text_structure.xml 215 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Otwieram posiedzenie Komisji poświęcone omówieniu kolejnych części budżetowych. Obrady prowadzić będzie pan poseł Mirosław Swoszowski. Nawiązując do naszych wcześniejszych ustaleń chcę państwa poinformować, że część materiałów, o które zwróciliśmy się do Ministerstwa Edukacji Narodowej i do Ministerstwa Finansów, została już dostarczona, a na część jeszcze czekamy. Wszystkie te dodatkowe materiały zostaną powielone i rozdane członkom Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Dzisiejszy porządek obrad obejmuje rozpatrzenie kolejnych części budżetowych dotyczących oświaty i wychowania, rezerw celowych, szkolnictwa wyższego, nauki i Komitetu Badań Naukowych, Polskiej Akademii Nauk. Zwracam się do państwa z prośbą o poszerzenie tego porządku o punkt, który zgłaszam osobiście, a mianowicie rozpatrzenia bardzo krótkiej nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług w związku z zakupami komputerów dla szkół. Z inicjatywy poselskiej wszystkie komputery zostały objęte 22% stawką VAT, co powoduje, że z rezerwy na ich zakup dla szkół w wysokości 100 mln zł, którą jako posłowie stworzyliśmy, 22 mln zł trzeba będzie oddać ministrowi finansów. Nie wiem, czy ta próba nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług się powiedzie, niemniej jednak ja przygotowałam projekt ustawy, który zmierza do objęcia pomocy naukowych i dydaktycznych, w tym komputerów przeznaczonych na cele edukacyjne, zerową stawką VAT.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Proszę o wyrażenie zgody na poszerzenie dzisiejszych obrad o rozpatrzenie tej krótkiej nowelizacji. Jeżeli państwo wyrażą zgodę, mógłby to być projekt komisyjny, a jeżeli nie, to będę zbierała podpisy posłów popierających ten projekt. Oczywiście, największą rangę miałaby inicjatywa całej naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Czy ktoś z posłów sprzeciwia się poszerzeniu porządku obrad o ten dodatkowy punkt? Nie ma sprzeciwu. Czy są inne uwagi do porządku obrad? Nie ma uwag. Przystępujemy do obrad. Oddaję głos panu posłowi Mirosławowi Swoszowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu pierwszego - omówienia części budżetowej oświata i wychowanie. Proszę pana ministra o zreferowanie tej części budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">Projekt budżetu państwa na 2001 r. w części - oświata i wychowanie, przewiduje wydatki w łącznej kwocie 223.749 tys. zł, z czego na wydatki bieżące przeznacza się 220.169 tys. zł. i na wydatki majątkowe - 3.580 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">Wydatki w tej części budżetowej realizowane będą w 5 nowych działach klasyfikacji budżetowej - przetwórstwo przemysłowe, gospodarka mieszkaniowa, administracja publiczna, oświata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W projekcie budżetu na 2001 r. w tej części budżetowej, największy udział mają wydatki w dziale - oświata i wychowanie w kwocie 193.786 tys. zł, co stanowi 86,6% wszystkich wydatków planowanych w tej części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W ramach tego działu na wydatki bieżące zaplanowano kwotę 190.306 tys. zł, a na wydatki majątkowe - 2.480 tys. zł. Planowane wydatki w tym dziale realizowane będą w 6 rozdziałach nowej klasyfikacji budżetowej. Szczegółowe dane dotyczące tych rozdziałów budżetowych zawarte są w informacji o projekcie budżetu państwa na 2001 r., dostarczonej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W ramach działu - oświata i wychowanie, finansowana będzie działalność statutowa 16 jednostek oświatowych podległych bezpośrednio Ministerstwu Edukacji Narodowej oraz inne działania, realizowane bezpośrednio przez resort, np. dopłata do czesnego dla studiujących zaocznie nauczycieli, granty centralne, nagrody ministra, opłacanie składek międzynarodowych itd.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">Środki budżetowe na wynagrodzenia osobowe w dziale - Oświata i wychowanie dla 569 etatów w 16 jednostkach oświatowych podległych resortowi, skalkulowane zostały w kwocie 23.355 tys. zł wraz ze środkami na wdrożenie w 2001 r. podwyżki wynagrodzeń dla pracowników nie będących nauczycielami.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">Pragnę poinformować, że środki na wdrożenie drugiego etapu podwyżek wynagrodzeń zostały przez Ministerstwo Finansów ujęte w planowanej na 2001 r. rezerwie celowej przeznaczonej na dofinansowanie kosztów wdrożenia reformy oświaty.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">Na finansowanie zadań w pozostałych 4 działach klasyfikacji budżetowej zaplanowano łącznie kwotę 29.963 tys. zł, w tym w dziale - administracja publiczna w kwocie 18.664 tys. zł, tj. ok. 17.500 tys. zł na wydatki bieżące i ok. 10.000 tys. zł na wydatki inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">Na wynagrodzenia osobowe pracowników zatrudnionych w urzędzie ministra edukacji narodowej, wraz z podwyżką wynagrodzeń w 2001 r., zaplanowano 9.628 tys. zł. Środki te przeznaczone są na 277 etatów, w tym 5 etatów osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, 260 etatów członków korpusu służby cywilnej oraz 8 osób nie objętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W ramach części budżetowej - Oświata i wychowanie, w Ministerstwie Edukacji Narodowej funkcjonują gospodarstwa pomocnicze zaliczane do dwóch działów klasyfikacji budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W dziale - Gospodarka mieszkaniowa, gospodarstwa pomocnicze zajmują się administrowaniem zakładowego domu mieszkalnego stanowiącego własność Skarbu Państwa i pozostającego w zarządzie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Dotacja budżetowa do tego gospodarstwa zaplanowana została w kwocie 20 tys. zł. W 2000 r. wydatkowano na ten cel ponad trzy razy więcej, bo 74 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W dziale - Administracja publiczna, gospodarstwo pomocnicze prowadzi usługi na rzecz ministra edukacji, a jego przychody pochodzą głównie z wpływów z budżetu ministerstwa. Po uwzględnieniu stanu środków obrotowych na początku 2001 r. w wysokości 140 tys. zł przychody obydwu gospodarstw pomocniczych zaplanowano w kwocie 2.972 tys. zł i na tym samym poziomie zaplanowano wydatki.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiążek">W dziale - Przetwórstwo przemysłowe, w rozdziale, w którym są środki na wydawanie podręczników szkolnych i akademickich, zaplanowano dotację w kwocie 1.500 tys. zł z przeznaczeniem na dofinansowanie produkcji wydawniczej podręczników dla kształcenia zawodowego. Podstawowa część tej dotacji dotyczy podręczników szkolnych wydawanych przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Wydawnictwo Lekarskie, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Środki na ten cel zaplanowane zostały na poziomie 2000 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proszę o wygłoszenie koreferatu pana posła Stanisława Kopcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławKopeć">Pan minister Wojciech Książek dosyć szczegółowo - w sensie ogólnym - omówił niektóre pozycje budżetu. Ja, niestety, muszę się do tego odnieść od strony porównania z 2000 r. w tych ważniejszych rozdziałach.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławKopeć">Wydatki w dziale - Przetwórstwo przemysłowe, co brzmi nie najszczęśliwiej w odniesieniu do produkcji podręczników, są na poziomie br., czyli jest to mniej o kilkuprocentowy poziom inflacji.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławKopeć">W dziale - Gospodarka mieszkaniowa, planuje się wydatkowanie tylko 25% środków w stosunku do wydatków br. Czy państwo sprzedali mieszkania, że są aż tak duże ograniczenia dotacji, czy też są jakieś inne powody? To jest jednak najmniej znaczący poziom wydatków.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełStanisławKopeć">W dziale - Administracja publiczna, przyrost wydatków jest planowany na tym poziomie, który jest przewidziany w podwyżce płac, i to jest jedyna pozycja, gdzie możemy mówić, że następuje realny wzrost o 1,5%.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełStanisławKopeć">Zatrzymam się nieco dłużej na danych dotyczących działu - Oświata i wychowanie. Polecam państwu opinię przygotowaną na ten temat przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, która zawiera dość szczegółową analizę. W tym dziale wydatki w br. planowano na poziomie blisko 240.000 tys. zł, a na 2001 r. planuje się je na poziomie 193.786 tys. zł, czyli jest to realnie tylko 75,3% ub.r., a jest to najważniejszy dział w tej części budżetowej. Będzie więc o 1/4 mniej pieniędzy i trudno to spokojnie przyjąć do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełStanisławKopeć">Co tu jest najbardziej niepokojącego? Rozumiem, że tylko jedna pozycja - nagrody ministra dla nauczycieli - jest jakoś wytłumaczalna. Zgodnie z nowelizacją Karty nauczyciela środki na ten cel przekazano na niższe szczeble. Środki na nagrody dla nauczycieli planowane są realnie na poziomie 78,8% br. Mam prośbę do posłów, którzy znają budżety samorządów, aby sprawdzili, czy tam z kolei pieniędzy na nagrody o tyle jest więcej, o ile tu jest mniej.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełStanisławKopeć">Niepokojący jest poziom nakładów planowanych w rozdziale - placówki dokształcania i doskonalenia nauczycieli. Planuje się realnie w porównaniu z nakładami br. środki na poziomie 83%. W tym roku jest to kwota 84.500 tys. zł, a w przyszłym roku jest to kwota 75.500 tys. zł. Ile z tej kwoty zamierza się przeznaczyć na dopłaty do czesnego dla nauczycieli studiujących? W br. jest to kwota znana i wynosi 27.193 tys. zł. Jestem ciekaw, jaką kwotę planuje się na przyszły rok.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełStanisławKopeć">Interesuje mnie pozycja wydatków na centra kształcenia ustawicznego i centra kształcenia praktycznego, bo jest to jeden z ważniejszych elementów drugiego etapu reformy edukacji. Przypomnę, że w materiale resortowym pt. „Finansowanie przekształceń szkolnictwa ponadgimnazjalnego”, który ocenialiśmy, był zapis następujący: „Wstępnie MEN proponuje kwotę 30 do 50 mln zł na doposażenie wybranych Centrów Kształcenia Ustawicznego i Centrów Kształcenia Praktycznego, którą będzie dysponować Centralna Komisja Egzaminacyjna na doposażenie bazy do przeprowadzania egzaminów zawodowych”.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełStanisławKopeć">W rozdziale „Centra kształcenia” jest zapis następujący: „Na rok 2000 wydatkowano 3.065 tys. zł, na rok 2001 planuje się 340 tys. zł”. Jest to 10-krotnie mniej. Jak te zapisy mają się do siebie w świetle zadań drugiego etapu reformy edukacji?</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełStanisławKopeć">Przygotowałem w związku z tym wniosek, z którego jestem gotów wycofać się, jeżeli Ministerstwo Edukacji Narodowej - ale razem z Ministerstwem Finansów - potwierdzi moje przypuszczenie. Otóż mój wniosek dotyczy przesunięcia do tego rozdziału środków z rezerwy celowej na dofinansowanie kosztów wdrożenia reformy oświatowej, gdzie jest też reorganizacja gimnazjów i doposażenie szkół zawodowych, a jest to kwota ponad 58 mln zł. Czy państwo tu schowali pieniądze na Centrum Kształcenia Ustawicznego i Centrum Kształcenia Praktycznego, a jeżeli tak, to w jakiej kwocie - 30 czy 50 mln zł?</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełStanisławKopeć">Wczoraj przedstawiciele ministerstwa Finansów twierdzili, że ta rezerwa, odjęciu 32 mln zł na realizację Karty nauczyciela w oświacie rządowej, ma być przeznaczona dla samorządów na spłatę w 2001 r. długów z tytułu wdrażania Karty nauczyciela za 2000 r. Jeżeli zostanie to potwierdzone, to wycofam swój wniosek, jeżeli odpowiedź nie będzie jednoznaczna, wniosek mój podtrzymam, a złożyłem go już na piśmie do podkomisji do spraw finansów.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełStanisławKopeć">Na wydatki majątkowe przeznacza się 1.200 tys. zł i większość tych środków przewidziana jest dla komisji egzaminacyjnych, a tylko 400 tys. zł - na wydatki wyjątkowe centrów doskonalenia nauczycieli. Jest to też znacznie mniej niż w br., ponieważ w tym roku była to kwota 642 tys. zł. Jest to za mało, chociaż wiem, że ten nowy twór, jakim są komisje egzaminacyjne, potrzebuje środki tylko na samochody. Uważam jednak, że 5 resortowych placówek doskonalenia nauczycieli powinno się też rozwijać i środki na ich wydatki majątkowe nie powinny maleć, a one jednak maleją prawie o 1/4.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełStanisławKopeć">W dziale - Edukacyjna opieka wychowawcza, trudno się do pewnych spraw ustosunkować, bo to jest nowy dział, wprowadzony do części - Oświata i wychowanie, właśnie w takiej formie. Tu planuje się wydatki na poziomie zbliżonym do br., np. na dofinansowanie kolonii młodzieżowych i obozów językowych było 4.600 tys. zł, a planuje się 3.600 tys. zł. Maleją też środki na kolonie i obozy dla młodzieży polonijnej, organizowane przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełStanisławKopeć">Nie wnoszę tu o przesunięcie środków, bo nie bardzo wiem, skąd mogłyby pochodzić. Generalnie nie pozostaje nam nic innego, jak przyjąć do wiadomości tę część - Oświata i wychowanie, wraz z pytaniami, które postawiłem, i jednym złożonym przez mnie wnioskiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej mogą od razu ustosunkować się do uwag pana posła koreferenta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WicedyrektorDepartamentuEkonomikiEdukacjiwMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaKida">Istotnie, zaniżony jest plan wydatków na 2001 r. w dziale - Gospodarka mieszkaniowa, w stosunku do planu br. Pragnę państwa poinformować, że w gestii resortu pozostał tylko jeden blok mieszkalny, a reszta została przekazana do samorządów. W tym roku zablokowaliśmy ok. 54 tys. zł i przekazaliśmy tę kwotę do Ministerstwa Finansów. Pozostało nam tylko 20 tys. zł i taki jest plan wydatków na przyszły rok.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WicedyrektorDepartamentuEkonomikiEdukacjiwMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaKida">Pan poseł porównał plan na 2001 r. w dziale - Oświata i wychowanie, do planu tego działu w 2000 r. Faktem jest, że takie porównanie ujawnia znaczną różnicę, ale dla pełnego porównania musimy do tego nowego działu - Oświata i wychowanie, dodać dział - Edukacyjna opieka wychowawcza, bo tegoroczny dział budżetowy - Oświata i wychowanie został podzielony w przyszłorocznym budżecie na dwa działy i należy je przy porównywaniu traktować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WicedyrektorDepartamentuEkonomikiEdukacjiwMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaKida">Środki na nagrody ministra dla nauczycieli nie zostały przekazane na niższe szczeble. Zgodnie z ustawą - Karta nauczyciela, środki na nagrody dla nauczycieli są planowane jako nagrody kuratorów w budżetach wojewodów, a minister ma u siebie w budżecie środki na nagrody dla nauczycieli za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze i środki te nie zmalały.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#WicedyrektorDepartamentuEkonomikiEdukacjiwMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaKida">Pan poseł wskazuje, że za mało jest środków dla placówek doskonalenia nauczycieli. Zgodnie z założeniami przyjętymi przez Radę Ministrów do opracowania projektu budżetu, środki zostały przeliczone zgodnie z określonym limitem. Finansowanie części tych placówek przeniesiono do innych rozdziałów.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#WicedyrektorDepartamentuEkonomikiEdukacjiwMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaKida">Zabezpieczone są tu środki na wynagrodzenia i na podstawowe funkcjonowanie urzędów. Informuję państwa, że placówki podległe bezpośrednio resortowi realizują także wiele zadań, które w trakcie roku budżetowego są im przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zlecane, i z tego tytułu zwiększane są kierowane do nich środki.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#WicedyrektorDepartamentuEkonomikiEdukacjiwMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaKida">W tym roku środków na czesne dla nauczycieli studiujących jest 27.193 tys. zł, a na przyszły rok planujemy 29.250 tys. zł. Pan poseł odniósł się do rozdziału, którego w części - Oświata i wychowanie, nie ma. Taki rozdział występuje w budżetach wojewodów i tam planuje się wyłącznie środki na wydatki majątkowe, bo placówki, których to dotyczy, objęte są już systemem subwencji oświatowej. Wydatki majątkowe w części - Oświata i wychowanie, w kwocie 1.100 tys. zł nie są przeznaczone na potrzeby placówek, ale na potrzeby centrali urzędu Ministra Edukacji. Dla placówek podległych bezpośrednio Ministerstwu Edukacji Narodowej zaplanowaliśmy kwotę 2.480 tys. zł i w stosunku do br. jest to znaczny wzrost, ponieważ w tym roku powstała centralna i 8 okręgowych komisji egzaminacyjnych i trzeba te komisje doposażyć przede wszystkim w komputery, niezbędne do przygotowania nowego systemu egzaminacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławKopeć">Nie chcę polemizować z panią dyrektor, ale państwo sami zauważają, że czytelność tych danych na tle wczorajszej naszej dyskusji jest czymś zamglona, przede wszystkim różnymi przesunięciami. Proszę się nie dziwić, że trudno jest porównywać pewne wielkości budżetowe. Jeżeli nawet będziemy traktowali te dwa nowe działy łącznie, to i tak w stosunku do br. będzie spadek nakładów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławKopeć">Nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie, jak owe 30 mln zł na centra kształcenia praktycznego i centra kształcenia ustawicznego mają się do rezerwy celowej, o której wspomniałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">My traktujemy literalnie zapis tej rezerwy przeznaczonej na różne zadania z zakresu korekty reformy edukacji. Jest tam planowana kwota 58 mln zł na reorganizację gimnazjów i doposażenie szkół i placówek oświaty zawodowej. W tej kwocie planuje się także środki na doposażenie placówek kształcenia zawodowego, które będą zajmowały się głównie nowym systemem egzaminów zawodowych. W tym finansowaniu mieści się także Centrum Kształcenia Ustawicznego i Centrum Kształcenia Praktycznego. Pan poseł Stanisław Kopeć pytał, czy środki z tej rezerwy będą przeznaczone na realizację skutków Karty nauczyciela. Tytuł rezerwy jest prosty - dofinansowanie kosztów wdrożenia reformy oświaty w 2001 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Rozumiem, że stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej jest takie, aby te środki nie poszły na spłatę zaciągniętych kredytów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">To jest oczywiste, bo w przeciwnym razie byłby to zupełnie wirtualny zapis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Miałbym prośbę, żeby dokładnie podać, na co zamierza się przeznaczyć środki z poszczególnych rezerw celowych. Wczoraj dyrektor generalny Ministerstwa Finansów mówił, że te środki przeznaczy się na spłatę zobowiązań państwa wobec samorządów, które wynoszą ok. 600 mln zł, a obie te rezerwy, razem liczone, nie stanowią takiej kwoty. Czy powtórzą się tegoroczne kłopoty z finansowaniem internatu w Swornych Gaciach i internatu dla głuchoniemych w Wejherowie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos na temat tej części budżetu? Proszę, aby przedstawiciele ministerstwa odnieśli się do wypowiedzi pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Pytania dotyczą uszczegółowienia danych dotyczących rezerw celowych, o czym zaraz będziemy rozmawiać i jesteśmy do tego przygotowani. Jeżeli chodzi o placówki kształcenia specjalnego, szeroko rozumiane, to mamy pewne problemy, z prawidłową sprawozdawczością i ustaleniem odpowiednich wag na poszczególne niepełnosprawności. Był też problem z placówkami dla dzieci i młodzieży z głębokim upośledzeniem. Placówki te mają ok. 1.500 wychowanków. W tym roku potrzeby tych placówek załatwiamy przy pomocy specjalnej dotacji z budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej. W przyszłym roku środki na ten cel planowane są w subwencji oświatowej dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Mamy wniosek posła Stanisława Kopcia. Innych wniosków nie zgłoszono.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Panie ministrze, niech pan odpowie wprost - będą kłopoty czy nie? Nieważne jest bowiem, gdzie są jakieś środki i jaki obowiązuje mechanizm dysponowania nimi. Czy w 2001 r. będziemy znowu spotykali się co jakiś czas i pytali, czy te placówki są właściwie finansowane, a pan będzie nam mówił, że się martwi. Niech pan tu powie - nie będzie kłopotów z finansowaniem tych zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proponuję, żeby pan minister odpowiedział na to pytanie referując w kolejnym punkcie sprawy rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełMirosławSwoszowski">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad - rezerwy celowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Na wstępie trzeba podkreślić fakt, że środki budżetowe zapisane w rezerwach ograniczone są tylko do 5% całości budżetu. Tworzenie tych rezerw powoduje, że w pewnym stopniu mamy do czynienia z przypadkami tzw. ręcznego sterowania i monitowania centrali o dodatkowe środki. Nie jest to kierunek, który powinniśmy popierać.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">W ustawie o systemie oświaty w art. 5 jest zapis, który mówi o finansowaniu zadań oświatowych i to powinno być realizowane w tym zasadniczym nurcie, jakim jest subwencja oświatowa czy dochody własne jednostek samorządu terytorialnego. Taka jest moja uwaga ogólna.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Rezerwy celowe w okresie wdrażania reformy są jednak ważne, ponieważ dają sygnały, co jest przedmiotem szczególnej troski i ochrony w związku z przeprowadzeniem reformy.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Jeżeli chodzi o 2001 r. są to trzy takie zasadnicze obszary. Po pierwsze - jest to dokończenie formowania gimnazjów jako ważnego elementu oświaty tworzonego już trzeci rok. Od 1 września 2001 r. powstaje trzecia klasa gimnazjum i praktycznie większość środków inwestycyjno-modernizacyjnych jest przeznaczona na te zadania. Na marginesie chcę państwu polecić zapoznanie się z wyjątkowym materiałem, który przekazałem pani przewodniczącej, dotyczącym przewidywań demograficznych.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Otóż w stosunku do br., kiedy mamy w systemie szkolnym 7,5 mln uczniów, w 2005 r. liczba uczniów zmniejszy się o ponad 1 mln. Warto o tym wiedzieć i myśleć, czy potrzebne są nam nowe izby lekcyjne, czy też raczej należy inwestować w istniejącą infrastrukturę szkolną, sale gimnastyczne, pracownie komputerowe, dobrze wyposażone biblioteki, nowoczesne toalety itd. To jest problem, który warto rozważać.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Drugi obszar naszego szczególnego zainteresowania to przygotowanie nauczycieli, dyrektorów szkół, samorządowców, w tym szczególnie samorządów powiatowych, do wdrożenia drugiego etapu reformy oświaty, w którym ma powstać szkolnictwo ponadgimnazjalne.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Trzeci obszar - jest to pomoc materialna w różnorodnych formach głównie dla uczniów z terenów wiejskich i rodzin niezamożnych.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Jeżeli chodzi o rozdysponowanie środków budżetowych, to w ramach ok. 70 rezerw celowych ujętych w części 83 projektu ustawy budżetowej na 2001 r., w zakresie edukacji zaplanowano łącznie 8 rezerw, w tym 7 w obszarze oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej oraz jedną rezerwę celową w obszarze szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">W rezerwie 16 - stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych, zaplanowano kwotę 12.583 tys. zł i jest to wzrost o 7,62%. Przypominam, że w trakcie nowelizacji jest odpowiednie rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów. Środki te będą przekazywane przez urzędy wojewódzkie w dwóch transzach, nie co miesiąc, jak było do tej pory, co utrudniało prace służb finansowych urzędu wojewody.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">W tej rezerwie celowej są też środki na realizację programu ograniczenia ubóstwa wśród dzieci i młodzieży w formie stypendiów socjalnych i zasiłków losowych. W tym roku jest to kwota 27.836 tys. zł, co stanowi wzrost o 7,6%.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Na zakup podręczników szkolnych dla dzieci z rodzin niezamożnych przeznacza się 6.958 tys. zł i tu jest spadek, ponieważ stanowi to 77,24% kwoty tegorocznej. Na kolonie i obozy przeznacza się 12.820 tys. zł i to jest także spadek do 77,25% kwoty tegorocznej.