text_structure.xml 425 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej odnoszące się do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. otrzymaliśmy dopiero przed chwilą. Każda jego część wymaga oddzielnego omówienia. Wszystkie uwagi i propozycje ww. Komisji (zawarte w jej opinii) będziemy szczegółowo rozpatrywać w ciągu dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poszczególne części projektu ustawy budżetowej na 1995 r. pozostające w sferze zainteresowań Komisji Polityki Społecznej, będziemy rozpatrywać w kolejności ustalonej w porządku dzisiejszych obrad (najpierw Państwowa Inspekcja Pracy, potem Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych itd.).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z naszych doświadczeń wynika, że dokładne określenie godziny, o której dana część projektu przyszłorocznego budżetu może być omawiana, nie będzie w tym wypadku możliwe. Można przypuszczać, iż końcowe pozycje porządku dziennego będą rozpatrywane bardzo późno wieczorem. Ustalonych czasokresów omawiania poszczególnych punktów nie udaje się nam zazwyczaj dotrzymać, przez co powstaje małe zamieszanie.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozpoczynamy od omówienia projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy (część 43 projektu ustawy budżetowej na 1995 r.).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W przedstawionych członkom Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów materiałach dotyczących projektu programu działania i projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy staraliśmy się zobrazować podstawę zamierzenia tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W swoim sprawozdaniu ograniczę się do kilku uwag. Pozostaję do dyspozycji, gdyby zaszła potrzeba udzielenia wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na 1995 r. został opracowany według zasad Prawa budżetowego. Wzięliśmy pod uwagę zalecenia Rady Ochrony Pracy, która kilka tygodni temu zatwierdziła nasz program działania.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Stanowisko Komisji Polityki Społecznej w sprawie projektu naszego budżetu jest nam doskonale znane.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W planie budżetowym uwzględniliśmy nie tylko wydatki, ale i dochody będące następstwem kar nakładanych przez Państwową Inspekcję Pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Wydaje się, że wydatki zaplanowaliśmy oszczędnie i zgodnie z naszymi celami. Wyniosą one w 1995 r. 642.30 mln zł, co stanowi wzrost o 37,9% w stosunku do budżetu z 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Zwracam uwagę Komisji na strukturę naszego budżetu. Ponad 3/4 ogólnej kwoty wydatków stanowią wydatki osobowe wraz z pochodnymi.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Problem wynagrodzeń jest dla nas problemem priorytetowym. Przy wciąż rosnących zadaniach i oczekiwaniach związanych z działalnością Państwowej Inspekcji Pracy wysoko wykwalifikowana i godziwie opłacana kadra inspekcyjna stanowi warunek pełnienia tych zadań i oczekiwań.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W strukturze zatrudnienia Państwowej Inspekcji Pracy główną grupę tworzą pracownicy merytoryczni (inżynierowie i prawnicy). Tylko kilkanaście procent zatrudnionych stanowią pracownicy obsługi administracyjno-technicznej. Rzutuje to, rzecz jasna, na wysokość wynagrodzeń, zwłaszcza jeśli popatrzymy, jak wyglądają te proporcje w innych urzędach.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Prawidłowa polityka płacowa, prowadzona od 4 lat w Państwowej Inspekcji Pracy pozwoliła przeciwdziałać dużej fluktuacji kadr. Uważamy to za duży sukces, biorąc pod uwagę 2-letni okres szkolenia inspektora pracy w szkole wrocławskiej, a zwłaszcza koszty, jakie z tego tytułu ponosimy.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Przy kształtowaniu wynagrodzeń w Państwowej Inspekcji Pracy kierowaliśmy się wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej. W związku ze wzrostem tego wskaźnika do 28%, wnoszę o poprawkę do projektu budżetu naszego Urzędu na 1995 r. Przyrost wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w Państwowej Inspekcji Pracy nie spowoduje wzrostu ogółem wydatków tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W piśmie do przewodniczącej W. Ziółkowskiej zaproponowaliśmy pewne przesunięcia, pozwalające na zrealizowanie przedstawionego przed chwilą postulatu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Pozostawienie niższego wskaźnika spowodowałoby obniżenie realnych wynagrodzeń pracowników, przez co płace w Państwowej Inspekcji Pracy przestałyby być konkurencyjne.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Przeprowadzona przez nas szczegółowa analiza płac z ostatnich 4 lat wskazuje, iż od 1994 r. następuje realny spadek wynagrodzeń w naszym Urzędzie. W 1995 r. będzie się on pogłębiał nawet przy wskaźniku 28%.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Wzrost wynagrodzenia brutto, łącznie ze środkami z zakładowego funduszu nagród w 1995 r. wyniesie ok. 26,3%, czyli dojdzie do kwoty 16.161 tys. zł. Bez środków z zakładowego funduszu nagród, przeciętne wynagrodzenie wyniesie 15.331 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Zaplanowaliśmy zwiększenie liczby etatów o 155, w związku z otrzymaniem przez Państwową Inspekcję Pracy nowych zadań bądź zleconych przez Prezydium Sejmu, bądź wiążących się z nowelizacją Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Już obowiązujący przepis znowelizowanego Kodeksu pracy zobowiązuje nas do rejestracji układów zbiorowych pracy i do badania ich zgodności z prawem.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Pierwsze sygnały, jakie otrzymujemy z 17 okręgowych inspektoratów pracy, świadczą o przedłużającym się oczekiwaniem petentów nawet na informacje.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W 1995 r. na zlecenie Prezydium Sejmu będzie badać i dokonywać oceny skuteczności funkcjonowania przepisów (wydanych w ostatnich 2–3 latach) z punktu widzenia organizacji i ekonomiki.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Obecnie w komisjach sejmowych dyskutuje się nad wejściem w życie (za kilka miesięcy) znowelizowanego Kodeksu pracy, który będzie nakładał na Głównego Inspektora Pracy nowe obowiązki:</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">- wydawanie uprawnień dla rzeczoznawców biur projektowych,</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">- przejęcie nadzoru nad opiniowaniem przez rzeczoznawców projektów w zakresie inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">W związku z powyższym, dodatkowe 155 etatów rozplanowaliśmy w sposób następujący:</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">- 30 etatów dla inspektorów pracy, którzy będą zajmować się nadzorem nad rzeczoznawcami biur projektowych w zakresie opiniowania projektów,</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">- 55 etatów dla inspektorów pracy, zajmujących się rejestracją układów zbiorowych pracy i badaniem zgodności ich postanowień z prawem,</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">- 70 etatów dla inspektorów pracy, prowadzących kontrolę prawidłowości zatrudnienia w aspekcie naruszania bądź omijania przepisów prawa pracy (jest to nowy rodzaj kontroli o charakterze diagnostycznym i rozpoznawczym, różniący się istotnie od pierwowzorów, służących do wyegzekwowania przy pomocy środków prawnych naruszeń obowiązującego prawa).</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Na zlecenie Prezydium Sejmu będziemy prowadzić określone badania, mające na celu wskazane, dlaczego są naruszane przepisy prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">155 nowych inspektorów zostanie poddanych intensywnemu, specjalistycznemu szkoleniu, które trwa 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Co roku przybywa w Polsce kilkadziesiąt tysięcy nowych podmiotów gospodarczych. Na dzień dzisiejszy w rejestrze Państwowej Inspekcji Pracy znajduje się ich ok. 1.400 tys. Trzeba je jak najczęściej kontrolować niestety, obecny stan kadrowy nie bardzo nam na to pozwala.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Przedstawię teraz liczby obrazujące, jak rośnie dynamika działania Państwowej Inspekcji Pracy w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Wzrost działalności kontrolnej, decyzyjnej, stosowania różnego rodzaju środków prawnych, w tym kar, jest wzrostem kilkudziesięcioprocentowym. Tylko w okresie 1992–1993 nastąpił 60% wzrost udzielanych przez nas porad prawnych, technicznych (udzielanych zarówno pracodawcom, jak i pracownikom). Jest to nowy element w działalności Państwowej Inspekcji Pracy, rejestrowany od 3–4 lat. Wraz ze zwiększoną operatywnością oraz z rozszerzonym zakresem kontroli (o kilkadziesiąt procent) rosną wydatki na środki transportu, na delegacje itp. O tym, w tym gronie nie muszę przypominać.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Staramy się wyposażać inspekcje pracy w środki pomiarowo-techniczne i sprzęt komputerowy w celu zdynamizowania ich działania.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Zgodnie z sugestiami Komisji Polityki Społecznej, która nakazała nam zminimalizowanie wydatków na czynsze, kupujemy (w Państwowej Inspekcji Pracy zdarza się to po raz pierwszy) obiekt w Lublinie, za 4.700 mln zł. Negocjacje w tej sprawie trwały ponad rok. Inwestycja ta po kilku latach przyniesie zapewne oczekiwane zyski. Być może uda się nam kupić kolejny obiekt, co w przyszłości zaprocentowałoby zmniejszeniem kosztów.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Oprócz działalności podstawowej (kontrolnej i nadzorczej), prowadzimy szeroką działalność edukacyjno-wychowawczą i nieco węższą wydawniczą, ukierunkowaną zarówno na pracodawców i pracowników, jak i na inspektorów pracy. Robimy to w celu podniesienia efektywności pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Utrzymujemy stałe kontakty z zagranicą (Anglia, Dania, Holandia, Szwajcaria). Większość wyjazdów instruktażowych, organizowanych dla inspektorów pracy, odbywa się na koszt kontrahentów zagranicznych (czasami pokrywają oni tylko część kosztów).</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Chcę prosić Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o poparcie i przyjęcie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na 1995 r. wraz z proponowaną korektą - przesunięciem środków w ramach tego budżetu, tak aby wskaźnik wzrostu wynagrodzeń rzeczywiście wynosił 28%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z ramienia Komisji Polityki Społecznej głos zabierze poseł J. Lityński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanLityński">Komisja Polityki Społecznej, po przeprowadzeniu analizy, pozytywnie zaopiniowała plan finansowy Państwowej Inspekcji Pracy. Nie zdecydowała się jednak na samodzielne wprowadzenie do niego korekty (o której mówił inspektor Celeda), pozostawiając to do decyzji Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Chciała w ten sposób dostosować wzrost płac w Państwowej Inspekcji Pracy do wzrostu wynagrodzeń w całej sferze budżetowej, a zwłaszcza w Najwyższej Izbie Kontroli (charakter pracy NIK i PIP oraz poziom wykształcenia ich pracowników są bardzo podobne).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z ramienia Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów głos zabierze poseł H Góralska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełHelenaGóralska">Mam kilka pytań. Państwowa Inspekcja Pracy należy do jednostek, które same tworzą projekt własnego budżetu. Rząd włącza taki projekt do projektu budżetu państwa, nie ingerując w jego treści merytoryczne. Na tej samej zasadzie tworzy się, m.in. budżety Kancelarii Sejmu i Senatu, a także Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełHelenaGóralska">Jak należy ocenić 37,9% wskaźnik wzrostu wydatków Państwowej Inspekcji Pracy porównując go z analogicznym wskaźnikiem NIK? W której instytucji ten wskaźnik jest większy? A może w obu jest taki sam?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełHelenaGóralska">Proszę o wyjaśnienie wątpliwości wynikających z pisma inspektora Sułkowskiego, które dopiero dzisiaj zostało nam wręczone. Zawarto w nim propozycje zmniejszeń i zwiększeń środków w poszczególnych paragrafach projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy. Rozumiem, że powyższe sugestie zyskały aprobatę Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełHelenaGóralska">W moim przekonaniu, zapisy par. 41 i par. 42 są błędnie sformułowane. Jeżeli zwiększa się środki w par. 11, wynagrodzenia to nie powinno się jednocześnie zmniejszać wydatków na składki ZUS i Fundusz Pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełHelenaGóralska">Proszę o wyjaśnienie czy jest to błąd, czy też w obydwu kwestionowanych przeze mnie paragrafach była taka superata, że nawet zwiększając par. 11 można je (par. 41 i par. 42) zmniejszyć.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełHelenaGóralska">Państwowa Inspekcja Pracy domaga się dodatkowych 155 etatów, przedstawiając kalkulację związanych z tym kosztów tylko na 10 miesięcy. Wiadomo, że nie wszystkie dodatkowe etaty zostaną wykorzystane z dniem 1 stycznia. Będą one obejmowane sukcesywnie, w ciągu całego przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełHelenaGóralska">Wiem z doświadczenia, że po przydzieleniu dodatkowych etatów nie zawsze trzeba robić kalkulację na 10 miesięcy, ale wystarczy - np. na 8 lub 6. Nie zatrudnia się wszystkich od razu. Powinni to być ludzie z odpowiednim przygotowaniem, a nie „łapanka z ulicy” zwykłych bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełHelenaGóralska">Wydaje mi się, że dodatkowe 155 etatów w Państwowej Inspekcji Pracy pochłonie zbyt dużo pieniędzy. Związany z tym okres kalkulacyjny nie powinien trwać 10 miesięcy, ale - 7 czy 6.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełHelenaGóralska">Przedstawiłam swoje pytanie i wątpliwości odnośnie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełHelenaGóralska">Mam jeszcze jedno pytanie. W 1990 r. wydane zostało rozporządzenie Rady Ministrów umożliwiające podwyższenie składki na ubezpieczenie społeczne w przypadku stwierdzenia przez Państwową Inspekcję Pracy rażącego naruszenia warunków pracy. Nie pamiętam, czy w 1900 r., czy w następnym skorzystano z tej możliwości tylko dwukrotnie. Rozumiem, że rozporządzenie nadal obowiązuje. Czy jest ono obecnie martwym aktem prawnym i czy możliwości z niego wynikające były należycie wykorzystane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Prosimy o odpowiedzi. Po nich nastąpi kolejna tura pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Na pierwsze pytanie poseł Góralskiej bardzo trudno jest nam odpowiedzieć, ponieważ nie znamy relacji pomiędzy wydatkami Najwyższej Izby Kontroli a wydatkami Państwowej Inspekcji Pracy. Osobiście odpowiem tylko na ostatnie pytanie. Potem oddam głos pani dyr. Witkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Państwowa Inspekcja Pracy co roku zgłasza mniej więcej 20–30 wniosków o podniesienie 7% składki. Rozporządzenie Rady Ministrów jest w tym zakresie aktem prawnym, wyjątkowo ułomnym. Od początku jego obowiązywania wnosiliśmy do ministra pracy i polityki socjalnej prośby o jego nowelizację. Dosłownie miesiąc temu otrzymaliśmy projekt nadesłany przez ministra Millera; ustosunkował się on do naszych sugestii w zakresie zmian poszczególnych przepisów bardzo pozytywnie. W projekcie tym nie przewiduje się składki 7%, lecz składkę elastyczną 1–7%. Wcześniejszy przepis uważam za bezsensowny, gdyż nie odróżniał on sytuacji, gdzie pogorszenie warunków pracy było minimalne, od tej, gdzie było ono maksymalne. W ten sposób niezależnie od rodzaju naruszenia, zakład pracy karany był składką 7%.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Chcieliśmy nawiązać do rozwiązań tzw. składki zróżnicowanej (mamy nadzieję, że wejdzie ona w życie), która łamałaby pewne bariery psychologiczne i u pracowników, i u pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Wcześniej operowano wskaźnikami liczbowymi odnoszącymi się do wypadków przy pracy i do chorób zawodowych. Proponuje się wprowadzenie innych wskaźników (nieliczbowych), np. częstotliwości i ciężkości wypadków przy pracy, charakteryzujących w sposób rzeczywisty warunki pracy w zakładzie pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Myślę, że po ukazaniu się odpowiednich przepisów, które może już w styczniu zostaną wprowadzone, korzystanie z rozwiązań wspomnianego już rozporządzenia Rady Ministrów będzie znacznie efektywniejsze. Zarówno Państwowa Inspekcja Pracy, jak i Państwowa Inspekcja Sanitarna będą miały prawo korzystania z tych rozwiązań. Dotychczas, ze względu na ułomność przepisów Państwowa Inspekcja Sanitarna nie mogła z nich korzystać. Korzystała z nich tylko Państwowa Inspekcja Pracy, na co mamy dowody. W wielu przypadkach sądy odrzucały nasze wnioski ze względu na nielogiczną i niespójną konstrukcję odpowiedniego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#ZastępcaGłównegoInspektoraPracyRyszardCeleda">Oddaję głos dyrektor Witkowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Zapisy par. 41 i par. 42, o których mówiła poseł H. Góralska (jest o nich mowa również w piśmie pani przewodniczącej Ziółkowskiej) nie są obciążone żadnym błędem. Mimo tego, że zwiększyliśmy wydatki w par. 11 o kwotę 4.750 mln. zł, (w pierwszej, złożonej przez nas wersji budżetu) nie pomniejszyliśmy wydatków w par. 41 i par. 42 o przewidywane koszty zwolnień lekarskich. Po uzyskaniu informacji z Ministerstwa Finansów, że wszystkie inne resorty odliczają przewidywane koszty zwolnień lekarskich przy pomocy określonego wskaźnika zachorowalności (okresy zwolnień nie są wliczone do okresów składkowych), wszystko jeszcze raz przeliczyliśmy, w wyniku czego znaleźliśmy oszczędności. W związku z tym zaproponowaliśmy zmniejszenie wydatków w par. 41 i par. 42 o kwotę 1.770 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Dlaczego wydatki związane z dodatkowymi etatami skalkulowaliśmy na 10 miesięcy, a nie - np. na 7 lub 6? Oczywiście w tym przypadku można by było przyjąć i krótszy okres. Należy jednak uwzględnić fakt, że Ośrodek Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy ustala pewien harmonogram szkoleń inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Trudno jest dzisiaj przewidzieć, czy uda się nam wypełnić dodatkowe etaty już w I półroczu 1995 r. Ze względu jednak na nowe zadania zamierzamy prowadzić taką politykę kadrową, aby przyjąć nowych pracowników jak najszybciej. Dla nich to właśnie, zgodnie z ubiegłoroczną sugestią, przyjęliśmy niższe średnie wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">W budżecie na 1994 r., dla nowo zatrudnionych osób przyjęliśmy średnie wynagrodzenie w kwocie 9.600 tys. zł. Wynagrodzenie to zwaloryzowaliśmy wskaźnikiem przyjętym dla całej sfery budżetowej (28%). Stąd też średnie wynagrodzenie dla nowo zatrudnionych w 1995 r. wyniesie 12.288 tys. zł; podkreślam, że wiąże się to z podwyższeniem średniego wynagrodzenia dla pracowników dotychczasowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam kilka bardzo szczegółowych pytań. Doceniam działalność Państwowej Inspekcji Pracy, lecz z pewnym zażenowaniem stwierdzam, że prawie wszystkie pozycje wydatkowe w jej budżecie na przyszły rok są skalkulowane bardzo wysoko, począwszy od wydatków na energię (są one znacznie wyżej skalkulowane niż wskaźnik wzrostu cen energii), poprzez wydatki na usługi niematerialne (wzrost o 50%), opłaty i składki (wzrost o 35,5%), aż po wydatki na podróże służbowe krajowe (wzrost o 45,4%). Spoglądając na tak skalkulowany budżet, wydaje się, że żyjemy w państwie wszelakiej szczęśliwości. Wszystkie wydatki wzrastają dość znacznie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Porównując z innymi projektami budżetów na rok przyszły, projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy jest źle skonstruowany (tak jakbyśmy nie mieli żadnych problemów finansowych).</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mając świadomość znaczenia Państwowej Inspekcji Pracy, nie będę powstrzymywać się od zasugerowania jej kierownictwu samodzielnego podjęcia decyzji w sprawie obniżenia wydatków. Jeżeli propozycje zmniejszenia wydatków nie zostaną wysunięte przez innych, sama zaproponuję określone „cięcia”. Myślę, że w projekcie budżetu ww. instytucji jest jeszcze spora nadwyżka, a przynajmniej, został on zaplanowany w taki sposób, jakby cały budżet państwa nie miał żadnych kłopotów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W tej chwili zwracam się do posła Lityńskiego. Z jego wypowiedzi zrozumiałam, że komisja Polityki Społecznej nie chciała sama podejmować konkretnej decyzji w zakresie przesunięć środków budżetowych, gdyż decyzje takie zapadają na posiedzeniach Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W piśmie Głównego Inspektora Pracy została sformułowana opinia, iż Komisja Polityki Społecznej pozytywnie zaopiniowała wniosek o wzrost wskaźnika wynagrodzeń w Państwowej Inspekcji Pracy. W związku z tym, chcę spytać, czy ww. Komisja wydała opinię pozytywną, czy też nie wydała żadnej? Jakie właściwie jest jej stanowisko w omawianej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Podzielam pogląd poseł Góralskiej w kwestii wzrostu zatrudnienia w Państwowej Inspekcji Pracy. Z każdym wzrostem zatrudnienia wiąże się wzrost wydatków na płace.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Spoglądam w tej chwili na płace w Najwyższej Izbie Kontroli, których wysokość została określona w projekcie budżetu tej instytucji na 1995 r. W stosunku do 1994 r. wynagrodzenia, nagrody i pochodne wzrosną tam o 34,3% (jest to wzrost wyższy niż zanotowany w PIP). Biorąc pod uwagę średnią płacę, jest ona wyższa w Państwowej Inspekcji Pracy (zaraz sprawdzę to dokładnie).</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Słyszę jednak, że płaca w NIK jest wyższa. Nie zmienia to faktu, że średnia płaca w wysokości ok. 15 mln zł w 1995 r. w stosunku do średniej krajowej 6.888 tys. zł, stanowi dosyć duże wynagrodzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanLityński">Jeżeli chodzi o płace w Państwowej Inspekcji Pracy, Komisja Polityki Społecznej stwierdziła, iż w pierwotnym projekcie budżetu tej instytucji (bez erraty) został niewłaściwie ustalony wskaźnik, którego wysokość określiła Rada Ministrów w drodze nowelizacji projektu budżetu państwa (podniesiono ów wskaźnik z 2% do 5%, a następnie do 6%).</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanLityński">Nasza Komisja wyraziła pogląd, iż wzrost płac w Państwowej Inspekcji Pracy powinien być dostosowany do wzrostu płac w całej sferze budżetowej, a szczególnie do płac w NIK ze względu na podobny charakter pracy obydwu instytucji, a także podobny poziom wykształcenia ich pracowników (inspektorów NIK i inspektorów prac).</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJanLityński">Zaproponowaliśmy Państwowej Inspekcji Pracy, aby przedstawiła swoje sugestie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Oceniamy je pozytywnie tylko o tyle, o ile wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w PIP i w NIK będzie podobny. Jeżeli w NIK zostanie ustalony wskaźnik zgodnie z erratą do projektu budżetu państwa, nasza opinia odnośnie niektórych propozycji Państwowej Inspekcji Pracy będzie pozytywna. Oczywiście powinniśmy spoglądać na wydatki całościowe.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełJanLityński">Jeżeli chodzi o wydatki na podróże służbowe krajowe, nasza Komisja zawsze zwracała uwagę, że praca inspektorów pracy wiąże się, m.in. z podróżami. W związku z tym, wzrost wydatków na te podróże może się zwrócić w postaci zwiększonej kontroli przestrzegania bezpieczeństwa pracy, a tym samym - zwiększonych grzywien w przypadku nie przestrzegania bezpieczeństwa pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wysokość grzywien, o których mówił poseł Lityński, wcale nie rośnie, biorąc pod uwagę dochody budżetowe Państwowej Inspekcji Pracy. W budżecie na 1995 r. zakłada się taką samą kwotę wpływów z tytułu kar i grzywien, jak w 1994 r. Być może źle to odczytuję. W takim razie, proszę o sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławStec">Najpierw chciałbym ustosunkować się do dochodów własnych Państwowej Inspekcji Pracy. Na koniec września 1994 r. dochody własne tej instytucji zostały zrealizowane na kwotę 31 mld zł. Dodając do tego jeszcze jeden kwartał, będzie to ponad 40 mld zł. W związku z tym, kwota 43 mld zł planowana na 1995 r. jest, według mnie, zaniżona o co najmniej 12 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełStanisławStec">W pełni podzielam zdanie pani przewodniczącej, że koszty usług niematerialnych, dotacji na inwestycje oraz koszty podróży służbowych (krajowych) są w PIP znacznie zawyżone. Wzrost płac również uważam za nieco zawyżony, zwłaszcza jeśli chodzi o nowo zatrudnionych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełStanisławStec">Jeżeli Państwowa Inspekcja Pracy będzie przyjmować nowych pracowników przez cały następny rok, to jednocześnie nie może ich wszystkich uwzględniać do dwóch podwyżek, planowanych na 1995 r. w całej sferze budżetowej (podwyżki lutowa i czerwcowa). W związku z tym stawka wynagrodzenia 12.288 tys. zł przewidziana dla nowo przyjmowanych pracowników jest nieco zawyżona. „Cięcie” w wydatkach budżetowych Państwowej Inspekcji Pracy wydaje się niezbędne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełWiesławSzweda">Mam trzy uwagi. Pierwsza z nich (mam nadzieję, że Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów weźmie ją pod uwagę) dotyczy niesamowitego wzrostu wynagrodzeń (powyżej średniej wynagrodzeń) w tych wszystkich instytucjach, w których budżety rząd nie ingeruje. Przykładem takiej instytucji jest Państwowa Inspekcja Pracy. Sądzę, że Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów powinna w tej sprawie zająć bardziej zdecydowane stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełWiesławSzweda">Po drugie, nie dociera do mnie argumentacja PIP, że wzrastają jej zadania. Wiele innych instytucji również otrzymało zwiększoną gamę zadań, a podwyżki wynagrodzeń będą w nich znacznie niższe. Do przedstawicieli Państwowej Inspekcji Pracy mam tylko jedno pytanie. Wszyscy doskonale wiemy, że w 1994 r. bardzo dużo podmiotów gospodarczych (szczególnie prywatnych) odeszło od zawierania umów o pracę na czas nieokreślony, zastępując je umowami zlecenia (nie zawieranymi w pełnym wymiarze czasu pracy), od których nie płaci się składek ZUS. Czy PIP interesowała się tym i czy coś robiła, aby temu zaradzić?</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełWiesławSzweda">Biorąc pod uwagę sugestię pani przewodniczącej, nie wierzę, że Państwowa Inspekcja Pracy sama dokona weryfikacji swego budżetu. Dlatego też zgłaszam wniosek o „obcięcie” wydatków budżetowych tej instytucji o 50 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJózefKaleta">Podzielam wątpliwości pani przewodniczącej w sprawie planowanego wzrostu wydatków PIP w 1995 r. Czym PIP uzasadnia prawie dwukrotny wzrost wydatków w 1995 r. na podróże zagraniczne w stosunku do przewidywanego wykonania budżetu w 1994 r.? Jedynym argumentem jest to, że podróże te odbywają się na koszt instytucji zapraszających.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełMaciejManicki">Chcę zgłosić sprzeciw w stosunku do wniosku posła Szwedy, w sprawie zmniejszenia nakładów na Państwową Inspekcję Pracy. Zwracam uwagę, że Sejm w br. nałożył na tę instytucję wiele nowych obowiązków, wymagających od jej pracowników bardzo wysokich kwalifikacji bardzo często korespondujących z zakresem ich dotychczasowej wiedzy, ale równie często wychodzących poza jej ramy. Mam tu na myśli szczególnie ustawę o układach zbiorowych pracy, ich rejestracji, badaniu ich zgodności z prawem, a także badaniu samych procedur rejestracyjnych. Zadania te wymagają znacznie częstszej niż dotychczas obecności inspektorów w zakładach pracy, co będzie się wiązało z wydawaniem dziesiątków tysięcy aktów prawnych typu układów zbiorowych pracy.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełMaciejManicki">Szczególnie 1995 r. będzie w tym zakresie rokiem intensywnej pracy, ponieważ będą w nim wchodzić w życie nowe układy zbiorowe pracy. W następnych latach będziemy mieli do czynienia co najwyżej z aneksami do tych układów (dotyczącymi najczęściej tylko kwestii płacowych). Cały wysiłek z tym związany spada na Państwową Inspekcję Pracy (i to zwłaszcza w 1995 r.) Mam tu cały czas na myśli zadania nałożone na tę instytucję przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełMaciejManicki">Muszę powiedzieć, że z zaniepokojeniem postrzegam fakt, iż projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy nie przewiduje dalszego zwiększenia wydatków związanych z wymienionymi przeze mnie zadaniami. Rozumiem, iż przyczyną tego jest obawa przed nadmiernym wzrostem wydatków.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełMaciejManicki">W związku z nowelizacją w I kwartale 1995 r. całego prawa zbiorowych stosunków pracy na Państwową Inspekcję Pracy zostaną nałożone nowe zadania, które będą musiały być realizowane z dniem wejścia w życie owej nowelizacji (nie później niż od połowy przyszłego roku). Będzie to stanowiło istotne obciążenie dla tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełMaciejManicki">Pojawia się w związku z tym pytanie czy Państwowa Inspekcja Pracy tym nowym zadaniom podoła? Jest to pytanie wybiegające w przyszłość; proponuję się w nie zbyt mocno nie zagłębiać, ponieważ przyjęliśmy zasadę, że nie przewidujemy w budżecie państwa wydatków związanych z ustawami, które ewentualnie zostaną wprowadzone w życie. Niemniej jednak zmniejszanie wydatków PIP uważam za nieuzasadnione. Sprzeciwiam się takiej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Do dnia dzisiejszego jest pod wrażeniem raportu, jaki Główny Inspektor Pracy opublikował w czerwcu 1992 r. Raport ten opisywał fatalny stan warunków bezpieczeństwa pracy. Odsyłam do niego wszystkich zainteresowanych, aby wiedzieli, o czym teraz mówimy. Myślę, że przedstawiciel PIP popełnił tu pewien błąd taktyczny (prezentując swój budżet - mówił o płacach). Płace te należą do najwyższych w kraju, podczas gdy inne płace są dramatycznie niskie, przede wszystkim pracowników sfery budżetowej zatrudnionych np. w domach pomocy społecznej. Może to wywołać wrażenie, że mamy tu do czynienia z jakimś marnotrawstwem środków. Bardzo proszę, aby przedstawiciele PIP zechcieli się ustosunkować do wniosków o zmniejszenie wydatków w ich instytucji. Poza tym, powinni wykazać, co konkretnie zamierzają zrobić, wykorzystując pieniądze przyznane im w budżecie państwa. Na ile coś jest pilne, na ile potrzebne? Co będzie, jeśli nakłady na Państwową Inspekcję pracy zostaną zmniejszone?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełWiesławPiątkowski">Czy i w jakiej mierze Państwową Inspekcję Pracy interesują problemy związane z ochroną pracy rolników? Czy proponuje się w tym zakresie jakieś zmiany, ewentualnie wzrost zadań?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zaraz udzielę głosu przedstawicielom Państwowej Inspekcji Pracy. Chcę się jednak podzielić pewną refleksją. Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów powinna przykładać jednakową miarę do wszystkich części budżetowych, mając na uwadze, że nie tylko Państwowa Inspekcja Pracy ma rozszerzone zadania. Nowe zadania będzie miała np. Najwyższa Izba Kontroli, której funkcjonowanie zostanie zmodyfikowane nową ustawą. Ponadto, jeżeli zakłada się wzrost wydatków na energię, materiały biurowe itd., należy go zmierzyć jednolitą dla wszystkich miarą. Nie może być tak, że jedna instytucja zakłada wzrost nakładów na wyposażenie biurowe o 40–50%, a druga (oszczędniejsza) o 10–15%.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z drugiej strony trudno jest żądać od członków Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, aby określili pożądany wzrost środków na daną działalność i jej ewentualne rozszerzenie. Państwowa Inspekcja Pracy należy niewątpliwie do instytucji, w których zaplanowano bardzo wysoki wzrost wydatków i bardzo zaniżony wzrost dochodów budżetowych. Byłoby dobrze, aby przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy sami zasugerowali propozycje „cięć” po to, aby nie robić tego w sposób automatyczny. Jeśli takie propozycje nie padną, o „cięciach” zadecyduje Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Najpierw chciałabym ustosunkować się do pytań związanych ze wzrostem wynagrodzenia. Pani przewodnicząca stwierdziła, iż płace w PIP rosną w znacznie większym stopniu, niż ma to miejsce w NIK. De facto, fundusz wynagrodzeń PIP nie osiąga tak dużego wzrostu. Paragrafy 11 i 17 należy rozpatrywać łącznie. Jeżeli tak uczynimy, okaże się, że fundusz wynagrodzeń wzrośnie o 26,5%. Kolejne 9,1% wzrostu tego funduszu spowodowane jest wzrostem etatów o 155. Stąd bierze się 35,6% wzrost funduszu wynagrodzeń w Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Następne pytanie dotyczyło rzekomego zaniżenia planu dochodów. W czasie opracowywania projektu budżetu na 1995 r. zauważyliśmy, iż wykonanie dochodów Państwowej Inspekcji Pracy w 1994 r. będzie stosunkowo niskie. Nie mogliśmy w tym momencie przewidzieć, jak będą się kształtować w II półroczu tego roku wysokości grzywien i kar, nakładanych przez inspektorów pracy.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">W związku z tym, w stosunku do planu z 1994 r. założyliśmy wzrost przyszłorocznych dochodów o 150,9%. Jeżeli teraz porównamy ten wskaźnik z przewidywanym wykonaniem dochodów za 11 miesięcy br., możemy go uznać za zbyt asekuracyjny. Jednak w projekcie budżetu na 1995 r. zastrzegliśmy, iż jeżeli wzrośnie wysokość nakładanych grzywien i kar, to dochody nasze mogą być wyższe.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Bez względu na to, czy zaplanujemy jakieś dochody czy nie, inspektorzy pracy, jeżeli stwierdzą naruszenie prawa, każdorazowo obowiązani są nakładać grzywny. Pragnę się jeszcze ustosunkować do wypowiedzi pani przewodniczącej o wysokości naszych wydatków bieżących. Wysokość wydatków opracowaliśmy zgodnie z założeniami otrzymanymi od ministra finansów. Cały nasz budżet wzrasta zgodnie ze wskaźnikiem inflacji. W niektórych paragrafach notujemy większe wzrosty (od tego wskaźnika). Wynikają one wyłącznie z przyznania nam dodatkowych 155 etatów. Wiąż się z tym większe wydatki na szkolenie, które jak już powiedziałem, trwa 2 lata. W tym roku szkolimy inspektorów zatrudnionych w 1994 r.; musimy też rozpocząć szkolenie kolejnej kadry inspektorskiej. Wzrost wydatków w par. 37 obejmuje właśnie szkolenia. Kolejny wzrost (w par. 40) odnosi się do czynszów. Wraz ze wzrostem zatrudnienia powinny one wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">W wyniku negocjacji z przedstawicielami firm udaje się nam utrzymać czynsze na prawie stałym poziomie (mamy na to dowody). Nie mamy natomiast wpływu na wszelkiego rodzaju świadczenia - koszty energii, centralnego ogrzewania, wywóz śmieci itd.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Zwiększenie zatrudnienia powoduje zwiększenie powierzchni biurowej, a to z kolei przyczynia się do zwiększenia opłat za energię oraz za rozmowy telefoniczne. Wzrost wydatków budżetowych Państwowej Inspekcji Pracy, który wydaje się bardzo wysoki, jest spowodowany, przede wszystkim dodatkowymi etatami (zatrudnieniem nowych osób).</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Jeżeli popatrzymy na wydatki na podróże zagraniczne to tak, jak powiedział inspektor Celeda, bardzo często się zdarza, że pokrywa je strona zapraszająca. Porównując w tym zakresie projekt budżetu na 1995 r. z przewidywanym wykonaniem budżetu tegorocznego, rzeczywiście otrzymamy wzrost o 59%. Jednak w porównaniu z planem na 1994 r. jest on niewielki.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#DyrektordepartamentuwGłównymInspektoraciePracyGrażynaWitkowska">Nie mamy do końca pewności czy polityka, którą prowadzimy wobec organizacji międzynarodowych i krajów od nas bogatszych, będzie skutkowała sponsorowaniem wyjazdów przez stronę zapraszającą. Stąd zaplanowaliśmy 59% wzrost nakładów na podróże zagraniczne, wzięliśmy pod uwagę możliwości wzrostu kursu dewiz, cen biletów lotniczych, diet i cen hotelowych. Są to jedyne przyczyny wzrostu wydatków na podróże zagraniczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełStanisławStec">Składam wniosek o zaplanowanie w budżecie Państwowej Inspekcji Pracy na 1995 r. większego wzrostu dochodów, nawet o 12 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z informacji, które posiadamy wynika, że PIP już w końcu września wykonał swoje dochody zaplanowane w budżecie tegorocznym. Wniosek o zwiększenie dochodów w budżecie na 1995 r. jest wnioskiem wielce zasadnym.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wzrosty, o których mówiła dyr. Witkowska, nie są tylko wzrostami płac. Jeżeli wydatki na usługi niematerialne wzrastają o 49,7%, na usługi materialne - o 39%, na podróże służbowe krajowe - o 45,5%, na podróżne zagraniczne - o 59%, na dotacje na inwestycje - o 59,6%, to mamy do czynienia z ewidentnie wysokim wzrostem we wszystkich pozycjach planowanego budżetu PIP.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy w tej sprawie chciałby ktoś jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#EkspertPrezydiumSejmuprzyRadzieOchronyPracyPiotrKrasucki">Za tydzień obchodzę 40-lecie swej pracy w charakterze lekarza przemysłowego. Przez cały ten okres miałem okazję przyjrzeć się zarówno rezultatom działań PIP, jak i zaniechaniem tych działań. Zaniechanie lub ograniczenie działań tej instytucji, spowodowane brakiem środków, doprowadza do katastrofalnych strat finansowych, będących wynikiem masowych zatruć, czy zachorowań na bazie złych warunków pracy. W ciągu 40 ostatnich lat podobnych zjawisk obserwowaliśmy wiele.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#EkspertPrezydiumSejmuprzyRadzieOchronyPracyPiotrKrasucki">Sądzę, że inwestowanie w ochronę zdrowia ludzi pracy i w prewencję prowadzoną przez Państwową Inspekcję Pracy jest wyjątkowo opłacalne i bardzo szybko staje się rentowne.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#EkspertPrezydiumSejmuprzyRadzieOchronyPracyPiotrKrasucki">Nie chodzi mi o utrzymywanie wszystkich wydatków PIP na poziomie zaplanowanym w budżecie na 1995 r. (tam, gdzie można je zmniejszyć, należy to zrobić). Biorąc jednak pod uwagę zwiększenie obsady pracowników i zwiększenie zakresu zadań Państwowej Inspekcji Pracy, apeluję do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o nierobienie w tym zakresie żadnych oszczędności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJózefNowicki">W sprawie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy nie chcę wypowiadać się jedynie jako poseł, ale również jako ekspert Prezydium Sejmu przy Radzie Ochrony Pracy. Pragnę ustosunkować się do pierwszej części wypowiedzi pani przewodniczącej, która stwierdziła, że nie da się zakwestionować ważności działań PIP jako organu nadzoru i kontroli nad warunkami pracy.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełJózefNowicki">Chcę zwrócić uwagę, że w związku ze zmianami, które zachodzą w całym układzie ekonomicznym naszego kraju zdania PIP zwiększają się niezależnie od wielkości zaplanowanych na ich realizację środków.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełJózefNowicki">Zmiany, które dokonują się w układzie przekształceń własnościowych, pociągające za sobą drastyczne, pozorne oszczędności na środkach asygnowanych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą (produkcyjną) na ochronę pracy oraz bezpieczeństwo i higienę pracy, powodują, że liczba i zakres kontroli, jak również wnioski formułowane przez inspektorów pracy obejmują znacznie większy krąg podmiotów, niż było to jeszcze parę lat temu.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełJózefNowicki">Ewidentnie rośnie liczba zagrożeń wypadkami przy pracy, w tym wypadkami śmiertelnymi. Przeciwdziałanie temu jest wielkim zadaniem, które ma do spełnienia Państwowa Inspekcja Pracy.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PosełJózefNowicki">W planowanie zamierzeń na 1995 r. instytucja ta (przy akceptacji Rady Ochrony Pracy) przyjęła na siebie dwa poważne zadania:</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PosełJózefNowicki">- ograniczenie „szarej strefy”, jeśli chodzi o zatrudnienie pracowników (eliminowanie zatrudnienia „na czarno”) - jest to dzisiaj dość powszechne zjawisko i mamy nadzieję, że działania inspektorów pracy skutecznie ograniczą jego zakres,</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#PosełJózefNowicki">- podjęcie szerokiej działalności na rzecz przeciwdziałania katastrofom - w ostatnich latach mieliśmy do czynienia w naszym kraju z bardzo poważnymi katastrofami.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#PosełJózefNowicki">Chcę przekonać członków Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, iż wzrost środków na podróże służbowe stwarza możliwość dokonywania przez inspektorów pracy większej liczby kontroli, czyli większej liczby czynności wchodzących w zakres ich uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#PosełJózefNowicki">Teraz chciałbym się ustosunkować do prac płacowych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Chcę zachęcić posła Nowickiego, aby podobne opinie wygłaszał przy omawianiu projektu budżetu oświaty lub służby zdrowia. Wszyscy wiemy, jak „tragicznie” wyglądają te projekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełJózefNowicki">Proszę mi pozwolić dokończyć swoją wypowiedź. Pozyskanie pracowników do Państwowej Inspekcji Pracy nie jest sprawą łatwą. Powinni to być ludzie o wszechstronnym wykształceniu, przygotowani zawodowo do wykonywania czynności kontrolnych. Stąd biorą się ich wyższe płace od wynagrodzeń w innych działach gospodarki. Ma to jednak swoje uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełJózefNowicki">Uwzględniając to wszystko, co już powiedziałem, chcę zgłosić wniosek przeciwny do wniosku posła Szwedy. Wnoszę o utrzymanie wydatków Państwowej Inspekcji Pracy na poziomie założonym w projekcie budżetu tej instytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Rozumiem chęci naszej Komisji do ograniczania wydatków i zwiększania dochodów. Są jednak takie działy gospodarki narodowej, w których nie można tego robić. Dotyczy to również Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Chcę potwierdzić to, co mówili moi przedmówcy. Powołana przez Sejm Rada Ochrony Pracy rozszerzyła zadania merytoryczne (w tym kontrole) Państwowej Inspekcji Pracy nie tylko po to, aby poprawiać warunki pracy, dbać o zdrowie pracowników, zwiększać prewencję, ale także w celu rozszerzenia kontroli.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Nakłady na PIP wrócą do budżetu państwa. Jeśli już w tym roku udało się przy dużej dyscyplinie wydatków i przy zwiększonej wydajności skuteczności (może nie wszystkich) kontroli osiągnąć spodziewane efekty, to po zwiększeniu nakładów będą one jeszcze lepsze. Każdego miesiąca, środki przeznaczone na Państwową Inspekcję Pracy wracają z powrotem do budżetu; nie giną one gdzieś po drodze, lecz wracają. Stąd na etapie projektowania budżetu nie możemy ograniczać wydatków, a tym samym zmniejszać zakresu zadań merytorycznych tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Projekt budżetu PIP na 1995 r. został już wstępnie uchwalony (zaopiniowany) przez Radę Ochrony Pracy i zanalizowany przez Komisję Polityki Społecznej. Oba te organy sejmowe wyraziły się o nim pozytywnie. W związku z tym, mamy obowiązek, jako członkowie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, wziąć pod uwagę wyniki prac tych dwóch, tak ważnych ciał.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Popieram wniosek mojego przedmówcy o utrzymanie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na 1995 r. w przedłożonej nam wersji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rada Ochrony Pracy znajduje się w trochę innej sytuacji niż Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Opiniuje ona tylko własny budżet i nie musi dostrzegać braku pieniędzy na oświatę, służbę zdrowia, rolnictwo itd. oraz faktu, że wzrosty nakładów na wymienione przez chwilą dziedziny są znacznie niższe niż w PIP. Rada Ochrony Pracy ocenia rzeczywistość z trochę innej perspektywy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełHelenaGóralska">Wydaje mi się, że projekt budżetu Państwowej Inspekcji Pracy jest rzeczywiście bardzo „luźny” i dostatni. Nie twierdzę, że tylko ten jeden budżet jest taki. Wszystkie projekty budżetowe, nie wymagające akceptacji rządowej są bardzo „luźne”.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełHelenaGóralska">Zrobiłam zestawienie wydatków ogółem instytucji, który budżety nie wymagają akceptacji rządu. Państwowa Inspekcja Pracy jest w tej klasyfikacji na szóstym miejscu, za Najwyższą Izbę Kontroli, a przed Krajową Radą Radiofonii i Telewizji, Sądem Najwyższym, Naczelnym Sądem Administracyjnym. Każda z wymienionych przeze mnie instytucji mówi, że ma zwiększone zadania.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełHelenaGóralska">Wydaje mi się, że nie powinniśmy już dzisiaj dokonywać „cięć” w budżecie PIP na kwotę 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełHelenaGóralska">Pamiętam, że kiedyś została utworzona mała podkomisja ds. instytucji pozarządowych, w której pracach uczestniczyli przedstawiciele owych instytucji. Na forum tej podkomisji udawało się ich przekonać do dobrowolnych ograniczeń wydatków budżetowych. Było to w 1992 r. Dzięki temu bardzo dużo środków udało się odzyskać.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełHelenaGóralska">Chodzi mi tylko o to, aby wszystkie instytucje pozarządowe traktować tak samo. Nie mówię o potrzebie zmniejszenia wydatków o jakąś konkretną kwotę (np. o 50 mld zł), choć zgadzam się z opinią, iż budżet Państwowej Inspekcji Pracy jest budżetem dostatnim. To o czym mówiłam, traktuję jako propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Nie mogę zgodzić się z poseł Góralską, iż wszystkie instytucje powinny być traktowane jednakowo. Są przecież instytucje specyficzne. A taką jest zapewne Państwowa Inspekcja Pracy. Chcę zwrócić uwagę na fakt, że Komisja Polityki Społecznej bardzo szczegółowo analizowała projekt budżetu tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Poseł Szweda pytał, jakie dodatkowe obowiązki nałożono na PIP. W tym roku Sejm przyjął trzy nowe rozwiązania prawne (trzy nowe ustawy): znowelizowany Kodeks pracy, nowelizację ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawę o składkach ZUS od umów zleceń. W ustawach tych na PIP został nałożony obowiązek uruchomienia w obszarach przez nie regulowanych dodatkowej kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Dodatkowa kontrola odnosi się także do pracy rolników.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Poseł Stanisław Wiśniewski (niez.)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Nie można nie uwzględniać faktu, że pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy jako jedni z nielicznych (biorąc pod uwagę pracowników instytucji rządowych i sejmowych) są narażeni na różnego rodzaju „zachęty” ze strony pracodawców, którzy naruszają Prawo pracy lub nie przestrzegają określonych norm warunków pracy. Nie można ustalać płac ww. instytucji, porównując je z płacami w innych urzędach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełStanisławStec">Pragnę przypomnieć, iż rozpatrywaliśmy już jedną z części budżetowych, nie wymagających akceptacji rządowej. Chodzi tu o projekt budżetu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, której wydatki w 1995 r. obniżyliśmy o 35 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Obniżyliśmy też wydatki inwestycyjne Kancelarii: Prezydenta, Sejmu i Senatu. Nie są to więc sytuacje wyjątkowe. Zachęcam poseł Z. Grzebisz-Nowicką, aby odstąpiła od swego wniosku. Gdy rozważymy opinię Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie projektu ustawy budżetowej na 1995 r. (odbędzie się to jutro, czyli 7 grudnia) w częściach dotyczących Kancelarii: Prezydenta, Sejmu i Senatu i jeśli okaże się, że nie jesteśmy usatysfakcjonowani sprawozdaniem tej Komisji, możemy powołać specjalną podkomisję, o której mówiła poseł Góralska. To jednak znacznie przedłużyłoby prace nad budżetem państwa.