text_structure.xml 18.7 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek dzienny został państwu przedłożony na piśmie. Czy są jakieś uwagi do porządku obrad? Nikt się nie zgłasza. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty. Proszę ministra Sławomira Dąbrowę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSławomirDąbrowa">Opracowana w ramach Rady Europy Cywilnoprawna konwencja o korupcji została otwarta do podpisu w Strasburgu, w listopadzie 1999 r. Polska podpisała konwencję w kwietniu ub.r. Dotychczas konwencję podpisało ok. 30 państw. Wejdzie ona w życie po upływie 3 miesięcy od dnia, w którym 14 sygnatariuszy zwiąże się konwencją. Do chwili obecnej konwencję ratyfikowało 5 państw: Albania, Bułgaria, Estonia, Finlandia oraz Bośnia i Hercegowina. Konwencja jest jedną z kilku konwencji dotyczących zagadnienia korupcji. Pozwolę sobie przypomnieć, że Polska związała się dotychczas już dwiema konwencjami. Mam na myśli Konwencję prawnokarną Rady Europy o korupcji z 1999 r. oraz Konwencję Rady Europy o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa z 1990 r.Zasadniczym celem konwencji jest zagwarantowanie przez strony, w ich prawie wewnętrznym skutecznych środków prawnych, umożliwiających osobom, które poniosły szkodę wskutek korupcji, obronę ich praw i interesów, a także możliwość uzyskania odszkodowania za poniesione szkody, w tym odszkodowania od państwa, gdy szkody wynikły z aktu korupcji popełnionego przez urzędników państwowych przy wykonywaniu funkcji. Dla potrzeb konwencji korupcja oznacza żądanie, proponowanie, wręczanie lub przyjmowanie, bezpośrednio lub pośrednio łapówki lub jakiejkolwiek innej nienależnej korzyści lub jej obietnicy. Powoduje to wypaczenie prawidłowego wykonywania obowiązków lub zachowania się osoby otrzymującej łapówkę, nienależną korzyść lub jej obietnicę. Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są: dokonanie przez pozwanego aktu korupcji albo wydanie zgody na jego dokonanie, albo też samo niepodjęcie przez niego uzasadnionych działań w celu zapobieżenia aktowi korupcji. Inną przesłanką jest poniesienie szkody przez powoda oraz istnienie związku przyczynowego między aktem korupcji a szkodą. Obowiązek naprawienia szkody obejmuje straty materialne, utraty zysków oraz szkody o charakterze niemajątkowym. Konwencja zobowiązuje strony do zapewnienia w ich prawie wewnętrznym odpowiedniej ochrony pracownikom zgłaszającym w dobrej wierze podejrzenia aktu korupcji. W celu zapobiegania korupcji państwa mają obowiązek podjęcia w ramach swojego prawa wewnętrznego środków zapewniających m.in. przejrzystość oraz prawdziwość i rzetelność rocznych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw, a także kontrolę tych sprawozdań przez audytorów. Monitorowanie wykonywania postanowień konwencji powierzono tzw. Grupie Państw przeciwko Korupcji (GRECO). Państwo nie będące członkiem GRECO, automatycznie staje się nim w chwili związania się konwencją, przy czym Polska już jest członkiem tej grupy, więc w tej dziedzinie związanie się konwencją nie zmieni naszego statusu. Postanowienia odpowiadające wymogom konwencji w kwestiach odpowiedzialności odszkodowawczej, odpowiedzialności funkcjonariuszy państwowych, odpowiedzialności solidarnej, zakresu obowiązku naprawienia szkody, przyczynienia się poszkodowanego, terminów przedawnienia roszczeń oraz nieważności umowy i wad oświadczeń woli zawiera nasz Kodeks cywilny. Zasady sporządzania i kontrolowania sprawozdań finansowych przedsiębiorstw określa ustawa z września 1994 r. o rachunkowości, zaś regulacje w zakresie postępowania dowodowego i wydawania zarządzeń tymczasowych przewiduje Kodeks postępowania cywilnego. Z uwagi na to, że konwencja zawiera postanowienia dotyczące spraw uregulowanych w ustawach, w szczególności w Kodeksie cywilnym, w Kodeksie postępowania cywilnego, w ustawie o rachunkowości i ustawie o zamówieniach publicznych, powinna być ratyfikowana w trybie przewidzianym w art. 89 ust. 1 konstytucji. Ratyfikacja konwencji stanowić będzie kolejny ważny krok w procesie przyjmowania przez Polskę międzynarodowych standardów