PPC / ppc

text_structure.xml 477 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Stanisław Zając, Franciszek Jerzy Stefaniuk i Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Jerzego Jankowskiego i Adama Stanisława Szejnfelda.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Jerzy Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJankowski">Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JerzyJankowski">- Łączności z Polakami za Granicą - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JerzyJankowski">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JerzyJankowski">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JerzyJankowski">- Małych i Średnich Przedsiębiorstw wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JerzyJankowski">- Transportu i Łączności - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JerzyJankowski">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 15.30.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#JerzyJankowski">- Spraw Zagranicznych - o godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#JerzyJankowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MaciejPłażyński">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdania o poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw oraz o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1509 i 1508.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MaciejPłażyński">Zamierzając uzupełnić porządek dzienny o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań, przedstawiłem propozycję Konwentowi Seniorów. Propozycja ta nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów. Jest to zatem, w myśl art. 99 ust. 4 regulaminu Sejmu, punkt sporny porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MaciejPłażyński">Propozycję uzupełnienia porządku dziennego poddam pod głosowanie. Przyjęcie tej propozycji będzie oznaczało, że w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem propozycji uzupełnienia porządku dziennego o punkty obejmujące sprawozdania komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a także o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Za - 232, przeciw - 174, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby przy rozpatrywaniu tych sprawozdań Sejm przeprowadził łączną debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Jest sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#komentarz">(Poseł Wacław Martyniuk: Jaki sprzeciw, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#MaciejPłażyński">Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Za późno.)</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#MaciejPłażyński">Rozpatrywanie dodanych punktów rozpoczniemy po zakończeniu pierwszego czytania nowelizacji Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że Komisja Finansów Publicznych przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o rządowym projekcie nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1428-B.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#MaciejPłażyński">Punkt ten rozpatrzymy po zakończeniu drugiego czytania projektów ustaw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#MaciejPłażyński">Natomiast głosowanie w sprawie wniosku o odrzucenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu przeprowadzimy na 64 posiedzeniu Sejmu, czyli w czwartek.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 1423).</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Elżbietę Sobótkę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ElżbietaSobótka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić państwu projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#ElżbietaSobótka">Celem prezentowanego projektu jest usprawnienie procesu rokowań zbiorowych, w tym zwłaszcza przez określenie kryteriów reprezentatywności, oraz dostosowanie obowiązujących przepisów do wiążących Polskę umów międzynarodowych oraz Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#ElżbietaSobótka">Projekt dotyczy spraw wymagających pilnej regulacji ze względu na potrzeby praktyki, jak i terminy wynikające z konstytucji. Proponowane rozwiązania są zgodne z kierunkiem zmian systemowych w dziedzinie zbiorowego prawa pracy, nad którymi to zmianami rząd pracuje.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o ciszę, żeby pani minister nie musiała nas przekrzykiwać.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ElżbietaSobótka">Wysoka Izbo! Układ zbiorowy pracy jest szczególnym źródłem prawa pracy. Zawiera on przepisy prawa pracy, które z woli samego ustawodawcy nie są ustanawiane przez parlament, lecz przez partnerów społecznych, czyli przez związki zawodowe i pracodawców oraz ich organizacje.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ElżbietaSobótka">Układ zbiorowy pracy jest instrumentem o bardzo szerokich możliwościach. Pozwala on na takie uregulowanie warunków pracy i zatrudnienia, które uwzględnia specyfikę i określoną sytuację zakładu pracy, branży, zawodu. Umożliwia on wprowadzenie rozwiązań korzystniejszych dla pracowników niż przepisy określone ustawami. Rozwiązania te, i to jest niezmiernie ważne, torują drogę nowej regulacji ustawowej. Przestrzeganie tej zasady w tworzeniu ustawowych, powszechnie obowiązujących norm prawa jest gwarantem rozwoju układów zbiorowych pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ElżbietaSobótka">Pragnę podkreślić, że prawna regulacja układów zbiorowych pracy powinna być jednym z czynników sprzyjających ich zawieraniu. Trzeba również pamiętać o tym, że układy zbiorowe pracy umożliwiają zachowanie pokoju społecznego.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#ElżbietaSobótka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aktualnie obowiązujące przepisy regulujące problematykę układów zbiorowych pracy uchwalone zostały w 1994 r. Doświadczenia zebrane w ciągu 5 lat funkcjonowania tej regulacji pozwalają na dokonanie oceny i na wyciągnięcie wniosków. Pozytywnie ocenić należy fakt, że regulacja z 1994 r. umożliwiła prowadzenie dialogu społecznego na poziomie zakładu pracy, bowiem stworzyła ona warunki do zawierania zakładowych układów zbiorowych pracy. Dotychczas zarejestrowano ich ponad 10 600. Jednocześnie jednak ujawniły się pewne niedostatki obowiązującej regulacji i konieczność ich usunięcia była podnoszona przez partnerów społecznych, również przez Państwową Inspekcję Pracy. Wskazywano zwłaszcza na konieczność uregulowania zasad i kryteriów reprezentatywności partnerów społecznych, szczególnie organizacji związkowych, na potrzebę wprowadzenia jednolitych zasad obowiązywania układu zbiorowego pracy w przypadku przekształceń po stronie pracodawcy. Wskazywano również na braki istniejącej regulacji, dotyczące możliwości rozwiązania układu pracy w sytuacji jego jednostronnego wypowiedzenia. Podnoszono również problem rozszerzenia zakresu przedmiotowego układu zbiorowego pracy, jak również możliwości zawierania tego układu dla grup, które dotychczas tym układem nie mogły być objęte.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#ElżbietaSobótka">Zaistniała więc pilna potrzeba dokonania nowelizacji działu jedenastego Kodeksu pracy, ale również nowelizacji ustaw o rozwiązywaniu sporów zbiorowych i o organizacjach pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#ElżbietaSobótka">Wstępny projekt, opracowany w ministerstwie pracy, poddany został dyskusji na forum zespołu Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych. Uczestniczyli w niej również przedstawicie Państwowej Inspekcji Pracy, wnosząc szereg propozycji wynikających z bogatej praktyki, jaką mają w związku z rejestrowaniem zakładowych układów zbiorowych pracy. Wyniki prac zespołu zostały uwzględnione w projekcie nowelizacji. Projekt ten poddany został dyskusji społecznej w trybie art. 19 ustawy o związkach zawodowych i w trybie art. 16 ustawy o organizacjach pracodawców. Dostaliśmy również opinie od członków Komisji ds. Reformy Prawa Pracy, działającej przy ministrze pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#ElżbietaSobótka">Chciałabym podkreślić, że proponowane rozwiązania, podyktowane doświadczeniami płynącymi z praktyki oraz wynikające z obowiązku dostosowania do konstytucji i wiążących Polskę umów międzynarodowych, w całości prowadzą do jednego celu, a celem tym jest zapewnienie autonomii partnerom społecznym w negocjowaniu i zawieraniu układów zbiorowych pracy. Służą one pełnej realizacji zasad wolności zrzeszania się i swobody prowadzenia rokowań zbiorowych.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#ElżbietaSobótka">Wysoki Sejmie! W dalszej części prezentacji projektu propozycje zmian zostaną ujęte w dwóch grupach, odpowiednio do przyczyn podjęcia prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#ElżbietaSobótka">W pierwszej grupie proponuje się - na podstawie doświadczeń wynikających z dotychczasowej praktyki - usprawnienie rokowań zbiorowych, procesu ich zawierania i rejestrowania, wprowadzenie możliwości rozszerzenia i kontroli układów zbiorowych pracy. Dotyczy to w szczególności:</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#ElżbietaSobótka">- określenia takich zasad i kryteriów reprezentatywności, które pozwolą wyłonić spośród wielu organizacji związkowych najliczniejsze, a tym samym dające gwarancję rzeczywistego reprezentowania i obrony interesów pracowników;</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#ElżbietaSobótka">- przyjęcia, że rokowania nad układem mogą prowadzić wszystkie organizacje związkowe, które wyrażą taką wolę, pod warunkiem uczestniczenia w nich organizacji reprezentatywnej;</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#ElżbietaSobótka">- wprowadzenia granicznego okresu jednego roku stosowania postanowień rozwiązanego układu w razie niezawarcia w tym czasie nowego układu, oczywiście o ile strony nie postanowią inaczej;</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#ElżbietaSobótka">- umożliwienia odstąpienia od stosowania układu ponadzakładowego przez pracodawcę, którego członkostwo w organizacji pracodawców ustało;</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#ElżbietaSobótka">- przekazania rejestracji ponadzakładowych układów zbiorowych pracy, zawieranych przez organy samorządu terytorialnego, okręgowym inspektorom pracy.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#ElżbietaSobótka">Warto w tym miejscu podkreślić, że układy te często zawierane były na szczeblu gminy i obejmowały nieliczne grupy pracowników, stąd też powierzenie funkcji rejestrowania tych układów okręgowym inspektorom pracy z jednej strony usprawni proces rejestrowania, a z drugiej - przybliży strony do organu rejestrującego ten układ.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#ElżbietaSobótka">Druga grupa zawiera propozycje związane z dostosowaniem obowiązujących przepisów do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i do wiążących Polskę umów międzynarodowych. W szczególności dotyczy to następujących kwestii:</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#ElżbietaSobótka">- zniesienia dotychczasowych ograniczeń zakresu przedmiotowego układów zbiorowych pracy, co realizuje w pełni zasadę autonomii partnerów społecznych w kształtowaniu treści układu zbiorowego pracy, z zastrzeżeniem, że nie może to naruszać praw osób trzecich;</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#ElżbietaSobótka">- przyznania prawa do zawierania układów zbiorowych pracy pracownikom państwowych jednostek sfery budżetowej;</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#ElżbietaSobótka">- rozszerzenia prawa zrzeszania się w organizacjach pracodawców na pracodawców, którym dotychczas to prawo nie przysługiwało z uwagi na to, że nie prowadzili działalności gospodarczej; rozszerzenie tego prawa wiąże się z możliwością prowadzenia przez tych pracodawców rokowań zbiorowych, zawierania układów zbiorowych pracy, jak również prowadzenia sporu zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#ElżbietaSobótka">Ważną zmianą jest również wprowadzenie generalnej zasady zawierania układu zbiorowego pracy w imieniu pracodawców przez organizacje pracodawców. Pracodawcy będący jednostkami sfery budżetowej otrzymają to prawo dopiero na mocy tej ustawy, dlatego proponujemy, ażeby do roku 2003 mogła jeszcze mieć miejsce praktyka zawierania ponadzakładowych układów zbiorowych pracy przez ministrów i przez organy samorządu. Jednakże mogłoby to mieć miejsce do 2003 r., z mocą obowiązującą do 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#ElżbietaSobótka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W krajach demokracji politycznej i gospodarki rynkowej negocjowanie i zawieranie układów zbiorowych pracy jest jedną z najważniejszych form dialogu społecznego. W Polsce dialog społeczny został podniesiony do rangi konstytucyjnej zasady ustrojowej. Podkreśla to wyjątkowe znaczenie układów zbiorowych pracy. Układy zbiorowe pracy są instrumentem umożliwiającym uwzględnienie w regulowaniu stosunków pracy okoliczności, w jakich działają podmioty gospodarcze. Dotyczą one sytuacji gospodarczej i społecznej przedsiębiorstwa, jak również kraju, przekształceń po stronie związków zawodowych, a także przekształceń organizacyjnych i własnościowych po stronie organizacji pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#ElżbietaSobótka">Zmienność jest cechą nierozerwalnie związaną z gospodarką rynkową. Dodatkowym czynnikiem wpływającym w sposób znaczący na te zmiany są procesy globalizacji gospodarki i integracji europejskiej. Aktywne uczestnictwo w tych procesach wymaga również od partnerów społecznych sprostania tym wyzwaniom. Rozwinięta praktyka zawierania układów zbiorowych pracy pozwala na wypracowanie rozwiązań uwzględniających aspiracje obu stron zawierających układ zbiorowy pracy oraz na realizację tych rozwiązań, możliwych w danych okolicznościach, a jednocześnie zapewniających rozwój gospodarczy przedsiębiorstwa, branży, kraju, jak również sprawiedliwe korzystanie z wyników tego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#ElżbietaSobótka">Przedkładany dzisiaj Wysokiemu Sejmowi projekt zawiera regulację dobrą i sprawną, oddaje taki właśnie dobry i sprawny instrument autonomicznego dialogu społecznego w ręce partnerów społecznych. I to właśnie od partnerów społecznych będzie zależało, na ile ten dobry i sprawny instrument autonomicznego dialogu społecznego będzie instrumentem skutecznym i pożytecznym.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#ElżbietaSobótka">Z uwagi na wagę i pilność spraw regulowanych w projekcie ustawy, proszę Wysoką Izbę o jego przyjęcie i skierowanie do dalszych prac. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MaciejPłażyński">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MaciejPłażyński">Zanim rozpoczniemy dyskusję, chciałem państwa poinformować, że głosowanie nad VAT odbędzie się nie wcześniej niż o godz. 17. Proszę zatem o 17 być gotowym do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MaciejPłażyński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MaciejPłażyński">O wystąpienie w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność proszę pana posła Michała Wojtczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MichałWojtczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność, mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 1423.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MichałWojtczak">Prezentowany dzisiaj Wysokiej Izbie projekt w swojej zasadniczej części dotyczy działu jedenastego Kodeksu pracy, poświęconego układom zbiorowym pracy. Jest to szczególna część Kodeksu pracy. W odróżnieniu bowiem od pozostałych przepisów regulujących indywidualne stosunki pracy, a więc relacje pracodawca - pracownik, przedmiotem tej części kodeksu są relacje pomiędzy pracodawcą bądź organizacjami pracodawców a reprezentującymi zbiorowe interesy pracowników związkami zawodowymi. Istotą zbiorowych stosunków pracy jest zaś negocjowanie układów zbiorowych pracy, które określają w sposób szczegółowy i najczęściej bardziej korzystny niż przepisy powszechnie obowiązujące uprawnienia pracowników w poszczególnych zakładach pracy i grupach tych zakładów, prowadzących zbliżoną działalność gospodarczą. Układy zbiorowe są więc dla związków zawodowych podstawowym instrumentem zabezpieczającym interesy pracownicze. Są one zresztą równie ważne dla pracodawcy czy też organizacji pracodawców, zapewniając m.in. zachowanie pokoju społecznego w przedsiębiorstwie czy grupie przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MichałWojtczak">W Polsce realnie stosowana praktyka układowa ma stosunkowo krótką historię. Obecnie obowiązujące regulacje dotyczące układów zbiorowych są bowiem rezultatem prowadzonych w latach 1992–93 negocjacji pomiędzy rządem i partnerami społecznymi w ramach tzw. „Paktu o przedsiębiorstwie państwowym”. Uzgodnione wówczas zasady, zawarte właśnie w dziale jedenastym Kodeksu pracy i obowiązujące od listopada 1994 r., otworzyły drogę do szeroko stosowanej praktyki układowej, będącej ważnym uzupełnieniem przepisów prawa pracy o charakterze powszechnie obowiązującym.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MichałWojtczak">Możliwość kształtowania zbiorowych stosunków pracy w drodze swobodnych rokowań pomiędzy pracodawcą a zorganizowaną reprezentacją pracowników nie tylko zbliżyła nas do standardów obowiązujących w państwach demokratycznych, ale także stworzyła szansę budowania bardziej optymalnych relacji pomiędzy pracodawcą a pracownikami. Takich relacji, które uwzględniają rzeczywiste, nawet bardzo specyficzne uwarunkowania występujące w tej czy innej branży, a nawet w poszczególnych przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MichałWojtczak">Kilkuletnie doświadczenia w stosowaniu prawa układowego pokazują jednak, że aktualne regulacje, generalnie korzystne dla zbiorowych stosunków pracy, ograniczają jednak możliwość pełnego wykorzystania tego tak ważnego instrumentu, jakim są lub mogłyby być układy zbiorowe. Przyczyn tego należy dopatrywać się m.in. po stronie obu podmiotów upoważnionych i zainteresowanych zawieraniem układów zbiorowych. Z jednej strony bowiem obserwujemy żywiołowy, owocujący dużą liczebnością rozwój związków zawodowych, z drugiej zaś strony słabszy niż można było oczekiwać i zbyt wolny w stosunku do potrzeb rozwój organizacji pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MichałWojtczak">Taki stan rzeczy przy obecnym kształcie przepisów działu jedenastego Kodeksu pracy rodzi także niekorzystne warunki dla zawierania układów zbiorowych. Wielość organizacji związkowych, zwłaszcza na poziomie zakładowym, utrudnia porozumienie w trakcie prowadzonych negocjacji, a nawet prowadzi do sytuacji, w której choćby najmniej liczebny związek zawodowy może skutecznie zablokować zawarcie układu. Z kolei stosunkowo słabszy stopień zorganizowania pracodawców albo uniemożliwia zawarcie układu na poziomie ponadzakładowym ze względu na brak partnera do negocjacji, albo poważnie utrudnia czy czyni niemożliwym objęcie układem szerszej grupy pracowników zatrudnionej przez pracodawców prowadzących podobną działalność gospodarczą, lecz niezrzeszonych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MichałWojtczak">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Trudności, na jakie napotyka proces negocjowania i zawierania układów zbiorowych, jest oczywiście więcej. Większości z nich nie da się pokonać na gruncie obowiązujących przepisów działu jedenastego Kodeksu pracy, które tworzone były przecież w warunkach niemal całkowitego braku doświadczeń w tej materii. W tym przypadku, tak jak w wielu innych, rzeczywistość okazała się być bardziej skomplikowana niż przewidywania uczestników negocjacji paktu o przedsiębiorstwie i intencje ówczesnego ustawodawcy. Dobrze więc się stało, że wyciągając wnioski z kilkuletnich doświadczeń w stosowaniu przepisów o układach zbiorowych, obecny rząd proponuje Wysokiej Izbie taką nowelizację działu jedenastego Kodeksu pracy, która może w sposób znaczący usprawnić praktykę układową zarówno na poziomie zakładowym, jak i ponadzakładowym, tym bardziej że proponowane kierunki zmian były od dawna oczekiwane w jednakowym chyba stopniu przez związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MichałWojtczak">Taką niewątpliwie oczekiwaną zmianą jest np. zapewnienie pełnej swobody rokowań, a więc rezygnacja z przepisu ograniczającego - choćby i w niewielkim zakresie - przedmiot negocjacji zbiorowych.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#MichałWojtczak">Inną z tych oczekiwanych zmian jest umożliwienie zawierania układów zbiorowych także tym pracodawcom, którzy do tej pory takiego prawa nie posiadali, m.in. pracodawcom będącym jednostkami państwowej sfery budżetowej. Wśród proponowanych zmian szczególne znaczenie mają jednak te, które uniezależniają zawarcie układu od udziału w negocjacjach lub zgody wszystkich zainteresowanych organizacji związkowych. Powinno to zaowocować odblokowaniem prac nad wieloma układami ponad zakładowymi. Niewątpliwie ułatwi też negocjowanie układów na poziomie zakładowym.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#MichałWojtczak">Nie mniej istotne są propozycje dotyczące reprezentatywności związków zawodowych. Proponowane zmiany w kryteriach reprezentatywności ponad zakładowej organizacji związkowej sprawią — abstrahując w tej chwili od proponowanych tam wielkości — że przymiotem reprezentatywności obdarzone zostaną organizacje rzeczywiście reprezentujące znaczącą liczbę pracowników, dla których ma być zawarty układ. Jeszcze ważniejsza wydaje się propozycja wprowadzenia zasady reprezentatywności związków zawodowych do procesu negocjowania zakładowych układów zbiorowych pracy. Kolejną zmianą, ważną dla układów ponad zakładowych, jest propozycja nowych zasad rozciągania układu na pracodawców prowadzących taką samą lub podobną działalność gospodarczą. Jak bowiem wiadomo, na podstawie dotychczasowych zasad żadnego układu — jak dotąd — rozciągnąć się nie udało.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#MichałWojtczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ograniczone ramy czasowe tego wystąpienia nie pozwalają mi na szczegółowe odniesienie się do wszystkich proponowanych zmian. Pominąłem również pewne zastrzeżenia czy wątpliwości, jakie rodzą się w związku z niektórymi propozycjami zawartymi w przedłożeniu rządowym. Będzie na to z pewnością czas w trakcie dalszych prac nad projektem. W tej chwili chciałbym jedynie zasygnalizować jedną kwestię. Otóż podstawowym parametrem przy ustalaniu reprezentatywności zakładowej organizacji związkowej jest, według projektu, jej liczebność, mierzona liczbą członków regularnie opłacających składkę. Ponieważ projektodawca nie przewiduje w zasadzie innego sposobu stwierdzania reprezentatywności, warto może poważnie rozpatrzyć pominięty w tym przedłożeniu postulat ustawowego zagwarantowania możliwości potrącania składek związkowych przez pracodawcę. Powstałby w ten sposób bez wątpienia obiektywny mechanizm weryfikacji liczby członków zakładowych organizacji związkowych.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#MichałWojtczak">Konkludując, chciałbym ponownie wyrazić zadowolenie, że projekt ten trafił pod obrady Sejmu, gdyż dając okazję do dyskusji nad praktyką negocjowania i zawierania układów zbiorowych, stwarza on szansę istotnej poprawy przepisów, które warunkują lepsze i pełniejsze wykorzystanie tego niezwykle ważnego instrumentu, jakim są układy zbiorowe pracy. Dlatego też pragnę stwierdzić, że Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność opowiada się za przekazaniem omawianego dziś projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Wit Majewski w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WitMajewski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WitMajewski">Chciałbym zacząć od tego, że należy się zgodzić z deklaracją rządu, iż proces negocjowania układów zbiorowych wymaga usprawnień. Mamy ponad pięcioletni okres doświadczeń w tym zakresie, ale po wstępnym okresie dosyć sprawnego zawierania układów zbiorowych tzw. proste rezerwy się wyczerpały i dzisiaj układy nie obejmują już coraz większych grup pracowniczych. A przecież zamysł był taki, żeby układy normowały te obszary konfliktów, które mogą powstawać w procesach pracy, i żeby związane z tymi procesami funkcjonowanie partnerów społecznych było spolegliwe i bezkonfliktowe. Niestety, proces zawierania układów nie postępuje tak, jak tego oczekiwaliśmy, nowelizując dział jedenasty Kodeksu pracy. Chcę powiedzieć, że również rząd nigdy nie dawał w tym zakresie dobrych przykładów. Niektórzy ministrowie mieli szansę na wynegocjowanie układów w ówczesnej państwowej sferze budżetowej, jednak praktycznie poza resortem kultury, który obejmuje niewielką grupę pracowników tej sfery, podstawowi ministrowie z tego zakresu, w tym również minister właściwy, czyli minister pracy, nie wynegocjowali układów dotyczących obszarów podległych im pracowników sfery budżetowej. Dzisiaj oczywiście mamy inną sytuację, inne realia — ta sfera się bardzo zawęziła, zwiększyła się natomiast sfera pracowników samorządowych. Jest jednak faktem, że tych układów nie ma, a winę za to ponoszą zarówno poprzedni rząd, jak i aktualny. Efekty tego obserwujemy w postaci sporów pielęgniarek, które to spory mogły być wyeliminowane przy sprawnym układzie zbiorowym, czy zapowiadanego na dzień 19 listopada strajku nauczycieli. Te wszystkie momenty wskazują, że tam, gdzie układy mogłyby cywilizować życie społeczne, nie robią tego. Z tego punktu widzenia, gdyby wysiłki rządu szły w tym kierunku, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej byłby gotów wesprzeć te zmiany.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WitMajewski">Chcę też powiedzieć, że obserwujemy dzisiaj na rynku pracy olbrzymią, ponad dwumilionową rzeszę pracodawców o różnych możliwościach zatrudnienia, przede wszystkim drobnych i średnich przedsiębiorców. Wiemy, że z uwagi na wymogi gospodarki rynkowej ta grupa pracodawców będzie zawsze przeważająca i w przyszłości będzie z pewnością obejmowała największą część pracowników. Dlatego też dziwi nas, że rząd nie proponuje w tym projekcie żadnych zmian, które by próbowały zwiększyć szansę pracowników na znalezienie partnera po stronie pracodawcy. Dzisiaj obserwujemy taką praktykę, że nie można zawrzeć układu, ponieważ albo pracodawcy są niezrzeszeni, albo w wypadku zrzeszenia nie wyrażają wystarczającej woli zawarcia takiego układu, nie są za to premiowani, nie ma żadnych zachęt, wysiłków i działań w tym kierunku. Projekt w tym zakresie nadal zostawia, powiedziałbym, zupełnie wolną rękę pracodawcom, nie proponując nic, jeśli chodzi o premiowanie chęci negocjowania układu ze strony pracodawcy. To jest podstawowa wada tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#WitMajewski">Projekt ten ma też cały szereg wad z punktu widzenia związkowego. Przede wszystkim w zakresie reprezentatywności przyjmuje taką filozofię, że centrale sfederowane zostają praktycznie wyłączone z procesu negocjowania. Większość uprawnień w negocjowaniu układów ponad zakładowych przechodzi na człony składowe, czyli organizacje związkowe ponad zakładowe, natomiast sama federacja zostaje właściwie poza tym procesem. Jest to oczywiście niedobra praktyka, bo mamy dwie centrale - jedna jest sfederowana, a druga scentralizowana - i ten model, ta filozofia powoduje, że w miejsce łagodzenia i postępu wprowadzamy dodatkowy obszar konfliktu, tym razem między uprawnieniami central w tym procesie. Takiego modelu Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej oczywiście aprobować nie może, bo w konsekwencji będzie on prowadził do zastopowania procesu układowego.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#WitMajewski">Przy tej okazji musimy również wyrazić sprzeciw przeciwko innym propozycjom tego projektu. Należy do nich na przykład próba ograniczenia praw w zakresie ustabilizowania warunków pracy pracowników z wyboru, w tym funkcjonariuszy związkowych, przedstawicieli rad pracowniczych i inspektorów pracy. Wiadomo, że to są osoby, które się szczególnie narażają i że jeżeli pracodawcy zostawimy możliwości wypowiadania im warunków pracy i pogarszania sytuacji, to na pewno takie sytuacje będą mieć miejsce.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#WitMajewski">Oczywiście projekt ma też pozytywne strony. Mówił o nich przed chwilą pan poseł Wojtczak, w większości spraw się z nim zgadzam. Na pewno do pozytywów należy zniesienie ograniczeń przedmiotowych w zakresie negocjowania treści układu. To jest bardzo bolesne ograniczenie, które w praktyce przysparzało nam wielu kłopotów. Nie są kwestionowane wszystkie zmiany, a jest ich wiele, w projekcie ustawy, które dotyczą dostosowania treści do zmienionej konstytucji czy spraw wynikających ze zmian w rzeczywistości pracowniczej, jak już wspomniane przeze mnie przekształcenie 2,5-milionowej grupy pracowników sfery budżetowej w praktycznie dzisiaj około 2-milionową grupę pracowników samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#WitMajewski">Wszystkie te zmiany byłyby przez nas oczywiście poparte, gdyby nie mankamenty, o których mówiłem wcześniej. One powodują, że Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej projektu w wersji rządowej poprzeć nie może i, panie marszałku, Wysoka Izbo, stawiam wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu w nadziei, że rząd jednak podejmie uczciwe negocjacje z dwiema głównymi centralami i przyniesie projekt, ale nie taki, który będzie sprzyjał rozwiązaniom z jednego punktu widzenia, bo wtedy ten konflikt przenosi się do parlamentu i my musimy być sędzią w tym sporze. Chcielibyśmy oczywiście pomóc procesowi układowemu, ale nie w taki sposób, że będziemy rozsądzali spory, które w naszym odczuciu powinny być wynegocjowane z centralami i w społecznym konsensusie wniesione do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#WitMajewski">Zdaję sobie sprawę, że mogą być pewne różnice i nieuwzględnienie stanowisk, ale jeżeli w kilkunastu podstawowych, kardynalnych punktach nie uwzględnia się stanowiska jednej z central i wnosi projekt jednostronny, to nie można liczyć na zgodne i solidne poparcie, a sprawa nowelizacji działu jedenastego dotyczącego negocjacji układów zbiorowych, na taką zgodną współpracę w parlamencie zasługuje.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#WitMajewski">Z tych wszystkich względów, jeszcze raz to podkreślam, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprzeć projektu rządowego z druku nr 1423 nie może. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Jerzy Zając w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JerzyGrzegorzZając">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności stanowisko klubu w stosunku do projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 1423).</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JerzyGrzegorzZając">W istocie ta zmiana to tylko zmiana działu jedenastego Kodeksu pracy, mówiącego o układach zbiorowych pracy. Nowelizacja wynika z doświadczeń w okresie funkcjonowania dotychczasowych zasad. Zasady te obowiązują od 1994 r. Celem tej zmiany jest, tak jak zaprezentował rząd w uzasadnieniu, usprawnienie procesu negocjacji oraz zawierania układów zbiorowych pracy. Przede wszystkim dostosowuje się negocjacje do aktualnych warunków i możliwości zawarcia układu zbiorowego pracy w tych zakładach pracy, w których działa wiele rozdrobnionych związków zawodowych. Ten projekt usprawnia również proces negocjacji.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JerzyGrzegorzZając">Istotą zmiany jest przede wszystkim zmiana definicji pojęcia „organizacja związkowa reprezentująca pracowników”. Zgodnie z proponowanym art. 238 § 1 pkt. 2 jest to organizacja związkowa zrzeszająca pracowników, dla których układ jest zawierany. Bardzo istotna jest również proponowana zmiana kryterium reprezentatywności pracowników. Przede wszystkim przy ustaleniu reprezentatywności uwzględniać się będzie tylko tych pracowników — członków związków zakładowych, którzy opłacali składki związkowe przez ostatnie 6 miesięcy. Istotne jest również podwyższenie kryterium reprezentatywności. Organizacja związkowa musi zrzeszać co najmniej 10% pracowników firmy w organizacji zakładowej lub w przypadku organizacji ponad zakładowej — co najmniej 7% pracowników zatrudnionych u pracodawcy. O tym mówi nowy art. 24125a.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JerzyGrzegorzZając">Nowelizacja ustawy dotyczy również pracowników sfery budżetowej. Do roku 2003 układy zbiorowe może zawierać minister, a w przypadku pracodawców zatrudniających pracowników samorządowych wójt, burmistrz lub marszałek sejmiku. Układy takie będzie można zawierać do 31 grudnia 2003 r. To mówi art. 5 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#JerzyGrzegorzZając">Generalnie należy stwierdzić, że proponowana zmiana ustawy jest krokiem w bardzo dobrym kierunku i Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera jej rozwiązania oraz wnosi o skierowanie do stosownych komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Józef Zych w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prawo pracy, a także wszystkie przepisy, które wchodzą w zakres tego pojęcia, odgrywają decydującą rolę, gdy chodzi o zatrudnionych pracowników, stąd też klub Polskiego Stronnictwa Ludowego z dużą uwagą podchodzi do problemu nowelizacji działu jedenastego Kodeksu pracy i stawia sobie pytania: Czy nowelizacja odpowiada aktualnym potrzebom polskiego systemu prawnego, szczególnie prawa pracy? Czy zmierza we właściwym kierunku, gdy chodzi o zabezpieczenie interesów zatrudnionych pracowników? Czy umacnia rolę organizacji związkowych? Jeżeli popatrzymy na to zagadnienie z tego punktu widzenia, a także z punktu widzenia zgodności z obowiązującą obecnie konstytucją i zobowiązaniami, które Polska przyjęła w umowach międzynarodowych, w tym w ratyfikowanych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy, to trzeba powiedzieć, że proponowana nowelizacja idzie we właściwym kierunku, natomiast istnieje wiele kwestii, które, niestety, budzą istotne zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JózefZych">Na podkreślenie zasługuje przede wszystkim problem, o którym mówili moi przedmówcy, swobody pertraktowania warunków układu zbiorowego pracy zarówno gdy chodzi o układy zakładowe, jak i o układy ponad zakładowe. I tutaj od razu chciałbym nie zgodzić się z propozycją zmiany pojęcia „zakładowy układ zbiorowy pracy” na „układ zakładowy”. Musimy o tym pamiętać, że jeżeli chodzi o potoczną mowę, to przez układy zakładowe rozumieć można różne sytuacje. A zatem jeżeli funkcjonuje pojęcie układu zbiorowego pracy, sprawdzone zresztą nie tylko w Polsce, to używanie go nie powoduje żadnych wątpliwości, o co chodzi. Uważamy więc, że ta akurat zmiana nie ma takiego znaczenia, jak to uzasadnia projektodawca.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JózefZych">Niewątpliwie bardzo ważną sprawą jest dopuszczenie sfery budżetowej do możliwości zawierania zbiorowych układów pracy. Dziś problem polega jednak na tym, żeby nie tylko negocjować, ale stworzyć warunki do realizacji układów zbiorowych pracy. Jeżeli popatrzymy na to zagadnienie z tego punktu widzenia, a także z punktu widzenia interesu reprezentacji związkowej, i nie tylko związkowej, która ma chronić interesy pracowników, to trzeba krytycznie odnieść się przede wszystkim do art. 2418 § 1 i 3. Chodzi tutaj... Przepraszam, do art. 24113 § 2, bo jeżeli chodzi o art. 2418 § 1 i 3, to zasada rocznego obowiązywania jest oczywiście słuszna. Ale z tym wiąże się bardzo kontrowersyjny problem możliwości wypowiedzenia warunków pracy i płacy osobom podlegającym szczególnej ochronie, z wyjątkiem kobiet w ciąży lub w okresie urlopu wypoczynkowego i pracowników w wieku przedemerytalnym. Ta zasada jest bezwzględnie słuszna i oczywiście nikt jej nie podważa, ale jeżeli tylko ta kategoria podlega ochronie, na mocy art. 39 i 177 Kodeksu pracy, to dochodzimy do przekonania, że tej ochrony pozbawieni zostaną członkowie zarządów zakładowych organizacji związkowych, rad pracowniczych przedsiębiorstw państwowych, a przede wszystkim społeczni inspektorzy pracy.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JózefZych">Przypominamy sobie niedawną debatę nad sprawozdaniem Państwowego Inspektora Pracy. Ile było problemów dotyczących naruszeń prawa pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, braku ochrony życia i zdrowia. Jeżeli w tej sytuacji układy zbiorowe pracy dopuszczać będą możliwość pozbawienia tej szczególnej ochrony, to muszę powiedzieć, że społecznej inspekcji pracy, a szczególnie społecznemu inspektorowi pracy wytrącona zostanie najważniejsza sprawa jego bezpieczeństwa i obiektywnego działania. A więc myślę, Wysoki Sejmie, że przy wprowadzaniu tego typu zmian trzeba rzeczywiście podchodzić bardzo ostrożnie, a w każdym razie nie znajduje to żadnego uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JózefZych">I sprawa następna. Dziwić się należy, że w ostatnim okresie organizacje związkowe tracą wiele uprawnień i to takich, które są im bezwzględnie konieczne. Mamy słuszną zasadę, mianowicie proponowano, aby ograniczyć, tzn. zmniejszyć próg dla organizacji związkowych, które mogą być stroną przy zawieraniu zbiorowych układów pracy - chodzi tutaj i o 7, i o 10% - przy założeniu, że ci członkowie opłacają składkę przez okres 6 miesięcy; przed chwilą pan poseł reprezentujący Unię Wolności zaproponował nawet rozważenie możliwości potrącania składki przez pracodawcę. Wysoki Sejmie, to jest bardzo niebezpieczna praktyka, mianowicie próbujemy ustawą wnikać w wewnętrzne regulacje dotyczące przede wszystkim poszczególnych związków zawodowych, co jest rzeczą niedopuszczalną. Po pierwsze, problem traktowania, kto jest członkiem danej organizacji jest sprawą danej organizacji i wobec tego, jeżeli zostaje przyjęty zgodnie z ustawą i tym statutem, nie wolno czynić tego typu uregulowań w innych ustawach. Do czego to może doprowadzić? Otóż może to doprowadzić do takiej sytuacji, że za kilka miesięcy albo wkrótce, kiedy będziemy nowelizować ustawę o radcach prawnych, zaczniemy pytać - albo regulować, że radcą prawnym jest ten, kto opłaca składki, a musi opłacać składki przez okres 6 miesięcy - kto jest adwokatem, gdyby trzeba było liczyć taką statystykę. To jest jedna rzecz. Druga rzecz, wydaje się, że na obecnym etapie rozwoju polskiej demokracji jest to wręcz absolutnie niezrozumiałe i rozumiem uproszczenia, bo bardzo łatwo wtedy będzie liczyć, ale jest to totalna nieufność kierowana przez ustawodawcę do organizacji związkowych jakoby te, bo tylko o to może chodzić, fałszowały czy mogły fałszować wykaz swoich członków. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego jest przeciwny tego typu regulacji.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, jest jeszcze jeden bardzo istotny problem, który budzi wątpliwości. Mianowicie, słuszna jest zasada, że strony, które zawierają układ zbiorowy pracy, i po stronie pracodawców, i pracowników, mają prawo występować o jego zawieszenie, wypowiadać go itd., ale jeżeli dopuszcza się możliwość, że to może uczynić organizacja uprawniona, która nie podpisywała, to już jest niebezpieczne, bo w ten sposób można przecież torpedować nie tylko stosowanie zbiorowego układu pracy, ale także jego przyjęcie. Zatem Polskie Stronnictwo Ludowe jest przeciwko tej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Jeżeli chodzi o układy zbiorowe pracy, to nie jest to problem ostatnich 5 lat. Rozumiem, że w tym momencie w uzasadnieniu rząd i moi przedmówcy odnosili się do regulacji z 1994 r., które w sposób istotny zmieniły, bo gdy chodzi o zbiorowe układy pracy, to nie tylko w państwach Unii Europejskiej, ale także w Polsce mamy na tym odcinku ogromne doświadczenie. Wszystkie inne propozycje o charakterze formalnym dotyczące terminu wejścia, zawieszenia itd. są, rzecz jasna, słuszne i zasługują na poparcie. Ale skoro podejmujemy temat układów zbiorowych pracy, w których gwarantuje się podstawowe prawa i obowiązki, które są konstytucją dla poszczególnych zakładów pracy, to w sposób jednoznaczny trzeba powiedzieć, że dzisiaj przy takim rozluźnieniu ochrony, m. in. z art. 45, a więc możliwości wypowiadania stosunku pracy w różnych sytuacjach, nawet usprawiedliwionych, nie można dopuszczać do dalszego osłabiania pozycji pracowników. Jest zrozumiała sytuacja, kiedy małe i średnie przedsiębiorstwa mogą żądać wprowadzenia określonych zasad zmniejszenia pewnych uprawnień, ale trzeba pamiętać, że to są sprawy najważniejsze, jeżeli chodzi o pracę, wynagrodzenie, urlopy, bezpieczeństwo pracowników. Troską ustawodawcy powinno być zapewnienie bezwzględnej równowagi tych uprawnień. Przede wszystkim pracownik jest zawsze słabszy od pracodawcy w procesie ekonomicznym - jeszcze długo tak będzie w Polsce - i myślę, że zasługuje on na szczególną ochronę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#StanisławZając">Proszę pana posła Witolda Tomczaka o zabranie głosu w imieniu kół poselskich: „Nasze Koło”, Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna i Ruchu Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WitoldTomczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedłożony do pierwszego czytania rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw powoduje istotne zmiany w dziale 11: Układy zbiorowe pracy. W uzasadnieniu do przedłożenia rządowego nie przedstawiono wyników konsultacji ze związkami zawodowymi zarówno pracowników, jak i pracodawców, zgodnie z wymogiem art. 31 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WitoldTomczak">Kilka uwag do tego projektu. W proponowanym brzmieniu art. 238 pkt 2 precyzuje się pojęcie organizacji związkowej, wiążąc je z organizacją zrzeszającą pracowników, dla których układ zbiorowy jest zawierany. Ten zapis oraz następne wymuszają na pracownikach wstępowanie do organizacji związkowych. Umacniają tym samym finansowo i politycznie liderów organizacji związkowych.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WitoldTomczak">W art. 240 § 3 otrzymuje następujące brzmienie: „Układ nie może naruszać praw osób trzecich”. O jakie osoby trzecie pragnie zadbać rząd RP, proponując taki zapis? Czy aby nie chodzi tutaj o eleganckie pozbycie się na przykład problemu wynikającego z dochodzenia swoich roszczeń wobec rządu przez środowiska pielęgniarek, lekarzy, nauczycieli, górników itd., a także o zapewnienie dochodzenia interesu prawnego koncernom międzynarodowym?</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WitoldTomczak">Zmiana dotycząca art. 2417 § 4 jest zdecydowanie niekorzystna dla strony słabszej, jaką jest grupa pracowników, nawet zorganizowana w związek zawodowy. Dotychczasowa treść § 4 powinna zostać utrzymana.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 2418, dotyczącego warunków przejęcia pracowników, jest także mniej korzystna dla słabszej strony pracowniczej, zorganizowanej w związek zawodowy. Obecna propozycja zmierza do całkowitego wyeliminowania, okrężną drogą, korzystnego dla pracowników dotychczasowego zapisu art. 231 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 2419, dotyczącego zmiany układu w części obejmującej § 3, zawęża treść dotychczas obowiązującej normy tego przepisu. Treść § 3 należałoby pozostawić bez zmian. Ponadto obowiązujący zapis § 4 omawianego artykułu jest bardziej czytelny i jednoznaczny. Nie zmusza pracowników do powiększania liczebności struktur związkowych, ponadto premiuje dwie duże centrale związkowe: „Solidarność” i OPZZ. Prawne skutki uzyskania reprezentatywności określają m.in. przepisy tegoż artykułu.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#WitoldTomczak">Zasadna jest proponowana zmiana dotychczasowego art. 24111, dotyczącego wpisu do rejestru, w § 5, wynika bowiem z innych ustaw regulujących kwestie działalności sądów powszechnych. Proponowane dadania w tym artykule § 7–10 jest zbędne, o ile rząd nie poszukuje skutecznej furtki do ingerowania w układy zbiorowe zawierane pomiędzy pracownikami a pracodawcami. Właściwa sądowa ochrona tzw. interesu prawnego jest zagwarantowana w dotychczasowym brzmieniu § 3.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24113, dotycząca korzystniejszych i mniej korzystnych postanowień układu, jest kolejnym ograniczeniem praw strony układu z definicji słabszej, czyli strony pracowniczej. Budzi zdumienie taka propozycja legislacyjna wychodząca ze strony rządu określanego w mediach rządem związkowców. Interesująca może być opinia - której brakuje w uzasadnieniu rządowego przedłożenia - central związkowych, w tym NSZZ „Solidarność”, w szczególności jej szeregowych członków.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24114 dotycząca stron układu ponad zakładowego jest również zbędna. Przepisy tego artykułu w sposób wyczerpujący określają strony układu ponad zakładowego. Proponowana modyfikacja dotychczasowego zapisu, w szczególności § 2, zmierza znowu, jak sądzę, do „eleganckiego” pozbycia się kontroli państwa (lub ułatwi zawieranie układów zbiorowych, nawet niekorzystnych dla polskich pracowników, z nowymi zagranicznymi właścicielami państwowych jeszcze przedsiębiorstw) w takich przedsiębiorstwach, jak: Polskie Koleje Państwowe, Poczta Polska, Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, Telekomunikacja Polska, wobec których pod rządami dotychczasowego rozwiązania właśnie minister pracy i spraw socjalnych posiadał uprawnienia do określenia ogólnokrajowych podmiotów, których statutowe organy mogą zawierać ponad zakładowe układy zbiorowe. Uważam, iż reprezentacja „Solidarności” w Sejmie nie może dopuścić do zrealizowania tego pomysłu.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24116 dotyczy reprezentacji pracowników w rokowaniach. Proponowany nowy zapis § 2 wskazanego wyżej artykułu Kodeksu pracy jest kolejną próbą rozbicia solidarności pracowniczej, umożliwia pracodawcy stosowanie starej zasady „dziel i rządź”. Uważam, że należałoby pozostawić dotychczasowy zapis § 2 i § 3, gdyż wskazana już propozycja nowego zapisu § 2 dodatkowo wchłania treść obowiązującego § 3. Ponadto wykreślenie obowiązującego dotychczas § 6 tegoż artykułu pozbawia stronę pracowniczą uzyskanego dotychczas przywileju: nie można było zawrzeć układu ponad zakładowego, jeżeli choćby jedna organizacja związkowa prowadząca rokowania odmówiła jego podpisania. Nie jestem zwolennikiem zasady liberum veto, lecz uważam, że przy dobrze rozumianym pojęciu dobra wspólnego zdarza się często sytuacja, gdy tylko jednostka to dobro dostrzega i broni go. Dlatego dotychczasowy zapis § 6 jest bardzo ważny i nie wolno doprowadzać do jego usunięcia. Ułatwi się wtedy sytuację stronie zawsze silniejszej, a więc stronie pracodawcy, którą - to obecnie wyraźnie widać - generalnie będą duże zagraniczne koncerny.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24117, dotycząca reprezentatywnej organizacji związkowej, która brała udział w zawieraniu układu zbiorowego, prowadzi do preferowania dużych central związkowych oraz umacnia dotychczasową pozycję ich liderów. Uważam dotychczasowy zapis § 1 za odpowiedni, proponowana bowiem przez rząd propozycja prowadzi do zwiększenia progu reprezentatywności organizacji związkowej - z 5 tys. pracowników obecnie do 10 tys. pracowników. Natomiast przez propozycję wykreślenia dotychczasowego brzmienia § 3 chce się doprowadzić do wyeliminowania konfederowania się, a tym samym do odmowy prawa reprezentatywności przy zawieraniu układów zbiorowych tym ogólnokrajowym związkom zawodowym i zrzeszeniom, które wstąpiły do konfederacji zawodowej po orzeczeniu przez sąd powszechny jej reprezentatywności. Dotychczasowy bowiem zapis § 3 nie zastrzegał jego obowiązywania tylko wobec tych organizacji wchodzących w skład konfederacji zawodowej w dacie wydania przez sąd orzeczenia o jej reprezentatywności. Usunięcie zapisu § 3 zdecydowanie osłabi siłę mediacyjną pracowników.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24118 dotyczy rozszerzenia stosowania układu ponad zakładowego. W szczególności proponowana zmiana dotychczasowego § 1 poprzez zastąpienie dotychczasowego słowa „lub” drobną literą „i” prowadzi w linii prostej do klinczu, czyli sytuacji, w której organizacje pracownicze i organizacje pracodawców mogą nie uzyskać wymaganego w proponowanym obecnie zapisie konsensusu. Poprzedni zapis w takim przypadku stwarzał legalną formę wyjścia z podobnego impasu. Nadto proponowany zapis krępuje możliwość zawarcia osobnego układu zbiorowego pracownikom, którym nie udało się tego uczynić przed datą objęcia ich układem zbiorowym narzuconym przez ministra do spraw pracy. Poprzedni zapis umożliwiał ministrowi rozszerzenie układu na innych pracowników bez prowadzenia z nimi rokowań jedynie na okres 1 roku. Z tego względu proponowany zapis art. 24118 jest nie do zaakceptowania. Według dotychczasowego brzmienia art. 24117 stosowanie układu na podstawie zarządzenia ministra kończyło się, gdy następowało objęcie pracowników nowym układem pracy, względnie minister wydawał zarządzenie wskazane w § 2 dotychczasowego brzmienia art. 24118. Z powyższego widać, iż zbędne jest modyfikowanie dotychczasowego brzmienia art. 24118.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24119 - dotycząca przekształcenia organizacyjnego stron układu - ograniczająca zmianę dotychczasowego brzmienia § 2 do przewidywania ustania członkostwa li tylko pracodawcy w organizacji pracodawców, jest mało perspektywiczna. Istnieje przecież podobna możliwość, jeśli chodzi o organizacje związkowe. Taką możliwość przewidywał dotychczasowy zapis § 2 i należy ten zapis pozostawić bez zmian. Zupełnie zbędne jest wprowadzenie tego samego przez dodanie dodatkowego zapisu w postaci § 21.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24120, dotycząca kolizji układów ponad zakładowych w przypadku łączenia — fuzji zakładów pracy, poprzez proponowane Sejmowi całkowite wykreślenie dotychczasowego zapisu kładzie kres dobremu prawu pracowników do uzgodnienia z nowym pracodawcą, który z dotychczasowych układów będzie stosowany w wyniku połączenia przedsiębiorstw. Można tutaj zrozumieć, czyj interes ma być szczególnie chroniony w perspektywie pilnej wyprzedaży polskich przedsiębiorstw w obce ręce i ewentualnego ich łączenia, np. Polfy Poznań oraz Glaxo Welcome.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24121, dotycząca podziału zakładu pracy objętego układem, poprzez proponowane Sejmowi całkowite wykreślenie dotychczasowego zapisu ułatwi nowym pracodawcom, tym, którzy nabywają duże polskie przedsiębiorstwa na „zasadzie plastrów kiełbasy salami”, nieliczenie się z obowiązującym w zakładzie układem.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#WitoldTomczak">W odniesieniu do powyższych propozycji nie może być zgody tych posłów Rzeczypospolitej Polskiej, dla których niezbywalna godność pracownika oraz interes narodowy nie są pustymi słowami.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24125, która dotyczy wspólnej reprezentacji oraz wspólnych rokowań, poprzez zmianę § 1 zmierza właśnie do wyeliminowania obowiązku porozumiewania się organizacji związkowych w celu zawarcia układu zbiorowego. Proponowany zapis § 1 powinien zostać w postaci dotychczasowej. W dotychczasowej postaci powinny pozostać pozostałe rozstrzygnięcia art. 24125. Jedynie istniejąca pod rządami obecnego Kodeksu pracy luka, jeśli chodzi o uzyskanie zdolności układowej organizacji związkowej, uzasadniałaby przyjęcie rządowej propozycji § 2 - rząd przewiduje okres 30 dni od wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu - względnie zastosowania w drodze analogii przepisu art. 24116.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#WitoldTomczak">Proponowany dodatkowy art. 24125a jest zbędny wobec rozstrzygniętej już w art. 24117 reprezentatywności organizacji związkowej.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24127 — dotycząca zawieszania stosowania układu — poprzez wprowadzenie nowego brzmienia § 1, w istocie wydłużającego okres zawieszenia obowiązującego układu z uwagi na sytuację finansową pracodawcy, może doprowadzić do praktycznego wstrzymania stosowania postanowień tego układu z pokrzywdzeniem pracowników. Podam tu przykład NFI, które praktycznie wszystkie wykazują od lat stratę netto, czyli mają złą sytuację finansową, a jednocześnie godzą się na złe zarządzanie powierzonymi im polskimi firmami przez firmy zarządzające, które na tzw. zarządzaniu zarabiają krocie. I w takim przypadku — np. zakładu Tormięs SA w Toruniu — pracownicy mieliby aż na 3 lata godzić się na zawieszenie wynegocjowanego układu zbiorowego? Dotychczasowy zapis należy utrzymać w mocy — doprowadzi do zdyscyplinowania zarządzającego w imieniu pracodawcy menedżera.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego brzmienia art. 24128, dotycząca organizacji gospodarczej pracodawców, powstających np. holdingów, jest zasadna, ale z uwagami złożonymi do proponowanych zmian do art. 24117.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#WitoldTomczak">Proponowana zmiana dotychczasowego art. 24129, która dotyczy podziału lub połączenia zakładu pracy, poprzez zmianę dotychczasowej treści § 1 prowadzi w konkluzji do tego, że ustawodawca miałby przewidzieć li tylko podział zakładowej organizacji związkowej, natomiast nie uwzględniono by tak przecież częstych podziałów i przekształceń zakładów pracy, które to podziały - i jedne, i drugie - obejmuje obecne brzmienie § 1. Dlatego ten obecny zapis należy pozostawić bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#WitoldTomczak">Niedopuszczalne jest proponowane przez rząd skreślenie § 4 i 5 wyżej wymienionego artykułu. Ograniczona zostanie w ten sposób dotychczas gwarantowana zapisem § 4 podmiotowość pracowników - zgodnie z nim nowy pracodawca musiał ustalić z zakładową organizacją związkową, który z obowiązujących przed podziałem układów zbiorowych będzie obowiązywał.