text_structure.xml 57.7 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">[TREŚĆ] Dnia 26 września 1977 r. Komisja Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług, obradująca pod przewodnictwem poseł Jadwigi Biernat (ZSL), rozpatrzyła informację o aktualnym stanie rozwoju usług i rzemiosła, sprawy związane z aktualnym stanem skupu, zagospodarowania i zaopatrzenia rynku w owoce i warzywa oraz zapoznała się ze sprawozdaniem z wizytacji targów krajowych „Jesień 77”.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług z wiceministrem Markiem Wieczorkiem, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z wiceministrem Wincentym Zydroniem, CZRS „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem Tadeuszem Kalińskim, wiceprezesem - Czesławem Sawickim, CZSS „Społem” z wiceprezesem Czesławem Burchardtem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Komunikacji, Najwyższej Izby Kontroli oraz wiceprezydent miasta st. Warszawy - Izabela Karwacińska i przedstawiciele Komisji Zaopatrzenia Ludności i Usług Woj. RN w Nowym Sączu i Rady Narodowej m. st. Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Oceny realizacji założeń rządowego programu rozwoju usług i produkcji rynkowej rzemiosła dokonał poseł Zbigniew Rudnicki (SD).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W dniu 19 lipca br. problemy te były przedmiotem obrad Biura Politycznego KC PZPR. Zadania programu w dziedzinie usług i rozwoju produkcji rynkowej i rzemiosła w ujęciu wartościowym zostały w okresie 5 mies. br. wykonane. W świetle wysokich dochodów pieniężnych ludności, jak również rosnących potrzeb, postęp ten nie jest jednak zadowalający; nie zarysowały się bowiem poważniejsze zmiany jakościowe w działalności wszystkich gestorów usług.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W rzemiośle zarejestrowano m. in. przyrost 3,5 tys. zakładów budowlanych, zaledwie 160 zakładów spożywczych. Ponieważ działalność większości zakładów budowlanych koncentrowała się na świadczeniach na rzecz gospodarki uspołecznionej, rząd podjął decyzję, które mają zmienić ten stan rzeczy. Ponadto rząd pracuje aktualnie nad wydaniem karty praw i obowiązków rzemieślnika, nad uchwałą o rzemiosłach artystycznych, zagospodarowaniem surowców i materiałów odpadowych oraz nad zasadami kredytowania zakładów otwieranych przez czeladników w szkolonym rzemiośle. Kładzie się również nacisk na harmonijny rozwój rzemiosła w województwach.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Pilnym zadaniem zarówno do końca br. jak też w toku przygotowań do realizacji planu usług w 1978 r. jest zapewnianie usługom warunków rozwoju. Konieczne jest podniesienie sprawności służb techniczno-ekonomicznych we wszystkich pionach usług. Równie pilna jest poprawa zaopatrzenia w surowce i materiały zarówno ze źródeł centralnych, jak i terenowych. Za podstawowe mierniki postępu w usługach uznać należy przede wszystkim: rozwój zasięgu wykonywanych świadczeń, jak też wzrost zatrudnienia w sferze usług. Kolejne elementy rzutujące na usprawnienie organizacji w sferze usług, to prace nad racjonalnym modelem organizacji usług w gminach, miastach i województwach; ustalenie hierarchii potrzeb i kompleksowe rozwiązywanie spraw najpilniejszych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Na szersze omówienie zasługuje sprawa realizacji uchwały 87/77 Rady Ministrów dotyczącej robót i dostaw materiałów na rzecz gospodarki uspołecznionej. Zgodnie z tą uchwałą, rzemiosło powinno koncentrować się na obsłudze ludności, a nie wykonywać w szerokim zakresie zleceń na rzecz instytucji. Trzeba jednak czasu, aby bez zakłóceń tę działalność wyprofilować. Tymczasem przystąpiono do realizacji postanowień uchwały natychmiast, co spowodowało m. in. blokadę wypłat za prace już wykonane.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Należy postulować, by w przyszłości decyzje wykraczające poza ustalenia programu rządowego były konsultowane z Komisją. Komisja zobowiązuje zainteresowane resorty do składowania informacji zaznajamiających z podstawowymi trudnościami w realizacji rządowego programu rozwoju usług. Ponadto Komisja zwraca uwagę gestorów usług na potrzebę dynamicznego działania, które prowadzić powinno do przekraczania zadań usług doskonalenia struktur organizacyjno-ekonomicznych. Kontynuując problematykę programu rządowego, Komisja podejmie w najbliższym czasie temat: zatrudnienie i kadry dla usług.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMieczysławMarynowicz">Realizacja uchwały Rady Ministrów Nr 87 spowodowała wiele perturbacji w działalności zakładów rzemieślniczych. Narodowy Bank Polski wstrzymał bowiem wypłaty za prace wykonane przez rzemiosło na zlecenia jednostek uspołecznionych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMieczysławMarynowicz">Hamująco na rozwój inwestycji rzemieślniczych wpływają ograniczone możliwości kredytowe. Ocenia się, że w tym roku wysokość udzielonych rzemiosłu kredytów wynosi ok. 60 proc. zapotrzebowania. Kolejnym utrudnieniem w rozwoju usług jest deficyt materiałów i surowców. Nie w pełni realizowane są nawet przydziały materiałowe z rozdzielnika centralnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZbigniewKomender">Do szerokiej problematyki usługowej wrócić należy przy omawianiu projektu planu na 1978 r. Obecnie dyskusja na ten temat jest ograniczona ze względu na niepełne dane dotyczące wykonania planu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Dalszą dyskusję na temat usług podjąć należy przy omawianiu projektu planu na 1978 r. Wówczas na uwypuklenie będą zasługiwały m.in. problemy inwestycyjne, a także sprawy związane z lepszym wyposażeniem zakładów usługowych w maszyny i urządzenia. Szerszego omówienia w porozumieniu z resortom gospodarki materiałowej wymaga sprawa zaopatrzenia usług w materiały i surowce. Przy brakach materiałów występuje bowiem równolegle niepełne zagospodarowanie niektórych. Rozwijać także należy przetwórstwo i uszlachetnianie wielu surowców, aby stały się one pełnowartościowym źródłem zaopatrzenia dla warsztatów rzemieślniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEdwardWiśniewski">Informacje zaczerpnięte w terenie mówią, że w związku z ograniczeniem frontu robót inwestycyjnych w przyszłym roku nie przystąpi się do budowy wielu planowanych obiektów. Tymczasem rządowy program rozwoju usług określa ile i jakich warsztatów usługowych powinno się wybudować.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEdwardWiśniewski">Realizacja uchwały Rady Ministrów Nr 87 przyniosła wiele zakłóceń w działalności rzemieślniczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełCzesławWilczyński">Pilną potrzebą jest poprawa wyposażenia warsztatów rzemieślniczych w urządzenia i narzędzia. Stąd mały zakres wykonywanych świadczeń i długie terminy robót, a także nieodpowiednia jakość prac. Należy się zastanowić nad tym czy przerzuty materiałów i surowców między województwami nie przyczyniły by się do poprawy zaopatrzenia usług.