text_structure.xml
64.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji, poświęcone rozpatrzeniu sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Obradom będzie przewodniczył poseł Stanisław Grzonkowski.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">Skoro nie ma uwag do przedstawionego porządku obrad, proszę aby jako pierwsza głos zabrała posłanka Ewa Sikorska-Trela, która przewodniczyła pracom podkomisji nadzwyczajnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Podkomisja nadzwyczajna zakończyła pracę formułując poprawki do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Przedstawi je poseł sprawozdawca Zbigniew Wawak.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełZbigniewWawak">Podkomisja w ustawie z dnia 24 kwietnia 1997 o przeciwdziałaniu narkomanii zaproponowała kilka zmian, rozszerzonych następnie o sugestie nowelizacyjne zgłoszone przez poszczególne resorty.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełZbigniewWawak">Pierwsza z poprawek dotyczy art. 11 i polega na dodaniu ust. 2 i ust. 3.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełZbigniewWawak">Ust. 2 ma następujące brzmienie „Instytucje naukowe lub specjalistyczne, realizujące zadania w zakresie prowadzenia badań naukowych nad problematyką narkomanii, jeżeli jest to niezbędne dla prowadzenia takich badań, mogą posiadać, przechowywać oraz dokonywać zakupu środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich preparatów oraz prekursorów z grupy I-R”.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełZbigniewWawak">Z kolei ust. 3 miałby treść następującą: „Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw wewnętrznych, nauki oraz szkolnictwa wyższego, określił w drodze rozporządzenia zasady i warunki przechowywania, zakupu oraz używania do celów naukowych środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich preparatów oraz prekursorów z grupy I-R, przez instytucje naukowe i specjalistyczne, o których mowa w ust. 1, a także tryb wchodzenia przez te instytucje w posiadanie środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich preparatów oraz prekursorów z grupy I-R”.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PosełZbigniewWawak">Poprawka druga dotyczy art. 12. W myśl tej poprawki w wymienionym artykule również dodane zostałyby ust. 2 i ust 3.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PosełZbigniewWawak">Oto treść ust. 2: „Jednostki organizacyjne organów administracji rządowej oraz szkół wyższych prowadzące stałe szkolenie lub doskonalenie osób, o których mowa w ust. 1, jeżeli jest to niezbędne dla prowadzenia takiej działalności, mogą posiadać, przechowywać oraz dokonywać zakupów środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich preparatów oraz prekursorów z grupy I-R”.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PosełZbigniewWawak">Ust. 3: „Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw wewnętrznych, nauki oraz szkolnictwa wyższego, określi w drodze rozporządzenia zasady i warunki przechowywania, zakupu oraz używania do celów szkoleniowych środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich preparatów oraz prekursorów z grupy I-R przez jednostki organizacyjne, o których mowa w ust. 2, a także tryb wchodzenia przez te jednostki organizacyjne w posiadanie środków odurzających, substancji psychotropowych lub ich preparatów oraz prekursorów z grupy I-R”.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PosełZbigniewWawak">Kolejna, trzecia poprawka dotyczy art. 22. W poprawce tej proponuje się, aby w ust. 2 wyrazy „egzekucyjnym w administracji” zastąpić wyrazem „karnym”. W myśl przedstawionych propozycji ust. 4 tegoż artykułu otrzymałby brzmienie następujące: „W wypadku, gdy nie zostało wszczęte postępowanie karne o przepadku na rzecz Skarbu Państwa środków, substancji, preparatów lub prekursorów, o których mowa w ust. 2, orzeka sąd rejonowy na wniosek wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego”.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PosełZbigniewWawak">W tym samym art. 22 proponuje się dodanie ust. 5 o następującej treści: „Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw sprawiedliwości oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi w drodze rozporządzenia podmioty uprawnione do przechowywania oraz niszczenia środków odurzających, substancji psychotropowych oraz prekursorów z grupy I-R, a także szczegółowe zasady i warunki ich przechowywania oraz niszczenia”.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PosełZbigniewWawak">Są to poprawki „resortowe” których ideę wyjaśnię nieco później.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PosełZbigniewWawak">Poprawka czwarta dotyczy art. 42. Proponuje się, aby ust. 2 otrzymał treść następującą: „W wypadku mniejszej wagi sprawca podlega karze pozbawienia wolności do roku”.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#PosełZbigniewWawak">Poprawka piąta odnosi się do art. 43, którego ust. 2 otrzymałaby treść następującą: „W przypadku mniejszej wagi sprawca podlega karze pozbawienia wolności do roku”.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#PosełZbigniewWawak">Poprawka szósta związana jest z art. 45. Proponujemy, aby ust. 1 tego artykułu miał treść następującą: „Kto, wbrew przepisom ustawy, udziela innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji, podlega karze pozbawienia wolności do lat 2”.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#PosełZbigniewWawak">Na moment chciałbym się zatrzymać przy tej poprawce, gdyż zgodnie z intencją podkomisji, za czyny wymienione w art. 45 ust. 1, mogłaby być stosowana wyłącznie kara pozbawienia wolności. W stosunku do pierwotnego tekstu ustawy jest to zaostrzenie sankcji.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#PosełZbigniewWawak">Poprawka siódma odnosząca się do art. 46, zawiera nowe brzmienie ust. 3. Podobnie jak w poprzedniej poprawce posłowie-wnioskodawcy sugerują potrzebę zaostrzenia kary i proponują, aby „w wypadku mniejszej wagi sprawca podlegał karze pozbawienia wolności do lat 2”.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#PosełZbigniewWawak">Przechodzę do ostatniej już, ósmej poprawki, dotyczącej art. 48. Podkomisja proponuje, aby ust. 4 tego artykułu zyskał następujące brzmienie: „Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli sprawca występku, określonego w ust. 1, jest osobą uzależnioną i posiada na własny użytek środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej”.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#PosełZbigniewWawak">Propozycja ta wywołała najżywszą dyskusję i była powodem licznych kontrowersji. Posłowie-wnioskodawcy proponowali, aby wyłączyć dekryminalizację, która zawarta jest w dotychczasowym przepisie ustawy.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#PosełZbigniewWawak">Obecnie obowiązujący ust. 4 brzmi w sposób następujący: „Nie podlega karze sprawca występku określonego w ust. 1, jeśli posiada na własny użytek środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej”.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#PosełZbigniewWawak">Jak wiadomo, był to przepis odczytywany powszechnie jako przyzwolenie ustawodawcy na posiadanie na własny użytek środków odurzających. W związku z tym w społeczeństwie przyjęło się dość powszechne domniemanie, że takie zachowanie nie jest karalne, gdyż jest zgodne z prawem.