text_structure.xml 52.3 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 6 grudnia 1979 r. Komisja Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości Usług, obradująca pod przewodnictwem posła Zbigniewa Rudnickiego (SD) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- projekt planu i budżetu państwa na rok 1980 w częściach dotyczących Centralnego Związku Spółdzielni Spożyców „Społem” oraz Centralnego Związku Spółdzielni Rolniczych „Samopomoc Chłopska”.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Centralnego Związku Spółdzielni Rolniczych „Samopomoc Chłopska” z prezesem Janem Kamińskim, Centralnego Związku Spółdzielni Spożywców” Społem” z wiceprezesem Franciszkiem Łosiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z informacji CZSS „Społem” projekt planu na rok 1980 zakłada, sprzedaż detaliczna spółdzielczości spożywców będzie o 6,4 % wyższa niż w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W 1980 r. planuje się większą aktywizację sprzedaży warzyw i owoców i ich przetworów oraz mrożonek, koncentratów spożywczych, wyrobów przemysłu ziemniaczanego, napojów mlecznych i wyrobów ciastkarskich.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W celu maksymalnego zwiększenia stopnia pokrycia potrzeb rynku handel będzie stale, kontrolował przebieg realizacji dostaw, poszukiwał dodatkowych źródeł zakupów, zwiększał oddziaływanie na przemysł, trafniej określał potrzeby rynku, zapobiegał powstawaniu zapasów nadmiernych, doskonalił formy przestrzennego rozmieszczenia towarów, usprawniał powiązania magazynów z siecią detaliczną.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Planuje się uruchomienie 289 zakładów gastronomicznych oraz 305 punktów gastronomicznych. Realizowany będzie program rozwoju żywienia powszechnego poprzez uruchamianie jadłodajni osiedlowych, popularnych barów szybkiej obsługi, punktów gastronomicznych o wyspecjalizowanym asortymencie, cukierni i barów cukierniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Przy ogólnym wzroście wartości usług dla ludności o 8,7% zakłada się dalszy przyrost usług handlowych o 11,8%, stanowiących podstawowy kierunek działalności usługowej realizowanej przez spółdzielczość spożywców. Sieć placówek usługowych na koniec 1980 r. wzrośnie o 4,9% w stosunku do stanu z 1979 r.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wartość planowanej sprzedaży produkcji spółdzielni i zakładów własnych będzie o 4% wyższą od przewidywanego wykonania w 1979 r. z ogólnej wartości produkcji, 91,9% stanowi produkcją przeznaczona na rynek.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Dostawy mięsa, przetworów mięsnych i wyrobów garmażeryjnych mięsnych w roku 1980 wyniosą 330 tys. ton, to jest 97,1% przewidywanego wykonania 1979 r.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W produkcji pieczywa głównym zadaniem będzie zdecydowana poprawa jakości, zmiana struktury (zwiększenie udziału pieczywa drobnego). W 1980 r. przewiduje się oddanie 9 nowych zakładów piekarniczych. W 1980 r. zakłada się poważny wzrost eksportu wyrobów spółdzielczości spożywców (o 50,6 %), natomiast import kształtować się będzie w wysokości 82% przewidywanego wykonania w b. r.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W zakresie rozwoju i funkcjonowania sieci detalicznej przewiduje się kontynuowanie działań mających na celu m. in.:</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- zwiększenie liczby sklepów specjalistycznych,</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- dalszy rozwój samoobsługowej formy sprzedaży,</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- dalsze przekazywanie sklepów oraz punktów sprzedaży detalicznej ajentom na warunkach umowy zlecenia,</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- doskonalenie eksperymentu w zakresie stosowania nowych zasad w prowadzeniu dużych obiektów handlowych i objęcie nimi w 1980 r. co najmniej 70 jednostek w kraju,</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- powszechne wprowadzenie elastycznych form pracy według tzw. równoważnych norm we wszystkich supersamach i domach handlowych oraz sklepach o obsadzie powyżej 10 pracowników,</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- wprowadzenie odpowiedzialności materialnej ograniczonej do winy udowodnionej, jako powszechnie obowiązującej do wszystkich sklepów (stoisk) wyposażonych w kasy rejestracyjne o zatrudnieniu powyżej 3 osób,</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- modernizowanie posiadanej sieci handlowej z uwzględnieniem rachunku ekonomicznego, dalsze porządkowanie sprzedaży pieczywa w sieci detalicznej, przy zastosowaniu zasady minimum trzykrotnych dostaw pieczywa w ciągu dnia do specjalistycznych i wytypowanych sklepów, dwukrotnych dostaw do sklepów ogólnospożywczych i jednorazowej dostawy w podstawowym asortymencie do pozostałych placówek sprzedaży detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Uwagi do projektu planu i budżetu na 1980 r. w części dotyczącej CZSS „Społem” przedstawiła poseł Eugenia Kemparowa (PZPR): Plan działalności gospodarczej i społeczno-wychowawczej CZSS „Społem” opracowany został na podstawie ustaleń generalnych, a także przewidywanej wielkości wykonania planu na 1979 r. Brak dokładnych danych dotyczących realizacji zadań planowych w poszczególnych grupach towarów w 1979 r. nie pozwala na precyzyjne określenie sytuacji rynkowej. W której rozpocznie się realizacja zadań planowych w roku przyszłym. Można jednak założyć, że skoro dynamiką dostaw towarów na rynek w 1979 r. jest w całym handlu niższa od założonej w planie, to punkt wyjścia dla wykonania planu na rok 1980 nie będzie korzystny. Należy liczyć się z poważnymi napięciami rynkowymi. Mocno zachwiana równowaga rynkową u progu 1980 r. zmuszać będzie „Społem”, podobnie jak wszystkie organizacje handlowe, do sprawnego rozmieszczenia towarów, przyśpieszenia ich rotacji, zwiększonej kontroli jakości, lepszej organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Plan sprzedaży detalicznej „Społem” na rok 1980 zakłada wzrost sprzedaży artykułów żywnościowych i nieżywnościowych o 6,4%. Niepokój budzi większy wzrost planu sprzedaży alkoholu, niż wynikałoby to z jego udziału w strukturze sprzedaży detalicznej ogółem. Wartość planowanej sprzedaży alkoholu wyniesie ok. 65 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Materiał przedstawiony przez CZSS „Społem” nie zawiera planu dostaw ważniejszych artykułów żywnościowych i nie żywnościowych globalnie oraz w stosunku do przewidywanego wykonania 1979 r. Trudno jest zatem dokładnie ocenić, w jakich grupach asortymentowych zarysowują się trudności lub nastąpi poprawa.