text_structure.xml 216 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam wszystkich obecnych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Proponowany porządek dzienny został zawarty w zawiadomieniu o posiedzeniu. Czy są wnioski lub uwagi w sprawie zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa jest przeciwny zaproponowanemu porządkowi dziennemu? Nie. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Przed rozpoczęciem debaty merytorycznej chcę jednak wyjaśnić pewną kwestię, przepraszając jednocześnie kilku posłów, którzy przybyli na zaplanowanego posiedzenie Komisji w ubiegłą środę na godz. 16. Do posłów tych nie dotarło bowiem na czas zawiadomienie o odwołaniu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Ponadto muszę jednak dodać, iż zaistniała sytuacja były wynikiem pewnego nieporozumienia. Stało się bowiem tak, że decyzję podjął poseł Wrona bez porozumienia ze mną. Ja nie mam w zwyczaju tak szybko zmieniać ustaleń podjętych przez Komisję. Rozumiem, że poseł Wrona więcej tak nie postąpi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełTadeuszWrona">Chcę odnieść się do uwag poseł Lipowicz nie po to, aby prowadzić polemikę na temat faktów, które miały miejsce. W związku z tym chcę przypomnieć, że w praktyce działania naszej Komisji wielokrotnie było tak, że zawiadomienia o posiedzeniach nie zawsze zawierały stan faktyczny z powodu wystąpienia nowych okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełTadeuszWrona">Decyzja, którą podjąłem, wynikała przede wszystkim z dążenia do dopracowania pakietu propozycji poprawek, które przedłożył poseł Dorn. Wychodziłem z założenia, że dopracowanie propozycji poprawek posła Dorna pozwoli ograniczyć podczas posiedzenia Komisji dyskusję dotyczącą zgodności czy niezgodności przedłożonych propozycji z Konstytucją RP i innymi przepisami prawa. Dlatego też poprosiłem przedstawiciela Biura Legislacyjnego, aby wspólnie z posłem Dornem dopracował od strony legislacyjnej przedłożone propozycje poprawek. Korzystając z okazji chcę podziękować obu panom za efekty przeprowadzonych prac, trwających 2 dni. Dzięki temu wysiłkowi propozycje poprawek zgłoszone przez posła Dorna mają teraz postać dostosowaną do projektu i są dopracowane legislacyjnie. Pozwoli to na sprawniejsze prace Komisji. Druga okoliczność polegała na tym, że nasza Komisja równocześnie pracuje nad kwestią podziału terytorialnego. W tej materii zostały przyjęte pewne uzgodnienia w klubach oraz innych gremiach. Połączenie obu tych problemów nie wydawało się możliwe. Ponadto pojawiła się kwestia znalezienia sali.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełTadeuszWrona">Chcę również dodać, iż zakładałem, że obieg informacji jest na tyle dobry, że wiadomość o odwołaniu posiedzenie dotrze na czas. Tak więc podjęta decyzja nie miała żadnych podtekstów. Chodziło jedynie o dobre zorganizowanie prac Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWiesławWoda">Otrzymałem poprawki zgłoszone przez posła Dorna, które - jak zawsze - są bardzo wyważone i przemyślane. Jednakże jest ich bardzo dużo. Jest to bowiem 27 poprawek. Szkoda, że poseł Dorn nie pracował w podkomisji nadzwyczajnej, która przygotowała projekt. Wcześniejsze rozpatrzenie propozycji posła Dorna byłoby usprawnieniem prac Komisji.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWiesławWoda">Uważam, że jeżeli Komisja będzie chciała rozpatrywać projekt przygotowany przez podkomisję i propozycje posła Dorna, to chyba nie wystarczy czasu. W związku z tym nasuwa się pytanie, czy biorąc pod uwagę obszerność propozycji posła Dorna nie należy skierować ich do podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWiesławWoda">Proszę aby kwestię tę potraktować jako wniosek o odesłanie propozycji poprawek posła Dorna do podkomisji nadzwyczajnej powołanej do przygotowania projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEdmundSroka">Chcę odnieść się do wypowiedzi posła Wrony. Chodzi mi bowiem o to, aby dotrzymywać przyjętych ustaleń, a przypominam, iż umówiliśmy się, że jeżeli nie będzie wspólnego posiedzenia z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych, to nasza Komisja będzie pracować nad projektem ordynacji. W takiej sytuacji wysyłanie faksu w ostatniej chwili oznacza, że ja straciłem pół dnia, co dla mnie, jako samorządowca jest bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEdmundSroka">Tak więc proszę, aby w przyszłości takie zdarzenia nie miały miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławPawlak">Chcę podjąć kwestię, którą zasygnalizował poseł Woda. Otrzymaliśmy bowiem uporządkowane poprawki zaproponowane przez posła Dorna. Nasuwa się jednak pytanie, czy Biuro Legislacyjne analizowało te propozycje z punktu widzenia ich zgodności z Konstytucją RP? Nie mamy tego typu ekspertyzy, a należy pamiętać, że poprawek jest dużo, gdyż jest ich 27. Ponadto jest tak, że podkomisja w zasadzie zakończyła prace. W tej sytuacji za zasadny uważam wniosek o skierowanie propozycji poprawek posła Dorna do podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławPawlak">Podkomisja powinna dokonać wstępnego ich rozpatrzenia. Równocześnie powinny zostać przygotowane ekspertyzy dotyczące ich zgodności z Konstytucją RP. W grę wchodzi bowiem ograniczanie konstytucyjnych praw obywateli.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławPawlak">Jeżeli Komisji nie przyjmie propozycji odesłania do podkomisji, to zwracam się do posła Dorna o wycofanie przedłożonych propozycji poprawek. Rozpatrzenie tych propozycji opóźni bowiem bardzo prace naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Za chwilę poproszę o opinię przedstawiciela Biura Legislacyjnego. Następnie oddam głos posłowi Dornowi, po czym złożony wniosek zostanie poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Przed głosowaniem chcę przypomnieć, że Komisja przyjęła uchwałę dotyczącą kalendarza prac nad reformą. Uchwała ta - po pewnych modyfikacjach - stała się uchwałą Sejmu. Wskazywałam wówczas, że przyjęcie uchwały oznaczać będzie swego rodzaju „związanie rąk”. W tym kontekście odesłanie projektu do podkomisji będzie działaniem naruszającym uchwałę Sejmu przyjętą na wniosek naszej Komisji. Nie będzie bowiem wówczas możliwości zachowania terminów zawartych w tej uchwale.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Nie byłoby dobrze, aby Komisja spowodowała naruszenie uchwały Sejmu dotyczącej kalendarza prac również z tego powodu, że frekwencja na posiedzeniach w trakcie dotychczasowych prac była bardzo wysoka, a wczoraj frekwencja wynosiła 100%. Przy tej okazji dodam, że posłowie, którzy najbardziej regularnie uczestniczyli w posiedzeniach Komisji i jednocześnie pracują w organach samorządu terytorialnego, zostaną wyróżnieni w ten sposób, że przewodniczący rad lub rady otrzymają swego rodzaju list pochwalny informujący o bardzo aktywnej pracy posła. Lista wymienionych posłów zostanie ponadto opublikowana w piśmie „Wspólnota”. Chcę dodać, że na liście wyróżnionych posłów są reprezentanci wszystkich klubów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Chcę przede wszystkim podziękować posłowi Dornowi, że poświęcił swój czas, co pozwoliło mi lepiej zrozumieć intencje propozycje poprawek, które przedłożył.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Przedłożony członkom Komisji materiał: „Poprawki zgłoszone przez posła Ludwika Dorna do przyjętego przez podkomisję projektu ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województwa” zawiera propozycje poprawek po ich legislacyjnym uporządkowaniu. Oznacza to, że przedłożone poprawki spełniają wymogi techniki legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Dodam jeszcze, iż uważam, że istota przedłożonych propozycji sprowadza się do dwóch kwestii. Pierwsza z nich to propozycja regulacji dotyczących biernego prawa wyborczego. Kwestia druga to nowy rozdział regulujący finansowanie kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Kwestie te można uznać jako nową koncepcję, która nie mieści się w obowiązującym obecnie systemie prawa wyborczego i w niektórych swoich rozwiązaniach może - choć nie musi - wzbudzać zastrzeżenia co do zgodności z konstytucją. Zastrzeżeń tych ja, jako legislator nie mogę wiążąco rozstrzygnąć. W tej materii konieczne byłyby ekspertyzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego, aby w trakcie dyskusji nad poszczególnymi propozycjami poprawek sygnalizował swoje wątpliwości dotyczące konstytucyjności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMaciejPoręba">Mam wrażenie, że w propozycjach poprawek zgłoszonych przez posła Dorna, należy zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Oprócz biernego prawa wyborczego i finansowania kampanii wyborczej pojawia się również kwestia modyfikacji systemu wyborczego, gdyż jest mowa o dzieleniu mandatów na liście i sposobie głosowania. Są to kwestie wręcz fundamentalne. W związku z tym uważam, że wniosek posła Wody poparty przez posła Pawlaka jest bardzo zasadny.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMaciejPoręba">Ponadto chcę dodać, że jako członek podkomisji pracującej nad projektem uważam, że zaproponowane poprawki są tak istotne, iż bez ich wstępnego rozpatrzenia przez podkomisję nie powinna nad nimi pracować Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełLudwikDornniez">Uważam, że w moich poprawkach można wyróżnić dwa problemy natury prawnej.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełLudwikDornniez">Pierwszy problem to wątpliwości natury konstytucyjnej. W tej grupie zagadnień widzę 3 kwestie, które rzeczywiście wymagają opinii konstytucjonalisty.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełLudwikDornniez">Pierwsza kwestia wiąże się z art. 203 Konstytucji RP. Pojawia się bowiem problem roli Najwyższej Izby Kontroli jako organu pomocniczego Państwowej Komisji Wyborczej. W tej materii opinia konstytucjonalisty byłaby bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełLudwikDornniez">Druga kwestia wiąże się z art. 54 Konstytucji RP. Chodzi o to, że w przedłożonych propozycjach poprawek pojawiają się pewne ograniczenia nałożone na prowadzenie kampanii wyborczej. Należy jednak podkreślić, że tego typu ograniczenia występują w wielu państwach Europy Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełLudwikDornniez">Nie sądzę natomiast, aby kwestią konstytucyjną było bierne prawo wyborcze, gdyż art. 62 stanowi tylko o czynnym prawie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełLudwikDornniez">Drugi problem generalny, trafnie wskazany przez przedstawiciela Biura Legislacyjnego, polega na tym, że zaproponowane poprawki pozostają w dysharmonii z obecnym stanem prawnym. Chcę jednak podkreślić, że taki był i jest zamysł wnioskodawcy, który obecny stan rzeczy uważa za zły i chce zmienić ten stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełLudwikDornniez">Nie chcę się wypowiadać co do trybu prac. Tytułem przypomnienia chcę powiedzieć, że podczas plenarnego posiedzenia Sejmu - w ramach I czytania - wnosiłem o powołanie Komisji Nadzwyczajnej. Ponieważ Sejm odrzucił tę propozycję, musiałem podjąć starania o zaprezentowanie swoich propozycji w takim właśnie trybie, jak to uczyniłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Przed zbliżającym się głosowaniem muszę jednak przy-pomnieć, jaka jest nasza sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Poseł Dorn mógł swoje propozycje poprawek zaprezentować w podkomisji nadzwyczajnej pracującej nad projektem. Stało się jednak tak, jak się stało. Każdy poseł może prezentować swoje poprawki podczas prac Komisji. Przedłożone poprawki zostały wstępnie dopracowane legislacyjne, co pozwala uczynić je przedmiotem bardziej uporządkowanego procedowania.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Skoro są wątpliwości co do konstytucyjności niektórych przepisów - o czym mówił sam wnioskodawca - to posłowie rozpatrując poszczególne poprawki będą musieli zważyć tę kwestię. Trudno bowiem przyjąć procedurę, w której każda wątpliwość będzie odsyłana do ekspertyzy. W tym kontekście należy dodać, że poseł Dorn wątpliwości co do konstytucyjności niektórych propozycji, mógł wyjaśnić już wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Tak więc mamy do wyboru dwie możliwości. Pierwsza z nich to odesłanie przedłożonych propozycji poprawek do podkomisji. Oznaczać to jednak będzie złamanie uchwały Sejmu zawierającej kalendarz prac nad reformą ustrojową państwa. Jeżeli tak się stanie, to będę musiała o tym fakcie zawiadomić marszałka Sejmu. Ponadto podkomisja byłaby zobligowana do bardzo szybkiego tempa prac. Gdyby jednak Komisja przyjęła ten tryb prac, to wówczas prosiłabym opozycję, aby nie wykorzystywać takiej sytuacji. Nie można bowiem robić dwóch rzeczy jednocześnie. Gdyby Komisja złamała uchwałę dotyczącą kalendarza prac - przyjętego m.in. na wniosek opozycji, a poseł Dorn też jest w opozycji - to zjawisko to nie powinno być wykorzystywane przeciwko Komisji.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Tak więc podczas dzisiejszych prac konieczne będzie zdecydowanie, czy jest jasność co do konstytucyjności niektórych propozycji poprawek. Istnieje również możliwość odrzucenia przedłożonych propozycji poprawek. Należy także pamiętać, że jeżeli nawet Komisja odrzuci przedłożone propozycje poprawek, to i tak będą one mogły być zgłoszone podczas II czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMaciejPoręba">Z całym szacunkiem dla pani przewodniczącej, ale wydaje mi się, że zadaniem tej Komisji jest teraz stworzenie dobrego prawa wyborczego, dobrej ordynacji wyborczej. Zarzucanie więc opozycji, że spowalnia prace, nie jest celowe i nie jest na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełMaciejPoręba">Chcę dodać, iż naszym celem powinno być stworzenie przepisów, które będą funkcjonować przez bardzo wiele lat, a nie takich, które są bardzo często nowelizowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Jest to balsam na moją duszę. Powtarzałam to przez ostatnie 4 lata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełLechSzymańczyk">Nie zabierałem głosu wcześniej, gdyż oczekiwałem, że wnioskodawca rozwieje moje wątpliwości. Tak się nie stało, a nawet sam wnioskodawca przyznał, że ma wątpliwości co do zgodności z Konstytucją RP propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełLechSzymańczyk">Mimo iż jestem posłem opozycji, to jednak chcę, aby Komisja jak najszybciej zakończyła prace nad projektem ordynacji.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełLechSzymańczyk">Uważam, że jako Komisja nie możemy rozpatrywać propozycji poprawek, które budzą wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją RP. Z kolei odesłanie propozycji poprawek do podkomisji oznaczać będzie naruszenie kalendarza prac nad reformą samorządową.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełLechSzymańczyk">Jest jeszcze jedno rozwiązanie, które można określić jako mniejsze zło. Rozwiązanie to polega na tym, aby poprosić posła Dorna o wycofanie teraz swoich propozycji, lecz zgłoszenia, ich jako poprawek w II czytaniu. Ponadto do czasu II czytania możliwe byłoby przygotowanie ekspertyzy dotyczącej konstytucyjności. Sądzę, że tego rodzaju postępowanie byłoby przyspieszeniem prac legislacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Jest to nowa propozycja. Równocześnie jednak zaczynają się już powtarzać argumenty prezentowane wcześniej. Wydaje się więc, że powinniśmy zmierzać do rozstrzygającego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Przed głosowaniem chcę jednak zapytać posła Dorna, czy gotów byłby wycofać swoje propozycje, chociażby z tego powodu, że sam ma pewne wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełLudwikDornniez">Mam wątpliwości, ale są to wątpliwości słabe. Wątpliwości te dotyczą dwóch poprawek spośród ponad 20.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc nie jestem skłonny wycofać swoich poprawek. Jeżeli natomiast Komisja je odrzuci, to zaprezentuję je podczas II czytania. Trafią więc one ponownie do Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Chcę przypomnieć pewne podstawowe wytyczne, które kierowały pracami nad projektem ordynacji.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Pierwszą wytyczną było dążenie do daleko idącej unifikacji procedur wyborczych stosowanych nie tylko w wyborach do organów stanowiących samorządu terytorialnego, ale również wyborów do Sejmu i do Senatu. W tym kontekście należy stwierdzić, że propozycje poprawek posła Dorna zmierzają w odwrotnym kierunku. Poprawki te - w zasadzie - proponują zupełnie nowy model systemu wyborczego. Jest to model ciekawy i wart rozważenia. Nasuwa się jednak pytanie, czy w tak krótkim czasie jesteśmy w stanie dokonać głębokiej rewolucji w systemie wyborczym bez możliwości konsultacji, chociażby z przedstawicielami organizacji samorządu terytorialnego?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">W zaistniałej sytuacji proponuję, aby jednak trzymać się tej strategicznej zasady, którą przyjęliśmy. Natomiast propozycje poprawek posła Dorna można byłoby przyjąć jako ciekawą propozycję, która jednak wymagałaby szerszej dyskusji. Efektem tej dyskusji - ewentualnie - powinna być unifikacja wszystkich ordynacji wyborczych obowiązujących obecnie w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Wobec wyjaśnienia stanowisk i wyczerpania argumentów proponuję przeprowadzenie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o odesłanie do podkomisji, w celu wstępnego rozpatrzenia propozycji poprawek przedłożonych przez posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 12 posłów, przeciwko 15, przy braku głosów wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia propozycji poprawek posła Dorna przewidujących dodanie nowych artykułów po art. 7, gdyż na poprzednim posiedzeniu Komisja zakończyła prace właśnie na przyjęciu art. 7.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełLudwikDornniez">Moja pierwsza poprawka przewiduje dodanie po art. 7 nowych art. 7a-7c.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełLudwikDornniez">Art. 7a ogranicza czasowo bierne prawo wyborcze dla urzędników publicznych zarówno państwowych, jak i samorządowych na tym terenie, na którym pełnili swój urząd.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełLudwikDornniez">Chodzi o to, aby na terenie województwa w odniesieniu do m.in. wojewody, wicewojewody czy dyrektora wydziału w urzędzie wojewódzkim musiał minąć zróżnicowany czas od chwili jego odwołania bądź rezygnacji z pełnionego urzędu do odzyskania biernego prawa wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełLudwikDornniez">Inaczej mówiąc, chodzi o to, aby istniały dwa typy kariery: jeden urzędniczy, a drugi związany z osiąganiem godności wybieralnych. Między tymi dwoma typami karier powinna istnieć droga przejścia, lecz po pewnym okresie karencji.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełLudwikDornniez">Chodzi m.in. o to, aby ograniczyć taką sytuację, w której urzędnik publiczny, który nie pochodzi z wyboru, wykorzystuje swoją władzę dla przygotowywania sobie układu pod inny typ kariery. Chcę dodać, iż zaproponowane rozwiązania oparte są na wzorach francuskich i angielskich.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełLudwikDornniez">W tym rozwiązaniu nie ma wątpliwości konstytucyjnych, gdyż konstytucja stanowi tylko o czynnym prawie wyborczym, a czynne prawo wyborcze nie jest w tym przypadku ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełLudwikDornniez">Ponadto chcę dodać, że przedłożona propozycja nie odnosi się do urzędników przechodzących na rentę lub emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PosełLudwikDornniez">Szczegółowe brzmienie art. 7a jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PosełLudwikDornniez">„Ust. 1. Osobom, które w jednostkach zasadniczego podziału kraju pełnią lub pełniły funkcje wymienione w ust. 2 nie przysługuje bierne prawo wyborcze w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego od dnia odwołania lub rezygnacji z funkcji do upływu czasu określonego w ust. 2. Ograniczenie to odnosi się do wyborów do organów stanowiących tych jednostek samorządu terytorialnego, których terytorialny zakres działania pokrywa się w całości lub części z terytorialnym zakresem działania urzędu publicznego, w którym pełniona jest dana funkcja.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 2. Okres ograniczenia biernego prawa wyborczego wynosi w przypadku:</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PosełLudwikDornniez">a) wojewody - trzy lata,</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PosełLudwikDornniez">b) wicewojewody, dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego - dwa lata,</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PosełLudwikDornniez">c) dyrektorów wydziałów urzędu wojewódzkiego, kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich, kierowników organów niezespolonej administracji rządowej - jeden rok,</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PosełLudwikDornniez">d) kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży - sześć miesięcy,</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PosełLudwikDornniez">e) kierowników wydziałów w gminach liczących powyżej 60 tysięcy mieszkańców - 3 miesiące,</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PosełLudwikDornniez">f) kierowników wydziałów w gminach liczących poniżej 60 tys. mieszkańców - 1 miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 3. Ograniczenia te nie mają zastosowania do osób, które zrezygnowały z pełnienia funkcji określonej w ust. 2 i korzystają z nabytych uprawnień emerytalnych lub rentowych”.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#PosełLudwikDornniez">Art. 7b dotyczy ograniczenia biernego prawa wyborczego w kontekście procedury rozliczeń kosztów kampanii wyborczej. Głosowanie nad art. 7b nie ma sensu przed głosowaniem nad przepisami zaproponowanymi w ramach nowego rozdziału dotyczącego finansowania kampanii wyborczej. Jeżeli nie zostaną przyjęte artykuły z rozdziału dotyczącego finansowania kampanii wyborczej, to nie ma sensu głosowanie nad art. 7b.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#PosełLudwikDornniez">Konkretne brzmienie art. 7b jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#PosełLudwikDornniez">„Ust. 1. Pozbawieni są biernego prawa wyborczego na okres 1 roku kandydaci tych komitetów wyborczych, które nie dopełniły obowiązku przedłożenia rozliczenia z kampanii wyborczej, o którym mowa w art. 82k ust. 1 lub których rozliczenie zostało odrzucone przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 2. Rozliczenie wydatków z kampanii wyborczej przedstawia się odrębnie do wyborów do każdej rady.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 3. Okres pozbawienia biernego prawa wyborczego liczy się od dnia wyborów, których dotyczyło rozliczenie odrzucone przez Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#PosełLudwikDornniez">Jest natomiast sens głosowania nad art. 7c, który na okres 4 lat ogranicza bierne prawo wyborcze osób, które poświadczyły nieprawdę w oświadczeniu o stanie majątkowym i zostały za to skazane. Ponadto w krótszym okresie następuje ograniczenie biernego prawa wyborczego osób, które nie dopełniły obowiązku złożenia w terminie oświadczenia majątkowego.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#PosełLudwikDornniez">Konkretne brzmienie art. 7c jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#PosełLudwikDornniez">„Ust. 1. Pozbawione biernego prawa wyborczego na okres 4 lat są osoby skazane za podanie nieprawdy w oświadczeniu o swoim stanie majątkowym wymaganym przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne oraz ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 2. Pozbawione biernego prawa wyborczego są osoby, które do chwili ogłoszenia daty wyborów nie dopełniły obowiązku złożenia oświadczenia majątkowego, o którym mowa w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 3. Pozbawione biernego prawa wyborczego na okres dwóch lat są osoby, które nie dopełniły obowiązku w terminie oświadczenia, o którym mowa w ust. 1. Czas pozbawienia biernego prawa wyborczego liczy się od dnia, w którym osoba dopełniła obowiązku złożenia oświadczenia”.