text_structure.xml 85.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#AnnaBańkowska">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Porządek dzienny przewiduje ponowne rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o pomocy społecznej. Przypominam, że sprawozdawcą jest posłanka Alicja Murynowicz. Przypominam również, że w dniu 8 stycznia sprawozdanie podkomisji skierowaliśmy ponownie do podkomisji celem uzupełnienia go o kwestie, które zostały podniesione przez rząd i Radę Pożytku Publicznego - chodzi o współgranie ustawy o pomocy społecznej z ustawą o wolontariacie. Mamy nowe sprawozdanie. Wszyscy państwo je otrzymaliście. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Zatem uznaję porządek dzienny za przyjęty. Przystępujemy do pracy. Przypominam, że rozpatrywanie sprawozdania zakończyliśmy na art. 88. Za chwilę poproszę przewodniczącą podkomisji posłankę Alicję Murynowicz, aby zreferowała jakich zmian podkomisja dokonała w sprawozdaniu do art. 88 włącznie. Przypomnę, że daliśmy delegację podkomisji, żeby pracowała nad całym sprawozdaniem i uzupełniła jego treść, nie kierując się tym, na jakim etapie nasze prace zakończyliśmy. Tu zwracam się do Biura Legislacyjnego z pytaniem. Otóż są uwagi i zmiany do artykułów uprzednio rozpatrywanych. Czy wracając tylko do zmienionych artykułów będziemy mogli resztę uznać za już przyjęte?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BogdanCichy">Podzielamy pogląd pani przewodniczącej. Rozumiem, że w tej chwili będziecie państwo rozpatrywali te artykuły, do których zostały wniesione uwagi zarekomendowane przez podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AnnaBańkowska">Przystępujemy do pracy. Oddaję głos przewodniczącej podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AlicjaMurynowicz">Podczas prac podkomisji zgłoszono bardzo dużo poprawek do całej ustawy o pomocy społecznej. Podkomisja podczas prac w ubiegłym tygodniu przyjęła 4 zmiany do artykułów już „przepracowanych”: art. 26, art. 70, art. 78 i art. 80. W trakcie sczytywania artykułów przez stronę rządową pojawiły się pewne „niedoróbki” techniczne i jedna bardzo ważna uwaga merytoryczna. Stąd strona rządowa również zaproponuje pewne poprawki. W art. 26 podkomisja dodała nowy ust. 1a w brzmieniu: „Oferta, o której mowa w ust. 1, może dotyczyć także zadania realizowanego dotychczas przez inny podmiot”. Była to propozycja zgłoszona przez stronę rządową i Radę Pożytku Publicznego. Konsekwencją wprowadzenia ust. 1a jest dodanie w ust. 2 po wyrazach „w ust. 1” wyrazów „i 1a”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że jest to wyjście naprzeciw nowym inicjatywom, które mogą powstawać w ramach ustawy o wolontariacie. Czy są pytania lub uwagi do tych poprawek? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła poprawki w art. 26. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja poprawki do art. 26.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AlicjaMurynowicz">Następny artykuł, w którym dokonaliśmy zmiany, gdzie podkomisja podzieliła stanowisko wnioskodawców, to art. 70. W art. 70 dodaliśmy ust. 1a, który mówi o tym, że rodzina zastępcza może być ustanowiona również dla dziecka niedostosowanego społecznie. Z kolei ust. 5 uzupełniliśmy o następującą treść: „Przy umieszczaniu kolejnego dziecka w istniejącej już rodzinie zastępczej sąd zasięga opinii powiatowego centrum pomocy rodzinie właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej”. Był tu poruszany bardzo poważny problem, że zdarzają się sytuacje, kiedy rodzina zastępcza występuje do sądu o przyznanie następnego dziecka i sąd miejscowy rodzinny odmawia, w związku z czym ta rodzina zastępcza zgłasza się do sądu rodzinnego w innej miejscowości i tam sąd dziecko przyznaje. Stąd propozycja, by zasięgać opinii powiatowego centrum pomocy rodzinie właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej, aby uniknąć tego typu sytuacji i pewnego rodzaju wybiegów, jakie są czasem stosowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AnnaBańkowska">Myślę, że jest to bardzo sensowna poprawka, wprowadzona dla dobra dziecka. Czy są pytania lub uwagi do propozycji wprowadzenia ust. 1a, który mówi, iż rodzina zastępcza może być ustanowiona również dla dziecka niedostosowanego społecznie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MirosławaKątna">Zastanawiam się, czy nie wpadamy tu w jakąś pułapkę, bowiem Kodeks rodzinny i opiekuńczy mówiąc o rodzinach zastępczych nie różnicuje dzieci na dzieci zdrowe, niedostosowane społecznie itd. Kodeks rodzinny i opiekuńczy mówi w ogóle o osobach do 18 roku życia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AnnaBańkowska">Czy są inne pytania lub uwagi? Nie słyszę. Proszę zatem o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AlicjaMurynowicz">Podczas prac podkomisji w ogóle nie był podnoszony problem kolizji. Tę poprawkę zgłosiła posłanka Krystyna Szumilas, która uzasadniała ją następująco: „Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich daje możliwość umieszczania dzieci niedostosowanych społecznie w rodzinach zastępczych. Zatem i w tej ustawie powinna być taka możliwość”. Poprawka została przyjęta 4 głosami, przy 1 wstrzymującym się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KrystynaWyrwicka">Dodatkowo za koniecznością umieszczenia tego przepisu przemawia fakt, że młodzieżowe ośrodki wychowawcze, które były w systemie pomocy społecznej przeszły do systemu oświaty, co oznacza, że ten zapis umożliwia z ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich umieszczanie dzieci w rodzinach zastępczych. Jest to zatem pewna alternatywa dla młodzieżowego ośrodka wychowawczego. W innym przypadku ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, która sukcesywnie wykreśliła wszędzie system pomocy społecznej, zmuszałaby do kierowania wszystkich dzieci zagrożonych demoralizacją tylko do placówek opiekuńczo-wychowawczych. My chcemy, żeby mogły to być również rodziny zastępcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#AnnaBańkowska">Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi w tej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BogdanCichy">Nie zgłaszamy zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że nie ma tu kolizji, a proponowany przepis wydaje się być przepisem, który w sposób istotny zaspokaja potrzeby. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła ust. 1a w art. 70. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła ust. 1a w art. 70, przy 1 głosie wstrzymującym się. Czy są pytania lub uwagi do rozszerzonego ust. 5 w art. 70? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła ust. 5 w art. 70. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła ust. 5 w art. 70. Przechodzimy do następnej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AlicjaMurynowicz">Następna poprawka dotyczy art. 78. Jest to poprawka legislacyjna. W całej ustawie, jeśli mówimy o dziecku, mówimy w liczbie pojedynczej, tu jakoś dziwnie się złożyło, iż użyta była liczba mnoga. Stąd propozycja zastąpienia wyrazów „dzieci” i „mogą” na „dziecko” i „może”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AnnaBańkowska">Czy są uwagi? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła poprawkę w art. 78. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę w art. 78. Proszę o następną poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AlicjaMurynowicz">Następna poprawka dotyczy art. 80 ust. 5, w którym proponujemy by po sformułowaniu „szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość” dopisać wyrazy „przysposobienia dziecka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AnnaBańkowska">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła poprawkę w art. 80 ust. 5. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę w art. 80 ust. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AlicjaMurynowicz">Jak mówiłam podczas prac podkomisji zgłaszana była spora ilość poprawek i bardzo proszę, aby te wszystkie poprawki, które nie zostały uwzględnione, a wnioskodawcy chcą je dalej zgłaszać, zgłaszać jako wnioski mniejszości, które będą głosowane na sali plenarnej. W ten sposób unikniemy ponownego rozpatrywania poprawek i zyskamy na czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanCichy">Chcielibyśmy zwrócić uwagę na dwie kwestie, które podkomisja przyjęła i które mają charakter redakcyjny. Dotyczy to art. 19 pkt 2, w którym proponuje się skreślenie wyrazów „organizowanie i” - chodzi bowiem o to, by ta sekwencja „organizowanie” była identyczna z tą sekwencją, która jest zawarta w pozostałych punktach tego artykułu. Z kolei w art. 73 ust. 1 pkt 2 proponuje się skreślenie wyrazów „wydanego przez podmiot prowadzący szkolenie”, co wiąże się ze wcześniejszą regulacją, która jest zawarta w art. 81 ust. 1a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AlicjaMurynowicz">Najmocniej przepraszam, że o tym nie wspomniałam, ale umawialiśmy się, że wszystkie zmiany będą wytłuszczone. Te nie są, dlatego je przeoczyłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#AnnaBańkowska">Zatem wracamy do art. 19, w którym mamy wymienione zadania własne powiatu. W sprawozdaniu poprzednim pkt 2 brzmiał: „organizowanie i prowadzenie specjalistycznego poradnictwa”. Teraz podkomisja proponuje, by do zadań własnych powiatu należało tylko „prowadzenie specjalistycznego poradnictwa”. Proszę o bliższe wyjaśnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AlicjaMurynowicz">Na ten temat odbyła się bardzo burzliwa dyskusja. Proponowane były zmiany do pkt 9 i 10, gdzie są sformułowania: „prowadzenie mieszkań chronionych”, „prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej”, natomiast w pkt 2 było „organizowanie i prowadzenie specjalistycznego poradnictwa”. Nie zdecydowano się na dodanie wyrazów „organizowanie i” w pkt 9 i 10, bowiem wówczas byłyby do spełnienia dwa warunki i dwa zadania. Nie mogłoby się też zdarzyć, że ktoś inny np. zorganizował mieszkanie chronione, a ktoś inny prowadził. W wyniku wyjaśnień Biura legislacyjnego, że słowo „prowadzenie” zawiera w sobie i organizację - bo nie można czegoś prowadzić, jeśli nie jest to zorganizowane - podkomisja doszła do wniosku, iż należy pozostawić pkt 9 i 10 bez zmian, ale konsekwencją tego powinna być zmiana w pkt 2 polegająca na wykreśleniu wyrazów „organizowanie i”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AnnaBańkowska">Mam tu pewne wątpliwości, bo dla mnie np. gotowy szablon, szymel podpatrzony z innego powiatu bardziej się mieści w pojęciu „organizowanie” niż „prowadzenie”. Czy są inne pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#TadeuszCymański">Obawiam się, że powiat może przyjąć taki tok myślenia, że prowadzić owszem, ale organizować już nie. Będą przekonani, że do nich nie należy organizowanie specjalistycznego poradnictwa, a jedynie tylko prowadzenie poradnictwa, jeśli ono już istnieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MirosławaKątna">Rzeczywiście nie zawarcie słowa, że coś jest do zorganizowania może oznaczać, że nie będzie inicjatywy do stworzenia czegokolwiek. Każdy wówczas będzie mówił, że niech nam to zorganizuje ministerstwo albo starosta, a my będziemy to prowadzić. W brzmieniu takim, jaki ma pkt 2, jest wyraźnie wskazany adresat, który jest zobligowany do tego, by tę formę działalności przygotować, wdrożyć i następnie prowadzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AnnaBańkowska">Przypominam, że mówimy tu cały czas o tym co należy do zadań własnych powiatu. A zatem, w moim przekonaniu, jeżeli do zadań własnych powiatu wstawimy tylko „prowadzenie”, to może się okazać, że będzie brak możliwości sfinansowania „organizowania”. Myślę, że takim zapisem zawężamy zakres zadań do finansowania przez powiat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MariaNowak">Podobna dyskusja trwała na podkomisji. Padały bardzo podobne argumenty. Okazało się, że właściwie problem leży w spójniku „i”. Bo jeżeli zadaniem własnym będzie „organizowanie i prowadzenie”, to nie będzie można po zorganizowaniu takiego poradnictwa przekazać go do prowadzenia np. organizacji pozarządowej. Stąd właśnie była poprawka, by wykreślić „organizowanie i”, a pozostawić tylko „prowadzenie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AnnaBańkowska">Pytanie zasadnicze. Jeśli pkt 2 będzie brzmiał: „prowadzenie specjalistycznego poradnictwa” czy powiat będzie mógł zlecić zorganizowanie poradnictwa jakiejś instytucji z zewnątrz, a potem sam będzie mógł prowadzić to poradnictwo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MariaWojnar">Wydaje się, że prowadzenie jest pojęciem szerszym i powiat mógłby zlecić przygotowanie takiego poradnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JerzyMüller">Sądzę, że te obawy są bezpodstawne z prostego powodu, iż samorządy terytorialne mają szereg kompetencji, zadań własnych, również w innych obszarach, co wcale nie znaczy, że tak zapisane ich zadania nie mogą być zlecane innym organizacjom, podmiotom itd. W tym przypadku to zadanie nie może być zapisane inaczej, a to czy potem będzie ono realizowane przez sam powiat, czy zlecone organizacjom pozarządowym lub innym instytucjom, nie ma żadnego znaczenia. Generalnie samorządy terytorialne mogą zlecać wykonanie zadań własnych innym podmiotom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AlicjaMurynowicz">Jeszcze raz powtarzam to, co zostało wyjaśnione na podkomisji: słowo „prowadzenie” jest słowem szerszym. Nie można czegoś prowadzić, jeśli się tego wcześniej nie zorganizuje. Sprawa wyszła w momencie zgłoszenia poprawki przez Radę Pożytku Publicznego do pkt 9 i 10, w których Rada chciała dodać przed wyrazami „prowadzenie mieszkań chronionych” i „prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej” wyrazów „organizowanie i”. Przy takim zapisie okazałoby się - wbrew intencji - że jeśli powiat zorganizuje to i prowadzi, to nie może tego dać komuś do prowadzenia, bo jest to zadanie własne powiatu. Podkomisja wyszła ze stanowiska, że powinna być czystość i czytelność legislacyjna całego artykułu i nie można w pkt 9 i 10 zostawić „prowadzenie”, a w pkt 2 „organizowanie i prowadzenie”. Stąd propozycja skreślenia w pkt 2 wyrazów „organizowanie i”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ Biuro Legislacyjne się nie zgłasza, więc rozumiem, że podziela stanowisko podkomisji. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za wykreśleniem wyrazów „organizowanie i” w art. 19 pkt 2? Stwierdzam, że Komisja 8 głosami, przy 1 przeciwnym i 6 wstrzymujących się wykreśliła wyrazy „organizowanie i” w art. 19 pkt 2. Następna poprawka dotyczy art. 73 ust. 1 pkt 2, w którym mówi się, że pełnienie funkcji zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodziny zastępczej wymaga „odbycia szkolenia oraz uzyskania zaświadczenia kwalifikacyjnego wydanego przez podmiot prowadzący szkolenie”. Podkomisja proponuje, by wykreślić wyrazy „wydanego przez podmiot prowadzący szkolenie”. Czy są uwagi do tej propozycji? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła poprawkę do art. 73 ust. 1 pkt 2. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę do art. 73 ust. 1 pkt 2. To są wszystkie poprawki zaproponowane przez podkomisję do artykułów już rozpatrywanych. Teraz proszę stronę rządową o przedstawienie swoich propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JolantaBanach">Część naszych poprawek wynika z wprowadzanych zmian i braku uwzględniania konsekwencji w innych przepisach, a część ze skutków wprowadzanych ustaw. Prosimy o zmianę w art. 71 poprzez dodanie ust. 1a. Idea zmiany dotyczy zakazu łączenia funkcji niespokrewnionej rodziny zastępczej z prowadzeniem placówki rodzinnej. Placówka rodzinna, czyli rodzinny dom dziecka i niespokrewniona rodzina zastępcza to dwa podobne typy rodzinnej opieki zastępczej, gdzie liczy się obecność rodziców na co dzień. To nie są szefowie i placówki rozumiane jako instytucja, którą się zarządza. To są po prostu zastępczy rodzice: i rodzinny dom dziecka, i rodziny zastępcze niespokrewnione. Chodzi o to, by zakazać funkcji pełnienia na raz tych dwóch ról.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AnnaBańkowska">Ust. 1 w art. 71 mówi komu może być powierzone pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Proponowany nowy ust. 1a brzmiałby: „Pełnienia funkcji niespokrewnionej z dzieckiem oraz zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodziny zastępczej nie można łączyć z prowadzeniem placówki rodzinnej”. Chodzi zatem o to, by nie było dualizmu. Konsekwencją tego zapisu są zmiany w art. 145, w którym proponuje się dodanie ust. 1c w brzmieniu: „Przepisu art. 71 ust. 1a nie stosuje się do osób, które przed dniem wejścia w życie ustawy łączyły funkcję rodziny zastępczej z prowadzeniem placówki rodzinnej”. Zatem nie burzymy tu stanu obecnego. Czy są pytania lub uwagi do proponowanych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AnnaSobecka">Dlaczego użyto tu wyrazu „niespokrewnionej”? Czy to znaczy, że daleka rodzina nie może być rodziną zastępczą? Przecież często się zdarza, że odzywa się jakaś daleka rodzina w sytuacji jakiejś tragedii losowej, gdzie zostają dzieci. Czyżby ta rodzina nie mogła wziąć tych dzieci do siebie, do rodzinnego domu dziecka, który na przykład prowadzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#VictoriaBiderman">Ten przepis właśnie pozwala być rodziną zastępczą jeśli jest się osobą spokrewnioną. Przy umieszczaniu dzieci w rodzinie zastępczej przede wszystkim bierze się pod uwagę osoby bliskie, spokrewnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#AnnaBańkowska">Czy Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi do zaproponowanych zmian?