text_structure.xml 17.9 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 10 marca 1977 r. Komisja Przemysłu Lekkiego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Koperskiego (PZPR), rozpatrywała problem wykorzystania krajowej bazy surowców naturalnych w przemyśle lekkim.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z ministrem Tadeuszem Kunickim, CZSR „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem Stanisławem Sobczykiem, Centralnego Związku Kółek Rolniczych z wiceprezesem Januszem Biernackim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, Ministerstwa Rolnictwa, Najwyższej Izby Kontroli oraz Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji była informacja resortu oraz koreferat poselski, który przedstawiła poseł Bronisława Sokołowska (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Tezy referatu opierały się na rezultatach pracy trzech zespołów poselskich, które wizytowały w 7 województwach przedsiębiorstwa podległe Centrali Surowców Włókienniczych i Skórzanych, Instytut Krajowych Włókien Naturalnych, Centralne Laboratorium Przemysłu Lniarskiego, zakłady przemysłu lniarskiego i futrzarskiego oraz gospodarstwa hodowlane.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Jak podkreśliła poseł B. Sokołowska, surowce naturalne stanowią cenną bazę dla przemysłu lekkiego, a popyt na wyroby z tych surowców szybko wzrasta zarówno w eksporcie, jak i na rynku wewnętrznym. Istnieje konieczność podjęcia skutecznych działań przede wszystkim ze strony władz terenowych, resortu rolnictwa oraz resortu, przemysłu lekkiego dla szybkiego wzrostu produkcji naturalnych surowców przemysłowych. W uprawie lnu Polska zajmuje po Związku Radzieckim drugie miejsce w świecie. Jednakże od pewnego czasu produkcja i skup włókna i słomy lnianej zmniejsza się. Dotyczy to zwłaszcza włókna długiego o najwyższej jakości, którego uprawa koncentruje się w woj. lubelskim. Także tegoroczna kontraktacja lnu przebiega niepomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Wyższe ceny skupu lnu od lipca 1976 tylko w niewielkim stopniu poprawiły sytuację, gdyż równocześnie wzrosły ceny skupu innych konkurencyjnych produktów rolnych. W niektórych województwach obserwuje się tendencje do ograniczania powierzchni uprawy lnu.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W celu zwiększenia produkcji lnu konieczna jest m.in. koncentracja i rejonizacja upraw w pobliżu istniejących zakładów roszarniczych. Dążyć trzeba do zwiększenia udziału w uprawie lnu gospodarstw uspołecznionych oraz tworzenia indywidualnych gospodarstw specjalistycznych i zespołów plantatorów lnu. Przy współpracy kółek rolniczych należy uruchamiać usługowe punkty przerobu włókna. Ważną sprawą jest zapewnienie plantatorom niezbędnych środków produkcji, jak np. dobrych odmian nasion, środków ochrony roślin, maszyn i urządzeń do uprawy i zbioru lnu oraz modernizacja i rozbudowa bazy roszarniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Omawiając problemy skupu i zagospodarowania wełny owczej poseł E. Sokołowska zwróciła uwagę, że od r. 1975 następuje wyraźny wzrost hodowli owiec i skupu wełny: w 1976 r. po raz pierwszy skup wełny przekroczył 10 tys. ton. Wełna krajowa pokrywa jednak tylko około 20 proc. zapotrzebowania przemysłu, toteż intensyfikacja hodowli owiec należy do najważniejszych zadań rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Istnieje duże zainteresowanie hodowców i korzystne warunki dla hodowli owiec. Obecnie potrzebne jest zwiększenie pomocy dla hodowców, zwłaszcza zapewnienie dobrej jakości materiału hodowlanego, rozwój poradnictwa specjalistycznego i mechanizacja strzyżenia owiec. Jest udany projekt mechanicznego urządzenia do strzyżenia owiec, nie wprowadzono go jednak do produkcji. Przeciwdziałać trzeba tendencjom pogarszania się jakości wełny, m.in. wskutek niewłaściwych warunków magazynowania w WZGS-ach.