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#PosełLudwikDornniez">Warto dodać, że w obecnym stanie rzeczy niektóre osoby pełniące ważne funkcje publiczne w tym również funkcje publiczne, z których wynika obowiązek stania na straży prawa i sprawiedliwości, nie dopełniają tego obowiązku. Przepisy te nie mają bowiem - w zasadzie - sankcji. W przypadku posłów są to sankcje regulaminowe. Osoby pełniącej np. funkcje ministerialne, sankcje praktycznie nie dotyczą. Jest to więc kpina z przepisów ustawowych i to kpina, która jest demoralizująca. Uważam również, że sankcja powinna być również za niedopełnianie terminów.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#PosełLudwikDornniez">Ponieważ debatujemy nad projektem ordynacji wyborczej do organów stanowiących samorządu terytorialnego, to dlatego proponuję ograniczenia w biernym prawie wyborczym tylko w odniesieniu do stanowisk w samorządzie terytorialnym, choć jestem za tym, aby zakres ograniczeń był szerszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Zaprezentowane poprawki wkraczają w obowiązujące uregulowania w systemie prawnym. Przykładem może być art. 7c, który rozszerza katalog sankcji dotyczących posłów za złożenie oświadczenia majątkowego zawierającego nieprawdę. W art. 35 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora znajduje się wyczerpujący katalog sankcji, jakie ustawodawca nałożył na parlamentarzystów. Propozycja posła Dorna oznacza rozszerzenie katalogu sankcji o pozbawienie biernego prawa wyborczego posła i senatora, w przypadku podania nieprawdy w oświadczeniu o swoim stanie majątkowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Problem ograniczenia biernego prawa wyborczego nie jest regulowany konstytucyjnie i odnosi się to tylko do wyborów do Sejmu i do Senatu oraz wyborów Prezydenta RP. Stosowny przepis Konstytucji RP stanowi np., że wybranym do Sejmu może być obywatel polski mający prawo wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat. Z art. 62 Konstytucji RP stanowi, np. że prawo wybierania przysługuje każdemu obywatelowi polskiemu, który ukończył 18 lat.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Dotychczas w doktrynie prawa było tak, że bierne prawo wyborcze przysługuje każdemu, kto ma czynne prawo wyborcze, chyba że przepisy rangi konstytucyjnej lub ustawowej stanowią inaczej. W odniesieniu do dyskutowanej kwestii mogę powiedzieć tylko tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Nie podzielam poglądów posła Dorna. Uważam, że proponowane rozwiązania zawierają nielogiczności. Jest bowiem tak, że w naszym systemie wojewoda jest w pewnym sensie - pośrednio - osobą wybieraną. Ma więc również wpływ na obsadę innych stanowisk urzędniczych.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełJerzyBarzowski">Ponadto należy pamiętać, że mamy jeszcze tak nie wykształcony system, że większość urzędników jest pośrednio związanych z funkcjami wybieralnymi. W związku z tym biernego prawa wyborczego należałoby pozbawić posłów i senatorów oraz burmistrzów, ale takie rozwiązanie byłoby nielogiczne. W związku z tym uważam, że takie rozwiązania nie mogą być przyjęte. Jest co najmniej o kilka lat za wcześnie na tego rodzaju propozycje. Jeżeli będziemy mieli służbę cywilną oraz urzędników, którzy nie będą w żaden sposób powiązani z układami politycznymi, to wówczas możliwe byłoby skłonienie się do tego typu propozycji. W obecnym układzie uważam, że jest to za wcześnie o kilka kadencji.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełJerzyBarzowski">W konkluzji wnoszę o odrzucenie zaprezentowanych nowych artykułów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Mam wątpliwości, czy tak sformułowane propozycje poprawek mieszczą się w porządku konstytucyjnym. Wydaje się nawet, że widoczna jest sprzeczność z Konstytucją RP, która zapewnia podstawowe prawa obywatelskie. Bierne prawo wyborcze należy do tego rodzaju praw. Uważam więc, że przedłożonych propozycji w ogóle nie można poddawać pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełStanisławPawlak">Przyłączam się do wniosków o odrzucenie zaprezentowanych propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełStanisławPawlak">Ponadto chcę zwrócić uwagę na art. 7a ust. 2, w którym występuje sztuczny podział osób pełniących pewne funkcje w gminach poniżej i w gminach powyżej 60 tys. mieszkańców. W pierwszym przypadku dana osoba jest wyklęta przez 1 miesiąc, a w drugim przypadku przez 3 miesiące. Uważam, że są to sztuczne podziały.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełStanisławPawlak">Opowiadam się za tym, aby decyzje pozostawić społecznościom lokalnym. Skoro jest hasło, iż władza ma być przekazana w dół, to niech ludzie decydują o tym, kto ma być wybierany. Nie należy wprowadzać obostrzeń, które będą segregować społeczności lokalne. Z powyższych względów zgłaszam wniosek o odrzucenie przedłożonych propozycji poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełLudwikDornniez">Jeżeli chodzi o zarzut niekonstytucyjności, do którego ustosunkowywałem się wcześniej, w odniesieniu do ograniczenia biernego prawa wyborczego, to można stwierdzić, iż zarzut ten jest całkowicie bezzasadny, gdyż nie znajduje oparcia w tekście Konstytucji RP, o czym mówił minister Czaplicki. Zarzutem tym można szafować, ale nie ma żadnego argumentu na jego poparcie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełLudwikDornniez">Podnoszony był również argument, iż na tego rodzaju rozwiązania jest jeszcze za wcześnie i że czas na tego typu rozwiązania nastąpi za kilka kadencji, gdy wykształci się - nie wiadomo jak - apolityczny korpus służby cywilnej i apolityczna warstwa urzędników. W odpowiedzi na ten sposób widzenia chcę powiedzieć, że w rzeczywistości społecznej kształtowanie się apolitycznej warstwy urzędników na zasadzie deus ex machina nie zdarza się. Już teraz należy wprowadzić takie rozwiązania, które pewne grupy ludzi zainteresowane zawodowym udziałem w życiu publicznym na stanowiskach urzędniczych będą „popychać” właśnie w tę stronę.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełLudwikDornniez">Sprawa kolejna. Nie może być mowy o żadnym wyklęciu, o żadnej sankcji i o żadnej karze. Zróżnicowanie, jeżeli chodzi o pełnione funkcje i liczbę mieszkańców bierze się stąd, iż inna jest pozycja, zakres możliwości i zakres wpływów naczelnika wydziału w Urzędzie Miejskim w Łodzi, w Pruszkowie, czy w gminie wiejskiej. W grę wchodzą inne pieniądze, inna władza, inny zakres decyzji. Stąd właśnie bierze się zróżnicowanie zawarte w art. 7a ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełLudwikDornniez">Odnosząc się do wypowiedzi posła Pawlaka chcę powiedzieć, że ludzie głosują także na zasadzie układu sił i wpływów. Intencją mojej propozycji jest, aby urzędnicy publiczni - nie burmistrzowie czy starostowie, gdyż są oni z nominacji wyborczo-politycznej - pochodzący z mianowania nie wykorzystywali swojego stanowiska dla przygotowywania sobie kariery innego typu. Jeżeli jednak zdecydują się na to, to aby podejmowali ryzyko.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełLudwikDornniez">Obecnie jest bowiem tak, że jeżeli kierownik wydziału chce kandydować, to może kandydować i zostać radnym. Jeżeli zostanie radnym zrzeka się urzędu kierownika wydziału. Nie jest to zdrowa sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Zgadzam się, że należy budować apolityczny korpus służby cywilnej. Jednakże kwestię tę powinny regulować inne ustawy, a nie ordynacja wyborcza. Usytuowanie proponowanych przepisów nie jest właściwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełLudwikDornniez">Zgłaszam wniosek, aby przeprowadzić głosowanie nad art. 7a i art. 7c do czasu podjęcia decyzji dotyczących artykułów regulujących kampanię wyborczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Przyjmuję propozycję posła Dorna dotyczącą przedmiotu głosowania, co oznacza odłożenie głosowania nad art. 7b. Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zaproponowanych art.art. 7a, 7b i 7c? Nie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie po art. 7, art. 7a w brzmieniu przedłożonym przez posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem nikt z posłów się nie opowiedział, przeciwko było 9 głosów, przy 9 wstrzymujących się. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie po art. 7, art. 7c w brzmieniu przedłożonym przez posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 3 posłów, przeciw było 12, przy 11 wstrzymujących się. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 8, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Można kandydować jednocześnie do wszystkich organów wymienionych w art. 3 ust. 1 bądź w przypadku wyborów przeprowadzonych w różnych terminach kandydować do innej rady będąc już radnym.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Przepis ust. 1 stosuje się w przypadku uzupełnienia składu rady lub wyboru danej rady przed upływem kadencji rad.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Można być radnym tylko jednej z rad, o których mowa w art. 3”.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące propozycji podkomisji? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Proszę więc, aby swoją propozycję poprawki do art. 8 zaprezentował poseł Dorn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełLudwikDornniez">Poprawka do art. 8 ma następujący sens. Chodzi o rozstrzygnięcia zawarte w ustawach ustrojowych, które przesądziły o rozdzielności mandatów w organach stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, poza mandatem do sejmiku województwa i mandatem posła lub senatora.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełLudwikDornniez">Brzmienie zaproponowane przez podkomisję ma następującą realną konsekwencję. Kandydaci będą się zabezpieczać, co będzie znajdowało wyraz w kandydowaniu do większej ilości organów stanowiących.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełLudwikDornniez">Po ogłoszeniu wyników wyborów nastąpi zjawisko, które można określić jako gra w komórki do wynajęcia. Kandydaci i organizacje ich wystawiające będą kalkulować, gdzie bardziej opłaca się „upchnąć” radnego. Będzie to oznaczało - zwracam uwagę na to rzecznikom samorządu terytorialnego - kompromitację moralno-polityczną warstwy działaczy samorządowych i dużą społeczną repulsję. Okaże się bowiem, że skład rad - po rozegraniu gry w komórki do wynajęcia - będzie się różnił, i to w wielu przypadkach bardzo znacznie, od składu wybranych rad.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełLudwikDornniez">Inaczej mówiąc, przepis proponowany przez podkomisję ma charakter antydemokratyczny, choć da się obronić w sensie zgodności z Konstytucją RP. Będzie bowiem tak, że wyborca - członek wspólnoty samorządowej - będzie manipulowany z mocy prawa.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełLudwikDornniez">Moim zdaniem nie ma wątpliwości, że kandydaci będą się ubezpieczać i będą kandydować do wielu rad. Straci jednak na tym reforma samorządowa. Moja poprawka uniemożliwia takie zjawisko.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PosełLudwikDornniez">Konkretne brzmienie mojej propozycji poprawki jest następujące. Proponuję, aby art. 8 ust. 1 uzyskał następujące brzmienie: „Jeżeli wybory do dwóch lub więcej organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego odbywają się tego samego dnia lub daty wyborów do tych organów dzieli okres krótszy niż trzydzieści dni, to kandydować można tylko do jednego organu samorządowego”.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PosełLudwikDornniez">Ponadto proponuję skreślenie ust. 2 i oznaczenie dotychczasowego ust. 3 jako ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Myślę, że poseł Dorn nie wierzy w mądrość wyborców. Należy bowiem pamiętać, że wyborcy będą mogli zapoznać się ze wszystkimi listami kandydatów. Wyborcy będą również mogli ocenić, czy kandydat kandydujący do 3 rad jest kandydatem poważnym, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Uważam więc, że nie należy wyborcom odbierać prawa do tego typu oceny. W moim przekonaniu przedłożona propozycja poprawki to próba potraktowania wszystkich wyborców jako głupich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełWiesławWoda">Chcę zdecydowanie poprzeć propozycję posła Dorna. Może się bowiem zdarzyć, że ktoś zostanie wybrany do organów stanowiących trzech szczebli samorządu. W konsekwencji będzie musiał zrezygnować z dwóch mandatów. Wówczas w zależności od tego, jaki system wyborczy zostanie przyjęty, będą stosowane wybory uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełWiesławWoda">Uważam również, iż nie można mówić o zbiorowej mądrości, gdyż nie ma takiej możliwości, że np. w społeczności liczącej 3 tys. osób - w przypadku kandydata kandydującego do organów trzech szczebli samorządowych - wyborcy umówią się, że na tego kandydata będą głosować, ale tylko w wyborach do jednego organu samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełWiesławWoda">Tak więc uważam, że wniosek posła Dorna zasługuje na wnikliwe rozpatrzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Proponuję poprawkę polegającą na tym, aby w art. 8 ust. 1 wyraz „wszystkich” zastąpić wyrazem „dwóch”. Uważam bowiem, że kandydowanie do trzech organów samorządowych jest przesadą. Dopuszczam natomiast kandydowanie do dwóch organów, gdyż należy pamiętać, że powiaty to nowa instytucja. Mogą więc być kłopoty z kandydowaniem do rad powiatu. Rady gmin są instytucjami bardziej znanymi i przyjaznymi. Mogą więc wystąpić obawy przed kandydowaniem do nowego organu, zwłaszcza gdy można kandydować do organu znanego, jakim jest rada gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Rozumiem, że poseł Lipowicz - co prawda nie w sposób bezpośredni - ale jednak sugeruje, iż nie można odbywać jednocześnie wyborów do wszystkich trzech szczebli samorządu w jednym terminie, co jest zgodne z moim poglądem, iż tego rodzaju praktyka nie powinna być dopuszczalna.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Poprawka poseł Lipowicz pozbawia bowiem obywateli prawa kandydowania do jednego z organów samorządowych. Moim zdaniem, jest to niedopuszczalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Jeżeli taka miałaby być konsekwencja, to wówczas wycofam swoją poprawkę. Dlatego też proszę przedstawicieli Biura Legislacyjnego i ministra Czaplickiego o wypowiedź w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Trudno mi ustosunkować się tak „na gorąco” do zgłaszanych poprawek. Chcę jednak zwrócić uwagę, że ustawa o samorządzie wojewódzkim i ustawa o samorządzie powiatowym, wykluczają możliwość łączenia mandatów, ale nie wykluczają możliwości kandydowania.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Nasuwa się więc pytanie, czy można ograniczyć możliwość kandydowania? Byłoby to z pewnością ograniczenie praw wyborczych obywatela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Z wcześniejszej debaty wynika jednak, że takie ograniczenie jest dopuszczalne w drodze ustawowej. Moja propozycja nie łamie więc reguł prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Problem ten był szczegółowo analizowany podczas prac podkomisji. Podkomisja doszła do następującego wniosku. Jeżeli wybory do wszystkich szczebli nie odbywałyby się w jednym terminie, to nie powinno być powodów do ograniczania możliwości kandydowania do organów trzech poziomów samorządu jednocześnie. To, że wybory do wszystkich szczebli odbywają się w jednym terminie, jest tylko kwestią techniczną. Nie można więc od kwestii technicznych uzależniać praw wyborczych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Tak więc kierując się tą przesłanką uznaliśmy, że najbezpieczniej jest przyznać prawo kandydowania do wszystkich trzech szczebli samorządowych wszystkim chętnym, zawierzając jednocześnie ich rozważności i roztropności. Założenie jest takie, że w swoich wyborach będą oni racjonalni. Podkomisja zawierzyła również mądrości wyborców. Założyliśmy bowiem, że mądrość wyborców jest podstawową wartością, której służymy. Natomiast wszelkie ograniczenia procedur, które mają ograniczać mądrość wyborców przepisami administracyjnymi, uznaliśmy - jako podkomisja - za niewłaściwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełLudwikDornniez">Pochlebiam sobie, że przynajmniej średnio znam ordynacje wyborcze i inne regulacje wyborcze w krajach cywilizowanych. Regulacje te nie przyjmują jednak założenia o mądrości wyborców i regulują pewne kwestie za pomocą prawa. Nie jestem więc w stanie podjąć intelektualnej polemiki z poglądem, iż regulacja czegokolwiek jest obrazą wyborców, którzy są mądrzy.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełLudwikDornniez">Kwestia druga to wniosek poseł Lipowicz wprowadzający ograniczenie kandydowania do dwóch organów. Moja poprawka przewiduje możliwość kandydowania tylko do jednego organu przy określonych wymogach co do terminu wyborów. Ograniczenie w mojej poprawce odnosi się do sytuacji daleko posuniętej zbieżności dat wyborów, aby właśnie uniknąć grę w komórki do wynajęcia. W związku z tym chcę przypomnieć, że jest już podobne doświadczenie. Takim realnym doświadczeniem są wybory do organów stanowiących w Warszawie. W tych wyborach gra w komórki do wynajęcia odbywała się na wielką skalę. Nijak do tego ma się mądrość wyborców i wysoki moralny poziom kandydatów. Jest bowiem tak, że kandydaci kalkulują, a wyborcy dochodzą do głosu raz na kilka lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełIrenaLipowicz">W moim przekonaniu wyraz „jednocześnie” oznacza kandydowanie w tym samym czasie. Utrzymuję więc swoją poprawkę. Podtrzymana jest również poprawka posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełKrzysztofJanik">Moim zdaniem, poprawka poseł Lipowicz i poprawka posła Dorna dotyczą innych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie poprawek do art. 8? Nie.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie poprawki do art. 8 w brzmieniu zaproponowanym przez posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 6 posłów, przeciw 13, przy 3 wstrzymujących się. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie poprawki do art. 8 polegającej na zastąpieniu w ust. 1 wyrazu „wszystkich” wyrazem „dwóch”.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 9 posłów, przeciw 14, przy 1 wstrzymującym się. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 8 w brzmieniu zaproponowanym przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 19 posłów, przeciw 1, przy 2 wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie art. 8.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 9, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu: „Przy ustalaniu faktu stałego zamieszkania dla potrzeb niniejszej ustawy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, przy czym jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, na równi z tymi przepisami uwzględnia się fakt zameldowania się na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności”.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 9? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 9? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 9.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 3.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do tytułu rozdziału 3 „Organy wyborcze”? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdziału 3? Nie.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 3.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 10, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Państwowa Komisja Wyborcza, powołana na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 maja 1993 r. - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i wojewódzcy komisarze wyborczy organizują wybory i sprawują nadzór nad ich przeprowadzeniem zgodnie z przepisami prawa.</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Wybory przeprowadzają:</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#PosełIrenaLipowicz">1) terytorialne (wojewódzkie, powiatowe i gminne) komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#PosełIrenaLipowicz">2) obwodowe komisje wyborcze”.</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 10? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 10?Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 10.</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 11, który podkomisja zaproponowała w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-41.19" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Do zadań Państwowej Komisji Wyborczej należy:</u>
          <u xml:id="u-41.20" who="#PosełIrenaLipowicz">1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego,</u>
          <u xml:id="u-41.21" who="#PosełIrenaLipowicz">2) powoływanie i odwoływanie wojewódzkich komisarzy wyborczych i ich zastępców,</u>
          <u xml:id="u-41.22" who="#PosełIrenaLipowicz">3) rozpatrywanie skarg na działalność wojewódzkich komisarzy wyborczych i ich zastępców,</u>
          <u xml:id="u-41.23" who="#PosełIrenaLipowicz">4) ustalanie wzorów urzędowych formularzy oraz druków wyborczych, a także wzorów pieczęci wyborczych niższego stopnia,</u>
          <u xml:id="u-41.24" who="#PosełIrenaLipowicz">5) sprawowanie nadzoru nad sporządzeniem spisów wyborców,</u>
          <u xml:id="u-41.25" who="#PosełIrenaLipowicz">6) podawanie do publicznej wiadomości zbiorczych wyników wyborów do rad,</u>
          <u xml:id="u-41.26" who="#PosełIrenaLipowicz">7) wykonywanie innych zadań określonych w ustawach.</u>
          <u xml:id="u-41.27" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Wykonując zadania, o których mowa w ust. 1, Państwowa Komisja Wyborcza wydaje wytyczne wiążące wojewódzkich komisarzy wyborczych i ich zastępców oraz terytorialne i obwodowe komisje wyborcze, a także wyjaśnienia dla organów administracji samorządu terytorialnego oraz podległych im jednostek wykonujących zadania związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-41.28" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Państwowa Komisja Wyborcza uchyla postanowienia wojewódzkiego komisarza wyborczego lub jego zastępcy podjęte z naruszeniem prawa lub niezgodne z jej wytycznymi i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-41.29" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Państwowa Komisja wyborcza podejmuje uchwały w zakresie swoich ustawowych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-41.30" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. Państwowa Komisja Wyborcza może na czas przeprowadzania wyborów utworzyć swoją inspekcję i określić jej zadania. Do osób powołanych w skład inspekcji stosuje się odpowiednio przepisy art. 20 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 4”.</u>
          <u xml:id="u-41.31" who="#PosełIrenaLipowicz">Jest to obszerny artykuł dotyczący PKW i jak rozumiem, został szczegółowo skonsultowany z ministrem Czaplickim.</u>
          <u xml:id="u-41.32" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 11? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 11? Nie.</u>
          <u xml:id="u-41.33" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 11.</u>
          <u xml:id="u-41.34" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 12, który podkomisja przedłożyła w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-41.35" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Do zadań wojewódzkiego komisarza wyborczego należy:</u>
          <u xml:id="u-41.36" who="#PosełIrenaLipowicz">1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego przez terytorialne i obwodowe komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-41.37" who="#PosełIrenaLipowicz">2) zapewnianie we współdziałaniu z organami administracji samorządu terytorialnego organizacji wyborów do rad na obszarze województwa,</u>
          <u xml:id="u-41.38" who="#PosełIrenaLipowicz">3) powoływanie terytorialnych komisji wyborczych oraz rozwiązywanie terytorialnych i obwodowych komisji wyborczych po wykonaniu ich ustawowych zadań,</u>
          <u xml:id="u-41.39" who="#PosełIrenaLipowicz">4) rozpatrywanie skarg na działalność terytorialnych komisji wyborczych,</u>
          <u xml:id="u-41.40" who="#PosełIrenaLipowicz">5) kontrolowanie, w zakresie ustalonym przez Państwową Komisję Wyborczą, prawidłowości sporządzania spisów wyborców,</u>
          <u xml:id="u-41.41" who="#PosełIrenaLipowicz">6) podawanie do publicznej wiadomości informacji o składach terytorialnych komisji wyborczych powołanych na obszarze województwa,</u>
          <u xml:id="u-41.42" who="#PosełIrenaLipowicz">7) udzielanie, w miarę potrzeby, terytorialnym i obwodowym komisjom wyborczym wyjaśnień,</u>
          <u xml:id="u-41.43" who="#PosełIrenaLipowicz">8) ustalanie zbiorczych wyników wyborów do rad przeprowadzonych na obszarze województwa i ogłaszanie ich w trybie określonym w niniejszej ustawie,</u>
