, chcę skorygować pana diagnozę o zmniejszonym stanie bezrobocia w oparciu o przykład skutków sprzedaży Śląskiej Spółki Cukrowej koncernowi francuskiemu. Tak na marginesie - tajemnicą poliszynela jest, że sprzedano ją koncernowi niemieckiemu. Sprzedaż odbyła się z działaniem na szkodę skarbu państwa na kwotę ok. 64 mln zł, o czym poinformował nas na naszą, posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego, prośbę prezes NIK. Było to także podstawą do złożenia przeze mnie doniesienia do Prokuratury Generalnej z wnioskiem o wszczęcie postępowania karnego w sprawie karalnego przestępstwa niegospodarności. Jedna sprawa to mniejsze wpływy do budżetu, a druga to likwidacja m.in. Cukrowni „Wieluń”, gdzie wręczono wymówienia umów o pracę ponad stu pracownikom. Poza tym rząd w umowie sprzedaży nie zadbał o to, żeby w likwidowanych cukrowniach inwestor był zmuszony do stworzenia warunków do podjęcia produkcji alternatywnej, zapewniającej utrzymanie miejsc pracy, a nawet zwiększenie ich liczby. Taką produkcję alternatywną dla Cukrowni „Wieluń” proponowałem i przed 4 laty podjąłem inicjatywę zmierzającą w kierunku realizacji przetwórstwa ziemniaków na skrobię modyfikowaną, ale bez skutku. Na przeszkodzie stanął ówczesny zarząd Śląskiej Spółki Cukrowej. Ci ludzie powinni ponieść konsekwencje tej likwidacji. Niektórzy z nich pracują u nowego, zagranicznego pracodawcy. W powiecie wieluńskim i ościennych powiatach województwa łódzkiego z racji słabych gleb oraz tradycji i umiejętności rolników w uprawie ziemniaków zapewniono by pracę załodze likwidowanej Cukrowni „Wieluń”, a także poprawę dochodów ok. 10 tys. rolników, jak przewidywał projekt inwestycyjny i produkcyjny. Stąd pytanie, panie premierze: Kiedy rząd zadba o prawidłowe wyceny sprzedawanego majątku narodowego, zapewniając odpowiednie wielkości wpływów do budżetu państwa, a także kiedy zadba o to, by w umowach sprzedaży zapisano alternatywę polegającą na produkcji zapewniającej utrzymanie stanowisk pracy, co byłoby autentyczną walką z bezrobociem? Czy rząd i pan premier poprą taką inicjatywę, którą przedstawiłem, w walce z bezrobociem w likwidowanej Cukrowni „Wieluń”? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kuchcińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Mam do pana ministra dwa pytania w kontekście projektu ustawy, który będziemy niebawem omawiać, o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, dotyczące rozwiązań zawartych w tym projekcie, odnoszących się do wspierania rozwoju przedsiębiorczości. Rząd ten projekt ustawy tak poleca. Ale, panie ministrze, czy formą wspierania rozwoju przedsiębiorczości po stronie samorządów jest zmiana źródeł finansowania, tzn. oparcie się głównie na niestabilnym podatku dochodowym, który rokrocznie się zmniejsza, przynajmniej w ostatnich latach, a dodatkowo propozycja, żeby gminom odebrać CIT, podatek od osób prawnych? Moim zdaniem te rozwiązania zdecydowanie zniechęcają do wspierania rozwoju przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#MarekKuchciński">I drugie pytanie. Chodzi o mechanizm Janosikowy, czyli obowiązkowe wpłaty ze strony samorządów gospodarniejszych na rzecz samorządów biednych. Ten mechanizm ogranicza wspieranie rozwoju przedsiębiorczości, bo oznacza on tyle, że wprowadza się karę za gospodarność i za inicjatywę. Tym samym mechanizm ten wywołuje postawy niejako podwójnie antymotywacyjne. Po pierwsze, zniechęca do aktywności, wspierania przedsiębiorczości i działania na rzecz wzrostu dochodów gminy, oraz, po drugie, nagradza po prostu bierność. Trzeba oczywiście znaleźć sposoby rozwiązania kwestii wspomagania samorządów biedniejszych, słabszych, ale nie kosztem tych, które mają lepszą sytuację finansową. A są to zazwyczaj albo duże miasta, albo te gminy najprężniejsze, z pierwszej setki gmin w Polsce. Są one najlepszym kołem zamachowym rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce i w poszczególnych regionach. Czy zatem zdaniem pana ministra te dwa mechanizmy będą zachęcały samorządy do wspierania rozwoju przedsiębiorczości, czy też nie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#TomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Borczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie ma pana premiera Hausnera, ale mimo wszystko mam do niego pytanie. Panie premierze, w Polsce jest bardzo duży rynek, duże zapotrzebowanie na samochody, sprzedaje się od 140 do 400 tys. nowych samochodów osobowych. A Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie została skazana na upadłość i, co za tym idzie, załoga niestety skazana jest na wyrzucenie na bruk. Co pan premier zamierza zrobić, aby ochronić i utrzymać tę gałąź polskiej gospodarki, jaką jest przemysł motoryzacyjny, i co pan zamierza zrobić, żeby utrzymać miejsca pracy w Daewoo FSO w Warszawie i u jej krajowych kooperantów?</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WaldemarBorczyk">Drugie pytanie związane jest tylko i wyłącznie z panem ministrem Hausnerem. Pan wicepremier Hausner przyjął taką metodę, by na każdym posiedzeniu Sejmu obrażać posłów Samoobrony. Dzisiaj pozwolił sobie nawet na stwierdzenie, że celem Samoobrony jest marsz kupą na kasę. Na takie stwierdzenie pozwala sobie minister rządu, którego skok na publiczną kasę opisywany jest w gazetach codziennych, a fala przestępczości urzędników tego rządu może być porównywalna tylko z falą powodzi stulecia z 1997 r. Chciałbym, aby po tak obraźliwej dla Samoobrony wypowiedzi pan minister, wicepremier Hausner odpowiedział na następujące pytania. Czy wystąpienie przez pana do sądu z bezpodstawnym wnioskiem o wypłacenie wysokiego odszkodowania przez Uniwersytet Jagielloński do prywatnej kieszeni pana ministra mieści się w normach moralnych wyznawanych przez ministra Leszka Millera? Drugie pytanie: Czy to wystąpienie przeciwko najbardziej szacownej uczelni w Polsce, a nawet w Europie i na świecie, nie jest dowodem na to, że zdobywanie kasy za wszelką cenę jest cechą właśnie ministra Hausnera? Czy pan minister uważa, że po takim zachowaniu w stosunku do Uniwersytetu Jagiellońskiego i mieszkańców Krakowa jest pan w rządzie Leszka Millera osobą najbardziej właściwą do tego, aby wygłaszać z trybuny sejmowej obraźliwe epitety pod adresem posłów Samoobrony? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#TomaszNałęcz">Na tym zakończyliśmy pytania.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#TomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią minister Małgorzatę Okońską-Zarembę, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę bardzo gorąco Wysoką Izbę przeprosić za nieobecność pana premiera Jerzego Hausnera, ale trwa posiedzenie Rady Ministrów. W związku z tym będę się starała odpowiedzieć na pytania zgłaszane pod adresem pana premiera. Od razu oczywiście uwzględnię sugestie państwa co do formułowania w formie pisemnej odpowiedzi na bardzo szczegółowe pytania. Także, jeżeli Wysoka Izba pozwoli, pytania związane niejako nie bezpośrednio z kompetencjami ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej zostaną uwzględnione w pisemnej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Jerzy Budnik pytał, jaki jest stan przygotowania do wykorzystania funduszy strukturalnych przez sektor małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, powołując się tym samym na raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Myślę, że w tej dziedzinie nastąpiło pewne zawirowanie, ponieważ raport PARP nie diagnozuje sytuacji, jeżeli chodzi o stan przygotowania do absorpcji środków strukturalnych. Raport ten mówi o sytuacji sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, ogólnej sytuacji, można powiedzieć, makroekonomicznej. Natomiast uspokajając pana posła, pragnę powiedzieć, iż Polska jako pierwszy kraj zgłosiła do Komisji Europejskiej Narodowy Plan Rozwoju. W chwili obecnej, cytując słowa pana premiera, finalizujemy negocjacje z Komisją Europejską celem zatwierdzenia programów operacyjnych do Narodowego Planu Rozwoju, programów operacyjnych, które tak naprawdę wskażą nam kierunki wykorzystania środków strukturalnych. Rząd przygotowany jest pod względem organizacyjnym, technicznym. Nie możemy mówić o zagrożeniach związanych z nadmierną biurokratyzacją procedury, czyli chociażby formuły wniosku o udzielenie wsparcia z funduszy strukturalnych, ponieważ tak naprawdę ten proces jeszcze nie jest zakończony i trwają bardzo intensywne prace w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej nad wypracowaniem właśnie wymogów proceduralnych, wymogów, które tak naprawdę nie wyobrażamy sobie, aby były barierą biurokratyczną w dostępie do środków strukturalnych przez polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Krzysztof Jurgiel pytał o reakcję rządu na pewne patologie związane głównie z respektowaniem umów prywatyzacyjnych. Mogę tylko tyle powiedzieć, że m.in. w planie działań prowzrostowych na lata 2004–2005 rząd przewiduje, można powiedzieć, intensyfikację działań w zakresie wzrostu nadzoru państwa nad spółkami będącymi jeszcze w dyspozycji skarbu państwa, co tym samym, uspokajając grupę posłów pytających o to zagadnienie, na pewno doprowadzi do tego, iż ten nadzór właścicielski zostanie wzmocniony nie tylko poprzez aktywizację członków rad nadzorczych, ale przede wszystkim poprzez egzekwowanie również umów m.in. prywatyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Artur Zawisza pytał, po pierwsze, czy podzielamy pogląd o tym, iż obniżenie podatku w Polsce zapewni wzrost konkurencyjności polskich przedsiębiorców. Oczywiście trudno się nie zgodzić z takową tezą, powiem więcej, uważamy, że jest to jeden z elementów, za pośrednictwem którego nastąpi wzrost konkurencyjności polskich przedsiębiorców na arenie międzynarodowej. Myślę, że niecelowym byłoby również spłycanie czy koncentrowanie się w ocenie pewnych warunków, za pośrednictwem których możemy osiągnąć większą konkurencyjność polskich przedsiębiorców, tylko i wyłącznie do tych mechanizmów podatkowych. Zapewne jest to jeden z ważniejszych elementów, ale to nie wszystko. Mówiąc o konkurencyjności polskich przedsiębiorców, o konkurencyjności polskiej gospodarki musimy pamiętać nie tylko o przedsięwzięciach natury obniżającej podatki w Polsce, ale musimy pamiętać o infrastrukturze towarzyszącej prowadzonej działalności gospodarczej, musimy pamiętać o warunkach prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, w tym oczywiście również o obciążeniach natury prawno-legislacyjnej, jak i również musimy pamiętać nawet o klimacie wokół przedsiębiorczości w Polsce, który być może do niedawna również nie był najlepszy.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł pyta, jak oceniamy opodatkowanie dochodów z giełdy. Proszę państwa, 1 stycznia 2004 r. kończy się ulga, która tak naprawdę doprowadziła do tego, że te dochody nie były opodatkowane. Gdyby rząd nie podjął jakichś działań w tej materii, to dochody pochodzące z opodatkowania kapitałów, odsetek byłyby opodatkowane na zasadach ogólnych, czyli byłby to podatek degresywny czy podatek chociażby związany ze skalą PIT. Wydaje nam się, że zaproponowanie 19% stawki, tej najniższej stawki PIT, jednak poprawi sytuację w stosunku do tego, co nas by czekało, gdybyśmy nie podjęli żadnych działań w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Zawisza pyta również, jaki mamy plan awaryjny związany z ewentualnością stania się przez Polskę płatnikiem składki netto do Unii Europejskiej. Powiem tak, my robimy wszystko, aby się oczywiście tak nie stało. Nie przygotowujemy żadnego planu awaryjnego w tej mierze. Rząd bardzo intensywnie pracuje nad tym, aby tak naprawdę nie doszło do takiej sytuacji i po pierwsze, mogę powiedzieć tak - oprócz zaprogramowania zadań w programach operacyjnych, w Narodowym Planie Rozwoju przygotowujemy struktury, które będą niezbędne do zarządzania tymi środkami, przygotowujemy procedury niezbędne do wydatkowania tych środków, ale proszę Wysokiej Izby, zmieniamy również prawo w tym obszarze, m.in. ustawę o finansach publicznych, ustawę o wspieraniu rozwoju regionalnego, ustawę o funduszu wspierania inwestycji komunalnych. Prowadzimy też szeroko zakrojoną akcję przygotowywania nie tylko urzędników, ale i beneficjentów końcowych, jak i pewnej grupy doradców inwestycyjnych, czyli tych, którzy tak naprawdę mają wspomagać tych beneficjantów końcowych w zakresie formułowania wniosków i później nadzorować realizację tych zadań. Przypomnę, że również po to, aby lepiej absorbować te środki, rząd podejmuje liczne szersze działania, to m.in. właśnie kwestia związana z sanacją portfela kredytowego banków, czyli tak naprawdę myślenie o zapewnieniu chociażby polskim przedsiębiorcom co-finansowania. To jest kwestia również związana z - można powiedzieć - partnerstwem publiczno-prywatnym, które na przykład przy dużych projektach infrastrukturalnych umożliwiłoby według odpowiednich standardów to partnerstwo, czyli co0finansowanie tych środków pochodzących z funduszy strukturalnych zarówno przez sektor państwowy, jak i sektor prywatny. To ogromna ilość innego rodzaju działań nie tylko prawnych, nie tylko legislacyjnych, ale i organizacyjnych, informacyjnych, Wysoka Izbo, po to, aby tak naprawdę się nie stało. Bierzemy pod uwagę cały czas to, iż możemy przygotować przepływy finansowe, możemy jako struktury państwowe przygotować się do obsługi funduszy strukturalnych, ale nie chcielibyśmy, aby okazało się, iż tych projektów nie będzie, tych projektów pochodzących od beneficjentów końcowych, więc informuję Wysoką Izbę, że od września przystępujemy do współpracy w szerokim tego słowa znaczeniu, bardzo szerokim nawet, powiem, do współpracy z tzw. beneficjentami końcowymi funduszy strukturalnych, co również ma zapewnić nam większą pewność, jeżeli chodzi o możliwość wykorzystania tych środków. Ponadto negocjujemy oczywiście z Komisją Europejską wprowadzenie instytucji zaliczki na fundusze, co również w pewnym sensie wspomagałoby te nasze zadania i umożliwiło ograniczenie do minimum ryzyka niewykorzystania tych funduszy.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pani poseł Gabriela Masłowska m.in. pytała o to, czy dobrym pomysłem jest polski bank proeksportowy, na bazie funkcjonowania Eksim Banku. Pragnę poinformować - również pani poseł Szustak o to pytała - że my analizowaliśmy tę propozycję w zakresie powołania i utworzenia banku takiego dla promocji. Rząd podjął decyzję, iż promocja gospodarcza będzie usytuowana w tym wymiarze, o który pytały panie posłanki, w Banku Gospodarstwa Krajowego i między innymi poprzez dofinansowywanie tych zadań. Będzie to więc komórka wewnątrz bankowa, a nie odrębny bank. Wydaje nam się, że to rozwiązanie będzie o wiele lepsze i efektywniejsze niż stworzenie na dzień dzisiejszy nowej instytucji tego rodzaju w kraju.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Wysoka Izbo! Pan poseł Marian Piłka z kolei pytał mnie konkretnie o informacje dotyczące wzrostu PKB na tle krajów kandydujących na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Pragnę przekazać informację, która jest w mojej dyspozycji, że wzrost PKB w 2000 r. w Polsce wynosił 4%, w Czechach - 3,3, na Węgrzech - 5,2, w Słowacji - 2,2, w krajach niekandydujących, czyli członkach Unii Europejskiej, Irlandia to było 10% - najwyższy wzrost gospodarczy, Niemcy - 2,9. W 2001 r. w Polsce wzrost gospodarczy wynosił 1%, w Czechach - 3,2, na Węgrzech - 3,7, w Słowacji - 3,3, w Irlandii - 5,7, w Niemczech - 0,6. Można powiedzieć, że w 2001 r., żeby to bardziej Wysokiej Izbie zobrazować, wzrost gospodarczy nastąpił tylko i wyłącznie w Słowacji. We wszystkich innych państwach zanotowano spadek. W 2002 r. w Polsce mieliśmy 1,3 wzrostu, w Czechach - 2%, na Węgrzech - 3,3, na Słowacji - 4,4, w Irlandii - 6%, w Niemczech - 0,2. Czyli dokonując sumarycznej oceny roku 2002, można stwierdzić, że nastąpił wzrost gospodarczy w Polsce, w Słowacji i o 0,3% w Irlandii, dramatycznie spadając np. na terenie Niemiec do 0 nawet 0,2. Dług publiczny za rok 2002 w Polsce - 43,3, w Czechach - 25,6, ale na Węgrzech - 52,9, w Słowacji - 49,3, w Irlandii - 33,3, w Niemczech ponad 60%. Średnia w Unii Europejskiej wyniosła 62,7% w stosunku do 43,3 w Polsce. Deficyt budżetowy w związku z tym według Eurostatu w Polsce wyniósł minus 4,2, w Czechach - minus 6,5, na Węgrzech - minus 9,1, w Słowacji - minus 7,7. O te informacje prosił pan poseł Marian Piłka.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Marcin Libicki pyta, czy obniżenie podatków zmniejszy w krótkim czasie obszar szarej strefy? Występowanie zjawisk patologicznych w gospodarce niestety nie jest zjawiskiem prostym, które z reguły udaje się za pośrednictwem jednego instrumentu ograniczyć radykalnie. I można powiedzieć tak: jeżeli chodzi o występowanie szarej strefy w Polsce, to oczywiście obniżanie podatków jest jednym z najlepszych instrumentów, które, zapewne, może w dłuższej perspektywie czasowej, doprowadzi do obniżenia szarej strefy. Ale mówiąc o powodach istnienia szarej strefy, musimy również o tym pamiętać, że nie jest to tylko i wyłącznie podatek dochodowy, o którym dzisiaj rząd mówi, że zostanie obniżony w zakresie CIT. Mam nadzieję, że również zapadną takowe decyzje w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej dla tych, którzy rozliczają się według PIT, ale jest jeszcze wiele innych obciążeń finansowych prowadzonych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, które tak naprawdę determinują, można powiedzieć, tą działalność w szarej strefie. Liczymy bardzo, że tak skokowo obniżenie podatku dochodowego od wszelkich form działalności gospodarczej będzie jednym z największych, najwartościowszych sygnałów wysłanych do tych, którzy działają w szarej strefie, po to, aby zaczęli funkcjonować w sposób oficjalny i zgodny z prawem.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Marcin Libicki mówił, że program „Pierwsza praca” nie przyniósł efektów, że wręcz szkodził. Ja powiem szczerze, słuchając opinii przedsiębiorców, że absolutnie z tą tezą nie mogę się zgodzić. Pragnę przypomnieć, że program „Pierwsza praca” to był jeden z trzech programów strategii rozwoju gospodarczego kraju. Program, który oprócz pakietu przede wszystkim: przedsiębiorczość i infrastruktura, klucz do rozwoju, miał oczywiście zapewnić wzrost gospodarczy. Ten program został uruchomiony w czerwcu 2002 r., i, mówiąc o sprawozdawczości do maja tego roku, pragnę Wysoką Izbę poinformować, że z instrumentów tego programu skorzystało 752 tys. absolwentów w Polsce, z tego z aktywnych form - 152 tys. Te aktywne formy to następujące elementy: po pierwsze, staże absolwenckie, które cieszyły się największą popularnością, bo prawie 58% wszystkich absolwentów korzystało z tego instrumentu. Po drugie, refundacja wynagrodzeń i składek na ZUS. Skorzystało z tego około 28 tys. firm. I trzeci instrument tego programu to oczywiście szkolenia. Ponadto około 600 tys. przedsiębiorców w ramach tego programu skorzystało z doradztwa zawodowego. Pragnę poinformować, że w 2002 r. na realizację zadań z tego programu wydatkowaliśmy z budżetu państwa 237 mln zł, natomiast Fundusz Pracy ogółem, na wszystkie formy aktywne przeznaczył 755 mln zł. Myślę, że ze względu na skalę, która jest niska w stosunku do zapotrzebowania zgłoszonego przez przedsiębiorców, trudno mówić o takim programie, który nie spotkał się z krytyką ze strony przedsiębiorców. Jedyny element, który wzbudzał pewne niezadowolenie wśród polskich przedsiębiorców, to ograniczenie finansowe nakładów na realizację tych zadań. Zdecydowanie więc nie podzielam poglądu pana posła, mówiącego o tym, że to był jakiś program szkodliwy i nic nowego nie wniósł.</u>
          <u xml:id="u-140.10" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pani poseł Halina Murias pytała o to, jakie instrumenty ograniczające wzrost bezrobocia w dobie zbliżającej się integracji z Unią Europejską rząd proponuje obywatelom w różnych grupach zawodowych. Panie marszałku, pragnę poinformować, że jest również obecny pan minister Krzysztof Pater, który w tej części związanej z polityką społeczną udzielałby Wysokiej Izbie odpowiedzi na te pytania. To dotyczy również pytania pana Wojciecha Jasińskiego, związanego z uzasadnieniem, dlaczego podnosimy wiek emerytalny.</u>
          <u xml:id="u-140.11" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Adam Szejnfeld pyta, co myślimy o połączeniu resortów, o polityce reorganizacji rządu. Pozwolę sobie akurat na te pytania nie udzielić odpowiedzi, natomiast chciałabym się ustosunkować do pytania związanego z pytaniem co do nakładów na politykę pomocy publicznej w sektorze górnictwa w zderzeniu ze wspieraniem instrumentów mających na celu pobudzenie aktywności gospodarczej małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Częściowo udzielając odpowiedzi na pytanie pana posła Szejnfelda, pragnę poinformować, że w ramach budżetu Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w roku 2002 na restrukturyzację górnictwa przeznaczyliśmy 941 mln zł, w 2003 ta kwota wynosi 950 mln zł, a oczywiście dla porównania, mówiąc o budżecie tylko i wyłącznie naszego resortu - podkreślam to Wysoka Izbo - na małe i średnie przedsiębiorstwa, czyli na aktywne formy wsparcia tego sektora, przeznaczono w 2002 r. - 56 mln zł, w 2003 r. - 53 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-140.12" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pragnę tylko poinformować, że - oczywiście Wysoka Izba wie o tym doskonale - w chwili obecnej trwają prace nad nowymi regulacjami dotyczącymi restrukturyzacji górnictwa, restrukturyzacji finansowej, organizacyjnej, restrukturyzacji zatrudnienia i zasad likwidacji kopalń. Termin realizacji tych zadań byłby na lata 2003–2006.</u>
          <u xml:id="u-140.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy firmy będą miały zapłacone za faktury - współpracujące z górnictwem?)</u>
          <u xml:id="u-140.14" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Powiem tak, pani poseł, mówiąc o programach restrukturyzacyjnych, to nie dotyczy tylko i wyłącznie restrukturyzacji górnictwa, dotyczy to innych sektorów przemysłu, zawsze faktycznie ta restrukturyzacja polegała m.in. na restrukturyzacji zobowiązań. Ja dzisiaj nie jestem osobą kompetentną do udzielenia odpowiedzi na pytanie związane z regulowaniem zaległości na tle programu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Natomiast mogę powiedzieć, że jest to dyskomfortowa sytuacja, w przypadku kiedy duże przedsiębiorstwo, z dużej gałęzi gospodarki ma kłopoty związane z funkcjonowaniem, a państwo postanawia je restrukturyzować, nie po to, żeby cały czas reanimować ten podmiot gospodarczy, ale tak naprawdę dlatego, że widzi cel i widzi szansę, że firma wiodąca, można powiedzieć, dominująca w danej branży, w przyszłości może stać się przedsięwzięciem rentownym; to faktycznie są takie sytuacje, kiedy restrukturyzacja tych zobowiązań również odbywa się kosztem małych i średnich przedsiębiorstw. Nie ukrywam, że w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, przeżywając od dwóch lat różne sytuacje związane z restrukturyzacją naszych gałęzi przemysłu, cały czas staramy się maksymalnie minimalizować koszty dla kooperantów tych dużych firm, czyli tak naprawdę dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-140.15" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Dariusz Jacek Bachalski pytał o to, kiedy złamiemy bariery, cytuję wypowiedź, w głowach urzędników, którzy tak naprawdę tworzą, można powiedzieć, rozwiązania prawne, legislacyjne czy później realizują przepisy prawa, na bazie których powstają te liczne bariery rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. Akurat tutaj mam taki sam pogląd na ten temat jak pan poseł Bachalski, po doświadczeniach licznych zmian przepisów prawa trzeba, niestety, samokrytycznie podejść do oceny elastyczności pewnej części grupy urzędników w pracy. Trudno nie zgodzić się z tezą, że złe rozwiązania prawne, wadliwe, bariery z otoczenia legislacyjnego tworzą w Polsce urzędnicy, tworzą, i oczywiście trudno takiej tezie zaprzeczać; że na przykład na bazie egzekwowania prawa podatkowego w Polsce wśród przedsiębiorców, gdzie jest to dziedzina prawa, która kieruje się, mimo wszystko, największą uznaniowością co do interpretacji przepisów prawa, ponieważ ten system gospodarczy, system prawa podatkowego w Polsce nadal ewoluuje. Że również, nawet jeżeli te bariery nie są literalnie zapisane, zdarza się tak, iż inspektorzy kontroli skarbowej interpretują przepisy prawa raczej na niekorzyść przedsiębiorców. Z tymi faktami trudno dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-140.16" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Zdajemy sobie sprawę i faktycznie poprzez bardzo różnego rodzaju instrumenty rząd próbuje oddziaływać na zmianę klimatu wokół przedsiębiorczości w Polsce, na zmianę podejścia. Przecież, Wysoka Izbo, pakiet „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, który, myślę, że ze względu na taką popularną nazwę cały czas jest przedmiotem naszych rozmów i różnej oceny, a wydaje mi się, że ocena tych zadań legislacyjnych po dogłębnej analizie może być tylko jedna - może być tylko pozytywna. Ten pakiet został w 100% zrealizowany, a można powiedzieć, że jedyny poważny wypadek przy pracy legislacyjnej to była ustawa o nieuczciwej konkurencji, która w pewnym sensie wypaczyła intencje rządowe. Mówiąc o ocenie strategii rozwoju gospodarczego kraju, mamy na myśli wszystkie trzy programy i to pan premier oceniał sumarycznie. Natomiast można powiedzieć, że gigantyczna praca w zakresie zmian otoczenia prawnego przedsiębiorczości nastąpiła w ubiegłym roku. Dzisiaj słyszałam tutaj opinie, iż polityka gospodarcza rządu nie przyniosła przełomu i że to nie dzięki tej polityce mamy na dzień dzisiejszy objawy ożywienia gospodarczego. Myślę, że ktoś, kto pracował nad tym programem, kto widział, jakie zmiany zostały wprowadzone nawet w Ordynacji podatkowej, Wysoka Izbo, nie byłby dzisiaj uprawniony do tego, aby mówić, że nie widzi, dlaczego ewentualnie te małe firmy przeżyły. Poza tym będę się posługiwała również opinią samych organizacji przedsiębiorców, opinią prezesa Związku Rzemiosła Polskiego, który oficjalnie m.in. w mojej obecności oświadczył panu premierowi, że dzięki temu, co się udało wspólnie z parlamentem w ubiegłym roku przeprowadzić, dzięki tym zmianom, które weszły 1 stycznia tego roku, wiele polskich małych firm przeżyło.</u>
          <u xml:id="u-140.17" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Przypomnę tylko, że to było pięć bloków tematycznych i blok podatkowy naprawdę miał istotne znaczenie. Podnieśliśmy limity uprawniające do rozliczania się w uproszczonych formach, zmieniliśmy system poboru podatku VAT z memoriałowego na kasowy, co pozwoliło tym firmom najsłabszym ekonomicznie na płacenie podatku VAT zgodnie z datą otrzymania zapłaty za fakturę. I mogłabym wymienić naprawdę ogromną ilość działań związanych chociażby z odbiurokratyzowaniem, z obniżeniem kosztów pracy w Polsce, zmieniliśmy definicję zwolnienia grupowego, zlikwidowaliśmy regulaminy wynagrodzeń, podjęliśmy wiele innych przedsięwzięć. I myślę, że naprawdę nie do końca jest uprawnione stwierdzenie, że ten pakiet nie przyniósł oczekiwanych efektów, czy nie został zrealizowany. Oświadczam: został zrealizowany w 100%. I jeszcze raz pragnę podkreślić to, co mówił pan premier Hausner - wiemy, co przedsiębiorcy negatywnie oceniają, a więc m.in. zmiany w ubiegłym roku Ordynacji podatkowej, wprowadzenie tzw. klauzuli obejścia prawa, rozciągnięcie zobowiązania na osoby trzecie, ale jeszcze raz, Wysoka Izbo, podkreślam - te zmiany nie były przedmiotem przedłożenia rządowego, one pojawiły się w parlamencie w wyniku procesu legislacyjnego, więc trudno tak do końca winić tylko i wyłącznie rząd za to, co się stało. Myślę, że mówiąc tutaj o jakiejś obiektywnej ocenie, musimy te warunki brać pod uwagę. I m.in. w ramach tego pakietu, mówiąc o zmianie podejścia urzędników, doprowadziliśmy, podam jako jeden z przykładów, zabraliśmy uprawnienia inspektorom kontroli skarbowej do wydawania decyzji wymiarowych w pierwszej instancji w imieniu organu, bo biorąc pod uwagę, że ten inspektor kontroli skarbowej, podkreślam, nie każdy w Polsce, nie chcę krzywdzić tych dobrych inspektorów, ale jednak gros jest takich, którzy rzucają to negatywne światło, mając pewną dowolność w interpretacji przepisów Prawa podatkowego, mając to prawo do wydawania decyzji wymiarowej w imieniu organów pierwszej instancji, sam był niejako arbitrem we własnej sprawie. I po to, żeby podnieść jakość tych decyzji w tym wymiarze, aby właśnie zmienić podejście m.in. rząd zaproponował taką zmianę. Ale zdajemy sobie sprawę, że liczne nasze rozwiązania programowane w ustawach, w instrukcjach, będą bardzo, że tak powiem, trudno i ciężko wpływały na zmianę mentalności. Zdajemy sobie sprawę z tego, nawet powiem szczerze, opracowaliśmy w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej na bazie Europejskiej Zielonej Karty Przedsiębiorczości taki program, który tak naprawdę miałby doprowadzić do zmiany klimatu wokół przedsiębiorczości w Polsce. To zagadnienie jest o wiele poważniejsze, jest to bowiem kwestia zmiany mentalności urzędników i nie tylko tych urzędników, którzy faktycznie w sposób niewłaściwy pojmują rolę polskich przedsiębiorców, nie traktują ich jako partnerów, jako tych, którzy dają miejsca pracy, przyczyniają się do wpływów do budżetu państwa, tylko jako, niestety, potencjalnych przestępców. Mamy tego świadomość i poprzez liczne działania próbujemy ten stan zmienić, ale wydaje mi się na dzień dzisiejszy, że do tego również jest potrzebna pewna wspólna kampania medialna, jakby ją tak w cudzysłowie można było nazwać.</u>
          <u xml:id="u-140.18" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Wysoka Izbo! Pan poseł Bachalski mówił również o tym mechanizmie przerzucania obowiązków urzędniczych, administracyjnych na przedsiębiorców w Polsce, policzył, że pochłania mu to ok. 30% czasu. Dostrzegliśmy również to zagadnienie, stąd m.in. przedsięwzięcia rządu związane z odbiurokratyzowaniem chociażby sprawozdawczości do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, to również kwestie związane z odbiurokratyzowaniem licznych dziedzin. Zdajemy sobie sprawę, że na dzień dzisiejszy, można powiedzieć, to wszystko, co zrobiliśmy, co może podlegać ocenie, to są jakieś poszczególne kroki, mam nadzieję, że tak państwo ocenicie, w odpowiednim kierunku. Naprawdę nigdy nie pozwoliłabym sobie na wygłoszenie z tej trybuny, Wysoka Izbo, stwierdzenia, że otóż mogę przyjść samozadowolona i stwierdzić, że w Polsce już nie istnieją bariery z otoczenia przedsiębiorczości, że już wszystkie problemy zostały rozwiązane. Nie, myślę, że proces likwidowania tych barier rozpoczął się od ubiegłego roku i w najbliższym okresie będzie kontynuowany, m.in. temu służy opracowanie raz do roku, bo wprowadziliśmy do kierunków działania rządu dla małych i średnich przedsiębiorstw na lata 2003–2006 jako cyklicznego zadania opracowanie raportu o przedsiębiorczości w Polsce. Taki raport całościowy pokazujący, w jakich warunkach przyszło funkcjonować polskim przedsiębiorcom i jakie są mechanizmy m.in. udzielania pomocy publicznej, dający rekomendacje do dalszych działań, 17 czerwca został zatwierdzony przez Radę Ministrów. I niejako konsekwencją tego raportu jest plan działań prowzrostowych, który był dzisiaj wielokrotnie przytaczany w wypowiedzi pana premiera Jerzego Hausnera, czyli jest to plan działań na najbliższy okres czasu, który m.in. ma rozwiązywać te bariery, ale nie wszystkie. Więc tak naprawdę to, co proponujemy, co mówimy o sanacji portfela, o upłynnieniu, o udrożnieniu źródeł finansowych na pozyskanie środków na działalność gospodarczą w Polsce nie wynika z jakiegoś ogólnego trendu, który w danym momencie jest, tylko naprawdę jest to poparte głęboką analizą stanu tego sektora i wiedzy na ten temat, w jakich warunkach na dzień dzisiejszy, bo raport jest na 30 maja, funkcjonują polscy przedsiębiorcy. Jest to również coroczne rozliczenie się z działań rządu podejmowanych przez rząd w obszarze przedsiębiorczości. I ten pierwszy raport, który opracowaliśmy dla Rady Ministrów, zawiera m.in rozliczenie z pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, z programów restrukturyzacyjnych i z wielu innych działań w tym obszarze w kraju.</u>
          <u xml:id="u-140.19" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Mówiłam już, bo tutaj pan poseł poruszał kwestię związaną z edukacją dotyczącą przedsiębiorczości. Mamy w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przygotowany program, który w tej chwili jest przedmiotem rozmów z ministrem edukacji narodowej i sportu, związany z wprowadzeniem elementów nauki przedsiębiorczości nie takiej, jak to jest dzisiaj, na poziomie szkoły średniej i na specjalnych lekcjach, tylko chcielibyśmy, aby elementów przedsiębiorczości w Polsce zaczęto uczyć młodych Polaków na wszystkich przedmiotach, które są wykładane w szkole. Pewne pilotażowe rozwiązania już zostały zrealizowane przez nasz resort. Powiem może jako ciekawostkę, że chcielibyśmy, aby te elementy pojawiły się już w procesie edukacyjnym przedszkolaków. Więc mam nadzieję, że w najbliższym czasie będzie można liczyć w Polsce na zmianę jakościową, jeśli chodzi o edukację Polaków w dziedzinie przedsiębiorczości. Wysoka Izbo, przedsiębiorczość to nic innego, jak pewien stan ducha i wiedzy, i chęci, aby na własny rachunek prowadzić działalność gospodarczą, aby się nie bać tego ryzyka. To wszystko jest przedmiotem zainteresowania, czyli ta sfera mentalna wokół przedsiębiorczości w Polsce jest również przedmiotem zainteresowania naszego resortu i już pewne konkluzje z tego wynikające są gotowe.</u>
          <u xml:id="u-140.20" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Bachalski użył tutaj takiego określenia, że Polskę cechuje brak zaufania do obywateli - i również nie będę polemizowała z tą tezą. Powiem więcej: pracujemy od kilku tygodni w resorcie nad ustawą potocznie nazywaną, dzisiaj też przytaczaną przez pana premiera, o wolności gospodarczej. Myślę, że analizując pewne nadregulacje prawne w obszarze działalności gospodarczej w Polsce, trudno się z tą tezą oczywiście nie zgodzić. Oczywiście, rozwój przedsiębiorczości Polaków, rozwój pewnych zjawisk gospodarczych wymusza odpowiedni system nadzoru i kontroli, ale zdecydowanie - pragnę to podkreślić - jesteśmy przeciwnikami nadregulacji prawnych w obrocie gospodarczym. Wyznajemy zasadę liberalnego podejścia. Uważamy, że wiele elementów, wiele czynników związanych z działalnością gospodarczą w Polsce powinno być kształtowanych przez rynek i uczciwą konkurencję. Tu ewentualnie upatrujemy rolę państwa, aby pilnować, by ta konkurencja między przedsiębiorcami była uczciwa i sprawiedliwa. Zaproponujemy polskim przedsiębiorcom pewne nowe podejście do kilku zagadnień, ale dzisiaj jeszcze nie chciałabym mówić o daleko idących szczegółach związanych z tą ustawą. Przewidujemy w połowie sierpnia wysłanie jej do konsultacji międzyresortowych, jeszcze pracujemy nad pewnymi rozwiązaniami, które miałyby tak naprawdę uwolnić ten obszar, w jak najszerszym tego słowa znaczeniu, oczywiście uwzględniając pewne warunki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, od nadmiernego rygoryzmu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-140.21" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Benedykt Suchecki pyta o działania rządu związane z możliwością zwiększenia akcji kredytowej; wielu innych posłów również pytało o to zagadnienie. Pragnę poinformować, że po zdiagnozowaniu sektora przedsiębiorczości w Polsce, można powiedzieć, na drugi plan zaczyna się wysuwać problem, oprócz oczywiście ograniczeń prawnych i legislacyjnych, tych wszystkich barier, problem braku możliwości pozyskiwania kapitału na prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Ponad 90% polskich przedsiębiorstw, a przypominam, to są małe i średnie przedsiębiorstwa, bo w sektorze przedsiębiorczości w Polsce ta grupa to 99,8, czyli, mówiąc o dużych przedsiębiorcach w Polsce, mówimy o 0,2 wszystkich przedsiębiorców w Polsce, z tej całej grupy ponad 90% nie ma tzw. zdolności kredytowej. To oznacza, że ci przedsiębiorcy zaciągają kredyt w systemie bankowym, ale na zasadzie kredytu konsumpcyjnego, jak osoby fizyczne. To oznacza, że oni bez względu na wszystko nie będą mieli wzrostu dostępu do akcji kredytowej. Między innymi dlatego, żeby przeciwdziałać tej sytuacji, rząd w sierpniu ubiegłego roku przyjął program pod tytułem „Kapitał dla przedsiębiorczych”. O tym programie mówił bardziej szczegółowo pan premier Hausner. Powiem tylko, iż to jest program związany ze wsparciem polskich przedsiębiorców w zakresie możliwości uzyskania poręczenia bądź pożyczki, że to nie jest bank, aby ta instytucja nie musiała się poddać rygorom Prawa bankowego i procedur bankowych. W roku bieżącym na działania związane z uruchomieniem tego systemu z budżetu państwa sumarycznie przekazujemy kwotę około 90 mln zł. Czyli w najbliższym czasie, mam nadzieję, że od jesieni, przedsiębiorcy zaczną odczuwać, że tak powiem, funkcjonowanie tych instytucji. A tak naprawdę będzie to na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego, bo inicjatywa tworzenia tych funduszy będzie inicjatywą oddolną, pochodzącą między innymi od samorządu terytorialnego i organizacji przedsiębiorców, a udział państwa będzie polegał na dokapitalizowaniu tych przedsięwzięć. My nie będziemy tworzyli żadnych stoffów urzędniczych, nie będziemy tworzyli żadnych organizacji, tylko tak naprawdę będziemy chcieli dokapitalizować partnerstwo publiczno-prywatne. Tak przygotowana struktura będzie mogła zaabsorbować środki pochodzące z funduszy strukturalnych, które w momencie, kiedy pojawią się w Polsce, w znakomity sposób, i to wielokrotnie większy, niż to, co przeznaczamy z budżetu państwa, zostanie dokapitalizowane.</u>
          <u xml:id="u-140.22" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Ale to zwiększenie możliwości udzielenia kredytu dla przedsiębiorców to nie tylko funkcjonowanie programu „Kapitał dla przedsiębiorczych”, Wysoka Izbo, to również sanacja portfela kredytowego dla banków po to, aby przekierować obciążenia, które banki mają ze złym portfelem kredytowym, aby te pieniądze uwolnione z tego systemu również posłużyły do stworzenia funduszu poręczeniowego dla średnich przedsiębiorstw w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-140.23" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Aleksander Grad mówił, że było wiele pakietów i leżą na półkach i że poniesiono koszty. Zdecydowanie się nie zgadzam. Po pierwsze, pakiet taki, czyli sumaryczny ogląd otoczenia prawnego przedsiębiorczości w Polsce... Oprócz zespołu do spraw odbiurokratyzowania gospodarki, który pracował w latach poprzednich, ale można powiedzieć, że ten urobek nie znalazł się finalnie w parlamencie, czyli że to była praca, która znalazła się w szufladzie... Ten pakiet był wydarzeniem historycznym, bo po raz pierwszy tak szeroko próbowano ocenić - na wniosek samych przedsiębiorców, zaznaczam - otoczenie prawne przedsiębiorczości w Polsce. Więc to było wydarzenie historyczne. Nie wspomnę o tym, że, panie pośle, trudno nie zgodzić się z tezą, że po raz pierwszy tak głębokie zmiany, jeśli chodzi o proprzedsiębiorczość, rząd zaproponował w zakresie Kodeksu pracy i stosunków pracy. Proszę sobie przypomnieć niezadowolenie partnerów społecznych, związków zawodowych, a my nie wycofaliśmy się, zrealizowaliśmy te zadania. Więc w ogóle pakiet „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, biorąc już dzisiaj pod uwagę jego finał, czyli uchwalenie tych wszystkich ustaw, ponad 35 ustaw zostało znowelizowanych, kilkaset zmian... Bardzo głęboko też Ordynacja podatkowa, bo, jak mówię, wszyscy patrzymy przez pryzmat tych złych rzeczy, które się wydarzyły i które są oceniane przez przedsiębiorców, ale to nie były wnioski z pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”.</u>
          <u xml:id="u-140.24" who="#komentarz">(Głos z sali: To były straszne koszty.)</u>
          <u xml:id="u-140.25" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Nie zgadzam się, absolutnie. Liczyliśmy dokładnie, na polecenie pana premiera Hausnera, nastąpiło znaczne ograniczenie kosztów pochodnych, znaczy kosztów pracy. Liczyliśmy wszystkie regulacje związane z nowelizacją Kodeksu pracy. Liczyliśmy koszty przedsiębiorców związane z nowelizacją ustaw podatkowych, podniesieniem ryczałtu, który daje podstawy do kwoty limitu uprawniającego do rozliczania się według ryczałtu, rozszerzeniem zawodów, według których przedsiębiorcy mogą się rozliczać kartą podatkową. Naprawdę liczyliśmy to wszystko i to jest ogromny efekt pozytywny. Natomiast należy przyznać obiektywnie, że była jedna sfera, gdzie przedsiębiorcy nie mieli zysków finansowych - to była sfera ubezpieczenia społecznego. Nie udało się w tej sferze wygenerować obniżki stawki bądź zmiany chociażby zasady poboru składki na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W tej sferze, to był jeden z pięciu bloków, którymi się zajmowaliśmy w pakiecie, w tej sferze faktycznie, trudno to przeliczyć na złotówki, konkretne realne obniżenie kosztów po stronie przedsiębiorców... Natomiast proszę zauważyć, Wysoka Izbo, że 1 kwietnia tego roku istotnie polepszyły się warunki kontaktów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z przedsiębiorcami. Odbiurokratyzowaliśmy to, można powiedzieć, w sposób maksymalny. Jest to chyba instytucja, która, przynajmniej na dzień dzisiejszy, może nosić miano numer jeden, w której przedsiębiorca nie ma obowiązku składania odpowiednich deklaracji, wniosków ze względu na jakąś datę w miesiącu czy datę w roku. Tutaj te relacje zostały na tyle zrewolucjonizowane, że pracując nad uproszczeniem rejestracji działalności gospodarczej w Polsce, pominęliśmy już w ogóle tę sferę związaną z kontaktami przedsiębiorców z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Bo może się okazać się tak, że jeżeli mały przedsiębiorca nie będzie dokonywał zmian w zakresie wysokości wynagrodzenia czy nie będzie zwiększał zatrudnienia, to on np. w ZUS pojawi się tylko raz, czyli na początku, rejestrując się. Później zaś wszelkie czynności wynikające z decyzji rządu, z decyzji państwa, jak np. wzrost wynagrodzeń czy zmiana jakichś współczynników, będą automatycznie wykonywane przez system informatyczny Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. A więc w tej sferze faktycznie, gdyby dokonywać bardzo szczegółowej analizy, nie ma osiągów finansowych, chyba że tym osiągiem będzie zrezygnowanie z biura rachunkowego, z doradców, którzy wypełniali te wnioski. W tej sferze natomiast mamy ogromny postęp, jeżeli chodzi o odbiurokratyzowanie gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-140.26" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Pan poseł Michał Turkiewicz mówił o tym, iż w Polsce nie ma systemu gwarancji poręczeń kredytów - myślę, że już moja wcześniejsza wypowiedź zaprzecza tej tezie - ale m.in. pan poseł postawił taką tezę, iż firmy upadają w Polsce, ponieważ nie ma tego systemu. Sądzę, że to nie jest tak; jest to pewnie jeden z elementów, którego brakuje w takim ogólnym dostępie ze strony przedsiębiorców. Natomiast problem, który poruszał pan poseł w swojej wypowiedzi, jest według mnie bardziej związany z zatorami płatniczymi, które występują w obrocie gospodarczym. To jest nowotwór, który toczy nasz obrót gospodarczy w Polsce, który nawet w przypadku dobrych przedsięwzięć gospodarczych, ze względu na powszechność występowania tego zjawiska, doprowadza na skraj bankructwa i upadłości.</u>
          <u xml:id="u-140.27" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Wysoka Izbo! Z dużą satysfakcją odnotowuję, że kilka tygodni temu Wysoka Izba uchwaliła ustawę o zapłatach w transakcjach handlowych, która, można powiedzieć, przechodzi proces legislacyjny w kształcie niezmienionym w stosunku do przedłożenia rządowego; ustawę, która m.in. ma przeciąć ten łańcuszek zatorów płatniczych, które występują w obrocie gospodarczym, ale nie jako jedyny instrument. W ubiegłym roku takim antidotum, aby ulżyć ciężkiej doli, szczególnie firm najsłabszych ekonomicznie, to była zmiana zasady naliczania VAT, o której wcześniej mówiłam, przejście z zasady memoriałowej na kasową, czyli pobór podatku VAT dla firm, których przychód w roku poprzednim nie przekroczył równowartości 800 tys. euro, zgodnie z datą, kiedy oni otrzymują zapłatę za daną fakturę. To był jeden z instrumentów, co do którego uznaliśmy, że szybko rząd może ulżyć ciężkiej doli tych przedsiębiorców, po to by docelowo jednak doprowadzić do przecięcia tej reakcji łańcuchowej związanej z występowaniem zatorów płatniczych.</u>
          <u xml:id="u-140.28" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Drugim elementem, również z pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, z bloku związanego z wprowadzaniem nowych instytucji i nowych rozwiązań do polskiego prawa gospodarczego, była ustawa o wymianie informacji gospodarczej. Ustawa ta już funkcjonuje, weszła w życie 26 kwietnia tego roku. Jest to ustawa, która tak naprawdę ma być systemem wczesnego ostrzegania w obrocie gospodarczym o nierzetelnych dłużnikach. Ustawa, która daje polskim przedsiębiorcom bez dochodzenia w drodze postępowania sądowego, w przypadkach gdy mają bezsprzeczny tytuł prawny do należności i po przeterminowaniu tej należności powyżej 60 dni, za drobną odpłatnością, możliwość skierowania do centralnego rejestru takiego dłużnika. Pragnę Wysoką Izbę poinformować, że już pierwszy regulamin funkcjonowania Biura Informacji Gospodarczej został zatwierdzony przez ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej. Instytucja ta rozpoczęła swój byt prawny. A więc w tym obszarze dużo się działo, abyśmy ratowali płynność finansową polskich przedsiębiorców, i można powiedzieć, że oprócz tego, na co zwrócił uwagę pan poseł Turkiewicz, te inne działania również mają przeciwdziałać tej sytuacji. Bo najlepsze programy restrukturyzacyjne, najlepsze pomysły na ratowanie polskich przedsiębiorców, związane z oddłużeniami czy pewnym rodzajem premii, proszę państwa, w dłuższej perspektywie czasowej nie przyniosą efektu, ponieważ zatory płatnicze, brak płynności finansowej jest w stanie niestety doprowadzić na skraj upadłości nawet najlepsze firmy.</u>
          <u xml:id="u-140.29" who="#MałgorzataOkońskaZaremba">Panie Marszałku! Jeśli pan marszałek pozwoli, to tyle w tej części gospodarczej i ewentualnie prosiłabym o zabranie głosu pana ministra Krzysztofa Patera. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan minister Krzysztof Pater.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#DonaldTusk">Pani poseł w trybie sprostowania?</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#DonaldTusk">Panie ministrze, może pozwolimy pani poseł sprostować źle zrozumianą wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, pani poseł Marianowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#BarbaraMarianowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#BarbaraMarianowska">Wysoka Izbo! Pani Minister! Dziękuję za informację odnośnie do mojego pytania. Niemniej jednak nie było ono do końca zrozumiane. Nie skupiałam bowiem swojego pytania tylko na kwestii błędnej interpretacji urzędniczej, ale przede wszystkim chciałam wskazać na powinność, jaką powinien czynić minister finansów z tytułu nadzoru; i właśnie ministra finansów uczulić, a nie urzędników, na implikowane systemem demokratycznego państwa prawnego zasady i standardy prawne oraz problematykę pierwszeństwa słuszności i podobne aspekty prawne. Bo tutaj jest kwestia taka, czy minister finansów będzie wyrażał stanowisko wobec podległych, czy nie będzie wyrażał. Jeśli nie będzie wyrażał, to rozumiem, że nie będzie czynił państwa przyjaznego dla podatników. Bo nierozerwalnie jest to jak gdyby odłączone: interpretacja ogólnego prawa a interpretacja w odniesieniu do szczególnych, jednostkowych sytuacji. I minister takiego stanowiska w świetle obecnie obowiązujących przepisów nie zajmuje, niemniej jednak te błędne interpretacje prawne istnieją i o ten aspekt mi chodzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#DonaldTusk">Nie ma potrzeby odpowiadania na sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#DonaldTusk">Pan minister Pater, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#KrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odpowiedzieć na kilka pytań z zakresu polityki społecznej. Pan poseł Jasiński pytał w kwestii wieku emerytalnego, dlaczego chcemy to podwyższyć. Podstawowa odpowiedź jest taka: aby zlikwidować dyskryminację kobiet w nowym systemie emerytalnym. W nowym systemie emerytalnym, który dotyczy osób urodzonych od 1949 r., mamy bowiem do czynienia z ewidentną dyskryminacją kobiet, ponieważ rozwiązania zawarte w tym systemie doprowadzają właściwie do sytuacji, w której emerytura kobiet będzie stanowiła ok. 60% przeciętnej emerytury mężczyzn. I to jest podstawowa przesłanka; likwidacja dyskryminacji, zapewnienie równości obywateli wobec prawa, zgodnie z przesłankami konstytucyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#KrzysztofPater">Natomiast chciałbym powiedzieć, że system obecny, tzw. nowy system emerytalny, przewiduje pewne rozwiązania przejściowe dla kobiet urodzonych w latach 1949–1953, jest więc jasne, że rozwiązania dotyczące likwidowania tej niesprawiedliwości i tej dyskryminacji będą wprowadzane stopniowo, w sposób bardzo płynny. Jutro zaczynamy rozmowy z partnerami społecznymi w Komisji Trójstronnej i myślę, że we wrześniu będziemy mieli wypracowane ramy proponowanych rozwiązań. Natomiast jasno chciałbym powiedzieć, że te rozwiązania nie będą dotyczyły kobiet urodzonych do 1948 r., gdyż tzw. stary system emerytalny nie powoduje ich istotnej dyskryminacji w zakresie rozwiązań emerytalnych. Być może oczywiście będzie rozważana także kwestia tzw. elastycznego wieku emerytalnego, a więc stwarzanie wszystkim obywatelom, bez względu na płeć, możliwości swobodnego podjęcia decyzji o przejściu na emeryturę w pewnym przedziale wiekowym.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#KrzysztofPater">Pani poseł Murias pytała o wpływ, o działania podejmowane w obszarze rynku pracy po integracji. Ja się nie zgadzam z tezą podstawową, jakoby integracja spowodowała czy miała powodować zwiększenie bezrobocia. Ale nie chcę polemizować w tej chwili z tą tezą, natomiast chciałbym powiedzieć tak. Po pierwsze, środki unijne, które są zaplanowane i z których będziemy mogli korzystać, będą mogły być wykorzystane również m.in. na program „Rozwój zasobów ludzkich”; a w praktycznych formach na podnoszenie kwalifikacji, w tym kształcenie ustawiczne, na inwestycje w zasoby ludzkie w zakresie przedsiębiorczości, a więc wspieranie różnych form aktywizacji w obszarze przedsiębiorczości, wreszcie poprawę jakości publicznych służb zatrudnienia, co sprzyjać będzie aktywizacji tych służb i lepszemu wykonywaniu funkcji w zakresie zmniejszania bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#KrzysztofPater">O efektach programu „Pierwsza praca”, który będzie kontynuowany, mówiła przed chwilą pani minister, nie będę więc już tego powtarzał. Teraz trwają prace nad opracowaniem programu tzw. 50+. Celem tego programu jest pomoc w utrzymywaniu aktywności zawodowej przez osoby w wieku powyżej 50 lat, a więc aktywność zawodowa, aktywność na rynku pracy, a nie bierne świadczenia ze strony budżetu. W najbliższym czasie trafi do Wysokiej Izby nowa ustawa o promocji zatrudnienia, która m.in. będzie przewidywała wiele rozwiązań zwiększających efektywność publicznych służb zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#KrzysztofPater">Chciałbym odpowiedzieć teraz na kilka pytań dotyczących problematyki Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Pan poseł Siekierski wspominał o konieczności przeprowadzenia pełnych analiz. Oczywiście możemy być pewni, że te analizy będą przeprowadzane w sposób wszechstronny, a biorąc pod uwagę emocje, jakie ten temat wzbudza, jest to jeden ze sposobów, aby różnego rodzaju wątpliwości, obawy rozwiać, zlikwidować, dlatego mogę zapewnić, że te analizy będą przygotowywane bardzo rzetelnie. Oczywiście za wcześnie mówić o długoterminowych sposobach, rozwiązaniach, na jeden element natomiast chciałbym zwrócić uwagę w kontekście wypowiedzi pana posła o ewentualności podwyższania świadczeń. Trzeba się przede wszystkim zastanowić, jak ma być usytuowana dotacja, dotacja do świadczeń czy dotacja do składki. Jest bowiem grono rolników, być może znajdą się tacy, zresztą są tacy w tej chwili, dla których obecne wymagania co do składki są wymaganiami wysokimi czy bardzo wysokimi, a jest grupa rolników, którą byłoby stać na płacenie pełnej składki i w swoich budżetach domowych nie zauważyliby tego.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#KrzysztofPater">Jeżeli natomiast mówimy o świadczeniach, to trzeba też patrzeć na porównywalność tych świadczeń ze świadczeniami uiszczanymi przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, czasami drobną, typu np. usługi szewskie, gdzie obecnie mamy do czynienia z roczną składką, którą opłaca osoba prowadząca działalność gospodarczą, na poziomie ok. 5200 zł, gdy tymczasem rolnik osiągający bardzo wysokie dochody płaci roczną składkę na poziomie ok. 680 zł. Chcę poprzestać na przedstawieniu pewnych elementów, dlatego że to jest temat, który powinien być bardzo wnikliwie opracowany i wtedy dopiero przedstawiany jako kompleksowe rozwiązanie. Co do jednej rzeczy trzeba jednak jasno stwierdzić, w tym systemie musi być miejsce dla wszystkich rolników i ten system musi uwzględniać realne możliwości finansowe wszystkich rolników, a więc nie może być i niewątpliwie nie będzie rozwiązań, które prowadziłyby do eliminacji, jakiegoś odsuwania części rolników czy kreowania takich rozwiązań, które tworzyłyby bariery finansowe dla części rolników osiągających najniższe dochody.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#KrzysztofPater">Pana posła Świętochowskiego chciałbym zapewnić, że rząd z jednakową uwagą podchodzi do ZUS, jak i do KRUS. Mało tego, ta uwaga jest, powiedziałbym, stale wyrażana i w tym zakresie, ponieważ nikt nie jest doskonały, ciągle będziemy dążyć do doskonałości, mając świadomość, że obie te instytucje gospodarują publicznymi środkami. Na jedną rzecz chciałbym zwrócić uwagę w kontekście wypowiedzi pana posła, iż pewne liczby, które pan poseł przedstawiał, muszą być rozważane także w kontekście całości wydatków obu instytucji, w kontekście liczby osób, które podlegają ubezpieczeniu w obu tych systemach, w kontekście liczby osób, którym te instytucje zapewniają świadczenia. Nie chcę tu przedstawiać tych liczb, dlatego że każda z tych instytucji zapewnia ubezpieczenie społeczne dla pewnej części Polaków w sposób adekwatny do ich sytuacji, uwarunkowań, więc naszym wspólnym celem powinno być stworzenie takich rozwiązań, które spowodują, że ten system będzie spójny, sprawiedliwy, uczciwy wobec wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#KrzysztofPater">Pan poseł Kuropatwiński pytał, kto skorzysta na przeniesieniu nadzoru nad KRUS. Oczywiście, moim zdaniem, zdaniem rządu, skorzystają wszyscy Polacy. Dlaczego? Zabezpieczenie społeczne, jeżeli podeszlibyśmy do tego szerokiego obszaru jako problematyki w ujęciu czysto teoretycznym, to przede wszystkim dwa obszary: pomocy społecznej i ubezpieczeń społecznych. Wydaje się, że jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest stworzenie sytuacji, w której za całość zabezpieczenia społecznego odpowiada jeden konstytucyjny minister. Nie można pewnego fragmentu zabezpieczenia społecznego, jakim są ubezpieczenia społeczne, wyjąć, niejako przesunąć w inne miejsce - mało tego, ubezpieczenie społeczne adresowane jest do pewnej grupy ludności kraju, przecież nawet nie do wszystkich mieszkańców wsi, tylko do części - bo to powoduje poważne utrudnienia w zapewnieniu spójnej polityki rządu, w tym zwłaszcza koordynacji działań w obszarze ubezpieczeń społecznych i w zakresie pomocy społecznej. Jeśli chodzi o zakres pomocy społecznej, myślę, że co do jednej rzeczy jesteśmy zgodni - wszyscy obywatele kraju są równi i powinni być traktowani przez system w sposób identyczny, bez względu na to, jaki zawód wykonują, bez względu na to, gdzie mieszkają, a to naprawdę trudno jest realizować w sposób efektywny z punktu widzenia rządu w sytuacji, kiedy nadzór nad tymi instytucjami jest rozproszony. Jeżeli Wysoka Izba przyjmie propozycje rządu w tym zakresie, to myślę, że skorzystają na tym wszyscy, skorzystają rolnicy, skorzystają pozostali podatnicy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#DonaldTusk">Do jakiej wypowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Do wypowiedzi pana ministra i pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#DonaldTusk">Nie słyszałem, proszę się nie gniewać, panie pośle, ale nie słyszałem, żeby...</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Ale ja zadawałem pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#DonaldTusk">Wiem, ale nie słyszałem, żeby powoływano się na pańską wypowiedź. Nie wiem, co ma pan zamiar prostować.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Chciałbym się ustosunkować, bo właśnie nie padło pytanie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#DonaldTusk">Panie pośle, chciałbym po raz kolejny wytłumaczyć, że tryb sprostowania przysługuje posłom, których wypowiedź została przekręcona lub źle zrozumiana w czasie cytowania tej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Ale chciałbym wytłumaczyć i złożyć na piśmie...)</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#DonaldTusk">Panie pośle, jeszcze raz powtarzam, że tryb sprostowania to nie jest wyjaśnianie, ponawianie pytania, tłumaczenie, tylko sprostowanie źle zrozumianej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Każdy poseł ma prawo zadawać pytania rządowi w debacie, ale rząd ma obowiązek odpowiedzieć...)</u>
          <u xml:id="u-146.12" who="#DonaldTusk">Panie pośle, wiele razy już w czasie tego typu debat tłumaczyliśmy z pełną pokorą, że nie na wszystkie pytania posłowie otrzymują satysfakcjonującą odpowiedź. Taki jest urok naszej debaty. W tej sytuacji nie może być trybu sprostowania. Bardzo bym prosił państwa posłów o nienadużywanie tego trybu, bo on jest naprawdę jasno opisany.</u>
          <u xml:id="u-146.13" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Borczyk: Ale, panie marszałku, w takim razie ja...)</u>
          <u xml:id="u-146.14" who="#DonaldTusk">Proszę. Jeśli będzie pan prostował źle zrozumianą wypowiedź, proszę uprzejmie, pozwolę sobie natomiast przerwać w sytuacji, w której ten tryb będzie nadużywany.</u>
          <u xml:id="u-146.15" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WaldemarBorczyk">Ja bardzo krótko. Jak już powiedziałem w debacie z panem marszałkiem, każdy poseł ma regulaminowe prawo zadać pytanie rządowi, ale rząd, ministrowie mają obowiązek odpowiedzieć. W tym przypadku nie ma pana premiera, wicepremiera Hausnera i trudno jest odpowiedzieć pani minister czy panu ministrowi na moje pytania. W takiej sytuacji chciałbym złożyć na ręce pana marszałka te pytania na piśmie i proszę, aby pan marszałek zobowiązał pana premiera Hausnera do pisemnej odpowiedzi na te pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#DonaldTusk">Niestety, tak jak się domyślałem, było to pozaregulaminowe wystąpienie pana posła. Bardzo mi jest przykro, że nie możemy dojść do porozumienia w tak oczywistej kwestii regulaminowej, jak charakter sprostowania, panie pośle. Już 2 lata trwają próby ustalenia, co jest sprostowaniem, a co jest nieregulaminowym wystąpieniem.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kalemba: Panie marszałku, chciałbym się upomnieć, bo zadałem bardzo ważne pytania.)</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#DonaldTusk">Panie pośle, przed chwilą tłumaczyłem.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kalemba: Ale czy otrzymam odpowiedź na piśmie? Bo to pytanie dotyczące spółdzielczości, bardzo istotne. Nie otrzymałem żadnej odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Na piśmie będą wszystkie odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#DonaldTusk">Tak bywa, panie pośle. Bardzo często posłowie nie są usatysfakcjonowani.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobrze, to odpowiedź na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#DonaldTusk">W związku ze zgłoszonym w dyskusji wnioskiem o odrzucenie przedstawionej informacji do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-148.9" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druk nr 1732).</u>
          <u xml:id="u-148.10" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Jacka Uczkiewicza w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#JacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Decentralizacja państwa jest jednym z celów programu wyborczego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Oczywiście decentralizacja nie może stać się dogmatem, nie może stać się celem samym w sobie. Ma ona sens tylko wtedy, gdy służy obywatelom, gdy powoduje lepsze zaspokajanie ich potrzeb. Decentralizacja państwa ma wiele aspektów - trudno jednak o bardziej ewidentny wymiar tej decentralizacji niż decentralizacja finansów publicznych. W programie wyborczym Sojuszu napisane jest jednoznacznie: „Rozwój samorządu terytorialnego wymaga dalszej decentralizacji kompetencji i finansów publicznych we wszystkich tych sprawach, w których wykonywanie zadań publicznych przez samorząd jest bardziej efektywne”.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#JacekUczkiewicz">Wysoka Izbo! Jest moim udziałem zaszczytny obowiązek przedłożenia Wysokiej Izbie, w imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej, projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wraz ze szczegółowym uzasadnieniem i projektami stosownych aktów wykonawczych. Trudno mi również oprzeć się chęci wyrażenia osobistej satysfakcji, że po półtorarocznej wspólnej pracy z samorządami rozpoczynamy właśnie tę część procesu legislacyjnego, finalną, parlamentarną. Szczegółowość i obszerność uzasadnienia rządowego projektu pozwala mi dzisiaj zaprezentować Wysokiej Izbie ustawę w sposób szerszy, bardziej ogólny i syntetyczny zarazem.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#JacekUczkiewicz">Przedkładany dziś projekt ustawy jest projektem szczególnym. Przypomnę pokrótce jego historię. Potrzeba uchwalenia ustawy, która w systemowy sposób rozwiązywałaby kwestie dochodów samorządów terytorialnych, narodziła się wraz z przeprowadzeniem w 1999 r. reformy administracyjnej kraju, w wyniku której zostały utworzone dwa dodatkowe szczeble samorządu, tj. powiaty i województwa. Wówczas to - a właściwie jeszcze w roku 1998 - Sejm uchwalił prowizoryczną ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która obowiązywać miała tylko do roku 2000. Na skutek nieuchwalenia jednak ustawy systemowej okres ważności tych prowizorycznych rozwiązań jest niestety corocznie przedłużany. W zgodnej opinii rządu i przedstawicielstw samorządów, wyrażonej w stanowisku Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, obecny sposób finansowania jednostek samorządu terytorialnego nie jest akceptowany przez środowiska samorządowe i powinien zostać jak najszybciej zmieniony.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#JacekUczkiewicz">Do opracowania nowej ustawy podchodzono wielokrotnie. Warto przypomnieć, że obecny projekt jest czwartym z kolei od 2000 r., który przyjęty został przez Radę Ministrów. Trzy poprzednie nie doczekały się finału legislacyjnego. Pozwolę sobie wyrazić nadzieję, że tym razem będzie inaczej. Dlaczego przyjmowanie tej swoistej konstytucji finansowej polskiego samorządu napotyka takie trudności? Tytuł ustawy brzmi niewinnie: o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jednakże dla każdego zajmującego się problematyką ustroju państwowego jest jasne, że jest to w gruncie rzeczy ustawa ustrojowa. W niej właśnie materializuje się przecież hasło decentralizacji państwa i subsydiarnego charakteru władzy centralnej. Z drugiej strony to ta właśnie ustawa dotyka bezpośrednio tak ważnych dla ogółu obywateli i wrażliwych spraw, jak pomoc społeczna, oświata, walka z bezrobociem i wiele, wiele innych. Rozwiązania przyjęte w tej ustawie mieć będą też istotny wpływ na budżet państwa, poziom długu publicznego, możliwości rozwoju regionalnego. Największą więc trudnością w jej konstruowaniu jest zawsze znalezienie właściwego, racjonalnego kompromisu pomiędzy chęciami, zamiarami i potrzebami z jednej a realnymi możliwościami finansowymi państwa z drugiej strony. Cóż to bowiem oznacza: decentralizować państwo w konkretnych warunkach gospodarczych, społecznych, budżetowych? W uproszczeniu powiedzieć można, że chodzi o to, aby, po pierwsze, tworzyć przepisy prawne odzwierciedlające ów kompromis pomiędzy tym, co pożądane, a tym, co aktualnie możliwe, i po drugie, w miarę możliwości tak konstruować te przepisy, aby proces decentralizacji łatwo mógł być kontynuowany, gdy zaistnieją ku temu bardziej sprzyjające uwarunkowania. Oczywiście - co chciałbym podkreślić z dużą mocą - wszystkie te działania muszą być prowadzone w absolutnym poczuciu odpowiedzialności za państwo, za stabilność całego systemu finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#JacekUczkiewicz">Wysoki Sejmie! Generalne cele reformy finansów samorządowych są oczywiste: chodzi nam o umocnienie władz lokalnych oraz o stworzenie warunków do lepszego, czyli bardziej racjonalnego wykorzystania środków publicznych. Nie można ani na chwilę tracić z oczu tego faktu, że decydujemy o środkach publicznych właśnie. Nie rządowych, nie samorządowych, ale wypracowanych przez całe społeczeństwo i przeznaczanych na realizację określonych, ważnych społecznie zadań.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#JacekUczkiewicz">Cóż to oznacza w 2003 r. w Polsce: umocnienie samorządów terytorialnych? Po 13 latach działalności odrodzonych samorządów musimy odpowiedzieć sobie na pytania o charakter tych kluczowych dla państwa instytucji. Czy więc chodzi nam o samorząd na garnuszku państwa, czy o samorząd z maksymalną możliwości samorealizacji? Czy chodzi nam o samorząd antagonistycznie nastawiony do władzy centralnej, czy o partnerskie współdziałanie tych dwóch rodzajów władz? Czy chodzi nam o samorząd „na kroplówce”, roszczeniowo nastawiony do władzy centralnej, czy o samorząd dzielący wraz z całym państwem, całą gospodarką owoce i trudy koniunktury i dekoniunktury ekonomicznej państwa? Są to moim zdaniem pytania retoryczne.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#JacekUczkiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Głęboka reforma systemu finansów samorządu terytorialnego jest koniecznością dla państwa, jest od dawna oczekiwana też przez środowiska samorządowe. Istota reformy, najogólniej rzecz biorąc, polega na przekazywaniu samorządom jako zadań własnych zadań realizowanych dotychczas przez administrację rządową wraz ze stosownymi środkami finansowymi. Wiąże się to z zastępowaniem dotacji i subwencji dochodami własnymi w maksymalnie możliwym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#JacekUczkiewicz">Jak w chwili obecnej wygląda struktura dochodów polskich samorządów na tle innych państw? Od razu trzeba zastrzec, że nie ma optymalnego modelu finansowania samorządów, że różne państwa przyjmują w tym zakresie nieraz bardzo odmienne rozwiązania. Odwołując się do danych OECD, można powiedzieć, że średnio w krajach Unii Europejskiej procentowy udział dochodów podatkowych, dochodów niepodatkowych oraz dotacji wraz z subwencjami wynosi odpowiednio 43,3% dla dochodów podatkowych, 10,7% dla dochodów niepodatkowych i 45,9% dla dotacji wraz z subwencjami, chociaż różnice pomiędzy niektórymi państwami są znamienne. I tak, najmniejszy udział dotacji i subwencji w dochodach jednostek samorządu terytorialnego występuje w Szwecji - 19,5% i w Belgii - 18,4%. Ciekawą rzeczą jest, że dochody niepodatkowe stanowią bardzo skromną część dochodów samorządów w tych państwach, odpowiednio 5,5% w Szwecji i 3,1% w Belgii. Na drugim biegunie z kolei jest Wielka Brytania i Holandia, gdzie udziały dotacji wraz z subwencjami wynoszą odpowiednio 72,6% i 76%. W Polsce procentowy udział dochodów podatkowych, niepodatkowych oraz dotacji wraz z subwencjami wynosi odpowiednio 24,5% dla dochodów podatkowych, 24,2% dla dochodów niepodatkowych oraz 51,3% dla dotacji wraz z subwencjami. Generalną przesłanką proponowanych zmian jest więc zmniejszenie części dotacyjno-subwencyjnej na rzecz dochodów podatkowych. Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na interesujący wniosek z danych prezentowanych przez OECD. Otóż Polska jest niekwestionowanym liderem, jeśli chodzi o procentowy udział w dochodach samorządów dochodów niepodatkowych.</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#JacekUczkiewicz">Wysoki Sejmie! Przekazanie dodatkowych zadań wraz z odpowiednim zwiększeniem dochodów podatkowych samorządów nie jest zabiegiem prostym, tym bardziej jeśli chce się, a rząd przyjął to za jedno z podstawowych założeń wyjściowych, aby nie było jednostek tracących na skutek proponowanych zmian. Za punkt odniesienia przyjęliśmy rok 2002, za ten rok dysponujemy bowiem pełnymi danymi z wykonania budżetu z poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Założyliśmy budowę systemu finansowego, w którym żadna jednostka samorządu terytorialnego w roku 2002, co podkreślam, nie traci na nowych rozwiązaniach systemowych. Problem wszak polega na tym, że o ile jednostki samorządu realizują w miarę podobne zadania, o tyle ich sytuacja dochodowa jest bardzo zróżnicowana. Wspomnę tylko, że dochody podatkowe w przeliczeniu na jednego mieszkańca w najbogatszej gminie wynoszą 27 600 zł i są prawie 40 razy wyższe niż w gminie najuboższej, w której dochody w przeliczeniu na jednego mieszkańca są na poziomie 707 zł. Jeżeli przypomnieć uprzednie założenie o nietraceniu na nowych rozwiązaniach, to oczywistą koniecznością staje się wprowadzenie systemu wyrównawczego umożliwiającego uzupełnienie dochodów jednostek najuboższych finansowanego głównie - choć nie jedynie - ze środków budżetu centralnego. Mało tego, z powyższego mechanizmu wynika, że w im większym stopniu w przyszłości będziemy chcieli zastąpić subwencję dochodami własnymi, tym mocniejszy będzie musiał być system wyrównawczy.</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#JacekUczkiewicz">Tworzenie ustawy systemowej o dochodach jest, której celem jest większa samodzielność finansowa samorządów, przy założeniu, że w określonych warunkach nie będzie jednostek tracących, a, co nie mniej ważne, wynikające stąd dodatkowe obciążenie budżetowe będzie zminimalizowane, jest rozwiązywaniem skomplikowanego zadania. Opisując nowy system finansowy, można stwierdzić, że będzie on miał jak moneta dwie strony - pierwszą, pod nazwą: samodzielność finansowa, i drugą, pod nazwą: system wyrównawczy. Chciałbym w tym miejscu bardzo wyraźnie stwierdzić, Wysoka Izbo, że rząd, decydując się na poniesienie niemałych dodatkowych kosztów budżetowych, czyni to w pełnym przekonaniu, że samodzielność finansowa samorządów lokalnych, a więc i zwiększenie ich rzeczywistej samorządności, kreatywności, efektywności w wydawaniu pieniędzy publicznych, to cel godny takiego wysiłku.</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#JacekUczkiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Pełna reforma finansów samorządu terytorialnego, polegająca na maksymalnym zwiększeniu dochodów własnych poprzez likwidację subwencji i dotacji centralnych, nie jest możliwa do przeprowadzenia w krótkim okresie również ze względu na wspomniane wcześniej problemy związane z systemem wyrównawczym. Dlatego rząd proponuje przeprowadzenie tej fundamentalnej reformy na dwóch etapach. Pierwszy etap to lata 2004–2005. Obowiązywać wtedy będzie model przejściowy. Śmiało jednak można ten model nazwać podstawowym etapem wprowadzania zmian jakościowych, gdyż wówczas właśnie wdrożone zostaną podstawowe rozwiązania o charakterze systemowym, które przygotują jednostki samorządu terytorialnego do systemu docelowego. Drugi etap - od roku 2006. Wprowadzony zostanie w tym czasie docelowy system finansów samorządowych. Etap ten z kolei można nazwać etapem zmian ilościowych, gdyż wiązać się on będzie przede wszystkim, choć nie jedynie, z likwidacją największej wartościowo subwencji, czyli subwencji oświatowej. Model docelowy wymaga, z jednej strony, wygospodarowania odpowiednich środków budżetowych na mechanizm wyrównawczy, a, z drugiej, wypracowania standardów realizacji i nowych reguł finansowania zadań oświatowych, gdyż nie można dopuścić do obniżenia poziomu świadczeń usług oświatowych w żadnej jednostce samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-149.11" who="#JacekUczkiewicz">Wysoka Izbo! Przedkładany dzisiaj przez rząd projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego dotyczy modelu na lata 2004–2005. Model ten oparty jest na generalnym założeniu, zgodnie z którym od roku 2004 nastąpi zwiększenie samodzielności finansowej jednostek, rozbudowane zostaną możliwości absorpcyjne środków unijnych, a zasadniczym sposobem finansowania samorządów będzie uzyskiwanie dochodów własnych, subwencje zaś i dotacje będą spełniały funkcję uzupełniającą.</u>
