text_structure.xml
34.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej. W dzisiejszym porządku obrad znajduje się sprawozdanie podkomisji do rozpatrzenia projektów ustaw o służbie więziennej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wszyscy posłowie otrzymali rządowy i poselski projekt ustawy oraz sprawozdanie podkomisji ustanowionej do zbadania tego tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Po zapoznaniu się z obydwoma projektami ustawy możemy stwierdzić, że znacznie się one różnią. Na wstępie chciałbym poznać krótkie uzasadnienie koncepcji zawartej w projekcie poselskim, które przedstawiłby poseł sprawozdawca, a także podobną opinię projektu rządowego przedstawioną przez reprezentantów Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJacekPawlicki">Jako przewodniczący podkomisji do rozpatrzenia projektów ustaw o służbie więziennej miałem przyjemność współpracować z członkami podkomisji intensywnie, przez 3 dni i przy pełnej frekwencji. Problemy powołania centralnego organu administracji państwowej na czele więziennictwa oraz wydzielenie budżetu tego przedmiotu z budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości wywołały szczególnie wiele kontrowersji. Różnica zdań była na tyle znacząca, że w głosowaniach przeciwstawne rozwiązania uzyskiwały po 3 głosy każde. Mój głos jako przewodniczącego był zatem decydujący, co podkreślam. Zdecydowaliśmy więc przedstawić posłom spoza podkomisji projekt zawierający po 2 warianty w kwestiach najbardziej spornych. Sądzę, że problemy te wywołają burzliwą dyskusję na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełJacekPawlicki">Obojętnie czy przewagę uzyska wariant I - zgodny z projektem poselskim czy wariant II - odpowiadający wersji rządowej, będą zgłaszane wnioski mniejszości. Osobiście będę bronił stanowiska grupy posłów, którzy byli wnioskodawcami projektu poselskiego, który to projekt uważam ze wszech miar lepszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Będąc przedstawicielem rządu podtrzymuję wszystkie twierdzenia, które legły u podstaw naszego projektu. Chciałbym w kilku słowach scharakteryzować jego założenia.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Przede wszystkim staraliśmy się uwzględnić w projekcie rosnące potrzeby nadzoru sądowego nad wykonywaniem kary. Tendencja ta jest szczególnie widoczna w regulacjach karnych będących przedmiotem prac Sejmu. Wydzielenie organizacyjne Centralnego Zarządu Służby Więziennej, nawet w ramach resortu byłoby sprzeczne z w/w koncepcją.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Chcę podkreślić, że podczas pierwszego czytania wielu posłów reprezentujących kluby poselskie oraz osoby cieszące się autorytetem w dziedzinie znajomości prawa opowiedzieli się za rozwiązaniami proponowanymi przez rząd. W naszym projekcie postanowiliśmy utrzymać dotychczasowy stan faktyczny i prawny Centralnego Zarządu Służby Więziennej, a jednocześnie wprowadzić nowoczesną pragmatykę służbową, wzorowaną na policyjnej.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Taka regulacja zdecydowanie spełnia żądania funkcjonariuszy służby więziennej. Ponadto jest ona zgodna z tendencjami w zakresie usytuowania organizacyjnego służby więziennej występującymi w większości krajów europejskich. Funkcjonariusze służby wypracowali sobie do tej pory daleko posuniętą autonomię. Jej zakres dokładnie odpowiada potrzebom organizacyjnym i funkcjonalnym struktury więziennictwa. Autonomia ta nie może być przyczyną dalszego wyodrębniania więziennictwa z resortu sprawiedliwości, chociażby w formie stworzenia urzędu centralnego. Służba więzienna już dawniej dążyła poprzez poprzedniego ministra sprawiedliwości do wydzielenia swojego budżetu z budżetu resortu sprawiedliwości. Dwukrotnie minister finansów odmówił dokonania takiej operacji. Poza tym, o wyłączeniu decyduje ustawa budżetowa. Regulacja budżetu więziennictwa w nowej ustawie nie wydaje nam się legislacyjnie możliwa. Decydujący głos ma tutaj minister finansów, który w ramach swoich kompetencji określa głównych dysponentów.