          <u xml:id="u-41.44" who="#PosełIrenaLipowicz">9) przedkładanie sprawozdania z przebiegu wyborów na obszarze województwa, wraz z ich wynikami Państwowej Komisji Wyborczej,</u>
          <u xml:id="u-41.45" who="#PosełIrenaLipowicz">10) nadzorowanie i koordynowanie działalności zastępców wojewódzkiego komisarza wyborczego,</u>
          <u xml:id="u-41.46" who="#PosełIrenaLipowicz">11) wykonywanie innych czynności przewidzianych w ustawach lub zleconych przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-41.47" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Wojewódzki komisarz wyborczy uchyla uchwały terytorialnych i obwodowych komisji wyborczych podjęte z naruszeniem prawa lub niezgodne z wytycznymi Państwowej Komisji Wyborczej i przekazuje sprawę właściwej komisji do ponownego rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-41.48" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Wojewódzki komisarz wyborczy może na czas wyborów utworzyć swoją inspekcję i określić jej zadania. Przepisy dotyczące uprawnień Państwowej Komisji Wyborczej, o których mowa w art. 11 ust. 5, mają zastosowanie do inspekcji powołanej przez wojewódzkiego komisarza wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-41.49" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Wojewódzki komisarz wyborczy wydaje postanowienia w zakresie swoich ustawowych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-41.50" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. Wojewódzcy komisarze wyborczy wykonują swoje zadania bezpośrednio lub przy pomocy swoich zastępców.</u>
          <u xml:id="u-41.51" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 6. Zastępcy wojewódzkiego komisarza wyborczego wykonują na obszarze stanowiącym część województwa zadania należące do kompetencji wojewódzkiego komisarza wyborczego z wyłączeniem zadań wymienionych w ust. 1 pkt. 8 i 9”.</u>
          <u xml:id="u-41.52" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 12? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 12? Nie.</u>
          <u xml:id="u-41.53" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 12.</u>
          <u xml:id="u-41.54" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 13, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-41.55" who="#PosełIrenaLipowicz">„Do zadań terytorialnej komisji wyborczej należy:</u>
          <u xml:id="u-41.56" who="#PosełIrenaLipowicz">1) rejestrowanie kandydatów na radnych,</u>
          <u xml:id="u-41.57" who="#PosełIrenaLipowicz">2) zarządzanie druku obwieszczeń wyborczych i podanie ich do publicznej wiadomości w trybie określonym w ustawie,</u>
          <u xml:id="u-41.58" who="#PosełIrenaLipowicz">3) zarządzanie druku kart do głosowania i ich dostarczania obwodowym komisjom wyborczym,</u>
          <u xml:id="u-41.59" who="#PosełIrenaLipowicz">4) rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych,</u>
          <u xml:id="u-41.60" who="#PosełIrenaLipowicz">5) ustalenie wyników głosowania i wyników wyborów do rady i ogłoszenie ich w trybie określonym niniejszą ustawą,</u>
          <u xml:id="u-41.61" who="#PosełIrenaLipowicz">6) przesłanie wyników głosowania i wyników wyborów wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu,</u>
          <u xml:id="u-41.62" who="#PosełIrenaLipowicz">7) wykonywanie innych czynności określonych w ustawie lub zleconych przez wojewódzkiego komisarza wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-41.63" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 13? Nie ma. Czy jest ktoś przeciwny przyjęciu art. 13? Nie.</u>
          <u xml:id="u-41.64" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 13.</u>
          <u xml:id="u-41.65" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 14, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-41.66" who="#PosełIrenaLipowicz">„Do zadań obwodowej komisji wyborczej należy:</u>
          <u xml:id="u-41.67" who="#PosełIrenaLipowicz">1) przeprowadzenie głosowania w obwodzie,</u>
          <u xml:id="u-41.68" who="#PosełIrenaLipowicz">2) czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania,</u>
          <u xml:id="u-41.69" who="#PosełIrenaLipowicz">3) ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości,</u>
          <u xml:id="u-41.70" who="#PosełIrenaLipowicz">4) przesłanie wyników głosowania do właściwej terytorialnej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-41.71" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 14? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 14? Nie.</u>
          <u xml:id="u-41.72" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 14.</u>
          <u xml:id="u-41.73" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 15 przedłożonego, przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-41.74" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Wojewódzki komisarz wyborczy jest pełnomocnikiem Państwowej Komisji Wyborczej wyznaczonym na obszar województwa.</u>
          <u xml:id="u-41.75" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Wojewódzkich komisarzy wyborczych powołuje spośród sędziów, na okres 5 lat, Państwowa Komisja Wyborcza na wniosek ministra właściwego do spraw sprawiedliwości. Ta sama osoba może być ponownie powołana na stanowisko komisarza tylko raz.</u>
          <u xml:id="u-41.76" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Wojewódzki komisarz wyborczy pełni swoją funkcję niezależnie od sprawowania urzędu sędziego właściwego sądu.</u>
          <u xml:id="u-41.77" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Funkcja wojewódzkiego komisarza wyborczego wygasa wskutek śmierci, ustania stosunku służbowego sędziego lub odwołania. Państwowa Komisja Wyborcza odwołuje wojewódzkiego komisarza wyborczego przed upływem okresu, na jaki został powołany z powodu zrzeczenia się funkcji lub na wniosek prezesa właściwego sądu. Państwowa Komisja Wyborcza w szczególnych przypadkach i z ważnych powodów może z własnej inicjatywy odwołać wojewódzkiego komisarza wyborczego przed upływem kadencji.</u>
          <u xml:id="u-41.78" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, powołanie wojewódzkiego komisarza wyborczego następuje w trybie i na zasadach przewidzianych w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-41.79" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 6. W razie czasowej niemożności pełnienia funkcji przez wojewódzkiego komisarza wyborczego Państwowa Komisja Wyborcza może powierzyć pełnienie tej funkcji na ten okres jednemu z jego zastępców”.</u>
          <u xml:id="u-41.80" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 15?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełTadeuszWrona">Jeżeli chodzi o art. 15 ust. 4 to w podkomisji większości nie uzyskało następujące brzmienie: „Funkcja wojewódzkiego komisarza wyborczego wygasa wskutek śmierci, ustania stosunku służbowego sędziego lub odwołania. Państwowa Komisja Wyborcza odwołuje wojewódzkiego komisarza wyborczego przed upływem okresu, na jaki został powołany, z powodu zrzeczenia się funkcji lub na wniosek prezesa właściwego sądu”.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełTadeuszWrona">Brzmienie to zgłaszam jako poprawkę do art. 15 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PosełTadeuszWrona">Problem polega na różnicy w trybie odwołania wojewódzkiego komisarza wyborczego. Większość podkomisji przyjęła, że PKW w szczególnych przypadkach i z ważnych powodów może z własnej inicjatywy odwołać wojewódzkiego komisarza wyborczego przed upływem kadencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Chodzi więc o skreślenie przepisu przyznającego PKW kompetencje o charakterze uznaniowym. W związku z tym chcę zapytać ministra Czaplickiego, czy były przypadki odwoływania wojewódzkich komisarzy wyborczych i przepis ten stwarza możliwości jakichś manipulacji politycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Z funkcji wojewódzkiego komisarza wyborczego nie została odwołana żadna osoba z przyczyn innych niż wymienione w ustawie. Nie było takiej potrzeby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy zatem minister Czaplicki uważa, że konieczne jest takie uelastycznienie dyskutowanego przepisu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Trudno mi wypowiedzieć się, gdyż z jednej strony jest przydanie kompetencji PKW, a z drugiej strony pojawia się problematyka usytuowania wojewódzkiego komisarza wyborczego, jako wzruszalnego tylko i wyłącznie z powodów czysto merytorycznych. Są to dwie racje, do których nie potrafię się odnieść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMaciejPoręba">W tej kwestii w podkomisji odbyła się długa debata, w trakcie której padł przykład - być może nie do końca trafny - ale pokazujący potencjalny problem. Chodzi mianowicie o sprawę przeprowadzenia ostatnich wyborów parlamentarnych w Warszawie. Niemalże nie odbyłyby się wybory właśnie z winy osoby odpowiedzialnej za ich przeprowadzenie.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełMaciejPoręba">Tak więc chodzi o taką sytuację, w której dochodzi do zagrożenia terminów. Taka była intencja podkomisji, jeżeli chodzi o przesłanki dla ostatniego zdania w art. 15 ust. 4. Interwencja PKW powinna następować wówczas, gdy w grę wchodzą szczególne przypadki i ważne powody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Brzmienie zaproponowane przez podkomisję jest rzeczywiście bardzo szerokie i w przypadku nadużycia mogłoby stać się niebezpieczną furtką.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Z drugiej jednak strony przypadek, o którym była mowa i który miał miejsce w Warszawie wskazuje na to, że pewna furtka jest potrzebna. W związku z tym proponuję rozważenie formuły mówiącej o sprzeniewierzeniu się obowiązkom. Taka formuła podlegałaby kontroli sądowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Popieram zgłoszoną poprawkę, gdyż ma ona pewne zabezpieczenie w formie drogi sądowej. Ewentualne wątpliwości rozstrzygnie sąd. Popieram więc tę propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Podkomisja analizując przypadek warszawski doszła do wniosku, że procedura sądowa w takim przypadku jest nieprzydatna, gdyż jest długa, a tymczasem decyzje muszą zapadać szybko. Wagą tych decyzji jest uratowanie powagi wyborów. Tak więc rozwiązanie z długą procedurą nie jest przystające do powodów, z racji których rozwiązanie takie jest potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Ponadto proszę pamiętać, że tego rodzaju zdarzenia odbywają się pod kontrolą społeczną. Nie wydaje się więc, aby otwarcie furtki z ust. 4 stwarzało jakieś pokusy do nadużyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełTadeuszWrona">Wydaje się, że poseł Barzowski trafnie wskazał na zalety poprawki. Chodzi o to, że jest możliwe odwołanie wojewódzkiego komisarza wyborczego, lecz na wniosek prezesa właściwego sądu. Jest więc możliwość, ale w określony sposób. Zabezpiecza to więc sytuacje awaryjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Podczas prac podkomisji była prezentowana prosta argumentacja: nie taka jest rola prezesa sądu. Właściwością prezesa sądu nie jest angażowanie się w procedurę wyborczą. Gdyby tak miało być, to byłaby konstrukcja wadliwa ustrojowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Przykład warszawski pokazał, że istniała możliwość odwołania i PKW skorzystała z tej możliwości. Ponieważ powołanie okręgowej komisji wyborczej i osób wchodzących w jej skład następuje na wniosek ministra sprawiedliwości, to PKW zwróciła się z argumentacją merytoryczną do ministra sprawiedliwości. Argumentacja PKW przekonała ministra sprawiedliwości i pojawił się wniosek o odwołanie.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Proponuję więc rozważyć, czy poprawki posła Wrony nie należałoby rozszerzyć dodając na końcu: „albo na wniosek ministra sprawiedliwości”, czyli organu wskazującego osobę na stanowisko wojewódzkiego komisarza wyborczego. Wydaje się, że wówczas byłyby pogodzone obie racje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełMaciejPoręba">Zwracam jednak uwagę, że powtarzamy długą dyskusję, która odbyła się w podkomisji. Argumenty teraz prezentowane były również przedstawiane na posiedzeniu podkomisji. Decydującym argumentem był fakt, że prezes sądu nie podejmie decyzji bez przeprowadzenia chociażby podstawowego śledztwa w danej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełMaciejPoręba">Zwracam uwagę, że całe wybory prowadzi PKW, która najlepiej wie, w jakim momencie występuje zagrożenie. Państwowa Komisja Wyborcza może więc zareagować szybko i sprawnie.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PosełMaciejPoręba">W przypadku warszawskim szczęście polegało na tym, że zareagował minister sprawiedliwości. Gdyby nastąpiło opóźnienie, byłaby kompromitacja. Przepis zaproponowany przez podkomisję daje szansę PKW prowadzącej całe wybory do interwencji w przypadkach szczególnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Mówimy dokładnie o tym samym, gdyż ani PKW, ani minister sprawiedliwości, ani sędzia nie podejmą decyzji ad hoc. Konieczne będzie jakieś postępowanie dowodowe. Chodzi tylko o instytucję, która ma to uczynić. Prezes sądu, gdy będzie miał właściwe materiały, to podejmie decyzję. Decyzja sądu wykluczy podejrzenia o związek z wyborami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełMaciejPoręba">Rozumiem, że PKW jest ciałem apolitycznym i fachowym, powołanym do przeprowadzania wyborów w sposób bezstronny. Podejrzewanie PKW, że działa z pobudek politycznych, jest lekkim nadużyciem.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełMaciejPoręba">Uważam, że PKW z racji procedury, na podstawie której działa, z racji doświadczenia, przeprowadzając wybory nawet nie musi wyjaśniać sama sobie pewnych kwestii, gdyż doskonale wie, o co chodzi. Tymczasem zarówno ministrowi sprawiedliwości, jak i prezesowi sądu należy wyjaśnić każdy przypadek, a problem polega na tym, aby decyzja została podjęta możliwie szybko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Proszę, aby dyskutowana kwestia została poddana pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Chcę dodać, że chodzi o furtkę, która daje PKW możliwość sprawnego sterowania procesem wyborczym, co jest podstawowym zadaniem PKW. Ubezwłasnowalnianie PKW w sytuacji, gdy trzeba podejmować decyzje operacyjne nie jest dobrym rozwiązaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełTadeuszWrona">Po wysłuchaniu tej ciekawej dyskusji, proponuję uwzględnienie uwagi ministra Czaplickiego i dodanie do mojej poprawki wyrazów: „albo na wniosek ministra sprawiedliwości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Chcę jeszcze tylko przypomnieć, dlaczego jest mowa o prezesie sądu. Nie chodzi o sytuację, w której prezes sądu rozstrzyga jako sędzia o właściwości danej procedury. Chodzi natomiast o to, że prezes sądu występuje jako zwierzchnik oddelegowanego sędziego. Prezes sądu może, np. w pewnym momencie dojść do wniosku, że oddelegowany sędzie jest potrzebny do wykonywania innych obowiązków i w związku z tym musi zostać odwołany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Tego rodzaju przesłanka nie jest kwestionowana. Poseł wnioskodawca chce jednak dodać ministra sprawiedliwości i taka jest właśnie treść jego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Zamiast formuły mówiącej o ministrze sprawiedliwości proponuję formułę: „minister właściwy do spraw sprawiedliwości”. Jest to formuła poprawna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Przyjmuję tę uwagę o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 15 ust. 4 w następującym brzmieniu: „Funkcja wojewódzkiego komisarza wyborczego wygasa wskutek śmierci, ustania stosunku służbowego sędziego lub odwołania. Państwowa Komisja Wyborcza odwołuje wojewódzkiego komisarza wyborczego przed upływem okresu, na jaki został powołany, z powodu zrzeczenia się funkcji lub na wniosek prezesa właściwego sądu albo na wniosek ministra właściwego do spraw sprawiedliwości”.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 10 posłów, przeciwko 9, przy 2 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 15 wraz z poprawką w ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 13 posłów, przeciwko 8, przy 1 wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 15.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 16, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Zastępca wojewódzkiego komisarza wyborczego jest pełnomocnikiem Państwowej Komisji Wyborczej wyznaczonym na obszar określonych powiatów stanowiących część jednego województwa.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Zastępców wojewódzkiego komisarza wyborczego, w liczbie od 1 do 4, powołuje spośród sędziów, na okres 5 lat, Państwowa Komisja Wyborcza na wniosek wojewódzkiego komisarza wyborczego. Ta sama osoba może być ponownie powołana na stanowisko zastępcy wojewódzkiego komisarza tylko raz.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Zastępca wojewódzkiego komisarza pełni swoją funkcję niezależnie od sprawowania urzędu sędziego właściwego sądu.</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Funkcja zastępcy wojewódzkiego komisarza wyborczego wygasa wskutek śmierci, ustania stosunku służbowego sędziego lub odwołania. Państwowa Komisja Wyborcza odwołuje zastępcę wojewódzkiego komisarza wyborczego przed upływem okresu, na jaki został powołany, z powodu zrzeczenia się funkcji lub na wniosek wojewódzkiego komisarza wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. Przepisy art. 15 ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 16?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełWiesławWoda">Mam wątpliwości do art. 16 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełWiesławWoda">Zastępca wojewódzkiego komisarza wyborczego jest pełnomocnikiem PKW wyznaczonym na obszar określonych powiatów. Równocześnie wiadomo, że będzie ich nie więcej niż czterech. Tymczasem w nowych województwach powiatów będzie ponad 30. Tak więc jeden pełnomocnik będzie przypadał na 7 i więcej powiatów. Czy zatem, zdaniem ministra Czaplickiego, pełnomocnicy będą w stanie wypełnić swoje zadania? Mam wrażenie, że nie jest to realne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Według naszych obliczeń taka liczba pełnomocników będzie wystarczająca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 16? Nie.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 16.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 17 posłów, głosów przeciwnych nie było, przy 2 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 16.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 17, który podkomisja proponuje w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Terytorialne komisje wyborcze powołuje, najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów, wojewódzki komisarz wyborczy spośród wyborców zgłoszonych przez pełnomocników komitetów wyborczych, z zastrzeżeniem ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. W skład komisji wchodzi od 7 do 9 osób.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. W skład wojewódzkiej i powiatowej komisji wyborczej wchodzi z urzędu, jako przewodniczący, sędzia wskazany przez prezesa sądu wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Pierwsze posiedzenie wojewódzkiej komisji wyborczej organizuje wojewódzki komisarz wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. Pierwsze posiedzenia powiatowych i gminnych komisji wyborczych organizuje, z upoważnienia wojewódzkiego komisarza wyborczego, odpowiednio starosta i wójt (burmistrz, prezydent miasta).</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 6. Komisja na pierwszym posiedzeniu wybiera, z zastrzeżeniem ust. 3, ze swojego składu przewodniczącego i jego zastępcę.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 7. Zmiany i uzupełnienia w składzie komisji następują w trybie przepisów o jej powołaniu”.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 17? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 17? Nie.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 17.</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 18, któremu podkomisja nadała następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Obwodową komisję wyborczą powołuje, najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów, zarząd gminy spośród wyborców zgłoszonych przez pełnomocników komitetów wyborczych, z zastrzeżeniem ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. W skład komisji wchodzi od 5 do 7 osób, w tym z urzędu, jako członek, osoba wskazana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) spośród pracowników samorządowych gminy.</u>
          <u xml:id="u-65.17" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Pierwsze posiedzenie komisji organizuje wójt (burmistrz, prezydent miasta).</u>
          <u xml:id="u-65.18" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Komisja na pierwszym posiedzeniu wybiera ze swojego składu przewodniczącego i jego zastępcę.</u>
          <u xml:id="u-65.19" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. Skład komisji podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-65.20" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 6. Zmiany i uzupełnienia w składzie komisji następują w trybie przepisów o jej powołaniu”.</u>
          <u xml:id="u-65.21" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi w sprawie art. 18?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Mam uwagę dotyczącą ust. 2, który określa skład obwodowej komisji wyborczej, która może liczyć od 5 do 7 osób. W związku z tym ze środowisk samorządowych wypłynął postulat, aby obwodowa komisja wyborcza mogła się składać od 5 do 9 osób. Wybory będą przeprowadzane do trzech organów, co oznacza konieczność przygotowania trzech protokołów, czyli więcej niż dotychczas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełMarekNawara">Przejmuję propozycję ministra Czaplickiego jako swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęciu w art. 18 ust. 2 poprawki polegającej na zastąpieniu cyfry „7”, cyfrą „9”.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 17 posłów, głosów przeciwnych nie było, przy 2 wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 18 wraz z poprawką w ust. 2? Nie.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 18.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 19, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. W skład komisji wyborczych, o których mowa w art. 17 i art. 18, mogą wchodzić tylko wyborcy stale zamieszkali na obszarze działania danej rady. Można być członkiem tylko jednej komisji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. W skład każdej u komisji wyborczych wchodzi po jednym przedstawicielu zgłoszonym przez każdy komitet wyborczy, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. W przypadku zgłoszenia przez pełnomocników komitetów wyborczych do składu terytorialnej lub obwodowej komisji wyborczej liczby kandydatów przekraczającej dopuszczalny skład komisji, o składzie komisji decyduje losowanie przeprowadzone przez organ właściwy do jej powołania.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Jeżeli liczba kandydatów zgłoszonych w trybie, o którym mowa w ust. 2 i 3, jest mniejsza od dopuszczalnego minimalnego składu liczbowego komisji, uzupełnienia jej składu dokonuje organ właściwy do powołania komisji, ze zgłoszonych przez komitety wyborcze kandydatów w ciągu 3 dni po upływie terminu określonego w art. 18 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 5. Sposób zgłaszania kandydatów, wzór zgłoszenia oraz zasady powoływania komisji wyborczych, w tym tryb przeprowadzenia losowania określa Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 6. Osoby wchodzące w skład komisji wyborczych tracą członkostwo w komisji z dniem podpisania zgody na kandydowanie na radnego.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 7. Członkowie komisji nie mogą pełnić funkcji pełnomocników komitetów wyborczych ani też mężów zaufania, o których mowa w art. 43 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-68.12" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 8. Członkowie komisji nie mogą prowadzić agitacji na rzecz kandydatów na radnych”.</u>
