text_structure.xml
95.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#TomaszWójcik">Otwieram posiedzenie Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji. Zgodnie z dostarczonym państwu zagadnieniem, porządek obrad składa się z dwóch punktów, a mianowicie rozpatrzymy przedłożony przez Ministerstwo Skarbu Państwa sprawozdanie z wykonywania nadzoru właścicielskiego oraz poprawki zgłoszone podczas drugiego czytania projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej. Czy są uwagi do porządku obrad?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarekOlewiński">W zawiadomieniu o posiedzeniu Komisji, wyznaczonym na dzień dzisiejszy jest tylko jeden punkt porządku obrad, a mianowicie „Sprawowanie nadzoru właścicielskiego”. Rozumiem, że pan przewodniczący wnosi o rozszerzenie porządku o rozpatrzenie poprawek zgłoszonych do projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#TomaszWójcik">Tak, jest to wniosek o rozszerzenie porządku obrad.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarekOlewiński">Jestem nie przygotowany do podjęcia tej pracy, gdyż nie mam przy sobie projektu ustawy. Uważam, że pan przewodniczący powinien ogłosić krótką przerwę, po wyczerpaniu pierwszego punktu porządku obrad, abyśmy mogli zaopatrzyć się w odpowiednie dokumenty.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#TomaszWójcik">Jeśli jest takie życzenie, to w czasie obrad zrobimy przerwę, aby wszyscy członkowie Komisji mogli pracować nad pełną dokumentacją. Czy są jeszcze uwagi do porządku obrad? Ponieważ nikt się nie zgłosił, przystępujemy do omówienia pierwszego tematu. W imieniu ministra skarbu państwa, wprowadzenia dokona pani minister Aldona Sowińska.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AldonaSowińska">Z prawdziwą przyjemnością przedkładam sejmowej Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji sprawozdanie z nadzoru właścicielskiego Ministerstwa Skarbu Państwa. Wespół ze mną gotowi są odpowiadać na państwa szczegółowe pytania reprezentanci departamentu ministerstwa, których działalność pokrywa cały obszar nadzoru nad spółkami będącymi w gestii ministra skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AldonaSowińska">Tydzień temu przekazaliśmy państwu - zgodnie z życzeniem pana przewodniczącego - obszerny materiał wraz z załącznikami. Chcieliśmy bowiem zaprezentować całą naszą działalność w tej materii. Nie będę więc streszczać tego materiału, natomiast zwrócę uwagę państwa na trzy podstawowe sprawy.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#AldonaSowińska">Ministerstwo Skarbu Państwa zostało zobligowane do przedstawienia informacji na temat sprawowania nadzoru właścicielskiego. Jeśli się nie mylę, takie opracowanie wykonało ono po raz pierwszy. Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, z natury rzeczy, nie mogło mówić o nadzorze właścicielskim nad skarbem państwa, gdyż było to ministerstwo procesu, polegającego na przekształceniach własnościowych. Na tym polegało jego właściwe działanie, a nie na nadzorze właścicielskim nad całością spółek skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#AldonaSowińska">Niemniej jednak Ministerstwo Przekształceń Własnościowych prowadziło systematyczny nadzór nad spółkami, które prywatyzowało oraz nad spółkami skarbu państwa. Zatem różnica między nadzorem właścicielskim wykonywanym przez Ministerstwo Skarbu Państwa i przez poprzednie ministerstwo polega na tym, że obecnie prowadzony jest znacznie szerszy zakres ochrony praw właścicielskich skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#AldonaSowińska">Urząd Ministra Skarbu Państwa został powołany po raz pierwszy po II wojnie światowej, zaś Ministerstwo Skarbu Państwa będzie świętować dopiero drugą rocznicę. Zatem instrumenty i narzędzia ochrony interesów skarbu państwa są dalekie od oczekiwań. Nadzór właścicielski w zakresie ochrony interesów majątkowych skarbu państwa i nie tylko takich, dopiero zaczął się rozwijać. Został powołany specjalny departament w zakresie polityki majątkowej, którego zadaniem jest przygotowanie kompleksowych materiałów.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#AldonaSowińska">W każdej działalności człowieka mamy do czynienia z jakością typu i jakością wykonania. Jakość typu, to jest cel, do którego dążymy, natomiast zawsze istnieje jakość wykonania - lepsza lub gorsza. Może tylko doskonała muzyka sama się obroni, bez względu na jakość wykonania. Wszystko inne ma pewną wadę i skażenie w wyniku działalności człowieka. Mówię o tym dlatego, aby państwo zechcieli wziąć pod uwagę trud na jaki napotykamy przy wykonywaniu nadzoru, a o którym powiem za chwilę.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#AldonaSowińska">Materiał, który przedłożyłam Komisji, dzieli się na trzy części. Pierwsza dotyczy kontroli ministra skarbu państwa w zakresie własności majątkowej. W ramach tej części napisaliśmy o kontroli nad jednoosobowymi spółkami skarbu państwa i spółkami z udziałem skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#AldonaSowińska">Celowo wyodrębniliśmy części, bowiem każda z nich dotyczy jednego z departamentów nadzoru i prywatyzacji, zaś ich przedstawiciele są obecni na dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Materiał ten informuje, w jaki sposób jest wykonywany nadzór w stosunku do 1607 spółek skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#AldonaSowińska">Druga część materiału traktuje o kontroli nad majątkiem skarbu państwa. Możemy go podzielić, z punktu widzenia podmiotowego, na dwie części. Majątek upodmiotowiony to ten, który jest w spółkach skarbu państwa i w przedsiębiorstwach państwowych. Występuje także majątek skarbu państwa, który niekoniecznie jest majątkiem upodmiotowionym lub nad nim sprawowana jest inna kontrola.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#AldonaSowińska">Dwa miesiące temu po raz pierwszy wprowadzona została kontrola kontraktów o zarządzaniu przedsiębiorstwem państwowym na podstawie art. 45a ustawy o przedsiębiorstwach państwowych. Artykuł ten stanowi, że kontrakt z osobą fizyczną zawarty jest w imieniu ministra skarbu państwa, aczkolwiek z art. 58 tej samej ustawy wynika, że nadzór nad przedsiębiorstwami państwowymi, w stosunku do których organem założycielskim jest wojewoda, sprawuje wojewoda.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#AldonaSowińska">Podjęliśmy próbę przeanalizowania 30 kontraktów menedżerskich, które trwają dłużej niż cztery lata, zaś w każdym z przedsiębiorstw jest zatrudnionych mniej niż 35 osób. Wszystkie te kontrakty zostały zawarte przez wojewodów. Chcę państwa poinformować, że natrafiliśmy na ich opór podczas wykonywania kontroli. Wojewodowie powołują się na kolizję kompetencyjną normy art. 2 ust. 7 ustawy o urzędzie Ministra Skarbu Państwa z normą wynikającą z ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#AldonaSowińska">Na dowód załączyliśmy korespondencję z jednym z wojewodów, który wstrzymał możliwość realizowania kontroli wykonania kontraktu o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym. Zwracam państwa uwagę na te kłopoty z wykonaniem nadzoru właścicielskiego. Nie jest to takie proste, jak mogłoby się wydawać. Ustawa o urzędzie Ministra Skarbu Państwa daje bardzo szerokie uprawnienia nadzorcze, ale ich wykonanie jest bardzo trudne.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#AldonaSowińska">Przedstawię państwu następną sprawę, która też jest kłopotliwa. Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, należycie rozumiejąc swoje obowiązki, prowadziło nadzór nad realizacją przez inwestorów ich zobowiązań, bowiem bardzo wiele kontraktów, dotyczących sprzedaży akcji i udziałów skarbu państwa jest obarczonych klauzulami dotyczącymi tak zwanych pakietów inwestycyjnych, ekologicznych, socjalnych i podwyższenia kapitału. Systematycznie sprawujemy nadzór nad spółkami skarbu państwa w liczbie 221, a do obsłużenia mamy jeszcze 619 spółek. Dlaczego w odniesieniu do tych spółek nie został wprowadzony nadzór inwestorski? Otóż spółki te, zgodnie z reformą administracyjną Centrum, zostały przekazane do Ministerstwa Skarbu Państwa przez ministerstwa, które uległy likwidacji. W tych ministerstwach nie ewidencjonowano zobowiązań inwestorów. Nikt nie kontrolował, czy należycie realizują oni zobowiązania wynikające z umów, czy nie.</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#AldonaSowińska">Ministerstwo Skarbu Państwa przejęło taki stan. Nie mówię o tym, aby się skarżyć, lecz dlatego, że w niedługim czasie Komisja będzie rozpatrywała projekt budżetu na 1999 r. Proszę więc zauważyć, że realizację 4100 zobowiązań inwestorskich w 221 spółkach monitoruje w Ministerstwie Skarbu Państwa raptem czterech pracowników, a powinno ich być 4 razy więcej. Niestety, budżet ministra skarbu państwa jest nieelastyczny i nie stwarza takiej możliwości. Nie jesteśmy w stanie podjąć się realizacji nadzoru nad zobowiązaniami inwestorskimi przy tak małej ilości środków finansowych, choć wiemy dokładnie co i jak trzeba zrobić w tej materii.</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#AldonaSowińska">W trzeciej części materiału najwięcej uwagi poświęcamy zasadom i trybowi nominacji przedstawicieli skarbu państwa w radach nadzorczych, bowiem największy majątek skarbu państwa jest w spółkach. Jego wartość na koniec ubiegłego roku wynosiła 80 mld zł. Cały ten majątek jest nadzorowany, w trybie Kodeksu handlowego, przez przedstawicieli skarbu państwa. W materiale przedstawiliśmy metody sprawowania tego nadzoru, sposoby jego wykonywania, zaś w załącznikach zamieściliśmy wytyczne w sprawie nadzoru.</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#AldonaSowińska">Odpowiedzieliśmy również na pytanie Komisji w sprawie prowadzonej polityki wynagradzania pracowników zarządów i rad nadzorczych. Kolejny raz minister skarbu państwa podjął próbę zmodyfikowania zasad ustalania wynagrodzeń członków zarządów jednoosobowych spółek skarbu państwa oraz zawierania i rozwiązywania z nimi umów o pracę. Mamy kolejną wersję zmierzającą w kierunku znormalizowania stosunków płacowych w spółkach skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-6.16" who="#AldonaSowińska">Ostatnie pytanie, które zadała Komisja, dotyczy polityki ministerstwa w zakresie „resztówek”. Jest to trudne pytanie. Termin „resztówka” jest używany potocznie. Powstaje pytanie, czy mówimy o resztówce z punktu widzenia kapitału, władzy, decyzji?</u>
<u xml:id="u-6.17" who="#AldonaSowińska">W umowie spółki można określić, że na jedną akcję przypada np. 5 głosów. Z tego względu ktoś, kto posiada 30% akcji może mieć dużo większą siłę decyzyjną niż wynikałaby z tego pakietu. Zatem „resztówka” nie jest terminem zdefiniowanym ani w doktrynie, ani w prawie.</u>
