text_structure.xml
20.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanuszPiechociński">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Infrastruktury. Porządek dzienny posiedzenia państwo otrzymali. Czy do porządku dziennego ktoś z państwa zgłasza wnioski formalne? Nie słyszę. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Rozpoczniemy od rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu w części budżetowej 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie części drogowej - wydatki. Proponuję następujący sposób procedowania. Najpierw wysłuchamy krótkiej informacji przedstawicieli Ministerstwa Finansów i NIK, następnie pytania i dyskusja, po czym głosowanie opinii. Czy ktoś z państwa zgłasza sprzeciw wobec takiego sposobu procedowania? Nie słyszę. Proszę przedstawiciela resortu finansów o omówienie części budżetowej 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie części drogowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JerzyKurowski">Począwszy od 1999 roku w systemie finansowania samorządów funkcjonuje część drogowa subwencji ogólnej. Obejmuje ona powiaty i województwa. Gminy z własnych środków finansują te zadania, które są ich zadaniami własnymi. Na utrzymanie dróg przeznacza się co roku nie mniej niż 30% planowanych wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych. W 2001 r. plan wpływów z tego podatku wynosił ponad 15.300.000.000 zł. Na utrzymanie przeznaczono dokładnie 30% wpływów, to jest ok. 4.603.000.000 zł. Z tej kwoty 60% przeznacza się na drogi powiatowe i wojewódzkie, a 40% na drogi krajowe, które są w gestii rządu. Te 60% to było ponad 2.700.000.000 zł. Z tej kwoty wyłącza się również 10-procentową rezerwę, która jest przeznaczona wyłącznie na realizację inwestycje rozpoczętych przed 1999 rokiem, czyli przed utworzeniem powiatów i województw. Chodzi o kontynuowanie inwestycji, które były inwestycjami rządowymi. W efekcie subwencja drogowa dla powiatów i województw w 2001 r. wyniosła 2.674.628.000 zł. W porównaniu z rokiem 2000 wzrosła o 11,5%. Z zastrzeżeniem, że plan wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych w 2001 r. był wyższy w porównaniu z rokiem poprzednim o 14,9%. Ale w 2000 r. przeznaczono na utrzymanie dróg nie 30, a 30,5% planowanych wpływów z podatku akcyzowego. Podział tych środków między poszczególne jednostki samorządu odbywał się zgodnie z ówczesnym rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej. W rozporządzeniu bierze się pod uwagę wiele elementów, jest określony pewien algorytm, który stwarza obiektywne warunki podziału. Nie ma tu żadnej uznaniowości. Podobnie jest w przypadku podziału rezerw. Też są określone dokładne kryteria. Muszą to być inwestycje rozpoczęte przed 1999 r. Bierze się również pod uwagę te zadania, które mają preferencyjne wsparcie zagranicznymi środkami finansowymi. Albo inwestycje, których zakończenie lub zakończenie jakiegoś etapu zmienia coś w strukturze drogowej w danym roku, daje jakiś efekt użytkowy. Wymaga się, aby środki własne zarządcy drogi były nie mniejsze niż ta część rezerwy, o którą się ubiega, a stopień wykorzystania subwencji z roku poprzedniego był nie mniejszy niż 80%. Przypomnę, że w pierwszym roku funkcjonowania tej subwencji odnotowano najniższy stopień jej wykorzystania. Dyskutowano, czy należy utrzymywać tę subwencję w tym kształcie. Ale z roku na rok wykorzystanie subwencji zwiększało się. W 2001 r. w powiatach wykorzystanie subwencji wyniosło 92%, tylko 8% przeznaczono na inne cele. W miastach na prawach powiatów wykorzystanie subwencji wyniosło 217,7%. Zatem te miasta przeznaczają na drogi dużo więcej środków niż otrzymują w subwencjach. W województwach wskaźnik wykorzystania subwencji wynosił 103,7%. W wyniku podziału rezerwy celowej środki trafiły do 115 powiatów, 47 miast na prawach powiatów i 12 województw. I w efekcie kwota subwencji bez rezerwy, ale powiększona o środki z już podzielonej rezerwy wynosiła dla powiatów - 1.054.704.000 zł, dla miast na prawach powiatów prawie 500.000.000 zł i dla województw - ok. 850.000.000 zł. W 2001 r. minister finansów przekazał na rachunki powiatów, miast na prawach powiatu i województw środki z tytułu części drogowej subwencji ogólnej w terminach zgodnych z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, to jest w 12 ratach miesięcznych, w terminie do 25 dnia każdego miesiąca.