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Koncepcja przyjęta przez rząd, którą zdecydowanie popieramy, stanowi kompromis pomiędzy przyjętą strukturą teoretyczną i oczekiwaniami funkcjonariuszy. Staraliśmy się zachować równowagę pomiędzy trzema głównymi instytucjami sprawiedliwości jakimi są sądownictwo, prokuratura i właśnie więziennictwo.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Reasumując, strona rządowa prosi o uwzględnienie jej stanowiska w pracach Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Chciałem przypomnieć, że ustawa nad którą pracujemy, jest jedną z najważniejszych w wymiarze sprawiedliwości. Oprócz niej najdonioślejszą rolę odgrywają: ustawa o ustroju sądów powszechnych i ustawa o prokuraturze.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Kształtujemy teraz model polskiej sprawiedliwości na wiek XXI.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Druga moja uwaga to podkreślenie, że projekt rządowy jest kompromisem pomiędzy standardami europejskimi i życzeniami funkcjonariuszy. W swej istocie zakłada również spójność z sądownictwem i prokuraturą, a więc jednolitość wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Według standardów europejskich oraz tradycji polskiej ważne jest sądowe wykonanie kary pozbawienia wolności. Z ciągłości orzecznictwa, również i okresu międzywojennego, w którym działał mec. J. Zakrzewski - pierwszy szef więziennictwa wynika zasada, że miejsce wykonania kary orzeczonej przez sąd jest dalszym ciągiem wymiaru sprawiedliwości. Tu właśnie, na tym etapie działa służba więzienna. Ochrona społeczeństwa oraz izolacja i resocjalizacja przestępców jest ostatnim elementem i wykonywaniem w praktyce wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Projekt poselski ustawy zakłada, że wymiar sprawiedliwości kończy się w momencie wydania orzeczenia przez sąd. Potem następuje samodzielny, oparty na podstawie ustawowej etap realizowany przez więziennictwo. Taką koncepcję wyraża proponowana instytucja centralnego urzędu administracji państwowej. Na podstawie ustaw określony organ usytuowany najczęściej przy premierze wydaje decyzje określające sytuację prawną obywatela w pewnej sferze życia społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełAndrzejBentkowski">Chcę moim przedmówcom zadać pytanie. Obserwujemy ostatnio niepokojące zjawisko „rozpadania się” Ministerstwa Sprawiedliwości. Zarówno Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka jak i Komisja Konstytucyjna stoi na stanowisku konieczności wyodrębnienia budżetu sądów z budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. Ta sprawa jest przesądzona. Do Komisji Sprawiedliwości wpłynął także projekt nowej ustawy o prokuraturze, gdzie też żąda się wyodrębnienia budżetu prokuratury. Teraz więziennictwo też chce się oddzielić od budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. W takim układzie ministerstwu pozostaną zakłady poprawcze i kuratorzy. Jak na to reaguje Ministerstwo Sprawiedliwości? Czy rzeczywiście chce powydzielać te agendy?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Kwestia odrębności nie jest tylko kwestią porządkową. Jest sprawą pryncypialną, czy traktujemy więziennictwo jak ciąg dalszy wymiaru sprawiedliwości czy oddzielamy karę jako specyficzny rodzaj administracji.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Chcę zwrócić jeszcze państwa uwagę na to, że projekt rządowy jest zgodny ze standardami europejskimi w omawianej dziedzinie i jeśli chcemy w tym zakresie iść naprzód powinniśmy wprowadzić odpowiednią strukturę organizacyjną i nowoczesne wykonywanie kary.