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Powrócimy do tej propozycji po wyczerpaniu listy dyskutantów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełWiesławSzweda">Mym pytania do przedstawicieli Rady Ochrony Pracy oraz do posła Wiśniewskiego. Czy troska, jaką tutaj przejawiamy wobec PIP, nie należy powielić w stosunku do Wyższego Urzędu Górniczego i do płac pracowników zatrudnionych w górnictwie, szczególnie grupy inżynieryjno-technicznej?</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełWiesławSzweda">Dziwię się, że Rada Ochrony Pracy nie wnioskuje o znaczne zwiększenie budżetu Wyższego Urzędu Górniczego, zapewniające inspektorom zatrudnionym w tym urzędzie większe podwyżki zarobków w stosunku do pracowników zatrudnionych w górnictwie (szczególnie do kadry inżynieryjno-technicznej). Przedstawiciele Rady Ochrony Pracy patrzą na problem tylko z jednego punktu widzenia, nie rozstrzygając go kompleksowo.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełWiesławSzweda">Nowa, wprowadzona w tym roku ustawa - Prawo geologiczne i górnicze zdecydowanie w większym zakresie rozszerza kompetencje Wyższego Urzędu Górniczego, niż ma to miejsce w przypadku Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełWiesławSzweda">Nie widzę, aby Rada Ochrony Pracy wyciągnęła w tym zakresie jakieś wnioski w celu zapewnienia jednolitego systemu. Chodzi mi o takie usytuowanie Wyższego Urzędu Górniczego, aby mógł on prawidłowo wykonywać swoje zadania. Rada Ochrony Pracy broni tylko jednej instytucji, Państwowej Inspekcji Pracy. Nie zajmuje się ona w ogóle bardzo ważnymi sprawami związanymi z ochroną pracy w górnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Pragnę zmierzać do sfinalizowania omawiania projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy na 1995 r., ale wciąż przybywa dyskutantów. Każda kolejna wypowiedź rodzi następne.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę o rezygnowanie z zabierania głosu. Nie dotyczy to oczywiście przedstawiciela NSZZ „Solidarność”, który wypowie się za chwilę. Po nim zabierze głos przedstawiciel Państwowej Inspekcji Pracy i na tym zamknęlibyśmy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Widzę jednak, że dyskutanci nie zamierzają rezygnować z wyrażenia swego zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzedstawicielkaNSZZSolidarnośćEwaTomaszewska">Zadania Państwowej Inspekcji Pracy na pewno zwiększą się. Jednak w ostatnim okresie wzrost zatrudnienia w tej instytucji (może nie w całości) jest notowany poza jej działalnością podstawową. Relatywnie maleje liczba inspektorów merytorycznych (zatrudnionych w działalności podstawowej). Jest to bardzo niepokojący fakt.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzedstawicielkaNSZZSolidarnośćEwaTomaszewska">Być może w ramach planowanych na 19195 r. środków należałoby, przesuwając odpowiednie środki do działalności podstawowej. Wtedy byłaby szansa na zrealizowanie dodatkowych zadań przy tych samych lub może nawet niższych nakładach finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełMaciejManicki">Chcę zareagować na wystąpienie posła Szwedy, który zwracał się do przedstawicieli Rady Ochrony Pracy w sprawach związanych z Wyższym Urzędem Górniczym. Jego pytanie było co najmniej nie na miejscu. Nie jest kompetencją Rady Ochrony Pracy wypowiadanie się na temat części budżetowych, w których zawarte są środki dla Wyższego Urzędu Górniczego. Stąd też Rada nie wypowiadała się w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełMaciejManicki">Będąc przy głosie, chcę podtrzymać to, co powiedziałem poprzednio. Proszę o pozostawienie bez zmian projektu budżetu PIP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Do przedstawicieli Państwowej Inspekcji Pracy mam prośbę, aby byli skłonni zaproponować nam obniżenie wydatków w niektórych pozycjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełJanLityński">Wyrażam pewne zaniepokojenie faktem, że Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów zmienia się w komisję lobbującą za poszczególnymi częściami budżetowymi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełJanLityński">Nie powinniśmy czekać na rozpatrzenie wszystkich projektów budżetów instytucji pozarządowych, aby utworzyć specjalną podkomisję. Proponuję zatem, abyśmy odbyli krótką rozmowę z przedstawicielami Państwowej Inspekcji Pracy. Dobrze by było, aby brali w niej udział członkowie zarówno Komisji Polityki Społecznej, jak i Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Proszę o 10-minutową przerwę w czasie której, mam nadzieję, wypracujemy jakieś wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełHelenaGóralska">Wycofuję się z pomysłu powołania specjalnej podkomisji. Popieram propozycję posła Lityńskiego, aby sama Państwowa Inspekcja Pracy zasugerowała zmniejszenie swoich wydatków, np. o 15–20 mld zł. Zmniejszenie ich o 50 mld zł może być zbyt drastyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJanuszPiechociński">Popieram głosy mówiące o tym, iż musimy przyjąć jedną miarę dla kształtowania płac w instytucjach niepodlegających jurysdykcji Ministerstwa Finansów. Uważam, że w jednym głosowaniu powinniśmy rozstrzygnąć, iż wzrost płac w tych instytucjach nie powinien być większy niż 6% ponad wskaźnik inflacji (może być też 5% albo 4%), po czym powinniśmy dokonać korekty ich budżetów i dyskutować o pozostałych problemach.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełJanuszPiechociński">W moim przekonaniu, należy oddzielić dyskusję o płacach od dyskusji o pozostałych wydatkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W piśmie, jakie nam przesłała Państwowa Inspekcja Pracy, znajduje się uzasadnienie, z którego wynika, że w jej budżecie dokonano przesunięć w celu spowodowania wzrostu płac o 28%. Myślę, że dobrze to odczytałam.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Natomiast wyższy przyrost wydatków ogółem wynika z zakładowego wzrostu zatrudnienia o 155 etatów.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Problematyczne jest uwzględnienie wydatków związanych z nowymi etatami już od 1 marca 1995 r. (czyli na 10 miesięcy). Może lepiej byłoby je skalkulować na 8 lub 7 miesięcy? Należałoby do tego problemu podjeść bardzo rozsądnie. Nie można owych wydatków uwzględniać na więcej niż 7 miesięcy, skoro ich uruchomienie wiąże się z wejściem w życie całej ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zgadzam się na propozycję posła Lityńskiego, aby powołać mini zespół złożony z przedstawicieli Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Polityki Społecznej, który po rozmowie z reprezentantami Państwowej Inspekcji Pracy wskazałby pozycje, w których można dokonać obniżenia wydatków. Proponuję, aby zespół ten tworzyli posłowie: Stec, Lityński, Piechociński i Wiśniewski.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, że tak ukonstytuowany zespół w ciągu 10 minut rozważy kwestie, o których przed chwilą mówiłam. W celu ich rozstrzygnięcia nie będę rozwiązywała dzisiejszego spotkania, ani nie będę robiła przerwy w obradach naszej Komisji, gdyż przed nami rozpatrywanie kolejnych części budżetowych. Myślę, że można te problemy rozwiązać np. podczas przerwy obiadowej.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">PIP zachęcam do tego, aby zmniejszenia w jej budżecie oscylowały wokół wysokości nie mniej niż 5% ogółu wydatków zaplanowanych na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli chodzi o dochody tej instytucji, to powinniśmy je zwiększyć o 12 mld zł, przyjmując tym samym propozycję posła Steca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Chcę zgłosić kandydaturę posła J. Nowickiego na członka zespołu, który przed chwilą utworzyliśmy. Jest on ekspertem Prezydium Sejmu przy Radzie Ochrony Pracy i został upoważniony do reprezentowania jej stanowiska w sprawie projektu budżetu Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie mam nic przeciwko temu. Bardzo proszę przedstawicieli Państwowej Inspekcji Pracy o samodzielne podjęcie decyzji w sprawie zmniejszenia wydatków budżetowych. Jeżeli to nie nastąpi, będzie o tym decydować Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, co będzie rozwiązaniem najgorszym z możliwych. Proszę członków zespołu o rozpatrzenie tej kwestii w czasie przerwy obiadowej.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Musimy ustalić jego przewodniczącego. Proponuję kandydaturę posła Steca, który zorganizuje spotkanie zespołu z przedstawicielami PIP i je poprowadzi.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Sprawy związane z przyszłorocznymi wydatkami Państwowej Inspekcji Pracy odkładamy na później.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeśli chodzi o stronę dochodową projektu budżetu tej instytucji, padł wniosek o jej zwiększenie o 12 mld zł. Jest to wniosek, który tak jak wszystkie inne, będzie głosowany pod koniec prac Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów nad projektem ustawy budżetowej na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu kolejnej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Sekretarz Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów: Nie omówiliśmy jeszcze gospodarki pozabudżetowej Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Państwowa Inspekcja Pracy powinna dokładnie rozważyć naszą prośbę. Czy w zakresie gospodarki pozabudżetowej Państwowej Inspekcji Pracy (zał. nr 4 do projektu ustawy budżetowej) Komisja Polityki Społecznej wysuwa jakieś propozycje? Czy gospodarka ta była przedmiotem jej analizy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanLityński">Czy pani przewodniczącej chodzi o projekt budżetu gospodarki pozabudżetowej PIP?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Tak. Czy Komisja Polityki Społecznej badała projekt tego budżetu? Czy nie ma do niego żadnych zastrzeżeń? Z tego co widzę, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przechodzimy do omówienia projektu przyszłorocznego budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Dyrektor Braun zaprezentuje nam ów projekt w syntetycznej formie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Nie zamierzam przedstawiać historii naszego Urzędu, niemniej jednak pragnę zaakcentować, iż działa on ponad 3 lata. Jego działalność przybierała różne formy. W pierwszej fazie pracownikami tej instytucji byli głównie kombatanci, członkowie poszczególnych stowarzyszeń. Z wielu względów, m.in. dla kształtowania oblicza Urzędu, był to pożądany stan rzeczy. W chwili obecnej w kontekście zadań na dzień dzisiejszy i perspektywicznych na 1995 r. i następne postrzegamy konieczność dokonania określonych zmian organizacyjnych, w tym przeniesienia ciężaru odpowiedzialności ze spraw weryfikacyjnych (sprawy o przyznanie uprawnień kombatanckich) na sprawy dotyczące opieki nad kombatantami.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Na tle kontroli Najwyższej Izby Kontroli, ujawnił się też problem kontroli wydatków naszego Urzędu. Postawiono przed nami zupełnie nowe zadania (np. pomoc i współpraca z Polakami ze Wschodu). Do tej pory kombatantom z Białorusi, Ukrainy, Litwy czy z dalszych obszarów byłego Związku Radzieckiego (np. z Kazachstanu) udzielaliśmy indywidualnych zapomóg. Występuje jednak konieczność nadania tej pomocy form instytucjonalnych. Chodzi o zapewnienie środków do życia najbiedniejszym Polakom mieszkającym poza wschodnimi granicami naszego kraju. Wspólnie z prezesem ZUS i ministrem pracy i polityki socjalnej opracowujemy w tym zakresie stosowne rozwiązania, opierając się na systemie rent przyznawanych kombatantom mieszkającym w kraju w tzw. trybie wyjątkowym. Aby nasze prace mogły być sfinalizowane, musimy dostosować wysokość rent ewentualnie przyznawanych kombatantom - mieszkańcom innych państw do wysokości środków, jakimi dysponuje ogół społeczeństwa naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Wspólnie z Ministerstwem Spraw Zagranicznych planujemy powołanie rad kombatantów przy konsulatach na Wschodzie. Funkcjonuje tam obecnie ponad 50 stowarzyszeń kombatanckich. Jako Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych nie możemy pozostawać obojętni wobec ich działalności.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">W dalszych ciągu próbujemy jednoczyć wszystkich kombatantów w ramach obchodów rocznicowych. W 1995 r. r. będziemy obchodzić 50 rocznicę zakończenia II wojny światowej, 75 rocznicę bity warszawskiej; musimy zadbać o organizację defilad, umożliwić Polakom mieszkającym poza granicami naszego kraju przyjazd do ojczyzny i odwrotnie - wyjazdy zagraniczne dla naszych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Wszystkie rocznice powodują wzmożoną aktywność środowiska kombatanckiego. Przejawia się ona dodatkowymi obciążeniami dla Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Odnotowujemy masowy napływ wniosków o przyznanie odznaczeń i mianowanie na wyższy - bądź w ogóle na stopień oficerski; obserwujemy wzmożone inicjatywy w sprawach upamiętniania różnego rodzaju wydarzeń. Wszystkie te sprawy muszą znaleźć się w kręgu zainteresowania Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Niektóre z uroczystości zaczną się już w styczniu. Będą one wymagały bardzo dużego zaangażowania ze strony naszych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Wydaje się, że ustawa, na podstawie której funkcjonuje nasz Urząd (niedoskonała, czego dowodem są prace nad jej nowelizacją), nie przewidziała ogromu zadań, jakie postawiło przed nami życie.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Mamy problem z przyznawaniem uprawnień kombatanckich. Na rozpatrzenie oczekuje już 300 tys. akt osobowych; co roku napływa 40 tys. akt. Owe 300 tys. teczek, jakie czekają na uwiarygodnienie, jest efektem rezolucji przyjętej przez Sejm (przy aprobacie Urzędu) w sprawie Polaków poszkodowanych przez III Rzeszę. 9300 teczek zawiera akta osobowe osób, które zostały pozbawione uprawnień kombatanckich przez poprzednie przepisy.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanychWitoldBraun">Zakończyliśmy wymianę 700 tys, legitymacji kombatanckich, co nie oznacza, że wszyscy ich posiadacza są należycie zaewidencjonowani w naszych wykazach komputerowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wypadałoby szczegółowo omówić wszystkie zadania Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Z tego względu, iż pozostało nam jeszcze do rozpatrzenia bardzo dużo części projektu ustawy budżetowej na 1995 r., mam prośbę do dyr. Brauna, aby skoncentrował się na sprawach bezpośrednio wiążących się z dochodami i wydatkami budżetowymi; proszę o bardziej syntetyczne przedstawianie projektu budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Konieczność przejrzenia 640tys. akt osobowych pociąga za sobą określone wydatki budżetowe. Wymaga to pracy wielu osób, a także utworzenia funduszu bezosobowego.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Określonych nakładów wymaga również program komputeryzacji naszego Urzędu. Musimy udoskonalić program komputerowy, z którego obecnie korzystamy.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Kwestia łączności z powszechnym elektronicznym systemem ewidencji ludności wiąże się z kolejnymi wydatkami. Obecnie działa 135 stowarzyszeń kombatanckich, z którymi chcemy współpracować. Pragniemy też utworzyć wojewódzkie rady kombatanckie (działające przy wojewodach). Przy kierowniku naszego urzędu funkcjonuje rada kombatantów. Współpraca z organizacjami kombatanckimi wymaga wyjazdów w teren, gdzie spotykamy się z wieloma kombatantami. Naszym celem jest skoordynowanie prac poszczególnych stowarzyszeń i federacji, a tym samym zjednoczenie ruchu kombatanckiego. Wiąże się z tym znaczący wzrost wydatków budżetowych na delegacje krajowe.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Po stronie dochodów Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zapisano 300 mln zł. Jest to dochód nieco iluzoryczny; pochodzi on głównie ze sprzedaży miesięcznika „Kombatant” wydawanego w 5 tys. egzemplarzy, z czego sprzedawanych jest tylko 2,5 tys. Druk owego pisma musimy mimo wszystko dofinansowywać. Po stronie wydatków przewidziano 852.130 mln zł (wzrost o 27%).</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Pragnę zwrócić uwagę, że Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych od początku swego istnienia odnotowuje niedobór środków. Jest on wynikiem niedoszacowania wydatków związanych z ulgami przysługującymi kombatantom w zakresie opłat radiowo-telewizyjnych i telefonicznych. Co roku ulega on podwojeniu, ze względu na naliczane odsetki i zwiększanie się kosztów jednostkowych.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#WicedyrektorWitoldBraun">90% naszych wydatków, to wydatki obligatoryjne. W dziale „Administracja państwowa” odnotowaliśmy 9% wzrost nakładów, w dziale „Opieka społeczna” - 26%, a w dziale „Różna działalność” - aż 72%. Jeżeli jednak od kwoty 19.900 mln zł, zaplanowanej w ostatnim dziale, odejmiemy wydatki na dofinansowanie Polskiego Czerwonego Krzyża (6 mld zł), to wzrost nakładów w tym dziale nie będzie tak wielki (ok. 20%). Budżet Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych staraliśmy się skonstruować wyłącznie na miarę potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Czasami dają się słyszeć głosy, iż w naszej jednostce są bardzo wysokie płace. Pragnę obalić tę tezę. Przeciętne wynagrodzenie kształtuje się u nas na poziomie 9 mln zł. Jeżeli z ogólnej liczby etatów odejmiemy dwa etaty członków kierownictwa i 11 etatów, którymi dysponuje nasze biuro wojskowe, to wówczas przeciętna płaca obniży się do 7,8 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Dużą część wydatków Urzędu pochłaniają czynsze. Nie posiada on własnych lokali; dzierżawi pomieszczenia od Ministerstwa Przekształceń Własnościowych (stąd tak duży udział czynszów w naszych wydatkach).</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Najwięcej wątpliwości i emocji (szczególnie po kontrolach NIK) budzą dwie sprawy. Dotyczą one nieprawidłowości przy naliczaniu przez Pocztę Polską i Telekomunikację Polską SA obciążeń z tytułu ulg w opłatach telefonicznych i radiowo-telewizyjnych. Pracujemy nad uregulowaniem tego problemu. Nie mogliśmy go szybko rozwiązać, gdyż napotykaliśmy na bariery w postaci przepisów prawnych. Dopiero po wydaniu przez ministra łączności zarządzenie w sprawie szczegółowych zasad stosowania ulg i uprawnień w zakresie usług telekomunikacyjnych udało się nam tę sprawę załatwić tylko, dlatego że pojawił się przepis, który nakłada na kombatantów korzystających z ulg i zwolnień obowiązek corocznego potwierdzenia, w terminie do 31 marca prawa do tych ulg.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Mam nadzieję, że w miarę szybko zostanie uregulowana i druga sprawa, mianowicie - prawo do korzystania z ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych. ustawa z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji w jednym ze swoich artykułów zobowiązuje ministra łączności i przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do uregulowania kwestii związanych z korzystaniem z tych ulg.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Dzisiaj Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wystosował w tej sprawie pismo; mamy nadzieję, że wkrótce przyniesie on efekty. Wydawało się nam, że problem ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych możemy rozstrzygnąć i w inny sposób. Niestety, nasz pomysł spalił na panewce. Nie jest możliwe zastosowanie ryczałtu w zakresie przepływu środków finansowych pomiędzy naszym Urzędem, a Krajową Radą Radiofonii i Telewizji. Nie jest to możliwe w kontekście ustawy o radiofonii i telewizji. Nie jest to również możliwe ze względu na opór kombatantów, występujących przeciw wprowadzeniu rozwiązań ryczałtowych, takich jak przy dodatku energetycznym wypłacanym przez ZUS. Rozwiązania ryczałtowe stanowią ułatwienie dla urzędników, a nie dla kombatantów, dla których wiąże się to z przestrzeganiem terminów płatności i koniecznością udania się do urzędu pocztowego.</u>
          <u xml:id="u-49.11" who="#WicedyrektorWitoldBraun">W dalszym ciągu borykamy się z problemem bieżącej ewidencji. Mamy niedopracowane programy komputerowe, przez co nie możemy na bieżąco kontrolować list, które nadsyłają nam urzędy pocztowe i telekomunikacyjne. Usilnie pracujemy nad rozwiązaniem tego problemu. Mam nadzieję, że w niedługim czasie zostanie on rozstrzygnięty. Wystąpiliśmy nawet z inicjatywą nowelizacji rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 28 października 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-49.12" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Dwie kwestie są dla nas najistotniejsze. Pierwsza związana jest z koniecznością „zdjęcia” z Państwowego Funduszu Kombatantów obciążeń na rzecz osób, które ukończyły 75 rok życia, a druga dotyczy inwalidów I grupy. W chwili obecnej świadczenia na rzecz ww. kategorii osób zostały jak gdyby zdublowane. Świadomie użyłem słów „jak gdyby”, ponieważ w praktyce urzędnik pocztowy nie pyta osoby ubiegającej się o ulgę np. o uprawnienia inwalidzkie I grupy, gdy ta wyciągnie legitymację kombatancką. W tym przypadku określone świadczenia zostaną przyznane na podstawie owej legitymacji.</u>
          <u xml:id="u-49.13" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jeśli oprzeć się na szacunkach Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, można w tym zakresie zaoszczędzić ok. 184 mld zł. Zależy to jednak od tego, jak zostanie to uregulowane przez ministra łączności i przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Chodzi o określenie szczegółowych zasad korzystania z ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile osób pracuje w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">128 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile ludzi zatrudniacie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">139 osób wraz z pracownikami biura wojskowego (112 etatów). Bez pracowników tego biura zatrudniamy 128 pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O ile wzrosną płace pracowników Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przez Urząd nic na ten temat się nie mówi. Proszę określić procentowo ten wzrost.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jest to wzrost 17%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Komisji Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełJanLityński">Komisja Polityki Społecznej po przeanalizowaniu projektu budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, zaopiniowała go pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełJanLityński">Zwróciliśmy uwagę na fakt, iż budżet Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych jest skonstruowany odmiennie od budżetu Państwowej Inspekcji. Gros jego wydatków stanowią dotacje do Państwowego Funduszu Kombatantów (dział „Opieka społeczna”).</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełJanLityński">Niedopuszczalne są zaległości płatnicze z tytułu refundacji ulg w opłatach telefonicznych i radiowo-telewizyjnych.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełJanLityński">Środki, które powinny stanowić dla kombatantów pewien rodzaj pomocy społecznej, w rzeczywistości nie przybierają takiego charakteru ze względu na przesłanki ustawowe. Na bezpośrednią pomoc społeczną przeznaczono 75 mld zł, natomiast na usługi materialne - 666 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełJanLityński">Od 2 lat proponujemy w tym zakresie pewne zmiany, które niestety wymagają zmian ustawowych. O ile sposób uiszczenia opłat za abonament RTV rzeczywiście ułatwia życie kombatantom (odbywa się to automatycznie, bez konieczności wypełniania określonych druków), o tyle sposób pobierania opłat za abonament telefoniczny jest dla nich niewygodnym Powoduje to marnotrawstwo ogromnej ilości pieniędzy, które można by przeznaczyć na autentyczną pomoc społeczną.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełJanLityński">Komisja Polityki Społecznej wraz z Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zwraca się do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów z prośbą o poparcie propozycji zmian w zakresie przeniesienia części pieniędzy z refundacji opłat za abonament telefoniczny na opiekę społeczną. Można to zrobić poprzez całkowite zaniechanie takiej refundacji lub uzależnienie jej wysokości od poziomu dochodów kombatanta. W ten sposób Urząd zamiast automatycznego wypłacania pieniędzy (przez co zwiększają się jego zaległości płatnicze), mógłby udzielać autentycznej, indywidualnej pomocy finansowej.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PosełJanLityński">Płace w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych plasują się na liście urzędów centralnych, podległych rządowi na 16–17 miejscu. Biorąc pod uwagę wysokie kwalifikacje jego pracowników oraz konieczność przeprowadzenia w przyszłym roku weryfikacji, można stwierdzić, iż wynagrodzenia w owym Urzędzie nie są zbyt wygórowane. Komisja Polityki Społecznej przeanalizowała wydatki na obchody rocznicowe. Stwierdziliśmy, że są one zaplanowane zgodnie ze zdrowym rozsądkiem. Nasze wątpliwości wzbudziły jedynie wydatki na obchody 50 rocznicy wyzwolenia Bolonii, zaplanowane w kwocie 1 mld zł. Uznaliśmy jednak, że na tle zeszłorocznych obchodów rocznicy bitwy o Monte Cassino, oszczędności w tym zakresie nie byłyby wskazane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełHelenaGóralska">Chcę zwrócić uwagę na dwie sprawy. Po pierwsze, na liczbę kombatantów, po drugie, na refundację opłat za abonament radiowo-telewizyjny i telefoniczny.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełHelenaGóralska">W omawianym projekcie budżetu nie doszukałam się liczby kombatantów, ale z tego, co wiem, w Polsce, podobnie jak w Grecji, ich liczba wciąż wzrasta. Proszę o określenie tej wielkości (ile jest kombatantów w tym roku, ilu - było w zeszłym). Uprawnienia kombatanckie przechodzą na wdowców i wdowy po zmarłych kombatantach, więc ich krąg stale się poszerza,</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełHelenaGóralska">W interesujących mnie danych nie znalazłam nawet w szczegółowym materiale przygotowanym dla Komisji Polityki Społecznej. Analizując ów materiał, stwierdziłam, że są w nim źle opisane wydatki działu „Opieka społeczna”. Trudno wywnioskować bieżące wydatki i zaległości Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z tytułu refundacji ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych i telefonicznych. Sądzę, że w przyszłym roku materiały na ten temat powinny być przygotowane w sposób bardziej przejrzysty.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełHelenaGóralska">Wracając do kwestii wydatków budżetowych, chcę przypomnieć, że na pokrycie opłat abonamentowych zaplanowano sumę 666 mld zł (3/4 budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych). Niejednokrotnie dało się słyszeć głosy, że nie brak tu różnych nadużyć, że z ulg korzystają ludzie do nich nieuprawnieni itp. Szczerze mówiąc, nie do końca zrozumiałam propozycje zmian, jakie w tym zakresie wysunęli dyr. Braun i poseł Lityński.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełHelenaGóralska">W materiale przygotowanym dla Komisji Polityki Społecznej (w jego końcowej części) znajduje się długi opis tego, jak Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, opiniując projekt rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, postulował umieszczenie w nim przepisu zobowiązującego kombatantów do potwierdzenia rokrocznie uprawnień do ulg w opłacie radiowo-telewizyjnej. Sądzę, że był to słuszny postulat, tylko nie wiem, czy został on uwzględniony we wspomnianym rozporządzeniu. Dalej czytamy, że w dniu 21 lipca Urząd wystąpił z inicjatywą nowelizacji omawianego rozporządzenia. Znów nie wiadomo, jakie były tego skutki? Powtarzam 3/4 wydatków Urzędu Kombatantów i Osób Represjonowanych pochłaniają refundacje ulg w opłatach za abonamenty: radiowo-telewizyjny i telefoniczny (666 mld zł).</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PosełHelenaGóralska">W omawianym projekcie budżetu znajduje się pozycja „Różna działalność”, w której (z niepojętych dla mnie względów) zaplanowano środki wyższe o 72% w stosunku do przewidywanego wykonania budżetu w 1994 r., z tym że osiągną one poziom tylko 19.19 mln zł. Niemniej jednak, Urząd powinien nam tę sprawę wyjaśnić. Jeszcze raz przypominam, że fundamentalną kwestię stanowią tu wydatki związane z ulgami w opłatach abonamentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełWiesławSzweda">Również chciałbym poznać liczbę kombatantów, z tym że interesują mnie dane rozbite na poszczególne lata (np. od 1989 r.) Pragnę także poznać średni wiek kombatantów (czy coraz młodsi ludzie zostają uznani kombatantami?) Ciekawi mnie czy liczba kombatantów będzie nadal wzrastać, czy maleć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy są dalsze pytania na tym etapie dyskusji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełStanisławStec">Mam prośbę do posła Lityńskiego, aby skonkretyzował swój wniosek. Rozumiem intencję tego wniosku. Proszę go jednak skrystalizować. Na str. 284 uzasadnienie do ustawy budżetowej na 1995 r. czytamy, że część środków budżetowych Państwowego Funduszu Kombatantów zostanie przeznaczonych na budowę przychodni specjalistycznej w Warszawie wraz z hotelem. Proszę o bliższe informacje na ten temat. Chcę się upewnić, czy odsetki na pomoc społeczną nie są wykorzystywane na zakupy samochodów bądź nagrody dla poszczególnych działaczy. Kontrola NIK za 1993 r. ujawniła takie przypadki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam nadzieję, że przedstawiciel Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych udzieli precyzyjnych odpowiedzi na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Liczba kombatantów od wielu lat utrzymuje się na tym samym poziomie. Nieznaczny jej wzrost nastąpił w momencie powstania naszego Urzędu, kiedy w szeregi kombatantów zostały włączone grupy Sybiraków i innych kategorii osób represjonowanych. Według danych uzyskiwanych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który wypłaca dodatek energetyczny rencistom i emerytom i pozostałym po nich wdowom, liczba kombatantów kształtuje się na poziomie 860 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy mamy rozumieć, że od 1990 r. liczba kombatantów nie zmienia się?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jak już mówiłem utrzymuje się ona na tym samym poziomie. Część kombatantów umiera. Ich liczba nie zmniejsza się, dlatego że cały czas trwa proces weryfikacji. Sprawy o przyznanie uprawnień kombatanckich są coraz trudniejsze. Wiele osób przy pomocy świadków, próbuje wymusić ich przyznanie. Prowadzenie takich spraw rzutuje na poziom wydatków budżetowych, zaangażowanie pracowników oraz realizację innych zadań. Wiąże się to nie tylko z wydaniem konkretnej decyzji, przesłuchaniem świadków i przeprowadzeniem postępowania dowodowego, ale również z możliwością zastosowania trybu odwoławczego do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Co roku wpływa do nas 40 tys. nowych wniosków, tyle że wnioski wpływające dzisiaj różnią się od tych, jakie otrzymywaliśmy 4 lata temu. We wcześniejszych wnioskach znajdowało się jednoznaczne potwierdzenie określonego muzeum, że dana osoba była np. więźniem obozu koncentracyjnego, albo zaświadczenie z prokuratury lub Ministerstwa Sprawiedliwości, że była ona więźniem politycznym. Wnioski, które otrzymujemy dzisiaj są bardziej złożone.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jeśli chodzi o średni wiek kombatantów, to nie potrafię go precyzyjnie określić. Z informacji przesłanych nam przez GUS (porównanie statystyczne) wynika, że chodzi tu o osoby powyżej 70 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Pragnę zwrócić uwagę, że wdowcy i wdowy po kombatantach nie otrzymują dodatku kombatanckiego, natomiast korzystają z innych ulg należnych kombatantom.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Przejdę do problemu pomocy społecznej, udzielonej kombatantom. Jest ona realizowana za pośrednictwem wojewódzkich zespołów pomocy społecznej. Dotychczas nie zgłoszono projektu nowelizacji zasad jej przyznawania. Kombatantom pomoc społeczna przyznawana jest na innych zasadach niż pozostałej części społeczeństwa, (której przydziela się ją na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej). W tej chwili trwają negocjacje pomiędzy Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych a Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie wypracowania w tym zakresie nowych zasad.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Cały czas wzrasta wysokość minimalnej płacy. W związku z tym wskaźniki, które określono w zasadach tymczasowych opracowanych przez ministra pracy i polityki socjalnej (pełniącego wówczas obowiązki kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych) nie przystają do rzeczywistości. 44 tys. osób, które mogą ubiegać się o zapomogę w wysokości 1,7 mln zł, to niewiele w porównaniu z liczebnością całej populacji kombatanckiej (ok. 5% tej populacji, a czasami nawet mniej, w zależności od formy przyznawanej pomocy).</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Poseł Góralska pytała, czy obowiązek corocznego potwierdzenia prawa do korzystania z ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych i telefonicznych został uwzględniony w właściwych aktach prawnych. Stosowny zapis znalazł się w zarządzeniu Ministerstwa Łączności; przesądzono o tym na posiedzeniu komisji prawnej Urzędu Rady Ministrów. Wykluczono w ten sposób sytuację, kiedy ulga w opłatach telefonicznych przysługiwała kombatantowi już zmarłemu. Tym samym osoba nieuprawniona będzie mogła z niej korzystać przez okres najwyżej 1 roku.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Wspomniane ulgi zostały wprowadzone już w 1982 r. W tej chwili staramy się likwidować związane z tymi zaległości płatnicze narosłe przez ostatnie lata. Jak mówiłem, problem ulg w opłatach telefonicznych jest już rozwiązany. Natomiast kwestie dotyczące ulg w opłatach za korzystanie z radia i telewizji (posiada on największy wymiar finansowy) wciąż pozostają nierozstrzygnięte. W sytuacji, gdy minister łączności wyda stosowne zarządzenie w sprawie ulg w opłatach uiszczanych na rzecz Telekomunikacji Polskiej SA, będziemy nieustępliwi w dążeniu do tego, aby wydał on również (w porozumieniu z przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji) zarządzenie w sprawie ulg w opłatach za abonament radiowo-telewizyjny.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Pojawiają się opinie, że Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych prowadzi tylko jałowe rozmowy z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji. Okazuje się jednak, że Rada ma do załatwienia ważniejsze sprawy niż odpowiedzieć na pismo kierownika naszego Urzędu. Na pewno nie zgodzimy się, aby taki stan rzeczy trwał dalej. Będziemy dążyć do definitywnego rozstrzygnięcia kwestii ulg w opłatach abonamentowych. Próbowaliśmy ją rozwiązać na różne sposoby, np. występując do wicepremiera Kołodki z propozycją rozwiązań kompensacyjnych. Nasze zadłużenie wobec Poczty Polskiej i Telekomunikacji Polskiej chcieliśmy skompensować zadłużeniem tych instytucji wobec budżetu państwa. Niestety, nie pozwalają na to przepisy finansowe. Szukamy zatem innych dróg wyjścia, gdyż chcemy te sprawy uporządkować. Prosiliśmy nawet o uruchomienie na ten cel środków z rezerwy budżetowej. Okazało się to jednak niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Nie chcąc przedłużać obecnego stanu rzeczy, zleciliśmy Poczcie Polskiej dokonanie kalkulacji kosztów Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w zakresie jednorazowego, doraźnego uaktualnienia kartotek osób korzystających z radia i telewizji. Nie chcemy, aby istniały przypadki korzystania z ulg 10 lat po śmierci osoby uprawnionej. Czekamy więc na kalkulacje z Poczty Polskiej. Wysłaliśmy do niej ponaglenia, aby nie przedłużać trwającego już 1,5 miesiąca oczekiwania. Zdajemy sobie sprawę, iż nie jest łatwo dokonać tych kalkulacji w terenie (na obszarze działania pocztowych agend terenowych).</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#WicedyrektorWitoldBraun">72% wzrost nakładów w dziale „Różna działalność” jest niewielki, biorąc pod uwagę wymierną ilość pieniędzy. Taki przyrost procentowy wynika z nałożenia na Urząd nowych obowiązków w zakresie koordynowania i nadzoru działalności finansowej Biura Informacji i Poszukiwań Polskiego Czerwonego Krzyża. Podkreślam, że postawiono przed nami nowe zadania. Dodatkowe pieniądze, związane z realizacją tych zadań, w zasadzie od razu przechodzą na konto Biura Informacji i Poszukiwań Polskiego Czerwonego Krzyża. Biuro jest później przez nas kontrolowane pod względem celowości swoich wydatków.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Zanim budżet PCK przybrał obecną formę, był on wyższy o cały 1 mld zł. Powołano komisję międzyresortową, składającą się z pracowników Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Polskiego Czerwonego Krzyża, która dokonała szczegółowej oceny pierwotnej w wersji budżetu PCK i postanowiła go zmniejszyć o 1 mld zł. W ten sposób nastąpił 72% wzrost nakładów w dziale „Różna działalność” projektu budżetu naszego Urzędu na 1995 r. Jeżeli dokonamy rzetelnego wyliczenia, to okaże się, że wzrost nakładów w tym dziale, związany bezpośrednio z działalnością Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie tylko 20%.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Pominąłem w swoim wcześniejszym wystąpieniu działalność naszego Urzędu w zakresie inwestycji, a także w zakresie opieki zdrowotnej nad kombatantami. Chodzi tu w szczególności o budowę przychodni.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Wszystkie zaległości inwestycyjne przejęliśmy od byłego Urzędu ds. Kombatantów, następnie - od Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej (które przejęło zadania byłego Urzędu ds. Kombatantów). Nowo powstały Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych nie chce realizować nowych inwestycji, gdyż nie jest do tego powołany. Nie mamy w tym zakresie odpowiedniego aparatu. Nie będąc inwestorami, ocenialiśmy celowość prowadzenia danej inwestycji, postępy w jej realizacji, a także tworzyliśmy stowarzyszenia kombatanckie, które miały za zadanie dokonywanie kontroli społecznych w zakresie dynamiki rozwoju konkretnej inwestycji. Jeśli chodzi o inwestycje zdrowotne, inwestorami byli albo minister zdrowia i opieki społecznej, albo wojewódzkie zespoły pomocy społecznej (domy kombatanta).</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Chcę zaznaczyć, iż nadzorujemy działalność merytoryczną 16 domów kombatanta. O ile nie mamy bezpośredniego wpływu na to, co się dzieje w instytucjach leczniczych i uzdrowiskowych, o tyle w domach kombatanta mamy bezpośredni wpływ, przede wszystkim na ich zasiedlenie. 70% pensjonariuszy tych domów stanowią kombatanci.</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jeszcze w tym roku oddamy do eksploatacji przychodnię specjalistyczną przy ul. Dickensa. Inwestycję tę chcemy zakończyć jak najszybciej. Ze względu na zmiany, które zaszły w naszym kraju, odbiega ona od swych założeń pierwotnych. Nie będzie to przychodnia przeznaczona wyłącznie dla kombatantów (miała to być przychodnia diagnostyczno-lecznicza), lecz zespół przychodni specjalistycznych i jednocześnie ośrodek szkoleniowy akademii medycznej, podległy Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej. Jednostka ta będzie miała obowiązek diagnozowania kombatantów, znajdujących się w sytuacjach zagrażających ich zdrowiu, przede wszystkim z Warszawy i woj. stołecznego. Nie wykluczone jest diagnozowanie kombatantów z innych województw, a także z zagranicy (chodzi tu szczególnie o biednych Polaków ze Wschodu).</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#WicedyrektorWitoldBraun">W najbliższych dniach zostanie podpisane stosowne porozumienie między kierownikiem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych a ministrem zdrowia i opieki społecznej. Wtedy też zacznie funkcjonować wspomniana przed chwilą przychodnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Lityński zadał konkretne pytanie w sprawie ulg w opłatach telefonicznych oraz ich weryfikacji. Komisja Polityki Społecznej już kilkakrotnie tę sprawę podejmowała. Dyrektor Braun poinformował nas, że trwają w tym zakresie jakieś prace. Jednak nic konkretnego nie powiedział.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Kiedy zostaną one zakończone? Proszę dyrektora Brauna o jaśniejsze sformułowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Robimy wszystko, aby rozwiązać ten problem jeszcze w tym roku. W 1995 r. pragniemy wejść z nowymi rozwiązaniami formalnoprawnymi. Przedstawiliśmy w tym zakresie różne pomysły m.in. na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej, gdzie były one szeroko dyskutowane. Rozwiązania częściowe powinny być jeszcze skonsultowane z Radą Kombatantów, która funkcjonuje przy kierowniku naszego Urzędu. Dopiero wówczas będą mogły zapaść jakieś decyzje wiążące. Postaramy się jeszcze w tym roku zamknąć sprawę ulg w opłatach radiowo-telewizyjnych, aby w 1995 r. funkcjonowały już nowe rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych pragnie rozwiązać dwa problemy na raz, najpierw sprawy związane z opłatami radiowo-telewizyjnymi, a niedługo potem kwestie opłata za abonament telefoniczny. Jednak nadal nic konkretnego w tych sprawach się nie dowiedziałam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Kwestie związane z opłatami za abonament telefoniczny, będące przedmiotem zarzutów NIK zostały już rozstrzygnięte. Zostało wydane stosowne zarządzenie ministra łączności, który był zobowiązany do uregulowania spraw związanych z abonamentem telefonicznym. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych ponosi winę za niezbyt „dokuczliwe” przypominanie ministrowi łączności o konieczności realizacji wszystkich aktów wykonawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile kosztuje opłata za abonament telefoniczny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Abonament telefoniczny na 20 jednostek licznikowych kosztuje obecnie 79.200 zł miesięcznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jaką kwotę z budżetu państwa przeznacza się na ulgi w opłatach telefonicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">371 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełJanLityński">Moim zdaniem 270 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z jakim zadłużeniem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych możemy mieć do czynienia w roku przyszłym i jakie jest jego zadłużenie tegoroczne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJanLityński">W 1995 r. zadłużenie to osiągnie kwotę ok. 405 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A więc w przyszłym roku będą obowiązywały te same zasady, jeśli chodzi o ulgi w opłatach abonamentowych. Z tego wynika, że zadłużenie Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie nadal rosło. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z projektu budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych na 1995 r. wynika (pod warunkiem, że będzie on przyjęty w niezmienionej wersji), iż na koniec przyszłego roku zadłużenie Urzędu będzie wynosić 405 mld zł. Rozumiem, że jeżeli utrzymamy te same zasady przyznawania świadczeń kombatantom, zadłużenie to będzie rosło także z nowych tytułów. Czy dobrze to rozumiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Zadłużenie naszego Urzędu będzie nadal rosło, gdyż pojawią się odsetki od zadłużenia, którego nie będziemy w stanie spłacić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy środki przewidziane w projekcie budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych na 1995 r. wystarczą na pokrycie bieżących zobowiązań wynikających z ustaw, czy też zadłużenie Urzędu będzie rosło także z nowych tytułów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Z nowych tytułów nasze zadłużenie na pewno nie wzrośnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A więc, pozostaje nam problem „starego” zadłużenia w kwocie 405 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jest to problem zadłużenia ciągnącego się za nami już od 4 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile kosztują budżet państwa ulgi w opłatach za abonament telefoniczny? 200 mld zł czy 300 mld zł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełJanLityński">Podałem wcześniej złą informację. Na koniec roku zadłużenie Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie wynosiło 675 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Dokładnie będzie to 675.750 mln zł. Przewidujemy właśnie taki niedobór środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Chcę usłyszeć na ten temat opinię Ministerstwa Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicedyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansówEwaPaderewska">Niedobór środków w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, który został zaplanowany w projekcie ustawy budżetowej na 1995 r., może jeszcze ulec zmianie. Liczymy na to, że nowo wprowadzone rozwiązania prawne umożliwią poczynienie pewnych oszczędności w wydatkach Państwowego Funduszu Kombatantów. Ograniczone możliwości budżetu państwa nie pozwoliły na przeznaczenie dla tego Funduszu większych kwot w ramach dotacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wynika z tego, że Ministerstwo Finansów zgadza się na wzrost zadłużenia Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, spowodowanego odsetkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Planujemy oszczędności w kwocie ok. 150 mld zł. Jest to wielkość maksymalna. Chcę zaznaczyć, iż akceptujemy projekt budżetu naszego Urzędu na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełJanLityński">Moim zdaniem, nie można liczyć na żadne rozwiązania prawne, które mogłyby spowodować zmniejszenie niedoboru środków w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Rozwiązania prawne, o których mówiłem (które Komisja Polityki Społecznej niedługo zaproponuje), spowodują ewentualne przesunięcia środków w kierunku pomocy społecznej, udzielanej kombatantom. Nasza Komisja nie występuje z propozycjami zmniejszenia tej pomocy z oczywistych względów.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PosełJanLityński">Chcę jeszcze odpowiedzieć posłowi Szwedzie na pytanie dotyczące liczby kombatantów. W 1990 r. liczba ta rzeczywiście wzrosła ze względu na rozszerzenie pojęcia kombatanctwa o Sybiraków. Częściowo z winy Sejmu nie przeprowadzono do tej pory pełnej weryfikacji kombatantów. Nie można w tym zakresie mieć żadnych pretensji do Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, gdyż sytuacja prawna kombatantów była bardzo niejasna.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PosełJanLityński">Mam nadzieję, iż w 1994 r. weryfikacja kombatantów zostanie zakończona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, iż Komisja Polityki Społecznej nie wnosi zastrzeżeń do projektu budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Informuję, iż po odjęciu kwoty oszczędności, o której wspomniał dyrektor Braun, zadłużenie Urzędu pod koniec przyszłego roku będzie mniejsze o 150 mld zł od sumy, którą wcześniej podawał. Czy dyrektor Braun się z tym zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Od kwoty 675 mld zł odejmujemy 150 mld zł. Otrzymana suma 525 mld zł będzie stanowić zadłużenie Urzędu na koniec 1995 r. Czy jest to zadłużenie tylko z jednego roku, czy też narastało ono latami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicedyrektorWitoldBraun">Jest to zadłużenie narastające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy są jeszcze jakieś pytania w sprawach związanych z projektem budżetu Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych? Nie słyszę. Rozumiem, że w budżecie tym nie dokonujemy porządnych przesunięć.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Prezesa Delektę proszę o bardzo precyzyjną prezentację swego projektu budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Budżet KRUS planowany na 1995 r. został skalkulowany zgodnie z ustawą z 20 grudnia 1990 r., która zreformowała system ubezpieczenia społecznego rolników. Mam świadomość, że niektóre dane liczbowe są niezwykle ważne, gdyż determinują one taki, a nie inny kształt budżetu.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Gdybyśmy chcieli prześledzić liczbę czynnych zawodowo rolników w 1990 r. i obecnie i w tych samych okresach liczbę emerytów i rencistów rolniczych, to dojdziemy do wniosku, iż zaszły w tym zakresie istotne zmiany.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Trzeba mieć na uwadze i liczbę ubezpieczonych rolników, płacących składki i liczbę świadczeniobiorców. Są to czynniki determinujące kształt budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">W 1990 r. liczba czynnych zawodowo rolników, płacących składki i podlegających ubezpieczeniu wynosiła 2.341 tys. osób. Planuje się, iż w 1995 r. spadnie ona do 1.534 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Jeśli chodzi o liczbę naszych emerytów i rencistów, to w 1990 r. było ich 1.506 tys., a w 1995 r. będzie 2.76 tys. Biorąc pod uwagę dane demograficzne na następne lata, liczba czynnych zawodowo rolników nadal będzie, choć bardzo powoli spadała, natomiast liczba emerytów i rencistów osiągnie w 1995 r. prawdopodobnie swoje apogeum. Właściwie liczba emerytów już takie apogeum osiągnęła i przybywa nam tylko rencistów.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Gdyby porównać dane z 1994 r. z prognozami na rok przyszły, to okaże się, że w br. liczba emerytów i rencistów wynosi 2.48 tys. osób, a w roku przyszłym wyniesie 2.76 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">System ubezpieczenia społecznego rolników tworzą nie tylko emerytury i renty, choć dotacje w kwocie 63.450 mld zł przypada głównie na system emerytalno-rentowy. Należy jednak pamiętać i o innych świadczeniach przysługujących rolnikom. Szacujemy, iż w 1995 r. przyznamy 46 tys. zasiłków macierzyńskich i 96 tys. zasiłków pogrzebowych. Populacje czynnych zawodowo rolników oraz rolników-emerytów i rencistów tworzą ludzie w podeszłym wieku, dlatego też liczba zasiłków pogrzebowych jest dosyć duża.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Przeciętna wysokość emerytury i renty rolniczej jest również czynnikiem kształtującym wielkość budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 1995 r. Przeciętna emerytura i renta bez tzw. „zbiegów” czyli świadczeń pracowniczych, wyniesie brutto w 1995 r. - 2.445 tys. zł, netto - 2.33 tys. zł. Ze „zbiegami” będzie to kwota nieco wyższa, wyniesie netto 2.436 tys. zł. Nie będzie ona jednak zbyt wysoka.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Teraz chciałbym ustosunkować się do kwestii związanych z dotacją budżetu państwa do KRUS. W prezentowanym przez nas materiale można wyczytać, iż dotacja ta w 1995 r. wyniesie 63.450 mld zł z tym, że na Fundusz Emerytalno-Rentowy zostanie przeznaczone 63.310 mld zł, a na Fundusz Prewencji i Rehabilitacji - 140 mld zł. Chcę podkreślić, iż 40% wzrost wydatków KRUS w porównaniu z przewidywanym ich wykonaniem w 1994 r. nie jest zbyt wysoki, gdyż rzeczywiste wykonanie wydatków w br. wyniesie 47.435 mld zł i będzie wyższe od zakładanego ze względu na przyspieszenie waloryzacji świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Początkowo zakładano, że waloryzacja rent i emerytur rolniczych nastąpi w grudniu. Potem okazało się, że trzeba ją było przeprowadzić w czerwcu, a w grudniu będzie następna. Jest to jedna z przyczyn wzrostu wykonania wydatków w 1994 r. w porównaniu do ich wykonania przewidywanego. Gdyby uwzględnić to „wydatkowe przekroczenie”, to wzrost dotacji do Funduszu Emerytalno-Rentowego wyniesie tylko 33,5%. Rozpatrując wielkość tej dotacji, należy wspomnieć, że do budżetu tegorocznego z tytułu podatku od emerytur i rent rolniczych wpłynie 8.341 mld zł, a w roku następnym - 11.114 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">System ubezpieczenia społecznego rolników opiera się na czterech funduszach.</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Pierwszy z nich Fundusz Emerytalno-Rentowy jest bardzo mocno dotowany. Dotacja do tego Funduszu na 1995 r. wyniesie 63.310 mld zł. Szacowane wpływy z tytułu składek ubezpieczenia społecznego rolników wyniosą 4.964 mld zł. Gdyby uwzględnić sam Fundusz Emerytalno-Rentowy, to rolnicy będą partycypować w jego kosztach na poziomie 5,9%.</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Drugim funduszem, już pozabudżetowym, jest Fundusz Składkowy, który w całości powstaje ze składek, a uzyskane w ten sposób środki przeznacza się na wypłatę zasiłków chorobowych i odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy. Szacuje się, iż w roku przyszłym jego wpływy ukształtują się na poziomie 1.676 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-98.13" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Trzecim funduszem, który powstaje z odpisów zarówno Funduszu Emerytalno-Rentowego, jak i Funduszu Składkowego jest Fundusz Administracyjny, którego środki na rok następny szacowane są na poziomie 1.971 mld zł. W stosunku do przewidywanego wykonania budżetu ww 1994 r. oznacza to wzrost o 19%.</u>