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#PosełZbigniewWawak">Podkomisja w swoich pracach przyjęła wszystkie zgłoszone propozycje, dotyczące zamiany kary alternatywnej na wyłączną karę pozbawienia wolności. Natomiast w stosunku do najbardziej kontrowersyjnego punktu art. 48, zaproponowała inną konstrukcję dotychczas obowiązującego przepisu.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#PosełZbigniewWawak">Zmiana ta nie polega, jak tego chcieli wnioskodawcy, na skreśleniu zapisu o bezkarności w przypadku posiadania środków odurzających na własny użytek, ale pozostawia do decyzji sądu wymierzenie kary, lub też odstąpienia od niej.</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#PosełZbigniewWawak">Muszę powiedzieć, że dyskusja nad tym przepisem powracała w ciągu kilku kolejnych posiedzeń podkomisji. W trakcie tejże dyskusji padały bardzo zróżnicowane argumenty, ścierały się postawy i przekonania. Między innymi padła propozycja, aby wyposażyć sąd w możliwość skierowania osoby uzależnionej na leczenie w zamkniętym, lub otwartym zakładzie opieki zdrowotnej. Jednak podkomisja przyjęła stanowisko, że dodatkowa regulacja w tej kwestii nie jest potrzebna, gdyż obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu postępowania karnego pozwalają na takie działania i to już na etapie postępowania przygotowawczego.</u>
<u xml:id="u-3.22" who="#PosełZbigniewWawak">Naszym zdaniem przyjęcie przez Sejm rozwiązania prawnego, zaproponowanego w art. 48 ust. 4, dobrze załatwia problem bezkarności, w przypadku posiadania niewielkiej ilości narkotyków, gdyż poprawka podkomisji, którą wcześniej odczytałem, pozostawia ostateczne rozstrzygnięcie do decyzji sądu.</u>
<u xml:id="u-3.23" who="#PosełZbigniewWawak">Sąd zatem może odstąpić od wymierzenia kary osobie posiadającej niewielkie ilości narkotyków wówczas, gdy narkotyki te posiada osoba uzależniona. Oczywiście nie jest to łatwa przesłanka, gdyż każdorazowo trzeba będzie podjąć wiele czynności, aby ustalić czy istotnie w grę wchodzi uzależnienie od narkotyków.</u>
<u xml:id="u-3.24" who="#PosełZbigniewWawak">Niezależnie od zaprezentowanych poprawek podkomisja uznała za wskazane rozszerzenie tej nowelizacji o kilka przepisów, o co zabiegały poszczególne resorty. Resort zdrowia proponował zmiany w art. 11, w art. 12 i w art. 22. Te „resortowe” poprawki odczytałem w kolejności w pierwszej fazie swojego wystąpienia. Dla przypomnienia powiem tylko, że wprowadzenie do ustawy tych poprawek stwarza instytucjom naukowym możliwość posiadania, przechowywania oraz kupowania środków odurzających i psychotropowych. W przypadku instytucji specjalistycznych jest to oczywiste w sytuacji, gdy środki te są niezbędne dla prowadzenia badań.</u>
<u xml:id="u-3.25" who="#PosełZbigniewWawak">Podobny problem zawarty został w poprawce do art. 12, przy czym w tym artykule chodzi o jednostki organizacyjne administracji rządowej. Mówię o tym, gdyż dochodziło do paradoksalnych wręcz sytuacji. Polegały one na tym, że policja, gromadząc lub przechowując środki odurzające, naruszała przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.</u>
<u xml:id="u-3.26" who="#PosełZbigniewWawak">Zanim skończę swoje sprawozdanie chciałbym zasygnalizować, iż w ostatnim czasie przedstawiciel Komendy Głównej Policji sugerował potrzebę dalszego rozszerzenia zaprezentowanych propozycji nowelizacyjnych. Podkomisja nie ujęła tych propozycji w swoim sprawozdaniu, gdyż propozycje KG Policji nie były jeszcze gotowe w tym momencie, gdy podkomisja dokonywała ostatecznych rozstrzygnięć.</u>
<u xml:id="u-3.27" who="#PosełZbigniewWawak">Komenda Główna Policji proponuje nowelizację jeszcze w pięciu miejscach ustawy, choć muszę powiedzieć, że w sumie nie są to zbyt wielkie zmiany. Nowelizacja przedstawiona przez Policję opatrzona została rzeczowym uzasadnieniem, z którym osobiście się zgadzam i dlatego będę chciała rekomendować dodatkowe uzupełnienie zaprezentowanych propozycji nowelizacyjnych o sugestie sformułowane przez KG Policji. Myślę jednak, że do tych poprawek przejdziemy po zakończeniu dyskusji nad sprawozdaniem podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Dziękuję posłowi Zbigniewowi Wawakowi za tak szczegółowe sprawozdanie. Sądzę, że posłowie powinni otrzymać jak najszybciej propozycje przedłożone przez Policję.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Proponuję, aby obecnie posłowie rozpatrzyli zadawanie pytań adresowanych do pod-komisji lub też do obecnych na sali przedstawicieli resortów.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Po rozmowie z przedstawicielem Biura Legislacyjnego chciałabym na moment zatrzymać się przy regulacji art. 48, a dokładnie przy pkt „b” tegoż artykułu, w którym czytamy: „W wypadku określonym w ust. 4...”. Podobnie jak Biuro Legislacyjne uważam, iż zwrot ten jest nieczytelny, gdyż tak naprawdę trudno rozstrzygnąć do kogo odnosi się to sformułowanie. W związku z tym proponowałabym, aby odczytane sformułowanie zastąpić słowami „W stosunku do osób określonych w ust. 4...”. Wówczas dopiero będzie wiadomo, że chodzi o tych sprawców występków, o których mowa w ust. 4. Bardzo proszę Komisję o przyjęcie tej mojej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Prosiłbym, aby na tym etapie obrad nie formułować jeszcze szczegółowych uwag. Przyjdzie na to czas w trakcie dyskusji, natomiast w chwili obecnej zapoznajemy się ze sprawozdaniem w trybie uwag ogólnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełAdamWędrychowicz">Proszę o wyjaśnienie zakresu pojęcia „środki psychotropowe”. W moim przekonaniu jest to dość szerokie określenie, wobec tego sądzę, iż powinno ono zostać zawężone do środków psychotropowych uzależniających. Oczywiście mówię o tym z pozycji lekarza, a nie prawnika. Chcę jednak wyjaśnić, że w chwili obecnej środki psychotropowe są powszechnie stosowane jako leki psychoterapeutyczne. Obawiam się, że wprowadzając to pojęcie do ustawy, możemy spowodować swojego rodzaju zamęt pojęciowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełZbigniewWawak">Kwestia ta została szczególnie zapisana w art. 2 ustawy. Tam też czytamy: „Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do środków farmaceutycznych, które są środkami lub substancjami psychotropowymi, w zakresie nieuregulowanym w przepisach o środkach farmaceutycznych, materiałach medycznych, aptekach, hurtowniach i nadzorze farmaceutycznym”.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Panie pośle, ponadto definicja substancji psychotropowych zawarta została w art. 6 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a ściślej - w słowniczku.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełZbigniewWawak">W art. 6 ust. 3 czytamy: „Substancja psychotropowa - każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, działająca na układ nerwowy, określona w wykazie substancji psychotropowych stanowiących załącznik nr 3 do ustawy”. Czyli jest to definicja ze wszech miar precyzyjna.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Chciałabym uzupełnić wypowiedź posła Zbigniewa Wawaka. Otóż do ustawy dołączony jest załącznik nr 3, w którym nie tylko znajduje się ścisła definicja środków psychotropowych, ale również ich skład chemiczny oraz nazwy leków dostępnych na rynku. Proszę aby Biuro Legislacyjne wypowiedziało się w tej sprawie, czy w ustawie powinno się znaleźć odesłanie do tego załącznika, innymi słowy, czy dodatkowy zapis w tym względzie jest konieczny.