text_structure.xml
58.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Witam przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej i zaproszonych gości oraz panie i panów posłów. Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń. Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu doręczony na piśmie. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek obrad został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Państwo posłowie otrzymali szczegółowe informacje o wykonaniu budżetu państwa za rok 2006 w Częściach 82 i 83 oraz analizę Najwyższej Izby Kontroli, a także opinię Biura Analiz Sejmowych.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Proszę panią minister Sylwię Sysko-Romańczuk o przedstawienie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w Części budżetowej 82.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">W 2006 r. wszystkie zadania oświatowe, przejęte w minionych latach do prowadzenia przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego jako zadania własne, finansowane były ze środków jednolitego systemu części oświatowej subwencji ogólnej dla samorządów. Wyjątek stanowiły zadania finansowane z dochodów własnych samorządów, takie jak prowadzenie przedszkoli oraz ogólnodostępnych oddziałów przedszkoli integracyjnych i oddziałów zero w szkołach podstawowych, dowożenie dzieci do szkół oraz inwestycje oświatowe.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">W ustawie budżetowej na rok 2006 w Części budżetowej 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, w dziale 758 – Różne rozliczenia, w rozdziale 75801 – Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, zaplanowano łączną kwotę subwencji oświatowej w wysokości 26.663.240 tys. zł. Jest to wzrost w stosunku do kwoty zapisanej w ustawie budżetowej na rok 2005 o 2,88 proc.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Wyliczenia wielkości części oświatowej subwencji ogólnej dla poszczególnych gmin, powiatów i samorządów województw dokonano zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra edukacji i nauki z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. W algorytmie podziału części oświatowej subwencji ogólnej pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego na rok 2006 wprowadzono istotne zmiany w stosunku do algorytmu z roku 2005. Po pierwsze, zmodyfikowano definicję zadań szkolnych przez uzupełnienie typów szkół o kolegia pracowników służb społecznych, które mogły powstawać począwszy od roku szkolnego 2005/2006. Po drugie, doprecyzowany został zapis w opisie wagi P5, odnoszący się do dzieci i młodzieży upośledzonej w stopniu głębokim, realizujących obowiązek szkolny w formie uczestnictwa w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych organizowanych w szkołach podstawowych i gimnazjach. Po trzecie, w opisie wagi P6 wprowadzono odwołanie od orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego niezbędnych dla zidentyfikowania uczniów niepełnosprawnych, analogicznie jak w przypadku opisu wag od P2 do P5. Po czwarte, w związku z możliwością powstawania od roku szkolnego 2005/2006 kolegiów pracowników służb społecznych rozszerzony został także zakres stosowania wagi P8, obejmującej teraz także słuchaczy tych placówek. Po piąte, doprecyzowane zostały opisy wag P9 i P10 przez wprowadzenie zmian wynikających z przepisów ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Po szóste, rozszerzono zakres wagi P36 o dzieci objęte wczesnym wspomaganiem ich rozwoju, także w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Po siódme, podwyższono wartości następujących wag: P10 dla uczniów oddziałów i szkół dla mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym, a także dla uczniów pochodzenia romskiego, dla których szkoła podejmuje dodatkowe zadania edukacyjne – z 1 do 15; wagi P22 dla uczniów szkół niezależnie od typu szkoły, prowadzonych w zakładach opieki zdrowotnej o charakterze opiekuńczo-leczniczym i zakładach lecznictwa uzdrowiskowego – z 0,4 do 1, a także wagi P32 dla wychowanków internatów w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Ta modyfikacja algorytmu uzasadniona została wynikami analizy wskaźników ekonomicznych, obrazujących przeciętne koszty kształcenia i opieki w objętych korektą typach szkół i rodzajach placówek oświatowych. Spowodowało to relatywne zwiększenie wysokości subwencji oświatowej dla samorządów prowadzących wskazane typy i rodzaje szkół i placówek kosztem subwencji naliczonej w pozostałym obszarze.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">W 2006 r. w zasadach podziału części oświatowej subwencji ogólnej w odniesieniu do całego zakresu zadań szkolnych i pozaszkolnych, realizowanych i dotowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, kontynuowano jednolity system finansowania zadań przez ich odniesienie do tzw. kalkulacyjnego bonu oświatowego na ucznia. Po odliczeniu – zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – rezerwy w wysokości 0,6 proc. pozostałą kwotę części oświatowej subwencji ogólnej w wysokości 26.503.261 tys. zł podzielono pomiędzy poszczególne szczeble jednostek samorządu terytorialnego. Ostateczne kwoty części oświatowej subwencji ogólnej na 2006 r. wyniosły zatem: dla gmin – licząc w procentach – 46,8 proc., dla powiatów – 21,1 proc., dla miast na prawach powiatu (część gminna) – 14,3 proc., dla miast na prawach powiatu (część powiatowa) – 15,7 proc., dla samorządów województw – 2,1 proc.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Wydzielona z kwoty części oświatowej subwencji ogólnej na 2006 r. rezerwa w wysokości 0,6 proc. wynosiła 159.982 tys. zł. W trakcie roku budżetowego ta rezerwa uległa zwiększeniu do wysokości 162.787 tys. zł, w wyniku zmniejszeń części oświatowej subwencji ogólnej w 10 jednostkach samorządu terytorialnego, w 6 gminach, o kwotę 1520 tys. zł, w 1 powiacie o kwotę 536 tys. zł, w dwóch miastach na prawach powiatu (część powiatowa) o kwotę 745 tys. zł i 1 samorządzie województwa o kwotę 4 tys. zł. Ponadto w 2006 r. minister finansów dokonał zmian w budżecie państwa polegających na zwiększeniu części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego do łącznej wysokości 26.780.958 tys. zł, czyli o kwotę 117.715 tys. zł. Z tej kwoty została wydzielona rezerwa w wysokości 0,6 proc., czyli 708 tys. zł, która powiększyła kwotę rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej do wysokości 163.495 tys. zł. Pozostałą kwotę podzielono pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego zgodnie z zasadami określonymi we wskazanym już przeze mnie rozporządzeniu ministra edukacji i nauki. W wyniku tego podziału gminy otrzymały 46,8 proc. tej kwoty, powiaty ziemskie – 21,1 proc., miasta na prawach powiatu (część gminna) – 14,3 proc., miasta na prawach powiatu (część powiatowa) – 15,7 proc., samorządy województw – 2,1 proc.