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Podczas omawiania projektu budżetu na 2001 r. w jego części oświatowej subwencji ogólnej oraz w części dotyczącej budżetów wojewodów przekazaliśmy informację, że planowane środki na stypendia socjalne i zasiłki losowe oraz na zakup podręczników szkolnych, a jest to łączna kwota 34.794 tys. zł, przesunięte zostały do subwencji oświatowej. Natomiast środki na organizowanie kolonii i obozów, a to jest kwota 12.800 tys. zł, przesunięte zostały do budżetów wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">W planowanej na 2001 r. rezerwie celowej w 16 pozostały więc tylko środki na stypendia Prezesa Rady Ministrów. Chciałbym dodać, że stypendia premiera dla uczniów szkół ponadpodstawowych przyznawane są na rok szkolny, a wypłacane są z budżetu państwa z dwóch lat. Jest to duży sukces dlatego, że jeszcze rok temu na 6 tys. szkół uprawnionych do tego, aby zgłaszać jednego ucznia jako kandydata do tego stypendium było zgłoszonych tylko ok. 4 tys. uczniów. W tym roku liczba stypendystów dochodzi prawie do 6 tys. Stypendia za okres wrzesień-grudzień 2000 r. wypłacone zostały z budżetu tegorocznego, natomiast za okres styczeń-czerwiec 2001 r. wypłacone będą z budżetu przyszłorocznego. Obecnie stypendium premiera wynosi 220 zł miesięcznie, czyli nie jest to bagatelna kwota. W rezerwie 17 - odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli emerytów i rencistów zaplanowano kwotę 58,472 tys. zł. Jest jeszcze druga pula środków na ten cel w budżetach wojewodów. Łącznie zaplanowano na 2001 r. kwotę 160.000 tys. zł, co w stosunku do planu br. stanowi wzrost o 8,5%. Z tej kwoty do budżetu wojewodów przesunięto kwotę 101.638 tys. zł. Ta operacja ma usprawnić przekazywanie terminowo kwot należnych emerytowanym nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Rezerwa 18 przeznaczona jest na dofinansowanie kosztów wdrożenia reformy oświaty. Jest to kwota łączna 258.719 tys. zł. Planowane w tej rezerwie środki budżetowe przeznaczone zostaną przede wszystkim na:</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">1) wdrożenie czwartej godziny zajęć z wychowania fizycznego,</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">2) doradztwo metodyczne,</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">3) doskonalenie nauczycieli,</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">4) realizację Karty nauczyciela w oświacie rządowej,</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">5) reorganizację gimnazjów i doposażenie szkół zawodowych,</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">6) zakup podręczników.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Debata o poszczególnych rezerwach budżetowych odbędzie się praktycznie w najbliższych tygodniach. My do każdej z nich mamy wstępny projekt, który oczywiście będzie uzgadniany z różnymi partnerami. Rezerwy - mówiąc ogólnie - wypełniają te priorytety, o których mówiliśmy w trzecim roku reformy oświaty.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Rezerwa 19 - dotyczy reorganizacji sieci szkolnej, w tym zakupu autobusów szkolnych. Na ten cel przeznacza się 75.060 tys. zł. Planowane w tej rezerwie środki proponuje się przeznaczyć na centralny zakup ok. 150 autobusów szkolnych i na inwestycje oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Proponujemy zachować w 2001 r. pewną dodatkową pulę środków na zakup autobusów szkolnych. Myśląc o racjonalizacji sieci szkolnej, z jednej strony potrzebne są środki na modernizację i inwestycje, a z drugiej strony na urealnienie sieci dowozu dzieci do szkół.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Rezerwa 21 - dotyczy tworzenia i funkcjonowania wyższych szkół zawodowych. Planowana jest tu kwota 21.000 tys. zł. O tej rezerwie będziemy mówili przy rozpatrywaniu części budżetowej - szkolnictwo wyższe. Środki z tej rezerwy zaplanowane zostały dla 16 państwowych wyższych uczelni zawodowych powstałych w latach 1998–2000, w tym dwóch powstałych w 2000 r., a także na utworzenie w 2001 r. dalszych kilku takich uczelni. Jest to ważny program wspierający te ośrodki mniejsze, które utraciły status wojewódzki, a starają się o powołanie wyższych szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Rezerwa 22 - przeznaczona jest na inicjatywy wspierania edukacji na wsi, w tym na pomoc materialną dla młodzieży wiejskiej. Jest to ważna rezerwa. Udało się tu zgromadzić dodatkowe środki w ramach prac nad tzw. paktem dla wsi. Jest to kwota 110.660 tys. zł. Z tych środków planujemy sfinansowanie takich zadań jak pomoc materialna dla uczniów ze środowisk wiejskich podejmujących naukę w szkołach kończących się egzaminem dojrzałości. Jest to niezwykle ważne nowe zadanie. Przypominam, że w 2000 r. przeznaczyliśmy na ten cel 30 mln zł i udało się tę kwotę obronić i środki te są w budżetach wojewodów. Obecnie powiaty składają konkretne wnioski o przyznanie środków na takie stypendia. Ze środków tej rezerwy można przyznać ok. 100 tys. stypendiów dla uczniów mieszkających na wsi, którzy wybierają szkoły z maturami.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Stypendium miesięczne wynosi ok. 90 zł. Można powiedzieć, że jest to bardzo mało, ale w uboższych województwach wschodnich jest to często duża kwota dla uczniów np. z rodzin popegeerowskich. Przewiduje się przeznaczenie na ten cel dodatkowych środków, i to wcale nie małych.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Drugi ważny adres przeznaczenia tych środków, to są modernizacje i remonty obiektów szkolnych, położonych na terenach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Trzecia pozycja to środki na pozyskiwanie deficytowej kadry nauczycielskiej w szkołach położonych na terenach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">W ramach programów doskonalenia nauczycieli chcemy wpisać 4 priorytety, a mianowicie przygotowanie nauczycieli do nowego przedmiotu „przedsiębiorczość”, przekwalifikowania nauczycieli na kierunek informatyki, przygotowanie nauczycieli do nauczania języków obcych, głównie języka angielskiego, przygotowania pewnej grupy nauczycieli praktyków zagrożonych bezrobociem do bycia pedagogiem szkolnym.</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Jest jeszcze piąty obszar - przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć w zakresie tzw. ścieżek międzyprzedmiotowych w liceach profilowanych i liceach zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-19.30" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Była mowa o czesnym dla nauczycieli studiujących. Jest na to przeznaczona kwota w wysokości 27 mln zł. Możliwe jest jej zwiększenie do 29 mln zł. Moim zdaniem, trzeba jednak zakończyć dofinansowanie uzupełniania wyższych studiów przez nauczycieli. Obecnie powstaje problem z zatrudnianiem absolwentów wyższych uczelni, a szkoły powinny przyjmować do pracy tylko pełno wykwalifikowanych nauczycieli. Dlatego większość środków należy przeznaczać na doskonalenie i porządne przekwalifikowanie nauczycieli na studiach podyplomowych prowadzonych przez wyższe uczelnie. Prosiłbym o poparcie dla tych priorytetów, abyśmy nie rozdrabniali środków na różne formy doskonalenia, które są mocno krytykowane przez środowisko oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-19.31" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Mamy jeszcze ważną rezerwę celową w wysokości 100 mln zł na realizację programu rozwoju pracowni komputerowych w szkołach. Ministerstwo Edukacji Narodowej usilnie zabiegało o to, żeby w 2000 r. nie było 22% VAT na zakupy sprzętu komputerowego. Były oczywiście pewne problemy z wykorzystaniem zjawiska czy manewru tzw. oscylatora, czyli korzystania z niskiego stosunkowo podatku VAT przy wysokiej koniunkturze na zakupy komputerów. Stanowisko ministra edukacji narodowej w sprawie zmiany w naliczaniu podatku VAT w przypadku zakupów sprzętu komputerowego dla szkół jest sprzyjające dla inicjatywy wprowadzania zerowej stawki VAT po to, aby jak najwięcej pracowni komputerowych powstało w szkolnictwie ponadgimnazjalnym.</u>
          <u xml:id="u-19.32" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Przygotowujemy projekt znowelizowania tej rezerwy, który trafi do państwa. Zgłaszany jest postulat, szczególnie powiatów, aby pracownie komputerowe w szkołach zwiększyć z 10 stanowisk do 16 stanowisk w związku z tym, że szkoły ponadgimnazjalne są bardziej liczne. Można również bardziej elastycznie wykorzystać te środki przez starostwa powiatowe na uzupełnienie doposażenia pracowni komputerowych.</u>
          <u xml:id="u-19.33" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Mamy problem ok. 600 gimnazjów specjalnych, w których uczy się po kilku lub kilkunastu uczniów i tu taka elastyczność byłaby pożądana. Można by np. wycofać pracownię ze szkoły zawodowej i przekazać ją do gimnazjum specjalnego, a sprzęt najnowszej generacji przekazać do wykorzystania przez centrum kształcenia praktycznego. To musimy jeszcze rozważyć.</u>
          <u xml:id="u-19.34" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Planowane w tej rezerwie środki pozwolą na dokończenie komputeryzacji gimnazjów i rozpoczęcie realizacji tego programu w szkołach ponadgimnazjalnych. Gdyby można było te 22 mln zł ocalić, to ok. 1/3 środków w 2001 r. można byłoby przeznaczyć dodatkowo na program komputeryzacji w szkołach ponadgimnazjalnych.</u>
          <u xml:id="u-19.35" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Jest bardzo kontrowersyjna rezerwa celowa na dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego, na realizację zadań oświaty i wychowania w kwocie 374.214 tys. zł. Tu chodzi także o problem finansowania szkolnictwa artystycznego. Spróbujemy wraz z przedstawicielami Ministerstwa Finansów udzielić stosownych odpowiedzi na pytania w sprawie tej rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-19.36" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Środki te - mówiąc generalnie - przeznaczone będą na uzupełnienie niedoborów występujących w jednostkach samorządu terytorialnego w związku z realizacją zadań z zakresu oświaty i wychowania.</u>
          <u xml:id="u-19.37" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">W 2001 r. będziemy mieli do czynienia z problemem zatrudnienia pewnej grupy nauczycieli pracujących w obecnych liceach ogólnokształcących, technikach i w szkołach zawodowych. 1 września 2001 r. w związku z tym, że nie będzie nie będzie naboru do pierwszych klas gimnazjów, nabór będzie natomiast do III klasy gimnazjum i powstanie zapotrzebowanie na ok. 34 tys. etatów nauczycielskich.</u>
          <u xml:id="u-19.38" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Obecnie w szkołach ponadgimnazjalnych mamy ok. 150 tys. nauczycieli. Powstaje możliwość powiązania tego zapotrzebowania z aktualnym stanem zatrudnienia. Mamy ok. 25 tys. etatów nauczycielskich, wykorzystywanych przez nauczycieli zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. Prowadzą oni głównie zajęcia inżynierskie, mając podstawowe zatrudnienie w zakładach przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-19.39" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Myśląc o różnych programach osłonowych, chcemy przez system studiów podyplomowych stworzyć szeroką ofertę dla nauczycieli. Najbardziej uczciwą formą jest stworzenie nauczycielom tych placówek możliwości przekwalifikowania się i nabycia umiejętności prowadzenia nowego przedmiotu. Powstaje dużo godzin dodatkowych w zakresie np. edukacji informatycznej. Jest też nowy przedmiot „przedsiębiorczość”.</u>
          <u xml:id="u-19.40" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Rozszerzamy naukę języków obcych. Gdy mówimy o rezerwach, warto myśleć o powiększeniu środków na doskonalenie nauczycieli. Mamy na ten cel ok. 50 mln zł. Wydaje się, że w połączeniu ze środkami z budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej jesteśmy w stanie racjonalnie wykorzystać je na organizowanie porządnych form przekwalifikowania nauczycieli, a nie tylko na kursy różnie oceniane przez środowisko oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-19.41" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Wczoraj odbyła się trudna debata na posiedzeniu Klubu AWS na temat art. 30 Karty nauczyciela. Chcę wyrazić publiczne podziękowanie panu posłowi Mirosławowi Swoszowskiemu, który na posiedzeniu Klubu AWS przedstawił członkom rządu i parlamentarzystom rzeczywiste potrzeby edukacyjne w 2001 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proszę o wygłoszenie koreferatu pana posła Krzysztofa Baszczyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Mam mieszane uczucia przedstawiając koreferat do informacji ministra edukacji narodowej w sprawach rezerw celowych. Jest to kolejny rok, kiedy środki w rezerwach celowych są poważnie zwiększane, co oznacza, że mówienie o tym, iż chce się przekazywać jak najwięcej władzy, a także jak najwięcej pieniędzy i decyzji społecznościom lokalnym, to jest tylko mówienie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Faktycznie jest tak, że ci, którzy na górze kreują pewną politykę, chcą ręcznie sterować przyznawaniem pieniędzy, i to w znacznych ilościach, bo środki na rezerwy celowe w 2001 r. przeznacza się ponad 4% ogółu środków budżetowych na oświatę. Jest to kwota 997.335 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Chciałbym odnieść się do pewnych kwestii, o których mówił pan minister, prosząc jednocześnie o wyjaśnienia i odpowiedzi na kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pierwsza rezerwa, o której chcę mówić, to rozszerzenie na realizację programu ograniczania ubóstwa wśród dzieci i młodzieży oraz na stypendia dla uczniów szczególnie uzdolnionych. Ta rezerwa wzrasta w stosunku do br. Przypomnę, że w 2000 r. założono, że na tę rezerwę przeznacza się 60.200 tys. zł. Na 2001 r. zakłada się kwotę 63.168 tys. zł. Należy zaznaczyć, że w ramach tych środków kwota 34.794 tys. zł przeznaczona na stypendia socjalne i zasiłki losowe oraz na zakupy podręczników szkolnych znajduje się także w części oświatowej subwencji ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Proszę w związku z tym o wyjaśnienie, jak to rozumieć, że kwota ta jest zapisana w dwóch miejscach - w subwencji i w rezerwie. Przy okazji należy zaznaczyć, iż maleją środki przeznaczone na zakup podręczników szkolnych. Mówił o tym pan minister. Kwota na 2001 r. planowana jest w wysokości ponad 6 mln zł i stanowi to 77% tego, co planowano w 2000 r. Środki na kolonie i obozy również stanowią 77% kwoty planowanej w 2000 r. i znajdują się w budżetach wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Kolejna rezerwa, to środki na odpisy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla emerytowanych nauczycieli. Tu jest pewien galimatias, jeżeli chodzi o zaszufladkowanie tych pieniędzy. Łączna kwota wynosi tu ponad 160 mln zł, z tym, że środki w wysokości 58.472 tys. zł są w rezerwie celowej, a pozostałe środki są w budżetach wojewodów oraz w budżecie preliminowanym na potrzeby placówek opiekuńczo-wychowawczych i ośrodków adopcyjnych. Czy nie należałoby tych wszystkich pieniędzy od razu przekazać do budżetów wojewodów?</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Chciałbym wiedzieć, ile wydatkowano pieniędzy na zakładowy fundusz socjalny dla emerytowanych nauczycieli. W bieżącym roku budżetowym nastąpiły pewne przesunięcia, m.in. 8.900 tys. zł zabrano z funduszu socjalnego emerytowanemu nauczycielowi na realizację Karty nauczyciela. O jakich wobec tego wielkościach środków na fundusz socjalny dla emerytowanych nauczycieli mówimy i czy w ogóle ta preliminowana wielkość środków jest zgodna z Kartą nauczyciela?</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">W art. 53 ust. 2 ustawy - Karta nauczyciela stwierdza się, że ten fundusz tworzy się w wysokości 5% od wysokości pobieranych przez emerytów świadczeń. Proszę o wyjaśnienie, jak faktycznie nalicza się ten fundusz. Chciałbym wiedzieć, dlaczego zabiera się te pieniądze i czy nie wynika to z faktu nadmiernej liczby rezerw celowych, których jest chyba dlatego tak dużo, aby środki w nich zapisane trafiały nie tam, gdzie powinny trafiać i jest nadmierna swoboda rządu w dysponowaniu tymi pieniędzmi.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Rezerwa celowa na koszty wdrożenia reformy oświaty wzrasta w 2001 r. bardzo znacznie w stosunku do br. W br. zaplanowano kwotę ponad 146 mln zł, a na 2001 r. zakłada się wydatkowanie 258 mln zł. W tej kwocie aż 100 mln zł stanowią środki na realizację czwartej godziny zajęć wychowania fizycznego, tak że faktyczny wzrost kosztów wdrażania reformy w roku przyszłym stanowi tylko 0,5%. Pozostawiam to do oceny posłów.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">W tej kwocie na wdrażanie reformy ujęte są wydatki na zakup podręczników. Rosną one o 2 mln zł. Są tu także wydatki związane z realizacją Karty nauczyciela i chodzi oczywiście o nauczycieli oświaty rządowej. Następuje tu spadek nakładów i chciałbym prosić o wyjaśnienie tej kwestii. Mianowicie na 2000 r. zakładano kwotę 72 mln zł, na 2001 r. zakłada się kwotę tylko 32 mln zł. Czy to oznacza, że państwo już przesądziliście wynik głosowania w Sejmie nad nowelizacją Karty nauczyciela?</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pan minister mówił, że w kwocie na wdrażanie reformy oświaty są środki na reorganizację gimnazjów i następuje tu wzrost z 35.900 tys. zł do 58.000 tys. zł. Część tych środków ma być przeznaczona na doposażenie zawodowych szkół zasadniczych. Można by zadać pytanie, jak to się ma do planowanej reformy, gdzie zakłada się, że szkoły zawodowe, szczególnie techniczne, będą likwidowane.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Następuje zwiększenie środków na doskonalenia nauczycieli z 16 mln zł do 40 mln zł i to może cieszyć. Środki na inwestycje gimnazjalne na 2001 r., niestety, są bardzo małe. Czy oznacza to, że nie potrzeba już żadnych inwestycji i czy sieć gimnazjów jest już zadowalająca? Prosiłbym o wyjaśnienie tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Chciałbym spytać, dlaczego państwo widzicie doradztwo metodyczne w powiatach, a potrzeby prowadzenia takiego doradztwa nie widzicie na innych szczeblach jednostek samorządowych?</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Rezerwa celowa na racjonalizację sieci szkolnej, w tym na zakup autobusów szkolnych, wymaga także wyjaśnienia. Środki na zakupy autobusów zmniejszono z 82.900 tys. zł do 35.000 tys. zł. Czy to oznacza, że liczba autobusów jest już wystarczająca, bo planuje się tylko 42% wydatków na ten cel w porównaniu z br.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Środki zaplanowane w tej rezerwie na inwestycje oświatowe są porównywalne i wzrost jest tu nieduży. Środki w rezerwie celowej na wspieranie edukacji na wsi wzrastają o 10 mln zł w stosunku do br. Przeznacza się je m.in. na remonty szkół i modernizację bazy szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Chciałbym zapytać pana ministra, jak sobie wyobraża realizację tego zadania, skoro na remonty i modernizacje w br. przeznaczono 60 mln zł, a w przyszłym roku mają być prowadzone w ramach środków zmniejszonych do 22 mln zł. Cieszy ta rezerwa celowa, o którą tak usilnie zabiega pani posłanka Grażyna Staniszewska, chociaż musi martwić, że znaczna część z tych pieniędzy musi być przekazana na opłacenie podatku VAT. Chciałbym skupić państwa uwagę na rezerwie 66, dlatego że chcę spytać, czy punkt widzenia rządu zależy od dnia tygodnia. Wczoraj dowiedziałem się od dyrektora generalnego Ministerstwa Finansów, że 374.214 tys. zł, to są pieniądze m.in., a może przede wszystkim na pokrycie wydatków z tytułu niedoszacowania skutków Karty nauczyciela. Rozumiem, że w ciągu jednej nocy rząd zmienił decyzję i teraz mówi się o tym inaczej. Czy ja się przesłyszałem, czy też decyzja została zmieniona, bo teraz mówi się, że te pieniądze w kwocie 374.214 tys. zł są przeznaczone na to, co nazywa się drugim etapem reformy oświaty. Jeżeli są to pieniądze na drugi etap reformy, to chciałem spytać, gdzie w rezerwach celowych są środki na realizację Karty nauczyciela?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Moim zdaniem, galimatias jest tutaj pełny. Istotnie przedstawiciel Ministerstwa Finansów tak to określił i pan poseł Krzysztof Baszczyński ma rację. Mówiono, że pieniądze na szkoły artystyczne są w subwencji, natomiast środki z rezerw 66 i 18 mają być wykorzystane na pokrycie zobowiązań samorządów, które zaciągnęły kredyty na realizację Karty nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełMirosławSwoszowski">Od posłów z Komisji Kultury i Środków Przekazu wiem, że przedstawiciel Ministerstwa Finansów członkom tamtej Komisji powiedział, że pieniądze na szkoły artystyczne są w rezerwie 66. W związku z tym nie wiem, co kto mówi i gdzie faktycznie są te środki. To jest jakaś paranoja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełStanisławKopeć">Panie ministrze, mówił pan, że w gimnazjach potrzebne są 34 tys. etatów nauczycielskich. Chciałbym, aby pan powiedział coś o tej przysłowiowej czarnej dziurze w liceach, technikach, zasadniczych szkołach zawodowych. Jakie powstaną tam ubytki w przeliczeniu na etaty nauczycielskie od 1 września 2001 r.? W informacji resortu jest ilustracja przypominająca tort, który podzielony jest na rodzaje wydatków budżetowych w 2001 r. w zakresie oświaty i wychowania. Dopisane są tu rezerwy celowe, do ogólnej kwoty tych wydatków i słusznie. Rezerwy stanowią 997.335 tys. zł. Równocześnie znany z różnych metod swoistego kuglowania minister Artur Balazs wpisuje sobie w wydatkach na rolnictwo, rozwój wsi i rynki rolne w dziale - Rolnictwo i łowiectwo całą tę rezerwę, którą omawiał przed chwilą pan minister Wojciech Książek w kwocie 110.666 tys. zł na inicjatywy wspierania edukacji na wsi. W związku z tym głośno podkreślany przyrost wydatków na rolnictwo i łowiectwo o 30,66%, pan minister Artur Balazs podnosi sobie o 4,1%. Zdecydujcie się państwo, czy ta kwota jest odrębnie ujęta w rezerwach celowych, czy jest w budżecie ministra edukacji, czy też jest w budżecie w dziale - Rolnictwo i łowiectwo. Uważam, że kwota ta powinna być zapisana w części budżetowej „oświata i wychowanie” i tylko tam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Uwaga pana posła Stanisława Kopcia jest o tyle interesująca, że może to oznaczać, iż każde ministerstwo może przyznawać się do posiadania pieniędzy, które są preliminowane gdzie indziej w tym torcie do podziału. Dzięki temu wszyscy notują wzrosty u siebie, tylko ogólnie jest trochę gorzej.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełFranciszekPotulski">Wielkość kwoty subwencji oświatowej wynosi 21.292.569 tys. zł, z czego ok. 17 mld zł przeznacza się na płace, a 2,5% od funduszu płac ma być przeznaczone na dokształcanie nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełFranciszekPotulski">Przez cały rok mieliśmy znane perturbacje z ustaleniem tej kwoty. Pani minister Irena Dzierzgowska, której już nie ma w resorcie, napisała, że to jest w subwencji oświatowej, a następnie to samo ministerstwo oświadczyło, że mówienie o tym, iż to jest w subwencji nie jest zgodne z aktualnym stanem prawnym. W związku z tym próbowano coś wyjaśnić mówiąc, że przygotowuje się nowelizację przepisów, ale, póki co, niczego takiego nie ma i dzisiaj na pewno niczego nie uda się znowelizować. Dlatego trzeba obecnie wskazać, gdzie właściwie jest 425 mln zł, czyli 2,5% planowanego funduszu płac na dokształcanie nauczycieli. Być może zapisano to w rezerwach, albo w jakiejś innej pozycji. Zwracam się z prośbą do prezydium Komisji, aby ministerstwo przekazało nam na piśmie i aby była pieczątka i podpis, gdzie są pieniądze na spłatę długu samorządów.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełFranciszekPotulski">Wprowadzenie stawki zerowej VAT na pomoce naukowe i komputery jest - moim zdaniem - bez szans, bo zapewne na posiedzeniu Klubu AWS ktoś powie, że na dochodach z VAT oparta jest wysokość subwencji oświatowej, bo przecież z czegoś pieniądze trzeba brać. Z tym trzeba się liczyć.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PosełFranciszekPotulski">Gimnazja nie zatrudnią tych nauczycieli, którzy nie znajdą zatrudnienia w szkołach średnich, chyba że szkoła średnia i gimnazjum stanowią zespół. Warto byłoby, aby Ministerstwo Edukacji Narodowej zechciało rozpatrzyć, żeby rezerwa subwencji oświatowej w wysokości 1% ogólnej jej sumy została obniżona ponownie do 0,5%. Rezerwę tę podniesiono do 1% głównie dlatego, że wprowadzono nowe jednostki samorządu terytorialnego i liczono się z pewnymi perturbacjami. Jednak środki z tej rezerwy ani dwa lata temu, ani w tym roku nie zostały przeznaczone na to, czemu miały służyć, ale na inne wydatki, na inwestycje, albo na te zobowiązania, które w tym roku wynikały ze skutków wdrażania Karty nauczyciela. Jest kilka wyższych szkół pedagogicznych, które mają w nazwie tytułu akademii. Namawiałbym Ministerstwo Edukacji Narodowej do większej aktywności w przyznawaniu im grantów na realizację przez te uczelnie systemu dokształcania nauczycieli i osiągania przez nich pełnych kwalifikacji. Prosiłbym potraktować tę sugestię poważnie.