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Natomiast funkcjonowanie Ministerstwa Sprawiedliwości chcemy uczynić racjonalnym, oszczędnym i integrującym poszczególne elementy wymiaru sprawiedliwości. Nie chcemy rozbijać jego jedności, chcemy dobrze wykorzystać kadrę i budżet przy zachowaniu koniecznej autonomii, sądownictwa, prokuratury i więziennictwa.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Nawiązując jeszcze do tradycji Polski międzywojennej. Więziennictwo podlegało Generalnemu Inspektorowi ds. Więziennictwa, który był jednocześnie dyrektorem Departamentu Karnego. Nadzorował on 340 jednostek organizacyjnych - zakładów karnych i aresztów śledczych. Zasadnicze zarządzanie odbywało się w samych jednostkach, a nadzór i kontrolę sprawował minister.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">W tej chwili jesteśmy w trudnej sytuacji, ponieważ o wykonywaniu kar będzie decydował nowy Kodeks Karny Wykonawczy, który dopiero wpłynie do Sejmu. Będziemy więc podejmowali decyzje nie znając kształtu tego Kodeksu i kształtowali nadzór penitencjarny w zasadzie niezależnie od niego.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Poproszę teraz przedstawiciela Ministerstwa Finansów o wypowiedzenie się na temat projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansówZbigniewKosmal">Przedmówcy przedstawili już stanowisko rządu - wcześniej uzgodnione. Ministerstwo Finansów nie ma nic do dodania. Uprzedzam jednak, że wydzielenie budżetu nie będzie miało wpływu na jego powiększenie. Kwoty, które ustalono pozostaną niezmienne.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodząc do dyskusji merytorycznej musimy ustalić pewne fakty. Z referatu o pracach podkomisji oraz z innych dokumentów wynika, że zdecydowana większość przepisów ustawy nie budzi kontrowersji. Zasadniczy spór budzą dwa problemy: pierwszy, którego punktem wyjścia jest dwuwariantowa regulacja art. 4 ustawy, dotyczący wyodrębnienia służby więziennej ze struktury Ministerstwa Sprawiedliwości i utworzenia centralnego organu administracji państwowej połączonego z ministrem jedynie osobistą podległością. Za tym idzie dokonanie zmian w strukturze administracyjnej więziennictwa na bardziej złożoną od dotychczasowej. Drugi, zawarty w art. 16 odnosi się do wydzielenia środków w odrębną część budżetową.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ustawa o służbie więziennej ma charakter zintegrowany. Z jednej strony obejmuje to, co ustaliliśmy do tej pory wobec statusu prawnego funkcjonariuszy innych służb publicznych, z drugiej - segment ustrojowo-prawny, który statuuje pion administracyjny w systemie wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponuję skoncentrować się teraz na węzłowych problemach, wyciągnąć wnioski i przedstawić propozycje.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Poza przestawionymi powyżej dwoma problemami widzę jeszcze jeden. Chodzi o powołanie okręgowych inspektoratów. Uważam, że jest to powrót do struktury jaka istniała po wojnie. Najpierw były Zarządy Zakładów Karnych, potem Okręgowe Zarządy Zakładów Karnych. Pracowało w nich ok. 600–700 urzędników wysokiej rangi, którzy zajmowali się tylko administracją. Kiedy w 1989 r. brałem udział w rozwiązywaniu tych struktur pośrednich, były wśród nich jednostki liczące ok. 80 osób, które domagały się jeszcze zwiększenia liczby etatów. Początkowo zakładano, że w jednostce będzie zatrudnionych 12–15 osób.