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Prezydium Komisji przygotuje w oparciu o przebieg posiedzenia. Wnioski w sprawie rozwoju usług staną się one podstawą rozważań na ten temat przy dyskusji nad planem na 1978 r.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W kolejnym punkcie Komisja rozpatrzyła aktualny stan skupu, zagospodarowania i zaopatrzenia rynku w owoce i warzywa. Informacje opracowane przez resorty otrzymali posłowie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Z informacji wynika, że według danych spisu rolnego w 1976 r. powierzchnia upraw ogrodniczych wynosiła 574 tys. ha, co stanowi 1,8 proc. użytków rolnych. Zebrano 3,8 mln ton warzyw i 1,8 mln ton owoców. Wartość produkcji ogrodniczej w cenach bieżących osiągnęła ca 40 mld zł, tj. 11 proc. wartości produkcji roślinnej.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Prawie cała produkcja owoców i warzyw pochodzi z gospodarstw indywidualnych, a oddziaływanie na jej wielkość i strukturę gatunkową odbywa się w drodze kontraktacji wieloletniej oraz odpowiedniej polityki cen.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Skup produktów ogrodniczych prowadzą wojewódzkie spółdzielnie ogrodnicze i gminne spółdzielnie zrzeszone w CZSR „Samopomoc Chłopska” oraz zakłady państwowego przemysłu owocowo-warzywnego i chłodniczego w rejonach przydzielonych im baz surowcowych. Jednostki handlu detalicznego, przemysłu gastronomicznego i żywienia zbiorowego prowadzą skup wyłącznie na uzupełnienie dostaw realizowanych przez spółdzielczość rolniczą.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Sprzedać hurtową na zaopatrzenie rynku i przemysłu oraz na eksport prowadzą głównie wojewódzkie spółdzielnie ogrodnicze sprzedaż detaliczną prowadzą spółdzielnie spożywców zrzeszone w CZS „Społem” oraz wojewódzkie spółdzielnie ogrodnicze i gminne spółdzielnie zrzeszone w CZSR. Ponadto niektóre przedsiębiorstwa PGR i spółdzielnie produkcyjne, specjalizujące się w produkcji ogrodniczej, prowadzą własne sklepy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W sferze skupu i obrotu detalicznego działa również koncesjonowany handel prywatny oraz handel targowiskowy. Ceny owoców i warzyw, różnicowane czasowo i terytorialnie w zależności od podaży i popytu, ustalają w oparciu o wytyczne CZSR wojewódzkie spółdzielnie ogrodnicze w porozumieniu z innymi uczestnikami obrotu.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Uspołeczniony skup warzyw zwiększył się w 1976 r. o 15 proc. w stosunku do r. 1970, a owoców o 98 proc. Ilościowo łączny skup warzyw i owoców wzrósł o 627 tys. ton tj. o 30 proc., w tym w spółdzielczości rolniczej o 439 tys. ton, przy ustabilizowanym wskaźniku udziału (około 80 proc.) w skupie ogółem w poszczególnych latach. Natomiast skup własny CZSS „Społem” ma tendencją malejącą, zgodnie z przyjętą zasadą specjalizacji poszczególnych uczestników obrotu w skupie, sprzedaży hurtowej i sprzedaży detalicznej produktów ogrodniczych.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W celu zabezpieczenia realizacji skupu w roku bieżącym organizacje gospodarcze zakontraktowały 1.430 tys. ton warzyw i 640 tys. ton owoców (bez jabłek przemysłowych), co stanowi łącznie 2,070 tys. ton, tj. o 214 tys. ton więcej niż w noku ubiegłym oraz podjęły szereg środków zapewniających sprawne przeprowadzenie skupu.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Łączny skup owoców w roku bieżącym w skali branży szacuje się na około 850 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Z informacji terenowych wynika, że stan upraw warzyw korzeniowych i kapusty jest zadowalający. Straty spowodowane sierpniowymi opadami wystąpiły głównie na plantacjach pomidorów i ogórków. Częściowo pogorszyła się jakość cebuli. Ocenia się, że skup warzyw w roku bieżącym wyniesie ok. 1.100 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Skup ziemniaków wczesnych będzie nieco niższy niż w roku ubiegłym, ponieważ ciągłe opady deszczu w IX połowie sierpnia uniemożliwiły wykopki wielu rejonach kraju i zahamowały dostawy do punktów skupu. Skup pokrywa jednak w pełni zapotrzebowanie rynkowe.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Przy aktualnym szacunku skupu przewiduje się, że jesienny skup warzyw i owoców zapewni pełne pokrycie bieżących potrzeb rynku oraz zgromadzenie zwiększonych w stosunku do wykonania w roku ubiegłym rezerw zimowych.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Szacuje się, że eksport świeżych warzyw i owoców w roku bieżącym w porównaniu z wykonaniem w roku 1976 wyniesie 65 tys. t. Do dnia 31 sierpnia wyeksportowano 27 tys. warzyw, w tym 25 tys. ton cebuli oraz 32 tys. ton owoców, w tym 21 tys. ton jabłek i 6 tys. ton truskawek. Dalszy eksport warzyw i jabłek będzie prowadzony po pokryciu potrzeb rynku krajowego.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Zwiększony w bieżącym roku skup pozwolił na wzrost zużycia w I półroczu w gastronomii CZSS „Społem” warzyw o około 14 proc., a owoców o około 18 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrost zużycia warzyw i owoców wystąpił również w pokładach gastronomicznych prowadzonych przez spółdzielczość rolniczą. Systematyczny z roku na rok wzrost zużycia produktów ogrodniczych jest wynikiem całego zespołu działań intensyfikacyjnych. W działaniu tym zasadniczą rolę odgrywa instruktaż technologicznych dzięki któremu rozszerzony został asortyment potraw z użyciem warzyw i owoców, liczne konkursy sprzyjają rozwijaniu inicjatywy pracowników gastronomii.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Nie bez znaczenia jest także oddziaływanie gastronomii na ogólny wzrost spożycia warzyw i owoców. Tak np. powszechne wprowadzenie, zwłaszcza w stołówkach, surówek z warzyw przyczynia się, do ich szerokiego już dziś stosowania również w gospodarstwach domowych.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W kształtowaniu poziomu cen skupu i cen detalicznych owoców i warzyw są stosowane następujące główne zasady: - centralne ustalanie limitów cen skupu i cen detalicznych ważniejszych gatunków owoców i warzyw w celu niedopuszczenia do nadmiernych rozpiętości między cenami skupu i detalu oraz różnic międzyregionalnych;</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">- utrzymywanie cen stabilnych w okresie głównej podaży masowych gatunków sezonowych;</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">- utrzymanie w okresie gromadzenia rezerw stabilnych cen podstawowych gatunków warzyw, tj. cebuli, kapusty, marchwi i buraków oraz cen jabłek.