text_structure.xml 106 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam członków Komisji. Witam przedstawicieli rządu w osobach pani minister Joanny Strzelec-Łobodzińskiej – podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki i pana ministra Bernarda Błaszczyka – podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska. Witam przedstawicieli innych instytucji: Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Najwyższej Izby Kontroli oraz pozostałych zaproszonych gości.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje cztery związane ze sobą tematy, a więc: „Analiza dotychczasowych oraz planowanych działań rządu w zakresie rozwoju i promocji odnawialnych źródeł energii, w tym bilans energii z OZE”, „Szanse i bariery rozwoju produkcji biogazu w Polsce”, „Ocena wdrożenia i funkcjonowania w Polsce aktualnego europejskiego systemu instrumentów finansowych wspomagających ochronę klimatu i odnawialne źródła energii i perspektywy zmian w tym zakresie” oraz „Możliwości energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych”. W pkt V są sprawy bieżące.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Temat pierwszy przedstawi pani minister gospodarki, następne – minister środowiska.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Oba ministerstwa przygotowały informacje pisemne. Koreferentami są posłowie:  Arkadiusz Litwiński i Adam Krzyśków.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Czy są uwagi do przedstawionego porządku dziennego? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Informuję państwa, że jeszcze w poniedziałek, w związku z doniesieniami medialnymi odnoszącymi się do prac nad ustawą o handlu emisjami, wysłałem list do Ministra Środowiska. Wiem, że w dniu dzisiejszym przygotowany jest do odpowiedzi pan minister Błaszczyk. Dlatego, jeśli w sprawach bieżących będziecie państwo chcieli zadać  jakieś pytanie, to będzie taka możliwość.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Bardzo proszę pani minister, oddaję pani głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Panie przewodniczący, panie, panowie posłowie. Będę mówiła tak długo, aż nie uruchomimy rzutnika, bo wtedy pan dyrektor Departamentu Energetyki przedstawi przygotowaną przez nas prezentację.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Ministerstwo Gospodarki przykłada szczególną wagę do kwestii rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii, ponieważ postrzegamy to jako działanie zmniejszające obciążenie środowiska, jak również podnoszące bezpieczeństwo energetyczne, zwiększające krajową bazę surowcową produkcji energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">W związku z tym podejmujemy szerokie działania dotyczące promocji energetyki odnawialnej. Potwierdzeniem tej promocji jest udostępnione na stronach internetowych Ministerstwa projektu „Polityki energetycznej Polski do 2030 roku”, w którym rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii został wskazany jako jeden z sześciu podstawowych kierunków polskiej polityki energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">W dokumencie tym określono trzy główne cele polityki energetycznej:</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">– wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zużyciu energii do poziomu 15% w 2020 r. oraz do 20% w 2030 r.; ten udział został potwierdzony w załączniku stanowiącym bilans energii na lata do 2030 r.;</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">– osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych oraz zwiększenie wykorzystania biopaliw II generacji;</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">– ochronę lasów przed nadmiernym eksploatowaniem w celu pozyskiwania biomasy oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw, tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Dla każdego z tych ogólnie wymienionych celów w załączniku nr 1 rozpisano działania wykonawcze połączone z określonym harmonogramem oraz określonymi działaniami legislacyjnymi dla zrealizowania tych założeń.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Wśród zapisanych w „Polityce energetycznej Polski do 2030 roku” zadań mających na celu implementację dyrektywy warto wskazać na dwa, których realizację już rozpoczęto.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Pierwszym z nich jest sporządzenie planu niezbędnych działań dla wdrożenia dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, który będzie określał kwestię obowiązków administracji publicznej związanych z rozwojem wykorzystania tych źródeł, a także rozwiązania organizacyjne w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Drugim zadaniem jest przygotowanie „Planu działań na rzecz wzrostu wykorzystania OZE do 2020 roku”. Ten dokument ma przedstawić ścieżkę dochodzenia do 15% udziału OZE w energii finalnej, w podziale na energię elektryczną, ciepło i chłód oraz energię odnawialną w transporcie oraz w rozbiciu na poszczególne technologie.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Powyższy dokument Polska zobowiązana jest notyfikować w Komisji Europejskiej najpóźniej do dnia 30 czerwca 2010 r. Należy przy tym zaznaczyć, że według przeprowadzonych analiz określony dla Polski w projekcie dyrektywy 15% cel, dotyczący udziału energii ze źródeł odnawialnych w biomasie energii finalnej w 2020 r., jest bardzo ambitny, ale w pełni realny do wykonania, czego potwierdzeniem jest przygotowany na zlecenie Ministerstwa Gospodarki raport Instytutu Energetyki Odnawialnej EC BREC pn.: „Możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce do roku 2020”.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Wymaga potwierdzenia, iż w dalszym ciągu głównym źródłem energii odnawialnej w Polsce będzie biomasa. W związku z powyższym podejmowane będą kolejne działania mające na celu wykorzystanie tego potencjału w ramach tzw. generacji rozproszonej, w małych wysokosprawnych jednostkach kogeneracyjnych – przede wszystkim w biogazowniach. Działania promujące wykorzystanie i rozwój małych wysokosprawnych kogeneracyjnych jednostek zostały również odpowiednio opisane w „Polityce energetycznej”.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">W ostatnim czasie realizowano również działania dotyczące regulacji w odniesieniu do procesu współspalania paliw kopalnych z biomasą. Inicjatywy te ukierunkowane są na zmniejszenie możliwości wykorzystywania do tych procesów biomasy leśnej, a tym samym zwiększenie zastosowania biomasy odpadowej i pochodzącej z upraw energetycznych. W praktyce realizuje to słuszną filozofię lokalnego wykorzystywania biomasy poprzez generację rozproszoną.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Kolejnym odnawialnym źródłem energii o dużym potencjale rozwoju, jak również notującym szybkie tempo wzrostu, jest energetyka wiatrowa. Według przygotowanej na potrzeby „Polityki energetycznej Polski do 2030 roku” prognozy, moc zainstalowana elektrowni wiatrowych będzie zwiększać się w sposób następujący: 976 MW w 2010 r., 3396 MW w 2015 r., 6089 MW w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Wydaje się, iż będzie to bardzo duża dynamika, natomiast aktualnie, według informacji uzyskanych od operatora sieci przesyłowych, liczba wniosków o przyłączenie do sieci elektrowni wiatrowych znacząco przekracza podane przez nas wielkości.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Z kolei, jeśli chodzi o lokalnych operatorów sieci dystrybucyjnej – szczególnie w Wielkopolsce – to np. ENEA przysłała nam informację, że o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej złożono do nich wnioski na ponad 20 tys. MW zainstalowanych w energetyce wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Dodam, że w tej sprawie trzeba będzie pomyśleć o jakimś rozwiązaniu prawnym, ponieważ przeniesienie kosztów przyłączenia wiatraków do sieci dystrybucyjnej rozłożyłoby się tylko na lokalną społeczność, co jest nieuzasadnione ekonomicznie i pewnie nie byłoby do udźwignięcia.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Elementem dotyczącym energetyki wiatrowej, dotychczas może mniej zauważalnym, a w tej chwili zasługującym na podkreślenie, są prognozy dotyczące energetyki wiatrowej na morzu. Nad tym też będziemy pracować. Jeżeli będą potrzebne instrumenty wspierające, to będziemy je wprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Ponadto, ze względu na fakt, iż istniejące rozwiązania w zakresie wsparcia dla wykorzystania niesieciowego ciepła i chłodu są niewystarczające, chyba w siedmiu punktach nowej polityki energetycznej przewidujemy instrumenty wsparcia dla tej dziedziny. Wprowadzenie dodatkowych instrumentów wsparcia, zachęcających do wykorzystania ciepła i chłodu z odnawialnych źródeł energii, zostało wpisane w załączniku do „Polityki energetycznej Polski do 2030 roku”.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Należy też podkreślić, że będą prowadzone działania związane z rozwojem biopaliw II generacji. Wynika to m.in. z zapisów zawartych w projekcie dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, które spowodują, że do 2017 r. będą dopuszczone do produkcji wyłącznie biopaliwa II generacji, w przypadku, w którym wartość redukcji emisji gazów cieplarnianych w stosunku do paliw kopalnych jest zdecydowanie większa. Mając to na uwadze, zasadnym jest wspieranie wszelkich inicjatyw związanych z rozwojem wykorzystania biopaliw II generacji.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Ministerstwo Gospodarki przewiduje również możliwość wprowadzenia wymagań jakościowych dla kolejnych gatunków biopaliw ciekłych wraz ze wzrostem wiedzy technicznej w tym zakresie oraz rozwojem sytuacji na unijnym rynku powszechnie dostępnych biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Jednocześnie wymaga podkreślenia, iż gatunkiem paliwa ciekłego, który w ostatnim okresie został dopuszczony do powszechnego obrotu, jest biopaliwo składające się w 85% z bioetanolu i 15% benzyny, tzw. mieszanka E-85. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w tym zakresie zostało niedawno podpisane.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Niezmiernie istotnym elementem rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii – poza samym zwiększeniem produkcji – jest jego korzystny wpływ na gospodarkę, w kontekście rynku finansowego, towarowego, jak również rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Ponieważ urządzenia zostały już zainstalowane, to teraz przedstawimy państwu dane statystyczne i dane udziałowe, dotyczące produkcji energii odnawialnej i poszczególnych rodzajów paliw.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiJoannaStrzelecLobodzinska">Prezentacji dokona pan dyrektor Dąbrowski – zastępca dyrektora Departamentu Energetyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Przepraszamy za zamieszanie związane z technicznymi trudnościami przy podłączeniu sprzętu – nie przewidzieliśmy takiej sytuacji, przygotowując się do posiedzenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Dużą cześć tego, co mieliśmy zaprezentować zdążyła już przekazać pani minister, więc przejdę od razu do danych statystycznych.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Zacznę od przypomnienia kwestii związanych z Unią Europejską, czyli z konkluzjami Rady z marca 2007 r. i zagadnieniami pakietu klimatycznego, który ustanowił cele dla całej Unii i dla poszczególnych państw członkowskich. W przypadku odnawialnych źródeł energii mamy 20% w bilansie energii finalnej. W odniesieniu do całej Unii w 2005 r. mieliśmy 8,5% . W przypadku Polski mieliśmy przewidziane 15% energii z odnawialnych źródeł w energii finalnej. Wykonanie w 2005 r. było na poziomie 7,2%.