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Ponieważ odnotowujemy postęp w dziedzinie środków psychotropowych, to moim zdaniem, nie należy ich wykazu umieszczać w samej ustawie, tylko właśnie w załączniku, gdyż środki te zmieniają się bardzo szybko.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Załącznik jest częścią ustawy. W związku z tym, jeżeli preparaty wykazane w załączniku nr 3 już są nieadekwatne do aktualnego stanu, to przy zmianie ustawy należy zmienić załącznik nr 3.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełZbigniewWawak">Kwestię tę ujęła również w swoich propozycjach nowelizacyjnych KG Policji. W sugerowanym nowym art. 20 „a” czytamy bowiem: „Uzupełnienie wykazu środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów, zawartych w załącznikach do ustawy nr 1, 2, 3, odbywa się w drodze rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej na wniosek podmiotów określonych w art. 3 ustawy”.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełZbigniewWawak">Myślę, że nad tą propozycją będziemy dyskutować w trakcie dalszej części posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">W tej chwili mamy taką sytuację, że załącznik nr 3 jest ściśle powiązany z ustawą, nad którą pracujemy. Oznacza to, że w razie potrzeby niezbędne będzie nowelizowanie ustawy, a nie tylko załącznika. Natomiast upoważnienie ustawowe umożliwiłoby modyfikowanie tego załącznika bez nowelizacji ustawy.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Chciałam przypomnieć, że odstępując od pierwotnego zamiaru wykreślenia art. 48, przychyliliśmy się do wielu głosów i opinii, które padały na posiedzeniu podkomisji. Opinie te formułowali głównie przedstawiciele stowarzyszeń opiekujących się narkomanami. Argumentowali oni, iż samo tylko karanie nie jest właściwym środkiem prowadzącym do przeciwdziałania narkomanii. Skuteczniejsze jest leczenie, lub też blokowanie wprowadzania do obiegu środków uzależniających. Padały też argumenty, przemawiające za przyjęciem rozwiązania ostatecznie zaakceptowanego przez podkomisję, że jednak inne kraje zdecydowanie skłaniają się ku leczeniu narkomanów, a nie ich bezwzględnemu karaniu. Jak wykazała praktyka, efekty daje właśnie leczenie a nie surowe sankcje karne. Takie rozwiązanie, jakie podkomisja proponuje w art. 48, stosowane jest aktualnie we Francji, Hiszpanii, Niemczech, Szwecji i w Austrii. Czyli poszliśmy sprawdzonym już tropem, proponując taki właśnie zapis.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Mam pytanie, wiążące się z nowelizacją art. 48 ust. 4. Rozumiem, że intencją tych, którzy proponują ten zapis, jest karanie osób posiadających niewielkie ilości narkotyków. W tym kontekście autorzy przepisu formułują pewne przesłanki, które powodują, iż sąd może odstąpić od wymierzenia kary osobie uzależnionej, posiadającej niewielkie ilości narkotyków na wyłączny własny użytek, jednak przesłanki te, a zwłaszcza przesłanka uzależnienia od narkotyków budzą we mnie pewne wątpliwości. Zastanawiam się bowiem, czy początkujący narkomani nie będą dążyć do pełnego uzależnienia po to, aby bezkarnie posiadać niewielkie ilości dawki narkotyków.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Trzeba pamiętać, że ludzie ci myślą w dość specyficzny sposób, a zatem mogą rozumować, że w sytuacji, w której nie zostaną uznani za osoby uzależnione, będą karani za posiadanie nawet niewielkich dawek, natomiast stwierdzenie uzależnienia może ich zwolnić od kary wymierzanej przez sąd.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełZbigniewWawak">Panie pośle, kierując się taką właśnie argumentacją, nie zaakceptowaliśmy propozycji, aby sąd jednoznacznie odstępował od wymierzania kary, ale przyjęliśmy zasadę, że sąd może odstąpić od ukarania osoby posiadającej niewielkie ilości narkotyków, w sytuacji gdy jest ona uzależniona. Myślę, że nie ma innej metody, aby w rozsądny sposób podejść do tego skomplikowanego problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Proponuję, aby z art. 48 ust. 4 wykreślić słowa „jest osobą uzależnioną”. Myślę, że to sądowi należy pozostawić ostateczną decyzję o tym, czy wymierzy karę, czy też nie. Nie możemy zachęcać narkomana, aby stał się osobą stricte uzależnioną, co pozwoliłoby mu na bezkarne posiadanie niewielkiej ilości narkotyków.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Uważam że dwie pierwsze przesłanki, to jest posiadanie niewielkiej ilości narkotyków na własny użytek są zupełnie wystarczające dla sądu. Natomiast sąd może brać pod uwagę uzależnienie wówczas, gdy będzie podejmował decyzję o zaniechaniu wymierzenia kary.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełZbigniewWawak">Jeśli pójdziemy śladem propozycji posła Bentkowskiego, to wówczas niepotrzebny okaże się ust. 5 omawianego art. 48, w którym czytamy: „W wypadku określonym w ust. 4, sąd może nakazać poddanie się leczeniu odwykowemu...”.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Pan poseł się myli, gdyż leczenie jest najbardziej skuteczne wówczas, gdy podejmowane jest w początkowej fazie uzależnienia od narkotyków. Mnie natomiast chodziło wyłącznie o to, aby wykreślić sformułowanie „jest osobą uzależnioną”. Jak to już powiedziałem wcześniej, zapis ten może niejako zachęcać do tego aby stać się osobą uzależnioną.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Wobec tych kontrowersji chciałbym się dowiedzieć, czy podkomisja rozważała definicję osoby uzależnionej. Nie wiem czy nie jest to tak, że każdy biorący narkotyki, po pewnym czasie staje się siłą rzeczy osobą uzależnioną. Interesuje mnie też, w którym momencie można ocenić, czy rzeczywiście w grę wchodzi uzależnienie. Myślę, że taka ocena jest decydująca dla całej tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Uważam, iż w sprawach sądowych powinno nam zależeć na krótkiej procedurze, natomiast pozostawienie do rozstrzygnięcia sądu czy ktoś jest uzależniony, czy też nie, spowoduje konieczność posługiwania się opiniami biegłych. Każdy z nas wie, że cała procedura powołania biegłego i czynności przez niego prowadzone, muszą wydłużyć czas trwania procedury o kilka miesięcy.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Raz jeszcze akcentuję, iż przesłanka uzależnienia nie jest potrzebna do tego, aby wprowadzić do ustawy przepis proponowany w art. 48. A zatem myślę, że również ten aspekt należy wziąć pod uwagę przy ostatecznym rozstrzyganiu propozycji nowelizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełZbigniewWawak">Otóż w punkcie ósmym słowniczka zamieszczona została definicja osoby uzależnionej. Definicja ta brzmi w sposób następujący: „Osoba, która w wyniku nadużywania środków odurzających, psychotropowych lub środków zastępczych, albo używania ich w celach medycznych, znajduje się w stanie uzależnienia od tych środków lub substancji”.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełZbigniewWawak">Przyznaję natomiast, iż sugestia posła Aleksandra Bentkowskiego, iż ustalenie czy ktoś jest uzależniony od narkotyków będzie wymagało opinii biegłego, jest ze wszech miar słuszna. I o to nam właśnie chodziło, aby zapobiec postawieniu przed sądem osoby rzeczywiście uzależnionej, w stosunku do której chcemy zastosować inną politykę, czyli profilaktykę i leczenie, a nie karanie. Uważam ze wyeliminowanie przesłanki uzależnienia spowoduje, iż cały przepis zawarty w art. 48 ust. 4, stanie się po prostu zbędny. Jeżeli ktoś nie jest uzależniony, to wówczas podlega karze na zasadach ogólnych, zapisanych w art. 48 ust. 1. Przy zastosowaniu regulacji ust. 1 nie ma już znaczenia czy dana osoba posiada znaczną, czy też zgoła niewielką ilość środków odurzających. Przypomnę w tym kontekście treść ust. 1 „Kto wbrew przepisom ustawy posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe...”