PPC / ppc

text_structure.xml 545 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Marek Borowski i Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią posłankę Joannę Sosnowską i pana posła Ryszarda Wawryniewicza.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Ryszard Wawryniewicz.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejPłażyński">Komisja Nadzwyczajna przedłożyła sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdanie komisji zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1876.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 50 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MaciejPłażyński">Proponuję jednocześnie, aby Sejm wysłuchał w dyskusji nad tym sprawozdaniem 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MaciejPłażyński">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#RyszardWawryniewicz">Informuję, że w dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#RyszardWawryniewicz">- Etyki Poselskiej - bezpośrednio po głosowaniach;</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#RyszardWawryniewicz">- Rodziny - o godz. 13.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#RyszardWawryniewicz">Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu Chrześcijańsko-Narodowego AWS odbędzie się o godz. 12 w sali nr 102.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#RyszardWawryniewicz">Informuję, że spotkanie Polsko-Tureckiej Grupy Parlamentarnej z ambasadorem Republiki Tureckiej, panem Atesem Balkanem, odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 11 w sali klubowej nr 3 w nowym Domu Poselskim. Dziękuję, to wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1847 i 1876).</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Eugeniusza Kłopotka.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MaciejPłażyński">Państwa zaś chciałbym poinformować, że głosowania będą od godz. 10.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#EugeniuszKłopotek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Nadzwyczajna ds. ordynacji wyborczych rozpatrywała wczoraj uchwałę Senatu. Senat w swojej uchwale zgłosił 49 poprawek do projektu ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, przy czym w jednym przypadku komisja uznała, że nad jedną z tych poprawek należy głosować oddzielnie, z uwagi na dwa różne zagadnienia. W 27 przypadkach komisja podzieliła stanowisko Senatu, w 23 przypadkach miała zdanie odrębne. W 2/3 przypadków wolą większości komisji, i to wolą zdecydowanej większości, komisja rozstrzygnęła o przyjęciu bądź nieprzyjęciu poprawki Senatu; jak podkreślałem wcześniej, jednogłośnie bądź zdecydowaną większością. W ok. 1/3 poprawek stanowisko komisji - posłów, członków tej komisji - było podzielone. Oczywiście nie będę tutaj przytaczał wszystkich poprawek Senatu, ale nad kilkoma warto się chociaż przez moment zatrzymać.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#EugeniuszKłopotek">Zaraz na samym początku, poprawka nr 1 Senatu. Poprawka ta sprawiła nam dosyć dużo problemów i trudności, dlatego że zastanawialiśmy się nad konstytucyjnością bądź niekonstytucyjnością tej poprawki. Mianowicie chodziło o to, że Senat zaproponował, aby zarządzenie o dniu wyborów marszałek Sejmu musiał podpisać w ciągu 60 dni przed dniem wyborów. Senat powoływał się tutaj na art. 128 ust. 2 konstytucji, w którym po myślniku - po wcześniejszym przytoczeniu terminów, w których zarządzone są wybory prezydenta RP - mówi się o tym, że datę wyborów wyznacza się na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów. Gdyby tak się rzeczywiście stało i gdyby odnieść to do normalnej sytuacji, a nie do sytuacji nadzwyczajnej, na przykład w wyniku „opróżnienia” tego urzędu, to biorąc pod uwagę fakt, że najpóźniej 45 dni przed dniem wyborów trzeba zgłosić kandydatów do Państwowej Komisji Wyborczej, pozostałoby zaledwie 15 dni na wykonanie następujących czynności: po pierwsze, na utworzenie komitetu wyborczego po zarządzeniu wyborów przez marszałka Sejmu; po drugie, na zgłoszenie tego komitetu wyborczego do Państwowej Komisji Wyborczej celem jego zarejestrowania. Następnie w ciągu 3 dni Państwowa Komisja Wyborcza zdecydowałaby o jego zarejestrowaniu, gdyby wszystko było w porządku. Wówczas również należałoby szybko zebrać 100 tys. podpisów i najpóźniej 45 dni przed dniem wyborów zgłosić kandydata na prezydenta. Wykonanie tych czynności w tak krótkim czasie nie było chyba intencją ustawodawcy, kiedy uchwalana była Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego komisja postanowiła tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#EugeniuszKłopotek">Ponownie powrócił problem - gorąco dyskutowany w tej Izbie - dotyczący art. 8c ust. 4, który miał rozstrzygać hipotetyczną wręcz, ale możliwą sytuację, kiedy to w drugiej turze mamy jednego kandydata bądź tych kandydatów nie ma w ogóle. W tej sytuacji - przypomnę tylko - była taka propozycja, aby zapisać, że po upływie kadencji urzędującego prezydenta do czasu zaprzysiężenia nowego prezydenta jego funkcję przejmuje marszałek Sejmu. Przy czym mieliśmy tutaj bardzo poważny dylemat związany z art. 131 ust. 2 konstytucji, gdyż w tym artykule takiej sytuacji po prostu nie przewidywało się i nie przewiduje. W związku z tym komisja - pomimo wniesienia takiej poprawki ponownie przez Senat - zaproponowała jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#EugeniuszKłopotek">Jest ważna poprawka - komisja jednogłośnie ją poparła - aby nie dawać wynagrodzenia pieniężnego za złożenie podpisu pod określonym kandydatem. Zostało to wyraźnie tutaj powiedziane i komisja proponuje, aby Wysoka Izba tę poprawkę przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#EugeniuszKłopotek">Z kolei komisja nie podzieliła stanowiska Senatu, aby wydłużyć dzień wyborczy, tzn. w godz. 6–22, lecz opowiedziała się za pozostawieniem pierwotnej wersji Wysokiej Izby, tzn. w godz. 6–20.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#EugeniuszKłopotek">Ważną poprawką... A tak na marginesie powiem, że obawiałem się dyskusji nad problemami finansowymi, nad limitami. Okazuje się jednak - po tych poprzednich doświadczeniach i chyba po wyczerpaniu tematu w dyskusjach - że bardzo szybko, sprawnie i w miarę zgodnie zaakceptowaliśmy niektóre rozwiązania, a właściwie prawie wszystkie dotyczące problemów finansowych. Jednym z najważniejszych rozwiązań jest to, że zmniejszyliśmy limit na kampanię wyborczą - Senat zaproponował zmniejszenie, komisja zaakceptowała tę poprawkę - z 20 mln zł do 12 mln zł. Jeśli zaś chodzi o ten znany już spór dotyczący limitu środków pochodzących ze zbiórek publicznych, komisja podzieliła stanowisko Senatu i proponuje również Wysokiej Izbie do zaakceptowania to, by w ramach tej ogólnej puli limitu środki pochodzące od anonimowych ofiarodawców w ramach zbiórek publicznych nie mogły przekraczać 10%. Przy okazji przypomnę, że środki, w ramach ogólnego limitu, pochodzące od osób prawnych nie mogą przekroczyć 60%.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#EugeniuszKłopotek">Komisja nie podzieliła opinii Senatu dotyczącej propozycji, aby w ramach tego limitu środki na reklamę, w tym prasową, zmniejszyć do 50%. Komisja proponuje Wysokiej Izbie utrzymanie naszego wcześniejszego rozstrzygnięcia, mianowicie by to było 80%.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#EugeniuszKłopotek">Była również propozycja Senatu, aby skreślić zapis o kosztach za audyt ponoszonych przez budżet państwa. W sytuacji jednak, gdy Senat nie zaproponował w ogóle innego rozwiązania, komisja, i to zdecydowaną większością głosów, uznała, że jednak za audyt, za badanie sprawozdań finansowych będzie płacił budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#EugeniuszKłopotek">Na koniec: Jest sprawa kontrowersyjna, mianowicie kwestia, czy w trakcie kampanii wyborczej można nieodpłatnie, czyli za darmo, podawać napoje alkoholowe, w domyśle - to przysłowiowe piwo. W tej kwestii zdania członków komisji są podzielone; Wysoka Izba rozstrzygnie. Senat zaproponował zakaz podawania napojów alkoholowych, natomiast komisja większością głosów proponuje jednak odrzucenie poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#EugeniuszKłopotek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli będą inne uwagi, pytania, wątpliwości, to postaram się na nie odpowiedzieć w trakcie głosowania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejPłażyński">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MaciejPłażyński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MaciejPłażyński">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność głos zabierze pan poseł Jacek Rybicki.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JacekRybicki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Akcji Wyborczej Solidarność chce przede wszystkim wyrazić uznanie dla pracy Senatu nad tym projektem i dla wielu zgłoszonych poprawek, które zresztą, jak mówił pan poseł sprawozdawca, w zdecydowanej większości znalazły uznanie Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JacekRybicki">Mówię o tym przede wszystkim dlatego, że, by odwołać się do historii, parę tygodni temu zostaliśmy niejako zmuszeni do głosowania przeciwko tej uchwale, po tym, gdy opozycja, i nie tylko opozycja, wycofała swoje poparcie dla fundamentalnego przepisu, rozwiązania fundamentalnego dla kształtu tej ustawy. Przypomnę bowiem, że fundamentem zmian w ustawie o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej były: po pierwsze, dostosowanie tej ustawy do wymogów obecnej konstytucji, do wynikających z niej uprawnień Państwowej Komisji Wyborczej, ale także wprowadzenie absolutnie nowatorskich zmian w przepisach finansowych, jeśli chodzi o kampanię wyborczą, i w restrykcjach za naruszanie tych przepisów. Ważnym elementem ustawy było także jej dostosowanie do uchwalonej przez Wysoką Izbę ustawy lustracyjnej i wyznaczenie trybu przeprowadzenia lustracji kandydatów ubiegających się o urząd prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JacekRybicki">Parę tygodni temu, jak państwo wszyscy pamiętają, z zapisów ustawy został usunięty limit środków, które można zbierać w sposób anonimowy. W związku z tym, w takim kształcie, w jakim ta ustawa poszła do Senatu, właściwie bez wprowadzonej przez Senat poprawki wyznaczającej 10-procentowy limit możliwych do osiągnięcia środków z anonimowych zbiórek publicznych, bez tej poprawki praktycznie wszystkie przepisy finansowe tej ustawy traciły sens.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JacekRybicki">Dlatego raz jeszcze chcę podkreślić, że z satysfakcją klub Akcji Wyborczej Solidarność odnotowuje nie tylko stanowisko Senatu w tej sprawie i w wielu innych ważnych, wręcz kluczowych dla ustawy, ale także jednomyślne praktycznie stanowisko komisji w tej kwestii. Widać, że na dobrą drogę, po wydyskutowaniu, żeby użyć tutaj określenia posła sprawozdawcy, można nawrócić nawet posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, oby nie tylko w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Oby nie tylko.)</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#JacekRybicki">Proszę państwa, klub Akcji Wyborczej Solidarność poprze także wiele innych rozwiązań wprowadzonych czy przywróconych przez Senat w tej ustawie. Zaliczyłbym do nich przede wszystkim dalsze doprecyzowanie przepisów antykorupcyjnych - mówiłem tutaj m.in. o takich poprawkach, jak poprawka 10, w której wprost jest napisane, iż zabrania się udzielania wynagrodzenia pieniężnego w zamian za złożenie podpisu pod zgłoszeniem kandydata na prezydenta, mówiłem także o wielu poprawkach uściślających sposób finansowania kampanii wyborczej przez rozmaite przedsiębiorstwa, tak jak w poprawkach 27, 28 czy 29.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#JacekRybicki">Poprzemy również istotną, naszym zdaniem, poprawkę zakazującą podawania czy dostarczania w ramach kampanii wyborczej w sposób dumpingowy, nieodpłatnie czy po cenach dumpingowych, alkoholu. Uważamy, że ta kwestia jest kwestią wbrew pozorom bardzo istotną dla pełnej czystości życia politycznego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#JacekRybicki">Klub Akcji Wyborczej Solidarność poprze także rozwiązania wprowadzające zróżnicowanie czy pewne limity, jeśli chodzi o wykorzystanie środków przeznaczonych na kampanię. Mówię tutaj przede wszystkim o przeznaczeniu 50% tych środków na reklamę, zgodnie z prawem prasowym, czy podział; do 60% zebranych środków może być od osób prawnych, więcej nie, czyli co najmniej 40% musi być od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#JacekRybicki">Poprzemy także obniżenie łącznego limitu. Jak państwo wiecie, Wysoka Izba przegłosowała łączny limit na kampanię prezydencką w wysokości 20 mln zł, w poprawce 24 Senatu mówi się o 12 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#JacekRybicki">To są sprawy najważniejsze, które klub Akcji Wyborczej Solidarność bezwzględnie poprze, ponieważ od nich tak naprawdę zależy kształt i jakość ustawy, którą, mam nadzieję, szybko podpisze pan prezydent i która wyznaczy nową jakość w prawie wyborczym obowiązującym w naszym kraju, ponieważ nie wątpię, że większość tych przepisów, które przyjęliśmy tutaj, znajdzie swoje odbicie w przepisach kolejnych ordynacji, nad którymi Komisja Nadzwyczajna pracuje i że wydyskutowane będą rozwiązania korzystne dla życia politycznego w Polsce i dla rozwoju polskiej demokracji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Maciej Poręba w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MaciejPoręba">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsza debata poświęcona jest uchwale Senatu, zawierającej uwagi i propozycje do zmian do ustawy o zmianie ustawy o wyborze prezydenta RP oraz niektórych innych ustaw, zawarte w 49 poprawkach przedłożonych Sejmowi do rozpatrzenia w druku nr 1847.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MaciejPoręba">Mam zaszczyt prezentować przed Wysoką Izbą stanowisko Klubu Parlamentarnego SLD odnośnie do przedłożonych poprawek i rekomendacji Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MaciejPoręba">Zanim przejdę do omawiania najważniejszych z punktu widzenia SLD poprawek, pozwolę sobie na kilka uwag generalnych. Regułą przy tej nowelizacji stało się wracanie po wielekroć do przedyskutowanych i odrzuconych zapisów i ich siłowe rozstrzyganie. Senat, co należy stwierdzić z ubolewaniem, regułę tę potwierdził, czego klasycznym przykładem jest przywrócenie zapisu rozszerzającego katalog przypadków, w których marszałek Sejmu wykonuje obowiązki prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MaciejPoręba">Z uznaniem natomiast należy przyjąć poprawki Senatu uściślające zastosowaną przez Sejm procedurę wyborczą czy nazewnictwo, choć i tu znalazły się przykłady nadmiernej regulacji niezmieniającej sensu propozycji sejmowych. Zadaniem Senatu jest m.in. doskonalenie stanowionego prawa, lecz w kilku poprawkach cel polityczny formacji dominującej w Senacie brał górę nad tą zasadą. Próba utrącenia na starcie jednego z przyszłych kandydatów przez wliczenie do bezpłatnego czasu antenowego wystąpień, które ten kandydat z racji pełnionego urzędu musi wygłaszać w mediach, jest tego przykładem.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MaciejPoręba">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny SLD jest zdecydowanie za odrzuceniem poprawek 1. i 2. z uwagi na ich niekonstytucyjny charakter. W przypadku poprawki 1. Senat błędnie interpretuje zapis art. 128 ust. 2 konstytucji, rozciągając obowiązek wyznaczenia daty wyborów po opróżnieniu urzędu prezydenta w ciągu 60 dni od ich zarządzenia na sytuację normalnych wyborów wynikających z kończenia się kadencji urzędującego prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MaciejPoręba">W przypadku poprawki 2. powiedziano już prawie wszystko, a niezgodność z konstytucją, jeśli chodzi o rozszerzanie w ustawie katalogu sytuacji, w których marszałek zastępuje prezydenta, potwierdziły liczne ekspertyzy specjalistów. Komisja Nadzwyczajna podzieliła punkt widzenia posłów SLD i zaopiniowała negatywnie wyżej wymienione poprawki.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MaciejPoręba">SLD jest za odrzuceniem poprawek 14. i 15. Senat nadaje nowe brzmienie pkt. 68 nowelizacji sejmowej, usuwając kluczowy z punktu widzenia czytelności procedur mogących doprowadzić do unieważnienia wyborów zapis, a zastępując go nic nieznaczącą grą słów: z podmiotów zgłaszających kandydatów na komitety.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MaciejPoręba">W poprawce 15. Senat konsekwentnie szuka możliwości gry politycznej mającej na celu unieważnienie wyborów, zastępując precyzyjny i jasny zapis, czy przestępstwo przeciwko wyborom „miało wpływ” na wynik wyborów na enigmatyczny, czy przestępstwo przeciwko wyborom „mogło wywrzeć lub wywarło wpływ” na wynik wyborów. I w tym przypadku Komisja Nadzwyczajna przychyliła się do argumentacji posłów SLD i odrzuciła poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#MaciejPoręba">W poprawce 22. Senat, kierując się interesem politycznym, proponuje wprowadzić zasadę, iż czas nieodpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych kandydata pełniącego jednocześnie funkcję naczelnego organu państwowego oraz jego wystąpień w mediach publicznych wygłaszanych z racji pełnienia tej funkcji nie może przekroczyć przysługującego każdemu kandydatowi czasu nieodpłatnego rozpowszechnienia audycji wyborczych. Ta poprawka wymierzona jest w urzędującego prezydenta i klub SLD opowiada się zdecydowanie za jej odrzuceniem. Za jej odrzuceniem była także Komisja Nadzwyczajna.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#MaciejPoręba">Klub SLD poprze poprawkę 24. zmierzającą do ograniczenia limitu wydatków na kampanię do 12 mln zł, wychodząc z założenia, iż jest to kwota społecznie akceptowalna i wystarczająca do sprawnego przeprowadzenia kampanii przez każdego z kandydatów. Zdecydowana większość członków Komisji Nadzwyczajnej głosowała również za utrzymaniem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#MaciejPoręba">Klub SLD nie poprze poprawki 32., która zmierza do ograniczenia wydatków na reklamy kandydata do 50% kwoty limitu. Kampania prezydencka jest kampanią głównie medialną, prowadzoną za pośrednictwem narzędzi właściwych dla reklamy, i wprowadzenie takiego ograniczenia jest nadmierną regulacją, jeśli chodzi o wydatki komitetu wyborczego, wynika z niezrozumienia jej zasad i różnic, np. w porównaniu z kampanią parlamentarną.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#MaciejPoręba">Klub SLD jest za utrzymaniem poprawki 33. wprowadzającej limit 60% wydatków ze środków pochodzących od osób prawnych. Przy zapisach określających łączną sumę wpłat od osoby prawnej na stokrotność najniższego wynagrodzenia wprowadzenie tego limitu dodatkowo uszczelni system finansowania kampanii i spowoduje, że komitety nie będą ponad miarę kwestować po firmach i instytucjach, zaciągając przy tym wiążące ręce kandydata zobowiązania. SLD poprze również wprowadzony przez Senat 10-procentowy limit wydatków ze środków pochodzących od anonimowych ofiarodawców. Pozytywną rekomendację wyżej wymienionym poprawkom dała także Komisja Nadzwyczajna.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#MaciejPoręba">Senat w poprawce 49. skreślił art. 4, który pozwalał na równoczesne zlustrowanie wszystkich kandydatów i to w sposób, który pozwalał zakończyć proces lustracyjny na 20 dni przed dniem głosowania. Tym samym przywrócił możliwość niekorzystnego oddziaływania kampanii na Sąd Lustracyjny i odwrotnie, a także przekreślił zasadę równego traktowania kandydatów przed sądem. Zdaniem SLD poprawka ta ma charakter wybitnie polityczny i klub będzie głosował za jej odrzuceniem, tak jak sugeruje Komisja Nadzwyczajna.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#MaciejPoręba">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na tym zakończyłem prezentowanie stanowiska klubu SLD odnośnie do uchwały Senatu z druku nr 1847. Wyrażam przekonanie, że w głosowaniu Wysoka Izba kierować się będzie zasadą kompromisu, tworząc dobre i spójne prawo. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Mirosław Czech, Unia Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MirosławCzech">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Unii Wolności odnośnie do stanowiska Senatu wobec zmian w ustawie o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#MirosławCzech">Chcę wyrazić głęboką satysfakcję z tego, że uchwalanie tego prawa wyborczego dobiega obecnie końca. Uchwalamy prawo, które, jak powiedział poseł Rybicki, rzeczywiście wprowadza nową jakość do polskiego systemu prawnego, do polskiego systemu wyborczego. Wiele z rozwiązań, które przyjęto w tej ordynacji, są to rozwiązania precedensowe, takie, które powinny być na trwałe wprowadzone do polskiego porządku legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#MirosławCzech">Klub Parlamentarny Unii Wolności z uwagą odniósł się do poprawek zgłoszonych przez Senat. Wiele z nich to poprawki bardzo potrzebne. Należy je wprowadzić do ustawy uchwalonej w Sejmie. Senat w tej materii spełnił dobrze swoją funkcję. Chodzi tutaj przede wszystkim o przepisy, które powszechnie nazywamy przepisami antykorupcyjnymi. Do nich zaliczam zarówno te, które odnoszą się do kwestii limitu wydatków na kampanię wyborczą, jak i te, które odnoszą się do tego, że 10% tego limitu może pochodzić ze zbiórek publicznych od anonimowych ofiarodawców. O ten przepis, jak wiadomo, toczył się spór, który został właśnie uwieńczony stanowiskiem Senatu, a zostało ono jednogłośnie podzielone przez Komisję Nadzwyczajną. Wyrażam głęboką satysfakcję z tego powodu, że przepis ten został wprowadzony, podobnie jak i inne przepisy z poprawek Senatu, które uściślają i uszczelniają system finansowania kampanii wyborczej poszczególnych komitetów działających w wyborach prezydenckich. Są to przepisy na pewno potrzebne. Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie głosował za ich przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#MirosławCzech">Odmienny nieco charakter mają niektóre poprawki Senatu odnoszące się do innej materii niż przepisy finansowe. Podzielamy stanowisko Komisji Nadzwyczajnej co do poprawki nr 1, uważamy bowiem, że Senat wprowadził tutaj rozwiązanie, jeśli nie niekonstytucyjne, to na pewno takie, które stoi na granicy poprawnej interpretacji konstytucji. Zostało to zresztą wyrażone w opinii naszego Biura Studiów i Ekspertyz. Stanowisko to w pełni podzielamy.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#MirosławCzech">Odnośnie do poprawki nr 2, bardzo kontrowersyjnej, która wzbudzała w toku prac Komisji Nadzwyczajnej wiele wątpliwości, Klub Parlamentarny Unii Wolności będzie podzielał stanowisko Komisji Nadzwyczajnej, uważając, że w tej kwestii powinniśmy się kierować zasadą racjonalności prawa.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#MirosławCzech">Ważne jest odniesienie się do poprawki nr 22, mówiącej o tym, że czas telewizyjny wykorzystywany przez osobę pełniącą funkcję naczelnego organu państwowego powinien być wliczany do jej czasu wystąpień telewizyjnych. Klub Parlamentarny Unii Wolności podzielił stanowisko Komisji Nadzwyczajnej, że należy tę poprawkę odrzucić. Motywowaliśmy to następującymi przesłankami. Wpływ takich wystąpień na preferencje wyborcze polskiego społeczeństwa, jak pokazało wieloletnie doświadczenie, nie jest zbyt duży. Wystąpienie pod koniec poprzedniej kadencji Sejmu i Senatu marszałka Senatu, jak wiadomo, nie pomogło specjalnie jego stronnictwu w osiągnięciu dobrych wyników wyborczych, bo nie było takiej dynamiki wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#MirosławCzech">Ale należy zastanowić się nad następującą kwestią: czy możemy w świetle kampanii wyborczej doprowadzać do takiej sytuacji, w której naczelne organy władzy państwowej, takie jak prezydent, premier, marszałkowie Sejmu i Senatu, będą mieli reglamentowany czas wystąpień w ważnych sprawach państwowych, tak jak to jest zapisane w ustawie o radiofonii i telewizji. Uważamy bowiem - i nasze stanowisko w tej sprawie jest jasne - że nie należy wprowadzać takiej reglamentacji i doprowadzać do nieco absurdalnej sytuacji, w której niejako wyłączamy normalne funkcjonowanie organów państwowych w kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#MirosławCzech">Klub Parlamentarny Unii Wolności uważa również, że rozwiązania w kwestiach lustracyjnych, przyjęte w Sejmie, są rozwiązaniami bardzo dobrymi, stabilizującymi sytuację w państwie, wyciągającymi wnioski z dotychczasowego przebiegu procesów lustracyjnych, i będziemy opowiadali się za podtrzymaniem stanowiska Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Mariusz Olszewski, Porozumienie Polskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę przedstawić stanowisko Porozumienia Polskiego wobec poprawek Senatu w kwestii ordynacji wyborczej dotyczącej wyborów prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MariuszOlszewski">Porozumienie Polskie opowie się za 2. poprawką Senatu, która reguluje sytuację, gdy upłynęła kadencja urzędującego prezydenta, a nowy nie został jeszcze wybrany. W takiej sytuacji obowiązki prezydenta czasowo wykonuje marszałek Sejmu. Wobec publicznych zarzutów niektórych środowisk politycznych, dotyczących tej poprawki, należy stwierdzić, że jednak największe niebezpieczeństwo ewentualnego stanu niepewności czy wręcz możliwości manipulacji - a sprawa dotyczy przecież głowy państwa polskiego - wynika z braku regulacji prawnych w tej sprawie. A ponadto równie dobrze można powiedzieć, że brak takiej regulacji może służyć ewentualnym dużym manipulacjom.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MariuszOlszewski">Popieramy również poprawkę 7., gdyż jej celem jest m.in. szybka i sprawna lustracja kandydata. Służy to, naszym zdaniem, samemu kandydatowi, ponieważ jest to bardzo krótki czas postępowania lustracyjnego, służy również wyborcom, tzn. wiedzy o kandydacie, kim dany kandydat był w przeszłości, a co za tym idzie - służy całemu państwu polskiemu. Takim rozwiązaniem, normalnie rzecz biorąc, winni być zainteresowani wszyscy kandydaci, chyba że ktoś ma coś do ukrycia.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MariuszOlszewski">Popieramy zakaz kupowania podpisów pod kandydatem na urząd prezydenta, to znaczy opowiemy się za poprawką 10. Równocześnie jesteśmy przeciwko kupowaniu głosów alkoholem, a więc za poprawką 18. Zdaniem Porozumienia Polskiego państwu polskiemu, nam wszystkim, uwłacza kupczenie Polską oraz wyborcami za wódkę i piwo. Sojusz Lewicy Demokratycznej i Unia Wolności są przeciwko tej poprawce, a szkoda. Nie na miejscu i uwłaczające powadze sprawy było zachowanie niektórych przedstawicieli Unii Wolności, którzy, gdy w komisji doszło do rozpatrywania tej poprawki, wyrażali rozbawienie i wołali: Dawać piwa!</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MariuszOlszewski">Popieramy poprawki ograniczające górny limit wydatków na kampanię - tzn. opowiemy się za poprawką 24. - oraz ograniczające udział firm w finansowaniu kampanii, czyli poprawkę 33. Prezydent państwa nie może być wybierany tylko i wyłącznie przez finansjerę.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#MariuszOlszewski">Popieramy poprawkę 30. Poprawka ta wprowadza zakaz finansowania kampanii przez spółki publiczne z udziałem skarbu państwa, a więc pieniędzy podatnika, czy z udziałem kapitału obcego. Bo czyż obce pieniądze mają mieć wpływ na wybór polskiego prezydenta? Na posiedzeniu komisji przeciw tej poprawce były właściwie wszystkie kluby parlamentarne. Partie - klientele wielkich pieniędzy? Tak można mówić o etyce najważniejszych spraw publicznych? Jeżeli wprowadza się furtki tam właśnie, gdzie są największe pieniądze - tu nie ma etyki.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#MariuszOlszewski">Porozumienie Polskie popiera również poprawki ograniczające możliwość korupcji i „lewych” pieniędzy, tzn. opowie się za poprawką 31. i innymi. Opowie się natomiast przeciwko poprawce 34., która preferuje pieniądze od firm.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#MariuszOlszewski">Porozumienie Polskie pozostaje przy swoim stanowisku dotyczącym limitu środków, które pochodzą od wyborców. Nadal uważamy, że jeżeli będzie wola prania pieniędzy, to ci, którzy nie mają woli bycia etycznymi w kampanii prezydenckiej, znajdą inne metody prania tych pieniędzy. Jedyne zabezpieczenie w tej sprawie może być takie, że to politycy będą prezentowali pewien poziom moralny i nie będą brali udziału w praniu brudnych pieniędzy. Natomiast poprawka ta daje jedynie podstawę do ograniczenia wpływu obywateli Rzeczypospolitej na wybór prezydenta RP. Poprawka dotycząca limitu wyraźnie zmierza do tego, że tak naprawdę to finansjera będzie miała ogromny wpływ na wybór kandydata. Gratulujemy z tej trybuny wprowadzenia w życie pięknego hasła, które brzmi: szliśmy do władzy po to, aby oddać ją ludziom. Szkoda tylko, że nie dodawano wówczas: ludziom posiadającym wielkie pieniądze. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Tomasz Karwowski, Konfederacja Polski Niepodległej - Ojczyzna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TomaszKarwowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mając zaszczyt reprezentować stanowisko KPN - Ojczyzna w trakcie prac nad ordynacja wyborczą dotyczącą wyborów prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, chciałbym przedstawić w imieniu KPN nasze stanowisko w kwestii jej ostatecznego kształtu. Kończymy w dniu dzisiejszym pracę nad ustawą. Poprawki wniesione przez Senat, choć w dużej liczbie, nie są w stanie zmienić głównej idei tej ordynacji wyborczej. Ordynacji, która umożliwia wybór prezydenta bez poznania jego rzeczywistego programu: Co w przypadku wygranej kandydat zechce uczynić po wyborach? Ordynacja ta nie przewiduje również obowiązkowych debat telewizyjnych pomiędzy kandydatami. KPN zgłaszała w trakcie prac szereg poprawek. Część z nich Wysoka Izba przyjęła, ale najważniejszej niestety nie. Chcieliśmy - i takie zaproponowaliśmy rozwiązanie - aby kandydaci rejestrowali swoje programy w Państwowej Komisji Wyborczej po to, aby nie był to wyścig obietnic bez pokrycia, lecz wybór pomiędzy programami najlepszej drogi dla Polski. Ta ustawa niestety takie oficjalne przyrzeczenie kandydata przed narodem uniemożliwia. Uniemożliwia zawarcie i rozliczenie kontraktu wyborców z przyszłym prezydentem. Ordynacja ta umożliwia za to wydanie na kampanię jednego kandydata 20 mln nowych złotych, a więc wielu milionów dolarów, w dodatku z dość niejasnych źródeł. Będą to zatem kolejne wybory, w których kluczową rolę odegrają pieniądze wydane na firmy reklamowe, billboardy za każdym rogiem ulicy i kiełbasę wyborczą. A szkoda, można było w ordynacji zagwarantować wybór pomiędzy propozycjami rozwoju Polski. Pozostanie zatem konkurs na najlepiej uśmiechniętego kandydata, po prostu wybór miss polityki 2000. A właściciele mediów oraz pieniądze mają zadecydować o tym, czy uda się Polakom wmówić głęboki błękit kontaktowej źrenicy w oku obecnego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego lub może śnieżnobiały błysk sztucznej szczęki przewodniczącego Mariana Krzaklewskiego. A szkoda! Polsce należał się wybór drogi, po której ma iść dalej. Mogę jedynie w imieniu Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna zapewnić, że my w tych wyborach przedstawimy uczciwą, rzetelną i programową alternatywę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Ludwik Dorn, Ruch Odbudowy Polski - Porozumienie Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LudwikDorn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło ROP - PC będzie w większości, ale nie we wszystkich sprawach, głosować zgodnie z rekomendacjami Komisji Nadzwyczajnej. Te inne sprawy to przede wszystkim kwestie dotyczące lustracji kandydata, w wypadku których z większością w komisji nie możemy się zgodzić. Ale jest jeszcze kilka innych spraw wartych omówienia, a także wart omówienia jest pewien proces, który się toczy. Można bowiem powiedzieć - mówił o tym pan poseł Poręba - że do pewnych spraw tutaj wracano. Ostatecznie zadecydujemy o tych sprawach, ustosunkowując się do poprawek Senatu. To są przede wszystkim kwestie związane z częścią - określaną tutaj - antykorupcyjną tej ustawy i można wyrazić satysfakcję, że w końcu doszło do daleko idącej zbieżności stanowisk, choć w przypadku jednej partii - Sojuszu Lewicy Demokratycznej - to nastawienie antykorupcyjne rodziło się, rzec można, w porodzie kleszczowym. Nawet jeśli ten poród był ciężki, to należy się cieszyć, gdyż wszystkie dzieci są nasze i wyrażam z tego powodu satysfakcję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#LudwikDorn">Jest jednak jedna kwestia, jeśli chodzi o poprawki. Sprawa ta dotyczy problemów omawianych w Wysokiej Izbie, które wróciły dzięki poprawkom Senatu - któremu wyrażam wielkie uznanie - i jest wątpliwa. Chodzi o zakaz pojenia wyborców alkoholem za darmo bądź po obniżonej cenie.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#LudwikDorn">Dalszą część mego przemówienia kieruję do Unii Wolności, bo to w jej ręku jest klucz do tej sprawy. To jej głosy przesądziły na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej o negatywnej rekomendacji wobec tej poprawki Senatu. Kieruję moje przemówienia do dwóch grup w Unii, do grupy etosowej i grupy pragmatycznej. Zwracam się zatem do grupy etosowej.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#LudwikDorn">Jest to chyba niezamierzone, ale jednak mamy tu element swego rodzaju komizmu sytuacyjnego, jeśli partia, która nie wystawia - i jest z tego dumna - kandydata na prezydenta w najbliższych wyborach, opowiada się za umożliwieniem stosowania alkoholu jako środka perswazji wyborczej. Skoro nie wiąże się z tym żaden interes partykularny, to chyba chodzi o jakieś wartości w życiu publicznym. W związku z tym pytam członków grupy etosowej, Tadeusza Mazowieckiego, Bronisława Geremka, Andrzeja Wielowieyskiego: Jakie to wartości demokratyczne, jaka to moralna podstawa demokracji pozwala, zachęca do tego, by tolerować istniejącą praktykę używania alkoholu jako środka pozyskiwania łask wyborców? Czy osoby uznawane za autorytety moralne, przez pewną część społeczeństwa, są w stanie zagłosować za tym, by przedstawiciele narodu „wyskakiwali”, i owszem, z urny wyborczej, ale żeby do tej urny wyborczej szli po skrzynkach piwa, jabola i wódki?</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#LudwikDorn"> Czy takie jest pojęcie grupy etosowej w Unii Wolności o moralnej podbudowie demokracji?</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#LudwikDorn">Zwracam się nie tylko do grupy etosowej — użyję tutaj wewnątrzpartyjnej nomenklatury; zdaje się, że mówicie o nich „stare wilki” — lecz także do grupy pragmatycznej w Unii Wolności; czyli w waszym języku „młodych hien”. Jakim celom pragmatycznym ma służyć wasze poparcie możliwości pojenia wyborców alkoholem? Czy uważacie, że jesteście w stanie przepić wyborców i polityków SLD? Sądzę, że tutaj się mylicie, i kieruję pod waszym adresem oktawę z „Monachomachii”, kiedy też pada propozycja, by wydać walkę na kielichy. Na to: „Daj pokój, bracie — rzekł ojciec Hilary — / Nie zaczepiajmy rycerzów zbyt sławnych, / Wierz doświadczeniu, wierz, co mówi stary: / Widziałem nieraz w tej pracy zabawnych, / Zbyt to są mocne kuflowe filary,/ Nie zdołasz wzruszyć gmachów starodawnych. / Znam ja ich dobrze, zna ojciec Antoni: / Pijem my nieźle, ale lepiej oni”.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali. Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#LudwikDorn">Otóż, Unio Wolności, pijesz nieźle, ale oni piją lepiej i jeśli dojdzie do kuflowego boju, to sądzę, że kultowy elektorat byłych dowódców ZOMO rozniesie w pył i proch - już nie na szablach, kopytach czy milicyjnych pałach, ale na denkach sprawnie odbitych butelek - kultowy elektorat profesora Geremka czy redaktora Mazowieckiego. Nasuwa się więc tu pytanie: Po co?</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#LudwikDorn">Odwołałem się, Wysoka Izbo, do Unii Wolności, do grup etosowej i pragmatycznej, i liczę na to, że te argumenty partię tę przekonają i że jednak zagłosuje ona za tym, by wyborców nie można było poić alkoholem - w imię i wysokich wartości, i dobrze pojętego interesu własnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Eugeniusz Kłopotek, sprawozdawca komisji, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#EugeniuszKłopotek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Doszedłem do wniosku, jako sprawozdawca komisji, że do jednego z głosów w tej dyskusji powinienem się odnieść, mianowicie do wystąpienia pana posła Olszewskiego, który stwierdził, jeśli dobrze zapisałem, że na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej niektórzy przedstawiciele Unii Wolności wołali: Dawać piwa.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#EugeniuszKłopotek">Uczestniczyłem w tym posiedzeniu komisji, sądzę, że tak jak i pan poseł. Problem poprawki, do której również odniósł się pan poseł Dorn, wywoływał mniejsze czy większe komentarze, ale długo się nad tym nie rozwodziliśmy. Natomiast chcę z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że niektórzy posłowie Unii Wolności nie wołali „dawać piwa”, panie pośle Olszewski, a na stołach była woda mineralna, to tak na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Głos z zali: Nie wołali.)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#EugeniuszKłopotek">Może przypomnę, jak brzmi poprawka Senatu: Zabrania się podawania oraz dostarczania w ramach kampanii wyborczej na rzecz kandydata na prezydenta Rzeczypospolitej napojów alkoholowych nieodpłatnie lub po cenach sprzedaży netto, możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen nabycia lub kosztów wytworzenia.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#EugeniuszKłopotek">Odpowiem w ten sposób. Dlaczego większością głosów członków komisji poprawka została odrzucona? Przypomnę, że taka propozycja, wcześniej już zgłaszana podczas posiedzenia Wysokiej Izby i wcześniejszych posiedzeń komisji, również została odrzucona. Nie dlatego, że intencją posłów czy parlamentarzystów, którzy głosują za odrzuceniem poprawki, jest upijanie narodu, bo można ostatecznie się i tak do tego odnieść, że można płatnie upijać naród w trakcie kampanii wyborczej. Natomiast były dwa inne, podstawowe argumenty. Po pierwsze, zabrania się podawania oraz dostarczania. Kto miałby to sprawdzać, kontrolować, jak to ścigać? Mało tego, nawet gdyby kelner czy niewinna dziewczyna, zaangażowana do pracy przy kampanii wyborczej, podała kufel piwa przez kogoś sponsorowany, okazałoby się, że byłaby pociągnięta do odpowiedzialności karnej, groziłaby jej kara grzywny.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#EugeniuszKłopotek">W związku z tym uważamy, że taki zapis może okazać się kolejnym fikcyjnym zapisem, niemożliwym w rzeczywistości do wyegzekwowania i tylko z tych względów większością głosów członków komisji poprawka została odrzucona, nie z innych względów, o których próbowano tutaj mówić. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MaciejPłażyński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MaciejPłażyński">Przerwa do godz. 10. O godz. 10 rozpoczynamy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Olszewski: Sprostowanie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MaciejPłażyński">Sprostowanie, jeszcze pan poseł Olszewski.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MariuszOlszewski">Panie Marszałku! Panie pośle sprawozdawco, śmiem przypuszczać, że jednak pan nie do końca wie, co się działo podczas posiedzenia komisji, ponieważ stwierdził pan, że uczestniczyłem w obradach Komisji Nadzwyczajnej. Chciałbym podkreślić, że nie uczestniczyłem, ponieważ nie jestem członkiem tej komisji...</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Poseł Eugeniusz Kłopotek: To skąd pan wie?)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MariuszOlszewski">Ponieważ mamy przedstawiciela w komisji. Naszym przedstawicielem, przedstawicielem Porozumienia Polskiego, był pan poseł Mariusz Grabowski. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MaciejPłażyński">10 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 50 do godz. 10 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MaciejPłażyński">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 15 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Eugeniusza Kłopotka i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 7 ust. 1 Senat proponuje, aby marszałek Sejmu wyznaczał datę wyboru prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na dzień przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 7 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 368 posłów. Większość bezwzględna - 185. Za - 365, przeciw - 3.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 2. do art. 8c Senat proponuje w dodawanym ust. 4, aby w wypadku ponownego zarządzenia wyborów z powodu tego, że w pierwszej lub drugiej turze głosowanie miałoby być przeprowadzone tylko na jednego kandydata albo z powodu braku kandydatów, kadencja urzędującego prezydenta kończyłaby się po upływie 5 lat od złożenia przysięgi wobec Zgromadzenia Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#MaciejPłażyński">Senat proponuje również, aby do czasu objęcia urzędu przez nowego prezydenta marszałek Sejmu wykonywał obowiązki prezydenta Rzeczypospolitej w trybie i na zasadach określonych w art. 131 ust. 2–4 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 8, polegającej na dodaniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 395 posłów. Większość bezwzględna - 198. Za - 219, przeciw - 174, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. do art. 16 ust. 1 Senat proponuje, aby w skład obwodowej komisji wyborczej mogły wchodzić osoby niebędące wyborcami danej gminy.</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.26" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.27" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu do art. 16 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.28" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.29" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.30" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 395 posłów. Większość bezwzględna - 198. Za - 376, przeciw - 15, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-23.31" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.32" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. do art. 16 Senat proponuje w dodawanym ust. 8, aby funkcji przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej nie mogła pełnić osoba wskazana do składu komisji przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta spośród pracowników samorządowych gminy lub gminnych jednostek organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-23.33" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.34" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.35" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu do art. 16, polegającej na dodaniu ust. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.36" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.37" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.38" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 400 posłów. Większość bezwzględna - 201. Za - 7, przeciw - 392, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-23.39" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.40" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 16 Senat proponuje w dodawanym ust. 9, aby w obwodach głosowania dla wyborców przebywających w zakładach karnych lub aresztach śledczych w skład komisji wchodziła jako jej członek osoba wskazana przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta spośród pracowników zakładów karnych lub aresztów śledczych.</u>
          <u xml:id="u-23.41" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.42" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.43" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki Senatu do art. 16, polegającej na dodaniu ust. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.44" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.45" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.46" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 407 posłów. Większość bezwzględna - 204. Za - 168, przeciw - 223, wstrzymało się 16.</u>
          <u xml:id="u-23.47" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.48" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 22 Senat proponuje w dodawanym ust. 6, aby po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 5, czynności wymienionych w tym przepisie dokonywał właściwy wojewoda najpóźniej w 42. dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-23.49" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.50" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.51" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki Senatu do art. 22, polegającej na dodaniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.52" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.53" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.54" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 3, przeciw - 408.</u>
          <u xml:id="u-23.55" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.56" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 7. Senat proponuje, aby: w art. 40a ust. 5 dodać zdanie drugie, stanowiące, że w wypadku uprzedniego złożenia oświadczenia w związku z kandydowaniem na funkcję publiczną lub pełnieniem funkcji publicznej kandydat informuje na piśmie Państwową Komisję Wyborczą o treści oświadczenia oraz o terminie i miejscu jego złożenia; nadać nowe brzmienie art. 40b oraz skreślić powołanie w art. 40d ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-23.57" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.58" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.59" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki Senatu do art. 40a ust. 5, art. 40b oraz do art. 40d ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.60" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.61" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.62" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 221, przeciw - 192.</u>
          <u xml:id="u-23.63" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.64" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 8. do art. 40e Senat proponuje skreślić wyrazy: „w zakresie wykonywania zadań wynikających z ustawy” w przepisie dotyczącym nabywania osobowości prawnej przez komitet.</u>
          <u xml:id="u-23.65" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.66" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.67" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki Senatu do art. 40e, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.68" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.69" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.70" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 399, przeciw - 12, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-23.71" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.72" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 9. do art. 40g ust. 1 Senat proponuje, aby zbieranie podpisów osób popierających zgłoszenie kandydata na prezydenta mogło być dokonywane w sposób wykluczający groźbę, podstęp lub stosowanie jakichkolwiek nacisków zmierzających do uzyskania podpisów, a nie, jak uchwalił Sejm, stosowanie jakichkolwiek nacisków zmierzających do wymuszenia podpisów.</u>
          <u xml:id="u-23.73" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.74" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.75" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 9. poprawki Senatu do art. 40g ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.76" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.77" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.78" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 177, przeciw - 235.</u>
          <u xml:id="u-23.79" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.80" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 10. do art. 40g Senat proponuje w dodawanym ust. 3, aby zabronione było udzielanie wynagrodzenia pieniężnego w zamian za złożenie podpisu pod zgłoszeniem kandydata na prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-23.81" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiąże się poprawka 42. Senatu do art. 88a wprowadzająca sankcję karną za naruszenie tego zakazu.</u>
          <u xml:id="u-23.82" who="#MaciejPłażyński">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-23.83" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-23.84" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.85" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 10. i 42., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.86" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.87" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.88" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 4, przeciw - 407.</u>
          <u xml:id="u-23.89" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.90" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 11. do art. 43 ust. 1 Senat proponuje zmianę w określeniu terminu, po upływie którego Państwowa Komisja Wyborcza sporządza listę kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-23.91" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.92" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.93" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki Senatu do art. 43 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.94" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.95" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.96" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 7, przeciw 406.</u>
          <u xml:id="u-23.97" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.98" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 12 do art. 47 ust. 4 Senat proponuje, aby wielkość i rodzaj czcionek były jednakowe także dla imion wszystkich kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-23.99" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.100" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.101" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 12. poprawki Senatu do art. 47 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.102" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.103" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.104" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 389, przeciw - 18, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-23.105" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.106" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 13. do art. 49 Senat proponuje, aby głosowanie odbywało się między godz. 6 a 22, a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, między godz. 6 a 20.</u>
          <u xml:id="u-23.107" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.108" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.109" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 13. poprawki Senatu do art. 49, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.110" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.111" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.112" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 412, przeciw - 1, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-23.113" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.114" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 14. do art. 72 Senat proponuje, aby zachować dotychczasowe brzmienie ust. 1 ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz wprowadzić zmianę redakcyjną do ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-23.115" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiąże się poprawka 15. do art. 75 ust. 1a.</u>
          <u xml:id="u-23.116" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-23.117" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-23.118" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.119" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 14. i 15., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.120" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.121" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.122" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 226, przeciw - 188, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-23.123" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.124" who="#MaciejPłażyński">W 16. poprawce do art. 76 ust. 2 Senat proponuje, aby Sąd Najwyższy podejmował uchwałę o ważności wyboru prezydenta nie później niż w 30. dniu po podaniu wyniku wyborów do wiadomości publicznej przez Państwową Komisję Wyborczą, a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, w 20. dniu po dniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-23.125" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.126" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.127" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 16. poprawki Senatu do art. 76 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.128" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.129" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.130" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 159, przeciw - 259.</u>
          <u xml:id="u-23.131" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.132" who="#MaciejPłażyński">W 17. poprawce do art. 77 ust. 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-23.133" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-23.134" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.135" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 17. poprawki Senatu do art. 77 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.136" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.137" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.138" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 3, przeciw - 411.</u>
          <u xml:id="u-23.139" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.140" who="#MaciejPłażyński">W 18. poprawce do art. 78 Senat w dodawanym ust. 4 proponuje, aby zabronione było podawanie oraz dostarczanie, w ramach kampanii wyborczej na rzecz kandydata na prezydenta Rzeczypospolitej, napojów alkoholowych nieodpłatnie lub po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen nabycia lub kosztów wytworzenia.</u>
          <u xml:id="u-23.141" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiążą się poprawki: 43., polegająca na dodaniu art. 88d1, wprowadzająca sankcję karną za naruszenie tego zakazu, oraz 48. do art. 88j, dotyczącego postępowania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-23.142" who="#MaciejPłażyński">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-23.143" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-23.144" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.145" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 18., 43. i 48., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.146" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.147" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.148" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.149" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 206, przeciw - 205, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-23.150" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.151" who="#MaciejPłażyński">W 19. poprawce do art. 79 ust. 8 Senat proponuje, aby zarząd gminy postanawiał o usunięciu plakatów wyborczych, haseł i urządzeń ogłoszeniowych umieszczonych z naruszeniem przepisów ust. 1–5.</u>
          <u xml:id="u-23.152" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.153" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.154" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 19. poprawki Senatu do art. 79 ust. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.155" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.156" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.157" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 4, przeciw - 410.</u>
          <u xml:id="u-23.158" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.159" who="#MaciejPłażyński">W 20. poprawce do art. 80 ust. 1 pkt. 5 i 6 Senat proponuje, aby każdy zainteresowany miał prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o nakazanie uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 10 tys. zł oraz o zasądzenie od uczestnika postępowania kwoty do 10 tys. zł, a nie, jak uchwalił Sejm, kwoty do 50 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-23.160" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.161" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.162" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 20. poprawki Senatu do art. 80 ust. 1 pkt 5 i 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.163" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.164" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.165" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 400, przeciw - 5, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-23.166" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-23.167" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach: 21. do art. 83 ust. 1–3 oraz 23. do art. 83a, Senat proponuje zmiany redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-23.168" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-23.169" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-23.170" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.171" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 21. i 23., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-23.172" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-23.173" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-23.174" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 7, przeciw - 406.</u>
          <u xml:id="u-23.175" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.176" who="#MaciejPłażyński">W 22. poprawce do art. 80...</u>
          <u xml:id="u-23.177" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-23.178" who="#MaciejPłażyński">Odczytam to i zaraz pana posła poproszę.</u>
          <u xml:id="u-23.179" who="#MaciejPłażyński">W 22. poprawce do art. 83 w dodawanym ust. 10 Senat proponuje, aby w okresie kampanii wyborczej łączny czas nieodpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych kandydata na prezydenta Rzeczypospolitej pełniącego jednocześnie funkcję naczelnego organu państwowego oraz jego wystąpień w programach publicznej radiofonii i telewizji na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy o radiofonii i telewizji nie mógł przekroczyć przysługującego każdemu kandydatowi czasu nieodpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-23.180" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-23.181" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Jacek Rybicki. Pytanie - tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JacekRybicki">Panie Marszałku! Mam pytanie do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JacekRybicki">Panie Pośle! Czy prawdą jest...</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Poseł Eugeniusz Kłopotek: A prosiłem.)</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#JacekRybicki">... Czy prawdą jest, że jeżeli odrzucimy poprawkę 22. Senatu...</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#komentarz">(Głos z sali: I tak Kwaśniewski będzie prezydentem.)</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#JacekRybicki">... to urzędujący prezydent będzie mógł wykorzystywać do kampanii wyborczej przysługującą konstytucyjnie naczelnym organom państwa możliwość bezpośrednich wystąpień w programach publicznej radiofonii i telewizji?</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan poseł Kłopotek, sprawozdawca komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#EugeniuszKłopotek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! A prosiłem, panie pośle, żeby nie zadawać posłowi sprawozdawcy trudnych pytań. Ale stało się. Przypomnę tylko krótką dyskusję na posiedzeniu komisji, dosłownie w dwóch zdaniach. Gdybyśmy przyjęli taki zapis, to czy zgodzilibyśmy się z tym, że w sytuacji, teoretycznej - miejmy nadzieję, że takiej nie będzie - nadzwyczajnego zagrożenia państwa musiałby czy powinien wystąpić prezydent Rzeczypospolitej Polskiej? Czy czas tego wystąpienia, w trakcie kampanii wyborczej, zaliczylibyśmy do tego nieodpłatnego czasu czy też nie?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#EugeniuszKłopotek">Mogę tylko tyle odpowiedzieć, bo ani nie jestem ministrem, ani nie reprezentuję urzędu prezydenta. Biorąc pod uwagę dotychczasową praktykę prezydenta RP, mogę powiedzieć, że nie wykorzystuje on w sposób nadmierny uprawnień, które z tego tytułu posiada.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 22. poprawki Senatu do art. 83, polegającej na dodaniu ust. 10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 221, przeciw - 188, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 23. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 24. do art. 84d Senat proponuje, aby wydatki komitetu wyborczego nie mogły przekroczyć 12 mln zł, a nie, jak uchwalił Sejm, 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 24. poprawki Senatu do art. 84d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 1, przeciw - 408.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#MaciejPłażyński">W 25. poprawce do art. 85 ust. 4 Senat proponuje, aby środki finansowe pochodzące od anonimowych ofiarodawców również gromadzić na osobnych subkontach.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 25. poprawki Senatu do art. 85 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 405 posłów. Większość bezwzględna - 203. Za - 6, przeciw - 398, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.23" who="#MaciejPłażyński">W 26. poprawce do art. 85 ust. 8 Senat proponuje, aby wartość darowizn niepieniężnych pozyskanych przez komitet wliczać także do dochodów.</u>