<u xml:id="u-6.18" who="#AldonaSowińska">Ministerstwo Skarbu Państwa nie ma specjalnej polityki w zakresie „resztówek”. Nadzór właścicielski nad spółkami skarbu państwa jest jednakowy, bez względu na poziom kapitału, a reprezentacja skarbu państwa wynika albo z umowy spółki, albo z Kodeksu handlowego, jeżeli chodzi o jednoosobową spółkę skarbu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#TomaszWójcik">Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zadać pytanie lub skomentować wypowiedź pani minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MariaKleitzŻółtowska">Chcę podziękować pani minister - nie po raz pierwszy - za bardzo dobrze opracowany materiał. Utwierdził mnie on w przekonaniu, że możliwości Ministerstwa Skarbu Państwa, uwarunkowane instrumentami prawnymi, przewidzianymi w ustawie o urzędzie Ministra Skarbu Państwa, są daleko niewystarczające. Przede wszystkim wynika to z doświadczeń praktycznych oraz z często pojawiających się uwag krytycznych dotyczących chociażby takich instrumentów, jak zarząd komisaryczny czy kontrakty menedżerskie. Interesuje mnie, w jakim stopniu Ministerstwo Skarbu Państwa, dysponując instrumentami przewidzianymi w ustawie, jest w stanie zapobiegać zagrożeniu interesów skarbu państwa? Mam na uwadze sytuacje, które wywodzą się z tego typu okoliczności, w których nadzór jest bezpośrednio sprawowany przez ministra skarbu państwa oraz przez wojewodów.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MariaKleitzŻółtowska">W tym drugim przypadku sytuacja przedstawia się znacznie gorzej, gdyż gospodarowanie majątkiem skarbu państwa wymyka się spod kontroli Ministerstwa Skarbu Państwa. Skutkiem tego wartość przedsiębiorstw, będących własnością skarbu państwa i ich kondycja ekonomiczna maleje z roku na rok. Nie spotyka to się z żadną interwencją. Nie spotkałam się z jakąkolwiek interwencją Ministerstwa Skarbu Państwa w sytuacji, gdy nadzór właścicielski jest mało skutecznie sprawowany przez wojewodę. Dlatego chcę zadać pytanie, czy Ministerstwo Skarbu Państwa przewiduje jakieś zmiany przepisów prawnych w zakresie nadzoru właścicielskiego, pod kątem jego rzeczywistej skuteczności? Obecnie w sytuacji, kiedy dzieje się źle z majątkiem skarbu państwa, praktycznie nadzór właścicielski kojarzy się z ogromną bezradnością.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MarekOlewiński">Chcę zadać kilka pytań ogólnych. W materiale jest informacja o zasadach wynagradzania członków zarządów i rad nadzorczych. Jeśli chodzi o tę drugą kwestię, to nie budzi ona moich wątpliwości ze względu na podane wskaźniki. Natomiast wynagrodzenia członków zarządów są ustalane, cytuję: „zgodnie ze statutem lub umową spółki przez rady nadzorcze”, a więc pod tym względem istnieje swego rodzaju dowolność. Dlatego chcę się dowiedzieć, czy - zdaniem Ministerstwa Skarbu Państwa - występują przypadki rażąco wysokiego wynagrodzenia, które nie powinny mieć miejsca. Pytam o to, gdyż nie znalazłem takiej informacji w materiale, a słyszałem, iż wynagrodzenia członków zarządów spółek, które nie są w dobrej kondycji finansowej, przekraczają 100 mln starych złotych dla jednej osoby. Nie chcę wymieniać z nazwy tych firm.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#MarekOlewiński">Czy ta sprawa jest znana właścicielowi, czyli Ministerstwu Skarbu Państwa? Czy skala tego zjawiska jest szeroka, czy może są to sporadyczne przypadki?</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#MarekOlewiński">Przeczytałem, że dobór kandydatów na członków rad nadzorczych odbywa się na zasadach ustalonych w Decyzji nr 18 Ministra Skarbu Państwa z dnia 5 maja 1998 r. Poprzednio obowiązywały inne zasady i dlatego chciałbym się dowiedzieć, czym różni się ostatnia decyzja od poprzednich. Czy istniała potrzeba modyfikacji zasad naboru członków rad nadzorczych? Z czego wynikała konieczność wydania nowej decyzji?</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#MarekOlewiński">Proszę o poinformowanie nas, jaki jest skład personalny Rady Konsultacyjno-Programowej Ministra Skarbu Państwa. Nie mam zastrzeżeń do jej funkcjonowania, natomiast interesuje mnie, kim są cytuję: „wybitni specjaliści prawa gospodarczego i ekonomiści o dużym doświadczeniu praktycznym”.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#MarekOlewiński">Pani poseł Maria Kleitz-Żółtowska poruszyła bardzo ważną kwestię, a mianowicie sprawowanie nadzoru właścicielskiego przez wojewodów. Wiem na podstawie paroletniego doświadczenia, że ten nadzór jest sprawowany niedostatecznie, aczkolwiek są pozytywne wyjątki. Sprawa ta jest istotna, bowiem organem założycielskim dla 2868 przedsiębiorstw przemysłowych są wojewodowie i tylko dla 101 przedsiębiorstw minister skarbu państwa. Wiele przedsiębiorstw państwowych ogłaszało upadłość albo było na krawędzi bankructwa tylko dlatego, że właściciel nie umiał wyciągać wniosków ze sprawozdań finansowych i reagował, kiedy było już za późno, bowiem źle zarządzający dyrektorzy doprowadzali przedsiębiorstwa do upadku.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#MarekOlewiński">W materiale opracowanym przez Ministerstwo Skarbu Państwa przeczytałem, iż do Departamentu Zastępstwa Procesowego kierowane są sprawy dotyczące wszczęcia postępowań sądowych odnośnie do zobowiązań inwestorskich w stosunku do spółek: Zakłady Piwowarskie w Leżajsku SA, Fabryka Lin i Drutu „Drumet” SA, Lubelskie Fabryki Maszyn Rolniczych SA.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#MarekOlewiński">Dziennik „Rzeczpospolita” informował o tym, jak przebiega realizacja zobowiązań inwestorskich w przypadku Zakładów Piwowarskich w Leżajsku SA, natomiast nie posiadam takich informacji w odniesieniu do Fabryki Lin i Drutu „Drumet” SA i proszę o ich podanie. Na moje interwencje w tej sprawie otrzymałem odpowiedź, że zobowiązania są realizowane w sposób właściwy, co wynika z oświadczeń zarządu. W związku z tym chcę zapytać, czy Ministerstwo Skarbu Państwa opiera się wyłącznie na oświadczeniu zarządu, czy przy pomocy własnych służb sprawdza, jak są realizowane zobowiązania inwestorskie?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#TomaszWójcik">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos? Ponieważ nikt się nie zgłasza, pozwolę sobie zadać pytanie. Jaka jest rola delegatur Ministerstwa Skarbu Państwa w zakresie sprawowania nadzoru właścicielskiego? Czy ich rola sprowadza się tylko do obsługi prawnej, czy także w zakresie ich kompetencji jest nadzór właścicielski?</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#TomaszWójcik">W piśmie z dnia 17 lipca br., skierowanym do ministra skarbu państwa prosiliśmy, aby została nam przedstawiona pełna informacja o składzie osobowym reprezentantów skarbu państwa w radach nadzorczych. Odpowiedź na to pismo otrzymaliśmy 21 lipca br., ale jest ona niepełna, przy czym minister zapewniał nas, że pozostałe informacje dostaniemy w późniejszym terminie. Dzisiaj mamy połowę września i sądzę, że „późniejszy termin” już minął. Będziemy bardzo zobowiązani, jeśli otrzymamy pełne informacje.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MarekOlewiński">Chcę zadać pani minister jeszcze jedno pytanie. Dlaczego „Uzdrowiska Polskie” nadal podlegają Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BogdanPęk">Rozumiem niechęć nadzoru właścicielskiego do przekazania Komisji składu personalnego rad nadzorczych w spółkach skarbu państwa. W poprzednich dwóch kadencjach Sejmu nie było z tym problemu i Komisja Przekształceń Własnościowych, aczkolwiek przełamując pewien opór, uzyskała takie informacje. Są one istotne, gdyż dobór członków rad nadzorczych bywa często przypadkowy, nie mający nic wspólnego z ich fachowością. Instrumenty takie jak monitoring, czy służące wczesnemu ostrzeganiu okazują się często nieskuteczne przy sprawowaniu nadzoru właścicielskiego, bowiem nie było odpowiedniej woli członków rady nadzorczej i zarządu.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#BogdanPęk">Uważam, że zakrawa na kpiny sytuacja, iż w Ministerstwie Skarbu Państwa tylko cztery osoby zajmują się realizacją zobowiązań inwestorskich. Czy wynika to z braku środków budżetowych, czy może minister skarbu państwa ustalił taki skład liczbowy?</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#BogdanPęk">Sądzę, że Komisja powinna szybko zareagować na tę sytuację. Jeśli minister nie ma własnej rezerwy finansowej, to z rezerwy Rady Ministrów należałoby wygospodarować środki na zatrudnienie dodatkowych osób, bowiem chodzi o bardzo ważny element nadzoru właścicielskiego, jakim jest realizacja zobowiązań inwestorskich. W innym przypadku ta podstawowa kwestia będzie fikcją.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#BogdanPęk">Nie wiem, czy pani minister orientuje się, że pytanie pana posła Marka Olewińskiego, dotyczące Fabryki Lin i Drutu „Drumet” SA, ma swoją historię sięgającą poprzedniej kadencji Sejmu. Prywatyzacja tego przedsiębiorstwa była jednym z dzieł pana ministra Wiesława Kaczmarka. Firmę tę oddano za dopłatą, bo nawet nie można powiedzieć, że oddano ją za darmo.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#BogdanPęk">Proszę, aby Ministerstwo Skarbu Państwa przyjrzało się dokładnie skutkom tej prywatyzacji. Niedługo zostanie powołana do życia Prokuratoria Generalna i z pewnością zajmie się ona tą sprawą w ramach zastępstwa procesowego. Na razie skierowana ona została do prokuratury, która już trzy lata - jeśli się nie mylę - bada ją, bez widocznych efektów. Sądzę, że Komisja też powinna wybierać „takie rodzynki” i nimi się zajmować.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#TomaszWójcik">Czy są jeszcze pytania? Nikt się nie zgłasza. Proszę, aby pani minister odpowiedziała na pytania zadane przez posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AldonaSowińska">Odpowiem na pytania w takiej kolejności, w jakiej zostały one zadane. Pozwolę sobie jednak połączyć pytanie pani poseł Marii Kleitz-Żółtowskiej i pana posła Marka Olewińskiego dotyczące nadzoru sprawowanego przez wojewodów.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#AldonaSowińska">Jak można zapobiegać złym praktykom gospodarczym, wynikającym z braku wiedzy, doświadczenia, umiejętności, czy ze złej woli? W odniesieniu do jednoosobowych spółek skarbu państwa nadzór wiąże się ze 100-procentową odpowiedzialnością właściciela. Zatem w grę wchodzi, nie jakość typu nadzoru, lecz jakość jego wykonania. Można mówić o konkretnych przypadkach dobrze i źle sprawowanego nadzoru.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#AldonaSowińska">Inaczej przedstawia się sprawa, gdy organem założycielskim jest wojewoda. Nadzór właścicielski nad majątkiem skarbu państwa, sprawowany przez ministra skarbu państwa, jest prawie żaden. Wynika to z ogólnej kompetencji tego ministra, określonej w ustawie o urzędzie Ministra Skarbu Państwa. Art. 2 stanowi, że nadzór w zakresie gospodarowania majątkiem sprawuje minister skarbu państwa, ale stoi to w kolizji z ustawą o przedsiębiorstwach państwowych. Nie muszę państwu mówić, że niechęć wojewodów do kontrolowania przedsiębiorstw, dla których są organem założycielskim, jest podyktowana tym, że odbiera im się część imperium i część władzy.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#AldonaSowińska">Przepisy są tak skonstruowane, że nadzór ministra skarbu państwa może być ogólny. Dowodem na to jest próba, podjęta przez ministerstwo, kontroli zarządów funkcjonujących na podstawie kontraktów. Nie chcą nas wpuszczać na teren przedsiębiorstw. Minister skarbu państwa wydał decyzję, ale wojewoda zakłada „szlaban”. Dyrektor departamentu, uprawniony na podstawie rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kontroli, jedzie do przedsiębiorstwa i słyszy od dyrektora lub zarządcy komisarycznego, że na polecenie wojewody nie może być wpuszczony na teren przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#AldonaSowińska">Podzielam spostrzeżenie pani poseł Marii Kleitz-Żółtowskiej, że pogarsza się kondycja przedsiębiorstw państwowych nadzorowanych przez wojewodów. Miałam już okazję poinformować członków Komisji, iż dysponujemy unikalnym materiałem, czyli zestawem formularzy F-01, wypełnianych kwartalnie przez wszystkie przedsiębiorstwa państwowe. Jednak są takie zagrożenia, których nie można dostrzec na podstawie tego dokumentu.