prawnych w zakresie zapobiegania i zwalczania korupcji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSławomirDąbrowa">Będzie wyrazem woli naszego państwa, aby zwalczać korupcję wszelkimi środkami. Ratyfikacja konwencji będzie miała istotne znaczenie również w kontekście negocjacji akcesyjnych i przyszłego członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Pozwolę sobie przypomnieć, że niestety wśród państw Unii Europejskiej Polska nie cieszy się nadmiernie wysoką oceną, jeśli chodzi o problem korupcji. Proszę o przyjęcie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Cywilnoprawnej konwencji o korupcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy do przedstawiciela rządu są pytania w związku z przedłożonym projektem ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBohdanKopczyński">W uzasadnieniu rządowym podane są argumenty w zakresie odpowiedzialności państwa w stosunku do osób będących przedmiotem uregulowania tej konwencji. Mam na myśli przepisy przewidujące odpowiedzialność odszkodowawczą za czyn niedozwolony osoby, która ze swej winy wyrządziła drugiej osobie szkodę. Pan minister poinformował, że konwencję ratyfikowały: Albania, Bułgaria, Estonia, Finlandia. Posłowie nie uzyskali bardziej szczegółowej informacji, czy kraje te ratyfikowały konwencję w takim samym zakresie, jak zamierza to uczynić państwo polskie. Czy posłowie mogliby otrzymać stosowne materiały, przetłumaczone na język polski, dotyczące kwestii, czy kraje, które ratyfikowały konwencję, przyjęły pełną odpowiedzialność państwa za czyny niedozwolone w zakresie umów i deliktów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEdwardPłonka">Konwencja wprowadza zasadę pełnego naprawienia szkody w zakresie straty, utraty zysku i szkód o charakterze niemajątkowym, w szczególności wskutek korupcji urzędników państwowych. Należy domniemywać, iż zakres ujawnionych przypadków korupcji kwalifikujących się do odszkodowania ze strony Skarbu Państwa zwiększy się. Jak zatem należy rozumieć stwierdzenie, że konwencja nie zwiększy obciążeń finansowych budżetu państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełPawełPiskorski">Jeśli dobrze rozumiem, to konwencja z punktu widzenia obecnych uregulowań kodeksowych nie jest przełomowa, natomiast jest istotna, ponieważ wprowadza oprócz odpowiedzialności karnej odpowiedzialność cywilną odszkodowawczą. Czy moglibyśmy dowiedzieć się, jak będzie to rozwijane w polskim prawie, w postaci jakich zapisów?Odszkodowania związane z działaniami korupcyjnymi mogą oznaczać w skrajnym przypadku, np. olbrzymich zamówień państwowych, z czym kraje Unii Europejskiej miały do czynienia, procesy odszkodowawcze przeciwko polskiemu Skarbowi Państwa o olbrzymie kwoty. Rozumiem, że w sensie karnym konwencja nie wprowadza istotnych zmian, natomiast odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej mogą być istotne z punktu widzenia budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są dalsze pytania? Jeśli nie, proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuSławomirDąbrowa">Zwracam się z prośbą do przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości o uzupełnienie moich odpowiedzi. Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, konwencja nie dopuszcza zastrzeżeń, a więc trzeba przyjąć, że państwa, które już ratyfikowały konwencję, i następne, które to uczynią, przyjmują konwencję bez zastrzeżeń, a więc nie mogą zmniejszać zakresu zobowiązań z niej wynikających. Jeśli pan poseł życzyłby sobie szczegółowo zapoznać się np. z kwestią pomocy prawnej w stosunku do konkretnych państw, to służymy dodatkowymi wyjaśnieniami. Co do kwestii dodatkowego obciążenia budżetu, zakładamy, że nie będzie to obciążenie o ogromnej skali, które wymagałoby istotnych zmian w poszczególnych pozycjach budżetowych. Pana ministra sprawiedliwości prosiłbym o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy istnieje potrzeba wprowadzenia nowych przepisów w Polsce i jaki byłby kierunek tych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościSylweriuszKrólak">Odnosząc się do pytań państwa posłów, chciałbym