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Zwiększony plan sprzedaży detalicznej realizować będzie „Społem” w ok. 30 tys. placówek handlowych. Głównym źródłem pozyskania nowych sklepów będzie budownictwo mieszkaniowe oraz budownictwo własne. Zakłada się m. in. uruchomienie 72 supersamów i hipersamów oraz dwóch domów handlowych. Zwiększy się znacznie sieć sklepów z nowoczesnymi formami sprzedaży. Szybszy wzrost obrotów, aniżeli powierzchni sprzedaży, wskazuje na konieczność doskonalenia organizacji pracy. Preferowany kierunek unowocześnienia sprzedaży oraz budowa większych jednostek zasługuje w pełni na poparcie. Wciąż jednak aktualna pozostaje sprawa wykonania planów osiedlowej sieci handlowej przez budownictwo podstawowe. Pozbawienie mieszkańców możliwości zaopatrzenia się w żywność i artykuły pierwszej potrzeby w osiedlu, powoduje ogromne trudności dla rodziny, obciążenie kobiet pracujących zawodowo oraz nadmierny tłok w sklepach dzielnic centralnych. Niezbędne jest poszukiwanie rezerw powierzchni sprzedaży, dziś zagospodarowywanej na inne cele. Sporo lokali można by przywrócić na cele handlu w wyniku przeprowadzenia przeglądu w poszczególnych miastach.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Plan na 1980 r. zakłada dalszy rozwój gastronomii. W gastronomii przekazanej w ajencje obroty wzrosną szczególnie szybko, bo prawie 5- krotnie. Przewiduje się w zakładach żywienia zbiorowego zwiększenie ilości posiłków bezmięsnych, z jarzyn, owoców, mleka i jego przetworów oraz gotowych wyrobów i półfabrykatów przemysłu spożywczego. W 1980 roku nastąpi dalszy rozwój placówek powszechnego żywienia, a zwłaszcza osiedlowych jadłodajni, barów szybkiej obsługi, barów mlecznych, mini barów, bufetów, smażalni oraz cukierni.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">CZSS „Społem” zakłada ponad dwukrotny wzrost ilości zakładów i punktów gastronomicznych funkcjonujących na podstawie umowy zlecenia. Akcja ta jest uzasadniona względami ekonomicznymi. Budzi jednak pewien niepokój. Ajencyjne lokale gastronomiczne są nam potrzebne, ale musi być jednocześnie uwzględniony, przy rozszerzaniu sieci punktów tego typu, interes społeczny. Obawiać się np. można, że również bary mleczne, tak potrzebne ze względów społecznych, będą przekazywane ajentom.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W 1980 r. wzrośnie wartość świadczonych przez „Społem” usług, zwłaszcza usług handlowych. Dostawy artykułów spożywczych do domu klienta na zamówienie, pieczenie drobiu na życzenie i usługi targowiskowe - usprawniają zaopatrzenie i są formą bezpośredniej pomocy rodzinie. Działalność usługową realizować będzie „Społem” przy dalszym spadku zatrudnienia. Pozwoli to na wzrost płac w sferze usług. Wydaje się jednak, że w działalności usługowej decydujące znaczenie dla rozwoju ma ilość kadr.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Dostawy mięsa, jego przetworów i mięsnych wyrobów garmażeryjnych z własnej produkcji „Społem” wyniosą tylko 97% przewidywanego wykonania planu na rok 1979. Oznacza to więc dość istotny spadek.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Plan zakłada dostawę pieczywa na rynek w wysokości wykonania w roku bież. Głównym zadaniem „Społem” będzie zatem poprawa jakości pieczywa, zmiany asortymentowe na korzyść pieczywa drobnego i usprawnienie dostaw do sieci handlowej. Trzeba z naciskiem podkreślić, że nie stać nas na marnotrawstwo pieczywa. Konsument kupuje z reguły pieczywo czerstwe, niesmaczne, sypiące się i nadające do wyrzucenia. Poprawa jakości pieczywa w dużej mierze zależy od bazy produkcyjnej. W przyszłym roku na rozwój zdolności produkcyjnych w piekarnictwie przekazuje się połowę wszystkich nakładów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Obok budowy 9 piekarń i dwóch ciastkarni, w planie inwestycyjnym przewiduje się również budowę trzech nowych garmażerii, wytwórni wód gazowanych, dwóch domów handlowych, kilkunastu pawilonów, a także kilku zakładów gastronomicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">W roku przyszłym nastąpi zwiększenie eksportu zarówno do krajów socjalistycznych (wzrost pięciokrotny), jak i do krajów zachodnich (wzrost o 21,6 %). Z uwagi na ogólną sytuację płatniczą kraju zmniejszeniu ulegnie import Jeśli się zważy, że przedmiotem importu z obu obszarów są głównie maszyny i urządzenia dla produkcji w gastronomii oraz surowce i materiały /takie np. jak ziarno kakaowe, wiórki kokosowe, koncentraty do napojów/, to trzeba uznać, że przed „Społem” stoi trudne zadanie zmian asortymentowych produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Zapowiedziane w planie zmniejszenie zatrudnienia w handlu nie powinno prowadzić do obniżenia poziomu obsługi klienta. Obniżenie zatrudnienia możliwe jest m. in. poprzez ustalenie bardziej racjonalnych obsad sklepowych, dalsze przekazywanie punktów sprzedaży agentom, zmniejszenie ilości pracowników administracji oraz zwiększenie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Rozszerzenie zakresu stosowania systemu ograniczonej odpowiedzialności materialnej pracowników umożliwi przesuwanie pracowników pomiędzy stoiskami oraz szersze zatrudnienie pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Zakładany w planie stosunkowo wysoki wskaźnik dynamiki zysku w „Społem” wymagać będzie poprawy efektywności gospodarowania we i wszystkich działach handlu, gastronomii i produkcji, przede wszystkim zaś obniżki poziomu kosztów.