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost gromadzonych rezerw zimowych produktów ogrodniczych i ziemniaków jadalnych. Podstawowa część rezerw warzyw, jabłek i ziemniaków jadalnych zostanie zgromadzona przez uspołecznione organizacje handlu, głównie przez spółdzielczość rolniczą. Część rezerw będzie zabezpieczona umownie w państwowych gospodarstwach rolnych, rolniczych spółdzielniach produkcyjnych oraz u producentów indywidualnych, w ramach aneksu do umów kontraktacyjnych. Ze względu na niedostateczną liczbę i pojemność przechowalni przeważająca masa rezerw warzyw i ziemniaków będzie zgromadzona w kopcach. Gromadzenie rezerw zostanie zakończone do 30 listopada.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Realizują ustalenia XV Plenum KC PZPR oraz decyzje władz państwowych w państwowych w sprawie zwiększenia produkcji oraz [słowo nieczytelne w pliku PDF] warzyw i owoców, w planach organizacji spółdzielczych został założony znaczny [słowo nieczytelne w pliku PDF] produktów ogrodniczych na rynek.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Wykonanie tych zadań wymaga dalszego przyspieszenia rozwoju produkcji warzyw szklarniowych i pod folią, wczesnych warzyw gruntowych, owoców jagodowych, czereśni oraz odmian wczesnych jabłek. Konieczne jest zwiększenie nakładów inwestycyjnych na budowę przechowalni i magazynów, rozbudowę i modernizację sieci detalicznej oraz na zakup środków transportu samochodowego, w tym chłodniczego i dostawczego.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Istotne znaczenie będzie mieć także stworzenie odpowiednich bodźców materialnych, niezbędnych dla powiększenia już obecnie niewystarczającej obsady detalicznej, a szczególnie sezonowych punktów sprzedaży owoców i warzyw.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Koreferat przedstawiła poseł Barbara Koziej-Żukowa (SD), uczestnicząca w pracach zespołu, w skład którego wchodzili posłowie: Eugenia Kempara (PZPR), Zenon Komender (bezp „PAX”) i Stanisław Wachowski (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Zespół wizytował w dniach 20 i 21 bieżącego miesiąca w woj. stołeczne warszawskie i radomskie. Do opracowania koreferatu służyły ponadto materiały zebrane przez posłów Mieczysława Malinowicza (SD) - z Gdańska, Edwarda Wiśniewskiego z Nowego Sącza oraz posłów: Krystynę Franiak (PZPR), Czesława Słówka (ZSL) i Stanisława Wróbla (PZPR) - z woj. szczecińskiego.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Województwa stołeczne warszawskie i radomskie są do rejony największej w kraju produkcji warzyw i owoców. Uprawy ogrodnicze w woj. stołecznym zajmują około 29 tys. a, tj. na 17 proc. ogólnego areału gruntów ornych, a wydajność z ha -z uwagi na wysokiej klasy system upraw - jest najwyższa w kraju. Podobnie w województwie radomskim, na terenie którego znajduje się 12 proc. powierzchni polskich sadów i z którego pochodzi 20 proc. krajowej produkcji owoców - szczególnie jabłek.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Jeśli chodzi o owoce zdatne do przechowywania, to: zbiory gruszek w tym roku są nieco lepsze niż w roku ubiegłym, a śliwek - gorsze. Jabłek jesiennych będzie więcej niż w zeszłym roku, natomiast późnych, zimowych trochę mniej. Ponieważ powierzchnia sadów wzrosła w stosunku do roku ubiegłego ogółem, owoców nie będzie w tym roku mniej aniżeli w ubiegłym sezonie. Podobnie z warzywami. Szczególnie warzywa tzw. korzeniowe (marchew, buraki, selery, pory) obrodziły i są dobre. To samo dotyczy cebuli. Najgorsza jest sytuacja z pomidorami, którym zaszkodziły deszcze i zaraza ziemniaczana.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W woj. radomskim sieć punktów skupu jest w zasadzie przygotowana do sezonu i wykonuje przewidziane planem zadania. Np. plan skupu gruszek w woj. radomskim obejmuje 3,5 tys. ton, a skupiono już 3.546 ton. Plan skupu jabłek ustalono na 120 tys. ton; a do końca sierpnia skupiono 46 tys. ton. Obecnie skup nabiera pełnego tempa. W woj. nowosądeckim w ciągu 8 miesięcy br. wykonano 53 proc. planu skupu warzyw i 21 proc. planu skupu owoców. Tu sieć punktu skupu jest niedostateczna ze względu na ciasnotę i brak powierzchni składowo-manipulacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W bardzo złych warunkach pracuje przerzutowy punkt warzyw w Warszawie przy ul. Ordona, gdzie odbywa się załadunek towaru na Śląsk. Punkt przesyła dziennie 25 do 28 tys. ton towaru. Największe w woj. stołecznym i w kraju hurtownie warzywnicza w Ożarowie należąca do WSO w Błoniu odbiera dziennie od producentów 60 ton warzyw, a w szczycie ta ilość dochodzi do 150–200 ton. Magazyn natomiast może pomieścić jednorazowo zaledwie 30 ton, co uniemożliwia gromadzenie towaru. Złe są warunki również w bazie magazynowej WSOP w Szczecinie, która przygotowuje towar na rynek i na eksport. Równocześnie części powierzchni magazynowej nie wykorzystuje się z powodu braku wózków wysokiego podnoszenia. W podobnie niekorzystnej sytuacji jest magazyn w Piastowie. Natomiast znacznie lepsze warunki pracy ma punkt w Płechocinie.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Generalnie biorąc sprawną organizację działalności (tj. przyjmowanie, sortowanie i przygotowywania towaru) utrudnia brak mechanizacji, a więc transporterów, sortownie, wózków wysokiego i niskiego podnoszenia, automatów wagonowych, paczkarek itp.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Dotkliwą niedostatki mają miejsce w przechowalnictwie warzyw, ziemniaków i owoców. W woj. szczecińskim np. przechowalnie ziemniaków są przestarzałymi ziemiankami - bez możliwości mechanizacji. Ze względu na brak właściwych pomieszczeń przechowywane tu płody rolne narażone są na zepsucie. Ocenia się, że w woj. szczecińskim straty ziemniaków wynoszą 25 proc. Niewystarczająca jest baza przechowalni także w woj. stołecznym. Część rezerw zimowych ziemniaków i warzyw będzie przechowywane w kopcach. Stąd konieczność pilnych inwestycji, które niestety nie zapowiadają się pomyślnie, mimo umieszczenia tych przedsięwzięć w planach inwestycyjnych. Duże są potrzeby w zakresie przechowalnictwa owoców w woj. radomskim. W rejonie grójecko-wareckim powinno się przechować ok.65 tys. ton owoców, natomiast pojemność wszystkich przechowalni uspołecznionych, a także pomieszczeń u rolników indywidualnych wynosi łącznie około 41 tys. ton. Tak więc część rezerw zimowych warzyw (6,5 tys. ton) przechowuje się w kopcach. Podobne problemy odczuwają organizatorzy obrotu warzywami i owocami w woj. nowosądeckim.</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W woj. szczecińskim - jak wynika z oceny zespołu poselskiego - zaopatrzenie rynku w warzywa uległo zdecydowanej poprawie, choć do końca lipca występowały tu braki i przerwy, w sprzedaży pomidorów, ogórków, kalafiorów i wczesnych truskawek. Tych warzyw i owoców brak było także w woj. nowosądeckim. W woj. stołecznym stan zaopatrzenia zielonego rynku był dość zróżnicowany. Część placówek handlowych posiada na ogół pełny wybór towaru, a spora część nie dysponuje należytym wyborem. Jest też sporo zastrzeżeń co do jakości. Sprawę w tym zakresie pogarsza anonimowość dostawców. Z tego względu uzasadnione jest tworzenie sklepów patronackich.