          <u xml:id="u-149.12" who="#JacekUczkiewicz">Projekt ten ma też na celu zapewnienie aktywnego uczestnictwa samorządów w realizacji programów współfinansowanych przez Unię Europejską. Wstąpienie do Unii stawia bowiem nowe wyzwania nie tylko przed władzą centralną i budżetem państwa, ale również przed jednostkami samorządu terytorialnego, które jako główny beneficjent programów unijnych są bardzo ważną grupą partnerów w działaniach na rzecz najbardziej efektywnego wykorzystania unijnych środków. Zwiększenie aktywności samorządów na tym polu w dotychczas obowiązującym gorsecie przepisów finansowych jest moim zdaniem iluzoryczne.</u>
          <u xml:id="u-149.13" who="#JacekUczkiewicz">Zmiany systemowe proponowane w projekcie ustawy spowodują wzmocnienie pozycji ustrojowej samorządów oraz to, że w roku 2004 do budżetu jednostek samorządu terytorialnego zostanie skierowana dodatkowa kwota w granicach 1,7–1,8 mld zł, przy czym dokładne oszacowanie skutków finansowych będzie możliwe po zakończeniu prac nad ustawami podatkowymi. Do zakresu zadań, które będą realizowane jako zadania własne, został dostosowany system finansowy. Od roku 2004 gminy będą finansowały z dochodów własnych zadania z zakresu oświetlenia dróg, wypłaty dodatków mieszkaniowych, powiaty przejmą do realizacji jako zadania własne zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej, m. in. utrzymywanie powiatowego centrum pomocy rodzinie, prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, m. in. udzielanie pomocy bezrobotnym w poszukiwaniu pracy, inicjowanie i finansowanie prac interwencyjnych, robót publicznych, zatrudnienia absolwentów, programów specjalnych, ustawy o lasach, tj. opracowanie uproszczonych planów urządzenia lasów, nadzór nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności skarbu państwa, województwa samorządowe zaś będą finansowały z dochodów własnych następujące zadania: ustawowe uprawnienia do ulgowych przejazdów w ramach krajowych pasażerskich przejazdów autobusowych, organizowanie i dotowanie kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich, zadania z zakresu ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, m.in. organizowanie pośrednictwa pracy, opracowanie analiz dotyczących problematyki zatrudnienia, organizowanie i koordynowanie usług z zakresu poradnictwa zawodowego, i wreszcie zadania z zakresu służby medycyny pracy. Łącznie w roku 2002 dotacje w wysokości około 2,5 mln zł zostaną zastąpione dochodami własnymi.</u>
          <u xml:id="u-149.14" who="#JacekUczkiewicz">Prezentowany projekt zawiera propozycje stopniowego przejmowania zadań z zakresu pomocy społecznej. Dotyczy to finansowania pobytu pensjonariuszy w domach pomocy społecznej oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Uznano bowiem, że jednostki samorządu terytorialnego muszą przygotować się do przejmowania niektórych zadań. Tego typu stopniowe przejmowanie zadań zostało pozytywnie ocenione przez stronę samorządową Komisji Wspólnej. W okresie przejściowym udział we wpływach z podatku PIT będzie dochodem gmin i powiatów, samorządy województw będą zaś otrzymywały wyłącznie dochody z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Dlaczego przyjąłem takie właśnie rozwiązanie? Wynika to nie tyle z zamiaru uproszczenia systemu, chociaż też jest to pewien argument, ile z zamiaru stworzenia na przyszłość warunków do przyznania samorządom wojewódzkim władztwa w zakresie obniżania stawek CIT na swoim terenie.</u>
          <u xml:id="u-149.15" who="#JacekUczkiewicz">W projekcie ustawy zaproponowano znacznie zwiększone udziały we wpływach podatkowych. I tak: w gminach udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych wzrosną z 27,6% do 41,4%, w powiatach udziały te wzrosną z 1% do 10,63%, w województwach udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę na terenie województwa, wzrosną z 0,5% do 18,4%. Zwiększenie udziału jednostek samorządu terytorialnego w podatkach dochodowych powinno zwiększyć motywację samorządu do wspierania rozwoju gospodarczego poprzez pozyskiwanie inwestorów, wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy, usprawnianie procedur administracyjnych obsługi przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-149.16" who="#JacekUczkiewicz">Proces zwiększania dochodów własnych, dokonany głównie poprzez zapewnienie zwiększonych procentowo udziałów samorządów w podatku dochodowym od osób fizycznych w gminach i powiatach oraz od osób prawnych w województwach, pozwoli samorządom aktywnym zwiększać swoje dochody w stopniu większym niż samorządom biernym. Zasilanie finansowe poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego uwzględniać będzie zakres zadań wykonywanych przez jednostki na danym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-149.17" who="#JacekUczkiewicz">Projekt ustawy zapewnia jednostkom samorządu terytorialnego również dodatkowe, niepodatkowe źródła dochodów. Nowym dochodem własnym gminy, powiatu i województwa będzie więc 5-procentowy dochód uzyskiwany w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami. Pozostawienie części dochodów z tego tytułu powinno wpłynąć na zainteresowanie ze strony jednostek samorządu terytorialnego pozyskiwaniem wpływów z tych źródeł. Zwiększeniu ulegną dochody powiatu z tytułu gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa z obecnych 5% do 25%.</u>
          <u xml:id="u-149.18" who="#JacekUczkiewicz">Wysoka Izbo! Wartość subwencji ogólnej ulegnie zmniejszeniu z jednoczesnym zwiększeniem dochodów własnych. Równocześnie w projekcie ustawy proponujemy nową konstrukcję subwencji. Jednostki samorządu terytorialnego będą otrzymywały subwencję ogólną składającą się z części oświatowej, wyrównawczej i równoważącej (chodzi tutaj wyłącznie o gminy i powiaty), a w przypadku województw - nie równoważącej, tylko tzw. części regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-149.19" who="#JacekUczkiewicz">Wysoki Sejmie! Na uwagę zasługuje właśnie wprowadzenie systemu wyrównawczego, który będzie miał za zadanie ochronę jednostek najsłabszych ekonomicznie poprzez wyrównywanie różnic w ich dochodach. Zwrócić chciałbym uwagę Wysokiej Izby na fakt uwzględnienia w proponowanym systemie nie tylko potencjału dochodowego jednostki samorządu terytorialnego. W trosce o stabilność finansów publicznych rządowy projekt ustawy o dochodach jest zawiera mianowicie nieistniejące dotąd w polskim systemie finansów publicznych rozwiązania polegające na powiązaniu mechanizmów subwencji ze wskaźnikami makroekonomicznymi, takimi jak udział w tworzeniu PKB, stopa bezrobocia. Kwoty subwencji uzależnione będą również od innych wskaźników, np. gęstości zaludnienia oraz powierzchni dróg przypadającej na 1 mieszańca. Ma to na celu jak najbardziej racjonalne kierowanie strumienia środków wyrównawczych. Tego typu wskaźniki do ustalania kwot subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego przyjmowane są w krajach Unii Europejskiej. Część wyrównawcza subwencji ogólnej stanowić będzie przy tym wydatek budżetu państwa i stabilne źródło dochodów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-149.20" who="#JacekUczkiewicz">Przy uwzględnieniu zróżnicowania gmin pod względem dochodowym, gospodarczym i społecznym wprowadzona będzie kategoryzacja gmin w zakresie systemu wyrównywania różnic w potencjale dochodowym, co wychodzi naprzeciw wcześniejszym postulatom środowisk samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-149.21" who="#JacekUczkiewicz">Część wyrównawcza subwencji ogólnej dla gmin będzie się składała więc z kwoty podstawowej i kwoty uzupełniającej.</u>
          <u xml:id="u-149.22" who="#JacekUczkiewicz">Kwotę podstawową będą otrzymywały te gminy, w których dochód na 1 mieszkańca jest niższy od 92% średniego dochodu w kraju. System zakłada tym wyższy stopień wyrównywania dysproporcji dochodów, im niższe są dochody na jednego mieszkańca danej gminy.</u>
          <u xml:id="u-149.23" who="#JacekUczkiewicz">Po drugie, wysokość kwoty uzupełniającej uzależniona będzie od gęstości zaludnienia w gminie w relacji do średniej gęstości zaludnienia w kraju oraz dochodu gminy na 1 mieszkańca.</u>
          <u xml:id="u-149.24" who="#JacekUczkiewicz">Tę kwotę otrzymają tylko te gminy, w których gęstość zaludnienie jest niższa od średniej gęstości zaludnienia w kraju, a dochód na 1 mieszkańcy gminy jest nie wyższy niż 140% średniego dochodu na 1 mieszkańca kraju.</u>
          <u xml:id="u-149.25" who="#JacekUczkiewicz">Część równoważącą subwencji ogólnej otrzymają gminy i powiaty w celu wyrównania ewentualnych różnic w dochodach w związku z wprowadzeniem zmian w systemie finansowania zadań.</u>
          <u xml:id="u-149.26" who="#JacekUczkiewicz">W 2004 r. część równoważąca subwencji ogólnej będzie przeznaczona dla gmin i powiatów, których dochody, ustalone według zasad określonych w ustawie, będą niższe od dochodów, które byłyby uzyskane na podstawie obowiązujących dzisiaj aktualnie przepisów. Po tym okresie część równoważąca subwencji ogólnej dla gmin i powiatów będzie rozdzielona z uwzględnieniem zobiektywizowanych kryteriów określonych w porozumieniu ze stroną samorządową.</u>
          <u xml:id="u-149.27" who="#JacekUczkiewicz">Ponadto w projekcie ustawy została przewidziana rezerwa subwencji ogólnej w wysokości 2% sumy planowanych części wyrównawczych dla gmin, powiatów i województw. Utworzenie tej rezerwy stanowi swego rodzaju zabezpieczenie przed nieprzewidzianymi i niekorzystnymi dla samorządów okolicznościami, które mogą wystąpić w trakcie wdrażania systemu, a których przewidzieć dzisiaj nie możemy.</u>
          <u xml:id="u-149.28" who="#JacekUczkiewicz">W województwach wprowadzona zostanie część regionalna subwencji ogólnej, która będzie rozdzielana z uwzględnieniem czynników makroekonomicznych, takich jak stopa bezrobocia i udział w tworzeniu PKB danego województwa. Innym istotnym elementem tej subwencji będzie powierzchnia dróg przypadająca na mieszkańca w danym województwie.</u>
          <u xml:id="u-149.29" who="#JacekUczkiewicz">Szczegółowy sposób rozdziału tej subwencji pomiędzy województwa, zaproponowany w ustawie, wiąże się z koniecznością zapewnienia środków finansowych wszystkim województwom na realizację ich podstawowego zadania, jakim jest prowadzenie polityki rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-149.30" who="#JacekUczkiewicz">Część oświatowa subwencji ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-149.31" who="#JacekUczkiewicz">Kwota przeznaczona na tę część subwencji dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego ustalana będzie corocznie w ustawie budżetowej w wysokości łącznej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej, przyjętej w ustawie budżetowej w roku bazowym, skorygowanej o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-149.32" who="#JacekUczkiewicz">Przebudowa systemu subwencjonowania jednostek samorządu terytorialnego wiązać się będzie z likwidacją:</u>
          <u xml:id="u-149.33" who="#JacekUczkiewicz">- części drogowej subwencji ogólnej dla powiatów i województw - w miejsce części drogowej subwencji ogólnej powiaty i województwa otrzymają zwiększone dochody własne;</u>
          <u xml:id="u-149.34" who="#JacekUczkiewicz">- części rekompensującej subwencji ogólnej w zakresie kwoty rekompensującej dochody utracone w związku z częściową likwidacją podatku od środków transportowych - wprowadzenie tej części subwencji miało niegdyś na celu wyrównanie ubytku dochodów w związku z częściową likwidacją podatku od środków transportowych, dlatego też w chwili obecnej nie ma uzasadnienia, by utrzymywać w tym zakresie subwencję ustaloną według danych dzisiaj już historycznych; ubytek dochodów z tego tytułu w gminach został w projekcie ustawy wyrównany poprzez stosowne zwiększenie dochodów własnych;</u>
          <u xml:id="u-149.35" who="#JacekUczkiewicz">- części rekompensującej subwencji ogólnej z tytuł ulg i zwolnień ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-149.36" who="#JacekUczkiewicz">Dotychczasowa rekompensata ubytku dochodów gmin z tytułu ustawowych ulg i zwolnień nie obejmowała przecież wszystkich ustawowych ulg i zwolnień, jakie zawarte są w obowiązujących przepisach prawa. Nowe regulacje powinny zmierzać do ograniczenia katalogu ustawowych ulg i zwolnień rekompensowanych z budżetu państwa, jak i pozostałych ulg i zwolnień ustawowych. W projekcie ustawy przewiduje się likwidację tej części subwencji, a ubytek dochodów z tego tytułu w gminach został wyrównany poprzez stosowne zwiększenie dochodów własnych.</u>
          <u xml:id="u-149.37" who="#JacekUczkiewicz">Projekt ustawy zakłada wprowadzenie solidarnościowego systemu wpłat do budżetu państwa przez wszystkie poziomy samorządu terytorialnego, nie tak, jak to jest obecnie - tylko w przypadku gmin, ale również proponujemy rozciągnięcie tej zasady na wszystkie rodzaje samorządów.</u>
          <u xml:id="u-149.38" who="#JacekUczkiewicz">Duże zróżnicowanie dochodowe jednostek samorządu terytorialnego spowodowało konieczność wprowadzenia obowiązku dokonywania wpłat nie tylko przez gminy, ale również - jak powiedziałem - przez powiaty i województwa. System dokonywania wpłat przez jednostki samorządu terytorialnego znany jest również w innych krajach Unii Europejskiej, takich jak Niemcy, Dania, Szwecja czy Francja. Środki z tytułu wpłat będą wpływać do budżetu państwa, ale tylko po to, aby następnie były one w tej samej wysokości wydatkowane z przeznaczeniem dla jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-149.39" who="#JacekUczkiewicz">Wprowadza się pogrupowanie jednostek samorządu terytorialnego dokonujących wpłat: w gminach - w trzech kategoriach, w powiatach i województwach - w dwóch. Wysokość wpłat będzie uzależniona od wskaźnika podstawowych dochodów podatkowych przypadających na 1 mieszkańca odpowiednio gminy, powiatu, województwa, w relacji do wskaźnika dochodów na 1 mieszkańca w kraju.</u>
          <u xml:id="u-149.40" who="#JacekUczkiewicz">Od roku 2004 część dotacji zostanie zastąpiona dochodami własnymi. Dotyczy to dotacji celowych na takie zadania, które zostaną przekazane jednostkom samorządu terytorialnego do realizacji jako zadania własne i finansowane będą z dochodów własnych odpowiednio gmin, powiatów i województw.</u>
          <u xml:id="u-149.41" who="#JacekUczkiewicz">Katalog dotacji, które jednostki samorządu terytorialnego będą otrzymywać z budżetu państwa, zostanie ograniczony do:</u>
          <u xml:id="u-149.42" who="#JacekUczkiewicz">1) dotacji na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej (te, które nie będą mogły być przekazane jako zadania własne),</u>
          <u xml:id="u-149.43" who="#JacekUczkiewicz">2) dotacji na realizację zadań z zakresu porozumień z organami administracji rządowej oraz innymi jednostkami samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-149.44" who="#JacekUczkiewicz">3) dotacji na wsparcie rozwoju regionalnego według zasad określonych w stosownej ustawie,</u>
          <u xml:id="u-149.45" who="#JacekUczkiewicz">4) dotacji na realizację zadań związanych z usuwaniem bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-149.46" who="#JacekUczkiewicz">W projekcie ustawy przewiduje się, że oprócz dotacji objętych kontraktem wojewódzkim jednostki będą mogły otrzymywać dotacje z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych określonych w innych ustawach oraz inwestycji oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-149.47" who="#JacekUczkiewicz">Nowy system finansów samorządu terytorialnego zawiera również mechanizm zachęcający do łączenia się jednostek samorządów. Powstałym w wyniku połączenia jednostkom będą przysługiwały - zgodnie z projektem - przez okres 5 lat od utworzenia nowej jednostki dodatkowe dochody w postaci wyższego o 1% udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak więc widać, nie przewidujemy łączenia się województw.</u>
          <u xml:id="u-149.48" who="#JacekUczkiewicz">Wysoka Izbo! Szczególną uwagę przywiązywaliśmy w trakcie prac nad projektem ustawy do prowadzonych rachunków symulacyjnych. Podstawą przeprowadzenia rachunków symulacyjnych dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego były dane ze sprawozdań jednostek samorządów za rok 2002. Dla każdej jednostki samorządu terytorialnego w warunkach roku 2002 pokazane zostały dotychczasowe dochody, a następnie dochody, które będą podległy zmianom systemowym, jakie dana jednostka otrzymywałaby, gdyby w roku 2002 zostały wprowadzone zmiany zaprojektowane w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-149.49" who="#JacekUczkiewicz">Przy ustalaniu ostatecznej wysokości dochodów dla jednostek samorządu terytorialnego z tytułu udziału w podatku PIT i CIT dodatkowo uwzględniono zmiany systemowe w zakresie podatków bezpośrednich, które będą miały wpływ na gospodarkę finansową jednostek samorządowych od 2004 r. Jednakże ze względu na trwające równolegle prace nad projektem ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych przyjęte wskaźniki udziału jednostek samorządu terytorialnego w wyżej wymienionych podatkach mogą jeszcze podlegać niewielkiej korekcie, tak aby ewentualne zmiany w ustawach podatkowych nie wpłynęły na wydajność podatkowych źródeł dochodów własnych samorządów.</u>
          <u xml:id="u-149.50" who="#JacekUczkiewicz">Każda jednostka miała i ma więc możliwość sprawdzenia i zweryfikowania prawidłowości prowadzonych przez nas wyliczeń, tym bardziej że szczegółowe rachunki symulacyjne dla każdej jednostki samorządu terytorialnego zostały przekazane stronie samorządowej w trakcie procesu konsultacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-149.51" who="#JacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prace nad nową ustawą o dochodach jest trwają w zasadzie od początku bieżącej kadencji Sejmu. Chciałbym jednak bardzo wyraźnie podkreślić, że na wszystkich etapach prac bardzo ściśle współpracowaliśmy ze stroną samorządową. Z przedstawicielami samorządów terytorialnych konsultowaliśmy zarówno założenia ustawy, jak i konkretne zapisy, uczestnicząc w wielu spotkaniach środowiskowych. Ostatecznie strona samorządowa, wnosząc szereg uwag i postulatów, pozytywnie zaopiniowała przedkładany dzisiaj projekt ustawy o dochodach jest, rekomendując go do dalszych prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-149.52" who="#JacekUczkiewicz">Wysoka Izbo! Bardzo wysoko cenię sobie autentycznie partnerski charakter współpracy strony rządowej i samorządowej w żmudnym procesie tworzenia tego projektu ustawy, zwłaszcza na forum Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego i jej Zespołu do Spraw Systemu Finansów Publicznych. W ramach tego partnerstwa strona rządowa jak najpełniej starała się wniknąć w istotę problemów finansowych samorządów, strona samorządowa zaś ze zrozumieniem odnosiła się do problemów budżetu centralnego i makroekonomicznych problemów państwa. Za tę postawę chciałbym z tego miejsca, z trybuny sejmowej najserdeczniej podziękować przedstawicielom samorządów. To partnerstwo jest moim zdaniem cenną wartością samą w sobie.</u>
          <u xml:id="u-149.53" who="#JacekUczkiewicz">Przedkładając Wysokiej Izbie w imieniu rządu projekt tak ważnej i tak mozolnie przygotowywanej ustawy o dochodach jest, pozwolę sobie z tego miejsca wyrazić nadzieję i przekonanie, że Wysoka Izba tę wartość zachowa i wzbogaci, że rozpatrywać będzie ten dokument w takiej samej atmosferze konstruktywnego partnerstwa, jaka towarzyszyła jego przygotowaniom.</u>
          <u xml:id="u-149.54" who="#JacekUczkiewicz">Pragnę tu podkreślić, iż w toku dyskusji ze stroną samorządową udało się wypracować wspólne stanowisko w wielu kwestiach szczegółowych, m.in. w sprawach: zasad ustalania części oświatowej subwencji ogólnej; zwiększenia dochodów powiatów z tytułu gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa; przekazywania części równoważącej subwencji ogólnej w ratach miesięcznych w wysokości 1/12 planowanej kwoty, uwzględniania zróżnicowania sieci dróg powiatowych przy określaniu zasad podziału części równoważącej subwencji ogólnej i wielu innych.</u>
          <u xml:id="u-149.55" who="#JacekUczkiewicz">Ponadto uwzględniono postulat strony samorządowej, by dochody bazowe powiatów stanowiące podstawę ustalania subwencji równoważącej, zostały zwiększone minimum o 3% w stosunku do dochodów, które będą zastąpione dochodami własnymi.</u>
          <u xml:id="u-149.56" who="#JacekUczkiewicz">Z uwagi na realia budżetowe nie wszystkie postulaty strony samorządowej mogły uzyskać akceptację strony rządowej. Dotyczy to m.in. postulatu zwiększenia rezerwy subwencji ogólnej z 2% do 4%, czego efekt budżetowy zamyka się kwotą 92 mln zł. Z powodów, o których wspomniałem wcześniej, nie został również uwzględniony postulat strony samorządowej dotyczący mieszanego zasilania budżetu wszystkich samorządów udziałami w podatkach PIT i CIT.</u>
          <u xml:id="u-149.57" who="#JacekUczkiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Naturalnym pytaniem, które ciśnie się na usta, jest to, czy możliwy jest lepszy system, lepszy projekt ustawy o dochodach jest? Jest to oczywiście pytanie retoryczne. Z pewnością można wymyśleć lepszy dla samorządów system, tym bardziej że europejska choćby tylko praktyka dostarcza wiele rozmaitych rozwiązań modelowych.</u>
          <u xml:id="u-149.58" who="#JacekUczkiewicz">O przedkładanym dzisiaj Wysokiej Izbie projekcie ustawy o dochodach jest należy powiedzieć jednakże, co następuje. Po pierwsze, wyrasta on z polskich doświadczeń i tradycji w zakresie gospodarowania pieniądzem publicznym i samorządności lokalnej. Po drugie, jest materializacją odpowiedzialnego, podkreślam, odpowiedzialnego kompromisu pomiędzy tym, co pożądane, a tym, co realnie możliwe. Po trzecie, stwarza możliwości dalszego ewolucyjnego kształtowania systemu dochodów jest.</u>
          <u xml:id="u-149.59" who="#JacekUczkiewicz">Rzecz jasna dyskutowany dzisiaj projekt ustawy nie rozwiązuje wszystkich problemów związanych z finansowaniem samorządów lokalnych. Wiele z nich podjętych będzie w projekcie ustawy o finansach publicznych, np. normy ostrożnościowe w kontekście akcesji do Unii Europejskiej czy zasady prefinansowania programów i projektów współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przewidziane do uregulowania w tworzonej nowej ustawie o rozwoju regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-149.60" who="#JacekUczkiewicz">W projekcie tej ustawy wprowadzono przepisy wyłączające stosowanie obecnie obowiązujących limitów ograniczających zaciąganie długu - chodzi o art. 113 – 15% spłat kredytów, i art. 114, który mówi, że łączna kwota długu jednostek samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekroczyć 60% dochodów tej jednostki - w stosunku do tych jednostek samorządu terytorialnego, które będą zaciągały kredyty i pożyczki na finansowanie programu z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-149.61" who="#JacekUczkiewicz">Projekt ustawy o finansach publicznych był już przedmiotem pracy, jak powiedziałem, Zespołu do Spraw Finansów Publicznych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-149.62" who="#JacekUczkiewicz">Został również przygotowany projekt ustawy o instrumentach polityki strukturalnej i koordynacji instrumentów finansowych, który stworzy ramy dla efektywnej absorpcji funduszy strukturalnych i wspierania polityki rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-149.63" who="#JacekUczkiewicz">Dlatego też w projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zawarte są tylko regulacje tego typu, które mają uelastycznić zasady gospodarki finansowej jednostek i przygotować te jednostki do wdrożenia regulacji wynikających z wymienionych wyżej ustaw. Nie jest natomiast materią tej ustawy regulowanie szczegółowych kwestii w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-149.64" who="#JacekUczkiewicz">W ustawie o dochodach jest nie dotykamy również, co jest z jednej strony oczywiste, niezwykle ważnej skądinąd dla efektywnego wykorzystania środków publicznych kwestii, jaką jest kontrola i nadzór nad wydawaniem tych środków przez samorząd terytorialny. Zwrócić w tym miejscu chciałbym tylko uwagę Wysokiej Izby na fakt, że o ile wydatki budżetu państwa - po odjęciu transferów do samorządów - kształtują się na poziomie ok. 140 mld zł, to wydatki samorządów na poziomie 84 mld zł. I o właściwy nadzór nad wydatkowaniem tak znacznych kwot właśnie chodzi.</u>
          <u xml:id="u-149.65" who="#JacekUczkiewicz">Jednakże nie tylko - wbrew tytułowi ustawy - rzecz w aspektach finansowych, Wysoka Izbo. Ustawa ta jeszcze bardziej upodmiotawia i usamodzielnia samorządy. Jest więc ważnym narzędziem w kształtowaniu nowego oblicza polskiego społeczeństwa. Stwarza ona warunki do zdecydowanego podniesienia znaczenia społeczności lokalnych w państwie, do odchodzenia od tradycyjnie roszczeniowej postawy społeczności lokalnych, od społeczności zalęknionych i biernych. Sprzyjać natomiast będzie kształtowaniu się społeczności w pełnym znaczeniu tego słowa obywatelskich, a więc kreatywnych, niebojących się podejmować ryzyk i poprzez świadome zarządzanie ryzykami najpełniej wykorzystywać możliwości i okoliczności w celu zaspokajania wszechstronnych potrzeb członków samorządów, czyli nas, wszystkich obywateli Polski.</u>
          <u xml:id="u-149.66" who="#JacekUczkiewicz">Dlatego w imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej zwracam się do Wysokiej Izby raz jeszcze o konstruktywne i, co niemniej ważne, sprawne rozpatrzenie wniesionego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, tak aby skończyć wreszcie z prowizorką, aby nowa ustawa systemowa mogła stać się szybko podstawą do opracowania projektów budżetów jednostek samorządu terytorialnego na rok następny. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-149.67" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#DonaldTusk">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 38 minut, tj. debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, druk nr 1732. Obowiązująca do tej pory ustawa z 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999–2003 traci swą moc z dniem 31 grudnia br. Mimo iż początkowo zakładano zaledwie 2-letni czas jej obowiązywania, z różnych powodów 3-krotnie przedłużano ten okres. W dosyć zgodnej opinii zwłaszcza środowisk samorządowych reprezentowanych w komisji wspólnej rządu i samorządu obecny sposób finansowania jednostek samorządu terytorialnego nie może być dalej kontynuowany. W sposób wyraźny nie przystaje do wielu okoliczności i potrzeb i powinien być jak najszybciej zmieniony.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Od nowej konstytucji finansów samorządowych oczekuje się dalszej decentralizacji funkcji państwa, ale także i środków przeznaczanych na ich realizację. Oczekuje się wprowadzenia trwałego parytetu zadań, odpowiedzialności i możliwości. W związku z tym, że ponad 80 mld zł stanowią w sumie budżety wszystkich samorządów terytorialnych, nowa ustawa powinna stanowić ważny, znaczący element programu naprawy finansów publicznych całego państwa.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Panie i Panowie Posłowie! Wielu spośród nas aktywnie uczestniczyło w procesie konstruowania zapisów omawianego projektu, wielokrotnie mieliśmy okazję konsultowania proponowanych rozwiązań, a także ocen przeprowadzanych konsultacji społecznych.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Ubolewając, że prace nad projektem trwały tak długo, że dopiero na ostatnim posiedzeniu przed urlopem odbywa się pierwsze czytanie przedłożenia, wypada stwierdzić, że w projekcie uwzględniono w dużym zakresie wnioski z konsultacji i rozwiązania sugerowane zwłaszcza przez stronę samorządową. Nie budzą wątpliwości założenia ideowe, a więc:</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">- dążenie do dalszej decentralizacji zadań i środków publicznych, a tym samym do stałego zwiększania udziału samorządu, ale także organizacji pozarządowych, w dysponowaniu środkami publicznymi,</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">- zmiana struktury dochodów samorządowych poprzez zmniejszenie ilości i wartości dotacji i subwencji na rzecz dochodów własnych,</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">- powiązanie pomyślności finansowej jednostek samorządu terytorialnego z koniunkturą w gospodarce państwa poprzez bardzo wysoki wzrost udziału jednostek samorządu terytorialnego w podatkach dochodowych od osób fizycznych - z 27,6% do 41,4% w gminach,</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">- wprowadzenie mechanizmów wyrównawczych i równoważących mających w założeniu wyrównać dysproporcje rozwojowe między najbiedniejszymi i najbogatszymi samorządami,</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">- dążenie do wprowadzenia instrumentów ułatwiających możliwość absorpcji środków z unijnych funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności,</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">- wprowadzenie bodźców ekonomicznych zachęcających do łączenia się najsłabszych i najmniej gospodarczo samowystarczalnych gmin i powiatów.</u>
          <u xml:id="u-151.10" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Projekt wydaje się spełniać większość sygnalizowanych wcześniej oczekiwań. Utrzymuje możliwość indywidualnych cesji uprawnień administracji rządowej na rzecz samorządów, a także przekazania zarządzania mieniem skarbu państwa przez samorząd. Oba te zadania będą wynagradzane, motywując do wyższej efektywności; w przypadku zarządzania nieruchomościami udział w dochodzie dla samorządu może osiągnąć 25%.</u>
          <u xml:id="u-151.11" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Pozostanie część oświatowa subwencji ogólnej przy założeniu, że warunki jej stosowania w latach 2004–2005 nie ulegną specjalnym zmianom, a ponadto ma ona zapewnić sfinansowanie nowych obciążeń, takich jak np. dodatkowe zajęcia wychowania fizycznego w szkołach podstawowych i w gimnazjach.</u>
          <u xml:id="u-151.12" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Autorzy projektu proponują likwidację subwencji drogowej i zastąpienie dopływu środków z tego tytułu zwiększeniem udziału w podatkach dochodowych. Podobnie rzecz będzie dotyczyć rekompensat z tytułu ulg, zwolnień czy też likwidacji podatku od środków transportowych.</u>
          <u xml:id="u-151.13" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Wysoki Sejmie! Omawiany projekt ustawy może być bardzo dobrą podstawą do rozpoczęcia prac legislacyjnych i, przy konstruktywnym współdziałaniu wszystkich zainteresowanych, przygotowania tekstu trafnie i czytelnie opisującego sprawny system finansów samorządowych. Proponowane rozwiązania są zgodne z ustawą konstytucyjną, prawem europejskim, a w szczególności z Europejską Kartą Samorządu Terytorialnego. Projekt nie powoduje wzrostu obciążeń podatkowych ani ludności, ani osób prawnych, a przewidywany wzrost obciążeń budżetu państwa o kwotę około 1800 mln zł był postulowany i wydaje się w pełni uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-151.14" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Każdy projekt ustawy, a tym bardziej ustawa już uchwalona jest pewnego rodzaju kompromisem między różnymi racjami, różnymi oczekiwaniami i różnymi możliwościami. Każdorazowo istnieje też pewna obawa co do skutków, jakie może powodować wejście ustawy w życie. To mając na uwadze, uważamy za konieczne przygotowanie i następnie szczegółowe zbadanie rachunków symulacyjnych dla każdego z polskich samorządów już pod rządami nowej ustawy. Jako kryterium dopuszczalności w naszym przekonaniu winno stosować się zasadę, że żaden z samorządów po wejściu w życie nowej ustawy nie może stracić.</u>
          <u xml:id="u-151.15" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Pewne obawy budzi wskazana w uzasadnieniu propozycja drugiego etapu modyfikacji systemu finansów samorządowych. O ile można się zgodzić, że nie wszystkie pożądane rozwiązania mogą być zastosowane już od 1 stycznia 2004 r., że nie dla wszystkich koncepcji uda się zgromadzić również niezbędne poparcie społeczne, ale także parlamentarne, o tyle wydaje się, że już teraz powinny być znane i wprowadzone do projektu ustawy podstawowe rozwiązania normatywne bądź przepisy przejściowe, które być może tak uzupełnią omawiane przedłożenie, że za 2 lata Wysoka Izba nie będzie musiała powtarzać tej samej pracy i procedury przed kolejną modyfikacją ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-151.16" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Wydaje się celowe precyzyjne rozpatrzenie możliwości znaczniejszej decentralizacji niektórych funduszy celowych działających z wykorzystaniem środków publicznych, a także kolejne, prawdę mówiąc, podjęcie próby ograniczenia wpływów agencji majątkowych i decentralizacji zarządzania nieruchomościami skarbu państwa. Może to spowodować wzrost efektywności wykorzystania tego majątku z pożytkiem tak dla społeczności lokalnych, jak i budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-151.17" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Mimo oczywistej pokusy łatwiejszego dystrybuowania tylko jednej grupy dochodów podatkowych, z podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do samorządów powiatowych i gminnych precyzyjnej analizy wymaga odstąpienie od udziału gmin i powiatów w podatku dochodowym od osób prawnych. Mimo wszystko można obawiać się, czy brak tego mechanizmu nie osłabi aktywności tych samorządów w tworzeniu warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, a w ślad za tym powstawania nowych źródeł dochodów gospodarczych, w tym także dochodów podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-151.18" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Uwzględniając wyniki konsultacji, także propozycje strony samorządowej komisji wspólnej, wydaje się celowe wprowadzenie poprawki do projektowanej treści art. 41. Jeżeli uznać za pożądane doprowadzenie do łączenia się najsłabszych, najmniejszych gmin i powiatów, zachęta w proponowanej wysokości, dodatkowo 1% udziału w podatku dochodowym, może okazać się zbyt mało motywująca. Stąd też zapowiadam z tego miejsca propozycję powiększenia wskaźnika z 1% do 5%, przy utrzymaniu proponowanego w projekcie 5-letniego terminu stosowania. Przy tej okazji warto zaznaczyć, że prawdopodobnej modyfikacji będą musiały ulec zapisy art. 39–41, albowiem należy pamiętać, iż decyzje w sprawie łączenia, podziału, tworzenia gmin i powiatów pozostają w kompetencji Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-151.19" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedkładając stanowisko mojego klubu, uznając potrzebę pilnego uchwalenia od dawna przez środowiska samorządowe oczekiwanej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, wnoszę o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac legislacyjnych do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-151.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Zyta Gilowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#ZytaGilowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#ZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt wypowiedzieć się w sprawie rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, podanego w druku nr 1732. Projekt datowany jest na 3 lipca, obliczenia, o których tu obficie mówił pan minister Uczkiewicz, datowane są na 17 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#ZytaGilowska">Pozwolę sobie zacząć od stwierdzenia, iż 25 października 2001 r. pan premier Miller w swoim exposé stwierdził, że w ciągu roku „zostanie przygotowana nowa ustawa o finansowaniu samorządu terytorialnego”. Ten rok w myśl obietnicy złożonej przez premiera minął 25 października 2002 r., a więc 9 miesięcy jesteśmy spóźnieni w stosunku do obietnic premiera. Pan minister Uczkiewicz, przedstawiając projekt ustawy, użył takich bardzo generalnych słów: „nowy system finansowania jednostek samorządu terytorialnego”. Panie ministrze, mam wrażenie, że ani nowy, ani system. To jest uwaga pierwsza, dość istotna.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#ZytaGilowska">Co do tego projektu, nie bardzo nawet wiadomo, co jest docelowe, a co jest przejściowe. Zanim zaczęłam słuchać pana ministra, byłam przekonana, że cały projekt jako taki jest docelowy, natomiast przepisy przejściowe konstytuują model przejściowy, ale pan minister w swoim wystąpieniu strategicznie spojrzał wprzód, poza 2006 r., sugerując, iż naprawdę wówczas będzie docelowość. Trudno jest zgadnąć, co będzie po 2006 r.; proponowałabym skupić się na przedłożeniu rządowym.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#ZytaGilowska">W uzasadnieniu do przedłożenia rządowego sporo się mówi o decentralizacji władzy publicznej. Mam wrażenie, czytając ten projekt, że chyba sformułowanie „decentralizacja władzy publicznej” budzi jakieś kontrowersje, a także wiąże się z tym sformułowaniem jakieś nieporozumienie. Pan minister mówi: decentralizować trzeba państwo. No właśnie, państwo, ale konstytucja powiada o decentralizacji władzy - władzy w zakresie finansów, władzy w zakresie podatków itd.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#ZytaGilowska">Wątpliwości moje wzbudzają także wypowiedzi prominentnych przedstawicieli rządu, np. minister finansów pan Andrzej Raczko w wywiadzie udzielonym „Rzeczpospolitej” 17 bieżącego miesiąca powiada tak: „Sądzę, że potrzebna jest decentralizacja. Powinno się wydzielać pieniądze, które zbieramy od podatnika, na określone cele, tak jak np. składki na fundusze emerytalne i zdrowotne. Pieniądze są zbierane niezależnie od budżetu, to jest bardzo dobry system”. No, w wypowiedzi aż dwie rzeczy się nie zgadzają. Po pierwsze, to nie jest decentralizacja. To, o czym mówi pan minister Raczko, to dekoncentracja, a dekoncentracja jest powodem, dla którego zbieramy cięgi od instytucji finansowych z Bankiem Światowym na czele, który nas namawiał, żebyśmy wreszcie konsolidowali finanse publiczne. Po drugie, dekoncentracja nie jest niczym dobrym. Decentralizacja władzy publicznej musi dotyczyć podmiotów, które są w konstytucji wskazane, podmiotów władzy publicznej, w tym wypadku jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#ZytaGilowska">Jakie jest tło debaty naszej o zmianach w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego? Tło jest bardzo ciekawe, mianowicie na koniec 2001 r. jednostki samorządu terytorialnego były zadłużone na 9 mld zł. Stanowiło to 3% wolumenu państwowego długu publicznego ogółem. Rok później, na koniec 2002 r., jednostki samorządu terytorialnego były zadłużone już na kwotę 13 mld zł, co stanowiło 3,7% wolumenu państwowego długu publicznego ogółem. Przez 2002 r. zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego wzrosło o 42%, podczas gdy zadłużenie części rządowej państwowego długu publicznego wzrosło tylko o 16%. Według uzasadnienia do ustawy budżetowej na rok 2003 państwowy dług publiczny na koniec 2003 r. ma wynieść około 395 mld zł, jak dobrze pójdzie, z czego zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego wzrośnie prawdopodobnie o 30%, a część rządowa o niespełna 10%.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#ZytaGilowska">Zastanawiamy się wobec tego, czy przypadkiem nie jesteśmy świadkami procesu, który jedni określają mianem decentralizacji trudności budżetowych, a inni wprost mianem decentralizacji deficytu budżetowego. Że wątpliwości te są uzasadnione, świadczą wypowiedzi przedstawicieli rządzącej większości. Na przykład pan Władysław Szkop, poseł SLD, wiceprzewodniczący Komisji Zdrowia wypowiedział się na łamach „Gazety Wyborczej”: „Obligacje, których emitentem jest ZOZ lub samorząd, to dobre rozwiązanie, motywuje ZOZ-y do poprawy funkcjonowania. W efekcie dług publiczny nie będzie narastał, a będzie to zadłużenie samorządowe”.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#ZytaGilowska">Ale właśnie w tym rzecz, panie i panowie posłowie, że zadłużenie samorządowe, lokalne i regionalne jest częścią państwowego długu publicznego. Bardzo krótkowzroczne jest rozumowanie, wedle którego przenosimy do jednostek samorządu terytorialnego zadania i kompetencje bez stosownych przemieszczeń w zakresie środków finansowych, bądź też tak zmieniamy zasady finansowania jednostek samorządu terytorialnego, żeby budżet państwa nieco zaoszczędził, decentralizując swój deficyt.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#ZytaGilowska">Tego rodzaju wątpliwości można żywić, panie ministrze, bo w sensie ekonomicznym sednem projektu, o którym mówimy, są w istocie tylko dwie sprawy: zmiany w proporcjach udziałów jednostek samorządu terytorialnego w podatkach dochodowych oraz przebudowa systemu subwencjonowania.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#ZytaGilowska">Jeśli chodzi o kwestię pierwszą, czyli zmiany w proporcjach udziałów jednostek samorządu terytorialnego w podatkach dochodowych, ściślej, we wpływach z podatków dochodowych, przede wszystkim trzeba powiedzieć, iż bardzo ryzykowne, a także wątpliwe konstytucyjnie jest nazywanie tych udziałów mianem dochodów własnych. Pan minister, prezentując ustawę, wielokrotnie inkrustował swoje wypowiedzi tezą, iż wzrośnie udział jednostek samorządu terytorialnego i wzrosną dochody własne jednostek samorządu terytorialnego, ponieważ wzrosną dochody podatkowe. Czy udziały we wpływach z podatków państwowych, na których pobór i wymiar jednostki samorządu terytorialnego nie mają żadnego wpływu, to są dochody podatkowe? Śmiem wątpić. Jest to w istocie swego rodzaju subwencja partycypacyjna. Sformułowanie „dochody własne” tutaj nie pasuje, jest nie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#ZytaGilowska">Państwo proponują, żeby przykładowo udział samorządu gminnego w podatku dochodowym od osób fizycznych wzrósł z obecnie obowiązującej wielkości 27,6% do 41,4%, ale nie zaraz, bo w 2004 r. trzeba sobie wyliczyć ten udział wedle reguł wskazanych w art. 88 przedłożenia rządowego. Art. 88 radzę przeczytać, albowiem po jego wnikliwej lekturze można dostać zapalenia opon mózgowych albo wstrząśnienia mózgu - jest to przepis do tego stopnia nieklarowny, jest to istna szarada legislacyjno-rachunkowa, którą ułożył chyba jakiś szalony pomocnik księgowego. Nie sposób z tego wyliczyć, ile właściwie będzie wynosił udział gmin we wpływach z PIT w 2004. Z drżeniem serca zaczęłam liczyć, otrzymałam liczbę 37,78. Miałam wątpliwości, czy jest prawdziwa, ponieważ dopiero dwa tygodnie później otrzymałam informacje rządowe, w których figurowała liczba 37,78. Kamień spadł mi z serca - umiałam to policzyć. Ale sądzę, że nie na tym rzecz polega, nie chodzi o takie akty prawne, żeby były one zgadywanką.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#ZytaGilowska">Gminy równocześnie mają utracić dotychczasowy udział we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych, co wzbudza nasz sprzeciw. W samorządach powiatowych udział we wpływach z PIT ma wzrosnąć do 10,63%, ale nie zaraz, na razie będzie to 8,8%. I to nas zastanawia - te 10,63%, 37,78%, 8,8%. Bardzo wysokiej precyzji rachunkowej, arytmetycznej towarzyszy przecież bardzo niska precyzja metodologiczna. Bo cóż my wiemy o realnych wpływach z podatków dochodowych w 2004 r., zważywszy, że nie ma jeszcze projektów ustaw określających wydajność poszczególnych podatków dochodowych, nie jest przesądzone, w jakim kierunku ma się zmienić model opodatkowania, nie ma jasności co do stawek tych podatków?</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#ZytaGilowska">Z danych dotyczących wykonywania budżetu w 2003 r. wynika, że obydwa podatki dochodowe - i od osób fizycznych i od osób prawnych - słabo się na razie zbierają. Gdyby można było sobie pozwolić na ekstrapolację wpływów półrocznych na cały rok, co jest, przyznaję, pewnym nadużyciem, to by się okazało, że zabraknie 10 mld zł. To przecież nie jest bagatelna kwota. I na podstawie tak niedokładnych rachunków planujemy udziały samorządu powiatowego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych na poziomie 10,63%. Jest to doprawdy zdumiewająca szarada.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#ZytaGilowska">W ustawie proponuje się również daleko idące zmiany w systemie subwencjonowania. Niestety, nie mam czasu, wiem, że debata jest krótka, muszę się streścić, więc pozwolę sobie zwrócić uwagę tylko na dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#ZytaGilowska">Pierwsza jest taka, że subwencje w zasadzie nie będą już w ogóle ustabilizowane - żaden element subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego nie będzie określany wprost przez jakiś parametr, jakąś regułę stabilizującą w treści ustawy. Wszystkie składniki będą zależały od przesądzeń ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-153.16" who="#ZytaGilowska">Nasz szczególny sprzeciw budzi rezygnacja z ustabilizowania globalnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. To jest rzecz naprawdę bardzo poważna. W warunkach 2002 r. część oświatowa subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego wynosiła 22 300 mln zł, wiadomo zaś, że wydatki na finansowanie zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich jednostek samorządu terytorialnego wynosiły prawie 1/3, a w przypadku samorządu gminnego - grubo ponad 1/3. W odniesieniu do samorządów gminnych była to połowa wydatków lub więcej. Otóż nie można się zgodzić na sytuację w której brakuje jakichkolwiek przepisów stabilizujących zarówno globalną kwotę części oświatowej subwencji ogólnej, jak i ustawowych reguł rozdzielania tej kwoty między jednostki samorządu terytorialnego, ze szczególnym wskazaniem na jednostki samorządu gminnego, bo tam trafia gros tej subwencji.</u>
          <u xml:id="u-153.17" who="#ZytaGilowska">Drugą kwestią, która budzi nasz wyraźny sprzeciw, jest bardzo silny mechanizm janosikowy. My rozumiemy, że jakiś instrument przechwytywania części wpływów z zamożniejszych samorządów i rozdzielania ich pomiędzy samorządy biedniejsze jest klasycznym orężem lewicy, więc nie dziwi nas, że taki mechanizm janosikowy się w ustawie znalazł, ale zastanawia nas skala tego przedsięwzięcia. Otóż z rachunków, które przedłożył rząd, wynika, że samo miasto stołeczne Warszawa powinno się złożyć swoimi wpływami na 45% globalnej kwoty tych wpłat gminnych, czyli subwencji równoważącej gminnej, i na ponad 52% globalnej kwoty wpłat z powiatów, czyli części równoważącej subwencji ogólnej dla powiatów. Jest to bez wątpienia przesada, żeby sama Warszawa zasilała ten mechanizm janosikowy w kwocie co najmniej 350 mln zł. Jest to absurd, który przez jednego ze skarbników dużego polskiego miasta, nie Warszawy, został określony (osoba ta zgodziła się, bym to zacytowała) następująco: „To jest bandyckie potraktowanie Warszawy i grabież na jej mieniu”. Powtórzyłam to określenie.</u>
          <u xml:id="u-153.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-153.19" who="#ZytaGilowska">Czego w projekcie nie ma? Stabilnego rejestru dochodów własnych. W projekcie mamy do czynienia z przebierankami - udziały w podatkach państwowych nazywają się dochodami własnymi. W projekcie mamy do czynienia z jakimiś bliżej nieokreślonymi obietnicami.</u>
          <u xml:id="u-153.20" who="#ZytaGilowska">Czasu jest niewiele, wobec tego pozwolę sobie przedstawić warunki, od spełnienia których klub Platformy Obywatelskiej uzależnia swoje poparcie dla tej ustawy w trakcie prac, a także w głosowaniach. Warunków jest sześć, część z nich ma charakter symboliczny.</u>
          <u xml:id="u-153.21" who="#ZytaGilowska">Warunek pierwszy. Z treści projektu zostaną usunięte wszystkie sformułowania sugerujące, że udziały jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatków dochodowych są dochodami własnymi tych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-153.22" who="#ZytaGilowska">Warunek drugi. Z projektu ustawy zostaną usunięte... Już kończę. Z projektu ustawy z rejestrów dochodów jednostek samorządów terytorialnego zostanie usunięte sformułowanie „wpłaty od zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych”. W krótkim okresie jest to zbędne, wystarczy sformułowanie „inne dochody”, zaś patrząc perspektywicznie, jest to głęboko szkodliwe, ponieważ my - mówię o Platformie Obywatelskiej - domagaliśmy się, domagamy i będziemy się domagać likwidacji zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, podobnie jak i środków specjalnych jednostek budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-153.23" who="#ZytaGilowska">Po trzecie, ustawa określi parametryczną regułę ustalania globalnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej oddzielnie dla gmin, oddzielnie dla powiatów i oddzielnie dla województw, a także określi zasady rozdzielania tej subwencji między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-153.24" who="#ZytaGilowska">Po czwarte, znaczącemu osłabieniu ulegnie wspomniany mechanizm janosikowy, którego pełne wdrożenie działałoby na szkodę dużych miast, zwłaszcza miasta stołecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-153.25" who="#ZytaGilowska">Po piąte, zostanie utrzymany 5-procentowy udział samorządu gminnego we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.26" who="#ZytaGilowska">Po szóste wreszcie, rząd przedstawi uczciwe, klarowne wyliczenia w układzie makroekonomicznym, a więc nie takie wyliczenia, jakie rząd przedstawił - o charakterze przepuklinowym - czyli bierze człowiek te wyliczenia i niestety ryzykuje, że dostanie przepukliny, tylko klarowny rachunek makroekonomiczny, odrębnie dla zmian w podziale zadań i kompetencji, bo takie zmiany projekt zakłada, zwłaszcza w przepisach dotyczących ustawy o pomocy społecznej, a odrębnie dla zmian w systemie zasilania jednostek samorządu terytorialnego. Nie ma żadnych dowodów na poparcie tezy, że zmiany te, zarówno w podziale zadań, jak i w sposobach finansowania, są adekwatne, a tego wymaga zwłaszcza art. 167 ust. 4 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-153.27" who="#ZytaGilowska">Bardzo bylibyśmy zobowiązani, gdyby pan minister zechciał przekazać informacje na temat skutków zmian zarówno w podziale zadań i kompetencji, jak i w instrumentach zasilania finansowego, zwłaszcza gmin, także w układzie przestrzennym, ponieważ obawiamy się, że nowy mechanizm może być szkodliwy dla tych terenów Polski, na których są najliczniej usytuowane niezamożne gminy wiejskie.</u>
          <u xml:id="u-153.28" who="#ZytaGilowska">W imieniu Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej zgłaszam też wniosek o skierowanie projektu ustawy nie tylko do Komisji Finansów Publicznych, z powodów oczywistych, nie tylko do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, z powodów oczywistych, ale także do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, bo tak naprawdę projekt ten przewiduje olbrzymie zmiany w odniesieniu do ustawy o pomocy społecznej. Te zmiany powinna przejrzeć komisja, która jest kompetentna w tej dziedzinie, a więc Komisja Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-153.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kuchcińskiego, który wystąpi w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#MarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko klubu w odniesieniu do omawianej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#MarekKuchciński">Otóż, Wysoki Sejmie, Prawo i Sprawiedliwość popiera rozszerzanie i umacnianie samorządności, popieramy silny samorząd terytorialny, uczestniczący w sprawowaniu władzy publicznej. Jego podstawą musi być stabilizacja finansowa, pewność, że na zadania publiczne, jakie ma wykonywać, będzie miał wystarczające pieniądze, że będzie miał środki także niezbędne na inwestycje, że będzie mógł w pełni skorzystać z funduszy wsparcia europejskiego, z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#MarekKuchciński">Dochody samorządów zmniejszają się głównie z powodu obniżenia dotacji przekazywanych przez rząd, ale także dotacji z funduszy celowych, przekazywanych na finansowanie świadczeń pomocy społecznej. Skutkiem tego samorządy popadają w długi, zmniejszają plany i wydatki inwestycyjne, które w polityce rozwoju są najważniejsze. Sytuacja ta wpływa niekorzystnie na przygotowanie samorządów do wykorzystania właśnie środków z funduszy europejskich.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#MarekKuchciński">Jaka jest ocena Prawa i Sprawiedliwości omawianego projektu ustawy? Według zapowiedzi rządu projekt miał likwidować zaległości, ale niestety powiększa je. Z 5 założeń przedstawionych na pierwszych stronach uzasadnienia projektu 4 prowadzą raczej w odwrotnym kierunku, aniżeli zapowiadano. Przede wszystkim nie ma właściwej decentralizacji środków. Projekt nie wprowadza stabilizacji finansowej samorządów, a raczej zwiększa niepewność, zmniejsza ekonomiczną odpowiedzialność, nie ułatwia absorpcji środków z Unii Europejskiej i ogranicza wspieranie przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#MarekKuchciński">Jeżeli chodzi o decentralizację środków, to naszym zdaniem oczywiście nie można mówić o właściwej decentralizacji środków, choć owszem, mowa jest w projekcie o znaczącej decentralizacji zadań. Nie można mówić o właściwej decentralizacji środków, bowiem projekt opiera się na właśnie rokrocznie malejącym źródle, tym podstawowym, na podatku dochodowym. Decentralizacja w obliczu konieczności naprawy finansów publicznych bez wątpienia musi nastąpić. Rośnie przecież skala zadań przekazywanych samorządom do realizacji. Obecny projekt nie jest całościowym opracowaniem zasady finansowania działalności samorządu, dotyczy tylko fragmentu gospodarki finansowej samorządu, głównie dochodów własnych i dochodów pochodzących z budżetu państwa. Oparty jest na praktykowanym dotąd rozproszeniu w wielu ustawach regulacji prawnych gospodarki finansowej samorządu. Nie sprzyja więc racjonalnemu działaniu samorządu, powodując brak kompleksowego spojrzenia na gospodarkę finansową oraz utrudniając zarządzanie tą gospodarką.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Reforma finansów samorządowych powinna być przeprowadzana w ramach ogólniejszej reformy finansów publicznych. Pan minister o tym mówił, ale w charakterze takich postulatów, że jakaś ustawa, np. o polityce strukturalnej, będzie, wiemy już dzisiaj, we wrześniu, inne będą niebawem, ale jest to ogłaszane jako zapowiedzi. Dlatego obecnego projektu właściwie nie powinniśmy rozpatrywać i uchwalać bez znajomości całego systemu podatkowego, jaki ma obowiązywać w naszym państwie, bez wskaźników makroekonomicznych i długoterminowych prognoz ekonomicznych - pani poseł Gilowska o tym mówiła. Projekt ten powinien być rozpatrywany w pakiecie projektów przedstawiających całość programu naprawy finansów publicznych, powinien przedstawiać pomysł rządu na ograniczenie zadłużenia publicznego i na spłacanie długu, a także propozycje pozwalające wygospodarować środki na absorpcję funduszy europejskich.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#MarekKuchciński">Tak więc z jednej strony, Wysoki Sejmie, istnieje konieczność zmiany obecnego systemu finansowania samorządów, o czym wszyscy wiemy, ale z drugiej strony rząd proponuje rozwiązania w takich warunkach, że odpowiedzialnie nie można ich rozpatrywać i podejmować racjonalnych decyzji o podstawowym znaczeniu dla funkcjonowania państwa.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#MarekKuchciński">Głównym założeniem projektu jest jakościowa zmiana struktury dochodów samorządów. Rząd twierdzi, że zwiększy się udział dochodów własnych - mówimy o podatkach PIT i CIT - a zmniejszone będą dotacje i subwencje z budżetu centralnego. To ważne, owszem, rząd zapowiada zmiany w tychże podatkach, ale nie wiadomo dziś, jakie to będą zmiany - słyszymy o zapowiedziach 19% - i od kiedy będą obowiązywały.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#MarekKuchciński">Rząd przedstawił również wyliczenie i symulację przyszłych dochodów samorządów w oparciu o obecny system podatkowy. To nie jest poważne, panie ministrze. W uzasadnieniu na str. 89 rząd pisze, że wskaźniki te mogą ulec zmianie. Oznacza to, że rząd, czyli projektodawca, określa podstawowe źródło dochodów samorządów, opierając całą filozofię nowej ustawy o założenia nieznane, przyszłe i niepewne. Jaki odpowiedzialny rząd w normalnym państwie tak by postępował?</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#MarekKuchciński">Już dziś samorządy wskazują błędy symulacji rządowych, podnosząc, że skutki finansowe właśnie takich zmian w zamian nie będą dobre. A w przypadku niektórych samorządów dużych miast jest to, mówiąc, przepraszam, językiem lewicy, wasi posłowie z tej trybuny tak mówili, skok na kasę albo sposób na zwalczanie prezydentów miast spoza układu. Nie bez powodu bowiem dotyczy to takich miast jak Warszawa, Łódź, Szczecin, Rzeszów. Ciekawe, dlaczego prezydent Rzeszowa. Może nie podoba się wiceministrowi Ciesielskiemu.</u>
          <u xml:id="u-156.11" who="#MarekKuchciński">Ponadto czy PIT i CIT można uznać za dochody własne, skoro samorządy nie mają wpływu na ich wymiar i pobór? Czy nie należało, jak mówiła pani poseł, zgodnie z konstytucją uznać udziałów w owych podatkach jako szczególny rodzaj subwencji, tzw. partycypacyjnej, w sprawie której występuje Unia Metropolii Polskich.</u>
          <u xml:id="u-156.12" who="#MarekKuchciński">Projekt opiera główne źródło finansowania właśnie na podatku PIT dla gmin i powiatów oraz CIT dla województw. Dotychczasowe powiązania z budżetem państwa były złe, bo bardzo liczne i ograniczające samorządność finansową: kilkanaście subwencji ogólnych, ponad 150 różnego rodzaju dotacji celowych na sztywno określone cele. Mocno komplikowało to system zasilania budżetów samorządów i utrudniało precyzyjne planowanie, ale proponowane rozwiązanie jest jeszcze gorsze, źródło nie jest stabilne - i to jest właściwie clou tego kłopotu. A ponadto odebranie udziału w podatku CIT gminom inicjatywnym, stawiającym na rozwój przedsiębiorczości jest antymotywacyjne. Rząd proponuje, żeby obecne dotacje i subwencje zostały zastąpione właściwie mechanicznie udziałami w podatkach. W związku z tym należy jednak jeszcze raz podkreślić, że obecne dotacje i subwencje są zaniżone i nie pokrywają kosztów wykonywania obecnych zadań, a projekt zwiększa jeszcze zakres zadań własnych. Brakuje realnego oszacowania kosztów realizacji zadań zleconych oraz określenia standaryzacji i kontroli ich wykonywania. Jednocześnie projekt utrzymuje instytucję dotacji, można tak powiedzieć, na finansowanie zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, o czym jest mowa w art. 50. Przepis jest zbyt ogólnikowy. Kto ustala dotacje w wysokości zapewniającej realizację zadań zleconych? Które zadania zlecone będą finansowane z podatków, a które z dotacji i dlaczego? Jakie są reguły wyliczania wysokości środków na realizację zadań przez straże i inspekcje?</u>
          <u xml:id="u-156.13" who="#MarekKuchciński">Względem powyższego, jak mówiłem, projekt nie ułatwia absorpcji środków z Unii Europejskiej, ale wręcz ją utrudnia. Tego dotyczyć ma odrębna ustawa o polityce strukturalnej, ale jest to ta zasada rozproszenia. Projekt pomija jednocześnie tzw. źródła zwrotne, czyli zasady finansowania z kredytów i pożyczek - to ma być, zdaje się, w ustawie o finansach publicznych - oraz źródła parabudżetowe, na przykład z PFRON. Pominięto jednocześnie w grupie dochodów odsetki i dywidendy od kapitału wniesionego do spółek. Pytanie: Dlaczego? Projekt ogranicza wspieranie przedsiębiorczości. Najlepszym tego przykładem, Wysoki Sejmie, jest właśnie ten mechanizm janosikowy. Oczywiście trzeba znaleźć jakieś inne rozwiązanie, żeby wspierać słabsze samorządy, ale nie kosztem tych samorządów najbardziej przedsiębiorczych. W Polsce instytucja Janosika nie ma żadnego uzasadnienia. Stosowana jest w państwach, gdzie poziom decentralizacji funduszy publicznych jest bardzo duży (na przykład w Skandynawii sięga bodajże już ponad 35% PKB) i prowadzi tam rzeczywiście do silnego zróżnicowania poziomu dochodów samorządowych. W Polsce przy PKB w wysokości 12% nie ma takich obaw. Pan minister mówił o tych kilkudziesięcioprocentowych różnicach, ale nie są to takie różnice, które by zmuszały czy zobowiązywały nas, żebyśmy nakładali kaganiec na rozwój gospodarczy tych gmin, które są motorem rozwoju gospodarczego nie tylko na poziomie regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-156.14" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Ponadto kolejność prac legislacyjnych jest co najmniej niezrozumiała: najpierw pojawia się ustawa o ustaleniu podatku dochodowego jako głównego źródła, a dopiero potem ustawa o tym podatku. To zły tryb prac nad projektem ustawy. Ponadto projekt został wprowadzony bardzo późno. Będziemy musieli rzeczywiście dokonać olbrzymiego wysiłku, a więc po łebkach pracować nad jedną z najważniejszych ustaw, żeby we wrześniu sfinalizować prace, bo od 1 stycznia 2004 r. ustawa ma wejść w życie, a więc w ostatniej fazie kształtowania budżetów samorządów. Jest to projekt tymczasowy, przewidziany na okres dwóch lat. I tutaj oczywiście z tą koncepcją można się zgodzić, ale jednak mimo wszystko nie sprzyja ona racjonalnemu działaniu samorządu, planowaniu wieloletniemu i perspektywicznemu spojrzeniu na rozwój gospodarki samorządów, szczególnie w przypadkach inwestycji wieloletnich wymagających wysokich nakładów z wykorzystaniem kredytów krajowych i zagranicznych. Jeszcze dwa ostatnie zdania, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-156.15" who="#MarekKuchciński">W projekcie nie wyodrębniono specyfiki miast dużych i miast na prawach powiatów. Nie uwzględniono licznych postulatów, aby środki na zadania komunalne w miastach obliczano w oparciu o liczbę faktycznych użytkowników infrastruktury komunalnej, a nie na podstawie liczby osób zameldowanych. Tracą na tym głównie miasta największe. Jednym z większych błędów tego projektu jest jednak niedocenienie Warszawy i budowanie systemu wyrównawczego głównie jej kosztem.</u>