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Chcąc zarządzać 140 zakładami karnymi tworzymy dziś 10 lub 14 zarządów na szczeblu wojewódzkim. Będziemy tam mieli 400–500 urzędników, którzy - nie wiadomo, czym będą się zajmowali. Po prostu mają pośredniczyć pomiędzy ministerstwem a zakładami karnymi w terenie. Dotychczasowy dyrektor generalny Centralnego Zarządu Zakładów Karnych złożył rezygnację. Nie wiadomo czy nowy dyrektor nie będzie miał nowej koncepcji w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">Zwracam się do Ministerstwa Sprawiedliwości o przedstawienie projektu koncepcji odejścia od złożonego w projekcie rządowym - założenia tworzenia inspektoratów wojewódzkich. Nie stać nas dzisiaj na rozbudowę administracji, a na pewno potrzebne będą nowe etaty.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PosełAleksanderBentkowski">Wnioskuję, abyśmy przerwali dziś obrady i żeby ministerstwo przedstawiło na następnym posiedzeniu koncepcję ulepszenia dotychczasowej struktury administracji więziennictwa bez jej rozbudowywania. Będzie to trzecie zagadnienie, które Komisja rozstrzygnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełJacekPawlicki">Uważam, że dymisja dyrektora generalnego zarządu zakładów karnych nie może być powodem przerywania posiedzenia połączonych Komisji, które zebrały się, aby dyskutować nad sprawozdaniem podkomisji.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełJacekPawlicki">Opinię posła Aleksandra Bentkowskiego już znamy, gdyż przedstawił ją przy pierwszym czytaniu obu projektów, do czego miał pełne prawo. Zgłaszam jednak sprzeciw wobec takiego trybu prowadzenia posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PosełJacekPawlicki">Po drugie chciałbym usłyszeć opinię przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości na jeden temat. Z wypowiedzi wiceministrów sprawiedliwości wynika, że posłowie z podkomisji chcą zburzyć całą rządową koncepcję wymiaru sprawiedliwości i do tego w jakiś sposób zagarnąć pieniądze mające zostać przeznaczone na sądownictwo lub na prokuraturę, co jest absolutną nieprawdą. Proszę więc o dokładne skomentowanie prac podkomisji przez ludzi, którzy są odpowiedzialni za kierowanie służbą więzienną na dzień dzisiejszy. Mam pytanie do obecnego na sali zastępcy dyrektora generalnego zarządu zakładów karnych płk. Pyrcoka: jaka jest jego opinia na temat projektu poselskiego ze szczególnym uwzględnieniem problemu inspektoratów okręgowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W tej chwili tylko zasygnalizowaliśmy najważniejsze problemy, które wymagają rozstrzygnięcia przed przystąpieniem do szczegółowych prac nad ustawą.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełKrzysztofJanik">Mam kilka uwag do sporu o charakterze ustrojowym. Po pierwsze proszę nie mieszać tej ustawy i wymiaru sprawiedliwości. O ile pamiętam wymiar sprawiedliwości jest kompetencją państwa, które sprawuje go przy pomocy różnych instytucji. Przedmiotem ustawy jest jedna z tych instytucji a nie cały wymiar sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PosełKrzysztofJanik">Po drugie proszę nie używać przy mnie sformułowania standardy europejskie, bo są one różne. Nie ma jednego standardu. Polska w zakresie organizacji administracji państwowej a w tym rządowej, należy do ariergardy Europy, a nie do awangardy. Tendencje w administracji europejskiej idą w kierunku rozczłonkowania resortów. Jest jeden minister polityczny, który jest zwierzchnikiem wszystkich organów centralnych administracji państwowej. Szefowie tych urzędów kierują swoimi jednostkami, a polityczną odpowiedzialność za ich działania ponosi minister.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PosełKrzysztofJanik">Musimy sobie uzmysłowić, że przedmiotem sporu jest kwestia prestiżu. Mamy pozamerytoryczny stosunek do sprawy. Według mnie obydwa warianty projektu idą w dobrym kierunku. Natomiast problem jest w tym, czy dodamy pół kroku więcej teraz czy przy reformie rządu, którą wcześniej czy później trzeba będzie przeprowadzić. Ja jestem za zrobieniem tego kroku dzisiaj, bo po co nowelizować ustawę za jakiś czas. Sedno tej ustawy jest niekonfliktowe. Całość dotycząca życia i pracy kilkudziesięciu tysięcy ludzi jest niesporna.