          <u xml:id="u-68.13" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 19?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Mam uwagę w zasadzie redakcyjną do ust. 2, w którym jest mowa o tym, że w skład każdej komisji wchodzi po jednym przedstawicielu zgłoszonym przez każdy komitet wyborczy. Jednakże w ust. 3 jest mowa o zgłoszeniu dokonywanym przez pełnomocnika komitetu wyborczego. Aby więc sytuacja była jasna w ust. 2 należy przyjąć formułę: „przez pełnomocnika każdego komitetu wyborczego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Rozumiem, że konsekwentnie nowa formuła zaproponowana w ust. 2 zostanie przyjęta także w innych przepisach, jak chociażby w ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Oczywiście tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Przejmuję propozycję ministra Czaplickiego, jako swój wniosek.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie w ust. 2 - wraz z konsekwencjami w dalszych ustępach - formułę: „przez pełnomocnika każdego komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 18 członków Komisji, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie poprawek.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 19 wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 18 członków Komisji, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 19.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 20, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Członkom komisji wyborczych przysługują:</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#PosełIrenaLipowicz">1) diety i zwrot kosztów podróży,</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#PosełIrenaLipowicz">2) zryczałtowane wynagrodzenia za czas związany z przeprowadzeniem głosowania oraz ustaleniem wyników głosowania i wyników wyborów, na zasadach i w wysokości określonych przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. W związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2, członkom komisji przysługuje na okres do 5 dni bezpłatne zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wszystkich świadczeń jak za czas przepracowany, z zastrzeżeniem ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Przewodniczący wojewódzkich i powiatowych komisji wyborczych wykonują swoje zadania na zasadach takich jak sędzia sądu powszechnego delegowany do pracy w innym sądzie.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Wynagrodzenie wojewódzkich komisarzy wyborczych ustala Państwowa Komisja Wyborcza w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu członka Państwowej Komisji Wyborczej określonego odrębnymi przepisami. Wynagrodzenie zastępcy wojewódzkiego komisarza wyborczego wynosi do 80% wysokości wynagrodzenia wojewódzkiego komisarza wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 20? Nie. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 20? Nie.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 20.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 21, który podkomisja przedkłada w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Osoby wchodzące w skład komisji wyborczych, o których mowa w art. 10 ust. 2, korzystają z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych i ponoszą odpowiedzialność jak funkcjonariusze publiczni.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Osobom wchodzącym w skład komisji wyborczych, które uległy wypadkowi w czasie wykonywania zadań tych komisji przysługuje odszkodowanie w wysokości i na zasadach określonych dla pracowników w przepisach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Odszkodowanie wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a postępowanie powypadkowe prowadzi wojewódzki komisarz wyborczy lub jego zastępca”.</u>
          <u xml:id="u-72.18" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 21? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 21? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 21.</u>
          <u xml:id="u-72.19" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 22, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-72.20" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Państwowa Komisja Wyborcza ustala w regulaminie sposób wykonania swoich zadań wynikających z niniejszej ustawy oraz określa tryb pracy wojewódzkich komisarzy wyborczych i ich zastępców, w tym sposób sprawowania przez nich nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-72.21" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Państwowa Komisja Wyborcza ustala regulaminy terytorialnych i obwodowych komisji wyborczych, określając w nich w szczególności tryb pracy komisji oraz sposób wykonania zadań.</u>
          <u xml:id="u-72.22" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust 3. Państwowa Komisja Wyborcza może określić zasady i tryb wykorzystywania elektronicznego systemu przesyłania i przetwarzania danych o wynikach wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-72.23" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 22? Nie. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 22? Nie.</u>
          <u xml:id="u-72.24" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 22.</u>
          <u xml:id="u-72.25" who="#PosełIrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 23, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-72.26" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Obsługę Państwowej Komisji Wyborczej i wojewódzkich komisarzy wyborczych oraz ich zastępców zapewnia Krajowe Biuro Wyborcze utworzone na podstawie przepisów ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-72.27" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Obsługę administracyjną właściwej terytorialnej komisji wyborczej oraz wykonanie zadań wyborczych odpowiednio na obszarze województwa, powiatu i gminy zapewnia marszałek województwa, starosta i wójt (burmistrz, prezydent miasta), jako zadanie zlecone. W tym celu marszałek województwa, starosta i wójt (burmistrz, prezydent miasta) może ustanowić pełnomocnika do spraw wyborów - urzędnika wyborczego. Zasady współdziałania urzędnika wyborczego z Krajowym Biurem Wyborczym określa porozumienie zawarte odpowiednio pomiędzy marszałkiem, starostą i wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) a kierownikiem Krajowego Biura Wyborczego lub upoważnioną przez niego osobę.</u>
          <u xml:id="u-72.28" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Obsługę administracyjną i warunki techniczno-materialne pracy obwodowych komisji wyborczych zapewnia wójt (burmistrz, prezydent miasta), jako zadanie zlecone gminie”.</u>
          <u xml:id="u-72.29" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 23? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 23? Nie.</u>
          <u xml:id="u-72.30" who="#PosełIrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 23.</u>
          <u xml:id="u-72.31" who="#PosełIrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 24, przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-72.32" who="#PosełIrenaLipowicz">„Ust. 1. Zarządcy nieruchomości komunalnych lub nieruchomości organów administracji rządowej są obowiązani udostępnić pomieszczenia wskazane przez marszałka województwa, starostę i wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z przeznaczeniem na siedziby odpowiednio terytorialnej komisji wyborczej oraz obwodowych komisji wyborczych (lokale wyborcze).</u>
          <u xml:id="u-72.33" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 2. Pomieszczenia, o których mowa w ust. 1, są udostępniane bezpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-72.34" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 3. Siedziby organów wyborczych można również umieszczać, po porozumieniu, w pomieszczeniach innych podmiotów niż wymienione w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-72.35" who="#PosełIrenaLipowicz">Ust. 4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do pomieszczeń niezbędnych dla wykonywania przez wojewódzkiego komisarza wyborczego i jego zastępców zadań związanych z wyborami”.</u>
          <u xml:id="u-72.36" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 24?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Mam uwagę - jak sądzę - natury porządkowej. W ust. 1 jest mowa o nieruchomościach organów administracji rządowej. Wydaje się, że bardziej prawidłowa byłaby formuła mówiąca o nieruchomościach stanowiących własność skarbu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Którą z formuł za bardziej właściwą uważa przedstawiciel Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Uważam, że między obiema formułami jest różnica merytoryczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Rzeczywiście, wydaje się, że formuła mówiąca o nieruchomości skarbu państwa jest szersza. Nasuwa się ponadto pytanie o przedsiębiorstwa państwowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Przejmuję propozycję ministra Czaplickiego i zgłaszam jako własną poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Jestem przeciwny tej poprawce z tego powodu, że nieruchomości komunalnych oraz nieruchomości będących własnością organów administracji rządowej jest na tyle dużo, że nie ma potrzeby przyjmowania rozszerzonej formuły mówiącej o nieruchomościach stanowiących własność skarbu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Moim zamiarem jest zastosowanie analogii pojęciowej. Gdy jest mowa o nieruchomościach komunalnych, to w grę wchodzą wszystkie nieruchomości będące w zarządzie i własności skarbu gminy. Dotyczy to przedsiębiorstw komunalnych, spółek komunalnych, spółek z udziałem skarbu państwa. Chodzi także o zakłady i jednostki budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Skoro jest mowa o nieruchomościach będących własnością skarbu państwa, to jest to pojęcie pełniejsze w porównaniu z pojęciem nieruchomości organów administracji rządowej. Nie oznacza to jednak, że wszystkie nieruchomości skarbu państwa mają być angażowane przy przeprowadzaniu wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Uważam, że może dochodzić do niepotrzebnych konfliktów w przypadku przedsiębiorstw będących własnością skarbu państwa, w stosunku do których podejmowane byłyby próby ingerencji w celu udostępnienia pomieszczenia. To samo dotyczy takich instytucji publicznych, jak Policja, wojsko. Ich nieruchomości są własnością skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Uważam więc, że formuła mówiąca o organach administracji rządowej jest dostatecznie precyzyjna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Jeżeli chodzi o Policję czy wojsko, to w grę wchodzą inne ustawy, co oznacza, iż nie powinno być obaw. Jeżeli natomiast chodzi o przedsiębiorstwa, to Komisja musi rozstrzygnąć tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Wydaje się, że stanowiska zostały zarysowane dość wyraźnie, co pozwala przejść do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o zastąpienie w art. 24 ust. 1 wyrazów: „organów administracji rządowej” wyrazami: „stanowiących własność skarbu państwa”.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 18 posłów, przeciwnych było 8, przy 2 wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie zmiany w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Wydaje się ponadto, że jako Komisja powinniśmy zwrócić się do Biura Studiów i Ekspertyz o opinię prawną, zwłaszcza na temat konsekwencji przyjętej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 24? Nie.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 24 wraz ze zmianą w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 18 posłów, głosów przeciwnych nie było, przy 3 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#PosełIrenaLipowicz">Tym samym zakończyliśmy rozpatrywanie rozdziału 3 i za chwilę przystąpimy do rozpatrywania rozdziału 4. Przedtem chcę jednak poinformować, że konsultacje wśród członków Komisji doprowadziły do ustalenia, że tylko niewielu posłów mogłoby uczestniczyć w posiedzeniu trwającym do godz. 20. Konsultacje doprowadziły również do ustalenia, że na kworum można liczyć do godz. 13. W związku z tym należy przyjąć, że dalszy ciąg rozpatrywania sprawozdania podkomisji odbędzie się we wtorek i środę w przyszłym tygodniu. Rozumiem, że przyjmujemy tego rodzaju ustalenie.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Czy są odmienne wnioski w tej sprawie? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#PosełIrenaLipowicz">Przekazuję prowadzenie obrad posłowi Nawarze, gdyż muszę wyjaśnić kwestie, jakie powstały w związku z wnioskami mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 4 „Zarządzanie wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do tytułu rozdziału 4? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 4? Nie. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 4.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 25, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Wybory do rad zarządza się nie później niż na 30 dni przed upływem kadencji rad. Datę wyborów wyznacza się na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 60 dni po upływie kadencji rad.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, wyznacza, w drodze rozporządzenia, datę wyborów zgodnie z ust. 1 oraz określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy).</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 2, podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 60 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 25? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 25? Nie Stwierdzam przyjęcie art. 25.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 26, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. W razie konieczności przeprowadzenia wyborów danej rady przed upływem kadencji z przyczyn określonych w ustawach wybory zarządza się i przeprowadza w ciągu 45 dni od wystąpienia tej przyczyny. Przepisy art. 25 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio, z tym że w kalendarzu wyborczym terminy wykonania czynności wyborczych mogą być krótsze od przewidzianych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wyborów, o których mowa w ust. 1, wojewoda podaje niezwłocznie do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, na obszarze działania rady, do której wybory mają być przeprowadzone”.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 26? Nie. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 26? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 26.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 5 „Ustalenie liczby radnych”. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 5? Nie. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 5.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 27 przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Liczbę radnych wybieranych do rad ustala, odrębnie dla każdej rady, wojewoda, po porozumieniu z wojewódzkim komisarzem wyborczym, odpowiednio do zasad określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. z 1996 r. nr 13, poz. 74, wraz z późniejszymi zmianami).</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Ustalenie liczby radnych dla każdej rady następuje na podstawie liczby mieszkańców zamieszkałych na obszarze działania danej rady, według stanu ewidencji ludności na koniec roku poprzedzającego rok, w którym wybory mają być przeprowadzone”.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 27? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 27? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 27.</u>
          <u xml:id="u-82.16" who="#PosełMarekNawara">Przechodzę do rozpatrzenia art. 28 przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu: „Zarządzenie wojewody ustalające liczbę radnych wybieranych do rad ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym i podaje do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, w każdej gminie najpóźniej w 50 dniu przed dniem wyborów. Po jednym egzemplarzu zarządzenia przekazuje się niezwłocznie każdej właściwej radzie i wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu oraz przesyła do Państwowej Komisji Wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-82.17" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski i uwagi do art. 28? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 28? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 28.</u>
          <u xml:id="u-82.18" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 29, mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-82.19" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. W przypadku, o którym mowa w art. 26, wojewoda, po porozumieniu z wojewódzkim komisarzem wyborczym, ustala liczbę radnych wybieranych do danej rady na podstawie liczby mieszkańców według stanu w ewidencji ludności na koniec miesiąca poprzedzającego zarządzenie o wyborach.</u>
          <u xml:id="u-82.20" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Liczbę radnych, o której mowa w ust. 1, podaje się w zarządzeniu o wyborach.</u>
          <u xml:id="u-82.21" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Przepisy art. 28 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-82.22" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 29? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 29? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 29.</u>
          <u xml:id="u-82.23" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 6 „Obwody głosowania”. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 6? Nie. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 6.</u>
          <u xml:id="u-82.24" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 30, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-82.25" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Głosowanie w wyborach do rad przeprowadza się w stałych obwodach głosowania utworzonych na obszarze gminy.</u>
          <u xml:id="u-82.26" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Podziału gminy na obwody głosowania dokonuje rada gminy, na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), według następujących zasad:</u>
          <u xml:id="u-82.27" who="#PosełMarekNawara">1) obwód głosowania powinien obejmować od 500 do 3000 wyborców; w przypadkach uzasadnionych miejscowymi warunkami obwód głosowania może obejmować mniejszą liczbę wyborców,</u>
          <u xml:id="u-82.28" who="#PosełMarekNawara">2) można utworzyć odrębny obwód głosowania w zakładzie karnym, zakładzie opieki zdrowotnej, zakładzie pomocy społecznej bądź w innym zakładzie tego rodzaju, jeżeli stale zamieszkuje lub przebywa w nim co najmniej 15 wyborców.</u>
          <u xml:id="u-82.29" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Uchwałę rady gminy o utworzeniu obwodów głosowania ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty. Po jednym egzemplarzu uch-wały przekazuje się niezwłocznie wojewodzie i wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu.</u>
          <u xml:id="u-82.30" who="#PosełMarekNawara">Ust. 4. Na ustalenia rad gminy, o których mowa w ust. 2, wyborcom w liczbie co najmniej 15 przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego komisarza wyborczego, w terminie 5 dni od daty podania ich do publicznej wiadomości. Wojewódzki komisarz wyborczy rozpoznaje sprawę w ciągu 5 dni i wydaje postanowienie; na postanowienie nie przysługuje środek zaskarżenia”.</u>
          <u xml:id="u-82.31" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 30?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełEdmundSroka">Chcę zwrócić uwagę na zmianę, jaką zawiera art. 30 w porównaniu z obowiązującą ordynacją wyborczą do rad gmin. Projekt w ust. 2 pkt 1 przewiduje, że obwód głosowania powinien obejmować od 500 do 3000 wyborców. Tymczasem obowiązująca ordynacja stanowi, że obwody mają obejmować od 1000 do 3000 mieszkańców. Gdyby tak się stało, że wybory do rad gmin będą odbywać się na podstawie obowiązującej ordynacji do rad gmin, a wybory do rad powiatów i sejmików wojewódzkich na podstawie ordynacji, nad którą pracujemy, to mogą pojawić się poważne komplikacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełKazimierzChrzanowski">Zgłaszam wniosek przewidujący zmianę w ust. 2 pkt 1. Zamiast formuły zawartej w projekcie proponuję formułę: „od 500 do 3000 mieszkańców”. Podkreślam, że chodzi o mieszkańców, a nie wyborców.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełKazimierzChrzanowski">Podkomisja przyjęła formułę mówiącą o wyborcach. Jest jednak bardzo istotna różnica, czy w obwodzie ma głosować 3000 mieszkańców, czy 3000 wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Kwestia, na podstawie jakiej ordynacji będą przeprowadzone w dniu 11 października br. wybory do rad gmin, do rad powiatów i sejmików wojewódzkich, jest w dalszym ciągu kwestią otwartą. Niemniej jednak wydaje się, że lepiej byłoby, aby ordynacja, nad którą pracuje Komisja, stanowiła, że obwody obejmują od 1000 do 3000 mieszkańców, czyli tak jak w obowiązującej ordynacji do rad gmin.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Ponadto zwracam jednak uwagę, że w ust. 2 pkt 2 znajduje się rozwiązanie odmienne od rozwiązania znajdującego się w obowiązującej ordynacji. Ordynacja ta przewiduje bowiem, że w zakładach pomocy społecznej lub zakładach dla inwalidów tworzy się obwody głosowania, o ile w zakładzie zamieszkuje co najmniej 100 wyborców zameldowanych na pobyt stały.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Tak więc przepis ten nie dotyczy zakładów karnych i wymaga zameldowania co najmniej 100 wyborców.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Jeżeli więc Komisja chce ujednolicenia przepisów dotyczących tworzenia obwodów głosowania, to również ten problem należy uwzględnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełMaciejPoręba">Podczas prac podkomisji kwestia obwodów zamkniętych była dyskutowana. W związku z tym nie zgadzam się z propozycją ministra Czaplickiego dotyczącą zameldowania. Podczas prac podkomisji była mowa o przypadkach obwodów zamkniętych - np. szpitali - w których będą mieszkańcy danej gminy. Oznaczałoby to w praktyce pozbawienie ich praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełMaciejPoręba">Może być również tak, że w areszcie lub więzieniu mogą być osoby, które nie są pozbawione praw publicznych i są mieszkańcami danej gminy. Stąd właśnie ust. 2 pkt 2 i zawarta tam liczba 15 wyborców. Opowiadam się za utrzymaniem ust. 2 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PosełMaciejPoręba">Natomiast inną kwestią jest problem, czy obwody tworzone są na podstawie liczby mieszkańców, czy liczby wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Opowiadam się zdecydowanie za tym, aby w projekcie ordynacji znalazła się norma dotycząca tworzenia obwodów z obowiązującej ordynacji wyborczej do rad gmin. W przeciwnym razie powstanie wiele problemów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełMaciejPoręba">Zgodnie z opinią prawną prof. Winczorka otwarta jest kwestia, na jakiej podstawie odbędą się najbliższe wybory do rad gmin. Być może będzie to ordynacja z 1990 r., a być może ordynacja, nad którą pracujemy. Należy jednak mieć również perspektywę następnych wyborów za 4 lata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełEdmundSroka">Uważam, że jeżeli chodzi o tworzenie obwodów, to należy zdecydować się na formułę zaproponowaną przez podkomisję. Oznacza to jednak zmianę w stosunku do przepisów obowiązujących, na co prof. Winczorek nie patrzy pozytywnie. Aby nie było problemu, to ordynacja, nad którą pracujemy, powinna być podpisana przez Prezydenta RP do dnia rozpoczęcia kalendarza wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełMarekNawara">Wydaje się, że należy dążyć do ujednolicenia kwestii tworzenia obwodów głosowania. Równocześnie należy pamiętać, że wprowadzenie zmian w projekcie, nad którym pracujemy, będzie możliwe jeszcze w II czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełPawełBryłowski">Opowiadam się za przyjęciem w projekcie przepisów analogicznych jak w ordynacji wyborczej do rad gmin, czyli 1000 do 3000 mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełPawełBryłowski">Jeżeli chodzi o ust. 2 pkt 2, to może się tak zdarzyć, że w wyborach do rad gmin obwody będą tworzone na podstawie przepisów ordynacji wyborczej do rad gmin, a obwody w wyborach do rad powiatów i sejmików województw na podstawie ordynacji, nad którą pracujemy. Wówczas w przypadku obwodów zamkniętych będą dwa rodzaje obwodów. Nie będzie to jednak duże zamieszanie. Podkomisja analizowała tę kwestię i wówczas wskazywano, że np. obwody zamknięte w zakładach karnych czy dużych szpitalach, dotyczą właśnie wyborców z terenu powiatów i województw, a nie z terenu gmin.