          <u xml:id="u-156.16" who="#MarekKuchciński">Wysoki Sejmie! Warszawa jest stolicą kraju i wydatki z tym związane w dużej mierze służą całej Polsce. Warszawa skupia 20% transportu krajowego, to do Warszawy codziennie przybywa 500 tys. ludzi z całego kraju, spoza miasta. To tutaj mieszczą się najważniejsze siedziby instytucji państwowych i zagranicznych. Dlatego też system finansowania stolicy, podobnie jak w wielu innych państwach, powinien być budowany inaczej. Prawo i Sprawiedliwość zaproponuje dodatkowe zmiany, dopisanie nowego rozdziału w obecnym projekcie ustawy, poświęconego wyłącznie Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-156.17" who="#MarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mając świadomość tego, że oczekiwanie ze strony samorządów, by nowa ustawa weszła w życie, jest powszechne - mimo że terminy zdecydowanie nas nie zadowalają - nie zgłaszamy wniosku o odrzucenie. Poparcie swoje Prawo i Sprawiedliwość uzależnia od odpowiedzi na dodatkowe pytania, jakie posłowie Prawa i Sprawiedliwości zadadzą w rundzie pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zbigniewa Kuźmiuka o wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#ZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druk nr 1732).</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#ZbigniewKuźmiuk">Na wstępie kilka uwag ogólnych. Projekt ustawy, nad którym debatujemy, ma zastąpić ustawę uchwaloną jeszcze w 1998 r., ustawę tzw. incydentalną. Miała ona obowiązywać zaledwie przez dwa lata, w roku 1999 i 2000, a obowiązuje już piąty rok z kolei, więc można by powiedzieć, że najwyższy czas, żebyśmy przyjęli nowy projekt ustawy. Rząd jednak nie proponuje rozwiązania docelowego, tylko proponuje kolejną prowizorkę i z materiałów, które dostarczył, wynika, że będzie to prowizorka na kolejne dwa lata - rok 2004 i 2005, a później ma się pojawić kolejny model - model docelowy. Ponieważ projektów ustaw w ostatnich miesiącach było co najmniej kilka i wszystkie one różnią się bardzo wyraźnie od siebie, odnosi się wrażenie, że od początku nie była jasna wizja tej nowej ustawy. Budzi to podejrzenia, że to, co dostaliśmy w tej chwili, jest takim projektem, który trzeba było zamknąć, bo już nie było czasu, i w związku z tym rodzą się obawy, czy pośpieszne prace nad tym projektem będą rozwiązaniem właściwym. Moim zdaniem - nie. Zdaję sobie sprawę z tego, że czasu jest niewiele, ale namawiam parlament do rzetelnej pracy nad tym projektem, żebyśmy pośpiesznie nie popełnili znowu błędów i nie wprowadzili samorządy w sytuację jeszcze gorszą niż wynikająca z obowiązującej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#ZbigniewKuźmiuk">Na początku uzasadnienia do tego projektu mamy kilka założeń do nowego systemu finansowego. Z każdym z nich, panie ministrze, wypadałoby polemizować, one są tylko częściowo prawdziwe. Nie ma specjalnie czasu, żeby to zrobić, ale spróbuję odnieść się najbardziej ogólnie i po kolei. Decentralizacja finansów publicznych. Gdzieś tam w uzasadnieniu pojawia się stwierdzenie, że ta ustawa dodatkowo kieruje do samorządów kwotę od 1700 mln zł do, być może, 1839 mln zł. Co to jest w zestawieniu z całością wydatków budżetowych dokonywanym przez jednostki samorządu terytorialnego? Doprawdy niewiele. Nie można tego nazwać decentralizacją finansów publicznych. W związku z tym radziłbym wystrzegać się naprawdę takich sformułowań, a jest ich wiele w uzasadnieniu. Ta teza nie wytrzymuje krytyki w zestawieniu z tymi liczbami. Po drugie, zwiększenie ekonomicznej odpowiedzialności poprzez zwiększenie w dochodach dochodów własnych. Przecież to, co rząd proponuje, to terminologiczna zmiana tego, co jest. Przecież w tej chwili mamy udziały w podatkach dochodowych, a teraz proponuje się je nazwać dochodami własnymi. Otóż, panie ministrze, gdyby samorządom przekazać w tym zakresie władztwo podatkowe, to wtedy byłaby zupełnie inna sytuacja. W związku z tym moim zdaniem nie ma co mamić samorządowców, że powiększamy im dochody własne, bo tego nie robimy przecież tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#ZbigniewKuźmiuk"> Kolejne stwierdzenie - mocniejsze związanie sytuacji finansowej samorządów z sytuacją gospodarczą. Otóż, panie ministrze, można to zrobić tylko wtedy, kiedy samorządy będą miały udziały we wszystkich podatkach, które wpływają do budżetu państwa, a nie tylko w podatkach dochodowych, te dosyć słabo reagują bowiem na koniunkturę. Dopiero bardzo wyraźna koniunktura gospodarcza daje bardziej widoczny wzrost wpływów z tych podatków. A więc jeżeli będziemy mieli wzrost gospodarczy rzędu 3% - co i tak jest optymistycznym założeniem - to wpływy podatkowe nie będą tak rosły, jak to się opisuje w tym dokumencie. A zatem jeszcze raz wracam do tezy, którą przedstawiają środowiska samorządowe: jeżeli już mamy wiązać finanse samorządów z koniunkturą gospodarczą, to należy pozwolić samorządowcom mieć także udziały w podatkach o wiele wydajniejszych - w podatku od wartości dodanej i akcyzie.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#ZbigniewKuźmiuk">Panie ministrze, w tej ustawie poczyniony jest krok wstecz w tej sprawie. Otóż samorządy miały udziały w akcyzie poprzez subwencję drogową. Niestety, subwencja drogowa znika, a więc i ten subtelny związek także. Jeżeli natomiast przyjmiemy na serio, że rząd zamierza walczyć z szarą strefą w obszarze obrotu paliwami, to należy się spodziewać sporych dodatkowych dochodów. Pozwólmy samorządowcom mieć także udział w dodatkowych, wyraźnie większych dochodach budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#ZbigniewKuźmiuk">Kolejne stwierdzenie: powiększenie możliwości absorpcji środków pomocowych. Panie ministrze, jeżeli mówimy tylko o takich kwotach, a za progiem stoją zadania, które mają przejść z zadań rządowych na zadania własne permanentnie niedofinansowane, to przyznam szczerze, że nie widzę w tej ustawie możliwości powiększenia absorpcji środków pomocowych.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#ZbigniewKuźmiuk">I wreszcie ostatnia kwestia. Jednym z założeń jest wpieranie rozwoju przedsiębiorczości. Jeżeli gminom i powiatom nie dajemy udziału w podatku dochodowym od osób prawnych, to jak je mobilizujemy do tego, żeby wspierały przedsiębiorczość na swoim terenie? Przecież pogarszamy tę sytuację w stosunku do obecnie obowiązującej. Gminy mają 5-procentowy udział i rzeczywiście zabiegają o to, żeby podmioty o osobowości prawnej lokowały się na ich terenie. Jeżeli ten udział znika, takiego związku nie ma.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#ZbigniewKuźmiuk">Z każdym z tych założeń można zatem spokojnie polemizować i przynajmniej osłabić wymowę tych stwierdzeń, jeżeli ich w ogóle nie obalić.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#ZbigniewKuźmiuk">Kilka uwag szczegółowych. Mamy tu do czynienia z bardzo subtelnymi wycenami i stawkami udziału w podatkach dochodowych - do setnej części procenta. Rozumiem, panie ministrze, że systemy komputerowe, komputery, pozwalają na tego rodzaju operacje, ale to ma, zdaje się, niewiele wspólnego z rzeczywistością. Jak można oszacować udziały samorządów do setnej części procenta w sytuacji, kiedy nie znamy zasadniczych konstrukcji podatkowych: podatku CIT i podatku PIT? Nie wiemy dokładnie, jakie będą stawki, jakie będą ulgi, zwolnienia itd., czyli nie wiemy, jakie będą wpływy.</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#ZbigniewKuźmiuk">Przecież to jest próba udowodnienia, że robimy coś precyzyjnie, jeżeli wiemy z założenia, że nie możemy na tym etapie zrobić tego precyzyjnie. Rozumiem, że pan minister znalazł się w niezwykle trudnej sytuacji. Dwa projekty ustaw o podatkach dochodowych są jeszcze gdzieś tam w obróbce, choć rząd - dzisiaj mówił o tym minister Hausner - w tej sprawie finiszuje. Natomiast trzeba było wnieść do Sejmu projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Rozumiem tę trudność, ale trzeba było przynajmniej w uzasadnieniu bardzo wyraźnie napisać, że to są symulacje, które mogą ulec wyraźnym zmianom w sytuacji, kiedy te ustawy będą miały taki, a nie inny kształt. Mam na myśli ustawy podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-158.11" who="#ZbigniewKuźmiuk">Jeszcze raz zwracam uwagę na powrót do udziału w podatkach pośrednich jako podatkach trwale związanych z koniunkturą. Być może w modelu przedłożonym przez rząd w podatku VAT tego zrobić nie można, ale przynajmniej zapowiedzmy, że zrobimy to w wersji docelowej, a więc od roku 2006 samorządy będą miały również udziały w podatkach wydajniejszych niż podatki dochodowe - w podatkach pośrednich.</u>
          <u xml:id="u-158.12" who="#ZbigniewKuźmiuk">Kolejna kwestia dotyczy stwierdzenia, które pojawia się w uzasadnieniu; wprawdzie nie wynika ono z ustawy. Mówi się, że model docelowy będzie można bardziej przybliżyć wtedy, kiedy, zacytuję tu z dokumentu: nastąpi weryfikacja liczby powiatów. W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego mogę powiedzieć, że my nigdy nie byliśmy zwolennikami tej jednostki samorządu terytorialnego. W roku 1997, a szczególnie 1998 r., kiedy ta koncepcja dojrzewała, byliśmy jej przeciwni. A zatem jak nikt mamy, zdaje się, moralne prawo powiedzieć państwu, rządowi, że tego rodzaju sformułowania w dokumentach rządowych są co najmniej nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-158.13" who="#ZbigniewKuźmiuk">Panie Ministrze! Polska ratyfikowała Europejską Kartę Samorządu Terytorialnego i jeżeli ma nastąpić jakaś weryfikacja, to może ona nastąpić tylko i wyłącznie po zapytaniu o opinię samorządu terytorialnego. Z tego dokumentu wynika, że chcecie weryfikować te jednostki trybem administracyjnym. To jest rzecz niedopuszczalna. To nie tylko psuje krew w samorządach, ale nie pozwala też im spokojnie pracować. Moim zdaniem to są stwierdzenia absolutnie nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-158.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-158.15" who="#ZbigniewKuźmiuk"> Mówię to także jako przewodniczący sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-158.16" who="#ZbigniewKuźmiuk">Szanowni Państwo! Można by jeszcze sporo mówić. Poruszę jeszcze tylko dwa bardzo ważne wątki. Zwracała na to uwagę pani poseł Gilowska: sprawa subwencji oświatowej. W tym dokumencie tak niewinnie to wygląda, jednak, panie ministrze, w dotychczasowej ustawie było zapisane bardzo precyzyjnie, że co najmniej 12,8% całości wpływów budżetowych przeznaczamy na część oświatową subwencji ogólnej. To było zawarte w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Teraz natomiast państwo proponują, żebyśmy to ustalali corocznie w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-158.17" who="#ZbigniewKuźmiuk">Już widzę burzę na tej sali, widzę, jak posłowie kolejnych kadencji będą zabiegali o to, żeby w ustawie budżetowej ta liczba była możliwie jak największa, żeby samorządowcy zrealizowali przynajmniej część zadań, których realizacja na nich spoczywa. To jest moim zdaniem podejście absolutnie nie do przyjęcia dla samorządów. To była najtrwalsza część rozwiązania w ustawie. Moim zdaniem powinniśmy do tego wrócić. Nie może być tak, że skoro samorządy wydają ponad 50% całości wydatków na oświatę, my źródło zasilania tego wydatkowania uzależniamy od tego, co się będzie działo na sali sejmowej w czasie debaty budżetowej. To jest absolutnie nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-158.18" who="#ZbigniewKuźmiuk">I ostatnia kwestia. Panie ministrze, mówiłem o tym na początku, że rzeczywiście odnosi się wrażenie, choć bardzo mało dyskutowaliśmy do tej pory na ten temat, że jednak zasadniczym celem tej ustawy nie jest decentralizacja finansów, ale decentralizacja kłopotów. Zaznaczyłem w tej ustawie art. 63–70, jeżeli dobrze pamiętam. Tam co i rusz natrafia się na propozycje zamiany zadania rządowego na zadanie własne, którego skutki finansowe idą w setki milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-158.19" who="#ZbigniewKuźmiuk">Aby daleko nie szukać, przytoczę tylko dwa zadania, które są mi szczególnie bliskie jako przedstawicielowi do niedawna samorządu województwa. Otóż mam na myśli refinansowanie przejazdów ulgowych autobusami komunikacji samochodowej. Pamiętam, że pieniądze wyczerpywały się na tę refundację już w I kwartale roku budżetowego. Już w I kwartale roku budżetowego. Trzy pozostałe kwartały to były po prostu zobowiązania. Wreszcie dotacja do przewozów regionalnych. Pamiętam, co zrobiliśmy w ramach oszczędności budżetowej. Zamiast 800 mln zł przeznaczyliśmy na to zadanie 300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-158.20" who="#ZbigniewKuźmiuk">Teraz chcemy zrobić te dwa zadania zadaniami własnymi. A kogo samorządy obciążą zobowiązaniami z tego tytułu? Samych siebie. To w jaki sposób mają teraz absorbować środki unijne? Przecież to jest po prostu niemożliwe. Panie ministrze, większość zadań wymienionych w art. 63–70 to są zadania permanentnie niedofinansowane, a skala tego niedofinansowania sięga setek milionów złotych. Moim zdaniem z samorządowcami nie należy żartować, tylko trzeba mówić o tym bardzo poważnie, bo samorządy są jednostkami, które powinny przejmować zadania, ale nie może być tak, że przejmują tylko zadania permanentnie niedofinansowane.</u>
          <u xml:id="u-158.21" who="#ZbigniewKuźmiuk">Podsumowując, panie ministrze, chcę powiedzieć, że jesteśmy gotowi pracować nad tą ustawą w Komisji Finansów Publicznych, w Komisji Samorządu Terytorialnego, ale tylko pod warunkiem, że te newralgiczne problemy, które wymieniłem, zostaną w przypadku tego projektu rozwiązane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę teraz o wystąpienie pana posła Waldemara Borczyka w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WaldemarBorczyk">Od 1990 r. samorząd terytorialny jest podstawą ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Jego zadania, uprawnienia i obowiązki określone są w rozdziale VII Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W art. 163 Konstytucji RP zapisano, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Natomiast w art. 167 ust. 1 konstytucji stwierdza się, że jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań. Jak wynika z przytoczonych zapisów konstytucji, samorządowi terytorialnemu przypisano bardzo precyzyjnie zadania i określono zasady finansowania realizacji tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WaldemarBorczyk">Niestety przez ostatnie 13 lat funkcjonowania w naszym kraju nowego ustroju, w którym zasadnicze znaczenie dla zaspokajania potrzeb obywateli mają samorządy terytorialne, z finansowaniem tych potrzeb było różnie. Jeżeli można było zrozumieć problemy w finansowaniu zadań samorządowych w pierwszej kadencji w latach 1990–1994, bo sytuacja gospodarcza kraju była trudna i po 40 latach braku samorządów nowa sytuacja postawiła trudne wyzwania przed lokalnymi działaczami, to jednak trudno było zrozumieć ciągłe kłopoty finansowe już w następnej kadencji, w latach 1994–1998. Władza centralna szybko zorientowała się, że w społecznościach lokalnych bardzo szybko pojawili się działacze potrafiący sprostać nowym wyzwaniom i potrafiący dobrze gospodarować majątkiem i funduszami publicznymi dla dobra i pomyślności swoich środowisk. Dlatego systematycznie nakładano na samorządy nowe zadania, nie kierując jednocześnie za nimi wystarczającej ilości środków na finansowanie tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#WaldemarBorczyk">Jednocześnie wzrost bezrobocia był przyczyną zmniejszenia się wpływów z należnej samorządom części podatków od osób fizycznych. Łatwiej było uchwalić ustawę umożliwiającą zaciąganie kredytów przez samorządy lokalne. Umożliwienie samorządom zaciągania kredytów miało być lekarstwem na trudną sytuację finansową i miało dać impuls rozwojowy lokalnym społecznościom. Niestety tak się nie stało. Zamiast impulsu rozwojowego, w większości samorządów z konieczności kredyty wykorzystywano na załatwienie pilnych bieżących spraw, co doprowadziło do znaczącego zadłużenia jednostek samorządowych i kłopotów w wywiązywaniu się z konstytucyjnych obowiązków zapisanych w art. 163 Konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#WaldemarBorczyk">Dodatkowo reforma samorządowa z roku 1999, powołująca powiaty bez odpowiedniego zaplecza finansowego, doprowadziła do tego, że subwencje na realizację zadań publicznych musiały być wykorzystywane na bieżące koszty utrzymania tych jednostek. Jak się szacuje, około 90% jednostek powiatowych w pierwszej kadencji swojego istnienia mogło przetrwać tylko dzięki subwencji drogowej.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#WaldemarBorczyk">Z pewnością nie jest to zdrowa sytuacja. Koniecznie wymaga ona zmian i zgodnie z nazwą i celami samorząd wszystkich struktur: gminny, powiatowy, wojewódzki, musi mieć własne środki finansowe i sam dysponować tymi środkami. Dokąd samorządy realizowały zadania wynikające z wewnętrznych uwarunkowań i potrzeb społeczności lokalnych, pewne niedociągnięcia w finansowaniu ich zadań można było tolerować.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#WaldemarBorczyk">Od 1 maja 2004 r. sytuacja niestety zmieni się generalnie. To głównie na samorządach wszystkich szczebli, bez wyjątku, będzie spoczywał obowiązek odzyskania składki, którą zapłacimy do budżetu Unii Europejskiej i, jak się uda, wyciągnięcie jeszcze z budżetu z Brukseli środków, które nam obiecano w Kopenhadze.</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#WaldemarBorczyk">Jestem przekonany, że czwarta już, kolejna kadencja samorządu wygenerowała działaczy lokalnych dobrze przygotowanych merytorycznie, zdolnych, by sprostać wyzwaniom związanym z naszym wstąpieniem do Unii Europejskiej. Jednak by te zadania wykonać dobrze, z korzyścią dla społeczności lokalnych i z satysfakcją oddanych sprawie działaczy lokalnych, potrzebna jest gruntowna reforma finansów samorządowych. Reforma ta powinna przebiegać zgodnie z zasadą, że możliwie dużo środków publicznych powinno pozostawać na szczeblu lokalnym; możliwie najmniej, tylko tyle, ile jest niezbędne, powinno trafiać do budżetu centralnego. Przedstawiony projekt ustawy chyba zbyt ostrożnie podchodzi do reformowania samorządowych finansów i może ograniczyć pełne wykonanie obowiązków związanych z naszym przystąpieniem do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-160.8" who="#WaldemarBorczyk">Projekt ustawy spełnia tylko część postulatów strony samorządowej, a do najważniejszych i pozytywnych zmian można zaliczyć:</u>
          <u xml:id="u-160.9" who="#WaldemarBorczyk">- zastąpienie dotychczasowych dotacji celowych z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych samorządu dochodami własnymi (nowy model finansowania jednostek samorządu terytorialnego zakłada zwiększenie dochodów własnych, a subwencje i dotacje będą spełniały funkcje uzupełniające),</u>
          <u xml:id="u-160.10" who="#WaldemarBorczyk">- wprowadzenie regulacji, które w sposób szczególny będą miały za zadanie ochronę ważnych ekonomicznie jednostek samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-160.11" who="#WaldemarBorczyk">- przekazanie dodatkowych dochodów dla jednostek samorządu terytorialnego, 5-procentowego dochodu uzyskiwanego w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami,</u>
          <u xml:id="u-160.12" who="#WaldemarBorczyk">- zwiększenie dochodów powiatów z tytułu gospodarki nieruchomościami skarbu państwa,</u>
          <u xml:id="u-160.13" who="#WaldemarBorczyk">- powiązanie mechanizmu ustalania części wyrównawczej subwencji ogólnej ze wskaźnikami makroekonomicznymi, takimi, jak udział w PKB, stopa bezrobocia,</u>
          <u xml:id="u-160.14" who="#WaldemarBorczyk">- wprowadzenie pogrupowania jednostek samorządu terytorialnego w ramach systemu wyrównywania różnic w potencjale dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-160.15" who="#WaldemarBorczyk">Zmiany systemowe zaproponowane w projekcie ustawy spowodują wzmocnienie pozycji samorządów - to postulowały środowiska samorządowe - poprzez zwiększenie ich samodzielności w dysponowaniu środkami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-160.16" who="#WaldemarBorczyk">Trudno jednoznacznie ocenić, czy zbytnia ostrożność we wprowadzaniu tej reformy nie wyhamuje pozytywnych skutków jej intencji i czy nie wyhamuje realizacji zadań w zakresie zagospodarowania środków z programów unijnych.</u>
          <u xml:id="u-160.17" who="#WaldemarBorczyk">Reforma finansów samorządowych będzie wprowadzona od 2004 r. i będzie przebiegać w dwóch etapach. Pierwszy etap to lata 2004–2005, obowiązywać będzie model przejściowy. Wprowadzone w nim zostaną rozwiązania o charakterze systemowym, które przygotują jednostki samorządu terytorialnego do systemu docelowego. Drugi etap, nie wcześniej niż od roku 2006. Wprowadzony zostanie docelowy system finansów samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-160.18" who="#WaldemarBorczyk">Doświadczenie uczy, że w Polsce każdy etap przejściowy pozostawał na długie lata. Zakłada się, że w okresie przejściowym udział we wpływach z PIT będzie dochodem gmin i powiatów, natomiast samorządy województw będą otrzymywały dochody z tytułu CIT. Jednostki samorządu terytorialnego będą otrzymywały subwencję ogólną, składającą się z części wyrównawczej, równoważącej (dla gmin i powiatów), regionalnej (tylko województwa) oraz z subwencji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-160.19" who="#WaldemarBorczyk">Nowe stabilne rozwiązania, które mają obowiązywać od 2004 r., określające zakres źródeł własnych dochodów i wyrównawczych, są potrzebne, ale podstawą reform finansowych muszą być decyzje dotyczące docelowej struktury administracji w państwie, a następnie zadań i kompetencji tych szczebli.</u>
          <u xml:id="u-160.20" who="#WaldemarBorczyk">Merytorycznie uzasadnione jest pozbawienie, zwłaszcza gmin, dotychczasowego udziału w podatku dochodowym od osób prawnych. Można uprościć ten system rozliczeń, ale może to wywołać negatywne skutki, jeśli chodzi o działania władz gminy, zachęcających inwestorów do prowadzenia działalności, i pozyskiwanie źródeł dochodów gospodarczych. Co prawda zwiększenie udziału w PIT oraz części uzupełniającej co do zasady jest słuszne, ale nie wiadomo, czy będzie to efektywne źródło finansowania.</u>
          <u xml:id="u-160.21" who="#WaldemarBorczyk">Z chwilą wejścia w życie projektowanej ustawy nastąpi likwidacja części rekompensującej subwencji ogólnej z tytułu ulg i zwolnień ustawowych. Likwidacji ulegną też niektóre dotacje budżetu państwa na finansowanie i dofinansowanie zadań własnych jednostek samorządu.</u>
          <u xml:id="u-160.22" who="#WaldemarBorczyk">Projekt niniejszej ustawy oddziałuje na poziom życia mieszkańców poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, bo przecież o stopniu realizacji zadań publicznych w znacznej mierze decydują środki finansowe, jakimi będą dysponować gminy, powiaty i województwa. Dlatego też należy wprowadzić generalną zasadę rekompensowania ubytków w dochodach własnych jednostek samorządu terytorialnego, wynikających z wprowadzonych w innych aktach prawnych zmian systemowych mających wpływ na poziom finansowania samorządów. Bezwzględnie należy urealnić dochody bazowe gmin i powiatów, będące podstawą symulacji finansowych tych jednostek, których dochody od roku 1999 są niedoszacowane w najwyższym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-160.23" who="#WaldemarBorczyk">Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 167 wymienia trzy źródła dochodów: dochody własne, subwencje ogólne, dotacje celowe z budżetu państwa. Jest to podstawą tego, że jednostki samorządu terytorialnego dysponować mają trzema źródłami dochodów i żadnego z nich znosić nie można, różne jednak mogą być ich proporcje, konkretne źródła i wielkości.</u>
          <u xml:id="u-160.24" who="#WaldemarBorczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to temat bardzo szeroki, ale już kończę.</u>
          <u xml:id="u-160.25" who="#WaldemarBorczyk">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pragnie zwrócić szczególną uwagę na fakt, że jednostki samorządu terytorialnego są bardzo mocno zadłużone. Mówi o tym ostatni raport o zadłużeniu samorządów. Są to zobowiązania wobec banków z tytułu kredytów, pożyczek, a także zobowiązania w obrocie towarowym. Przy wdrażaniu nowego systemu finansowania jednostek samorządu terytorialnego niezbędną sprawą jest szczegółowa weryfikacja zadłużenia na każdym szczeblu jednostek samorządu terytorialnego i pilne podjęcie przez rząd decyzji w sprawie ewentualnego częściowego oddłużenia tam, gdzie istnieje taka konieczność i brak formalnoprawnych zastrzeżeń. W pozostałych przypadkach należy bezwzględnie znacząco dofinansować bazowo te jednostki samorządu terytorialnego, które od 1999 r., mimo realizowania swoich zadań, były ciągle niedofinansowane. Bez podjęcia przez rząd takich działań środki unijne lub środki ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi nie będą mogły być przyjęte przez jednostki samorządu terytorialnego ze względu na wymaganą kwotę własnych środków. Niektóre samorządy straciły zdolność kredytową. Rząd powinien pamiętać o tym, że każda zmiana dotyczy społeczeństwa, a najczęściej najbardziej dotkliwa jest dla jego części najuboższej. Ubóstwo oznacza wykluczenie społeczne, a więc także wypadnięcie z rynku. Każde przywrócenie najuboższych na rynek pracy daje pewien impuls popytowy, może nie w skali globalnej, ale w lokalnej zapewne tak. Poza tym polityka finansowa nie może być celem samym w sobie, lecz instrumentem służącym wzrostowi zatrudnienia i rozwojowi kraju.</u>
          <u xml:id="u-160.26" who="#WaldemarBorczyk">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o przekazanie tego projektu ustawy do prac na wspólnych posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, a najlepszym rozwiązaniem byłoby powołanie podkomisji do pracy nad tym tak ważnym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Andrzeja Mańkę o wystąpienie w imieniu klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AndrzejMańka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpoczynając pracę nad ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, musimy zwrócić uwagę na fakt, iż omawiana ustawa powinna być środkiem do stworzenia mocnego, a więc i stabilnego fundamentu, na którym opierać się będzie samorząd terytorialny w Polsce. Jednak aby zrealizowane zostało powyższe zadanie, ustawa ta musi wychodzić naprzeciw realnie istniejącym potrzebom, funkcjom i problemom, przed którymi stoi polski samorząd.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#AndrzejMańka">Zadanie nie jest łatwe, ponieważ trzeba wziąć pod uwagę trójstopniowość samorządu, z nie zawsze właściwie uzupełniającymi się jego zadaniami i kompetencjami - szczególnie boleśnie przedstawia się tutaj problem powiatów - jak również jego głęboką różnorodność i specyfikę. Inne są przecież problemy i potrzeby małych gmin wiejskich, borykających się z zaspokajaniem podstawowych potrzeb swoich mieszkańców, inne trudności napotykają samorządy średnich miast, w których budżetach brakuje nawet na skromne inwestycje, zupełnie inne trudności dotyczą wielkich metropolii, mogących, przy właściwych finansach, odgrywać rolę kulturalnych, społecznych i gospodarczych przewodników napędzających koniunkturę i rozwój całego regionu.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#AndrzejMańka">Warto chyba na wstępie uświadomić sobie tych kilka prawd, ponieważ mówimy o jednej z niewielu instytucji-wspólnot, które powstały w wyniku celowo i dobrze przeprowadzonej reformy, co, jak na razie, jest w naszym kraju niezwykle rzadkie. Myślę oczywiście o reformie wprowadzającej samorząd w 1990 r. Jednak z biegiem czasu przy zachowaniu właściwego kierunku, czyli decentralizacji państwa, dokonywano zabiegów niewłaściwych, tzn. kolejne rządy swój brak kompetencji i pomysłów na rozwiązanie niektórych problemów próbowały ukryć, przesuwając wiele zadań na samorządy, ale nie przekazując na ich realizację wystarczających środków. Doprowadziło to wiele samorządów do skrajnie niekorzystnej sytuacji kilkudziesięcioprocentowego zadłużenia, o czym możemy się dowiedzieć m.in. z raportu NIK. Dlatego likwidacja rażącego problemu środków nieadekwatnych do zadań, które realizuje samorząd, powinna być głównym, choć nie jedynym celem omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#AndrzejMańka">Patrząc z tego punktu widzenia, zadaję pytanie: Czy obecny projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego spełnia powyżej zarysowane funkcje? Niestety, omawiany projekt takiej roli nie odegra, nie rozwiąże też innych palących problemów samorządów, gdyż ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego nie jest wprowadzana w ramach kompleksowej reformy finansów państwa, jako jeden z jej etapów, co pozwoliłoby oprzeć wszelkie kalkulacje i rozważania na solidnych merytorycznych podstawach. Obecnie nie znamy systemu podatkowego ani wysokości stawek podatkowych, jakie będą obowiązywały w Polsce w ciągu najbliższych lat. Poza tym naprawę finansów samorządowych należy widzieć całościowo, w ramach szerokiej i kompleksowej reformy, która zlikwidowałaby tymczasowość i doraźność istniejących w tym zakresie rozwiązań. Bez tej kompleksowości każda reforma dochodów jednostek samorządu skazana będzie na niepowodzenie.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#AndrzejMańka">Dlatego przy wprowadzaniu tej reformy niezbędne są: dostosowanie zadań jednostek samorządu terytorialnego do nowej ustawy - wiąże się to z koniecznością zmian ustaw ustrojowych o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim; ogólna reforma przepisów podatkowych, polegająca na rozdzieleniu podatków centralnych od podatków samorządowych; zmiana ustawy o finansach publicznych. W związku z tym konieczne są szersze zmiany w zakresie zadań jednostek samorządu terytorialnego, jeszcze raz to podkreślam - przede wszystkim w samorządzie powiatowym. Przy tej okazji powinno się doprowadzić do zlikwidowania funduszy celowych, których dotychczasowe funkcjonowanie budzi wiele kontrowersji. Można by zdecentralizować fundusze, a ich zadania i kompetencje przekazać powiatom, pod warunkiem przekazania w ślad za tym środków finansowych na realizację tych zadań. Przekazywanie zadań tych funduszy samorządom chociażby na przykładzie PFRON wykazało, iż powiaty z nowymi zadaniami radzą sobie bardzo dobrze. W ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego powinny się znaleźć gwarancje dotyczące przekazania środków, a równolegle winny być nowelizowane przepisy ustrojowe samorządów.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#AndrzejMańka">Słuszna jest obawa samorządów, że jeżeli reforma nie odbędzie się kompleksowo, to uchwalenie ustawy o dochodach nie rozwiąże podstawowego problemu, nie da samorządom żadnej gwarancji, że bałagan, jaki jest obecnie, przestanie istnieć, a więc dodatkowe zadania dla jednostek samorządu terytorialnego nadal będą przekazywane bez zagwarantowania wystarczających środków. Ustawa powinna gwarantować adekwatność zasobów finansowych jednostek samorządu do zakresu przekazywanych zadań. Wprowadzenie ustawy w przedstawionej wersji tego podstawowego problemu nie rozwiązuje.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#AndrzejMańka">Finanse samorządowe jednostek samorządu wszelkich szczebli należy wzmocnić poprzez zwiększenie w nich udziału i roli dochodów własnych. Tymczasem o ile obowiązująca ustawa w ogóle nie posługuje się pojęciem: dochód własny, o tyle przedłożony projekt taką kategorię wprowadza w art. 3 oraz wskazuje w art. 4, 5 i 6 źródła dochodów własnych, z tym że brak jest definicji dochodów własnych, chociaż ustawa zawiera zamknięty ich katalog. Dochód własny jednostek samorządu terytorialnego winien wiązać się z przekazaniem pewnego zakresu władztwa podatkowego, czyli musi się to wiązać z przekazaniem jednostkom samorządu terytorialnego pewnych kompetencji w zakresie samodzielnego kształtowania dochodów. Tego ustawa nie zawiera. Chodzi o to, aby jednostka samorządu terytorialnego sama według potrzeb własnego budżetu mogła - oczywiście w pewnym zakresie - kształtować dochody własne. Spowodowałoby to tendencję do oszczędnego wydawania pieniędzy. Taki dochód własny uzyskany chociażby przez podniesienie podatku przez samą jednostkę jest o wiele trafniejszy niż nieskuteczne najczęściej ubieganie się o wyższe środki w centrali. Spowodowałoby to ograniczenie postaw roszczeniowych mało aktywnych jednostek samorządu terytorialnego oraz większą odpowiedzialność władz za swoje decyzje przed lokalnymi społecznościami. Przekazanie takich mechanizmów samorządom wiąże się jednak z koniecznością powiązania tych decyzji z ogólną reformą finansów publicznych idących w kierunku wzmocnienia podatków lokalnych, tak aby zmiany w systemie podatkowym w zakresie relacji podatki centralne - podatki lokalne nie doprowadziły ostatecznie do łącznego obciążenia podatkowego Polaków.</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#AndrzejMańka">Wzmocnienie finansów lokalnych winno odbywać się, naszym zdaniem, poprzez zamianą udziału w podatku PIT w lokalny podatek dochodowy. Tymczasem przedstawiony projekt w sposób wątpliwy, czy da to korzyść samorządom lokalnym, wprowadza zasadę podwyższonego udziału gmin i powiatów w podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 4 ust. 2 i art. 5 ust. 2 projektu - oraz zabiera gminom dotychczasowy udział w podatku dochodowym od osób prawnych, dając prawo do tego dochodu wyłącznie województwom - art. 6 ust. 2. Podwyższenie udziału w podatkach centralnych tworzy pewną fikcję, ponieważ dochody wielu samorządów będą niższe, istnieje bowiem znacząca tendencja spadku dochodów z tytułu PIT w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#AndrzejMańka">Błędna jest również symulacja przedstawiona przez Ministerstwo Finansów, z której wynika, że nie będzie jednostek samorządu terytorialnego tracących na nowych rozwiązaniach. Jest to nieprawdą wobec faktu, że do symulacji przeprowadzonej przez Ministerstwo Finansów przyjęte zostały tylko wielkości subwencji i dotacji przekazanych z budżetu państwa bez uwzględnienia pełnych kosztów realizacji zadań. Wobec powyższego postulowane przez samorząd oparcie systemu finansów komunalnych na rachunku rzeczywistych kosztów wykonanych zadań po raz kolejny nie zostało uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#AndrzejMańka">Przejrzystym rozwiązaniem wzmocnienia podatków lokalnych jako zasadniczego źródła dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego jest stworzenie odrębnego lokalnego podatku dochodowego oraz wzmocnienie dochodów z podatku od nieruchomości i to jednocześnie z daniem możliwości samorządom powiatowym uzyskania dochodów właśnie z tego podatku. Zagwarantowanie gminom i powiatom jedynie udziału w podatku PIT i pozbawienie ich udziału w podatku CIT spowoduje brak zainteresowania tych samorządów wspieraniem małej i średniej przedsiębiorczości oraz będzie krzywdzące dla gmin i powiatów, które zrobiły wiele w zakresie stwarzania nowych miejsc pracy, licząc na wzrost dochodów właśnie z tego tytułu. Należałoby też wyjść naprzeciw sugestiom samorządowców i wzmocnić dochody samorządów z wpływów z podatków od nieruchomości. W tym celu wystarczy przecież przekazać samorządom więcej swobody w różnicowaniu stawek podatkowych od nieruchomości w ramach stref gmin, nie należy zaś uciekać się do niepopularnego i drogiego we wprowadzeniu podatku katastralnego. Oprócz tego można dać możliwość zróżnicowania dopuszczalnych stawek maksymalnych zależnie od wielkości gminy i zlikwidować zwolnienia i ulgi ustawowe, a kompetencje te przekazać samorządom, które dostosują ulgi i zwolnienia do swojej specyfiki i wysokości swych budżetów. Należy również wrócić do pomysłu (zarzuconego gdzieś po drodze) przekazania powiatom zwiększonego udziału w dochodach z zarządzania mieniem skarbu państwa. I tutaj chciałem pana ministra zapytać, dlaczego tak się stało, że w projekcie ustawy, który był konsultowany z samorządowcami, zapis o udziale w tym podatku był, natomiast w tych materiałach, które zostały przekazane posłom, tego zapisu przynajmniej ja nie odszukałem.</u>
          <u xml:id="u-162.10" who="#AndrzejMańka">Następną istotną kwestią jest zreformowanie sposobów wyrównywania subwencji ogólnej przez tzw. subwencję wyrównawczą. Działanie subwencji wyrównawczej winno nie tylko wyrównywać dochody na zasadzie mechanizmu opisanego tak w dotychczasowych przepisach, jak i w przepisach projektowanej ustawy. Mechanizm wyrównania winien dodatkowo przewidywać potrzeby wydatkowe i uzasadnione różnice w kosztach jednostkowych wykonywanych zadań przez poszczególne jednostki samorządu. Zawarty w przepisach automatyzm bez kalkulacji kosztów wykonywania zadań przez poszczególne jednostki samorządu krzywdzi małe gminy, które ponoszą większe koszty wykonywania wielu zadań, oraz wielkie miasta, metropolie, które np. mają wyższe koszty pracy, wyższą liczbę urzędników infrastruktury komunalnej w stosunku do stałych administracyjnie zameldowanych mieszkańców jednostki. Bez wzięcia pod uwagę tych kryteriów wyrównanie traci swój podstawowy sens.</u>
          <u xml:id="u-162.11" who="#AndrzejMańka">Przedstawiony projekt zbyt mocno uzależnia sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego od wpływów z jednego źródła dochodowego i to od udziałów w podatkach centralnych. To powoduje dodatkowe ryzyko zbytniego związania finansów samorządowych z rozstrzygnięciami politycznymi rządu z jednoczesnym większym powiązaniem sytuacji finansowej jednostek z koniunkturą gospodarczą państwa, gdyż w znacznej części dochody własne stanowią udział w podatkach dochodowych, których stawki ustalane są na szczeblu centralnym i w przypadku których wpływy będą ciągle miały tendencję malejącą ze względu na obniżenie stawek. Dlatego też wskazane byłoby większe zróżnicowanie podstawowych źródeł dochodów jednostek np. poprzez włączenie do nich udziałów w podatkach pośrednich, z których wpływy mają tendencję rosnącą.</u>
          <u xml:id="u-162.12" who="#AndrzejMańka">Innym zagrożeniem dla samorządów płynącym z przyjęcia w projekcie ustawy zasady podwyższenia udziału samorządów w PIT i w CIT, i wskazanie ich jako podstawowego źródła dochodów samorządowych jest fakt, iż szacowanie dochodów będzie znacznie utrudniać fakt nieznajomości wysokości stawek podatkowych. Ze względu na ten podwyższony udział w podatku dochodowym od osób fizycznych przedstawiony projekt przyjmuje kolejny niebezpieczny mechanizm, mianowicie tym udziałem zastępuje dotacje celowe oraz część subwencji ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-162.13" who="#AndrzejMańka">Dodatkowo należy zauważyć, iż przy okazji wprowadzenia tak zasadniczej reformy w finansach (dochodach) jednostek samorządu terytorialnego nie należy zapominać o odseparowaniu długu samorządowego od długu skarbu państwa. Wprowadzenie do obiegu nowego systemu dochodów samorządowych jest idealnym momentem do uregulowania tego zagadnienia. Wymaga to wprowadzenia zmian również w ustawie o finansach publicznych. Należy bowiem pamiętać, iż pomimo że ostatnio dużo mówi się na temat zadłużenia samorządów, ich udział w doprowadzeniu do tej sytuacji jest minimalny. Zdecydowanie bardziej odpowiada za to rząd. Dodatkowo należy pamiętać, iż o ile znacząca część długu centralnego zasila konsumpcję, to dług samorządowy przeznaczony jest na wydatki inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-162.14" who="#AndrzejMańka">Ze względu na brak czasu, oczywiście nie możemy poprzeć wszystkich wątpliwości, które rodzą się przy analizie tej ustawy, jednak jeszcze chciałem zwrócić uwagę, iż w ustawie koniecznie winien znaleźć się zapis, iż przekazanie jednostkom samorządu terytorialnego nowych zadań wymaga wskazania źródeł finansowania tych zadań w pełnej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-162.15" who="#AndrzejMańka">Podsumowując, panie marszałku, Wysoki Sejmie, projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego nie spełnia oczekiwań Ligi Polskich Rodzin, a myślę, że i większości samorządowców w Polsce. Jest to projekt zbyt ostrożny, bez należytej kalkulacji jego skutków, stwarza tylko z nazwy dochody własne, nie przekazując nad nimi władztwa samorządom. Kwalifikowałoby to generalnie ten projekt do odrzucenia w pierwszym czytaniu, jednak ze względu na to, że istnieje wielka potrzeba i oczekiwanie na nowelizację tej ustawy czy nową ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Liga Polskich Rodzin poprze wniosek o skierowanie tego projektu do Komisji Finansów i Komisji Samorządowej, licząc na jego tam poprawienie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Janusza Lisaka o wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego proponuje nowy sposób zasilania samorządów terytorialnych i nowy podział obowiązków dla tych samorządów.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#JanuszLisak">Jak zauważyli moi przedmówcy, projekt ten zapowiada reformę dochodów samorządów terytorialnych prowadzoną w dwóch etapach: etapie przejściowym, który ma wprowadzić przedstawiona nowelizacja, i etapie docelowym, który być może będzie miał miejsce po 2006 r., ale tylko wówczas, jeżeli znajdzie się sposób na rozwiązanie systemowe finansowania oświaty.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#JanuszLisak">To stwierdzenie podaje w dużą wątpliwość wejście w życie modelu docelowego w 2006 r., bo finansowanie oświaty to wydatek, z którym do tej pory w sposób do końca skuteczny nie potrafiło sobie poradzić ani rozwiązanie, które funkcjonuje na szczeblu centralnym, ani, niestety, nie potrafią sobie z tym finansowaniem do końca dobrze radzić samorządy. Dlatego Unia Pracy jest nieco rozczarowana tymi stwierdzeniami, oczekiwaliśmy, że dzięki długiej pracy w Ministerstwie Finansów nad nową ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zostanie w tej materii zaproponowane więcej konkretów, będzie ten projekt bardziej śmiałym i bardziej korzystnym dla samorządów terytorialnych. Dlaczego mówię: bardziej korzystny? Otóż według naszej oceny ten projekt podwyższa co prawda udział samorządów terytorialnych w podatkach dochodowych, zarówno w podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i w podatku dochodowym od osób prawnych, ale niestety równocześnie przekazuje tym jednostkom do wyłącznego finansowania szereg zadań, które dotychczas finansowane były poprzez dotacje i subwencje z budżetu centralnego. I nie byłoby w tym nic niebezpiecznego, gdyby nie fakt, iż już obecnie rząd składa daleko idące zapowiedzi reformy systemu podatkowego, które w swojej konsekwencji mają doprowadzić do obniżenia dochodów wpływających z podatków dochodowych. Bo jeżeli dziś, z tej trybuny, mówiliśmy o obniżeniu podatku CIT do 19%, jeżeli dziś z tej trybuny wicepremier naszego rządu rozważał potencjalnie możliwość wprowadzenia podatku liniowego w podatkach dochodowych od osób fizycznych, to znaczy, że w wizji reformowania systemu podatkowego rząd widzi istotne możliwości ograniczenia wpływów z tych podatków. A skoro tak, to jeżeli mówi się samorządom: tak, dostaniecie większy udział w podatkach dochodowych, ale przejmijcie na siebie te wszystkie zadania, których dotychczas budżet centralny nie potrafił w sposób skuteczny finansować, to co to oznacza? To oznacza, że prawdopodobnie dostaną one mniej pieniędzy, a przynajmniej pewność poziomu dotacji, pewność poziomów wpływów nie będzie wystarczająco duża.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#JanuszLisak">A przecież dotyczy to tak istotnych spraw, jak np. dodatki mieszkaniowe czy regionalne przewozy pasażerskie. Te zadania - to są tylko dwa wymienione przykładowo, z wielu innych - są przekazywane już na zasadzie zadań własnych dla jednostek samorządu terytorialnego. Zadań własnych, a więc finansowane z tych potencjalnie większych dochodów z podatków dochodowych, w których udział samorządów się zwiększa. No tak, ale te potencjalne dochody tylko teoretycznie mogą być większe, jeżeli będzie realizowana reforma systemu podatkowego, tak jak to rząd zapowiada, to one wcale nie muszą być większe. Natomiast przecież już obecnie mamy taką sytuację, że na dodatki mieszkaniowe budżet centralny nie jest w stanie przeznaczyć wystarczającej kwoty, na przewozy regionalne. Jak wiemy, mimo zapisu ustawowego, zamiast przeznaczyć 800 mln w 2003 r., budżet centralny przeznacza tylko 300 mln, a więc już brakuje 500 mln. I teraz te dziedziny mają być przekazane jako zadania własne jednostkom samorządu terytorialnego, a kwoty dochodów, z których mają to samorządy pokryć, są co najmniej niepewne.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#JanuszLisak">Dlatego w imieniu Unii Pracy stwierdzam, że mamy poważne wątpliwości, czy te mechanizmy, które w przedłożonym projekcie ustawowym są proponowane, będą na pewno dla samorządów terytorialnych korzystne, bo zgadzamy się z filozofią przekazywania coraz szerszych kompetencji samorządowi terytorialnemu, bo tak trzeba. To z poziomu gminy, powiatu czy województwa lepiej widać lokalne potrzeby i w związku z tym trafniej można podejmować decyzje, na co w pierwszej kolejności przeznaczać środki, na co więcej tych środków przeznaczać, ale równocześnie musi być z czego te pieniądze przeznaczać. Przerzucenie na samorządy terytorialne odpowiedzialności za szereg niezwykle ważnych społecznie zadań, bez pozostawienia im źródła dochodu, źródła finansowania tych potrzeb, jest po prostu niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#JanuszLisak">Chciałem zwrócić uwagę na jeszcze jedną niezwykle ważną w ocenie Unii Pracy kwestię, którą ten projekt wnosi.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#JanuszLisak">Otóż ten projekt odbiera gminom udział w podatku dochodowym od osób prawnych. My jako Unia Pracy zupełnie tego rozwiązania nie rozumiemy, bo przecież, jeżeli gminy mają udział w podatku dochodowym od osób prawnych, to są zainteresowane rozwojem przedsiębiorczości na swoim terenie, są zainteresowane stwarzaniem lepszych warunków tym, którzy chcą tam lokować nowe zakłady, albo rozwijać stare. Przecież z praktyki wiemy, jak obecnie często gminy czy powiaty rezygnują z podatków od nieruchomości po to, aby na ich terytorium działały, powstawały nowe podmioty gospodarcze. I teraz, jeżeli my z jednej strony mówimy o zwiększeniu samodzielności tych jednostek, a z drugiej strony zabieramy im tak ważny element łączący działanie z jego skutkiem, to przepraszam, ale uważam, że jest to rozwiązanie chyba nie do końca przemyślane. Jeżeli gmina będzie miała udział w podatkach dochodowych od osób prawnych, wówczas będzie rzeczywiście zainteresowana w popieraniu rozwoju tej przedsiębiorczości na swoim terenie. Jeżeli tego udziału gminy się pozbawi, no to wówczas jej zainteresowanie będzie na pewno mniejsze, choć na pewno pozostanie, bo wiadomo, że każda inwestycja rodzi miejsca pracy, a przez to w sposób pośredni również będzie zasilała budżet gminny czy powiatowy. Ale zdaniem Unii Pracy pozostawienie udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych w dyspozycji gmin jest ze wszech miar właściwe i o takie rozwiązanie w trakcie prac nad tym projektem będziemy zabiegać.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#JanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tak krótkim wystąpieniu oczywiście niezwykle trudno jest omawiać szczegółowe rozwiązania znajdujące się w tak ważnym i obszernym projekcie ustawy. Niemniej, w imieniu Unii Pracy stwierdzam, że o ile kierunek zaproponowany przez ten projekt, kierunek zwiększenia kompetencji i samodzielności samorządów powiatowych, gminnych, wojewódzkich, zyskuje pełną aprobatę i poparcie Unii Pracy, o tyle zapisane w tym projekcie mechanizmy zasilania w dochody jednostek samorządu terytorialnego budzą nasze duże wątpliwości. I w trakcie prac nad tym projektem będziemy starać się, aby te mechanizmy udoskonalić tak, aby było pewne, że skoro przekazujemy samorządom lokalnym nowe kompetencje, to przekazujemy im również wystarczające i pewne środki na sfinansowanie nowych zadań, które mają one wykonać tak, aby społeczności lokalne nie ucierpiały na nowym rozwiązaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#JanuszWojciechowski">Teraz wystąpienie w imieniu koła Partii Ludowo-Demokratycznej przedstawi pan poseł Krzysztof Rutkowski.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#JanuszWojciechowski">Poszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KrzysztofRutkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej pragnie zauważyć, że przedstawiony rządowy projekt ustawy w sprawie dochodów jednostek samorządu terytorialnego jest realizacją wcześniej założonego projektu finansowania wspomnianych podmiotów publicznych. Projekt ten niewątpliwie uwzględnia postulaty, jakie dotychczas zgłaszały samorządy gmin, powiatów, województw. Myślą przewodnią tegoż projektu była decentralizacja państwa i umocnienie samorządności w Rzeczypospolitej Polskiej. Zwiększenie udziałów samorządów w dysponowaniu środkami publicznymi wiązać się powinno z poszerzeniem ekonomicznej odpowiedzialności samorządów, co niewątpliwie jest założone w niniejszym projekcie. Zaproponowanie okresu przejściowego w latach 2004–2005 z pewnością pomoże bardziej harmonijnie przejść do większego udziału dochodów własnych w strukturze dochodów samorządów. Zwiększenie udziału we wpływach z podatków czy też z tytułu gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa będzie niewątpliwie stymulująco wpływało na rozwój gospodarki w danej gminie, powiecie czy też województwie. Bardzo istotne jest również zapewnienie odpowiednich środków wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego na walkę z bezrobociem. Oba te elementy, rozwój przedsiębiorczości i rynek pracy, są ściśle ze sobą związane i wzajemnie na siebie oddziałują.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#KrzysztofRutkowski">Realizacja zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego powinna być również zapewniona dzięki wzmocnieniu roli systemu wyrównawczego, który zapewni wyrównanie różnic w dochodach jednostek samorządu terytorialnego pomiędzy poszczególnymi podmiotami. Pozwoli na wyrównanie istniejących różnic pomiędzy poszczególnymi regionami kraju. Nie należy również zapominać o tym, iż zwiększenie dochodów i zadań jednostek samorządu terytorialnego pozwoli w większym zakresie realizować rozwój regionalny danej jednostki. Przyjęcie wskazanych w projekcie kryteriów przydziału subwencji na wspomniany cel wydaje się również zasadne.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#KrzysztofRutkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej uważa, że rozwiązania zaproponowane w rządowym projekcie ustawy w sprawie dochodów jednostek samorządu terytorialnego są właściwe i stanowią kolejny krok na drodze umocnienia samorządu terytorialnego w Polsce. Będziemy popierać tę ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Małgorzatę Rohde o wystąpienie w imieniu koła Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MałgorzataRohde">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Od kilku lat całe środowisko samorządowe domaga się oczywiście uchwalenia nowej ustawy regulującej dochody jednostek samorządu terytorialnego. Przedstawiony przez rząd projekt ustawy o dochodach jednostek samorządowych ma na celu wdrożenie właśnie fundamentalnych zmian w finansowaniu samorządu. Planowana regulacja ma również umożliwić samorządom absorpcję środków unijnych, a także ma doprowadzić do „decentralizacji” zadań i środków publicznych oraz zwiększenia ekonomicznej odpowiedzialności samorządów. Takie jest założenie.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#MałgorzataRohde">Niestety, w zaproponowanym kształcie projekt ustawy nie spełnia do końca postawionych przed nim celów. Jest to znów projekt prowizoryczny, a samorząd ma już dosyć prowizorycznych rozwiązań, czas jest na trwałe rozwiązania. Na postawione pytanie, czy po wejściu w życie ustawy powiaty wyjdą z finansowego dołka trudno udzielić jasnej odpowiedzi. Zakładane w projekcie podniesienie udziałów jednostek samorządu terytorialnego w podatkach dochodowych może okazać się czysto iluzoryczne. W proponowanych rozwiązaniach ustawowych nie ma bowiem zabezpieczenia realnego mechanizmu wzrostu dochodów samorządów. Istotne podkreślenia jest to, że projekt zasadniczo nie zmienia dotacyjno-subwencyjnego modelu finansowania powiatów. Planowana ustawa opiera natomiast dochody własne w zasadzie tylko na jednym źródle dochodów, tj. udziałach w podatku dochodowym od osób fizycznych. Takie rozwiązanie w razie kryzysów gospodarczych i ewentualnych znaczących zmian w naliczeniu tego podatku może zachwiać dochodami jednostek samorządowych. W związku z tym niezbędne jest wprowadzenie zróżnicowania dochodów jednostek samorządowych. Jednocześnie niezbędne jest, aby reforma finansów samorządowych wiązała się ze zwiększeniem przejrzystości sfery pozabudżetowej, w szczególności myślę o różnych agencjach, ale i wszelkiego rodzaju funduszach celowych, zakładach budżetowych, środkach specjalnych. Jednocześnie pytam, czy przy okazji reformowania dochodów jednostek samorządowych nie należałoby zlikwidować niektórych z funduszy celowych oraz agencji i w konsekwencji przekazać mienie publiczne do zarządzania właśnie powiatom? Chociażby przykład takiej Agencji Mienia Wojskowego, która tak naprawdę posiada mienie na terenie powiatów i gmin i zarządza nim często w sposób co najmniej nieodpowiedzialny.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#MałgorzataRohde">Pozytywnie należy ocenić w projekcie wspieranie tendencji do łączenia się jednostek samorządu terytorialnego, jednak wysoce niewystarczający jest 1% motywacji w zwiększeniu udziału w podatku PIT przez co prawda 5 lat. Jest to dobry kierunek, ale musi on być wsparty, jak mówią sami samorządowcy, co najmniej 10-procentowym udziałem w podatku PIT, żeby zmobilizować samorządy do takich działań. Trudno im się dziwić, żeby zrezygnowały one z przywileju posiadania własnego samorządu. Więc jeżeli mamy tutaj wykorzystać tę reformę do takiego trochę zastępczego reformowania administracji, obejścia tej reformy czy wywołania jakby od dołu tego motywu reformowania i zmniejszenia się jednostek samorządu terytorialnego, to warto właśnie przy tej ustawie, bo mówimy o reformie, że jest niedoskonała, że trzeba ją jeszcze jakby głębiej analizować, bardzo pochylić się nad takim kierunkiem. Wiele samorządów jest naprawdę niewydolnych i powinno być zlikwidowanych i tylko polityczna sytuacja i jakby brak odwagi powoduje, że nie mówimy wyraźnie o tym, które jednostki samorządu terytorialnego nie mają prawa bytu.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#MałgorzataRohde">Proszę Państwa! Wchodzimy do Unii Europejskiej. Na polski samorząd czekają środki z unijnych programów pomocowych. Nie wiem, czy nowa ustawa ułatwi samorządom skorzystanie z unijnej pomocy i śmiem wątpić. Projekt daje tylko pozorne możliwości absorpcji środków unijnych. Pragnę tylko zwrócić uwagę na jeden istotny aspekt. W rządowym projekcie ustawy brak jest regulacji zezwalającej na zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego poza ustawowy limit w przypadku finansowania projektów ze środków pomocowych Unii. Brak takiego rozwiązania w reformowanym systemie finansowania samorządów czyni wysoce prawdopodobnym czarny scenariusz, wedle którego po prostu z tych pieniędzy nie skorzystamy.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#MałgorzataRohde">Ze względu na brak czasu muszę pominąć część swojego wystąpienia, ale moi przedmówcy podnieśli takie tematy, które warto zaakcentować. Nie sposób nie odczytywać proponowanej zmiany ustawy przez pryzmat mglistego programu reformy finansów publicznych. Zapytuję więc, czy ustawodawca zgadza się z fundamentalną zasadą, że dochody z podatków są podstawą dochodów samorządowych? I zakładając, że tak, dochodzimy do podstawowego paradoksu rządowego projektu - na dzień dzisiejszy nie wiadomo, jaki będzie system podatków państwowych, a także jakie będą standardy wykonywania zadań w zakresie oświaty, ochrony zdrowia, pomocy społecznej oraz utrzymania dróg publicznych. Zasadniczo sam kierunek i potrzeba takiego reformowania finansów samorządowych oczywiście są jasne. Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe zwraca uwagę na fakt, że ta potrzeba jest istotna, popiera kierunki, chociaż są one jakby prowizoryczne i na czas określony i będzie głosować za odesłaniem projektu do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jerzego Czerwińskiego o wystąpienie w imieniu koła Ruchu Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Ruchu Katolicko-Narodowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zawartego w druku nr 1732. Poprzednia obowiązująca jeszcze dziś ustawa o dochodach samorządu miała charakter epizodyczny. Uchwalono ją na dwa lata, 1999 i 2000, ale niestety, jak to w polskiej rzeczywistości bywa, żywot tej prowizorki był znacznie dłuższy od pierwotnych założeń. Była ona bowiem przedłużana na kolejne lata budżetowe jeszcze trzy razy, w tym dwukrotnie przez Sejm obecnej kadencji. Widać było, że rząd Leszka Millera miał duże trudności ze sformułowaniem odpowiedniego tekstu. Niestety, trudności widoczne są również w projekcie, który dziś omawiamy.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#JerzyCzerwiński">Pierwszą zasadniczą wadą rządowego przedłożenia jest fakt, że jest to kolejna prowizorka, podobnie jak w przypadku ustawy obecnie obowiązującej. Znów, zamiast rozwiązania docelowego, samorządy dostają dwuletni „towar zastępczy” na lata 2004–2005. Jak ma odpowiedzialny samorząd prowadzić swoją politykę inwestycyjną, rozwojową, nie wiedząc, jak będą się kształtowały jego dochody za dwa lata. Czy może zaciągać kredyty, pożyczki, choćby na przykład na tzw. wkład własny w celu absorpcji osławionych już i wielokrotnie obgadanych funduszy strukturalnych? Czy rozsądna gmina, lub powiat, zadłuży się na kilka lat do przodu, nie wiedząc, jak będą wyglądały jej dochody w przyszłości i czy będzie miała z czego spłacać zobowiązania?</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#JerzyCzerwiński">Na pocieszenie dla samorządowców można podpowiedzieć, że ta dwuletnia prowizorka przetrwa prawdopodobnie znacznie dłużej, może znów kolejne 5 lat. Będą więc mogły planować choćby w takim horyzoncie czasowym. Bo, jak to zwykle bywa, rząd obiecuje i mówi, że chce dobrze, a wyjdzie jak zawsze. Wystarczy wczytać się w uzasadnienie projektu. Wynika z niego jednoznacznie, że wprowadzenie docelowego modelu finansowania samorządów w roku 2006 uzależnione jest od zdarzeń przyszłych i niepewnych - od likwidacji ulg i zwolnień w podatkach dochodowych, od opracowania standardów oświatowych itd. Wreszcie - co delikatnie sugerują autorzy projektu - od weryfikacji, czytaj: zmniejszenia, ilości powiatów. Oby nie było tak, że we wrześniu roku 2005 dowiemy się, że wprowadzenie docelowego modelu finansowania samorządu terytorialnego jest niemożliwe, ponieważ część powiatów nie chciała się zlikwidować. Reasumując, otrzymujemy od rządu kolejną dwuletnią prowizorkę finansową dla samorządów, ale ze wskazaniem na jej dłuższe niż 2 lata obowiązywanie.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zarzut drugi w stosunku do przedstawionego projektu, równie zasadniczy. Wskutek zmian w systemie finansowania jednostek samorządu terytorialnego samorządy te, zamiast pieniędzy konkretnych, co prawda znaczonych, otrzymają nieznaczone, ale za to wirtualne. Twórcy projektu umiejętnie wykorzystali wielokrotnie artykułowany przez środowiska samorządowe postulat zwiększenia samodzielności w dysponowaniu środkami finansowymi. Samorządy słusznie chcą być rzeczywistymi gospodarzami na swoim terenie, w pełni decydować o środkach finansowych im przynależnych, a nie - jak do tej pory - w szczególności w przypadku powiatów i województw, być jedynie kasjerami wypłacającymi znaczone pieniądze spływające z centrali. Jak to słuszne dążenie zostało skonsumowane w projekcie? Dotychczas część subwencji drogowej powiaty i województwa zużywały na łatanie potrzeb w innych dziedzinach. Niezbyt może to było zgodne z ideą i celem ustawy, ale za to te konkretne pieniądze były i było także co dzielić. Co w zamian proponuje rząd? Zwiększone udziały w podatkach dochodowych od osób fizycznych i od osób prawnych. Tyle tylko, że gospodarka polska zamiast się rozwijać, raczej się zwija. Wpływy z podatków dochodowych w ogólnej sumie wpływów budżetowych stanowią coraz mniejszy procent. Faktycznie więc zwiększone udziały w PIT i CIT stanowią w obecnym stanie gospodarki zwiększony udział w biedzie. Czym innym jest bowiem zwiększanie udziału samorządów w podatkach, przeprowadzone oprócz innych metod finansowania jednostek samorządu terytorialnego, a czym innym teoretyczne zwiększenie udziału w podatkach zamiast innych metod finansowania samorządów. W efekcie samorządy dostają zamiast pieniędzy obietnicę otrzymania pieniędzy. Może po prostu chodzi o to, aby znaleźć dodatkowe dochody budżetu centralnego, na przykład na sfinansowanie składki Polski do Unii Europejskiej, tym razem kosztem samorządów. Ciekawe, ile efektywnie mniej środków znajdzie się w rzeczywistej dyspozycji samorządów po proponowanej reformie finansów? Czy rząd potrafi to oszacować? Podobno, tak czytamy w uzasadnieniu, prowadzono rachunki symulacyjne dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, jak nowe zasady finansowania wpłyną na ich sytuację, ale, niestety, danych tych posłowie nie otrzymali do analizy, choćby dla wybranych gmin, powiatów czy województw. Podobnie też rząd zapewnia nas o szerokich konsultacjach projektu ustawy z przedstawicielami organizacji samorządowych. Niestety, żadnej z opinii nie dołączył do projektu.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#JerzyCzerwiński">Reasumując, chwalebne jest to wychodzenie rządu naprzeciw postulatom strony samorządowej w zakresie zwiększenia udziału dochodów własnych w ogólnych środkach samorządów terytorialnych, ale już znacznie mniej chwalebne jest związane z tym potencjalne zmniejszenie ogólnej puli środków w dyspozycji samorządów. Szkoda, że wnioskodawcy projektu nie do końca zrealizowali życzenia samorządów i nie wprowadzili udziału jednostek samorządu terytorialnego w znacznie bardziej stabilnych podatkach pośrednich, na przykład w podatku od towarów i usług. Wtedy ich intencje można by określić jako czyste.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trzecia, ostatnia grupa generalnych zarzutów, którymi można obdzielić rządowy projekt ustawy, dotyczy proponowanego trybu wprowadzenia jej w życie. Rząd zakłada, że na pewno ma rację i nie myli się w swoich obliczeniach. Ale to niekoniecznie musi być zgodne z rzeczywistością. Przecież eksperyment na finansach samorządów do eksperyment na żywym organizmie samorządowym. Co się stanie, jeśli na przykład w którymś z powiatów zabraknie po prostu pieniędzy na bieżącą działalność? Brak jest w ustawie podstawowego zapisu, iż zgodnie z nową treścią przepisów nie może ulec pogorszeniu sytuacja finansowa danej jednostki samorządu terytorialnego w stosunku do dochodów bazowych obliczanych przy starym brzmieniu przepisów. A jeśliby taka sytuacja się zdarzyła, to czy wystarczy część równoważąca subwencji ogólnej, wyliczona w dość pokrętny i zawiły sposób? Czy zrekompensuje dochody utracone wskutek zmian przepisów? Taka reforma, w której istniałaby ustawowa blokada, a nie tylko papierowe obliczenie, możliwości obniżenia dochodów poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego wskutek wprowadzenia tejże reformy, to byłoby w pełni podmiotowe traktowanie samorządów. Wtedy z pewnością łatwiej godziłyby się one na różnego rodzaju eksperymenty. Reasumując, wyraźny zapis w ustawie, gwarantujący nieobniżanie dochodów samorządów w stosunku do stanu obecnego, jest konieczny.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#JerzyCzerwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czy to jedyne błędy zawarte w projekcie? Oczywiście nie. Wiele ich, tak jak przysłowiowych diabłów, tkwi w szczegółach. Te są do eliminacji w toku dalszych prac nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#JerzyCzerwiński">Ustawa ma też nieliczne pozytywy. Posłowi opozycji nie wypada się zbytnio nad nimi rozwodzić. Gwoli prawdy powiedzmy, że największym plusem projektu jest to, że wreszcie jest i że możemy nad nim pracować. Na ten projekt czekały niecierpliwie samorządy, niestety, został on przekazany Wysokiej Izbie przez rząd z dużym opóźnieniem. Prace nad nim muszą z konieczności odbywać się w ekspresowym tempie, aby nowe przepisy mogły wejść w życie w roku 2004. Odbije się to na pewno na jakości stanowionego prawa. Mimo to, rozumiejąc potrzeby samorządów, wnosimy o przekazanie projektu do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu prowadzenia dalszych prac.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#JanuszWojciechowski">To już koniec wystąpień klubowych i w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#JanuszWojciechowski">Teraz wystąpienia indywidualne.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kochanowskiego, który wystąpi w imieniu Sojuszu... Nie w imieniu, indywidualnie, ale jest posłem Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JanKochanowski">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Sposób finansowania jednostek samorządu terytorialnego, regulowany ustawą z 1998 r., był krytykowany przez jednostki samorządu terytorialnego. Naprzeciw oczekiwaniom wychodzi przedstawiony przez rząd Sejmowi projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zawierający również podstawowe akty wykonawcze. Projekt ten uwzględnia większość postulatów zgłaszanych przez samorządy gmin, powiatów i województw, idzie on w kierunku decentralizacji finansów i umocnienia roli samorządów w Polsce. Do obecnie funkcjonujących dochodów własnych samorządów ustawa zakłada udział gmin, powiatów w podatku PIT i województw w CIT. Stworzy to instrument umożliwiający wspieranie przedsiębiorczości i realizację programów przeciwdziałających bezrobociu. Diametralnej zmianie ulegnie system subwencji, został on bowiem powiązany ze wskaźnikami makroekonomicznymi odnoszącymi się przede wszystkim do PKB, stopy bezrobocia, gęstości zaludnienia oraz powierzchni dróg przypadających na jednego mieszkańca. Zbliża nas to tym samym do rozwiązań funkcjonujących w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#JanKochanowski">Zaproponowany system finansowania samorządów pozwoli nam również na łatwiejsze pozyskiwanie środków unijnych. Przedłożony projekt zwiększa samodzielność, odpowiedzialność finansową jednostek samorządów terytorialnych, w znacznym stopniu odchodzących od tzw. pieniędzy znaczonych na rzecz dochodów własnych. Udziały samorządów we wpływach z podatku PIT i CIT będą czynnikiem motywującym samorządy do wspierania rozwoju gospodarczego, dbałości o istniejące i starania się o nowe miejsca pracy, albowiem działania te przekładać się będą na wzrost dochodów samorządów. Już dzisiaj niektórzy wójtowie, burmistrzowie, realizując program infrastruktury, pozyskują na swój teren bogatych, zamożnych ludzi, którzy w przyszłości będą odprowadzać w ramach podatku PIT do tych gmin część swoich podatków. W związku z powyższym będą zwiększać te dochody i nie jest prawdą, że nie ma to wpływu na to, jakie będą dochody poszczególnych gmin. Ponadto ustawa przewiduje wsparcie jednostek najsłabszych ekonomicznie poprzez wprowadzenie części wyrównawczej oraz równoważącej w ramach subwencji ogólnej. Ustawa wprowadza również novum w postaci systemu wpłat do budżetu państwa przez samorządy, których dochód na jednego mieszkańca jest dużo wyższy od średniego dochodu na jednego mieszkańca w kraju. Mechanizm ten pozwoli na wyrównanie zróżnicowania dochodów, a zarazem rozwoju regionów. Odpowiadając tutaj na ten lament, że duże miasta będą odprowadzały, chcę wyraźnie powiedzieć, że do dzisiaj nie znieśliśmy systemu, w którym te miasta otrzymują w dalszym ciągu duże dotacje państwowe na inwestycje, a jednocześnie niektóre z tych miast otrzymują dotacje na funkcjonowanie np. komunikacji miejskiej, czego inne miasta nie otrzymują. W związku z powyższym myślę, że ten system wyrówna, a jednocześnie uporządkuje te kwestie, np. dlaczego Warszawa czy inne miasta otrzymują dotacje na te cele, a pozostałe nie. Myślę, że to jest podstawa, żeby ta ustawa te sprawy wyrównała.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#JanKochanowski">Kolejnym efektem wprowadzenia ustawy będzie odciążenie budżetu państwa i uproszczenie systemu finansowania samorządów dzięki likwidacji części subwencji rekompensujących oraz drogowych na rzecz pozyskiwania środków we własnym zakresie, poprzez udział w wymienionych wyżej podatkach. Pozostałe dotacje spełniać będą funkcje uzupełniające. Wymienione działania służyć mają uelastycznieniu systemu finansowania zadań jednostek samorządu, dzięki czemu możliwe będzie bardziej efektywne i kreatywne wykorzystanie posiadanych środków na funkcjonowanie i rozwój poszczególnych gmin i regionów.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#JanKochanowski">Chciałbym zwrócić uwagę, że ten projekt ustawy likwiduje część subwencji drogowej, w miejsce której powiaty i województwa otrzymywać będą dochody własne. Nowy system stwarza możliwość zwiększenia inwestycji w rejonach, w których nie ma rozbudowanej sieci komunikacyjnej, mimo wysokiej gęstości zaludnienia, a które otrzymywały dotychczas dużo mniejsze środki, co nie umożliwiało właściwego rozwoju infrastruktury. Niemniej jednak trzeba zwrócić uwagę, że to rozwiązanie nie znajduje tak powszechnego uznania. Jest ono również kontrowersyjne, ale jest to jedno z rozwiązań, które może doprowadzić do tego, że tych środków znajdzie się na te cele więcej.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#JanKochanowski">Kontrowersje budzi także subwencja oświatowa, a zwłaszcza sposób jej naliczania. Przecież od lat samorządowcy krytykują tę subwencję, zawsze jest ona niewystarczająca; mówi się, że do tej subwencji samorządy dopłacają co najmniej 20%. A jednocześnie dzisiaj słyszymy w wystąpieniach klubowych, że trzeba zagwarantować system finansowania oświaty w jakiejś określonej kwocie. Jak zagwarantować, to znaczy że co zrobić? To znaczy pozostawić subwencje w niezmienionym kształcie, bo innego rozwiązania nie ma, jeżeli mają być zwiększone dochody i jeżeli to samorządy mają decydować o tym, ile środków przeznaczyć, czy dokładając, te kwoty mają być takiej czy innej wielkości.</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#JanKochanowski">Chciałbym również poruszyć kwestię, że samorządy województw zwracają uwagę, iż oparcie dochodów własnych tylko na dochodach od podatku CIT stwarza zagrożenie dla stabilizacji budżetów wojewódzkich jednostek samorządowych. Podatek ów charakteryzuje się bardzo wysoką amplitudą zmian, a w dodatku na skutek prowadzenia tzw. polityki bilansowej jest najmniej wrażliwy na koniunkturę gospodarczą; jest też przedmiotem ciągłych zmian i dalej prawdopodobnie tak będzie. Teoretycznie dochody z tego podatku mogą przyjąć wartość zerową, poprzez odpowiednią politykę bilansową i tzw. kreatywną księgowość. Czyli jeżeli samorządy województw mają realizować tak ważne cele, które określone są wspólnym mianownikiem: wspieranie rozwoju gospodarczego, to źródła dochodów własnych powinny być poszerzone. Można by się zastanowić, o co poszerzone; czy o inne dochody, czy o postulowany tutaj podatek VAT. Myślę, że można wskazać również takie kraje Unii Europejskiej, w których ten podatek zasila dochody samorządów. Mam tu na myśli takie państwa, jak Włochy czy Hiszpania, gdzie ten podatek np. w dochodach samorządów stanowi 38% i 35% Należałoby, myślę, rozważyć taką możliwość i ewentualnie jakoś to rozłożyć, żeby nie dochodziło tutaj do ewentualnych możliwości radykalnego pozbawienia dochodów jednostek wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#JanKochanowski">Zaproponowane zmiany budzą również wątpliwość z powodów czysto rachunkowych. Mianowicie na 16 województw w 13 województwach sytuacja ulega poprawie finansowej, od 2,6% w woj. opolskim do 19,3% w woj. śląskim. W trzech województwach: lubuskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim sytuacja będzie neutralna. Ale wystarczy, że będzie tutaj wskaźnik zmian dochodów CIT na minus, i w tych województwach mogą powstać bardzo poważne problemy finansowe.</u>