          <u xml:id="u-98.14" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Czwartym funduszem, który również powstaje z odpisów Funduszu Emerytalno-Rentowego i Funduszu Składkowego, jest Fundusz Prewencji i Rehabilitacji. Częściowo jest on dotowany z budżetu państwa. W 1995 r. dotacja ta wyniesie 140 mld zł. Łącznie z odpisami środki tego Funduszu zamkną się kwotą 157 mld zł. W porównaniu do br. oznacza to wzrost o 14,3%.</u>
          <u xml:id="u-98.15" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">W 1995 r. w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego będzie zatrudnionych łącznie 5906 osób.</u>
          <u xml:id="u-98.16" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Z uwagą wysłuchałem wystąpień moich przedmówców na temat przeciętnej płacy w sferze budżetowej. Przeciętna płaca w KRUS należy do jednej z najniższych w administracji państwowej. W br. kształtowała się na poziomie 4.277 tys. zł, a w roku przyszłym osiągnie prawdopodobnie wysokość 5.218 tys. zł brutto. Oznacza to wprawdzie wzrost, ale nie zmienia faktu, że poziom wynagrodzeń w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest stosunkowo niski. Biorąc pod uwagę realny przyrost wynagrodzeń, płace w KRUS lekko spadły (na pewno nie wzrosły).</u>
          <u xml:id="u-98.17" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Pani przewodnicząca pytała nas o możliwości działań oszczędnościowych zarówno w Funduszu Emerytalno-Rentowym, jak i w Funduszu Administracyjnym. Wdrożony i funkcjonujący już system prewencji i rehabilitacji zaczyna się powoli sprawdzać. Dane liczbowe wskazują, iż 9430 rolników skierowaliśmy na rehabilitację zdrowotną. W 1995 r. planujemy rozszerzenie tej działalności i skierowanie na rehabilitację zdrowotną 11 tys. rolników. Przeprowadźmy proste obliczenia. Rolnik, który został skierowany na rehabilitację zdrowotną, co najmniej przez rok nie skorzysta z renty inwalidzkiej, gdyż aby mógł być skierowany na ponowne badania jego stan zdrowia musiałby się pogorszyć. Gdyby przyjąć, iż nie skorzysta on co najmniej przez rok z renty inwalidzkiej i gdyby przemnożyć to przez 11 tys. pozwala to na ograniczenie wydatków przynajmniej o 190 mld zł. Jeżeli chcielibyśmy tym 11 tys. rolników przyznać renty inwalidzkie, musielibyśmy na ten cel przeznaczyć ok. 240 mld zł. Należy przy tym uwzględnić zjawisko presji świadczeniobiorców na renty inwalidzkie. System skierowań na rehabilitację zdrowotną na pewno ogranicza liczbę nowo przyznawanych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-98.18" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Drugim działaniem oszczędnościowym, które udało się nam zrealizować, jest terminowość pracy. Za nieterminowe rozpatrzenie wniosku o emeryturę lub rentę instytucja ubezpieczeniowa jest zobowiązana do wypłacania odsetek. Kwoty tych odsetek liczone są w miliardach złotych.</u>
          <u xml:id="u-98.19" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">W br. doprowadziliśmy do terminowego rozpatrywania wniosków o emeryturę. Z kilku tys. wniosków emerytalnych, rozpatrywanych corocznie, wnioski rozpatrzone z opóźnieniem stanowią ilości śladowe. Z ostatnich danych wynika, iż tylko 150 takich wniosków zostało rozpatrzonych z opóźnieniem. Mam nadzieję, iż w przyszłym roku wszystkie wnioski emerytalne będą rozpatrywane na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-98.20" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Jeśli chodzi o wnioski o rentę inwalidzką, sytuacja przedstawia się dużo gorzej. Korzystamy w tym zakresie z systemu orzecznictwa inwalidzkiego, działającego w ramach ZUS. Jak wiemy, podejmowane są próby znowelizowana tego systemu w kierunku jego wdrożenia. Mamy nadzieję na poczynanie w jego ramach efektywniejszych oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-98.21" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Kolejnym działaniem oszczędnościowym jest profilaktyka, jeśli chodzi o wypadki przy pracy. Gdyby popatrzeć na dane liczbowe odnośnie wypadków w gospodarstwach rolnych, to jeszcze 3–4 lata temu było ich ponad 70 tys. Prowadząc działania profilaktyczne udało się nam ograniczyć liczbę tych wypadków do nieco ponad 40 tys. w 1995 r. (oczywiście są to dane szacunkowe). Widzimy w tym zakresie możliwości poczynienia wcale niemałych oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-98.22" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Podjęliśmy również cały pakiet działań oszczędnościowych w stosunku do Funduszu Administracyjnego. Ustawa z 1990 r. zakłada, iż na Fundusz Administracyjny będą przeznaczane odpisy w wysokości 4%. Nigdy jednak owych 4% nie osiągnięto. Zawsze było to trochę mniej. W 1994 r. na Fundusz Administracyjny przeznaczono 3,3%, a na rok przyszły planuje się przeznaczyć tylko 2,9%. Jest to wynikiem poczynionych przez nas oszczędności. Z czego one się biorą?</u>
          <u xml:id="u-98.23" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Po pierwsze z zatrudnienia. Udało się nam je zracjonalizować. Chcę zaznaczyć, że nie przewidujemy w najbliższym czasie jego wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-98.24" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Po drugie, żadna z instytucji ubezpieczeniowych wbrew pozorom nie przeznacza większej części swych środków na płace (udział płac w wydatkach ogółem jest zazwyczaj kilkunastoprocentowy). Gros ich wydatków stanowią opłaty usług pocztowych dochodzące nawet do 50%.</u>
          <u xml:id="u-98.25" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Ponieważ udało się nam namówić ubezpieczone u nas osoby (gdy są małżonkami), aby zgodziły się na otrzymywanie świadczeń jednym przekazem i aby otwierały konta bankowe, obniżyliśmy koszty poczty do 30% ogółu wydatków. Postaramy się je jeszcze bardziej zminimalizować. Z2 mln świadczeniobiorców 267 tys. osób otrzymuje świadczenia jednym przekazem. W ten sposób oszczędzamy na kosztach pocztowych. Warto przy tym powiedzieć, iż kilkadziesiąt tys. rolników otrzymuje swoje świadczenia w formie przelewu na konto bankowe. Udało się nam także zracjonalizować koszty opłat pocztowo-korespondencyjnych. Każda instytucja ubezpieczeniowa dokonuje na ogół kilkanaście albo kilkadziesiąt milionów przesyłek w ciągu roku.</u>
          <u xml:id="u-98.26" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Chcąc wzbudzić zainteresowanie członków Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, podam aktualne dane zaległości z tytułu składek. W ub.r. przejęliśmy od urzędów gmin zadania z zakresu ściągalności składek. Po raz pierwszy mogliśmy ocenić, jak duże zaległości mają rolnicy z tytułu nieopłacania składek. Obecnie już 80% rolników płaci składkę na Fundusz Emerytalno-Rentowy w terminie, tzn. bez zaległości. Niestety aż 20% ma z tym problemy. Zaległości z tego tytułu wynoszą 913 mld zł (Fundusz Emerytalno-Rentowy) i 408 mld zł (Fundusz Składkowy).</u>
          <u xml:id="u-98.27" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Podejmujemy cały zestaw działań mobilizujących rolników do opłacania składek. Stosujemy formy układów ratalnych i odroczeń, rzadziej - umorzeń (ilości śladowe). System ubezpieczenia społecznego rolników został tak skonstruowany, aby zaległości z tytułu nieopłaconych składek można było potrącać z przyznawanych później świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-98.28" who="#PrezesKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpołecznegoMaksymilianDelekta">Szacujemy, iż w 1995 r. zaległości te (zależy to również od kondycji finansowej rolników) uda się nam ustabilizować; mamy nadzieję, iż nie wzrosną, pomimo narastających od nich odsetek. Jest możliwe, że pod koniec grudnia 1995 r. uda się nawet je zmniejszyć. Będzie to jednak niesłychanie trudne. Szacujemy, iż w ww. terminie będziemy mieć zaległości 828 mld zł (Fundusz Emerytalno-Rentowy) i 482 mld zł (Fundusz Składkowy).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę jeszcze raz powtórzyć, ile wynoszą te zaległości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Zaległości bieżące w Funduszu Emerytalno-Rentowym wynoszą obecnie 913 mld zł, a w Funduszu Składkowym - 408 mld zł. Co kwartał informujemy rolników o stanie ich zaległości. Być może, uda się nam zahamować wzrost zaległości netto. Bardzo liczymy na formę układów ratalnych (rolnicy nie lubią odsetek).</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Przedstawiłem podstawowe dane odnośnie projektu budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W imieniu Komisji Polityki Społecznej głos zabierze poseł Mioduszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Komisja Polityki Społecznej, po rozpatrzeniu opinii Rady Rolników Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i opinii Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, pozytywnie zaopiniowała projekt budżetu KRUS i związane z nim plany finansowe funduszy na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełJózefMioduszewski">Z punktem widzenia budżetowego istotne są: Fundusz Emerytalno-Rentowy, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji oraz Fundusz Administracyjny. Fundusz Składkowy jest prawie w 100% funduszem samofinansującym się (prawie wszystkie wypłaty pokrywa się w nim ze składek). Fundusz Emerytalno-Rentowy wydaje się najistotniejszy i najbardziej kosztowny. Zakładamy, że KRUS, planując budżet tego Funduszu, oparł się na realnych danych wyjściowych.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełJózefMioduszewski">Wiadomo, że wzrosła liczba świadczeniobiorców Funduszu Emerytalno-Rentowego. W tym roku przewiduje się niepełne wykonanie planu tego Funduszu w zakresie wypłaty zasiłków pogrzebowych. Udział środków budżetowych w Funduszu Emerytalno-Rentowym jest bardzo wysoki. Tylko 5,9% jego wydatków pokrywane jest ze składek rolników. Wcześniej było to nawet 4,8%. A więc nastąpił w tym zakresie znaczny wzrost.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PosełJózefMioduszewski">Średnia emerytura i renta rolnicza wzrośnie w przyszłym roku o 30 kilka procent. W wymiarze rzeczowym będzie to wzrost o 573 tys. zł, podczas gdy średnia emerytura i renta pracownicza wzrośnie o 976 tys. zł. W tym drugim przypadku wzrost jest znacznie wyższy.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PosełJózefMioduszewski">Bardzo pozytywnie oceniliśmy działalność Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie ściągalności składek. Formę umorzenia stosowano w śladowych ilościach, w przypadkach rzeczywistych klęsk żywiołowych i niekorzystnych zjawisk losowych. W br. umorzenia składek odnoszą się do kwot liczonych w milionach złotych. Ich maksymalna wysokość nie przekracza sumy ponad 600 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#PosełJózefMioduszewski">Zaległości rolników z tytułu nieopłacania składek obciążają praktycznie ich samych. Okresów, w których nie jest ona opłacana, nie wlicza się do okresu ubezpieczeniowego. Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach rolniczych rolnik, który chce uzyskać emeryturę lub rentę, musi przez okres 25 lat wnieść 100 składek kwartalnych. Jak powiedziałem okres, w którym składka nie jest płacona, nie może być uznany za okres ubezpieczeniowy. Inaczej się to przedstawia w ZUS, gdzie pracownik nie traci uprawnień emerytalnych bądź rentowych nawet wtedy, gdy zakład pracy nie płaci za niego składki.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#PosełJózefMioduszewski">Komisja Polityki Społecznej oceniła pozytywnie racjonalne działania podejmowane przez Fundusz Administracyjny w zakresie zmniejszenia kosztów związanych z wypłatami świadczeń. Prezes Delekta wspominał już, że niektóre świadczenia przekazywane są bezpośrednio na konta bankowe, inne przesyłane są na jednym przekazie pocztowym; świadczenia niskie wypłaca się raz na kwartał.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#PosełJózefMioduszewski">Poprzez świadczenia niskie rozumiem świadczenia dla rolników, którzy nabyli już uprawnienia emerytalne bądź rentowe i nadal prowadzą gospodarstwo. W związku z tym otrzymują oni tylko świadczenia składkowe rzędu 300 tys. zł miesięcznie, które następnie łączy się i wypłaca co kwartał.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#PosełJózefMioduszewski">Prezes Delekta wypowiadał się już na temat zatrudnienia w KRUS. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zatrudnia ok. 5 tys. pracowników; obsługują oni ponad 2 mln rencistów i emerytów. ZUS obsługując ponad trzykrotnie większą liczbę świadczeniobiorców zatrudnia ok. 35 tys. osób. Uznaliśmy za słuszne założenie projektu budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; uważamy, że można je przyjąć. Komisja Polityki Społecznej nie proponuje żadnych przesunięć w budżecie KRUS. Ocenia, iż został on skonstruowany prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#PosełJózefMioduszewski">Chcę zwrócić uwagę, że chociaż wydatki Funduszu Emerytalno-Rentowego przewidziano w kwocie 67 bln zł, to na koniec roku stan jego środków płatniczych wyniesie tylko 214 mld zł (jest to minimalny poziom, niezbędny do utrzymania płynności płatniczej).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełHelenaGóralska">To prawda, że liczba emerytów i rencistów rolników wynosi ponad 2 mln. Większość z nich otrzymuje świadczenia w wysokości minimalnej (od 1 stycznia 1995 r. będą one wynosiły 39% średniej płacy/; wskaźnik waloryzacji tych świadczeń wynosi 100%. Właśnie tym uwarunkowany jest ogromny wzrost dotacji dla Funduszu Emerytalno-Rentowego.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełHelenaGóralska">W budżecie KRUS na 1994 r. zaplanowano dotację dla Funduszu Emerytalno-Rentowego na poziomie 45.180 mld zł. W przewidywanym wykonaniu tego budżetu widnieje suma 47.435 mld zł. Prezes Delekta wyjaśnił, że różnica ta (2.55 mld zł) jest skutkiem dodatkowej waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PosełHelenaGóralska">W uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. znalazłam informację, iż „wydatki budżetu państwa zostaną zrealizowane w kwocie równej 100% planu przy dokonaniu niewielkich przesunięć w wewnętrznej strukturze wydatków”. W takim razie mam pytanie, skąd pochodzą owe 2.255 mld zł i w jakim trybie zostały one przekazane do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z przeznaczeniem ich na Fundusz Emerytalno-Rentowy?</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PosełHelenaGóralska">Duża część emerytur rolniczych przekazywana jest bezpośrednio w wypłacie świadczeń przez ZUS. Jaki odsetek świadczeniobiorców KRUS otrzymuje pieniądze przekazami pocztowymi, a jaki - na konta bankowe? Porównanie to może okazać się bardzo interesujące, zwłaszcza przy omawianiu budżetu FUS. Przelewanie pieniędzy bezpośrednio na konta bankowe w istotny sposób zmniejsza koszty obsługi administracji.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#PosełHelenaGóralska">Poza dwoma powyższymi pytaniami nie mam żadnych uwag do projektu budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Przedłożony projekt budżetu KRUS był analizowany przez Komisję Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Komisja ta nie zgłasza do niego żadnych zastrzeżeń z trzech powodów.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Po pierwsze, dokonana analiza omawianego projektu budżetu wykazała, iż został on skonstruowany oszczędnie. Planowane wskaźniki wzrostu są założone poniżej planowanego wskaźnika inflacji, z wyjątkiem dotacji na Fundusz Emerytalno-Rentowy. Badaliśmy tę kwestię i okazało się, iż ponad połowa emerytów i rencistów otrzymuje bardzo niskie świadczenia, które wymagają szybkiej waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Po drugie, stwierdziliśmy, że tak oszczędnie zbudowany preliminarz wydatków zabezpiecza zakres zadań wynikających z ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Po trzecie, projekt ten uwzględnia zalecenia Komisji: Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Polityki Społecznej, a także Najwyższej Izby Kontroli w zakresie racjonalizowania wydatków. Osiągnięcia br. będą miały swoje odzwierciedlenie w dalszej racjonalizacji wydatków w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Z trzech powyższych powodów Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej nie zgłasza uwag do projektu budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 1995 r. Przewodniczący Jagieliński zobowiązał mnie do tego, abym poinformowała o tym Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansówElżbietaSuchocka">Pragnę odpowiedzieć na pytanie poseł Góralskiej dotyczące zwiększonej dotacji dla KRUS w 1994 r. Decyzja w tej sprawie nie została jeszcze ostatecznie podjęta. Planuje się zwiększenie tej dotacji o 2.36 mld zł. Wiąże się to z tym, że w grudniu zabrakłoby środków na wypłatę emerytur i rent rolniczych. Dotacja ta zostanie sfinansowana z oszczędności w kosztach obsługi długu zagranicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełHelenaGóralska">Ponieważ koszty obsługi długu zagranicznego będą mniejsze, zostaną zablokowane pewne środki, które następnie będą przeniesione do rezerw, a potem do KRUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełWiesławPiątkowski">Chcę zacząć od kwestii natury formalnej. W projekcie ustawy budżetowej na 1995 r. Fundusz Emerytalno-Rentowy został zaliczony do państwowych funduszy celowych (tak też był potraktowany w projekcie ustawy budżetowej na 1994 r.). Przy uchwalaniu budżetu państwa w marcu 1994 r., Sejm wyłączył go z państwowych funduszy celowych. Co jest przyczyną niejednoznacznego traktowania Funduszu Emerytalno-Rentowego?</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełWiesławPiątkowski">Chcę też odnieść się do realnej wielkości wzrostu świadczenia emerytalno-rentowego. Z pisma przygotowanego przez prezesa Delektę dowiadujemy się, że nominalnie wzrasta ono z 1.873.200 zł w 1994 r. do 2.445 tys. zł w 1995 r. (wzrost o 30,6%). Stosując wskaźnik wzrostu cen konsumpcyjnych - 122,7%, uzyskujemy realną wielkość przyrostu w kwocie 119.465 zł (6,4%). Wydaje mi się, że poseł Mioduszewski podał nieco inne wielkości przyrostów. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam kilka pytań. Pierwsze dotyczy planu finansowego Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Prezes Delekta mówił, iż zakłada się wzrost liczby osób korzystających z rehabilitacji. Czy rehabilitacja polega na pobytach w sanatorium, które w całości są finansowane przez Fundusz Prewencji i Rehabilitacji, podobnie jak koszty dotarcia do sanatorium i powrotu do domu? Czy korzystający z sanatorium nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów? O ile wzrastają wydatki tego Funduszu? Chcę przypomnieć, że Fundusz Prewencji i Rehabilitacji jest w całości finansowany z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Moje zainteresowanie wzbudziła też pozycja „nagrody z zakładowego funduszu nagród”. Nagrody te w 1994 r. wynosiły tylko 409 mln zł, a w 1995 r. zaplanowano je w wysokości 1,5 mld zł. Wzrost ten warunkuje się wzrostem zatrudnienia. Trzeba jednak szczerze przyznać, że jest on dosyć wysoki.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę też wyjaśnić, dlaczego tak znacznie rosną wydatki w pozycjach „usługi materialne” i „usługi niematerialne”. Dlaczego tak gwałtownie wzrastają kwoty odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (wzrost o56,1%)?</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę przedstawicieli KRUS o rozważenie zasadności zwiększania liczby osób korzystających z rehabilitacji zdrowotnej. Rozumiem, że nam wszystkim przydałby się darmowy wyjazd do sanatorium. Nie jest to jednak możliwe ze względu na stan finansów państwa. Proponuję, aby prezes Delekta jeszcze raz się zastanowił, jeżeli nie nad zmniejszeniem, to nad utrzymaniem dotychczasowej liczby wyjazdów do sanatoriów i nad wprowadzeniem zasady odpłatności za korzystanie ze świadczeń sanatoryjnych. W ten sposób można by zmniejszyć środki na dotację do Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Decyzję w sprawie zgłoszenia wniosku o zmniejszenie środków na ten cel ostatecznie podejmę po wysłuchaniu opinii prezesa Delekty.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Kto ustala wysokość składki ubezpieczenia społecznego rolników? Bardzo mnie to interesuje, zwłaszcza że wiem, z czyjego powodu nastąpiły zwiększone wypłaty świadczeń. To Sejm spowodował zwiększenie liczby emerytów i rencistów rolników. A przecież powinna ona maleć, choćby z tego powodu, iż bardzo dużo rolników korzysta z wyjazdów rehabilitacyjnych. Jak się okazuje, pomiędzy liczbą świadczeniobiorców a liczbą wyjazdów rehabilitacyjnych istnieje dosyć luźny związek. Rozumiem to. W okresie transformacji ustrojowej bardzo trudno znaleźć związek pomiędzy liczbą emerytów i rencistów, a liczbą osób korzystających z sanatorium.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zapytuję ponownie, kto ustala wysokość składki ubezpieczeniowej dla rolników? Czy KRUS rozważał urealnienie tej składki? Czy może chciałby w tym zakresie wprowadzić jakieś inne zasady? Obecny stan rzeczy dłużej trwać nie może, gdyż doprowadzi do zburzenia całej struktury budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Następne moje pytanie dotyczy zaległości z tytułu nieopłacania składek. Jak rozumiem, poziom ściągalności składek jest relatywnie wysoki (co wydaje się zasługą kierownictwa KRUS). Wynosi on bowiem 80%. Moim zdaniem, ów wskaźnik może być jeszcze wyższy, biorąc pod uwagę możliwość potrącenia zaległej składki z otrzymywanego później świadczenia. Proszę mi tę sprawę wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dlaczego zaległości Funduszu Składkowego, który jest funduszem samofinansującym się, osiągnęły wysokość aż 408 mld zł? Dlaczego nie można ich ściągnąć, skoro można je potrącać z wypłacanych świadczeń? Naprawdę tego nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Niepokoi mnie fakt, że na początku 1995 r. stan Funduszu Składkowego wyniesie 1.368 mld zł, gdy na początku 1994 r. wynosił 835 mld zł. Stanowi to wzrost o ponad 500 mld zł. Wynika z tego, iż sytuacja tego Funduszu jest wręcz doskonała. Przypominam, iż jest to fundusz samofinansujący się.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nieco gorsza sytuacja panuje w Funduszu Emerytalno-Rentowym, aczkolwiek nie jest ona taka zła, jak się powszechnie uważa. Stan środków tego Funduszu oceniam jako wysoki. Wyniesie on 1.674 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Fundusz Administracyjny jest nieprawidłowo skonstruowany. Na początku 1995 r. stan środków tego Funduszu wyniesie 57 mld zł, podczas gdy na początku 1994 r. wynosił on 30 mld zł. Stan ten, jak widać, podwoił się. Na koniec przyszłego roku stan środków Funduszu Administracyjnego osiągnie wartość 205 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie podobają mi się powyższe relacje, zwłaszcza biorąc pod uwagę mizerię budżetową, z jaką mamy do czynienia. Zauważam tu wiele nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę prezesa Delektę o większą otwartość w zakresie poszukiwania rezerw. Widzę np. pewne rezerwy w kalkulacji wysokości dotacji budżetowej do Funduszu Administracyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełJanLityński">Nie chciałbym rozpoczynać dyskusji. Jeśli jednak chodzi o wynagrodzenia w KRUS, to są one najniższe, biorąc pod uwagę wszystkie urzędy centralne. Trzeba o tym pamiętać, kiedy planuje się fundusz nagród.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę o wykaz pracowników Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Może tam udałoby się poczynić pewne oszczędności? Myślę, że to samo można uczynić w ZUS. Trzeba się nad tym zastanowić. A może zwiększyć poziom ściągalności składek?</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wszyscy wiemy, że dotacja budżetowa do KRUS gwałtownie rośnie, a mimo to realne świadczenia emerytalne, wypłacane przez Fundusz Emerytalno-Rentowy, są stosunkowo niskie. Coś trzeba z tym zrobić albo zmienić wysokość składki, albo zracjonalizować wydatki. Poszukajmy nowych rozwiązań. Jedno jest pewne, stare rozwiązania nie zabezpieczają należycie rolników.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełStanisławStec">Mam jedno pytanie. Wydatki Funduszu Emerytalno-Rentowego rosną w przyszłym roku o 33,5%, a dotacja do tego Funduszu - o 40,1%. Dlaczego między tymi dwoma wskaźnikami jest tak duża różnica?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Do wszystkich pytań podejdę z dużą otwartością. Uważam je za bardzo istotne. Pierwsze pytanie poseł Góralskiej dotyczyło kosztów ponoszonych przez KRUS w zakresie usług pocztowych. Podam na ten temat szczegółowe dane. Każda instytucja ubezpieczeniowa (m.in. ZUS i KRUS) musi zakładać, że przede wszystkim będzie ponosiła koszty usług pocztowych. Trzy lata temu koszty te stanowiły u nas 50% kosztów ogółem. Ponieważ jest to duża pozycja, staramy się czynić w tym zakresie oszczędności. Po pierwsze, zabiegamy o uzyskanie zgody świadczeniobiorców-współmałżonków na otrzymywanie świadczeń jednym przekazem. Jeżeli się zgodzą, zamiast dwóch przekazów wysyłamy jeden.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Istnieje możliwość (zgodna z prawem) łączenia świadczeń z kilku miesięcy i przesyłania ich świadczeniobiorcom co kwartał. Nie można tego zrobić w krótkim czasie.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Podam dokładne dane:</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PrezesMaksymilianDelekta">- 267 tys. świadczeniobiorców-współmałżonków otrzymuje swoje świadczenia jednym przekazem (stan na 31 lipca 1994 r.; być może, po obecnej waloryzacji uda nam się nakłonić do tego kolejne osoby),</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PrezesMaksymilianDelekta">- 184 tys. osób otrzymuje świadczenia co kwartał,</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PrezesMaksymilianDelekta">- 21 tys. świadczeniobiorców otrzymuje je na konto bankowe.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Gdybyśmy nie stosowali powyższych form przekazywania świadczeń, dochody Poczty Polskiej z tytułu pośrednictwa w ich doręczaniu byłyby wyższe o kilkaset milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Poseł Piątkowski pytał o przeciętne emerytury i renty. W przygotowanym przez nas materiale mówi się na ten temat dosyć szczegółowo. Przedstawiliśmy też informacje dotyczące wzrostu minimalnych świadczeń. Blisko milion rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych stanowią świadczenia minimalne. Ich wysokość stale wzrasta, co rzutuje na poziom przeciętnego świadczenia rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Myślę, że nie ma sensu oszczędzać na działaniach prewencyjnych i rehabilitacji. Jednostki ubezpieczeniowe już dawno się przekonały, że każda złotówka wydana na prewencję i rehabilitację, nie tylko się zwraca, ale poza niewymiernymi korzyściami poprawy zdrowia przynosi też oszczędności. Musimy jedynie dbać o to, aby prewencja była skuteczna, czyli aby nie ograniczała się do wywieszenia plakatu z hasłem „pracuj bezpiecznie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie mam nic przeciwko prewencji. Zadałam konkretne pytanie. Czy dobrze rozumiem, iż środki na prewencję w wysokości 140 mld zł w większości są przeznaczone na pełne sfinansowanie kosztów pobytu rolników w sanatoriach? Jeszcze raz powtarzam, że nic nie mam przeciwko prewencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Chcę podkreślić, że rolnicy nie wyjeżdżają do sanatoriów, chociaż nic nie stoi temu na przeszkodzie. Jeżeli komisja lekarska nie przyzna choremu rolnikowi I, II lub III grupy inwalidzkiej, lecz orzeknie, że ma on szanse na powrót do pracy, wtedy nie jest on kierowany do sanatorium, lecz na rehabilitację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, że chodzi o to samo miejsce; rehabilitacja odbywa się przecież w sanatorium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Nie jest to prawdą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Gdzie odbywa się rehabilitacja 8 tys. rolników?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Na rehabilitację może zostać skierowany człowiek poniżej 55 roku życia (ten, w którego inwestowanie jest jeszcze opłacalne). Posiadamy kilka własnych obiektów, gdzie przeprowadzamy rehabilitację, w kilku innych - wykupujemy miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile miejsc wykupujecie? Iloma miejscami dysponujcie w sumie? Posiadam na ten temat pewne informacje, więc proszę o precyzyjną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">W tej chwili, nasza własna baza pokrywa ok. połowy zapotrzebowania. 50% miejsc wykupujemy w obiektach sanatoryjnych. W 1995 r. przewidujemy pewne zmiany; większość rolników zamierzamy kierować do własnych obiektów. Należy udoskonalić pracę komisji lekarskich. Zdarzają się przypadki, że wydają one niewłaściwe skierowania. Rolnicy są badani przez komisje lekarskie ZUS. Kierowanie na rehabilitację jest korzystniejsze od orzekania inwalidztwa. Zostało to już sprawdzone we Francji, w Niemczech i w innych krajach. Dlaczego nie miałoby się sprawdzić w Polsce? Już dzisiaj mogę udowodnić, że jest to postępowanie opłacalne. W przeciwnym przypadku, liczba rencistów byłaby większe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy renciści pobierający świadczenia z ZUS, zanim dostaną rentę, mogą być skierowani do sanatorium?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">W ZUS nie ma takiego systemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełJanLityński">Proponuję, aby omówię tę sprawę przy rozpatrywaniu budżetu ZUS, gdyż ma ona bardzo duże znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy osoby kierowane na rehabilitację ponoszą z tego tytułu jakieś koszty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Nie mogą oni ponosić żadnych kosztów. Chory rolnik, często bardzo biedny, nie zgodziłby się udać na rehabilitację, gdyby była ona odpłatna. Lepiej jednorazowo wydać na takiego człowieka 5 mln zł, niż przyznać mu rentę na 12 miesięcy, w wysokości 2 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Gdyby rzeczywiście chodziło o człowieka chorego i biednego, nie stwarzalibyśmy żadnych problemów. Jednak w samym środowisku osób korzystających z tego typu świadczeń panuje przekonanie, że często korzystają z nich ludzie, których stać na pokrycie części kosztów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełJanLityński">Wydaje mi się, że profilaktyka przedrentowa stanowi jedno z podstawowych zadań KRUS. Jaka jest skuteczność tej profilaktyki, proszę o precyzyjną odpowiedź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W jaki sposób można to zmierzyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Mimo tego, iż system prewencji i rehabilitacji jest jeszcze niedopracowany, przynosi wymierne korzyści. Oszczędzamy w ten sposób przynajmniej połowę środków, które musielibyśmy wydać na świadczenia rentowe. Być może wśród 10 tys. ludzi skierowanych na rehabilitację, znalazł się i ktoś zdrowy. Po udoskonaleniu pracy komisji lekarskich, system rehabilitacyjny ma szansę sprawdzać się w 100%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zadaję tak szczegółowe pytania, ponieważ zamierzam zgłosić wniosek o zmniejszenie wydatków na rehabilitację, nie będąc oczywiście przeciwna jej prowadzeniu. Zgadzam się również, z poglądem, że najpierw należy kierować na rehabilitację, a dopiero potem przyznawać rentę. Nie zgadzam się jednak z tym, aby rehabilitację finansowano ze środków budżetowych. Wyciągając pieniądze z kieszeni jednego podatnika, wkładamy do kieszeni drugiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">To nie tak się odbywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełJanLityński">Skuteczność rehabilitacji można zmierzyć w dosyć prosty sposób, porównując liczbę osób skierowanych na profilaktykę przedrentową z liczbą osób, którym po odbyciu rehabilitacji przyznaje się rentę. Moim zdaniem, skuteczność ta wynosi 60–780%, co znaczy, że 60–70% osób skierowanych na profilaktykę przedrentową nie otrzymuje potem renty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">W pierwszym roku po odbyciu rehabilitacji nikt nie zgłasza się po rentę inwalidzką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie uzyskałam jeszcze odpowiedzi na wiele pytań, które wcześniej postawiłam (dotyczyły one np. funduszy).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Wbrew pozorom wypadkowość w rolnictwie jest nieporównywalnie wyższa niż w innych grupach zawodowych. Zwróćmy uwagę, że emerytów i rencistów -rolników jest ponad 2 mln. Czynnych rolników płaci 1.650 tys. zł składki ubezpieczeniowe. Skierowanie na rehabilitację dostanie tylko 11 tys. (do tej pory otrzymało je 9 tys. osób). Udział procentowy tej grupy w populacji rolników ogółem należy mierzyć w promilach.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełJózefMioduszewski">Komisja Polityki Społecznej, oceniając w ub.r. projekt budżetu KRUS na 1994 r., zwróciła tej instytucji uwagę, aby we współpracy z PIP, rozwinęła działalność w zakresie zapobiegania wypadkom przy pracy oraz działalność rehabilitacyjną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Ponieważ poseł Ziółkowska zapowiedziała wniosek o zmniejszeniu wydatków KRUS na działalność rehabilitacyjną, pragnę zapytać prezesa Delektę o oszczędności związane z tą działalnością. Przyjmujemy, że na rehabilitację wyśle się ok. 11 tys. osób. Jeśli komisja lekarska uzna, że kogoś warto na nią skierować, KRUS ponosi wydatek rządu 5 mln zł. Jednocześnie przez najbliższy rok, taki człowiek nie pobiera renty inwalidzkiej. Biorąc pod uwagę 10 tys. podobnych przypadków, jakie oszczędności można uzyskać z tego tytułu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Gdyby przyjąć, że 10 tys. rolników przechodzi na rentę, zamiast odbyć rehabilitację, to biorąc pod uwagę średnią wysokość świadczenia na poziomie 2 mln zł, otrzymamy 240 mld zł. Odejmując od tego koszty pobytu w sanatoriach (50 mld zł), tracimy środki w kwocie 190 mld zł rocznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Są to pieniądze z „cudzych” podatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Pani przewodnicząca ma rację, jeśli chodzi o tworzenie tzw. optimum. Próbujemy je realizować w stosunku do własnej bazy rehabilitacyjnej; dążymy do utworzenia optymalnej liczby miejsc. Jeżeli chodzi o profilaktykę, prewencję i rehabilitację wśród rolników, pozostaje jeszcze bardzo dużo do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Przechodzę do pytań dotyczących składek. Są dwa rodzaje składek osobowych (rolnicy opłacają je co kwartał za siebie, współmałżonka i domowników):</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PrezesMaksymilianDelekta">- składka na Fundusz Emerytalno-Rentowy, ustalana parametrycznie do wysokości 30% najniższej emerytury,</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PrezesMaksymilianDelekta">- składka na Fundusz Składkowy (opłacany w 100% przez rolników), ustalam wynikowo w zależności od wydatków tego Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Pani przewodnicząca pytała o kwestie związane z ich ściągalnością. Nie ma właściwie żadnej różnicy pomiędzy ściągalnością składki na Fundusz Emerytalno-Rentowy i na Fundusz Składkowy. Pierwsza i druga składka opłacana jest w tym samym terminie. Jeżeli rolnik posiada odpowiednią kwotę, opłaca obydwie składki, jeśli nie - nie opłaca żadnej. Czasami musimy egzekwować uiszczenie składki.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Jeszcze raz podkreślam, że pomiędzy składkami nie ma żadnych różnic, jeśli chodzi o ich ściągalność. Myślę, że w tym zakresie doszło do sporej poprawy. Jest jednak oczywiste, że nigdy nie osiągnie się 100% ściągalności składek.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Pani przewodnicząca przytaczała stany środków pieniężnych poszczególnych funduszy. Jeżeli chodzi o Fundusz Administracyjny, to musi on na koniec roku dysponować określonymi środkami, aby móc je udostępnić (jako środki obrotowe) 49 oddziałom i 216 placówkom terenowym Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Oprócz tego potrzebujemy pieniędzy na rozliczenia z ZUS w zakresie kosztów obsługi komisji lekarskich. A zatem, na koniec roku stan środków pieniężnych Funduszu Administracyjnego nie może wynosić zero.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wcale nie powiedziałam, że stan środków pieniężnych Funduszu Administracyjnego powinien wynosić zero. Proszę nie przyjmować takiej argumentacji, bo ona prowadzi do nikąd. Chcę tylko wskazać, że w zał. nr 3 stan środków pieniężnych Funduszu Administracyjnego na koniec 1995 r. jest 4-krotnie większy niż w końcu 1994 r. Wynika z tego, że może być 3-krotnie mniejszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Jeżeli odnosimy się do zał. nr 3, to warto spojrzeć na przewidywany stan środków Funduszu Administracyjnego pod koniec 1995 r. oraz na odnośnik „a”: „w tym rezerwa na rozliczenie z ZUS (komisje lekarskie)”, a także na odnośnik „b”: „w tym rezerwa na regulację płac, rozliczenie z ZUS...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeśli chodzi o rezerwy, wiem wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Średnia płaca w KRUS planowana na 1995 r. należy do najniższych, biorąc pod uwagę urzędy państwowe. Z tego też względu, nie widzę, tu żadnych rezerw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dlaczego wydatki na materiały i wyposażenie rosną w KRUS aż o 84%, wydatki na usługi niematerialne - o 40%? Proszę mi jednoznacznie odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Pytanie dotyczyło wydatków KRUS na materiały, wyposażenie i usługi. Tworząc KRUS, dostarczyliśmy naszym pracownikom wyłącznie niezbędne wyposażenie. W chwili obecnej wyposażenie to wymaga uzupełnienia.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Proszę zauważyć, że w pozycji „inwestycje” notujemy realny spadek wydatków i to bardzo istotny. Nie przeznaczając środków na inwestycje, przeznaczymy je na wyposażenie naszych obiektów. Stan zatrudnienia KRUS łącznie z centrami rehabilitacyjnymi, będzie wynosił zgodnie z planem - 5906 pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile wynosi aktualnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Aktualnie wynosi 5441 pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Prezes Delekta nie odpowiedział na wszystkie moje pytania. Stan środków pieniężnych Funduszu Prewencji i Rehabilitacji na początku 1995 r. wyniesie 640 mln zł, natomiast na jego koniec - 1.310 mln zł (czyli dwukrotnie więcej). Nie rozumiem, dlaczego Fundusz ten jest finansowany z budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Wynika to z tego, iż na koniec 1995 r. będzie funkcjonowało 5 naszych obiektów i będą one potrzebowały pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę podać przyczyny wzrostu wydatków na usługi materialne i niematerialne w Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Wzrost ten kształtuje się na poziomie prawie 50%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Pod pozycją „usługi materialne” kryje się 11 tys. skierowań na rehabilitację (w 1995 r.). W roku bieżącym takich skierowań wydano 5 tys. A więc, możemy tu mówić o pewnym wzroście. W tym samym zakresie wzrost odnotowują placówki służby zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy są jeszcze pytania do prezesa Delekty? Nie słyszę. Mam dwa wnioski. Pierwszy dotyczy zmniejszenia środków Funduszu Administracyjnego w zakresie wydatków na materiały i wyposażenie o minimum 30 mld zł, a także w zakresie wydatków na usługi niematerialne - o 20 mld zł. Łączna kwota zmniejszenia wyniosłaby 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mój drugi wniosek zmierza do zmniejszenia wydatków Funduszu Prewencji i Rehabilitacji o 20 mld zł (w zakresie usług materialnych i niematerialnych). A więc łącznie wydatki KRUS zostałyby zmniejszone o 70 mld zł. Każda pozycja będzie jednak głosowana osobno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Pani przewodnicząca „lekką ręką” zaproponowała zmniejszenie wydatków...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W stosunku do kwoty 63 bln zł zmniejszenia są minimalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Zmniejszenie wydatków Funduszu Prewencji i Rehabilitacji jest niczym nieuzasadnione. Dzisiejsza dyskusja wykazała, iż nakłady poczynione na ten Fundusz przynoszą duże oszczędności. Prezes Delekta mówił o doposażeniu obiektów KRUS. Trzy lata temu oddziały KRUS zostały wyposażone jedynie w krzesła i stoły. Jeśli 5 tys. pracowników KRUS obsługuje 2 mln emerytów i rencistów (w ZUS 35 tys. pracowników obsługuje 6 mln osób), to jest zrozumiałe, że aby zapewnić odpowiedni standard usług lub poczynić oszczędności, należy zainwestować w urządzenia techniczne.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełHenrykSiedlecki">Wzrost wydatków Funduszu Administracyjnego wydaje się uzasadniony, biorąc pod uwagę proporcję liczby pracowników do liczby obsługiwanych osób. Nie widzę podstaw do zmniejszania wydatków KRUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Każdy z posłów ma prawo do własnego zdania, któremu da wyraz podczas głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełJanLityński">Znam przebieg dyskusji, jaka odbyła się na ten temat w czasie posiedzenia Komisji Polityki Społecznej. W imieniu jej członków składam wniosek o niezmniejszanie budżetu Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Zmniejszenie budżetu tego Funduszu musiałoby poskutkować zwiększeniem wydatków w pozycji „emerytury i renty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przekonana przez posła Lityńskiego, wycofuję swój wniosek o zmniejszenie budżetu Funduszu Prewencji i Rehabilitacji o 20 mld zł. Zobaczymy za rok, o ile w wyniku kierowania chorych rolników na rehabilitację zmniejszyła się liczba wniosków.