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PosełKrzysztofJanik">W pytaniu zadanym przedstawicielom Ministerstwa Finansów chodziło o odpowiedź, czy ta reforma będzie więcej kosztowała? Nie; i to jest najważniejsze.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PosełKrzysztofJanik">Dziś możemy szukać kompromisów, ale wszyscy wiemy, że resort sprawiedliwości nie jest dobrze zorganizowany i trzeba będzie kontynuować zamiary.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanuszZemke">Myślę, że do naszej dyskusji wkradło się nieporozumienie. Jeśli uważnie przeczytamy dwa warianty, to nie znajdziemy tam sporu, czy służba więzienna ma podlegać ministrowi sprawiedliwości. Musi podlegać, to jest rzeczą oczywistą. Problem tkwi w tym, w jaki sposób? Czy ma to być nadzór pełniony według reguł obecnych, czy nadzór pełniony przez centralny urząd podległy ministrowi-organowi naczelnemu, z zachowaniem szerokich kompetencji tego ostatniego. Jeśli zapoznamy się z wykazem delegacji jakie przewidujemy dla ministra sprawiedliwości, to wszystkie instrumenty podstawowe znajdują się w gestii szefa resortu.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełJanuszZemke">Moim zdaniem mamy do rozważenia 3 warianty. Pierwszy - rządowy, w projekcie zaznaczony jako drugi. Drugi - poselski, w projekcie zaznaczony jako pierwszy. Trzeci - sposób realizacji podległości służby więziennej organowi centralnemu. Można iść za wzorem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które składa się z centralnych organów, które kierują służbami. Samemu ministrowi pozostają bezpośrednio Biuro Ochrony Rządu i Jednostki Nadwiślańskie MSW. W przypadku MSW nie wydzielaliśmy jednak finansów. Budżet ministerstwa stanowi całość. Wiadomo, że rozdział finansów stanowi poważne narzędzie wpływania na działalność i politykę podległych jednostek. Po rozpatrzeniu tych trzech wariantów nasza praca byłaby łatwiejsza.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełTadeuszPolański">W świetle tego, co zostało dzisiaj powiedziane mam pytanie do ministra Zdziennickiego. Czy pan jest przyjacielem służby więziennej? Czy chce pan wprowadzić rozwiązania zaspokajające żądania ludzi w niej pracujących?</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełTadeuszPolański">Padł także zarzut, że pomysł wprowadzenia organu centralnego jest anachronizmem na tle rozwiązań europejskich. Proszę powiedzieć, jak to wygląda w Szwecji, Finlandii czy Francji.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Mam pytanie do ministra Zdziennieckiego. Czy ministerstwo byłoby skłonne przygotować na następne posiedzenie Komisji projekt koncepcji służby więziennej bez inspektoratów?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Na nowe koncepcje jest już za późno. Ministerstwo może najwyżej przedstawić szczegółowe propozycje do poszczególnych artykułów, bądź inne propozycje do ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełTadeuszPolański">Proponuję zakreślić czas dzisiejszego posiedzenia. Obawiam się, że do wieczora nie posuniemy się z projektem do przodu. Widzę tu działania zmierzające do podważenia wyników naszej trzydniowej pracy podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Ja nie kwestionuję pracy, którą panowie posłowie wykonali. Mam swój odmienny pogląd na pewne sprawy i mam prawo go reprezentować. Uważam inspektoraty okręgowe nie za organy pomocne więźniom, ale za realizację aspiracji centrali, która chce mieć organ pośredni między sobą a zakładami.