          <u xml:id="u-172.7" who="#JanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo tych uwag ustawa o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego jest powszechnie oczekiwana. Mam nadzieję, że zdołamy ją przyjąć, bo takie są również i życzenia samorządowców. Dodatkową nadzieję daje przygotowana propozycja rządowa, która ma w przyszłości ująć inwestycje samorządowe przy współwykorzystaniu środków unijnych. Jest propozycja, by te inwestycje były objęte stawką zerową. Jeżeli to dojdzie do skutku, myślę, że będzie uzupełnieniem tej ustawy, zostaną spełnione oczekiwania samorządów. A przyjęcie tej ustawy będzie jednak oznaczało zwiększenie kompetencji i samodzielności samorządów, na co zwracają uwagę i co od wielu lat postulują samorządowcy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Helmuta Paździora, posła niezrzeszonego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W jednostkach samorządu terytorialnego wszystkich szczebli coraz częściej pojawiała się opinia, że Sejm kolejnej już kadencji nie znajdzie siły politycznej zdolnej do wypracowania nowego, skutecznego systemu finansującego samorządową działalność. Omawiany dziś rządowy projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych (druk nr 1732) obaw tych niestety nie eliminuje, gdyż na wprowadzenie w życie idei zawartych w ustawie z dobrym skutkiem potrzeba dalszej, bardzo szerokiej konsultacji z samorządami i głębokiej analizy skutków proponowanych rozwiązań. Czasu zaś zostało już niewiele, jeśli przepisy miałyby wejść w życie od początku przyszłego roku; z drugiej strony pospieszne i pochopne decyzje mogą przynosić negatywne skutki przez wiele następnych lat i zagrozić egzystencji wielu gmin i powiatów.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawowym i długo oczekiwanym przez samorządy wszystkich szczebli rozwiązaniem ma być decentralizacja władzy poprzez przekazanie znacznych środków publicznych do dyspozycji samorządów, co przyniesie w efekcie związanie sytuacji ekonomiczno-finansowej samorządu terytorialnego z rozwojem społeczno-gospodarczym na danym terenie. Pomocna przy realizacji tego celu powinna być zdecydowanie większa możliwość absorpcji środków unijnych przy zwiększonym udziale środków własnych samorządów. Znaczny wzrost wysokości środków własnych ma nastąpić m.in. poprzez zwiększony udział w podatku PIT i CIT, uzupełniony subwencjami uzależnionymi od wskaźników makroekonomicznych, takich jak: PKB, stopa bezrobocia, gęstość zaludnienia oraz powierzchnia dróg przypadająca na mieszkańca.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#HelmutPaździor">Zaletą tego projektu ustawy, którą mogę tu śmiało wymienić, jest zastosowanie modelu przejściowego w latach 2004–2005, kiedy będzie można weryfikować przyjęte rozwiązania. Jest to tym bardziej ważne, że istniejące obecnie różnice w rozwoju ekonomicznym gmin, powiatów i województw będą musiały być wyrównywane subwencją ogólną. Jest tu też wielkie niebezpieczeństwo, na które wskazują gremia samorządowe, mianowicie uznaniowość w przyznawaniu środków dla gmin. Gminy wyrażają też obawy wobec proponowanego sposobu kalkulacji skutków będących podstawą do procentowego wskaźnika udziałów w podatku dochodowym, a powodem tego jest niewiadoma dotycząca rozstrzygnięć w zakresie ustaw podatkowych, co nie pozwala na rzetelną i realną ocenę skutku faktycznego. Projekt ustawy nie uwzględnia sposobu odpowiedniego zrównoważenia gminom poważnych ubytków dochodów własnych już w 2003 r., będących skutkiem ostatniej nowelizacji ustaw podatkowych dotyczących podatków i opłat lokalnych. Wprowadzając te zmiany, Ministerstwo Finansów z całą stanowczością i bardzo konsekwentnie twierdziło, że nie będą one miały żadnych skutków dla budżetów gmin. Okazało się jednak, że samorządy pozbawione zostały istotnych kwot dochodów własnych. Negatywnie ocenia się również przyjęte w projekcie ustawy rozwiązania likwidujące kolejne źródło dochodów własnych gmin, jakimi są niewątpliwie udziały w podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#HelmutPaździor">Kolejną sprawą wymagającą komentarza jest kwestia dokonanej symulacji w odniesieniu do 2002 r., zawartej w załącznikach projektu ustawy, jakoby uzasadniającej, że gminy nie ponoszą ujemnych skutków finansowych w wyniku uchwalenia ustawy. Chodzi tu o sposób przeliczenia dotacji otrzymanej w 2002 r. w odniesieniu do skutku na 2004 r. Do wyliczeń przyjęta została wartość, jaką otrzymała gmina, zaś w celu otrzymania uczciwego przeliczenia trzeba by przyjąć wartość, jaka się gminie należała. W tym miejscu jeszcze raz wracam do źródła uznaniowego, jakim ma być równoważąca subwencja ogólna. Podobnie jak przy dodatkach mieszkaniowych, zależne to będzie od kwot uwzględnionych w ustawie budżetowej, a wówczas realizacja tego będzie następowała podobnie, bowiem wielkości równoważące zawsze zależne są od uczciwego i rzetelnego ustalania wartości kosztów zadań przekazywanych gminom do realizacji jako zadania własne, nie zaś od tego, ile do tej pory na ich realizację otrzymywały.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#HelmutPaździor">Również jeśli chodzi o część oświatową subwencji ogólnej to istnieją obawy, iż przygotowywana zmiana jej przyznawania spowoduje znaczny ubytek w tym tytule. Dlaczego więc w miejsce wątpliwej jakości uznaniowych tytułów rekompensujących nie należałoby wprowadzić bardziej czytelnych i pewnych dochodów w postaci udziałów gmin w podatku VAT i akcyzie, co jest od wielu lat postulowane w środowiskach samorządowych?</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#HelmutPaździor">Nowym wielkim oczekiwaniem jest odczuwalny postęp w rozwoju gospodarczym. Autorzy omawianego dzisiaj projektu mają nadzieję, iż samorząd mający znacznie większy udział w dysponowaniu środkami publicznymi będzie mocniej związany z koniunkturą gospodarczą państwa. Będzie to jednak możliwe, kiedy stworzy się autentyczne, a nie pozorowane instrumenty umożliwiające wspieranie przedsiębiorczości. Od wielu lat bardzo modnym hasłem jest konieczność przyspieszenia rozwoju gospodarczego poprzez wspieranie małej i średniej przedsiębiorczości. Jakie mamy efekty w tym zakresie? Posłużę się tu przykładem dotyczącym konkretnego przedsiębiorcy: zmiana sposobu użytkowania hali produkcyjnej o powierzchni 4 tys. m2 związana ze zmianą profilu produkcji będzie wymagała opłat w wysokości ponad 50 tys. zł. Czy to pomaga przedsiębiorczości?</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#HelmutPaździor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wymieniając kilka uwag i wątpliwości wobec rozwiązań zawartych w projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych, chciałbym też podkreślić, iż wiele propozycji wychodzi naprzeciw oczekiwaniom samorządów terytorialnych. Uchwalenie dobrej ustawy może w przyszłości być symbolem daleko idącej samodzielności władz lokalnych podejmujących decyzje mające zasadnicze wręcz znaczenie dla rozwoju gospodarczego i sytuacji socjalno-ekonomicznej lokalnej społeczności. Dlatego będę głosował za przekazaniem projektu ustawy do dalszych praw w komisjach sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Sasa z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym się odnieść do projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w aspekcie spodziewanych środków finansowych pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, a które to środki mogą być dochodami j.s.t. Mówi o tym art. 3 ust. 3 pkt. 1 i 2. Środki te będą przekazywane zgodnie z procedurami określonymi w umowie międzynarodowej lub w umowie z dawcą tych środków. W domyśle chodzi głównie o środki strukturalne i środki spójności z Unii Europejskiej. Powyższy transfer środków zapisany jest również w art. 45 omawianej ustawy. Są to jedyne akcenty, że tak powiem, unijne w omawianym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#KazimierzSas">W założeniach do nowego systemu finansowania j.s.t. mówi się, iż proponowane rozwiązania zmierzają do rozbudowania możliwości absorpcji środków unijnych poprzez zwiększenie ilości środków własnych i modyfikację zasad gospodarki finansowej gmin, powiatów i województw samorządowych. Jest zrozumiałe, iż dzisiaj omawiany projekt ustawy nie może w sposób szczegółowy regulować zagadnień związanych z pozyskiwaniem i wykorzystaniem środków unijnych, gdyż te kwestie powinny być zawarte w innych ustawach. Myślę tu o ustawie o finansach publicznych, ustawie zmieniającej ustawę o zasadach wspierania rozwoju regionalnego czy wreszcie o ustawie o funduszu rozwoju inwestycji komunalnych. Chciałbym zapytać zatem pana ministra - pewnie ma taką wiedzę - czy i kiedy te ww. projekty ustaw, o których się mówi, wzmiankuje, awizuje, będą wniesione przez rząd do Wysokiej Izby w celu ich rozpatrzenia i uchwalenia. Wydaje się bowiem, że tylko takie wzajemnie spójne i komplementarne projekty ustaw, o których m.in. przed chwilą mówiłem, mogą być wielką szansą na efektywne wykorzystanie środków finansowych z Unii Europejskiej przez polskie samorządy. Chodzi o stworzenie w tych innych projektach ustaw ram prawnych dla koordynowania, programowania i wdrożenia funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, na które to fundusze oczekują polskie samorządy. Należy niejako na nowo określić, opisać model polityki strukturalnej państwa i jej relacji do polityki regionalnej, trzeba wreszcie na nowo zdefiniować rolę kontraktu wojewódzkiego, który - jak wiemy - kończy się z rokiem 2003, jako narzędzia służącego realizacji programów regionalnych i lokalnych w okresie po uzyskaniu członkostwa Polski w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jest pytanie, czy ten projekt ustawy, który ma stanowić rozwiązanie systemowe, jak mówi się w uzasadnieniu, o czym pan minister również powiedział, uwzględnia wyniki analizy obecnego systemu finansowania j.s.t. oraz bierze pod uwagę standardy podstawowych usług publicznych, a zwłaszcza usług edukacyjnych i socjalnych. Odpowiedź uzyskamy zapewne wówczas, kiedy ustawa wejdzie w życie i dla każdej gminy, powiatu i województwa samorządowego wyliczymy ich budżety wedle tych szczegółowych zapisów ustawowych. Mam nadzieję, że te nowe budżety będą zasobniejsze od obecnych naliczanych wedle obowiązującej ustawy o dochodach j.s.t. do końca bieżącego roku. Prognozy skutków nowego projektu o dochodach jednostek samorządu terytorialnego są ujęte w stanowisku Konwentu Marszałków Województw Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 lipca roku bieżącego, w którym m.in. tak się oto pisze: „Przyjęte w projekcie ustawy rozwiązania są dalekie od oczekiwań środowisk samorządowych (zgłaszanych notabene wielokrotnie w trakcie prac nad ustawą). Nie gwarantują wywiązania się przez samorządy z nałożonych na nie zadań i kompetencji, a przede wszystkim nie zapewniają środków na zadania prorozwojowe, w tym niezbędne dla absorpcji funduszy unijnych”.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#KazimierzSas">Mam nadzieję, że tak pesymistyczne w tym stanowisku opinie nie będą w rzeczywistości samorządowej w przyszłości miały miejsca. Przy tej okazji, kiedy jestem w takiej tonacji powściągliwej co do skutków budżetowych tego projektu ustawy, nadmienię, iż do tego projektu została wykonana symulacja skutków budżetowych dla miasta, w którym mieszkam, czyli dla Nowego Sącza. Tamtejszy wydział analiz budżetu określił, iż budżet miasta wedle tego nowego projektu będzie w następnym roku uszczuplony o ok. 12,5 mln zł, co stanowi blisko 7% budżetu rocznego.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Każde miasto tak....)</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#KazimierzSas">Być może dotyczy to każdego miasta, natomiast trudno jest dzisiaj stwierdzić w oparciu o te dosyć zawikłane procedury, jaka będzie ewentualna kwota wyrównawcza. I to jest problem, który pewnie będziemy musieli dokładnie opisać na posiedzeniach podkomisji. Największy niepokój budzi liczba zadań z zakresu opieki społecznej, które nie będą już dotowane z budżetu państwa, a będą finansowane z własnego miejskiego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że w trakcie prac w podkomisji znajdziemy tyle dobrej woli i determinacji, że w oparciu o materiały GUS, w oparciu o ekspertyzy, z udziałem krajowej reprezentacji samorządów stworzymy ustawę, która jest oczekiwana, a która będzie w stopniu przynajmniej dostatecznym, zadowalającym spełniała oczekiwania samorządów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Długoborskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WojciechDługoborski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić swoje stanowisko w sprawie od lat oczekiwanego przez samorządowców gminnych, powiatowych i wojewódzkich rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WojciechDługoborski">Zagadnieniem, które od lat było przedmiotem niekończących się dyskusji, była sprawa stabilności finansowej samorządów terytorialnych jako podstawowego gwaranta samorządności w ogóle, zgodnie z hasłem: tyle samorządności, ile pieniędzy. Reforma finansów jednostek samorządu terytorialnego stanowi zatem naturalne spełnienie i wypełnienie reformy samorządowej po jej kolejnych etapach. Aby tak się stało i samorządność mogła mieć charakter realny, a nie wirtualny, potrzebne było wypracowanie nowych rozwiązań. Pozwalać one muszą na sprawiedliwy i adekwatny do zadań przydział korzyści z tytułu podziału wpływów finansowych między budżetem centralnym i budżetami poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego oraz uwzględniać podział między rządem i samorządem odpowiedzialności i ryzyka z tytułu zmian koniunktury gospodarczej, która jest splotem różnych wydarzeń, na które czasami ani rząd, ani samorząd nie mają wpływu.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WojciechDługoborski">Obecnie epizodyczna - a więc z natury rzeczy prowizoryczna - ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego była przedłużana już trzykrotnie (jednak, jak widać, prowizorki w Polsce są najtrwalsze). Najbardziej oczekiwana przez praktyków samorządowych była zmiana systemowa polegająca na przekształceniu struktury dochodów - więcej dochodów własnych i subwencji, którymi można swobodnie dysponować, a dotacje celowe tylko na zadania zlecone i inwestycje, które zawsze są stymulatorem rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#WojciechDługoborski">Rządowy projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w części realizuje te postulaty, stwarzając szansę poprawy obecnego stanu rzeczy, jednak mimo wszystko szanse to coś mniej pewnego niż mocne podstawy, bowiem projekt nie rekompensuje w wystarczającym stopniu ubytku środków, jakiego doświadczały samorządy w ostatnich latach, oraz stałego, postępującego niedoszacowania ich budżetów, wynikającego z poszerzania zakresu zadań bez adekwatnego przekazywania środków na ich realizację.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#WojciechDługoborski">Nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zakłada systematyczne zwiększanie udziału samorządów w dochodach z tytułu podatków bezpośrednich, aż do całkowitego przekazania samorządom tych dochodów w roku 2007. Inaczej niż obecnie będzie można wykorzystywać subwencje (czyli środki, jakie samorządy otrzymywały z budżetu państwa): zamiast na konkretne, znaczone cele, określone centralnie, będzie je można przeznaczyć na finansowanie wybranych przez samorządy przedsięwzięć, np. na współfinansowanie dowolnie wybranych projektów inwestycyjnych we współpracy z Unią Europejską. W zaproponowanym przez rząd projekcie pojawiają się również mechanizmy wyrównawcze dla gmin o mniejszych dochodach z tytułu podatków bezpośrednich. Ogółem wydatki budżetu państwa na rzecz jednostek samorządu terytorialnego wzrosną w 2004 r. o prawie 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#WojciechDługoborski">Ustawa nie spełnia wszystkich oczekiwań samorządowców, ale jest niewątpliwie dobrym krokiem naprzód w poszukiwaniu lepszych rozwiązań, a zaproponowane rozwiązania zmierzają we właściwym kierunku, tzn. do dalszej decentralizacji zadań i finansów publicznych. Jednak w dalszych pracach nad ustawą należy uwzględnić w większym zakresie postulaty praktyków samorządowych z gmin, powiatów i województw. Stanowiska w tej sprawie były i są wyrażane przez wszystkie związki i stowarzyszenia samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#WojciechDługoborski">Najtrudniejszą sytuację mają samorządy powiatowe ze względu na brak dochodów własnych i wielość bardzo finansochłonnych zadań. Samorządy powiatowe mają największy stopień niedoszacowania środków na realizację swych zadań, są też relatywnie najbardziej zadłużoną strukturą samorządową. Niektóre zadania nieoszacowane są nawet w 50%, a niektóre nigdy nie miały nawet wskazanych źródeł finansowania. Duże obawy budzi zaproponowany powiatom system finansowania niektórych zadań w zakresie pomocy społecznej, ze szczególnym uwzględnieniem nowych zasad odpłatności za skierowania do placówek pomocy społecznej. Algorytm przydziału dotacji mówi o średnim koszcie utrzymania jednej osoby na terenie województwa, co nie oznacza, że wszystkie powiaty dostają w jednakowej wysokości dotacje na jednego podopiecznego. Może się okazać, że powiat otrzymujący niższą dotację, ponosząc średni koszt utrzymania, będzie musiał z własnych środków dokładać do kosztów utrzymania w innej placówce, na terenie innego powiatu. Przy tak zaproponowanych rozliczeniach trzeba najpierw ustalić wartość średniego kosztu standardu usług przy wzajemnych rozliczeniach, bo w przeciwnym wypadku dojdzie do sytuacji, jaka miała już niestety miejsce w Polsce przy wzajemnym opłacaniu świadczeń zdrowotnych przez różne kasy chorych.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#WojciechDługoborski">Generalnie musi obowiązywać w praktyce zagwarantowana przecież konstytucyjnie zasada, iż przekazywanie nowych zadań samorządom wymaga jednoczesnego określenia źródeł finansowania tych zadań w pełnej wysokości. Ocena, co to jest pełna, adekwatna wysokość środków na realizację zadania, powinna wynikać z obowiązywania jednolitych kryteriów i zasad szacowania rachunków kosztów dla każdego zlecanego lub już zleconego zadania. Należy także rozstrzygnąć, czy subwencje należy zaliczać, czy też nie, do kategorii dochodów własnych samorządów.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#WojciechDługoborski">Jednocześnie po stworzeniu bardziej stabilnych zasad finansowania jednostek samorządu terytorialnego nie można zapominać, że samorządy nie są same dla siebie, że stanowią fragment większej całości, jaką jest państwo. Podmioty rządowe i samorządowe, czy tego chcą, czy nie, skazane są na symbiozę. Zarówno sukcesy, jak i porażki muszą być udziałem jednych i drugich, bowiem razem tworzą obywatelską strukturę państwową, w której zasadą powinny być, oparte o ideę demokratycznej samorządności, współsprawstwo i współodpowiedzialność wszystkich za wszystkich i wszystkich przed wszystkimi. Relacje między rządem i samorządem w kwestii kształtowania spójnego i skutecznego systemu dochodów jednostek samorządu terytorialnego to musi być ruch dwustronny. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#JanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Zanim udzielę głosu następnemu mówcy, krótka, ale ważna informacja. Otóż informuję, że marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, podjął decyzję o tym, żeby skreślić z dzisiejszego porządku dziennego punkt obejmujący rozpatrzenie sprawozdania Komisji Europejskiej o poselskim projekcie uchwały w sprawie wezwania rządu RP do obrony pozycji Polski przeciwko zmianom zaproponowanym przez Konwent Europejski (druki nr 1711 i 1750). To sprawozdanie ma być rozpatrzone na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#JanuszWojciechowski">Jednocześnie na posiedzeniu Konwentu Seniorów zapadła decyzja, że głosowania w dniu dzisiejszym rozpoczniemy o godz. 23.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#JanuszWojciechowski">Tyle informacji.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#JanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Baszczyńskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#KrzysztofBaszczyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#KrzysztofBaszczyński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Likwidacja w dotychczasowej ustawie zapisów o procentowym udziale oświaty w budżecie państwa na rzecz corocznego ustalania tej wysokości poprzez ustawę budżetową to odejście od ustawowych gwarancji, poniżej których do tej pory zejść nie można było. To również początek odejścia od subwencji oświatowej i właśnie na ten fragment reformy dochodów jednostek samorządu terytorialnego chciałbym zwrócić państwa uwagę. Subwencja ta zgodnie z planem docelowej reformy od 2006 r. ma zniknąć. Takie rozwiązanie, które likwiduje subwencję oświatową, moim zdaniem jest złe. Uważam tym samym, że zamiast tracić czas na wypracowanie w ciągu 2 lat nowych zasad finansowania zadań oświatowych, należy opracować standardy oświatowe uwzględniające faktyczne koszty utrzymania oświaty, zwłaszcza te osobowe. Jestem zwolennikiem takiego finansowania zadań oświatowych, że budżet centralny zabezpiecza środki na płace pracowników, a samorządy finansują infrastrukturę oświatową, w tym wydatki rzeczowe. Do takiego modelu w okresie przejściowym powinniśmy dążyć. Powinniśmy te 2 lata wykorzystać na takie zmiany legislacyjne, które idą właśnie w tym kierunku. Nie jest to właściwie nic nowego, o tym się wielokrotnie mówiło, zresztą idea tzw. inicjatywy obywatelskiej w sprawie wynagrodzenia nauczycieli, przyjętej w sierpniu 2001 r., jest rozwiązaniem idącym w kierunku, o którym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#KrzysztofBaszczyński">Natomiast decentralizacja finansów publicznych, która likwiduje subwencję oświatową, może mieć bolesne i trudne do przewidzenia skutki. Poziom oświaty, w tym jakość kształcenia, może przecież być bardzo mocno zagrożony. Możemy sobie założyć scenariusz, gdzie jakość i poziom systemu oświaty będzie zależeć od wysokości wpływów do budżetów samorządów z podatków, w tym od osób prawnych i fizycznych. Czy wpływy z podatków mają zdecydować o poziomie kształcenia i wychowania? Czy to nie będzie w konsekwencji tak, że taka będzie oświata, jaki poziom wpływów samorządów z podatków? Czy to nie będzie tak, że poziom systemu oświaty będzie zależeć przede wszystkim od zrozumienia radnych dla roli i znaczenia oświaty? A co się stanie, gdy tego zrozumienia nie będzie? Chciałbym tutaj przywołać sprawę środków na inwestycje oświatowe, które były określone w kontraktach wojewódzkich. Przypomnę, że przez ostatnie 2 lata w większości województw samorządowych nie przeznaczono ani grosza na inwestycje oświatowe. Czy to nie będzie również tak, iż tyle będziemy mieć poziomów oświaty, ile jednostek samorządowych?</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#KrzysztofBaszczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Likwidacja subwencji oświatowej uderzy najpierw w słabe finansowo samorządy. Odczują to w pierwszej kolejności małe szkoły, zwłaszcza w gminach wiejskich. Czy właśnie te szkoły nie podzielą losu przedszkoli? To przecież na tych terenach na skutek nieobjęcia subwencją oświatową edukacji przedszkolnej zostało zamkniętych przeszło 5 tys. placówek. Czy to ma również spotkać szkoły? Czy nie dość już strat, które poniosła oświata na skutek złej, nieprzemyślanej reformy strukturalnej polskiej szkoły?</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzieci nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#KrzysztofBaszczyński">Czy to ma być model polskiego systemu edukacji, który z założenia ma konkurować z systemem oświaty Europy Zachodniej, kiedy będziemy już członkami Unii? Pytam również: Co stanie się ze szkolnictwem specjalnym, z bursami, internatami czy ze szkołami ponadgimnazjalnymi o unikalnym charakterze? Pytam: Co stanie się z uczniami, którzy chcą kształcić się poza terenem swojej gminy czy powiatu? Dziś problem rozstrzyga subwencja, środki idące za uczniem, i nieważne jest, gdzie swoją wymarzoną szkołę wybierze uczeń. Gdy subwencja zostanie zlikwidowana, samorządy zamkną swoje granice dla uczniów spoza swojego terenu, nie będą bowiem chciały finansować nauki uczniów spoza ich miejsca zamieszkania. Nie wierzę jednocześnie w mechanizmy, które pozwolą samorządom uzyskać porozumienie o zrekompensowaniu kosztów nauki uczniów tzw. nieswoich. Pytam również: Czy twórcy tych systemowych rozwiązań - myślę oczywiście o likwidacji subwencji oświatowej - choć przez chwilę pomyśleli o pracownikach oświaty, o pracownikach pedagogicznych, o których statusie zawodowym stanowi Karta nauczyciela poprzez określenie ich kwalifikacji, stopni awansu zawodowego, czasu pracy i wynagrodzenia? Czy to nie będzie tak, że ta swoista konstytucja zawodowa, jaką jest Karta nauczyciela, będzie za 2 lata nieaktualnym aktem prawnym, bo przecież kto płaci, ten stawia warunki i wymagania? Przywołuję tu jako przykład nauczycieli przedszkoli. Niestety obawiam się, że ich los podzielą za chwilę wszyscy pracownicy pedagogiczni.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#KrzysztofBaszczyński">Panie Marszałku! Taka decentralizacja finansów publicznych jest zagrożeniem dla poziomu edukacji, może obniżyć jakość kształcenia i wychowania, w tym jakość kadry pedagogicznej. Ponieważ w tym projekcie tak wiele mówi się o oświacie, proponuję, aby Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży zaopiniowała ten projekt na swoim posiedzeniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#JanuszWojciechowski">I proszę panią posłankę Barbarę Hylę-Makowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#BarbaraHylaMakowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Co prawda mało mam już czasu, ale chciałabym poruszyć jako człowiek związany z oświatą również kwestię subwencji oświatowej w omawianej ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Znam środowisko samorządów i wiem, że ta ustawa jest oczekiwana przez różne samorządy, w zasadzie przez wszystkie. Chcą one być gospodarzami, a nie tylko skarbnikami, którzy przekazują subwencję oświatową czy inną, po prostu skarbnikami zajmującymi się znaczonymi pieniędzmi. Natomiast przekazanie samorządom refinansowania przejazdów - myślę tu też o refinansowaniu regionalnych przejazdów - jak już było powiedziane, da możliwość porównania ulgowych miejskich przejazdów we wszystkich miastach, ale nigdy nie spełni oczekiwań ludzi, bo tych pieniędzy jest za mało i będzie się czekało.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#BarbaraHylaMakowska">Jeśli chodzi o dodatki mieszkaniowe, to przecież wiadomo, że rok w rok pieniędzy pochodzących z subwencji na dodatki mieszkaniowe jest za mało.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#BarbaraHylaMakowska">Następna sprawa to dowożenie uczniów, przy czym nastąpi poszerzenie listy dowożonych uczniów, bo dodaje się klasę zerową od następnego roku, a więc liczba uczniów do przewożenia będzie większa, a wszystko to ma być uwzględnione w dochodach własnych gmin. I poszerza się zadania własne gminy przy czasami wątpliwych dochodach, bo wszystko będzie zależało od tego, jak będzie się rozwijała gospodarka, jak bogate będą samorządy. Jeśli chodzi o dotację, czyli subwencję oświatową, to odchodzi się od zapisu, że co najmniej 12,8% budżetu państwa...</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#BarbaraHylaMakowska">2 minuty, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#BarbaraHylaMakowska">...stanowi subwencja oświatowa, co najmniej. Oczywiście ze względu na braki finansowe przekroczenia nie występowały, a reforma edukacji spowodowała naprawdę ogromne wydatki samorządów terytorialnych - zmusiła do zmiany sieci szkół, zmusiła do rozpoczęcia budowy wielu nowych szkół. Samorządy w tej chwili zostały z tymi budowami same. Był piękny program: „Sala gimnastyczna w każdym gimnazjum”, a samorządy dzisiaj zostały i z tymi problemami same. I ja się obawiam, że jeżeli nie będzie w budżecie zarezerwowanej procentowo określonej kwoty, to walka przy ustawie budżetowej o pieniądze na oświatę wobec innych potrzeb będzie po prostu walką z wiatrakami. Nie widzę tego, jak będzie rozstrzygnięta sprawa np. programów zakupu pracowni komputerowych, gimbusów, bo przecież gminy cały czas oczekują na wspomożenie, a tym bardziej małe gminy wiejskie. To spowoduje, że albo będą zamykane szkoły na siłę, albo naprawdę będzie się szukać oszczędności w płacach dla nauczycieli. I tak już dzisiaj dodatki motywacyjne są bardzo ograniczone. Niektóre tylko samorządy większych jednostek mają swoje programy. W każdym razie jako człowiek związany z oświatą, znający od podszewki tę oświatę i problemy, z jakimi borykają się samorządy, stawiam wniosek, żeby jednak wrócić do procentowego określania subwencji oświatowej i popracować nad problemem, tak żeby jednak samorządy zajmowały się infrastrukturą, natomiast państwo zapewniało płace pracownikom oświaty, a konkretnie nauczycielom, tak by one nie były zróżnicowane w zależności od bogactwa danej gminy, by po prostu pensje nie były różne.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#BarbaraHylaMakowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! I jeszcze jedna sprawa. Pragnę postawić również wniosek, aby Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży również miała wpływ na ten projekt, a przynajmniej wydała opinię na jego temat, tym bardziej że 70%–90% budżetu gminy to wydatki na oświatę, w zależności od sytuacji danej gminy. W związku z tym bardzo o to proszę i zwracam się z takim wnioskiem. I to tyle. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#JanuszWojciechowski">To już było ostatnie z wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#JanuszWojciechowski">Jest, Wysoka Izbo, dość długa lista posłów chcących zadać pytania. I mam na tej liście w tej chwili zapisanych 21... 20 osób, bo jedna skreślona. Pan poseł Tomczykiewicz, pani posłanka Hyla-Makowska, poseł Baszczyński, posłanka Skowrońska, Bartłomiej Szrajber, Wiesław Woda, Krystyna Szumilas, Maria Nowak, Renata Rochnowska, Jacek Falfus, Jan Antochowski, Tomasz Markowski, Bogdan Zdrojewski, Jan Rzymełka, Hanna Mierzejewska, Małgorzata Stryjska, Piotr Mateja, Ewa Kantor, Ryszard Maraszek i Czesław Marzec.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#JanuszWojciechowski">Czy ktoś jeszcze chciałby się dopisać do tej listy?</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pan poseł Marek Kuchciński.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#JanuszWojciechowski">Czy jeszcze ktoś się zgłasza, bo lista jest długa, więc ją zamknę bardzo chętnie za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#JanuszWojciechowski">Nie ma dalszych zgłoszeń?</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#JanuszWojciechowski">Zamykam listę posłów zgłoszonych do zadania pytań, a z uwagi na to, że lista jest długa, czas pytań określam maksymalnie na 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#JanuszWojciechowski">Proszę bardzo, zgodnie z kolejnością zgłoszeń, jako pierwszy pan poseł Tomasz Tomczykiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#TomaszTomczykiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie: Czy dzięki tej ustawie, tej dodatkowej kwocie 1800 mln zł, o której pan minister wspominał, gminy dostaną środki na pokrycie w pełni wydatków związanych z dodatkami mieszkaniowymi i oświetleniem ulic? Jak wiemy również - i tu bym się nie zgadzał z poprzednikami - samorządy wydają zdecydowanie więcej na oświatę, niż otrzymują na ten cel w subwencji. Czy pod działaniem tej nowy ustawy to się zmieni? Czy te środki, które gminy dostaną, będą w pełni pokrywały potrzeby oświatowe?</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#TomaszTomczykiewicz">Wspomniał też pan minister o tym, że samorządy, które będą gospodarowały mieniem skarbu państwa, dostaną 5% z tych dochodów. Czy jeżeli będą sprzedawały ten majątek, też jakiś udział z tej sprzedaży dostaną? Bo inaczej jakby nie będą zainteresowane tym, żeby ten majątek zmieniał właściciela na innego niż skarb państwa, będą zainteresowane tymi 5% udziałów w tych dochodach.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#TomaszTomczykiewicz">I następne pytanie: Czy zamiast systemu Janosikowego wspierania biednych gmin poprzez zabieranie tym gminom bogatszym nie zwiększyć im udziałów w podatkach, np. w PIT? Nie będzie wtedy antagonizmów pomiędzy gminami. Ja przypomnę, że takie zwiększenie PIT-u już było w naszym systemie prawnym, w gminach górniczych PIT już był zwiększony o 5% i tą drogą jakby to obciążenie z tytułu wyrównywania poziomu gmin spadłoby na państwo, a nie na inne gminy, te, które lepiej gospodarują. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Barbarę Hylę-Makowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#BarbaraHylaMakowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam takie pytania: Ponieważ odchodzi się od określenia procentu subwencji oświatowej - czy zostanie utrzymany centralny zakup pracowni komputerowych i gimbusów? Bo jest to jednak duży zastrzyk dla małych gmin, a i dla tych większych też.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#BarbaraHylaMakowska">Czy rząd uwzględnił fakt, że w tym roku lawinowo wzrosła liczba nauczycieli dyplomowanych, co przełoży się gwałtownie na wydatki na płace dla nauczycieli? Czy to jest zaplanowane na następny rok?</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#BarbaraHylaMakowska">Wspomniałam już w wystąpieniu o programie „Sala gimnastyczna w każdym gimnazjum”. Co z tym programem? Samorządy rozpoczęły budowę tych sal, a ten cały program jest wspomagany tylko z dopłat do gier liczbowych. Czy z budżetu państwa będą też dopłaty do tych inwestycji - nie mówiąc już o szkołach? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Krzysztofa Baszczyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#KrzysztofBaszczyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#KrzysztofBaszczyński">Panie Ministrze! Ja mam przed sobą projekt - jeszcze wtedy projekt to był - ustawy o systemie oświaty. Ten projekt wnosił m.in. kwestie 6-latków. W tym projekcie jest napisane, że wydatki na otwarcie nowych oddziałów 6-latków będą ujęte w części oświatowej subwencji ogólnej. Tak samo jest rozwiązany czy ma być rozwiązany problem dowożenia dzieci. Ja przypomnę, że ustawa o systemie oświaty rozwiązuje czy ma rozwiązać problem dowożenia dzieci 6-latków, dowożenia dzieci specjalnej troski. Gdzie to jest ujęte w tym projekcie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego? Tego nie znalazłem.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#KrzysztofBaszczyński">Jeszcze jedna kwestia. Jak państwo zamierzacie tak naprawdę rozwiązać problem środków socjalnych dla emerytów? Ponieważ to ma być teraz w subwencji oświatowej - przypomnę, że niedoszacowanie wynosi tutaj przeszło 29 mln zł - jak państwo to będziecie monitorować? Jaka w ogóle będzie procedura przekazywania tych pieniędzy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#JanuszWojciechowski">Pani posłanka Krystyna Skowrońska, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowany Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Pytania do rządu, grupa problemów.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#KrystynaSkowrońska">Na czym oparta dzisiaj może być symulacja skutków finansowych wprowadzenia ustawy, skoro nieznane są stopy podatkowe, czy, kto, ile będzie płacił i na czym opierano się przy tych symulacjach?</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#KrystynaSkowrońska">Problem drugi, sprawa likwidacji powiatów i zapowiedzi. I tutaj mam uprzejmą prośbę, mam jeszcze jedno bardzo specyficzne pytanie. Panie marszałku, skoro ono jest takie ważne, poprosiłabym o pewną wyrozumiałość.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#KrystynaSkowrońska">Wprowadzona 1 stycznia 2003 r. ustawa o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w art. 2 ust. 2 mówi, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione, zakrzaczone na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. A w art. 7 ust. 1 pkt 10 zwalnia od podatku od nieruchomości grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione, zakrzaczone, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności. Wprowadzenie powyższego przepisu w ustawie nie tylko spowodowało wyłączenie z opodatkowania podatkiem od nieruchomości działek letniskowych i rekreacyjnych oraz działek pod budynkami i opodatkowanie ich wielokrotnie niższym podatkiem rolnym, ale również zwolniło je od podatku rolnego z uwagi na niską klasę gruntów.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#KrystynaSkowrońska">W jednej z gmin, z którą korespondowałam - to jest gmina Solina - straty są na kwotę 250 tys. zł. W art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b tejże ustawy mówi się o maksymalnej stawce podatku od nieruchomości dla budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych - strata tejże gminy Solina: ponad 300 tys. zł. Tego rodzaju gminy w Polsce, panie ministrze, to cała część południowa województwa małopolskiego, Podkarpacie, województwo warmińsko-mazurskie. Rozwiązanie to w sposób niekorzystny wpływa na dochody jednostek samorządu terytorialnego, dając określony, powiedziałabym, przywilej tym, którzy posiadają domy letniskowe.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#KrystynaSkowrońska">Czy rząd zdecydowanie był za takim rozwiązaniem - bo to przekłada się na dochody jednostek samorządu terytorialnego - aby zmniejszyć dochody jednostek samorządu kosztem tych, którzy mają domki letniskowe? Oczekiwałabym konkretnej odpowiedzi, chciałabym otrzymać ją od pana ministra w tejże sprawie na piśmie. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Bartłomieja Szrajbera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#BartłomiejSzrajber">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dyskutując dzisiaj o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, nie sposób pana ministra nie zapytać o Warszawę. Zgodnie z przekazanymi przy projekcie ustawy informacjami niezbędny wzrost dochodów w roku 2004, który pozwoli realizować zadania przekazane do samorządu jako własne, a które do tej pory finansowane były z dotacji celowej, powinien wynieść średnio 5,1% w stosunku do 2002 r. Przy czym dla gmin powinien wynieść 4,1%, a dla powiatów - 17,8%. W związku z tym zadam pytanie: jak zatem m.st. Warszawa ma sfinansować te zadania, jeżeli zgodnie z wyliczeniami Ministerstwa Finansów nie otrzyma w ogóle zwiększonych środków? Zwiększone wpływy z podatku PIT oraz subwencja równoważąca po odliczeniu wpłaty do budżetu państwa zapewniają miastu utrzymanie poziomu zero w stosunku do 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#BartłomiejSzrajber">Następne pytanie: jakie są różnice pomiędzy samorządami, jeśli chodzi o jednostkowe koszty wykonania zadań publicznych? W jakim stopniu różnice te wynikają z obiektywnych czynników, wyższych kosztów pracy, wyższych cen nieruchomości, a w jakim ze względu na zwiększone zadania z uwagi na metropolitarny charakter samorządu? Dlaczego rząd, przygotowując ten projekt, nie wziął powyższych czynników pod uwagę przy konstruowaniu mechanizmów wyrównywania dysproporcji między bogatymi a biednymi samorządami? Proponowany system odbiera bogatym, żeby dać biednym, ale wyraźnie bez analizy potrzeb wydatkowych.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#BartłomiejSzrajber">Następnie pytanie, już ostatnie. Do obliczenia przeciętnych dochodów z tytułu podatków w przypadku Warszawy uwzględnia się tylko zameldowane osoby, podczas gdy Warszawa, jak wiadomo, przyjmuje gości, i to mniej więcej około pół miliona w ciągu jednego dnia, z kraju i zagranicy. Osoby te nie przyczyniają się do wzrostu wpływów z PIT. Natomiast miasto ponosi bardzo duże wydatki związane z ich obsługą. Ponadto Warszawa wykonuje również niektóre zadania samorządu województwa i rządu, na przykład w zakresie dróg wojewódzkich i krajowych. Wspiera, i to bardzo wyraźnie wspiera, państwo w utrzymaniu Policji. Dlaczego te wymienione chociażby czynniki nie zostały przez rząd uwzględnione podczas przygotowywania projektu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Wiesława Wodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Projekt ustawy zakłada pozostawienie znacznych środków do dyspozycji poszczególnych ministrów i ich podział w trakcie roku budżetowego w zależności od doraźnie tworzonych kryteriów ich rozdysponowania. W kontekście wczorajszej debaty o korupcji chciałbym zapytać: dlaczego w dalszym ciągu taką sytuację się stwarza? To będzie zmuszać poszczególne samorządy do tzw. kolędowania w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WiesławWoda">Pytanie drugie. W dalszym ciągu nie określa się zasad finansowania zadań w dziedzinie kultury i sportu w relacji do obowiązujących zadań wynikających z odrębnych ustaw, a proponuje się finansowanie instytucji przejętych przed dniem 1 stycznia 1999 r.? Czy rząd zapomniał, że kultura również wymaga środków finansowych?</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WiesławWoda">I trzecie pytanie, może nieco szersze. Czy gminy będą mogły wydatkować część własnych środków na niektóre zadania w rolnictwie? Do tej pory kontrole regionalnych izb obrachunkowych kwestionowały zasadność, a może nie tyle zasadność, co podstawy prawne wydatkowania środków na zadania związane z rolnictwem, a uznane przez samorząd za bardzo istotne, jak choćby wapnowanie gleb po występujących powodziach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Krystynę Szumilas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#KrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zakłada zastąpienie dotacji celowych przewidzianych na finansowanie niektórych zadań z zakresu oświaty zwiększoną łączną kwotą części oświatowej subwencji ogólnej. Takie rozwiązanie stwarza ryzyko, iż samorządy w dalszej perspektywie będą zmuszone do finansowania tych zadań z dochodów własnych uzyskiwanych poza subwencją oświatową. W związku z tym jakie mechanizmy chce przyjąć rząd, aby przy kalkulacji subwencji do takich sytuacji nie dopuścić?</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#KrystynaSzumilas">Drugie pytanie dotyczy powiatów, tego szczebla samorządu terytorialnego, którego dochody są najbardziej niedoszacowane. Jedną z przyczyn tego niedoszacowania, tej niedostatecznej wysokości dochodów są dotacje na realizację zadań rządowych, a właściwie tzw. kwoty bazowe, na podstawie których te dotacje są naliczane. Jakie działania zamierza prowadzić rząd, aby urealnić dochody bazowe powiatów, a w konsekwencji zmniejszyć niedoszacowanie dochodów powiatów ciągnące się od 1999 r., to jest od momentu ich powstania, na tzw. zadania zlecone? Dochody powiatów można zwiększać również poprzez zwiększenie na przykład dochodów z tytułu gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa. Czy rząd nie uważa, że zwiększenie dochodów powiatów z tytułu gospodarowania nieruchomościami skarbu państwa z 20% proponowanych w projekcie do na przykład 35%, po pierwsze, nie doprowadziłoby do zwiększenia dochodów powiatów i w jakimś stopniu nie rozwiązałoby problemu małych dochodów własnych powiatów, a po drugie nie zwiększyłoby motywacji powiatów do pozyskiwania przez nie dochodów z tego źródła, a tym samym nie wpłynęłoby na zwiększenie dochodów budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#KrystynaSzumilas">I najważniejsze pytanie, które tu już padało, ale z uwagi na to, że w trakcie prac Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży rząd zapewniał, że środki na obowiązkowe zerówki dla 6-latków i na organizację ich dowozu do szkół i przedszkoli będą przewidziane w subwencji oświatowej, pytam: gdzie są te pieniądze? W projekcie nie zauważyłam pozycji właśnie dotyczącej tej sprawy. Obawiam się, że zostanie to potraktowanie jako zadanie własne powiatu i że będzie to zadanie własne gminy, bo to zerówki, i będzie to musiało być finansowane z dochodów własnych powiatu poza subwencją oświatową, co jest sprzeczne z obietnicami rządu, na podstawie których komisja edukacji pozytywnie zaopiniowała rozpoczęcie obowiązku szkolnego 6-latków od 1 września 2004 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Marię Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Gdy czytałam projekt, miałam wrażenie, że rząd chce przenieść część deficytu budżetu państwa do budżetu samorządów terytorialnych. I stąd moje pytania. Czy nowy system finansowania samorządu odpowiada normom zawartym w Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego i czy projektowana ustawa jest zgodna z art. 167 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który zapewnia, że: „Zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych”? Mam w tym względzie poważne wątpliwości, których niestety nie rozwiewa samo stwierdzenie pana ministra, które przeczytałam w „Gazecie Prawnej”, że: „żadna gmina nie straci”. Proszę o poparcie tego stwierdzenia konkretnymi argumentami, danymi wynikającymi z konkretnych obliczeń. Tylko mam obawy, że takich właśnie argumentów nie ma.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MariaNowak">Następne pytanie. Dlaczego rząd nie poparł propozycji strony samorządowej w zakresie dywersyfikacji źródeł dochodów jednostek samorządu terytorialnego poprzez zagwarantowanie gminom i powiatom udziału w podatku CIT, a województwom w podatku PIT? Czy rząd nie obawia się, że pozbawienie gmin, miast zwłaszcza, udziału w podatku od osób prawnych CIT osłabi zainteresowanie samorządu wspieraniem rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, o której nawet w dniu dzisiejszym tutaj w tej sali mówiliśmy. Dlaczego rząd nie wzmocnił w sposób zdecydowany dochodów dużych miast i powiatów grodzkich, które są centrami rozwoju regionalnego? Czy właśnie rząd nie dostrzega zagrożenia i nie obawia się, że proponowane zmiany wpłyną niekorzystnie na możliwości absorpcji przez samorządy funduszy strukturalnych Unii Europejskiej? Czy sytuacji związanej z wykorzystaniem środków unijnych nie polepszyłoby zwiększenie roli samorządów polegające na modelowym rozwiązaniu, które pozostawiłoby dochody z PIT i CIT w całości jednostkom poszczególnych samorządów, wszystkich szczebli? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Renatę Rochnowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Ministrze! Chciałabym zadać następujące pytania. Czy możliwe jest wypracowanie optymalnego modelu określającego zakres źródeł dochodów własnych i wyrównawczych bez określenia szczegółowego zakresu władztwa przekazanego na niższe szczeble, a także ze względu na trwające prace nad projektami ustaw o podatku dochodowym PIT oraz CIT oraz prace nad reformą finansów publicznych?</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#RenataRochnowska">Drugie pytanie. Które założenia nowego systemu finansowania jednostek samorządu terytorialnego mają stworzyć instrumenty umożliwiające wspieranie przedsiębiorczości oraz dopływ kapitału i ludzi o wysokich kwalifikacjach?</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#RenataRochnowska">Następne pytanie. Czy i ile dodatkowych środków wpłynie do jednostek samorządu terytorialnego w związku z nową ustawą - relatywnie do zadań własnych? Czy procentowa podwyżka udziału w PIT i CIT będzie miała przełożenie na wzrost kwotowy?</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#RenataRochnowska">Czy przedłożony projekt ustawy w zadowalającym stopniu przyczyni się do wyrównania poziomu rozwoju terytoriów, czy nie doprowadzi do dalszej degradacji gmin rolniczych?</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#RenataRochnowska">I ostatnie pytanie. Czy projekt przewiduje rozwiązania, które dają szansę wykorzystania środków pomocowych przez gminy zadłużone, mające problemy z pozyskaniem kredytów bankowych? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jacka Falfusa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#JacekFalfus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W symulacji dotyczącej dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej uwzględniono jedynie zadania realizowane przez powiatowe centra pomocy rodzinie i urzędy pracy. Z czego w przyszłości będą finansowane inne zadania przynależne powiatom, zadania oczywiście rządowe, z zakresu geodezji na przykład, ochrony środowiska i jeszcze wielu innych dziedzin?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#JacekFalfus">Mam również szczegółowe pytanie dotyczące PIT. Głównym źródłem dochodów własnych powiatów, jak zakłada projekt ustawy, będą udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to najmniej przewidywalny dochód, jaki można sobie wyobrażać, jeżeli chodzi o udział w podatkach. Planowane dochody z PIT nie zagwarantują rytmicznych i w miarę równych co do wartości miesięcznych wpływów z tego tytułu. Doświadczenia z ostatnich lat wskazują, że w pierwszych miesiącach każdego roku dochody z tytułu PIT są bardzo zaniżone, a uszczuplenia sięgają nawet 50%, co dla wielu powiatów w Polsce będzie stanowić poważne zagrożenie dla utrzymania płynności finansowej. Szczególnie będzie to problem dla tych powiatów, które już dzisiaj nie posiadają zdolności kredytowej, a jest ich sporo.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#JacekFalfus">Panie ministrze, czy rząd dostrzega tego rodzaju niebezpieczeństwa i co zamierza zrobić, aby zapewnić bardziej rytmiczne i regularne wpływy rat miesięcznych z PIT zapewniających płynność finansową powiatu w pierwszym półroczu każdego roku? Najtrudniejsza sytuacja będzie oczywiście w okresie przejściowym, kiedy obowiązywać będą nadal różne ulgi, na przykład budowlane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Antochowskiego.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#JanuszWojciechowski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#JanuszWojciechowski">W takim razie pan poseł Tomasz Markowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#TomaszMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyliczenia Ministerstwa Finansów zaprezentowane przy tymże projekcie ustawy zawierają symulację dochodów jednostek samorządu terytorialnego w roku 2004 przy następujących założeniach: 36,86% udziału gmin, 8,5% udziału powiatów w podatku dochodowym od osób fizycznych, 13,75% udziału województw w podatku dochodowym od osób prawnych. Poza tym zakłada się przekazanie powiatom 20% dochodów uzyskiwanych z nieruchomości skarbu państwa będących w trwałym zarządzie powiatu czy zaliczenie do dochodów stanowiących podstawę wyższej kwoty podstawowej dla powiatów jedynie udziału w podatku dochodowym. Z ustawy wynika, że te rozwiązania są wręcz niezgodne - a może: bardzo kontrowersyjne - z rozwiązaniami przyjętymi w tym projekcie. Pytanie: Jakie rzeczywiście kwoty otrzymają w roku 2004 jednostki samorządu terytorialnego? Jeśli mamy do czynienia ze zwiększonym zakresem przekazanych zadań i zmianą systemu finansowania, to jak zmieni się sytuacja finansowa? I tutaj po kolei prosiłbym o informacje: gminy wiejskie, małe gminy wiejskie, miasta na prawach powiatu z wyodrębnieniem metropolii, powiaty ziemskie czy powiaty ziemskie znajdujące się w pobliżu dużych miast czy stolicy województwa. I to nie tylko w 2004 r. - jak jest w 2005, w 2006 r.? Skarbnicy w Bydgoszczy wyliczyli, że na tej operacji stracą kilka milionów. Czy to rzeczywiście prawda? Jakie to będą dokładnie kwoty?</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#TomaszMarkowski">I ostatnie pytanie. Czy te jednostki samorządu, dla których wartość przekazywanych zadań będzie wyższa od zwiększonych dochodów, lub te, które w wyniku wprowadzenia zmian systemu finansowania uzyskają niższe dochody, będą miały jeszcze możliwość zaciągania kredytów czy druku nowych obligacji? Oczywiście analizujemy te sytuacje zgodnie z limitami określonymi ustawą o finansach publicznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Bogdana Zdrojewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#BogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozwiązania niewątpliwie są potrzebne, oczekiwane, przesądzać będą także o kondycji samorządów terytorialnych w okresie akcesyjnym, ale ogromna ilość wątpliwości nakazuje mi zadać kilka pytań. Mam nadzieję, że odpowiedzi na nie rozwieją przynajmniej część z tych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#BogdanZdrojewski">Po pierwsze, dlaczego w ogóle pominięto możliwość skonstruowania nawet substytutu tzw. klasycznego władztwa podatkowego? Czy przewiduje się poszerzenie swobody w kształtowaniu polityki finansowej i fiskalnej gmin?</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#BogdanZdrojewski">Po drugie, dlaczego udziały w podatkach państwowych nazywa się tutaj dochodami własnymi? W ogóle wymienia się tylko trzy kategorie: dochody własne, subwencje, dotacje, tymczasem ta część tak naprawdę stanowi partycypację w dochodach państwa.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#BogdanZdrojewski">Trzecie pytanie. Jakie będą losy zobowiązań skarbu państwa związanych z niezrealizowanymi, przenoszonymi partycypacjami w ramach mecenatu w zakresie kultury, zwłaszcza materialnej? Takich zobowiązań jest sporo.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#BogdanZdrojewski">Pytanie czwarte. Brakuje niewątpliwie prawa upadłościowego dla ZOZ-ów. Czy ustawa w sytuacjach likwidacji ZOZ-ów rozwiąże w jakimś sensie problem ogromnych zobowiązań, które w chwili obecnej przypisane są organom założycielskim?</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#BogdanZdrojewski">Piąte pytanie. Dlaczego decyzje organów rządowych w odniesieniu do podmiotów prawnych i fizycznych, tzw. zwroty, ograniczają pulę środków, z których liczy się udział jednostek samorządu terytorialnego - owe zdefiniowane 100%?</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#BogdanZdrojewski">Szóste pytanie. Czy faktycznie zmieni się dyslokacja podatku dochodowego od osób fizycznych w przypadku emerytur mundurowych? Tutaj największy problem dotyczył w ostatnim czasie kolejarzy, ale także inne grupy specyficznie były do tej pory sytuowane.</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#BogdanZdrojewski">Przedostatnie pytanie. Są związki międzygminne i komunalne posiadające zobowiązania przekraczające sumaryczne dochody roczne założycieli tychże. Czy limity zobowiązań maksymalnych będą obejmować także te należności, a jeżeli tak, to w jaki sposób?</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#BogdanZdrojewski">I ostatnie pytanie. Jaka jest faktyczna różnica pomiędzy kwotami uzyskiwanymi z opłaty skarbowej a przewidywanymi wpływami z czynności cywilnoprawnych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Jana Rzymełkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#JanRzymełka">Chciałbym poruszyć zagadnienie obszarów aglomeracyjnych albo metropolitalnych, które nie ma odzwierciedlenia w tej ustawie. W Polsce mamy kilka takich obszarów - szczególnie myślę o obszarze Górnego Śląska, aglomeracji katowickiej, z której pochodzę i w której przez kilka lat pełniłem funkcję członka zarządu województwa. Otóż jest to ogromny mankament tej ustawy. Generalnie reforma samorządowa została jakby wstrzymana na etapie powiat-województwo, nie ma tam rozwiązań aglomeracyjnych. My co roku w aglomeracji śląskiej, gdzie mieszka ponad 2 mln mieszkańców, a oddziałuje ona na populację 5-milionową, spotykamy się z takimi samymi problemami. To znaczy, od lipca nie ma za co utrzymać zwierząt w zoo, jest park, jest wesołe miasteczko, kilkanaście dużych obiektów, które są w państwowym przedsiębiorstwie, a na które w budżecie państwa nie ma pieniędzy. A marszałek został strajkami zobowiązany do tego, aby pieniądze samorządu województwa przekazywać na zadania nie swoje, lecz państwowego przedsiębiorstwa zwanego Wojewódzkim Parkiem Kultury i Wypoczynku. W związku z tym zadaję pierwsze pytanie: Czy rząd pracuje nad ustawą aglomeracyjną lub mówiącą o finansach tego typu przedsiębiorstw, jakie są na Górnym Śląsku? One nadal mają strukturę sprzed 20, 30 lat. Jest to realny problem, bo na przykład w zakresie transportu zbiorowego strajki pracowników tramwajów wymuszają na marszałku przesunięcie kilkudziesięciu milionów złotych z zadań niewojewódzkich na ponadpowiatowe. I tu jest luka. Przecież utrzymanie parku, ZOO, nie jest zadaniem powiatu, wydzielonego miasta Katowic czy Chorzowa. To samo dotyczy utrzymania planetarium. Pytanie: Kto i z jakich funduszy ma finansować te zadania ponadpowiatowe? To jest w ogóle pytanie konstytucyjne, bo praktycznie nie mamy zapisu konstytucyjnego regulującego finansowanie zadań ponadpowiatowych, lecz poniżej województwa.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#JanRzymełka">Na końcu chciałbym zadać pytanie, czy rząd przewiduje jakieś specjalne rozwiązania dla tego typu struktur. Mamy ich coraz więcej, w Europie Zachodniej są tworzone różne rozwiązania. My jesteśmy tu opóźnieni. Pytanie jest fundamentalne, ponieważ dotyczy jakości życia sporej grupy ludzi. To nie jest grupa, o jakiej tutaj wcześniej mówiono, grupa nauczycieli czy inna. To jest kilka milionów osób. Jeśli ten problem nie zostanie rozwiązany, z roku na rok będzie nabrzmiewał. Proszę zatem o wskazanie możliwości finansowania przez marszałka województwa zadań nie swoich. To znaczy ustawowych zadań, bo na przykład rekreacja jest zadaniem marszałka województwa, ale w jaki sposób może on finansować państwowe przedsiębiorstwo, jakim jest park wojewódzki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#JanuszWojciechowski">Pani posłanka Hanna Mierzejewska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#HannaMierzejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam do pana ministra następujące pytania: Czy wejście w życie już od 1 stycznia 2004 r. ustawy wprowadzającej tak daleko idące zmiany w systemie finansowania samorządu nie narusza zasady, zgodnie z którą adresat normy prawnej powinien mieć możliwość nie tylko zapoznania się z nowymi przepisami, ale także adaptacji do tej nowej regulacji prawnej?</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#HannaMierzejewska">Drugie pytanie: Jak zmieni się sytuacja finansowa w 2004 r. tych jednostek samorządu, co do których Ministerstwo Finansów wyliczyło skutki zerowe? Czy to znaczy, że ich sytuacja ma się nie zmienić w stosunku do tej, którą mamy w 2002 r.? W 2004 r. będzie taka sama? Ile jednostek samorządu osiągnie w roku 2004 dochody nominalnie niższe niż w 2002, z uwzględnieniem zmian wysokości wpłat do budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#HannaMierzejewska">Pytanie trzecie: Jak w latach 2004–2006 będzie się zmieniać wysokość wpłat poszczególnych gmin, powiatów i województw do budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#HannaMierzejewska">I ostatnie pytanie. Skarbnik Warszawy twierdzi, że stolica straci co najmniej 150 mln zł na tych zmianach. Co pan minister na to? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Małgorzatę Stryjską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MałgorzataStryjska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W art. 42 projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego jest mowa o dotacjach celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych. W ust. 4 tego artykułu jest zapis, że jednostka samorządu terytorialnego, która nie przeznaczy na realizację zadania objętego dofinansowaniem środków własnych w wysokości co najmniej 50% wydatków planowanych, zobowiązana jest zwrócić przeznaczoną dotację w części proporcjonalnej do wydatków poniesionych ze środków własnych. Czy nie uważa pan, panie ministrze, że z punktu widzenia możliwości finansowych powiatu potrzebne jest uzupełnienie ust. 4 art. 42, że nie stosuje się go do inwestycji w ochronie zdrowia?</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MałgorzataStryjska">Drugie pytanie. Dlaczego w projekcie nie określono zasad finansowania zadań w dziedzinie kultury i sportu w relacji do obowiązujących zadań wynikających z odrębnych ustaw, a proponuje się jedynie finansowanie inwestycji przejętych przed dniem 1 stycznia 1999 r.?</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#MałgorzataStryjska">Trzecia kwestia. W art. 88 proponowanej ustawy określa się wysokość dotacji dla domów pomocy społecznej. Zapis ten jest niejasny, ponieważ nie uwzględnia faktycznych kosztów utrzymania mieszkańców takiego domu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Piotra Mateję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PiotrMateja">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PiotrMateja">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do przedstawiciela rządu. Dlaczego w omawianym projekcie nie przewidziano udziału gmin i powiatów we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych ani z podatku VAT i akcyzy? Przecież to stymulowałoby zainteresowanie gmin rozwojem przedsiębiorczości na własnym terenie. W jaki sposób będą finansowane drogi krajowe i wojewódzkie w miastach na prawach powiatu w związku z projektem likwidacji części drogowej subwencji ogólnej? Dlaczego projekt nie uwzględnia wyrównania dochodów w przypadku dużych miast, w których infrastruktura miejska oraz usługi publiczne są obciążone znacznie większą liczbą użytkowników niż osób faktycznie zameldowanych w danym mieście? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#JanuszWojciechowski">Pani posłanka Ewa Kantor, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#EwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę zapytać pana ministra, z jaką reprezentacją samorządów rozmawiał w sprawie ustawy o finansach gmin, skoro w informacjach z IV Kongresu Gmin Wiejskich z 31 maja jest mowa o zwiększeniu nakładów w budżecie państwa na oświatę, o pełnej rekompensacie kosztów ponoszonych przez samorządy i paru innych rzeczach, z których państwo się nie wywiązuje do tej pory. Chcę zapytać, jaki jest obecnie udział w budżecie gminy jej środków własnych, a na jakim poziomie tenże budżet ma wydatki związane z oświatą, zabezpieczeniem socjalnym, służbą zdrowia? Czy państwo uważają, że można poprzez te zmiany w dochodach gmin zabezpieczyć owe świadczenia socjalne czy fundamenty państwa: zdrowie, oświatę, naukę? Chcę zapytać, co to oznacza: zejść z wysokości subwencji oświatowej? Czy pan miał na myśli poziom zerowy? Bo wiemy, że subwencja ma wysokość 70–80% Jaki to poziom? Czy poprzez konieczność akcesji, przyjęcia środków doprowadzimy do sytuacji, w której po prostu obywatele muszą się stać samowystarczalni, czyli muszą sami zapewnić sobie kształcenie, opiekę zdrowotną i inne indywidualne podstawowe potrzeby? Mówimy o obywatelach kraju, w którym mamy 3 mln oficjalnie zarejestrowanych bezrobotnych, a może i więcej. W związku z tym proszę o odpowiedź na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Ryszarda Maraszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#RyszardMaraszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Akceptując propozycje rozwiązań zawarte w projekcie ustawy, chciałbym skierować do pana ministra Jacka Uczkiewicza cztery pytania. Pierwsze: Czy proponowane uregulowania nie pogłębią istniejących dysproporcji w zamożności gmin, powiatów i województw? Czy uzależnienie w większym niż dotychczas stopniu dochodów jednostek samorządu terytorialnego od podatków dochodowych nie zwiększy rozwarstwienia samorządów? Czy subwencja wyrównawcza zapobiegnie tym niekorzystnym zjawiskom?</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#RyszardMaraszek">Drugie: Czy brak uzależnienia dochodów gmin i powiatów od podatku dochodowego od osób prawnych nie spowoduje, że samorządy te nie będą zainteresowane wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości na swoim terenie działania?</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#RyszardMaraszek">Trzecie: Czy część równoważąca subwencji ogólnej może być przekazywana co miesiąc, a nie tylko w dwóch ratach? Czy nie narazi to samorządów na konieczność zaciągania kredytów obrotowych?</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#RyszardMaraszek">I czwarte pytanie: Czy właściwe są zapisy zawarte w art. 36 projektu ustawy? W pierwszej części tego artykułu, w ust. 1–6, mówi się, że jeżeli samorząd otrzyma kwotę wyższą subwencji ogólnej, to nie tylko zmniejszy mu się kolejne raty subwencji, ale będzie on musiał też zapłacić odsetki, a w ust. 7–10 tego artykułu zawarte jest stwierdzenie, że jeżeli samorząd otrzyma niższą kwotę subwencji od należnej, to jednostce tej nie przysługuje zwiększenie odpowiedniej części subwencji ogólnej. Panie ministrze, czy jest to sprawiedliwe? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Czesław Marzec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#CzesławMarzec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego jest konieczna, idea proponowanych zmian jest słuszna. Projekt ustawy przewiduje, że informacja o wielkości subwencji równoważącej będzie przekazywana jednostkom samorządu terytorialnego do 30 czerwca roku budżetowego. Mam w związku z tym pytanie: jak w takiej sytuacji samorządy mają planować budżet na rok następny?</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#CzesławMarzec">Następne pytanie: czy dotacje celowe, o których się mówi w art. 52 ust. 5, zapewnią pełne i terminowe wykonanie zadań przez samorządy? Mam na myśli wykonanie zadań powierzonych samorządom z zakresu administracji rządowej, do których samorządy z reguły dopłacają ze środków własnych, np. do powiatowego centrum pomocy rodzinie, zespołów orzekania o niepełnosprawności czy urzędów pracy.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#CzesławMarzec">I trzecie pytanie: czy pan minister uważa, że upoważnienia do wydawania rozporządzeń, zawarte w art. 10, 21, 23, 25 i 43 projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, nie mają charakteru zbyt ogólnikowego? Według mnie spostrzeżenie to potwierdzają projekty aktów wykonawczych załączone do przedłożenia rządowego ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marek Kuchciński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#MarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę zgłosić następujące pytania do pana ministra. Dlaczego nie ustalono zasad przyznawania dotacji celowych na finansowanie inwestycji rozpoczętych przed 1 stycznia 1999 r. na drogach publicznych? Mówi o tym art. 44. Chodzi mi o zasady, bo o tym, że są przyjęte, to...</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#MarekKuchciński">Drugie pytanie. Niejasny jest, panie ministrze, art. 48. W jakich przypadkach dana jednostka samorządu terytorialnego może udzielać dotacji innej jednostce samorządu terytorialnego na realizowane przez nią zadania?</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#MarekKuchciński">Trzecie pytanie. Nie zostały sprecyzowane zasady wyliczania dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej. Rodzi to moim zdaniem niebezpieczeństwo niedofinansowania zadań. Czy mógłby pan powiedzieć, jakie to będą zasady?</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#MarekKuchciński">Następne pytanie: dlaczego nie przewidziano możliwości uzyskiwania dotacji celowych z funduszów parabudżetowych oraz z innych źródeł nieopisanych w projekcie ustawy?</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#MarekKuchciński">Kolejne pytanie: dlaczego zmieniono zasadę wyodrębniania z budżetu państwa subwencji ogólnej w odniesieniu do wszystkich jej części? Zrezygnowano bowiem w ustawie o dochodach samorządu terytorialnego z procentowego odnoszenia poszczególnych części, czyli kwot subwencji, do planowanych dochodów ogółem lub do dochodów z wybranych podatków budżetu państwa. Czy przyjęcie zasady corocznego wyznaczania subwencji w ustawie budżetowej nie jest krokiem wstecz w stosunku do obowiązującej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#MarekKuchciński">I ostatnie pytanie: dlaczego, panie ministrze, tak ważna kwestia jak sprawa miast na prawach powiatu nie została dostrzeżona w owym projekcie? Moim zdaniem wymaga ona szybkiego rozwiązania. W ustawie pominięto te miasta. Uważam, że dotychczasowe łączenie dochodów przewidzianych dla gmin i powiatów jest sztucznym rozwiązaniem, szczególnie gdy w budżecie praktycznie wyodrębnia się wskazane grupy dochodów i związane z nimi zadania gmin i powiatów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Jan Antochowski - to jest ostatnie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#JanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzenie tej ustawy uporządkuje gospodarkę finansami publicznymi, a w szczególności zwiększy dochody samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Głównymi źródłami zwiększenia dochodów samorządów będzie powiększenie wpływów dla gmin z 27,6% do 41,4%, tj. o 13,8% - z podatku dochodowego od osób fizycznych, dla powiatów z 1% do 10,63%, tj. o 9,63% - z podatku dochodowego od osób fizycznych, a dla województw z 0,5% do 18,4%, tj. o 17,9% - z podatku dochodowego od osób prawnych. Z tego wyliczenia wynika, że największy procentowy przyrost dochodów własnych z wpływów z podatku dochodowego uzyskają samorządy wojewódzkie i gminy, najmniejszy powiaty. W tym miejscu powstaje pytanie, dlaczego niedawno utworzone powiaty, bardzo mocno zadłużone, otrzymują najmniejsze wpływy finansowe.