.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PosełZbigniewWawak">Zamierzeniem podkomisji było dodanie właśnie tej przesłanki, której zasadność kwestionuje poseł Aleksander Bentkowski. Chodziło nam o to, aby tylko wobec osób uzależnionych stosować specjalną sytuację prawną.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PosełZbigniewWawak">Ten sposób myślenia znalazł potwierdzenie w bardzo interesującej opinii, przygotowanej przez Sejmowe Biuro Studiów i Ekspertyz, zatytułowanej: „Regulacje prawne dotyczące przeciwdziałania narkomanii w krajach Unii Europejskiej”. Na końcu tej opinii zamieszczona została tabela, w której wymienione zostały: Austria, Belgia, Dania, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy, czyli te państwa, w których stosowane są rozwiązania podobne do proponowanych przez podkomisję. W większości ustaw funkcjonujących w wymienionych państwach, w zasadzi brak jest pełnej dekryminalizacji i depenalizacji, stosowane są natomiast, jak to już powiedziałem wcześniej, rozwiązania tego typu, jakie proponujemy w art. 48.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PosełZbigniewWawak">Przeciwnicy skreślenia przepisu o niekaralności za posiadanie niewielkiej ilości narkotyków argumentowali, iż w przypadku wyeliminowania tej zasady więzienia będą pełne narkomanów. To były, sądzę, argumenty natury teoretycznej, gdyż Policji akurat nie zależy na szczególnie skrupulatnym ściganiu narkomanów, którzy już są uzależnieni. Dla porządku jednak musiałem powiedzieć, że i taka argumentacja pojawiła się w trakcie prac podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosłankaZofiaKrasickaDomka">Na ostatnim posiedzeniu podkomisji mówiłam o tym, iż w art. 48, w obecnym jego brzmieniu, pozostawia się możliwość wykorzystania przez dealerów osób uzależnionych, do rozprowadzania i przewożenia środków odurzających i psychotropowych. Myślę, iż z góry należy założyć, że takie sytuacje będą występowały.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PosłankaZofiaKrasickaDomka">Mając na względzie te obawy, zastanawiam się, czy jednak nie uwarunkować łagodniejszego potraktowania narkomana przez sąd, nałożeniem na niego obowiązku podjęcia leczenia, w przypadku gdy wejdzie w kolizję z przepisami art. 48 ust. 4.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Chciałabym zwrócić się do posła Aleksandra Bentkowskiego. Panie pośle, doszłam do przekonania, że wykreślenie słów „jest osobą uzależnioną” spowodowałoby iż przepis ten brzmiałby jeszcze gorzej niż obecnie. Zaraz postaram się to udokumentować. Otóż jeżeli usuniemy kontrowersyjne, zdaniem pana posła sformułowanie, to wówczas art. 48 ust. 4 miałby treść następującą: „Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli sprawca występku, określonego w ust. 1, posiada na własny użytek środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej”. Pozostawienie tak skrojonego przepisu oznacza, że z mocy ustawy sankcjonujemy tę sytuację, którą chcieliśmy zlikwidować. Myślę wobec tego, że albo należy pozostawić propozycję podkomisji, albo też skreślić art. 48. To drugie rozwiązanie było ujęte w pierwotnej wersji nowelizacyjnej. Innego wyjścia, niestety, nie ma.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Pani posłanko, różnica pomiędzy obecnym przepisem, a moją propozycją polega na tym, że w obecnym stanie prawnym posiadanie nie-wielkiej ilości narkotyków nie jest karalne, czyli inaczej mówiąc, nie można wszcząć postępowania sądowego wobec posiadacza niewielkiej ilości narkotyków.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Z kolei po wprowadzeniu mojej propozycji, można by za posiadanie niewielkiej ilości narkotyków wnosić sprawę do sądu, a sąd musiałby rozstrzygnąć, czy wymierzyć karę, czy też odstąpić od jej wymierzania. Do słuszności mojego rozumowania przekonała mnie jeszcze bardziej posłanka Zofia Krasicka-Domka, która stwierdziła, iż dealerzy mogą posługiwać się osobami uzależnionymi do rozprowadzania i przewożenia narkotyków. To jest bardzo proste do zrealizowania. Wystarczy, aby obok handlarza stała osoba uzależniona, mająca przy sobie „działkę”. Jeśli znajdzie się nabywca, wówczas dealer po prostu weźmie od narkomana to, co ten miał rzekomo na własny użytek. Takie rozwiązanie daje dealerowi, i w pewnym stopniu gwarantuje, bezkarność osobie uzależnionej. Jeżeli nawet pośrednik, czyli osoba uzależniona, stanie przed sądem i tak nie będzie można wymierzyć jej kary, bo praktycznie nie da się udowodnić, iż pośredniczyła w rozprowadzaniu narkotyków.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Czy podkomisja zechce ustosunkować się do tych wypowiedzi?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełZbigniewWawak">Najpierw chciałbym wyjaśnić, skąd wzięła się inicjatywa ustawodawcza, w myśl której zostałby skreślony ust. 4. Otóż w chwili obecnej powszechnie już wiadomo, że dealerzy wykorzystując regulację zawartą w ust. 4, mogli bezkarnie obracać niewielkimi dawkami narkotyków. Bowiem w obecnym stanie prawnym nie tylko osoba uzależniona, ale też każda inna, może mieć niewielką ilość narkotyków, argumentując, iż są to narkotyki wyłącznie na jej własny użytek.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełZbigniewWawak">Właśnie dlatego, że istnieje niebezpieczeństwo posługiwania się osobami uzależnionymi do rozprowadzania i przechowywania narkotyków, skonstruowano taki przepis, zgodnie z którym sądowi pozwolono na odstąpienie od wymierzenia kary. Panie pośle, to nie będzie pewna a tylko potencjalna bezkarność.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PosełZbigniewWawak">Podkomisja bardzo długo analizowała przedłożone argumenty i doszła do wniosku, że jednak proponowany przepis jest najwłaściwszy. Trzeba pamiętać o tym, że osoba podejrzana o posiadanie narkotyków zostanie zatrzymana, poddana skomplikowanym badaniom, będzie też pozbawiona możliwości przyjmowania narkotyków, a następnie stanie przed sądem, który zadecyduje czy odstąpić od wymierzenia kary. To są bardzo poważne dolegliwości, a więc nie można mówić w przypadku art. 48 o bezkarności. Natomiast poseł Aleksander Bentkowski proponuje, aby skreślić słowa „jest osobą uzależnioną”, co zupełnie wypacza intencje podkomisji.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PosełZbigniewWawak">Rzeczywistość jest taka, że mimo najlepiej skonstruowanych przepisów, nie wykluczymy całkowicie możliwości wykorzystywania przez dealerów osób uzależnionych. Raz jeszcze przypominam, że intencją podkomisji było to, aby sąd w określonych okolicznościach mógł odstąpić od wymierzenia kary i skierować osobę uzależnioną od narkotyków na leczenie. Obecnie przekładany zapis jest wynikiem daleko idącego ustępstwa podkomisji, która pierwotnie przychylała się do propozycji wykreślenia przepisu, mówiącego o niekaralności posiadania niewielkich ilości narkotyków.