text_structure.xml
19.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełJacekPiechota">Szanowni goście, panie i panowie posłowie. Witam wszystkich obecnych na posiedzeniu Komisji. Tematem posiedzenia jest rozpatrzenie stanowiska Senatu z 2 lipca 1998 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełJacekPiechota">Jak wiadomo członkom Komisji, Senat przyjął poprawkę do ustawy uchwalonej przez Sejm. Poprawka sprowadza się praktycznie do przyjęcia przez Senat treści poprawki mniejszości, zawartej w sprawozdaniu naszej Komisji. Posłowie dwukrotnie dyskutowali tę sprawę, poświęcając jej dość dużo czasu. Mam zapytanie do senatorów: kto uzasadni stanowisko Senatu?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SenatorElżbietaPłonka">Pełnię funkcję wiceprzewodniczącej senackiej Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Chcę poinformować posłów, że nasza Komisja, a następnie Senat szczegółowo rozważały ustawę uchwaloną przez Sejm. Dominowało przekonanie, że w sprawach dotyczących rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnienia osób niepełnosprawnych nie można zmieniać przepisów co pół roku.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SenatorElżbietaPłonka">Szczególną uwagę poświęciliśmy zakładom pracy chronionej. Ustawa dotycząca tej kwestii została uchwalona w lipcu ub. roku, a weszła w życie od września 1997 r. Odpowiedni przepis stanowił, że status zakładu pracy chronionej otrzymywały przedsiębiorstwa zatrudniające minimum 40 niepełnosprawnych. Większość przedsiębiorstw dostosowała się do tego wymogu. Do czerwca 1998 r. nie spełniło tego wymogu około 60 zakładów pracy, które wcześniej miały status zakładu pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SenatorElżbietaPłonka">Ustawa, o której mówimy ma przede wszystkim na celu ułatwienie zatrudnienia osób niepełnosprawnych i osób o szczególnym stopniu niepełnosprawności. Wiemy również, że zdecydowana większość przedsiębiorstw spełniła ów warunek dotyczący obowiązku zatrudnienia przynajmniej 40 osób niepełnosprawnych. Jedynie nielicznym nie udało się tego uczynić do terminu oznaczonego w ustawie. Właśnie dlatego przedłużyliśmy ten termin o rok, do końca czerwca 1999 r.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#SenatorElżbietaPłonka">Chcę dodać, że mieliśmy przy tym świadomość, iż istnieje ryzyko zwolnienia kilku tysięcy osób niepełnosprawnych w tych zakładach, które zdążyły zatrudnić ponad 40 niepełnosprawnych. Chodzi o to, że ów wymóg nie byłby jeszcze obligatoryjny i część zakładów zatrudniających, przed wejściem ustawy w życie, do 20 niepełnosprawnych, zwolniłoby nowo przyjętych.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#SenatorElżbietaPłonka">Ponieważ omawiana ustawa dotyczy osób niepełnosprawnych, a zakłady pracy chronionej są szczególnym rodzajem przedsiębiorstw dla tej grupy obywateli, uznaliśmy w Senacie, że szybka nowelizacja ustawy w tej sprawie i w takim kierunku, jak obecnie, nie jest słuszna. To aspekt społeczny sprawy, który wzięliśmy pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#SenatorElżbietaPłonka">Aspekt gospodarczy naszej decyzji wiąże się ze specjalnym statusem zakładów pracy chronionej na rynku gospodarczym. Ustawa skierowana jest ku znacznej liczbie małych przedsiębiorstw. Posiadają one liczne zwolnienia od podatku i różnego rodzaju ulgi. Ponadto należy stwierdzić fakt, że — tak, jak w innych sferach gospodarki — wśród zakładów pracy chronionej są przedsiębiorstwa zarówno dobre, jak też złe. Wiemy również, że pod koniec ubiegłego roku powstały zakłady, które absolutnie nie powinny mieć statusu zakładów pracy chronionej. Dlatego też uważamy, że zjawiskom towarzyszącym wprowadzaniu nowych rozwiązań