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#JanAntochowski">Innym problemem jest naliczenie subwencji, która uzależniona będzie od wskaźników makroekonomicznych, jak np. PKB, bezrobocie, gęstość zaludnienia oraz powierzchnia dróg przypadająca na jednego mieszkańca. Dwa pierwsze wskaźniki pozostają bez komentarza, mam jednak wątpliwości i pytanie: czy poprzez branie pod uwagę przy obliczaniu subwencji gęstości zaludnienia oraz powierzchni dróg przypadających na jednego mieszkańca województwa duże obszarowo, a słabo zaludnione, o bardzo złej jakościowo i ilościowo infrastrukturze drogowej, nie stracą na finansach? Problem ten dotyczy województw najbiedniejszych: z tak zwanej ściany wschodniej, województwa zachodniopomorskiego, warmińsko-mazurskiego, Podlasia. Czy nie stanie się tak, że bogaci będą jeszcze bogatsi, a biedni pozostaną dalej biednymi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan minister Jacek Uczkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#DonaldTusk">Proszę uprzejmie, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JacekUczkiewicz">Trochę się tego zebrało.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#JacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym, jeśli można, odnieść się do tej bardzo ciekawej dyskusji, która miała miejsce, jak również odpowiedzieć na skierowane pod moim adresem pytania, z takim oczywistym zastrzeżeniem, że jeżeli pytania nie dotyczyły materii tej ustawy czy też tym bardziej nie dotyczyły resortu, to oczywiście odpowiedzi udzielimy w trybie pisemnym.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#JacekUczkiewicz">Najpierw, jeśli chodzi dyskusję: chciałbym bardzo serdecznie za nią podziękować, za to, że wszystkie kluby, tak ja to odczytałem, opowiedziały się za skierowaniem tej bardzo trudnej, bardzo złożonej - jak zresztą widać z przebiegu dyskusji - ustawy do prac w komisjach sejmowych. Jestem przekonany, że prace te zaowocują powstaniem ustawy, która rzeczywiście zostanie przyjęta przez parlament, podpisana przez pana prezydenta i stanie się podstawą nowej konstytucji finansowej jednostek samorządu terytorialnego, przerwie okres prowizorki, przestawiając zwrotnice na tory rozwiązań systemowych.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#JacekUczkiewicz">Podniesiono w dyskusji wiele problemów, wiele ważnych kwestii. Postaram się na nie odpowiedzieć w miarę chronologicznie, chociaż niezupełnie, ponieważ jedna z podstawowych kwestii padła gdzieś pod koniec debaty: czy mianowicie jednostki samorządu terytorialnego właściwie zyskają na tym rozwiązaniu, czy stracą? Otóż nie ulega wątpliwości ani dla mnie, ani dla działaczy samorządowych, z którymi przecież jesteśmy w bliskim kontakcie i dyskutujemy nad tą ustawą, że oczywiście to rozwiązanie jest korzystne dla samorządów. Jest ono korzystne z kilku powodów. Po pierwsze, dlatego że w tych warunkach, które są możliwe do określenia, a więc w warunkach roku 2002, kiedy mamy pełne dane, dane z wykonania, a nie z planowania, a więc z wykonania i budżetu państwa, i budżetu samorządów, że realizujemy cel, aby w tych warunkach nie było jednostek tracących. Przy okazji zaś, skoro pojawiły się tutaj głosy, że Nowy Sącz straci, że wyliczono, iż gdzieś tam w Bydgoszczy stracą, chcę poinformować Wysoką Izbę, że cała ustawa i wszystkie obliczenia były wykonane z maksymalną starannością i rzetelnością, że te obliczenia były przekazane dużo wcześniej stronie samorządowej, że były one publikowane, że były weryfikowane, ponieważ przekazaliśmy je stronie samorządowej w celu weryfikacji. Nie było przypadku protestu ze strony któregokolwiek samorządu, że oto obliczenia są nieprawidłowe, niewłaściwe, co upoważnia mnie do stwierdzenia, że są to obliczenia rzetelne. Jeżeli teraz panowie posłowie podnoszą problem, że w Bydgoszczy obliczono, iż stracą, podobnie jak w Nowym Sączu, to uprzejmie zapraszam przedstawicieli tych samorządów, bo jestem głęboko przekonany o tym, że po prostu źle oni policzyli, ponieważ nasze wyliczenia, nasze symulacje są absolutnie rzetelne w warunkach roku 2002. A więc jest to istotna sprawa, że w tym punkcie startowym nie stracą. Po drugie, niezależnie od przekazania środków wraz z nowymi zadaniami dodatkowo w cały system samorządowy, jak powiedziałem, został skierowany strumień środków w kwocie 1800 mln zł - 1700 mln zł. Ktoś powiedział, że to jest mało w porównaniu z wydatkami samorządów. Ale proszę tego nie odnosić do poziomu globalnych wydatków samorządów, tylko do tych przekazanych zadań, jak one zwiększają ponad kalkulację obecnych wydatków na te zadania, środki którymi będą dysponować samorządy. I to samorządy rozumieją. Jest to dodatkowy strumień środków. I po trzecie, dlaczego będzie to korzystniejsze? Dlatego, że odchodzenie od dotacji de facto, a również w pewnym zakresie... chociaż oczywiście tutaj jest to może o wiele słabsze, ale odchodzenie od dotacji, likwidacja dotacji powoduje uelastycznienie zasad dysponowania środkami finansowymi przez samorządy, daje większą swobodę w decydowaniu o tym, czy robimy to, czy robimy tamto, czy wydajemy na te lub na inne cele. I jeżeli np. ta ustawa może coś zrobić w zakresie zwiększania zdolności absorpcyjnych, to właśnie to, że zwiększa możliwość swobodnego dysponowania posiadanymi środkami. Jeszcze raz zatem powtarzam: samorządy na tym zyskają i samorządy doskonale o tym wiedzą, popierają zresztą tę ustawę, jak już powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#JacekUczkiewicz">Kolejna sprawa, która tutaj bardzo często była poruszana. Otóż jest wielka ochota, ażeby przy okazji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego regulować inne kwestie, np. likwidację agencji i funduszy. Oczywiście jest to cel bardzo ważny, godny rozważenia, ale... oraz inne kwestie z innych działów. Otóż konstruując tę ustawę, staraliśmy się ją uczynić maksymalnie czystą, systemową i wiele spraw tutaj podnoszonych, w tym np. owa kwestia decentralizacji funduszy i agencji, jest do uregulowania w innych ustawach, a ta ustawa o dochodach ma tylko umożliwić inkorporowanie ewentualnych dochodów do systemu dochodów JST, i ona to robi. Dlatego proszę się nie dziwić, że w wielu przypadkach właśnie tej odpowiedzi będę udzielał, że powinno to być materią innej ustawy, natomiast ustawa o dochodach JST powinna umożliwić tylko asymilowanie tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#JacekUczkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za wszystkie uwagi, które w sposób rzetelny i z dużą troską odnoszą się do problemów finansowania samorządów terytorialnych, nie abstrahując od możliwości finansowych państwa. Jeśli chodzi o pytanie - co to znaczy satysfakcjonujący poziom finansowania? - to nie wiem, czy nasze państwo, mam wątpliwości, jest finansowane jako całość w sposób satysfakcjonujący; na pewno nie, a samorządy - przyjmijmy i uznajmy - są elementem państwa. W związku z tym, że samorząd terytorialny jest elementem państwa, muszą z tego wynikać konkretne konsekwencje. A więc bardzo dziękuję za te uwagi, będę starał się do nich odnieść. Myślę, że wiele z nich będzie poruszanych w trakcie prac w komisji, ale nie mogę pozostawić na marginesie i bez komentarza wypowiedzi, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością, żeby nie powiedzieć, wypowiedzi nieodpowiedzialnych, chociaż często ich autorzy odwoływali się do odpowiedzialności czy też zarzucali rządowi brak takowej odpowiedzialności. Nie można po prostu zgodzić się z tezą stawianą bądź co bądź przez przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, który z trybuny sejmowej twierdzi, że samorządy miały udział w podatku, w akcyzie od paliw, a teraz ustawa zabiera im te udziały, czyli pogarsza ich sytuację. Otóż jest to nieprawda. Samorządy nigdy nie miały udziału w akcyzie, a tylko subwencja drogowa była naliczana w stosunku do procentu od planowanych wpływów z akcyzy. Czyli planowane wpływy z akcyzy, a nie wykonane, były pewnym parametrem do obliczenia tej subwencji, ale to nie był udział. To była część przychodów budżetu państwa, które to w ten sposób zostały sparametryzowane. Gdyby to chociaż było z wykonanej akcyzy, ale nie, to było z planowanej. A z czego składa się budżet państwa? Właśnie m.in. z tej akcyzy. A tak prawdę powiedziawszy, to jeśli ktoś dostawał tę kasę, to i tak nie wiedział, czy te pieniądze pochodzą z tej akcyzy czy z innego podatku. W związku z tym nieprawdą jest wygłaszanie takich oto kwestii, że ustawa odbiera samorządom udział w akcyzie, jest to po prostu nieporozumienie.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#JacekUczkiewicz">Inna kwestia to kwestia podniesiona najpierw przez panią poseł Gilowską, a potem kontynuowana w szeregu wystąpień pań i panów posłów. Chodzi o tę subwencję oświatową i zerwanie z tą kotwicą, którą było teraz 12,8%, i oczywiście zarzut publiczny - bo oświata jest bardzo wrażliwym obszarem - że wnioskodawca robi tutaj zamach, czytaj w podtekście: ma nieczyste zamiary, żeby tę subwencję ograniczyć czy zmniejszyć nakłady, można sobie resztę dośpiewać. Otóż chciałbym się zwrócić do pani poseł, znanej z barwności swego języka, o której jeszcze będę mówił, ażeby tej barwności dorównywała rzetelność, ponieważ w ustawie stoi jak byk i zostało to szczegółowo uzgodnione oraz przedyskutowane ze stroną samorządową, że nakłady na oświatę nie będą mniejsze niż w roku bazowym. Przypomnę, że obecnie kotwica ustalona jest na poziomie 12,8% i nigdy ta wielkość nie była zagrożona, ponieważ zawsze było to więcej niż 12,8% i zawsze to rosło. Ostatnio było to 15,6%, o ile sobie przypominam. Głoszenie z tej trybuny poglądu, że oto odchodzi się od tej kotwicy, w sytuacji gdy w istocie zapewnia się poziom nie niższy niż 15,6%, jest nieporozumieniem. To jest po prostu nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#JacekUczkiewicz">Kolejny bardzo ważny problem, który został podniesiony, dotyczy tego, czy udział w rzeczywistych podatkach można traktować jako dochód własny samorządu. Pani prof. Gilowska ma wątpliwości i stwierdza, że raczej jest to subwencja dystrybucyjna. Mam wątpliwości. Uważam, że to jest dochód własny. I spór pozostanie, ponieważ nie ma definicji, a nas obowiązuje konieczność dopasowania do norm konstytucyjnych. Można tu wymyślać różne definicje dochodów własnych, bo przecież nie chodzi tu o system zbierania podatków, chyba że ktoś chce postawić tezę, że samorządy będą skuteczniejsze od obecnego aparatu podatkowego. Myślę, że musi jeszcze upłynąć trochę czasu, żeby tak było.</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#JacekUczkiewicz">Można definicję dochodów własnych sformułować również w ten sposób, że dochodami własnymi są te dochody, które należą się na mocy ustawy i z którymi można czynić to, co ze swoją własnością, czyli dowolnie nimi dysponować. Można tworzyć wiele różnych definicji dochodów własnych. Twierdzę, że udział w realnych dochodach - nie w dochodach planowanych, lecz w realnych dochodach - jest dochodem własnym. Tutaj oczywiście poruszamy jedną z bardzo istotnych spraw, która nie tylko związana jest z systemem finansowania samorządów, ale z ustrojem państwa.</u>
          <u xml:id="u-229.9" who="#JacekUczkiewicz">O jaki samorząd nam chodzi? Mówiłem o tym w słowie wstępnym na początku naszej debaty. O taki, który wszystko ma zabezpieczone i jest absolutnie chroniony przed wszystkimi - i złymi, i dobrymi - zmianami, które następują wokół, i który ma mieć w pełni zabezpieczone swoje potrzeby. Chodzi o samorząd, który jest elementem państwa, a więc który łącznie z państwem ponosi skutki, konsekwencje zarówno koniunktury, jak i dekoniunktury, przy zabezpieczeniu tego, co w konkretnych, realnych warunkach budżetowych jest możliwe do zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-229.10" who="#JacekUczkiewicz">Jeszcze raz odwołuję się do założeń reformy. Chcemy tworzyć warunki, w których samorządy byłyby wyjęte spod klosza, w których miałyby możliwość swobodniejszego dysponowania swoimi środkami, mogłyby w sposób racjonalny podejmować ryzyko, by lepiej wykorzystać te środki. Nie ma jednak niczego za darmo. To musi być okupione ewentualnością, że jeżeli gospodarka będzie się miała gorzej, to i samorządy będą musiały to w jakiś sposób odczuć. Zresztą i teraz tak jest. Jeżeli zwrócimy uwagę na normy ostrożnościowe w ustawie o finansach publicznych, to kogo będą dotyczyły skutki przekroczenia tych norm? Skutki będą dotyczyły budżetu państwa i samorządów, zresztą bardzo boleśnie.</u>
          <u xml:id="u-229.11" who="#JacekUczkiewicz">Skoro o tym mówię, to ze względu na rzetelność dyskusji nie sposób pominąć tu wystąpienia jednego z panów posłów, który stwierdził z trybuny, że gospodarka Polski się zwija. Jest chyba jedynym politykiem, który ma odwagę coś takiego dzisiaj powiedzieć, skoro wszystkie wiarygodne źródła, nie tylko rządowe, ale i pozarządowe, a także poważni analitycy mówią o trendach wzrostowych. Mówię o tym dlatego, że to tym bardziej upoważnia nas do prezentowania rozwiązań, które powinny w śmiały sposób uwzględniać wyzwania, przed którymi stają samorządy.</u>
          <u xml:id="u-229.12" who="#JacekUczkiewicz">Pani poseł Gilowska mówiła o zadłużeniach samorządów. Pojawił się wątek mówiący o tym, że jest to przerzucanie zadłużeń. Odrzucam ten punkt widzenia. Poziom zadłużenia samorządów jest bardzo zróżnicowany. Chcę powiedzieć, że bardzo starannie, na bieżąco analizujemy, monitorujemy to zjawisko. Nie ma tu żadnych reguł. Rzadko zdarza się, że limity zadłużenia przekraczają samorządy ubogie, najczęściej, chociaż nie jest to 100-procentowa reguła, limity zadłużenia przekraczają samorządy najbogatsze, ponieważ dochodzi do przeinwestowania, do nadmiernego zaangażowania się inwestycyjnego. Nasuwa się jednak pytanie: Czy odpowiedzialność i skutki za to nadmierne zaangażowanie inwestycyjne ma ponosić budżet państwa? To są decyzje samorządowców, nie ubogich samorządów, które wiążą koniec z końcem, ale tych, które mają dochody o wiele wyższe niż pozostałe.</u>
          <u xml:id="u-229.13" who="#JacekUczkiewicz">Na marginesie powiem, skoro pani profesor podniosła problem zadłużenia, że warto, żeby pani profesor zauważyła również problem należności samorządów. Taki problem też istnieje, bo samorządy oprócz zadłużeń mają również nieuregulowane należności. Być może jednym z pozytywnych skutków ustawy, jeśli ją wprowadzimy, będzie zwiększenie zainteresowania samorządów przede wszystkim egzekucją należności, a drugim - na co wielokrotnie zwracała uwagę Najwyższa Izba Kontroli - wykorzystywanie innych źródeł dochodów ustawowych, które do tej pory, jak wynika z raportów NIK, nawet ostatnio opublikowanych, nie są wykorzystywane w możliwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-229.14" who="#JacekUczkiewicz">Pani profesor postawiła tezę, że budżet państwa chce zaoszczędzić. Oczywiście nic z tych rzeczy. Jak powiedziałem, jest to duży wysiłek budżetowy i jest tajemnicą poliszynela, że jedną z trudności w ostatecznym ukształtowaniu projektu tej ustawy było jej umieszczenie w całym systemie budżetu państwa właśnie ze względu na skutki budżetowe. A zatem nie chodzi tu o żadne oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-229.15" who="#JacekUczkiewicz">Obiecałem sobie, że nie poruszę tego tematu, ale jednak muszę, ponieważ padł tutaj zarzut, że przepisy tej ustawy tworzył szalony pomocnik księgowego - cytuję panią prof. Zytę Gilowską. Otóż być może moi współpracownicy, którzy tworzyli te przepisy, są szalonymi pomocnikami księgowego. Jeżeli tak, to szalonymi pomocnikami księgowego są również skarbnicy samorządów, z którymi te zapisy konsultowaliśmy, którzy nie mieli trudności w ich rozszyfrowaniu i przełożeniu na swoje realia. Być może wszyscy jesteśmy szaleni, z wyjątkiem nielicznych. Uważam, że te zarzuty, doceniając w pełni barwność wypowiedzi pani poseł, są niesprawiedliwe dla osób, które tworzyły ustawę, tym bardziej że, jak powiedziałem, są absolutnie czytelne dla fachowców, którzy zajmują się finansami konkretnych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-229.16" who="#JacekUczkiewicz">Jeśli chodzi o warunki, które wyartykułowała pani poseł, to omówię je po kolei. Kwestia udziału w subwencjach. Oczywiście jest to warunek nie do przyjęcia z powodów zasadniczych, ponieważ on jest niezgodny z podstawowym założeniem tej reformy. My chcemy odchodzić od subwencji i chcemy przechodzić na dochody własne. Dodam, że pan przewodniczący Kuźmiuk również podnosił ten problem. Udziały to nie są dochody własne. Jednak pan poseł jednocześnie, prawie na jednym wydechu, apelował o to, żeby włączyć do dochodów własnych udziały w podatkach pośrednich. Tak więc udziały w podatkach pośrednich to byłyby dochody własne, a udziały w podatkach bezpośrednich nie. Są to zatem dochody własne i dlatego uważam, że postulat zamiany udziałów na subwencje, jak powiedziałem, jest sprzeczny z ideą ustawy. Poza tym prowadziłoby to do bardzo paradoksalnych sytuacji, a mianowicie że jedne subwencje ustalalibyśmy na podstawie drugich subwencji.</u>
          <u xml:id="u-229.17" who="#JacekUczkiewicz">Wykreślić ze źródeł dochodów wpłaty od zakładów budżetowych. Jest to ta regulacja, którą my zaproponowaliśmy. Jest ona zgodna z ustawą o finansach publicznych i dlatego realizacja tego zapisu będzie możliwa wtedy, kiedy ustawa o finansach publicznych się w tym zakresie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-229.18" who="#JacekUczkiewicz">Parametryczny sposób ustalania subwencji oświatowej. O tym częściowo już mówiłem. Powiedziałem, że jest ta kotwica, jest ona bardzo mocna, uzgodniona ze stroną samorządową. Natomiast postulat pani poseł czy też klubu parlamentarnego, który pani poseł reprezentuje, aby to jeszcze zdywersyfikować na gminy, powiaty, województwa, wydaje się być może chwytliwy, tak na pierwszy rzut oka, natomiast bardzo mało praktyczny, może nawet niebezpieczny, ponieważ gdyby zastanowić się nad skutkami w przypadku migracji, przenoszenia uczniów, to oczywiście zobaczylibyśmy, że byłoby niedobrze, bo doprowadzilibyśmy być może do podobnej sytuacji, jak w przypadku służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-229.19" who="#JacekUczkiewicz">Osłabienie systemu wpłat. O! I tu jesteśmy właśnie przy kolejnym bardzo poważnym problemie tzw. systemu solidarnościowego, który niektórzy nazywają janosikowym. Ja uważam, że określenie „solidarnościowy” jest bardziej odpowiednie, adekwatne, ponieważ właśnie w nim wyraża się solidaryzm samorządów, z których niektóre zostały obficie obdarzone przez los, bo leżą nad morzem, mają bogate złoża, a inne nie. I co to znaczy „osłabienie systemu wpłat”? To znaczy, że godzimy się na zerwanie z zasadą, że nie ma tracących jednostek albo że wskażemy inne źródła finansowania. Tak odpowiedzialnie należałoby ten problem postawić. Czekam więc na takie wnioski. Nie podpiszę się pod wnioskiem, który zmierza do tego, że te rozwiązania prowadziłyby do tworzenia kategorii jednostek tracących.</u>
          <u xml:id="u-229.20" who="#JacekUczkiewicz">Tworzony system wpłat nie jest przecież tworzony dla skarbu państwa, dla budżetu państwa. On jest tworzony, po pierwsze, dlatego, że niesprawiedliwe jest to, co obecnie obowiązuje - zresztą spowodowane, już nie wypominając, przez kogo - a mianowicie to, że tylko gminy są objęte tym systemem solidarnościowym. A dlaczego nie inne jednostki? Po drugie zaś jest to tylko część, jak już powiedziałem w słowie wstępnym, całego systemu wyrównawczego, ponieważ gros obciążeń na rzecz tego systemu ponosi budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-229.21" who="#JacekUczkiewicz">Dlatego trudno się zgodzić z tym postulatem. On oczywiście brzmi bardzo chwytliwie, zwłaszcza dla bogatszych jednostek, ale nas obowiązuje patrzenie możliwie szerokie, i na te biedne jednostki, i na te bogate.</u>
          <u xml:id="u-229.22" who="#JacekUczkiewicz">Dochodzimy tu do kolejnego ważnego problemu, zresztą podnoszonego przez niektórych z państwa, pań i panów posłów: Czy w tak dotkliwy sposób, jak zostało, zdaje się, stwierdzone, ma to godzić w te najbardziej dynamicznie rozwijające się duże miasta itd.? Otóż według nas wcale to tak dotkliwie w te miasta nie godzi. Na przykładzie Warszawy to pokażę.</u>
          <u xml:id="u-229.23" who="#JacekUczkiewicz">Natomiast kwestia zasadnicza jest następująca: czy wprowadzamy ten system solidarnościowego podtrzymywania samorządów, czy nie. My sami zafundowaliśmy sobie, panie i panowie posłowie - a może mój udział w tym był najmniejszy - ten system już nie trzech rodzajów samorządów, tylko dzisiaj już trzeba liczyć więcej rodzajów samorządów, bo pojawiły się aglomeracje, duże miasta, to już jest piąty rodzaj, a Warszawa, jako osobny rodzaj, szósty. Czyli gdybyśmy chcieli zliczyć rodzaje różnych rozmnożonych samorządów, toby nam ich liczba z trzech urosła chyba do sześciu lub siedmiu. Do tej pory ustawy ustrojowe mówią o trzech rodzajach. Nie mówię o szczeblach, bo określenie „szczebel” wskazuje jakby jakąś podrzędność. Wolę używać określenia „rodzaje samorządów”. Do tych trzech rodzajów samorządów naszą ustawę przymierzamy.</u>
          <u xml:id="u-229.24" who="#JacekUczkiewicz">Była poruszana kwestia, by przywrócić 5-procentowy udział gmin w CIT. Przedstawiałem tu argumenty, które legły u podstaw tego, że CIT uznaliśmy za jedyne źródło dla województw, a PIT dla powiatów i gmin. Zresztą, tak na marginesie, właśnie przy konsultowaniu założeń ta propozycja nie spotkała się ze sprzeciwem strony samorządowej, wręcz przeciwnie, z akceptacją. Z tym że trzeba powiedzieć, żeby już do końca wyjaśnić sprawę, że było to na etapie, na którym zakładaliśmy, że samorządy będą miały możliwość zmniejszania CIT z 27%, czyli uzyskają to władztwo. Potem jednakże, jak państwo sobie przypominają, zdecydowaliśmy się na w ogóle obniżenie do 19% i wtedy to władztwo przestało być aktualne w tej sytuacji budżetowej, natomiast chcieliśmy utrzymać możliwość, aby w przyszłości to władztwo mogło być ustanowione, a nie można sobie wyobrazić władztwa podatkowego w kwestii CIT, jeżeli udziały w CIT będą miały i gminy, i powiaty, i województwa. Wtedy bowiem samorząd wojewódzki decydowałby o dochodach innego rodzaju powiatów, co jest sprzeczne z ideą samorządności. Stąd to rozwiązanie, o którym mówiłem, aczkolwiek chcę też powiedzieć, że doskonale rozumiem argumenty o dywersyfikacji zasilania. Uważam też jednak, że krzywdzące dla samorządów są stwierdzenia, które tutaj padły, że jeżeli samorządy nie będą miały udziału w CIT, to przestaną być zainteresowane podejmowaniem starań o ściąganie do siebie inwestorów i lokalizowanie zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-229.25" who="#JacekUczkiewicz">Gdybym miał formułować opinię, to powiedziałbym raczej, że motywacja do tego może by uległa niewielkiej zmianie, ale to potrzeby mieszkańców są największą czy powinny być największą motywacją. A przecież zakład pracy to nie tylko wpływy z CIT, ale właśnie również z podatku dochodowego od osób pracujących. To również zmniejszenie obciążeń z tytułu bezrobotnych itd. A więc jeśli chodzi o stawianie tezy, że oto wskutek likwidacji tego źródła, jakim jest CIT, w powiatach i gminach stracą one zainteresowanie dla tego rodzaju działalności, gdybym był samorządowcem, uważałbym, że to jest dla mnie krzywdzące. Ale może się mylę.</u>
          <u xml:id="u-229.26" who="#JacekUczkiewicz">Przedstawienie rachunku w układzie przestrzennym. Nie ma tu żadnego problemu. Myśmy te wyliczenia, te symulacje, na podstawie których można taką przestrzenną mapę zrobić, przekazali przecież nie tylko samorządom, ale i szefom klubów parlamentarnych; oczywiście taka symulacja jest możliwa.</u>
          <u xml:id="u-229.27" who="#JacekUczkiewicz">Dalej. Kwestia bandyckiego potraktowania Warszawy i grabienia mienia Warszawy. Od razu na początku powiem, że m.st. Warszawa nie traci na przyjętych rozwiązaniach. Zresztą, jeśli chodzi o twierdzenie o grabieniu mienia, to rozumiem, że byłoby tak, gdyby z tego, co teraz jest, zły rząd chciał Warszawie coś zabrać. Sytuacja jednak wygląda tak, że rząd, proponując określone rozwiązania systemowe, mówi: Proponujemy nowe rozwiązania systemowe i na podstawie tych nowych rozwiązań systemowych Warszawa będzie musiała, stosownie do proponowanych reguł, uczestniczyć w tych solidarnościowych wpłatach na rzecz biedniejszych samorządów. I powinna w tym uczestniczyć. Chyba że Wysoka Izba uchwali ustawę, w której będzie zapisane, że Warszawa nie powinna w tym uczestniczyć. Wtedy będzie to oczywiście inaczej wyglądało. Ale według rozwiązań systemowych powinna.</u>
          <u xml:id="u-229.28" who="#JacekUczkiewicz">W związku z tymi sygnałami szczegółowo zainteresowaliśmy się sprawą. Kalkulacje przeprowadzone już w warunkach roku 2003, na podstawie wielkości planowanych dochodów m.st. Warszawy wykazanych w sprawozdaniach za pierwszy kwartał 2003, wskazują, że Warszawa zyskuje na nowych rozwiązaniach ponad 8%, z czego w części gminnej 7,5%, a w części powiatowej 19,5% zastępowanych dochodów. Chcę też powiedzieć, że samorząd Warszawy nie wniósł zastrzeżeń do ministra finansów do tych rachunków symulacyjnych przedkładanych samorządom. Oczywiście warto też wiedzieć, że w 2002 r., przy średnim dochodzie gmin z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych w kraju w przeliczeniu na mieszkańca wynoszącym 219 zł, dochód gmin warszawskich i związku komunalnego m.st. Warszawy w przeliczeniu na mieszkańca wynosił 729 zł, a więc był ponad 3-krotnie wyższy od średniej krajowej. Według planu na 2003 r. średni dochód z tytułu udziału w podatku PIT w kraju wynosi 243 zł, jest większy niż rok temu, oczywiście, a m.st. Warszawy 847 zł i podobnie jak rok temu jest ponad 3-krotnie wyższy. Jeszcze raz stwierdzę, że Warszawa nie traci na tych dochodach, w związku z tym określenia „bandyckie potraktowanie Warszawy i grabienie jej mienia” kładę na karb barwności języka pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-229.29" who="#JacekUczkiewicz">Kolejne sprawy. Postulat, aby rząd przedstawił uczciwe symulacje. Rząd przedstawił uczciwe symulacje. Przedstawił symulacje rzetelne, z maksymalną dokładnością. A skoro tutaj były pytania również o to, czy ta dokładność, 0,01% podatków, to nie jest jakieś mydlenie oczu, to chciałbym zwrócić uwagę na to, że ta 0,01% to jest kilkaset milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-229.30" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Kuchciński podniósł też szereg problemów, m.in. takie zagadnienie, czy ten projekt będzie utrudniał, że tak powiem, gospodarkę finansową samorządów. Nie, naszym zdaniem będzie ułatwiał. Z tych powodów, o których już mówiłem, nie podzielam również poglądu pana posła, że brak tu kompleksowego spojrzenia. To jest kompleksowe spojrzenie. Kompleksowe jest przede wszystkim dlatego, że przedstawia pewną klarowną wizję podejścia do źródeł dochodu. Po drugie, jest kompleksowe dlatego, że w tym projekcie staraliśmy się uwzględnić wszystko, co jest możliwe do uwzględnienia, a więc również sytuację państwa jako całości. Bo trudno mówić o kompleksowym spojrzeniu, abstrahując od aktualnej i przyszłej sytuacji gospodarki całego kraju. I wreszcie, jest kompleksowe dlatego... Tutaj odniosę się od razu do paru zarzutów o prowizorycznym charakterze proponowanych zmian. Ja przypomnę to, o czym mówiłem na początku, że te dwa etapy w istotny sposób różnią się od siebie. Pierwszy jest etapem zmian jakościowych, to on wprowadza nowe rozwiązania systemowe, zaś drugi, związany ze zmianami, jak ja to nazwałem, jakościowymi, wynika stąd, że skoro naszym celem jest decentralizacja finansów publicznych, a subwencja oświatowa to jest ok. 70% wszystkich subwencji, to tak od strony modelu finansowego, jeśli mówić o decentralizacji finansów, nie można abstrahować od kwestii tej subwencji oświatowej. Jednakże jej wprowadzenie zostało obwarowane bardzo określonymi i twardymi warunkami, oczywiście nie do spełnienia teraz, ale do spełnienia w przyszłości. A więc nie jest to żadna prowizorka, jeśli chodzi o rozwiązania systemowe, ponieważ te rozwiązania systemowe zostaną wprowadzone. Oczywiście one mogą ulegać różnym modyfikacjom w zależności od doraźnych rozwiązań podatkowych czy też kwestii związanych z decyzjami odnośnie do subwencji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-229.31" who="#JacekUczkiewicz">Na marginesie, odpowiadając tak niejako na przyszłość, trochę do przodu, przypomnę, bo może nie wszyscy z państwa posłów to słyszeli czy zauważyli, że warunkiem rozważania zamiany subwencji oświatowej na dochody własne samorządu jest przede wszystkim, jak powiedziałem, wygospodarowanie dodatkowych środków w budżecie państwa na system wyrównawczy, bo to jest z tego mechanizmu, z żelazną konsekwencją, chyba że znowu wpuścimy się w jednostki stratne, czego oczywiście rząd chce uniknąć. A druga sprawa to twardy warunek ustanowienia standardów oświatowych i standardów finansowania oświaty, ponieważ nie może być tak, że w jakiejkolwiek jednostce usługi oświatowe będą serwowane na niższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-229.32" who="#JacekUczkiewicz">Tak przy okazji - warto wiedzieć, że z wykorzystaniem subwencji, które do tej pory są przekazywane samorządom, jest bardzo różnie. Część samorządów, ok. 10%, nie wykorzystuje subwencji oświatowej, a są też takie samorządy, które na oświatę wydatkują dwa razy więcej środków czy drugie tyle, ile dostają z budżetu państwa jako subwencję oświatową. To być może ma związek z uwarunkowaniami tych samorządów, ale zapewne ma też jakiś związek z pewnymi lokalnymi ambicjami i decyzjami tych samorządów, które mówią tak: inwestujemy u siebie w oświatę.</u>
          <u xml:id="u-229.33" who="#JacekUczkiewicz">Podobnie jest - a może jeszcze bardziej - z subwencją drogową. Zresztą te wszystkie analizy - tu było pytanie o to, czy analizujemy sytuację; tak, analizujemy bardzo dokładnie, bardzo mozolnie i skrupulatnie - wskazują na zasadność likwidacji tej subwencji drogowej, która rzeczywiście, tak jak tutaj któryś z panów posłów powiedział, bardzo często służyła do finansowania innych zadań, a więc była fikcją. Ale są i takie samorządy, które wydają, preliminują na drogi kilkakrotnie więcej niż wynosi subwencja drogowa.</u>
          <u xml:id="u-229.34" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Kuchciński podniósł również problem, że wskaźniki mogą ulec zmianie. Tak, mogą ulec zmianie, ale, jak powiedziałem, musimy się na coś zdecydować: samorządy pod kloszem, sztywne i wyizolowane z całego systemu państwowego, czy samorządy będące elementem państwa.</u>
          <u xml:id="u-229.35" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł wspomniał również o błędach. Jeżeli ktokolwiek z państwa, pań i panów posłów, chciałby zasygnalizować jakieś błędy w wyliczeniach, to proszę kierować samorządy bezpośrednio do mnie, ponieważ jestem przekonany - powtórzę to - że nasze wyliczenia są prawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-229.36" who="#komentarz">(Głos z sali: To większość gmin, panie ministrze, by...)</u>
          <u xml:id="u-229.37" who="#JacekUczkiewicz">Panie pośle, chociaż podobno nie przystoi polemizować z głosami z sali, a przynajmniej narażam się na uwagę pana marszałka, to jednakże powiem, że jak na razie z każdej takiej konfrontacji nasze wyliczenia wychodzą obronną ręką, więc ja się tego nie boję.</u>
          <u xml:id="u-229.38" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Kuźmiuk zarzucił rządowi, iż nie przyjmuje rozwiązania docelowego, lecz kolejną prowizorkę. Jak już powiedziałem, jest to rozwiązanie systemowe, spójne, koherentne, jest to odpowiedzialny kompromis pomiędzy tym, czego by się chciało, a tym, co realnie jest możliwe. I nie jest to żadna kolejna prowizorka, ponieważ zmiany systemowe są trwałe.</u>
          <u xml:id="u-229.39" who="#JacekUczkiewicz">Zarzut, że prace były prowadzone pospiesznie. One nie były prowadzone pospiesznie. Jak powiedziałem, prace nad tą ustawą trwają półtora roku i od półtora roku pracujemy z samorządami, dyskutujemy o różnych aspektach. To nie jest ustawa, która rodziła się w zaciszu jednego czy drugiego gabinetu, ona się rodziła w całej Polsce, w Warszawie, na różnego rodzaju spotkaniach w terenie, w miastach, miasteczkach i na różnych seminariach, spotkaniach itd. Trudno więc mówić, że ta ustawa rodzi się pospiesznie. Podstawowy zarys jej projektu był publikowany na stronach internetowych, więc trudno jest ten zarzut przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-229.40" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł mówił również o tym, że mocniejsze związanie samorządów z gospodarką będzie możliwe tylko wtedy, kiedy samorządy będą miały udziały we wszystkich rodzajach podatków, a więc również w podatkach pośrednich i w akcyzie. Otóż, Wysoka Izbo, problem udziału w podatkach pośrednich analizowaliśmy bardzo starannie i jeżeli nie przedstawiamy takich rozwiązań, to w poczuciu pełnej odpowiedzialności za finanse samorządów terytorialnych, ponieważ, po pierwsze, okazuje się, że oparcie czy wprowadzenie tego elementu spowoduje jeszcze większe zróżnicowanie dochodów samorządów, ich potencjału dochodowego niż do tej pory, pogłębi te różnice. Po drugie, jest proste pytanie - podatki pośrednie mają to do siebie, że trzeba je zwracać, czasami trzeba je zwracać, to kto będzie je zwracał? Otóż mnie się wydaje, że mamy jeszcze chwilę czasu na zastanowienie się nad wprowadzeniem tego rodzaju rozwiązań i najpierw uporajmy się z tym podejściem. Sądzę, że ten związek z gospodarką jest obecnie zapewniony w wystarczający sposób.</u>
          <u xml:id="u-229.41" who="#JacekUczkiewicz">Tutaj do tej sprawy kroku wstecz od podatku akcyzowego od paliw już się ustosunkowałem.</u>
          <u xml:id="u-229.42" who="#JacekUczkiewicz">Środki pomocowe. Jak powiedziałem, ta ustawa nie rozwiązuje kwestii środków pomocowych, ona stwarza większe, dogodniejsze warunki do dysponowania finansami samorządów, ażeby można było uczestniczyć w tych programach, zwiększa strumień środków płynących do samorządu, a więc również na pewno powinno to w jakiś sposób wpłynąć.</u>
          <u xml:id="u-229.43" who="#JacekUczkiewicz">Kwestia powiatów, weryfikacja liczby powiatów, że jest to nieodpowiedzialne ze strony rządu. No, pan poseł Kuźmiuk, pan przewodniczący Kuźmiuk był łaskaw odnieść się do zapisu w uzasadnieniu, nie zakwestionował jednakże normy w ustawie, która przyznaje dodatkowe skutki dla tych samorządów, które podejmą decyzje o połączeniu się. Przecież my nie proponujemy dodatkowych skutków i zachęt dla samorządów, które się dzielą, tylko proponujemy zachęty, bodźce dla tych, które się łączą, i w tym jest wyrażona wola taka, że oczywiście uznajemy to za pozytywny trend. No, tego pan poseł Kuźmiuk nie zakwestionował, natomiast w kwestii uzasadnienia był łaskaw nazwać nieodpowiedzialnością rządu. Nie ulega wątpliwości, że kwestia ilości jednostek samorządu terytorialnego jest zawsze kwestią dyskusyjną i te rozwiązania, które my proponujemy, uznajemy za najlepsze, to znaczy, żadnych rozwiązań administracyjnych, żadnych rozwiązań parasiłowych, ale tylko wtedy, kiedy samorządy same dojdą do tego wniosku, że lepiej będzie, jeżeli one się razem połączą.</u>
          <u xml:id="u-229.44" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Borczyk, kwestia PIT i CIT w gminach, do tej sprawy się odnosiłem.</u>
          <u xml:id="u-229.45" who="#JacekUczkiewicz">Urealnić dochody bazowe. Podczas wielu spotkań z samorządami spotykałam się bardzo często z takim oto zarzutem, że w roku 1998, kiedy były stanowione te ustawy i te reformy, samorządy zostały przez rząd i parlament, samorządy powiatowe, oszukane, ponieważ nie zostały wtedy w należyty sposób dofinansowane zadania itd. I oto...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#DonaldTusk">Panie ministrze, ja daję znać, chociaż pana nie obowiązuje żaden rygor czasowy, regulaminowy, ale otrzymałem także sygnał od marszałka, że nasze opóźnienie jest już bardzo dramatyczne. Wiem, że pan minister...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JacekUczkiewicz">Dobrze, panie marszałku, ja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#DonaldTusk">...odpowiada na wszystkie zastrzeżenia, pytania, ale prosiłbym bardzo dzisiaj o nadzwyczajne tempo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JacekUczkiewicz">Dobrze, więc ja postaram się, panie marszałku, zwiększyć tempo, jeżeli na niektóre pytania nie odpowiedziałbym, to odpowiem na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#JacekUczkiewicz">Odpowiadam co do urealnienia w ten sposób, że staraliśmy się zrobić to, co możemy, a więc tak jak wiele samorządów jest w tej dolnej strefie zyskującej, czyli do, powiedzmy, kilku procent, 1-2%, to w przypadku powiatów postulat samorządowy, żeby było to minimum 3%, jest spełniony.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#JacekUczkiewicz">Jeśli Wysoka Izba pozwoli, to spróbowałbym w tej chwili odnieść się do niektórych przynajmniej pytań.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Tomczykiewicz - czy zamiast systemu tego solidarnościowego nie zwiększyć udziału w podatkach PIT? Otóż, Wysoka Izbo, to jest bardzo ciekawe pytanie. Oczywiście odpowiedź: tak, można. Można wtedy, kiedy przeszlibyśmy z podatku należnego w gminie konkretnej jednostce, czyli wynikającego z jej realnego potencjału dochodowego, odeszli od tego i przerzucili się, przeszli na średnią krajową podatku, czyli uśrednili to. Tak było kiedyś do 1999 r. i środowiska samorządowe za swój wielki sukces uznały odejście od tego systemu, od takiej urawniłowki, przepraszam za makaronizm w Wysokiej Izbie, do średniej krajowej i odniesienie się do rzeczywiście należnego. Jeżeli trzymamy się tej dobrej, według mnie, zasady, czyli odnoszenia się do potencjału dochodowego konkretnej gminy, to niestety ten mechanizm solidarnościowy musi występować.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#JacekUczkiewicz">Czy te zapisy są zgodne z konstytucją? - pyta pani poseł Hyla.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, o zakupy komputerów i autobusów.)</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#JacekUczkiewicz">A nie, przepraszam, pani poseł pyta o zakupy komputerów i autobusów. Ta ustawa oczywiście nie reguluje tej kwestii. Rozumiem, że odpowiedź zostanie udzielona na piśmie przez stosowny resort. Również jeśli chodzi o program: sala gimnastyczna w każdej gminie.</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Baszczyński poruszał głównie kwestię subwencji oświatowej, tu o niej mówiłem, ale również zakładowego funduszu świadczeń. Jest w tej sprawie delegacja do rozporządzenia, jeśli nie da się wypracować algorytmu, bo trzeba się z tym liczyć, my mówimy o emerytach nauczycielach, to będą indywidualne decyzje w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#JacekUczkiewicz">Pani poseł Skowrońska - gmina Solina. Tam występuje kwestia uporządkowania ewidencji gruntów i ten zapis, który my tam proponujemy, był konsultowany ze stroną samorządową.</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#JacekUczkiewicz">Pan poseł Szrajber poruszał... O, tak jest, wola pana marszałka jest dla mnie obowiązująca. Pan marszałek prosi, ażeby na resztę pytań odpowiedzieć na posiedzeniu komisji wspólnej, co oczywiście uczynię.</u>
          <u xml:id="u-233.10" who="#JacekUczkiewicz">Przepraszam za takie przedłużenie sprawy, panie marszałku, ale ta ustawa jest naprawdę bardzo skomplikowana, bardzo wielowątkowa i zresztą dyskusja to wykazała. Staraliśmy się tutaj przekazać informacje w sposób najbardziej wyczerpujący. Tak że jeżeli Wysoka Izba pozwoli, odpowiedzi na resztę pytań udzielę na posiedzeniu komisji sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Można sprostowanie?)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#DonaldTusk">Można tylko swoją wypowiedź, panie pośle, prostować. Przy całej życzliwości...</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie ministrze, za zrozumienie dla naszego reżimu pracy, ale rzeczywiście dzisiejszy wieczór będzie jeszcze wyjątkowo ciężki. Reakcja sali chyba potwierdza celowość takiego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#DonaldTusk">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zawarty w druku nr 1732, do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#DonaldTusk">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie tego projektu dodatkowo do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, a także wniosek o zobowiązanie komisji do zasięgnięcia opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#DonaldTusk">Decyzje w sprawie skierowania projektu podejmiemy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (druk nr 1768).</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej, panią Ewę Tomaszewską, w celu przedstawienia uzasadnienia projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#DonaldTusk">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dziś wyjątkowy zaszczyt prezentacji obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej - projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Projekt ten poparty został 650 tys. podpisów. Oddźwięk społeczny manifestacji zorganizowanej dla poparcia tego projektu w dniu 24 kwietnia br. przekroczył nasze oczekiwania. 62% tych, którzy słyszeli o manifestacji, a 79% tych, którzy się nią interesowali, poparło jej postulaty. Z postulatami tymi zgodziło się ponad 13 mln 600 tys. dorosłych Polaków. Propozycja zmian w ustawie wynika z głębokiej potrzeby społecznej. Choć przygotowana została przez NSZZ „Solidarność” na mocy uchwały Komisji Krajowej Nr 136/02, w zbieranie podpisów włączyły się inne organizacje związkowe, również OPZZ, liczne środowiska pracownicze, a także ugrupowania polityczne wrażliwe na problemy społeczne. Tu, na tej sali są również sygnatariusze tej inicjatywy i osoby, które pomagały zbierać podpisy. Przy niemal 19% stopie bezrobocia i postępującym procesie restrukturyzacji gospodarki obawa przed utratą pracy jest dziś powszechna. W roku ubiegłym liczba bezrobotnych przekroczyła 3 100 tys. osób - wraz z pobierającymi zasiłki przedemerytalne i świadczenia przedemerytalne liczba ta stanowi niemal 3 600 tys. osób. Choć Rzeczpospolita Polska ratyfikowała Europejską Kartę Socjalną, a w szczególności jej art. 1 gwarantujący prawo do pracy i ust. 2 i 3 art. 13 gwarantujące prawo do pomocy społecznej i medycznej, a w ostatnich miesiącach Wysoka Izba wyraziła zgodę na ratyfikację konwencji nr 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy, niełatwo praw tych dochodzić tym, którzy pracę stracili, trudno też uznać, że pomoc społeczna dla nich jest wystarczająca. Czyż nie oznacza to, że zasada sprawiedliwości społecznej gwarantowana w art. 2 konstytucji ma charakter iluzoryczny? Czy art. 67 ustawy konstytucyjnej, a w szczególności jego ust. 2 stanowiący, że „obywatel pozostający bez pracy nie z własnej woli i nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego” jest tylko pustym dźwiękiem?</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#EwaTomaszewska">Wypowiadane ostatnio wielokrotnie przez polityków o liberalnych przekonaniach poglądy o konieczności ograniczania wydatków na cele socjalne świadczą przede wszystkim o braku rozeznania w rzeczywistych potrzebach, a czasem po prostu o tym, że nigdy nie byli głodni. Jednak instynkt samozachowawczy powinien im podpowiedzieć, że rozwiązanie tych problemów jest konieczne. Ważne jest zapewnienie pomocy materialnej tracącym pracę. Nie mniej ważne jest zapewnienie tym ludziom szansy zachowania godności.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#EwaTomaszewska">Zmiany ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu przyjęte 17 grudnia 2001 r. nieoczekiwanie pozbawiły wiele osób możliwości uzyskania zasiłków przedemerytalnych, a tym, które spełniały kryteria do uzyskania świadczeń przedemerytalnych, ograniczyły spodziewany dochód. Przypomnę, że zasiłki przedemerytalne do końca 2001 r. przyznawano: kobietom, które przepracowały 30 lat lub 25 lat, o ile co najmniej 15 lat przepracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, i mężczyznom, którzy przepracowali 35 lat lub 30 lat, o ile pracowali co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#EwaTomaszewska">Wysokość zasiłku przedemerytalnego wynosiła 120% zasiłku dla bezrobotnych, a w rejonach zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym 160% zasiłku dla bezrobotnych, jednak nie więcej niż 90% przeciętnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2003 r. zasiłek dla bezrobotnych wynosi netto 447, 71zł, a więc zasiłek przedemerytalny netto wynosi 528, 47 zł, a podwyższony do 160% netto wynosi 689, 90 zł. Ustawa okołobudżetowa z grudnia 2001 r. całkowicie zlikwidowała możliwość uzyskania zasiłku przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#EwaTomaszewska">Projekt ustawy stanowiący obywatelską inicjatywę legislacyjną przewiduje przywrócenie tych uprawnień. Wysokość świadczeń przedemerytalnych wynosiła 90% ustalonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emerytury. Ustawa ponadto upoważniała rząd do podwyższenia tej wysokości do 100%, a także do skracania okresu wymaganego do jej przyznania, o ile dotyczyło to osób objętych rządowymi programami restrukturyzacyjnymi. Dziś wysokość tych świadczeń wynosi 80% ustalonej emerytury i jest ograniczona górnym limitem w wysokości 200% zasiłku dla bezrobotnych. Oznacza to netto kwotę w granicach 528, 47 - do 851, 25 zł. Chcemy, by poprzednie, korzystniejsze regulacje zostały przywrócone.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#EwaTomaszewska">Pozwolę sobie przypomnieć, że uchybienia w procesie legislacyjnym w trakcie przyjmowania ustawy z 17 grudnia 2001 r. znalazły wyraz w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym na wniosek NSZZ „Solidarność”, OPZZ, grupy posłów, Rady Powiatu Bydgoskiego oraz rzecznika praw obywatelskich. Ze strony przeciwników proponowanego przez nas rozwiązania słyszymy wypowiedzi o możliwości zastosowania aktywnych metod zwalczania bezrobocia, o przygotowywanych programach szkoleń i promocji zatrudnienia osób po pięćdziesiątce.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#EwaTomaszewska">Tymczasem dla zwalnianych dziś górników, hutników, nauczycieli po prostu nie ma żadnych ofert pracy. Według naszych ustaleń w styczniu br. w 71 powiatach urzędy pracy nie pozyskały ani jednej oferty. Dotyczy to 26 402 zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy, a ogółem na tym terenie 498 607 bezrobotnych. Osobom, którym wygasły umowy o pracę na skutek zmian organizacyjnych w systemie lecznictwa, prowadzących do utworzenia Narodowego Funduszu Pracy, odmawia się przyznania świadczeń przedemerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#EwaTomaszewska">Uchwała Wysokiej Izby z 17 grudnia 2001 r. w sprawie działań na rzecz osób w wieku przedemerytalnym nie jest realizowana. W trakcie zwolnień grupowych trudniej pozbawić pracy kogoś, kto nie ma żadnych szans uzyskania dochodu, niż kogoś, kto przepracował wiele lat i ma możliwość uzyskania stałego dochodu w postaci zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego. Nie można się temu dziwić. Oto fragmenty listów, które w tej sprawie otrzymujemy.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#EwaTomaszewska">„Mam 52 lata, za sobą 36 lat pracy, w tym 32 lata przepracowane w warunkach szkodliwych. Gdy 2 lata temu zakład nasz miał problemy finansowe, dyrekcja musiała przeprowadzić redukcję zatrudnienia. Zaproponowała wymówienia wysłużonym pracownikom, informując ich, że pracownicy, którzy spełnią kryteria stażowe i zostaną zwolnieni z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy, będą mogli bezpiecznie przejść na zasiłki przedemerytalne. Od zeszłego roku nie ma już zasiłków przedemerytalnych. Odtąd żyję w ciągłym strachu. Nasz zakład „Cezarom”, zajmujący się produkcją stoczniową, znów ma poważne problemy finansowe. Na nową pracę w moim wieku, przy tak wysokim bezrobociu, nie mam szans” - Słupsk.</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#EwaTomaszewska">„Mam 56 lat. Zostałem zwolniony z pracy w zakładach „Prospan” w Wieruszowie w 1999 r., po czym otrzymałem zasiłek przedemerytalny. Kwota zasiłku wynosi 680 zł. Gdybym został zredukowany później, zostałbym bez środków do życia, bo zmieniła się ustawa” - Wieruszów.</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#EwaTomaszewska">„W październiku będę miała 30 lat pracy. Moja firma zajmująca się produkcją odzieżową była początkowo przedsiębiorstwem państwowym, potem spółką akcyjną, która upadła. Sytuacja jest tak niepewna, że najgorszego możemy się spodziewać w każdej chwili. W naszym regionie na pracę w moim wieku nie ma co liczyć. Nikt nie pomyśli, z czego człowiek ma żyć. U nas wiele kobiet wykonuje pracę zaliczaną do pracy w szczególnych warunkach. Co mają robić w razie zwolnienia? Żebrać? Przecież wymagany okres składkowy mają wypracowany” - Wałbrzych.</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#EwaTomaszewska">„Przywrócenie zasiłków przedemerytalnych to dla takich ludzi, jak ja: być albo nie być. Tyle lat przepracowaliśmy i zostajemy po zwolnieniu z zakładu zepchnięci w nędzę, bez szans na zatrudnienie. Mam 48 lat, za sobą 31 lat pracy i zostałam po zamknięciu Fabryki Kabli w Ożarowie, o którą tak długo i żarliwie walczyliśmy, bez żadnych perspektyw na przyszłość” - Warszawa.</u>
          <u xml:id="u-235.12" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Brak zasiłków samoistnie nie przyczynia się do większej aktywności zawodowej. Konieczne są rzeczywiste oferty pracy i, o ile one będą, presja na istnienie zasiłków zmaleje. Problem ten może byłby mniej palący, gdyby w porę wprowadzono ubezpieczenie od bezrobocia. Pozwolę sobie przypomnieć, że NSZZ „Solidarność” opracował własny projekt takiego ubezpieczenia. Został on przyjęty na Krajowym Zjeździe Delegatów w Gdańsku w 1995 r. Do problemu tego powrócił Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” we Władysławowie w 1999 r. Niestety, żaden z rządów nie podjął poważnej dyskusji na ten temat. Nie znaczy to, że problem ten nie zaistniał w dokumentach rządowych. W czerwcu 1997 r. na rozmowy w tej sprawie zapraszał partnerów społecznych sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej, zwracając uwagę, że: „Jak dowodzą praktyki krajów europejskich, system zasiłków dla bezrobotnych, oparty o zasadę ubezpieczenia od bezrobocia i udział partnerów społecznych w organizowaniu, zarządzaniu oraz tworzeniu funduszy ubezpieczeniowych, wydaje się godny uwagi i rozważenia zastosowania w polskich warunkach”.</u>
          <u xml:id="u-235.13" who="#EwaTomaszewska">Kwestii tej poświęcono wiele miejsca w „Programie promowania produktywnego zatrudniania i zmniejszania bezrobocia” z 3 czerwca 1997 r. W „Narodowej strategii wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000–2006” ze stycznia 2000 r. znalazł się zapis: „Jednakże dopiero wprowadzenie ubezpieczeń od bezrobocia pozwoli na właściwą konstrukcję systemu zasiłków”. Wprowadzenie ubezpieczeń od bezrobocia pojawiło się także w „Narodowym planie działania na rzecz zatrudnienia na lata 2000–2001” z marca 2000 r., gdzie opracowanie koncepcji, przeprowadzenie szerokiej debaty społecznej i przygotowanie propozycji regulacji prawnych przewidywano na lata 2000–2001. Niestety, słowa nie zmieniły się w niezbędne działania.</u>
          <u xml:id="u-235.14" who="#EwaTomaszewska">Przejdźmy teraz do przewidywanych skutków finansowych wprowadzenia proponowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-235.15" who="#EwaTomaszewska">Po pierwsze, przywrócenie zaliczania okresu pobierania gwarantowanego zasiłku okresowego z pomocy społecznej (art. 23 ust. 2 pkt 2a) do okresu wymaganego do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych oznacza w warunkach 2002 r. koszt ok. 60 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-235.16" who="#EwaTomaszewska">Przywrócenie art. 37g zwolni pracodawcę z obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy w przypadku zatrudnienia skierowanego do pracy absolwenta. Zmniejszenie dochodów Funduszu Pracy z tego tytułu wyniesie w warunkach 2002 r. ok. 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-235.17" who="#EwaTomaszewska">Przywrócenie zasiłków przedemerytalnych na warunkach obowiązujących do 31 grudnia 2001 r. oznacza w warunkach 2002 r. koszt w wysokości 115 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-235.18" who="#EwaTomaszewska">Przywrócenie zaliczania okresu aktualnie pobieranego zasiłku dla bezrobotnych do okresu wymaganego do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego spowoduje w warunkach 2002 r. wzrost wydatków o ok. 10 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-235.19" who="#EwaTomaszewska">Przywrócenie świadczeń przedemerytalnych w wysokości 90% kwoty emerytury oraz zlikwidowanie ograniczenia wysokości przyznawanych świadczeń przedemerytalnych do dwukrotnej wysokości zasiłku dla bezrobotnych związane będzie z kosztami w warunkach 2002 r. na poziomie 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-235.20" who="#EwaTomaszewska">Przywrócenie upoważnienia dla Rady Ministrów do skracania okresu wymaganego do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego oraz podwyższenia jego wysokości dla pracowników zwalnianych z restrukturyzowanych sektorów gospodarki narodowej objętych programami restrukturyzacyjnymi przyjętymi przez Radę Ministrów powodować będzie skutki finansowe wynikające z tych programów restrukturyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-235.21" who="#EwaTomaszewska">Szacowana łączna kwota zwiększonych wydatków z tytułu przyjęcia powyższych zmian wyniosłaby w warunkach 2002 r. ok. 255 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-235.22" who="#EwaTomaszewska">W swych szacunkach bazowaliśmy na tych danych, które rząd przedstawił w grudniu 2001 r., planując oszczędności budżetowe. Sądzimy, że przeprowadzone zostały rzetelnie i w dobrej wierze. Źródłem finansowania kosztów wprowadzenia w życie projektowanej ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu winien być budżet państwa. Zgodnie z obecnym stanem prawnym zasiłki i świadczenia przedemerytalne finansowane są poprzez dotacje do Funduszu Pracy. Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-235.23" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Hasłem przyświecającym nam w trakcie przygotowywania projektu ustawy, zbierania podpisów, manifestacji i wszelkich przedsięwzięć z projektem tym związanych było: „W Polsce nie ma ludzi niepotrzebnych”. To od państwa zależy dzisiaj, czy nasi koledzy, znajomi i nieznajomi, którzy po przepracowaniu wielu lat utracili pracę, będą wykluczeni, odrzuceni przez społeczeństwo, czy też odzyskają wiarę w ludzi; ponownie uwierzą, że nie są sami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.24" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#DonaldTusk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#DonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jacek Kasprzyk, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#komentarz">(Głos z sali: OPZZ z wami.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#JacekKasprzyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie, Panowie Posłowie! Panie Przewodniczący! Szanowni Goście! Bardzo dobrze się stało, że w tym momencie możemy porozmawiać tutaj, na sali sejmowej, a niekoniecznie poza tą salą, szczególnie że temat ani nowy, ani łatwy; bo gdyby był łatwy, to pani poseł Ewa Tomaszewska z pewnością w poprzedniej kadencji... czy od czasu zmian w Polsce po 1989 r. można byłoby ten problem szybko, łatwo i sprawnie rozwiązać. Okazuje się, że chyba nie do końca tak jest.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#JacekKasprzyk">Chciałbym w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej powiedzieć, że gdyby nie sytuacja, która jest przecież znana Wysokiej Izbie, kiedy konstruowaliśmy budżet na rok 2002, kiedy oficjalnie poprzedni rząd sam przyznawał, w jakim stanie finansów publicznych pozostawił państwo, nikt nie dokonywałby żadnych ograniczeń w wydatkach, również i w sferze społecznej, a tym bardziej w sferze zabezpieczenia pracowniczego. I myślę, że pani poseł Tomaszewska jako przedstawiciel komitetu obywatelskiego jest w stanie z tą logiką i argumentacją również się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#JacekKasprzyk">Dlatego pozwolę sobie nie zgodzić się z argumentem, że podpisy pod inicjatywą obywatelską, która sprowadza się w zasadzie do jednej kwestii, przywrócenia stanu obowiązującego do grudnia 2001 r., a więc powrotu do większej wysokości świadczenia aniżeli dzisiaj obowiązujące... Nikt z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, nikt z rządu nie twierdzi, że wysokość pomocy społecznej udzielanej osobom bezrobotnym czy osobom w określonym wieku kończącym swoją aktywność zawodową, czy też innym osobom objętym systemem pomocy społecznej jest w wysokości wystarczającej, która by zadowalała zarówno władze publiczne państwa, jak i osoby z niej korzystające. Ale musimy również śmiało i uczciwie odpowiedzieć, że dzielimy to, co posiadamy, również w ramach komisji polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#JacekKasprzyk">Jeżeli chcemy mówić o zabezpieczeniu, problem polega w zasadzie na tym, jak pomóc grupom osób, które są w określonym wieku, utraciły zatrudnienie i z racji swojego wieku nie są w stanie podjąć dalszej pracy zarobkowej, a mają za sobą długi okres zatrudnienia. To jest główny problem. Natomiast musimy również śmiało powiedzieć, w jakiej sytuacji się znajdujemy przez ileś lat. Po pierwsze, obowiązujący w Polsce system emerytalny jest systemem solidaryzmu społecznego, a więc osoby pracujące nie odprowadzają składek na swoje indywidualne konto systemu ubezpieczeń, tylko poszczególne pokolenia wypłacają tym, którzy są na emeryturze. W pełni zgadzamy się z panią poseł, że brakło systemu ubezpieczenia, nie pomyślano o tym, nie wprowadzono w życie od momentu reformowania systemu państwa. Dzisiaj sytuacja być może wyglądałaby o wiele inaczej.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#JacekKasprzyk">Z drugiej, a właściwie z trzeciej strony mamy dylemat dotyczący zmieniających się uwarunkowań na rynku pracy. Dzisiaj w zasadzie stoimy przed wyborem, czy mamy możliwość przetrzymywania w zakładach pracy określonych grup osób, czy też nie. O ile łatwiejsze jest to w sferze budżetowej, sferze publicznej, tam, gdzie państwo ma na to wpływ, staje się to bardzo często niemożliwe w sferze wolnej gospodarki, a więc w określonych własnościowo podmiotach gospodarczych. Jak się do tego dołoży jeszcze upadające zakłady, to jest to problem. Również i wyzwania rynku są bardzo niekorzystne dla osób w określonym wieku, o określonych kwalifikacjach. Ten rynek jest bardzo brutalny. I zgadzam się z panią, że osoby, które tracą możliwość zatrudnienia, w konsekwencji popadają w kłopoty ekonomiczne, a znaczna część może również popaść w system wykluczenia społecznego. I obowiązkiem państwa jest temu przeciwdziałać; ale obowiązkiem tego państwa również jest zwracać uwagę i na inne grupy i starać się w miarę sprawiedliwie obdzielać tych, którzy tej pomocy potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#JacekKasprzyk">Proszę Państwa! Trzeba również powiedzieć prawdę, że system zasiłków, system świadczeń przedemerytalnych oparty był na Funduszu Pracy. Fundusz Pracy, który został stworzony jako fundusz celowy mający pomóc w wyprowadzaniu z bezrobocia, w zasadzie przejął quasi-system emerytalny, bo przecież to świadczenie nie było ani świadczeniem emerytalnym, ani świadczeniem pomostowym, było to świadczenie typowo socjalne. Rodziło się więc również pytanie, jaka wysokość tego świadczenia socjalnego, świadczenia pomocy, ma być w stosunku do innych osób bezrobotnych, w stosunku do innych osób potrzebujących. I prawdą jest również to - myślę, że pani poseł byłaby to w stanie potwierdzić, gdyby miała więcej czasu na przedstawienie wniosku - że z końcem 2001 r. stan finansów Funduszu Pracy, z którego są wypłacane świadczenia i zasiłki przedemerytalne, ulegał potwornemu krachowi. W roku 2001 zaciągnięto kredyt, w 2002 r. zaciągnięto następny w wysokości 1800 mln, po to żeby spłacać zobowiązania poprzedniego roku i również móc realizować te na rok następny.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#JacekKasprzyk">Jeżeli spojrzymy przez system wydatków, to okaże się również to, że nie zaoszczędzono pieniędzy. Po prostu jeśli chodzi o osoby, które były tym objęte, obdzielono je mniejszą ilością jednostkowo, natomiast objęto tym większą grupę; po to również, żeby nie doprowadzić do sytuacji, aby za kilka miesięcy okazało się, że nie ma gdzie i z czego wypłacać tych świadczeń. Bo proszę zwrócić uwagę również na to, że w roku 2001 nagminne stawało się niewypłacanie świadczeń i zasiłków w wielu regionach naszego kraju; było to spowodowane także sytuacją materialną, finansową tych wszystkich funduszy. A zatem nikt nie oszczędzał, nikt nie próbował oszczędzić na tej grupie ludzi, tylko nie chciano doprowadzić do takiej sytuacji, do jakiej doprowadzono w przypadku pielęgniarek, jeśli chodzi o słynną ustawę, podniesienie wynagrodzenia o 203 zł. Kiedy poprzedni rząd chciał koniecznie, aby strajkujące pielęgniarki zechciały opuścić Ministerstwo Zdrowia, obiecano gruszki na wierzbie i sami związkowcy również wiedzą, czym to się zakończyło.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#JacekKasprzyk">Wysoka Izbo! Problem, o którym mówimy, problem zabezpieczenia ekonomicznego dużych grup społecznych w określonym wieku, nie jest ani problemem łatwym, ani nie może być oderwany od całej polityki społecznej. Rząd przygotowuje wiele rozwiązań, które mają za zadanie objąć opieką, pomocą materialną grupy zagrożone, mają również pomóc im w uaktywnieniu własnych działań. Bo zawsze ta wysokość pomocy będzie zależna od możliwości finansowych państwa, jak również od aktywności samej osoby. O tych programach i przedstawionych propozycjach z pewnością w dzisiejszej debacie już konkretnie będzie mówił pan minister Szczepański.</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#JacekKasprzyk">W imieniu klubu chciałbym zaproponować, aby ten projekt inicjatywy obywatelskiej mógł być włączony w dalszą debatę, jak ten problem rozwiązać i jak zabezpieczyć poszczególne zagrożone środowiska osób, które mogą utracić pracę, aby ten projekt mógł stać się wkładem do dalszych prac. Ponieważ będzie to dotyczyło wielu dziedzin, będzie dotyczyło samorządów, bo dzisiaj samorządy zajmują się również i tą problematyką, proponuję, żeby nad tym projektem pochyliły się w dalszych pracach 4 komisje: Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, która patrzy ponad podziałami na tej sali - to może potwierdzić pani poseł Tomaszewska - Komisja Gospodarki, która reaguje również na to, co się dzieje na rynku, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisja Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Eugeniusz Wycisło, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#EugeniuszWycisło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić opinię do obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu przedstawionego w pierwszym czytaniu, z druku nr 1768.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#EugeniuszWycisło">17 grudnia 2001 r. Wysoka Izba uchwaliła zmiany w tzw. ustawie nowelizacyjnej do ustawy z 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Ustawa nowelizacyjna, co zapewne nie wszyscy pamiętają, przeszła prze nasz parlament w iście kosmicznym tempie. Druk nr 64 ukazał się z datą 21 listopada 2001 r., Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pracowała nad ustawą od 6 grudnia, zaś już 17 grudnia 2001 r. ustawa została uchwalona.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#EugeniuszWycisło">Głównym celem całego pakietu ustaw przedłożonych z końcem 2001 r. parlamentowi było poszukiwanie oszczędności w wydatkach budżetu na rok 2002. W ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu ustawa nowelizacyjna wprowadziła kilka zasadniczych zmian. Po pierwsze, zlikwidowany został zasiłek przedemerytalny. Została tu już podana jego definicja, ale przypomnę, że jest to świadczenie przysługujące osobom, które spełniały warunki do uzyskania statusu bezrobotnego z prawem do zasiłku oraz legitymowały się stażem pracy uprawniającym do emerytury, w przypadku kobiet - 30, a mężczyzn - 35 lat. Po drugie, wysokość świadczenia przedemerytalnego. Również przypomnę, że jest to świadczenie otrzymywane przez osoby spełniające warunki do uzyskania statusu bezrobotnego z prawem do zasiłku oraz legitymujące się stażem pracy uprawniającym do emerytury, a które jednocześnie osiągnęły wiek: kobiety - 58 lat i mężczyźni - 63 lata. Wysokość świadczenia przedemerytalnego została obniżona z 90% do 80% kwoty przyszłej emerytury oraz ograniczono jej maksymalny wymiar do poziomu dwóch zasiłków dla bezrobotnych. Po trzecie, pozbawiono Radę Ministrów uprawnienia do skracania czasu niezbędnego do otrzymania świadczenia przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#EugeniuszWycisło">Szacowana wówczas kwota zmniejszonych wydatków z Funduszu Pracy w 2002 r. z tytułu przyjęcia powyższych zmian miała wynosić ok. 410 mln zł oraz planowany był wzrost dochodów Funduszu Pracy ze składek o 60 mln. W ubiegłym tygodniu analizowaliśmy budżet 2002 r. i mieliśmy okazję sprawdzić wykonanie planowanych efektów finansowych. Można powiedzieć, że operacja prawie się powiodła. Nie wolno jednak nie zauważyć jej społecznych skutków. Tysiące ludzi zostało zaskoczonych zmianami w ustawie, posłowie otrzymali setki protestów i interwencji. Efektem było kilkanaście interpelacji.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#EugeniuszWycisło">Klub Poselski Platforma Obywatelska nieufnie, ale bez protestów przyjmował proponowane zmiany. Staliśmy i nadal stoimy na stanowisku, że ludzie bardziej niż zasiłków chcą, potrzebują i domagają się pracy. Liczyliśmy na wiarygodność rządu, tym bardziej że na wniosek posłów koalicji rządzącej podjęta została, również 17 grudnia 2001 r., stosowna uchwała wzywająca ministra pracy i polityki społecznej do zainicjowania w 2002 r. tworzenia regionalnych programów specjalnych ze środków Funduszu Pracy aktywizujących zawodowo osoby w wieku przedemerytalnym - od kilku miesięcy mówi się, ale ciągle tylko się mówi, o tzw. pakiecie 50+. W uchwale tej Sejm wyraził również oczekiwanie, że w 2002 r. Rada Ministrów przedstawi kompleksowe zmiany w systemie pomocy społecznej, polegające m.in. na wykorzystaniu minimum socjalnego dla określenia kryteriów uprawniających do świadczeń oraz objęcia pomocą niektórych grup społecznych, w tym również osób w wieku przedemerytalnym. Minęło 18 miesięcy i nadzieje nie tylko Platformy Obywatelskiej, ale tysięcy zainteresowanych świadczeniobiorców i bezrobotnych okazały się niespełnione.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#EugeniuszWycisło">Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu jest tego zawodu wyrazem. Wnioskodawcy występują o przywrócenie stanu prawnego sprzed 31 grudnia 2001 r. W uzasadnieniu do przedłożenia wskazuje się na bardzo istotne uchybienia ustawy nowelizacyjnej z 17 grudnia. Po pierwsze, naruszenie sformułowanej w art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady praworządności w związku z niedopełnieniem obowiązku konsultacji projektu z reprezentatywnymi ogólnokrajowymi organizacjami związkowymi. Po drugie, naruszenie wymogu zachowania minimalnego 14-dniowego okresu vacatio legis, który ma na celu umożliwienie obywatelom zapoznania się z nowymi rozwiązaniami prawnymi.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#EugeniuszWycisło">Uchybienia w procesie legislacyjnym, na które niekwestionowany wpływ miało zawrotne tempo procedowania, znalazły swój wyraz we wnioskach NSZZ „Solidarność”, OPZZ, grupy posłów, Rady Powiatu Bydgoskiego oraz rzecznika praw obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie stwierdzenia zgodności ustawy z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawcy ponadto wskazują na niezgodność przepisów ustawy nowelizacyjnej z wymogami Europejskiej Karty Społecznej oraz Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej polityki zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#EugeniuszWycisło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Te wszystkie mankamenty dotychczasowych dokonań w sferze ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz brak programów osłonowych mających na celu ochronę osób pozbawionych pracy, szczególnie z winy zakładu pracy, w wieku uniemożliwiającym znalezienie pracy i to w rejonach o wysokim bezrobociu, są głównym uzasadnieniem inicjatywy obywatelskiej. Klub Poselski Platforma Obywatelska popierał i popiera działania rządu zmierzające do minimalizowania wydatków z budżetu państwa na cele socjalne, ale z zapewnieniem rozwiązań umożliwiających godne przeżycie trudnego okresu ekonomicznego i gospodarczego naszego kraju, godne przeżycie, czyli możliwość utrzymania rodziny z dochodów z pracy, a nie dzięki zapomogom i zasiłkom.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#EugeniuszWycisło">Wysoki Sejmie! Jest grupa obywateli niezdolnych do pracy, ludzi, którzy wymagają szczególnej opieki państwa. Dla nich muszą być zapewnione zapomogi i świadczenia w systemie opieki społecznej. Są również obywatele, którzy nigdy nie splamią się pracą. Dla nich żadne rozwiązanie nie będzie satysfakcjonujące. Jednak przeważająca część społeczeństwa ludzi zdolnych do pracy w wieku umożliwiającym i uprawniającym do pracy nie chce żyć z zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#EugeniuszWycisło">Omawiany dziś projekt ustawy zakłada przywrócenie stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 2001 r., powrót do rozwiązań, które chcieliśmy zmienić, zreformować, umożliwić płacenie za pracę, chociażby w systemie robót publicznych, a nie wypłacanie zasiłków. Takiego powrotu Platforma Obywatelska nie chce popierać. Domagamy się, aby rząd jak najpilniej przedłożył parlamentowi pakiet ustaw z zakresu promocji pracy, reformy systemu urzędów pracy, takich zmian w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, które zagwarantują w możliwie krótkim czasie wymagany przyrost miejsc pracy. Mamy sygnały i informacje, szczególnie docierają one do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, że projekty ustaw są już prawie gotowe, ale trwa to już zdecydowanie za długo.</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#EugeniuszWycisło">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej wnoszę o przekazanie projektu omawianej ustawy do pracy w komisjach, a równocześnie apeluję do rządu o takie zintensyfikowanie prac nad programem przeciwdziałania bezrobociu i promocji pracy, aby przywracanie zasiłków w poprzedniej formule nie było konieczne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Szanowni Goście! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Ta debata, dyskusja wpisuje się w temat transformacji w naszym państwie. Stawia się pytania, kto był autorem, kto był głównym bohaterem, kto spowodował, że w naszym państwie, w naszej ojczyźnie doszło do przełomu. Kto ponosi największe koszty tej transformacji, a kto czerpie w tych latach? Bo są wygrani i są wielcy przegrani. Mało kto rozumie to lepiej niż działacze związkowi, którzy muszą na co dzień hamować emocje, hamować coraz to nowe wybuchy niezadowolenia społecznego, którzy muszą ludziom tłumaczyć, że trzeba cierpliwie, że trzeba czekać dalej, dłużej, głębiej, ponosić coraz to nowe wyrzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#TadeuszCymański"> W tym kontekście pojawia się pytanie o to, co jest prawem, a co jest sprawiedliwością. My - i zawsze tak będzie na świecie, do końca - toczymy walkę o to, żeby to, co jest zgodne z prawem, było jak najbardziej sprawiedliwe. </u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#TadeuszCymański">To jest pytanie. Trudno jest - o ile w ogóle jest to możliwe - powiedzieć, co jest sprawiedliwością. Ale o wiele łatwiej zauważyć i powiedzieć, co jest niesprawiedliwe, co jest ewidentnie niesprawiedliwe. A bez wątpienia z takimi przykładami w życiu mamy do czynienia i one są tu opisane. Nawet dzisiaj Ewa Tomaszewska, którą z wielką radością obserwujemy i gratuluję, panie przewodniczący, takich ludzi dla związku jak Ewa Tomaszewska...</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#TadeuszCymański">…bardzo kompetentna, bardzo wrażliwa... To jest to, czego nam często brakuje.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: A gdzie Rybicki?)</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#TadeuszCymański">Mieliśmy przed chwilą przedstawione dwa przykłady. Zwolniono z pracy mężczyznę, który ponad 30 lat ciężko pracował. Obecnie, jak domniemywam, mając rodzinę na utrzymaniu, nie ma on żadnych stałych, chociażby najmniejszych, konkretnych środków do życia. To jest niesprawiedliwe. To jest krzycząco niesprawiedliwe i to musi ulec zmianie. Musimy tę rzecz naprawić, poprawić. Drugi przykład - kobieta, która otrzymała ponad 600 zł zasiłku i jest szczęśliwa, choć każdy, kto ma rodzinę, wie, co to znaczy 600 zł na miesiąc; to 20 zł na dzień. Zatrzymuję się nad tymi rachunkami, żeby uświadomić sobie, jak trudnych problemów dotykamy.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#TadeuszCymański">A mottem swego wystąpienia chciałbym uczynić ciekawy fragment wystąpienia nie byle kogo, bo organu konstytucyjnego. Otóż w wystąpieniu do pani Anny Bańkowskiej, przewodniczącej sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, odnosząc się do trudnego tematu orzecznictwa, w kontekście właśnie dramatów ludzi około pięćdziesiątki, którzy tracą rentę, rzecznik praw obywatelskich pisze: Daleki jestem od postulowania osłabienia charakteru ubezpieczeniowego świadczenia, a zwłaszcza odejścia od zasad uzależniających prawo do świadczenia i jego wysokość od posiadania odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego. Niemniej należy rozważyć - i to podkreślę - biorąc pod uwagę w szczególności sytuację na rynku pracy, możliwość zapewnienia świadczeń osobom w wieku ponad 50 lat, które zostały uznane za zdolne do pracy po 10 latach nieprzerwanej niezdolności do pracy. Warto zauważyć, że osoby takie charakteryzuje z reguły relatywnie duży udział w tworzeniu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#TadeuszCymański">To bardzo znamienne, ciekawe słowa. Jeszcze ciekawsze jest to, co pan rzecznik wyraził między wierszami. Ten, który tak dokładnie strzeże prawa, jednak pokazuje tutaj, że jest również człowiekiem z wyobraźnią, że jest blisko życia i, co bardzo ważne, jest człowiekiem wrażliwym. Wynika z tego, że człowiek, który 10 lat był na rencie, słusznie czy niesłusznie, i jest po pięćdziesiątce, dzisiaj w Polsce na rynku pracy praktycznie nie ma żadnych szans. Rzecznik tymi słowami, bardzo dyplomatycznymi, wstawia się, ujmuje się i prosi o rozważenie tej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#TadeuszCymański">A w dniu dzisiejszym związek zawodowy, społeczny komitet - 650 tys. podpisów - do nas, do parlamentu, zwraca się z inicjatywą społeczną. Trudno nad tym przejść obojętnie. Trudno sobie wyobrazić, żeby ten projekt nie został przyjęty przez nas wszystkich do dalszych prac, i trudno sobie wyobrazić, żeby nie dał zauważalnego, odczuwalnego, tak bardzo oczekiwanego efektu.</u>