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#AldonaSowińska">Podam następujący przykład. Jeden z przepisów ustawy o rejestrze zastawów i zastawie rejestrowym, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1998 r., po prawie rocznym vacatio legis, stanowi, że zastaw na majątku może być dokonany pod przyszłe zobowiązania. Zobowiązania bieżące w postaci pożyczek i kredytów są wykazywane w bilansie. Z kolei ustawa o rachunkowości nakłada obowiązek na podmioty gospodarcze, by przedstawiały one informację uzupełniającą, która pokazuje, jakie zrobiono poręczenia itd. Natomiast zastaw rejestrowy pod przyszłe zobowiązania nie jest wykazywany w żadnym ze sprawozdań. Znam przedsiębiorstwa, które dokonały zastawu na rzecz pożyczek, które otrzymają za rok lub dwa. Wobec powyższego może dojść do tego, że prywatyzować będziemy same długi, gdyż majątek będzie należał do kogoś innego.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#AldonaSowińska">Odpowiadając precyzyjnie na pytanie, muszę stwierdzić, że nadzór nad wojewodami, jako organem założycielskim, z punktu widzenia istniejących przepisów, jest prawie żaden. Taka jest moja ocena stanu faktycznego, którą potwierdza powszechna praktyka. Czy są jakieś plany legislacyjne w tym względzie? Ministerstwo Skarbu Państwa podjęło prace nad ustawą o skarbie państwa - widzę tylko taką możliwość - aczkolwiek trudno jest mi powiedzieć, kiedy zostanie przygotowany jej projekt. W tej ustawie należałoby jednoznacznie określić, co to jest majątek skarbu państwa i komu on podlega.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#AldonaSowińska">Na podstawie sprawozdania o majątku skarbu państwa, które Komisja przyjęła w ubiegłym tygodniu, można się zorientować, ile trzeba było uwzględnić przepisów, aby ten majątek zidentyfikować. Mamy także dwie grupy majątku, który jest, a zarazem nie jest majątkiem skarbu państwa. Przykładem jest majątek szkół wyższych, które mają osobowość prawną. Nie mogę powiedzieć, że jest to majątek skarbu państwa w rozumieniu ustawy o urzędzie Ministra Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#AldonaSowińska">Kolejne pytanie pana posła Marka Olewińskiego dotyczy wysokości wynagrodzeń członków zarządów. Sprawa jest dwuwarstwowa. W przypadku jednoosobowej spółki skarbu państwa, wynagrodzenia członków zarządu, zgodnie ze statutem lub umową spółki, są ustalane przez radę nadzorczą, którą powołuje minister skarbu państwa. Znane nam są przypadki, iż wynagrodzenia przekraczają 10 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#AldonaSowińska">Celem uporządkowania sprawy, zwłaszcza że na walnych zgromadzeniach dokonane zostało kwitowanie zarządów za rok 1997, został przygotowany projekt rozporządzenia ministra skarbu państwa. Ponieważ jest to projekt, nie został on dołączony do materiału, który otrzymała Komisja. W pracach nad jego opracowaniem wzięły udział wszystkie departamenty ministerstwa. Zawiera on nowe zasady wynagradzania członków zarządu, zawierania z nimi kontraktów, wypłacania im tak zwanych odszkodowań i odpraw. Wszystkie te elementy zostały znormalizowane.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#AldonaSowińska">Podam jeden przykład. Odprawy z tytułu szybszego rozwiązania umowy o pracę nie mogą przekraczać trzymiesięcznego wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#AldonaSowińska">Proszę zwrócić uwagę na to, iż z punktu widzenia Kodeksu handlowego nie ma bezpośredniego przełożenia zasad wynagradzania na wysokość wynagrodzeń członków zarządu. Właściciel powołuje radę nadzorczą, która jest organem stanowiącym, samodzielnym i może zdecydować inaczej niż stanowią wytyczne. W tej sytuacji właściciel może odwołać radę nadzorczą, ale nawet, gdy zostanie powołana nowa rada, to nie będzie jej łatwo obniżyć ustalone wynagrodzenia. Wszystkie przepisy chronią bardziej zarząd niż właściciela.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#AldonaSowińska">Podam przykład z innej dziedziny. W przypadku upadłości przedsiębiorstwa najpierw muszą być zaspokojone roszczenia pracowników, potem fiskusa z tytułu podatków. Na trzecim miejscu są wierzyciele, a na samym końcu właściciel.</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#AldonaSowińska">Czy zatem mamy wpływ na ustalanie wysokości wynagrodzeń członków zarządów? Mamy, ale nie można powiedzieć, że jest on duży. Jest to bardzo skomplikowana procedura. Niemniej jednak minister podjął próbę opracowania nowego regulaminu wynagradzania członków zarządu.</u>
<u xml:id="u-14.14" who="#AldonaSowińska">Pan poseł Marek Olewiński pytał, z jakiego powodu została wydana Decyzja nr 18 w sprawie zasad doboru kandydatów do składu rad nadzorczych spółek z udziałem skarbu państwa, prowadzenia bazy kandydatów na członków rad nadzorczych oraz przeprowadzania egzaminów na kandydatów do rad nadzorczych. Pozwoliłam sobie przedstawić państwu wszystkie decyzje, które dotyczyły tych spraw, a które zostały podjęte przez ministra przekształceń własnościowych. Uważam, że zmierzały one w dobrym kierunku. Ostatnia decyzja niewiele różni się od poprzedniej i jej wydanie zostało podyktowane koniecznością dostosowania poprzednich ustaleń do nowej struktury organizacyjnej Ministerstwa Skarbu Państwa. Kwestię tę dokładniej wyjaśni pani dyrektor Barbara Dąbrowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#BarbaraDąbrowska">Jest to kompilacja poprzednich aktów normatywnych, które funkcjonowały w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych. Dotyczyły one nie tylko kwestii doboru kandydatów z zewnątrz do składu rad nadzorczych, ale także pracowników. Decyzja nr 18 scala poprzednie akty i wprowadza nowe uregulowania, ze szczególnym naciskiem na ustawę antykorupcyjną, która dotyczy urzędników państwowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AldonaSowińska">Nie pamiętam dokładnie, kto wchodzi w skład Rady Konsultacyjno-Programowej Ministra Skarbu Państwa. Znam nazwiska trzech osób: pan prof. Cieślak z Warszawy, pan prof. Włodyka z Krakowa oraz pan dr Mierecki z Poznania.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#BarbaraDąbrowska">Czwartą osobą jest pan prof. Górski z Katedry Organizacji i Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AldonaSowińska">Sprawa „Drumetu” przedstawia się w sposób następujący. Zapis umowy spółki jest frywolny - jeśli można użyć takiego określenia. Jest on do tego stopnia nieprecyzyjny, że można go interpretować na różne sposoby. Umowa zobowiązywała inwestora do podniesienia kapitału o 4,5 mln zł, przy czym została podana data oraz zobowiązywała go do zainwestowania określonej kwoty w spółkę.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#AldonaSowińska">Kwota 4,5 mln zł została wpłacona po terminie i niejednorazowo. Jeszcze później nastąpiła w sądzie rejestracja podwyższenia kapitału, co wynika z Kodeksu handlowego i jest normalne, gdyż tok postępowania jest następujący. Po wpłaceniu przez inwestora określonej kwoty, zarząd musi złożyć wniosek do sądu rejestrowego, który następnie wpisuje podwyższony kapitał.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#AldonaSowińska">Drugim słabym punktem umowy było to, że nie zostało ustalone w co inwestor ma zainwestować określoną kwotę. Ten sam problem wystąpił w przypadku prywatyzacji Zakładów Piwowarskich w Leżajsku SA. Rada nadzorcza była zdania, że pieniądze zostały wydane na niepotrzebne rzeczy, z punktu widzenia rozwoju spółki, np. na zakup samochodów.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#AldonaSowińska">Wracam do zobowiązań inwestora, który nabył akcje „Drumetu”. Nie został sporządzony załącznik, w którym wyznaczony zostałby zakres inwestycji, jako zobowiązanie inwestora. W następnych paragrafach tej umowy była klauzula, iż niewykonanie bądź nienależyte wykonanie zobowiązania inwestorskiego podlega karze w wysokości 100% kwoty niezainwestowanej.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#AldonaSowińska">Spór ma charakter prawny. Urząd Ministra Skarbu Państwa musi się kierować czterema podstawowymi kryteriami, a są nimi:</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#AldonaSowińska">- ochrona interesu skarbu państwa,</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#AldonaSowińska">- formalnoprawne przesłanki,</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#AldonaSowińska">- przesłanki o charakterze ekonomicznym, z punktu widzenia spółki,</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#AldonaSowińska">- przesłanki o charakterze społecznym.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#AldonaSowińska">Proszę powiedzieć, jakim przede wszystkim kryterium powinien kierować się minister? Nie ulega wątpliwości, że tym kryterium jest ochrona interesu skarbu państwa. Żądanie zapłacenia kary w wysokości 4,5 mln zł jest dużym obciążeniem dla spółki, ale tę kwestię musi rozstrzygnąć niezawisły sąd. Urząd Ministra Skarbu Państwa stoi jednoznacznie na stanowisku, że umowa została nienależycie wykonana.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#AldonaSowińska">Jeszcze raz podkreślam: brak precyzyjnie sformułowanych zapisów w umowach powoduje, iż tylko niezawisły sąd może rozstrzygnąć spór. Takie stanowisko zajmuje urząd Ministra Skarbu Państwa, gdyż nie może on sobie pozwolić na interpretowanie zapisów zawartych w umowie na niekorzyść urzędu. Prawdopodobnie sąd zastosuje tak zwane miarkowanie kary, ale będzie to wiążące dla obu stron.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#AldonaSowińska">Istota sporu w odniesieniu do wszystkich trzech spółek wymienionych w materiale, polega na złej jakości zapisów w umowach. Jeśli chodzi o „Drumet”, to inwestor wpłacił 4,5 mln zł, ale zrobił to po wyznaczonym terminie niejako na raty, a to można zakwalifikować jako nienależyte wykonanie warunków umowy.</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#AldonaSowińska">Powiem ogólnie co robią delegatury Ministerstwa Skarbu Państwa, natomiast pan dyrektor Mirosław Pawlik omówi ich rolę w zakresie nadzoru właścicielskiego.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#AldonaSowińska">Delegatury, zwłaszcza po ostatnim pełnomocnictwie udzielonym przez ministra skarbu państwa i na podstawie nowego regulaminu z 31 marca br., skorygowanego 17 lipca br., mają bardzo duże uprawnienia w zakresie nadzoru właścicielskiego. Zbierają one dokumenty i analizują, czy są realizowane zobowiązania inwestorskie. Zgodnie ze statutem Ministerstwa Skarbu Państwa, zostanie powołana ostatnia delegatura warszawska, a w niedalekiej przyszłości mazowiecka, która funkcjonować będzie na obszarze województwa mazowieckiego.</u>