</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Jeśli chodzi o rezerwy zimowe, to w Szczecinie przewiduje się zgromadzenie 11 tys. ton warzyw, 2,8 tys. ton owoców oraz 16,3 tys. ton ziemniaków. W woj. stołecznym wielkości te wynoszą: warzywa 13,3 tys. ton, owoce - 6,2 tys. ton oraz ziemniaków - 43,4 tys. ton. W woj. radomskim na zimowe rezerwy ma być zgromadzone 7,6 tys. ton warzyw, 2 tys. ton jabłek i 5,6 tys. ton ziemniaków.</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Dla należytego zaopatrzenia krajowego rynku niezbędne jest dokonywanie przerzutów zielonego towaru. I tak, woj. warszawskie zasila warzywami głównie woj.: katowickie, szczecińskie, białostockie i gdańskie. Podobnie wyglądają przerzuty owoców z woj. radomskiego. Woj. nowosądeckie jest z kolei „eksporterem” śliwek oraz ogórków szklarniowych. W woj. stołecznym bez większych awarii kursuje tylko jeden tzw. „zielony pociąg” w relacji Warszawa-Katowice (do 15 września każdego roku). Natomiast inne transporty kolejowe trwają znacznie dłużej. Czas dostaw wynosi od 3 do 6 dni, co - rzecz jasna - bardzo obniża jakość towaru. Nie sprzyja również sprawnemu obrotowi zarządzenie ministra komunikacji zabraniające ekspediowania jednorazowo mniej niż 5 wagonów. Wielu odbiorcom w mniejszych miastach wystarcza 1 wagon warzyw i owoców raz w tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-7.34" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W woj. radomskim transportem kolejowym przewozi się połowę płodów ogrodniczych, a druga połowa dowożona jest samochodami, co zapewnia lepsze warunki dostaw. Niestety, powszechnie się stwierdza, że kierowcy i konwojenci PKS za mało interesują się przewozowym towarem, który w transporcie i załadunku wymaga dużej troski.</u>
          <u xml:id="u-7.35" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">W woj. szczecińskim są warunki do rozszerzania upraw warzyw gruntowych w PGR-ach i te możliwości powinno się szerzej wykorzystywać, aby m. in. doprowadzić do zmniejszenia przerzutów zielonego towaru. Powiększenie upraw utrudniają niestety stałe konflikty Z WSOP na temat cen i marż. Aktualnie WSOP przy niektórych warzywach żąda do 55 proc. marży detalicznej, to jest powodem wypowiadania umów na dostawy. Rozwiązanie tego problemu wymaga decyzji władz centralnych. Słuszne byłoby stałe sterowanie polityką cen, aby zapewnić opłacalność produkcji w gospodarstwach wielotowarowych, jak również w okresach dużego urodzaju.</u>
          <u xml:id="u-7.36" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Mimo formalnej integracji spółdzielczości wiejskiej, w terenowej działalności tej organizacji nie nastąpił jeszcze właściwy podział zadań w zakresie skupu warzyw i owoców. Spełniają te funkcje i spółdzielnie ogrodnicze i gminne spółdzielnie „Samopomoc Chłopska”. Rozbieżności w decyzjach, wzajemne podważanie poczynań itp. sprzyjają niezdrowej rywalizacji. Rolnicy i sadownicy zwracają uwagę na zdarzające się przypadki niewłaściwego postępowania niektórych kierowników punktów skupu. Pobieranie prowizji od zakupów, obniżanie klasy dostaw, nie przyjmowanie nadwyżek towarowych - to powody konfliktów i niezadowolenia. Przyznać natomiast należy, że wkład pracy personelu punktów skupu i umiejętności organizatorskie w trudnych warunkach pracy zasługują na uznanie. Podkomisja wyraża przeto pogląd, że praca kierowników punktów skupu powinna być generalnie i wszechstronnie oceniona. Trzeba też widzieć konieczność takich zmian w zasadach ich wynagrodzenia, które by prowadziły do lepszej współpracy z producentami i zwiększenia dostaw.</u>
          <u xml:id="u-7.37" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Należy zwrócić również uwagę na potrzebę zróżnicowania cen w skupie różnorodnych upraw. Oto jeden z przykładów. Marchew o wysokiej zawartości soli mineralnych i soku jest mniej wydajna w uprawie, a jej cena prawie jednakowa z ceną marchwi typu pastewnego. Dlatego preferuje się uprawę gorszego gatunku.</u>
          <u xml:id="u-7.38" who="#PrzewodniczącaobradomposełJadwigaBiernat">Dla uzyskania lepszych rezultatów, a także stabilizacji dostaw na rynku warzywno-owocowym niezbędne jest likwidowanie nieużytków sadowniczych, z czym wiążę się konieczność zabezpieczenia ciężkiego sprzętu. Niezbędne jest też wyposażenie w specjalistyczny sprzęt ogrodniczy oraz szczególnie pilna budowa przechowalni, jak też rozwiązanie problemów transportu. Unormowania wymaga wiele spraw natury organizacyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAdolfJakubowicz">Prawidłowy rozwój produkcji warzywniczej i sadowniczej komplikuje niejednolita organizacja kontraktacji i skupu tej produkcji. Kontraktacją warzyw i owoców zajmuje się wielu kontrahentów m. in. gminne spółdzielnie „Samopomoc Chłopska”, spółdzielnie ogrodnicze, zakłady przetwórstwa warzywno-owocowego. Poszczególni kontrahenci nie są zainteresowani inwestowaniem, toteż skup warzyw i owoców odbywa się często w warunkach prymitywnych. Posłowie mieli możność w czasie swojej wizytacji oglądać takie właśnie znajdujące się w szopach i drewnianych budkach, źle wyposażone, bez żadnego zaplecza punkty skupu.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAdolfJakubowicz">Brak specjalistycznego transportu przedłuża czas przewozu warzyw i owoców do większych aglomeracji miejskich. Docierają one z reguły niezbyt świeże, w gorszym gatunku. Mamy wyspecjalizowany pion spółdzielczości ogrodniczej i wydaje się, że właśnie on powinien prowadzić całokształt spraw związanych z kontraktacją, skupem 1 rozprowadzaniem masy towarowej warzyw i owoców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKrystynaFraniak">Na terenie poszczególnych województw brak jest przechowalni ziemniaków. W zbyt dużej mierze jeszcze przechowujemy ziemniaki tradycyjnym sposobem w kopcach, co przyczynia się do wielu strat. W okresie zimowym nie można wydobywać ziemniaków z kopców aż do momentu rozmrożenia, co powoduje okresowe zmniejszenie dostaw na rynek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełEugeniaKempara">Przewóz warzyw i owoców dokonywany jest głównie koleją. Znacznie szybciej można by było dokonywać przerzutów warzyw transportem samochodowym, jest on jednak znacznie droższy. Należałoby jednak rozważyć czy niższe koszty transportu kolegą rekompensują straty, jakie ponosimy wskutek obniżenia jakości produktów w czasie długiego transportu.