          <u xml:id="u-241.12" who="#TadeuszCymański">Mówiąc o tym wszystkim, chciałbym w imieniu mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, wyrazić poparcie dla tego projektu i zapewnienie, że będziemy nad tym projektem w komisji czy w komisjach, w zależności od tego, co Sejm przyjmie, cierpliwie pracować. Nie chcemy, popierając bardzo wiele słusznych społecznych projektów, odrywać się od rzeczywistości. Nie tylko my jako posłowie, nie tylko pracodawcy, nie tylko obywatele, ale również związkowcy mają świadomość, jak trudna jest sytuacja budżetu państwa. Ale trzeba mieć również świadomość, że pomimo tej trudnej sytuacji jest wiele możliwości, wiele rezerw, wiele możliwości takich działań, które uczynią zadość tym elementarnym, co chcę podkreślić, oczekiwaniom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-241.13" who="#TadeuszCymański">W tym kontekście dziwnym kontrastem, bardzo niepokojącym i smutnym, są wypowiedzi niektórych środowisk. Bardzo dziwne, że konfederacja pracodawców prywatnych proponuje rządowi szukanie różnych rezerw... Budżet państwa rzeczywiście potrzebuje pieniędzy, potrzebuje środków i mamy świadomość, że jego sytuacja jest dość dramatyczna, pomimo tych ożywień i tej dobrej koniunktury. Jedną z propozycji jest to, aby podnieść granicę wieku w odniesieniu do świadczeń przedemerytalnych w obecnej ustawie. Krótko mówiąc, jeśli chodzi o ten projekt, który próbuje ocalić to, co zostało utracone, który proponuje w jakimś zakresie dać szansę na elementarne środki do życia dla tych najbardziej poszkodowanych ludzi, mamy do czynienia z innymi inicjatywami. To pokazuje, jak bardzo się rozchodzą nie tylko poglądy na gospodarkę i na politykę społeczną, ale również - jak daleko można odejść od rzeczywistości, od realnego życia. Musimy jako posłowie o tym pamiętać i dalej nad tymi projektami pracować.</u>
          <u xml:id="u-241.14" who="#TadeuszCymański">Reasumując, chciałbym się zwrócić do Wysokiej Izby o przyjęcie tego projektu do dalszych prac i o to, żeby w toku tych prac towarzyszyła nam refleksja. Tu szczególnie się zwracam do Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Jest to jedyna partia, która ma w nazwie słowo „lewica”. Tropię, śledzę te ślady lewicowości, ale ich nie znajduję. Były projekty bardzo ostre. Szukano, bo tak jest najłatwiej, u ludzi. Chodzi o świadczenia, ulgi dla kombatantów, dla niepełnosprawnych, te wszystkie projekty i wreszcie niechlubnej pamięci jeden dzień niepłatny dla milionów chorych pracowników czy nadgodziny, które nie dały efektów. I pojawiają się refleksje. Niektóre rany zostały trochę zaleczone. Wróciliśmy do tego, poprawiliśmy, może nie do końca. Słyszałem wypowiedzi prominentnych działaczy Sojuszu, którzy zapowiadają, że te niechlubne zmiany w Kodeksie pracy mogą być i będą zmienione. Przywróci się m.in. dotychczasową płatność za pierwszy dzień pracy. Myślę, że ten klimat i ta refleksja powinny się pojawić również w pracy nad tym projektem, abyśmy nigdy nie doczekali takiej sceny, że ktoś do posła czy byłego posła podejdzie i, tej sprawy nie wspominając, słowami poety powie, nie wiem, czy o brzasku, czy o zmierzchu: Który skrzywdziłeś człowieka prostego, śmiechem nad jego krzywdą wybuchając, gromadę głupców wokoło siebie mając na pomieszanie złego i dobrego. Te poetyckie, ale mocne słowa mogą dotyczyć każdego z nas. Jesteśmy posłami, mamy wielką godność, dobrą, stabilną sytuację, ale nie zapominajmy, że życie potrafi być bardzo trudne, i w tych słowach, w tym projekcie jest to zawarte.</u>
          <u xml:id="u-241.15" who="#TadeuszCymański">Chciałbym, kończąc, podziękować bardzo serdecznie jeszcze raz związkowi zawodowemu, że nie wymusza tego protestami na ulicach, tylko demokratyczną drogą (to jest to, o co tak bardzo walczymy) - mając demokratyczny mandat, podpisy, zwraca się do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-241.16" who="#TadeuszCymański">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera skierowanie tego projektu do dalszych prac parlamentarnych, zachęca, zaprasza. Nie będziemy wykorzystywać tego do brutalnych ataków politycznych, chcemy klimatu. Ale pamiętajmy przede wszystkim o ludziach. Politykiem, posłem się bywa, a człowiekiem się jest. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odnieść się do obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#MieczysławKasprzak">Przedstawiony projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom wielu mieszkańców naszego kraju, tych przede wszystkim, którzy z przyczyn ekonomicznych narażeni są na utratę pracy. Dotyczy to pracowników już w takim wieku, że praktycznie znalezienie pracy jest niemożliwe, bo kto dzisiaj chce zatrudniać pracowników w wieku przedemerytalnym, kiedy w urzędach pracy stoją kolejki bezrobotnych absolwentów bardzo często renomowanych wyższych uczelni? Szanse na znalezienie pracy, na zmniejszenie bezrobocia są nadal znikome, bowiem nadal mamy do czynienia ze skutkami błędnej polityki gospodarczej prowadzonej przez wiele ekip rządowych. Jak bowiem można nazwać takie zdarzenia, jakie mają miejsce ostatnio w Jarosławiu na Podkarpaciu, gdzie kierownictwo zakładu Lu Polska ogłosiło, że zamierza zlikwidować całkowicie produkcję w miejscowym zakładzie? A wspomniany zakład to dawne ZPC San Jarosław, znany większości Polaków producent ciastek o dobrej marce, ciastek poszukiwanych na rynku. Znany był również z produkcji bardzo dobrych sucharów, w które przez wiele lat zaopatrywana była nasza armia. Funkcjonował on od 1933 r. W 1994 r.zakład ten, posiadający bardzo dobre wyniki finansowe, posiadający rynki zbytu, został sprywatyzowany. Powiem inaczej, sprzedany. Wszyscy dziwili się, dlaczego tak dobry zakład się sprzedaje, oczywiście inwestorowi zagranicznemu.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#MieczysławKasprzak">Ówczesny minister przekształceń własnościowych publicznie głosił, że to najlepsza prywatyzacja w kraju. Dziś po 9 latach kolejny właściciel Lu, tak się nazywa ten właściciel, zamyka zakład. Pracujących tam wtedy kilka tysięcy ludzi wyrzuca się, w najbliższym czasie, dziś pozostało tylko 500, reszta pójdzie na bruk, zasilą 12-tysięczną armię bezrobotnych w tym powiecie, zostaną bez środków do życia. Efekt jednak został osiągnięty - zlikwidowano całkowicie konkurencję, polski dobry zakład produkujący od wielu lat bardzo dobre wyroby. Czy taki był cel prywatyzacji? Jeżeli tak, to należy podważyć tamtą umowę prywatyzacyjną. Co mają dzisiaj do powiedzenia tym ludziom ministrowie, którzy sprzedali tak bezmyślnie ten zakład? Ile podobnych sytuacji dziś ma miejsce w Polsce? Myślę, że wiele, bo środki masowego przekazu bardzo często informują nas o takich wydarzeniach.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To przede wszystkim dla tak zwalnianych pracowników powinna być ta ustawa, w obecnej bowiem sytuacji na rynku pracy większość z nich nie ma żadnej szansy znalezienia godnej pracy, jakiejkolwiek pracy, która by dawała im środki do życia. Należy przypomnieć, że zaproponowane w dzisiejszej ustawie rozwiązania obowiązywały do końca 2001 r., kiedy to, ratując budżet państwa w związku z tzw. dziurą, szukano oszczędności i zmieniono w niej zapisy, zapisy, które przede wszystkim miały nieść ulgę starszym pracownikom w przypadkach podobnych do przedstawionego przed chwilą przeze mnie, w przypadku gdy zakład ulega likwidacji, a pracownicy zwalniani są w drodze zwolnień grupowych. Zmiany przeprowadzone w ustawie w tamtym okresie były bardzo kontrowersyjne i wywoływały wiele protestów. Podważano ich konstytucyjność. Dziś Wysoka Izba stoi przed szansą naprawienia błędów sprzed dwóch lat, tym bardziej że słyszymy coraz częściej o wzroście gospodarczym, a widmo dziury budżetowej znikło.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#MieczysławKasprzak">Projekt ten zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego idzie w dobrym kierunku, ma bowiem na celu ustabilizowanie sytuacji materialnej pracowników legitymujących się odpowiednio długim stażem pracy, objętych zwolnieniami z przyczyn dotyczących pracodawcy. Przewiduje on przyznanie tym osobom stałego świadczenia wypłacanego do czasu uzyskania prawa do emerytury oraz podwyższenie wypłacanych świadczeń przedemerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny w pełni popiera przedstawione propozycje oraz wnosi o przekazanie projektu do dalszych prac parlamentarnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Włodzimierz Czechowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Rozpatrujemy dziś obywatelski projekt nowelizacji ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Zrodził się on z protestu społecznego, którego echa dotarły dzisiaj pod Sejm. Jest co rozpatrywać, dotyczyło bowiem to w roku 2002 prawie 3600 tys. ludzi - bezrobotnych łącznie z pobierającymi zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Samoobrona z dużym zainteresowaniem przyjmuje ten projekt przywracający rozwiązania, od których koalicja SLD, Unia Pracy i PSL odeszła 2 lata temu w celu wygospodarowania oszczędności w wydatkach budżetowych. Czy około 225 mln zł w 2002 r., jak obliczył rząd, może rekompensować przymusową biedę setek polskich rodzin? Przeprowadzona w dniu 17 grudnia 2001 r. na wniosek rządu nowelizacja doprowadziła do likwidacji zasiłków przedemerytalnych dla całej grupy osób, które nie z własnej winy zostały pozbawione pracy. Wprowadzone wówczas zmiany dotyczyły bezpośrednio osób, które nie miały możliwości odnalezienia się na nowym rynku pracy. Nic nie dały także zapowiadane przez rząd aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WłodzimierzCzechowski">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej była przeciwna wprowadzanej w 2001 r. nowelizacji ustawy ograniczającej uprawnienia osób zwalnianych z pracy. Zamiast tego proponowaliśmy zahamowanie efektywnej prywatyzacji, rozliczenie afer gospodarczych, włącznie z przepadkiem mienia zdobytego w sposób niezgodny z prawem. Nic z tego nie zostało zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WłodzimierzCzechowski">Upokarzające jest to, że rząd generuje oszczędności, uderzając po raz kolejny w finanse najbiedniejszej grupy społeczeństwa. Przecież jednym z podstawowych założeń praw obywatelskich jest prawo do dobrego państwa, zgodnego z wyrażoną w art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WłodzimierzCzechowski">W programie wyborczym Samoobrona na pierwszym miejscu stawiała przeciwdziałanie ubóstwu i obronę ubogiej części społeczeństwa. Przewidując, że rządząca koalicja nie ma recepty na zapobieganie wzrostowi bezrobocia, już w listopadzie 2001 r. złożyła projekt o minimum socjalnym, który niestety nie może się doczekać akceptacji obecnej większości sejmowej, a przecież dzisiaj wizja bezrobocia w rodzinie mającej jedno, dwoje lub więcej dzieci powoduje strach, który paraliżuje, powoduje, że w polskich domach znika śmiech i zadowolenie. I gdyby uchwalona ustawa chociaż częściowo rekompensowała szkody wynikające z tej wizji bezrobocia. W obecnych warunkach gospodarczych naszego kraju niedopuszczalne jest, aby osoba w wieku lat 40 i powyżej ze stażem pracy 20 lat, która utraciła nie ze swojej winy zatrudnienie, po wykorzystaniu zasiłku dla bezrobotnych pozostała bez żadnych gwarantowanych przez ustawę świadczeń socjalnych, przy jednoczesnej niemożności ponownego uzyskania zatrudnienia. Ci obywatele skazani są na pomoc społeczną, w ramach której w niektórych regionach kraju oferuje im około 50 zł na miesiąc. Nie bacząc na to, że w przeszłości rządy solidarnościowe nie przyjmowały projektów zgłaszanych przez związek zawodowy Samoobrony, będziemy popierać przywrócenie zasady zaliczenia okresu pobierania gwarantowanego zasiłku okresowego z pomocy społecznej lub alternatywnego wydłużenia okresu ochronnego zapewniającego prawo do uzyskania świadczenia przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#WłodzimierzCzechowski">Przywrócenie zasiłku przedemerytalnego jest istotne z uwagi na spodziewane kolejne zwolnienia grupowe, jakie nastąpią jeszcze w 2003 i 2004 r. spowodowane restrukturyzacją w górnictwie, hutnictwie, PKP oraz upadłością szeregu firm po wejściu do Unii Europejskiej, w związku z nieprzystosowaniem się ich do wymogów Unii. Grozi to np. tysiącom małych zakładów masarskich, bo nie spełnią wymogów unijnych, choćby dotyczących utylizacji odpadów.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#WłodzimierzCzechowski">Peerelowski Kodeks pracy zapewniał wszystkim pracę nawet dwa lata przed emeryturą, natomiast wolnościowa „Solidarność” wprowadziła wolność dla każdego, także dla pracodawców, którzy mogą zwalniać kogo chcą, kiedy chcą i jak chcą. Chyba nie o to walczono od 1980 r.?</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#WłodzimierzCzechowski">Uważamy także za uzasadnione podniesienie wysokości świadczeń emerytalnych do stanu sprzed 1 stycznia 2002 r., tj. z 80 do 90% kwoty emerytury wyliczonej przez ZUS.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#WłodzimierzCzechowski">Popieramy również zgłoszoną w nowelizacji rezygnację z ograniczania maksymalnej wysokości świadczenia przedemerytalnego do 200% zasiłku dla bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#WłodzimierzCzechowski">Politycy, bez względu na orientację polityczną, a przede wszystkim przedstawiciele władz powinni być wykonawcami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Od obywateli wymaga się jej przestrzegania - a czy elit to nie obowiązuje?</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#WłodzimierzCzechowski">Nie możemy dopuścić, aby grupie ludzi zwalnianych z pracy groziło znalezienie się w próżni oraz odrzucenie przez społeczeństwo. Grozi to odrzuceniem społecznym również ich dzieci, ponieważ bieda rodzi biedę, a to grozi degradacją narodu w stosunku do innych państw - do czego dopuścić nam nie wolno.</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#WłodzimierzCzechowski">Ważny jest również dzisiaj dobór koszyka socjalnego. Teraz nie mówimy o możliwości uczestniczenia w życiu kulturalnym, jak wyjście do kina, do teatru czy zakup prasy, ale mówimy wyłącznie o wyłączeniu prądu, odcięciu gazu, a w konsekwencji eksmisji z mieszkania, co czeka bezrobotnych po zakończeniu okresu pobierania zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#WłodzimierzCzechowski">Uważamy, iż poruszony temat zabezpieczenia przedemerytalnego stanowi w obecnym czasie i sytuacji gospodarczej kraju najważniejszy problem do natychmiastowego rozwiązania, choćby trzeba było sięgnąć po pieniądze Narodowego Banku Polskiego. Myślę, że pan prezes Balcerowicz na ten cel naruszy nareszcie swoją kasę.</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#WłodzimierzCzechowski">Dlatego Samoobrona Rzeczypospolitej poprze korzystne dla tych najbiedniejszych obywateli przedstawione w projekcie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu zapisy o zasiłku przedemerytalnym, tak aby prawo do zasiłku przysługiwało osobom spełniającym warunki do uzyskania statusu bezrobotnego na zasadach obowiązujących przed 31 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#WłodzimierzCzechowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony stawiam wniosek o skierowanie projektu obywatelskiego do dalszych prac w komisjach sejmowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Anna Sobecka, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#AnnaSobecka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#AnnaSobecka">Wysoka Izbo! Projekt ustawy, nad którym dzisiaj dyskutujemy, pozwala wierzyć, iż po kilkunastu latach od upadku komunizmu staliśmy się wreszcie demokratycznym państwem obywatelskim - państwem, w którym rząd oprócz szeregu różnych instytucji kontrolnych podlega ocenie całego społeczeństwa, które rozlicza go za każdą niespełnioną obietnicę wyborczą, za każde naruszenie prawa. Projekt, nad którym dziś obradujemy, jest bowiem wyrazem społecznego protestu wobec działań rządu, który ignoruje fakt, iż Polska jest państwem prawa, ignoruje fakt, iż nadrzędnym źródłem prawa w naszym kraju jest konstytucja, ignoruje ciążące na naszym państwie zobowiązania wynikające z umów międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#AnnaSobecka">Jest to nie tylko protest skierowany przeciwko konkretnym zmianom w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, przeforsowanym przez ekipę rządzącą w grudniu 2001 r., ale również protest przeciwko pewnemu stylowi sprawowania władzy. Styl ten polega, w pewnym uproszczeniu, na wprowadzeniu w życie rozwiązań prawnych bez liczenia się z głosem opinii publicznej, przy jawnym pogwałceniu postanowień konstytucji - konstytucji oczywiście naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#AnnaSobecka">Ustawa, która jest przedmiotem dzisiejszych obrad, nie jest jedynym przykładem braku szacunku dla prawa ze strony rządu. Przykładów nie trzeba wcale szukać daleko, wystarczy wskazać chociażby na nowelizację ustawy o radiofonii i telewizji, która zakończyła się niechlubną sprawą Rywina, czy też na wspaniałe pomysły abolicji podatkowej pana eks-ministra Kołodki, zdruzgotane stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#AnnaSobecka">Powiem szczerze, iż ignorancja obecnego rządu jest tak ogromna, iż osobiście dawno już straciłam wiarę w prawdziwość stwierdzenia, iż porażki kształcą (również rząd Leszka Millera), bowiem porażki kształcą wszystkich kierujących się zdrowym rozsądkiem, ale na pewno w gronie tych osób nie ma członków rządu Leszka Millera.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#AnnaSobecka">Leszek Miller, pomimo wielu katastrof, ciągle chce kierować okrętem o nazwie „Rzeczpospolita Polska”, nie licząc się zupełnie z konsekwencjami takiego postępowania, nie dostrzegając oczywistego faktu, iż jest raczej kiepskim kapitanem. Chce kierować, ponieważ wynagrodzenie kapitana jest całkiem spore, ponieważ ma on wielką władzę, ponieważ obsada wielu stanowisk oficerskich też zależy od kapitana. Szkoda tylko, że kapitan zupełnie przy tym zapomina, w jakich warunkach żyją pasażerowie tego okrętu. Zapomina, iż to im przede wszystkim powinien zapewnić godne warunki życia.</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#AnnaSobecka">W grudniu 2001 r. rząd pozbawił z dnia na dzień tysiące naszych obywateli planu na dotrwanie do wieku emerytalnego. Dla tysięcy naszych rodaków, którzy w obecnych czasach z uwagi przede wszystkim na wiek nie mają szans na zdobycie zatrudnienia, świadczenia przedemerytalne były nadzieją, iż osiągną oni wiek emerytalny może w biedzie, ale jednak z godnością, mając zagwarantowane środki na podstawową egzystencję. Zrobiło to ugrupowanie polityczne, którego członkowie na każdym kroku dowodzą, iż bliższy im jest interes prywatny niż działanie dla dobra publicznego. Jest to działanie niemoralne, które nie powinno mieć miejsca w naszym państwie. Uważam, iż decyzje rządu z grudnia 2001 r. były dalece nieodpowiedzialne i nie liczyły się zupełnie z losami tysięcy naszych rodaków. Oprócz tego, że pozbawiły one wiele tysięcy osób prawa do świadczeń, które są konieczne w obecnej sytuacji gospodarczej naszego kraju, to nadwątliły i tak słabe zaufanie obywateli naszego kraju do prawa stanowionego. Uzasadnieniem zmian wprowadzonych w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu w grudniu 2001 r. była katastrofalna sytuacja budżetu państwa i grożący lada dzień krach finansów publicznych. Elementem planu ratowania budżetu było właśnie radykalne ograniczenie świadczeń pomostowych. Według zapewnień rządu skutki cięć w świadczeniach i zasiłkach przedemerytalnych miały zostać ograniczone wraz z rozwojem rynku pracy i spadkiem bezrobocia. Według płynących z rządu informacji skutki tego doskonałego planu ratowania finansów publicznych wreszcie się ziściły, chociaż ja niestety nie dostrzegam tych cudownych efektów polityki gospodarczej realizowanej przez rząd Leszka Millera. Czy wobec tego, jeżeli w świetle zapewnień rządu jest już lepiej niż w 2002 r., nie byłoby rozwiązaniem sprawiedliwym przywrócenie zasad nabywania prawa do świadczeń przedemerytalnych obowiązujących przed grudniem 2001 r.? Uważam, iż w ten sposób chociaż w części udałoby się naprawić krzywdę wyrządzoną wielu naszym rodakom pod koniec 2001 r. A może wbrew oficjalnej propagandzie wcale w naszym kraju nie żyje się lepiej niż w 2002 r. i nadal naszego państwa nie stać na świadczenia przedemerytalne dla tysięcy osób potrzebujących pomocy państwa?</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#AnnaSobecka">Wnioskodawcy wskazują, iż źródłem finansowania rozwiązań przywracanych mocą nowelizacji powinny być środki z Funduszu Pracy. Uważam, iż o wiele lepszym rozwiązaniem jest likwidacja wielu niepotrzebnych agend rządowych, różnych funduszy celowych czy wręcz oszczędności płynące z ograniczenia środków przeznaczonych na finansowanie struktur biurokratycznych w naszym kraju. Nie można bowiem zapominać, iż państwo musi mieć urzędników, ale wynagradzanych na takim poziomie, na jaki stać nasze państwo.</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-247.11" who="#AnnaSobecka">Dlatego poszukując dodatkowych środków w budżecie, trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na wynagrodzenia urzędników i to tych piastujących najwyższe funkcje państwowe. Rząd z pewnością za chwilę przypomni, iż zamroził w 2002 r. wynagrodzenia całej sfery budżetowej. Ale jest zasadnicza różnica w powiedzeniu osobie zarabiającej 8 czy 10 tys. zł miesięcznie, że nie dostanie w najbliższym roku podwyżki, a powiedzenie kilkudziesięcioletniej osobie, która nie ma szans na znalezienie pracy, iż w budżecie nie ma pieniędzy na kilkusetzłotowe świadczenie przedemerytalne.</u>
          <u xml:id="u-247.12" who="#AnnaSobecka">Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności towarzyszących zmianom w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu w grudniu 2001 r., z całą stanowczością opowiadam się za przyjęciem obywatelskiego projektu ustawy. Naprawimy w ten sposób swego rodzaju niesprawiedliwość dziejową, nie tak jak mamy w zwyczaju, po kilkudziesięciu latach, ale w stosunkowo krótkim czasie od pomyłki, jaką była likwidacja świadczeń przedemerytalnych. Nie możemy bowiem pozwolić, aby nasi rodacy potrzebujący niewątpliwie pomocy od państwa nadal na nią czekali. Dlatego mój klub Ligi Polskich Rodzin będzie głosował za przyjęciem obywatelskiego projektu ustawy i wnosi o skierowanie go do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Jerzy Müller, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JerzyTomaszMüller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wystąpienie pani poseł z Ligi Polskich Rodzin było klasycznym przykładem, jak można wykorzystać bardzo słuszną, ogromnie pracochłonną inicjatywę obywatelską do dzielenia parlamentu, a nie łączenia...</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#JerzyTomaszMüller">…jeśli chodzi o realizację tak istotnych problemów, które dzisiaj są przedmiotem obrad.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#JerzyTomaszMüller">Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, przedstawiony w druku nr 1768, uzasadniony w imieniu Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej przez panią Ewę Tomaszewską w moim Klubie Parlamentarnym Unii Pracy nie budzi większych wątpliwości. Naszą główną troską jest uzyskanie jasnej odpowiedzi na podstawowe pytanie, czy w Polsce osiągnęliśmy już taki stan finansów państwa, że ustanowione przez Sejm zmiany zgodnie z wolą osób podpisujących projekt ustawy i zgodnie z programem Unii Pracy znajdą realne pokrycie na ich realizację. Nie ma bowiem nic gorszego i bardziej nieodpowiedzialnego w pracy parlamentu niż tworzenie prawa, w którym zapisane są określone świadczenia i uprawnienia obywateli, a których nie można zrealizować, bo po prostu brakuje w budżecie realnych środków na ich spełnienie. Tak tworzone prawo wywołuje bowiem rozczarowanie, rozgoryczenie czy niezadowolenie obywateli, a nierzadko, i słusznie, jest przyczyną napięć i protestów społecznych. Często brutalnie wykorzystywane jest to w walce politycznej przedstawicieli ugrupowań, które wprowadziły „puste zapisy”, z przedstawicielami ugrupowań, które nie były w stanie ich realizować, gdyż okazały się przysłowiowym podrzuconym „kukułczym jajem” w pustej kasie państwa.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#JerzyTomaszMüller">Obywatelski projekt ustawy zmierza głównie do przywrócenia stanu prawnego zapisanego w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, ustawie o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest oraz ustawie o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół, czyli do stanu prawnego obowiązującego do 31 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#JerzyTomaszMüller">Uwzględniał on bez wątpienia rozwiązania adekwatne do rzeczywistych potrzeb społecznych i oczekiwań wielu bezrobotnych o dużym stażu pracy, ale bez uprawnień emerytalnych i z beznadziejnymi szansami na powrót do aktywności zawodowej. I nie uwzględniał tylko jednego czynnika - zabezpieczenia środków na realizację.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#JerzyTomaszMüller">Warto przypomnieć, w jakiej dramatycznej sytuacji obecny rząd pod koniec 2001 r. szukał środków na ratowanie państwa przed argentyńskim scenariuszem. Warto również pamiętać, kto go wyreżyserował.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#JerzyTomaszMüller">Klub Parlamentarny Unii Pracy nie kwestionuje wyrażonej w obywatelskim projekcie ustawy argumentacji dotyczącej potrzeby przywrócenia wcześniejszych rozwiązań, a nawet ich udoskonalenia, nie polemizuje z zasadnością podjęcia takiej inicjatywy. Kierujemy natomiast jedno pytanie do rządu - w okresie prac nad przyszłorocznym budżetem, do Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej, partnerów społecznych i parlamentarzystów tworzących koalicję rządową oraz klubów i kół opozycyjnych: czy pracując nad tym projektem ustawy osiągniemy pożądany stan prawny w przekonaniu, że nie będą to kolejne obiecane gruszki na wierzbie? Na to pytanie oczekujemy odpowiedzi, wnioskując o skierowanie projektu do dalszych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#JerzyTomaszMüller">Warto również podczas dalszych prac w komisjach sejmowych uwzględnić przyjęte w Unii Europejskiej, a także w innych krajach o utrwalonych demokracjach rozwiązania odnoszące się do przestrzegania zasady równego statusu kobiet i mężczyzn, także w sprawach uprawnień emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#JerzyTomaszMüller">Ponadto bardzo precyzyjnie należy wyliczyć skutki finansowe uchwalenia projektowanej ustawy. Czy będzie to rzeczywiście łączna kwota ok. 300 mln zł, jak wyliczyli to wnioskodawcy w odniesieniu do warunków 2002 r., czy też zupełnie inna w warunkach szacowanych w 2004 r.?</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#JerzyTomaszMüller">Posłowie i senatorowie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy będą aktywnie uczestniczyć w dalszych pracach nad projektem ustawy obywatelskiej, uznając zasadność proponowanych zmian, dbając jednocześnie o jej realny wymiar. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-249.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Krystyna Grabicka, Ruch Katolicko-Narodowy - wystąpienie wygłosi także w imieniu koła Ruchu Odbudowy Polski, proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#KrystynaGrabicka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#KrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! W imieniu dwóch kół: Ruchu Katolicko-Narodowego i Ruchu Odbudowy Polski przedstawiam stanowisko dotyczące obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#KrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Wkrótce po objęciu władzy tzw. lewicowy rząd Leszka Millera niemal natychmiast uderzył w ludzi najbiedniejszych i najsłabszych, zabierając im dotychczasowe uprawnienia. Na mocy tzw. ustawy okołobudżetowej z 17 grudnia 2001 r. rząd zlikwidował zasiłek przedemerytalny, który był zasiłkiem dla bezrobotnych przyznawanym ze względu na wiek i staż pracy, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie. Rząd Leszka Millera obniżył również wysokość świadczenia przedemerytalnego z 90 do 80% kwoty emerytury oraz ograniczył wysokość świadczenia do kwoty równej 200% zasiłku dla bezrobotnych. Świadczenie przedemerytalne to jest świadczenie przysługujące osobie, której niewiele brakuje do emerytury, zwalnianej z przyczyn leżących po stronie pracodawcy - ekonomicznych, organizacyjnych - bądź z powodu upadłości czy likwidacji zakładu pracy. Swoimi działaniami rząd Leszka Millera naruszył zasady demokratycznego państwa prawa określone w art. 2 konstytucji, naruszył także zasadę obywatelskiego prawa do zabezpieczenia społecznego na wypadek pozostawania bez pracy nie z własnej woli oraz braku innych środków utrzymania wyrażoną w art. 67 ust. 2 konstytucji. Proces legislacyjny tej ustawy okołobudżetowej był tak szybki, że nie zachowano obowiązku konsultacji projektu z ogólnokrajowymi związkami zawodowymi i nie zachowano okresu vacatio legis. Rok później, w grudniu 2002 r., ustawa przywróciła prawo do zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego na zasadach obowiązujących w dniu 31 grudnia 2002 r. osobom, które spełniały warunki do nabycia tych świadczeń do 12 stycznia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#KrystynaGrabicka">Przedstawiony tu dzisiaj obywatelski projekt zmiany ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu przewiduje powrót zasiłków przedemerytalnych i podniesienie wysokości świadczeń przedemerytalnych, czyli de facto przywrócenie stanu prawnego sprzed grudnia 2001 r. Koła Ruchu Katolicko-Narodowego i Ruchu Odbudowy Polski w pełni popierają ten projekt ustawy. Popierają, ponieważ liczba bezrobotnych zarejestrowanych w 2002 r. wynosiła 3217 tys. osób, a prawo do zasiłku dla bezrobotnych miało 538,7 tys. bezrobotnych. To dane z „Małego Rocznika Statystycznego” za rok ubiegły, strona 156. Jak z tego wynika, ogromna rzesza bezrobotnych pozostaje bez żadnych źródeł utrzymania, bo przecież nie można mówić o źródłach utrzymania wobec osób, którym czasami ośrodki pomocy społecznej oferują 20 zł miesięcznie. Pozostawanie bez pracy i wszelkich źródeł utrzymania to problem ludzi bezrobotnych, ale tragedia i nieszczęście dla rodzin bezrobotnych. Osoby bezrobotne, szczególnie te powyżej 40 roku życia, praktycznie nie mają żadnych szans na znalezienie pracy, dlatego zasiłki i świadczenia przedemerytalne powinny być stałą formą pomocy państwa dla zwalnianych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#KrystynaGrabicka">Koła Ruchu Katolicko-Narodowego i Ruchu Odbudowy Polski uważają, że bezrobotni powinni otrzymywać te świadczenia, zwłaszcza że SLD marnotrawi ogromne pieniądze. SLD, twierdząc, że „Solidarność” ma ogromne żądania roszczeniowe, nie bierze pod uwagę ogromu środków finansowych marnotrawionych na różne tzw. przekręty z udziałem polityków SLD. Przykładem tego jest sytuacja w Ostrołęce, gdzie według jednego z tygodników państwowe pieniądze przeznaczone na walkę z bezrobociem trafiały do prywatnych kieszeni działaczy SLD. W aferę zamieszanych jest ponad 150 osób z lokalnej elity władzy, przesłuchano 300 świadków, 500 czeka na przesłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-251.5" who="#KrystynaGrabicka">Jakie fakty miały miejsce w Ostrołęce? Otóż organizowano tam i brano pieniądze za nigdy nieistniejące kursy przedsiębiorczości, o których rzekomi uczestnicy dowiadywali się od policjantów. Miały miejsce nierzetelnie przeprowadzone lub fikcyjne szkolenia, porady dla bezrobotnych, których nie było, fałszowanie dokumentów, wyłudzenia, przywłaszczenia. Istnieje również uzasadnione podejrzenie, iż poseł SLD wyprowadził pieniądze z Ostrołęckiego Ruchu Wspierania Przedsiębiorczości na kampanię wyborczą SLD. Ponadto, jak wynika z materiałów zebranych w tej sprawie, państwowe pieniądze przeznaczone na refundacje poseł Kurpiewski osobiście odbierał z Ostrołęckiego Ruchu Wspierania Przedsiębiorczości. W stowarzyszeniu nikt nie pytał go o szczegóły. W sprawę tę zamieszany jest prawie cały kwiat miejscowego SLD, dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych, szef oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, szef miejskiego SLD, były prokurator, szef klubu radnych SLD w mieście, szefowa delegatury Mazowieckiego Kuratorium Oświaty. Wszyscy czuli się bezkarni, byli przekonani, że są kryci w ministerstwie. Podobne mechanizmy działają w innych miastach.</u>
          <u xml:id="u-251.6" who="#KrystynaGrabicka">Premier i minister zapowiadają aktywną walkę z bezrobociem. Jak ona wygląda, sami państwo widzą. Dlatego zamiast przekazywać środki z kasy państwa na rzekomą walkę z bezrobociem, a w rzeczywistości dla SLD-owskich działaczy, lepiej przeznaczyć je na zasiłki i świadczenia przedemerytalne określone przedstawionym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-251.7" who="#KrystynaGrabicka">Ruch Katolicko-Narodowy i Ruch Odbudowy Polski wnoszą zatem o przekazanie projektu do komisji do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#DonaldTusk">Zapisali się posłowie do pytań.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#DonaldTusk">Czy ktoś z państwa posłów chce się jeszcze zapisać do pytań?</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#DonaldTusk">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#DonaldTusk">Listę uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#DonaldTusk">Ograniczam czas zadawania pytań przez posła do 2 minut.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#DonaldTusk">Pani poseł Krystyna Szumilas, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#KrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja mam pytanie do pana ministra. Wprowadzając nowelizację ustawy, tej ustawy, która została przyjęta 17 grudnia 2001 r., rząd szacował, że zmniejszenie wydatków z Funduszu Pracy z tytułu właśnie wprowadzenia ustawy z 17 grudnia 2001 r. będzie wynosić ok. 410 mln zł, a dodatkowe dochody Funduszu Pracy, również spowodowane zmianą tej ustawy, to 60 mln zł. Jaka była rzeczywista kwota zmniejszonych wydatków z Funduszu Pracy i o ile zmniejszono wydatki z budżetu państwa w 2002 r. na ten cel? Czy zwiększono kwotę na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w Funduszu Pracy, czy zaproponowano konkretne programy aktywizujące dla tej grupy bezrobotnych, którzy wcześniej byli uprawnieni do pobierania zasiłków przedemerytalnych?</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#KrystynaSzumilas">I drugie pytanie. Jakie programy i mechanizmy osłonowe, i kiedy, chce zaproponować rząd, przede wszystkim dla regionów o szczególnie wysokim bezrobociu - chodzi mi tutaj szczególnie o gminy, regiony górnicze - dla pracowników zwalnianych z przyczyn dotyczących pracodawcy, w tym również pracowników w wieku przedemerytalnym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marek Muszyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MarekMuszyński">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawicieli wnioskodawców, czyli do NSZZ „Solidarność”. Związek wykonał gigantyczną pracę, zbierając sześćset kilkadziesiąt tysięcy podpisów pod projektem nowelizacji ustawy. Wykorzystuje konstytucyjną, demokratyczną drogę w walce o te swoje cele. Przed 23 laty rozpoczął walkę o demokratyczną Polskę i sam chce korzystać z procedur demokratycznych. Dzisiaj przed Sejmem odbywała się manifestacja, również w tej sprawie. Nie padła ani jedna petarda, nie został uszkodzony ani jeden przedmiot sejmowy, nikt nie został poturbowany. Wszystko odbyło się demokratycznie, spokojnie, w ramach prawa, mimo że chodzi tu o najżywotniejsze interesy milionów ludzi. Pytanie do przedstawicieli wnioskodawców: Czy nie sądzicie, drogie koleżanki i drodzy koledzy, że gdyby, nie daj Boże, tak się stało, że ten projekt poparty sześciuset kilkudziesięcioma tysiącami podpisów został w toku prac Sejmu odrzucony albo bardzo poważnie zmieniony, to mogłoby to umocnić przekonanie związku, że w tej demokratycznej Polsce jedynie siłą i awanturą można cokolwiek uzyskać? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Bolesław Piecha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#BolesławPiecha">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Wysoki Sejmie! Mam pytania, jedne natury ogólnej, inne raczej szczegółowe.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#BolesławPiecha">Po pierwsze, chciałbym zapytać o stanowisko co do społecznego projektu nowelizacji ustawy, gdyż w dostępnych mi materiałach takiego stanowiska nie zauważyłem. W odpowiedzi na pytanie drugie chciałbym usłyszeć, jakie oszczędności poczynił budżet państwa poprzez Fundusz Pracy, zmieniając szybko i błyskawicznie tę ustawę w grudniu 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#BolesławPiecha">Teraz pytanie bardziej szczegółowe. Cóż, niepokoi mnie weryfikacja orzecznictwa dotycząca świadczeń rentowych. Podam przykład. Zgłosił się do mojego biura poselskiego jeden z naszych obywateli. Gdy miał 45 lat, z powodu choroby nowotworowej orzeczono w jego przypadku niezdolność do pracy. Gdy skończył 55 lat, stało się to w tym roku, zmieniono orzecznictwo, czyniąc go zdolnym do pracy. On nie wyłudzał żadnego orzeczenia o niezdolności do pracy, nawet nie miał pretensji o to, że mu odebrano świadczenie. Mówił tylko: Dlaczego teraz, a nie pół roku po tym, jak odzyskał zdrowie? W 1992 r. na rynku pracy było miejsce dla 45- czy 46-letniego fachowca, dzisiaj dla tego samego fachowca już miejsca nie ma. Chciałbym zapytać przedstawicieli rządu, a właściwie przedstawiciela ZUS, jakie oszczędności poczynił właśnie ZUS na tego typu obywatelach? Zdaję sobie sprawę, że podniesienie świadczenia przedemerytalnego do 90% niczego nie zmieni, bo dzisiaj ten obywatel, który zazwyczaj jest schorowany, zostawi to w aptece. Obym się mylił, ale oby z tą ustawą i z jej wdrożeniem nie było tak samo, jak ze słynną ustawą o lekach za złotówkę, które tym chorym rencistom obiecano. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Krzysztof Jurgiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać trzy pytania. Pierwsze. Czy to nie jest skandal, że przy 600 tysiącach podpisów rząd do dnia dzisiejszego nie przedstawił swojego stanowiska? Dlaczego ten projekt, panie marszałku, jest rozpatrywany bez formalnego stanowiska rządu? Do innych projektów ustaw takie stanowiska są przedkładane.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#KrzysztofJurgiel">Pytanie drugie: Czy rząd zapomniał, że uchwaleniu ustawy nowelizacyjnej towarzyszyło przyjęcie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 17 grudnia 2001 r. uchwały w sprawie działań na rzecz osób w wieku przedemerytalnym? Uchwała ta do tej pory nie została zrealizowana. Minister pracy i polityki społecznej do tej pory nie stworzył regionalnych programów specjalnych ze środków Funduszu Pracy, programów aktywizujących zawodowo osoby w wieku przedemerytalnym adekwatnie do sytuacji na rynku pracy, nie stworzył też rządowych programów osłonowych mających na celu ochronę osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#KrzysztofJurgiel">Co rząd robi, aby zapobiegać dalszym tego typu problemom związanym z bezrobociem osób w wieku przedemerytalnym? Spraw jest bardzo dużo. Podam przykład Zamteksu w Zambrowie: załoga 800 osób, zakład, w którym skarb państwa ma ponad 51% udziałów, a rząd przygląda się, jak drugi tydzień załoga strajkuje. Zakład jest doprowadzany chyba celowo do likwidacji, aby powstała nowa rzesza bezrobotnych, nowa rzesza ludzi bez środków do życia. Apeluję do rządu: zajmijcie się wreszcie ludźmi w tym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#DonaldTusk">Poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#TadeuszCymański">Mam pytanie do rządu, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#TadeuszCymański">Ustawa, o której mówimy, to w wymiarze finansowym 250 mln zł; z inflacją z dynamiką zjawiska, przyjmijmy, 300 mln zł. Gdyby założyć, że w KRUS-ie, o którym tak głośno - teraz pracujemy nad projektem rządowym ustawy związanej z KRUS - skala nadużyć ze strony osób, które żerują, które nie miały i nie mają żadnego związku z ziemią, z rolnictwem, ale korzystają, obejmuje przy bardzo oględnym szacunku 50 tys. osób w skali kraju, to daje to skutek w postaci 350 mln rocznie. Pytanie brzmi, czy rząd się włączy w te prace. Bo projekt jest przygotowany źle, słabo, i w tej najtrudniejszej sprawie, a mianowicie próbie odebrania przywilejów, możliwości kombinowania - mówię o cwaniakach i spryciarzach, a nie o prawdziwych, typowych rolnikach - to jest działanie pozorowane i nie da żadnego efektu.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#TadeuszCymański">Drugie pytanie. Pieniądz nie ma metki. My pytamy: Skąd pieniądze? Nie ma pieniędzy. Czy rząd rozważa możliwość nowelizacji w trybie szybkim ustawy cukrowej? Bo ta nieszczęsna poprawka rządu o uwolnieniu cen cukru powoduje wymierne, konkretne straty idące w dziesiątki milionów zł miesięcznie i dogorywanie tego sektora. To może powinno być skierowane nie do panów czy do kolegów ministrów, ale to są przykłady braku nadzoru nad funkcjonowaniem skarbu państwa i mienia skarbu państwa, a później jest brak pieniędzy, później są dramaty. W ten sposób nie można rządzić i kierować państwem, bo konsekwencje tego ponosimy wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#TadeuszCymański">I pytanie trzecie: Czy rząd dokonuje analizy tematu szarej strefy? Ona występuje, jest normalnym zjawiskiem, ale jej skala w Polsce i skutki w obszarze negatywnym, czyli po pierwsze, braku dochodów, braku zabezpieczenia, warunków, a po drugie, generowania wydatków - bo osoba pracująca na czarno nie tylko nie odprowadza podatków, ale również korzysta z nieuzasadnionej co do stanu faktycznego pomocy społecznej - to są klasyczne widły, a skala tego jest, niestety, potężna. Temat trudny, niewdzięczny, ale ogromnie ważny.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#TadeuszCymański">Już kończę, panie marszałku. I tak był pan bardzo życzliwy, że się pan nie skrzywił, tylko na końcu uśmiechnął.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak. Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pan minister Marek Szczepański.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#MarekSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Dyskutujemy dzisiaj nad zgłoszonym przez NSZZ „Solidarność” obywatelskim projektem ustawy przywracającym zasiłki przedemerytalne i część uprawnień w zakresie świadczeń przedemerytalnych. Jest to, jak się wydaje, dobra okazja, by porozmawiać o filozofii działań państwa i o przyszłości naszych obywateli w zjednoczonej Europie.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#MarekSzczepański">Społeczność Unii Europejskiej, określając priorytety europejskiej strategii zatrudnienia, uznała, że jednym z najważniejszych zadań jest wzrost liczby pracujących. Podstawą tego przekonania jest uznana potrzeba podwyższania produktywności i konkurencyjności społeczeństwa, a konsekwencją - ustalenie wskaźników, których uzyskanie do 2010 r. będzie równoznaczne z osiągnięciem tego celu. Przemiany demograficzne w krajach europejskich - obrazem tych przemian jest spadek produktywności i szybki wzrost liczby osób pobierających emerytury i inne świadczenia - powodują, że osoby w wieku powyżej 54 lat tworzą jedną z grup, na której skupia się strategia. W roku 2010 co najmniej połowa z tych osób powinna pracować. Przystępując do Unii Europejskiej akceptujemy te cele i wobec tego w Polsce pojawią się wkrótce trzy wyzwania. Po pierwsze, podniesienie ogólnego poziomu aktywności zawodowej ludności Polski, tak aby zbliżać się do uzyskania wskaźników założonych w strategii - przypomnę: 67% w roku 2005 i 70% w roku 2010 - po drugie, ograniczenie skali pasywnych postaw osób w wieku powyżej 50 lat, tak aby zmniejszyć poziom odchodzenia z rynku pracy na różnego rodzaju zasiłki i wcześniejsze emerytury, i wreszcie po trzecie, aktywizowanie osób w wieku powyżej 50. roku życia, tracących uprawnienia do rent chorobowych, zasiłków rehabilitacyjnych i innych beneficjów. Określenie konkretnych celów nastąpi w naszym własnym krajowym, narodowym planie działania na rzecz zatrudnienia, którego projekt będzie gotowy do końca bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#MarekSzczepański">Wysoka Izbo! Poziom zatrudnienia w Unii Europejskiej sięga obecnie 65%, a w roku 2010 ma być nie niższy niż 70%. Wskaźnik zatrudnienia w Polsce jest w chwili obecnej o ok. 20 pkt. procentowych niższy niż w Unii Europejskiej. Jest to wynik tego, że blisko 10 mln osób w wieku powyżej 15. roku życia znajduje się w sferze bierności zawodowej. W rezultacie w ciągu ostatnich kilku lat straciliśmy jako społeczeństwo na produktywności i nie jesteśmy konkurencyjni wobec innych krajów. Obok bierności zawodowej i bezrobocia dodatkowe problemy powstają w przypadku osób, które tracą uprawnienia do rent chorobowych i zasiłków rehabilitacyjnych - o tym była przed chwilą mowa. Jest to znaczna grupa, która może w ciągu najbliższych kilku lat sięgnąć ok. 1,5 mln osób pozostawających w stanie bezczynności i częściowego, chociaż niczym nieuzasadnionego, poczucia trwałości stanu, w którym się znalazły.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#MarekSzczepański">Według wyników ostatniego narodowego spisu powszechnego mamy w Polsce 31 288 tys. osób w wieku powyżej 15 lat, z czego aktywnych zawodowo jest jedynie 16 776 tys., a pracujących 13 218 tys. osób. Daje to jeden z najniższych wskaźników zatrudnienia w Europie: 43,7%. Myślenie w kierunku dalszej dezaktywizacji mogłoby zaprowadzić nas na krawędź bezpieczeństwa, na której 13 mln pracujących będzie utrzymywało dwukrotnie wyższą liczbę osób pasywnych zawodowo. Z tego powodu nie przewidujemy poszerzania dostępu do świadczeń ani przywracania zamkniętych już ścieżek legislacyjnych. Jako rozwiązanie dla omawianych problemów proponujemy zaś program zwiększania poziomu aktywności zawodowej dla wszystkich, a zwłaszcza dla osób powyżej 50. roku życia.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#MarekSzczepański">Ponadto opracujemy dla osób bezrobotnych lub mających trudności z przystosowaniem się do współczesnego rynku pracy dodatkowe instrumenty, pozwalające podtrzymać aktywność zawodową w takim stopniu, by osoby te mogły przejść do czynnego życia zawodowego bez stresu i poczucia braku przydatności. Takie programy powstawały w krajach Unii Europejskiej i są z sukcesem realizowane.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy będą w Polsce?)</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#MarekSzczepański">Wysoka Izbo! Chcemy odejść od filozofii, która była realizowana w ostatnich latach, dlatego też minister gospodarki, pracy i polityki społecznej przedstawi jeszcze w tym roku program o roboczej nazwie „50 plus”, który będzie promował działania aktywizujące. Będą one skierowane do osób długotrwale bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędach pracy, jeszcze zatrudnionych, ale już zagrożonych redukcją, oraz osób tracących uprawnienia do rent chorobowych, zasiłków rehabilitacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#MarekSzczepański">Program ten będzie realizowany za pomocą trzech kierunków działań. Pierwszy dotyczy projektów rynku pracy o charakterze prozatrudnieniowym, nastawionych na stworzenie miejsc pracy dla osób starszych, w ramach specjalnie opracowanych rozwiązań. W ramach projektu będzie można stosować pełne dostępne instrumentarium programów rynku pracy. Będą to np. projekty zmierzające do utrzymania w pracy doświadczonych pracowników firm w okresie zbliżania się do emerytury oraz do zapewnienia wejścia na ich miejsce osób młodych. Innym rodzajem projektu będzie na przykład rotacja zatrudnienia. W tym przypadku projekty będą dotyczyły szkoleń i zatrudnienia zastępców spośród osób bezrobotnych. Kolejnym projektem prozatrudnieniowym będą działania w zakresie pracy terminowej.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#MarekSzczepański">Dodatkowo ten kierunek uzupełniany będzie działaniami w zakresie usług socjalnych, firm samopomocowych, czyli firm prowadzonych przez osoby bezrobotne w celu poszukiwania pracy lub zleceń na rzecz własną i kolegów. Projekty tego typu mogą być realizowane jako odrębne przedsięwzięcie lub jako elementy wzmacniające inne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#MarekSzczepański">Drugim kierunkiem działań programu „50 plus” są projekty o charakterze doradczym lub podwyższającym poziom komunikacji społecznej.</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#MarekSzczepański">Trzecim kierunkiem działań programu będą formy finansowej rekompensaty za rezygnację z pasywności.</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#MarekSzczepański">Wysoka Izbo! Tak jak powiedziałem, za priorytet uznajemy aktywność, ale oczywiście powstaje pytanie, jaka będzie zdaniem rządu przyszłość zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. Po pierwsze, planujemy przesunięcie ich wypłaty do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, aby uprościć procedurę przyznawania, obliczania wysokości świadczeń i ich wypłacania obywatelom. Po drugie, nie mamy zamiaru likwidować ich na obecnym etapie. Uważamy bowiem, iż do czasu poprawy sytuacji na rynku pracy ten osłonowy mechanizm powinien pozostać w kształcie zaproponowanym w 2002 r. Pomoc w takim kształcie powinna przysługiwać przede wszystkim osobom zwalnianym z przyczyn ekonomicznych oraz tracącym inne świadczenia, zabezpieczenia społeczne.</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#MarekSzczepański">Istotnym novum, które chcemy zaproponować w nowej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - założenia tej ustawy będą w najbliższych dniach rozpatrzone przez Radę Ministrów - jest propozycja, aby osoba, która będzie spełniać kryteria do nabycia świadczenia przedemerytalnego, rejestrowała się w powiatowym urzędzie pracy. Urząd ten powinien w okresie 6 miesięcy zaktywizować osobę poprzez jej zatrudnienie, szkolenie lub specjalne programy aktywizacyjne. Jeżeli urząd nie będzie w stanie zaktywizować bezrobotnego, to nabędzie on prawo do świadczenia przedemerytalnego. Przewidujemy możliwość nawet krótkoterminowej aktywizacji bez utraty prawa do świadczenia, jednakże każdy, kto nie będzie chciał się aktywizować, musi się liczyć z utratą prawa do świadczenia. Chciałbym zwrócić uwagę szanownej Wysokiej Izby, iż ta propozycja uzyskała kierunkową akceptację partnerów społecznych w ramach jednego z zespołów problemowych Komisji Trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#MarekSzczepański">Wysoka Izbo! Pozwoliłem sobie zaprezentować projekty i rozwiązania prawne, które są obecnie przygotowane - przypomnę, że program o roboczej nazwie „50 plus” będzie gotowy do końca tego roku - które zostaną przedstawione na forum rządu i parlamentu jeszcze w tym roku. Nie oznacza to jednak, iż rząd do tej pory niczego w tej sprawie nie robił. Zgodnie z powołaną wcześniej uchwałą Sejmu z dnia 17 grudnia 2001 r. w sprawie działań na rzecz osób w wieku przedemerytalnym minister gospodarki, pracy i polityki społecznej aktywnie wspiera regionalne i lokalne działania w zakresie aktywizacji osób w wieku przedemerytalnym, jak również przedstawia zmiany prawne w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#MarekSzczepański">I tak w dniu 20 grudnia 2002 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił przygotowany przez rząd projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty, gdzie w art. 19 dodano ust. 2a, który stwierdza, iż - cytuję: „Starosta może skierować bezrobotnych, którzy ukończyli 53 lata - kobiety, i 58 lat - mężczyźni, z którymi rozwiązanie stosunku pracy w ostatnim zakładzie pracy nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy, do wykonywania pracy w ramach prac interwencyjnych przez okres do 24 miesięcy oraz dokonać na zasadach określonych w ust. 1 zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów”. Bez wątpienia jest to instrument aktywizacyjny dla osób, które nie spełniają warunków do nabycia świadczeń przedemerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#MarekSzczepański">Kolejne działanie wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 marca br. w sprawie algorytmu ustalenia kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie, w którym przewidziano możliwość wsparcia z 10-procentowej rezerwy Funduszu Pracy regionalnych i lokalnych programów o wysokiej efektywności lub gdzie sytuacja pogorszyła się w sposób znaczący. Do takich programów należą również te, które aktywizują bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kiedy będą u nas?)</u>
          <u xml:id="u-263.17" who="#MarekSzczepański">Pozwolę sobie wymienić kilka z nich: aktywny program rynku pracy w powiecie świdwińskim w woj. zachodniopomorskim pod nazwą „Wspieramy aktywność zawodową”. Program składa się z kilku części, a z programu specjalnego, obejmującego grupę osób w wieku przedemerytalnym... Chodzi o osoby, które powinny uzupełnić staż pracy wymagany do wieku emerytalnego. Całkowity koszt programu wynosi 1360 tys. zł, a dofinansowanie z rezerwy Funduszu Pracy, będącej w dyspozycji ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej, wyniesie 900 tys. zł. To tak tytułem zasygnalizowania. Jeżeli państwo, panie i posłowie będą zainteresowani, będę opowiadał o kolejnych programach.</u>
          <u xml:id="u-263.18" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale kto da pieniądze?)</u>
          <u xml:id="u-263.19" who="#MarekSzczepański">Są też: program aktywizacji zawodowej bezrobotnych z Pabianic, program w Pionkach, program w Łodzi. Jeżeli pan marszałek pozwoli, nie będę opowiadał o wszystkich programach.</u>
          <u xml:id="u-263.20" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale pieniądze.)</u>
          <u xml:id="u-263.21" who="#MarekSzczepański">Ponadto zwracam uwagę, iż w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 20 maja br. w sprawie szczegółowych warunków, zakresu i trybu wspierania środkami Funduszu Pracy programów inicjowanych przez organy samorządu województwa określono wyraźnie, iż osobami, na rzecz których realizuje się program, mogą być m.in. osoby przewidziane do zwolnienia w związku z likwidacją stanowisk pracy, będące w trakcie wypowiedzenia umowy o pracę lub zwolnione z przyczyn dotyczących zakładu pracy w okresie ostatnich 12 miesięcy, osoby, które nie posiadają uprawnień lub nie spełniają warunków do uzyskania prawa do emerytury, renty, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, jak również mali i średni przedsiębiorcy, w związku z zatrudnieniem właśnie tej grupy osób.</u>
          <u xml:id="u-263.22" who="#MarekSzczepański">Szanowni Państwo! Panie i Panowie Posłowie! Opisuję ten program, aby wskazać, iż rząd jest konsekwentny w swych działaniach na rzecz aktywizacji ludzi w wieku przedemerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-263.23" who="#MarekSzczepański">Wysoka Izbo! Nasuwa się pytanie: Jak się mają propozycje projektu obywatelskiego przedstawionego przez NSZZ „Solidarność” do propozycji rządowych? Propozycja związkowa w znacznej części przywraca zasady nabywania świadczeń przedemerytalnych sprzed nowelizacji 17 grudnia z zachowaniem ich wad. Wymienię tylko dwie: brak korelacji między sposobem rozwiązania stosunku pracy a możliwością nabycia prawa do zasiłku, co oznacza, że osoby zwalniające się z pracy na własną prośbę lub porzucające ją mogą także nabyć prawo do zasiłku przedemerytalnego. Drugi mankament to niski wiek osób nabywających prawo do świadczenia przedemerytalnego, w skrajnych przypadkach może to być 41 lat dla kobiet lub 46 lat dla mężczyzn.</u>
          <u xml:id="u-263.24" who="#MarekSzczepański">Należy przyjąć, iż prawdopodobne skutki finansowe proponowanych regulacji w ujęciu rocznym będą kształtować się na poziomie powyżej 500 mln zł, a nie - jak zakłada się w uzasadnieniu do projektu - 225 mln zł. Dzisiaj w wystąpieniu pani Tomaszewskiej pojawiła się kwota 255 mln zł. Kwota ta może być dużo większa, jeśli przywrócona zostanie możliwość skracania przez Radę Ministrów okresu wymaganego do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego. Należy zatem zadać sobie pytanie: Czy te pół miliarda złotych lepiej skonsumować w postaci programów aktywnych, tworzonych przez samorząd szczebla powiatowego i wojewódzkiego, czy też przeznaczyć je na zasiłki przedemerytalne?</u>
          <u xml:id="u-263.25" who="#MarekSzczepański">Wysoka Izbo! Przedstawiłem elementy różnych podejść do rynku pracy. Do pań i panów posłów należy wybór, czy będziemy kierowali nasze działania na dalszą dezaktywizację osób na rynku pracy czy też nie; czy zdecydujemy się na krok w odwrotną stronę niż europejska strategia zatrudnienia; czy pójdziemy w stronę bariery bezpieczeństwa pomiędzy zatrudnionymi a biernymi zawodowo.</u>
          <u xml:id="u-263.26" who="#MarekSzczepański">Jeszcze raz przypomnę wyniki narodowego spisu powszechnego. W 1998 r. mieliśmy blisko 18,5 mln aktywnych zawodowo, w roku 2002 już tylko 16,7 mln osób. To nie tylko bezrobocie to również polityka poszerzania świadczeń przedemerytalnych, polityka, której głównym kierunkiem było zapewnienie spokoju, bezdenna sytuacja na rynku pracy. Dlatego do Wysokiej Izby należy wybór, czy będziemy realizować politykę dezaktywizacji, czy też będziemy poważnie traktować art. 65 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzający, że władze publiczne prowadzą politykę zmierzającą do pełnego produktywnego zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-263.27" who="#MarekSzczepański">Jeśli pan marszałek pozwoli, bardzo krótko odniosę się do kilku pytań. Pytanie pani poseł Szumilas: Jak duże było zmniejszenie wydatków z Funduszu Pracy? Według naszych szacunków 470 mln zł w 2002 r. Ile środków na działania aktywne? Rok 2001 około 604 mln zł, rok 2002 - 539 mln zł, rok 2003 - około 1300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-263.28" who="#MarekSzczepański">Instrumenty dla regionów, które powinny być stosowane w sytuacji, kiedy na danym terenie znajdują się przedsiębiorstwa, które ograniczają zatrudnienie. Chciałem zwrócić uwagę i przypomnieć, że trwają negocjacje w ramach Komisji Trójstronnej, w trakcie których staramy się razem z partnerami społecznymi ustalić instrumentarium, które będzie stosowane na obszarach dotkniętych wysokim bezrobociem. Te negocjacje powinny zakończyć się już w ciągu najbliższych kilku tygodni. Nie byłoby w porządku wobec naszych partnerów teraz przesądzać o tym, jakie to będą instrumenty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#DonaldTusk">Głos zabierze przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej pani Ewa Tomaszewska.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym podziękować przedstawicielom wszystkich klubów i kół parlamentarnych za tak poważne potraktowanie naszej inicjatywy obywatelskiej w dzisiejszej debacie. Mam nadzieję, że wypowiedziane tu słowa poparcia dla podjęcia wspólnych wysiłków w celu rozwiązania problemów osób, które po kilkudziesięciu latach pracy utraciły tę pracę z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy - o ile Wysoka Izba wyrazi taką wolę - przełożą się na intensywną pracę w komisjach prowadzącą do rozwiązań systemowych, obejmujących wszystkich, niezależnie do tego, w jakich rejonach mieszkają i w jakiej branży pracowali.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#EwaTomaszewska">Teraz postaram się odpowiedzieć na kilka kwestii, które pojawiły się w wypowiedziach państwa posłów. Było pytanie pana posła Kasprzyka o kwestię Funduszu Pracy, problemów Funduszu Pracy. Oczywiście można rozmawiać o korekcie składki, ale myślę, że to jest dyskusja raczej już na posiedzenia komisji. Kolejna sprawa to pytanie pana posła Muszyńskiego. Gdyby projekt został odrzucony, to uznamy, że tylko siłą można dochodzić swoich praw. Oczywiście wszyscy uczymy się praktykowania demokracji w naszym kraju. Nie jest to długi okres, jeśli chodzi o istnienie państwa. Jest to długi okres w naszym życiu, dość długi. Niemniej ta nauka trwa. Na pewno będzie to bardzo poważny sygnał dla naszego związku i dla społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#EwaTomaszewska">I kilka uwag w związku z przedstawionym stanowiskiem rządu.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#EwaTomaszewska">Panie Ministrze! Trudno mi jest słuchać o tym, że będzie nagradzany za aktywność człowiek, który mając świadczenie przedemerytalne, zdecyduje się na podjęcie pracy. Przed chwilą mówiłam: w 71 powiatach Polski nie było ani jednej oferty pracy, ani jednej oferty pracy. Pan powołuje się na konstytucję, na prawo do pracy gwarantowane przez konstytucję. A więc trzeba tę pracę ludziom dać. Przecież oni nie z własnej woli odchodzą. Przykro mi, że wprowadzał pan Wysoką Izbę w błąd. Ustawa dotycząca zasiłków przedemerytalnych i świadczeń przedemerytalnych nie dotyczy osób, które same z pracy zrezygnowały, ale tych, które zrezygnowały przede wszystkim w ramach zwolnień grupowych, w związku z restrukturyzacją, głównie w ramach programów rządowych restrukturyzujących branże czy zakłady.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#EwaTomaszewska">Przygotowując się do tej debaty, a przedtem do tej inicjatywy, myśleliśmy naprawdę nie o tym, żeby dać rozwiązanie takie oto, że jeśli nie chce mi się pracować, to będę miał dodatkowe środki. Myśleliśmy o ludziach, którzy w dramatycznych dla siebie okolicznościach utracili pracę i trzeba, jeśli nie możemy zapewnić im pracy, dać im jakąkolwiek szansę przeżycia. Świetnie, że proponuje pan mnóstwo programów, ale rozwiązania osłonowe mogą być usuwane dopiero wtedy, kiedy te programy nie tylko będą tu wymienione, ale przede wszystkim będą miały podstawę prawną i zostaną wdrożone w życie. Najpierw to trzeba zrobić. A teraz trzeba odpowiedzieć na pytanie tej kobiety, której list cytowałam: Co mają robić? Czy pójść żebrać? To jest taki wybór.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#EwaTomaszewska">Mam nadzieję, że uda się wspólnie pracować nad rozwiązywaniem tych problemów. Myślę tu o partnerach społecznych, myślę tu o parlamencie, o komisjach sejmowych. Nie można jednak mówić w ten sposób, że bez specjalnej zachęty ci ludzie nie podejmą pracy. Większość z nich każdą taką pracę podejmie. Pan mówi o możliwości pracy socjalnej, o jakiś innych możliwościach. Proszę bardzo, znam wiele osób, które każdą pracę podejmą, każdą. Bardzo proszę o to, żebyśmy w tym duchu wspólnie, chcąc rozwiązać ten problem, o tym rozmawiali, żeby nie było to w postaci jakiś wyobrażeń mgławicowych o tym, co się dzieje w tej dziedzinie w naszym kraju, bo każdy z nas widzi. Jest bardzo wielu bezrobotnych, do biur państwa posłów pewnie ustawiają się kolejki, a ludzie pytają: Czy nie masz kogoś znajomego, kto mógłby dać pracę mojej córce, mojemu synowi, mojemu bratu? - bo takiej pracy nie ma. Na pewno wszyscy państwo mają takie doświadczenia. Ja mam z poprzedniej kadencji i obecnie też. Mam nadzieję, że, postępując dalej w pracy nad tą ustawą, uda się znaleźć jakieś systemowe rozwiązanie na ten okres, dopóki te wspaniałe programy nie zostaną zrealizowane. Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#TadeuszCymański">Panie marszałku, mam pewną prośbę i pytanie właściwie do pana. Nie chodzi o tę sprawę, ale chodzi o pewną zasadę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#TadeuszCymański">Pytania są różne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#TadeuszCymański">Nie, nie. Pytania są różne. My zadajemy pytania. Natomiast chodzi mi o to, że nie jest przestrzegana w Sejmie bardzo ważna, elementarna zasada. Albo się odpowiada, albo się do pytania odnosi. Rząd może powiedzieć: Uznajemy pytania za niemające związku ze sprawą. Ja to rozumiem. Może być odpowiedź: Przekażę ministrowi skarbu. Ale nie może być tak, że są stawiane konkretne pytania i nie ma żadnego echa, żadnej reakcji. To jest nie w porządku. Bo są pytania. Albo coś jest niesłuszne, albo nie ma pieniędzy. Ja zadałem trzy konkretne pytania w ciągu 2 minut i byłbym w stanie je mocno uargumentować...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle, proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#TadeuszCymański">...i nie ma żadnej odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#TadeuszCymański">Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#DonaldTusk">Bardzo proszę nie wyręczać prowadzącego marszałka.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Marszałek wyręczy.)</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#DonaldTusk">Proszę zająć miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#TadeuszCymański">Przepraszam. Proszę o zrozumienie mojej emocji, bo nie było rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#DonaldTusk">Nie mogę być wyrozumiały dla emocji. Na sali sejmowej emocje nie są wskazane, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#DonaldTusk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#DonaldTusk">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, zawarty w druku nr 1768, do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#DonaldTusk">W dyskusji zgłoszono wnioski o skierowanie projektu ustawy dodatkowo do Komisji Gospodarki oraz do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#DonaldTusk">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku przedłożonego przez prokuratora generalnego, a przedstawionego przez prokuratora okręgowego w Kielcach o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Jagiełły (druk nr 1831).</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#DonaldTusk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wacława Martyniuka.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#DonaldTusk">A pana posła Cymańskiego proszę o zachowanie spokoju i zajęcie swojego miejsca.</u>