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jesteśmy dzisiaj w trudnej sytuacji formalnej. Jak państwo wiedzą odbywa się teraz równolegle posiedzenie Komisji Konstytucyjnej. W związku z wczorajszym opóźnieniem w pracach, ustalono w niej czas przeprowadzania głosowań na godz. 15.00 czyli za pół godziny. Część z obecnych tu posłów będzie musiała o godz. 15.00 wyjść z tego posiedzenia. Niezależnie od tego, czy przerwa będzie trwała 1,5 godziny czy do 12.XII (następny termin spotkania połączonych Komisji) uważam, że dziś należy zinwentaryzować problemy sporne dotyczące ustawy, a także określić pole niekonfliktowe.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Na następne posiedzenie chcielibyśmy otrzymać opinie ekspertów o zgodności naszych rozwiązań ze standardami europejskimi na tle naszego stowarzyszenia lub przyszłego członkostwa w Unii Europejskiej. Oprócz tego, także rozwinięcie zastrzeżeń Ministerstwa Sprawiedliwości do pewnych rozwiązań kierunkowych, niezależnie od wyboru wariantu oraz opinię o wprowadzeniu inspektoratów. Proszę zgłaszać inne propozycje jeśli są.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Proszę resort sprawiedliwości o przygotowanie na następne posiedzenie symulacyjnych kosztów powołania inspektoratów oraz o odpowiedź na pytanie: czy koszty te zostały uwzględnione w budżecie Centralnego Zarządu Zakładów Karnych na rok 1996?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełJacekPawlicki">Myślę, że na część postawionych pytań będzie mógł dziś odpowiedzieć płk. Pyrcak. Proszę go o zajęcie stanowiska.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełJacekPawlicki">Drugi wniosek dotyczy przerwania obrad o godz. 15.00. Proponuję nie wznawiać ich po przerwie. Uprzedzam, że będę liczył czy jest kworum - a przewiduję, że go nie będzie. Problem nasz jest na tyle ważny, że nie może być załatwiony przez kilku posłów. Proponuję zakończyć posiedzenie o 15.00 i spotkać się 12.XII.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Chcę przypomnieć, że służba więzienna jest częścią Ministerstwa Sprawiedliwości i nie należy wymagać od niej aby występowała przeciwko projektowi rządowemu. Minister sprawiedliwości reprezentuje rząd i jest władny odpowiadać na wszystkie pytania w jego imieniu, w zakresie swoich kompetencji szefa resortu sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Nie chcemy uszczuplać niczyich kompetencji. Do tej pory minister sprawiedliwości wypowiadał się we wszystkich kwestiach związanych z zakresem jego działalności. Decyduje również, jak dotychczas, o służbie więziennej.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełJanuszZemke">Nawiązując do wypowiedzi przewodniczącego Komisji mam propozycję. Spór dotyczy instrumentów przy pomocy których minister będzie sprawował władztwo nad służbą więzienną. Prosiłbym ministerstwo o przedstawienie nam wykazu - czego dotyczą delegacje dla ministra sprawiedliwości. Jest to obszar, który powinien być poddany dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Poprosimy więc ministerstwo o przedstawienie nam 12.XII, wykazu delegacji dla ministra, stanowiska rządu wobec obu wariantów, jednolitego stanowiska wobec spraw pewnych i ustalonych.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełJacekPawlicki">Obecny tu zastępca dyrektora generalnego Zarządu Zakładów Karnych jest podległy obecnemu na sali ministrowi sprawiedliwości i nie będzie prezentował innego stanowiska niż rządowe. Jednak jako osoba odpowiedzialna za więziennictwo, już dzisiaj mógłby odpowiedzieć na wiele pytań. Myślę, że zezwolenie ministra sprawiedliwości na zabranie głosu przez płk. Pyrcaka jest niewskazane na tym posiedzeniu. Proszę płk. Pyrcaka o krótką wypowiedź i zajęcie stanowiska w kwestii wyników prac podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Odpowiem najpierw na pytanie, czy jestem przyjacielem służby więziennej. Ministerstwo ma za zadanie integrować elementy składające się na wymiar sprawiedliwości. Za prawidłowe funkcjonowanie m. in. służby więziennej odpowiada politycznie przed społeczeństwem i parlamentem właśnie minister.