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">W efekcie część oświatowa subwencji ogólnej na rok 2006 wyniosła 26.780.958 tys. zł, w tym rezerwa tej części – 163.495 tys. zł. Środki stanowiące 0,6 proc. rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej zostały podzielone zgodnie z kryteriami podziału tej rezerwy na rok 2006 przy współudziale Zespołu do spraw edukacji, kultury i sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W ramach podziału tej rezerwy minister finansów na wniosek ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania rozdysponował dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego środki w wysokości 163.495 tys. zł następująco: – na korektę z tytułu błędów statystycznych popełnionych przez GUS na etapie tworzenia baz danych oraz błędów powstałych w MEN przy agregowaniu danych statystycznych 2,1 proc. tych środków; – na dofinansowanie wzrostu zadań edukacyjnych w I półroczu roku budżetowego 2006, polegającego na zwiększeniu łącznej liczby uczniów i wychowanków w szkołach i placówkach prowadzonych i dogotowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w wyniku utworzenia nowych szkół i oddziałów lub placówek – 3,7 proc.; – na dofinansowanie wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych od 1 września 2006 r., polegającego na wzroście łącznej liczby uczniów – 8,4 proc.; – na likwidację szkód w szkołach i placówkach oświatowych wywołanych zdarzeniami losowymi – 28,5 proc.; – na dofinansowanie wydatków ponoszonych z tytułu odpraw dla zwalnianych nauczycieli – 20,6 proc.; – na dofinansowanie doposażenia nowo wybudowanych obiektów szkół i placówek oświatowych – 36,5 proc.; – na dofinansowanie jednostek samorządu terytorialnego finansujących placówki rekomendowane do programu rządowego „Wczesna, wielospecjalistyczna, kompleksowa, skoordynowana i ciągła pomoc dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie” w ramach pilotażu 2005-2007 – 0,2 proc.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Środki części oświatowej subwencji ogólnej były źródłem finansowania: 13.682 szkół podstawowych i punktów filialnych dla dzieci i młodzieży we wszystkich gminach, do których uczęszczało 2.391.500 uczniów, tj. o 112.900 mniej niż w 2005 r., czyli o 4,5 proc. mniej, 6256 gimnazjów, do których uczęszczało 1.460.100 uczniów, tj. o 65.800 mniej niż w 2005 r., czyli o 4,3 proc. mniej, 2494 liceów ogólnokształcących dla młodzieży, do których uczęszczało 724.900 uczniów, tj. o 5090 mniej niż w 2005 r., czyli o 0,8 proc. mniej, 6173 szkół zawodowych dla młodzieży, do których uczęszczało 979.000 uczniów, tj. o 60.400 mniej niż w 2005 r., czyli o 5,8 proc. mniej.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Na łączną kwotę 40.998.337 tys. zł przeznaczoną w 2006 r. przez jednostki samorządu terytorialnego na finansowanie zadań z zakresu oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej składały się następujące pozycje: na wydatki bieżące – 38.363.057 tys. zł, czyli 93,6 proc. ogólnej kwoty i na wydatki majątkowe – 2.635.280 tys. zł, czyli 6,4 proc. ogólnej kwoty. Na wydatki bieżące składały się: część oświatowa subwencji ogólnej – 69,8 proc., dotacje celowe z budżetu państwa na zadania bieżące – 1,7 proc., środki własne jednostek samorządu terytorialnego na finansowanie placówek wychowania przedszkolnego – 10,8 proc., środki własne jednostek samorządu terytorialnego na finansowanie dowożenia uczniów do szkół – 1,4 proc., środki własne jednostek samorządu terytorialnego przeznaczone na dofinansowywanie zadań subwencjonowanych – 16,3 proc.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Struktura wydatków majątkowych była następująca: dotacje celowe z budżetu państwa na dofinansowywanie inwestycji oświatowych – 1,8 proc., środki własne jednostek samorządu terytorialnego na finansowanie inwestycji oświatowych – 98,2 proc.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Z analizy wykonania przez jednostki samorządu terytorialnego wydatków bieżących w działach 801 i 854, z wyłączeniem wydatków związanych z dowożeniem uczniów do szkół, prowadzeniem przedszkoli ogólnodostępnych oraz oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych wynika, że w roku sprawozdawczym 288 jednostek samorządowych nie wykorzystało w pełni przekazanych im z części oświatowej subwencji ogólnej środków na wydatki bieżące w celu zaspokojenia potrzeb szkół i placówek oświatowych. Nie wykorzystało w pełni tych środków 208 gmin, czyli 8,6 proc. wszystkich gmin, w tym 156 gmin wiejskich, 43 gminy miejsko-wiejskie, 9 gmin miejskich i 70 powiatów ziemskich. Samorządy te przeznaczyły część środków subwencji oświatowej przede wszystkim na dofinansowywanie realizowanych inwestycji oświatowych oraz na finansowanie zadań oświatowych nieobjętych systemem subwencjonowania, czyli prowadzenia przedszkoli ogólnodostępnych i dowożenia uczniów do szkół, a także na finansowanie innych dziedzin działalności statutowej samorządów. Ogółem nie wykorzystano środków na cele związane z realizacją zadań objętych subwencją na kwotę ponad 81.698 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Jeśli chodzi o wysokość środków wydanych w 2006 r. przez jednostki samorządu terytorialnego na zadania bieżące objęte subwencją oświatową ponad kwoty przyznane w ramach subwencji i dotacji celowych, wyniosła ona 6.290.491 tys. zł. Jeśli chodzi o liczbę jednostek samorządu terytorialnego, które przeznaczyły w 2006 r. na zadania objęte subwencją oświatową kwoty mniejsze niż im przekazane, to było ich 278, a liczba jednostek samorządowych, które przeznaczyły na te zadania kwotę większą niż przekazana im w ramach subwencji, wyniosła 2530.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejSylwiaSyskoRomanczuk">Proszę, aby sprawozdanie z wykonania rezerw celowych w 2006 r. mogła przedstawić pani dyrektor Grażyna Kida.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMENGrazynaKida">W ramach 101 rezerw celowych ujętych w ustawie budżetowej na 2006 rok 10 rezerw celowych przeznaczonych było na finansowanie bądź dofinansowanie zadań z zakresu oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej. Za określenie zasad i kryteriów rozdysponowania tych rezerw odpowiadał minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMENGrazynaKida">Pierwsza z tej grupy rezerw oznaczona numerem 13 – na dofinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych pracowników obejmowała kwotę 29.000 tys. zł. W celu dokonania podziału tych środków MEN wystąpiło do wojewodów oraz kuratorów oświaty o zebranie danych z gmin o liczbach młodocianych pracowników, którzy przygotowywali się do zawodu w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy lub nauki zawodu. Z zebranych danych wynikało, że programem tego dofinansowania objętych zostanie 26.273 młodocianych pracowników.