text_structure.xml
18.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarekKuchciński">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam wszystkich zebranych, witam panią senator Aleksandrę Koszadę reprezentującą na dzisiejszym posiedzeniu Senat oraz pana ministra Jerzego Mazurka, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Porządek obrad dzisiejszego posiedzenia został paniom i panom posłom doręczony, możemy więc przystąpić do rozpatrywania stanowiska Senatu. Proszę o omówienie tego stanowiska przez panią senator Aleksandrę Koszadę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AleksandraKoszada">Senat Rzeczpospolitej Polskiej wniósł do projektu ustawy dwie poprawki. Poprawka pierwsza polega na skreśleniu art. 2, natomiast poprawka druga na skreśleniu pkt 2 w art. 4. Obie poprawki dotyczą tej samej kwestii, a mianowicie sankcji przewidzianych za niezłożenie oświadczeń majątkowych oraz innych informacji wymaganych przepisami przez radnych jednostek samorządu terytorialnego, wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast w terminie przewidzianym w ustawach samorządowych. Senat nie jest przeciwny zastosowaniu sankcji za niezłożenie oświadczenia majątkowego, uważa jednak, że tego typu rozwiązanie powinno być przedmiotem osobnej i kompleksowej regulacji prawnej. Tego rodzaju regulacja powinna obejmować zarówno parlamentarzystów, jak i radnych poszczególnych szczebli, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, przy czym, zdaniem Senatu, tę inicjatywę ustawodawczą powinien podjąć już Sejm następnej kadencji. Szczególną uwagę należy zwrócić na zjawisko składania niepełnych oświadczeń majątkowych, jak również oświadczeń majątkowych składanych po terminie przewidzianym przepisami. Jak wiadomo, lista osób składających niepełne oświadczenia majątkowe jest bardzo obszerna i stanowi w związku z tym coraz istotniejszy problem.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MarekKuchciński">Zanim poproszę o głos przedstawiciela rządu pana ministra Jerzego Mazurka, udzielę głosu panu posłowi Witoldowi Gintowt-Dziewałtowskiemu, który udzielał wyjaśnień na poprzednich posiedzeniach Komisji w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Jak państwo doskonale pamiętają, omawiana regulacja prawna była przedmiotem wielu dyskusji i debat na posiedzeniu naszej Komisji. Była także przedmiotem rozważań na posiedzeniu senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Otóż, będę prosił członków naszej Komisji o zajęcie negatywnego stanowiska wobec poprawek Senatu, wychodzę bowiem z założenia, iż przesłanki którymi kierowało się to gremium, są zgoła nietrafne. Sądzę tak, ponieważ nie zachodzi znak równości pomiędzy funkcjami osób wymienionymi w ustawie, a więc pomiędzy posłami i parlamentarzystami z jednej strony oraz radnymi, wójtami i burmistrzami z drugiej strony. Co więcej, nierówność pomiędzy posłami i radnymi jest bardzo wyraźnie zapisana w ustawach. Większość uprawnień, zadań i kompetencji posła określona jest w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, a nie jak w przypadku radnych wszystkich szczebli jednostek samorządowych - w zwykłej ustawie. Wszelkie więc zmiany dotyczące wykonywania mandatu poselskiego musiałyby oznaczać zmianę konstytucji. Innej możliwości po prostu nie ma. Zatem, zawarte w uzasadnieniu poprawek próby Senatu kompleksowego uregulowania problematyki odpowiedzialności za nieskładanie oświadczeń nie mogą być uwieńczone powodzeniem. O ile bowiem zadania i obowiązki funkcjonariuszy samorządowych mogłyby zostać na nowo uregulowane przepisami ustawy, o tyle, w przypadku posłów i senatorów wymagałoby to zmiany konstytucji, co jest sprawą niezmiernie złożoną. Także drugi argument podniesiony przez senatorów wydaje się być nietrafny, a mianowicie problem składania niepełnych oświadczeń majątkowych. Jak powszechnie wiadomo, składanie niepełnych oświadczeń jest naruszeniem przepisów ustawy - Kodeks karny, które określają sankcje o charakterze karnym za złożenie nieprawdziwych danych o stanie majątkowym. Z tego powodu składanie niepełnych lub nieprawdziwych oświadczeń o stanie majątkowym podlega karaniu i ściganiu z innego tytułu, dlatego też wprowadzanie nowych rozwiązań ustawowych wydaje się być niecelowe