<u xml:id="u-18.14" who="#AldonaSowińska">Mogę potraktować to, co powiedziałam, jako tło do udzielenia odpowiedzi na pytanie pana posła Marka Olewińskiego, czy oceniając realizację zobowiązań inwestorskich kierujemy się tylko informacjami zarządów. Otóż wykorzystujemy dane, które dostarczają nam własne służby.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MirosławPawlik">Delegatury w Łodzi, Białymstoku i Wrocławiu otrzymały pełnomocnictwa do wykonywania nadzoru nad firmami, w których udział skarbu państwa wynosi poniżej 20%. W tej chwili nie dysponuję wykazem tych firm, ale jeśli Komisja sobie życzy, to prześlę go w późniejszym terminie. Ponadto nie wiem, czy wszystkie takie firmy zostały przekazane pod nadzór tych delegatur.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#MirosławPawlik">Czuję się zobowiązany przeprosić pana przewodniczącego za pewną zwłokę w dostarczeniu informacji dotyczącej składu rad nadzorczych w spółkach skarbu państwa. Rozmawiałem z dyrektorami departamentów, którzy byli zobowiązani do zebrania takich informacji i mogę przyrzec, że do końca tego tygodnia przekażemy Komisji kompletny materiał.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AldonaSowińska">Pan poseł Bogdan Pęk pytał, czy fakt, iż cztery osoby monitorują realizację zobowiązań inwestorskich, wynika z braku środków budżetowych, czy może jest to decyzja ministra skarbu państwa. Chcę powiedzieć, że odziedziczyliśmy po Ministerstwie Przekształceń Własnościowych komórkę organizacyjną liczącą pięć osób. W tej chwili są cztery osoby, gdyż jedną musieliśmy przesunąć do innej struktury organizacyjnej.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#AldonaSowińska">Za czasów Ministerstwa Przekształceń Własnościowych pięć osób radziło sobie dobrze, gdyż zajmowało się 220 spółkami. Teraz potrzebni są dodatkowi pracownicy, bowiem Ministerstwo Skarbu Państwa przejęło od innych resortów nadzór nad 600 spółkami. Złożyłam w tej sprawie wniosek i mam nadzieję, że zostanie on uwzględniony w budżecie na 1999 r. Sądzę, że znajdą się pieniądze na to, aby nieco zwiększyć liczbę personelu. Mam świadomość, że nikt nas nie „rozgrzeszy” ze złego sprawowania nadzoru nad realizacją zobowiązań inwestorskich, tylko z tego powodu, że mieliśmy zbyt mało osób, które tymi sprawami się zajmują.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#AldonaSowińska">Chcę poinformować, że w ministerstwie zostały zinwentaryzowane wszystkie zobowiązania inwestorów. Teraz zamierzamy umowy spółki wprowadzić do komputera według przygotowanego w tym celu programu. Delegatury będą zbierały informacje o tym, na jakim etapie realizacji są wszelkiego rodzaju zobowiązania inwestorów. Jednym słowem jest to ogrom pracy, którą musi wykonać pewna liczba pracowników. Jest to na razie słaby nasz punkt, ale sądzę, że uporamy się z trudnościami do końca tego roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#TomaszWójcik">Czy są dalsze pytania do pani minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AdamBiela">Czy w proponowanych korektach zasad płacowych jest uwzględniony postulat, który został zgłoszony na posiedzeniu Komisji wówczas, kiedy analizowaliśmy efektywność funkcjonowania firm zarządzających narodowymi funduszami inwestycyjnymi? Stwierdziliśmy, że normatywy płacowe zostały przekroczone, natomiast w zasadach wynagrodzeń nie dostrzegliśmy związku pomiędzy wysokością płac, a efektywnością funkcjonowania na stanowiskach kierowniczych.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#AdamBiela">Czy w nowych wytycznych, dotyczących zasad ustalania wynagrodzeń członków zarządu, wzięto pod uwagę fakt, iż wysokość wynagrodzeń członków zarządów spółek, których właścicielem jest skarb państwa, powinna być funkcją wskaźników efektywnościowych?</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#AdamBiela">Jeśli wzięto to pod uwagę, to chcę zapytać, jakie zostały wyznaczone wskaźniki efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa? Sądzę, że w celu ucywilizowania systemu płac, należałoby w większym stopniu uwzględnić zwyczaje, które są przyjęte w krajach o dobrze rozwiniętej gospodarce rynkowej. W tych krajach nie ma tak dużej rozbieżności, jaka występuje u nas, pomiędzy średnią płacą w firmie a wynagrodzeniami wypłacanymi osobom, które zajmują wysokie stanowiska kierownicze.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#AdamBiela">Reasumując, mój pierwszy postulat dotyczy tego, aby wynagrodzenia członków zarządu przybrały postać funkcji wielu zmiennych. Tymi zmiennymi byłyby wskaźniki efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa, przy czym wartość funkcji miałaby pewne brzegowe zasięgi.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#AdamBiela">Na marginesie tej dyskusji chciałbym nadmienić, że w drugiej części posiedzenia będziemy omawiali poprawki wniesione w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej. Niewątpliwie instytucja ta zwiększy efektywność nadzoru właścicielskiego nad majątkiem skarbu państwa. Uczyniliśmy pierwszy krok w kierunku usprawnienia instrumentów tego nadzoru.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#AdamBiela">W planach zespołu ekspertów Klubu Parlamentarnego AWS jest także opracowanie projektu ustawy o skarbie państwa. Przełożyliśmy prace nad tym projektem na później, gdyż uznaliśmy, że ważniejsze będzie uchwalenie ustawy o Prokuratorii Generalnej, a następnie pakietu ustaw uwłaszczeniowych. Gdy uchwalenie tych aktów prawnych stanie się faktem, będziemy w stanie przedstawić projekt ustawy o skarbie państwa, być może jeszcze w tym roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#WładysławKielian">Odnoszę wrażenie, że pani minister udzieliła panu posłowi Markowi Olewińskiemu zbyt ogólnikowej odpowiedzi na jego pytanie dotyczące rażąco wysokich wynagrodzeń członków zarządów spółek skarbu państwa. Z przedstawionego materiału dowiedzieliśmy się, że w praktyce najczęściej stosuje się wynagrodzenia złożone z dwóch elementów. Jednym elementem jest wynagrodzenie podstawowe ustalane kwotowo lub jako krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, branży lub w spółce - najczęściej od 3 do 7-krotności. Znam przypadki, iż ta górna granica została przekroczona i wynosi 15-krotność przeciętnego wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#WładysławKielian">Chcę zapytać się, czy Ministerstwu Skarbu Państwa są znane jeszcze bardziej rażące przypadki?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#FranciszekSzelwicki">Pani minister poddała krytyce nadzór sprawowany przez wojewodów. Powiem szczerze, że w województwie opolskim łatwiej jest nam się porozumieć z wojewodą niż z Ministerstwem Skarbu Państwa. Wysłaliśmy już niejedno pismo do ministra w sprawie przedsiębiorstw, które są w jego gestii i nie spotkaliśmy się z pozytywnym odzewem z jego strony. Interweniowaliśmy w sprawach dotyczących „Porcelitu” w Tułowicach, Zakładów Mięsnych, Blachowni w Kędzierzynie Koźlu, ale bardzo często odpowiadano nam, że minister skarbu państwa nie może zmienić składu rady nadzorczej oraz zarządów.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#FranciszekSzelwicki">Wiemy, kiedy wojewodowie przejęli przedsiębiorstwa państwowe i w jakim były one stanie. Z wypowiedzi pani minister, a także z przedstawionego materiału wynika, że nadzór nad tym majątkiem jest w kompetencji ministra skarbu państwa. W woj. opolskim jest huta, która znalazła się w trudnej sytuacji. Osiem miesięcy temu Ministerstwo Skarbu Państwa mianowało na prezesa tej huty pana Sorokę, byłego wiceministra. Pan Soroka nie przygotował planu naprawczego ani też jego działalność nie prowadzi do pozytywnego skutku.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#FranciszekSzelwicki">Korzystając z okazji zwracam się z prośbą do przedstawicieli Ministerstwa Skarbu Państwa, abyśmy otrzymywali odpowiedzi na nasze pisma, które kierujemy do tego ministerstwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#TomaszWójcik">W związku z zapowiedzią, że do końca tego tygodnia otrzymamy uzupełniające informacje dotyczące składu rad nadzorczych, proszę, aby wszystkie materiały zawierające te informacje, również te, które już otrzymaliśmy, zostały opracowane według jednej metodologii.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#TomaszWójcik">Pozwolę sobie również zabrać głos w sprawie wysokości wynagrodzeń. W spółkach węglowych wynagrodzenia członków zarządów przekraczają - jeśli się nie mylę - 25-krotność przeciętnego wynagrodzenia, niezależnie od tego, czy spółka przynosi straty, czy osiąga zysk.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#MarekOlewiński">Czy mogę uzyskać informację, ile osób zasiadających w radach nadzorczych zostało wymienionych na inne osoby od listopada ubiegłego roku do chwili obecnej?</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#MarekOlewiński">W materiale, który najprawdopodobniej nie został przekazany członkom Komisji, znajduje się informacja, iż Przedsiębiorstwo Handlu Zagranicznego „Cenzim” w czterech przypadkach nie podało żadnej odpowiedzi na pytanie, czy członek rady nadzorczej ma zdany egzamin kwalifikujący go do sprawowania tej funkcji. Nie jest to jedyny przypadek i dlatego chciałbym się dowiedzieć, czy niektórzy członkowie rad nadzorczych nie posiadają kwalifikacji? A jeśli tak, to czy jakimiś decyzjami uzyskali oni zwolnienie od obowiązku ich uzyskania? Proszę, aby odpowiedzi na te pytania zostały zamieszczone w materiale, na który Komisja oczekuje, zgodnie z zapowiedzią pana dyrektora Mirosława Pawlika.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#WiesławKaczmarek">Kilka miesięcy temu złożyłem kolejną interpelację w sprawie wymiany osób na stanowiskach członków rad nadzorczych i do tej pory nie otrzymałem odpowiedzi. Muszę przyznać, że zdziwiła mnie pierwsza odpowiedź, udzielona przez podsekretarza stanu pana Jacka Ambroziaka, bowiem stwierdził on, iż nie jest możliwe sporządzenie ewidencji zmian dokonywanych w ramach rad nadzorczych, ponieważ Ministerstwo Skarbu Państwa nie rejestruje takich zmian. Zdumiała mnie ta argumentacja i ponowiłem pytanie licząc na to, że jeśli nawet po kilku miesiącach, to jednak uzyskam wyczerpującą informację.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#WiesławKaczmarek">Zadam kilka pytań dotyczących spraw mieszczących się w obrębie polityki personalnej. Zwłaszcza jedna z nich stała się ostatnio wyraźnie widoczna, a jest nią konflikt interesów. Typowym przykładem niedochowywania pewnych reguł, w wyniku czego powstaje konflikt interesów, jest proces prywatyzacji PKO SA. Otóż sekretarz stanu Ministerstwa Skarbu Państwa jest jednocześnie przewodniczącym rady nadzorczej tego banku, być może sytuacja już się zmieniła. Jednocześnie mamy do czynienia z inwestorem, który obejmuje akcje PKO SA, a wiadomo, że ta osoba była również pracownikiem tego inwestora. Mam na myśli Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#WiesławKaczmarek">Chcę zapytać, czy w polityce personalnej Ministerstwa Skarbu Państwa jest stosowane kryterium konfliktu interesów z uwagi na to, że tego rodzaju konflikt może rzutować na decyzje w spółce skarbu państwa. Dana osoba, zasiadająca w radzie nadzorczej spółki, musi bowiem dokonać wyboru, czy działać będzie w interesie przedsiębiorstwa, czy w interesie skarbu państwa bądź w interesie byłego pracodawcy. Sądzę, że takich przypadków jest więcej.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#WiesławKaczmarek">Chcę także zapytać, czy Ministerstwo Skarbu Państwa uważa za dopuszczalną praktykę konstruowania składu rady nadzorczej, w wyniku której np. w radzie nadzorczej Telekomunikacji Polskiej SA jest przedstawiciel operatora prywatnego, który także świadczy usługi w zakresie łączności? Sądzę, że zjawisko konfliktu interesów występuje coraz częściej w wyniku niektórych decyzji kadrowych, podejmowanych przez Ministerstwo Skarbu Państwa i dotyczących składu personalnego rad nadzorczych w spółkach skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#WiesławKaczmarek">Doniesienia prasowe kształtują obraz innego zjawiska, które polega na zawieszaniu posiedzeń walnych zgromadzeń lub rad nadzorczych z powodów personalnych. Klasycznym tego przykładem jest zawieszenie posiedzenia rady nadzorczej spółki „Polska Miedź”. Nie znaleziono bowiem sposobu na odwołanie przynajmniej części zarządu tej spółki. Były też przypadki zawieszenia walnych zgromadzeń, również ze względów personalnych. Aby nie być gołosłownym posłużę się przykładem Polskich Sieci Energetycznych SA, gdzie przerwane zostało posiedzenie walnego zgromadzenia i wznowione dopiero po kilku tygodniach, gdy w tym czasie zostały dokonane zmiany personalne.