prawnych w gospodarce należy przyglądać się bardzo uważnie. Trzeba ulepszać to, co jest, ale nie stwarzać takich sytuacji, aby nieuczciwi przedsiębiorcy — działający pod płaszczem prawa — mogli korzystać z wyjątkowych ulg przysługujących zakładom pracy chronionej. Dlatego uważamy, że jest to niesłuszne. Poza tym zostały do nas skierowane protesty osób zatrudnionych w zakładach pracy chronionej, którzy domagają się utrzymania, bądź stwarzania nowych miejsc pracy. Osoby o średnim i ciężkim stopniu niepełnosprawności — a dla nich jest ta ustawa — mają dzięki temu szansę wyjścia poza margines życia, na którym i tak się znajdują. Osoby te chcą być aktywne zawodowo.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#SenatorElżbietaPłonka">Na tych właśnie przesłankach zostało oparte stanowisko Senatu w sprawie zmiany ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jeżeli coś pominęłam, zostanie to uzupełnione przez senatora Kłeczka.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SenatorDariuszKłeczek">Komisja senacka kierowała się przede wszystkim interesem osób niepełnosprawnych. Ustawa nie dotyczy tylko niepełnosprawnych, ale zawiera także przepisy dotyczące rehabilitacji zawodowej i społecznej. Podczas rozpatrywania ustawy nie kierowaliśmy się interesem pracodawców.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#SenatorDariuszKłeczek">Wiemy, że tylko nieco ponad 50 zakładów pracy chronionej nie spełniło wymogów stawianych przez ustawę. Już po podjęciu uchwały w sprawie ustawy, dotarły do nas opinie solidaryzujące się ze stanowiskiem Senatu. Takie opinie otrzymaliśmy m.in. z Sekcji Krajowej Spółdzielczości Niewidomych NSZZ „Solidarność”. Sekcja Krajowa jednoznacznie popiera stanowisko Senatu. Jednocześnie wyrażono obawę o utratę miejsc pracy, gdyby zmieniono liczbę niepełnosprawnych w zakładzie pracy chronionej z 40 do 20 osób. Wiadomo nam również o wielu innych głosach wspierających stanowisko Senatu. Także osobiście — w swoim biurze — spotkałem się z opiniami, że jeżeli Sejm odrzuci stanowisko Senatu, to wiele osób zostanie zwolnionych z pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJacekPiechota">Na posiedzeniu komisji senackiej rozpatrującej ustawę, nie został - niestety - zaproszony poseł Adam Szejnfeld, sprawozdawca ustawy w Sejmie. W związku z tym nie mogliście państwo wymienić poglądów bezpośrednio. Proszę posła Szejnfelda o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełAdamSzejnfeld">Ubolewam, że senacka komisja nie zaprosiła posła-sprawozdawcy na posiedzenie poświęcone rozpatrzeniu ustawy, o której mowa. Stało się już dobrym zwyczajem, chociaż niepisanym prawem, że takie zaproszenie kierowano. Konsekwentne utrzymanie zasady zaproszenia sprawozdawcy ustawy, spowodowałoby, że - w wielu przypadkach - uniknęlibyśmy różnicy zdań między Sejmem a Senatem. W przypadku innych ustaw, takie zaproszenia były do nas kierowane. Będąc bowiem sprawozdawcą innej ustawy, otrzymałem zaproszenie na posiedzenie komisji senackiej. Byłem na tamtym posiedzeniu i reprezentowałem wówczas Sejm podczas obrad. Poruszam tę sprawę niejako na marginesie, chociaż uważam, że utrzymanie tej zasady jest potrzebne i korzystne we wzajemnych kontaktach między Sejmem i Senatem.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełAdamSzejnfeld">Moja rola sprawozdawcy ustawy zakłada przedstawienie senatorom stanowiska Komisji sejmowej, przed podjęciem decyzji przez Senat, a nie dopiero po tym fakcie. W związku z tym mam obecnie utrudnione zadanie. Można zapytać - dlaczego?