          <u xml:id="u-278.8" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 25 lipca br. minister sprawiedliwości, prokurator generalny przedstawił marszałkowi Sejmu wniosek prokuratora okręgowego w Kielcach z dnia 24 lipca 2003 r., nr VI PSB/03/S, o wyrażenie zgody na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie Andrzeja Jagiełły posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IV kadencji.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WacławMartyniuk">W uzasadnieniu tego wniosku prokurator okręgowy w Kielcach przedstawił chronologię wydarzeń, których sejmowe zwieńczenie dotyczące posła Andrzeja Jagiełły Wysoka Izba dziś będzie rozstrzygać. Chciałbym Wysoką Izbę zapoznać z tą chronologią.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#WacławMartyniuk">Od 2001 r. Wydział XIII Centralnego Biura Śledczego Komendy Głównej Policji w Kielcach prowadził działania operacyjne mające na celu zebranie dowodów dotyczących zorganizowanej grupy przestępczej z terenu Starachowic, podejrzanej między innymi o handel bronią i narkotykami. W kwietniu 2002 r. w stosunku do konkretnych podejrzanych o przestępczą działalność osób wdrożono środki techniki operacyjnej, w tym zakupy kontrolowane i kontrolę rozmów telefonicznych.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#WacławMartyniuk">Obszerność zgromadzonych materiałów uzasadniała potrzebę przeprowadzenia czynności wieńczących operację, w postaci zatrzymań osób podejrzewanych, co kierownictwo Centralnego Biura Śledczego zaplanowało na 25–27 marca 2003 r. W trakcie analizy materiałów, na podstawie których zatrzymano członków zorganizowanej grupy przestępczej w Starachowicach, ujawniono, że 26 marca 2003 r. o godz. 8.14 zarejestrowana została rozmowa wchodząca na komórkowy telefon służbowy użytkowany przez jednego z później zatrzymanych samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#WacławMartyniuk">Telefonujący mężczyzna poinformował rozmówcę o zgromadzonych przeciwko niemu i drugiemu reprezentantowi samorządu terytorialnego dowodach popełnienia przestępstw oraz o planowanych zatrzymaniach dokładnie określonej liczby osób. Ustalono, że rozmowy te prowadzone były z i do telefonu komórkowego zarejestrowanego na biuro poselskie posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pana Andrzeja Jagiełły. Kategoryczna opinia biegłego z Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie z zakresu badania głosu i fonoskopii potwierdza, że w stanowiących zapis rozmów z dnia 26 marca 2003 r. nagraniach utrwalono głos pana posła Andrzeja Jagiełły.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#WacławMartyniuk">Po uzyskaniu wiedzy na temat zaangażowania posła na Sejm pana Andrzeja Jagiełły w sprawie będącej przedmiotem zainteresowania prokuratury, 25 kwietnia br. Prokuratura Okręgowa w Kielcach wyłączyła materiały wskazujące na ewentualność zaistnienia przestępstwa ujawnienia przez posła Andrzeja Jagiełłę tajemnicy państwowej określonej w art. 268 § 1 Kodeksu karnego oraz poplecznictwa z art. 239 § 1 Kodeksu karnego. Tego samego dnia rozpoczęto śledztwo. W trakcie śledztwa przesłuchano łącznie ponad 60 osób, w tym posłów, senatorów, pracowników Komendy Głównej Policji i Komendy Wojewódzkiej Policji, Centralnego Biura Śledczego, Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#WacławMartyniuk">Podsumowanie zebranych w toku dotychczasowego śledztwa dowodów upoważniło prokuraturę do wystąpienia do marszałka Sejmu o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Andrzeja Jagiełły za przestępstwo z art. 238 § 1 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#WacławMartyniuk">W dniu 8 lipca br. poseł Andrzej Jagiełło zgłosił na ręce marszałka Sejmu oświadczenie o wyrażeniu zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej. W tym stanie rzeczy w dniu 9 lipca br. przedstawiono Andrzejowi Jagielle zarzut popełnienia przestępstwa z art. 239 § 1 Kodeksu karnego i przesłuchano go w charakterze podejrzanego. W tym samym czasie przesłuchano go również w zakresie głównego wątku śledztwa, jakim jest ostateczne ustalenie osoby, która bezprawnie udzieliła mu informacji stanowiącej tajemnicę państwową i służbową.</u>
          <u xml:id="u-279.8" who="#WacławMartyniuk">Przesłuchany w charakterze podejrzanego poseł Andrzej Jagiełło nie przyznał się do zarzucanego mu czynu. Nie podał nazwiska swojego informatora; złożył oświadczenie, że nie udzielał informacji osobom podejrzanym. Ponownie przesłuchany w dniu 16 lipca br. skorzystał z prawa odmowy składnia wyjaśnień i odpowiedzi na poszczególne pytania. Jednocześnie po zapoznaniu się z nagraniami rozmów telefonicznych z dnia 26 marca pan poseł Jagiełło oświadczył, że nie rozpoznaje w udostępnionych nagraniach swojego głosu. Kolejne przesłuchanie oraz analiza przeprowadzonych rozmów Andrzeja Jagiełły z zatrzymanymi samorządowcami, analiza zeznań innych świadków, konfrontacja świadka z oskarżonymi wykazują, że poseł Andrzej Jagiełło przeczy oczywistym faktom i kieruje postępowanie na fałszywe tory. Prokuratura zwróciła uwagę, że dysponuje on, wbrew swoim twierdzeniom, szczegółowymi informacjami i wiedzą świadczącą o dostępie do materiałów niejawnych, w tym także do planu realizacji operacji Centralnego Biura Śledczego.</u>
          <u xml:id="u-279.9" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Według ustaleń prokuratury dotychczasowa postawa posła Jagiełły, który przedstawia w swych oświadczeniach odmienny przebieg zdarzeń, zataja dane osoby ujawniającej mu tajemnicę państwową, w połączeniu ze zmiennością składanych wyjaśnień, pozwala na stwierdzenie, że zachodzi uzasadniona obawa, że podejrzany w inny bezprawny sposób będzie utrudniał postępowanie karne.</u>
          <u xml:id="u-279.10" who="#WacławMartyniuk">Celem postępowania jest dotarcie do źródła przecieku informacji, a w szczególności wykrycie wszystkich działających wspólnie i w porozumieniu sprawców przestępstwa. Prokuratura uważa, że kierując się dobrem postępowania przygotowawczego oraz mając na względzie jego przedmiot i cel, stwierdzić należy, iż dla zabezpieczenia dalszego prawidłowego toku postępowania jedynie izolacyjny środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania i fizyczna izolacja podejrzanego mogą pozwolić na dotarcie do źródła przecieku informacji. Pozwoli to także na ustalenie i ujęcie sprawcy przestępstwa polegającego na ujawnieniu tajemnicy państwowej i narażeniu uczestniczących w tajnej operacji funkcjonariuszy Policji na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Dotychczas zastosowane środki nie gwarantują osiągnięcia celów postępowania. Andrzej Jagiełło, pozostając na wolności, posiada bowiem nieograniczoną możliwość wpływania na wyjaśnienia i zeznania nieprzesłuchanych - podkreślam: nieprzesłuchanych - dotychczas w sprawie osób, uzgadniania ich treści, linii obrony oraz wersji zdarzenia i jej kształtowania w oparciu o ustalenia poczynione chociażby z nieustalonym do tej pory współsprawcą lub współsprawcami przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-279.11" who="#WacławMartyniuk">Tak w ogromnym skrócie wygląda uzasadnienie prokuratora okręgowego w Kielcach do wniosku o wyrażenie zgody na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Jagiełły, przedstawionego marszałkowi Sejmu, a tym samym członkom Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich.</u>
          <u xml:id="u-279.12" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W posiedzeniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w dniu wczorajszym uczestniczyli minister sprawiedliwości, prokurator generalny, pan poseł Grzegorz Kurczuk, zastępca prokuratora generalnego, pan prokurator Kazimierz Olejnik, oraz dyrektor Biura do spraw Przestępczości Zorganizowanej, pan prokurator Prokuratury Krajowej Ryszard Rychlik. Minister sprawiedliwości, prokurator generalny oraz towarzyszący mu prokuratorzy obszernie i wyczerpująco przedstawili posłom, członkom Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, różne aspekty sprawy leżącej u podłoża wniosku o zatrzymanie i aresztowanie pana posła Andrzeja Jagiełły. Komisja w ciągu ponad trzech godzin w sposób pełny i wnikliwy przeanalizowała materiały dostarczone przez prokuratora generalnego. Komisja miała do dyspozycji pełen tekst wniosku prokuratora okręgowego w Kielcach oraz dwa tomy akt jawnych dotyczących tej sprawy, mogła się również zapoznać ze stenogramem rozmowy pana posła Jagiełły z aresztowanymi później członkami samorządu w Starachowicach. Członkowie komisji mieli również możliwość zapoznania się z taśmami, na których był uwieczniony głos pana posła Andrzeja Jagiełły, zgodnie z procedurą przewidzianą dla postępowania z informacjami niejawnymi. Członkowie komisji mieli również możliwość wysłuchania wyjaśnień pana posła Andrzeja Jagiełły, a także wyjaśnień uczestniczących w posiedzeniu komisji prokuratorów.</u>
          <u xml:id="u-279.13" who="#WacławMartyniuk">Jak panie posłanki i panowie posłowie widzą, komisja miała komplet materiałów, na bazie których podjęto stosowną decyzję. W trakcie debaty na posiedzeniu komisji zabrali głos prawie wszyscy jej członkowie. Pytania posłów koncentrowały się wokół następujących zagadnień. Pozwolę je sobie przestawić nie tyle według ważności pytań, ile zgodnie z chronologią ich zadawania. Oto one.</u>
          <u xml:id="u-279.14" who="#WacławMartyniuk">Po pierwsze, czy jest możliwe, że nikt nie poinformował pana posła Jagiełły o planowanej akcji policji, a ostrzeżenie przed aresztowaniem, zawarte na taśmie, sformułował sam pan poseł Jagiełło?</u>
          <u xml:id="u-279.15" who="#WacławMartyniuk">Po drugie, czy zdaniem prokuratury świadkowie, którzy w tej sprawie byli przesłuchiwani, są wiarygodni?</u>
          <u xml:id="u-279.16" who="#WacławMartyniuk">Po trzecie, w rozmowie pana posła Jagiełły z aresztowanymi przedstawicielami samorządu pada dokładna liczba osób, które są zagrożone aresztowaniem, a ta liczba jest przecież tajna. Skąd wiedza pana posła Jagiełły na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-279.17" who="#WacławMartyniuk">Po czwarte, czy nie ma żadnej wątpliwości, że wystąpienie jest zasadne, a co najważniejsze, czy dołożono wszelkiej staranności procesowej, formułując ten wniosek?</u>
          <u xml:id="u-279.18" who="#WacławMartyniuk">Po piąte, czy dla osiągnięcia tego celu, o który występuje prokuratura, można zastosować inny środek zapobiegawczy niż tymczasowe aresztowanie?</u>
          <u xml:id="u-279.19" who="#WacławMartyniuk">Po szóste wreszcie, co by było, gdyby w takiej samej sytuacji jak pan poseł Jagiełło była inna osoba, która nie jest posłem? Czy zastosowano by tę samą procedurę i czy skierowano by wniosek o tymczasowe aresztowanie?</u>
          <u xml:id="u-279.20" who="#WacławMartyniuk">Odpowiedzi uczestniczącego w posiedzeniu komisji ministra sprawiedliwości i towarzyszących mu prokuratorów ugruntowały w członkach komisji następujące przekonania.</u>
          <u xml:id="u-279.21" who="#WacławMartyniuk">Po pierwsze, nie ma możliwości, by poseł Jagiełło sam posiadł wiedzę, którą się podzielił z aresztowanymi samorządowcami, chociaż, jak sam zeznawał na jednym z etapów przesłuchań, wiedzę tę - podkreślam, przypominam: ściśle tajną - wyniósł z rozmów z ludźmi, m.in. chodząc po bazarze oraz słuchając tu i tam.</u>
          <u xml:id="u-279.22" who="#WacławMartyniuk">Po drugie, według zgodnej opinii prokuratorów każdy świadek, jak każe procedura, zeznawał pod rygorem odpowiedzialności karnej. Zeznania świadków w wielu miejscach się pokrywają. Nie można mieć zastrzeżeń do ich wiarygodności i motywów postępowania.</u>
          <u xml:id="u-279.23" who="#WacławMartyniuk">Po trzecie, do tej pory pan poseł Jagiełło nie przekazał prokuraturze, skąd miał tak precyzyjną informację o liczbie osób zagrożonych aresztowaniem. Komisja przypomina, że wiedza o liczbie osób zagrożonych aresztowaniem była wtedy wiedzą ściśle tajną.</u>
          <u xml:id="u-279.24" who="#WacławMartyniuk">Po czwarte, prokurator generalny i prokuratorzy uczestniczący w posiedzeniu komisji zapewniali, że ze względu na wagę sprawy i śledztwo jest prowadzone należycie, i wniosek o tymczasowe aresztowanie został sporządzony z najwyższą starannością. Prokuratorzy formułujący ten wniosek i badający jego zasadność mieli na uwadze to, że dotyczy on posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-279.25" who="#WacławMartyniuk">Po piąte, gdyby pan poseł Jagiełło nie był posłem, a jedynie obywatelem Jagiełłą, to wniosek o tymczasowe aresztowanie byłby już skierowany do sądu. Zdaniem komisji immunitet nie może być przeszkodą w dochodzeniu do prawdy.</u>
          <u xml:id="u-279.26" who="#WacławMartyniuk">Wreszcie ostatni aspekt tego zagadnienia, który przewijał się w wielu pytaniach posłów: czy jest możliwość zastosowania innego środka zapobiegawczego niż tymczasowe aresztowanie? Podnoszono, że poseł Jagiełło nie może wyjeżdżać z kraju, że stawia się na każde żądanie prokuratury. W konkluzji, po wysłuchaniu zarówno posła Jagiełły, jak i prokuratora generalnego, jego zastępcy oraz prokuratora Prokuratury Krajowej, komisja stwierdziła, że dotychczasowa postawa pana posła Jagiełły uniemożliwia odstąpienie od tego środka. Komisja stwierdziła, że pan poseł Jagiełło zataja dane osoby, która ujawniła mu tajemnicę państwową, a przez to ma nieograniczoną możliwość wpływania na wyjaśnienia i zeznania - powtarzam to raz jeszcze - nieprzesłuchanych dotychczas w sprawie osób, uzgadniania ich treści, linii obrony oraz wersji zdarzenia i jej kształtowania w oparciu o ustalenia poczynione z nieustalonym współsprawcą lub współsprawcami przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-279.27" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najwyższym imperatywem działalności publicznej jest prawda. W dążeniu do jej odkrycia w takich sprawach, jaką dzisiaj omawiamy, nie może być tabu, przemilczeń czy działań utrudniających jej poznanie. Immunitet poselski ma uchronić parlamentarzystę przed szykanami władz, ma pozwolić mu na dotarcie do prawdy i jej ujawnienia, a przede wszystkim ma być instrumentem nieskrępowanego wykonywania mandatu parlamentarnego. Immunitet poselski nie może nigdy - podkreślamy to z całą mocą - chronić przed poniesieniem odpowiedzialności karnej, z jaką mamy do czynienia w omawianym przypadku. Immunitet parlamentarny nie może stanowić przeszkody w działalności prokuratury, badającej w tym konkretnym przypadku źródło przecieku informacji, który - powtarzamy raz jeszcze - mógł narazić funkcjonariuszy Policji na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-279.28" who="#WacławMartyniuk">Obowiązkiem funkcjonariusza publicznego, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, który znajduje się w opisanej sytuacji, jest współpraca z prokuraturą. Takiej współpracy w obecnym stadium postępowania komisja niestety nie dostrzega. Zdaniem komisji przypadek pana posła Jagiełły w sposób niebudzący wątpliwości kwalifikuje się do uchylenia mu przez Sejm nietykalności poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-279.29" who="#WacławMartyniuk">W dyskusji poselskiej na forum komisji wyraźnie dominowała myśl, iż immunitet przysługujący parlamentarzyście nie może stanowić przeszkody w dochodzeniu do prawdy oraz wyrażono konstatację, iż w jej ustalaniu przez organy wymiaru sprawiedliwości poseł nie może być uprzywilejowany w porównaniu z żadnym innym obywatelem Rzeczypospolitej. Komisja podkreśla raz jeszcze, że immunitet parlamentarny nie może być przeszkodą w dochodzeniu do prawdy. W analogicznej sytuacji obywatel Andrzej Jagiełło miałby już złożony wniosek do sądu o wyrażenie zgody na tymczasowe aresztowanie.</u>
          <u xml:id="u-279.30" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wynik głosowania komisji był następujący: za wyrażeniem zgody na zatrzymanie posła Andrzeja Jagiełły było 17 posłanek i posłów, nikt nie wstrzymał się od głosu, nikt nie był przeciwny.</u>
          <u xml:id="u-279.31" who="#WacławMartyniuk">W imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich przedkładam Wysokiemu Sejmowi propozycję przyjęcia wniosku prokuratora okręgowego w Kielcach z dnia 24 lica 2003 r. (sygnatura akt VIDs./13/03/S) wniesionego za pośrednictwem prokuratora generalnego w dniu 25 lipca 2003 r. o wyrażenie zgody na zatrzymanie posła Andrzeja Jagiełły i zastosowanie wobec niego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#DonaldTusk">Wysoka Izbo! Przypominam, że Sejm zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy. Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy. Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#DonaldTusk">Czy pan poseł Andrzej Jagiełło chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#AndrzejJagiełło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczam Wysokiej Izbie, że nie popełniłem przestępstw, które mi się zarzuca. Raz jeszcze oświadczam, że nie miałem zamiaru uprzedzać kogokolwiek o akcji Policji w Starachowicach ani nie miałem zamiaru umyślnego i świadomego, celowego utrudniania prowadzonego w tej sprawie postępowania karnego. Jednocześnie deklaruję daleko idącą współpracę z prokuraturą dla wyjaśnienia nieznanych aspektów sprawy, szczególnie teraz, kiedy podniosłem się z totalnego załamania psychicznego. Chcę odbudować swój wizerunek człowieka uczciwego.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#AndrzejJagiełło">Koleżanki i Koledzy! Posłanki i Posłowie! Rozstrzygnijcie moją sprawę we własnym sumieniu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#DonaldTusk">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#DonaldTusk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej...</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, pani poseł, w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#RenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Działając na podstawie art. 184 ust. 1, zwracam się do pana marszałka o udzielenie głosu poza porządkiem dziennym posiedzenia w celu złożenia wniosku formalnego.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#RenataBeger">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich, przedstawiając Wysokiej Izbie sprawozdanie w sprawie wyrażenia zgody na tymczasowe aresztowanie posła Stanisława Łyżwińskiego i wniosek w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posłanki Wandy Łyżwińskiej i posła Stanisława Łyżwińskiego, dopuściła się istotnych uchybień.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#RenataBeger">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich nie przedstawiła Sejmowi projektu uchwały w tej sprawie. Brak projektu uchwały jest bardzo istotnym niedociągnięciem formalnym i merytorycznym. Jest to bardzo istotna sprawa dla posłów Wandy i Stanisława Łyżwińskich, w stosunku do których sąd w Radomiu nie zachowuje zasady bezstronności, a wręcz przeciwnie, wykazuje wyjątkową stronniczość.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#RenataBeger">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich rozpatrywała powyższe wnioski pod względem formalnym, nie przedstawiając ich merytorycznego uzasadnienia. Tymczasem sąd w Radomiu zmienił tryb postępowania ze zwykłego na uproszczony. Powtarzam: tymczasem sąd w Radomiu zmienił tryb postępowania ze zwykłego na uproszczony, co dla zainteresowanych powoduje ten skutek, iż sąd może prowadzić postępowanie również pod ich nieobecność, o ile zostali powiadomieni, co jest działaniem typowo politycznym.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#RenataBeger">W związku z powyższym na podstawie art. 184 ust. 3 pkt 6 składam wniosek formalny o odesłanie tych sprawozdań do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz o przesłanie sprawozdania do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Ważne znaczenia ma wniosek o przesłanie spraw do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka celem merytorycznego ich rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#RenataBeger">Do zakresu działania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka należą: sprawy przestrzegania prawa i praworządności, sądów, prokuratury, notariatu, adwokatury i obsługi prawnej, funkcjonowania samorządów adwokackiego i radcowskiego oraz przestrzegania praw człowieka. Przesłanie spraw do ponownego rozpatrzenia przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich ma na celu zobowiązanie komisji do przygotowania projektu uchwały, do której zainteresowani powinni mieć możliwość zgłoszenia wniosku o wskazanie, że sądem właściwym do rozpatrzenia spraw o przestępstwa jest sąd właściwy dla dzielnicy Śródmieście Gminy Warszawa-Centrum zgodnie z art. 133 ust. 8 regulaminu Sejmu. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#DonaldTusk">Ponieważ wniosek pani poseł musi zostać przegłosowany, a na godz. 23 spodziewamy się kworum Wysokiej Izby w związku z ogłoszeniem głosowań, zarządzam przerwę do godz. 23.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 22 min 40 do godz. 23 min 08)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#DonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#DonaldTusk">Wysoka Izbo, zanim przystąpimy do rozpatrzenia wniosku formalnego pani poseł Beger, zgłoszonego przed przerwą, chciałbym, abyśmy przeprowadzili ślubowanie dwóch nowych posłów.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#DonaldTusk">Wysoka Izbo! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatów pana posła Ryszarda Jana Ulickiego oraz pana posła Józefa Żywca na podstawie art. 179 ust. 3 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej marszałek Sejmu postanowił o wstąpieniu na ich miejsce pana Ryszarda Władysława Tomczyka oraz pana Mariana Widza, którzy zgłosili się do ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#DonaldTusk">Proszę panów posłów o zbliżenie się do stołu prezydialnego, a panie i panów posłów proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#DonaldTusk">Obecnie odczytam rotę ślubowania, a następnie wezwę kolejno posłów do złożenia ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#DonaldTusk">„Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#DonaldTusk">Pan poseł Ryszard Władysław Tomczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#RyszardWładysławTomczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł Marian Widz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MarianWidz">Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#DonaldTusk">Stwierdzam, że pan poseł Ryszard Władysław Tomczyk oraz pan poseł Marian Widz złożyli ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#DonaldTusk">Wysoka Izbo! Pani poseł Renata Beger zgłosiła wnioski o odesłanie do Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w celu merytorycznego rozpatrzenia sprawozdań dotyczących wyrażenia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posłanki Wandy Łyżwińskiej i posła Stanisława Łyżwińskiego oraz wyrażenia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na tymczasowe aresztowanie posła Stanisława Łyżwińskiego.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#DonaldTusk">Czy poseł sprawozdawca chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#DonaldTusk">Poinformuję tylko państwa posłów na czym polegała wątpliwość, ponieważ nie wszyscy państwo posłowie byli na sali sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Panie marszałku, proszę o pozwolenie...)</u>
          <u xml:id="u-290.7" who="#DonaldTusk">Zaraz udzielę pani głosu. Za chwilę panią poseł poproszę.</u>
          <u xml:id="u-290.8" who="#DonaldTusk">Pani poseł Renata Beger osobiście wyjaśni Wysokiej Izbie powody, dla których złożyła wniosek formalny. Ta prośba pani poseł jest uzasadniona, szanowni państwo posłowie, ponieważ w trakcie, kiedy tłumaczyła, dlaczego poddaje propozycję tego wniosku formalnego, na...w Izbie zasiadała nieliczna część dzisiaj zebranych, tak że proszę...</u>
          <u xml:id="u-290.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-290.10" who="#DonaldTusk"> ...a wrzawa i okrzyki państwa posłów przedłużą tylko procedurę.</u>
          <u xml:id="u-290.11" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Jak można tak mówić po polsku.)</u>
          <u xml:id="u-290.12" who="#DonaldTusk">Także pana posła Iwińskiego.</u>
          <u xml:id="u-290.13" who="#DonaldTusk">Czy pan poseł Iwiński chce zabrać głos w jakimś trybie?</u>
          <u xml:id="u-290.14" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie! Nie!)</u>
          <u xml:id="u-290.15" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Ja w obronie języka polskiego.)</u>
          <u xml:id="u-290.16" who="#DonaldTusk">Jeśli, panie pośle... Mam wrażenie, że zachowanie pana posła wskazuje na jakieś emocje, nie rozumiem, z czym związane, ale nie udzieliłem panu głosu. Naraża się pan, panie pośle, na poważne kary regulaminowe.</u>
          <u xml:id="u-290.17" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Jedno zdanie. Ja tylko w obronie języka polskiego wystąpiłem.)</u>
          <u xml:id="u-290.18" who="#DonaldTusk">Panie pośle, proszę opuścić mównicę, nie chciałbym, aby dzisiejszy wieczór zaowocował karami regulaminowymi.</u>
          <u xml:id="u-290.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.20" who="#DonaldTusk">Pani poseł Renata Beger, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#RenataBeger">Panie marszałku, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#RenataBeger">Chciałabym paniom i panom posłom przedstawić uzasadnienie mojego wniosku formalnego. Otóż Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich, przedstawiając Wysokiej Izbie sprawozdanie w sprawie wyrażenia zgody na tymczasowe aresztowanie posła Stanisława Łyżwińskiego i wniosek w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posłanki Wandy Łyżwińskiej i posła Stanisława Łyżwińskiego, dopuściła się istotnych uchybień. Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich nie przedstawiła Sejmowi projektu uchwały w tej sprawie. Brak projektu uchwały jest bardzo istotnym niedociągnięciem formalnym i merytorycznym. Jest to bardzo istotna sprawa dla posłów Wandy i Stanisława Łyżwińskich, w stosunku do których sąd w Radomiu nie zachowuje zasady bezstronności, a wręcz przeciwnie - wykazuje wyjątkową stronniczość.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#RenataBeger">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich rozpatrywała powyższe wnioski pod względem formalnym, nie przedstawiając ich merytorycznego uzasadnienia. Tymczasem sąd w Radomiu zmienił tryb postępowania ze zwykłego na uproszczony. Powtarzam państwu, ze względu na gwar na sali, że sąd w Radomiu zmienił tryb postępowania ze zwykłego na uproszczony.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#RenataBeger"> W tym momencie pytam posła sprawozdawcę, czy Prezydium Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich i członkowie tej komisji mieli świadomość, iż sąd w Radomiu zmienił tryb postępowania ze zwykłego na uproszczony? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, pan poseł Martyniuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zarzut pani poseł Renaty Beger dotyczący braku projektu uchwały w sprawie o wyrażenie zgody na tymczasowe aresztowanie posła jest bezzasadny z punktu widzenia regulaminu Sejmu. Art. 133 ust. 4 regulaminu Sejmu mówi, iż: „Po rozpatrzeniu sprawy Komisja uchwala sprawozdanie wraz z propozycją przyjęcia lub odrzucenia wniosku”. Nie jest to zatem proces uchwałodawczy, złożony z dwóch czytań, z możliwością zgłaszania poprawek i wniosków mniejszości. Przemawia za tym art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu przewidujący jedynie wystąpienia posła sprawozdawcy i posła, którego wniosek dotyczy. Powyższe wskazuje na formalną prawidłowość przedłożonego przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich sprawozdania zawartego w druku nr 1831. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#DonaldTusk">Panie marszałku, panie pośle proszę zająć miejsce, na razie nie widzę powodu, dla którego...</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#DonaldTusk">...i trybu, dla którego mielibyście panowie zabrać głos, powiem szczerze.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Panie marszałku, mam wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Dulias: Panie marszałku, mam wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#DonaldTusk">Wniosek formalny? To proszę wziąć regulamin do ręki... Z wnioskiem formalnym, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Panie marszałku, jest problem.)</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#DonaldTusk">Nie, z problemem formalnym nie udzielę głosu, jeśli z wnioskiem formalnym, jak najbardziej.</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Panie marszałku, padł bardzo poważny zarzut o naruszenie regulaminu i w tej sprawie mam prawo się wypowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-294.10" who="#DonaldTusk">Nie, panie pośle, w tym momencie możemy rozpatrywać wnioski formalne, natomiast nie pozwolę na rozpoczęcie debaty na tematy regulaminowe...</u>
          <u xml:id="u-294.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-294.12" who="#DonaldTusk">…tak że dopuszczam do głosu tych państwa posłów, którzy mają wnioski natury formalnej.</u>
          <u xml:id="u-294.13" who="#DonaldTusk">Czy pan poseł Dulias ma wniosek natury formalnej?</u>
          <u xml:id="u-294.14" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Dulias: Tak, mam wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-294.15" who="#DonaldTusk">Proszę bardzo, pierwszy w kolejności pan poseł Zych z wnioskiem formalnym, następnie poseł Giertych i poseł Dulias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wobec wniosku pani Beger, a także odpowiedzi pana posła Martyniuka zacytuję przepis regulaminu Sejmu i proszę o to, aby Prezydium Sejmu, jako jedynie władne, zajęło w tej sprawie stanowisko. Otóż art. 133 w ust. 8 stanowi, że w tej samej uchwale, a dotyczy to pociągnięcia do odpowiedzialności karnej albo wyrażenia zgody na aresztowanie, Sejm może wskazać, że sądem właściwym do rozpatrzenia sprawy o przestępstwo jest sąd właściwy dla dzielnicy Śródmieście gminy Warszawa Centrum. I ust. 9, który jest najistotniejszy: „Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Nie ma żadnej wątpliwości w świetle regulaminu, że Sejm może wyrazić zgodę tylko w formie uchwały, a jeżeli w formie uchwały, to procedura jest jednoznaczna. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#DonaldTusk">Panie pośle, bardzo bym prosił jednak, ponieważ skorzystał pan z prawa głosu, mówiąc, że ma pan wniosek formalny i nie doczekałem się wniosku formalnego... Panie pośle, pan dobrze wie, że nie ma takiego wniosku formalnego, więc jestem w kłopocie. Jaki wniosek formalny pan poseł przestawił?</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Formalnie poprosiłem Prezydium Sejmu, żeby dokonało takiej wykładni.)</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#DonaldTusk">Wniosek formalny... Proszę sprawdzić, jakie wnioski należą do formalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#JózefZych">Wobec zarzutu pana marszałka oświadczam, że regulamin Sejmu jest absolutnie nieznany i łamany, i nieznany Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#DonaldTusk">Rozumiem, że pan poseł nie zgłaszał wniosku formalnego i nadużył tego trybu.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#DonaldTusk">Pan poseł Giertych, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#RomanGiertych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Składam wniosek formalny o zwołanie Konwentu Seniorów i ogłoszenie przerwy.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#RomanGiertych"> Uzasadnię. Proszę państwa, dwa aspekty tej sprawy są bardzo istotne. Jeżeli prawdą jest to, co powiedziała pani posłanka Beger, że zmieniono tryb zwyczajny na tryb uproszczony, to oznacza to, że w postępowaniu karnym oskarżony w trybie uproszczonym nie zawsze musi się stawiać na rozprawę. To jest bardzo istotny element do podjęcia decyzji, przynajmniej przez mój klub. W związku z tym prosiłbym o zwołanie Konwentu Seniorów, aby wyjaśnić, może z udziałem prokuratora generalnego, czy rzeczywiście tak się stało, bo od tego tak naprawdę... Przynajmniej mój klub od tego uzależnia głosowanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#RomanGiertych">Druga kwestia, jeżeli nie ma trybu uchwały, a był konieczny, jak wynika z informacji, którą przedstawił tutaj pan marszałek Zych, to jest to wada formalna, która też musi zostać usunięta. Tak że w tych dwóch sprawach bardzo pana marszałka proszę o zwołanie Konwentu Seniorów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#DonaldTusk">Poseł Dulias także z wnioskiem formalnym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#StanisławDulias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aresztowanie to nie jest prosta rzecz. Wydawanie werdyktu w tak kontrowersyjnej sprawie wymaga jednak wyjaśnień. Wyjaśnienia wymaga przede wszystkim, co oznacza zastosowanie środka zapobiegawczego. Nie jest to wyjaśnione. Teraz mój konkretny wniosek. Wnioskuję, aby odrzucić sprawozdanie z druku nr 1794 i nie rozpatrywać go na tym posiedzeniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#DonaldTusk">Pan poseł z wnioskiem formalnym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#StanisławŁyżwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, żebyśmy mieli świadomość przed głosowaniem tego wniosku, że na tych rozprawach ani mój adwokat, ani ja nie muszę być. Dlatego też ta rozprawa może się toczyć beze mnie. Mówię to, żebyśmy mieli świadomość, o co chodzi. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#DonaldTusk">Oczywiście prowadzący obrady Sejmu jest bezradny, jeśli posłowie zapowiadają wnioski formalne, wykorzystują mównicę i nie składają wniosków formalnych. Jest mi bardzo przykro, że...</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Ja złożyłem.)</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#DonaldTusk">Nie dotyczy to posła Giertycha oczywiście, który złożył wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#DonaldTusk">Zarządzam 10 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 22 do godz. 23 min 50)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#MarekBorowski">Wysoka Izbo! Informuję o decyzjach Konwentu. Po pierwsze, wyjaśniliśmy sprawę podniesioną przez panią poseł Beger, a dotyczącą zmiany trybu postępowania sądu. Rozmawiałem, udało się połączyć z panią sędzią, która prowadzi tę sprawę. Sytuacja wygląda w ten sposób, że w trybie zwykłym pozwany, oskarżony obowiązany jest się stawiać, w trybie uproszczonym od sądu zależy, czy ma obowiązek się stawiać, czy też nie. Sąd zgłosił taki wniosek i gdyby na tym poprzestać, trzeba by przyjąć, że sąd ma prawo żądać obecności pana posła Łyżwińskiego. Wszelako rozmawiałem właśnie z panią sędzią, która poinformowała, że tryb został rzeczywiście zmieniony 4 lipca, o czym pani sędzia nie powiadomiła Wysokiej Izby. Zapytana, czy mimo to podtrzymuje swój wniosek o to, aby jednak pan poseł Łyżwiński się stawiał, powiedziała, że w tej sprawie musi się naradzić z sądem, osobiście nie jest pewna.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Dobrosz: Żenujące. Koniec z tym sądowładztwem.)</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#MarekBorowski">W tej sytuacji, po uzgodnieniu z Konwentem, ten punkt porządku dziennego przerywamy i wniosek trafia z powrotem do komisji. Komisja zwróci się do sądu z zapytaniem, czy wniosek jest podtrzymany, czy też sędzia, sąd gotów jest prowadzić tę rozprawę bez obecności pana posła Łyżwińskiego. To jest sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#MarekBorowski"> Niezależnie od tego chcę powiedzieć, że do 4 lipca obowiązywał tryb zwykły i do 4 lipca pan poseł Łyżwiński obowiązany był się stawiać, i 11 razy się nie stawił. Jest to naigrywanie się z wymiaru sprawiedliwości i to nie ulega wątpliwości. </u>
          <u xml:id="u-306.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-306.8" who="#MarekBorowski">Teraz sprawa druga, chodzi o kwestię punktu porządku dziennego dotyczącego uchylenia immunitetu w związku z oskarżeniem prywatnym, czyli następnego punktu, przeciwko panu posłowi Łyżwińskiemu i pani poseł Wandzie Łyżwińskiej. W tej kwestii Konwent uznał, że zastrzeżenia, które zgłosiła pani poseł Beger, nie są uzasadnione, w związku z czym ten punkt pozostaje w porządku dziennym.</u>
          <u xml:id="u-306.9" who="#MarekBorowski">Mamy teraz przed sobą, mieliśmy i nadal mamy przed sobą kwestię jeszcze innych głosowań. Uzgodniliśmy na posiedzeniu Konwentu, że są dwie możliwości. Pierwsza możliwość jest taka, żeby przenieść wszystkie na jutro rano...</u>
          <u xml:id="u-306.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-306.11" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-306.12" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-306.13" who="#MarekBorowski">Zaraz, zaraz. Chodzi o to, by przenieść wszystkie i głosować jutro rano. Druga możliwość jest taka, żeby jednak dzisiaj przystąpić do tych głosowań.</u>
          <u xml:id="u-306.14" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-306.15" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-306.16" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-306.17" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, dziękuję za różne okrzyki, ale Konwent już coś postanowił, ja zaraz powiem, co postanowił.</u>
          <u xml:id="u-306.18" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-306.19" who="#MarekBorowski">Chodzi o to, by przeprowadzić wszystkie głosowania z wyjątkiem tego, którego przeprowadzić jeszcze nie można, tzn. dotyczącego punktu porządku dziennego w sprawie uchylenia immunitetu panu posłowi Łyżwińskiemu i pani poseł Łyżwińskiej, ponieważ w tej sprawie musi się jeszcze odbyć dyskusja, tj. wystąpienie posła sprawozdawcy i wystąpienia państwa posłów. W związku z tym ten punkt zostaje przeniesiony na czas po głosowaniach, a najpierw odbędą się głosowania. Przeprowadzimy wszystkie głosowania z wyjątkiem tego jednego, które to głosowanie będzie jutro o godz. 9, ale to będzie tylko jedno głosowanie. W przeciwnym razie możemy mieć nawet do 2 godzin głosowań, a wiem, że dla wielu posłów było rzeczą istotną, żeby jutro zakończyć obrady możliwie szybko.</u>
          <u xml:id="u-306.20" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-306.21" who="#MarekBorowski">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-306.22" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-306.23" who="#MarekBorowski">Z wnioskiem formalnym? Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#RomanGiertych">Panie marszałku, mam wniosek formalny, aby te głosowania z jutra rana przenieść na koniec sierpnia, ponieważ jest to sprawa prywatno-skarbowa, w sierpniu sądy zwykle nie funkcjonują, w związku z czym nie blokuje to w żaden sposób procedury. Wydaje mi się zatem, że nie będzie ani obrazy wymiaru sprawiedliwości, ani nie będzie to przeszkodą w postępowaniu, jeśli głosowanie w tej sprawie odbędzie się 26 czy 27 sierpnia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi za tę cenną inicjatywę, ale nie wyrażam zgody.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#MarekBorowski">Przystąpilibyśmy zaraz do głosowań, gdyby nie to, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprosił o krótką przerwę, do godz. 24.20.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#MarekBorowski"> Niestety, proszę państwa, bywało, że inne kluby też prosiły o przerwy w trudnych okolicznościach. O godz. 24.20 spotykamy się tu na głosowaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 55 do godz. 0 min 24)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#MarekBorowski">Przepraszam bardzo, czy posłowie Platformy Obywatelskiej też mieli spotkanie klubowe, czy można uznać, że klub jest? Jeszcze nie ma wszystkich?</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#MarekBorowski"> Nie, proszę państwa, spokojnie, spokojnie. Dobrze, widzę, że się posłowie schodzą.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#MarekBorowski">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#MarekBorowski">- o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz o zmianie innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#MarekBorowski">- oraz o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#MarekBorowski">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1424-A i 1753-A.</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#MarekBorowski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-310.9" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.</u>
          <u xml:id="u-310.10" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Romana Jagielińskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-310.11" who="#MarekBorowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-310.12" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-310.13" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-310.14" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1816.</u>
          <u xml:id="u-310.15" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-310.16" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Europejską, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-310.17" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-310.18" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-310.19" who="#MarekBorowski">Głosowało 374 posłów. Wszyscy byli za.</u>
          <u xml:id="u-310.20" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.</u>
          <u xml:id="u-310.21" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o: 1) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, 2) rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-310.22" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Annę Filek oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-310.23" who="#MarekBorowski">W związku ze zgłoszonymi w dyskusji poprawkami Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu ich rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-310.24" who="#MarekBorowski">Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1810-A.</u>
          <u xml:id="u-310.25" who="#MarekBorowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-310.26" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Annę Filek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#AnnaFilek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja rozpatrzyła 68 zgłoszonych poprawek w dniu wczorajszym i postanowiła o następującym głosowaniu: Za zgodą posłów, którzy zgłaszali te poprawki, zgrupowaliśmy głosowania. Nad poprawkami: 1., 2., 3., 11., 12., 17., 33., 52. i 53. będziemy głosować łącznie. Nad poprawkami: 4., 23., 25., 26., 54., 58., 60., 63. i 68. będziemy głosować łącznie. Łącznie będziemy głosować nad poprawkami: 18. i 19., 31., 35., 36., 39., 57., 59., 62., 65. i 68. Mówię to, żeby ewentualnie wykluczyć wnioski o odrębne głosowanie, ponieważ posłowie zgodzili się na takie łączne głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#AnnaFilek">Komisja zaopiniowała pozytywnie poprawki: 7., 9., 18., 19., 20., 22., 30., 40. i 51., a resztę negatywnie. Jeżeli będą jakieś pytania, wyjaśnię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1810.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#MarekBorowski">Komisja przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#MarekBorowski">Poprawki od 1. do 50. zostały zgłoszone do art. 1 nowelizującego ustawę o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#MarekBorowski">W poprawkach 1., 2., 3., 11., 12., 17., 33., 52. i 53. wnioskodawca proponuje wprowadzić do systemu ubezpieczeniowego publiczny otwarty fundusz emerytalny utworzony i zarządzany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-312.8" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-312.9" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wymienionych wcześniej poprawek, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-312.10" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-312.11" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-312.12" who="#MarekBorowski">Głosowało 407 posłów. Za opowiedziało się 54, przeciw - 353, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-312.13" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-312.14" who="#MarekBorowski">W poprawkach 4., 23., 25., 26., 54., 58., 60., 63. i 68. wnioskodawca proponuje, aby otwarty fundusz mógł pobierać wyłącznie opłaty z wpłacanych składek w formie potrącenia określonej w jego statucie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-312.15" who="#MarekBorowski">Nad tym poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-312.16" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-312.17" who="#MarekBorowski">Pan poseł Kasprzyk?</u>
          <u xml:id="u-312.18" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-312.19" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-312.20" who="#MarekBorowski">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#JacekKasprzyk">Panie marszałku, mam pytanie do rządu dotyczące 4. poprawki, która zmierza do zasadniczej zmiany struktury opłat pobieranych przez powszechne towarzystwa emerytalne poprzez pozostawienie tylko opłaty prowizyjnej od składki. Chciałbym zapytać: Jakie to będzie miało konsekwencje dla obecnych uczestników funduszy emerytalnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#MarekBorowski">Pan minister Pater, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#KrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęcie tej poprawki oznaczać będzie w związku z brakiem jakichkolwiek dodatkowych przepisów przejściowych, iż staniemy przed sytuacją, w której nagle powszechne towarzystwa emerytalne nie będą mogły pobierać opłaty od aktywów. To oznacza, że część z nich będzie miała tak jak w chwili obecnej zgodnie z zapisem relatywnie wysokie opłaty prowizyjne i część mająca zgodnie z zapisem niższe opłaty prowizyjne zostanie postawiona w sytuacji, w której jakakolwiek realna konkurencja stanie pod znakiem zapytania.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#KrzysztofPater">Jeżeliby dopuścić - bo tego wnioskodawcy nie wyjaśnili - sytuację, iż towarzystwa będą mogły występować do urzędu nadzoru o zgodę na zmianę statutu i podwyższenie prowizji, to jest pytanie, czym kierować miałby się organ nadzoru, wydając taką zgodę. De facto kluczowa sprawa dotycząca obciążeń finansowych członków funduszy emerytalnych zostałaby oddana w ręce organu administracji rządowej bez jakichkolwiek wytycznych w tym zakresie. Istnieje w związku z tym ryzyko, z jednej strony, że te obciążenia finansowe mogłyby być bardzo wysokie, a, z drugiej strony, że nagle okazałoby się, że na naszym rynku pozostaje kilka wielkich funduszy emerytalnych, a pozostałe nie mają, brutalnie mówiąc, środków do życia.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#KrzysztofPater">Wreszcie zmiana struktury opłat stawia w bardzo niekorzystnej sytuacji osoby, które mają przed sobą relatywnie krótki staż członkowski w funduszach emerytalnych, a więc osoby, które wstąpiły do tych funduszy w wieku czterdziestu, czterdziestu kilku lat, albowiem zmienia się proporcja wysokości pobranej składki i wysokości pobranych obciążeń finansowych i prowizja od składki, stając się decydującym czynnikiem, w tym momencie niejako uderza bardzo mocno finansowo w osoby w starszym relatywnie wieku, które wstąpiły w 1999 r. do funduszy emerytalnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wymienionych wcześniej poprawek, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 73, przeciw - 334, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#MarekBorowski">W 5. poprawce do art. 29 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby do zarządzania aktywami funduszu powszechne towarzystwo emerytalne było obowiązane zatrudnić co najmniej 1 doradcę inwestycyjnego, a nie, jak proponowała komisja, 2 doradców inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-316.9" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.10" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.11" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.12" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.13" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.14" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za było 216, przeciw - 196, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-316.15" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.16" who="#MarekBorowski">W 6. poprawce do art. 33 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby powszechne towarzystwo było zobowiązane do utrzymywania kapitałów własnych na poziomie nie niższym niż 1% wartości aktywów zarządzanego przez nie otwartego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-316.17" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.18" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 7.</u>
          <u xml:id="u-316.19" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.20" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.21" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.22" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.23" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 111, przeciw - 217, wstrzymało się 85.</u>
          <u xml:id="u-316.24" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.25" who="#MarekBorowski">W 7. poprawce do art. 33 w nowym brzmieniu ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby kapitały własne powszechnego towarzystwa nie mogły być niższe od 1% wartości aktywów funduszy zarządzanych przez to towarzystwo.</u>
          <u xml:id="u-316.26" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.27" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.28" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.29" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.30" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.31" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 111, przeciw - 247, wstrzymało się 55.</u>
          <u xml:id="u-316.32" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.33" who="#MarekBorowski">W 8. poprawce do art. 42 ust. 1 wnioskodawca poprzez dodanie pkt. 8 proponuje, aby członkiem zarządu powszechnego towarzystwa nie mogła być osoba będąca członkiem organu zarządzającego lub organu nadzorującego podmiotu będącego emitentem papierów wartościowych, w które fundusz lokuje swoje aktywa.</u>
          <u xml:id="u-316.34" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.35" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.36" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.37" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.38" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.39" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 111, przeciw - 300, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-316.40" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.41" who="#MarekBorowski">W 9. poprawce do art. 44 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby przynajmniej połowa członków rady nadzorczej powszechnego towarzystwa była powoływana m.in. spoza kręgu podmiotów związanych z akcjonariuszami towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-316.42" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.43" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.44" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.45" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.46" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.47" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za było 411, wstrzymała się 1 osoba, przeciwnych głosów nie było.</u>
          <u xml:id="u-316.48" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.49" who="#MarekBorowski">W 10. poprawce do art. 50 ust. 1 wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie pkt. 2 stanowiącego, że towarzystwo nie może nabywać papierów wartościowych emitowanych przez depozytariusza.</u>
          <u xml:id="u-316.50" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.51" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.52" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.53" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.54" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.55" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za opowiedziało się 111, przeciw - 301, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-316.56" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.57" who="#MarekBorowski">Poprawki 11. i 12. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-316.58" who="#MarekBorowski">W 13. poprawce wnioskodawca proponuje dodać art. 81a stanowiący, że otwarty fundusz, którego udział w rynku przekracza 10% wartości aktywów wszystkich otwartych funduszy, może zawierać umowy, o których mowa w art. 81, jeżeli w ostatnim okresie ustalania minimalnej stopy zwrotu osiągnął stopę zwrotu powyżej średniej ważonej stopy zwrotu ustalonej zgodnie z art. 173.</u>
          <u xml:id="u-316.59" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.60" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.61" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.62" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.63" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.64" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 82, przeciw - 329, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-316.65" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.66" who="#MarekBorowski">W 14. poprawce do art. 82 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby, zawierając umowy z otwartym funduszem, osoba występująca z wnioskiem o przyjęcie do funduszu wskazywała imiennie jedną lub więcej osób, na których rzecz ma nastąpić po jej śmierci wypłata środków niewykorzystanych zgodnie z art. 131, a nie, jak proponuje komisja, mogła wskazać takie osoby.</u>
          <u xml:id="u-316.67" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.68" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.69" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.70" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.71" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.72" who="#MarekBorowski">Głosowało 409 posłów. Za opowiedziało się 113, przeciw - 295, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-316.73" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.74" who="#MarekBorowski">W 15. poprawce do art. 82 wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie ust. 3 dotyczącego możliwości zmiany dyspozycji przez członka towarzystwa wypłaty środków po jego śmierci osobie uprawnionej, a nie, jak proponowała komisja, także możliwości odwołania dyspozycji bez wskazania osób uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-316.75" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.76" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.77" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.78" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.79" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.80" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za opowiedziało się 37, przeciw - 333, wstrzymało się 43.</u>
          <u xml:id="u-316.81" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.82" who="#MarekBorowski">W 16. poprawce do art. 82 wnioskodawca proponuje dodać ust. 6 stanowiący, że nie można wskazać jako osoby uprawnionej funduszu, towarzystwa, jego akcjonariuszy i podmiotów z nimi związanych oraz że w przypadku rozwiązania, upadłości lub likwidacji osoby prawnej wskazanej przez członka stosuje się odpowiednio ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-316.83" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.84" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.85" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.86" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.87" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.88" who="#MarekBorowski">Głosowało 414 posłów. Za opowiedziało się 66, przeciw - 303, wstrzymało się 45.</u>
          <u xml:id="u-316.89" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.90" who="#MarekBorowski">Poprawkę 17. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-316.91" who="#MarekBorowski">W 18. poprawce do art. 94 ust. 1 wnioskodawca proponuje skreślić pkt 1 stanowiący, że do rejestru osób uprawnionych do wykonywania czynności akwizycyjnych na rzecz otwartych funduszy może być wpisana osoba, która m.in. ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-316.92" who="#MarekBorowski">Z poprawką tą łączy się poprawka 19.</u>
          <u xml:id="u-316.93" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-316.94" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-316.95" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.96" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 18. i 19., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.97" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.98" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.99" who="#MarekBorowski">Głosowało 409 posłów. Za było 364, przeciw - 2, wstrzymało się 43.</u>
          <u xml:id="u-316.100" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.101" who="#MarekBorowski">Poprawki: 20. i 21. mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-316.102" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-316.103" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-316.104" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.105" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 20. i 21., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.106" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.107" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.108" who="#MarekBorowski">Głosowało 413 posłów. Za - 412, głosów przeciwnych nie było, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-316.109" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.110" who="#MarekBorowski">W 22. poprawce do art. 94 ust. 11 wnioskodawca proponuje, aby osoba wpisana do rejestru mogła rozpocząć wykonywanie czynności akwizycyjnych na rzecz dotychczasowego funduszu i w imieniu dotychczasowego podmiotu z dniem wskazanym we wniosku, a nie, jak proponowała komisja, z dniem wskazanym we wniosku po wykreśleniu wzmianki o zaprzestaniu działalności akwizycyjnej przez organ nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-316.111" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.112" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.113" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.114" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.115" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.116" who="#MarekBorowski">Głosowało 414 posłów. Za było 413, głosów przeciwnych nie było, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-316.117" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.118" who="#MarekBorowski">Poprawkę 23. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-316.119" who="#MarekBorowski">W 24. poprawce do art. 129a ust. 1 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby osoby, którym na podstawie art. 128 otwarty fundusz emerytalny otworzył rachunek, miały prawo do jednorazowej wypłaty wszystkich środków zgromadzonych na rachunku w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku, m.in. w razie złożenia wniosku przez osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1969 r., a nie, jak proponuje komisja, złożenia przez te osoby wniosku oraz zgromadzenia na rachunku środków w odpowiedniej wysokości określonej w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-316.120" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.121" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.122" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 24. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.123" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.124" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.125" who="#MarekBorowski">Głosowało 411 posłów. Za było 79, przeciw - 331, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-316.126" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.127" who="#MarekBorowski">Poprawki 25. i 26. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-316.128" who="#MarekBorowski">W 27. poprawce wnioskodawca proponuje skreślić dodawany art. 136a.</u>
          <u xml:id="u-316.129" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.130" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.131" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.132" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.133" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.134" who="#MarekBorowski">Głosowało 411 posłów. Za było 42, przeciw - 336, wstrzymało się 33 posłów.</u>
          <u xml:id="u-316.135" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.136" who="#MarekBorowski">W 28. poprawce do art. 141 ust. 1 pkt 14 wnioskodawca proponuje, aby aktywa funduszu mogły być lokowane w innych lokatach, które może w drodze rozporządzenia określać Rada Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-316.137" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.138" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.139" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 28. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.140" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.141" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.142" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za było 113, przeciw - 298, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-316.143" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.144" who="#MarekBorowski">W 29. poprawce do art. 141 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby aktywa funduszy mogły być lokowane także w certyfikatach inwestycyjnych emitowanych przez fundusze inwestycyjne zamknięte.</u>
          <u xml:id="u-316.145" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.146" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.147" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 29. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.148" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.149" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.150" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za opowiedziało się 79, przeciw - 331, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-316.151" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.152" who="#MarekBorowski">W 30. poprawce do art. 142 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby skreślić pkt 1 dotyczący ograniczenia lokowania aktywów funduszu w obligacjach i innych dłużnych papierach wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-316.153" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-316.154" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.155" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 30. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.156" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.157" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.158" who="#MarekBorowski">Głosowało 414 posłów. Za było 370, przeciw - 43, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-316.159" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.160" who="#MarekBorowski">W poprawkach: 31., 35. oraz 36. wnioskodawca proponuje, aby otwarty fundusz nie mógł dokonywać lokat zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-316.161" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-316.162" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-316.163" who="#MarekBorowski">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 32.</u>