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Brak równowagi rynkowej i trudności w zaopatrzeniu ludności miast w niektóre artykuły żywnościowe nakładają na CZSS „Społem” zadania stałego doskonalenia organizacji pracy, zwiększonej kontroli i nadzoru oraz nasilenia pracy wychowawczej wśród pracowników. Hasłem 1980 r. powinna być przede wszystkim oszczędność i dążenie do optymalnego wykorzystania rezerw, a jest ich sporo. Niezbędne jest przede wszystkim przeciwdziałanie wszelkim formom marnotrawstwa towarów. Obecnie najczęściej wiążę się to z wadliwym przechowywaniem artykułów w magazynach i na zapleczu sklepów. Również opakowania, często zbyt duże, powodują niszczenie towarów. Pilnym zadaniem CZSS „Społem” jest zwiększenie kontroli jakości produkcji własnej, a zwłaszcza pieczywa i wyrobów garmażeryjnych. W pierwszym rzędzie nacisk położony być musi na podniesienie jakości artykułów żywnościowych częstego zakupu. W tej bowiem sferze w największym stopniu sprawdza się hasło „jakość substytutem ilości”. Należy dążyć do zaostrzenia nadzoru i kontroli w placówkach przekazywanych w ajencję, a występujących pod szyldem „Społem”, Niezbędne jest też doskonalenie techniki sprzedaży i organizacji pracy w placówkach handlowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Sytuacja na rynku spożywczym w 1980 r. charakteryzować się będzie znacznymi trudnościami. Świadczą o tym m. in. niektóre wskaźniki planowe, z których wynika, że dostawy szeregu towarów kształtować się będą na poziomie niższym niż w roku bieżącym. Niezbędne jest podejmowanie wszelkich możliwych środków, które mogą polepszyć sytuację konsumentów, Konieczne jest przede wszystkim umożliwienie łatwiejszych zakupów podstawowych artykułów spożywczych. Mieszkańcy osiedli powinni mieć możliwość zaopatrzenia się w niezbędne artykuły spożywcze w pobliżu domu. Wymaga to rozszerzenia współpracy pomiędzy „Społem” a organami terenowymi.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Rok przyszły zapowiada dalszą zdecydowaną poprawę żywienia zbiorowego. Poprawiła się już znacznie sytuacja w gastronomii: lepsza jest obecnie obsługa i jakość wydawanych potraw. W zbyt małym stopniu jednak uwzględnia się potrzeby konsumenta o przeciętnych dochodach, dla którego ceny w lokalach I kat nie są dostępne.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Należy zwracać większą uwagę na poziom obsługi klienta w placówkach handlowych. Praca sprzedawców jest niewątpliwie trudna, nie może to ich jednak zwalniać od kulturalnej obsługi nabywców.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Zasadnicze zastrzeżenia budzi w dalszym ciągu sposób sprzedaży napojów alkoholowych. Powszechne są wypadki sprzedaży alkoholu poza kolejnością, w godzinach pracy, czy sprzedaż osobom małoletnim i nietrzeźwym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełCzesławSłowek">Rynek spożywczy to najtrudniejszy i najbardziej newralgiczny segment rynku w naszym kraju. Presja na rynek będzie rosła również w przyszłym roku. Pomimo wzrostu dynamiki sprzedaży, nadal będą występowały poważne napięcia. Trudności powiększy fakt, że zmniejszeniu ulegną nakłady inwestycyjne, a także zatrudnienie w placówkach handlowych, przy jednoczesnym dalszym wzroście dochodów ludności.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełCzesławSłowek">Trzeba stwierdzić, że w pewnych grupach towarów występują na rynku trudności nieuzasadnione. Dotyczy to np. mrożonek, czy wyrobów ciastkarskich. Niezbędne jest stałe podnoszenie jakości sprzedawanych towarów, zwłaszcza tych, które mają podstawowe znaczenie dla ludności. Wiele uwag krytycznych słyszy się na temat pieczywa. Producenci muszą przywiązywać większą wagę do przestrzegania technologii i obowiązujących receptur przy jego produkcji. Coraz niższa jest również jakość wyrobów podrobowych. Podwyższenie jakości wielu towarów, możliwe bez większych nakładów finansowych, znacznie wzbogaciłoby rynek spożywczy.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełCzesławSłowek">Stałą bolączką naszego handlu jest nieterminowość i nierytmiczność dostaw towarów, np. pieczywa czy wyrobów mleczarskich. Pogarsza to zaopatrzenie ludności i wywołuje uzasadnione niezadowolenie klientów. Trzeba się w pełni zgodzić ze stwierdzeniem, że trudne warunki pracy w handlu nie zwalniają sprzedawców od kulturalnej obsługi klienta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEdwardWiśniewski">W roku przyszłym należy spodziewać się, podobnie jak i obecnie, znacznych braków na rynku wyrobów mięsnych. Wydaje się, że w tych warunkach niezbędne jest precyzyjne opracowanie harmonogramu działań, mających na celu wypełnienie luki na rynku spowodowanej niedostatecznymi dostawami wyrobów mięsnych. W materiałach przedstawionych przez CZSS „Społem” brak jest w zasadzie jakichkolwiek informacji na temat środków, które będą podjęte przez handel, by zaspokoić w tym zakresie potrzeby rynkowe, m. in, poprzez zwiększenie dostaw towarów zastępczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełDanutaBartosz">Sytuacja na rynku spożywczym pozostaje w ścisłej zależności od rozmiarów produkcji rolniczej. Spojrzenie od tej strony na perspektywy zaopatrzenia rynku w towary spożywcze w roku przyszłym prowadzi do wniosków nader pesymistycznych. Z informacji resortu rolnictwa wynika bowiem, że w zakresie wielu podstawowych artykułów rolnych nastąpiło obniżenie produkcji. Dotyczy to m. in. produkcji roślinnej (w tym zboże, buraki cukrowe, rośliny oleiste), a także produkcji zwierzęcej oraz produkcji mleka. Powstaje pytanie, czy CZSS „Społem” uwzględniło w swoich działaniach aktualny stan produkcji rolniczej, który wywierać będzie w roku przyszłym decydujący wpływ na zaopatrzenie rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełLidiaWołowiec">Plan na rok 1980 zakłada znaczną dynamikę rozwoju gastronomii. Szybki rozwój gastronomii powodować może istotne trudności kadrowe, ponieważ w przyszłym roku nie nastąpi zwiększenie ilości etatów. Jest sporo rezerw, których uruchomienie pozwoliłoby na znaczne rozszerzenie bazy gastronomicznej. Wiele zakładów gastronomicznych otwartych i zamkniętych nie jest w pełni wykorzystanych. Większą uwagę trzeba zwracać na jadłospisy w zakładach żywienia zbiorowego, przede wszystkim zaś w stołówkach pracowniczych, gdzie sytuacja pod tym względem przedstawia się najgorzej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełLidiaWołowiec">Przejmowanie mniejszych zakładów gastronomicznych przez agentów nie powinno powodować likwidacji takich punktów, które oferują możliwość konsumpcji za ceny przystępne dla przeciętnych klientów. Często się bowiem zdarza, że agenci przekształcają przejmowaną przez siebie placówkę gastronomiczną w punkt sprzedaży towarów przynoszących znaczne zyski (np. ciastek).