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PosełFranciszekPotulski">Moim zdaniem, wszystkie programy kształcenia nauczycieli, a także dokształcania powinny zawierać przedmiot „zarządzanie i finansowanie oświaty”. Byłoby dla nas wszystkich lepiej, gdyby zdecydowanie więcej nauczycieli wiedziało chociaż z grubsza, o co chodzi w systemie finansowania oświaty. Jest po temu okazja, ponieważ jest duży napór na dokształcanie się i można wprowadzić taki przedmiot do programów.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#PosełFranciszekPotulski">Moim zdaniem, Ministerstwo Edukacji Narodowej i posłowie z AWS powinni modlić się o to, żeby zaproponowana przez rząd nowelizacja Karty nauczyciela nie została uchwalona, dlatego że pieniędzy na realizację podwyżek dla nauczycieli jest i tak za mało, a gdy nie będzie tej nowelizacji, to przynajmniej będzie można szukać jakiegoś usprawiedliwienia i zwalić winę na opozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełJanZaciura">Problem rezerw celowych w budżecie jest - moim zdaniem - kluczowy w dzisiejszej dyskusji. Dlatego ubolewam, że nie widzę na sali nikogo z kierownictwa Ministerstwa Finansów, ponieważ uważam, że nasze pytania niekoniecznie muszą być adresowane do pana ministra Wojciecha Książka, bo pan minister nie ponosi winy za wiele spraw, za które musi przed nami odpowiadać. Jestem przekonany, że pan minister Wojciech Książek nie odpowie na moje pytanie, a chciałbym, żeby odpowiedział na nie przedstawiciel kierownictwa Ministerstwa Finansów. W art. 66 ust. 2 ustawy o finansach publicznych wskazano przyczyny tworzenia rezerw celowych, czyli że rezerwy celowe to nie jest trwała zasada planowania budżetowego. Tymczasem następują pączkowania tych rezerw w budżecie. „Rezerwy celowe mogą stanowić środki przeznaczone na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje kwalifikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie opracowania budżetu oraz na wydatki, których źródłem finansowania są środki ze źródeł zagranicznych”. Tak brzmi regulacja prawna podstaw do tworzenia rezerw celowych. Poza jedną rezerwą tworzoną z 1% odpisu od kwoty całkowitej subwencji oświatowej, wszystkie inne rezerwy - moim zdaniem - nie odpowiadają tym kryteriom i środki gromadzone w ramach tych rezerw mogłyby się znaleźć co najmniej u dysponentów wojewódzkich. W związku z tym pytam: na jakiej podstawie i w jakim kierunku zmierzamy, tworząc i mnożąc rezerwy celowe?</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełJanZaciura">Z wieloletniej praktyki wiem, że administracja, która traci pewne uprawnienia, bo przekazuje zadania organom samorządowym i innym, chciałaby jeszcze coś dzielić i rezerwy celowe są doskonałym argumentem dla prowadzenia takich podziałów, bo wtedy ma się poczucie misji. Osobiście kwestionuję zasadność tworzenia wszystkich tych rezerw, z wyjątkiem owej rezerwy 1% od kwoty subwencji oświatowej na finansowanie zadań z zakresu oświaty i wychowania właśnie z punktu widzenia ustawy o finansach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Moim zdaniem, pewne rezerwy na szczeblu centralnym są potrzebne, zwłaszcza tam, gdzie rząd chce zdopingować samorządy do tworzenia jednolitych programów, i tak jest na całym świecie. Obserwowałam to w USA, gdzie finanse publiczne są skrajnie zdecentralizowane. Rząd amerykański miał w ub.r. do dyspozycji specjalne środki na zmniejszenie liczebności klas w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">To był program centralny i chciano wymusić zmniejszenie liczebności klas we wszystkich stanach i we wszystkich szkołach równocześnie. Posłużono się narzędziem finansowym, po prostu dofinansowywano te projekty. Moim zdaniem, rząd powinien mieć tego rodzaju narzędzie służące realizacji pewnych spraw o charakterze strategicznym. W przeciwnym razie nie wszystko rozwiązuje się prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Przeglądałam już materiały Ministerstwa Finansów, z których wynika, ile wojewodowie przeznaczyli na inwestycje kuratorom. Są to kwoty od 0 do 100 tys. zł. Nie może to być tylko kwestia uznaniowa, nieważna z punktu widzenia całego państwa, i warto, aby w centrali był pewien instrument finansowy, wymuszania jednakowego zachowywania się w zdecentralizowanych strukturach.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Chciałbym się odnieść do rezerwy na zakupy komputerów dla szkół, żeby nie powtarzać tego przy omawianiu projektu ustawy wprowadzającej zerową stawkę VAT przy zakupie komputerów. Unia Europejska postawiła przed wszystkimi krajami członkowskimi zadanie, aby do końca 2001 r. skomputeryzowały u siebie wszystkie szkoły i placówki edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Gdybyśmy kupowali 2,5 tys. komputerów rocznie, tak jak to się udało w ostatnim roku, to jesteśmy w stanie skomputeryzować szkoły w ciągu 12 lat, instalując 10 lub 16 stanowisk, a więc bez właściwych proporcji w stosunku do liczby uczniów. Rząd polski musi złożyć w tym roku w Unii Europejskiej deklarację, kiedy wykona tę dyspozycję skomputeryzowania wszystkich szkół. Oczywiście nie powie, że za 12 lat, tylko powie, że za 3–4 lata. Jeżeli my w tym roku ze 100 mln zł przyznanych na zakupy komputerów oddamy 22 mln zł w postaci podatku VAT ministrowi finansów, to opóźnimy o 1/5 tempo wyposażania szkół w komputery.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">W Europie komputer został uznany wraz z Internetem za narzędzie wyrównywania szans w dostępie do informacji, w składaniu zamówień dla małych firm, we wkraczaniu małych firm na rynek globalny. Jest to też szansa dla osób niepełnosprawnych oraz dla małych środowisk wiejskich oddalonych od dużych centrów akademickich i kulturalnych.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Instalując komputery w szkołach możemy je wykorzystywać nie tylko w procesie edukacji, ale dla potrzeb społeczności lokalnej można np. organizować wiele programów wyrównujących szanse cywilizacyjne. Moim zdaniem, trzeba doprowadzić do tego, że skoro przeznaczamy 100 mln zł na komputeryzację szkół, to z tego nie oddaje się 1/5 tej kwoty w formie podatku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJanKulas">Każda debata budżetowa jest z natury rzeczy debatą trudną. W tym roku szczególny charakter ma debata o wydatkach na oświatę i wychowanie. Nie będę mówił o globalnych nakładach, ani nie będę ustosunkowywał się do realizacji Karty nauczyciela w 2001 r. Zgodnie z przedłożeniem rzeczowym części budżetowej dotyczącej oświaty i wychowania, chcę odnieść się do kilku kwestii, na które - moim zdaniem - warto zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełJanKulas">Pierwsza kwestia - to poziom stypendiów dla uczniów i młodzieży. Chodzi o to, aby ten poziom pozostał na poziomie br. Niedawno miałem okazję przekonać się, jak znaczące jest i jak nobilituje stypendium Prezesa Rady Ministrów. To jest kapitalna sprawa dla naszej młodzieży i środki na ten cel trzeba utrzymać na odpowiednim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełJanKulas">Kolejna kwestia dotyczy rezerwy celowej na inicjatywy wspierania edukacji na wsi, w tym na pomoc materialną dla młodzieży wiejskiej w kwocie 110.660 tys. zł. Ja to uważam za istotny priorytet, ale nie mogę podzielić poglądów moich kolegów, którzy nie widzą zasadności istnienia niektórych rezerw celowych czy takiego kształtowania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełJanKulas">To jest praktycznie jedyna możliwość, aby dofinansować edukację na wsi i wspomagać młodzież wiejską. Proponowana kwota jest porównywalna z wykonaniem 2000 r., co warto podkreślić. Można się zastanowić - jeśli pan minister uzna to za stosowne - jak to się ma do przyjętego niedawno paktu dla wsi i jak te nakłady powinny rosnąć w dłuższej perspektywie, ale jest to niewątpliwie kwota godna uwagi. Pani przewodnicząca ma oczywiście sojuszników i orędowników nie od dzisiaj popierających komputeryzację szkół, także w Komisji Finansów Publicznych. Nasza grupa posłów rok temu z przekonaniem wyasygnowała czy znalazła dodatkowe środki na program rozwoju pracowni komputerowych w gimnazjach i szkołach średnich. Sądzę, że taki dobry klimat i takie świadectwo skutecznego działania będzie także w tym roku w Komisji Finansów Publicznych. Ja wpisuję się w inicjatywę ustawodawczą zgłoszoną przez panią przewodniczącą i mam nadzieję, że będzie ją można realizować, ale to byłby kolejny istotny krok, aby zwolnić zakupy komputerów dla szkół z podatku VAT. Oczywiście trzeba będzie do tego przekonać ministra finansów. Ta inicjatywa jest cenna. Podam teraz przykład z woj. pomorskiego. W tym roku powstało blisko 180 pracowni internetowych w najmniejszych miejscowościach i sołectwach. Jest to zapoczątkowanie edukacji europejskiej na wysokim poziomie. Dobrze, że w przyszłym roku poziom finansowania tego przedsięwzięcia będzie utrzymany. Nie wszystkie pozycje w budżecie, które omawiamy w tej części debaty, budzą zadowolenie czy satysfakcję. Dotyczy to szczególnie nakładów inwestycyjnych na gimnazja. Mamy tu kwotę 55.645 tys. zł, a potrzeby są kilkakrotnie większe. Zgłaszanych jest wiele postulatów i są oczekiwania, że nakłady inwestycyjne będą rosły. Teraz są one niewielkie, to trzeba z żalem przyznać.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełJanKulas">Sprawa dokształcania i doskonalenia nauczycieli jest bardzo istotna. Solidaryzuję się z tymi głosami, w których mowa jest o tym, że w związku z boomem dokształcania i doskonalenia zawodowego wśród nauczycieli, angażowanie się w zdobywanie stopni zawodowych, potrzebne jest odpowiednie poparcie dla podnoszenia kwalifikacji i przeprowadzania reformy płac na bazie wyższych umiejętności. Oczekuje się, że przy tym ubóstwie, mimo, że podwyżka - jak podaje resort - dla nauczyciela mianowanego w tym roku przekroczyła 260 zł średnio miesięcznie, problemu tego nie rozwiązuje. Powinniśmy się wspólnie zatroszczyć o to, jak w istotny sposób zwiększyć środki finansowe na dokształcanie i doskonalenie zawodowe nauczycieli. Mój pogląd jest taki i należałoby temu dać wyraz w opinii Komisji, że dokształcanie i doskonalenie nauczycieli powinno być wśród dwóch, trzech zadań najważniejszych i najpilniejszych, które będziemy wspólnie wspierali w Komisji Finansów Publicznych i na posiedzeniu Sejmu. Gdyby te nakłady dało się w istotny sposób zwiększyć, byłby to mocny sygnał dla angażowania się nauczycieli w proces reformy edukacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełAleksanderŁuczak">Nie chciałbym wchodzić w te sprawy, które związane są z tymi smutkami budżetowymi, bo to ma swoją historię i o tym trzeba rozmawiać w innym kontekście. Chciałbym przyłączyć się do tych posłów, którzy wypowiadają się w sprawie środków niezbędnych dla poszerzania możliwości korzystania z Internetu i pracowni komputerowych. Od tego istotnie zależy przyszłość i to, co zostało zrobione przez panią przewodniczącą w tej dziedzinie, jest niezwykle ważne. Przy takim entuzjastycznym podejściu do takiego rozwiązania, jakie proponuje pani przewodnicząca, trzeba jednak mieć na uwadze to, co wiąże się z faktem, że jednak nauczyciel i wykorzystanie przez niego tych środków jest przede wszystkim istotne i bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełAleksanderŁuczak">Mamy doświadczenia z nauką języków obcych i wiemy, że tam, gdzie był dobry nauczyciel, młodzież nauczyła się języka. Samo organizowanie lekcji języka wcale nie oznacza, że te możliwości zostały wykorzystane i nauka dała dobre wyniki. W tej dziedzinie nauki przy użyciu komputera, techniczna strona jest niezwykle ważna, ale decydujące znaczenie ma przygotowanie do tego, aby młodzież nie korzystała z komputera wyłącznie w formie zabawy i rozrywki, ale w formie kształcenia się.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełAleksanderŁuczak">Druga moja uwaga wiąże się z techniczną stroną zakupów. Uważam, że potrzebne są oczywiście środki, ale co chwilę dowiadujemy się, że ten sprzęt jest już przestarzały i trzeba szukać czegoś nowego. Może okazać się za rok czy za dwa, że to, co zakupiliśmy jest przestarzałe i trzeba to szybko wymieniać. W związku z tym zadaję pytanie, czy nie można tu czegoś uprościć i uczynić ten proces tańszym. Zapoznałem się ostatnio z taką metodą, przy której nie trzeba wcale komputerów, tylko korzysta się z telewizji i odpowiedniej klawiatury komputerowej, która kosztuje tylko 300 zł i każdy uczeń ma możliwość korzystania z Internetu. Taki telewizor połączony jest oczywiście z siecią telefoniczną i to znacznie zwiększa możliwość wykorzystania środków, które są przeznaczone na tę sferę działalności edukacyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Nikt się nie zgłasza. Proszę przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów o wypowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Odniosę się najpierw do wypowiedzi pana posła Krzysztofa Baszczyńskiego. Faktem jest, że część środków z tegorocznej rezerwy przeznaczonych na realizację programu ograniczania ubóstwa wśród dzieci i młodzieży została przeniesiona do subwencji oświatowej i do budżetu wojewodów. Te środki nie są już w rezerwie, a doliczone są do innych części budżetowych. Mowa była o tym, że nakłady na ten cel stanowią tylko 77% kwoty tegorocznej. Takie były po prostu założenia do projektu budżetu państwa, przyjętego przez Radę Ministrów. Nie było możliwości, aby zwiększyć te środki. Natomiast środki na stypendia zostały zwiększone o 0,4% ponad prognozowany wskaźnik inflacji.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicedyrektorGrażynaKida">W 2000 r. planowaliśmy 147.500 tys. zł na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli emerytów. Z tej kwoty nie wykorzystano ok. 9.000 tys. zł i te środki za zgodą sejmowej Komisji Finansów Publicznych zostały przesunięte na pokrycie skutków wdrażania Karty nauczyciela. Zostały jednak zabezpieczone te potrzeby, które były zgłaszane przez wojewodów. W ub.r. było ok. 500 tys. nauczycieli emerytów i rencistów. My każdego roku otrzymujemy odpowiednie dane na temat liczby emerytów z centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w podziale na województwa. Podawana jest również kwota wypłacanych rent i emerytur na dzień 31 grudnia danego roku. Od tej kwoty naliczane jest dla poszczególnych województw owe ustawowe 5%.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Biorąc jednak pod uwagę to, że w trakcie roku budżetowego następuje waloryzacja wypłacanych rent i emerytur, jak też w ciągu roku odchodzą na emerytury dalsi nauczyciele, również odpowiednia kwota jest zwiększana zgodnie z danymi ZUS o odpowiednie wskaźniki.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Pytano, dlaczego w rezerwie na wdrażanie reformy oświaty jest taka mała kwota na wdrażanie Karty nauczyciela w oświacie rządowej. W br. jest ok. 70 mln zł, a na 2001 r. planujemy niewiele ponad 30 mln zł. Dzieje się tak z tego powodu, że w 2000 r. uwzględniono szkoły artystyczne, które otrzymały dodatkowo na pierwszy etap wdrażania Karty nauczyciela ponad 35 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Teraz tej pozycji środków dla szkół artystycznych nie uwzględniono, a środki na wdrażanie drugiego etapu są w tej puli, która jest przewidziana gdzie indziej na finansowanie szkół artystycznych. Pozostają tutaj tylko nauczyciele zatrudniani w szkołach i placówkach prowadzonych przez resorty obrony narodowej, sprawiedliwości oraz w placówkach ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Rezerwa tworzona z 1% ogólnej kwoty subwencji oświatowej, to jest inny temat. Chcę poinformować pana posła Franciszka Potulskiego i innych członków Komisji, że w tym roku żadne pieniądze z tej jednoprocentowej rezerwy subwencji nie zostały przekazane na tzw. zadania inwestycyjne. Była tylko niewielka kwota ok. 600 tys. zł. na pokrycie szkód losowych, skutków katastrof budowlanych, a nie było innych możliwości udzielenia doraźnej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Wszystkie stypendia zostały w projekcie budżetu zwaloryzowane wskaźnikiem większym niż proponowany procent inflacji, a w przypadku stypendiów planowanych w rezerwie na rozwój edukacji na wsi, to nawet w stosunku do 2000 r. planowany wzrost na 2001 r. wynosi ponad 260%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">Chciałabym odnieść się jeszcze do pozycji 66 rezerw celowych. Nie wiem, czy do Komisji dotarła informacja opracowana przez Ministerstwo Finansów o rezerwie ogólnej i rezerwach celowych ujętych w projekcie ustawy budżetowej na 2001 r. W tej informacji zawarte jest nieco szersze omówienie rezerw celowych niż podane to jest w projekcie ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">W tej informacji rezerwa 66 zapisana jest jako środki przeznaczone na dofinansowanie niezrealizowanych zobowiązań w 2000 r. w zakresie wdrażania nowego systemu wynagradzania nauczycieli, zgodnie z ustawą Karta nauczyciela w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Chciałabym udzielić pewnego wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">Porozumiewałam się z przedstawicielem Ministerstwa Finansów, który był na wczorajszym posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu, i to właśnie on sprostował informację przekazaną przez Ministerstwo Kultury wyjaśniając, jakie jest przeznaczenie tej rezerwy. Nie jest to rezerwa na szkoły artystyczne, ale na cel, który wcześniej wymieniłam. Już wyjaśniono tutaj, że środki na finansowanie szkolnictwa artystycznego zostały na obecnym etapie zaplanowane w subwencji oświatowej.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">Jeżeli chodzi o rezerwę na dofinansowanie kosztów wdrażania reformy oświaty, to ona jest również opisana we wspomnianej przeze mnie informacji przekazanej do parlamentu przez Ministerstwo Finansów. Pierwotnie zamierzano środki z tej rezerwy przeznaczyć na dofinansowanie skutków realizacji Karty nauczyciela w br. Jednakże na etapie dalszych prac powstały dalsze tytuły przeznaczenia tych środków, a mianowicie zadania związane z kontynuacją reformy oświaty w zakresie zakończenia procesu tworzenia gimnazjów oraz wdrażania nowego systemu wynagradzania nauczycieli w szkołach i placówkach prowadzonych przez organy administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">W projekcie ustawy o wykonywaniu budżetu w 2001 r. przekazanym do Sejmu jest w art. 4 zapis, iż podziału m.in. tej rezerwy dokonuje minister edukacji, natomiast minister finansów uruchamia środki. Minister edukacji będzie miał tutaj decydujący głos o przeznaczeniu środków z tej rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">Chciałabym jeszcze uzupełnić informację, której udzieliła pani dyrektor Grażyna Kida w sprawie rezerwy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Tak, jak zostało to już powiedziane, w br. wykorzystano z tej rezerwy 138.500 tys. zł., a w roku przyszłym planuje się wydatkowanie 160.000 tys. zł., a więc jest to znaczny przyrost o 15,5%.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">Należy zauważyć, że w projekcie ustawy budżetowej na 2001 r. na pierwszej stronie uzasadnienia jest to szczegółowo wyjaśnione, iż w budżecie są ujęte kwoty na wyrównanie wysokości świadczeń dla emerytów i rencistów, wynikające z inflacji wyższej niż planowano na 2000 r., na także na 2001 r. Następuje tu wzrost środków o 12,9%. Ponadto uwzględniono przyrost o 2,3% populacji nauczycieli emerytów i rencistów. Takie były przesłanki zaplanowania zwiększonych środków na świadczenia dla nauczycieli emerytów i rencistów w projekcie ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#WicedyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudżetowejwMinisterstwieFinansówBarbaraMarkiton">Pan poseł Jan Zaciura zgłosił taką sugestię, aby te środki w całości były zaplanowane w budżetach wojewodów. Pani dyrektor Grażyna Kida odnosiła się do tego, ale chcę dodatkowo państwu wyjaśnić, że jeśli chodzi o podział środków na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli emerytów i rencistów, jest to bardzo trudna sprawa. W ciągu roku środki te przekazywane są przeważnie w dwóch ratach, ale później jest bardzo dużo decyzji korygujących. Okazuje się, że liczba emerytów jest inna od tej, jaką podawano przed ustaleniem wysokości środków tego funduszu świadczeń. W związku z tym do 30 października br. dokonywano korekty decyzji w sprawie przyznanych świadczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Zgadzam się z państwa uwagami, że rezerwy nie mogą zastąpić normalnego trybu finansowania. Są one tylko pewnym wsparciem, ale też pewnym sygnałem szczególnie wówczas, gdy coś się reformuje, co jest jakimś szczególnym priorytetem, czy też przedmiotem szczególnej uwagi i w taki sposób traktujemy te rezerwy. Cieszę się, że jest rezerwa na wspomaganie wdrażania reformy oświaty, a dysponentem jej jest minister edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Pan poseł Krzysztof Baszczyński zwrócił uwagę na rezerwę w kwocie 10 mln zł na doskonalenie nauczycieli w powiatach. Pytanie było takie, czy nie należałoby przeznaczać środków z tej rezerwy także dla innych jednostek samorządu terytorialnego. W tym zakresie inicjatywy mogą być bardzo różne. Dlaczego wstawiliśmy taką rezerwę do budżetu? Dlatego że to jest skutek przechodzący niezrealizowania projektów w 2000 r. Niektóre powiaty przygotowały bardzo dobre projekty. Mamy 308 powiatów ziemskich i 65 powiatów grodzkich. Niestety, środki przeznaczone na ten cel zostały przeznaczone na wdrażanie Karty nauczyciela. Chcielibyśmy tę rezerwę utrzymać i nie kryję tego, iż marzy się przynajmniej części osób odtworzenie byłego doradztwa w powiatach, które funkcjonowało przed 1976 r. Nie ma co ukrywać, że dla nauczyciela z prowincji dojazd do stolicy województwa samorządowego jest często długi i uciążliwy. Skoro praktycznie w każdym z powiatów ma być przynajmniej filia biblioteki pedagogicznej, obecnie mamy ok. 370 takich bibliotek, to można w nich organizować pewne działania innowacyjne i metodyczne. Może się to odbywać na zasadzie działań dobrowolnych popieranych przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Pan poseł Stanisław Kopeć pytał, ilu nauczycieli może objąć redukcja 1 września 2001 r. na skutek braku naboru do klas pierwszych ponadgimnazjalnych. Redukcją objęta będzie 1/4 spośród 150 tys. etatów. Będzie to liczba ok. 40 tys. etatów.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Pan poseł Franciszek Potulski mówił, że będą poważne trudności z zatrudnieniem tych nauczycieli w gimnazjach. Oczywiście są dwa organy prowadzące, ponieważ gimnazja prowadzą gminy, a licea, technika i szkoły zawodowe prowadzą powiaty. W gimnazjum i w liceum przewidujemy nauczanie przedmiotowe i nic nie stoi na przeszkodzie od strony formalnej, aby łączyć etaty, tym bardziej że w Karcie nauczyciela złagodzony został zapis, że obowiązuje minimum pół etatu, a więc częściowo w różnych placówkach można łączyć etaty. Duża tu jest rola związków zawodowych, samorządowych komisji edukacji, aby odpowiednio wcześniej przed 1 września 2001 r. szukać zatrudnienia dla dobrych nauczycieli, chociaż nie jest to jedyne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Pan poseł Franciszek Potulski pytał o środki na doskonalenie nauczycieli, wynikające z art. 70a Karty nauczyciela. Jest przygotowany projekt szerszej nowelizacji ustawy o systemie oświaty i wkrótce będzie skierowany pod obrady Rady Ministrów. Jest w nim systemowa nowelizacja art. 70a wprowadzająca takie rozwiązanie, iż przewidujemy z tych 2,5% odpisu od funduszu płac 1,5% przeznaczyć do dyspozycji placówek oświatowych samorządów terytorialnych oraz pewną pulę środków mniej więcej po 0,5% do dyspozycji kuratora oświaty i do dyspozycji Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jest tam zastosowany odpowiedni przelicznik, z którym państwo zapoznacie się odpowiednio wcześnie.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Warta rozważenia jest sugestia, aby zmniejszyć rezerwę subwencji z 1% do 0,5%. Z tego powstałaby kwota ok. 100 mln zł do bezpośredniego przekazania samorządom terytorialnym. Ta sugestia pana posła Franciszka Potulskiego wyrażana była także w innych środowiskach i być może jest to sprawa do podjęcia.