          <u xml:id="u-27.24" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.25" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.26" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 26. poprawki Senatu do art. 85 ust. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.27" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.28" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.29" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 225, przeciw - 185, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.30" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.31" who="#MaciejPłażyński">W 27. poprawce do art. 86 ust. 1 pkt. 3 i 4 Senat proponuje, aby zakaz przekazywania komitetowi środków finansowych dotyczył związków i jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych osób prawnych, a nie, jak uchwalił Sejm, związków komunalnych oraz komunalnych osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-27.32" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.33" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.34" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 27. poprawki Senatu do art. 86 ust. 1 pkt. 3 i 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.35" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.36" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.37" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 1, przeciw - 412, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.38" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.39" who="#MaciejPłażyński">W 28. poprawce do art. 86 ust. 1 pkt 3 Senat proponuje, aby komitetowi nie mogły być przekazywane również środki finansowe pochodzące z budżetu stowarzyszeń i innych zrzeszeń jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-27.40" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.41" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.42" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 28. poprawki Senatu do art. 86 ust. 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.43" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.44" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.45" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 4, przeciw - 406, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.46" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.47" who="#MaciejPłażyński">W 29. poprawce do art. 86 ust. 1 pkt 4 Senat proponuje, aby komitetowi nie mogły być przekazywane również środki finansowe pochodzące od przedsiębiorców z udziałem stowarzyszeń i innych zrzeszeń jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-27.48" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.49" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.50" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 29. poprawki Senatu do art. 86 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.51" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.52" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.53" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 2, przeciw - 413.</u>
          <u xml:id="u-27.54" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.55" who="#MaciejPłażyński">W 30. poprawce do art. 86 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 2 pkt 5 Senat proponuje, aby komitetowi nie mogły być przekazywane środki finansowe od spółek publicznych z udziałem podmiotów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 oraz w ust. 2 pkt 5, ani też komitet nie mógł ich przyjmować.</u>
          <u xml:id="u-27.56" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.57" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.58" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 30. poprawki Senatu do art. 86 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 2 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.59" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.60" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.61" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 394, przeciw - 15, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-27.62" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.63" who="#MaciejPłażyński">W 31. poprawce do art. 86 ust. 1 Senat proponuje dodać pkt 6 stanowiący, że komitetowi nie mogą być przekazywane środki finansowe pochodzące od podmiotów zależnych w rozumieniu przepisów Prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi od podmiotów wymienionych w pkt. 2–5 tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-27.64" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.65" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.66" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 31. poprawki Senatu do art. 86 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.67" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.68" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.69" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Przeciw - 412.</u>
          <u xml:id="u-27.70" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.71" who="#MaciejPłażyński">W 32. poprawce do art. 87b Senat proponuje, aby wydatki komitetu na kampanię wyborczą, prowadzoną w formach i na zasadach właściwych dla reklamy, nie mogły przekroczyć 50%, a nie, jak uchwalił Sejm, 80% kwoty, o której mowa w art. 84d.</u>
          <u xml:id="u-27.72" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.73" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.74" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 32. poprawki Senatu do art. 87b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.75" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.76" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.77" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 224, przeciw -191, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.78" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.79" who="#MaciejPłażyński">W 33. poprawce Senat proponuje dodać art. 87b1 stanowiący, że wydatki komitetu ze środków pochodzących od osób prawnych, z wyłączeniem partii politycznych, nie mogą przekraczać 60% limitu określonego w art. 84d.</u>
          <u xml:id="u-27.80" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiążą się poprawki: 37. do art. 87d ust. 1 oraz 44. do art. 88f polegająca na dodaniu pkt. 3, dotyczące sankcji za naruszenie powyższego zakazu.</u>
          <u xml:id="u-27.81" who="#MaciejPłażyński">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.82" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.83" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.84" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 33., 37. i 44., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.85" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.86" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.87" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 5, przeciw - 413.</u>
          <u xml:id="u-27.88" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.89" who="#MaciejPłażyński">W 34. poprawce Senat proponuje dodać art. 87b2 stanowiący, że wydatki komitetu ze środków pochodzących od anonimowych ofiarodawców ze zbiórek publicznych, w rozumieniu przepisów o zbiórkach publicznych, nie mogą przekraczać 10% limitu określonego w art. 84d.</u>
          <u xml:id="u-27.90" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiążą się poprawki: 38. do art. 87d ust. 1 oraz 45. do art. 88f polegająca na dodaniu pkt. 4, dotyczące sankcji za naruszenie powyższego zakazu.</u>
          <u xml:id="u-27.91" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.92" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.93" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.94" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 34., 38., 45., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.95" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.96" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.97" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 8, przeciw 406.</u>
          <u xml:id="u-27.98" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.99" who="#MaciejPłażyński">W 35. poprawce do art. 87c Senat proponuje, aby wszelkie wezwania i informacje pisemne dostarczane przez komitet, mające na celu pozyskanie środków na wybory, musiały zawierać również informacje o treści przepisów: art. 85 ust. 2 i 3 dotyczących środków przekazywanych przez osoby prawne, art. 87d dotyczących przepadku korzyści majątkowych przekazanych lub przyjętych przez komitet z naruszeniem prawa na rzecz skarbu państwa, a także art. 88e pkt 1 i 3 oraz art. 88f pkt 2 zawierających sankcje karne.</u>
          <u xml:id="u-27.100" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.101" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.102" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 35. poprawki Senatu do art. 87c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.103" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.104" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.105" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 206, przeciw - 207, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.106" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.107" who="#MaciejPłażyński">W 36. poprawce do art. 87d ust. 1 Senat proponuje, aby przepadkowi na rzecz skarbu państwa podlegały również korzyści majątkowe przekazane lub przyjęte przez komitet z naruszeniem zakazu określonego w art. 84d.</u>
          <u xml:id="u-27.108" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.109" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.110" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 36. poprawki Senatu do art. 87d ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.111" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.112" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.113" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 1, przeciw 411.</u>
          <u xml:id="u-27.114" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.115" who="#MaciejPłażyński">Poprawki 37. i 38. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-27.116" who="#MaciejPłażyński">W 39. poprawce do art. 87e Senat proponuje skreślić ust. 3 stanowiący, że koszty sporządzenia opinii biegłego rewidenta o sprawozdaniu wyborczym pokrywane są z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-27.117" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.118" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.119" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 39. poprawki Senatu do art. 87e, polegającej na skreśleniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.120" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.121" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.122" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 398, przeciw - 15.</u>
          <u xml:id="u-27.123" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.124" who="#MaciejPłażyński">W 40. poprawce lit. a do art. 87h Senat proponuje dodać pkt 1a stanowiący, że komitet ulega rozwiązaniu z mocy prawa po bezskutecznym upływie terminu do wniesienia skargi na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia sprawozdania wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-27.125" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.126" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.127" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 40. poprawki lit. a Senatu do art. 87h, polegającej na dodaniu pkt. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.128" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.129" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.130" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 6, przeciw 405.</u>
          <u xml:id="u-27.131" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.132" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 40. lit. b do art. 87h pkt 2 Senat proponuje, aby komitet ulegał rozwiązaniu z mocy prawa także w przypadku utrzymania przez Sąd Najwyższy postanowienia Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-27.133" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.134" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.135" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 40. poprawki lit. b Senatu do art. 87h pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.136" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.137" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.138" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 387, przeciw - 19, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.139" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.140" who="#MaciejPłażyński">W 41. poprawce do art. 88 ust. 5 Senat proponuje, aby zasady planowania finansowego, realizacji wydatków oraz sprawozdawczości finansowej określały przepisy o finansach publicznych, a nie, jak uchwalił Sejm, przepisy budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-27.141" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.142" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.143" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 41. poprawki Senatu do art. 88 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.144" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.145" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.146" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Przeciw - 412.</u>
          <u xml:id="u-27.147" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.148" who="#MaciejPłażyński">Poprawki od 42. do 45. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-27.149" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 46. do art. 88g pkt 1 Senat proponuje przywołać przepis art. 87a ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-27.150" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.151" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.152" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 46. poprawki Senatu do art. 88g pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.153" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.154" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.155" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Przeciw - 409.</u>
          <u xml:id="u-27.156" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.157" who="#MaciejPłażyński">W 47. poprawce do art. 88h ust. 1 pkt 1 Senat proponuje, aby sankcja karna dotyczyła niewykonywania obowiązku przekazywania nadwyżki środków finansowych instytucji charytatywnej.</u>
          <u xml:id="u-27.158" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.159" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.160" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 47. poprawki Senatu do art. 88h ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.161" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.162" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.163" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Przeciw - 407, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.164" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.165" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 48. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-27.166" who="#MaciejPłażyński">W 49. poprawce Senat proponuje skreślić art. 4 ustawy nowelizującej, zawierający nowelizację art. 26 ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne.</u>
          <u xml:id="u-27.167" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.168" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.169" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 49. poprawki Senatu, polegającej na skreśleniu art. 4 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.170" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.171" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.172" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 220. Przeciw - 189.</u>
          <u xml:id="u-27.173" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-27.174" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-27.175" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Zdrowia o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rezerwach państwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw.</u>
          <u xml:id="u-27.176" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Antoniego Tyczkę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-27.177" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.178" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami przyjętymi w punkcie poprzednim.</u>
          <u xml:id="u-27.179" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach 1. do art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej, 2. do art. 11 ust. 5 i 5. do art. 14 ust. 6 Senat proponuje zmiany o charakterze legislacyjnym oraz redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-27.180" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.181" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.182" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.183" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 1., 2. i 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.184" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.185" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.186" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 402 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 14. Przeciw - 385. Wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-27.187" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu Sejm przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.188" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach 3. do art. 11 ust. 6 i 4. do art. 13 ust. 6 Senat proponuje, aby w przepisach upoważniających prezesa Rady Ministrów do określenia wynagrodzeń prezesów Agencji Rezerw Materiałowych i Agencji Rezerw Artykułów Sanitarnych nie były wymienione składniki tych wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-27.189" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.190" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.191" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.192" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 3. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.193" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.194" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.195" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 2. Przeciw - 408.</u>
          <u xml:id="u-27.196" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.197" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o rezerwach państwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw.</u>
          <u xml:id="u-27.198" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej i Turystyki o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-27.199" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Tadeusza Tomaszewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-27.200" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.201" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-27.202" who="#MaciejPłażyński">W 1. poprawce do art. 8 ust. 4 Senat proponuje, aby minister właściwy do spraw turystyki w drodze rozporządzenia określał szczegółowe zasady i tryb prowadzenia centralnego rejestru zezwoleń, wskazując m.in. zakres danych gromadzonych w księdze rejestrowej i jej wzór, a nie - jak uchwalił Sejm - zawartość księgi rejestrowej.</u>
          <u xml:id="u-27.203" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.204" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.205" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 8 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.206" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.207" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.208" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 407 posłów. Większość bezwzględna - 204. Za - 4. Przeciw - 403.</u>
          <u xml:id="u-27.209" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.210" who="#MaciejPłażyński">W 2. poprawce do art. 8 Senat proponuje skreślić ust. 5 stanowiący, że minister do spraw turystyki może w drodze rozporządzenia powierzyć Polskiej Organizacji Turystycznej prowadzenie centralnego rejestru zezwoleń, mając na względzie zakres jej zadań.</u>
          <u xml:id="u-27.211" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.212" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.213" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 8, polegającej na skreśleniu ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.214" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.215" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.216" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 407 posłów. Większość bezwzględna - 204. Za - 2. Przeciw - 403. Wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.217" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.218" who="#MaciejPłażyński">W 3. poprawce do art. 40 ust. 4 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.219" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.220" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.221" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu do art. 40 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.222" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.223" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.224" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 406 posłów. Większość bezwzględna - 204. Przeciw - 404. Wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.225" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.226" who="#MaciejPłażyński">W 4. poprawce do art. 2 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby przepisy wykonawcze wydane na podstawie upoważnień zmienianych tą ustawą zachowały moc obowiązującą do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych, jednak przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-27.227" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.228" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.229" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu do art. 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.230" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.231" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.232" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 407 posłów. Większość bezwzględna - 204. Przeciw - 406, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.233" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.234" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-27.235" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisji Gospodarki oraz Komisji Ochrony Konkurencji i Konsumentów o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-27.236" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jerzego Koralewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-27.237" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.238" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-27.239" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 1 tiret drugie Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.240" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.241" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.242" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 1 tiret drugie, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.243" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.244" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.245" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 2, przeciw - 406, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.246" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.247" who="#MaciejPłażyński">W 2. poprawce do art. 5 pkt 4 Senat proponuje, aby przez znak zgodności rozumieć zastrzeżony znak nadawany lub stosowany zgodnie z zasadami oceny zgodności, a nie, jak uchwalił Sejm, zgodnie z zasadami certyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-27.248" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.249" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.250" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 5 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.251" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.252" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.253" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 406 posłów. Większość bezwzględna - 204. Za - 2, przeciw - 402, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.254" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.255" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. lit. a do art. 5 pkt 11 Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.256" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.257" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.258" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu 3. lit. a do art. 5 pkt 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.259" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.260" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.261" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 403 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 1, przeciw - 402.</u>
          <u xml:id="u-27.262" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.263" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. lit. b do art. 5 pkt 12 Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.264" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.265" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.266" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu 3. lit. b do art. 5 pkt 12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.267" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.268" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.269" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 399 posłów. Większość bezwzględna - 200. Za - 3, przeciw - 395, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.270" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.271" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. do art. 6 ust. 1 Senat proponuje zmiany redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-27.272" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.273" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.274" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu do art. 6 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.275" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.276" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.277" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 401 posłów. Większość bezwzględna - 201. Za - 2, przeciw - 396, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-27.278" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.279" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 6 ust. 1 Senat proponuje, aby wyraz „oraz” zastąpić wyrazem „lub”.</u>
          <u xml:id="u-27.280" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.281" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.282" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki Senatu do art. 6 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.283" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.284" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.285" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 1, przeciw - 407, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-27.286" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.287" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 6 ust. 2 Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.288" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.289" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.290" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki Senatu do art. 6 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.291" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.292" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.293" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 403 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 14, przeciw - 388, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.294" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.295" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 7. do art. 6 ust. 2 Senat proponuje, aby Rada Ministrów określiła, w drodze w rozporządzeń, między innymi sposób znakowania wyrobów podlegających ocenie zgodności, o ile nie zostały one określone w odrębnych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-27.296" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.297" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.298" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki Senatu do art. 6 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.299" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.300" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.301" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 1, przeciw - 405, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.302" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.303" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 8. do art. 9 Senat proponuje, aby przedstawicieli importerów nie zaliczać do podmiotów uczestniczących w procesie oceny zgodności.</u>
          <u xml:id="u-27.304" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.305" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.306" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki Senatu do art. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.307" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.308" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.309" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 407 posłów. Większość bezwzględna - 204. Przeciw - 407.</u>
          <u xml:id="u-27.310" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.311" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 9. do art. 16 ust. 5 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.312" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.313" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.314" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 9. poprawki Senatu do art. 16 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.315" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.316" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.317" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 402 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 1, przeciw - 401.</u>
          <u xml:id="u-27.318" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.319" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 10. do art. 17 ust. 5 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.320" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.321" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.322" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 10. poprawki Senatu do art. 17 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.323" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.324" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.325" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 402 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 1, przeciw - 400, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.326" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.327" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 11. do art. 20 Senat proponuje dodać jako ust. 1 przepis, stanowiący, że akredytowana jednostka lub laboratorium obowiązane jest informować Centrum Akredytacji o zmianach swojego statusu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-27.328" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.329" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.330" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki Senatu do art. 20, polegającej na dodaniu ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.331" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.332" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.333" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 2, przeciw - 411, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.334" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.335" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 12. do art. 22, polegającej na dodaniu ust. 1a, Senat proponuje, aby odwołanie przysługiwało także od ustalonego przez Centrum Akredytacji okresu ważności akredytacji.</u>
          <u xml:id="u-27.336" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą łączy się poprawka 14. do art. 22 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-27.337" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.338" who="#MaciejPłażyński">Poddam je łącznie pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-27.339" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.340" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 12. i 14., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.341" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.342" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.343" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Przeciw - 411.</u>
          <u xml:id="u-27.344" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.345" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 13. do art. 22 ust. 2 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.346" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.347" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.348" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 13. poprawki Senatu do art. 22 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.349" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.350" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.351" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 1, przeciw - 409, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.352" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.353" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 14. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-27.354" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 15. Senat proponuje dodać art. 24a stanowiący, że po rozpatrzeniu odwołania zespół ekspertów oddala odwołanie lub stwierdza jego zasadność i przekazuje sprawę Centrum Akredytacji do ponownego rozpoznania.</u>
          <u xml:id="u-27.355" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.356" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.357" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 15. poprawki Senatu polegającej na dodaniu art. 24a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.358" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.359" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.360" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 401 posłów. Większość bezwzględna - 201. Za - 1, przeciw - 400.</u>
          <u xml:id="u-27.361" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.362" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 16. do art. 25 ust. 7 Senat proponuje, aby minister mógł odmówić udzielenia notyfikacji ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa lub obronności państwa, a nie, jak uchwalił Sejm, i obronności państwa.</u>
          <u xml:id="u-27.363" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.364" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.365" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 16. poprawki Senatu do art. 25 ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.366" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.367" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.368" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 1, przeciw - 406, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.369" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.370" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 17. do art. 29 ust. 1, art. 30 oraz art. 31 Senat proponuje m.in., aby wystawiać deklarację zgodności oraz wykazywać zgodność wyrobów lub procesów ich wytwarzania z wymaganiami odpowiednich norm mogli tylko producent i jego przedstawiciel, a nie, jak uchwalił Sejm, również importer.</u>
          <u xml:id="u-27.371" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.372" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.373" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 17. poprawki Senatu do art. 29 ust. 1, art. 30 oraz art. 31, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.374" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.375" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.376" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 405 posłów. Większość bezwzględna - 203. Za - 1, przeciw - 403, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.377" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.378" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 18. do art. 29 ust. 1, art. 30 oraz art. 31 Senat proponuje, aby ograniczyć krąg podmiotów dopuszczonych do procedury wystawiania deklaracji zgodności oraz znakowania wyrobów znakiem zgodności do podmiotów mających siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-27.379" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.380" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.381" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 18. poprawki Senatu do art. 29 ust. 1, art. 30 oraz art. 31, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.382" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.383" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.384" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 398 posłów. Większość bezwzględna - 200. Przeciw - 397, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.385" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.386" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 19. do art. 29 ust. 1 Senat proponuje, aby wyrób lub proces jego wytwarzania podlegał wyłącznie sprawdzeniu zgodności z wymaganiami, a nie, jak uchwalił Sejm, lub specyfikacjami technicznymi.</u>
          <u xml:id="u-27.387" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.388" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.389" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 19. poprawki Senatu do art. 29 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.390" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.391" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.392" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 367 posłów. Większość bezwzględna - 184. Za - 6, przeciw - 357, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-27.393" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.394" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 20. do art. 29 ust. 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.395" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.396" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.397" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 20. poprawki Senatu do art. 29 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.398" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.399" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.400" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 382 posłów. Większość bezwzględna - 192. Za - 1, przeciw - 380, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.401" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.402" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 21. do art. 29 ust. 2 Senat proponuje, aby sprawdzenie wyrobu lub procesu jego wytwarzania odpowiadało co najmniej warunkom modułu określonego także w odrębnych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-27.403" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.404" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.405" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 21. poprawki Senatu do art. 29 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.406" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.407" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.408" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 404 posłów. Większość bezwzględna - 203. Przeciw - 403, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.409" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.410" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 22. do art. 31 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-27.411" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.412" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.413" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 22. poprawki Senatu do art. 31, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.414" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.415" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.416" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 405 posłów. Większość bezwzględna - 203. Za - 1, przeciw - 403, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.417" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.418" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 23. do art. 34 Senat proponuje, aby znak zgodności mógł być nadawany wyłącznie wyrobom, dla których wydany został także certyfikat zgodności.</u>
          <u xml:id="u-27.419" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.420" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.421" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 23. poprawki Senatu do art. 34, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.422" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.423" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.424" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 400 posłów. Większość bezwzględna - 201. Za - 2, przeciw - 396, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.425" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.426" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach:</u>
          <u xml:id="u-27.427" who="#MaciejPłażyński">- 24. polegającej na dodaniu art. 41a zawierającego zmiany do ustawy o badaniach i certyfikacji;</u>
          <u xml:id="u-27.428" who="#MaciejPłażyński">- 27. do art. 46;</u>
          <u xml:id="u-27.429" who="#MaciejPłażyński">- 28. do art. 47;</u>
          <u xml:id="u-27.430" who="#MaciejPłażyński">- 29. do art. 49;</u>
          <u xml:id="u-27.431" who="#MaciejPłażyński">- 30. polegającej na dodaniu art. 49a;</u>
          <u xml:id="u-27.432" who="#MaciejPłażyński">- oraz 31. do art. 51.</u>
          <u xml:id="u-27.433" who="#MaciejPłażyński">Senat proponuje m.in., aby wyłączyć z Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji kompetencje związane z akredytacją i przekazać je już z dniem 1 stycznia 2001 r. Polskiemu Centrum Akredytacji oraz aby zadania Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji związane z certyfikacją przejęła z dniem 1 stycznia 2003 r. nowo utworzona jednoosobowa spółka skarbu państwa pod tą samą nazwą.</u>
          <u xml:id="u-27.434" who="#MaciejPłażyński">Ponadto Senat proponuje, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących upoważnień do wydawania aktów wykonawczych wchodzących w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia oraz przepisów stanowiących o utracie mocy ustawy o badaniach i certyfikacji, które Senat proponuje, aby weszły w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-27.435" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.436" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.437" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.438" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 24. oraz od 27. do 31., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.439" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.440" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.441" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 1, przeciw - 406, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.442" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.443" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 25. do art. 43 dotyczy ustawy Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-27.444" who="#MaciejPłażyński">W poprawce tej Senat proponuje w art. 43 skreślić zmianę drugą polegającą na zastąpieniu w art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 10 ust. 1 Prawa budowlanego wyrazów „wymagania podstawowe” wyrazami „wymagania zasadnicze”.</u>
          <u xml:id="u-27.445" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.446" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.447" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 25. poprawki Senatu do art. 43, polegającej na skreśleniu zmiany drugiej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.448" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.449" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.450" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 397 posłów. Większość bezwzględna - 199. Za - 2, przeciw - 394, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-27.451" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.452" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 26. Senat proponuje, aby tytuł rozdziału 10. otrzymał brzmienie: Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-27.453" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.454" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.455" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 26. poprawki Senatu do tytułu rozdziału 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.456" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.457" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.458" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 402 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 1, przeciw - 399, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-27.459" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.460" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-27.461" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu rezolucji Sejmu w sprawie polityki mieszkaniowej państwa w okresie transformacji społeczno-gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-27.462" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu rezolucji przedstawionego przez pana posła Andrzeja Skorulskiego i przeprowadził pierwsze czytanie oraz dyskusję w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-27.463" who="#MaciejPłażyński">W trakcie dyskusji zgłoszono poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-27.464" who="#MaciejPłażyński">Sejm podjął decyzję o niekierowaniu projektu rezolucji ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-27.465" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Andrzeja Skorulskiego w celu przedstawienia zgłoszonej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.466" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AndrzejSkorulski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#AndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugiego czytania zgłoszona została poprawka, która ma na celu zastąpienie zaproponowanych w rezolucji wyrazów „dnia 30 maja 2000 r.” wyrazami „dnia 31 lipca 2000 r.”.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 22 lipca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MaciejPłażyński">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#MaciejPłażyński">Wnioskodawca proponuje w niej, aby Rada Ministrów przedstawiła informację o podjętych działaniach oraz zamierzeniach rządu w sferze polityki mieszkaniowej państwa w terminie do dnia 31 lipca 2000 r., a nie do dnia 30 maja br., jak zaproponowano w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do projektu rezolucji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 402 posłów. Za - 211, przeciw - 186, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu rezolucji.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu rezolucji Sejmu w sprawie polityki mieszkaniowej państwa w okresie transformacji społeczno-gospodarczej, zawartego w druku nr 1802, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 406 posłów. Za - 398, przeciw - 6, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm podjął rezolucję w sprawie polityki mieszkaniowej państwa w okresie transformacji społeczno-gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Powołanie rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#MaciejPłażyński">Ogłaszam wyniki głosowania w sprawie powołania rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#MaciejPłażyński">W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. Kart nieważnych oddano 2, obie kandydatury skreśliło 50 posłów. Większość bezwzględna obliczona od kart ważnych wynosi 210.</u>
          <u xml:id="u-29.19" who="#MaciejPłażyński">Poszczególni kandydaci otrzymali następujące liczby głosów: pan Andrzej Sikora - 196, pan Jerzy Wawrzyniak - 172.</u>
          <u xml:id="u-29.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Jan Wawrzyniak.)</u>
          <u xml:id="u-29.21" who="#MaciejPłażyński">Pan Jan Wawrzyniak, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-29.22" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm nie powołał rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-29.23" who="#MaciejPłażyński">Zgodnie z art. 3 ust. 4 regulaminu Sejmu w takim przypadku w drugiej turze głosowania skreśla się z listy tego kandydata, który otrzymał najmniejszą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-29.24" who="#MaciejPłażyński">W drugiej turze głosowania Sejm głosować będzie nad kandydaturą pana Andrzeja Sikory.</u>
          <u xml:id="u-29.25" who="#MaciejPłażyński">Głosowanie to przeprowadzimy, wykorzystując urządzenie do liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-29.26" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-29.27" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za powołaniem pana Andrzeja Sikory na rzecznika praw obywatelskich, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.28" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-29.29" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-29.30" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-29.31" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-29.32" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-29.33" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 196, przeciw - 207, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-29.34" who="#MaciejPłażyński">Sejm nie powołał rzecznika praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-29.35" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.36" who="#MaciejPłażyński">Proszę odczytać komunikat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#RyszardWawryniewicz">Informuję, że spotkanie Polsko-Tureckiej Grupy Parlamentarnej z ambasadorem Republiki Tureckiej panem Atesem Balkanem rozpocznie się o godz. 12 w sali klubowej nr 3 w nowym Domu Poselskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. i 17. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#MaciejPłażyński">16. Informacja rządu o aktualnym stanie oraz przyszłości sektorów bankowego i ubezpieczeniowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MaciejPłażyński">17. Poselski projekt uchwały w sprawie kierunków prywatyzacji PKO BP, BGŻ oraz PZU SA (druk nr 1875).</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra finansów pana Leszka Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#MaciejPłażyński">Panowie posłowie z klubu Akcji Wyborczej Solidarność, proszę nie przeszkadzać w kontynuowaniu obrad.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#MaciejPłażyński">Również proszę o to samo liderów klubu SLD.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma zainteresowania.)</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stabilny, bezpieczny...</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MaciejPłażyński">Panowie...</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#MaciejPłażyński">Pan premier Leszek Balcerowicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#LeszekBalcerowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stabilny, bezpieczny i dynamiczny sektor finansowy jest nieodzowną i bardzo ważną częścią stabilnej i wzrastającej gospodarki ze względu na trzy zasadnicze funkcje.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#LeszekBalcerowicz">Po pierwsze, ze względu na mobilizowanie oszczędności, które są nieodzowne dla stabilnych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#LeszekBalcerowicz">Po drugie, ze względu na wybór projektów inwestycyjnych. Możemy mieć wiele oszczędności i inwestycji, i fatalne inwestycje, i w rezultacie wolny wzrost lub załamanie gospodarki, co jak wiadomo, zdarzyło się i musiało się zdarzyć w gospodarce socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#LeszekBalcerowicz">Po trzecie, bardzo ważną funkcją systemu instytucji finansowych jest zapewnianie w gospodarce płynnych płatności.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#LeszekBalcerowicz">Nasze warunki startu ponad 10 lat temu były wyjątkowo niekorzystne. Odziedziczyliśmy ustrojowe słabości gospodarki socjalistycznej, w której instytucje finansowe istniały tylko z nazwy. Przecież organizacja o nazwie bank nie była tym samym co bank w gospodarce rynkowej, choć także pamiętam, że pewne reformy zostały dokonane w latach 1981–1989, jak np. oddzielenie NBP - jako banku centralnego - od banków komercyjnych. Ale jednocześnie odziedziczyliśmy wyjątkową słabość pieniądza, wręcz jego zniszczenie w wyniku galopującej inflacji, co zawsze oznacza osłabienie lub zniszczenie instytucji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Myślę, że od tego czasu w sposób systematyczny sektor instytucji finansowych się uzdrawiał i rozwijał. Skumulowany przez te lata postęp powinien być przedmiotem namysłu, ale także i satysfakcji. Mam zamiar w sposób maksymalnie zwięzły to przedstawić. To zostało również przedstawione w materiale, który szanowne posłanki i szanowni posłowie otrzymali. Zanim to zrobię, chciałbym powiedzieć, że ten materiał został dostosowany do zakresu pytań. W pytaniach jest bowiem mowa o sektorze bankowym i sektorze ubezpieczeniowym. Pominięty jest natomiast bardzo ważny trzeci segment, a mianowicie rynek kapitałowy i związane z nim instytucje, takie jak giełda oraz domy maklerskie, banki inwestycyjne. Tutaj tylko odnotuję, że i w tej trzeciej dziedzinie - i może szczególnie w tej trzeciej dziedzinie, w której startowaliśmy przecież od zera - odnotowaliśmy ogromny i pozytywny rozwój.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W każdej merytorycznej debacie nad jakimkolwiek świadomym działaniem, w tym szczególnie nad polityką państwa, a chcę powiedzieć, że na taką debatę osobiście liczę i rząd liczy, trzeba starannie odróżniać cele, mierzone, jeśli się tylko da, odpowiednimi miernikami, oraz narzędzia czy sposoby osiągania tych celów, jakie ośrodek działający ma w swojej dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#LeszekBalcerowicz">Jeżeli chodzi o cele, które należy stawiać i stawialiśmy systemowi finansowemu, to wymienię przede wszystkim jego wkład do rozwoju, przez to mobilizowanie oszczędności, zapewnianie właściwego wyboru rozmaitych projektów inwestycyjnych, zapewnianie płynnych płatności. Dalej, niezwykle ważne z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia jest to, aby wszyscy mieli poczucie bezpieczeństwa, iż lokując swoje pieniądze w instytucjach finansowych, nie ryzykują, aby byli przekonani, że im się to opłaca, a więc bezpieczeństwo lub inaczej zdrowie tych instytucji jest niezmiernie ważne, i wreszcie zakres, jakość i cena, jaką trzeba płacić, będąc klientem, za oferowane usługi finansowe, bankowe czy ubezpieczeniowe. Myślę, że to są trzy zasadnicze grupy celów, o których realizacji za pomocą obiektywnych i międzynarodowo uznanych mierników chcę parę słów powiedzieć. A jakie są środki albo inaczej narzędzia realizacji, jakie władza państwowa ma w dyspozycji lub powinna mieć? Od razu powiem, że gdy mówię: władza państwowa, to w odniesieniu do tej problematyki mam na myśli następujące instytucje: rząd, parlament, Narodowy Bank Polski oraz niezależne instytucje nadzoru, takie jak Komisja Nadzoru Bankowego czy instytucje nadzoru nad ubezpieczeniami. To w tym czworokącie kształtuje się i praktycznie realizuje dysponowanie owymi narzędziami realizacji lub nierealizacji celów, o których chciałbym powiedzieć. I wiemy, że w Polsce według sprawdzonych gdzie indziej wzorców zapewniliśmy niezależność, i słusznie, Narodowego Banku Polskiego, na którego politykę, np. odnośnie do stóp procentowych, rząd, a zwłaszcza parlament może wpływać tylko pośrednio. Jak? Przez ograniczenie deficytu finansów publicznych po to, żeby mogły być niższe stopy procentowe, czyli inaczej tańszy kredyt, oraz przez stworzenie, miejmy nadzieję, jak najlepszych ram prawnych dla kształtowania instytucji, w tym instytucji nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#LeszekBalcerowicz">Otóż, panie marszałku, Wysoka Izbo, myślę, że te ośrodki państwowe, które są od siebie w części niezależne, mają do dyspozycji cztery zasadnicze narzędzia realizacji celów, o których powiedziałem na początku.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#LeszekBalcerowicz">Po pierwsze, ramy prawne, od których zależy to, jakie są instytucje i jak działają.</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#LeszekBalcerowicz">Po drugie, nadzór w ramach wcześniej stworzonych ram prawnych i zależnie także od obsady personalnej.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#LeszekBalcerowicz">Po trzecie, i niezwykle ważne również, zmiany strukturalne w głębi tych instytucji czy całego sektora. I tu trzeba zwłaszcza podkreślić rolę prywatyzacji, czyli odpolitycznienia tego bardzo ważnego fragmentu gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#LeszekBalcerowicz">Chciałem przy tej okazji powiedzieć, że znamy mnóstwo przykładów, którym właśnie upartyjnienie czy upaństwowienie decyzji instytucji finansowych doprowadziło do załamania gospodarki albo co najmniej do drastycznego obniżenia tempa jej wzrostu, i wskutek tego obniżenia tempa poprawy, lub wręcz do regresu w warunkach życia milionów ludzi.</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#LeszekBalcerowicz">Są różne prywatyzacje, od razu chciałbym powiedzieć. Prywatyzacja, która się sprawdza, to jest prywatyzacja, która zapewnia prawdziwą niezależność ośrodków decyzyjnych - państwowych i prywatnych. Mamy także złe przykłady, również z krajów Azji Południowo-Wschodniej, gdzie ośrodki prywatne były powiązane swoimi decyzjami z ośrodkami rządowymi i doprowadziło to do nieostrożnych inwestycji, a w konsekwencji do załamania w powiązaniu z kryzysem walutowym. A więc tempo i jakość prywatyzacji są niezmiernie ważne. W ramach środków strukturalnych istotna jest konsolidacja oparta na kryteriach rynkowych, a nie na kryteriach nieekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#LeszekBalcerowicz">I wreszcie czwarte narzędzie, jakie owe ośrodki państwowe mają w dyspozycji - mówię tu szczególnie o trójkącie: rząd, parlament i Narodowy Bank Polski - to polityka makroekonomiczna. Od niej zależy to, czy wzmacnia się zdrowie i bezpieczeństwo systemu finansowego, czy też nasilają się tendencje przeciwne. I tu mamy wiele przykładów ostrzegawczych; również z grupy krajów, które słusznie przez wiele lat uchodziły za wzorce rozwoju, Tajlandia, Korea Płd. i inne, które rzeczywiście rozwijały się dynamicznie, a potem wpadły w kryzys. Dlaczego? Mówiąc najkrócej, dlatego że polityka makroekonomiczna doprowadzała do nieostrożnego zadłużania się sektora prywatnego za granicą, aż do punktu, w którym zachwiało się zaufanie do walut miejscowych, i w efekcie do bardzo wyraźnej deprecjacji wartości waluty krajowej, co spowodowało, że wartość zaciągniętych zagranicznych zobowiązań wyrażonych w walucie krajowej skokowo wzrosła. W efekcie doprowadziło to w tych krajach do kryzysu w systemie bankowym, który zawsze, prędzej czy później, przekłada się na straty, zahamowanie rozwoju, wzrost bezrobocia w przedsiębiorstwach; nie finansowych, lecz innych.</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#LeszekBalcerowicz">W naszej sytuacji elementarnym warunkiem zmniejszania takiego ryzyka, a więc wzmacniania bezpieczeństwa ekonomicznego Polski jest dalsze równoważenie finansów publicznych, które umożliwi obniżanie stóp procentowych i w ten sposób spowoduje, że istniejące bodźce do zaciągania długów za granicą, w walutach zagranicznych, zostaną osłabione i wyeliminowane. W warunkach słusznej niezależności banku centralnego kluczem do tej polityki - ten klucz jest tutaj - jest równoważenie finansów publicznych. W tym roku deficyt finansów publicznych jest znacząco mniejszy niż w roku ubiegłym, kiedy był większy w sposób niezaplanowany. W moim przekonaniu bardzo ważnym zadaniem dla władz publicznych jest to, aby deficyt w budżecie przyszłorocznym - mówię o deficycie całości, a nie tylko o tym wycinku w budżecie rządowym - był znacząco mniejszy i aby w ten sposób kredyt krajowy potaniał, a krajowe przedsiębiorstwa miały zdecydowanie mniejsze bodźce do zaciągania długów za granicą, w walucie zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Takie są w największym skrócie główne cele i narzędzia, jakie władze państwowe mają do dyspozycji, aby cele realizować. Chciałbym teraz krótko powiedzieć o tym, jak przedstawiał się według międzynarodowo uznanych mierników stopień realizacji celów - po to by nasza debata odwoływała się do faktów i do obiektywnych mierników - i jakie były główne sposoby osiągania tych celów.</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#LeszekBalcerowicz">Zacznę od systemu bankowego i od stopnia jego rozwoju. Przypomnę, że na początku mieliśmy poziom rozwoju systemu bankowego w Polsce o wiele niższy niż nawet w innych krajach socjalizmu, zdecydowanie niższy niż w dawnej Czechosłowacji i na Węgrzech. Powody były różne, a naczelny był taki, że w Polsce nastąpiło zniszczenie pieniądza, a więc były ucieczki od tego krajowego pieniądza. Relacja sumy aktywów systemu bankowego do PKB w Polsce była wyjątkowo niska. Ale w wyniku tych lat transformacji ona się stopniowo podwyższała; jest to skumulowane osiągnięcie kolejnych ekip. Chcę powiedzieć, że owa suma aktywów w relacji do PKB wynosiła w 1995 r. niecałe 49%, w 1997 r. - niecałe 53%, w 1998 r. - niecałe 58%, w 1999 r. - prawie 60%.</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#LeszekBalcerowicz">Zachodzi tak zwany proces pogłębiania systemu finansowego, który jest wskaźnikiem pozytywnym. On między innymi odzwierciedla wzrost zaufania do naszego narodowego pieniądza, a wynika to z całości polityki i faktu, iż właśnie aktywa sektora bankowego rosną szybciej niż PKB. Ale chcę zauważyć, że u nas poziom ten, wynoszący niespełna 60% w roku 1999, jest nadal niższy niż na przykład na Węgrzech, gdzie w roku 1998 wynosił on 64%. Mieliśmy inne warunki startu. Ale postęp u nas do tej pory jest szybszy.</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#LeszekBalcerowicz">Drugi miernik realizacji celów to tempo wzrostu funduszy podstawowych i uzupełniających banków. Zanotowaliśmy tu jeszcze większy postęp. Tempo wzrostu owych funduszy, które są miarą rozwoju sektora bankowego, a także miarą jego bezpieczeństwa, w kategoriach realnych, a więc po potrąceniu inflacji, wynosiło w roku 1997 34%, w roku 1998 — prawie 31% w stosunku do poprzedniego roku, w roku 1999 — prawie 20%.</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#LeszekBalcerowicz">Polska osiągnęła bardzo wyraźny postęp, jeżeli chodzi o poprawę jakości tak zwanego portfela kredytowego, który mierzy się standardami międzynarodowymi, między innymi za pomocą tak zwanego wskaźnika kredytów wątpliwych lub wręcz należności zagrożonych. W roku 1993 ów wskaźnik, jak powiedziałem, oparty na standardach międzynarodowych, wynosił 30%. Tutaj się przejawiły odziedziczone problemy, które były rozwiązywane przedtem poprzez dotacje budżetowe. Problemy te przeniesiono do sektora bankowego, ale dzięki uchwalonej ustawie o restrukturyzacji finansowej banków i przedsiębiorstw zostały one rozwiązane. W Polsce przebiegało to o wiele płynniej i przy mniejszych kosztach niż we wszystkich innych krajach dawnego bloku socjalistycznego. Wskaźnik należności zagrożonych bardzo wyraźnie spada w polskim systemie bankowym. Portfel staje się coraz zdrowszy. Wynosił on w 1997 r. 10% i 10% w 1998 r. Mieliśmy przejściowy jego wzrost do 13% w roku 1999. Z tym że najgorsza część tego agregatu, całości tych należności straconych systematycznie spada w ciągu ostatnich 3 lat. Należności stracone wynosiły w roku 1996 7,2%, w roku 1998 — 4,7, w roku 1999 — 4,6. Można powiedzieć, że do tej pory udaje nam się umacniać zdrowie polskich instytucji bankowych, instytucji działających w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#LeszekBalcerowicz">Osiągamy także, panie marszałku i Wysoka Izbo, bardzo wyraźną poprawę innego standardowego wskaźnika zdrowia systemu bankowego, a mianowicie chodzi o wskaźnik wypłacalności, gdzie poziomem odnotowanym jako pozytywny jest poziom 8% lub więcej. Ten wskaźnik wyraźnie rośnie. W toku naszej transformacji jeszcze parę lat temu wynosił on 70%, a w ostatnich kilku latach utrzymuje się na poziomie 90%.</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#LeszekBalcerowicz">Wreszcie inny miernik realizacji celów to zakres i jakość oferowanych usług oraz cena, jaką za usługi owe należy płacić. W toku tych 10 lat, w tym szczególnie w ciągu trzech lat ostatnich, osiągnęliśmy tutaj bardzo wyraźny postęp, między innymi bardzo wyraźnie rośnie liczba placówek bankowych. Rok 1999 to jest prawie 11-procentowy przyrost. Standardowe usługi, między innymi w formie konta osobistego, które zawiera bardzo istotne składniki, rozpowszechniają się. To się staje powszechne, to nie jest już elitarne. Jeszcze parę lat temu, trzy lata wcześniej, z tych kont korzystało 5 mln osób, teraz 9 mln. To jest w jakimś sensie demokratyzacja systemu bankowego. Wkracza do naszych banków również internet, czyli następuje ich unowocześnianie.</u>