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">W państwach europejskich służba więzienna jest służbą cywilną w postaci organizacji paramilitarnej dla służby ochronnej oraz pracowników administracji penitencjarnej, których posada jest prestiżowa i dobrze płatna.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">W Polsce chcemy dowartościować wszystkie organy związane z wymiarem sprawiedliwości. Taką samą wagę przywiązujemy do sądownictwa, prokuratury i do służby więziennej.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">W porównaniu z rozwiązaniami europejskimi przejęliśmy nazwę organu bezpośrednio podporządkowanego ministrowi sprawiedliwości; może to być dyrektor departamentu w Ministerstwie Sprawiedliwości albo dyrektor więziennictwa (Szwecja, Finlandia). Wynika z tego, że wykonanie kary nie ma na celu tylko zabezpieczenia i ochrony społeczeństwa, ale wchodzi tu także sądowa kontrola wykonania kary, nadzór kuratorów nad warunkowo zwolnionymi i readaptacja zwolnionych do życia w społeczeństwie. Wszystko to należy do zakresu działania Ministerstwa Sprawiedliwości i jest jednością. Nieporozumieniem jest porównywanie tego ministerstwa do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">We wszystkich państwach europejskich z wyjątkiem Wielkiej Brytani i państw byłego ZSRR wszystkie centrale więziennictwa są zorganizowane jako jeden z departamentów w ramach resortu sprawiedliwości. Chodzi o to, żeby koordynatorem był kompetentny przedstawiciel władzy wykonawczej, a nie odległy premier. Oczywiście zarówno sądy w orzekaniu o karze, jak i zakłady karne w jej wykonywaniu mają określoną prawem swobodę. Pewne posunięcia dotyczące całości układu np. polityka kadrowa, muszą być ustalone wspólnie. Szefem służby więziennej w krajach Europy jest najczęściej osoba cywilna (oprócz Wielkiej Brytanii i krajów byłego ZSRR).</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Odnośnie obecnego stanu, mamy Centralny Zarząd Zakładów Karnych, doskonalimy jego strukturę, wyodrębniliśmy budżet. Problemem dla całego resortu jest za mała ilość środków pieniężnych. Nie pomoże na to samo wyodrębnienie budżetów sądownictwa, prokuratury, więziennictwa i poddanie ich organom centralnym.</u>
<u xml:id="u-29.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościBohdanZdziennicki">Idea kształtowania więziennictwa wiąże się w naszym resorcie ze strukturą zawodową służby: niewielką część stanowi służba ochronna, najwięcej jest pedagogów i ludzi prowadzących resocjalizację, opieki medycznej. Będziemy walczyć o lepszą dla nich pozycję i o podwyższenie uposażeń. Nie rozwiążemy wszystkich tych problemów przez izolację więziennictwa i oddzielenie od ministerstwa, za którym opowiadają się posłowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełBogdanPęk">Mam pytanie: co konkretnie zmieni się w wyniku restrukturyzacji, co zyskają więźniowie? Jest takie porzekadło: nie wiedzieli co zrobić - zrobili reorganizację. Nie wydaje mi się, żeby ona rozwiązała problem braku pieniędzy czy fatalnych warunków życia więźniów. Jakie przyniesie wymierne korzyści?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Motywy wprowadzenia określonych rozwiązań do ustawy są wyłożone w projektach. Proszę je uważnie przeczytać, zniknie wtedy część państwa wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Celem ustawy jest porządek i zgodność z prawem systemu więziennictwa oraz uregulowanie statusu osobistego pracownika. 3/4 ustawy to nowa pragmatyka służbowa. Początkowo proponowano liczne rozwiązania kojarzące się z poprzednim systemem politycznym, ale posłowie jakoś się z tym uporali i wprowadzili nowoczesne regulacje.