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PosełZbigniewWawak">Gdyby ta koncepcja wzięła górę, to wówczas również osoba uzależniona podlegałaby karze na zasadach ogólnych. W takim bowiem stanie prawnym nie byłoby możliwe zastosowanie wobec niej dobrodziejstwa polegającego na tym, iż w określonych sytuacjach sąd będzie mógł odstąpić od wymierzenia kary.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosłankaTeresaLiszcz">Muszę powiedzieć, iż generalnie opowiadam się za karalnością posiadania narkotyków również w małych ilościach. Natomiast moje wątpliwości budzi co innego, to znaczy kategoryczne stwierdzenie posła Zbigniewa Wawaka, który utrzymuje, iż w sytuacji, w której nie zostałby zamieszczony w ustawie zapis art. 48 ust. 4 osoby uzależnione podlegałyby karze na ogólnych zasadach. W tym kontekście chciałabym pana posła zapytać, jak to stwierdzenie ma się do konstrukcji prawnej o niepoczytalności. Wszak osoba uzależniona od przyjmowania narkotyków nie może swobodnie kierować swoim postępowaniem. Zastanawiam się nawet, czy proponowany w art. 48 przepis w ogóle jest potrzebny, właśnie z uwagi na ową konstrukcję o niepoczytalności lub też ograniczonej poczytalności.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosłankaTeresaLiszcz">Myślę, że na moją wątpliwość powinien odpowiedzieć ktoś, kto biegle zna prawo karne.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełZbigniewWawak">Odpowiedź na wątpliwości posłanki Teresy Liszcz wydaje się być dosyć prosta, ponieważ zarówno poprzednie, jak i obecne przepisy kodeksu karnego, wyłączały możliwości uchylenia się osoby niepoczytalnej od odpowiedzialności w sytuacji, w której osoba ta sama wprowadziła się w stan odurzenia. Regulacja ta dotyczy odurzenia alkoholowego, jak i odurzenia innego typu. Czyli w prawie karnym nie przewiduje się wyłączenia narkomanów od odpowiedzialności.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosłankaTeresaLiszcz">Panie pośle, nie jestem pewna czy ma pan rację, gdyż o ile mi wiadomo, czym innym jest incydentalne upicie się, a czym innym choroba alkoholowa, a także uzależnienie od narkotyków. Zgadzam się z tym, że nie zwalnia się od odpowiedzialności człowieka, który niejako z własnego wyboru po prostu się upił, choć nie musiał tego zrobić, natomiast prawo powinno odmiennie sklasyfikować stan odurzenia człowieka uzależnionego od alkoholu lub narkotyków.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Uważam, iż zachowanie w art. 48 zapisu mówiącego, że sąd może nakazać leczenie, jest wręcz niezbędne. Aby kwestia ta nie budziła żadnych wątpliwości należy przeczytać art. 13 obecnie obowiązującej ustawy o przeciw-działaniu narkomanii. W artykule tym czytamy: „Poddanie się leczeniu, rehabilitacji lub readaptacji jest dobrowolne, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej”.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Zatem, gdybyśmy nie wprowadzili omawianego przepisu, wówczas nadal nic by się nie działo, czyli leczenie z mocy ustawy byłoby, tak jak obecnie, dobrowolne. Natomiast nam chodzi o to, aby zamiast karania pozbawianiem wolności, można było narkomana umieścić w zamkniętym zakładzie opieki zdrowotnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełAdamWędrychowicz">Muszę powiedzieć z własnej praktyki, że w rzeczywistości nie mamy do czynienia z problemem ubezwłasnowolnienia narkomanów i alkoholików. Ubezwłasnowolnienie w zasadzie stosuje się tylko wobec osób cierpiących na poważne schorzenia psychiczne, takie na przykład jak schizofrenia. W obecnym stanie prawnym, zgodnie z ustawą psychiatryczną, ubezwłasnowolnienie orzekane jest przez sąd. Mówię o tym, gdyż propozycja nakazania leczenia narkomanów jest dla mnie ze wszech miar zasadna.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełAdamWędrychowicz">Myślę jednak, że nad ostateczną redakcją art. 48 trzeba by jeszcze popracować, aby przyjąć jak najbardziej czytelne rozwiązanie. W obecnie obowiązującej ustawie mówi się o tym, że nie podlega karze sprawca, który posiada niewielkie ilości narkotyków na własny użytek. Określenie „ilość nieznaczna” jest bardzo nieprecyzyjne.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PosełAdamWędrychowicz">Istnieje niebezpieczeństwo, że niedoskonały przepis może się okazać mało skuteczny. Na przykład w Austrii, gdzie prawo wobec narkomanów jest bardziej liberalne niż u nas, zdarza się i tak, że narkoman, przebywający w zakładzie leczniczym, nadal zażywa narkotyki.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#PosełAdamWędrychowicz">Myślę, że kwestię tę powinni rozstrzygnąć specjaliści, znający biegle całą problematykę wiążącą się z narkomanią. Obawiam się, że narkomani, którzy zostaną poddani przymusowemu leczeniu, nadal będą przyjmować narkotyki, gdyż zawsze znajdzie się ktoś, kto im je dostarczy.</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#PosełAdamWędrychowicz">Natomiast sama idea leczenia uzależnienia alkoholowego i narkotycznego polega na nagłym odstawieniu środka uzależniającego. Sumując, chciałbym stwierdzić, że jednak pozostawienie w ustawie pewnych „furtek” będzie w praktyce mało skuteczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Generalnie nie zamierzam polemizować z posłanką Teresą Liszcz, natomiast chciałbym powiedzieć, iż w nowym kodeksie karnym wyraźnie jest powiedziane: „Kto świadomie wprowadzi się w stan, który wyłącza jego świadome działanie”. Natomiast nie zostało tam określone jakim środkami posługiwała się osoba, u której wyłączyła się możliwość świadomego działania. Czyli można przyjąć, że zażycie środka odurzającego jest działaniem świadomym, który dopiero po jakimś czasie wyłącza świadomość.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Natomiast nie przekonuje mnie użycie definicji „osoba uzależniona”, gdyż jest ona nader ogólnikowa. Rozszyfrowanie tej definicji pozwala wyłącznie na stwierdzenie, iż jest to osoba, która znajduje się w stanie uzależnienia od środków lub substancji odurzających. Czyli jest to konstrukcja idem per idem.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">A zatem chciałbym usłyszeć opinię lekarzy, czy osoba schwytana z niewielką ilością narkotyków, która będzie miała na ciele dwa nakłucia i oświadczy, że nie może obyć się bez przyjęcia kolejnej dawki przez dobę, może być już uznana za osobę uzależnioną, czy też nie. A może są jakieś medyczne środki, które pozwolą na jednoznaczne stwierdzenie, czy istotnie mamy już do czynienia z uzależnieniem. Oczywiście, mówiąc tak, mam na myśli, jakąś dłuższą obserwację a nie jednorazowe badanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Chciałbym nawiązać do wcześniejszych wypowiedzi, w których była mowa o możliwościach stosowania regulacji Kodeksu karnego wobec narkomanów. Otóż w moim przekonaniu nie ma żadnych przeszkód po temu, aby w przypadkach określonych w ustawie ograniczać stosowanie regulacji tegoż kodeksu, przynajmniej w tych zapisach, w których ustawa nie odnosi się do kwestii szczegółowych.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Aby dokładniej zilustrować to stwierdzenie, należałoby nawiązać do tych okoliczności, które wyłączają winę i karalność, czyli do kontratypów. Niewątpliwie zawsze tak było, że do takich kontratypów wyłączających winę, należała ograniczona i częściowa poczytalność, będąca wynikiem stałego uzależnienia. Natomiast czym innym jest sytuacja, w której ktoś świadomie wprowadza się w stan odurzenia alkoholowego, czy też jakiegokolwiek innego, który skutkuje ograniczoną poczytalnością, ale to nie jest to samo, co permanentny stan uzależnienia, w ogóle znoszący poczytalność. W kodeksie karnym, w art. 94, dla tych właśnie sytuacji przewidziano możliwość stosowania środka zabezpieczającego, czyli nakazu podjęcia leczenia przez osobę uzależnioną. Kwestie te zawarte są również w art. 102 Kodeksu karnego wykonawczego. O sprawach tych mówiliśmy sporo podczas prac podkomisji. Myślę, że wymienione okoliczności są jednoznaczne i nie powinny budzić żadnych wątpliwości ustawodawcy.