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o dane z wykonania w 2007 r., to 43% energii z odnawialnych źródeł pochodziło z wody, 9% z wiatru, 48% z biomasy i biogazu.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Moce zainstalowane w poszczególnych latach, to w 2005 r. 1269 MW, w 2006 r. 1378 MW, w 2007 r. 1524 MW. W tej chwili nie mamy jeszcze zweryfikowanych danych za 2008 r., ale w najbliższym czasie będą dostępne.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o dane dotyczące produkcji, to również zostały przedstawione od 2005 r. do 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Poszczególne rodzaje energii mamy również rozbite w układzie lat 2005-2007. W 2007 r. największy jest udział energii odnawialnej z wody. Największe przyrosty odnotowujemy również w przypadku mocy zainstalowanych źródeł wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Kolejne dane dotyczą produkcji – są również w takim samym układzie, czyli w rozbiciu na poszczególne rodzaje odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o dane z wykonania za 2006 r. , to jest to 2,8% energii elektrycznej z OZE, w 2007 r. – 3,4%. Cel przyjęty na 2010 r. – 7,5%. W prognozach wykonanych na potrzeby „Polityki energetycznej Polski do 2030 roku” na 2020 r. otrzymywaliśmy 18,4%.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">W przygotowanym w Ministerstwie dokumencie „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku” określono główne cele w obszarze odnawialnych źródeł energii. Mówiła już o tym pani minister.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o działania, które zostały w tym projekcie wpisane, to za najważniejsze uznano ścieżkę dochodzenia do celu ustalonego dla Polski udziału OZE w zużyciu energii finalnej, w podziale na poszczególne rodzaje energii.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Dodatkowo jednym z działań jest utrzymanie mechanizmu wsparcia dla producentów energii elektrycznej w ramach systemu „zielonych certyfikatów”. Rozważana jest cały czas możliwość modyfikacji tego instrumentu pod kątem dostosowania do zmieniających się warunków związanych ze zmianami cen, zarówno energii produkowanej z paliw konwencjonalnych, jak i z cenami paliw.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Przewiduje się także utrzymanie obowiązku stopniowego zwiększania udziału biokomponentów w paliwach transportowych, aby osiągnąć cele, które są założone dla  naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Rozważane są również działania polegające na wprowadzeniu dodatkowych instrumentów wsparcia – czy to podatkowych, czy to bardziej administracyjnych – służących temu, aby zachęcać do szerszego wytwarzania ciepła i chłodu z odnawialnych źródeł energii. W tej chwili nie ma jeszcze ostatecznych przesądzeń, co do tego, jak miałoby to wyglądać, zarówno w zakresie podatkowym, jak i administracyjnym.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Dodam, że w zakresie administracyjnym rozważane są takie mechanizmy, jak stworzenie specjalnego obowiązku dotyczącego energii cieplnej pochodzącej z OZE – tzw. rozporządzenie słoneczne. Wiążą się z tym określone trudności, więc w tej chwili te prace dopiero są na etapie analitycznym.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Kolejnym elementem jest opracowywany program wdrażania biogazowni rolniczych. Jednym z założeń jest stworzenie takich warunków, aby do 2020 r. powstała przynajmniej jedna biogazownia w każdej gminie.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">W tej chwili, w opracowywanym projekcie prawa energetycznego, który znajduje się na etapie prac Rady Ministrów, pewne rozwiązania dotyczące promowania biogazu  zostały zapisane.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Kolejnym z działań będzie stworzenie warunków do budowy farmy wiatrowej na morzu. W tej chwili przepisy, które obowiązują, stwarzają określone problemy, bariery w realizacji tego typu inwestycji. Działanie, które zapisaliśmy w „Polityce” zmierzać będzie do ich wyeliminowania.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Przewiduje się także utrzymanie zasady zwolnienia z akcyzy energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Wśród działań zapisano także wsparcie dla budowy nowych jednostek odnawialnych źródeł energii, także sieci energetycznych, bez rozwoju których nie będzie możliwe przyłączanie nowo powstających jednostek. Wspieranie tych działań ma następować poprzez wykorzystywanie funduszy europejskich, zarówno z programu operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, jak i ze środków, które są w dyspozycji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Wpisano również działania związane ze stymulowaniem rozwoju potencjału polskiego przemysłu produkującego urządzenia dla energetyki odnawialnej, czyli wszystkie działania, które wiążą się z otoczeniem jednostek generujących energię elektryczną z OZE.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Wspomniane działania na rzecz rozwoju biogazu rolniczego, to: wpisanie do polityki energetycznej działań związanych z wdrażaniem programu budowy biogazowi rolniczych, przy założeniu powstania przynajmniej jednej biogazowi rolniczej w gminie do 2020 r., opracowanie i przyjęcie przez Radę Ministrów w I półroczu br. programu „Innowacyjna Energetyka”, który będzie stanowił podstawę do wdrażania mechanizmów wspierających rozwój biogazowi rolniczych oraz część zmian, które zostały wprowadzone w ostatnim czasie do projektu prawa energetycznego, dotyczących wspierania rozwoju biogazowi poprzez możliwość przyznawania świadectw pochodzenia dla biogazu – a zatem nie tylko wspieranie biogazowi, które jednocześnie produkują energię elektryczną.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Kierowaliśmy się potrzebą wspierania także tych podmiotów, które z różnych względów decydują się na wytwarzanie biogazu i wprowadzanie go do sieci dystrybucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o kwestie biopaliw transportowych, to w 2007 r. odnotowaliśmy 0,68% wykorzystania biopaliw w transporcie. W 2008 r. było już 3,7%. W 2010 r. ma to być 5,7%, a w 2020 r. – 10%.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Przewidziano także w działaniach wykonawczych do „Polityki energetycznej” nowelizację obowiązujących ustaw w zakresie biokomponentów i biopaliw ciekłych, jak i w systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw pod kątem zwiększenia możliwości zawartości biokomponentów w paliwach ciekłych z obecnego poziomu do 10% w benzynie i 7% w oleju napędowym, a także wprowadzenia możliwości handlu nadwyżkami, w odniesieniu do przedsiębiorstw, które osiągają Narodowy Cel Wskaźnikowy, a także możliwości wprowadzania nowych biopaliw oraz produkcji, nie tylko poprzez mieszanie, ale także na wcześniejszym etapie z biomasy.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o istniejące regulacje, to mamy ustalony 5% udział biokomponentów w paliwach ciekłych. Biopaliwa, które zostały dopuszczone do obrotu, to: B-20, B-100 i E-85. Mamy mieszankę oleju napędowego i estrów, samych estrów, jak również benzyny i bioetanolu. Przewiduje się także możliwość wytwarzania przez rolników biopaliw na własny użytek.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Program promocji biopaliw na lata 2008-2014 zawiera mechanizmy wspierające zarówno po stronie podażowej, jak i popytowej. Wyzwania, przed jakimi teraz stoimy, to standaryzacja i harmonizacja w zakresie wymagań jakościowych dla biopaliw, dostosowanie pojazdów do spalania nowych rodzajów biopaliw, a także rozwój technologii produkcji biopaliw II generacji i zwiększenie ich wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">W zakresie wsparcia ze środków europejskich oraz krajowych inwestycji dotyczących odnawialnych źródeł energii, mamy do dyspozycji program operacyjny „Infrastruktura i Środowisko”, w szczególności w ramach Priorytetu IX „Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna”. Zakłada on zmniejszenie oddziaływania sektora energetyki na środowisko, a także podwyższenie sprawności wytwarzania, przesyłania i dystrybucji energii, poprawę efektywności energetycznej w procesie użytkowania energii oraz wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, w tym biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">W ramach powyższego priorytetu należy podkreślić trzy działania o największym znaczeniu dla rozwoju odnawialnych źródeł energii: działanie 9.4 „Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych”, działanie 9.5 „Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych” oraz działanie 9.6 „Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł odnawialnych”.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Wspomniane środki Unii Europejskiej na lata 2007-2013 to także program operacyjny „Innowacyjna Gospodarka”, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz regionalne programy operacyjne.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Środki krajowe do wykorzystania w tym obszarze, to środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a także z wojewódzkich, powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o obowiązujące mechanizmy wsparcia odnawialnych źródeł energii, to mamy do dyspozycji system „zielonych certyfikatów” funkcjonujący od 2005 r. Od czasu jego wprowadzenia obserwujemy stały wzrost udziału OZE w ogólnej produkcji energii elektrycznej w kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Na przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną odbiorcom końcowym nałożony jest obowiązek uzyskania świadectwa pochodzenia i przedłożenia go prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki do umorzenia bądź uiszczenia opłaty zastępczej. Dodatkowo przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązane są do nabycia całej ilości energii elektrycznej wytworzonej z OZE po średniej cenie rynkowej, czyli oprócz mechanizmu świadectwa mamy także zobowiązanie do zakupu wyprodukowanej energii elektrycznej po określonej cenie. Dodam, że cena rynkowa jest ogłaszana przez prezesa Urzędu  Regulacji Energetyki.</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Inwestorzy i producenci wytwarzający z OZE mają do dyspozycji dwa rodzaje strumieni przychodów. Z jednej strony ze sprzedaży energii elektrycznej, z drugiej strony ze sprzedaży praw majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Za wytworzenie energii elektrycznej przyznawane jest świadectwo, a prawa majątkowe wynikające z tych świadectw podlegają obrotowi poprzez nałożenie obowiązku ustawowego zakupu odpowiedniej ich liczby. W ten sposób kreowany jest popyt na  świadectwa.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeżeli chodzi o mechanizmy wsparcia produkcji ciepła, to mamy obowiązek zakupu nałożony na sprzedawców ciepła. Wielkość obowiązku nie może przekraczać zapotrzebowania odbiorców ciepła. W przypadku sieci ciepłowniczych jest to zupełnie inna sytuacja niż w przypadku systemu elektroenergetycznego – te sieci nie są ze sobą powiązane.</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Jeśli chodzi o ocenę i podsumowanie systemu, który obowiązuje, to system „zielonych certyfikatów” okazał się skutecznym instrumentem wsparcia dla energetyki odnawialnej, co uwidacznia się we wzroście danych statystycznych w kolejnych latach.