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJaninaWaśniowska">Przedmiotem stałych postulatów w naszej Komisji od szeregu lat są bary mleczne. Wnioski dotyczące rozszerzenia sieci barów mlecznych nie są realizowane. Również z projektu planu nie wynika, czy i w jakim stopniu ulegnie zwiększeniu liczba barów.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJaninaWaśniowska">Jakość chleba jest z roku na rok gorsza. Producent niepotrzebnie nastawia się na produkcję wielu gatunków pieczywa. Korzystniejsza dla klientów, a i łatwiejsza do realizacji, byłaby produkcja dwóch, trzech gatunków pieczywa, ale za to wysokiej jakości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZbigniewRudnicki">Od kilku lat na rynku odczuwa się niemal zupełny brak „delikatnych” gatunków mięsa (przede wszystkim cielęciny), które niezbędne są w żywieniu małych dzieci. W tej sytuacji konieczne jest podjęcie działań, które pozwoliłyby na wypełnienie w tym zakresie braków rynkowych. Pewne możliwości kryją się w zwiększeniu hodowli królików. Czy w roku przyszłym zwiększy się dostawy tuszek króliczych na rynek?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełZbigniewRudnicki">Systematycznie pogarsza się jakość wyrobów podrobowych. Wynika to m. in. z niedostatecznej kontroli jakości towarów dostarczanych na rynek.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełZbigniewRudnicki">Sprawne funkcjonowanie handlu może zapewnić nowoczesny system informatyczny, zapewniający współdziałanie dostawców towarów na rynek (hurtu), z placówkami handlu detalicznego. Z informacji resortu łączności wynika, że możliwe jest obecnie opracowanie na zamówienie każdej instytucji odpowiednich systemów informatycznych i to przy stosunkowo niskich kosztach. Jak przedstawia się ten problem w CZSS „Społem”?</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełZbigniewRudnicki">Z obserwacji rynku wynika, że nader często w sklepach w dni przed wolnymi sobotami występują dotkliwe braki towarów. Świadczy to o nieuzasadnionym zaniżaniu zamówień przez kierownictwa sklepów. Jakie działania podejmie CZSS „Społem” by zapobiec temu w przyszłości?</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełZbigniewRudnicki">Produkcja pieczywa, w większości w postaci jednokilogramowych bochenków prowadzi do marnotrawstwa. W wielu gospodarstwach domowych wystarczałby chleb w bochenkach półkilogramowych. Czy jest możliwość uruchomienia na większą skalę produkcji małych bochenków chleba?</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełZbigniewRudnicki">Wiceprezes CZSS „Społem” Franciszek Łoś: W roku 1980 przewidujemy uruchomienie nowych 60-ciu barów mlecznych. Podstawową przeszkodą w rozszerzeniu na większą skalę sieci barów jest m. in. brak odpowiednich lokali. Dla uruchomienia baru potrzebna jest znaczna powierzchnia: ok. 350–500 m2. Spółdzielnie mieszkaniowe niechętnie przekazują na potrzeby gastronomii odpowiednie pomieszczenia na terenie nowych osiedli. Nie przewiduje się przekazywania barów mlecznych agentom. Jest to ten rodzaj placówek gastronomicznych, który w sferze żywienia zbiorowego spełnia szczególnie ważne funkcje z punktu widzenia potrzeb przeciętnych konsumentów. W ostatnich latach zmodernizowaliśmy znaczną liczbę barów mlecznych. Poprawiła się jakość wydawanych potraw, a także estetyka wnętrz.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełZbigniewRudnicki">Stopniowej poprawie będzie ulegała jakość mrożonek, przetworów spożywczych oraz półproduktów. W przyszłym roku zwiększą się dostawy tych towarów na rynek. Dążyć będziemy do poprawy jakości i zapewnienia terminowości dostaw.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełZbigniewRudnicki">Podstawowe trudności rynkowe spowodowane są poważnymi zaległościami w dostawach towarów. W celu polepszenia zaopatrzenia, znacznie zmniejszyliśmy posiadane zapasy, a także wykorzystaliśmy dodatkowe źródła zakupów. Rozszerzono przede wszystkim dostawy z przemysłu terenowego, zwiększyły się zakupy towarów od rzemiosła. „Społem” przywiązuje również wielką wagę do rozwijania własnej produkcji artykułów spożywczych, np., wyrobów garmażeryjnych. W obecnej sytuacji, kiedy zaopatrzenie rynku w artykuły mięsne jest zdecydowanie niedostateczne, uzupełnianie braków poprzez wprowadzanie na rynek towarów zastępczych, jak np. mięsnych wyrobów garmażeryjnych ma ogromne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełZbigniewRudnicki">W rozwoju gastronomii główny nacisk kładziemy na rozszerzenie sieci punktów żywienia powszechnego i masowego. Staramy się o to, by zapewnić możliwość korzystania z zakładów żywienia zbiorowego ludziom o przeciętnych dochodach. Na terenie nowopowstających osiedli mieszkaniowych zakładane są przede wszystkim bary mleczne, bary szybkiej obsługi, mini-bary, a także restauracje niższych kategorii. Ostatnio rozszerzyliśmy możliwość konsumpcji tanich obiadów abonamentowych również w lokalach wyższej kategorii. Gastronomia w coraz większym stopniu przejmuje zadania związane z żywieniem młodzieży szkolnej. Od przyszłego roku z usług otwartych punktów gastronomicznych korzystać będzie wiele szkół, rozszerzone zostaną również dostawy do szkół drugich śniadań, a także mleka. W perspektywie zamierzamy przejąć całość żywienia w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełZbigniewRudnicki">Coraz większą wagę przywiązuje się do podniesienia jakości pieczywa. Trudności, które na tym odcinku występują, mają w istotnym stopniu swoje źródło w niedostatecznych dostawach surowców niezbędnych do produkcji chleba (np. mleka w proszku), a także mąki pszennej i żytniej. W konsekwencji, zmiany receptur są uwarunkowane czynnikami obiektywnymi i wynikają z konieczności liczenia się z możliwościami zaopatrzenia się w odpowiednie surowce. Piekarnie odczuwają również brak pracowników. W Warszawie np. brakuje ok. 300 piekarzy. Stwarza to konieczność włączania do prac produkcyjnych również personelu administracyjnego piekarni.