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMENGrazynaKida">Podstawę do wypłacenia środków z tytułu dofinansowania pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych lub przyuczenia ich do wykonywania określonej pracy lub nauki stanowił wniosek pracodawcy złożony w terminie trzech miesięcy od ukończenia przez młodocianego okresu przyuczenia lub nauki zawodu wraz z kopią dokumentu potwierdzającego wymagane kwalifikacje pracodawcy do prowadzenia przygotowania zawodowego młodocianych. Poza określoną w budżecie w tej rezerwie i na ten cel kwotą 29.000 tys. zł przeznaczono dodatkowo kwotę 43.885 tys. zł, która na podstawie pozytywnej opinii Komisji Finansów Publicznych pochodziła z rezerwy nr 14 przeznaczonej na dofinansowanie kosztów wdrażania reformy oświaty oraz zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla nauczycieli – emerytów i rencistów. Z rezerwy nr 14 przeniesiono 19.498 tys. zł do rezerwy nr 13. Do rezerwy nr 13 przeniesiono także kwotę 1809 tys. zł z rezerwy nr 15 przeznaczonej na stypendia i pomoc materialną dla młodzieży wiejskiej, a także 551 tys. zł z rezerwy nr 17 na stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych i 21.997 tys. zł z rezerwy nr 106 przeznaczonej na zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa. Wszystkie te środki zostały w całości rozdysponowane i przekazane do właściwych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMENGrazynaKida">W rezerwie celowej nr 14 na dofinansowanie kosztów wdrażania reformy oświaty oraz zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla nauczycieli – emerytów i rencistów zaplanowano łącznie kwotę 92.037 tys. zł. Środki te zostały wykorzystane w całości z przeznaczeniem na sfinansowanie sześciu zadań. Pierwsze – to wprowadzenie od 1 września 2006 r. nauki języka angielskiego w pierwszych klasach szkół podstawowych, na co przeznaczono 23.869 tys. zł. Ponieważ to zadanie było i jest nadal zadaniem fakultatywnym, a nie obligatoryjnym, środki na ten cel znajdują się w rezerwie celowej. W momencie kiedy to zadanie będzie obligatoryjne, środki zostaną przesunięte do subwencji oświatowej. Drugie zadanie – to dofinansowanie systemu zewnętrznych egzaminów: maturalnego oraz potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, na co przeznaczono 22.141 tys. zł. Trzecie zadanie – to sfinansowanie kosztów pracy komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych dla nauczycieli ubiegających się o wyższy stopień awansu zawodowego, na co przeznaczono 12.092 tys. zł. Czwarte zadanie – to sfinansowanie skutków przechodzących z tytułu awansu zawodowego nauczycieli uzyskanego w 2005 r. oraz awansów uzyskanych w 2006 r. przez nauczycieli zatrudnionych w oświacie rządowej, na co przeznaczono 11.536 tys. zł. Piąte zadanie – to sfinansowanie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli-emerytów i rencistów zatrudnionych w oświacie rządowej, na co przeznaczono 2839 tys. zł. Szóste zadanie – to pokrycie kosztów podjęcia prac nad zmianą podstawy programowej kształcenia ogólnego, na co przeznaczono 62 tys. zł. Pozostałe środki z tej rezerwy w wysokości 19.498 tys. zł, zgodnie z pozytywną opinią Komisji Finansów Publicznych, przeznaczono na dofinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych pracowników.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMENGrazynaKida">W rezerwie nr 15 są środki na stypendia i pomoc materialną dla młodzieży wiejskiej w wysokości 78.600 tys. zł. Są to środki uzupełniające współfinansowanie programu stypendialnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez lokalne programy stypendialne i przede wszystkim wspieranie rozwoju edukacyjnego młodzieży wiejskiej. Grupę docelowa stanowili uczniowie szkół ponadgimnazjalnych, kończących się maturą. Pomoc stypendialna miała stanowić zachętę do wybierania przez młodzież wiejską szkół kończących się maturą, a nie zasadniczych szkół zawodowych, co w konsekwencji służy upowszechnianiu pełnego wykształcenia średniego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Przepraszam, ale proszę o skondensowane przedstawienie informacji o rezerwach celowych. To, o czym pani mówi w tej chwili, posłowie mają w materiałach dostarczonych nam na piśmie. Proszę o wskazanie najważniejszych spraw, które mogą wywołać ewentualne kontrowersje.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Według MEN kontrowersji nie będzie rodziła żadna z tych rezerw. Dla wszystkich rezerw celowych, które były w dyspozycji ministra edukacji, zostały opracowane programy i wszystkie te rezerwy zostały w całości wykorzystane. W przypadku kilku rezerw pozostały pewne środki z powodu mniejszego zapotrzebowania na ich zagospodarowanie. MEN na bieżąco monitorowało rozdysponowanie tych środków zgodnie ze wskazanymi celami i zadaniami. MEN występowało do Komisji Finansów Publicznych o przeniesienie części pieniędzy pomiędzy rezerwy na te zadania, gdzie zaplanowano mniejsze środki nie odpowiadające potrzebom.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Wspomniałam już o rezerwie na dofinansowanie pracodawców prowadzących kształcenie młodocianych pracowników. Podczas planowania budżetu na rok 2006 MEN składało zapotrzebowanie w tym zakresie na kwotę ok. 200 mln zł. W konsekwencji w tej rezerwie znalazło się tylko 29 mln zł. Potrzeby były po prostu niedoszacowane i potrzebne było dokonanie przekwalifikowania środków.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Wspomnę jeszcze o rezerwie celowej nr 42 na dofinansowanie Narodowego Programu Stypendialnego. W tej rezerwie zaplanowano dużą kwotę 550.000 tys. zł i zgodnie z programem, który został określony w ustawie o systemie oświaty, wszystkie te środki zostały wykorzystane. Największa kwota 435.752 tys. zł została przeznaczona dla gmin na udzielanie uczniom pomocy materialnej o charakterze socjalnym. Pozostałe pieniądze zostały przeznaczone na współrealizowanie rządowego programu „Aktywizacja i wspieranie jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w zakresie udzielania uczniom pomocy materialnej”.