</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełAdamSzejnfeld">Otóż dlatego, że stanowisko naszej Komisji jest dobrze znane posłom. Na temat ustawy dyskutowaliśmy bowiem wiele razy. Dlatego nie ma potrzeby powtarzania argumentów, na podstawie których podjęliśmy taką a nie inną decyzję. Powtarzanie zaś tych argumentów senatorom, zaproszonym na obecne posiedzenie, również nie ma sensu, ponieważ proces legislacyjny nie przewiduje już udziału Senatu w omawianej sprawie. Stąd wynika trudność, o której mówiłem poprzednio.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełAdamSzejnfeld">Chcąc zaś spełnić formalny warunek, powiem tylko w skrócie, czym kierowali się posłowie, podejmując taką a nie inną decyzję w sprawie zmiany ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PosełAdamSzejnfeld">Po pierwsze - kierowaliśmy się zarówno interesem osób niepełnosprawnych, jak też interesem pracodawców. Tak więc Senat kierował się innymi przesłankami niż Sejm. Mówiliście państwo o tym na obecnym posiedzeniu, ale zawarliście to również w uzasadnieniu stanowiska Senatu, że kierowaliście się tylko interesem pracobiorców. W mojej ocenie, w żadnym działaniu, a w szczególności w działalności Sejmu i Senatu, tworzących prawo dla wszystkich obywateli, nie możemy stawiać się po jednej tylko stronie.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PosełAdamSzejnfeld">Po drugie - braliśmy pod uwagę aktualny stan zakładów pracy chronionej, ale - co ważniejsze - myśleliśmy także o przyszłości. Wydaje mi się, że przeciwnicy ustawy biorą pod uwagę to co było i to co jest, a nie patrzą na to co dopiero będzie.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PosełAdamSzejnfeld">Tyle chciałem powiedzieć tytułem ogólnego uzasadnienia stanowiska Sejmu. Przechodząc zaś do szczegółów, chcę podkreślić, że na podstawie informacji, które dotarły do Komisji lub - w inny sposób - do Sejmu, nie wynika, aby tylko 60 zakładów pracy chronionej nie spełniło do czerwca br. warunków zawartych w ustawie i utraciło poprzedni status. Przede wszystkim dlatego, że wymieniona liczba, przewija się w dyskusjach od kilku miesięcy. Tymczasem z pisemnej informacji dotyczącej stanu z marca br. wynika, że chodzi o 600 zakładów, zatrudniających około 18.000 pracowników, w tym około 10.000 osób niepełnosprawnych. Liczba 600 zakładów jest większa o 100 zakładów niż rok wcześniej. Stąd wynika raczej, że mamy do czynienia z tendencją wzrostową, a nie spadkową. Zatem, gdyby nawet przyjąć, że dane dotyczą 60, a nie 600 zakładów pracy chronionej, to jestem przekonany, że w większości z nich dokonano fikcyjnego zatrudnienia po to, aby spełnić warunki zawarte w ustawie. Trudno tak mówić publicznie, a tym bardziej stwierdzać ten fakt oficjalnie na posiedzeniu Komisji sejmowej, ale takie jest moje przekonanie wynikające z doświadczeń na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PosełAdamSzejnfeld">Jeżeli ktoś działał w biznesie, to wie doskonale, że żadna firma nie powiększa zatrudnienia z dnia na dzień, np. o 100%. Mówię: „z dnia na dzień”, ponieważ chodzi o okres między marcem a czerwcem br. Sam nie dysponuję danymi, stwierdzającymi, że tylko 60 zakładów nie spełniło warunku zatrudnienia 40 osób. Jeżeli nawet jest to prawda, to mamy do czynienia z fizycznym zatrudnieniem, aby spełnić wymogi stawiane w ustawie.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#PosełAdamSzejnfeld">Niejako na marginesie muszę stwierdzić, że ów przepis, mówiący o obowiązku zatrudnienia 40 osób jest kuriozalny. Ta uwaga nie dotyczy całej ustawy. Przede wszystkim dlatego, że żyjemy już niemal 9 lat w demokratycznym państwie, gdzie funkcjonuje wolny rynek. Nie znam takiego drugiego przypadku, aby ustawodawca odgórnie narzucał pracodawcom poziom zatrudnienia. Kto dokładnie przeczyta ów przepis, podzieli moje zdanie, że został on narzucony odgórnie, ponieważ użyto w nim określenia: „zobowiązuje się...”