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#ElżbietaKarczmarczyk">NIK ocenia pozytywnie sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w zakresie części budżetowej 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie części drogowej. Stwierdza też nieprawidłowości, ale nie dotyczą podziału części drogowej z subwencji ogólnej. Przekazywanie środków części drogowej subwencji ogólnej do powiatów i województw zostało ocenione przez Najwyższą Izbę Kontroli pozytywnie. Ministerstwo finansów przestrzegało terminowego przekazywania środków. Postępowało też zgodnie z procedurami przy dokonywaniu podziału 10-procentowej rezerwy tej subwencji.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JanuszPiechociński">Mamy zatem pozytywną ocenę NIK. To rzadko zdarza się dla tej części wykonania budżetu. Mam pytanie do przedstawiciela Ministerstwa Finansów, czy wzrost wykorzystania tej subwencji w województwach bierze się z dodatkowych środków, które województwa przesunęły? W poprzednich latach województwa miały niski wskaźnik.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JerzyKurowski">W miastach na prawach powiatów wykorzystanie subwencji wyniosło ponad 200%, w województwach nieco ponad 103%. Taki wskaźnik wynika z zaangażowania własnych środków. Chciałbym jednak zauważyć, że jest to średnia wielkość. Niektóre województwa mają mniejszy wskaźnik.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JanuszPiechociński">Przez 3 lata byłem przewodniczącym Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów i pamiętam, że te wskaźniki inaczej się kształtowały.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JerzyKurowski">6 województw przeznaczyło mniej niż 80% subwencji. W 7 województwach ukształtowało to się na poziomie 80–100%. Natomiast w pozostałych było ponad 100%: śląskie - 384%, małopolskie - 118% i wielkopolskie - 108,2%.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#BolesławBujak">Czy w nowym projekcie ustawy o finansowaniu jednostek samorządowych podział rezerwy celowej subwencji drogowej będzie odbywał się też wedle kryteriów obowiązujących przez ostatnie 3 lata?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyKurowski">Trudno mi odpowiedzieć na to pytanie. Ten projekt nie był jeszcze omawiany na posiedzeniu rządu. Nie chciałbym w tej chwili przesądzać tej sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JanuszPiechociński">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania w wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2001 w części budżetowej 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie części drogowej? Stwierdzam, że połączone Komisje 23 głosami, przy braku głosów przeciwnych i 1 wstrzymującym się, pozytywnie zaopiniowały sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2001 r. w części budżetowej 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie części drogowej. Przechodzimy do części budżetowej 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów: 700 - Gospodarka mieszkaniowa i 710 - Działalność usługowa. Zaczynamy od gospodarki mieszkaniowej. Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o przedstawienie informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#UrszulaLidke">Zaplanowane w ustawie budżetowej na 2001 r. dochody w dziale 700 - Gospodarka mieszkaniowa w wysokości 393.638.000 zł zostały wykonane w kwocie 495.695.000 zł i były wyższe o 102.021.000 zł, to jest o 25,9% od planu. Wzrost dochodów spowodowany był głównie: przeprowadzoną przez powiaty aktualizacją wysokości opłat za użytkowanie gruntów Skarbu Państwa, skuteczniejszą windykacją opłat z tytułu trwałego zarządu użytkowania, użytkowania wieczystego oraz terminowych wpłat czynszu dzierżawnego i z najmu nieruchomości Skarbu Państwa. Plan dochodów nie został wykonany w pełnej wysokości w województwie łódzkim (96,2% planu). Na niższe wykonanie dochodów miał wpływ głównie proces komunalizacji nieruchomości Skarbu Państwa na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, a także trudna sytuacja finansowa podmiotów mających w użytkowaniu wieczystym nieruchomości Skarbu Państwa. Natomiast najwyższy wskaźnik wykonania dochodów wystąpił w województwie mazowieckim i wyniósł 179,3% planu. Głównym źródłem zrealizowanych dochodów w 2001 r. były dochody z tytułu realizacji zadań z zakresu gospodarki gruntami i nieruchomościami. Wyniosły one ok. 99,8% zrealizowanych dochodów ogółem w tym dziale. Są to głównie dochody związane z realizowanymi przez starostów zadaniami z zakresu administracji rządowej. Dotyczyły: opłat za zarząd i wieczyste użytkowanie nieruchomości Skarbu Państwa, wpływów z przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności oraz odpłatnego nabycia prawa własności nieruchomości. Dochody z pozostałych tytułów zostały zrealizowane w wysokości 752.000 zł. Największą pozycję stanowiły zwroty dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem. Były to dochody nieplanowane. Zaplanowane w ustawie budżetowej na 2001 r. wydatki w dziale - 700 Gospodarka mieszkaniowa wynosiły 23.573.000 zł. W toku wykonywania budżetu zostały one zwiększone o ok. 9.000.000 zł. Zwiększenie wydatków nastąpiło ze środków pochodzących z rezerwy ogólnej budżetu państwa o kwotę 100.000 zł, z przeznaczeniem na dofinansowanie odbudowy budynku komunalnego w Ełku zniszczonego w wyniku pożaru, a także z rezerw celowych o kwotę ok. 8.500.000 zł na wypłaty odszkodowań na rzecz osób fizycznych i usuwanie skutków powodzi. Wydatki w tym dziale podlegały blokadzie. Wojewodowie w tym dziale dokonali blokady wydatków w wysokości 2.872.000 zł. Z tego wydatki bieżące - ok. 2.700.000 zł, wydatki majątkowe - 110.000 zł. Wydatki bieżące przeznaczone były na finansowanie realizacji zadań gospodarki gruntami i nieruchomościami. Wynosiły ok. 22.000.000 zł, tj. 97,3% budżetu po zmianach z uwzględnieniem blokady. Wydatki te były przeznaczone na ustalenie wartości nieruchomości dla potrzeb uwłaszczenia, wyceny nieruchomości Skarbu Państwa dla celów aktualizacji opłat za zarząd i wieczyste użytkowanie nieruchomości, opłaty za czynności egzekucyjne związane z windykacją należności Skarbu Państwa, zabezpieczenie nieruchomości przed zniszczeniem, gospodarowanie zasobami nieruchomości Skarbu Państwa, wypłaty odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości, regulowanie stanów prawnych oraz przygotowanie dokumentacji dla ustalenia cen nieruchomości wywłaszczanych na rzecz Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#UrszulaLidke">Powyższe wydatki przeznaczone były na dotacje na zadania realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego - ok. 20.000.000 zł i na zadania realizowane przez wojewodów - ok. 2.000.000 zł. W dziale tym finansowane były również zadania związane z usuwaniem skutków powodzi - 134.000 zł. Wydatki przeznaczone były na remonty modernizacyjne budynków mieszkalnych wraz z uzbrojeniem terenu, uszkodzonych w czasie powodzi w województwach dolnośląskim i opolskim. Wydatki majątkowe zrealizowane zostały w wysokości 2.534.000 zł. (100% budżetu po zmianach z uwzględnieniem