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Podtrzymuję wniosek o zmniejszenie środków Funduszu Administracyjnego w zakresie wydatków na materiały i wyposażenie o 30 mld zł oraz w zakresie wydatków na usługi niematerialne o 20 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Rozumiem troskę pani przewodniczącej w szukaniu rezerw budżetowych. Mimo tego, chcę zgłosić wniosek o niezmniejszanie środków Funduszu Prewencji i Rehabilitacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wycofałam już swój wniosek w tej sprawie, chociaż uważam, że powinna być wprowadzona przynajmniej minimalna odpłatność za korzystanie ze świadczeń rehabilitacyjnych. Fundusz Prewencji i Rehabilitacji mógłby takie rozwiązanie zastosować. Uważam też, że brak propozycji w tym zakresie ze strony KRUS, jest przejawem jego złej woli. Obecna sytuacja finansowa państwa wymaga oszczędnego gospodarowania pieniędzmi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zgłoszony przeze mnie wniosek dotyczy kwoty 50 mld zł. Jest to bardzo mała suma w porównaniu z 63 bln zł, które oddajemy do dyspozycji KRUS. Czy są jeszcze jakieś uwagi odnośnie Funduszu Prewencji i Rehabilitacji?</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jakie jest stanowisko Ministerstwa Finansów w tej sprawie? Wiem, że Ministerstwo Finansów zamierza dofinansować ten Fundusz. Z drugiej strony - w budżecie Funduszu Składkowego na koniec roku pozostanie duża nadwyżka (powyżej 1 bln zł), która będzie procentować na koncie bankowym. Mimo tego, KRUS będzie dofinansowywany z pieniędzy podatników. Proszę to wyjaśnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#DyrektorElżbietaSuchocka">Fundusz Składkowy jest Funduszem pozabudżetowym. Ministerstwo Finansów nie może pokrywać braków Funduszu Emerytalno-Rentowego ze środków Funduszu Składkowego. Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników nakazuje pokrywanie przez budżet państwa wydatków na świadczenia emerytalno-rentowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Część środków Funduszu Składkowego jest przekazywana w formie odpisów na Fundusz Administracyjny oraz Fundusz Prewencji i Rehabilitacji. Być może, członkowie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów nie zapoznali się szczegółowo z przepisami w tej sprawie, jednak posłowie z Komisji Polityki Społecznej doskonale znają ustawę o ubezpieczeniu społecznym rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, że Fundusz Prewencji i Rehabilitacji może być wspierany ze środków Funduszu Składkowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Już jest wspierany (z mocy ustawy).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Z Funduszu Składkowego odpisuje się 17.850 mln zł na Fundusz Prewencji i Rehabilitacji oraz 71 mld zł na Fundusz Administracyjny. Przewidujemy, że na koniec 1995 r. w budżecie Funduszu Składkowego znajdzie się kwota tylko 439 mld zł. Rolnicy płacą składki na ten Fundusz co kwartał, a wypłaty z niego musimy realizować na bieżąco, zgodnie z obowiązującymi terminami płatności. Z tego względu, w budżecie Funduszu Składkowego musi być nadwyżka środków, gdyż w przeciwnym razie należałoby zaciągnąć kredyt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Prezes Delekta podaje mi dane niezgodne z danymi zapisanymi w projekcie budżetu KRUS. Kwotę, którą usłyszeliśmy, planuje się osiągnąć na koniec 1995 r. Na początek 1995 r., w budżecie Funduszu Składkowego zaplanowano kwotę w wysokości 655 mld zł, a wszystkich środków, nie tylko w gotówce - 1.368 mld zł. Rozumiem, że odpis z Funduszu Składkowego na Fundusz Administracyjny oraz Fundusz Prewencji i Rehabilitacji jest regulowany ustawowo. Jaka jest jego wysokość?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">1%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Prezes Delekta powiedział, że rolnicy wnoszą składkę do Funduszu Składkowego raz na kwartał. Kiedy wpłynie pierwsza składka za 1995 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PrezesMaksymilianDelekta">Pierwsze środki z tego tytułu wpłyną do KRUS w pierwszych dniach lutego.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PrezesMaksymilianDelekta">W styczniu 1995 r. będziemy zmuszeni do podwyższenia wysokości odszkodowań, z tytułu wypadków przy pracy, wypłacanych z Funduszu Składkowego. Rolnicze odszkodowania powypadkowe są znacznie niższe od pracowniczych. Abyśmy mogli je podwyższyć, musimy dysponować odpowiednimi środkami w ramach budżetu Funduszu Składkowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">W pracowniczym odszkodowaniu powypadkowym za 1% utraty zdrowia przysługuje stawka 918 tys. zł, w odszkodowaniu rolniczym - tylko 640 tys. zł. Mimo protestów, Rada Rolników nie podwyższyła stawki rolniczego odszkodowania powypadkowego z powodu rolników, którzy na skutek spadku swoich dochodów nie wywiązują się z płacenia składki, ustalonej na obecnym poziomie przez ową radę.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Jeżeli chodzi o składkę na Fundusz Emerytalno-Rentowy, to ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników określa, iż 90% tej składki pokrywa skarb państwa, a tylko 10% - rolnicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O ile wiem, w 1994 r. udział rolników w budżecie tego Funduszu wyniósł 4,8%, a w 1995 r. wyniesie 5,6%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">W budżecie Funduszu Emerytalno-Rentowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mówimy teraz o Funduszu Emerytalno-Rentowym. Jak stwierdził prezes Delekta, udział rolników w budżecie tegoż Funduszu w 1995 r. wyniesie tylko 5,9%. Jeżeli poseł Z. Grzebisz-Nowicka twierdzi, że rolnicy powinni finansować 10% Funduszu Emerytalno-Rentowego, to wnioskuję z tego, że ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników nie jest realizowana.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli nie poszukamy innych źródeł finansowania tego Funduszu oprócz rosnących dotacji budżetowych, to z czasem doprowadzimy do jego niewydolności. 63 bln zł to ogromne środki. Czy poseł Siedlecki zdaje sobie sprawę ze skali modernizacji rolnictwa, którą można by przeprowadzić z pomocą takich nakładów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Istnieje możliwość zastosowania i innych rozwiązań, np. można zmniejszyć o 4 punkty procentowe podatek dochodowy od osób fizycznych i wprowadzić podatek od sprzedaży artykułów żywnościowych. Środki uzyskiwane przez rolników ze zbytu artykułów rolnych nie wystarczają im na opłatę składek KRUS.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełHenrykSiedlecki">Przy uchwalaniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników powstał dylemat, czy Fundusz Emerytalno-Rentowy finansować z budżetu państwa, czy też wprowadzić podatek od sprzedaży artykułów żywnościowych. Gdyby sami rolnicy musieli sfinansować rolnicze świadczenia emerytalno-rentowe, to obecnie z jednego hektara użytkowego gruntu musieliby wnieść dodatkowo 4,5 mln zł, z tytułu składki na Fundusz Emerytalno-Rentowy. Jak pani przewodnicząca wyobraża sobie wprowadzenie tego typu rozwiązań?</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PosełHenrykSiedlecki">Podwyższenie rolniczych emerytur i rent o 100 tys. zł wymagałoby wniesienia przez rolników dodatkowej kwoty 2,5 bln zł. Jest to suma równa tej, jaką budżet państwa przeznacza na dopłaty do oprocentowania kredytów preferencyjnych na rozwój produkcji rolnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie znam żadnego kraju, w którym ściągano by tak dziwny podatek, o jakim mówił poseł Siedlecki.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli nie ma innych uwag, poza moim wnioskami dotyczącymi zmniejszenia środków Funduszu Administracyjnego w zakresie wydatków na materiały i wyposażenie - o 30 mld zł oraz w zakresie wydatków na usługi niematerialne - o 20 mld zł, to omawianie projektu budżetu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 1995 r. uważam za zakończone. Moje wnioski będą głosowane wraz z innymi wnioskami zgłoszonymi do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. Przypominam, że wszystkie głosowania odbędą się na zakończenie naszych prac nad ustawą budżetową. Jest to korzystniejsze z bardzo wielu względów.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Urzędu Pracy na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Postaram się w dużym skrócie zaprezentować projekt budżetu Urzędu Pracy na 1995 r., ze szczególnym uwypukleniem dwóch spraw, na które uporczywie zwracaliśmy uwagę w trakcie opracowywania tegoż projektu.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Na wstępie, pragnę krótko poinformować o historii Urzędu Pracy. Jesteśmy instytucją bardzo młodą; działamy od 1 stycznia 1993 r. Przez ten czas doskonaliliśmy swoją działalność, będącą narzędziem ministra pracy i polityki socjalnej w walce z bezrobociem. Sukcesy, które nasze państwo odnotowało na polu walki z bezrobociem, w pewnym stopniu są efektem pracy wszystkich rejonowych urzędów pracy, które cały czas doskonalą swoją działalność.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Urząd pracy zatrudnia 12 630 pracowników. Łącznie z centralą obejmuje 524 jednostki organizacyjne. Obsługuje on prawie 3 mln osób bezrobotnych. Lista zadań naszej instytucji jest bardzo długa. Naszą strukturę organizacyjną tworzy 49 wojewódzkich urzędów pracy, a także - mająca bezpośredni kontakt z bezrobotnymi - 356 rejonowych urzędów pracy i 119 ich filii. Jak już wspominałem na dzień 31 grudnia 1994 r. obsadzimy łącznie 12630 etatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jakie jest rzeczywiste zatrudnienie w Urzędzie Pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Zatrudniamy 12 630 pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W załączniku do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. podano liczbę etatów kalkulacyjnych w Urzędzie Pracy jako 12 630. Czy mam rozumieć, że etaty kalkulacyjne pokrywają się z rzeczywistym zatrudnieniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Rzeczywiste zatrudnienie jest wyższe. Chodzi o dodatkowe 1200 osób, które mamy obowiązek włączyć do naszego stanu etatowego, po przepracowaniu przez nie 1,5 roku w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Stąd powstała ta rozbieżność. Jeżeli chodzi o etaty kalkulacyjne samego Urzędu Pracy, to ich liczba pokrywa się z rzeczywistym zatrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Obecnie w naszym kraju jest zarejestrowanych ok. 2.900 tys. bezrobotnych. Na jednego pracownika naszego Urzędu przypada ich ok. 300. Normy światowe określają, że 1 pracownik Urzędu Pracy powinien obsługiwać 150 bezrobotnych. W niektórych regionach Polski, pod pieczą naszych pracowników znajduje się nawet i ponad 400 osób na jednego pośrednika pracy, czyli urzędnika, który bezpośrednio kontaktuje się z bezrobotnym, pozyskuje oferty pracy i kojarzy bezrobotnego z pracodawcą, przypada średnio 1 130 osób. Chcąc obsłużyć taką liczbę ludzi, urzędy pracy, szczególnie w regionach o dużej skali bezrobocia, zmuszane są często do zatrudniania dodatkowych pracowników w ramach prac interwencyjnych, a także osób niepełnosprawnych. Na dzień 31 grudnia 1994 r. będziemy zatrudniać 1 200 takich osób.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Przejdźmy do samego budżetu Urzędu Pracy. Projekt budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. przewiduje dochody w wysokości 600 mln zł, wydatki na poziomie 1.591.500 mln zł, w tym wydatki majątkowe - 34 mld zł. Za podstawę opracowania tego budżetu przyjęto zakres zadań, aktualną strukturę organizacyjną, przeciętne roczne koszty rzeczowe przypadające na 1 pracownika oraz podstawowe założenia programowe, wynikające z ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu oraz ze „Strategii dla Polski”. 600 mln zł zapisanych po s tronie dochodów będzie stanowiło odsetki z rachunków bankowych.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Środki umieszczone po stronie wydatków (ponad 1.5 mld zł) zostaną przeznaczone na: centralę Urzędu Pracy, współpracę naukowo-techniczną i gospodarczą z zagranicą, wojewódzkie urzędy pracy, rejonowe urzędy pracy.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Wydatki zaplanowane na 1995 r. w porównaniu z ich przewidywanym wykonaniem 1994 r. będą wyższe o 11,5%. Chcę zwrócić uwagę na tę liczbę, gdyż odzwierciedla ona nominalny wzrost naszego budżetu; ów wzrost będzie niższy od wysokości inflacji planowanej na przyszły rok. Ten nieznaczny wzrost wydatków jest związany z podwyżkami wynagrodzeń pracowników sfery budżetowej oraz ze wzrostem cen towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Omówię pokrótce wydatki na centralę Urzędu Pracy. Ukształtują się one na poziomie 39.370 mln zł i będą o 0,5% niższe od przewidywanego wykonania budżetu w tym zakresie za 1994 r. Na wynagrodzenia (wraz z pochodnymi) 140 pracowników centrali przeznaczymy kwotę 22.960 mln zł. W rozdziale 9111 nie zaplanowaliśmy żadnych wydatków inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">W rozdziale 9122 „Współpraca naukowo-techniczna i gospodarcza z zagranicą” przewidzieliśmy 25% wzrost nakładów (z 2 mld zł do 2,5 mld zł). Jeset on spowodowany wyższym kursem dolara oraz podwyżkami cen biletów lotniczych i innych w komunikacji krajowej i międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Przechodzę do rozdziału 9131 „Jednostki terenowe podległe organom centralnym”. Musimy utrzymać 49 wojewódzkich urzędów pracy i ok. 450 rejonowych urzędów pracy i ich filii. Wydatki wojewódzkich urzędów pracy wyniosą 358.220 mln zł i będą wyższe od przewidywanego wykonania budżetu w tym zakresie za 1994 r. o 7,1% (znacznie poniżej przewidywanej stopy inflacji). W rejonowych urzędach pracy wydatki zaplanowaliśmy w wysokości 1.190.410 mln zł; będą one wyższe od przewidywanego wykonania budżetu w tym zakresie za rok bieżący o 13,3%. Chcę zwrócić uwagę, że rejonowe urzędy pracy, jako jednostki bezpośrednio stykające się z bezrobotnymi, odnotowują w 1995 r. największy wzrost nakładów. W wojewódzkich urzędach pracy będzie on znacznie niższy, a centrala Urzędu Pracy odnotuje spadek swoich funduszy.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Na inwestycje (zakupy majątkowe) zaplanowaliśmy kwotę 34 mld zł, którą w porównaniu z ustawą budżetową na 1994 r. oznacza wzrost o 75,1%. Mimo tak dużego wzrostu, kwota ta jest bardzo mała; w jej ramach zagwarantowaliśmy 15 mld zł na zakup budynku Rejonowego Urzędu Pracy w Warszawie przy ul. Ciołka. Obecnie płacimy za niego 5 mld zł tytułem czynszu. W związku z tym kosztem nawet połowy wydatków inwestycyjnych, postanowiliśmy wykupić ów budynek, co przyniesie nam wymierne korzyści w przyszłości. W toku prac nad projektem budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. zgłaszaliśmy nasze najpilniejsze potrzeby majątkowe. W ich ramy nie wchodziły potrzeby inwestycyjne typu zakupy samochodów bądź wyposażenia. Chodziło jedynie o uregulowanie stosunków majątkowych w bazie lokalowej, którą obecnie zajmujemy. Owa „lista rozpaczy” jest bardzo obszerna.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Pragnęliśmy, aby w każdym województwie (6–7 rejonowych urzędów pracy) załatwić w całości przynajmniej jedną sprawę, dotyczącą własności budynków. Z naszych obliczeń wynika, iż aby ten cel zrealizować, potrzeba 290 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Wspomniałem już o wykupie budynku Rejonowego Urzędu Pracy w Warszawie, mieszczącym się przy ul. Ciołka.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Staramy się nadać określony standard świadczonym przez nas usługom. Obecnie urzędy pracy są w tym zakresie zróżnicowane. Niektóre z nich zostały potraktowane priorytetowo, dzięki czemu świadczone przez nie usługi są na dobrym poziomie, a bezrobotni skarżą się rzadko. Oferty pracy trafiają tam szybciej do rąk ludzi najbardziej dotkniętych społecznym problemem bezrobocia. Pragniemy jednak usprawniać pracę wszystkich naszych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">1 grudnia br. dostaliśmy fax informujący, że burmistrz jednego z miast wymawia siedzibę rejonowemu urzędowi pracy. Oznacza to dla tego urzędu katastrofę finansową. Bezzwłocznie musimy wykupić bądź wydzierżawić budynek, w którym mieścił się ów urząd, z czym wiążą się wcześniej nieplanowane wydatki.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Urzędy pracy są jednymi z beneficjentów pożyczki udzielonej przez Bank Światowy na komputeryzację. Postąpiliśmy jednak bardzo nieodpowiedzialnie, instalując komputery w budynkach, które do nas nie należą i z których w każdej chwili możemy być wyrzuceni. Jest to tylko jeden z aspektów problemu inwestycji, które powinniśmy poczynić.</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Na zakończenie muszę wspomnieć o jeszcze jednej sprawie, którą nieustannie podnosiliśmy w toku prac nad projektem budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. Mam tu na myśli kontrolę legalności zatrudnienia, obowiązek przeprowadzania, której znowelizowana ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu nakłada na urzędy pracy. Wystąpiliśmy do Ministerstwa Finansów o przydzielenie nam takiej liczby etatów, która gwarantowałaby jednego kontrolera na jedną gminę. Oczywiście gminy są różne; np. w gminie Łódź działa 120 tys. podmiotów gospodarczych, których nawet 50 kontrolerów nie zdołałoby skontrolować. Są też gminy, gdzie podmiotów gospodarczych jest bardzo mało.</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Ministerstwo Finansów zaproponowało nam 1000 etatów. W związku z tym, zrezygnowaliśmy z naszych pierwotnie planów. Problem ten zaprezentowaliśmy na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej; mam nadzieję, że jej przedstawiciele zechcą się na ten temat dzisiaj wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-180.16" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Zasygnalizowałem nasze potrzeby, zarówno w zakresie wydatków majątkowych, jaki w zakresie utworzenia dodatkowych etatów, związanych z nowo nałożonymi na Urząd Pracy zadaniami.</u>
          <u xml:id="u-180.17" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Porównywano dzisiaj wielokrotnie organy administracji rządowej i sejmowej. My nie chcemy się z nikim porównywać. Usiłowaliśmy przekonać Komisję Polityki Społecznej, że jesteśmy zmuszeni do ograniczania wydatków na centralę i wojewódzkie urzędy pracy. Nasze potrzeby wciąż pozostają nie zaspokojone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Głos zabierze przedstawiciel Komisji Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Urząd Pracy odnotuje w 1995 r. realny spadek swoich wydatków. Jednocześnie nie na mocy ustawy z 1 grudnia 1994 r. stał się on dysponentem środków budżetowych I stopnia (do tej pory był nim minister pracy i polityki socjalnej), będzie zajmował się kwestiami związanymi z migracją zarobkową oraz będzie kontrolował legalność zatrudnienia. W ślad za nowymi zadaniami nie poszło zwiększenie nakładów ani liczby etatów; mówił już o tym kierownik Gwara. W porównaniu z 1994 r., budżet Urzędu Pracy wzrośnie o 1 3,3% (najwięcej wzrosną wydatki na rejonowe urzędy pracy).</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej, po przeanalizowaniu projektu budżetu Urzędu Pracy uznała, że skoro znowelizowaną ustawę o zatrudnieniu i bezrobociu nałożyliśmy na tę instytucję obowiązek kontroli legalności zatrudnienia, to w ślad za tym należy zwiększyć etaty kalkulacyjne i środki na wynagrodzenia. Urzędowi Pracy powinno się przyznać 500 etatów kalkulacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">W planie finansowym Funduszu Pracy przewidziano 220 mld zł na prowizje bankowe. Skutkiem tego powinno być przejście ok. 90 urzędów pracy na obsługę bankową, co zaowocowałoby pewnymi oszczędnościami etatowymi wśród pracowników wypłacających zasiłki. W tej chwili trudno dokładnie określić poziom owych oszczędności. Pragnę przypomnieć, że obecnie wypłatą zasiłków zajmuje się 1287 osób. Być może, część z nich uda się zatrudnić przy kontroli legalności zatrudnienia. Na utworzenie nowych 500 etatów kalkulacyjnych znaleźliśmy pokrycie (50 mld zł).</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Druga sprawa sygnalizowana na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej, dotyczy inwestycji. Przypomnę, że w projekcie budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. na ten cel zaplanowano kwotę 34 mld zł, z czego prawie połowę przeznaczono na wykup budynku Rejonowego Urzędu Pracy, mieszczącego się w Warszawie, przy ul. Ciołka (prawdopodobnie ze względu na przyjazdy delegacji zagranicznych).</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełCezaryMiżejewski">Obecnie jest opracowywany program informacji i poradnictwa zawodowego. Niemieckie urzędy pracy współfinansują jego przygotowanie. Strona niemiecka postawiła jednak warunek, że wszelki niezbędny sprzęt zainstaluje wyłącznie w budynku będącym własnością Urzędu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej stwierdziła, że Urząd Pracy powinien otrzymać na inwestycje 290 mld zł. Niestety, nie poddano tej kwestii głosowaniu, w związku z czym nie mogę w tym zakresie zgłosić żadnego wniosku. Nasza Komisja nie znalazła środków na pokrycie tej kwoty, mimo tego zamierzam wnieść w tej sprawie wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#PosełCezaryMiżejewski">Jak już mówiłem, Komisja Polityki Społecznej proponuje zwiększenie projektu budżetu Urzędu Pracy o 50 mld zł oraz podwyższenie o 500 liczby etatów kalkulacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Aby w jakiejś sprawie mógł być zgłoszony wniosek mniejszości, najpierw musi się odbyć głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Nie będzie to wniosek mniejszości, tylko projekt wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy poseł Miżejewski mógłby jeszcze raz wyjaśnić, czego ów wniosek miałby dotyczyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Zwiększenia wydatków Urzędu Pracy o 290 mld zł z przeznaczeniem na inwestycje. Przypominam, że Komisja Polityki Społecznej nie wniosła takiego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełHelenaGóralska">Pragnę odnieść się do kwestii zatrudnienia w urzędach pracy. W materiale przygotowanym przez Urząd Pracy czytamy, iż liczba etatów kalkulacyjnych w tej instytucji na dzień 31 grudnia 1994 r. wyniesie 12630. Jednocześnie 1200 osób jest zatrudnionych przy pracach interwencyjnych.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PosełHelenaGóralska">Proszę precyzyjnie określić liczbę pracowników Urzędu Pracy. Pani przewodnicząca miała rację, mówiąc, iż być może, mamy tu do czynienia z jedyną jednostką, gdzie liczba zatrudnionych pokrywa się z liczbą etatów kalkulacyjnych. Jak jest naprawdę?</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PosełHelenaGóralska">Poza tym, chcę się sprzeciwić wnioskowi, który, o ile dobrze zrozumiałam, poseł Miżejewski składał w imieniu Komisji Polityki Społecznej. Wniosek ten dotyczył zwiększenia o 500 liczby etatów kalkulacyjnych w Urzędzie Pracy.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PosełHelenaGóralska">Od 3 lat (rokrocznie) zatrudnienie w urzędach pracy jest zwiększone, o ile dobrze pamiętam, mniej więcej o 500 etatów. Rozumiem, że istnieją w tym zakresie różne standardy światowe, ale wcale nie jestem przekonana, czy należy je realizować właśnie teraz, tym bardziej że na 1995 r. nie przewiduje się ani zwiększenia liczby bezrobotnych, ani wzrostu liczby osób uprawnionych do pobierania zasiłku (ok. 1.300 tys. osób).</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PosełHelenaGóralska">Od chwili powstania Urzędu Pracy, jakaś komputeryzacja została tam już przeprowadzona. W przyszłości dobrze byłoby osiągnąć standardy światowe, ale nie sądzę, aby była to potrzeba chwili.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#PosełHelenaGóralska">Powtórzę, że chciałabym, aby wyjaśniono kwestię zatrudnienia w Urzędzie Pracy. Sprzeciwiam się jego wzrostowi w 1995 r. o kolejne 500 osób. Swój sprzeciw uzasadniam brakiem prognoz o zwiększeniu się liczby bezrobotnych i liczby wypłacanych zasiłków. Jeśli chodzi o komputeryzację urzędów pracy, to częściowo została już ona przeprowadzona (sfinansowano ją z funduszy własnych Urzędu Pracy oraz ze środków pochodzących z pożyczki udzielonej przez Bank Światowy); nie sądzę, aby obecnie dalsza komputeryzacja tej instytucji była najpilniejszą potrzebą.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#PosełHelenaGóralska">Na zakończenie pragnę zaznaczyć, że spory wewnątrz rządu mnie nie interesują. Rząd powinien wcześniej wypracować stanowisko, które zamierza prezentować na posiedzeniach komisji sejmowych. Nie możemy wysłuchiwać relacji, które w jakiejś sprawie podjął w rządzie Urząd Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Znowelizowana ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu nakłada na urzędy pracy określone obowiązki. O ile dobrze pamiętam, poseł Góralska również głosowała za przyjęciem zmian w tej ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełHelenaGóralska">Byłam im przeciwna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">W każdym razie, większość parlamentarna zadecydowała o ich wprowadzeniu. Znowelizowana ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu nakłada na Urząd Pracy bardzo konkretne zadania, z wykonania których zostanie on rozliczony.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej bardzo uważnie przeanalizowała poziom zatrudnienia w tej instytucji. Wiem, że spierano się w tej sprawie również na forum Rady Ministrów. Nasza Komisja przyjęła, że 500 etatów można wygospodarować w ramach wewnętrznych przesunięć; zwiększenie liczby zatrudnionych w Urzędzie Pracy o dalsze 500 osób uznaliśmy za niezbędne. Co więcej, znaleźliśmy na ten cel środki. Stwierdziliśmy też, że jest to jeden z priorytetów jeżeli chodzi o dalszy rozwój Urzędu Pracy (jego realizacja może przynieść znaczne oszczędności).</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Poseł Góralska mówiła o wzrastającym z roku na rok zatrudnieniu w Urzędzie Pracy. Było to skutkiem radykalnego wzrostu bezrobocia. Wiadomo, że liczba etatów w tej jednostce nie nadążała za liczbą bezrobotnych. Nikomu nie chodziło o rozbudowywanie administracji państwowej, ale proporcje liczby urzędników do liczby obsługiwanych przez nich osób były i w dalszym ciągu są, niewłaściwe.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Propozycja zwiększenia zatrudnienia w Urzędzie Pracy o 500 etatów kalkulacyjnych wydaje się być zasadna. W rzeczywistości, liczba pracowników tego Urzędu spadnie.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PosełCezaryMiżejewski">O ile dobrze pamiętam, średnia płaca w tej jednostce wynosi 4.540 tys. zł. Chyba nikt z nas nie przypuszcza, że kontrolerowi, który będzie sprowadzał legalność zatrudnienia, zaproponujemy takie wynagrodzenie (porównajmy płace urzędników innych organów kontrolnych).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiNiez">Mam dwa pytania: do wiceministra Szretera i kierownika Gwary. Czy rząd, jako projektodawca nowej ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu, nakładając przepisami art. 60 i art. 61 na Urząd Pracy obowiązek uruchomienia specjalistycznej służby, która ma wykrywać nielegalną pracę, zabezpieczył na ten cel określone środki finansowe i przewidział utworzenie nowych etatów, czy też opracował inny sposób wdrożenia w życie tychże przepisów?</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiNiez">Do kierownika Gwary zwracam się z prośbą o wyjaśnienie stosunku liczby pracowników Urzędu Pracy do liczby obsługiwanych bezrobotnych w Polsce oraz w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PosełStanisławWiśniewskiNiez">Na zakończenie pragnę podzielić się swoją osobistą refleksją. To, iż na przyszły rok nie zakłada się dynamicznego wzrostu bezrobocia, wcale nie oznacza, że bezrobocie nie zwiększy się o kilkadziesiąt, a zapewne nawet o kilkaset tys. osób. Czy poseł Góralska rolę rejonowych i wojewódzkich urzędów pracy upatruje jedynie w wypłatach zasiłków? Przecież ich rola jest zupełnie inna. Nie można opowiadać się przeciwko rozbudowie tych urzędów i postrzegać je jedynie jako kasy wypłacające zasiłki. Wypłata zasiłków stanowi bardzo wąski obszar działalności Urzędu Pracy. Poza tym, zajmuje się on innymi sprawami typu: szkolenie, przekwalifikowywanie, organizowanie publicznych robót interwencyjnych. Na problem Urzędu Pracy należy spoglądać w szerszej perspektywie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełWiesławSzweda">Pragnę uzyskać bliższe informacja na temat poradnictwa zawodowego oraz działań z zakresu przekwalifikowywania i przyuczania do zawodu. Jaki procent budżetu Urzędu Pracy przeznacza się na ten cel? Jakie są tego efekty? Jakie są główne kierunki przekwalifikowywania i przyuczania do zawodu? Ile osób z tych, które zostały poddane doskonaleniu zawodowemu, znalazło pracę?</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełWiesławSzweda">Muszę przyznać, że w swoim biurze poselskim zatrudniłem bezrobotną panią, która ukończyła kurs komputerowy i niestety, efekty jej pracy są żadne.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełWiesławSzweda">Czy pieniądze przeznaczone na doskonalenie zawodowe nie są środkami straconymi? Czy nie można ich wykorzystać w sposób bardziej efektywny, aby ich nie marnotrawić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Lityński chce zabrać głos w sprawie formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełJanLityński">Kwestia poruszona przez posła Szweda były przedmiotem szczegółowych obrad prowadzonych przez Komisję Polityki Społecznej. Myślę, że jeżeli ktoś pragnie zapoznać się z tymi kwestiami bliżej, powinien to zrobić w trakcie posiedzenia naszej Komisji. Omawianie ich przez Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów jest, według mnie, stratą czasu. Rozumiem, że Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów powinna zajmować się kwestiami stricte budżetowymi. Organem właściwym do rozpatrywania detali merytorycznych w zakresie działalności Urzędu Pracy jest Komisja Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Bardzo chętnie brałbym udział w posiedzeniach wszystkich komisji, które omawiają budżety poszczególnych instytucji, ale prace Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów trwają od wtorku rano do soboty wieczór. Naprawdę nie mamy czasu na uczestniczenie w spotkaniach innych komisji. Proszę się zatem nie dziwić, że w trakcie omawiania tych pozycji, które mają istotne znaczenie dla całości ustawy budżetowej podają tak szczegółowe pytania. Idąc tokiem rozumowania posła Wiśniewskiego, chcę powiedzieć, że rzeczywiście nie mamy podstaw do kwestionowania propozycji zwiększenia zatrudnienia w Urzędzie Pracy, mimo tego, iż wzrasta ono rokrocznie. Najpierw trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy dana propozycja jest zasadna. Jeżeli nie jest ona zasadna, trzeba od niej odstąpić, jeśli natomiast jest - jak najbardziej zasługuje na poparcie. Zjawisko bezrobocia jest jedną z największych bolączek społecznych.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełWiesławCiesielski">Mam pytanie do kierownika Gwary, w jaki sposób zamierza zagospodarować dyskutowane 500 etatów? Czy ich utworzenie będzie sfinansowane w ramach wewnętrznych przesunięć w budżecie Urzędu Pracy? Szczególnie interesuje mnie podział tych etatów na województwa oraz rozliczanie zatrudnionych w ich ramach osób z wykonywanych obowiązków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełMieczysławKrajewski">Struktura bezrobocia się zmienia. 65% bezrobotnych stanowią ludzie do 35 roku życia, z czego połowa nie przekroczyła 24 roku życia. Według mnie, ludzie ci wymagają specyficznego podejścia. Zgodnie z założeniami Światowej Organizacji Zdrowia, ponadroczne pozostawienie bez pracy powoduje „trwałe kalectwo niezdolności do pracy”.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełMieczysławKrajewski">Myślę, że ponownie należy przeanalizować sposób aktywnej walki z bezrobociem. Opowiadam się za znacznym zwiększeniem środków w tym zakresie. Uważam, że powinniśmy podjąć wysiłki w celu znalezienia dodatkowych funduszy na zwalczanie bezrobocia. Wydaje mi się, że młodzież należy potraktować nieco odmiennie (aktywizacja częściowo, służba publiczna itp.). W tym celu trzeba przeorganizować same urzędy pracy oraz zatrudnioną w nich kadrę.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PosełMieczysławKrajewski">Optuję raczej za zwiększaniem nakładów na Urząd Pracy, a nie za ich zmniejszaniem. Jednocześnie należy szukać efektywnych sposobów walki z bezrobociem. Uważam, że właśnie taką filozofię powinniśmy przyjąć w pracach nad projektem budżetu Urzędu Pracy na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Urzędu Pracy i rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Najpierw odniosę się do wystąpienia poseł Góralskiej, która pragnie poznać stosunek 12630 etatów kalkulacyjnych do liczby osób rzeczywiście zatrudnionych w Urzędzie Pracy i która twierdzi, że obecny stan osobowy naszej jednostki w zupełności wystarczy do wypłacania zasiłków i rejestrowania bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Mając na uwadze ograniczone możliwości czasowe Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, nie chciałem robić wykładu na temat wszystkich funkcji Urzędu Pracy. W tej chwili mamy ich do wypełnienia już kilkanaście i co roku dochodzą nowe. Przypomnę, że wzrost liczby etatów, który miał miejsce w ub.r., wiąże się z nowym zadaniem, a mianowicie uruchomieniem Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o którym dzisiaj będzie jeszcze mowa. W tej chwili, nasze służby zajmują się bardzo wieloma sprawami, np. oceniają kondycję finansową firm, które zgłaszają się po pożyczki, kontrolują przyznawanie pożyczek. Na koszt budżetu państwa szkolimy bardzo wysoko wykwalifikowaną kadrę bankowców, ale to już jest temat odrębnego wystąpienia. Chcę tylko powiedzieć, że mamy do wypełnienia wiele zadań.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Dlaczego w projekcie budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. nie zostały uwzględnione środki na kontrolę legalności zatrudnienia? Dlatego, że podczas jego opracowywania nie wdrożono jeszcze stosownych przepisów. Trudno było przewidywać nakłady i nowe etaty na realizację zadania, które wówczas nie zostało nam jeszcze przydzielone. Jest to chyba zrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Poseł Góralska podniosła też kwestię nieporozumień w łonie rządu, co do projektu naszego budżetu. Pragnę oświadczyć, że skoro Komisja Polityki gospodarczej, Budżetu i Finansów przyjęła formułę dopuszczenia do głosu przedstawicieli jednostek, których budżety właśnie są omawiane, to korzystając z tego prawa, nie kontestowałem projektu budżetu Urzędu Pracy, pozwoliłem sobie tylko na krótkie przytoczenie historii walki o projekt naszego budżetu. Powtórzyłem listę naszych potrzeb, o których mówimy już od 9 miesięcy i których zaspokojenie zależy od decyzji jaka zapadnie na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Wrócę jeszcze do kwestii zatrudnienia w Urzędzie Pracy. Przeciętna płaca w naszej jednostce jest bardzo niska, wynosi 4.700 tys. zł. Z tego też względu, 12630 etatów kalkulacyjnych pokrywa się z rzeczywistym zatrudnieniem. Musimy korzystać z pracy ludzi zatrudnionych w ramach Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz prac interwencyjnych, dlatego że nie mamy innego wyjścia. Mamy tyle zadań do wykonania, że jesteśmy zmuszeni do przyjmowania dodatkowych pracowników. Zdajemy sobie sprawę, iż po minięciu 1,5-rocznego okresu, w którym PFRON refinansuje nam koszty ich wynagrodzeń i składek ZUS, będziemy zobowiązani do przejęcia tych osób na własny rozrachunek. Będą oni obsadzani na nowych etatach bądź też będą zajmować stanowisko pracy tych, którzy w naturalny sposób odejdą z Urzędu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Poseł Wiśniewski pytał, ile na 1 pracownika urzędu pracy przypada bezrobotnych w Polsce, a ilu za granicą. Poruszyłem już tę kwestię, ale przypomnę ją powtórnie.</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Niedawno byłem w Szwecji, gdzie służby zatrudnienia są podobnie zorganizowane jak w Polsce. Przyjęto tam system trójstopniowy: centrala, województwo i rejon. Zatrudniono w nim 12,5 tys. ludzi (tak jak u nas). Na tym podobieństwa kończą się. W Szwecji jest 500 tys. bezrobotnych, a w Polsce - 3 mln (6 razy więcej). Szwedzkie służby zatrudnienia realizują 4–5 zadań, a polskie - kilkanaście. Różnic jest więcej, ale nie chcę jednak tego wątku rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Polska nie należy do państw zachodnich, choć bardzo by chciała i wierzę, że kiedyś to nastąpi. Nie chcę używać żadnych demagogicznych argumentów, jak to dobrze jest na Zachodzie. Biorę Pod uwagę pewne standardy przewidziane przez Bank Światowy dla Europy Środkowo-Wschodniej, a nie dla - Zachodniej. W Polsce norma 150 bezrobotnych na 1 pracownika urzędu pracy jest przekroczona średnio dwa razy, a w niektórych regionach (Słupsk, Koszalin, Suwałki) na 1 urzędnika przypada 400 bezrobotnych. Przy tych wyliczeniach są uwzględniani wszyscy pracownicy urzędów pracy, poczynając od dyrektora - a kończąc na sprzątaczce, a nie tylko ludzie, którzy bezpośrednio kontaktują się z bezrobotnymi. Na Zachodzie bierze się pod uwagę tylko tych, którzy uczestniczą w aktywnym pośrednictwie pracy i aktywizacji zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-198.8" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Poseł Szweda pytał, co robimy w zakresie poradnictwa zawodowego, przekwalifikowywania i przyuczania do zawodu oraz jaka jest efektywność tych działań. Myślę, że radzimy sobie z tym zupełnie nieźle. Powyższe zadania są finansowane z „aktywnych” środków Funduszu Pracy. Ich dysponentem jest minister pracy i polityki socjalnej; myślę, że to on powinien się wypowiedzieć na temat ich wykorzystania. Mogę tylko zasygnalizować, iż efektywność naszych służb w zakresie poradnictwa zawodowego, przekwalifikowywania i przyuczania do zawodu wypada całkiem dobrze.</u>
          <u xml:id="u-198.9" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Posła Ciesielskiego interesowało to, w jaki sposób zamierzamy zagospodarować dodatkowe 500 etatów. Gdybyśmy mieli do dyspozycji 2,5 tys. etatów, kontrolę legalności zatrudnienia opracowałyby rejonowe urzędy pracy, czyli jednostki, które mają najłatwiejszy dostęp do pracodawcy. Jeżeli otrzymamy tylko 500 dodatkowych etatów, kontrolę tę oddamy w ręce wojewódzkich urzędów pracy. Postaramy się je rozdysponować (etaty) stosownie do liczby podmiotów gospodarczych na danym terenie.</u>
          <u xml:id="u-198.10" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Kontrolerzy legalności zatrudnienia wraz z policjantami, pracownikami izb skarbowych i Państwowej Inspekcji Pracy będą tworzyli „lotne brygady”, które będą przeprowadzały okazjonalne akcje. Tak to sobie wyobrażamy. Wydaje się nam, że taki tryb pracy tych osób pozwoli na najpełniejsze zrealizowanie zaleceń ustawowych oraz pokładanych w nich oczekiwań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie wszystko jest dla mnie zupełnie jasne. Zrozumiałam, że Urząd Pracy zatrudnia 12 630 pracowników plus 1 200 osób w ramach prac interwencyjnych i PFRON. Czy to prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Tak, to prawda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełWaldemarMichna">Sprawozdania na temat pomocy udzielonej osobom bezrobotnym wskazują, że jej efektywność nie jest duża. Dzisiaj chyba trudno by nam było zwiększać cokolwiek ponad to, co zaproponował rząd. Sugeruję, abyśmy przyjęli projekt budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. w wersji przedłożonej przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełWaldemarMichna">W przyszłym roku, na posiedzeniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów możemy rozpatrzyć ponownie skuteczność działań podejmowanych przez Urząd Pracy. Gdyby okazało się, że jest ona stosunkowo duża, moglibyśmy poszukać dodatkowych środków dla tej jednostki w rezerwach. Obecnie nie ma podstaw do zwiększania budżetu Urzędu Pracy. Wnoszę o przyjęcie budżetu tej instytucji w takim kształcie, w jakim został on zaproponowany w projekcie ustawy budżetowej na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Michna przedstawił nam swoje stanowisko w sprawie projektu budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. Zgodnie z naszymi wcześniejszymi ustaleniami, podejmowanie decyzji w sprawie ewentualnych przesunięć, zwiększeń i zmniejszeń budżetowych oraz wyrażenie akceptacji dla części ustawy budżetowej, które nie wzbudziły żadnych wątpliwości, będzie miało miejsce w końcowym etapie naszych prac w tym zakresie, czyli za 2 tygodnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Zadałem pytanie wiceministrowi Szreterowi, na które nie uzyskałem odpowiedzi. Brzmiało ono następująco, czy rząd zabezpieczył środki finansowe na realizację zadań wynikających z art. 60 i art. 61 znowelizowanej ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WiceministerpracyipolitykisocjalnejJerzySzreter">W pierwotnej wersji ustawy budżetowej nie przewidywaliśmy specjalnych środków z przeznaczeniem ich na zwiększenie etatów w Urzędzie Pracy w związku z obowiązkiem kontroli legalności zatrudnienia. Niemniej jednak uznaliśmy, że nawet przy braku odpowiednich środków, przepisy art. 60 i art. 61 ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu należy wdrożyć w życie. Lepiej realizować je w ograniczonym wymiarze, niż nie realizować ich w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WiceministerpracyipolitykisocjalnejJerzySzreter">Komisja Polityki Społecznej przeprowadziła analizę projektu budżetu Urzędu Pracy na 1995 r. i zaproponowała zmiany, zmierzające do wygospodarowania środków na zwiększenie zatrudnienia w tej jednostce (w celu rozszerzenia działalności kontrolnej). Propozycje tej Komisji wydają się nam ze wszech miar rozsądne, zwłaszcza że nie dotyczą one zwiększenia budżetu Urzędu Pracy. Nawiązując do pytania w sprawie efektywności działań w zakresie aktywnej walki z bezrobociem, chcę powiedzieć, że jest to temat do odrębnej dyskusji, ale ewentualnie można go podjąć przy omawianiu planu finansowego Funduszu Pracy. Z naszych obserwacji wynika, że efektywność działań w zakresie szkolenia zawodowego nie odbiega od standardów światowych. W 1993 r. kilkanaście milionów złotych wydatkowanych na ten cel owocowało jednym trwałym miejscem pracy. Myślę, że jest to zupełnie przyzwoity wynik.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WiceministerpracyipolitykisocjalnejJerzySzreter">Jeśli można, to podczas dyskusji nad planem finansowym Funduszu Pracy rozwinę szerzej kwestie, związane z wydatkowaniem środków na różne formy aktywnej walki z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WiceministerpracyipolitykisocjalnejJerzySzreter">Czy ktoś jeszcze pragnie zabrać głos w sprawie projektu budżetu Urzędu Pracy na 1995 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Pragnę, abyśmy wyjaśnili czy propozycję Komisji Polityki Społecznej, dotyczącą innego podziału środków już przyznanych Urzędowi Pracy zamierzamy rozpatrzyć dzisiaj? Wtedy za 2 tygodnie rozpatrzylibyśmy wnioski zawarte w pkt. IV opinii Komisji Polityki Społecznej, uchwalonej 1 grudnia 1994 r. (są to wnioski o zwiększenie środków budżetowych). Osobiście uważam, że Komisja Polityki Społecznej wykonała wielką pracę, analizując projekt przyszłorocznego budżetu Urzędu Pracy i wychodząc z propozycjami konkretnych zmian przesunięć środków budżetowych. Wydaje mi się, że powinniśmy te propozycje omówić już dzisiaj. Wnioskuję także o ich przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów rozpatruje każdą propozycję zgłoszoną przez którąkolwiek z Komisji. Jej członkowie otrzymają zbiorcze zestawienie wszystkich propozycji; za 2 tygodnie odbędą się głosowania. Nie zmieniajmy raz przyjętego trybu pracy, gdyż głosowanie jednego wniosku a innego - nie, zrodzi niepotrzebnie zamieszanie. Wszystkie głosowania przeprowadzimy na zakończenie prac nad projektem ustawy budżetowej na 1995 r. Przypominam, że do tej pory nie padło ani jedno słowo na temat Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W tej chwili rozpatrujemy część 46 projektu ustawy budżetowej na 1995 r. - Urząd Pracy (zał. nr 1 i nr 2: dochody i wydatki Urzędu Pracy oraz dochody i wydatki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych). Czy są pytanie do pkt. 4a dzisiejszego porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Komisja Polityki Socjalnej wniosła propozycję zwiększenia zatrudnienia w Urzędzie Pracy o 500 osób i przeznaczenia na ten cel dodatkowych 50 mld zł. Poseł Miżejewski zapowiedział wniosek dotyczący zwiększenia wydatków inwestycyjnych; czy tak mamy rozumieć wystąpienie posła Miżejewskiego? Poseł Miżejewski nie potwierdził swojej wcześniejszej sugestii; w takiej sytuacji do projektu budżetu Urzędu Pracy na 19195 r. został zgłoszony tylko jeden wniosek Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przechodzimy do omawiania dochodów i wydatków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, zaplanowanych na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Omówię teraz plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. Przy jego konstruowaniu przyjęliśmy pewne założenia.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Jednym z pierwszoplanowych jest przyjęcie prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na przyszły rok w kwocie 5.443 tys. zł. Przy jego pomocy będziemy naliczać składki płacone przez pracowników (dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) i wypłaty przekazywane świadczeniobiorcom.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Zakładamy szacunkowo, iż liczba zatrudnionych, objętych zakresem działania ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, wyniesie ok. 5 800 tys. osób. Planowany wskaźnik ściągalności składek osiągnie (prawdopodobnie) poziom 90%; będą one pobierane w wysokości 0,5% funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Z jednorazowych odszkodowań skorzysta w przyszłym roku ok. 125 tys. osób, którym zostaną one wypłacone w wysokości nieprzekraczającej 6,4 mln zł. Na jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy, śmierci i chorób zawodowych przeznaczamy 50 mld zł. Przewidujemy, iż 150 osób skorzysta z gwarantowanych wynagrodzeń za pracę (wypłacalnych maksymalnie przez 3 miesiące), w wysokości nieprzekraczającej 6,4 mln zł miesięcznie. Przy takich założeniach, na początku 1995 r. odnotowalibyśmy na koncie Funduszu nadwyżkę w kwocie 1.800 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. planuje się w wysokości 2.260 mld zł (składki pracodawców), dodając do tego odsetki od lokat i zwroty sum wypłaconych z tytułu świadczeń pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Wydatki Funduszu - transfery na rzecz ludności obejmują:</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">- jednorazowe świadczenia dla osób uprawnionych, rozdysponowywane przez ministra pracy i polityki socjalnej w porozumieniu z Radą Funduszu w kwocie 800 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">- gwarantowane wynagrodzenia za pracę (podstawowa działalność Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) w kwocie 2.500 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">- jednorazowe odszkodowania pieniężne z tytułu wypadków i chorób zawodowych w kwocie 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Po przyjęciu założeń, o których wcześniej mówiłem, stan Funduszu na koniec 1995 r. wynosiłby 820 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Uprzedzając ewentualne pytania, omówię konstrukcję prawną Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jest to Fundusz pozabudżetowy, który powstał na bazie Paktu o Przedsiębiorstwie Państwowym. Przewidziano w nim określone działania restrukturyzacyjne. Z tego względu, w pierwszym okresie jego działalności składkę oszacowano na 1% funduszu płac. W chwili obecnej wynosi ona 0,5%. Zauważalny jest brak powszechnej świadomości, co do istnienia Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Pełnomocnikami Rady Funduszu w terenie są dyrektorzy wojewódzkich urzędów pracy, którzy sygnalizują coraz większe zapotrzebowanie na środki Funduszu. W planie finansowym Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. przyjęto założenia obowiązujące w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-207.12" who="#ZastępcakierownikaUrzęduPracyAdamGwara">Jak wiadomo, Urząd Pracy pełni wobec Funduszu rolę serwisu. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest Funduszem pozabudżetowym, opłacanym wyłącznie ze składek pracodawców. Decyzje wiążące podejmuje w nim Rada Funduszu. Jeszcze raz przypomnę, że Urząd Pracy został wyznaczony przez ministra pracy i polityki socjalnej do obsługi serwisowej i technicznego tego Funduszu, natomiast kierownik Urzędu Pracy jest dysponentem środków I stopnia, jeśli chodzi o działalność podstawową Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy są pytania, jeśli chodzi o plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r.? Osobiście mam w tej sprawie kilka wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Głos zabierze poseł-referent Komisji Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Kierownik Gwara dosyć szczegółowo omówił kwestie związane z Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Komisja Polityki Społecznej bardzo uważnie przygląda się temu Funduszowi ze względu na jego dość wysokie dochody i w miarę niskie wydatki. IStnieje na jego temat wiele kontrowersji. Pomimo tego, Komisja postanowiła przyjąć plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 19195 r. w przedłożonej jej wersji. Wynika to z bardzo prostego powodu - Fundusz ten działa praktycznie od 6 miesięcy i nie do wszystkich pracodawców dotarła wiadomość o jego istnieniu. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych cały czas się rozwija i trudno przewidzieć skutki jego działalności w roku przyszłym. 1994 r. jest dla niego rokiem eksperymentalnym.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej zaakceptowała plan finansowy Funduszu na 1995 r. nie wnosząc do niego żadnych poprawek. Postanowiła jednak skierować do ministra pracy i polityki socjalnej dezyderat w sprawie rozważenia możliwości obniżenia wysokości składki w 19195 r. Przypomnę, że ustala ją Rada Funduszu (złożona w 2/3 z pracodawców i w 113 z przedstawicieli związków zawodowych w porozumieniu z ministrem pracy i polityki socjalnej). Ewentualne obniżenie wysokości tej składki nastąpiłoby po przedstawieniu wyników finansowych Funduszu za I półrocze 1995 r. Pierwszym miesiącom przyszłego roku musimy się dokładnie przyjrzeć.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Drugą sprawą, z którą zwróciliśmy się do ministra pracy i polityki socjalnej w naszym dezyderacie, jest spowodowanie zwiększenia efektywności lokat nadwyżek finansowych Funduszu w bankach państwowych. W chwili obecnej środki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych znajdują się na koncie a vista w Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej rozważała także propozycję posła Lityńskiego o obniżenie dochodów i wydatków Funduszu. Chcę jednak zaznaczyć, iż decydentem w tej sprawie nie jest Sejm, tylko Rada Funduszu i minister pracy i polityki socjalnej. Wyłącznie oni decydują o wysokości składki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych płaci się również od wynagrodzeń pracowników budżetowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełJanLityński">Występuję w imieniu mniejszości Komisji Polityki Społecznej. (Bodajże dwie osoby poparły mój wniosek).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Jedna osoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełJanLityński">Przyznaję, że nikt oprócz mnie nie poparł mojego wniosku mniejszości. W tej chwili chcę go zreferować. Niepokoi mnie fakt, że wydatki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w 1995 r. mają być większe niż jego wpływy. Jeżeli chodzi o 1994 r., to wydatki Funduszu wyniosły zaledwie 10% wpływów. Oznacza to, że wnioskodawca projektu planu finansowego zamierza znacznie rozszerzyć zakres wydatków tej instytucji w przyszłym roku. W 1994 r. Rada Funduszu bardzo rozważnie dokonywała wydatki.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełJanLityński">Moje obawy potwierdził minister Miller, który zapowiedział wydanie stosownego rozporządzenia, rozszerzającego zakres działania Funduszu. To uzasadniałoby tezę, iż jeżeli są jakieś pieniądze, to potrzeby również się znajdą.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PosełJanLityński">Obecnie Fundusz dysponuje kwotą 1.800 mld zł. Należy się zastanowić, co zrobić, aby środki te wykorzystać w sposób właściwy. Nie można cały czas myśleć o tym, w jaki sposób jeszcze bardziej zwiększyć dochody Funduszu, spoczywające na koncie bankowym, które jak to wynika z planu finansowego na 1995 r., przynoszą stosunkowo mało korzyści.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PosełJanLityński">Nie wiadomo, dlaczego dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ściągane są w formie składek od pracodawców. Jest to dodatkowe obciążenie o charakterze podatkowym. Sejm sam, niestety, pozbawił się wpływu na wysokość tych składek, oddając go w inne ręce.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PosełJanLityński">Jeszcze raz podkreślam, że składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest obciążeniem o charakterze podatkowym. Proponuję zmniejszenie wydatków tego Funduszu na 1995 r. do wysokości jego wpływów z 1994 r. (urealnienie wydatków), to jest o 1.500 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PosełJanLityński">Moim zdaniem, dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych powinny być wyznaczane przez składkę minimalną 0,1% funduszu płac, (pięciokrotnie mniejszą od obecnej). Wydaje się to korzystniejsze ze względu na mniejsze obciążenie pracodawców, co dawałoby im większą szansę na rozwój na przeciwdziałanie bezrobociu i ograniczałoby możliwości ich upadłości. Być może, doprowadziłoby to do zmniejszenia wydatków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jednak mówienie o tym, iż nie wiadomo, jakie są jego rzeczywiste potrzeby, jest nieodpowiedzialne. Oznacza to namawianie pracodawców do jak najpóźniejszego zaspokajania roszczeń pracowników.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#PosełJanLityński">Zgadzam się, że istnieją mechanizmy odzyskiwania pieniędzy, wypłacanych przez Fundusz. Rodzi się jednak podejrzenie, iż część pracodawców będzie unikała zaspokajania słusznych roszczeń pracowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Góralska przedstawi sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów w sprawie projektu planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełHelenaGóralska">W całości popieram propozycję posła Lityńskiego. Mam wrażenie, iż cały plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. został „wyssany z palca”. Przeglądałam również plan finansowy Funduszu na 1994 r., w którym kwotę 1.679 mld zł przeznaczono na wypłaty gwarantowanych wynagrodzeń za pracę. Zrealizowano z tego 150 mld zł (Przewidywane wykonanie planu za 1994 r.). Na jednorazowe świadczenia planowano przeznaczyć w tym roku 570 mld zł; przeznaczono 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełHelenaGóralska">Plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. jest tyle samo warty, co plan na 1994 r. Z tym, że w 1994 r. nie wiedzieliśmy jeszcze, jak się będzie rozwijał ów Fundusz.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełHelenaGóralska">Kierownik Gwara stwierdził, iż nie jest to fundusz budżetowy. To prawda, że nie dotuje się go z budżetu państwa, ale jest to jednak państwowy fundusz celowy, którego obowiązują zasady i przepisy, znane innym państwowym funduszom celowym (w zakresie przechowywania środków pieniężnych). Tę materię reguluje Prawo budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PosełHelenaGóralska">Jak wspomniał poseł Lityński, Sejm nie poparł wniosku Unii Demokratycznej, który zmierzał do tego, aby to właśnie Sejm ustalał wysokość składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przy okazji uchwalania ustawy budżetowej (tak m.in. ustalana jest wysokość składki na Fundusz Pracy). W chwili obecnej wysokość składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustalają Rada Funduszu i minister pracy i polityki socjalnej. O jej obniżenie możemy tylko apelować albo do ministra pracy i polityki socjalnej, albo do Rady Funduszu (nie wiem, który z tych organów podejmuje w tej sprawie definitywną decyzję).</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#PosełHelenaGóralska">Wysokość składki na Fundusz Gwarantowanych Środków Pracowniczych stanowi obecnie 0,5% podstawy wymiaru składki na ZUS i Fundusz Pracy. Sądzę, że poseł Lityński dokonał poprawnej kalkulacji twierdzą, że w 1995 r. powinno to być 0,1%.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#PosełHelenaGóralska">Sami sobie wytrąciliśmy z ręki narzędzie w postaci regulacji wysokości składki. Ten błąd jest teraz bardzo trudno naprawić. Możemy oczywiście, skierować w tej sprawie dezyderat do rządu. Wątpię jednak w jego skuteczność.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#PosełHelenaGóralska">Propozycję posła Lityńskiego popieram w całości. Jedyne co w tej chwili możemy zrobić, to zmniejszyć obciążenie pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#PosełHelenaGóralska">Mam jeszcze jedną wątpliwość. Ustawa budżetowa na 1994 r. przewidywała pożyczkę z budżetu państwa dla Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w celu jego rozruchu. Jeżeli była to pożyczka, to czy została ona zwrócona do budżetu państwa i kiedy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O ile pamiętam, nadzór nad w.w. Funduszem sprawuje na podstawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy minister pracy i polityki socjalnej. Za prawidłowe sporządzenie planu finansowego tego Funduszu również, jak rozumiem, odpowiada minister pracy i polityki socjalnej. Zachęcam więc do jego przebudowania, gdyż opiera się on na jednej zasadniczej, całkowicie błędnej przesłance, że średnie wynagrodzenie w 1995 r. wyniesie 6.443 tys. zł. Owszem, było to takie założenie, ale powstało ono w warunkach, kiedy wynagrodzenie w sferze budżetowej miało wzrosnąć tylko o 2%. Z konstrukcji budżetu na 1995 r. wynika, że wzrośnie ono o 5–5,5%, wobec czego przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyniesie 6.885 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przy konstruowaniu planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie powinno się opierać na wyliczeniu średniego wynagrodzenia w gospodarce, lecz na wyliczeniu średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, które w 1995 r. według planu wyniesie 7.110 tys. zł. Wydaje się ono nawet zbyt niskie w stosunku do faktycznej wysokości jaką osiągnie w roku przyszłym, gdyż zakłada się jego wzrost realny o 3%, a w rzeczywistości będzie on trochę wyższy.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Podstawowa przesłanka, na której zbudowano plan finansowy Funduszu na 1995 r., jest niezgodna z dokumentem będącym w dyspozycji Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, w którym zakłada się, iż średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniesie w 1995 r. - 7.110 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam pytanie do wiceministra Szretera. Jak nie podważając pozostałych podstawowych założeń konstrukcji planu finansowego Funduszu na rok przyszły, doprowadzić do jego prawidłowego rachunku? W zakresie pierwszego założenia konstrukcyjnego ów rachunek jest wadliwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Chcę ustosunkować się do uwag posła Lityńskiego i poseł Góralskiej.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">Pragnę przypomnieć, iż świadomie pozbawiliśmy się prawa do ustalania wysokości składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych składając je w ręce tych, którzy tę składkę opłacają. A zatem, to pracodawcy decydują o jej wysokości. Rozumiem, że są tacy posłowie, którzy wiedzą lepiej od pracodawców, co będzie robić.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PosełCezaryMiżejewski">Komisja Polityki Społecznej zwróciła się do pracodawców w sprawie planu finansowego Funduszu na 1995 r. Czy wydatki Funduszu na rok przyszły są dobrze zaplanowane w stosunku do wydatków z 1994 r.?</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PosełCezaryMiżejewski">Zgodzę się z poseł Góralską, że są one zapewne nieco przeszacowane, ale poseł Lityński również je przeszacował, proponując ustalenie wymiaru składki na poziomie 0,1% funduszu płac. Jego propozycja jest „wyssana z palca”.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#PosełCezaryMiżejewski">Przypomnę, że w ciągu 10 miesięcy tego roku wydatki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyniosły 103,5 mld zł. Nie pytajmy o to, czy wydamy 3.350 mld zł, jeżeli jest oczywiste, iż wydamy mniej.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#PosełCezaryMiżejewski">Jeżeli uwzględnimy wniosek posła Lityńskiego i zmniejszymy składkę na Fundusz do 0,1%, to tak naprawdę nie będzie to miało żadnych skutków prawnych w sytuacji, kiedy decyzje w sprawie wysokości składki podejmuje Rada Funduszu, a my nie możemy na nie wpłynąć. Takie rozwiązanie przyjęliśmy z pełną świadomością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Tak samo świadomie musimy przyjąć plan finansowy tego Funduszu na 19195 r., który nie powinien budzić żadnych zastrzeżeń. Jeżeli chodzi o mnie, mam w stosunku do niego dużo wątpliwości. Przy wyliczaniu dochodów Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przyjęto zły wskaźnik przeciętnego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Góralska zabierze głos ad vocem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełHelenaGóralska">Rada wspomnianego przed chwilą Funduszu nie składa się wyłącznie z pracodawców, ale również z przedstawicieli związków zawodowych. Przy uchwalaniu ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, Sejm w ostatniej chwili zmienił propozycje rządowe, co do proporcji w układzie Rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełJanLityński">Senat dokonał w tej sprawie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie zmienia to jednak faktu, iż Rada Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie składa się wyłącznie z pracodawców, ale i z przedstawicieli związków zawodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełJanLityński">Zwracam się do posła Miżejewskiego. Być może, swój pomysł rzeczywiście „wyssałem z palca”; powinienem zaproponować składkę w wysokości 0%. Przy tak skonstruowanym planie wydatków Funduszu na 1995 r. (i jego uzasadnienia) wszystkie dane są „wyssane z palca”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełMaciejManicki">Rada Funduszu została skonstruowana w taki sposób, że większość stanowią w niej pracodawcy. To jednak nie wystarcza do podjęcia decyzji o zmniejszeniu składki. Przy podejmowaniu decyzji w tej sprawie musi być większość kwalifikowana. Przypominam o tym gwoli ścisłości. Chcę powiedzieć, iż przedstawiciel OPZZ zasiadający w tej Radzie został upoważniony do głosowania za zmniejszeniem wysokości składki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełHelenaGóralska">Czy wystarczy to do uzyskania większości kwalifikowanej, zdolnej do obniżenia składki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełMaciejManicki">Wystarczy. Niezależnie od tego, przewiduje się zwiększenie zakresu świadczeń gwarantowanych ustawą o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Chodzi tu głównie o odprawy dla pracowników objętych tzw. zwolnieniami grupowymi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełMaciejManicki">Jeśli są podstawy do domniemania, że plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. został błędnie skonstruowany, można go zmienić. Dla budżetu państwa byłoby to rozwiązanie neutralne, gdyż ww. Fundusz jest Funduszem samofinansującym się. W żadnym przypadku nie jest on dotowany. Myślę, iż korekta planu finansowego Funduszu nie zajęłaby dużo czasu. Namawiam jednak do tego, aby nie tworzyć tutaj nowych rozwiązań, które w swym zamierzeniu miałyby wpływać na decyzje Rady Funduszu i ministra pracy i polityki socjalnej w zakresie dochodów ze składek, gdyż i tak nie byłyby one skuteczne z punktu widzenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#PosełMaciejManicki">Zwracam uwagę, iż decyzje o obniżeniu składki zostały już w pewien sposób podjęte. Co prawda, nie podjęto ich jeszcze w sposób formalny, gdyż trwa w tej sprawie proces konsultacyjny, ale nie jesteśmy ślepi i głusi na pewne fakty, które mówią, że środki generowane obecnie przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych są wystarczające na pokrycie jego potrzeb oraz na zgromadzenie odpowiedniej rezerwy, która powinna, w moim przekonaniu, funkcjonować w granicach przewidzianych dla państwowych funduszy celowych (gdyż możemy mieć do czynienia ze zdarzeniami nagłymi). Wynika z tego, iż nie zamykamy oczu na możliwość zmniejszenia wysokości składki. Jak już mówiłem, nasz przedstawiciel zasiadający w Radzie Funduszu został do takiego działania upoważniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Popełniamy pewien błąd w sposobie myślenia, wychodząc z inicjatywą zmniejszenia wpływów Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do poziomu jego planowanych wydatków. Fundusz ten powinien zgromadzić określoną ilość pieniędzy, aby wspomóc przyszłe procesy restrukturyzacji poszczególnych gałęzi przemysłu. W 1996 r. możemy spotkać się z sytuacją nagłego upadku dużej liczby zakładów pracy i brakiem środków na zabezpieczenie podstawowych roszczeń pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełJanLityński">Chcę sprostować wypowiedź posła Manickiego, który stwierdził, iż korekta planu finansowego Funduszu nie ma praktycznego znaczenia budżetowego. W moim przekonaniu, ma takie znaczenie, gdyż składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych powiększa koszty zakładów pracy, zmniejszając tym samym ich dochód. To z kolei skutkuje zmniejszonymi wpływami do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełJanLityński">Twierdzenie, iż obciążenie przedsiębiorstw dodatkową składką nie ma wpływu na budżet państwa, jest bardzo ryzykowne. Możemy w nieskończoność tworzyć fundusze tzw. samofinansujące się i mówić, że nie mają one wpływu na gospodarkę. A one mają na nią bardzo duży wpływ.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Lityński ma w zupełności rację. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest tylko jednym z funduszy publicznych, nad którymi kontrolę sprawuje parlament. To parlament powołał do życia ów Fundusz oraz określił maksymalną wysokość składki i to on powinien zaakceptować jego plan finansowy w takim, a nie innym wymiarze. Nie jest prawdą, że parlament nie ma prawa do wyrażenia w tej sprawie swojej opinii. Ma takie prawo, podobnie jak w stosunku do planów finansowych innych funduszy.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mamy bardzo negatywne doświadczenia (w ciągu ostatnich 5 lat) z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w którym nadmiar pieniędzy nie powodował rozwiązywania większej liczby problemów, lecz wręcz odwrotnie, postawił nas wszystkich w bardzo kłopotliwej sytuacji. Dobrze by było, aby ci, którzy teraz nadzorują ten Fundusz wyciągnęli z doświadczeń ostatnich lat odpowiednie wnioski. Nie chcę, aby za rok NIK znowu nam wytknęła, że jakieś pieniądze były źle wydatkowane.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę przedstawiciele Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej o ustosunkowanie się do powyższych kwestii, a w szczególności do spraw związanych z konstrukcją planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych po stronie dochodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Do omówienia dochodów Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych poproszę osobę, która je bezpośrednio opracowywała. W tej chwili chciałbym się odnieść, m.in. do kwestii związanych z PFRON. Przez 2 lata na koncie tego Funduszu notowano nadwyżkę środków, aby w trzecim roku jego funkcjonowania odnotować deficyt. To była chyba największa afera 1993 r., gdy jesienią br. okazało się, że środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wydatkowano, można rzec, na dwa lata do przodu. Podobne zjawisko występowało w początkowym okresie jego działalności Funduszu Pracy w zakresie środków na aktywne formy walki z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Proces docierania do świadomości społecznej (do wiedzy różnego rodzaju decydentów) faktu istnienia możliwości skorzystania z danego świadczenia trwa określony czas. W związku z tym, byłbym bardzo ostrożny z wyciąganiem wniosków, co do aktualnego poziomu wydatków Funduszu Gwarantowanych Środków Pracowniczych i co do jego adekwatności do rzeczywistych potrzeb. Z faktu, że dzisiaj wydaje się dużo mniej niż zbiera, nie można wyciągać przedwczesnych wniosków. W wielu przypadkach określony stan wiedzy powodował erupcję zapotrzebowania na środki pieniężne.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Podzielam opinię, że w dłuższym okresie dysproporcja pomiędzy zbieraną składką a wypłacanymi świadczeniami nie miałaby żadnego sensu. Utrzymywanie takiej sytuacji, w moim przekonaniu, jest bezcelowa. Różnica zdań pomiędzy posłem Lityńskim a większością Komisji Polityki Społecznej wydaje się niewielka. Wniosek ww. Komisji zmierza mianowicie do tego, aby za parę miesięcy jeszcze raz przeanalizować stan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w celu podjęcia definitywnych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#WiceministerJerzySzreter">Już teraz dają się zauważyć pewne próby sondowania opinii Rady Funduszu na temat podjęcia w ciągu 1995 r. decyzji redukującej wysokość składki. Powstaje jednak pytanie, kiedy taką decyzję należałoby podjąć czy w wielkim pośpiechu, czy też po ujawnieniu się większej liczby potencjalnych potrzeb, jeśli chodzi o świadczenia wypłacane z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#WiceministerJerzySzreter">W chwili obecnej, dokładne oszacowanie wysokości składki na Fundusz jest bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#WiceministerJerzySzreter">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Urzędu Pracy, który wypowie się w kwestii założeń planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#DyrektordepartamentuwUrzędziePracyIrenaWiaderna">Składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynosi obecnie 0,5% funduszu płac i jest pobierana od pracodawców świadczących usługi. Nie można tego porównywać ani ze średnim wynagrodzeniem w konkretnym przedsiębiorstwie, ani ze średnią płacą w kraju. Po przyjęciu określonych założeń, wyliczyliśmy przeciętną płacę w gospodarce narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę nie wprowadzać nas w błąd. Kwota przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w wysokości 6.443 tys. zł została ustalona we wrześniowej wersji projektu budżetu państwa na 1995 r. Dyrektor Wiaderna próbuje tłumaczyć, że dokonała pewnych wyliczeń sama. Ja w to nie wierzę. Strasznie nie lubię być oszukiwana.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dyrektor Wiadernej mogę pokazać projekt ustawy budżetowej i jego uzasadnienie z wersji opracowanej we wrześniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#DyrektorIrenaWiaderna">Plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. był opracowywana we wrześniu 1994 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dlatego mówię, że zmieniły się okoliczności. W międzyczasie w projekcie budżetu zmieniono wysokość kwoty przyznanej sferze budżetowej. Wcześniej planowany 2% wzrost nakładów na tę sferę zastąpiono 5,5% (wzrost ten może być jeszcze większy).</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Za podstawę konstrukcji planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie powinno się przyjmować kwoty przeciętnego wynagrodzenia w sferze budżetowej lub w gospodarce narodowej, ale w sferze przedsiębiorstw (pracodawców), gdzie w 1995 r. wyniesie ona 7.110 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy dyrektor Wiaderna potrafi uzasadnić, skąd w swoich wyliczeniach wzięła kwotę 6.443 tys. zł? Proszę zaproponować jakieś zmiany po stronie dochodów Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#DyrektorIrenaWiaderna">Plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych był opracowywany w tym samym czasie, kiedy był tworzony projekt budżetu państwa. Nie mogliśmy przewidzieć ewentualnych zmian w kwocie przeciętnego wynagrodzenia. Plany finansowe innych funduszy opracowywano na podstawie tych samych założeń (jeśli chodzi o kwotę przeciętnego wynagrodzenia).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Na moje pytanie, czy plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych został skorygowany zgodnie ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w sferze budżetowej, otrzymałam odpowiedź twierdzącą. Przekonamy się o tym za chwilę, kiedy będziemy rozmawiać o ZUS i związanych z nim funduszach. Z całą odpowiedzialnością stwierdzam, iż założenia przyjęte jako podstawa konstrukcji planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. są wadliwe. To samo można powiedzieć o jego dochodach.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam przed sobą dokument budżetowy, z którego wynika, iż średnia płaca w sektorze przedsiębiorstw w 1995 r. wyniesie 7.110 tys. zł, a ogółem w gospodarce - 6.885 tys. Zaręczam dyrektor Wiadernę, że średnia płaca, stanowiąca podstawę planu finansowego ww. Funduszu, w rzeczywistości będzie nawet wyższa niż ta, którą podałam przed chwilą. Proszę mi więc nie tłumaczyć, że kwota 6.443 tys. zł została wyliczona właściwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#DyrektorIrenaWiaderna">W naszych wyliczeniach uwzględniliśmy nie tylko przedsiębiorstwa państwowe, ale i różnego rodzaju spółki oraz fundacje prowadzące działalność usługową. Z tego też względu średnia płaca, będąca podstawą konstrukcji planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, nie może być średnią płacą w sektorze przedsiębiorstw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę mi pokazać wyliczenie, na którym Urząd Pracy oparł konstrukcję planu finansowego Funduszu na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#DyrektorIrenaWiaderna">Nie mam przy sobie tego wyliczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zawieszam prace nad planem finansowym Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. Chcę powiedzieć, iż poinformuję prezesa Rady Ministrów o utrudnieniach w pracy Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, spowodowanych przez przedstawicieli Urzędu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli dyrektor Wiaderna przychodzi na posiedzenie Komisji i tłumaczy, że nie ma stosownego wyliczenia (bardzo rozbieżnego z ustawą budżetową), o o czym to świadczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#DyrektorIrenaWiaderna">Projekt budżetu państwa opracowano we wrześniu. Wtedy pani przewodnicząca mogła odczytać kwotę 6.443 tys. zł jako kwotę przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Oznacza to, że sama powinnam dokonać stosownego wyliczenia i zgłosić poprawkę do strony dochodowej planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. Innego wyjścia, jak widać, nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#ZastępcakireownikaUrzęduPracyAdamGwara">Chcę powiedzieć, iż Urząd Pracy pełni wobec Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyłącznie rolę serwisowo-usługową. Założenia będące podstawą konstrukcji planu finansowego Funduszu na 1995 r., były uzgadniane z Radą Funduszu. Proces tworzenia planu był procesem wcześniejszym w stosunku do ustalenia obecnie przyjmowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Stąd wzięły się tak duże rozbieżności.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#ZastępcakireownikaUrzęduPracyAdamGwara">Jutro odbędzie się posiedzenie Rady Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zobowiązuję się przedstawić w jego trakcie wszystkie wątpliwości z dzisiejszego spotkania. Obiecuję też, że w porozumieniu z Radą skorygujemy plan finansowy Funduszu na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełWiesławZiółkowska">Wypowiedzi kierownika Gwary zrozumiałam w ten sposób, że Urząd Pracy przedstawi nam na piśmie podstawę wyliczenia dochodów Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r. Proszę mnie jednak nie oszukiwać.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełWiesławZiółkowska">W poprzedniej wersji projektu budżetu, przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wyliczono na poziomie 6.443 tys. zł. W oparciu o tę właśnie kwotę przyjęto taką a nie inną wysokość składki na Fundusz Gwarantowanych Środków Pracowniczych. I teraz, kiedy mówię, że wysokość przeciętnego wynagrodzenia uległa zmianie, dyrektor Wiaderna tłumaczy mi, że w swoich wyliczeniach uwzględniła nie tylko przedsiębiorstwa państwowe, ale i spółki itp. Moim zdaniem, wyliczenia te nie są zrobione rzetelnie.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełWiesławZiółkowska">Oczekuję na prawidłową kalkulację dochodów Funduszu Gwarnatowanych Świadczeń Pracowniczych planowanych na 1995 r. Jeśli takiej kalkulacji nie uzyskam, zgłoszę wniosek o korektę planu finansowego Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełHelenaGóralska">Zdumiała mnie wypowiedź kierownika Gwary, który stwierdził, iż to nie on zawinił, tylko ktoś inny i że Urząd Pracy pełni wobec Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyłącznie funkcje usługowe.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PosełHelenaGóralska">W takim razie mam pytanie do wiceministra Szretera, który uczestniczy w dzisiejszym posiedzeniu Komisji, kto właściwie nadzoruje Fundusz Gwarantowanych Środków Pracowniczych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełStanisławStec">W związku z tym, że Rada Funduszu jeszcze raz przedstawi nam plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 19195 r., proponuję rozpatrzenie dwóch wersji wysokości składki - 0,4% i 0,5%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Takich decyzji nie możemy podejmować, gdyż wysokość składki ustala właśnie Rada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełStanisławStec">Moje propozycje były tylko sugestią, którą Rada uwzględni, bądź nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełHelenaGóralska">W związku z planowaną korektą planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, mam prośbę do Urzędu Pracy bądź do Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej (nie wiem, który z tych urzędów nadzoruje działalność Funduszu), aby dokonały wyliczenia jego dochodów przy składce 0,1% funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PosełHelenaGóralska">Doskonale wiem, iż Sejm nie ma prawa zmieniania wysokości składki na Funduszu. Zdarzało się jednak, że prosiliśmy resorty o wykonanie dla nas pewnych usługowych prac. Myślę, że Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej również mogłoby taką pracę wykonać. Jeśli prosiliśmy o coś Ministerstwo Finansów, zawsze otrzymywaliśmy potrzebne nam materiały. W chwili obecnej proszę o to samo resort pracy i polityki socjalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ma osobowość prawną. Dysponentem jego środków jest kierownik Urzędu Pracy. Jednak zarówno Fundusz, jak i Urząd, mieszczą się w resorcie pracy i polityki socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Nie można powiedzieć, że nie sprawujemy ogólnego nadzoru nad Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jednak szczególny nadzór sprawują Urząd Pracy oraz Rada Funduszu, będąca jego wewnętrzną władzą, mającą również osobowość prawną.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Najistotniejszą w tej chwili sprawą jest kwestia, kiedy zostanie wyliczona wysokość składki na podstawie nowych założeń. Podzielenie obecnie obowiązującej składki przez 5 również jest wykonalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Końcowa część wypowiedzi wiceministra Szretera miała bardzo dziwne zabarwienie. Jeżeli stawiamy zarzut, że składka jest źle wyliczona, proste podzielenie jej przez 5 nic tu nie zmieni. Cieszę się, że wiceminister Szreter powiedział, że Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej sprawuje pewien nadzór nad Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Gdyby tego nie stwierdził, byłabym przerażona, gdyż widzę wyraźną chęć tworzenia nowych funduszy.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Kiedy chcemy tworzyć kolejny fundusz, wszyscy są chętni i wszyscy podnoszą ręce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie wszyscy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jak przychodzi okres rozliczenia z wykonania planu funduszu i ustalenia, kto go nadzoruje, chętnych nie ma. Wiceminister Szreter przyznał się, że to on nadzoruje Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. A zatem proszę go, a nie kierownika Urzędu Pracy (partnerem dla Sejmu jest minister pracy i polityki socjalnej), o rzetelną kalkulację dochodów i wydatków Funduszu na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Uznaję racje ministerstwa, jeśli chodzi o pochopne wyzbywanie się środków, pozostających obecnie w nadmiarze na koncie Funduszu. Wszystkie te racje mogą znaleźć zrozumienie u członków Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, ale wymaga to rzetelnego przedstawienia wszystkich argumentów „za” i „przeciw”, a także kwestii związanych z dochodem Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełJanLityński">Nikt na razie nie ustosunkował się do mojej zasadniczej wątpliwości, że planowane na 1995 r. wydatki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych znacznie przewyższają planowane dochody. To oznacza, że w przyszłym roku będziemy „zjadać” nadwyżkę, która wyniesie 1.800 mld zł. Co będzie się działo z Funduszem za 3 lata, kiedy kwota ta zostanie „zjedzona”? Rada Funduszu podniesie zapewne składkę do 1%.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełJanLityński">Jeżeli zakładamy z góry, że dochody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyniosą 2.300 mld zł, a wydatki - 3.300 mld zł, to w ciągu całego 1995 r. wykorzystany zostanie 1 bln zł, w ciągu dwóch lat - 2 bln zł (przyjmując, że oparto się na słusznych założeniach). W ten właśnie sposób rozbudzimy nadmiernie potrzeby i zostaniem zmuszeni do podniesienia wysokości składki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Na wątpliwości posła Lityńskiego powinien odpowiedzieć wiceminister Szreter.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Szacunki, które zostały tu dzisiaj przedstawione, zostały wypracowane w toku posiedzeń Rady Funduszu. Rada przyjęła je jako założenia. Jeśli chodzi o wydatki Funduszu planowane na 1995 r., ważna wydaje się kwestia okresów, za które wypłacane będą świadczenia. Jak daleko można cofnąć się w czasie z wypłatami świadczeń?</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Wszystko, co wiem na temat interpretacji przepisów w zakresie składników wynagrodzeń, które podlegają ewentualnej refundacji przez Fundusz, to że nie ma skłonności do rozszerzania tych składników. Jest problem, jak daleko można cofnąć się wstecz przy wypłacie świadczeń. Przypuszczalnie będzie się można cofnąć o kwartał, jeżeli zostanie wydana odpowiednia decyzja. Stąd wzięła się nadwyżka, o której mówił poseł Lityński. Tak to właśnie zaplanowano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie rozumiem, kto ma się cofać o kwartał i dlaczego. Skoro jednak było to dyskutowane na posiedzeniu Rady Funduszu, mam prośbę do pani przewodniczącej, aby zaprosiła jej przewodniczącego na spotkanie, na którym powrócimy do spraw związanych z planem finansowym Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Osobą odpowiedzialną za ten Fundusz przed Sejmem jest minister pracy i polityki socjalnej. Przewodniczącego Rady Funduszu oczywiście również możemy zaprosić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełHelenaGóralska">Skoro jednak wiceminister Szreter stwierdził, iż Rada Funduszu zgodziła się, aby wydatki Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych były o 1,5 bln zł większe od dochodów, to może na następne posiedzenie Komisji, oprócz przedstawiciela Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej powinien przyjść także przewodniczący Rady Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A więc przewodniczącego Rady Funduszu również zaprosimy.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy w ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy nie ma określonej górnej granicy wysokości składki? Ktoś mi podpowiada, że nie ma. To oznacza, że Sejm nad podziw dobrze wyzbył się swoich uprawnień, pozostawiając sobie tylko jedno: „Po rocznym okresie obowiązywania ustawy minister pracy i polityki socjalnej przedstawi Sejmowi RP informację o działalności Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych”.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeszcze raz proszę wiceministra Szretera o przedstawienie nam wyliczeń strony wydatkowej i dochodowej planu finansowego Funduszu na 1995 r. Na jedno z kolejnych posiedzeń Komisji zaprosimy również przewodniczącego Rady Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zauważyłam, że w planie finansowym Funduszu nic się nie mówi na temat kosztów jego funkcjonowania. Jak rozumiem, obciążają one Urząd Pracy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A zatem przerywamy omawianie spraw związanych z Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, pozostawiając je na liście spraw nierozpatrzonych.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przystępujemy do omawiania projektu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Na początku przedstawię założenia, na podstawie których opracowaliśmy plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i projekt budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">W naszych opracowaniach przyjęliśmy przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w III kwartale br. na poziomie 5.520 tys. zł, w IV kwartale - 6.165 tys. zł, a w 1995 r. na poziomie 6.885 tys. zł (z odpowiednim zróżnicowaniem w poszczególnych kwartałach od 6.689 tys. zł w I kwartale do 7.397 tys. zł w czwartym). Przyjęliśmy też, iż przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej wyniesie 9 350 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Uwzględniliśmy fakt, że od 1 stycznia 1995 r. wypłaty i finansowanie wydatków na świadczenia emerytalno-rentowe dla służb mundurowych przejmą odpowiednio: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Założyliśmy, że w stosunku grudzień do grudnia liczba rent i emerytur wzrośnie o 161 tys. Założyliśmy też ich dwukrotną waloryzację: w marcu i grudniu przyszłego roku; obie waloryzacje na poziomie ok. 11,7%.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Konstruując plan naszych wydatków i dochodów, niemal za pewnik przyjęliśmy uchwalenie ustawy o zasiłkach rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz ujednolicenie zasad finansowania zasiłków chorobowych (w stosunku do wszystkich sektorów gospodarki). Przyjęliśmy również określone wysokości zasiłków wychowawczych i chorobowych oraz ryczałtów energetycznych (na podstawie prognozowanej dynamice wzrostu wynagrodzeń w 1995 r.).</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Przy opracowaniu projektu budżetu ZUS założyliśmy zwiększenie stałych zadań naszej instytucji, ze względu na planowany wzrost liczby świadczeniobiorców oraz płatników składek. W związku z tym, zaplanowaliśmy wzrost zatrudnienia o 892 etaty, a także dwukrotną podwyżkę płac związaną z ogólną podwyżką wynagrodzeń w sferze budżetowej (styczeń i lipiec przyszłego roku). Uwzględniliśmy równie wzrost cen towarów i usług o 22,7%.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Dochodami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są przede wszystkim wpływy ze składek na ubezpieczenie społeczne, opłacane przez zakłady pracy za swoich pracowników albo przez samych ubezpieczonych w systemach tzw. pochodnych. Kolejną pozycją po stronie naszych dochodów jest dotacja z budżetu państwa, która w 1995 r. została przewidziana na poziomie 97,3 bln zł:</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">- prawie 44 bln zł to dotacja celowa (wypadki na zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne, zmieniające swój charakter na socjalne i obywatelskie oraz refundacja wydatków nie mających charakteru ubezpieczeniowego np. świadczeń wypłacanych kombatantom),</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">- 700 mld zł - uzupełnienie części składki na ubezpieczenia społeczne osób zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji rolnej,</u>
          <u xml:id="u-261.9" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">- ponad 53 bln zł przypada na dotację uzupełniającą środki Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tzn. na pokrycie wydatków finansowanych ze składek ubezpieczeniowych w sytuacji, gdyby pozyskiwanych w ten sposób pieniędzy zabrakło.</u>
          <u xml:id="u-261.10" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Ostatnią pozycją po stronie dochodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są inne dochody, pochodzące głównie z: odsetek i kar za zwłokę w terminowym opłacaniu składek, refundacji kosztów bieżącej działalności przez Fundusz Alimetnacyjny, zwrotu nienależnie pobranych świadczeń i zwrotu różnicy pomiędzy wpływami ze składek a opłaconymi składkami przez Fundusz Kościelny.</u>
          <u xml:id="u-261.11" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Ogólna kwota wpływów ze składek na ubezpieczenie społeczne wynosi ponad 338 bln zł, przy czym w kwocie tej została uwzględniona suma 8 bln zł, która jest związana z restrukturyzacją zadłużenia przedsiębiorstw państwowych z tytułu obowiązku ubezpieczenia społecznego i która zostanie przekazana do dyspozycji ministra przemysłu i handlu.</u>
          <u xml:id="u-261.12" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Po stronie wpływów znajdują się nie tylko składki bieżące, ale i zaległości odzyskiwane w trybie postępowania egzekucyjnego albo w ramach układów naturalnych zawieranych z dłużnikami.</u>
          <u xml:id="u-261.13" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">W porównaniu z rokiem bieżącym przewidujemy bardzo istotne zwiększenie wpływów z tytułu składek, sięgające ponad 36%. Wiąże się to przede wszystkim z zakładanym wzrostem przeciętnego wynagrodzenia, podwyższeniem najniższej podstawy wymiaru składek, podwyższeniem najniższego wynagrodzenia, a także ze zmianami wynikającymi z uchwalonej już ustawy, dotyczącej ubezpieczenia osób zatrudnionych na podstawie umów agencyjnych lub umów zlecenia. Na wzrost naszych dochodów z tytułu składek wpłynie też zmiana sposobu rozliczania się z Funduszem Pracy (na rzecz którego ZUS zbiera składki). Bieżące składki będą rozliczane w systemie saldowym, tzn. Funduszowi Pracy przekażemy należności w takiej części, w jakiej zostały zebrane składki; jest o tym mowa w uzasadnieniu do ustawy budżetowej na 1995 r. Planujemy, że w stosunku do 1994 r. nasze dochody z tego tytułu narosną o ok. 6 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-261.14" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Przewidujemy, że bardzo istotny wpływ na wzrost naszych dochodów powinno mieć zwiększenie dyscypliny płatniczej. Zakładamy, że ściągalność składek wzrośnie o 2%.</u>
          <u xml:id="u-261.15" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Konstruując nasz plan finansowy, zakładaliśmy zmiany w zakresie zwiększenia dyscypliny płatniczej płatników składek. Jedno z założeń okazało się nietrafne. Nie przyjęto propozycji, iż ZUS będzie miał względem sfery budżetowej takie same uprawnienia jak w stosunku do innych podmiotów, jeśli chodzi o egzekucję należności z tytułu składek. Wprowadzenie tez zmiany przesunięto na 1996 r. W związku z tym, zakładowe wpływy ze składek mogą okazać się minimalnie niższe.</u>
          <u xml:id="u-261.16" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Przejdę do omówienia dotacji celowej i uzupełniającej. Dotacja celowa wynosząca prawie 44 bln zł przeznaczona jest na pokrycie wydatków na świadczenia inne niż ubezpieczeniowe, zlecone ZUS do wypłaty na mocy innych przepisów. Chodzi tu przede wszystkim o świadczenia dla kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych. Na ten cel oraz na pokrycie skutków finansowych waloryzacji świadczeń zaplanowano wydatkować kwotę 18.272 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-261.17" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Inną pozycją dotacji celowej, wynoszącą ponad 21.600 mld zł, jest dotacja na zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne, które zmieniają swój charakter i przestają być finansowane ze składek ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-261.18" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Jak już mówiłem 700 mld zł przeznaczamy na uzupełnienie części składek pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji rolnej. Dotacja uzupełniająca wynosi ponad 53 bln zł i ma stanowić pokrycie wydatków, na które nie wystarcza wpływów ze składek. Część tej dotacji została przewidziana na zwiększenie stanu środków pieniężnych na koniec przyszłego roku. Na koniec 1994 r. stan tych środków osiągnie niesłychanie niski poziom, niewiele ponad 1.300 mld zł, co nie wystarcza na pokrycie wydatków nawet w jednym terminie płatności. Wprawdzie w bieżący rok weszliśmy ze stanem środków na poziomie ok. 8 bln zł, który został zmniejszony na skutek tego, że bez zwiększania dotacji uzupełniającej pokryliśmy wszystkie wydatki, łącznie z jedną, nieplanowaną w ub.r. waloryzacją. Na 1994 r. były przewidziane dwie waloryzacje, a zostały zrealizowane trzy, co odbiło się na stanie naszych środków na koniec tego roku. Na koniec 1995 r. planujemy odbudowanie tego stanu do poziomu ok. 5 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-261.19" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">W 1995 r. nasze łączne dochody mają osiągnąć wysokość 441.19 mld zł, a wydatki - 437.184 mld zł. Najpoważniejszą część wydatków stanowią świadczenia pieniężne w kwocie ponad 425 bln zł (ponad 97,5% ogółu wydatków). Wydatki bieżące wyniosą 9.974 mld zł, w tym koszty działalności ZUS - 9.411 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-261.20" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Wśród ogółu wydatków na świadczenia pieniężne (tzn. z kwoty przeszło 425 bln zł) na emerytury i renty przypada ponad 85% (suma przekraczająca 363 bln zł). Mówiłem już o zakładowym na 1995 r. przyroście świadczeń o 161 tys; w rezultacie liczba emerytur i rent ukształtuje się na poziomie 6.811 tys. zł, a łącznie ze świadczeniami tzw. zbiegowymi, przysługującymi osobom objętym ubezpieczeniem rolnym, wyniesie 7.143 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-261.21" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Poza tym na wzrost naszych wydatków w tym zakresie ma wpływ przeciętna wypłata brutto na emeryta i rencistę, który w tym roku ukształtuje się w wysokości 3.311 tys. zł, a w przyszłym - w wysokości 4.287 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-261.22" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Mówiłem już o zwiększonych wydatkach w związku z planowaną, dwukrotną (w marcu i grudniu) waloryzacją rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-261.23" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Kolejną pozycją w wydatkach na świadczenia pieniężne są wydatki na zasiłki rodzinne, które wyniosą 21.660 mld zł. Nie porównuję ich z wydatkami roku bieżącego, gdyż zmienił się krąg uprawnionych do ich otrzymywania oraz ich wysokość.</u>