          <u xml:id="u-34.24" who="#LeszekBalcerowicz">Wreszcie chciałem powiedzieć, że koszty oferowania owych usług mierzone poziomem marży odsetkowej spadają, co z punktu widzenia poszczególnych banków jest może niedobrze odbierane, ale jest miarą konkurencji oraz oznacza, że z punktu widzenia klienta cena, jaką płaci za polepszające się usługi, spada. Żeby cena nadal spadała, w formie niższego oprocentowania, czyli tańszego kredytu, aby to się działo, to trzeba - tak jak starałem się przedstawić - umocnić politykę makroekonomiczną, doprowadzić do tego, że nastąpi kolejny znaczący postęp na drodze równoważenia finansów państwa, który umożliwi obniżenie stóp procentowych.</u>
          <u xml:id="u-34.25" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem tylko parę słów powiedzieć na temat narzędzi, których stosowanie umożliwiało, jak starałem się to pokazać, osiąganie stopniowego, wyraźnego postępu w zakresie najważniejszych celów. Otóż systematycznie kształtowaliśmy lepsze, przejrzyste ramy prawne dla działalności sektora bankowego, a także sektora ubezpieczeniowego. Dużą rolę odgrywały tu dostosowania do standardów Unii Europejskiej, które jednocześnie miały znaczenie takie, że poprawiały jakość regulacji, zwiększały konkurencję, przejrzystość i możliwość skutecznego nadzoru. Prowadzony był jednocześnie nadzór, który jest niezależny od instytucji rządowych, w związku z tym nie będę się w imieniu nadzoru wypowiadać. Chciałem tylko powiedzieć, że w Polsce nie udało się uniknąć trudnych przypadków, jeżeli chodzi o pojedyncze banki czy towarzystwa ubezpieczeniowe, ale Polska uniknęła tego, czego nie udało się uniknąć niektórym krajom o dojrzałej gospodarce rynkowej — większego kryzysu bankowego, który wystąpił kilka lat temu w Stanach Zjednoczonych, w ramach tzw. saving and loan assotiation, w Skandynawii, w Finlandii, w Szwecji. Kilka lat temu wystąpiły tam zjawiska kryzysowe, a Polska uniknęła tych zjawisk. Jest niezmiernie ważne, żebyśmy oczywiście nadal kroczyli tą drogą.</u>
          <u xml:id="u-34.26" who="#LeszekBalcerowicz">Polityka makroekonomiczna - o jej znaczeniu starałem się powiedzieć. Ten rok jest istotnym krokiem. Następny powinien być jeszcze bardziej znaczącym krokiem redukującym zagrożenia dla stabilności systemu bankowego. Wreszcie niezwykle ważne narzędzie realizacji to prywatyzacja, o której więcej powie pan minister skarbu. Chciałbym tylko powiedzieć w imieniu rządu, że kontynuowaliśmy prywatyzację rozpoczętą w roku 1990, była ona realizowana przez kolejne rządy. Obecny rząd przyspieszył tempo prywatyzacji, biorąc pod uwagę jej fundamentalne znaczenie dla zdrowia, jakości decyzji i rozwoju sektora finansowego, a także wyraźnie postawił na odmienną koncepcję prywatyzacji, w miejsce prywatyzacji, którą można nazwać rozproszoną, z udziałem kilku inwestorów zagranicznych, bo przecież przedtem także byli inwestorzy zagraniczni, pojawił się nacisk na prywatyzację skoncentrowaną, która daje możliwości długofalowego i poważnego zaangażowania się partnera, która daje możliwości wynegocjowania umowy na rzecz rozwoju danej instytucji finansowej, która działa w Polsce i wreszcie, o czym świadczą fakty, przyniosła skarbowi państwa ogromne dochody - ponad 8 mld zł - i te dochody zostały przeznaczone na reformę emerytalną. Wskaźniki, które przedstawiamy Wysokiej Izbie, świadczą o tym, że te wyniki finansowe są zdecydowanie lepsze niż wyniki finansowe, jakie osiągnięto i można byłoby osiągnąć przy odmiennej koncepcji prywatyzacji, mianowicie prywatyzacji rozproszonej, a jednocześnie właściwie we wszystkich przypadkach prywatyzacji rozproszonej doszło do tego, że nastąpiła koncentracja. Tyle tylko, że skarb państwa dostał mniej pieniędzy. A więc różnica między tym, co można byłoby dostać w przypadku prywatyzacji skoncentrowanej, a tym, co otrzymano wskutek prywatyzacji rozproszonej, jest stratą, jaką poniósł polski podatnik i skarb państwa. Wyciągając wnioski z tych poprzednich doświadczeń, obecny rząd świadomie zdecydował się właśnie na prywatyzację skoncentrowaną, która przynosi samym instytucjom bankowym, skarbowi państwa, zdecydowanie więcej korzyści.</u>
          <u xml:id="u-34.27" who="#LeszekBalcerowicz">Chciałbym jednocześnie powiedzieć, że częścią tej strategii było zwiększanie równowagi albo, inaczej, dywersyfikacji krajów pochodzenia międzynarodowych instytucji, jakie uczestniczą w naszym systemie bankowym. Dla przykładu: w roku 1997 udział instytucji międzynarodowych pochodzących z Niemiec w kapitale akcyjnym banków działających w Polsce wynosił 33%, w roku 1999 wynosi 26%; udział instytucji międzynarodowych pochodzących ze Stanów Zjednoczonych w 1997 r. wynosił nieco ponad 19%, w roku 1999 przekracza 23%; z Holandii - w 1997 r. udział wynosił 17,6%, w 1999 r. nieznacznie przekracza 13%.</u>
          <u xml:id="u-34.28" who="#LeszekBalcerowicz">Mamy bardziej zrównoważoną strukturę krajów pochodzenia międzynarodowych instytucji, które zainwestowały w Polsce. Ta wytyczna z całą pewnością będzie przyświecać dalszej realizacji strategii umacniania zdrowia i rozwoju polskiego sektora bankowego.</u>
          <u xml:id="u-34.29" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Teraz parę słów na temat ubezpieczeń. Zaczynaliśmy z bardzo niskiego poziomu, przypomnę, mieliśmy dwie instytucje, w zdecydowanej mierze upaństwowione. Od tego czasu nastąpił ilościowy i jakościowy rozwój. Podobnie jak w systemie bankowym, wystąpiło zjawisko wzmocnienia znaczenia instytucji ubezpieczeniowych w całej gospodarce, co jest miarą postępu i dojrzałości. To się przejawia w tym, że realny wzrost przypisu składki był zdecydowanie szybszy w toku tych lat, po 1990 r., a także w toku ostatnich lat, od tempa realnego wzrostu produktu krajowego brutto; dzięki temu ów stosunek pobieranej składki do PKB zwiększył się z 1,85% w roku 1994 do ponad 3% w roku 1999.</u>
          <u xml:id="u-34.30" who="#LeszekBalcerowicz">W bardzo dużym stopniu osiągnęliśmy to dzięki wzrostowi udziału inwestorów międzynarodowych i kapitału zagranicznego. Można bardzo wyraźnie wykazać, że ten postęp, jeżeli chodzi o dojrzałość i zdrowie polskiego systemu ubezpieczeniowego, bez ich udziału nie byłby możliwy.</u>
          <u xml:id="u-34.31" who="#LeszekBalcerowicz">Mamy tutaj bardzo znaczące i interesujące kontrasty. M.in. historia instytucji ubezpieczeniowej o nazwie „Polisa”, która miała bardzo osobliwy skład właścicieli: z jednej strony osoby prywatne, a z drugiej strony instytucje państwowe, np. takie jak Polski Fundusz Gwarancyjny, dawna Agencja Rozwoju Gospodarczego, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. To była, jak to nazywano, wizja polskiego kapitału - pewne osoby prywatne i pewne instytucje państwowe. Tą instytucją operowano jako symbolem, że można rozwijać polski kapitał. Ta instytucja zbankrutowała, mimo różnych ostrzeżeń pochodzących z nadzoru bankowego, mimo wezwań do tego, żeby otworzyła się na poważnych inwestorów - te ostrzeżenia zostały pominięte, zostały zignorowane. A na koniec 1998 r. „Polisa” wykazała straty w wysokości 217 mln zł. W ostatnich transakcjach akcje „Polisy” kupowano za zaledwie 1 gr na rynku ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-34.32" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Także wzrosło bezpieczeństwo sektora ubezpieczeniowego mierzone m.in. poziomem kapitałów własnych. Dynamika realna wzrostu kapitałów własnych była i jest imponująca: od 5% w 1995 r., 14% w 1996, 13% w 1997, 68% w 1998, 92% w 1999, z roku na rok mamy przyśpieszony wzrost bezpieczeństwa polskiego sektora ubezpieczeniowego - niezwykle ważne dla ludzi.</u>
          <u xml:id="u-34.33" who="#LeszekBalcerowicz">I wreszcie, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym powiedzieć, kończąc swoje wprowadzenie, o planach na przyszłość. Otóż w tych planach, czyli w strategii mamy te same cele i te same zasadnicze narzędzia realizacji, jakie mogą być w dyspozycji władz państwowych, choć żadne z nich nie jest w jednym ręku. I dlatego potrzebna jest harmonizacja. Tak od razu powie się: jest konflikt, to nie da się umacniać bezpieczeństwa i zdrowia systemu finansowego tak bardzo ważnego dla milionów ludzi. Cele pozostają takie same, bo muszą pozostać takie same - umacnianie wkładu instytucji bankowych i instytucji ubezpieczeniowych dla rozwoju polskiej gospodarki. Dalsza mobilizacja oszczędności dla rozwoju, dla finansowania inwestycji, lepszy wybór projektów poprzez odpartyjnienie i odpolitycznienie decyzji. Niech kryteria społeczno-ekonomiczne decydują, gdzie dany projekt daje najwięcej miejsc pracy, dobrych, trwałych miejsc pracy. Największy przyrost naszego narodowego produktu. Wzmacnianie bezpieczeństwa mierzonego owymi wskaźnikami. Lepsza obsługa przedsiębiorstw niefinansowych, których głównym zadaniem jest rozwój i dawanie miejsc pracy. A zasadnicze środki także pozostają te same.</u>
          <u xml:id="u-34.34" who="#LeszekBalcerowicz">Legislacja. W materiale przekazanym Wysokiej Izbie jest wykaz projektów, z których część została już złożona. Większość z nich czy właściwie wszystkie spełniają dwa cele jednocześnie. To jest dostosowanie do standardów Unii Europejskiej i wzmacnianie polskiego systemu bankowego i ubezpieczeniowego poprzez zwiększanie konkurencji, zwiększanie przejrzystości, a także chodzi o regulacje prawne służące lepszej ochronie klientów, prywatnych klientów, prywatnych konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-34.35" who="#LeszekBalcerowicz">Trzeci punkt to jest nadzór; jest on niezależny od rządu, ale chcę powiedzieć, że przez legislację taki nadzór kształtujemy i przy tej okazji pragnę podkreślić, że w projektach ustaw ubezpieczeniowych, których pierwsze czytanie nastąpiło wczoraj, zawarta jest, w moim przekonaniu, bardzo ważna propozycja dotycząca wzmocnienia nadzoru nad instytucjami ubezpieczeniowymi, a mianowicie propozycja powołania nadzoru państwowego, nadzoru ubezpieczeniowego na wzór państwowego nadzoru bankowego, i wniosek, aby przewodniczącego tej komisji powołać w trybie niepartyjnym, na drodze otwartego, uczciwego konkursu, z kadencyjnością, tak aby dobrana w takim apartyjnym czy niepartyjnym trybie osoba jednocześnie miała poczucie, że nie będzie narażona na naciski partyjne czy polityczne, niezależnie od tego, jakie w Polsce będą rządy.</u>
          <u xml:id="u-34.36" who="#LeszekBalcerowicz">Wreszcie po trzecie, bardzo ważnym narzędziem strategii realizacji celów, o których starałem się powiedzieć, jest prywatyzacja, zgodna z wcześniej przyjętym dokumentem rządowym i strategią rządową w odniesieniu do banków. Nie obejmuje ona oczywiście wszystkich banków. Zamierzeniem rządu jest pozostawienie w ramach własności państwowej Banku Gospodarstwa Krajowego ze względu na szczególne jego funkcje. Natomiast tam, gdzie jest jasne, że w interesie ludzi, pracowników i konsumentów, jest dokończenie dobrej prywatyzacji, taka prywatyzacja będzie realizowana.</u>
          <u xml:id="u-34.37" who="#LeszekBalcerowicz">Kończąc, pragnę podziękować Wysokiej Izbie za możliwość zwięzłego przedstawienia tego, co uważam za szczególnie istotne dla dotychczasowego i przyszłego rozwoju polskiego sektora bankowego i ubezpieczeniowego. Pragnę także wyrazić nadzieję, że ta debata będzie merytorycznym wkładem w utrzymywanie pozytywnych tendencji, które udało nam się mimo fatalnych warunków startu w Polsce zrealizować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.39" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MarekBorowski">Proszę teraz o zabranie głosu ministra skarbu państwa pana Emila Wąsacza.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Długo oczekiwany.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#EmilWąsacz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan premier Balcerowicz przedstawił dosyć szczegółowo całą sytuacją w sektorze bankowym i w sektorze ubezpieczeniowym, ja tylko pragnę uzupełnić to o sprawy prywatyzacyjne.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#EmilWąsacz">W ciągu ostatnich 10 lat sektor bankowy w Polsce przeszedł istotne przeobrażenia. Wzmocnieniu uległa kondycja zarówno całego sektora, jak też poszczególnych banków. Jednym z istotnym czynników wpływających na powyższe zmiany jest konsekwentnie prowadzona polityka przekształceń własnościowych. Polskie banki oferują coraz bardziej nowoczesne produkty bankowe i w kompleksowy sposób zaspokajają rosnące potrzeby zarówno podmiotów gospodarczych, jak i gospodarstw domowych. Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że obecny rząd kontynuuje politykę prywatyzacyjną, która został określona w poprzednich latach. Praktycznie, jeśli chodzi o prywatyzację banków, obecny rząd przeprowadził w całości, od początku do końca, prywatyzację tylko Banku Zachodniego, natomiast dokończył prywatyzację Banku Przemysłowo-Handlowego oraz Banku Pekao SA, którego założenia prywatyzacyjne wstępnie przewidziane zostały już za poprzedniego rządu.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#EmilWąsacz">Realizacja procesów prywatyzacyjnych w poprzednim okresie przebiegała według następującego schematu: inwestor strategiczny nabywał mniejszościowy pakiet akcji prywatyzowanego banku, a w kilka miesięcy później, po dokupieniu akcji na giełdzie, pozostałą część akcji pozyskiwał w ramach przetargu od skarbu państwa. W efekcie tak przeprowadzonego procesu prywatyzacji banki nie uzyskiwały w momencie jej przeprowadzenia wsparcia akcjonariuszy strategicznych, a skarb państwa nie osiągał premii za sprzedaż pakietu większościowego. Przykładem takiej strategii może być prywatyzacja WBK, Banku Śląskiego lub Banku Gdańskiego.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#EmilWąsacz">Prywatyzację WBK rozpoczęto w roku 1993 od oferty publicznej, obejmującej 70% akcji banku. Następnie w 1996 r. dokonano podwyższenia kapitału, który objął prawie w całości AIB jako gwarant emisji. Odkupił on w dalszej kolejności pozostały pakiet należący do skarbu państwa oraz pakiet należący do EBOR i ostateczny udział AIB w kapitale wynosi obecnie 66%.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#EmilWąsacz">W przypadku prywatyzacji Banku Śląskiego proces rozpoczęto od zaoferowania ING pakietu strategicznego (25,9%), połączonego z ofertą publiczną. ING odkupił po pewnym czasie od skarbu państwa pozostały pakiet, w wyniku czego jego udział w kapitale wzrósł do ok. 54%.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#EmilWąsacz">W przypadku Banku Gdańskiego również zdecydowano się na przeprowadzenie oferty publicznej połączonej z emisją kwitów depozytowych, skierowaną do inwestorów zagranicznych. Nie przewidywano na tym etapie wyłonienia inwestora strategicznego dla tego banku. Oferta spotkała się z niewielkim popytem, co wykorzystał BIG SA, nabywając 24% akcji banku. W rezultacie nastąpiło przejęcie prywatyzowanego banku przez BIG SA, który następnie zakupił resztę akcji pozostających w ręku skarbu państwa, po czym dokonał połączenia, wchłaniając Bank Gdański.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#EmilWąsacz">Należy zaznaczyć, że niestabilny akcjonariat w BIG Banku Gdańskim doprowadził w ostatnim czasie do walki konkurencyjnej o przejęcie kontroli nad tym bankiem, co w efekcie doprowadziło aktualnie do paraliżu jego organów przez wytoczenie kilkunastu spraw sądowych, zaskarżających ważność decyzji poszczególnych organów spółki.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#EmilWąsacz">W czerwcu 1997 r. zakończono prywatyzację Banku Handlowego w Warszawie. Skarb państwa zaoferował 95% ogólnej liczby akcji. Oferta została podzielona na osobne transze, skierowane do inwestorów indywidualnych, instytucjonalnych, stabilnych oraz do pracowników. W tym samym czasie skarb państwa objął równowartość 25% całkowitego kapitału Banku Handlowego w obligacjach zamiennych. Do tzw. inwestorów stabilnych należeli wówczas J.P. Morgan, Swedbank i Zurich Insurance. Inwestorzy indywidualni kupili 29% akcji, instytucjonalni — 30%, pracownicy na zasadach preferencyjnych 7 mln akcji, skarb państwa zachował 7,9%. Po roku 1997 wprowadzone zostały zmiany, dotyczące przede wszystkim modelu struktury akcjonariatu po dokonaniu prywatyzacji, a także zmiany związane z dodatkowymi zobowiązaniami inwestycyjnymi realizowanymi przez inwestorów strategicznych. Poniżej zostały przedstawione poszczególne procesy prywatyzacyjne kontynuowane lub rozpoczęte po roku 1997.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#EmilWąsacz">Prywatyzacja Banku Przemysłowo-Handlowego rozpoczęła się w roku 1995. Sprzedaż 51% akcji odbyła się za pośrednictwem Giełdy Papierów Wartościowych. W wyniku przeprowadzonej sprzedaży akcji większość nabył ING, 5% — Bank Śląski, pracownicy na warunkach preferencyjnych zakupili 2,2% akcji, w rękach skarbu państwa pozostało 49% akcji. Następny etap prywatyzacji zrealizowany został w trybie publicznego zaproszenia do rokowań. W wyniku negocjacji ustalono cenę nabycia akcji — 480 zł za jedną, która była 2-krotnie wyższa od ówczesnych notowań giełdowych oraz 3,5-krotnie wyższa niż wartość księgowa przypadająca na jedną akcję. Należy podkreślić, że w pierwszym etapie prywatyzacji realizowanym przed 1998 r. uzyskano cenę na poziomie 1,3 wartości księgowej przypadającej na akcję. Dodatkowo inwestor Bayerische Hypo-und Vereinsbank AG zagwarantował podwyższenie kapitału w ciągu 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy poprzez objęcie akcji nowej emisji w wysokości co najmniej 400 mln zł, przeprowadzenie inwestycji na kwotę co najmniej 700 mln zł, zagwarantowano utrzymanie zatrudnienia przez co najmniej 24 miesiące oraz utrzymania siedziby banku w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#EmilWąsacz">Prywatyzacja Banku Pekao SA rozpoczęła się od przedstawienia oferty publicznej w czerwcu 1998 r. na 15% akcji. W kolejnym etapie prywatyzacji Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie zaoferowania inwestorowi strategicznemu pakietu 52% akcji banku oraz 10% akcji w ofercie publicznej. Ostatecznie uzyskana w rokowaniach cena za akcję Pekao SA wyniosła 56,78 zł, co stanowiło 2,2 wartości księgowej przypadającej na akcję. Pozyskani inwestorzy podjęli szereg długoterminowych zobowiązań na rzecz rozwoju banku i ugruntowania jego pozycji. Bank Pekao SA zachowa swoją tożsamość, nazwę, logo i siedzibę oraz pozostanie spółką notowaną na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Inwestorzy zagwarantowali przeprowadzenie podwyższenia kapitału do kwoty 1 mld zł w ciągu 24 miesięcy od dnia wykonania umowy oraz w ramach pięcioletniego programu inwestycyjnego do 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#EmilWąsacz">Prywatyzacja Banku Zachodniego odbyła się w trybie rokowań. W czerwcu 1999 r. podpisana została umowa między skarbem państwa a AIB, której przedmiotem była sprzedaż 22 mln akcji Banku Zachodniego. Cenę sprzedaży ustalono na poziomie 102 zł za akcję, co stanowiło 3,8 wartości księgowej. Ponadto inwestor zobowiązał się do zwiększenia kapitału akcyjnego na kwotę 150 mln zł w terminie 1 miesiąca i do zwiększenia kapitału akcyjnego o dalsze 100 mln zł w terminie 7 miesięcy, a niezależnie od tego do dodatkowych inwestycji za kwotę 600 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#EmilWąsacz">Należy podkreślić, że strategia prywatyzacji banków po roku 1997 pozwoliła na uzyskanie przez skarb państwa zdecydowanie wyższych cen sprzedaży akcji, zarówno w odniesieniu do wartości księgowej, jak i zysku przypadającego na akcję spółki. Przed rokiem 1998 przy sprzedaży akcji uzyskiwano wskaźnik cena do wartości księgowej na poziomie 0,93 w przypadku Banku Handlowego, do 1,3 w przypadku PBK i BPH, podczas gdy po roku 1998 było to od 2,2 w przypadku PKO do 3,8 w przypadku Banku Zachodniego. Zrealizowane wpływy budżetowe w roku 1999 osiągnięte ze sprzedaży akcji banków wyniosły 8 mld zł, a łącznie z wpływami uzyskanymi ze sprzedaży PZU i „Warty” - 11,3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#EmilWąsacz">Można postawić tezę, że do końca roku 1997 unikano otwartych procesów mających na celu wybór inwestora i zapewnienie przejrzystej struktury akcjonariatu. Realizując ścieżkę oferty publicznej, argumentowano to koniecznością udziału polskiego kapitału w prywatyzacji banków. W efekcie takiej strategii banki były niedoinwestowane, w ofercie publicznej nie można było zagwarantować odpowiedniego poziomu inwestycji, nie było udziału większościowego pakietu inwestorów polskich, oferty publiczne nie uwzględniały premii za pakiet większościowy, przynosiły mniejsze zyski do budżetu, we wszystkich sprywatyzowanych do końca roku 1997 bankach pojawił się inwestor strategiczny, i to oczywiście inwestor zagraniczny. Ja nie twierdzę, że jest źle, ale założenie się w ogóle nie spełniło.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#EmilWąsacz">Z drugiej strony strategia prywatyzacji banków do początku roku 1998 zapewniła uzyskanie dodatkowych zobowiązań inwestycyjnych od inwestorów strategicznych na łączną kwotę 3,9 mld zł. Ponadto zostały uzyskane dodatkowe gwarancje od inwestorów strategicznych - po roku 1998. Dzięki nowej strategii prywatyzacji możliwe stało się uzyskanie wyższych cen za zbywane pakiety akcji, a także skarb państwa zachował realny wpływ na powstanie stabilnej struktury i wybór akcjonariatu w tych bankach.</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#EmilWąsacz">Jeśli chodzi o wpływy do budżetu, to za Bank Śląski uzyskano 667 mln zł, za WBK - 158 mln zł, za Bank Gdański - 576 mln zł, za PBK - 1 mld zł i za Bank Handlowy - 1700 mln zł. Łącznie daje to kwotę 4290 mln zł. To było do roku 1997. Za sprzedaż pakietu mniejszościowego BPH, Banku Zachodniego oraz PKO SA uzyskano kwotę dwukrotnie wyższą, czyli 8096 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#EmilWąsacz">Dodatkowo przyjęta strategia prywatyzacji pozwoliła na zapewnienie przy przeprowadzonych prywatyzacjach banków gwarancji socjalnych oraz inwestycyjnych, związanych ze zwiększeniem kapitału, czego nie było przy poprzednich prywatyzacjach. I tak w przypadku Banku Przemysłowo-Handlowo zagwarantowano utrzymanie zatrudnienia przez co najmniej 24 miesiące, a także zwiększenie kapitału, o czym przed chwilą mówiłem. Podobnie w przypadku Banku PKO SA, również zagwarantowano zatrudnienie do końca roku 2000 i zwiększenie kapitału. W przypadku Banku Zachodniego również jest gwarancja zatrudnienia przez 18 miesięcy i zwiększenia kapitału.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#EmilWąsacz">Ponadto należy podkreślić, że realizowana od początku roku 1998 strategia w większym stopniu uwzględniała ogólne procesy ekonomiczne zachodzące w otoczeniu spółek. Integracja i globalizacja gospodarki światowej jest faktem. Postęp techniczny i technologiczny zmienia oblicze niemal każdej dziedziny z dnia na dzień, także bankowości.</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#EmilWąsacz">Co do planów prywatyzacyjnych na rok 2000. Zakładają one zbycie pakietów 10% akcji PBK SA należących do skarbu państwa, 9% akcji Pekao SA oraz 25% akcji PZU, a także realizację koncepcji prywatyzacji BGŻ, głównie z udziałem sektora bankowości spółdzielczej, zgodnie z planami zawartymi w rządowym projekcie ustawy o bankowości spółdzielczej. Planowane jest także rozpoczęcie procesu wyłaniania doradcy prywatyzacyjnego dla PKO BP, który zaproponuje ścieżkę prywatyzacyjną dla tego banku, uwzględniającą jego specyficzny charakter. Z tego też względu Ministerstwo Skarbu Państwa przewiduje zatwierdzenie sposobu prywatyzacji tego banku przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#EmilWąsacz">Na zakończenie chciałbym jeszcze nawiązać do prywatyzacji sektora ubezpieczeniowego. Jeśli chodzi o Powszechny Zakład Ubezpieczeń, to w następstwie przekształceń ustrojowych został on obciążony dodatkowymi kosztami, ujawniającymi się z powodu działań ukierunkowanych na zwiększenie uprawnień konsumenckich.</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#EmilWąsacz">Skarb państwa na podstawie obowiązujących przepisów, w ramach zobowiązań właścicielskich, zobowiązany był do dokapitalizowania banku PZU, co nastąpiło w styczniu 1999 r. Przed tą datą Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń zagroził zarządem komisarycznym. Zostało to właśnie uzyskane przez wniesienie 22 mln obligacji zamiennych na akcje Banku Handlowego. Dokapitalizowanie PZU stanowiło krok wstępny do jego prywatyzacji. 18 marca ub.r. Rada Ministrów wyraziła zgodę na prywatyzację PZU oraz zaakceptowała strategię prywatyzacji, zakładającą zbycie pakietu 30% akcji. 5 listopada 1999 r. zawarto umowę sprzedaży 2,5 mln akcji PZU. Inwestorami zostały firma Eureko i BIG Bank Gdański. Uzyskano za to 3 mld zł - przy wycenie banku, która poprzednio była określona na maksimum 4 mld zł. Oznacza to, że za 30% akcji uzyskano praktycznie równowartość 100% wycenionej wartości spółki.</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#EmilWąsacz">Inwestorzy podjęli ponadto szereg długoterminowych zobowiązań na rzecz rozwoju PZU i ugruntowania jego konkurencyjnej pozycji w ramach dotychczasowej i nowej działalności. Współpraca struktur grupy PZU oraz grupy Eureko stworzy spółce nowe możliwości rozwoju działalności w Europie Środkowowschodniej.</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#EmilWąsacz">W umowie inwestorzy zobowiązali się do niezbywania akcji spółki w okresie co najmniej 5 lat. Ponadto konsorcjum Eureko i BIG Banku Gdańskiego zachowa i będzie wspierać marketingowo znaki firmy PZU, PZU Życie i PTE PZU SA. Spółki zachowają także swoją tożsamość, nazwy, logo i siedziby.</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#EmilWąsacz">Inwestorzy zobowiązali się w pełni wspierać wiodącą pozycję PZU w Polsce oraz jej rozwój. W tym celu udostępnią rozwiązania techniczne, technologiczne i organizacyjne przez dostarczenie m.in. licencji, technologii informatycznych, know-how oraz innych rozwiązań koniecznych do zrealizowania programu rozwoju spółki. Inwestorzy zobowiązali się także do zapewnienia zachowania w spółce zysków za lata 1999 i 2000, z przeznaczeniem na cele inwestycyjne i rozwojowe PZU. Inwestorzy zobowiązali się popierać podwyższenie współczynnika wypłacalności spółki do 35% składki przypisanej netto. Jeśli chodzi o prywatyzację, to dalszy, drugi etap prywatyzacji przewidujemy w postaci udostępnienia do 35% w ofercie publicznej.</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#EmilWąsacz">18 października 1999 r. została zawarta umowa na sprzedaż 1 200 tys. akcji towarzystwa ubezpieczeniowego Warta. Transakcja ta została zrealizowana 19 października w trybie pakietowej transakcji poza sesyjnej. Skarb państwa w wyniku tej sprzedaży uzyskał 181 mln zł, przy cenie 151 zł za jedną akcję. W wyniku tej transakcji spółka Kulczyk Holding zobowiązała się m.in. do spowodowania podwyższenia kapitału spółki w ciągu 50 miesięcy o kwotę 510 mln zł, w tym co najmniej 310 mln w drodze emisji nowych akcji; niepodejmowania działań mających na celu wycofanie akcji spółki z obrotu przez okres 5 lat od dnia podpisania umowy oraz niezbywania pakietu 2 mln akcji przez okres co najmniej 50 miesięcy; niepodejmowania jakichkolwiek innych działań mających na celu likwidację spółki.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#EmilWąsacz">Proszę Państwa! Jest to krótki zarys działań prywatyzacyjnych w tym zakresie i sądzę, że działania te zapewniły zdecydowane wzmocnienie pozycji banków na rynku międzynarodowym i krajowym. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-36.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Józefa Zycha celem przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu posłów wnioskodawców mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Sejmowi projekt uchwały w sprawie kierunków prywatyzacji PKO BP, BGŻ, a także PZU SA, o czym zresztą mówili obaj panowie ministrowie.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JózefZych">Posłowie wnioskodawcy proponują, aby w § 1 uchwały, jeżeli Sejm to przyjmie, zawrzeć następujące stwierdzenia:</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#JózefZych">1. Interes gospodarczy i społeczny Polski wymaga, aby dalsza prywatyzacja banków, w tym PKO BP i BGŻ, przebiegała w sposób zgodny z intencją społeczeństwa i Sejmu Rzeczypospolitej oraz w sposób zabezpieczający polską rację stanu.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#JózefZych">2. W związku z powyższym Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do rządu, aby w terminie trzech miesięcy, licząc od daty podjęcia uchwały, przedstawił Sejmowi Rzeczypospolitej zasady, jakie będą obowiązywały przy prywatyzacji banków, w tym PKO BP i BGŻ.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#JózefZych">§ 2. Wobec licznych wątpliwości co do działalności kierownictwa PZU SA w zakresie podejmowania inicjatyw gospodarczych, w tym wchodzenia do spółek, oraz zamierzonego drugiego etapu prywatyzacji Sejm Rzeczypospolitej zwraca się do rządu, aby w terminie trzech miesięcy, licząc od daty podjęcia uchwały, przedłożył Sejmowi Rzeczypospolitej założenia całkowitej prywatyzacji PZU Spółka Akcyjna.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#JózefZych">Wysoka Izbo! Nie jest to nowe zagadnienie w tym Sejmie. Przypomnę, że w latach 1995–1997 na skutek sytuacji w polskich bankach, konieczności dokonania zmian w Prawie bankowym, a także uchwalenia ustawy o BGŻ, Sejm powołał specjalną komisję ds. bankowości; na czele tej komisji stał marszałek Sejmu. Świadczyło to o wadze problemu, a także o bardzo przykrych i kryminogennych zjawiskach, jakie wówczas występowały w bankowości. Przypomnę także, że w tym okresie NIK prowadziła kontrolę, której wyniki zostały przedstawione Sejmowi; chodzi mianowicie o wyniki gospodarki finansowej sektora ubezpieczeń w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarowania funduszami ubezpieczeniowymi. Było tam wiele krytycznych stwierdzeń. Mówię o tym, dlatego że jest to dalszy ciąg całej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#JózefZych">Chciałbym także podkreślić, iż żądanie posłów wnioskodawców, proponowanie, aby Sejm podjął stosowną uchwałę, nie jest pierwszym takim działaniem, nie jest w tej Izbie ewenementem. Na przykład w dniu 21 grudnia 1995 r., kiedy Sejm rozpatrywał dwa projekty ustaw o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, pan poseł Zbigniew Kaniewski, w tej kadencji poseł sprawozdawca, m.in. zaproponował - a było to, przypomnę, po stwierdzeniu przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności niektórych przepisów ustawy o prywatyzacji z konstytucją (druk nr 1397) - aby w art. 3 ust. 1 zawrzeć stwierdzenie, że prywatyzacja sektora spirytusowego, naftowego, gazowego, zbrojeniowego, a także banków i instytucji ubezpieczeniowych, sieci telekomunikacyjnych i energetycznych, portów morskich, rzecznych i lotnisk oraz kopalń węgla kamiennego i brunatnego wymaga zgody Sejmu wyrażonej w drodze uchwały podjętej na wniosek Rady Ministrów. A zatem, Wysoki Sejmie, problem kontroli i wpływu na to, co się dzieje w prywatyzacji, był podnoszony od dawna.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#JózefZych">Dlaczego posłowie wnioskodawcy proponują taki tekst uchwały? Chciałbym przede wszystkim podkreślić, że wtedy kiedy uchwalaliśmy w Sejmie ustawę o prywatyzacji i komercjalizacji, kiedy dokonywaliśmy w niej zmian, nie było wówczas żadnego klubu, który by mnie deklarował, że Polsce jest potrzebna prywatyzacja, dopuszczenie kapitału zagranicznego, a potem obserwowaliśmy na podstawie kontroli NIK-owskich, ustaleń prokuratury, padających banków, nieprawidłowości, przestępstwa i to musiało budzić wątpliwości. I jeżeli dziś na podstawie wysłuchanych przed chwilą wystąpień pana premiera Balcerowicza i pana ministra Wąsacza można by powiedzieć, że w polskim systemie bankowym i ubezpieczeniowym jest tak dobrze, a postęp jest tak duży, że właściwie nie powinniśmy o tych sprawach mówić, bo i o czym mielibyśmy mówić, to jednak wydaje się, że tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#JózefZych">Przytoczę tutaj wystąpienie pana posła Macierewicza, wygłoszone nie tak dawno jeszcze, mianowicie kiedy była propozycja powołania specjalnej komisji do zbadania kwestii związanych z Bankiem Gdańskim, z działalnością kierownictwa PZU i PZU Życie. I wtedy pan poseł jako sprawozdawca stwierdził m.in., że musiało dojść do publicznej debaty wobec wątpliwości co do dysponowania mieniem skarbu państwa w toku tworzenia i działalności Banku Inicjatyw Gospodarczych itd. Podnosił także problem, jak to się działo, że Państwowy Zakład Ubezpieczeń angażował różnego rodzaju środki i jednocześnie nie stosował się do wytycznych ministra skarbu, który przecież ma tu określone uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Społeczeństwo polskie zadaje sobie pytanie: Jak to jest możliwe, że w różnych okresach prywatyzacji, wtedy kiedy zakładaliśmy, że to jest przyszłość dla Polski, dla polskiej gospodarki, popełniono tyle błędów. Jak to było możliwe?</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#JózefZych">Pan premier Balcerowicz dzisiaj mówił o propozycji powołania nadzoru ubezpieczeniowego. Chciałbym przypomnieć, że na gruncie obecnie obowiązujących przepisów minister finansów ma określone uprawnienia, począwszy od zatwierdzania ogólnych warunków ubezpieczeń itd. Ale to jest bardzo cenna inicjatywa. Chciałbym także zwrócić uwagę, bo to wspólna debata, jeszcze na jedno zagadnienie, o którym mówił pan premier Balcerowicz, że należy odpolitycznić wszystkie działania, w tym ustalanie, ustanawianie odpowiednich stanowisk itd. To są piękne słowa, o tym w Polsce mówimy co najmniej od 50. lat, a jeżeli popatrzymy na działania dotyczące określonych osób i stanowisk, to niestety nic się nie zmienia. Bardzo chciałbym, żeby te słowa pana premiera kiedyś w Polsce doczekały się realizacji.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#JózefZych">Są również problemy związane bezpośrednio z tymi bankami. Przed chwilą pan minister skarbu mówił o tym, że prywatyzacja PKO BP, a także BGŻ to jest specjalna prywatyzacja, która wymaga wnikliwości i specjalnego podejścia, łącznie z decyzją rządu w tej sprawie. Przyjmując już tylko to i te stwierdzenia, chciałbym powiedzieć, że właśnie posłowie wnioskodawcy, mając na uwadze to wszystko, co działo się w polskim systemie bankowym, chcą, aby Sejm miał pełny wgląd w ten proces i kontrolę nad nim.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Udział kapitału zagranicznego był i jest nam potrzebny. Ale musi niepokoić fakt, i niepokoi on klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, a także wiemy ze spotkań, jak niepokoi nasze społeczeństwo... To dobrze, że banki się rozwijają. Tylko jeżeli udział kapitału zagranicznego jest tak duży, to przecież bardzo łatwo dojść do jednego wniosku - że ten, kto jest właścicielem, decyduje o wielu kierunkach. I mówienie w takim ogólnym sensie, że nasz nadzór bankowy, państwo będzie mieć wpływ na to, co się będzie dziać, to jest jednak pewnego rodzaju nadużycie tych stwierdzeń. A można to odnosić chociażby do BGŻ, który przecież został powołany w określonym celu.</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Posłowie wnioskodawcy uważają, że proces prywatyzacji, szczególnie na odcinku wymagającym takiej wnikliwości i tak istotnym dla państwa, powinien być kontrolowany przez Sejm. M.in. dlatego, że - nie chcę tu odnosić tego tylko do jednego rządu - wielokrotnie rządy nie radziły sobie z tym problemem. Jeżeli dzisiaj ktokolwiek - a były takie stwierdzenia, np. w opiniach ekspertów - twierdzi, że Sejm nie ma prawa, to, jak myślę, jest to teoretyzowanie. Bo Sejm jest od tworzenia prawa, jest od tego, aby kontrolować jego przestrzeganie. Jeżeli może przyjąć ustawę, ma prawo wnosić zmiany w tej ustawie i ma prawo żądać, aby była ona prawidłowo realizowana.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#JózefZych">I problem dotyczący prywatyzacji PZU i PZU Życie. Wysoki Sejmie, kilka lat obserwacji tego, co się działo na tym odcinku, wskazuje, że ten zakład, który ma tak ogromną tradycję, który dysponuje nadal największym rynkiem ubezpieczeniowym w Polsce, mógł rozwijać się i szybciej, i lepiej. Popatrzmy, kto stał na czele tego zakładu. Ciągle w Polsce deklarujemy fachowość. A gdybyśmy popatrzyli na ostatnich prezesów tegoż zakładu, przecież z udziałem państwowym, to okazałoby się, że byli to ludzie, którzy nigdy z ubezpieczeniami nie mieli do czynienia. Pracowałem w PZU 18 lat i wiem, jakie trzeba mieć kwalifikacje do tego, aby wiedzieć, jak kierować instytucjami ubezpieczeniowymi. Jedynym prawdziwym ubezpieczeniowcem w tym czasie był prezes Fulneczek.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#JózefZych">Chciałbym także podkreślić jeszcze jedną rzecz. To cieszy, jeżeli przypis składki w stosunku do produktu krajowego brutto jest wysoki. Tylko pan premier Balcerowicz nie powiedział, jakie to są uwarunkowania. Na przypis składki składa się wiele rzeczy. Do tego, że jest przypis składki, przyczynił się także Sejm. Przecież wprowadziliśmy kilka rodzajów nowych ubezpieczeń obowiązkowych. To jest problem. M.in. wzrost liczby pojazdów itd. - to wszystko wpływa na przypis składki. Natomiast Państwowy Zakład Ubezpieczeń mógłby rozwijać się lepiej o własnych siłach, gdyby było lepsze gospodarowanie funduszami. Na to wielokrotnie zwracała również uwagę Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! My, wszyscy posłowie, bez względu na to, jaką reprezentujemy tutaj opcję, musimy zgodzić się z jedną rzeczą, i to jest nasze zadanie przed społeczeństwem i narodem - aby proces prywatyzacji przebiegał zgodnie z interesem społecznym. Jeżeli ten proces w PZU będzie przebiegać nieprawidłowo, to on uderzy w miliony ludzi, którzy zaufali temu zakładowi, którzy często przymusowo płacą składki. To nie jest problem jakikolwiek polityczny i dlatego też wspólnie powinniśmy zadbać o to, aby ten proces przebiegał właśnie w taki sposób.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Mówiąc o prywatyzacji sektora bankowego, a także sektora ubezpieczeniowego, trzeba zwrócić uwagę na kwestie, które będą występować w najbliższym czasie. Trzeba pamiętać o tym, że to są sektory najmniej wymagające w sensie kosztów inwestycyjnych, nakładów i dlatego tak chętnie sięga się, tak chętnie się tam wchodzi. Dziś nasuwa się pytanie, czy nie można było w Polsce w okresie poprzednim, a bardzo ładnie na ten temat mówił pan minister Wąsacz, kiedy chodziło o interesy Polski, zadbać o to, żeby stworzyć warunki przede wszystkim takie, które dawałyby możliwości polskim inwestorom. To nieprawda, że nie mamy ludzi, którzy chcieliby inwestować w bankach, ludzi, którzy chcieliby również inwestować w zakładach ubezpieczeń. Tylko trzeba myśleć perspektywicznie i patrzeć pod kątem naszego interesu narodowego. To dobrze, jeżeli są efekty, jeżeli państwo ma z tego korzyść, ale to nie może być jedyne kryterium. Jeżeli chcemy, aby społeczeństwo ufało, że rozwój tych systemów, a więc i bankowego, i ubezpieczeniowego, idzie w prawidłowym kierunku, to musi wiedzieć o jednej rzeczy, że to są instytucje nasze, że my mamy na nie wpływ. I dlatego też Polskie Stronnictwo Ludowe zawsze, od początku, kiedy mówiliśmy o problemach prywatyzacji, popierając prywatyzację, zwracało uwagę na to, że sytuacja naszego kraju, interes narodowy wymaga, aby udział Polski w tym był większościowy. Okazuje się, że są najróżniejsze racje, można o tym dyskutować. Ale to, do czego doszliśmy w systemie bankowym, do czego dochodzimy w systemie ubezpieczeniowym, wskazuje na to, że dalej tak postępować nie wolno. Jeżeli w ten sposób przeprowadzimy prywatyzację systemu bankowego do końca, to doczekamy się 100% udziału kapitału zagranicznego. Myślę, że nie o to nam chodzi. Doprowadzimy do tego, że będziemy mieć najlepsze zakłady ubezpieczeniowe, które mogą rozwijać się w Polsce znakomicie. Wizja rozwoju w Europie Środkowo-Wschodniej jest piękna i byłoby dobrze, gdyby PZU np. rozwijało działalność w Rosji, na Ukrainie, w państwach, które mają tu mniejszą tradycję. Na razie jednak powinno skoncentrować się tu, na rozwiązywaniu naszych problemów wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#JózefZych">Chciałbym, panie premierze, zwrócić się do pana, aby pan w tym, o czym pan mówił, był konsekwentny, tzn. aby obecna koalicja zwracała uwagę na to, żeby byli fachowcy na każdym odcinku i aby problemy przede wszystkim gospodarcze decydowały. Bo jak dotychczas, panie premierze, to okazuje się, że te deklaracje na wielu odcinkach nie są, niestety, realizowane, a przykłady z ostatniego okresu można by mnożyć czy można by ich podać bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#JózefZych">Polskie Stronnictwo Ludowe ma jeden interes, i na to zwraca uwagę, nie ze względów politycznych. Zwraca uwagę przede wszystkim na to, bo jest to nasz wspólny interes, aby gospodarka Polski rozwijała się właśnie w takim duchu, jak oczekiwało społeczeństwo. A społeczeństwo oczekiwało, że prywatyzacja przyniesie - to, o czym mówił premier Balcerowicz - i zwiększenie zatrudnienia, i lepszą wydajność pracy, i doprowadzi także do tego, że każdy uzna, że jest poprawa. Natomiast połączono prywatyzację, i nie dokończono tego, z uwłaszczeniem; obietnice w związku z reprywatyzacją, z którą do dnia dzisiejszego nie dajemy sobie rady.</u>
          <u xml:id="u-38.20" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Obowiązkiem posła Rzeczypospolitej, bez względu na to, z jakiej jest opcji, a konstytucyjnie jest przedstawicielem narodu, jest to, żeby zwracać uwagę na to, co jest niedobre, na to, co może szkodzić naszemu narodowi. A myślę, że procesów negatywnych było bardzo dużo i czas najwyższy, aby Sejm Rzeczypospolitej, jeżeli nie udaje się to rządowi, przejął pełną kontrolę nad poczynaniami rządu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Zychowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#MarekBorowski">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność głos zabierze pan poseł Zygmunt Berdychowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Punktem wyjścia w dzisiejszej debacie jest przekazana Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej informacja rządu o aktualnym stanie oraz przyszłości sektorów bankowego i ubezpieczeniowego w Polsce oraz projekt uchwały przygotowany przez grupę posłów w sprawie kierunków prywatyzacji PKO BP, BGŻ oraz PZU SA.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Materiał rządowy, w sposób pełny i systematyczny opisujący drogę, którą przebyliśmy jako kraj - od banków zakładanych za pożyczone pieniądze do nowoczesnych instytucji finansowych - przedstawia dzieje polskiego sektora bankowego od roku 1989, kiedy to 31 stycznia Sejm Rzeczypospolitej uchwalił fundamentalne akty prawne, normujące z jednej strony funkcjonowanie bankowych instytucji komercyjnych, a z drugiej funkcjonowanie Narodowego Banku Polskiego. Analiza przygotowana przez rząd wydaje się w pełni potwierdzać tezę, którą przedstawili w swoich wystąpieniach zarówno wicepremier minister finansów Leszek Balcerowicz, jak i minister skarbu Emil Wąsacz.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#ZygmuntBerdychowski">Uchwała grupy posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie kierunków prywatyzacji PKO BP, BGŻ oraz PZU SA jest przykładem typowego dla opozycji myślenia. Do czego się ono sprowadza? Otóż pomimo napływu dziesiątków już w tej chwili dokumentów, które informują posłów, parlament o tym, w jaki sposób rząd zamierza przeprowadzić prywatyzację największych instytucji finansowych w naszym kraju, posłowie uważają, że takich planów nie ma, takich działań się nie podejmuje i w związku z tym proponują, aby Sejm przejął od rządu legitymację do podejmowania działań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#ZygmuntBerdychowski">Otóż, panie marszałku - zwracam się do pana marszałka Józefa Zycha - wydaje się, iż posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego prezentują taki oto sposób myślenia, że kiedy rządzi lewica, to wtedy wszystko jest w porządku, nie trzeba oddawać parlamentowi żadnych uprawnień rządu, wtedy można banki prywatyzować, można skutecznie przebudowywać nasz sektor finansowy. Natomiast jeśli rządzi prawica, to rząd działa nieudolnie, trzeba mu odebrać pewne uprawnienia, a kontrolę nad poczynaniami rządu powinien przejąć w tym zakresie Sejm.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#komentarz">(Poseł Józef Gruszka: Niech pan podaje fakty.)</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#ZygmuntBerdychowski">Ponieważ tego rodzaju myślenie legło u podstaw przygotowania tego dokumentu przez grupę posłów PSL, nie uważam, abyśmy mogli, jako klub Akcji Wyborczej Solidarność, poprzeć tego rodzaju uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Tego nie było w programie.)</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#ZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dyskusja na temat kształtu polskiego sektora bankowego trwa w Trzeciej Rzeczypospolitej praktycznie od samego początku - jak powiedziałem, od stycznia 1989 r. Dyskusja ta odbywała się zawsze w określonych realiach wewnętrznych i określonych realiach zewnętrznych. Każdy z nas musi przecież pamiętać o tym, iż Prawo bankowe, które przyjął Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w roku 1989, to nie był twór idealny, to było prawo, które musiało podlegać pewnym zmianom. Instytucje nadzoru, instytucje kontroli, które powstawać zaczęły na początku lat 90., nie w pełni dysponowały instrumentami, którymi dysponują w chwili obecnej. Dlatego też - zwłaszcza w pierwszym okresie - wiele złego wydarzyło się w polskim sektorze bankowym.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#ZygmuntBerdychowski">Dyskusja ta trwała również w określonych realiach zewnętrznych, przede wszystkim w warunkach ogromnego przyspieszenia, jeżeli chodzi o proces konsolidacji i globalizacji instytucji finansowych zarówno w Europie, jak i na świecie. W sytuacji gdy nasza debata o kształcie systemu bankowego w Polsce odbywa się w kontekście tego, co dzieje się w Europie i na świecie, trudno jest wychodzić naprzeciw pewnym trendom i trudno jest postępować w sposób sprzeczny ze wszystkim, co stało się udziałem większości tych krajów, które najczęściej wymieniamy jako kraje, które powinniśmy naśladować w przebudowie gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#ZygmuntBerdychowski">Wydaje się, iż w tej debacie - toczonej od 1989 r. w głównej mierze przez polityków - postrzegano kwestie przez pryzmat pewnych obaw, lęków, niepokojów, które z czasem - powtarzane wielokrotnie przez opozycję raz lewicową, raz prawicową - urosły do dogmatów, z którymi w zasadzie trudno się dyskutuje. Pierwszym, najważniejszym, było to, że niepotrzebnie się prywatyzuje. Ta negatywna ocena prywatyzacji instytucji finansowych związana była oczywiście z negatywną oceną generalnie procesu prywatyzacji. Dlatego tak wiele mówimy o tym, iż należałoby powstrzymać proces prywatyzacji również w tym sektorze.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#ZygmuntBerdychowski">Drugim, często powtarzanym, argumentem w kontekście tej dyskusji był argument przeciwko stopniowemu zwiększaniu udziału kapitału zagranicznego w prywatyzacji naszego sektora bankowego. Tu chciałbym odnieść się do tego, o czym mówił pan marszałek Zych w swoim wystąpieniu. Panie marszałku, w okresie 1993–1997 koalicja lewicowa sprawowała władzę. W roku 1993 koalicja lewicowa zaproponowała w dokumencie, który załączany był do budżetu państwa, czyli w kierunkach prywatyzacji, stworzenie systemu zachęt i preferencji dla inwestorów krajowych, którzy będą inwestować w sektorze bankowym. Z deklaracji z roku 1993 koalicja lewicowa wycofała się już w roku 1994, a prywatyzacja sektora bankowego w latach 1995, 1996 i 1997 dowiodła, iż była to tylko i wyłącznie deklaracja nic nieznacząca.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#ZygmuntBerdychowski">A zatem nie powtarzajmy deklaracji, które w żadnym stopniu się nie sprawdziły, których realizacji nawet nie rozpoczęto, albowiem każdy, kto przygląda się procesowi prywatyzacji polskiego sektora bankowego, ma świadomość, iż udział w procesie prywatyzacji wielkich instytucji finansowych, zwłaszcza kiedy mówimy o PKO BP, BGŻ, PZU SA, musi się wiązać z posiadaniem ogromnego kapitału. A zatem dyskusja na temat udziału kapitału zagranicznego w głównej mierze podejmowana była przez opozycję w celach koniunkturalnych.</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#ZygmuntBerdychowski">Pojawiał się w kontekście kapitału zagranicznego argument dotyczący tego, iż państwo bezpowrotnie traci kontrolę nad gospodarką wtedy, gdy traci kontrolę nad bankami. To jest echo czasów, które przeżyliśmy wspólnie w latach osiemdziesiątych, kiedy była pełna kontrola państwa nad bankami, kiedy mieliśmy jeden bank, kiedy prezes Narodowego Banku Polskiego był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Finansów. Wtedy gospodarka funkcjonowała „dobrze”. Jednak dlatego, że funkcjonowała „dobrze” w latach siedemdziesiątych, osiemdziesiątych, musieliśmy z trudem rozpocząć jej przebudowę w roku 1989. Sądzę, że coś, co się nie sprawdziło przez kilkadziesiąt lat, czyli kontrola państwa nad gospodarką, nad systemem finansowym, nie może się również sprawdzić w latach dziewięćdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#ZygmuntBerdychowski">Bardzo złe jest powtarzanie tego argumentu, hasła, postulatu. Wydaje się, iż zwłaszcza w ostatnim czasie, kiedy w opozycji jest koalicja lewicowa, bardzo często pojawia się argument co do tego, iż należało budować wielką, narodową instytucję finansową, taką, która decydowałaby o zajęciu istotnego miejsca w Europie Środkowo-Wschodniej przez polską gospodarkę. Wiele już na ten temat powiedziano. Dyskusja na ten temat nie jest zakończona, zwłaszcza w kontekście procesów globalizacji, konsolidacji, o których wspomniałem. Myślę, iż jako państwo ciągle jeszcze możemy w tym zakresie wiele zrobić i, jak mniemam, instytucje, które będą bardziej efektywne, będą skłonne - czy może nie tyle będą skłonne, ile będą dopiero mogły podejmować tego rodzaju decyzje, a państwo jako właściciel będzie mogło kreować tego rodzaju rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-40.14" who="#ZygmuntBerdychowski">Sądzę, iż ta debata o procesie przebudowy polskiego sektora bankowego i sektora ubezpieczeniowego doprowadzić nas musi, po pierwsze, do stwierdzenia, iż udało nam się w ciągu 9 lat stworzyć nowoczesne ramy prawne dla funkcjonowania sektora bankowego i ubezpieczeniowego; powstały instytucje nadzoru, kontroli, które zapewniają nam dzisiaj maksimum gwarancji, jeżeli chodzi o losy naszych oszczędności, jeżeli chodzi o losy naszych polis ubezpieczeniowych. Myślę, że tego rodzaju przypadki jak niedawno ogłoszona upadłość Banku Staropolskiego czy niedawno ogłoszona upadłość zakładu ubezpieczeń „Polisa” należeć będą do rzadkości i są tylko i wyłącznie potwierdzeniem tezy, iż powiązanie kapitalizmu państwowego i prywatnego zawsze prowadzić musi do tego rodzaju niebezpiecznych sytuacji, zawsze musi powodować ekonomiczną katastrofę.</u>
          <u xml:id="u-40.15" who="#ZygmuntBerdychowski">Udało nam się ten system zdecentralizować, doprowadzić do jego nieprawdopodobnie dużego rozwoju. Dzisiaj jeden tylko bank ma tyle filii, tyle oddziałów, ile mieliśmy instytucji bankowych w roku 1989. Udało nam się przez tych kilka lat nasz system bankowy odpolitycznić. Uważam, że zdecydowana większość decyzji w sektorze bankowym podejmowana jest dzisiaj bez udziału polityków, bez uwzględniania ich aspiracji, intencji, chęci i dążeń. Jest to nasze ogromne wspólne osiągnięcie, bo przecież prywatyzacja sektora bankowego, jak mówił pan premier Balcerowicz, jak mówił pan minister Wąsacz, trwała przez całą dekadę, przez lata dziewięćdziesiąte.</u>
          <u xml:id="u-40.16" who="#ZygmuntBerdychowski">Udało nam się w końcu doprowadzić do ogromnego zwiększenia efektywności instytucji finansowych. Zwiększenie efektywności to sprawa niezwykle istotna, wręcz kluczowa, zarówno dla funkcjonowania gospodarki, jak również dla każdego obywatela, który lokuje swoje oszczędności w banku czy idzie po kredyt do banku, czy zawiera umowę ubezpieczeniową.</u>