. Zatem ustawowo zobowiązuje się zakłady pracy do zatrudnienia większej liczby pracowników. Jest to coś nieprawdopodobnego w gospodarce wolnorynkowej.</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#PosełAdamSzejnfeld">Dyskutując nad ustawą, braliśmy pod uwagę nie tylko aktualny stan zakładów pracy chronionej, ale też ich przyszłość. W polskiej gospodarce, małe przedsiębiorstwa, zatrudniające do 50 pracowników stanowią absolutną mniejszość. To jedynie kilka procent firm w Polsce. Tymczasem w przyszłości będą rozwijać się liczbowo przedsiębiorstwa liczące do 50 pracowników, a nie te większe. Taką tendencję obserwujemy też na świecie. Oznacza to również, że osoby niepełnosprawne, którym obecnie nie udało się zatrudnić w zakładach pracy chronionej, będą mieć w przyszłości ogromne problemy z zatrudnieniem.</u>
<u xml:id="u-5.10" who="#PosełAdamSzejnfeld">Oponenci ustawy patrzą przede wszystkim na aktualny stan, patrzą na pracowników, którzy już mają pracę. Nie biorą oni pod uwagę wielu milionów osób niepełnosprawnych, którzy nie mają obecnie pracy. Chcemy jednak, aby powstały dla nich miejsca pracy, m.in. w zakładach pracy chronionej. Jeżeli zachowamy pułap zatrudnienia na poziomie 20 osób, wówczas istnieje szansa powstania nowych miejsc pracy w tych przedsiębiorstwach. Jeżeli ten pułap będzie wynosił 50 osób, wówczas - w mojej ocenie - tej szansy nie ma i nie będzie. Przede wszystkim dlatego, że takich firm jest mało, a ponadto światowa tendencja dla tego rodzaju firm, nie jest tendencją wzrostową. Wspomniałem o tym niedawno.</u>
<u xml:id="u-5.11" who="#PosełAdamSzejnfeld">Ze względów, o których mówiłem oraz biorąc pod uwagę, iż mamy mało czasu, zakończę swoje uwagi dotyczące argumentów, które braliśmy pod uwagę, pracując nad ustawą. Mógłbym powiedzieć więcej, ale o najważniejszych sprawach wspomniałem. Była zatem mowa o tym, że w Sejmie kierowaliśmy się zarówno interesem pracodawców i pracobiorców. Stwierdziłem również, że braliśmy pod uwagę aktualny stan, jak również przyszłość osób niepełnosprawnych. Chodzi o to, aby mieli oni szansę podjęcia pracy także w przyszłości. Braliśmy zatem pod uwagę możliwość zatrudnienia osób niepełnosprawnych na wsiach i w małych miastach, gdzie firm zatrudniających ponad 50 osób jest bardzo mało.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Wobec faktu, że już czwarty raz dyskutujemy o sprawie, chcę złożyć wniosek formalny o podjęcie decyzji Komisji w głosowaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJanuszGałęziak">Chcę stwierdzić, że według stanu na dzień 16 lipca br. 49 zakładów pracy chronionej zgłosiło, iż nie spełniło wymogu zatrudnienia 40 osób. Takich zakładów jest obecnie około 2600. Wymóg potwierdzenia przez zakłady pracy, iż nie spełniają takiego warunku określa ustawa, gdzie ustalono również okres zgłoszenia tego faktu na dzień 14 lipca br.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJanuszGałęziak">Celem polityki rządu jest wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, przede wszystkim, na otwartym rynku pracy. Powstanie dużej liczby zakładów pracy chronionej oznacza znaczne rozdrobnienie środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Oznacza to również, iż środki z tego funduszu nie będą mogły być wykorzystane dla wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#MinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJanuszGałęziak">Chcę też zwrócić uwagę członków Komisji na kolejną ważną sprawę. Przewiduje się likwidację zwolnienia z podatków od towarów i usług, tzw. podatku VAT. Obecnie ulga ta przysługuje zakładom pracy chronionej. Jeżeli przejdzie koncepcja zawarta w nowelizacji, będzie to oznaczać, że część zakładów pracy chronionej, a szczególnie zakłady nowo powstałe, będą chciały zrezygnować z zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Właśnie dlatego, że ich zatrudnianie przestanie być atrakcyjne.