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuEnergetykiMGTomaszDabrowski">Funkcjonowanie mechanizmów wsparcia powinno być utrzymane. Pozostaje tylko kwestia pewnej korekty, czy też dostosowania tego systemu do obecnie panujących warunków i zmieniającego się otoczenia. To w zasadzie wszystko, co miałbym do powiedzenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że była to jednocześnie prezentacja dwóch pierwszych tematów z naszego porządku. Do tych dwóch punktów będziemy mieli potem koreferat posła Adama Krzyśkowa. Natomiast w tej chwili poproszę pana ministra Błaszczyka o przedstawienie informacji ze strony Ministra Środowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaBernardBlaszczyk">Chciałbym prosić, aby promocja odnawialnych źródeł energii została przedstawiona bezpośrednio przez panią prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jeśli natomiast chodzi o analizę dotychczasowych i planowanych działań w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii przygotowaliśmy ten temat, jako „wsad” do opracowania Ministerstwa Gospodarki, stąd byłoby to powtarzanie informacji na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSrodowiskaBernardBlaszczyk">Odrębny materiał dotyczy samej promocji, dlatego prosiłbym, aby omówiła to pani prezes Małgorzata Skucha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Bardzo proszę, pani prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Rozmawialiśmy już na posiedzeniu Komisji o przygotowywanych propozycjach. W tej chwili mogę powiedzieć, że te propozycje przerodziły się już w konkrety. Jak szacowaliśmy wstępnie, środki, które z opłat zastępczych i kar wpływają na konto Narodowego Funduszu, wynoszą w tej chwili około 400 mln zł. Są to środki z lat ubiegłych, natomiast w tym roku planujemy, że będzie to około 500 mln zł, a w przyszłym roku około 700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Zobowiązania, w związku z oceną wniosków, które wpłynęły w zeszłym roku i które najprawdopodobniej będą wypłacone w tym roku, wynoszą ponad 310 mln zł. Jest to 49 projektów, których wartość wynosi 1400 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">W styczniu rada nadzorcza zatwierdziła „Program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji” ukierunkowany na wydatkowanie środków z subfunduszu opłat zastępczych i kar, na podstawie ustawy – Prawo energetyczne. Przyjęta została część pierwsza programu dla projektów powyżej 10 mln zł, czyli tych największych.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Ogłoszono już konkurs i od 6 do 27 kwietnia będzie można składać wnioski. Wnioski można składać m.in. na wytwarzanie energii cieplnej przy użyciu biomasy, wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu, przy użyciu biomasy, dla elektrowni wiatrowych o mocy poniżej 5 MW, pozyskiwania energii z wód geotermalnych, elektrowni wodnych o mocy poniżej 5 MW, wysokosprawnej kogeneracji bez użycia biomasy oraz wykorzystania energii elektrycznej lub ciepła z wykorzystaniem biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu szczątków roślinnych i zwierzęcych. Jest to pierwsza część programu dotycząca projektów największych.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">W tej chwili trwają rozmowy i uzgodnienia z wojewódzkimi funduszami, które będą beneficjentami pośrednimi drugiej części programu. Chodzi o projekty średniej wielkości, czyli o wartości 1-10 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Natomiast najmniejsze projekty – poniżej 1 mln zł – chcielibyśmy w jak najszerszym zakresie skierować do osób fizycznych oraz do małych i średnich przedsiębiorstw, przy współpracy z bankami.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">W związku z tym, w projekcie ustawy – Prawo ochrony środowiska, który jutro będzie miał pierwsze czytanie, Ministerstwo Środowiska zaproponowało rozszerzenie instrumentów proponowanych dla potencjalnych beneficjentów, m.in. obok obecnie funkcjonujących dopłat do odsetek od kredytów również częściową spłatę rat kredytu. Będzie można zaoferować taki instrument potencjalnym beneficjentom. Zaraz po zakończeniu projektu będzie mógł uzyskać premię, tak jak ma to miejsce przy działaniach termomodernizacyjnych. Wówczas nie będzie problemu, że przez 5 czy 6 lat potencjalny beneficjent będzie uzyskiwał dopłaty do kredytów, bo od razu po zakończeniu inwestycji zdejmiemy największy ciężar z kwoty głównej, a wtedy te dopłaty nie będą potrzebne, gdyż odsetki będą automatycznie niższe.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Mamy nadzieję, że również drugi konkurs, który już jest przygotowany – będą to przedsięwzięcia w zakresie prac badawczych dla rozpoznania zasobów wód zaliczanych do kopalin, czyli na geotermię – i będzie trwał od 1 do 31 maja, wzbudzi zainteresowanie.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Jest tu jeden problem. Obecnie możliwość skorzystania z tych środków ograniczona jest przez pomoc publiczną, ponieważ są to przedsięwzięcia, które są również przedsięwzięciami naukowo-badawczymi. Ministerstwo Środowiska przygotowało już rozporządzenie, które pozwoli skorzystanie z pomocy większej niż obecnie możliwa, czyli powyżej pomocy de minimis. Bez tego rozporządzenia nasze możliwości w tym zakresie są ograniczone do 200 tys. euro dla potencjalnego beneficjenta.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Współpracując z Ministerstwem Środowiska przygotowujemy również inne rozwiązanie, które wyeliminowałoby ten problem. Kompleksowo widzimy możliwość wykorzystania zasobów geotermalnych poprzez finansowanie z dwóch subfunduszy. Jeden – na poszukiwanie zasobów, czyli na prowadzenie prac badawczych i samo znajdowanie zasobów, drugi na odwiert, który musi powstać, żeby była tłoczona woda. Natomiast z innego subfunduszu – o którym wcześniej mówiłam – będzie można wspierać budowę wykorzystania geotermii w części naziemnej. Będą dwa subfundusze, z których chcielibyśmy wspierać rozwój tej energetyki.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">W zeszłym roku zorganizowaliśmy seminaria dotyczące wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Korzystając z tych doświadczeń mamy przygotowane nowe rozwiązania w zakresie zabezpieczeń dla, np. biogazowni. Są to ryzykowne projekty i często zakładane są spółki celowe do ich realizacji. Spółki bez kontroli finansowej. Dlatego Narodowy Fundusz, dbając o środki publiczne, musi zastosować odpowiednie rozwiązania. Z jednej strony bezpieczne dla tych funduszy publicznych, z drugiej strony nie zamykające tym spółkom możliwości skorzystania z pomocy finansowej.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Jak już mówiłam od 6 do 27 kwietnia czekamy na wnioski na tego typu przedsięwzięcia, czyli np. biogazownie. Kwota przeznaczona na realizację tego programu od 2009 r. do 2012 r. – w tej pierwszej części – tylko ze środków Narodowego Funduszu, to 1,5 mld zł. Mamy nadzieję, że będzie to na tyle istotny „zastrzyk”, że pobudzi rozwój pozyskiwania energii odnawialnej i jej wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#WiceprezeszarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejMalgorzataSkucha">Jeśli będą jakieś dodatkowe pytania – bardzo proszę, bo ja na ten temat mogę mówić bardzo długo, ale rozumiem, że Komisja ma czas ograniczony. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że ze strony rządowej to wszystko na ten temat. Oddaję głos panu posłowi Krzyśkowowi.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dodam, że wcześniej zostaliśmy wspólnie nazwani przez pana przewodniczącego Kuchcińskiego koreferentami, ale z uwagi na to, że materiały zostały nam doręczone 3 dni temu, to raczej będą to – przynajmniej w moim przypadku – zebrane uwagi, a nie próba budowania eksperckiego koreferatu.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselAdamKrzyskow">Panie przewodniczący, pani minister, panie ministrze, szanowni państwo. Przypomnę genezę tego, dlaczego Komisja akurat zajęła się tą problematyką.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselAdamKrzyskow">Otóż podczas wizytacji poselskiej zorganizowanej w województwie zachodniopomorskim zetknęliśmy się z dwoma poważnymi problemami. Z funkcjonowaniem zakładu produkcji bioetanolu, któremu groziło bankructwo z tej prostej przyczyny, że uwierzono w obietnice rządu polskiego, iż będzie zapotrzebowanie na bioetan, a tymczasem firmy paliwowe zajęły się sprowadzaniem bioetanolu z zagranicy. Druga sprawa dotyczyła farmy wiatrowej i tego, jak tego rodzaju farmy radzą sobie na rynku energetycznym.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselAdamKrzyskow">Te dwie sprawy wywołały temat dotyczący barier w rozwoju odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PoselAdamKrzyskow">Pamiętacie państwo – zwracam się do członków Komisji – mieliśmy tu już przedstawicieli kilku resortów. Na przykład resort finansów, który dość precyzyjnie przedstawiał nam, że Narodowy Cel Wskaźnikowy jest osiągnięty dzięki temu, że stosowane są zwolnienia z podatku akcyzowego, że w zasadzie nic złego się nie dzieje i wszystko jest zgodnie z planem – mimo, że gorzelnie i fabryki bioetanolu bankrutują i giną.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PoselAdamKrzyskow">Z kolei resort rolnictwa przedstawił to w nieco innych barwach – mniej „różowo”. Byliśmy też nieusatysfakcjonowani prezentacją Ministerstwa Gospodarki. Dlatego z satysfakcją odnotowuję fakt przedłożenia tych materiałów, które zawierają więcej informacji i wiedzy, bowiem właśnie ten resort ma koordynować wszelkie zagadnienia związane z energetyką odnawialną.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PoselAdamKrzyskow">Z pobieżnej lektury tych materiałów zrodziło się kilka uwag i wątpliwości – stąd prośba o doprecyzowanie pewnych kwestii. Otóż materiał jest opracowany zgodnie z założeniami polityki energetycznej. Posłowie otrzymali dokument „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku”, ale jest to wersja druga z 1 września 2008 r. W związku z tym mniemam, iż różni się ona – i to pewnie znacząco – od wersji, nad którą teraz państwo pracujecie i wyciągacie jakieś wnioski, czy formułujecie jakieś tezy w swoich prezentacjach.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PoselAdamKrzyskow">Druga sprawa, to przyjęte w polityce energetycznej założenie dotyczące ochrony lasów przed nadmiernym eksploatowaniem w celu pozyskania biomasy. Czy mogę prosić o rozwinięcie tego tematu. Chodzi o to, że wczoraj mieliśmy tu spotkanie z dyrekcją Lasów Państwowych i być może, gdybyśmy zdawali sobie sprawę, że istnieje takie zagrożenie, to pewnie dopytalibyśmy o to Ministra Środowiska i dyrektora generalnego Lasów Państwowych. Trzeba zastanowić się, czy urzędowe ograniczenie sprzedaży biomasy na rzecz zakładów energetycznych jest działaniem przemyślanym oraz czemu to ma służyć. Myślę, że warto byłoby coś na ten temat powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PoselAdamKrzyskow">Z innych spraw, które po lekturze materiału się nasuwają, jedna jest kwestia produkcji biogazu. Przypominam sobie wystąpienie przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki, w którym stwierdził, iż „resort monitoruje, przygląda się temu rynkowi”. Stąd pytanie do pani minister: dlaczego dopiero w 2010 r. ma zostać stworzony przewodnik dla inwestorów zainteresowanych realizacją budowy biogazowi? Przecież w tej chwili odczuwamy największe parcie inwestorów na budowę biogazowi. Jest bardzo duże zainteresowane. A zatem, czy jest to świadome działanie ze strony resortu, żeby dać rynek dla określonym firmom, które dysponują technologią i importują tę technologię?