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Przyjmujemy sugestię skierowaną pod adresem resortu, aby granty na studia podyplomowe były przyznawane uczelniom pedagogicznym po spełnieniu wymogu przeznaczenia odpowiedniego czasu na zajęcia z zakresu zarządzania i finansowania oświaty. Z tym jednak bywa różnie. Domagaliśmy się np., aby w ramach przygotowania nauczyciela na studiach podyplomowych uwzględniać moduł poświęcony prowadzeniu uczniów w systemie integracyjnym, gdzie są dzieci z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Niestety, nie udaje się to do końca zrealizować. Zgłoszoną tu propozycję zapisujemy i w czwartej edycji grantów ten wymóg uwzględnimy.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Otrzymaliśmy od pani przewodniczącej projekt nowelizacji ustawy o podatku VAT. Zobowiązuję się do tego, że my jak najszybciej przekażemy swoją opinię do tego projektu oraz podejmiemy współpracę z Komisją w tym zakresie. Jak to będzie się miało do innych wystąpień i opinii, to jest sprawa do uzgodnienia. Sądzę, że jesteśmy w stanie osiągnąć pewien stopień porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiążek">Dziękuję państwu za uwagi i za to, że wypowiedziano jasne deklaracje uznające, iż rezerwa 18 jest rezerwą na zadania wynikające z reformy oświaty. My na pewno wszystkie projekty realizacji poszczególnych rezerw przedstawimy Komisji w odpowiednim czasie i wówczas odbędzie się dyskusja na temat tych konkretnych przedłożeń, aby ich realizacja była jak najbardziej efektywna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy posłowie mają jakieś wnioski do opinii, jaką Komisja przygotuje na temat rezerw celowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Zanim sformułujemy wnioski, może najpierw usłyszymy odpowiedzi na zadane pytania, bo nie na wszystkie udzielono odpowiedzi. Na temat rezerwy 66 usłyszałem dzisiaj dwie różne opinie, o tym, na co przeznaczona jest ta rezerwa. Pani z Ministerstwa Finansów potwierdziła to, o czym mówił wczoraj dyrektor generalny w Ministerstwie Finansów, że środki z tej rezerwy przeznaczone są na wdrażanie Karty nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pan minister Wojciech Książek mówił zupełnie co innego. Może państwo się porozumiecie i wyjaśnicie, na co faktycznie przeznaczane są te pieniądze. Teraz nie wiemy, jak to ocenić, nie mówiąc o tym, że jesteśmy wprowadzani w błąd. Jeżeli 374 mln zł jest przeznaczone na doszacowanie skutków Karty nauczyciela za 2000 r. to przypomnę, że Regionalna Izba Obrachunkowa obliczyła to na ponad 900 mln zł. Może należałoby w rezerwie celowej zarezerwować taką kwotę.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pytałem o zakupy autobusów szkolnych, ponieważ proponowany jest znaczny spadek nakładów. Czy to oznacza, że wraz z odejściem ministra Handkego odjechały również autobusy czy gimbusy? Czy zakupione dotychczas autobusy spełniają już wymagania i wszystkie potrzeby?</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Nie bez powodu mówiłem o rezerwie 17, gdzie są środki na świadczenia dla nauczycieli emerytów i rencistów. Rozumiem, że w czasie roku budżetowego pojawiają się jakieś korekty dotyczące liczby emerytów i środków dla poszczególnych wojewodów. Moje wątpliwości budzi jednak fakt, że aż 58 mln zł zostaje w rezerwie. Czy nie byłoby lepiej, gdyby pozostawić w rezerwie najwyżej 5% tej kwoty, a 150 mln zł od razu przekazać do budżetów wojewodów? To jest mój pierwszy wniosek.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Druga kwestia jest następująca. Z wielką uwagą wysłuchałem tego, co mówiła pani przewodnicząca, żeby nie rezygnować z rezerw, ale ustalić pewien priorytet dla bardzo istotnych rezerw. Mam w związku z tym pytanie do Komisji, czy to, na co dzisiaj przeznaczane są rezerwy określa te najważniejsze priorytety i czy nie należałoby zrezygnować z części tych rezerw, a środki w nich zgromadzone przesunąć od razu do subwencji oświatowej? Idea komputeryzacji polskiej szkoły jest bardzo szczytna, tylko że często kończy się to na samej idei zakupów. Te komputery w wielu przypadkach stoją albo dlatego, że nie ma kadry nauczającej, albo jest baza tylko nie można wprowadzić komputerów do tej bazy, bo są określone wymagania w postaci zabezpieczeń czy warunków ich użytkowania. Czy nie należałoby części środków, które są w rezerwach celowych, przekazać do samorządów, czyli do subwencji oświatowej?</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Moje wątpliwości budzi przeznaczenie 100 mln zł z rezerwy celowej na wprowadzenie czwartej godziny zajęć wychowania fizycznego. Nie twierdzę, że to nie jest potrzebne, ale czy nie należałoby od razu przenieść tych środków do subwencji oświatowej. Dotyczy to także tej części środków, które są przeznaczone na remonty czy modernizację szkół. Nie o ich przeznaczeniu decydują samorządy, a nie urzędnik na zasadzie dowolności korzystania ze środków w rezerwie.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Składam wniosek do podkomisji, aby zastanowiła się, które środki wyłączyć z rezerw celowych i przesunąć je do subwencji oświatowej lub do budżetów wojewodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Jeżeli chodzi o rezerwę 66, to w informacji Ministerstwa Finansów o rezerwie ogólnej i rezerwach celowych w projekcie ustawy budżetowej na 2001 r. napisano, że są to dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego na realizację zadań z zakresu oświaty i wychowania w kwocie 374 mln zł i na dofinansowanie niezrealizowanych zobowiązań w 2000 r. z tytułu wdrażania nowego systemu wynagradzania nauczycieli, zgodnie z Karą nauczyciela w szkołach i placówkach oświatowych, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pan minister Wojciech Książek mówił jednak w swoim słowie wstępnym co innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Mam propozycję, aby podkomisja do spraw finansów spróbowała rozważyć propozycje pana posła. Wnioski będą różne i trzeba będzie je zebrać i opracować z możliwie dobrym uzasadnieniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Sprawa rezerw celowych jest trudna, dlatego że gdy jakieś środki na pomoc dla dzieci wiejskich przeniesiemy do subwencji, to rząd uzna, że podniósł kwotę subwencji i że ma pieniądze na realizację drugiego etapu wdrażania Karty nauczyciela w przyszłym roku. Zwracam uwagę, że rezerwa 66 jest mniejsza niż suma zobowiązań, jakie ma rząd w stosunku do samorządów, a więc nadal wnoszę, aby z innych rezerw, w których wskazuje się, że są w nich środki na realizację Karty nauczyciela, przenieść je do rezerwy 66, która będzie przeznaczona tylko na pokrycie zobowiązań wobec samorządów, a zobowiązania te wynikły z niedoszacowania subwencji oświatowej na 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełFranciszekPotulski">Pan minister Wojciech Książek mówił o procentach środków przeznaczonych na kształcenie i doskonalenie nauczycieli. Moim zdaniem, potwierdza to konieczność wskazania w budżecie, jakie środki przeznacza się na kształcenie nauczycieli, a jest to ok. 400 mln zł, a gdy zostanie uchwalona nowelizacja, o której mówił pan minister, wtedy trzeba będzie rozpisać na nowo tę rezerwę, to znaczy na co przeznacza się 1,5%, a na co 0,5% i jeszcze raz 0,5%.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełFranciszekPotulski">Moim zdaniem, związki zawodowe nie są od szukania pracy dla nauczycieli, to musi wynikać z pewnej polityki państwa. Wiemy o tym, jakie są rozmiary redukcji nauczycieli z tytułu braku naboru do pierwszych klas szkół średnich 1 września 2001 r. trzeba to dokładnie przeliczyć, ilu nauczycieli przejdzie na emerytury, a ilu zostanie przekwalifikowanych, aby wiedzieć, jaki to będzie problem społeczny. Być może powinniśmy przewidzieć w budżecie kwoty na osłony socjalne, w związku ze zwolnieniem z pracy nauczycieli. Różne były zdania na temat 1% rezerw od ogólnej kwoty subwencji, ale przypomnę, że w ub.r. z tej rezerwy połowę środków przeznaczono na przyspieszenie o miesiąc podwyżek dla nauczycieli, a niemal drugą połowę przeznaczono na wsparcie realizacji zadań inwestycyjnych. W tym roku ta rezerwa - nie wiadomo dlaczego - została przeznaczona w części na realizację drugiego etapu wdrażania Karty nauczyciela. Dla mnie jest interesujące to, gdy pani reprezentująca Ministerstwo Finansów - jak rozumiem do protokołu - informuje, że jeden przedstawiciel rządu prostował na posiedzeniu sejmowej Komisji wypowiedź innego przedstawiciela rządu. To jest ciekawe z punktu widzenia sposobu przygotowania tego budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicedyrektorGrażynaKida">Pan minister Wojciech Książek omawiając na wstępie wszystkie rezerwy powiedział, że rezerwa na zakupy autobusów szkolnych będzie stopniowo likwidowana. Planujemy zakup w przyszłym roku 150 autobusów i to powinno zaspokoić potrzeby zgłaszane przez gminy. Po części zgadzam się z panem posłem Krzysztofem Baszczyńskim co do sposobu rozdysponowania środków na świadczenia dla nauczycieli emerytów i rencistów, ale obawiam się, że pozostawienie w rezerwie tylko 5% tych środków to za mało, a nie ma takiej możliwości - zgodnie z ustawą o finansach publicznych - aby zmniejszyć plan wydatków danego wojewody i przesunąć środki do innego wojewody. Były trudności w korygowaniu ewentualnych różnic, jakie ujawniają się w ciągu roku budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicedyrektorGrażynaKida">W ub. tygodniu na posiedzeniu sejmowej Komisji Kultury Fizycznej i Turystyki szczegółowo omawiano kwestię wprowadzenia do programów szkolnych czwartej godziny zajęć wychowania fizycznego i tamta Komisja proponowała, aby w ustawie budżetowej był konkretny zapis, że środki na to są zagwarantowane. Środki w rezerwie są przeznaczone wyłącznie na dodatkowe zatrudnienie nauczycieli wychowania fizycznego, to znaczy na ich płace wraz z pochodnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Zamykam dyskusję nad rezerwami celowymi i oddaję głos pani przewodniczącej Grażynie Staniszewskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Informowałam na wstępie posiedzenia o wystąpieniu z inicjatywą nowelizacji ustawy o podatku VAT. To w pewnym sensie wynika z dyskusji i analizy na temat rezerw celowych, a zwłaszcza rezerwy w wysokości 100 mln zł na zakupy komputerów dla szkół, z której trzeba byłoby oddać 22 mln zł w postaci podatku VAT z powrotem do budżetu państwa. Niedawno z inicjatywy poselskiej nowelizowana została ustawa o podatku od towarów i usług. W rezultacie zlikwidowano ulgę podatkową na zakup importowanych komputerów i pomocy naukowych, wprowadzając stawkę podatku VAT w wysokości 22%. Nasza Komisja nie miała na to żadnego wpływu. Chciałabym zaproponować, abyśmy jako Komisja wystąpili z inicjatywą nowelizującą wspomniano ustawę, aby do końca grudnia 2003 r. stosowana była zerowa stawka podatku VAT na sprzedawane w Polsce i importowane z zagranicy pomoce naukowe, w tym komputery. Tekst projektu ustawy został państwu rozdany. W konsultacji z Biurem Legislacyjnym Kancelarii Sejmu proponuję, aby zrezygnować z podawania w tym tekście jednego symbolu komputera, a zapisać, że chodzi o komputery bez względu na ich symbole. Proponuję także dodać jeszcze jedne zapis, iż minister właściwy do spraw finansów publicznych ustali w drodze rozporządzenia listę towarów, o których mowa w ust. 5c, bo nowelizacja polega na nadaniu temu właśnie ustępowi nowe brzmienie. Ta krótka nowelizacja - w moim przekonaniu - pozwoli nadrobić zaległości i próbować doścignąć kraje Unii Europejskiej, która komputeryzuje szkoły, przeznaczając na to wielkie środki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy ktoś z państwa ma pytanie w związku z tą propozycją?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Zadam pytanie, ale nie oczekuję odpowiedzi. Sejm uchwalił 22% stawkę VAT. Na tej podstawie rząd przygotował budżet szacując dochody, w tym także z tego tytułu. Jeżeli ta nowelizacja, proponowana przez panią przewodniczącą, zostanie uchwalona, to o ile obniżą się dochody budżetu państwa? Czy np. rząd nie zaproponuje nam wówczas, że na komputery przeznaczy w przyszłym roku nie 100 mln zł, tylko 78 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">W br. przeznaczono w budżecie 100 mln zł na zakupy komputerów, dzięki staraniom i wysiłkom naszej Komisji. Rząd proponował kwotę 30 mln zł. Dzięki przeforsowaniu naszej propozycji i przyznaniu 100 mln zł, kupiliśmy 27 tys. komputerów w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Jeżeli mamy poważnie traktować postulaty Unii Europejskiej kierowane pod naszym adresem, nie powinniśmy ograniczać możliwości zakupu 25–27 tys. komputerów rocznie, aby nie pozostać w tyle w stosunku do Czech, Węgier, że nie wspomnę o Estonii, bo ona nas w tym zdecydowanie wyprzedza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Pani przewodnicząca zgłaszała propozycję, aby ten projekt nowelizacji ustawy o podatku VAT stał się projektem komisyjnym. Kto chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełAndrzejWoźnicki">Chciałbym prosić przedstawiciela Ministerstwa Finansów, aby odniósł się do tej propozycji nowelizacji, zwłaszcza w aspekcie ewentualnej nieszczelności systemu podatkowego i możliwości wykorzystania takiego zapisu do zakupów niekoniecznie służących szkolnictwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicedyrektorBarbaraMarkiton">Reprezentuję departament podatków i nie mogę udzielić państwu szczegółowej i precyzyjnej informacji na ten temat. Sprawą oczywistą jest to, że nastąpiłby ubytek dochodów budżetu państwa, na co zwrócił uwagę pan poseł Franciszek Potulski. To nie jest kwota tylko 22 mln zł, ale kwota, która ubywa z tytułu tej rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicedyrektorBarbaraMarkiton">Proponowane zapisy mogą spowodować, że powstaną sytuacje, w których komputery faktycznie kupować będą na rachunek szkoły prywatne, osoby albo instytucje. To spowoduje wzrost tych wydatków i z tego tytułu lawinowy ubytek dochodów budżetu państwa. Ponadto przyjęcie tej nowelizacji stworzy pewną nieprzejrzystość w sferze podatków. Jaka będzie skala tego zjawiska, trudno w tej chwili ocenić. Ministerstwo Finansów jest zdecydowanie przeciwne tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Do tej pory komputery z importu na cele edukacyjne, w przeciwieństwie do komputerów produkowanych czy składanych w Polsce, były zwolnione z cła i podatku VAT. Za każdym razem placówka, która kupowała taki komputer, musiała składać oświadczenie, iż komputery te przeznaczone są na cele edukacyjne. Można założyć, że za takim oświadczeniem może ukrywać się oszust.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosłankaGrażynaStaniszewska">Polska edukacja jest niedoinwestowana, i to począwszy od przedszkola - aż po szkoły wyższe i bardzo odbiegamy poziomem od tego, co jest na Zachodzie. Trzyletni okres, w którym obowiązywałaby stawka zerowa, pomógłby nam, a przynajmniej byłby szansą na dokonanie pewnego postępu w tej dziedzinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Zgłoszona została propozycja, aby ta nowelizacja stała się projektem ustawy naszej Komisji. Projekt został złożony do marszałka Sejmu i Ministerstwo Finansów jak będzie chciało, ustosunkuje się do tego projektu. Z kolei projekt ten trafi do Komisji Finansów Publicznych, gdzie nastąpi rozstrzygnięcie o jego dalszym losie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Mam uwagę do takiego stwierdzenia, że dotychczas nie było, ale jakoś to było. Być może, że tak, ale ze względu na fakt, iż teraz wprowadzono stawkę podatkową 22% i jest już określony stan prawny, to na tej podstawie szacowane były dochody budżetu państwa. Moim zdaniem, zdecydowanie lepszą koncepcją byłoby zwiększenie o 22 mln zł tej rezerwy, aby po odjęciu opłat z tytułu podatku VAT pozostała kwota 100 mln zł na zakup komputerów dla szkół. Sądzę, że rząd by to chyba przyjął. Będę głosował za proponowaną nowelizacją, ale uważam, że pan poseł Mirosław Swoszowski - jak już mówił o tym pan minister Wojciech Książek - na posiedzeniu Klubu AWS wyjaśni, że tak nie powinno być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Nie sądzę, aby pan poseł musiał odnosić się do tego, co ja na posiedzeniu klubu wyjaśnię posłom AWS. Na ten temat nie wypowiadałem się. Czy ktoś z państwa jest przeciwny temu, aby projekt zgłoszony i przedstawiony przez panią posłankę Grażynę Staniszewską stał się projektem Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży? Nikt nie zgłasza sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełMirosławSwoszowski">Stwierdzam, że Komisja przyjęła takie stanowisko i projekt nowelizacji zostanie złożony do laski marszałkowskiej jako projekt komisyjny.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proponuję, aby pani posłanka Grażyna Staniszewska zaprezentowała ten projekt w imieniu Komisji na posiedzeniu Sejmu. Nie ma sprzeciwu wobec tej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PosełMirosławSwoszowski">Przechodzimy do kolejnego punktu obrad - omówienia projektu budżetu w części dotyczącej szkolnictwa wyższego. Proszę o zreferowanie tej części budżetowej pana ministra Jerzego Zdradę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Zmiany w klasyfikacji budżetowej spowodowały, że projekt budżetu na 2001 r. obejmuje trochę inny zakres podmiotowy, niż to było w budżecie na 2000 r. W dziale - Szkolnictwo wyższe, obok budżetów tzw. cywilnych szkolnictwa wyższego, pozostających w gestii Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej w 2001 r., ujęte będą także budżety uczelni wojskowych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Głównej Szkoły Pożarnictwa, podległej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Do części budżetowej - Szkolnictwo wyższe, przesunięto także akademie wychowania fizycznego, które dotychczas były finansowane w ramach budżetu prezesa Głównego Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu. Na rzecz szkolnictwa wyższego przewidziana jest także rezerwa celowa na tworzenie państwowych wyższych szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W rezultacie w ujęciu ogólnym w projekcie ustawy budżetowej na 2001 r. w dziale „szkolnictwo wyższe” mamy planowane wydatki w kwocie ponad 6.508.000 tys. zł, w tym 5.991.000 tys. zł na cywilne szkolnictwo wyższe. Globalnie wydatki na szkolnictwo wyższe w 2001 r. w stosunku do planu budżetu tegorocznego wzrastają o 8%, zaś w relacji do wykonania budżetu 2000 r. o 9,8%. W stosunku do przewidywanego wykonania br. w ujęciu realnym wzrost ten wyniesie 2,4%.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Wydatki na szkolnictwo wyższe ujęte w budżecie ministra edukacji narodowej z uwzględnieniem przejętych akademii wychowania fizycznego, będą stanowiły blisko 77% ogółu wydatków na szkolnictwo wyższe, a także zdecydowana większość wydatków inwestycyjnych, bo prawie 94% ogółu tych wydatków w dziale „szkolnictwo wyższe” będzie realizowanych w szkołach pozostających w gestii ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W pracach nad projektem budżetu na 2001 r. uwzględniono kalkulację wysokości wynagrodzeń na poziomie 2000 r. przy założeniu, że wzrosną one o 7,6%, tak jak w całej sferze budżetowej. Oznacza to wzrost o 0,4% w stosunku do przewidywanego poziomu inflacji. Uwzględniono kalkulację wydatków, która powiązana jest z poziomem wynagrodzeń, a więc przede wszystkim to, co dotyczy pomocy materialnej dla studentów. Trzeba dodać, że w tej kalkulacji brano pod uwagę - tak jak dotychczas - świadczenia w formie bezzwrotnej pomocy stypendialnej dla studentów studiów dziennych w uczelniach finansowanych z budżetu państwa, to znaczy w uczelniach publicznych. Dla uczelni pozostających w gestii Ministerstwa Edukacji Narodowej uwzględniono utrzymanie wydatków inwestycyjnych na poziomie br., zwiększenie dotacji na fundusz kredytów i pożyczek dla studentów o 40 mln zł, czyli realnie o 27% w stosunku do br. oraz uzupełnienie dotacji z tytułu zwiększonych zadań edukacyjnych i zadania te wzrastają o ponad 7% w stosunku do br. Obejmuje to przede wszystkim wydatki płacowe na ponad 1000 etatów kalkulacyjnych wraz z odpowiednim wzrostem w takich samych proporcjach środków na pomoc stypendialną i na wydatki rzeczowe. Jest to rezerwa celowa, o której mówiłem, na kontynuowanie rozwoju i na tworzenie nowych uczelni zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W 2000 r. utworzono dwie takie uczelnie, a ze środków planowanych na przyszły rok powstaje realna możliwość utworzenia trzech lub czterech takich uczelni w zależności od tego, czy w trakcie prac nad budżetem, te wielkości środków nie ulegną zmianie.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Podobnie jak we wszystkich innych działach, podstawową częścią wydatków jest sfinansowanie wynagrodzeń. Z kwoty ogólnej 6,5 mld zł, kwotę 3,640 mld zł przeznacza się na wynagrodzenia osobowe wraz z ich podwyżką w 2001 r. Sfinansowanie budżetowe tych wynagrodzeń skalkulowano biorąc pod uwagę fakt, że zasilenie budżetowe obejmie - tak jak dotychczas - 96,1% wydatków płacowych.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Pozostała część będzie sfinansowana ze środków własnych uczelni wyższych. Tak będzie w uczelniach cywilnych. Natomiast w uczelniach wojskowych i podległych resortowi spraw wewnętrznych i administracji, wydatki płacowe na wynagrodzenia są finansowane w 100%.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w państwowym szkolnictwie wyższym będzie się kształtowało na poziomie 2,077,5 zł. Będzie to 99% planowanego na 2001 r. wysokości przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. W szkolnictwie cywilnym obejmuje to ponad 136 tys. etatów i tutaj przeciętne wynagrodzenie będzie wynosiło tylko 2.024 zł, co oznacza poziom 96,5% przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W uczelniach wojskowych, gdzie jest ponad 10 tys. etatów żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy cywilnych, przeciętne wynagrodzenie wyniesie ponad 2.800 zł, co stanowi prawie 135% średniego wynagrodzenia w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Państwowe szkoły wyższe oraz Katolicki Uniwersytet Lubelski i Papieska Akademia Teologiczna, zakładają uzyskanie własnych przychodów pozadotacyjnych na poziomie blisko 2 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 13% w stosunku do br. Uczelnie zakładają, że część tych kwot pozadotacyjnych uzyskują z tytułu opłat za zajęcia. Będzie to kwota ponad 1.400 tys. zł, czyli o blisko 15% wyższa niż w br.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Jak już wspomniałem, zwiększony zostanie zakres zadań edukacyjnych, co wyrazi się m.in. wzrostem liczby studentów ogółem. Zakłada się, że w uczelniach dotowanych z budżetu państwa liczba studentów wyniesie 1.225.000, co oznacza wzrost w stosunku do br. o blisko 80 tys. studentów, czyli o 7%. Na studiach dziennych kształcić się będzie 656.000 osób, czyli będzie to ok. 54% ogółu studentów. Oznacza to, że wymóg, aby studia dzienne stanowiły podstawową formę kształcenia, jest jeszcze zachowywany. Szacuje się, że w uczelniach niepaństwowych w 2001 r. studiować będzie ogółem 519.000 osób, to jest o 46.000, czyli o 10% więcej niż w br. Łącznie w 2001 r. będzie się w szkołach wyższych kształciło - co nie oznacza, że w jednym momencie - 1.744.000 studentów. Jest to liczba ogromna, jeśli porówna się ją z liczbą sprzed 10 lat, kiedy kształciło się 386.000 studentów. nastąpił więc ogromny wzrost liczby studiujących.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W tym roku mieliśmy 1.618.000 osób, które studiowały czy też studiują jeszcze w br. W przyszłym roku nastąpi wzrost o 7,8%. Efekt tego wielkiego wzrostu studiujących będzie taki, że wskaźnik skolaryzacji brutto określany relacją studentów ogółem na wszystkich rodzajach studiów do populacji młodzieży w wieku 19–24 w 2001 r. wyniesie prawie 45% wobec niepełnych 42% w br. i wobec 12,9% w 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">To pokazuje dynamikę wzrostu zadań edukacyjnych szkół wyższych, a tym samym we właściwym świetle ukazuje proporcje nakładów budżetowych do tych zadań edukacyjnych, gdy porówna się te wielkości wzrostu. Nakłady inwestycyjne w szkolnictwie wyższym będą utrzymane na poziomie br. Ten poziom, który spadał między 1993 a 1998 r., został zahamowany w 1999 r., kiedy nakłady inwestycyjne znacznie wzrosły.</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W 2000 r. ten wzrost został utrzymany. Przypomnę, że w 1999 r. nakłady inwestycyjne szkół wyższych wzrosły o 277% w stosunku do 1998 r. Był to rok pewnego przełomu. Skutki tego przełomu są znaczne, jakkolwiek postulaty inwestycyjne szkół wyższych mniej więcej 2,5-krotnie przewyższają to, co jesteśmy w stanie zrealizować ze środków tegorocznego budżetu i planowanych w budżecie przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Utrzymanie tego trendu nakładów inwestycyjnych pozwoliło na kontynuowanie bardziej racjonalnej polityki inwestycyjnej, która wyrażała się w tym, co będzie utrzymanie w przyszłym roku, że środki będą koncentrowane na dotowaniu inwestycji już zaawansowanych, które dają szansę uzyskania w jak najkrótszym czasie efektów w postaci nowych obiektów dydaktycznych, głównie sal wykładowych i ćwiczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W projekcie budżetu na 2001 r. zaplanowano wydatki majątkowe w kwocie 442 mln zł, z czego w ramach budżetów właściwych ministrów 440 mln zł i 2,270 mln zł w rezerwie celowej na inwestycje w państwowych wyższych szkołach zawodowych. W relacjach do planu budżetu po zmianach na 2000 r. inwestycje szkolnictwa wyższego wzrastają o 10,3%.</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Większość środków inwestycyjnych przekazywana jest szkołom bezpośrednio podległych Ministerstwu Edukacji Narodowej. W części budżetowej „kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” na rozbudowę uczelni artystycznych przeznacza się środki w wysokości blisko 8 mln zł na potrzeby akademii muzycznych w Krakowie, w Poznaniu, w Warszawie i w Gdańsku oraz akademii sztuk pięknych w Krakowie, w Poznaniu i we Wrocławiu, a także Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi i Akademii Teatralnej w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W części budżetowej „obrona narodowa” są środki na dofinansowanie inwestycji budowlanych w akademiach wojskowych i na nowy sprzęt w Wojskowej Akademii Medycznej.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W części budżetowej „zdrowie” zaplanowano środki na budowę bazy dydaktycznej akademii medycznych Gdańska, Lublina, Łodzi i Katowic oraz domu studenckiego w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W części budżetowej „szkolnictwo wyższe” dotyczącej państwowych wyższych uczelni nadzorowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej przewiduje się, że w stosunku do br. planowane wydatki wyniosą ponad 365 mln zł. W szkołach podległych Ministerstwu Edukacji Narodowej kontynuowane będą 92 inwestycje i podjętych zostanie 35 nowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Państwowe wyższe szkoły zawodowe prowadzą 18 z tych zadań. Przewidujemy, że w br. ukończonych będzie 39 inwestycji prowadzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, co jest w stosunku do prowadzonych ogółem 91 zadań inwestycyjnych, wynikiem bardzo dobrym. W ramach inwestycji wieloletnich, które dawniej nazywane były centralnymi, w projekcie ustawy budżetowej przewiduje się prowadzenie trzech tego rodzaju zadań, które były już realizowane w br. Są to - trzeci campus Uniwersytetu Jagiellońskiego, campus Morasko Uniwersytetu Poznańskiego i Collegium Polonicum w Słubicach.</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Do projektu budżetu na 2001 r. wyższe uczelnie zgłosiły aż 210 inwestycji na ogólną wartość ponad 1 mld zł. Zgłoszono m.in. 3 zadania realizowane jako inwestycje wieloletnie, to znaczy te, które wymieniłem.</u>