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#WiesławKaczmarek">Chcę zapytać o istotną kwestię z punktu widzenia przyszłego funkcjonowania specyficznych spółek skarbu państwa, jakimi są specjalne strefy ekonomiczne. Były one tworzone z określonym zamiarem, który przełożony został na programy rozwojowe tych stref. W większości z nich miała miejsce wymiana kadry nadzorującej, a w konsekwencji tego wymiana kadry zarządzającej. Można powiedzieć, że zanim zaczęły na dobre funkcjonować specjalne strefy ekonomiczne, wielu osobom nie dano szans na zrealizowanie swoich programów.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#WiesławKaczmarek">Interesuje mnie, co było powodem gruntownej wymiany kadr nadzorujących i zarządzających w specjalnych strefach ekonomicznych? Jakie brano pod uwagę kryteria przy ponownym obsadzaniu stanowisk w radach nadzorczych w zarządach. Nie chciałbym wnikać w wątek wymiany kadr o posmaku skandalu. Faktem jest, iż mamy do czynienia z operacją wymiany kadr na skalę większą niż na początku lat dziewięćdziesiątych, kiedy za jej przeprowadzaniem przemawiały względy polityczne, ale także brak zrozumienia przez część kadry kierowniczej reguł gospodarki rynkowej, nowa jakość zarządzania i nowe wymagania pod tym względem. Można powiedzieć, że w wielu przypadkach „odświeżenie” kadr było potrzebne.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#WiesławKaczmarek">Obecnie ta operacja ma miejsce w przedsiębiorstwach, które legitymują się dobrymi efektami ekonomicznymi. Łatwo można znaleźć potwierdzenie dla tej tezy w sektorze energetycznym czy cukrowniczym.</u>
<u xml:id="u-27.8" who="#WiesławKaczmarek">Niepokojąca jest również praktyka, którą ze szczególnym upodobaniem stosuje wojewoda warszawski i polega ona na nadużywaniu instytucji komisarza. Jeśli dobrze odczytuję intencję ustawodawcy, instytucja ta powinna być ustanawiana wówczas, gdy rokowania firmy nie są najlepsze lub gdy stoi ona na granicy niewypłacalności, utraty bieżącej płynności i grozi jej upadłość. Wówczas, gdy wystąpią takie przesłanki ekonomiczne wojewoda, jako organ założycielski, może zdecydować się na powołanie komisarza, ale nie z powodów politycznych. Jeśli prześledzi się efekty ekonomiczne przedsiębiorstwa „Wars” albo „Cefarmów”, to można się przekonać, że w żaden sposób nie uzasadniają one powołania komisarza.</u>
<u xml:id="u-27.9" who="#WiesławKaczmarek">Odpowiedź na interpelację w tej sprawie, udzielona przez pana ministra Janusza Tomaszewskiego z tej racji, iż sprawuje on nadzór nad wojewodami, daleko odbiegała od rzeczywistości ekonomicznej i znajomości uregulowań zawartych w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych.</u>
<u xml:id="u-27.10" who="#WiesławKaczmarek">Chciałbym się dowiedzieć, czy pan minister potwierdza, iż mają miejsce nieuzasadnione względami ekonomicznymi przypadki powoływania komisarzy i że jest to działanie właściwe nie tylko dla wojewody warszawskiego?</u>
<u xml:id="u-27.11" who="#WiesławKaczmarek">Kwestię nadzoru właścicielskiego nie sprowadzam tylko do polityki personalnej, choć - niestety - wysunęła się ona na pierwszą linię działań Ministerstwa Skarbu Państwa. Chcę więc zapytać, w jakim stopniu instrumenty monitorowania są wykorzystywane do zbierania informacji o tym, co się dzieje z mieniem komunalnym?</u>
<u xml:id="u-27.12" who="#WiesławKaczmarek">Z własnego doświadczenia wiem, że zarzuty nieuczciwego czy nierzetelnego przeprowadzenia prywatyzacji, były formułowane najczęściej w odniesieniu do mienia komunalnego. Można powiedzieć, że była to szara strefa prywatyzacji, której prowadzone procesy dalece odbiegały od tego, co wynikało z ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i Kodeksu handlowego. Nie wiem, w jakiej mierze ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych stworzyła w praktyce warunki do tego, by Ministerstwo Skarbu Państwa miało wgląd w procesy, które następują w ramach prywatyzacji mienia komunalnego. Chciałbym uzyskać odpowiedź w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-27.13" who="#WiesławKaczmarek">Wrócę do podejmowania decyzji personalnych. W opisywanych procedurach pominięty został jeden element, który odgrywa najważniejszą rolę, a jest nim Gabinet Polityczny Ministra Skarbu Państwa. Sądzę, że nie ma się czego wstydzić. Pracownicy ministerstwa i ludzie, którzy interesują się sprawami kadrowymi wiedzą o tym, że dzisiaj nie sekretarz czy podsekretarz stanu, lecz przede wszystkim ten gabinet decyduje o zmianach kadrowych w spółkach skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-27.14" who="#WiesławKaczmarek">Być może jest to niezręczny temat do dyskusji na płaszczyźnie politycznej. Natomiast potrzebna jest dyskusja o stopniu upolitycznienia kierownictw poszczególnych resortów. Nie kryje się pod tym zarzut pod adresem określonej struktury politycznej - rozumiem przez to formację polityczną. Chodzi mi o sposób funkcjonowania państwa, to znaczy, czy minister, sekretarz stanu i podsekretarz stanu stworzyli warunki do tego, iż większość decyzji personalnych jest podejmowanych ze znaczącym udziałem gabinetu politycznego, który w urzędniczym slangu jest nazywany „komisariatem politycznym”.</u>
<u xml:id="u-27.15" who="#WiesławKaczmarek">Sądzę, że bez względu na to, jak się potoczą dalsze losy, sugeruję, aby rozważyć, czy ten kierunek zmian w sposobie zarządzania państwem, z punktu widzenia ochrony interesów i wyborów ekonomicznych, nie spowodował, że decyzje, zwłaszcza personalne, mają motyw wyłącznie polityczny, natomiast pomijany jest aspekt fachowości, czyli abstrahuje się od tego, co rada nadzorcza dokonała przez kilka lat w danym przedsiębiorstwie. Chcę zapytać panią minister, jaki jest jej stosunek do instytucji gabinetu politycznego. Czy zdaniem pani minister, ta instytucja jest w czymś pomocna, czy tylko przeszkadza?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Jestem zdziwiony i zaskoczony wypowiedzią pana posła Wiesława Kaczmarka -człowieka, który ma opinię pragmatyka i jednego z nielicznych, którzy znają się na prywatyzacji i są mocno z nią związani oraz wiele dla niej zrobili.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Po raz pierwszy w wypowiedzi pana posła pojawiły się takie sformułowania jak „komisariat polityczny” czy operacja wymiany kadry. Sformułowania te mogą sugerować, że od kilku miesięcy mamy do czynienia z sytuacją, w której dokonuje się raptowne pogorszenie kierowania Ministerstwem Skarbu Państwa, zawiadywania najważniejszymi sprawami w tym ministerstwie.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#ZygmuntBerdychowski">Podzielam troskę pana posła o bieg spraw w tym ministerstwie, o wszystko, co wiąże się z funkcjonowaniem spółek, za które on odpowiada. Chcę jednak zapytać, czy w poprzednim okresie był sporządzany wykaz spółek, w których nastąpiły zmiany pod względem obsady personalnej w radach nadzorczych?</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#ZygmuntBerdychowski">Czy sporządzane były wykazy, na podstawie których można było uzyskać informacje, w ilu przypadkach zawieszone zostały obrady rad nadzorczych lub walnych zgromadzeń, w tym celu, aby można było dokonać zmian personalnych?</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#ZygmuntBerdychowski">Sądzę, że obecna koalicja w niczym nie odbiega od zwyczajów, które w tej mierze i w tym zakresie panowały za czasów poprzedniej koalicji i były przez nią akceptowane. Nie dostrzegam istotnych różnic. Uważam, że złych przykładów nie jest ani więcej, ani mniej niż poprzednio. Oczywiście należałoby dołożyć starań, aby przedstawiciele koalicji, która potrafi się uczyć na błędach, także swoich poprzedników, popełniali znacznie mniej swoich błędów.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#ZygmuntBerdychowski">Odnosząc się do dokumentu, który został przedłożony przez Ministerstwo Skarbu Państwa, chcę zapytać o dwie sprawy. Wśród wymienionych na str. 2 kryteriów nadzoru i kontroli znajduje się, cytuję: „Realizowane cele”. Kto wyznacza te cele?</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#ZygmuntBerdychowski">Kiedy mamy do czynienia z nadzorem właścicielskim nad spółkami strategicznymi, to wyznaczanie celów jest sprawą niezwykle istotną. Uważam, że zmiany kadrowe są wyłącznie instrumentem na drodze do osiągnięcia jakiegoś celu. Natomiast zasadniczym pytaniem jest pytanie o to, kto wyznacza cele?</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#ZygmuntBerdychowski">Czy wyznaczanie celów jest zadaniem, które dotyczy tylko nowo powołanych rad nadzorczych lub tych rad, których skład uległ zmianie? Czy wyznaczanie celów wiąże się z działalnością Ministerstwa Skarbu Państwa i innych resortów? Jakie są z tym związane procedury?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WiesławKaczmarek">Odnosząc się do wypowiedzi pana posła Zygmunta Berdychowskiego, chcę podkreślić, że nie powiedziałem, iż politykę prowadzoną przez Ministerstwo Skarbu Państwa oceniam jako pogorszenie się sytuacji. Jest to inny sposób prowadzenia polityki. Mając doświadczenie w tym względzie, mam także do tego swój osobisty stosunek, ale go nie wyraziłem. Zgłosiłem tylko wątpliwości bądź opisałem tylko kilka zjawisk.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WiesławKaczmarek">Zapewniam pana posła, że nie do pomyślenia było zawieszenie obrad walnego zgromadzenia jedynie z powodów kadrowych. Nie było nawet obyczaju zwoływania nadzwyczajnych walnych zgromadzeń z jednym punktem porządku obrad - sprawy kadrowe. Miał miejsce jeden przypadek za kadencji PSL i SLD w spółce „Polska Miedź”, ale skarb państwa wycofał się z tego. Nie miały także miejsca praktyki przerywania obrad rad nadzorczych. Być może, obecnie można mówić tylko o indywidualnych przypadkach zawieszania posiedzeń rad nadzorczych czy walnych zgromadzeń. Niemniej jednak wywołują one określone reakcje pracowników spółek, którzy pytają, co się dzieje. Dlatego nie widzę nic złego w pytaniu, czy jest to praktyka powszechna, a ocenę tego zjawiska zostawiam innym osobom.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#WiesławKaczmarek">Gdyby za czasów kadencji PSL-SLD zostało przerwane walne zgromadzenie z powodów kadrowych, to następnego dnia przed budynkiem Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, a później Ministerstwa Skarbu Państwa zjawiliby się reprezentanci związków zawodowych i powiedzieli, że to jest skandal, gdyż pracownicy nie mogą dostać nagród z zysku. Sądzę, że pan poseł nie ma wątpliwości, jakie przede wszystkim organizacje związkowe wysłałyby swoje delegacje, które z bardziej lub mniej pokojowym nastawieniem domagałyby się swoich praw.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#WiesławKaczmarek">Dziś występują zjawiska, które można różnie oceniać, aczkolwiek nie chciałbym, aby sprawowanie nadzoru właścicielskiego było sprowadzane do wymiaru personalnego, choć wszystkich on najbardziej interesuje. Każdy ma swoich znajomych i albo na zasadzie „wszyscy znajomi Królika” lub głębszych koneksji dochodzi do takich czy innych rozstrzygnięć.