</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PoselAdamKrzyskow">Przypomnę tu choćby pierwszą fermę przemysłowego tuczu trzody POLDANOR, w której ochrona środowiska wymusiła budowę biogazowi, a w tej chwili okazuje się, że akurat ten koncern staje się liderem na rynku usług budowy biogazowi.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PoselAdamKrzyskow">Czy świadomie będziemy się ograniczać do roli koordynatora, tzn. że zobaczymy co firmy wybudują i dopiero wtedy będziemy upowszechniać tę wiedzę.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PoselAdamKrzyskow">A może trzeba działać wyprzedzająco i właśnie w tej chwili upowszechniać wiedzę, jak ma się zachować potencjalny inwestor, jak ma się zachować wójt gminy, który jest zainteresowany budową biogazowi na swoim terenie. Był kiedyś pomysł stworzenia w resorcie środowiska „banku dobrych technologii”, czy polecanych technologii, żeby nie dać się podejść różnym naciągaczom, bo jest to technologia skomplikowana, w której technika i biologia muszą ze sobą współpracować.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PoselAdamKrzyskow">Bardzo powierzchownie został zasygnalizowany temat finansowania realizacji zadań związanych z odnawialnymi źródłami energii. Powiedziano, że w grę wchodzi tu działanie 9.1. Czy można coś więcej usłyszeć na ten temat? Czy już się coś w tym zakresie dzieje, czy też będziemy czekać, że najpierw ukaże się podręcznik, potem będzie nabór, a jeszcze później szkolenia. Zastanawiam się czy zdążymy z realizacją celu, żeby w każdej gminie powstała taka instalacja.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PoselAdamKrzyskow">W materiale jest poruszony bardzo interesujący wątek, a mianowicie ocena rynkowego podejścia do spraw energetyki – m.in. kwestia certyfikatów. Na str. 10 czytamy, iż „wartym przytoczenia jest wynik porównania polskich i niemieckich cen energii”, a dalej podano, że cena w Polsce utrzymuje się na poziomie 90 euro za 1 MWh, a „wynagrodzenie, które otrzymuje wytwórca energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Niemczech waha się od 37 euro za 1 MWh w przypadku energetyki wodnej, do 574 euro za 1 MWh w przypadku fotowoltaiki”.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PoselAdamKrzyskow">Odbieram to w ten sposób, że w Polsce nie mamy żadnej bazy, bowiem konstrukcja tego akapitu jest taka, że porównuje się średnią cenę wytworzenia MWh w Polsce z kosztami czy też z cenami, które są płacone w Niemczech. Po co w ogóle takie karkołomne zestawienie, które porównuje rzeczy, których w ogóle nie da się porównać?</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PoselAdamKrzyskow">I jeszcze jedno – jest tu bardzo pożądana rola Narodowego Funduszu, który ma finansować te wszystkie zadania, ale rodzi się też pytanie: jakimi mechanizmami dysponuje resort gospodarki, które regulowałyby określone zachowania Narodowego Funduszu? Czy tu „po drodze” nie ma jeszcze przekaźnika, w postaci Ministerstwa Środowiska? Ja celowo to nieco przerysowuję, by my, jako członkowie Komisji branżowej, resortowej, jesteśmy silnie związani z resortem środowiska i zawsze postrzegamy wszystkie problemy funkcjonowania rynku przez pryzmat Ministerstwa Środowiska. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję. Na listę mówców wpisani są posłowie: Litwiński, Hibner, Cybulski. Zgłasza się jeszcze pan poseł Lamczyk i pan poseł Gosiewski. Proponuję, abyśmy po dżentelmeńsku umówili się, że 40-45 minut poświęcimy na ten punkt, bo będą tu wypowiedzi posłów, wypowiedzi zaproszonych gości, następnie odpowiedzi strony rządowej, a potem przejdziemy do następnego punktu. Przypominam, że posiedzenie musimy zakończyć przed planowanymi głosowaniami, które są przewidziane na godz. 17.00.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Przechodzę zatem do udzielenia sobie głosu. Zacznę od ogólnej uwagi. W trakcie wielu okazji, kiedy to w parlamencie mogliśmy zapoznać się z problemami, które dotykają tych, którzy są odpowiedzialni za wdrożenie celów narodowych w dziedzinie pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych, na pierwsze miejsce – moim zdaniem – wysuwały się bariery w postaci przepisów środowiskowych, przepisów regulujących procesy inwestycyjne, bariery w zakresie właściwego wpływania na zarządzanie przedsiębiorstw przesyłowych, które zajmują się odbiorem tej energii i mają teoretyczny obowiązek ją odbierać oraz w pewnym sensie bariery fiskalne, a także bariery społeczne.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">I tu od razu pytanie. Jedną z barier społecznych przy biogazowniach – dość istotną, według mnie – jest kwestia odczuć społeczności okalającej daną lokalizację. Tu nawet nie pytanie, ale apel, by zintensyfikować prace nad ustawami, które mają maksymalnie zmniejszyć ryzyko kontrowersji wokół inwestycji ze względu na zapach. Chodzi o to, żeby nie okazało się, że za rok nadal tych przepisów nie będzie i nadal społeczności lokalne będą protestowały, bo siłą rzeczy zawsze wiąże się z tym jakaś uciążliwość  zapachowa.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Drugie pytanie brzmi: jaki jest efekt deklarowanych wspólnych uzgodnień trzech resortów – środowiska, gospodarki i rolnictwa – a także resortu finansów? Pamiętam, że wspólne posiedzenie komisji branżowych zakończyło się wspólną deklaracją tych resortów, że informację na temat programu wsparcia i pewnych zmian w przepływie finansów – głównie chodzi o akcyzę – uzyskamy za 2-3 miesiące. Minęło już prawie 4 miesiące i tego wspólnego stanowiska nie mamy.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Kolejna kwestia dotyczy raportu, o którym wspominacie państwo na str. 2 czy 3. Proszę mnie źle nie zrozumieć – ja nie zarzucam nikomu złych intencji – ale gdy chodzi o prognozy, to chcielibyśmy poznać metodologię, jaka była przyjęta przy ich tworzeniu. Państwo zakładacie we wszystkich prawie pozycjach gwałtowne skoki wzwyż w ciągu najbliższych 2-3 lat. Stąd pytanie – proszę tego nie traktować, jako złośliwości – czy przypadkiem nie jest to tak, jak w dowcipie, kiedy pada pytanie ile jest dwa razy dwa, a pytany odpowiada: a ile ma być? A więc, czy to nie jest tak, że te prognozy momentami są pisane „od końca”, tzn. do wyniku dostosowuje się harmonogram dojścia, a nie prognozy w oparciu o realne możliwości i dotychczas obserwowaną dynamikę w likwidowaniu barier, o których mówimy.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Kolejna rzecz dotyczy regionalnych programów operacyjnych. Czy zgromadziliście państwo informacje na temat faktów – nie możliwości – w zakresie RPO? Chodzi o faktyczne przypadki skorzystania przez beneficjentów ze środków z RPO na tego rodzaju cele, o jakich dzisiaj mówimy.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Następne pytanie dotyczy 200 mln zł zarezerwowanych w planie finansowym Narodowego Funduszu na wsparcie energetyki wiatrowej. Do tej pory sygnalizowano nam, że nie ma takiej potrzeby, że potrzeby są całkiem gdzie indziej. Pytanie brzmi: na jakiej podstawie założono niezbędność tego dofinansowania? Czy są jakieś wystąpienia środowiska, beneficjentów albo organizacji pozarządowych?</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Kolejna sprawa to podatek ekologiczny. Ostatnio przetoczyła się dość ciekawa dyskusja – głównie w mediach – na temat potencjalnych dopłat do zakupu nowych pojazdów. Pytanie kieruję do przedstawicieli resortu środowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">To jest pytanie do resortu gospodarki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dobrze. Z tego, co zdążyłem się zorientować, to mówi się w ten sposób: ci, którzy kupią niskoemisyjne nowe pojazdy będą mogli liczyć na premię czy na pewną dopłatę.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">A może warto byłoby zastanowić się – w kontekście tego bioetanolu czy estrów – nad tym, żeby te dopłaty dotyczyły zwłaszcza tych pojazdów, które siłą rzeczy będą korzystały z biopaliw wytwarzanych w Polsce i tu tworzących koniunkturę.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Chciałbym również dowiedzieć się, czy w pracach nad tą informacją uwzględniono niszową póki co technologię – ale na świecie stosowaną – jaką jest odzyskiwanie ciepła technologicznego o niższych parametrach niż te, które wykorzystuje się w instalacjach chemicznych, w syntezie wielkochemicznej?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Wiem, że próby wprowadzenia tej technologii są obserwowane i chciałbym, abyście państwo się ustosunkowali do tego, czy oszacowano znaczenie takiej technologii. Chodzi o odzyskiwanie ciepła kilkuset stopni, które jest zbyt małe do wykorzystania w wielkiej syntezie chemicznej, ale jeszcze jest chyba warte wykorzystania przy produkcji energii elektrycznej, a nie tylko ciepła.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Na posiedzeniach Komisji kilka razy rozmawialiśmy o inwestycjach związanych z odnawialnymi źródłami energii. Chcielibyśmy wiedzieć, jak wygląda realizacja postulatu uznania inwestycji liniowych – właściwie wszystkich inwestycji – związanych z odnawialnymi źródłami energii, jako inwestycji celu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Jest jeszcze kwestia ptaków, czyli tych barier środowiskowych. Środowisko przedsiębiorców związanych z energetyką wiatrową już z rok temu sygnalizowało, że kilka miesięcy wcześniej, czyli prawie półtora roku temu, przekazano do resortu środowiska – a właściwie do konkretnego wiceministra – pewną propozycję wypracowanych dobrych wytycznych, które miały być brane pod uwagę przy przygotowywaniu raportów oddziaływania na środowisko, zwłaszcza w aspekcie ochrony ptaków.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Co dzieje się z tym dokumentem? Czy został odrzucony, czy wykorzystany?</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">I na koniec ostatnie pytanie. Mamy certyfikaty zielone, mamy certyfikaty białe – a przynajmniej powinniśmy mieć – mamy też certyfikaty żółte. Chciałbym usłyszeć od państwa, czy w zakresie wdrażania tego rodzaju narzędzi wszystko idzie jak należy. Czy harmonogramy dojścia do pozytywnych efektów są realizowane? A jeśli występują jakieś problemy, to jakiej natury.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Oddaję głos pani poseł Hibner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJolantaHibner">Dziękuję bardzo. Mam tylko dwa pytania. Przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki podczas prezentacji wspomniał, że budowa farm wiatrowych na morzu napotyka na pewne bariery i że Ministerstwo przygotowuje się do ich wyeliminowania. O jakie bariery chodzi?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselJolantaHibner">Sprawa druga. Wspomniano również, że są już pewne mechanizmy wspierające dla biopaliw i biokomponentów, a także są przygotowywane nowe, które będą bardziej usprawniały wykorzystanie biopaliw i biokomponentów. Bardzo proszę o podanie, jakie to będą mechanizmy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję. Teraz pan poseł Cybulski – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselPiotrCybulski">Panie przewodniczący, panie, panowie posłowie, pani minister, panie ministrze, szanowni goście. Mam trzy pytanie.