          <u xml:id="u-52.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">W projekcie budżetu na 2001 r. określono limit wydatków inwestycyjnych i jest o 9,2% wyższy niż w br. Na inwestycje w szkołach wyższych jest planowana kwota 414 mln zł, a w rezerwie na szkolnictwo zawodowe - 2.270 tys. zł. Na inwestycje wieloletnie przeznaczono następujące kwoty: na trzeci campus Uniwersytetu Jagiellońskiego 39 mln zł, na campus Morasko Uniwersytetu Poznańskiego - 31,8 mln zł i na Collegium Polonicum w Słubicach - 21,8 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-52.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Pozostała kwota w wysokości blisko 294 mln zł przeznaczona będzie na dofinansowanie 42 inwestycyjnych zadań kontynuowanych i na 26 nowych zadań. Środki te nie są wystarczające dla pokrycia potrzeb wyższych uczelni.</u>
          <u xml:id="u-52.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Podział środków na inwestycje szkół wyższych jest następujący - na inwestycje w uniwersytetach przeznacza się 57% nakładów, na inwestycje w uczelniach ekonomicznych - ok. 1%, na inwestycje w uczelniach pedagogicznych - 6%, na inwestycje w politechnikach - 23%, na inwestycje w uczelniach rolniczych - 9,5%, na inwestycje w państwowych szkołach zawodowych - 3,2% i na inwestycje w akademiach wychowania fizycznego - ok. 1%.</u>
          <u xml:id="u-52.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejJerzyZdrada">Przedstawiam ten udział procentowy poszczególnych rodzajów uczelni po to, abyście państwo wiedzieli, że jest to wyraz dążenia do naprawienia pewnych dysproporcji z lat poprzednich, np. 10 lat temu, kiedy większość środków inwestycyjnych kierowano do uczelni typu technicznego, a stosunkowo mało otrzymywały uniwersytety. Dlatego te proporcje, które mogą się wydać dziwne, są w pełni uzasadnione stanem bazy dydaktycznej polskiego szkolnictwa wyższego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proszę o wygłoszenie koreferatu pana posła Andrzeja Woźnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełAndrzejWoźnicki">Pan minister tak szczegółowo omówił projekt budżetu w części - Szkolnictwo wyższe, że w zasadzie nie dał mi szans na wygłoszenie jakichś istotnych uwag dotyczących tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełAndrzejWoźnicki">Chciałbym jeszcze raz podkreślić istotny wzrost finansowania inwestycji szkół wyższych, co jest już trendem trwałym. Jest to realny wzrost inwestycji szkolnictwa wyższego jako całości o 2,9%. Warto podkreślić zwiększenie środków na kredyty i pożyczki studenckie, realnie prawie o 20%. Jest to ważny dowód zaangażowania budżetowego w promocję szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PosełAndrzejWoźnicki">Prawie 4-krotny wzrost liczby studentów od 1990 r., przy obecnej bazie materialnej szkół wyższych, świadczy o pewnym niedoszacowaniu potrzeb inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PosełAndrzejWoźnicki">Pan minister mówił o wynagrodzeniach w szkolnictwie wyższym. Należałoby zwrócić uwagę na relację między średnim wynagrodzeniem w szkołach wyższych a średnią płacą nauczyciela. W 2001 r. średnia płaca nauczyciela wyprzedzać będzie średnie wynagrodzenie w szkolnictwie wyższym. Nie sądzę, aby było to zjawisko korzystne i aby można było je uznać jako trwałe. Byłoby pożyteczne, aby pan minister chociaż dwa słowa powiedział, jaki jest los ustawy o szkolnictwie wyższym i harmonogram prac nad projektem tej ustawy. Nie jest to tematem dzisiejszego posiedzenia, ale chcielibyśmy to wiedzieć. Środowisko akademickie od dawna już oczekuje na tę nową regulację prawną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Chciałbym zapytać o jedną sprawę. W 1998 r. przy Uniwersytecie Warszawskim powstały specjalistyczne studia wschodnie. Na ich prowadzenie w ub.r. w budżecie przeznaczono kwotę 660 tys. zł, aby 20 stypendystów z krajów Europy Wschodniej mogło tam studiować. Czy w budżecie na 2001 r. przewiduje się jakieś środki na to zadanie, a jeżeli je zaplanowano, to w jakiej pozycji budżetowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełJanKulas">Prosiłbym, aby pan minister odniósł się do kwestii wyższego szkolnictwa morskiego. Otrzymałem niepokojący sygnał z Gdyni, że nakłady na wyższe szkolnictwo morskie maleją. Jakie są realne możliwości podniesienia tych nakładów?</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełJanKulas">Podzielam pogląd, że rozpoczęte już inwestycje powinny być kontynuowane. Taką inwestycją jest np. budowa pomieszczeń dla wydziału prawa i administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej nadal starannie pilotuje tę inwestycję?</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełJanKulas">Kolejna moja uwaga dotyczy funduszu kredytów i pożyczek studenckich. Z informacji resortu wynika, że środki na ten cel rosną o 126%. Prosiłbym o informację, ilu studentów faktycznie korzysta z tego funduszu w nowym roku akademickim. Przeznacza się w budżecie kolejne kwoty na tworzenie nowych wyższych uczelni zawodowych. jest to bardzo zasadne, a ta kwota 18,730 tys. zł jest na miarę tego chudego budżetu. Ile praktycznie powstanie nowych wyższych szkół zawodowych w roku akademickim 2001/2002 czy ewentualnie wcześniej?</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PosełJanKulas">Podzielam uwagę pana posła koreferenta. Obecne relacje między wynagrodzeniami nauczycieli, dla których podwyżki są konieczne - co podkreślam i uważam, że proces reformy płac nauczycielskich trzeba doprowadzić do końca - a płacami dla pracowników szkolnictwa wyższego i nauki nie są dobre. Trzeba się z taką samą troską zająć poziomem tych płac.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PosełJanKulas">Rozpiętości, jakie ukształtują się w 2001 r., będą oddziaływały na pracowników szkolnictwa wyższego antymotywacyjnie. Są potrzebne nadzwyczajne inicjatywy i działania ministra edukacji narodowej i nawet przy tym chudym budżecie powinniśmy sformułować pewną wizję i perspektywę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Chciałabym podzielić się z państwem taką konstatacją. Bardzo dobrze oceniam to, że można stwierdzić w dziale - Szkolnictwo wyższe, minimalny, bo na poziomie 0,7%, ale jednak realny wzrost. Proszę tylko nie zapominać, że jesteśmy Komisją, której powinno leżeć na sercu zagwarantowanie takich środków na ten dział, które po pierwsze - zapewniłyby autentyczne możliwości zwiększania limitów przyjęć głównie na studia dzienne, a po drugie - i tu zgadzam się z panem posłem Janem Kulasem - stwarzały możliwości zmiany systemu płac dla pracowników szkół wyższych.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Przy absolutnie koniecznej podwyżce płac nauczycieli, relacje pomiędzy wynagrodzeniami pracowników oświaty a wynagrodzeniami pracowników szkół wyższych zostały zachwiane.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Przejdę teraz do kilku kwestii szczegółowych. Posługuję się materiałami Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu i proszę nie posądzać mnie o tanią opozycyjność. Bardzo cieszy wzrost środków na fundusz kredytów i pożyczek studenckich o 18,4%, czyli realnie o ok. 12%. Musi natomiast martwić zmniejszenie środków na pomoc materialną dla studentów, bo tu wzrost minimalny wynosi tylko 0,6%, czyli faktycznie jest realny spadek.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Następuje zmiana modelu udzielania pomocy materialnej dla studentów. Prosiłabym pana ministra o komentarz i wyjaśnienie, czy ta zmiana jest zamierzona i co to może oznaczać dla sytuacji materialnej studentów.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Jeśli chodzi o nakłady na działalność dydaktyczną, to na podstawie przedstawionych materiałów można stwierdzić, że jest to w stosunku do planu wykonania 2000 r. realnie 99,8 kwot przyznanych w br. Ten minimalny wzrost i łączny wzrost realny o 0,7%, patrząc tylko na działalność dydaktyczną jest faktycznie spadkiem. Pozostajemy mniej więcej na tym samym poziomie finansowania.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Z wystąpienia pana ministra wynikało, że mamy bardzo znaczący wzrost liczby studentów o ok. 6,9%, w tym na studiach dziennych o 7,3%. W związku z tym gdzieś muszą pojawić się oszczędności. Uczelnie muszą na czymś zaoszczędzić, żeby móc finansować ten zwiększony napływ studentów, bo relacje pomiędzy wzrostem nakładów na działalność dydaktyczną, a wzrostem liczby studentów są zdecydowanie niekorzystne.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">O 31% realnie zmniejszona została kwota planowana na składki ubezpieczenia zdrowotnego dla studentów i na pomoc dla osób nie objętych ubezpieczeniem, czyli dla doktorantów. Tę kwestię musimy bardzo poważnie rozważyć. To nakłada się na prawne regulacje przeprowadzone w wyniku reformy służby zdrowia. Zmniejszenie tej pomocy może oznaczać drastyczne zmniejszenie dostępności do tego typu świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Ponadto realnie o 7% zmniejszyła się dotacja na wydawanie podręczników szkolnych i akademickich i pytam: dlaczego? To może również powodować kłopoty materialne studentów. Dlaczego następuje tak duży realny spadek nakładów na wyższe szkoły pożarnictwa? Te nakłady w 2001 r. stanowią nominalnie 91,5% nakładów br., a oznacza to realny spadek o kilkanaście procent. Przyłączam się do głosu pana posła Jana Kulasa i wyrażam niepokój o realny spadek nakładów na szkoły morskie. Prosiłabym, abyście państwo zechcieli przekazać nam specyfikację planowanych inwestycji w zakresie szkolnictwa wyższego poza wymienionymi inwestycjami, które są kontynuowane. Na jakiej podstawie oparliście państwo szacunki dochodów pozadotacyjnych szkół wyższych? Jest to ważne szczególnie w kontekście orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które nakłada jednak na uczelnie pewne zobowiązania w sprawie zachowania proporcji między dotacjami z budżetu i innymi dochodami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WiceprzewodniczącyRadyGłównejSzkolnictwaWyższegoAndrzejJemiołkowski">Postaram się skomentować pewne sprawy dotyczące budżetu z punktu widzenia odczuć środowiska akademickiego. Chciałbym zwrócić przede wszystkim uwagę na spadek udziału środków na szkolnictwo wyższe w budżecie państwa. Nie mam w tej chwili na myśli produktu krajowego brutto, bo jest to często trudne do porównania.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WiceprzewodniczącyRadyGłównejSzkolnictwaWyższegoAndrzejJemiołkowski">Natomiast w budżecie państwa następuje spadek środków na szkolnictwo wyższe z 3,86% do 3,57%, a więc o 0,3%. Przy prezentacji budżetu szkolnictwa wyższego bardzo często używa się dość optymistycznego wskaźnika, że środki te wzrosną o 9,8%, co przy planowanej inflacji 7,2% oznacza kilkuprocentowy wzrost. Chciałbym jednak bardzo mocno podkreślić, że te 9,8% pojawia się tylko dlatego, że następuje porównanie w stosunku nie do ustaleń zawartych w obowiązującej obecnie ustawie budżetowej, ale w stosunku do planowanego wykonania budżetu i to wtedy, gdy to wykonanie zdecydowano obniżyć o 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WiceprzewodniczącyRadyGłównejSzkolnictwaWyższegoAndrzejJemiołkowski">Obecnie pojawia się informacja, że będzie to kwota 150 mln zł, a więc w pewnym sensie jeszcze bardziej optymistycznie będzie można zaprezentować wtedy nakłady w 2001 r., ale tylko dlatego, że nastąpi spadek nakładów w br. Nie można opisywać sytuacji posługując się tylko tymi parametrami makro, ale trzeba nieco głębiej zastanowić się nad strukturą budżetu. Dla bieżącego funkcjonowania szkół wyższych, najważniejszą informacją jest to, co dzieje się ze środkami na dydaktykę. Tutaj mamy wzrost nie o 9,8%, jak to się określa w stosunku do planowanego wykonania br. i nie o 8%, jak to jest w skali makro, ale jest to wzrost o 7%. Jeżeli uwzględnimy, że w tym zawarte są kwoty dotyczące wzrostu środków na inwestycje, jest to jeszcze mniej niż 7%. Wobec tego, jeżeli w innym miejscu w ustawie budżetowej jest zapisane, że środki na płace w szkolnictwie wyższym mają wzrosnąć tak, jak w sferze budżetowej o 7,6%, musi się to odbyć kosztem bieżącego funkcjonowania uczelni w zakresie wydatków bieżących na utrzymanie, zakupy aparatury, zakup literatury itd. To oznacza dramatyczne pogorszenie sytuacji w szkołach wyższych i chciałbym to bardzo mocno podkreślić. Jednocześnie zakłada się wzrost środków, które uczelnie będą musiały wydatkować na zakupy aparatury. Podatek VAT w wysokości 22%, o czym tak dużo tu mówiono, dotyczy oczywiście także szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WiceprzewodniczącyRadyGłównejSzkolnictwaWyższegoAndrzejJemiołkowski">W związku z tym jaka będzie sytuacja po dokonaniu rozdziału środków na poszczególne uczelnie. Czy zastosujemy algorytm, czy też będziemy dzielili je proporcjonalnie, jak w br., wiele uczelni będzie miało środki na poziomie br. Jednocześnie uczelnie dowiedzą się, że z tych środków mogą przeprowadzić regulację płac w wysokości 7,6%.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#WiceprzewodniczącyRadyGłównejSzkolnictwaWyższegoAndrzejJemiołkowski">Taki opis sytuacji z punktu widzenia osoby zarządzającej uczelnią powinien zwrócić uwagę posłów na to, że sytuacja uczelni jest dużo bardziej złożona, niż wynika to z owego opisu makro. Z punktu widzenia osób zarządzających uczelniami w 2001 r. nastąpi bardzo istotne pogorszenie sytuacji w szkołach wyższych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Reprezentuję komisję budżetową KRASP, a jednocześnie jestem rektorem największej polskiej uczelni - Uniwersytetu Warszawskiego. Z wielką przyjemnością wysłuchałem opinii wszystkich pań i panów posłów, ponieważ one dokładnie oddają nastroje, które są na wyższych uczelniach. Sprawa płac pracowników szkół wyższych stała się obecnie sprawą krytyczną, zwłaszcza na tle porównania z podwyższonymi płacami nauczycieli. Na Uniwersytecie Warszawskim asystent zarabia brutto 980 zł miesięcznie, adiunkt - 1.500 zł, a prof. - 2.200 zł.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Na takich wydziałach jak prawo, ekonomia, zarządzanie dzięki temu, że tam są studia odpłatne, profesorowie zarabiają godzinami nadliczbowymi. Na innych wydziałach takie możliwości są ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Wszelkie patologie, z którymi państwo macie okazję zapoznać się czytając gazety, występują zwłaszcza na styku szkolnictwa publicznego i niepublicznego, dlatego że ogromna większość naszych kolegów podejmuje drugie, trzecie, czwarte zatrudnienie w szkołach niepublicznych. Przynosi to bardzo złe skutki, jeśli chodzi o poziom kształcenie młodzieży, zarówno w szkołach publicznych, jak i w niepublicznych. Konieczność podejmowania dodatkowych prac wynika z bardzo niskich płac, jakie oferują rektorzy wyższych uczelni państwowych.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Rektorzy skupieni w Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich nie mają w tej chwili żadnych obiekcji ani uwag krytycznych co do sposobu dzielenia środków przez ministerstwo pomiędzy uczelnie łącznie ze środkami inwestycyjnymi. Zwracam uwagę posłów, że mogłaby tu być jakaś wielka wojna pomiędzy regionami czy uczelniami o to, kto dostanie środki inwestycyjne, a tak nie jest. Wydaje się, że tu polityka MEN jest dość klarowna i przyjmujemy to do wiadomości. Budzi naszą obawę to, o czym wspomniał pan prof. Jemiołkowski. Jest to sprawa przedstawienia budżetu, który w tej formie, kiedy manipuluje się bazą, od której nalicza się wzrosty nakładów, stwarza złudne wrażenie, że jest lepiej. Tymczasem wcale nie jest lepiej, a jeżeli jest lepiej, to w nieznacznym stopniu i przy założeniu, że wskaźnik inflacji będzie taki, jaki się planuje.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Pięć dni temu pan minister Edmund Wittbrodt poinformował rektorów wyższych uczelni, że szkolnictwo wyższe dostaje w tym roku mniej o 150 mln zł. Jest to spadek finansowania szkolnictwa wyższego o 3%. Jeżeli taki manewr jest możliwy w tym roku, to rozważania nasze i państwa nad przyszłorocznym budżetem stają się pewną zabawą, i to daremną.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Jeżeli państwo decydujecie, jak ma wyglądać budżet i poszczególne jego pozycje, a później wystarczy stwierdzenie ministra finansów, że nie ma środków na pokrycie wydatków i wobec tego ze szkolnictwa wyższego tnie się 3% kwot zapisanych w budżecie, to bardzo dotyka wyższe uczelnie, a pozwala na bardzo ładne przedstawienie projekcji budżetu na 2001 r., bo łatwiej jest wykazać jakiś przyrost.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Państwo posłowie powinniście mieć świadomość tej manipulacji, której tu się dokonuje, a która - jak rozumiem - jest wymuszona przez stan finansów państwa. Nakłady na szkolnictwo wyższe w Polsce zupełnie nie przystają do potrzeb, zwłaszcza do potrzeb wynikających ze wzrostu zadań chociażby z przyjęcia o 7% większej liczby studentów na studia dzienne.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PrzedstawicielKonferencjiRektorówAkademickichSzkółPolskichPiotrWęgliński">Pani posłanka Krystyna Łybacka bardzo słusznie podkreśliła, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego rzeczywiście legalizuje praktyki na wyższych uczelniach, tzn. pozwala pobierać czesne na studiach wieczorowych i zaocznych, ale nakłada też pewne rygory. My w tej chwili jeszcze nie wiemy, czy nie nastąpi bardzo istotny spadek dochodów wyższych uczelni ze względu na to, że czesne musi być wyliczone według kosztów bez zysku. Nie będziemy w związku z tym mogli konkurować z uczelniami niepublicznymi, ani dowolnie podwyższać wysokości czesnego. Oznacza to, że bardzo duża część kosztów kształcenia przeniesiona zostanie na studentów, na młodzież, która będzie musiała korzystać ze szkół niepublicznych, gdzie nie ma żadnych ograniczeń wysokości czesnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PrezesKrajowejRadyNaukiZwiązkuNauczycielstwaPolskiegoPiotrSimbierowicz">Czekałem ze swoją wypowiedzią całkiem świadomie, ponieważ mój głos zabrzmiałby może bardziej pesymistycznie i byłby pewnym dysonansem.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PrezesKrajowejRadyNaukiZwiązkuNauczycielstwaPolskiegoPiotrSimbierowicz">Teraz po dwóch wypowiedziach pana rektora i pana reprezentującego Radę Główną Szkolnictwa Wyższego przekonuję się, że widzimy sprawy zupełnie identycznie. Pozwoliłem sobie przedstawić naszą opinię Krajowej Rady Nauki ZNP na piśmie i złożyłem ją do sekretariatu Komisji, a także dałem niektórym z państwa posłów dlatego nie będę jej odczytywał.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PrezesKrajowejRadyNaukiZwiązkuNauczycielstwaPolskiegoPiotrSimbierowicz">Powiem tylko, że w opinii zawarte jest w skondensowanej formie to wszystko, o czym mówił pan rektor Piotr Węgliński i o czym wspomniał pan prof. Jemiołkowski. Zapowiadany wzrost nie jest żadnym wzrostem i powiedzmy sobie to otwarcie, jest to regres biorąc pod uwagę to, że wzrasta znacznie liczba studentów. W przeliczeniu na jednego studenta uczelnie będą miały mniej środków i nominalnie, i realnie, i pod każdym innym względem. I żadne żonglerki z liczbami nie zmienią tej sytuacji. Bałem się, że mój głos będzie odosobniony, bo początkowo mówiono, że jest dobrze, że są same wzrosty, ale bardzo się cieszę, że panowie profesorowie przedstawili szczerze swoje opinie, bo to oznacza, że my w Krajowej Radzie Nauki ZNP widzimy nie aż tak czarno i nie jesteśmy jedynymi malkontentami. Widzimy to realnie, a nie przez pryzmat doraźnych potrzeb budżetowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Nie ma na posiedzeniu przedstawiciela Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, ponieważ nie mieliśmy dzisiaj rozpatrywać kwestii ustawowych, a chciałabym podnieść ważną kwestię prawną. Moim zdaniem, pozostaje otwartą kwestia, czy owo zmniejszenie tegorocznego budżetu o kwotę 150 mln zł nie jest po prostu naruszeniem ustawy budżetowej. Zgadzam się z panem rektorem, że nasza praca nad budżetem może być syzyfowa, jeżeli przyjmujemy jakiś budżet i planujemy jakieś jego wykonanie, a potem nagle następuje umniejszenie środków. Powoduje to postawienie szkół wyższych w sytuacji niby wyższej konieczności, ale one muszą sobie poradzić z tym deficytem środków i wchodzą z obciążeniami w rok następny. Uważam, że jest do wyjaśnienia taki manewr zmiany w ustawie budżetowej. Uważam także, że w sprawozdaniu z dzisiejszego naszego posiedzenia należy uwzględnić to, że:</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">- po pierwsze, jesteśmy wysoce zaniepokojeni zmniejszeniem nakładów na szkolnictwo wyższe w roku bieżącym,</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">- po drugie, uważamy to za naruszenie ustawy budżetowej, z tym że należałoby sprawdzić, jak to należy ocenić z prawnego punktu widzenia,</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">- po trzecie, proponuję, abyśmy we wnioskach z dzisiejszego posiedzenia Komisji zawarli postulat pod adresem Komisji Finansów Publicznych o szybkie rozważenie zmiany podstawy naliczania dotacji na wynagrodzenia dla pracowników szkół wyższych do 96,5% lub 97%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Zastanawiam się, czy my tu nie mieszamy dwóch materii, tzn. z jednej strony pan rektor ma rację, bo zmniejszenie w tej chwili kwot przyznanych w ustawie budżetowej na szkolnictwo wyższe nie powinno być podstawą do naliczenia budżetu na rok 2001. Trzeba wyjaśnić, czy podstawa naliczania została pomniejszona o te 3%, czy nie, bo to jest dla nas ważne.