          <u xml:id="u-40.17" who="#ZygmuntBerdychowski">Wreszcie udało nam się przebrnąć szczęśliwie - w odróżnieniu od naszych sąsiadów, którzy ciągle jeszcze tego nie uczynili - przez prywatyzację naszego sektora bankowego. Mówię: udało nam się przebrnąć szczęśliwie, dlatego że nie chciałbym stwarzać wrażenia, iż wszystkie decyzje, które były podejmowane w ostatniej dekadzie, były decyzjami trafnymi, dobrymi. Były takie decyzje jak np. ta o prywatyzacji Banku Gdańskiego, były takie decyzje jak np. o pierwszych prywatyzacjach, zwłaszcza jeżeli chodzi o Bank Śląski, które niestety decyzjami dobrymi nie były - i dzisiaj z perspektywy czasu warto o tym pamiętać. Natomiast na pewno dobrymi decyzjami prywatyzacyjnymi były decyzje o prywatyzacji Banku Zachodniego, decyzje o prywatyzacji Banku Przemysłowo-Handlowego - nie chciałbym tu wymieniać wszystkich prywatyzacji czy omawiać ich po kolei.</u>
          <u xml:id="u-40.18" who="#ZygmuntBerdychowski">Wydaje się, iż błędy popełniała zarówno ekipa lewicowa, jak i prawicowa, ale udało nam się, w odróżnieniu np. od Czechów, którzy ten problem mają przed sobą, od Rosjan, Ukraińców, którzy również ten problem mają przed sobą, przeprowadzić prywatyzację sektora, który dzięki temu jest jednym z fundamentów naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-40.19" who="#ZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wtedy kiedy pada pytanie o przyszłość sektora bankowego i sektora ubezpieczeniowego, odpowiedź na nie musi być formułowana w kontekście tego wszystkiego, co dzieje się w Europie, i tego wszystkiego, co dzieje się na świecie, Polska nie jest bowiem i nie będzie wyspą, na której nie działają te tendencje, te prawa, które działają w innych krajach. A więc, po pierwsze, dalsza konsolidacja, łączenie się banków, przejmowanie jednych instytucji finansowych przez drugie. Byliśmy dwa miesiące temu świadkami takiej właśnie sytuacji, w której jeden z podmiotów, Deutsche Bank, przez systematyczne skupywanie akcji na giełdzie i przez systematyczne skupywanie akcji innych akcjonariuszy podjął działania zmierzające do przejęcia BIG Banku Gdańskiego. I tego rodzaju sytuacji świadkami na pewno będziemy jeszcze w przyszłości. Jest to bowiem zjawisko normalne w gospodarce rynkowej. Tym bardziej w dobie, kiedy te procesy łączenia się, konsolidacji sektora finansowego na świecie nabrały takiego przyspieszenia. Myślę, iż będziemy w najbliższym okresie świadkami rozwoju bankowości specjalistycznej: inwestycyjnej, hipotecznej, takiej, którą mamy rozwiniętą jeszcze w niedostateczny sposób, takiej, która jest potrzebna zarówno gospodarce, jak i obywatelom. Będziemy świadkami rozwoju banków w Internecie. Będziemy, myślę, w największym zakresie świadkami walki banków, instytucji finansowych o klienta detalicznego. Jest to, myślę, proces, który odczujemy najbardziej i który będzie dla nas najkorzystniejszy, za pośrednictwem którego będziemy tak naprawdę odbierać sytuację w sektorze bankowym. Obywatele najczęściej bowiem oceniają bank przez pryzmat tego, czy obsługa w tym banku jest miła, czy nie; czy bank jest stabilny, czy nie; czy w końcu odsetki, które się płaci od zaciąganych pożyczek i kredytów są niskie, czy nie. Nie oceniają natomiast banku przez pryzmat tego, kto jest jego właścicielem, a kto nie. Myślę, że w najbliższym okresie będziemy świadkami coraz dalej idącego zwiększania efektywności instytucji bankowych i ubezpieczeniowych. Myślę, iż każdy z nas czyta, słyszy niekończące się wypowiedzi prezesów kolejnych banków o tym, iż rozwijać one będą sieć bankową. To są działania, na których nam najbardziej powinno zależeć, których nigdy jako państwo nie moglibyśmy sprawnie prowadzić, których nigdy nie moglibyśmy w sposób odpowiedzialny kreować. I w końcu - w finale tych wszystkich procesów jest tańszy pieniądz dla obywatela, jest bezpieczna lokata dla obywatela, jest bezpieczna umowa ubezpieczeniowa dla każdego, kto się ubezpiecza. Po tym wszystkim, co powiedziałem, jest oczywiste, iż Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność przyjmie informację rządu dla Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej o aktualnym stanie oraz przyszłości sektorów bankowego i ubezpieczeniowego w głosowaniu, które - mam nadzieję - odbędzie się na następnym posiedzeniu Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Berdychowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Zych w trybie sprostowania, jak rozumiem. Tak? Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam wrażenie, że pan poseł mnie jednak nie zrozumiał. Jestem ostatni, który by się nadawał do tego, aby krytykować prawicę, dlatego że jest w opozycji. Po pierwsze, panie pośle, spodziewając się tego, rozpocząłem od stwierdzenia, że w roku 1995, a wtedy była lewicowa koalicja, powołaliśmy zespół do zbadania nieprawidłowości. To ja mu przewodniczyłem jako ówczesny marszałek Sejmu. Po drugie, mówiłem o tym, kiedy Sejm zlecał badania rynku ubezpieczeniowego. Był to właśnie okres rządów lewicowych. Co więcej, w swoim wystąpieniu powiedziałem również, że odnoszę to do różnych rządów - do różnych - które nie radziły sobie z procesem prywatyzacji. A więc nasz projekt uchwały nie ma nic wspólnego z tym, że to akurat lewicowa sprawa.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#JózefZych">Kolejny problem. Do 1997 r. udział kapitału zagranicznego w polskich bankach wynosił 30%. Tym zakończyliśmy. Dobrze, że pan poseł stwierdził, iż były to deklaracje. Widocznie te deklaracje nie były dostateczne albo nie miały zabezpieczenia, żeby przyciągać nasz kapitał.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#JózefZych">I teraz trzecia sprawa. To, że wpływa tu wiele materiałów i informacji, to nie jest jeszcze argument, aby posłowie nie mieli prawa. A czego żądamy? Tylko tego, żeby rząd pokazał, jak zamierza prywatyzować. Czy mówimy, że jesteśmy przeciwko temu? Absolutnie. Mówimy: chcemy wiedzieć, jak ten proces będzie przebiegał, bo mamy zastrzeżenia do tego przebiegu. A zatem jeżeli w przyszłości tak stawiano by sprawy, że odwróci się sytuacja i my będziemy w koalicji, a nie opozycji, to ja bym tylko podziękował. Bo to jest w moim przekonaniu prawidłowe rozumowanie.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, zawsze miałem odwagę. Ktokolwiek by mówił i cokolwiek by mówił, jeżeli uznaję, że ma rację, to mu rację przyznaję. Na propagandzistę ja się nie nadaję. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Kaczmarka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WiesławKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie chciałbym zadać trzy pytania, w tym dwa panu premierowi Balcerowiczowi. Wysłuchałem tego wykładu na temat makroekonomii i tak się zastanawiam, czy jeżeli zadłużenie polskich przedsiębiorstw za granicą sięga w Polsce już 25 mld, to jest to źle czy nie, czy można jeszcze bardziej zadłużyć polskie przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WiesławKaczmarek">Drugie pytanie. To była taka próba spekulacji w wykonaniu pana premiera, że z prywatyzacji rozproszonej - nowomowa prywatyzacyjna - dostaliśmy mniej środków, a z prywatyzacji skoncentrowanej więcej. Oczywiście pan premier nie zauważył, że to przeprowadzano w różnym czasie, nie uwzględnił czynnika czasu, powiedział tylko, że to zostało przeznaczone na finansowanie reformy ubezpieczeń społecznych. Byłbym bardzo zadowolony, gdyby tak było. Ale wydaje mi się, że większą stratą jest to, że te środki zostały przeznaczone na pokrycie kosztów nieudolności zarządzania ZUS-em.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#WiesławKaczmarek"> Tak więc nie wiem, która strata jest większa.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#WiesławKaczmarek">Można by zadać więcej pytań panu premierowi, ale chciałbym jeszcze o jedno zapytać pana posła Berdychowskiego. Panie pośle, czy pan czytał w ogóle ten materiał?</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Berdychowski: Czytałem.)</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#WiesławKaczmarek">Bo my go dostaliśmy wczoraj. Pan powiedział, że on pokazuje, na czym ma polegać prywatyzacja sektora bankowego w Polsce. Ja pana bardzo proszę, żeby pan dotrzymał słowa i powiedział, na której stronie w tym materiale jest opisana procedura prywatyzacji banku PKO BP. Na czym to ma polegać? Bo ja nawet nie dowiedziałem się z tego materiału, czy to ma być przeprowadzona w drodze podwyższenia kapitału, sprzedaży akcji czy zyskania partnera strategicznego. Jak ma wyglądać prywatyzacja BGŻ? Mało tego, jest tylko sformułowanie, że prywatyzacji BGK, Banku Gospodarstwa Krajowego, nie będzie. Mam wrażenie, że rząd zapomniał, że jeszcze jest Bank Ochrony Środowiska, w którym Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma znaczące udziały. Jest to dość specyficzny bank. Jest jeszcze Bank Pocztowy, w którym również Poczta Polska, 100-procentowe przedsiębiorstwo państwowe, ma swoje udziały. Tak że to jest po prostu materiał w tej części absolutnie nieprofesjonalnie przygotowany. Jeśli chodzi o część statystyczną, to skoro wpłynęło to wczoraj o godz. 18 do skrytek poselskich, trudno dzisiaj o jakąś ocenę.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#WiesławKaczmarek">Chciałbym przejść do wystąpienia w imieniu klubu. W imieniu Klubu SLD chciałbym oświadczyć, że dzisiejsza debata o informacji rządu o sytuacji w systemie bankowych i ubezpieczeniowym odbywa się chyba tylko z kronikarskiego obowiązku i może stanowić wyłącznie wartość dla badaczy przebiegu transformacji polskiej gospodarki w latach dziewięćdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#WiesławKaczmarek">27 kwietnia 1999 r. klub SLD zgłosił marszałkowi projekt uchwały Sejmu w sprawie polityki rządu wobec sektora bankowego (druk nr 1090). Nie wiemy, dlaczego projekty kilku również innych klubów oczekują na debatę w parlamencie do dziś. Mija dokładnie rok od wniesienia inicjatyw poselskich. Rząd w międzyczasie podjął wszystkie kluczowe decyzje w sektorze bankowym i ubezpieczeniowym — sprzedał główne instytucje finansowe, sprzedał rynek ubezpieczeń emerytalnych, zdążył jeszcze po drodze wyrzucić prezesa PKO BP, i teraz przedstawia Sejmowi zapowiadaną od 2 lat informację o sytuacji w sektorze bankowym i ubezpieczeniowym, chociaż powinna to być prezentacja polityki rządu i oczekiwanego modelu sektora bankowego i ubezpieczeniowego w Polsce. Pewnie jest tak, że rząd nie może ustalić, co zamierzają właściciele instytucji finansowych w Polsce. Nie jest w stanie przedstawić przyszłego modelu i rozwoju zdarzeń w bankach i ubezpieczeniach w Polsce. Chociażby brak zapowiadanej fuzji Deutsche Banku i Dresdner Banku może mieć bezpośrednie znaczenie dla polskich instytucji finansowych, a minister skarbu państwa zapewne nie został poinformowany, co planuje zrobić w najbliższym czasie na globalnym rynku finansowym jeden z kluczowych jego graczy, jakim jest firma ubezpieczeniowa Allianz AG. Dlatego mamy informacje o charakterze statystyczno-publicystycznym, a nie prezentację polityki rządu wobec sektora instytucji finansowych. Smutne to, ale prawdziwe. Tę gorzką prawdę zawdzięczamy nieodpowiedzialnej polityce prywatyzacyjnej ministra skarbu, która jest efektem decyzji strategicznych podejmowanych przez rząd AWS i Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#WiesławKaczmarek">Decyzje podejmują właściciele tego sektora, a nie reprezentant skarbu państwa. Ministra polskiego rządu stać już wyłącznie na działanie blokujące, co udowodnił na przykładzie uniemożliwienia fuzji Banku Handlowego i BRE. Rząd nie jest w stanie wobec tak prowadzonej polityki przekształceń własnościowych w sektorze instytucji finansowych przedstawić Sejmowi realnej polityki wobec sektora instytucji finansowych w Polsce. Ten stan rzeczy klub SLD odnotowuje z najwyższym niepokojem i obawą o zdolność skutecznego prowadzenia polityki gospodarczej w państwie.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#WiesławKaczmarek">Parę słów o historii przemian w polskich bankach. Jest ona skrzętnie pomijana, jest po prostu niewygodna. Reforma systemu bankowego rozpoczęła się z chwilą określenia innej roli Narodowego Banku Polskiego i zlikwidowania jego komercyjnej funkcji. Powstało wówczas 9 państwowych banków komercyjnych, znanych jako Banki Wielkopolski, Depozytowy, Gdański, Śląski itd.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#WiesławKaczmarek">Zła sytuacja gospodarcza państwa i reformy na początku lat 90. spowodowały, że w sektorze bankowym urósł do niebezpiecznych rozmiarów portfel złych kredytów. W celu jego naprawy rząd podjął dwa działania: w celu dokapitalizowania banków wyemitowane zostały wieloletnie obligacje restrukturyzacyjne na kwotę 4,7 mld zł oraz Sejm uchwalił ustawę o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, dzięki której wierzyciele, przy wiodącej roli banków, zawarli kilkaset ugód bankowych, ratując w wielu przypadkach przedsiębiorstwa od upadku, a banki zdołały poprawić jakość portfela kredytowego. Równolegle rozpoczęto prywatyzację banków państwowych - dzisiaj nawet trudno ustalić, skąd taka kolejność - zaczynając od Wielkopolskiego Banku Kredytowego, który zrezygnował z budżetowej pomocy w postaci obligacji. Następne prywatyzacje Banku Śląskiego, Banku Przemysłowo-Handlowego, Banku Gdańskiego polegały na ofertach publicznych pakietów mniejszościowych. Przypomnieć należy również dramatyczne wystąpienie prezesa Narodowego Banku Polskiego w Sejmie na przełomie lat 1993–1994 i nocną debatę nad kondycją sektora bankowego, która zaowocowała kilkoma ustawami stwarzającymi warunki prawne dla naprawy sektora bankowości spółdzielczej, dla restrukturyzacji BGŻ i stworzyły możliwość konsolidacji i grupowania banków państwowych.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#WiesławKaczmarek">Pojawia się przy tym paradoks w prywatyzacji polskich banków. Gdy polskie banki były w relatywnie gorszej sytuacji niż obecnie, zdecydowano się na sprzedaż pakietów mniejszościowych, czego inwestorzy nie odrzucili. Może się wydawać, że ich inwestycje były obarczone większym ryzykiem niż inwestycje pod koniec lat 90. w przedsiębiorstwa lidera przemian Europy Wschodniej. Koncepcja ówczesnych decydentów wydawała się ryzykowna, ale zawierała w sobie element ostrożnościowy. Logika nakazywałaby sprzedawać pakiety większościowe, aby zachęcić inwestora, gdyż stan gospodarki był trudny do określenia, banki były w trakcie naprawy, personel w trakcie nauki nowoczesnych technik bankowych, a technologia i bankowe know-how w drodze do polskich banków. Postąpiono jednak inaczej. Sprzedano pakiety mniejszościowe, stworzono rynek konkurencyjnych usług bankowych. Bardzo istotna była wówczas rola Narodowego Banku Polskiego, który zajął się sanacją banków prywatnych i udzielił licencji na wejście banków zagranicznych. W 1995 r. postanowiono zweryfikować politykę prywatyzacji banków, poszukując rozwiązań pozwalających na konsolidację polskiego systemu bankowego. Powstała koncepcja dwóch grup bankowych wokół Banku Handlowego i Pekao SA. Sejm uchwalił stosowną ustawę. W realizacji tego programu ujawniło się jednak kilka barier. Odmienna koncepcja rozwoju Banku Handlowego widziana przez zarząd tego banku, w uproszczeniu polegająca na preferencji rozwoju banku przez prywatyzację, a nie przez konsolidację i zbyt długie przebywanie pod kuratelą Ministerstwa Finansów uniemożliwiły dwukrotnie wzmocnienie kapitałowe banku. Raz była to odmowa wykonania oferty publicznej, będącej podniesieniem kapitału i drugi raz - przesunięcie terminu emisji euroobligacji banku. Nic dziwnego, że bank dążył do uwolnienia się spod urzędniczej kurateli. Drugim przeciwnikiem konsolidacji, to kolejny paradoks, okazał się Fundusz Prywatyzacji Polskich Banków, który powstał z części rozwiązanego w 1992 r. Funduszu Stabilizacji Polskiego Złotego (w wysokości 1 mld dolarów). Środki z funduszu prywatyzacji miały służyć rządowi na wykup obligacji restrukturyzacyjnych pod warunkiem, że rząd sprywatyzuje banki komercyjne do 1996 r. Tak się nie stało i rozpoczęły się negocjacje, jak prowadzić prywatyzację banków dalej, aby nie stracić środków z funduszu prywatyzacji banków. W dużej mierze stanowisko właścicieli funduszu przesądziło o dalszym przebiegu prywatyzacji polskich banków.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#WiesławKaczmarek">Czas i doświadczenia sprzyjają refleksji, czy było warto. Inna istotna okoliczność w konsolidacji banków to liczne próby inwestycyjnej aktywności EBOR w prywatyzacji polskich banków. Niestety, otrzymał on odmowę jako inwestor strategiczny w Banku Handlowym SA. Może ta odmowa jest jednym z prawdopodobnych wyjaśnień destrukcyjnej polityki prowadzonej w ostatnich dwóch lat wobec Banku Handlowego ze strony Ministerstwa Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#WiesławKaczmarek">Po decyzjach obecnej koalicji przeszło 70%, źródła są nieprecyzyjne, sektora finansowego kontrolują zagraniczne instytucje finansowe. Podobnie jak na Węgrzech, poza zagraniczną kontrolą zostały instytucje finansowe, które mają kłopoty finansowe. Zrestrukturyzowana część rynku finansowego, która daje zyski, ograniczyła portfel złych kredytów i jest już w zasadzie w strukturze banków i ubezpieczycieli zagranicznych. W przyszłości nie będą to suwerenne banki polskie, tylko oddziały banków zagranicznych. Należy zwrócić uwagę, że minister skarbu państwa podjął operację sprzedaży banków polskich bez jakiegokolwiek rozeznania, co się dzieje na rynku europejskim i światowym. Ministerstwo Skarbu Państwa nie wie, kto naprawdę będzie właścicielem grupy Pekao SA, bo decyzja należy do Allianza AG, mimo że nabywcą stał się włoski UniCredito.</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#WiesławKaczmarek">Jak działa MSP, czyli wątpliwy profesjonalizm, niski poziom analiz przedprywatyzacyjnych, nieprecyzyjna i nieprzejrzysta procedura, pokazał to przebieg prywatyzacji PZU SA. Okazało się, że minister skarbu został, przepraszam za sformułowanie, wystawiony do wiatru przez prezesa prywatyzowanej spółki i w dniu podpisywania umowy prywatyzacyjnej minister sprzedawał PZU tak naprawdę potencjalnie grupie Deutsche Bank AG, a nie określonym w umowie inwestorom. Później nastąpiła zagadkowa i kompromitująca sekwencja decyzji personalnych ministra wobec prezesa PZU SA zakończona nominacją na prezesa Totalizatora Sportowego SA. Aż dziw bierze, skąd taka determinacja u ministra skarbu w promocji wybitnych inaczej menedżerów.</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#WiesławKaczmarek">Wróćmy do prywatyzacji. To co zastanawia, to upór obecnych prywatyzatorów, aby wszystko robić inaczej niż poprzednicy, począwszy od wątpliwej merytorycznie reorganizacji resortu skarbu na prowadzeniu projektów prywatyzacyjnych skończywszy. Resort skarbu krytykuje projekt prywatyzacji Banku Handlowego i nie stara się dostrzec, że było to rozwiązanie nowatorskie. Prywatyzacja Banku Handlowego, dzięki połączeniu trzech elementów: grupy inwestorów stabilnych, specjalnych partycypacyjnych obligacji zamiennych i zachowania części kapitałów na finansowanie reformy systemu ubezpieczeń społecznych, mogła być przydatna jako model prywatyzacyjny stosowany przy prywatyzacji innych dużych firm polskich, jak: sektor ubezpieczeniowy - spółka PZU, przedsiębiorstwa sektora paliwowo-energetycznego czy przedsiębiorstwa infrastrukturalne, np. Telekomunikacja.</u>
          <u xml:id="u-44.18" who="#WiesławKaczmarek">Model prywatyzacji Banku Handlowego pozwalał na zachowanie tożsamości firmy, stworzenie silnej bazy inwestorów indywidualnych, a dzięki porozumieniom zawartym z inwestorami stabilnymi pozwalał na rozwój poszczególnych dziedzin działalności firmy. Był nową jakością na rynku kapitałowym. Czas przeszły jest właściwy, gdyż dalsze działania ministra skarbu obecnej koalicji AWS - UW - przekazanie obligacji Banku Handlowego firmie PZU - zdemolowały cały projekt, a skarb państwa pośrednio wypowiedział umowę prywatyzacyjną, którą zawarł z grupą stabilnych inwestorów. Dzisiaj nie ma już o co się spierać.</u>
          <u xml:id="u-44.19" who="#WiesławKaczmarek">Zdaniem klubu SLD argumenty merytoryczne związane z polityką gospodarczą, interesem polskiej gospodarki, bezpieczeństwem polskich przedsiębiorców nie mają istotnego znaczenia dla obecnego rządu. Wszyscy muszą przegrać z krótkoterminowym interesem budżetu, tj. zgromadzeniem jak największych przychodów z prywatyzacji. Przy braku polityki przemysłowej prowadzącej do zmian strukturalnych w gospodarce jest to polityka bardzo niebezpieczna. Znając determinację obecnego rządu AWS–UW — jest to zapewne efekt syndromu krótkiej władzy, zostanie zrealizowanych jeszcze kilkanaście prywatyzacyjnych interesów, aby przy pomocy przyspieszonej prywatyzacji odsunąć w czasie groźbę potencjalnego kryzysu walutowego w Polsce, co wróżą bardzo złe wyniki naszej wymiany gospodarczej z zagranicą. Należy liczyć się z nieodpowiedzialnymi próbami prywatyzacji PKO BP i BGŻ, tak jak już dzieje się w prywatyzacji sektora energetyki. Sprzedaż banku, bo to nie jest przemyślana polityka prywatyzacyjna, to nie jest sprzedaż wyłącznie instytucji finansowej — oznacza to sprzedaż infrastruktury gospodarczej, a to z kolei oznacza sprzedaż kontroli nad gospodarką. Rząd zdecydował się na sprzedaż na słabych warunkach piątego rynku Unii Europejskiej, jeżeli liczyć jego wielkość liczbą mieszkańców, wskaźnikiem ubankowienia czy możliwościami wzrostu rynku ubezpieczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, czas minął, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WiesławKaczmarek">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WiesławKaczmarek">Jest to polityka nieodpowiedzialna i szkodliwa dla długoterminowego dobrze pojętego interesu polskich przedsiębiorstw i kraju.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WiesławKaczmarek">Ponieważ pan marszałek daje mi mniej czasu niż posłowi Berdychowskiemu, to spróbuję ograniczyć wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#WiesławKaczmarek">Chciałbym zwrócić uwagę tylko na parę istotnych elementów. Na czym polega właściwie pewna przewrotność w tłumaczeniu dzisiaj polityki w tym sektorze? Po pierwsze, zjawisko globalizacji stanowi wygodne wytłumaczenie braku polityki konsolidacji niektórych segmentów polskiej gospodarki. Pojęcie globalizacji zwalnia z obowiązku myślenia o bezpieczeństwie systemu gospodarczego i ochrony suwerenności ekonomicznej kraju. Proces globalizacji zwalnia rząd z obowiązku własnej przemyślanej polityki gospodarczej wzmacniania sektorów polskiej gospodarki. Rząd zdecydował się, odwrotnie niż inne kraje, na podział, rozdrobnienie struktury gospodarki, co widać na przykładzie bankowości, energetyki czy zapowiadanych w sektorze gazowym projektów.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#WiesławKaczmarek">Po drugie, jednym z motywów prywatyzacji jest zarzut niedokapitalizowania polskich banków. Nigdy nie powiedziano nic więcej poza tym ogólnikiem. Czy chodzi o to, aby polskie banki po prywatyzacji stały się graczami globalnymi na rynku światowym, europejskim, czy mają za zadanie dobrze wypełniać rolę banków regionalnych? Na razie ze sprzedania banków nie wynika, żeby którykolwiek uzyskał istotne wzmocnienie kapitałowe, co pozwoliłoby istotnie zmienić jego pozycję na rynku bankowym. Pierwsza setka banków będzie stale poza zasięgiem. Po konsolidacji Pekao SA znalazł się w okolicy 130. miejsca w rankingu banków i tak już pozostało.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#WiesławKaczmarek">Po trzecie, prywatyzacja banków i sektora ubezpieczeń, Warty i PZU, była zamówieniem budżetowym na lata 1998–2000 i zasadniczym kryterium podejmowania decyzji prywatyzacyjnej była cena. Nie były uwzględniane w strategii prywatyzacji banków - bo jej nie było, powstaje dopiero teraz, po prywatyzacji - żadne względy makroekonomiczne. Wyjątek stanowiło odrzucenie oferty Deutsche Banku na zakup akcji grupy Pekao SA, która była znacząco wyższa od pozostałych. Rząd ze znanych sobie powodów odrzucił ją, ale szybko zrewanżował się, prowadząc do przejęcia przez Deutsche Bank prywatnego banku notowanego na warszawskiej giełdzie. Jeżeli raport o bankach zamieszczony w „Rzeczpospolitej” jest rzetelny, to wynika z niego, że minister skarbu państwa jako jeden z pierwszych akcjonariuszy sprzedał swoje akcje w Banku Gdańskim właśnie Deutsche Bankowi AG.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#WiesławKaczmarek">Po czwarte, przedstawiciele rządu, szczególnie minister skarbu państwa, swego czasu upowszechniali mit o słabym poziomie polskiej technologii bankowej. Polskie banki w okresie ostatnich lat dokonały niewiarygodnego postępu w zakresie technologii. Potrzebowałyby niewiele czasu, aby uzupełnić nieliczne braki w rozwiniętych technologiach bankowych, np. bankowości elektronicznej. Proces modernizacji został przeprowadzony w trudnych warunkach ekonomicznych, np. naprawy portfela złych kredytów, przy niezbyt sprzyjającej polityce państwa, chociażby pobór dywidendy, i przy ograniczającej rozwój polityce stóp i wysokich rezerw obowiązkowych, prowadzonej przez Narodowy Bank Polski, co nie pomagało bankom w zwiększeniu kapitałów i finansowaniu zakupu technologii, które pozwalałyby im być konkurencyjnymi na rynku.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#WiesławKaczmarek">Chciałbym, panie marszałku, na koniec zadać rządowi kilka pytań odnośnie do informacji, którą otrzymaliśmy wczoraj do przeanalizowania, a dzisiaj jest przedmiotem debaty.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#WiesławKaczmarek">Pierwsze. Czy chcemy utrzymać i tworzyć warunki do rozwoju polskich banków, czy zgodnie z polityką prywatyzacyjną rządu polskie banki mają stanowić mało znaczący fragment polskiej gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#WiesławKaczmarek">Drugie pytanie. Czy rząd posiada program działań marketingowych, legislacyjnych i organizacyjnych, którego celem byłoby promowanie Warszawy jako centrum operacji finansowych i kapitałowych w tej części Europy? Pytanie wydaje się retoryczne. Skoro rząd polityką prywatyzacyjną skazał sektor bankowy na marginalizację, to dlaczego miałby mieć program rozwoju rynku kapitałowego i finansowego w Polsce? Ale jest szansa, aby Sejm dowiedział się, jakie są plany strategiczne rządu wobec rynku kapitałowego poza jego rychłym opodatkowaniem.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#WiesławKaczmarek">Trzecie pytanie. Dlaczego rząd ma lekceważący stosunek do badań opinii publicznej? To, że rząd ma niskie notowania, nie znaczy, że można bagatelizować opinię w innych sprawach. W przypadku prywatyzacji Pekao SA blisko 67% badanych opowiadało się za inwestorem krajowym. Rząd zachował się wręcz prowokacyjnie, postąpił odwrotnie niż oczekiwała opinia publiczna i na dodatek, nie wybierając najlepszej oferty, podjął decyzję o prywatyzacji grupy Pekao SA.</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#WiesławKaczmarek">Czwarte pytanie. Jaka będzie pozycja Polski w negocjacjach z Unią Europejską: silniejsza z własnym sektorem bankowym i ubezpieczeniowym czy silniejsza bez sektorów bankowego i ubezpieczeń?</u>
          <u xml:id="u-46.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.13" who="#WiesławKaczmarek"> Przykłady polityki rządu w Hiszpanii, Irlandii, Portugalii czy Austrii nie pozostawiają żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-46.14" who="#WiesławKaczmarek">Piąte. Dlaczego polski rząd nie prowadzi polityki zachęcania zagranicznych instytucji finansowych do budowania własnych struktur organizacyjnych od podstaw, tzw. green fields, a zdecydował się na sprzedaż istniejącej infrastruktury finansowej? Taka polityka tworzy realną wartość dodaną w sektorze instytucji finansowych i wzmacnia konkurencję na rynku.</u>
          <u xml:id="u-46.15" who="#WiesławKaczmarek">Szóste. Jak rząd zamierza prowadzić proces finansowania restrukturyzacji naszej gospodarki, zwłaszcza tzw. sektorów wrażliwych? Wielokrotnie słyszymy o potrzebie oszczędzania, a zgromadzone środki mają służyć rozwojowi gospodarczemu. Czy w takiej sytuacji własnościowej zarządzających oszczędnościami będzie miał miejsce mechanizm wykorzystania zgromadzonych oszczędności w interesie polskiej gospodarki? Należy zwrócić uwagę, że właściwa eksplozja gromadzonych oszczędności dopiero nadchodzi i będzie to kapitał społeczny, gromadzony w drugim i trzecim filarze reformy emerytalnej. Drugi filar jest już zdominowany przez zagranicznych ubezpieczycieli. A kto jest rzeczywistym właścicielem PZU Życie? Mam nadzieję, że wkrótce się dowiemy.</u>
          <u xml:id="u-46.16" who="#WiesławKaczmarek">Siódme. Jak rząd zamierza prowadzić politykę wspierania eksportu i rozwoju polskiej przedsiębiorczości? Właściwie można powiedzieć, że rząd już wyciągnął wnioski z popełnionych błędów i niedawno w celu realizacji rządowego programu wsparcia małych i średnich firm skierował do Sejmu projekt ustawy o utworzeniu parabanku, czyli Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Rozumiemy, że nie ma banku, który mógłby realizować politykę rządu, trzeba więc tworzyć kolejne rządowe instytucje. Jest to nowy sposób optymalnego wydawania pieniędzy publicznych. Jak zamierza w nowej sytuacji działać nadzór bankowy, skoro przeszło 70% aktywów sektora bankowego kontroluje kapitał zagraniczny? Czy nadzór posiada instrumenty pozwalające na ustalenie stanu faktycznego banków w Polsce, skoro będą one pełnić role oddziałów, spółek córek banków zagranicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MarekBorowski">Przepraszam, panie pośle, ile jeszcze jest pytań?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WiesławKaczmarek">Jeszcze trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WiesławKaczmarek">Jakie są mechanizmy kontroli alokacji oszczędności gromadzonych przez banki poza polskim obszarem ekonomicznym? To samo pytanie dotyczy innych instytucji finansowych, takich jak ubezpieczyciele i fundusze emerytalne, gromadzących składki obywateli. Tej drugiej grupie grozi nadpłynność środków do zainwestowania, zwłaszcza że rząd prowadzi politykę ograniczania rynku wewnętrznego i nie wspiera działalności eksportowej polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WiesławKaczmarek">Dwa ostatnie pytania. W jaki sposób, przy tak wysokim stopniu penetracji przez kapitał zagraniczny sektora bankowego i innych instytucji finansowych, rząd zamierza kontrolować sytuację odpływu kapitału w przypadku zaburzeń na rynku finansowym czy walutowym? Jest to pytanie o bezpieczeństwo państwa. Na ile w procesie tak głębokiej prywatyzacji uwzględniono ten aspekt bezpieczeństwa państwa? - zwłaszcza że w przypadku trudnej sytuacji finansów publicznych rząd nie może za bardzo liczyć na aktywną postawę Narodowego Banku Polskiego; jeżeli dobrze się temu przyjrzeć i posłuchać ostatnich jego oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WiesławKaczmarek">I ostatnie pytanie. Jeżeli rząd uznaje za wartość posiadanie polskiego sektora bankowego, to jakie działania legislacyjne i organizacyjne zamierza podjąć, aby stworzyć tym bankom warunki do rozwoju, podniesienia rentowności, warunki do wzmocnienia kapitałowego? Jakie konkretne działania właścicielskie, prywatyzacyjne zamierza podjąć rząd w stosunku do Banku Ochrony Środowiska, Banku Pocztowego, PKO BP i BGŻ? - o BGK już wiemy. Są to pozostałości sektora bankowego, w którym skarb ma jeszcze znaczące pakiety akcji.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WiesławKaczmarek">Wysoki Sejmie! Sytuacja po prywatyzacji w bankowości i ubezpieczeniach jest chwilowym sukcesem; odnotowano jednorazowy przypływ twardej waluty, który jednak, zdaniem SLD, przerodzi się w strategiczną porażkę za kilka lat. Nie może być inaczej, gdyż do tej pory nikt z naszych strategicznych partnerów gospodarczych i politycznych nie zdecydował się na drogę rozwoju polegającą na sprzedaży podstawowego systemu oddziaływania na gospodarkę, jakim jest system bankowy i ubezpieczeniowy. Niestety jest to stan nieodwracalny i nieodwracalne też będą jego skutki dla polskiej gospodarki, przedsiębiorców i obywateli. Zawdzięczamy do rządowi premiera Buzka; warto o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WiesławKaczmarek">Na koniec wspomnę jeszcze o tym, jak zabawnie na tym tle wygląda wyborcze hasło powszechnego uwłaszczenia, w chwili gdy prywatyzacji poddano ostatnie wartościowe sektory gospodarki - banki, ubezpieczenia, energetykę, paliwa, telekomunikację, pozostawiając państwu (w domyśle: uwłaszczeniowcom) wyłącznie sektory w ekonomicznych tarapatach. Jest to kolejny dowód dwulicowości politycznych liderów koalicji Unia Wolności-AWS.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#WiesławKaczmarek">Po zapoznaniu się z informacją stawiam w imieniu klubu SLD wniosek o odrzucenie rządowej informacji.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#WiesławKaczmarek">Zgłaszam również wniosek o przejście do drugiego czytania w sprawie uchwały Sejmu dotyczącej prywatyzacji PKO BP, BGŻ i PZU SA. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lewandowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JanuszLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poseł Kaczmarek wyczerpał właściwie rundę pytań, zanim wyczerpana została runda wypowiedzi w imieniu klubów. Przed rozpoczęciem tej debaty wydawało mi się, że jeżeli opozycja chce szukać szansy na przyczernianie obrazu jakiegoś fragmentu polskiej rzeczywistości gospodarczej, to powinna omijać sektor finansowy. Akurat w tym sektorze rok 1999 był bowiem dobry i stanowił dobre zwieńczenie bardzo twórczej dekady, niespotykanej w dziejach, rozwoju usług finansowych w Polsce. Ale zdziwił mnie poseł Kaczmarek, bo jednak spróbował i nazywał marginalizacją sektora to, co w rzeczywistości było wyrastaniem z marginesu; mam na myśli wyrastanie z marginesu sektora finansowego, nieistotnego i niepotrzebnego gospodarce socjalistycznej, i przekształcanie go w nowoczesny, sprawny w obsłudze potrzeb gospodarki sektor usług bankowych, kapitałowych i biur maklerskich.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#JanuszLewandowski">Byłoby pewnym nadużyciem nazywanie roku 1989 na rynku kredytowym wskrzeszeniem bankowości polskiej, bo rzeczywiście ona w kalekiej postaci istniała wcześniej. I nawet można by dodać to, że pewne funkcje delegowane przez centralnego planistę na banki w latach osiemdziesiątych sprawiły, że ten skok na głęboką wodę gospodarki rynkowej był łatwiejszy niż w paru innych krajach. Wskrzeszeniu uległ segment kapitałowy rynku finansowego, ale jednak jest przepaść pomiędzy rokiem 1989, kiedy to był margines, a rokiem 2000, kiedy to jest nowoczesny sektor usług finansowych. To jest przepaść cywilizacyjna i każdy rok na tej trasie, od roku 1989 do 2000, niósł odkrywanie ogromnej luki cywilizacyjnej, jaką w tym zakresie pozostawił socjalizm.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#JanuszLewandowski">Na początku tej drogi wspomnę ciepło dwa akty widzialnej ręki państwa, które utorowały drogę do rozwoju nowoczesnego sektora bankowego w Polsce. Mianowicie, po pierwsze, komercjalizacja w 1991 r. i powołanie rad nadzorczych z udziałem fachowców - dlatego, że to była niepowtarzalna lekcja, z której wynieśliśmy naukę, że istnieje możliwość uzyskania pewnej wartości dodanej również w sektorze publicznym, ale pod jednym bardzo istotnym warunkiem, że się mianuje do organów nadzoru jako partnerów zarządów osoby kompetentne, z bagażem jakichś doświadczeń. Z tej lekcji przez następne lata nie korzystaliśmy za bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#JanuszLewandowski">Drugi element wyposażenia systemu bankowego, bardzo istotny, bo był to element uporania się z plagą, która dotykała wszystkie kraje pokomunistyczne, to uporanie się z balastem złych długów, czyli owej symbiozy pomiędzy sferą realną przedsiębiorstw państwowych i państwowymi bankami. Tego typu groźba zawisła nad przyszłością sektora bankowego we wszystkich krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Polski model, później bardzo pilnie studiowany od Ameryki Łacińskiej po Chiny, okazał się bardziej zdecentralizowany, bardziej uczący uczestników gry rynkowej aniżeli inne modele wypróbowane pod tym względem w świecie pokomunistycznym.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#JanuszLewandowski">Powtarzam: Rok 1999, dobry w ujęciu finansowym, dla sektora finansowego był zwieńczeniem dekady rozwoju czegoś, co wyrastało z marginesu gospodarki socjalistycznej. Nie da się zaprzeczyć ani przyrostowi, ani ogromnej dynamice przyrostów aktywów, chociaż jesteśmy ciągle krajem niedobankowionym, nie tylko w relacji do krajów Unii Europejskiej, ale również do Czech i Węgier.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#JanuszLewandowski">Nie da się zaprzeczyć ogromnemu postępowi w zakresie bezpieczeństwa systemu bankowego, choćby mierzonego tym, iż współczynnik wypłacalności poniżej 8%, uważany za krytyczny, ma w tej chwili 8 banków, a nie 18, jak w 1993 r. Nie da się zaprzeczyć zdrowej konsolidacji tego sektora, co jest odzwierciedleniem czegoś, z czym się nie uporamy i co jest siłą wyższą, czyli konsolidacją usług finansowych na całym świecie. Oczywistym dorobkiem tej dekady jest zupełnie inna jakość usług, rozrost sieci, jej dostępność dla klientów detalicznych i dla podmiotów gospodarczych, liczba placówek, przyrastająca w 1998 r., rzędu 700 nowych placówek, a w 1999 r. - 740. W tym roku będzie pewnie około 750 czy 800 nowych placówek. To jest gigantyczny rozrost sieci, jej dostępności jako usługi bankowej dla polskiej ludności i polskich podmiotów gospodarczych. Wreszcie: nowe produkty, których nie było, a które są próbą sprostania wyzwaniom epoki Internetu.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#JanuszLewandowski">Oczywiście są i słabości dzisiejszego systemu bankowego, w części dziedziczone, a w części takie, które nazwałbym źle rozwiązanym problemem. System bankowy jest słaby w finansowaniu dużych przedsięwzięć infrastrukturalnych; ma oczywiste bariery; mogą to być najwyżej kredyty konsorcjów bankowych, ale istnieje oczywiście bariera i słabość polskiego systemu bankowego w finansowaniu dużych przedsięwzięć inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#JanuszLewandowski">Jak rozliczyć państwo w roli nadzorcy i organizatora reguł gry systemu bankowego w minionej dekadzie? Pewnie w odniesieniu do wielu zakresów owej roli państwa, czyli widzialnej ręki państwa, dzisiejsza opozycja przyznałaby się do uczestnictwa w tym dziele wespół z dzisiaj rządzącą koalicją. Dwie zasługi wstępne, czyli zręczną i fachową komercjalizację w 1991 r. oraz bardzo ciekawy model rozwiązania problemu złych długów, wspomniałem.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#JanuszLewandowski">Mamy dość wysoki formalnoprawny stopień przygotowania polskiej bankowości do uczestnictwa w Unii Europejskiej. Jeżeli martwimy się, to o inne obszary, jeżeli się martwimy, to nie o ten czas, który nas dzieli od członkostwa w Unii Europejskiej w systemie bankowym, tylko o bardziej groźny z punktu widzenia polskich systemów finansowych czas, który nas dzieli od ewentualnego członkostwa w Unii Europejskiej do uczestnictwa w strefie euro. To może być przedmiotem zmartwienia.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#JanuszLewandowski">Zniknął powód wiecznych narzekań bankowców, którzy mówili o osłabieniu konkurencyjności polskiego systemu bankowego z uwagi na wysoki poziom rezerw obowiązkowych. Zostały obniżone. Państwo wyszło naprzeciw pewnym zagrożeniom czy niepokojom, które rysowały się przy wycofywaniu się z państwowych gwarancji depozytów, i podwyższyło górną granicę środków gwarantowanych. Tu pewnie nie ma sporu pomiędzy poszczególnymi partiami, które w jakiś sposób uczestniczyły w modelowaniu owej dekady systemu bankowego w Polsce i systemu ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-50.10" who="#JanuszLewandowski">Pole sporne to oczywiście udział kapitału zagranicznego i strategia prywatyzacji - w jakiś sposób ograniczana przez dobrowolne zobowiązania, o których warto wspomnieć, że jesteśmy uczestnikiem OECD, że uznaliśmy porozumienia Światowej Organizacji Handlu, że musimy się harmonizować z normami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-50.11" who="#JanuszLewandowski">Każda liberalizacja, i ta zewnętrznie przyjęta jako nasze zobowiązanie - to odkrył już Adam Smith - jest dobra dla klientów systemu bankowego, niekoniecznie kochana przez samych uczestników gry bankowej. Kapitał zagraniczny pojawił się u nas w trzech fazach. Na początku w fazie obsługi własnych korporacji obecnych na terytorium Polski, następnie podjął próbę obsługi polskich dużych podmiotów gospodarczych - a więc tu się pojawił jakiś zalążek konkurencji międzybankowej - i, po trzecie, pojawił się na rynku detalicznym, ale, świadom słabej sieci, raczej adresując wyspecjalizowane usługi finansowe do wyspecjalizowanej klienteli.</u>
          <u xml:id="u-50.12" who="#JanuszLewandowski">Prywatyzacja - prywatyzacja, która dzieli i która, jak sądzę, miała w dotychczasowym przebiegu dzisiejszej debaty posłużyć do próby oddzielenia sztucznie i nieprawdziwie dwóch epok: 1993–1997 i tego, co się stało po 1997 r. - bo niezależnie od strategii obie ekipy odmrażały prawa własności. Jeżeli, jak mówił poseł Kaczmarek, robiły to w imię konsolidacji i, jak mówił poseł Zych, w imię uprzywilejowania kapitału polskiego, to musiały liczyć się z tym, że ten kapitał uprzywilejowany w rundzie prywatyzacyjnej, nazywany niejednokrotnie inwestorem stabilnym, może się okazać po prostu pośrednikiem. Jest to doświadczenie każdej prywatyzacji z przywilejami dla polskiego kapitału, wyniesione ze wszystkich innych odcinków - niekoniecznie właśnie z owego sektora bankowego, ale w sektorze bankowym doskonale potwierdzona jest ta prawidłowość: inwestor, który otrzymuje przywileje, nazywany jest inwestorem stabilnym, okazuje się niestabilny, okazuje się pośrednikiem i on dyskontuje owe przywileje, które mogłyby przypaść uczestniczącemu skuteczniej w prywatyzacji i modelującemu prywatyzację skarbowi państwa. Jeżeli się porówna i zestawi prywatyzację Powszechnego Banku Kredytowego, Banku Handlowego czy pierwszą rundę prywatyzacji Banku Przemysłowo-Handlowego z prywatyzacjami Banku Zachodniego, Pekao SA i drugą rundą prywatyzacji Banku Przemysłowo-Handlowego, to niezwykle trudno byłoby obronić tezę, że z punktu widzenia interesów skarbu państwa, z punktu widzenia horyzontu decyzyjnego akcjonariuszy i ich zaangażowania w sferę bankowości tamta technika publicznej oferty przywilejów była lepsza. Była to bardziej kręta i bardziej mętna droga do tego samego celu, który wisi nad światem pokomunistycznym i którym jest rozrost i coraz większa dominacja kapitału zagranicznego w tych sferach, gdzie socjalizm pozostawił największe luki cywilizacyjne, m.in. w bankowości. Epoka 1993–1997 to była raczej epoka maskowania owej bardziej krętej i mętnej drogi, która prowadziła do tego samego celu.</u>
          <u xml:id="u-50.13" who="#JanuszLewandowski">Jeżeli mówimy, że na tej trasie zdarzają się zagrożenia interesu strategicznego, to oczywiście trzeba to mówić w języku, który jest językiem prawdopodobnym, a nie językiem demagogii. Wyleczyliśmy się już z tej tożsamości: to, co państwowe, jest narodowe, bo to, co państwowe, może być partyjne, może służyć do realizacji interesu grupowego. Odpadł obiegowy argument, że kapitał zagraniczny przychodzi po to, żeby niszczyć i zamykać, bo z jednej strony mamy mnóstwo przykładów wejścia kapitału zagranicznego w intencji sanacyjnej w sferze ubezpieczeń i bankowości, a z drugiej strony przykład losów Banku Staropolskiego czy też Polisy. To są bardzo łatwe do zestawienia przypadki.</u>
          <u xml:id="u-50.14" who="#JanuszLewandowski">Odpada argument, że jest to piąta kolumna obcych interesów gospodarczych, ponieważ banki z udziałem kapitału zagranicznego lepiej kredytują polskie podmioty gospodarcze. To też rzecz łatwa do udowodnienia.</u>
          <u xml:id="u-50.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie i gdzie?)</u>
          <u xml:id="u-50.16" who="#JanuszLewandowski">Bardzo trudny do utrzymania jest argument o zatrzymaniu awansu kadrowego polskich elit bankowych w bankach, które dostały się pod dominację kapitału zagranicznego, ponieważ na ogół zarządzają nimi polskie zarządy. Natomiast łatwe do wyśledzenia są pewne pożytki i uważam, że najmniej ich w podniesieniu kapitału, a więcej w procedurach, w systemach informatycznych, w nowych towarach i usługach finansowych. Jeżeli więc rozmawiamy o interesie strategicznym i interesie narodowym, to trzeba te pojęcia modelować na miarę III Rzeczypospolitej, a nie II Rzeczypospolitej, bo trzecia to nie jest druga.</u>
          <u xml:id="u-50.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Na miarę Unii Wolności, tak?)</u>
          <u xml:id="u-50.18" who="#JanuszLewandowski">III Rzeczpospolita inaczej buduje swój poziom bezpieczeństwa i obrony swojej suwerenności gospodarczej niż II Rzeczpospolita...</u>
          <u xml:id="u-50.19" who="#komentarz">(Głos z sali: A może jest inaczej eksploatowana?)</u>
          <u xml:id="u-50.20" who="#JanuszLewandowski">... okrążona przez wrogie jej mocarstwa. Buduje to na rozmaitych odcinkach bezpieczeństwa - NATO, bezpieczeństwa energetycznego, wreszcie integracji z Unią Europejską. To jest inna epoka. Jesteśmy elementem systemu energetycznego Zachodu i nie jesteśmy, w przeciwieństwie do Litwy, Łotwy, Estonii, w żaden sposób podatni na szantaż energetyczny ze strony...</u>
          <u xml:id="u-50.21" who="#komentarz">(Głos z sali: A ze strony Rosji?)</u>
          <u xml:id="u-50.22" who="#JanuszLewandowski">Nie. Nie jesteśmy podatni na tego typu szantaże.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Minął czas, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JanuszLewandowski">Słowem, jeżeli poziom uczuleń skłaniałby rzeczywiście do jakiegoś innego nazywania alternatywy w stosunku do strategii prywatyzacji sektora bankowego, to my nie możemy się odnosić do modelu Austrii, do modelu Francji, tylko musimy się odnosić do doświadczeń naszych niedobankowionych sąsiadów z Europy Środkowo-Wschodniej. Naszym losem i naszym przeznaczeniem jest raczej technika równoważenia wpływów kapitałowych aniżeli technika przywilejów dla kapitału narodowego, który w tej sferze okazuje się pośrednikiem, a nie inwestorem stabilnym, fałszywie tak nazywanym, dyskontującym przywileje, które powinny przypaść skarbowi państwa. I z tej perspektywy też trzeba patrzeć - już kończę - na projekt uchwały Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie prywatyzacji PKO BP, BGŻ i PZU.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#JanuszLewandowski">Unia Wolności odniesie się do tego w zależności od przebiegu dzisiejszej debaty. Jeżeli - co by mnie zdziwiło, biorąc pod uwagę listę nazwisk wypisanych na tej tablicy - byłaby to debata rzeczowa, w której językiem modelowania interesu narodowego i obsługi interesu narodowego rozmawialibyśmy o perspektywach systemu bankowego i rynku kapitałowego w Polsce, to oczywiście tego typu informacje są niezwykle istotne i są narzędziem rzeczowej rozmowy. Natomiast jeżeliby to była pożywka dla demagogii, dla straszenia ludzi, dla czarnowidztwa, które nie jest uzasadnione, które jest jakimś domniemaniem na wypadek kryzysu, którego niebezpieczeństwo właściwie III Rzeczpospolita wyeliminowała, to oczywiście na to zgody nie ma, bo dość mącenia ludziom w głowach, również na tym odcinku prywatyzacji systemu bankowego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Pęka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#BogdanPęk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zawsze tego pecha, że muszę przemawiać po panu pośle Lewandowskim, którego dobre samopoczucie jest porażające w obliczu sytuacji, w jakiej znajduje się polska gospodarka, i w obliczu sytuacji, w jakiej znajduje się polski system bankowy, z jej długotrwałymi skutkami dla przyszłego rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#BogdanPęk">Wysoka Izbo! Ale przecież dzisiaj mowa jest nie o wystąpieniu jednego posła, nie o stanowisku Unii Wolności, które jest znane od lat, i mam nadzieję, że społeczeństwo, które ogląda tę debatę, nie ma tu już żadnych wątpliwości, co ci panowie szykują dla polskiego narodu. Mowa dzisiaj jest o tym, co będzie z resztą polskiego systemu bankowego, czy zostanie on w polskich rękach, czy zostanie, w myśl doktryny liberalnej, sprzedany tzw. inwestorowi strategicznemu, oczywiście za taką cenę, jaką ten inwestor zechce dać, po uzyskaniu wcześniej znakomitych wycen i ekspertyz, jak to już doświadczenie uczy - drogich, kiepskich i błędnych.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#BogdanPęk">Wysoka Izbo! To naprawdę ostatni dzwonek. Dzisiaj zostały praktycznie na placu boju dwa banki, dwa liczące się podmioty bankowe - PKO BP i BGŻ. Jeżeli w oparciu o te dwa banki nie powstanie jeden silny organizm bankowy mogący być wizytówką Polski w globalizującym się świecie...</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: Demagogia, rany boskie!)</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#BogdanPęk">... to polska gospodarka, to polscy przedsiębiorcy - a przecież Polska ma trudne problemy do rozwiązania w tym zakresie - skazani będą na trwałą zależność ekonomiczną, panie pośle Wende. Udowadniają to doświadczenia innych krajów, które sprzedały swoje systemy bankowe i dzisiaj są w sytuacji niezbyt godnej pozazdroszczenia.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#BogdanPęk">Ale wróćmy do historii, bowiem na kanwie dyskusji o prywatyzacji banków pada wiele uwag powierzchownych. Pada wiele uwag, które powodują tworzenie się w polskim społeczeństwie zupełnie fałszywego poglądu na temat pomysłów Polskiego Stronnictwa Ludowego i patriotycznie myślącej części polskiego parlamentu. My nigdy nie byliśmy przeciwko prywatyzacji banków, nie byliśmy także przeciwko dopuszczeniu zewnętrznego, obcego kapitału do systemu bankowego. Ba, powiem więcej - było to nawet niezbędne w pierwszej fazie przemian, aby zyskać niezbędny efekt wymuszający zmiany w zapóźnionym systemie polskim, dochodzenie do takiego poziomu jakości usług, który mógłby być uznany za wystarczający. Natomiast pojawia się pytanie zasadnicze, pytanie o poziom obcego kapitału w polskim systemie finansowym i bankowym. Siedemdziesiąt kilka procent to jest stan dzisiejszy. I co słyszymy z ust wielce zadowolonych z siebie ministrów, pana ministra Balcerowicza i pana ministra Wąsacza? Właściwie zawoalowaną zapowiedź, że prywatyzacja będzie nadal prowadzona. Nie wiemy oczywiście, według jakiego scenariusza, bo tego nie ma w materiale przedstawionym Wysokiej Izbie, ale znamy przecież dotychczasowe działania tych panów, pewnie więc dowiemy się z gazet, że właśnie zostało zawarte przedwstępne porozumienie z jakąś poważną światową instytucją finansową, którego niedotrzymanie będzie miało istotne skutki ekonomiczne, i w związku z tym polski parlament nie może sprzeciwić się...</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#BogdanPęk">.‍.. prywatyzacji czy koncepcji prywatyzacji — według takiego scenariusza, jaki został zapisany być może tu, a być może gdzie indziej.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#BogdanPęk">Otóż, Wysoka Izbo, polski system bankowy jest dzisiaj systemem - jeśli chodzi o jego przygotowanie do świadczenia usług na wysokim poziomie, o jego komputeryzację, o wykształcenie i poziom kadry - na średnim poziomie europejskim. Także pozostałe banki polskie, a więc PKO BP i BGŻ, są takimi bankami, które niewiele ustępują najlepszym. Tym bankom potrzeba kapitału, to prawda. Ale stawiam pytanie, nie retoryczne, kieruję je do pana ministra Wąsacza, do pani minister Kornasiewicz, której tu dzisiaj nie ma, a wszak wiadomo, że jest szarą eminencją prywatyzacji systemu bankowego - i warto wspomnieć i postawić pytanie, też nie retoryczne, czy nie ma przypadkiem konfliktu interesów, jeśli za prywatyzację polskiego systemu kapitałowego odpowiada osoba, która do niedawna była wysoko płatnym pracownikiem EBOR, instytucji, która aktywnie działa na polskim rynku prywatyzacyjnym i zajmuje się prywatyzacją tego sektora.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#BogdanPęk"> Otóż te banki, które nam zostały, stanowią ostatni kapitał, bo, Wysoka Izbo, sprzedaż banków i systemu ubezpieczeniowego jest w gruncie rzeczy sprzedażą kapitału, sprzedażą, która oznacza dla przyszłych pokoleń wyrok zależności ekonomicznej - trwały wyrok zależności ekonomicznej. I każdy, kto twierdzi inaczej, okłamuje parlament polski i polskie społeczeństwo. </u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#BogdanPęk"> Takie są po prostu fakty, chyba że ktoś wymyśli nową ekonomię. Bo choć pan premier Balcerowicz zawsze z wysokiej trybuny i w licznych wystąpieniach telewizyjnych poucza, jakoby reprezentował jedynie słuszny interes podatnika, to spójrzmy prawdzie w oczy. Przecież wszystkie jego założenia makroekonomiczne zawaliły się. Wystarczy wziąć pod uwagę dzisiejszy kurs dolara. Mówiono tu o 25-miliardowym zadłużeniu polskich firm. Zapytajcie polskich przedsiębiorców - jednak pan minister Balcerowicz ich nie pyta, nie wiem zatem, kogo pyta, skoro ma dzisiaj tak dobre samopoczucie - jaki jest stan ich przedsiębiorstw, jakie są realne możliwości rozwoju i jaki jest dostęp do kredytów i możliwości uzyskania kredytów. Już nie wspomnę o innych wskaźnikach, takich jak inflacja, okupiona wieloma wyrzeczeniami narodu, która rośnie, a powinna się zmniejszać, jak ogromny deficyt w handlu zagranicznym itd.</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#BogdanPęk">Wysoka Izbo! To jest naprawdę ważna debata. Nie mam żadnych złudzeń, że Unia Wolności zmieni zdanie. Bardzo się cieszę, że Sojusz Lewicy Demokratycznej - co wynika z bardzo rzeczowego wystąpienia pana posła Kaczmarka - przyjął wyraźną linię, która, jak sądzę, odpowiada Polskiemu Stronnictwu Ludowemu.</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#BogdanPęk">Stawiam pytanie skierowane do Akcji Wyborczej Solidarność. Oto słyszeliśmy tu wystąpienie pana posła Berdychowskiego, który, o ile mnie pamięć nie myli, w kampanii wyborczej mówił dokładnie co innego: Będziemy bronić polskiej własności...</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Berdychowski: Gdzie to jest zapisane?)</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#BogdanPęk">... jest to zapisane w programie wyborczym Akcji Wyborczej Solidarność - będziemy zwalczać nieuczciwą, złodziejską prywatyzację. Nie wiem, czy takie jest stanowisko klubu, czy pana posła Berdychowskiego, ale znając zachowania pana posła na posiedzeniach komisji, jestem przekonany, że w końcu wyląduje w Unii Wolności, bo tam jest jego miejsce.</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#BogdanPęk">Wysoka Izbo! Debata jest poważna i nie ma powodów do żartów. Jestem przekonany, że jeżeli postulowany przez Polskie Stronnictwo Ludowe projekt tej uchwały nie uzyska większości w Wysokiej Izbie, to nadal nie będzie żadnego, nawet najmniejszego, zabezpieczenia i żadnej gwarancji, że ostatnie polskie banki nie zostaną sprzedane z powodu dziury budżetowej, która się powiększa, z powodu potrzeby finansowania niezbyt udanych reform i potrzeby osiągania dobrego samopoczucia przez pana premiera Balcerowicza, żeby mógł polskiemu społeczeństwu pokazać, że tak naprawdę niezależnie od tego, co będzie dalej, on będzie miał rację i jest w stanie wyegzekwować swoje stanowisko wobec słabnącego politycznie AWS.</u>
          <u xml:id="u-54.19" who="#BogdanPęk">Polskie banki. W tej debacie mówiono wiele o różnych sprawach, ale niewiele mówiono o roli Narodowego Banku Polskiego w dziele prywatyzacji i przekształceń tego sektora. Przyjrzyjmy się zatem, jak ta sprawa wygląda. W procederze tym ściśle brał udział Narodowy Bank Polski z jego prezesem panią Hanną Gronkiewicz-Waltz. Pragnę zwrócić uwagę, że jedną z ustawowych powinności Narodowego Banku Polskiego jest kształtowanie warunków niezbędnych do rozwoju systemu bankowego. Mówi o tym jednoznacznie art. 3 ust. 2 pkt 6 ustawy o Narodowym Banku Polskim. Można zatem wnioskować, że Narodowemu Bankowi Polskiemu chodziło o taki system bankowy, jaki mamy na dzień dzisiejszy, to znaczy, że go już prawie nie mamy. Wyłączną zasługą Narodowego Banku Polskiego i jego prezesa było utrzymanie przez wiele lat rekordowo wysokich odpisów na rezerwy obowiązkowe, niespotykanych w tej skali w innych krajach europejskich. Ten swoisty podatek stawiał nasze banki na z góry przegranej pozycji konkurencyjnej w stosunku do banków zagranicznych, powodował obniżenie ich rentowności i był przyczyną zaniżania ich wartości. Nie jest dziełem przypadku, jak sądzę, i pewnie Wysoka Izba to przyzna, że dopiero w drugiej połowie roku ubiegłego, a więc po przejęciu większości banków przez kapitał zagraniczny, odpisy na te rezerwy zostały obniżone. Czy to jest polityka zgodna z interesem polskiego rynku kapitałowego, polskiego systemu bankowego, bez którego wszak nie ma rozwoju, bo bez kredytów rozwoju nie ma? To nie jest pytanie retoryczne. To jest pewien układ, który od lat realizuje konsekwentnie określoną politykę, wmawiając polskiemu społeczeństwu, że nie ma innej drogi, że ta droga jest jedynie słuszna, albowiem nie ma znaczenia, czyje są banki - jak powiadają liberałowie - wystarczy, żeby były dobrze zarządzane. Otóż nie, drodzy panowie, w imieniu tej części polskiego społeczeństwa, które my reprezentujemy, powiadam - nie. Nie ma trwałej suwerenności ekonomicznej bez wpływu na system bankowy i kreowanie kredytu, zwłaszcza w sprawach dla państwa najtrudniejszych, takich jak restrukturyzacja zapóźnionych sektorów gospodarczych czy restrukturyzacja rolnictwa, z którą nie umiemy sobie poradzić, a cierpią na tym miliony ludzi. Unia Europejska zaś znajduje dzisiaj zręczne, ale niesłuszne politycznie, preteksty do opóźniania terminu naszego przyjęcia, stawiając warunki jak owej pannie, która za dużo dała przed ślubem, a następnie staje przed wymogiem potrójnego wiana. To jest także związane z osłabieniem naszego wpływu na system ekonomiczny i bankowy.</u>