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#WitoldTomczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z powyższymi uwagami koła poselskie: „Nasze Koło”, ROP, KPN - Ojczyzna wnoszą o odrzucenie przedłożonego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#StanisławZając">Zamiar przedstawienia pytań zgłosili panie i panowie posłowie: Bogumił Andrzej Borowski, Jan Zaciura, Anna Zalewska, Ryszard Zbrzyzny, Władysław Adamski, Władysław Skrzypek, Józef Nowicki, Stanisław Misztal, Andrzej Słomski, Ewa Tomaszewska, Ewa Sikorska-Trela, Jan Chmielewski i Regina Pawłowska. Nikt więcej z posłów się nie zgłasza? Jeszcze pan poseł Zdzisław Tuszyński.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#StanisławZając">Zamykam listę posłów zgłaszających się do przedstawienia pytań.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Jeszcze przed rozpoczęciem zadawania pytań bardzo proszę o niewygłaszanie wystąpień poselskich, tylko o zadawanie pytań, bo tego wymogu będę bardzo skrupulatnie przestrzegał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Do zadania pytania w debacie nad projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw - druk sejmowy nr 1423 - skłoniła mnie proponowana zmiana w art. 239 ust. 3, zawartym w dziale jedenastym pt. „Układy zbiorowe pracy” ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, zamieszczonym jako załącznik do obwieszczenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 23 grudnia 1997 r. (DzU nr 21 poz. 97 z 1998 r.). Jest to zmiana dotychczasowego brzmienia: „układu nie zawiera się dla mianowanych pracowników urzędów państwowych, mianowanych pracowników samorządowych, sędziów i prokuratorów”, na: „układu nie zawiera się dla członków korpusu służby cywilnej, mianowanych pracowników urzędów państwowych, mianowanych pracowników samorządowych, sędziów i prokuratorów”.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy nie uważa pani minister, że umieszczając w art. 239 ust. 3 Kodeksu pracy zapis „członkowie korpusu służby cywilnej”, a nie - jak, moim zdaniem, powinno być - „urzędnicy służby cywilnej „, czyni się krzywdę tysiącom pracowników przez pozbawienie ich uprawnień do zawierania zbiorowych układów pracy? Pracownicy ci bowiem, na mocy art. 136 ust. 1, z dniem wejścia w życie ustawy z 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej stali się z mocy prawa pracownikami służby cywilnej, a więc w rozumieniu art. 2 tej ustawy - członkami korpusu służby cywilnej (DzU nr 49 poz. 483 z 1999 r., z późn. zm.).</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy nie uważa pani minister, że niemianowani, powtarzam: niemianowani pracownicy zatrudnieni w urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej, w komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat pomocniczy, którzy postanowieniami art. 2 ust. 2 i 5 ustawy o służbie cywilnej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">... stali się częścią korpusu służby cywilnej, a nie uzyskali przez to...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, teraz ja mówię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Dobrze, kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#StanisławZając">Przepraszam, panie pośle, proszę przez moment zaczekać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#StanisławZając">Bardzo proszę, aby przy zadawaniu pytań nie wprowadzać szerokiego uzasadnienia, nie tłumaczyć, co kogo skłania do zadania pytania, bo to są sprawy na pewno ważne, ale nie najistotniejsze. Najistotniejszą sprawą jest zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#StanisławZając">Bardzo proszę, panie pośle, kontynuować pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy zatem urzędnicy ci, którzy nie uzyskali przez to przywilejów przysługujących sędziom, prokuratorom czy mianowanym urzędnikom państwowym, nie powinni mieć swobody zawierania zbiorowych układów pracy?</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy nie uważa pani minister, że pracownik zatrudniony w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na podstawie umowy o pracę to nie sędzia czy prokurator i że może on być narażony na wszelkie możliwe szykany, gdy nie jest chroniony układem zbiorowym pracy? Stwierdzam to, bo przez całe lata byłem kadrowcem w Urzędzie Rady Ministrów, a potem w kancelarii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Jana Zaciurę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanZaciura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam kilka pytań do pani minister. Zważywszy, że zgadzam się ze stwierdzeniem z uzasadnienia i z wystąpienia pani minister, iż podstawowym celem nowelizacji działu jedenastego Kodeksu pracy jest usprawnienie procesów negocjacji i zawierania układów zbiorowych pracy, na tym tle mam pytania i szczegółowe, i trochę szersze. Zacznę od art. 5 ustawy, w której zapisany jest termin, mianowicie do 31 grudnia 2003 r. ponad zakładowy układ zbiorowy pracy ze strony pracodawców zawiera: po pierwsze, właściwy minister lub centralny organ administracji rządowej; po drugie, odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent w stosunku do pracowników zatrudnionych w jednostkach sfery budżetowej prowadzonych przez samorząd. Pani minister, czy to oznacza, że od momentu uchwalenia tejże ustawy właściwi ministrowie i kierownicy centralnych organów administracji rządowej nie będą uchylali się od rozpoczęcia negocjacji w sprawie zawarcia ponad zakładowego układu zbiorowego pracy, tak jak to czynią obecnie, po pierwsze, nie przystępując do czynności układowych, po drugie, robiąc wszystko, żeby ten obowiązek z siebie zepchnąć, a nowelizacja niektórych ustaw najlepiej o tym świadczy? Po drugie, pani minister, czy fakt, że wójtowie, burmistrzowie, prezydenci, a więc podmioty, które prowadzą jednostki sfery budżetowej typu szkoły, placówki czy zakłady opieki zdrowotnej, mają prawo do zawierania układów zbiorowych pracy, oznacza, że mogą występować w podwójnej roli - raz jako pracodawcy, a drugi raz jako podmioty, które są jednostkami prowadzącymi dane jednostki budżetowe? Przypomnę, w oświacie kierownikiem zakładu pracy jest dyrektor określonej placówki, a nie organ samorządowy, który prowadzi określoną placówkę. Po trzecie, jeszcze ze szczegółowych pytań. Czy prawidłowe, czy właściwie uzasadnione jest to, że zakładowe umowy zbiorowe, czy układy zbiorowe, będą rejestrowane nie tak, jak dotychczas są rejestrowane, czyli u ministra pracy, a zgodnie z ust. 2 art. 5 będą to właściwi okręgowi inspektorzy pracy? Czy fakt rejestracji na szczeblu właściwych okręgowych inspektorów pracy nie spowoduje, że będziemy mieć wielką, powiedziałbym, różnorodność układów zbiorowych pracy, bardzo często sprzecznych z prawem pracy?</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JanZaciura">Ostatnia kwestia, w szerszym trochę kontekście. Pani minister, zgadzając się, że zbiorowe stosunki pracy, układy zbiorowe, system negocjacyjny to bardzo ważne sprawy, czy w tej nowelizacji nie należało skorzystać z okazji i wystąpić o ustawowe umocowanie trójstronności dialogu społecznego, a więc funkcjonowania Komisji Trójstronnej? Czy nie należałoby w tej nowelizacji zawrzeć propozycji, aby organy samorządu terytorialnego były pełnym podmiotem w negocjacjach w ramach Komisji Trójstronnej czy czterostronnej? Jeżeli zgadzamy się, że proces przekazywania uprawnień i decentralizacji państwa jest trwały i nieodwracalny, to jednostki samorządu terytorialnego muszą być nie tylko stroną, jeśli chodzi o zawieranie układów zbiorowych pracy, ale muszą być takim samym partnerem w negocjacjach, jak organizacje pracodawców. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę panią poseł Annę Zalewską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#AnnaZalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mówiła pani minister o wielkiej roli dialogu społecznego z partnerami społecznymi, o roli związków zawodowych, zbiorowych układów pracy. Pytam więc: Dlaczego rząd próbuje pozbawić związki zawodowe działające w oświacie możliwości zawierania ponad zakładowego układu zbiorowego pracy dla nauczycieli z ministrem edukacji narodowej? Przecież to państwo gwarantuje płace nauczycielom, a ustawa określa ich powinności. W Karcie nauczyciela jest art. 36, który pozwala na zawarcie zbiorowego układu pracy na szczeblu centralnym - jakby przeniesienie go, rozciągnięcie na szczeble niższe. Czy, proponując wykreślenie tego artykułu, minister edukacji konsultował tę sprawę z ministrem pracy? Jakie stanowisko zajął minister pracy w sprawie art. 36 Karty nauczyciela, który w proponowanej nowelizacji pozbawia związki zawodowe zawierania centralnego układu pracy dla nauczycieli? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Ryszarda Zbrzyznego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Chciałbym zapytać: Czy w świetle wprowadzonej normy polegającej na tym, że do negocjacji układu zbiorowego pracy będzie dopuszczona organizacja związkowa, która jest w stanie udokumentować stan członkowski na podstawie 6-miesięcznego opłacania składki, ta organizacja związkowa - a tutaj zapewniam Wysoką Izbę, że są takie zakładowe organizacje związkowe - która nie pobiera składki członkowskiej od swoich członków, albowiem ma rozwiniętą działalność gospodarczą na szeroką skalę, jest czy może być stroną układu zbiorowego pracy? I kolejne pytanie dotyczy ponad zakładowych układów zbiorowych pracy. Czy w świetle regulacji, którą w tej chwili wprowadza się w nowelizowanej ustawie, jest to precyzyjniejszy zapis niż dotychczas obowiązujący, który jest bardzo ograniczony w swojej treści, albowiem minister pracy i polityki społecznej wydał rozporządzenie, na mocy którego tylko w niektórych kilku działach gospodarki czy w przedsiębiorstwach państwowych była możliwość zawarcia ponad zakładowych układów zbiorowych pracy, czy w świetle tej nowej regulacji ta lista będzie rozszerzona czy zawężona, czy w ogóle nie będzie żadnej regulacji ograniczającej możliwość zawierania układów zbiorowych pracy o charakterze ponad zakładowym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Władysława Adamskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WładysławAdamski">Panie Marszałku, mam pytanie do pani minister. Otóż związki zawodowe mogą zrzeszać się w federacje, tworząc sobie zaplecze eksperckie, prawnicze służące usprawnieniu ich działalności związkowej. Czy w związki z tym federacja, w tym także Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, będą mogły być stroną przy zawieraniu układów zbiorowych? Z nowelizacji wynika bowiem, że mogą w tym wypadku powstawać bardzo poważne problemy. Z drugiej strony czy Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” będzie mogła być stroną, bo z nowelizacji wynika, że jak najbardziej jako scentralizowany związek będzie mogła. Czy zatem celem rządu poprzez wprowadzenie tej nowelizacji jest podział związków zawodowych na słuszne i mniej niesłuszne, na swoje i nie swoje? Chciałbym znać odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WładysławAdamski">I kolejna sprawa. Pojawia się problem, że inspektorzy pracy, członkowie rad nadzorczych z ramienia związków zawodowych, a także działacze związkowi będą mogli w pewnych okolicznościach mieć zmienione warunki pracy na gorsze. Są to ludzie, którzy rzeczywiście najbardziej narażają się w kontaktach z pracodawcą, stając w obronie spraw pracowniczych. Czy celem zatem tej nowelizacji, czy celem rządu jest umocowanie pozycji pracodawców, a osłabienie pozycji przedstawicieli związków zawodowych? Czy chodzi o to, żeby zamknąć im usta po to, by w obawie przed zmianą warunków swojej pracy na gorsze nie występowali tak wyraziście jak dotychczas w obronie spraw pracowniczych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Władysława Skrzypka z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WładysławJózefSkrzypek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam dwa pytania do pani minister. Po pierwsze, w proponowanej ustawie proponuje się zmianę zasad rozciągania układów zbiorowych pracy. Czym podyktowana jest ta zmiana? Czy zmierza ona w kierunku obrony interesu pracowników? - dotyczy to art. 24118.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WładysławJózefSkrzypek">I pytanie drugie. Czy rząd korzysta z doświadczeń innych krajów w zawieraniu układów zbiorowych? Szczególnie chodzi mi o kraje Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#StanisławZając">O zadanie pytania proszę pana posła Józefa Nowickiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Moje pytanie dotyczy tej grupy pracowników, którzy stanowią grupę społecznych inspektorów pracy. Tej propozycji nowelizacji nie odczytuję jako próby pozbawienia ich szczególnej ochrony warunków pracy, odczytuję ją natomiast jako próbę pewnej zmiany warunków i jednocześnie dopuszczenie rozwiązania korzystniejszych warunków układowych dla społecznych inspektorów pracy. I chciałbym panią minister zapytać w związku z tym, czym uzasadnia resort taką propozycję i jak się ma ta propozycja do nowelizowanej ustawy o Społecznej Inspekcji Pracy? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#StanisławZając">O zadanie pytania proszę pana posła Stanisława Misztala z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani minister: Czym podyktowane są zmiany powodujące wycofywanie się organów administracji z występowania w roli partnera pracodawcy wobec związków zawodowych przy rokowaniach dotyczących układów zbiorowych pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#StanisławZając">O zadanie pytania proszę pana posła Andrzeja Słomskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#AndrzejSłomski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W art. 2418 § 1 Kodeksu pracy, regulującym kwestie związane z przekształceniami własnościowymi, wprowadzono zapis, że w okresie jednego roku od dnia przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę do pracowników stosuje się postanowienia układu, którym byli objęci przed przejściem, w brzmieniu obowiązującym w dniu przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego pracodawcę, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. Ponieważ układ zbiorowy w trakcie funkcjonowania ulega zmianom w drodze protokołów dodatkowych czy porozumień, przepis rozwiewa wątpliwości, jeśli chodzi o wersję układu obowiązującego u nowego pracodawcy. Wydaje się jednak, że istotne jest podniesienie wątpliwości. I tu chciałbym prosić panią minister o odpowiedź na następujące pytanie: Jakie to odrębne przepisy regulują tę kwestię i o jakich odrębnych przepisach regulujących tę kwestię jest mowa w proponowanym art. 2418 § 1 Kodeksu pracy? Przecież brak jest obecnie ogólnie obowiązujących przepisów regulujących omawiane problemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#StanisławZając">O zadanie pytania proszę panią poseł Ewę Tomaszewską z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przypadku pracowników sfery budżetowej układ zbiorowy pracy podpisuje właściwy minister. Chciałabym zapytać, czy nie nastąpi tu kolizja z autonomią nadaną wyższym uczelniom przez ustawę o szkolnictwie wyższym i czy oznacza to całkowitą eliminację prawa do zawierania zakładowych układów zbiorowych na wyższych uczelniach? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę panią poseł Ewę Sikorską-Trelę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#EwaSikorskaTrela">W art. 24125 § 1 czytamy: „Jeżeli pracowników, dla których ma być zawarty układ zakładowy, reprezentuje więcej niż jedna organizacja związkowa, rokowania w celu zawarcia układu prowadzi ich wspólna reprezentacja lub działające wspólnie poszczególne organizacje związkowe”. Pani minister, jeżeli w czasie negocjacji z pracodawcą reprezentujące pracowników związki zawodowe mają odmienne stanowiska odnośnie do negocjowanych uregulowań i nie mogą dojść do wzajemnych uzgodnień, to stanowisko którego związku będzie musiało być przyjęte przez pracodawcę jako stanowisko reprezentacji pracowników? Jest to niezmiernie istotny i często występujący problem w zakładach pracy, w których funkcjonuje więcej niż jeden związek, i sprawa ta powinna być jednoznacznie uregulowana w proponowanej dziś przez rząd zmianie ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Jana Chmielewskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie do przedstawiciela rządu. Czy zgadza się pani, że w trakcie transformacji ustrojowej i gospodarczej następuje ciągłe poszukiwanie adekwatnych do tworzącej się gospodarki wolnorynkowej form zatrudnienia osób świadczących pracę nie na swoją rzecz, ale na rzecz innego podmiotu? Czy faktycznie w poszukiwaniu nowych form i sposobów zatrudniania konkurują ze sobą dwie wartości? Pierwsza wiąże się z respektowaniem w obszarze działania prawa reguł gospodarki wolnorynkowej, gdzie pracę traktuje się jako rodzaj towaru, o którego wartości przesądza sytuacja na rynku pracy. Chodzi tu nie tylko o wynagrodzenie, ale także o pozycję pracownika w trakcie ustalania warunków zatrudnienia, dyspozycyjność, dbałość o dobre interesy pracodawcy, czasem także kosztem interesów osobistych czy rodzinnych, czy też zobowiązanie pracownika do realizacji pewnych dodatkowych wobec pracodawcy obowiązków. Druga grupa wartości to są wartości, z których wyrosło prawo pracy, mające zapewnić prawną równość zatrudniającego i świadczącego pracę w trakcie nawiązywania stosunków zatrudnienia. Z tym wiąże się przede wszystkim tworzenie minimalnych gwarancji dla pracownika...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, bardzo proszę o pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JanChmielewski">Już kończę, tylko hasłowo wobec tego: Gwarantowanie m.in. minimalnego wynagrodzenia i określenie zakresu dyspozycyjności.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JanChmielewski">Następne pytanie. Jaka jest relacja układów zbiorowych i paktów socjalnych np. w restrukturyzowanych branżach, gałęziach gospodarki czy życia społecznego?</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JanChmielewski">I ostatnie pytanie. Jakich zmian wymaga jeszcze Kodeks pracy, aby był zgodny z prawem Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#StanisławZając">O przedstawienie pytania proszę panią poseł Reginę Pawłowską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#ReginaPawłowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy art. 24119. Dlaczego rząd umożliwia pracodawcy, który wystąpił z organizacji pracodawców, do odstąpienia od układu? Czy zapis ten nie będzie wręcz skłaniał pracodawców do występowania z organizacji zrzeszających pracodawców i czy nie będzie to przyczyną niepokojów wśród pracowników? Biorąc pod uwagę to, że coraz częściej nie są konsultowane projekty ustaw ze związkami, mam pytanie: czy ten projekt ustawy był konsultowany ze związkami zawodowymi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#StanisławZając">O zadanie pytania proszę pana posła Zdzisława Tuszyńskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#ZdzisławTuszyński">Pani Minister! Komisja Trójstronna boryka się z ciągłymi perturbacjami, raz wychodzi OPZZ, raz wychodzi związek zawodowy „Solidarność”. Czy nie sądzi pani minister, że przyczyna leży w tym, że Komisja Trójstronna stała się śmietnikiem, do którego wrzuca się wszystkie problemy branżowe? Czy nie sądzi pani minister, że brak branżowych układów zbiorowych pracy będzie powodował, że znaczenie Komisji Trójstronnej będzie malało? Co zamierza rząd zrobić, aby rozwiązać ten problem, bowiem związki zawodowe, zgodnie współpracując ze sobą, myślę tutaj o różnych związkach zawodowych, oczekują, że ten problem zostanie rozwiązany w interesie pracowników.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#ZdzisławTuszyński">I drugie pytanie do pani minister. Jakie cele przyświecają rządowi w próbie rozbijania związków zawodowych w sytuacji, kiedy po wielu latach sporów pomiędzy związkami zawodowymi w zakładach pracy i na szczeblu wyższym, krajowym, dochodzi do porozumienia, szczególnie w zakładach pracy, ale również na szczeblu centralnym. Ja kieruję Związkiem Zawodowym Metalowców i od paru lat doskonale współpracujemy z Sekcją Krajową „Solidarności” metalowców i nie widzę powodów, aby pomiędzy nas wprowadzać jakieś konflikty poprzez proponowaną w ten sposób ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#StanisławZając">Pani poseł, lista posłów zgłaszających się do zadania pytań jest już zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale kobieta, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#StanisławZając">Lista posłów została zamknięta, ja wyraźnie pytałem...</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Głos z sali: W drodze wyjątku, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#StanisławZając">Proszę o zadanie pytania panią poseł Krystynę Łybacką z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#KrystynaŁybacka">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#KrystynaŁybacka">Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam jedno pytanie. Otóż w uzasadnieniu do ustawy możemy przeczytać, że podstawowym celem nowelizacji jednego z istotnych działów, mianowicie działu jedenastego Kodeksu pracy, jest usprawnienie procesu negocjowania i zawierania układów zbiorowych pracy przy uwzględnieniu dotychczasowych doświadczeń. Chciałbym zapytać, jak pani minister może wypełnić to zdanie z uzasadnienia, wskazując odpowiednie przepisy nowelizowanego kodeksu, bowiem w noweli nie można się tego doczytać. Jeżeli zaś bierzemy pod uwagę doświadczenia dotychczasowe, to trzeba powiedzieć, że one są, niestety, raczej negatywne, szczególnie jeżeli popatrzymy na doświadczenia Komisji Trójstronnej, o których tyle mówili moi przedmówcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Elżbietę Sobótkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#ElżbietaSobótka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam bardzo serdecznie podziękować paniom posłankom i panom posłom za tak duże zainteresowanie przedstawionym przez rząd projektem. Jest to bowiem - raz jeszcze chciałam to podkreślić - niezmiernie ważna problematyka, która nie może być regulowana jedynie przy biurku urzędniczym ani w zaciszu gabinetu naukowców, ale nie może być też regulowana tylko przez samych partnerów społecznych i dlatego dialog na temat tej regulacji jest niezmiernie ważny. Przygotowując tę regulację, opracowując projekt rządowy, ministerstwo pracy starało się tę procedurę dialogu ze środowiskami partnerów społecznych, ze środowiskami naukowymi, z praktykami prawa pracy wyczerpać. Ta dzisiejsza debata jest również istotnym elementem tego dialogu i mam nadzieję, że będzie mogła być kontynuowana w trakcie prac w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#ElżbietaSobótka">Podstawowe problemy poruszone przez państwa da się zgrupować. Najwięcej uwag w wystąpieniach przedstawicieli klubów i kół poselskich dotyczyło tego, co nowego ta regulacja wnosi, jeśli chodzi o stronę podmiotową - czyli kto może zawierać te układy - i czy regulacja ta coś wnosi, jeśli chodzi o objęcie tym zapisem nowych grup, które dotychczas z tego dobrodziejstwa układów zbiorowych pracy korzystać nie mogły. Tutaj pozwolę sobie na taką zbiorczą odpowiedź, że ta regulacja jest przykładem dostosowania do zasad wyznaczonych przez poziom regulacji europejskiej, bo o tym mówi konwencja nr 98 Międzynarodowej Organizacji Pracy i towarzyszące jej zalecenie nr 91. Są to stare akty, jeszcze z lat pięćdziesiątych, ratyfikowane przez Polskę i one dopiero teraz mogą być w pełni respektowane przez nasz porządek prawny. Również w Europejskiej Karcie Socjalnej z 1961 r., ratyfikowanej przez Polskę, w jednym z artykułów jest mowa o tym, że to partnerom społecznym przysługuje prawo prowadzenia nieograniczonych rokowań zbiorowych. Także Karta podstawowych praw pracowników krajów Unii Europejskiej, przyjęta jako dokument polityczny w 1989 r., kładzie bardzo duży nacisk na autonomię i swobodę partnerów społecznych w regulowaniu w sposób umowny warunków pracy i zatrudnienia, traktując to prawo jako podstawowe prawo pracowników. Nasza nowelizacja zmierza właśnie w tym kierunku. Tu chodzi o to, żeby zgodnie z konstytucją po stronie pracodawców nie występowały już organy administracji, czy to państwowej, centralnej, czy samorządowej, tylko żeby ci pracodawcy, zrzeszając się - po umożliwieniu im tego - w organizacjach pracodawców, zastępowali organy administracji. To jest jedna generalna uwaga: przyznajemy dodatkowo prawo zrzeszania się pracodawcom, żeby wyczerpać regulacje tych aktów międzynarodowych, o których mówiłam. Stąd też pracownicy państwowej i samorządowej sfery budżetowej będą mogli korzystać z dobrodziejstw układów zbiorowych pracy.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#ElżbietaSobótka">Jeśli chodzi o argument, który był podnoszony dwukrotnie, a mianowicie o to, czy nie dojdzie tutaj jednak, przy tym szerokim otwarciu, do zawężenia, do tego, że korpus cywilny będzie z tego wyłączony, to przestrzegamy w tym wypadku innej zasady - że służba cywilna, pracownicy administracji, podlegają innym regulacjom. Nad systemową regulacją dotyczącą tego problemu były ostatnio prowadzone prace. Nie jest słuszny argument, że jeżeli nie ma regulacji dotyczącej układów zbiorowych pracy, to wtedy nie ma tu żadnej regulacji. Dodatkowe gwarancje wynikające z przepisów prawa przewidziane są w Kodeksie pracy, który też ma zastosowanie w tym wypadku, i w ustawie o służbie cywilnej, która jest regulacją mającą charakter pragmatyczny. Zapewnia ona gwarancje pracownikom. Tak więc tutaj nie mamy do czynienia z zawężeniem, wyłączeniem i naruszeniem uprawnień pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#ElżbietaSobótka">W podsumowaniu odniosę się do wystąpień w imieniu klubów i kół. Natomiast pozwolicie, panie i panowie posłowie, że odniosę się teraz do kwestii szczegółowych, które poruszyliście w swoich pytaniach poselskich. Jeśli państwo pozwolicie, będę je omawiała w kolejności zgłaszania.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#ElżbietaSobótka">Pan poseł Borowski odniósł się do art. 239 ust. 3, zadając pytanie, czy wyłączenie pracowników służby cywilnej nie doprowadzi do osłabienia ich ochrony, czy nie będzie to ochrona słabsza niż ta, z jaką dotychczas się spotykali. Chciałabym podkreślić raz jeszcze - mówiłam przed chwilą o tym, omawiając zakres podmiotowy - że nie należy postrzegać tego w kategoriach odbierania czy osłabiania uprawnień. Zgodnie z regulacjami obowiązującymi w Unii Europejskiej ci pracownicy są pracownikami szczególnymi. Szczególna regulacja w tym wypadku wynika z przepisów ustawy o służbie cywilnej; są oni również chronieni przepisami Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#ElżbietaSobótka">Pan poseł Zaciura podniósł kilka bardzo interesujących kwestii. Zacznę od wątpliwości, które związane są według pana posła z art. 5. Zgodnie z ideą tego artykułu, tej propozycji, do 31 grudnia roku 2003 ponad zakładowy układ zbiorowy pracy będzie zawierał właściwy minister lub centralny organ administracji rządowej w imieniu pracodawców zatrudniających pracowników państwowych jednostek sfery budżetowej niezrzeszonych w organizacji pracodawców, natomiast odpowiednio na szczeblu niższym - wójt, burmistrz, prezydent dla pracowników samorządowych jednostek sfery budżetowej niezrzeszonych w organizacji pracodawców. Jeżeli w międzyczasie te podmioty, a mianowicie minister czy wójt, zostaną zrzeszone w organizacji pracodawców, to wtedy już, mimo że dotychczas miały to prawo, z tego prawa korzystać nie powinny, a jeżeli skorzystały, to wtedy regulacja zawarta z nowo uprawnionymi podmiotami będzie obowiązywała zamiast tamtej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#ElżbietaSobótka">Pan poseł widział tutaj pewne niebezpieczeństwa, jeśli chodzi o przekazanie uprawnień do rejestracji układów ponad zakładowych, zawieranych na szczeblu wójta, burmistrza, prezydenta miasta, okręgowym inspektorom pracy. Otóż w tym wypadku zmieni się podmiot rejestrujący, natomiast zasady rejestrowania nie, czyli obowiązek badania zgodności z prawem pozostanie jako przesłanka rejestracji. Dlatego nie można łączyć tego niebezpieczeństwa osłabienia jakości rejestrowanego prawa tylko z przesunięciem podmiotu rejestrującego. Otóż przesłanki zachowujemy te same, czyli badanie zgodności przepisów z prawem, a kompetencje i dotychczasowe doświadczenie Państwowej Inspekcji Pracy świadczą i gwarantują, że to będzie rzetelna i bardzo merytoryczna ocena. Tak więc w żaden sposób nie odbije się to na jakości tworzonego przez partnerów społecznych prawa.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#ElżbietaSobótka">Następne pytanie zadane przez pana posła Zaciurę dotyczyło miejsca organów samorządu terytorialnego po stronie pracodawców, szczególnie w pracach Komisji Trójstronnej. Z umowy koalicyjnej wynika, Wysoki Sejmie, że takie miejsce dla samorządowego pracodawcy w komisji ma się znaleźć. W przygotowywanym do dyskusji społecznej projekcie ustawowej regulacji Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych takie miejsce jest przewidziane. Będzie przedmiotem szerokiej dyskusji społecznej, zgodnie z tym postanowieniem, a jednocześnie zgodnie z potrzebami praktyki, to ażeby pracodawca samorządowy znalazł swoje miejsce pośród pracodawców w przyszłej Komisji Trójstronnej. Propozycja jest taka, żeby to był pracodawca, który jest zrzeszony w organizacji pracodawców, bowiem w Komisji Trójstronnej, jako że to jest szczebel centralny dialogu społecznego, jest miejsce dla reprezentatywnych organizacji partnerów społecznych, czyli nie dla poszczególnych przedstawicieli, tylko dla reprezentującej ich organizacji. Stąd też w projekcie - jeszcze raz podkreślam - który będzie przedmiotem szerokiej dyskusji społecznej, takie miejsce dla pracodawców samorządowych zrzeszonych w organizacji pracodawców będzie. To jest szerszy problem reprezentacji pracodawców sektora publicznego i to wymaga szerokiej debaty.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#ElżbietaSobótka">Jak w związku ze zmianami organizacyjnymi i przekształceniami własnościowymi wygląda dialog społeczny, a szczególnie od strony pracodawców, w sektorze publicznym? To będzie również, mam nadzieję, przedmiotem intensywnej debaty przy okazji ustawy o Komisji Trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#ElżbietaSobótka">Wyraził pan poseł jeszcze wątpliwość, dlaczego ta problematyka nie jest poruszana w dniu dzisiejszym. Otóż, panie pośle, problematyka Komisji Trójstronnej wykracza poza problematykę Kodeksu pracy i wykracza poza problematykę działu jedenastego, który jest przedmiotem naszej dyskusji. Ponieważ były wątpliwości, zebraliśmy szereg opinii na temat tego, dlaczego to nowelizujemy dział jedenasty Kodeksu pracy, bo być może problematykę układów zbiorowych pracy należałoby wyłączyć do odrębnej ustawy albo wręcz wrócić do prac nad kodeksem zbiorowego prawa pracy. Stąd też na wstępie prezentacji tego projektu, pozwoliłam sobie na uwagę, że ta nowelizacja - z pełną świadomością to przyznaję - nie ma jeszcze charakteru całościowego. Zawiera się ona w nurcie zmian systemowych prowadzonych przez rząd, jednak z uwagi na pilność i terminy konstytucyjne ma charakter cząstkowy. W związku z tym będą prowadzone prace nad regulacją systemową i być może efektem tej regulacji będą odrębne akty prawne. Na razie usuwamy bardzo istotne bariery, które wynikają z już obowiązujących przepisów.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#ElżbietaSobótka">Pani poseł Anna Zalewska pytała, dlaczego w tej nowelizacji pozbawia się ministra kultury prawa bycia stroną ponad zakładowego układu zbiorowego pracy i czy ta problematyka była z ministrem kultury konsultowana. Otóż, według procedury tworzenia projektów aktów prawnych, na etapie prac rządowych obowiązkowa jest konsultacja, tzw. uzgodnienie międzyresortowe. Została ona przeprowadzona i minister kultury nie zgłosił zastrzeżeń. Chciałabym wskazać konkretny przepis konstytucji, który nie pozwala na to, ażeby te organy administracji mogły być stroną układów zbiorowych pracy. Jest to art. 59, który określa, że związki zawodowe oraz pracodawcy i ich organizacje mają prawo do rokowań, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz do zawierania układów zbiorowych pracy i innych porozumień. Przepis ten stanowi o tym, że organy administracji, które nie są bezpośrednimi pracodawcami dla pracowników zatrudnionych w tych zakładach pracy i nie są zrzeszone w organizacjach pracodawców, nie mogą być już stroną tych układów, co nie znaczy, że pracowników zatrudnionych w tej sferze pozbawia się możliwości objęcia układami zbiorowymi pracy. Z drugiej strony nowelizacja stwarza bowiem możliwość organizowania się pracodawców w sferze budżetowej. Jeżeli powstanie ta organizacja pracodawców, wówczas będzie partner do negocjowania układów ponad zakładowych.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#ElżbietaSobótka">Następne pytanie, skierowane przez pana posła Zbrzyznego, dotyczyło następującej sytuacji. Otóż w kryteriach reprezentatywności zawartych w przedstawianym Wysokiej Izbie projekcie jest wymóg przedkładania - przed przyznaniem danej organizacji przymiotu reprezentatywności - listy członków związków opłacających składki za ostatnie 6 miesięcy. Przedmiotem pytania była kwestia, czy jeżeli fakt opłacania składek nie będzie udokumentowany, to pozbawia to daną organizację - a w związku z tym i pracowników, których ona reprezentuje - możliwości korzystania z dobrodziejstwa rokowań zbiorowych i, co za tym idzie, zawierania układu zbiorowego pracy. Chciałabym wyjaśnić, że kryterium opłacania składek jest kryterium dotyczącym stwierdzenia reprezentatywności. A nasza nowelizacja, zgodnie z przyjętymi w tym zakresie aktami międzynarodowymi, nie ogranicza prawa do rokowań zbiorowych. Prawo do prowadzenia rokowań mają wszystkie organizacje. Wśród nich są natomiast organizacje, które mogą mieć ten przymiot reprezentatywności. Jeżeli zatem nie ma udowodnionej listy członków opłacających składki, to nie uniemożliwia to danej organizacji prowadzenia rokowań zbiorowych; natomiast jest to utrudnienie w dochodzeniu do uzyskania przymiotu bycia związkiem reprezentatywnym. Czyli, podsumowując, nie jest to ograniczenie prawa do rokowań; będzie to tylko uniemożliwiało udowodnienie, że jest się związkiem reprezentatywnym.</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#ElżbietaSobótka">Kolejne pytanie odnosiło się do listy przedsiębiorstw, które mogą korzystać ze szczególnego dobrodziejstwa - były na niej i Orbis, i Lasy Państwowe, i PKP - żeby zawierać ponad zakładowe układy zbiorowe pracy. Była to lista zamknięta. Pytanie dotyczyło kwestii, czy nasza nowelizację listę tę utrzymuje, rozszerza bądź zawęża. Otóż lista ta zostanie skreślona. Był to przepis na czas określony, obowiązywał przez kilka lat. W tym okresie przedsiębiorstwa te uległy przekształceniom i nie zachodzi potrzeba, ażeby tę listę utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#ElżbietaSobótka">Pytanie następne dotyczyło pozycji Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych w rokowaniach zbiorowych w związku z nową regulacją kryteriów reprezentatywności; chodziło o to, czy w związku z tym, na podstawie przedkładanej nowelizacji, OPZZ taki przymiot utraciło. Otóż Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych w świetle przedkładanej nowelizacji będzie mogło być stroną układów zbiorowych pracy dla organizacji zakładowych, które są członkami OPZZ, a nie są zrzeszone w innej ponad zakładowej organizacji związkowej. Wtedy Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych będzie tą organizacją, która zapewni reprezentację ponad zakładową na użytek zawarcia układu ponad zakładowego dla tych właśnie organizacji. Generalnie rzecz biorąc, przymiotu takiego nie traci, ale zachowuje w szczególnych okolicznościach dla szczególnych grup.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#ElżbietaSobótka">Pozwolę sobie tu na uwagę, gdyż w kilku wypowiedziach powtarzał się ten problem, czy w związku z tak określoną reprezentatywnością, jeśli chodzi o podział ponad zakładowy związków zawodowych i organizacji pracodawców, nie dochodzi do tego, że szczebel centralny zostaje wyeliminowany z negocjacji i konflikty przenoszą się na niższy poziom. Otóż, jest to zgodne z obowiązującą w Unii Europejskiej zasadą subsydiarności, która również jest zasadą naszej konstytucji, że problemy należy rozwiązywać na tym poziomie, na którym one dadzą się rozwiązać. I jeżeli układ zbiorowy pracy, ponad zakładowy, może być zawarty przez te organizacje, które już jako federacje spełniają kryteria, to należy ten poziom negocjowania zostawić, nie przenosić go sztucznie zbyt wysoko, bowiem tu już jest pierwszy poziom kompetencji i odpowiedzialności. I na tym polega odpowiedzialność oddawana układami zbiorowymi pracy.</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#ElżbietaSobótka">Było bardzo ciekawe pytanie zadane przez pana posła Skrzypka, dotyczące przesłanek przyświecających nam w związku ze zmianą zasad rozciągania układów zbiorowych pracy. Jest taki przepis - art. 24118, tzw. rozciąganie mocy, nadawanie układowi zbiorowemu pracy klauzuli mocy powszechnie obowiązującej. Wysoki Sejmie, ten przepis był w praktyce martwy. Ale zachodzą przesłanki i wskazują na to doświadczenia krajów europejskich, że są sytuacje, w których dochodzi wręcz do konieczności rozciągnięcia dorobku negocjacyjnego określonych partnerów społecznych na inne grupy, które takiej regulacji same nie wypracowały. I co nasza regulacja w tym zakresie wnosi? Minister pracy działa tutaj tylko na wniosek stron i to na wspólny wniosek, czyli wniosek złożony do ministra pracy musi być efektem współpracy i wspólnej decyzji gospodarzy danego układu zbiorowego pracy, czyli stron, które ten układ zawarły. I to jest pierwszy etap. Zanim minister pracy rozporządzeniem rozciągnie moc takiego układu, musi zasięgnąć opinii partnerów społecznych zakładu czy zakładów, na które dany układ będzie rozciągnięty. To jest drugi stopień dialogu, drugi stopień konsultowania. Nie ma obowiązku stosowania się do tej opinii, ale jest wymóg formalny jej zasięgnięcia.</u>
          <u xml:id="u-59.16" who="#ElżbietaSobótka">Co legło u podstaw takiej regulacji? Z jednej strony jest to konieczność zapewnienia czy ochrony uprawnień pracowniczych w danej branży i jest też ważny warunek, który minister pracy, rozciągając układ, bierze pod uwagę, chodzi o ważny interes społeczny, to te podmioty działają w zbliżonej, jeśli chodzi o profil, branży albo sektorze. Z jednej strony regulacja zapewnia jednolity poziom uprawnień pracowników pracujących w podobnych, zbliżonych warunkach, z drugiej strony działa na korzyść pracodawców, bowiem zapewnia im jednolite warunki konkurencji, czyli jest to i w interesie pracodawców, i w interesie związków zawodowych. Mamy nadzieję, że ta regulacja może rozwiązać kilka praktycznych problemów, przekonuje o tym doświadczenie europejskie. Pytał pan poseł również o to, czy my z takich doświadczeń korzystaliśmy. Instytucja rozciągania mocy powszechnej układów zbiorowych pracy znana jest i prawu belgijskiemu, i niemieckiemu, i francuskiemu. I właśnie ministerstwo pracy bierze na siebie ten obowiązek, ale nigdy nie działa z urzędu, zawsze działa po wykorzystaniu procesu dialogu z partnerami, którzy już dany układ wynegocjowali, oraz z partnerami, na których dany układ ma być rozciągnięty. Ważne jest również to, że dotychczas ministerstwo pracy i organy inspekcji pracy, rejestrując, badały zgodność z przepisami. To zostało utrzymane w proponowanej nowelizacji. W krajach o rozwiniętej demokracji politycznej i o gospodarce rynkowej, które przed chwilą wymieniłam, dochodzi do tego badania w momencie, kiedy organ administracji, czyli ministerstwo pracy, rozciąga moc powszechną danego układu. Tam urzędy te prowadzą tylko notyfikacje, rejestr, ale nie badają zgodności. Badają zgodność wówczas, gdy jest angażowany autorytet państwa. To ma placet, daje gwarancję, że rozciągane regulacje są zgodne z prawem.</u>
          <u xml:id="u-59.17" who="#ElżbietaSobótka">Następne pytanie zgłosił pan poseł Misztal: Dlaczego organy administracji wycofują się z roli strony w zawieraniu układów zbiorowych pracy? To jest bardzo ważny problem. Z jednej strony wiąże się on z cytowanym przeze mnie art. 59 ust. 2 konstytucji, który przyznaje prawo do prowadzenia rokowań zbiorowych partnerom społecznym, czyli związkom zawodowym, a po stronie pracodawców - pracodawcom i ich organizacjom. A zatem nie ma tutaj miejsca dla organów administracji państwowej. Z drugiej strony ta nowelizacja przyznaje prawo do zrzeszania się i do prowadzenia rokowań zbiorowych pracodawcom, którzy dotychczas takiego prawa nie mieli. To są dwie główne przesłanki, które przemawiają za regulacją przedłożoną Wysokiej Izbie w projekcie - dostosowanie do konstytucji i rozszerzenie prawa zrzeszania się i autonomii partnerów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-59.18" who="#ElżbietaSobótka">Pan poseł Słomski zapytał, do jakich odrębnych przepisów odwołujemy się przy przekształceniach po stronie pracodawcy. Przytoczę jeden oczywisty przykład. Mocą ustawy o prywatyzacji i komercjalizacji przedsiębiorstw nowy pracodawca wchodzi jako strona w prawa i obowiązki pracodawcy poprzedniego. To jest jeden z przepisów odrębnych, który mówi o jasnych relacjach między pracodawcą sprzed przekształceń i z pracodawcą po przekształceniach.</u>
          <u xml:id="u-59.19" who="#ElżbietaSobótka">Pani poseł Ewa Tomaszewska zapytała o to, czy wobec zmian, które zachodzą w szkolnictwie wyższym, i w świetle proponowanej przez nas regulacji nie ma niebezpieczeństwa zagrożenia dla autonomii uczelni, czy będzie to sfera, do której problematyka rokowań zbiorowych nie będzie mogła mieć zastosowania. Otóż nie jest to celem ani prac podejmowanych w ministerstwie edukacji, ani prac podejmowanych u nas. I te działania, i tamte zmierzają do tego, by zapewnić uczelniom jak najszerszą autonomię, również jeśli chodzi o korzystanie z możliwości prowadzenia rokowań zbiorowych. Opisanie, kto jest pracodawcą, jest spełnieniem podstawowego warunku i umożliwi prowadzenie rokowań zbiorowych.</u>
          <u xml:id="u-59.20" who="#ElżbietaSobótka">Pani poseł Sikorska-Trela podniosła problem wspólnej reprezentacji i związku reprezentatywnego. Dotyczy to problematyki prowadzenia rokowań zbiorowych i możliwości ewentualnego ich zablokowania w sytuacji, gdy reprezentujące interes pracowniczy związki zawodowe nie wypracują wspólnego stanowiska. Pani poseł poruszyła bardzo ważny problem, albowiem właśnie odblokowanie procesu negocjowania na poziomie zakładu pracy legło u podstaw tej nowelizacji. W dotychczasowym porządku prawnym było tak, że jeżeli strony, które rozpoczęły negocjacje, nie mogły dojść do porozumienia, to nie dochodziło do zawarcia układu zbiorowego pracy.</u>
          <u xml:id="u-59.21" who="#ElżbietaSobótka">Właśnie określenie kryteriów reprezentatywności służy temu, żeby nie ograniczać prawa do rokowań zbiorowych, te bowiem organizacje, które zgłoszą taką wolę, mogą to prawo realizować.</u>
          <u xml:id="u-59.22" who="#ElżbietaSobótka">Natomiast jeżeli mała, nieliczna organizacja ma inne zdanie i nie jest w stanie przekonać do swojego zdania innych organizacji związkowych, to wtedy wchodzi się na następny poziom uzgadniania stanowiska związkowego. I ten następny poziom to jest właśnie poziom określony terminem: związki reprezentatywne. Po to była ta nowelizacja, żeby odblokować proces rokowań zbiorowych w takiej sytuacji, kiedy jeden ze związków blokuje, bo jest innego zdania, a nie potrafi przekonać innych do swojego stanowiska. Wtedy więc uprawniona jest ta reprezentacja, w której jest przynajmniej jedna uczestnicząca od początku w rokowaniach organizacja reprezentatywna. Tak jest na szczeblu zakładowym, jak i na szczeblu ponad zakładowym.</u>
          <u xml:id="u-59.23" who="#ElżbietaSobótka">Pan poseł Chmielewski postawił filozoficzne pytanie dotyczące pracy, kwalifikacji pracy: Czy praca jest towarem, czy praca nie jest towarem? Zgodnie z konstytucją Międzynarodowej Organizacji Pracy... Ta konstytucja nas wiąże i wiąże kraje, nie tylko Unii Europejskiej, ale kraje, które są członkami tej organizacji i przyjęły tę konstytucję, w której jest zawarte sformułowanie: praca nie jest towarem. Wartości te podkreślane są również w społecznej nauce kościoła i w encyklice Laborem exercens.</u>
          <u xml:id="u-59.24" who="#ElżbietaSobótka">Nasza nowelizacja również wychodzi z założenia, że te aspekty społeczne i gospodarcze powinny być rozstrzygane przez partnerów społecznych. Z jednej strony nasza nowelizacja ma zapewnić pewien poziom społecznie akceptowanych i uznanych praw, czyli gwarantować pewien poziom bezpieczeństwa, z drugiej jednak strony ma stwarzać takie warunki, w których to przedsiębiorstwo czy branża może funkcjonować w warunkach gospodarki rynkowej. Czyli to jest zawsze to wyważenie proporcji między aspektami ochronnymi i społecznymi a konkurencyjnością. Zgodnie z przyjętą czy akceptowaną filozofią te dwa aspekty powinny być traktowane łącznie, a naczelną zasadą jest właśnie to, że praca nie jest towarem.</u>
          <u xml:id="u-59.25" who="#ElżbietaSobótka">Poruszył pan poseł również temat rzekę, bardzo interesujący, nie tylko dla środowisk administracyjnych i środowisk urzędniczych, ale również dla partnerów społecznych i środowiska nauki, a mianowicie układy zbiorowe pracy a pakty socjalne, czyli pakty, które towarzyszą procesowi prywatyzacji. To jest temat, o którym mogę mówić godzinami, sama bowiem się tym tematem jeszcze w czasie działalności naukowej interesowałam. Powiem jednak tylko pokrótce, na czym te problemy polegają.</u>
          <u xml:id="u-59.26" who="#ElżbietaSobótka">Otóż te pakty socjalne nie są źródłem prawa, bo nie są porozumieniem normatywnym, czyli takim porozumieniem, które ma podstawę w art. 9 Kodeksu pracy, czyli nie są to przepisy prawa pracy. Ale jest to zobowiązanie. Wobec tego trzeba odpowiedzieć na pytanie, między kim a kim jest to zobowiązanie. To jest zobowiązanie między reprezentacją załogi a inwestorem, przyszłym pracodawcą. Ale o tym, czy on będzie potem, po kupnie danego przedsiębiorstwa, autentycznym, rzeczywistym pracodawcą, przesądzi to, czy on będzie w zarządzie tego przekształconego przedsiębiorstwa czy nie. Tam są inne metody decydowania o tym, czy on, negocjując to porozumienie i będąc jego stroną, będzie potem to realizował i odpowiadał jako pracodawca za te zobowiązania. Sąd Najwyższy wywiódł, że ten pakt społeczny jest nienazwaną umową prawa pracy, która przez art. 300 zawarty w Kodeksie pracy przechodzi w reżim Kodeksu cywilnego. Jeżeli w tym porozumieniu są zapisy dotyczące indywidualnych roszczeń pracowników, czyli jeżeli indywidualne roszczenia pracowników dadzą się wywieść z tego porozumienia, to wtedy na drodze cywilnej indywidualny pracownik danego przedsiębiorstwa może dochodzić swoich roszczeń, ale tylko w bardzo konkretnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-59.27" who="#ElżbietaSobótka">Natomiast pan poseł pytał o relacje między układem zbiorowym pracy a tym porozumieniem. Mamy tutaj różną reprezentację po stronie pracodawcy, albowiem kto inny podpisywał pakiet socjalny, kto inny zaś układ zbiorowy pracy, więc tutaj jest nakładanie się tych dwóch reżimów. W praktyce, kiedy to inwestor ma taką możliwość, żeby mając większość w zarządzie być jednocześnie pracodawcą czy reprezentować pracodawcę w zbiorowych stosunkach pracy po kupnie czy po wejściu do tego przedsiębiorstwa, to wtedy już od niego i od woli związków zawodowych zależy jak ta problematyka uprawnień będzie dochodzona, regulowana i zagwarantowana już w przepisach prawa pracy, którymi są postanowienia układu zbiorowego pracy. Podsumowując, jest to problematyka, która wymaga jasnej regulacji prawnej, dotyczy bowiem uprawnień pracowniczych, ochrony pracowników i dotychczas to ma tylko jedną podstawę w ustawie o prywatyzacji i komercjalizacji jako porozumienie towarzyszące szczególnej formie prywatyzacji. Ale jest to problem szerszy i wymagający ustawowej regulacji, a dotychczasowa praktyka pozwala już na zebranie refleksji naukowej i doświadczeń w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-59.28" who="#ElżbietaSobótka">Pytał pan poseł również, czy podnoszona w przedkładanym projekcie problematyka jest zgodna z regulacjami Unii Europejskiej. Mamy opinię Komitetu Integracji Europejskiej - również na etapie prac rządowych taka opinia centrum jest wymagana i jest to zgodne z prawem międzynarodowym i prawem Unii Europejskiej - w której Komitet odniósł się do dyrektywy dotyczącej transferu. My w swojej nowelizacji proponujemy ujednolicenie tego okresu stosowania układu zbiorowego pracy w stosunku do pracowników przejętych przez pracodawcę w wypadku kiedy są dwa reżimy układu zbiorowego pracy przez okres jednego roku i ten to właśnie okres wynika z tej dyrektywy; jest powiedziane, że strony mogą się umówić, ale okres ten nie może być krótszy - i mamy dowód na to, że nasza regulacja jest zgodna z tą regulacją.</u>
          <u xml:id="u-59.29" who="#ElżbietaSobótka">Pani poseł Pawłowska pytała, czy nasz projekt był konsultowany z partnerami społecznymi. Otóż, jak mówiłam, pierwsza jego wersja była szeroko dyskutowana na kilku posiedzeniach z Zespołem Komisji Trójstronnej do Spraw Pracowniczych i Związkowych, jak również z przedstawicielami Komisji do Spraw Reformy Prawa Pracy. Tak przedyskutowany projekt został skierowany w trybie art. 19 ustawy o związkach zawodowych do partnerów społecznych - do Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych i Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Opinie takie uzyskaliśmy i zgodnie z regulacjami zawartymi w wymienionych przeze mnie ustawach ministerstwo pracy w ustawowym terminie zwróciło się do partnerów związkowych, jak również do dwóch konfederacji pracodawców, mianowicie do Polskiej Konfederacji Pracodawców i Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych z prośbą o opiniowanie tego projektu; otrzymaliśmy takie uwagi i odpowiedzieliśmy na nie. Nie jest tak, że te uwagi nie miały wpływu na przedkładany Wysokiej Izbie projekt, bo niektóre, a szczególnie te, które nie wykluczały się nawzajem, były uwzględnione przez nas w tym procesie.</u>
          <u xml:id="u-59.30" who="#ElżbietaSobótka">Pan poseł Tuszyński podniósł niezmiernie istotny problem, a mianowicie: konflikty czy spory w branżach a interes ogólnopaństwowy, a myślenie o całości państwa, a myślenie i rozwiązywanie problemów w ramach istniejących branż. Bo mamy tutaj branże: górniczą, hutniczą, przemysł lekki, przemysł zbrojeniowy, mamy również problematykę służby zdrowia - nie tylko pielęgniarek, chociaż to już jest takie hasło wywoławcze reformy służby zdrowia. Są to problemy, które wymagają regulacji oraz dyskusji wszystkich partnerów, wszystkich trzech stron, a mianowicie i związków zawodowych, i pracodawców, i przedstawicieli rządu. Pytania są dwa: Czy układy zbiorowe pracy są instrumentem, który w tej sytuacji można wykorzystać i który może coś pomóc, oraz czy w ogóle należy tu stosować metodę dialogu trójstronnego - bo układy są dwustronne - czyli czy jest to problem do rozstrzygnięcia między pracodawcami a związkami zawodowymi, czy jest to problem, na którego temat powinien być prowadzony dialog trójstronny?</u>
          <u xml:id="u-59.31" who="#ElżbietaSobótka">Moja odpowiedź byłaby taka: Na etapie przeprowadzania reform, restrukturyzacji ten dialog trójstronny jest niezbędny i tak te zespoły pracują. Nie są to zespoły Komisji Trójstronnej, tylko zespoły trójstronne, które zajmują się problemami branżowymi. I układy zbiorowe pracy, po pewnych dokonanych tam ustaleniach, po określeniu kierunku reform danej branży, są dobrym instrumentem. Ale ten instrument przysługuje tylko pracodawcy i tylko związkom zawodowym, a spory czy konflikty związane z restrukturyzacją branż są problemem bardzo gorącym, dochodzi tu bowiem do spojrzenia z różnych punktów widzenia.</u>
          <u xml:id="u-59.32" who="#ElżbietaSobótka">Pozwólcie, panie i panowie posłowie, że zacytuję wiersz Artura Międzyrzeckiego, który podkreśla właśnie konsekwencje patrzenia z różnych punktów widzenia, widoczne dokładnie na przykładzie restrukturyzowanych branż:</u>
          <u xml:id="u-59.33" who="#ElżbietaSobótka">Przeglądam się w tobie - mówi woda do patrzącego.</u>
          <u xml:id="u-59.34" who="#ElżbietaSobótka">Nowina to ja - mówi sprawozdawca dziennika.</u>
          <u xml:id="u-59.35" who="#ElżbietaSobótka">Uleciało mi drzewo - mówi spadający liść.</u>
          <u xml:id="u-59.36" who="#ElżbietaSobótka">W tej dyskusji o problemach branżowych, o konfliktach branżowych mamy właśnie do czynienia z punktem widzenia tego spadającego liścia. Bo dla niego to jego problematyka jest niezmiernie ważna. On na tym traci, on schnie. To są interesy pracownicze. To są również walki o przyszłość danej grupy zawodowej i danych miejsc pracy. Ale to, co wymaga ogromnej debaty, to spojrzenie również z punktu widzenia interesów innych branż i interesów państwa. To jest to drzewo, które musi rodzić nowe liście, mieć nowe gałęzie i silne, mocne korzenie. I właśnie taka debata na forum Komisji Trójstronnej sprzyja temu, ażeby na te bardzo istotne interesy branżowe spojrzeć z ogólnospołecznego punktu widzenia. Wydaje mi się, że również Sejm jest przecież takim miejscem, gdzie na problematykę rozwiązań tych kwestii branżowych patrzy się z ogólnospołecznego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-59.37" who="#ElżbietaSobótka">Myślałam, że tą refleksją zakończę, ale jeszcze nie odpowiedziałam pani poseł Łybackiej. Jakie negatywne doświadczenia mogę przytoczyć na uzasadnienie tej nowelizacji?</u>