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Są jednak wątpliwości, które mam nadzieję, uda nam się na najbliższym posiedzeniu rozstrzygnąć i przejdziemy do omawiania poszczególnych przepisów. Czy przedstawiciel Centralnego Zarządu Zakładów Karnych chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#ZastępcadyrektoraCentralnegoZarząduZakładówKarnychJanPyrcak">Chcę uspokoić moich przełożonych, że nie wyjdę poza ramy projektu rządowego. Poza tym widzę, że część przedstawionych tu wątpliwości jest pozorna. Wykonanie kary pozbawienia wolności odbywa się według reguł określonych przez Kodeks Karny Wykonawczy. Trafnie podniesiono, że jego nowy projekt wpłynie pod obrady Sejmu. Niezależnie od doktryny, wykonanie kary musi realizować odpowiednio wyszkolona służba więzienna.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#ZastępcadyrektoraCentralnegoZarząduZakładówKarnychJanPyrcak">Projekt ustawy wskazuje tylko na ogólne powinności organizacyjne w zakresie wykonania kary. Niewątpliwe jest, że skazanych trzeba uczyć, zatrudniać, leczyć itd. i nikt od tego typu standardów nie odejdzie. Wykonanie kary odbywa się w zakładach karnych, w zakładach administracyjnych w rozumieniu prawa administracyjnego. Z pewnością ani dzisiejszy Centralny Zarząd Zakładów Karnych ani proponowany Centralny Zarząd Służby Więziennej wraz z okręgowymi inspektorami nie aspirują do właściwego wykonywania kary. Jednak procedurą postępowania w około 150 jednostkach trzeba jakoś administrować. Jest to złożona rzeczywistość dotycząca spraw osobowych, szkolenia kadry, spraw socjalnych, mundurowych, mieszkaniowych, świadczeń emerytalnych, służby zdrowia itp. Sfera ta jednak nie dotyczy osób pozbawionych wolności. Nadzór nad samymi zakładami karnymi sprawują sędziowie penitencjarni i sądy penitencjarne. Ta kwestia nie podlega wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#ZastępcadyrektoraCentralnegoZarząduZakładówKarnychJanPyrcak">W aktualnym stanie prawnym minister sprawiedliwości posiada konieczne instrumenty do sprawowania kontroli wykonania kary - za pośrednictwem sądów i sędziów penitencjarnych. Odrębną kwestią jest bieżące zarządzanie służbą więzienną. Tym ma się zająć Centralny Zarząd Zakładów Karnych i jest to zawarte w art. 5 ustawy.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#ZastępcadyrektoraCentralnegoZarząduZakładówKarnychJanPyrcak">Dwa zdania o inspektoratach okręgowych. Oświadczam że ogniwo pośrednie między ministerstwem a zakładami istnieje. Po 10 miesiącach od likwidacji w 1990 r. okręgowych zarządów zakładów karnych zostały utworzone rejonowe areszty i rejonowe zakłady karne, które sprawują funkcje penitencjarne na obszarze własnej jednostki a jednocześnie wykonują szereg zadań z zakresu administracji i nadzorowania innych jednostek.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#ZastępcadyrektoraCentralnegoZarząduZakładówKarnychJanPyrcak">W projekcie jest napisane, że nowe ogniwo pośrednie nie jest odtworzeniem okręgowych zarządów. Zarządy te decydowały bardzo precyzyjnie o losach każdego pracownika jednostki podstawowej. Dziś chcemy mieć inspektoraty. Różnica jest nie tylko w nazwie, ale i w treści. Ustawa zawiera zapis o pełnej autonomii dyrektorów zakładów karnych - oni będą rządzić etatami, ludźmi, pieniędzmi. Inspektoraty mają sprawować nadzór nad zgodnością funkcjonowania zakładów karnych z prawem. W Polsce nie da się kierować tak rozległą infrastrukturą bez ogniwa pośredniego. Przypomnę, że takie ogniwa ma straż graniczna i straż pożarna i są one potrzebne.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Do dyskusji wrócimy 12.XII. Oczekuję przedstawienia wypracowanych stanowisk co do poszczególnych artykułów.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Na tym zakończymy posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>