          <u xml:id="u-261.24" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Na pozostałe zasiłki, obejmujące m.in.: zasiłki macierzyńskie, wychowawcze, chorobowe, opiekuńcze, finansowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jednorazowe odszkodowania, itd., zaplanowano kwotę prawie 41 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-261.25" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Od 1 marca 1995 r. zmienia się formuła finansowania zasiłków chorobowych (35 dni w roku będzie finansowane przez pracodawcę, od 36 dnia zasiłki te będzie finansował ZUS). Zmienia się też wysokość zasiłków chorobowych; będzie ona wynosić 80% wynagrodzenia. W ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostanie sfinansowane 40% ogólnej absencji chorobowej.</u>
          <u xml:id="u-261.26" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Przejdę teraz do wydatków bieżących, które mają wynieść prawie 10 bln zł. Główną pozycję w tych wydatkach stanowią koszty działalności ZUS, które ukształtują się na poziomie ponad 9.400 mld zł (2,2% ogółu wydatków). Wzrosną one o ok. 29% w stosunku do ich przewidywanego wykonania za 1994 r. Wiąże się to przede wszystkim z zakładowym wzrostem cen towarów i usług (o 22,7%), zwiększeniem stałych zadań (przyrost liczby świadczeniobiorców o 4,7%, a płatników składek o 8,4%), zwiększeniem wzrostu zatrudnienia (o 2,6%) oraz wydatków związanych z podwyżkami płac.</u>
          <u xml:id="u-261.27" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Najpoważniejszą pozycję w kosztach działalności stanowią wydatki rzeczowe, przekraczające 53% ogółu wydatków. Składają się na nie przede wszystkim wydatki ponoszone na opłaty pocztowe i bankowe za przekazywane świadczenia (prawie 3 bln zł). Koszt jednego przekazu wzrośnie, zgodnie z zaplanowanym wskaźnikiem inflacji z 25 do 31 tys. zł. W wyniku negocjacji z Pocztą Polską udało się nam ustalić, iż w ciągu całego 1995 r. będzie nas obowiązywała stała stawka opłat za te przekazy.</u>
          <u xml:id="u-261.28" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Następną pozycją w strukturze kosztów działalności stanowią wynagrodzenia, na które przewidzieliśmy kwotę 2,5 bln zł. Mieszczą się w niej „skutki” podwyżek płac z czerwca 1994 r. i planowanych na styczeń i lipiec 1995 r. oraz skutki wzrostu zatrudnienia. Na koniec 1994 r., średnie wynagrodzenie brutto w naszej jednostce ma wynieść 4.430 tys. zł 5.534 tys. zł (przy planowanym przeciętnym wynagrodzeniu w gospodarce narodowej na poziomie 6.885 tys. zł).</u>
          <u xml:id="u-261.29" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Na pozostałe wydatki w ramach kosztów naszej działalności zaplanowaliśmy sumę prawie 1,5 bln zł (15,5% tych kosztów). Zawarte są w nich składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy oraz świadczenia socjalne.</u>
          <u xml:id="u-261.30" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">214 mld zł postanowiliśmy przeznaczyć na inicjowanie i wspieranie działalności zmierzającej do zapobiegania zachorowaniom i inwalidztwu oraz na rozwój sieci domów rencistów itd.</u>
          <u xml:id="u-261.31" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Poważną pozycją w kosztach działalności są także wydatki inwestycyjne, zaplanowane w wysokości 1.553 mld zł (10% więcej niż w br., ale biorąc pod uwagę skutki inflacji, następuje tu realny spadek).</u>
          <u xml:id="u-261.32" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Projekt planu inwestycji został opracowany z uwzględnieniem technicznego zaawansowania poszczególnych budów oraz zakładanego wzrostu ich cen. Obejmuje on również zakupy inwestycyjne, dotyczące przede wszystkim sprzętu komputerowego. Uprzedzając wystąpienie posła sprawozdawcy, powiem, że Komisja Polityki Społecznej postanowiła znacznie ograniczyć nasze wydatki w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-261.33" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Przejdę do sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przy uwzględnieniu planowanego na początek 1995 r. stanu Funduszu - na poziomie prawie 45,5 bln zł oraz wydatków w wysokości 446 bln zł, przewiduje się, że stan ten na koniec 1995 r. wyniesie 55 bln zł, z czego nieco ponad 5 bln zł stanowić będą środki pieniężne, a ok. 60 bln zł - należności, głównie z tytułu nieuregulowanych składek na ubezpieczenia społeczne oraz rozliczeń z urzędami pocztowymi. Ok. 10 bln zł wyniosą zobowiązania przede wszystkim z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-261.34" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Zakład Ubezpieczeń Społecznych administruje również Funduszem Alimentacyjnym, z którego wypłacane są świadczenia w przypadku nieskuteczności egzekucji alimentów od zobowiązanych do ich płacenia. Dochody tego Funduszu stanowi przede wszystkim dotacja z budżetu państwa, która w przyszłym roku ma wynieść 3,5 bln zł; tylko taka jej wysokość gwarantuje, że Fundusz Alimentacyjny zrealizuje swoje zadania. Wpływy od osób zobowiązanych do alimentacji przewiduje się na poziomie 453 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-261.35" who="#PrezesZakładuUbezpieczeńSpołecznychLechMilewicz">Wydatki Funduszu Alimentacyjnego planuje się w wysokości 3.900 mld zł, z czego na świadczenia alimentacyjne przypadnie 3.514 mld zł, a na partycypację w kosztach działalności - 387 mld zł. Sytuacja finansowa tego Funduszu jest co najmniej dziwna. Stan jego środków teoretycznie wzrasta, gdyż ciągle dolicza się zadłużenie z tytułu bezskutecznie dochodzonych należności; w przyszłym roku wyniesie ono ponad 8 bln zł. W rzeczywistości środki pieniężne Funduszu Alimentacyjnego ukształtują się na poziomie 3009 mld zł, zaś jego zobowiązania wyniosą 1 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę o zabranie głosu posła-referenta. Projekt budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na 1995 r. powinniśmy rozpatrywać częściami, zaczynając od wydatków (zał. nr 2 projektu ustawy budżetowej).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Nie chcę wygłaszać koreferatu. Odniosę się tylko do propozycji Komisji Polityki Społecznej, szerzej je argumentując. Wypowiedź prezesa Milewicza wyjaśniła, na jakich zasadach oparto konstrukcję projektu budżetu ZUS na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Bardzo duże zaniepokojenie Komisji Polityki Społecznej wywołał prezentowany wskaźnik wzrostu ściągalności składek w 1995 r. W porównaniu do 1994 r. ściągalność składek wzrośnie o 4% do wysokości 98,5%. Sądzę, że będzie to bardzo trudne do osiągnięcia, co w konsekwencji może doprowadzić do pewnego niedoszacowania wpływów ze składek.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Drugą kwestią, która w przekonaniu Komisji Polityki Społecznej powinna zostać jak najszybciej rozwiązana, jest sprawa dotacji budżetu państwa do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie jest to dotacja celowa, tylko uzupełniająca. W 1995 r. wyniesie ona, według projektu budżetu ZUS 53.352.700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Nasza Komisja po głębokiej analizie wydatków budżetowych, proponuje, aby dotacja z budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którą zaplanowano w projekcie budżetu ZUS na 1995 r., została pomniejszona o kwotę 887.870 mln zł. Znalazłoby to swoje odzwierciedlenie w zmniejszeniu dochodów FUS o 800 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Proponujemy również zmniejszenie o 100 mld zł kwoty zaplanowanej w projekcie budżetu ZUS, na inicjowanie i wspieranie działalności zmierzającej do zapobiegania zachorowaniom, inwalidztwu i wypadkom oraz do rozwoju sieci domów - pensjonatów dla emerytów i rencistów. Do prowadzenia tej działalności ZUS został zobligowany na mocy art. 11 ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych. Wyszliśmy z założenia, iż jest to jeden z bardziej efektywnych obszarów działalności, który mógłby przynieść znaczne oszczędności w dotowaniu FUS przez budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Nasza argumentacja opiera się na następujących faktach. W 1993 r. w budżecie ZUS na ów cel była przeznaczona kwota 100 mld zł, z czego wykorzystano tylko 30.043 mln zł. W br. przewidywano w tym zakresie wydatki na poziomie 1 42 mld zł; za trzy kwartały tego roku ZUS wydatkował z tej sumy jedynie 19.981 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Co roku przybywa 210–230 tys. rencistów. Proces tzw. rehabilitacji przedrentowej „zamknął się” w 1993 r. liczbą 193 osób. W trzech kwartałach tego roku poddano temu procesowi tylko 223 osoby, z czego ponad 50 nie uzyskało praw do renty. Rokrocznie jednak ZUS finansuje ze swojego budżetu renty: - w 1993 r. w kwocie ponad 60 bln zł, co wraz z zasiłkami chorobowymi ok. sumę ponad 80 bln zł, - w 1994 r. przewidywane nakłady na ten cel wyniosą ponad 16 bln zł. Oznacza to, że wydatki w tym zakresie znacznie przekraczają ogólne nakłady finansowe na Ministerstwo Zdrowia i Opieki społecznej (np. w 1993 r. przy wydatkowaniu na renty ponad 80 bln zł, budżet resortu zdrowia wynosił niecałe 70 bln zł). Zaplanowane na 1994 r. nakłady w tym zakresie na poziomie 116 bln zł wzrosną o 30% w stosunku do ub.r. ZUS nie opracował do tej pory żadnego programu działalności (w tym zakresie). Z tego też względu uważamy, ż3 113 mld zł wystarczy w zupełności na inicjowanie i wspieranie działalności zmierzającej do zapobiegania zachorowaniom, inwalidztwu i wypadkom oraz na rozwój sieci domów -pensjonatów dla emerytów i rencistów. Komisja Polityki Społecznej przeanalizowała dogłębnie wydatkowanie środków finansowych na działalność inwestycyjną.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">W 1992 r. ZUS wydatkował na ten cel ponad 700 mld zł, w 1993 r. - ponad 1 bln zł. W br. zaplanowano ponad 1.400 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">ZUS funkcjonuje na terenie 55 oddziałów wojewódzkich oraz 241 inspektoratów. Proces inwestycyjny (pozyskiwania pewnej substancji materialnej) doprowadził do tego, że w chwili obecnej Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest właścicielem ponad 240 obiektów (w których prowadzi swoją działalność). Oprócz tego dzierżawi on wiele innych obiektów. Jest to proces prawidłowy. Jednak ze względu na występujące duże zróżnicowanie kosztów budowy i adaptacji (od 4,5 mln zł do 16 mln zł za m2), zaobserwowane nieprawidłowości w procesie inwestycyjnym oraz wszczęcie przez Najwyższą Izbę Kontroli (na wniosek prezesa ZUS i ministra pracy i polityki socjalnej) kontroli owego procesu, wnioskujemy o zmniejszenie kwoty przeznaczonej na inwestycje (1.533.300 mln zł) o 200 mld zł i o ustanowienie jej na poziomie 1.353.300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Komisja Polityki Społecznej proponuje również zmniejszyć rezerwę środków finansowych ZUS na koniec 1995 r. o sumę 500 mld zł (z 5.184.900 mln zł do 4.685.900 mln zł).</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">W 1993 r. ZUS nie wykorzystał ponad 10 bln zł z dotacji budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w 1992 r. - nie wykorzystał ponad 6 bln zł. W 1994 r. z powodu dodatkowej (wcześniej nieplanowanej) waloryzacji zrealizuje on swój budżet bez potrzeby zwiększania dotacji z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Budżet państwa przeznacza dodatkowe 8 bln zł na pomoc dla podmiotów gospodarczych, które podlegają w tej chwili procesowi układowemu i restrukturyzacji. Kwota ta powinna zabezpieczyć środki finansowe FUS na początek 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Kolejna kwestia, którą poruszę, dotyczy płac pracowników ZUS. Według prognozy na 1994 r. średnia płaca (łącznie z nagrodami) w tej jednostce zamknie się w kwocie 4.160.291 zł. Oznacza to, iż kształtuje się ona na poziomie 76,5% średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej oraz 88,7% średniego wynagrodzenia w sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Z tego też względu proponujemy, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych wygospodarował kwotę 123.800 mln zł z wydatków bieżących i aby z dniem 1 stycznia 1995 r. wprowadził podwyżkę płac o średnio 200 tys. zł na jeden etat kalkulacyjny (oprócz ogólnej podwyżki planowanej dla pracowników sfery budżetowej). Kierownictwo ZUS zgodziło się na takie rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">W związku z powyższym, wpływy do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (z tytułu składki ubezpieczeniowej) wzrosną o kwotę 37.800 mln zł. Dochody własne tej jednostki zwiększą się o dalsze 50 mld zł, ze względu na zwiększenie o 50 mld zł środków finansowych na zatrudnienie 500 osób w Urzędzie Pracy.</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Konkludując, Komisja Polityki Społecznej wnosi do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów o przeznaczenie wygospodarowanych z projektu budżetu ZUS na 19195 r. środków w kwocie 887.87 mln zł na:</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">- zwiększenie budżetu Ochotniczych Hufców Pracy o 100 mld zł, co pozwoliłoby na zorganizowanie dodatkowych miejsc pracy dla 8 tys. osób,</u>
          <u xml:id="u-263.17" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">- zwiększenie budżetu Urzędu Pracy o 50 mld zł w celu uruchomienia dodatkowych 500 etatów,</u>
          <u xml:id="u-263.18" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">- zwiększenie o 520 mld zł rezerwy celowej, z przeznaczeniem 200 mld zł dla kobiet w ciąży (co pozwoliłoby na zabezpieczenie w 1995 r. wypłat wszystkich ustawowych zobowiązań) i 320 mld zł na zasiłki okresowe,</u>
          <u xml:id="u-263.19" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">- podwyższenie o 50 mld zł środków przeznaczonych na budowę domów dla osób psychicznie chorych (przepisy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego nie mogą być realizowane ze względu na brak środków finansowych),</u>
          <u xml:id="u-263.20" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">- dodatkowe (oprócz planowanych w projekcie ustawy budżetowej na 19195 r.) podwyżki płac pracowników socjalnych domów opieki społecznej - z dniem 1 stycznia 1995 r.; proponujemy przeznaczyć na ten cel 120 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-263.21" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">- zwiększenie o 47.87 mln zł nakładów przewidzianych na inwestycje infrastrukturalne w regionach zagrożonych wysokim bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-263.22" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Stanowisko Komisji Polityki Społecznej w sprawie projektu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na 1995 r., które zaprezentowałem przed chwilą, poddaję pod rozwagę członków Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, z prośbą o jego akceptację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełHelenaGóralska">Rozumiem, że wydatki ZUS oraz dochody i wydatki Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Alimentacyjnego rozpatrujemy łącznie. Poseł Wiśniewski przyjął właśnie taką konwencję.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełHelenaGóralska">Musimy mieć świadomość tego, iż ZUS jest największą instytucją w Polsce, zatrudniającą 35 tys. ludzi i mającą wydatki na poziomie mniej więcej połowy wydatków budżetu państwa. Drugiej takiej instytucji w naszym kraju nie ma.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#PosełHelenaGóralska">Mam kilka uwag i kilka pytań do tego, co przedstawili prezes Milewicz i poseł Wiśniewski. W swojej wypowiedzi nie chcę się odnosić do propozycji Komisji Polityki Społecznej w zakresie zwiększeń środków budżetowych w projekcie budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż sądzę, że do tego jeszcze wrócimy po rozpatrzeniu planu finansowego Funduszu Pracy i wydatków na pomoc społeczną w budżetach wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PosełHelenaGóralska">Pierwszą sprawą, która wzbudziła moje zaniepokojenie i o której mówił już poseł Wiśniewski, jest sprawa ściągalności składek na Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W 1994 r. zakładany poziom ściągalności miał wynieść 94%. Według materiałów otrzymanych z ZUS, wyniósł on nieco powyżej 94% (94,4%). W planie finansowym FUS na 1995 r. zakłada się ściągalność składek na poziomie 98,3%. Odnotowujemy w tym zakresie wzrost o 3,9%. Wydaje mi się to nierealne. Plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych uważam za zbyt ambitny. W żadnym kraju nie może być mowy o 100% ściągalności składek. 98–99% stanowi bardzo wysoką normę europejską.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#PosełHelenaGóralska">Wydaje mi się, że wiem, skąd wynika aż taki optymizm ZUS. Myślę, że chodzi tu o kwotę 8 bln zł, którą miałby dostać w ramach restrukturyzacji zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#PosełHelenaGóralska">Przypominam poseł Ziółkowskiej, że raz już prosiliśmy o przygotowanie projektu rozporządzenia Rady Ministrów, które powinno być wydane na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W tej chwili otrzymałam jakieś pismo z Ministerstwa Przemysłu i Handlu, odnoszące się do kwestii poruszanej obecnie przez poseł Góralską. Proszę więc o jego powielenie sekretariat Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełHelenaGóralska">W sprawie wspomnianego rozporządzenia już się do rządu zwracaliśmy. Proszę jednak, aby zostało ono wydane.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PosełHelenaGóralska">Rozumiem, iż optymizm ZUS wiąże się z kwotą 8 bln zł, o której już mówiłam, a także z wprowadzeniem zmian do ustawy o ubezpieczeniu społecznym (pobieranie składek od umów zleceń). Jeśli chodzi o pobieranie składek od umów zleceń, nie podzielam optymizmu ZUS. Wydaje mi się, że w tym zakresie, w praktyce będą stosowane różne formy ucieczki (od płacenia składek).</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełHelenaGóralska">Nie bardzo rozumiem, w jaki sposób Fundusz Pracy rozlicza się z Funduszem Ubezpieczeń Społecznych. Proszę o wyjaśnienia w tej sprawie. Mówi się o tym na str. 6 (tiret 5) w materiale ZUS. Chodzi o podwyższenie wpływów ze składek na ubezpieczenie społeczne od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek, realizowanych z Funduszu Pracy. Przewiduje się w tym zakresie nominalny wzrost o 60%. Rozumiem, że jest to jakoś rozliczone pomiędzy FUS, a Funduszem Pracy. Nie wiem jednak, na czym to rozliczenie miałoby polegać.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#PosełHelenaGóralska">Tak ogromny wzrost ściągalności składek na ubezpieczenie społeczne, planowany na 1995 r., wydaje się zbyt optymistyczny.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#PosełHelenaGóralska">Kolejna moja wątpliwość odnosi się do inwestycji. Popieram propozycję Komisji Polityki Społecznej zmniejszenia o 200 mld zł wydatków na inwestycje. Otrzymywałam sygnały, że są miejscowości, w których realizuje się wspólne inwestycje ZUS i jednego z banków (NIK wszczął w tym zakresie postępowanie kontrolne). Okazało się jednak, że koszt wytworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej jest tam niewiarygodnie wysoki. Dopóki ta sprawa nie zostanie wyjaśniona, propozycja zmniejszenia środków na inwestycje ZUS wydaje się rozsądna.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#PosełHelenaGóralska">Następne pytanie dotyczy kosztów administracyjnych, a mianowicie przekazów pocztowych. Prezesa Milewicza nie było wtedy na sali, kiedy przepytywaliśmy prezesa Delektę właśnie w sprawie przekazów pocztowych, wysyłanych z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Prezes Delekta opowiadał o przeprowadzaniu różnego rodzaju działań mających na celu zmniejszenie kosztów obsługi administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#PosełHelenaGóralska">W związku z tym, stawiam pytanie: jakie działania podejmowane są w ZUS w zakresie zmniejszenia kosztów obsługi administracyjnej? Jak duży procent świadczeniobiorców ma przekazywane świadczenia na konta bankowe?</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#PosełHelenaGóralska">Poczta Polska funkcjonuje tylko dlatego, iż korzysta z niej Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli nie byłoby ZUS, na pewno by splajtowała, chyba że połączyłaby się z Telekomunikacją Polską. Uważam, iż pozycja przetargowa ZUS wobec poczty jest bardzo mocna.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#PosełHelenaGóralska">Sprawa sposobu przekazywania świadczeń przez ZUS ciągnie się już od kilku lat. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wobec poczty staje się coraz bardziej zdecydowany. Prosiłabym jednak w tej sprawie o wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#PosełHelenaGóralska">Przechodzę do kwestii związanych z rozwojem sieci domów - pensjonatów dla emerytów i rencistów. Chcę powiedzieć, iż mamy już domy opieki społecznej. Rozumiem, że domy - pensjonaty dla emerytów i rencistów nie są ośrodkami rehabilitacyjnymi. Dlaczego ZUS zajmuje się rozwojem tych domów - pensjonatów i czy działają one na zasadzie pełnej odpłatności? Co to właściwie jest za pojęcie dom - pensjonat dla emerytów i rencistów?</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#PosełHelenaGóralska">Kolejne moje pytanie dotyczy zasiłków chorobowych. Ile Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaoszczędza na zmianie zasad finansowania zasiłków chorobowych? Generalnie, zmianę tę uważam za słuszną.</u>
          <u xml:id="u-266.11" who="#PosełHelenaGóralska">Następne pytanie odnosi się do wydatków na zasiłki rodzinne. Nominalnie, kwota tych wydatków się nie zmieni. Chcę wiedzieć, ile tego rodzaju zasiłków będzie wypłaconych w 1995 r. Jeżeli przeliczaliśmy to na tzw. grona, wychodziło nam 5,5, mln gron, co w najprostszym rachunku dawało 10 mln wypłat. Chcę wiedzieć, ile będzie wypłacanych zasiłków (w sztukach), po zmianie ustawy o zasiłkach rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-266.12" who="#PosełHelenaGóralska">Muszę powiedzieć, iż jestem zdumiona propozycją Komisji Polityki Społecznej w sprawie zwiększenia limitu wynagrodzeń na podwyżki w ZUS. Samo zwiększenie tego limitu, by mnie tak bardzo nie zdziwiło, gdyby nie sformułowanie zawarte w materiale ww. Komisji, która brzmi następująco: „Zakład wygospodaruje tę kwotę w wydatkach bieżących FUS (wraz z pochodnymi)”. Z tego wynika, że 86 mld zł stanowiące kwotę tego zwiększenia, było ukryte w wydatkach bieżących Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. A może nie było? Nie zdziwiłabym się, gdyby było zapisane: „zwiększamy limit wynagrodzeń i przyznajemy na to środki”. W tym wypadku, zwiększa się limit wynagrodzeń bez przyznania na to środków. Okazało się, że ZUS środki te posiada ukryte w wydatkach bieżących FUS.</u>
          <u xml:id="u-266.13" who="#PosełHelenaGóralska">(...) na ZUS. Popieram natomiast jej sugestie zmniejszenia wydatków na inwestycje oraz na Centrum Dydaktyczno-Rehabilitacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jest sporo wątpliwości w stosunku do projektu budżetu ZUS na 1995 r. Najpierw powinniśmy je rozważać w stosunku do wskaźnika ściągalności składek. Uwzględniając wszystko, wskaźnik ten powinien być jeszcze większy. Być może, jestem w błędzie. Wydaje mi się, iż cała tajemnica z tym związana, tkwi w dwóch sprawach (aczkolwiek nie tylko). Pierwsza z nich wiąże się z kwotą 8 bln zł, o której mówiła już poseł Góralska. Jeżeli tej sumy nie byłoby, wskaźnik ściągalności składek automatycznie zostałby zmniejszony z 98% na 96%.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Kolejne 2% a nawet więcej uzyskuje się z tytułu rozliczeń z Funduszem Pracy. Wynika to z bilansu funduszów publicznych. Proszę przedstawicieli ZUS o wyjaśnienia w tej sprawie. Jeżeli ich nie otrzymam, sama to wyjaśnię. Z ww. bilansu jesteśmy w stanie się dowiedzieć, co dzieje się pomiędzy budżetem państwa a Funduszem Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełHelenaGóralska">Chcę zapytać o jeszcze jedną kwestię, o której wcześniej zapomniałam, odnoszącą się do poprawy ściągalności składek. W projekcie planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na 1995 r. w stanie funduszu na koniec roku odczytałem, iż w porównaniu z końcem 1994 r. przyrost należności wyniesie tylko 13%. Z tego wynika, iż ściągalność składek poprawi się. Jednak biorąc pod uwagę projekt planu finansowego Funduszu Alimentacyjnego na 1995 r., należności tegoż właśnie Funduszu wzrosną aż o 66,8% (czyli o 2/3), z 4,8 bln zł na 8 bln zł. Należności Funduszu Alimentacyjnego nie są związane ze składkami. W niektórych sprawach Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakłada, iż sobie poradzi. Z Funduszem Alimentacyjnym na pewno sobie nie da rady.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełHelenaGóralska">Zwracam uwagę pani przewodniczącej Ziółkowskiej, że o ile się nie pomyliłam, największy wzrost dotacji budżetowej występuje nie przy Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, nie przy ZUS (czyli nie przy ubezpieczeniach społecznych), tylko przy Funduszu Alimentacyjnym. Oczywiście, realna skala dotacji do Funduszu Alimentacyjnego jest mała, ale nadal wynosi 3,5 bln zł. W porównaniu do 1994 r., stanowi to wzrost o 55%. W żadnej innej pozycji budżetowej wzrost dotacji nie jest tak wysoki. Ministerstwo Finansów proszę o ewentualną korektę, czy dotacja budżetowa wzrasta procentowo gdzieś więcej niż w Funduszu Alimentacyjnym. Chodzi tu o kwotę niebagatelną - 3,5 bln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O ile pamiętam naszą dyskusję sprzed roku, kwestia ściągalności należności do tego Funduszu leży w gestii sądów. Kierowanie uwag w tym zakresie do ZUS musi być z konieczności mocno ograniczane. Do kwestii tej ewentualnie możemy powrócić przy omawianiu projektu budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. Proszę sekretariat Komisji o zapisanie, że powinniśmy powrócić do spraw związanych ze ściągalnością zasądzonych już alimentów przy rozpatrywaniu projektu budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Myślę, że do ministra sprawiedliwości powinniśmy skierować zapytanie, dlaczego obniża się ściągalność należności alimentacyjnych. Proszę poseł Góralską o pomoc w sformułowaniu tego zapytania. Zanim powrócilibyśmy do omawiania projektu budżetu resortu sprawiedliwości, otrzymalibyśmy na piśmie odpowiedź ministra Cimoszewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełHelenaGóralska">Wzrost należności z tytułu nieściągalności alimentów wyniesie 66,7%, co przekracza wszelkie wskaźniki inflacji (średniorocznej, grudzień do grudnia). Można wysnuć wniosek, iż ściągalność alimentów pogarsza się; być może, nie znamy wszystkich przyczyn tego procesu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wyjaśniliśmy już kwestię częściowej spłaty zadłużenia w składkach na ubezpieczenie społeczne przez podmioty gospodarcze. O dotacji przewidzianej dla tych jednostek w kwocie 8 bln zł mówiliśmy już przy rozpatrywaniu projektu budżetu Ministerstwa Przemysłu i Handlu (chodziło o rezerwę celową).</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przejdźmy do omówienia relacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Fundusz Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PrezesLechMilewicz">Powiem jeszcze kilka słów na temat Funduszu Alimentacyjnego. Charakter tego Funduszu jest nieskuteczna. Gdy uprawniony wyczerpie inne sposoby dochodzenia swych roszczeń, trafia do nas. Zdarzają się i takie sytuacje, kiedy dłużnik wywiązuje się ze swego obowiązku alimentacyjnego, ale jego dochody są tak małe, iż nie wystarczają na pokrycie całego zobowiązania. Wówczas (mimo tego, że dłużnik nie wykazuje złej woli) zaczyna działać Fundusz Alimentacyjny. Od dłużnika ścigane są niepełne kwoty.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PrezesLechMilewicz">Mówiłem już, że obraz stanu środków pieniężnych Funduszu Alimentacyjnego jest mocno zafałszowany. Wygląda on imponująco (8 bln zł). Są to jednak należności właściwie nieściągalne.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PrezesLechMilewicz">Poseł Ziółkowska ma rację twierdząc, że wskaźnik ściągalności składek spadnie o 2,3% do 96%) po odjęciu 8 bln zł przeznaczonych na restrukturyzację zadłużenia podmiotów gospodarczych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PrezesLechMilewicz">Nastąpiła zmiana sposobu rozliczania się z Funduszem Pracy (ze sposobu tzw. przypisowego na saldowy). Dotychczas Funduszowi Pracy przekazywaliśmy ) bez względu na to, ile praktycznie wynosiła nasza ściągalność składek i nasze dochody) 100% tego, co wynikało z przypisów. Fundusz Pracy w ciężar ubezpieczeń społecznych wpisuje również inne wydatki, np. zasiłki. Teraz ZUS będzie się z nim rozliczał w sposób saldowy, tzn. z tego, co zbierzemy i według proporcji ściągalności składek na ubezpieczenie społeczne. Innymi słowy, jeżeli w jakimś regionie zbierzemy 90% należności, Fundusz Pracy otrzyma również 90% przypisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli udałoby się ściągnąć 8 bln zł (dotacja na restrukturyzację zadłużenia podmiotów gospodarczych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne) oraz wprowadzić zmianę sposobu rozliczania z Funduszem Pracy, ile wynosiłby wskaźnik ściągalności składek ubezpieczeniowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PrezesLechMilewicz">Jest jeszcze trzecia sprawa. Zamiast „ściągalność składek ubezpieczeniowych” powinniśmy używać pojęcia „wpływy ze składek ubezpieczeniowych”. Wpływy te mogą dotyczyć również okresów ubiegłych, tzn. należności z okresów ubiegłych są porównywane z bieżącymi przypisami. Na 1995 r. zaplanowaliśmy przypis w wysokości ponad 344 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PrezesLechMilewicz">W kwocie 338 bln zł mieści się:</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#PrezesLechMilewicz">- 8 bln zł związanych z restrukturyzacją zadłużenia podmiotów gospodarczych z tytułu składek ubezpieczeniowych,</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#PrezesLechMilewicz">- zwiększone wpływy z Funduszu Pracy,</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#PrezesLechMilewicz">- kwota wpływająca z tytułu składek ubezpieczeniowych w następstwie egzekucji zadłużenia, względnie układów ratalnych, na mocy których dłużnicy spłacają swoje zaległości; zaległości te niejednokrotnie dotyczą okresów sprzed 1 roku, 2 lat bądź nawet dłuższych.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#PrezesLechMilewicz">Zakładamy, iż wpływy z tytułu zaległości (3 bln zł w ramach układów ratalnych i 3 bln zł w ramach egzekucji) będą stanowić ok. 3% dochodów z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Wpływy ze składek bieżących wyniosą ok. 91,5%.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#PrezesLechMilewicz">Przewidujemy, iż w przyszłym roku w wyniku różnych działań zwiększy się dyscyplina płatników. W związku z tym w 1995 r. wpływy ze składek bieżących będą stanowiły ok. 93% przypisów. Wpływy z tytułu zaległości powinny pozostać na poziomie 3%. Łącznie będzie to 96%, co po dodaniu 2,3% (związanych z dochodami z tytułu restrukturyzacji zadłużenia przedsiębiorstw, wynikającego z nieuiszczonych składek ubezpieczeniowych) da nam w sumie 98,3%. Uważam, że jest to ambitny wskaźnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie podzielam zdania prezesa Milewicza. Biorąc pod uwagę, nowy sposób rozliczeń z Funduszem Pracy i dotację na restrukturyzację zadłużenia przedsiębiorstw z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, wskaźnik 98,3% nie jest wcale taki ambitny. Za chwilę to udowodnimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PrezesLechMilewicz">Padło pytanie na temat zasiłków chorobowych. Przewidujemy, że wydatki na zasiłki chorobowe zmniejszają się z 18,6 bln zł w tym roku do ok. 4,5 bln zł w 1995 r. W następnych latach oszczędności w tym zakresie mogą być jeszcze większe, dlatego że I kwartał 19195 r. będzie rozliczany według dotychczasowych zasad (od 1 marca 1995 r. wchodzą w życie nowe przepisy w sprawie wypłat tychże zasiłków). W 1995 r. zasiłki chorobowe dla pracowników małych zakładów pracy będą pokrywane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PrezesLechMilewicz">W 1994 r. wypłacono ok. 11.290 tys. zł zasiłków rodzinnych. W 1995 r. ich liczba spadnie do ok. 8.600 tys. zł (chodzi o zasiłki wypłacane przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych). Zasiłkami rodzinnymi zostaną objęte osoby, które do tej pory z nich nie korzystały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy prezes Milewicz podał prawidłowe liczby?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PrezesLechMilewicz">Ogólna liczba zasiłków chorobowych wyniesie w tym roku 12.250 tys. zł; w przyszłym spadnie do 10.400 tys. zł. W niektórych przypadkach ich liczba będzie przyrastać, w innych spadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W których przypadkach przyrośnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PrezesLechMilewicz">Chodzi o tych, którzy nie byli ubezpieczeni i w związku z tym nie korzystali z zasiłków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy prezes Milewicz odpowiedział już na wszystkie postawione pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PrezesLechMilewicz">Jedno z pytań dotyczyło inwestycji. Zacznę od omówienia kwestii kosztów przekazów pocztowych. Poziom opłat za przekazy pocztowe jest rokrocznie negocjowany z Pocztą Polską. Opłata za pojedynczy przekaz według normalnej stawki wynosiłaby przeciętnie 48 tys. zł. W wyniku negocjacji ustalono, że przeciętna opłata za przekaz będzie kształtować się na poziomie 31 tys. zł. W tym roku była to kwota 25 tys., zł; wzrośnie ona zgodnie ze wskaźnikiem przewidywanej inflacji. Nie korzystają z pośrednika Poczty Polskiej (lecz banków), wpłacamy ok. 9,5% świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PrezesLechMilewicz">Różnica pomiędzy świadczeniami wypłacanymi przez ZUS i KRUS zasada się na dwóch elementach. KRUS wypłaca przede wszystkim świadczenia tzw. rolnicze. Pierwsze ubezpieczenie rolnicze polegało na tym, że każdy rolnik musiał rejestrować w banku wartość produktów sprzedawanych państwu. Stanowiło to potem podstawę do przyznania i określenia wysokości świadczenia. Stąd też rolnik był zmuszony do posiadania konta bankowego. Teraz KRUS może wpłacać rolnicze emerytury i renty bezpośrednio na konta bankowe.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PrezesLechMilewicz">Po drugie, mąż i żona najczęściej pobierają świadczenie z tytułu pracy w tym samym gospodarstwie rolnym. W związku z tym, istnieje możliwość przekazywania im emerytur lub rent jednym przekazem pocztowym. ZUS takiej możliwości nie posiada, gdyż realizuje świadczenia przyznawane z różnych tytułów.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#PrezesLechMilewicz">W czerwcu i lipcu przeprowadziliśmy pewną akcję promocyjną. W jej wyniku ok. 150 tys. świadczeniobiorców założyło sobie bądź rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, bądź konta bankowe. Reakcją PKO była październikowa propozycja podwyższenia swoich stawek prowizyjnych z 2 tys. zł do 14 tys. zł i z 3 tys. zł do 19 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#PrezesLechMilewicz">Padło również pytanie na temat rozwoju domów - pensjonatów emerytów i rencistów. Przepisy ustawowe precyzują, że możemy wspierać inicjatywy w zakresie rozwoju tych obiektów. ZUS ich nie buduje, a jedynie wspiera tych, którzy to robią. Nie oznacza to, że wykładamy jakieś fundusze bez konkretnego określenia ich przeznaczenia. Zawieramy odpowiednie umowy dotyczące liczby miejsc w danym pensjonacie, z których mogą korzystać renciści lub emeryci z poszczególnych środowisk.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#PrezesLechMilewicz">W tym roku przeznaczyliśmy na wsparcie tego rodzaju inicjatyw ok. 15 mld zł. Spotkaliśmy się z bardzo nieprzychylnymi opiniami typu: „ZUS daje na tacę kościołowi”. Tak się jednak złożyło, iż ostatnio domy dla emerytów i rencistów są budowane praktycznie przez organizacje kościelne. To prawda, że wsparliśmy inicjatywy w tym względzie podejmowane ze strony Kościoła: katolickiego, prawosławnego i ewangelickiego.</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#PrezesLechMilewicz">Przed kilku laty partycypowaliśmy w budowie państwowego pensjonatu w Olsztynie. Ostatnio, wsparliśmy związek niewidomych w remoncie domu dziennej opieki dla ociemniałych emerytów i rencistów w Kielcach. Nie jest prawdą, że budujemy jakieś obiekty bez sprawowania w tym zakresie praktycznej kontroli. Kontrolujemy wykonanie zawartych przez nas umów.</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#PrezesLechMilewicz">Podtekst jednego z następnych pytań zrozumiałem następująco: „jeżeli ZUS chce sfinansować podwyżki płac dla swoich pracowników, tzn. że gdzieś coś ukrył”. Nie waham się powiedzieć, że wynagrodzenia w naszej jednostce są „nikczemne”. Nasi pracownicy są coraz lepiej przygotować do pracy; dysponujemy bardzo dobrym sprzętem, na którym nabierają oni doświadczenia, a potem od nas odchodzą. Czynimy wszystko, aby w jakiś sposób podnieść poziom płac w naszej instytucji. Możemy to zrobić np. kosztem ograniczenia zakupu środków rzeczowych. Mamy do wyboru: kupno nowego biurka lub zwiększenie stanu środków pieniężnych funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-282.8" who="#PrezesLechMilewicz">Niektóre czynności można wykonywać w systemie zmianowym (praca na tym samym sprzęcie). Mamy zamiar poczynić w tym zakresie pewne oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-282.9" who="#PrezesLechMilewicz">Być może, uda się nam doprowadzić do pewnych oszczędności w toku negocjacji z kontrahentami, dla których jesteśmy bardzo poważnym partnerem (przypadek Poczty Polskiej). Podejmiemy wszelkie możliwe działania, które będą miały na celu znalezienie środków na sfinansowanie podwyżek płac dla naszych pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełJanLityński">Wynagrodzenia pracowników ZUS ukształtują się w przyszłym roku na poziomie 4.600 tys. zł (najniższe w urzędach centralnych, z wyjątkiem KRUS, gdzie będą one jeszcze niższe).</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PosełJanLityński">Żądamy od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (moim zdaniem, słusznie), aby się reformował. Od dwóch lat postuluje się zreformowanie wzajemnych kontaktów pomiędzy tą jednostką a Pocztą Polską. Reforma ta miałaby również dotyczyć rehabilitacji przedrentowej (poseł Wiśniewski wspominał już, że wiążą się z nią spore wpływy), rozdzielenia składek i różnego typu funduszy.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#PosełJanLityński">Moim zdaniem, przy obecnym stanie niczego zrobić (niezależnie od tego, czy wykaże w tym zakresie dobrą czy złą wolę). Przypominam, że stanowi on instytucję ubezpieczeniową, od pracowników której wymagane są dosyć wysokie kwalifikacje. W naszym kraju funkcjonują również inne instytucje ubezpieczeniowe, które dysponują nieporównywalnie niższymi środkami, ale oferują nieporównywalnie wyższe zarobki.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#PosełJanLityński">Podniesienie uposażeń pracowników ZUS leży w naszym ogólnym interesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełWaldemarMichna">Pragnę zapytać posła Wiśniewskiego, w jakiej relacji pozostaje jego propozycja do planowanego w projekcie ustawy budżetowej na 1995 r. wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej o 65%. O ile procent wzrosłyby pensje pracowników ZUS, gdyby propozycja posła Wiśniewskiego została zrealizowana (i jak to by się miało do całości płac w sferze budżetowej)?</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełWaldemarMichna">Kolejne dwa pytania kieruję do prezesa Milewicza. Czy świadczenia inne niż ubezpieczeniowe wygasają (przybierają charakter jedynie historyczny)? Czy są jeszcze jakieś dziedziny, gdzie nie płaci się składek, a płaci się ubezpieczenia?</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#PosełWaldemarMichna">Wiadomo powszechnie, że dotacja z budżetu państwa dla ZUS jest bardzo wysoka. Co trzeba czynić, aby stopniowo ją ograniczać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Chciałam zadać 5 pytań, ale 4 z nich zostały już postawione przez innych posłów, więc nie będą ich powtarzać. Zostało mi jedno pytanie. Czy zmniejszenie stanu środków ZUS na koniec 1995 r. o 500 mld zł nie zagrozi płynności wypłat świadczeń emerytalno-rentowych? Jeśli nie, to popieram propozycję przeznaczenia tej kwoty na inne cele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełAlfredDomagalski">Mam prośbę do prezesa Milewicza, aby bliżej omówił inwestycje i wydatki inwestycyjne. Padło na ten temat wiele, często rozbieżnych uwag i opinii. Sam słyszałem, nieraz złośliwe wypowiedzi dotyczące wspomnianego już obiektu w Kielcach. Jest to naprawdę piękny budynek. Zapewne jest on potrzebny na ziemi Żeromskiego, ale nie jestem przekonany, czy na realizację tego zamierzenia wybrano właściwy moment.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PosełAlfredDomagalski">Padła propozycja zmniejszenia wydatków inwestycyjnych ZUS o 200 mld zł. Bez dodatkowych wyjaśnień w tej sprawie, trudno mi się do niej ustosunkować (czy zaproponowano właściwą kwotę, a może zawyżoną, czy zaniżoną).</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełAlfredDomagalski">Płace w ZUS faktycznie są niskie. Wydaje mi się, że trzeba poszukiwać różnych rozwiązań mających na celu ich zwiększenie. Nie wiem, jednakże czy należy to robić poprzez wzrost funduszu płac i wzrost zatrudnienia. Sądzę, że potrzebne pieniądze można wygospodarować poprzez racjonalizację zatrudnienia. Jeżeli porównamy liczbę pracowników KRUS w stosunku do ilości wypłacanych świadczeń z liczbą pracowników ZUS w stosunku do liczby realizowanych wypłat emerytur i rent, to zauważymy wyraźne dysproporcje i to na niekorzyść ZUS. Łatwo jest obliczyć, ile na jednego pracownika przypada wypłacanych świadczeń. Obecnie, kiedy ZUS dysponuje odpowiednim sprzętem i oprogramowaniem, powinno się dążyć do usprawnienia pracy każdego zatrudnionego.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#PosełAlfredDomagalski">Sądzę, że w przyszłym roku nie bardzo nas stać na odbudowę stanu środków pieniężnych ZUS. Komisja Polityki Społecznej zaproponowała zmniejszyć ów stan o 500 mld zł. Nie wiem, czy nie można poczynić w tym zakresie większych oszczędności; wszyscy zdajemy sobie sprawę, że budżet państwa jest bardzo napięty.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#PosełAlfredDomagalski">Mam też pytanie dotyczące Funduszu Alimentacyjnego. Co składa się na koszty obsługi świadczeń alimentacyjnych? Koszty te stanowią ponad 10% środków tego Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Pragnę odpowiedzieć posłowi Michnie. Sugerując zarządowi ZUS wygospodarowanie 123.800 mln zł, proponowaliśmy podwyższenie płac z dniem 1 stycznia 1995 r. o 200 tys. (na jeden etat kalkulacyjny), co stanowiłoby 2–2,5% ponad to, co przewiduje w tym zakresie ustawa o kształtowaniu środków na wynagrodzenia pracowników sfery budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Poseł Michna pytał, co należy robić, aby w najbliższym czasie znacznie zmniejszyć dotację z budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dotacja ta od 2 lat wykazuje tendencję malejącą. Nie wierzę w to, aby można było dokonać znaczących oszczędności poprzez reformę obecnego systemu emerytur i rent pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Przytoczyłem dane, z których wynika, iż w skali roku przybywa 210–230 tys. rencistów, którzy nie są poddawani procesowi rehabilitacji przedrentowej. Mam również inne materiały, w których wykazano, że w 1993 r. procesowi temu poddano 192 osoby, w wyniku czego stan zdrowia 47 poprawił się na tyle, że nie upoważniał ich do starania się o rentę. Oprócz tego, 67 pacjentów nie stawiło się ponownie przed komisją lekarską. W 1994 r. na 223 osoby, 118 nie poddało się powtórnemu badaniu. Oznacza to, że ponad 50% tych, którzy pragną przejść na rentę, po poddaniu ich rehabilitacji rentowej, traci kwalifikacje do uzyskania tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">W 1993 r. ZUS wydatkował na renty ponad 60 bln zł. W 1994 r. planuje się wydać na ten cel 89 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Po wdrożeniu ustawy o zmianie orzecznictwa o inwalidztwie (jest już przygotowany jej projekt) oraz po uruchomieniu aktywnej działalności w zakresie rehabilitacji przedrentowej, w skali jednego roku można by było zaoszczędzić 303–40 bln zł. To właśnie jest droga, która prowadzi do zmniejszenia w znaczący sposób nakładów z budżetu państwa na dotację uzupełniającą dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mnie również nasunęło się kilka pytań, ale może najpierw wysłuchamy odpowiedzi prezesa Milewicza na te, które już padły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PrezesLechMilewicz">Zacznę od wyjaśnienia wątpliwości posła Michny, czy świadczenia inne niż ubezpieczeniowe wygasają, czy narastają. Podstawowymi świadczeniami nieubezpieczeniowymi są renty inwalidów wojennych i wojskowych oraz kombatantów, wraz ze wszystkimi przyległościami. Zasiłki rodzinne zostały już wyłączone z tej puli.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PrezesLechMilewicz">Wydawałoby się, że liczba rent inwalidów wojennych i świadczeń kombatanckich powinna spadać. Tak nie jest. Niedawno bardzo duża grupa osób została objęta przepisami kombatanckimi (osoby więzione w łagrach, deportowane itp.). Jest to nowa grupa naszych świadczeniobiorców. Ostatnia zmiana ustawy kombatanckiej znów spowoduje wzrost liczby inwalidów wojennych. Osoby, które doznały uszkodzeń zdrowia w okresie deportacji itp. otrzymają świadczenia przewidziane dla inwalidów wojennych.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PrezesLechMilewicz">Nie wszystkie świadczenia są pełne. Elementami socjalnymi świadczeń są okresy nieskładkowe, które mają wpływ zarówno na prawo do emerytury lub renty, jak i na ich wysokość. W przypadku rent inwalidzkich, przyznawanych stosunkowo młodym ludziom, są to okresy hipotetyczne.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#PrezesLechMilewicz">Są różne pomysły na to, jak zmniejszyć dotację do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prace nad zmianą systemu ubezpieczeń społecznych trwają już od jakiegoś czasu i zapewne szybko się nie zakończą. Doraźnych działań, które w wyraźny sposób spowodowałyby zmniejszenie wydatków na świadczenia socjalne, raczej nie można oczekiwać. Wszelkie reformy dadzą pozytywne efekty dopiero za jakiś czas. W tej chwili można mówić jedynie o czymś w rodzaju „uszczelniania” naszych środków.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#PrezesLechMilewicz">Poseł Wiśniewski mówił o rozwoju rehabilitacji przedrentowej. Przedłożyliśmy program działania w tym zakresie, który pociągnąłby za sobą liczne zmiany przepisów.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#PrezesLechMilewicz">Rehabilitacji, jak wskazuje sama nazwa, jest to przywracanie zdrowia. Nie mogą tego robić nasi urzędnicy, lecz służba zdrowia. ZUS może ją jedynie wspierać. Pewne nadzieje wiążemy ze zmianą systemu zasiłkowego. Będzie ona jednak skutkowała dopiero po jakimś czasie.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#PrezesLechMilewicz">Poseł Grzebisz-Nowicka obawia się, czy stan środków pieniężnych ZUS na koniec 1995 r. będzie wystarczający i czy zapewni on płynność finansową świadczeń. Natomiast poseł Domagalski obawia się, czy nie jest on za duży.</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#PrezesLechMilewicz">W znanych mi systemach ubezpieczeń społecznych stan środków pieniężnych, stanowiących gwarancję wypłacalności świadczeń, nie może spaść poniżej jednomiesięcznych zobowiązań. W naszym przypadku powinien on wynosić ok. 35 bln zł. W tym roku będzie to kwota 1.300 mld zł; jest ona wysoce niedostateczna i nie stanowi wystarczającego zabezpieczenia płynności wypłat świadczeń i działalności ZUS. 5 bln zł to średni koszt jednego terminu płatności rent i emerytur; takich terminów mamy sześć.</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#PrezesLechMilewicz">Ktoś może twierdzić, że skoro poradzimy sobie z 1,5 bln zł, to możemy poradzić sobie i z 4,5 bln zł. Jak już mówiłem, chodzi o minimum, które zapewni nam ciągłość realizowanych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-289.9" who="#PrezesLechMilewicz">Poseł Domagalski podniósł kwestię wzrostu funduszu płac i oszczędności etatowych. Nie chcę porównywać ZUS z KRUS i stwarzać wrażenie, że coś mam na złe prezesowi Delekcie. Funkcjonujemy w różnych warunkach prawnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych należy do sfery budżetowej i ma limitowany poziom zatrudnienia. Wiąże się z tym określona wysokość funduszu płac. Gdybyśmy niektóre etaty mieli nie obsadzone, to pewnym ludziom nie moglibyśmy zapewnić należnych im środków. Zmniejszenie etatów to ograniczenie nakładów na wynagrodzenia. Nie chcę przez to powiedzieć, że dążymy do nieograniczonego „rozdęcia” etatowego.</u>