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełMirosławSwoszowski">Z drugiej strony jednak musimy brać pod uwagę to, że dzisiaj opiniujemy budżet na 2001 r., natomiast gdy będziemy rozliczać budżet roku 2000, wówczas rozważymy tę kwestię, o której mówi pani posłanka Krystyna Łybacka, tzn. czy złamano ustawę budżetową i potrzebna jest w tej sprawie opinia Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Opiniowanie budżetu na 2001 r. wymaga jednak punktu odniesienia. Znamy sytuację w szkolnictwie wyższym w tym roku i aby opiniować budżet na rok przyszły, musimy wiedzieć, czy ten budżet charakteryzuje się realnym wzrostem, czy realnym spadkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Dlatego mówię, że potrzebne będą wyjaśnienia Ministerstwa Finansów, od jakiej podstawy naliczany jest budżet przyszłoroczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJanKulas">Moim zdaniem, z przekazanych nam danych wynika, że łączna kwota przeznaczona na pomoc materialną dla studentów będzie przynajmniej na poziomie inflacji i nie niższa. Chciałbym jednak, aby pan minister wyraźnie to powiedział.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełJanKulas">Mam taką uwagę natury ogólnej do nas wszystkich. Panie rektorze, problemów i trosk będzie za rok, dwa i trzy lata nie mniej, a może i więcej, i mówię to do tych, którzy się tak palą do rządów, żeby o tym pamiętali. Generalnie trzeba uznać, że postępuje awans cywilizacyjny społeczeństwa. Jeżeli czytamy w naszych materiałach rządowych, że w 2001 r. będzie studiowało już 1.734.000 naszej młodzieży, a więc o 7,8% więcej niż w roku bieżącym, jest to podstawa do nadziei na przyszłość. Gdybyśmy to przeliczyli - jak mówią panowie profesorowie - na osobę, to oczywiście wniosek z tego nasuwa się inny. Zmierzam do takiej refleksji, że w najbliższych dwóch, trzech latach - a pewne zaległości się odkładały, co trzeba uczciwie przyznać - potrzebna będzie pewna ugoda w parlamencie i w rządzie co do poważnego wzrostu nakładów na szkolnictwo wyższe, a myślę, że i na naukę, do kilkunastu procent. Myślę tu o latach 2002–2005. Warto by widzieć taką perspektywę w naszych rozważaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Prosiłbym teraz o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Wyraźnie trzeba powiedzieć, że ustawa o finansach publicznych uchwalona w listopadzie 1998 r. w art. 101 określa, że jeżeli są trudności z uzyskaniem dochodów budżetowych, rząd może nie wykupić całości budżetu albo przesunąć to wykupienie. I taką sytuację mamy obecnie i nie ma tu żadnej sprzeczności z prawem, nie ma łamania prawa. Należy tylko ubolewać, że zaistniała taka sytuacja, ale to jest zupełnie inny rodzaj odpowiedzialności i inny rodzaj zarzutów oraz inny ich adres.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Zaczynam od tego wyjaśnienia, ponieważ państwo używaliście bardzo obrazowych porównań, takich jak manipulowanie bazą, żonglerka liczbami itd.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Podawałem w swojej informacji wskaźniki makro dotyczące planu na 2000 r., przewidywanego wykonania tego planu i odnosiłem się do jednej i drugiej wielkości, jeśli chodzi o projekt budżetu na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">W tym, co referowałem, nie było koloryzowania czy optymizmu. Proszę te wielkości odczytywać tak, jak one były podane z uwzględnieniem wzrostu płac w stosunku do przewidywanego poziomu inflacji o 0,4%. Nie był to na pewno wyraz huraoptymizmu Ministerstwa Edukacji Narodowej. Prosiłbym, abyśmy nie wysuwali zarzutów pod adresem MEN, które dobrze rozumie potrzeby środowiska i jak dotychczas współdziałało z tym środowiskiem w realizowaniu tych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Przechodząc do spraw szczegółowych zacznę od ustawy o szkolnictwie wyższym, ponieważ z tym związane są pewne postulaty wysuwane przez państwa. Aktualnie projekt nowej ustawy o szkolnictwie wyższym opiniowany jest przez Komitet Społeczny Rady Ministrów, trwają ostatnie uzgodnienia i wnoszone są ostatnie poprawki. Mam nadzieję, że za kilka tygodni Sejm będzie miał już ten projekt skierowany przez rząd do prac parlamentarnych. W tym projekcie są zawarte propozycje znane już środowisku akademickiemu, a dotyczące wynagrodzeń i wprowadzenia mechanizmu, który powinien doprowadzić do sanacji wynagrodzeń nauczycieli akademickich.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Realizacja tej koncepcji będzie zależała od uchwalenia ustawy i od kolejnych ustaw budżetowych, które będą musiały odpowiednio urealnić te przepisy, jeżeli chodzi o ich wyraz materialny. Mechanizm sanacji płac jest podobny do tego, który zastosowano w przypadku Karty nauczyciela, tzn. rozłożenie na kilka lat procedury dochodzenia do wynagrodzeń takich, jakie byśmy zakładali. Mogę w pełni odpowiadać za wszystkie parametry budżetu w tej części, która dotyczy szkół bezpośrednio podległych Ministerstwu Edukacji Narodowej. Wewnętrzny podział w budżetach innych resortów zależy od tych resortów. Na inwestycji w szkołach morskich nie przewiduje się żadnych środków, ale przypominam, że niedawno została zakończona wielka inwestycja budowy statku badawczego i szkoleniowego, która trwała kilka lat. Było to bardzo duże obciążenie dla budżetu. Podobnie jest w innych resortach, gdzie odpowiednio są realizowane środki na inwestycje, jak i na pomoc materialną dla studentów. Dlaczego poszczególne resorty kształtowały tak, a nie inaczej wewnętrzne podziały środków budżetowych - nie mogę w to wnikać. Wiadomo od pewnego czasu, iż wszystkie szkoły wyższe będą podlegać ministrowi edukacji narodowej jako ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego. Czy to będzie miało wpływ na ustalanie wielkości budżetowych dla szkół wyższych w tych resortach, pozostawiam tę kwestię otwartą.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Nakłady na fundusz kredytów i pożyczek studenckich wzrastają o 126% w stosunku do roku bieżącego, czyli o ponad 40 mln zł. Pozwoli to na udzielenie w tym roku ok. 29 tys. pożyczek, a w roku przyszłym ta wielkość będzie porównywalna, chociaż zależy to od wielu czynników. Pozwoliło to także na podniesienie progu dochodowości z 550 zł na 750 zł, co oznacza zwiększenie liczby potencjalnych klientów tego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Przewidujemy powołanie 4–5 wyższych szkół zawodowych, ale zależy to od jakości merytorycznej złożonych wniosków. Środki, którymi dysponujemy, pozwolą, jeśli zachowamy dotychczasowe proporcje nakładów, na utworzenie czterech lub pięciu szkół.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Średnia płaca w szkolnictwie wyższym i średnia płaca nauczycieli akademickich to są dwie różne wielkości. Ja operowałem średnią w szkolnictwie wyższym. Średnia płaca nauczyciela akademickiego jest od 200 do 300 zł wyższa od średniej płacy w całym szkolnictwie wyższym, liczonej od sprzątaczki po rektora.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Trybunał Konstytucyjny wydając orzeczenie w dniu 8 listopada br. określił sprawę bardzo jasno. Szkoły niepubliczne mają pełną swobodę, a szkoły publiczne będą musiały uwzględniać zarówno w kosztach kształcenia na studiach stacjonarnych, jak i w kwotach pobieranych od studentów przyjmowanych na te studia odpowiednie proporcje w stosunku do kosztów kształcenia. Czy wpłynie to na wielkość dochodów własnych uczelni? Może tak, a może nie.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Dochody pozabudżetowe szkół publicznych szacujemy na podstawie informacji, które otrzymujemy od samych szkół, poza tym są to tylko szczątkowe informacje. Możemy to tylko sumować i przewidywać, ile szkoły wyższe otrzymują z różnych źródeł dodatkowych środków na swoją działalność.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Pomoc materialna dla studentów udzielana jest na kilku poziomach. To, co dotyczy pomocy stypendialnej, jest ściśle powiązane z płacami w szkolnictwie wyższym. Jeżeli będą rosły płace w szkolnictwie wyższym, to siłą rzeczy musi rosnąć współczynnik pomocy stypendialnej socjalnej. To także nie zależy od wewnętrznego podziału budżetu szkolnictwa wyższego. Na 2001 r. zaplanowano nieco więcej niż 77% wydatków rzeczowych generalnie w sferze budżetowej. Szkolnictwo wyższe otrzymuje środki, które minimalnie są wyższe.</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Nakłady inwestycyjne nie są dostosowane do potrzeb. Państwo o tym dobrze wiecie. Wzrastają zadania edukacyjne, o czym mówiłem, i tym zadaniom nie odpowiadają w takim samym procencie parametry inwestycji. I to jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-67.13" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Szkoły wyższe mają różne instrumenty wewnętrzne i potrafią - chociaż z trudem - sprostać tym zwiększonym zadaniom edukacyjnym. Generalnie dwuipółkrotnie wzrosła liczba studentów na studiach dziennych bezpłatnych. To jest bardzo ważny współczynnik, bo na ogół posługujemy się tą ogólną liczbą studiujących. Na studiach bezpłatnych mieliśmy w 1990 r. 320 tys. studentów, obecnie będziemy ich mieli ponad 620 tys. To jest istotne, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że budżet w tych latach nie wzrósł realnie o taką samą wielkość.</u>
          <u xml:id="u-67.14" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Utrzymaliśmy wielkość dotacji na podręczniki na poziomie br. Przedstawienie specyfikacji inwestycji w szkolnictwie wyższym, o co występowała pani posłanka Krystyna Łybacka, będzie możliwe, kiedy otrzymamy uchwalony budżet i będzie można zrobić plan opierając się nie na przypuszczeniach, ale na tym, co faktycznie zostanie zapisane w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-67.15" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Pan poseł Jan Kulas pytał o środki na finansowanie działalności Uniwersytetu Gdańskiego. Chciałbym podkreślić, że Uniwersytet Gdański od kilku lat jest w grupie tych uczelni, które korzystają z najwyższego finansowania budżetowego. Uniwersytet Gdański był w grupie 7 uczelni, które miały ponad 10-milionowe roczne dotacje, a obecnie znajduje się w grupie pięciu, które mają tak wysokie dotacje. Nie ma tu niczego innego poza tym, że inwestycja realizowana w Uniwersytecie Gdańskim trwa długo i przez to jest kosztochłonna. Nikt w Ministerstwie Edukacji Narodowej nie próbuje hamować Uniwersytetu Gdańskiego w jego rozwoju. Bezpośrednie wydatki na szkoły wyższe z funduszy publicznych w Europie, na co się niekiedy powołujemy, kształtują się następująco: we Włoszech jest to 0,6%, w Wielkiej Brytanii - 0,7%. Mógłbym cytować dalej. To oznacza, że wszędzie dochody szkół wyższych komponowane są z najrozmaitszych elementów, wśród których dotacja z budżetu państwa jest tylko jednym z takich elementów. Tym lepsza jest sytuacja szkół wyższych, im dochody budżetu państwa są wyższe. Im wyższy jest produkt krajowy brutto, tym odpowiednio wyżej skrojony jest budżet. Dopóki tego nie osiągniemy, będziemy mieli wszyscy takie odczucia, jakie wyrazili panowie rektorzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Jak pan minister pamięta, Sejm podjął uchwałę o utworzeniu Kolegium Europejskiego. W 2001 r. miało rozpocząć się finansowanie tego Kolegium. Czy państwo przewidujecie wydatkowanie jakiejś kwoty na ten cel lub może ona jest gdzieś ukryta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">To zadanie nie jest ujęte w inwestycjach wieloletnich prowadzonych przez Uniwersytet Poznański. Posłowie uchwalili budowę tego Kolegium i Uniwersytet Poznański przekazał nam bardzo ogólne pismo o wielkościach finansowych tego przedsięwzięcia. Natomiast, aby inwestycja była wprowadzona do planu, musi być spełniony wymóg formalny, czyli po prostu musi być biznesplan tej inwestycji. I my na to czekamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Gdybym nie była panu wdzięczna za poparcie tej inicjatywy, to przypomniałabym, co pan powiedział wtedy, gdy podejmowano tę uchwałę, a ja nie pamiętam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PodsekretarzstanuJerzyZdrada">Nic się za tym nie kryje poza tym obowiązkiem, który spoczywa na departamencie ekonomiki edukacji i inwestycji, aby kierować się jednakowymi zasadami wprowadzania do planu inwestycji nowych tytułów. Rektor Uniwersytetu Poznańskiego jest w pełni tego świadom, bo od kilku tygodni prowadzimy w tej sprawie rzeczową korespondencję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy przedstawiciel Ministerstwa Finansów chciałby jeszcze zabrać głos? Chodzi o potwierdzenie, czy naliczanie środków na 2001 r. dokonano od podstawy obniżonej o owe 3%, czy też nie i dlaczego o podaną tu kwotę pomniejszono w roku bieżącym środki dla szkół wyższych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicedyrektorBarbaraMarkiton">Jeżeli chodzi o wydatki na 2001 r. były one planowane na podstawie danych zawartych w ustawie budżetowej na rok 2000 plus zwiększenia, jakie zostały dokonane, albo które były przewidywane do wprowadzenia w roku bieżącym. Oznacza to, że baza naliczania nie uległa pomniejszeniu. Wszystkie zestawienia zawarte w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej na 2001 r. odnoszą się do planu budżetowego w 2000 r. po zmianach. Dodam, że w tabeli prezentującej ogólnie poszczególne pozycje wydatków w poszczególnych działach dane tam zawarte odnoszą się do przewidywanego wykonania. Nie uwzględnia się w niej zmniejszenia niektórych kwot dokonanego pod koniec listopada. Informacje o zmniejszeniu dochodów resorty otrzymały dopiero 27 listopada, kiedy projekt ustawy budżetowej był już przekazany do Sejmu. Rząd przewidywał, że nastąpi zmniejszenie wydatków, ale nie było jeszcze pełnej prognozy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Prosiłbym o składanie ewentualnych wniosków do opinii Komisji dotyczącej części budżetowej „szkolnictwo wyższe”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Powtórzę moje wnioski.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Po pierwsze, proszę, aby w opinii zapisać takie stwierdzenie - ponieważ to co mówiłam o naruszeniu ustawy budżetowej, o wyjaśnieniu pana ministra wycofuję - że Komisja z niepokojem przyjmuje informację o niewykonaniu budżetu szkolnictwa wyższego w 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Po drugie, postuluję - tu proszę o pomoc panie z Ministerstwa Finansów, aby podać, jakie środki przewiduje się w 2001 r. na utworzenie dwóch urzędów centralnych albo może później to uściślimy - zwiększenie dotacji dla szkół wyższych z przeznaczeniem na płace dla pracowników, i jako źródło pokrycia wskazuję to, co ustalę razem z paniami tzn. środki przeznaczone na utworzenie dwóch nowych urzędów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJanKulas">Moim zdaniem, powoływanie nowych wyższych szkół zawodowych zasługuje na pozytywną opinię Komisji. Może nie są to rewelacyjne środki przeznaczone na ten cel, ale jest to jednak 18 mln zł, co w tym chudym budżecie jest dość znaczące. Należałoby postulować o dalszy wzrost tych nakładów. Moim zdaniem, Komisja nie powinna przejść do porządku dziennego nad faktem zmniejszenia środków na szkolnictwo morskie i taka uwaga powinna się znaleźć w naszej opinii. Powstaje konieczność zwiększenia nakładów na szkolnictwo morskie w dziale „Gospodarka morska”, gdzie lokowane są środki na to szkolnictwo. Z danych zawartych w materiałach budżetowych wynika, że szkolnictwo morskie znajdzie się w dramatycznej sytuacji w 2001 r. Konieczne jest zwiększenie nakładów na to szkolnictwo i jestem gotów wskazać źródło pokrycia, bo są kancelarie, a nie tylko urzędy centralne, gdzie możemy znaleźć rezerwy i ja to zrobię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Ja mówiłam o nowo tworzonych urzędach centralnych, a nie zabieram środków tym, które już istnieją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Czy będą jeszcze jakieś wnioski? Nie ma już innych wniosków odnoszących się do budżetu tego działu.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełMirosławSwoszowski">Przechodzimy do kolejnego punktu obrad - rozpatrzenie projektu budżetu w części „Nauka”. Proszę panią minister Małgorzatę Kozłowską o przedstawienie projektu budżetu w tej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Projekt budżetu w części dotyczącej Komitetu Badań Naukowych przewiduje uzyskanie dochodów w wysokości 60% dochodów uzyskanych w roku bieżącym. Wynika to z faktu, że w dziale „Nauka” mamy głównie dochody nieplanowane. Są to środki pochodzące z rozliczeń z jednostkami realizującymi projekty badawcze czy projekty celowe w okresie ponad trzech lat. Zwroty z tytułu tych rozliczeń są przekazywane jako dochody do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Drugą przyczyną jest zmniejszenie kwot pochodzących z rozliczeń z tytułu umów z byłego Centralnego Funduszu Rozwoju Nauki i Techniki. Łącznie kwota planowanych dochodów wynosi 466 tys. zł. Wydatki budżetowe w części dotyczącej Komitetu Badań Naukowych zostały zaplanowane w łącznej kwocie 3.343.936 tys. zł, w tym wydatki na administrację państwową wynoszą 21.178 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Nakłady w dziale „Nauka” wzrastają w stosunku do wielkości planowanych w ustawie budżetowej na rok bieżący o 8,9% nominalnie, co oznacza wzrost realny o 1,6%. W projekcie ustawy budżetowej podano poziom przewidywanego wykonania, gdzie w odniesieniu do wydatków na naukę planuje się zmniejszenie środków w stosunku do założonych w ustawie o ok. 100 mln zł. Decyzja w tej sprawie nie została jeszcze podjęta przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Układ wewnętrzny podziału środków na naukę wynika z przyjęcia następujących głównych założeń.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Po pierwsze, nowe ujęcie klasyfikacji budżetowej spowodowało to, że wydatki na projekty badawcze własne, celowe, zamawiane przez KBN, jak też na części badawcze objęte wieloletnimi programami ustanawianymi przez rząd albo przez Sejm zostały ujęte w trzech rozdziałach. Pierwszy rozdział dotyczy nauk przyrodniczych, drugi - technicznych, trzeci - nauk humanistycznych, społecznych i ścisłych. Wszystkie wnioski, które mają charakter konkursowy i które obejmują programy badawcze zostały szczególnie preferowane. Wskaźnik wzrostu wynosi w tym przypadku 28%. Ponieważ mamy do dyspozycji ograniczoną wielkość środków budżetowych, w związku z tym nie mogły być preferowane środki kierowane w formie dotacji podmiotowej na działalność statutową. Komitet Badań Naukowych wyraźnie stwierdza, że kierunek takiego wydatkowania pieniędzy jest stosunkowo łatwy i środki powinny być tu ograniczane. Dlatego też założono spadek i w strukturze udziału tych środków i spadek nominalny.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">W zakresie inwestycji zaplanowaliśmy środki na poziomie porównywalnym z rokiem bieżącym, ale jest to kolejny rok, w którym przeznacza się dość dużą kwotę na inwestycje, głównie aparaturowe.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Nie bez znaczenia jest także wprowadzenie podatku VAT od importowanej aparatury naukowo-badawczej. Zachowujemy przyjęte już wcześniej kierunki inwestowania, takie jak finansowanie zadań w ramach V Programu Ramowego i w innych programach międzynarodowych. Są tu przewidywane preferencje finansowe, a także wzrost wynikający ze zwiększenia składki do V Programu Ramowego. Ponadto utrzymujemy na realnym poziomie wydatki na utrzymanie w gotowości urządzeń badawczych zarówno w zakresie infrastruktury informatycznej, jak i w zakresie laboratoriów środowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">W zakresie wydatków na współpracę z zagranicą nastąpiło przeniesienie środków do Ministerstwa Środowiska i do Polskiej Akademii Nauk na etapie prac nad projektem ustawy budżetowej, w związku z tym w Komitecie Badań Naukowych pozostają środki wyłącznie na płatności KBN, które mają charakter naukowy. Środki na działalność wspomagającą badania naukowe są nadal ograniczone i jest to tendencja wieloletnia. Środki przeznaczone dla ministrów i badawczą działalność resortową są uznawane jako środki redystrybuowane.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">W odniesieniu do zadań wykonywanych przez podmioty działające na rzecz nauki uznajemy potrzebę wzrostu środków w granicach 5%. Nowa klasyfikacja budżetowa, a także znowelizowana ustawa o Komitecie Badań Naukowych spowodowały wejście w życie nowych przepisów dotyczących zasad wynagradzania członków Komitetu pochodzących z wyboru i pokrywania kosztów związanych z obsługą procedur decyzyjnych, czyli wynagrodzeń za recenzje indywidualne, za udział w posiedzeniach sekcji i zespołów opiniodawczo-doradczych.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">Nowy rozdział w części budżetowej „Nauka” został skalkulowany na podstawie przeniesienia środków z działu „administracja państwowa” z pozostawieniem tego, co było dotychczas finansowane. Łączna kwota na pokrycie kosztów prac obsługowych wynosi ok. 8 mln zł i tutaj praktycznie nie ma żadnego wzrostu, ponieważ wynosi on ok. 1%.</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#PodsekretarzstanuwKomitecieBadańNaukowychMałgorzataKozłowska">W dziale „administracja publiczna” wydatki obejmują przede wszystkim wydatki na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń dla pracowników urzędu Komitetu. Jest to połowa środków planowanych w tym dziale. Pozostałe środki przeznaczone są na pokrycie kosztów funkcjonowania Komitetu Badań Naukowych i wszystkich kosztów materiałowych związanych z posiedzeniami gremiów KBN.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proszę pana posła Aleksandra Łuczaka o wygłoszenie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełAleksanderŁuczak">To, co zostało zaprezentowane w materiałach i w wystąpieniu pani minister, jest jak zawsze zgodne ze wszystkimi zasadami sztuki budżetowej. Można powiedzieć, że tak powinien być przedstawiany cały budżet. Nie oznacza to, że przedstawiony projekt budżetu może zadowalać. Jest to kolejny budżet, który sam minister nauki określił jako ubogi i jest to budżet, który nie jest zgodny z uchwałą Sejmu o tym, że środki na naukę będą stopniowo wzrastały w produkcie krajowym brutto. Wprost przeciwnie, te środki z roku na rok są coraz mniejsze i w kolejnym 2001 r. nastąpi ich dalszy spadek do 0,4% PKB. Jest to bardzo niepokojące, ponieważ nie jest wykonywana uchwała Sejmu, i my jako kraj, który ma się rozwijać nie stawiamy na to, co jest motorem rozwoju współczesnych państw, a jest nim postęp i rozwój naukowo-techniczny oraz rozwój wysokich technologii. Tej sfery nadal nie doceniamy i traktujemy ją jako taką, której nie warto wspomagać większymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełAleksanderŁuczak">Niepokoi także fakt, że nie tylko nie wzrastają środki budżetowe na naukę, ale także nie wzrastają środki pozabudżetowe. Od wielu lat mówi się o tym, żeby zainteresować firmy, małe przedsiębiorstwa tym, aby ponosiły ryzyko inwestowania w naukę i wysokich technologii, ale odzew na to jest bardzo słaby. Można znaleźć dobre przykłady i obecni na sali mogliby je wymienić, bo jest ich kilkanaście, jednak nie jest to tendencja, która świadczyła o tym, że nasze państwo będzie się wspinało na ten poziom konkurencyjny w stosunku do innych państw, tak jak to w ostatnich latach robiła np. Finlandia czy Islandia. Dzięki ulgom podatkowym, różnym zachętom motywacyjnym kapitał pozabudżetowy został skierowany na finansowanie nauki.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełAleksanderŁuczak">Stałe ograniczanie środków na naukę w Polsce może oznaczać, że nastąpi w przyszłości zapaść nauki i zapaść rozwoju państwa. Mówi się często, że taką tendencję trzeba zahamować, ale nie ma nadal żadnych oznak poprawy.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełAleksanderŁuczak">Powinniśmy sobie wyjaśnić, czym są te podawane wskaźniki wzrostu. Przysłuchując się omawianiu budżetu w części: „Szkolnictwo wyższe” dochodzę do wniosku, że wszystko to jest zawieszone w powietrzu i nie jest realne. Te wskaźniki odnoszą się do mijającego roku 2000, a budżet tegoroczny nie jest jeszcze zamknięty, odbywają się różne ruchy. Budowa nowego budżetu przyszłorocznego tego wszystkiego nie uwzględnia. Powstaje przez to złudny obraz budżetu na 2001 r. Nie dotyczy to tylko tego działu czy tej części budżetowej, ale całości budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PosełAleksanderŁuczak">Nowa klasyfikacja budżetowa została tu zastosowana i słusznie. Podjęto kierunkowe zmiany w sferze zwiększenia o 30% środków na projekty badawcze, czyli tzw. granty, bo można powiedzieć, że to jest sól ziemi. Jest to sprawa najbardziej istotna dla rozwijania nauk. Natomiast zmniejszone są środki na działalność statutową, bo uznaje się je za tzw. łatwe pieniądze i otrzymuje się je za fakt samego istnienia jednostki czy placówki naukowej i badawczej. To jest słuszne i jest wyrazem rozsądnego wydatkowania środków.