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#BogdanCichy">Nie zgłaszamy uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AnnaBańkowska">Zatem mamy sprawę wyjaśnioną. Głosujemy łącznie proponowane zmiany do art. 71 i 145. Kto jest za uzupełnieniem art. 71 o ust. 1a i art. 145 o ust. 1c? Stwierdzam, że Komisja 17 głosami, przy braku przeciwnych i 1 wstrzymującym uzupełniła art. 71 o ust. 1a i art. 145 o ust. 1c. Proszę o następną propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JolantaBanach">Następna propozycja dotyczy art. 72 ust. 4. Dotychczasowe rozporządzenie Rady Ministrów regulujące instytucje rodzin zastępczych pełniących role pogotowia opiekuńczego limitowało liczbę dzieci, które mogą być w tym pogotowiu umieszczone. Chodzi o to, żeby przenieść z rozporządzenia do ustawy najwyższą liczbę dzieci, które mogą być umieszczone w rodzinie zastępczej pełniącej funkcje pogotowia opiekuńczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AnnaBańkowska">Zatem rodzina zastępcza o charakterze pogotowia rodzinnego nie może mieć więcej niż troje dzieci. Czy są pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Dlaczego akurat troje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#VictoriaBiderman">Rodziny zastępcze pełniące role pogotowia opiekuńczego to są rodziny przygotowane przede wszystkim do przyjęcia małych dzieci. Stąd trudno byłoby sprawować taką opiekę nad większą liczbą dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#TadeuszCymański">A jak to będzie w sytuacji np. czworga rodzeństwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#VictoriaBiderman">W takiej sytuacji zawsze może to być wyjątek od reguły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AnnaBańkowska">To jest raczej zalecenie, a sytuacje wyjątkowe zawsze będą rozpatrywane indywidualnie. Czy są jeszcze jakieś wątpliwości? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki do art. 72 ust. 4? Stwierdzam, że Komisja 18 głosami, przy braku przeciwnych i 1 wstrzymującym przyjęła poprawkę do art. 72 ust. 4. Przechodzimy do następnej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JolantaBanach">Następna poprawka dotyczy art. 84 ust. 5. Poprawka jest spowodowana koniecznością „wyczyszczenia” ustawy w związku z przeniesieniem ośrodków resocjalizacyjnych do systemu oświaty. W tym konkretnym przepisie chodzi o sytuację, kiedy samorząd powiatowy może skierować dziecko do placówki prowadzonej przez samorząd województwa. Przepis dotyczy informacji jakiego rodzaju może to być placówka. W obecnym stanie prawnym nie ma tytułu do kierowania dzieci niedostosowanych społecznie do regionalnych placówek opiekuńczo-wychowawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AnnaBańkowska">Obecnie ust. 5 brzmi: „W przypadku wystąpienia powiatu do samorządu województwa prowadzącego placówkę regionalną o przyjęcie dziecka pozbawionego całkowicie lub częściowo opieki albo niedostosowanego społecznie stosuje się odpowiednio zasady określone w ust. 2 i 4”. Propozycja jest, by skreślić wyrazy „albo niedostosowanego społecznie”. Czy są pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#KrystynaSzumilas">Wobec tego jak powiat będzie postępował z dziećmi niedostosowanymi społecznie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JolantaBanach">Sytuacja już jest uregulowana. Otóż w momencie, w którym system oświaty przejmuje do prowadzenia placówki o charakterze resocjalizacyjnym, a z drugiej strony mamy ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich, to te dwie ustawy regulują zasady kierowania dzieci niedostosowanych społecznie do placówek o zasięgu regionalnym, ponadpowiatowym - jeżeli one mają taki charakter. Natomiast w ustawie o pomocy społecznej nie ma jakby tytułu prawnego do tego, by skierować dziecko niedostosowane społecznie do placówki o charakterze regionalnym, bo już nie ma takich placówek dla takich dzieci w systemie pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KrystynaSzumilas">Nie do końca jestem przekonana, dlatego doprecyzuję pytanie. Otóż w przypadku kiedy mamy dziecko niedostosowane społecznie i to dziecko ma rodziców, to jakby resocjalizacja polega na skierowaniu dziecka do młodzieżowego ośrodka socjoterapii i ta placówka w systemie edukacji może spełnić tę rolę resocjalizacyjną. Natomiast mogą być sytuacje - i na pewno takie sytuacje występują - że mamy dziecko, które jest pozbawione opieki rodzicielskiej, a dodatkowo jest również niedostosowane społecznie. Pytanie - kto, w obecnie obowiązującym stanie oprawnym, tym dzieckiem będzie się zajmował? Czy system edukacji, który ma zapewnić resocjalizację, ale nie jest pomocą społeczną i nie świadczy opieki całodobowej nad dzieckiem? Czy system opieki społecznej, który nie ma resocjalizacji, ale pełni całodobową opiekę nad dzieckiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MirosławaKątna">Ja również podzielam ten niepokój, o którym mówi posłanka Krystyna Szumilas, ale jednocześnie chciałabym wskazać na pewną niekonsekwencję. Wracam tu do momentu, kiedy mówiliśmy o tym, że dzieckiem niedostosowanym społecznie w przypadku znalezienia rodziny zastępczej resort się interesuje, natomiast w przypadku, kiedy nie jest to rodzina zastępcza, te dzieci jakby nie znajdują miejsca w tej samej ustawie. Bo proszę zauważyć, że chwilę wcześniej zapisaliśmy wręcz różnicę między dzieckiem zdrowym a dzieckiem niedostosowanym społecznie. Natomiast w tej chwili te dzieci niedostosowane społecznie w tej samej ustawie nie istnieją. Mówimy tylko o funkcji opiekuńczej wobec tych dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#AlicjaMurynowicz">Proszę byśmy tę ustawę czytali kompleksowo. Nie można mówić na podstawie jednego artykułu - i to jeszcze jednego ustępu - o tego typu generaliach. Proponuję - w związku z tymi wątpliwościami - zwrócić uwagę na ten sam art. 84 ale ust. 1, w którym czytamy: „W przypadku gdy powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka nie posiadający miejsca w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo rodziny zastępczej wystąpi do powiatu prowadzącego tego typu placówkę lub posiadającego rodzinę zastępczą o przyjęcie dziecka pozbawionego całkowicie lub częściowo opieki albo niedostosowanego społecznie...” - czyli nie pomijamy zupełnie tych dzieci w systemie pomocy społecznej. Natomiast ust. 5 mówi o przypadku wystąpienia powiatu do samorządu województwa. To są dwie różne rzeczy. A dziecko niedostosowane społecznie nie ginie w jakimkolwiek systemie, ponieważ pozostaje w systemie edukacji i placówek edukacji. Nie można więc mówić, że te dzieci są odrzucone i nikt się nimi nie interesuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MariaWojnar">Apelowałabym do wszystkich, aby nie pominąć tu żadnego szczegółu bowiem może ta drożność między dwoma systemami: pomocy społecznej i oświaty, jest kiepska. Ja np. nie widzę przeszkód by była taka możliwość, aby pomoc społeczna mogła się zwracać do marszałka o przyjęcie do regionalnej placówki resocjalizacyjnej, która nie będzie dla tego dziecka domem. Dla niego domem być może będzie dom dziecka lub potem dom pomocy społecznej. Warto o tym pomyśleć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#AnnaBańkowska">Czy siostra jest przeciwko tej poprawce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MariaWojnar">Mam pewną wątpliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MariaNowak">Ja również mam wątpliwość, ale innej natury, ponieważ wypowiedzi, które tu padły, wprowadziły mnie w stan niepewności. Proszę o upewnienie, czy dobrze rozumuję. Otóż dla mnie w zapisie „w przypadku wystąpienia powiatu do samorządu (...) prowadzącego placówkę regionalną o przyjęcie dziecka pozbawionego całkowicie lub częściowo opieki...” nie mówimy, czy dziecko nie może być z niedostosowaniem społecznym. Tu każde dziecko, które jest pozbawione opieki częściowo lub całkowicie, w tym także dzieci, które będą przejawiały niedostosowanie społeczne, powinny być objęte tym przepisem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AnnaBańkowska">Abyśmy bardziej nie zagmatwali sprawy proponuję, by pani minister odpowiedziała nam wprost na pytanie - jakie skutki dla dzieci niedostosowanych społecznie wynikają z obecnego zapisu ust. 5 oczywiście w kontekście całej ustawy - a jakie będą w przypadku przyjęcia propozycji strony rządowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#KrystynaSzumilas">Przy okazji proszę też o odpowiedź, czy przy obecnie funkcjonującej ustawie o systemie oświaty i ustawie o pomocy społecznej będą nagminnie występowały takie sytuacje, jak występują w tej chwili w ośrodkach szkolno-wychowawczych? Chodzi o to, czy dziecko, które jest pozbawione opieki rodziców i dodatkowo jest niedostosowane społecznie, będzie musiało być skierowane do domu dziecka, który będzie jego rodziną, a potem jakby wtórnie do młodzieżowego ośrodka szkolno-wychowawczego, gdzie będzie odbywać resocjalizację? I czy taka sytuacja jest dobra, z punktu widzenia resocjalizacji tego dziecka i zapewnienia mu opieki przez państwo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JolantaBanach">Zwracam uwagę, że to nie rzecz w tym, aby wskazywać: kto, gdzie i kiedy zawinił. W tym wypadku jednak trudno kontynuować tę dyskusję dalej nie przypomniawszy posłom, że inicjatywa przeniesienia placówek resocjalizacyjnych z systemu pomocy społecznej do systemu oświaty była inicjatywą poselską, której rząd się przeciwstawiał. I to zarówno minister edukacji, jak i minister pracy i