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wiele niedociągnięć obserwuje się w organizacji skupu skór owczych: ponad 60 proc. skór przechwytują prywatni przedsiębiorcy, podczas gdy uspołecznione przedsiębiorstwa futrzarskie opierają się w 70 proc. na surowcach importowanych. W niektórych regionach rozwija się nielegalny skup i produkcja wyrobów futrzarskich. Poseł E. Sokołowska podkreśliła, że najlepszym sposobem przeciwdziałania temu zjawisku jest zwiększenie dostaw kożuchów na rynek oraz właściwe relacje między cenami skupu i wyrobów gotowych. Postulowała także bardziej wnikliwe weryfikowanie zezwoleń na prowadzenie prywatnych i spółdzielczych punktów garbarskich oraz ostrzejsze sankcje przeciwko nielegalnemu skupowi i przerobowi skór owczych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Następnie poseł E. Sokołowska pozytywnie oceniła kierunek rozwoju hodowli zwierząt futerkowych. Zwiększenie udziału państwowych powinno wpłynąć na potanienie i poprawę jakości produkowanych skór.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Głównym hamulcem rozwoju hodowli zwierząt futerkowych jest niedostateczne pokrycie potrzeb paszowych. Jak wynika z wizytacji poselskich i opinii hodowców paszy jest dosyć, natomiast źle jest zorganizowany jej skup, przerób i rozprowadzanie. Słabo rozwinięta sieć zakładów utylizacyjnych oraz niedobór środków transportu powoduje marnowanie się dużej ilości odpadów mięsnych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Poziom wzornictwa futer i kożuchów w poszczególnych zakładach futrzarskich prezentuje się bardzo różnie. Zdaniem zespołu poselskiego w pierwszym rzędzie zaspokajać należy potrzeby surowcowe tych zakładów, które produkują wyroby wysokiej jakości, jak np. przedsiębiorstwo „Gracja” w Lublinie.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Omawiając problemy skupu i zagospodarowania skór surowych poseł B. Sokołowska stwierdziła, że dostawy krajowe pokrywają 66-68 proc. zapotrzebowania przemysłu skórzanego.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Zagospodarowanie skór naturalnych w przemyśle nie nasuwa poważniejszych zastrzeżeń. W ostatnich latach podjęto wiele decyzji dotyczących prawidłowego i oszczędnego gospodarowania tym surowcem, które umożliwiają skuteczną walkę z marnotrawstwem. Niemałe oszczędności poczynić można np. na eliminowaniu nietrafionej produkcji obuwia i innych wyrobów skórzanych. W obecnej sytuacji celowym jest ograniczenie eksportu skór surowych i zwiększenie eksportu gotowych wyrobów skórzanych, przemysł bowiem posiada wolne moce produkcyjne i może zwiększyć konfekcjonowanie skór zwierzęcych.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławWróbel">Wizytacje poselskie wykazały dużą poprawę zagospodarowania surowców naturalnych. Tym większą uwagę trzeba zwrócić na występujące jeszcze przypadkiem marnotrawstwa. I tak np. niewłaściwe zdejmowanie skór zwierzęcych w zakładach przemysłu mięsnego powoduje straty surowca skórzanego około 30 proc. Rozszerzać trzeba instruktaż we wszystkich fazach produkcji surowców naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Bronisław Cieniewski (PZPR) omówił problemy hodowli owiec postulując m.in. lepszą organizację skupu wełny i skór, przyspieszenie mechanizacji niektórych prac oraz zwiększenie nadzoru zootechnicznego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławWróbel">Następnie mówca zwrócił uwagę na wpływ właściwego karmienia zwierząt futerkowych na jakość skór. W woj. piotrkowskim zapewniono we własnym zakresie dostawy odpowiedniej karmy właścicielom ferm. Efekty tego działania są widoczne: skóry z woj. piotrkowskiego uzyskują bardzo wysokie ceny na aukcjach zagranicznych. Zdaniem posła, przedsiębiorstwo „Bacutil”, które preferuje przerób odpadów na mączkę, część tych odpadów powinno przeznaczać dla ferm zwierząt futerkowych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Edward Głodowski (ZSL) pozytywnie ocenił pracę wizytowanego przez posłów Instytutu Badań nad rozwojem Krajowych Włókien Naturalnych w Poznaniu. Opracowania Instytutu zbyt wolno jednak wprowadzane są do praktyki.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełStanisławWróbel">Zdaniem mówcy, służby surowcowe przemysłu lniarskiego są zbyt szczupłe na to, ażeby zapewnić pełną pomoc i poradnictwo w produkcji lnu, dlatego potrzebne jest współdziałanie służb rolnych, zwłaszcza na terenach gdzie produkcja ta ma szerszy zasięg.