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#WiesławKaczmarek">Pytałem panią minister, czy praktyki, które miały miejsce, można potraktować jako incydentalne? Czy są one dowodem na bezradność wyrażającą się w braku uzgodnień między resortami? Czy może chodzi o brak umiejętności znalezienia wspólnego z innymi resortami rozwiązania?</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#WiesławKaczmarek">Mogło być tak, że nie Ministerstwo Skarbu Państwa, lecz inny urząd, który z mocy prawa uczestniczy w konstruowaniu składu członków rad nadzorczych, nie był do tego przygotowany. Proszę mi nie przypisywać wygłaszania negatywnych opinii. Gdy otrzymam odpowiedź na interpelację, to wówczas będę mógł powiedzieć, jaka jest moja ocena.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#FranciszekSzelwicki">Wymiana zdań pomiędzy panem posłem Wiesławem Kaczmarkiem a panem posłem Zygmuntem Berdychowskim skłania mnie do zgłoszenia wniosku, aby Ministerstwo Skarbu Państwa, które ma przedstawić Komisji wykaz składu personalnego rad nadzorczych spółek skarbu państwa, uzupełniło tę listę o informację, z jakich ugrupowań wywodzą się członkowie tych rad. Wówczas będzie wiadomo, jaka jest skala zjawiska wymiany osób na tych stanowiskach.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Odpowiadając panu posłowi Wiesławowi Kaczmarkowi chcę podkreślić, że kultura i takt osobisty są cenione przez wszystkich, którzy znajdują się na tej sali, natomiast nie zmienia to tonu pańskiej wypowiedzi. Mówił pan o „komisariacie politycznym” i operacji wymiany kadr bardzo taktownie, ale te określenia zawierają w sobie jednoznaczną ocenę.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Odniosę się do wniosku pana posła Franciszka Szelwickiego. Uważam, że byłaby to katastrofa, gdybyśmy chcieli przyglądać się ludziom, którzy zasiadają w radach nadzorczych spółek skarbu państwa, przez pryzmat ich przynależności do partii politycznej. Nie mogę sobie wyobrazić gorszego rozwiązania. Pomijam fakt, że najprawdopodobniej Ministerstwo Skarbu Państwa nie dysponuje tego rodzaju informacjami. Próba klasyfikowania ludzi, którzy pracują dla skarbu państwa w spółkach, będących własnością skarbu państwa, pod względem ich przynależności partyjnej, to byłaby to dla nas katastrofa.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#TomaszWójcik">Zwracam się do państwa z prośbą, aby debata dotyczyła raportu Ministerstwa Skarbu Państwa w sprawie nadzoru właścicielskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#WiesławKaczmarek">Nie wiem, dlaczego pan poseł Zygmunt Berdychowski boi się słowa „komisariat”. We wspólnotach europejskich jest to powszechny standard. Są komisarze Unii Europejskiej i różne komisariaty. Niepotrzebnie temu słowu nadaje pan poseł wydźwięk taki, jaki miało ono w minionych latach.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#TomaszWójcik">Po tej części dyskusji zwracam się do pani minister z prośbą, aby odpowiedziała na postawione pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#AldonaSowińska">Odpowiem na część pytań, natomiast na szczegółowe pytania, dotyczące konkretnych podmiotów gospodarczych, będących spółkami skarbu państwa, odpowiedzą towarzyszące mi osoby.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#AldonaSowińska">Poprzednio nie odpowiedziałam na jedno z pytań pana posła Marka Olewińskiego. Otóż „Uzdrowiska Polskie” razem z 26 przedsiębiorstwami państwowymi należą do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Nie znam powodów, dla których nie zmieniono właściciela. Ponadto 33 przedsiębiorstwa państwowe należą do Ministerstwa Sprawiedliwości. Są to głównie przedsiębiorstwa państwowe przy zakładach karnych. Być może nie zostały one przekazane Ministerstwu Skarbu Państwa ze względu na ich specyfikę.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#AldonaSowińska">Odpowiem na pytanie pana posła Adama Bieli, dotyczące wynagrodzeń zarządów NFI oraz elementów kontroli, nadzoru i weryfikacji wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#AldonaSowińska">W NFI mamy 512 spółek parterowych, których udział skarbu państwa jest bardzo różny, począwszy od setnych procenta do 25%. Jako mniejszościowy właściciel, nie możemy decydować o kształcie wynagrodzeń członków zarządów tych spółek. Nawet jeśli złożymy votum separatum wobec podjętej decyzji płacowej, czy wyrazimy odmienne zdanie, to nie ma to znaczenia.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#AldonaSowińska">Rozumiem, że pana posła bardziej interesują wynagrodzenia członków zarządów narodowych funduszy inwestycyjnych. Umowy o zarządzanie NFI zostały podpisane jakiś czas temu. Obowiązuje zasada pacta sum servanda. Urząd Ministra Skarbu Państwa nie może rozwiązać tych umów bez istotnych powodów. W przeciwnym razie narazilibyśmy się na postanowienia zawarte w kontraktach, które zapewne wyznaczają jakąś rekompensatę pieniężną.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#AldonaSowińska">Nie mam dostępu do tych umów, a zatem nie znam zagrożeń, jakie mogłoby nieść za sobą ich rozwiązanie. Umowy zostały zawarte i jeśli nie ma istotnych powodów do ich rozwiązania, to nie wolno tego robić, a zatem muszą być kontynuowane postanowienia zawarte w umowach.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#AldonaSowińska">Zarządy przedkładają sprawozdania i są publikowane wyniki NFI. Czy w umowach o zarządzanie narodowymi funduszami inwestycyjnymi są specjalne klauzule? Żałuję, że na posiedzeniu nie jest obecna pani minister Kornasiewicz, która nadzoruje NFI, bowiem ja na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#AldonaSowińska">Podtrzymuję natomiast, że urząd Ministra Skarbu Państwa nie może bez powodu rozwiązywać umowy. W przeciwnym razie miałoby miejsce naruszenie kanonów stabilności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-35.8" who="#AldonaSowińska">Pan poseł Władysław Kielian też pytał o wynagrodzenia członków zarządów. W projekcie przygotowanym przez ministra skarbu państwa, zostały określone zasady wynagrodzenia, które należy traktować jako wytyczne dla reprezentanta właściciela, a nie jako dyrektywa. Kwota górna wynagrodzenia za pracę została określona na poziomie 10 tys. zł. Teraz proszę dyrektorów departamentów o odpowiedzi, czy w spółkach skarbu państwa, mieszczących się w zakresie tych departamentów, są przypadki wynagrodzeń członków zarządów przekraczających kwotę 10 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#BarbaraDąbrowska">Pan poseł nie dopowiedział, czy przelicznik wynoszący 15-krotność przeciętnego wynagrodzenia odnosi się tylko do wynagrodzenia zasadniczego, czy do wszystkich składników wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#BarbaraDąbrowska">Jeśli chodzi o wynagrodzenia zasadnicze, to na pewno w żadnej ze spółek, które są w gestii Departamentu Nadzoru i Prywatyzacji 1, czyli między innymi w branżach: hutniczej, paliwowej i cukierniczej, wynagrodzenie zasadnicze nie przekracza 15-krotności średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, publikowanego przez Główny Urząd Statystyczny.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#BarbaraDąbrowska">Wynagrodzenia członków zarządów składają się, oprócz części stałej, czyli wynagrodzenia podstawowego, z części zmiennej, tj. premii okresowej, uznaniowej lub premii regulaminowej. Te składniki są wyszczególnione w uchwale rady nadzorczej, która stanowi o zasadach wynagradzania członków zarządu.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#BarbaraDąbrowska">Pewne wytyczne są opracowywane przez Ministerstwo Skarbu Państwa. Sugerujemy radom nadzorczym, jakich zasad powinny przestrzegać. Przede wszystkim, zanim rada podejmie decyzję w sprawie wynagrodzeń członków zarządu, powinna zbadać sytuację ekonomiczną spółki, a także porównać, jakie są wynagrodzenia w innych spółkach tej samej branży. Jeśli członkiem zarządu został dotychczasowy dyrektor przedsiębiorstwa państwowego, to należy zorientować się, jaką otrzymywał pensję na tym stanowisku.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#BarbaraDąbrowska">Decyzja o zasadach wynagradzania członków zarządu jest podejmowana na pierwszym posiedzeniu rady nadzorczej. Uchwała w tej sprawie musi być przesłana do Ministerstwa Skarbu Państwa. Otrzymujemy także protokół z tego posiedzenia, który odzwierciedla kryteria, jakie były brane pod uwagę przy ustalaniu poszczególnych składowych wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#BarbaraDąbrowska">Nie zawsze rady nadzorcze stosują przelicznik będący krotnością przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Tym przelicznikiem może być krotność przeciętnego wynagrodzenia w branży lub w spółce, a także wynagrodzenie jest ustalane jako stała kwota o określonej wysokości. Każdy z tych sposobów ma swoje wady i zalety.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#BarbaraDąbrowska">Szczegółowo analizujemy uchwały rad nadzorczych. Sugerujemy, aby wynagrodzenie zbyt rażąco nie przewyższało dotychczasowego wynagrodzenia osoby powołanej na członka zarządu. Jeśli ma to miejsce, to żądamy uzasadnienia. Takie uzasadnienie powinno znaleźć się w protokole z posiedzenia rady nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#BarbaraDąbrowska">Żądamy także przedkładania protokołów ze wszystkich posiedzeń, podczas których zmieniane były zasady wynagrodzenia członków zarządu. Jeżeli stwierdzimy, że sytuacja w spółce pogorszyła się, a pomimo tego rada nadzorcza podjęła decyzję o podwyższeniu wynagrodzeń członków zarządu, to wtedy ją dyscyplinujemy.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#BarbaraDąbrowska">Mogę stwierdzić, że nie jest stosowany podany przez pana posła przelicznik w odniesieniu do wynagrodzenia podstawowego. Natomiast - być może - ten przelicznik odnosi się do sumy wszystkich składników wynagrodzeń, ale taka sytuacja występuje sporadycznie.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#BarbaraDąbrowska">Pan poseł Franciszek Szelwicki podał przykład Huty Mała Panew. Jest to spółka prawa handlowego, w której, na skutek realizacji ugody bankowej, nastąpiła konwersja wierzytelności na akcje. Obecnie skarb państwa posiada w tej hucie około 40% akcji. Nie ma więc silnego wpływu na uchwalanie składu zarządu. Wiem, że w Ministerstwie Skarbu Państwa przygotowywana jest szczegółowa informacja o sytuacji Huty Mała Panew, w odpowiedzi na pytania posłów ziemi opolskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#FranciszekSzelwicki">40-procentowy udział skarbu państwa w tej hucie, jest to taki udział, który daje władzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#BarbaraDąbrowska">Powiedziałam, że skarb państwa posiada około 40%, a więc równie dobrze może być to 31% akcji. Proszę pamiętać o tym, że zawsze postępowanie ugodowe prowadzi bank. Przypuszczam, że największy wierzyciel, który zdecydował się na konwersję wierzytelności na akcje, ma obecnie wpływ na konstruowanie składu rady nadzorczej. Z pewnością nie zostały zmienione zapisy statutowe w sprawie ustanawiania władz w spółce.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#TadeuszSerwach">Departament Nadzoru i Prywatyzacji 2 kieruje się takimi samymi zasadami wobec rad nadzorczych oraz zarządów spółek, które są w jego gestii, jakie przedstawiła pani dyrektor Barbara Dąbrowska. Ponieważ pan przewodniczący podał przykład spółki węglowej, więc chcę powiedzieć, że wynagrodzenie podstawowe prezesa dużej takiej spółki, zatrudniającej 40–50 tys. pracowników, nie przekracza 10-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Daje to miesięczną kwotę rzędu 20 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#BożenaDyjak">Chcę zwrócić uwagę na fakt, że część spółek Ministerstwo Skarbu Państwa przejęło od innych resortów. Reprezentuję Departament Spółek Strategicznych, w którego gestii są banki. Nie mogę z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że wynagrodzenia członków zarządów banków mieszczą się w przedziale 3–7-krotności wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, branży lub spółce.