          <u xml:id="u-59.38" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Proszę również o przytoczenie artykułów, które uzasadniają...)</u>
          <u xml:id="u-59.39" who="#ElżbietaSobótka">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-59.40" who="#ElżbietaSobótka">Pierwszym negatywnym doświadczeniem, jakie było podnoszone w praktyce, była blokada negocjacji w sytuacji, kiedy nie dochodzi do zgody po stronie pracowników. To było pierwsze. Chodzi o regulację dotyczącą szczebla ponad zakładowego, gdzie musiała być zgoda wszystkich reprezentatywnych organizacji na prowadzenie rokowań zbiorowych na szczeblu ponad zakładowym. To zmieniamy. Jeśli chodzi o poziom zakładu pracy, to były dwa podstawowe problemy, które wynikały z praktyki. Po pierwsze, jeżeli nie ma możliwości uzgodnienia stanowiska związkowego i nie ma możliwości utworzenia wspólnej reprezentacji albo występowania łącznego, chociaż z zachowaniem odrębności organizacyjnej, to wtedy decyduje ta organizacja, która zrzesza co najmniej 50% załogi. W naszych warunkach uzwiązkowienia jest to pułap praktycznie niemożliwy do osiągnięcia. Czyli ta regulacja doprowadzała do tego, że te przedsiębiorstwa i ci pracownicy byli przez taką regulację pozbawieni dobrodziejstwa, możliwości korzystania z instrumentu, jakim jest układ zbiorowy pracy. I to jest, wydaje mi się, najlepszy przykład regulacji podyktowanej praktyką, która legła u podstaw czy po prostu przyczyniła się do tego, że te bariery nasza nowelizacja stara się znieść. Jak podkreślałam jednak w swoim wcześniejszym wystąpieniu, jest to instrument dobry, sprawny. Natomiast na ile on będzie pożyteczny i skuteczny, to o tym zadecydują już sami partnerzy społeczni korzystający z tego instrumentu. Dziękuję bardzo za uwagę i za zadane pytania.</u>
          <u xml:id="u-59.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#StanisławZając">Pani poseł Anna Zalewska w jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Zalewska: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#StanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#AnnaZalewska">Pani minister, nie chodziło mi o ministra kultury i dziedzictwa narodowego, bo ten nadzoruje tylko część szkolnictwa - szkolnictwo artystyczne. Chodziło mi o ministra edukacji, który na mocy obowiązującej ustawy Karty nauczyciela mógł zawrzeć zbiorowy układ pracy ze związkami nauczycielskimi, ale nie chciał. W ramach nowelizacji Karty nauczyciela zaproponował, żeby z art. 36 taką możliwość wykreślić. Chciałam poznać stanowisko ministra pracy w tej sprawie, jednak nie dowiedziałam się. Pani minister nie odpowiedziała mi na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#StanisławZając">Czy pani minister zechce zabrać jeszcze głos?</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#StanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#ElżbietaSobótka">Zacznę od przeprosin: przepraszam, że pomyliłam resorty, albowiem nie chodziło pani poseł o resort kultury, tylko o resort edukacji.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#ElżbietaSobótka">Rzeczywiście jest tak, że zgodnie z art. 5 naszej regulacji minister edukacji będzie jeszcze miał takie prawo do 2003 r., natomiast potem - jeżeli prawo to będzie przysługiwało, jeżeli nie będzie organizacji pracodawców - rzeczywiście ponad zakładowy układ nie będzie mógł być zawierany, albowiem po 2003 r. minister takie prawo utraci. I cała nadzieja w tym, że w tym sektorze, w tej sferze działalności dojdzie do wykreowania pracodawcy na poziomie ponad zakładowym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#StanisławZając">Pan poseł Michał Wojtczak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MichałWojtczak">Panie marszałku, chciałbym tytułem uzupełnienia wrócić do sprawy skierowania projektu. Otóż wierzę, że mimo złożonych wniosków projekt zostanie skierowany do dalszych prac w komisjach. Ze względu na naturę projektu, który dotyczy Kodeksu pracy, z pewnością zostanie on skierowany do Komisji Nadzwyczajnej zajmującej się kodeksami. Ponieważ jednak projekt dotyka materii niezwykle istotnej z punktu widzenia dialogu społecznego, zapewnienia spokoju społecznego, myślę, że powinien on także trafić pod obrady Komisji Polityki Społecznej. Tak więc wnoszę o skierowanie projektu również do Komisji Polityki Społecznej w celu dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#StanisławZając">W istocie, panie pośle, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy, jak nazwa wskazuje, dotyczy materii kodeksowej, w związku z tym do rozpatrzenia - zgodnie z treścią regulaminu Sejmu - właściwa jest Komisja Nadzwyczajna. Skoro jednak taki wniosek został zgłoszony przez pana posła, proceduralnie jest on możliwy i rozstrzygnie o tym Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#StanisławZając">W dyskusji zgłoszono jednak wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy. Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#StanisławZając">Przy czym oświadczam, że zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8 i 9 porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#StanisławZając">8. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1500, 1500-A i 1509).</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#StanisławZając">9. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druki nr 1499, 1499-A i 1508).</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika w celu przedstawienia sprawozdania z druku nr 1509.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#StanisławKracik">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wchodząc na tę trybunę, usłyszałem: trzy zdania starczą...</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Dwa z tego oszczędź.)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#StanisławKracik">Rzeczywiście tak mogłoby być, dlatego że sprawozdanie komisji jest bardzo krótkie: Wysoki Sejm raczy odrzucić projekt ustawy zawarty w drukach nr 1500 i 1500-A. Głosowali za tym wnioskiem zarówno posłowie koalicji, jak i posłowie opozycji - czy większość posłów opozycji - z powodów, które podnosili w pierwszym czytaniu. Jest to logiczne i konsekwentne zachowanie. Posłowie koalicji głosowali tak, uciekając przed obstrukcją zastosowaną zgodnie z regulaminem...</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: I z moralnością.)</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#StanisławKracik">... co chcę bardzo mocno podkreślić, nie wdając się w oceny tego zachowania - zgodnie z regulaminem zgłaszając poprawki i podnosząc wątpliwości w takiej skali, że mimo prac z krótkimi przerwami na sen, mimo nieustającej pracy nie byliśmy w stanie - Komisja Finansów Publicznych - wypełnić dyspozycji Sejmu przyjętej bez sprzeciwu na tej sali, ustalającej termin zakończenia prac nad ustawą tak, aby przedstawić sprawozdanie jeszcze na bieżącym posiedzeniu Sejmu. A przypomnę, że zamykając piątkowe obrady Sejmu, pan marszałek ogłosił przerwę w posiedzeniu do dnia dzisiejszego. Zatem Komisja Finansów Publicznych była zobowiązana przedstawić sprawozdanie do dnia dzisiejszego.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nieprawda, bzdura, kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#StanisławKracik">Postaram się stracić na chwilę słuch na lewe ucho i nie będę się...</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ale pan go nigdy nie miał.)</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#StanisławKracik">Starałem się do tej pory, ile razy to było możliwe, ile razy państwo mi w tym nie przeszkadzaliście, z najwyższą atencją zwracać się do lewej strony i skłaniać się ku niej, ale tym razem tracę słuch. Są uwagi, na które się nie odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: A jak lewa półkula mózgu, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#StanisławKracik">Wysoki Sejmie, w sprawozdaniu - jak powiadam, pozornie krótkim, ale jednak o takiej a nie innej objętości - są 152 wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Jak działa lewa półkula?)</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#StanisławKracik">Oczywiście omówienie wszystkich wniosków mniejszości i ich dogłębne prezentowanie nie jest moim zadaniem. Nie chcę się również wdawać w komentowanie decyzji, jaką podjęli członkowie Komisji Finansów Publicznych. Jej efekt jest znany i ten efekt przedstawiłem.</u>
          <u xml:id="u-67.13" who="#StanisławKracik">Wnioski mniejszości. Pierwszy o tyle zasługuje na uwagę, że jest to wniosek, który w całości przejął tekst z druków nr 1500 i 1500-A i uzupełnił go o bardzo istotne dla posłów koalicji regulacje dotyczące trzech kwestii.</u>
          <u xml:id="u-67.14" who="#StanisławKracik">Po pierwsze, wprowadza rozwiązanie podatkowe zwane ulgą prorodzinną, które preferuje rodziny mające dwoje i więcej dzieci. Mało tego, ustala jeszcze możliwość odliczania zaliczki na ten podatek w ciągu roku podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-67.15" who="#StanisławKracik">Po drugie, wniosek mniejszości nr 1 złożony przez posła Woźnickiego zawiera bardzo istotną regulację, która eliminuje tzw. zagadnienie progowe. Oto rodzina, która miałaby uprawnienia do korzystania z ulgi prorodzinnej - a podkreślam, dotyczyć ma to tylko rodzin, które mieszczą się w pierwszej grupie podatkowej - w przypadku przekroczenia tej łącznej sumy rocznej nawet o 100 zł, może o 50 zł, byłaby z powodu przejścia do drugiej grupy podatkowej niejako karana. Jak się wydaje, został zaproponowany bardzo dobry mechanizm, o którym można powiedzieć, że jest mechanizmem sprawiedliwym, to znaczy on tak długo pozwala odliczać tę nadwyżkę z kwotą, z którą się wchodzi do drugiej grupy podatkowej, aż skompensuje się ulga, która np. w przypadku czwórki dzieci wynosi ponad 500 zł.</u>
          <u xml:id="u-67.16" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Baju, baju, będziesz w raju.)</u>
          <u xml:id="u-67.17" who="#StanisławKracik">Jest regulacja dla uiszczania i naliczania tej ulgi przez zakłady pracy, przez spółdzielnie i przez organy rentowe.</u>
          <u xml:id="u-67.18" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: A bezrobotni?)</u>
          <u xml:id="u-67.19" who="#StanisławKracik">I reguluje opłacanie w ratach miesięcznych.</u>
          <u xml:id="u-67.20" who="#StanisławKracik">Po trzecie, niezwykle istotna sprawa: poprawka zrównująca prawa podatników płacących podatek od osób prawnych i podatek od osób fizycznych w przypadku zagrożenia prawa do naliczania ulgi inwestycyjnej. Do tej pory mieliśmy po prostu nierówność podmiotów. Poprawka ta, czyli wniosek mniejszości pana posła Woźnickiego, zawiera tę regulację.</u>
          <u xml:id="u-67.21" who="#StanisławKracik">I wreszcie niezwykle istotna kwestia, dotycząca ochrony praw nabytych ludzi, którzy mają długi kredyt kontraktowy na mieszkania. To już nie owe trzy lata, tylko przestrzeganie wszystkich warunków przewidzianych przez ten kredyt i honorowanie ich aż do wyczerpania uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-67.22" who="#StanisławKracik">To są najistotniejsze różnice w stosunku do przedłożenia poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-67.23" who="#StanisławKracik">Chciałbym kilka słów poświęcić wnioskowi nr 3, pana posła Manickiego. Muszę powiedzieć, że tu jestem w kłopocie, dlatego że pan poseł Manicki do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych był uprzejmy zgłosić tylko dwie poprawki: jedną, w której wyraz „rodzica” zastępuje wyrazami „ojca lub matkę”, i drugą, która w konsekwencji tej zmiany rozstrzyga problem osób samotnie wychowujących dzieci, ale nie rozstrzyga go na nowo, tylko opisuje inaczej.</u>
          <u xml:id="u-67.24" who="#StanisławKracik">Wszystkie pozostałe poprawki, przedstawione na kilkudziesięciu stronach, dotyczą ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, a przypomnę, że mówimy o ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych z 1991 r. Być może, że tylko zbieżność słów „osoby fizyczne” pozwoliła panu posłowi Manickiemu inkorporować cały ten projekt, zajmujący się bednarzami, tiulami, czymś tam jeszcze, po to żeby...</u>
          <u xml:id="u-67.25" who="#komentarz">(Głos z sali: A folia?)</u>
          <u xml:id="u-67.26" who="#StanisławKracik">O folii będzie za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-67.27" who="#StanisławKracik">W związku z tym ja nie mogę omawiać czegoś, co po prostu nie było przedmiotem jakichkolwiek obrad i analiz Komisji Finansów Publicznych, ponieważ jest to wrzutka zupełnie niezrozumiała. Być może jedynie słowa „osoby fizyczne” zawarte na końcu tytułu ustawy pozwolą posłowi Manickiemu choć trochę wyjść z twarzą w przypadku tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-67.28" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Jaki drażliwy poseł.)</u>
          <u xml:id="u-67.29" who="#StanisławKracik">Natomiast wnioski od czwartego do sto czterdziestego któregoś mają, proszę państwa, taki charakter, jak już pisała prasa. Proszę więc zwolnić mnie z obowiązku prezentowania każdego z nich, bo one są np. takie: wszędzie, w odpowiednich zdaniach i artykułach, wyraz „ustawy” zastępuje się wyrazem „przepisy” - takich zmian jest bardzo dużo - czy wyraz „lub” zamieniamy na „albo”, „i” na „lub”, wyrazy „w wyniku” zastępujemy „na skutek”, przed słowem „szklarniowa” dodajemy „produkcja”, a po „rybach” dodajemy „lub raki”. Tego jest, jak powiedziałem, dużo. Myślę, że jak Sejm będzie się tym zajmował dokładnie, to podatnicy sobie odpowiedzą na pytanie: co my tu robimy za ich pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-67.30" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Właśnie, co robicie przez 5 miesięcy?)</u>
          <u xml:id="u-67.31" who="#StanisławKracik">Chciałbym również powiedzieć, że we wniosku mniejszości nr 140...</u>
          <u xml:id="u-67.32" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Poseł Kracik robi jakieś węzły.)</u>
          <u xml:id="u-67.33" who="#StanisławKracik">Panie pośle, trzeba naprawdę wybitnego prymitywizmu, żeby robić dowcipy odnazwiskowe. To po prostu się nie godzi. Tego się nawet na pastwisku nie używa.</u>
          <u xml:id="u-67.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.35" who="#StanisławKracik">Otóż chcę powiedzieć, że wnioskiem mniejszości nr 140 próbuje się nowelizować regulacje w ustawach o wszystkich rejestrowanych kościołach w Polsce. Jest tych ustaw... Nawet wnioskodawcy zabrakło energii, więc już artykułów nie numerował, tylko kropki zostawił. Jest tego kilka stron.</u>
          <u xml:id="u-67.36" who="#StanisławKracik">Chciałbym krótko poświęcić uwagę wnioskowi mniejszości pani posłanki Filek - zmiana 151 - w którym próbuje się uregulować skomplikowany problem wspólnego opodatkowania małżonków w przypadku, kiedy jeden z małżonków umiera w ciągu roku podatkowego. Wniosek pani posłanki zmierza do tego, aby deklarację o wspólnym opodatkowaniu wdowy lub wdowca honorować przy rozliczeniu następnego roku. Ponieważ jest to jedyny wniosek pani posłanki, pozwoliłem sobie na niego zwrócić uwagę. Jest on poza tym skierowany ku ludziom, z ich zmartwieniami i problemami. Jest formą pochylenia się nad nimi. Natomiast we wniosku mniejszości nr 152 mamy również do czynienia z próbą nowelizacji przy tej okazji ustawy z 28 lipca 1983 r. tym razem o podatku od spadków i darowizn. I to jest znowu kilkanaście stron tekstu wrzuconego do nowelizacji tej ustawy. Jeżeli zatem Wysoki Sejm i pan marszałek uznają, że przy okazji inicjatywy poselskiej nowelizacji ustawy o podatku od osób fizycznych można znowelizować wszystko, całą legislaturę, to muszę powiedzieć, że trzeba w takim razie powołać do tego komisję nadzwyczajną, a nie zlecić to Komisji Finansów Publicznych. Już raz nowelizowaliśmy 200 ustaw w Komisji Nadzwyczajnej, opracowując ustawę kompetencyjną, ale to był inny czas, inne okoliczności i inna argumentacja.</u>
          <u xml:id="u-67.37" who="#StanisławKracik">Chciałbym też dla pewnej rzetelności informacji dotyczących sporu i emocji, jakie towarzyszą dyskusji o podatkach od osób fizycznych, powiedzieć, że tekst jednolity tej ustawy obowiązujący dzisiaj, a więc nie od 1992 r., był w czasie rządów koalicji SLD–PSL nowelizowany między rokiem 1993 a rokiem 1997 24 razy. W związku z tym rozumiem, że ten tekst został 24 razy poddany rzetelnej lekturze i okazuje się, że teraz — mówimy o 31 nowelizacji — dochodzi do tego, że wszystko w tej ustawie jest złe, co, jak mi się wydaje, nie wystawia najlepszego świadectwa tym, którzy poprzednio czytali ją 24 razy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Wielowieyskiego w celu przedstawienia sprawozdania z druku nr 1508.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#StanisławZając">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawiam sprawozdanie z druku nr 1508 dotyczące wyników prac Komisji Finansów Publicznych nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który był ujęty w druku nr 1499, z autopoprawką zawartą w druku nr 1499-A.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#AndrzejWielowieyski">Omówię krótko niewielkie różnice, które występują między tekstem projektu, który rozpatrywaliśmy w pierwszym czytaniu na zebraniu plenarnym Wysokiej Izby, a tym projektem, tym tekstem, który Komisja Finansów przedstawia Wysokiej Izbie, a potem omówię 35 wniosków mniejszości złożonych na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#AndrzejWielowieyski">Jeżeli chodzi o zmiany, są one 3 chyba albo 4. Pierwsza zmiana dotyczy pkt. 3 nowelizacji. Przedstawiony tekst projektu poselskiego uzupełniony został o propozycję ustalenia pierwszej aktualizacji wyceny majątku trwałego. Rzecz dotyczy podstaw, punktu wyjścia dla obszernego rozdziału mówiącego o amortyzacji, który stanowi jedną z najważniejszych części przedstawianego projektu. Otóż została tutaj dodana klauzula dotycząca pierwszej aktualizacji wyceny, która powinna być dokonana w oparciu o poziom cen nakładów inwestycyjnych, ogłoszonych na IV kwartał 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#AndrzejWielowieyski">Poza tym dodany jest jest jeszcze następny podpunkt, ppkt 5c, w którym zaznacza się, że wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych ogłasza prezes Głównego Urzędu Statystycznego w odstępach kwartalnych. To będzie stanowić podstawę tej aktualizacji, którą skądinąd przyjęto z myślą dokonywania jej w przypadku, gdy inflacja przekraczałaby 10%.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#AndrzejWielowieyski">Z kolei została wprowadzona zmiana w zmianie 4, gdzie dodano pkt 54a dotyczący art. 16, w której zostały wyłączone z możliwości zaliczania do kosztów, które zmniejszają podatki, koszty wynikające z opłaty wymierzanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, chodzi o sprawę dodatkowych opłat w związku z zaległościami. To nie powinno być, nie może być zaliczane do kosztów i to zostało dodane.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#AndrzejWielowieyski">Wreszcie został uzupełniony art. 4, a, mówiąc syntetycznie, chodzi o proponowane przepisy rezygnacji, skreślenia ulg podatkowych dla podatników zatrudniających osoby niepełnosprawne, i proponuje się przeniesienie wejścia w życie tych przepisów, to znaczy skreślenia tej ulgi od dnia 1 lipca 2000 r., dla zapewnienia odpowiedniego vacatio legis dla tych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#AndrzejWielowieyski">Przechodzę do omówienia 35 złożonych wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek nr 1 odnosi się do art. 1 i dotyczy nie projektu ustawy nowelizującej, ale projektu ustawy nowelizowanej, czyli w tym zakresie, którego projekt poselski nie dotyczy i jest on, podobnie jak wiele innych propozycji zawartych we wnioskach mniejszości, oparty na dyskusjach, które były prowadzone w Komisji Finansów Publicznych nad szerszym, rządowym, kompleksowym projektem zmian w podatku od dochodów osób prawnych. W wyniku propozycji, nad którymi debatowano na posiedzeniu komisji, proponuje się zmianę, która zresztą ma charakter raczej porządkujący, redakcyjny i nie wprowadza istotnych, kontrowersyjnych problemów merytorycznych. Chcę podkreślić, że w wielu przypadkach komisja stanęła na stanowisku, że nie chce przyjmować a la lettre dotąd uzgadnianych i redagowanych propozycji komisyjnych sprzed paru tygodni, z uwagi na niezakończenie całościowych prac nad projektem nowej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; w związku z tym, żeby nie rozszerzać zakresu nowelizacji, propozycji dotyczących innych artykułów, nieobjętych nowelizacją, komisja proponowała nie przyjmować.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#AndrzejWielowieyski">Drugi wniosek mniejszości dotyczy podatkowych grup kapitałowych i zasad ich tworzenia. Wniosek pierwszy w tym zakresie, który ma numer drugi jako wniosek mniejszości, proponuje, jeśli chodzi o warunek zawarty w dotychczasowej ustawie o podatku od osób prawnych, który mówi o tym, że spółka wiodąca ma mieć 100% udziałów wszystkich innych spółek, zmniejszyć to do udziału 95-procentowego. Komisja tej propozycji nie przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#AndrzejWielowieyski">Z kolei jako jeden z warunków funkcjonowania podatkowej grupy kapitałowej w dotychczasowej ustawie jest powiedziane, żeby dochody tych spółek wynosiły co najmniej 8% przychodów. Poprawka proponowana we wniosku mniejszości dążyła do tego, żeby obniżyć ten pułap, żeby dochód w tym przychodzie wynosił nie 8%, ale wystarczy żeby to było 4% i już ta grupa podatkowa kapitałowa może funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#AndrzejWielowieyski">We wniosku czwartym też proponuje się istotną zmianę, żeby po rejestracji podatkowa grupa kapitałowa mogła być rozszerzana na podstawie odpowiednich umów o następnych uczestników, czego dotychczasowe przepisy dotyczące podatku o dochodach od osób prawnych nie przewidywały, tzn. wyraźnie było powiedziane, że taka grupa nie może być rozszerzana.</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek piąty wnosi zmianę o charakterze w jakimś sensie redakcyjnym, bo nie ma tutaj w moim przekonaniu istotnych problemów merytorycznych, natomiast jest podobnie jak w przypadku art. 1. Jest to propozycja przeniesienia do ustawy nowelizującej sześciu artykułów: 2, 3, 4, 5, 6 i 7, z dotychczasowych wyników prac komisyjnych, które jak podkreślam, nie były zakończone. Są to artykuły mieszczące się w rozdziale o podmiocie i przedmiocie opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek szósty jest korektą w moim przekonaniu o charakterze redakcyjnym, ale oczywiście mogą tam być zawarte również pewne treści, dlatego że jest to stwierdzenie, że w art. 7a nie wystarczy... Chodzi o obliczanie przychodów i strat, o to że nie wyłącznie ust. 1, 2, 3, ale cały paragraf 7 należy wziąć pod uwagę do zastosowania przy przestrzeganiu art. 7a. Rzecz ma charakter raczej redakcyjno-legislacyjny i nie wywołuje większych merytorycznych problemów.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#AndrzejWielowieyski">Podobna sytuacja jest w przypadku wniosku siódmego. Dotyczy on art. 9, który jest punktem wyjścia dla spraw amortyzacyjnych. Są tu przepisy dotyczące prowadzenia ewidencji rachunkowej na podstawie odrębnych przepisów. Wniosek mniejszości proponuje tylko uzupełnić tekst tego fragmentu o to, żeby prowadzono tę ewidencję rachunkową zgodnie z odrębnymi przepisami w sposób zapewniający określenie dochodu lub straty, podstawy opodatkowania i wysokości podatku za rok podatkowy - i tu dodaje się słowa: w tym za okres sprawozdawczy.</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek ósmy dotyczy art. 12, którego podstawową treścią jest określenie, co jest przychodem. Otóż to, co jest przychodem, podlega z kolei opodatkowaniu. Wyjątek jest w art. 12 w ust. 1 w pkt. 3, mianowicie że są tam wymienione różne przychody, również pożyczki, z wyjątkiem pożyczek umorzonych otrzymanych z Funduszu Pracy, które nie wchodzą do przychodu. Projektodawcy tego wniosku mniejszości proponują, ażeby zostało to rozszerzone również na umorzone pożyczki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 9 dotyczy znacznej części art. 12, to znaczy określenia przychodów. Zawiera propozycję włączenia do ustawy tekstów poszczególnych punktów dotyczących przychodów z dotychczasowych opracowań komisji, które nie były objęte omawianym w tej chwili projektem ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 10 dotyczy problemu przychodów i kwestii, co się zalicza, a czego się nie zalicza do przychodów. Ma on też podobny charakter. Proponuje się tu dodanie punktów, których nie było dotąd ani w ustawie, ani w projekcie nowelizującym, dotyczących zasad odpłatnego używania rzeczy lub praw majątkowych, a także przychodów pochodzących z umowy najmu i dzierżawy. Są to kwestie wykraczające poza nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-69.17" who="#AndrzejWielowieyski">W drugiej części tego wniosku w lit. b jest istotna propozycja, ażeby mianowicie określenie rzeczy i praw majątkowych, tych składników określanych później umową najmu lub dzierżawy, nie było, jak dotąd, zawarte w rozporządzeniu ministra finansów, ale żeby zasady określania tych rzeczy, praw majątkowych i warunków umów weszły w całości do tej ustawy. Było to dotąd też objęte pracami komisji, natomiast nie dotyczyło zakresu, którym zajmował się projekt ustawy nowelizującej zgłoszony w druku nr 1499.</u>
          <u xml:id="u-69.18" who="#AndrzejWielowieyski">We wniosku mniejszości nr 11 projektodawcy proponują rozszerzenie określenia tego, co jest świadczeniem nieodpłatnym. Jest to dość obszerny przepis; też był przedtem dyskutowany w komisji. Między innymi szczególny nacisk jest tutaj położony na to, żeby to, co dany podatnik otrzymał od skarbu państwa, od Narodowego Banku Polskiego, od jednostek budżetowych, od samorządu terytorialnego, żeby wszystkie zobowiązania z tego wynikające były odpowiednio potraktowane jako nieodpłatne świadczenie niewchodzące do przychodów. Są to uzupełnienia dotychczasowego prawa w tym zakresie nieobjęte nowelizacją.</u>
          <u xml:id="u-69.19" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 12 dotyczy problemu, który już na początku poruszałem, a mianowicie sprawy aktualizacji. Są tutaj dwie kwestie. Po pierwsze, we wniosku mniejszości proponuje się, żeby minister finansów określił w drodze rozporządzenia zasady i tryb aktualizacji wyceny środków trwałych już na dzień 1 stycznia 2000 r., czyli żeby zaktualizować - być może zwiększyć, bo tu przede wszystkim występuje problem inflacji - skorygować tę wartość, jeśli chodzi o ewidencję środków trwałych.</u>
          <u xml:id="u-69.20" who="#AndrzejWielowieyski">Stwierdzam, że w projekcie przyjętym przez komisję jest zapisana zasada, że ta aktualizacja będzie określona przez ministra finansów w momencie przekroczenia pewnego pułapu inflacji i wtedy punktem wyjścia będzie rok 1999. To jest w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-69.21" who="#AndrzejWielowieyski">Natomiast we wniosku mniejszości nr 13 jest propozycja, aby obniżyć do 5% limit, który zobowiązuje do podjęcia sprawy aktualizacyjnej w zakresie wszelkiego majątku. A zatem jeżeli inflacja przekracza 5%, to powinno się niezwłocznie, opierając się na określonych zasadach, przystąpić do aktualizacji.</u>
          <u xml:id="u-69.22" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 14 dotyczy skreślenia pkt. 50, określającego, czego nie uważa się za koszt przychodów. Chodzi o zmniejszenie kwoty podatku w przypadku straty samochodu lub remontu samochodu w sytuacji, gdy te pojazdy mechaniczne nie były ubezpieczone. Dzisiaj nie można tych kosztów odliczać od przychodu i zmniejszać kwoty podatku. Wnioskodawca tego wniosku proponuje skreślenie tego punktu, by można było włączać do kosztów przychodu koszty wypadkowe samochodowe, jeżeli samochody nie były ubezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-69.23" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 15 dotyczy art. 16i, który wprowadza do przepisów amortyzacyjnych klauzule dające szanse poprawienia sytuacji podatników, możliwość zwiększenia stawek, czyli zwiększenia kosztów, przyspieszenia amortyzacji w zależności od różnych warunków. We wniosku mniejszości proponuje się, aby przy pogorszonych warunkach, które są określone, dotyczących na przykład domów i funkcjonowania urządzeń, zastosować wskaźnik: 1,5. Propozycja zawarta w projekcie przyjętym przez komisję mówi o wskaźniku: 1,2. Wprowadza się możliwość stosowania przez podatników wyższej stawki. W przypadku złych warunków proponowany jest przez wnioskodawców i przez komisję wskaźnik: 1,4. Propozycja wnioskodawcy dotyczy podwyższenia współczynnika pogorszenia przy obliczaniu amortyzacji do 2.</u>
          <u xml:id="u-69.24" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 16 dotyczy pewnych przywilejów amortyzacyjnych dla zakładów prowadzących działalność, czyli mających swoje siedziby na terenie gmin o szczególnie wysokim zagrożeniu bezrobociem strukturalnym, recesją, degradacją itd. Tam można stosować wyższy współczynnik amortyzacyjny, sięgający 3. Tutaj sprawa ma charakter raczej werbalny. Wniosek mniejszości mówi o podatnikach mających siedziby na terenie gminy. W projekcie jest: mających zakłady na terenie gminy.</u>
          <u xml:id="u-69.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Odwrotnie.)</u>
          <u xml:id="u-69.26" who="#AndrzejWielowieyski">Tak, niestety, jest tutaj napisane. Być może pamiętamy dyskusje merytoryczne na ten temat, ale w projekcie tak jest napisane. Jeżeli tu jest błąd, to mógł być zrobiony przy redakcji wniosku mniejszości. Tu jest napisane: siedziby. My przyjęliśmy po dyskusji: zakłady.</u>
          <u xml:id="u-69.27" who="#komentarz">(Głos z sali: To są przekręty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#StanisławZając">Proszę bardzo, panie pośle, kontynuować. Wszystkie wątpliwości wyjaśnimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AndrzejWielowieyski">We wniosku mniejszości jest: siedziby.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Niech pan powie, że przyjęliśmy)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#AndrzejWielowieyski">Przyjęliśmy: zakłady. Wobec tego ktoś musi wycofać albo poprawić ten wniosek mniejszości. Może chodzi o jakiś inny element.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#AndrzejWielowieyski">Siedemnasty wniosek mniejszości dotyczy zmiany 5 projektu ustawy nowelizującej odnoszącej się do art. 16l i ma charakter redakcyjny. Tam jest mowa o taborze pływającym, o stawkach amortyzacyjnych, ale to są raczej kwestie słowno-redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 18 ma istotny charakter merytoryczny, dotyczy bowiem systemu amortyzacji dla wartości niematerialnych i prawnych. Tutaj projektodawcy chcą w trzech przypadkach trochę utrudnić sytuację podatników i wydłużyć ten okres amortyzujący: w przypadku programów komputerowych - z 2 lat do 3 lat, w przypadku filmów, opracowań telewizyjnych i innych - też do 3 lat, w przypadku różnych projektów określonych jako projekty rozwojowe - z 3 do 4 lat, a jednocześnie wnioskodawca proponuje dla wszelkich innych projektów i tego rodzaju wartości skrócić ten okres dość zasadniczo z 5 do 2 lat. Jest to wniosek odmienny od projektu nowelizującego, gdzie były podane stawki. We wniosku mniejszości wyraźnie podane jest, co się zamienia na co.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 19 polega na skreśleniu w projekcie zapisu dotyczącego dwóch spraw. Chodzi tu o problem niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#AndrzejWielowieyski">Po pierwsze, proponuje się likwidację ulg w podatku dochodowym od osób prawnych dla podatników zatrudniających niepełnosprawnych - podkreślam: dla podatników. Osobną jest sprawą to, że mogą pozostać - zresztą zależnie od decyzji parlamentu i prezydenta - w zakładach zatrudniających niepełnosprawnych pieniądze z podatków pracowniczych, tutaj zaś chodzi o pieniądze podatnika, czyli zakładu pracy. Proponowane jest skreślenie tego punktu. We wniosku mniejszości proponuje się skreślenie tej zmiany, czyli zachowanie stanu obecnego. Kolejną konsekwencją tego wniosku jest skreślenie propozycji opodatkowania dopłat do oprocentowania kredytów, która została przez nas przedstawiona. Chodzi o to, żeby w przypadku kredytów uprzywilejowanych, dofinansowywanych przez skarb państwa czy inne jednostki publiczne, płacące część odsetek, nie stosować obciążenia podatkowego dla banku, który korzysta z tych odsetek. Robiliśmy tutaj szczegółowe wyliczenia, żeby określić, co może stąd wyniknąć dla banków. Tego rodzaju sytuacja może dotyczyć pewnej ilości kredytów, przede wszystkim zaś chodzi o dwa rodzaje kredytów: kredyty rolnicze, gdzie występuje dopłata do odsetek, oraz kredyty studenckie.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#AndrzejWielowieyski">Z tą sprawą ma również związek wniosek mniejszości nr 21, w której nie rusza się kredytów rolniczych, lecz proponuje się, żeby nie opodatkowywać banku udzielającego pożyczek studentom, które też mają wsparcie finansowe ze strony państwa.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Odrzuciliście to.)</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 22 dotyczy art. 16 pkt 38a. Chodzi tu o to, że nie wolno zaliczać do przychodów wydatków ponoszonych np. na członków rad nadzorczych, członków władz nadrzędnych jednostek gospodarczych, z wyjątkiem zapłaty za to, co konkretnie robią, czyli np. diety czy jakiegoś wynagrodzenia za pełnioną funkcję - żeby nie mieli oni jakichś dodatkowych apanaży, a jeżeliby je mieli, to żeby były opodatkowane. We wniosku mniejszości proponuje się dodać zapis, że kiedy to jest płacone i kiedy to wchodzi w koszty, to ma to dotyczyć również wynagrodzeń pracowników, którzy pełnią te funkcje. Komisja uznała, że nie było to konieczne, bo to wynika z redakcji poprzedniego artykułu, że jeżeli pracownik pełni funkcję jakiegoś prezesa czy wiceprezesa, jest gdzieś i ma jakąś dietę, to oczywiście mu się to należy. Tak że to wydało się komisji niekonieczne.</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#AndrzejWielowieyski">We wniosku mniejszości nr 23 chodzi o sprawę też dość ważną, mianowicie dotyczy ona jednostek, które prowadzą działalność naukową, kulturalną, artystyczną, religijną, różnych tego rodzaju instytucji. We wniosku proponuje się, ażeby wyłączyć od podatku nabycie papierów wartościowych, czyli lokaty w papierach wartościowych skarbu państwa. Te jednostki mają czasem wolne środki, więc nie należało ich pozbawiać okazji, bez szkody dla skarbu państwa, żeby mogły sobie to ulokować i żeby to nie było obciążane podatkiem - a czego dotąd robić nie można.</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 24 dotyczy art. 18 ust. 1b i jest zmianą redakcyjną. W jednym miejscu zaznacza się, że gdy mowa o świadczeniu - zdaje się, nieodpłatnym - towarów i usług, trzeba dodawać za każdym razem: towarów i usług. Zostało to zrobione dwa razy, nie zostało zrobione za trzecim razem. Rzecz ma charakter, jak się zdaje, wyłącznie redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 25 dotyczy darowizn kościelnych. Motywacja tej zmiany polega na tym, że jest rzeczą bezpieczniejszą, jeżeli pieniądze przeznaczone na organizację kultu religijnego, na organizację religijną, nie będą dawane bezpośrednio, powiedzmy, przedstawicielom tej organizacji, parafii, zespołu, wspólnoty - darowizna tylko wtedy będzie korzystać z pewnej ochrony czy przywilejów, jeżeli będzie przekazana na rzecz działającej fundacji lub stowarzyszenia, których celem statutowym jest działalność określona w tym powołanym punkcie, mówiącym o organizacjach naukowych, kulturalnych, religijnych itd. Zatem chodzi o to, żeby te dary można było przekazywać, korzystając z pewnej ochrony podatkowej, tylko przez określone, działające publicznie fundacje i stowarzyszenia.</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#AndrzejWielowieyski">Zmiana 26 jest bardzo istotna - to znaczy wniosek nr 26 jest bardzo istotny, dlatego że proponuje się w nim utrzymać ulgi inwestycyjne, które w projekcie przyjętym przez komisję proponuje się skreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, bardzo przepraszam, że na moment przerywam pańskie wystąpienie. Bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#StanisławZając">Wysoka Izbo! Z przyjemnością komunikuję, że w tej chwili obradom naszym przysłuchuje się delegacja Riks Dagu z jego przewodniczącą panią Birgittą Dahl.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#StanisławZając">Pragnę w imieniu pań posłanek i panów posłów powitać serdecznie naszych szanownych gości i kolegów szwedzkich oraz życzyć im przyjemnego pobytu w naszym kraju. Wyrażam jednocześnie nadzieję, że wizyta wybitnych parlamentarzystów szwedzkich wzbogaci współpracę między Sejmem i Riks Dagiem oraz będzie dobrze służyć pomyślnemu rozwojowi stosunków polsko-szwedzkich.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#StanisławZając">Jeszcze raz przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#StanisławZając">Proszę kontynuować wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#AndrzejWielowieyski">Skończyłem na wniosku mniejszości nr 27, w którym proponuje się zachować ulgę inwestycyjną i skreślić odpowiedni wniosek w ustawie przyjętej przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 28 dotyczy też kluczowej sprawy: stawek podatkowych. W zmianie tej proponuje się, ażeby ograniczyć się w zakresie ustalania stawek podatkowych tylko do roku 2000 i nie wprowadzać tych następnych stawek na dalsze lata. Przypominam, że w ustawie przewidziane były stawki: na następne dwa lata - w wysokości 28%, na kolejny rok - 24% i później 22%. Tu jest propozycja utrzymania tylko jednej stawki od roku 2000, bez określania dalszych terminów.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#AndrzejWielowieyski">Jest również druga propozycja w zakresie stawek, wniosek nr 29, w którym proponuje się po prostu skreślić całą propozycję dotyczącą zmniejszenia stawek podatkowych. W przypadku przyjęcia tego wniosku mielibyśmy stawki takie jak dotąd, to znaczy 34%.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 30 dotyczy rozdziału 3, kosztów uzyskania przychodów, i jest szeroką propozycją redakcyjną z dotychczasowych nieskończonych prac komisji włączenia do ustawy nowelizującej całego rozdziału dotyczącego kosztów uzyskania przychodów. Jest to obszerny rozdział i Komisja Finansów Publicznych proponuje niepodejmowanie tego w tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 31 jest dość istotnym życiowo problemem dla firm, dlatego że dotąd obowiązuje je złożenie sprawozdania podatkowego do końca marca, a tutaj jest propozycja, ażeby mogło to następować do końca 4 miesiąca roku, czyli do końca kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 32 proponuje skreślenie art. 2 ustawy nowelizującej, który w całości dotyczy problemu zmian ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych i skreślenia ulgi dla podatników w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#AndrzejWielowieyski">Wniosek mniejszości nr 33 dotyczy też art. 4, czyli wejścia w życie tej ustawy, gdzie proponuje się następujące sformułowanie: Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2000 r. i ma zastosowanie, z zastrzeżeniem art. 3, do dochodów uzyskanych od tego dnia. Komisja nie uznała za celowe włączenie tego punktu.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#AndrzejWielowieyski">Zostały nam jeszcze dwie zmiany, dwa wnioski mniejszości zgłoszone do projektu, dotyczące załącznika nr 1, który zawiera stawki amortyzacyjne. We wniosku nr 34 mamy 8 czy 9 propozycji zmian stawek, z łatwością można je w projekcie znaleźć, więc nie będę ich odczytywał. Wszystkie propozycje dotyczą niewielkiej... czasami dość istotnej zmiany, np. zwiększenie stawki z 2,5 do 5 w przypadku budynków użytkowych to jest dość duża zmiana. W każdym razie zmiany stawek odnośnie do budynków z 2,5 do 5, w przypadku komputerów z 30 na 40 itd. W jednym przypadku, kiedy projekt przewidywał pogorszenie, tzn. wydłużenie okresu amortyzacji, jest propozycja, ażeby go skrócić, wrócić do sytuacji dotychczasowej, jeśli chodzi o niektóre maszyny i urządzenia. Wszystkie proponowane zmiany we wnioskach mniejszości nr 34 i 35, z jednym wyjątkiem, nie, właściwie wszystkie one proponują lepsze, korzystniejsze warunki dla przedsiębiorstw w zakresie ustalania stawek amortyzacyjnych. Dziękuję za uwagę. To wszystko, jeżeli chodzi o sprawozdanie komisji.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#StanisławZając">Wysoka Izbo! Sejm ustalił w łącznej debacie nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 6 do 91 min., to jest debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabrane głosu pana posła Wojciecha Franka w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WojciechFrank">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam ogromny zaszczyt wystąpić dzisiaj w imieniu klubu AWS i z dużą mocą chcę podkreślić słowo „ogromny”, bo przecież nie codziennie w naszym parlamencie toczy się prawdziwe batalie regulaminowe, a dziennikarze do późnej nocy towarzyszą posłom w pracach komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WojciechFrank">Po całej tej batalii, kiedy opadł kurz bitewny, nie zobaczymy pola usłanego ofiarami konfliktu, nie ma rannych ani zabitych. Pozostały sterty papierów i smutnie dyndająca kartka z napisem „Przerwa do godz...”, zawieszona na haku w sali nr 118 — wynik kolejnych wniosków opozycji o przerwę. Tak było do wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WojciechFrank">Kiedy na początku kadencji Sejmu zebrał się pierwszy roboczy klub AWS w Mierkach, kiedy omawialiśmy zakres i obszar reform, tych najtrudniejszych, nie tylko w wymiarze wydatków budżetowych, ale również zmian systemowych, także w aspekcie politycznym, wielu posłów AWS miało poważne obawy właśnie co do politycznej ceny, którą przyjdzie zapłacić — a dla ugrupowań politycznych utrata notowań społecznych to coś z pewnością najgorszego. Mieliśmy świadomość tych skutków. Nie przyszliśmy jednak do parlamentu, aby prześlizgnąć się przez kolejną kadencję, dryfować od budżetu do budżetu, bacząc, aby nie rozwiązali parlamentu, siejąc wokół siebie sofistyczne i demagogiczne hasła dobrobytu, równości, ogólnego zadowolenia narodowego. Bez względu na konsekwencje polityczne wybraliśmy dobro narodu, dobro Polski, tak silnie zdominowanej przez chore wizje gospodarcze, społeczne i polityczne minionego okresu. Wykazaliśmy determinację i odwagę. Dzisiaj nie zmieniliśmy zdania. Nie poddajemy się pokusie kupczenia Polską za polityczne profity i wiemy, że Polska doceni tym razem nie demagogię i wycyzelowane przemówienia, ale fakty, z którymi za kilka lat nikt nie będzie dyskutował.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Ale kto ma cię rozliczyć, człowieku?)</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#WojciechFrank">Dopełnieniem reform ekonomiczno-społecznych ma być - i będzie - zmiana systemu podatkowego, którą od momentu wpłynięcia do Sejmu propozycji rządowej w czerwcu br. opozycja, zgodnie z nadanym jej wraz z demokratycznym porządkiem prawem, nieustannie krytykowała i wyszydzała. Dla nikogo z opozycji nie budzi wątpliwości - o czym zapewniam wszystkich tych rodaków, którym żyło i żyje się w trudnych warunkach ekonomicznych - że debata ta dotyczy całego systemu finansów publicznych, lecz to, z wrodzoną sobie umiejętnością manipulowania opinią publiczną, skrzętnie pominięto. To właśnie odpowiedź, dlaczego koalicja rządowa AWS-Unia Wolności nie mogła, zachowując stabilność finansów publicznych, zmienić stawki podatku 19% dla najliczniejszej grupy podatkowej. 1% obniżenia tej skali to blisko 2,5 mld zł mniejsze wpływy do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#WojciechFrank">Chcę przypomnieć, że w roku 1996 opozycja, która wtedy stanowiła koalicję rządową, toczyła spór o to samo - o pierwszy próg, o 19%. PSL zgłaszał propozycję obniżenia tego progu do 17%. Skutkiem tego do tego roku mamy ten sam próg, 19%.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Bo prawica jest nieudolna.)</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#WojciechFrank">Wydawać by się mogło, że sztandarowe hasło opozycji: zmniejszacie podatki bogatym, a najubożsi nie korzystają nic z waszych propozycji - jest prawdą. Jeśli ta batalia ma być szczerym i uczciwym dialogiem, to należy na to odpowiedzieć. Prorodzinny system podatkowy to pozostawienie w kieszeniach rodzin wielodzietnych 507 mln zł. I choć dzisiejsza opozycja wylicza, że to zaledwie 14 zł na miesiąc, to przecież to zaledwie początek systemu. Podkreślam: systemu, który już w roku 2001 przyniesie rodzinom wielodzietnym ulgę ekonomiczną w wymiarze o 25% większym niż w roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#WojciechFrank">A propos obniżenia o 1% pierwszego progu podatkowego, 19% - przy średnim dochodzie rodziny 800 zł daje to 8 zł na miesiąc. A wydłużenie urlopów macierzyńskich to kolejne 220 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Czy pan słyszy to, co pan czyta?)</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#WojciechFrank">System ulg oświatowych dla wsi zapisany w rezerwie celowej to 100 mln zł. Zamiana rekompensat dla sfery budżetowej oraz emerytów i rencistów z tzw. papierowej na kwotową to kolejne 3,5 mld zł w budżecie 2000 r. dla tych wszystkich, dla których opozycja chciałaby odgrywać rolę obrońców uciśnionych.</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Ale pana wypuścili, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#WojciechFrank">A tak a propos: to właśnie pomysł poprzedniej koalicji, aby portfele napełniać papierami o wątpliwej wartości pieniężnej, z bliżej nieokreślonym terminem ich finansowej materializacji.</u>
          <u xml:id="u-75.14" who="#WojciechFrank">Chcemy tu dzisiaj zapytać, czy przyjęta, chyba błędnie, zasada bezwzględnej gry politycznej usprawiedliwia niespełnianie moralnego obowiązku mówienia prawdy. Posłowie AWS mówią jasno i wyraźnie wobec całej Polski: Nie! Jeśli pan poseł Miller mówi, że oto premier Buzek, wicepremier Balcerowicz, przewodniczący Krzaklewski zyskali dzięki swym propozycjom podatkowym 1000 zł dodatkowych apanaży, to kłamie.</u>
          <u xml:id="u-75.15" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: A co, stracili?)</u>
          <u xml:id="u-75.16" who="#WojciechFrank">Choć według Ewangelii takim, co nie wiedzą, co mówią i czynią, Bóg odpuszcza. Bo taka jest między nami różnica, że jedni mówią o biedzie i ludzkim nieszczęściu paląc cygara, a inni owe 1000 zł apanaży przekazują na dom dziecka, ochronki, hospicja,...</u>
          <u xml:id="u-75.17" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-75.18" who="#WojciechFrank">... wskazując, że jedynie państwo i samorząd winny wspierać ubogich, ale przede wszystkim bogaci, w tym i politycy zasiadający w tej Izbie; z nakazu poczucia ludzkiej solidarności.</u>