i zbędne. O ile wiem, przepisy Kodeksu karnego przewidują karę pozbawienia wolności nawet do paru lat za składanie nieprawdziwych informacji o stanie majątkowym. Mając powyższe na uwadze oraz fakt wielokrotnego negocjowania tekstu projektu ustawy na posiedzeniach Komisji oraz stuprocentowych uzgodnień z rządem w tej sprawie uważam, że powinien on pozostać niezmieniony. Konkludując, wnoszę o odrzucenie poprawek Senatu jako nieuprawnionych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MarekKuchciński">A teraz proszę przedstawiciela rządu o wyrażenie opinii na temat poprawek Senatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JerzyMazurek">Rozwiązanie prawne przewidziane w nowelizacji ustawy jest dosyć surowe, a nawet drakońskie, albowiem niezłożenie oświadczenia majątkowego skutkuje pozbawieniem mandatu. Jednakże projektodawcom nowelizacji ustawy chodziło o zdyscyplinowanie radnych jednostek samorządu terytorialnego. Dochodzi bowiem do rażącego lekceważenia wymogu składania oświadczeń. Reasumując, resort spraw wewnętrznych popiera rozwiązania zawarte w projekcie ustawy o samorządzie gminnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#WaldyDzikowski">Oczywiście nie mam zastrzeżeń co do kierunku zmian zawartych w projekcie nowelizacji ustawy, albowiem przeciwdziałają one zjawiskom naigrywania się z obowiązującego w Polsce prawa. Rzeczywiście, w trakcie posiedzeń senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej debata na temat nierespektowania prawa była bardzo żywa. Przytaczano różne orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak również orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące omawianych dzisiaj kwestii. W czasie moich rozmów z senatorami dowiedziałem się, iż nie byli oni w stanie przygotować w tym terminie odpowiedniej nowelizacji ustawy regulującej zagadnienia związane z nieskładaniem oświadczeń majątkowych. Chciałbym zatem zapytać przedstawicieli Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu o sposób interpretacji obowiązującego prawa w świetle funkcjonowania dwóch sankcji za niezłożenie oświadczeń majątkowych. Jedną z nich jest utrata mandatu radnego, natomiast druga przewiduje utratę diety. Która z tych sankcji będzie zatem obowiązująca w praktyce? Chodzi mi przede wszystkim o skonstruowanie dobrego i spójnego prawa, które nie będzie pretekstem do zaskarżeń do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MichelRyba">Pan przewodniczący Waldy Dzikowski poruszył kwestię ewentualnych ułomności stanowionego prawa, które mogłyby stanowić podstawę do ewentualnych zaskarżeń do Trybunału Konstytucyjnego. Moim zdaniem tylko art. 2 projektu ustawy mógłby stanowić podstawę takich zaskarżeń, co oznacza, że nie ma podstaw do zaskarżenia całości ustawy o niezgodność z konstytucją. Możemy oczywiście mieć do czynienia z wystąpieniem pana prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie całości ustawy pod kątem jej konstytucyjności, ale to jest dalsza kwestia. Jeśli chodzi o wątpliwości dotyczące istnienia w obowiązującym prawie dwóch sankcji za niezłożenie oświadczenia majątkowego pragnę wyjaśnić, iż mowa jest tu o treści art. 24k ustawy o samorządzie gminnym. Istotnie, przepis ten przewiduje podwójną sankcję za niezłożenie oświadczenia majątkowego, jednakże utrata mandatu jest sankcją znacznie bardziej dotkliwą aniżeli utrata prawa do otrzymywania diety radnego. Zresztą radny tracący mandat traci jednocześnie diety, co jest sprawą oczywistą i nie wymaga wyjaśnień. Podobno przepis ten miał być znowelizowany poprzez złożenie poprawki przez Senat, który jednak posunął się dalej proponując skreślenie art. 2 w nowelizowanej ustawie. Odnosząc się do orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pragnę podkreślić, iż nie jest mi ono znane i dlatego nie mogę na ten temat nic powiedzieć. Wydaje się, iż w tej kwestii mógłby się raczej wypowiedzieć rząd, któremu materia sprawy orzekanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny powinna być znana.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MarekKuchciński">Rozumiem, że wypowiedź przedstawiciela Biura Legislacyjnego KS odnosi się do obu poprawek Senatu, poproszę zatem przedstawiciela rządu o zajęcie stanowiska wobec sugestii przedstawiciela Biura Legislacyjnego KS.