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełPawełBryłowski">Tak więc uważam, że powinna być utrzymana treść ust. 2 pkt 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełTadeuszWrona">Uważam, że w sprawie, o której dyskutujemy, potrzebna jest elastyczność. Nie jest bowiem rozstrzygnięty problem, co będzie podstawą prawną wyborów do rad gmin. Gdyby jednak opinie prawne, które w najbliższym czasie będą sporządzone, przesądziły sprawę w jedną z możliwych stron, to wówczas należy wykorzystać II czytanie do wprowadzenia stosownych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jestem podobnego zdania. Uważam, że ust. 2 pkt 1 zawiera przepis o charakterze porządkowym i wobec tego dostosowanie go obowiązującej ordynacji wyborczej do rad gmin byłoby wskazane.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Jeżeli natomiast chodzi o ust. 2 pkt 2,to uważam, że jest to przepis skonstruowany ze względów merytorycznych. Jest to regulacja będąca dostosowaniem ordynacji do warunków rzeczywistych. Na tle tej regulacji możliwe są jednak konflikty i niejasności. Nasuwa się więc pytanie, czy warto zmieniać formułę zawartą w projekcie. Dobrze byłoby, aby w tej kwestii wypowiedział się przedstawiciel Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Dodam jeszcze, że jeżeli może się okazać, iż kwestia ujęta w ust. 2 jest istotna, to może jednak zachować brzmienie dotychczasowe i pomyśleć o nowelizacji w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Uważam ponadto, że nie należy liczyć na II czytanie. Zwarty i logiczny projekt powinien wyjść z Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Ponieważ przywiązujemy dużą wagę do opinii prof. Winczorka, to uważam, że należy przyjąć takie rozwiązanie, które nie będzie musiało być zmieniane w końcowej fazie postępowania legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMarekNawara">Zarysowały się dość wyraźnie dwa odmienne stanowiska, co oznacza, iż możemy przystąpić do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełKazimierzChrzanowski">Ponieważ zgłaszałem wniosek o przyjęcie formuły mówiącej o 500 do 3000 mieszkańców, to chcę wycofać ten wniosek i opowiedzieć się za formułą od 1000 do 3000 mieszkańców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełMarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie w art. 30 ust. 1 pkt 1 formuły: „od 1000 do 3000 mieszkańców” zamiast formuły: „od 500 do 3000 wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełMarekNawara">Za wnioskiem głosowało 19 posłów, głosów przeciwnych nie było, przy 2 wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełMarekNawara">Rozumiem, że jeżeli chodzi o ust. 2 pkt 2, to nie został ostatecznie sformułowany wniosek o jego zmianę. Nie jest to przepis konfliktowy, nawet gdy nie ulega zmianie sytuacja, jeżeli chodzi o ordynację wyborczą do rad gmin.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełMarekNawara">Czy są jeszcze uwagi do art. 30?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Zwracam uwagę, że mimo ujednolicenia przepisu dotyczącego liczby mieszkańców w obwodzie, pozostają nadal różnice między obowiązującą ordynacją do gmin a art. 30 ust. 2 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Dla przykładu, ordynacja stanowi o zamieszkiwaniu w obwodzie zamkniętym co najmniej 100 wyborców, a projekt mówi o co najmniej 15 wyborcach. Są także inne różnice.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełMarekNawara">Zgoda, że pewne różnice pozostaną. Wydaje się jednak, że nie będą one tak bardzo rzutować na sposób organizacji wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Myślę, że kwestie wdrożenia nowego systemu w okresie przejściowym będą przedmiotem regulacji w przepisach wprowadzających. W tej fazie prac nie należy więc aż tak bardzo starać się o synchronizację. Przede wszystkim należy mieć na uwadze rozwiązania docelowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełTadeuszWrona">Mam dwie propozycje. Po pierwsze, aby Biuro Legislacyjne przygotowało zestawienie różnic między obowiązującą ordynacją wyborczą do rad gmin a rozwiązaniami przyjętymi w projekcie, nad którymi pracujemy. Takie zestawienie będzie bardzo pomocne przy podejmowaniu ostatecznych rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełTadeuszWrona">Po drugie - w odniesieniu do wypowiedzi posła Puzyny - nie da się, niestety, wszystkich złożonych kwestii przerzucić do ustawy wprowadzającej. Nawet kwestie, które zgodnie z art. 204 miały znaleźć się w ustawie wprowadzającej, będą musiały być sformułowane w projekcie. Po konsultacjach z rządem okazało się, że w tym trybie nie da się uchwalić ustawy wprowadzającej. Głównym problemem jest konieczność uniknięcia kolizji z kalendarzem wyborczym. Wszystkie kwestie związane z wyborami muszą znaleźć się w ustawie, nad którą pracujemy. Ustawa wprowadzająca nie może zawierać przepisów dotyczących wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Obawiam się, że zestawienie, o którym mówił poseł Wrona, spowoduje jeszcze większe zamieszanie w naszych głowach. Ponadto zestawienie takie nie będzie całościowe, gdyż obejmie tylko przepisy dotyczące wyborów do rad gmin.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Warto też pamiętać, że nad nową ordynacją pracujemy już od niemal 3 miesięcy i każdy członek Komisji już przebrnął przez obowiązujące przepisy.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Zwracam również uwagę, że bardzo absorbujemy pracowników Kancelarii Sejmu, którzy pracują na potrzeby naszej Komisji. W ich imieniu - niejako - proszę więc, aby nie kazać im przygotowywać jeszcze jednego opracowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełMarekNawara">Przychylam się do opinii posła Gintowt-Dziewałtowskiego. Generalnie rzecz biorąc, różnice są znane. Nie ma więc potrzeby obciążania Biura Legislacyjnego, aby artykułować szczegółowe różnice.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełMarekNawara">Jeżeli chodzi o kwestie merytoryczne to zwracam uwagę, że ust. 2 pkt 2 jest przepisem ujętym fakultatywnie. Nawet więc, jeżeli wybory będą odbywać się na podstawie dwóch ordynacji, to rozsądek podpowie, czy i jak stosować fakultatywny przepis ust. 2 pkt 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełTadeuszWrona">Panie przewodniczący, sądzę, że nie należy deklarować się po wysłuchaniu tylko jednego głosu posła Gintowt-Dziewałtowskiego. Sprawa jest bowiem poważna. Dysponuję opinią ministra Czaplickiego, który wskazuje na wiele istotnych różnic pomiędzy obowiązującą ordynacją do rad gmin i projektem, nad którym pracujemy. Powinniśmy więc mieć pełną świadomość różnic. Nawet wskazywana już różnica typu 15 czy 100 wyborców, jako kryterium tworzenia obwodów zamkniętych, to istota problemu przy przeprowadzaniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełTadeuszWrona">Uważam więc, że ostateczną decyzją Komisja powinna mieć wiedzę na temat skali różnic i skutków tych różnic. W grę wchodzi bowiem zarzut bezprawności wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełMaciejPoręba">Materiał, którego przygotowanie proponuje poseł Wrona, jest niczym innym, jak próbą odwrócenia całości dotychczasowych prac nad projektem. Różnice nie są bowiem przypadkowe czy techniczne, lecz są to różnice merytoryczne, celowe i zamierzone. W związku z tym tego typu materiał, zwłaszcza gdyby stał się podstawą głosowań mających na celu ujednolicenie projektu z ordynacją wyborczą do rad gmin z 1990 r., byłby niczym innym jak rozpoczęciem prac od nowa.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełMaciejPoręba">Tak więc mam prośbę do posła Wrony, aby nie narzucał Biuru Legislacyjnemu tego typu pracy, gdyż jest to zbędne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie art. 30? Nie.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełMarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 30 wraz z poprawką w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełMarekNawara">Za wnioskiem głosowało 22 posłów, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie art. 30.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełMarekNawara">Jeżeli natomiast chodzi o przygotowanie zestawienia zawierającego różnice między ordynacją wyborczą z 1990 r. do rad gmin a projektem, nad którym pracujemy, to ostatecznie jednak przychylam się do wniosku posła Wrony i będę prosił Biuro Legislacyjne, aby takie zestawienie zostało przygotowane po II czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Prosiłbym jednak, aby zlecenie przygotowania zestawienia zostało skierowane do Biura Studiów i Ekspertyz, które ma dyspozycję specjalistów prawa wyborczego, którzy będą w stanie objąć całość problematyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełMarekNawara">Rozstrzygniemy tę kwestię w trybie roboczym.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 31 mającego następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) przedkłada radzie gminy wnioski w sprawie zmian w podziale na obwody głosowania, jeżeli konieczność taka wynika ze zmian granic gminy lub zmiany liczby wyborców w gminie.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Wnioski, o których mowa w ust. 1, przedkłada się nie później niż na 3 miesiące przed upływem kadencji rady gminy. Rada gminy dokonuje zmian w podziale na obwody głosowania najpóźniej w ciągu miesiąca od przedłożenia wniosku.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Do zmian w podziale na obwody głosowania przepisy art. 30 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 31? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 31? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 31.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 32,mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#PosełMarekNawara">„Informację o numerach i granicach obwodów głosowania oraz wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych dla danych wyborów podaje wójt (burmistrz, prezydent miasta), w formie obwieszczenia, do wiadomości wyborców najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów. Po jednym egzemplarzu obwieszczenia przekazuje się niezwłocznie terytorialnej komisji wyborczej oraz wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu”.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 32? Nie. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 32? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 32.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 7 „Spis wyborców”. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 7? Nie. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 7.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 33 przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Osoby, którym przysługuje wybieranie, wpisuje się do spisu wyborców.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu”.</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 33? Nie. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 33? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 33.</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 34,mającego następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-108.15" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Spis wyborców służy dla wyborów do rad, do których wybory zostały zarządzone.</u>
          <u xml:id="u-108.16" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Spis sporządza się w urzędzie gminy na podstawie stałego rejestru wyborców w gminie, prowadzonego na zasadach określonych w przepisach ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-108.17" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Spis sporządza się w 2 egzemplarzach dla każdego obwodu głosowania, według miejsca zamieszkania wyborców.</u>
          <u xml:id="u-108.18" who="#PosełMarekNawara">Ust. 4. W spisie umieszcza się nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia oraz adres zamieszkania wyborcy”.</u>
          <u xml:id="u-108.19" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 34?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">W art. 34 nie znalazł się termin, do którego należy sporządzić spis wyborców. Inne ordynacje termin ten ustalają na 14 dni przed dniem wyborów. W związku z tym proszę rozważyć dodanie w art. 34 ust. 2 po wyrazach: „w urzędzie gminy” wyrazów „najpóźniej w 14 dniu przed dniem wyborów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełMarekNawara">Przejmuję uwagę ministra Czaplickiego jako własny wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełMaciejPoręba">Chcę zapytać ministra Czaplickiego, czy zaproponowany termin nie jest zbyt krótki. Należy bowiem pamiętać o terminach odwoławczych wynoszących 7 dni w odniesieniu do reklamacji na spis oraz 3 dni dla sądu. Jest to więc już 10 dni. Nasuwa się więc pytanie, czy wyborca pominięty w spisie zdąży skutecznie wyjaśnić swoją sprawę. Może więc należy przyjąć termin 21 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Terminy na odwołanie i składanie reklamacji pozwalają zakończyć procedurę przed dniem wyborów. Należy jednak pamiętać, że im później jest sporządzany spis wyborców, tym jest on bardziej aktualny, co oznacza niniejszą liczbę poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełMarekNawara">Myślę, że jest to zasadna argumentacja. Późniejsze sporządzenie spisu to również mniej pracy dla obwodowych komisji wyborczych. Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 34? Nie.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełMarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie w art. 2 po wyrazach: „urzędzie gminy” wyrazów „najpóźniej w 14 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełMarekNawara">Za wnioskiem głosowało 21 posłów, przeciwko 1, przy braku głosów wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PosełMarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 34 wraz ze zmianą w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#PosełMarekNawara">Za wnioskiem głosowało 22 posłów, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie art. 34.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 35, mającego następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Spis wyborców jest udostępniony da wglądu w urzędzie gminy.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) powiadamia wyborców, w sposób zwyczajowo przyjęty, o sporządzeniu spisu wyborców oraz o miejscu i czasie jego udostępniania”.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 35? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 35? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 35.</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 36, mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Na nieprawidłowości w spisie wyborców mogą być wnoszone reklamacje.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) obowiązany jest rozpatrzyć reklamację w terminie 3 dni od daty jej wniesienia i wydać decyzję w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Decyzję, wraz z uzasadnieniem, doręcza się niezwłocznie wnoszącemu reklamację, a gdy dotyczy ona innych osób - również tym osobom”.</u>
          <u xml:id="u-113.13" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 36? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 36? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 36.</u>
          <u xml:id="u-113.14" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 37, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-113.15" who="#PosełMarekNawara">"Ust. 1. Na decyzję nie uwzględniającą reklamacji lub powodującą skreślenie ze spisu wyborców, wnoszący reklamację bądź osoba skreślona ze spisu może wnieść, w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji, skargę za pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do właściwego sądu rejonowego. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) przesyła niezwłocznie sądowi skargę wraz z decyzją i aktami sprawy. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) może też niezwłocznie zmienić lub uchylić decyzję, jeżeli uzna skargę w całości za słuszną.</u>
          <u xml:id="u-113.16" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Prawo skargi do właściwego sądu rejonowego przysługuje wyborcy również w przypadku niewydania decyzji przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) na reklamację, o której mowa w art. 36, w terminie 7 dni od daty wniesienia reklamacji.</u>
          <u xml:id="u-113.17" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Sąd rozpoznaje skargę w postępowaniu nieprocesowym, w składzie jednego sędziego, w terminie 3 dni od daty jej wniesienia. Odpis postanowienia sądu doręcza się osobie, która wniosła skargę oraz wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), którego decyzja została zaskarżona. Na postanowienie sądu nie przysługuje środek zaskarżenia”.</u>
          <u xml:id="u-113.18" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 37? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 37? Nie.</u>
          <u xml:id="u-113.19" who="#PosełMarekNawara">Stwierdzam przyjęcie art. 37.</u>
          <u xml:id="u-113.20" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 38, mającego treść następującą: „Spis wyborców przekazuje się w przeddzień wyborów przewodniczącemu obwodowej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-113.21" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 38? Nie. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 38? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 38.</u>
          <u xml:id="u-113.22" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 39, któremu podkomisja nadała treść następującą: „Minister właściwy do spraw administracji publicznej na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej określa, w drodze rozporządzenia, wzór spisu wyborców oraz sposób jego sporządzania i aktualizacji”.</u>
          <u xml:id="u-113.23" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 39? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 39? Nie. Stwierdzam przyjęcie art. 39.</u>
          <u xml:id="u-113.24" who="#PosełMarekNawara">Pzystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 8 „Przebieg głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-113.25" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu? Nie.</u>
          <u xml:id="u-113.26" who="#PosełMarekNawara">Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 8 „Przebieg głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-113.27" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 40, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-113.28" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Głosowanie odbywa się w lokalu obwodowej komisji wyborczej, zwanym dalej „lokalem wyborczym”, między godziną 8 a 20, bez przerwy.</u>
          <u xml:id="u-113.29" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. W obwodach głosowania, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2, obwodowa komisja wyborcza, po uzgodnieniu z terytorialną komisją wyborczą może ustalić inne godziny rozpoczęcia głosowania. O ustaleniach tych powiadamia się wyborców oraz odpowiednio wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i wojewódzkiego komisarza wyborczego przed godziną 20”.</u>
          <u xml:id="u-113.30" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 40? Nie.</u>
          <u xml:id="u-113.31" who="#PosełMarekNawara">Chcę jeszcze zapytać ministra Czaplickiego, czy przewidziane w art. 40 ust. 1 godziny głosowania są takie same jak w ordynacji wyborczej do rad gmin?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Tak, godziny są takie same.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 40? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 40.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 41 przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu: „W lokalu wyborczym wydziela się miejsca zapewniające tajność głosowania w liczbie umożliwiającej wyborcom swobodne z nich korzystanie”.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 41? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 41? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 41.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 42, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Przed rozpoczęciem głosowania obwodowa komisja wyborcza sprawdza, czy urna jest pusta, po czym zamyka ją i opieczętowuje pieczęcią komisji oraz ustala liczbę otrzymanych kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Od chwili opieczętowania aż do zakończenia głosowania urny otwierać nie wolno”.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 42? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 42? Nie ma Stwierdzam przyjęcie art. 42.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 43 przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Od chwili rozpoczęcia głosowania aż do jego zakończenia w lokalu wyborczym powinno być obecnych co najmniej 3 członków obwodowej komisji wyborczej, w tym przewodniczący komisji lub jego zastępca.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. W lokalu wyborczym podczas wszystkich czynności obwodowej komisji wyborczej mogą przebywać mężowie zaufania wyznaczeni przez pełnomocników komitetów wyborczych w trybie określonym niniejszą ustawą”.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 43? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 43? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 43.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 44 mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Przed przystąpieniem do głosowania wyborca okazuje obwodowej komisji wyborczej dowód osobisty lub inny dokument umożliwiający stwierdzenie jego tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Wyborca nie wpisany do spisu wyborców zostanie przez komisję dopisany do spisu i dopuszczony do udziału w głosowaniu, jeżeli udokumentuje, iż stale zamieszkuje na terenie danego obwodu głosowania, a urząd gminy potwierdzi, że osoba ta jest wpisana do rejestru wyborców w gminie”.</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 44? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 44? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 44.</u>
          <u xml:id="u-115.15" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 45, przyjętego przez podkomisję w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-115.16" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Wyborca wpisany do spisu wyborców lub dopisany do spisu zgodnie z art. 44 ust. 2 otrzymuje od komisji kartę do głosowania właściwą dla przeprowadzanych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-115.17" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Wyborca potwierdza otrzymane karty własnym podpisem w rubryce spisu na to przeznaczonej.</u>
          <u xml:id="u-115.18" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Komisja wydaje karty do głosowania opatrzone jej własną pieczęcią.</u>
          <u xml:id="u-115.19" who="#PosełMarekNawara">Ust. 4. Po otrzymaniu karty do głosowania wyborca udaje się do miejsca zapewniającego tajność głosowania, znajdującego się w lokalu wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-115.20" who="#PosełMarekNawara">Ust. 5. Kartę do głosowania wyborca wrzuca do urny”.</u>
          <u xml:id="u-115.21" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 45? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 45? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 45.</u>
          <u xml:id="u-115.22" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 46 mającego treść następującą: „Wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać przy głosowaniu inna osoba, z wyłączeniem członków komisji i mężów zaufania”.</u>
          <u xml:id="u-115.23" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 46? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 46? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 46.</u>
          <u xml:id="u-115.24" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 47 przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.25" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Głosowania przerywać nie wolno. Gdyby wskutek nadzwyczajnych wydarzeń głosowanie było przejściowo uniemożliwione, obwodowa komisja wyborcza może zarządzić jego przerwanie, przedłużenie albo odroczenie do dnia następnego. Zarządzenie takie powinno być natychmiast podane do publicznej wiadomości i przesłane terytorialnej komisji wyborczej, wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta, oraz wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu.</u>