          <u xml:id="u-289.10" who="#PrezesLechMilewicz">Zadania Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poza tym, że obie instytucje zbierają składki ubezpieczeniowe oraz wypłacają świadczenia, są różne. Obszar działania ZUS jest znacznie szerszy. Realizuje on kilkanaście ustaw, a w ramach tych ustaw - kilkadziesiąt systemów ubezpieczeniowych. Poza tym wykonuje inne zadania, chociażby obsługę Funduszu Alimentacyjnego, częściową obsługę Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Nie można zapominać o rozliczaniu podatków; rozliczenia podatkowe beneficjentów ZUS są znacznie trudniejsze niż rozliczenia świadczeniobiorców KRUS (dodatkowo jest ich znacznie więcej).</u>
          <u xml:id="u-289.11" who="#PrezesLechMilewicz">Chcę zapewnić, że liczba przyznawanych nam dodatkowych etatów nie wzrasta proporcjonalnie do liczby nakładanych na nas, nowych zadań. Kiedy obciążono nas obowiązkiem rozliczenia podatku dochodowego, płaconego przez emerytów i rencistów, wiązało się to z nowymi etatami, ale ich liczb nie wzrosła. Emerytów i rencistów przybywa, przybywa też pracy, a liczba naszych pracowników jest stała.</u>
          <u xml:id="u-289.12" who="#PrezesLechMilewicz">W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych naprawdę nie ma przerostów zatrudnienia. Wszelkimi sposobami staramy się zapewnić lepsze płace naszym pracownikom, ale jak do tej pory jest to działanie mało efektywne.</u>
          <u xml:id="u-289.13" who="#PrezesLechMilewicz">Poseł Domagalski pytał, co składa się na koszty obsługi Funduszu Alimentacyjnego, które wynoszą ok. 10% wypłacanych świadczeń. Obsługa jednej osoby alimentowanej wymaga wykonania tyle samo - i takich samych czynności, bez względu na to czy ich efektem będzie wypłata świadczenia w wysokości 300 tys. zł (tyle mogą wynieść alimenty), czy - w wysokości 3 mln zł, jak w przypadku emerytur lub rent.</u>
          <u xml:id="u-289.14" who="#PrezesLechMilewicz">Fundusz Alimentacyjny refunduje Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych koszty działania, proporcjonalnie do liczby osób obsługujących dane świadczenia. Jeżeli np. 1000 alimentów wypłaca 3 osoby i 1000 emerytur, rent lub wnoszonych składek ubezpieczeniowych obsługuje również 3 osoby, to ich płace będą zbliżone, niezależnie ani od wartości wpłat dokonywanych przez płatników, ani od wielkości wypłat na rzecz osób uprawnionych do alimentów bądź na rzecz osób ubezpieczeniowych. Stąd udział kosztów obsługi relatywnie niskich świadczeń jest oczywiście większy. Im wyższe świadczenia, tym relatywnie - koszty ich obsługi mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-289.15" who="#PrezesLechMilewicz">W planach na 1995 r., poziom płac w ZUS przewidziano w kwocie 5.534 tys. zł. Gdyby został przyjęty i zrealizowany wniosek Komisji Polityki Społecznej, to wówczas suma ta wzrosłaby do 5.734 tys. zł (o 200 tys. zł). Planowany wzrost płac o niespełna 1.300 tys. zł „wzrósłby” wtedy do niespełna 1.500 tys. zł (o mniej niż 1/6 tego, co już założono w tym względzie).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile wyniesie rzeczywista płaca w ZUS? Wynagrodzenie planowane i rzeczywiste, to dwie różne sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PrezesLechMilewicz">Podałem wysokość płacy zaplanowaną na 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Chodzi mi o rzeczywistą płacę wyliczoną następująco: wysokość funduszu płac podzielona przez liczbę etatów rzeczywistych, a nie kalkulacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PrezesLechMilewicz">W 1993 r. średnia płaca w naszej jednostce wraz z nagrodami i tzw. „13” wyniosła 3.545 tys. zł brutto. Przewidywana średnia płaca w 1994 r. osiągnie poziom 4.429.500 zł brutto (netto jest to 3.614.500 zł), co oznacza realny spadek w stosunku do 1993 r. o 6%.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PrezesLechMilewicz">W sprawie inwestycji głos zabierze prezes Kucharski, który jest w tym zakresie odpowiednio przygotowany.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PrezesLechMilewicz">Jeśli chodzi o inwestycję kielecką, to „razi ona w oczy” szklaną elewacją zewnętrzną, która kosztowo nie odbiega od elewacji tradycyjnej (otynkowanej), stanowiąc jednak lepszą izolację. Elewacja szklana daje się umyć i nie trzeba jej zmieniać co kilka lat.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PrezesLechMilewicz">Przyznaję, że w zakresie inwestycji powstało trochę nieprawidłowości. Trzeba jednak przyznać, że nadrabiamy opóźnienia. Do 1985 r. jedyną inwestycją od początku do końca zrealizowaną była inwestycja w Kielcach (nie ta nowa, o której przed chwilą mówiłem, tylko poprzednia), którą zakończono w 1969 r.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#PrezesLechMilewicz">Dopiero od 1986 r. zaczęła się poprawiać nasza baza lokalowa. Przyczyniły się do tego dwie uchwały sądowe i wzrost środków na inwestycje. Musieliśmy doprowadzić do tego, aby nasze oddziały nie mieściły się w siedmiu czy dziesięciu miejscach rozrzuconych po całym mieście, ale w jednym. W chwili obecnej, jeżeli budujemy lub dokonujemy jakiejś modernizacji, staramy się to robić z myślą o przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#PrezesLechMilewicz">Posłowie Lityński i Góralska wspominali o czekających nas zadaniach. Chcę powiedzieć, że starannie się do nich przygotowujemy. Mam tu na myśli podział składki i przebieg ewidencji ubezpieczonych. Nowe zadania pociągną za sobą konieczność zakupu wielu urządzeń komputerowych i konieczność zatrudnienia wielu ludzi. Tych ludzi i te urządzenia trzeba będzie gdzieś posadzić i postawić.</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#PrezesLechMilewicz">Jeżeli dzisiaj coś budujemy, to nie odbywa się to tak, jak jeszcze 5 czy 6 lat temu, kiedy obowiązywały normatywy na jedną osobę zatrudnioną. W momencie realizacji inwestycji i oddania ich do użytku okazywało się, że przyrosty zadania, zwiększyła się liczba zatrudnionych i zrobiło się za ciasno. Znam wiele takich przypadków, chociażby oddział we Włocławku.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#PrezesLechMilewicz">Myślę, że udzieliłem satysfakcjonującej odpowiedzi, jeżeli nie, proszę o dalsze pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam jeszcze kilka pytań, wyjaśniających do końca pewne sprawy. Czy dobrze rozumiem, że w zał. nr 5 do ustawy budżetowej na 1995 r., tam gdzie mówi się o dochodach i wydatkach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych „inne dochody własne” oznaczają wpływy z tytułu np. z egzekucji? Co to są „inne dochody własne”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PrezesLechMilewicz">Są to przede wszystkim odsetki za zwłokę, dodatkowe opłaty za nieterminowe płacenie składek „tzw. karne przepisy”, koszty egzekucyjne. Trzeba do tego dodać 337 mld zł za obsługę Funduszu Alimentacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dlaczego uwzględniając korektę wzrostu płac w sferze budżetowej z 2% do 5,5%, w planie finansowym Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na 1995 r. po stronie przepisu notuje się wzrost o 1,6 bln zł, a po stronie wpływów o 1.370 mld zł? To oznacza (po odniesieniu przypisu do wpływów), że ściągalność składki wynosi 85,6%. Wydaje mi się, iż w sferze budżetowej składka powinna być ściągalna w bardzo dużym procencie. Czy jest odwrotnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PrezesLechMilewicz">Dokładnie odwrotnie. W sferze budżetowej skuteczność ściągania składki jest zdecydowanie najmniejsza. ZUS nie ma możliwości przymusowego egzekwowania składek. Kierownikowi jednostki budżetowej możemy jedynie powiedzieć: „panie szefie jest pan nam winien z tytułu składek tyle i tyle”, a następnie wysłać mu tytuł wykonawczy (czy będzie on zrealizowany zależy od woli kierownika).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Chcę uzyskać informację (na piśmie) na temat jednostek budżetowych, które nie płacą składek na ZUS. Pragnę poznać, skąd bierze się ich niska ściągalność. Mamy przecież możliwość wglądu w budżety jednostek budżetowych. Rozumiem, że została sporządzona w tym zakresie jakaś lista. Bardzo proszę mi ją dostarczyć.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Stan Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na koniec roku obejmuje m.in. należności. W porównaniu do stanu na koniec 1994 r. wzrastają one o 7 bln zł. Czym jest uzasadniony ich wzrost z 53 bln zł na 60 bln zł? Pomimo tego, iż trwają postępowania restrukturyzacyjne, oddłużeniowe itp., należności te nie utrzymują się na tym samym poziomie, ale wręcz rosną.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W projekcie ustawy budżetowej na 1994 r. przewidziano je w wysokości 53.13 mld zł (przewidywany stan należności na koniec 1994 r.). Jeżeli teraz od tej kwoty odejmiemy należności, których nie można ściągnąć, w kwocie co najmniej 8 bln zł, otrzymamy tylko 45 bln zł. Dlaczego w 1995 r. należności Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wzrastają z 45 bln zł do 60 bln zł?</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy ZUS zakłada w roku przyszłym przyrost liczby emerytów i rencistów? Czy będzie to przyrost o 161 tys. osób? Z dziwną prawidłowością w planach finansowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co roku pojawia się wzrost liczby emerytów i rencistów o właśnie 161 tys. (grudzień do grudnia). Ile emerytów i rencistów rzeczywiście przybyło w 1994 r.?</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam przed sobą uzasadnienie do projektów ustaw budżetowych na 1994 i 1995 r. W obydwu czytam, że planuje się wzrost liczby emerytów i rencistów o 161 tys. (grudzień do grudnia).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PrezesLechMilewicz">Wzrost o 161 tys. planujemy na przyszły rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Na 1994 r. zakładano identyczny wzrost.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PrezesLechMilewicz">Na rok bieżący zaplanowano wzrost liczby emerytów i rencistów o 174 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A zatem, liczba emerytów i rencistów wzrosła o 174 tys. osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PrezesLechMilewicz">Jest to tylko przewidywanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A zatem na rok przyszły ZUS zakłada wzrost liczby emerytów i rencistów o 161 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PrezesLechMilewicz">Zakładamy wzrost nieco niższy.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PrezesLechMilewicz">Może od razu odpowiem, skąd wziął się przyrost należności Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W tej chwili, zadłużenie innych podmiotów wobec ZUS wynosi ok. 40 bln zł. Zakładamy, iż do końca 1995 r. ściągniemy wszystko, co należy się nam z przypisów. Zadłużenie pozostanie jednak nadal na poziomie 40 bln zł, gdyż nikt nie chce go spłacać.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PrezesLechMilewicz">Nie planujemy zadłużeń z tytułu bieżącej ściągalności składek (ściągalność na poziomie ok. 93%). Jednak realnie patrząc zadłużenie wobec ZUS wciąż rośnie. Tempo tego przyrostu na szczęście się zmniejsza, zwłaszcza jeśli chodzi o większych dłużników. Niepokoi fakt, że zaczyna wzrastać tempo zadłużenia w sferze prywatnej.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#PrezesLechMilewicz">Do tej pory w sektorze przedsiębiorstw prywatnych, tempo zadłużenia wobec ZUS nie wzrastało tak bardzo, jak w sektorze publicznym. Od 2 miesięcy szybciej wzrasta zadłużenie w sektorze prywatnym.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#PrezesLechMilewicz">Z urzędami pocztowymi rozliczamy się w dwóch terminach, w grudniu pod koniec każdego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę o przekazanie mi tych rozliczeń na piśmie, wtedy odstąpię od dalszego dochodzenia w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Moim zdaniem, w planie finansowym FUS na 1995 r. założono zbyt duży wzrost należności. Wyniesie on 13,3%, jeżeli odejmiemy kwotę 8 bln zł z tytułu należności, których nie można ściągnąć. Ten wskaźnik procentowy wyliczyłam porównując dwie kwoty należności: 45 bln zł i 60 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozmiem, iż składki na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane głównie przez zakłady pracy. Z funduszu płac odliczają one składkę w wysokości 45%. Jest to jednak taka grupa osób, która sama ją sobie odlicza i to nie od całego funduszu płac, tylko od jakiejś sumy dochodów. W rzeczywistości jest to kwota 60% przeciętnego wynagrodzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PrezesLechMilewicz">60% przeciętnego wynagrodzenia stanowi minimalną podstawę wymiaru składki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Kto ją określa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PrezesLechMilewicz">Ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czyli jest to ustawowo określone. Jak duże są wpływy ze składek, odprowadzanych przez osoby, dla których podstawę wymiaru składki stanowi 60% przeciętnego wynagrodzenia? Poza tym, chcę uzyskać odpowiedź, jak duże są wypłaty dla tej kategorii osób. Wiem, że obydwie wielkości nie będą porównywalne w czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PrezesLechMilewicz">Nie pamiętam konkretnych kwot, dlatego posłużę się wskaźnikami procentowymi. Składkę od zadeklarowanego wynagrodzenia opłacają osoby zatrudnione w systemach pracowniczo-pochodnych (np. rzemieślnicy). Takim samym ubezpieczeniem mogą być objęci ludzie skierowani do pracy za granicą, chcący uzyskać w Polsce ciągłość ubezpieczeniową.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PrezesLechMilewicz">Bodaj 99,8% przedsiębiorców objętych ubezpieczeniem (nie licząc osób zatrudnionych za granicą) płaci składkę od najniższej ustawy wymiaru. Gdyby doliczyć do tego osoby pracujące za granicą, wskaźnik ten będzie niewiele mniejszy. Przeważająca część osób wykonujących działalność na własny rachunek płaci składkę w minimalnej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PrezesLechMilewicz">Jeżeli chodzi o świadczenia, to są one im przyznawane według kryteriów powszechnie obowiązujących. Jeżeli ustala się prawo do świadczeń, to nie po to, aby to prawo rozdzielać na poszczególne okresy ubezpieczeniowe. Przysługuje ono bowiem za cały okres ubezpieczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę mi przybliżyć, ile osób płaci tę tzw. zadeklarowaną składkę i jakie z tego tytułu uzyskuje się wpływy. Chodzi mi o przewidywane wykonanie w tym zakresie planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w 1994 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PrezesLechMilewicz">1 600 tys. osób prowadzi działalność gospodarczą na własny rachunek. W tej liczbie mieszczą się zarówno mali - jak i duzi przedsiębiorcy. 80% z nich deklaruje dochody w wysokości najniższej (60% przeciętnego wynagrodzenia).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zadaję proste pytanie. Ile osób płaci tzw. składkę zadeklarowaną (nie pracowniczą) i jakie są wpływy z tego tytułu w 1994 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PrezesLechMilewicz">Składkę zadeklarowaną opłaca średniorocznie 1 300 tys. osób. Wpływy z tego tytułu musimy przez chwilę przeliczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poczekam na to wyliczenie.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Z wydatków FUS nie można się zorientować, ile wynosi łączna kwota świadczeń wypłacanych osobom odprowadzającym składkę zadeklarowaną. Jak rozumiem, nie da się odpowiedzieć na pytanie, ile z budżetu ZUS czerpią osoby opłacające składkę zadeklarowaną. Czy nie ma w tym zakresie jakiegoś wyliczenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PrezesLechMilewicz">Nie ma i chyba nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przedstawiciele ZUS są w trakcie obliczania, ile osób płaci składkę zadeklarowaną i jakie wpływy uzyska się z tego tytułu. Proszę ich także o wyliczenie, ile osób płaci składkę pracowniczą (nie zadeklarowaną) i jaką kwotę się z tego uzyska.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli uzyskamy stosowne wyliczenie, zsumujemy wpływy z tytułu składek pracowniczych oraz z zadeklarowanych.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ostatnie moje pytanie dotyczy liczby etatów kalkulacyjnych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Chcę wiedzieć, czy 35 839 etatów kalkulacyjnych, zapisanych w projekcie ustawy budżetowej na 1995 r., obejmuje dodatkowe 892 etaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PrezesLechMilewicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W takim razie, jaki jest stan zatrudnienia w ZUS na dzień dzisiejszy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PrezesLechMilewicz">Mam takie wyliczenie z końca października.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PrezesLechMilewicz">Na koniec października stan zatrudnienia w ZUS wynosił 34 013 i 1/10 etatu. Mam na myśli etaty zajęte. Łączna liczba etatów (wolne u zajęte) wynosiła wtedy 34 947. Nie będę ukrywał, że ok. 900 etatów nadal jest nie obsadzonych (w skali całego kraju). Wliczając w to centralę, Biuro Rent Zagranicznych, 55 oddziałów i 240 inspektoratów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Pytanie o stan zatrudnienia w ZUS zadałam z rozmysłem. Dlaczego je zadałam? Dlatego, iż po raz kolejny w ustawie budżetowej został umieszczony załącznik zawierający liczbę etatów kalkulacyjnych. Jeste także załącznik zawierający środki na podwyżki. Nie należy także zapominać o istnieniu ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w sferze budżetowej, która stanowi, iż corocznie będzie się teraz ustalać w ustawie budżetowej liczbę etatów kalkulacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Okazuje się, iż metoda etatów kalkulacyjnych jest dobrą metodą na podwyżki. Jak widzimy na przykładzie ZUS, ma on obecnie nie obsadzonych ok. 900 etatów. Trzeba do tego doliczyć dodatkowe etaty, które otrzyma na przyszły rok (892). Czy dobrze rozumiem? Myślę, że tak. Stan zatrudnienia na dzień dzisiejszy 34 017 etatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PrezesLechMilewicz">Na koniec października 34 013 etatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">A więc dokładnie 34 013 etatów. 900 etatów jest nadal nie obsadzonych. Ponadto proponuje się dodać kolejne 892. Jest to dobra metoda na robienie pieniędzy (podwyższanie wynagrodzeń).</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Chcę powiedzieć, iż wystąpiłam z zapytaniem do ministra finansów. Cytuję: „Proszę o przedstawienie informacji wyjaśniającej zasady ustalania kalkulacyjnych etatów w zał. nr 10”. W swojej odpowiedzi minister finansów wyjaśnia, że „podstawę ustalania kalkulacyjnych etatów stanowi rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 stycznia 1994 r.”. Tyle dostałam w odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Następnie poinformowano mnie o zwiększeniu w niektórych instytucjach etatów kalkulacyjnych. Dlaczego aż o tyle, tego nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zwracam się do przedstawicieli Ministerstwa Finansów, aby poważnie zaczęli traktować moje prośby, gdyż w przeciwnym wypadku zatrzymamy się na rozpatrywaniu zał. nr 10 i nr 11.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Kto z członków Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów podniesie rękę za zwiększeniem etatów kalkulacyjnych (do których odwołuje się ustawa o kształtowaniu wynagrodzeń w sferze budżetowej), nie mając rozeznania - według jakich kryteriów się je ustala i przyznaje.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie kwestionuję samej intencji zwiększenia etatów kalkulacyjnych (może jest ona najlepsza), a jeżeli Sejm ma to przegłosować, musi wiedzieć dlaczego. Tych dywagacji nie odnoszę bezpośrednio do ZUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PrezesLechMilewicz">Nie obsadzone etaty wcale nie oznaczają chęci zapewnienia sobie większej ilości środków. Jest to smutna rzeczywistość, wynikająca z fluktuacji kadr. We wrześniu i październiku sporo osób od nas odchodzi. Podam przykład. Ten, kto nie dostał się na studia, przychodzi pracować do ZUS. Potem, gdy się dostanie w drugim naborze, odchodzi. Powstałe w taki sposób wakaty zapełniamy dopiero w listopadzie i grudniu.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PrezesLechMilewicz">Chcę powiedzieć, iż nie mamy nie obsadzonych etatów a la long. Jeżeli już tak się dzieje, to tylko z braku chętnych do pracy w ZUS ze względu na niskie płace.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełWaldemarMichna">Co się dzieje z nie wykorzystanymi pieniędzmi, związanymi z nie obsadzeniem etatów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PrezesLechMilewicz">Nie obsadzenie 900 etatów powoduje możliwość wypłaty nagrody w kwocie ok. 100 tys. zł pracownikom naszej instytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czyli nie wykorzystane środki, o których wspomniał poseł Michna, pozostają w ZUS. Nie obsadzenie etatów jest metodą kształtowania wynagrodzeń w wielu instytucjach.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dlaczego zachodzi różnica pomiędzy przewidywanym wykonaniem planu FUS w 1994 r. a planem na ten sam rok aż o 9 bln zł? Mam na myśli tylko składki, przypis i wpływy (...).</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dziwi mnie, że przewidywane wykonanie planu jest o 9 bln zł wyższe od samego planu. Rozumiem, że mamy inflację i że o 2% wzrosły płace. Z tego wynika, iż za 1% wzrostu płac mamy 4 bln zł więcej ze składek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PrezesLechMilewicz">Ta 9 bln różnica spowodowana jest wyższą ściągalnością składek i wyższym poziomem wynagrodzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Argumentu wyższej ściągalności składek proszę więcej nie używać. Na 1994 r. wskaźnik ściągalności zaplanowano na poziomie 94,3%. W rzeczywistości wyniósł on właśnie tylu (mam tu na myśli same składki). A więc wyższa ściągalność składek nie jest tu żadnym argumentem, natomiast może nim być wzrost płac. Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce wzrosło w porównaniu do planowanego o 1,9%. Ten wzrost o 1,9% oznacza 9 bln zł wpływów ze składek.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy prezes Milewicz to kwestionuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PrezesLechMilewicz">Ściągalność planowana na 1994 r. była nieco niższa (94 %). W przewidywanym wykonaniu było to 94,4%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przyznaję rację prezesowi Milewiczowi. Swoje wyliczenia koryguję o 0,4%. 1% wzrostu płac oznacza 4 bln zł wpływów ze składek. Prezes Milewicz podpowiada, że będzie to 3,4 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy przedstawiciele ZUS zrobili już wyliczenia, o które prosiłam? Czy mam jeszcze poczekać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#DyrektorwZakładzieUbezpieczeńSpołecznychWandaPretkiel">Nie będą to wyliczenia bardzo dokładne. W ogólnej liczbie ubezpieczonych w tym roku - 12,6 mln, pracownicy stanowią 11,4 mln (pracodawca płaci od nich składkę), czyli 90,5%. Jeżeli chodzi o przedsiębiorców prowadzących działalność na własny rachunek, ich podstawa wymiaru składki jest zdecydowanie niższa od podstawy pracowników.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#DyrektorwZakładzieUbezpieczeńSpołecznychWandaPretkiel">Można powiedzieć, iż wpływy ze składek, które mamy osiągnąć w tym roku, w 7% będą pochodziły od osób opłacających składkę zadeklarowaną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie wiem, czy dobrze zrozumiałam. 12,6 mln jest to ogólna liczba ubezpieczonych. 11,4 mln mamy ubezpieczeń pracowniczych, 1,2 mln - pozostałych ubezpieczeń. Jeżeli obecnie działa 1,6 mln podmiotów gospodarczych osób fizycznych, to oznacza, że nie wszystkie z nich płacą składki na ZUS. Jak to wygląda naprawdę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#DyrektorWandaPretkiel">Nie znam tych szacunków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W takim razie poproszę o takie rozliczenie na piśmie. Będzie to bardzo interesująca informacja. Proszę obliczyć, ile wynosi składka na ZUS pobierana od osób prowadzących działalność na własny rachunek. Czy są jeszcze jakieś uwagi do projektu budżetu ZUS na 1995 r.? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przechodzimy do omówienia projektu ustawy budżetowej na 1995 r. w części 09 „Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej”: dochody i wydatki, gospodarka pozabudżetowa, dochody i wydatki Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Najpierw rozpatrzymy projekt budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, a następnie plan finansowy Funduszu Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Wydatki resortu pracy i polityki socjalnej w 1995 r. wyniosą 39.556 mld zł, w tym dotacja do Funduszu Pracy - 38.975 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Jeżeli chodzi o nasze dochody, to w przyszłym roku będą one symboliczne i wyniosą 8.200 mln zł. Proponuję więc skupić się na wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WiceministerJerzySzreter">W dziale „Przemysł” planujemy wydatki w kwocie 16.100 mln zł, którą w większości przeznaczymy na Zakład Wydawniczo- Poligraficzny. Kwota ta będzie wyższa o 20,3% od kwoty tegorocznej.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#WiceministerJerzySzreter">W dziale „Oświata i wychowanie” planuje się wydatki na poziomie 43.390 mln zł, w tym inwestycje - 3 mld zł. W stosunku do 1994 r. wzrosną one o 8,7%. Wiąże się to z finansowaniem przez nas 29 szkół, w tym 15 samodzielnych szkół policealnych i 14 wydziałów w zespołach szkół medycznych.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#WiceministerJerzySzreter">W dziale 86 „Opieka społeczna” zaplanowano kwotę 38.975 mld zł, która stanowi dotację do Funduszu Pracy, o którym będę mówił za chwilę osobno.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#WiceministerJerzySzreter">Przechodzę do działu 89 „Różna działalność”, w którym zaplanowano wydatki w wysokości 321 mld zł. Głównym podmiotem finansowanym z tego działu są Ochotnicze Hufce Pracy (najważniejsza pozycja w dziale 89). Jest to organizacja wciąż spełniająca wiele pożytecznych funkcji wobec młodych ludzi, zwłaszcza ze środowisk niedostosowanych społecznie. Na 1995 r. planuje ona dużo poważnych przedsięwzięć. Prawie 29 tys. młodzieży podejmie w jej ramach pracę, naukę I inne formy działalności. Jeżeli w sprawach związanych z OHP byłyby szczegółowe pytania, to odpowie na nie komendant Ochotniczych Hufców Pracy, udzielając rozszerzonych wyjaśnień. Zaproponowana w naszym budżecie na 1995 r. kwota na pewno nie spowoduje rozwoju tej instytucji ani postępu w jej działalności. Wiele obserwacji i resortowych i pozaresortowych wskazuje, że działalność OHP przynosi wiele pożytku.</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#WiceministerJerzySzreter">Z działu „Różna działalność” finansuje się także Główną Bibliotekę Pracy i Zabezpieczenia Społecznego. Jej wydatki w 1995 r. wyniosą 7,4 mld zł. Ponadto 4.100 mln zł przeznaczamy na refundację zasiłków rodzinom poborowych odbywających służbę zastępczą. Jest to nasz obowiązek, wynikający ze stosownego przepis rozporządzenia Rady Ministrów z 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#WiceministerJerzySzreter">Do końca 199 r. resort pracy i polityki socjalnej będzie realizował orzeczenia Społecznej Komisji Rewindykacyjnej w zakresie wypłaty odszkodowań za przejęty majątek. W chwili obecnej nie mamy podstaw prawnych do planowania wydatków z tego tytułu na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#WiceministerJerzySzreter">Jeśli chodzi o dział 91 „Administracja państwowa”, to obejmuje on wydatki na centralę ministerstwa i obsługę urzędu ministra pracy i polityki socjalnej. W 1995 r. wydatki te osiągną poziomu 125.680 mln zł. Jest to niecałe 88% przewidywanego wykonania budżetu w tym zakresie w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-339.9" who="#WiceministerJerzySzreter">W br. (pod jego koniec), wydatki w dziale „Administracja państwowa” zostały zwiększone o 30 mld zł, ze względu na zakup nieruchomości przy ul. Limanowskiego. Tę nieruchomość oddamy Komisji Trójstronnej oraz innym instytucjom związanym z naszym resortem, aby mogły tam prowadzić swoją działalność.</u>
          <u xml:id="u-339.10" who="#WiceministerJerzySzreter">Kolejną ważną pozycją w budżecie Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej jest „współpraca naukowo-techniczna i gospodarcza z zagranicą”. Chodzi tu głównie o składkę na Międzynarodową Organizację Pracy, którą opłacamy z naszego budżetu. W 1995 r. planuje się na nią przeznaczyć ok. 47 mld zł. W porównaniu do br. nastąpi tu znaczący wzrost wydatków. Wynika to z tego, że w 1994 r. udało się nam kupić w bardzo korzystnym momencie środki dewizowe i dzięki temu odnieśliśmy pewnego rodzaju korzyści spekulacyjne. Składkę na MOP opłaciliśmy w sprzyjającym kursowo czasie, tzn. w lutym 1994 r. Na 1995 r. trudno jest nam zakładać, że znowu będziemy mieli szczęście. W związku z tym, dynamika wydatków na ten cel jest nieco wyższa od średniej dynamiki prognozowanego wzrostu kursów.</u>
          <u xml:id="u-339.11" who="#WiceministerJerzySzreter">W dziale 94 „Finanse” zaplanowano wydatki w kwocie 22.800 mln zł. Kwotę tę przeznaczamy na rozliczenia z bankami, a konkretnie na zrefundowanie bankowi PKO BP kredytów udzielonych absolwentom szkół wyższych i zawodowych na zagospodarowanie. Jest to zgodne z regulacjami jeszcze z 1983 r., dotyczącymi zatrudnienia absolwentów. Mamy nadzieję, iż w najbliższych latach tego rodzaju refundacje będą stopniowo wygasać. W zasadzie 1995 r. powinien być ostatnim rokiem płacenia z tego tytułu rachunków, które wiążą się z określonymi należnościami budżetowymi po 6 latach wywiązywania się przez absolwenta z zobowiązań wynikających z udzielonego mu kredytu. Uważam, że kwestia ta powinna być jak najszybciej zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-339.12" who="#WiceministerJerzySzreter">Czy o planie finansowym Funduszu Pracy mam mówić już teraz, czy też omówimy go później? Jest to pytanie do pani przewodniczącej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Plan finansowy Funduszu Pracy na 1995 r. możemy omówić już teraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Wydatki ogółem na Fundusz Pracy preliminowane w budżecie na 1995 r. zaplanowano w kwocie 58.882 mld zł, z czego 66% - prawie 39 bln pochodzi z dotacji, a reszta - ze składek.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Plan finansowy Funduszu Pracy na 1995 r. opracowano na podstawie pewnych założeń. Chodzi tu zwłaszcza o dynamikę średniej płacy, która rzutuje na dwa bardzo ważne jego elementy, z jednej strony - na wysokość wpływów Funduszu z tytułu pobierania od pracodawców 3% składki, z drugiej (w większym stopniu) - na poziom wydatków. Według dotychczasowych - i dających się przewidzieć w najbliższym czasie regulacji zasiłek dla bezrobotnych stanowi i będzie stanowić określoną część średniego wynagrodzenia. Wzrost średniej płacy powoduje trochę większy wzrost wydatków niż wpływów. Większą część wydatków Funduszu Pracy stanowią środki na wypłaty zasiłków dla bezrobotnych. Kwota tych wydatków jest znacznie większa od wpływów Funduszu z tytułu pobierania od przedsiębiorstw 3% składki.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Założenia, na podstawie których skonstruowano plan finansowy Funduszu Pracy na 1995 r., są następujące: przeciętna płaca w III kwartale 1991 r. wyniosła 5.500 tys. zł, w I i II kwartale 1995 r. wyniesie 6.600 tys. zł, a w III kwartale 6.880 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#WiceministerJerzySzreter">Ww. wyliczenia wpływają na wydatki i dochody Funduszu w poszczególnych kwartałach. W efekcie przeciętna wysokość zasiłku dla bezrobotnych wraz ze składką na ubezpieczenie społeczne wyniesie 2.307 tys. zł (zasiłek) plusa 1.38 tys. zł (składka na ZUS), łącznie ok. 3.300 tys. zł. Taką właśnie przeciętną przyjęliśmy w planie finansowym Funduszu Pracy na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#WiceministerJerzySzreter">W planie tym staraliśmy się także ująć większość skutków finansowych nowelizacji ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu, która wejdzie w życie od 1 stycznia 1995 r. Skutki te można określić jako różnokierunkowe, choć nie spowodują one większych oszczędności z tego względu, iż większość zmian w ustawie o zatrudnieniu i bezrobociu jest efektem orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. W związku z tym, przewidujemy lekki wzrost wydatków Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#WiceministerJerzySzreter">W przyszłym roku, średnioroczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniesie 330 tys. osób. Jednak najistotniejszą sprawą dla poziomu wydatków Funduszu jest średnioroczna liczba wypłacanych zasiłków, czyli liczba zasiłkobiorców. W 1995 r. szacowana jest ona na 1.300 tys. To oznaczałoby, że udział zasiłkobiorców w ogólnej liczbie bezrobotnych wyniesie 43%.</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#WiceministerJerzySzreter">Po przyjęciu wszystkich wymienionych przeze mnie założeń okazuje się, że budżet państwa przeznaczy na Fundusz Pracy w formie dotacji 38.975 mld zł; wpływy Funduszu z tytułu pobierania obligatoryjnych wyniosą 21.900 mld zł, co stanowi wzrost o 36% w stosunku do przewidywanego wykonania planu za 1994 r. Inne wpływy Funduszu wyniosą 600 mld zł; chodzi tu głównie o odsetki od pożyczek udzielonych z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#WiceministerJerzySzreter">Szczególną uwagę chcę zwrócić na kwotę 21.900 mld zł, stanowiącą wpływy ze składek; w porównaniu z 1994 r. dochody ze składek wzrosną o 36%, czyli znacznie powyżej dynamiki przeciętnego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-341.8" who="#WiceministerJerzySzreter">Jeżeli nawet w ostatnim czasie nastąpiły zmiany w szacunku średniej pracy, to wzrost wpływów ze składek jest i tak na tyle wysoki, że nie musi to oznaczać konieczności zmiany w tym zakresie planu finansowego Funduszu Pracy na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-341.9" who="#WiceministerJerzySzreter">Łączne wydatki Funduszu Pracy w 1995 r. wyniosą 61.125 mld zł. W porównaniu z br. jest to wzrost o 37%.</u>
          <u xml:id="u-341.10" who="#WiceministerJerzySzreter">Środki na wypłaty zasiłków dla bezrobotnych zaplanowano w wysokości 52.500 mld zł. Na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu przewidziano łącznie 7.275 mld zł (suma ta obejmuje kwoty pożyczek udzielonych z Funduszu Pracy). Nie chcę szczegółowo omawiać struktury wydatków na aktywne formy walki z bezrobociem i ich podziału na poszczególne kierunki. Ta część planu finansowego jest w dużej części prognozą, ponieważ zgodnie z praktyką tegoroczną środki na aktywne formy walki z bezrobociem przekazujemy do poszczególnych wojewódzkich urzędów pracy. Dopiero tam następuje dostosowanie struktury tych środków do lokalnych potrzeb. Ten sposób funkcjonowania chcemy utrzymać, aby spowodować pewną elastyczność wewnątrz ogólnej kwoty wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Stąd też wielkości podane w tym zakresie (w planie finansowym Funduszu Pracy) mają jedynie charakter prawdopodobnej prognozy.</u>
          <u xml:id="u-341.11" who="#WiceministerJerzySzreter">Tyle miałbym do powiedzenia na temat planu finansowego Funduszu Pracy na 1995 r. Jeżeli będą jakieś pytania, jestem do dyspozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zaraz poproszę o zabranie głosu posłów-referentów. Mam jedno pytanie do wiceministra Szretera. Kto robił plan finansowy Funduszu Pracy na 1995 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej w uzgodnieniu z Ministerstwem Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełJerzyMiżejewski">Dyskusja merytoryczna na temat projektu budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej oraz planu finansowego Funduszu Pracy odbyła się na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej, dlatego moje wystąpienie będzie krótkie.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PosełJerzyMiżejewski">Komisja polityki Społecznej, gdy tylko znalazła wolną złotówkę, starała się ją zagospodarować na cele, ważne ze społecznego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#PosełJerzyMiżejewski">Projekt budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej na 1995 r. zaopiniowaliśmy pozytywnie z jednym małym wyjątkiem. Uważamy, że po wygospodarowaniu środków z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powinno się zwiększyć wydatki na Ochotnicze Hufce Pracy o 100 mld zł. Uznaliśmy to za niezbędne, ponieważ umożliwiłoby to objęcie działalnością szkolno-wychowawczą i poradnictwem zawodowym dodatkowo 8 tys. młodzieży. Alternatywa jest prosta albo finansujemy OHP, albo poprawczaki i więzienia. Wydatki na OHP zostały uznane przez Komisję Polityki Społecznej za priorytetowe.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#PosełJerzyMiżejewski">Co do innych wydatków Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej na 1995 r. nie mamy żadnych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#PosełJerzyMiżejewski">O jednej sprawie dowiedziałam się już po posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej, na którym omawiano projekt budżetu resortu pracy i polityki socjalnej. Można powiedzieć, że dowiedziałam się o niej dzisiaj. Poinformowano mnie, że 11 października 1994 r. Rada Ministrów przyjęła strategiczny program rządowy pt. „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy”. Z tego programu wynika, iż na cele z nim związane należy wydatkować z budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej ok. 7 mld zł. Jest to wiadomość nowa i Komisja Polityki Społecznej nie miała czasu nad nią podebatować. Mam pytanie do przedstawicieli rządu, dlaczego wydatki w tym zakresie, w kwocie 7 mld zł nie zostały uwzględnione w projekcie budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej na 1995 r.?</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#PosełJerzyMiżejewski">Przechodzę do wydatków Funduszu Pracy. Rozpatrzyliśmy je złotówka po złotówce. Mam tylko jedną uwagę. W chwili obecnej Fundusz Pracy stoi na „ruchomych piaskach”. Nowelizacja ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu z 1 grudnia 1994 r. powoduje działania, z jednej strony zaostrzające, z drugiej - rozluźniające. Trudno będzie przewidzieć średnioroczną liczbę zasiłkobiorców, czy będzie ich 1 300 tys., czy więcej, czy mniej. Nie podzielamy optymizmu rządu, że liczba zasiłkobiorców będzie się zmniejszać. Uważamy, że może się nawet zwiększyć. Kolejne grupy nabywają prawo do uprawnień zasiłkowych. Są to nowe kategorie absolwentów: absolwenci szkół podyplomowych, a także OHP. Z drugiej strony stosuje się zaostrzenia do osób zarabiających poniżej połowy najniższego wynagrodzenia lub pracujących w krótszym okresie niż pół etatu. Osoby te nie będą mogły nabyć prawa do zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#PosełJerzyMiżejewski">Ograniczamy zasiłki dla absolwentów z 36% do 28% przeciętnego wynagrodzenia. W 1995 r. spowoduje to zwiększenie środków na ten cel o 150 mld zł. Z drugiej jednak strony przedłużamy pawo do zasiłku osobom w wieku przedemerytalnym i na terenach ogarniętych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#PosełJerzyMiżejewski">Przypomnę, że sama decyzja o zniesieniu przepisu, który mówił, że bezrobotny, którego współmałżonek zarabia 2-krotnie więcej niż przeciętna płaca, nie ma prawa do zasiłku, spowodowała wzrost wydatków Funduszu Pracy o 400 mld zł w skali roku. Podobnych rozwiązań jest dużo więcej. To obrazuje, że dokładne sprecyzowanie wydatków tego Funduszu jest bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#PosełJerzyMiżejewski">O dochodach Funduszu (szczególnie ze składek) mówił już wiceminister Szreter. Komisja Polityki Społecznej uważa je za nieco przeszacowana.</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#PosełJerzyMiżejewski">Zwracam uwagę na zadłużenie Funduszu Pracy wobec ZUS w wysokości 4 bln zł. W 1995 r. może ono jeszcze wzrosnąć, gdyż od tego właśnie roku ZUS będzie się rozliczał z Funduszem Pracy saldowo, tzn. będzie sobie potrącał z zasiłków składki na ubezpieczenie społeczne. Wszelkie wahnięcia, powodujące zwiększenie liczby zasiłkobiorców lub zwiększenie przeciętnego wynagrodzenia, mogą spowodować brak płynności w wypłatach zasiłków bądź sięganie do rezerwy, jaką jest zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-344.10" who="#PosełJerzyMiżejewski">Zadłużenie Funduszu Pracy wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wzięło się bądź z niedoszacowania liczby bezrobotnych, bądź z zaniżenia przeciętnego wynagrodzenia. To powodowało sięganie po najprostszy sposób - niepłacenie z zasiłków składki na ubezpieczenie społeczne. Przypuszczam, iż teraz taki sam los spotka zaliczkę na podatek dochodowy. Urzędy skarbowe nie dokonują jednak tak dogodnego rozkładu spłat, jak robił to Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-344.11" who="#PosełJerzyMiżejewski">Nie będę szczegółowo omawiał kwot wydatków związanych z aktywnymi formami walki z bezrobociem. Wysokości tych kwot oceniliśmy pozytywnie, gdyż zostały one zwiększone w pozycjach najefektywniejszych, takich jak: pożyczki i szkolenia 34% uczestniczących w szkoleniach tworzy trwałe miejsca pracy. Jest to wskaźnik zupełnie niezły. Znaczny wzrost środków na pożyczki i szkolenia uważamy za zjawisko pozytywne. Za pozytywne uznajemy również zwiększenie środków na dofinansowanie organizacji pozarządowych (wzrost o 100%) z 10 mld zł do 20 mld zł. Uważamy to za krok w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-344.12" who="#PosełJerzyMiżejewski">O sumie 220 mld z przeznaczeniem na prowizje bankowe, mówiłem już przy prezentowaniu projektu budżetu Urzędu Pracy. Pozwoli ona na „zaoszczędzenie” etatów w urzędach pracy.</u>
          <u xml:id="u-344.13" who="#PosełJerzyMiżejewski">Mówiłem też wcześniej o kontroli nielegalnego zatrudnienia. Przewidujemy, iż jeżeli przyzna się Urzędowi Pracy dodatkowe 500 etatów (w związku z nowymi zadaniami, nałożonymi nowelizacją do ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu), na pewno w innym miejscu uzyska on oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-344.14" who="#PosełJerzyMiżejewski">Nie chcę wchodzić w szczegółową dyskusję merytoryczną, a taką właśnie (wielogodzinną) odbyliśmy na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-344.15" who="#PosełJerzyMiżejewski">Plan finansowy Funduszu Pracy na 1995 r. opiniujemy pozytywnie. W projekcie ustawy budżetowej, w części 09 „Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej” proponujemy zwiększenie wydatków (w dziale 91) o 100 mld zł na OHP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełHelenaGóralska">Jeśli chodzi o projekt budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej na 1995 r., nie mam większych zastrzeżeń. Jednak w materiałach, które otrzymaliśmy na dzisiejsze posiedzenie, znalazłam omówienie budżetu tego ministerstwa na 1994 r. W związku z tym, mam pytanie do jednego wydatku z tego roku. Chodzi mi o kwotę 30 mld zł na zakup nieruchomości. Nie uważam, że 30 mld zł za nieruchomość jest to dużo. Kwota ta wystarczy na kupno małej kamieniczki. Zdziwiła mnie jednak argumentacja, że jest to „zakup nieruchomości służącej prowadzeniu działalności szkoleniowej i badawczo-informacyjnej, przygotowującej partnerów społecznych do udziału w rokowaniach zbiorowych”.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PosełHelenaGóralska">Myślę, że Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej posiada jakieś ośrodki szkoleniowe. Nie uważam za słuszne kupowanie odrębnej nieruchomości dla Komisji Trójstronnej („partnerów społecznych”) i aby przeprowadzać tam szkolenia. Muszę przyznać, że ogromnie mnie to zdumiewa. Może wiceminister Szreter wyjaśniłby, jakie potrzeby zaważyły na kupnie tej odrębnej nieruchomości?</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#PosełHelenaGóralska">Rozumiem, że o Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych teraz nie mówimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O PFRON będziemy mówić później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełHelenaGóralska">Jeśli chodzi o plan finansowy Funduszu Pracy na 1995 r., to zgadzam się z posłem Miżejewskim, że znowelizowana nie tak dawno przez Sejm ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu w niektórych miejscach zaostrza, a w innych rozluźnia prawo do zasiłku. W związku z tym, bardzo trudno jest zrobić w tym zakresie precyzyjne szacunki. Pomimo tego, prosiłbym (gdyż w materiałach nie znalazłam satysfakcjonującej mnie informacji) Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej o dokonanie szacunku liczby bezrobotnych, uprawnionych do zasiłku na dzień 31 grudnia 1994 r. i 31 grudnia 1995 r. W materiałach podaje się tylko średnioroczną liczbę zasiłkobiorców - 1 300 tys. osób, które w roku przyszłym nie powinna się zmienić.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PosełHelenaGóralska">Kolejne moje pytanie wiąże się tzw. aktywnymi formami walki z bezrobociem, która tak naprawdę sprowadzają się do refundacji wynagrodzeń w kwocie 7.75 mld zł i wydatków na szkolenia w wysokości 1 bln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Skąd poseł Góralska wzięła te dane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełHelenaGóralska">W uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. na str. 282 czytamy: „... wydatki na refundację wynagrodzeń 7.75 mld zł...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W zał. nr 5 do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. czytamy: „refundacja wynagrodzeń... - 4.880 mld zł”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełHelenaGóralska">Być może refundacja wynagrodzeń z załącznika jest w jakiś sposób rozbita.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PosełHelenaGóralska">Na str. 282 uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej na 1995 r. jest napisane, iż na refundację wynagrodzeń przeznaczy się 7.75 mld zł, do tego 1 bln zł na wydatki na szkolenie osób bezrobotnych. Łącznie będzie to kwota 8.75 mld zł. „Zgubiłam” gdzieś 150 mld zł (których do tej pory nie mogę się doszukać), które są potrzebne, aby uzyskać kwotę 8.225 mld zł na wydatki związane z aktywnymi formami walki z bezrobociem, podaną w uzasadnieniu. Nie chodzi mi nawet tak bardzo o te 150 mld zł, które na pewno gdzieś tam w planie finansowym Funduszu Pracy tkwi (mam nadzieję, że zostanie to wyjaśnione), bardziej interesuje mnie struktura wydatków na refundację wynagrodzeń. Można ją podzielić na 3 grupy:</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#PosełHelenaGóralska">- prace interwencyjne i aktywizacja zawodowa absolwentów,</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#PosełHelenaGóralska">- roboty publiczne (współfinansowanie z gminą),</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#PosełHelenaGóralska">- praca młodocianych i opiekunów praktyk.</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#PosełHelenaGóralska">Dzieląc na 3 części wydatki na refundację wynagrodzeń, chcę zwrócić uwagę, że w stopniu najmniejszym (wręcz znikomym), bo tylko o 3,2% wzrastają środki przeznaczone na roboty publiczne (z 2.350 mld zł na 2.425 mld zł). Ogromny wzrost o 31,8% notują wydatki na prace interwencyjne. Dlaczego mamy tu do czynienia aż z takim zróżnicowaniem?</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#PosełHelenaGóralska">Musimy mieć świadomość tego, że aktywne formy walki z bezrobociem to nic innego jak finansowanie wynagrodzeń z budżetu państwa. Mogłoby się wydawać, że w momencie, w którym występuje współfinansowanie prac przez gminę i Fundusz Pracy, wszystko będzie dobrze. Przepisy w tym zakresie na 1994 r. zostały przez Sejm nieco rozluźnione. Na początku twardo trzymano się zasady, że front robót zabezpiecza gmina a wynagrodzenia wypłaca Fundusz Pracy. Byłoby dobrze, aby bezrobotni kopali rowy albo zamiatali ulice w miasteczku.</u>