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełZbigniewRudnicki">W obecnych warunkach produkcyjnych ograniczone są możliwości produkcji pieczywa w postaci małych półkilogramowych bochenków. Dopiero rozbudowa bazy przemysłu piekarniczego pozwoli na produkcję drobnego pieczywa.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełZbigniewRudnicki">Zamierzamy rozwijać na coraz szerszą skalę produkcję tuszek króliczych, W przyszłym roku zostanie uruchomiona w woj. tarnowskim duża baza hodowlana. Zainteresowanie indywidualnych producentów na wsi i w miasteczkach hodowlą królików jest bardzo małe. Występują więc trudności w skupie.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełZbigniewRudnicki">Jakość wyrobów podrobowych pogorszyła się znacznie w ostatnich latach. Nie jest to jednak konsekwencją braku dobrych fachowców, ale wynika z niedostatecznej bazy produkcyjnej, a także ze zbyt małych dostaw tzw. podrobów szlachetnych. Będziemy przywiązywali większą wagę do systematycznego podnoszenia jakości podrobów, m. in. poprzez zwiększenie kontroli produkcji tej grupy towarów.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełZbigniewRudnicki">Stworzyliśmy już obecnie sprawnie działający system informatyczny, zapewniający zarówno ewidencję towarów, jak i przepływ informacji pomiędzy placówkami handlu detalicznego a hurtem. Doceniamy w pełni potrzebę dalszego rozszerzania systemu informacji w handlu, dostrzegając w tym istotny warunek poprawy jego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełZbigniewRudnicki">Poważną rolę w usprawnieniu działalności placówek handlowych odegrać może rozszerzenie nowego systemu organizacyjnego i finansowego, który zapewnia większą samodzielność poszczególnych placówek m. in. w zakresie poszukiwania źródeł dostaw towarów. System ten jest wprowadzony już obecnie w wielu dużych domach towarowych, np. w „Sezamie”. W przyszłości zamierzamy objąć nim wszystkie supersamy i hipersamy na terenie kraju. Stale poszerzać będziemy również system sprzedaży samoobsługowej w sklepach. Zapewnia to większą nowoczesność handlu, a także, co jest równie istotne, znaczne oszczędności etatowe.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełZbigniewRudnicki">Poszukując rezerw przywiązujemy wielką wagę do racjonalnej organizacji pracy w placówkach handlowych. W tej bowiem dziedzinie istnieją jeszcze znaczne niedociągnięcia, które muszą być jak najszybciej usunięte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Działania podejmowane przez CZSS „Społem” świadczą o zaangażowaniu spółdzielców w sprawę poprawy sytuacji rynkowej i są dowodem zrozumienia występujących trudności.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła projekty planu i budżetu na 1980 r. w części dotyczącej CZSR „Samopomoc Chłopska”.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Jak wynika z informacji przedstawionej przez CZSR „Samopomoc Chłopska”, w założeniach projektu planu na 1980 r. szczególna uwaga będzie zwrócona m. in. na dalsze umacnianie równowagi towarowo-pieniężnej na rynku wiejskim, usprawnianie obsługi rolnictwa, kontynuowanie działań na rzecz wzrostu towarowej produkcji rolniczej, zwiększania produkcji towarów na zaopatrzenie rynku wewnętrznego i na eksport i podnoszenie ich jakości, poprawę efektywności gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W projekcie planu na 1980 r. przewiduje się, że wartość sprzedaży w detalicznych placówkach spółdzielczości rolniczej będzie o 4,9% wyższa niż w roku bieżącym. Wartość dostaw środków produkcji dla rolnictwa wzrośnie o około 4%. Mimo wydatnego zwiększenia dostaw wielu tych artykułów, popyt nie będzie zrównoważony. Dotyczy to niektórych maszyn rolniczych, głównie ciągników, nawozów fosforowych, cementu, materiałów ściennych, opału. Plan zaopatrzenia w pasze treściwe zakłada zmianę struktury dostarczanych pasz, polegającą na wzroście udziału koncentratów wysokobiałkowych, przy zmniejszeniu pasz zbożowych. Zwiększeniu ulegnie też zaopatrzenie wsi w artykuły konsumpcyjne spożywcze i przemysłowe w stopniu analogicznym jak dla całego handlu w kraju.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Projekt planu na rok 1980 zakłada, że wartość usług świadczonych ludności będzie o 12,9% wyższa niż w roku bieżącym. Powinno to przyczynić się do zwiększenia dostępności szeregu usług na wsi, zwłaszcza motoryzacyjnych, naprawczych i remontowo-budowlanych. Mimo wzrostu działalności usługowej, popyt w tej dziedzinie nie będzie w pełni pokryty. Rozwój usług ma swe uwarunkowania wynikające z możliwości pozyskania odpowiednio kwalifikowanych pracowników, poziomu zaopatrzenia materiałowego, technicznego, a także z rozwoju sieci placówek usługowych. Przeważają placówki małe, jednobranżowe o ograniczonym zakresie wykonywania usług. Toteż w 1980 r. nadal prowadzona będzie koncentracja placówek usługowych w większe jednostki wielobranżowe, umożliwiające lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń, szerszy zakres świadczonych usług oraz wprowadzenie postępu technicznego i organizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Przewiduje się, że w roku 1980 wartość produkcji zakładów własnych CZSR będzie o 3,9% wyższa niż w roku bieżącym. Podstawowym warunkiem osiągnięcia zakładanych rozmiarów produkcji będzie uzyskanie niezbędnej ilości surowców, głównie dla mleczarstwa, przetwórstwa owoców i warzyw, masarni, wytwórni pasz. M.in. wzrost produkcji w przemyśle mleczarskim oparto na założeniu, że skup mleka przekroczy 10 mld litrów, czyli będzie o 300 mln litrów wyższy niż w br.