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JerzyMazurek">Nie chciałbym polemizować z przedstawicielem Biura Legislacyjnego KS, które moim zdaniem powinno być zorientowane w orzeczeniach sądu administracyjnego. Nie znam tego orzeczenia, dlatego jest mi trudno cokolwiek na ten temat powiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyCzerwiński">Nie uważam za prawdopodobne, aby orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego mogło dotyczyć omawianych dzisiaj kwestii, albowiem sądy nie rozpatrują spraw w kontekście prawa jeszcze nie uchwalonego. Nawet wtedy, jeśli o niektórych rozwiązaniach legislacyjnych mówi się publicznie i rozważa możliwość ich przyszłego uchwalenia i stosowania w praktyce. Generalnie jednak wydaje się, że projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym jest próbą przeciwdziałania zjawisku lekceważenia prawa przez ludzi, którzy właśnie powinni być wzorem dla innych. Albowiem to właśnie ci ludzie na danym terenie stanowią prawo poprzez działalność samorządową. Niektórym samorządowcom wydaje się jednak, że prawo polskie obowiązuje ich tylko w pewnym stopniu, który w dodatku sami sobie określają. Takie przypadki są nam wszystkim dobrze znane, mnie osobiście znane są przypadki z terenu Opolszczyzny. Musimy zatem uświadomić wszystkim bez wyjątku działaczom samorządowym, iż prawo polskie obowiązuje w stu procentach, zarówno w kontekście obowiązującym dla wszystkich obywateli Rzeczpospolitej, jak również w kontekście zgodności stanowionego prawa lokalnego z ogólnie obowiązującym. Odnosząc się na koniec do zagadnienia zrównania statusu posłów i senatorów z radnymi, wójtami, burmistrzami lub prezydentami miast pragnę stwierdzić, iż miałoby to sens, jeśli posłowie i senatorowie również dopuszczają się lekceważenia prawa poprzez nieskładanie oświadczeń majątkowych. Jeżeli jednak nie występują takie przypadki, nie widzę potrzeby takiego zrównywania wobec prawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym powiedzieć jeszcze kilka słów na temat poruszonej przeze mnie sprawy orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Otóż sprawa ta dotyczyła wójta, który złożył tylko częściowe oświadczenie majątkowe, albowiem nie ujawnił części dotyczącej wspólnego majątku małżeńskiego, tłumacząc to brakiem zgody małżonki. Po okresie uporczywego odmawiania uzupełnienia oświadczenia majątkowego przez owego wójta, wojewoda uznał to za rażące naruszenie prawa. W rezultacie interwencji wojewody i decyzji premiera, wójt stracił mandat. Odwołał się jednak do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i uzyskał uchylenie decyzji premiera, co spowodowało ponowne podjęcie przez niego swoich poprzednich obowiązków. Powstał więc problem natury prawnej, który wymaga pilnego rozwiązania i uchwalenia przepisów zgodnych z konstytucją i respektowanych przez wszystkich obywateli. Orzeczenie wspomnianego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego było komentowane przez prasę, a ja sam uczestniczyłem w dyskusji medialnej na ten temat, nie znając uzasadnienia tego orzeczenia. Chodzi mi więc o wyjaśnienie wszelkich wątpliwości zanim podejmiemy decyzję, co nie oznacza mojego poparcia dla stanowiska Senatu. Chodzi wyłącznie o jasne i precyzyjne spojrzenie na problematykę związaną z oświadczeniami majątkowymi, ponieważ pojawiły się wątpliwości, które to wątpliwości należy wyjaśnić. Nie zawsze przecież jest tak, że po pewnym czasie Sejm przyznaje rację Senatowi, który wnosi poprawki do projektów sejmowych. Jeśli chodzi o składanie oświadczeń majątkowych z opóźnieniem, to dotyczy to przede wszystkim radnych, albowiem tego rodzaju przypadki zdarzają się wśród wójtów bardzo rzadko. Nie znam takich przypadków, a optując za rozwiązaniem przyjętym już przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej chciałbym mieć pewność, że uchwalamy dobre prawo nie tylko na dziś, ale także na przyszłość.