blokad). Zostały przeznaczone na zakupy inwestycyjne na potrzeby gospodarki gruntami i nieruchomościami dla lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz w województwie pomorskim dla starostw: bytowskiego, kościerskiego i lęborskiego w związku z wprowadzeniem systemu katastralnego. Były również przeznaczone na usuwanie skutków powodzi tj. na zadania związane z odbudową budynków i mieszkań komunalnych i odbudową muru oporowego. Były to główne pozycje wydatków w dziale 700 - Gospodarka mieszkaniowa. W tym dziale nie występuje zatrudnienie, zatem nie występują również wynagrodzenia. Następnym działem jest dział 710 - Działalność usługowa. W ustawie budżetowej na 2001 r. w części 85 w dziale 710 - Działalność usługowa zaplanowane zostały dochody w wysokości 457.000 zł, które zostały zrealizowane w wysokości 1.855.000 zł, co stanowi ok. 406% planu. Dochody w tym dziale pochodzą z: wpłat części zysku gospodarstwa pomocniczego w województwie mazowieckim, realizacji zadań z zakresu administracji rządowej przez powiatowe inspektoraty nadzoru budowlanego oraz z czynszów za wynajem budynku Skarbu Państwa w województwie świętokrzyskim, opłat związanych z postępowaniem kwalifikacyjnym, wnoszonych przez osoby ubiegające się o uprawnienia budowlane, grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych, odsetek od nieterminowych wpłat oraz odsetek bankowych, nieplanowanych zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości oraz różnych wpływów, w tym głównie z tytułu rozliczeń lat ubiegłych. Natomiast wydatki w tym dziale zostały zaplanowane w wysokości 137.731.000 zł. W toku wykonania budżetu zostały zwiększone o ok. 6.000.000 zł. Po zmianach wyniosły ok. 143.500.000 zł. Zwiększenie wydatków nastąpiło m.in. ze środków pochodzących z rezerwy ogólnej budżetu państwa o kwotę 45.000 zł, z przeznaczeniem na wykup gruntów pod cmentarz-pomnik żydowski w Jedwabnem oraz z rezerw celowych na kwotę ok. 5.800.000 zł, z przeznaczeniem na dotację podmiotową na dofinansowanie bieżącej działalności Polsko- Niemieckiego Towarzystwa Wspierania Gospodarki SA. Wydatki bieżące przeznaczone były na integrację z Unią Europejską, jednostki organizacji nadzoru inwestycyjnego, plany zagospodarowania przestrzennego, roboty geologiczne oraz na prowadzenie powiatowego i wojewódzkiego zasobu geodezyjnego. W ramach tego działu były również finansowane prace geodezyjne i kartograficzne oraz opracowania geodezyjne i kartograficzne, a także utrzymanie i remonty cmentarzy i grobów wojennych oraz inne drobne zadania.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#UrszulaLidke">Na zadania, które są finansowane w formie dotacji celowych i realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego, w ramach wydatków zaplanowanych w dziale Działalność usługowa przeznaczona była kwota w wysokości 108.000.000 zł. Wydatki te zrealizowane były w wysokości ok. 104.000.000 zł, tj. 99,6% planu po zmianach. Były one głównie przeznaczone na zadania realizowane przez powiatowe inspektoraty nadzoru budowlanego oraz na prace geodezyjne i kartograficzne oraz opracowania geodezyjne i kartograficzne. Te zadania realizowane były zarówno przez powiaty, jak i samorządy województw. W dziale Działalność usługowa występowało zatrudnienie. Na finansowanie wynagrodzeń pracowników zaplanowane były wydatki w wysokości 8. 655.000 zł, które zostały zrealizowane w ciągu roku w 8.508.000 zł., tj. 98,3% planu. Na tę kwotę składały się zarówno wynagrodzenia osobowe, jak i dodatkowe wynagrodzenia roczne. Zatrudnienie w tym dziale stanowili członkowie korpusu służby cywilnej - 250 pracowników, osoby nieobjęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń - 20 pracowników oraz żołnierze zatrudnieni w wojewódzkich inspektorach nadzoru budowlanego - 14.