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W celu uzyskania wzrostu produkcji i skupu mleka, spółdzielnie mleczarskie podejmować będą działania zmierzające do: pogłębienia współpracy z gospodarstwami objętymi wieloletnią kontraktacją, zwiększenia bazy paszowej, ściślejszego współdziałania za służbą rolną w zakresie zwiększenia pogłowia krów, poprawy zaopatrzenia gospodarstw w sprzęt do hodowli krów, usprawnienia organizacji skupu i obsługi dostawców. Dążyć się będzie do poprawy jakości mleka i przetworów.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W działalności produkcyjnej preferować się będzie głównie wyroby przeznaczone na rynek i eksport Produkcja i sprzedaż wyrobów na cele inwestycyjne i materiałowo-techniczne ograniczona zostanie do niezbędnego minimum.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Plan na rok 1980 zakłada, że CZSR dostarczy na rynek towary wartości o 5,3% wyższej niż w roku bieżącym, w tym pochodzące ze skupu - o 8,2%. W celu poprawy zaopatrzenia rynku przewiduje się m. in. wprowadzenie nowych asortymentów wyrobów mleczarskich i pieczywa, lepsze wykorzystanie surowca mięsnego i podrobowego rozwój produkcji garmażeryjnej, wzrost produkcji i dostaw stołowych wód mineralnych.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W myśl założeń projektu planu eksport realizowany przez spółdzielczość rolniczą osiągnie wartość o 4,5% wyższą niż w br. 51,6%. ogólnych dostaw eksportowych kierowana będzie do krajów II obszaru płatniczego.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Nakłady inwestycyjne limitowe określone w planie na rok 1980 kształtują się na poziomie niższym niż w roku bieżącym. Większość nakładów (około 55%) przeznaczonych będzie na inwestycje w przemyśle, zwłaszcza mleczarskim i owocowo-warzywnym. Nakłady na transport stanowić będą około 26% ogólnych nakładów i przeinaczone zostaną głównie na zakup taboru samochodowego.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Uwagi do projektu planu i budżetu na 1980 r. CZSR „Samopomoc Chłopska” przedstawiła poseł Jadwiga Biernat (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W świetle założeń planu na rok 1980 nastąpi dalszą poprawa zaopatrzenia ludności wsi w towary i usługi, zwiększenie produkcji żywności, wzrost eksportu oraz podniesienie efektywności gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W ogólnej strukturze obrotu spółdzielczości wiejskiej najbardziej znaczącą pozycję stanowią środki produkcji, w tym m. in. cement, elementy ścienne, papa, węgiel, wyroby przemysłu lekkiego, chemicznego, drzewnego. W bieżącym roku występowały szczególne trudności w dostawach opału. Należy w związku z tym w pełni poprzeć wnioski CZSR dotyczące zdyscyplinowania w przyszłości sprzedaży węgla. Nie może być w tej sprawie tak zwanych lokalnych polityk. Z doświadczeń br. wynika, że zaopatrzenie wsi w węgiel pogarsza również niska jakość węgla oraz wyższe od potrzeb dostawy miału węglowego.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Projekt planu zagłada pewien wzrost nawożenia na 1 ha w gospodarce chłopskiej. Planowany wzrost dostaw nawozów nie zabezpiecza jednak potrzeb rolnictwa, zwłaszcza w zakresie nawozów fosforowych. W tej sytuacji nadal utrzymywać trzeba priorytet zaopatrzenia gospodarstw specjalistycznych i zespołów gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Z uwagi na napiętą sytuację w bilansie zbożowym rysuje się bardzo trudna sytuacja w zaopatrzeniu w pasze treściwe. Całkowicie uzasadnione są więc wnioski CZSR dotyczące wzmożenia dyscypliny w zagospodarowaniu pasz treściwych. Chodzi tu zarówno o przestrzeganie limitów dla jednostek gospodarki uspołecznionej, jak i o przestrzeganie kierunków i norm sprzedaży w zaopatrzeniu gospodarstw indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Od 1980 roku CZSR będzie zaopatrywał w sprzęt rolniczy tylko gospodarkę indywidualną. Projekt planu zakłada zwiększenie dostaw wielu asortymentów deficytowego sprzętu rolniczego, jak ciągniki, rozsiewacze wapna i nawozów, wiązałki ciągnikowe, kopaczki elewatorowe.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Dostosowanie struktury asortymentowej środków produkcji rolnej do potrzeb wymaga coraz bardziej precyzyjnego rozeznania struktury zaopatrzenia oraz zmian o charakterze trwałym i przejściowym zachodzących w tej dziedzinie. Zasadnicze znaczenie dla poprawy zaopatrzenia rolnictwa ma terminowa dostawa. Wymaga to od handlu zaostrzenia bieżącej kontroli dostaw oraz rygorystycznego stosowania kar umownych.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Poprawa obsługi rolników przez sieć handlową wymaga jej dalszej modernizacji, a zwłaszcza unowocześnienia urządzeń przeładunkowych i środków transportu.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Przewidziany na rok 1980 wzrost wartości świadczonych usług powinien przyczynić się do zwiększenia ich dostępności na wsi. Warunkiem wykonania planu w tym zakresie jest zwiększenie kadry kwalifikowanych pracowników, a także rozwój sieci placówek.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Widoczny jest ogromny wysiłek i pozytywne efekty w zakresie zaopatrzenia ludności w artykuły spożywcze. Należy jednak podejmować skuteczniejsze działania na rzecz podnoszenia jakości produkcji mleczarskiej i uszlachetniania wyrobów. Stałej poprawie musi ulegać wyposażenie zlewni w urządzenia techniczne oraz stan sanitarny punktów skupu.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Zaopatrzenie rynku wiejskiego mogłoby być znacznie lepsze, gdyby nastąpiła zmiana obowiązujących zasad współpracy handlu z przemysłem. Nie do przyjęcia są żądania wysuwane przez przemysł wobec handlu wiejskiego, by odbiór towarów następował wyłącznie za pośrednictwem własnego transportu spółdzielczości wiejskiej. Droga od przemysłu poprzez hurt do detalu wymaga więc zdecydowanego usprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W świetle założeń planu na rok 1980 wzrastają znacznie zadania handlu wiejskiego, tymczasem określone w projekcie planu nakłady inwestycyjne nie pozwalają nawet na pełną realizację zadań kontynuowanych. Trzeba zatem wykorzystać w racjonalny sposób możliwości realizacji inwestycji finansowanych poza limitem z funduszów celowych i specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W spółdzielczości rolniczej nabiera coraz większego znaczenia praca transportu. Istniejący tabor - zbyt mały w stosunku do potrzeb - musi być efektywnie wykorzystywany. W tej sytuacji konieczna jest poprawa zaopatrzenia w części zamienne, akumulatory, ogumienie, sprzęt ładunkowy oraz pojazdy specjalistyczne.