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselPiotrCybulski">Bardzo zależy mi na wyjaśnieniu sformułowania, że „lasy są nadmiernie eksploatowane”. Zawodowo, od dziecka, zajmuję się tymi problemami, a w Sejmie już od 3 lat i chcę powiedzieć, iż zajmujemy czwartą pozycję w Unii Europejskiej pod względem zasobności masy drzewnej. Jest to 2 mld m3, czyli więcej niż np. Finlandia, która prawie 50% dochodu narodowego brutto posiada z zagospodarowania masy drzewnej. Odsyłam tu państwa do ekspertyzy naukowej, która jest w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Wcześniej robiłem taką analizę i wiem, że samych drzewostanów przeszłorębnych było 187 mln m3 – naukowcy to potwierdzają – które ulegają deprecjacji, będą ulegały deprecjacji lub jeszcze są zdrowe. W związku z powyższym nie powinniśmy marnować tego surowca i pozyskiwać go zdecydowanie więcej – taka powinna być polityka Lasów Państwowych i państwa. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselPiotrCybulski">Po drugie. Z informacji, które powziąłem, wynika, że moc już uzyskana z energii wiatrowej – chodzi o wszelkiego rodzaju zgody – jest dwukrotnie większa od zapotrzebowania. Kto nad tym czuwa? Dodam, że farmy na Morzu Bałtyckim nie są tu uwzględnione. W tej chwili boom prac związanych z energią wiatrową jest przeogromny.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PoselPiotrCybulski">Nigdy nie byłem przeciwko energii wiatrowej, ale chciałbym dowiedzieć się, jak te sprawy wyglądają, bo te informacje uzyskałem od profesjonalistów w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PoselPiotrCybulski">Ostatnie pytanie. Proszę powiedzieć, w jakim stanie jest sieć przesyłowa linii energetycznych? W jakim stopniu związane jest to z energią odnawialną? Bo wydaje się, że to właśnie tu tkwi największa bariera w rozwoju energetycznym naszego państwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję. Bardzo proszę – pan poseł Lamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselStanislawLamczyk">Panie przewodniczący, pani minister, panie ministrze, panie i panowie posłowie,  szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselStanislawLamczyk">Pytanie kieruję do Ministerstwa Gospodarki. Są obawy osób, które budują farmy wiatrowe, że nowe prawo energetyczne, które ma być zmienione, będzie dotyczyło opłaty tzw. kaucji za 1 MW. Chodzi o to, że firmy polskie, które często mają problem z wkładem własnym, nie będą w stanie tego zapłacić. Z drugiej strony wiemy, że nasze sieci energetyczne muszą być odnawialne i trzeba to wszystko mocno doinwestować, aby ten prąd mógł być przejmowany. Proponowane opłaty są jednak za wysokie i istnieje poważna obawa, czy nie będzie tu miało miejsca wrogie przejęcie tych zezwoleń przez zachodni kapitał, a ściślej mówiąc, przez kapitał niemiecki.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselStanislawLamczyk">Jeśli chodzi o urządzenia – mam tu na myśli energetykę wiatrową – to są one produkcji hiszpańskiej, norweskiej lub duńskiej. Obserwowałem na Kaszubach, gdzie mieszkam, montaż takiej wieży, kiedy to z Hiszpanii przyjechało 25 tirów pełnych stali.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PoselStanislawLamczyk">Państwo mówiliście tu o różnych programach. Wiem, że firmy polskie są również zainteresowane budową takich urządzeń – nie mówię tu o głowicach, które są bardzo skomplikowane, ale o wieżach, o stojakach, które np. na bazie przemysłu stoczniowego mogłaby budować Stocznia Szczecińska i Stocznia Gdańska.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PoselStanislawLamczyk">W związku z tym mamy pytanie: czy są również programy unijne dla firm, które byłyby zainteresowane wejściem w budowę tych urządzeń? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję. Jako ostatni zabierze głos pan poseł Gosiewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. W informacji przygotowanej przez Ministra Środowiska można m.in. przeczytać następujące zdania: „Rynek energii odnawialnej i wysokosprawnej kogeneracji jest stymulowany wieloma instrumentami polityki rządu. Pomimo zachęt legislacyjnych rozwój tego podsektora energetyki natrafia na wiele barier, które uniemożliwiają szybki rozwój, a państwu polskiemu wywiązanie się ze  zobowiązań akcesyjnych”.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Zgadzam się z tym wyjątkowo, bo jest to właściwa i trafna ocena sytuacji. Skoro jednak już wiemy, że te zachęty legislacyjne nie skutkują, to powinny być też inne. Jedyną skuteczną zachętą są pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Program priorytetowy pod nazwą „Program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji” ma zaplanowany budżet na poziomie 1,5 mld zł. W okresie od 6 do 27 kwietnia planuje się wydać 750 mln zł, być może na jesieni br. resztę. A co potem, w kolejnych latach? Czy zaplanowane środki wystarczą do uzyskania oczekiwanych efektów? Moim zdaniem kwota 1,5 mld zł jest zdecydowanie za niska, by uzyskać takie efekty, żeby nie płacić odszkodowań Unii i chronić nasze środowisko.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeśli chodzi o wnioski, które można składać od 6 do 27 kwietnia, zaplanowany jest konkretny podział: 300 mln zł na budowę biokotłowni, 200 mln zł na elektrownie wiatrowe, 150 mln na geotermię oraz 100 mln zł na kogenerację. A gdzie są kolektory  słoneczne? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PoselJerzyGosiewski">Po drugie, uważam, że nie powinno się robić „akcyjności”, tylko powinien być przygotowany jednolity, stabilny program z odpowiednimi kryteriami, aby nie było tak, że ktoś w tym okresie „dorwie się” i uzyska coś, albo i nie, a ci, którzy mogliby to zrobić lepiej i skutecznej nie będą beneficjentami tych środków. Przede wszystkim brakuje mi tu ukierunkowania na odbiorców indywidualnych. Moim zdaniem, odbiorca indywidualny, jeżeli będzie monitorowany, to wykorzysta te środki najefektywniej. Dlatego proponuję, aby właśnie w tym kierunku pójść.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeszcze jedno. W związku z tym, że tych geotermii jest tak mało, bo one dużo kosztują, to powinno się prowadzić badania w tym kierunku, bo wcześniej czy później i tak do tej energii będziemy musieli wrócić, gdyż inne źródła się kończą. Dodam, że energia z wód geotermalnych prawdopodobnie zaspokoiłaby wszystkie nasze potrzeby w zakresie energii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Teraz głos oddamy naszym gościom. Zgłosił się pan Maciej Stryjecki. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. Oddaję głos panu Stryjeckiemu – bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Przedstawiciel S Konsulting Maciej Stryjecki – lobbysta:</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję panie przewodniczący. Szanowni państwo, bardzo się cieszę, że temat odnawialnych źródeł energii powraca na posiedzeniach Komisji Ochrony Środowiska, bo to wskazuje, że rzeczywiście jest zainteresowanie parlamentarzystów tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Chciałbym przedstawić dwie uwagi do tego, co zostało powiedziane i powiedzieć dwa słowa o morskich farmach wiatrowych, ponieważ ten temat dwukrotnie wypłynął w dyskusji, a tak się składa, że od dwóch lat zajmuję się tym tematem dosyć szczegółowo, więc mogę kilka informacji przekazać.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Przede wszystkim chciałbym dodać kilka słów do tego, co usłyszeliśmy od Ministerstwa Gospodarki, tzn. że ten system, który został wprowadzony, działa i jest efektywny, co udowadnia przyrost mocy z roku na rok.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Zgadzam się z tym, że jest przyrost i bardzo się z tego cieszę. Jednak musimy sobie uświadomić, że ten przyrost przez ostatnie 3 lata był na poziomie 100-200 MW rocznie, a my musimy do 2020 r., czyli przez 10 lat, oddawać co najmniej 1000 MW rocznie w energetyce odnawialnej, żeby osiągnąć te cele w energetyce elektrycznej, które musimy mieć, żeby wdrożyć dyrektywę ramową dotyczącą OZE z pakietu energetyczno-klimatycznego. To wymaga niesamowitego przyspieszenia.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dostałem dzisiaj materiał, który jest analizą dosyć realistyczną tego, co może się zdarzyć w poszczególnych źródłach, uwzględniający wszelkie bariery i możliwości.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Proszę zwrócić uwagę, że nakłady finansowe od 2010 r. do 2013 r. powinny wynosić około 1 mld euro rocznie na odnawialne źródła energii i to tylko w zakresie energetyki elektrycznej, nie mówiąc o cieplnej i biopaliwach. Natomiast w następnych latach, od 2014 r. do 2020 r. powinny grubo przekraczać 2 mld euro rocznie wydatków inwestycyjnych na nowe moce. To jest, proszę państwa, ogromna skala i o tym trzeba pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Tak więc ten system nie jest zły, ale on będzie wymagał jeszcze jakiś zmian, żeby uruchomić tak ogromny rynek inwestycyjny.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Problemem dzisiaj mniej są pieniądze, a bardziej procedury. Bardzo cieszę się, że pan przewodniczący wspomniał o problemach lokalizacyjnych inwestycji, ponieważ dzisiaj ten pierwszy etap przygotowania inwestycji jest bardzo długi – zajmuje nawet od 1,5 do 2 lat. Jest to zmiana dotychczasowego planu zagospodarowania przestrzennego z dodatkowymi utrudnieniami związanymi z nową ustawą o ocenach oddziaływania na środowisko, która de facto porządkuje cały proces, natomiast zdecydowanie go nie upraszcza.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Zaliczenie inwestycji OZE do inwestycji celu publicznego skróciłoby termin przygotowania lokalizacji inwestycji do kilku miesięcy. To jest niezwykle istotna sprawa i apeluję – po raz kolejny zresztą – do szanownych pań i panów posłów, aby tym tematem Sejm zechciał się zająć.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Jeżeli chodzi o „offshory”, to rzeczywiście jest to niewykorzystany potencjał i to potencjał, który może przynieść bardzo duże możliwości, bo 1000 MW zainstalowanych na morzu odpowiada 2000 MW zainstalowanych na lądzie. W związku z tym, przy tej presji, o której mówimy, przy konfliktach środowiskowych, związanych z rozwojem energetyki wiatrowej na lądzie, wyprowadzenie części inwestycji na morze byłoby niezwykle korzystne – tym bardziej, że mówimy tu o bardzo skoncentrowanych inwestycjach, a nie tak rozproszonych, jak w przypadku energetyki lądowej.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dzisiaj podstawową barierą jest ustawa o obszarach morskich, która nie uwzględniała zagadnienia morskich farm wiatrowych. W efekcie pierwsze, kluczowe pozwolenie lokalizacyjne, które jest określone w tej ustawie, jako pozwolenie na wznoszenie sztucznych wysp i ich użytkowanie, jest ważne tylko 5 lat, co oczywiście na potrzeby energetyki wiatrowej jest całkowicie niedostateczne.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Druga rzecz, to opłata. Dzisiaj trzeba wpłacić 1% wartości przedsięwzięcia przed uzyskaniem pozwolenia. A zatem inwestor stoi przed koniecznością wydania 50-60 mln zł przed uzyskaniem pierwszej wstępnej decyzji lokalizacyjnej, przed badaniami środowiskowymi i wszystkim innymi, które mogą spowodować, że ta inwestycja nie zostanie realizowana.