zwrócić uwagę na następujące elementy. Jak powiedział pan minister, konwencja nie może być przyjmowana z zastrzeżeniami, zatem wszystkie państwa, które wiążą się konwencją, przyjmują jej przepisy, tak jak one są w konwencji sformułowane. Jeśli chodzi o - jak rozumiem - kontrowersyjną kwestię, dotyczącą zakresu i skutków związanych z odpowiedzialnością za działania korupcyjne, to należy zwrócić uwagę na element definicyjny. Otóż pojęcie strony czy państwa wiążącego się konwencją nie oznacza w istocie jedynie budżetu państwa. Przy szerokim rozumieniu pojęcia „ funkcjonariusz publiczny” mogą zdarzyć się przypadki, kiedy nie tylko budżet państwa może być obciążony skutkami wynikającymi z tej konwencji, ale również i inne państwowe osoby prawne czy wręcz osoby posiadające osobowość prawną, ale z zakresu finansów publicznych, np. samorządy. Należy rozumieć, że samorząd może ponosić odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza tegoż samorządu. Nie jest to tylko i wyłącznie kwestia odpowiedzialności samego budżetu państwa i nie oznacza to, że budżet państwa będzie odpowiadał za wszelkie możliwe szkody, które zostały wyrządzone przez wszelkich możliwych funkcjonariuszy publicznych. Odnosząc się do kwestii związanej z dostosowywaniem prawa polskiego, chciałbym stwierdzić, że wszystkie przepisy, które obecnie obowiązują w naszym Kodeksie cywilnym w sposób satysfakcjonujący są wykonaniem tej konwencji, zatem nie muszą być zmieniane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy w debacie ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę, zatem przystępujemy do rozpatrywania projektu ustawy. Czy do tytułu ustawy są uwagi? Jest propozycja, żeby usunąć kropkę. Czy Biuro Legislacyjne sprzeciwia się tej propozycji? Nie słyszę sprzeciwu, zatem usuwamy kropkę z tytułu. Czy do art. 1 zgłaszacie państwo uwagi? Nie widzę, zatem stwierdzam, że artykuł został uzgodniony. Czy są uwagi do art. 2? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 2 został uzgodniony. Czy Biuro Legislacyjne chciałoby się wypowiedzieć w sprawie projektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">W ocenie prawnej Biura Legislacyjnego spełnione zostały 3 podstawowe przesłanki do ratyfikacji Cywilnoprawnej konwencji o korupcji. Po pierwsze, jest ona zgodna z prawem europejskim. Po drugie, nie ma konieczności wprowadzenia zmian w systemie polskim, mimo że Polska nie przejmuje od konwencji do swojego systemu prawnego rozbudowanej definicji korupcji. Po trzecie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Dziękuję bardzo. Chodziło o to, czy Biuro Legislacyjne ma uwagi do projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Nie ma uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Przystępujemy do głosowania projektu ustawy o ratyfikacji Cywilnoprawnej konwencji o korupcji. Kto z posłów jest za przyjęciem tej ustawy? Stwierdzam, że 26 głosami za, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się Komisje przyjęły projekt ustawy. Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy. W imieniu prezydiów połączonych Komisji zgłaszam kandydaturę posła Pawła Piskorskiego. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełPawełPiskorski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czy są inne kandydatury? Nie widzę. Kto z posłów jest za wyborem posła Pawła Piskorskiego na sprawozdawcę projektu ustawy? Stwierdzam, że 16 głosami za, przy braku przeciwnych i 4 wstrzymujących się, poseł Paweł Piskorski został wybrany na sprawozdawcę Komisji. Czy w sprawach różnych ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełBogdanKlich">Mamy w pamięci z lat 70. i 80. represje, które były stosowane wobec polskiej opozycji demokratycznej i środowisk religijnych przez ówczesną władzę. Chciałbym zwrócić się do obu Komisji z wnioskiem o zwołanie specjalnego posiedzenia poświęconego represjom, których doświadczają członkowie ruchu Falung Gong w Chinach. Te sprawy są znane. Prasa o nich szeroko pisze. Represje trwają nie od dziś, lecz co najmniej od 1999 r. Ponad 200 tys. osób było represjonowanych, a kilkaset straciło życie. Metody