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełStanisławWróbel">W związku, ze zbyt małą konkurencyjnością produkcji lnu i konopi w stosunku do innych upraw, poseł postulował uruchomienie dodatkowych bodźców materialnego zainteresowania oraz przemyślenie systemu uznawania poszczególnych gospodarstw jako gospodarstw specjalizujących się. Według stosowanych obecnie przepisów, gospodarstwem specjalistycznym jest takie, w którym przynajmniej 30 proc. powierzchni służy produkcji specjalnej, przy czym nie może to być obszar mniejszy niż 3 ha. W niektórych regionach kraju przepisy te hamują specjalizację produkcji naturalnych surowców przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Marian Cieślak (ZSL) zwrócił uwagę na konieczność rozszerzenia badań naukowych nad nowymi odmianami nasion lnu, lepiej dostosowanymi do potrzeb glebowych i atmosferycznych poszczególnych regionów. Rozpiętość w wydajności zbiorów lnu pomiędzy poszczególnymi rejonami kraju jest u nas nadal bardzo duża.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Stanisława Świderska (PZPR) stwierdziła, że rosnące zapotrzebowanie społeczeństwa na wyroby z włókien naturalnych oraz istniejące możliwości produkcyjne przemysłu lniarskiego wymagają szybkiego rozwoju krajowej bazy surowcowej, zwłaszcza zwiększenia uprawy lnu.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełStanisławWróbel">Jak wynika z wizytacji poselskich, zwiększenie uprawy lnu wymaga przede wszystkim zapewnienia jej opłacalności. W tym celu należy zweryfikować obowiązujący system cen skupu lnu od prywatnych plantatorów oraz zasady rozliczania przedsiębiorstw państwowych. Wypracować też należy lepsze zasady współdziałania przedsiębiorstw i plantatorów z urzędami wojewódzkimi i tą drogą tworzyć regionalne koncepcje rozwoju uprawy lnu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełStanisławWróbel">Wiele uwagi poświęciła poseł czynnikom rozwoju hodowli zwierząt. Stwierdziła m.in., że śmielej podejmować należy hodowlę owiec na terenach nizinnych zapewniając jej odpowiednią bazę lokalową i paszową. Podkreśliła znaczenie racjonalnej gospodarki paszami i walki z ich marnotrawstwem, powodowanym złą dystrybucją, nieuzasadnionymi przewozami między odległymi województwami itp. Poseł postulowała zwiększenie nadzoru nad gospodarką paszami urzędów wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełStanisławWróbel">Zdaniem poseł, zarówno rozwój produkcji lnu, jak i hodowli zwierząt wymagają współpracy i wspólnej pomocy dla plantatorów i hodowców ze strony wszystkich zainteresowanych resortów, zwłaszcza przemysłu lekkiego oraz rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Maria Szałajda (ZSL) poinformowała, że hodowcy z terenu Bieszczad, gdzie są wyjątkowo sprzyjające warunki dla hodowli owiec, mają poważne trudności z uzyskaniem materiału zarodowego.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełStanisławWróbel">Zdaniem poseł, istnieją duże możliwości przyśpieszenia rozwoju hodowli zwierząt i uprawy lnu w gospodarstwach indywidualnych. Potrzebna jest w tym celu szersza akcja popularyzatorska ze strony służby rolnej, udzielanie fachowej pomocy itd.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Genowefa Kocańda (ZSL) mówiła o odrabianiu zaległości w rozwoju krajowej bazy surowców naturalnych, jakie powstały w okresie wzmożonego popytu na wyroby z włókien sztucznych.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł zajęła się też nieprawidłowościami w skupie skór owczych, postulując m.in. ostrzejsze Sankcje, przeciwko bezprawnemu przechwytywaniu przez wytwórców prywatnych skór przeznaczonych dla przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Kazimierz Fortuna (ZSL) stwierdził, że realizacja planowanego wzrostu kontraktacji i skupu lnu do r. 1980 wymaga zapewnienia opłacalności lnu oraz szerokiego jej popularyzowania także przez środki masowego przekazu, wśród rolników indywidualnych, w PGR-ach i SKR-ach. Uświadamiać przy tym należy wszystkie korzyści uprawy lnu, a więc nie tylko włókno, ale i pasze, płyty paździerzowe itd. Drogą celowych inwestycji oraz współdziałania przemysłu, zaplecza naukowo-badawczego i władz terenowych, należy mechanizować uprawę lnu. Plantatorom indywidualnym zapewnić trzeba warunki stabilizacji, wyeliminować ryzyko na wypadek nieurodzaju.