          <u xml:id="u-75.19" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#StanisławZając">Bardzo proszę panie i panów posłów o zachowanie spokoju i umożliwienie swobodnej wypowiedzi wszystkim członkom klubów i kół poselskich, którzy będą występować w tej debacie. Możemy się różnić argumentami, ale zachowajmy powagę tej Izby i miejsca, w którym się znajdujemy.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#StanisławZając">Bardzo proszę kontynuować, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to się nie da.)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Pod warunkiem, że poseł nie będzie nas rozśmieszał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WojciechFrank">Każdy ma inne poczucie humoru, to prawda.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WojciechFrank">Powróćmy zatem do owej batalii, pełnej armat nabitych frazesami, pełnej troski opozycji o merytoryczny kształt ustaw, dbałości o ludzi najbiedniejszych. Wróćmy do owej symbolicznie dyndającej kartki. Dzisiaj i zawsze opozycja twierdziła, że prace nad podatkami traktuje poważnie, z całym szacunkiem dla całego społeczeństwa. A jak było naprawdę?</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WojciechFrank">Doniesienia prasowe z wczorajszego dnia, z godz. 7.30 : Postęp prac komisji konsekwentnie blokuje SLD. Parlamentarzyści Sojuszu wchodzą w spory proceduralne i zgłaszają po kilkanaście poprawek do każdego artykułu projektów ustaw, z których większość ma charakter formalny, a zaledwie niewielka część - merytoryczny. I dalej: SLD chce uniemożliwić uchwalenie nowych ustaw podatkowych - oświadczył Leszek Miller. Nie było tu słów: Pomożemy najmniej zarabiającym. Było: Nie pozwolimy uchwalić. Czas, aby z pola bitwy, jeśli chodzi o troskę opozycji o najuboższych, przekazać konkretne przykłady determinacji opozycji w walce o równy i sprawiedliwy status Polaków.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#WojciechFrank">Pan poseł Manicki, wypożyczony przez opozycję na tę okazję z innej komisji, zgłasza oto następujące poprawki do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W art. 2, który w ocenie wybitnego eksperta, prof. Etela, nigdy nie wzbudzał żadnych kontrowersji, pan poseł Manicki w sześciu przypadkach proponuje zastąpienie spójnika „i” wyrazem „lub” i pomimo prośby przewodniczącego komisji o łączne głosowanie poprawek, jako tożsamych, odmawia. I dalej: W tym samym art. 2 proponuje zastąpienie: wyrazu „szklarniowa” wyrazami „produkcja szklarniowa”, wyrazów „pod folią” wyrazami „produkcja pod folią”, wyrazu „lub” wyrazem „albo”, wyrazów „w wyniku” wyrazami „na skutek”, a w ust. 5 propozycja posła Manickiego zmierzała do zastąpienia wyrazu „rodziców” wyrazami „matki i ojca”, co już zakrawa na kpinę. Czyżby pan poseł nie wiedział, że rodzice to ojciec i matka, jak świat światem? - chyba że ktoś ma inny pogląd na temat tego, kim są rodzice.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Akurat jest: ojciec i matka; przecież są rodziny rozbite.)</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech mówi...)</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Kończ waść, wstydu oszczędź.)</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Co to znaczy?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#StanisławZając">Bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WojciechFrank">To właśnie jest popis wytężonej pracy opozycji, by ubogim żyło się dostatnio. Nic bardziej obłędnego i pokrętnego nie mógłby wymyślić sam mistrz Machiavelli. Czy ktoś ma jeszcze wątpliwości, o co tu chodzi?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WojciechFrank">Jeśli dzisiaj mówimy o podatkach, to jesteśmy przekonani, że zawiera się to w prostej implikacji: Niskie podatki, szybki rozwój gospodarczy, wzrost liczby miejsc pracy, większe wpływy podatkowe, większa pomoc ubogim. To właśnie z tą prostą i sprawdzoną w systemach światowych zasadą polemizują dzisiaj posłowie opozycji.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie sprawdzoną?)</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WojciechFrank">Czy czasami nie chcecie państwo zawracać kijem Wisły?</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WojciechFrank">Podczas moich studiów miałem przedmiot, który się nazywał: ekonomia polityczna. Do zdania egzaminu wymagano od studentów znajomości wiedzy zapisanej w dwóch skryptach: „Ekonomia polityczna socjalizmu” i „Ekonomia polityczna kapitalizmu”. Pierwszy z nich zawierał 80 stron, a drugi jedynie 30. Przed egzaminem skrypt „Ekonomia polityczna socjalizmu” krążył po całym akademiku, a ktoś obyty z problematyką nadał tej pozycji nowy tytuł: „Ekonomia polityczna socjalizmu; bajki i inne zmyślone historie”. Dzisiaj między bajki wkładamy wasze deklaracje o trosce o ubogich. Dzisiaj mówimy: Dość mowie-trawie, którą karmicie wszystkich wokół. Cała batalia o dobro społeczne sprowadziła się do zadawanego między sobą przez posłów opozycji - w nieustającej walce o ubogich - podczas obrad Komisji Finansów Publicznych pytania, czy rak to skorupiak.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WojciechFrank">Warto wrócić do implikacji i cyfr, bo to uwidacznia, jak dalece 3-dniowa batalia stała się jedynie areną oratorskich popisów i demagogicznych utarczek posłów opozycji. Otóż zaledwie niecałe 5% trzeciej grupy podatników w tym kraju zasila budżet państwa w wymiarze ponad 35% wpływami z podatków, a te z kolei przekazywane są na opiekę społeczną, oświatę, edukację, służbę zdrowia, wojsko, policję, straż pożarną itd.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: I teraz ich będzie więcej.)</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#WojciechFrank">Czy zatem właściwa jest teza, że nowy system jest jedynie dla bogatych? Podsumowując, przytoczę słowa rzecznika prasowego SLD, posła Andrzeja Urbańczyka, wypowiedziane wczoraj dla Radia Kraków: SLD nie będzie przeszkadzać w jutrzejszym głosowaniu nad podatkami. I oznajmił, że posłowie Sojuszu będą głosować za odrzuceniem wniosku mniejszości, a więc w konsekwencji opowiedzą się za dalszą pracą nad podatkami.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#WojciechFrank">Panie pośle Urbańczyk, król Jagiełło na polu grunwaldzkim otrzymał dwa nagie miecze i powiedział: mieczy ci u nas dostatek, ale i te dwa przyjmujemy jako znak rychłego zwycięstwa - nawet jeśli pańska zapowiedź jest jedynie otwarciem przez opozycję kolejnej batalii regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Lepiej wcale, niż byle co.)</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#WojciechFrank">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z głębokim szacunkiem i podziwem chcemy się zwrócić do pana posła Henryka Goryszewskiego, przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych, który nie bacząc na czas trwania obrad Komisji Finansów Publicznych, często po 14 godzin na dobę, skupiony i opanowany niestrudzenie stał na straży prawa i respektowania Regulaminu Sejmu RP. Często żartem rozładowywał gęstą atmosferę niekończących się sporów, pokazując dużo młodszym od siebie kolegom, jak wytrwały powinien być polityk, a wszystkim członkom komisji - pokorę wobec spraw najwyższej wagi. Za to, panie przewodniczący, klub AWS dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#WojciechFrank">Na koniec jeszcze ostatnie słowo w imieniu klubu - chodzi o nasze wystąpienia w ramach regulaminowego czasu. Wystąpienia członków klubu AWS zostaną ograniczone do minimum - i to nie dlatego, jak z pewnością krzyknie opozycja, że nie mamy nic do powiedzenia, lecz dlatego, że obstrukcja opozycji i tak zabierze dostatecznie dużo cennego czasu Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Za to wy nie zabieracie czasu.)</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#WojciechFrank">Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Czerniawskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Płacenie podatków jest obowiązkiem każdego obywatela. Obowiązkiem państwa jest uczciwe traktowanie obywateli i informowanie ich o wszelkich zmianach systemu podatkowego z odpowiednim wyprzedzeniem, aby obywatel mógł przewidywać i planować swoje działania. Tymczasem przepisy podatkowe są skomplikowane i niestabilne. Obywatel jest zaskakiwany przez zmiany przepisów, zmiany systemu ulg, zasad rozliczeń. Takiego stanu rzeczy nie da się pogodzić z długofalowym, szybkim rozwojem gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#MieczysławCzerniawski">Zaproponujemy projekt ustawy regulujący wysokość i zasady płaconych podatków w latach 1999–2000 z rocznym vacatio legis, tak aby każdy obywatel mógł przewidzieć, jakie ma zobowiązania względem państwa. Koniec cytatu. To nie jest, Wysoka Izbo, oświadczenie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, chociaż pod takimi słowami moglibyśmy podpisać się z czystym sumieniem, jest to cytat z programu wyborczego jednego z koalicjantów - Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#komentarz">(Poseł Władysław Frasyniuk: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#MieczysławCzerniawski">Pytanie: Co zostało z tej obietnicy? - jest właściwie, panie premierze i panie przewodniczący, pytaniem retorycznym.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Nic, zero.)</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Dotychczasowe tzw. wielkie reformy w wykonaniu koalicji AWS i Unii Wolności przynoszą skutki odwrotne do zamierzonych. Powody są oczywiste i jasne, myślę, już dla każdego obywatela. To niestety nieudolność, niekompetencja, swarliwość i interesowność. To nie są czynniki zewnętrzne, to cechy wewnętrzne, trwałe tej koalicji. Ujawniły się one po raz pierwszy przy tzw. wielkiej reformie, tym razem - podatkowej. Jest ona przygotowana tak samo źle i nieudolnie jak wcześniejsze i tak samo złe będzie miała konsekwencje. Jest przygotowana pośpiesznie - mimo że projekty ustaw podatkowych leżały w Sejmie od wielu miesięcy - w atmosferze publicznej kłótni i publicznych skandali, które kładą się cieniem na Polskę i już szkodzą polskiej gospodarce i naszej pozycji w świecie.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu wczorajszym w nowym domu poselskim spotkałem pana ministra Kropiwnickiego, który, jak wiemy, bardzo czarno prognozował sytuację gospodarczą Polski. W dniu dzisiejszym otwieram radio i słyszę, że inflacja w 1999 r. będzie jednak 9-procentowa, a być może i wyższa. I myślę, że coraz bardziej staje się aktualne hasło: Urlopowani do pracy, a pracujący na urlop.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spadek wartości złotego, odpływ zachodnich kapitałów, nerwowe reakcje inwestorów, niepewność, jaka ponownie wkradła się w nasze życie gospodarcze, to nie są zjawiska bez przyczyn, a te przyczyny nie mają, jak chce się wmówić opinii publicznej, charakteru personalnego, chociaż czynnika personalnego nie należy lekceważyć. Te przyczyny tkwią głębiej - w koalicji i prowadzonej przez nią szkodliwej dla państwa i gospodarki polityce. Było nie do pomyślenia w okresie rządów koalicji SLD–PSL, aby wypowiedzi przedstawicieli rządu powodowały tak niebezpieczne perturbacje na rynku finansowym, jak to się dzieje obecnie. Było nie do pomyślenia, aby zapowiedź odejścia czy samo odejście ministra finansów, a było ich za naszych czasów trzech, powodowało panikę na tym rynku - z bardzo prostego powodu: gospodarka była mocna i rozwijała się, a rządy działały z poczuciem odpowiedzialności za państwo. Nasze działania, Wysoka Izbo, były przewidywalne i odpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#MieczysławCzerniawski">Dyskusja o kształcie systemu podatkowego, który stworzyć mają przedłożone Sejmowi projekty ustaw, mimo pozorów nie tylko dotyczy procentów, czyli tego, jak wysokie czy jak niskie będziemy płacić podatki, chociaż koalicja do tego tylko próbuje tę dyskusję zredukować. Spór idzie o kształt systemu podatkowego, a ten spór jest przede wszystkim sporem o przyszłość, o to, jaką drogę wybierzemy, jakie chcemy mieć państwo i społeczeństwo. To spór o model państwa, o zakres jego obowiązków wobec obywateli i o zakres odpowiedzialności obywateli za wspólnotę narodową i państwo. Przyjęcie ustaw podatkowych w kształcie koalicyjnym oznaczać będzie, jak trafnie zauważył ponad miesiąc temu na łamach Gazety Wyborczej prof. Karol Modzelewski, zmianę ładu społecznego. Na to, na taką zmianę charakteru państwa naszej zgody nie ma i być nie może.</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Ścierają się na tej sali dwie koncepcje: koncepcja lewicy, która opowiada się za państwem solidarności społecznej, i koncepcja prawicy, czy mówiąc bardziej precyzyjnie AWS i Unii Wolności, która chce zredukować do minimum odpowiedzialność państwa za los obywateli i wspólnoty. To fundamentalny konflikt wartości. Dobrze, że do niego doszło, bo pokazuje on, co się tak naprawdę kryje za słowami i kto jest kim. Jeśli ustawy podatkowe zostaną przez Wysoki Sejm przyjęte, oznaczać to będzie koniec idei państwa solidarności społecznej. Akcja Wyborcza Solidarność powinna zaraz po tym fakcie zmienić swoją nazwę, bo solidarność w nazwie już wam nie będzie potrzebna, a obywateli tylko będzie wprowadzać w błąd.</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Dziś w skrytkach otrzymaliśmy list polityczny drugi Aleksandra Legatowicza, którego motto — myślę, że warto je w tym miejscu przytoczyć — jest takie: Kiedy daję jeść biednym, nazywają mnie świętym. Kiedy pytam, dlaczego biedni nie mają co jeść, nazywają mnie komunistą. To powiedział arcybiskup Helder Camara.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Zostaw to!)</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Zastanawiamy się, dlaczego Akcja Wyborcza Solidarność godzi się na dyktat Unii Wolności i pana premiera Leszka Balcerowicza forsujący skrajnie neoliberalne rozwiązania. Czy to strach przed rozkładem koalicji i przedwczesnym oddaniem władzy? Jeśli tak, to mówię wam, panowie, nie lękajcie się. Myślę, że wcześniej pan Leszek Balcerowicz przyzna się do błędów, niż Unia Wolności opuści koalicję.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Tryb pracy nad ustawami podatkowymi, jaki zafundowała nam koalicja i pan marszałek Płażyński, pokazuje, że koalicji potrzebny jest Sejm potakujący. To też zmiana ładu - tylko demokratycznego i politycznego. Na to też się nie godzimy.</u>
          <u xml:id="u-81.17" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Polityka podatkowa państwa to wyraz naszych obowiązków w stosunku do innych, w szczególności do słabszych. Od końca XIX w. te obowiązki wzięło na siebie państwo po to, by nie skazywać słabszych na żebranie, na los petenta i upokorzonego, by go nie pozbawiać godności, bowiem sama charytatywność i filantropia nie wystarczą, by ludzie mogli poczuć się godnie. Podatki nie są tylko instrumentem ekonomicznym, a rynek nie jest wcieleniem opatrzności. Podatki to instrument sprawiedliwości społecznej, a ta jest niezbędnym warunkiem utrzymania się wspólnoty. Stosunek do podatków to stosunek do wspólnoty. Zawiera się w nim odpowiedź na pytanie: czy mają prawo należeć do niej wszyscy, czy też część pozostanie poza nią?</u>
          <u xml:id="u-81.18" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stanowiące przedmiot dzisiejszej dyskusji rozwiązania podatkowe są w swoich treściach niezmiernie niesprawiedliwe, a nadto towarzyszy im jawnie obłudne, wręcz oszukańcze uzasadnienie. Kreują one model państwa właśnie o minimalnych obowiązkach społecznych. W ocenie propozycji budżetowych na 2000 rok trzeba powiedzieć więcej, jest to model państwa coraz droższego o coraz mniejszej odpowiedzialności. Istota tych rozwiązań jest jednoznaczna. Tak, panie pośle Frank, zyskają najbogatsi, stracą najbiedniejsi, stracą też ci, którzy mają dziś dochody na średnim poziomie, pogłębi się rozwarstwienie ekonomiczne społeczeństwa. Już dziś poziom tego rozwarstwienia w Polsce zbliża nas do sytuacji Ameryki Południowej. Już obecnie stanowi to blokadę dla dalszego stabilnego rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-81.19" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo, projektowane stawki podatku dochodowego od osób fizycznych to plan obniżenia w latach 2000–2002 podatków dla najbogatszych, aż o 12%, w przyszłym roku o 4%, oraz zamysł obniżenia podatków dla mających najniższe dochody zaledwie o 1%, i to za dwa lata.</u>
          <u xml:id="u-81.20" who="#MieczysławCzerniawski">Myślę, że tego naprawdę nie trzeba komentować. To są fakty, panowie. Zmiany te wprowadzone są równolegle z powiększeniem stawek podatków pośrednich. Z inicjatywy rządu Jerzego Buzka planowany jest wzrost podatku VAT na usługi komunalne, na komunikację miejską, na inne usługi, które stanowią znaczną część wydatków właśnie rodzin najbiedniejszych. Planuje się wzrost cenotwórczego podatku akcyzowego. Będziemy o tym dzisiaj decydować, panowie.</u>
          <u xml:id="u-81.21" who="#MieczysławCzerniawski">Jeśli rządzące dziś ugrupowania AWS i Unia Wolności zdecydowały się popierać bogatych kosztem najbiedniejszych, niech powiedzą to jasno i otwarcie, niech nie stosują przy tym metody wymachiwania lizakiem w postaci ulg prorodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-81.22" who="#MieczysławCzerniawski">Rozwiązanie, które proponuje SLD, opowiadające się również za polityką prorodzinną, jest o wiele bardziej sprawiedliwe.</u>
          <u xml:id="u-81.23" who="#MieczysławCzerniawski">Proszę mi odpowiedzieć, gdzie w waszym rozwiązaniu są biedne kobiety wychowujące jedno dziecko? Gdzie są małżeństwa bezrobotnych, nawet bez zasiłku, wychowujące jedno dziecko? Gdzie w waszej koncepcji są dzieci rolników, którzy nie płacą podatków? Gdzie w waszej koncepcji, w waszej chrześcijańskiej miłości, jest rodzina bezrobotnych, mająca dwoje, troje, pięcioro dzieci i nie pobierająca zasiłku? Czy to jest uczciwe? To jest sprawiedliwe?</u>
          <u xml:id="u-81.24" who="#komentarz">(Poseł Władysław Adamski: To jest polityka prorodzinna.)</u>
          <u xml:id="u-81.25" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Przyjęcie projektu to zapowiedź dramatu właśnie dla takich rodzin, które znajdują się dziś w sytuacji wymagającej pomocy ze strony państwa czy samorządu terytorialnego. Na taką pomoc przy waszych rozwiązaniach ci ludzie nie mogą liczyć, ci ludzie pozostaną sam na sam ze swoimi problemami, albowiem państwo pozbawione dochodów nie może pomagać potrzebującym.</u>
          <u xml:id="u-81.26" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W całej naszej dwuetapowej debacie podatkowej różniliśmy się z AWS i Unią Wolności w kilku podstawowych sprawach - o niektórych już mówiłem, chociażby o sprawie podatków od osób fizycznych - ale różniliśmy się też w innych kwestiach, chociaż w niektórych udawało nam się dojść do kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-81.27" who="#MieczysławCzerniawski">Panie i Panowie Posłowie! To, co wydarzyło się wczoraj w Komisji Finansów Publicznych - odsyłam wszystkich nie do „Trybuny”, ale do tekstu pani Ewy Milewicz w „Gazecie Wyborczej”...</u>
          <u xml:id="u-81.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie czytaliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-81.29" who="#MieczysławCzerniawski">Mogę panu z pamięci zacytować.</u>
          <u xml:id="u-81.30" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: Kryptoreklama!)</u>
          <u xml:id="u-81.31" who="#MieczysławCzerniawski">Panie i panowie, przecież doskonale wiecie, to nie jest moja pierwsza kadencja poselska, myśmy to rozwiązanie znali także w poprzedniej kadencji, ale nigdy koalicja PSL–SLD nie posunęła się, w szczególności przy konstytucji podatkowej, do takiego rozwiązania. Wy jesteście autorami tego rozwiązania - to dla przypomnienia, jeżeli komukolwiek przyjdzie na myśl skorzystać z pomysłu waszego autorstwa w przyszłej kadencji. Różniliśmy się, ale pragnę powiedzieć, przypomnieć, że mimo ostrej krytyki pana posła Franka pracowaliśmy nad ustawą o CIT, a więc podatkiem od osób prawnych, w ramach takiej samej procedury, chociaż zgłaszano wiele wniosków szczegółowych, i zakończyliśmy prace w komisji. I całe szczęście, bo dzięki właśnie takiej pracy wychwyciliśmy w tejże ustawie przynajmniej jedną rzecz, która prowadziłaby - a widzę, że będzie prowadzić - do bardzo negatywnych dla budżetu skutków. Otóż pan poseł Wielowieyski mówił o artykule, w którym zakwestionowaliśmy zapis, aby 50-procentową stawkę amortyzacyjną przyznawać podatnikowi, który mieszka w gminie strukturalnie zagrożonej bezrobociem, gminie, której grozi recesja bądź degradacja społeczna. Panie pośle, chcę powiedzieć, że kiedy wychwyciliśmy to, pan przewodniczący Henryk Goryszewski, tak przed chwilą przez nas wszystkich ceniony, później na łamach jednej z gazet - nie podam tytułu, żeby już nie robić reklamy - użył następujących słów (cytuję z pamięci): Taki zapis byłby groźniejszy niż ulgi z darowizn, które kiedyś przerabialiśmy. Niestety w art. 22 - w przedłożeniu to jest art. 1 pkt 2, panie pośle - czytamy: W przypadku używania środków trwałych określonych w ust. 1 przez podatników mających siedzibę na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem albo w gminie... (itd.), których wykaz na podstawie odrębnych przepisów ustala Rada Ministrów, stawki podane w wykazie stawek amortyzacyjnych można podwyższać przez zastosowanie współczynników nie wyższych niż 3. A w ust. 3 czytamy: Jeżeli w trakcie roku podatkowego gmina zostanie wyłączona z wykazu, o którym mowa w ust. 2, lub podatnik przestanie mieć siedzibę na terenie gminy, o której mowa w ust. 2, podatnik może stosować do końca tego roku podwyższone stawki amortyzacyjne. Proszę zauważyć, że stawka amortyzacyjna obliczana na podstawie ust. 1 i 2 nie może przekroczyć 50%.</u>
          <u xml:id="u-81.32" who="#MieczysławCzerniawski">Pan Wielowieyski i pan Kracik tłumaczyli, że podniesienie stawki amortyzacyjnej to będzie niesamowita ulga dla przedsiębiorstw i od razu przybędzie miejsc pracy. Otóż zachęcam panów posłów: spójrzcie na wykaz, na tabelę. Skrzętnie notowałem odpowiedzi przedstawiciela Ministerstwa Finansów. Z tych sześćdziesięciu kilku pozycji tylko w kilkunastu proponuje się de facto podniesienie stawki amortyzacyjnej - o 1, maksymalnie o 1,5 punktu. W pozostałych pozycjach, gdzie było na przykład 8–10, proponuje się 10, a więc de facto proponuje się status quo. A miał to być wręcz ratunek dla przedsiębiorstw. Dlatego, panie premierze, Wysoka Izbo, Sojusz Lewicy Demokratycznej pozostaje przy zmodyfikowanej uldze inwestycyjnej, która będzie nakierowana właśnie na gminy o dużym bezrobociu, a nie za takim oszukaństwem, że podatnik będzie mieszkał w gminie Perlejewo, jego firmy będą funkcjonować w Warszawie, Gdańsku czy Wrocławiu, a on będzie korzystał z 50-procentowej stawki amortyzacyjnej. I tego we wniosku mniejszości, panowie posłowie, panie pośle Kracik, nie poprawiliście, mimo że za tą poprawką głosował wasz przewodniczący Komisji Finansów Publicznych Henryk Goryszewski.</u>
          <u xml:id="u-81.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.34" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Wstyd i hańba!)</u>
          <u xml:id="u-81.35" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Tego się nie poprawi.)</u>
          <u xml:id="u-81.36" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Jak wam teraz?)</u>
          <u xml:id="u-81.37" who="#MieczysławCzerniawski">Opowiadamy się za tym — o tej uldze będą mówili moi koledzy — tak samo jak opowiadamy się za pozostawieniem ulgi budowlanej, ale bez jednego elementu, mianowicie nie w wypadku budowy jedno-, bądź wielorodzinnych mieszkań pod wynajem. Byłaby to również ulga zmodernizowana. Taką poprawkę, panie marszałku, przedłożę.</u>
          <u xml:id="u-81.38" who="#MieczysławCzerniawski">Pan poseł Kracik zechciał skomentować jedną poprawkę, która wychodziła, panie premierze, naprzeciwko dążeniom rządu. Ja ją zgłaszałem.</u>
          <u xml:id="u-81.39" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Premierze! Słusznie Unia Wolności w poprzedniej kadencji krytykowała koalicję SLD–PSL, że darowizny są zbyt rozbuchane, przepraszam za to określenie. Myśmy tę krytykę przyjmowali z pokorą. Próbowaliśmy przy okazji każdej ustawy uszczelniać to. I dziś, mimo że rząd w swoim przedłożeniu, panowie posłowie, próbował to zrobić i miał na to pełną zgodę opozycji, w przedłożeniu poselskim, przedstawianym przez pana Wielowieyskiego, nie ma nawet śladu po propozycji rządu.</u>
          <u xml:id="u-81.40" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Jakby chciał, toby uszczelnił.)</u>
          <u xml:id="u-81.41" who="#MieczysławCzerniawski">Pytam więc: Czy naprawdę rząd AWS i Unii Wolności chce uszczelnić system podatkowy? Czy chce pozostawić wiele zapisów, które będą służyć tylko urzędnikom biur finansowych, doradczych, bo tam rzeczywiście będą mieli co robić, aby wyinterpretować niektóre z nich, niespójne i nielogiczne nieraz?</u>
          <u xml:id="u-81.42" who="#MieczysławCzerniawski">Moja poprawka, panie pośle Kracik, dotyczyła darowizn na rzecz kościoła, ale szła w takim kierunku, by nie odbierając złotówki kościołom - podkreślam: kościołom - eliminować oszustów, którzy często żerują na niespójnych i nie do końca szczelnych zapisach, szczególnie, jeżeli chodzi o zapisy dotyczące osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-81.43" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Co było dalej, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-81.44" who="#MieczysławCzerniawski">Niestety, posłowie rządzącej koalicji stwierdzili, że oni chcieliby mieć bardzo dużą swobodę w składaniu swoje datków na rzecz kościołów. Nie mam nic przeciwko temu, jeżeli dają na tacę, ale jeżeli pochodzi to od osoby prawnej, jeżeli pochodzi to z zysku przedsiębiorstwa, to uważam, że minister finansów powinien stać na straży tego.</u>
          <u xml:id="u-81.45" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: A poseł Wielowieyski co na to?)</u>
          <u xml:id="u-81.46" who="#MieczysławCzerniawski">Panie i panowie posłowie, nieprawdą jest, że w komisji tylko droczyliśmy się. To jest wspólny sukces, to jest również sukces rządzącej koalicji, że opamiętała się w jednej sprawie - aby ulg dla zakładów pracy chronionej, a więc dla inwalidów, dla niepełnosprawnych, nie wprowadzać mechanicznie, bez przygotowania, z dniem 1 stycznia, lecz przewidzieć tutaj vacatio legis do dnia 1 lipca, tak aby przez pół roku rząd i wszystkie podmioty gospodarcze mogły się dobrze do tego przygotować. To jest, panowie, sukces.</u>
          <u xml:id="u-81.47" who="#MieczysławCzerniawski">Nie daliście takiej szansy nam w pracy nad ustawą o PIT. Panowie, nie mówcie teraz o procedurach. Gdyby te ustawy, tak jak zapowiadał rząd - przypominam to do znudzenia - do Sejmu trafiły w miesiącu marcu 1999 r., to nie musielibyśmy - ani my, ani wy - uciekać się do pewnych proceduralnych gier. Byłyby one rzetelnie i solidnie przygotowane zgodnie z programem Unii Wolności, który cytowałem na wstępie.</u>
          <u xml:id="u-81.48" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Jeśli ktoś zna program UW.)</u>
          <u xml:id="u-81.49" who="#komentarz">(Poseł Władysław Frasyniuk: Bardzo dziękujemy, my innych podejrzewaliśmy...)</u>
          <u xml:id="u-81.50" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Dyskusja przerwana w komisji sejmowej potwierdziła, że narzucone przez rządzącą większość rozwiązania podatkowe zawierają wiele niejasnych i wieloznacznych unormowań, które mogą się stać powodem nadużyć w zakresie finansów publicznych państwa oraz mogą być odmiennie interpretowane przez podatników i służby skarbowe państwa. Panie premierze, może to spowodować ogromne straty dla budżetu roku 2000. W wyniku nieodpowiedzialnego kroku koalicji tego już nie da się naprawić, a za igraszki pana posła Kracika i innych zapłaci podatnik.</u>
          <u xml:id="u-81.51" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Podporządkowanie przez posłów Unii, koalicji rządowej swojego postępowania poleceniom politycznym powoduje, że wartością, którą zamierza się poświęcić dla utrzymania władzy, stają się fundamentalne zasady demokratycznego rozstrzygania spraw, z należytą starannością i na podstawie ocen merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-81.52" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! To kolejny przykład wykorzystywania przez obecną koalicję rządową większości parlamentarnej niestety w złej sprawie. Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował przeciwko tym ustawom. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-81.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-81.54" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Koralewskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#JerzyKoralewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałoby się przytoczyć przysłowie - znane zresztą - ubrał się diabeł w ornat i na mszę dzwonił.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ogonem.)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie widzę ornatu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ogonem się dzwoni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JerzyKoralewski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności przedstawię stanowisko klubu. Oczywiście ono mogłoby się sprowadzić do jednego czy dwóch zdań, ale do tej pięknej wypowiedzi mojego poprzednika, o demagogicznej retoryce, niestety trzeba się odnieść.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Że jest fajnie.)</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#JerzyKoralewski">Panie pośle Pęk, to nie jest zabawa ludyczna, piknik, to jest Sejm.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#JerzyKoralewski"> Może to jest forma dyskusji, ale sądzę, że kulturalnie dokończymy, nie przeszkadzając sobie.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: Jak nam będzie dobrze. Kulturalnie proszę powiedzieć prawdę.)</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#JerzyKoralewski">Wysoka Izbo! Któż właściwie uwierzy poprzednikowi, który miał szansę przez 40 lat tę piękną troskę o biednych pracujących wdrożyć.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez 50.)</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#JerzyKoralewski">O tym systemie nie ma sensu mówić, każdy Polak to wie i w sumie nie trzeba tu nic komentować. Nie ma nic bardziej przewrotnego niż dzisiejsza troska, która się przejawia w słowach. Mnie to prawie wzrusza, jak lewica strasznie się martwi o kondycję koalicji. Każdy, kto tu idzie z tej strony, zamartwia się naszymi konfliktami wewnętrznymi. Jesteśmy rzeczywistą koalicją i nie mówimy, że wszystko jest jednoznaczne. Każda z naszych stron szła do Sejmu z określonym programem, ten program nie w każdym punkcie jest spójny, ale różnimy się w istocie w szczegółach.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#JerzyKoralewski">Natomiast zarzut, że realizujemy podatki na polecenie polityczne jest absurdem; jakby poseł Manicki nie wykonywał takiego samego polecenia politycznego, blokując pracę komisji. Nie stosujmy takiej demagogii. Tu jest miejsce na politykę, ale nie na obłudę.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#JerzyKoralewski">Wróćmy do procedury, która doprowadziła nas do tej sytuacji; musieliśmy sięgnąć po technologię, tak to nazwijmy, zgodną z procedurą, po technologię blokady pracy parlamentarnej, czyli obstrukcję, jak to się generalnie nazywa. Proszę państwa, poseł Manicki, który, dla przykładu, proponował zmiany w art. 6, pamiętam, zaczął czytać ten artykuł, potem przeczytał pół ustawy i dokończył artykuł, a propozycja była od podstaw absurdalna, służyła tylko zajęciu czasu. Otóż można się dziś zapytać: O co chodzi? Praca w komisji na początku była tak precyzyjnie przeprowadzana przez opozycję - oczywiście nie bez naszej winy - że 2,5 miesiąca zmitrężyliśmy na ustawach, które mogły być przygotowane wcześniej. Teraz celem opozycji, moim zdaniem, jest skłócenie nas, bo nie chodzi o merytoryczne skutki zamrożenia dzisiejszego systemu podatkowego. Ten system...</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: To pana zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#JerzyKoralewski">Panie pośle Wagner, znam pana metody w pokrzykiwaniach. To nie ma nic do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#JerzyKoralewski">Proszę państwa, poprawki są tego typu, że zmienia się „zasiłek pogrzebowy” na „pogrzebowy zasiłek”. Może byśmy pomyśleli, kogo trzeba tu pochować.</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Koalicję.)</u>
          <u xml:id="u-85.18" who="#JerzyKoralewski">Ale poprawkę złożył poseł Manicki. Przykłady można mnożyć. Jest to zawarte w druku. Sięgniemy kiedyś do tego. Pokolenia młodych ludzi będą się uczyły, jaką kompromitacją dla opozycji jest sięganie po takie środki.</u>
          <u xml:id="u-85.19" who="#JerzyKoralewski">Jeszcze jedno. Jeżeli poseł Czerniawski mówi: My się nie zgadzamy, albo: My nie pozwolimy, to chcę powiedzieć, że etap liberum veto już dawno minął i państwo macie w tej sali tyle głosów, ile macie.</u>
          <u xml:id="u-85.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.21" who="#JerzyKoralewski"> Może my to uchwalimy bez was, czy się zgodzicie, czy nie. Tak więc trochę pokory, chociażby ze względu na wynik poprzednich wyborów.</u>
          <u xml:id="u-85.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Już niedługo. Róbcie swoje.)</u>
          <u xml:id="u-85.23" who="#JerzyKoralewski">I jeszcze jedno. Jeżeli polityczna siła, jaką jest SLD ze swoim koalicjantem, musi się uciekać do takich sztuczek, to przepraszam, jest to kompromitacja siły, która podobno chce objąć władzę w następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-85.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.25" who="#komentarz">(Poseł Władysław Adamski: Koalicja się kompromituje.)</u>
          <u xml:id="u-85.26" who="#JerzyKoralewski">Wrócę teraz w kilku słowach do przedmiotu ustaw. Otóż państwo zmusiliście nas do tej technologii po to, by nie dopuścić do jawnego blokowania. Oczywiście wszyscy wasi liderzy przyznali się do tego. Wasz cel jest jeden - by doprowadzić do kryzysu w koalicji. Proszę państwa, to się nie udało. Gorzej, wskutek przyjętej przez was techniki my się skonsolidowaliśmy i wiele się nauczyliśmy. Za to wam serdecznie dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-85.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.28" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Mogliście normalnie pracować. Tego nie było.)</u>
          <u xml:id="u-85.29" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-85.30" who="#JerzyKoralewski">Komu jak komu. Tu nawet ze wstrętem bym nie podał. Poseł Wagner jak na swój wiek i status nie pasuje do roli harcownika. Zresztą harcownik pod murami średniowiecznego grodu był postacią godną, ponieważ się narażał, tu takiej analogii nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-85.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.32" who="#JerzyKoralewski">Proszę państwa, szanując czas, jaki chcemy uzyskać dla przeprowadzania naszych reform, dokończę w ten sposób. Unia Wolności będzie głosowała za jak najszybszym przyjęciem przedstawionych ustaw i będzie nad tym pracowała. Natomiast by uspokoić posła Czerniawskiego i rozwiać jego cierpienia, zgłaszam poprawkę do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która to poprawka jest jednolitym tekstem tej ustawy, jest pozbawiona wad, o której kilkanaście zdań pan poseł Czerniawski tutaj...</u>
          <u xml:id="u-85.33" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Do czego poprawka? Do wniosku mniejszości?)</u>
          <u xml:id="u-85.34" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Panie pośle, pan nie zna regulaminu. Do wniosków mniejszości nie ma poprawek.)</u>
          <u xml:id="u-85.35" who="#JerzyKoralewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Mirosława Pietrewicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zanim przejdę do uwag merytorycznych, pragnę stwierdzić, że w ocenie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wczorajsze posunięcie posłów koalicji AWS-Unii Wolności, polegające na zaprzestaniu prac w Komisji Finansów Publicznych nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz innych ustaw, przedłożonym przez grupę posłów tej koalicji, tylko po to, aby jak najszybciej uchwalić tę ustawę bez poprawek, jest nadużyciem regulaminu sejmowego. Źle też służy dalszym losom tej ustawy. Zaprzepaszczony został bowiem duży dorobek Komisji Finansów Publicznych w pracy nad tym projektem. Uniemożliwiono poprawienie i doprecyzowanie projektowanych regulacji w stopniu koniecznym. Grozi to negatywnymi skutkami w gospodarce i w życiu społecznym, prowadzi też do przyjęcia rozwiązań dodatkowo różnicujących społeczeństwo polskie oraz dyskryminujących dzieci z rodzin wiejskich, źle służy polskiej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#MirosławPietrewicz">Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego protestują przeciwko działaniom posłów koalicji AWS–UW, utrudniającym rzetelne wykonywanie praw i obowiązków posłów w pracach nad tak ważnymi ustawami jak ustawy podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#MirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! W trakcie pierwszego czytania projektów ustaw o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych, zawartych w drukach nr 1499, 1500 i 1500-A, wypowiadając się w imieniu Klubu Parlamentarnego PSL negatywnie oceniłem zasadnicze przesłanie i najważniejsze rozwiązania w nich zawarte. Służą one bowiem, i to nie do końca, nielicznej grupie obywateli o najwyższych dochodach, oznaczają rezygnację państwa z prowadzenia polityki gospodarczej, w tym regionalnej, oraz pogorszenie warunków inwestowania dla tych nielicznych, którzy jeszcze chcą w Polsce inwestować. Na skutek działania posłów koalicji w Komisji Finansów Publicznych nie było możliwe przedłożenie Wysokiemu Sejmowi poprawionego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest ona zatem nadal zła, a do tego trudna do poprawienia, bowiem nie została przedstawiona do drugiego czytania. W kształcie, jaki mamy przed sobą, w postaci wniosku mniejszości przedstawionym przez posłów koalicji, oznacza, iż w 2000 r. obniżony zostanie podatek dla 1% najbogatszych podatników z 40% do 36%, to jest średnio o blisko 400 zł na osobę miesięcznie, a w 2002 r. o ponad 1000 zł miesięcznie, natomiast bez obniżania podatków w pierwszym roku dla 95% mało i średnio zarabiających. Rodzinom z dwojgiem dzieci proponuje się ulgę w wysokości 12 zł miesięcznie. Koledzy posłowie, którzy w ostatni weekend spotykali się z naszymi wyborcami, gdy informowali o tych zamiarach koalicji, spotykali się ze stwierdzeniem - to nie może być prawda. Rzeczywiście, szanowni państwo, to nie powinno być prawdą, ale niestety to jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#MirosławPietrewicz"> Takie podatki, takie zmiany w podatkach chce wprowadzić koalicja rządząca. To jest polityka obecnego rządu. Jest to polityka głęboko niesprawiedliwa. Niweczy zasadę solidaryzmu społecznego. Prowadzi docelowo do zrównania obciążeń biednych i bogatych. Cofa nas do czasów średniowiecza.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#MirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! Co gorsze, w naszym przekonaniu tak poważne obniżenie podatków dla nielicznej grupy bogatych wcale nie prowadzi do celów, które ta koalicja głosi. Mianowicie nie prowadzi wcale do zwiększenia liczby miejsc pracy i ograniczenia szarej strefy w gospodarce, o czym tak często mówi pan premier Leszek Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#MirosławPietrewicz">Jeśli chodzi o ograniczenie szarej strefy, to szukając przyczyn jej istnienia trzeba sięgnąć nie tylko do przesłanek ekonomicznych, ale również do przesłanek psychologicznych. Człowiek jest bowiem gotów, o czym wiedzą kryminolodzy, podjąć większe ryzyko, gdy korzyści z tego tytułu mogą być większe. Ale zawsze najważniejszym motywem, najważniejszym uzasadnieniem takiej decyzji jest przekonanie, iż jego przestępstwo nie zostanie wykryte i ukarane. Tak samo rzecz się przedstawia z przestępstwami podatkowymi. Przekonanie o bezkarności jest decydujące. Natomiast zmniejszenie korzyści z przestępstwa w postaci niepłacenia podatków nie skłoni do odstąpienia od niego. To może sprawić tylko skuteczne ściganie i nieuchronna kara, które zmniejszą poczucie bezpieczeństwa niepłacących podatków. A to jest w gestii aparatu ścigania, w tym aparatu skarbowego, o którym decyduje minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#MirosławPietrewicz">Jeśli chodzi o kwestię tworzenia nowych miejsc pracy, to miałoby ono być wynikiem, według ministra finansów, zmniejszenia kosztów pracy. Co to znaczy: zmniejszenie kosztów pracy, w sytuacji, kiedy koalicja chce obniżyć podatek dla osób o dochodach bardzo wysokich i więcej niż średnich, to znaczy w trzecim i drugim przedziale opodatkowania? To może tylko i wyłącznie oznaczać zmniejszenie płac dla tej grupy pracowników o kwotę obniżki podatków. To jednocześnie może oznaczać, że dobrze zarabiający pracownicy nic na obniżce podatku dochodowego nie zarobią. Tę grupę pracowników może zatem spotkać rozczarowanie, bo zapewne miło było słyszeć, że uzyskają dodatkowe dochody netto bez żadnego wysiłku. Taka możliwość jest jednak raczej mało realna.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#MirosławPietrewicz">Zapewne nie będzie obniżki wysokich płac. To oznacza, że większe dochody netto tej grupy podatników przeznaczone zostaną na dodatkową konsumpcję, głównie importowanych towarów i usług. Ale gdyby przedsiębiorcy obniżyli płace, to także nie przeznaczyliby zapewne zaoszczędzonych środków na zatrudnienie innych pracowników, zwłaszcza niżej kwalifikowanych i opłacanych, bo tych mają dosyć. Najwyżej przeznaczyliby pieniądze na unowocześnienie techniki wytwórczej, co byłoby na pewno dobre, albo na wydatki osobiste, ostatnio ograniczane, bo interesy idą, na skutek polityki schładzania gospodarki, coraz gorzej.</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#MirosławPietrewicz">Jednocześnie dochody budżetu z tytułu obniżki podatku dochodowego dla wspomnianej już 5-procentowej grupy podatników będą o ponad 1100 mln zł niższe, co jeszcze bardziej ogranicza możliwości finansowania w dziedzinie podstawowych potrzeb społecznych, nawet tak pilnych i ważnych, jak bezpieczeństwo publiczne. Jeśli chodzi o tę dziedzinę, w nowym budżecie na 2000 r. też nie przewiduje się niezbędnego zwiększenia wydatków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#MirosławPietrewicz">Trzecim celem propozycji rządowych jest wycofanie ulg inwestycyjnych i tzw. dużej ulgi budowlanej, po to, żeby, jak można sądzić, pobudzić wzrost gospodarczy nie w określonych dziedzinach, ale generalnie. Temu towarzyszy obniżenie stawek podatkowych, również w podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#MirosławPietrewicz">Nie zgadzamy się ze stanowiskiem rządu w tej materii. Widzimy natomiast potrzebę modyfikacji systemu ulg inwestycyjnych i takiego ich ukierunkowania, by miało to na względzie rozwój obszarów wiejskich i małomiasteczkowych.</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#MirosławPietrewicz">Za utrzymaniem ulg inwestycyjnych przemawiają naszym zdaniem następujące argumenty:</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#MirosławPietrewicz">Po pierwsze, podatek pozbawiony wyjątków nie stymuluje podatnika. To wyjątki od zasady skłaniają podatników do działań pożądanych przez ustawodawcę, który te wyjątki tworzy.</u>
          <u xml:id="u-87.16" who="#MirosławPietrewicz">Po drugie, inwestowanie w sferę produkcji jest bardzo ryzykowne i mniej rentowne niż inwestowanie w wiele innych obszarów czy dziedzin działalności. Ulgi mogą skompensować te ujemne cechy inwestowania w sferę wytwórczości i skłonić posiadaczy kapitału do korzystnych dla gospodarki decyzji inwestycyjnych, do korzystnych lokat.</u>
          <u xml:id="u-87.17" who="#MirosławPietrewicz">Po trzecie, ulgi inwestycyjne nie mogą być zastąpione przez prawo do szybszej amortyzacji, bo przyspieszona amortyzacja działa inaczej niż ulgi inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-87.18" who="#MirosławPietrewicz">Po czwarte, ulgi inwestycyjne są podstawowym narzędziem polityki regionalnej, polityki przyspieszonego rozwoju regionów opóźnionych w tym rozwoju. Pozbycie się ulg oznacza de facto, że rząd odstępuje od zamiaru prowadzenia takiej polityki.</u>
          <u xml:id="u-87.19" who="#MirosławPietrewicz">Dlatego klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, żądający prowadzenia polityki regionalnej, polityki zrównoważonego rozwoju kraju, jest przeciwny likwidacji ulg inwestycyjnych w obu podatkach.</u>
          <u xml:id="u-87.20" who="#MirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! Przedstawione Wysokiemu Sejmowi projekty ustaw o zmianie ustaw o podatkach dochodowych budzą nadal wiele zastrzeżeń, co skłania do zgłaszania poprawek. Zgłoszę je panu marszałkowi, ale kilka z nich chciałbym uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-87.21" who="#MirosławPietrewicz">Jeśli chodzi o projekt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk nr 1508), to proponujemy w zmianie 3 lit. a, dotyczącej art. 15 ust. 5, liczbę 10 zastąpić liczbą 6, co oznacza, że upoważnienie dla ministra finansów do aktualizacji wyceny środków trwałych powinno wchodzić w życie, gdy wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych przekroczy 6%, a nie 10%. Sądzimy, że w ten sposób przy niskiej inflacji będzie dochodziło czy może przynajmniej dochodzić do takiej waloryzacji środków trwałych w odstępach dwuletnich. Poza tym w zmianie 5 proponujemy dodanie do art. 16k dodatkowego ustępu w brzmieniu: Podwyższenie stawek amortyzacyjnych w stopniu określonym w ust. 2 przysługuje również podatnikom, jeśli prowadzą zakład pracy położony na terenie gminy wiejskiej lub w mieście o liczbie mieszkańców do 20 tys. osób, jeśli dochody własne gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca są niższe od analogicznego wskaźnika obliczonego dla wszystkich gmin w kraju. Chodzi tutaj o to, aby przyspieszoną amortyzację, o której wspominał m.in. pan poseł Czerniawski, zwiększoną o wskaźnik 3, można było stosować nie tylko w gminach zagrożonych strukturalnym bezrobociem, ale również w gminach wiejskich, w których dochody własne są niższe od przeciętnych. Uważamy, że jest to bardzo ważny element polityki regionalnej, którą powinien prowadzić każdy polski rząd.</u>
          <u xml:id="u-87.22" who="#MirosławPietrewicz">Ponadto w zmianie 8, dotyczącej art. 19, proponujemy skreślić lit. a, co oznacza, że opowiadamy się za utrzymaniem stawki 32-procentowej, stojąc na stanowisku, że potrzeby budżetowe Polski są tak duże, że nie pozwalają na większe niż 2-procentowe obniżenie stawki tego podatku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia w imieniu klubów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Annę Sobecką w imieniu „Naszego Koła”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#AnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałabym zwrócić uwagę na szczególne odwrócenie sensu instytucji parlamentarnych, z którym mamy do czynienia w debacie podatkowej. Wniosek o odrzucenie projektu ustawy służy zazwyczaj do odrzucenia projektu, a nie do przyjęcia. Wniosek mniejszości służy zazwyczaj do umożliwienia grupom mniejszościowym uczestnictwa w kształtowaniu ustawy, a nie do uniemożliwienia tego uczestnictwa. Po raz kolejny stajemy wobec debaty odbywającej się nad dopiero co dostarczonymi dokumentami dotyczącymi niezwykle złożonej materii, jaką są podatki. Odnoszę wrażenie, że Sejm Rzeczypospolitej zamieniany jest - i to nie tylko tymi pociągnięciami - w jakąś maszynkę do głosowania. Racje siły stają ponad racjami rozsądku, a demokracja zdaje się zjadać samą siebie. Rozumiałabym takie zabiegi w rękach tych, którzy dążą do okrojenia prerogatyw parlamentarnych w praktyce życia państwa, tymczasem te zabiegi realizują twórcy systemu parlamentarno-gabinetowego. Ciekawa jestem, czy zastanawiają się nad tym, że w przyszłych kadencjach analogiczne zabiegi mogą zostać wykorzystane przeciwko tym, którzy dziś stawiają siłę ponad racjami.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#AnnaSobecka">Pan poseł Koralewski z Unii Wolności wzywał nas do pokory wobec siły głosów koalicji. Ciekawe, czy w przyszłości starczy pokory posłom Unii Wolności. Trudno się też dziwić, że w tych warunkach ogromna część obserwatorów traci orientację w toczących się procedurach i zaufanie do instytucji publicznych oraz toczących się w nich gier.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#AnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu „Naszego Koła”, chcę powrócić do przedstawionych już przez nas argumentów. W Polsce narasta zjawisko dramatycznego rozwarstwienia dochodów - rozwierają się nożyce pomiędzy poziomem bogactwa i poziomem nędzy. Jest to skutek wielu czynników, poczynając od wyprzedaży polskiego majątku i wydawania w obce ręce wielkich obszarów polskiego rynku. Jednym z czynników budujących to rozwarstwienie jest system podatkowy. Dziś stoimy wobec propozycji zmian, które to rozwarstwienie powiększają. Podobno korzyścią proponowanych rozwiązań ma być ożywienie gospodarcze związane z uwolnieniem znacznych sum od ciężaru podatkowego. Zabawnie brzmi argument o ożywieniu gospodarczym w ustach tych, którzy powszechnie znani są jako specjaliści od schładzania gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#AnnaSobecka"> My ze swej strony twierdzimy, że sumy uwolnione od ciężaru podatkowego w aktualnych warunkach rynku zostaną wessane w obszar spekulacji finansowych, a nie w obszar realnej gospodarki, ewentualnie posłużą niektórym do zwiększenia poziomu konsumpcji importowanych towarów. Dlatego z dużą rezerwą patrzymy na zabiegi związane z obniżeniem podatków od osób prawnych. Takie działanie mogłoby być racjonalne, gdyby wystąpiło łącznie z całym szeregiem innych posunięć, na które nie możemy dziś liczyć. Jednocześnie powinno ono być dokonane bardzo płynnie. Tymczasem obniżenie podatków z 1999 r. na 2000 r. o 4 punkty procentowe, czyli o 12% ich wielkości, dwupunktowe obniżenie z 2000 r. na 2001 r., czyli o 7%, oraz planowane z 2002 r. na 2003 r. kolejne skokowe obniżenie z 28% na 24%, czyli o kolejne 4 punkty procentowe (tj. o 14% wielkości wymiaru podatku) spowodować może trudne do przewidzenia skutki związane ze swoistym szarpaniem rynku.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#AnnaSobecka">Zdumiewa nas także zamiar ustawowego zawarowania tych zmian na trzy lata do przodu. A jeżeli zdarzy się w tym czasie coś, co spowoduje konieczność istotnych zmian, to co? Pozbawimy państwo wpływu na przebieg procesów gospodarczych czy też podważymy zaufanie do postanowień ustawodawcy przez wprowadzenie stosownych nowelizacji?</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#AnnaSobecka">Zagadnienie podatku od osób fizycznych miałam już możliwość przedstawić w pierwszym czytaniu. Teraz chciałabym tylko zapytać, czy w czasie, w którym debatujemy nad obniżeniem skali podatkowej dla najbogatszych, nie byłoby warto poważnie rozważyć obniżenia podatków dla najbiedniejszych. Czy w szczególności nie należy wprowadzić zerowej stawki podatku od osób o najniższych dochodach?</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#AnnaSobecka">Skąd na to wziąć pieniądze? Może przez pozostawienie obecnej skali podatków od osób prawnych? Przecież i tak wszyscy wiedzą, że obniżenie podatków od osób prawnych nie przełoży się na wzrost liczby miejsc pracy. Jeżeli taki argument pada, to raczej ze względów demagogicznych. Oczywiście inaczej by było, gdyby zostały zmniejszone stawki ubezpieczeniowe.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#AnnaSobecka">Chciałabym także przypomnieć to, o czym „Nasze Koło” wspominało przy okazji debaty budżetowej. Podatki od osób fizycznych to około 19% dochodów państwa. Podatki od osób prawnych to około 10% dochodów państwa. Tymczasem ogromna większość dochodów, około 66%, to podatki pośrednie. To odwzorowywanie rozwiązań Unii Europejskiej dobija polską gospodarkę. Przypominam też, że wprawdzie stawka VAT, główny podatek pośredni, jest jednolita, ale w niejednolity sposób dotyka poszczególne grupy obywateli. Najbardziej obciąża tych, którzy nie dokonują odpisów VAT, zatem tych najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#AnnaSobecka">Posłowie „Naszego Koła” są otwarcie przeciwni propozycjom rządowym i wniesionym przez posłów Unii Wolności i AWS ustawom poprawkowym do tych projektów. Skoro nie możemy systemu podatkowego w stosunku do obowiązującego w tym roku poprawić, to przynajmniej nie pogarszajmy warunków podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Zbrzyzny: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-89.12" who="#AnnaSobecka">Świadomi praktyk zastosowanych w toku prac Komisji Finansów Publicznych i faktu, że koalicja rządząca zamierza powtórzyć je na tej sali, zrezygnowaliśmy ze składania poprawek. Będziemy głosować przeciw uchwaleniu ustaw podatkowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-89.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Janinę Kraus w imieniu Koła Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JaninaKraus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się w imieniu Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna do projektów ustaw podatkowych w czasie ich pierwszego czytania, robiłam to z prawdziwym zażenowaniem wobec wyborców. Dzisiaj jestem zmuszona mówić już nie o skrępowaniu, ale o wstydzie. Istnieje powiedzenie, że najgorsza prawda jest lepsza od niepewności. Prawda, którą odsłonił geniusz koalicji AWS-Unia Wolności na wczorajszym posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, jest wprawdzie straszna, wręcz porażająca, ale dla nas, posłów Konfederacji Polski Niepodległej, nie jest zaskakująca, natomiast mnie osobiście jako przedstawicielce koła w jakimś sensie ułatwia zadanie, bo zwalnia mnie z konieczności ponownego szczegółowego uzasadnienia naszego negatywnego stanowiska wobec obu projektów ustaw podatkowych, zarówno ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, którego rekomendacja została ostatecznie przeprowadzona w komisji, jak i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co do której, jak wiadomo, koalicja w trakcie posiedzenia komisji zgłosiła dwa przeciwstawne sobie wnioski, by poprzez wniosek mniejszości przemycić cały projekt, omijając szczegółową jego analizę. Tak więc system podatkowy, który decyduje o kondycji budżetu, o kondycji gospodarstw domowych, a więc i o możliwościach zaspokojenia elementarnych potrzeb społecznych, a także o możliwościach rozwojowych gospodarki, i to w perspektywie kilku lat do przodu - otóż ten system ma być przyjęty nie dość, że bez konsultacji ze związkami zawodowymi, ale także w drodze inicjatywy poselskiej, i to kuchennymi drzwiami, bo poprzez wniosek mniejszości. Do takiego działania dobrze pasuje tylko jedno słowo: matactwo, w takim rozumieniu, jakie podaje słownik języka polskiego.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#JaninaKraus">Ale przeraża nie sam charakter tych zabiegów, lecz - sprzeczne ze wszystkimi zasadami, jakimi powinni się kierować posłowie zgodnie z ich ślubowaniami poselskimi - faktyczne cele i motywy, które posłów koalicji skłoniły do tak desperackiego forsowania obu szkodliwych dla budżetu, niesprawiedliwych, a w konsekwencji sprzecznych z konstytucją projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#JaninaKraus">Wprawdzie mówiłam to już wcześniej, ale dziś, już tylko dla porządku, muszę to jeszcze raz podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#JaninaKraus">Po pierwsze, obie ustawy traktowane łącznie premiują ludzi najbogatszych, w sumie miliardowymi kwotami, kosztem obywateli mających niższe dochody i kosztem budżetu tak państwa, jak i samorządów terytorialnych, w sytuacji gdy na skutek niedostatków budżetowych i kolejnych pomysłów koalicji, takich jak np. ograniczenie możliwości dodatkowego zatrudnienia dla emerytów i osób w wieku przedemerytalnym, ci właśnie obywatele tracą podstawy egzystencji i giną z braku środków do życia, właściwej pomocy medycznej, dachu nad głową czy też z zimna, gdy równocześnie np. w kopalniach leży na zwałach kilka milionów ton niesprzedanego węgla i gdy zamyka się, kosztem miliardów złotych wydatkowanych z budżetu, kilkanaście kopalń.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#JaninaKraus">Wysuwane przez konstruktorów projektów ustaw twierdzenie, że poza uproszczeniem systemu podatków przyczynią się one jeszcze do ożywienia gospodarki przez zwiększenie środków na inwestycje i tworzenie nowych miejsc pracy, zakrawa w naszych oczach nie tylko na cyniczną demagogię, ale wręcz na klasyczny humbug. Jeśli bowiem proponowanym, poważnym zmniejszeniom podatków od dochodów firm i osób fizycznych towarzyszy zniesienie lub poważne ograniczenie ulg inwestycyjnych i budowlanych, to takie rozwiązania uderzą wprost w tych, którzy zamierzali inwestować i tworzyć nowe miejsca pracy w Polsce, natomiast wysoko premiują te firmy i te osoby fizyczne - w tym właścicieli firm - które całe, zwiększone na skutek zmniejszonych stóp podatkowych dochody przeznaczą na konsumpcję lub inwestycje poza granicami Polski.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#JaninaKraus">Nie do przyjęcia jest, Wysoka Izbo, że te podatkowe prezenty dla najbogatszych pozbawią szans na poprawienie sytuacji finansowej zdesperowanych pracowników sfery budżetowej, domagających się zasadnie podwyżek dochodów. Jest to tym bardziej bolesne, że sytuacja najsłabszej ekonomicznie części społeczeństwa ulegnie dalszemu pogorszeniu na skutek planowanej podwyżki podatków pośrednich, uwolnienia czynszów, podniesienia cen energii elektrycznej i cieplnej oraz wprowadzenia podatku katastralnego. Chcę w tym miejscu wyraźnie powiedzieć, że przyspieszenie prac w zakresie opracowania katastru to jeden z priorytetów krótkoterminowych, przewidzianych w Partnerstwie dla członkostwa Polski w Unii Europejskiej na rok 1999.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#JaninaKraus">Wysoka Izbo! O tym zaś, że rząd generalnie preferuje bezzatrudnieniowy wzrost gospodarczy, a firmy zachęca do importu, przede wszystkim zaopatrzeniowego i inwestycyjnego — przypomnijmy: 70% importu realizują firmy z udziałem kapitału zagranicznego — najlepiej świadczy fakt, że planowane jest dalsze zmniejszenie efektywnej stawki celnej, a cała długookresowa polityka restrukturyzacyjna i preakcesyjna, obejmująca nie tylko przemysł i rolnictwo, ale także sferę budżetową, nastawiona jest na drastyczne redukcje stanów zatrudnienia i bardzo kosztowną likwidację setek tysięcy istniejących miejsc pracy, nie tylko kosztem bieżących budżetów, ale nawet kosztem olbrzymich pożyczek zagranicznych, które oczywiście trzeba będzie spłacać wraz z odsetkami. Trzeba w tym miejscu powiedzieć, że liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw wyniosła w końcu września br. 5 925,6 tys. osób i była o 1,7% niższa niż przed rokiem.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#JaninaKraus">Tak więc nie tylko zainteresowany nowymi podatkami wielki biznes krajowy i zagraniczny, ale także autorzy tej polityki i twórcy projektów dyskutowanych dziś propozycji obniżki stawek podatku od osób fizycznych będą jednymi z ważniejszych beneficjentów projektowanej przez siebie reformy podatkowej, o której uchwalenie z takim samobójczym politycznie zapamiętaniem walczą. Szerszy kontekst całego tego procederu podatkowego pokazuje jeszcze jeden dodatkowy fakt. Otóż według załączonych do projektów ustaw opinii Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu obydwa te projekty nie są objęte zakresem obowiązującego prawa wspólnotowego i obowiązkiem dostosowawczym wynikającym z Układu Europejskiego. Tymczasem w złożonym przez stronę polską stanowisku negocjacyjnym z dnia 22 września 1999 r., w rozdziale dotyczącym podatków Polska - cytuję za materiałami przygotowanymi na 12 posiedzenie parlamentarnej komisji wspólnej Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej, która ma odbyć się w przyszłym tygodniu w Brukseli - „zadeklarowała przeprowadzenie reformy systemu podatkowego, polegającej na uproszczeniu systemu poprzez likwidację części ulg podatkowych i obniżenie stawek podatku dochodowego”. Kto upoważnił rząd do takiej wychodzącej przed europejską orkiestrę deklaracji...</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#JaninaKraus">.‍.. i to w dodatku antycypując mające dopiero zapaść tutaj, w Sejmie, rozstrzygnięcia?</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Skandal.)</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#JaninaKraus">Wysoka Izbo! Proponowane w omawianych ustawach zróżnicowanie wielkości obniżania stóp podatkowych dla osób najwięcej i najmniej zarabiających na niekorzyść tych drugich jest naruszeniem tej części postanowień art. 2 konstytucji, która mówi o tym, że Rzeczpospolita Polska jest państwem urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej, oraz art. 32 ust. 1, mówiącego o równości wszystkich obywateli wobec prawa. Wysuwanie tego rodzaju propozycji, m.in. również ze względu na omówione wcześniej negatywne skutki ekonomiczne i społeczne całokształtu reform podatkowych, pozostaje w oczywistej sprzeczności z art. 146 ust. 4 pkt 4 konstytucji, zobowiązującym członków Rady Ministrów do chronienia interesu państwa.</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#JaninaKraus">Bezkarność łamania konstytucji, jaka miała miejsce na przykład w przypadku głośnej pożyczki dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie może stanowić zachęty do radosnej twórczości legislacyjnej i traktowania ustawy zasadniczej jako demokratycznego ozdobnika. W świetle powyższego zwracamy uwagę prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - do którego, jak wszystko na to wskazuje, niebawem trafią ustawy podatkowe, i to w ich wyjściowej wersji - że obejmując urząd, złożył wobec Zgromadzenia Narodowego przysięgę, iż m.in. dochowa wierności postanowieniom konstytucji. Mamy więc prawo oczekiwać, że zachowa się zgodnie z treścią tego ślubowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego w imieniu koła Ruchu Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#JanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam jak zwykle bardzo mało czasu na swoje wystąpienie, ale chciałbym uspokoić pana marszałka, że nie będzie mnie dzisiaj musiał wzywać do skracania przemówienia. Tak się bowiem - po raz pierwszy i mam nadzieję, po raz ostatni - zdarzy, że tego krótkiego czasu nie wyczerpię. Nie wyczerpię go, ponieważ w sprawie tych projektów podatkowych merytorycznie powiedziano właściwie wszystko. My wielokrotnie w tej sprawie jako Koło Parlamentarne Ruchu Odbudowy Polski zabieraliśmy głos. I wszystko to, co zostało przez nas powiedziane w tej sprawie, podtrzymuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#JanOlszewski">Chciałbym natomiast złożyć krótkie oświadczenie w imieniu mojego koła w dwóch sprawach. Po pierwsze, oświadczam, że to wszystko, co wokół tych projektów ustaw podatkowych od pewnego czasu, a zwłaszcza w ciągu ostatnich kilku dni dzieje się tutaj, w tej Izbie i w tym gmachu sejmowym, na posiedzeniach komisji, Konwentu Seniorów i Prezydium Sejmu, nie ma nic wspólnego z jakkolwiek pojmowaną praktyką parlamentarną.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#JanOlszewski"> Jest to nadużywanie przepisów regulaminu w złej wierze. I boję się, że jak przed paru laty na tle pewnej praktyki uprawianej przez ówczesnego przedstawiciela prezydenckiego ośrodka władzy powstało pojęcie falandyzacji prawa, tak po doświadczeniach tej dyskusji będziemy mieli pojęcie kracikowania polskiego prawa. </u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Krecikowania.)</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Tak, krecikowania.)</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#JanOlszewski">My z taką praktyką nie chcemy mieć nic wspólnego.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#JanOlszewski">I oświadczenie w drugiej sprawie. Otóż, jak powiadam, merytorycznie zajęliśmy stanowisko wobec projektów tych ustaw. Obojętne, czy są one rządowe czy poselskie - to nie zmienia istoty rzeczy, bo zawsze są to projekty Leszka Balcerowicza. Chciałbym jednak jeszcze raz podkreślić, że uważamy je za projekty wyjątkowo szkodliwe.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#JanOlszewski"> One przerzucają ciężar utrzymania państwa na tę większość polskiego społeczeństwa, która jest ekonomicznie najsłabsza. </u>