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#MinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJanuszGałęziak">Obecnie około 70 tys. osób niepełnosprawnych poszukuje pracy. Na jedną ofertę pracy oczekuje 105 osób pełnosprawnych, natomiast na jedną ofertę dla osób niepełnosprawnych oczekuje 17 osób.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#MinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJanuszGałęziak">W pełni podzielamy opinię, że w małych miejscowościach nie ma - być może - takich dużych zakładów pracy, które mogłyby zatrudniać osoby niepełnosprawne. Wiemy, że potrzebne są tam miejsca pracy dla tych osób. Chcę jednak stwierdzić, że Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w całości popiera uwagi wniesione przez Senat. Popieramy również koncepcję przedstawioną na obecnym posiedzeniu przez panią senator Płonkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełJacekPiechota">Został zgłoszony wniosek formalny, dlatego muszę poddać go pod głosowanie. Przepraszam innych gości, ale głosu udzieliłem jedynie przedstawicielowi rządu.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełJacekPiechota">Kto z członków Komisji opowiada się za zakończeniem dyskusji i przystąpieniem do głosowania nad stanowiskiem Komisji?</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełJacekPiechota">Stwierdzam, że przy 15 głosach za, 2 przeciw i 2 wstrzymujących się, wniosek formalny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełJacekPiechota">Rzeczywiście, czas nas goni, a Komisja kilkakrotnie dyskutowała na ten temat. Pragnę poinformować zebranych, że przed chwilą otrzymałem stanowisko Rady Biura Pełnomocnika Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, która stawia wniosek do sejmowej Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz do Senatu o utrzymanie w dotychczasowym brzmieniu artykułu 21 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PosełJacekPiechota">Sądzę, że nie mamy innego wyjścia i przystąpimy do głosowania. Rozumiem przy tym, że poseł Szejnfeld stawia wniosek o podtrzymanie stanowiska Komisji, a tym samym o odrzucenie poprawki Senatu.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PosełJacekPiechota">Kto z posłów opowiada się za przedstawionym stanowiskiem Komisji, a więc rekomendowaniem Sejmowi odrzucenia poprawki Senatu?</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PosełJacekPiechota">Za wnioskiem głosowało 15 posłów, 3 było przeciwnych, a 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PosełJacekPiechota">Stwierdzam, że Komisja podjęła uchwałę o rekomendowaniu Sejmowi odrzucenia stanowiska Senatu w sprawie zmiany ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PosełJacekPiechota">Proponuję, aby posłem sprawozdawcą pozostał poseł Adam Szejnfeld, pilotujący dotąd ustawę. Nie słyszę sprzeciwu. Sprawozdawcą będzie nadal poseł Adam Szejnfeld.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PosełJacekPiechota">Mam komunikat dla członków Komisji, że kolejne posiedzenie odbędzie się już w najbliższy wtorek. Ma to związek z terminem kolejnego posiedzenia Sejmu, które odbędzie się w dniach 23–25 lipca br. Ponadto chcę poinformować posłów, że w korespondencji przekazaliśmy bardzo wstępny harmonogram prac Komisji. Mam gorącą prośbę o przekazanie wszelkich uwag i propozycji w tej sprawie do sekretariatu Komisji.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#PosełJacekPiechota">Dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>