stosowane w Chinach są bardzo podobne do tych, które stosowała przed laty służba bezpieczeństwa w Polsce.18 lutego odbył się w Pekinie międzynarodowy zlot zwolenników tej filozofii, który został brutalnie rozbity przez chińską policję. Byli tam poszkodowani także obywatele polscy. To jest wystarczający tytuł - w moim przekonaniu - aby obie Komisje zajęły stanowisko w tej sprawie. Rozumiem, że jeżeli chodzi o interwencję ze strony rządu polskiego, to ze względu na skomplikowane stosunki polsko-chińskie byłoby to niewskazane, ale parlament, a zwłaszcza nasze dwie Komisje są chyba do tego uprawnione. Wnoszę zatem o odbycie specjalnego posiedzenia obu Komisji poświęconego tym problemom oraz przygotowanie wspólnego stanowiska w sprawie owych represji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Rozumiem, że prezydia obu Komisji rozpatrzą propozycję pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAleksanderMałachowski">Kilka dni temu otrzymałem list od jednego z obywateli polskich, który w Chinach był aresztowany w związku z tą sprawą. List jest bardzo dramatyczny. Opisuje, jak z nim postępowała policja chińska. Wczoraj zgłosiła się do mojego biura poselskiego młoda kobieta polskiego pochodzenia, która od 10 lat mieszka w USA i jest obywatelką amerykańską. Ona także uczestniczyła w zjeździe ruchu Falung Gong i została bardzo brutalnie potraktowana przez policję chińską. Kobieta bardzo prosiła mnie o możliwość spotkania z przewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych, ponieważ chciałaby opowiedzieć, co ją spotkało. Jeżeli pan przewodniczący wyraziłby zgodę, to przekazałbym list panu lub posłowi Bogdanowi Klichowi, a także zaprosiłbym tę kobietę, tylko musieliby panowie podjąć decyzję, czy chcecie z nią rozmawiać, czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Podjęliśmy decyzję, że prezydia Komisji rozważą tę sprawę, więc w tej kwestii nie prowadzimy w tej chwili debaty, bo to oznaczałoby zmianę porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarianPiłka">Chcę zwrócić uwagę, że w Chinach od wielu lat mamy do czynienia z prześladowaniem Kościoła katolickiego. Biskupi i księża spędzają wiele lat w więzieniach. Dochodzi do burzenia kościołów katolickich i różnego typu działań represyjnych. Myślę, że należałoby poświęcić jedno z najbliższych posiedzeń obu Komisji kwestii prześladowań Kościoła katolickiego w Chinach. Dodam, że w Chinach jest kilka milionów katolików. To są nasi bracia w wierze, w związku z tym powinniśmy wyrazić solidarność i poparcie dla nich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Jeśli prezydia Komisji podejmą decyzję o odbyciu wspólnego posiedzenia, będą państwo o tym poinformowani i wszystkie te kwestie będą rozpatrywane. W tej chwili nie mamy warunków do prowadzenia dyskusji, ponieważ za chwilę rozpoczyna się kolejne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełMarekJurek">Chcę przedstawić pod rozwagę prezydiów Komisji wniosek o rozszerzenie tematu zaproponowanego przez posła Bogdana Klicha o problematykę przestrzegania praw człowieka w Chinach komunistycznych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na wolność religii i na prawo do życia. Istnieją bardzo poważne obawy, że przyjęte w ostatnich miesiącach regulacje dotyczące polityki demograficznej naruszają prawo do życia. Chiny - jak wiadomo - są nie tylko członkiem Narodów Zjednoczonych, ale również sygnatariuszem Powszechnej deklaracji praw człowieka, która prawo do życia przyjmuje jako jedno z praw podstawowych. Proponowałbym, żeby wnioski zgłoszone przez posłów Bogdana Klicha i Aleksandra Małachowskiego traktować jako podstawę do debaty Komisji nad przestrzeganiem praw człowieka w Chinach. Przypomnę, że podczas kolejnych wizyt przedstawicieli RP w Chinach ta sprawa z reguły jest poruszana. Często słyszymy, że tą sprawą nie powinien zajmować się rząd polski. Dobrze się stanie, jeśli tę kwestię podejmą komisje sejmowe - Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Ponieważ nie ma dalszych wystąpień, dziękuję za udział w obradach. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>