          <u xml:id="u-93.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.12" who="#JanOlszewski"> Ale nie w tym rzecz. Rzecz w tym, że one proponują wprowadzenie nieuprawnionych przywilejów dla pewnych grup społecznych, które na to z żadnego punktu widzenia nie zasługują. I gdyby była to kwestia tylko obniżenia podatków na przykład dla przedsiębiorców, to można by w tej sprawie dyskutować. Ale przecież ogromną większość beneficjentów tych pomysłów podatkowych stanowią urzędnicy i funkcjonariusze publiczni, którzy po prostu pobierają niemoralnie wysokie wynagrodzenia. </u>
          <u xml:id="u-93.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.14" who="#JanOlszewski"> I te wynagrodzenia w trybie przywilejów podatkowych mają być jeszcze powiększone. Niestety, muszę to też powiedzieć, że w tej grupie znaleźliśmy się my wszyscy: posłowie tego Sejmu, senatorowie Rzeczypospolitej, którzy również będą nad tymi ustawami obradować.</u>
          <u xml:id="u-93.15" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Zbrzyzny: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-93.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-93.17" who="#JanOlszewski">Jest to, w moim przekonaniu i w przekonaniu moich kolegów posłów z Koła Parlamentarnego Ruchu Odbudowy Polski, sprawa głęboko niemoralna.</u>
          <u xml:id="u-93.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.19" who="#JanOlszewski"> I w związku z tym kolegom z klubu Akcji Wyborczej Solidarność, którzy zwykli w swoim działaniu powoływać się w szczególności na zasady katolickiej nauki społecznej, proponowałbym głębokie przemyślenie tych projektów i zastanowienie się nad zajęciem w tej sprawie stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-93.20" who="#JanOlszewski">Wysoka Izbo! Mandat, który nam dali wyborcy, mandat zaufania, który pozwala nam zasiadać w tej Izbie, to był mandat zobowiązujący nas do pracy nad strzeżeniem i umacnianiem dobra Rzeczypospolitej. Ten mandat nikogo nie upoważnia do tego, a przeciwnie, ten mandat powinien uniemożliwiać branie udziału w kabarecie politycznym, jaki tu ma miejsce. Z tego względu posłowie Koła Parlamentarnego Ruchu Odbudowy Polski nie będą w dalszej procedurze uchwalania tych ustaw uczestniczyć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Ciesielskiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoje uwagi kieruję do tych wszystkich, których stać jeszcze na obiektywizm i racjonalizm w analizie faktów związanych z dotychczasowym procesem legislacyjnym dotyczącym trzech ustaw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WiesławCiesielski">Sprawa pierwsza. Wmówiono opinii publicznej, że ustawy podatkowe, aby wejść w życie od 1 stycznia 2000 r., muszą być uchwalone do końca listopada br. Taka teza budzi jednak bardzo poważne wątpliwości. Po pierwsze, oparta jest ona na opinii wyrażonej w pamiętnym orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, w której Trybunał rzeczywiście określił termin 30 listopada jako nieprzekraczalny. Rzecz jednak w tym, że termin ten nie był odnoszony do uchwalenia ustaw podatkowych, lecz do obwieszczenia przez ministra finansów stawek i progów podatkowych, który to obowiązek nakłada na ministra finansów ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 27 ust. 4. Nie jest więc zasadne, aby 30 listopada był uznany za ostatni dzień, w którym ustawy podatkowe mogą być uchwalone, aby wejść w życie z początkiem nowego roku.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WiesławCiesielski">Po drugie, nie podlega dyskusji, że ustawy podatkowe są podstawą, na której opiera się konstrukcja ustawy budżetowej. Wydaje się, że nikt nie wątpi, iż powinny one być określone zanim projekt ustawy budżetowej trafi do Sejmu. Jeśli podejmuje się decyzję o nowelizacji ustaw podatkowych, to musi się brać pod uwagę, że proces legislacyjny musi się zakończyć przed skierowaniem projektu ustawy budżetowej do Sejmu. Nie jest więc właściwe kierowanie do Sejmu projektu ustawy budżetowej opartego na projektach ustaw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#WiesławCiesielski">Po trzecie, wszystkie ugrupowania parlamentarne zgadzały się do tej pory z tezą o potrzebie uchwalania ustaw podatkowych ze znacznym wyprzedzeniem, np. wiosną, aby mogły wejść w życie z początkiem nowego roku. Wydawało się, że tej zasady trzyma się również rząd, kiedy rok temu na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych przyjął ustalenia o skierowaniu projektów ustaw podatkowych, które mogłyby wejść w życie od 1 stycznia roku 2000, najpóźniej w marcu.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#WiesławCiesielski">Po czwarte, konstytucja określa termin doręczenia projektu ustawy budżetowej przez Radę Ministrów najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem nowego roku budżetowego. Wywnioskować z tego należy, że owe trzy miesiące są jednocześnie nieprzekraczalnym terminem uchwalenia ustaw podatkowych. Wnoszę więc, aby przyjęta wersja ustawy, taka jaka będzie, mogła wejść w życie nie wcześniej niż z datą 1 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#WiesławCiesielski">Sprawa kolejna. W swej opinii wyrażonej w uzasadnieniu do wyroku z dnia 24 czerwca 1998 r. Trybunał Konstytucyjny podkreśla istnienie konstytucyjnego nakazu, by: Podstawowe treści, które znajdą się ostatecznie w ustawie, przebyły pełną drogę procedury sejmowej, tak by nie zabrakło czasu i możliwości na przemyślenie przyjmowanych rozwiązań i zajęcie wobec nich stanowiska. Czy przebyły pełną drogę? Nie. Procedurę merytorycznego rozpatrzenia ustawy o PIT przerwano po rozpoczęciu 10 z 60 artykułów, przy czym najważniejsze treści nie zostały w ogóle rozpatrzone.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#WiesławCiesielski">Czy nie zabrakło czasu i możliwości na przemyślenia? Czy był czas i możliwość zajęcia stanowiska wobec podstawowych treści ustawy o PIT? Przyjrzyjmy się bliżej tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#WiesławCiesielski">Chcę zwrócić uwagę, że ustawy podatkowe wymagają przy ich rozpatrzeniu szczególnej staranności, szczególnej wnikliwości, szczególnej rzetelności. Jak było z drukami nr 1499 i 1500?</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#WiesławCiesielski">Po pierwsze, pragnę zwrócić uwagę na tempo prac. Mieliśmy do czynienia de facto z ustanowieniem nowego trybu pracy nad ustawami, przyspieszonym trybem pilnym. 9 listopada otrzymaliśmy stosowne projekty. 10 dni później mają one być uchwalone. Dlatego, panie marszałku, pod adresem Prezydium Sejmu kieruję następującą propozycję - albo uznamy ten tryb za niewłaściwy i odrzucimy produkt tworzony w takim trybie, albo też proszę wprowadzić do regulaminu Sejmu nowy tryb pracy, zwany przyspieszonym trybem pilnym, z zastrzeżeniem, że stosuje się go tylko wobec projektów ustaw wnoszonych przez rządzącą koalicję Akcja Wyborcza Solidarność - Unia Wolności.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#WiesławCiesielski">Po drugie, projekty wprowadzono pod obrady pod względem formalnym niby dopuszczalnie, ale w istocie obłudnie. Doręczenie miało miejsce w nocy 5 listopada. Uniemożliwiło to odebranie przez posłów tego doręczenia, przy najlepszych chęciach mogli oni otrzymać druki 9 listopada, a więc w tym samym dniu, w którym rozpoczęło się pierwsze czytanie, zresztą rozpoczęło się niezwłocznie po doręczeniu. Pan marszałek, niewątpliwie stronniczo, uniemożliwił posłom zapoznanie się z drukami nr 1499 i 1500 i należyte przygotowanie się do debaty.</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#WiesławCiesielski">Stwierdzam więc, w nawiązaniu do wspomnianego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, iż nie było czasu i możliwości zapoznania się, przemyślenia i zajęcia stanowiska. Decyzje pana marszałka i parlamentarnej większości pozbawiły mnie i wielu innych posłów prawa do rzetelnego wykonania moich obowiązków. Pozbawiły mnie prawa do rzetelnego zapoznania się, starannego i wnikliwego przemyślenia oraz odpowiedzialnego zajęcia stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#WiesławCiesielski">Chcę dodać parę krytycznych słów o pracy Komisji Finansów Publicznych z zastrzeżeniem, że z tej krytyki wyłączam osobę przewodniczącego komisji.</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#WiesławCiesielski">Po pierwsze chcę powiedzieć, że nie chcę uczestniczyć w gorszącej i naruszającej powagę Sejmu przepychance pod tytułem: Kto jest winien tego szaleństwa, kto jest winien tego cyrku. Pragnę jednak zwrócić uwagę na kilka faktów. Oprócz wielu innych propozycji zgłaszane były również propozycje dotyczące spraw najistotniejszych, propozycje zmierzające do likwidacji ewidentnych i poważnych błędów i niedoróbek. Posłowie koalicji mechanicznie, bez jakiejkolwiek merytorycznej dyskusji, odrzucali wszystkie stosowne i potrzebne poprawki. Rząd nie uznawał za stosowne uzasadniać swojego stanowiska, ograniczając je do formuły: rząd jest przeciwny, bez zdania sprawy.</u>
          <u xml:id="u-95.13" who="#WiesławCiesielski">Możliwa z formalnego punktu widzenia praca komisji nie miała zbyt wiele wspólnego z rzetelnym rozpatrzeniem. Produkty pracy są więc ułomne, zachodzi groźba przyjęcia rozwiązań złych, nieprzemyślanych, a ich skutki mogą być opłakane tak dla budżetu państwa, jak i dla wielu podatników.</u>
          <u xml:id="u-95.14" who="#WiesławCiesielski">Uważam, że odpowiedzialny parlament w ogóle nie powinien rozpatrywać i przyjmować rozwiązań zawartych w sprawozdaniach Komisji Finansów Publicznych. Stawiam więc wniosek o nierozpatrywanie przez Izbę sprawozdań z tych druków.</u>
          <u xml:id="u-95.15" who="#WiesławCiesielski">W dniu dzisiejszym, 16 listopada, w tydzień po pierwszej nieodpowiedzialnej decyzji pana marszałka, pan marszałek i większość parlamentarna ponownie podjęli decyzję równie nieodpowiedzialną: wprowadzono do porządku obrad drugie czytanie projektów ustaw podatkowych, mimo że w tym samym dniu doręczono posłom bardzo obszerne sprawozdania komisji. Uniemożliwiono więc po raz drugi posłom rzetelne, wnikliwe i staranne zapoznanie się ze sprawozdaniami, odebrano po raz drugi prawo do rzetelnego wykonania poselskich obowiązków. Formalnie niby wszystko jest w porządku - czy jednak można w takim trybie rozpatrywać ustawy podatkowe? Nie, nie można! Urąga to zasadom rzetelności i staranności, potrzebie szczególnej wnikliwości przy ich rozpatrywaniu. Te produkty pracy Komisji Finansów Publicznych są ułomne.</u>
          <u xml:id="u-95.16" who="#WiesławCiesielski">Sprawa trzecia. To zrodzone przez koalicję szaleństwo podatkowe doprowadziło do wielu poważnych uchybień. Należy do nich niewątpliwie fakt nierozpatrzenia poważnego problemu niekonstytucyjności rozwiązań zawartych w ustawie PIT-owskiej w art. 27c poselskiego projektu. Jedynym głosem w tej sprawie są, jak dotąd, opinie przygotowane przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, ale niestety i one grzeszą ułomnością. Oto bowiem z jednej strony czytamy w nich, że: „...rozwiązanie zawarte w art. 27c nosi znamiona sprzeczności z konstytucją”, „...przepis dotyczący ulgi prorodzinnej jest niezgodny z konstytucyjną zasadą równości”. Są też inne opinie: „...że to rozwiązanie jest dopuszczalne”. Z drugiej jednak strony zdumiewa w tych opiniach bardzo wybiórcze rozpatrywanie przez autorów problemu konstytucyjności. Nie wiedzieć dlaczego problem równości rozpatrywany jest przez nich jedynie jako upomnienie się o prawa podatników z drugiego i trzeciego przedziału skali podatkowej. Autorzy nie widzą, nie chcą widzieć, dyskryminacji podatników z pierwszego przedziału, ludzi samotnych, bezdzietnych małżeństw, małżeństw z jednym dzieckiem. Nie widzą dyskryminacji rodzin osób bezrobotnych, nie widzą dyskryminacji rodzin rolników, nie widzą generowanego proponowanym rozwiązaniem postępującego rozwarstwienia podatników w ramach pierwszego przedziału skali podatkowej. Sejm, Komisja Finansów Publicznych nie rozpatrzyły tych problemów, poważnych zarzutów niekonstytucyjności. Wstyd mi za to, wstyd mi za takie pogardliwe traktowanie ustaw podatkowych, wstyd mi za parlament, którego działania podkopują fundamenty parlamentaryzmu.</u>
          <u xml:id="u-95.17" who="#WiesławCiesielski">I na zakończenie. Jeden z posłów AWS postawił posłom SLD zarzut uprawiania obstrukcji, powtórzył to dzisiaj poseł sprawozdawca. Trzeba się z tym zgodzić - była obstrukcja wobec narzuconego idiotycznego trybu pracy, była obstrukcja wobec zamiarów koalicji AWS-Unii Wolności poważnego naruszenia interesów ludzi niezamożnych, biednych i bardzo biednych, była obstrukcja wobec aroganckiego podejścia ministra finansów do procesu stanowienia prawa podatkowego dla wszystkich podatników, a nie tylko w interesie przyjaciół i wyborców pana Leszka Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-95.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.19" who="#WiesławCiesielski"> Czy jednak posłowie SLD byli jedynymi, którzy posłużyli się orężem obstrukcji? Otóż nie, obstrukcję rozpoczął rząd, nie realizując ustaleń sprzed roku i nie doręczając Sejmowi projektów ustaw podatkowych w marcu. Rząd kontynuował tę obstrukcję, kiedy doręczył te projekty w końcu czerwca, kontynuował to marszałek, wprowadzając je pod obrady Sejmu dopiero w lipcu, kontynuowali tę obstrukcję posłowie AWS i Unii Wolności z Komisji Finansów Publicznych, którzy zdecydowali, że rozpatrywanie ustaw podatkowych rozpocznie się dopiero we wrześniu. Ci sami posłowie notorycznie łamali kworum na posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych. To nie była obstrukcja? Posłowie AWS sprzeciwiali się niektórym pomysłom Leszka Balcerowicza zawartym w projektach ich własnego rządu. Uprawiali obstrukcję wobec projektów rządowych. Pan marszałek dwukrotnie zastosował zasadę obstrukcji. Posłowie AWS i Unii Wolności w Komisji Finansów Publicznych w ciągu minionego tygodnia nie stosowali nic innego, jak tylko obstrukcję.</u>
          <u xml:id="u-95.20" who="#WiesławCiesielski">To są jednak różne obstrukcje. Wasza, panowie z koalicji, to jest obstrukcja wobec 22 mln podatników, to jest obstrukcja wobec zasad parlamentaryzmu. Nasza to jest obstrukcja w obronie 22 mln podatników, przeciw szaleństwu.</u>
          <u xml:id="u-95.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.22" who="#WiesławCiesielski">Pan poseł sprawozdawca zapytał dzisiaj, co robimy za pieniądze podatnika. Chciałbym to pytanie nieco zmodyfikować: Co robicie za pieniądze podatnika? Otóż zabieracie 95% podatników ich pieniądze i rozdajecie je zgodnie z chorobliwymi ambicjami jednego człowieka, szantażującego nie tylko Unię Wolności, nie tylko Akcję Wyborczą Solidarność, nie tylko rząd, ale i cały kraj. Tak nawiasem mówiąc, panie premierze Balcerowicz, co zostało z pana reformy podatkowej? Najpierw była Biała księga, potem spóźnione projekty rządowe, potem projekty poselskie zamieniające projekty rządowe, teraz wniosek mniejszości. I pan mówi o wartościach? Gdyby to było uczciwe, to by się pan na taki tryb nie zgodził.</u>
          <u xml:id="u-95.23" who="#WiesławCiesielski">Chcę też odpowiedzieć na pytanie o to, co robicie. Przyznaliście sobie samym od stycznia kolejne kilkaset złotych miesięcznie poprzez obniżenie sobie skali podatkowej - sobie i swoim ludziom w zarządach kas chorych, radach nadzorczych i zarządach spółek skarbu państwa - wszędzie, gdzie się tylko da.</u>
          <u xml:id="u-95.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.25" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: W Sejmie.)</u>
          <u xml:id="u-95.26" who="#WiesławCiesielski">Panie pośle Frank, pan postawił Sojuszowi Lewicy Demokratycznej zarzut, że popełnialiśmy błędy, jeśli chodzi o politykę podatkową w tamtym okresie. Tak, ale wy ten zarzut postawiliście przed wyborami w 1997 r. nie po to, żeby po zwycięskich dla was wyborach, kiedy rządzicie, w dalszym ciągu jedyna wasza rola, jeśli chodzi o system podatkowy, polegała na krytykowaniu poprzedniej koalicji. To, co macie do zaproponowania przez 4 lata trwania waszej koalicji, sprowadza się do rzeczy znanych, natomiast to, co chcecie zrobić dla ludzi biednych, ma się stać dopiero wtedy, kiedy was już przy rządach nie będzie, mam nadzieję.</u>
          <u xml:id="u-95.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.28" who="#WiesławCiesielski">Pan poseł Koralewski stwierdził w odniesieniu do pana posła Czerniawskiego, że szanse na poprawianie ustaw podatkowych miał przez 40 lat. Pragnę się zgodzić z panem posłem Koralewskim, ale byłaby to wypowiedź niepełna. Otóż taką szansę przez minionych 40 lat mieli również partyjni koledzy posła Czerniawskiego. Przypomnę tylko kilka nazwisk: pan Koralewski, pan Balcerowicz i wielu innych posłów Akcji Wyborczej Solidarność, a zwłaszcza Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-95.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.30" who="#WiesławCiesielski"> Jako osoba znacznie od pana młodsza, panie pośle Koralewski, mam do pana pretensję, że przez 40 lat pan i pana koledzy nie zrobiliście porządku z systemem podatkowym w PRL.</u>
          <u xml:id="u-95.31" who="#WiesławCiesielski">Panie pośle Koralewski, jak to było z tym diabłem i ornatem, z tym od czego pan zaczął swoje wystąpienie?</u>
          <u xml:id="u-95.32" who="#WiesławCiesielski">Panie Marszałku! Przekazuję tylko dwie poprawki, tylko dla świętego spokoju. Koalicji zabrakło rozsądku, nie oczekuję go i teraz, i wcale mnie to nie bawi.</u>
          <u xml:id="u-95.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Pęka z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#BogdanPęk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W obliczu tej debaty podatkowej, a właściwie bełkotu medialnego, jaki się przetacza na wszystkich falach eteru, chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie jedno piękne słowo. To słowo brzmi: prawda. Jaka jest właściwie prawda z tymi podatkami? Bo oto słyszymy ideę ze wszech miar słuszną, która musi zyskać poklask społeczny - koalicja wbrew brzydkiej opozycji chce oto zmienić system podatkowy, obniżyć podatki w państwie. Brawo!</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Zbrzyzny: Ale dla kogo?)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#BogdanPęk">Tylko czy prawdą jest, że tak jest w rzeczywistości. Otóż dość już tej obłudy, panowie. Powiedzcie wreszcie polskiemu społeczeństwu, że obniżacie podatki bardzo wąskiej grupie najbogatszych, a w formie podatków pośrednich, głównie VAT, podnosicie wyraźnie opodatkowanie 95% polskiego społeczeństwa. Taka jest rzeczywista prawda o systemie, który wprowadzacie. Jeżeli tę prawdę podacie do publicznej wiadomości, możemy dyskutować o sprawach wtórnych.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#BogdanPęk">Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych koalicja nie zgodziła się na wprowadzenie zerowej stawki VAT dla rolnictwa, która w bardzo trudnej sytuacji, w jakiej rolnictwo się znalazło głównie z winy tej koalicji, umożliwiałaby choćby niewielką rekompensatę poprzez zwrot części nakładów ponoszonych na produkcję. To było jedno działanie VAT. Ale przecież kluczowe działanie przy manipulacji podatkiem VAT to podnoszenie kosztów utrzymania ludzi poprzez zwiększanie VAT od całej gamy usług socjalnych, od transportu. Jest to spójna, konsekwentna polityka tego rządu, który firmuje ta koalicja, a służy to tak naprawdę jedynie 1/3 wyborców Unii Wolności. Jest to konsekwencja w polityce, która mówi: wszystko to, co trzeba przerzucić na barki polskiego społeczeństwa, przerzucimy i jeszcze podejmiemy próbę takiego ogłupienia polskiej opinii publicznej, żeby uwierzyła, że obniżamy w państwie podatki. Taka jest prawda o tym systemie. Pozostałe szczegóły mają znaczenie wtórne i nie są istotą sporu, który się na tej sali toczy.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#BogdanPęk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na koniec chciałbym także wrzucić pewien kamyczek do ogródka lewej strony sali. Słyszeliśmy niedawno wypowiedź głównego eksperta, doradcy finansowego pana prezydenta Kwaśniewskiego, pana prof. Belki, o którym, jak powszechnie wiadomo, możemy powiedzieć, że różni się od Balcerowicza na którymś tam miejscu po przecinku. Patrzymy zatem z wielką uwagą na polityczną decyzję, wobec której niedługo stanie prezydent Rzeczypospolitej, prezydent wszystkich Polaków. Jeżeli zechce poprzeć ten nieludzki system, godzący w żywotne interesy 95%, to opowie się po stronie bardzo wąskiej grupy najbogatszych. Konsekwencje tego będą wyciągnięte, jak sądzę, przez polskie społeczeństwo i rachunek zostanie wystawiony.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#BogdanPęk">Zwracając się z wysokiej trybuny nie do doradcy ekonomicznego, ale do intuicji politycznej pana prezydenta i do racjonalizmu w myśleniu, myślę, panie prezydencie Rzeczypospolitej, że pan nie zapomni własnego programu wyborczego, w którym obiecywał pan uczciwość i prawdę. W tym systemie podatkowym nie ma ani uczciwości, ani prawdy. I mamy prawo oczekiwać, że pan położy temu kres, a także że nie będzie się pan obawiał taniej demagogii, na którą pozwalają sobie nawet ludzie z zagranicy, twierdząc, jakoby był tylko jeden gwarant systemu demokratycznego, praworządności i rozwoju gospodarczego, a na imię mu Balcerowicz...</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Na nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#BogdanPęk">... Balcerowicz, którego zasługi są istotne, ale który tak popsuł system gospodarczy swoją teorią schładzania, że dzisiaj nie znajduje innego sposobu wyjścia z sytuacji, jak tylko przez przerzucenie kosztów na najbiedniejszych i jeszcze sprzedanie polityczne swoich zamiarów jako dobrodziejstwa służącego rozwojowi gospodarki. Nie będzie żadnego dobrodziejstwa, nie będzie żadnego rozwoju gospodarki, skończy się to jedynie na przerzuceniu kosztów na najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#BogdanPęk">Bardzo się dziwię, że polskie społeczeństwo nie wrze i bardziej się zajmuje pewnymi mechanizmami rozgrywki parlamentarnej, jaka się tu toczy. Ale Polacy zrozumieją dopiero wtedy, o co w tym wszystkim chodzi, gdy przyjdzie im zapłacić rachunki za wodę, za gaz, za komunikację miejską. Restrukturyzacja kolei już się odbywa kosztem obywateli. I tak się odbywa realizowanie całego kompleksowego programu tego rządu. Na to się zgodzić nie możemy. I, panie pośle, będziemy mówić prawdę, czy wam się podoba, czy nie. Wy nie obniżacie podatków polskiemu społeczeństwu, wy te podatki podnosicie, okłamując bezczelnie, że je obniżacie. Amen.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Macieja Manickiego z Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się opanować emocje i w zwięzły sposób, żeby nie zabierać czasu moim koleżankom i kolegom, przedstawić to, co powinienem.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MaciejManicki">Przypomnę z obowiązku, jako funkcjonariusz Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, że projekt, który dzisiaj omawiamy, jest obarczony grzechem pierworodnym, grzechem braku konsultacji ze związkami zawodowymi, a wykładnia, jakiej udzielił tutaj marszałek Sejmu, jest wręcz skandaliczna, bo marszałek stwierdził, że skoro w ustawie o związkach zawodowych nie mówi się expressis verbis o podatkach, to nie trzeba ich konsultować. A ja mówię: panie marszałku Płażyński, w ustawie o związkach zawodowych nie wymienia się również słowa „wynagrodzenie”. Czy z tego można wyciągnąć wniosek, że i ustawa o najniższym wynagrodzeniu, którą w tym tygodniu mamy rozpatrywać, nie musi być opiniowana przez związki zawodowe? Bo rząd już tak postanowił, i tę ustawę przysłał do Sejmu bez konsultacji ze związkami zawodowymi. Ale tyle w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeżeli „Solidarność” się zgadza, to niech się zgadza, a my nie.)</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#MaciejManicki">Chciałem gorąco podziękować Komisji Finansów Publicznych za gościnę, której mi udzieliła w ciągu tych kilku dni. Tak się złożyło, że miałem wolny weekend, a pan premier Balcerowicz zainspirował mnie swoją deklaracją, że poda się do dymisji, jeśli te ustawy nie zostaną uchwalone.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Trzymamy za słowo.)</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#MaciejManicki">Prawdą jest, że przygotowałem się do tej pracy, bo traktuję ją, jak każdy inny obowiązek parlamentarny, bardzo poważnie. Bardzo poważne jest zadanie - zatrzymać pociąg z napisem „podatki”, w którym pan premier Balcerowicz gra rolę maszynisty; zatrzymać ten pociąg na stacji Sojusz Lewicy Demokratycznej, na stacji wszystkich tych, którzy takich podatków nie chcą.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#MaciejManicki">Zgłaszałem wiele poprawek, żadnej nie udało się podważyć, nawet jeśli dotyczyła spójnika czy zamiany źle użytej alternatywy - z łącznej na rozłączną lub odwrotnie. Tu zwracam uwagę, że granice absurdu w tej sprawie przekroczył pierwszy pan poseł Kracik; chcąc zablokować moje poprawki, zgłaszał swoje w rodzaju: „również” zamienić na „także”, co znalazło zresztą odbicie w projekcie ustawy, jaką proponują we wniosku mniejszości posłowie koalicji. Kto tu jest śmieszniejszy: ja czy wy, ze swoim „również „ na „także” w pierwszym punkcie waszego projektu?</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#MaciejManicki">Zgłaszałem te poprawki, nie ukrywam, w dwóch celach, bo były uzasadnione, już mówiłem, żadnej nie udało się storpedować z przyczyn merytorycznych. Jednej nie dopuścił pan przewodniczący komisji, ale ze względów proceduralnych. Przecież nawet eksperci komisji i Biura Legislacyjnego, w tym z tytułami profesorów, na wasze pytania odpowiadali: poseł Manicki proponuje przepis poprawny, prawidłowo oceniając rolę spójnika czy alternatywy.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#MaciejManicki">Czy już zapomnieliście, że nawet Trybunał Konstytucyjny przecież nie tak dawno oceniał miejsce przecinka w ustawie podatkowej, przecinka, który rozstrzygał o obowiązkach ministra finansów. Czy obowiązek ministra finansów polega na tym, aby podatnik 30 listopada wiedział, jakie ma stawki, czy obowiązek ministra finansów polega na tym, że do 30 listopada może podpisać rozporządzenie w sprawie stawek, a wysłać je do druku nawet 15 grudnia, czytaj: wysłać 15 grudnia podpisane nie wiadomo kiedy, podpisane z datą 30 listopada. Tym zajmował się Trybunał Konstytucyjny, a tę kwestię rozstrzygał przecinek, nawet nie „i”, nawet nie „lub”, tylko przecinek.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#MaciejManicki">Dodam, że uzasadnieniem mojego postępowania było odbieranie wam czasu, każdej doby, każdej godziny i każdej minuty, bo każda upływająca chwila zbliża wasze pomysły, pomysły premiera Balcerowicza do kosza, tam, gdzie ich miejsce. To jeden cel: nie dopuścić do uchwalenia waszej ustawy - złej, szkodliwej społecznie, szkodliwej systemowo. Mówili już o tym pan poseł Czerniawski i pan poseł Ciesielski nie tylko na tej sali. Zgłaszałem również poprawki, których celem była poprawa obecnego stanu prawnego. Na przykład sytuacja, gdy matka lub ojciec, będąc w związku małżeńskim, ale ze współmałżonkiem, który został pozbawiony praw rodzicielskich, wychowuje dziecko. Czy ta osoba może być uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko, mimo że ma małżonka? Faktycznie tak, ale w myśl tej ustawy nie. I nie może ona skorzystać z przywilejów, jakie towarzyszą osobie samotnie wychowującej dziecko, i nie może rozwieść się - tu patrzę na pana posła Wielowieyskiego - bo nie pozwala jej na to jej wyznanie, na przykład katolickie, zgodnie z którym nie chce i nie może się rozwieść. Tak więc nie może ona, panie pośle, w myśl art. 6 tej ustawy być uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko i skorzystać z przywileju, jaki daje ten przepis. Taką poprawkę zgłaszałem i dlatego chciałem zastąpić wyraz „rodzice” wyrazami „matka lub ojciec”, traktując te osoby rozłącznie, bo rozłącznie występują w sytuacji, o której mówię. I takich poprawek nie przyjęliście. Głosowaliście przeciwko, głosowaliście przeciwko tym ludziom i ich biedzie. Jedna z moich poprawek dotyczyła - zresztą będzie jeszcze przedmiotem głosowania - na przykład opodatkowania diet poselskich. Może dlatego chcecie ją odrzucić. Poprawka Sojuszu Lewicy Demokratycznej zmierzała do tego, żeby określić, które ze świadczeń społecznych - ze względu na ich wymiar - nie powinny podlegać opodatkowaniu. Też odrzuciliście tę poprawkę. Takie postępowanie, brak chęci uregulowania spraw, które wymagają uregulowania, wymagało czy wymuszało wręcz również moje postępowanie. Pan poseł Kracik szydził z tego, szydził z nieszczęścia, szydził z ludzi, którzy znaleźli się w sytuacji, o której mówiłem, i głosował przeciw tym ludziom, głosował za ich biedą. Dlatego więc robiłem i będę robił wszystko, aby wysadzić wasz pociąg w powietrze, aby wysłać go do diabła, tam, gdzie jest jego miejsce.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#MaciejManicki"> Piłka, panie i panowie posłowie, jeszcze w grze, mecz jeszcze trwa. Macie swoje chwyty, ja też znam regulamin i otwarcie powiem - również jego słabości i sidła, w które raz po raz wpadacie. Sidła, które notabene sami zastawiliście. Próbujecie ze mnie szydzić - wasza sprawa. A powiedzcie sami, czy nie mogę śmiać się z was po tym, jak do kosza trafiły projekty rządowe, po tym, jak do kosza trafił wasz poselski projekt. Macie jeszcze wniosek mniejszości, chociaż zdaje się - słyszałem na tej sali - że i on trafił do kosza. Została wam już tylko poprawka. A więc pogramy w poprawki. Też mam poprawkę. Niemal na 400 stronach opisałem problemy, które w mojej ocenie powinny się zmienić w przepisach podatkowych. Wiem, że wielu moich kolegów ma poprawki. Pogramy w poprawki. Poprawki, które wymagają jeszcze opinii Komitetu Integracji Europejskiej. I kieruję to do Komitetu Integracji Europejskiej, bo słyszałem - jeśli chodzi o te poprawki - że ich autorzy mieli wątpliwości, czy nie znalazły się tam czasami jakieś przepisy, które na przykład preferują niektórych pracodawców wobec innych. Nie wiem, czy to nie są problemy, których KIE powinien poszukać w tych poprawkach, na tych stronach, na które te poprawki się złożą. Nie wiem, już nie pamiętam, który z posłów to zgłaszał. Pomógłbym, wskazując nazwisko, ale nie pamiętam, i w tej powodzi poprawek dobrze radzę, poszukajcie, żebyście się nie ośmieszyli, twierdząc, że poprawki nie naruszają europejskiego prawa, jak to stwierdziliście wczoraj w ciągu 15 minut.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#MaciejManicki">Słyszałem, że chcecie przejść - mówię do pań i panów posłów z koalicji - do trzeciego czytania bez odsyłania poprawek do komisji. Gratuluję. Nic bardziej nie może zasmucić, podejrzewam, prezydenta Rzeczypospolitej, strażnika konstytucji, niż złamanie prawa. Dobrze to przemyślcie.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#MaciejManicki">Wrócę jeszcze do deklaracji pana premiera Balcerowicza: odejdę, jak te ustawy nie zostaną przyjęte. Panie premierze, niech pan odejdzie, bo nie może być nic gorszego niż kierowanie gospodarką w wykonaniu pana premiera. Nawet pan premier Buzek jest mniej szkodliwy,...</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.18" who="#MaciejManicki">... bo tylko wygląda...</u>
          <u xml:id="u-99.19" who="#MaciejManicki">W związku z moją pracą parlamentarną byłem pytany przez dziennikarzy, czy moim celem jest rozwalić koalicję. Odpowiadam: ja tylko wyciągam jedną cegiełkę, może w czułym miejscu. Powiem, że w obecnej sytuacji na pewno jest jeszcze czulsze miejsce - budżet, którego nie byliście w stanie sklecić. Budżet, oparty na przepisach, których nie uchwaliliście, nie tylko podatkowych, i mało prawdopodobne, że uchwalicie. Budżet, który sam, przypomnę, jest ustawą, przepisami. Czy wiecie, panie i panowie z koalicji, jakie perspektywy otwiera przed pracowitym posłem praca nad budżetem?</u>
          <u xml:id="u-99.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.21" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest szantaż.)</u>
          <u xml:id="u-99.22" who="#MaciejManicki">W jego części tekstowej, ale przede wszystkim w załącznikach, tysiące tabel, rubryk, pozycji, paragrafów, dziesiątki tysięcy liczb źle obliczonych, wymagających zmiany, poprawek, a jak nie przejdą - wniosków mniejszości. Uchwalenie budżetu ma swój termin w konstytucji. Tyle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.23" who="#MaciejManicki">O, przepraszam. Przepraszam bardzo, zapomniałem o jednym. W sprawie projektu ustawy budżetowej nie wolno składać wniosków o jej odrzucenie. Fakt, przykro, prawda?</u>
          <u xml:id="u-99.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pozwolę sobie rozpocząć wystąpienie od przypomnienia wczorajszego stwierdzenia prezenterki Wiadomości Telewizyjnych, cytuję: „Koalicja przechytrzyła opozycję”. Stwierdzenie to kwalifikuję jako kiepski żart, gdyż zgłoszenie przez posłów koalicji wniosku o odrzucenie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednoczesne zgłoszenie wniosku mniejszości o przyjęciu projektów ustaw w wersji przedłożonej przez wnioskodawców, po przeanalizowaniu przez Komisję Finansów Publicznych...</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Popraw mikrofon.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie męczcie pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#StanisławStec">... tylko 8 z 82 zmian, jest moim zdaniem nadużyciem prawa w zakresie techniki prac legislacyjnych oraz naruszeniem art. 123 konstytucji, który stwierdza, że ustawy podatkowe nie mogą być rozpatrywane w trybie pilnym. Twierdzenie koalicji, że zmuszona była do takich działań przez opozycję, jest retoryczne, gdyż poselski projekt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przy bardzo dokładnej analizie w czasie prac komisji, został przyjęty po rozpatrzeniu wszystkich zmian.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#StanisławStec">Pan poseł Kracik stwierdza, że uzasadnienie przerwania prac nad rozpatrywaniem zmian odnośnie do podatków dochodowych od osób fizycznych i zaproponowanie w praktyce przyjęcia projektu bez przeanalizowania przez komisję wynikało z dyspozycji marszałka Sejmu. Chciałbym przypomnieć, że marszałek Sejmu tylko oczekiwał, aby komisja przygotowała sprawozdanie, umożliwiając jego rozpatrzenie na obecnym posiedzeniu Sejmu. Marszałek Sejmu nie mógł zobowiązać komisji do opracowania sprawozdania w określonym terminie, gdyż naruszyłby art. 11 regulaminu Sejmu. Sposób procedowania nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#StanisławStec">— po pierwsze, uniemożliwił posłom zapoznanie się z jego treścią przed pierwszym czytaniem zgodnie z art. 34 regulaminu Sejmu;</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#StanisławStec">— po drugie, uniemożliwił analizę 174 zmian w ustawie w czasie rozpatrywania przez Komisję Finansów Publicznych;</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#StanisławStec">— po trzecie, uniemożliwił posłom zapoznanie się, zgodnie z art. 41 regulaminu Sejmu, ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych o poselskich projektach ustaw o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i osób prawnych, co musi mieć wpływ na końcowy proces legislacyjny tych ustaw, czyli na podpis prezydenta, którego jednak koalicja już chyba nie przegłosuje.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#StanisławStec">Pan poseł Frank, występując w imieniu klubu AWS, stwierdził, że posłowie jego klubu nie będą występować w debacie. Przyjmuję to ze zrozumieniem, gdyż oprócz pana przewodniczącego Henryka Goryszewskiego w czasie prac Komisji Finansów Publicznych nie zabierali głosu, bo nie mieli nic do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panowie Posłowie! Wniosek mniejszości nr 2...</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panowie posłowie, proszę o zachowanie spokoju na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#StanisławStec">... zawarty w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, zmierza do przyjęcia projektu ustawy z druku nr 1500 wraz z autopoprawką z druku nr 1500-A bez wersji przyjętej przez wnioskodawców. Projekt zakłada m.in., że w przypadku używania środków trwałych zaliczanych do grupy 3–6 i 8 klasyfikacji przez podatników mających siedziby na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym można podwyższyć stawki amortyzacyjne współczynnikiem 3, czyli zastosować stawkę roczną stanowiącą 60% wartości początkowej. Jest to stworzenie poważnej luki, gdyż siedzibę można mieć na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu bezrobociem, a zakłady produkcyjne na terenie miast wojewódzkich i korzystać z podwyższonych stawek amortyzacyjnych, które zmierzają do obniżenia podstawy opodatkowania podatku dochodowego od osób fizycznych dla osób prowadzących działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#StanisławStec">Ponadto w art. 22o stwierdza się, że minister właściwy do spraw finansów publicznych określa w drodze rozporządzenia tryb i terminy aktualizacji wyceny środków trwałych, jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie 3 kwartałów poprzedzających rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego przekroczy 10%. W związku z tym mam pytanie do wnioskodawców: Czyżby zakładali, że co roku inflacja w ciągu 9 miesięcy, a nie 12, będzie przekraczała 10%, czy też proponują zapis, który uniemożliwi aktualizację wyceny środków trwałych, mimo że ostatnia była przeprowadzana 1 stycznia 1995 r.?</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#StanisławStec">Poselskie projekty ustaw o podatkach pośrednich zakładają likwidację ulg dla zakładów pracy chronionej bez równoczesnego wprowadzenia alternatywnych źródeł dochodów i ich wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#StanisławStec">Pan poseł Koralewski, występując w imieniu klubu Unii Wolności, stwierdza, że Komisja Finansów Publicznych przetrwoniła 2,5 miesiąca na analizowanie rządowych projektów ustaw o podatkach. Chciałbym zaprotestować przeciw takim stwierdzeniom. Fakty są następujące:</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#StanisławStec">— po pierwsze, Komisja Finansów Publicznych przyjęła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od towarów i usług oraz podatku akcyzowym;</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#StanisławStec">— po drugie, Komisja Finansów Publicznych praktycznie rozpatrzyła cały projekt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pozostały do przegłosowania 3 przepisy przejściowe;</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#StanisławStec">— po trzecie, Komisja Finansów Publicznych do czasu przerwania prac nad projektem o podatku dochodowym od osób fizycznych, na życzenie koalicji, co nastąpiło 27 października, rozpatrzyła 29 artykułów i mogła z powodzeniem zakończyć prace nad tym projektem do 5 listopada br. Pytam więc posłów koalicji: Dlaczego przerwano prace nad rządowymi projektami ustaw podatkowych?</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#StanisławStec">W omawianych projektach ustaw podatkowych nie ma uproszczenia systemu podatkowego, jest natomiast zmniejszenie obciążenia podatkowego dla osób o najwyższych dochodach. Departament Podatków Bezpośrednich Ministerstwa Finansów przedłożył dane, z których wynika, że obciążenie efektywne podatkiem dochodowym od osób fizycznych za rok 1998 jest następujące: dla podatników pierwszego przedziału - 13,93%; dla podatników drugiego przedziału - 17,9%; dla podatników trzeciego przedziału, czyli najbogatszych - 28%. Do czego zmierza zatem omawiany projekt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? Po likwidacji ulg mieszkaniowych i po likwidacji ulg dla najbogatszych w 2002 r. stawka efektywna dla osób najbogatszych będzie poniżej 28%, a dla osób najbiedniejszych w praktyce zostanie podwyższona z 13,93% do 16,5%. Takie rozwiązanie jest zaproponowane przez posłów koalicji AWS-Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#StanisławStec">Posłowie koalicji z premedytacją dążą do zastosowania ulg prorodzinnych dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy mają więcej niż 1 dziecko na utrzymaniu, a jednocześnie uniemożliwiają podwyższenie zasiłków rodzinnych, które dotyczą wszystkich rodzin o najniższych dochodach w przeliczeniu na członka rodziny. Przyjęcie rozwiązania, które eliminuje z poprawy sytuacji dochodowej rodziny, których podstawą utrzymania jest własne gospodarstwo rolne, które korzystają z zasiłków dla bezrobotnych i zasiłków z opieki społecznej, czyli rodziny najbardziej potrzebujące, jest moim zdaniem naruszeniem art. 2 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#StanisławStec">Z ulg mieszkaniowych korzystało w roku 1997 i w roku 1998 ponad 6,5 mln Polaków. Czy to dla posłów koalicji jest nieważne? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pęczaka z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#AndrzejPęczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zgłosić kilka poprawek do projektów ustaw zawartych w drukach nr 1499 i 1500. Główny nacisk będę chciał położyć na sprawy leasingu i forfaitingu. Zanim rozpocznę, chciałbym wrócić na moment do ulg inwestycyjnych, tak krytykowanych przez koalicję rządzącą. Nasza propozycja ulg inwestycyjnych ma stworzyć z nich bardzo ważny instrument polityki regionalnej. Bez zachęt podatkowych inwestorzy nadal będą realizowali swoje inwestycje w Warszawie. Tu bowiem zrealizowanych jest - jak podaje organizacja pracy - 3/5 wszystkich inwestycji, jeśli chodzi o kapitał, który napłynął do Polski z zagranicy po roku 1989. Powtarzam: 3/5 inwestycji zagranicznych zostało zrealizowanych w mieście stołecznym Warszawie. Jeżeli do tego dodamy Wrocław, Gdańsk, Poznań, Kraków i Szczecin, to naprawdę już niewiele pozostaje. Jaką metodę ma rząd na to, aby ci inwestorzy - przy zachętach finansowych i podatkowych - skierowali się do Łomży, Białej Podlaskiej, Wielunia, Sieradza, Białegostoku; w tamtą stronę? Stawiam pytanie: Jakie mają państwo w propozycji podatkowej przedłożenia, które zagwarantują, że inwestorzy będą chcieli realizować inwestycje na wsi i w terenie wiejskim, że skierują się na obszary strukturalnego bezrobocia?</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#AndrzejPęczak">Druga sprawa, o której chciałbym powiedzieć, to kwestia wyliczeń pana posła Franka. 7-procentowy VAT, szanowni państwo, jaki będzie nakładany od 1 stycznia na usługi komunalne, to dużo więcej niż 14 zł lub 12 zł na dwójkę dzieci w 4-osobowej rodzinie. Różnie to można liczyć, ale sądzę, że 14 zł miesięcznie nie wystarczy tej 4-osobowej rodzinie na pokrycie podwyżki cen biletów tramwajowych bądź autobusowych na przykład na przejazdy w Łodzi. Sadzę, że należy wyjaśnić, ile tak naprawdę stanowi te 7%. Nie mam możliwości nacisku na rząd, aby przedstawił taką kalkulację. Przedstawiane są kalkulacje fragmentaryczne, nie obejmujące skutków pośrednich.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#AndrzejPęczak">Następnie mam taką propozycję w związku z tym, co powiedział pan poseł Koralewski, zgłaszając poprawkę globalną, kontynuując grę, którą rozpoczęła koalicja na posiedzeniu komisji finansów: proponuję, aby ten patent koalicja zastosowała przy rozpatrywaniu budżetu, tylko najpierw, tak jak proponował pan poseł Manicki, trzeba zmienić pewne zasady prawne, które uniemożliwiają postawienie wniosku o odrzucenie budżetu. Ale jeżeli uda się poprawić to wcześniej i ten patent zastosować, to nie będzie problemu w sensie dyskusji z koalicją, nie będzie potrzeby udowadniania na przykład takiego faktu, że 0,3% wzrostu rent i emerytur zostanie z nadwyżką zjedzone przez większą, niż zakładano, inflację. Jako poseł nie boję się, że ktoś mnie wyśle na urlop. W związku z tym mogę powiedzieć wyraźnie, jeżeli na koniec następnego roku okaże się, że to jest minus 2% rent i emerytur w stosunku do założeń, to naprawdę będzie to bardzo dobry skutek.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#AndrzejPęczak">I teraz kwestia podstawowa, którą chciałbym tutaj przedstawić. Jest to kwestia leasingu i forfaitingu. Problem ten, pomimo naszych usilnych starań, pomimo starań posłów SLD, nie znalazł uznania i nie znalazł się w ustawach poselskich. Myślę, że ta moja poprawka jest poprawką, która dotyczy zamiany „i” na „albo”, albowiem obejmuje dokładnie w dwóch przypadkach 8 stron szczegółowych zmian przepisów. Nie mam nadziei na to, że w dzisiejszej sytuacji ktokolwiek z koalicji rządzącej albo z rządu zwróci na to uwagę. Niemniej dla potomnych, aby zostało to w stenogramie, złożę to na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Jolantę Banach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JolantaBanach">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Chciałabym podziękować mojemu młodszemu koledze panu Markowi Wikińskiemu za umożliwienie zgłoszenia poprawki, bo czasu już zostało dla mojego klubu mało.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#JolantaBanach">Szanowni Państwo! Z tej trybuny padło wiele zastrzeżeń co do rodzinnej funkcji podatku dochodowego od osób fizycznych. Może to bowiem doprowadzić do sytuacji, w której rodzina z dwójką dzieci, ale w przeliczeniu na jedną osobę, z dochodem większym, niż rodzina z jednym dzieckiem, dostanie ulgę, a rodzina z jednym dzieckiem albo niepełna tej ulgi nie dostanie. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#JolantaBanach">Ponadto, o czym wielokrotnie na tej sali mówiliśmy, rolnicy nie skorzystają z odpisu na drugie i kolejne dzieci. Nie skorzystają, ale też nie dostaną owych 100 mln zł, o których mówił pan poseł Wielowieyski. Ile jest rodzin mających dochody poniżej minimum socjalnego, a więc poniżej dochodów mieszczących się w skali pierwszego progu podatkowego na wsi? 3,5 mln ludzi. Jeśli nawet rząd w budżecie zagwarantuje dla nich pieniądze, to oznacza to, że każda z tych rodzin dostanie po 27 zł w roku i po 2 zł miesięcznie. Taka jest propozycja dla rodzin rolników.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#JolantaBanach">Ale to nie są jedyne pułapki, które tkwią w ulgach rodzinnych. Po co one zostały wprowadzone? Po to, że jak czytamy w uzasadnieniu przedstawionym przez rząd do projektów podatkowych 7 lipca, aby wspierać efektywnie rodziny mające większą ilość dzieci. Tymczasem w znakomitej ekspertyzie przygotowanej na użytek Komisji Finansów Publicznych - chciałabym, aby posłowie AWS przeczytali tę ekspertyzę - prof. Marian Wiśniewski i dr Marek Styczeń piszą, że ulgi rodzinne przez państwa zaproponowane nie są efektywne dla rodzin wielodzietnych, ponieważ te rodziny osiągają taki poziom dochodów, który nie jest opodatkowany, albo osiągają dochody nie podlegające opodatkowaniu. I panowie piszą, że takich rodzin jest w Polsce 850 tys, a więc te najbiedniejsze ulg rodzinnych oczywiście nie dostaną.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#JolantaBanach">W tej sytuacji, w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponuję, abyśmy zwiększyli zasiłki rodzinne na pierwsze, drugie, trzecie i czwarte dziecko, a więc na wszystkie dzieci, aby na pierwsze i na drugie dziecko wzrost ten wynosił 41 zł, na trzecie dziecko 55 zł, na czwarte i kolejne dzieci 70 zł.