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Rezerwa nr 53 przeznaczona była na sfinalizowanie letniego wypoczynku dzieci z rodzin byłych pracowników Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolnej. Tutaj kwota 10.500 tys. zł została przesunięta do budżetów wojewodów i to zadanie było realizowane na szczeblu województwa. Kwotę 5000 tys. zł przeznaczono na dofinansowanie imprez międzyregionalnych czy ogólnopolskich. W trakcie realizacji budżetu utworzona została dodatkowa rezerwa celowa nr 104 na podstawie art. 49 ustawy budżetowej. Przeznaczono tu środki z budżetu państwa w wysokości 100.000 tys. zł z przeznaczeniem na zwiększenie subwencji oświatowej.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Oprócz tych 10 rezerw, które były w dyspozycji ministra edukacji narodowej, MEN partycypowało jeszcze w dwóch innych rezerwach. To były środki na pokrycie wydatków związanych z integracją europejską i pomoc dla repatriantów.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proszę o przedstawienie informacji Najwyższej Izby Kontroli o Częściach budżetowych 82 i 83.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#DoradcaprawnywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKAndrzejKubiak">Najwyższa Izba Kontroli, jak co roku, przeprowadziła kontrolę wykonania budżetu państwa w 2006 r. także w części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego. Celem tej kontroli było dokonanie oceny wykonania ustawy budżetowej na rok 2006 w tej części. Kontrola ta została przeprowadzona u dysponenta głównego, czyli w Ministerstwie Finansów.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#DoradcaprawnywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKAndrzejKubiak">Pani minister Sylwia Sysko-Romańczuk przedstawiła już wszystkie kwoty tej części budżetowej, a więc nie będą ich powtarzał, tym bardziej że te zawarte w informacji NIK nie różnią się od zawartych w informacji MEN i w sprawozdaniu rządowym.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#DoradcaprawnywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKAndrzejKubiak">NIK oceniła wykonanie budżetu państwa w części 82, w tym oczywiście w zakresie subwencji oświatowej – pozytywnie. NIK nie wniosła żadnych uwag, nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości i w związku z tym nie formułujemy w tej sprawie żadnych wniosków.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#DoradcaprawnywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKAndrzejKubiak">Warto podkreślić, że kwota części oświatowej subwencji stanowi ¾ całej subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego. Plan określony na kwotę 26.663.000 tys. zł został w ciągu roku budżetowego zwiększony, co było spowodowane głównie realizacją przez ministra finansów dyspozycji art. 49 ustawy budżetowej na rok 2006. Ten artykuł upoważniał ministra do zwiększenia wydatków na subwencję oświatową ze środków zaoszczędzonych. W celu realizacji tego artykułu minister finansów w ramach utworzonej rezerwy celowej nr 104 przekazał na część oświatową subwencji kwotę 100.000 tys. zł oraz dodatkowo kwotę ponad 17.000 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#DoradcaprawnywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKAndrzejKubiak">W stosunku do planu kwota subwencji oświatowej zwiększyła się o 117.715 tys. zł. Kwoty subwencji oświatowej dla poszczególnych jednostek samorządowych zostały wyliczone przez ministra edukacji narodowej, a rezerwa została rozdysponowana zgodnie z kryteriami przyjętymi przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. NIK nie ma w związku z tym żadnych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proszę o zabranie głosu panią wicedyrektor departamentu budżetu i finansów NIK w celu przedstawienia opinii NIK o wykonaniu części budżetowej 83.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WicedyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKElzbietaKarczmarczyk">Departament Budżetu i Finansów Najwyższej Izby Kontroli skontrolował rozdysponowanie w Ministerstwie Finansów rezerw celowych. Do celowości i terminowości rozdysponowania tych środków nie wnosimy żadnych uwag. Podobnie w budżetach wojewodów zostały sprawdzone sposoby przekazywania środków z tych rezerw do jednostek samorządu terytorialnego w formie dotacji. Tu także nie wnosimy uwag.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WicedyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKElzbietaKarczmarczyk">Jest tylko uwaga generalna, jeśli chodzi o rezerwy celowe. Jest ich w ogóle za dużo. Najwyższa Izba Kontroli po raz kolejny wnosi, aby rozważyć na etapie planowania budżetu możliwość zmniejszenia tytułów rezerw oraz zmianę sposobu ujęcia niektórych wydatków bezpośrednio w budżetach, w tym przypadku wojewodów, i przekazywania tych środków w formie dotacji celowych. Przy tak dużej liczbie rezerw zatraca się przejrzystość całej ustawy budżetowej. Nie ma z tym problemu podczas obrad nad wykonaniem budżetu w tej Komisji, ale są takie tytuły wydatków, gdzie zaplanowano wydatkowanie np. 3 tysięcy zł, a następnie te wydatki zwiększają się do kilku milionów złotych. Często jest to zwiększenie nawet dwudziestokrotne. Apelujemy, aby na etapie planowania starać się bardziej uszczegółowić plan wydatków i ująć poszczególne tytuły w planach finansowych odpowiednich części budżetu.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WicedyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowNIKElzbietaKarczmarczyk">Generalna nasza ocena tej części budżetowej jest pozytywna.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proszę teraz o zabranie głosu posłów koreferentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselBeataSzydlo">Mam przedstawić opinię o wykonaniu budżetu państwa za rok 2006 w części 82. Moi przedmówcy omówili już to bardzo szczegółowo i sądzę, że nie ma tu wiele do dodania.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PoselBeataSzydlo">Jak wiemy, część oświatowa subwencji ogólnych jest przeznaczana na finansowanie zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, a także na dotowanie szkół i placówek niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne. W budżetach gmin i powiatów środki z subwencji oświatowej stanowią ich największą część.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PoselBeataSzydlo">W 2006 r., zgodnie z postanowieniem zawartym w art. 28 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, uwzględniono w stosunku do roku bazowego wzrost wydatków szkół i placówek, m.in. z tytułu uzyskania przez nauczycieli kolejnych stopni awansu zawodowego, zwiększenia liczby godzin dydaktycznych, skutków wprowadzenia od 1 września 2005 r. czwartej godziny zajęć z wychowania fizycznego w klasach gimnazjalnych, kontynuowania kształcenia w ramach godzin uzupełniających od 1 września 2004 r. w liceach ogólnokształcących dla młodzieży oraz skutków przechodzących kontynuacji kształcenia w funkcjonującym od 1 września 2005 r. nowym typie szkoły policealnej dla absolwentów liceów profilowanych.