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Oczywiście nikt tu nie mówi, że opłatę trzeba znieść. Trzeba ją tylko odłożyć w czasie lub rozłożyć tak, żeby inwestor mógł ją opłacić wtedy, kiedy inwestycja rzeczywiście zostanie zrealizowana i zacznie generować przychody.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Jest jeszcze kwestia przyłączy. To jest druga podstawowa bariera, jeśli chodzi o morską energetykę wiatrową. Jest pewien projekt, żeby budować sieci pod potrzeby morskiej energetyki wiatrowej. Są pieniądze unijne. Ostatnie decyzje Komisji Europejskiej świadczą o tym, że tego typu projekty powinny być dofinansowane – chodzi o budowę sieci pod morską energetykę wiatrową – a Polska jest wskazywana, jako potencjalny beneficjent.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">My zgłosiliśmy, jako grupa inwestorów, do Ministerstwa Gospodarki projekt takiego połączenia, który mógłby być beneficjentem środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">To wszystko wymaga oczywiście bardzo intensywnych prac i porozumienia z operatorem sieci. Nie są to proste wyzwania, ale są do zrobienia. Przy pomocy szanownych pań i panów posłów na pewno jesteśmy w stanie do 2020 r. wybudować farmy na morzu i to nawet o mocy do 3000 MW. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję. W międzyczasie zgłosiła się jeszcze pani poseł Masłowska, pan, który siedzi na końcu i pan Szymański. Bardzo proszę w takiej kolejności zabierać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Przedmówca „wywołał” mnie do zabrania głosu, ponieważ jestem ze Szczecina i wiem, że gminy nadmorskie protestują przeciwko temu, by budować na Wybrzeżu. Te protesty są coraz głośniejsze i coraz bardzie zdecydowane. Ludzie uważają, że wczasowicze przybywają nad Bałtyk, aby oglądać toń morza, a nie wiatraki.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Łączy się z tym również pytanie, które chciałabym zadać: w jakiej odległości od brzegów miałyby być budowane te wiatraki? Czy są zrobione badania, jeśli chodzi o hałas z tym związany? Nie pytam już o ptaki, bo wiem, że są zabezpieczenia, które rzeczywiście chronią ptaki.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Czy Ministerstwo ma informacje na ten temat? Czy samorządy gmin nadmorskich wypowiadały się na ten temat? Czy w ogóle przeprowadza się na ten temat dyskusje i czy zdajecie sobie sprawę, że ogólnie jest to oprotestowane, jeśli chodzi o farmy  wiatrakowe.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Skoro jestem przy głosie, to chciałabym jeszcze poruszyć kwestię wód geotermalnych. Czy faktycznie nie popełniono błędu nie zezwalając na budowę w Toruniu tylko ze względów ideologiczno– politycznych, gdzie faktycznie były już wdrożone roboty i faktycznie można było wykorzystać naukowe podejście do tych badań? Wydaje się, że w pewnym momencie „wylano dziecko z kąpielą”. Nie było to działanie merytoryczne, ale o charakterze politycznym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę – pan Wiesław Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Na początku podano informację, że nasz cel w zakresie odnawialnych źródeł energii to 15% w 2020 r. Jest to bardzo ambitny program.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">W moim przekonaniu – a reprezentuję Polską Izbę Gospodarczą Energetyki Odnawialnej, czyli zajmuję się tym zawodowo – ten program jest realny, ale nie mamy ani chwili na prowadzenie tylko luźnych dyskusji. Za chwilę tego czasu będzie za mało.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Proszę zwrócić uwagę, jaki jest stan na dzień dzisiejszy. Dziś cele indykatywne na 2010 r. to 7,5% w zakresie energii elektrycznej. Już w tej chwili można powiedzieć – z pełną świadomością i odpowiedzialnością za słowa – że ten cel nie zostanie zrealizowany. Przypominam, że w 2007 r. to było 3,4% , w 2008 r. jest lekki przyrost, a w 2009 r. i 2010 r. będzie niewiele lepiej.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Dlatego, jeśli dotychczasowy stan będzie się przeciągał – a już wiemy, że programu „action plan” w zakresie realizacji tego celu jeszcze nie ma i obecny stan prawny przeciągnie się pewnie do końca roku – to sytuacja niewiele się zmieni.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Dlatego powinniśmy bardzo, bardzo szybko opracować action plan, czyli: jakie technologie będziemy stosowali w elektroenergetyce, żeby osiągnąć cel 15%, jakie w cieple, jakie w zakresie chłodu, jakie w efektywności. To wszystko trzeba rozpisać na programy sektorowe.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Następna sprawa, która jest piekielnie ważna dla całej energetyki odnawialnej, to stan naszej infrastruktury sieciowej w zakresie sieci wysokich napięć na poziomie operatora przesyłowego i operatorów dystrybucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Proszę państwa, jeżeli tam nie nastąpi radykalna zmiana sytuacji, to tego celu nie osiągniemy – bez względu na to, że dla samej energetyki odnawialnej będziemy mieli nawet dobre systemy wsparcia – bo będzie blokada. Ten system w obecnym stanie tego nie wytrzyma.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Proszę zauważyć, że mówimy tu, iż w samej „wiatrówce” zgłoszenia są u jednego operatora dystrybucyjnego na 20 tys. MW. Tymczasem realne możliwości w zakresie energetyki wiatrowej na lądzie to 6-7 tys. MW. Dlatego skoncentrujmy się na tym, bo te wielkie liczby to są tylko znaki zapytania, gdyż nikt na nie nie wydał warunków.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">To po action planie będziemy wiedzieli, ile energetyki wiatrowej jest optymalne dla polskiego systemu energetycznego. To przecież nie mogą być same wiatraki. Trzeba to po prostu rozpatrzyć, rozpoznać.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Jak już powiedziałem: pierwsza rzecz to sieci. Trzeba cały program „Infrastruktura i Środowisko” przyspieszyć w zakresie infrastruktury sieciowej, bo jest to jedna z największych barier, jeśli chodzi o energetykę odnawialną.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Jeśli chodzi o energetykę morską – mówił już o tym pan Stryjecki – to na dziś jeszcze się to nie domyka finansowo, bo jest to za droga technologia w sytuacji polskich cen. Musimy mieć też świadomość, że będzie gigantyczny opór społeczny.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Przypomnę, że nie było jeszcze farm, było tylko połączenie stałoprądowe między Polską a Szwecją, a specjaliści wiedzą, ile było problemów z wyjściem kabla z morza na terenie polskiego wybrzeża. Nie będę tematu rozwijał, ale powiem tylko, że planowano na początku w innym miejscu to wyjście, a jest ono w innym, bo tylko tu nie było protestów ze względu na fakt, iż w pobliżu jest jedynie poligon.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Tak więc powtarzam – tu będą olbrzymie bariery i do tego trzeba się odpowiednio przygotować.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Następna sprawa, która była już podnoszona, to opłaty na etapie przyłączeń. Wysokość opłat – to jedna sprawa, ale to nie jest jedyny problem. Największy problem to procedura wydawania warunków. W nowelizacji przewidziano 150 dni dla dużych farm wiatrowych. Na początku projekt rządowy przewidywał 90 dni i to było sensowne. Proszę zauważyć, że przez ten okres są zamrożone pieniądze. Nie ważne, jaka to kwota, ale one są po prostu zamrożone. Dlatego koniecznie trzeba te wszystkie bariery prawne usunąć i skrócić ten okres. Inaczej – po tej nowelizacji – od złożenia wniosku minie rok czasu do podpisania umowy, a przez ten czas pieniądze będą zamrożone.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#PrezesPolskiejIzbyGospodarczejEnergetykiOdnawialnejWieslawWojcik">Powtarzam – barier i problemów jest bardzo dużo, a na to już nie ma czasu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Teraz w kolejności głos zabierze pan Szymański – z konieczności daję panu 3 minuty – a następnie w ramach sprostowania pan Stryjecki – 1 minuta. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Proszę państwa, organizacje ekologiczne powinny popierać energetykę ze źródeł odnawialnych, ale my widzimy całe skomplikowanie tego problemu. Leży u mnie interwencja w sprawie pewnej biogazowi. Rozmawiam z różnymi ludźmi, ze zwolennikami i z przeciwnikami. Uważam, że te wszystkie przeszkody, bariery, o których mówimy, mogłyby być usunięte wtedy, gdybyśmy się do tego lepiej przygotowali.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Nie mamy odpowiedniego programu strategicznego, w którym te rzeczy byłyby dokonane. Bo gdybyśmy wiedzieli, że np. tyle a tyle watowa biogazownia ma takie a takie oddziaływanie, takie a takie skutki, to inaczej moglibyśmy rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Nie ma ustawy o odorach i jakoś nie można tego przełamać. A przecież ludzie naprawdę męczą się w sąsiedztwie różnych rzeczy. Wszyscy pamiętają nadużycia tego rodzaju związane z procesem jednego byłego senatora.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Mamy tu do czynienia z higieną, z pewnymi przyzwyczajeniami ludzkimi, z lękiem. Powstaje sytuacja, że ochrona środowiska napotyka na bariery środowiskowe.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Coś musimy z tym zrobić. Nie można narzekać, że mamy tylko rok czasu. Trzeba tak przygotować sytuację, żeby odpowiednie możliwości lokalizacyjne były wcześniej zbadane, zaplanowane i ocenione. Bo przede wszystkim chodzi tu o dezintegrację krajobrazu – o czym była mowa – chodzi o bardzo wiele rzeczy. Gdybyśmy mieli taki plan strategiczny uwzględniający wszystkie potencjalne zagrożenia, to można byłoby bardzo szybko podejmować decyzje jednostkowe. To jednak musi być po prostu przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Powiedziałem tym ludziom: pojedźcie do Niemiec, tam jest wiele takich biogazowi, przyjrzyjcie się, jak to funkcjonuje. Jednak inwestor nie jest w stanie zdobyć się na to, żeby to wszystko pokazać. Może po prostu należałoby więcej uczyć o tym w szkołach pokazując, jak te procesy przebiegają. Inaczej zawsze będzie opór i zawsze będzie zarzut, że chcąc chronić środowisko dezintegrujemy je i zaśmiecamy. Dlatego mówię: działania strategiczne są niezwykle istotne: i w sensie planowania, i w sensie legislacji.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Mam też inną uwagę przekazaną przez kolegę Ziaję, który nie mógł przyjść. Otóż została wstrzymana sprawa szczegółowego postępowania z zakładami gastronomicznymi. Tam też jest jeden z rodzajów odpadów biodegradowalnych. Z tym też jest problem, a jednak nic się w tym zakresie nie robi.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoKlubuEkologicznegoBohdanSzymanski">Zwracam uwagę na to, że przed nami ogromna praca przygotowawcza. To wszystko będzie działać wtedy, kiedy będziemy wiedzieli, gdzie będzie się budować, jak budować i jak ludziom tłumaczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Minutę daję panu Stryjeckiemu i przechodzimy do odpowiedzi rządu.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Przedstawiciel S Konsulting Maciej Stryjecki – lobbysta:</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Chciałbym odpowiedzieć na pytania dotyczące oddziaływania farm morskich na środowisko, a zwłaszcza na społeczności lokalne. Przede wszystkim chciałbym całkowicie uspokoić, jeśli chodzi o widoczność i zagrożenie zmiany krajobrazu. Otóż w Polsce 20km od lądu wzdłuż całego wybrzeża mamy obszar Natura 2000 i na pewno żaden projekt nie otrzyma zgody na lokalizację inwestycji w tym obszarze. Te projekty, które są przygotowane, najbliżej są zlokalizowane w odległości 30-35km od lądu, a widoczność z lądu takich obiektów jak wiatraki jest nie większa niż 18 km. W związku z tym wizualnego zagrożenia nie ma żadnego i o tym trzeba ludziom mówić.