polityki społecznej. To pod wpływem nieustannych wniosków, presji połączonych Komisji: Polityki Społecznej i Edukacji oba resortu powiedziały dla tej inicjatywy „tak”. Dzisiaj państwo podnosicie dokładnie te same wątpliwości, które wówczas podnosiły oba resortu: resort pracy i resort edukacji - zwłaszcza w zakresie zapewnienia całodobowej ciągłej tygodniowej opieki dla dzieci resocjalizowanych, ale pozbawionych opieki rodzicielskiej. Przecież ten problem nie wyniknął dzisiaj. Mało tego - resort oświaty zapewniał, że te placówki, które wyszły z systemu pomocy społecznej jako placówki całodobowe i ciągłe tygodniowe, nadal takimi pozostaną, bo one miały taki charakter w systemie pomocy społecznej. Teraz trzeba wspólnie się zastanowić jak tę sprawę rozwikłać. Właściwie to ta sprawa jest już rozwikłana, choć mogą się zdarzać incydentalne przypadki odsyłania dziecka do innej placówki, gdy kończy się tydzień. W tej sprawie wystąpiliśmy do ministra edukacji - zresztą nie jeden raz - i otrzymaliśmy zapewnienie, że jednak ta sytuacja powinna być rozwiązywana w ten sposób, aby dziecko z placówki resocjalizacyjnej pod koniec tygodnia nie było kierowane do innej placówki - mówimy tu o dzieciach resocjalizowanych, ale pozbawionych opieki rodzicielskiej. I to jest ta sprawa, którą poruszała posłanka Krystyna Szumilas. Druga kwestia, którą poruszała posłanka Mirosława Kątna mniej więcej w takiej konstatacji, że jak to jest, iż jedna ustawa traktuje inaczej dzieci niedostosowane społecznie w jednych przepisach, a inaczej w drugich: przy jednej formie opieki pozwala na kierowanie do nich dzieci niedostosowanych społecznie, a przy innych formach opieki nie pozwala. Otóż to nie wynika z widzimisię tej ustawy, tylko z tego, co przypominam: wniosek o przeniesienie pewnego typu placówek do systemu oświaty spowodował, że w systemie pomocy społecznej nie można umieszczać zasad kierowania dzieci do „nie swoich” placówek. To się dzieje na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich i na podstawie ustawy o systemie oświaty. Z tego punktu widzenia przepis art. 84 ust. 5 jest pusty. Pani przewodnicząca pytała jakie skutki dla dzieci niedostosowanych społecznie wynikają z niezmienionego, bądź zmienionego, art. 84 ust. 5. Odpowiadam - żadne. Gdybyśmy zostawili bez zmian ten przepis, to dzieci niedostosowane społecznie nie kieruje się do placówek systemu pomocy społecznej, tylko do systemu oświaty. A w związku z tym na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, która reguluje kierowanie tychże dzieci do placówek, odbywałoby się kierowanie w systemie oświaty. Gdyby ten przepis bez zmian pozostał w ustawie o pomocy społecznej byłby to przepis pusty, bo nie ma już placówek w systemie pomocy społecznej, do których można by kierować dzieci na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AnnaBańkowska">A jeśli zmienimy przepis, tak jak państwo proponujecie, to co będzie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JolantaBanach">Dostosujemy się do obowiązujących przepisów, czyli robimy ustawy spójnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#AnnaBańkowska">Zatem sytuacja dzieci niedostosowanych społecznie, zarówno pod brzemieniem obecnego ust. 5 jak i tego „logiczniejszego” zaproponowanego przez rząd, nie zmieni się. Nie jesteśmy w stanie tą ustawą naprawić tego, co zrobiono przenosząc te placówki z systemu pomocy społecznej do systemu oświaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JolantaBanach">Jest jeszcze jedna ważna rzecz. Chcę rozwiać wątpliwość - o czym wspomniała posłanka Mirosława Kątna - że postępujemy tu niekonsekwentnie. Otóż nie jest tak, bowiem system oświaty nie zawiera takich form opieki, jak rodzina zastępcza. System pomocy społecznej zawiera taką formę opieki jak rodzina zastępcza, już zawodowa i niespokrewniona. A w związku z tym należy dać podstawę prawną do kierowania do rodzin zastępczych także dzieci niedostosowanych społecznie, bo tej formy opieki nie ma z kolei w ustawie o systemie oświaty. W ten sposób tworzymy szczelny system takiej opieki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MariaWojnar">Znam bardzo dużo przypadków dzieci małych, które są niedostosowane społecznie w domach dziecka. Dzieci te idą do rodziny zastępczej, następnie wracają do domu dziecka - co się zdarza - i wymagają placówki resocjalizacyjnej. Czy nie można przewidzieć takiej drożności, że to dziecko można by odpłatnie umieścić w placówce resocjalizacyjnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#KrystynaWyrwicka">To jest zupełnie odrębna kwestia. Czym innym są dzieci z objawami demoralizacji, gdzie konieczne jest podjęcie działań resocjalizacyjnych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, a czym innym są placówki resocjalizacyjne typu młodzieżowe ośrodki wychowawcze. Przypominam, że z ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich do tych placówek może być kierowana młodzież dopiero od 13 roku życia i musi to być każdorazowo postanowienie sądu. Zatem nie mówimy tu o małych dzieciach. To są dwa różne tryby kierowania. Jeden tryb kierowania wynika z Kodeksu rodzinnego opiekuńczego i ma przełożenie na ustawę o pomocy społecznej, czyli jest to kierowanie dzieci do różnych form opieki zastępczej w przypadku braku właściwej opieki rodzicielskiej. Druga ustawa - o postępowaniu w sprawach nieletnich - wyraźnie definiuje czym jest niedostosowanie społeczne, demoralizacja i wówczas każdorazowo sąd orzeka o konieczności umieszczenia w placówce o charakterze resocjalizacyjnym, zwanym młodzieżowym ośrodkiem wychowawczym. Wszystkie te placówki wróciły do systemu oświaty i one zachowały ciągłość opieki. Nie są to placówki, z których istnieje konieczność powrotu na sobotę i niedzielę. Większy problem mamy ze szkolnymi ośrodkami wychowawczymi, które są i były w systemie oświaty, i tam nie zadbano o ten zapis, który mówi o tym, że placówka ta działa w systemie ciągłym - stąd konieczność powrotu. Placówki resocjalizacyjne były i są placówkami o charakterze opieki ciągłej. Często zresztą z pewnymi ograniczeniami dla tych młodych ludzi, nawet z pewną wędrówką tych młodych ludzi, która się wiąże z procesem edukacji. W kraju mamy 46 placówek tego typu. Są przy nich szkoły, które kształcą na określonym poziomie. Wędrówki są nie do uniknięcia, bo jeśli młody człowiek kończy np. gimnazjum, to istnieje wręcz konieczność znalezienia mu innej placówki, która kształci na innym poziomie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#AnnaBańkowska">Czy są jeszcze jakieś wątpliwości. Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki do art. 84 ust. 5? Stwierdzam, że Komisja 12 głosami, przy 1 przeciwnym i 7 wstrzymujących przyjęła poprawkę do art. 84 ust. 5. Przechodzimy do następnej poprawki, dotyczącej art. 87 ust. 3. Rząd proponuje inne brzmienie ust. 3. Obecnie ust. 3 brzmi: „Pomoc, o której mowa w ust. 2, przyznaje się na czas nauki podjętej po ukończeniu szkoły, w której osoba usamodzielniana uzyskała pełnoletność, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat”. Rząd proponuje, by ust. 3 brzmiał: „Pomoc, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem do art. 76 ust. 6, przyznaje się na czas nauki do czasu ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 lat”. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JolantaBanach">Z treści obecnego zapisu art. 87 ust. 3 wynika, że pomoc na kontynuowanie nauki przysługuje osobie pełnoletniej dopiero po zakończeniu przez nią nauki w szkole, w której osiągnęła pełnoletność. W przypadkach gdy pełnoletni wychowanek rodziny zastępczej po osiągnięciu pełnoletności nie przebywa w tej rodzinie, to przy takim zapisie prawnym, do czasu ukończenia szkoły, w której osiągnął pełnoletność, nie przysługiwałoby mu jakiekolwiek świadczenie. Z powodu opuszczenia rodziny zastępczej pozbawiony byłby również wypłaty świadczenia na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej w oparciu o art. 76 ust. 5 projektu ustawy. Stąd, aby zapobiec takim sytuacjom, należy zmienić treść art. 87 ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#AnnaBańkowska">Zatem z obecnego brzmienia art. 87 wynika, że osoba, która była w rodzinie zastępczej i w czasie nauki stała się osobą pełnoletnią, do czasu ukończenia tej szkoły nie mogłaby korzystać z pomocy materialnej. Natomiast rozpoczynając studia mogła już korzystać z pomocy pieniężnej przez okres studiów, nie dłużej niż do ukończenia 25 lat. Teraz propozycja poprawki polega na tym, by pomoc pieniężna docierała przez cały okres edukacji. Zatem to zastrzeżenie art. 76 ust. 6 to w zasadzie tylko przypomnienie tego, że jak się nie ma pełnoletności, to dostaje się pomoc w ramach rodziny zastępczej. Dlatego zastanawiam się po co w ogóle jest to zastrzeżenie? Proponowany nowy zapis ust. 3 bez tego zastrzeżenia jest zupełnie jasny. Art. 78 ust. 6 brzmi: „W okresie wypłacania pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania pełnoletniego wychowanka rodziny zastępczej nie przysługuje pomoc, o której mowa w art. 86 ust. 1”. Czy nie lepiej byłoby zatem zrobić poprawkę do art. 76 ust. 6 i przywołać tam zarówno art. 86 ust. 1 jak i art. 87?