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PoselBeataSzydlo">Nominalnie część oświatowa subwencji ogólnej na rok 2006 wzrosła o 2,9 proc. w stosunku do roku 2005. Na podstawie algorytmu określonego w rozporządzeniu ministra edukacji i nauki z 22 grudnia 2005 r. dokonano podziału subwencji oświatowej pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PoselBeataSzydlo">W 2006 r. minister finansów dokonywał zmian w budżecie państwa, polegających m.in. na zwiększeniu środków również części oświatowej subwencji ogólnej. O przeznaczeniu tych środków była już wcześniej mowa.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PoselBeataSzydlo">Po analizie przedstawionych nam materiałów oraz wysłuchaniu informacji wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie przez Komisje sprawozdania z wykonania części budżetowej 82, a także z wykonania części dotyczącej rezerw celowych w zakresie oświaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Pani poseł złożyła już wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania rezerw celowych, ale jeszcze chciałbym odnieść się do rozdysponowania środków z tych rezerw. Nie będą ich dokładnie omawiał, ponieważ zarówno pani minister, jak i pani dyrektor dokonały tego dość wyczerpująco. Nasuwa się jednak w związku z tym kilka pytań.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselTadeuszSlawecki">Jeżeli chodzi o rezerwę celową nr 13, chciałbym zapytać, skąd wzięło się tak duże niedoszacowanie kwot na sfinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych pracowników. Okazało się, według późniejszych analiz, że potrzeba na ten cel 200.000 tys. zł, a w tej rezerwie przeznaczono tylko 29.000 tys. zł. Jest to bardzo duża różnica między prognozą a faktycznymi potrzebami.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PoselTadeuszSlawecki">Czy te środki obejmują także dofinansowanie pracodawców, którzy zatrudniają młodocianych pracowników uczących się w szkołach rolniczych, prowadzonych przez ministra rolnictwa? Mamy już kilkanaście takich szkół, które prowadzi bezpośrednio minister rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PoselTadeuszSlawecki">Rezerwa nr 13 została zwiększona kosztem innych rezerw i to rezerw przeznaczonych na sfinansowanie stypendiów. Dlaczego właśnie z tych rezerw przeniesiono dość znaczną część środków do rezerwy nr 13? Mówię o tym w związku z pracami podkomisji do spraw rozpatrzenia projektu nowelizacji ustawy o systemie oświaty, dotyczącego konkretnie stypendiów. Podkomisja wystąpiła do Ministerstwa Edukacji Narodowej w tej sprawie. W dniu 12 czerwca br. otrzymaliśmy pismo z MEN, w którym wyraźnie stwierdza się, że na wszystkie rodzaje pomocy materialnej i stypendialnej dla uczniów jest za mało środków. Zacytuję fragment tego pisma: „Wskaźnik uczniów, którym wypłacono stypendia szkolne stanowi 14,3 proc. populacji wszystkich uczniów. Oznacza to, biorąc pod uwagę dane GUS o wskaźniku ubóstwa uczniów na poziomie 18,6 proc., że ok. 4,3 proc. uczniów potrzebujących takiej pomocy nie otrzymało wsparcia. W liczbie ogólnej jest to 240 tysięcy uczniów”.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PoselTadeuszSlawecki">MEN stwierdza z jednej strony, że jest duże niedoszacowanie środków na pomoc materialną i stypendialną dla uczniów, a z drugiej strony przesuwane są środki przeznaczone na ten cel do innej rezerwy.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PoselTadeuszSlawecki">Środki z rezerwy celowej nr 15 przeznaczone są na stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych. Pani dyrektor mówiła, że liczba tych stypendystów w roku szkolnym 2006/2007 w stosunku do ich liczby w roku szkolnym 2005/2006 jest niższa o 310 uczniów. Czy oznacza to, że nie ma takich potrzeb wyróżniania uczniów szczególnie zdolnych, czy wynika to z jakichś innych powodów?</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PoselTadeuszSlawecki">Środki na pomoc dla repatriantów wydatkowano w 81 proc. Na co przeznaczono pozostałe środki? Rozumiem, że realizacja tej rezerwy jest bardzo trudna, bo nie wiemy faktycznie ilu będzie tych repatriantów w Polsce i jakie będą ich potrzeby, i w związku z tym, ile będzie trzeba organizować dla nich kursów języka polskiego. To jest pewne usprawiedliwienie dla faktu nie wykorzystania w całości tych środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proponuję, abyśmy skupili naszą uwagę na rezerwach, które dotyczą edukacji, bo rezerwa, o której teraz mówi pan poseł, oznaczona jest nr 19 i nie jest przedmiotem naszej dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Rezerwa nr 19 jednak w części dotyczy spraw edukacji, ale nie będę tego dalej omawiał.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PoselTadeuszSlawecki">Rezerwa nr 42 jest przeznaczona na dofinansowanie pracowni internetowych oraz zakupy autobusów szkolnych. W materiale NIK, który już omawialiśmy w Komisji, zawarte są uwagi dotyczące centralnego zakupu sprzętu komputerowego dla szkół. Warto do tego materiału powrócić. Mam teraz tylko pytanie dotyczące środków na gimbusy. W rezerwie nr 42 środki na ten cel wynoszą 14 mln zł. Ostatnio złożono w Sejmie interpelację dotyczącą okoliczności przetargów na gimbusy. Czy ta kwota 14.000 tys. zł została wydatkowana i czy te gimbusy zostały zakupione?</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PoselTadeuszSlawecki">I jeszcze jedna uwaga dotycząca rezerwy celowej nr 104. Przypomnę, że dzięki naszym dwóm Komisjom została utworzona ta rezerwa w wysokości 100.000 tys. zł. Rezerwa ta została dodatkowo zwiększona o kwotę 17.000 tys. zł. Dzięki temu zyskano dodatkowe środki na finansowanie szkół.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PoselTadeuszSlawecki">Wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie wykorzystania poszczególnych wskazanych tu rezerw celowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Zgłoszone zostały wnioski o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa w częściach 82 i 83. Jeżeli ktoś ma inne wnioski, to proszę je zgłosić.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselMiroslawKrajewski">Bardzo istotne są pytania zadane przez pana posła Tadeusza Sławeckiego. Oczekujemy odpowiedzi na te pytania.