          <u xml:id="u-54.20" who="#BogdanPęk">Wysoka Izbo! Nie chce się pamiętać o tym, że kapitał zagraniczny przejmował nasze kolejne banki o zadowalającej sytuacji finansowej i utrzymanych w normie wskaźnikach wypłacalności. Jak przebiegał ten mechanizm? Możemy to prześledzić na przykładzie Banku Śląskiego, który co prawda sprywatyzowała moja koalicja, ale czemu - jak wiadomo - PSL i ja osobiście jednoznacznie się sprzeciwialiśmy. 110 mln dolarów zainwestowane w najnowocześniejszą technologię, kilka milionów dolarów - na przeszkolenie personelu, skarb państwa poniósł koszty likwidacji niedobrych kredytów, a następnie taki uzdrowiony, zrestrukturyzowany bank jest sprzedawany inwestorowi strategicznemu za kwotę porównywalną do wcześniejszych wydatków polskiego podatnika, panie ministrze Balcerowicz, właśnie polskiego podatnika, bo za to wszystko pośrednio płaci polski podatnik. I do dzisiaj ani jedna złotówka nie wpłynęła na powiększenie kapitału własnego. Proszę powiedzieć, panie ministrze Wąsacz, panie premierze Balcerowicz, jak to jest z tym napływem kapitału sprowadzonego przez nowych inwestorów strategicznych. Czy on jest, czy go nie ma? Bo rozsądek podpowiada, że przejmowane przez obcy kapitał banki i ich nowi właściciele nie mają żadnego interesu w tym, żeby zwiększać kapitały własne. Traktują te banki jako filie zagraniczne swoich central i jeżeli zwiększają kapitał, to tylko w drodze przekazywania części dywidendy, ale przecież ta dywidenda byłaby również dostępna, w przypadku gdyby ten bank był polską własnością albo własnością państwową. Co zatem zyskaliśmy w zamian za to, że oddaliśmy kontrolę nad piątym rynkiem w Europie? Co zyskaliśmy realnego z wyjątkiem zapewnień liberałów, że mają się dobrze i dobrze się ma pan premier Balcerowicz, który pewnie, jak nadejdzie kryzys, znajdzie się w jakiejś ważnej instytucji finansowej i tam będzie pouczał inne jeszcze, biedniejsze od naszego kraje, jak należy przeprowadzać reformy? A my tu, polskie społeczeństwo, zostaniemy z tym stanem, który będzie nieodwracalny i nasze możliwości rozwoju będą mocno ograniczone. To nie jest zabawa, panowie, to jest gra, która dla polskiego społeczeństwa ma znaczenie kluczowe. Mówi się nawet o możliwości prywatyzacji sieci przesyłowych. Nie wiem, czy Bank Gospodarstwa Krajowego jest przewidziany również do prywatyzacji, ale zapewne gdyby pan poseł Berdychowski miał na to wpływ, to też by z tym zrobił porządek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#BogdanPęk">Wysoka Izbo! Na koniec chcę powiedzieć, że w 1993 r. państwo przeznaczyło duże środki w postaci obligacji restrukturyzacyjnych. Wartość tych obligacji łącznie z odsetkami, wypłacanymi przez państwo, przekraczała 11 mld zł. W budżecie na 2000 r. pozostaje jeszcze do wykupienia w kolejnych latach tych obligacji na sumę 6,2 mld zł. Łączne wydatki, jakie poniosło państwo i jeszcze będzie ponosić na rzecz sektora bankowego są o wiele wyższe z wpływów z prywatyzacji, czyli zaprzecza to tezie racjonalizmu ekonomicznego, bo o polityce nie mamy co mówić. Nie widzę możliwości porozumienia z tymi, którzy uważają, że kapitał nie ma ojczyzny i nie ma znaczenia, czyj jest kapitał. Bez kapitału nie ma rozwoju, a wy chcecie z Polski uczynić zakładnika kapitału, który ma interesy często sprzeczne z interesami naszej wytwórczości, naszego rolnictwa i naszych podmiotów, za które rząd polski ponosi odpowiedzialność i ma zapewnić im możliwy i stabilny rozwój.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#BogdanPęk">To graniczy ze zdradą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#BogdanPęk">Moi przedmówcy przekroczyli również znacznie czas, a sprawa jest tak ważna i tak długo oczekiwaliśmy na tę debatę, że nie sądzę, żeby miało tu znaczenie ograniczanie posłom możliwości wypowiedzenia się.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#BogdanPęk">Chcę powiedzieć na koniec, udzielając bardzo poważnej przestrogi, że przyjdzie jeszcze taki czas, panowie, że instytucja do tego powołana - Trybunał Stanu rozpatrzy wasze działania i ich skutki dla polskiego narodu i polskiego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#BogdanPęk"> Czas ten może przyjść wcześniej, niż wam się wydaje. Dlatego więcej rozwagi, więcej dbałości o polski interes narodowy, a mniej demagogii uprawianej na wszystkich frontach i mniej ogłupiania polskiego społeczeństwa. </u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#BogdanPęk">Aby tę bardzo trudną i poważną debatę zakończyć elementem nieco humorystycznym, pozwolę sobie na stwierdzenie, iż gdy chodzi o pana ministra Wąsacza i pana ministra...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#BogdanPęk">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#BogdanPęk">... i pana ministra Balcerowicza, to mogę ich polecić znanemu świętemu, Tadeuszowi Judzie, wszak to patron od spraw trudnych i beznadziejnych.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Berdychowski w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Nie mogłem pozostać obojętny wobec niektórych części wypowiedzi pana posła Pęka i przede wszystkim chciałbym panu Pękowi powiedzieć tyle, iż nie należę do posłów, którzy w zależności od punktu siedzenia prezentują określony punkt widzenia. Zawsze mówiłem, mówię i na pewno będę mówił, że należy dążyć do tego, aby gospodarka była przejrzysta, aby nie było łapówek, aby nie było pomieszania kapitalizmu państwowego, prywatnego, aby nie było Polis, Banków Staropolskich, innych ludzi, którzy przysparzają obywatelom tylko i wyłącznie nieszczęść. I to jest, wydaje mi się, bardzo istotna uwaga. Natomiast chciałbym zmartwić pana, panie pośle, jak również...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ale pan miał sprostować, a nie martwić posłów, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Głos z sali: On się martwi ogromnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Właśnie. Chciałbym zmartwić pana posła Pęka przede wszystkim tym, iż niestety, nie jest prawdziwa jego deklaracja, iż miałbym zmienić swoją przynależność klubową. Nie myślałem o tym, nie myślę i nie będę myślał w przyszłości, panie pośle Pęk. W związku z tym na pewno będę posłem Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jaka ulga, panie pośle Berdychowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Jeżeli chodzi o sprostowanie merytoryczne, panie marszałku, już kończę, to chciałbym powiedzieć tak, że nie jest prawdą twierdzenie pana posła Pęka, iż inwestorzy, którzy pojawiali się w polskich bankach nie zwiększali kapitałów tych banków. Przykłady Wielkopolskiego Banku Kredytowego, Banku Przemysłowo-Handlowego, Powszechnego Banku Kredytowego, a teraz już Pekao SA stoją w jaskrawej sprzeczności z pana stwierdzeniem, iż nie było sytuacji, w których nastąpiłoby zwiększenie kapitału przez inwestora, który do sektora bankowego przychodził. Również w jaskrawej sprzeczności z prawdą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, proszę nie powielać dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Nie, ja tylko prostuję wypowiedź pana posła Pęka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">To nie jest sprostowanie, to jest dodatkowa informacja.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">I tak wszyscy przekraczają czas. Rozumiem, że temat jest bardzo ważny i dlatego dopuszczam przekroczenie czasu w dyskusji, ale proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Nieprawdą jest twierdzenie, panie pośle, iż Bank Śląski otrzymał obligacje restrukturyzacyjne. Takich obligacji Bank Śląski nie otrzymał.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Kto to powiedział?)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#ZygmuntBerdychowski">A pan to właśnie w swojej wypowiedzi zawarł. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W imieniu koła Porozumienia Polskiego głos zabierze pan poseł Jan Łopuszański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JanŁopuszański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym poinformować, że posłowie Porozumienia Polskiego popierają projekt uchwały w sprawie kierunków prywatyzacji polskich banków PKO BP, BGŻ, a także PZU SA, złożony przez posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Z pewnym zdziwieniem dowiedzieliśmy się, że akurat przeciwko temu projektowi występuje przedstawiciel Akcji Wyborczej Solidarność. Pozostaje mi tylko wyrazić nadzieję, że nie w imieniu wszystkich posłów AWS ta deklaracja została złożona.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#JanŁopuszański">Tak się składa, że ubiegałem się o mandat do Wysokiej Izby w ramach AWS-u, który później z własnej woli raczył się ze mną pożegnać, i pamiętam dokładnie, jakie zobowiązania składaliśmy - m.in. ochrony polskiej własności, zatrzymania niegodziwych wyprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#JanŁopuszański"> To wszystko było mówione publicznie. Nie sądzę, żeby istniała potrzeba zmiany przynależności klubowej przez pana posła Berdychowskiego ze względu na wyrażane tutaj poglądy, dlatego że, o ile dobrze zauważyłem, AWS już dawno przekształcił się w przybudówkę polityczną Unii Wolności. </u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#JanŁopuszański">Jeśli chodzi z kolei o bardzo istotne zdanie pana posła Lewandowskiego, który tu reprezentował punkt widzenia Unii Wolności, to muszę powiedzieć, że byłem przede wszystkim zdumiony, że zakomunikowany został Wysokiej Izbie i Polsce dobry stan i dobry czas polskiego sektora bankowego. Zrozumiałem, że tak jest ze względu na to, że rynki mają się dobrze. Ale rynki mają się dlatego dobrze, że właśnie trwa na nich wyprzedaż polskiego majątku. A jak się już wszystko wyprzeda, to się rynki załamią. I co potem?</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#JanŁopuszański">Jeżeli ten stan wskazuje, że dobrze się ma system bankowy, to mi to przypomina sytuację podcinania żył - krew wycieka z pacjenta, a cyrulik twierdzi, że zdrowie przyjdzie. Medycyna od czasów dawnych zrobiła jakieś postępy, a Unia Wolności zawsze prezentowała się jako koryfeusz postępu, a tutaj takie wsteczne metody.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#JanŁopuszański">Jeśli chodzi o samo sprawozdanie rządu, to muszę powtórzyć, po pierwsze, tę uwagę, która padła bodaj z ust przedstawiciela SLD, że ta dyskusja jest bardzo ważną dyskusją w bardzo ważnym temacie. Ale obawiam się, że ona jak mgła przemknie nad polską rzeczywistością, pomimo tego, że dotykamy spraw absolutnie kluczowych dla bytu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#JanŁopuszański">Przyznaję rację tym wszystkim, którzy mówili, że raport jest sporządzony przez jakichś buchalterów w zarękawkach, którzy mają ciasne pojęcie księgowe, w ogóle nie prowadzą analiz, nie analizują warunków granicznych, nie analizują perspektyw. Ot choćby takie proste zagadnienie, które wielokrotnie wraca w dyskusjach tej Izby, mianowicie promocja polskiego eksportu. Polskie banki import potrafią promować, eksportu nie. Instrumenty są przecież znane, są opisane w podręcznikach bankowości, ekonomii, prawa, więc można się nimi posłużyć. Dlaczego się nie posługujemy nimi? To bardzo proste. Skoro większość kapitału akcyjnego polskich banków to jest kapitał akcyjny obcy, nie polski, to te banki, z nazwy polskie, działają w interesie większości swoich akcjonariuszy. W związku z tym promują import do Polski, a nie eksport. Tak to działa.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#JanŁopuszański">Chciałbym powiedzieć, że to nie jest kwestia tylko i wyłącznie sektora bankowego i ubezpieczeniowego, ale to jest także kwestia Narodowego Banku Polskiego i polskiego pieniądza. Przecież jesteśmy w tej chwili u progu realizacji projektów, które mają włączyć polski pieniądz w system pieniądza europejskiego. Nie tak dawno mówiono, także z tej trybuny, że osobna sprawa to jest Unia Europejska, a osobna sprawa to jest sprawa przyłączenia się do europejskiej unii walutowej. Teraz twierdzi się, że jedno i drugie jest nierozłączne. A niektórzy zaczynają już mówić, że jeszcze nie wszedłszy do Unii Europejskiej, można włączyć się w system walutowy Unii Europejskiej. Dokąd nas doprowadzi tego typu dyskusja? Unia stworzyła system monetarny. Jeszcze nie wszystkie państwa to objęło, ale zapewne obejmie. Banki centralne państw członkowskich funkcjonują w jednym systemie. Banki narodowe nie mogą wyrażać interesów krajowych, tylko muszą wyrażać interes europejski, a przywódcy Unii Europejskiej mówią w tej chwili, że już nie ma powodu, żeby istniały suwerenne państwa, bo skoro jest jeden europejski pieniądz, to wystarczy jedno europejskie superpaństwo. W czym wy, którzy promujecie tego typu rozwiązania, uczestniczycie? W demontażu państwowości polskiej? Dzisiaj oglądamy ten demontaż na odcinku finansów bankowości. Wielu innych odcinków dotknęliśmy w innych debatach.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#JanŁopuszański">Wreszcie szerszy jeszcze plan, którego w ogóle śladu nie ma w sprawozdaniu rządowym, a w końcu powinno ono być bardzo kompetentne. W ostatnich latach w skali świata następuje utrata kontroli państw nad kreacją środków płatniczych. To skutkuje rozwojem bańki kapitałowej o zakresie światowym. Wartość tej bańki kapitałowej wielokrotnie przekracza wolumen światowej ilości dóbr i usług znajdujących się w obrocie. Narasta wielkość tego długu. W tych warunkach rzeczywistymi twórcami najistotniejszych decyzji politycznych stają się prywatne kręgi kreatorów środków płatniczych, które nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za swoje czyny przed narodami, które dźwigają ciężar skutków ich decyzji. Procedury demokratyczne w tych warunkach przestają być sposobem ujawniania woli narodów, a stają się parawanem, za którym ukryte są rzeczywiste mechanizmy sprawowania władzy.</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#JanŁopuszański">Pozwolę sobie tutaj, może nie dość dokładnie, bo nie mam tekstu przed sobą, zacytować zdanie wybitnego klasyka rosyjskiego biznesu, pana Borysa Bieriezowskiego, który łaskaw był powiedzieć, że we współczesnym świecie władza polityczna wynajmowana jest przez kapitał, a forma wynajmu nazywa się wybory.</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#JanŁopuszański">Czy chcemy tego typu systemu dla Polski? Pan poseł Lewandowski, zabierając głos w imieniu Unii Wolności, powiedział, że narodowe to już nie musi się równać państwowe, że bardzo często partyjne to się równa państwowe. O którą partię chodzi? O Unię Wolności? No, tak zrozumieliśmy pańską wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-74.15" who="#JanŁopuszański">Czy pan zdaje sobie sprawę, że przedstawił pan doktrynę prawa partii politycznych czy jakichś grup kapitałowych, lobbingowych, grup nacisku do eksploatacji państwa polskiego, a przez eksploatację państwa polskiego de facto mówimy o eksploatacji narodu.</u>
          <u xml:id="u-74.16" who="#JanŁopuszański">To, co się dzieje w tej chwili, miałem okazję wielokrotnie z tej trybuny przyrównywać do polityki ojca alkoholika, który wynosi z domu sprzęty, żeby mieć za co pić, nie myśląc o tym, z czego będą żyły jego dzieci, kiedy sprzęty zostaną wyniesione, a dom zostanie sprzedany. Bardzo się cieszę, że ten punkt widzenia został nareszcie zauważony przez przedstawiciela SLD. Ale, panie pośle, kiedy pan mówi do nas, że wszyscy musimy przegrać z krótkoterminowym interesem budżetu, jeżeli ten system będzie dalej funkcjonował, że mamy do czynienia z wyprzedażą podstawowych elementów polskiej infrastruktury, to mnie się na usta ciśnie pytanie: I kto to mówi? Przecież jeszcze w tej kadencji przy pierwszej próbie odwołania pana ministra Wąsacza to pański klub bardzo gorliwie go bronił, usiłując wytłumaczyć Wysokiej Izbie, że to, co robi pan minister Wąsacz w zakresie wyprzedaży polskiego majątku, to jest dokładnie kontynuacja tego, co Polsce jest potrzebne, a co wy robiliście wcześniej. To pan tłumaczył opinii publicznej, że poczuwa się do solidarności ze znajdującym się w bardzo trudnej sytuacji ministrem skarbu, bo każdy minister, który urzęduje w sytuacji wyprzedaży polskiego majątku, będzie znajdował się w trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-74.17" who="#JanŁopuszański">Jest kilka rzeczywistości w życiu narodu i państwa, które przesądzają o jego niepodległości i zdolności narodu do zajmowania pozycji gospodarza w swoim państwie, to jest własność, żywność, uzbrojona armia na wypadek jakiegoś zagrożenia zewnętrznego i oczywiście we wszystkich współczesnych gospodarkach pieniądze. Wydawanie polskiego pieniądza, polskich banków, polskich ubezpieczeń i instytucji finansowych w ręce obce jest wyprzedażą najbardziej podstawowych składników dobra Polski.</u>
          <u xml:id="u-74.18" who="#JanŁopuszański">Niedawno mówiłem z tej trybuny o zdradzie Polski. Czy państwo, przedstawiciele rządu, zasiadający dzisiaj w Wysokiej Izbie, zdajecie sobie sprawę z tego, że kiedy na polskiej ulicy przeciętni Polacy debatują o tym, co będzie z Polską, co się dzieje z Polską i jakie jest źródło i motywacja podejmowanych decyzji, to rozważają właśnie problem zdrady? To nie bez powodu padł tutaj problem Trybunału Stanu wywołany przez jednego z posłów.</u>
          <u xml:id="u-74.19" who="#JanŁopuszański">W imieniu Porozumienia Polskiego ja także składam wniosek o odrzucenie informacji rządu przedstawionej podczas dzisiejszej debaty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Janinę Kraus w imieniu koła Konfederacja Polski Niepodległej - Ojczyzna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#JaninaKraus">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Lewandowski: Chcę sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#JaninaKraus">Dobrze, to za chwilę..., ale skoro pani poseł ustąpiła panu, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#JanuszLewandowski">Poseł Łopuszański rutynowo przeinaczył moje słowa. Starałem się zwrócić uwagę na fakt oczywisty w świetle doświadczeń ostatniej dekady, że to co jest w rękach państwa, to co jest sektorem publicznym, niekoniecznie może oznaczać tożsamość z interesem narodowym. Jest to fałszywe przerzucanie tożsamości w świetle naszych doświadczeń, gdyż to co państwowe może być łatwo zawłaszczane przez interesy partyjne i grupowe, niekoniecznie narodowe i w najmniejszym stopniu nie dotyczy to Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Janina Kraus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#JaninaKraus">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Formalnie rzecz biorąc, moim zadaniem takim bezpośrednim jest ustosunkowanie się w imieniu Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna do informacji rządu, tej pisemnej i tej ustnej. Zadanie to jest stosunkowo proste i w zasadzie wypełniają je dwa stwierdzenia.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#JaninaKraus">Po pierwsze, informacja jest mocno spóźniona, a przy tym niepełna i pokrętna. Po drugie, pomija ona szereg ważnych problemów. Również w czasie wielce krytycznej dyskusji, tutaj na tej sali, nie zostały podniesione pewne szczegółowe problemy, ale przede wszystkim nie usłyszeliśmy wniosków natury bardziej ogólnej. W związku z tym, w migawkowym tylko ujęciu, chcę zwrócić uwagę na trzy grupy problemów.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#JaninaKraus">Po pierwsze, całość dyskutowanej dzisiaj problematyki jest jedynie integralnym fragmentem czy, jak kto woli, aspektem generalnej koncepcji kierunków, realizowanych w Polsce od połowy lat 80., ultraliberalnych, globalistyczno-integracyjnych transformacji systemowych, zmierzających do wprowadzenia Polski do Unii Europejskiej, co z uwagi na lukę w rozwoju społeczno-gospodarczym oznacza uczynienie jej obszarem niekontrolowanej przez państwo penetracji przez wyemancypowany międzynarodowy kapitał finansowy. Większości negatywnych zjawisk, które obserwujemy i w sektorze bankowym, i w sektorze ubezpieczeniowym, nie da się rzetelnie i przekonująco wyjaśnić, jeśli nie weźmie się pod uwagę realizowanych z determinacją, niekorzystnych dla Polski w obecnych warunkach, a narzucanych przez Unię Europejską, międzynarodowe organizacje finansowe i gospodarcze, takich zasad, jak: doktrynersko rozumiana prywatyzacja i nadawanie reketierskiego charakteru obowiązkowym ubezpieczeniom w prywatnych funduszach emerytalnych; wolny przepływ kapitału w ramach niezależnego od państwowej kontroli systemu bankowego, integrującego się już teraz z Europejskim Systemem Banków Centralnych; kult złotego cielca, podnoszący pieniądz i zasadę pomnażania kapitału jako celu samego w sobie w drodze bezzatrudnieniowego wzrostu gospodarczego; ograniczenie wysokości płac pracowników najemnych i rolników, a maksymalizowanie dochodów prywatnych przedsiębiorców i menedżerów; ograniczanie socjalnych i opiekuńczych funkcji państwa i redystrybucyjnej roli budżetu i środków publicznych w ogóle; deprecjonowanie tradycyjnych wartości chrześcijańskich i zastępowanie ich ideologią bezlitosnego darwinizmu społecznego, skrywanego pod postacią skrajnego liberalizmu i idei otwartego globalnego społeczeństwa obywatelskiego, w którym każdy konkuruje z wszystkimi pozostałymi w walce o byt i najlepsze miejsce pod słońcem. Efektem stosowania tych zasad jest rosnące bezrobocie, malejąca siła nabywcza podstawowej części społeczeństwa oraz słabszych ekonomicznie małych i średnich przedsiębiorstw. W konsekwencji zaś maleje popyt i raz po raz pojawiają się kryzysy, złe długi, kłopoty banków, które są przecież jednym z głównych twórców wymienionych megatrendów rozwojowych. W takim wydaniu, tak pojmowany, liberalizm im bardziej się umacnia, tym bardziej nabiera mafijnego charakteru, starając się podporządkować swoim celom nie tylko środki masowego przekazu, ośrodki naukowe, polityków, działaczy związkowych, ale, niestety, także znaczną część postmodernistycznie zorientowanych elit, które tradycyjnie powołane są do sprawowania „rządu dusz”.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#JaninaKraus">Po drugie, podnoszone tutaj w dyskusji patologie i zagrożenia dotyczące systemu bankowego i ubezpieczeniowego mają swoje bezpośrednie źródła w podjętych przez kolejne rządy zobowiązaniach wobec Unii Europejskiej, ratyfikowanym przez Rzeczpospolitą Polską Układzie Europejskim, a także w umowach i porozumieniach zawartych z międzynarodowymi organizacjami finansowymi i gospodarczymi (mam na myśli Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy, EBOR, OECD, WTO) oraz w niektórych postanowieniach uchwalonej w 1997 r. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zawarte w nich rozwiązania Konfederacja Polski Niepodległej wielokrotnie oprotestowywała, ale kolejne większości sejmowe były na te protesty i ostrzeżenia przed grożącymi niebezpieczeństwami głuche. Dzisiejsza dyskusja to już płacz na rozlanym mlekiem. Nie pozostaje nam więc nic innego, jak raz jeszcze powtórzyć: Jeśli posłowie największych klubów rzeczywiście chcą poprawy sytuacji i uniknięcia niebezpieczeństw grożących polskiemu kapitałowi, państwu, społeczeństwu, to trzeba poddać krytycznej analizie znaczną część zawartych już umów i porozumień międzynarodowych, część z nich renegocjować, część wypowiedzieć. Trzeba też wrócić do problemu zmiany konstytucji i podstawowych ustaw regulujących sprawy sektora bankowego i ubezpieczeniowego. Wszystkie te zmiany muszą mieć charakter strategiczny i systemowy.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#JaninaKraus">Po trzecie, wzajemne oskarżenia, które wytaczają na siebie wprost lub pośrednio i w czasie dzisiejszej, i w innych publicznych dyskusjach przedstawiciele najbardziej wpływowych teraz i w przeszłości klubów, nadają tej dyskusji charakter porachunków różnych grup interesów, które odpowiednio kształtowane prawo i pozycję polityczną wykorzystywały również dla swoich partykularnych celów. Dziś, gdy negatywne skutki tych działań zagrażają już nie tylko państwu i narodowi, ale także samym ich głównym sprawcom, wytaczają oni przeciwko sobie działa. A że obywa się bez ofiar, to tylko dlatego, że przeciwników dzieli Temida, i to w nią trafiają pociski. Opaska na oczach czyni ją ślepą na prawdę i sprawiedliwość, a związanie jej rąk przez nadmiernie liberalne prawo nie pozwala jej również skutecznie bronić praworządności i przeciwstawiać się takim zjawiskom, jak pranie brudnych pieniędzy czy szerząca się korupcja. Dlatego dopóki w poważnych debatach nie odkryjemy w całej pełni rzeczywistych praźródeł zła narastającego w systemie bankowym, ubezpieczeniowym, ale także w polityce finansowej, budżetowej, z podatkową i dewizową włącznie, to nigdy nie znajdziemy tak naprawdę efektywnego sposobu wyjścia z tej sytuacji, zejścia z równi pochyłej, na której się znaleźliśmy. Bez takiej analizy nie zrozumiemy, dlaczego dotychczas nie została do końca rozliczona żadna z największych afer bankowo-finansowych, których ponurym symbolem może być dochodzenie w sprawie FOZZ. Nie zrozumiemy też ani przyczyn, ani mechanizmów słabości nadzoru bankowego i ubezpieczeniowego. Dowodem tej słabości jest cała seria wcześniejszych upadłości mniejszych banków i towarzystw ubezpieczeniowych, ostatnio także upadek Banku Staropolskiego i miliardowe koszty ratowania przed upadłością wielu innych banków, które niejednokrotnie w ostatniej chwili znalazły zagranicznego inwestora strategicznego. I to też w ostatecznym rachunku nie działo się i nie dzieje bez kosztów, jeśli chodzi o klientów. Być może jest to również jedna z przyczyn nadmiernie wysokich stóp procentowych.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#JaninaKraus">Wysoki Sejmie! Nie jest przypadkiem, że rząd proponuje Sejmowi debatę nie nad leżącymi od ponad roku trzema projektami uchwał, ale właśnie nad informacją, którą możemy przyjąć - ale jedynie do wiadomości - bądź nie. Konfederacja Polski Niepodległej - Ojczyzna, widząc absolutną konieczność zapewnienia Sejmowi wpływu na bieg procesów prywatyzacyjnych tych „resztówek” w sektorze bankowym, zdecydowanie będzie popierała projekt uchwały złożony przez kolegów z PSL i wniosek o przejście do jego drugiego czytania, a jednocześnie zdecydowanie sprzeciwimy się przyjęciu informacji przedstawionej przez rząd. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Ikonowicza w imieniu koła PPS i Ruchu Ludzi Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrIkonowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początku tzw. transformacji ustrojowej widzieliśmy bardzo charakterystyczny obrazek. Otóż znani aktorzy pojawiali się na ekranach telewizorów i mówili: nareszcie jesteśmy we własnym domu. Gdybyśmy chcieli sobie wyobrazić teraz takiego aktora, to siedziałby on na krześle w gołym polu, bo ten dom już nie ma ani sufitu, ani ścian, ani fundamentów, ponieważ je rozebrano i sprzedano. I to jest, oczywiście w symbolicznym układzie, to, co się dzieje z całą polską gospodarką, to, co się stało z sektorem bankowym.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PiotrIkonowicz">Natomiast chciałbym spróbować trochę rozszyfrować treść tej debaty, bo myślę, że przedstawiciele rządu narzucili ton debaty o szczegółach technicznych, mnożyli liczby po to, żeby nic nie powiedzieć, a zaciemnić obraz. Otóż tam, gdzie się stawia zasłonę dymną, jest coś do ukrycia. Zacznijmy od pytania, cóż to jest właściwie bank. Jeżeli ktoś był w banku Pekao SA, w jego oddziale nawet w najbiedniejszym mieście, to będzie wiedział, że wchodzi do świątyni pieniądza, świątyni często już klimatyzowanej, gdzie brakuje tylko złotych klamek i w której aż śmierdzi dużymi pieniędzmi. Ktoś powie: pachnie, ja tak nie powiem. To są pieniądze, które ktoś tu nazwał produktem. I to jest jeszcze jedno zakłamanie w tym języku, w liberalnym mówieniu o bankach - że banki proponują produkty. Otóż banki nie proponują żadnych produktów. Banki to są takie okienka, w których jest napisane: „tu wpłacać”, i ludzie wpłacają. A jeżeli pożyczają, to muszą oddać wiele razy więcej, niż pożyczyli. Trudno sobie wyobrazić instytucję, w której mniejszym kosztem można by osiągnąć większe zyski.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PiotrIkonowicz">Innymi słowy, kiedy minister Wąsacz i wicepremier Balcerowicz powiadają, że w stosunku do wartości księgowej uzyskali dobrą cenę za sprzedany bank, to nasuwa się pytanie, czy kpią, czy o drogę pytają, ponieważ w żadnej z tych wypowiedzi nie padła informacja zasadnicza: ile zysku przynoszą banki, które sprzedali. Otóż ten zysk jest wielokrotnie większy od ceny sprzedaży. Czyli w istocie sprzedaje się kury znoszące złote jajka za niewielką część zysków, jakie można ze sprzedaży tych jajek osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PiotrIkonowicz">Pytanie następne to pytanie o to, dlaczego. To jest pytanie zasadnicze i chyba najbardziej frapujące. W debacie między SLD a koalicją rządzącą słychać było taki ton: Jak prywatyzować? Nawet radykalny poseł Pęk powiada, że nie jest przeciwko prywatyzacji. Otóż jest w tym pewien dyktat ideologiczny. Każdy konsekwentny patriota czy demokrata, czy człowiek, któremu na sercu leży dobro Polski, musi zauważyć, że prywatyzacja banków oznacza ich sprzedaż w ręce zagranicznych inwestorów. I nie ma inaczej. Dlatego że jeżeli w Polsce pojawia się polski właściciel i powiada: mam miliard dolarów i chcę kupić bank, to pierwsze pytanie, które każdemu normalnemu człowiekowi przychodzi do głowy, brzmi: skąd po dziesięciu latach transformacji i polskiej biedy ktoś ma w rękach miliard dolarów? Drugie pytanie, jeszcze bardziej zasadne, to: czy to przypadkiem nie są pieniądze powierzone przez innego inwestora zagranicznego? I: oczywiście albo ukradł, albo dostał, żeby kupić w czyimś imieniu; innej możliwości nie ma. Czyli prywatyzacja banków i pozostawienie banków w rękach polskich właścicieli to są dwie rzeczy zupełnie sprzeczne.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PiotrIkonowicz">Przed otwieraniem się Polski wobec struktur międzynarodowej finansjery wszyscy mieliśmy świadomość, że polski system bankowy jest słaby i nie obroni się przed konkurencją. Dlatego powstała słuszna koncepcja konsolidacji sektora bankowego, a więc takiego łączenia banków państwowych (bo w przewadze były banki państwowe) i nawet banków komercyjnych, żeby one mogły się oprzeć zagranicznej konkurencji. Ale okazało się, że ta groźba jest bezzasadna, bo wszystkie zagraniczne banki, które próbowały zbudować obok polskiego systemu bankowego własne okienka, własne sieci (bo istotą banku jest olbrzymia sieć lokali, agend i oddziałów terenowych), przegrały. Nie ma przykładu prywatyzacji założycielskiej przeprowadzonej przez najbogatsze nawet instytucje finansowe Zachodu, dlatego że jest to wyjątkowo kosztowne. Myśmy przez dziesięciolecia budowali te oddziały i te sieci. I oczywiście one stanowiły o atrakcyjności oferty, oferty tym bardziej atrakcyjnej, że bank PKO SA, który kontroluje i obsługuje 20% rynku bankowego 40-milionowego narodu, sprzedano za miliard dolarów w kraju, który ma 146 miliardów dochodu narodowego. I muszę państwu powiedzieć, że bardzo łatwo będzie sprawdzić - a to jest wyzwanie, które rzucam Sojuszowi Lewicy Demokratycznej, który zapewne przejmie władzę za półtora roku - jak złym interesem jest interes robiony przez pana Wąsacza, który powinien raczej handlować pietruszką niż bankami.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#PiotrIkonowicz"> Otóż przyszły rząd, przyszły premier, zapewne pan Miller, powinien złożyć właścicielowi PKO SA ofertę zakupu tego banku za 2, a może za 5 mld dol. - i dla Polski będzie to znakomity interes. Muszę jednak już państwa rozczarować: Nikt nie będzie chciał za tyle sprzedać. I to będzie dowód, a także powód, dla którego panowie - pan Balcerowicz i pan Wąsacz - będą musieli uciekać z kraju, gdy się okaże, że za pięciokrotność nikt nie będzie chciał tego oddać. Takie to są interesy.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#PiotrIkonowicz">Główny spór toczy się o to, czy ma znaczenie to, czy banki są polskie. Otóż pytanie jest tylko takie: Czy chcemy, żeby olbrzymie zyski akumulowane w sektorze bankowym były częścią polskiego dochodu narodowego, czy też chcemy, żeby były wywożone za granicę i tworzyły miejsca pracy za granicą? Chcę powiedzieć, że dochód narodowy to jest suma płac obywateli, dochodów obywateli i suma zysków firm. Otóż krociowe zyski osiąga sektor bankowy i sektor ubezpieczeniowy. Jeżeli taki sektor jest w rękach kapitału zagranicznego, zyski wyjeżdżają.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#PiotrIkonowicz">Wreszcie kolejna kapitalna sprawa, o której tu już mówiono, ale którą trzeba bardzo wyraźnie podkreślić, to sprawa warunków kredytowania gospodarki. Na początku wyprzedaży majątku narodowego ogłoszono, że trzeba sprzedawać przedsiębiorstwa dlatego, że nie mamy pieniędzy na inwestycje. Pytam: Gdzie zostały dokonane te inwestycje, poza zatykaniem dziur w budżecie, które miałyby pochodzić ze sprzedaży majątku narodowego? A z drugiej strony mam kolejne pytanie: Czy w 40-milionowym kraju ludzie — tak jak to się dzieje na całym świecie — nie powinni na tyle oszczędzać w bankach, żeby system bankowy przetwarzał ich oszczędności na pieniądze inwestycyjne? Tak być powinno, ale tak się nie stało. Wreszcie wszyscy pytają o to, jak prywatyzować. Powiadam — prywatyzować sektora bankowego nie wolno. Natomiast do opowieści dziwnej treści należy wymyślanie jakiejś tajemniczej technologii, przecież ta technologia sprowadza się do brania pieniędzy za darmo, do udzielania kredytów na wysoki procent i do, szczerze mówiąc, najprostszej działalności zarobkowej. Otóż nie jest to nadzwyczajna technologia, której by Polacy opanować nie mogli, w związku z czym trzeba zastosować wzorce, które zastosowały kraje rozwinięte, przede wszystkim Unii Europejskiej. A one polegają na tym, że banki współpracują z rządem w realizacji strategii rozwoju gospodarczego. One polegają również na tym, że ta strategia wyznacza kierunki działania sektora bankowego, który współdziała o tyle, o ile jest związany większościowym pakietem kredytów z miejscowym rynkiem. Jeżeli jakiś bank zagraniczny kredytuje firmę na przykład w branży metalurgicznej, na przykład Thyssena w Niemczech, i do tego banku zwróci się polska huta o kredyt, to Thyssen natychmiast wycofa się z interesów z tym bankiem, jeżeli polska huta otrzyma lepsze warunki kredytowania niż wielki klient niemiecki. I tak się dzieje na całym świecie. Najlepszym tego dowodem jest to, że w krajach Europy Zachodniej, na przykład we Francji, każda próba tzw. wrogiego przejęcia banku — takiego, z jakim mieliśmy do czynienia w przypadku BIG Banku Gdańskiego — kończy się interwencją rządu i zapobieżeniem temu przejęciu. Otóż w większości rozwiniętych krajów dba się o to, aby sektor bankowy pozostawał w rękach właścicieli z danego kraju. Polacy jeszcze są na to za biedni. Dlatego trzeba jeszcze przez dłuższy czas konsolidować, starając się odzyskiwać udziały państwowe w sektorze bankowym tam, gdzie on już został sprzedany, a na pewno poddać kontroli Sejmu dalszą prywatyzację sektora bankowego.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#PiotrIkonowicz">Wreszcie sprawa najważniejsza. Otóż o stanie polskiej bankowości świadczy stan polskiego społeczeństwa. Jesteśmy społeczeństwem coraz bardziej rozwarstwionym, coraz biedniejszym, w którym 80% obywateli nie ma oszczędności w bankach. I to, co powiedział premier Balcerowicz, jest jawnym kłamstwem i nadużyciem, bo wśród tych 9 mln ludzi mających w większości tzw. ROR-y są ludzie, którzy są zadłużeni w bankach, to są ludzie już bez zdolności kredytowej albo to są ludzie, do których dociera minimalna pensja, którą oni tam odbierają. Natomiast ludzi rzeczywiście korzystający z kredytów bankowych, ludzi rzeczywiście odkładających pieniądze w banku nie ma więcej niż 20% - jest to oficjalna informacja sektora bankowego. A więc sektor bankowy obsługuje dzisiaj co piątego Polaka i w dodatku obsługuje go w interesie zachodnich rynków, zachodniego rynku pracy, zagranicznych inwestorów. Jeżeli jest coś w kapitalizmie i gospodarce rynkowej, co decyduje o władzy, to jest to bank. Jeżeli straciłeś banki, to straciłeś władzę nad własnym krajem. I jeżeli reprezentacja całego polskiego społeczeństwa, jakim jest polski Sejm, nie może się dobić poddania kontroli prywatyzacji tego, co jeszcze zostało, to znaczy, że już przegraliśmy i nawet na tej sali rządzą zachodni inwestorzy. I mam nadzieję, że zdążymy, zanim wszystko zostanie wyprzedane - bo podobne debaty będą dotyczyć wszystkich innych strategicznych sektorów o wysokiej stopie zysku, takich jak energetyka, telekomunikacja, sektor naftowy czy inne ważne strategiczne sektory, które są przeznaczone do prywatyzacji. I wreszcie pojawia się dramatyczne pytanie:...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PiotrIkonowicz">... Czy można traktować gospodarkę jak upadający sklep, w którym wyprzedaje się towary i pożycza pieniądze na wysoki procent? Pan Balcerowicz ogłosił ostatnio, że sprzedał obligacje na rynkach międzynarodowych i że poszły one jak ciepłe bułeczki. Zapomniał dodać, że ta łatwa sprzedaż nie wynika z dobrego stanu polskiej gospodarki, tylko z tego, że oprocentowanie było wyższe niż oferowane w krajach Ameryki Łacińskiej i że w efekcie...</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PiotrIkonowicz">‍... Polska zadłużyła się na wysoki procent za granicą. I jeżeli mówi się z tej trybuny tak często, że Gierek i PRL zadłużyli Polskę, to dzisiaj poziom zadłużenia zagranicznego i wewnętrznego na koszt przyszłych pokoleń, przyszłych rządów, naszych dzieci i wnuków jest o wiele wyższy, a źródła spłaty maleją, bo nie mamy już ani banków, ani fabryk. Dziękuję bardzo. Popieramy uchwałę zgłoszoną przez PSL.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Dariusz Grabowski zabierze głos w imieniu Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#DariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najważniejszy w dokumencie rządowym jest tytuł, a on brzmi: O stanie i przyszłości sektorów bankowego i ubezpieczeniowego w Polsce. Nie: polskiego sektora bankowego i nie: polskiego sektora ubezpieczeniowego, ale tych sektorów w Polsce. I to jest streszczenie całego tego dokumentu. Natomiast w środku jest opis wykonania wyroku - w jaki sposób ten sektor przejdzie w ręce obce. A wreszcie na koniec jest napisany nekrolog - co stanie się z tym, co jeszcze jest polskie.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#DariuszGrabowski">Można tak, panowie, oczywiście, macie akurat władzę i możecie to robić, ale nie ma w tym nic, co by było zgodne z polskim interesem. Jaki mamy ten sektor bankowy w tej chwili? Sprywatyzowany i głównie zagraniczny.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#DariuszGrabowski">Panie Pośle Berdychowski! Ja nie wiem, czy pan się orientuje, ale w takich krajach jak Niemcy 50% sektora bankowego jest własnością państwa. Czy chce pan sprawdzić, ile jest sektora państwowego w Portugalii? Ponad 70%. Chce pan sprawdzić, ile jest we Włoszech? Też ponad 60%. Jakoś nikt tam nie rozlewa łez z tego powodu, że to jest państwowe.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Poseł Zygmunt Berdychowski: Największy bank komercyjny w Niemczech, czyli Deutsche Bank AG, ma 65% kapitału zagranicznego.)</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#DariuszGrabowski">Jeśli chce pan z kolei dowiedzieć się, ile jest sektora obcego w Niemczech, to jest tam 3–4%. We Włoszech podobnie. We Francji około 14%. I dlaczego te kraje jakoś mogą i chcą właśnie taki stan swojej gospodarki utrzymywać?</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#DariuszGrabowski">Natomiast u nas jest dokładnie odwrotnie. My mamy już 70% kapitału zagranicznego - i to o bardzo wysokiej koncentracji, bo przecież ponad 30% to są kapitały niemieckie, bez mała 20% - amerykańskie, ale niewiele mniej jest kapitału holenderskiego. To jest wysoka koncentracja, a nie, jak panowie mówicie, rozproszenie kapitału obcego w polskiej bankowości. To będzie miało swoje konsekwencje polityczne.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#DariuszGrabowski">Sprawa następna to sektor bankowy w systemie gospodarczym. Dla takiego kraju jak Polska sektor bankowy to przede wszystkim instrument walki z bezrobociem, walki o bilans handlu zagranicznego i bilans płatniczy, walki o kapitał, o tani kredyt, a wreszcie o tani sposób finansowania budżetu. Proszę mi powiedzieć, jak dzisiaj sektor bankowy wywiązuje się z tych obowiązków?</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#DariuszGrabowski">Po pierwsze, w kwestii bezrobocia właściciele kapitału bankowego już z góry powiedzieli, że 30% zatrudnienia w polskich bankach, w tych, które kapitał ten przejął i przejmuje, to jest zatrudnienie zbędne i tych ludzi trzeba będzie zwolnić.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#DariuszGrabowski">Po drugie, czy w którymś miejscu ten sektor stworzył specjalne warunki kredytowania dla polskich przedsiębiorstw, tak by one tworzyły miejsca pracy? Nie ma takiego przykładu, panowie.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#DariuszGrabowski">Sprawa druga — bilans handlu zagranicznego, była o tym mowa. Jest dokładnie tak, że kapitał zagraniczny jest ekspozytariuszem obcego przedsiębiorcy i to on dba o to, by import do Polski był większy od eksportu. I nie ma na to siły, bo to jest obiektywne zjawisko gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#DariuszGrabowski">Jeszcze gorzej jest z bilansem płatniczym, ale to już zostawmy na boku.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#DariuszGrabowski">Kwestia dostępności kapitału. Przecież oprocentowanie kredytów nie jest w tych bankach niższe niż w pozostałych bankach - przeciwnie, jest z reguły wyższe. Co to znaczy? A przecież wczoraj w jednym z zapytań poselskich podnosiliśmy sprawę, że banki zagraniczne podnoszą tzw. prowizje i opłaty, co jest po prostu normalnym haraczem branym od detalicznego klienta, który nie ma żadnej możliwości bronienia się. Czyż nie jest to sposób transferu kapitału za granicę, panowie? Czyż nie jest to sposób, można powiedzieć, odbierania środków polskim przedsiębiorcom?</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#DariuszGrabowski">Sprawa ostatnia to kredytowanie budżetu. Panowie pamiętacie, że w zeszłym roku była sytuacja, w której budżet musiał zaciągnąć kredyt, tzw. komercyjny. Jednak był to kredyt zaciągnięty w polskim banku i, można powiedzieć, na dogodnych warunkach. Czy wierzycie panowie w to, że zagraniczne banki takiego taniego kredytu budżetowi udzielą, kiedy znajdzie się w przymusowej sytuacji? Ja wątpię. Natomiast sam fakt, że budżet stanie się zakładnikiem zagranicznych banków, wystawia świadectwo, że właściwie to my już nie jesteśmy we własnym kraju. Że tak się stanie, to mogę panom z góry powiedzieć, bo dobrze wiecie, że ten sposób prywatyzacji, który uprawiacie, kiedyś się skończy. Zabraknie przedsiębiorstw i banków i wtedy dziury budżetowej nie da się niczym zatkać. I trzeba będzie albo podnosić podatki, albo sięgać po kredyty zagraniczne, albo zadłużać się właśnie w bankach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#DariuszGrabowski">Teraz kwestia, jak funkcjonuje sektor bankowy dzisiaj. Mówicie, panowie, o wyższej efektywności i o inwestowaniu. Otóż prawda jest odwrotna. Liczby mówią tyle, że w ubiegłym roku kapitał własny banków polskich został podwyższony o 83%, podczas gdy kapitał własny banków zagranicznych wzrósł tylko o 17%. O czym to świadczy? Właśnie o tym, że banki polskie jednak akumulują, jednak się modernizują i przeciwnie...</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Tamte transferują.)</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#DariuszGrabowski">... tamte transferują i nie robią nic, by rosnąć.</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#DariuszGrabowski">Kwestia szczególnie ważna to jest kwestia globalizacji. Polska z tym problemem się zetknie, już mamy właściwie z tym do czynienia. Ale nie jest tak, jak mówi pan poseł Lewandowski, że globalizacja to jest globalizacja bez barw narodowych. Łączenie się wielkich banków na świecie pod nazwą globalizacji to jest właśnie łącznie się banków niemieckich z niemieckimi, japońskich z japońskimi, bo to jest stawianie wyzwania globalizacji. Ale nie jest to tak, jak u nas - wyzbywanie się kontroli nad sektorem bankowym.</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#DariuszGrabowski">Kwestia zasadnicza na dzień dzisiejszy to jest to, co się stanie z tzw. bankami lokalnymi. A banki lokalne to PKO BP i BGŻ. Otóż trzeba sobie otwarcie powiedzieć, że prywatyzacja PKO BP to jest przekazanie bazy danych o całym polskim społeczeństwie w ręce kapitału zagranicznego, moi panowie, czy się to komuś podoba, czy nie. Nie wiem, czy to jest takie wygodne dla każdego obywatela, włączając polityków, by wiedziano dokładnie, kto ile ma, skąd ma i ile powinien mieć. Szczególnie jeśli chodzi o kapitał zagraniczny. Tak nie powinno być.</u>
          <u xml:id="u-85.18" who="#DariuszGrabowski">Jeszcze kwestia Narodowego Banku Polskiego i jego polityki. Otóż trzeba powiedzieć, że ta polityka jest absurdalna z punktu widzenia polskiej gospodarki i polskiej racji stanu. Wysoka stopa procentowa, dostępność w związku z tym kredytu dla detalicznego klienta czy wreszcie polityka kursu walutowego - to wszystko przemawia przeciwko tej instytucji. Ale najlepsze świadectwo ona sobie wystawia, kiedy wskazuje w bilansie, jaki ma zysk.</u>
          <u xml:id="u-85.19" who="#DariuszGrabowski">Otóż, moi panowie, Narodowy Bank Polski bez odsetek od rezerwy dewizowej byłby bankiem funkcjonującym na stracie. Cóż to za instytucja finansowa, państwowa, która w ten sposób funkcjonuje? I to także trzeba by zmienić.</u>
          <u xml:id="u-85.20" who="#DariuszGrabowski">Na zakończenie panie marszałku, jeszcze jedna uwaga, właściwie dwie. Pierwsza. Zachwalacie Unię Europejską, ale nie powiecie o Unii Europejskiej tego, co w niej jest i miało miejsce, że takie kraje, jak Portugalia i Hiszpania zmodernizowały, wzmocniły swój sektor bankowy dzięki Unii. Ale zrobiły to w taki sposób, wykorzystując ustawodawstwo unijne, m.in. ochronę konkurencji i politykę antymonopolową, że stały się właścicielem własnego sektora bankowego, nad czym pewnie powinien ubolewać pan poseł Lewandowski. Natomiast sektor spółdzielczy jest specjalnie traktowany w Unii Europejskiej, jest specjalnie chroniony w Unii Europejskiej. Jest specjalne ustawodawstwo. Mam nadzieję, ponieważ w tej chwili toczą się prace nadzwyczajnej komisji, że rząd wreszcie zrozumie, że to jest wspólny interes i państwa, i społeczeństwa, i rządu, by sektor spółdzielczy ochronić, wzmocnić i by pozostał w polskich rękach.</u>
          <u xml:id="u-85.21" who="#DariuszGrabowski">Natomiast, kończąc, brakuje w polskiej bankowości koncepcji. Jedyną polityką jest doraźna polityka ratowania i łatania dziury budżetowej, a to wszystko skutkować będzie w przyszłości. Jeśli liczycie na kapitał zagraniczny, panowie, to zapamiętajcie, że nie przyszedł on do Polski w latach 1990–1993, kiedy był kryzys bankowy w Polsce. Nie przyszedł tutaj, bo był kryzys. Przyszedł na gotowe, kiedy Polska, my wszyscy zapłaciliśmy za sanowanie banków.</u>
          <u xml:id="u-85.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.23" who="#DariuszGrabowski">Natomiast gdy wróci do Polski kryzys bankowy, bo kryzys finansowy do nas dotrze, to obiecuję wam, nie liczcie, że sektor zagraniczny będzie bronił polskich banków, wprost przeciwnie, będzie bronił swojego interesu.</u>
          <u xml:id="u-85.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.25" who="#DariuszGrabowski"> Tym bardziej musimy pamiętać o jednym, sektor bankowy, sektor ubezpieczeń, sektor finansowy, wreszcie fundusze emerytalne, to wszystko staje się miejscem, którym zarządza kapitał zagraniczny. Ktoś tu powiedział, że kto ma pieniądze, ten ma władzę. I to jest prawda, moi państwo. Wracając do tytułu, jeśli mówimy o bankach w Polsce, byśmy za jakiś czas właśnie z tego powodu nie musieli mówić, że mamy Sejm w Polsce, nie polski Sejm, ale Sejm w Polsce. </u>
          <u xml:id="u-85.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.27" who="#DariuszGrabowski">Z tego powodu w imieniu Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu, w pełni popierając wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego i z uznaniem wyrażając się o wystąpieniu pana posła Zycha, chciałbym powiedzieć, że w żadnym wypadku Koło Poselskie Polskiej Racji Stanu nie poprze informacji rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zgłosili się posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chciałbym zapytać, czy jeszcze ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby zgłosić się do zadania pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zatem zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chciałbym zwrócić uwagę na jedną sprawę, prawie dwukrotnie został przedłużony czas przeznaczony na dyskusję. Uważałem, że temat jest bardzo poważny. Natomiast pytania są regulacją zwyczajową, a nie regulaminową, dlatego też będę przestrzegał, żeby to były naprawdę pytania, a nie komentarze, bo, uprzedzam, odbiorę głos. A to nieładnie, jak się odbiera głos posłowi, prawda?</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Tak jest, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Stanisława Misztala o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Misztal z AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak powszechnie wiadomo, warunkiem prywatyzacji PKO BP jest rozwiązanie problemu tzw. starego portfela kredytów mieszkaniowych, udzielanych od lat 60. do początku 90. na zasadach niekomercyjnych, a następnie spłacanych przy znaczącej pomocy budżetu państwa dla kredytobiorców, ale przy równoczesnym obciążeniu banku znaczną częścią ryzyka kredytowego i przy niepełnym rekompensowaniu bankowi kosztów obsługi tych kredytów. Konsekwencją tego była w 1998 r. konieczność wyksięgowania z bilansu PKO za ten rok części dochodów z lat ubiegłych i konieczność tworzenia przez bank bardzo wysokich rezerw. W rezultacie doprowadziło to do zamknięcia bilansu banku za ten rok stratą 1 300 mln zł i do konieczności opracowania programu naprawczego na okres do 2003 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pytanie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#StanisławMisztal">Już, panie marszałku, zadaję pytanie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#StanisławMisztal">Realizacja tego programu zależy m.in. od ustawowego określenia zobowiązań państwa wobec banku z tytułu dalszej obsługi kredytów starego portfela. W tym stanie rzeczy nasuwa się kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#StanisławMisztal">Po pierwsze. Kiedy i w jakiej formie rząd zamierza przedłożyć Sejmowi projekt ustawy w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#StanisławMisztal">Po drugie. Ponieważ poniesiona przez PKO strata nie była zawiniona przez bank, a jej skutki obciążają fundusze własne banku, a tym samym ograniczają w znacznym stopniu jego możliwość działania, pojawia się pytanie, czy, kiedy i w jakiej formie rząd zamierza udzielić bankowi pomocy w przezwyciężeniu skutków tej straty, np. w formie dokapitalizowania.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#StanisławMisztal">Po trzecie. Jak wiadomo, fakt realizowania przez prywatyzowaną instytucję programu naprawczego może wpłynąć w znacznym stopniu na wysokość ceny, jaką można uzyskać za jej akcje w toku prywatyzacji. Pojawia się pytanie, czy rząd zamierza sprywatyzować PKO BP przed zakończeniem realizacji programu naprawczego, a jeśli tak, to w jaki sposób zamierza przeciwdziałać obniżeniu ceny uzyskiwanej w wyniku prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#StanisławMisztal">Po czwarte. Jaką formę prywatyzacji i jaki akcjonariat przewiduje rząd dla PKO Bank Polski?</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#StanisławMisztal">Jeszcze krótkie pytanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#StanisławMisztal">Czy w okresie postępującej globalizacji gospodarki została opracowana lub jest opracowywana koncepcja pożądanego kształtu sektora bankowego i ubezpieczeniowego i czy rząd ma opracowaną strategię dojścia do pożądanego kształtu, a w związku z tym, czy są określone progi zaangażowania obcego kapitału w powyższych sektorach, czy są tylko stosowane liberalne mechanizmy rynkowe bez żadnych preferencji?</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#StanisławMisztal">Czy rząd widzi możliwości funkcjonowania oprócz dużych podmiotów finansowych podmiotów małych, o charakterze regionalnym, z kapitałem polskim?</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#StanisławMisztal">W jakim zakresie nasz sektor finansowy jest dostosowany do przepisów Wspólnoty Europejskiej i jakie są ewentualne rozbieżności? Czy rząd posiada dane dotyczące wywiązywania się z umów prywatyzacyjnych dotychczas sprywatyzowanych podmiotów sektora finansowego i czy te umowy są monitorowane? Czy rząd posiada dane dotyczące wielkości kapitału zainwestowanego dotychczas przez podmioty uczestniczące w prywatyzacji z kapitałów własnych w sektor bankowy i ubezpieczeniowy? Jakie kwoty zostały wytransferowane przez te podmioty?</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#StanisławMisztal">Czy rząd ma wypracowany system monitorowania sektora bankowego i ubezpieczeniowego oraz mechanizmy zapobiegające niepożądanym zjawiskom, takim jak bankructwa, brak wywiązywania się z umów prywatyzacyjnych, wyprowadzenie kapitału?</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#StanisławMisztal">Jak podaje rząd, jedną z przyczyn niezrealizowania ustawy o restrukturyzacji banków spółdzielczych i BGŻ były trudności finansowe sektora spółdzielczości bankowej. Dlaczego zatem dopuszczono...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, przepraszam, pan ma to na piśmie? Proszę zatem podać to panu ministrowi, bo i tak nie zdąży sobie wynotować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#StanisławMisztal">To jeszcze tylko dwa bardzo krótkie pytania, panie marszałku, i już kończę.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#StanisławMisztal">Dlaczego według rządowego projektu ustawy BGŻ SA ma być bankiem zrzeszającym, skoro inwestorzy zewnętrzni mogą mieć prawo do ponad 25% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy?</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#StanisławMisztal">I ostatnie pytanie. W jaki sposób rząd RP zamierza pokierować prywatyzacją banków PKO BP i BGŻ, aby zachować narodowy charakter tych banków? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panowie posłowie jest 19 pytań; pomnóżmy to przez potrzebny na nie czas plus jeszcze następny punkt, debata krótka...</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Noc przed nami.)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przed wami tak. Wy na sali możecie... A ja zostałem sam. Dlatego nie dziwcie się, że będę się starał naprawdę prowadzić obrady; nie chodzi o to, żeby te obrady prowadziła Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Ryszard Stanibuła. Proszę bardzo, panie pośle, niech pan pokaże - pan też jest z zamojskiego - że pan lepiej potrafi zadawać pytania.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#RyszardStanibuła">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Już zadaję pytania, rzeczywiście bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#RyszardStanibuła">Pierwsze. Czy przyjęcie przez kapitał zagraniczny wraz z całą infrastrukturą aż 70% kapitału banków polskich za jedyne 8 mld zł, co stanowi zaledwie 5% oszczędności ludności, nie jest zdradą polskiej racji stanu albo też zdradą polskiego sektora bankowego?</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#RyszardStanibuła">Drugie. Na jakiej podstawie i dlaczego większościowy pakiet akcji Warty został sprzedany firmie pana Jana Kulczyka, który, jak wiemy, nie prowadzi dotychczas działalności ubezpieczeniowej?</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#RyszardStanibuła">I trzecie pytanie. Dlaczego minister skarbu - myślę, że pan minister będzie mógł na to odpowiedzieć - sprzedaje akcje skarbu państwa pośrednikom, którzy z dużym zyskiem odsprzedają to bliżej nieokreślonym podmiotom zagranicznym? Czy potwierdzi pan to, a może temu zaprzeczy? Chciałbym usłyszeć krótkie wyjaśnienie, czy transakcje EBOR-u nie odgrywają czasami roli pośrednika, jeśli chodzi o pomoc w wykupywaniu akcji skarbu państwa? Czy prawdą jest, jak donosiła „Rzeczpospolita”, że stanowisko prezesa PZU ma objąć obecny na sali wiceminister finansów pan Jarosław Bauc? Prosiłbym o odpowiedź. Czy wysocy urzędnicy uczestniczący w prywatyzacji podmiotów skarbu państwa powinni zajmować stanowiska w firmach skarbu państwa sprzedawanych inwestorom zagranicznym? Tyle z mojej strony. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wojciech Nowaczyk z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Postaram się pójść za dobrym przykładem przedmówcy.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wysłuchaliśmy ciekawego wykładu pana prof. ministra Balcerowicza, który był hymnem pochwalnym na temat aktualnego stanu systemu finansowego i bankowego, jego dobra dla polskiej gospodarki na dziś i na jutro. Efekty tej polityki prywatyzacyjnej tak samo chwalił w swym wystąpieniu pan minister Wąsacz, który chwalił również wyprzedaż majątku skarbu państwa sektorowi zagranicznemu. Ale ja zwracam uwagę, że społeczeństwo to ocenia jako wyprzedaż suwerenności gospodarczej Polski, panie ministrze. Musi pan o tym wiedzieć, chyba że pan nie chce; w każdym razie panu to mówimy.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WojciechNowaczyk">W jakimś stopniu, rozumiem, jeśli chodzi o te sektory, elity, usprawiedliwia się dobre uposażenie kierowniczych grup tych sektorów; tak wysokie, że nie ujawniono ich nawet na wniosek komisji sejmowej, by nie wywołać szoku w biedniejącym coraz bardziej społeczeństwie. W społeczeństwie, które czuje się oszukane, widząc tak przebiegające transformacje społeczno-gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#WojciechNowaczyk">Przechodzę teraz do pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dopiero?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WojciechNowaczyk">To było wprowadzenie, panie marszałku, przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Myślę, że do pytań nie trzeba wprowadzać. Nie obrażajmy tych, którzy będą udzielać odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WojciechNowaczyk">Przepraszam bardzo, przyjmuję pouczenie.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WojciechNowaczyk">Jak jest tak dobrze, to dlaczego, co potwierdzają raporty, badania opublikowane w prasie, nawet w tej tzw. wolnej, odnotowuje się lawinowy wzrost bezrobocia, w tym również wśród młodych ludzi z wyższym wykształceniem? Czemu ok. 30% zatrudnionych obawia się utraty pracy? Czemu coraz częściej upadają zakłady pracy i narastają zagrożenia dalszych upadłości? Czemu maleje eksport a wzrasta import? W tym miejscu wyrażam ubolewanie, że gdy jeden z posłów mówił o tych sprawach, pan wiceminister finansów bardzo lekceważąco się zachował, śmiał się. Panie ministrze, pan tego nie dostrzega, to jest dramat ludzi pracy na dole. Niestety, wzrastający import zabija naszą gospodarkę. Czy rząd tego nie dostrzega, że są zupełnie dwie krańcowe opinie i oceny na omawiany temat: większości społeczeństwa, bo pogarszają się warunki jego życia i zadowolonych elit rządzących. Bardzo prosiłbym, aby te rozbieżności wyjaśnić. Wydaje mi się, że jest to szczególna chwila - w przededniu 1 Maja, tradycyjnego Święta Pracy, a po nowemu święta Józefa Robotnika. Niech teraz, w czasie telewizyjnym, lud pracy, naszego społeczeństwo, się dowie. Jeszcze jedno pytanie. Czy istnieje w Polsce, i w ogóle kto ją zna, strategiczna polityka gospodarcza, którą winien wspierać polski system finansowo-bankowy? Bardzo prosiłbym o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Lesław Podkański z klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#LesławPodkański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytania są następujące. Proszę podać, w ilu bankach sprzedanych kapitałowi zagranicznemu nastąpiło powiększenie kapitału akcyjnego ze środków własnych nowego właściciela niegwarantowanych i nieporęczanych w Polsce? Proszę podać, jakie to wartościowo były kwoty. Jaki jest to procentowy wzrost kapitału akcyjnego wyjściowego? Proszę podać kilka przykładów banków średniej wielkości w krajach Unii Europejskiej, w którym jest jeden strategiczny inwestor, który posiada ponad 51% akcji w tych bankach. Czy w ogóle gdzieś są takie banki? Proszę podać, jaki był poziom dywidend zainkasowanych przez banki zagraniczne z naszych polskich banków w latach 1998–1999 i o ile wzrosły w tym czasie dochody skarbu państwa. Moje pytania są bardzo precyzyjne. Panie marszałku, chciałbym pana prosić, żeby pan wyraził zgodę na udzielenie odpowiedzi na te pytania na piśmie, gdyż przewiduję, że panowie ministrowie nie udzielą precyzyjnych odpowiedzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wiktor Osik z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WiktorOsik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WiktorOsik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Swoje pytania chciałem zadać premierowi Balcerowiczowi, ale niestety po wygłoszeniu wykładu dla posłów wyszedł. Traktuje nas jak studentów a może nawet gorzej, bo profesorowi po wykładzie można zadawać pytania.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WiktorOsik">Moje pytania dotyczą na przykład cen za usługi, które pobierają banki. Pan premier powiedział, że te marże spadają, ale my odczuwamy to inaczej. W ostatnim okresie wzrastają prowizje i opłaty w bankach dla klientów detalicznych. Możliwe, że statystyki mówią, że marża jest mniejsza, ale w tej statystyce uwzględnia się koncerny, wielkie firmy i przeciętnego klienta, który czasami ledwie wiąże przysłowiowy koniec z końcem. W związku z tym chciałbym zadać pytanie: Jak rząd ocenia to zjawisko podwyższania opłat w bankach dla klientów detalicznych?</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WiktorOsik">W związku z tym, że 76% aktywów w bankach polskich jest w rękach kapitału zagranicznego, chciałem także zapytać, jaki jest przewidywany transfer zysków zza granicy z tytułu posiadania tych udziałów w bankach i instytucjach ubezpieczeniowych w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#WiktorOsik">Kolejne pytanie dotyczy funduszów ubezpieczeniowych. Obserwujemy, że wydają one olbrzymie pieniądze na reklamę, na zakup budynków, biur, na ich urządzanie. Chciałbym w związku z tym zapytać: Jak nadzór nad funduszami emerytalnymi ocenia gospodarowanie pieniędzmi przekazywanymi przez osoby ubezpieczone i jaki to może mieć w przyszłości wpływ na wysokość emerytur?