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PosełAleksanderŁuczak">Chciałbym też przedstawić pogląd wyrażony przez rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Ziejkę, który w ostatnim numerze „Nauki i Przyszłości” stwierdza, że wydawanie pieniędzy na działalność statutową jednostek badawczo-rozwojowych jest nieporozumieniem. Uważa nawet, że te ograniczone środki, o których wspomniałem, nie powinny być przyznawane w takim zakresie jak dotychczas, a działalność statutową powinny wspierać środki pochodzące z własnego wkładu w rozwój technologii.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#PosełAleksanderŁuczak">Twierdzi się także, że składka na V Program Ramowy Unii Europejskiej stosunkowo bardzo wysoka, a przewiduje się dalszy jej wzrost, jest „daniną na rzecz Unii Europejskiej”, którą będzie bardzo trudno odzyskać. To wiąże się z pewnymi nadziejami, ale i rozczarowaniem, nad tym chciałbym się zastanowić. Otóż z jednej strony panuje duży optymizm, że ten V Program Ramowy spowoduje, iż to, co włożymy, potem odzyskamy z nakładem. Obawy wynikają jednak z tego, że polskie instytucje naukowe i placówki badawcze nie wykazują wcale tak wielkiego zainteresowania V Programem Ramowym, w każdym razie nie takie, jakiego się spodziewano. Nie potrafią sobie poradzić z tą całą skomplikowaną procedurą składania wniosków i inne kraje, składające więcej wniosków ubiegają naszych uczonych w korzystaniu ze środków Unii. Może to oczywiście ulec zmianie, ale perspektywa nie jest tutaj zachęcająca.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#PosełAleksanderŁuczak">Jeszcze raz podkreślam, że od strony poprawności i przejrzystości projekt budżetu w tej części jest taki, jak być powinien, natomiast w sensie rzeczowym nie zaspokaja aspiracji środowiska naukowego i nie odpowiada tym chęciom i obietnicom, które wyraża się na temat rozwoju poszczególnych instytutów naukowych, ale i na temat rozwoju państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Z największą przykrością pozwolę sobie nie zgodzić się z panem posłem. Jest to sytuacja wyjątkowa.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Zanim przejdę do tego punktu niezgody, chciałabym zauważyć, że projekt budżetu dla Komitetu Badań Naukowych, a szerzej mówiąc, dla nauki, nie spełnia ubiegłorocznego dezyderatu sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Postulowaliśmy, aby nakłady na naukę wynosiły 0,6% produktu krajowego brutto, a one są planowane na poziomie 0,41%. I to proszę umieścić w opinii Komisji o tej części budżetu. Natomiast wyrażam wątpliwość co do zdania pana posła Aleksandra Łuczaka, że wzrost wydatków o 28% na projekty badawcze i celowe jest zasadny. Pozwolę sobie mieć na ten temat odmienne zdanie i to z takiego powodu, że te środki nie są - niestety - w całości wykorzystywane. Przenieść ich na rok przyszły nie można. Oznacza to utratę środków dla nauki.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Bardzo mi przykro, pani minister, i proszę nie traktować tego w żadnej mierze ad personam, ale jest to sfera korupcjogenna. Mogę podać kilka przykładów, kiedy w ramach tzw. projektów badawczych celowych, podmioty prawne mające z nauką związek raczej bardzo luźny wyposażyły swoje zakłady.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">W związku z tym proponuję, aby jednak część z tych środków przenieść do działu, w którym są środki na działalność statutową i inwestycyjną jednostek naukowych oraz na badania własne szkół wyższych. Można założyć tu wskaźnik wzrostu taki sam jak wskaźnik inflacji. Wówczas będziemy mieli więcej porównywalne finansowanie.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">I jeszcze dwa pytania do pani minister. Może przeoczyłam, ale gdzie są w projekcie budżetu środki na restrukturyzację i ewentualne odprawy dla pracowników instytutów, które bądź będą musiały się zrestrukturyzować bądź ulegną likwidacji? Praktycznie finansowanie jest zapewnione tylko dla instytutów zaliczonych do kategorii „A”, natomiast co się będzie działo z pozostałymi?</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Proszę jeszcze zaspokoić moją ciekawość wyjaśniając, co to są przeznaczone „różne wydatki na rzecz osób fizycznych”. Domyślam się, że są to honoraria i być może opłacanie recenzji, ale wolałabym to usłyszeć od pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJanKulas">W naszej dyskusji jest to kolejny ważny etap. Z jednej strony nakłady na naukę wzrastają z 3.050 tys. zł do 3.332.000 tys. zł., ale minimalnie, jak przyznał to uczciwie przedstawiciel KBN, jest to wzrost zaledwie o 1,6%. I to jest podstawowa konstatacja, że ta zgodność będzie trwała w najbliższych czterech czy pięciu latach. Powiedziałbym coś więcej. Tak naprawdę chodzi o miejsce nauki w polityce budżetowej państwa czy w ogóle w polityce państwa na etapie transformacji. Postulat podstawowy, który był formułowany co najmniej pięć lat temu, jeżeli nie w 1990 r., dotyczył tego, aby na naukę przeznaczać 1%, a nie 0,6%. To jest wskaźnik europejski, docelowy i zakładam, pani posłanko, że w kolejnej kadencji parlamentu, kolejne rządy postawią sobie za cel przeznaczanie na naukę nie 0,6% nakładów w stosunku do poziomu PKP, ale 1%. To dopiero da szanse polskiej nauce.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełJanKulas">Niedawno studiowałem doświadczenia Irlandii. Są one doskonałe, nowatorskie, twórcze, ale trzeba być Irlandią w Unii Europejskiej, trzeba mieć dostęp do funduszy europejskich, trzeba mieć centrum finansowe, jakie jest w tej chwili w Irlandii i wiele innych okoliczności, których nie ma w przypadku Polski. Przykład Finlandii, jak zauważył pan poseł Aleksander Łuczak, jest nam bliższy i bardziej realistyczny i na tym można by się oprzeć, bo Irlandia to jest już XXI wiek, bo wyprzedza w rozwoju nasz kraj o 20–30 lat i trudno czerpać stamtąd wzory przy tak chudym budżecie państwa. Jednak przy każdej debacie budżetowej trzeba pytać o politykę państwa wobec nauki. Dołączam się do głosów stwierdzających, że ten planowany wzrost jest istotnie bardzo niewielki, niewystarczający i chyba nie daje nam szans sprostania międzynarodowej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełJanKulas">Warto zastanowić się, czy mamy jakieś realne możliwości przy tym budżecie państwa, aby znaleźć jakieś poważne rezerwy na naukę. Nie chodzi tu o 5–6 mln zł. Tu potrzebne są kwoty rzędu kilkudziesięciu milionów i to byłoby może odczuwalne.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełJanKulas">W tym momencie z żalem stwierdzam, że nawet przyglądając się wydatkom na kancelarie - a nie mam na myśli kancelarii prezydenta, żeby nie było wątpliwości - nie znajduję takich możliwości. Znajduję inne źródła pokrycia. W przypadku nauki potrzebne są zupełnie inne źródła i innego rzędu wielkości. Możemy znaleźć się jednak w bardzo trudnej sytuacji. Trzeba ponownie podnieść kwestię wynagrodzeń pracowników nauki. Musi zostać przywrócony system motywacyjny, jeżeli nie w roku przyszłym, to w latach najbliższych. Mam nadzieję, że pani posłanka Krystyna Łybacka nie ma mi tego za złe, że mówię o perspektywie najbliższych pięciu lat. Trzeba oczywiście mieć określone możliwości, być może w tamtym czasie Polska będzie już w Unii Europejskiej. I to może być momentem zwrotnym dla nauki polskiej.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PosełJanKulas">W jakim stopniu nakłady inwestycyjne na naukę spełniają oczekiwania i postulaty środowiska naukowego? Nie jestem w stanie tego ocenić i kieruję to pytanie do przedstawicieli KBN.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#PosełJanKulas">Z pewnym umiarkowanym zadowoleniem oceniam wzrost nakładów na projekty badawcze. Chodzi przecież o to, na co przeznacza się pieniądze w części budżetowej „Nauka”, generalnie na projekty badawcze. I pan poseł Aleksander Łuczak trafnie to wyartykułował.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#PosełJanKulas">Wzrost nakładów na te projekty jest zauważalny i myślę, że zgodzi się z tym pani posłanka Krystyna Łybacka. Czy obejmuje to wszystkie dziedziny nauki? Rozumiem, że są pewne priorytety i mnie wydają się być racjonalne. Przy skromnym wzroście nakładów o 1,6% realnie, tych priorytetów mogłoby nie być. I jest to na pewno duży wysiłek KBN.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#PosełJanKulas">Bardzo mnie interesuje powiązanie nauki z przemysłem i z gospodarką. Część z nas zajmuje się tym od dłuższego czasu, jak sprawić, aby badania naukowe i postęp naukowo-techniczny służył polskiej gospodarce. To z czasem wywołałoby sytuację odwrotną i przekonanie wśród polskich biznesmenów i polskich inwestorów, że warto jest inwestować w rozwój nauki. Dlaczego te mechanizmy nie działają? Co w tym zakresie robi Komitet Badań Naukowych? Czy założenia polityki innowacyjnej państwa do 2002 r. mieszczą się w prezentowanym nam budżecie? Czy problem zwiększenia innowacyjności gospodarki w Polsce do 2006 r. uzyska realne wsparcie w tym budżecie, czy może znajdziemy na to środki dopiero w kolejnych budżetach? Kto wie, czy rozwinięcie innowacyjności gospodarczej w Polsce do roku 2006 nie jest najważniejszym programem i najistotniejszym zadaniem.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#PosełJanKulas">Mówiąc o potrzebie zwiększenia nakładów na naukę, trzeba zadać sobie trudniejsze pytanie, jak przekonać działaczy gospodarczych, przedsiębiorców, że warto inwestować w naukę.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#PosełJanKulas">Komitet Badań Naukowych wydał nie tak dawno broszurę o tym, że warto inwestować w naukę. Jest to bardzo ciekawy materiał. Chciałbym wiedzieć, jak zostało to przyjęte przez gremia gospodarcze, przez samorząd gospodarczy. Czy przedstawiciele nauki współpracują blisko z organizacjami samorządu gospodarczego? To byłby poważny partner, gdyby udało się go pozyskać. Może są tu jakieś dokonania i sukcesy. Może o tym nie wiemy, i warto to przedstawić posłom. Mówię wyraźnie o samorządzie gospodarczym, o przedsiębiorcach, o pracodawcach.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#PosełJanKulas">W jakiej relacji pozostają zaproponowane nakłady do najbardziej podstawowych standardów w zakresie promocji nauki w kraju i na zewnątrz. To pytanie dotyczy także rozmiarów współpracy międzynarodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WiceprzewodniczącyAndrzejJemiołkowski">Ponieważ szkolnictwo wyższe korzysta ze środków, które są w dyspozycji Komitetu Badań Naukowych, pozwolę sobie na pewien komentarz. Zgodnie z aktualnie obowiązującą ustawą budżetową na naukę przeznaczono w bieżącym roku 3.050.000 tys. zł. 16 listopada br. otrzymaliśmy informację, iż na bazie oceny sytuacji finansowej w państwie przeznaczonych będzie w tym roku tylko 2.950.000 tys. zł., a więc o prawie 100 mln zł mniej, niż wynika to z ustawy budżetowej na 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WiceprzewodniczącyAndrzejJemiołkowski">To zmniejszenie w przypadku KBN oznacza zmniejszenie o 3% środków przeznaczonych na naukę jeszcze w bieżącym roku. Jeżeli przyjmujemy, że w projekcie budżetu na 2001 r. będzie to kwota 3.322.000 tys. zł, oznacza to wzrost w stosunku do wykonania roku bieżącego o ponad 12%, ale naprawdę w stosunku kwoty zapisanej w tegorocznej ustawie budżetowej jest to wzrost o 8,9%.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WiceprzewodniczącyAndrzejJemiołkowski">Odnoszenie wielkości nakładów na naukę do wielkości PKB nie jest już może najlepszym parametrem, ponieważ PKB może rosnąć, natomiast dochody budżetu państwa wcale nie wzrastają z tego powodu. Bardzo dobrym parametrem jest natomiast wskazanie, jaką część środków w budżecie państwa przeznacza się na poszczególne działy finansowe z budżetu. W przypadku nauki następuje obecnie zmniejszenie z wielkości 1,95% w budżecie tegorocznym do 1,82% w projekcie budżetu na 2001 r. To właściwie obrazuje sytuację, jaką będziemy mieli w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WiceprzewodniczącyAndrzejJemiołkowski">Pan poseł był uprzejmy zwrócić uwagę na to, że w budżecie KBN są pozycje, które wzrastają o ponad 20%. Oczywiście są takie pozycje, ale nie wiem, czy sprawa wewnętrznego podziału środków jest tutaj najważniejsza. Uważam, że środki, którymi dysponuje KBN, to jest najistotniejsza informacja, jaką powinniśmy przekazać polskiej nauce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WiceprezesKrajowejRadyNaukiZwiązkuNauczycielstwaPolskiegoGabrielKuc">Planowany wzrost nakładów jest bardzo mały, tym bardziej że faktyczny poziom inflacji jest zawsze wyższy od planowanego. Postulowałem, aby przenieść środki przeznaczone na trzy dziedziny projektów badawczych na finansowanie działalności statutowej jednostek naukowych. Płacimy bardzo wysoką składkę do Unii Europejskiej, a praktycznie niewiele zyskujemy, bo nic z tych środków do nas nie wraca.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WiceprezesKrajowejRadyNaukiZwiązkuNauczycielstwaPolskiegoGabrielKuc">Mówi się, że nie ma u nas fachowców, aby te związki z Unią umieli już wykorzystać, aby opracowali odpowiednie dokumenty odpowiadające pewnym procedurom. Tak istotnie jest. Czytałem bardzo poważne opracowanie, w którym stwierdza się, że zasadniczą przyczyną jest to, iż polski warsztat naukowy jest w ogóle do tego nie przygotowany. Nie jesteśmy konkurencyjni, bo nie mamy na czym pracować, mimo że laboratoria zagraniczne chętnie by z nami współpracowały w badaniach i wdrożeniach. Nie jest prawdą, że zasilanie finansowe działalności statutowej przeznacza się tylko na utrzymanie jednostek badawczych. Jeżeli taka jednostka będzie odpowiednio finansowana, będzie mogła również wzbogacać własny warsztat naukowy i własny potencjał intelektualny; dzięki czemu możemy szybciej odzyskiwać te sumy, które przekazujemy teraz Unii Europejskiej. Postulujemy, aby zwiększyć środki na finansowanie projektów badawczych i celowych, ale aby jednak część tych środków przenieść do pozycji na finansowanie działalności statutowej i badań własnych szkół wyższych.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WiceprezesKrajowejRadyNaukiZwiązkuNauczycielstwaPolskiegoGabrielKuc">Chciałbym zapytać panią minister, z jakich to pozycji zabrano 100 mln zł ze środków budżetu tegorocznego przeznaczonych na naukę, aby przekazać tę kwotę do Ministerstwa Finansów. Rozumiem, że Ministerstwo Finansów traktuje to jako pożyczkę, ponieważ ma teraz kłopoty finansowe w innych dziedzinach i powinno te środki w tym roku z powrotem oddać nauce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełAleksanderŁuczak">Korzystam z tego, że wśród nas są profesorowie i przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk i chciałbym zapytać. W wywiadzie, o którym wspomniałem, pan rektor Ziejka pisze w ten sposób: „w KBN „wymyślono” system, który promuje instytucje Polskiej Akademii Nauk. Granty przyznawane uczelniom są trzykrotnie niższe niż analogiczne przy tej samej wartości merytorycznej granty dla jednostek Polskiej Akademii Nauk”. Ile jest w tym prawdy, a ile jest subiektywnej oceny profesora i rektora wyższej uczelni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Po tej serii wypowiedzi proszę o zabranie głosu panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">W celu przybliżenia naszego wkładu do Programu Ramowego Unii Europejskiej chcę poinformować, że jesteśmy członkiem stowarzyszonym tzn. że mamy prawo uczestnictwa, ale bez prawa udziału w głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Należy stwierdzić, że z punktu widzenia liczby wniosków przyjętych do finansowania w stosunku do liczby zgłoszonych przez nas jesteśmy na pozycji może niezbyt wysokiej, ale nie złej, dlatego że wskaźnik sukcesu wynosi 17%. Natomiast z punktu widzenia nakładów odzyskiwanych w porównaniu z wkładem wniesionym w ciągu dwóch lat 1999 i 2000, kiedy zaangażowanie funduszy uzyskanych wyniosło 52 mln euro, z czego połowę płacił nam fundusz PHARE, polskie jednostki odzyskały 35 mln euro.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Ośmielam się stwierdzić, że jest to bardzo wysoki wskaźnik odzysku funduszy. Zyskuje na tym cały sektor jednostek badawczo-rozwojowych. Bardzo rzadkie są przypadku składania wniosków przez placówki Polskiej Akademii Nauk, co należy od razu wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Z prowadzonych przez te placówki badań nie wynika ich aplikacyjność, a charakter tych badań jest rozpoznawczy czy podstawowy. Wśród sukcesów częściej spotyka się jednostki szkół wyższych, w szczególności politechnik i szkół technicznych, a w małym stopniu korzystają z tego jednostki uniwersyteckie. Sytuacja, jak pan poseł Aleksander Łuczak zechciał określić, daniny na rzecz Unii Europejskiej nie wygląda tak źle w świetle kwot, jakie pozyskaliśmy bezpośrednio z Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">W wielu wypowiedziach mowa była o podziale wewnętrznych środków na naukę. Zdając sobie sprawę z tego, że występuje i korupcjogenność i nierzadko doposażanie przedsiębiorców ze środków na projekty badawcze - moim zdaniem - należy brać pod uwagę stanowisko Komitetu Badań Naukowych, bo nie jest to stanowisko rządu, który dokonuje podziału tych środków zgodnie z ustawą.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Wchodzi w życie nowelizacja ustawy o Komitecie Badań Naukowych, na podstawie której zmienia się system ogłaszania konkursów na projekty badawcze zamawiane i projekty celowe zamawiane.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Po pierwsze - projekty badawcze zamawiane są to badania o charakterze wyprzedzającym i rozpoznawczym, które realizuje nie jedna, ale kilka jednostek w porozumieniu.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Po drugie - w zakresie projektów celowych zamawianych mamy do czynienia z rozwiązaniem wprawdzie pilotowym, ale różnych problemów na poziomie regionów.</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Po trzecie - uruchamiamy program „Pionier”, który opisany jest w załączniku do omówienia projektu budżetu nauki.</u>
          <u xml:id="u-88.9" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Po czwarte - i to jest wyjaśnienie dla pani posłanki Krystyny Łybackiej - rozpoczynamy restrukturyzację jednostek badawczo-rozwojowych, ale rozumianą w taki sposób, że te jednostki muszą opracować projekty programów wieloletnich w kontekście podejmowania prac nad jakimś nowym rozwiązaniem o charakterze towaru, usługi czy linii technologicznej. I planowane środki przeznaczane są na te wszystkie projekty i programy, które mają mieć charakter albo projektu celowego, albo programu wieloletniego badań. To są również środki na programy wieloletnie ustanawiane na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-88.10" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Gdzie są środki przewidziane na restrukturyzację jednostek badawczo-rozwojowych? Już o tym mówiłam. Oznacza to w praktyce ograniczenie środków na dotacje podmiotowe dla tych jednostek. Środki uzyskują te, które są w stanie opracować projekty programów wieloletnich.</u>
          <u xml:id="u-88.11" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Gdy mamy do czynienia z likwidacją jednostek badawczo-rozwojowych, środki na to gwarantowane są w budżetach ministrów nadzorujących konkretne jednostki badawczo-rozwojowe. Takie ustalenie zostało przyjęte przez Radę Ministrów już w połowie lat 90. i jest konsekwentnie realizowane, że likwidacja jednostki dokonuje się kosztem środków na naukę.</u>
          <u xml:id="u-88.12" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Podtrzymuję stanowisko Komitetu Badań Naukowych o słuszności takiego podejścia do sprawy podziału środków i finansowania podmiotowego wyłącznie najlepszych projektów i programów w celu osiągania konkretnych wyników w różnym zakresie badań. W pozycji „różne wydatki na rzecz osób fizycznych”, są to wydatki związane z funkcjonowaniem komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny budżetowej, a także rzecznika tej dyscypliny i jego zastępcy.</u>
          <u xml:id="u-88.13" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Wydatki w dziale 77 są to wydatki na wynagrodzenia członków Komitetu pochodzących z wyboru na opłacanie recenzji indywidualnych i recenzji raportów końcowych, a nie tylko składanych wniosków na koszty posiedzeń sekcji i zespołów opiniodawczo-doradczych. Umieszczenie tych wydatków w dziale „nauka” wynika z ustawy o Komitecie Badań Naukowych.</u>
          <u xml:id="u-88.14" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Systemy wynagradzania są to z reguły zakładowe systemy wynagradzania wynikające z możliwości finansowych jednostek, które same dokonują podwyżek. W placówkach naukowych Polskiej Akademii Nauk jest z reguły tak samo, tzn. poziom wynagrodzeń zależy od możliwości finansowych i pozyskiwania środków z innych źródeł, w tym ze środków budżetowych na naukę, i dyrektorzy tych jednostek mogą dokonywać podwyżek płac.</u>
          <u xml:id="u-88.15" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">W szkolnictwie wyższym działalność naukowa może być opłacana w zależności od decyzji władz uczelni albo stanowić dodatkowe uzupełnienie wynagrodzenia przyznawane pracownikom uczestniczącym w badaniach naukowych, albo też są to środki finansowe wypłacane w formie umów o dzieło i umów zleceń.</u>
          <u xml:id="u-88.16" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Przez okres ostatnich dwóch lat angażowaliśmy duże środki na inwestycje i na doposażenie w komputery, kserokopiarki i podobny sprzęt.</u>
          <u xml:id="u-88.17" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Program zwiększania innowacyjności zakłada wykorzystanie tych środków w trzech działach obejmujących projekty badawcze i projekty celowe. Oczekujemy zarówno zwiększonego napływu wniosków od przedsiębiorców, głównie małych i średnich, jak również liczymy na dużych przedsiębiorców. Jakie są powody niezwiększania udziału środków pozabudżetowych na naukę w produkcie krajowym brutto?</u>
          <u xml:id="u-88.18" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Wielokrotnie również na tej sali podkreślałam, że napływ kapitału zagranicznego do polskiej gospodarki powoduje, że ten kapitał dysponuje własnym zapleczem badawczym, w związku z tym nie będzie się angażował w finansowaniu nauki czy badań rozwojowych na rzecz tych inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-88.19" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Docierają do nas liczne sygnały, że niestety, terminy jakie oferują polskie placówki naukowe na zrealizowanie różnego typu zleceń od przedsiębiorców, są bardzo długie. Przedsiębiorca oczekuje na wykonanie zamówienia w okresie pół roku lub roku, a terminy proponowane przez jednostki naukowe i badawcze są z reguły dwu- lub trzyletnie. To ma też znaczenie dla możliwości pozyskiwania pieniędzy przez jednostki.</u>
          <u xml:id="u-88.20" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Jeżeli chodzi o promowanie innowacyjności, to nie należy liczyć tylko na promocję, którą dofinansowuje Komitet Badań Naukowych w postaci filmów czy udziału w targach i wystawach. Należy raczej liczyć na rozwój komórek i służb marketingowych w samych jednostkach, którym KBN gotów jest pomagać w ich działaniach promocyjnych.</u>
          <u xml:id="u-88.21" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Środki na promocje są w rozdziale „działalność wspomagająca badania” i zapreliminowano je w wysokości 70,5 mln zł. Do tego trzeba doliczyć pozostałe środki przeznaczane na ten cel przez same jednostki.</u>
          <u xml:id="u-88.22" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Wycofanie kwoty 100 mln zł ze środków przewidzianych na naukę w roku bieżącym, ma być przedmiotem ostatecznego rozstrzygnięcia przez Radę Ministrów. Dotychczas takiej decyzji nie ma, tzn. nie wiadomo, ile i kto ma oddać ze swojego budżetu w związku z nieosiągnięciem dochodów budżetu państwa zakładanych w ustawie budżetowej. Jeżeli okaże się, że nauka będzie miała zmniejszone środki o 100 mln zł czy nawet więcej, to oznacza nieprzekazanie środków przez KBN na finansowanie w pierwszej kolejności umów na projekty celowe i projekty zamawiane uruchamiane w formie zaliczek. Nie będą kontynuowane pewne płatności, nie będzie zwiększenia środków na inwestycje budowlane na kwotę ok. 58 mln zł i nie będzie środków na zwiększenie dotacji podmiotowej na działalność statutową.</u>