          <u xml:id="u-351.7" who="#PosełHelenaGóralska">Nie bardzo rozumiem, dlaczego wydatki na prace interwencyjne wzrastają o 32%. a na roboty publiczne tylko o 3%.</u>
          <u xml:id="u-351.8" who="#PosełHelenaGóralska">1 bln zł planuje się w 1995 r. przeznaczyć na różnorakie szkolenia dla osób bezrobotnych (na zasiłki szkoleniowe i na pokrycie kosztów szkoleń). Wiele razy mieliśmy do czynienia z problemem, że jest szkoła zawodowa, po ukończeniu której absolwent nie może znaleźć zatrudnienia, gdyż uczy się w niej niepotrzebnych rzeczy i idzie do urzędu pracy, w których zostaje sensownie przeszkolony. Problem ten wynikał z braku współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej, m.in. co do kierunków nauki. Jak to wygląda w tej chwili?</u>
          <u xml:id="u-351.9" who="#PosełHelenaGóralska">Kolejne pytanie dotyczy art. 17 ustawy budżetowej z 1994 r. i projektu ustawy budżetowej na 1995 r. Określa on wielkość rezerw przeznaczonych na dofinansowanie inwestycji infrastrukturalnych, realizowanych w systemie robót publicznych oraz inwestycji wymienionych w regionalnych programach restrukturyzacyjnych. Chcę przypomnieć, iż w ub.r. Komisja Polityki Społecznej znalazła w budżetach, które opiniuje, dodatkowe środki skierowane następnie na cele wymienione przeze mnie przed chwilą. Jedna z nich jest nominalnie niższa, gdyż na początku 1994 r. wynosiła 573 mld zł, a teraz wynosi 500 mld zł. Druga kwota, przeznaczona na inwestycje w ramach regionalnych programów restrukturyzacyjnych wynosi obecnie 300 mld zł; wcześniej wynosiła 273 mld zł. Czyli nastąpił w tym przypadku nieznaczny wzrost.</u>
          <u xml:id="u-351.10" who="#PosełHelenaGóralska">Wiem, że były duże problemy z wydaniem przez Radę Ministrów stosownych rozporządzeń w sprawie uruchomienia tych rezerw. Nominalnie ich wysokość jest prawie taka sama jak na początku 1994 r. Czy ta forma dofinansowywania inwestycji infrastrukturalnych bądź inwestycji w ramach regionalnych programów restrukturyzacyjnych się sprawdziła, czy nie? Realnie kwoty tych rezerw nie rosną, natomiast nominalnie pozostają na tym samym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-351.11" who="#PosełHelenaGóralska">Proszę odpowiedzieć na moje wątpliwości z zakresu: zróżnicowania wydatków na aktywne formy walki z bezrobociem, kwestii związanych z art. 17 ustawy budżetowej, liczby bezrobotnych uprawnionych do zasiłku na koniec 1994 r. i 1995 r., współpracy z MEN.</u>
          <u xml:id="u-351.12" who="#PosełHelenaGóralska">Mam jeszcze jedno pytanie, dotyczące stanu zobowiązań Funduszu Pracy wobec ZUS. Pisze się o tym w materiale Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej na str. 10 (pkt 6). Jest tam passus, którego nie rozumiem. Brzmi on następująco: „Stan zobowiązań Funduszu Pracy wobec ZUS, jaki wystąpi na koniec 1994 r., nie zostanie spłacony w 1995 r. Na bieżąco i w pełnej wysokości odprowadzane będą natomiast składki na ubezpieczenie od zasiłków szkoleniowych będą wypłacane na bieżąco, terminowo i w pełnej wysokości”, a od pozostałych zasiłków - nie będą? Czy może jest to jakiś skrót myślowy? Proszę o wyjaśnienie tych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mam dużo zgłoszeń do zabrania głosu w dyskusji. Proponuję jednak najpierw pozwolić wiceministrowi Szreterowi odpowiedzieć na pytania już postawione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Ostatnie pytanie dotyczyło informacji nieprawdziwej, która pojawiła się przed momentem przyjęcia nowej wersji ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu. W chwili obecnej, w świetle nowych przepisów nie będzie żadnych możliwości innego niż na bieżąco płacenia składki na ubezpieczenie społeczne przez Fundusz Pracy. Sprawa jest o tyle istotna, iż należy pamiętać, że w ubiegłych latach wysokość składki na ZUS odprowadzanej przez Fundusz Pracy, była swego rodzaju buforem w sytuacji, kiedy wypłaty na zasiłki przekraczały pierwotnie zakładany poziom, czy to ze względu na większą dynamikę średniej płacy.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WiceministerJerzySzreter">1994 r. zamknęliśmy kwotą 2 bln zł niezapłaconych zobowiązań wobec ZUS. W 1995 r. nasze zadłużenie wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zapewne wzrośnie. Pod koniec przyszłego roku wyniesie ono ok. 4 bln zł (może trochę mniej).</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Nowo wprowadzone przepisy ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu na pewno uniemożliwią w przyszłości powstanie sytuacji, o której mówiła poseł Góralska. Doprowadzi to do tego, że zadłużenie Funduszu Pracy wobec ZUS nie będzie mogło narastać.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#WiceministerJerzySzreter">Każdy błąd w szacunku wydatków Funduszu Pracy, a zwłaszcza w zakresie wydatków obligatoryjnych (zasiłki dla bezrobotnych), będzie wymuszał - wcześniej lub później - zmiany w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#WiceministerJerzySzreter">Passus, który zacytowała poseł Góralska, nie do końca jest prawdziwy. Wszystkie składki na ubezpieczenie społeczne będą wypłacane ZUS na bieżąco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jednak zaległość Funduszu Pracy wobec ZUS nadal istnieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Przyznaję, że ta zaległość istnieje, ale środków na jej likwidację nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Ile ta zaległość wynosi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WiceministerJerzySzreter">W tej chwili ok. 3 bln zł. Na koniec 1995 r. wyniesie ok. 4 bln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę udzielić odpowiedzi na pozostałe pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Kolejne pytanie dotyczyło rezerw na inwestycje infrastrukturalne. Losy rozporządzeń Rady Ministrów w tej sprawie są bardzo skomplikowane. Jedno z nich udało się w miarę szybko wydać. Jeszcze przed wakacjami, uzyskane dzięki temu pieniądze zostały przekazane do dyspozycji poszczególnych wojewodów, którzy w 1994 r. zgodnie z nowymi regulacjami dzielili je na inwestycje. Odbyło się to dosyć sprawnie. Obecnie dokonuje się oceny, jak środki te są wykorzystywane. Z województw otrzymujemy bardzo różne sygnały.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Z drugim rozporządzeniem trudności są znacznie większe. Nie wiem, czy już ujrzało ono światło dzienne. Rozporządzenie to ureguluje zasady podziału kwoty 300 mld zł. Mogą być jednak trudności z wykorzystaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełHelenaGóralska">Rozporządzenie, o którym teraz mówi wiceminister Szreter, choć przyjęte nie zostało opublikowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Wiem, że rozporządzenie to zostało przyjęte przez Radę Ministrów. Resztę stanowią sprawy techniczne.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Przechodzę do oceny efektywności wykorzystania środków. Wydaje mi się, że przekazywanie środków gminom szczególnie zagrożonym bezrobociem jest dobrym posunięciem. Daje to spodziewane efekty. Wiele gmin mogło dzięki temu ruszyć do przodu, zwłaszcza jeśli chodzi o większe przedsięwzięcia, przy realizacji których nie wystarczą wkłady własne gmin.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Druga rezerwa w kwocie 300 mld zł wciąż jest niewielka. Musimy rozpocząć poważne programy restrukturyzacyjne, na większą skalę. Do tego są jednak potrzebne dużo większe środki. W chwili obecnej, kwota 300 mld zł jest zbyt mała w stosunku do przedsięwzięć regionalnych, prowadzonych na dużą skalę. Być może, że w regionach szczególnie zagrożonych bezrobociem, takich jak: Łódź, Wałbrzych czy woj. suwalskiego, zostaną uruchomione pewne procesy restrukturyzacyjne.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#WiceministerJerzySzreter">Przechodzę do kwestii związanych ze zróżnicowanym podejściem do poszczególnych form aktywnej walki z bezrobociem. Nie zamierzamy w tym względzie niczego nakazywać województwom; pozostawimy im swobodę dysponowania środkami, które zostaną im przydzielone. Damy oczywiście wyraz swoim preferencjom, ale będą to jedynie sugestie.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#WiceministerJerzySzreter">Najbardziej popieramy wydatkowanie pieniędzy na kształcenie (przekwalifikowanie). Nasze obserwacje wykazały, że działania podejmowane w tym zakresie owocują trwałymi miejscami pracy (osiągniętymi stosunkowo niskim kosztem).</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#WiceministerJerzySzreter">Niezłe rezultaty dają również pożyczki udzielane bezrobotnym. Jest to dosyć droga forma pomocy. Po pewnym czasie następuje, co prawda, zwrot środków, ale w danym roku nie możemy udzielać zbyt wielu pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-361.6" who="#WiceministerJerzySzreter">Niemniej jednak efektywną formą walki z bezrobociem, z punktu widzenia tworzenia trwałych miejsc pracy, są roboty publiczne. Ktoś może powiedzieć, że ich funkcja jest inna. Według mnie, roboty publiczne są pożądane w miejscowościach, gdzie nie ma innych możliwości zatrudnienia. Tam, gdzie nie ma zakładów pracy ani nikt nie zamierza inwestować w produkcję, roboty te podnoszą walory inwestycyjne danej miejscowości (mogą stać się przedmiotem zainteresowania inwestora, który stworzy dodatkowe miejsca pracy).</u>
          <u xml:id="u-361.7" who="#WiceministerJerzySzreter">Roboty publiczne nie są formą aktywnej walki z bezrobociem, którą można by uznać za pożądaną i godną rozwijania w dużych ośrodkach miejskich, typu Warszawa czy Poznań. W takich miastach powinny one występować bardzo rzadko lub w ogóle, gdyż są to formy mało efektywne; wskazują na to nasze obserwacje.</u>
          <u xml:id="u-361.8" who="#WiceministerJerzySzreter">Uważamy, że lepszą formą pomocy bezrobotnym są prace interwencyjne. Po zmianie przepisów ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu będziemy organizować te prace przez cały rok; refundacja wynagrodzenia będzie odbywać się co drugi miesiąc, co stwarza szanse na trwałe zatrudnienie. Nie mamy w tym zakresie ścisłych planów, a jedynie prognozy (gdyż jak już wspominałem, pozostawialiśmy województwom swobodę wyboru formy walki z bezrobociem).</u>
          <u xml:id="u-361.9" who="#WiceministerJerzySzreter">Plan finansowy Funduszu Pracy (stanowiący załącznik do projektu ustawy budżetowej na 1995 r.) ujmuje powyższe kwestie w trochę innych kategoriach. Refundacja wynagrodzeń obejmuje w nim nie tylko prace interwencyjne, ale i roboty publiczne oraz zasiłki wypłacone absolwentom i młodocianym. W stosunku do młodocianych nie prowadzimy w zasadzie polityki zatrudnienia; zgodnie z obowiązującymi przepisami refundujemy im tylko wynagrodzenia. Stąd biorą się różnice w wielkości kwot wydatkowanych na ten cel, przedstawiony w różnych dokumentach.</u>
          <u xml:id="u-361.10" who="#WiceministerJerzySzreter">Zakładamy, że w tym roku będzie ok. 1 300 tys. bezrobotnych, na koniec przyszłego roku - ok. 40–50 tys. mniej (1 280 tys.).</u>
          <u xml:id="u-361.11" who="#WiceministerJerzySzreter">Planujemy zakup budynku przy ul. Limanowskiego, gdyż nie mamy już rezerw lokalowych, a potrzebne jest nam dodatkowe pomieszczenie. W obiekcie tym będzie miała swoją siedzibę „Fundacja Dialogu Społecznego” (związana z ideą trójstronności). Fundacji tej zostały już przyznane pewne środki, w związku z czym będzie ona mogła rozszerzyć swoją działalność. W budynku przy ul. Limanowskiego będą mogły odbywać się równie szkolenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Pragnę zabrać głos w kwestii formalnej. Wydaje mi się, że dzisiaj nie zdążymy już rozpatrzyć planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Sugeruję omówienie tego punktu w piątek (Porządek dzienny obrad zaplanowanych na wtorek i środę jest zbyt obszerny). Proponuję, abyśmy nasze dzisiejsze spotkanie zakończyli po rozpatrzeniu planu finansowego Funduszu Pracy na 1995 r. Mam w związku z nim kilka pytań. Czy któryś z posłów nie zgadza się z taką propozycją procedowania Komisji? Nie widzę sprzeciwu. Kontynuujemy omawianie spraw związanych z finansami Funduszu Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Chcę zabrać głos w sprawie formalnej. Poseł Góralska poruszyła kwestię art. 17 projektu ustawy budżetowej na 1995 r., dotyczącego rezerwy celowej. Pragnę dowiedzieć się, kiedy będą rozpatrywane „rezerwy celowe”, które Komisja Polityki Społecznej już omówiła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełHelenaGóralska">Poruszyłam powyższy problem, gdyż zauważyłam jego związek z kwestią aktywnych form walki z bezrobociem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Chcę wyjaśnić, iż oszczędności, które udało się nam wygospodarować w innych działach przenieśliśmy do rezerw celowych, z przeznaczeniem zwłaszcza na opiekę społeczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Pragnę wrócić do problemu zobowiązań budżetu państwa wynikających z niezrealizowania dwóch bardzo ważnych świadczeń. Na koniec października brakowało 1.367 mld zł na wypłaty świadczeń dla 93 tys. kobiet w ciąży (586 mld zł) i na wypłaty zasiłków okresowych dla 257 tys. osób (781 mld zł).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Grzebisz-Nowicka pomyliła się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Wiceminister Szreter mówi o zaległościach wynoszących 4 bln zł. Mam wobec tego pytanie, w jaki sposób rząd zamierza się rozliczyć ze świadczeniobiorcami, o których przed chwilą mówiłam. Nie można przecież przenosić wypłat zaległych świadczeń, najpierw z 1993 r. na 1994 r., a teraz z 1994 r. na 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">11 października 1994 r. został przyjęty strategiczny program pt. „Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy”. Na część zadań związanych z tym projektem, których realizacja została przewidziana na 1995 r., miały być zarezerwowane środki w budżecie resortu pracy i polityki społecznej w kwocie 7.150 mln zł. Niestety, pieniędzy tych nie ma.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Jest to sprawa niezwykle ważna, nie tylko ze względu na konieczność przeciwdziałania rosnącym kosztom rent inwalidzkich i rodzinnych, przyznawanych z tytułu chorób zawodowych i wypadków przy pracy (w ub.r. wydano na ten cel 11 bln zł), ale również z uwagi na konieczność dostosowania uregulowań i standardów krajowych do odpowiednich rozwiązań stosowanych w krajach Wspólnoty Europejskiej. Wytyczono w tym zakresie ponad 100 dyrektyw, na realizację których środki muszą się znaleźć. Na szczęście, nie chodzi tu o zbyt wygórowaną kwotę (7.150 mln zł).</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Zwracam się do wiceministra Szretera. Z jakich środków Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej zamierza pokryć wydatki w tym zakresie i dlaczego nie przewidziano ich w projekcie ustawy budżetowej na 1995 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeśli chodzi o zadłużenie budżetu państwa z tytułu niewypłaconych świadczeń (zasiłki dla kobiet w ciąży i zasiłków okresowych), to zdaje się, że mówimy o dwóch różnych sprawach. Zadłużenie, którego wysokość próbowaliśmy tutaj ustalić było zobowiązaniem Funduszu Pracy wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Dotowanie ZUS z budżetu państwa jest troszkę zagmatwane. Tak naprawdę, wysokość dotacji powinna być zmniejszona o kwoty, które budżet państwa (jednostki budżetowe) jest tej instytucji winien. Gdyby jednostki budżetowe (rejonowe urzędy pracy, szkoły itp.) zapłaciły ZUS zaległe składki na ubezpieczenia społeczne, wtedy budżet państwa mógłby go dotować w znacznie węższym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Poseł Grzebisz-Nowicka poruszyła kwestię zasiłków dla kobiet ciężarnych i zasiłków okresowych. Wiąże się ona z działem „opieka społeczna”, który będzie omawiany w piątek.</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Od wiceministra Szretera chciałabym uzyskać wyjaśnienia w sprawie planu finansowego Funduszu Pracy. Według mnie, brakuje w nim określonej logiki lub zwykłej rzetelności.</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Niedawno stwierdziliśmy, że po stronie wpływów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych znajdzie się dodatkowa suma 9 bln zł, pochodząca ze składek ubezpieczeniowych. Stwierdziliśmy też, iż wpływy te są spowodowane głównie wyższym od planowanego wzrostem płac (ZUS potwierdził, że jeżeli wynagrodzenia rosną o 1%, to owocuje to dodatkową kwotą 3,4 bln zł z tytułu składek ma ubezpieczenia społeczne).</u>
          <u xml:id="u-369.5" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli składki na Fundusz Pracy płaci się od takiej samej podstawy, to rozumiem, że jego wpływy również powinny wzrosnąć w podobnym zakresie (choć w tym przypadku ściągalność składek była niższa). Niestety, niczego takiego nie zauważyłam. W planie finansowym tegoż Funduszu na 1994 r. wpływy z tytułu składek określono na poziomie 16.100 mld zł. W przewidywanym wykonaniu również widnieje kwota 16.100 mld zł (i ani złotówki więcej).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">W 1994 r. wpływy z tytułu składek przewidziano na poziomie ponad 10 bln zł. 16.100 mld zł odnosi się do 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Spójrzmy do zał. nr 5/2 (plan finansowy Funduszu Pracy). Poseł Wiśniewski pomylił się; przewidywane wykonanie wpływów ze składek na 1994 r. wynosi 16.100 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Stwierdziłam, że kwota ta pokrywa się z sumą, którą zapisano w ustawie budżetowej na 1994 r. Wpływy Funduszu Pracy z tytułu składek zaplanowano w wysokości 16.100 mld zł i na takim samym poziomie przewiduje się ich wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Powtrzam jeszcze raz - od takiej samej podstawy nalicza się składkę na ZUS i na Fundusz Pracy. Wpływy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu owych składek wzrosną, głównie (choć nie tylko) z powodu wzrostu płac, o 9 bln zł. Natomiast wpływy Funduszu Pracy z tego samego tytułu pozostają na niezmienionym poziomie. Kwestia ta wymaga wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Wyjaśnienia wymaga też druga sprawa. Porównajmy kalkulacje finansów Funduszu Pracy zawarte we wrześniowej wersji ustawy budżetowej i w wersji listopadowej. Wersje te różnią się od siebie przewidywanym wzrostem płac w sferze budżetowej. Natomiast we wpływach Funduszu Pracy z tytułu składki nie ma żadnej różnicy. Plan finansowy tegoż Funduszu jest skalkulowany z uwzględnieniem pierwszej wersji średniej płacy w sferze budżetowej w 1995 r. (jest to niższa płaca).</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Proszę mi rzetelnie odpowiedzieć, gdzie tkwi błąd? Jeśli zostanie on odnaleziony, należy go wyeliminować. Jeśli to moje rozumowanie jest błędne, proszę mnie poprawić. Oczekuję wyjaśnienia opartego na konkretach.</u>
          <u xml:id="u-370.6" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Czy są inne pytanie w sprawie planu finansowego Funduszu Pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PosełJanLityński">Dziwią mnie prognozy spadku bezrobocia w porównaniu ze znacznym (ponad wskaźnik inflacji) wzrostem wysokości zasiłków dla bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#PosełJanLityński">Zgadzam się z posłem Miżejewskim, iż trudno jest przewidzieć, jak będzie działała znowelizowana ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu. Zamierzano nadać jej charakter dyscyplinujący.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#PosełJanLityński">W ustawie tej wprowadzono zapis o zmniejszeniu zasiłków dla absolwentów. Moim zdaniem, Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej nie docenia znaczenia robót publicznych. Rzeczywiście roboty publiczne bezpośrednio nie zmniejszą bezrobocia, ale niekiedy są jedyną formą zatrudnienia (nie zgadzam się z wiceministrem Szreterem, iż tylko w gminach małych i biednych), a poza tym tworzą dobra trwałe, które potem mogą owocować w postaci infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#PosełJanLityński">Zgłaszam wniosek o zmniejszenie o 207 mld zł wydatków na zasiłki dla bezrobotnych (poz. 2 w planie finansowym) Funduszu Pracy (Transfery na rzecz ludności). Proponuję o tę samą sumę zwiększyć nakłady na refundację wynagrodzeń (ta sama pozycja budżetowa); wynosiłyby one wtedy 507 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#PosełJanLityński">Zdaję sobie sprawę, iż jest to działanie symboliczne. Nie mamy możliwości odejścia od biernych form walki z bezrobociem w kierunku form aktywnych. Nie chcę o nic posądzać ministra finansów i ministra pracy i polityki socjalnej, ale podejrzewam, że w wydatkach na zasiłki dla bezrobotnych ukryto jakąś elastyczną rezerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Pragnę powrócić do kwestii składek na Funduszu Pracy. Kto je ściąga, na jakim poziomie kształtuje się ich ściągalność, kto ma z tego tytułu zaległości i jak one są egzekwowane. Proszę o konkretną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Dyrektor Kowalski odpowie na dwa pytania dotyczące nakładów na badania w zakresie ochrony pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#DyrektorwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJerzyKowalski">Pragnę potwierdzić, że Komitet Społeczno-Polityczny Rady Ministrów w dniu 26 września rekomendował - a Rada Ministrów ustanowiła strategiczny program rządowy, którego wnioskodawcami byli minister pracy i polityki socjalnej oraz minister zdrowia i opieki społecznej. Po stronie wydatków KBN zaplanowano na badania w zakresie ochrony pracy kwotę 103.420 mln zł. Na wdrożenie wyników tych badań przewidziano w projekcie budżetu resortu pracy i polityki socjalnej sumę 7.150 mln zł, a w projekcie budżetu resortu zdrowia i opieki społecznej - ponad 12 mld zł. Jeżeli nie otrzymamy tych środków, w 1995 r. nie zostaną wdrożone wyniki badań z zakresu pierwszego strategicznego programu rządowego pt. „Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy”.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#DyrektorwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJerzyKowalski">Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej zwracało się w tej sprawie do Ministerstwa Finansów. W sumie na wdrożenie rezultatów powyższych badań i na działalność służb państwowych potrzebujemy 14.700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#DyrektorwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJerzyKowalski">Nie dalej jak 3 listopada 1994 r. wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli zwrócił się do ministra pracy i polityki socjalnej z wystąpieniem pokontrolnym w sprawie Centralnego Instytutu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jestem zmuszona przerwać wypowiedź dyrektora Kowalskiego, który występuje z pozycji posłów pytających, dlaczego nie ma pieniędzy. Członkowie Komisji oczekują, aby to resort pracy i polityki socjalnej odpowiedział, dlaczego ich nie ma. Nie wiem, do kogo dyrektor Kowalski kierował swoje pytanie - do siebie samego, urzędu, czy jeszcze kogoś innego?</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Oczekuję jasnej odpowiedzi na pytanie, dlaczego nie ma pieniędzy na wdrożenie wyników badań programu pt. „bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy” i w jaki sposób resort pracy zamierza te środki zdobyć. Proszę wiceministra Szretera, aby upoważnił kompetentną osobę, która wyjaśni nam tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O tym, że przyjęto wspomniany strategiczny program rządowy i że na wdrożenie jego efektów potrzeba 7 mld zł, doskonale wiemy. Członkowie Komisji pytali, z jakich środków będzie to sfinansowane. Proszę o konkretną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Mogę powiedzieć tylko tyle, że Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej występowało w tej sprawie do Ministerstwa Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy mam rozumieć, że przedstawiciele rządu uchylają się od odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Nie udało się nam uzyskać środków na ten cel. To wszystko, co mam do powiedzenia w tej sprawie, jako przedstawiciel rządu.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Przejdę do kwestii ściągalności składek na Fundusz Pracy. Do tego roku, problem ten był rozwiązywany w sposób bardzo wygodny dla Funduszu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpisywał mu całą należną kwot, niezależnie od rzeczywistej ściągalności składek. W związku z tym, nie można było mówić o poprawie tej ściągalności. To wyjaśnia, dlaczego dochody z tytułu składek są tak stabilne.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Szacowanie wpływów Funduszu Pracy odbywa się na zasadzie po części dyskusji, po części negocjacji, a po części przetargów (toczących się na forum komisji sejmowych i w Ministerstwie Finansów). W efekcie zostaje przyjęta określona prognoza wpływów w poszczególnych obszarach.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#WiceministerJerzySzreter">Kwota 16.100 mld zł zapisana jako wpływy ze składek, wcale nie jest zaniżona. W tej chwili, wysokość środków przelewanych na nasze konto z ZUS wskazuje, iż plan w tym zakresie wykonamy z trudem (jeżeli nawet nastąpił nieco wyższy od zakładowego przyrost płac). Za 10 miesięcy 1994 r. otrzymaliśmy z tego tytułu niecałe 12.900 mld zł. Jak już mówiłem, kwotę 16.100 mld zł zrealizujemy z dużym trudem. Takie są fakty w dniu dzisiejszym (wykonania planu w zakresie wpływów ze składek za 11 miesięcy tego roku jeszcze nie mamy).</u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#WiceministerJerzySzreter">Na tym tle należy zauważyć, że kwota 21.900 mld zł zaplanowana na 1995 r. jako dochody z tytułu składek, oznacza 36% wzrost w stosunku do przewidywanego wykonania br. Jest to wyraz pewnego optymizmu w stosunku do wysokości dochodów własnych Funduszu Pracy, w sytuacji gdy przyrostu zatrudnienia właściwie nie będzie, a średnia płaca wzrośnie o ok. 25,7%. Nie sądzę, aby w tej chwili udało się uzasadnić potrzebę podniesienia wpływów ze składek zaplanowanych na 1995 r. (rozumiem, że w tym kierunku zmierzał wniosek pani przewodniczącej) w związku z tym, iż nastąpiły zmiany przewidywanej wysokości średniego wynagrodzenia w sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-378.5" who="#WiceministerJerzySzreter">Przyrost tych wpływów w przyszłym roku o 36% (w stosunku do przewidywanego wykonania tego roku) jest już i tak bardzo duży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Mój wniosek zmierzał do tego, aby szacowanie dochodów i wydatków było w miarę rzetelne. Zdaję sobie sprawę, że w związku z nowelizacją ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu mogą być kłopoty z precyzyjnym oszacowaniem wydatków Funduszu Pracy. Trudno mi jednak uwierzyć, że dochody tego Funduszu są wyliczane trochę „na oko”. Jeżeli w 1994 r. wzrost płac w sferze budżetowej będzie większy od zakładanego, a wpływy Funduszu Pracy z tytułu składek pozostaną na niezmienionym poziomie, to znaczy że jego plan finansowy został opracowany źle. Nie chcę wnikać, czy zaniżono w nim, czy też zawyżono niektóre kwoty, po prostu stwierdzam, iż przygotowano go nierzetelnie.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wszelkie nieprawidłowości są szkodliwe: powodują narastanie zadłużenia Funduszu Pracy i ograniczają możliwości stosowania najbardziej efektywnych form walki z bezrobociem itd. Ministerstwo Finansów powinno się temu lepiej przyjrzeć.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Moim zdaniem, szacunki dochodów Funduszu Pracy oparte są na błędnych przesłankach (przy różnych założeniach podaje się takie same kwoty). Według wiceministra Szretera, wpływy z tytułu składek, mimo wszystko są oszacowane zbyt wysoko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Według mnie, wzrost dochodów ze składek o 35% przy:</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WiceministerJerzySzreter">- braku wzrostu zatrudnienia,</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#WiceministerJerzySzreter">- niższej dynamice wzrostu średniej płacy,</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#WiceministerJerzySzreter">- pogorszonej ściągalności (ZUS będzie nam odpisywał kwoty wynikające z realnej ściągalności składek), jest założeniem optymistycznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Rozumiem, że kwota zadłużenia Funduszu Pracy w 1994 r., szacowana na 4 bln zł, jest wynikiem zadłużenia z 1993 r. po dodaniu odsetek narosłych w tym roku. Ile wyniesie rzeczywisty stan zadłużenia Funduszu Pracy wobec ZUS na koniec 1994 r.? Według mnie, kwota 4 bln zł nie jest sumą realną.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Planowane na 1995 r. wpływy ze składek w kwocie 21.900 mld zł stanowią przypis (tyle Fundusz Pracy uzyskałby przy 100% ściągalności składek). Jakie są przewidywane rzeczywiste dochody z tego tytułu, w sytuacji gdy nastąpiła zmiana przepisów i od przyszłego roku ZUS przestanie finansować Funduszu Pracy poprzez odprowadzenie rzeczywistych wpływów (jak to miało miejsce do tej pory)?</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Czy resort finansów widzi możliwość zrealizowania zobowiązań wynikających z przyjętego strategicznego programu rządowego pt. „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku Pracy”? Chodzi o 7 mld zł z rezerwy budżetowej, która znajduje się w dyspozycji Rady Ministrów. Sejm nie może być „pogotowiem ratunkowym” w przypadkach podjęcia nieprzemyślanych lub nieodpowiedzialnych rozwiązań. Parlament jest zaskakiwany ze strony rządu, który nie przewiduje odpowiednich środków finansowych na realizację nowo przyjętych rozstrzygnięć prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełCezaryMiżejewski">Poseł Wiśniewski poruszył już większość kwestii, w których chciałem zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PosełCezaryMiżejewski">O ile zmniejszą się dochody Funduszu Pracy w wyniku zmiany przepisów ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu, polegającej na tym, że osoby, których zarobki są niższe niż połowa najniższego wynagrodzenia bądź, które pracują na mniej niż 1/2 etatu, są zwolnione od płacenia składek ubezpieczeniowych? W związku z tym, liczba płatników się zmniejszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Oczekuję sprecyzowania, ile wynosi kwota zadłużenia Funduszu Pracy wobec ZUS. Mam przed sobą informację ZUS o wysokości zadłużenia wobec tej jednostki poszczególnych podmiotów. Na koniec września 1994 r. zaległości płatnicze rejonowych urzędów pracy wynosiły 1.940 mld zł. Jest to spora różnica w stosunku do 4 bln zł, które podał Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Doprecyzujmy, ile na koniec 1994 r. będzie wynosiło zadłużenie Funduszu Pracy wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Mam nadzieję, że moje pytanie jest jasne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Poseł Lityński wniósł przesunięcie pewnych środków z wypłat na zasiłki dla bezrobotnych na aktywne form walki z bezrobociem twierdząc, że obligatoryjne wydatki Funduszu Pracy na świadczenia wypłacone bezrobotnym będą prawdopodobnie mniejsze. Zgodnie z ustawą o zatrudnieniu i bezrobociu nie można przesuwać środków z aktywnych form walki z bezrobociem na wypłatę zasiłków (pieniądze te są jakby zamrożone po to, aby nie powodować ich uszczuplania). W drugą stronę nie ma takiej blokady. Istnieje możliwość przesunięcia części funduszy przeznaczonych na zasiłki dla bezrobotnych do puli środków na aktywne formy walki z bezrobociem. Chętnie to zrobimy, ale w tej chwili boję się proponować taki ruch. Wydaje mi się, że z uwagi na niepewność sytuacji na rynku pracy (co ma wpływ na poziom wydatków na zasiłki dla osób pozostających bez pracy), lepiej będzie np. po dwóch kwartałach 1995 r. dokonać szybkiej oceny sytuacji i jeżeli okaże się, że zatrudnienie jest wyższe od zakładanego (z czego bardzo byśmy się cieszyli) to wtedy, gdyby powstały oszczędności na obligatoryjnych wypłatach zasiłków, można by rzeczywiście przesunąć uzyskane w ten sposób środki na aktywne formy walki z bezrobociem. Jest to działanie na pewno korzystniejsze niż wypłata zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Powtarzam, że dzisiaj boję się dokonywać podobnych przesunięć, gdyż na razie nie ma pewności, co do wysokości wydatków. Funduszu Pracy z tytułu wypłat zasiłków dla bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Poseł Ziółkowska pytała o poziom zadłużenia Funduszu Pracy wobec ZUS. Nie mogę go precyzyjnie określić. Fundusz Pracy mówił o 4 bln zł. Postaram się na jutro dostarczyć konkretniejsze dane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełJanLityński">Nie zgadzam się z argumentacją wiceministra Szretera. Budżet państwa nie jest żadną „zgadywanką”. Jeżeli przewiduje się, że liczba bezrobotnych pobierających zasiłek spadnie, to chyba logiczne jest, że liczba zasiłków wzrośnie nie ponad poziom inflacji, ale o 5%.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PosełJanLityński">Jednocześnie mówi się, że aktywne formy walki z bezrobociem wpływają na zmniejszenie liczby zasiłków. Tymczasem nakłady w tym zakresie rosną o 20% (na niektóre formy - o 31%); jest to wzrost mniejszy od wzrostu wydatków na zasiłki.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#PosełJanLityński">To prawda, że znowelizowana ustawa o zatrudnieniu i bezrobociu zabrania przesuwania środków z aktywnych form walki z bezrobociem na wypłaty zasiłków. Jeżeli jednak te raz nie dokonamy przesunięcia w odwrotną stronę, to jestem przekonany, iż w ciągu 1995 r. nie uda się nic zaoszczędzić na wypłacie zasiłków dla bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#PosełJanLityński">Moim zdaniem, oparto się na złych założeniach. Zmniejszy się liczba bezrobotnych oraz wysokość zasiłków wypłacanych absolwentom, a jednocześnie wzrośnie ilość pieniędzy wydatkowanych na świadczenia dla osób pozostających bez pracy. Wydaje mi się to nielogiczne. W związku z tym, proszę o wyjaśnienie tej sprawy, a nie o nic nie znaczące deklaracje, że ewentualne oszczędności przesunie się do puli środków na aktywne formy walki z bezrobociem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy wiceminister Szreter zechce odpowiedzieć posłowi Lityńskiemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Wydaje mi się, że poseł Lityński źle ocenił nasze intencje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nie można nie przyznać racji rozumowaniu posła Lityńskiego. Zakładamy, że bezrobocie spadnie. Wiceminister Szreter podał, iż na koniec grudnia 1995 r. liczba bezrobotnych, którym przysługuje prawo do zasiłków, będzie o 40–50 tys. mniejsza niż na koniec grudnia 1994 r. (w tym roku chodzi o 1 520 tys. osób).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WiceministerJerzySzreter">To nie jest stan średnioroczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W przedziale grudzień do grudnia zakłada się tendencję zniżkową liczby osób bezrobotnych, którym jest wypłacany zasiłek. W przedziale średniorocznym chyba jest to samo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WiceministerJerzySzreter">W przedziale średniorocznym występują pewne wahania, związane zwłaszcza ze zjawiskiem sezonowości zatrudnienia. Średniorocznie przyjmujemy liczbę 1 300 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Uściślijmy te wielkości. Czy w przedziale średniorocznym zakłada się mniejszą - czy większą liczb zasiłków wypłacanych bezrobotnym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Nieco większą niż w tym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">O ile?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WiceministerJerzySzreter">O 50 tys. Znowelizowane przepisy ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu przedłużają okres prawa do zasiłku dla osób w wieku przedemerytalnym w regionach szczególnie zagrożonych bezrobociem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wzrost rzędu 3–4% liczby wypłacanych zasiłków pociąga za sobą wzrost środków na te świadczenia o 37% (5% ponad poziom inflacji).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PosełHelenaGóralska">Nie wiem, dlaczego wiceminister Szreter mówi, że liczba zasiłków wzrośnie, skoro na str. 10 materiałów przygotowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej w pkt. II4 jest napisane: „średnioroczna liczba zasiłków nie ulegnie zwiększeniu w stosunku do przewidywanego wykonania w 1994 r.”. Nie ma tu mowy o żadnym wzroście o 50 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Przewiduje się, że środki na wypłatę zasiłków wzrosną o 33%, średnioroczna inflacja wyniesie 22,7%. O 10% ponad wskaźnik inflacji wzrośnie kwota wydatkowana na świadczenia dla bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, że to uzasadnia przesunięcie, które proponuje poseł Lityński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Występuje pewna różnica w tempie inflacji, jeśli średnią płacę nalicza się co kwartał (taki mechanizm przyjęto w ustawie budżetowej). Przy malejącej inflacji tempo przyrostu średniej płacy nie jest takie duże.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WiceministerJerzySzreter">Nie jesteśmy pewni, co do liczby wypłaconych zasiłków. Znowelizowano przepisy dotyczące „towarzyszek życia” tych, którzy osiągają w miarę wysokie dochody. Być może, pociągnie to za sobą zwiększone wydatki Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#WiceministerJerzySzreter">Pozostaje problem zobowiązań Funduszu wobec ZUS, który w obecnej sytuacji może się zupełnie inaczej kształtować. Trudno jest ocenić, jakie zmiany w tym zakresie pociągną nowo wprowadzone regulacje. Słuszniej byłoby tu pozostawić pewien „wentyl bezpieczeństwa”. Fundusz Pracy można zobowiązać do tego, że jeśli sytuacja na rynku pracy będzie korzystna, to w odpowiednim momencie przesunie środki z wypłat zasiłków na aktywne sposoby walki z bezrobociem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy deklaracja wiceministra Szretera satysfakcjonuje posła Lityńskiego? Czy poseł Lityński podtrzymuje swój wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełJanLityński">Mój wniosek dotyczył minimalnej kwoty. Suma 207 mld zł ma charakter czysto symboliczny na tle bilionów, którymi tu operujemy.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#PosełJanLityński">Podtrzymuję swój wniosek, jako wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jeżeli wyliczono, że wydatki Funduszu Pracy w 1995 r. z tytułu zasiłków dla bezrobotnych wyniosą 36.207 mld zł (wyliczenia z dokładnością do 1 mld), to znaczy, że opierano się na jakichś założeniach. Jednocześnie utrzymuje się, że liczba wypłaconych zasiłków nie zmieni się. Nie widzę w tym wszystkim logiki, gdy wydatki na zasiłki wzrastają o 34%.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, że ta sprawa została już omówiona. Poseł Lityński podtrzymuje swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Stawiam wniosek, aby budżet Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej zwiększyć o 7.150 mln zł z przeznaczeniem na realizację strategicznego programu rządowego pt. „Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy”.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Jeśli resort pracy nie znajdzie środków na ten cel, to proponuję, aby o 7.150 mln zł uszczuplić sumę 100 mld zł, przeznaczoną na OHP w ramach oszczędności wygospodarowanych w kwocie 887.87 mln zł z dotacji budżetu państwa dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Proszę jasno określić, z której pozycji, dla której miałyby nastąpić te przesunięcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">To była jedynie sugestia z mojej strony. Sądzę, że minister pracy i polityki socjalnej znajdzie lepsze rozwiązanie. W każdym razie stawiam wniosek o zwiększenie budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej o 7.150 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Komisja Polityki Społecznej proponowała, aby budżet resortu pracy zwiększyć (w dziale 89 „Różna działalność”) o kwotę 100 mld zł, z przeznaczeniem na OHP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Zgłaszam wniosek przeciwny. Wiceminister Chojnie-Duch zadałem pytanie, czy rząd przewiduje możliwość sfinansowania realizacji wspomnianego programu z rezerwy budżetu państwa, jaką ma do dyspozycji Rada Ministrów?</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Wniosek, który zgłosiła poseł Grzebisz-Nowicka nie jest wnioskiem Komisji Polityki Społecznej. Do poseł Grzebisz-Nowickiej zwracam się z prośbą o nierekomendowanie jakichś propozycji w imieniu tej Komisji, gdy nie były one przez nią rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Podzielam sugestię pana posła Wiśniewskiego dotyczącą rezerwy budżetowej. Jeśli jednak minister pracy i polityki socjalnie nie potrafi znaleźć 7.150 mln zł, to podpowiadam mu ewentualne źródło, gdzie może ich szukać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WiceministerfinansówELżbietaChojnaDuch">W maju br. Rada Ministrów rozpatrywała możliwości sfinansowania realizacji strategicznego programu rządowego pt. „Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy”. Wnioskowano o przyznanie na ten cel sumy 14 mld zł. Rada Ministrów nie uznała za stosowne zaakceptowanie tej propozycji, stwierdzając, iż istnieją inne priorytety, które powinny być sfinansowane w pierwszym rzędzie.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WiceministerfinansówELżbietaChojnaDuch">W tej chwili stan rezerwy Rady Ministrów wynosi 90 mld zł. Nie jest wykluczone, że wniosek o przeznaczenie 7.150 mln zł na wdrożenie efektów badań w zakresie strategicznego programu rządowego pt. „Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy” zostanie zaaprobowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełStanisławWiśniewskiniez">Skąd w takim razie Rada Ministrów wzięła środki w wysokości 3 mln dolarów na zakup „Tupolewa”, przeznaczonego do przewozów członków rządu (rząd chciał zrównać swą pozycję z pozycją Prezydenta RP)?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Mam pytanie do wiceminister Chojny-Duch. Dziwię się, że Rada Ministrów w dniu 11 października 1994 r. przyjęła strategiczny program rządowy, a w dniu 6 grudnia br. wiceminister finansów mówi, iż na jego realizację nie ma nawet 7.150 mln zł. Ile jest strategicznych programów rządowych, na wykonanie których nie ma pokrycia w budżecie państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Słuchamy wyjaśnień wiceminister Chojny-Duch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WiceministerElżbietaChojnaDuch">Wspomniany program został przyjęty w maju. W tym samym miesiącu Rada Ministrów nie znalazła środków na sfinansowanie jego realizacji. Uchwalono również i inne programy, na które zabrakło pieniędzy (np. w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej zabrakło na ten cel ok. 400 mld zł).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Okazuje się, że strategiczne programy rządowe znaczą tyle samo, co uchwały sejmowe. Prosimy rząd o podniesienie jakichś wydatków, ale z braku pieniędzy nasze prośby nie są uwzględnione. Strategiczne programy rządowe istnieją dopiero wtedy, gdy są na nie przeznaczone odpowiednie fundusze.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Padł zarzut, iż kwota przewidziana na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych jest zawyżona. Mam w związku z tym prośbę do wiceministra pracy i polityki socjalnej o przedstawienie nam na piśmie dowodów, iż jest ona skalkulowana prawidłowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Jeżeli dynamikę tempa inflacji przeniesiemy z jednego kwartału na następny, to otrzymamy inną wielkość średniej płacy. Taką samą metodą ustala się wysokość średniego zasiłku. Średni zasiłek dla bezrobotnych wzrasta w roku przyszłym o ponad 32% (w porównaniu do 1994 r.). Wyliczenie w tym zakresie mogę przedstawić na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Nasuwa mi się wniosek, że lepiej być bezrobotnym niż pracować. Zasiłek dla bezrobotnych wzrośnie realnie o 10%. Być może rzeczywiście trzeba zmienić metodę wyliczenia, a może nawet przepisy ustawowe regulujące te sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełHelenaGóralska">Chcę uzupełnić prośbę pani przewodniczącej. Skoro wiceminister Szreter ma szczegółowo wyliczyć kwotę wydatków na wypłaty zasiłków dla bezrobotnych, to w związku z tym, że przed kwadransem wspomniał o „towarzyszkach życia” wysoko zarabiających mężczyzn, mam prośbę, aby w swoich szacunkach uwzględnił też „towarzyszy życia” wysoko zarabiających kobiet. Nie zamierzam tolerować męskiego szowinizmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Rozumiem, że materiały, o które prosimy, otrzymamy w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Do wiceministra Szretera mam jeszcze jedną prośbę, która mam nadzieję, zostanie potraktowana poważnie.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">W pewnej sprawie słyszałam bardzo różne opinie, które chciałabym zweryfikować. Proszę mi wyjaśnić, jaki charakter przyjmie trójstronna komisja negocjacyjna. Jej siedziba ma się znajdować w osobnym budynku (w tej chwili na jego wykup przeznacza się 30 mld zł, a za moment usłyszymy wnioski o środki na wyposażenie lokali). Rozumiem, że będzie ona działać przy rządzie, ale póki co, sprawuje nad nią pieczę minister pracy i polityki socjalnej. Ile należy przeznaczyć środków na utworzenie i zapewnienie warunków działania tej komisji? Chciałabym to wiedzieć, aby za pół roku lub rok nikt nie przyszedł z wnioskiem o środki z rezerwy Rady Ministrów bądź z innych źródeł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WiceministerJerzySzreter">Sama trójstronna komisja negocjacyjna stanowi tylko „wierzchołek góry lodowej”. Chodzi tu o kwestię trójstronności jako zasady obowiązującej przy rozwiązywaniu problemów społecznych. Idea trójstronności ma być stosowana w rozwiązywaniu wszelkich konfliktów społecznych. Są organizowane w tym zakresie różne szkolenia, finansowane głównie z nakładów zewnętrznych (środki pomocne PHARE).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Wiem, że muszą być szkoleni ludzie i nie mam nic przeciwko temu, aby odbywało się to w Warszawie, ale nie rozumiem, dlaczego należy kupować w tym celu budynek za 30 mld zł. Skoro jest to tylko „wierzchołek góry lodowej”, pragnę wiedzieć, jakie jeszcze przewiduje się wydatki w tym zakresie (wyposażenie tego budynku, być może, zakup innych lokali). Chciałabym poznać szacunki, ile będzie wynosiło zorganizowanie trójstronnej komisji negocjacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Jej utworzenie jest nakazane ustawowo i nikt nie podważa jej istoty; wiadomo, że obecne formy relacji pomiędzy pracodawcą a pracownikiem wymagają zmiany. Mam jednak pytanie, ile będzie kosztować zorganizowanie tej komisji? Wiadomo, iż na razie przeznaczono 30 mld zł na zakup budynku, w którym ma się mieścić jej siedziba. Mam prośbę o dostarczenie mi na piśmie informacji, co do dalszych szacunkowych wydatków w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Czy są inne pytania w sprawie projektu dochodów i wydatków Funduszu Pracy na 1995 r.? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Zamykam posiedzenie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>