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełEugeniaKempara">W wyniku reorganizacji handlu wyodrębniono transport wiejski. Gminne spółdzielnie nie zawsze dysponują specjalistycznymi samochodami dla przewozu niektórych produktów rolnych, m. in. właśnie warzyw i owoców. Często transport tych produktów odbywa się samochodami, które poprzednio przewoziły materiały budowlane i nie były oczyszczone przed przeznaczeniem ich na inne cele. Problem racjonalnego wykorzystania transportu specjalistycznego wymaga generalnego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełEugeniaKempara">Duże znaczenie dla zapewnienia rytmicznych dostaw na rynek warzyw i owoców ma właściwa rozbudowa przechowalni. Uspołecznione przedsiębiorstwa skupu warzyw i owoców nie inwestują w tym zakresie w dostatecznej mierze. Natomiast w toku prowadzonych wizytacji posłowie mieli możność stwierdzić podejmowanie takich nawet dużych inwestycji przez prywatnych producentów. Producenci ci zatem w pewnym okresie zaczynają dyktować ceny rynkowe. Nie jest to zjawisko dobre.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełEugeniaKempara">Słusznie zwracano uwagę na konieczność podjęcia zasadniczych decyzji w sprawie integracji poszczególnych pionów, zwłaszcza na najniższym szczeblu, zajmujących się obrotem warzywami i owocami. W tym zakresie nie ma dotychczas jednolitej koncepcji organizacyjnej. Zajmować się tym powinien wyspecjalizowany pion spółdzielczości ogrodniczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławWachowski">Na terenach, gdzie znajdują się duże zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego kontraktacja prowadzona jest przez te zakłady bezpośrednio u poszczególnych producentów owoców i warzyw. Zasięg jej jest niejednokrotnie dosyć rozległy. Wpływa to na pogorszenie zaopatrzenia w warzywa i owoce miejscowej ludności. Ponadto producenci warzyw i owoców skarżą się, że zakłady przemysłowe nie zawsze wywiązują się ze swoich zobowiązań, zwłaszcza w latach dużego urodzaju. W okresach natomiast zmniejszonej podaży oferują większe ceny skupu niż inni kontrahenci skupujący na zaopatrzenie rynku wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełStanisławWachowski">Jak już podkreślano w dyskusji wiele punktów skupu pracuje w bardzo trudnych warunkach, bez odpowiedniego zaplecza technicznego i magazynowego. Jeżeli weźmiemy jeszcze pod uwagę występujące trudności w transporcie, to niejednokrotnie spotykamy się z tym, że rolnicy, dostawcy warzyw i owoców do punktów skupu muszą oczekiwać przez wiele godzin na odbiór swoich produktów. Często jest to wywołane tym, że czeka się na podstawienie wagonów.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełStanisławWachowski">Popierać należy ideę tworzenia tzw. sklepów patronackich; oferują one z reguły towar nieuszkodzony i świeży.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełStanisławWachowski">Wiele krytycznych uwag w czasie wizytacji zgłaszano na temat wysokości cen detalicznych warzyw i owoców; są one zbyt wysokie w stosunku do cen skupu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełLidiaWołowiec">Niedobór w zaopatrzeniu w warzywa i owoce występuje na wielu terenach naszego kraju. Ponadto asortyment oferowanych na rynek warzyw jest nadal zbyt szczupły. Szybciej rozwijać należy produkcję nowych jarzyn. Niektóre asortymenty przyjęły się już na rynku i tylko trzeba zapewnić ich rytmiczne dostawy.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełLidiaWołowiec">Poseł Janina Waśniowska (ZSL) poruszyła problem przechowalnictwa ziemniaków. Niezbędne jest podjęcie inwestycji w tym zakresie. Rozbudowa ziemniaczarek zrekompensuje się na pewno w szybkim okresie czasu m. in. poprzez zmniejszenie ubytków kopcach.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełLidiaWołowiec">W związku z trudnościami występującymi w magazynowaniu niektórych warzyw podejmuje się szeroko akcji przechowywania i zakwaszania niektórych warzyw u producentów, czy też w poszczególnych gminnych spółdzielniach w rejonach większych aglomeracji miejskich.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełLidiaWołowiec">Na terenie kraju występują zbyt duże rozbieżności w cenach warzyw i owoców. Obecnie ceny śliwek wahają się w zależności od terenu od 5 do 11 zł, spowodowane to jest rozmiarem upraw i urodzajów na poszczególnych terenach. Należałoby sprawniej dokonywać przerzutów z terenów o zwiększonej podaży, ażeby w ten sposób zapobiec różnicom cen detalicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełZenonKomender">Mamy już kilka wyspecjalizowanych okręgów warzyw i owoców. Należy je utrzymać, ale równocześnie dążyć trzeba do rozwijania produkcji w sposób możliwie równomierny na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełZenonKomender">Ideałem byłoby, ażebyśmy mogli dostarczać taki towar jak warzywa i owoce bezpośrednio od producenta do sklepów detalicznych. W każdym razie trzeba robić wszystko, ażeby drogę pomiędzy producentem a konsumentem możliwie skrócić.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełZenonKomender">W programie żywnościowym problem rozwoju produkcji warzywno-owocowej powinien znaleźć poczesne miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanKoszalski">Na terenie niektórych małych miast stosunkowo duża jest podaż warzyw i owoców od miejscowych działkowiczów. Spółdzielnie ogrodnicze skupują od nich tylko taką część, jaka jest niezbędna im do przerobu. Nie zawsze troszczą się o właściwe zagospodarowanie całej oferowanej masy towarowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Browar w Warce dysponuje, dziennie 60 tonami wytłoczyn jęczmienia. Podobno, ta ilość wystarczyłaby na wykarmienie 3 tys. sztuk bydła, wytłoczyny te są kupowane indywidualnych odbiorców, nie zawsze na pasze dla bydła. Czy nie należałoby zapewnić właściwego zagospodarowania tej cennej paszy.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Więcej uwagi poświęcić trzeba zapewnieniu rytmicznych dostaw warzyw i owoców na rynek wewnętrzny. W tej chwili szeroko prowadzona jest akcja zaopatrywania ludności na okres zimowy w warzywa i owoce za pośrednictwem zakładów pracy, trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że ta forma zaopatrzenia może mieć tylko pewne określone ramy. Nie jesteśmy przygotowani do tego, ażeby w mieszkaniach przechowywać większe ilości tych produktów. Toteż należałoby gromadzić odpowiednie zapasana poszczególnych terenach i co pewien czas wznawiać taką właśnie akcję zaopatrywania ludności w większe partie warzyw i owoców po niższych cenach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełZbigniewRudnicki">Uznaliśmy za fakt bezsporny, że zorganizowanie szybkiego odbioru produktów rolnych od producenta powinno być coraz szerzej stosowane.