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Realizacja zadań w roku przyszłym nastąpić ma przy zmniejszonym nieco stanie zatrudnienia. Wskazuje to na potrzebę zwiększenia zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy, który choć nie podlega limitowaniu, nie jest dostatecznie wykorzystywany. Na problem zatrudnienia w spółdzielczości rolniczej trzeba spojrzeć nieco inaczej niż w pozostałych jednostkach gospodarczych. Możliwości dalszego zmniejszania ilości etatów są w chwili obecnej bardzo ograniczone. W spółdzielczości rolniczej pracownik handlu wykonuje wiele innych funkcji, m. in. zajmuje się skupem, ewidencją dostaw węgla i innych środków produkcji. Proces przekazywania placówek handlowych na wsi w ajencję odbywać się może tylko w przypadkach uzasadnionych społecznie. Nie można zatem liczyć, że przez masowe rozwijanie ajencyjnych form sprzedaży można będzie uzyskać dużą ilość etatów.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">W 1980 roku spółdzielczość rolnicza, podobnie jak cała gospodarka narodowa, będzie musiała realizować bardziej złożone zadania w trudniejszych warunkach. Dlatego też znaczenia podstawowego nabiera dynamizowanie produkcji, obrotów, obniżka kosztów i wszechstronna poprawa efektywności gospodarowania. Szczególną uwagę należy przywiązywać do właściwej organizacji pracy i poprawy gospodarności w zakładach produkcyjnych oraz w placówkach handlowo-usługowych we wszystkich ogniwach spółdzielczości rolniczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMieczysławFurmanek">Wielkość i rytmiczność dostaw artykułów i materiałów na rynek wiejski ma ogromne znaczenie dla gospodarki rolnej. Plan dostaw, szczególnie środków produkcji i towarów zaopatrzeniowych, powinien być ściśle przestrzegany. Dostawy nawozów muszą być zgodne z terminami prac polowych, których nie wolno opóźniać. Konieczne jest podjęcie starań o powiększenie dostaw węgla opałowego na wieś.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełMieczysławFurmanek">Wielkość obrotów towarowych i zasięg przemieszczania towarów stale wzrastają, a środków transportu jest brak. Gminne ośrodki „Samopomocy Chłopskiej” dysponują sprzętem przestarzałym, część samochodów nadaje się tylko na złom, ich remonty są zbyt kosztowne. Brakuje potrzebnych części zamiennych, akumulatorów. Z tego powodu część transportu przeznaczonego do obsługi wsi jest unieruchomiona.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełMieczysławFurmanek">Stopniowo postępuje rozwój mechanizacji robót za- i wyładunkowych, ale ciągle tempo tego wzrostu nie wyprzedza potrzeb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBernardKus">Trzeba poprawić rytmiczność dostaw nawozów sztucznych i dokonać korekt w ich rozdysponowaniu. Dostawy muszą odpowiadać charakterowi gospodarstw. Za mało nawozów przeznacza się na zaopatrzenie chłopskiej gospodarki indywidualnej, gdzie nawozy użytkowane są bardziej racjonalnie niż w gospodarstwach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełBernardKus">Zwrócić trzeba uwagę ha wzmocnienie samorządności w ogniwach „Samopomocy Chłopskiej”. Samorządność ta jest osłabiana albo zanika w warunkach, kiedy ogranicza się ją do akceptowania przesądzonych już decyzji, bez możliwości zgłaszania gospodarskich propozycji.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełBernardKus">Odczuwa się dotkliwy brak środków mleko zastępczych, niezbędnych w hodowli cieląt Ciągle brakuje schładzaczy do mleka, dlatego duże jego ilości są marnowane. Przemysł nie spieszy się z wyposażeniem rolnictwa w te urządzenia i ciągle informuje się nas o tym, że wyprodukowano kolejną serię informacyjną, a urządzeń tych nigdzie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełBernardKus">Niektóre przetwory zbożowe, głównie kasze, kupowane są przez hodowców drobiu. Przez zapewnienie dostaw pasz dla drobiu i zmianę relacji cen można by przeciwdziałać temu marnotrawstwu. Zastanawia brak soli lizawkowej dla bydła. Jeśli tyle się jej używa na posypywanie szos, to powinno starczyć jej także dla bydła.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełBernardKus">Poprawienie zaopatrzenia wsi w artykuły konsumpcyjne i przestrzeganie rytmiczności dostaw zahamuje wędrówki rolników za towarami do odległych nieraz województw. Np. rolnicy z poznańskiego nie powinni jeździć do Zagłębia, aby kupować tam wędliny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełStanisławaKirsch">Przemysł musi się czuć odpowiedzialny za dostawy towarów na wieś. Nierytmiczność dostaw i braki w zaopatrzeniu powodują tendencję do gromadzenia nadmiernych zapasów i dokonywania często niepotrzebnych zakupów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełStanisławaKirsch">Jakość wyrobów mleczarskich jest ciągle niezadowalająca, dotyczy to zwłaszcza mleka i twarogów. Czy naprawdę nie można osiągnąć w tej dziedzinie poprawy? Mimo urodzaju brak jest owoców i warzyw w sklepach wiejskich. Owoce sprzedawane w zakładach gastronomicznych są zbyt drogie i służą raczej do dekoracji niż konsumpcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełCzesławWilczyński">Należałoby skłonić posiadaczy szklarni i tuneli foliowych do ogrzewania ich gorszymi gatunkami węgla. Wymaga to dostaw odpowiednich urządzeń i nauczenia nabywców racjonalnego ich użytkowania.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełCzesławWilczyński">Wielokrotne przeładowywanie węgla powoduje jego ubytki. Lepszym systemem był odbiór przez GS-y węgla bezpośrednio ze stacji.