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#BożenaDyjak">Przejęliśmy te spółki z ustalonymi wynagrodzeniami dla członków zarządów. Podobnie przedstawia się sytuacja w przypadku Telekomunikacji Polskiej SA, którą to spółkę przejęliśmy od Ministerstwa Łączności oraz w przypadku PLL LOT. Raczej nie jest możliwe, aby rady nadzorcze podjęły uchwały o obniżeniu wynagrodzeń członków zarządów. Wiadomo, że nie jest łatwo zabrać komuś pieniądze, które wcześniej zostały mu przyznane.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#BożenaDyjak">Rady nadzorcze często są zbulwersowane wysokością wynagrodzeń członków zarządów jednoosobowych spółek skarbu państwa, zwłaszcza gdy w takim przypadku członkowie tych rad otrzymują znacznie niższe, kwotowe wynagrodzenia, ustalone na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#BożenaDyjak">Wytyczne ministra skarbu państwa w sprawie wynagrodzenia zarządów łatwiej jest radom nadzorczym realizować wówczas, gdy przedsiębiorstwo państwowe jest komercjalizowane. Wówczas rada nadzorcza siada do stołu z pierwszym zarządem spółki i negocjuje wynagrodzenia. Natomiast raz już przyznane wynagrodzenie nie jest łatwo obniżyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#MirosławPawlik">Ponieważ kieruję Gabinetem Politycznym Ministra Skarbu Państwa, czuję się zobowiązany odnieść się do wypowiedzi pana posła Wiesława Kaczmarka.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#MirosławPawlik">Ocena czy coś jest skutkiem decyzji politycznej, jest oceną subiektywną. Pan poseł pozwoli, iż nie odniosę się do zarzutu, że decyzje, podejmowane w Ministerstwie Skarbu Państwa, a dotyczące rad nadzorczych, są decyzjami politycznymi. Nie odniosę się także do użytego przez pana posła sformułowania „komisariat polityczny” oraz do opinii, iż powstają układy na zasadzie „wszyscy znajomi Królika” lub na zasadzie głębszych koneksji.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#MirosławPawlik">Pozwolę sobie polemicznie odnieść się do tego fragmentu wypowiedzi pana posła, który dotyczył konfliktu interesów. Pan poseł posłużył się przykładem PKO SA. Sekretarz stanu, który zasiadał w radzie nadzorczej tego banku, jest urzędnikiem państwowym. Pan poseł dobrze wie o tym, że prawie w każdej radzie nadzorczej spółek skarbu państwa zasiadają pracownicy Ministerstwa Skarbu Państwa. Ten zwyczaj nie został wprowadzony przez obecną koalicję, bowiem miał on miejsce już wcześniej.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#MirosławPawlik">Ministerstwo Skarbu Państwa dba o to, aby urzędnicy tego ministerstwa zasiadali w radach nadzorczych choćby tylko po to, aby ułatwić komunikację między spółką a właścicielem. Nie dostrzegam „wewnętrznego rozdarcia” u tych ludzi. Nie wybierają oni pomiędzy interesem skarbu państwa a interesem danej firmy, zwłaszcza że jest ona własnością skarbu państwa. Dbają oni o to, aby spółki skarbu państwa miały jak najlepszy standing. Czy mam rozumieć, że panu posłowi chodzi o to, aby urzędnicy Ministerstwa Skarbu Państwa mieli zakaz wstępowania do rad nadzorczych spółek, w których skarb państwa ma udziały?</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#MirosławPawlik">Pan poseł pytał, czy zawieszanie walnych zgromadzeń jest już powszechną praktyką. Takie sytuacje zdarzają się bardzo rzadko. W tej chwili nie mogę wyjaśnić kwestii zawieszenia walnego zgromadzenia akcjonariuszy Polskich Sieci Energetycznych, ale jeśli pan poseł sobie życzy, to wszystkie powody przedstawię na piśmie.</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#MirosławPawlik">Muszę zgodzić się z opinią pana posła, że wymiana kadr ma miejsce nie tylko w specjalnych strefach ekonomicznych. Prawem właściciela jest tak skonstruować organy spółki, aby cieszyły się one jego zaufaniem. Podzielam także uwagę pana ministra, że w wielu przypadkach dotychczasowe organy, funkcjonujące w ramach specjalnych stref ekonomicznych, nie miały czasu na to, aby zademonstrować swoje umiejętności. W przekonaniu Ministerstwa Skarbu Państwa nowe osoby, które obecnie tworzą lub współtworzą organy w tych strefach dają gwarancję dobrego prowadzenia firm.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#MirosławPawlik">W przypadku specjalnych stref ekonomicznych, wojewodowie współuczestniczą w konstruowaniu organów, aczkolwiek nigdzie nie zostało to sformalizowane. Nie uznaję tego za błąd. Mam pewność, że wojewodowie, którzy wywodzą się w wielu przypadkach z tych samych rejonów, w których funkcjonują strefy ekonomiczne, są pomocni dla Ministerstwa Skarbu Państwa przy konstruowaniu organów tych stref.</u>
<u xml:id="u-41.7" who="#MirosławPawlik">Ministerstwo kładzie duży nacisk na to, aby te organy nie były zdominowane przez osoby z zewnątrz regionu. Tym jest podyktowana współpraca z wojewodami oraz ewentualne zmiany kadrowe w zarządach i radach nadzorczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#AldonaSowińska">Odpowiem na inne pytania pana posła Wiesława Kaczmarka. Art. 68 ust. 1 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych stanowi, że prywatyzacja mienia komunalnego odbywa się na zasadach niniejszej ustawy, zaś ust. 2 stanowi, że minister skarbu państwa ma obowiązek ewidencjonowania tego procesu.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#AldonaSowińska">W lutym bieżącego roku zostało wydane rozporządzenie, na podstawie tej ustawy, w sprawie szczegółowych zasad monitorowania prywatyzacji mienia komunalnego. Wysłaliśmy zawiadomienia do 2560 gmin z prośbą o wypełnienie dwóch tabel. Otrzymaliśmy odpowiedzi od 63 gmin. Napisaliśmy jeszcze raz do wojewodów, licząc na to, że wywrą oni nacisk na gminy i otrzymamy od nich materiały sprawozdawcze.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#AldonaSowińska">Przypominam, że działamy na podstawie aktu prawnego, który obowiązuje także gminy i nie musiała mieć miejsca interwencja Ministerstwa Skarbu Państwa. Sądzę, że do końca roku zbierzemy kompletny materiał.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#AldonaSowińska">Rozumiem, że pan poseł, mówiąc o instytucji komisarza, nadużywanej przez wojewodów, miał na myśli zarząd komisaryczny. Niestety, złą praktyką stało się wyręczanie się wojewodów zarządem kontraktowym i zarządem komisarycznym. Myślę, że jest to formuła ucieczki przed prywatyzacją. Takich kontraktów zawarto znaczną liczbę w porównaniu z 93 kontraktami, a taki stan był na koniec 1997 r.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#AldonaSowińska">Minister skarbu państwa w zasadzie nie ma wpływu na tę sprawę. Mamy tylko ogólny nadzór nad wojewodą wynikający z ustawy o urzędzie Ministra Skarbu Państwa, zaś tryb przeprowadzania kontroli - niestety - ogranicza się do monitorowania procesów prywatyzacyjnych, a więc występuje pewnego rodzaju luka.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#AldonaSowińska">Odpowiem na pytanie pana posła Franciszka Szelwickiego. Urząd Ministra Skarbu Państwa nie prowadzi ewidencji przynależności członków rad nadzorczych do którychkolwiek partii politycznych. Nie mamy nawet możliwości pytania ich o przynależność do partii, a więc nie mogę udzielić informacji w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#AldonaSowińska">Kilku panów posłów pytało o skalę wymiany osób zasiadających w radach nadzorczych. Informację w tej sprawie przedstawi pan dyrektor Mirosław Pawlik.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MirosławPawlik">Nie jestem przygotowany do tego, aby udzielić państwu precyzyjnej informacji. Nawet nie jestem w stanie podać rzędu wielkości, bowiem najpierw trzeba byłoby policzyć, ile od końca listopada ubiegłego roku wymieniono osób w radach nadzorczych spółek skarbu państwa. Tę pracę wykonamy w Ministerstwie Skarbu Państwa, skoro członkowie Komisji są zainteresowani konkretnymi danymi.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#MirosławPawlik">Jeszcze raz odniosę się do wypowiedzi pana posła Wiesława Kaczmarka. Gabinet, którym kieruję, został nazwany politycznym na mocy rozporządzenia Rady Ministrów, nad czym ubolewam. Proszę mi wierzyć, że nie jest on jedynym elementem, który organizuje zmiany w organach spółek. Sądzę, że informacje, które otrzymują państwo z zewnątrz resortu, nie zawsze są prawdziwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#AldonaSowińska">Jeśli dobrze zanotowałam wszystkie pytania, to mam jeszcze odpowiedzieć na pytanie pana posła Zygmunta Berdychowskiego dotyczące kryteriów nadzoru i kontroli.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#AldonaSowińska">Podjęliśmy trud opracowania instrumentów i narzędzi ochrony interesów skarbu państwa. Kryteria nadzoru i kontroli są wynikiem dyskusji na temat, co należy brać pod uwagę w wytycznych dla rad nadzorczych i walnych zgromadzeń.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#AldonaSowińska">Pan poseł pytał, kto wyznacza cele. Robią to osoby upełnomocnione w poszczególnych departamentach, najczęściej dyrektorzy departamentów, w porozumieniu z podsekretarzami stanu. Jeśli w grę wchodzi program wielosektorowy, to do pracy włącza się podsekretarz stanu odpowiedniego ministerstwa. Na przykład projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa był opracowywany wspólnie z Ministerstwem Gospodarki.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Zadałem pytanie w sprawie jednego z kryterium nadzoru i kontroli, bowiem w materiałach, które otrzymaliśmy od Ministerstwa Skarbu Państwa, a które traktują o planach prywatyzacyjnych, zauważyłem, że przewiduje się prywatyzację „Cefarmów” w latach 1998–2000. Natomiast nie dostrzegłem, aby w tym samym okresie przewidziane były jakieś przekształcenia własnościowe w zakresie polskiej farmacji. Wcześniej już pytałem pana ministra Emila Wąsacza o to, jak skarb państwa chce koordynować swoją politykę. Jeżeli sprywatyzujemy „Cefarmy”, natomiast „Polfy” zostawimy bez dostępu do rynku, to ich wartość raptownie spadnie.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#ZygmuntBerdychowski">Dzisiaj zapytałem panią minister, kto wyznacza cele, bowiem ich realizacja jest jednym z zasadniczych kryteriów oceny funkcjonowania zarządu? Czy wyznacza je ktoś, kto w Ministerstwie Skarbu Państwa zajmuje się konstruowaniem polityki całej branży lub całego sektora? Czy ten ktoś prowadzi konsultacje z innymi ministerstwami, w których gestii jest dana branża czy sektor?</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#ZygmuntBerdychowski">Pozwolę sobie zadać jeszcze jedno pytanie, które stanowi swego rodzaju podsumowanie informacji zawartych w dokumencie, przygotowanym na dzisiejsze posiedzenie. Wynika z niego, że Ministerstwo Skarbu Państwa ma trudności w skutecznym egzekwowaniu tego, co wynika z nadzoru właścicielskiego nad innymi organami administracji państwowej. Czy w tym zakresie ministerstwo występowało w tej sprawie, np. do szefa rządu lub do ministerstw, które mogłyby go wspomóc w wypełnianiu nadzoru właścicielskiego? Czy może Ministerstwo Skarbu Państwa przygotowuje jakiś materiał, na podstawie którego moglibyśmy podjąć decyzje powodujące, iż nadzór właścicielski stałby się bardziej skuteczny?