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełZbigniewRudnicki">W informacji resortu mówi się, że odbiór ten będzie rozszerzany w miarę otrzymywania większej ilości środków transportu specjalistycznego przez organizacje zajmujące się skupem produktów rolnych. W jakim okresie czasu spodziewać się można rozwiązania tego problemu? Nie jest przekonywujący argument, że dlaczego przewozimy warzywa i owoce transportem kolejowym, gdyż jest on tańszy. Gdybyśmy tak rozumowali to jeszcze tańszy jest transport rzeczny, tylko w jakim stanie docierały by wtedy warzywa i owoce do konsumenta. Wydaje się, że nie ma szans na szybką poprawę w zakresie dostaw transportu specjalistycznego i dlatego drogą poprawy zaopatrzenia w warzywa i owoce zwłaszcza ludności większych aglomeracji miejskich będzie rozwój tej produkcji na obrzeżach większych miast. Te miasta, które w odpowiednim czasie rozumiały tę potrzebę i podjęły odpowiednie inwestycje nie odczuwają trudności w zaopatrzeniu.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełZbigniewRudnicki">Istotny wpływ na jakość warzyw i owoców ma właściwe ich przechowywanie. Dlaczego na bazarach i w prywatnych budkach otrzymujemy warzywa świeże i czyste. Czy również i w sklepach nie można ich przechowywać w odpowiednich pojemnikach. Trzeba tylko ustalić jakie to mają być naczynia i poinstruować w jakiej ilości wody mogą być przechowywane poszczególne gatunki warzyw.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełZbigniewRudnicki">Uregulowania wymaga również problem elastycznego dokonywania przecen jarzyn i owoców, czy takimi możliwościami dysponuje, obecnie nasz handel detaliczny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełEdwardWiśniewski">Jeszcze przed dokonaniem reorganizacji administracji terenowej obowiązywał przepis zabraniający prywatnym handlarzom zaopatrywania się w warzywa i owoce poza terenem województwa. Ponieważ teraz granice województw zostały poważnie zmniejszone zarządzenie to nie wytrzymuje próby życia.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełEdwardWiśniewski">Wiceprezes CZRS „Samopomoc Chłopska” Tadeusz Kaliński ustosunkowując się do głosów w dyskusji stwierdził, że poważniejszej poprawy w zaopatrzeniu w warzywa i owoce należy spodziewać się wtedy, gdy zwiększy się sieć gospodarstw wielkotowarowych. Wielkie zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego mają uprawnienia do bezpośredniego kontraktowania u producentów warzyw i owoców. Zasięg kontraktacji obejmuje niejednokrotnie rejon 20 do 50 km wokół zakładu produkcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełEdwardWiśniewski">Odpowiednie zarządzenie Rady Ministrów reguluje całokształt spraw związanych z kontraktacją, skupem i dystrybucją warzyw i owoców. Główny ciężar spoczywa na spółdzielczości ogrodniczej i zakładach przetwórczych. Wydaje się, że decyzje te są słuszne i pozwalają na uniknięcie marnotrawstwa tej cennej masy towarowej.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełEdwardWiśniewski">I tak np. w toku bieżącym dzięki temu, że dysponowaliśmy odpowiednim potencjałem przetwórczym mogliśmy zabezpieczyć przerób pomidorów i śliwek, które nie mogłyby być przechowywane w okresie zimowym z uwagi na ich niższy jakość.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełEdwardWiśniewski">Centralny Związek Spółdzielczości Ogrodniczej reguluje całokształt spraw związanych z ustaleniem cen warzyw i owoców. Wyznacza się tzw. ceny maksymalne i minimalne, co pozwala na uniknięcie zbyt dużych wahań, cen w poszczególnych rejonach kraju. Niedostateczna podaż specjalistycznych maszyn dla produkcji ogrodniczej utrudnia rozwój większych gospodarstw ogrodniczych oraz rozszerzanie tych upraw w państwowych gospodarstwach rolnych i spółdzielniach rolniczych. Ogólnie jednak należy stwierdzić, że koszt produkcji warzyw i owoców jest coraz wyższy. Marże handlowe nie są zbyt wysokie, a średni zysk waha się w granicach 1,5–1,6 proc. Wzrost cen spowodowany jest przede wszystkim wzrostem kosztów obrotu warzywami i owocami, w tym opakowań i transportu.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełEdwardWiśniewski">Nadal niewystarczające są nakłady na rozbudowę ziemia czarni. Stosowany szeroka system tzw. kopcowania powoduje poważne straty.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełEdwardWiśniewski">Prezydium Rządu poświęca wiele uwagi problemom zaopatrzenia rynku wewnętrznego, w tym również sprawie zaopatrzenia ludności w warzywa i owoce roku bieżącym poważnie zwiększono wielkość masy towarowej i przeznaczonej na rynek wewnętrzny, staramy się utrzymywać stabilną politykę cen. Możliwe to było dzięki gromadzeniu odpowiednich zapasów, pozwoliło to również na znaczną poprawę zaopatrzenia ludności w te produkty rolne w okresie późno-wiosennym.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełEdwardWiśniewski">Gromadzenie większych rezerw utrudnione jest przez występujące niedobory w bazie przechowalniczej. Braki te łagodzi się poprzez utrzymywanie tzw. rezerw umownych w gospodarstwach indywidualnych i niektórych organizacjach spółdzielczych. W najbliższym czasie przewiduje się budowę dużych przechowalni ziemniaków w Warszawie i Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełEdwardWiśniewski">W miarę możliwości staramy się przyspieszać transport warzyw i owoców poprzez coraz szersze stosowanie transportu samochodowego.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PosełEdwardWiśniewski">Występują jednak duże niedobory taboru samochodowego oraz części zamiennych i ogumienia.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełEdwardWiśniewski">Dąży się do integracji działalności w zakresie kontraktacji i skupu warzyw i owoców. Na poszczególnych terenach wyznaczane są rejony działania dla poszczególnych organizacji spółdzielczych. W najbliższym okresie czasu powinna w. tym zakresie wystąpić istotna poprawa.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PosełEdwardWiśniewski">Nadal niedostateczna jest podaż nowych gatunków warzyw na rynku wewnętrznym. Związek Spółdzielni Ogrodniczych ma opracowany program w tym zakresie dla poszczególnych województw.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PosełEdwardWiśniewski">Podejmować się będzie działania na rzecz poprawy warunków skupu i sprzedaży detalicznej warzyw i owoców. Zdajemy sobie sprawę, że jeszcze sieć sklepów uspołecznionych nie jest dostateczna, nie posiadają one właściwego zaplecza dla magazynowania tych produktów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PosełEdwardWiśniewski">Kierownicy sklepów mają prawo pod koniec każdego dnia dokonywać przeceny uszkodzonych warzyw i owoców.