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Jeśli chodzi o hałas, to również te 30-35km całkowicie zabezpiecza tę sprawę i nie ma tu żadnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Natomiast na pewno będą problemy z rybakami, bo to jest takie środowisko, które bardzo nie lubi, jak się cokolwiek realizuje na morzu i ogranicza możliwość połowową. Dodam, że te projekty, które są przygotowane, są na terenach gdzie nie występują połowy, a mało tego – obszary morskich farm już funkcjonujących są bardzo często miejscem rozrodu ryb, dzięki czemu zwiększa się ich populacja.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Oczywiście te wszystkie rzeczy są badane – również wpływ na ptaki – a decyzje  wydawane są na każdy projekt z osobna.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Postaram się odpowiedzieć na te pytania, które dotyczyły resortu gospodarki. Chcę jednak zwrócić uwagę, że w tych pytaniach były zawarte pewne sprzeczności, co świadczy o tym, że temat nie jest łatwy.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Pierwsze pytanie dotyczyło biopaliw. Oczywiście znany jest problem wpływu biokomponentów pochodzenia zagranicznego na polski rynek.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Po pierwsze jednak, w ramach prawa wspólnotowego, nie możemy zabronić wpływu wspólnotowych biopaliw a z kolei biopaliwa pozawspólnotowe wpływają do nas jakby za pośrednictwem krajów wspólnotowych. Jest to bardzo delikatna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Jednak zastosowane środki i sugestie spowodowały, że w bieżącym roku mamy optymistyczne w tym zakresie zapewnienia PGNiG i Orlenu – głównych nabywców – że 100% etanolu i 60% estrów zakontraktowanych będzie u polskich rolników. Myślę, że ma na to również wpływ kwestia ekonomiczna – osłabienie złotówki. Jednym słowem, w tym roku ten problem na pewno wystąpi w zdecydowanie mniejszym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Dodam, że trwają też prace chemiczne nad opracowaniem metodologii oznaczania biokomponentów w kierunku wyeliminowania tych z trzciny cukrowej. Są to bardzo trudne prace, bo nie mogą to być bardzo wyrafinowane metody, tylko takie, które będzie można stosować na co dzień. Tak więc problem jest znany i pracuje się nad nim.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Jeśli chodzi o „Politykę energetyczną”, to rzeczywiście aktualny dokument datowany jest 3 marca i jest on na stronach internetowych Ministerstwa Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Jeśli chodzi o pytanie pana posła dotyczące zapisu w sprawie ochrony lasów przed nadmierną eksploatacją, to powiem w ten sposób. Bardzo cieszę się z takiej informacji, że jest jeszcze bardzo dużo masy drzewnej do wykorzystania. Te przepisy nie eliminują tej możliwości. Natomiast w aktualnym rozporządzeniu, przy współspalaniu biomasy drzewnej wprowadzono konieczność określonego udziału komponentów zielonej biomasy rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Jeśli natomiast ktoś nie współspala, tylko buduje sobie małe źródło wyłącznie w oparciu o biomasę leśną, to jest to jak najbardziej dopuszczone i promowane.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Myślę, że to jest również kwestia do dyskusji. Uczestniczyłam w takiej, w czasie której producenci płyt paździerzowych podnosili argumenty przeciwko wykorzystywaniu przez energetykę bardzo dużych ilości biomasy drzewnej, co powodowało wzrost cen itd. Tak więc wydaje się, że to wszystko musi być dobrze wyważone. Natomiast chcę podkreślić, iż nikt nie eliminuje w tych założeniach biomasy drzewnej do użytku  energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Jeśli chodzi o biogaz, to przez Komitet Stały i Komitet Europejski Rady Ministrów przeszedł już rządowy projekt nowelizacji prawa energetycznego, w którym jest promocja biogazu poprzez wprowadzenie „zielonych certyfikatów” na energię elektryczną produkowaną z biogazu, jak również na biogaz wprowadzony do sieci, przeliczaną według wartości energetycznej na tą ilość energii, jaka mogłaby być z tego wprowadzonego do sieci biogazu wytworzona. Wprowadzającemu do sieci biogaz również mają być przyznane certyfikaty.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Wydaje się, że takie rozwiązanie na pewno będzie działało w dobrym kierunku wypromowania tego rodzaju energii zielonej.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">W dyskusji poruszono bardzo trudną kwestię energetyki wiatrowej. Nawet tu na sali były różne stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Oczywiście jest organ, który kontroluje liczbę realnie możliwych przyłączy energii wiatrowej do sieci. Ta ogromna liczba złożonych wniosków wynika właśnie z tego, że nie było to związane z poniesieniem żadnego kosztu przez wnioskodawcę.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">A co dalej? Mamy informację, że rozwinął się nieformalny rynek handlu mocami przyłączeniowymi. To znaczy, ktoś dostawał zgodę na przyłączenie i nie ma zamiaru budować, a ponieważ jest zablokowane na określony czas miejsce lokalizacyjne, to handluje tą zgodą.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Poruszono sprawę opłaty. Jeżeli ktoś chce naprawdę budować, to opłata na pewno nie stanowi problemu, bo jest w granicach 0,5% wartości inwestycji. W projekcie rządowym jest nawet wprowadzona maksymalna kwota przy dużych farmach. Mało tego – ta opłata jest zaliczona na poczet opłaty przyłączeniowej w momencie wydania przyłączenia. Tak więc wydaje się, iż jest to rozwiązanie ograniczające działania spekulacyjne.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Powtarzam, rzeczywiście jest tak, że liczba złożonych wniosków jest przeogromna i przekracza wielkość aktualnie funkcjonującego rynku energii elektrycznej w Polsce. Zdaje się, że operatorowi sieci przesyłowej tych wniosków złożono na 40 tys. MW. Nie liczymy tych wniosków, które wpływają do operatora sieci dystrybucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Oczywiście to musi być wszystko w rozsądnej ilości. I to nie dlatego, że jesteśmy przeciwni rozwojowi energetyki wiatrowej, tylko dlatego, że jest jedynie kilka miejsc, w których relatywnie przez dużą liczbę godzin w roku wieje wiatr. Tymczasem we wnioskach często wskazywane są miejsca, w których na 8760 godzin w roku wiatr wieje przez 1700.</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Dobrze byłoby, gdyby ktoś tego słuchał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Prosiłbym o wyciszenie rozmów albo prowadzenie ich poza salą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Tak więc przy tych 1700 godzinach musimy mieć zagwarantowane dla tej generacji jakieś elastyczne źródło szybkiego reagowania na czas, kiedy wiatr nie wieje. Dlatego operator sieci przesyłowej zwykle podejmuje działania w kierunku budowania elastycznie działających, wyrównujących generację, elektrowni gazowych.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Pytano, czy dobrze zadziałał system certyfikatów. My uważamy, że zadziałał dobrze. Natomiast musimy zdawać sobie sprawę, że obciążenie certyfikatami – czerwonymi, zielonymi i w przyszłości pewnie białymi, żółtymi i jeszcze jakimiś, które sobie wymyślimy – przekłada się w sposób oczywisty na ceny dla odbiorców finalnych.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Tu chcę przypomnieć, że w tym roku odbyła się w Sejmie bardzo duża dyskusja na temat poziomu cen, zwłaszcza dla odbiorców drobnych, przy podwyżce 7 zł na gospodarstwo na miesiąc. Tak więc dalsze podnoszenie tego poziomu musi być bardzo wyważone.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Co do wpływu morskich farm wiatrowych – pan już udzielił odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Sądzę, że aby osiągnąć wymagany poziom unijny trzeba będzie około 300 MW rocznie, a więc na pewno z tym sobie poradzimy. Tak więc to nie jest tak, że trzeba aż 100%.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Jeśli chodzi o nasze prognozy, to oczywiście nie jest to robione „od końca”. Jeśli będzie zainteresowanie ze strony Komisji, to ARE, które jest autorem prognozy bilansowej stanowiącej załącznik do „Polityki energetycznej”, może zrobić taką prezentację na forum Komisji: jakie założenia zostały przyjęte i z jakich założeń te prezentowane wartości wynikają.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Konkludując – aktualnie wyliczyliśmy, że za ubiegły rok wsparcie dla OZE w celach energii elektrycznej łącznie wynosiło 2,5 mld zł. Jest to zatem duża kwota. Oczywiście kolejne działania będą ją jeszcze zwiększać. Stąd te zapisy, na które nie wiem czy państwo zwróciliście uwagę, że przy zdecydowanym wzroście cen energii elektrycznej być może dopłaty nie muszą być aż tak duże – trzeba to miarkować.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PodsekretarzstanuwMGJoannaStrzelecLobodzinska">Myślę, że z grubsza to już wszystko. Jeśli o czymś zapomniałam, to proszę o przypomnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan minister Błaszczyk – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Dziękuję bardzo panie przewodniczący. Może zacznę od sprawy, którą wiele razy omawialiśmy, ale jeszcze raz to zrobię. Chodzi o wody geotermalne i Toruń.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Przede wszystkim chcę podkreślić, że Ministerstwo Środowiska jest koncesjonariuszem, natomiast spór nie dotyczy wydania koncesji eksploatacji. Spór dotyczy finansowania. Dlatego prosiłbym nie mylić tych dwóch rzeczy, bo to są dwie różne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Chcę również podkreślić, że Ministerstwo Środowiska jest zainteresowane prowadzeniem dalszych badań w zakresie wód geotermalnych, odnośnie poznania budowy geologicznej kraju i podejmuje wiele działań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Podam przykłady, które mówią o tym, w jakim kierunku będą one prowadzone, co chcemy zrobić w latach 2009-2015. A więc: wydanie atlasu zasobów wód i energii geotermalnej: Karpat Zachodnich, Sudetów i Przedgórza Sudeckiego. To są podstawowe rzeczy, które robimy.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Natomiast w tej sprawie cały czas tłumaczymy, że problem jest po stronie finansowania. Jeszcze raz podkreślam – finansowanie geotermii toruńskiej nie odbywa się tylko i wyłącznie z przyczyn leżących po stronie koncesjobiorcy. On doskonale o tym wie. Tłumaczyliśmy to już 5 razy. Zresztą pani prezes o szczegółach jeszcze powie. Chciałbym, żebyśmy już naprawdę ten temat zakończyli, bo to jest light motive każdego spotkania. Ministerstwo Środowiska w tej sprawie postępuje zgodnie prawem i załatwiło wszystko, co do niego należało.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Jeżeli chodzi o inne poruszone sprawy – bardzo trudno mi komentować doniesienia prasowe. Nic nie wiem o takiej decyzji, że będzie 5 tys. dopłaty. Nikt takiej decyzji nie podjął. Natomiast jest zespół, powołany w październiku 2008 r., w skład którego wchodzą podsekretarze stanu z: Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Gospodarki. Prace prowadzone są pod nadzorem i z wiodącą rolą ministra gospodarki, wicepremiera Waldemara Pawlaka. Konkretną sprawę, dotyczącą komunikacji, prowadzi pani wiceminister Grażyna Henclewska. Tam wszystkie te problemy są omawiane.