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PoselMiroslawKrajewski">Mam pytanie w związku z wypowiedzią pani dyrektor z NIK, która słusznie zauważyła, a właściwie przypomniała to, co jest formułowane w Sejmie od kilku lat, że w budżecie państwa jest za dużo rezerw celowych, również tych, które dotyczą zadań edukacyjnych. Pani dyrektor sformułowała uwagę, że przez to zatraca się przejrzystość całej ustawy budżetowej. Pytam panią minister, co zamierza się zrobić, aby ten postulat został spełniony przy planowaniu budżetu na rok 2008?</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PoselMiroslawKrajewski">Jest jeszcze drugie pytanie, dotyczące doktryny budżetowej i finansowania edukacji poprzez subwencję oświatową, która stanowi ¾ subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Pani minister powiedziała, że tylko 288 jednostek samorządowych przeznaczyło na realizację zadań oświatowych mniej środków niż otrzymało w ramach subwencji oświatowej. Jednocześnie trzeba zauważyć, że 2530 jednostek samorządowych przeznaczyło więcej środków na zadania edukacyjne niż otrzymało w ramach subwencji oświatowej. Czy z tego zestawienia wyciąga się jakieś wnioski i co MEN ma zamiar zrobić w tej kwestii, planując subwencję oświatową na rok następny?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Jakimi kryteriami kieruje się Najwyższa Izba Kontroli, sprawdzając wykorzystanie środków budżetowych przez jednostki samorządu terytorialnego? Ile tych jednostek zostało skontrolowanych?</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Zaległości w wykorzystaniu środków budżetowych przez gminy zmalały w roku 2006 w stosunku do roku 2005. Te zaległości trwają od kilku lat. Jeden z powiatów i trzy gminy ciągle nie wywiązuje się ze zobowiązań wobec oświaty. Czy przeprowadzono analizę, dlaczego te gminy nie wykorzystywały środków, jakie im przekazano?</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PoselJadwigaZakrzewska">Minister finansów w ramach swoich uprawnień może umarzać należności ciążące na tych gminach. Którym gminom umorzono zaległości? Ich wielkość określa się na kwotę 168 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselDanutaPietraszewska">Czy rezerwa celowa na pomoc materialną dla uczniów była rzeczywiście wykorzystana w całości, bo wiem, że do niektórych gmin środki z tej rezerwy dotarły dopiero w grudniu. Np. w moim mieście nie wykorzystano 1 mln zł przeznaczonych na ten cel z tego względu, że gmina dostała środki dopiero w połowie grudnia. Czy było więcej takich przypadków? Jak to się ma do stwierdzenia o pełnym wykorzystaniu środków z tej rezerwy?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselSylwesterPawlowski">W rezerwie nr 42 zaplanowano środki na pracownie komputerowe i zakup autobusów szkolnych. Ile autobusów za kwotę 14.000 tys. zł zakupiono i którym samorządom te autobusy zostały przyznane?</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PoselSylwesterPawlowski">Co było powodem podpisania umowy między dość zamożnym województwem mazowieckim a resortem edukacji narodowej, na podstawie której zafundowano 195 szkołom w tym województwie pracownie komputerowe na kwotę 5500 tys. zł?</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PoselSylwesterPawlowski">W rezerwie nr 45 przeznaczonej na dofinansowanie Narodowego Programu Stypendialnego przewidziano 550.000 tys. zł, z czego prawie 4000 tys. zł nie wykorzystano. W stosunku do całej kwoty jest to niewielki procent, ale jeżeli tę wartość porównać ze środkami przewidzianymi na stypendia Prezesa Rady Ministrów jest to ponad 30 proc. Z jakich powodów nie wykorzystano tej rezerwy w całości?</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PoselSylwesterPawlowski">Podczas opiniowania projektu budżetu na rok 2006 zwracałem uwagę na konieczność sfinansowania wypoczynku letniego dla dzieci z rodzin byłych pracowników Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolnej. Do jakich regionów skierowano kwotę 15.500 tys. zł przeznaczoną na ten cel i jak liczna grupa tych dzieci skorzystała z wypoczynku letniego w roku 2006?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Omawianie wykonanie budżetu jest okazją do przeprowadzenia głębszej analizy wydatków budżetowych na edukację, szczególnie na edukację podstawową, która jest prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Chciałabym się podzielić z panią minister i z państwem kilkoma refleksjami na ten temat. Chciałabym rozszerzyć pytanie postawione przez pana posła Mirosława Krajewskiego, czy MEN wyciąga jakieś wnioski z danych o potrzebach, jakie powinny być zaspokojone środkami z subwencji? Kiedy popatrzymy na udział wydatków jednostek samorządu terytorialnego preliminowanych w subwencji oświatowej w stosunku do wielkości produktu krajowego brutto, to możemy stwierdzić, że występuje niepokojące zjawisko. Udział ten z roku na rok spada, jest coraz mniejszy w proporcji do całości PKB. Np. w 2004 r. ten udział wynosił 2,3 proc., w 2005 r. – 2,66 proc, a w 2006 r. jest to już tylko 2,57 proc. PKB. Maleje również udział subwencji oświatowej w dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W 2004 r. udział ten wynosił ponad 16 proc., w 2005 r. – 14,5 proc., a w 2006 r. – 13,65 proc. Plan wydatków w budżecie na rok 2007 przewiduje, że nastąpi dalszy spadek i wyrazi się to wskaźnikiem 12,32 proc.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Taka sama sytuacja jest przy porównywaniu wielkości subwencji oświatowej do wydatków budżetu państwa ogółem. Mamy wzrost gospodarczy, mamy większe dochody, ale tego nie widać w wielkości subwencji oświatowej.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">W 2006 r. tylko 10 proc. jednostek samorządu terytorialnego nie wykorzystało w całości środków z subwencji oświatowej. Pamiętam, że przy omawianiu wykonania budżetu w poprzednich latach było to 30, a nawet 40 proc. samorządów. Wzrasta ciągle liczba samorządów, które dopłacają do subwencji, bo jest to już ponad 90 proc. Ta dopłata do subwencji oświatowej wynosi 23,5 proc. w stosunku do kwot pochodzących z subwencji. Okazuje się, że najwięcej do subwencji oświatowej dopłacają samorządy miast na prawach powiatu, tj. 37 proc., a np. Warszawa dopłaca aż 81 proc. środków z dochodów własnych do otrzymywanych z budżetu subwencji oświatowej.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Gminy miejskie dopłacają do subwencji 38 proc., gminy wiejsko-miejskie dopłacają 37 proc. i gminy wiejskie dopłacają 14 proc. ze środków własnych. Taka tendencja utrzymuje się od kilku lat. Czy bierze się to pod uwagę przy planowaniu algorytmu subwencji oświatowej, a także przy planowaniu wysokości subwencji oświatowej w budżecie państwa? Jeżeli maleje udział subwencji oświatowej w dochodach PKB oczywiste jest, że samorządy muszą dopłacać z własnych dochodów do zadań oświatowych. Czy ten proces zostanie zahamowany i czy bierze się to pod uwagę przy planowaniu następnego budżetu państwa?