          <u xml:id="u-115.26" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. W razie przerwania lub odroczenia głosowania komisja zapieczętowuje wlot urny wyborczej i oddaje urnę wraz ze spisem wyborców na przechowanie przewodniczącemu komisji. Pieczęć komisji oddaje się w takim przypadku na przechowanie zastępcy przewodniczącego lub innemu członkowi komisji. W miarę możliwości komisja ustala również liczbę kart nie wykorzystanych, umieszcza je w opieczętowanym pakiecie i oddaje na przechowanie przewodniczącemu komisji. Przed ponownym podjęciem głosowania komisja stwierdza protokolarnie, czy pieczęcie na urnie i pakiecie z kartami są nie naruszone”.</u>
          <u xml:id="u-115.27" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 47? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 47? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 47.</u>
          <u xml:id="u-115.28" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 48 mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-115.29" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. W lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym lokal się znajduje, jakakolwiek agitacja wyborcza jest zabroniona.</u>
          <u xml:id="u-115.30" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. W lokalu wyborczym umieszcza się tylko urzędowe obwieszczenie wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-115.31" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Państwowa Komisja Wyborcza może postanowić o umieszczeniu w lokalu wyborczym oraz w miejscu zapewniającym tajność głosowania zwięzłej informacji o sposobie głosowania właściwym dla przeprowadzonych wyborów. Informację tę sporządza, według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą, wojewódzki komisarz wyborczy i zapewnia umieszczenie jej we wszystkich lokalach wyborczych”.</u>
          <u xml:id="u-115.32" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 48? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 48? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 48.</u>
          <u xml:id="u-115.33" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 49 mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-115.34" who="#PosełMarekNawara">„Osobom uzbrojonym wstęp do lokalu wyborczego jest zakazany”.</u>
          <u xml:id="u-115.35" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 49? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-115.36" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 49? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 49.</u>
          <u xml:id="u-115.37" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 50, któremu podkomisja nadała następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-115.38" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej odpowiada za utrzymanie porządku i spokoju w czasie głosowania; w tym celu ma prawo żądać opuszczenia lokalu wyborczego przez osoby zakłócające porządek i spokój oraz naruszające przepis art. 48 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-115.39" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Na żądanie przewodniczącego komisji komendant właściwego komisariatu policji obowiązany jest zapewnić konieczną pomoc. W takim przypadku przepis art. 49 nie ma zastosowania”.</u>
          <u xml:id="u-115.40" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 50? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 50? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 50.</u>
          <u xml:id="u-115.41" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 9 „Ustalanie wyników głosowania w obwodach głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-115.42" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu przedłożonego tytułu rozdziału 9? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-115.43" who="#PosełMarekNawara">Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 9.</u>
          <u xml:id="u-115.44" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 51 mającego następujące brzmienie: „Niezwłocznie po zakończeniu głosowania obwodowa komisja wyborcza ustala wyniki głosowania w obwodzie do danej rady”.</u>
          <u xml:id="u-115.45" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 51? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 51? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 51.</u>
          <u xml:id="u-115.46" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 52 przedłożonego przez podkomisję w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.47" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Komisja ustala, na podstawie aktualnego spisu wyborców, liczbę osób uprawnionych do głosowania oraz liczbę wyborców, którym wydano karty do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-115.48" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Komisja ustala liczbę nie wykorzystanych kart do głosowania, a następnie karty te umieszcza w zapieczętowanych pakietach.</u>
          <u xml:id="u-115.49" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Przewodniczący Komisji w obecności jej członków otwiera urnę wyborczą, po czym komisja liczy znajdujące się w niej karty do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-115.50" who="#PosełMarekNawara">Ust. 4. Kart do głosowania przedartych, całkowicie na dwie lub więcej części, nie bierze się pod uwagę przy obliczeniach, o których mowa w ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-115.51" who="#PosełMarekNawara">Ust. 5. Jeżeli liczba kart do głosowania wyjętych z urny jest mniejsza lub większa od liczby wydanych kart, komisja podaje w protokole przypuszczalną przyczynę tej niezgodności”.</u>
          <u xml:id="u-115.52" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 52? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 52? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 52.</u>
          <u xml:id="u-115.53" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 53 przedłożonego w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.54" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Obwodowa komisja wyborcza ustala, na podstawie ważnych kart do głosowania, liczbę głosów ważnych oraz liczbę głosów ważnie oddanych na każdą z list kandydatów i głosów ważnie oddanych na poszczególnych kandydatów każdej z list.</u>
          <u xml:id="u-115.55" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Nieważność głosów określają przepisy szczególne niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-115.56" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Komisja sporządza w trzech egzemplarzach protokół głosowania w obwodzie”.</u>
          <u xml:id="u-115.57" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 53? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 53? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 53.</u>
          <u xml:id="u-115.58" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 54 przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.59" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. W protokole głosowania w obwodzie wymienia się liczby:</u>
          <u xml:id="u-115.60" who="#PosełMarekNawara">1) osób uprawnionych do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-115.61" who="#PosełMarekNawara">2) wyborców, którym wydano karty do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-115.62" who="#PosełMarekNawara">3) oddanych kart do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-115.63" who="#PosełMarekNawara">4) kart nieważnych,</u>
          <u xml:id="u-115.64" who="#PosełMarekNawara">5) kart ważnych,</u>
          <u xml:id="u-115.65" who="#PosełMarekNawara">6) głosów nieważnych, z podaniem przyczyny ich nieważności,</u>
          <u xml:id="u-115.66" who="#PosełMarekNawara">7) głosów ważnie oddanych na każdą z list kandydatów,</u>
          <u xml:id="u-115.67" who="#PosełMarekNawara">8) głosów ważnie oddanych na poszczególnych kandydatów każdej z list.</u>
          <u xml:id="u-115.68" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. W protokole wymienia się ponadto liczbę otrzymanych i niewykorzystanych kart do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-115.69" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. W protokole podaje się czas rozpoczęcia i zakończenia głosowania oraz omawia zarządzenia i wydane decyzje, jak również inne istotne okoliczności związane z przebiegiem głosowania.</u>
          <u xml:id="u-115.70" who="#PosełMarekNawara">Ust. 4. Protokół podpisują wszystkie osoby wchodzące w skład obwodowej komisji wyborczej obecne przy jego sporządzaniu. Protokół opatruje się pieczęcią komisji.</u>
          <u xml:id="u-115.71" who="#PosełMarekNawara">Ust. 5. Mężom zaufania przysługuje prawo wniesienia do protokołu uwag, z wymienieniem konkretnych zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-115.72" who="#PosełMarekNawara">Ust. 6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do członków obwodowej komisji wyborcze, z tym że nie zwalnia ich to z obowiązku podpisania protokołu głosowania w obwodzie”.</u>
          <u xml:id="u-115.73" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 54? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 54? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 54.</u>
          <u xml:id="u-115.74" who="#PosełMarekNawara">Przechodzę do rozpatrzenia art. 55, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „Niezwłocznie po sporządzeniu protokołu obwodowa komisja wyborcza podaje do publicznej wiadomości wyniki głosowania poprzez wywieszenie w lokalu wyborczym jednego z egzemplarzy protokołu głosowania w obwodzie”.</u>
          <u xml:id="u-115.75" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 55? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 55? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 55.</u>
          <u xml:id="u-115.76" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 56, mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-115.77" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej niezwłocznie przekazuje do właściwej terytorialnej komisji wyborczej, w zapieczętowanej kopercie, jeden egzemplarz protokołu głosowania w obwodzie wraz z wyjaśnieniami komisji do zgłoszonych zarzutów, o których mowa w art. 54 ust. 5 i 6.</u>
          <u xml:id="u-115.78" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Tryb przekazywania i przyjmowania protokołów, o których mowa w ust. 1, określa Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-115.79" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Państwowa Komisja Wyborcza może określić zasady i tryb wcześniejszego przekazywania danych z protokołu za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej użytku publicznego lub systemu elektronicznego przesyłania danych”.</u>
          <u xml:id="u-115.80" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 56? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 56? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 56.</u>
          <u xml:id="u-115.81" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 57 o następującej treści: „Po wykonaniu czynności wymienionych w art. 56 przewodniczący obwodowej Komisji wyborczej niezwłocznie przekazuje w depozyt wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta, dokumenty z głosowania oraz pieczęć w sposób ustalony przez Państwową Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-115.82" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 57? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 57? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 57.</u>
          <u xml:id="u-115.83" who="#PosełMarekNawara">Przystępuję do rozpatrzenia rozdziału 10 „Protesty wyborcze. Ważność wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-115.84" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do przedłożonego przez podkomisję tytułu? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-115.85" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 10? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdziału 10.</u>
          <u xml:id="u-115.86" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 58, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.87" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. W ciągu 14 dni od daty wyborów może być wniesiony protest przeciwko ważności wyborów do danej rady lub wyborowi radnego z powodu dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom lub naruszenia przepisów niniejszej ustawy dotyczących przebiegu głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów.</u>
          <u xml:id="u-115.88" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Jeżeli podstawę protestu stanowi zarzut popełnienia przestępstwa przeciwko wyborom do danej rady lub naruszenia przez organy wyborcze przepisów ustawy dotyczących ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, może go wnieść każdy wyborca zamieszkały na obszarze działania tej rady.</u>
          <u xml:id="u-115.89" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Protest przeciwko wyborowi radnego w okręgu wyborczym może wnieść wyborca, którego nazwisko w dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania na obszarze danego okręgu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-115.90" who="#PosełMarekNawara">Ust. 4. Prawo wniesienia protestu przysługuje również pełnomocnikowi, o którym mowa w art. 99 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-115.91" who="#PosełMarekNawara">Ust. 5. W razie wniesienia protestu, do czasu rozstrzygnięcia sprawy w sposób określony w art. 61, do radnych stosuje się przepisy o obowiązkach i prawach radnych określonych w ustawach”.</u>
          <u xml:id="u-115.92" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 58? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 58? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 58.</u>
          <u xml:id="u-115.93" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 59, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.94" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Protest wnosi się na piśmie do właściwego sądu wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-115.95" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty”.</u>
          <u xml:id="u-115.96" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 59? Nie ma. Czy jest ktoś przeciwny przyjęciu art. 59? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 59.</u>
          <u xml:id="u-115.97" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 60, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.98" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Sąd wojewódzki rozpoznaje protesty w postępowaniu nieprocesowym w ciągu 30 dni po upływie terminu do wnoszenia protestów, w składzie 3 sędziów z udziałem zainteresowanych, wojewódzkiego komisarza wyborczego i przewodniczących właściwych komisji wyborczych, stosując odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-115.99" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Sąd wojewódzki pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną w myśl art. 58 ust. 2–4 lub nie spełniający warunków określonych w art. 58 ust. 1 i art. 59 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-115.100" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Sąd Wojewódzki pozostawia bez dalszego biegu również protest dotyczący sprawy, co do której w niniejszej ustawie przewiduje się możliwość wniesienia skargi lub odwołania do sądu lub właściwego organu wyborczego przed dniem głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-115.101" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 60? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 60? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 60.</u>
          <u xml:id="u-115.102" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 61, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.103" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Sąd wojewódzki rozpoznając protesty rozstrzyga o ważności wyborów oraz o ważności wyboru radnego.</u>
          <u xml:id="u-115.104" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Sąd wojewódzki orzekając o nieważności wyborów lub nieważności wyboru radnego stwierdza wygaśnięcie mandatów oraz postanawia o przeprowadzeniu wyborów ponownych lub o podjęciu niektórych czynności wyborczych wskazując czynność, od której należy ponowić postępowanie wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-115.105" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Na orzeczenia sądu wojewódzkiego, o których mowa w ust. 1 i 2 oraz art. 60, zainteresowanym, wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu i przewodniczącemu właściwej komisji wyborczej przysługuje, w ciągu 7 dni od daty doręczenia, zażalenie do właściwego sądu apelacyjnego. Sąd apelacyjny rozpoznaje sprawę w ciągu 30 dni; na postanowienie sądu nie przysługuje środek zaskarżenia. Ust. 4. O zakończeniu postępowania w sprawie protestów i o treści ostatecznych orzeczeń właściwy sąd zawiadamia niezwłocznie zainteresowanych, wojewodę, wojewódzkiego komisarza wyborczego i przewodniczącego właściwej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-115.106" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 61? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 61? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-115.107" who="#PosełMarekNawara">Stwierdzam przyjęcie art. 61.</u>
          <u xml:id="u-115.108" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 62, któremu podkomisja nadała następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-115.109" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Przeprowadzenie wyborów ponownych lub podjęcie wskazanych czynności wyborczych zarządza wojewoda w ciągu 7 dni od dnia zakończenia postępowania sądowego, o którym mowa w art. 61 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-115.110" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Przepisy art. 25 stosuje się odpowiednio z tym, że w zarządzeniu wojewody o wyborach wymienia się ponadto osoby, które utraciły mandaty, ze wskazaniem oznaczenia listy kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-115.111" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Wygaśnięcie mandatów radnych, o których mowa w art. 61 ust. 2, następuje z dniem podania zarządzenia wojewody do publicznej wiadomości”.</u>
          <u xml:id="u-115.112" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 62? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 62? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 62.</u>
          <u xml:id="u-115.113" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 63, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-115.114" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. W razie unieważnienia wyborów lub wyboru radnego ponowne lub wskazane czynności wyborcze przeprowadzają te same komisje wyborcze, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-115.115" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Jeżeli podstawą unieważnienia wyborów lub wyboru radnego były zarzuty odnoszące się do komisji wyborczych lub nieprawidłowości w spisie wyborców, powołuje się nowe komisje lub sporządza nowe przepisy”.</u>
          <u xml:id="u-115.116" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 63?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Chcę prosić o dodanie w art. 63 nowego ust. 3 w następującym brzmieniu: „Wyborów ponownych nie przeprowadza się w okresie 6 miesięcy przed upływem kadencji rady”.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Można rozważyć również przyjęcie okresu 3 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Ponadto chcę dodać, że życie okazuje się bogatsze niż wcześniejsze przewidywania. Stało się bowiem tak, że obecnie w województwie kieleckim zostały oprotestowane wybory uzupełniające. Sąd wojewódzki wydał postanowienie o unieważnieniu wyborów i przeprowadzeniu wyborów ponownych. Jednakże nawet przy szalonym tempie prac przygotowawczych wybory te odbyłyby się po 19 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Należy jeszcze dodać, że obowiązująca ordynacja wyborcza do rad gmin zastrzega, że wyborów uzupełniających i przedterminowych nie przeprowadza się w okresie 6 miesięcy przed upływem kadencji. Przepisy nie obejmują wyborów ponownych. Stąd moja propozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełPawełBryłowski">Nie jestem pewien, czy dobrze zrozumiałem przykład podany przez ministra K. Czaplickiego. Rozumiem, że chodziło o obsadzenie konkretnych mandatów lub mandatu. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełPawełBryłowski">Zgadzam się z tym, że nie ma sensu zarządzania wyborów w końcowym okresie kadencji. Co jednak byłoby - nawet przy założeniu obowiązywania 6-miesięcznego terminu - gdyby wygasły mandaty radnych w takiej ilości, że nie byłoby kworum koniecznego do podejmowania decyzji. Czy w takim przypadku nie ma luki?</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełPawełBryłowski">Sprowadzając rzecz nieco do absurdu można dać przykład wycieczki autokarowej czy samolotowej rady gminy zakończonej tragicznym wypadkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Myślę, że nie można tworzyć przepisów zakładając tragiczne wypadki samochodowe czy samolotowe. Należy natomiast mieć na uwadze pojedyncze przypadki wygaśnięcia mandatu i organizowania wyborów w okresie 6 miesięcy przed upływem kadencji, nie wydaje się uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">W konkluzji przejmuję propozycję ministra K. Czaplickiego jako własną poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Proponuję rozważyć przyjęcie przepisu nawiązującego do kwestii podniesionej przez posła P. Bryłowskiego, czyli przyjąć przepis określający wybory uzupełniające w sytuacji, gdy liczba wygasłych mandatów jest tak duża, że rada gminy nie może podejmować uchwał stanowiących, gdyż skład rady jest zbyt mały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Sytuacja, o której mówił poseł P. Bryłowski może również zdarzyć się obecnie. Wówczas w grę wchodzą inne przepisy. W takim przypadku należy uznać, że rada nie ma zdolności do działania. Wówczas wyborów nie przeprowadza się. Funkcje rady gminy zaczyna wypełniać organ wskazany przez prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełMarekNawara">Z tego, co mi wiadomo, przypadek taki nie zdarzył się w okresie 8 lat funkcjonowania samorządu. Nawet gdyby jednak zdarzył się, to zastosowanie mają inne przepisy.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełMarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie w art. 63 nowego ustępu 3 w następującym brzmieniu: „Wyborów ponownych nie przeprowadza się w okresie 6 miesięcy przed upływem kadencji rady”.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#PosełMarekNawara">Za wnioskiem głosowało 20 posłów, nikt nie był przeciwny, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PosełMarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 63 wraz z dodanym ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#PosełMarekNawara">Za wnioskiem głosowało 20 posłów, nikt nie był przeciwny, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#PosełMarekNawara">Stwierdzam przyjęcie art. 63.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 64, któremu podkomisja nadała następującą treść: „Wyniki wyborów ponownych i przeprowadzonych czynności wyborczych podaje się w sposób określony w niniejszej ustawie”.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 64? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 64? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 64.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdziału 11 „Kampania wyborcza”.</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 11? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie tytułu.</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#PosełMarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 65, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#PosełMarekNawara">"Ust. 1. Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem podania do publicznej wiadomości zarządzenia o wyborach do rad i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania.</u>
          <u xml:id="u-123.12" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Zabrania się prowadzenia kampanii wyborczej:</u>
          <u xml:id="u-123.13" who="#PosełMarekNawara">1) na terenie urzędów administracji rządowej i administracji samorządu terytorialnego oraz sądów,</u>
          <u xml:id="u-123.14" who="#PosełMarekNawara">2) na terenie zakładów pracy w sposób i w formach zakłócających ich normalne funkcjonowanie,</u>