</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#MarekOlewiński">Spodziewam się, że na piśmie otrzymamy odpowiedzi na te pytania, które pominęli przedstawiciele Ministerstwa Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#MarekOlewiński">Chcę zapytać, czy mało skuteczny nadzór wojewodów nad przedsiębiorstwami, dla których są organem założycielskim, ulegnie poprawie po reformie administracyjnej?</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#TomaszWójcik">Wrócę do sprawy wynagrodzeń członków zarządów spółek węglowych. Publikowane przez Główny Urząd Statystyczny przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw jest obliczane na podstawie wynagrodzeń podstawowych łącznie z wypłatami z innych tytułów. Dlatego proszę, aby informacje o wynagrodzeniach członków zarządów dotyczyły części stałej i części zmiennej wynagrodzenia. Chodzi o to, ile oni faktycznie zarabiają, a nie o to, jakie jest ich wynagrodzenie podstawowe. Jeśli się dobrze orientuję, pełne wynagrodzenie prezesów zarządów spółek węglowych kształtuje się na poziomie 20–25 tys. zł miesięcznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#TadeuszSerwach">Wymieniłem kwotę 25 tys. zł, jako łączne wynagrodzenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#AldonaSowińska">Odpowiadam na pytanie pana posła Zygmunta Berdychowskiego. Pozostanę przy przykładzie „Cefarmów”. Został złożony do KERM projekt powołania międzyresortowej komisji do spraw zasad gospodarowania lekami, prywatyzacji „Cefarmów” i „Polf”. Zespół ten ma zająć się rozwiązaniem problemów tak zwanych zielonych recept i przygotować sektorowy program prywatyzacji „Cefarmów” i „Polf”. Nie muszę mówić, że już zostały opracowane programy dotyczące restrukturyzacji takich sektorów jak węgla kamiennego, hutnictwa, przemysłu zbrojeniowego itd. Przy opracowaniu takich programów bierze się pod uwagę wszystkie kryteria, natomiast ilekroć mamy do czynienia ze spółką, to bierzemy pod uwagę kryteria tej spółki, a nie całego sektora.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#AldonaSowińska">Za chwilę pani naczelnik Bożena Dyjak odpowie na pytanie, co zrobiliśmy w zakresie interweniowania u władz nadrzędnych w sprawie możliwości wyegzekwowania kontroli skarbu państwa. W zakresie niespójności przepisów prawa współpracujemy z Komitetem Badań Naukowych. Nie wiem, czy państwo wiecie, że szef KBN przedłożył wszystkim resortom ofertę współpracy intelektualnej z zapleczem naukowym. Wyszedł on naprzeciw naszym oczekiwaniom, bo przecież obowiązkiem rządu, a nie tylko jego przywilejem, jest korzystanie z zaplecza naukowego w całym kraju. Sądzę, że jestem jednym z pierwszych ministrów, który odpowiedział na ofertę szefa KBN. Poprosiłam o wskazanie specjalistów, którzy opracowaliby szczegółową opinię na temat kolizji przepisów ustawy o urzędzie Ministra Skarbu Państwa z przepisami ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#AldonaSowińska">Opinia jest jednoznaczna. Minister skarbu państwa ma prawo kontrolować wojewodów, zarządców komisarycznych i zarządców kontraktowych. Jednak między jakością typu a jakością wykonania biegnie droga przez mękę. Proszę uwzględnić fakt, że urząd Ministra Skarbu Państwa urzęduje dopiero dwa lata. Wojewodowie jeszcze nie oswoili się z myślą, że może ich kontrolować taki organ nadrzędny.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#BożenaDyjak">Minister skarbu państwa zwracał się niejednokrotnie z pytaniem do ministrów oraz do wojewodów za pośrednictwem ministra Janusza Tomaszewskiego, czy Ministerstwu Skarbu Państwa zostały przekazane już wszystkie podmioty, które miały znaleźć się w jego gestii po reformie centrum gospodarczego państwa.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#BożenaDyjak">Wiemy nieoficjalnie, że wojewodowie trzymają akcje lub udziały w niektórych spółkach. Tylko Urząd Wojewódzki w Gdańsku przyznał się do posiadania akcji Banku Ochrony Środowiska. Obecnie trwa przejmowanie tych akcji przez Ministerstwo Skarbu Państwa. Inni wojewodowie nie reagowali na nasze pisma. Nie wiem, czy odbyły się już kontrole w urzędach wojewódzkich po to, aby sprawdzić, czy przekazali oni już wszystkie akcje lub udziały w spółkach skarbu państwa. Minister skarbu państwa nie może interweniować w takich sprawach, bo nie wie, czy dany wojewoda ma takie akcje lub udziały.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#AldonaSowińska">Jeszcze raz powracam do sprawy nadzoru nad wojewodami, odpowiadając na pytanie pana posła Marka Olewińskiego. Postaram się być szczera.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#AldonaSowińska">Społeczeństwo oczekuje na realizację programów takich jak: powszechne uwłaszczenie, reprywatyzacja, rekompensaty. Możliwe są dwa fundamentalne rozwiązania: albo mienie komunalne z mocy prawa zostanie przekształcone w jednoosobowe spółki skarbu państwa, albo faktycznie nadzór właścicielski zostanie przekazany wojewodom.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#AldonaSowińska">Jakie widzę zagrożenie? Ustawy wprowadzające reformę administracji państwowej stanowią, że majątek skarbu państwa, w tym państwowe osoby prawne, czyli przedsiębiorstwa państwowe, które mogą spełniać zadania statutowe powiatów i województw, z mocy prawa przechodzą do samorządów. Znana mi jest lista około 400 przedsiębiorstw, które chcą przejąć wojewodowie. Zgodnie z ustawą kompetencyjną, nadzór nad przedsiębiorstwami państwowymi, zostaje u wojewodów. W uzasadnieniu do tej ustawy podany został argument, że te przedsiębiorstwa są formą prawną zanikającą, więc dopóki nie zostaną skomercjalizowane i sprywatyzowane, powinny zostać w gestii wojewodów.</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#AldonaSowińska">Zatem można postulować o to, aby jakimś jednym aktem prawnym albo skomercjalizować przedsiębiorstwa państwowe, albo przekazać je wojewodom. Obecnie stan wykonania ustaw jest bardzo trudny. Brakuje zwyczaju politycznego, by własny urząd kontrolował własnego wojewodę. Wszystko to powoduje, że nadzór wojewodów nad przedsiębiorstwami jest słaby. Będzie gorszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#TomaszWójcik">Dziękuję pani minister i jej współpracownikom za przybliżenie Komisji problemów nadzoru właścicielskiego sprawowanego przez skarb państwa. Dzisiejsza dyskusja wykazała, że jest jeszcze wiele problemów w sprawowaniu tego nadzoru. Powodów tego stanu rzeczy jest kilka, między innymi pewna tradycja w zakresie sprawowania nadzoru, która nie uległa takiej ewolucji, by ministerstwo mogło sprawować nadzór nad każdym przedsiębiorstwem. Rozumiem, że są także problemy kadrowe, polityczne. W grę wchodzi kilka elementów, czyli jest to duże pole do działania i wiele w nim trzeba poprawić. Pozwolę sobie wyrazić osobistą nadzieję, że uwłaszczenie bardzo pomoże ministerstwu w zdjęciu tego ciężaru.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#MarekOlewiński">Ponieważ za chwilę przystąpimy do rozpatrywania poprawek wniesionych w trakcie drugiego czytania o Prokuratorii Generalnej, chcę złożyć formalny wniosek.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#MarekOlewiński">Projekt tej ustawy jest bardzo ważny dla funkcjonowania całego resortu skarbu państwa i spraw związanych z jego działalnością. Rozpatrywanie poprawek wniesionych do tego projektu nie było przewidziane w porządku obrad dzisiejszego posiedzenia. W związku z tym uważam, że należy powiadomić wszystkich członków Komisji o planowanym posiedzeniu w tej sprawie, aby mogli w nim wziąć udział.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#MarekOlewiński">Sekretarz Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji: Osobiście wysłałam zawiadomienia faxem do wszystkich członków Komisji.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#MarekOlewiński">Nie otrzymałem takiego zawiadomienia, więc mogę przypuszczać, że także inni posłowie go nie otrzymali. Uważam, że sprawa jest na tyle ważna, iż powinniśmy ją rozpatrywać na odrębnym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#MałgorzataOstrowska">Wprawdzie otrzymałam zawiadomienie wysłane faxem, ale uważam, że nie jest to dobry obyczaj, kiedy posiedzenie jest zwoływane w następnym dniu po otrzymaniu przez posłów zawiadomienia. Oczekujemy od pana przewodniczącego poszanowania naszego czasu. Każdy z nas ma jakieś plany i na przykład mnie było bardzo trudno z nich zrezygnować po to, aby wziąć udział w tym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WładysławKielian">Podobnie jak pani poseł Ostrowska, przyjechałem do Warszawy, aby uczestniczyć w posiedzeniu ze względu na drugi punkt porządku obrad.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#AdamBiela">Skoro posłowie otrzymali zawiadomienia i rezygnują ze swoich planów zdecydowali się wziąć udział w tym posiedzeniu, uważam że byłoby nieporozumieniem, gdybyśmy odłożyli rozpatrywanie poprawek wniesionych do projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MarekOlewiński">Chciałbym, abyśmy poważnie traktowali ustawę o charakterze ustrojowym, a taką jest ustawa o Prokuratorii Generalnej. Nie możemy podchodzić do poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania bez przygotowania. Bardzo proszę, aby państwo nie lekceważyli tego tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#TomaszWójcik">Poddam pod głosowanie wniosek pana posła Olewińskiego.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#TomaszWójcik">Kto opowiada się za tym, aby zdjąć z porządku obrad drugi punkt dotyczący rozpatrzenia poprawek zgłoszonych podczas drugiego czytania projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej?</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#TomaszWójcik">Wniosek został odrzucony stosunkiem głosów: 2 - za, 11 - przeciw, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#TomaszWójcik">Zgodnie z wcześniejszym ustaleniem, ogłaszam krótką przerwę.</u>
<u xml:id="u-58.4" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
<u xml:id="u-58.5" who="#TomaszWójcik">Wznawiam posiedzenie Komisji. Poprawki zgłoszone podczas drugiego czytania projektu ustawy o Prokuratorii Generalnej zostały przedstawione państwu na piśmie. W sumie jest 10 poprawek, które zostały zgłoszone przez panią poseł Małgorzatę Ostrowską, pana posła Tomasza Szyszkę oraz przeze mnie.</u>
<u xml:id="u-58.6" who="#TomaszWójcik">Pan poseł Tomasz Szyszko został zawiadomiony o dzisiejszym posiedzeniu, ale jest nieobecny. Zgodnie z art. 43 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP, w razie nieobecności wnioskodawcy, Komisja może nie rozpatrywać zgłoszonej przez niego poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#MałgorzataOstrowska">Stwierdzam, że na sali jest obecnych niewielu posłów. Proszę, aby pan przewodniczący sprawdził czy jest kworum, bo jeśli nie spełnimy formalnego wymogu, to nasze postanowienia będą nieprawomocne.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#WładysławKielian">Składam wniosek, aby pan przewodniczący skonfrontował podpisy na liście obecności z liczbą posłów, którzy są na sali oraz skreślił podpisy, jeśli stwierdzi, że posłowie są nieobecni.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#TomaszWójcik">Po zrealizowaniu wniosku pana posła stwierdzam, że liczba członków Komisji obecnych na posiedzeniu nie odpowiada wymaganemu kworum. W tej sytuacji zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>