          <u xml:id="u-88.23" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Zobowiązuję się do przygotowania informacji, o którą prosił pan poseł Aleksander Łuczak, ponieważ mam tylko ogólne dane, które budzą moje wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Rozumiem, że to Komitet Badań Naukowych prowadzi politykę naukową, ale chciałam zwrócić uwagę na dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Pani minister była uprzejma powiedzieć w ramach środków finansowych na naukę nastąpi uruchomienie programu „Pionier”. Otóż zgodnie z klasyfikacją budżetową przygotowaną przez państwa uprzejmie informuję, że finansowanie programu „Pionier” mieści się w podrozdziale 6220 i to nie ma nic wspólnego z rozdziałem 73003. Powiedziała pani, że dotacje celowe na inwestycje zaplanowano w kwocie 451 mln zł. Gdzie jest ta kwota 451 mln zł?</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Pani minister powiedziała, że ten sposób przekwalifikowania środków jest właściwie pewnym rozpoznaniem nowego sposobu finansowania, przy tym rozpoznanie państwo zwiększacie środki o 28% w sytuacji, gdy również w uzasadnieniu piszecie, że nie jest możliwe właściwe oszacowanie nakładów, ponieważ obowiązuje, i słusznie, zasada konkursowego systemu oceny wniosków. Jak można w rozpoznaniu zakładać zwiększenie środków na projekty badawcze o 28%, a na badania własne szkół wyższych zwiększać nakłady tylko o 10%?</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Bardzo interesujący jest rozdział środków w ramach tych kwot zwiększonych o 28%. W dziedzinie nauk przyrodniczych następuje zwiększenie o 6,15%, w dziedzinie nauk technicznych, a więc tam, gdzie jest największa korupcjogenność, następuje zwiększenie o blisko 20%, w dziedzinie nauk humanistycznych, społecznych i nauk ścisłych - o 2? Wiem, że to państwo prowadzicie politykę naukową, ale do Sejmu należy przyjrzenie się tej polityce naukowej, albowiem KBN nie działa w próżni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełJanKulas">W tej kwestii różnimy się z panią posłanką. Dla mnie przyjęte priorytety badawcze wydają się być ważne i bardzo interesujące, i takie są opinie wielu ekspertów. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na jeszcze inne kwestie. Pani minister powiedziała, że na promocję nauki polskiej przeznacza się 72 mln zł. Gdy porównać to z całym budżetem, jest to zaledwie nieco ponad 0,5%. Jak wobec tego można mówić o przyszłości polskiej nauki, jeżeli my nawet 1% nakładów budżetowych nie jesteśmy w stanie przeznaczyć na promocję nauki?</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełJanKulas">Pytałem o współpracę międzynarodową. Odpowiedź mało mnie satysfakcjonuje i proszę o dodatkowe wyjaśnienie. Chciałbym wiedzieć, czy na udział naszych uczonych w sympozjach, konferencjach i innych formach kontaktów i wymiany nie brakuje pieniędzy. Jeżeli nie ma na to dostatecznych środków, należałoby się nad tym zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełJanKulas">Uważam, że w KBN, przy całym szacunku dla jego dużej pracy, często pionierskiej, bo znam tę pracę, nastąpiły ważne zmiany legislacyjne, szczególnie w tym roku. Są nowe zadania, nowe wyzwania dla KBN i to ma wpływ na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PosełJanKulas">Odczuwam jednak niedosyt, jeśli chodzi o współpracę Komitetu Badań Naukowych i środowisk naukowych z gospodarką. Od tego tematu ciągle uciekamy, może nie mamy pomysłów. Tu jest wielkie pole do działania. Doradzam temu i każdemu rządowi, bo tu jest duży rezerwuar poważnych możliwości dla instytucji i placówek naukowo-badawczych. Mam wrażenie, że ten sektor gospodarki i ten partner także w zakresie finansowania jest mało zachęcany do współpracy z nauką. To wiąże się także z pozabudżetowym finansowaniem nauki polskiej.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PosełJanKulas">Z żalem stwierdzam, że możliwości Sejmu, w tym także naszej Komisji, w pozyskiwaniu dodatkowych pieniędzy, we wzmacnianiu priorytetów badawczych są - niestety - na tym etapie rozwoju gospodarki i chudych budżetów, szczególnie tego na 2001 r., niewielkie albo żadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełAleksanderŁuczak">Według mnie przekonanie o tym, że istotą działania KBN jest finansowanie projektów badawczych i przekazywanie środków na badania jest słuszne. Jest to podstawowym zadaniem Komitetu. Uważam, że należy przekazywać pieniądze na przedmiot, a nie na podmiot. Występują tu pewne nieprawidłowości, ale to jest inna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełAleksanderŁuczak">Na poszczególne dziedziny nauk przyrodniczych, technicznych i humanistycznych rozdzielono środki w pewnych proporcjach. Nie jest dla mnie argumentem to, że dział nauk technicznych jest szczególnie korupcjogenny i dlatego dostaje najwięcej środków. Powodem tego rozdziału tych środków jest - moim zdaniem - kosztochłonność tych działów. Humanistyka kosztuje, ale w technice potrzebne są znacznie większe środki, prowadzenie badań w tej sferze jest kosztowniejsze. Jest do dyskusji, jakie tu powinny być proporcje nakładów, ale kierować się trzeba kryterium kosztochłonności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzedstawicielKrajowejSekcjiNSZZSolidarnośćPolskiejAkademiiNaukPrzemysławKędziora">Instytuty Polskiej Akademii Nauk są finansowane z rozdziału - Działalność statutowa i inwestycyjna jednostek naukowych. Oczywiście, granty są doskonałym uzupełnieniem naszych finansów instytutowych, ale jednak podstawowym źródłem finansowania są środki na działalność statutową.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzedstawicielKrajowejSekcjiNSZZSolidarnośćPolskiejAkademiiNaukPrzemysławKędziora">Z danych zawartych w informacji KBN wynika, że wzrost finansowania instytutów PAN ma wynieść tylko 3,5%, czyli po uwzględnieniu planowanego wskaźnika inflacji jest to zmniejszenie nakładów o 3,8%. Czytam też, że preferowane mają być jednostki zaliczone do kategorii „A”. Oznacza to, że 43 instytuty PAN, które są zaliczone do kategorii „A” będą finansowane trochę lepiej, natomiast pozostałe w liczbie ok. 40 będą finansowane znacznie gorzej. Jaki będzie ten podział środków pomiędzy instytuty kategorii „A” i pozostałe?</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PrzedstawicielKrajowejSekcjiNSZZSolidarnośćPolskiejAkademiiNaukPrzemysławKędziora">Chciałbym też wiedzieć, gdzie są środki na odprawy dla pracowników dla tych jednostek, które będą likwidowane? Jeżeli dojdzie do tak drastycznego ograniczenia finansowania instytutów PAN, to dojdzie też do zwolnień pracowników, a także likwidacji niektórych instytutów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WiceprzewodniczącyRadyGłównejSzkolnictwaWyższegoAndrzejJemiołkowski">Muszę nawiązać do tego, o czym mówił pan poseł Aleksander Łuczak. Jako przedstawiciel nauk ścisłych nie mogę ścierpieć, kiedy liczby bezwzględne myli się z ich procentowym ujęciem. Panie pośle, jeżeli jakaś dziedzina jest droga, o tym świadczą liczby bezwzględne, natomiast zwiększenia środków nie dowodzą; w jakim stopniu dana dziedzina jest droga. Uważam, że trzeba o tym pamiętać, że np. do nauk ścisłych należy fizyka, której uprawianie jest bardzo drogie, jeżeli chcemy prowadzić badania na poziomie europejskim. Nie należy mylić pojęć i mam nadzieję, że to, co powiedziałem, wyjaśnia chociaż trochę tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proszę panią minister o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Jeżeli chodzi o program „Pionier”, wyjaśniam, że w zakresie dotacji celowych na inwestycje mieszczą się środki tylko na inwestycje. Natomiast w informacji jest objaśnienie na temat form realizacji tego programu. Cele tego programu będą realizowane przez konsorcja złożone z jednostek naukowych, podmiotów gospodarczych, organów administracji rządowej, organów administracji samorządowej przy założeniu współfinansowania określonych celów. Należą do nich m.in. aplikacje w zakresie nauk obliczeniowych. Będą one dofinansowywane w formie projektów badawczych zamawianych, a w przypadku rozwoju usług sieciowych w formie projektów celowych lub projektów celowych zamawianych.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Wskaźniki wzrostu nakładów dla nauk przyrodniczych w wysokości 6,15% dla nauk technicznych - 19,55% i dla nauk humanistycznych, społecznych i ścisłych - 2,1% są wskaźnikami udziału wydatków dla danego rozdziału w strukturze ogólnych wydatków w dziale „Nauka”. Ta struktura wydatków została przyjęta przez KBN na zasadzie badania tego, jak kształtowała się ta struktura w latach od 1991 do 2000 r. włącznie. Od podstawy wydatków poniesionych w roku bieżącym został naliczony wzrost w wysokości 28% dla każdej z tych dziedzin. KBN stwierdził, że ponieważ w nowej kadencji funkcjonuje dopiero od czerwca br., nie jest w stanie aktualnie określić, która dziedzina w sposób jednoznaczny powinna być wybitnie preferowana. Głosy w dyskusji na ten temat były dokładnie podzielone. Dlatego przyjęto taką propozycję wzrostów.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PodsekretarzstanuMałgorzataKozłowska">Środki na finansowanie współpracy z zagranicą, bilateralnej i multilateralnej otrzymują jednostki w formie dotacji na działalność statutową i część tej dotacji powinna być wykorzystana na te cele. Dodatkowo jednostki, które uczestniczą w programach międzynarodowych oprócz dotacji na działalność statutową mogą otrzymywać dotacje na dofinansowanie kosztów ponoszonych z tego tytułu w kraju. Są tu pełne gwarancje finansowania pod warunkiem uczestniczenia w programie międzynarodowym. Ile dostaną placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk, zależy to od wyników oceny parametrycznej. Stosuje się tu wynikowe obliczenia, ile z ogólnej kwoty 1.311.000 tys. zł dostanie który pion nauki na badania. Wskaźnik wzrostu obliczony jest ogółem. Ponieważ część jednostek badawczo-rozwojowych nie będzie już otrzymywała dotacji, tego wskaźnika nie można odnosić do poszczególnych jednostek, a tym samym do poszczególnych pionów nauki. Nie są gwarantowane żadne środki na odprawy dla pracowników zwalnianych z instytutów. Nie ma takiego tytułu w ustawie o Komitecie Badań Naukowych i każda jednostka podejmująca restrukturyzację musi takie środki uwzględniać w ramach swoich możliwości finansowych, ale opartych również na przesłankach merytorycznych, wynikających z programu prowadzenia badań w okresie 2–3 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosłankaKrystynaŁybacka">Po tych wyjaśnieniach szczególnie gorąco podtrzymuję mój pierwotny wniosek o przeniesienie środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Chciałem prosić państwa posłów, aby zgłaszali swoje wnioski do naszej opinii o tej części budżetu. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Rozumiem, że więcej wniosków nie ma.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełMirosławSwoszowski">Dziękuję tym wszystkim, którzy uczestniczyli w tym punkcie obrad.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełMirosławSwoszowski">Przechodzimy do punktu czwartego tzn. rozpatrzenia projektu budżetu na 2001 r. w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk. Głos ma pan wiceprezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Na wstępie chciałbym w nawiązaniu do wypowiedzi kilku osób zabierających dotychczas głos poinformować, że w październiku br. Polska Akademia Nauk zorganizowała w Finlandii wielodniową imprezę pod nazwą „Dni Nauki Polskiej”. W ramach tej imprezy zorganizowaliśmy w wielu miastach, w uniwersytetach i politechnikach kilka specjalistycznych konferencji naukowych oraz odbyła się jedna sesja centralna dotycząca polityki naukowej w Polsce i w Finlandii z udziałem ministrów nauki obu krajów i innych przedstawicieli organów rządowych. Gdy po powrocie z Finlandii zaczęliśmy doprecyzowywać projekt budżetu Polskiej Akademii Nauk, robiliśmy to w stanie wielkiej frustracji i zniechęcenia.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Prawdą jest, iż Finlandia należy do krajów charakteryzujących się najwyższą dynamiką rozwojową i chyba najwyższym procentem nakładów przeznaczonych w produkcie brutto na naukę. Zawdzięcza to temu, że przed ok. 25 lat zapoczątkowano w Finlandii realizowaną świadomie, w sposób niesłychanie konsekwentny i ponad wszelkimi podziałami politykę naukową państwa, ściśle zintegrowaną z polityką gospodarczą. To doprowadziło do wielkich efektów.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Projekt budżetu Polskiej Akademii Nauk, o którym będę mówił, nie obejmuje finansowania działalności badawczej PAN. Jest to zawarte w części budżetowej Komitetu Badań Naukowych, ponieważ KBN finansuje całość badań naukowych w kraju. W związku z tym nasze instytuty badawcze są finansowane według reguł ustalonych w Komitecie Badań Naukowych. Natomiast to, co dotyczy wyodrębnionego budżetu Polskiej Akademii Nauk, obejmuje wydatki na pokrycie kosztów funkcjonowania struktur korporacyjnych PAN, pomocniczych placówek naukowych, takich jak biblioteki i muzea oraz wydatki na utrzymanie jednostek infrastruktury naukowej PAN.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Projekt budżetu PAN został opracowany stosownie do limitu finansowego określonego przez Ministerstwo Finansów. Limit ten w okresie ostatnich miesięcy uległ zmianie, ponieważ pierwotna kwota stanowiła tylko 70% kwoty przyznanej na rok bieżący.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">W rezultacie projekt budżetu PAN został ujęty w dwóch pozycjach, a mianowicie w części dotyczącej budżetu Polskiej Akademii Nauk oraz w części - rezerwy celowe w kwocie 5 mln zł. W sumie kwota ogólna budżetu Polskiej Akademii Nauk wraz z kwotą 5 mln zł zapisanych w rezerwie celowej wynosi 53.906 tys. zł, co stanowi 0,4% wzrostu w stosunku do budżetu roku 2000, a więc znacznie mniej od wzrostu nakładów ogółem na naukę, który ma wynieść 8,9%.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Bez tych 5 mln zł w rezerwie celowej była to kwota znacznie niższa od tej, jaką mieliśmy w roku bieżącym i przyjęcie takiej kwoty uniemożliwiłoby skonstruowanie budżetu PAN na rok przyszły. Musielibyśmy zrezygnować z działalności części komitetów naukowych czy jakiejkolwiek innej. Dlatego też opracowaliśmy i przesłaliśmy do Komisji projekt budżetu PAN przy założeniu, że te 5 mln zł zawarte w rezerwie celowej zostaje włączone do budżetu Polskiej Akademii Nauk, co daje wymienioną już przeze mnie kwotę 53.906 tys. zł, czyli wzrost o 0,4% w stosunku do roku bieżącego. Mam nadzieję, że wszyscy członkowie Komisji mogli zapoznać się z naszym opracowaniem projektu budżetu, ponieważ jest to krótki dokument.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Pozwolę sobie teraz skomentować pewne pozycje budżetowe. Jeżeli postulujemy i traktujemy to jako wniosek i prośbę kierowaną do Komisji, aby 5 mln zł wyłączyć z rezerwy celowej przewidzianej dla PAN i od razu włączyć tę kwotę do budżetu PAN, uzasadniamy to tym, iż budżet musi być jednolity i spójny. Te 5 mln zł ujęte teraz w rezerwie ma być przeznaczone na pokrycie na poziomie roku bieżącego kosztów współpracy z zagranicą, w tym utrzymanie placówek zagranicznych PAN, opłacenia składek do organizacji międzynarodowych, na pokrycie kosztów działalności międzynarodowej prowadzonej przez komitety naukowe PAN oraz częściowo na pokrycie kosztów związanych z działalnością merytoryczną i obsługą administracyjną oddziałów terenowych PAN.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Ponieważ ten ogólny wzrost nakładów razem z tymi 5 mln zł wynosi 0,4% w stosunku do roku bieżącego, musieliśmy z tej kwoty przeznaczyć 876 tys. zł na pokrycie wydatków Studium Języków Obcych oraz wydatków bieżących Domu Rencisty PAN. Gdyby wzrost nakładów w naszym budżecie był większy niż tylko o 0,4%, wydatki te pokrylibyśmy z innych pozycji budżetowych. To, co postulujemy, jest absolutnie niezbędne, jeżeli nie chcemy doprowadzić do katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Chcę przy okazji poinformować, że Polska Akademia Nauk w tej części budżetowej bez finansowania placówek badawczych może się niechlubnie poszczycić w ciągu ostatnich lat najwyższą dynamiką spadku nakładów budżetowych ze wszystkich podmiotów. Z roku na rok, jak wiemy, procent produktu krajowego brutto malał, ale w ramach tego procentu budżet Polskiej Akademii Nauk też malał szybciej niż wszystkie inne pozycje budżetu państwa. Mamy największą dynamikę spadku, na co są dowody w postaci danych statystycznych. Świadczy o tym także owe 0,4% wzrostu przewidziane na 2001 r. Grozi nam katastrofa, dlatego że wielu naszych działań nie jesteśmy w stanie sfinansować biorąc pod uwagę dodatkowo fakt, że przed kilkoma dniami otrzymaliśmy decyzję Ministerstwa Finansów o odebraniu nam z naszego budżetu tegorocznego 3,5% środków. Nie byłoby to może wielką tragedią, gdyby to było rozłożone w ciągu całego roku budżetowego, ale to kumuluje się w jednym, i to ostatnim, miesiącu roku. Jest to zmniejszenie o 42% środków budżetu planowanych na grudzień.</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">W kwotach bezwzględnych zmniejszono nam budżet grudniowy o kwotę 1.600 tys. zł. W tej chwili trwają intensywne prace myślowe, aby rozstrzygnąć, z jakich wydatków mamy zrezygnować. Bierzemy pod uwagę różne możliwości włącznie ze zwróceniem się do 350 członków Polskiej Akademii Nauk o rezygnację z grudniowego uposażenia. To - niestety - może dać oszczędności w kwocie zaledwie 500 tys. zł. Skąd wziąć pozostałe 1.100 tys. zł?</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Możemy nie wypłacić uposażeń pracownikom. Będzie to przypadek po raz pierwszy notowany w historii Polskiej Akademii Nauk po wojnie, że w jakimś miesiącu nie wypłacono pensji pracownikom nauki. W przemyśle, w zakładach państwowych zdarza się, że nie wypłaca się pensji, ale w nauce zdarzy się to po raz pierwszy. Być może będziemy musieli zrezygnować ze spłaty innych zobowiązań, które poczyniliśmy. Nie opłacimy czynszów, opłat za energię elektryczną i innych. Tragedii tu nie będzie, tyle tylko, że trzeba będzie to wszystko opłacić wraz z odsetkami w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Pozbawienie Polskiej Akademii Nauk kwoty 1.600 tys. zł w jednym miesiącu, w grudniu stwarza sytuację katastrofalną. Co z tym zrobić? Na ten temat będzie musiało wypowiedzieć się Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk, które odbędzie się w połowie bieżącego miesiąca. Może członkowie PAN zrezygnują z grudniowej wypłaty, ale muszą być o tym poinformowani.</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukJerzyKołodziejczak">Muszę powiedzieć w imieniu własnym i chorego prezesa Polskiej Akademii Nauk, że mamy obecnie bardzo ograniczoną zdolność do kierowania tą instytucją z tych właśnie powodów. Pozostaje ogromna odpowiedzialność bez jakichkolwiek możliwości wywiązania się z obowiązków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Proszę o wygłoszenie koreferatu pana posła Jana Zaciurę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełJanZaciura">Na wstępie wyrażę dwie uwagi metodologiczne, jakie nasunęły mi się po wysłuchaniu dyskusji na temat budżetu szkolnictwa wyższego, KBN oraz wystąpienia pana prezesa na temat budżetu Polskiej Akademii Nauk. Ponieważ w dyskusji pojawiły się wątpliwości, jakimi parametrami, jakimi wskaźnikami powinniśmy się posługiwać, uważam, że powinniśmy utrzymać się w tych wskaźnikach, które zawarliśmy kiedyś w rezolucji Sejmu, a także kilkakrotnie w dezyderatach Komisji kierowanych do Prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełJanZaciura">Stwierdzaliśmy w rezolucji i w dezyderatach, że w sferze nauki zachodzą pewne zjawiska, które zwiastują, że tak dalej nie można prowadzić polityki naukowej przy systematycznym spadku nakładów na naukę z budżetu państwa. Uważam, że podawanie w wątpliwość tego wskaźnika stałego spadku nakładów jest niecelowe. Możemy stosować inne wskaźniki pomocnicze, jak chociażby wskaźnik procentowy udziału nakładów na PAN w ogólnym budżecie nauki i zachodzące w tym zakresie relacje.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PosełJanZaciura">Szkoda, że pani minister Małgorzata Kozłowska opuściła nasze obrady, bo dyskusja, jaką prowadzimy, wskazuje, że jesteśmy w przełomowym momencie, żeby nie powiedzieć dramatycznym. Jeden problem to jest wielkość nakładów z budżetu państwa na następny rok na naukę w całości, a na Polską Akademię Nauk w szczególności. Drugi problem to jest pozycja wyjściowa do roku przyszłego, inaczej mówiąc, wykonanie budżetu tegorocznego i konsekwencje zapowiedzianych blokad czy cięć budżetowych, bo nazwijmy to po imieniu.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PosełJanZaciura">Pani minister Małgorzata Kozłowska nie potrafiła powiedzieć, jakie mogą być tego konsekwencje. Pan prezes Jerzy Kołodziejczak próbował pokazać, jakie to będzie miało skutki dla funkcjonowania PAN w roku bieżącym i w roku przyszłym. Są to okoliczności nadzwyczajne i dlatego nasza Komisja powinna też nie lękać się i podejmować decyzje o charakterze nadzwyczajnym. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że Polska Akademia Nauk jest państwową instytucją naukową, że ma określone cele do zrealizowania, określone ustawowo i traktowanie PAN jako petenta, który może być mniej wartościowy czy mniej doceniany, jest to dla mnie co najmniej niezrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#PosełJanZaciura">Gdy analizuję, jak ustala się budżet dla PAN w ciągu ostatnich lat, a w tym roku w szczególności, dochodzę do wniosku, że żadnych powodów merytorycznych nie ma dla takiego spadku nakładów w budżecie PAN. Może jest taka przyczyna, że ktoś kogoś nie lubi i w związku z tym szuka prostych oszczędności, co może się skończyć bardzo źle.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#PosełJanZaciura">Polska Akademia Nauk to jest 80 placówek naukowych, 8600 pracowników, 766 profesorów, 4100 pracowników naukowych i naukowo-badawczych i to jest ogromny potencjał. I w tej sytuacji proszę zwrócić uwagę, że projekt budżetu Komitetu Badań Naukowych zakłada realny wzrost nakładów na rok 2001 nominalny o 8,9%, a w projekcie budżetu Polskiej Akademii Nauk zakłada się nawet nominalny spadek nakładów. Gdyby nie rezerwa celowa w kwocie 5 mln zł, o której tu była mowa, to mielibyśmy wskaźnik minusowy w stosunku do nakładów w roku bieżącym. Obecnie po pewnych drobnych zmianach jest to wskaźnik wzrostu o 0,4%, czyli o co najmniej 7% mniej od planowanego wskaźnika inflacji. Te wielkości są zupełnie niezrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#PosełJanZaciura">Mówiłem we wcześniejszej fazie dyskusji, że chciałbym znać uzasadnienie wprowadzania w budżecie aż tak wielu rezerw celowych. Z powołaniem się na art. 66 ust. 2 ustawy o finansach publicznych stwierdzam teraz kategorycznie, że rezerwa przewidziana na finansowanie współpracy zagranicznej, a faktycznie na wniesienie przez nas składek do organizacji międzynarodowych jest prowadzona nie wiadomo dlaczego, ponieważ nie odpowiada temu kryterium, że tworzymy rezerwy tylko kiedy nie wiemy, co nas czeka. Wiemy co nas czeka. Trzeba zapłacić zobowiązania międzynarodowe, utrzymywać kontakty międzynarodowe, realizować ponad 70 umów zawartych przez Polską Akademię Nauk w tym zakresie. Skoro te wszystkie zobowiązania są znane, to po co ta rezerwa? Posługując się zapisem art. 66 i ust. 2 ustawy o finansach publicznych uważam, że wniosek Polskiej Akademii Nauk, aby kwotę tej rezerwy włączyć do budżetu PAN, jest jak najbardziej uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#PosełJanZaciura">Komisja powinna zaakceptować zmniejszenie wydatków w dziale „Administracja publiczna” o 476 tys. zł w budżecie PAN, a więc jest to wewnętrzne przesunięcie, aby w wyniku tego zwiększyć wydatki na działalność dydaktyczną o 76 tys. zł, na utrzymanie Domu Rencisty PAN zwiększyć wydatki o 400 tys. zł. Należy przenieść kwotę 500 tys. zł z wydatków majątkowych na wydatki w dziale „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego”.</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#PosełJanZaciura">Biorąc pod uwagę niedoszacowanie budżetu Polskiej Akademii Nauk poniżej poziomu inflacji nakłady przewidziane w budżecie PAN należałoby zwiększyć o 3.759 tys. zł z rozdysponowaniem tych środków na inwestycje, np. na bibliotekę w Gdańsku, na utrzymanie stacji zagranicznych PAN, na utrzymanie bibliotek PAN i Muzeum Ziemi oraz na finansowanie komitetów naukowych PAN. Źródłem pokrycia ma być rezerwa budżetowa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Jeszcze o głos prosi pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełJanKulas">Skłaniam się do wnosząc w sprawie przeniesienia środków z rezerwy do budżetu PAN. Uzasadniono to wystarczająco. Miałem okazję przyjrzeć się pracy bibliotek PAN. Pan poseł Jan Zaciura uprzedził mnie wnosząc o przyznanie środków dla biblioteki PAN w Gdańsku. Składam wniosek o dofinansowanie, a przynajmniej przywrócenie finansowania bibliotek PAN na poziomie co najmniej tego roku. To jest elementarne minimum, które ma szansę przebicia się w Komisji Finansów Publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełMirosławSwoszowski">Dziękuję wszystkim za udział w tej części obrad. Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>