          <u xml:id="u-123.15" who="#PosełMarekNawara">3) na terenie jednostek wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw obrony narodowej oraz oddziałów obrony cywilnej, a także skoszarowanych jednostek policyjnych.</u>
          <u xml:id="u-123.16" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. w dniu głosowania zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji jest zabronione”.</u>
          <u xml:id="u-123.17" who="#PosełMarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 65? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 65? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 65.</u>
          <u xml:id="u-123.18" who="#PosełMarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 66, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-123.19" who="#PosełMarekNawara">„Ust. 1. Zgromadzenia wyborców organizowane w ramach kampanii wyborczej nie podlegają przepisom ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. - Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. Nr 51, poz. 297).</u>
          <u xml:id="u-123.20" who="#PosełMarekNawara">Ust. 2. Każdy wyborca może organizować wiece wyborcze, rozpowszechniać programy wyborcze i agitować na rzecz kandydatów na radnych, a także zbierać podpisy popierające zgłoszenia kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-123.21" who="#PosełMarekNawara">Ust. 3. Podpisy popierające zgłoszenia, o których mowa w ust. 2, można zbierać w miejscu, czasie i w sposób wykluczający stosowanie jakichkolwiek nacisków zmierzających do wymuszenia podpisów”.</u>
          <u xml:id="u-123.22" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 66?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełLudwikDornniez">W kwestiach dotyczących kampanii wyborczej przedłożyłem pakiet propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełLudwikDornniez">Pierwsza z nich - nosząca nr 3 - dotyczy właśnie art. 66. Jednakże w zestawieniu moich propozycji poprawek w odniesieniu do art. 66 znalazła się pomyłka, która obciąża mnie.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełLudwikDornniez">Właściwa propozycja poprawki ma brzmienie następujące: „w art. 66 skreśla się ust. 2, dotychczasowy ust. 3 staje się ust. 2 i uzyskuje następującą treść: „Podpisy popierające zgłoszenia list kandydatów można zbierać po uzyskaniu wyraźnej zgody komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PosełLudwikDornniez">W tym momencie chcę prosić pana przewodniczącego, aby pozwolił mi na łączne zaprezentowanie właśnie propozycji poprawki nr 3 oraz propozycji poprawek oznaczonych nr 4 i nr 5. Te trzy propozycje poprawek dotyczą bowiem ograniczeń natury podmiotowej, jeżeli chodzi o prowadzenie kampanii wyborczej. Jest to konsekwencja propozycji skreślenia art. 66 ust. 2 w brzmieniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PosełLudwikDornniez">Czy pan przewodniczący wyraża zgodę na łączne zreferowanie tych trzech propozycji poprawek?</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#PosełLudwikDornniez">Tak, wyrażam zgodę i proszę o łączne zaprezentowanie propozycji poprawek oznaczonych w zestawieniu jako nr 3, nr 4 i nr 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełLudwikDornniez">Jeżeli chodzi o przepis proponujący, aby podpisy mogły być zbierane po uzyskaniu zgody komitetu wyborczego, to chodzi o sytuacje, które znam z autopsji, gdyż byłem funkcjonariuszem aparatu partyjnego. Zdarza się bowiem tak, że czasami osoby zbierające podpisy oraz typ stosowanej argumentacji są uznawane za kompromitujące i za formy kontrpropagandy przez komitet wyborczy. Różnego rodzaju ekscesy osób - niekiedy także - o niepełnej równowadze psychicznej - są wówczas zaliczane na konto komitetu wyborczego. Chodzi więc o to, aby komitet wyborczy mógł stwierdzić, że z określoną osobą zbierającą podpisy nie ma nic wspólnego. Osoba taka nie uzyskała bowiem wyraźnej zgody na zbieranie podpisów.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełLudwikDornniez">Należy dodać, że jest to o tyle ważne, iż w dalszych propozycjach poprawek są proponowane sankcje karne za stosowanie bezprawnych gróźb przy zbieraniu podpisów. Komitety wyborcze muszą więc mieć możliwość odcięcia się od praktyk, z którymi nie mają nic do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełLudwikDornniez">Następne propozycje poprawek biorą się z propozycji wykreślenia art. 66 ust. 2 ze sprawozdania podkomisji. Poprawki te nakładają ograniczenia podmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PosełLudwikDornniez">Poprawka oznaczona nr 4 przewiduje dodanie nowego art. 66a w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PosełLudwikDornniez">„Ust. 1. Bez uprzedniej wyraźnej zgody komitetu wyborczego zakazana jest każda forma agitacji wyborczej polegająca na organizowaniu wieców wyborczych kandydatów, rozpowszechnianiu programów wyborczych kandydatów lub wieców wyborczych, rozpowszechnianiu materiałów propagandowych komitetów wyborczych lub kandydatów, której koszt przekracza 100 złotych.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 2. Koszty agitacji wyborczej, o której mowa w ust. 1, wlicza się do wydatków komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc chodzi o uzyskanie zgody na prowadzenie agitacji wyborczej. Jeżeli nie ma zgody komitetu wyborczego, to agitacja jest zakazana. Jeżeli natomiast jest prowadzona to koszty są zaliczane jako wydatki komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#PosełLudwikDornniez">Poprawka oznaczona nr 5 przewiduje dodanie nowego art. 66b w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#PosełLudwikDornniez">„Ust. 1. Bez wyraźnej, pisemnej zgody komitetu wyborczego zakazana jest każda forma agitacji wyborczej o charakterze reklamy rozpowszechnianej dla celów kampanii wyborczej za pomocą środków masowego przekazu, plakatów, broszur i ulotek o masowym nakładzie, bezpłatnych infolinii.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#PosełLudwikDornniez">Ust. 2. Koszty agitacji wyborczej, określonej w ust. 1, wlicza się do wydatków komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#PosełLudwikDornniez">Chcę podkreślić, iż są to przepisy stanowiące recepcję rozwiązań przyjętych w większości państw Europy Zachodniej. Chodzi o taką sytuację, w której wyjątkowo zamożny, indywidualny darczyńca bądź grupa darczyńców nie kierując pieniędzy bezpośrednio na ręce pełnomocnika komitetu wyborczego, podejmuje związane ze znacznymi kosztami działania mające charakter propagandy wyborczej na rzecz określonego komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#PosełLudwikDornniez">Wprowadza to istotną nierównowagę wyborczą. Z tego względu od wczesnych lat siedemdziesiątych kwestia ta zaczęła być regulowana przepisami prawa. Pierwsza była Kanada, następnie przyszła kolej na Stany Zjednoczone, Francję, Belgię, Wielką Brytanię.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc tego rodzaju przepisy stają się coraz bardziej powszechne.</u>
          <u xml:id="u-125.13" who="#PosełLudwikDornniez">Czy przedstawiciel Biura Legislacyjnego chciałby zabrać głos w odniesieniu do zaprezentowanych propozycji poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnego">Raczej nie, gdyż przedłożone poprawki mają charakter przede wszystkim merytoryczny. Ponadto chcę jedynie zwrócić uwagę, że konsekwencją art. 66a jest art. 179e zawierający sankcje karne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełMarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie propozycji poprawek zaprezentowanych przez posła L. Dorna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Rozumiem szlachetne intencje posła wnioskodawcy, lecz jednocześnie mam kilka wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Uważam przede wszystkim, iż art. 66 ust. 2 w dotychczasowym brzmieniu powinien pozostać. Jest to prawo, które trudno będzie odebrać.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Ponadto sądzę, że prezentowane propozycje nie są realne, jeżeli chodzi o ich wyegzekwowanie. Warto stanowić tylko takie prawo, które jest egzekwowane.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Proponuję również skreślenie wyrazu: „wyraźnej”. Nie jest to formuła, którą stosuje się w aktach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Opowiadam się także za skreśleniem ust. 2 zarówno w art. 66a, jak i w art. 66b. Problem ujęty w obu ust. 2 są bowiem ujęte w innych przepisach, a ponadto nie ulega wątpliwości, że koszty agitacji wyborczej wlicza się do wydatków komitetu wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełLudwikDornniez">Gdyby został zachowany art. 66 ust. 2 - jak to promuje poseł W. Gintowt-Dziewałtowski - to powstałaby konfuzja między art. 66 ust. 2 a proponowanymi poprawkami, chyba że zostałaby dodana formuła stwierdzająca „w granicach niniejszej ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełLudwikDornniez">Zgadzam się natomiast na skreślenie wyrazu: „wyraźnej”. Dodam tylko, że chodziło mi o to, że w grę wchodzi nie tylko zgoda pisemna, ale również zgoda wyrażona ustnie w obecności osób trzecich, które mogą to poświadczyć.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PosełLudwikDornniez">Nie zgadzam się natomiast z propozycją skreślenia ust. 2 w art. 66a i w art. 66b.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełLudwikDornniez">Jest bowiem tak, że w rozliczeniach, o których mówię moje dalsze poprawki bądź w sprawozdaniach finansowych, o których stanowią obowiązujące ordynacje wyborcze oraz rozpatrywany projekt, koszty agitacji wyborczej wlicza się do wydatków wówczas, gdy koszty te są ponoszone przez komitet wyborczy. Chodzi natomiast o taką oto praktykę, że jeżeli osoba trzecia - a więc spoza komitetu wyborczego - uzyskuje zgodę, to komitet wyborczy jest zobowiązany koszty poniesione przez osobę trzecią, wliczyć do swoich kosztów.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc w przeciwnym wypadku sytuacja byłaby następująca. Istnieje cała sfera propagandy i agitacji wyborczej, w której nakazy i zakazy proponowanych poprawek są całkowicie bezskuteczne.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#PosełLudwikDornniez">Jeszcze raz chcę podkreślić, że nie są to propozycje wzięte z sufitu, lecz jest to recepcja na grunt polski rozwiązań, które sprawdziły się w innych państwach. Istnieją wybory orzeczeń - dostępnych w bibliotece sejmowej - sądów brytyjskich i francuskich, z których widać, że wykładnia jest dość oczywista, gdyż powstaje w drodze orzecznictwa.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#PosełLudwikDornniez">Nasze poglądy niewiele się różnią - wbrew pozorom, chcę jednak zwrócić uwagę na praktyczne stosowanie proponowanych przepisów. Prowadzenie kampanii wyborczej wiąże się z konkretnymi wydatkami również w ramach działań wymienionych w zaprezentowanych poprawkach. Komitet wyborczy musi zlecić wykonanie, np. plakatów i ulotek, musi zamówić teren na odbycie wiecu, musi zamówić oprawę artystyczną. Na wykonanie tych czynności są wystawiane rachunki. Są to więc koszty, które można ewidencjonować bez konieczności ujmowania tego w art. 66a i art. 66b.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#PosełLudwikDornniez">Ponadto chcę jednak zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Poseł L. Dorn jako znawca prawa wyborczego państw zachodnich wie, jak ważną rolę odgrywają wolontariusze, którzy nie wystawiają rachunków za swoją działalność, choć równocześnie może istnieć sytuacja, w której osoby zatrudniane do prowadzenia tego samego rodzaju działań będą opłacane przez komitet wyborczy. W tej sytuacji jest to koszt kampanii wyborczej, który będzie rozliczany jako element kosztów danego komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc proponuję, aby nie tworzyć odrębnego rodzaju księgowości tylko dla tego typu działań, gdyż koszty tych działań i tak muszą być zaewidencjonowane w ogólnym sprawozdaniu komitetu wyborczego. Nie należy tworzyć dodatkowych utrudnień. Podkreślam ten problem, dlatego że trzeba pamiętać o tym, iż w wyborach zwłaszcza do rad gmin uczestniczyć będą bardzo małe komitety wyborcze, które na pewno będą miały kłopoty ze szczegółowym rozliczeniem z kampanii wyborczej. Nie należy więc na tego typu komitety nakładać jeszcze nowych obowiązków. Będą bowiem duże trudności w wyegzekwowaniu tych krotnych obowiązków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Sprzeciwiam się poprawce zaproponowanej do art. 66 w ust. 2. Brzmienie zaproponowane przez posła L. Dorna wyklucza możliwość organizowania wieców wyborczych, rozpowszechniania programów, czy agitacji na rzecz kandydatów. Jest to więc propozycja zawężająca w stosunku do propozycji podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Argumentacja zaprezentowana przez posła Dorna w odniesieniu do kwestii zbierania podpisów, dotyczy problemu niemożliwego do stwierdzenia. Można sobie bowiem wyobrazić stację, w której w centralnym punkcie miasta zbierane są podpisy na kandydata pod jego zdjęciem, które jest jednak na tyle złe, że kompromituje kandydata. Możliwe byłoby wówczas domniemanie, że jest to antyreklama. Tak więc rozstrzygnięcie, co jest reklamą, a co jest antyreklamą nie jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Uważam więc, że reprezentowana argumentacja nie daje pełnej gwarancji, że ktoś, kto uzyska zezwolenie komitetu wyborczego na pewno nie będzie robił antyreklamy.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Sądzę więc, że zaproponowana poprawka znacząco ogranicza art. 66 ust. 2, który jest szerszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełMarekNawara">Także mam wrażenie, że zaproponowana poprawka zawęża to, co proponuje podkomisja.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełMarekNawara">W formie podsumowania i konkluzji dyskusji chcę zaproponować poprawkę polegającą na utrzymaniu art. 66 ust. 2, ale z dodaniem na końcu wyrazów: „po uzyskaniu zgody komitetu wyborczego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Poseł L. Dorn zaproponował pewien całościowy system, którego ważnym elementem jest kompleks ograniczeń finansowych nakładanych na komitety wyborcze. W związku z tym chcę zwrócić uwagę na to, że jednak w państwach zachodnich, gdzie tego typu ograniczenia finansowe są nakładane na komitety wyborcze, to jednak wynikają one z zupełnie innego zjawiska. Jest to zjawisko „przefinansowania” kampanii wyborczych i bardzo ostrej konkurencji finansowej, która to konkurencja eliminowała tych, którzy nie dysponowali odpowiednio dużymi środkami finansowymi na prowadzenie kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Uważam więc, że w Polsce jesteśmy w jeszcze bardzo niedojrzałej fazie rozwoju wszystkich instrumentów kampanii wyborczej. W związku z tym chcę przypomnieć, że analizując ten problem podczas prac podkomisji, przeważył pogląd, iż nie tylko nie należy ograniczać możliwości prowadzenia kampanii wyborczej, ale należy stworzyć jak najszersze możliwości prowadzenia kampanii wyborczej, po to, aby wzmóc aktywność wyborczą zarówno samych kandydatów, komitetów wyborczych oraz obywateli.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Tak więc analizując rozwój systemu demokratycznego w Polsce w ostatnich latach podkomisja doszła do wniosku, że jesteśmy jeszcze bardzo daleko od sytuacji i problemów, które już występują w państwach mających długie tradycje demokratyczne i bogate zaplecze partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Sądzę więc, że zaprezentowane ciekawe mechanizmy warte są rozważenia, ale chyba jeszcze nie na obecnym etapie rozwoju naszego systemu demokratycznego. Dlatego też wnoszę, aby przyjąć jako podstawowe te rozwiązania, które zaproponowała podkomisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełPawełBryłowski">Jeżeli chodzi o art. 66 ust. 2, to jestem przeciwny propozycji pana przewodniczącego, polegającej na dopisaniu zaproponowanej formuły.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełPawełBryłowski">Jestem również przeciwny propozycji skreślenia art. 66 ust. 2 w brzmieniu zaproponowanym przez podkomisję. Sądzę, że dopisanie formuły mówiącej o zgodzie komitetu wyborczego jest w naszych warunkach przesadą, a nawet ograniczeniem. Często bowiem jest tak, że podpisy są zbierane spontanicznie. Nie zawsze jest też możliwe sprawdzenie, czy jest zgoda, czy też jej nie ma. Jeżeli podpisy zostaną źle zebrane, to traci na tym komitet wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PosełPawełBryłowski">Jeżeli natomiast chodzi o art. 66a i art. 66b, to mam pewien kłopot. Rozumiem bowiem istotę propozycji. Chodzi o wyraźne wliczenie w koszty kampanii działań podejmowanych przy użyciu znacznych środków finansowych. Dotyczy to zwłaszcza art. 66b odnoszącego się do reklamy w środkach masowej komunikacji. W tej materii trudno nie zgodzić się z posłem L. Dornem również z uwagi na to, że zjawiska te można stosunkowo łatwo uchwycić, gdyż są one przetwarzane w radiu, telewizji i prasie.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PosełPawełBryłowski">Jednakże z drugiej strony - podobnie jak poseł W. Puzyna - uważam, że jest jeszcze za wcześnie na tego rodzaju ograniczenia. Trudno jest bowiem nakazać komukolwiek reklamowania określonej osoby nawet w formie mającej cechy wolontariatu, co się zdarza.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#PosełPawełBryłowski">Muszę więc przyznać, że jestem trochę rozdarty, gdyż prezentowana argumentacja częściowo przekonuje mnie. Równocześnie wydaje mi się jednak, że jest jeszcze za wcześnie na proponowane rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełTadeuszWrona">Jeżeli miałby być przyjęty dopisek w art. 66 ust. 2, to uważam, iż powinien on stanowić o zgodzie pełnomocnika komitetu wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełMarekNawara">Uwagę posła T. Wrony przyjmuję jako autopoprawkę do mojego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełKrzysztofJanik">Uważam, że istota sporu, który toczymy jest szersza niż zaproponowane sformułowanie. Jednakże poprawki posła L. Dorna odbieram jako próbę zareagowania na rzeczywistość, której byliśmy świadkami już w poprzednich kampaniach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełKrzysztofJanik">W moim przekonaniu formuła zaproponowana przez podkomisję w art. 66 ust. 2 jest formułą wolontariatu, ale bez zobowiązań. Można więc wyobrazić sobie sytuację, w której bez zgody kandydata, ktoś będzie udawał, że prowadzi kampanię wyborczą rozpowszechniając materiały szkalujące kandydata. W tym kontekście warto pamiętać, że wolontariat, który jest znany w całym świecie, jest jednak związany z upoważnieniem i to wyraźnie definiowanym.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełKrzysztofJanik">Uważam, że zastrzeżenia posła L. Dorna idą w dobrym kierunku, Myślę więc, że zaproponowane przepisy można by uzupełnić o formułę mówiącą o zgodzie komitetu wyborczego lub zgodzie pełnomocnika komitetu wyborczego. Sądzę, że formuła mówiąca o zgodzie pełnomocnika komitetu wyborczego jest lepsza i dlatego jestem gotów zdecydowanie ją poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PosełKrzysztofJanik">Jeżeli natomiast chodzi o propozycje art. 66a i art. 66b, to moim zdaniem - zwłaszcza w art. 66a - zawarta jest bardziej głęboka myśl. Zauważyłem bowiem - być może fałszywie - że znaczna część kampanii wyborczej w Polsce zmierza w kierunku ścigania się nie za pomocą dobrych pomysłów programowych i pozyskiwania elektoratu poprzez dobry program, lecz zmierza w kierunku pozyskiwania elektoratu poprzez umiejętne inwestowanie pieniędzy w zdobywanie jego sympatii i empatii.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PosełKrzysztofJanik">Z ostatnich kampanii wyborczych powszechnie znane są przypadki, np. wynajmowania przez kandydatów samolotów. Nie mam nic przeciwko tym nowoczesnym formom zdobywania sympatii wyborców, zwłaszcza że nasza cywilizacja zna je od około 6 tys. lat, kiedy pierwsze demokracje posługiwały się mniej lub bardziej sprawiedliwym podziałem zdobyczy. Równocześnie jednak uważam, że tego typu działania powinny być jednoznacznie przypisane formacjom, które wysuwają tych kandydatów. Nie może to więc być tak jak było w ostatniej kampanii, kiedy to zdarzyło się, że jeden z kandydatów wynajął stadion i urządził na nim imprezę za 1,5 mld zł, w celu pozyskania elektoratu.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PosełKrzysztofJanik">Równocześnie komitet wyborczy tego kandydata odciął się od tego przedsięwzięcia, które było moralnie dwuznaczne.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PosełKrzysztofJanik">Tak więc - w moim przekonaniu - propozycja art. 66a posła L. Dorna, choć chyba bez ust. 2 jest zasadna.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#PosełKrzysztofJanik">Jeżeli jest organizowane duże przedsięwzięcie, to jest to przedsięwzięcie polityczne i musi być za nie wzięta odpowiedzialność polityczna.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#PosełKrzysztofJanik">Te same uwagi dotyczą art. 66b ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#PosełKrzysztofJanik">Będę więc głosował za zaprezentowanymi poprawkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełZygmuntMachnik">Poseł L. Dorn bardzo często powołuje się na do-świadczenia francuskie, które jednak znane są z uwikłań biurokratycznych. W związku z tym, chcę się powołać na francuskiego socjologa M. Croziera, który w latach osiemdziesiątych w książce „Człowiek i system” napisał, iż bardzo często centralni decydenci przyjmują bardzo precyzyjne rozwiązania po to, aby obywatela ograniczyć w jego możliwości kłamania czy naciągania prawa.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełZygmuntMachnik">W związku z tym M. Crozier stwierdza, że każdy zdrowy umysłowo człowiek zawsze szuka dla siebie i swego działania marginesu swobody. Dodaje również, że człowiek znajduje ten margines swobody działania. Natomiast ci, którym wydaje się, że komplikując prawo i przyjmując szczegółowe przepisy sądzą, że ograniczą człowieka w jego swobodzie, mylą się, gdyż człowiek znajduje swobodę właśnie w tych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PosełZygmuntMachnik">Tak więc uważam, że prawo, które tworzymy powinno być proste, zrozumiałe i jasne. Ewentualne niedociągnięcia należy naprawić później. Należy zakładać dobrą radę obywateli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Idąć śladem wypowiedzi mojego przedmówcy, chcę dodać, że administracyjne ograniczanie prawa wyborców do angażowania się w kampanię wyborczą i tak niczego nie da. Jest bowiem tak, że nie cierpimy na nadmiar aktywności wyborców w kampanii wyborczej. Propozycje posła L. Dorna byłyby dobre, gdyby ulice były zalane ulotkami wyborczymi i ludzie masowo organizowaliby wiece wyborcze. Tak jednak nie jest. Formy kampanii wyborczej, które leżą w gestii indywidualnych wyborców w państwach zachodnich są znacznie bardziej zróżnicowane. Wyborcy, np. w przydomowych ogródkach umieszczają reklamy wyborcze, malują ogrodzenia i przebierają się w barwy kandydatów. U nas tego typu formy jeszcze nie występują. Nie wydaje mi się, aby miało sens ograniczanie tego typu form kampanii wyborczej, gdyż nie ma w nich niczego złego. Jeżeli poseł K. Janik będzie chciał wyrażać zgodę każdemu, kto będzie propagował go jako kandydata, to również nie uchroni się przed antyreklamą, jeżeli osoba propagująca kandydaturę nie przypadnie do gustu wyborcom.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Nie jestem również zwolennikiem zmian w art. 66 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Jeżeli chodzi o art. 66a i art. 66b, to nie uważam, aby zawarte w nich regulacje były możliwe do wyegzekwowania. Gdyby jednak miały być przyjęte, to postuluję skreślenie w obu artykułach ust. 2. Po pierwsze, dlatego że wszystkie koszty wchodzą do ogólnego bilansu. Po drugie nie sądzę, aby możliwe było przyjęcie i wprowadzenie proponowanego przez posła L. Dorna systemu limitowania środków, które można przeznaczyć na kampanię wyborczą. Nie ma jeszcze powodów, aby wprowadzać tego typu limity. Nasze partie polityczne są biedne i raczej mają kłopoty wynikające z niedostatku środków. Nie ma również nadmiaru sponsorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełMirosławSekuła">Zawsze jest tak, że utrudnianie czegoś z jednej strony, stwarza jakieś możliwości z drugiej strony. Można sobie wyobrazić sytuację, w której na rzecz określonego kandydata jest prowadzona bardzo nieudolna i jednocześnie kosztowna kampania wyborcza. Efekt będzie taki, iż kandydat nie tylko będzie ośmieszony, ale również będzie ponosił odpowiedzialność za jej przeprowadzenie i będzie ponosił koszty.