</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#WiktorOsik">I ostatnie pytanie. Biorąc pod uwagę fakt, że większość aktywów w bankach jest w rękach zagranicznych, a banki, jak wiadomo, odgrywają tak znaczącą rolę w gospodarce, czy nie będzie jednak tak, że bez względu na to, kto w przyszłości będzie rządził w Polsce, to będzie miał wyjątkowo ograniczony wpływ na gospodarkę? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Zdzisław Kałamaga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#ZdzisławKałamaga">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#ZdzisławKałamaga">W odróżnieniu od sektora bankowego sektor ubezpieczeń nigdy nie był dokapitalizowany u nas przez państwo. W warunkach polskich rozwój sektora ubezpieczeń natrafia na szereg barier, w tym m.in. problem niedokapitalizowania, związane z tym zagrożenie niewypłacalnością, następnie problem niekonkurencyjności, niedostatek kompetentnych kadr oraz niski stopień komputeryzacji.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#ZdzisławKałamaga">Istotnym problemem jest kwestia stopnia opłacenia kapitału podstawowego, mimo że, co trzeba podkreślić, wskaźnik ten wskazuje tendencję wzrostową. I pytanie z tym związane: Czy brak pełnego opłacenia kapitału podstawowego w instytucjach ubezpieczeniowych jest wynikiem obowiązujących regulacji prawnych, które zezwalają, aby w chwili rejestracji spółki ubezpieczeniowej opłacona była tylko część kapitału podstawowego, czy zdaniem pana ministra są inne pozaprawne, mówiąc delikatnie, przyczyny tego stanu rzeczy?</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#ZdzisławKałamaga">Pytanie drugie do pana ministra Wąsacza: Kiedy w Polsce zaczną funkcjonować takie regulacje prawne, które wyeliminują lub przynajmniej ograniczą negatywne zjawiska lub działania, które są skutkiem konkurencji, a raczej nierównej konkurencji między kapitałem zagranicznym a naszym, rodzimym? Mam tu na myśli znane i powszechnie stosowane w Unii Europejskiej takie kryteria, jak: zasada porównywalności funduszy własnych banku, wkalkulowanie współczynnika wypłacalności czy chociażby sposób sprawowania nadzoru bankowego.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#ZdzisławKałamaga">I pytanie trzecie. Normy Unii Europejskiej określają minimalny próg kapitału banku na 5 mln euro. Większość polskich banków spółdzielczych nie spełnia tego kryterium i stąd moje pytanie: Jakie jest stanowisko rządu w stosunku do banków spółdzielczych mających swoją tradycję, specjalizujących się w obsłudze bankowej rolników, osób fizycznych, drobnego handlu, cieszących się stałym zainteresowaniem swoich równie stałych klientów, mających zorganizowaną sieć oddziałów i filii? Moje pytanie dotyczy przede wszystkim kwestii dokapitalizowania tych banków, jakie powinny być te środki, skąd one powinny pochodzić i czy według zamierzeń rządu powinien być to kapitał krajowy, czy zagraniczny? Czy przewiduje się w tym procesie wiodącą rolę Banku Gospodarki Żywnościowej obsługującego bardzo ważny sektor rolno-spożywczy, co w obecnej tragicznej sytuacji polskiego rolnictwa będzie miało i teraz, a głównie w przyszłości, fundamentalne znaczenie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Bogdan Lewandowski z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#BogdanLewandowski">Pierwsze. Na skutek wysokiej ceny kapitału w w naszym kraju nastąpiła tendencja wzrostowa, jeśli chodzi o zadłużenie polskich przedsiębiorstw za granicą. Wyniosło ono w 1999 r. 21 900 mln dolarów, tj. o 4300 mln więcej aniżeli w 1998 r. Czy rząd nie obawia się takiego pogorszenia relacji zadłużenia krótkoterminowego w stosunku do rezerw dewizowych, które może w konsekwencji doprowadzić do wybuchu kryzysu podobnego do tego, jaki miał miejsce w Meksyku?</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#BogdanLewandowski">Drugie pytanie. Na rynku polskim pojawił się nowy typ usług związany ze sprzedażą produktów bankowych, najczęściej kredytów oferowanych przez agentów bankowych zwanych też doradcami kredytowymi działającymi poza bankami. Uproszczony sposób zawierania umów kredytowych w domu klienta coraz bardziej zyskuje na popularności. Kwestia sprzedaży produktów bankowych przez pośredników nie jest jednoznacznie uregulowana w prawie polskim. Stąd rodzi się wiele niejasności i nieporozumień oraz pytanie: Czy rząd zamierza wystąpić z inicjatywą uregulowania powyższej kwestii? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Józef Korpak z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JózefKorpak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam dwa pytania. Adresuję je zarówno do ministra finansów, do ministra skarbu państwa, jak i do posłów, którzy wypowiadali się o procesie prywatyzacji jako o wyprzedaży majątku narodowego, uzależnieniu ekonomicznym od zagranicy. Padały również słowa o nekrologu dla polskiej gospodarki, obcych rękach i sprzeczności z polską racją stanu. Chciałbym zadać pytanie w szczególności odnośnie do głosów tych posłów, którzy są za prywatyzacją, bo nie słyszałem, żeby któryś z posłów był przeciwko niej. Wszyscy byli za prywatyzacją. Natomiast wnioskodawcy opowiadali się za prywatyzacją, ale przeciwko wykupywaniu banków przez inwestorów zagranicznych. Zakładam sytuację, że oto rząd AWS-Unii Wolności będzie prywatyzował polskie banki tylko na rzecz polskich inwestorów. Sądzę, że znajdą się inwestorzy, kupią te banki. Mam pytanie do tych państwa posłów, którzy są przeciwko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pytanie pan może zadać tylko ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#JózefKorpak">... oddawaniu tego kapitału w zagraniczne ręce. Czy jeżeli zagraniczni inwestorzy zaproponują polskim inwestorom, którzy już są właścicielami polskich banków, transakcję kupna-sprzedaży udziałów w tychże bankach i zaoferują wyższe ceny, to polscy inwestorzy ich nie sprzedadzą? Chciałbym, żeby ktoś na to pytanie odpowiedział. Jest to pytanie, które wiąże się z moim następnym zasadniczym pytaniem. Otóż chciałbym panom ministrom i być może tym panom posłom, którzy się łudzą możliwością prywatyzacji systemu bankowego czy ubezpieczeniowego bez oddawania go w obce ręce - moim zdaniem to jest utopia w obecnych warunkach ekonomicznych - zadać pytanie zasadnicze: Jaka jest i jaka była wcześniej alternatywa dla procesu prywatyzacji w tym przypadku sektora bankowego i sektora ubezpieczeniowego? Jaka była alternatywa wcześniej, gdy prywatyzowano Bank Śląski, prywatyzowano WBG, prywatyzowano szereg innych banków? Robili to przedstawiciele innej koalicji. Jaka jest obecnie alternatywa? Sądzę, że alternatywa jest taka sama. Prosiłbym, żeby pan minister finansów i pan minister skarbu w sposób precyzyjny tę alternatywę nam przedstawili. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Chmielewski z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytania do przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#JanChmielewski">Pierwsze: Dlaczego, mimo że z roku na rok zwiększa się udział kapitału zagranicznego w polskim rynku ubezpieczeń, nie wywołuje to takich emocji jak w wypadku sektora bankowego?</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#JanChmielewski">Drugie: Czy prywatyzacja banków wiąże się wyłącznie z procesem integracji Polski z Unią Europejską, czy również z koniecznością sprostania konkurencji w tym sektorze i jaki argument przeważa? Czy zdaniem rządu udział kapitału zagranicznego w polskim systemie bankowym oznacza pozbawienie się możliwości wpływania na gospodarkę oraz oddanie części suwerenności gospodarczej w obce ręce?</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#JanChmielewski">Pytanie następne: Jakie konkretne podmioty prawne, osoby fizyczne, tworzyły towarzystwo ubezpieczeniowe „Polisa”? Kto zyskał na upadłości tej firmy, kto stracił i dlaczego? Czy były takie przypadki, choćby jeden, podczas prywatyzacji sektora bankowego i ubezpieczeniowego, że konkretne instytucje zostały zakupione przez inwestora czy inwestorów krajowych, by w krótkim czasie, z korzyścią wyłącznie dla siebie, a nie skarbu państwa, osiągnąć legalnie znaczne zyski? Dlaczego zbankrutował Bank Staropolski? Jaki był tego mechanizm i kto jest za to odpowiedzialny? Na jakie cele przeznacza się środki finansowe uzyskane w wyniku prywatyzacji? Skąd i jakie środki muszą być przeznaczone na obsługę długu zagranicznego z lat PRL-u? Ile ten długi wynosi i kiedy wreszcie go spłacimy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jerzy Budnik z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Z przedstawionej nam informacji rządu o aktualnym stanie oraz przyszłości sektorów bankowego i ubezpieczeniowego w Polsce wynika, że w latach dziewięćdziesiątych znacznym zmianom uległa struktura własnościowa polskiego sektora bankowego. Liczba banków z przewagą kapitału państwowego zmniejszyła się z 29 w 1993 r. do 13 w 1998 r., natomiast liczba banków z przewagą kapitału zagranicznego wzrosła z 10 w 1993 r. do 31 w 1998 r. Duże zmiany zaszły także w strukturze własnościowej w ujęciu wartościowym polskiego sektora bankowego, co ma związek z prywatyzacją dużych banków państwowych.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#JerzyFeliksBudnik">Pytanie do pana premiera Balcerowicza. Mam nadzieję, że pan premier dotrze jeszcze, żeby na to pytanie odpowiedzieć. Czy to zjawisko zmiany struktury własnościowej, którą charakteryzują przytoczone przeze mnie wyżej liczby, jest wynikiem świadomej polityki rządu, a więc zastosowania instrumentów prawnych i finansowych przy konstrukcji i prywatyzacji sektora bankowego, czy też jest wynikiem swobodnej, niekontrolowanej gry rynkowej? Jeśli jest to - w co chciałbym wierzyć - wynik realizacji polityki rządu, to chcę zapytać, panie premierze: Jaka jest pożądana przez rząd docelowa struktura własnościowa sektora bankowego? Czy w ogóle jest intencją rządu urzędowe, być może ustawowe, określenie takiej struktury, o której można by powiedzieć, że zakłada poprawę wyników finansowych sektora bankowego, a więc wzmacnia bezpieczeństwo klientów banku, stwarza szanse rozwojowe dla polskiej gospodarki (tu najwięcej jest do zrobienia i do nadrobienia), dostosowuje ten sektor do wymogów Unii Europejskiej i jest zgodna z polską racją stanu - bo o polskiej racji stanu tu zapomnieć nie możemy?</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#JerzyFeliksBudnik">Drugie pytanie. W przedstawionej nam informacji nie ma żadnej wzmianki o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Jest to nowe zjawisko w szeroko pojętym sektorze bankowym. SKOK-i rozpoczęły działalność w 1992 r., działając na podstawie regulacji ustawowej z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Umożliwiają one dostęp do niewielkich środków finansowych tej części społeczeństwa, która ze względu na niskie dochody własne ma utrudniony dostęp do usług finansowych świadczonych przez instytucje bankowe. Spełniają więc bardzo pożyteczną rolę. W czasie pracy nad ustawą Prawo działalności gospodarczej odniosłem wrażenie, że dynamicznie rozwijający się ruch spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych nie jest najukochańszym dzieckiem resortu finansów. Dzisiejsza debata jest doskonałą okazją, by zapytać pana premiera - to pytanie oczywiście do pana premiera Balcerowicza - o stosunek do kas oszczędnościowo-kredytowych pana resortu, resortu finansów, i pana premiera osobiście. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Henryk Długosz.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę przyspieszać, panowie posłowie, z pytaniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#HenrykDługosz">Dziękuję, panie marszałku. Chcę panu powiedzieć, że naprawdę wziąłem sobie pański apel do serca i zrezygnowałem z paru pytań. W związku z tym szybko i krótko.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#HenrykDługosz">Wielu parlamentarzystów na tej sali pytało wielokrotnie o to, o co ja chcę zapytać, ale bardzo konkretnie i krótko. Chciałbym zwrócić się do przedstawiciela rządu z pytaniem: Kiedy rząd przedstawi Wysokiej Izbie projekt polityki wobec instytucji finansowych, w którym precyzyjnie określi rolę państwa w kreowaniu wzrostu gospodarczego i rentowności przedsiębiorstw? Widać gołym okiem, że ręka wolnego rynku niczego nie załatwi.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#HenrykDługosz">I drugie pytanie. Jak rząd ocenia fakt zadłużenia przedsiębiorstw polskich w bankach zagranicznych w odniesieniu do coraz gorszej rentowności polskich przedsiębiorstw i czy rząd zamierza bronić te przedsiębiorstwa, gdyby wartość złotówki spadała, a co za tym idzie, koszty kredytu wzrosły, co w perspektywie może grozić falą wielu bankructw? Tego typu przypadki interwencji rządu, jeśli chodzi o duże koncerny, mają miejsce w Unii Europejskiej. Ostatnio takim przykładem były Niemcy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Józef Gruszka z klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JózefGruszka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Mam trzy krótkie pytania, a właściwie bardzo krótkie. Pan premier Balcerowicz, przedstawiając informację o systemie bankowym, był uprzejmy mówić bardzo dużo o gospodarce. W związku z tym chciałbym zadać pytanie: Przy pomocy jakich środków, jakich instrumentów finansowych - pan premier Balcerowicz nazwał je agregatami; tak, to połączone instrumenty - rząd chce realizować politykę gospodarczą, jeżeli sprywatyzuje system bankowy do końca, wyzbędzie się go, nie będzie miał na niego wpływu, a co gorsza, jeżeli zostanie to sprzedane w ręce kapitału zewnętrznego? Jakich agregatów wtedy będzie można używać do realizacji polityki, którą pan premier sobie wyznaczy albo którą wyznaczy mu parlament?</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#JózefGruszka">Drugie pytanie. Dlaczego takich banków jak PKO BP, BGŻ nie można prywatyzować inaczej, na przykład poprzez emisję nowych akcji zwiększających kapitał akcyjny, niż przez sprzedaż akcji posiadanych przez skarb państwa? To właściwie nie zwiększy funduszy własnych tych banków, nie da możliwości udzielania większych kredytów. Te pieniądze bowiem płyną w kierunku budżetu, są realizowane przez budżet po stronie wydatkowej, ale nie poprawiają kondycji banków.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#JózefGruszka">I trzecie pytanie, ostatnie. Był dzisiaj prezentowany w Wysokiej Izbie projekt uchwały w sprawie dalszej prywatyzacji trzech pozostałych banków. Mam pytanie do przedstawicieli rządu: Jak rząd postrzega ten projekt, bo oceni go Wysoka Izba? Chciałbym to wiedzieć i chciałbym usłyszeć od rządu odpowiedź: Jak rząd traktuje ten projekt uchwały? Bardzo bym prosił o odpowiedź na piśmie, jeżeli można, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Sikorska Trela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Istnieje obiegowa opinia, iż banki na terenie Polski są także pralnią brudnych pieniędzy. Czy są szacunki dotyczące tego, ile może być tzw. brudnych pieniędzy w naszych bankach? Trybunał Konstytucyjny uznał, iż organy podatkowe mają prawo żądać od podatnika informacji objętych tajemnicą bankową. Czy ten tryb pozyskiwania informacji jest wykorzystywany, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, iż pieniądze mogą pochodzić z nielegalnych źródeł?</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#EwaSikorskaTrela">Drugie pytanie. Inwestycje zagraniczne w polskim sektorze bankowym zrealizowane były na koniec 1999 r. na kwotę ponad 4 mld zł, z czego 3591 mln zł zostało zainwestowanych w bankach z przewagą kapitału zagranicznego, a tylko 497 mln zł w bankach z przewagą kapitału polskiego. Co jest przyczyną, panie ministrze, takiej nierówności na niekorzyść polskich banków i jak takie zachowania inwestorów zagranicznych wpływają na naszą gospodarkę?</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#EwaSikorskaTrela">Trzecie pytanie. Udział w rynku banków kontrolowanych przez kapitał zagraniczny przekracza już dziś w Polsce 70%, o czym mówiło wielu mówców. Na ile jest to dziś sytuacja niebezpieczna dla stabilności i niezależności ekonomicznej Polski? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Sieńko z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#JanSieńko">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#JanSieńko">Chciałbym zadać panu ministrowi fundamentalne pytanie: Panie ministrze, w jaki sposób rząd, i za pomocą jakich form, zamierza doskonalić w najbliższym czasie system bankowy tak, aby stał się on wiarygodny dla obywateli naszego kraju? Jak wiemy, aktualnie system ten jest bardzo niewiarygodny. Pokazane to było ostatnio w telewizyjnym „Forum”. Ryzyko upadłości istnieje bez wiedzy klienta banku, a hasła, że należy wybrać dobry bank, są fałszywe, albowiem szeregowy obywatel nie ma dostępu do wiedzy o banku.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#JanSieńko">I wreszcie niepowodzenia banku, np. upadłość, jest takie zjawisko w dzisiejszej rzeczywistości, przenosi się na obywatela bez odpowiedzialności osób lub instytucji odpowiedzialnych za powstały krach, tak jak np. w wypadku Banku Staropolskiego, o którym dzisiaj była tutaj mowa.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#JanSieńko">I na tym tle ciśnie się na usta drugie pytanie. Kiedy wreszcie nadzór bankowy będzie sprawował właściwą rolę tzw. wczesnego ostrzegania?</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#JanSieńko">I ostatnie, trzecie pytanie. Dlaczego bank centralny - Narodowy Bank Polski - korzysta z nieoprocentowanych obowiązkowych lokat banków komercyjnych? Czy nie należałoby np. całości dochodów z tych lokat przeznaczać na Bankowy Fundusz Gwarancyjny? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Stanisław Kalemba z klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#StanisławKalemba">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#StanisławKalemba">Pytanie do przedstawiciela rządu. Czy w dotychczas zawartych umowach kupna-sprzedaży większościowego pakietu akcji naszych banków z inwestorami zagranicznymi zawarte są klauzule, w myśl których zagraniczny kupujący bank zobowiązuje się nie transferować za granicę oszczędności krajowych klientów, a wykorzystać je na kredytowanie polskiej gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#StanisławKalemba">Drugie pytanie. Jak rząd widzi miejsce sektora bankowości spółdzielczej, znowuż powołuję się na rozwiązania w Unii Europejskiej, gdzie bankowość spółdzielcza obejmuje około 17% usług bankowych, tym bardziej że doświadczenia bankowości spółdzielczej polskiej są bogatsze aniżeli w krajach zachodnich. Czy rząd w ogóle ma stanowisko co do, powiedzmy sobie, udziału kapitału polskiego w bankowości polskiej? Czy w ogóle rząd się tą sprawą interesuje i jak do tego po prostu podchodzi?</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#StanisławKalemba">Następne pytanie. Jak rząd podchodzi właśnie do pomocy w restrukturyzacji banków spółdzielczych, włącznie z BGŻ-tem, które stanowią około 10-procentowy rynek usług, bowiem w państwach zachodnich, włącznie ze Stanami Zjednoczonymi, państwo z własnych środków w dłuższym okresie czasu pomagało wzmacniać ten system.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#StanisławKalemba">I ostatnie pytanie. Czy rząd przewiduje możliwość wycofania się ze stanowiska przedstawionego w projekcie rządowym, gdzie przewiduje się dostęp do akcji skarbu państwa bez ograniczenia, powiedzmy sobie, do tych 24%, bo tam jest taki zapis, że z wyłączeniem tych podmiotów, które nabędą akcje od skarbu państwa, bądź też banków zrzeszających. Czyli tutaj byłaby możliwość objęcia większości akcji w Banku Gospodarki Żywnościowej przez kapitał zagraniczny. Czy rząd rozważa możliwość wycofania się z tego stanowiska przedstawionego w projekcie rządowym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Mieczysław Jedoń z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dwa pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MieczysławJedoń">Jaki jest dopuszczalny czy bezpieczny poziom zadłużenia przedsiębiorstw, jeżeli dziś wynosi ono ponad 25 mld dolarów, a trzeba pamiętać, że mamy trwały deficyt w handlu zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#MieczysławJedoń">I drugie pytanie. Jakie konkretne korzyści finansowe uzyska Ministerstwo Finansów z przewidywanej prywatyzacji banków PKO BP i BGŻ. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Edward Maniura z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym zadać kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#EdwardManiura">Czy wzrost zadłużenia naszych podmiotów gospodarczych w bankach zagranicznych wynika li tylko z lepszej oferty kredytowej tych banków, czy też istnieją inne uwarunkowania i co rząd zamierza zrobić, aby pohamować tę niekorzystną tendencję.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#EdwardManiura">Drugie pytanie było już zadane, chodzi o zwiększenie kapitału akcyjnego, pytał o to już jeden z posłów, w bankach, do których wszedł kapitał zagraniczny.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#EdwardManiura">Kolejne pytanie. Ile banków w Polsce upadło od początku transformacji i czy zdarzył się przypadek upadłości banku, w którym był zaangażowany kapitał zagraniczny.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#EdwardManiura">I ostatnie pytanie, przy okazji chciałem je zadać, a dotyczy zaciągnięcia przez rząd kredytu w Banku Światowym na modernizację obszarów wiejskich, chodzi o te 120 mln dolarów. Kiedy te środki będą w dyspozycji choćby tylko gmin, które czekają na tę możliwość skorzystania z pomocy państwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jako ostatni pan poseł Longin Pastusiak z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#LonginPastusiak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#LonginPastusiak">Pytanie do pana ministra. Panie ministrze, według informacji, z jakimi się zapoznałem, w tej chwili 76% polskiego kapitału bankowego kontrolowane jest przez banki zagraniczne. Muszę powiedzieć, że jest to rekord ogólnoeuropejski, ba, nie ma drugiego kraju na świecie, w którym aż 3/4 aktywów banków byłoby kontrolowane przez obcy kapitał. Czy podziela pan pogląd, że taka sytuacja może grozić poważnymi konsekwencjami? Co mam na myśli? Niedawno mieliśmy taką oto sytuację w Niemczech, że jeden z największych koncernów niemieckich, drugi co do wielkości koncern budowlany Holzman znalazł się w ogromnie trudnej sytuacji finansowej i banki niemieckie odmówiły finansowania, kredytowania tej firmy. Jednak rząd niemiecki, kanclerz Schroeder był w stanie wywrzeć presję na banki i te banki uratowały niemiecki koncern. Gdyby doszło do takiej hipotetycznej sytuacji w Polsce, że firmy budowlane polskie, które postrzegane są w kraju sąsiednim, w Niemczech jako firmy konkurencyjne i mają kłopoty z realizacją różnych zamówień na tamtym terenie, zwróciły się o pomoc do rządu polskiego i gdyby rząd polski chciał pomóc tym polskim firmom budowlanym, gdyby zwrócił się w tej sprawie do banku kontrolowanego przez kapitał niemiecki, to czy pańskim zdaniem bank niemiecki albo banki w Polsce kontrolowane przez banki niemieckie udzieliłyby pomocy rządowi? — niezależnie od opcji, jaką ten rząd reprezentuje.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#LonginPastusiak"> Podaję to jako konkretny przykład, ale chodzi o sprawę znacznie szerszą. Czy nie grożą nam konsekwencje w postaci utraty możliwości - niezależnie od opcji, jaką rząd polski będzie reprezentował - wykorzystania tego instrumentu finansowego przez banki kontrolowane przez kapitał zagraniczny dla realizacji polskich interesów narodowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jarosława Bauca.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Żeby tylko wymienić tych posłów, którzy pytali, to pół godziny trzeba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JarosławBauc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debata dzisiaj była długa, długa była też lista pytań. Myślę, że można byłoby wyróżnić kilka motywów, które przejawiały się zarówno w wypowiedziach klubowych, jak i w poszczególnych pytaniach. Otóż pierwszy taki motyw dotyczył transformacji systemowej i prywatyzacji sektora bankowego na tle tej transformacji. I tutaj mieliśmy tezy, szczególnie pan poseł Kaczmarek zarysował podział na okres, można powiedzieć, dobry czy pozytywny z punktu widzenia prywatyzacji sektora bankowego i ubezpieczeniowego, czyli lata 1993–1997, i późniejszy okres błędów - a nawet wcześniej: do początku lat 90. też właściwie odniósł się krytycznie, mówiąc, że kłopoty, jakie miał wtedy sektor bankowy, wynikały z trudnej sytuacji gospodarczej na początku lat 90.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#JarosławBauc">Wydaje mi się, że akurat ta ostatnia teza jest wyraźnie błędna. Nie wynikały z trudnej sytuacji gospodarki na początku lat 90., tylko z gospodarki centralnie planowanej, ponieważ to były kredyty udzielane jeszcze w systemie, który z rynkiem niewiele miał wspólnego. A więc były to kwestie podejmowane w ramach pierwszego nurtu. Drugi nurt - taki ogólny, najszerzej zresztą reprezentowany - dotyczył sposobu prywatyzacji sektora finansowego, szczególnie udziału kapitału zagranicznego. Mówiono o wyprzedaży majątku narodowego, o uzależnieniu się od kapitału zagranicznego, o utracie suwerenności itd. Pan poseł Ikonowicz poszedł chyba najdalej, ponieważ zaproponował ponowne upaństwowienie i właściwie zmonopolizowanie sektora bankowego. Trzeci nurt, który odnotowałem w dyskusji i pytaniach, dotyczył tego, czy rząd ma spójną koncepcję prywatyzacji i wizji sektora bankowego, czy też szerzej - sektora finansowego w Polsce. Spróbuję odnieść się do części pytań zbiorczo, ponieważ, jak zaznaczyłem, one się powtarzały. Część pytań dotyczyła bezpośrednio ministra skarbu i w takim zakresie, w jakim nie chciałbym wchodzić w jego kompetencje, rozumiem, że będzie odpowiedź udzielona w formie pisemnej. Część pytań natomiast w ogóle nie miała związku z przedmiotem dzisiejszej dyskusji i na nie po prostu nie będę odpowiadał.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#JarosławBauc">Najpierw kilka ogólnych uwag. Wspomniana była kilkakrotnie kwestia trendów, które rysują się w rozwoju rynków finansowych w tej chwili na świecie, w krajach wyżej od nas rozwiniętych. Wspomniany był problem globalizacji i konsolidacji. Coraz więcej przykładów zwłaszcza w zakresie konsolidacji mamy w tej chwili na świecie. Padła również teza, że to jest tylko takim usprawiedliwieniem dla procesu prywatyzacji czy restrukturyzacji sektora finansowego, który się odbywa w Polsce, że pod płaszczykiem ogólnych, nie mających większego znaczenia tez, jak globalizacja czy konsolidacja, próbuje się prowadzić jakąś politykę. Wydaje mi się, że byłoby to dość dużym błędem i stanowiłoby to bardzo duże ryzyko dla stabilności całej gospodarki, bo sektor finansowy jest bardzo ważnym ogniwem stabilności całej gospodarki, jeżeli od tych ogólnych trendów chcielibyśmy abstrahować; wybór byłby taki, że trzeba byłoby się po prostu zamknąć na zagranicę, ograniczyć swobodę przepływu kapitału, czyli stosować politykę przeciwną do tej, którą do tej pory wszystkie rządy po roku 1990 realizowały. Musimy mieć na uwadze te obiektywne trendy i tendencje, które występują na świecie, bo Polska nie jest izolowaną wyspą. I jeżeli nie będziemy na to zwracać uwagi, to w krótkim czasie przegramy. Zresztą jeszcze do tego wątku powrócę. Drugi wątek związany był z nadmiernym udziałem kapitału zagranicznego. Proszę państwa, myślę, że tutaj jest pewne nieporozumienie. Wiąże się to także z tym, jak powinno się prowadzić politykę prywatyzacji i restrukturyzacji sektora finansowego, jakie cele powinny jej przyświecać i jakie należy stosować środki. Myślę, że bardzo często mylimy cele ze środkami. Myślę, że celem prywatyzacji sektora finansowego, bankowego i ubezpieczeniowego jest to, by był on bezpieczny, wiarygodny, stabilny i by stanowił bardzo ważny element ułatwiający dalszy rozwój gospodarki. To powinno być celem. Aby zrealizować ten cel, dobiera się pewne środki. Środkiem do realizacji takiego celu jest na przykład taki czy inny sposób prywatyzacji, taki czy inny udział kapitału zagranicznego. Jeżeli chcemy mieć stabilny, zdrowy sektor bankowy, taki, na który pieniądze podatników nie będą niepotrzebnie wydawane, a który będzie, wręcz przeciwnie, przysparzał dodatkowych środków budżetowi i umożliwiał efektywną alokację oszczędności milionów ludzi, to to powinno być zasadniczym celem prywatyzacji i restrukturyzacji tego sektora, a nie jakiś sztucznie ustawiony, dogmatycznie, pułap udziału kapitału zagranicznego. Bo wówczas środek do realizacji celu staje się celem. A jeżeli środek staje się celem, to struktura ostateczna, ostateczny kształt sektora bankowego nie byłby optymalny z punktu widzenia interesów gospodarki i interesów ludzi. Dlatego to jest rzecz wtórna i myślę, że nie można stawiać środków realizacji ponad cele, jakie powinny być osiągnięte.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#JarosławBauc">Polska nie jest ewenementem w skali gospodarek transformujących się, w których udział kapitału zagranicznego jest duży. Na Węgrzech jest podobnie. Przykład czeski jest jeszcze bardziej dobitny, ponieważ Czesi właśnie postanowili sprywatyzować sektor bankowy na swój sposób, na sposób narodowy, czeski, i doprowadzili do bardzo wielkiego kryzysu w sektorze bankowym. Obecnie u nich 30% portfela kredytów to są kredyty niespłacalne. I zaczynają prywatyzację od nowa, przy czym zaczynają prywatyzację właśnie z udziałem kapitału zagranicznego i w każdym przypadku z udziałem inwestora strategicznego. Wkrótce będą mieli taką strukturę kapitałową, jaka jest na Węgrzech czy w Polsce. Oczywiście są jeszcze inne kraje, mniejsze, jak Estonia, ale nie będę już wspominał ich sytuacji w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#JarosławBauc">Inwestowanie w sektor bankowy - szczególnie w sektor bankowy, bo ten jest u nas znacznie większy niż sektor ubezpieczeniowy - wymaga bardzo dużych nakładów kapitałowych. Pytam: Skąd mieliśmy mieć na początku transformacji... Bo to dziesięciolecie, aczkolwiek pokazało już duży zakres zaawansowania przemian, to jest wciąż początek transformacji. Dzieli nas od przeciętnej europejskiej jeszcze bardzo dużo. Skąd miał być ten rodzimy kapitał na to, aby sprywatyzować efektywnie ten sektor? Bardzo bym się cieszył, gdybyśmy dzisiaj mieli taki sektor bankowy, tak zdrowy sektor bankowy, jak mamy dzisiaj, tak szybko się rozwijający, i gdyby było w nim 100% udziału kapitału polskiego. Byłbym rad. Tylko że tego się po prostu nie dało zrobić. Mieliśmy wybór: albo kulawy sektor, z którym mielibyśmy kłopoty, który byłby ciężarem dla gospodarki, albo sektor efektywny, który w sposób efektywny dystrybuuje środki na udane projekty.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#JarosławBauc">Gdyby pójść drogą prywatyzacji polskiej, gdyby była taka możliwość - pewnie możliwość by była - to wówczas musielibyśmy się zdecydować, czy zamykamy sektor finansowy przed konkurencją zagraniczną, czy nie. Jeżeli powiedzielibyśmy sobie, że nie, że jednak liberalizujemy i otwieramy gospodarkę, to tak sprywatyzowany sektor bankowy byłby dzisiaj zmarginalizowany. Zajmowałby pewne nisze rynkowe i w sposób oczywisty byłby wyparty przez konkurencję zagraniczną. I to w sposób, który nie podlegałby naszej kontroli. Natomiast prywatyzacja jest dobrym sposobem kontrolowanego wpuszczania kapitału zagranicznego do Polski. Kontrolowanego, bo wiemy, komu sprzedajemy, możemy kształtować geograficzną strukturę kapitału, możemy do konkretnych prywatyzacji dołączać jeszcze cały szereg innych wymogów socjalnych, kapitałowych itd. Myślę, że - racjonalnie na to patrząc i oceniając to na chłodno - nie było lepszego sposobu. Zresztą prywatyzacja sektora bankowego zaczęła się za rządów poprzedniej koalicji i szła w podobnym kierunku. I nie sądzę, żeby obecnie mogła przybrać inny kształt. Tylko, że prawdopodobnie tych zarzutów i tych pytań by już nie było. Dzisiaj jest taka sytuacja ostatecznie, że tak naprawdę nie mamy problemu z sektorem finansowym, gospodarka i społeczeństwo nie ma problemu z sektorem bankowym, nie mamy problemu z sektorem ubezpieczeniowym, i z tej perspektywy duża część dzisiejszej debaty jest po prostu chybiona. Prowadziliśmy rozprawę nad zdrowym organizmem, podczas gdy jest cały szereg innych obszarów gospodarki, nad którymi dyskusja tutaj w tej Izbie pewnie by dała więcej efektów.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#JarosławBauc">Nie mamy dzisiaj problemów systemowych, to jest najważniejsze. Możemy mieć problemy jednostkowe. Możemy mieć problemy z bankiem A, z Bankiem Staropolskim, możemy mieć problemy z jakąś instytucją ubezpieczeniową, mieliśmy problemy z Polisą, ale nie mamy problemów systemowych. Poszczególne wpadki nie zagrażają stabilności systemu. I to jest wielkim osiągnięciem tego sposobu prywatyzacji i sposobu prywatyzacji, jaki był prowadzony.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#JarosławBauc">Odniosę się teraz, panie marszałku, do pewnych konkretnych pytań, które wykraczały poza te uwagi, które zgłosiłem. Pan poseł Misztal zadał pytanie o stary portfel kredytów mieszkaniowych w PKO BP. To jest bardzo dobry przykład. To jest właściwie jeden z ostatnich przykładów dziedzictwa przeszłości. To jest ciężar nieracjonalnych decyzji ekonomicznych. To jest efekt prowadzenia polityki na siłę. Jest to rzeczywiście bardzo poważny problem dla największego banku detalicznego. Portfel ten przekracza w nominale ponad 4 mld zł. I trzeba sobie szczerze powiedzieć, że bez restrukturyzacji tego portfela nie będzie prywatyzacji PKO. Żadnej. Stąd rząd opracował ustawę. Ona jest w tej chwili po uzgodnieniach międzyresortowych i w bardzo krótkim czasie trafi do Wysokiej Izby - o udzieleniu poręczenia skarbu państwa na portfel kredytów mieszkaniowych - co automatycznie także umożliwi rozwiązanie kwestii ogromnych rezerw, które obciążyły wynik finansowy banku w roku 1998 i obniżyły jego kapitały własne, przyczyniając się do konieczności wprowadzenia programu naprawczego w tym banku. Tak więc lada moment będziecie państwo mieli przed sobą projekt tej ustawy. Jeśli można z tego miejsca zaapelować o szybką i efektywną pracę nad tą ustawą, ona będzie w interesie banku, będzie w interesie spółdzielni, które są w tym banku zadłużone, i wielu, wielu spółdzielców, a także w interesie skarbu państwa, ponieważ po długiej analizie uznaliśmy, że jest to najtańszy sposób dokapitalizowania banku PKO BP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sugerowałbym panu ministrowi udzielenie odpowiedzi tym posłom, którzy są obecni, a zadawali pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JarosławBauc">Są na sali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JarosławBauc">Nie ma pana posła Misztala, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">To poszłoby wtedy bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo słusznie, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JarosławBauc">Myślę, że panu posłowi Kaczmarkowi w pewnym sensie odpowiedziałem, uwzględniłem jego wypowiedź. To nie były pytania, lecz wypowiedź. Właściwie trudno mi w tej chwili zidentyfikować innych posłów, którzy zadali mi pytania, panie marszałku. Jeśli miałbym stosować tę regułę, to nie wiem, komu odpowiadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">To ja panu pomogę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#JarosławBauc">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę odpowiedzieć panu posłowi Długoszowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JarosławBauc">Tak, proszę bardzo. Mam tu odnotowane dwa pytania. Kiedy przedstawimy projekt polityki restrukturyzacji czy prywatyzacji sektora bankowego? Drugie pytanie: Jak oceniamy zadłużenie przedsiębiorstw za granicą? Otóż na pierwsze pytanie już w dużej części odpowiedziałem. Drugie pytanie było przedstawiane także przez innych posłów.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#JarosławBauc">Tak więc, proszę państwa, po pierwsze, małe sprostowanie. Pan poseł Kaczmarek mówił o 25 mld, a zadłużenie instytucji niefinansowych w bankach zagranicznych wynosi niecałe 22 mld, przy czym musimy wiedzieć, że w tym ponad 8 mld są to kredyty udzielane przez spółki matki. Są to kredyty czasami zwane podporządkowanymi, z możliwością zamiany ich na akcje, jeśli wystąpią problemy ze spłatą. Tak że od 22 mld można odjąć 8 mld jako rodzaj finansowania długoterminowego i bezpiecznego.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#JarosławBauc">Jak to oceniamy? Powiedziałbym tak: Na dzień dzisiejszy, biorąc pod uwagę wolumen tego zadłużenia, to nie jest jeszcze w skali gospodarki niebezpieczne. Natomiast może niepokoić tempo jego przyrostu. I trzeba sobie szczerze powiedzieć, że w przypadku większych zmian w poziomie kursu walutowego niektóre z tych przedsiębiorstw mogą stanąć przed problemami związanymi ze spłacalnością niektórych z tych kredytów. Myślę, że ostatnia wspólna decyzja rządu i Rady Polityki Pieniężnej o upłynnieniu złotego powinna zrobić w tym względzie dużo dobrego, ponieważ przedsiębiorstwa, które zaciągają takie kredyty, będą musiały sobie w pełni uświadomić ryzyko kursowe, przed jakim stoją, i będą musiały ponieść dodatkowe koszty ubezpieczenia tych kredytów, jeżeli będą chciały to ryzyko niwelować. Ale biorąc pod uwagę kłopoty i dodatkowe koszty ubezpieczenia, można sądzić, że w jakiejś części zaspokajanie dużych potrzeb finansowania działalności gospodarczej przeniesie się dzięki temu na polski sektor bankowy i będziemy mogli obserwować trend przeciwny, przynajmniej jeżeli chodzi o dynamikę.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#JarosławBauc">Zadłużenie podmiotów gospodarczych było przyczyną wielu kryzysów finansowych. Obserwowaliśmy to szczególnie w Azji w roku 1997, a także w Czechach. Tylko oprócz poziomu zadłużenia bardzo ważnym aspektem wystąpienia kryzysu była nietransparentność polityki. Kredytodawcy, którzy angażowali swoje środki, nie wiedzieli, jaka jest skala problemu, nie wiedzieli, jakie jest zadłużenie innych podmiotów, i nie znali terminów zapadalności tych kredytów. Stąd oprócz poziomu zadłużenia, dynamiki zadłużenia, ważne jest, abyśmy byli w tym względzie bardzo transparentni i podawali rynkowi te informacje. One w dużej mierze są w stanie zapobiec kłopotom, ponieważ docierają zarówno do kredytobiorców, jak i kredytodawców, wpływając na skalę ich decyzji.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#JarosławBauc">Zatem, jak mówię, zwiększenie ryzyka kursowego poprzez upłynnienie oraz zwiększenie transparentności polityki uważam za dwa bardzo ważne elementy, które powinny wpłynąć na polepszenie sytuacji w zakresie chęci do zadłużania się za granicą.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#JarosławBauc">Ponadto ważny jest tutaj także aspekt polityki makroekonomicznej, szczególnie fiskalnej. Jeżeli zdołamy szybko ograniczać deficyt całego sektora finansów publicznych, ograniczać nieracjonalne wydatki, to umożliwi to obniżenie stóp procentowych i obniżenie różnicy, która w tej chwili skłania przedsiębiorstwa polskie do zadłużania się za granicą, bo oprocentowanie jest niższe.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#JarosławBauc">Pan poseł Chmielewski - mam listę obecności przed sobą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Nowaczyk jeszcze był.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#JarosławBauc">Tak, tak, wiem.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#JarosławBauc">... zadał kilka pytań. Dlaczego kapitał zagraniczny w sektorze ubezpieczeniowym budzi mniej emocji niż w sektorze bankowym? Myślę, że przede wszystkim dlatego, że sektor ubezpieczeniowy jest znacznie mniejszy niż sektor bankowy i tego kapitału zagranicznego jest mniej. Mniej też jest firm ubezpieczeniowych, a te firmy ubezpieczeniowe, które pojawiały się na początku lat dziewięćdziesiątych, były od razu w dużej części ekspozyturami zagranicznych firm ubezpieczeniowych, i w sposób naturalny się z tym zżyliśmy. Natomiast jeśli chodzi o PZU, 30% akcji PZU było dopiero co sprywatyzowanych. Jest to więc naturalna chyba przyczyna tego, że kapitał zagraniczny w sektorze ubezpieczeniowym budzi mniej emocji, aczkolwiek zaangażowanie kapitału zagranicznego w tym sektorze jest równie wysokie.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#JarosławBauc">Czy były jakieś przykłady, że osoby prywatne w trakcie prywatyzacji były takimi pośrednikami, przejściowymi inwestorami? Były takie przykłady. W tej chwili nie jestem w stanie odtworzyć konkretnych nazwisk, ale wiem, że tak było w przypadku prywatyzacji PBK, a także prywatyzacji „Warty”. Ta prywatyzacja odbywała się również z udziałem osób fizycznych, które potem sprzedawały z dużym zyskiem nabyte pakiety akcji.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#JarosławBauc">Ile wynosi w tej chwili nasz dług zagraniczny? Wynosi on około 130 mld zł, a więc około 40 mld dolarów. W zdecydowanej większości, prawie że w całości jest to jeszcze stary dług pogierkowski.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Jak długo jeszcze będziemy go spłacać?)</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#JarosławBauc">Myślę, że spłacać go będziemy jeszcze przez kilkadziesiąt lat.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Z prywatyzacji czy...)</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#JarosławBauc">Wszystko jedno. Ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-145.8" who="#JarosławBauc">Pan poseł Budnik - dwa pytania odnotowałem. Czy zmiana struktury własnościowej jest elementem świadomej polityki rządu? Jaka jest pożądana struktura własnościowa? O tym już mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-145.9" who="#JarosławBauc">Błędem jest zakładać jakiś poziom pożądanej struktury własnościowej. Ona powinna być efektem realizacji celu, jakim jest budowanie zdrowego i wiarygodnego sektora finansowego. Realizowanie strategii w drugą stronę, kiedy zakładamy sobie jakiś sztuczny pułap i do niego dopiero dobieramy końcowy efekt w postaci jakiegoś obrazu sektora finansowego, na pewno nie będzie optymalne z punktu widzenia realizacji tych głównych celów. Z tego punktu widzenia więc, ponieważ to jest środek, a nie cel, nie ma takiego pułapu.</u>
          <u xml:id="u-145.10" who="#JarosławBauc">Pytanie dotyczące SKOK-ów i stosunku rządu. Stosunek rządu jest pozytywny. Zresztą przy ostatnich zmianach ustawowych ten przychylny stosunek rządu do tej formy oszczędzania i kredytowania był uwidoczniony, przy czym dzisiaj trzeba sobie powiedzieć, że z punktu widzenia całego sektora finansowego, a nawet węziej - sektora bankowego, pozycja SKOK-ów jest wciąż marginalna, aczkolwiek w innych krajach taka forma jest znacznie bardziej popularna. Zobaczymy, w którą stronę będzie to ewoluować.</u>
          <u xml:id="u-145.11" who="#JarosławBauc">Pani poseł Sikorska-Trela pytała o brudne pieniądze w bankach. Ja oczywiście nie jestem w stanie powiedzieć, ile jest brudnych pieniędzy w bankach. Pewnie jakieś są. W tej chwili w Sejmie jest przygotowana przez rząd ustawa o - mówiąc prostym językiem - przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy. Myślę, że przyjęcie tej ustawy wyposaży rząd w odpowiednie narzędzia, po pierwsze, do walki z tym procederem i, po drugie, być może uświadomi nam skalę problemów. W tej chwili trudno jest o tym mówić.</u>
          <u xml:id="u-145.12" who="#JarosławBauc">Pani poseł pyta także o kredyty w bankach zagranicznych. O tym już mówiłem. Dziękuję bardzo, panie marszałku. Chyba że jacyś posłowie doszli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Stanisław Kalemba i poseł Gruszka jeszcze. Są na sali. I pan poseł Nowaczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JarosławBauc">Pan poseł Kalemba zadaje pytanie, czy nie ma niebezpieczeństwa, iż banki zagraniczne w Polsce - rozumiem, że banki o udziale kapitału zagranicznego - będą transferować oszczędności klientów. Takiego niebezpieczeństwa absolutnie nie ma. Nie można transferować oszczędności klientów banków. Natomiast oczywiście zyski wypracowywane mogą być przedmiotem transferów, to jest normalna praktyka, my temu nie przeciwdziałamy. Aczkolwiek trzeba powiedzieć, że do tej pory zyski wypracowywane w sektorze bankowym, także w bankach z udziałem kapitału zagranicznego, były w całości zatrzymywane i podnosiły wartość tych banków.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#JarosławBauc">Było kilka pytań o przykłady banków, które zwiększyły kapitał po przejęciu ich przez banki zagraniczne. Zwiększenie kapitału może odbywać się w różnych formach, niekoniecznie poprzez obejmowanie nowej emisji akcji. Bardzo dobrą formą jest reinwestowanie wypracowywanych zysków. Przecież trzeba sobie powiedzieć, że te zyski w takiej części, w jakiej one odpowiadają zagranicznemu akcjonariuszowi, mogłyby być przez niego wykorzystane na inny cel, a skoro nie są, to znaczy, że kapitał banku poprzez to się podnosi w drodze świadomego działania inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#JarosławBauc">Jeżeli chodzi o banki spółdzielcze, to muszę się przyznać, że w tym specjalnie mocny nie jestem. W projektach, które zostały przedstawione przez rząd, dotyczących restrukturyzacji sektora banków spółdzielczych i BGŻ, jest wola, by tworzyć silne regionalne struktury banków spółdzielczych. Nie jest prawdą, że wymóg kapitałowy co do banków spółdzielczych, dotyczący 5 mln euro, musi być bezwzględnie egzekwowany, ponieważ w odniesieniu do banków spółdzielczych dyrektywy unijne mówią o 1 mln euro. Na dzień dzisiejszy nawet tego 1 mln nie bylibyśmy w stanie zrealizować, dlatego też w stanowisku negocjacyjnym proponujemy siedmioletni okres dojścia do 1 mln euro. Tak więc 5 mln euro w wypadku tego sektora to jest nieporozumienie.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#JarosławBauc">Pan poseł Gruszka zadał trzy pytania. Na pierwsze pytanie już odpowiedziałem, udzielając odpowiedzi na inne pytania. Drugie pytanie było następujące: Dlaczego PKO i BGŻ nie można prywatyzować w drodze nowych emisji? Nie jest powiedziane, że nie można prywatyzować. Taka praktyka - może nie w sektorze bankowym, ale w ogóle w ramach prywatyzacji - jest normalna, kiedy sprzedaje się jednocześnie akcje należące do skarbu państwa z nowymi emisjami po to, by dokapitalizować dane przedsiębiorstwo. Oczywiście tego nie można z góry wykluczyć. Pan poseł, rozumiem, z góry to wykluczył, zakładając, że rząd nie chce tak zrobić.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A robi tak?)</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#JarosławBauc">W tej chwili jeszcze nie ma rządowego projektu prywatyzacji banku PKO bądź BGŻ, dlatego też nie odpowiem na to pytanie. Jest to oczywiście dopuszczalne i być może w przypadku tych dwóch wysoce niedokapitalizowanych banków jest to całkiem odpowiednia forma. Rząd jeszcze nie rozpatrywał tego projektu uchwały, a więc nie ma oficjalnego stanowiska rządu w tej sprawie. Powstrzymam się zatem od komentarza.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#JarosławBauc">Na które pytania jeszcze nie odpowiedziałem... Pojawił się pan poseł Podkański, ale pytania pana posła są szczegółowe i nie jestem w stanie na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#komentarz">(Poseł Lesław Podkański: Prosiłem o odpowiedź na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#JarosławBauc">Ach, rzeczywiście. Udzielimy odpowiedzi pisemnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Nie otrzymałem odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy panu posłowi Nowaczykowi pan minister udzielił odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#JarosławBauc">Odpowiedziałem w pierwszej części wystąpienia. To były bardzo ogólne pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Rozumiem, w pierwszej części.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego proszę o zabranie głosu pierwszego zastępcę prezesa Narodowego Banku Polskiego pana Jerzego Stopyrę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#JerzyStopyra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#JerzyStopyra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się odnieść do pytań, które dotyczyły Narodowego Banku Polskiego. Pogrupowałem je w dwa bloki zagadnień. Był i trzeci blok, ale pan minister Bauc odniósł się do spraw, które dotyczyły zadłużenia zagranicznego przedsiębiorstw - krótkoterminowego i ogólnego - tak więc nie będę na ten temat więcej mówił.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#JerzyStopyra">Problem, który został poruszony przez panów posłów: Kaczmarka, Chmielewskiego i Sieńko, dotyczył roli nadzoru bankowego w sytuacji, kiedy ponad 75% kapitału banków jest w rękach podmiotów zagranicznych, oraz wyzwań, które przed tym nadzorem stoją, a także, w tym kontekście, tego, kiedy nadzór będzie działał w zakresie interwencji w sektorze bankowym w takim momencie, żeby te działania miały charakter prewencyjny, a nie były reakcją na pewne skutki. W tym kontekście był poruszany problem Banku Staropolskiego. Chcę powiedzieć, że mamy świadomość wyzwań, które stoją przed nadzorem bankowym, w sytuacji kiedy udział kapitału zagranicznego zwiększa skalę i w sposób wyraźnie skomplikowany operacje bankowe. Mam na myśli to, że banki zaczynają coraz częściej, szczególnie te z dużym udziałem podmiotu zagranicznego, operować na rynku transakcji terminowych. To oczywiście stawia wyzwania przed nadzorem polskim, przed bankiem centralnym, ale muszę powiedzieć, że wyzwania stoją przed nadzorem wszystkich krajów, krajów z całego świata. Gospodarka się globalizuje i w tym kontekście, to co się dzieje w ramach Komitetu Bazylejskiego, czyli propozycje sformułowania pewnych rekomendacji odnośnie do transakcji, które są dokonywane w ramach transakcji tzw. terminowych czy przy pomocy instrumentów pochodnych, te rekomendacje, myślę, będą dużą pomocą również przy wdrażaniu ich w Narodowym Banku Polskim w ramach norm ostrożnościowych, przyjmowanych przez Komisję Nadzoru Bankowego.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#JerzyStopyra">Drugi obszar wyzwań, który się z tym wiąże, dotyczy współpracy między nadzorami bankowymi, między Generalnym Inspektoratem Nadzoru Bankowego a nadzorami bankowymi innych krajów w zakresie wymiany informacji o poszczególnych bankach, o inwestorach odgrywających kluczowe role w bankach. Można powiedzieć, że współpraca naszego nadzoru z nadzorami innych banków przebiega dobrze, a chcielibyśmy, żeby nabrała ona form bardziej uregulowanych, sformalizowanych. Mamy zamiar podpisać umowy z nadzorami niemieckimi, litewskimi, ukraińskimi; głównie tych krajów, co do których wydaje nam się, że współpraca byłaby szczególnie owocna, konieczna, potrzebna, tak żeby można było na podstawie sformalizowanych umów mieć pełen, regularny przegląd odnośnie do zachowań się podmiotów w bankach czy też poszczególnych banków.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#JerzyStopyra">W tym kontekście była poruszana sprawa Banku Staropolskiego, pan poseł Chmielewski o tym mówił, pytał o to pan poseł Sieńko. Komisja Nadzoru Bankowego, podejmując działania w stosunku do Banku Staropolskiego, musiała mieć na względzie powiązania kapitałowe tego banku z Invest Bankiem. W placówkach Invest Banku, począwszy od roku 1992, na mocy zawartej umowy między tymi dwoma bankami przyjmowane były depozyty na rzecz Banku Staropolskiego. Oczywiście, ponieważ sytuacja finansowa banków była różna, podjęcie jakichkolwiek działań wobec Banku Staropolskiego przed wprowadzeniem do Invest Banku inwestora, który wzmocniłby go kapitałowo, spowodowałoby natychmiast zagrożenie i dla Invest Banku. To mogłoby również być powodem do wysuwania roszczeń odszkodowawczych ze strony akcjonariuszy obu banków w stosunku do Komisji Nadzoru Bankowego, że swoimi działaniami doprowadziła do upadłości zdrowy podmiot, jakim był Invest Bank. W tej sytuacji Komisja Nadzoru Bankowego musiała sprawę badać szczególnie ostrożnie, nadzór bankowy niejednokrotnie wskazywał na to, że działalność Banku Staropolskiego jest prowadzona z nadmiernym ryzykiem, dla równoważenia którego konieczne jest tworzenie odpowiednich rezerw. W tej sytuacji bank został zobowiązany do zrobienia audytu swojego bilansu przez firmę, która byłaby uznana przez Narodowy Bank Polski. Ponieważ spory o to, kto ten audyt ma robić, przeciągały się, dopiero 10 stycznia 2000 r. audytor przedstawił Komisji Nadzoru Bankowego wyniki swoich badań i dlatego 11 stycznia została podjęta decyzja o zawieszeniu działalności Banku Staropolskiego i zgłoszeniu do Sądu Okręgowego w Poznaniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Wynika z tego, że komisja nie zwlekała z podjęciem decyzji. Wcześniejsze bowiem podjęcie takiej decyzji mogłoby skutkować oddaleniem przez sąd wniosku Komisji Nadzoru Bankowego. To jest jeden blok zagadnień, który - myślę - pokazuje, w jaki sposób działa Komisja Nadzoru Bankowego; tam, gdzie jest możliwe działanie prewencyjne, tam za pomocą różnych pism, upomnień takie działanie jest podejmowane, tam jednak, gdzie niezbędne jest przestrzeganie konkretnych procedur legislacyjnych, prawnych, tam te działania muszą być rozciągnięte w czasie i nie zawsze jest możliwe podejmowanie działań wyłącznie o charakterze zabezpieczającym bank przed ryzykiem.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#JerzyStopyra">Drugi blok zagadnień, który był poruszany w pytaniach panów posłów, między innymi w pytaniach pana posła Pęka i pana posła Sieńki, dotyczył roli NBP w przekształceniach w sektorze bankowym. Cały materiał rządowy o tym mówi. Wspomnę tylko, że Narodowy Bank Polski od 1993 r. aktywnie włączył się w dokonywanie przekształceń w sektorze bankowym. Wzięliśmy na siebie obowiązek sanowania banków prywatnych, które bez pomocy NBP nie byłyby w stanie dalej funkcjonować. Jednocześnie w sytuacji, kiedy pojawił się Bankowy Fundusz Gwarancyjny, kiedy się wzmocnił sektor bankowy, natomiast pojawiły się problemy z sektorem banków spółdzielczych, Narodowy Bank Polski zaczął wspierać procesy konsolidacji w ramach tego sektora. Pytano tutaj o to, jak dzisiaj wygląda sytuacja w sektorze banków spółdzielczych. Wymagane normy kapitałowe, 300 tys. euro, które banki muszą osiągnąć na koniec tego roku, według naszej informacji banki spółdzielcze spełniały na koniec ubiegłego roku niewiele ponad 50%, tak więc jest jeszcze ponad 400 banków spółdzielczych, które powinny ten poziom kapitału osiągnąć do końca tego roku. Jeżeli jednak popatrzymy na fakt, że w ubiegłym roku, między innymi dzięki wspieraniu procesów konsolidacji sektora bankowego przez NBP w formie zwolnienia z rezerwy obowiązkowej, ponad 400 banków dokonało konsolidacji, to mam nadzieję, że te 400 banków, które musi osiągnąć normy kapitałowe w roku bieżącym, również zrobi to poprzez konsolidację z innymi bankami, co jest możliwe, o czym świadczy doświadczenie roku ubiegłego.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#JerzyStopyra">Było pytanie o rezerwy obowiązkowe. Pan poseł Pęk pytał o to, dlaczego dopiero w ubiegłym roku te rezerwy zostały obniżone, a nie wcześniej. Chcę krótko przypomnieć, że Narodowy Bank Polski wiązał obniżenie rezerw obowiązkowych z operacją konwersji rządowych papierów wartościowych, które mieliśmy w swoim portfelu, żeby ta operacja z punktu widzenia wyniku finansowego NBP była jak najmniej kosztowna, cały bowiem zysk NBP odprowadza do budżetu państwa. Z tego punktu widzenia nie było nam obojętne, jak ta operacja miałaby przebiegać, i udało się tę operację czy konwersję papierów wartościowych uzgodnić z Ministerstwem Finansów w roku ubiegłym. To stworzyło przesłanki dla obniżenia rezerwy obowiązkowej w taki sposób, żeby bez zmniejszenie płynności w sektorze bankowym, bez zwiększania kosztów operacji otwartego rynku można było tę rezerwę obowiązkową obniżyć. Wcześniej takiej możliwości nie było.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#JerzyStopyra">Powiem może dwa zdania na temat kredytów zagranicznych, o czym wspominał tutaj pan minister Bauc. Mam nadzieję, że uwolnienie kursu walutowego i wzrost ryzyka związanego z zaciąganiem kredytów za granicą spowoduje, że podmioty gospodarcze tak skalkulują opłacalność zaciągania kredytów w Polsce w stosunku do tego, ile kosztuje pożyczanie pieniędzy za granicą, że, biorąc pod uwagę ryzyko kursowe, będą wykazywały większe zainteresowanie - o ile będą oczywiście dalej chciały takie kredyty zaciągać - zaciąganiem kredytów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#JerzyStopyra">SKOK-i - tutaj może jedno zdanie komentarza, bo o tym też już pan minister Bauc mówił - to jest konkurencja dla banków spółdzielczych i to konkurencja o tyle ostra, że banki spółdzielcze nadal podlegają regulacjom dotyczącym rezerwy obowiązkowej. Te 5% rezerwy to może jest znacznie mniejszy koszt, niż było jeszcze 2 lata temu, ale to jest nadal koszt pozyskania pieniędzy znaczący dla banków spółdzielczych. SKOK-i tego nie płacą i przy dyskusji nad SKOK-ami trzeba to mieć na względzie.</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#JerzyStopyra">Tyle z mojej strony, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan minister Bauc zadeklarował udzielenie odpowiedzi na piśmie tym posłom, którzy nie uzyskali odpowiedzi, czyli panu posłowi Nowaczykowi i panu posłowi Podkańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: W jakim terminie, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W jakim terminie jest to możliwe, panie ministrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#JarosławBauc">Dwa tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: A jak nie będzie, to co?)</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Poseł Lesław Podkański: Mam wniosek formalny, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#LesławPodkański">Biorąc pod uwagę przebieg dyskusji, jej całokształt, charakter wystąpień posłów i członków rządu, zwracam się do Prezydium Sejmu z wnioskami formalnymi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#LesławPodkański">Po pierwsze, chciałbym, żeby przy tak poważnych debatach, które są prowadzone w parlamencie, zobligować rząd do reprezentowania w Sejmie przez członka konstytucyjnego rządu.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#LesławPodkański">Po drugie, zgłaszam wniosek, żeby się zwrócić do rządu, do pana premiera, by przeprowadził dodatkowe szkolenie wśród kadry kierowniczej Rzeczypospolitej Polskiej, żeby ministrowie przychodzący tutaj wiedzieli, jaki jest punkt debaty, i byli właściwie przygotowani, żeby rozumieli relację władzy ustawodawczej i wykonawczej i żeby szanowali to miejsce i Wysoką Izbę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Panie marszałku, mam jeszcze wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Formalny?</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję bardzo. Ja również zgłaszałem pytanie pod adresem pana ministra Wąsacza i nie otrzymałem odpowiedzi. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WojciechNowaczyk">Przyłączam się do wniosku pana posła ministra Podkańskiego, żeby z tego szkolenia, które pan premier przeprowadzi - mam nadzieję, że sprawi mu to wielką radość, na pewno będzie uśmiechnięty - przedstawił nam protokół, przesłał do Sejmu i żeby pan marszałek był łaskaw nas o tym poinformować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W związku ze zgłoszonym w dyskusji wnioskiem o odrzucenie przedstawionej informacji do głosowania w tej sprawie przystąpimy na pierwszym majowym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W dyskusji zgłoszono wniosek o niezwłoczne przystąpienie do drugiego czytania projektu uchwały w sprawie kierunków prywatyzacji PKO BP, BGŻ oraz PZU SA.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nikt się nie zgłasza. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego do głosowania nad tym projektem przystąpimy na 78. posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Minuta przerwy.</u>