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Chciałbym też nawiązać do pojęć użytych w ustawie. Myślę, że zawsze będą mnożyły się trudności z określeniem pojęcia „niewielka ilość środków odurzających”, gdyż jest to kwestia indywidualna. Nie jest też łatwe sklasyfikowanie tych środków, które powodują uzależnienie. Przypominam sobie, iż w trakcie prac podkomisji zrodziła się propozycja, aby środki te wyspecyfikować w ustawie. Jednak podkomisja ostatecznie nie zdecydowała się na przyjęcie takiego rozwiązania, z tego względu, iż na rynku stale pojawiają się coraz to inne rodzaje narkotyków, a zatem trzeba by stale poszerzać zapisy ustawy, co w praktyce nie byłoby możliwe.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Podkomisja uznała, że to sąd powinien rozstrzygnąć, czy dana osoba jest uzależniona, czyli, czy występują te przesłanki, które znoszą jej karalność.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#PosełKrzysztofŚmieja">Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jedną konsekwencję proponowanej nowelizacji. Intencją podkomisji było to, aby omawiany przepis art. 48 dotyczył szczególnie tych osób, które rozprowadzają środki narkotyczne. W istocie bowiem osoby posiadające niewielkie ilości środków odurzających mogą je, poprzez dealerów, sprzedawać innym osobom. Uważam, iż dyskusja prowadzona wokół tego przepisu powinna także uwzględnić ten aspekt zagadnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Gdy zakończyliśmy pracę w podkomisji doszłam do wniosku, że proponując poszczególne przepisy posłowie nadmiernie ugięli się pod presją ciał opiniodawczych. Spowodowało to, iż w efekcie nie zrobiliśmy tego, co było naszym pierwotnym zamiarem. Dzisiejsza dyskusja tylko dodatkowo potwierdziła moje obawy, iż była to słuszna refleksja.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">W takiej sytuacji stawiam wniosek o to, aby powrócić do pierwotnej wersji proponowanej przez wnioskodawców, w myśl której skreślony zostałby w art. 48 ust. 4. Skreślenie wymienionego przepisu spowoduje, iż ustawa zyska na czytelności i będzie z niej jedno-znacznie wynikać, że posiadanie narkotyków jest karane. W dotychczas obowiązującej ustawie widnieją regulacje, w myśl których osobę uzależnioną, która nie ukończyła osiemnastego roku życia, można poddać leczeniu na wniosek rodziców, lub też w efekcie wyroku sformułowanego przez sąd rodzinny.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Reasumując, stwierdzam, że jednak wykreślenie z art. 48 ust. 4 jest konieczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Zgodnie z moją propozycją każda osoba zatrzymana z niewielką dawką narkotyków byłaby stawiana przed sądem. Natomiast sąd w ściśle określonych okolicznościach mógłby odstąpić od wymierzenia jej kary. Tak, że nie można mówić o bezkarności w razie posiadania nawet niewielkiej ilości narkotyków, gdyż ich właściciel w każdym przypadku stanie przed sądem.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełAdamWędrychowicz">Jeżeli mówi się o odstąpieniu od ukarania osoby posiadającej niewielkie ilości narkotyków, to mamy w takim przypadku do czynienia z okolicznością łagodzącą.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Proszę, aby na temat przedstawionych wątpliwości wypowiedział się poseł - sprawozdawca.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełZbigniewWawak">Uważam, iż zaszło tu jakieś nieporozumienie, gdyż uwagi posła Aleksandra Bentkowskiego wypaczają intencję podkomisji. Zaraz postaram się to wyjaśnić. Otóż pan poseł cały czas zmierza do wykreślenia w art. 48. ust. 4 słów „jest osobą uzależnioną”, argumentując, iż taki zabieg pozwoliłby na postawienie przed sądem każdej osoby posiadającej nawet niewielkie ilości narkotyków. Uważa natomiast, że propozycja podkomisji zezwalałaby w takiej sytuacji na bezkarność. Moim zdaniem w obydwu przypadkach nie może być mowy o bezkarności. Przyznaję natomiast, iż zgodnie z propozycją podkomisji, istniałaby teoretyczna możliwość odstąpienia od wymierzenia kary przy zachowaniu trzech przesłanek. Nie będę ich wymieniał kolejny już raz. Powiem tylko, że sąd mógłby nie ukarać osoby uzależnionej, posiadającej znikome ilości narkotyków na własny użytek.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełZbigniewWawak">Z kolei zgodnie z propozycją posła Aleksandra Bentkowskiego, sąd mógłby odstąpić od wymierzenia kary wobec tych osób, które mają nieznaczną ilość narkotyków na własny użytek, niezależnie od tego, czy są uzależnione, czy też nie. Przyjęcie takiego rozwiązania umożliwiłoby dealerom wciąganie w proceder rozprowadzania narkotyków znacznej liczby osób posiadających niewielkie ilości narkotyków, bez ponoszenia odpowiedzialności karnej.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełZbigniewWawak">Czyli propozycja posła Aleksandra Bentkowskiego na swój sposób poszerza sferę bezkarności w przypadku posiadania narkotyków. Przyjęcie propozycji pan posła prowadzi do tego, że ust. 4 staje się po prostu zbędny.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#PosełZbigniewWawak">Raz jeszcze przypominam, że intencją podkomisji było zastąpienie dotychczasowej niekaralności, karą fakultatywną, uzależnioną od okoliczności. Oczywiście, w głosowaniu Komisja może przyjąć propozycję posła Aleksandra Bentkowskiego, przy czym muszę zaznaczyć, iż nie jest to rozwiązanie zgodne z intencją podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Jak widać, dyskusja ogniskuje się wokół kluczowego dla całej nowelizacji art. 48, rysują się też propozycje pewnych rozwiązań, które by należało poddać głosowaniu.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Ponieważ art. 48 został przedyskutowany bardzo gruntownie, myślę, że przyszła pora, aby przejść do jeszcze innych problemów, wynikających z przedłożonych przez podkomisję propozycji.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Przed nami jest jeszcze szczegółowe omawianie kolejnych zmian, a zatem istniej pewna obawa, że wówczas, gdy dojdziemy do zmiany ósmej, dotyczącej art. 48, ta sama dyskusja może się powtórzyć raz jeszcze. W takiej sytuacji proponuję zakończenie dyskusji o charakterze ogólnym i przejście do pracy nad poszczególnymi zmianami.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełZbigniewWawak">W myśl propozycji przedłożonych przez Komendę Główną Policji po art. 20 należałoby dodać nowy art. 20 „a”. Treść tego artykułu byłaby następująca: „Uzupełnienie wykazu środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów, zawartych w załącznikach do ustawy nr 1, 2 i 3, odbywa się w drodze rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej na wniosek podmiotów określonych w art. 3 ustawy”.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełZbigniewWawak">Z kolei w art. 3 wymienione są szkoły, zakłady opieki zdrowotnej, jednostki wojskowe i policyjne, kluby sportowe, zakłady poprawcze, areszty itd.