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełMirosławSekuła">Tak więc uważam, że szkoda wprowadzania tego typu nadzwyczajnych regulacji, gdyż one blokując jedną drogę, stwarzają inne bardzo pokrętne drogi, które mogą być wykorzystywane, a skoro mogą być wykorzystywane, to będą wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełMirosławSekuła">Proszę więc o to, aby nie popierać zaprezentowanych szczegółowych regulacji, gdyż wprowadzą one taki gąszcz przepisów, które okażą się przydatne dla największych cwaniaków.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełMirosławSekuła">W konkluzji chcę stwierdzić, że jestem przeciwny zaprezentowanym poprawkom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Posła Dorna chcę zapytać, czy zaproponowany przepis w art. 66 ust. 2 miałby oznaczać, iż w okręgach jednomandatowych, czyli w małych gminach wiejskich, również konieczne będzie utworzenie komitetu wyborczego w celu zbierania podpisów? Pytanie to dotyczy również art. 66a i art. 66b, które także mówią o komitetach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełJerzyBarzowski">Warto pamiętać o tym, że w małych gminach wiejskich właściwie nie są tworzone komitety wyborcze, a zbieranie podpisów ma często charakter spontaniczny. Przepis za-proponowany przez podkomisję można więc uznać za wyczerpujący. Natomiast zaproponowane poprawki budzą wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełMarekNawara">Przedstawiciel Biura Legislacyjnego podpowiada mi, że na pytanie posła Barzowskiego odpowiedź jest twierdząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełKrzysztofJanik">Problem nie polega na tym, czy proponowane kwestie zostaną zapisane w sposób mniej, czy bardziej skomplikowany. W tym kontekście uważam, że poseł Dorn kwestię tę ujął językiem prostym i zrozumiałym.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełKrzysztofJanik">Ponadto należy pamiętać, że kandydat nie jest podmiotem suwerennym i samodzielnym, gdyż musi mieć komitet wyborczy. Jest to stały element wszystkich ordynacji.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełKrzysztofJanik">Zwracam również uwagę, że tak naprawdę chodzi o postawienie tamy dwom zjawiskom. Zjawisko pierwsze to tak zwana czarna propaganda, której powinni obawiać się moi rywale, gdyż w tej kwestii mam duże doświadczenie i umiejętności i dlatego jakoś sobie radzę.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełKrzysztofJanik">Sprawa druga to postawienie tamy sytuacji, w której do konkurencji staje dwóch kandydatów. Jeden z nich ma program, idee i poczucie misji. Natomiast drugi kandydat ma tylko pieniądze i chce je pomnażać tylko przez sprawowanie funkcji publicznej. Jeżeli więc prezentowany jest pogląd, że w takiej sytuacji powinna zostać zachowana formalna równoprawność obu kandydatur i państwo nie powinno mieć nic do powiedzenia w sprawie, kto wygrywa wybory na tym poziomie, to moim zdaniem oznacza to, że różnimy się w poglądach na filozofię państwa i tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełMarcinNawara">Będę usiłował podsumować dyskusję poprzez uporządkowanie zgłoszonych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełMarcinNawara">Po pierwsze jest propozycja wnioskodawcy, aby dokonać zmiany w art. 66 ust. 2 w sposób przez niego zaproponowany.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełMarcinNawara">Po drugie jest propozycja - mająca wsparcie w dyskusji - aby w art. 66 ust. 2 dodać wyrazy: „po uzyskaniu pisemnej zgody pełnomocnika komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełMarcinNawara">Ponadto, jeżeli chodzi o art. 66a i art. 66b, to w dyskusji pojawiły się trzy wątki. Pierwszy z nich, to propozycja skreślenia wyrazu: „wyraźnej”. Wnioskodawca przychyla się do tej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełMarcinNawara">Wątek drugi, to propozycja skreślenia ust. 2 w obu artykułach.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#PosełMarcinNawara">Wątek trzeci, to propozycja skrócenia art. 66a ust. 1 o wyrazy: „której koszt przekracza 100 złotych”. Chodzi o to, aby zgoda nie była limitowana określoną kwotą.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#PosełMarcinNawara">Ponadto przedkładam wnioskodawcy jeszcze jedną propozycję, która zakłada połączenie ze sobą art. 66a ust. 1 i art. 66b ust. 1. Wówczas w art. 66a ust. 1, po wyrazach: „Komitetów wyborczych lub kandydatów” dodać wyrazy: „o charakterze reklamy rozpowszechnianej dla celów kampanii wyborczej za pomocą środków masowego przekazu, plakatów, broszur i ulotek o masowym nakładzie i bezpłatnych infolinii”.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#PosełMarcinNawara">Proszę pana posła Dorna o wypowiedź na temat zaproponowanych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełLudwikDornniez">Jeżeli chodzi o zaproponowane przez pana przewodniczącego sugestie redakcyjno-legislacyjne, to ja je przyjmuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełLudwikDornniez">Dotyczy to również propozycji połączenia art. 66a i art. 66b. To może być jeden artykuł.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełLudwikDornniez">Przyjmuję również sugestię, aby w art. 66 ust. 2 dodać wyrazy mówiące o zgodzie pełnomocnika komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełLudwikDornniez">Ponadto chcę teraz powiedzieć, dlaczego nie zgadzam się z niektórymi poglądami oraz wnioskami. Chcę także wyjaśnić kilka nieporozumień.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PosełLudwikDornniez">Pierwsze nieporozumienie bierze się z tego, że nie jest uwzględniany fakt, iż w dalszej części moich propozycji poprawek jest wyraźny przepis stanowiący, że cały blok przepisów dotyczących rozliczania kosztów kampanii wyborczej nie dotyczy gmin mających mniej niż 20 tys. mieszkańców. Uznałem, że w tego typu gminach nie jest problemem „przefinansowanie”, gdyż działają tam inne mechanizmy społeczne. Związki polityczne nie są propagowane głównie za pomocą środków masowego przekazu, masowe kampanie czy bilbordy.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PosełLudwikDornniez">Jeżeli chodzi o wolontariat i drobne usługi o charakterze niekomercyjnym, to one również - w jednym z dalszych przepisów - są wyłączone. Chodzi na przykład o sympatyków rozklejających plakaty, czy sympatyka, który w swoim sklepie wywiesza plakat. Tego typu działania nie są wliczane w wydatki wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PosełLudwikDornniez">Inną kwestią jest natomiast zjawisko - znajdujące wyraz w orzecznictwie sądów francuskich - polegające na tym, iż właściciel firmy zajmującej się plakatowaniem i mający w dzierżawie przystanki autobusowe, jako wolontariusz wywieszał w najbardziej ruchliwych punktach miasta plakaty jednego komitetu wyborczego odmawiając wywieszania plakatów innego komitetu wyborczego. Sądy francuskie stwierdziły, że nie jest to drobna usługa o charakterze komercyjnym wykonywana w ramach wolontariatu.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc chodzi o tego rodzaju przypadki, o których mówił poseł Janik, a więc, na przykład, aby nie było możliwe wynajęcie stadionu przez osobę trzecią w celu prowadzenia kampanii wyborczej, bez zgody właściwego komitetu wyborczego. Jeżeli nie ma takiej zgody, to w grę wchodzą sankcje karne. Jeżeli natomiast zgoda została udzielona, to wydatki za wynajęcie stadionu wlicza się w koszty kampanii wyborczej komitetu wyborczego. Dlatego też podtrzymuję zamieszczenie ust. 2 w art. 66a i w art. 66b.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#PosełLudwikDornniez">W dyskusji wskazywano, że prawo nie jest zrozumiałe i nie jest przestrzegane. W tym kontekście przywoływano między innymi M. Croziera. W związku z tym muszę jednak ponownie odesłać do orzecznictwa sądów w tej kwestii. Nie ulega wątpliwości, że wiele osób dąży do omijania obowiązującego prawa. Po prostu tacy jesteśmy. Jednakże prawo i sądy są po to, aby w drodze orzecznictwa ograniczać i zwalczać krętactwa i nadużycia. Nie można przyjmować tezy oznaczającej likwidację prawa jako instrumentu regulującego życie społeczne. W tej kwestii nie podejmuję więc dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#PosełLudwikDornniez">Poseł Puzyna uznał, że regulacje w innych państwach wzięły się stąd, że kampanie wyborcze były „przefinansowane”. Być może w tej kwestii wiedza posła Puzyny jest większa. Według mojej wiedzy regulacje te narodziły się dlatego, aby ograniczyć wpływ silnych układów finansowych na partie polityczne i komitety wyborcze. Taki był ich sens. W dyskusjach parlamentarnych nad tego typu przepisami w Kanadzie, USA, Francji wyraźnie przejawia się ten wątek jako intencja ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#PosełLudwikDornniez">W dyskusji podkreślano konieczność aktywności wyborców. W związku z tym zwracam uwagę, że moje dalsze poprawki dotyczące wolontariatu i drobnych usług o charakterze niekomercyjnym umożliwiają tego typu aktywność. Są to właśnie przepisy, które uniemożliwiają złożenie skargi na rodzinę, która mając dwa samochody przykleiła na nich plakaty reklamujące określony komitet wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#PosełLudwikDornniez">Tak więc po zmianach, o których mówiłem podtrzymuję swoje poprawki. Nie widzę groźby zablokowania aktywności społecznej, chodzi raczej o to, aby tej aktywności nadać pewne ramy pozwalające na tworzenie takiego ładu politycznego, w którym aktywność finansowa nie będzie aktywnością przesądzającą.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#PosełLudwikDornniez">W dyskusji padały argumenty, iż jest za wcześnie na wprowadzanie tego rodzaju przepisów. W tym kontekście należy jednak pamiętać o ostatniej kampanii wyborczej, w której zjawisko komercjalizacji wyborów wystąpiło w stopniu wcześniej niespotykanym. W tej kwestii nie było świętych.</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#PosełLudwikDornniez">Jeżeli zostaną wprowadzone nowe szczeble struktury politycznej, które powstaną z procesu komercjalizacji wyborów, to nie będzie możliwe wprowadzenie ograniczeń, chyba że wydarzy się kryzys lub seria skandali poruszających kraj od podstaw. Powstanie bowiem układ sił, który wziął się z tego typu mechanizmu i który będzie bronił tego typu mechanizmu jak źrenicy oka oraz jak niepodległości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Podniesione w dyskusji propozycje, to na pewno cenne rozwiązania, które porządkowałyby przebieg kampanii wyborczej. Są to jednak rozwiązania merytoryczne o których musi zdecydować Komisja.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Chcę natomiast odnieść się tylko do art. 66a i art. 66b w kontekście ich ust. 2. Można powiedzieć tak, iż z art. 66a wynika, że każda forma agitacji wyborczej, której koszt nie przekracza 100 zł nie wymaga zgody komitetu wyborczego ...</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Poseł Ludwik Dorn /niez.): Ponieważ należy zakładać, że zostanie przyjęty art. 66 ust. 2 wraz z poprawką, to zgoda komitetu wyborczego byłaby wymagana nawet jeśli koszt nie przekracza 100 zł.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">W tej sytuacji muszę jednak dokonać zmiany, gdyż powstaje konfuzja, ponieważ nawet przyklejenie sobie znaczka na przykład z podobizną kandydata również wymagałoby zgody komitetu wyborczego. Tak więc ust. 2 należy pozostawić ewentualnie z dopisaniem wyrazów: „w granicach przepisów niniejszej ustawy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełMarekNawara">Chcę zapytać, czy jednak poseł Dorn godzi się na skreślenie końcowych wyrazów: „której koszt przekracza 100 złotych”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełLudwikDornniez">Tak, zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Mam jeszcze jedną konstatację na tle art. 66a i art. 66b. Ust. 1 - w obu tych artykułach zawarte są przepisy zakazujące podejmowania jakichkolwiek czynności. Jeżeli natomiast chodzi o ust. 2, to jak mi się wydaje - choć może się mylę - odnosi się do kosztów.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#KierownikKBWministerKazimierzCzaplicki">Tak więc czytając art. 66a w przedłożonym brzmieniu można przyjąć, że jeżeli zostanie przeprowadzona jakaś agitacja w formie zakazanej, to koszty tej agitacji wlicza się do wydatków komitetu wyborczego. Przepis ten może być odczytany w ten sposób, a zapewne nie było to intencją posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełLudwikDornniez">Oczywiście, że nie było to moją intencją. Intencją było to, że jeżeli jest zgoda, to ... Będę prosił przedstawiciela Biura Legislacyjnego o właściwe wyrażenie tej prostej intencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Poseł Dorn zaproponował zwolnienie z obowiązku rozliczania kosztów w gminach poniżej 20 tys. mieszkańców. Chcę jednak zwrócić uwagę na to, że w gminach tych będą również wybierani radni do rad powiatów i sejmików wojewódzkich. Ponieważ komitety wyborcze działają w strukturach zhierarchizowanych, oznacza to piękny prezent dla komitetów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Ponadto mam propozycję natury organizacyjnej. Ponieważ są już zgłaszane poprawki do poprawek, proponuję przygotowanie materiału zawierającego w sposób uporządkowany zgłoszone poprawki w ujęciach wariantowych. Następne posiedzenie rozpoczęłoby się właśnie od głosowania nad konkretnymi propozycjami.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Zwracam również uwagę, że minęła godz. 13oo, o której planowane było zakończenie posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełMarekNawara">Jednak nie przyjmiemy organizacyjnej propozycji posła Gintowt-Dziewałtowskiego. Wydaje się bowiem, że dyskusja pozwoliła na uporządkowanie poprawek, które mogą być poddane pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W dyskusji została zgłoszona propozycja połączenia art. 66a i art. 66b. W związku z tym chcę zwrócić uwagę, że dalsze przepisy zawierają sankcje karne, ale sankcje różne w odniesieniu do art. 66a i w odniesieniu do art. 66b. Są to art. 197b i art. 197c.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Tak więc połączenie art. 66a i art. 66b oznacza konieczność połączenia art. 197b i art. 179c i przyjęcie jednej sankcji.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Uważam ponadto - opierając się na przeprowadzonej debacie - iż należy skreślić art. 66a ust. 2 i art. 66b ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełTadeuszWrona">Uważam, że dobry jest wniosek o to, aby uporządkować art. 66 i zgłoszone do niego poprawki. W przeciwnym wypadku może się okazać, że pochopnie odrzucimy poprawki, które zmierzają w dobrym kierunku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełMarekNawara">Uważam, że w trakcie dyskusji pojawiły się głosy w większości popierające część propozycji poprawek posła Dorna, szkoda więc tracić efekty odbytej dyskusji. Dlatego też będę chciał przeprowadzić głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Przed głosowaniem chcę jednak otrzymać odpowiedź - do tej pory jej nie otrzymałem - czy brzmienie art. 66 ust. 2 oznacza, że nawet w małych gminach, aby zebrać 15 podpisów należy utworzyć komitet wyborczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełMarekNawara">Przedstawiciel Biura Legislacyjnego jeszcze raz potwierdza pozytywną odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełMarekNawara">Zapytuję, czy poseł Dorn wycofuje poprawkę do art. 66 ust. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełLudwikDornniez">Tak.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełLudwikDornniez">Stwierdzam wycofanie poprawki posła Dorna do art. 66 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#PosełLudwikDornniez">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie w art. 66 ust. 2 wyrazów: „po uzyskaniu pisemnej zgody pełnomocnika komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#PosełLudwikDornniez">Za wnioskiem głosowało 20 posłów, 1 poseł był przeciwny, a 8 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#PosełLudwikDornniez">Oznacza to, że art. 66 ust. 2 uzyskał następujące brzmienie: „Każdy wyborca może organizować wiece wyborcze, rozpowszechniać programy wyborcze i agitować na rzecz kandydatów na radnych, a także zbierać podpisy popierające zgłoszenia kandydatów, po uzyskaniu pisemnej zgody pełnomocnika komitetu wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#PosełLudwikDornniez">Po dyskusji i autopoprawkach posła Dorna przedkładam Komisji propozycję przyjęcia artykułu będącego efektem połączenia art. 66a ust. 1 i art. 66b ust. 1. Artykuł ten miałby następujące brzmienie: „Bez uprzedniej zgody pełnomocnika komitetu wyborczego zakazana jest każda forma agitacji wyborczej polegająca na organizowaniu wieców wyborczych kandydatów, rozpowszechnianiu programów wyborczych kandydatów lub komitetów wyborczych oraz ich materiałów propagandowych o charakterze reklamy rozpowszechnianej dla celów kampanii wyborczej za pomocą środków masowego przekazu, plakatów, broszur i ulotek o masowym nakładzie oraz bezpłatnych infolinii”.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#PosełLudwikDornniez">Za wnioskiem głosowało 12 posłów, przeciwko 10 posłów, przy 7 wstrzymujących się od głosu. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#PosełLudwikDornniez">Przyjąć należy, że będzie nowy art. 67.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełLudwikDornniez">Mam uwagę sprostowanie - do wypowiedzi posła Gintowt-Dziewałtowskiego.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełLudwikDornniez">Moja dalsza poprawka stanowi nie o wyborach w gminach, lecz o wyborach do rad gmin. Oznacza to, iż wątpliwość dotycząca prezentu dla komitetów wyborczych jest bezzasadna.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełLudwikDornniez">Ponieważ poseł Dorn - mimo sugestii - nie wycofał ust. 2 w art. 66a i art. 66b, poddam pod głosowanie wniosek o przyjęcie ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełLudwikDornniez">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie ust. 2 w brzmieniu art. 66a i art. 66b ust. 2 po ich redakcyjnym ujednoliceniu.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełLudwikDornniez">Za wnioskiem nikt nie głosował, 18 posłów było przeciwnych, 12 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełPawełBryłowski">Przepraszam, że kwestii, o której chcę mówić nie zgłosiłem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełPawełBryłowski">Przyjęty został art. 66 ust. 3, z którego - jeżeli nie jestem w błędzie - można wyciągnąć wniosek następujący. Jeżeli ktoś zbierał podpisy na rzecz kandydata lub listę kandydatów i nie miał zgody, to nie będzie to podstawa kwestionowania prawidłowości podpisów lub ich liczby. Nie o to chodziło, ale może to skończyć się tak jak z podpisami pod wnioskiem PSL dotyczącym referendum w sprawie reformy samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełPawełBryłowski">Proszę więc, aby po ewentualnym rozstrzygnięciu w głosowaniach kolejnych kwestii powrócić do kwestii, którą poruszyłem. Dyskusja szła bowiem w kierunku zdyscyplinowania niesolidnych agitatorów. Jednakże przy okazji narodził się problem, o którym w ogóle nie było dyskusji. Może to być wręcz furtka dla prokuratorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełWiesławWoda">Ad vocem do wypowiedzi posła Bryłowskiego.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełWiesławWoda">Nie można mówić, iż skończyło się tak jak z podpisami pod wnioskiem PSL dotyczącym referendum. Jak wiadomo Sąd Najwyższy postanowił inaczej jak Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełPawełBryłowski">Przepraszam, ale przykład z podpisami pod wnioskiem PSL przyszedł mi do głowy zbyt szybko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełMarekNawara">Proponuję, aby Komisja rozpatrzyła jeszcze propozycję poprawki nr 6 i nr 7 z pakietu poprawek posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełLudwikDornniez">Poprawka nr 6 przewiduje dodanie art. 66c w następującym brzmieniu: „Zakazana jest każda forma agitacji i reklamy wyborczej przy użyciu imitacji kart do głosowania lub ich wyraźnego naśladownictwa”. Poprawka ma na celu - jakby - rozciągnięcie w czasie i przestrzeni ochrony warunków aktu głosowania.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełLudwikDornniez">Poprawka nr 7 przewiduje dodanie art. 66d w następującym brzmieniu: „Zakazuje się organizowanie podczas kampanii wyborczej loterii fantowych lub innego rodzaju gier losowych, w których wygranymi są nagrody pieniężne lub przedmioty o wartości wyższej niż wartość przedmiotów zwyczajowo używanych w celach reklamowych lub promocyjnych”.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełLudwikDornniez">Chodzi o to, aby nie było możliwe - jak było to podczas ostatniej kampanii wyborczej - wygranie samochodu, motocykla czy beczki piwa w loterii fantowej. Loterie takie organizowali niektórzy zamożni kandydaci.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PosełLudwikDornniez">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zaprezentowanych poprawek? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#PosełLudwikDornniez">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie przedłożonej propozycji dodania art. 66c.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PosełLudwikDornniez">Za wnioskiem głosowało 11 posłów, przeciwko 15 przy 4 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#PosełLudwikDornniez">Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#PosełLudwikDornniez">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie przedłożonej propozycji dodania art. 66d.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#PosełLudwikDornniez">Za wnioskiem głosowało 11 posłów, przeciwko również 11 posłów, przy 3 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#PosełLudwikDornniez">Stwierdzam odrzucenie wniosku, wobec nie otrzymania większości.</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#PosełLudwikDornniez">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 66 wraz z rozszerzonym ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-163.11" who="#PosełLudwikDornniez">Za wnioskiem głosowało 14 posłów, przeciwko 4, przy 7 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-163.12" who="#PosełLudwikDornniez">Stwierdzam przyjęcie art. 66.</u>
          <u xml:id="u-163.13" who="#PosełLudwikDornniez">Rozumiem, że upoważniamy Biuro Legislacyjne do uporządkowania ustaleń przyjętych na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Chcę poinformować, iż został naruszony regulamin wewnętrzny Komisji. Posiedzenie zgodnie z ustaleniami miało zakończyć się o godz. 13oo. W związku z tym wszystkie głosowania, które odbyły się po godz. 13oo mogę zakwestionować. Jest ku temu podstawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełMarekNawara">Podczas głosowania było kworum i to wysokie, zwłaszcza że wzrosło w ostatnich minutach. Zastanawiam się więc, czy nie prowadzić dalej obrad (...)</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie ..).</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełMarekNawara">Rozumiem więc, że nie ma poparcia dla propozycji kontynuowania obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Przypominam, że posiedzenie trwa do chwili, kiedy nie zostało zamknięte. Godzina 13oo była tylko prognozą momentu, do którego będzie kworum, co się udało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełMarekNawara">Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełPawełBryłowski">Zgłaszam wniosek o reasumpcję - na najbliższym posiedzeniu - głosowania, w którym Komisja przyjęła regulację zawartą w art. 66, w części dotyczącej wyrażania zgody na zbieranie podpisów. Dyskusja koncentrowała się nad innym problemem, a może się okazać, że została stworzona możliwość unieważniania złożonych list wyborczych z punktu widzenia ważności podpisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełMarekNawara">Formalnie rzecz biorąc poseł Bryłowski swój wniosek złożył już po zamknięciu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PosełMarekNawara">Następne posiedzenie Komisji odbędzie się we wtorek, a następne w środę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Posiedzenie wtorkowe będzie dotyczyć poprawek Senatu. Jeżeli nie będzie trwać zbyt długo, to następnie Komisja podjęłaby prace nad projektem ordynacji. Prace te kontynuowane byłyby w środę.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>