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#JolantaBanach">Gdyby ta poprawka, do której przychyla się chyba premier Balcerowicz, bo w notatce z 12 grudnia 1997 r. napisał, że funkcje socjalne przejmie w Polsce zreformowany system zasiłków rodzinnych, a nie system podatkowy... Gdybyście się państwo nie przychylili jednak do tej propozycji, w imieniu koleżanki pani poseł Anny Bańkowskiej proponuję wniesienie poprawki do art. 27c, która polegałaby na tym, aby bez względu na liczbę dzieci niepełnosprawnych i sprawnych w rodzinie na niepełnosprawne dziecko w każdym roku przysługiwała największa kwota odpisu od podatku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wikińskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czasu jest niewiele, więc moja wypowiedź będzie krótka i treściwa. Przede wszystkim zwracam się do wszystkich posłów koalicji rządzącej, którzy, żeby nie powiedzieć, że kłamią, to powiem, że mijają się z prawdą, twierdząc, że marszałek Sejmu skorzystał z art. 36 ust. 3, wyznaczając Komisji Finansów Publicznych termin przedłożenia sprawozdania. Czegoś takiego nie było. Pan marszałek poprosił o to Sejm, oczekując na sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#MarekWikiński">Natomiast w sprawie meritum przedłożenia poselskiego pragnę z tego miejsca zadeklarować chęć złożenia poprawki. Odniosę się szczegółowo do propozycji zmierzającej do pogorszenia sytuacji studentów zaciągających kredyty studenckie w myśl ustawy o pożyczkach i kredytach studenckich, uchwalonej w tej Izbie w drodze konsensusu, tylko przy jednym głosie wstrzymującym się posłanki Akcji Wyborczej Solidarność, propozycji, którą posłowie koalicji rządzącej wprowadzają kuchennymi drzwiami. Teraz przywilej korzystniejszych kredytów państwo chcecie odebrać. Złożyłem wniosek mniejszości nr 21, o którego poparcie proszę uprzejmie Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#MarekWikiński">Sprawa najważniejsza. Chcę z tego miejsca omówić art. 10 ust. 1. Wnosiłem podczas prac Komisji Finansów Publicznych, by doprowadzić do takich rozwiązań, aby część emerytury, renty, zasiłku w wypadku wszystkich najbiedniejszych - emerytów, rencistów, bezrobotnych - stanowiąca połowę najniższego wynagrodzenia, którego wysokość ogłasza minister pracy i polityki socjalnej, nie była opodatkowana. Takiego rozwiązania domagają się emeryci, renciści i osoby o niższych wynagrodzeniach, a panowie z koalicji rządzącej w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych je odrzuciliście. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Annę Filek z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AnnaFilek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem przeciwna uchwaleniu ustaw podatkowych z druków nr 1500, 1499 z autopoprawkami. Jestem przeciwna, ponieważ wbrew pozorom nie proponują one rozwiązań powodujących powstanie miejsc pracy, wręcz odwrotnie, zabierają fundusze na tworzenie i utrzymanie miejsc pracy około 230 tys. osób niepełnosprawnych, cofając zakładom pracy chronionej ulgi, jeśli chodzi o zysk przeznaczony na działalność gospodarczą, w wysokości około 500 mln zł, a także ulgi dla pracodawców niebędących zakładami pracy chronionej, u których osoby niepełnosprawne stanowią powyżej 6% ogółu zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AnnaFilek">Jestem przeciwna, ponieważ jest niemoralne bardzo znaczne obniżenie podatku dla wysoko zarabiających osób, w większości nietworzących miejsc pracy, i utrzymanie podatków na obecnym poziomie dla niżej zarabiających. Czy to w porządku, panie premierze Balcerowicz, żeby zyskał pan 1200 zł, a rodzina na drugie dziecko - 12? Jestem przeciwna, aby miliardowe kwoty wynikające z obniżenia podatków dla 5% najbogatszych płaciło 70% biednych i bardzo biednych, żeby płacił emeryt, któremu waloryzacja nie rekompensuje miesięcznego wzrostu wydatków mieszkaniowych, który odchodzi od okienka apteki, ponieważ nie ma pieniędzy na najbardziej potrzebne lekarstwa. Dlatego składam poprawkę, aby obowiązkowi podatkowemu podlegały dochody osób wynoszące powyżej połowy najniższego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AnnaFilek">Jestem przeciw tym ustawom, ponieważ dochody Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za sprawą przedłożeń tych trzech ustaw podatkowych zmniejszą się o 800 mln zł, które, zamiast do niepełnosprawnych, trafią do budżetu. W związku z tym zabraknie funduszy na turnusy rehabilitacyjne, programy specjalne, np. komputery dla niewidzących i samochody dla tzw. amputantów. Zabraknie pieniędzy na usuwanie barier i na wsparcie osób umysłowo upośledzonych i psychicznie chorych. Nie będą powstawać warsztaty terapii zajęciowej, tak potrzebne, dla najciężej poszkodowanych.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#AnnaFilek">Jestem przeciw, ponieważ zatwierdzane w pośpiechu ustawy są złe dla ludzi najbiedniejszych, dla osób niepełnosprawnych i czyni się starania, by zostały przeforsowane bez konsultacji i mimo protestów związków zawodowych, organizacji osób niepełnosprawnych i organizacji pracodawców zatrudniających takie osoby.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#AnnaFilek">Uprawia się demagogiczną nagonkę na każdego, kto ośmiela się sprzeciwić wszechwładnemu Ministerstwu Finansów. Kilkakrotnie podejmowałam próby rozwiązania problemu. Niestety pan premier Balcerowicz nie chciał na ten temat rozmawiać. Był zbyt przekonany o swoich racjach, w zbyt dużym stopniu uważał, że jest stworzony do większych rzeczy. Sądzę, że może to dobra postawa dla naukowca, ale na pewno zła rekomendacja dla polityka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podczas pierwszego czytania rządowych projektów ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych zgłosiłem wniosek o wprowadzenie zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, proponując dodanie nowego art. 12a, oraz w ustawie o podatku od osób fizycznych, proponując dodanie art. 14b. Zgłoszony wniosek niesie ze sobą rozwiązania dotyczące opodatkowania korzyści uzyskiwanych w związku z długotrwałym niepłaceniem zobowiązań za otrzymane towary i usługi. Propozycja ta z pewnymi modyfikacjami została dogłębnie przeanalizowana i przyjęta przez Komisję Finansów Publicznych; poparł ją również rząd, uznając tym samym moje argumenty za zasadne. Wiemy wszyscy, co obecnie dzieje się z rządowymi projektami ustaw podatkowych. Nie wiadomo, kiedy i czy w ogóle prace nad tymi projektami będą zakończone.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#RomualdAjchler">Podczas pierwszego czytania poselskich projektów ustaw podatkowych w dniu 9 listopada zgłosiłem ponownie propozycję zmian w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych - chodziło o dodanie wymienionych artykułów. Ponieważ komisje przyjęły wniosek o odrzucenie projektu ustawy dotyczącej osób fizycznych, zakończono w komisjach prace nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#RomualdAjchler">Zgłaszam na piśmie dwie poprawki do wymienionych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#RomualdAjchler">Jakie są argumenty, aby przyjąć poprawki?</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#RomualdAjchler">Po pierwsze, obie poprawki mają na celu, jeśli nie zlikwidowanie, to ograniczenie zatorów płatniczych, które coraz powszechniej występują w naszej gospodarce. Nie może być tak, że np. kopalnia węgla otrzymuje zapłatę za węgiel po 180 dniach, bo monopolista wymusza taki okres płatności. Kopalnia jednocześnie nie płaci żadnych zobowiązań wobec państwa, nie płaci również składek ZUS, bo po prostu nie ma pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#RomualdAjchler">Po drugie, nie może być tak, aby rolnik za sprzedane produkty otrzymał zapłatę po 90 czy 180 dniach, a obecnie nawet po roku, nie mając środków finansowych na odtworzenie czy podtrzymanie produkcji.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#RomualdAjchler">Po trzecie, nie może być tak, że np. markety, hipermarkety zawodowo zbijają ceny, płacąc za niby kupione towary po 180 dniach, a nawet później, przy czym rotacja towarów trwa bardzo często 3–6 dni.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#RomualdAjchler">Po czwarte, nie można dopuścić do tego, aby firmy handlowe, nie płacąc za towary dostawcom, lokowały nie swoje pieniądze w bankach, zarabiając przy tym ogromne fortuny. Przykłady można mnożyć i dalej zadawać pytania, ale nie o to przecież chodzi. Przyjęcie wniosków, które przed chwilą przytoczyłem, spowoduje jeden krok w porządkowaniu gospodarki. Nieprzyjęcie da sygnał, że jest przyzwolenie polityczne obecnej koalicji na tego typu praktyki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W kolejności pani posłanka Anna Bańkowska, minuta na wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Nie, teraz ja. Minutę mam?)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">O, pani posłanka Sierakowska. Nie poznałem.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Minutę mam, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Tak, minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#IzabellaSierakowska">Dobrze, w takim razie skrócę się do minuty.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#IzabellaSierakowska">Zastanawiam się, czy koalicja AWS–UW sądzi, że prezydent Rzeczypospolitej będzie się biernie przyglądać jej polityce, będzie ją tylko monitorować i akceptować skutki nieodpowiedzialnych rządów szkodzących naszemu państwu. Z dotychczasowego przebiegu debaty wynika, że koalicja AWS–UW liczy na to, że prezydent podpisze ustawy robione na łapu-capu, bez merytorycznej dyskusji, bez wyliczeń skutków finansowych, i że w rezultacie podpisze ustawy, które szkodzą większości społeczeństwa, zwłaszcza ludziom biednym.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: A SLD nie zyska?)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#IzabellaSierakowska">Czy sądzicie, koalicjo AWS–UW, że wystarczą tylko nieoficjalne konsultacje, by prezydent RP w nieskończoność przedłużał wam kredyt zaufania? Już nieraz zapewnialiście prezydenta, że wszystko jest w najlepszym porządku, że wszystko jest na czas wyliczone, przygotowane - i co, dotrzymaliście słowa? Nie. Czy tak będzie i tym razem? Pytanie to kieruję nie tyle do koalicji AWS–UW, której odpowiedź łatwo przewidzieć, ale do prezydenta Rzeczypospolitej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł, w szczególności za zmieszczenie się w czasie.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czas przeznaczony na dyskusję został wyczerpany, jeśli chodzi o tych, którzy do tej dyskusji się zgłosili.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie i panowie posłowie zapisali się do zadania pytań. Do tej chwili zgłosiło się 20 osób.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chciałbym zapytać, czy jeszcze ktoś z pań posłanek i panów posłów zgłasza się do zadania pytania. Pan poseł Plewa. Czy jeszcze ktoś? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zatem listę zgłoszeń do zadania pytań uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu w celu zadania pytania panią posłankę Izabellę Sierakowską z klubu SLD.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Trzeba było nie schodzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#IzabellaSierakowska">Widzi pan, jak się ubezpieczyłam?</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#IzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rząd jednorazowo, tak zwanym reformatorskim ruchem, zwiększa swoje wpływy w roku przyszłym przez zwiększenie podatku VAT, m.in. od usług komunalnych, pralni, zieleni miejskiej, dostaw wody, odprowadzania zanieczyszczeń i od komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#IzabellaSierakowska">Mam pytanie do rządu, do pana premiera Balcerowicza. Panie premierze, kto pana zdaniem będzie dzięki temu bardziej obciążony: biedni czy bogaci? Drugie pytanie. Czy pan wie, że podatnicy osiągający dochód od najniższego do 2 tys. zł miesięcznie, znajdujący się w pierwszym przedziale, nie zyskają w ciągu roku na tej zmianie, którą państwo proponujecie, nic, dosłownie zero, a płatnicy trzeciego przedziału podatkowego zyskają od 200 zł do nawet 4 tys. zł miesięcznie? Wszyscy posłowie siedzący na tej sali, o czym informuję polskie społeczeństwo, zyskają na wprowadzeniu reform, które popiera m.in. Akcja Wyborcza Solidarność, od 500 do 600 zł. Tak, szanowni państwo. Ciekawe, ile zyska na tym pan premier Balcerowicz? Zapytajcie się również swoich wyborców - tych, którzy zarabiają niewiele - ile oni na tym zyskają.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#IzabellaSierakowska">Na poprzednim posiedzeniu Sejmu zadałam panu premierowi Balcerowiczowi pytanie dotyczące tworzenia państwa minimum. Pan Balcerowicz wyraził tylko swoje oburzenie. A ja się jeszcze raz pana Balcerowicza pytam: Jak w takim razie nazwać politykę prowadzoną przez koalicję Akcja Wyborcza Solidarność-Unia Wolności, politykę zagrażającą stabilnemu rozwojowi gospodarczemu, jeżeli w wyniku tej polityki tracą ludzie ubodzy, a zyskują najbogatsi? Jak nazwać politykę, w wyniku której ubodzy otrzymują zasiłek z pomocy społecznej w wysokości 20 zł miesięcznie? Jak nazwać politykę, w wyniku której zmniejszono Fundusz Alimentacyjny, zmniejszono również pieniądze przyznawane rodzinom zastępczym, brak jest pieniędzy na podstawową opiekę zdrowotną, waloryzacja rent wynosi w tym roku 0,3%, a waloryzacja płac - 1%? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Józefa Kaletę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Korzystając z przerwy - żeby nie pojedynczo - w imieniu kolegów składam poprawki do rozpatrywanej dzisiaj ustawy.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę położyć obok, żeby mi nie zasłaniało widoku posłów.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pokażcie telewizji.)</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Chcemy widzieć Stefaniuka.)</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Marszałka Stefaniuka.)</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#JózefKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania do pana premiera Balcerowicza. Czy zna pan, panie premierze, jakiś cywilizowany kraj, w którym obniża się podatek dochodowy dla najzamożniejszych podatników, będących głównie sympatykami partii rządzącej, o 12%, a dla ubogich, żyjących poniżej minimum socjalnego, a takich jest u nas 48%, tylko o 1%?</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#JózefKaleta">Drugie pytanie. Dlaczego rząd wprowadza w błąd opinię społeczną, twierdząc, że podatki w Polsce należą do najwyższych na świecie, skoro tak przecież nie jest? Według danych naszego Komitetu Integracji Europejskiej maksymalna stawka podatku dochodowego od osób fizycznych jest obecnie niższa niż w Polsce tylko w siedmiu krajach: na Łotwie, Litwie, w Meksyku, Chorwacji, na Malcie i w Rosji. We wszystkich pozostałych krajach zachodnich, w tym w krajach Unii Europejskiej, z którymi chcemy się integrować, te stawki są znacznie wyższe niż w Polsce, np. w Szwecji, Danii, Holandii, Finlandii przekraczają 60%. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra finansów Leszka Balcerowicza, zgodnie z art. 111 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę poruszyć trzy sprawy z naszej trwającej od dwóch lat debaty podatkowej, w której z rosnącą siłą powtarzają się demagogiczne zarzuty. Najpierw co do metody.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co?)</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni państwo, zwracam się w tym wypadku do opozycji. Przedstawiacie opinii publicznej jawną obstrukcję wobec reformy podatkowej jako najistotniejszy składnik demokracji, i na tym polega fałsz, a jednocześnie przedstawiacie reakcję na tę jawną obstrukcję jako zamach na demokrację.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest reforma.)</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#LeszekBalcerowicz">Może warto przypomnieć, że konstytucja, którą wspólnie przyjęliśmy, była przeprowadzana w ramach czytania na sali, i tę procedurę, której my nie kwestionujemy, szanowne panie i szanowni panowie, powinniście natychmiast zakwestionować, gdybyście wykazali odrobinę konsekwencji, ale my tego nie kwestionujemy.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#LeszekBalcerowicz">Po drugie. Pewien egzotyczny sojusz powstały na tej sali i narastający gdzieś od dwóch lat, od SLD do ROP i KPN - Ojczyzna...</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#LeszekBalcerowicz">... głosi, panowie i panie - to się przejawia w czynach, a nie w słowach: głosujecie tak samo i macie takie same stanowiska i nie wstydźcie się do tego przyznać, prawda nie powinna was kłuć w oczy, to jest fakt - systematycznie fałszywą tezę, która nam przypomina... To jest egzotyczna koalicja SLD - KPN - Ojczyzna i ROP.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: UW i AWS to jest egzotyka.)</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#LeszekBalcerowicz">Otóż ta egzotyczna koalicja w sposób niebywale skoordynowany uprawia kampanię propagandową grającą na jednym z najniższych uczuć - na ludzkiej zawiści. Panowie, gracie na najniższych uczuciach, na ludzkiej zawiści.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#LeszekBalcerowicz">Niedługo dojdzie do tego, że wezwiecie do walki klasowej przeciwko kułakom i badylarzom.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie przystoi premierowi!)</u>
          <u xml:id="u-125.14" who="#LeszekBalcerowicz">To jest następny etap waszej rzekomej troski o człowieka. A tymczasem głosicie tutaj fałszywą tezę...</u>
          <u xml:id="u-125.15" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-125.16" who="#LeszekBalcerowicz">Poczekam, żeby się panowie uspokoili.</u>
          <u xml:id="u-125.17" who="#LeszekBalcerowicz">Uprawiacie właśnie taką demagogię, grającą na najniższych ludzkich instynktach. I nie cofacie się przed atakami personalnymi, pytając... Gdyby chodziło o pieniądze, to nie uprawiałbym w ogóle polityki, szanowni panowie. Nie cofacie się przed atakami personalnymi, i to jest haniebne, tego w tym parlamencie nie było.</u>
          <u xml:id="u-125.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.19" who="#LeszekBalcerowicz">A teraz mówię: wasza teza jest fałszywa, to jest wzbudzanie nienawiści do ludzi o wyższych dochodach i rzekoma troska o ludzi o niższych dochodach. Wskazujecie na to - fałszywie - kto więcej zarobi, a kto straci, i głosicie fałszywą tezę, opartą na założeniu, że ludzie nie umieją liczyć. Ale umieją. Bo mylicie, szanowne panie i panowie, opodatkowanie faktyczne i opodatkowanie nominalne. I wysokim, progresywnym stawkom podatku towarzyszy niskie opodatkowanie ludzi o niższych dochodach. Dlaczego? Z prostego powodu - wtedy są ulgi i są doradcy podatkowi.</u>
          <u xml:id="u-125.20" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: O, doradcy!)</u>
          <u xml:id="u-125.21" who="#LeszekBalcerowicz">Bogatsi w większym stopniu mogą korzystać ze skomplikowanego systemu niż ludzie biedniejsi. Jest to więc rzekoma troska o ludzi biedniejszych, a w gruncie rzeczy dążenie do grania na ludzkiej zawiści, na najniższych ludzkich uczuciach.</u>
          <u xml:id="u-125.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.23" who="#LeszekBalcerowicz"> Gdybyście się kierowali autentyczną troską o ludzi, to byście w tej debacie rzeczowo odnosili się do sprawy najważniejszej dla ludzi, a mianowicie do wpływu tej reformy podatkowej na tworzenie miejsc pracy w obliczu narastającego wyżu demograficznego. I tu sprawa jest bardzo prosta. Otóż trzeba najpierw zobaczyć, jak istotne jest obniżenie ciężarów podatkowych dla firm, średnich, małych i dużych, bo każdy zrozumie, również poseł lewicy powinien zrozumieć, że jak są mniejsze ciężary podatkowe, to większa jest zdolność do tworzenia miejsc pracy. A druga strona tego medalu to jest popyt firm na ludzi, na zatrudnienie. To zależy od tego, jak droga jest praca. Z kolei koszty pracy zależą od tego, jak duże są narzuty na bezpośrednie płace. Podatek od dochodów osobistych należy do narzutów na koszty pracy. Jeśli on jest wysoki, to zmniejsza zapotrzebowanie przedsiębiorstw na zatrudnienie. Jeśli się go obniża, to się działa w kierunku wzrostu zatrudnienia i zwalczania bezrobocia. I to jest ta najważniejsza rzecz, która panowie i panie pomijacie, grając na ludzkiej zawiści.</u>
          <u xml:id="u-125.24" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: To jest demagogia.)</u>
          <u xml:id="u-125.25" who="#LeszekBalcerowicz">I z tego powodu mam nadzieję, że tego rodzaju fałszywa kampania, która się odwołuje do najgorszych uczuć w człowieku, zakończy się klęską.</u>
          <u xml:id="u-125.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Klęską? Czyją?)</u>
          <u xml:id="u-125.27" who="#LeszekBalcerowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wracamy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Józefa Nowickiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#JózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Przepojony autentyczną troską o ludzi chciałbym pana premiera zapytać: Czy, wobec faktu, że w latach 1991–1992 pańską decyzją został wstrzymany wykup przez państwo odsetek od kredytów mieszkaniowych zaciągniętych wcześniej przez ludzi, pan premier dzisiaj nie widzi takiej potrzeby, żeby kredytobiorcom, którzy wpadli w pułapkę, wcześniej biorąc na innych zasadach kredyty mieszkaniowe, w tych propozycjach, które są w przedłożeniu poselskim, zaproponować rozwiązanie dotyczące takiej ulgi, która pozwoliłaby tym ludziom spłacić wcześniej zaciągnięte kredyty?</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#JózefNowicki">I drugie pytanie, panie premierze. Jeśli mówi pan o egzotycznym sojuszu w parlamencie, to chciałbym pana premiera zapytać, czy w ogóle widzi pan jakiekolwiek pole kompromisu z opozycją - bez względu na to, w jak egzotycznym sojuszu ta opozycja dzisiaj funkcjonuje? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła...</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panią poseł Bańkowską.)</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, pani poseł. Pani się wykreśliła, ale...</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Ja się nie wykreślałam.)</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ktoś tutaj technicznie zadziałał.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, niech pani pyta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AnnaBańkowska">Panie Marszałku! Art. 27c ustawy mówi o ulgach na dzieci. Chcę być daleka od polityki, bo myślę, że już tego dość. Państwo przewidzieliście ulgę na dziecko, bez względu na wiek, na które pobierany jest zasiłek pielęgnacyjny, na dziecko specjalnej troski, ale nie przewidzieliście tego, że można tę ulgę odliczać wtedy, kiedy dotyczy to rodziny posiadającej jedno niesprawne dziecko. Dlatego też zgłoszona została w moim imieniu przez panią poseł Banach poprawka - bo w formie pytań nie można jej zgłosić. Chciałabym zapytać twórców tego pomysłu: Czy państwo nie uważacie za celowe, by przewidzieć taką właśnie ulgę, w najwyższej wysokości - bo są tu dwa przedziały w odniesieniu do tej ulgi, w 2000 r., w 2001 i w latach następnych - na dziecko, na które pobierany jest dodatek pielęgnacyjny, bez względu na liczbę dzieci w rodzinie? Otóż chciałabym, żeby bez względu na to, czy to jest jedno dziecko - pierwsze, drugie czy piąte - jeśli ono jest na tyle chore, że otrzymuje dodatek pielęgnacyjny, przysługiwała na nie właśnie ulga określona w art. 27c pkt. 1 i 2, w tej najwyższej wysokości - tak jak na kolejne dziecko w najliczniejszej rodzinie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława Steca z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytania do panów posłów sprawozdawców. Wczoraj w Komisji Finansów Publicznych mówiliśmy, że po likwidacji ulg dotyczących budownictwa mieszkaniowego może zwiększyć się zakres szarej strefy. Pan minister Miller stwierdził, że nie obawia się tego, gdyż nie zna przypadków, żeby materiały budowlane były kupowane bez rachunku czy żeby bez rachunku były realizowane usługi budowlane. Czy panowie posłowie potwierdzacie ten optymizm? Przecież pytanie przy zakupach: czy z rachunkiem, czy bez, powtarzane jest coraz częściej.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#StanisławStec">I drugie pytanie. Czy obniżenie stawek podatku dochodowego od osób fizycznych przy równoczesnym wzroście podatków pośrednich doprowadzi waszym zdaniem do wzrostu gospodarczego?</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#StanisławStec">Trzecie pytanie. Czy realizując politykę prorodzinną nie należy na pierwszym miejscu zadbać o zmniejszenie bezrobocia, aby dać miejsce pracy głowie rodziny? W 1999 r. sytuacja jest odwrotna. Bezrobocie się zwiększyło do 12,1%, 77% bezrobotnych nie ma prawa do zasiłków dla bezrobotnych, a jedno miejsce pracy przypada na 142 bezrobotnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Wiceprezesie Rady Ministrów! Mam pytanie do pana posła Stanisława Kracika, przedstawiającego sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych ustaw (druk sejmowy nr 1509), na tle mojego pytania postawionego w dniu 9 listopada br. w pierwszym czytaniu projektów ustaw dotyczących podatków (Sprawozdanie Stenograficzne z 63 posiedzenia Sejmu RP, str. 54), skierowanego do posła sprawozdawcy projektu z druku sejmowego nr 1500-A, na które, stwierdzam z żalem, nie otrzymałem odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie pośle sprawozdawco, jeżeli projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na remonty budynków mieszkalnych (druk nr 1457) wymagał zarezerwowania w budżecie państwa na 2000 r. środków finansowych na ten cel, a autopoprawka z druku nr 1500-A, która powołała ochronę istnienia tzw. ulgi remontowej, spowodowała dodatkowe równoległe obciążenie budżetu państwa na 2000 r., to czy odrzucenie przez Komisję Finansów Publicznych obu projektów ustaw zgłoszonych przecież przez przedstawicieli Klubu Parlamentarnego Unii Wolności (druk nr 1500 i 1500-A) było spowodowane m.in. faktem, że jedyną ulgą, jaka pozostanie, będzie ulga z postanowień druku nr 1457. Czy też przewiduje pan inne rozwiązania? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Zbigniewa Kaniewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#ZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie premierze Balcerowicz! Mimo to, że pan premier Balcerowicz ma inne ważne zadania, chciałbym zapytać pana premiera Balcerowicza,...</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Zbrzyzny: Mówi do pana trzy razy.)</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Nie słyszy, nie słyszy.)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#ZbigniewKaniewski">... dlaczego zlekceważył posła Rzeczypospolitej. Na poprzednim posiedzeniu Sejmu zwróciłem się do pana z prośbą,...</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Premier nie słyszy.)</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#ZbigniewKaniewski">... aby pan przekazał posłom Rzeczypospolitej symulacje podatników w pierwszej grupie, jaka będzie ich sytuacja materialna w kontekście propozycji podatkowych, które koalicja rządowa próbuje przeforsować w obecnym parlamencie. Uniknęlibyśmy wtedy, panie premierze, demagogii, którą po różnych stronach obecnego parlamentu się obrzucamy. Dlaczego do tej pory, pomimo że pan przyrzekł, iż taki materiał posłowie otrzymają, tego materiału pan nie przekazał? Zatem zwracam się do pana premiera ponownie z prośbą, tym razem już po raz ostatni, aby jutro przed głosowaniami zechciał pan taki dokument posłom dostarczyć. Jeżeli tego dokumentu pan nie dostarczy, wystąpię w tej sprawie z określonymi wnioskami o charakterze regulaminowym.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#ZbigniewKaniewski">Pytanie drugie. Ile miejsc, według obliczeń rządu, nowych miejsc pracy utworzonych zostanie w wyniku obniżenia stopy podatkowej z 40 do 36% w roku przyszłym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Ryszarda Zbrzyznego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#RyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać tylko jedno pytanie. Rzekomo te trzy ustawy podatkowe łączy wspólny mianownik, a mianowicie obniżenie poziomu fiskalizmu w Rzeczypospolitej. Dlaczego zatem, panie premierze, w ustawie budżetowej na rok 2000 zakłada się z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych przyrost dochodów w stosunku do roku 1999 o ok. 7%? Dlaczego z tytułu ustawy o podatkach pośrednich zakłada się przyrost dochodów w budżecie 2000 r. na poziomie 16%? Przypomnę, że zakłada się także w tej ustawie inflację na poziomie 5,7%. A więc są to przyrosty realne, a nie inflacyjne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#JanKról">Pan poseł Romuald Ajchler.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#RomualdAjchler">Mam dwa pytania, panie marszałku. Jedno pytanie do panów posłów sprawozdawców, a jedno do pana premiera bądź do pana ministra Rudowskiego.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#RomualdAjchler">Panowie Posłowie! Jeżeli zostanie wprowadzona ulga prorodzinna, to co się stanie, gdy kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie tak wysoka, że nie pozwoli na skorzystanie z tej ulgi prorodzinnej. Czy istnieje taka możliwość? Czy przewidzieliście państwo taką sytuację?</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#RomualdAjchler">I drugie pytanie. Panie ministrze - zwracam się do pana ministra Rudowskiego, gdyż na poprzednim posiedzeniu Sejmu zadawałem to samo pytanie panu premierowi, ale nie raczył odpowiedzieć, w związku z tym kieruję je do pana ministra Rudowskiego - do projektów rządowych zgłosiłem dwie poprawki dotyczące likwidacji zatorów płatniczych. Poprawki te zostały przyjęte przez komisję, znamy dalszy los tego, mówiłem o tym w swoim wystąpieniu. Chciałbym znać pańskie zdanie, prosiłbym, żeby pan dzisiaj na tej sali odpowiedział, czy dostrzegacie państwo w Ministerstwie Finansów taki problem jak zatory płatnicze i jaki one mają skutek, jeśli chodzi o niepłaceniu składek, np. ZUS-owskich. Czy dostrzegacie w ogóle ten problem? To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#RomualdAjchler">I druga kwestia. Jeśli odpowiedź pana byłaby negatywna, to zadaję pytanie: czy macie państwo inną, lepszą propozycję rozwiązania tego problemu? Przecież ten problem ma duży wpływ na to, co w tej chwili dzieje się w gospodarce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JanKról">Pan poseł Tadeusz Matyjek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#TadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Jaki wpływ mają omawiane ustawy na dochody własne samorządów?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#TadeuszMatyjek">Drugie pytanie: Czy 6,5 mln obywateli, którzy korzystali w latach 1997–1998 z ulg mieszkaniowych, nie ma znaczenia dla posłów wnioskodawców, którzy chcą te ulgi zlikwidować?</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#TadeuszMatyjek">I trzecie pytanie: Jaka jest pewność, że obniżenie podatków dla najwyżej zarabiających przyczyni się do stworzenia nowych miejsc pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Chojnacki.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nowaczyk.)</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#JanKról">Pan poseł Nowaczyk, przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WojciechNowaczyk">Panie marszałku, znajduję się w kłopotliwej sytuacji, bo mam takie osobiste pytanie do pana wicepremiera Balcerowicza, natury, bym powiedział, anatomicznej i odnoszące się do wrażliwości osobistej. Pana wicepremiera tu nie ma, nie wiem, czy panowie wiceministrowie zechcą to właściwie przekazać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JanKról">Przekażą, przekażą na pewno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję za zapewnienie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Co wrażliwsi posłowie z koalicji rządzącej — nie wspominam tutaj o opozycji, bo tu stanowisko jest jednoznaczne — zwracali uwagę w swoich wystąpieniach na coraz bardziej rozwarstwiające się dochody i poziom życia społeczeństwa, na pogłębiający się zakres ubóstwa i biedy, które to problemy te projekty ustaw podatkowych jeszcze bardziej wyostrzają. Przedmówcy wskazywali, że godzi to w zasady solidaryzmu społecznego w naszym państwie i systemie społeczno-gospodarczym zrodzonym przez związek „Solidarność”. Niedawno z tej trybuny powiedziałem, cytując takie hasło, a raczej jego transformację: „Mniej solidarności, więcej sprawiedliwości”.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WojciechNowaczyk">W związku z tym mam pytanie do pana wicepremiera ministra pana prof. Balcerowicza. Gdy przy uroczystej okazji otwarcia nowej siedziby Urzędu Skarbowego w Pile miałem zaszczyt z panem wicepremierem rozmawiać ciepło i serdecznie, gdy kompletowałem pana wicepremiera, mówiąc o jego zdolnościach, mądrości ekonomicznej, dążeniu do utwardzenia złotówki, pan wicepremier zadowolony odpowiedział mi, że ma też serce. Odpowiedziałem, że będę o tym pamiętał. Dzisiaj pytam pana wicepremiera: Czy pana serce, panie premierze, ten symbol ludzkiej wrażliwości, nie dostrzega i nie czuje tego, że omawiane nowelizacje podatkowe pogarszają warunki życia najuboższych - mówili o tym przedmówcy - a może pan ma dwa serca: jedno kamienne dla ubogich i drugie miękkie, życzliwe dla bogatych? Proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WojciechNowaczyk">I drugie pytanie. Przedmówcy wskazywali na to, że projekty ustaw godzą w solidaryzm społeczny, pogarszają warunki bytu osób najniżej uposażonych, a premiują osoby dobrze uposażone poprzez zmniejszenie obciążeń podatkowych dla osób, których dotyczą górne progi podatkowe. Zwracam się z pytaniem do panów posłów sprawozdawców, do posłów z koalicji rządzącej, którzy, jak to zrozumieliśmy, popierają te rozwiązania: Czy jest to zgodne z elementarnymi zasadami moralności, że sami sobie zmniejszamy - to znaczy ci, którzy będą głosować, takie są jak dotąd zamiary ich działania - obciążenia podatkowe, a warstwom najniżej uposażonym tego nie czynimy. Proszę o jednoznaczną odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JanKról">Pan poseł Jan Chojnacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam kilka pytań do strony rządowej.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#JanChojnacki">Pierwsze pytanie. Czy dysponują danymi, o ile mniej podatku w roku przyszłym zapłacą ludzie, którzy zarabiają 650 zł miesięcznie? Oczywiście, jeśli podaje się te dane, to tak, żeby było bez tych uzupełnień, że gdy ktoś ma dwoje czy troje dzieci, to z tego tytułu będzie miał jakąś ulgę. Nie, po prostu jest kilka milionów emerytów, którzy dzieci nie mają, jest wielu ludzi, których dochody nie są większe niż 650 zł. To był pierwszy próg. Drugi próg. O ile mniej zapłacą ci, którzy zarabiają 1000 zł miesięcznie? I trzeci wariant. O ile mniej zapłacą podatku ci, którzy zarabiają 1500 zł miesięcznie (to jest obecnie prawie średnia krajowa)? To było pytanie pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#JanChojnacki">Pytanie drugie, związane z podmiotami gospodarczymi; w związku z tym, że mówimy o ulgach dla przedsiębiorstw w wysokości 2%, bo według starej ustawy na rok przyszły obciążenie przedsiębiorstw wynosi 32%, a proponuje się 30%. Jednocześnie jednak proponuje się, by VAT wliczać w koszty uzyskania przychodu, tak że będzie z tego tytułu dodatkowe obciążenie przedsiębiorstw. Inaczej mówiąc, jeśli o 2% zmniejszymy firmom podatki, to czy te inne składniki, które wchodzą w ich koszty, nie zniwelują tej ulgi, o której mówimy, że ma przynieść nam takie niezwykle wysokie, duże korzyści.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#JanChojnacki">Kolejne pytanie, związane też z podmiotami gospodarczymi, dotyczące amortyzacji. W projekcie w odniesieniu do amortyzacji jest zapisane, że dźwignie się stawkę, wielkość, są inne regulacje prawne, ale jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że wiele podmiotów gospodarczych amortyzację wykazuje tylko na papierze, gdy faktycznie tych pieniędzy w przedsiębiorstwach nie ma. W związku z tym mam pytanie. Czy rząd ma rozeznanie, ile rzeczywiście w praktyce podmioty gospodarcze mogą skorzystać właśnie z tytułu tych środków, które co miesiąc wpisują jako swoje koszty? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja w związku z tzw. oczywistym wystąpieniem pana premiera Balcerowicza mam pytanie. Muszę jednak nawiązać do stwierdzenia sformułowanego mniej więcej w ten sposób, że tam, gdzie są niższe nakłady pracy, tam oczywiście jest więcej miejsc pracy i, w domyśle, tam jest większa sprawność gospodarcza. Chciałbym w związku z tym zapytać, czy to twierdzenie nie jest przejaskrawione, a nawet nieadekwatne do stopnia rozwoju cywilizacyjnego. Można by wprost zapytać pana Balcerowicza, czy to oznacza, że w Indiach, w Południowej Ameryce, w Rosji lub w Afryce, gdzie koszty robocizny są najniższe, a dodatkowych świadczeń ludzie w ogóle nie otrzymują, należałoby upatrywać rozwoju. Ale oczywiście nie chodzi tutaj o demagogię. Należy wprost pana Balcerowicza zapytać, czy nie jest tak, że rozwój, zarówno miejsc pracy, jak i cywilizacji, ma miejsce tam, gdzie są wysokie koszty robocizny, oczywiście wydajnej robocizny. Mówię tu o Ameryce, Japonii i Europie Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#JanRulewski">Drugie pytanie mam do posła sprawozdawcy. W tym przypadku to jest poseł Kracik. Otóż pytanie moje jest zarazem zastrzeżeniem. Dlaczego Komisja Finansów Publicznych nie rozpatrzyła propozycji, którą dość ostrożnie, niemniej jednak poparł poseł Wielowieyski, sprawozdawca, a która rozwiązuje problem tu tak często poruszany - niedostatecznego uposażenia dzieci z tzw. biednej strefy, dzieci bezrobotnych, wiejskich, podopiecznych pomocy społecznej? Przypominam, że złożono projekt, odbyło się pierwsze czytanie, przy dość daleko posuniętej aprobacie Izby, z pewnymi jednakże wątpliwościami, a wysoka komisja w żaden sposób się do tej propozycji nie odniosła, mimo potwierdzenia potrzeby jej rozpatrzenia przez pana posła Wielowieyskiego.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#JanRulewski">Zwracam uwagę, że od odpowiedzi na poprawkę, którą złożyłem, uzależniam swoje głosowanie nad ustawami podatkowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanKról">Pan poseł Wiesław Ciesielski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WiesławCiesielski">W swoim bardzo emocjonalnym wystąpieniu pan premier Balcerowicz postawił fałszywy zarzut dotyczący fałszywej tezy SLD. W związku z tym chciałbym zapytać: Czy nie uważa pan, panie premierze, że koalicja Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności jest nie mniej egzotyczna? Czy nie uważa pan, że rzekoma koalicja części lewej i prawej strony jest w istocie koalicją wrażliwości? Chciałbym też zapytać: Czy prawdziwa jest głoszona przez pana teza, którą sobie przypominam, że wzrost PKB będzie u nas trzykrotnie wyższy niż w krajach Europy Zachodniej? Czy w tezach, które głosił pan w ciągu ostatnich dwóch lat znajdzie pan dwie lub trzy tezy prawdziwe? Ile tez zapisanych w programie wyborczym Unii Wolności w 1997 r. dzisiaj okazuje się fałszywymi, np. ta o dużej uldze budowlanej? Chciałbym też zapytać: Czy byłby pan uprzejmy obejrzeć stenogram dzisiejszych obrad i zobaczyć, kto dzisiaj zaproponował personalne wycieczki? Bardzo serdecznie polecam tę lekturę. I jeszcze jedno pytanie: Czy zdaje pan sobie sprawę, że to pana działania, a nie poglądy lewicy, wywołują u osób degradowanych przez pana politykę poczucie zawiści?</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WiesławCiesielski">I teraz pytanie do pana posła sprawozdawcy. Ponieważ w czasie posiedzeń Komisji Finansów Publicznych na niemal wszystkie zadawane przeze mnie pytania nie uzyskiwałem odpowiedzi, a nie chcę przypuszczać, że pytania były zbyt trudne, dzisiaj chciałbym zapytać o rzecz bardzo prostą. W obowiązującej ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 2 mówi się, że przepisów ustawy nie stosuje się do przychodu z działalności rolniczej. I w ust. 2 tegoż art. 2 definiuje się, że działalnością rolniczą jest produkcja roślinna i zwierzęca. Pan poseł Manicki przyczepił się do tego „i”. Chciałbym zapytać: Czy nie uważa pan, że to było bardzo zasadne przyczepienie się? Czy w myśl takiego brzmienia ust. 1 i 2 nie należałoby wywieść, że przepisy tej ustawy stosuje się do produkcji roślinnej, do produkcji zwierzęcej, a nie stosuje się tylko i wyłącznie wtedy, kiedy jest to produkcja prowadzona jednocześnie - i roślinna, i zwierzęca? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#JanKról">Pan poseł Grzegorz Woźny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania: pierwsze do sprawozdawców Komisji Finansów Publicznych i dwa następne do pana premiera Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#GrzegorzWoźny">Do zadania pierwszego pytania zainspirował mnie głos w dyskusji pana posła Stanisława Steca. Stąd pytam: Dlaczego Komisja Finansów Publicznych przerwała prace nad rządowym projektem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a posłowie koalicji rządzącej bardzo późno zdecydowali się na nowelizację ustawy zmuszającej do jego rozpatrzenia w trybie awaryjnym, w trybie pilnym, w trybie, który uniemożliwia analizę treści tej bardzo ważnej sprawy, jaką są podatki.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#GrzegorzWoźny">Panie premierze, proszę rzeczowo i obiektywnie ocenić piractwo zastosowane przez koalicję AWS-Unia Wolności, której pan jest jednym z liderów, i odpowiedzieć na pytanie: Czy ważniejsze są podatki, czy stosowanie reguł demokracji parlamentarnej?</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#GrzegorzWoźny">Trzecie pytanie: Dlaczego rząd nie przedstawił, i kiedy ewentualnie przedstawi, symulację dochodów budżetu państwa na lata 2001–2003, kiedy to będzie najwyższa obniżka podatków, dla osób fizycznych - 36, 28, 18%, oraz dla osób prawnych - 22%. Jest tylko, i to niekompletna, powierzchowna, symulacja na rok 2000. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Pęczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AndrzejPęczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania do panów posłów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AndrzejPęczak">Pierwsze pytanie dotyczy tzw. problemu roku podatkowego. Mam pytanie: Jakie możliwości prawne ma podatnik w ramach zapisów proponowanych ustaw w zakresie skrócenia swojego roku podatkowego po to, aby skorzystać z niższej stawki już od momentu jej obowiązywania, tj. od 1 stycznia danego roku kalendarzowego?</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#AndrzejPęczak">Drugie moje pytanie dotyczy problemu tzw. infrastruktury technicznej. Mam pytanie: Jakie rozwiązania prawne przewidziano w druku nr 1499 zapobiegające ograniczaniu inwestycji finansowanych ze środków podmiotów świadczących usługi z zakresu dostaw mediów, tj. energii elektrycznej, gazu itd.?</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#AndrzejPęczak">Trzecie pytanie dotyczy darowizn na rzecz kościelnych osób prawnych. Jaki sposób skontrolowania aktu darowizny przewidują autorzy ustawy, to znaczy w jaki sposób zagwarantowano w przepisach, że nie można będzie dokonać fikcyjnego przekazania zamiast rzeczywistego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie widzę, niestety, pana premiera Balcerowicza, ale myślę, że mogę mieć pewność, że te pytania zostaną przekazane panu premierowi, gdyż wypowiadam nie tylko swoje wątpliwości, ale też moich wyborców, którzy mają ogromne problemy ze zrozumieniem tego wszystkiego, co dzieje się w Polsce obecnie ze sprawą projektów nowych ustaw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#BogdanLewandowski">Panie Premierze! Proszę powiedzieć, ale bez wykrętów, za jakimi rozwiązaniami opowiada się rząd? Czy jest za prorodzinną polityką socjalną czy prorodzinną polityką podatkową? Podczas pierwszego czytania projektów ustaw podatkowych mówił pan o dwóch członach koalicji: członie parlamentarnym i członie rządowym. A gdzie koalicja AWS-Unia Wolności? I czy tu nie mamy do czynienia w istocie rzeczy z tą egzotyką, o której pan premier Balcerowicz tyle dzisiaj mówił.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#BogdanLewandowski">Panie Premierze! Co pan sądzi o pośle Akcji Wyborczej Solidarność, który z trybuny sejmowej twierdzi: „Wydaje się jednak, że pan prezydent Kwaśniewski, który ma tutaj bardzo dużo do powiedzenia, mógłby coś w tej sprawie zrobić. Wydaje mi się, że gdyby był sygnał, że nie podpisze ustawy, jeżeli miałby bardzo mało czasu na jej podpisanie, to już to położyłoby kres debatom w naszym parlamencie. Takiego sygnału nie ma, a wydaje się, że jest sygnał zupełnie inny: jeżeli tylko zdążycie i dacie mi 3 dni, to podpiszę ustawę”. Panie premierze, po co te ataki pod adresem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, wystarczy spojrzeć do własnego ogródka.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#BogdanLewandowski">I drugie pytanie. Panie premierze, czy obniżenie podatków osobom najbardziej zamożnym jest uzasadnione racjonalnie? Czy rzeczywiście doprowadzi to do pozytywnych impulsów w gospodarce? Czy jest to również przedsięwzięcie uzasadnione moralnie, jeżeli weźmiemy pod uwagę, że zyskają na tym osoby najbogatsze, a ludzie, którzy dzisiaj ledwo wiążą koniec z końcem, znajdą się w jeszcze trudniejszej sytuacji, zważywszy na podwyżkę podatków pośrednich? I trzecia kwestia. Czy jest to przedsięwzięcie uzasadnione politycznie? Czy nie obawia się pan, że przyjęcie proponowanych - nie wiadomo, czy przez rząd, czy przez inne podmioty - ustaw może doprowadzić do poważnych konfliktów społecznych?</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#BogdanLewandowski">Trzecie pytanie. Panie premierze, czy podtrzymuje pan wszystkie tezy, które zawiera „Biała księga”? W szczególności czy w dalszym ciągu opowiada się pan za podatkiem liniowym? Czy obecna sytuacja gospodarcza Polski nie spowodowała u pana pewnych korekt co do dotychczasowych poglądów?</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#BogdanLewandowski">Czwarta kwestia. Muszę przyznać, że rozczarował mnie pan, panie premierze, niewybrednymi atakami i epitetami skierowanymi pod adresem Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Czy nie uważa pan, że o ustawach podatkowych powinniśmy mówić w atmosferze powagi, rozwagi, odpowiedzialności za słowo, a nie tworzyć tego rodzaju widowisko, w którym wyznacza się przeciwników i w którym od razu określa się ich rolę?</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#BogdanLewandowski">I sprawa, która wykracza poza meritum debaty, a dotyczy wielkiej i odpowiedzialnej kwestii polskiej demokracji. Czy poczuwa się pan do odpowiedzialności za dalszy rozwój demokracji w Polsce? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JanKról">Pan poseł Sergiusz Plewa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#SergiuszPlewa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do posła Wielowieyskiego. Dlaczego pan poseł Wielowieyski dezinformuje społeczeństwo w sprawie ulgi budowlanej? W jednym przypadku pan poseł podaje procenty i liczby, w drugim zaś tylko procenty. Panie pośle, ilu - proszę podać w liczbach - podatników z poszczególnych grup skorzystało w roku 1997 z ulgi budowlanej? Pytanie to ponawiam, ponieważ nie uzyskałem na nie odpowiedzi. Inną liczbę stanowi 33% od 264 tys., a inną od kilku milionów. W wypadku kilku milionów należy mówić o pierwszej i drugiej grupie podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#SergiuszPlewa">Kolejne pytanie. Panie pośle, czy nie uważa pan, że poselskie projekty ustaw zgłoszone przez Unię Wolności były tak wadliwe, że komisja finansów musiała je odrzucić? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#JanKról">Pan poseł Marek Wikiński.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#JanKról">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#JanKról">Pani poseł Anna Filek, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AnnaFilek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nieobecny Panie Premierze! Mam do pana premiera zapytanie. W swoim bardzo płomiennym przemówieniu pan premier był łaskaw wyeksponować jeden element, mianowicie, że cała polityka podatkowa, wszystkie propozycje rządu są po to, by stworzyć miejsca pracy. Wobec tego zapytuję. Obecnie w Sejmie są dwa projekty rządowe. Dlaczego Ministerstwo Finansów nie podzieliło ich w ten sposób, by w jednym projekcie znalazły się sprawy dotyczące podatku dochodowego od działalności gospodarczej, niezależnie od formy własności, a w drugim sprawy podatników fizycznych, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej? Nie byłoby wówczas zarzutu, że jeżeli się obniża podatki dla ludzi prowadzących działalność gospodarczą, to równocześnie obniża się podatki dla osób, które w żadnym razie nie tworzą miejsc pracy. Tu pan premier ogromnie się oburzył, że wyzwalamy jakieś tam złe instynkty. Chyba nie wyobraża pan sobie, że chcę wyzwolić złe instynkty wśród ludzi także wobec siebie, bo może mniej zarabiam od pana premiera, ale też nieźle, więc chyba nie to było moją intencją. Czy nie przyszło panu na myśl, że to nie my wyzwalamy złe instynkty u ludzi, tylko to ludzie, nasi wyborcy nas tu przysłali, żeby panu powiedzieć, że z takich podatków nie są zadowoleni. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#JanKról">Wyczerpaliśmy listę posłów pytających.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#JanKról">Obecnie proszę o zabranie głosu posłów sprawozdawców - pana posła Stanisława Kracika, a następnie pana posła Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#StanisławKracik">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Możliwość moich wyjaśnień i polemik jest dosyć ograniczona, dlatego że jestem tylko posłem sprawozdawcą i w związku z tym nie czuję się upoważniony do mówienia tego, co chciałbym, a wiele chciałoby się powiedzieć po tej dyskusji, której wysłuchałem, po oświadczeniach o wysadzaniu pociągu i kilku innych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Filek: Można powiedzieć, panie pośle, że zachowaliśmy się dyplomatycznie.)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#StanisławKracik">Chciałbym zatem podnieść jedną tylko sprawę w związku z wypowiedzią pana posła Manickiego, ale w nawiązaniu do wniosku, który zgłosiłem wczoraj na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, i tylko dlatego pozwalam sobie na krótką refleksję w tej sprawie. Otóż gdyby regulamin Sejmu miał być narzędziem służącym do uniemożliwiania legislacji, to prawdopodobnie powinien mieć inną konstrukcję albo powinien zawierać takie mechanizmy obronne, aby Sejm i większość parlamentarna nie były paraliżowane w swoich prawach. Nie chcę posługiwać się językiem mojego kolegi klubowego, który mówił o prawach większości w parlamencie. Chciałbym jednak powiedzieć, że natura demokracji, wybory odbywające się co 4 lata pozwalają przejmować władzę wtedy, kiedy się przekona do siebie wyborców, ale nie wolno uniemożliwiać wykonywania konstytucyjnych obowiązków Sejmowi i sejmowej większości poprzez nadużywanie procedury. Regulamin Sejmu został stworzony po to, żeby ułatwiać legislację i dawać regulaminowe możliwości opozycji zgłaszania zastrzeżeń - ale nie w ten sposób, żeby dochodziło do paraliżu legislacyjnego. To jest jedyna refleksja, którą pozwalam sobie wygłosić w związku z tym, że byłem wnioskodawcą.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#StanisławKracik">Przechodząc natomiast do pytań, chciałbym jak najkrócej odpowiedzieć panu posłowi Borowskiemu. Wnioskiem o wycofanie m.in. druku nr 1500-A, w którym zawarte były rozwiązania, o które pytał, nie wycofaliśmy tych rozwiązań. Przecież jest oczywiste, że zastosowaliśmy procedurę wniosku o odrzucenie projektu ustawy nie w celu jego odrzucenia, lecz w celu uchwalenia ustawy. Natomiast nowa poprawka pana posła Woźnickiego w całości przyjmująca projekty z druków nr 1500, 1500-A i poprawki pozytywnie odpowiada na pytanie, które pan poseł postawił.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#StanisławKracik">Pan poseł Ajchler zadaje pytanie o los i sytuację osób, które tak mało zarabiają, że po opłaceniu 7,5-procentowej składki na ubezpieczenie zdrowotne nie mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej, ponieważ nie płacą podatku. Pyta więc: Co będzie, jeśli ta składka będzie rosła? Po pierwsze, wyrażam - myślę, że nieodkrywcze stanowisko - że zmianę tej stawki musi poprzedzić debata parlamentarna, a wszystkie konsekwencje, jakie ta zmiana by pociągnęła, zostaną przeanalizowane. Po drugie, mnie się wydaje, że to pytanie pana posła korespondowało z wieloma głosami dotyczącymi krzywdy rodzin rolniczych, jeśli chodzi o ulgę prorodzinną. Znaczy, jest tak, że trudno udzielić ulgi w czymś, co nie jest płacone, tak jak podatek od dochodu rodzin rolniczych najmniej zarabiających nie jest płacony. To jest rozwiązywalne tylko w taki sposób. Przecież my nie mówimy o premii czy dotacji, którą komuś dajemy, a komuś nie dajemy, my mówimy o uldze.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Mówimy o dzieciach.)</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#StanisławKracik">Przepraszam, ja naprawdę chciałbym pozostać wyłącznie w sferze mechanizmów ekonomicznych i, broń Boże, nie wchodzić na niebezpieczne ścieżki dzietności, ponieważ to są - muszę powiedzieć - kwestie bardzo silnie różnicujące ludzi w zależności od punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#StanisławKracik">Myślę, że tak się jakoś składa, mimo wszystko, Bogu dzięki, że motorem demograficznego rozwoju Polski ciągle jest polska wieś, chociaż brak jej tej ulgi. Zatem podchodźmy również w taki sposób do rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#StanisławKracik">Panie pośle Matyjek, ja się zastanawiam, co z tym pytaniem zrobić. Zastanawiam się, ile razy można powtarzać, jakie są fakty, żeby przestać słyszeć: lekceważycie 6,5 mln podatników korzystających z ulgi remontowej.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Sto razy.)</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#StanisławKracik">No to w takim razie niech to będzie po raz setny i pierwszy. Składam przyrzeczenie, że jak długo mi będzie dane występować z tej trybuny, kiedy będą się powtarzały te nieporozumienia - nie chcę ich inaczej nazwać - to będę je prostował. Otóż rozwiązanie, które zostało zaproponowane, ostatecznie polega na tym, że z 6,5 mln podatników korzystających z ulg mieszkaniowych, remontowych i budowlanych 5,3 mln pozostaje w dotychczasowym systemie.</u>