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#VictoriaBiderman">Nie można przenosić tego do art. 76 ust. 6 bo w obecnym zapisie mamy, że pomoc przysługuje „po ukończeniu szkoły”, a istotne jest tutaj to, iż zmieniamy, że ta pomoc przysługuje „na czas nauki do czasu jej ukończenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#AnnaBańkowska">To prawda. Ja już powiedziałam, że główna zmiana polega na tym, by dziecko nie miało przerwy w pomocy pieniężnej, jeśli ukończy 18 lat w trakcie nauki. To jest jasne. Proszę jednak wytłumaczyć dlaczego wstawiamy wyrazy „z zastrzeżeniem do art. 76 ust. 6”, bo tego nie rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#VictoriaBiderman">Chodzi o to, by uniknąć podwójnego finansowania, żeby to była pomoc albo na rodzinę zastępczą, albo na usamodzielnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#AnnaBańkowska">Dlatego właśnie pytałam, czy nie lepiej byłoby wnieść poprawkę do art. 76 ust. 6 i tam przywołać art. 87. Zwracam uwagę, że stosujemy dwie różne drogi legislacyjne. Dlaczego raz „idziemy do przodu” raz „do tyłu”? Ta sprawa wymaga chwili zastanowienia. Ogłaszam 5 min. przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JacekKasprzyk">Wznawiam obrady po przerwie. Proszę stronę rządową o ostateczną treść poprawki do art. 87 ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#KrystynaWyrwicka">Po konsultacji z Biurem Legislacyjnym prosimy o wykreślenie wyrazów „z zastrzeżeniem do art. 76 ust. 6”. Ust. 3 brzmiałby wówczas: „Pomoc, o której mowa w ust. 2, przyznaje się na czas nauki do czasu jej ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 lat”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#AlicjaMurynowicz">Pytanie do Biura Legislacyjnego. Rozumiem, że zastrzeżenie trzeba było wykreślić, bo to nie było czytelne do końca. Natomiast chcę mieć pewność czy przy takiej zmianie, jaką dokonujemy, i w świetle całej ustawy, jest jasność co do tego, że pomoc będzie szła z jednego źródła, a nie z dwóch?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#BogdanCichy">Nie ma zagrożenia podwójnego finansowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#JacekKasprzyk">Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła poprawkę do art. 87 ust. 3 z autopoprawką. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła poprawkę do art. 87 ust. 3 z autopoprawką, przy 1 głosie wstrzymującym. Przechodzimy do rozdziału 5 Integracja uchodźców. Proszę o omówienie art. 89.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 89 określa osoby uprawnione do pomocy w formie wspierania procesu integracji. Wskazuje organ właściwy do jej udzielania, dokumenty niezbędne do otrzymania pomocy, terminy przysługiwania pomocy oraz wskazuje uchodźców, którym pomoc ta nie przysługuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 89? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 89. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 89 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 90. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 90 określa okres przysługiwania pomocy w formie wspierania procesu integracji oraz rodzaje świadczeń, a także upoważnia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do wydania stosownego rozporządzenia dotyczącego programu kursów językowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 90? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 90. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 90 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 91. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 91 określa sposób realizacji programu integracji, zobowiązania powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz uchodźcy przyjęte w ramach programu oraz określa sposób postępowania tego centrum i wojewody w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 91? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 91. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 91 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 92. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 92 określa zasady współdziałania powiatowego centrum pomocy rodzinie, uchodźcy i wojewody w zakresie uzyskania możliwości zamieszkania. Wskazuje również powód rezygnacji uchodźcy z realizacji programu oraz dopuszcza możliwości zmiany miejsca zamieszkania przez uchodźcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 92? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 92. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 92 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 93. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 93 określa warunki ograniczenia lub wstrzymania pomocy w formie programu integracji oraz upoważnia ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do wydania rozporządzenia dotyczącego udzielania pomocy uchodźcom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 93? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 93. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 93 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do rozdziału 6 Zasady odpłatności za świadczenia. Proszę o omówienie art. 94.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 94 dotyczy obowiązku zwrotu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, określa rodzaje świadczeń podlegające zwrotowi, krąg osób zobowiązanych do tego zwrotu. Przepis daje gminie upoważnienie do określenia w drodze uchwały zasad zwrotu wydatków za świadczenia będące w zakresie zadań własnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 94? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 94. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 94 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 95. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 95 wprowadza zasady ustalania opłat za pobyt w ośrodkach wsparcia, mieszkaniach chronionych, ośrodkach interwencji kryzysowej. Osobno określa odpłatność za pobyt w domu matek z małymi dziećmi i kobiet w ciąży. Gmina i powiat ustalają organizację i szczegółowe zasady odpłatności w prowadzonych przez siebie placówkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 95? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 95. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 95 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 96. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 96 wprowadza obowiązek zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Takie zapisy w ustawie zawsze budzą we mnie pewien niepokój. Zawsze przecież mogą być krzywdzące ustalenia, czy takie świadczenie należy się, czy nie. Dlatego proszę o jakieś głębsze wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są jeszcze inne pytania do art. 96? Nie słyszę. Proszę zatem o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#AlicjaMurynowicz">Jedyne wyjaśnienie jest takie, iż nie są to prywatne pieniądze, ale pieniądze publiczne. Zatem jeśli zostały one pobrane niezgodnie z przepisami prawa, to muszą podlegać zwrotowi. Nie wierzę w to, że ośrodki wsparcia będą pobierać w niesłuszny sposób nienależnie pobranych świadczeń. Nienależnie pobrane pieniądze są złamaniem prawa. Jeśli nastąpiło złamanie prawa musi nastąpić uregulowanie tego również na drodze prawnej, czyli poprzez zwrot takiego świadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JacekKasprzyk">Czy ta odpowiedź satysfakcjonuje pana?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są inne uwagi? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 96. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 96 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 97. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 97 wprowadza obowiązek pomniejszenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwot wypłaconych za okres wsteczny rent i emerytur w sytuacji, gdy osoba uprawniona pobierała wcześniej zasiłek stały lub zasiłek okresowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 97? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 97. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 97 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do rozdziału 7 Postępowanie w sprawie świadczeń z pomocy społecznej. Proszę o omówienie art. 98.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 98 zawiera zasadę ochrony danych osób korzystających z pomocy społecznej wprowadzając jednocześnie możliwość przetwarzania tzw. wrażliwych danych osobowych w zakresie niezbędnym dla udzielania świadczeń. To jest bardzo ważny zapis, bowiem musimy chronić te osoby, które korzystają z pomocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 98? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 98. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 98 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 99. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 99 określa właściwość miejscową gminy w zakresie udzielania świadczeń z pomocy społecznej. Właściwość ogólną gminy określa miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, a w przypadku osób bezdomnych miejsce ostatniego zameldowania na pobyt stały. Przepis daje możliwość udzielania świadczeń przez gminę miejsca pobytu osoby uprawnionej, zobowiązując właściwą gminę do zwrotu wydatków na przyznane świadczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 99?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MariaNowak">Przepraszam, jeśli można chciałabym wrócić do art. 98. Zastanawia mnie zapis ust. 2, w którym mówimy o danych typu: pochodzenie rasowe, przynależność wyznaniowa i o możliwości przetwarzania tych danych. Po co ta szczegółowość?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JacekKasprzyk">Oczywiście wrócimy do tej sprawy, bowiem wszelkie wątpliwości należy wyjaśniać. Proszę panią minister o odpowiedź w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#JolantaBanach">Po pierwsze przepis pozwala na przetwarzanie tych danych w takim zakresie, w jakim są one niezbędne. Po drugie, jeśli chodzi o kwestie, które wzbudziły pani niepokój, a więc kwestie pochodzenia rasowego, etnicznego, a także przynależności wyznaniowej - dotyczy to głównie uchodźców - ich integracji, a także indywidualnego programu, jakim są objęci. Niezbędna wiedza o ich kulturze, wyznaniu potrzebna jest do tego, by opracować taki program integracji i pomagać im właściwie, nie naruszając ich tradycji, kultury, religii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AlicjaMurynowicz">Dodam, że podczas prac w podkomisji przede wszystkim dyskutowaliśmy o kwestii wyznania. Ta informacja jest bardzo istotna w przypadku bezdomnego uchodźcy i jego pochówku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MariaNowak">Z jednej strony słyszę, że są to dane tajne, z kolei w ust. 2 mówimy o ich przetwarzaniu. Dlatego chcę wiedzieć jak daleko będziemy się posuwać w tym przetwarzaniu i upublicznianiu danych. Ciekawa jestem, czy np. jeśli ktoś w wywiadzie nie będzie chciał podać jakiś danych, to czy z tego powodu może być ograniczone udzielanie mu pomocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Ponieważ te kwestie w zasadzie mniej będą dotyczyły Polaków, to czy nie lepiej byłoby umieścić ten zapis w rozdziale 5 Integracja uchodźców?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JacekKasprzyk">Czy ktoś jeszcze w tej sprawie chciałby zabrać głos? Nie słyszę. Proszę zatem o odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AlicjaMurynowicz">Zacznę od ostatniego pytania. Nie można tego zapisu włączyć do rozdziału 5, ponieważ o postępowaniu w sprawie świadczeń z pomocy społecznej mówimy w zakresie ogólnym: i dla uchodźców i dla polskich obywateli. W związku z tym, te dane wymienione w ust. 2 są potrzebne i od jednych i od drugich. Jeśli chodzi o kwestię przetwarzania wyraźnie jest napisane „w zakresie niezbędnym do przyznawania i udzielania świadczeń z pomocy społecznej można przetwarzać dane” - a więc nie w zakresie nadającym się do upubliczniania danych. Istnieje przecież ustawa o ochronie danych osobowych. Zwracam uwagę, że w ust. 1 mówimy: „W szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz zakresu i zakresu przyznanego świadczenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MariaNowak">Rozumiem zatem, że jeśli ktoś nie będzie chciał podać tego typu danych, to nie ograniczy to w żaden sposób udzielanej mu pomocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#JacekKasprzyk">I przewodnicząca podkomisji, i strona rządowa potwierdza to. Myślę, że wyjaśniliśmy wszelkie wątpliwości związane z art. 98. Wracamy do art. 99. Czy są pytania lub uwagi do art. 99? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 99. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 99 w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Przechodzimy do art. 100. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 100 określa osoby uprawnione do zgłaszania wniosku o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej oraz możliwość udzielania tej pomocy z urzędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 100? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 100. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 100. Przechodzimy do art. 101. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 101 upoważnia kierownika ośrodka pomocy społecznej powiatowego centrum pomocy rodzinie do zawarcia umowy z rodziną osoby ubiegającej się o przyznanie tej pomocy. Umowa taka jest zawierana w przypadku alimentowania członka rodziny oraz w przypadku określania odpłatności małżonka, zstępnych lub wstępnych za pobyt w domu pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 101? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 101. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 101. Przechodzimy do art. 102. Proszę o wyjaśnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 102 określa tryb ściągania należności za świadczenia z pomocy społecznej. Będzie się to odbywać w drodze administracyjnego postępowania egzekucyjnego lub też w drodze dokonywania przez ośrodek pomocy społecznej potrąceń z bieżących świadczeń wypłacanych osobie zobowiązanej do zwrotu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 102? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 102. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 102. Przechodzimy do art. 103. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 103 zobowiązuje sądy, organy i instytucje do udzielenia pracownikowi socjalnemu informacji niezbędnych dla ustalenia uprawnień do udzielenia świadczeń z pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 103? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, ze Komisja przyjęła art. 103. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 103. Przechodzimy do art. 104. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 104 określa tryb postępowania w sprawie świadczeń z pomocy społecznej. Przyznawanie świadczeń będzie odbywać się w drodze decyzji administracyjnej, z wyjątkiem: pracy socjalnej, poradnictwa i biletu kredytowanego. Świadczenia wypłaca się w okresach miesięcznych. Natomiast w przypadku posiadania uprawnień za niepełny miesiąc świadczenie przysługuje za ten okres. Przepis wymienia sytuacje, w których można uchylić lub zmienić prawomocną decyzję bez zgody stron.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 104?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#TeodozjaKuc">Na którymś z posiedzeń posłanka Anna Bańkowska podniosła kwestię osób, które w szczególny sposób zakłócają życie w domach pomocy społecznej. Są to osoby psychopatyczne, alkoholicy itd. Przygotowałam propozycję zmiany do art. 104. Może to być uzupełnienie ust. 5 lub nowy ust. 5a. Ust. 5 brzmiałby wówczas: „Decyzję administracyjną zmienia się lub uchyla na niekorzyść strony bez jej zgody w przypadku zmiany przepisów prawa, zmiany sytuacji dochodowej lub osobistej strony, pobrania nienależnego świadczenia, a także można zmienić lub uchylić decyzję jeżeli wystąpiły przesłanki, o których mowa w art. 11, art. 12 i art. 105 ust. 5 lub w przypadku, gdy osoba umieszczona w domu pomocy społecznej stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia współmieszkańców domu”. Natomiast ust. 5a brzmiałby: „Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio, gdy osoba umieszczona w domu pomocy społecznej stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia współmieszkańców domu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#JacekKasprzyk">W tej sprawie przewodnicząca Anna Bańkowska wystąpiła o opinię prawną do Biura Studiów i Ekspertyz - czy można bez zgody pensjonariusza dokonać zmiany decyzji administracyjnej. Jak widać z opinii BSiE z 20 stycznia br. taka możliwość prawna istnieje, jeżeli taką decyzję Komisja zechce rekomendować Sejmowi, a Sejm ją podejmie. Zwracam się do przewodniczącej podkomisji - czy ta sprawa była rozpatrywana na podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AlicjaMurynowicz">Ta sprawa była przedmiotem dyskusji na posiedzeniu podkomisji. Rozpatrywaliśmy tę poprawkę PKPS, jak i poprawkę posłanki Aleksandry Łuszczyńskiej, jako że były to poprawki tożsame. Podkomisja nie wyraziła ostatecznego stanowiska w tej sprawie czekając na opinię prawną Biura Studiów i Ekspertyz, ponieważ baliśmy się niekonstytucyjności takiego zapisu, iż ograniczamy prawa pensjonariuszy. Ponieważ ekspertyza, którą dzisiaj otrzymaliśmy, mówi, że można zawrzeć tego typu przepis, pozostaje tylko kwestia którą wersję wybrać: czy uzupełnienia ust. 5, czy dodania ust. 5a. Osobiście optowałabym za drugą wersją, czyli dodaniem ust. 5a w brzmieniu: „Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio, gdy osoba umieszczona w domu pomocy społecznej stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia współmieszkańców domu. W tym przypadku osoba taka może być przeniesiona do innego domu lub ośrodka wsparcia”. Nie możemy bowiem tej osoby tak po prostu wyrzucić na bruk, jak przy eksmisji. Ta osoba jednak potrzebuje pomocy. Chodzi więc o to, by bez jej zgody można było ją przenieść do innego