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PosełEdwardWiśniewski">Wincenty Zydroń wiceminister przemysłu spożywczego i skupu, udzielając dodatkowych wyjaśnień i odpowiedzi na pytania posłów stwierdził m. in., że wyjątkowo niekorzystnie przedstawia się w br. skup pomidorów niezbędnych dla przetwórstwa. W 1975 r. skupiono 237 tys. ton. w 1976 - 212 tys. ton, w br. natomiast można się spodziewać zaledwie 80 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PosełEdwardWiśniewski">Wiceminister Zydroń wyjaśnił - w odpowiedzi poseł Barbary Koziej-Żukowej, iż ceny jęczmienia zostały zróżnicowane, co wpłynie na intensyfikację produkcji jęczmienia browarnianego. Postanowione też zostało, że odpady jęczmienia, pochodzące z browarów, będą zagospodarowywane przez wydziały rolnictwa urzędów wojewódzkich i kierowane na paszę. Ponieważ w dyskusji zwracano uwagę na negatywne rezultaty skupu prowadzonego przez kilku kontrahentów, należy podkreślić, że przemysł owocowo-warzywny, który skupuje ogółem blisko 50 proc. wymienionych towarów jest inspiratorem rozwoju produkcji. Dowodem tego są m. in. dobre rezultaty współpracy z producentami w rejonach wielkich zakładów przetwórstwa jak np. Tymbark, Winiary czy Pudliszki. Podkreślić też trzeba rolę przemysłu owocowo-warzywnego jako dostawcy konserw i innych przetworów, które umożliwiają spożycie warzyw i owoców w ciągu całego roku.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PosełEdwardWiśniewski">Wiceprezydent m. st. Warszawy - Izabela Karwacińska przedstawiła przedsięwzięcia organizacyjne mające na celu lepsze zaopatrzenie stołecznego rynku w warzywa i owoce. Będzie to osiągnięcie przez zwiększenie liczby sklepów patronackich, lepsze zagospodarowanie płodów dostarczanych przez działkowiczów, a także przez organizacje targowisk owocowo-warzywnych. Problemem niemożliwym do rozwiązania bez większych inwestycji jest przechowalnictwo. Niestety przedsięwzięcia te są z roku na rok odkładano.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PosełEdwardWiśniewski">W kolejnym punkcie porządku obrać. Komisja rozpatrzyła sprawozdanie z wizytacji Targów Krajowych „Jesień 77”, które przedstawiły poseł Zenon Komender (bezp. PAX).</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PosełEdwardWiśniewski">W dniach od 11 do 18 września br. odbyły się w Poznaniu Targi Krajowe „Jesień 77”, z udziałem wszystkich producentów artykułów rynkowych. Kontraktowano na nich towary, które mają się zna1eźć w sklepach w roku. przyszłym. Wystawcy państwowego przemysłu kluczowego i terenowego, przemysłu spółdzielczego oraz spółdzielczości rzemieślniczej przedstawili ofertę wartości ponad 262 mld zł. Wg danych publikowanych w prasie, zakupy wyniosły ponad 198 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#PosełEdwardWiśniewski">Głównym celem targów było najtrafniejsze dostosowanie ofert pod względem ilościowym i jakościowym do potrzeb naszego rynku, a także zapewnienie ich realności. W tym celu powołano 17 komisji weryfikacyjnych, które oceniały, jeszcze przed otwarciem targów, poszczególne ekspozycje zarówno z punktu widzenia jakości i estetyki oferowanych towarów jak i rzeczywistego pokrycia towarowego przedstawionych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#PosełEdwardWiśniewski">W roku przyszłym, jak zapowiedział, minister Handlu Wewnętrznego i Usług kryteria oceny tych komisji będą jeszcze bardziej zaostrzone.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#PosełEdwardWiśniewski">Należałoby postulować, ażeby w następnych latach wprowadzić komisje, które zaczęłyby działać pod koniec targów i mogły nadać zgodność wielkości rzeczywiście kontraktowanych z pierwotnie przez przemysł zgłoszonymi. Mogłoby również one korygować zamówienia jednostek handlowych tak, aby obejmowały one wzory naprawdę ładne, modne i poszukiwane.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#PosełEdwardWiśniewski">Umieszczanie w tym roku żółtych kartek przy wyrobach, na które popyt znacznie przewyższa ofertę było dobrym pomysłem. Karuki te pojawiły się na 250 wyrobach i dotyczyły branży konfekcyjnej, dziewiarskiej, zabawkarskiej. Wiele z nich było również w pawilonie z - ceramiką i szkłem oraz ze zmechanizowanym sprzętem gospodarstwa domowego.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#PosełEdwardWiśniewski">Do największych dostawców targowych należał przemysł lekki, głównie branża odzieżowa. Wzornictwo odzieży z przemysłu kluczowego uzyskało na targach na ogół wysoką ocenę zarówno wśród zwiedzających jak i handlu. Nie zawsze jednak ilościowe oferty poszczególnych wyrobów zaspakajały zapotrzebowanie handlu.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#PosełEdwardWiśniewski">Coraz lepsze są oferty przemysłu obuwniczego, przemysłu elektrycznego w zakresie sprzętu oświetleniowego i akcesorii elektrotechnicznych.</u>
          <u xml:id="u-17.25" who="#PosełEdwardWiśniewski">Przemysł meblarski zaoferował na rok przyszły mebli na ponad 26 mld zł., chociaż możliwości produkcyjne są znacznie wyższe. Utrzymanie rezerwy produkcyjnej pozwoli na bardziej elastyczne dostosowanie produkcji mebli do potrzeb rynku. Handel zachęca producentów mebli do podejmowania produkcji wyrobów najbardziej, poszukiwanych m. in. kompletów stołowych, segmentów pokojowych, mebli drobnych i uzupełniających oraz zestawów kuchennych. Handel zasugerował również producentom pewne zmiany w dostawach i organizacji produkcji, ażeby szybciej zaspokoić najpilniejsze potrzeby rynku wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-17.26" who="#PosełEdwardWiśniewski">Zakłady podległe UNITRZE zaoferowały do sprzedaży w roku przyszłym ogółem 1,8 mln sztuk radioodbiorników, ponadto przewiduje się import uzupełniający, przede wszystkim radioodbiorników turystycznych w wys. 200 tys. sztuka W rezultacie ilościowe potrzeby w zakresie dostaw radioodbiorników poza niedoborami niektórych radioodbiorników samochodowych, powinny być zaspokojone. Nie w pełni zaspokoi się potrzeby w zakresie popytu na magnetofony. Handel zwraca uwagę na konieczność unowocześnienia produkcji gramofonów, w tej grupie nie oferowano na targach żadnych nowości.</u>
          <u xml:id="u-17.27" who="#PosełEdwardWiśniewski">Poważnie wzrosną dostawy na rynek mini-kalkulatorów (ok. 100 tys. sztuk).</u>
          <u xml:id="u-17.28" who="#PosełEdwardWiśniewski">Niedostateczna była nadal oferta przemysłu w dziedzinie produkcji artykułów grupy „10001 drobiazgów”, chociaż zakupy na rok przyszły zwiększyły się dwukrotnie w stosunku do roku bieżącego.</u>
          <u xml:id="u-17.29" who="#PosełEdwardWiśniewski">W branży spożywczej oferta przemysłu w zasadzie odpowiada potrzebom handlu. Handel mógł w dowolnej ilości kontraktować koncentraty spożywcze. W branży cukrowniczej notuje się tylko niedobory wyrobów czekoladowych, a w branży owocowo-warzywniczej konserwowanego groszku i fasolki.</u>