          <u xml:id="u-163.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez rok.)</u>
          <u xml:id="u-163.12" who="#StanisławKracik">Nie przez rok, dlatego że zapis o roku 2000 został wycofany. Nie czynię natomiast tajemnicy z tego, że trafiły już do Sejmu pierwsze 2 ustawy, a trafi jeszcze 6, które mają rozwiązać problem braku budowy nowych mieszkań. Bo, drodzy państwo, gdyby ulga remontowa, ulga inwestycyjna i ulga mieszkaniowa były dobre... Powiedzcie mi - przecież chcemy rozmawiać uczciwie, korzystając z daru rozumu - jeżeli one są dobre, a sytuacja mieszkaniowa jest dramatyczna, to coś tu nie gra. To znaczy, że ulgi są może i dobre, tylko nieskuteczne, nie służą temu, czemu służyć powinny, czyli rozwojowi mieszkalnictwa. One naprawdę mają szereg plusów, które my wszystkie doceniamy, natomiast nie pozwalają na powstawanie mieszkań w takiej skali, jakiej potrzebują polskie rodziny - myślę o TBS-ach, o innych rzeczach i na to jest...</u>
          <u xml:id="u-163.13" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Wpadliście we własne sidła zmian regulaminowych.)</u>
          <u xml:id="u-163.14" who="#StanisławKracik">Panie pośle Manicki, pan mówi o sidłach, a pan sam je zastawia i znowu pan w nie wpadł. Jak są za małe, to z czego mają odpisywać ci najbiedniejsi? Wie pan, to jest rozmowa prowadząca donikąd.</u>
          <u xml:id="u-163.15" who="#StanisławKracik">Chodzi o to tak naprawdę, panie ośle, pośle, że będą...</u>
          <u xml:id="u-163.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-163.17" who="#StanisławKracik">Panie marszałku, proszę o wykreślenie tego przejęzyczenia ze stenogramu. Będzie najprawdopodobniej tak, jak można przeczytać w Ewangelii, że „biednych zawsze wśród siebie mieć będziecie”. Ale filozofia, którą się staramy kierować, tj. dobro państwa, jak je rozumiemy wedle najlepszych naszych intencji, powinno polegać na tym, żeby tych biednych było jak najmniej, dlatego że samo pochylanie się nad biednym... Przeczytajcie sobie ustawę o pomocy społecznej, tam fundamentalnym zadaniem jest co? Co ma zrobić gminny ośrodek pomocy społecznej? Udzielić rodzinie pomocy i stworzyć jej program wyjścia z biedy. A to, że się tak dzieje, jak się dzieje, że po prostu jesteśmy kasjerami i ciągle płacimy zasiłek rodzinom, a nie zadajemy sobie trudu, żeby one wyszły z biedy i stanęły na własnych nogach, to nas obciąża. Chodzi o to, żeby biedy było mniej, a nie o to, żeby się zastanawiać nad tym, komu by odebrać, żeby dać 18 zł zamiast 12 zł. I to jest odpowiedź. Tak się to dzieje. Mogę mogę panu odpowiedzieć, jak to zrobiliśmy. Przy pomocy tychże biednych ludzi, którzy dzisiaj są już kimś, mają swoją hipotekę i czują, że coś w życiu osiągnęli. Zapewniam pana, że to jest możliwe. A zaczynaliśmy z najbiedniejszymi. Z ludźmi posadzonymi w bloku, w którym były tylko otwory w podłodze, w latach Gomułki jeszcze, i oni taką mentalność mieli, ale udało się ją przełamać. Zapraszam pana na spotkanie z nimi. To ich sukces, bo oni uwierzyli, bo oni zechcieli pomóc, a myśmy tylko im w tym nie przeszkadzali. I tu jest odpowiedź, która dotyczy relacji: bieda i nie-bieda, odciążanie i obciążanie, również w jakiejś mierze drugiej części pytania pana posła Nowaczyka. Rozumiem, że mogę dostać jeszcze kolejną porcję anonimów oskarżających mnie i moje koleżanki i kolegów o wszystko co najgorsze. Ale głęboko wierzę w to, że może kiedyś dotrze do świadomości jedna rzecz, że owa teza o 12 zł i tysiącu złotych jest tezą fałszywą z innego powodu. Ten, który pracuje 18 godzin, ten, który naraża swoje zdrowie i życie, spędzając czas w delegacjach, prowadząc sklep, jeżdżąc po kosmetyki, widując się rzadko z rodziną, ten płaci 40% i nikt się nad nim nie lituje. Chcemy jednak, żeby z tej jego pracy, narażania zdrowia coś więcej dla niego zostawało. To wy mówicie, że daje mu się premię. Jego tylko mniej okradamy, może tak by należało powiedzieć i wtedy może byśmy się porozumieli.</u>
          <u xml:id="u-163.18" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-163.19" who="#StanisławKracik"> Przepraszam, odpowiadam na te pytania, bo wydaje mi się, że gdybyśmy się w tych sprawach zbliżyli do końca, bo możemy się nie porozumieć do końca, gdybyśmy zbliżyli tylko stanowiska, inna byłaby rozmowa, inny byłby klimat dyskusji i sporów podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-163.20" who="#StanisławKracik">Pan poseł Rulewski. Panie pośle, odpowiedź jest prosta. Do tej poprawki nie doszliśmy jeszcze, była dalej.</u>
          <u xml:id="u-163.21" who="#StanisławKracik">Pan poseł Ciesielski w sprawie PIT, produkcji rolniczej i zwierzęcej itd. przeprowadził rozumowanie daleko bardziej finezyjne niż prosta zamiana „i” na „lub”. Naprawdę, dlatego że doprowadził do inwersyjnego rozumienia tej koniunkcji. Chcę tylko tyle powiedzieć, nie wdając się w zawiłości tego pytania: gdyby, panie pośle, rodziły się konflikty na tym tle, gdyby urzędy skarbowe i podatnicy mieli z tym problem, to już dawno zostałby on dostrzeżony i zgłoszony. Po 30 nowelizacjach tej ustawy nikt tej zmiany nie podejmował, ponieważ ona jest niepotrzebna. I taką opinię komisji przedstawił ekspert i biuro legislacyjne. Zasada niemnożenia bytów nad potrzeby, jak mniemam, jest znana większości i powinna być honorowana i przestrzegana. Tu mieliśmy z klasycznym, jedynie w tym wypadku, tworzeniem bytów nad potrzeby. Chciałbym panu posłowi Pęczakowi, który się wypowiadał w sprawie roku podatkowego, odpowiedzieć, że sprawę roku podatkowego, jak sądzę, omówi mój kolega Wielowieyski, bo dotyczy ona druku nr 1499. Myślę natomiast, jeżeli dobrze przeczytałem, że pan poseł pytał o osoby prawne, a tak naprawdę chodziło panu posłowi Pęczakowi o ustawę PIT, a nie o CIT, odnośnie do podatku kościelnego, dlatego że i nowele zgłoszone przez pana posła do poprawki nr 139 (nazwiska nie mam) i nr 140 (cała seria) dotyczą tejże kwestii. Dobrze rozumiem pana posła, prawda?</u>
          <u xml:id="u-163.22" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Czerniawski: To jest moja poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-163.23" who="#StanisławKracik">Nie ustalamy autorstwa, tylko próbujemy istotę zbadać, prawda?</u>
          <u xml:id="u-163.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan poseł Czerniawski umie tylko kropki czytać.)</u>
          <u xml:id="u-163.25" who="#StanisławKracik">Dobrze więc: wszem i wobec ogłaszam, że wniosek mniejszości nr 139, jak rozumiem, zgłosił pan poseł Pęczak, a wniosek mniejszości nr 141 (z kropkami) pan poseł Czerniawski, Mieczysław z imienia. Tak jest. Myślę, że wszyscy już o tym wiedzą, kto i co zgłosił w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-163.26" who="#StanisławKracik">Otóż ja się z tym zapoznałem i muszę powiedzieć panom posłom, że ta sama formułka, przywołująca konieczność pojawienia się przynajmniej jednego z założycieli, który jest kościelną osobą prawną - myślimy m. in. o fundacjach - jest pewnie kolejną próbą uszczelnienia tego systemu. Tylko zgódźmy się też i na to, że cała sprawa opiera się na sferze domysłów i nikt nikomu niczego nie udowodnił, a nieudowodnienie oznacza niewinność. Nie potrafię się odnieść do tego, czy ta poprawka może być dużo bardziej skuteczna. Mogę tylko powiedzieć, że bardziej faktem prasowym niż faktem finansowym są nieprawidłowości - żeby nie używać innych słów - związane z darowiznami kościelnymi. Cała sprawa ma taki kontekst: jeżeli dochodziło do nadużyć, to odbywały się procesy, odbywały się bardzo ożywione, głośne rozprawy i dochodzenia na przykład należności celnych czy innych. Myślę, że państwo posłowie dokładnie wiedzą i pamiętają, o jakich faktach mówimy. Sądzę, iż w tej chwili nie ma raczej żadnej nadziei na to, że ten system, jeżeli ta formułka będzie wszędzie zastosowana, sprawę usprawni.</u>
          <u xml:id="u-163.27" who="#StanisławKracik">Pan poseł Lewandowski. Nie, to nie były złe projekty. Ponieważ nie pozwalaliście nam nad nimi procedować, no to podobnym zwalczaj podobne. Tyle mogę państwu odpowiedzieć i już więcej nie chciałbym.</u>
          <u xml:id="u-163.28" who="#StanisławKracik">W sprawie pytania pani posłanki Filek nie mogę się wypowiadać, ponieważ było ono kierowane nie do mnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.29" who="#StanisławKracik">Ach, przepraszam, przepraszam. Mam jeszcze jedną ważną rzecz. To są te odkrycia luk. Któż to mówił? Pan poseł Czerniawski. Właśnie sympatia do pana posła Czerniawskiego spowodowała, że odwróciłem sobie kartki z jego pytaniem, odłożyłem na prawą stronę.</u>
          <u xml:id="u-163.30" who="#StanisławKracik">Otóż tak. Panie pośle, niczego wielkiego nie znaleźliście, ani też nie zostało znalezione przez pana posła Manickiego, jeśli chodzi o tę zasadę rejestracji firm w gminach o podwyższonym strukturalnym bezrobociu i o prawo do odpisywania wyższej amortyzacji.</u>
          <u xml:id="u-163.31" who="#StanisławKracik">Po pierwsze dlatego, że przepis ten funkcjonuje już od 1997 r. Nie stwierdzono w tej sprawie żadnych podejrzanych ruchów właścicieli zakładów i pracodawców. Kontrole UKS nie wykazały żadnej nieprawidłowości. W związku z tym mówienie, że przed czymś uratowaliście polskiego podatnika, jest tylko po to, żeby wam poprawić dobre samopoczucie. Wierzcie w to, jeśli chcecie, ale niczego nie wymyśliliście niebezpiecznego. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-163.32" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Czerniawski: To poseł Goryszewski.)</u>
          <u xml:id="u-163.33" who="#StanisławKracik">A czy pan Goryszewski jest człowiekiem nieomylnym, na przykład? Czy nie mógł się dać zwieść waszemu krasomówstwu przynajmniej raz, skoro się wam nie daje zwieść prawie nigdy? Przecież czasem coś się może zdarzyć.</u>
          <u xml:id="u-163.34" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-163.35" who="#StanisławKracik"> Wiecie, że takiego dekretu jeszcze nie ogłoszono. Jest tylko jeden i jeszcze go niektórzy kontestują. W związku z tym dobrze wiecie, o czym mówimy.</u>
          <u xml:id="u-163.36" who="#StanisławKracik">I teraz ostatnia sprawa z gatunku takich właśnie rozważań, czy wielka byłaby wasza zasługa, gdybyśmy tę poprawkę przyjęli. Bo jak ją odrzuciliśmy, to bardzo nad tym ubolewacie, zarzucając nam głęboką nieodpowiedzialność. Otóż, panie pośle, pan wie, jak to jest z odpisem amortyzacyjnym. Jak szybciej go odpiszesz, to na początku płacisz niższe podatki, bo odpisujesz, a jak już zamortyzujesz, to płacisz potem wyższe. W związku z tym to nie jest dokładnie tak po prostu, że oto dzięki wam i tej poprawce Polska będzie krajem, o którym tutaj nie mówiliście w ogóle, dlatego że roztaczaliście tak czarną wizję, że aż się boję wyjść na ulicę, żeby się nie okazało, że znowu nie macie racji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Wielowieyski.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#JanKról">Może w kolejności, panie pośle, najpierw sprawozdawcy, potem...</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Ja prosiłem o głos.)</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#JanKról">Ale to chyba nie o sprostowanie chodziło?</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#JanKról">O sprostowanie? Nie, pan poseł chciał wyrazić chyba brak satysfakcji z odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Ja też o tym odpisie mówiłem, więc...)</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Wielowieyski.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#JanKról">A najlepiej, jak sobie panowie posłowie może tam na miejscu bezpośrednio wyjaśnią wątpliwości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.9" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Wielowieyski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka uwag do dyskusji. Spróbuję też odpowiedzieć na niektóre pytania.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#AndrzejWielowieyski">Przyznaję, zresztą z zażenowaniem, że jestem głęboko rozżalony i pełen gniewu, gniewu na sytuację, która tutaj zaistniała. Zresztą niektórzy dyskutanci też dawali wyraz podobnym uczuciom. Rzeczywiście, jestem bardzo zagniewany, ponieważ wielu poważnych i zasłużonych posłów, z którymi przez kilka lat pracowaliśmy solidnie, ręka w rękę, i sądzę, że zrobiliśmy coś niecoś dobrego dla tego kraju, nagle przestaje być partnerami, nawet partnerami sporu, partnerami dyskusji, a staje się wrogami, którzy rzucają inwektywy, bezpodstawne oskarżenia. Propozycja, którą przedstawiłem z kolegami, jest w naszym przekonaniu logiczną konsekwencją dotychczasowej polityki gospodarczej. Rozpoczęliśmy ją dziesięć lat temu wraz z rządem Mazowieckiego i Balcerowicza, a później ze zmianami, z przerwami, z opóźnieniami realizowały ją wszystkie rządy, również te, w których ministrami finansów byli panowie Borowski, Kołodko i Marek Belka. Ta polityka była kontynuowana, my ją chcemy kontynuować i nie chcemy przegrać i stracić tego, co wypracowały tamte rządy, wszystkie rządy. Sprawy mogą być sporne, możemy się spierać o stawki i o ulgi, ale tu jest kwestionowana cała koncepcja sposobu życia tego kraju, sposobu jego rozwoju. Dlatego wyrażam przede wszystkim żal i zdumienie, że ludzie, którzy rządzili tym krajem, i to jeszcze niedawno, i dobrze wiedzą, czego wymaga rozwój gospodarczy, jakie zadania i wyzwania przed nami stoją, wypowiadają się w sposób zdumiewający, a często dziwny.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#AndrzejWielowieyski">Kilka konkretnych spraw. Zwracam się do pana posła Ciesielskiego, żeby wziął to pod uwagę. Mogę zrozumieć jego bardzo emocjonalne przemówienie i jego oskarżenia, tylko że one przede wszystkim dotyczą spraw, których my, projektodawcy, nie chcieliśmy dyskutować, dlatego że one nam nie pomagały, nawet jeżeli były słuszne i uzasadnione. Propozycje tam zgłaszane będą dalej rozważane i być może wprowadzone do ustawodawstwa, lecz tworzenie szerszej koncepcji legislacyjnej bardzo utrudniało, a nawet, naszym zdaniem, uniemożliwiało podjęcie tego, co było najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#AndrzejWielowieyski">Odniosę się też do słów pana posła Steca, bo to ma ścisły związek, i jeszcze do jednego z posłów, którym będę odpowiadał. Wszystkie te sprawy, które nie zostały podjęte, a niektórzy posłowie z opozycji mają do nas o to istotny żal, będą podejmowane, muszą być podjęte. Pan poseł Stec pytał, dlaczego przerwano prace nad projektami rządowymi. Przerwano je na naszą prośbę, ponieważ, niezależnie od tego, że mieliśmy na głowie budżet, chcieliśmy podjąć sprawy podatkowe w tymże ograniczonym zakresie. Nie rezygnujemy, nie możemy i nie powinniśmy zrezygnować z wykorzystania dorobku prac komisji z poprzednich miesięcy i tygodni. Sądzę, że zarówno przy CIT, jak i przy PIT, zarówno przy podatku od dochodów osób prawnych, jak i podatku od dochodów osobistych, podejmiemy szeroką reformę czy racjonalizację tych dwóch podatków i musimy ją w pierwszym kwartale przyszłego roku zrobić. Nic tutaj nie ma do ukrycia, sprawy są bardzo jasne i sądzę, że w końcu - na zdrowy rozsądek - będziemy, tak jak dotąd, wspólnie pracować nad tymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#AndrzejWielowieyski">Jeszcze jedna sprawa. To, o czym mówił pan poseł Ciesielski, o czym również wspominała pani poseł Bańkowska, sprawa konstytucyjności czy niekonstytucyjności art. 27c. Czy można jednym, biedniejszym, dawać jakiś dodatek, a zamożniejszym nie dawać? Padały zarzuty, że to sprzeczne z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#AndrzejWielowieyski">Przeczytałem kilka ekspertyz naszych współpracowników, z naszego biura studiów, którzy mieli tu wątpliwości. Ale nie wiem, czy państwo posłowie czytaliście również tę opinię kilku profesorów - jak mi się wydaje, może mających większy prestiż, może bardziej wiarygodnych - którzy przyjmowali to zupełnie spokojnie, jako rzecz oczywistą. Chciałbym podkreślić, że zwracali oni uwagę zwłaszcza na to, co jest przecież jasne; że i tak dzielimy obywateli, sytuując ich w przedziałach podatkowych, stosując różne kryteria przy zasiłkach; chodzi więc o to, jakie jest uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#AndrzejWielowieyski">Zwracam uwagę, że zainteresowanie części opinii, zwłaszcza wśród dziennikarzy, wzbudziło orzeczenie Trybunału. Wtedy, w w 1994 r. dyferencjacja pewnych świadczeń socjalnych przebiegała na granicy 2,5 mln zł i Trybunał wskazał, że trochę poniżej czy powyżej tych 2,5 nie stanowi żadnej istotnej różnicy, żeby pozbawiać obywatela podobnego uprawnienia. W wypadku tych przedziałów podatkowych różnice są niewątpliwie bardzo duże. Jeśli chodzi o nasze projekty, chcielibyśmy, żeby np. groźba przekroczenia progu nie stanowiła dla rodziców niebezpieczeństwa, i dobrze byłoby bardzo wyraźnie to złagodzić.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#AndrzejWielowieyski">Kilku posłów pytało o sprawy dotyczące ludzi korzystających z ulg budowlanych. Padały tu liczby sięgające milionów. Mówił o tym pan poseł Stec; pytanie dotyczące tej kwestii stawiał również inny poseł, zdaje się, że poseł Ajchler... czy poseł Plewa, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#AndrzejWielowieyski">Podejmijmy tę sprawę krótko i lapidarnie. Wstydzę się bardzo, ale nie wziąłem ze sobą wszystkich tablic i obliczeń, których dostarczał nam zarówno resort budownictwa, jak i resort finansów. Nie ma tu jednak rzeczy specjalnie ważących - mimo że oskarżono mnie również o dezinformację - dlatego że liczby są jednoznaczne. Podkreślam, nie używajmy sumy 6,5 mln, a w każdym razie pamiętajmy, że jest to liczba dotycząca ludzi korzystających zarówno z ulgi remontowej, jak i z dużej ulgi budowlanej. Ulgę remontową po różnych sporach, kłótniach i propozycjach w naszym...</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Czerniawski: Przedostatnia i ostatnia strona.)</u>
          <u xml:id="u-165.10" who="#AndrzejWielowieyski">Dziękuję bardzo. Nie jest to pozaznaczane, więc nie wiem, panie pośle Czerniawski, czy od razu znajdę tu wszystkie... Ale niektóre procenty są widoczne.</u>
          <u xml:id="u-165.11" who="#AndrzejWielowieyski">Istotne jest to, że zostaje 1200 tys. czy 1300 tys. tych, którzy korzystali z ulgi inwestycyjnej. Podtrzymuję moje wyjaśnienie - nie jest to chyba dezinformacja, zawsze to można uściślić, właśnie poseł Czerniawski dostarczył mi również tych danych - podtrzymuję twierdzenie, że prawie 60% sum, które w tym zakresie budżet państwa oddał podatnikom, dotyczyło dwóch pierwszych przedziałów. Wprawdzie liczba tych ludzi była stosunkowo niewielka, bo w tych 1200 tys. większość stanowiły osoby z pierwszego przedziału, tylko że istota rzeczy polega na tym, że przeciętna ulga, przeciętny zarobek, przeciętny zysk w tym zakresie płatnika z pierwszego przedziału wynosi mniej więcej 8 razy mniej niż w przypadku płatnika najbogatszego, z trzeciego przedziału, i 6 razy mniej niż w przypadku płatnika z drugiego przedziału. Stąd się bierze to, że 58% czy 59% tych sum szło na najzamożniejszych. Jest taka teza - proszę bardzo, niech ją ktoś podważa - ale ona jest dość powszechna, że dawaliśmy ulgi również, jak sądzę, w dużym zakresie na ponadstandardowe budownictwo, za które spokojnie ci zamożniejsi mogli płacić z własnych pieniędzy, natomiast powinniśmy byli chyba, i powinniśmy w przyszłości, zasilać w większym stopniu budownictwo standardowe dla średnio zamożnych, którzy mogą i powinni, a w niedostatecznym stopniu to robią, rozwijać standardowe budownictwo; trzeba ich zasilić. To jest ten główny element motywacji, do czego można dorzucić jeszcze tę bardzo istotną informację, że jeżeli tych najbogatszych, tzn. 30% tych najbogatszych w tym pierwszym przedziale, mamy 300 tys., to jest 1,2% wszystkich podatników, to należy przypuszczać, że oni już w tych ostatnich kilku latach 1,5-krotnie wykorzystali ulgę inwestycyjną. Średnio zamożnych mamy ok. 20%, i są oni bardzo liczni, i wszyscy w tym przedziale w ciągu tych ostatnich 6 czy 7 lat wykorzystali tę ulgę, albo znaczna ich większość, natomiast tych wyraźnie biedniejszych, tych, którzy korzystali z tej ulgi, było w 1998 r. 5,5%. To są te zestawienia, one nie dezinformują, mimo że rzeczywiście fakt jest faktem, że kilkaset tysięcy ludzi korzystało z ulgi budowlanej, ale w bardzo niewielkim zakresie, kilku tysięcy wtedy, kiedy inni mieli kilkadziesiąt tysięcy. Dlatego wydaje nam się, że w skali społecznej ludzie z górnego pierwszego przedziału, zarabiający 1,5 tys., 2 tys., 2,5 tys. zł - ci, którzy są ciągle w pierwszym przedziale... to oni powinni korzystać z zasilania z tych samych środków, które powinny pójść na kasy mieszkaniowe czy inne formy popierania budownictwa. Po prostu dyskutujemy merytorycznie nad sprawą, którą można stawiać inaczej, zwłaszcza że stawiało się ją, i to świetnie rozumiem i, że tak powiem, czuję, z myślą o tym, żeby produkcja budowlana się rozwijała, żeby zasilać rozruch gospodarczy. Twierdzę kategorycznie, że wprawdzie dla przedsiębiorstw budowlanych wygodniej jest mieć do czynienia z zamożnymi, którzy mają tę dodatkową ulgę i mogą sobie na więcej pozwolić - to są dobrzy inwestorzy, dobrzy partnerzy - ale oni nie stracą, jeżeli te pieniądze pójdą na bardziej standardowe budownictwo.</u>
          <u xml:id="u-165.12" who="#AndrzejWielowieyski">Pani poseł Filek, z którą od wielu, wielu tygodni dyskutujemy o pewnych sprawach dotyczących niepełnosprawnych, użyła pewnego sformułowania, na które muszę odpowiedzieć i myślę, że zostanę zrozumiany, zwłaszcza że, jak sądzę, pewne wartości mamy bliskie czy wspólne z panią posłanką Filek. Otóż pani posłanka Filek sformułowała to, co tutaj w tej sali się przewija, czy jest w powietrzu, że niemoralne jest dawanie ulgi bogatym, a zabieranie tym biednym, niepełnosprawnym. Otóż rzeczywiście tu jest pies pogrzebany w przypadku zakładów pracy chronionej, tu jest pies pogrzebany. Temu musimy stawić czoło i temu służyły również nasze projekty. Twierdzimy, że było głęboko niemoralne, żeby pewna liczba zakładów - sądzę, że powyżej 1,5 tys., wszystkich zakładów zatrudniających, w każdym razie zakładów pracy chronionej mamy dwa tysiące kilkaset, prawie 3 tys. - sądzę, że znaczna ich część, więcej niż połowa, otrzymywała w sposób nieuzasadniony, niesprawiedliwy, ze szkodą dla równości działania gospodarczego, grubo nadmierne pieniądze z budżetu państwa, pieniądze nas wszystkich, podatników, dzięki złej ustawie z 1997 r. i złemu systemowi. To było niemoralne, żeby pieniądze podatników szły do części zakładów, bo nie wszystkich, a zwłaszcza nie do tradycyjnych spółdzielni inwalidzkich, które ani z wielkich ulg VAT nie skorzystały, ani nie miały zbyt wysokich zysków, żeby mogły dużo zarabiać na uldze w podatku dochodowym. Tradycyjne zakłady były najmniej tym dotknięte, natomiast bardzo dużo średnich i mniejszych zakładów skorzystało na tym bardzo. Jeżeli średnia dopłata do jednego niepełnosprawnego wynosiła kilkanaście tysięcy, między 12 a 14 tys. zł, to wiedząc o tym, że znaczna część licznych przecież spółdzielni, tych, które zatrudniały wielu niepełnosprawnych nie korzystając zwłaszcza z VAT, otrzymała zasilenie mniej więcej na poziomie wynagrodzenia inwalidów, które im rekompensowano łącznie z ZUS, to stawiam tezę, którą tylko w oparciu o dokumenty NIK można co najmniej częściowo udowodnić, że ponad 1000 zakładów otrzymywało podwójną rekompensatę. Jeżeli koszt wynagrodzenia i koszt składki ZUS dla jednego zatrudnionego niepełnosprawnego w zakładzie pracy chronionej mógł wynosić między 8 a 10 tys. zł, to uzysk, zasilenie finansowe, które te zakłady z kilku tytułów otrzymywały, sięgał 20 tys. zł. Podkreślam, średnia jest niższa dla wszystkich zakładów, ale wiele zakładów w nieznacznym stopniu z tej ulgi korzystało, ponieważ nie miało możliwości ani dużych zysków, ani takiego obrotu, który podpadał pod VAT. Dlatego status tych zakładów bardzo dzielnie broniących się przed zmianami i przed ograniczeniem... Hasło było tutaj oczywiste - nie należy zmieniać, bo ten system jest bardzo dobry. To były wszystkie uchwały organizacji, którą wspominała pani poseł Filek. Oczywiste jest i zrozumiałe, sytuacja finansowa tych zakładów na to wskazuje, że warto było walczyć o dotychczasowy status i go utrzymywać.</u>
          <u xml:id="u-165.13" who="#AndrzejWielowieyski">Pan poseł Stec pytał jeszcze, na ile przekonujące są argumenty resortu - może to powinno być kierowane do resortu, chociaż było i do mnie - że zniesienie tej ulgi nie ma większego znaczenia dla ograniczania szarej strefy, bo to głównie materiały. Myślę, że co najmniej częściowo jest to słuszne zastrzeżenie czy wątpliwość, na pewno w ramach ulgi budowlanej i remontowej częściowo to ograniczało szarą strefę, to był również nasz argument przy obronie ulgi remontowej, a przy uldze mieszkaniowej trochę było tak i trochę tak - częściowo to dalej było w szarej strefie, a kupowało się i rozliczało fakturami i materiałami.</u>
          <u xml:id="u-165.14" who="#AndrzejWielowieyski">Drugie istotne pytanie pana posła Steca, pytanie bardzo ogólne, bardzo teoretyczne, dotyczące wręcz gospodarki światowej. Czy można się rozwijać podwyższając podatki pośrednie? Tak wygląda tendencja w wielu krajach. Nie będę tutaj przedstawiał, bo mam cały plik zestawień różnych stawek podatkowych i tendencji występujących w tym zakresie, ale ta tendencja jest dość oczywista i to nie tylko u nas. Widać, że jest dążenie, tendencja, ambicja, żeby zmniejszać fiskalizm, my mamy ten wskaźnik na poziomie około 43, 42,7. Są kraje, które mają wyższy, są kraje ze wskaźnikiem grubo poniżej 40. My chcemy obniżać i tutaj niewątpliwie będzie się zaznaczała tendencja zmniejszania podatków bezpośrednich i częściowego wyrównywania tego podatkami pośrednimi.</u>
          <u xml:id="u-165.15" who="#AndrzejWielowieyski">Jeden z posłów, przepraszam, nie jestem pewien, czy to poseł Ajchler, czy ktoś inny zadał pytanie... poseł Woźny - odnoszę to i do tego pytania. W wykresach - w tym przypadku nie są to wykresy o skutkach ulg, ale one są jeszcze bardziej skomplikowane - w tych tabelach dotyczących strategii finansowej, strategii podatkowej, przedkładanej przez ministerstwo finansów, które były podstawą również naszego projektu, mamy symulacje budżetowe na najbliższe kilka lat. Widać wyraźnie zmiany, które występują w podatkach bezpośrednich i pośrednich, w ich strukturze. Na przykład bardzo znamienna jest relacja akcyzy do pozostałych podatków pośrednich. Akcyza w moim przekonaniu nie dotyczy bądź nie powinna dotyczyć - chociaż to może być sporne - podstawowych potrzeb ludności, nie dotyczy osób najuboższych. Oczywiście w czasach stalinowskich w tym zakresie stworzono całą doktrynę, że kieliszek bądź butelka stanowią podstawową potrzebę wchodzącą w zakres potrzeb ludzi najuboższych, które powinny być zaspokojone. W tym wypadku akcyza, która stanowi około jednej trzeciej podatków pośrednich, już nie ma charakteru obciążającego.</u>
          <u xml:id="u-165.16" who="#AndrzejWielowieyski">Mówiłem już w tej sali, że tylko część podatków pośrednich, chociażby VAT, w stosunku do usług komunalnych na przykład - tym bardziej gdyby to stosować w odniesieniu do żywności - może stanowić istotne zagrożenie dla uboższych grup. Generalnie VAT, podatki pośrednie stanowią obciążenie tych, którzy konsumują i którzy mogą więcej, tych, którzy mają zwykle średnie lub duże dochody, w każdym razie co najmniej średnie dochody. Ci najubożsi, zwłaszcza jeśli chodzi o żywność, nie są w tym wypadku obciążeni. Jest to tendencja występująca we wszystkich rozwiniętych gospodarkach, we współczesnej polityce gospodarczej na świecie.</u>
          <u xml:id="u-165.17" who="#AndrzejWielowieyski">Pan poseł Stec zapytał, co powinno być główną podstawą i główną zasadą polityki rodzinnej. I podpowiedział mi. W pełni się zgadzam z panem posłem Stecem, że podstawową sprawą dla polityki rodzinnej jest problem zatrudnienia, problem walki z bezrobociem. Nie mam tutaj żadnych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-165.18" who="#AndrzejWielowieyski">Pan poseł Ajchler i pan poseł Nowaczyk podnieśli kwestię tego, w jakim zakresie ulga rodzinna może dotyczyć ludzi mniej zarabiających. Sądzę, że właśnie tego dotyczy. Mówiłem o tym kilka dni temu w swoim przemówieniu. Te sprawy są dość proste do przedstawienia. Istnieje duże wyzwanie i duże zadanie do wykonania. Mówił o tym pan poseł Pietrewicz, a także wspominali o tym inni posłowie. Istnieje problem dzieci wiejskich. W moim przekonaniu te 100 mln zł na stypendia nie rozwiąże problemu. Rozwiązanie tego problemu nadal będzie przed nami. Trzeba coś z tym zrobić. Istnieje problem ludzi, którzy zarabiają za mało. W pełni można wykorzystać ulgę na troje dzieci - czyli na drugie i na trzecie dziecko; jest to trochę wyższa ulga - dopiero wówczas, gdy zarobki wynoszą sześćset kilkadziesiąt złotych miesięcznie. Dopiero wtedy wystarczy na to, by odprowadzić 7,5% do kasy chorych i by zsumować te 146 zł oraz 218 zł i je potrącić. Oczywiście jeżeli mam więcej dzieci, to już nic dodatkowo na nie nie uzyskam, gdy zarabiam tylko 640 zł lub 650 zł. Abym mógł coś uzyskać na jedno dziecko, wystarczy, że zarabiam 420 zł bądź 430 zł, czyli 5 tys. zł rocznie. Oczywiście jest jasne, o co chodzi. Są ludzie, którzy nie zarabiają przez wszystkie miesiące w roku albo mają bardzo niską płacę lub pracę na pół etatu. Wówczas tracą oni tę ulgę. To jest następne wyzwanie, które musi być podjęte - mówiliśmy sobie już o tym z panem posłem Rulewskim. Były próby podejmowania tego w niedawnym czasie. Sądzę, że co najmniej jakiś jednorazowy wysiłek powinien być podjęty wtedy kiedy dzieci najbardziej potrzebują wsparcia. Podkreślam - i podkreślali to również moi poprzednicy, broniący tego projektu - że wprowadzenie ulg rodzinnych do systemu podatkowego jest pierwszym krokiem, jest rozpoczęciem intensywniejszego działania na rzecz aktywnej polityki rodzinnej. I przypominam jeszcze Wysokiemu Sejmowi, że podatkowe ulgi rodzinne są instytucja dość rozpowszechnioną, zwłaszcza w europejskich systemach podatkowych, wcale nie izolowaną, mimo że - zgadzam się - są teoretycy, którzy bardzo krzywo patrzą na te ulgi i mówią, że z różnych przyczyn lepiej mieć system zasiłków czy inną formę pomocy społecznej i nie należy psuć jasnego systemu podatkowego i tej relacji między budżetem państwa a gospodarką. Jednak większość krajów te ulgi akceptuje i stosuje je. Myślę, że dzieje się tak z powodów społeczno-psychologicznych, dlatego że ten podatek jednak waży, ludzie poważniej na to patrzą i jest to rzeczywiście kwestia wsparcia dla dzieci, a przecież miejmy świadomość - może tego tutaj nie mówiono - że odtwarzamy się w tej chwili tylko w 3/4, że brakuje nam 1/4 dzieci i to też jest jakieś wyzwanie. Tak jest nie tylko u nas, szereg innych krajów europejskich jest w podobnej sytuacji. Brakuje nam 1/4 dzieci i jakieś działanie tutaj można podjąć. Sejm uchwalił już raz wprowadzenie ulgi rodzinnej - to było 4 czy 5 lat temu - prezydent to zawetował z zupełnie innych powodów i nie weszło to w życie. Mam nadzieję, że tym razem ta wersja w życie wejdzie.</u>
          <u xml:id="u-165.19" who="#AndrzejWielowieyski">Inne pytania nie były skierowane do mnie albo ja nie wziąłem ich do siebie, ale jeżeli będą jeszcze inne pytania lub jeżeli coś opuściłem, to proszę o uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana ministra Jerzego Millera, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#JanKról">W kolejności odpowiedzą posłowie, ministrowie...</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Zawsze było odwrotnie - najpierw byli posłowie, potem ministrowie.)</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#JanKról">To nie ma reguły, tak panowie się porozumieli i taką kolejność wybrali. Nie ma zasady.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#JanKról">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JerzyMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Zbrzyzny pytał o poziom fiskalizmu w Polsce po wprowadzeniu proponowanych rozwiązań podatkowych. Pozwolę sobie odwołać się do rozdziału 3 uzasadnienia do ustawy budżetowej na rok 2000, gdzie w tablicy 43 podano, iż dochody ogółem z sektora finansów publicznych w roku 1999 stanowią 41,68% produktu krajowego brutto, z czego podatki pośrednie 12,38%, a bezpośrednie 8,05%. W roku 2000 dochody z sektora publicznego w relacji do produktu krajowego brutto będą stanowiły już tylko 41,4%. Natomiast rozbicie tychże dochodów na podatki pośrednie i bezpośrednie kształtuje się tak: o 50 punktów bazowych więcej w przypadku podatków pośrednich, ale równocześnie o 45 punktów bazowych mniej w przypadku podatków bezpośrednich. W kolejnym roku, w roku 2001 — już nie będę podawał tego rozbicia na dwie kategorie podatków — dochody z sektora finansów publicznych stanowią już tylko 39,09% produktu krajowego brutto, w roku 2002 — 37,84%. Tak więc tendencja do zmniejszania fiskalizmu jest chyba wyraźnie widoczna.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#JerzyMiller">Drugie pytanie, na które chciałbym odpowiedzieć, dotyczy symulacji dochodów budżetu państwa w kolejnych latach budżetowych. Pozwolę sobie nie zgodzić się z twierdzeniem, iż w uzasadnieniu do przedłożenia rządowego podane dane są podane tylko i wyłącznie bardzo zgrubnie. Rada Ministrów, zanim podjęła decyzję o swoim stanowisku wobec projektu poselskiego, nie dopatrzyła się w tymże dokumencie żadnych nieścisłości. I tak w roku 2000 w zakresie zmian dotyczących ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje się zwiększenie dochodów budżetowych o kwotę 543 mln zł z tytułu zniesienia ulg i zwolnień, a jednocześnie przewiduje się zmniejszenie dochodów budżetu państwa o kwotę 583 mln z tytułu obniżenia stawek podatkowych. Odpowiednio w roku 2001 zwiększenie dochodów budżetowych szacuje się na kwotę 2047 mln zł, a zmniejszenie z tytułu obniżonych stawek na 874 mln zł. Pan poseł prosił również o szacunek dotyczący roku 2002 jako ostatniego, w którym zachodzą zmiany stawek podatkowych. Zwiększenie dochodów budżetu państwa z tytułu zlikwidowanych ulg i zwolnień szacowane jest na kwotę 3375 mln zł, natomiast zmniejszenie dochodów szacowane jest na 4006 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#JerzyMiller">Odpowiednio w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych efekt zmniejszenia ulg i zwolnień w roku 2000 to w sumie 43 mln zł, po uwzględnieniu obniżonych dochodów z tytułu zmiany ustaw w zakresie warunków amortyzacji. Natomiast efekt zmian stawek podatkowych to ubytek dochodów budżetowych o kwotę 1950 mln zł. W roku 2001 zwiększenia dochodów budżetowych opiewają na kwotę 702 mln, ubytek dochodów budżetowych - na kwotę 2926 mln zł. W roku 2002 zwiększenie dochodów budżetu państwa: 1189 mln, zmniejszenie dochodów z tytułu obniżonych stawek - 3019 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#JerzyMiller">I ostatnie pytanie, które wiąże się z liczbami. Czuję się zobowiązany przyznać się do pomyłki przy ostatniej prezentacji skutków zmian podatkowych dla budżetów samorządowych - mianowicie podałem państwu skutki zawyżone. Dzisiaj chcę te liczby skorygować, ponieważ poprzednie uwzględniały nie tylko zmiany wysokości stawek i zakresu ulg i zwolnień, ale również skłonność podatników do korzystania z rozwiązań zryczałtowanych. Po wyeliminowaniu tamtego zakłócenia różnica wynosi: w przypadku podatku dochodowego od osób prawnych 116 mln zł na niekorzyść samorządu terytorialnego, w przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - 36 100 tys. zł również na niekorzyść samorządu terytorialnego, a w związku z tym te dwa podatki dają skutek sumaryczny 152 100 tys. zł. W uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej na rok 2000 jest podana prognoza dochodów samorządu terytorialnego właśnie na rok 2000 - szacuje się tam, iż będą to dochody w wysokości 74 511 200 tys. zł. I teraz to moje sprostowanie. Poprzednio mówiłem, iż ubytek w dochodach budżetów samorządowych będzie wynosił około 3 promil. Pomyliłem się. Będzie wynosił niepełne 2 promil. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#JanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Jana Rudowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze z pytań pani poseł Filek, które kierowane było pod adresem Ministerstwa Finansów, brzmiało: Z jakich powodów Ministerstwo Finansów, projektując rozwiązania podatkowe, które miały obowiązywać od 1 stycznia 2000 r., nie wprowadziło jednolitych rozwiązań podatkowych dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą i uzyskujących z tego tytułu dochody podlegające opodatkowaniu?</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JanRudowski">Wysoka Izbo! Ministerstwo Finansów na etapie prac projektowych podjęło taką inicjatywę. Wystąpiło zarówno do ekspertów krajowych, jak i zagranicznych o zbadanie dopuszczalności takiej konstrukcji. Tego typu rozwiązanie obowiązuje aktualnie w jednym kraju europejskim. Stosuje je Chorwacja. Mimo negatywnej wstępnej opinii podjęto dalsze próby, które musiały się jednak skończyć negatywnie z uwagi na określone problemy. Jest to bez wątpienia zagadnienie warte rozważenia i podjęcia. Jeżeli aktualnie poniechano prac, to być może w przyszłości warto do nich powrócić.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#JanRudowski">Ale z jakich powodów na tym etapie należało od tego odstąpić? Przede wszystkim chodzi tu o różne konstrukcje w zakresie stawek podatkowych. W zakresie tamtego podatku dochodowego obowiązują stawki progresywne, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych - stawka liniowa. To wywołuje i taki skutek, że stawka efektywna w podatku dochodowym od osób fizycznych wynosi za 1998 r. 16,17%, a dla osób prawnych - 30,76%. Z grupy podmiotów prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się na zasadach ogólnych tylko 283 tys. uzyskuje wyłącznie dochody z działalności gospodarczej. Pozostała grupa, około miliona podmiotów, uzyskuje dochody również z innych źródeł podlegające kumulacji. To powoduje, że w tej grupie, która prowadzi wyłącznie działalność gospodarczą, stawka efektywna wynosi 27,04%, natomiast w pozostałej grupie jest już znacznie niższa. Tak więc powstaje problem stawek i problem kumulacji dochodów z wielu źródeł.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#JanRudowski">Drugi problem, który wyłonił się w trakcie projektowania, to różne systemy kształtowania podstawy opodatkowania. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych obowiązujący system ulg umożliwia aktualnie odliczanie darowizn i wydatków inwestycyjnych, natomiast w wypadku osób fizycznych jest on znacznie bardziej rozbudowany, dostosowany do specyfiki tych podmiotów i dochodów uzyskiwanych przez nie, jak również uwzględniający historyczny rozwój polskiego systemu podatkowego. To powoduje, że w efekcie podstawa opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych ulega pomniejszeniu o odliczenia od dochodu, których katalog jest rozbudowany, a następnie, po wyliczeniu, od podstawy opodatkowania należnego podatku. Tak więc rozwinięty i skomplikowany system ulg nie dawał również możliwości łagodnego dostosowania warunków opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#JanRudowski">Trzecia kwestia, bardzo istotna, to same konstrukcje formalnoprawne, które stanowią o działalności gospodarczej, czyli różne podstawy tworzenia i różny byt prawny osób prawnych i podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, osób fizycznych. Myślę, że tu bardzo pomocne byłyby rozwiązania systemowe w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, uporządkowanie, określenie, jakie podmioty prowadzą działalność gospodarczą. Dopiero do takiej regulacji można by dostosować regulacje podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#JanRudowski">Czwarta istotna kwestia, którą należało brać pod uwagę, to wydzielenie majątku służącego wyłącznie prowadzeniu działalności gospodarczej. W wypadku kategorii osób prawnych jest to oczywiste. Aktualnie obowiązujące nie tylko przepisy podatkowe, ale również przepisy o rachunkowości, ogólne przepisy o prowadzeniu działalności gospodarczej wymagają wydzielenia majątku. W wypadku osób fizycznych z reguły majątek osobisty zlewa się z majątkiem związanym z działalnością gospodarczą. Konto przeznaczone wyłącznie dla działalności gospodarczej może być wyodrębnione i wówczas odsetki powstające na tym koncie doliczane są do dochodów z działalności gospodarczej. W pozostałych warunkach podatnik odpowiada całym swoim majątkiem, czyli właściwie cały majątek jest zaangażowany w prowadzoną działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#JanRudowski">Te powody, jako zasadnicze na tym etapie projektowania, nie tylko utrudniły, ale w ocenie Ministerstwa Finansów uniemożliwiły przygotowanie takiej ustawy. Stąd też propozycja przedstawiona Wysokiej Izbie, aby utrzymać opodatkowanie według zróżnicowanych zasad dla podatników będących osobami prawnymi i odrębne opodatkowanie, na odrębnych zasadach, z utrzymaniem większości ulg aktualnie przysługujących, dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą - i z utrzymaniem zasady kumulacji dochodów ze wszystkich źródeł. To oczywiście ma swoje dalsze skutki polegające m.in. na większym stopniu skomplikowania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem do tej ustawy należało wprowadzić przepisy obejmujące również tych podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#JanRudowski">Kolejne pytanie adresowane bezpośrednio do mnie, pytanie pana posła Ajchlera o zasady podatkowe związane z odroczonymi terminami płatności, w skrócie: kredyt kupiecki. Panie pośle, ta kwestia była przedmiotem szczegółowej dyskusji w Komisji Finansów Publicznych. Wówczas wyrażałem taki pogląd - i podtrzymuję go - że prawo podatkowe powinno być jak najbardziej neutralne wobec osób prowadzących działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy, tak jak każdy, powinni w pełni korzystać z wyrażonej w Kodeksie cywilnym zasady swobody umów. Ewentualna próba wyeliminowania zjawiska, o którym pan poseł wspomina, powinna nastąpić w innym miejscu - nie w przepisach podatkowych, w innych przepisach. Wyeliminowanie możliwości wykorzystywania przewagi ekonomicznej to nie jest domena ustaw podatkowych. Na pewno na decyzji Komisji Finansów Publicznych podejmowanej w trakcie prac nad przedłożeniem rządowym zaważyła opinia prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Opinia ta nie wskazywała, w jakich przepisach należałoby dokonać regulacji. Mam nadzieję, że w toku dalszych, końcowych prac Komisji Finansów Publicznych nad przedłożeniami rządowymi takie rozwiązanie uda się znaleźć i rząd będzie takie rozwiązanie wspierał.</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#JanRudowski">Kolejna kwestia wzbudzająca wątpliwości dotyczy kredytów tzw. studenckich. Ten problem postawił pan poseł Wikiński. Otóż, Wysoka Izbo, nie ma problemu pogorszenia warunków zaciągania kredytów studenckich przez studentów. Wobec tych kredytobiorców nie zachodzą żadną miarą zmiany, które były proponowane bądź to w przedłożeniach rządowych, bądź też w omawianych projektach poselskich. Istnieje wyłącznie problem, który musiał znaleźć swoje uregulowanie w związku z treścią ustawy o finansach publicznych, bowiem dopłaty do kredytów zrównano z dotacjami, a dotacje przedmiotowe przekazywane przez skarb państwa bądź jednostki samorządu terytorialnego są wolne od podatku dochodowego. Czyli powstaje taka sytuacja, w której bank udzielający kredytu otrzymuje dopłaty do wyrównania odsetek, i ta dopłata byłaby po stronie banku wolna od podatku dochodowego, co nie wydaje się być uzasadnione. Natomiast nie wpływa to na pogorszenie warunków zaciągania kredytów przez studentów jako kredytobiorców.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#JanRudowski">Kolejna kwestia, poruszona przez panią poseł Bańkowską, dotyczy możliwości rozszerzenia ulg o charakterze rodzinnym również na te podmioty, na te rodziny, w których na dzieci pozostające w rodzinie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny. Wysoka Izbo, tego typu konstrukcja nie wydaje się być uzasadniona. Rząd nie projektował takiego rozwiązania z uwagi na następujące fakty. Zasiłki pielęgnacyjne pozostają wolne od podatku dochodowego. Z tytułu wydatków ponoszonych przez rodziców posiadających na utrzymaniu dzieci niepełnosprawne przysługują dalsze preferencje przewidziane w aktualnie obowiązujących przepisach i w przepisach, które były również zaprojektowane w przedłożeniu rządowym, czyli możliwości odliczania wydatków ponoszonych w związku z tym, że z tytułu utrzymywania dzieci niepełnosprawnych te wydatki muszą być zwiększone, m.in. chodzi o wydatki na zakupy, naprawy sprzętu rehabilitacyjnego, przystosowanie mieszkania dla potrzeb niepełnosprawnych, wydatki związane z koloniami i specjalnymi obozami. Te wydatki odliczane są w sposób najkorzystniejszy dla podatnika, czyli od dochodu. W ocenie rządu nie istnieje zatem potrzeba modyfikacji rozwiązań w zakresie ulg prorodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#JanRudowski">Kolejna ważna kwestia przedstawiona przez pana posła Czerniawskiego dotyczy rozwiązań w zakresie amortyzacji i możliwości stosowania wyższej amortyzacji dla tych podatników, którzy prowadzą działalność gospodarczą na terenach objętych wysokim bezrobociem bądź zagrożonych degradacją.</u>
          <u xml:id="u-169.11" who="#JanRudowski">Wysoka Izbo! Jak słusznie wskazywał pan poseł Kracik, te rozwiązania, które według oceny przedstawionej w dniu dzisiejszym Wysokiej Izbie były luką podatkową i zagrożeniem dla całego systemu podatkowego, obowiązują od 1997 r., od 1 stycznia tego roku podatkowego. W efekcie ich obowiązywania tego typu mechanizmy, o jakich była mowa, nie zostały stwierdzone ani w toku kontroli skarbowych prowadzonych przez aparat skarbowy, ani nie były sygnalizowane przez inne organy uprawnione do prowadzenia kontroli. Dlatego rząd zaproponował, aby ta dodatkowa amortyzacja przysługiwała dla tych podatników, których siedziba znajduje się na terenie tych gmin.</u>