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Uzupełniając swoją poprzednią wypowiedź pragnę podkreślić, iż wprowadzając rozwiązania zaproponowane w nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, przyczyniamy się do porządkowania prawa, ponieważ przepisy jasno i wyraźnie określają sankcje w sytuacji niezłożenia oświadczenia majątkowego. Jeśli nowe przepisy wejdą w życie, żaden wojewódzki sąd administracyjny nie będzie miał wątpliwości interpretacyjnych i z pewnością pozbawi mandatu funkcjonariusza samorządowego nie przestrzegającego prawa. Pragnę jednak poinformować państwa, że nie znam przypadku wójta uchylającego się od złożenia oświadczenia majątkowego, co z kolei jest częstym przypadkiem wśród radnych samorządowych. Jest to moim zdaniem oczywiste naigrywanie się tych ludzi z obowiązującego w Polsce prawa, a dotyczy bardzo licznej grupy radnych wszystkich szczebli. Z drugiej strony możliwości przymuszenia do respektowania tego obowiązku są nader mizerne, żeby nie powiedzieć żadne. Z kolei, zastosowanie sankcji w postaci pozbawienia prawa do otrzymywania diety niewiele wnosi, albowiem radni nie składający oświadczeń są na ogół dobrze uposażeni albo posiadają znaczący majątek. Fakt pełnienia przez nich funkcji radnego ma przede wszystkim służyć pomnażaniu osobistego majątku, a obowiązki wynikające z bycia radnym nie są poważnie traktowane. Wprowadzenie więc przepisu regulującego kwestie sankcji za niezłożenie oświadczenia majątkowego, ma po pierwsze służyć porządkowaniu prawa i jego respektowaniu przez osoby do tego powołane. Po drugie, przepis stawia znak równości pomiędzy radnymi którzy respektują i szanują prawo a radnymi, którzy je lekceważą. Jest bowiem do tej pory tak, że radny nie respektujący przepisów prawa funkcjonuje tak samo jak jego kolega, który w pełni je przestrzega. Taki stan rzeczy w moim przekonaniu dalej trwać nie może. Po raz kolejny powtarzam więc, iż dla dobra prawa powinniśmy odrzucić poprawki Senatu wyrażone w przedłożonym stanowisku.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MarekKuchciński">Rozumiem, że mamy do czynienia z sytuacją, w której wypowiadający się posłowie są przeciw poprawkom zaproponowanym przez Senat. Pytam więc, czy ktoś z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek Senatu? Nie widzę zgłoszeń. Udzielam jeszcze głosu panu ministrowi Jerzemu Mazurkowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JerzyMazurek">Pozwólcie państwo na jeszcze jedno zdanie odnośnie omawianych dzisiaj kwestii. Otóż wydaje mi się, że nie znajdziemy dobrego rozwiązania na wszystkie tu występujące problemy, albowiem może dochodzić do sytuacji, iż radni złożą wprawdzie oświadczenie, ale będzie ono niepełne. Chciałbym jednak zwrócić uwagę państwa na inną kwestię. Otóż mamy w Polsce 2500 gmin i 380 powiatów, co oznacza liczbę blisko 6000 wójtów, burmistrzów, prezydentów i przewodniczących. Według posiadanych informacji, około 300 osób pełniących wspomniane funkcje nie złożyło oświadczeń majątkowych w terminie, a więc wyrażając ten stan rzeczy procentowo - 5 procent. Zachodzi więc konieczność szybkiego zdyscyplinowania niesubordynowanych, albowiem opieszałość w składaniu oświadczeń przez radnych jest widoczna i nie można jej niczym wytłumaczyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MarekKuchciński">Zatem przystępujemy do głosowania nad poprawkami zaproponowanymi przez Senat, które to poprawki będziemy głosować łącznie. Przypomnę, iż poprawki proponują skreślenie przepisów przewidujących wygaśnięcie mandatu radnego samorządu terytorialnego, wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w przypadku niezłożenia oświadczeń majątkowych oraz innych oświadczeń wymaganych przepisami ustaw samorządowych. Kto z pań i panów posłów jest za rekomendowaniem poprawek zaproponowanych przez Senat? Stwierdzam, że przy braku głosów za, 23 głosach przeciwnych oraz braku głosów wstrzymujących się, Komisja postanowiła rekomendować odrzucenie poprawek Senatu. Z Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej mamy informację o zgodności poprawek Senatu z prawem Unii Europejskiej. Pozostaje zatem wybrać posła sprawozdawcę. Proponuję pana posła Waldy Dzikowskiego na posła sprawozdawcę. Czy są inne propozycje? Nie ma innych propozycji, zapytam więc, czy jest sprzeciw wobec wyboru pana posła Waldy Dzikowskiego na posła sprawozdawcę? Sprzeciwu nie słyszę, uważam, iż Komisja dokonała wyboru posła sprawozdawcy. Dziękuję wszystkim za udział w dzisiejszym posiedzeniu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>