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzedstawicielForumZwiazkowZawodowychTadeuszPisarek">Czy rozważa się możliwość wydzielenia z subwencji oświatowej wydatków na płace nauczycieli, ponieważ jest to zawsze powodem wielu nieporozumień w samorządach. Płace nauczycielskie pochłaniają niebagatelne kwoty. Czy można byłoby wyłączyć wydatki na płace nauczycielskie z subwencji oświatowej?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Uzupełnię pytanie postawione przez panią przewodniczącą. Czy w związku z tym, że subwencja oświatowa związana jest jednak z liczbą dzieci w szkołach, a ta – jak wiemy – maleje, rząd rozważa podwyższenie kwot przeznaczonych na oświatę, aby można było podnieść standardy kształcenia w szkołach np. przez zmniejszenie liczebności klas?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwMENSylwiaSyskoRomanczuk">Odniosę się do pytań o charakterze systemowym i strategicznym. Zacznę od odpowiedzi na pytania zadane przez panią przewodniczącą i pana posła Mirosława Krajewskiego. Jeśli chodzi o finansowanie zadań oświatowych, przypomnę, że zadania oświatowe są finansowane z dochodów jednostek samorządu terytorialnego, którymi są: subwencja oświatowa, dotacje i dochody własne. Używanie słów, że samorząd „dopłaca” jest pewnym nieporozumieniem i budzi w powszechnej opinii pewną konsternację. To powoduje, że panuje przekonanie, iż obowiązek finansowania zadań oświatowych spada tylko i wyłącznie na budżet państwa.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PodsekretarzstanuwMENSylwiaSyskoRomanczuk">Przypominam, że ideą reformy systemu oświaty i jej finansowania było i jest, że przeznacza się na to część środków budżetowych, ale również jest w tym także finansowy udział środków własnych samorządów. To jest ta kwota, którą w sposób naturalny przeznaczać mają samorządy na zadania oświatowe realizowane na ich terenie. A więc samorządy nie dopłacają, ale współfinansują, a subwencja oznacza tylko pomoc państwa w realizacji określonych zadań. Generalnie jest to zadanie własne samorządów, aczkolwiek jest to zadanie bardzo kapitałochłonne.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PodsekretarzstanuwMENSylwiaSyskoRomanczuk">Słuszna jest uwaga pani przewodniczącej, że ta kwota współfinansowania wynosi blisko 24 proc. w stosunku do wielkości środków z subwencji oświatowej. Jest pytanie, jaka to ma być proporcja? Od roku 1996 samorządy przejęły szkoły do prowadzenia jako zadanie własne, co nie oznacza, że kwestia finansowania zadań oświatowych nie powinna być przedmiotem naszych rozważań.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PodsekretarzstanuwMENSylwiaSyskoRomanczuk">Jesteśmy na etapie podpisywania umowy z Uniwersytetem Warszawskim, którego eksperci opracowywali w roku 2000 pierwszy algorytm podziału części oświatowej subwencji ogólnej. Doświadczenia uzyskane w ciągu minionych siedmiu lat, opinie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, a także analizowane przez nas dane statystyczne stały się podstawą do podjęcia programu badawczego, w którym zostanie określone, ile faktycznie kosztuje oświata w Polsce. Nie chodzi tylko o określenie wielkości potrzebnych środków, ale wyliczenie, ile powinny wynieść te koszty, aby sprawiedliwie rozdzielić obciążenia związane z finansowaniem zadań edukacyjnych.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PodsekretarzstanuwMENSylwiaSyskoRomanczuk">Jeżeli chodzi o pytania dotyczące rezerw celowych, podzielam opinię, że im więcej rezerw, tym mniej przejrzystości w budżecie. Rezerwy celowe tworzone są po to, aby finansować zadania wyjątkowe, których kosztów nie można często dokładnie określić. Jeżeli mamy pewność co do wysokości kosztów na określone zadania, to należy te środki przenieść do poszczególnych stałych części budżetu. Np. teraz już wiemy, ile będzie trzeba przeznaczyć środków na realizację programu „Zero tolerancji dla przemocy w szkole” i wydatki na ten cel mamy już dokładnie określone. Uważamy, że w 2007 r. ta rezerwa celowa mogłaby się znaleźć już w budżecie resortu. Utrzymujemy w tej sprawie stały kontakt z Ministerstwem Finansów, ponieważ zależy to również od pozytywnego zaopiniowana tego zamiaru przez ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#PodsekretarzstanuwMENSylwiaSyskoRomanczuk">O udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące rezerw celowych proszę panią dyrektor Elżbietę Matejską.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Udzielam głosu pani dyrektor.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#DyrektorDepartamentuMlodziezyiWychowaniawMENElzbietaMatejska">Podniesiony został problem dotyczący rezerwy celowej nr 17, w której zaplanowane zostały środki na stypendia Prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie uzdolnionych i przeznaczenia części tych środków, a dokładnie 551 tys. zł na dofinansowanie kosztów przygotowania zawodowego młodocianych pracowników. Wynikało to z sytuacji polegającej na tym, że na ogólną liczbę 6524 szkół uprawnionych do wskazania kandydatów na stypendystów Prezesa Rady Ministrów zgłosiło swoje wnioski tylko 4238 szkół i stypendia takie otrzymało 4238, ponieważ każda ze szkół mogła wskazać tylko jednego kandydata. W 2286 uprawnionych szkołach nie wytypowano kandydatów, uzasadniając to brakiem ucznia, który spełniałby kryteria do otrzymania takiego stypendium. Z tego powodu część środków na te stypendia można było przeznaczyć na dofinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania młodocianych pracowników do zawodu.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#DyrektorDepartamentuMlodziezyiWychowaniawMENElzbietaMatejska">Jeżeli chodzi o rezerwę, w której zaplanowano środki na dofinansowanie Narodowego Programu Stypendialnego i kwotę 6900 tys. zł pozostałą z ogólnej kwoty 550.000 tys. zł, chciałbym wyjaśnić, że Narodowy Program Stypendialny w 2006 r. został uzupełniony o dwa nowe programy rządowe: rządowy program wyrównywania szans edukacyjnych uczniów pochodzących z rodzin byłych pracowników Państwowych Przedsiębiorstw Gospodarki Rolnej oraz rządowy program powoływania i utrzymywania regionalnych lub lokalnych programów wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży. W związku z tym okazało się, że zebrane z Agencji Nieruchomości Rolnych i z województw dane o liczbie uczniów, kandydatów do udzielenia pomocy materialnej, pochodzących z rodzin byłych pracowników PPGR były mniejsze od przewidywanych w naszym planie. Dzięki temu pozostały środki niewykorzystywane w wysokości 30.177 tys. zł. Te środki oraz dodatkowo środki z likwidowanego Funduszu im. Komisji Edukacji Narodowej, a także środki, których nie wykorzystały samorządy w ramach programów aktywizacji terenów wiejskich zostały przeznaczone na stypendia o charakterze socjalnym dla uczniów. Te środki były wykorzystywane sukcesywnie w trzech transzach. Środków przyznanych w ostatniej transzy niektóre samorządy nie zdążyły wykorzystać.