          <u xml:id="u-158.10" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 do godz. 16 min 01)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu i Łączności o rządowym projekcie ustawy Prawo telekomunikacyjne (druki nr 943 i 1855).</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Karola Działoszyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KarolDziałoszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu podkomisji nadzwyczajnej do spraw rozpatrywania rządowego projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne (druk nr 943) złożyć sprawozdanie (druk nr 1855) z prac podkomisji wraz z rekomendacjami co do istoty aktu prawnego, jakim jest nowe Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#KarolDziałoszyński">Obszar regulacji rynku telekomunikacyjnego jest jednym z kluczowych aspektów integracji Polski z krajami Unii Europejskiej. Tempo rozwoju rynku telekomunikacyjnego, jego integracja z obszarem informatyki, rynkiem mediów, sektorem finansów stawia przedmiot prac podkomisji w niezwykle ambitnym i trudnym merytorycznie obszarze. Rozwój technologii i usług środowiska internetowego, a w szczególności tzw. nowej ekonomii nazywanej e-commerce, stawia przed obszarem regulacji zawartym w omawianym projekcie Prawa telekomunikacyjnego strategiczne wyzwania. Myśl ta i przesłanie towarzyszyły wytężonym pracom posłów biorących udział w pracach podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#KarolDziałoszyński">Należy zauważyć, iż dziś polski rynek adaptuje w tym samym czasie co globalni liderzy nowe technologie, nowe usługi i nowe standardy działania. Na polskim rynku telekomunikacyjnym mamy obecnych inwestorów zagranicznych i nadal wzrasta zainteresowanie tym rynkiem. Regulacje muszą zatem odzwierciedlać globalną naturę rynku teleinformatycznego, jego powszechne standardy działania, transfer technologii usług oraz stałą otwartość na innowacje. Interes klientów rynku telekomunikacyjnego, dostęp do nowoczesnych usług o wysokim standardzie jakości to jedno z kluczowych założeń w pracach podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#KarolDziałoszyński">Sektor telekomunikacyjny w Polsce z punktu widzenia makroekonomicznego to istotna dziedzina gospodarki. To również swoiste koło zamachowe dla tworzenia środowiska sprzyjającego rozwojowi gospodarczemu. Współczynnik polskiej telefonizacji jest nadal jednym z najniższych w Europie i wynosi 26 telefonów na 100 mieszkańców, przy średniej w krajach Unii Europejskiej 55%. Ład regulacyjny rynku telekomunikacyjnego to w opinii analityków i inwestorów zagranicznych podstawowy parametr w ocenie atrakcyjności inwestycyjnej rynku, to również istotna bariera w rozwoju instytucjonalnych fundamentów rynku.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#KarolDziałoszyński">W chwili obecnej w Polsce obowiązuje Prawo telekomunikacyjne z 1990 r. Nie uwzględnia ono kluczowych zmian, jakie nastąpiły w ciągu ostatnich 10 lat zarówno co do rozwoju technologii, jak i decyzji związanych z liberalizacją rynku telekomunikacyjnego. W erze internetowej jeden rok mierzy się czasem rzeczywistym 3 miesięcy, to pokazuje, jak wielka dynamika zmian znajduje się na rynku, jak wielkie wymagania i standardy wymusza współczesny sektor teleinformatyczny. Koledzy z podkomisji w pracach nad projektem prawa podnosili wielokrotnie aspekt dynamicznego rozwoju rynku, potrzebę jego odbiurokratyzowania. W tym miejscu należy wspomnieć bardzo cenne wystąpienie i wkład pana posła Stefana Macnera.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#KarolDziałoszyński">W Polsce następuje liberalizacja rynku przez otwarcie rynku lokalnego oraz tegoroczną liberalizację rynku połączeń międzymiastowych. W ciągu przyszłego roku zostanie wprowadzona technologia telefonii komórkowej trzeciej generacji, standardu UMTS. Operator narodowy Telekomunikacja Polska SA w wyniku procesu prywatyzacji będzie posiadała już wkrótce zagranicznego inwestora strategicznego. Operatorzy polscy zdobywają środki na finansowanie planów inwestycyjnych na międzynarodowych rynkach finansowych w Londynie i Nowym Jorku. Poprzez ten fakt rynek w Polsce, w tym i środowisko prawne, podlega ocenom i analizom. W rekomendacjach analityków jest wiele uwag co do dotychczasowych rozwiązań i standardów prawa. Wpływa to bezpośrednio na ocenę spółek oraz koszty zaciągania kredytów. Na gruncie dotychczasowych uregulowań prawnych wiele rozwiązań na rynku jest archaicznych, np. związanych z rozliczeniami międzyoperatorskimi, zasadą funkcjonowania operatora o znacznej pozycji rynkowej, kosztowej orientacji taryf i rozliczeń, systemu koncesjonowania, homologacji sprzętu. Dotychczasowe prawo odbiega od rozwiązań i dyrektyw Unii Europejskiej, odbiega od światowych standardów. Fakt ten był bardzo istotną przesłanką w pracach członków podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#KarolDziałoszyński">Członkom podkomisji w 54 posiedzeniach, w pracach analitycznych, w konsultacjach z przedstawicielami środowiska operatorów, producentów, użytkowników i innych uczestników rynku przyświecały cele stworzenia efektywnego modelu rynku telekomunikacyjnego. Dla uchwycenia istoty i kierunku zmian regulacji rynku telekomunikacyjnego w krajach Unii Europejskiej podkomisja odbyła szereg konsultacji z przedstawicielami właściwych komisji Unii Europejskiej, urzędów regulacyjnych, np. w Wielkiej Brytanii - OFTEL, oraz w Szwecji. Członkowie podkomisji we współpracy z organizacjami samorządu gospodarczego rynku telekomunikacyjnego, m.in. z Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji, przeprowadzili specjalistyczne seminaria, w czasie których konsultowano kierunki zmian z uczestnikami rynku zarówno po stronie operatorów, jak i ekspertów z dziedziny regulacji, technologii i usług. Jednym z głównych aspektów prac przyświecających podkomisji była idea otwartości regulacji rynku telekomunikacyjnego na zachodzące na rynkach światowych trendy w rozwoju telekomunikacji oraz stworzenie efektywnego, prorozwojowego modelu rynku.</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#KarolDziałoszyński">Członkowie podkomisji w bezpośrednich konsultacjach z parlamentarzystami krajów europejskich, m.in. Szwecji, zapoznali się z problemami legislacyjnymi obszarów telekomunikacji i e-commerce. Należy podkreślić, iż sam tryb prac podkomisji oraz sposób prowadzenia szerokich konsultacji przyniósł bardzo istotny i korzystny efekt dla środowiska telekomunikacyjnego. Od niemal pierwszego posiedzenia prace posłów opierały się na publicznej debacie uczestników rynku. Głównym założeniem prac w ramach podkomisji była przejrzystość procesu formułowania ostatecznej treści zapisów prawa. Formułowanie poglądów w trosce o interes rozwoju rynku, o interes klientów było możliwe dzięki bieżącej współpracy ze środowiskiem. Posłowie członkowie podkomisji wielokrotnie inspirowali wiele prezentacji, analiz, specjalistycznych studiów sporządzanych przez przedstawicieli środowiska. Należy wspomnieć szczegółowe analizy i sesje podkomisji poświęcone problematyce świadczenia usług powszechnych, efektywności proponowanej instytucji funduszu usług powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-160.8" who="#KarolDziałoszyński">W styczniu br. z inicjatywy członków podkomisji, wspólnie z Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji, zorganizowano w Sejmie międzynarodowe seminarium poświęcone problematyce kierunków rozwoju polityki telekomunikacyjnej w krajach Unii Europejskiej. W seminarium uczestniczyli m.in. przedstawiciele komisji Unii Europejskiej, Ministerstwa Łączności, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz operatorzy zagraniczni i krajowi. Było to pierwsze tego typu seminarium, w czasie którego odbyła się publiczna debata dotycząca polityki telekomunikacyjnej w Polsce. To nowa jakość formułowania konsensusu środowiska, to również efekt wysokiego poziomu prac kolegów posłów członków podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-160.9" who="#KarolDziałoszyński">Posłowie w pracach podkomisji starali się analizować proponowane w rządowym projekcie prawa zapisy w kontekście opracowanych przez rząd oraz środowisko kierunków polityki telekomunikacyjnej. Można zaryzykować tezę, że prace nad projektem Prawa telekomunikacyjnego stały się przyczyną identyfikacji wspólnych interesów środowiska. Przedstawiciele zarówno operatorów, jak i producentów oraz samorządu gospodarczego czynnie uczestniczyli w pracach podkomisji. Należy w tym miejscu podkreślić udział w pracach podkomisji przedstawicieli Ministerstwa Łączności, w tym szczególnie pana ministra Rusina. W pracach podkomisji zaangażowani byli bezpośrednio przedstawiciele wielu ministerstw i instytucji centralnych, którzy służyli fachową pomocą, m.in. byli to eksperci Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Komendy Głównej Policji, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Obrony Narodowej, UOP i UOKiK.</u>
          <u xml:id="u-160.10" who="#KarolDziałoszyński">W 1999 r. w początkach prac podkomisji przeprowadzono 5 spotkań poświęconych w opinii wielu ekspertów jednemu z kluczowych zadań Prawa telekomunikacyjnego, to jest problematyce rozliczeń międzyoperatorskich. Jest to bardzo istotny przykład obszaru poruszanej przez posłów problematyki, bowiem bardzo często w pracach podkomisji posłowie koncentrowali się na zagadnieniach związanych z aktualnymi problemami rynku. Diagnoza aktualnych problemów pozwalała efektywnie konstruować rozwiązania nowego ładu telekomunikacyjnego. Przykład ten wskazuje, jak istotną płaszczyzną dialogu środowiska telekomunikacyjnego oraz regulatora rynku stała się podkomisja.</u>
          <u xml:id="u-160.11" who="#KarolDziałoszyński">Projekt ustawy Prawa telekomunikacyjnego reguluje wiele istotnych sfer działalności w dziedzinie telekomunikacji. Do najważniejszych należą:</u>
          <u xml:id="u-160.12" who="#KarolDziałoszyński">- tryb udzielania uprawnień do prowadzenia określonych rodzajów działalności telekomunikacyjnej oraz używania urządzeń radiowych, a więc zasady wydawania zezwoleń i pozwoleń telekomunikacyjnych, jak również rezerwacji częstotliwości, sprecyzowane w dziale I projektu ustawy,</u>
          <u xml:id="u-160.13" who="#KarolDziałoszyński">- zasady świadczenia i udostępniania usług telekomunikacyjnych, szczegółowo normujące relacje na linii operator - użytkownik usług telekomunikacyjnych, w szczególności w zakresie świadczenia usług powszechnych oraz obowiązków podmiotów o pozycji dominującej i znaczącej, określone w dziale III projektu ustawy,</u>
          <u xml:id="u-160.14" who="#KarolDziałoszyński">- zasady łączenia sieci telekomunikacyjnych i współpracy międzyoperatorskiej, a więc regulacje najbardziej istotne dla prawidłowego rozwoju sektora telekomunikacyjnego, zawarte w dziale IV projektu,</u>
          <u xml:id="u-160.15" who="#KarolDziałoszyński">- wymagania dotyczące infrastruktury telekomunikacyjnej i urządzeń końcowych, określające w szczególności zasady wprowadzania do obrotu telekomunikacyjnego urządzeń końcowych, zawarte w dziale V,</u>
          <u xml:id="u-160.16" who="#KarolDziałoszyński">- zasady gospodarki zasobami numeracji i częstotliwości, określające ogólną procedurę przyznawania zasobów niezbędnych do funkcjonowania operatorów telekomunikacyjnych - numeracji i częstotliwości, tworzące dział VI ustawy,</u>
          <u xml:id="u-160.17" who="#KarolDziałoszyński">- stworzenie nowego organu regulacyjnego dla rynku telekomunikacyjnego, a więc Urzędu Regulacji Telekomunikacji oraz jego posadowienie względem pozostałych organów kompetentnych w dziedzinie telekomunikacji, a w szczególności względem ministerstwa właściwego do spraw łączności oraz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zawarte w dziale VII,</u>
          <u xml:id="u-160.18" who="#KarolDziałoszyński">- z kolei w końcowym dziale VIII, obok niezbędnych zmian w przepisach obowiązujących, zawarto tak istotną kwestię, jak tryb przyznania przez prezesa URT zezwolenia dla TP SA, stawiający ten podmiot, dotychczas działający na mocy ustawy, na równym poziomie z innymi uczestnikami rynku.</u>
          <u xml:id="u-160.19" who="#KarolDziałoszyński">Przechodząc do omawiania zagadnień szczegółowych, dla zachowania przejrzystości chciałbym zachować kolejność, w jakiej kwestie te pojawiały się w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-160.20" who="#KarolDziałoszyński">Zaczynając zatem od kwestii udzielania zezwoleń na prowadzenie działalności telekomunikacyjnej, należy zauważyć, że już pierwotny projekt rządowy przedłożony Wysokiej Izbie zawierał szereg elementów zgodnych z tendencjami światowymi, jak też z duchem ustawy Prawo o działalności gospodarczej, znacznie zawężającej zakres działalności, do prowadzenia której wymagane jest uzyskanie zezwolenia, jak również wyraźnie precyzując przypadki, w których zezwolenia takiego można odmówić. W zasadzie przesłankami do odmówienia zezwolenia mogą być, poza oczywistymi kryteriami stosowanymi również w ogólnych przepisach o działalności gospodarczej, przypadki, gdy wydanie zezwolenia wiąże się z koniecznością uzyskania w przetargu dostępu do dobra rzadkiego, za jakie można uznać częstotliwość. Ponadto ze względu na specyfikę działalności telekomunikacyjnej przesłankami odmowy lub cofnięcia zezwolenia może być zagrożenie dla obronności kraju.</u>
          <u xml:id="u-160.21" who="#KarolDziałoszyński">Zgodnie z duchem liberalizacji nie wymaga zezwolenia prowadzenie działalności telekomunikacyjnej na obszarze nieprzekraczającym terenu gminy, co ma w założeniu stymulować rozwój konkurencji na rynkach lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-160.22" who="#KarolDziałoszyński">Działalność telekomunikacyjna niewymagająca zezwolenia może być podjęta po jej uprzednim zgłoszeniu do prezesa URT.</u>
          <u xml:id="u-160.23" who="#KarolDziałoszyński">W toku prac podkomisji zagadnienia związane z przyznawaniem zezwoleń na działalność telekomunikacyjną były szeroko konsultowane ze środowiskiem operatorskim, organizacjami samorządu gospodarczego i innymi zaangażowanymi podmiotami. Wynikiem tych konsultacji jest przedstawiony obecnie do akceptacji szanownej Izby projekt działu II ustawy. Zmiany, które zostały wprowadzone w toku naszych prac, zachowując ideę projektu rządowego, doprecyzowały szereg zapisów usuwających zgłaszane wątpliwości, np. konstrukcja rejestracji działalności telekomunikacyjnej niewymagającej zezwolenia, która została zastąpiona przez zgłoszenie.</u>
          <u xml:id="u-160.24" who="#KarolDziałoszyński">W toku prac podkomisji w marcu br. została zgłoszona ponadto autopoprawka rządowa, która obok kwestii ustroju URT i zagadnienia usług powszechnych normowała w odmienny od pierwotnego sposób kwestię finansowania URT, wprowadzając możliwość finansowania niektórych elementów działalności URT z opłat z tytułu zezwoleń. Poprawka ta znalazła uznanie w oczach podkomisji, pozwalając naszym zdaniem na stworzenie korzystnych warunków dla funkcjonowania URT jako atrakcyjnego miejsca pracy dla ekspertów, co jest jednym z podstawowych wymogów jej sprawności, tak istotnej w warunkach liberalizacji rynku telekomunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-160.25" who="#KarolDziałoszyński">Przechodząc do kolejnego zagadnienia, jakim jest kwestia zasad świadczenia i udostępniania usług telekomunikacyjnych, chciałbym zaznaczyć, że jest to zagadnienie, które, bodajże oprócz zasad współpracy międzyoperatorskiej, już od samego początku prac podkomisji budziło najwięcej kontrowersji i zastrzeżeń, szczególnie w odniesieniu do problemu świadczenia i zapewnienia dostępności usług powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-160.26" who="#KarolDziałoszyński">Regulacje dotyczące świadczenia usług telekomunikacyjnych stanowią obszerną część ustawy. Wprowadza się nową definicję usługi powszechnej, istotnie zmienioną w stosunku do ustawy o łączności z 1990 r. Jednym z kluczowych uregulowań wprowadzonych przez nową ustawę jest zobowiązanie operatorów do zapewnienia abonentom na obszarze całego kraju dostępu do tych usług, z zachowaniem wymaganej jakości ich świadczenia i po przystępnej cenie. Definicja ta, dostosowana do pojęcia przyjętego w praktyce międzynarodowej, stanowi wyraźny postęp w stosunku do stanu istniejącego. Z uwagi na precyzyjne określenie zakresu oraz warunków świadczenia usługi powszechnej daje silną ochronę konsumenta. Szczególne regulacje dotyczą wymagań, warunków zawierania umów, odpowiedzialności i ciągłości świadczenia usług. Specjalne udogodnienia wprowadzono dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-160.27" who="#KarolDziałoszyński">Największe wątpliwości budziła natomiast od początku idea wprowadzenia Funduszu Usług Powszechnych, który miał w swoim założeniu zapewnić finansowanie świadczenia tej usługi przez operatorów lokalnych - ze środków pobieranych w postaci obowiązkowej daniny od innych operatorów. Głosy sprzeciwu wobec takiego rozwiązania pochodziły przede wszystkim od operatorów telekomunikacyjnych, którzy nie mieli zaufania do zaproponowanego modelu finansowania funduszu oraz podnosili wątpliwości co do efektywności jego działania, przytaczając przykłady innych funduszy celowych w Polsce. Rządowa autopoprawka skorygowała zasady wydatkowania i gromadzenia środków funduszu, próbując usunąć najważniejsze zastrzeżenia wysuwane przez operatorów, jednak nie usuwała podstawowych wątpliwości, czy fundusz będzie działał efektywnie, czy pieniądze nie zostaną zmarnowane, a wreszcie czy jest to właściwe rozwiązanie dotyczące finansowania tego typu usług. Po długich dyskusjach na forum podkomisji i szerokich konsultacjach ze środowiskiem, a także po zapoznaniu się z doświadczeniami, negatywnymi, innych krajów, szczególnie Unii Europejskiej, zdecydowano o usunięciu konstrukcji funduszu.</u>
          <u xml:id="u-160.28" who="#KarolDziałoszyński">Należy przy tym zaznaczyć, że decyzji tej towarzyszyło wprowadzenie odpowiednich zapisów normujących obowiązek zawierania przez operatora umowy z zainteresowanym klientem w określonym czasie. Istotną, korzystną dla klientów zmianą, w stosunku do projektu rządowego, stanowi zapis, na mocy którego kary z tytułu niedotrzymania umownego terminu przyłączenia abonenta operator wnosić będzie na rzecz tegoż abonenta, nie zaś na rzecz FUP. Wprowadzenie tego typu zapisów pozwala stwierdzić, że projekt ustawy w jego obecnym kształcie pozwoli na realizację celu zapewnienia powszechnej dostępności usług telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-160.29" who="#KarolDziałoszyński">Omawiany obecnie dział III zawiera, obok już przedstawionych kwestii związanych ze świadczeniem usług dla użytkowników, także unormowanie zasad wykonywania przez operatorów zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego. W szczególności podkomisja zaaprobowała i rekomenduje do akceptacji proponowaną w przedłożeniu rządowym zasadę stworzenia możliwości realizacji tych obowiązków przez operatorów na koszt własny, choć praktycznie do końca naszych prac kwestia ta budziła liczne kontrowersje, zwłaszcza w środowisku operatorskim; zapewne posłowie w dalszej dyskusji będą podnosili tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-160.30" who="#KarolDziałoszyński">Dwie ostatnie kwestie o niezwykle istotnym charakterze, zawarte w dziale III, to unormowanie obowiązków spoczywających na podmiotach o pozycji dominującej i znaczącej pozycji rynkowej oraz sprawa przetwarzania danych osobowych w telekomunikacji. W odniesieniu do kwestii dotyczącej pozycji dominującej i znaczącej pozycji rynkowej w toku prac podkomisji zmodyfikowano pierwotne przedłożenie rządowe, które zawierało jedynie unormowania dotyczące podmiotów o znaczącej pozycji rynkowej. Członkowie podkomisji uwzględnili aktualne tendencje panujące w Unii Europejskiej, które znalazły wyraz w najnowszym komunikacie Komisji Europejskiej dotyczącym świadczenia usług telekomunikacyjnych i współpracy międzyoperatorskiej. Komunikat ten wyraźnie stwierdza, że należy wprowadzać rozróżnienie między obowiązkami nakładanymi na podmioty o pozycji dominującej i podmioty o znaczącej pozycji rynkowej. Zmiana ta powinna iść w kierunku redukcji interwencjonizmu państwa w mechanizmy rynkowe. Takie też jest znaczenie zmian wprowadzonych w tym zakresie przez podkomisję do pierwotnego projektu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-160.31" who="#KarolDziałoszyński">W odniesieniu do kwestii przetwarzania danych osobowych w telekomunikacji podkomisja przyjęła większość zapisów z propozycji rządowej, wprowadzając jedynie drobne modyfikacje mające na celu zapewnienie pełnej zgodności z ustawą o ochronie danych osobowych oraz zapewnienie wspomnianej już przeze mnie neutralności technologicznej tworzonych regulacji prawnych.</u>
          <u xml:id="u-160.32" who="#KarolDziałoszyński">Dział IV, poruszający kwestię łączenia sieci telekomunikacyjnych i współpracy operatorów, ma przełomowe znaczenie dla polskiego rynku telekomunikacyjnego. Regulacje w nim zawarte stanowią niezwykle znaczący postęp w stosunku do uregulowań zawartych w ustawie o łączności i stanowią praktycznie rzecz biorąc fundament budowy konkurencyjnego rynku telekomunikacyjnego. Niewątpliwie dlatego też dział IV był przedmiotem szczególnie burzliwych i długotrwałych prac podkomisji, jak również szerokich konsultacji. W ich wyniku nadany został ostateczny kształt temu działowi, który jest rekomendowany przez podkomisję Wysokiej Izbie. Do najbardziej istotnych regulacji zawartych w tym dziale należy zaliczyć wprowadzenie obowiązku przyłączenia sieci innego operatora przez operatora o znaczącej pozycji rynkowej, obowiązek zapewnienia przez operatora o pozycji dominującej innym operatorom dostępu do swojej sieci w każdym technicznie uzasadnionym punkcie oraz wprowadzenie obowiązku orientacji kosztowej dla usług świadczonych przez operatorów o pozycji dominującej na rzecz innych operatorów. W stosunku do pierwotnej wersji przedłożenia rządowego dokonano uściślenia obowiązku w zakresie łączenia sieci oraz świadczenia usług przez operatorów o pozycji dominującej i znaczącej (projekt pierwotny odnosił się tylko do podmiotów o znaczącej pozycji rynkowej) oraz sprecyzowano kompetencje prezesa URT w zakresie ustalania warunków współpracy międzyoperatorskiej.</u>
          <u xml:id="u-160.33" who="#KarolDziałoszyński">Dział V ustawy, dotyczący infrastruktury telekomunikacyjnej i urządzeń końcowych, z jednej strony, wprowadzając obowiązek umożliwienia współkorzystania operatorom publicznym z posiadanej infrastruktury, uzupełnia niejako dział IV, normując całość relacji międzyoperatorskich w formie zapewniającej realizację istotnego celu regulacyjnego, jakim jest zapewnienie efektywności wykorzystania infrastruktury sektora, z drugiej zaś porusza niezwykle istotną kwestię wymagań dotyczących urządzeń końcowych. W miejsce obecnej homologacji wprowadza się ocenę zgodności z wymaganiami. Rozwiązanie takie jest zgodne z konwencją przyjętą w Unii Europejskiej, a także stwarza na przyszłość możliwości uznawania certyfikatów zgodności przyznawanych w innych krajach, co jest niezbędne w perspektywie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Zmiany te zostały wprowadzone do projektu rządowego w wyniku prac podkomisji, pierwotny projekt zakładał bowiem zachowanie konstrukcji homologacji.</u>
          <u xml:id="u-160.34" who="#KarolDziałoszyński">Następny dział ustawy, dział VI, dotyczący gospodarki zasobami numeracji i częstotliwości, jest z kolei niejako uzupełnieniem działu II. Działy te bowiem tworzą łącznie podstawę funkcjonowania operatorów na rynku telekomunikacyjnym. Obok zasad przydziału numeracji dział ten porusza niezwykle istotną kwestię zagospodarowania zasobu rzadkiego, jakim jest widmo częstotliwości, ustalając w szczególności kompetencje poszczególnych organów, a więc prezesa URT i ministra właściwego do spraw łączności, przy tworzeniu „Krajowej tablicy przeznaczeń częstotliwości”, dokumentu określającego zagospodarowanie widma częstotliwości w Polsce. Główna zmiana wprowadzona w zakresie zarządzania częstotliwościami w stosunku do pierwotnego projektu rządowego wiąże się z autopoprawką rządową likwidującą Państwową Agencję Radiową i przypisującą jej kompetencje URT.</u>
          <u xml:id="u-160.35" who="#KarolDziałoszyński">Dział VII. Jednym z bodaj najważniejszych aspektów Prawa telekomunikacyjnego jest ustanowienie niezależnego organu regulacyjnego w telekomunikacji, którym zgodnie z niniejszym projektem będzie prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji. Konieczność powołania tej instytucji z jednej strony wypływa z dotychczasowych doświadczeń liberalizacji sektora telekomunikacyjnego w naszym kraju, a z drugiej strony stanowi wypełnienie zaleceń dyrektyw Unii Europejskiej. Zgodnie z autopoprawką rządu w skład URT wejdzie Państwowa Agencja Radiokomunikacji. W toku prac podkomisji pojawiła się koncepcja wydzielenia z projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne aspektów związanych z problemami gospodarki częstotliwościami. Koncepcja ta jednak w dyskusji została zaniechana.</u>
          <u xml:id="u-160.36" who="#KarolDziałoszyński">Jak wyraźnie pokazuje przebieg procesu liberalizacji sektora telekomunikacyjnego w Polsce, specyfika konkurencji w tej dziedzinie gospodarki narodowej wymaga zdecydowanego i kompetentnego nadzoru ze strony organów państwa. Jednocześnie jednak, co jest podstawowym założeniem ustawodawstwa Unii Europejskiej w tej dziedzinie, taka instytucja nadzoru musi być niezależna od administracji rządowej, musi dysponować skutecznymi środkami realizacji swoich uprawnień regulacyjnych oraz mieć stabilne źródła finansowania. Zgodnie z projektem ustawy prezes URT jest centralnym organem administracji rządowej pełniącym funkcje regulacyjne w zakresie działalności telekomunikacyjnej, gospodarki częstotliwościowej oraz spełniania wymagań dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej. Należy zauważyć, iż zakres działań prezesa URT jest ściśle zawężony do zadań określonych i przewidzianych w ustawie oraz przepisów wydanych na jej podstawie. Do zadań prezesa URT należy między innymi ocena funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych oraz rynku urządzeń telekomunikacyjnych. Prezes URT ma obowiązek podejmowania interwencji w sprawach dotyczących funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych podmiotów. Zgodnie z projektem ustawy prezes URT współdziała z ministrem właściwym do spraw łączności w przygotowaniu aktów prawnych w zakresie swoich właściwości oraz wykonuje obowiązki na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-160.37" who="#KarolDziałoszyński">Prezes URT jest powoływany i odwoływany przez prezesa Rady Ministrów, przy czym jego kadencja trwa 5 lat. Jednym z gwarantów niezależności organu regulacyjnego jest zapis art. 109 ust. 6, stanowiący, iż prezes URT może zostać odwołany przed upływem kadencji jedynie w ściśle określonych warunkach, tj. rażącego naruszenia prawa, choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie zadań, rezygnacji, orzeczenia o zakazie zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością organów państwa.</u>
          <u xml:id="u-160.38" who="#KarolDziałoszyński">Swoje zadania prezes URT wykonuje przy pomocy Urzędu Regulacji Telekomunikacji. Działalność finansowa prezesa URT będzie prowadzona na zasadach właściwych dla jednostek budżetowych, przy czym wydatki URT są pokrywane z budżetu państwa w wysokości ustalonej corocznie w ustawie budżetowej. Zasady wynagradzania prezesa URT, jego wiceprezesów oraz pracowników URT zostaną określone w drodze rozporządzenia prezesa Rady Ministrów w relacji do wynagrodzeń wypłacanych w sektorze telekomunikacyjnym, z uwzględnieniem zasad kształtowania wynagrodzeń dla pracowników służby cywilnej. Uzasadnieniem przyjętego rozwiązania jest zapewnienie prezesowi URT możliwości zatrudnienia najlepszych fachowców z dziedziny telekomunikacji, co wymaga odpowiednio wysokiego ich wynagradzania.</u>
          <u xml:id="u-160.39" who="#KarolDziałoszyński">Projekt ustawy przewiduje utworzenie przy prezesie URT Rady Telekomunikacji - organu opiniodawczego w sprawach będących przedmiotem działań prezesa URT. Podmiot ten stanowi forum, na którym będzie dokonywana konsultacja środowiskowa niezbędna dla prawidłowego regulowania rynku telekomunikacyjnego. Rada Telekomunikacji wyraża opinie w sprawach wniesionych przez prezesa URT, a także posiada prawo własnej inicjatywy przedstawiania własnego stanowiska w sprawach należących do zadań prezesa URT. Przedmiotem opinii Rady Telekomunikacji będą m.in. sprawy związane z zapewnieniem dostępu do usług powszechnych, jakości świadczenia usług powszechnych, określaniem zasad łączenia sieci telekomunikacyjnych oraz związanej z tym współpracy operatorów. W skład rady wejdzie 15 osób, których powołuje i odwołuje prezes Rady Ministrów. Członkami rady będą przedstawiciele określonych organów administracji państwowej oraz osoby zgłoszone przez organizacje środowiskowe, placówki naukowe, jednostki badawcze.</u>
          <u xml:id="u-160.40" who="#KarolDziałoszyński">Prawo telekomunikacyjne zawiera również pewne regulacje dotyczące wykorzystania zespolonych sygnałów cyfrowych, zwanych w ustawie multipleksami (art. 22 ust. 3). Kwestie te trafiły do ustawy wraz z rządową autopoprawką zgłoszoną w marcu br., określając zasady rezerwacji częstotliwości na potrzeby tzw. platformy cyfrowej. Dla wyjaśnienia: chodzi o technologie stosowane w telekomunikacji do cyfrowego przekazu (nadawania, przetwarzania i odbioru) wiązek skompresowanych danych - bez różnicy, czy będą to kanały telewizyjne, rozmowy telefoniczne czy zbiory danych itd., przy czym wiązki te można swobodnie adresować, zestawiać i rozdzielać.</u>
          <u xml:id="u-160.41" who="#KarolDziałoszyński">Z punktu widzenia komercyjnego użycie powyższych technologii pozwala na świadczenie usług telekomunikacyjnych interaktywnych, w tym pakietów programów radiowych i telewizyjnych o znakomitej jakości, w bardzo szerokim wyborze. Ograniczając się do telewizji, widz docelowo ma możliwość aktywnego doboru audycji, które chce zobaczyć. Jednocześnie dzięki aplikacjom usług telekomunikacyjnych widz abonent ma możliwość załatwiania wielu spraw bieżących, przede wszystkim za pomocą typowych usług dostępnych przez telefon lub w Internecie (płatności, zakupy, rezerwacja biletów).</u>
          <u xml:id="u-160.42" who="#KarolDziałoszyński">Platforma cyfrowa jest więc znakomitym przykładem konwergencji mediów i telekomunikacji. Uruchomienie platformy cyfrowej oznacza w perspektywie wejście na rynek usług telekomunikacyjnych w pełnym zakresie, w tym rynek telefoniczny. Jednocześnie ujawnia się swego rodzaju konflikt interesów i kompetencji między Ministerstwem Łączności oraz Krajową Radą Radiofonii i Telewizji. Skoro bowiem ten sam nadawca operator z jednej strony rozpowszechnia programy telewizyjne i radiowe, ale z drugiej strony jest jednocześnie operatorem telekomunikacyjnym, zaś użytkownik za pomocą jednego urządzenia końcowego ma dostęp do obu rodzajów usług, bardzo trudno racjonalnie rozdzielić kompetencje ministerstwa i rady.</u>
          <u xml:id="u-160.43" who="#KarolDziałoszyński">Sejm ponad rok temu powołał Komisję Nadzwyczajną, mającą kompleksowo zająć się regulacją przekazu cyfrowego. Niestety, prace tej komisji nie przyniosły większych efektów. Również dokonywane w międzyczasie nowelizacje ustawy o radiofonii i telewizji nie zdołały problemu rozwiązać i obecnie w zakresie przekazu cyfrowego nie ma żadnych szczegółowych regulacji. Przepisy, które znalazły się w Prawie telekomunikacyjnym, siłą rzeczy powyższych problemów nie rozwiązują ze względu na swój fragmentaryczny charakter.</u>
          <u xml:id="u-160.44" who="#KarolDziałoszyński">Na tym tle, obok wspomnianych już kontrowersji wokół kompetencji poszczególnych organów (ministerstwa i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji), pojawiły się również inne wątpliwości, dotyczące adekwatności ustawy telekomunikacyjnej do rozwiązywania kwestii radiofonii i telewizji oraz zasadności przyjmowania rozwiązania fragmentarycznego w sytuacji, kiedy pilnie potrzebne jest wypracowanie rozwiązania kompleksowego. Można się bowiem obawiać, iż rozwiązanie prowizoryczne okaże się wyjątkowo trwałe, przesądzając o kierunku rozwoju sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-160.45" who="#KarolDziałoszyński">Za rozwiązaniem kompleksowym przemawia całkowicie nowa jakość zjawiska, podważająca dotychczasowy model regulacji zagadnień radiokomunikacyjnych, w tym radiowych i telewizyjnych. Jego obecna struktura i filozofia jest bowiem oparta na zasadzie kontroli dostępu do tzw. dóbr rzadkich, czyli limitowania liczby nadawców czy usługodawców ze względu na ograniczone zasoby (głównie częstotliwości). Kryteria dostępu są dwojakie: ocena wartości programu (treści), który ma być nadawany, i dwa - możliwości techniczne i ekonomiczne potencjalnego nadawcy. Tymczasem przy zespolonym sygnale cyfrowym filozofia limitowania dostępu do rynku na skutek ograniczonych zasobów częstotliwości zaczyna tracić swój sens i znaczenie. Co więcej, wydaje się również tracić sens rozdział kompetencyjny prawnych mediów i telekomunikacji, co z kolei prowadzi do pytania o właściwość i strukturę organów regulacyjnych. Dodatkowo, przy międzynarodowym charakterze zjawiska, podstawową trudnością jest egzekucja prawa krajowego wobec podmiotów prowadzących swą działalność poza obszarem Polski, choć na polski rynek skierowaną.</u>
          <u xml:id="u-160.46" who="#KarolDziałoszyński">Z drugiej jednak strony trwająca ponad rok niemożność uzgodnienia choćby zarysów rozwiązania kompleksowego zmusza do zastanowienia, czy nie lepsze jest rozwiązanie fragmentaryczne niż żadne, skoro w dodatku brak widocznych perspektyw na takie rozwiązanie. Większość komisji poparła przyjęcie rozwiązania fragmentarycznego. Zwolennicy rozwiązania kompleksowego we wniosku mniejszości, zgłoszonym m.in. przez pana posła Piechotę, proponują skreślenie odnośnych zapisów Prawa telekomunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-160.47" who="#KarolDziałoszyński">Ostatni dział projektu ustawy, dział VIII, zawiera przepisy karne, zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe i końcowe. Jedną z najistotniejszych regulacji w nim zawartych jest wprowadzenie niezwykle silnego narzędzia dla prezesa URT w postaci kar nakładanych na operatorów w związku z różnego rodzaju uchybieniami z ich strony, w tym oczywiście nieprzestrzeganiem decyzji prezesa URT. Kary te mogą, w myśl przedkładanego projektu, osiągnąć wartość 3% rocznego przychodu ukaranego podmiotu, co w przypadku największych operatorów sięga kilkuset milionów złotych. Nie ulega wątpliwości, że tego typu sankcja jest narzędziem gwarantującym sprawność działania prezesa URT, ale i narzędziem bardzo groźnym, i mamy nadzieję, używanym bardzo umiejętnie.</u>
          <u xml:id="u-160.48" who="#KarolDziałoszyński">Ostatnią kwestią, jaką chciałbym poruszyć, jest zagadnienie pozycji TP SA na rynku telekomunikacyjnym. W ustawie o łączności z 1990 r. zdecydowano, że TP SA zachowa na rynku uprzywilejowaną pozycję, gdyż niezależnie od tempa rozwoju rynku na TP SA nadal będzie spoczywać największy ciężar inwestycji infrastrukturalnych. W efekcie, w odróżnieniu od innych operatorów funkcjonujących w oparciu o koncesje, TP SA działa z mocy ustawy. W przepisach przejściowych nowej ustawy, zawartych w dziale VII, postanowiono o wydaniu TP SA zezwolenia telekomunikacyjnego, co postawi ją na równi z innymi operatorami, tworząc podstawy do równoprawnej konkurencji, a także do skutecznego działania prezesa URT w stosunku do Telekomunikacji Polskiej SA.</u>
          <u xml:id="u-160.49" who="#KarolDziałoszyński">Wysoka Izbo! Kończąc omawianie projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne, chciałbym jednocześnie, zgodnie z art. 40 ust. 3, przedstawić na żądanie wnioskodawcy następujący wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-160.50" who="#KarolDziałoszyński">Otóż w art. 132 projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne, który odnosi się do zmian w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, proponuje się:</u>
          <u xml:id="u-160.51" who="#KarolDziałoszyński">a) skreślić literę c w zmianie 1. dotyczącej art. 26 ustawy o radiofonii i telewizji, która polega na dodaniu do tego artykułu ust. 8 w brzmieniu: „Do rezerwacji częstotliwości przeznaczonych do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów w sposób cyfrowy, drogą rozsiewczą naziemną lub rozsiewczą satelitarną, stosuje się odpowiednio przepisy art. 37 ust. 3a i 3b”;</u>
          <u xml:id="u-160.52" who="#KarolDziałoszyński">b) skreślić literę b w zmianie 3. dotyczącej art. 37 powołanej ustawy, która polega na dodaniu do tego artykułu ust. 3a i 3b w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-160.53" who="#KarolDziałoszyński">„3a. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do rezerwacji częstotliwości przeznaczonych do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów w sposób cyfrowy, drogą rozsiewczą naziemną lub rozsiewczą satelitarną.</u>
          <u xml:id="u-160.54" who="#KarolDziałoszyński">3b. Rozpowszechnianie i rozprowadzanie sygnałów w sposób określony w ust. 3a następuje na podstawie ustawy Prawo telekomunikacyjne”.</u>
          <u xml:id="u-160.55" who="#KarolDziałoszyński">Konsekwencją przyjęcia przedstawionego wniosku mniejszości będzie skreślenie ust. 4 w art. 22 ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz pkt. 5 w art. 23 ust. 1. Przyjęcie przedstawionego wniosku mniejszości oznaczać więc będzie likwidację przepisu projektu Prawa telekomunikacyjnego (ust. 4 w art. 22), iż rezerwacji częstotliwości przeznaczonych do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów w sposób cyfrowy, drogą rozsiewczą naziemną lub rozsiewczą satelitarną, dokonuje się w porozumieniu z przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w zakresie dotyczącym:</u>
          <u xml:id="u-160.56" who="#KarolDziałoszyński">1) określenia programów telewizyjnych lub radiofonicznych tworzących zespolony sygnał cyfrowy rozpowszechniany lub rozprowadzany za pomocą rezerwowanej częstotliwości, zwany dalej sygnałem multipleksu,</u>
          <u xml:id="u-160.57" who="#KarolDziałoszyński">2) uporządkowania w sygnale multipleksu programów, o których mowa w pkt. 1, zwanych dalej audiowizualnymi składnikami multipleksu,</u>
          <u xml:id="u-160.58" who="#KarolDziałoszyński">3) proporcji udziału w sygnale multipleksu składników tego sygnału,</u>
          <u xml:id="u-160.59" who="#KarolDziałoszyński">4) obszaru, na którym może być rozpowszechniany lub rozprowadzany sygnał multipleksu.</u>
          <u xml:id="u-160.60" who="#KarolDziałoszyński">Konsekwencją zapisu ust. 4 w art. 22 jest zapis pkt. 5 w art. 23 ust. 1, który stanowi, iż w rezerwacji częstotliwości określa się audiowizualne składniki sygnału multipleksu, ich uporządkowanie w sygnale multipleksu oraz proporcje ich udziału w sygnale multipleksu w przypadku, o którym mowa w art. 22 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-160.61" who="#KarolDziałoszyński">Omówiłem następstwa przyjęcia wniosków mniejszości. Chciałbym jeszcze, w porozumieniu z Biurem Legislacyjnym, złożyć autopoprawkę do art. 132. Autopoprawka ta ma charakter redakcyjny, jedynie koryguje błąd powstały w wyniku przenumerowania oznaczeń jednostek redakcyjnych. A więc numerację w pkt. 3: art. 26 i 27 należy zastąpić prawidłową numeracją: art. 22 i 23.</u>
          <u xml:id="u-160.62" who="#KarolDziałoszyński">Tyle, panie marszałku, tytułem sprawozdania, które miałem przyjemność przedstawić, z wyników prac komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.63" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 41 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Oksiutę w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#KrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione sprawozdanie Komisji Transportu i Łączności o rządowym projekcie ustawy Prawo telekomunikacyjne, określające zasady prowadzenia, regulacji i kontroli działalności w dziedzinie telekomunikacji, w pełni uwzględnia wymogi dyrektyw Unii Europejskiej, powodując, że przedstawiony projekt jest projektem nowoczesnym. Reguluje on cały rynek telekomunikacyjny zgodnie z wyzwaniami przyszłości i z tego powinniśmy być wszyscy, jako członkowie komisji, zadowoleni.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#KrzysztofOksiuta">Poprzez ustanowienie nowego Prawa telekomunikacyjnego stworzone będą warunki prawne do zaistnienia w Polsce konkurencyjnego rynku usług telekomunikacyjnych, zapewniającego wszystkim podmiotom działającym w dziedzinie telekomunikacji równoprawny dostęp do istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#KrzysztofOksiuta">Ponieważ pan poseł sprawozdawca dużo tutaj mówił o ustawie, o jej zawartości, chciałbym się skoncentrować tylko na kilku podstawowych różnicach między tym przedłożeniem, które dzisiaj rozpatrujemy, a tym, nad którym debatowaliśmy w pierwszym czytaniu, jeszcze przed autopoprawką rządową.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#KrzysztofOksiuta">W stosunku do pierwotnego przedłożenia rządowego, nad którym wcześniej debatowaliśmy, dzisiejszy projekt wyróżnia się przede wszystkim zobiektywizowaniem zasad prowadzenia działalności telekomunikacyjnej. Mniejsza jest tutaj zależność podmiotów ubiegających się o prawo działalności w dziedzinie telekomunikacji od czynników subiektywnych, takich jak uznaniowość urzędnika. Wypracowany kompromis podkomisji z ministerstwem w tej sprawie wydaje się w znaczący sposób sprzyjać rozwojowi rynku telekomunikacyjnego. Są stworzone czyste, czytelne zasady kontaktu operator - urząd regulacji, i to jest chyba bardzo ważna rzecz dla rozwoju rynku.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#KrzysztofOksiuta">Druga istotna kwestia, która różni tę wersję projektu, to połączenie PAR z Urzędem Regulacji Telekomunikacji, o czym tu mówił przed chwilą pan poseł Działoszyński. Powinno się to przyczynić do sprawniejszego działania urzędu regulatora, zapobiegania niepotrzebnemu krążeniu petentów pomiędzy urzędami, powinno to wzmocnić jego pozycję.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#KrzysztofOksiuta">Następna ważna kwestia ujęta w dzisiaj omawianym projekcie to przejęcie od Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przez urząd regulacji części kompetencji związanych z gospodarką częstotliwościami, co powinno w istotny sposób uporządkować zasady dostępu do tego ogólnonarodowego dobra, jakim są częstotliwości, i służyć lepszemu ich wykorzystaniu. W związku z konwergencją usług telewizyjnych i telekomunikacyjnych połączenie URT z PAR oraz gospodarowanie widmem częstotliwości przez regulatora rynku wydaje się być pisaną przez czas przyszły koniecznością i tym się kierowaliśmy, łącząc te dwa urzędy, mimo że budziło to różne kontrowersje.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#KrzysztofOksiuta">Kolejna kwestia to fundusz usług powszechnych. Komisja słusznie usunęła rozdział dotyczący funduszu usług powszechnych. Fundusz ten w pierwotnej wersji projektu miał służyć rozwojowi usług powszechnych poprzez dofinansowanie operatorów ze składek od nich pobranych, co już samo w sobie było kontrowersyjne. Ponadto czas uruchomienia funduszu - te kilka lat - nie gwarantował znacznego przyspieszenia telefonizacji terenów nierentownych. Oczywiście usunięcie tego rozdziału z ustawy nie zwalnia państwa z obowiązku dofinansowywania infrastruktury telekomunikacyjnej, zwłaszcza na wsi, tak jak to miało miejsce w wielu krajach świata - tę infrastrukturę budowało tam państwo. Dlatego corocznie w budżecie państwa powinny być wydzielone środki na dofinansowanie telefonizacji terenów nierentownych - bądź pozyskane z zewnątrz - tak jak w tym samym budżecie państwa znajdują się środki finansowe na budowę dróg i autostrad. W trzecim tysiącleciu autostrady teleinformatyczne będą miały być może nawet większe znaczenie dla gospodarki i społeczeństwa niż budowane drogi.</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#KrzysztofOksiuta">Pomimo nowoczesnych rozwiązań zawartych w projekcie ustawy już dzisiaj widać, że dynamicznie rozwijający się rynek telekomunikacyjny wkrótce wymusi nowelizację przyjętej ustawy. Ostatnia, sprzed kilku dni, dyrektywa Komisji Europejskiej zmierza bowiem do upowszechnienia nie tyle już tradycyjnej telefonii, co internetu, stąd też decyzja komisji o stworzeniu do końca tego roku we wszystkich krajach piętnastki ogólnego dostępu do tzw. ostatniej mili i wprowadzeniu konkurencji na ostatnich odcinkach sieci lokalnej. Ma to służyć powszechnemu dostępowi do internetu, a jest możliwe dzięki nowym, cyfrowym technologiom, takim jak DSL, pozwalającym wykorzystać miedziane linie jednocześnie przez kilku operatorów zarówno do przekazu głosu, jak i danych. W Polsce również regulator będzie musiał z tym wyzwaniem w przyszłości się uporać. Wśród innych problemów, których nie udało nam się umieścić w tej ustawie, są takie kwestie, jak podpis elektroniczny, jego regulacja prawna, co ma olbrzymie znaczenie dla usług handlu elektronicznego, oraz część zagadnień - o czym mówił tu pan poseł Działoszyński - z zakresu emisji telewizji cyfrowej, która w dobie konwergencji zbliża się do dziedziny telekomunikacji, która już wcześniej się zintegrowała ze światem komputerowym, z tym światem skomputeryzowanej elektroniki. Inny nowy problem, który stoi przed nami, dotyczy tego, co się dzieje na rynku telekomunikacyjnym, czyli bankructwa operatorów, które jeszcze nie tak dawno wydawało się czymś zupełnie niemożliwym. Dzisiaj w kilku miejscach na południu Polski istnieje takie zagrożenie, że abonenci obecnie posiadający telefony mogą za jakiś czas nie mieć łączności, mimo że jest wybudowana infrastruktura, a operator z różnych przyczyn nie jest w stanie wywiązać się ze swoich obowiązków nałożonych koncesją. I tutaj regulator będzie musiał też z tym problemem się uporać. Być może w ustawie naszej jest za mało na ten temat powiedziane, te kwestie będą musiały być ujęte w jakiś sposób w rozporządzeniach bądź nowelizacjach.</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#KrzysztofOksiuta">Niemniej Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność generalnie popiera sprawozdanie komisji wraz z wypracowanym projektem Prawa telekomunikacyjnego. Mówię generalnie, albowiem dostrzegamy potrzebę zgłoszenia właśnie w trakcie drugiego czytania kilku poprawek. Część z nich ma charakter merytoryczny, część porządkowy. Poprawka 1. w zasadzie ujednolica zapisy dotyczące opłat za wykorzystanie numeracji i rezerwacji częstotliwości, w przypadku gdy uprawnienia te są przydzielane w drodze przetargu, przez następującą zmianę... Nie chciałbym czytać tych wszystkich poprawek, gdyż zgłoszę je do Prezydium Sejmu, lecz generalnie sygnalizuję tematykę tej poprawki. Poprawka 2., która ma charakter porządkowy, dokonuje zmian w art. 99 w ust. 1 i 3. W poprawce 3. proponuje się ujednolicić zapisy art. 108 z zapisami rozdziału o ocenie zgodności urządzeń przez następującą zmianę art. 108. I tutaj mam zdefiniowaną tę zmianę, którą również panu marszałkowi za chwilę dostarczę. Następna poprawka jest związana z usunięciem zapisów o Funduszu Usług Powszechnych, uległa zmianie definicja kary pieniężnej, co nie znalazło swego odzwierciedlenia w zapisach art. 125. Stąd też w tej sprawie jest stosowna poprawka zgłoszona przez mój klub. Poprawka 5. dotyczy tego, że konieczne jest usunięcie ewidentnego błędu, który jest w art. 146 ust. 2 — w przypadku gdy TP SA nie złoży wymaganego wniosku, nie jest możliwe określenie stanu posiadania TP SA we wskazanym w przepisie terminie. Tak więc tutaj proponuję również pewną korektę. Wszystkie te poprawki mają charakter porządkowy. Poprawka 6. dotyczy naszych zobowiązań w negocjacjach z Unią Europejską. Proponujemy w niej konkretyzację daty wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 2001 r., zamiast zastosowanej w art. 151 formuły — 4 miesiące od dnia ogłoszenia ustawy, co mogłoby skutkować jej wejście po 1 stycznia 2001 r., z jednoczesnym wygaśnięciem pkt. 3 tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#KrzysztofOksiuta">Proponowana zmiana uprości znacznie proces wdrażania ustawy, likwidując co najmniej jedną pośrednią nowelizację obowiązującej obecnie ustawy o łączności, a także ułatwi włączenie PAR do struktury już wówczas działającego Urzędu Regulacji Telekomunikacji.</u>
          <u xml:id="u-162.10" who="#KrzysztofOksiuta">Treści tych poprawek - jak powiedziałem - zostaną przedłożone panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-162.11" who="#KrzysztofOksiuta">Na koniec chciałbym podziękować w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność panom ministrom zaangażowanym, przez cały okres, w pisanie ustawy, czyli panu ministrowi Zdrojewskiemu, panu ministrowi Maciejowi Srebro, panu Tomaszowi Szyszko, wszystkim posłom i tym, których ta ustawa dotyczy, a którzy chcieli się włączyć w prace komisji, czyli operatorom, uczestnikom rynku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Henryka Długosza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#HenrykDługosz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#HenrykDługosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym się odnieść do deklaracji pana posła Krzysztofa Oksiuty z Akcji Wyborczej Solidarność. Otóż, panie pośle, my również - posłowie SLD - zgadzamy się z tym, że corocznie muszą być w budżecie pieniądze na telefonizację wsi, obszarów wiejskich, bo nie ma co liczyć na to, że na wolnym rynku operatorzy na tych obszarach będą dokładać do działalności.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#HenrykDługosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej do projektu z druku sejmowego nr 1855. Wysoka Izbo, moje wystąpienie w imieniu klubu będzie wystąpieniem politycznym, o dużym stopniu ogólności. Szczegółowe kwestie przedstawią moi koledzy klubowi: panowie posłowie Stefan Macner i Wojciech Nowaczyk, wraz z ewentualnymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#HenrykDługosz">Wysoka Izbo! Przystępujemy dzisiaj do drugiego czytania projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne z bardzo mieszanymi uczuciami, wiedząc, że jeżeli nawet spełnią się wszystkie pokładane w tej ustawie oczekiwania, to będzie ona stanowiła tylko połowiczny postęp. Wiemy, jak duże znaczenie dla polskiego społeczeństwa i polskiej gospodarki miałaby prawidłowa regulacja rynku usług telekomunikacyjnych. Telekomunikacja bowiem to najdynamiczniej rozwijająca się na świecie dziedzina, mająca ogromne perspektywy, szanse rozwoju, stwarzająca nowe miejsca pracy, awans kulturowy. Tego wszystkiego Polsce dzisiaj niezmiernie potrzeba: przyspieszania rozwoju gospodarczego, szerokiego dostępu do dóbr kultury, wyrównywania szans społeczeństw lokalnych niezależnie od miejsca zamieszkania, nowych miejsc pracy. Rozwój usług telekomunikacyjnych mógłby mieć tu niezwykle istotne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#HenrykDługosz">Czy jednak ustawa Prawo telekomunikacyjne istotnie wspiera tego rodzaju aspiracje? Niestety, nie. Pomimo obszerności projektu i ogromu prac, jaki został weń włożony przez podkomisję nadzwyczajną, nie wydaje się, abyśmy otrzymali perspektywiczny, stabilny mechanizm rozwoju i regulacji rynku telekomunikacyjnego na najbliższe lata. Jest tak tym bardziej, że projekt ustawy — mimo swej objętości — koncentrując się głównie na usługach telefonii głosowej, wielu kwestii po prostu nie uwzględnia. Odrębnie dyskutuje się kwestię mediów elektronicznych, zwłaszcza usług dotyczących tak zwanych platform cyfrowych, usług internetowych. Na rozwiązanie czeka kwestia tzw. infrastruktury krytycznej, handlu elektronicznego, podpisu cyfrowego i wiele, wiele innych. Skutkiem takiego podejścia jest zróżnicowanie otoczenia prawnego w zależności od technologii świadczenia usług, która z punktu widzenia konsumenta i otrzymywanego przez niego produktu może w ogóle się nie różnić. Z materiałów studialnych, które uzyskaliśmy w trakcie prac nad ustawą, wyraźnie widać, że takie rozgraniczenie od pewnego czasu nie jest aprobowane w Unii Europejskiej. Wszak jest to tak, jakby odmienne prawo obowiązywało pociągi ciągnięte przez elektrowozy, a inne pociągi ciągnięte przez lokomotywy spalinowe.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#HenrykDługosz">Nie powinno być dla nikogo z zainteresowanych tajemnicą, że za 2–3 lata znaczna część ruchu telefonicznego odbywać się będzie w tzw. protokole IP. Wówczas użytkownicy tradycyjnych central telefonicznych mogą być objęci innym reżimem prawnym niż ci, którzy korzystają z protokołu internetowego.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#HenrykDługosz">Wysoka Izbo! Podstawowym problemem, który utrudnia ocenę projektu ustawy, jest nikła wiedza na temat celów, jakie rząd chce osiągnąć, proponując zupełnie nowy system regulacyjny i daleko idącą liberalizację. Potrzeba opracowania nowej ustawy jest wprawdzie zgodnie formułowana przez całe środowisko telekomunikacyjne od lat, czemu wyraz dał Sejm, przyjmując zgodnie rezolucję w 1995 r. Jednak sam postulat pospiesznego upodobniania przepisów prawa do języka dyrektyw Unii Europejskiej może nie wystarczyć do wyjaśnienia tego, co ma być najlepsze dla polskiej gospodarki i polskiego konsumenta.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#HenrykDługosz">Refleksja, która się pojawiła już po kilku pierwszych posiedzeniach podkomisji nadzwyczajnej do spraw rozpatrzenia projektu ustawy, dotyczyła na przykład tego, że różni zaproszeni eksperci, a także przedstawiciele zainteresowanych grup, często zupełnie inaczej interpretują sens zapisów dyrektyw niż Ministerstwo Łączności.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#HenrykDługosz">Często pojawiał się bardzo znamienny zarzut, że do projektu przepisuje się bezpośrednio przetłumaczone wybrane fragmenty niektórych przepisów dyrektyw, zapominając o tym, że mogą się wywodzić z innej tradycji prawnej i mogą w polskim prawie prowadzić do zupełnie innych rezultatów. Projekt częstokroć posługuje się dosłownie rozumianymi konstrukcjami i pojęciami doktryny Unii Europejskiej i anglosaskiej. Dodatkowo, co widać zwłaszcza w przyjętych definicjach, pojęcia obowiązujące w Unii traktowane są dość swobodnie, żeby nie powiedzieć: instrumentalnie.</u>
          <u xml:id="u-164.9" who="#HenrykDługosz">Podkreślenia wymaga więc fakt, że dyrektywy europejskie wskazują jedynie kierunek i cel rozwiązań, z reguły nie określając ani kwestii szczegółowych, ani metod dochodzenia do wskazanych celów, sprawy te pozostawiając do uregulowań wewnętrznych krajów członkowskich. Zapisy zaproponowane w projekcie zdają się powyższy fakt ignorować, pokazując przede wszystkim cel — i to być może nie zawsze taki, jaki chcieli wskazać autorzy dyrektyw — a pomijając kwestie szczegółowe. Podobnie doktryna common law, oparta na prawie precedensowym, nie znajduje bezpośredniego odzwierciedlenia w szczegółowych z zasady zapisach kontynentalnego prawa administracyjnego, kwestie doprecyzowania pozostawiając orzecznictwu sądów.</u>
          <u xml:id="u-164.10" who="#HenrykDługosz">Inną refleksją, która się nasuwa po dyskusji w komisji, jest to, że argument o nieomylności Unii Europejskiej i konieczności zgodności z językiem dyrektyw Unii Europejskiej bywa zbyt często instrumentalnie nadużywany i traktowany jako remedium na wszelkie potencjalne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-164.11" who="#HenrykDługosz">Wysoka Izbo! Nie oznacza to bynajmniej, że powinniśmy lekceważyć to, co wypracowała społeczność międzynarodowa, tym bardziej, że wprowadzanie konkurencji jest cechą rynku usług telekomunikacyjnych w całym świecie, nie tylko w Unii Europejskiej, i większość zasadniczych rozwiązań regulacyjnych we wszystkich krajach cechuje rosnące podobieństwo. Sieci telekomunikacyjne z natury stanowią system naczyń połączonych o zasięgu globalnym. Coraz więcej usług jest dostępnych na odległość za pośrednictwem tych sieci i muszą one współpracować technicznie, organizacyjnie, co nieuchronnie prowadzi do upodobniania rozwiązań regulacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-164.12" who="#HenrykDługosz">Otrzymując do analizy projekt nowego Prawa telekomunikacyjnego, mamy poważne trudności, by ocenić nawet to, na ile jego stosowanie zbliży nas do rozwiązań przyjętych w Unii Europejskiej, gdzie średnie wskaźniki dostępności usług są kilkakrotnie wyższe niż w Polsce. To dosyć niefortunne, że nikt nie usiłuje nas przy okazji poinformować o tym, jak proponowany model struktury rynku ma znieść te dramatycznie duże różnice. Trudności potęguje fakt. że model struktury rynku w Polsce różni się znacznie od zastosowanego w jakimkolwiek kraju Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-164.13" who="#HenrykDługosz">Wysoka Izbo! Co więcej, ustawa proponuje pewne okresy przejściowe, utrzymujące bieżące status quo, ale nie uzyskujemy wyjaśnienia, czy i jaki związek mają one z koniecznością zwiększania potencjału inwestycyjnego polskiego rynku.</u>
          <u xml:id="u-164.14" who="#HenrykDługosz">Panie i Panowie Posłowie! Chcielibyśmy znać odpowiedź na niemal podstawowe pytanie, czy samo wprowadzenie konkurencji i scenariusz liberalizacji zaproponowany w ustawie mają wystarczyć, by w jakimś przewidywanym czasie dostępność usług telekomunikacyjnych w Polsce zbliżyła się do średniej europejskiej. W naszych negocjacjach członkowskich odpowiedź na to pytanie jest o tyle ważniejsza niż samo upodobnienie naszego prawa do unijnego, że będzie praktycznym wyznacznikiem gotowości całej naszej gospodarki do konkurencji w ramach Wspólnego Rynku.</u>
          <u xml:id="u-164.15" who="#HenrykDługosz">Jak dotąd chyba niekoniecznie tak jest, albowiem brakuje nam wiadomości o zamierzeniach rządu. W ostatnich dniach np. pojawiły się wiadomości prasowe o dramatycznej sytuacji finansowej jednego z ważniejszych na rynku operatorów lokalnych (PTO), który akurat, zgodnie z naszą wiedzą, jest jednym z ostatnich, którego można posądzić o to, że ma przeszacowane koszty działalności. Coś nie jest w porządku w dobie spektakularnych przykładów wzrostu atrakcyjności całego światowego sektora telekomunikacji, jeżeli operator telekomunikacyjny w Polsce ma kłopoty inwestycyjne. Natomiast jest faktem, że polityka przetargowa ostatnich lat doprowadziła ceny za koncesje w Polsce do absurdu. I teraz, kiedy ten operator nie jest w stanie skłonić inwestorów do finansowania budowy sieci lokalnych, musi jednak bezwzględnie zapłacić kolejne, bardzo wysokie raty za koncesje.</u>
          <u xml:id="u-164.16" who="#HenrykDługosz">O ile w nowej ustawie nastąpi radykalna przebudowa systemu opłat za zezwolenia, które mają pokrywać wyłącznie koszt wydania decyzji administracyjnej, to ani razu nie słyszałem, jak ma nastąpić przejście do nowego systemu; w którym jedni operatorzy kiedyś płacili za koncesję symboliczną kwotę 5 mln starych zł - dzisiaj jest to 500 zł - inni płacili za dostęp do niedochodowego, jak się okazuje, rynku usług lokalnych ogromne kwoty, a następni zapłacą cenę pokrywającą koszt wydania decyzji według ustalonego cennika. Trzeba tu również zauważyć, że płacone w Polsce kwoty za lokalne koncesje telefoniczne są wielokrotnie wyższe niż w większości krajów Europy, i to tych, których od dawna nie dotyczy nasz problem związany z krytyczną koniecznością rozbudowy infrastruktury. Rozwiązania tego problemu nie proponują ani ustawa, ani minister w swoich deklaracjach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-164.17" who="#HenrykDługosz">Zdaję sobie sprawę, że są to tego rodzaju zarzuty, jakie teoretycznie zgłasza się w pierwszym czytaniu, bo nie proponuję w tym momencie w związku z tym żadnej poprawki. Ale przynajmniej od 1995 r., kiedy przyjmowano w Sejmie, bez sprzeciwu, rezolucję, domagamy się od kolejnych ministrów przedstawienia założeń polityki państwa w dziedzinie telekomunikacji. Była o tym wielokrotnie mowa podczas pierwszego czytania. Kolejni ministrowie solennie obiecują, że takie założenia przedstawią, a do tej pory to nie nastąpiło. Braku polityki dowodzi dobitnie to, że praktycznie na każdym posiedzeniu podkomisji, a było ich bardzo wiele, przedstawiciele różnych resortów składali propozycje nowych zmian w zapisach ustawy.</u>