domu lub ośrodka wsparcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JacekKasprzyk">Rozumiem, że zgłoszoną treść poprawki przejęła posłanka Aleksandra Łuszczyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AleksandraŁuszczyńska">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JacekKasprzyk">Czy strona rządowa chciałaby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JolantaBanach">Jeśli taka jest opinia BSiE, to strona rządowa jest zadowolona z tej zmiany. Chcę tylko zwrócić państwu uwagę, że opinia BSiE nie odnosi się do kwestii konstytucyjności bądź niekonstytucyjności tej propozycji. Uznaje jedynie ideę za słuszną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JacekKasprzyk">Zwracam się do posłanki Aleksandry Łuszczyńskiej. Pani posłanka złożyła dwie wersje poprawki. Czy zechce pani określić przy której wersji jest pani skłonna pozostać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#AleksandraŁuszczyńska">Zgadzam się z posłanką Alicją Murynowicz, czyli za dodaniem nowego ust. 5a. Problem jest niezmiernie ważny. Nie sądzę, by ktoś ten przepis zaskarżył, bo życie wymusza i rozsądek nakazuje tego typu rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JacekKasprzyk">Rozumiem, że przychyla się pani posłanka do drugiej wersji, wycofując wariant I. Zatem rozpatrywać będziemy wariant II poprawki. Co na to Biuro Legislacyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#BogdanCichy">W pełni podzielamy wątpliwości pani minister. Wydaje nam się, że ta opinia prawna ma charakter szalenie ogólny. Czytamy w niej m. in.: „Proponowany przepis miałby rozwiązać tą kwestię i idea jego wprowadzenia do ustawy jest ze wszech miar słuszna”. Opiniodawca odnosi się więc do samej idei, a nie do kwestii konstytucyjności. W naszym przekonaniu sformułowanie „stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia współmieszkańców” powinno być rozwinięte. Powinno to być jednoznaczne sformułowanie normy prawnej, z której wynika procedura. Chodzi tu o podmioty, które stwierdzają taką okoliczność, możliwość odwołania osoby, co do której zostały postawione zarzuty itd. W naszym odczuciu tu powinno się raczej mówić o postępowaniu sądowym, bowiem ktoś musi to stwierdzić i dopiero potem można uruchomić dalszą procedurę związana z ewentualnym przeniesieniem. Z tym, że to jest też kwestia o charakterze organizacyjno-prawnym, gdyż trzeba stworzyć takie normy prawne, które miały by charakter bezwzględnie obowiązujący, co do wykonania takiej dyspozycji. My też „czujemy” ten problem i ideę poprawki, ale w naszym przekonaniu jest nie do przyjęcia rozpisanie tego problemu tak krótko, jak jest to proponowane. Konkludując - uważamy, że proponowany ust. 5a jest sprzeczny z zasadami tworzenia prawa. W naszym przekonaniu może on budzić istotne wątpliwości konstytucyjne. Być może ta sprawa wymaga odrębnego rozdziału w tej ustawie, w którym precyzyjnie opisano by całą procedurę. Norma prawna, która ewentualnie wynikałaby z proponowanego ust. 5a jest tak dalece niedookreślona, że w naszym przekonaniu pod żadnym pozorem nie może być wprowadzona do tekstu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JacekKasprzyk">Widać, że problem, który istnieje i jest zgłaszany przez ośrodki pomocy społecznej, z typowo prawniczego punktu widzenia jest bardzo trudny do rozwiązania. Mamy dwie możliwości: albo przyjąć rozwiązanie w przedłożeniu rekomendowanym przez podkomisję i w czasie kolejnego czytania wnieść dopracowane rozwiązanie, albo zawiesić art. 104, przejść do dalszej pracy - bo i tak w dniu dzisiejszym nie zakończymy pracy nad tą ustawą - i wrócić do niego w terminie późniejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#EwaKopacz">W tej chwili tego rodzaju stany regulowane są przez ministra zdrowia. Zastanawiam się, czy Komisja nie może się zwrócić do ministra zdrowia o wydanie rozporządzenia i szczegółowych warunków postępowania w takich stanach? Na przykład kwestie związane z osobami psychicznie chorymi - które też muszą wyrażać zgodę na leczenie - regulowane są rozporządzeniem. Tak więc być może rozporządzenie ministra, na wniosek Komisji, załatwi tę sprawę, niekoniecznie w tej ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#JacekKasprzyk">Niestety, nie załatwi, bo tu jest to decyzja administracyjna, a obywatel ma prawo odwołać się od decyzji administracyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AlicjaMurynowicz">Jak już wspomniałam ta sprawa była bardzo dogłębnie dyskutowana na posiedzeniu podkomisji. Teraz, mimo opinii Biura Studiów i Ekspertyz, wątpliwości te pozostają. Proszę sobie wyobrazić sytuację - jeśli coś takiego zapiszemy przy naszych dobrych intencjach - że sami pensjonariusze zaczną na siebie nawzajem donosić kiedy się skłócą, a wówczas zmieniano by decyzję administracyjną ze względu na czyjeś widzimisię. Dlatego proszę panią posłankę o wycofanie poprawki na tym etapie. Zgadzam się bowiem z panem mecenasem, że w tej chwili nie przygotujemy jej poprawnie. Nie rozwiążemy też tej sprawy poprzez rozporządzenie ministra. Tu jest potrzeba, by to resort sprawiedliwości zajął się tą kwestią i opracował właściwy przepis czy cały rozdział do tej ustawy, aby ten problem do końca rozwiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#AleksandraŁuszczyńska">Wycofuję poprawkę. Jednak będę pilnowała, by w tej sprawie zwrócić się do ministra sprawiedliwości, bowiem problem trzeba rozwiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JacekKasprzyk">Wbrew pozorom jest to problem poważny. Jest on zgłaszany przez wielu kierowników ośrodków. Dlatego odnotowuję wycofanie poprawki, ale apeluję o dalsze pilotowanie sprawy - w tym również Biuro Legislacyjne. Na tym kończymy dyskusję nad art. 104. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 104. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 104 przy 2 głosach wstrzymujących. Przechodzimy do art. 105. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 105 zawiera regulacje dotyczące rodzinnego wywiadu środowiskowego. Określa sytuacje, w których przeprowadza się wywiad i jego aktualizacje. Daje pracownikowi socjalnemu uprawnienie do żądania od osoby lub rodziny ubiegających się o świadczenie złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 105? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 105. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 105. Przechodzimy do art. 106. proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 106 zawiera upoważnienie do określania przez ośrodek pomocy społecznej sposobu współdziałania z osobą znajdująca się w trudnej sytuacji życiowej, w drodze kontraktu socjalnego. Wzór takiego kontraktu będzie opisany w rozporządzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 106?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Zbliżamy się do momentu, kiedy mówimy o zabezpieczeniach i prawach ze strony urzędu. Natomiast sam pensjonariusz korzystający z domu pomocy społecznej praktycznie nie ma żadnego prawa - o czym świadczy chociażby poprzednia dyskusja. Tymczasem jak grzyby po deszczu powstają przeróżne prywatne domy pomocy społecznej. Dochodzą stamtąd często informacje o nadużyciach. Niepokoi mnie to, że w tej ustawie nie ma nic, co chroniłoby samych pensjonariuszy. Być może się mylę, ale proszę o wyjaśnienie tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JacekKasprzyk">Proszę o wyjaśnienie wątpliwości pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AlicjaMurynowicz">W tej chwili jesteśmy na etapie rozpatrywania art. 106. Poseł Włodzimierz Czechowski podniósł kwestię bardzo ogólnej natury i musielibyśmy wrócić do etapu roztrząsania po co w ogóle robimy tę ustawę, dlaczego i jaka jest jej intencja. Na ogólną dyskusję poświęciliśmy dwa pierwsze posiedzenia Komisji związane z tym projektem ustawy. Trudno mi polemizować z panem posłem. Pan poseł stwierdził, iż czegoś w tej ustawie nie dostrzega - ja to dostrzegam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JacekKasprzyk">Czy do art. 106 są jeszcze jakieś pytania lub uwagi? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 106. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, ze Komisja przyjęła art. 106. Przechodzimy do art. 107. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 107 zobowiązuje osoby i rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej do informowania właściwego organu o każdej zmianie w ich sytuacji, która wiąże się z podstawą do pobieranego świadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 107? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 107. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 107. Przechodzimy do działu III - Organizacja pomocy społecznej. Rozdział I Struktura organizacyjna pomocy społecznej. Proszę o omówienie art. 108.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 108 stanowi o roli ośrodka pomocy społecznej, jako głównego wykonawcy zadań z zakresu pomocy społecznej należących do gminy. Artykuł ten określa również kwestie związane z upoważnieniem wydanym przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, kierownikowi ośrodka pomocy społecznej do wydawania decyzji administracyjnych oraz normy zatrudnienia pracowników socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 108?