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElzbietaKarczmarczyk">Chciałabym wyjaśnić, że my nie kontrolowaliśmy wykorzystania i rozdziału całej subwencji oświatowej przez jednostki samorządu terytorialnego. Kontrolujemy corocznie samorządy w zakresie wykorzystania dotacji budżetowych. Chodzi o sprawdzanie powiązania budżetu państwa z budżetami jednostek samorządowych. W każdym roku kontrolą NIK objętych jest ok. 200 jednostek. W tym roku również objęto kontrolą ponad 200 jednostek samorządowych na wszystkich szczeblach. Dobieramy te jednostki w taki sposób, aby te same nie były kontrolowane corocznie. Co roku kontrolowane są tylko wszystkie urzędy marszałkowskie i część powiatów.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElzbietaKarczmarczyk">Nie jestem przygotowana do pełnej analizy, jakie są zaległości w wykorzystaniu subwencji w poszczególnych jednostkach samorządowych. Takie zaległości występują w jednostkach samorządu terytorialnego po stronie przekazywania należnych kwot do subwencjonowanych.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElzbietaKarczmarczyk">Była mowa o tym, że nie wszystkie samorządy wykorzystują przyznane im środki w ramach dotacji. Jednostki samorządowe mają obowiązek rozliczania się z niewykorzystanych kwot dotacji w terminie do 28 lutego następnego roku. My takie informacje mamy, ale po upływie tego terminu.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElzbietaKarczmarczyk">Pytano, czy jest możliwość umorzenia zaległości. Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych jest taka możliwość, ale jest to bardzo długa procedura. Trzeba udowodnić, że dana jednostka samorządowa nie była w stanie dokonać określonej wpłaty czy zwrotu środków z dotacji lub dochodów należnych budżetowi państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Pani poseł Danuta Pietraszewska mówiła, że pieniądze z subwencji nie są w pełni wykorzystane z tego powodu, iż są zbyt późno przekazywane samorządom. Chodzi w tym przypadku o środki na pomoc materialną i kwotę 1 mln zł, o której mówi pani poseł. To jest prawda. Ta gmina zwróciła te kwotę, ale to były środki pochodzące nie z rezerwy celowej przeznaczonej na Narodowy Program Stypendialny. Ta gmina faktycznie dopiero w grudniu otrzymała środki pozostające na rachunku Funduszu im. Edukacji Narodowej. Wczoraj przedstawiliśmy państwu informacje w sprawie likwidacji tego Funduszu. Gmina zwróciła otrzymane zbyt późno pieniądze.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Zgodnie z ustawą budżetową wszystkie rezerwy powinny być rozdysponowane przez dysponentów do 15 października roku budżetowego. Dysponenci najczęściej to czynią z wyprzedzeniem dwóch, trzech tygodni.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Odpowiednią kwotę na zakup autobusów szkolnych szacowano, biorąc pod uwagę cenę jednego autobusu z roku 2005 i spodziewano się, że za 14 mln zł zostanie zakupionych ok. 40 autobusów. Do tego centralnego zakupu autobusów nie doszło w 2006 r., ponieważ następowały zmiany w przepisach ustawy o zamówieniach publicznych, a także w związku ze zmianą przepisów europejskich musiały nastąpić istotne zmiany w specyfikacji warunków zamówienia. Niewykorzystane środki na zakupy autobusów przekazano; do wykazu środków niewygasających.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Pan poseł Tadeusz Sławecki pytał o szkoły rolnicze i o środki na przyuczanie do zawodu młodocianych pracowników. Wyjaśniam, że minister rolnictwa przyjął do prowadzenia szkoły rolnicze dopiero z dniem 1 stycznia br., a w roku ubiegłym wszystkie te szkoły były prowadzone przez samorządy. Jeżeli pracodawca ma chęć przyuczyć takiego młodocianego ucznia szkoły rolniczej, pieniądze na to trafiają do gmin i gminy nimi dysponują niezależnie kto jest organem prowadzącym daną szkołę rolniczą.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#DyrektordepartamentuwMENGrazynaKida">Nie potrafię w tej chwili odpowiedzieć na pytanie o dofinansowania 195 szkół w województwie mazowieckim. Odpowiemy na to na piśmie w najbliższym czasie.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Chciałabym podziękować pani minister za wyjaśnienie etymologii słowa „subwencja”. W ramach świadczenia usług edukacyjnych chciałabym, aby pani minister sięgnęła po ustawy dotyczące samorządów, gdzie jest wyjaśnienie, jaką zawieraliśmy jako samorządowcy umowę z rządem, jeżeli chodzi o subwencje oświatowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">W dyskusji zgłoszono wnioski o pozytywne zaopiniowanie Części budżetowej 82 i Części budżetowej 83. Proponuję przyjęcie następującej konkluzji w sprawie tych części budżetowych. „Po wysłuchaniu informacji i wyjaśnień przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej, stanowiska Najwyższej Izby Kontroli oraz w wyniku analizy przedłożonych dokumentów i przeprowadzonej dyskusji Komisje pozytywnie opiniują sprawozdania z realizacji budżetu państwa za rok 2006 w zakresie Części budżetowych 82 i 83 i wnoszą o ich przyjęcie”.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Czy jest sprzeciw wobec takiego sformułowania opinii, jaką przekażemy Komisji Finansów Publicznych? Nie ma sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Mamy dokonać wyboru przedstawiciela naszych Komisji, który przedstawi naszą opinię na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Proponuję, aby był to jeden z koreferentów.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Czy pan poseł Tadeusz Sławecki wyraża zgodę na pełnienie funkcji sprawozdawcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Czy są sprzeciwy wobec tej kandydatury? Nie ma sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Stwierdzam, że przedstawicielem naszych obu Komisji, jako sprawozdawca na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, został wybrany pan poseł Tadeusz Sławecki.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Proszę również o upoważnienie prezydiów Komisji do ostatecznej redakcji tekstu opinii. Czy jest na to zgoda? Jest. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacaposelKrystynaSzumilas">Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>