          <u xml:id="u-164.18" who="#HenrykDługosz">Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Niedopuszczalne jest to, żeby rząd kierował projekt ustawy do komisji, komisja parlamentarna powoływała podkomisję i żeby na forum tej podkomisji poszczególni ministrowie przedstawiali swoje propozycje, potem je wycofywali i prezentowali nowe. Kłania się tu współpraca resortów w rządzie Jerzego Buzka. Tak przy tworzeniu prawa być nie powinno. Przecież dopiero z prasy dowiadujemy się o nowych ustaleniach rządu w dziedzinie telekomunikacji. Ma to miejsce 19 marca, już po przesłaniu do Sejmu bardzo szerokiej autopoprawki. Wówczas, w marcu br. rząd przyjął szereg ustaleń, które nie są zbieżne z rozwiązaniami tego projektu. Podkreślam, że treści tego, co w prasie nazywano uchwałą, nie udaje nam się oficjalnie poznać. Chociaż można było podejrzewać, że może zawierać kilka innych ustaleń istotnych dla rynku, czyli przedmiotu regulacji ustawy, nad którą właśnie pracujemy. Podobnie było zresztą półtora roku temu, kiedy rząd finalizował prace nad pierwotną wersją projektu prawa telekomunikacyjnego. Przyjął wówczas założenia rozwoju rynku, którym jako dokumentowi pomocniczemu dla stanowiska negocjacyjnego z Komisją Europejską nadano klauzulę niejawności, co oznaczało, że otrzymując od rządu w lutym 1999 r. w Sejmie projekt Prawa telekomunikacyjnego, nie mogliśmy przy okazji dowiedzieć się, jakie środowisko rynkowe będzie on regulował. Sejm, pracując nad projektem, nie dowiedział się w związku z tym przez kilka miesięcy oficjalnie, że rząd zobowiązał się wcześniej wobec Komisji Europejskiej, iż nowy projekt będzie uchwalony przed końcem 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-164.19" who="#HenrykDługosz">Biorąc pod uwagę niedawne ustalenia rządu, przypomnieć trzeba, że praktyka stosowania obowiązującej ustawy o łączności zawierała specyficzny element uzupełniający, a częstokroć decydujący o podejmowanych rozstrzygnięciach, jakim była i jest tzw. polityka ministerstwa. Przykładowo, ustawa nie ogranicza liczby operatorów na danym obszarze, a jedynie swoisty punkt widzenia resortu powodował, że na ogół na danym obszarze mogło działać tylko dwóch operatorów, w tym TP SA. Tak szeroki zakres uznania administracyjnego miał się skończyć wraz z nowymi regulacjami. Tymczasem 19 marca Rada Ministrów ustaliła m.in., że do 1 stycznia 2002 r. będzie tylko trzech operatorów międzystrefowych, po czym nastąpi rezygnacja z koncesjonowania takich usług. Liberalizacja usług strefowych nastąpi dopiero po 1 stycznia 2002 r. Do stycznia 2002 r. w Warszawie będzie najwyżej dwóch niezależnych operatorów. Po 1 stycznia 2001 r. zostaną udzielone koncesje na telefonię komórkową trzeciej generacji UMTS, zaś jedną z trzech przewidywanych koncesji uzyska TP SA na zasadach przetargowych.</u>
          <u xml:id="u-164.20" who="#HenrykDługosz">Pomijając zaskoczenie, skąd już dziś wiadomo, że przetarg wygra TP SA, stwierdzić trzeba, iż powyższe cele nie dają się zrealizować w duchu projektowanej ustawy. Wynika z tego więc, że nadal decydujące znaczenie będzie miała polityka Ministerstwa Łączności, co zostało potwierdzone wniesionymi w ostatniej chwili trochę karkołomnymi poprawkami w przepisach przejściowych, z których żadna nie wydaje się rozwiązywać problemu przetargu na UMTS. Chcę zapytać przedstawiciela rządu, pana ministra. Jaka byłaby cena akcji Telekomunikacji Polskiej, gdybyśmy, moim zdaniem, naszym zdaniem, zastosowali prawidłowe podejście do prywatyzacji telekomunikacji?</u>
          <u xml:id="u-164.21" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Panie pośle, nie na temat.)</u>
          <u xml:id="u-164.22" who="#HenrykDługosz">Panie pośle, na temat.</u>
          <u xml:id="u-164.23" who="#HenrykDługosz">Dziś mamy sytuację taką, że w lutym 1999 r. minister skarbu dostał decyzję sejmową, iż może zbyć 25–35% akcji Telekomunikacji. Do dziś ten rynek mamy nieuregulowany. Pytanie brzmi: Czy cena akcji byłaby większa czy mniejsza?</u>
          <u xml:id="u-164.24" who="#HenrykDługosz">Rolą nowego prawa telekomunikacyjnego i sensem wyprowadzenia regulacji ze struktur ministerstwa miało być - w każdym razie jest tak na całym cywilizowanym świecie - przeprowadzenie sektora telekomunikacji od monopolu do rynku konkurencyjnego. Beneficjentem tych zmian miał być użytkownik, zarówno z perspektywy łatwości dostępu do usług, ich asortymentu, jak i ceny. Z punktu widzenia struktury kompetencji chodziło w szczególności o oddzielenie funkcji administracyjno-politycznej od funkcji regulacyjnej, tak by funkcja administracyjno-polityczna pozostała w kompetencji administracji rządowej, zaś kwestia regulacji powoli przechodziła do modelu samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-164.25" who="#HenrykDługosz">W imieniu SLD chcę powiedzieć, że uważamy, iż prezes URT powinien zostać wybrany w drodze konkursu, pracownicy w oddziałach regionalnych, wojewódzkich to powinni być fachowcy. W takim wydaniu będzie to jedna z najbardziej politycznych instytucji w państwie. Ustawa nie przewiduje w tym zakresie istotnych zmian w porównaniu ze stanem dzisiejszym. Owszem, tworzy się nowy Urząd Regulacji Telekomunikacji, ale ma to być ciało, które praktycznie w całości przejmie dotychczasowe struktury Ministerstwa Łączności, w tym Państwową Inspekcję Telekomunikacyjną i Pocztową oraz Państwową Agencję Radiokomunikacyjną, a różnica jedynie jest taka, że prezes URT nie będzie zasiadał w Radzie Ministrów. Trudno więc mówić o radykalnym postępie w stosunku do obowiązującej ustawy z 1990 r. Szanując wysiłek posłów pracujących w podkomisji i zaangażowanie jej przewodniczącego, nie sposób uniknąć refleksji, iż z tej perspektywy czas na prace nad ustawą został w znacznej mierze stracony. Chciałem w tym miejscu jeszcze raz podziękować panu posłowi Działoszyńskiemu, przewodniczącemu nadzwyczajnej podkomisji za to, że naprawdę dość sprawnie te prace organizował. Myślę, że wszyscy, którzy w tej podkomisji pracowali, byli ze sposobu jej pracy zadowoleni. Chciałem również podziękować wszystkim operatorom. Dzięki nim poznaliśmy wiele luk prawnych. Dzięki nim poznaliśmy wiele trudności, które mają w dotychczasowej pracy na naszym rynku.</u>
          <u xml:id="u-164.26" who="#HenrykDługosz">Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Nowelizacja obecnie obowiązującej ustawy w 1995 r. przebiegała w ekspresowym trybie pilnym pod presją koncesji GSM, zaś obecnie podnosi się argumenty o jakichś zaległych decyzjach w Unii Europejskiej, od których zależy natychmiastowe uchwalenie ustawy oraz powodzenie prywatyzacji TP SA. Przecież nie jest w porządku, że o tak ważnym projekcie dyskutuje się z pominięciem regulaminowego okresu 7 dni na zaznajomienie się z nim przez posłów, którzy nie uczestniczyli w pracach podkomisji i komisji. W takiej atmosferze Polska nigdy nie doczeka się dobrego systemu regulacji telekomunikacji. Dotychczasowe doświadczenia pokazują bowiem, że wybór jest następujący: albo ustawa będzie uchwalana pod presją, albo będzie to ustawa przemyślana, wyważona, uwzględniająca całość zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-164.27" who="#HenrykDługosz">Gdyby posłużyć się rezolucją Sejmu z 12 maja 1995 r., która stała się zaczynem prac nad nowym Prawem telekomunikacyjnym, a która została przyjęta bez głosu sprzeciwu wraz z szeroką nowelizacją dotychczasowej ustawy, gdyby zanalizować zawarte tam przez ówczesną Komisję Transportu, Handlu i Usług dezyderaty co do polityki telekomunikacyjnej państwa i szczególnych obszarów zainteresowań rządu w sferze telekomunikacji, należałoby stwierdzić, że realizacja tamtej rezolucji, czyli Prawo telekomunikacyjne, nie rozwiązuje problemów, a częstokroć nawet nie nawiązuje do tych dezyderatów i to wcale nie dlatego, że utraciły one aktualność. Wręcz przeciwnie, są one, jak wcześniej wspomniano, znacznie bardziej pilne niż pięć lat temu.</u>
          <u xml:id="u-164.28" who="#HenrykDługosz">W tej sytuacji Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie może poprzeć projektu Prawa telekomunikacyjnego w proponowanym kształcie. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Jarmuziewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#TadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w drugim czytaniu projektu rządowego ustawy Prawo telekomunikacyjne. Oczywiście nie mogę przejść do porządku dziennego wobec tej politycznej tyrady, którą wygłosił poseł Długosz. Jestem w lekkim szoku, dlatego że poseł Długosz miał mnóstwo okazji, aby te prześwietne, przemyślane pomysły, które przed chwilą przytoczył, wprowadzić w życie, ale nie chodząc na komisję po prostu nie mógł tego zrobić, mimo że jest członkiem podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#TadeuszJarmuziewicz">Panie pośle, to jest tak, jakby pan miał patent na to, jak powinna wyglądać polska telekomunikacja, i trzymał to do drugiego czytania, aby się popisać swoją wielką wiedzą, a nie podzielił się pan tym z posłami w czasie prac podkomisji. A szkoda, że nie mogą słuchać tego w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#TadeuszJarmuziewicz">Na początku swojego wystąpienia pozwolę sobie na osobistą refleksję na temat sposobu procedowania podkomisji. Podstawowa sprawa to absolutna transparentność prac podkomisji. Otwartość procesu legislacyjnego, z jaką mamy do czynienia w przypadku tej ustawy, ma charakter wręcz niespotykany. Wszyscy rzeczywiści i potencjalni beneficjenci tej ustawy mieli możliwość brania udziału w pracach nad nią od pierwszego, praktycznie biorąc, do ostatniego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#TadeuszJarmuziewicz">Chcę wyrazić osobisty szacunek dla całej podkomisji, w tym szczególnie dla oddanych jej współpracowników spoza Sejmu - nie będę wymieniał ich tutaj w kolejności - za gigantyczny wysiłek, jaki został włożony w prace nad omawianym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#TadeuszJarmuziewicz">Czy ustawa, którą dziś omawiany, a raczej wynik prac podkomisji mógłby być lepszy? Myślę, że na dzień dzisiejszy jest to najlepsza ustawa, jaką w obecnych warunkach można było wypracować. Być może nowe technologie zmuszą Sejm do weryfikacji omawianego projektu, ale na dzień dzisiejszy nie sposób przewidzieć kierunku i tempa rozwoju nowych technologii, a z pewnością nie sposób stworzyć prawa, które oparłoby się tym zmianom. Nie będę szczegółowo rozważał zapisów zawartych w ustawie, zrobili to już moi przedmówcy, w szczególności pan poseł sprawozdawca, poświęcę jednak kilka słów sprawie, która w czasie prac podkomisji budziła bodaj najwięcej emocji. Chodzi oczywiście o Urząd Regulacji Telekomunikacji.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#TadeuszJarmuziewicz">W okresie kształtowania się praktyki zawierania umów wyjątkowa rola przypada nowo powołanemu urzędowi, który z pomocą swoich uprawnień regulacyjnych ma wypełnić luki w ogólnie obowiązujących przepisach. Jest oczywiste, że zasób doświadczeń regulacyjnych w dziedzinie kształtowania regulacji pomiędzy operatorami na rynku usług telekomunikacyjnych jest nikły, a raczej, praktycznie rzecz biorąc, żaden. Nie sposób jest obecnie przewidzieć wszystkich potencjalnych kwestii spornych i uregulować je w ustawie lub rozporządzeniach. Siła monopolu jest zbyt duża, aby tego rodzaju kwestie zostawić samym sobie. Jest to tym trudniejsze, że struktura rynku i nowe technologie mogą przez dłuższy czas zmieniać priorytety regulacyjne i układ sił na rynku. W praktyce światowej ugruntował się pogląd, że konieczne jest istnienie wyspecjalizowanego organu administracji o dużym zaufaniu całego środowiska oraz dysponującego atrybutem niezależności od bieżącej polityki rządu, który będzie pełnił rolę w przypadku sporów, trudności w dochodzeniu do porozumienia przez operatorów. Ustawa przewiduje, że taki organ nazwany Urzędem Regulacji Telekomunikacji będzie wypełniał również inne zadania administracyjne wobec sektora, takie jak wydawanie uprawnień, przydział numeracji operatorom sieci, działalność kontrolna, wymierzanie kar za nieprzestrzeganie przepisów ustawy. Zgodnie z autopoprawką wniesioną przez rząd wśród właściwości prezesa URT znajdą się również zadania administracyjne związane z gospodarką częstotliwościową nie tylko dla rynku komercyjnych operatorów telekomunikacyjnych, ale także dla innych użytkowników - transportu lotniczego, morskiego i lądowego oraz sił zbrojnych, jednostek organizacyjnych podległych MSWiA i oczywiście Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#TadeuszJarmuziewicz">We właściwościach prezesa URT będą również zadania związane z kompatybilnością elektromagnetyczną, czyli zdolnością do niezakłóconego współdziałania wszelkich urządzeń elektronicznych i elektrycznych w środowisku, w którym są fale elektromagnetyczne. Podobnie jak w przypadku gospodarki częstotliwościowej zadania prezesa URT w związku z wymaganiami na kompatybilność elektromagnetyczną będą dotyczyć wszystkich urządzeń elektronicznych i elektrycznych. Postulowaną w praktyce międzynarodowej niezależność regulatora - w Polsce prezesa URT - jest dosyć trudno zrealizować w naszym systemie konstytucyjnym. Formalnie ma mu ją zapewnić to, że jego kadencja będzie trwała 5 lat. Jest on powoływany przez premiera podobnie jak jego zastępcy. Niezależność tego urzędu ma wspierać organ opiniodawczo-doradczy nazwany Radą Telekomunikacji. Radę będzie powoływał premier spośród przedstawicieli zainteresowanych urzędów centralnych oraz osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem i zgłoszonych przez przedstawicieli całego środowiska telekomunikacyjnego. Premier powołuje również przewodniczącego tejże rady. Innym narzędziem, które ma wspomagać niezależność prezesa, jest określenie w art. 1 celów ustawy, co, chociaż nie ma znaczenia bezpośrednio normatywnego, stanowi katalog przesłanek do wydania decyzji na podstawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#TadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Wolności w szczególny sposób dba o to, aby ważne stanowiska w państwie zajmowali ludzie kompetentni i by przy obsadzaniu tego typu stanowisk wszędzie gdzie jest to możliwe nie kierować się kryteriami politycznymi. Dlatego składam poprawkę do art. 109. Co prawda pan Długosz skwitował to krwawo, mówiąc, że jest to błąd w tym miejscu. Pozwolę sobie od razu skorygować pańską uwagę, wnosząc stosowną poprawkę polegającą na dodaniu następujących ustępów. Prezes Rady Ministrów - to jest pkt 1 tejże poprawki do art. 109 - powołuje prezesa URT wyłonionego w drodze konkursu. Komisję konkursową powołuje Rada Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-166.9" who="#TadeuszJarmuziewicz">Pkt 2: Konkurs dla kandydatów na stanowisko prezesa URT ogłasza prezes Rady Ministrów poprzez dwukrotne opublikowanie ogłoszeń o konkursie w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim.</u>
          <u xml:id="u-166.10" who="#TadeuszJarmuziewicz">I wreszcie pkt 3: Rada Ministrów w rozporządzeniu określi wymagania stawiane kandydatom na stanowisko prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji oraz szczególny typ przeprowadzenia konkursu.</u>
          <u xml:id="u-166.11" who="#TadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Unia Wolności wnosi o jak najszybsze przejście do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Poseł Henryk Długosz: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#komentarz">(Poseł Henryk Długosz: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W trybie sprostowania, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#HenrykDługosz">Panie pośle, proponuję poczytać regulamin...</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Oświadczenia na końcu.)</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#HenrykDługosz">To nie jest oświadczenie, to jest wypowiedź w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#HenrykDługosz">Otóż, panie pośle Jarmuziewicz, ja naprawdę zgadzam się z tą częścią pańskiego zdania, że Unia Wolności dba o stanowiska w państwie.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#HenrykDługosz">Ale przechodzę do sprostowania. Otóż, panie pośle, ja mówiłem w swoim wystąpieniu o całej technologii, jak nad tą ustawą pracowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Ale pan ma umiarkowane prawo do mówienia o tym, pan nie chodził na posiedzenia komisji...)</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#HenrykDługosz">Ale, panie pośle... Zaraz przejdziemy do tego. Otóż, mówiłem o tym, jak odbywały się prace w komisji i w podkomisji. Poseł, jeżeli jest lekceważony, może zastosować różne formy, a byliśmy lekceważeni. Proszę zajrzeć sobie do protokołów komisji. Ja o tym mówiłem trzykrotnie, poseł Macner dwukrotnie - mówiliśmy o tym, że tak pracować nad Prawem telekomunikacyjnym nie można. Zwracałem uwagę kolejnym ministrom, że rząd się musi zdecydować na pewne rozwiązania. Później zatrzymaliśmy tę pracę i właściwie praca Komisji Nadzwyczajnej stanęła, ponieważ czekaliśmy na autopoprawkę rządu. W związku z tym rzeczywiście do momentu, kiedy rząd się nie zdecydował zająć ostatecznego stanowiska, właściwie mieliśmy tylko jednego przedstawiciela w komisji.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Jarmuziewicz: Panie marszałku, to nie jest sprostowanie, to jest polemika.)</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#HenrykDługosz">Panie pośle, sprawą posła jest uczestniczyć w pracach podkomisji lub nie. Jeżeli poseł rzeczywiście jest obrażany takim podejściem do ustawy, to ja na kilku tych posiedzeniach nie byłem, ale najwyraźniej pan również nie był obecny na tych posiedzeniach, o które ja pytałem i mówiłem, że to nie jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#HenrykDługosz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi, ale nie jest to sprostowanie. Jest to tłumaczenie się, wyjaśnianie porozumień i tak dalej.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Poseł Henryk Długosz: Nie, panie marszałku, pan poseł mi zarzucił, że mówię o rzeczach, które mogłem zgłosić na posiedzeniach komisji. Ja o tych rzeczach mówiłem.)</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Poseł zarzucił, natomiast sprostowania można wtedy dokonać, jeżeli poseł nie zrozumiał pańskiego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Nowaczyka z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pomimo szerokiego omówienia sprawozdania komisji dotyczącego nowego prawa telekomunikacyjnego przez pana posła sprawozdawcę, biorąc pod uwagę, że po raz kolejny jesteśmy zaskakiwani nagłym wprowadzeniem tego punktu pod obrady Sejmu, i nawiązując do mojego wystąpienia podczas pierwszego czytania, a nie mając niestety możliwości dokładnego sprawdzenia w przedłożonych materiałach, prosiłbym o wyjaśnienie przez pana posła sprawozdawcę lub przez przedstawiciela ministerstwa następującego problemu: Czy operator usług telekomunikacyjnych w ramach usług powszechnych ma i mieć będzie obowiązek świadczenia usługi w postaci dostarczenia nadanego telegramu do odbiorcy i w jakim okresie? Proszę o odpowiedź. Uzasadniam to tym, że pomimo ogromnego rozwoju usług telekomunikacyjnych - słowa wielkiego uznania - zapewne będą jeszcze długo istniały rejony zamieszkania, pojedyncze domy, osiedla, gdzie z przyczyn ekonomicznych nie doprowadzi się sieci stacjonarnych aparatów odbiorczych, gdzie telegram będzie jedynym nagłym dowodem przesłania pilnej wiadomości ludziom tam zamieszkałym. Myślę, że jest to sprawa społeczna, która nie może ujść uwadze. Bardzo bym prosił o życzliwą odpowiedź. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Chmielewskiego z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy oczekiwane od dawna sprawozdanie sejmowej Komisji Transportu i Łączności o rządowym projekcie ustawy Prawo telekomunikacyjne, wraz ze stanowiskiem sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej. Dobrze, że Wysoka Izba zajmuje się tym problemem, gdyż z różnych przyczyn nie udało się dotrzymać deklarowanych wcześniejszych terminów uchwalenia nowego bardzo obszernego, trudnego do skonstruowania, ale potrzebnego Prawa telekomunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#JanChmielewski">Jeśli chodzi o negocjacje Polski z krajami Unii Europejskiej, to faktem jest, że rozdział dotyczący telekomunikacji zamknięto w maju 1999 r., co wielu słusznie, ja osobiście także, podnosi jako polski sukces w trwających prawie dwa lata negocjacjach. Ustawa miała być uchwalona w końcu ubiegłego roku, aby wejść w życie od 1 stycznia br. Wówczas polski rynek od 1 stycznia 2003 r. byłby całkowicie otwarty. Wielu uważa, że powolne postępowanie procesu legislacyjnego jest związane z prywatyzacją Telekomunikacji Polskiej SA, a odłożenie zakładanej w ustawie liberalizacji rynku wiąże się z uzyskaniem przez skarb państwa większego dochodu ze sprzedaży polskiego operatora tej branży. Wiadomo, że Ministerstwo Skarbu Państwa planuje sprzedaż około 35% akcji spółki Telekomunikacji Polskiej SA. Także z różnych informacji wiemy, że podobne podejście do tego problemu reprezentują Czesi. Niewątpliwie prawdą jest, że brak ustawy oddala moment utworzenia niezależnego regulatora rynku, który spowodowałby, że równe byłyby warunki konkurencji, realne ceny użyczenia przez Telekomunikację Polską SA infrastruktury innym operatorom, oraz niejako wymusił na tej firmie działania na rynku na takich samych prawach jak inne firmy. Jest to sposób, aby kraj nasz przyciągnął znaczących inwestorów w celu nadrobienia dużego opóźnienia w rozwoju infrastruktury w omawianej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#JanChmielewski">Nikogo nie trzeba przekonywać, że nowoczesne, ale bardzo kosztowne technologie łączności stanowią i będą stanowić o rozwoju branży telekomunikacyjnej mającej podstawowe znaczenie dla powstawania na przykład sieci sprzedaży poprzez Internet. Już dziś koszt rozmowy między Polską a krajami Unii Europejskiej jest znacznie wyższy od porównywalnych pod względem odległości połączeń wewnątrz krajów piętnastki. Jako członek sejmowej Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw uważam, że utrudnia to proces poprawy konkurencyjności polskiej oferty towarów i usług na otwartym rynku oraz spowodować może wyizolowanie telekomunikacyjne naszego kraju w relacji do rozwiniętych krajów Europy. Dlatego dobrze się stało, iż obok trudnych spraw legislacyjnych, ważnych decyzji kierunkowych, rząd polski równolegle podejmował i podejmuje skuteczne działania na rzecz rozwoju nowoczesnych technik łączności, także - co jest ważne - w wymiarze lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#JanChmielewski">Z zapisów szczegółowych zawartych w omawianym sprawozdaniu chcę podkreślić zapis o powołaniu prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji jako jedynego organu regulacyjnego w zakresie telekomunikacji, gospodarki widmem fal radiowych oraz kompatybilności elektromagnetycznej, a także zapis o utworzeniu Urzędu Regulacji Telekomunikacji. Zapisane w przedłożonym Wysokiej Izbie projekcie ustawy Prawo telekomunikacyjne uprawnienia prezesa Państwowej Agencji Radiotelekomunikacyjnej przypisało prezesowi Urzędu Regulacji Telekomunikacji. Kadry i majątek Polskiej Agencji Radiotelekomunikacyjnej przejdą do Urzędu Regulacji Telekomunikacji.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#JanChmielewski">Zaproponowano w obecnym przedłożeniu zasady finansowania pracowników Urzędu Regulacji Telekomunikacji oraz wprowadzono obligatoryjnie jednostki terenowe w postaci oddziałów okręgowych tego urzędu. Uważam, że jasno określono zasady utworzenia Urzędu Regulacji Telekomunikacji oraz rozwiązania Państwowej Inspekcji Telekomunikacyjnej i Pocztowej oraz Państwowej Agencji Radiotelekomunikacyjnej, tak aby obie instytucje działały w sposób niezakłócony do końca obowiązywania ustawy o łączności.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#JanChmielewski">Zgodnie z zapisem pierwszego prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji powoła prezes Rady Ministrów w terminie jednego miesiąca od daty wejścia w życie ustawy Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#JanChmielewski">W przedłożonym projekcie ustawy rozszerzono definicję usług powszechnych, do których abonenci z całego kraju powinni uzyskać dostęp, z zachowaniem wymaganej jakości i po przystępnej cenie, o usługi transmisji faksów oraz transmisji danych w paśmie fonicznym za pomocą modemów, w tym także dostęp do Internetu przez modem, wraz z obowiązkowymi świadczeniami dodatkowymi.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#JanChmielewski">Wspieraniu finansowania świadczenia usług powszechnych służyć ma przewidywany w przedłożonym projekcie ustawy Fundusz Usług Powszechnych. W celu ujednolicenia kompetencji w dysponowaniu częstotliwościami i udzielaniu zezwoleń w zakresie cyfrowego rozpowszechniania przekazów multimedialnych w zapisach przedłożonego sprawozdania przedstawiono zakres zmian wprowadzanych do ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#JanChmielewski">Zgodnie z zapisami projektu ustawy prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji będzie dysponował częstotliwościami przeznaczonymi do cyfrowego rozpowszechniania lub rozprowadzania - drogą naziemną czy satelitarną - programów radiofonicznych lub telewizyjnych, natomiast decyzja w sprawie tego, jakie programy radiofoniczne lub telewizyjne będą wchodzić w skład rozsyłanego tą drogą zintegrowanego sygnału cyfrowego, tzw. sygnału multipleksu, zostanie w gestii przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Uważam, że umożliwi to prowadzenie spójnej polityki dotyczącej integracji, związanej z przeplatającymi się i zbieżnymi technikami i technologiami oraz usługami telekomunikacyjnymi wykorzystującymi cyfrowe przekazywanie sygnałów.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#JanChmielewski">Jako członek sejmowej Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw z uznaniem stwierdzam, że w celu dopasowania projektu Prawa telekomunikacyjnego do uchwalonej przez Wysoką Izbę ustawy o działalności gospodarczej wprowadzono zapisy dotyczące przetargów na udzielanie rezerwacji częstotliwości.</u>
          <u xml:id="u-174.10" who="#JanChmielewski">Zgodnie z opinią Komitetu Integracji Europejskiej projekt ustawy Prawo telekomunikacyjne w istotnym stopniu zbliża polskie przepisy do regulacji obowiązujących w państwach Unii Europejskiej. Niezgodny z prawem Unii Europejskiej przepis dotyczący ograniczeń w prowadzeniu działalności w zakresie usług telekomunikacyjnych międzynarodowych przestanie automatycznie obowiązywać 31 stycznia 2002 r., a więc przed planowym terminem gotowości Polski do członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-174.11" who="#JanChmielewski">Wyrażam zadowolenie z faktu, że szereg wniesionych przeze mnie osobiście uwag do przedłożonego projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne zostało uwzględnionych w pracach legislacyjnych po pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-174.12" who="#JanChmielewski">Chciałbym na zakończenie stwierdzić, że oparcie gospodarki na nowoczesnych technologiach, m.in. na Internecie, jest jednym z podstawowych sposobów przyśpieszenia rozwoju gospodarczego, a tym samym ograniczenia bezrobocia. Uważam, że otwarcie rynku telekomunikacyjnego spowoduje w Polsce w krótkim czasie spadek cen połączeń, co jest ważne dla przeciętnego klienta, tego indywidualnego, ale także zbiorowego, w tym sektora małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-174.13" who="#JanChmielewski">Na zakończenie kieruję pytanie do rządu: Jakie jeszcze rozwiązania w sektorze telekomunikacyjnym Polska musi wprowadzić przed ewentualnym przystąpieniem do Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stefana Macnera z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#StefanMacner">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Mam kilka wątpliwości, kilka uwag do omawianego Prawa telekomunikacyjnego, którymi chciałbym się tutaj podzielić.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#StefanMacner">Otóż próbowaliśmy dokonać różnych ekspertyz i chcę powiedzieć, że często są one niejednoznaczne. Do takich kwestii mógłbym zaliczyć np. sprawę własności prywatnej, myślę tu o art. 99. W tym artykule mówi się o tym, że można przeznaczyć na cele publiczne, czy mogą być wywłaszczenia, bo tak z ekspertyzy wynika. To dotyczy zakładania urządzeń telekomunikacyjnych na budowlach czy na posesjach, na gruntach. Chodzi o to, że wpisujemy, iż właściciel musi udostępnić. W tym wypadku uważam, że jest to jednak naruszenie własności prywatnej. Myślę, że z tym problemem przyjdzie nam się jeszcze zderzyć w komisji, po drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#StefanMacner">Chcę również powiedzieć, że komisja w czasie tych pięćdziesięciu paru posiedzeń, o których wspomniał pan przewodniczący Działoszyński, dotychczas nie dokonała oceny rozporządzeń, które są integralną częścią druku nr 943. Pragnę też dodać, że są tam nie wszystkie rozporządzenia, o których mówimy w poszczególnych artykułach. Myślę, że to powinno być rozpatrzone jeszcze przed trzecim czytaniem. Boję się tylko pośpiechu, jaki został w tej chwili narzucony. Chodzi chociażby o to, że nie mamy 7 dni na zapoznanie się z całym dokumentem, z pracą komisji, która przecież trwała prawie rok, a prawo zostało w poważnej mierze zmienione w trakcie prac tej komisji, bo przecież mamy druk nr 943-A, w którym rząd - o ile dobrze pamiętam, w marcu - wprowadził dosyć istotne poprawki do tego prawa, burząc nawet dotychczasowe zapisy, do których trzeba było się na nowo odnieść.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#StefanMacner">W związku z tym mam kolejne pytanie. Jak powiedziałem, nie została na nie udzielona odpowiedź w komisji, a myślę, że warto się nad tym jeszcze zastanowić. Moi przedmówcy tutaj mówili, żeby prezesa PAR wyłaniać w drodze konkursu. Myślę, że dodatkowo powinniśmy chyba się zastanowić nad tym, czy kadencja prezesa PAR nie powinna po prostu się pokrywać z kadencją rządu. Ponieważ jest to organ centralny, więc o pewnej neutralności może musielibyśmy zapomnieć, jako że na czele każdego ministerstwa stoi minister z politycznego nadania, natomiast jego zastępcy mogą być już, że tak powiem, neutralni. Dlatego uważam, że prezes PAR powinien być powoływany nie na 5 lat, ale na taki okres, jakim dysponuje rząd od momentu jego powołania do końca jego urzędowania - i zgłaszam taki wniosek.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#StefanMacner">Skoro jestem przy PAR, to chcę powiedzieć, że w pracach komisji postaraliśmy się również o ekspertyzy co do połączenia PAR z URT. Otóż początkowo w druku nr 943 mieliśmy rozdzielność tych dwóch instytucji. Dostarczone nam zostały ekspertyzy. Było też np. stanowisko ministra obrony narodowej, który w pierwszym piśmie niezwykle gorąco bronił rozdzielności tych instytucji, a po posiedzeniu rządu, po posiedzeniu KERM, zmienił zdanie o 180 stopni, mówiąc, że taki zapis jest dobry. No ale w naszych dokumentach komisyjnych pozostał przecież dokument natowski, który mówi o tym, że PAR, ze względu na swoją specyfikę, powinien jednak być jednostką oddzielną. Czyli jeśli chodzi o ten obszar, co do którego PAR powinien decydować, powinna to być osobna instytucja, nie połączona z urzędem regulatora. W tych pismach, które posiadamy, te dwie instytucje, tak minister obrony - na początku - jak i jednostka natowska - mam to tutaj, ale nie będę się teraz w to wgłębiał - wyraźnie określają, że PAR powinien pozostać osobno, URT osobno.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#StefanMacner">Kolejna sprawa, o której chcę powiedzieć, to kwestia braku konsultacji ze związkami zawodowymi. Otóż jeśli doszlibyśmy do tego, że likwidujemy instytucję, to tam przecież są zatrudnieni ludzie, wobec tego - zgodnie z ustawą o związkach zawodowych, z art. 19 - związki zawodowe powinny w tej materii wyrazić swoją opinię. Takiej opinii niestety nie mamy. Na ostatnim posiedzeniu komisji była pewnego rodzaju konsternacja, bo nie wiadomo było, czy w tych instytucjach działają związki zawodowe. Jedni mówili, że działają, drudzy mówili, że nie. Do dzisiaj taka opinia do nas nie dotarła. Myślę, że ona powinna jednak do nas dotrzeć.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#StefanMacner">Wreszcie sprawa specjalnych, że tak powiem, pełnomocnictw, które są zapisane w projekcie ustawy z druku nr 1855, dotyczących prawa do zakładania podsłuchów itd. W związku z tym skłaniam się do tego, by art. 129 i 130 zostały z tej ustawy wycofane. Ekspertyzy mówią to wyraźnie - tak Komisja do Spraw Służb Specjalnych, jak i Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka naszego Sejmu wydały zgodną opinię co do tego, że dotychczasowe uprawnienia służb specjalnych i UOP są wystarczające, a te sprawy, które proponuje się zapisać, powinny być zapisane w ustawie zasadniczej; taką ustawę również się przygotowuje. Stąd mój wniosek o wycofanie zapisów art. 129 i 130 z druku nr 1855, ponieważ w druku nr 943 te artykuły miały inną numerację.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#StefanMacner">I wreszcie sprawa art. 40, która jest z tym związana. Szkoda, w moim odczuciu, że nie udało nam się tego artykułu bardziej poprawnie zapisać. Chodzi o to, że to, co ma być powinnością operatorów na rzecz wojska bądź na wypadek stanu zagrożenia państwa, klęsk żywiołowych, powinno być obowiązkiem. Operatorzy powinni udostępnić to stosownym jednostkom na czas takiej klęski. Natomiast co do wszystkich innych zapisów dotyczących wykonania zadań na rzecz jednostek państwowych - prokuratur i sądów, jednostek podległych MON, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, ministrowi właściwemu do spraw sprawiedliwości, szefowi UOP, ministrowi do spraw finansów publicznych - to sprawa ta powinna być potraktowana w inny sposób. To znaczy, jeżeli te jednostki zwrócą się o udostępnienie łączy czy udostępnienie - mówiąc wprost - podsłuchów, umożliwienie inwigilacji, będą musiały po prostu za to zapłacić. Myślę, że to powinno również być tu ujęte, tym bardziej że te czynności pierwsze - to znaczy w wypadku klęsk żywiołowych itd. - powinny być wpisane w koszty operatora, aczkolwiek w ustawie o obronności czytamy, że w tych wypadkach minister obrony narodowej płaci za tego rodzaju służbę tych operatorów. Natomiast pozostałe czynności na rzecz innych jednostek powinny być wyspecyfikowane, powinny być wyraźnie określone - ile, jakie łącza powinny być uruchomione - i za to operatorzy powinni otrzymać stosowne rekompensaty wypłacane przez ministra sprawiedliwości, który powinien być głównym gestorem odnośnie do tego, ile to służb w Polsce ma prawo zwrócić się do operatorów celem udostępnienia stosownych łączy.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#StefanMacner">Kolejna uwaga: w naszych materiałach — a chcę wyraźnie podkreślić, że tutaj pan przewodniczący Działoszyński wykazał ogromną determinację, staraliśmy się otrzymać ogromną ilość materiałów, żeby mieć jasny przegląd sytuacyjny odnośnie do Prawa telekomunikacyjnego — mamy również ekspertyzy ekspertów zagranicznych, którzy jednak poddają w wątpliwość, czy Prawo telekomunikacyjne, które tworzymy, jest w całości zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej. Mój kolega klubowy mówił o tym, że polskie tłumaczenia z angielskiego nie zawsze oddają właściwy sens. Mieliśmy tego przykłady w komisji, kiedy jedno słowo było interpretowane na różne sposoby w zależności od tego, kto tę interpretację przedkładał i na jaki użytek. Stąd w dalszym ciągu mam tu pewną wątpliwość. Pan minister Samecki pisze, że Prawo telekomunikacyjne jest zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej, ale — abstrahując od tego artykułu, który mówi, że w 2002 r. będzie pełna liberalizacja — jest tu kwestia tego, czy w innych artykułach nie naruszyliśmy jednak norm prawa europejskiego. Będę szczególnie wdzięczny naszym ekspertom komisyjnym, jeśli zechcą jeszcze raz zbadać tę sprawę. Chodzi o to, czy my tu po prostu nie popełnimy jakiegoś faux pas. To tyle pokrótce.</u>
          <u xml:id="u-176.9" who="#StefanMacner">Inne swoje pytania złożę bezpośrednio na ręce pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-176.10" who="#StefanMacner">Myślę, że kolega Skorulski jeszcze uzupełni moją wypowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Skorulskiego z klubu SLD.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ma pan jeszcze 2,5 minuty. Radziłbym się nie rozpędzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#AndrzejSkorulski">Dziękuję, panie marszałku. Postaram się zmieścić w tym limicie.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#AndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Panowie! Powiem króciutko.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#AndrzejSkorulski">Aktualnie operatorzy nie wymieniają się danymi z uwagi na dyspozycje ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Niemniej przeciwdziałanie posługiwaniu się dokumentami skradzionymi, podrobionymi lub przerabianymi, a także niesolidność płatnicza wymaga, aby w ustawie o charakterze szczególnym, jaką jest ze swej istoty Prawo telekomunikacyjne, spróbować wprowadzić odpowiednie unormowania pozwalające na wzajemną wymianę informacji o takich właśnie przypadkach. Niewprowadzenie do Prawa telekomunikacyjnego możliwości wymiany takich informacji pozbawić może operatorów możliwości ochrony własnych praw i interesów, prawem przecież chronionych. Jako analogię można tutaj przytoczyć takie rozwiązania, które funkcjonują w Prawie bankowym, gdzie taka wymiana informacji między bankami funkcjonuje na zasadzie lex specialis.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#AndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z powyższym mam prośbę i wniosek, aby Komisja Transportu i Łączności zechciała rozpatrzyć następujące poprawki.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#AndrzejSkorulski">Proponuję dodać po art. 69 art. 69a w brzmieniu: Operatorzy i podmioty udostępniający usługi telekomunikacyjne mogą wymieniać między sobą informacje o:</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#AndrzejSkorulski">1) przypadkach posłużenia się przy zawieraniu umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych podrobionymi, przerobionymi lub skradzionymi dokumentami,</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#AndrzejSkorulski">2) przypadkach nienależytego wykonywania umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych przez abonentów, polegających na zaprzestaniu ponoszenia opłat za świadczone usługi telekomunikacyjne, uprawniającym operatorów do rozwiązywania umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych, zgodnie z podanymi do publicznej wiadomości regulaminami.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#AndrzejSkorulski">I ust. 2: Postanowienia ust. 1 stosuje się odpowiednio do podmiotów zawierających umowy z abonentami w imieniu operatorów.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#AndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu ministra łączności, pana Tomasza Szyszko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#TomaszSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo posłowie zadaliście dwa bardzo konkretne pytania. Jeśli chodzi o pytanie pana posła Chmielewskiego, chcę powiedzieć, że nie ma już żadnych innych zobowiązań, które rząd polski musi wypełnić wobec Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#TomaszSzyszko">Drugie pytanie dotyczyło kwestii telegramów. Poprosiłbym pana ministra Rusina o bardziej precyzyjną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Można było tak od razu mówić.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Łączności pana Marka Rusina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MarekRusin">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MarekRusin">Wyjaśniam, że usługa telegram - tak ona się nazywa - jest to, po pierwsze, usługa na ogół świadczona hybrydowo, z pocztą, i wtedy usługa pocztowa występuje jako usługa hybrydowa. W tym przypadku, przynajmniej na razie, w dzisiejszym stanie prawnym, są też przewidziane w tym zakresie zarówno terminy doręczania, jak i odszkodowania za nieterminowe dostarczenie. Zasadniczo telegram może być dostarczony również drogą czysto telekomunikacyjną, wtedy stanowi usługę, ale nigdzie nie jest ona zaliczana do usług powszechnych i wykonywana jest na normalnych zasadach komercyjnych. Tylko tyle mogę powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy sprawozdawca komisji chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, sprawozdawca komisji pan poseł Karol Działoszyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#KarolDziałoszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić się do ministerstwa — zapisałem to w notatkach, które zrobiłem w czasie trwania debaty — z prośbą o opinię związków zawodowych, jeśli takowa jest możliwa. Jeśli chodzi o ocenianie przez ekspertów komisji zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej, to tutaj będzie pewien kłopot, panie pośle. Po to jest Komitet Integracji Europejskiej, żeby tego dokonywał. Ale możemy spróbować na to pytanie pana posła odpowiedzieć. Więcej uwag, panie marszałku, nie mam. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował projekt do Komisji Transportu i Łączności w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 76. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie jeszcze zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-185.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Listę posłów zgłoszonych do wygłoszenia oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-185.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Ewę Tomaszewską.</u>
          <u xml:id="u-185.11" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.12" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę zatem pana posła Romana Giedrojcia z klubu AWS.</u>
          <u xml:id="u-185.13" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Oj, pani posłanka Tomaszewska jeszcze się zabije, tak pędzi.</u>
          <u xml:id="u-185.14" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">To może pan poseł Giedrojć, a pani poseł Tomaszewska sobie odpocznie. Pewnie rekord życiowy pobiła.</u>
          <u xml:id="u-185.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#RomanGiedrojć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 28 kwietnia obchodzony jest już po raz piąty, z inicjatywy Międzynarodowej Organizacji Pracy, Światowy Dzień Pamięci Ofiar Wypadków przy Pracy. W Polsce jest on obchodzony dzięki staraniom Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. Dzień ten skłania do smutnej refleksji nad przypadkami ludzkich tragedii. Powstały one na skutek niedopełnienia przez pracodawców wymogów dotyczących bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a często także przez bezmyślność i lekceważenie obowiązujących przepisów przez samych poszkodowanych.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#RomanGiedrojć">Z analizy raportów Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że liczba wypadków przy pracy, jakie miały miejsce w 1999 r., zmniejszyła się w stosunku do 1998 r. o 13%. W tym samym czasie o 24% zmniejszyła się liczba wypadków śmiertelnych oraz tych, w wyniku których powstały ciężkie uszkodzenia ciała. W ubiegłym roku na skutek zdarzeń wypadkowych 535 osób straciło życie, a 1191 osób odniosło poważne uszkodzenia ciała, powiększając szeregi osób niepełnosprawnych. Tych ludzkich tragedii można było uniknąć. Powstały one między innymi na skutek niewłaściwej organizacji pracy, stosowania niebezpiecznych metod pracy, niestosowania zabezpieczeń wymaganych przy wykonywaniu prac w warunkach szczególnych, lekceważenia przez samych poszkodowanych przepisów przy obsłudze maszyn i urządzeń oraz niewłaściwego stanu psychofizycznego pracowników.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#RomanGiedrojć">Zmniejszenie liczby wypadków przy pracy to nie tylko zasługa pracodawców, ale także organów nadzoru nad warunkami pracy, w tym inspektorów pracy, którzy skutecznie i konsekwentnie egzekwowali od osób odpowiedzialnych zachowanie wymogów pracy w bezpiecznym i w przyjaznym środowisku pracy. Dbałość o zgodne z przepisami warunki pracy jest sprawą pilną. Bezpośrednie obowiązki w tym zakresie spoczywają nie tylko na pracodawcach, ale także na tych, którzy pracę świadczą. Aby zdrowie i życie zatrudnionych było skutecznie chronione, należy przede wszystkim zadbać o bezpieczeństwo przy maszynach i urządzeniach, stosowanie bezpiecznej technologii, zachowanie zdrowego środowiska pracy, zapewnienie zatrudnionym wymaganych zabezpieczeń przed urazami, zaopatrzenie w odzież roboczą i ochronną.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#RomanGiedrojć">Obecne przemiany społeczne i gospodarcze, jakie zachodzą w naszym kraju, nie mogą z pola widzenia usuwać problemów związanych z zapewnieniem warunków pracy zgodnych z przepisami. Spełnienie tego wymogu jest koniecznością wynikającą także z zachowania godności człowieka i jego pracy.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#RomanGiedrojć">Ważną rolę w zagwarantowaniu ludziom pracy wymaganych przepisami warunków wykonywania zadań zawodowych ma Państwowa Inspekcja Pracy wspólnie ze związkami zawodowymi, społeczną inspekcją pracy, a także pracodawcami.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#RomanGiedrojć">Zwiększenia dbałości o bezpieczne warunki pracy oczekujemy od pracodawców, instytucji i urzędów centralnych odpowiedzialnych za zdrowie i życie zatrudnionych w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#RomanGiedrojć">Zadaniem na dziś stać się musi dalsze zmniejszenie wypadków przy pracy, absencji chorobowej z tym związanej i eliminowanie czynników szkodliwych w środowisku pracy. Człowiek pracy musi się czuć bezpiecznie gdziekolwiek jest i cokolwiek w procesie pracy czyni.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#RomanGiedrojć">Żyjąc ze świadomością stojących przed nami zadań, wspólnie ze wszystkimi instytucjami dbającymi o zachowanie wymogów pracy bezpiecznej dołóżmy starań, aby życie i zdrowie człowieka w procesie pracy traktowane było zawsze jako najwyższa wartość. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Ewę Tomaszewską z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od tygodnia trwa strajk pracowników Śląskich Zakładów Przemysłu Cukierniczego „Hanka”, a konkretnie Zakładu nr 3 „Kujawianka” we Włocławku. Strajkuje około 200 osób, w większości są to kobiety. Pięć spośród nich prowadzi głodówkę. Jaki jest powód strajku? Otóż pracodawca od wielu miesięcy nie wypłaca wynagrodzeń swoim pracownikom. Od roku nie wpłaca do ZUS składek ubezpieczeniowych. Podejrzewam, że gdyby którykolwiek z zatrudnionych nie zgłosił się do pracy przez 2–3 dni bez usprawiedliwienia, zostałby natychmiast wyrzucony z pracy za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Pracodawca widocznie uważa, że on nie ma obowiązków wobec swoich pracowników, że zgodne z etyką i prawem jest żerowanie na nieodpłatnej pracy setek ludzi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#EwaTomaszewska">Ten przykład jasno podsumowuje prowadzoną w mediach, na licznych konferencjach, seminariach i w parlamencie dyskusję o rzekomo słabszych i krzywdzonych przez prawo pracodawcach. Kodeks pracy, zmuszający pracodawców do wynagradzania za pracę, jest dla nich, jak twierdzą, zbyt dużym obciążeniem. Egzekwowanie wypłat na poziomie płacy minimalnej, ich zdaniem, generuje wzrost bezrobocia. Rzeczywiście, gdyby za pracę nie trzeba było płacić, zatrudnienie znaleźliby wszyscy, nawet przymusowe. Znamy wzorce, chociażby budowa Biełomor-kanału. Jednak stosowanie takich wzorców chluby nie przynosi.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#EwaTomaszewska">Apeluję do komisji pracującej nad zmianami Kodeksu pracy o wzięcie pod uwagę opisanego zdarzenia. Nie jest ono bowiem przypadkiem rzadkim, a owocuje dramatami wielu rodzin, których podstawy materialnego bytu zostały naruszone. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Olgę Krzyżanowską z Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę wygłosić oświadczenie w imieniu grupy posłów z klubu Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#OlgaKrzyżanowska">W dniu wczorajszym, w czasie debaty sejmowej nad wotum nieufności dla ministra Marka Biernackiego, w imieniu Koła Poselskiego Polskiej Partii Socjalistycznej i Ruchu Ludzi Pracy wystąpił poseł Piotr Ikonowicz. Sformułowanie „przestępca” użyte przez posła Ikonowicza w stosunku do posła i wicepremiera Leszka Balcerowicza uważamy za niedopuszczalne. Prawem posła jest ocena i krytyka, nawet bardzo ostra, działań rządu czy innych posłów. Uważamy jednak, że nie może być przekraczana granica przyzwoitości i że używanie przez posła polskiego Sejmu z trybuny sejmowej wyrażeń i pomówień nieprawdziwych, godzących w osobistą godność człowieka, niezależnie od tego, czy jest on posłem, członkiem rządu, czy każdym innym obywatelem, jest niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Pan poseł Ikonowicz specjalizuje się w wiecowych i dosadnych wystąpieniach z trybuny sejmowej, ale nie widzimy powodu stosowania wobec niego taryfy ulgowej, jak zresztą wobec kogokolwiek z nas na tej sali. Nawet jeżeli pan poseł Ikonowicz chce na tym budować swoją polityczną popularność. Uważamy, że przekraczanie granic już nie dobrych, ale jakichkolwiek obyczajów w życiu politycznym jest zjawiskiem groźnym i powodującym brutalizację życia politycznego. Obelgi i pomówienia z trybuny sejmowej nie powinny zastępować dyskusji i argumentów. Możemy wszyscy ubolewać nad tym, że opinia publiczna tak negatywnie ocenia polityków, w tym i nas posłów. Wykazują to badania. Nie możemy jednak oczekiwać od ludzi szacunku, jeżeli nie będziemy go mieć dla siebie na tej sali, jeżeli nie będziemy chociaż starać się dbać o powagę tej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Chmielewskiego z klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka izbo! Małe i średnie przedsiębiorstwa to przedsiębiorstwa zatrudniające do 250 osób. Wiele małych i średnich firm w początkowym etapie działalności napotyka szereg przeszkód utrudniający dalszy ich rozwój. Bieżące przepływy środków pieniężnych podmiotów gospodarczych są często niewystarczające. Ponadto większość instytucji finansowych uznaje niestety proponowane zabezpieczenia często za niezadowalające. W tym kontekście Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego SA we współpracy z Kanadyjsko-Polską Fundacją Przedsiębiorczości oraz Bankiem PKO SA II Oddział we Wrocławiu zorganizowała spotkanie promocyjno-szkoleniowe dla małych i średnich przedsiębiorstw z Dolnego Śląska. W ramach spotkania odbyło się seminarium na temat „Jak opracować biznes plan”. Zasadniczym jednak celem spotkania było wskazanie tak oczekiwanych i poszukiwanych nowych możliwości rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw poprzez ofertę m.in. Kanadyjsko-Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości, której głównym zadaniem jest pomoc w finansowaniu rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Kanadyjsko-Polska Fundacja Przedsiębiorczości jest fundacją założoną według prawa polskiego przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie umowy zawartej z rządem Kanady fundacja uzyskała dotacje przeznaczone na pomoc w finansowaniu rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw w naszym kraju. Program fundacji umożliwia temu sektorowi skorzystanie z usług w zakresie szerokiego wsparcia finansowego i szkoleniowo-doradczego, które to usługi pomogą podmiotom gospodarczym coraz lepiej funkcjonować w życiu gospodarczym, a może głównie w początkowym okresie rozwoju, oraz zwiększą ich szanse na wzrost i rozwój w długiej perspektywie czasowej.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#JanChmielewski">Produkty finansowe fundacji obejmują przede wszystkim: kredyt na rozpoczęcie działalności „Start”, krótkoterminowy kredyt na działalność bieżącą, krótkoterminowy kredyt inwestycyjny, średnioterminowy kredyt elastyczny, długoterminowe kredyty typu venture. Podstawowym rynkiem działania fundacji jest rejon północno-zachodniej Polski, a jej siedziba znajduje się w Szczecinie. Fundacja działa we współpracy z PBK SA - Grupa PKO SA.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#JanChmielewski">Uważam, że to i zaplanowane kolejne spotkania przybliżą przedsiębiorcom z Dolnego Śląska zagadnienia dotyczące finansowania działalności gospodarczej, nowych metod zarządzania, działalności na rynkach międzynarodowych, począwszy od aspektów prawnych, regulacji międzynarodowych, poprzez zagadnienia dotyczące różnic kulturowych i ich wpływu na przedsięwzięcia biznesowe. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Zofię Krasicką-Domkę z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#ZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 19 kwietnia br. przewodniczący Federacji Związków Gmin i Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej poseł Kazimierz Barczyk zorganizował w królewskim mieście Krakowie konferencję na temat: „Wspieranie rozwoju ziem górskich i górzystych w Polsce” z udziałem ministra Jerzego Kropiwnickiego i przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Gospodarki, a także takich przedstawicieli świata nauki, jak profesorowie: Janina Fatyga, Stanisław Kopeć, Julian Curuś.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#ZofiaKrasickaDomka">Pozwolę sobie zacytować fragmenty apelu Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski w sprawie ustawy o wspieraniu i rozwoju ziem górskich i górzystych:</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#ZofiaKrasickaDomka">„Apelujemy do pana premiera, rządu i parlamentu o przyspieszenie prac nad przyjęciem projektu ustawy o wspieraniu rozwoju ziem górskich i górzystych przygotowanego przez grupę posłów AWS. Tereny górskie i górzyste, ze względu na specyficzne warunki przyrodnicze, spełniają szereg istotnych funkcji w życiu gospodarczym i społecznym naszego kraju. Są głównym rezerwuarem wody pitnej, mają szczególne walory uzdrowiskowe, stanowią też miejsce pracy i życia około 2.5 mln mieszkańców kraju. Mieszkańcy ci żyją jednak w dużo gorszych warunkach niż ludzie zamieszkujący tereny nizinne. (...) Różnorodność krajobrazu, przewaga mało urodzajnych gleb, surowy klimat, częste powodzie i zniszczenia wywoływane przez rzeki górskie, a zarazem duże obszary terenów prawnie chronionych hamują ponadto rozwój gospodarczy. Ustawa o wspieraniu rozwoju ziem górskich i górzystych, uwzględniając aspekty związane z przyrodniczymi, turystycznymi i krajobrazowymi walorami polskich gór, wyznacza szereg działań, które przyczynią się do aktywizacji gospodarczej tych terenów. (...) Dalsze opóźnianie prac nad przyjęciem ustawy może spowodować, że postępującemu ograniczeniu produkcji rolnej na tych terenach nie będzie towarzyszył dostatecznie szybki rozwój innych form gospodarowania, co może w efekcie doprowadzić do wyludniania się, wzrostu ubóstwa oraz upadku gospodarczego obszarów górskich. Podpisany: Kazimierz Barczyk, przewodniczący”.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#ZofiaKrasickaDomka">Projekt ustawy jest wzorowany na francuskiej tzw. ustawie górskiej, której twórcą był Jean Briane, który przekazał uczestnikom konferencji przesłanie poparcia i przyjaźni, gratulując inicjatywy polskiej, „inicjatywy, która wpisuje się w wysiłki podejmowane obecnie w Europie dla rozwoju współpracy międzynarodowej pod kątem trwałego rozwoju naszych ziem górskich. Współpraca ta ma pierwszorzędne znaczenie dla przyszłości ziem górskich Europy oraz dla uznania specyficznego charakteru problemów regionów górskich”.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#ZofiaKrasickaDomka">Uczestnicy konferencji z zadowoleniem przyjęli przesłanie pana premiera Jerzego Buzka dające nadzieję poparcia dla ustawy górskiej: „Rad jestem szczerze, że będziecie państwo debatować o przyszłości i perspektywach ziem górskich i górzystych. Stanowią one przecież niebagatelną część naszego kraju, wymagającą - ze względu na swoją specyfikę - szczególnych rozwiązań”.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#ZofiaKrasickaDomka">Na te szczególne rozwiązania oczekują mieszkańcy terenów górskich, które w pojęciu unijnym określane są jako tereny trudne. Chodzi o przygotowanie aktu normatywnego, który stworzyłby warunki nie do przetrwania, ale do aktywizacji gospodarczej gmin górskich. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rejczaka z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od wielu lat Radom i ziemia radomska to obszar wielkiego bezrobocia, największego w centralnej Polsce. Wiele osób i rodzin znajduje się w wyjątkowo trudnych i skomplikowanych sytuacjach życiowych. Obok materialnego ubóstwa, które jest konsekwencją strukturalnego bezrobocia, istnieje też ogromna sfera ubóstwa duchowego, z którym często wiążą się trudności człowieka w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym i brak nadziei na przyszłość. Bieda i ubóstwa w każdym wymiarze są szczególnym znakiem w okresie przekształceń ustrojowych, w okresie zmagania się społeczeństwa ze spustoszeniami pozostawionymi przez system totalitarny. Bieda i ubóstwo są z drugiej jednak strony wielkim wyzwaniem dla wszystkich, którzy zobowiązani są z racji powierzonych im przez społeczeństwo funkcji do udzielania pomocy biednym i w różny sposób poszkodowanym.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#JanRejczak">W swoim oświadczeniu pragnę przekazać Wysokiej Izbie ważną informację. Dnia 25 kwietnia w Radomiu z inicjatywy biskupa radomskiego księdza Jana Chrapka rozpoczęła działalność specyficzna instytucja pomocowa - telefon zaufania, „linia braterskich serc”. Funkcjonuje ona w ramach instytucji kościelnej Caritas Diecezji Radomskiej, ale dyżury pełnią na zasadzie wolontariatu specjalnie wybrane i przygotowane osoby świeckie: pedagodzy, psycholodzy, terapeuci, policjanci, prawnicy, specjaliści w zakresie problemów alkoholowych i narkomani. Radomski telefon zaufania jest więc miejscem spotkania i współpracy instytucji kościelnych, państwowych, samorządowych i społecznych. Władze samorządowe Radomia wyznaczyły członka zarządu miasta do stałej współpracy z „linią braterskich serc”, tak aby ułatwiać rozwiązywanie takich ludzkich problemów, które należą do kompetencji samorządu lokalnego.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#JanRejczak">Przez to oświadczenie pragnę ukazać Wysokiej Izbie pozytywny przykład działania, to, jak można w ramach lokalnej społeczności samemu sobie pomagać i zerwać tym samym ze zniewalającą postawą biernego oczekiwania na zewnętrzną interwencję i okazjonalną pomoc parlamentu czy rządu. Wyrażam przekonanie, że linie otwartych serc powstaną także w innych diecezjach i regionach naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#JanRejczak">Serdeczne wsparcie, porada, a także konkretna pomoc dla ludzi dotkniętych życiowymi dramatami, załamanych to szlachetne dzieło będące przejawem troski o najbardziej potrzebujących. Zapotrzebowanie na takie dzieła jest ogromne w całej Polsce. Zachęcam do naśladowania radomskiej „linii otwartych serc”.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#JanRejczak">Pragnę na zakończenie dodać, że „linia braterskich serc” działa pod bezpłatnym numerem telefonicznym: 0800 311 800. Dzięki życzliwości Telekomunikacji Polskiej SA i szczególnemu zrozumieniu znaczenia tej instytucji z telefonu mogą korzystać wszyscy mieszkańcy diecezji radomskiej mieszkający aż w czterech województwach: mazowieckim, świętokrzyskim, lubelskim i łódzkim. Telefon jest czynny od poniedziałku do soboty w godz. od 18 do 22.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 1810.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym kończymy 76. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Porządek dzienny 78. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 9, 10, 11 i 12 maja 2000 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam, że porządek dzienny uroczystego 77. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dzień 29 kwietnia 2000 r. w Gnieźnie, również został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min 15)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>