          <u xml:id="u-169.12" who="#JanRudowski">W efekcie prac prowadzonych w Komisji Finansów Publicznych nastąpiło sprecyzowanie, co prowadzi do zawężenia tej możliwości wyłącznie do tych podmiotów, które lokalizują zakłady na terenie gmin zagrożonych bezrobociem. Czyli to sprecyzowanie, zawężenie ulgi zostało przyjęte w toku prac komisji, natomiast w ocenie rządu to rozwiązanie, które obowiązuje aktualnie, nie jest zagrożeniem, które tu było sygnalizowane. Jednocześnie informuję Wysoką Izbę, iż odpisy amortyzacyjne jako składnik kosztów przedsiębiorców stanowią 6,4% ogółu kosztów przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-169.13" who="#JanRudowski">Sądzę, że udzieliłem uzupełniającej odpowiedzi na pozostałe pytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#JanKról">Pan poseł Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#StanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#StanisławStec">Pierwsza sprawa, to w nawiązaniu do wypowiedzi pana posła Kracika i pana ministra Rudowskiego, że amortyzacja, a takie rozwiązanie istnieje w tych gminach zagrożonych bezrobociem; to jest fakt, że istnieje, ale jest to rozporządzenie ministra finansów i minister finansów bierze odpowiedzialność za ewentualne nieprawidłowości. A teraz jest propozycja ustawy i ustawa musi być szczelna.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#StanisławStec">Panie ministrze, jeżeli raz na 10 lat kontrolujecie firmy prowadzące działalność gospodarczą, to skąd wiecie, że nie ma nieprawidłowości. A skoro pan poseł Kracik mówi, że jeżeli się wcześniej zamortyzuje, to później będzie wyższy podatek, to dlaczego Ministerstwo Finansów nie chce się zgodzić na amortyzowanie według ustawy o rachunkowości, czyli, przyjmując tę interpretację, aby podatnik sam sobie ustalał stawki amortyzacyjne?</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#StanisławStec">Jeżeli chodzi o wypowiedź pana posła Wielowieyskiego, że ulgi powodują wspieranie budownictwa ponadstandardowego. Panie pośle, przecież ulga dotyczy 70 m2 mieszkania. Czy 70m2 to jest ponad standard? Chyba nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JanKról">Panie pośle, ale już nie jest czas na polemikę ze sprawozdawcami, tylko ewentualnie na...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#StanisławStec">Ale, panie marszałku, te 100 mln muszę sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanKról">No to proszę sprostować oraz sygnalizować, na jakie pytania ewentualnie nie uzyskał pan odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#StanisławStec">Bo to nie jest stypendium tylko dla dzieci wiejskich. Te 100 mln to jest rezerwa z przeznaczeniem na utrzymanie, remonty szkół wiejskich i stypendia. Gdyby było na same stypendia, to byłaby większa suma, a teraz nie wiadomo, na jaką sumę będą stypendia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JanKról">Pan poseł Kamiński w jakim trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#KrzysztofKamiński">Wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#KrzysztofKamiński">Panie marszałku, zgłaszam wniosek formalny związany z trybem prac nad obydwoma ustawami.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#KrzysztofKamiński">Wnoszę o to, aby przejść do trzeciego czytania na tym posiedzeniu Sejmu i nie odsyłać projektów do komisji, dlatego że w trakcie debaty nie można było składać żadnych poprawek i żadne poprawki nie wpłynęły. Nie wiem, na jakiej zasadzie marszałek Stefaniuk przyjął plik dokumentów. Nie można składać poprawek do nieistniejącego tekstu ustawy. Komisja wnosi o odrzucenie, nie można składać poprawek do wniosku. W takim przypadku wpływ na treść ustawy można mieć wyłącznie w następującej sytuacji: Gdyby Sejm przyjął wniosek mniejszości, to wpływ na treść ustawy można mieć dopiero w postępowaniu przed Senatem. Taka interpretacja obowiązuje od 29 grudnia 1994 r., kiedy w Sejmie debatowano nad budżetem i podatkami. Pamiętam, że wtedy SLD, gdy doszło do władzy, podniosło podatek z 20% na 21% i KPN złożył sto czterdzieści parę poprawek. Strona 77 stenogramu. Wtedy w głosowaniu en bloc odrzucono, po wniosku SLD, te nasze poprawki. Kiedy z tej mównicy zwróciłem się do posłów SLD, mówiąc, że mamy prawo zgłaszać poprawki i głosować nad nimi, jeden z ważnych przedstawicieli SLD odpowiedział mi: „Nie wolno czynić ze swojego prawa użytku, panie pośle Kamiński, który jest sprzeczny z przeznaczeniem tego prawa, i takie działanie nie podlega ochronie tego prawa”. Słowa te wypowiedział poseł Maciej Manicki.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#KrzysztofKamiński">W wieczornych głosowaniach powinniśmy rozstrzygnąć o wniosku mniejszości. Ewentualny wpływ na treść ustawy opozycja może uzyskać wyłącznie w postępowaniu przed Senatem. Nie ma projektu ustawy, który by wyszedł z komisji budżetu i finansów. Nie ma. Nigdy przez 4 lata, kiedy byliście u władzy, nie dopuściliście opozycji do tego, aby w sytuacji, kiedy komisja wnosi o odrzucenie projektu, mogły być składane jakiekolwiek poprawki. Nie ma poprawek, bo nie ma ustawy, panie Macieju.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#JanKról">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#JanKról">W tej sprawie, w sprawie tego wniosku, tak?</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#JanKról">Pan poseł Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MaciejManicki">Panie Przewodniczący! Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł, czujnie przeszukawszy stenogramy, znalazł coś, co mógł wykorzystać; trzeba to przyznać. Natomiast jeśli chodzi o problem dotyczący zgłaszania poprawek, to chciałbym zwrócić uwagę, panie pośle, że sytuację mamy następującą:</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MaciejManicki">1. Komisja postawiła wniosek o odrzucenie projektu ustawy zawartego w drukach nr 1500 i 1500-A. To jest stanowisko komisji. W tej sytuacji to, jako najdalej idące, Sejm musi przegłosować jako pierwsze. Nie ma dalej idącego wniosku niż o odrzucenie w całości. I Sejm musi nad tym głosować. Należy jednak założyć, że Sejm może takiego wniosku komisji nie przyjąć. A w tej sytuacji pozostaje mu głosowanie nad wnioskami mniejszości i poprawkami, bez rozróżnienia, co jest czym, tylko z punktu widzenia przepisu regulaminu, który mówi, że najpierw głosuje się nad wnioskiem najdalej idącym, w takim rozumieniu, że rozstrzyga o wszystkich innych wnioskach. I oczywiście ma pan rację, że nie można, nie wolno do projektu ustawy zawartego w druku nr 1500 zgłaszać poprawek w drugim czytaniu. Ma pan w 100% rację.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MaciejManicki">W związku z tym informuję uprzejmie pana posła, jak również pozostałych panie i panów posłów, że wszystkie wnioski, które zgłosili posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, nie dotyczą projektu z druku nr 1500, tyle tylko, że są wnioskami dopuszczalnymi: ustawie nadać brzmienie... Notabene taką samą poprawką posłużył się, o ile dobrze pamiętam, jeden z posłów koalicji, która stwierdziła poniewczasie, że wniosek mniejszości przygotowany wcześniej też nadaje się, podobnie jak wcześniejsze przedłożenia rządowe i poselskie, do kosza. I mamy stan: poprawka na poprawkę. My przygotowaliśmy tych poprawek może trochę więcej. Koalicja być może była bardziej skoncentrowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#JanKról">Wiemy, panie pośle. Poprawki są zasadne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Są to takie błędy, które bardzo drogo kosztują.)</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#JanKról">Też w tej sprawie? Przecież był wniosek za i wniosek przeciw.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Do pana posła Kamińskiego.)</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#JanKról">Nie ma już dyskusji. Był wniosek przeciw czy nawet nie wniosek, tylko ustosunkowanie się do wniosku. W takim razie, panie pośle, już w zasadzie nie ma możliwości...</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Nie widzi pan celowości wyjaśnienia posłowi Kamińskiemu?)</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#JanKról">Pan poseł Manicki bardzo obszernie sprawę wyjaśnił. Myślę, że kwestia jest już dla Izby jasna.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Sprostowanie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#JanKról">Pan poseł Stec pragnie sprostować?</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Tak - sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, tam są takie błędy...)</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#JanKról">Panie pośle, na boku, w kuluarach najlepiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Kamiński jest w błędzie, bo druk nr 1508 jest projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Do tego projektu ustawy trzeba zgłaszać poprawki - i są zgłoszone poprawki - i trzeba odesłać go do komisji.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Ja nie mówiłem o osobach prawnych.)</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#StanisławStec">Nie powiedział pan tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JanKról">Pan poseł Szkaradek.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: To pan poseł Stec może, a ja nie?)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#JanKról">Bo pan poseł Wagner chciał polemizować z panem posłem Kamińskim, myślałem, że już merytorycznie sprawa jest wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#JanKról">Pan poseł Szkaradek w sprawie formalnej.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Ja chciałem douczyć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AndrzejSzkaradek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność proszę o półgodzinną przerwę przed tym głosowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#JanKról">Proszę państwa, panie posłanki i panowie posłowie, w zasadzie wyczerpaliśmy debatę, wyczerpaliśmy pytania.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#JanKról">Zgodnie z planem i tak do głosowań mieliśmy przystąpić o godz. 17, w tej chwili trwa posiedzenie Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#JanKról">Uwzględniam wniosek czy prośbę pana posła Szkaradka i ogłaszam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#JanKról">Po przerwie przystąpimy do serii głosowań, bo to będzie rozstrzygnięcie w sprawie losów ustaw podatkowych, a także trzecie czytanie sprawozdania o projekcie ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#JanKról">Ogłaszam przerwę do godz. 17.15.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 45 do godz. 18 min 31)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#JanKról">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#JanKról">Kontynuujemy rozpatrywanie punktów 8 i 9 porządku dziennego, obejmujących sprawozdania komisji o projektach ustaw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#JanKról">Odbyła się dyskusja, zadane zostały pytania, udzielone zostały odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#JanKról">Pan poseł Kamiński wycofał zgłoszony wniosek o przejście do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#JanKról">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonych projektów ustaw, proponuję, aby Sejm ponownie skierował te projekty do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#JanKról">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#JanKról">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 1190, 1190-A, 1428, 1428-A i 1428-B) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-185.9" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Henryka Goryszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-185.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że pańskie postanowienie, które pan przed chwilą przedstawił, do którego odnoszę się z szacunkiem, nie budzi mojego entuzjazmu. Moja komisja będzie musiała rozpocząć pracę i, jak sądzę, pracować bez przerwy od 24 do 30 godzin.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#HenrykGoryszewski"> Nawiasem mówiąc, panie marszałku - to tak dla rozluźnienia trochę napiętej atmosfery po rannych emocjach - losy tej reformy podatkowej, za chwilę będę mówił o VAT, są wyłącznie w moich rękach.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#HenrykGoryszewski"> Gdybym tak bowiem - nie daj Panie Boże - przez trzy dni przedstawiał sprawozdanie o VAT... </u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym panie i panowie posłowie złożyli 21 poprawek. Pewien kompleks poprawek, a mianowicie poprawki wymienione w uwadze zamieszczonej na 9 stronie sprawozdania, nr: 1–5, 8, 9, 11–14 i 17–19, dotyczą pewnego nowego, kompleksowego uregulowania podatku VAT w rolnictwie na nieprzetworzone produkty rolne, tam gdzie obecnie obowiązuje stawka zerowa. Otóż chciałbym w tej części mojego sprawozdania przypomnieć tylko, że Komisja Finansów Publicznych, mając zastrzeżenia do tej części przedłożenia rządowego - informowałem już o tym Wysoką Izbę - powołała specjalną podkomisję, która w tej materii ma przygotować komisyjny projekt unormowania dotyczącego wprowadzenia podatku od towarów i usług na nieprzetworzone produkty i artykuły żywnościowe, na produkty rolne, i przedstawić go Wysokiej Izbie mniej więcej w takim terminie, żeby, uwzględniając rozsądne, konieczne prace nad tym projektem, Izba mogła uchwalić ten podatek w pierwszej połowie roku i żeby wraz z nowym okresem roku rolnego - wraz rokiem wegetacyjnym, tak bym powiedział - ten podatek mógł wejść w życie.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z reguły tak jest, że sprawozdanie posła po drugim czytaniu, przedstawiające efekt pracy w komisji, budzi mniej emocji i znacznie mniej zainteresowania w Wysokiej Izbie. Ponieważ rzeczywiście przed moją komisją jest ogromna praca i ogromny wysiłek, to, jeśli pan marszałek nie skarci mnie z tego tytułu, skończyłbym w tej chwili generalne przedstawianie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#HenrykGoryszewski"> Będę odpowiadał na pytania bądź też z własnej inicjatywy przedstawiał pewne wątpliwości, kiedy będziemy dochodzili do odpowiednich kwestii związanych z tym projektem. </u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#JanKról">Prezydium Sejmu ma zaufanie, jeśli chodzi o sprawność działania pana posła przewodniczącego Goryszewskiego, toteż wszystko zapewne potoczy się dobrze.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#JanKról">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#JanKról">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#JanKról">Komisja przedstawia poprawki i wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#JanKról">Informuję, że zostały wycofane wnioski mniejszości nr 1, 3 i 5, a także poprawka nr 20.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#JanKról">W poprawkach nr 1–5, 8, 9 lit. a, b i d, 11–14 oraz 17 do art. 2, 4, 7, 9, 10, 15, 18, 23, 25, 27, 28 oraz do załącznika nr 1 wnioskodawca proponuje, aby towary związane z produkcją rolną objęte były stawką podatku 0%.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#JanKról">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#JanKról">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#JanKról">Pan poseł Stec, pytanie - tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#StanisławStec">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Obecnie produkty rolne nisko przetworzone są zwolnione z podatku. W związku z tym rolnicy nie mogą odliczyć podatku zawartego w cenie surowców wykorzystywanych w produkcji, między innymi w cenie paliwa, energii elektrycznej, części zamiennych, materiałów budowlanych. Jeśli nie wprowadzimy od 1 stycznia stawki zero na produkty rolne nisko przetworzone, czy potwierdzi pan to, że rolnicy nadal nie będą mogli odliczać tego VAT i nie będą mogli obniżyć kosztów produkcji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Pośle! Panie i Panowie Posłowie! Oczywiście, że potwierdzam. Sytuacja nie ulegnie zmianie, ponieważ na skutek tego, że dzisiaj te produkty, które są przedmiotem pytania, są zwolnione całkowicie z podatku VAT, nie można odliczać VAT, tzw. VAT naliczanego, czyli tego VAT, który rolnik uiszcza, kupując paliwo do swoich maszyn, kupując środki produkcji rolnej, płacąc za energię elektryczną, materiały budowlane potrzebne na przykład do naprawy stodoły lub postawienia obory bądź też stajni - wymieniam oba obiekty, mógłbym wymienić jeszcze kilka innych, żeby nie było problemu, i nawet być może postawiłbym prawidłowo spójniki.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#HenrykGoryszewski">Otóż jeżeli byłby wprowadzony podatek zerowy, to wtedy stawka zerowa jest stawką czynną, przyjmowaną do rozliczenia i rolnicy nabyliby prawo do potrącenia podatku naliczonego, czyli do zwrotu podatku, ponieważ podatek naliczony zawsze byłby większy, dlatego że suma zer zawsze daje zero. W związku z tym, po pierwsze, pojawiłby się problem strat budżetowych, strat po stronie dochodów budżetowych, w stosunku do obecnego stanu, który jest szacowany w zależności od... no, nie chcę powiedzieć od okoliczności, bliżej je określając, dlatego że te szacunki są rozbieżne, ale zawsze znacznie powyżej 1 mld zł. To są straty budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#HenrykGoryszewski">Po drugie, pojawiłby się poważny problem polegający na konieczności zbudowania całego procesu dokumentacji koniecznej po to, żeby uzasadnić prawo do zwrotu i wysokość tego zwrotu. Z tego m.in. powodu, kiedy wprowadzano VAT w 1993 r., to nie dość, że Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów pracowała mniej więcej osiem miesięcy, i bez politycznych stresów, i bez przystawiania pistoletu komukolwiek do głowy, nad tym podatkiem, to jeszcze było sześć miesięcy vacatio legis - czasu, który był poświęcony na przygotowanie się do wdrożenia tego podatku. Obecnie operacja wprowadzenia VAT w rolnictwie będzie wymagała również zbudowania całej aparatury rozliczeniowej, dokumentacyjnej i czasu na przygotowanie funkcjonowania VAT. I to z tego powodu Komisja Finansów Publicznych powołała podkomisję, bo w odróżnieniu od różnych sympatii i antypatii do rolnictwa, w Komisji Finansów Publicznych jest pełne zrozumienie wśród znakomitej większości posłów, od prawicy do lewicy, konieczności unormowania i wprowadzenia systemu pozwalającego na zwrot VAT rolnikom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#JanKról">Pan poseł chciałby jeszcze zadać pytanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#JanKról">Kto jeszcze z posłów chce zadać pytanie? Nikt więcej.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan poseł Pilarczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JózefJerzyPilarczyk">Panie Marszałku! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Część produktów rolnych podlega obrotowi w tzw. szarej strefie. Szczególnie właścicielom zakładów przetwórstwa, którzy prowadzą skup na własną rękę, zależy na tym, żeby rolnikom nie wystawiać faktur za skupione produkty. Dotyczy to np. zbóż, dotyczy to żywca wieprzowego. Czy wprowadzenie zerowej stawki VAT nie wymusi konieczności wystawiania rolnikowi takiego dokumentu? Rolnik będzie zmuszony do egzekwowania tego od odbiorcy swojego towaru, wystawienie takiego dokumentu w znakomity sposób ograniczy funkcjonowanie szarej strefy w skupie, w przetwórstwie i w innych ogniwach przetwórstwa artykułów rolno-spożywczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JanKról">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tego rodzaju pytania prowokują mnie do tego, żeby dać upust swojej pasji polemicznej.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#HenrykGoryszewski">Po pierwsze, raz już, panie pośle, wyjaśniałem, że potrzebny jest czas na przygotowanie całego procesu wprowadzenia VAT w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#HenrykGoryszewski">Po drugie, panie pośle, zwracałem uwagę na to, że to jest nie tylko kwestia wyrównania - nie cofnę się przed życiem określenia - sprawiedliwości wobec mieszkańców wsi.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#HenrykGoryszewski"> Aż korci powiedzieć, że ja miałem dopiero dwa lata na to wyrównanie, a państwo mieliście cztery, ci, którzy klaskali. </u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#HenrykGoryszewski"> Ale ponieważ, panie i panowie posłowie, jest to również wyzwanie dla budżetu, ponieważ ten budżet trzeba zbilansować, to wymaga to czasu na wprowadzenie tego systemu. My oceniamy to na kilka miesięcy, łącznie z pracą komisji i z koniecznym vacatio legis. Może w połowie trzeciego kwartału nowy system mógłby wejść już w życie.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#HenrykGoryszewski">Natomiast, panie i panowie posłowie, oczywiście przywiązujemy również znaczenie do tego, że wprowadzenie VAT w rolnictwie utrudniłoby funkcjonowanie przetwórstwa rolno-spożywczego w szarej strefie. Przypominam sobie - myślę, że pan poseł Jerzy Osiatyński, z którym swego czasu miałem zaszczyt siedzieć w jednym rządzie, potwierdziłby, że dobrze pamiętam - iż w drugiej połowie roku 1993 dzięki wprowadzeniu VAT porównywalny szacunek wpływów z podatków pośrednich przyniósł ok. 6 bln zł więcej do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Osiatyński: 9 bln zł.)</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#HenrykGoryszewski">Słucham? 9, przepraszam bardzo. Byłem pewien, że pan minister ma lepszą pamięć niż ja.</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#HenrykGoryszewski">Otóż to jest oczywisty zysk. Wszakże w przypadku wprowadzenia VAT w rolnictwie jest jedno poważne ograniczenie, panie i panowie posłowie. Przynajmniej ci, którzy się orientują, jakie są warunki gospodarki rolnej, wiedzą, że rolnik jest poddany presji monopolisty po stronie skupu. Monopolista może wymusić na nim decyzję, mając do wyboru możliwość kupna u kogo innego, stawiając go przed dylematem: sprzedasz bez rachunku albo nie sprzedasz wcale. Wtedy rolnik sprzeda bez rachunku. I dlatego tu na pewno nastąpi pewne ograniczenie szarej strefy, ale nie w takim rozmiarze, jak nastąpiło po wprowadzeniu VAT w gospodarce pozarolniczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr: 1–5, 8, 9 lit. a, b i d, 11–14 i 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#JanKról">Głosowało 411 posłów. Za - 179, przeciw - 228, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#JanKról">Wniosek mniejszości nr 1 został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#JanKról">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 7 ust. 1 pkt 5 wnioskodawca proponuje, aby również używane budynki, budowle i ich części będące przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze były zwolnione od podatku od towarów i usług oraz od podatku akcyzowego, pod warunkiem, że w stosunku do tych budynków i budowli nie przysługiwało sprzedającemu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.</u>
          <u xml:id="u-194.9" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-194.10" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 7 ust. 1 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-194.11" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-194.12" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-194.13" who="#JanKról">Głosowało 412 posłów. Za - 252, przeciw - 118, 42 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-194.14" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-194.15" who="#JanKról">Wniosek mniejszości nr 3 został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-194.16" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie marszałku, chciałem powiedzieć, że ja byłem autorem czwartego wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JanKról">Trzeciego czy czwartego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#HenrykGoryszewski">Czwartego.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#HenrykGoryszewski">Po głębszym zastanowieniu doszedłem do wniosku, że on by nie korespondował z autopoprawką rządową, która została zarekomendowana Wysokiej Izbie pozytywnie, i dlatego wycofuję ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#JanKról">Wniosek mniejszości nr 5 również został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#JanKról">W poprawce nr 6 do art. 14a wnioskodawca proponuje inny tryb i zasady korzystania ze zwolnienia podatkowego w zależności od limitu zatrudnionych osób o lekkim, umiarkowanym i znacznym stopniu niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#JanKról">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość dodawanego w sprawozdaniu z druku nr 1428-A art. 2 ustawy nowelizującej wraz z konsekwencją.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#JanKról">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 6 do art. 14a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.8" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.9" who="#JanKról">Głosowało 415 posłów. Za - 35, przeciw - 375, wstrzymało się od głosu 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-198.10" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-198.11" who="#JanKról">W poprawce nr 7 polegającej na dodaniu art. 14b wnioskodawca proponuje, aby: objąć zwolnieniem podatkowym warsztaty szkolne oraz przywięzienne zakłady pracy, przywięzienne przedsiębiorstwa i przywięzienne gospodarstwa pomocnicze do wysokości stanowiącej iloczyn liczby osób w przeliczeniu na pełne etaty pracujących w zakładach i warsztatach oraz jednokrotności najniższego wynagrodzenia; do zwolnienia tego stosować przepisy art. 14a ust. 4–6.</u>
          <u xml:id="u-198.12" who="#JanKról">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.13" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.14" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7 polegającej na dodaniu art. 14b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.15" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.16" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.17" who="#JanKról">W głosowaniu wzięło udział 414 posłów. Za głosowało 183, przeciw - 226, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-198.18" who="#JanKról">Stwierdzam, iż Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-198.19" who="#JanKról">Poprawki nr 8 i 9 lit. a, b i d już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-198.20" who="#JanKról">W poprawce nr 9 lit. c do art. 18, polegającej na dodaniu ust. 1b, wnioskodawca proponuje, aby dla towarów importowanych związanych z produkcją rolną stawka podatku wynosiła 3%.</u>
          <u xml:id="u-198.21" who="#JanKról">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.22" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.23" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 9 lit. c do art. 18, polegającej na dodaniu ust. 1b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.24" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.25" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.26" who="#JanKról">W głosowaniu wzięło udział 414 posłów. Za - 225, przeciw - 179, 10 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-198.27" who="#JanKról">Stwierdzam, iż Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-198.28" who="#JanKról">We wniosku mniejszości nr 6 do art. 19 ust. 3 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług następowało nie później niż w rozliczeniu za szósty miesiąc, licząc od miesiąca, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny.</u>
          <u xml:id="u-198.29" who="#JanKról">Komisja proponuje, aby rozliczenie to następowało nie później niż w rozliczeniu za miesiąc następny.</u>
          <u xml:id="u-198.30" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.31" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 6 do art. 19 ust. 3 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.32" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.33" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.34" who="#JanKról">Głosowało 415 posłów. Za - 154, przeciw - 260, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-198.35" who="#JanKról">Stwierdzam, iż Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-198.36" who="#JanKról">W poprawce nr 10 lit. a do art. 21b ust. 6 wnioskodawca proponuje, aby skreślić warunek polegający na tym, że sprzedawcy mogą dokonywać zwrotu podatku, jeżeli ich obroty za poprzedni rok podatkowy wynosiły powyżej 400 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-198.37" who="#JanKról">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.38" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.39" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 10 lit. a do art. 21b ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.40" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.41" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.42" who="#JanKról">Głosowało 412 posłów. Za - 3, przeciw - 405, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-198.43" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-198.44" who="#JanKról">W poprawce nr 10 lit. b do art. 21b ust. 7 pkt 5 wnioskodawca proponuje, aby jednym z warunków dokonania zwrotu podatku przez podmioty niebędące sprzedawcami było złożenie we właściwym urzędzie skarbowym kaucji gwarancyjnej w wysokości 2 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-198.45" who="#JanKról">Zgodnie z obowiązującym przepisem kaucja wynosi 5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-198.46" who="#JanKról">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.47" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.48" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 10 lit. b do art. 21b ust. 7 pkt 5 zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.49" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.50" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.51" who="#JanKról">Głosowało 414 posłów. Za - 2, przeciw - 412, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-198.52" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-198.53" who="#JanKról">Poprawki od nr 11 do nr 14 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-198.54" who="#JanKról">We wniosku mniejszości nr 7 do art. 25 ust. 1, polegającym na dodaniu punktów 3a i 3b, wnioskodawca proponuje, aby obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosować również do: nabywanych przez podatnika paliw silnikowych benzynowych wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg; usług noclegowych i gastronomicznych z wyjątkiem przypadków, gdy usługi te zostały nabyte przez podatników świadczących usługi turystyczne, jeżeli w skład usługi turystycznej wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne bądź jedne i drugie, a całość usługi turystycznej zostanie opodatkowana stawką 7%, a także zakupów gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-198.55" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.56" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 7 do art. 25 ust. 1, polegającego na dodaniu punktów 3a i 3b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.57" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.58" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.59" who="#JanKról">Głosowało 414 posłów. Za - 226, przeciw - 185, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-198.60" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-198.61" who="#JanKról">W poprawce nr 15 do art. 37 ust. 3 w dodawanych ust. 3a oraz 5–7 wnioskodawca proponuje, aby stawki akcyzy dla papierosów ustalić w wysokości 25% maksymalnej ceny detalicznej ustalonej przez producenta lub importera oraz w kwocie na jednostkę wyrobu, z zastrzeżeniem, że kwota na jednostkę wyrobu jest taka sama dla wszystkich papierosów bez względu na ich pochodzenie lub właściwości, a także udzielić ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych upoważnienia do określenia wysokości minimalnego podatku akcyzowego oraz sposobu podawania do wiadomości publicznej w okresie przejściowym cen maksymalnych.</u>
          <u xml:id="u-198.62" who="#JanKról">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 16.</u>
          <u xml:id="u-198.63" who="#JanKról">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.64" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-198.65" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 15 do art. 37 ust. 3 i polegającej na dodaniu ust. 3a oraz ust. 5–7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-198.66" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-198.67" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-198.68" who="#JanKról">Głosowało 412 posłów. Za - 49, przeciw - 346, wstrzymało się od głosu 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-198.69" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-198.70" who="#JanKról">W poprawce nr 16 do art. 37 pkt 1 lit. e wnioskodawca proponuje, aby w przypadku papierosów stawka procentowa akcyzy wynosiła 25%, a nie, jak proponuje komisja, 20%.</u>
          <u xml:id="u-198.71" who="#JanKról">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-198.72" who="#JanKról">Pan poseł Grabowski ma pytanie?</u>
          <u xml:id="u-198.73" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#DariuszGrabowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Mam pytanie do posła sprawozdawcy: Czy w przypadku nieprzyjęcie tej poprawki, czyli pozostawienia stawki na poziomie 20%, można uznać, że marki papierosów tzw. droższe będą uprzywilejowane kosztem tańszych, w ten sposób, że udział obciążeń podatkowych, w tym wypadku akcyzy, będzie większy w przypadku tych tańszych w stosunku do droższych? I czy w związku z tym polscy plantatorzy tytoniu mogą się liczyć ze spadkiem popytu na ich tytoń, a w konsekwencji z upadłością? A co więcej, czy możemy się także liczyć z tym, że wzrośnie przemyt tych droższych papierosów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#JanKról">Pan poseł sprawozdawca, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wprawdzie jest to dla mnie kwestia skomplikowana, dlatego że nie jestem palący, ale jak sobie przypominam wypowiedzi w toku dyskusji na posiedzeniach komisji, to właśnie były te argumenty przytaczane przez zwolenników owej poprawki. I przypominam również sobie, że te argumenty były pozostawiane bez odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 16 do art. 37 pkt 1 lit. e, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#JanKról">W głosowaniu wzięło udział 413 posłów. Za - 397, przeciw - 5, wstrzymało się od głosu 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#JanKról">Poprawkę nr 17 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-202.8" who="#JanKról">W poprawkach nr 18 i 19 do załącznika nr 2, polegającej na skreśleniu poz. 6 i pkt. 1 w poz. 10, oraz do załącznika nr 3 do poz. 64 i polegającej na nadaniu nowego brzmienia poz. 81 i 82 wnioskodawca proponuje, aby usługi w zakresie komunikacji miejskiej oraz usługi związane z budową, utrzymaniem, remontami i modernizacją autostrad, dróg, ulic, placów oraz obiektów mostowych, a także opłaty pobierane za przejazdy autostradami płatnymi objęte były stawką podatku w wysokości 7%.</u>
          <u xml:id="u-202.9" who="#JanKról">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-202.10" who="#JanKról">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość wniosku mniejszości nr 11.</u>
          <u xml:id="u-202.11" who="#JanKról">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-202.12" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-202.13" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr 18 i 19 do załączników nr 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-202.14" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-202.15" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-202.16" who="#JanKról">Głosowało 413 posłów. Za - 242, przeciw - 168, wstrzymało się od głosu 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-202.17" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-202.18" who="#JanKról">We wniosku mniejszości nr 8 do załączników nr 2 i 3 wnioskodawca proponuje, aby usługi w zakresie czyszczenia pieców i kominów, zwolnione zgodnie z dotychczasowym przepisem od podatku, objąć stawką podatku 7% i określić je jako usługi kominiarskie.</u>
          <u xml:id="u-202.19" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-202.20" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 8 do załączników nr 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-202.21" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-202.22" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-202.23" who="#JanKról">Głosowało 410 posłów. Za - 228, przeciw - 175, wstrzymało się od głosu 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-202.24" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-202.25" who="#JanKról">We wniosku mniejszości nr 9 do załączników nr 2 i 3 wnioskodawca proponuje, aby usługi szaletów publicznych zwolnione były od podatku, natomiast dostawę wody z sieci i beczkowozami, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków, a także oczyszczanie ulic i placów oraz usuwanie nieczystości z nieruchomości objąć stawką podatku 7%.</u>
          <u xml:id="u-202.26" who="#JanKról">Pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-202.27" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Sprowokowały mnie do zajęcia chwili czasu owe śmiechy, jakie usłyszałem. Panie i panowie posłowie, obie te kategorie usług komunalnych znajdowały się w jednej pozycji w dotychczasowym załączniku z wykazem usług, które nie były objęte podatkiem. Komisja Finansów Publicznych dwukrotnie zajmowała się tym problemem. Doszliśmy do wniosku, że trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie szaletów publicznych na przykład z kasami fiskalnymi.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#HenrykGoryszewski">Panie i Panowie Posłowie! Skoro już w taki sposób, pół żartem, pół serio, traktujecie ten problem, to chciałbym przypomnieć, że przed blisko 2 tys. lat cesarz Wespazjan obłożył szalety podatkami, co zaowocowało pewnym przysłowiem: „pecunia non olet”. On trochę inaczej to wtedy sam ujął. Patrząc na to w kategoriach historiozofii hegeliańskiej, to, co za chwilę zrobimy, będzie antytezą w stosunku do tamtego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#HenrykGoryszewski">W związku z tym, że do syntezy jest jeszcze daleko, to nie grozi nam w 2000 r. koniec świata.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 9 do załączników nr 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#JanKról">Głosowało 415 posłów. Za - 227, przeciw - 182, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#JanKról">We wniosku mniejszości nr 10 wnioskodawca proponuje w załączniku nr 2 skreślić pozycję 28 stanowiącą, że usługi w zakresie prania i czyszczenia zwolnione są od podatku, a w załączniku nr 3, stanowiącym o stawce podatkowej 7%, dodać usługi w zakresie prania chemicznego, czyszczenia i farbowania.</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości nr 10 do załączników nr 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-204.9" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-204.10" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-204.11" who="#JanKról">Głosowało 414 posłów. Za - 234, przeciw - 178, wstrzymało się od głosu 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-204.12" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-204.13" who="#JanKról">Poprawka nr 20 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-204.14" who="#JanKról">W poprawce nr 21, polegającej na dodaniu po art. 2 ustawy nowelizującej nowego artykułu, wnioskodawca proponuje, aby koszty uzyskania przychodów z tytułu służbowego stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:</u>
          <u xml:id="u-204.15" who="#JanKról">- dla podatnika będącego osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym lub umiarkowanym określić miesięcznie w wysokości 1% kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali,</u>
          <u xml:id="u-204.16" who="#JanKról">- w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie od kilku pracodawców, by koszty uzyskania za rok podatkowy nie przekraczały łącznie u podatnika będącego osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym i umiarkowanym 18% tej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-204.17" who="#JanKról">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-204.18" who="#JanKról">Pan poseł Rulewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw sprostowanie, które złożyłem na posiedzeniu komisji, nie 1%, tylko 0,5%.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#JanRulewski">Po drugie, chciałbym zapytać posła sprawozdawcę, czy pan marszałek właściwie oddał intencję poprawki, która - przypominam - zmierzała do tego, aby korzyści wygospodarowane z cofnięcia części ulgi dla zakładów pracy chronionej według projektu komisji przerzucić na zwiększenie kwoty wolnej z tytułu uzyskania przychodu dla pracujących niepełnosprawnych we wszystkich typach podmiotów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JanKról">Proszę bardzo, panie pośle sprawozdawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Pośle Rulewski! Ponieważ pytanie było...</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanKról">To żart, panie pośle. Proszę nie brać tych uwag na poważnie.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Pośle Rulewski! W odróżnieniu od pana nigdy nie kontestowałbym decyzji pana marszałka. Ale po tym uściśleniu na pewno już nikt nie będzie miał wątpliwości, jak głosować.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#HenrykGoryszewski">Natomiast komisja kierowała się między innymi i tym, i tą okolicznością... Oceniając pański wniosek, mówiłem między innymi, że te rozwiązania logicznie bardziej wpisywałyby się w podatek od dochodów osobistych niż w podatek obrotowy, podatek VAT.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JanKról">Stenogram jest zgodny ze sprawozdaniem, czyli 1% podpisany przez pana przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 21, polegającej na dodaniu nowego artykułu do ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#JanKról">Głosowało 413 posłów. Za - 24, przeciw - 381, 8 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#JanKról">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#JanKról">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#JanKról">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#JanKról">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#JanKról">Głosowało 415 posłów. Za - 231, przeciw - 183, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-210.12" who="#JanKról">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-210.13" who="#komentarz">(Poseł Henryk Goryszewski: Czy mogę?)</u>
          <u xml:id="u-210.14" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Chciałbym najpierw podziękować Komisji Finansów Publicznych za to, że w pewnym momencie, kiedy pojawił się kryzys temporalny odnośnie do uchwalenia ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych, to przerwaliśmy w zasadzie jednogłośnie pracę nad tamtymi podatkami, żeby uchwalić nowelizację do ustawy o VAT, chcąc w ten sposób zapewnić pełne bezpieczeństwo budżetowe na 2000 rok. Myślę, że ci wszyscy, którzy zarzucali Komisji Finansów Publicznych beztroskie traktowanie problematyki finansowej państwa, powinni to również wziąć pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#HenrykGoryszewski">A po drugie, panie marszałku, ponieważ niektórzy posłowie mieli wątpliwości, czy powołałem się na właściwego cesarza rzymskiego, to chciałbym powiedzieć, że Swetoniusz opisuje, iż Wespazjan kontestującemu jego decyzję Tytusowi, wyciągnąwszy z fałd togi garść monet, powiedział po prostu: powąchaj, czy cuchną.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#JanKról">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 63 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#JanKról">Informuję, że jedna posłanka zgłosiła się w celu wygłoszenia oświadczenia poselskiego, ale jeszcze widzę, że są chętni, więc proszę się zapisywać w kolejności.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#JanKról">Chwileczkę, proszę państwa, jeszcze nie zakończyliśmy posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#JanKról">Jutro jak zwykle - chociaż Konwent Seniorów jeszcze się zbiera po posiedzeniu i Prezydium Sejmu też - najpierw posiedzenie Prezydium Sejmu, potem Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#JanKról">Proszę się zapisywać do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#JanKról">Dwie minuty technicznej przerwy na opuszczenie sali przez posłów niezainteresowanych oświadczeniami i będziemy zmierzać do końca dzisiejszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#JanKról">Ogłaszam komunikat: Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zwołuje posiedzenie o godz. 19.30 - w sali nr 118, a klub Akcji Wyborczej Solidarność zwołuje posiedzenie o godz. 20 - w sali plenarnej.</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#JanKról">Czy jeszcze życzą sobie państwo, żebym ogłosił jakiś komunikat?</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#JanKról">Nie tylko jedna pani posłanka zgłosiła się do wygłoszenia oświadczenia, ale jeszcze trzech panów posłów. Pani poseł Bronisława Kowalska ustępuje miejsca panom posłom.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#JanKról">Proszę bardzo o wygłoszenie oświadczeń: pana posła Jerzego Zająca, następnie pana posła Kazimierza Józefa Janiaka, pana posła Sergiusza Plewę i panią poseł Bronisławę Kowalską. Następnych posłów proszę, aby się zapisali.</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#JanKról">Pan poseł Jerzy Zając, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#JerzyGrzegorzZając">Dziękuję, panie marszałku. Media w ostatnich dniach doniosły, że pan Władysław Serafin został członkiem rady przy premierze Rzeczypospolitej ds. integracji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#JerzyGrzegorzZając">Chcę z tej trybuny wyrazić swoje zdziwienie, że osoba, która lży rząd Rzeczypospolitej, została powołana przez premiera do tej rady. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#JanKról">Pan poseł Kazimierz Józef Janiak.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#JanKról">Nie wiedziałem, że pan poseł jest dwóch imion.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#JanKról">Kazimierz Janiak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#KazimierzJózefJaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym złożyć oświadczenie, że dziś podczas porannego głosowania, choć rękę podnosiłem „za”, pomyliłem się, przyciskając przycisk „przeciw”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Klub AWS wyrzuci pana z klubu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#JanKról">Zdarza się. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#JanKról">Zdarza się być za, a nawet przeciw.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#JanKról">Pan poseł Sergiusz Plewa, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#SergiuszPlewa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę złożyć trochę poważniejsze oświadczenie od mego poprzednika.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#SergiuszPlewa">Wysoka Izbo! Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych w październiku obradowała w woj. warmińsko-mazurskim. Jako członek tej komisji pragnę wyrazić słowa uznania władzom samorządom województwa, pełnomocnikowi do spraw mniejszości narodowych i etnicznych - chciałem zauważyć, że jest w kraju tylko jeden taki pełnomocnik - jak też panu wojewodzie za klimat i warunki stworzone dla rozwoju tej tak bogatej, różnorodnej kultury. Władze samorządowe i państwowe województwa uważają - moim zdaniem, słusznie - że bogactwo regionu to bogactwo i różnorodność kultury. Jest to wzór do naśladowania w kraju, a szczególnie w woj. podlaskim. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#JanKról">Pani poseł Bronisława Kowalska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#BronisławaKowalska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Legnica, miasto z którego pochodzę, tak jak kilkadziesiąt innych miast otrzymała w wyniku reformy administracji publicznej status miasta na prawach powiatu i, co za tym idzie, cały pakiet nowych zadań i kompetencji. Koszty związane z realizacją tychże zadań muszą być pokrywane w 100% przez zlecającego, czyli ze skarbu państwa. Gwarantuje to m.in. ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000, w której art. 52 ust. 1 jest zapis: „powiat otrzymuje dotacje z budżetu państwa na realizację zadań przez powiatowe służby, inspekcje i straże oraz na zadania z zakresu administracji rządowej wykonywane przez powiat”.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#BronisławaKowalska">Środków niezbędnych na funkcjonowanie administracji zespolonych na szczeblu powiatu brakuje od początku roku, a te, które otrzymuje miasto, przychodzą z opóźnieniem, co narusza zasady określone w art. 52 ust. 4 cytowanej wyżej ustawy. Działania polegające na dzieleniu należnej dotacji na kilka rat i przekazywanie ich przez wojewodę dolnośląskiego w różnych terminach powodują powstawanie zobowiązań. I tak dla przykładu, dotację dla Komendy Policji przekazano w ostatnim dniu lipca br., a termin płatności zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych upłynął 20 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#BronisławaKowalska">Aby mogła funkcjonować policja, służby sanitarne, straż pożarna, miasto musi zaciągać pożyczki. W dniu 12 sierpnia miasto Legnica przekazało ze środków z zaciągniętego kredytu komercyjnego 100 tys. zł na potrzeby policji, a w uchwale budżetowej na rok 1999 zapewniono kwotę tylko 65 tys. zł na bieżące funkcjonowanie służb.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#BronisławaKowalska">Niedobór środków we wspomnianych wyżej służbach jest znaczny i wynosi odpowiednio:</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#BronisławaKowalska">1. Komenda Miejska Policji w Legnicy - 1 349 tys.,</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#BronisławaKowalska">2. Miejska Stacja Sanitarno-epidemiologiczna w Legnicy - 177 tys.,</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#BronisławaKowalska">3. Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Legnicy - 152 tys.</u>
          <u xml:id="u-219.7" who="#BronisławaKowalska">Aby zapewnić niezbędne minimum na funkcjonowanie ww. służb, potrzebna jest dodatkowa kwota 1678 tys. zł. Do dnia dzisiejszego miasto takiej kwoty nie może dostać ani z budżetu państwa, ani z dotacji uzyskanej przez wojewodę.</u>
          <u xml:id="u-219.8" who="#BronisławaKowalska">Szanowny Panie Marszałku! Kolejnym problemem jest sposób przekazywania przez wojewodę dolnośląskiego środków na funkcjonowanie przejętych przez miasto z dniem 1 stycznia placówek kultury. Po blisko półrocznym oczekiwaniu na decyzję w zakresie przyznania środków finansowych na instytucje kultury do dnia dzisiejszego z należnej kwoty 2 963 899 zł wojewoda dolnośląski przekazał jedynie 1104 tys., i to dopiero po kolejnych interwencjach u wicepremiera ministra finansów pana prof. Leszka Balcerowicza. Można by także postawić pytanie: Kto zapłaci za odsetki od kredytu zaciąganego w rachunku bieżącym?</u>
          <u xml:id="u-219.9" who="#BronisławaKowalska">Nie sposób nie wspomnieć o problemach z finansowaniem całej sfery opieki społecznej. Na usta ciśnie się pytanie, jak można zarządzać domami pomocy społecznej, i prowadzić je, w sytuacji gdy na ich funkcjonowanie wojewoda dolnośląski określa 15 marca br. dotację w wysokości 2 343 000 zł, aby kolejną decyzją, z dnia 9 sierpnia br., zmniejszyć ją o kwotę 947 407 zł. Dlaczego te same domy, funkcjonujące przez długie lata w strukturach administracji rządowej, mogły otrzymać dwa razy więcej środków na utrzymanie, a w przeddzień przejęcia ich przez samorządy minister pracy i polityki socjalnej rozporządzeniem z dnia 29 grudnia 1998 r. oraz z dnia 17 maja 1999 r. zmienia zasady ich funkcjonowania, efektem czego jest obniżenie o połowę wielkości dotacji?</u>
          <u xml:id="u-219.10" who="#BronisławaKowalska">Do dnia dzisiejszego miasto nie może doczekać się, mimo szumnych obietnic, kwoty założonej za wydatki związane z przeprowadzeniem poboru. Jeśli chodzi o środki na funkcjonowanie legnickich szkół, brakuje 5 mln zł na tzw. rzeczówkę.</u>
          <u xml:id="u-219.11" who="#BronisławaKowalska">Mam nadzieję, że po skończeniu podatkowego szaleństwa urzędnicy Ministerstwa Finansów przeczytają wreszcie wysłane do ministerstwa tony papierów i zainteresują się problemami samorządów, zwłaszcza że rząd wielokrotnie deklarował, iż przekazuje władzę samorządom. Samorządy, aby mogły tę władzę dobrze sprawować, muszą mieć pieniądze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#JanKról">Chcę teraz ogłosić ważny komunikat skierowany do członków Komisji Finansów Publicznych: Posiedzenie komisji odbędzie się dzisiaj o godz. 22 w sali nr 106.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#JanKról">Pani poseł Ewa Tomaszewska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z przekazywanymi mi informacjami o publikacjach prasowych, jakobym wypowiadała się za zapisami art. 1 i 3 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pragnę wyjaśnić, że były to informacje fałszywe. W swym wystąpieniu w debacie wyraźnie wskazałam defekty projektu, polegające na całkowitym zablokowaniu możliwości uzyskiwania dodatkowych dochodów osobom uprawnionym do świadczeń i zasiłków przedemerytalnych i wcześniejszych emerytur. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#JanKról">Pan poseł Tadeusz Iwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nieżyjący już wybitny polski pisarz Jarosław Iwaszkiewicz mawiał ironicznie przed laty, że Polacy są zbyt inteligentni jak na swoje położenie geograficzne. Od szeregu lat ta ocena ma szansę zmienić się w szczęśliwość polityczną. Natomiast nie ulega wątpliwości, że plusem polskiego położenia geograficznego jest to, że leżymy bardzo daleko od strefy sejsmicznej. Mówię o tym, gdyż z nie do końca znanych powodów w ostatnich miesiącach doszło w różnych częściach świata do tak wielu tragicznych trzęsień ziemi: i na Tajwanie, i w Grecji, i w Turcji.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#TadeuszIwiński">Wypowiadam te słowa jako przewodniczący Polsko-Tureckiej Grupy Parlamentarnej, ponieważ żadne z państw nie zostało dotknięte takim dramatem, jak Turcja w ciągu ostatnich kilku lat. W trzęsieniu ziemi w sierpniu zginęło ok. 20 tys. ludzi, kilkadziesiąt tysięcy ludzi zostało rannych. Straty materialne są niewymierne. Powtórzyło się to nie tak dawno.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#TadeuszIwiński">Turcja jest krajem szczególnie nam bliskim. Przez 600 lat mieliśmy wspólne stosunki dyplomatyczne, przez 300 lat graniczyliśmy z tym państwem. Turcja była jedynym krajem świata, który nigdy nie uznał rozbioru Polski. Dlatego też chciałem, po pierwsze, w imieniu parlamentarzystów ze wszystkich klubów, którzy wchodzą w skład grupy polsko-tureckiej, wyrazić raz jeszcze słowa współczucia społeczeństwu tureckiemu. Nawiasem mówiąc, marszałek Sejmu, a także ja wysłaliśmy już po pierwszym wielkim dramacie depesze do przewodniczącego Wielkiego Zgromadzenia Narodowego, wyrażając takie słowa. Po wtóre, chciałbym podziękować polskiemu społeczeństwu, które, żyjąc w bardzo trudnych warunkach, przejawiło ogromną szczodrobliwość, ofiarując na pomoc ludności dotkniętej trzęsieniem ziemi bardzo dużo darów i pieniędzy. Pragnę także przypomnieć, że dwukrotnie byli tam obecni polscy ratownicy; mają oni określony wkład i należą im się z tego powodu wyrazy podziękowania. Jeszcze raz w tych dramatycznych warunkach potwierdziło się stare polskie przysłowie, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#JanKról">Czy jest pan poseł Lewandowski? Zawsze był.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#JanKról">Pan poseł Jacek Szczot, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W naszej Izbie zasiada wielu posłów, którzy, jak się wydaje, niewiele rozumieją. Nie rozumieją wielu spraw, ponieważ bardzo często zadają bardzo dużo pytań na bardzo różne tematy. Pomijam dzisiejsze pytania i dzisiejszą debatę. Pytania te padają w wielu wystąpieniach, a wynikają one tylko i wyłącznie z niekompetencji i nieznajomości tematu.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#JacekSzczot">Na szczęście pan poseł Bogdan Lewandowski już wrócił, a więc mogę bardziej osobiście skierować do niego te słowa. Pan poseł Lewandowski był łaskaw parokrotnie przywoływać moje wystąpienie w Sejmie, zwłaszcza w debacie dotyczącej podatków, i zadawać podczas pierwszego i drugiego czytania niemalże identyczne pytania. Powstaje zatem wątpliwość, czy pan poseł w ogóle rozumie, o co pyta, i czy pan poseł rozumie, co się do niego mówi z tej trybuny, odpowiadając na tak zadawane pytania. Wydaje się, że jednak nie.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#JacekSzczot">Przytoczę na zakończenie powiedzenie, które krąży w kuluarach naszego Sejmu: Kto to jest parlamentarzysta? To osoba, która zatraciła zdolność myślenia, zachowawszy zdolność mówienia. I to powiedzenie dedykuję panu posłowi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski gdzieś zniknął na chwilę, ale już jest, jak zwykle, na posterunku. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#BogdanLewandowski">Chciałbym powiedzieć, że bardzo się dziwię panu posłowi Szczotowi, iż kolejny raz chce zaprzeczyć słowom, które wypowiedział. Rozumiem, że czasami różni ludzie znajdują się w stanie pomroczności jasnej i wypowiadają kwestie, które nie mają żadnego związku z rzeczywistością. Panie pośle, przecież jest stenogram. Czemu pan nie chce przyznać się do słów, które pan wypowiedział? To jest po prostu uwłaczające dla posłów tej Izby, bo ja pana dokładnie cytuję. Natomiast pan po prostu nie podjął...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#JanKról">Panie pośle, jeśli można. Oświadczenia nie służą polemikom. Proszę wygłosić oświadczenie, takie od serca....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Ale ja tylko ustosunkowuję się do problemów czy pseudoproblemów, jakie przedstawił pan poseł Szczot, który po prostu dopuścił się insynuacji. Mało tego; uważam, że w przypadku pana posła Szczota odwoływanie się do kategorii kartezjańskich jest jakąś paranoją, naprawdę. Trzeba mieć odwagę. Jeżeli wypowie się pewne słowa, jeżeli pan przeciwstawia się polityce swojej koalicji, AWS–UW, to później trzeba odpowiadać. Są posłowie, którzy mają takie poczucie przyzwoitości, natomiast z całą pewnością nie można tego powiedzieć o panu, panie pośle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#komentarz">(Poseł Jacek Szczot: Czy to wszystko? Panie marszałku, co to jest? Polemika w oświadczeniach?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JanKról">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! We Wrocławiu w semestrze zimowym rozpoczęło działalność seminarium samorządowe identyfikowane pod ogólnym hasłem „Bliżej władzy”. Skierowane jest ono do młodzieży licealnej i studenckiej, szczególnie zainteresowanej funkcjonowaniem różnych szczebli władzy, przede wszystkim zaś szczebla lokalnego - gminy, powiatu, województwa. Organizatorami seminarium są: Stowarzyszenie Samorządowe Liga Krajowa oraz Towarzystwo Edukacji Otwartej z Wrocławia. Mam zaszczyt osobiście patronować temu przedsięwzięciu wspólnie z członkiem zarządu miasta odpowiedzialnym za szeroko pojętą oświatę.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#JanChmielewski">Seminarium ma charakter comiesięcznych zajęć łączących w sobie część wykładową i ćwiczeniową. Odbywają się one z udziałem zaproszonych gości, np. członków zarządu miasta, przewodniczących komisji rady miejskiej, a nawet najwyższych przedstawicieli władz wojewódzkich. Zajęcia z założenia łączą w sobie część teoretyczną i praktyczny wymiar poprzez możliwość skonfrontowania tematów z osobami odpowiedzialnymi za ich realizację ze strony miasta czy województwa.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#JanChmielewski">W dobie stale rosnącego zapotrzebowania na edukację demokratyczną i obywatelską, na wychowanie w odpowiedzialności inicjatywa seminarium nie tylko wychodzi naprzeciw temu zapotrzebowaniu, ale może z czasem stać się swoistym tyglem różnorodnych inicjatyw wzbogacających lokalną samorządność i pozyskujących młodych ludzi dla społecznej aktywności. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#JanKról">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#JanKról">Kończymy 63 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#JanKról">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#JanKról">Przypominam, że porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 17, 18 i 19 listopada 1999 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#JanKról">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#JanKról">Dobrej nocy życzę.</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 19 min 31)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>