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Jadwiga Dymała (ZSL) podkreśliła znaczenie takich czynników rozwoju uprawy lnu i hodowli zwierząt, jak współpraca między indywidualnymi plantatorami i hodowcami, a gospodarką uspołecznioną oraz lepsze warunki ekonomiczne uprawy i hodowli.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł postulowała poprawę trudnych warunków pracy w magazynach skór surowych.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Czesław Wilczyński (PZPR) podzielił się uwagami z wizytacji plantacji lnu i hodowli owiec w woj. poznańskim. Zdaniem posła, utrzymanie obecnego, dobrego poziomu upraw i hodowli oraz ich dalszy rozwój wymaga przede wszystkim dalszej popularyzacji, zwiększenia opłacalności, szerszej mechanizacji i sprawnego transportu.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełStanisławWróbel">Poseł Stefania Pachnowska (SD) przedstawiła wnioski ze spotkania w Urzędzie wojewódzkim w Lublinie, z których wynika m.in., że uprawa lnu w woj. lubelskim rozwija się zbyt wolno w stosunku do istniejących możliwości, wskutek braku mechanicznego sprzętu i części zamiennych, trudności kadrowych oraz za małej pomocy ze strony resortu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełStanisławWróbel">Dyrektor Zespołu NIK - Jerzy Mężyński omówił rezultaty kontroli NIK obejmujących skup lnu i konopi oraz wełny i skór owczych. Z kontroli tych wynika, że rozwój uprawy lnu wymaga przede wszystkim jej koncentracji i rejonizacji, utrzymania tradycji tej uprawy w gospodarstwach indywidualnych (także po przejęciu ich przez państwo) oraz zapewnienia jej opłacalności.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełStanisławWróbel">W wyniku wniosków z kontroli skupu wełny i skór owczych przekazanych przez NIK do zainteresowanych resortów i władz podjęto działania w celu zwiększenia pogłowia owiec, zapewnienia opłacalności hodowli, lepszego pozysku surowca, poprawy jego jakości i wykorzystania w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełStanisławWróbel">Dodatkowych wyjaśnień udzielił minister Tadeusz Kunicki i dyrektor departamentu w Ministerstwie Rolnictwa K. Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełStanisławWróbel">Przewodniczący Komisji poseł Bolesław Koperski (PZPR) podkreślił celowość prac Komisji w tak istotnym dla rozwoju przemysłu lekkiego temacie racjonalnego wykorzystania krajowej bazy surowców naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełStanisławWróbel">Dyskusja poselska podkreśliła duże znaczenie rozwoju uprawy lnu dla przemysłu lekkiego oraz wskazała jakie warunki techniczne i materialne potrzebne są dla tej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełStanisławWróbel">Wiele uwagi posłowie poświęcili problemom racjonalnego gospodarowania surowcami naturalnymi. Niepokojące są sygnały o niewłaściwym odzysku skór w przemyśle mięsnym; straty sięgające 30 proc. surowca skórzanego są bardzo wysokie. Wymaga to podjęcia radykalnych działań zarówno ze strony przemysłu mięsnego, jak i przemysłu lekkiego. Także przewlekłość transportu skór z importu powoduje straty tego surowca oraz obniżenie jego jakości.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełStanisławWróbel">Zdaniem mówcy, należy bardziej skutecznie przeciwdziałać nielegalnemu ubojowi i konfekcjonowaniu skór owczych. Nie można tolerować marnotrawstwa cennego surowca na skutek prymitywnego przerobu w drobnych warsztatach prywatnych. Zezwolenia na otwieranie prywatnych garbarni mogą być wydawane tylko tam, gdzie nie ma garbarni państwowych.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełStanisławWróbel">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedzi zainteresowanych resortów na dezyderaty Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełStanisławWróbel">Na wniosek posła referenta Stanisława Wróbla (PZPR) Komisja po wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień wiceministra przemysłu lekkiego Władysława Jabłońskiego przyjęła odpowiedzi do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełStanisławWróbel">Komisja uchwaliła opinię dotyczącą realizacji zadań eksportowych w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego, rozpatrywanych na poprzednim posiedzeniu. Opinia ta przekazana zostanie rządowi.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>