          <u xml:id="u-17.30" who="#PosełEdwardWiśniewski">Podkreślić należy rosnącą ofertę organizacji rzemieślniczych, która w stosunku do oferty roku 1975 wzrosła o 100 proc. Zawarte kontrakty kształtowały się na poziomie 1,7 mld zł. Ciekawie prezentowały się ekspozycje: „Rzemiosło dla motoryzacji”, „Rzemiosło dla dziecka”. „Polmozbyt” zakontraktował akcesoria i narzędzia wytwarzane przez rzemiosło na sumę 227 mln zł. Zorganizowane po dwuletniej przerwie Targi Krajowe pozwoliły na dokonanie kompleksowego przeglądu możliwości produkcyjnych przemysłu konsumpcyjnego, unaoczniły też zarówno handlowcom jak i przemysłowcom, że tylko ich wspólne wysiłki mogą wpłynąć na poprawę zaopatrzenia rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Po raz pierwszy na Targach Krajowych „Jesień 77” przedstawione tam wzory nie były anonimowe. Przy każdym z nich widniało nazwisko plastyka, a także precyzyjnie określane były wielkości serii. Można stwierdzić, że większość wyrobów - a mowa tu głównie o przemyśle lekkim - tworzyła ofertę standardową, odpowiadającą przeciętnym ludziom, o co nam chodzi od lat.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Warto zwrócić uwagę na pewne problemy cenowe, zwłaszcza w grupie wyrobów elektronicznych. Np. pełnozakresowy aparat radiowy „Wanda” ma cenę tylko o 800 zł wyższą, aniżeli podobny aparat 4-zakresowy. Gdyby różnica cen była wyraźniejsza, aparat 4-zakresowy, nie cieszący się powodzeniem, znalazłby zbyt.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Rzemiosło, co podkreślić należy z uznaniem, przedstawiło sporą ofertę towarową, a jej branżowy układ umożliwiał handlowcom dobrą orientację w wyborze towarów. W przyszłości wymogi jakościowe stawiane rzemiosłu powinny być jeszcze ostrzejsze, bo jest to skuteczna metoda poprawy poziomu całości produkcji.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełBarbaraKoziejŻukowa">Posłanka krytycznie oceniła ekspozycję przemysłu meblarskiego. Dominowały tu fotele i kanapy oraz stoły „jamniki”. Za mało natomiast było zwykłych, popularnych mebli potrzebnych ludziom: np. wygodnych domowych stołów, krzeseł, itp. Warto by się zastanowić czy zagospodarowanie wnęk w typowych lokalach mieszkalnych powinno się odbywać w dalszym ciągu w sposób dotychczasowy, tj. przez montowanie w tych wnękach pełnych szaf. Wystarczyły by tylko drzwi, a całe wnętrze powinno się wyklejać tapetami lub innymi wykładzinami. Jest to forma powszechnie stosowana za granicą, rozwiązanie funkcjonalne i znacznie tańsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełZbigniewRudnicki">Jeśli chodzi o produkcję drobnej wytwórczości przedstawioną w ofercie targowej, to zgodzić się należy w pełni z opinią na ten temat zawartą w referacie posła Komendera.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełZbigniewRudnicki">W związku z Targami nasuwa się szereg uwag dotyczących produkcji i współdziałania przemysłu z handlem. Warto się wreszcie zastanowić jakie są powody szeregu braków asortymentowych. Chodzi o przeanalizowanie dlaczego ilość egzemplarzy takiego czy innego wzoru towaru jest za niska, co się za tym kryje? Czy brak surowca, czy niedostateczne wyposażenie w maszyny czy też jeszcze inne przyczyny. Przyjęto na Targach praktykę wycofywania ofert wzorów, które można wykonać w bardzo niewielkich ilościach, a są to przeważnie artykuły najlepsze. Tym właśnie artykułom i możliwościom rozwoju ich wytwórstwa trzeba poświęcić baczniejszą uwagę.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełZbigniewRudnicki">Mówca zwrócił się do przedstawicieli kierownictwa CZSP i CZR o informację, takiego zwiększenia wielkości kontraktowanych towarów można oczekiwać na Targach w 1978 r.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełZbigniewRudnicki">Wiceprezes CZSP Czesław Sawicki wyjaśnił że to co spółdzielczość pracy przedstawiła do sprzedania na Targach Krajowych jest tylko częścią towarów przez nie produkowanych. Spora część wyrobów jest bowiem przedmiotem kontraktacji na giełdach wojewódzkich. Dopiero zatem zestawienie transakcji giełdowych i targowych dałoby pełny obraz. Wartość oferty spółdzielczości na Targach wyniosła 28 mld zł, podczas gdy roczna produkcja sięga 60 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełZbigniewRudnicki">W odpowiedzi na pytanie posła Rudnickiego mówca stwierdził że wielkość wyboru spółdzielczych towarów na przyszłych Targach zależąc od sytuacji surowcowo materiałowej. Obecnie niestety występują spore ograniczenia zwłaszcza jeśli chodzi o tworzywa sztuczne, które są jednym z podstawowych materiałów do produkcji artykułów z grupy 1001 drobiazgów. Niemniej jednak przewiduje się znaczne rozszerzenie produkcji 1001 drobiazgów - wyrobów niezbędnych i deficytowych na naszym rynku.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełZbigniewRudnicki">Prezes CZR Andrzej Zawarczyński poinformował, że podobnie jak spółdzielczość pracy również rzemiosło przedstawiało na Targach głównie te wyroby, które mogły być zaoferowane niezależnie od transakcji na giełdach wojewódzkich. Władze rzemiosła zdają sobie sprawę, że aktualna wielka chłonność rynku nie sprzyja podnoszeniu wymogów jakościowych, starają się jednak stosować ostrzejsze kryteria. Rzemiosło samo usunęło z ekspozycji targowej 162 wzory wyrobów, a Komisja międzyresortowa wycofała dalszych 49. Podjęto zobowiązanie, że 50 proc. artykułów eksponowanych przez „Społem” na wystawie 1001 drobiazgów pn. „Szukamy producentów” będą produkowały zakłady rzemieślnicze. Można zatem liczyć na to, że w 1978 r. oferta rzemiosła zostanie podwojona.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PosełZbigniewRudnicki">Wiceminister Marek Wieczorek stwierdził, że handel nie dokonał jeszcze ostatecznego podsumowania umów targowych, a także nie zbilansował wszystkich dostaw na 1978 r. Takie wyniki będą znane za kilka tygodni. Nawiązując do uwag poselskich w sprawie kartek umieszczanych przez handel przy wyrobach, których producenci dostarczają za mało mówca wyjaśnił, że stosowanie tej formy było próbą uwidocznienia jak dalece niektóre oferty przemysłu są niewystarczające w zestawieniu z zapotrzebowaniem. Handel stara się zacieśniać współpracę z przemysłem i czyni to na różnych płaszczyznach. Podejmuje się nowe formy, ulepsza już istniejące i dąży do szerszego stosowania zachęt wobec tych dostawców, którzy starają się likwidować lub ograniczać rynkowe braki. Resort w toku swej pracy weźmie pod uwagę wszystkie uwagi wyrażane przez posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełZbigniewKomender">Jeszcze raz - należy podkreślić, że poprawa zaopatrzenia naszego rynku powinna być wspólnym interesem przemysłu i handlu. Dlatego też walka na cytrynowe i niebieskie kartki stosowane przez handel i przemysł może zasługiwać na krytyczne uwagi, jeśli jest tylko próbą przerzucania odpowiedzialności z jednej strony na drugą.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełZbigniewKomender">Przewodnicząca obradom poseł Jadwiga Biernat (ZSL) - podsumowując dyskusję stwierdziła, że Komisja przyjmuje wnioski zawarte w koreferacie i w dyskusji, a także wyjaśnienia przedstawicieli kierownictwa resortów i organizacji spółdzielczych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>