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełCzesławWilczyński">Wydłużona nadmiernie droga niektórych towarów jest przyczyną marnotrawstwa. Dotyczy to zwłaszcza żywności. Zadbać należy o estetykę sklepów na wsi i podniesienie poziomu kultury obsługi klientów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJaninaWaśniowska">Umożliwienie hodowcom kupna mieszanek paszowych dla prosiąt, cieląt, a także piskląt jest konieczne, jeśli chcemy rozwijać hodowlę. Zbyt długo trwają remanenty w kioskach spożywczych, wielu z nich nie ogrzewa się w czasie zimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełCzesławSłowek">Zaległości i nierytmiczność dostaw środków produkcji dla rolnictwa powodują zakłócenia w produkcji rolnej. Więcej towarów przeznaczonych na zaopatrzenie wsi powinno znaleźć się na liście dostaw nadzorowanych przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełCzesławSłowek">W transporcie wiejskim dochodzimy do krawędzi dna. Utrudnia to odbiór i przewóz płodów rolnych, powoduje straty. Rolnicy czekają wiele dni na uzgodniony z nimi termin odbioru.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełCzesławSłowek">Trzeba doskonalić przestrzenne rozmieszczenie masy towarowej i wyrównywać różnice w dostawach między regionami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełMieczysławMarynowicz">Niezrozumiałe są zasady zaopatrzenia rzemieślników w węgiel. Jeśli rzemieślnik ma warsztat w pędnym oddaleniu od miejsca zamieszkania, może dostać dodatkowy przydział opału. Jeśli pracuje w warsztacie obok swego domu, nie otrzymuje takiego przydziału na ogrzanie pomieszczenia do pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrezesCZSRSamopomocChłopskaministerJanKamiński">W dostawach środków dla produkcji rolnej powstają zaległości. Dotyczy to np. materiałów budowlanych, gdzie dostawy cementu są realizowane w 80%. Występują niedobory nawozów mineralnych, drewna, artykułów chemicznych. Plan na rok przyszły w zakresie artykułów zaopatrzeniowych opracowano realnie z zaleceniem, aby tak dysponować masą towarową i dostawami na rynek wiejski, aby nie załamywać rytmiki produkcji rolnej. Nastąpi wzrost dostaw cementu, wapna i innych materiałów budowlanych średnio o ok. 15–20%. O ok. 5% zwiększą się dostawy nawozów, kierowane one będą głównie do gospodarstw specjalistycznych i do pielęgnacji upraw przemysłowych. Nastąpi pewna poprawa w dostawach węgla.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrezesCZSRSamopomocChłopskaministerJanKamiński">W bieżącym roku CZSR otrzymał 3.300 samochodów średnio- i wysokotonażowych oraz 2.000 samochodów dostawczych. Nastąpił więc przyrost zdolności przewozowych, chociaż nie pokrywa to potrzeb. Poważny kłopot sprawia konieczność odbierania własnym transportem towarów bezpośrednio od producentów, ponieważ nie chcą oni tego robić we własnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PrezesCZSRSamopomocChłopskaministerJanKamiński">W 1980 r. ilość dostarczanych do zlewni schładzaczy mleka będzie podwojona. Urządzenia te będą mogli również nabywać gospodarze indywidualni. Relacje między cenami zboża, mleka i żywca a cenami produktów i przetworów rolnych są niekorzystne dla rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Z dyskusji nad projektem planu i budżetu na rok przyszły w części dotyczącej handlu wewnętrznego wynikają trzy problemy generalne. Jak skuteczniej łagodzić cząstkowe napięcia rynkowe, a są one dość poważne, zwłaszcza w pewnych grupach towarów. Jak lepiej ubezpieczyć rynek, a więc gromadzić i utrzymać niezbędne rezerwy interwencyjne w razie zakłóceń w rytmiczności dostaw. Jakie należy podejmować działania dla ukształtowania dobrego rynku.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Musimy uzmysłowić sobie, że nieprzetwarzanie surowców, którymi dysponujemy jest typowym przykładem niegospodarności i ludzkiej nieudolności. Istnieją nadal znaczne rezerwy w resortach produkujących na rynek, zwłaszcza tych, które otrzymały duże środki inwestycyjne na swój rozwój. Wiele jest do zrobienia zwłaszcza w przemyśle lekkim i spożywczym. Np. krew ubojowa nie jest zagospodarowana, ponieważ uważa się, iż nie opłaca się jej przewozić. Poważne rezerwy tkwią w jakości. Towary dostarczane na rynek mają niskie parametry. Dotyczy to także przetworów spożywczych. U naszych sąsiadów produkuje się wiele wyrobów z krwi i podrobów; są smaczne i poszukiwane. U nas tego nie ma lub jakość jest wyjątkowo niska. Należy szybko reaktywować masarnie w pionie „Samopomocy Chłopskiej”. Nie można liczyć na giganty przetwórcze.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Istnieją możliwości poprawy zaopatrzenia rynku w artykuły żywnościowe przez sięgnięcie do rezerw, które istnieją. Nie powinniśmy wstydzić się propagowania hodowli i konsumpcji królików. Nieco trudniej jest poprawić sytuację w niektórych grupach artykułów konsumpcyjnych nieżywnościowych. Brak np. na rynku 8 mln par obuwia, chociaż dostawy są ciągłe. Odnosi się jednak wrażenie, że w przemyśle obuwniczym nie pracują szewcy. Zła sytuacja rysuje się na rynku artykułów budowlanych. Może to zahamować dalszy rozwój budownictwa indywidualnego. Zaopatrzenie w węgiel, mimo racjonowania jest za małe w stosunku do potrzeb, zwłaszcza wsi.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Dostaw na rynek może być mniej, ale muszą to być dostawy jakościowo dobrych towarów, poszukiwanych przez nabywców. Złe produkty to marnotrawstwo surowca, urządzeń, daremny trud aparatu handlu i niezadowolenie konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Handlowa sieć detaliczna nie odpowiada potrzebom. Są granice, których przekraczać nie można. Samoobsługa powoli staje się fikcją, jeśli czeka się w kolejkach po koszyk, do stoiska i do kasy.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Wszędzie decyduje gospodarność i w przemyśle, i w handlu. To jest warunkiem tworzenia zdrowej podstawy dla przyszłej pięciolatki.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Komisja przyjęła projekty planu i budżetu na 1980 r. we wszystkich rozpatrywanych częściach.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełZbigniewRudnicki">Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące działalności handlu prywatnego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>