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#KrystynaSzumilas">Mam wątpliwość związaną z ust. 7, gdzie czytamy: „Wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach, z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy.”. Czy to jest norma, która zobowiązuje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do udzielenia upoważnienia? Czy nie prościej byłoby zapisać, że kierownik ośrodka pomocy społecznej ma takie upoważnienie? Bo w przypadku powiatu piszemy, że starosta „może udzielić” i to określa inną sytuację, że albo starosta sam wypełnia to zadanie, albo może udzielić upoważnienia kierownikowi powiatowego centrum pomocy rodzinie. Jaka jest intencja zapisu w ust. 7?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JacekKasprzyk">Proszę stronę rządową o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JolantaBanach">Jest to ustawowe zobowiązanie wójta do udzielania upoważnienia. Oczywiście wtedy to ma sens jeśli po pierwsze tworzymy wyodrębnione jednostki organizacyjne samorządu - a tu tworzymy. Po drugie - chodzi o charakter spraw: to jest wywiad środowiskowy, na podstawie którego podejmuje się decyzję administracyjną. Jeśli chcemy użyć trybu fakultatywnego i potencjalnie wydłużyć drogę wydawania tej decyzji - czyli wywiad środowiskowy przeprowadza ośrodek pomocy społecznej ale decyzje po wywiadzie dopiero podejmuje wójt - to można przyjąć taką zasadę, że „od ośrodka, od wywiadu sprawa trafia z powrotem do wójta, wójt wydaje decyzję administracyjną, po czym sprawa wraca do ośrodka i ośrodek wypłaca świadczenie”. Pani posłanko, tu nie ma naruszenia czyjejkolwiek suwerenności. I MSWiA i Rządowe Centrum Legislacji opiniowały ten projekt. To jest przepis, który obowiązuje od 1991 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KrystynaSzumilas">Zastanawia mnie tu pewna niekonsekwencja. Bo tak samo powiatowe centrum pomocy rodzinie jest jednostką organizacyjną i tak samo musi być przeprowadzony wywiad przy ustalaniu rodziny zastępczej, i tam mówimy, że starosta „może upoważnić”, a nie musi. Tu tymczasem piszemy, że wójt „udziela upoważnienia”. Dlatego proponuję, aby konsekwentnie w ust. 7 zapisać, że wójt „może udzielić”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JacekKasprzyk">Proszę o zgłoszenia na piśmie tej poprawki. Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WłodzimierzCzechowski">Wydaje się, że w tym rozdziale powinien znaleźć się przepis, który gwarantowałby objęcie większą opieką domy pomocy społecznej na terenie gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#AlicjaMurynowicz">Apeluję do posłanki Krystyny Szumilas, by nie wnosiła poprawki do art. 108 tylko do art. 110. Aby w art. 110 ust. 6 zamiast sformułowania „starosta może upoważnić” zapisać „starosta upoważnia” - analogicznie jak w art. 108, gdy mówimy o wójcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#KrystynaSzumilas">Moją intencją jest, by w momencie kiedy mamy bezpośrednie wybory wójtów, burmistrzów, prezydentów, kiedy ich uprawnienia z mocy ustawy samorządowej są inne, wprowadzić tu fakultatywność. Dlatego optuję za zmianą w art. 108.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AlicjaMurynowicz">Stanowisko podkomisji w tej kwestii dlatego było takie, a nie inne, ponieważ rząd nam powiedział, iż ustawowe zadania wójta, burmistrza, prezydenta miasta, wynikające z ustawy samorządowej i ustawy - Ordynacja wyborcza, nakładają na nich taki właśnie obowiązek, a nie możliwość. Tak więc poprawka pani posłanki dokonuje tu jakby pewnego wyłomu. Dodam, że ponieważ starosta nie jest wybierany w wyborach powszechnych więc w jego przypadku może być zastosowana fakultatywność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JacekKasprzyk">Czy strona rządowa chce jeszcze wypowiedzieć się w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JolantaBanach">Jeśli chodzi o uwagę posła Włodzimierza Czechowskiego - odsyłam do art. 123. Tam ta sprawa jest regulowana. Natomiast w kwestii poruszonej przez posłankę Krystynę Szumilas chcę dodać, iż jeśli spojrzymy z perspektywy klienta pomocy społecznej na sytuację obligatoryjnego, ustawowego zobowiązania wójta do upoważnienia kierownika ośrodka pomocy społecznej, a fakultatywnego starosty do upoważnienia kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie, to propozycje rządowe są dla niego korzystne. Korzystne dlatego, gdyż ilość rozpatrywanych decyzją administracyjną spraw i przyznawanych świadczeń w ośrodkach pomocy społecznej jest niewspółmiernie większa niż w powiatowych centrach pomocy rodzinie. Przypominam państwu, że w powiatowych centrach pomocy rodzinie decyzję administracyjną przyznaje się tylko w odniesieniu do takich świadczeń pieniężnych jak świadczenia w rodzinach zastępczych i świadczenia na usamodzielnienie. Natomiast w ośrodkach pomocy społecznej są to zasiłki okresowe, zasiłki stałe, zasiłki celowe, odpłatność za skierowanie do domu pomocy społecznej itd. Tak więc z punktu widzenia klienta pomocy społecznej jest to zapis racjonalny, bezpieczny, asekuracyjny. Przypominam również państwu, że mieliśmy już sytuację fakultatywnego upoważnienia kierownika ośrodka pomocy społecznej i na tym tle praktycy, czyli pracownicy Departamentu Pomocy Społecznej, odnotowali jednak pewien bałagan. W związku z tym prosimy, aby nie zmieniać tej obligatoryjności, jeśli chodzi o ośrodek pomocy społeczność. Jeśli chodzi o obligatoryjność analogiczną dla powiatowego centrum pomocy rodziny, to wolelibyśmy ją bardziej niż fakultatywność przy ośrodkach pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#KrystynaSzumilas">W związku z tym, iż takie rozwiązanie mogłoby być niezgodne z ustawą o samorządzie terytorialnym, w tej chwili poprawkę wycofuję. Natomiast po dokładnym przeanalizowaniu sprawy być może wrócę do niej przy drugim czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są jeszcze inne uwagi do art. 108? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 108. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 108. Przechodzimy do art. 109. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 109 daje możliwość tworzenia innych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej do realizacji zadań w gminie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 109? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, ze Komisja przyjęła art. 109. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 109. Przechodzimy do art. 110. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 110 stanowi o roli powiatowego centrum pomocy rodzinie, jako głównego wykonawcy zadań z zakresu pomocy społecznej należących do powiatu oraz o roli i obowiązkach kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie. Artykuł ten określa również kwestie związane z możliwością upoważnienia przez starostę kierownika pcpr do wydawania decyzji administracyjnych oraz zawierania i rozwiązywania umów cywilnoprawnych z rodzinami zastępczymi w sprawie powierzenia dziecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 110? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 110. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 110. Przechodzimy do art. 111. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 111 wskazuje regionalny ośrodek polityki społecznej jako wykonawcę zadań z zakresu pomocy społecznej należących do samorządu wojewódzkiego oraz koordynatora strategii wojewódzkiej w zakresie polityki społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 111? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 111. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 111. Przechodzimy do art. 112. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 112 umożliwia jednostkom organizacyjnym pomocy społecznej, będących jednostkami budżetowymi, tworzenie środków specjalnych. Przy czym ust. 2 wskazuje źródła potencjalnych dochodów, z których może być zasilany środek specjalny. Ust. 3 określa cel na jaki może być przeznaczony środek specjalny - przede wszystkim poprawa standardu usług.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 112? Nie słyszę. Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła art. 112. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 112. Przechodzimy do art. 112a. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#AlicjaMurynowicz">Art. 112a umożliwia jednostkom samorządu terytorialnego otrzymanie dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych z zakresu pomocy społecznej, przy czym wysokość dotacji nie może przekraczać 50 proc. kosztów realizacji zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#JacekKasprzyk">Czy są pytania lub uwagi do art. 112a? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 112a w wersji rekomendowanej przez podkomisję. Dziękuję wszystkim. W dniu dzisiejszym kończymy prace nad sprawozdaniem podkomisji. Zamykam posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>