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PosełZbigniewWawak">Uzasadnienie do tej propozycji brzmi w sposób następujący: „Scena narkotykowa w Polsce zmienia się bardzo dynamicznie. Dotyczy to również przestępstw związanych z narkotykami. Producenci nie ustają w wysiłkach związanych z poszukiwaniem nowych środków odurzających oraz nowych metod i prekursorów służących do ich otrzymywania.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PosełZbigniewWawak">Obowiązująca procedura prawna nie zapewnia organom ścigania możliwości szybkiego reagowania na zmieniającą się ofertę na nielegalnym rynku, co powoduje praktyczną bezkarność producentów i dystrybutorów nowych rodzajów narkotyków syntetycznych. Liczba możliwych kombinacji pochodnych amfetaminy i ecstasy jest tymczasem praktycznie nieograniczona. Zorganizowane grupy przestępcze, dysponujące profesjonalnymi wytwórcami - zawodowymi chemikami, są w stanie w każdej chwili wyprodukować, wypromować i rozprowadzić nowe rodzaje narkotyków.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PosełZbigniewWawak">Powyższa sytuacja wynika z opóźnionego w stosunku do rynku nowelizowania załączników ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, zawierających wykazy zabronionych środków odurzających i substancji psychotropowych. Dlatego przyjęcie rozwiązania umożliwiającego uzupełnienie wykazu kontrolowanych substancji aktem prawnym niższej rangi, ale o szybszej ścieżce legislacyjnej stanowiłoby ważne i odpowiadające zachodnim standardom usprawnienie skuteczności kontroli narkotyków.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#PosełZbigniewWawak">Nieskuteczność obecnej regulacji, przy znanym przeciążeniu parlamentu, ilustruje poniższy przykład. Otóż w roku 1998 policja w Szczecinie stwierdziła pojawienie się na nielegalnym rynku narkotykowym nowych odmian ecstasy o nazwach PMEA, PMMA, MBDB. W trakcie działań operacyjnych pojawiła się możliwość wykorzystania procesowego posiadanych informacji w celu pociągnięcia od odpowiedzialności karnej sprawców produkcji i handlu tymi środkami odurzającymi. W sierpniu u.br. Biuro do Spraw Narkotyków Komendy Głównej Policji wystąpiło więc za pośrednictwem Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej ze stosowną inicjatywą legislacyjną. Niestety, do chwili obecnej działania te nie zakończyły się objęciem wymienionych substancji ustawową kontrolą.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#PosełZbigniewWawak">Druga propozycja dotyczy art. 40 ust. 2. Komenda Główna Policji proponuje następujące brzmienie tego artykułu: „Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających, substancji psychotropowych, mleczka makowego lub słomy makowej, albo czyn ten został popełniony w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 i grzywny”.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#PosełZbigniewWawak">Dla wyjaśnienie dodam, że obowiązujące dzisiaj przepisy, w przypadku wytwarzania, przetwarzania lub przerabiania środków odurzających, przewiduje możliwość orzeczenia kary pozbawienia wolności do lat 5. Policja natomiast proponuje, aby w przypadku, gdy w grę wchodzi znaczna ilość środków odurzających była orzekana kara pozbawienia wolności od lat 3.</u>
<u xml:id="u-42.8" who="#PosełZbigniewWawak">Przedłożone do tej propozycji uzasadnienie brzmi w sposób następujący: „Proponowany zapis przewiduje zaostrzenie sankcji karnej za wyrabianie narkotyków w znacznych ilościach lub za syntetyzowanie nowych środków odurzających niezgodnie z ustawą oraz zrównuje przewidywaną za te czyny sankcję karną do przewidzianej za przemyt znacznej ilości środków odurzających. (art. 42 ust. 3)”.</u>
<u xml:id="u-42.9" who="#PosełZbigniewWawak">Zgodnie z danymi ONZ oraz Interpolu zagrożenie narkotykowe w Europie wzrasta i wymaga podjęcia wszelkich działań, które przyczynią się do ograniczenia nielegalnej podaży narkotyków do 2008 roku. Jak wynika z „Informacji o stanie zagrożenia narkomanią i przestępczości narkotykowej”, przygotowanej przez Biuro do Walki z Przestępczością Narkotykową Komendy Głównej Policji, zarówno masowy przemyt jak i nielegalna produkcja krajowa stanowią nadal zasadnicze źródło zaopatrzenia rynku narkotyków w Polsce, przy czym oba zjawiska charakteryzuje zorganizowanie przestępcze lub powiązania z międzynarodowym handlem i przemytem narkotyków lub prekursorów.</u>
<u xml:id="u-42.10" who="#PosełZbigniewWawak">Przewidziane ustawą z roku 1997 sankcje karne nie zmniejszyły zainteresowania grup przestępczych uruchamianiem kolejnych, nowych laboratoriów, lecz co najwyżej rozproszyły je. Obserwuje się także zjawisko powrotu do nielegalnej produkcji narkotyków, karanych już uprzednio za ten proceder sprawców.</u>
<u xml:id="u-42.11" who="#PosełZbigniewWawak">Szczególnie duże zainteresowanie sprawców łączy się z rozwijaniem produkcji nowych odmian narkotyków syntetycznych, o trudnych do przewidzenia konsekwencjach zdrowotnych i możliwościach terapii. Zbrodnicze poszukiwanie nowych odmian narkotyków do celów nienaukowych i niemedycznych łączy się z usiłowaniem obejścia istniejących zakazów prawnych oraz z dążeniem sprawców i organizatorów tego procederu do stałego poszerzania rynku narkotyków i kreowania nowego typu konsumentów, do których adresowane są modyfikowane środki odurzające. Produkcja tych narkotyków, na przykład amfetaminy łączy się również ze współudziałem zawodowych chemików, biochemików, studentów itd., którzy wykorzystują w celu przestępczym legalnie zdobytą wiedzę akademicką lub zawodowe doświadczenie. Wiedza na temat technologii produkcji zwiększonych ilości narkotyków uzyskana jest ponadto przez osoby mające dostęp do Internetu.</u>
<u xml:id="u-42.12" who="#PosełZbigniewWawak">Przyjąć zatem można, że obecnie opisanym działaniem przestępczym niemal wyłącznie zajmują się osoby, które same nie są uzależnione i nie zażywają narkotyków”.</u>
<u xml:id="u-42.13" who="#PosełZbigniewWawak">Wstępna propozycja dotyczy art. 42 ust. 1 i brzmi w sposób następujący: „Kto wbrew przepisom ustawy, przywozi z zagranicy, wywozi za granicę lub przewozi w tranzycie środki odurzające, substancje psychotropowe, mleczko makowe, słomę makową, konopie lub ich nasiona, podlega karze pozbawienia wolności do lat 5 i grzywny”.</u>
<u xml:id="u-42.14" who="#PosełZbigniewWawak">Jest to propozycja poszerzenia dotychczas obowiązującego przepisu prawnego, który mówi o przywożeniu z zagranicy środków odurzających, substancji psychotropowych, mleczka i słomy makowej, o konopie i ich nasiona.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Ponieważ posłowie mają na piśmie omawiane przez posła Zbigniewa Wawaka dokumenty, proponuję, aby ich tak szczegółowo nie omawiać, co pozwoli na znaczne skrócenie procedury. Myślę, że wówczas będziemy prosić o szczegółowe wyjaśnienia, gdy podczas dyskusji pojawią się jakieś kontrowersje.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Czy są jeszcze jakieś inne uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Chciałabym jeszcze zabrać głos w kwestii ogólnej. Otóż nie mogę zgodzić się z propozycją posłanki Ewy Treli-Sikorskiej, w myśl której zostałby skreślony art. 48. Jestem przeświadczona, że skutkiem przyjęcia takiego rozwiązania będzie to, iż więzienia zapełnią się narkomanami, a nie o to nam przecież chodzi.