          <u xml:id="u-316.164" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-316.165" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 31., 35. i 36., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-316.166" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-316.167" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-316.168" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za było 117, przeciw - 289, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-316.169" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-316.170" who="#MarekBorowski">W 32. poprawce do art. 143 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby poza granicami kraju mogły być lokowane aktywa pracowniczego funduszu emerytalnego na zasadach określonych w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-316.171" who="#MarekBorowski">Pan poseł Zawisza, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#ArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do rządu o ostateczne i autorytatywne stanowisko w sprawie statusu prawno-finansowego blisko 40 mld zł zgromadzonych jako aktywa znajdujące się na kontach członków otwartych funduszy emerytalnych. Pytam o to, ponieważ za chwilę będziemy głosować nad poprawką lakonicznie sformułowaną, ale w istocie poprawka Prawa i Sprawiedliwości to propozycja wyłączenia możliwości dokonywania lokat przez fundusze emerytalne zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#ArturZawisza"> Ten zakaz ma na celu zwiększenie wysokości emerytur przez zwiększenie bezpieczeństwa systemu. Stopy zwrotu w Polsce są wyższe niż zagranicą, a dodatkowo dla funduszy emerytalnych pozbawione są ryzyka kraju, zaś krajowe inwestycje funduszy emerytalnych dodatkowo zaspokajają krajowy popyt na kapitał i ograniczają uzależnienie gospodarki polskiej od zagranicznego kapitału spekulacyjnego. Otóż pytam o stanowisko rządu, ponieważ w opinii do tej właśnie poprawki, którą otrzymaliśmy z Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej jest sprzeciw wobec tej poprawki, gdyż fundusze emerytalne to spółki prywatne - pisze pani minister Hübner - a środki, którymi dysponują te instytucje, nie stanowią części finansów publicznych. Natomiast nie dalej niż w zeszłym tygodniu z tego miejsca reprezentujący rząd pan wiceminister Hausner... pan wiceminister Pater, bardzo przepraszam, zastępca pana ministra Hausnera, zaprzeczając sprzeciwowi PiS wobec niekonstytucyjnej ustawy o zamianie zobowiązań ZUS wobec OFE na obligacje skarbu państwa, argumentował dokładnie przeciwnie: to znaczy, że środki, którymi dysponują otwarte fundusze emerytalne, stanowią część finansów publicznych i z tego powodu ówczesny sprzeciw PiS miałby być nieadekwatny do sytuacji. Stąd moje pytanie, jakie jest stanowisko rządu, czy to, które prezentuje szef Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej pani minister Danuta Hübner, czy to, które prezentuje podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pan Krzysztof Pater? Oba stanowiska nie mogą być w tym samym czasie słuszne i prawdziwe. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan minister Pater.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#KrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle! Ja nie wypowiadałem się tutaj podczas ostatniego posiedzenia Sejmu w kwestii klasyfikacji otwartych funduszy emerytalnych i w kwestii tego, czy stanowią one część finansów publicznych, czy też nie. Mówiłem o istocie systemu emerytalnego, odpowiedzialności państwa, o zadaniach państwa określonych w art. 67 ust. 1 konstytucji, o gwarancjach, jakie państwo ponosi, jeśli chodzi o system emerytalny, z których nie jest zwolnione. W związku z tym nie będę wypowiadał się na temat tego, gdzie, w jaki sposób obecnie te środki są klasyfikowane, czy też w jaki sposób będą klasyfikowane w kontekście finansów publicznych. Natomiast chciałem powiedzieć tak, przechodząc, myślę, do istoty tego problemu: w stanowisku Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, podobnie jak w stanowisku dołączonym do rządowego projektu, wskazano na wątpliwości, jakie po stronie Komisji Europejskiej rodzą się w związku z polskim systemem emerytalnym. Mówiłem o tym w trakcie prac podkomisji, w trakcie prac w komisji. Generalne urzędnicy, przynajmniej niektórzy, Unii Europejskiej nie są w stanie pojąć istoty rozwiązań polskiego systemu emerytalnego. My stoimy na stanowisku, to stanowisko niezłomnie prezentuje ten rząd, prezentował je również poprzedni rząd, że zasada swobody przepływu kapitałów funkcjonująca w Unii Europejskiej nie może mieć zastosowania do polskich funduszy emerytalnych, które stanowią część obowiązkowego powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. I w związku z tym, bez względu na odrębne elementy związane z klasyfikowaniem, także według standardów Eurostatu wyrażonych w dokumencie SA95, nie ma zastosowania wobec środków zgromadzonych w polskich funduszach emerytalnych zasada swobodnego przepływu kapitałów. Stąd zresztą propozycja rządowa zawarta w omawianym projekcie, która zakłada 30% jako limit inwestycji zagranicznych dla pracowniczych funduszy emerytalnych i 5% dla otwartych funduszy emerytalnych - 5%, czyli to, co obowiązuje od początku, od uchwalenia tej ustawy w 1997 r. Nie chcąc przedłużać i biorąc pod uwagę porę nocną, muszę powiedzieć tylko, że nie zgadzam się z tezami, które pan poseł przedstawił, dotyczącymi zagrożeń, które jakoby kreowałyby istnienie tego 5-procentowego limitu na inwestycje zagraniczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Pęk, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#BogdanPęk">Panie Marszałku! Wiem, że jest późna godzina, ale ta sprawa ma znaczenie, jak sądzę, fundamentalne, stąd pytanie do pana ministra Patera. Nieprzyjęcie tej poprawki oznacza, że będzie można inwestować 30% za granicą, prawo europejskie nie nakazuje otwarcia, a jest to... Pytanie do pana ministra brzmi: czy nie jest przypadkiem tak, że jedyne poważne źródła finansowania rozwoju gospodarczego, bez zaciągania bardzo drogich i trudnych do spłacenia kredytów, to są właśnie te fundusze emerytalne? To są właśnie te fundusze emerytalne. Czy zatem nieprzyjęcie tej poprawki nie jest skazaniem przez Izbę na ograniczenie rozwoju gospodarczego Polski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#KrzysztofPater">Odpowiedź na pytanie pana posła brzmi - nie, nie jest. Ale chciałbym, korzystając z okazji, sprostować. Mianowicie, szanowny panie pośle, ustawa mówi o dwóch typach funduszy emerytalnych - o otwartych funduszach emerytalnych, które są częścią powszechnego, obowiązkowego systemu emerytalnego i dla których rząd zgodnie z obecnym stanem prawnym nie proponuje żadnych zmian, a więc utrzymanie zasady 5% limitu, oraz mówi o pracowniczych funduszach emerytalnych, które są częścią dobrowolnego systemu gromadzenia dodatkowych środków na okres starości, czyli tzw. u nas III filara realizowanego w ramach pracowniczych programów emerytalnych. Jedną z form są pracownicze fundusze emerytalne i w tym zakresie rząd proponuje limit 30%, to jest limit określony...</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#KrzysztofPater">Szanowny panie pośle, pozwoli pan, że dokończę? 30% - to przepis zawarty w dyrektywie dla pracowniczych funduszy emerytalnych, dla dobrowolnych pracowniczych funduszy emerytalnych. Przypomnę, że w tej chwili, jeżeli ktoś gromadzi w ramach pracowniczych programów emerytalnych środki poprzez fundusze inwestycyjne bądź poprzez grupowe ubezpieczenia na życie, to tam nie ma żadnych ograniczeń i 100% może być lokowane poza granicami kraju. Wydaje się, że dostosowywanie do tej dyrektywy w zakresie zakładowych planów emerytalnych i wprowadzenie limitu 30% jest rozwiązaniem absolutnie rozsądnym i uzasadnionym. Natomiast w przypadku otwartych funduszy emerytalnych rząd nie proponuje zmiany obecnego stanu prawnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 32. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#MarekBorowski">Głosowało 384 posłów. Za opowiedziało się 127, przeciw - 238, wstrzymało się 19.</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.8" who="#MarekBorowski">Poprawkę 33. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.9" who="#MarekBorowski">W 34. poprawce poprzez nadanie nowego brzmienia zmianie 61. wnioskodawca proponuje utrzymać pkt 1 lit. h stanowiący, że fundusz nie może zbywać swoich aktywów depozytariuszowi przechowującemu jego aktywa.</u>
          <u xml:id="u-324.10" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.11" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.12" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 34. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.13" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.14" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.15" who="#MarekBorowski">Głosowało 404 posłów. Za było 96, przeciw - 308, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-324.16" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.17" who="#MarekBorowski">Poprawki 35. i 36. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.18" who="#MarekBorowski">W 37. poprawce do art. 158 ust. 1 wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie pkt. 3 stanowiącego, że depozytariuszem może być bank, który m.in. nie posiada akcji ani żadnych innych związków kapitałowych z podmiotem związanym z towarzystwem zarządzającym funduszem, którego aktywa przechowuje.</u>
          <u xml:id="u-324.19" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.20" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.21" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 37. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.22" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.23" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.24" who="#MarekBorowski">Głosowało 408 posłów. Za opowiedziało się 3, przeciw - 359, wstrzymało się 46.</u>
          <u xml:id="u-324.25" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.26" who="#MarekBorowski">W 38. poprawce poprzez skreślenie zmian od 69. do 71. oraz 73. wnioskodawca proponuje, aby utrzymać obowiązujące brzmienie art. 170–173 oraz 175 dotyczących ustalania średniej stopy zwrotu oraz średniej ważonej stopy zwrotu.</u>
          <u xml:id="u-324.27" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.28" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.29" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 38. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.30" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.31" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.32" who="#MarekBorowski">Głosowało 409 posłów. Za opowiedziało się 97, przeciw - 312, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-324.33" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.34" who="#MarekBorowski">W poprawkach: 39., 57., 59., 62, 65. oraz 67. wnioskodawca proponuje utrzymać obowiązujące brzmienie przepisów dotyczących trybu postępowania w przypadku wystąpienia niedoboru w otwartym funduszu oraz jego pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-324.35" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-324.36" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-324.37" who="#MarekBorowski">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek: 64. i 66.</u>
          <u xml:id="u-324.38" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.39" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wymienionych wcześniej poprawek, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.40" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.41" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.42" who="#MarekBorowski">Głosowało 412 posłów. Za opowiedziało się 108, przeciw - 303, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-324.43" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.44" who="#MarekBorowski">Poprawka 40. do art. 182a ust. 3 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-324.45" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.46" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.47" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 40. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.48" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.49" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.50" who="#MarekBorowski">Głosowało 405 posłów. Za było 396, przeciw - 7, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-324.51" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-324.52" who="#MarekBorowski">W 41. poprawce do art. 191 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby informacja, o której mowa w tym przepisie, była przesyłana członkom funduszu listem poleconym, a nie - jak proponowała komisja - zwykłą przesyłką listową.</u>
          <u xml:id="u-324.53" who="#MarekBorowski">Z poprawką tą łączy się poprawka 42. polegająca na skreśleniu ust. 2 w art. 191.</u>
          <u xml:id="u-324.54" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-324.55" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-324.56" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.57" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 41. i 42., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.58" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.59" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.60" who="#MarekBorowski">Głosowało 410 posłów. Za było 40, przeciw - 329, wstrzymało się 41.</u>
          <u xml:id="u-324.61" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.62" who="#MarekBorowski">W 43. poprawce do art. 194 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby informacje, o których mowa w art. 193 ust. 3 i 4, ogłaszać ponadto w dzienniku o zasięgu krajowym.</u>
          <u xml:id="u-324.63" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.64" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.65" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 43. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.66" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.67" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.68" who="#MarekBorowski">Głosowało 408 posłów. Za było 78, przeciw - 277, wstrzymało się 53.</u>
          <u xml:id="u-324.69" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.70" who="#MarekBorowski">W 44. poprawce do art. 203 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby koszty nadzoru nad działalnością funduszy emerytalnych ponoszone przez powszechne towarzystwa wynosiły do wysokości 0,1% składek wpłaconych w danym roku do zarządzanych przez nie otwartych funduszy, a nie - jak stanowi przepis obowiązujący - do wysokości 0,14% tych składek.</u>
          <u xml:id="u-324.71" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.72" who="#MarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie odpowiednia zmiana w ustawie o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz rzeczniku ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-324.73" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.74" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 44. poprawki, wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.75" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.76" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.77" who="#MarekBorowski">Głosowało 411 posłów. Za było 135, przeciw - 276, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-324.78" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.79" who="#MarekBorowski">Obecnie poddam pod głosowanie poprawkę 46. i pochodne jako dalej idące.</u>
          <u xml:id="u-324.80" who="#MarekBorowski">W poprawkach: 46., 48., 49. i 50. wnioskodawca proponuje inny tryb zgłaszania zastrzeżeń do powiadomienia o nieprawidłowościach oraz przeprowadzania kontroli działalności funduszu.</u>
          <u xml:id="u-324.81" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-324.82" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-324.83" who="#MarekBorowski">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek: 45. i 47.</u>
          <u xml:id="u-324.84" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.85" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 46. i od 48. do 50., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.86" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.87" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.88" who="#MarekBorowski">Głosowało 407 posłów. Za było 82, przeciw - 324, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-324.89" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.90" who="#MarekBorowski">W poprawkach: 45. oraz 47. wnioskodawca proponuje inny tryb rozpatrywania zastrzeżeń do powiadomienia o nieprawidłowościach w działalności towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-324.91" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-324.92" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-324.93" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.94" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 45. i 47., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.95" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.96" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.97" who="#MarekBorowski">Głosowało 403 posłów. Za było 83, przeciw - 320, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-324.98" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-324.99" who="#MarekBorowski">Poprawki od 48. do 50. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.100" who="#MarekBorowski">W 51. poprawce do art. 2 nowelizującego ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi wnioskodawca proponuje w art. 4 pkt 23, aby, ilekroć mowa w ustawie o kwicie depozytowym, rozumieć przez to papier wartościowy wystawiony przez instytucję finansową z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, państwa członkowskiego lub państwa należącego do OECD poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. w związku z papierami wartościowymi wyemitowanymi poza tym terytorium.</u>
          <u xml:id="u-324.101" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.102" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.103" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 51. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.104" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.105" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.106" who="#MarekBorowski">Głosowało 406 posłów. Za było 319, przeciw - 41, wstrzymało się 46.</u>
          <u xml:id="u-324.107" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-324.108" who="#MarekBorowski">Poprawki od 52. do 54. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.109" who="#MarekBorowski">W poprawkach: 55. oraz 56. wnioskodawca proponuje, aby organ nadzoru mógł wyrazić zgodę na podwyższenie kwoty kosztów zarządzania funduszem, jeżeli jest to uzasadnione koniecznością zapewnienia konkurencji pomiędzy otwartymi funduszami lub interesem członków otwartego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-324.110" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-324.111" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-324.112" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.113" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 55. i 56., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.114" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.115" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.116" who="#MarekBorowski">Głosowało 404 posłów. Za było 341, przeciw - 63, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-324.117" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-324.118" who="#MarekBorowski">Poprawki od 57. do 60. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.119" who="#MarekBorowski">W 61. poprawce polegającej na dodaniu art. 11a w ustawie nowelizującej wnioskodawca proponuje, aby w okresie do dnia 31 grudnia 2013 r. otwarty fundusz mógł podwyższyć wysokość opłaty pobieranej w formie potrącenia określonej procentowo kwoty z wpłaconych składek, określonej w statucie otwartego funduszu w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, zgodnie z art. 6 niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-324.120" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-324.121" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.122" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 61. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.123" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.124" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.125" who="#MarekBorowski">Głosowało 409 posłów. Za było 273, przeciw - 136, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-324.126" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-324.127" who="#MarekBorowski">Poprawki 62. i 63. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.128" who="#MarekBorowski">W poprawkach: 64. i 66. do art. 14 pkt. 3 i 4 ustawy nowelizującej wnioskodawca proponuje, aby przepisy dotyczące podania do publicznej wiadomości wysokości stopy zwrotu oraz prospektu informacyjnego otwartego funduszu weszły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-324.129" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-324.130" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-324.131" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-324.132" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 64. i 66., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.133" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.134" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.135" who="#MarekBorowski">Głosowało 406 posłów. Za było 360, przeciw - 2, wstrzymało się 44.</u>
          <u xml:id="u-324.136" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-324.137" who="#MarekBorowski">Poprawki 65., 67. i 68. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-324.138" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-324.139" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-324.140" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-324.141" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-324.142" who="#MarekBorowski">Głosowało 410 posłów. Za było 331, przeciw - 52, wstrzymało się 27.</u>
          <u xml:id="u-324.143" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-324.144" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Europejskiej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo probiercze (druki nr 1646, 1742 i 1742-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-324.145" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Gorczycę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#StanisławGorczyca">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo probiercze wniesiono 9 poprawek. Komisja zaakceptowała 2., 6., 7. i 8. poprawkę, natomiast 3., 4. i 5. proponuje odrzucić. Poprawka 1. została wycofana przez posłów wnioskodawców tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1742.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#MarekBorowski">Komisja przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#MarekBorowski">Wszystkie poprawki zgłoszono do art. 1 zawierającego zmiany do ustawy Prawo probiercze.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#MarekBorowski">W 2. poprawce wnioskodawcy proponują, aby w art. 6 ustawy nowelizowanej dodać ust. 3 i 4, stanowiące, że w określonych przypadkach cecha probiercza może być zastąpiona w obrocie świadectwem badania, a także że minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, przypadki, o których mowa w ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#MarekBorowski">Z poprawką tą łączy się 1. poprawka do pkt. 2 w art. 5 ustawy nowelizowanej.</u>
          <u xml:id="u-326.7" who="#MarekBorowski">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-326.8" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-326.9" who="#MarekBorowski">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 3. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-326.10" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.11" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1. i 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.12" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.13" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-326.14" who="#MarekBorowski">Głosowało 395 posłów. Za było 392, przeciw - 3, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-326.15" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-326.16" who="#MarekBorowski">3. poprawka jest bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-326.17" who="#MarekBorowski">Poprawka 4. Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-326.18" who="#MarekBorowski">W 4. poprawce do pkt. 3. w art. 7 ust. 1 ustawy nowelizowanej wnioskodawcy proponują, aby do obrotu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej mogły być wprowadzone wyłącznie wyroby z metali szlachetnych oznaczone cechami probierczymi krajów członkowskich Unii Europejskiej, a nie, jak proponuje komisja, cechami probierczymi, na podstawie których dopuszczono wyroby z metali szlachetnych do obrotu w krajach członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-326.19" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-326.20" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.21" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.22" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.23" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-326.24" who="#MarekBorowski">Głosowało 399 posłów. Za opowiedziało się 31, przeciw - 366, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-326.25" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-326.26" who="#MarekBorowski">W 5. poprawce do art. 15 ust. 2 ustawy nowelizowanej wnioskodawcy proponują, aby nadzór, o którym mowa w ust. 1, był sprawowany w szczególności na podstawie kontroli przeprowadzanych przez pracowników administracji probierczej w miejscach przetwórstwa, naprawy lub obrotu wyrobami z metali szlachetnych.</u>
          <u xml:id="u-326.27" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-326.28" who="#MarekBorowski">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 6., 7. i 8.</u>
          <u xml:id="u-326.29" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.30" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.31" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.32" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-326.33" who="#MarekBorowski">Głosowało 402 posłów. Za było 31, przeciw - 371, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-326.34" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-326.35" who="#MarekBorowski">W 6. poprawce do art. 15 ust. 2 ustawy nowelizowanej wnioskodawcy proponują, aby nadzór, o którym mowa w ust. 1, był sprawowany w szczególności poprzez kontrole przeprowadzane przez pracowników administracji probierczej na podstawie legitymacji służbowej, którzy posiadają uprawnienia, o których mowa w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-326.36" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-326.37" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.38" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.39" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.40" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-326.41" who="#MarekBorowski">Głosowało 402 posłów. Za było 367, przeciw - 10, wstrzymało się 25.</u>
          <u xml:id="u-326.42" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-326.43" who="#MarekBorowski">W 7. poprawce do ust. 3 w art. 15 ustawy nowelizowanej wnioskodawcy proponują, aby kontrola, o której mowa w ust. 2, dotyczyła przestrzegania przepisów ustawy przez osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, prowadzące przetwórstwo, naprawę lub obrót wyrobami z metali szlachetnych, zwane dalej kontrolowanym.</u>
          <u xml:id="u-326.44" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-326.45" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.46" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.47" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.48" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-326.49" who="#MarekBorowski">Głosowało 404 posłów. Za było 399, przeciw - 5, wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-326.50" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-326.51" who="#MarekBorowski">W 8. poprawce do pkt. 2 w art. 15 ust. 4 ustawy nowelizowanej wnioskodawcy proponują, aby kontrolowani byli uprawnieni do obecności podczas wszystkich czynności kontrolnych dokonywanych przez pracowników urzędów probierczych.</u>
          <u xml:id="u-326.52" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-326.53" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-326.54" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.55" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.56" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-326.57" who="#MarekBorowski">Głosowało 408 posłów. Wszyscy byli za.</u>
          <u xml:id="u-326.58" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-326.59" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-326.60" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo probiercze, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Europejską, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-326.61" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-326.62" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-326.63" who="#MarekBorowski">Głosowało 405 posłów, za było 390, przeciw - 6, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-326.64" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Prawo probiercze.</u>
          <u xml:id="u-326.65" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, a także ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (druki nr 1390, 1753 i 1753-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-326.66" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Kalenieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#TadeuszKaleniecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do ustawy zgłoszono 7 poprawek. 6 z nich dotyczy przedstawicielstwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, zaś jedna - odpłatnego przekazywania nieruchomości agencji mieszkaniowej. Poprawki od 1. do 3. i od 5. do 7. dotyczą Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Powinniśmy głosować nad nimi wszystkimi łącznie. Komisja w dniu 28 lipca 2003 r. rozpatrzyła te poprawki i rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie poprawki 4., zaś pozostałe proponuje odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#MarekBorowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku 1753.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#MarekBorowski">Komisje przedstawiają również wniosek mniejszości oraz w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#MarekBorowski">W poprawkach od 1. do 3. oraz 5., 6. i w poprawce 7. wnioskodawca proponuje m.in., aby ustawa o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego określała zasady i tryb gospodarowania mieniem skarbu państwa będącym w trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych podległych tylko ministrowi obrony narodowej, aby zastępców prezesa Agencji Mienia Wojskowego oraz radę nadzorczą agencji powoływał tylko minister obrony narodowej oraz aby agencja nie wykonywała żadnych zadań na rzecz ministra właściwego do spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#MarekBorowski">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#MarekBorowski">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.8" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 1. do 3. oraz od 5. do 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.9" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.10" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.11" who="#MarekBorowski">Głosowało 406 posłów. Za opowiedziało 138, przeciw - 266, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-328.12" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-328.13" who="#MarekBorowski">W poprawce 4. do art. 1 polegającej na dodaniu po zmianie 19. nowej zmiany wnioskodawca proponuje, aby w art. 25a ustawy nowelizowanej dodać ust. 3 stanowiący, że nieruchomości zabudowane budynkami mieszkalnymi i nieruchomości lokalowe agencja może przekazać Wojskowej Agencji Mieszkaniowej w zamian za przekazanie jej przez Wojskową Agencję Mieszkaniową środków finansowych w wysokości określonej w umowie przekazania, nie więcej jednak niż wartość przekazanych nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-328.14" who="#MarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-328.15" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.16" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.17" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.18" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.19" who="#MarekBorowski">Głosowało 406 posłów. Za było 327, przeciw - 48, wstrzymało się 31.</u>
          <u xml:id="u-328.20" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-328.21" who="#komentarz">(Poseł Rafał Zagórny: Chciałbym wycofać ten wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-328.22" who="#MarekBorowski">Pan poseł chce wycofać ten wniosek? Dobrze. Jedyny wniosek mniejszości został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-328.23" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-328.24" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, a także ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Skarbu Państwa oraz Komisję Obrony Narodowej, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.25" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.26" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.27" who="#MarekBorowski">Głosowało 406 posłów. Za było 282, przeciw - 79, wstrzymało się 45.</u>
          <u xml:id="u-328.28" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa, Agencji Mienia Wojskowego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-328.29" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Informacja rządu o rządowym programie zwalczania korupcji i propozycjach na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-328.30" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez ministra spraw wewnętrznych i administracji pana Krzysztofa Janika, a także przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-328.31" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-328.32" who="#MarekBorowski">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-328.33" who="#MarekBorowski">Odrzucenie wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-328.34" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.35" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji rządu o rządowym programie zwalczania korupcji i propozycjach na przyszłość, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.36" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.37" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.38" who="#MarekBorowski">Głosowało 407 posłów. Za było 200, przeciw - 205, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-328.39" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-328.40" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Informacja rządu o kształtowaniu się sytuacji gospodarczej i działaniach podejmowanych przez rząd dla ożywienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-328.41" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez wiceprezesa Rady Ministrów, ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej pana Jerzego Hausnera oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-328.42" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-328.43" who="#MarekBorowski">Poddam zatem ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-328.44" who="#MarekBorowski">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm informację przyjął do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-328.45" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.46" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji rządu o kształtowaniu się sytuacji gospodarczej i działaniach podejmowanych przez rząd dla ożywienia gospodarki i pobudzenia przedsiębiorczości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.47" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.48" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.49" who="#MarekBorowski">Głosowało 399 posłów. Za - 193, przeciw - 205, wstrzymała się 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-328.50" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek o odrzucenie informacji odrzucił, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-328.51" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-328.52" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Jacka Uczkiewicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-328.53" who="#MarekBorowski">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zawarty w druku nr 1732, do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-328.54" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wnioski: o skierowanie projektu ustawy dodatkowo do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz o zalecenie zasięgnięcia opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-328.55" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu przyjął, łącznie z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, a wniosek o dodatkowe skierowanie poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-328.56" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-328.57" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.58" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.59" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.60" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.61" who="#MarekBorowski">Głosowało 407 posłów. Za było 202, przeciw - 203, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-328.62" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-328.63" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku przedłożonego przez prokuratora generalnego, a przedstawionego przez prokuratora okręgowego w Kielcach o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie posła Andrzeja Jagiełły.</u>
          <u xml:id="u-328.64" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Wacława Martyniuka oraz wystąpienia pana posła Andrzeja Jagiełły.</u>
          <u xml:id="u-328.65" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.66" who="#MarekBorowski">Na podstawie art. 105 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poseł nie może być zatrzymany lub aresztowany bez zgody Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-328.67" who="#MarekBorowski">Przypominam, że Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich na podstawie art. 133 ust. 4 Regulaminu Sejmu proponuje, aby Sejm wyraził zgodę na zatrzymanie posła Andrzeja Jagiełły i zastosowanie wobec niego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-328.68" who="#MarekBorowski">Zgodnie z art. 133 ust. 7 Regulaminu Sejmu Sejm po rozpatrzeniu sprawozdania rozstrzyga większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy liczby posłów o wyrażeniu zgody na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie posła.</u>
          <u xml:id="u-328.69" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.70" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prokuratora okręgowego w Kielcach z dnia 24 lipca 2003 r. - sygnatura akt VI Ds. 13/03/S - wniesionego za pośrednictwem prokuratora generalnego w dniu 25 lipca 2003 r., o wyrażenie zgody na zatrzymanie posła Andrzeja Jagiełły i zastosowanie wobec niego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.71" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.72" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.73" who="#MarekBorowski">Głosowało 377 posłów. Większość 2/3 wynosiła 252 głosy. Za opowiedziało się 332 posłów, przeciw - 13, wstrzymało się 32.</u>
          <u xml:id="u-328.74" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.75" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wymaganą większością głosów przyjął wniosek prokuratora okręgowego w Kielcach, wniesiony za pośrednictwem prokuratora generalnego, o wyrażenie zgody na zatrzymanie posła Andrzeja Jagiełły i zastosowanie wobec niego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-328.76" who="#MarekBorowski">Przypominam, że decyzję taką będzie mógł podjąć wyłącznie sąd.</u>
          <u xml:id="u-328.77" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Głosowania nad wnioskami zgłoszonymi w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej (druk nr 1667).</u>
          <u xml:id="u-328.78" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Zbigniewa Ziobro i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-328.79" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wnioski: o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu oraz o przystąpienie niezwłocznie do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-328.80" who="#MarekBorowski">Jako pierwszy poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-328.81" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.82" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej, zawartego w druku nr 1667, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.83" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.84" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.85" who="#MarekBorowski">Głosowało 411 posłów. Za opowiedziało się 198, przeciw - 207, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-328.86" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.87" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-328.88" who="#MarekBorowski">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej, zawarty w druku nr 1667, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz do Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-328.89" who="#MarekBorowski">Przypominam, że w dyskusji zgłoszono wniosek o przystąpienie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-328.90" who="#MarekBorowski">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-328.91" who="#MarekBorowski">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm, zgodnie z propozycją Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz do Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-328.92" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-328.93" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przystąpienie niezwłocznie do drugiego czytania projektu ustawy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.94" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.95" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.96" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-328.97" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.98" who="#MarekBorowski">Głosowało 411 posłów. Za było 207, przeciw - 201, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-328.99" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-328.100" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-328.101" who="#MarekBorowski">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez przedstawiciela Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej panią Ewę Tomaszewską i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-328.102" who="#MarekBorowski">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, zawarty w druku nr 1768, do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-328.103" who="#MarekBorowski">W dyskusji zgłoszono wnioski: o skierowanie projektu ustawy dodatkowo do Komisji Gospodarki oraz do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-328.104" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu przyjął, a wnioski o dodatkowe skierowanie poddam kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-328.105" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-328.106" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie projektu do Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-328.107" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu do Komisji Gospodarki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.108" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.109" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.110" who="#MarekBorowski">Głosowało 406 posłów. Za było 297, przeciw - 106, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-328.111" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-328.112" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie projektu do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-328.113" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, zawartego w druku nr 1768, do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-328.114" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-328.115" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-328.116" who="#MarekBorowski">Głosowało 405 posłów. Za opowiedziało się 292, przeciw - 111, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-328.117" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-328.118" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz o zmianie innych ustaw (druki nr 341, 341-A, 1424 i 1424-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-328.119" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, pana posła Jerzego Wenderlicha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#JerzyWenderlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Sejm na 51. posiedzeniu w dniu 25 czerwca 2003 r. zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 1424 do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia wniosku i poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja rozpatrzyła wniosek i poprawki na swoim posiedzeniu w dniu 15 lipca. 22 lipa tegoż roku rząd wycofał akceptację dla swojego projektu, zobowiązując się jednocześnie przedłożyć nowy projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Dorn, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#LudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy tutaj do czynienia z całkiem nowym obyczajem, bo komisja zakończyła prace wcześniej, pan poseł Wenderlich wypowiadał się jako poseł sprawozdawca w imieniu rządu. Chciałbym, aby rząd jednak dokonał tutaj deklaracji własnymi ustami.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#LudwikDorn">Zwracam się do rządu o to, by stwierdził, czy podtrzymuje poparcie polityczne dla tego projektu, czy też nie, a nie wyręczał się w tej sprawie posłem Wenderlichem.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle Wenderlich, odpowiem na pytanie pana posła. Zwróciłem się do pana premiera z prośbą o, można powiedzieć, doprecyzowanie stanowiska rządu w tej sprawie. Rząd zwrócił się, jak wiadomo, o wstrzymanie prac, ale nie mógł zwrócić się o wycofanie projektu, ponieważ projekt przeszedł już tę granicę cienia i rząd nie mógł go wycofać. Dlatego zwrócił się o wstrzymanie prac. Zapytałem, czy ten wniosek oznacza, iż rząd wycofuje poparcie dla tego projektu, i uzyskałem odpowiedź, że tak, że to oznacza, że rząd wycofuje poparcie dla tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#MarekBorowski">Pierwszy z wniosków, nad którym będziemy głosować... Ci wszyscy, którzy zechcą zastosować się do stanowiska rządu, będą mieli okazję uczynić to już przy pierwszym wniosku, w pierwszym wniosku wnioskodawca proponuje bowiem, aby odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr...</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#MarekBorowski">Nie, panie pośle, już nie udzielam głosu.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#MarekBorowski">...w druku nr 1424.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#MarekBorowski">Komisja przedstawia również wniosek o odrzucenie projektu...</u>
          <u xml:id="u-332.8" who="#MarekBorowski">Czy pan poseł ma wniosek formalny? Panie pośle, czy pan tylko chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-332.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-332.10" who="#MarekBorowski"> Ale, panie pośle, niech pan nie wchodzi na mównicę, nie trzeba. Niech pan powie, czy pan ma wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-332.11" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-332.12" who="#MarekBorowski">Nie. To bardzo panu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.13" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-332.14" who="#MarekBorowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1424.</u>
          <u xml:id="u-332.15" who="#MarekBorowski">Komisja przedstawia również wniosek o odrzucenie projektu ustawy, wnioski mniejszości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-332.16" who="#MarekBorowski">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-332.17" who="#MarekBorowski">W zgłoszonym wniosku wnioskodawca proponuje, aby odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-332.18" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-332.19" who="#MarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-332.20" who="#MarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-332.21" who="#MarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-332.22" who="#MarekBorowski">Głosowało 382 posłów. Za opowiedziało się 375, przeciw - 2, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-332.23" who="#MarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął. Zatem pozostałe poprawki stały się bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-332.24" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, ogłaszam 10 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-332.25" who="#MarekBorowski">Proszę o Konwent Seniorów w moim gabinecie, bo tam jest lepiej. Dzisiaj głosowań nie ma już oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 1 min 36 do godz. 1 min 55)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#MarekBorowski">Wysoka Izbo! Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#MarekBorowski">Dziękuję wszystkim posłom, którzy zechcieli jeszcze mi towarzyszyć.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#MarekBorowski">Informacje są następujące.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#MarekBorowski">Po pierwsze, w związku z zasłabnięciem pani poseł Łyżwińskiej (znajduje się obecnie w szpitalu) rozpatrywaliśmy tę kwestię. Ten punkt z formalnego punktu widzenia może być rozpatrywany przy nieobecności posła. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę pewną niezręczność tej sytuacji i kierując się pewnymi przesłankami humanitarnymi, podjąłem decyzję, po konsultacji z Konwentem Seniorów, żeby ten punkt porządku zdjąć i przesunąć na posiedzenie sierpniowe, czyli na następne posiedzenie. Niemniej jednak chciałbym uprzedzić, że na następnym posiedzeniu ten punkt zostanie już rozpatrzony bez względu na to, czy zainteresowani będą obecni, czy też nie. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#MarekBorowski">Po drugie, to powoduje, że jutro rano nie ma głosowań.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#MarekBorowski">Po trzecie, drugie czytanie projektu ustawy o komisji śledczej odbędzie się w dniu jutrzejszym, a właściwie już dzisiejszym. Jako punkt 4. Najpierw mamy pytania, potem mamy debatę, informację bieżącą, potem mamy sprawę FOZZ, informację rządu. Następnym punktem będzie projekt ustawy o komisji śledczej, a ostatni... tam jest jakaś ratyfikacja chyba. Tak.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#MarekBorowski">No i to jest wszystko.</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#MarekBorowski">Ponieważ jutro nie ze wszystkimi się zobaczymy, życzę państwu miłych wakacji.</u>
          <u xml:id="u-334.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-334.9" who="#MarekBorowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-334.10" who="#MarekBorowski">Do wygłoszenia oświadczeń zgłosili się posłowie: Jan Rzymełka, Małgorzata Stryjska, Urszula Krupa, Tadeusz Szukała, Tadeusz Wojtkowiak, Bogdan Zdrojewski.</u>
          <u xml:id="u-334.11" who="#MarekBorowski">Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-334.12" who="#MarekBorowski">Nie słyszę, nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-334.13" who="#MarekBorowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-334.14" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Jan Rzymełka.</u>
          <u xml:id="u-334.15" who="#MarekBorowski">Pani poseł się zgłasza? Pani poseł Krupa?</u>
          <u xml:id="u-334.16" who="#MarekBorowski">Czytałem, pani jest na liście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#JanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#JanRzymełka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym oświadczenie poświęcić brutalnemu zajściu, jakie miało miejsce w czasie prowadzenia praktyk studenckich przez pracownika naukowego Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu. Mój kolega, asystent, adiunkt dr Krawczyński i kilku studentów zostało napadniętych w sposób brutalny w kamieniołomie w Chęcinach, gdzie od kilkunastu lat prowadzone są praktyki studenckie. Zostali napadnięci przez lokalnych skinów z powodu niechęci do obcych. Skończyło się na tym, że pan dr Krawczyński został przewieziony do szpitala urazowego z czterema złamaniami; studentów w ciężkim stanie pogotowie odwiozło na różne oddziały szpitali.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#JanRzymełka">Chciałbym zapytać ministra sprawiedliwości: Czy takie akty agresji wobec obcych są na porządku dziennym? Czy rząd zamierza cokolwiek zrobić w tej sprawie? Do tej pory prowadzenie badań naukowych, prowadzenie praktyk studenckich nie powodowało agresji społeczności lokalnej. Dzisiaj widzimy, że ma miejsce sytuacja taka, że obcy, którzy ani nie są bogaci, ani nie posiadają wartościowego wyposażenia, zostali bez powodu napadnięci i nawet nie mogli uciec. To był zamknięty kamieniołom, gdzie prowadzono zajęcia z geologii, uczono stratygrafii i paleontologii. Sytuacja jest bardzo smutna, ponieważ nie wiadomo, czy nadal będzie można w kieleckich odkrywkach prowadzić zajęcia z nauk geologicznych.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#JanRzymełka">Oświadczenie to składam właśnie w tym celu, aby rząd zastanowił się, czy istnieje możliwość edukacji społeczności lokalnej, by prowadzenie praktyk studenckich mogło odbywać się w sposób normalny, naturalny, jak do tej pory. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią poseł Małgorzatę Stryjską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MałgorzataStryjska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dzisiejszej „Gazecie Poznańskiej” ukazał się artykuł Macieja Stroińskiego pt. „Czarne owce z legitymacją”. W artykule tym zacytowano moją wypowiedź. Wypowiedź ta została wyrwana z kontekstu dłuższej telefonicznej rozmowy i całkowicie fałszywie oddaje jej treść.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#MałgorzataStryjska">W artykule tym autor bierze pod swoje pióro po kolei wszystkie partie. PiS-owi ma do zarzucenia, że jeden z działaczy partii w regionie wielkopolskim „sprzeniewierzył znaczne sumy pieniędzy, za co został osądzony... wstawił się wtedy za nim szef partii Jarosław Kaczyński. Dziś, według posłanki PiS-u Małgorzaty Stryjskiej, do podobnej sprawy dojść by nie mogło. W naszej partii istnieje weryfikacja oddolna. Każdy nowy kandydat musi mieć rekomendację od dwóch „starych” działaczy - wyjaśnia Stryjska”. Koniec cytatu z artykułu.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#MałgorzataStryjska">W całym tym elaboracie prawdziwe jest tylko ostatnie zdanie, wypowiedziane przeze mnie w zupełnie innym kontekście, mianowicie dotyczącym przyjmowania członków do partii. Na pytanie redaktora o działacza PiS, który miał sprawę sądową i o którym rok wcześniej pisały gazety, odpowiedziałam jedynie, że jest to przykład skrzywdzenia człowieka.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#MałgorzataStryjska">Ja rozumiem, że redaktor Stroiński chce wpisać się w bardzo popularny obecnie ton, iż w polityce są sami złodzieje i łajdacy, i że taka wypowiedź była mu potrzebna. Nie uzyskawszy jej ode mnie, napisał ją sam, wyrywając zdanie z kontekstu. Jest to sprzeczne z zasadami etyki nie tylko dziennikarskiej, ale i ludzkiej. W związku z tym oczekuję przeprosin i sprostowania mojej wypowiedzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę panią posłankę Urszulę Krupę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#UrszulaKrupa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedwczoraj, 27 lipca 2003 r., minęła następna, 59. rocznica likwidacji obozu koncentracyjnego w Warszawie, o którym niewiele wiedzą nie tylko mieszkańcy stolicy, ale i historycy. Pamięć o obozie zagłady w centrum stolicy Polski została całkowicie wymazana ze świadomości Polaków i nadal nie ma nawet śladów na ten temat w podręcznikach szkolnych, mimo że już ponad 5 lat minęło od czasu zakończenia oficjalnego śledztwa i Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 27 lipca 2001 r., w 57. rocznicę zakończenia zbrodniczej działalności obozu koncentracyjnego KL Warschau, podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia ofiar tego obozu. W ten sposób Sejm RP oddał hołd ponad 200 tys. mieszkańców Warszawy, którzy w wyniku okupacyjnych działań Niemiec hitlerowskich ponieśli męczeńską śmierć. Warszawa, stolica Polski miała zniknąć z mapy Europy, a w jej miejsce zamierzano utworzyć nowe miasto niemieckie Warschau - napisano w uchwale Sejmu poprzedniej kadencji, który zwrócił się też z apelem o wzniesienie pomnika dla uczczenia tysięcy Polaków zamordowanych w KL Warschau w ramach planu zagłady stolicy Polski, a także zamordowanych razem z nimi obywateli innych narodowości: Żydów, Greków, Cyganów, Białorusinów oraz włoskich oficerów.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#UrszulaKrupa">W początkowym zamyśle założony w październiku 1939 r. obóz jeniecki został na osobisty rozkaz Himmlera w październiku 1942 r. przekształcony w obóz koncentracyjny, który był czynny przez dwa lata, do wybuchu powstania warszawskiego. Właśnie wybuch powstania warszawskiego spowodował likwidację obozu, co uniemożliwiło Niemcom wykonanie planu wyniszczenia 500 tys. warszawiaków.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#UrszulaKrupa">Obóz w latach 1942–1944, jako główny ośrodek eksterminacji miasta, znajdował się w 3 miejscach Warszawy: na Kole koło Fortu Bema, wokół Dworca Zachodniego oraz na terenie getta. Niemcy w obozie nie prowadzili ewidencji warszawiaków zatrzymanych w łapankach i obławach, którzy po uwięzieniu byli zagazowywani w komorach gazowych zainstalowanych w tunelu w ciągu ulicy Bema lub rozstrzeliwani i potem masowo paleni nie tylko w krematoriach, ale też na stosach na wolnym powietrzu.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#UrszulaKrupa">Śledztwo w sprawie warszawskiego obozu koncentracyjnego było prowadzone w latach 1945–1946, jednak zostało zamknięte, gdyż tereny obozu zostały wykorzystane przez NKWD do likwidacji i więzienia Polaków, zwłaszcza z Armii Krajowej, którzy sprzeciwiali się sowietyzacji Polski. Śledztwo zostało wznowione w 1973 r. z powodu prowadzonego w Niemczech śledztwa w sprawie KL Warschau, ale już w 1976 r. zostało ono ponownie zamknięte. Jednak dzięki pani sędzi Marii Trzcińskiej, pracownikowi Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce w Instytucie Pamięci Narodowej, która natrafiła na ślad KL Warschau, śledztwo kontynuowano od 1982 r. do 1996 r. W czasie tego śledztwa zebrano wiele tomów akt i dokumentacji likwidującej kolejną białą plamę w historii naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#UrszulaKrupa">W rocznicę likwidacji obozu pragniemy oddać hołd Polakom zamordowanym w centrum Warszawy, którzy nie mogą doczekać się upamiętnienia w formie pomnika czy muzeum, mimo wielu starań oraz poświęcenia przez Ojca Świętego kamienia węgielnego pod budowę. Pamięć o holocauście Polaków jest ważna, tym bardziej że współcześnie zakłamywana jest historia Polski i II wojny światowej oraz czasów PRL, a mordowani i prześladowani Polacy, ofiary hitleryzmu niemieckiego i totalitaryzmu sowieckiego, przedstawiani są jako agresorzy, w czym niestety uczestniczą najwyższe władze państwowe, a nawet Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#UrszulaKrupa">Modlimy się za pomordowanych i prosimy o miłosierdzie Boże dla oprawców, ale też będziemy wytrwale poszukiwać i bronić prawdy, gdyż tylko ona wyzwala człowieka, umożliwiając przebaczenie i pojednanie między poszczególnymi ludźmi i narodami, która także przestrzega przed następnym totalitaryzmem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Tadeusza Szukałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tym oświadczeniu pragnę przedstawić katastrofalny stan polskiego budownictwa, w szczególności mieszkaniowego oraz firm budowlanych. Likwidacja ulg budowlanych, remontowych, podwyżka VAT na wszystko, co wiąże się z budownictwem, pogarsza jednoznacznie tę sytuację. Obserwujemy spadającą systematycznie liczbę oddanych mieszkań oraz drastyczny spadek liczby wydanych pozwoleń na budowę. Korzystnym dla rozwoju budownictwa i obniżenia poziomu bezrobocia byłoby wprowadzenie podatku połączonego z ulgami wspierającymi eksport usług i wyrobów budowlanych. Zmian wymaga system ubezpieczeń społecznych pracowników delegowanych do realizacji kontraktów zagranicznych. Badania społeczne wykazały, że 79% przedsiębiorców branży budowlanej opowiedziało się za przystąpieniem do Unii Europejskiej. Ale uczestnictwo we wspólnym rynku Unii Europejskiej to poważne wyzwanie dla Polski, zarówno w kwestii wykorzystywania nowych możliwości, jak i eliminacji zagrożeń związanych z koniecznością konkurowania z wysoko rozwiniętymi gospodarkami członków Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#TadeuszSzukała">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę zaapelować do Wysokiej Izby oraz środowisk związanych z budownictwem o: podjęcie działań łagodzących skutki wzrostu stawki VAT na wyroby budowlane do 22%, zwrot inwestorom zwiększonego podatku VAT, rezygnację z wprowadzenia 22% podatku VAT do obrotu działkami budowlanymi, wprowadzenia 22% podatku VAT z dniem wejścia Polski do Unii, a nie od 1 stycznia 2004 r., wprowadzenia obowiązku podatkowego po uzyskaniu zapłaty za wykonane zamówienie, a nie w momencie wystawienia faktury, skuteczną ochronę wewnętrznego rynku wyrobów budowlanych przed importem materiałów o niskiej jakości z zagranicy. To wpłynęłoby na poprawę w tej dziedzinie budownictwa. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#JanuszWojciechowski">Następne oświadczenie wygłosi pan poseł Tadeusz Wojtkowiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#TadeuszWojtkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Brak przejrzystości w życiu publicznym wiąże się z dużą podatnością na korupcję. Tak jest m.in. w przypadku systemu ochrony zdrowia, w którym, tak jak w każdym innym środowisku, znajdą się zawsze ludzie skłonni do korupcji i tacy, którzy jej nie ulegają. W Polsce na dwie najważniejsze kwestie, czyli rejestrację leków i ustalanie listy leków refundowanych największy wpływ ma Ministerstwo Zdrowia, więc nie dziwi fakt sporych nacisków i prób wykorzystania tej sytuacji dla własnych celów i korzyści.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#TadeuszWojtkowiak">Zarejestrowanie leku w danym kraju, a zwłaszcza czas, jaki temu towarzyszy, to być albo nie być dla danej firmy farmaceutycznej. Przedstawiciele polskich firm skarżyli się niejednokrotnie, że zdarzają się przypadki preferowania leków zagranicznych i opóźniania rejestracji leków krajowych. Nie informuje się również zainteresowanych firm o przyczynach odrzucenia czy przyjęcia danego leku. Lista refundowanych leków jest układana za zamkniętymi drzwiami, a umieszczenie leku na owej liście dla firm jest sukcesem. Tajemnicą poliszynela jest sposób perswazji używanej przez firmy farmaceutyczne, ponieważ niekoniecznie jakość leków decyduje o wpisaniu ich na listę.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#TadeuszWojtkowiak">Kolejnym ogniwem tego jakże osobliwego łańcuszka są lekarze. To oni decydują, jakie leki pacjent będzie zażywał, czasem całymi latami, a zatem to lekarze są grupą osób, do których przedstawiciele firm farmaceutycznych starają się dotrzeć i przekonać do leków firmy, którą reprezentują. Sposoby dotarcia do środowiska lekarskiego są bardzo różne. Najbardziej popularną formą delikatnej perswazji są wizyty akwizytorów w środowisku lekarskim, w publicznych ZOZ-ach i prywatnych placówkach służby zdrowia. Różnica prezentacji leku polega na tym, że w publicznych placówkach przedstawiciele przyjmowani są często w trakcie przyjmowania pacjentów i to pacjenci czekają, aż się skończy rozmowa o lekach, które za chwilę mogą być im przepisane. W prywatnych placówkach lekarz nie może sobie pozwolić na uczestnictwo w prezentacji leków w godzinach pracy. Prezentacja leku sprowadza się do udowodnienia jego lepszej skuteczności i minimalnych działań ubocznych. Podczas prezentacji w godzinach pracy lekarze nie są w stanie dogłębnie przeanalizować przedstawionych wyników badań, ale przedstawiciele mają inne ważkie argumenty w bardzo atrakcyjnej postaci, np. darmowych wycieczek z jazdą na nartach, nurkowaniem w słonecznych, egzotycznych krajach. Firmy oferują również bezpłatny sprzęt medyczny, od drobnego po bardzo kosztowny, który ordynator oddziału akceptuje w zamian za leczenie pacjentów wskazanym środkiem farmaceutycznym. Zdarza się, że ordynator kontroluje wypisy ze szpitala i nanosi korektę, jeżeli zaordynowano nieodpowiedni lek.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#TadeuszWojtkowiak">Apteki to kolejne miejsca skutecznego nakłaniania do zakupu preferowanego przez farmaceutę leku, ponieważ jego wynagrodzenie jest wprost proporcjonalne do ilości sprzedaży określonych specyfików. To on może nakłonić do zmiany leku, sugerując kupującemu lek równie skuteczny o niższej cenie lub lepszych właściwościach leczniczych. Dla producentów nie ma lepszego źródła informacji, jak apteka. Często zawiera się nieformalne umowy między producentami leków a aptekami, umożliwiające zapoznanie się z receptami. Jest to informacja o skuteczności akwizycji i dowód na realizację zobowiązań przez skorumpowanego lekarza.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#TadeuszWojtkowiak">Na niejasnych regułach najwięcej tracą ludzie biedni i starsi, którzy największą część dochodu przeznaczają na leki, tracą też podatnicy, czyli każdy z nas, bo płacimy większe składki na ubezpieczenie zdrowotne, by pokrywać ciągle rosnące koszty refundacji. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#JanuszWojciechowski">Proszę pana posła Bogdana Zdrojewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#BogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem złożyć oświadczenie w sprawie przygotowania Polski w dziedzinie kultury do pełnego uczestnictwa w Unii Europejskiej. Zdaje sobie sprawę, że wiele dziedzin wymaga takiej analizy. Jestem członkiem komisji kultury. Bardzo często identyfikuję się także z tym środowiskiem, stąd kilka ważnych uwag.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#BogdanZdrojewski">Polska podzieliła cele Unii Europejskiej w dziedzinie polityki kulturalnej. Od kilkunastu miesięcy uczestniczymy też w pracach związanych z promocją i ochroną dóbr kultury nie tylko państw członkowskich, ale także kandydujących. W związku z procesami integracyjnymi w środowiskach artystycznych pojawiły się nadzieje także na poprawę ich sytuacji finansowej. Obserwując zarówno pojawiające się obietnice, jak i również stan przygotowań w tej materii, chciałbym wyrazić swój niepokój. Z jednej strony obserwujemy permanentnie pojawiające się prognozy ewentualnego skorzystania ze wsparcia finansowego, otrzymania wręcz znacznych nakładów finansowych nie tylko na ochronę polskiego dziedzictwa narodowego, ale także na promocję naszej kultury, a nawet na realizację konkretnych przedsięwzięć artystycznych, z drugiej zaś pewną niezborność, naiwność, dezorientację czy wręcz nawet nieumiejętność wykorzystania środków przedakcesyjnych. Już w chwili obecnej pojawia się pilne potrzeba stworzenia centrów koordynujących nie tyle sam proces uzyskiwania określonej pomocy, ile przekazywania informacji, wręcz edukowania w tej niewątpliwie ważnej materii. Obserwując wykorzystanie środków w ramach tzw. programu Europa 2005, a także częste przenoszenie ostatecznych terminów w celu pozyskania satysfakcjonującej ilości wniosków, nasuwa się niestety obawa o zmarnowanie czasu przedakcesyjnego nawet na samą naukę.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#BogdanZdrojewski">Trzeba pamiętać, iż wspieranie, inicjowanie czy też uzupełnianie aktywności własnej w poszczególnych dziedzinach kultury będzie się odbywać jedynie przez tzw. programy kulturalne, wspomniany wyżej program Europa 2005, stolice kultury, Europejskie Spotkania Teatralne itd. Ta procedura jest wynikiem poszanowania niezależności dorobku narodów, konieczności ochrony niepowtarzalności i bogactwa kultur narodowych, ale nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#BogdanZdrojewski">Od 2004 r. niezbędne będzie posiadanie własnych propozycji w powyższej materii, dobra świadomość szans i ograniczeń, wręcz rewelacyjna koordynacja w projektach teoretycznie niespójnych, a także wiodąca rola resortu, Ministerstwa Kultury i poszczególnych samorządów wojewódzkich. Minister Dąbrowski, uczestnicząc ostatnio w posiedzeniu komisji kultury, stwierdził, iż właśnie samorządy wojewódzkie bardzo skromnie oszacowały środki na wspieranie projektów kulturalnych, artystycznych, na ochronę dorobku kulturalnego regionów. Ważne jest, aby rzeczywiście te doświadczenia i te obserwacje wykorzystać. Na te instytucje też spadnie, co chcę podkreślić, główny ciężar odpowiedzialności za faktyczny przebieg pozyskiwania i realizacji określonych projektów.</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#BogdanZdrojewski">Co powinno być szczególnie preferowane według mojej oceny? Oczywiście, po pierwsze, opieka nad młodymi twórcami i promocja ich aktywności. Po drugie, ochrona dziedzictwa narodowego, i to nie tylko materialnego. Po trzecie, upowszechnianie dorobku polskich pracowni konserwatorskich, doświadczeń archeologów i w ogóle pracowników nauki z dziedzin bliskich powyższym programom. Po czwarte, także aktywność artystyczna, zwłaszcza oparta na możliwościach wykorzystania nowoczesnych środków audiowizualnych, technologii informatycznych. Po piąte, wszelkie formy wspierania czytelnictwa, archiwizowania druków, materiałów piśmiennych, także wspieranie tłumaczeń polskiej literatury. I po szóste, szeroko rozumiana edukacja kulturalna.</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#BogdanZdrojewski">Dlaczego te obszary wymieniłem? Bo one znajdują się wprost w dokumentach, które Polska podpisała, a te priorytety na ogół nie są upowszechnione, nie są powszechnie znane. Są one oczywiście w pewnym sensie przykładowe, ale właśnie tak konstruowane priorytety mają realną szansę wsparcia. Poza ochroną tego co niepowtarzalne, jednostkowe, charakterystyczne dla naszego dorobku, muszą bowiem znaleźć się te wszystkie projekty, które poprzez współpracę i wymianę doświadczeń da się upowszechnić i wypromować.</u>
          <u xml:id="u-346.6" who="#BogdanZdrojewski">Wysoka Izbo! Poprzez swoje oświadczenie chcę nie tylko wyrazić pewien niepokój, troskę, pogląd, ale przede wszystkim zwrócić uwagę na pilne pojawiające się potrzeby w interesującej mnie tutaj materii, a także podjąć w ten sposób próbę zmobilizowania określonych instytucji do bardziej efektywnego działania na rzecz rozwiązania problemów, które niewątpliwie mogą stać się przyczyną niewłaściwego wykorzystania szans związanych z członkostwem w Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#JanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#JanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#JanuszWojciechowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 2 min 19)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>