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#ElżbietaKarczmarczyk">W dziale 700 na bazie kontroli wykonania budżetu państwa w 16 budżetach wojewodów Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła w zakresie dochodów, że w stosunku do roku 2000 wystąpił wzrost zaległości podatkowych i niepodatkowych, głównie z tytułu opłaty za zarząd i użytkowanie wieczyste nieruchomości Skarbu Państwa. Taki był również wynik kontroli przeprowadzonej wcześniej przez NIK w zakresie gospodarki nieruchomościami. Wówczas okazało się, że część tych dochodów nie jest objęta ewidencją, a także sprawozdawczością. W związku z wprowadzeniem w 2000 r. sprawozdawczości w tym zakresie, okazało się, że zaległości te są znaczne. W niektórych województwach sięgają do 90% uzyskanych dochodów. Nieprawidłowości, które stwierdziliśmy dotyczyły głównie województwa śląskiego - ok. 6.000.000 zł. nie zostało przekazane na dochody budżetu państwa. To jedna z głównych nieprawidłowości w dziale 700. Po stronie wydatków nie stwierdziliśmy żadnych nieprawidłowości. W dziale 710 zarówno po stronie wydatków, jak po stronie dochodów nie stwierdziliśmy nieprawidłowości.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejCzerwiński">Administrowanie pieniędzmi publicznymi jest bardzo dobre. W bilansie nie stwierdzono nieprawidłowości. Chciałbym jednak zasygnalizować pewne niepokojące tendencje. Otóż, na podstawie analizy ponad 200 powiatów i miast na prawach powiatu okazuje się, że z roku na rok następuje systematyczny spadek dotacji celowych na zadania powierzone przez rząd. Co więcej, następuje spadek realnych dochodów tej administracji publicznej. Stan przekazanych zadań jest fatalny. Wymaga to olbrzymich środków, które ustandaryzowałyby pewne usługi. Dotacje przekazywane są przez wojewodów. Wojewodowie nie przekazują w terminie tych dotacji jednostkom samorządu terytorialnego. Jeżeli w budżecie państwa nie ma zapisanych precyzyjnych zasad dotyczących sposobu i terminów przekazywania środków, to samorządy mają trudności z dochodzeniem na drodze prawnej swoich należności. W sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa znajdują się kwoty, które budżet musi wypłacać z tytułu odsetek karnych za nie wywiązanie się z zadań. Jest to precedens, który nakazuje nam, posłom podjąć pracę nad procedurami oraz zasadami przekazywania tych środków w odpowiedniej wysokości i terminach. Należałoby również sprecyzować standard tych usług, które administracja publiczna powinna świadczyć. W dziale 710 środki realne na realizację zadań zleconych przez rząd w skali tych 220 powiatów były mniejsze w porównaniu z 2000 r. o 13%. W dziale 700 - o 6%. W sprawozdaniu NIK jest również wyraźnie napisane, że z roku na rok następuje spadek realnych dochodów powiatów, miast na prawach powiatów i samorządów województw. Dlatego należy opracować odpowiednie procedury, standardy usług i zasady przekazywania pieniędzy jednostkom samorządu terytorialnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JanuszPiechociński">Uważam, że problem poruszony przez pana posła Andrzeja Czerwińskiego jest bardzo istotny. Sądzę, że planach pracy Komisji w II półroczu ta kwestia powinna zostać uwzględniona. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2001 r. w zakresie części budżetowej 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów 700 - Gospodarka mieszkaniowa i 710 - Działalność usługowa? Stwierdzam, że połączone Komisje 23 głosami, przy braku przeciwnych i 2 wstrzymujących się, pozytywnie zaopiniowały sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2001 r. w zakresie części budżetowej 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów 700 - Gospodarka mieszkaniowa i 710 - Działalność usługowa. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Infrastruktury.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>