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Myślę, że istotnym problemem jest zwiększenie liczby ośrodków leczących narkomanów. Zatem chciałabym się dowiedzieć czy podkomisja rozpatrywała tę kwestię w trakcie swojej pracy. Uważam bowiem, że ludzi uzależnionych nie należy karać, a leczyć. Wiem z własnego doświadczenia, iż obecnie odczuwa się olbrzymie zapotrzebowanie na tego typu ośrodki. Nie tak dawno zgłosiła się do mnie matka z uzależnionym od narkotyków dzieckiem, które należało leczyć. Jednak przez trzy dni bezskutecznie usiłowałam znaleźć mu miejsce w jakimś ośrodku odwykowym. Oczywiście opowiadam się za karaniem wszystkich tych, którzy handlują narkotykami, nie będąc od nich uzależnionymi, ale jest to zupełnie odrębna kwestia.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PosełZbigniewWawak">Oczywiście problemy, o których mówiła przed chwilą posłanka Maria Gajecka-Bożek, padały podczas prac podkomisji. Muszę powiedzieć, że właśnie one zdecydowały o tym, iż podkomisja nie przyjęła propozycji skreślenia art. 48 ust. 4, co oznaczałoby karalność wszystkich osób uzależnionych od narkotyków. Natomiast przedłożona wersja stwarza możliwości kierowania narkomanów na przymusowe leczenie. Problem ten znam z własnych doświadczeń, gdyż współpracuję z jednym z ośrodków odwykowych leczących osoby uzależnione od narkotyków. Przyznam, że placówka ta boryka się z olbrzymimi trudnościami finansowymi. Natomiast projekt nowelizacji dotyczy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i nie obejmuje sposobów finansowania ośrodków leczniczych.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PosełZbigniewWawak">Przyznaję, że problem poruszony przez posłankę Marię Gajecką-Bożek był w trakcie prac podkomisji sygnalizowany zarówno przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, jak i przez różne organizacje. Jednak konstatacja była taka, że jesteśmy państwem biednym i brakuje nam pieniędzy nie tylko na leczenie narkomanów. Doszliśmy do wniosku, że w takich uwarunkowaniach najważniejszą staje się kwestia profilaktyki.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#PosełZbigniewWawak">Sumując stwierdzam, iż problem poruszony przez panią posłankę jest bardzo ważny, ale nie on był przedmiotem prac podkomisji, która zajmowała się nowelizacją przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Dodam jeszcze, iż do 30 czerwca tego roku rząd zobowiązany jest przedstawić sprawozdanie z realizacji omawianej obecnie ustawy. Jeśli otrzymamy taki dokument, wówczas będziemy mogli ocenić jak przedstawia się problem leczenia narkomanów oraz jakie środki przeznacza się na ten cel. Wobec tego proponuję, abyśmy na dzisiejszym posiedzeniu już nie rozwijali tego wątku.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Obecnie przystępujemy do procedowania nad poszczególnymi zmianami.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Czy posłanka Ewa Trela-Sikorska chce zaproponować jakiś szczególny sposób dalszego prowadzenia obrad?</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Nie mogę zgodzić się z opinią, iż zmiany zaproponowane przez Komendę Główną Policji są zmianami zgoła niewielkimi. W moim odczuciu są to poprawki dość znaczne. A w takiej sytuacji chciałabym wiedzieć jakie jest stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwości wobec przedłożonych przez Policję propozycji. Uważam też, iż poprawki te powinny powtórnie trafić do podkomisji, gdyż nie możemy w pośpiechu dokonywać bardzo ważkich zmian. Nie jest dla mnie jasne dlaczego na przykład policja proponuje karę pozbawienia wolności w wymiarze od lat 3, skoro w obecnie obowiązującej ustawie była mowa o pięciu latach. W moim odczuciu jest to złagodzenie kary.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">A zatem mamy formalny wniosek o odesłanie do prac podkomisji poprawek zgłoszonych przez Komendę Główną Policji, bo chyba tylko te zmiany miała na myśli pani posłanka.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PosełAndrzejWojtyła">Popieram wniosek posłanki Ewy Sikorskiej-Treli. Jeśli propozycje wniesione przez KG Policji do tej pory nie były rozpatrywane przez podkomisję, to uważam, iż istotnie podkomisja powinna je opracować. Jako połączone komisje powinniśmy obradować nad sprawozdaniem podkomisji. Zatem w sytuacji, gdy mamy do czynienia z nowymi poprawkami, najpierw powinny one „przejść” przez podkomisję.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Myślę, że mimo przedstawionych zastrzeżeń, powinniśmy dzisiaj kontynuować pracę nad nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Myślę, też że w trakcie szczegółowej analizy propozycji nowelizacyjnych możemy poprosić przedstawicieli poszczególnych resortów oraz ekspertów o odniesienie się do wszystkich wątpliwości wyrażonych przez posłów. Jest to jednak wyłącznie moja opinia.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Obecnie poddaję pod głosowanie połączonych komisji wniosek posłanki Ewy Sikorskiej-Treli, aby projekt nowelizacyjny skierować ponownie do podkomisji, ze szczególnym uwzględnieniem poprawek, zgłoszonych dzisiaj przez KG Policji.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Kto opowiada się za przyjęciem tego wniosku?</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Za przyjęciem wniosku głosowało 8 posłów, 2 posłów było przeciwnych, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-50.4" who="#PosełStanisławGrzonkowski">W wyniku głosowania zaakceptowany został wniosek posłanki Ewy Sikorskiej-Treli. W związku z tym połączone komisje ponownie kierują sprawozdanie do podkomisji, z prośbą o pilne rozpatrzenie przedłożonych propozycji.</u>
<u xml:id="u-50.5" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Jeśli dzisiaj udałoby się zebrać podkomisji, to wówczas jeszcze w toku obecnego posiedzenia Sejmu można by rozpatrzyć sprawozdanie uwzględniające poprawki wniesione przez Policję.</u>
<u xml:id="u-50.6" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Czy poseł-sprawozdawca uważa, iż taki tryb pracy jest możliwy do przyjęcia?</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PosełZbigniewWawak">W tej kwestii powinna się wypowiedzieć przewodnicząca podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">Jest to termin nie do przyjęcia. Już to powiedziałam nieco wcześniej, że moim zdaniem niezbędne jest uzyskanie stanowiska ministra sprawiedliwości. Nie bez znaczenia jest też fakt, iż zgodnie z informacją posła Stanisława Grzonkowskiego w czerwcu ma być nowy raport o tym jak wykonywana jest ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">To nie jest całkiem tak, bowiem tylko poinformowałem posłów, iż ustawowo do końca czerwca rząd jest zobowiązany przedstawić sprawozdanie, które będzie rozpatrzone nieco później, może dopiero w czerwcu albo we wrześniu. Nie ma też zobowiązania Sejmu do rozpatrzenia tego sprawozdania. Z tego względu nie wiązałbym tej sprawy z naszymi pracami.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosłankaEwaSikorskaTrela">To istotnie wydłużyłoby zakończenie naszej pracy nad nowelizacją o kilka miesięcy, co jest nie do przyjęcia. Jednak nie widzę takiej możliwości, aby podkomisja zakończyła pracę jeszcze w trakcie obecnego posiedzenia Sejmu. Wobec tego kolejne zebranie podkomisji zarządzę na najbliższe posiedzenie plenarne.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Wobec tego przyjmujemy, że połączone Komisje rozpatrzą uzupełnione sprawozdanie w trakcie najbliższego posiedzenia Sejmu.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PosełStanisławGrzonkowski">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>