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Rzeczywiście, ostatnio ten temat pojawił się w dyskusji – tu nie ma żadnego przekłamania w prasie – ale jest to na razie „nieuczesana” myśl, czy pójdziemy w koncesjonowanie wynikające z innego spojrzenia, tzn. że będziemy zmieniać akcyzę lub VAT, czy też pójdziemy w innym kierunku, tzn. znalezienia środków na pokrycie dla tych, którzy decydują się na starsze samochody niż 10 lat. Dodam, że jest tu pomysł na zabranie środków z opłat wrakowych. Podkreślam jednak, że to wszystko na razie jest na etapie pomysłów, rozważań.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Kolejna rzecz. Przeznaczyliśmy 1,5 mld zł na odnawialne źródła energii. Jest to w ramach pakietu antykryzysowego. Ma to charakter i moc projektu rządowego. To nie jest tylko nasz pomysł.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Chciałbym być dobrze zrozumiany – w zakresie promocji wydajemy duże środki. Regionalne programy operacyjne to domena marszałka, dlatego trudno mi odpowiedzieć na pana pytanie szczegółowo. Zgadzam się z tym, że jeśli chodzi o RPO, to od 0,5 do 1,5% środków powinno być przeznaczonych na działania w zakresie źródeł odnawialnych, natomiast nie mogę powiedzieć w jakich wielkościach to następuje.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Teraz poprosiłbym, aby pani prezes Skucha udzieliła kilku odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Czy można, panie przewodniczący?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pani minister, panie ministrze, szanowni goście. Odpowiadając króciutko na pytanie pana przewodniczącego: czy było badane zapotrzebowanie na dofinansowania dla energetyki wiatrowej, powiem, iż w związku z prowadzonymi seminariami, spotkaniami z tym środowiskiem ustalono, iż bezpośrednio finansowanie dla dużych farm absolutnie nie jest potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Chodzi tylko o to, że ryzyko dla nowych inwestycji może być tak duże, iż kredytowanie przez bank będzie niemożliwe. Dlatego, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska, spróbowaliśmy rozwiązać to w ten sposób, iż dofinansowujemy małe inwestycje – przyjęliśmy tu początkowo próg do 5 MW dla energetyki wiatrowej, ale po konsultacji z Ministerstwem Gospodarki podnieśliśmy ten próg do 10 MW. Promocja polega na tym, że tylko inwestycje nierentowne mogą liczyć na umorzenia, w innym wypadku jest to pożyczka na poziomie 6%.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Gosiewskiego, to sytuacja wygląda w ten sposób, iż konkurs ogłoszony w kwietniu dotyczy tylko dużych projektów. Wnioski mają być składane bezpośrednio w Narodowym Funduszu. Dodam, że wstępnie rozważaliśmy możliwość prowadzenia również kolektorów słonecznych do tej pierwszej części programu, ale w wyniku konsultacji z Ministerstwem Środowiska zostało zakwestionowane finansowanie na takim poziomie energetyki słonecznej, ponieważ musiałoby to być kilkanaście projektów zebranych w grupę, żeby przekroczyć poziom 10 mln zł. Stąd zostało to wyjęte z pierwszej części programu. Kolektory słoneczne będą w części drugiej i trzeciej. Część druga to przedział między 1 mln zł a 10 mln zł. Natomiast to, o czym pan poseł mówił, to będzie już część trzecia. Tu zależałoby nam, żeby przez możliwość częściowej spłaty kredytów dla indywidualnych odbiorców zachęcać indywidualne gospodarstwa domowe do korzystania z odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Ten przepis jest już w nowelizowanej ustawie – Prawo ochrony środowiska, której pierwsze czytanie będzie jutro. Jeśli, za zgodą państwa, udałoby się tak zrobić – bo cała ustawa, łącznie z nowelizacją ustawy o finansach publicznych, miałaby wchodzić w życie od 1 stycznia 2010 r. – żeby niektóre przepisy z tej nowelizacji prawa ochrony środowiska wchodziłby szybciej, to moglibyśmy przygotować wspólnie z bankami ofertę, aby jeszcze w tym roku zaoferować osobom indywidualnym, gospodarstwom domowym i małym i średnim przedsiębiorstwom te instrumenty, które dawałyby możliwość finansowania kolektorów słonecznych i pomp ciepła.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Wracając do Fundacji Lux Veritatis, to nie była to kwestia ideologicznego rozwiązania, tylko formalno-prawnego. Były popełnione błędy, które spowodowałyby naruszenie dyscypliny finansów publicznych ze strony Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, gospodarującego środkami publicznymi. Była tam bowiem kwestia aneksu, który był spisany, jako aneks nieważny – co obie strony potwierdzają – w którym zwiększono kwotę dofinansowania z 12 mln zł do 27 mln zł. Tak więc w efekcie ten aneks był nieważny. Nie było też możliwości kontynuowania wcześniej zawartej umowy – zresztą nie było też ku termu podstaw, ze względu na brak dokumentów, których oczekiwaliśmy. Dodam, że dokładnie podaliśmy Fundacji, jakie dokumenty mają być przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Pamiętam posiedzenie, na które pan minister Szyszko przyniósł cały plik odpowiedzi i korespondencji. Można jednak napisać pismo i 10 razy, ale nie odpowiedzieć na podstawowe pytania. Dlatego tak długo to wszystko trwało – mimo, że do końca lutego był termin przedłożenia wymaganych dokumentów, które sankcjonowałyby zawarty aneks pod względem formalno-prawnym – bo dopiero w maju podjęliśmy decyzję.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#WiceprezeszarzaduNFOSiGWMalgorzataSkucha">Tak więc to naprawdę nie była sprawa ideologiczna. Mamy na to potwierdzenie w dokumentach. Badana była cała dokumentacja. Jeśli państwo są zainteresowani – zapraszam. My wielokrotnie odpowiadaliśmy na interpelacje w tej sprawie posłów, senatorów, jak również europosłów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Dziękuję. Panie ministrze, już nie będę głębiej wracał do tej kwestii, ale chcę powiedzieć, że te 4 miesiące zwłoki dotyczyły braku wspólnego stanowiska resortów: finansów, rolnictwa i gospodarki. Pani minister częściowo na to odpowiedziała, mówiąc że nie ma potrzeby dokonywania zmian w tym systemie, bo zmieniła się sytuacja w innych aspektach makroekonomicznych. Tak więc na razie to zostawmy.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Natomiast dwie kwestie były bezpośrednio adresowane do resortu środowiska. Pierwsza to, jak wykorzystano wytyczne dotyczące ocen oddziaływania na środowisko w aspekcie ornitologicznym. O drugiej pewnie porozmawiamy poza protokołem.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Wydaje mi się jednak, że będziemy musieli – zaproponuję to prezydium Komisji – zwoływać co pewien czas – np. raz w miesiącu lub raz na kwartał – posiedzenia Komisji w bardzo konkretnych sprawach, o których dzisiaj dyskutujemy, abyśmy orientowali się, czy jest jakiś postęp, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">I na tym proponuję zakończyć dyskusję i przejść do następnego punktu porządku dziennego, który brzmi: „Możliwości energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych”. Mam nadzieję, ze względu na wcześniej przeprowadzoną dyskusję w Sejmie, że zajmie to nam mniej czasu.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Kto ze strony rządowej będzie przedstawiał ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">Jeżeli chodzi o sprawy związane z tym tematem, to pani Małgorzata Szymborska przedstawi cele i zasady. Mamy na to 10 minut?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Tyle, ile potrzeba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">Dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo. Możliwość wykorzystania energetycznego odpadów komunalnych to temat, który byliśmy zobowiązani  przygotować.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">Zacznijmy od tego, że odpady komunalne zostały zdefiniowane w przepisach prawa zarówno wspólnotowego, jak i w przepisach prawa krajowego, jako odpady powstające w gospodarstwach domowych bądź w innych źródłach – oczywiście są to odpady inne niż niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">Jeśli chodzi o możliwości wykorzystania energii z odpadów, to chciałabym zaznaczyć, że termiczne przekształcanie odpadów jest alternatywą dla ich zagospodarowania i nie jest zasadniczym celem gospodarowania odpadami. Mamy hierarchię postępowania z odpadami. Przede wszystkim powinniśmy ograniczać ich powstawanie, ale także poddawać je recyklingowi, przetwarzaniu w celu pozyskania produktów czy substancji, które stają się produktami.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">W związku z tym termiczne przekształcanie jest jakby ratunkiem dla ograniczenia składowania odpadów, unieszkodliwiania poprzez składowanie, ale jednocześnie może być potencjalnie źródłem pozyskania energii.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">Niestety, stan gospodarowania odpadami – co wykazaliśmy w przygotowanym materiale – nadal nie jest zadowalający, bo 90% odpadów nadal trafia na składowiska odpadów.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">W kraju mamy jedyną instalację do termicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych – jest to instalacja na ul Zabranieckiej w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#NaczelnikWydzialuOdpadowwMSMalgorzataSzymborska">W przedłożonym materiale określiliśmy zakres prawa wspólnotowego regulującego kwestie termicznego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Przepraszam na chwilkę. O co chodzi? Słyszę, że posłowie nie otrzymali żadnego materiału, na który pani się powołuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#NaczelnikwydzialuwMSMalgorzataSzymborska">Materiał był przekazany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Rozumiem, jednak tak się stało – nie analizujmy już dlaczego – że parlamentarzyści nie otrzymali go. Proponuję, aby dzisiaj nie tyle przerwać posiedzenie, co je zakończyć bez wyczerpania całości porządku dziennego, tzn. przenieść realizację pkt IV i V na kolejne posiedzenie, którego daty w tej chwili nie ustalamy, ale na pewno zrobimy to na przyszłym posiedzeniu Sejmu. Czy jest akceptacja dla tej propozycji? Słyszę, że tak.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Zgłasza się pan poseł Krzyśków – bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselAdamKrzyskow">Chciałbym jednak prosić, aby w tym posiedzeniu uczestniczyli również przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, bo będzie tam mowa o możliwościach energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Zgłasza się pan minister – proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PodsekretarzstanuwMSBernardBlaszczyk">W sprawach różnych miała być też omówiona kwestia związana z ustawą „pułapową” – jak popularnie się ją nazywa. Chodzi o ustawę przyjętą 31 marca przez Radę Ministrów, która dotyczy sprzedaży „ausów”. Ponieważ pan minister Nowicki bardzo chciał osobiście te kwestie wyjaśnić, a dzisiaj niestety nie mógł być tu obecny, więc w zasadzie dobrze się stało, że ten punkt został przeniesiony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszLitwinski">Będziemy w większym gronie. Skoro przyjęliśmy takie rozwiązanie, by przenieść te dwa ostatnie punkty na następne posiedzenie, to nie pozostaje mi nic innego jak podziękować państwu i zamknąć posiedzenie – co niniejszym czynię. Dziękuję.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>